Professional Documents
Culture Documents
Rozwizania informatyczne
Chemia SOS- pomoc i korepetycje z chemii
Osoby zamierzajce studiowa medycyn musz zdawa matur na poziomie rozszerzonym. Testy zwarte w tym arkuszu (316 pyta testowych pogrupowanych tematycznie z zakresu chemii nieorganicznej), wraz z omwionymi dokadnie odpowiedziami umoliwi solidne przygotowanie si do matury z chemii.
Omwione odpowiedzi do zestawu 316 pyta, moesz otrzyma w cenie 3 z (3,69 z brutto).
Spis treci
1. OBLICZENIA W OPARCIU O WZORY ZWIZKW, RWNANIA REAKCJI CHEMICZNYCH I PODSTAWOWE PRAWA CHEMICZNE ................................................................................................................... 4 1.1. CHEMIA NIEORGANICZNA ............................................................................................................................ 4 1.2. CHEMIA ORGANICZNA ................................................................................................................................. 5 2. USTALANIE WZORU EMPIRYCZNEGO I RZECZYWISTEGO BADANEGO ZWIZKU .............. 6 3. STECHIOMETRIA MIESZANIN. REAKCJE SUBSTRATW ZMIESZANYCH W STOSUNKU NIESTECHIOMETRYCZNYM. ................................................................................................................................... 8 4. 5. WYDAJNO REAKCJI CHEMICZNEJ .................................................................................................... 9 ROZTWORY .................................................................................................................................................. 10 5.1. POJECIA PODSTAWOWE. ROZTWORY RZECZYWISTE I KOLOIDALNE .......................................................... 10 5.2. ZOBOJTNIANIE ROZTWORW ................................................................................................................... 13 BUDOWA ATOMU ........................................................................................................................................ 14 ZWIZEK BUDOWY ATOMU Z UKADEM .......................................................................................... 17 PRZEMIANY JDROWE............................................................................................................................. 19 PRZEWIDYWANIE BUDOWY PRZESTRZENNEJ ................................................................................ 21 9.1. HYBRYDYZACJA ........................................................................................................................................ 21 9.2. METODA VSEPR ....................................................................................................................................... 24 WIZANIA CHEMICZNE ........................................................................................................................... 25 STRUKTURA CIA STAYCH .................................................................................................................. 27 EFEKTY ENERGETYCZNE ........................................................................................................................ 29 KINETYKA I STATYKA REAKCJI ........................................................................................................... 32 KATALIZA ..................................................................................................................................................... 33
6. 7. 8. 9.
15. DYSOCJACJA ................................................................................................................................................ 35 15.1. POJCIA PODSTAWOWE. STAA I STOPIE DYSOCJACJI ............................................................................. 35 15.2. STENIE JONW WODOROWYCH, PH ROZTWORU .................................................................................... 37 16. 17. 18. 19. 20. 21. WSKANIKI, PRZEWODNICTWO ROZTWORW.............................................................................. 38 TEORIE KWASW I ZASAD ...................................................................................................................... 40 AMFOTERYCZNO................................................................................................................................... 42 HYDROLIZA .................................................................................................................................................. 43 ILOCZYN ROZPUSZCZALNOCI ............................................................................................................ 45 ZWIZKI KOMPLEKSOWE ...................................................................................................................... 46
22. PROCESY REDOX ........................................................................................................................................ 48 22.1. POJCIA PODSTAWOWE .............................................................................................................................. 48 22.2. PRZEWIDYWANIE KIERUNKU REAKCJI ....................................................................................................... 50 22.3. REAKCJE REDOX ........................................................................................................................................ 52 23. 24. OGNIWA ......................................................................................................................................................... 54 ELEKTROLIZA ............................................................................................................................................. 55
1. Obliczenia w oparciu o wzory zwizkw, rwnania reakcji chemicznych i podstawowe prawa chemiczne 1.1. Chemia nieorganiczna
1. Jeden mol H2O w temperaturze T=277K i pod cinieniem 1013hPa zajmuje objto: A 10-3dm3 B 1,8.10-2dm3 C 1dm3 D 22,4dm3 2. Objto wdychanego przez czowieka powietrza wynosi 500cm3. Jeeli N wyraa liczb czsteczek zawartych w 1 molu, to liczba czsteczek tlenu, jaka dostaje si do puc przy jednym wdechu wynosi okoo: A N/2,24 B N/22,4 C N/224 D N/44,8 3. Aby prbka siarczku elaza(II) zawieraa tyle atomw, ile ich jest w 22g tlenku wgla(IV), naley odway siarczku elaza(II): A 22g B 44g C 66g D 88g 4. W ilu gramach tlenku azotu(II) znajduje si tyle samo azotu co w 1molu tlenku azotu(III)? A 14g B 28g C 30g D 60g E 76g 5. Jak objto zajmuje w warunkach normalnych mieszanina zawierajca 0,4mola SO2 oraz 88g CO2 A 66,0dm3 B 53,7dm3 C 44,8dm3 D 33,6dm3 6. Aby cinienie powietrza o temperaturze pocztkowej 23oC podwoio si izochorycznie, naley ogrza gaz do temperatury: A 23oC B 230K C 500K D 500oC 7. W czterech zamknitych naczyniach o jednakowej pojemnoci znajduj si (w warunkach normalnch) argon, brom, chlor i wodr. Najwiksza ilo atomw znajduje si w naczyniu z: A argonem B bromem C chlorem D wodorem 8. 100g stopu glinu z cynkiem utleniono i otrzymano 51g Al2O3 i 91g ZnO. W skad badanego stopu wchodzi: A 73% Zn. i 27% Al B 27% Zn i 73% Al. C 50% Zn i 50% Al. D 46% Zn i 54% Al. 9. Chlor na skal laboratoryjn mona otrzyma dziaajc na tlenek manganu(IV) kwasem solnym. Ile chloru otrzyma si dziaajc nadmiarem kwasu solnego na 26,1g tlenku manganu(IV)? A 6,72dm3 B 21,3g C 0,3mola D wszystkie odpowiedzi s poprawne
10. Ile gramw chlorku baru naley doda do roztworu, w ktrym rozpuszczono 4g mieszaniny Na2SO4 i K2SO4, aby mie pewno cakowitego wytrcenia siarczanw? A 2,08g B 5,86g C 4,78g D 8,49g 11. 2g pewnego dwuwartociowego metalu wypiera z roztworu kwasu w warunkach normalnych 1,12dm3 wodoru. Wodorotlenek tego pierwiastka ma wzr: A Ca(OH)2 B Zn(OH)2 C Pb(OH)2 D Sr(OH)2 E Ba(OH)2
19. Zakadajc, e benzyna jest czystym oktanem, oblicz ile dm3 tlenu (zmierzonego w warunkach normalnych) potrzeba do spalenia 1g tej substancji? A 1,26dm3 B 2,46dm3 C 22,4dm3 D 44,8dm3 20. W warunkach normalnych 1dm3 propanu way? A 0,7g B 1,34g
C 1,96g
D 2,58g
21. Gsto gazu bdcego mieszanin 2 czci objtociowych wodoru i 1 czci objtociowej tlenku wgla wyznaczona wzgldem metanu wynosi: A 0,67 B 1,49 C 0,33 D 10,67 E 16
E CaCl2.5H2O
23. Odwak hydratu siarczanu magnezu o masie 2,46g rozpuszczono w wodzie, nastpnie dodano w nadmiarze chlorku baru i wytrcono osad BaSO4. Strcony osad wysuszono i zwaono. Jaki jest wzr hydratu siarczanu magnezu jeli otrzymano 2,33g osadu siarczanu baru? A MgSO4.2H2O B MgSO4.5H2O C MgSO4.7H2O D MgSO4.10H2O 24. Prbk uwodnionego jodku baru o masie 10,407g ogrzewano ostronie a do cakowitego usunicia wody. Masa bezwodnej prbki wynosia 9,520g. Ustal wzr hydratu jodku baru (uwodnionej soli). A BaI2.H2O B BaI2.2H2O C BaI2.3H2O D BaI2.4H2O 25. Pewien zwizek skada si w 18,26% z wapnia, w 32,42% z chloru, w 5,48% z wodoru i w 42,84% z tlenu. Zwizkiem tym jest: A CaCl2.4H2O B CaCl2.6H2O C CaCl2.8H2O D CaCl2.10H2O 26. 0,126g pewnego dikarboksylowego kwasu organicznego zawierajcego wod krystalizacyjn rozpuszczono w wodzie uzyskujc 25cm3 roztworu, na zmiareczkowanie ktrego zuyto 20cm3 0,1M roztworu NaOH. Masa molowa bezwodnego, analizowanego kwasu wynosi 90g/mol. Kwas ten krystalizuje z: A dwoma czsteczkami wody B trzema czsteczkami wody C czterema czsteczkami wody D picioma czsteczkami wody E dziesicioma czsteczkami wody
27. Chloropochodna benzenu zawiera 48,35% chloru. Liczba atomw chloru w czsteczce tej pochodnej wynosi: A4 B3 C2 D1 28. Zwizek organiczny o masie czsteczkowej 92, w ktrym stosunek wagowy C:H:O=0,9:0,2:1,2 jest alkoholem: A alifatycznym jednowodorotlenowym B alifatycznym dwuwodorotlenowym C alifatycznym trjwodorotlenowym D alifatycznym czterowodorotlenowym E aromatycznym 29. W wyniku analizy elementarnej stwierdzono, e prbka zwizku o masie 1,5g zawieraa 0,6g wgla, 0,1g wodoru i tlen. Wybierz grup zwizkw, ktrej wszystkie zwizki speniaj wyniki analizy: A etanal, kwas 2-hydroksypropanowy, octan metylu B metanal, kwas octowy, mrwczan metylu C mrwczan 1-propylu, propionian metylu, eten-1,2-diol D etanal, kwas mrwkowy, mrwczan 1-propylu 30. Z 8g siarki otrzymano 20g tlenku. Siarka w tym tlenku wykazuje wartociowo: A +2 B +4 C +6
D -4
31. Pewna masa wglowodoru skadajcego si z C i H w stosunku wagowym 6:1, zajmuje poow objtoci, jak zajaby w tych samych warunkach cinienia i temperatury dwa razy mniejsza masa CO. Badanym wglowodorem jest: A C2H4 B C3H6 C C4H8 D C8H16 32. W wyniku cakowitego spalenia 2 moli pewnego wglowodoru powstaje 8moli wody. Ilo tlenu zuytego do spalenia jest rwna 14moli. Spalanym wglowodorem jest: A naftalen B toluen C pentyn D okten
Reakcje
substratw
zmieszanych
stosunku
33. W czystym tlenie amoniak spala si do azotu wg rwnania reakcji: 4NH3(g) + 3O2(g) 2N2(g) + 6H2O(c) 3 Odmierzono 13dm mieszaniny amoniaku i tlenu w warunkach normalnych. Objto gazw po reakcji w tych samych warunkach wynosia 5,5dm3, a po przepuszczeniu ich przez puczk z wod zmalaa do 3dm3. Skad objtociowy mieszaniny gazw przed reakcj by nastpujcy (w dm3): Amniak Tlen A 6,5 6,5 B 10,2 2,8 C 8,5 4,5 D 7,4 5,6 34. Do spalenia cakowitego 10cm3 mieszaniny gazowej zoonej z metanu i propanu zuywa si 29cm3 tlenu (w warunkach normalnych). Mieszanina zawieraa (procent objtociwy): A 70% CH4, 30% C3H8 B 50% CH4, 50% C3H8 C 30% CH4, 70% C3H8 D 25% CH4, 75% C3H8 35. Mieszanina gazw w warunkach normalnych skada si z 4 moli CO, 2 moli CO2, 8 moli H2 i 6 moli N2. Masa tej czci mieszaniny, w ktrej znajduje si 80dm3 gazw niepalnych wynosi: A 114,2g B 171,4g C 228,6g D 342,8g 36. Do spalenia dwch objtoci gazu syntezowego wystarcza jedna objto tlenu. Gdyby w gazie syntezowym zwikszy zawarto tlenku wgla do 75% kosztem wodoru, wwczas do spalenia dwch objtoci gazu potrzebna by bya: A taka sama objto tlenu B trzy razy mniejsza objto tlenu C 1,5 raza wiksza objto tlenu D dwukrotnie wiksza objto tlenu 37. Mieszanina gazw zawiera 25% objtociowych chloru i 75% objtociowych wodoru. Skad tej mieszaniny w % wagowych jest nastpujcy: A 75% chloru i 25% wodoru B 92,2% chloru i 7,8% wodoru C 71,8% chloru i 28,2% wodoru D 97,2% chloru i 2,8% wodoru 38. Ile powietrza potrzeba do otrzymania 77dm3 dwutlenku siarki, w wyniku spalenia pirytu? A 110dm3 B 238dm3 C 340dm3 D 550dm3 39. Prbka zawierajca 0,5g mieszaniny staych wodorkw litu i wapnia podczas reakcji z wod tworzy 1,12dm3 wodoru (w przeliczeniu na warunki normalne). Procentowa zawarto wodorku wapnia w mieszaninie wynosi: A 32,3% B 66,7% C 64,6% D 11,2% E 50%
40. Do 100g mieszaniny CaCO3 i CaO dodano nadmiar kwasu solnego. Objto wydzielonego dwutlenku wgla bya rwna (warunki normalne) 5,6dm3. Zawarto procentowa CaO w mieszaninie wynosi: A 10% B 25% C 50% D 75% 41. Mieszanina BaCl2 .2H2O i LiCl way 0,6g, a po dodaniu AgNO3 otrzymano 1,44g AgCl. Procentowa zawarto Ba w mieszaninie pierwotnej wynosi: A 13,7% B 25% C 75% D 50% E 16,7% 42. Do probwek zawierajcych po 25cm3 0,5 molowych roztworw kwasw (rysunek) wprowadzono 0,05g magnezu do kadej
Mg
II
III
IV
HCl
H2SO4
CH3COOH
H3PO4
D we wszystkich jednakowa
46. Jaka objto acetylenu (w przeliczeniu na warunki normalne) jest potrzebna do otrzymania 600g kwasu octowego (metod Kuczerowa), jeli wydajno w poszczeglnych etapach przedstawionego poniej procesu wynosi: I 45%, II 40%: A 1,244m3 kat. B 0,224m3 CH3CHO I H C C H + H2O C 0,264m3 kat. II CH3CHO + [O] CH3COOH D 0,600m3 E 0,622m3 47. W procesie fermentacji octowej otrzymano 0,6kg 10% kwasu octowego Ile gramw 10% etanolu zuyto w tym procesie jeeli wydajno reakcji wynosia 50%? A 460g B 920g C 600g D 1200g E 230g 48. Roztwr zawierajcy 17g azotanu(V) srebra nasycono siarkowodorem. Masa wydzielonego siarczku srebra(I) po odsczeniu i wysuszeniu wynosia 7,44g. Wydajno procentowa tej reakcji jest rwna: A 30% B 60% C 43,8% D 78,1% 49. W reakcji CO + H2O = CO2 + H2 uyto 2 mole CO i 1 mol H2O otrzymujc 0,5 mola CO2. Wyznaczona na podstawie powyszych danych wydajno reakcji wynosia: A 50% B 25% C 75% D 12,5%
10
52. Koloidy liofilowe w porwnaniu z koloidami liofobowymi charakteryzuj si: A wiksz zdolnoci do peptyzacji B atwiejszym uleganiem procesowi spalania C wiksz odpornoci na dziaanie mocnych elektrolitw D stopniem rozdrobnienia fazy dyspersyjnej 53. Zjawisko wysalania biaek polega na zmniejszeniu wzajemnych oddziaywa czsteczek biaek i wody w wyniku wprowadzenia jonw danej soli. Ktre z dowiadcze obrazuje to zjawisko?
CuSO4 Ca(OH)2 (NH4)2SO4 (CH3COO)2Pb
biako + H2O
54. Koagulacja biaka jest to: A zmiana sekwencji aminokwasw B nieodwracalna zmiana struktury drugo- i trzeciorzdowej C przejcie ze stanu zolu w el D przejcie ze stanu elu w zol 55. Elektroforeza jest procesem polegajcym na ruchu czsteczek koloidalnych w polu elektrycznym wytworzonym pomidzy elektrodami. Jeli proces ten przebiega w kierunku elektrody dodatniej nosi on nazw: A migracji kationowej B kataforezy C anaforezy D elektrodializy 56. Dyfuzja to proces polegajcy na: A samorzutnym wyrwnaniu ste roztworw w wyniku przechodzenia substancji z orodka o steniu wyszym do orodka o steniu niszym B podwyszaniu stenia roztworu w wyniku przechodzenia substancji z osadu do roztworu, w wyniku podwyszenia temperatury C obnianiu stenia roztworu w wyniku samorzutnego wytrcania si osadu z roztworu przesyconego D zobojtnianiu adunku zewntrznego miceli w wyniku dodania mocnego elektrolitu
11
57. Sporzdzono 105g nasyconego roztworu azotanu potasu, w temperaturze 60oC, ktry nastpnie ozibiono do temperatury 20oC. Oszacuj mas wydzielonej po ozibieniu soli, liczb moli (n) soli rozpuszczonej w 105g roztworu w temperaturze 60oC oraz stenie procentowe (cp) roztworu w temperaturze 20oC. masa wydzielonej soli nsoli w 60oC cp w 20oC A 78,4g 5,4mol 48,02% B 55,0g 2,70mol 24,00% C 39,2g 0,54mol 24,01% D 31,6g 0,44mol 12,00% 58. Jaka jest rozpuszczalno CuSO4.5H2O w wodzie w temperaturze 70oC jeli stenie nasyconego roztworu siarczanu miedzi w tej temperaturze wynosi 28,6%? A 80,8 g soli na 100g wody B 28,6g soli na 100g wody C 14,3g soli na 100g wody D 20g soli na 100g wody 59. Rozpuszczalno gazowego amoniaku w wodzie w temp. 293K i pod cinieniem 1013hPa wynosi 702dm3 w 1dm3 wody. Stenie procentowe nasyconego roztworu amoniaku w wodzie w podanych warunkach cinienia i temperatury wynosi: A 41,2% B 34,8% C 33,2% D 70,2% 60. Do 100g wody wprowadzono 1,29g wgliku wapnia. Otrzymany w wyniku reakcji roztwr rozcieczono do objtoci 1dm3. Stenie molowe Ca(OH)2 w roztworze po rozcieczeniu wynosio: A 0,01M B 0,02M C 0,05M D 0,2M 61. Stenie procentowe roztworu kwasu ortofosforowego, ktry otrzymano w wyniku reakcji 14,2g piciotlenku fosforu z 85,8g wody wynosi w przyblieniu: A 10% B 14% C 20% D 25% 62. Naley otrzyma 10g 20% roztworu NaCl, majc do dyspozycji stay NaCl oraz 10% roztwr NaCl. Ile gramw staego NaCl oraz jego 10% roztworu naley zmiesza ze sob aby otrzyma dany roztwr? A 5g staego NaCl i 5g 10% roztworu B 2g staego NaCl i 18g 10% roztworu C 1,11g staego NaCl i 8,89g 10% roztworu D 0,55g staego NaCl i 9,45g 10% roztworu 63. Ile gramw siarczanu(VI) potasowego znajduje si w 125cm3 0,5M roztworu tej soli? A ok. 87g B ok. 67g C ok. 22g D ok. 11g 64. Ile gramw wody naley doda do 240g roztworu NaCl o steniu 10% aby otrzyma roztwr 6%? A 60g B 144g C 160g D 400g
12
65. Zmieszano trzy roztwory tej samej substancji: 100g 50% roztworu, 300g 30% i 600g 10%. Stenie otrzymanego roztworu wynosi: A 20% B 30% C 45% D 21% 66. W jakim stosunku objtociowym naley zmiesza wod z roztworem NaNO3 o steniu 1,5M aby jego stenie zmalao trzykrotnie? A 1:2 B 1:1 C 1:3 D 2:1 67. Przeprowadzono cakowit fermentacj glukozy zawartej w 20dm3 roztworu i otrzymano 6,02.1024 czsteczek CO2. Stenie molowe glukozy w badanym roztworze wynosio: A 0,2M B 0,25M C 0,5M D 2M
74. Do roztworu zawierajcego 0,25mola NH3 dodano 0,125mola H2SO4. Uzyskany roztwr ma odczyn: A kwany B obojtny C zasadowy D na podstawie danych zawartych w zadaniu nie mona okreli odczynu. 75. Do 20cm3 roztworu Ca(OH)2 o steniu 0,01M dodano 20cm3 roztworu HCl o takim samym steniu oraz kilka kropel fenoloftaleiny. Roztwr po dowiadczeniu: A mia barw malinowo-czerwon B by bezbarwny C mia barw t D mia barw niebiesk
6. Budowa atomu
76. Ktry zestaw liczb kwantowych dotyczy elektronw atomu helu? jeden elekton drugi elektron n m l ms n m l A 1 1 0 -1/2 1 0 1 B 1 0 0 -1/2 1 0 0 C 1 0 1 -1/2 1 1 0 D 1 1 1 -1/2 1 1 1 77. Ile powok elektronowych posiadaj nastpujce jony: Na+ Mn2+ As3+ S2Fe3+ A 3 3 4 4 3 B 2 4 3 2 3 C 2 3 4 3 3 D 3 4 3 2 4 E 2 3 4 3 4 78. 1s2 2s2 2p6 3s2 Rozwa nastpujcy zapis konfiguracji elektronowej przedstawiony za pomoc liczb kwantowych oraz systemem klatkowym: 1s22s22p63s23p6 Wska, ktry atom lub jon nie moe posiada takiego zapisu konfiguracji elektronowej A Ar B ClC Mg2+ D S2-
3p6
79. Pewien pierwiastek jest mieszanin dwch izotopw, z ktrych jeden o zawartoci procentowej 54,8% zawiera 44 neutrony w jdrze, drugi za 46 neutronw. Masa atomowa tego pierwiastka jest rwna 79,904u. Liczba atomowa tego pierwiastka wynosi: A 35 B 45 C 80 D 122
14
80. Naturalna mied skada si z izotopw 63Cu i 65Cu. Stosunek liczby atomw 63Cu do liczby atomw w mieszaninie jest rwny 8:3. rednia masa atomowa miedzi wynosi: A 63,35 B 63,54 C 64,00 D 64,05
65
Cu
81. W reakcji jednowartociowego pierwiastka A bdcego mieszanin trzech izotopw z jenowartociowym pierwiastkiem B otrzymano 9 czsteczek typu AB rnicych si skadem izotopowym. Pierwiastek B wchodzcy w t reakcj by mieszanin: A 2 izotopw B 5 izotopw C 3 izotopw D 6 izotopw E 9 izotopw 82.
0 + Energia reakcji Cl(g) Cl(g) + e wynoszca E=+1254kJ jest dla atomu chloru:
83. Ktre rysunki przedstawiaj stan podstawowy, a ktre stan wzbudzony atomu siarki?
I II III
A I i II stan podstawowy, a III stan wzbudzony B I i III stan wzbudzony, a II stan podstawowy C I i III stan podstawowy, a II stan wzbudzony D I stan podstawowy, a II i III stan wzbudzony 84. Liczba atomowa bromu wynosi 35, a liczba masowa jednego z jego izotopw wynosi 79. Odpowiadajcy mu jon bromkowy zawiera nastpujc liczb elektronw: A 34 B 36 C 78 D 80 85. Jon glinowy Al3+ zbudowany jest z 14 neutronw oraz: A 16 protonw i 13 elektronw B 10 protonw i 13 elektronw C 10 protonw i 10 elektronw D 13 protonw i 10 elektronw 86. Niej podano kilka cech, ktre mona przypisa czsteczce elementarnej: a) wystpuje w jdrze b) wystpuje w warstwie elektronowej c) posiada dodatni adunek elektryczny d) posiada ujemny adunek elektryczny e) nie posiada adunku elektrycznego f) posiada mas atomow 1 g) przyjmuje si, e posiada znikom mas protonowi przypisuje si cechy: A a, c, f B a, d, g C a, e, f D b, d, g 15
87. Najwysza liczba elektronw o tej samej gwnej liczbie kwantowej wynosi: A 2n Bn C 2n2 D n/2 88. Wodr, deuter i tryt rni si midzy sob liczb: A protonw B atomow C elektronw 89.
17 17 s izobarami poniewa: Przedstawione jdra atomowe 17 7 N, 8 O, 9 F A znajduj si w tym samym okresie B posiadaj rwn liczb protonw w jdrze C posiadaj rwn liczb neutronw w jdrze D posiadaj rwn liczb nukleonw
D neutronw
90. Gazowy chlor stanowi mieszanin dwch trwaych izotopw: 75,53% warunkach normalnych wynosi: A 3,17g/dm3 B 22,4g/dm3 C 7,1g/dm3
35
Cl i 24,47%
37
D 3,55g/dm3
91. Dugo fali odpowiadajcej granicy serii widmowej w atomie wodoru obliczamy ze wzoru: A
1 1 1 = cR( ) 2 n k2 1 R C = n2 1 cR = n2 1 1 1 D = cR( + ) 2 n k2
92. Dugo fali odpowiadajcej przejciu elektronu z poziomu n na poziom 3 obliczymy ze wzoru:
1 1 1 = R( ) 2 n 32 1 C = R(3 2 n 2 )
1 1 1 = R( ) 2 3 n2 1 D = R(n 2 3 2 )
93. Energia elektronu na pierwszej orbicie dozwolonej w atomie wodoru ma warto E=-13,6eV. Przeskakujc z tej orbity na trzeci orbit elektron pochania kwant energii o wartoci: A 1,5eV B 4,5eV C 9,1eV D 12,1eV 94. Energia elektronu wodoru w stanie podstawowym wynosi E=-13,6eV. Kwant emitowany przy przejciu z orbity drugiej na pierwsz ma zatem energi: A 3,4eV B 6,8eV C 10,2eV D 12,1eV
16
95. Zaleno energii cakowitej elektronu w atomie wodoru od gwnej liczby kwantowej najlepiej przedstawia rysunek: E E E . E n
n 0
.
0
. . . . .
n 0 n
. . . .
96. Ile linii bdzie zawierao widmo emisyjne, jeeli atomy badanego pierwiastka w warunkach rejestracji widma znajdoway si w 5 rnych stanach energetycznych? A5 B 10 C 15 D 25 97. W ilu rnych stanach energetycznych znajdoway si elektrony atomu danego pierwiastka, jeli podczas rejestracji widma emisyjnego stwierdzono obecno 6 linii? A3 B4 C6 D 12
17
100. Na podstawie budowy atomu podanych metali okrel, ktry z nich ma najmniejsz elektroujemno: X: 1s22s22p63s1 Y: 1s22s22p63s23p64s1 Z 1s22s1 A atom Z, gdy elektron walencyjny ley najbliej jdra B atom Y, gdy elektron walencyjny ley najdalej od jdra C wszystkie atomy maj jednakow elektroujemno, gdy posiadaj jeden elektron w powoce walencyjnej D atom X, gdy ley w I grupie ukadu okresowego 101. Rysunek obok przdstawia uproszczony schemat ukadu okresowego. Ktra linia wskazuje wzorost elektroujemnoci pierwiastkw? A linie a i d B tylko linia a C tylko linia c D linia b i c
I II III IV V VI VII 1 2 3 4 5 6 7 cd
VIII a b
102. Wielko promienia kationw pierwiastkw nalecych do tej samej grupy gwnej wraz ze wzrostem masy atomowej: A maleje B wzrasta C nie zmienia si D rwna jest promieniowi odpowiadajcych atomw 103. Pewien pierwiastek X reaguje z fluorem, dajc zwizki o wzorach: XF2, XF4, X2F10, XF6. Do ktrej grupy ukadu okresowego naley pierwiastek X? A II B IV CV D VI 104. Pierwiastki znajdujce si w jednej gwnej grupie ukadu okresowego maj: A tak sam liczb elektronw walencyjnych B w analogicznych zwizkach t sam wartociowo C zblione waciwoci chemiczne D wszystkie wymienione wyej zdania s prawdziwe 105. Pierwiastki chemiczne C, N, O, F: A nale do jednego okresu i charakteryzuj si jednakow elektroujemnoci B s uszeregowane wedug malejcej elektroujemnoci C s uszeregowane wedug wzrastajcej elektroujemnoci D niemetaliczny charakter tych pierwiastkw od C do F ronie, za kwasowe waciwoci malej
18
106. Spord pierwiastkw II okresu nalecych do bloku energetycznego p, w stanie wzbudzonym mog wystpowa: A tylko bor i wgiel B beryl, bor i wgiel C azot, tlen, fluor D wszystkie za wyjtkiem neonu 107. Zapis rozmieszczenia elektronw powoki walencyjnej ns2np2 odpowiada pierwiastkom grupy: A wglowcw B tlenowcw C berylowcw D azotowcw 108. Ktry z poniszych szeregw pierwiastkw jest uoony wedug wzrastajcych promieni atomowych: A Li, Be, B, C B I, Br, Cl, F C Si, P, S, Cl D P, As, Sb, Bi
8. Przemiany jdrowe
109. Szybko rozpadu promieniotwrczego jest czsto wyraana okresem poowicznego zaniku, to znaczy czasem w ktrym poowa izotopu ulegnie rozpadowi. Czas poowicznego zaniku dla izotopu wgla 14 C 6 oszacowano na 5720 lat. Jeli zaoymy, e w dniu dzisiejszym w badanej prbce stwierdzono 60mg izotopu wgla 14 C to jaka masa tego izotopu pozostanie po 22880 latach? 6 A 3,75mg B 7,5mg C 15mg D 30mg
110. Okres poowicznego rozpadu pewnego pierwiastka promieniotwrczego =15dni. 12,5% jder tego pierwiastka pozostanie po czasie: A 45dni B 60dni C 90dni D 120dni 111. Czas poowicznego zaniku izotopu jednego nuklidu wynosi: (ln2=0,693) A 6,1min B 4,4min
218
Po wynosi 3,03min. Std mona obliczy, e redni czas ycia C 0,227min D 0,44min
112. W cigu 4 godzin 75% pocztkowej liczby jder izotopu promieniotwrczego ulego rozpadowi. Czas poowicznego zaniku tego izotopu wynosi: A 12 godz. B 6 godz. C 4 godz. D 2 godz. 113. Liczba rozpadw promieniotwrczych pierwiastka X, zachodzcych w danej prbce w jednostce czasu, w miar upywu czasu: A maleje gdy maleje liczba jder danego pierwiastka B maleje na skutek zmniejszenia si aktywnoci tej prbki C nie ulega zmianie, gdy staa rozpadu nie zaley od czasu D nie ulega zmianie, bo w kadym okresie ptrwania rozpadowi ulega poowa jder atomowych 19
114. Pacjentowi podano doylnie 1cm3 roztworu izotopu promieniotwrczego, nie adsorbowalnego w organizmie, o aktywnoci A1. Aktywno 1cm3 krwi pobranej od pacjenta po 30min wynosia A2. Jeeli okres poowicznego rozpadu tego izotopu promieniotwrczego wynosi =30min, to objto krwi pacjenta wyraona w cm3 bya rwna: A 0,25A1/A2 B 0,5A1/A2 C A1/A2 D 2A1/A2 115. Jdro pierwiastka o liczbie masowej A i liczbie atomowej Z ulego dwukrotnie przemianie i dwukrotnie przemianie . Pierwiastek ktry powsta w wyniku tych przemian: A ma liczb masow A1=A-10 i liczb atomow Z1=Z B ma liczb masow A1=A-8 i liczb atomow Z1=Z C ma liczb masow A1=A-8 i liczb atomow Z1=Z-2 D ma liczb masow A1=A-4 i liczb atomow Z1=Z+2 116. W wyniku przemian jdrowych jdro 226 Ra przeksztacio si w jdro 218 At . S przy tym emitowane: 88 85 A czstka i czstka C czstka i 2 czstki B 2 czstki i czstka D 2 czstki i 2 czstki
117. Najwikszy zasig w powietrzu z podanych poniej rodzajw promieniowania ma promieniowanie: A B C + D 118. Rozczepienie uranu 235U zachodzi zgodnie z rwnaniem:
235 1 92 1 U +0 n 36 Kr + A E +3 0 n 92 Z
Izobary
224 Ra i 228 Th 88 90 228 Ra i 220 Rn 88 86 228 Th i 216 Po 90 84 216 Po i 216 At 84 85
Izotopy
216 Po i 216 At 84 85 220 Rn i 216 At 86 85 223 Ra i 228 Th 88 90 228 Ra i 224 Ra 88 88
20
120. Na wykresie przedstawiono zaleno liczby jder pierwiastka promieniotwrczego w rdle promieniowania od czasu. Z wykresu wynika, e okres poowicznego rozpadu i staa rozpadu promieniotwrczego tego pierwiastka wynosz: A =1ks, k=7,0.10-4s-1 B =1ks, k=3,5.10-4s-1 C =2ks, k=7,0.10-4s-1 D =2ks, k=3,5.10-4s-1 121. Staa rozpadu promieniotwrczego pewnego izotopu wynosi 1,73.10-4lat-1. Oznacza to, e po upywie 12000lat pozostaa nastpujca cz pocztkowej iloci tego izotopu (ln2=0,693): A 1/20 B 1/8 C D 1/2 122. Przemianie jdrowej zwanej wychwytem K polegajcej na wychwyceniu przez jdro elektronu z poziomu elektronowego K towarzyszy: A obnienie liczby atomowej o 1, przy rwnoczesnym wzrocie liczby masowej pierwiastka o 1 w wyniku
1 zachodzcej reakcji: 1 p + e 0 n 1
B obnienie liczby atomowej o 1 bez zmiany liczby masowej pierwiastka C podwyszenie o 1 liczby masowej bez zmiany liczby atomowej pierwiastka D utworzenie jonu jednododatniego przy jednoczesnym wzrocie liczby masowej pierwiastka o 1
123. Hybrydyzacja orbitali atomowych to: A egzotermiczny proces uwsplniania pary elektronowej B mieszanie funkcji falowych atomw tworzcych wizanie C zabieg czysto matematyczny prowadzcy do obliczenia rozkadu przestrzennego elektronw w czsteczkach D delokalizacja elektronw na ca czsteczk, jak np. w czsteczce benzenu E zmiana ksztatu orbitali atomowych pod wpywem rnic w elektroujemnoci atomw tworzcych wizanie
21
124. Kty midzy wizaniami w czsteczce CO2 wynosz 180o, a w czsteczce H2O ok. 105o, poniewa: A rnica elektroujemnoci midzy atomami tlenu i wgla jest mniejsza ni midzy atomami tlenu i wodoru B w czsteczce CO2 wystpuj wizania podwjne, a w czsteczce H2O pojedyncze C atomy tlenu s dwuwartociowe, a wgla czterowartociowe D orbitale atomu wgla w CO2 s w stanie hybrydyzacji sp, a orbitale atomu tlenu w H2O w stanie hybrydyzacji sp3 E prawdziwe jest A i B 125. Wybierz grup trzech zwizkw, w czsteczkach ktrych chocia jeden atom ma zhybrydyzowane orbitale sp3 A HCHO, CH3COCH3, HCOOH B CO, BeCl2, CH3OH C C2H4, C6H6, H2O D H2O, CH4, NH3 E CH3CONH2, BF3, C2H2 126. Jakie figury geometryczne opisuj czsteczk nastpujcego zwizku organicznego: CH2=CH-CH2-CH=CH2 A czsteczka ma budow liniow B ze wzgldu na wizania wielokrotne czsteczka nie jest liniowa, ale cakiem paska C poza jednym tetraedrem reszta atomw wgla umieszczona jest nieliniowo i niekoniecznie w jednej paszczynie D poza jednym tetraedrem reszta atomw wgla umieszczona jest wzdu jednej prostej E ze wzoru strukturalnego tego wglowodoru nie mona okreli uoenia atomw wgla i wodoru w czsteczce tego zwizku. 127. Czsteczki: tiofenu, aldehydu benzoesowego i chloroetenu wykazuj wsplne waciwoci: A atomy wgla w nich s w stanie hybrydyzacji sp B wykazuj waciwoci zasadowe C s zwizkami aromatycznymi D atomy wgla w nich s w stanie hybrydyzacji sp2 i w zwizku z tym s paskie E atomy wgla w nich s w stanie hybrydyzacji sp3 128. Rysunki od I do IV przedstawiaj I ksztaty orbitali: I A B C D
zhybrydyzowane orbitale sp orbital p zhybrydyzowane orbitale sp zhybrydyzowane orbitale sp
3 2
II
III
IV
II
orbital p orbital d orbital p zhybrydyzowane orbitale sp orbital s orbital f orbital p
III
IV
zhybrydyzowane orbitale sp zhybrydyzowane orbitale sp zhybrydyzowane orbitale sp
2 2
22
129. W czsteczce zwizku organicznego o nazwie trans-2-buten (trans-but-2-en), w jednej paszczynie le: A 2 atomy wgla B 3 atomy wgla C 4 atomy wgla D wszystkie atomy 130. Hybrydyzacja digonalna atomu wgla wystpuje jako jedyna we wszystkich czsteczkach wymienionych w punkcie: A C2H2, CO2, C4H2, HCN B CO, C3H4, C6H6, C60 C (COOH)2, C2H4, CH3COOH, C3H8 D C2H4, C2H5CN, C3H4, HCN 131. W czsteczce acetylenu HCCH obydwa atomy wgla wykazuj hybrydyzacj sp. Wynika z tego, e wizania w tej czsteczce utworzone zostay przez nastpujce orbitale kadego atomu wgla: A 1 orbital atomowy s i jeden orbital atomowy p B 2 orbitale atomowe s i dwa orbitale atomowe p C 1 orbital zhybrydyzowany sp i 2 orbitale atomowe p D 2 orbitale zhybrydyzowane sp i 2 orbitale atomowe p 132. Wybierz zestaw w ktrym czsteczki rni si momentem dipolowym A BCl3, SO2 B SO3, CO2 C BeH2, CH4
D CCl4, NO3-
133. Moment dipolowy czsteczki azotu rwna si zero poniewa atomy azotu: A s mao aktywne chemicznie B charakteryzuj si jednakow elektroujemnoci C ulegaj hybrydyzacji typu sp D tworz ze sob jedno wizanie i dwa mao trwae wizania typu 134. Warto momentu dipolowego czsteczki wynika z niesymetrycznego rozoenia adunku elektrycznego zwizanego z polaryzacj wiza i ich geometri. Spord poniej wymienionych: 1. CH4 2 CH3Cl 3. CH2Cl2 4 CHCl3 5 CCl4 momentem dipolowym rwnym zeru charakteryzuj si czsteczki substancji: A wszystkich B tylko 1, 3 i 5 C tylko 1 i 5 D adnej
23
24
C jonowe
D koordynacyjne
145. Liczba wiza typu i typu w czsteczce etinu wynosi: A 2 i 1 B 3 i 2 C 3 i 1 146. Wska poprawny opis wiza w czsteczkach. W czsteczce: A Cl2 wystpuje tylko jedno wizanie B N2 wystpuj dwa wizania i jedno C O2 obydwa wizania s wizaniami D F2 wystpuje jedno wizanie 147. Chlor moe tworzy wizania: A tylko jonowe D tylko kowalencyjne spolaryzowane
D 2 i 3
C tylko koordynacyjne
25
..
.. :O:
**
..
.. .. .. :C : C: C : .. .. .. III : C : C : C : .. .. .. : C : C: C : .. .. ..
budow diamentu
Jakiego typu wizania wystpuj w podanych substancjach: I II A jonowe kowalencyjne, jonowe wodorowe, koordynacyjne, kowalencyjne B kowalencyjne spolaryzowane C D metaliczne metaliczne wodorowe, koordynacyjne jonowe, koordynacyjne
+ +
A typu I, II, III i typu IV B typu I, III, IV i typu II C typu II, III, IV i typu I D typu I, II, IV i typu III
II
III
IV
150. W ktrej z podanych czsteczek wszystkie elektrony powoki walencyjnej kadego atomu bior udzia w tworzeniu wiza? A BH3 B NH3 C N2 D CO2 151. Ktry z modeli nakadania si dwu orbitali atomowych nie ilustruje powstawania wizania ?
A B C D
152. Ktrego spord podanych wiza chemicznych nie zawiera saletra sodowa? A koordynacyjne B metaliczne C jonowe D kowalencyjne spolaryzowane 26
153. Mwic o jonie wodorowym w wodzie mamy w rzeczywistoci na myl uwodniony proton czyli jon hydroniowy (H3O+). W jonie tym czsteczka wody zwizana jest z protonem za pomoc: A wizania jonowego midzy ujemnym biegunem dipola wody i protonem B wizania koordynacyjnego utworzonego przez woln par elektronow atomu tlenu czsteczki wody C wizania wodorowego D wizania koordynacyjnego utworzonego przez elektron atomu tlenu i elektron jonu wodorowego 154. Kreskowe wzory elektronowe dwch zwizkw mona przedstawi nastpujco:
H F Y F F
:X H
H
155. Dlaczego zasady i alkohole, pomimo analogicznych wzorw oglnych Me-OH i R-OH, rni si waciwociami chemicznymi? A poniewa alkohole s cieczami, a zwizki o wzorze Me-OH ciaami staymi B poniewa w rodniku R wystpuje wiele atomw, a Me oznacza zawsze jeden atom metalu C poniewa wizanie Me-O ma charakter jonowy, a wizanie C-O ma charakter kowalencyjny D poniewa jedne nale do zwizkw nieorganicznych, a drugie do organicznych
27
158. Pewien zwizek chemiczny, wystpujcy w zwykych warunkach w postaci krystalicznej, ma budow jonow. Ktra waciwo krysztaw tego zwizku zostaa podana bdnie? A temperatura topnienia tych krysztaw jest stosunkowo wysoka B twardo tych krysztaw jest stosunkowo wysoka C krysztay te przewodz prd elektryczny D krysztay te dobrze rozpuszczaj si w rozpuszczalnikach polarnych 159. Z podanych poniej waciwoci wybierz t, ktra nie jest charakterystyczna dla zwizkw o wizaniu kowalencyjnym: A dobra rozpuszczalno w rozpuszczalniku niepolarnym B niska temperatura przej fazowych C dobre przewodnictwo elektryczne roztworw wodnych tych zwizkw D mniejsza szybko reakcji w porwnaniu ze zwizkami jonowymi, gdy warunkiem zajcia reakcji jest konieczno uprzedniego rozerwania wiza atomowych 160. I Izomorfizm to wystpowanie rnych substancji w tych samych strukturach krystalograficznych II Polimorfizm to wystpowanie tego samego zwizku w rnych strukturach krystalograficznych III Alotropia to wystpowanie tego samego pierwiastka w rnych strukturach krystalograficznych lub czsteczkowych IV Odmiany alotropowe maj identyczne waciwoci chemiczne i fizyczne Spord wymienionych zda prawdziwymi s: A wszystkie B I, II i III C I i II D I i III E tylko III 161. Rysunek przedstawia model fragmentu krysztau chlorku sodu z zaznaczonym pooeniem jednego z jonw chlorkowych (-). Ktra z liter A, B, C czy D na zaczonym modelu wskazuje na pooenie jednego z jonw sodu?
D
B A C
162. Sie krystalograficzna krysztau Cu skada si z komrek elementarnych w krysztale szecianu periodycznie powtarzanych w przestrzeni. Atomy Cu znajduj si dokadnie w rodku kadej ciany i w naroach komrki elementarnej. Ile atomw Cu przypada w tej sieci na jedn komrk elementarn: A1 B4 C 14 D adna z podanych liczb nie jest poprawna 163. Ozon jest: A homologiem tlenu C odmian izomorficzn tlenu 28
164. Zjawisko izomorfizmu moemy obserwowa w przypadku: A aunw np. K2SO4.Cr2(SO4)3.24H2O i K2SO4.Al2(SO4)3.24H2O B hydratw np. CuSO4.5H2O i BaCl2.2H2O C wodorosoli np. KH2PO4 i K2HPO4 D hydroksosoli np. Cu(OH)2.CuCO3 i Al(OH)2Cl
Energia
1 3
Substraty
2
Produkty
Droga reakcji
A egzoenergetyczna i wiadczy o tym warto energii oznaczona nr 3 B egzoenergetyczna i wiadczy o tym warto energii oznaczona nr 2 C endoenergetyczna i wiadczy o tym warto energii oznaczona nr 1 D endoenergetyczna i wiadczy o tym warto energii oznaczona nr 1 i 2 166. Przykadem procesu endotermicznego jest: A spalanie magnezu w tlenie C otrzymywanie wapna gaszonego
167. Na wykresach wartoci energii dla dwch rnych reakcji oznaczono numerami:
D 3
29
168. Wiedzc, e entalpia tworzenia fosforiaku PH3 wynosi odpowiednio: z fosforu biaego 17,17kJ/mol a z fosforu czerwonego +1,26kJ/mol, oblicz entalpi przemiany alotropowej fosforu biaego w czerwony w warunkach standardowych [kJ/mol]. Wynosi ona: A 15,91 B 18,43 C +18,43 D +15,91 169.
C(s) + O2(g) I CO2 II Entalpia reakcji w kierunku oznaczonym cyfr I wynosi 393,5kJ. Entalpia reakcji przebiegajcej w kierunku oznaczonym cyfr II jest rwna: A 393,5kJ B 393,5kJ C 196,75kJ D zero, gdy produktami reakcji II s substancje proste
170. Zgodnie z prawem Hessa ilo energii wymienionej w formie ciepa midzy ukadem a otoczeniem pod staym cinieniem lub w staej objtoci (T=const.) zaley od: A drogi przemiany ukadu B stanu pocztkowego ukadu C stanu pocztkowego i kocowego ukadu D stanu kocowego ukadu 171. Obliczona przy wykorzystaniu podanych obok wartoci energii wiza entalpia reakcji: N2(g) + 3H2(g) 2NH3(g) wynosi: wizanie energia wizania w kJ/mol A +1772kJ H-H 436 B 86kJ 946 NN C +4594kJ 390 N-H D 1772kJ 172. Przeczytaj ponisze stwierdzenia: I W procesie skraplania 1mola pary wodnej z ukadu do otoczenia przekazywana jest na sposb ciepa energia rwna 44kJ II Standardowa entalpia tworzenia H2O(g) jest rwna 242kJ/mol Na podstawie powyszych stwierdze sdzisz, e standardowa entalpia tworzenia H2O(c) wynosi: A 154kJ/mol B 198kJ/mol C 286kJ/mol D 330kJ/mol 173. Dane s nastpujce wartoci standardowych entalpii tworzenia (kJ/mol): kwas octowy (ciecz) dwutlenek wgla (gaz) woda (ciecz) -487,1 -393,5 -285,8 Entalpia spalania kwasu octowego ma warto: A 1166,4kJ/mol B +871,5kJ/mol C 871,5kJ/mol D +192,2kJ/mol E 192,2kJ/mol 174. N2(g) + O2(g) 2NO(g) 181kJ Na podstawie podanego rwnania termochemicznego entalpia reakcji i zmiana energii wewntrznej ukadu w warunkach standardowych wynosi odpowiednio: A +181kJ +183kJ B +181kJ +181kJ B +181kJ +178,5kJ D 181kJ -183,5kJ 30
175. Dla ktrej reakcji przeprowadzonej w warunkach normalnych wartoci U i H s takie same? A 3C2H2 C6H6 B Ba2+aq + SO42-aq BaSO4(s) C H2O(s) H2O(c) D N2O4(g) 2NO2(g) 176. Najwysz temperatur wrzenia bdzie posiada roztwr: A glukozy o steniu 0,2M B chlorku sodu o steniu 0,15M C siarczanu(VI) potasu o steniu 0,1M D fluorku glinu o steniu 0,1M 177. 18-procentowy roztwr chlorku sodu krzepnie w temperaturze 14oC, a 18-procentoewy roztwr sacharozy w temperaturze 1,3oC. Rnice temperatur krzepnicia obu roztworw wynikaj z tego, e: A chlorek sodu jest sol a sacharoza wglowodanem B rozpuszczalno chlorku sodu w wodzie jest wiksza ni sacharozy C sacharoza ulega hydrolizie, a chlorek sodu nie ulega hydrolizie D liczba moli jonw w 18% roztworze NaCl jest wiksza ni liczba moli czsteczek sacharozy w roztworze o takim samym steniu procentowym 178. W zimie ukady chodzenia silnikw samochodowych s wypenione mieszanin wody i glikolu etylenowego, poniewa mieszanina ta ma nisz temperatur krzepnicia ni czysta woda. W jakim stosunku wagowym naley zmiesza wod z glikolem, aby otrzymana mieszanina miaa temperatur krzepnicia 40oC? A 3:4 B 4:3 C 1:1 D 1:2 179. Temperatura wrzenia roztworu otrzymanego przez rozpuszczenie 12g MgSO4 w 500g wody wynosi (P=1013hPa): A 100,21oC B 106oC C 112oC D 100,52oC 180. Roztwr otrzymany w wyniku rozpuszczenia w 500g wody 100g pewnego zwizku organicznego (nie ulegajcego dysocjacji) krzepnie w temperaturze 268,96K. Masa molowa tego zwizku wynosi: A 92 B 55,8 C 180 D 60
Do rozwizania zada testowych o numerach 176-180 przydatna jest ponisza informacja: Podwyszenie temperatury wrzenia (TW) podobnie jak obnienie temperatury topnienia (TK) roztworw w stosunku do czystego rozpuszczalnika jest wprost proporcjonalne do stenia (m) wyraonego w molach substancji na . . kg rozpuszczalnika (molalnoci): TW=Cm KE oraz TK=Cm KK o gdzie warto staych krioskopowej KK i ebulioskopowej KE dla roztworw wodnych wynosz odpowiednio: -1,86 C o i 0,52 C dla substancji nie ulegajcych procesowi dysocjacji. W obliczeniach naley uwzgldni fakt, e zarwno TW jak i TK s wielkociami koligatywnymi.
n
W przypadku substancji ulegajcych dysocjacji stenie molalne C m = 1=1 m ni - liczba moli poszczeglnych jonw m masa rozpuszczalnika
ni
gdzie:
31
182. Na zaczonym wykresie mamy przedstawion zaleno stenia reagentw od czasu trwania reakcji. Wykres ten opisze najlepiej nastpujce rwnanie reakcji: A H2(g) + I2(g) 2HI(g) H2(g) + I2(g) B 2HI(g) [HI] C H2(g) + I2(g) 2HI(g) D H2I2 2HI(aq)
3 stezenie [mol/dm ]
183. Jeli wzrost cinienia przesuwa rwnowag reakcji w prawo, to mona stwierdzi, e: A objto reagentw podczas reakcji maleje B objto reagentw podczas reakcji ronie C ronie energia aktywacji D objto reagentw podczas reakcji nie zmienia si 184.
K I
Poniszy wykres przedstawia zaleno staych rwnowagi K od temperatury. Zmiany staych dla reakcji I i II przedstawiaj odpowiednio:
II T
Reakcje te charakteryzuj si zmianami energii opisywanymi poniej symbloami reakcja I reakcja II A H<0 H>0 B H>0 H>0 C H<0 H<0 D H>0 H<0 185. W myl oglnych zasad reakcji przebiegajcych w fazie gazowej synteza amoniaku: N2 + 3H2 2NH3 + Q Przebiega z najwiksz wydajnoci jeeli: A stosunek objtociowy wodoru do azotu wynosi 2:1 B zmniejszymy cinienie i temperatur C obniymy temperatur i podwyszymy cinienie D podwyszymy temperatur i obniymy cinienie 32
186. Podczas syntezy zwizku AB ze stechiometrycznych iloci A i B osignito stan rwnowagi w ktrym stenia molowe wszystkich substancji byy rwne. Ile procent substancji A przereagowao? A 33% B 77% C 50% D 67% 187. Stwierdzono, e w sanie rwnowagi ukadu opisanego rwnaniem: 2A + B A2B iloci rwnowagowe substancji wynosz odpowiednio: A 2 mole B 5 moli A2B 2 mole Ilo moli substratw (w sumie A + B) uytych w reakcji wynosia: A 7 moli B 9 moli C 12 moli D 13 moli
E 11 moli
188. Staa rwnowagi reakcji CO2 + H2 CO + H2O w temperaturze 1100K wynosi K=1. Ilo moli CO w zbiorniku zamknitym po zmieszaniu 1 mola wodoru z 1 molem CO2 po ustaleniu si rwnowagi wynosi: A 0,25 B 0,5 C 0,75 D1 189. Zmieszano 3 mole pewnego chlorowca z 6 molami wodoru. W ustalonym stanie rwnowagi stwierdzono powstanie 4 moli chlorowcowodoru obok odpowiednich iloci nieprzereagowanych substratw. Staa rwnowagi reakcji syntezy chlorowcowodoru wynosi: A2 B3 C4 D5 190. Zmieszano 3 mole octanu etylu z 5 molami wody i 1 molem kwasu octowego. Staa rwnowagi reakcji hydrolizy estru wynosi 0,25. W wyniku reakcji powstao alkoholu: A 1 mol B 3 mole C 5 moli D 0,25 mola
14. Kataliza
191. Katalizator to substancja, ktra: I zazwyczaj zwiksza szybko przebiegu reakcji II obnia energi niezbdn do utworzenia kompleksu aktywnego III moe zmniejsza szybko reakcji IV wpywa na pooenie stanu rwnowagi chemicznej Prawdziwe stwierdzenia zawieraj zdania: A I, III, IV B I, II, III C tylko III
D I i II
192. Ustal w ktr stron przesunie si stan rwnowagi reakcji: 2SO2 + O2 = 2SO3 H=-192kJ Podwyszenie temperatury Dodanie katalizatora Zwikszenie stenia tlenu A nie zmieni si B C D nie zmieni si 33
193. Reakcja autokatalityczna polega na tym, e przypiesza j: A kade zanieczyszczenie wprowadzone do ukadu B wzrost stenia substratu C wzrost stenia produktu D wzrost temperatury ukadu 194. Ktra z poniszych reakcji jest przykadem reakcji homogenicznej:
V2O5 Pt
CH3COOC2H5 + H2O
2NH3 CH3CHO
195. Enzymy s katalizatorami biakowymi reakcji chemicznych w ukadach biologicznych. Wyrniamy sze gwnych klas enzymw: oksydoreduktazy, transferazy, hydrolazy, liazy, izomerazy, ligazy. Poniej podano zdania dotyczce tych klas enzymw: I Hydrolazy s to enzymy katalizujce hydroliz wiza estrowych i peptydowych II Izomerazy s to enzymy katalizujce wewntrzne przeksztacenie izomerw optycznych, geometrycznych i pozycyjnych III Transferazy s to enzymy katalizujce przeniesienie grupy X (innej ni wodr) pomidzy par substratw A i B (A-X + B B-X + A) IV Liazy s to enzymy katalizujce czenie dwch czsteczek z rozbiciem wizania pirofosforowego w ATP. Prawdziwe informacje zawieraj zdania: A I, II, III B tylko I C II i III D tylko IV E wszystkie 196. W celu ograniczenia negatywnego wpywu spalin na zanieczyszczenie powietrza w wielu krajach zosta wprowadzony obowizek instalowania katalizatorw w pojazdach z silnikiem spalinowym. Gwnym zadaniem tego typu katalizatorw jest: A redukcja zwizkw oowiu zawartych w gazach spalinowych do oowiu metalicznego, ktry nastpnie jest osadzany na odpowiednich, wymienianych filtrach. B absorpcja tlenkw azotu(IV) zawartego w gazach spalinowych na alkalicznym, wymiennym filtrze C utlenianie czteroetylku oowiu zawartego w benzynie do tlenku oowiu(IV) D utlenianie CO zawartego w gazach spalinowych do CO2, oraz redukcja tlenkw azotu do azotu.
34
197. Przedstawiony rysunek ilustruje proces prowadzcy do: A hydrolizy + + B dysocjacji + C elektrolizy + - + - + - + - + D substytucji + - +
+ + +
198. Dysocjacja elektrolityczna zachodzi pod wpywem: A dowolnego rozpuszczalnika C rozpuszczalnikw o budowie polarnej
199. Stopie dysocjacji elektrolitycznej okrela: A liczba jonw, na ktre dysocjuje elektrolit B stosunek liczby moli elektrolitu, ktra ulega dysocjacji do pocztkowej liczby moli elektrolitu C stosunek stenia jonw do stenia czsteczek zdysocjowanych D suma algebraiczna adunku jonw na ktre dysocjuje czsteczka elektrolitu 200. Roztwr kwasu o wzorze HR zawiera 0,2 mola jonw R- i 2 mole niezdysocjowanych czsteczek HR. Stopie dysocjacji tego kwasu wynosi: A 0,091 B 0,1 C 0,182 D 0,2 201. Stopie dysocjacji pewnego kwasu organicznego jednokarboksylowego w roztworze wodnym o steniu 0,1M wynoci 20%. Staa dysocjacji tego kwasu jest rwna: A 4.10-3 B 5.10-3 C 2.10-3 D 4.10-2 202. Oblicz stopie dysocjacji 0,1molowego roztworu kwasu HX, ktrego staa dysocjacji w danych warunkach wynosi 1,21.10-5 A 0,5% B 1,1% C 1,6% D 2%
35
oraz staych dysocjacji kwasu benzoesowego (benzenokarboksylowego): K=6,3.10-5 oraz kwasu octowego: K=1,8.10-5 wska zbir kwasw uszeregowanych wedug rosncej mocy: A H2SiO3, H2CO3, CH3COOH, C6H5COOH B CH3COOH, C6H5COOH, H2SiO3, H2CO3 C H2SiO3, H2CO3, C6H5COOH, CH3COOH D H2CO3, C6H5COOH, H2SiO3, CH3COOH 204. 3dm3 wodnego roztworu kwasu o oglnym wzorze HX zawiera 5,418.1023 jonw X- i 6 moli niezdysocjowanych czsteczek HX. Stopie i staa dysocjacji kwasu HX wynosi: stopie staa dyscocjacji dysocjacji A 13% 4,5.10-2 B 13% 9.10-2 C 15% 4,5.10-2 D 17,6% 4,5.10-2 205. Warto pKa dla kwasu octowego i trichlorooctowego wynosz odpowiednio 5,0 i 1,0. Stosunek staych dysocjacji tych kwasw x = A5
K CCl3 COOH K CH3 COOH
B 10-4
206. Jakie bd stenia poszczeglnych jonw po zmieszaniu ze sob 100cm3 0,1M roztworu KOH z 200cm3 roztworu HCl o tym samym steniu? [H+] [OH-] [K+] [Cl-] A 0,033 3.10-13 0,033 0,067 . -13 B 3 10 0,033 0,033 0,067 C 0,033 0 0,033 0,067 . -13 D 0,033 3 10 0,067 0,033
36
15.2.
207. Sporzdzono roztwory kwasu solnego o pH=2 i o pH=4. Ktre z poniszych stwierdze jest prawdziwe? Stenie jonw H+ w roztworze: A o pH=2 jest 100 razy wysze ni w roztworze o pH=4 B o pH=2 jest 100 razy mniejsze ni w roztworze o pH=4 C o pH=2 jest 2 razy mniejsze ni w roztworze o pH=4 D o pH=2 jest 2 razy wysze ni w roztworze o pH=4 208. Stwierdzono, e 1cm3 roztworu zawiera 4,0.10-2 mg cakowicie zdysocjowanego wodorotlenku sodu. Jaka jest warto pH tego roztworu? A 12 B 11 C 10 D9 209. pH 0,01 molowego roztworu fenolu o staej dysocjacji K=10-10 wynosi: A5 B6 C7
D8
210. pH 0,01 molowego roztworu aniliny o staej dysocjacji zasadowej 4.10-10 wynosi: A 5,7 B 8,3 C 4,7 D 9,3 211. Stopie dysocjacji jednomolowego roztworu kwasu octowego wynosi 0,4%. W 0,5dm3 tego kwasu znajduje si: A 0,002 mola jonw H+ B 0,004 mola jonw H+ C 0,02 mola jonw H+ D 0,5 mola jonw H+ 212. Jakiej objtoci roztworu kwasu solnego o pH=1 naley uy do cakowitego zobojtnienia 20cm3 5% roztworu zasady sodowej o gstoci 1g/cm3. A 0,20cm3 B 0,25cm3 C 0,20dm3 D 0,25dm3 213. Jeeli pH jakiego roztworu wynosi 3, to stenie jonw wodorotlenowych w tym roztworze ma warto: A 10-3mol/dm3 B 10-7mol/dm3 C 10-11mol/dm3 D 10-14mol/dm3 214. Do probwek z wod (rys.) wprowadzono substancje:
H2S CO NH3 KBr CH3OH
II
III
IV
A B C D E
H+>OHI, II I, II, V I I, IV I, II
215. Do naczynia zawierajcego 250cm3 kwasu solnego dodano 10g 1% roztworu Ca(OH)2 otrzymujc roztwr o odczynie obojtnym. Jakie pH mia roztwr kwasu solnego. A2 B 2,6 C 2,3 D 2,9
II
III
IV
Na2CO3
NH4Cl
CuSO4
Na2S
38
U wylotu ktrej probwki zwilony wod papierek lakmusowy zabarwi si na niebiesko? AI B II C III D IV 220. Rysunek obrazuje urzdzenie suce do analitycznej czynnoci laboratoryjnej. Na wykresie podano zmiany pH roztworu 2 w kolbce pod wpywem dodawania roztworu 1 z biurety. Wybierz odpowiedzi dotyczce roztworw 1 i 2, nazwy opisywanej tu czynnoci laboratoryjnej oraz podaj barw fenoloftaleiny na pocztku i kocu operacji.
pH 12 10 8 6 4 2 V
A B C D
barwa wskanika pocztkowa kocowa bezbarwna malinowa malinowa bezbarwna bezbarwna malinowa malinowa bezbarwna
221. Miareczkowano mocny kwas mocn zasad. Wyniki zarejestrowano na wykresie. Ktry z wykresw odpowiada wykonanemu dowiadczeniu? A B C D
V zasady
V zasady
V zasady
V zasady
39
222.
punk rownowaznikowy
Wykres przedstawia zmiany przewodnictwa elektrycznego roztworu elektrolitu w zalenoci od iloci dodanego roztworu kwasu siarkowego(VI):
H2SO4 (cm3)
B NaCl
C Ba(OH)2
D BaSO4
223. Wodny roztwr amoniaku i siarkowodoru sabo przewodz prd elektryczny. Podaj, jak zmieni si przewodnictwo prdu elektrycznego po zmieszaniu tych roztworw. A nie zmieni si B zmaleje prawie do zera C wzronie D zmaleje 224. Ile miligramw Ca(OH)2 znajdowao si w 100cm3 roztworu wodorotlenku wapnia, jeli na miareczkowanie tego roztworu wobec fenoloftaleiny jako wskanika zuyto 50cm3 roztworu HCl o steniu 0,2mol/dm3? A 370,00 B 740,00 C 0,37 D 0,74 E 37,00 225. Prbk skadajc si wycznie z Li2CO3 i BaCO3 o masie 1g miareczkowano 15cm3 kwasu solnego o steniu 1M. Procentowa zawarto wglanu litu w prbce wynosi w przyblieniu: A 71% B 50% C 40% D 29% E 14%
227. W ktrych z podanych niej rwna reakcji protolitycznych woda zachowuje si jak kwas, a w ktrych jak zasada w ujciu teorii Brnsteda-Lowryego? a HSO4- + H2O = H3O+ + SO42kwas zasada 2A b SO3 + H2O = HSO3 + OH b, c, d a, e + c NH3 + H2O = NH4 + OH B a, d b, c, e d H2S + H2O = H3O+ + HSC c, e a, b, d e CH3COO- + H2O = CH3COOH + OHD b, c, e a, d 228. Wska sprzon wedug Brnsteda par kwas-zasada: A HCl H2O B H3O+ - H2O C NH3 OH-
D H2O FeCl3
229. Wska kwas Lewisa, ktry nie jest kwasem wedug Arheniusa ani wedug Brnsteda: A HCN B C2H5OH2+ C H3O+ D Cu2+ 230. Wska, ktre z reakcji kwasowo-zasadowych zachodz zgodnie z teori elektronow kwasw i zasad: I H2O + H+ H3O+ II 2KOH + H2S K2S + 2H2O III Ag+ + 2NH3 [Ag(NH3)2]+ IV H2SO4 + 2NH4OH (NH4)2SO4 + 2H2O A I i II B I i III C I i IV D II i IV 231. Teoria Arheniusa ma ograniczon przydatno dla wyjanienia wasnoci zasadowych: A NaOH B AgOH C Al(OH)3 D CH3NH2 232. Zgodnie z teori Brnsteda kademu kwasowi odpowiada sprzona z nim zasada:
HB + H2O kwas zasada B+ sprzona zasada H3O+ sprzony kwas
przy czym im silniejszy jest kwas tym sabsza sprzona z nim zasada. Posugujc si t regu, wska ktra z poniszych zasad jest najsabsza: A ClB C6H5OC OHD CH3COO-
41
18. Amfoteryczno
233. Ktre z rwna reakcji ilustruj charakterystyczn waciwo tlenku glinowego? 2Al3+ + 3H2O I Al2O3 + 6H+
II
2Al(OH)3
B I, IV
C II, III
D II, IV
234. Produktem reakcji Al(OH)3 z KOH moe by: A KAlO2 lub K3AlO3 C KAlO2, albo K[Al(OH)4] albo K3[Al(OH)6]
235. Do probwki z roztworem siarczanu(VI) miedzi(II) stopniowo dodawano roztwr zasady sodowej. Ktre rwnania chemiczne przedstawiaj zachodzce reakcje:
I II III Cu2+ + 2OHCuSO4 + 2NaOH Cu2+ + SO42- + 2Na+ + 2OHCu(OH)2 Cu(OH)2 + Na2SO4 Cu2+ + 2OH- + 2Na+ + SO42-
IV Cu(OH)2 + 2OH-
CuO22- + 2H2O
A I, III
B II, III
C I, IV
D I, II
236. Porwnujc waciwoci chemiczne wodorotlenku manganu(II), Mn(OH)2 i wodorotlenku chromu(III) Cr(OH)3, stwierdzono, e: A obydwa zwizki reaguj tylko z kwasami B Mn(OH)2 reaguje tylko z kwasami, a Cr(OH)3 rwnie z zasadami C Cr(OH)3 reaguje tylko z kwasami, a Mn(OH)2 rwnie z zasadami D obydwa zwizki reaguj z kwasami i zasadami 237. Stop glinu z magnezem rozpuszczono w kwasie solnym. Do otrzymanego roztworu dodano nadmiar NaOH. W jakiej postaci znajduje si glin po zakoczonej reakcji: A w roztworze, jako chlorek glinu B w osadzie, jako Al(OH)3 C w roztworze, jako glinian sodowy NaAlO2 D stop glinu z magnezem nie rozpuszcza si w roztworach wodnych HCl i NaOH
42
238. Wprowadzono 2,7g glinu do: I nadmiaru stonego kwasu solnego II nadmiaru stonego roztworu NaOH Porwnujc iloci wydzielonego wodoru otrzymane w obu reakcjach (w przeliczeniu na warunki normalne) stwierdzono, e: A wicej wodoru wydzielio si w reakcji z NaOH B wicej wodoru wydzielio si w reakcji z HCl C w obu reakcjach wydzieliy si identyczne iloci wodoru D wodr otrzymano tylko w reakcji z HCl, stony NaOH pasywuje glin reakcja nie zachodzi. 239. W czterech probwkach znajdoway si roztwory zawierajce niej wymienione jony. Po dodaniu nadmiaru NaOH pozostanie osad w probwce zawierajcej jony: A Zn2+ B Mg2+ C Al3+ D Cr3+ 240. Do roztworu zawierajcego 16,14g ZnSO4 dodano roztwr zawierajcy 0,25 mola NaOH. Masa powstaego osadu w zlewce wynosia: A 9,94 g B 7,46 g C 24,85 g D 4,97 g
19. Hydroliza
241. W trzech probwkach znajduj si wodne roztwory nastpujcych soli: KCl, NH4Cl i K2S. Badajc odczyn tych roztworw stwierdzono, e substancja w probwce I ma odczyn kwany, w II zasadowy a w III obojtny. Na tej podstawie dokonano identyfikacji soli. Ktra odpowied zawiera poprawnie zidentyfikowane sole: I II III A NH4Cl KCl K2S B NH4Cl K2S KCl C K2S KCl NH4Cl D KCl K2S NH4Cl 242. Wska par tlenkw dajc w wyniku reakcji zwizek, ktry w roztworze wodnym barwi fenoloftalein na rowo. A CaO i SO3 B Na2O i NO C Al2O3 i SO3 D K2O i CO2
43
CH3ONa
Fe(NO3)2
K3PO4
(NH4)2S
NaNO3
CH3COONH4
D II, IV i VI
244. Jakie odczyny wykazuj wodne roztwory Na3PO4, Na2HPO4, NaH2PO4 o tych samych steniach? Na3PO4 Na2HPO4 NaH2PO4 A silnie zasadowy silnie zasadowy silnie zasadowy B silnie zasadowy sabo zasadowy sabo kwasowy C obojtny sabo zasadowy silnie zasadowy D silnie zasadowy silnie zasadowy sabo kwasowy 245. Czterochlorek tytanu jest lotn ciecz o temperaturze wrzenia 136oC. W wojsku znalaz zastosowanie do wytwarzania zason dymnych, poniewa z par wodn reaguje zgodnie z rwnaniem: TiCl4 + 2H2O TiO2 + 4HCl dajc gst mg Rwnanie to opisuje reakcj: A dysproporcjonowania B hydrolizy C zobojtnienia D utlenienia 246. Staa i stopie hydrolizy jonw NO2- w 0,01M roztworze NaNO2 wynosz odpowiednio: A K=2,5.10-11, =5.10-5 B K=2,5.10-9, =5.10-4 C K=2,5.10-10, =1,58.10-5 D K=2,5.10-10, =5.10-4 KHNO2=4.10-4 247. Staa i stopie hydrolizy CH3COONH4 w 0,01M roztworze tej soli wynosz odpowiednio: A K=3.10-6, =0,055 B K=3.10-5, =0,55 C K=3,1.10-5, =0,55% D K=3.10-5, =5,5% KNH4OH=1,7.10-5 KCH3COOH=1,86.10-5 248. pH 0,001M roztworu CH3COONa wynosi w przyblieniu: A6 B7 C8 . -5 KCH3COOH=1,86 10
D 11
44
249. pH buforu powstaego ze zmieszania 500cm3 0,2M CH3COOH i 500cm3 0,2M CH3COONa wynosi w przyblieniu: A5 B9 C7 D6
45
255. Po dodaniu do zlewki zawierajcej nasycony, wodny roztwr BaSO4 kropli 1M roztworu H2SO4: A rwnowaga ukadu nie ulegnie zmianie B wzronie stenie jonw Ba+2 w roztworze w zlewce C zmaleje stenie jonw Ba+2 w roztworze w zlewce D zmaleje stenie jonw SO4-2 w roztworze w zlewce 256. Przy jakiej wartoci pH zaczyna si wytrca osad Fe(OH)2 (IR Fe(OH)2=10-14) z 0,01M roztworu wzgldem jonw Fe+2? A6 B8 C 4,6 D 9,4
257. Jaka jest rozpuszczalno BaSO4 w 0,01M wodnym roztworze BaCl2? (IR BaSO4=1.10-10) A 2,33.10-3g/dm3 C 2,33.10-4g/dm3 B 2,33.10-6g/dm3 D 2,33.10-2g/dm3
258. Ile cm3 0,01M roztworu wodorotlenku sodu naley doda do 150cm3 nasyconego roztworu Cd(OH)2, tak aby rozpuszczalno wodorotlenku kadmu zmalaa 50-krotnie? IR Cd(OH)2=2,8.10-14 A 4,2cm3 B 9,7cm3 C 28,3cm3 D 38,3cm3
262. Jonami centralnymi w podanych niej zwizkach s jony: Ag+, Co3+, Cr3+, Pt4+. Okrel adunek x, y, z, k, w nastpujcych jonach zespolonych: [Ag(CN)2]x [Co(CN)6]y [Cr(NH3)5Cl]z [PtCl6]k A 1+ 33+ 2B 23+ 2+ 4+ C 132+ 2D 2+ 3+ 3+ 4+ 263. Bis(tiosiarczano)srebrzan(I) sodu to zwizek o wzorze: A Na3[Ag(S2O3)2] B NaAg(S2O3)2 C Na[Ag(S2O3)4] 264. Chlorek heksaakwachromu(III) to zwizek o wzorze: A [Cr(H2O)6]Cl3 B [CrCl6].H2O C [Cr6Cl].H2O
D Na[Ag2S2O3]
D [CrCl3].H2O
265. Podaj poprawne nazwy systematyczne poniszych zwizkw kompleksowych: [Co(NO3)(NH3)5]Cl2 K2[Fe(CN)5NO] A chlorek pentaaminanitrokobaltu(III) pentacyjanonitrozyloelazian(II) potasu B chlorek pentaaminaazotanokobaltu(III) pentacyjanonitrozylelazian(III) potasu C pentaaminadichloronitrylokobaltan(III) cyjanek nitrozoelazianu(II) D chlorek pentaaminaazotanokobaltu(II) pentacyjanonitrozoelazian(III) potasu 266. Dowiadczalnie stwierdzono, e jeden mol zwizku kompleksowego tworzy z nadmiarem AgNO3 dokadnie jeden mol AgCl. Budow tego zwizku najlepiej przedstawia wzr: A [Cr(NH3)4(H2O)2]Cl3 B [Cr(NH3)4(H2O)2Cl]Cl2 C [Cr(NH3)4(H2O)2Cl2]Cl D [Cr(NH3)3(H2O)2Cl3].NHl3 267. Stenie jonw Ag+ w 0,01M roztworze [Ag(NH3)2]+ wynosi: A 2,5.10-5M B 1,25.10-5M C 5,4.10-4M Staa trwaoci [Ag(NH3)2]+ wynosi w przyblieniu 1,6.107
D 1,6.10-7M
268. Stopie dysocjacji jonu [Fe(CN)6]3- w 1M roztworze heksacyjanoelazianu(III) potasu wynosi: A 2.10-6% B 2,2.10-5% C 10-2% D 10-3% Staa trwaoci [Fe(CN)6]3- wynosi w przyblieniu 1.1042
47
269. Zaznacz szereg zwizkw, w ktrym wystpuj wycznie utleniacze: A NaCl, NaOCl, NaClO4, Na2S B SO3, KMnO4, H2O2, CrO3 C Na2S2O3, O2, PbO2, HNO3 D N2O5, K2Cr2O7, Na2CrO4, F2 270. Na podstawie rwna reakcji: 1. H2O2 + 2I- + 2H+ 2H2O + I2 2. 5H2O2 + 2MnO4- + 6H+ 8H2O + 5O2 + 2Mn2+ 3. 3H2O2 + 2Cr3+ + 10OH2CrO42- + 8H2O moesz powiedzie, e nadtlenek wodoru: A zawsze peni rol utleniacza B w rodowisku kwanym jest zawsze utleniaczem, a w rodowisku zasadowym jest reduktorem C utleniaczem jest w reakcji opisanej rwnaniem 2 D utleniaczem jest w reakcjach opisanych rwnaniami 1 i 3 271. W podanych indywiduach chemicznych stopie utlenienia siarki wynosi kolejno: H2S S2SO32S8 SO42A -2 -2 +4 0 +6 B +2 -2 +6 +8 +4 C +2 +2 +4 -8 -6 D -1 0 +4 0 +6 272. Poniej przedstawiono kilka rwna reakcji: I. CH3OH + CH3COOH CH3COOCH3 + H2O * II. C6H5NO2 + 6H C6H5NH2 + 2H2O III. C2H4 + Br2 C2H4Br2 IV. H2NCONH2 + HNO3 [H2NCONH3]+ + NO3Reakcje utleniania i redukcji przedstawiaj rwnania: A II i III B I i IV C I, III i IV 273. W reakcji MnO2 + 2S MnS + SO2 : A utleniaczem jest mangan i tlen a reduktorem siarka B mangan jest utleniaczem, a siarka utleniaczem i reduktorem C utleniaczem jest mangan a siarka reduktorem D reduktorem jest mangan, a utleniaczem siarka
D I, II, III i IV
48
274. W celu rozpuszczenia 8,7g tlenku manganu(IV) w kwasie solnym naley uy: A 400cm3 0,2M roztworu tego kwasu B 100cm3 2M roztworu tego kwasu C 200cm3 2M roztworu tego kwasu D 200cm3 0,2M roztworu tego kwasu 275. Podaj, ktre z poniszych rwna reakcji chemicznych: I Mg+2 + 2e Mg II CH2=CH2 + H2 CH3-CH3 III 2Br + Cl2 Br2 + 2Cl IV N2O5 + H2O 2HNO3 V Fe + S FeS Ilustruj procesy utleniania i redukcji: A II, III, V B I, III, V C III, IV, V D I, II, IV 276. Przeprowadzono dowiadczenie zgodne z poniszymi schematami:
KMnO4 + KNO2
NaOH
H2O
H2SO4
Na2CO3
D II i III
277. Stopnie utlenienia atomw wgla i azotu w czsteczce acetamidu wynosz odpowiednio:
x y O CH3 C z NH2
49
22.2.
278. Dla podanych ukadw redoks potencjay standardowe wynosz: MnO2 + 4H+ + 2e 2H2O + Mn2+ 1,28V 2+ 3+ Cr2O7 + 14H + 6e 7H2O + 2Cr 1,36V Cl2 + 2e <==> 2Cl 1,36V MnO4- + 8H+ + 5e 4H2O + Mn2+ 1,52V Wynika z tego, e: A w rodowisku kwanym MnO4- moe by utleniaczem jonw Cl- do chloru Cl2 B w rodowisku zasadowym jony Cr2O72- mog utlenia jony Cl- do chloru Cl2 C w rodowisku kwanym jony Cr2O72- mog utlenia jony Cl- do chloru Cl2 D w rodowisku kwanym jony MnO4- nie mog utlenia jonw Cl- do chloru Cl2 E w rodowisku kwanym MnO4- nie moe by utleniaczem jonw Cl- do chloru Cl2 279. Standardowe potencjay redoks reakcji utleniania i redukcji wynosz: S + 2e S2-0,51V + 3+ 2+1,36V Cr2O7 + 14H + 6e 2Cr + 7H2O + H2O2 + 2H + 2e 2H2O +1,78V + 2+ MnO4 + 8H + 5e Mn + 4H2O +1,52V Wynika z tego, e: A jony Cr3+ nie mog w rodowisku kwanym zredukowa H2O2 B jony MnO4- mog w rodowisku kwanym by utleniaczem jonw S2- do siarki S C jony Cr2O72- mog w rodowisku kwanym zredukowa jony S2- do siarki S D dwie odpowiedzi s prawdziwe 280. Reakcj aldehydw z odczynnikiem Tollensa mona przedstawi w pstaci rwnania redox: HCHO + 2Ag+ + H2O HCOOH + 2H+ + 2Ag0 Potencjay normalny odpowiednich reakcji redoks wynosz: HCOOH + 2H+ + 2e HCHO + H2O E0 =+0,06V + 0 Ag + e Ag E0 =+0,80V Rnica potencjaw redox, ktra uzasadnia zachodzenie tej reakcji wynosi: A 0,74V B 0,86V C 1,21V D 0,40V 281. Mied rozpuszczono (cakowicie) w 20cm3 x-molowego roztworu kwasu azotowego. Wydzielio si 0,9cm3 bezbarwnego gazu (warunki normalne). Jakie jest stenie molowe tego kwasu, jeli oba substraty przereagoway cakowicie? A 0,008M B 0,8M C 0,1M D 0,004M E 0,04M
50
282. Przeprowadzono badanie zachowania si metali w 1-molowych roztworach soli, w sposb podany na rysunku:
Fe Fe Pb Pb Ag
1
Cu2+ SO42-
2
Zn2+ SO42-
3
Ag+ NO3-
4
Mg2+ 2Cl-
5
Sn2+ 2Cl-
Po piciu minutach zauwaono zmiany w probwkach oznaczonych numerami: A1i3 B 1, 3 i 5 C2i4 D 2, 4 i 5 283. W reakcji kwasu azotowego(V) z fosforem wydziela si bezbarwny gaz. Do utlenienia 93g fosforu, 50% roztworem kwasu azotowego(V) zuyto tego roztworu: A 157,5g B 315,0g C 630,0g D 930,0g 284. W ktrych probwkach wydzieli si gaz po dodaniu kwasu solnego:
HCl
I
Cu
II
Na2SO4
III
CaCO3
IV
Al4C3
V
KMnO4
A I, II, III
B I, IV, V
C II, III
D III, IV, V
285. Aby ze 100cm3 0,05 molowego roztworu H2SO4 otrzyma maksymaln ilo wodoru, naley doda: A 0,3g Fe 0,3g Cu C 0,3g Zn D we wszystkich przypadkach wydzieli si tyle samo wodoru 286. 6,5g pewnego metalu wrzucono do soli srebrowej. Metal uleg roztworzeniu dajc jony dwudodatni, a wydzielone srebro po przemyciu i wysuszeniu wayo 21,6g. Obliczy mas atomow metalu. A 65 B 32,5 C 108 D 208
51
I
KI
II
KI
III
KBr
IV
KCl
V
KBr
Zmiany zabarwienia warstwy chloroformu zaobserwowano w probwkach: A I, III i IV B I, III i V C II, III i IV
D I, II i V
22.3.
Reakcje redox
288. W nastpujcych rwnaniach reakcji jonowych: Cu2+ + 2X + 2H2O Cu + 4H+ + 2NO3+ 3Cu + 8H + 2NO3 3Cu2+ + 2y + 4H2O 4Zn + 10H+ + NO34Zn2+ + Z + 3H2O w miejsce liter X, Y i Z zapisanych po stronie produktw naley wpisa czsteczki lub jony, w ktrych azot przyjmuje nastpujce stopnie utlenienia: X Y Z A II II I B IV II -III C IV II II D I I -III 289. a 1 1 1 2 b 3 3 2 3 c 4 3 3 1 aK2Cr2O7 + bH2S + cH2SO4 d e f g 1 3 1 7 1 4 1 7 2 2 1 5 1 3 2 4 dCr2(SO4)2 + eS + fK2SO4 + gH2O
A B C D
290. Wspczynniki stechiometryczne reakcji redox w rwnaniu: xNO3- + yS + zH+ xNO2 + y SO42- + mH2O wynosz odpowiednio: x y z m A 6 1 2 1 B 4 2 6 3 C 3 3 4 2 D 6 1 4 2 52
291. Wska poprawnie dobrane wspczynniki stechiometryczne reakcji: aFe2+ + bClO3- + cH+ dFe3+ + eCl- + fH2O a b c d e f A 3 2 6 3 2 3 B 4 1 6 4 1 3 C 5 2 6 5 2 3 D 6 1 6 6 1 3 292. W poniszym rwnaniu reakcji: aCH3CH2OH + bK2Cr2O7 + cH2SO4 prawidowymi wspczynnikami s liczby: a b c d e f g A 2 3 1 4 2 7 7 B 3 1 4 3 1 1 7 C 2 2 3 4 5 2 1 D 2 1 6 5 2 3 4
293. Wspczynniki stechiometryczne reakcji redox w rwnaniu: dSO42- + eH2O aS + bSO42- +cOHwynosz kolejno: a b c d e A 2 4 4 4 2 B 1 2 2 3 1 C 1 2 4 3 2 D 2 4 2 3 1 294. Wspczynniki stechiometryczne w reakcji redox w rwnaniu: dNO2 + eK2SO4 + fK3AsO4 + gH2O aAs2S3 + bKNO3 + cH2SO4 wynosz kolejno: a b c d e f g A 1 28 8 28 11 2 8 B 2 14 4 14 11 2 4 C 1 14 2 14 11 2 1 D 1 14 4 14 11 1 2 295. Reakcja chemiczna: Cl2 + . moe przebiega w rodowisku: A kwanym B obojtnym ClO- + Cl- + H2O D obojtnym lub zasadowym
C zasadowym
53
23. Ogniwa
296. Sia elektromotoryczna ogniwa jest rwna: A rnicy potencjaw panujcej na biegunach ogniwa, gdy obwd jest zamknity B rnicy potencjaw panujcej na biegunach ogniwa, gdy obwd jest otwarty C rnicy spadkw napicia na oporze wewntrznym i zewntrznym D spadkowi napicia na sumie oporw wewntrznych 297. Warto potencjau elektrody cynkowej zanurzonej w roztworze jonw Zn2+ o steniu 0,01mol/dm3 jest rwna: A -0,7V B -0,82V C -0,76V D -0,64V 298. Podczas pracy ogniwa przedstawionego na rysunku, na elektrodach zachodz procesy: elektroda dodatnia elektroda ujemna 2+ A Fe Fe +2e Sn2+ =2e Sn 2+ 2+ Sn B Sn =2e Sn Fe Fe +2e Fe 2+ C Fe + 2e Fe Sn Sn2+ + 2e 2+ 2+ D Sn Sn + 2e Fe + 2e Fe
1M Sn2+
1M Fe2+
299. Jeli w czasie pracy ogniwa skadajcego si z elektrody wodorowej zanurzonej w 0,1dm3 roztworu HCl o pH=2 i elektrody miedzianej zanurzonej w 0,1dm3 roztworu CuSO4 o steniu 0,1M, pH roztworu obniyo si o 1 jednostk, to masa elektrody miedzianej: A wzrosa o 317mg B wzrosa o 572mg C wzrosa o 286mg D zmalaa o 317mg 300. Podczas pracy ogniwa cynkowo-srebrowego masa elektrody srebrowej zmienia si o 10,8mg. W tym czasie masa elektrody cynkowej: A wzrosa o 6,5mg B zmalaa o 6,5mg C zmalaa o 3,25mg D wzrosa o 3,25mg 301. I Pogniwa pierwszego rodzaju s odwracalne wzgldem kationu II Pogniwa drugiego rodzaju s odwracalne wzgldem anionu III Pogniwa pierwszego rodzaju skadaj si z metalu zanurzonego do roztworu elektrolitu zawierajcego kationy tego metalu IV Pogniwa drugiego rodzaju skadaj si z metalu pokrytego trudno rozpuszczaln sol tego metalu zanurzonego do roztworu elektrolitu zawierajcego anion tej soli V Pogniwa redox zbudowane s z metalu (nie dajcego w tym roztworze wasnej reakcji elektrodowej) zanurzonego w roztworze zawierajcym zarwno utlenion jak i zredukowan posta ukadu redox. Prawdziwymi s stwierdzenia: A I, II, V B I, II, III i IV C tylko V D tylko I i II E wszystkie 54
302. Dwie blachy elazne zanurzono do dwch naczy zawierajcych jony Fe2+ o rnym steniu: w naczyniu pierwszym C01, a w drugim C02, przy czym C01>C02. Roztwory poczono kluczem elektrolitycznym. Wikszy potencja wykae pogniwo w naczyniu: A pierwszym B drugim C w obu jednakowy D w obu zero 303. W ktr stron bdzie przebiegaa reakcja w pogniwie: I Cr2O72- + 14H+ + 6e <==> 2Cr2+ + 7H2O E0=1,33V II SO42- + H2O + 2e <==> SO32- + 2OHE0=-0,93V Po poczeniu ze standardow elektrod wodorow? A I w lewo, II w prawo B I w prawo, II w lewo C I w prawo, II w prawo D I w lewo, II w lewo 304. Podczas pracy ogniwa Daniela masa elektrody cynkowej maleje z szybkoci 3,25.10-2mg na sekund. Natenie prdu pyncego w obwodzie zewntrznym wynosi w przyblieniu: A 0,4A B 0,2A C 0,1A D 0,5A
24. Elektroliza
305. Przeczytaj ponisze stwierdzenia: I Podczas elektrolizy na katodzie zachodzi proces redukcji. II Podczas pracy ogniwa na katodzie zachodzi proces redukcji. III Katoda jest dodatnim biegunem ogniwa. IV W elektrolizerze elektroda ujemna jest katod. Prawdziwe s stwierdzenia: A wszystkie B tylko I, II i IV C tylko I i IV
D tylko II i III
306. Podczas elektrolizy wodnego roztworu pewnej substancji, prowadzonej przy uyciu elektrod wglowych poczyniono nastpujce obserwacje: wzroso pH roztworu na obydwu elektrodach wydzielay si gazy Sdzisz, e przeprowadzono elektroliz: A wody B wodnego roztworu Na2SO4 C wodnego roztworu NaOH D wodnego roztworu H2SO4 307. Elektroliz wodnego roztworu CuSO4 przeprowadzono w dwch elektrolizerach. W pierwszym zastosowano elektrody platynowe, a w drugim miedziane. Jakim zmianom ulego stenie jonw Cu2+? I elektrolizer II elektrolizer A zmniejszao si pozostawao bez zmian B wzrastao pozostawao bez zmian C zmniejszao si wzrastao D zmniejszao si zmniejszao si 55
308. Jak sl naley podda elektrolizie, aby na anodzie wydziela si wycznie CO2? A Na2CO3 B CH3COONa C HCOONa
D Na2C2O4
309. Jeeli na anodzie wydzielio si w czasie elektrolizy stopionego KOH 11,2dm3 tlenu (w przeliczeniu na warunki normalne), to ilo wydzielonego na katodzie potasu (w gramach) wynosi: A 39,1 B 78,2 C 117,3 D 156,4 310. Jaki adunek musi teoretycznie przepyn przez roztwr zawierajcy 1mol SnCl2 i 2mole SnCl4 aby z roztworu zostay cakowicie wydzielone jony cynowe(II) i cynowe(IV) oraz jony chlorkowe A 10F B 20F C 5F D 6F 311. Przeprowadzajc elektroliz CuSO4 sporzdzono wykres przedstawiony na rysunku. Jak dugo musi trwa elektroliza, aby na katodzie wydzielio si 31,7g miedzi? Q x104C A okoo 1,3h B okoo 2,7h 24 C okoo 3,1h 20 D pkoo 6,3h 16
12 8 4
t(h)
1 2 3 4 5 6 7 8
312. adunek 5000 elektronw wyraony w kulombach jest rwny: A 8,3.10-21 B 8.10-16 C 4,8.10-8
D 1,6.10-19
313. Przez roztwr siarczanu(VI) miedzi(II) przepuszczono prd o nateniu 0,5A w czasie 1h. Jeli wydajno prdowa wynosia 90% to masa wydzielonej na katodzie miedzi rwna si: A 0,54g B 0,59g C 0,27g D 1,08g 314. Dwa elektrolizery poczono szeregowo i wczono prd. Po pewnym czasie na katodzie pierwszego elektrolizera, w ktrym znajdowa si roztwr AgNO3 wydzielio si 2,16g srebra, a na katodzie drugiego elektrolizera 0,64g miedzi. Wartociowo miedzi w zwizku chemicznym, ktry znajdowa si w drugim elektrolizerze wynosia: A +II B +I C II D +III
56
315. Jakie jest najmniejsze stenie cynku, przy ktrym zachodzi proces wydzielania cynku na elektrodzie cynkowej; pH roztworu wynosi 1, a nadnapicie wydzielania wodoru na cynku 0,76V (dla uproszczenia przyj, e nadnapicie wydzielania cynku na elektrodzie cynkowej wynosi 0V)? A 0,01M B 0,001M C 0,1M D 1M 316. Podczas elektrolitycznej rafinacji miedzi: A masa katody i anody nie ulega zmianie B masa katody zmniejsza si, a masa anody zwiksza si C masa katody zwiksza si, a masa anody zmniejsza si D masa anody maleje, a stenie miedzi w roztworze ronie proporcjonalnie do wielkoci adunku przepywajcego przez elektrolit.
57