Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

PHN TCH CC BO CO TI CHNH CNG TY Mc tiu Bi ny nhm gii thiu v hng dn s dng cc k thut phn tch cc bo co ti chnh cng ty gip gim c ti chnh nh gi c thc trng v tnh hnh ti chnh cng ty nhm hoch nh hoc a ra cc quyt nh ti chnh. c xong bi ny bn s hiu c vai tr ca phn tch cc bo co ti chnh cng nh s dng c cc k thut phn tch ti chnh nh phn tch t s, phn tch xu hng, phn tch c cu v phn tch ch s. 1. GII THIU CHUNG Bi 1 ch ra rng qun tr ti chnh cng ty lin quan n vic ra cc quyt nh u t, quyt nh ngun vn v quyt nh phn chia c tc. Cc quyt nh ny c thc hin hin ti nhng s nh hng n tng lai ca cng ty. Do vy, gim c ti chnh cn hiu c tnh hnh ti chnh hin ti ca cng ty trc khi ra quyt nh. Mun vy, gim c ti chnh c th thc hin phn tch bo co ti chnh ca cng ty. Phn tch cc bo co ti chnh cng ty l qu trnh s dng cc bo co ti chnh ca cng ty phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh ca cng ty. Mc ch ca phn tch bo co ti chnh l nhm nh gi tnh hnh ti chnh v hot ng ca cng ty c c s ra nhng quyt nh hp l. Phn tch bo co ti chnh cng ty c th do bn thn cng ty hoc cc t chc bn ngoi cng ty bao gm cc nh cung cp vn nh ngn hng, cng ty ti chnh, cng ty cho thu ti chnh v cc nh u t nh cng ty chng khon, cc qu u t, thc hin. Ty theo li ch khc nhau, cc bn c lin quan thng ch trng n nhng kha cnh phn tch khc nhau. Nh cung cp hng ho v dch v thng ch trng n tnh hnh thanh khon v kh nng tr cc khon n ngn hn ca cng ty trong khi cc nh u t th ch trng n kh nng tr n di hn v kh nng sinh li ca cng ty. Cc nh u t v c bn ch trng n li nhun hin ti v li nhun k vng trong tng lai ca cng ty cng nh s n nh ca li nhun theo thi gian. V mt ni b, cng ty cng tin hnh phn tch ti chnh c th hoch nh v kim sot hiu qu hn tnh hnh ti chnh cng ty. hoch nh cho tng lai, gim c ti chnh cn phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh hin ti v nhng c hi v thch thc c lin quan n tnh hnh hin ti ca cng ty. Cui cng, phn tch ti chnh gip gim c ti chnh c bin php hu hiu nhm duy tr v ci thin tnh hnh ti chnh cng ty, nh , c th gia tng sc mnh ca cng ty trong vic thng lng vi ngn hng v cc nh cung cp vn, hng ho v dch v bn ngoi. Trong phm vi bi ny khi ni n phn tch cc bo co ti chnh l ni n phn tch da trn gic ca cng ty, tc l phn tch nm tnh hnh ti chnh cng ty t o lng v nh gi tnh hnh ti chnh cng ty nhm c nhng quyt nh ph hp cho hoch nh ti chnh trong tng lai. Ngoi ra, trong bi ny gip bn c th hc tp c l thuyt, kinh nghim v ng dng c cc k thut phn tch bo co ti chnh, chng ti trnh by ring bit hai phn: Phn tch bo co ti chnh cng ty M v Phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam. Sau chng ti trnh by phn so snh

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

gia hai k thut phn tch gip bn thy c cch thc ng dng phn tch bo co ti chnh vo thc tin Vit Nam. 2. PHN TCH BO CO TI CHNH CNG TY M Phn ny trnh by l thuyt v k thut phn tch bo co ti chnh ca mt cng ty M. Trong bi 2, chng ta thy cc bo co ti chnh trnh by tnh hnh ti chnh ca cng ty mt thi im (bng cn i ti sn) hoc qua mt thi k (bo co thu nhp) hoc c hai (bo co li nhun gi li v bo co lu chuyn tin t). Tuy nhin, cc bo co ti chnh ny t thn chng ch cung cp c d liu ti chnh (financial data) ch cha cung cp nhiu thng tin ti chnh (financial information). c c thng tin ti chnh, chng ta cn a cc bo co ti chnh ny vo phn tch. ng trn quan im ca nh u t, phn tch bo co ti chnh nhm d bo tng lai v trin vng ca cng ty. ng trn quan im qun l, phn tch bo co ti chnh nhm c hai mc tiu: va d bo tng lai va a ra nhng hnh ng cn thit ci thin tnh hnh hot ng cng ty. 2.1 Ti liu phn tch minh ha mt cch lin tc, c th v chi tit, cc bng bo co ti chnh ca cng ty MicroDrive1 nh trnh by trong bi 2 s c s dng lm ti liu phn tch trong bi ny. Cc bo co ti chnh c s dng phn tch y bao gm: Bng cn i ti sn (bng 6.1) v Bo co thu nhp (Bng 6.2) nh trnh by di y. Bng 6.1: Bng cn i ti sn ca MicroDrive (triu $) Nm Nm Ti sn nay trc N v vn ch s hu Tin mt v tin gi 10 15 Phi tr nh cung cp u t ngn hn 65 N ngn hn NH Khon phi thu 375 315 Phi tr khc Tn kho 615 415 Tng n ngn hn phi tr Tng ti sn lu ng 1,000 810 N di hn Ti sn c nh rng 1,000 870 Tng n phi tr C phiu u i C phiu thng Li nhun gi li Tng cng vn ch s hu Tng n v vn ch s 1,680 hu Nm nay 60 110 140 310 754 1,064 40 130 766 936 2,000 Nm trc 30 60 130 220 580 800 40 130 710 880 1,680

Tng ti sn

2,000

Trong bi 2 v bi ny u s dng cc bo co ti chnh ca MicroDrive c trnh by trong Financial Management ca Birgham minh ha v lm c s hc tp cng nh ng dng vo Vit Nam.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Bng 6.2: Bo co thu nhp ca MicroDrive Inc. (triu $) Nm Nm nay trc 3,000.00 2,850.00 2,616.20 2,497.00 383.80 100.00 100.00 283.80 88.00 195.80 78.32 117.48 4.00 113.48 56.74 56.74 353.00 90.00 90.00 263.00 60.00 203.00 81.20 121.80 4.00 117.80 53.01 64.79

Doanh thu rng Ch ph hot ng cha k khu hao Thu nhp trc thu, li, khu hao TSHH v khu hao TSVH (EBITDA) Khu hao ti sn hu hnh (TSHH) Khu hao ti sn v hnh (TSVH) Khu hao ti sn Thu nhp trc thu v li (EBIT) Tr li Thu nhp trc thu (EBT) Tr thu Thu nhp trc khi chia c tc u i C tc u i Thu nhp rng C tc c phn thng Li nhun gi li Thng tin trn c phn Gi c phn Thu nhp trn c phn (EPS) C tc trn c phn Gi tr s sch trn c phn Dng tin trn c phn 2.2 Phn tch t s

23.00 2.27 1.13 17.92 4.27

26.00 2.36 1.06 16.80 4.16

Phn tch t s ti chnh l k thut phn tch cn bn v quan trng nht ca phn tch bo co ti chnh. Phn tch cc t s ti chnh lin quan n vic xc nh v s dng cc t s ti chnh o lng v nh gi tnh hnh v hot ng ti chnh ca cng ty. C nhiu loi t s ti chnh khc nhau. Da vo cch thc s dng s liu xc nh, t s ti chnh c th chia thnh ba loi: t s ti chnh xc nh t bng cn i ti sn, t s ti chnh xc nh t bo co thu nhp v t s ti chnh xc nh t c hai bo co va nu. Da vo mc tiu phn tch, cc t s ti chnh c th chia thnh: cc t s thanh khon, cc t s n, t s kh nng hon tr li vay, cc t s hiu qu hot ng, cc t s kh nng sinh li, v cc t s tng trng. Sau y s hng dn cch xc nh v phn tch cc t s ny.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.1

T s thanh khon

T s thanh khon l t s o lng kh nng thanh ton n ngn hn ca cng ty. Loi t s ny gm c: t s thanh khon hin thi (current ratio) v t s thanh khon nhanh (quick ratio). C hai loi t s ny xc nh t d liu ca bng cn i ti sn, do , chng thng c xem l t s c xc nh t bng cn i ti sn, tc l ch da vo d liu ca bng cn i ti sn l xc nh hai loi t s ny. ng trn gc ngn hng, hai t s ny rt quan trng v n gip chng ta nh gi c kh nng thanh ton n ca cng ty. T s thanh khon hin thi (cn gi l t s thanh khon ngn hn) c xc nh da vo thng tin t bng cn i ti sn bng cch ly gi tr ti sn lu ng chia cho gi tr n ngn hn phi tr. Cng thc xc nh t s ny p dng trong trng hp cng ty MicroDrive nh sau:
Ty so thanh khoan hien thi = Bnh quan nganh = 4,2 lan Gia tr tai san lu ong 1000 = = 3,2 lan 310 Gia tr n ngan han

Gi tr ti sn lu ng bao gm tin, chng khon ngn hn, khon phi thu v tn kho. Gi tr n ngn hn bao gm khon phi tr ngi bn, n ngn hn ngn hng, n di hn n hn tr, phi tr thu, v cc khon chi ph phi tr ngn hn khc. Khi xc nh t s thanh khon hin thi chng ta tnh c hng tn kho trong gi tr ti sn lu ng m bo cho n ngn hn. Tuy nhin, trn thc t hng tn kho km thanh khon hn v phi mt thi gian v chi ph tiu th mi c th chuyn thnh tin. trnh nhc im ny, t s thanh khon nhanh nn c s dng. T s thanh khon nhanh c xc nh cng da vo thng tin t bng cn i ti sn nhng khng k gi tr hng tn kho vo trong gi tr ti sn lu ng khi tnh ton. Cng thc xc nh t s thanh khon nhanh nh sau:
Gia tr tai san lu ong - GT hang ton kho Gia tr n ngan han 1000 - 615 = = 1,2 lan 310

Ty so thanh khoan nhanh =

Bnh quan nganh = 2,1 lan

Mc d t s thanh khon nhanh ca MicroDrive thp hn bnh qun ngnh nhng t s ny vn ln hn 1, ngha l nu ch n i tin MicroDrive vn c kh nng s dng ti sn thanh khon nhanh chi tr m khng cn thanh l tn kho.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.2

T s qun l ti sn hay t s hiu qu hot ng

Nhm t s ny o lng hiu qu qun l ti sn ca cng ty, chng c thit k tr li cu hi: Cc ti sn c bo co trn bng i ti sn c hp l khng hay l qu cao hoc qu thp so vi doanh thu? Nu cng ty u t vo ti sn qu nhiu dn n d tha ti sn v vn hot ng s lm cho dng tin t do v gi c phiu gim. Ngc li, nu cng ty u t qu t vo ti sn khin cho khng ti sn hot ng s lm tn hi n kh nng sinh li v, do , lm gim dng tin t do v gi c phiu. Do vy, cng ty nn u t ti sn mc hp l. Th nhng, nh th no l hp l? Mun bit iu ny chng ta phn tch cc t s sau: a. T s hot ng tn kho (Inventory activity) nh gi hiu qun l tn kho ca cng ty chng ta c th s dng t s hot ng tn kho. T s ny c th o lng bng ch tiu s vng quay hng tn kho trong mt nm hoc s ngy tn kho.
Doanh thu 3000 = = 4,9 vong Gia tr hang ton kho 615 Bnh quan nganh = 9,0 vong Vong quay hang ton kho =

Vng quay tn kho ca MicroDrive l 4,9 trong khi ca bnh qun ngnh l 9,0. iu ny cho thy rng cng ty u t qu nhiu vo tn kho. Nu lin h t s ny vi t s thanh khon hin thi v t s thanh khon nhanh chng ta c th nhn thy liu c cng ty gi kho nhiu di dng ti sn ng khng tiu th c khng. Vic gi nhiu hng tn kho s dn n s ngy tn kho ca cng ty s cao. iu ny phn nh qua ch tiu s ngy tn kho.
So ngay ton kho = So ngay trong nam 360 = = 73,47 ngay So vong quay hang ton kho 4,9

b. K thu tin bnh qun (Average collection period ACP) T s ny dng o lng hiu qu v cht lng qun l khon phi thu. N cho bit bnh qun mt khon phi thu mt bao nhiu ngy. Cng thc xc nh k thu tin bnh qun nh sau:
Ky tien bnh quan = Gia tr khoan phai thu 375 = = 45 ngay Doanh thu hang nam/360 3000/360 Bnh quan nganh = 36 ngay

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

K thu tin bnh qun ca MicroDrive hi cao hn so vi bnh qun ngnh. iu ny cho thy rng thc t chnh sch qun l khon phi thu ca cng ty cha c thc hin mt cch hp l. Trong tng lai nn quan tm ci thin hiu qu mt ny.

c. Vng quay ti sn c nh (Fixed assets turnover ratio)

T s ny o lng hiu qu s dng ti sn c nh nh my mc, thit b v nh xng. Cng thc xc nh t s ny nh sau:
Vong quay tai san co nh = Bnh quan nganh = 3,0 lan Doanh thu 3000 = = 3,0 lan Tai san co nh rong 1000

Cng nh bnh qun ngnh, vng quay ti sn c nh ca MicroDrive l 3 ln. iu ny cho thy cng ty hin kh hp l trong vic u t vo ti sn c nh. Tuy nhin, khi phn tch t s ny cn lu l mu s chng ta s dng gi tr ti sn rng, ngha l gi tr ti sn sau khi tr khu hao. Do , phng php tnh khu hao c nh hng quan trng n mc chnh xc ca vic tnh ton t s ny.

d. Vng quay tng ti sn (Total assets turnover ratio)

T s ny o lng hiu qu s dng ti sn ni chung m khng c phn bit l ti sn lu ng hay ti sn c nh. Cng thc xc nh vng quay tng ti sn nh sau:
Vong quay tong tai san = Doanh thu 3000 = = 1,5 lan Gia tr tong tai san 2000

Bnh quan nganh = 1,8 lan

T s ny ca MicroDrive hi thp hn so vi bnh qun ngnh, cho thy rng bnh qun mt ng ti sn ca cng ty to ra c t doanh thu hn so vi bnh qun ngnh ni chung. Trong tng lai cng ty nn ch ci thin sao cho hiu qu s dng ti sn c tt hn bng cch n lc gia tng doanh thu hoc bn bt i nhng ti sn ng khng cn thit. Cn lu rng nhm cc t s qun l ti sn c thit k trn c s so snh gi tr ti sn, s dng s liu thi im t bng cn i ti sn, vi doanh thu, s dng s liu thi k t bo co thu nhp nn s hp l hn nu chng ta s dng s bnh qun gi tr ti sn thay cho gi tr ti sn trong cc cng thc tnh. Tuy nhin, iu ny c th khng tr thnh vn nu nh bin ng ti sn gia u k v cui k khng ln lm. Trong bi ny chng ta b qua vic s dng s liu bnh qun tit kim thi gian vi gi nh s u k v cui k chnh lch nhau khng ng k. Nhng trn thc t, khi phn tch bo co ti chnh bn cn lu thm iu ny.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.3

T s qun l n

Trong ti chnh cng ty, mc s dng n ti tr cho hot ng ca cng ty gi l n by ti chnh. n by ti chnh c tnh hai mt. Mt mt n gip gia tng li nhun cho c ng, mt khc, n lm gia tng ri ro. Do , qun l n cng quan trng nh qun l ti sn. Cc t s qun l n bao gm:

a. T s n trn tng ti sn
T s n trn tng ti sn, thng gi l t s n, o lng mc s dng n ca cng ty so vi ti sn. Cng thc xc nh t s ny nh sau:
Ty so n = Tong n 310 + 754 = = 53,2% Gia tr tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 40,0%

Tng n trn t s ca cng thc tnh bao gm n ngn hn v n di hn phi tr. Ch n thng thch cng ty c t s n thp v nh th cng ty c kh nng tr n cao hn. Ngc li, c ng thch mun c t s n cao v s dng n by ti chnh ni chung gia tng kh nng sinh li cho c ng. Tuy nhin, mun bit t s ny cao hay thp cn phi so snh vi t s n ca bnh qun ngnh. Trong v d ang xt, t s n ca MicroDrive hi cao hn bnh qun ngnh.

b. T s kh nng tr li (Ability to pay interest) hay t s trang tri li vay

S dng n ni chung to ra c li nhun cho cng ty, nhng c ng ch c li khi no li nhun to ra ln hn li phi tr cho vic s dng n. Nu khng, cng ty s khng c kh nng tr li v gnh nng li gy thit hai cho c ng. nh gi kh nng tr li ca cng ty chng ta s dng t s kh nng tr li. Cng thc xc nh t s ny nh sau:
Ty so kha nang tra lai = EBIT 283,8 = = 3,2 lan Chi ph lai vay 88

Bnh quan nganh = 6,0 lan

T s ny o lng kh nng tr li ca cng ty. Kh nng tr li ca cng ty cao hay thp ni chung ph thuc vo kh nng sinh li v mc s dng n ca cng ty. Nu kh nng sinh li ca cng ty ch c gii hn trong khi cng ty s dng qu nhiu n th t s kh nng tr li s gim. Trong v d ang xt, t s kh nng tr li ca MicroDrive l 3,2 ln trong khi ca trung bnh ngnh l 6,0 ln. MicroDrive c t s kh nng tr li thp hn trung bnh c l do cng ty c t s n hi cao hn trung bnh ngnh.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

c. T s kh nng tr n
T s kh nng tr li cha tht s phn nh ht trch nhim n ca cng ty, v ngoi li ra cng ty cn phi tr n gc v cc khon khc chng hn nh tin thu ti sn. Do , chng ta khng ch c quan tm n kh nng tr li m cn quan tm n kh nng thanh ton n ni chung. o lng kh nng tr n chng ta s dng t s sau:
Ty so kha nang tra n = EBITDA + Thanh toan tien thue Chi ph lai vay + N goc + Thanh toan tien thue 283,8 + 100 + 28 411,8 = = 3,0 lan 88 + 20 + 28 136 Bnh quan nganh = 4,3 lan

Khi tnh t s ny cn lu khi phc li tin thu, do tin thu c khu tr nh l chi ph hot ng ra khi EBITDA. Trong v d ang xt, gi s trong chi ph hot ng ca cng ty c 28 triu $ l tin thu. 2.2.4 T s kh nng sinh li

Trong cc phn trc, chng ta bit cch phn tch cc t s o lng kh nng thanh khon, t s qun l ti sn v t s qun l n. Kt qu ca cc chnh sch v quyt nh lin quan n thanh khon, qun l ti sn v qun l n cui cng s c tc ng v c phn nh kh nng sinh li ca cng ty. o lng kh nng sinh li chng ta c th s dng cc t s sau:

a. T s li nhun trn doanh thu (profit margin on sales)

T s ny phn nh quan h gia li nhun rng v doanh thu nhm cho bit mt ng doanh thu to ra c bao nhiu ng li nhun dnh cho c ng. Cng thc tnh t s ny nh sau:
Li nhuan rong TS li nhuan tren doanh thu = Bnh quan nganh = 5,0% danh cho co ong 113,5 = = 3,8% Doanh thu 3000

Trong v d ang xt, MicroDrive c t s li nhun trn doanh thu l 3,8% trong khi bnh qun ngnh l 5%. C ngha l c mi 100 ng doanh thu to ra c 3,8 ng li nhun dnh cho c ng, t s ny hi thp hn cht t so vi bnh qun ngnh.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

b. T s sc sinh li cn bn (Basic earning power ratio)

T s ny phn nh kh nng sinh li cn bn ca cng ty, ngha l cha k n nh hng ca thu v n by ti chnh. Cng thc xc nh t s ny nh sau:
TS sc sinh li can ban = EBIT 283,8 = = 14,2% Tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 17,2%

T s ny phn nh kh nng sinh li trc thu v li ca cng ty, cho nn thng c s dng so snh kh nng sinh li trong trng hp cc cng ty c thu sut thu thu nhp v mc s dng n rt khc nhau.

c. T s li nhun rng trn ti sn (return on total assets)

T s li nhun rng trn ti sn (ROA) o lng kh nng sinh li trn mi ng ti sn ca cng ty. Cng thc xc nh t s ny bng cch ly li nhun rng sau thu chia cho tng gi tr ti sn.
ROA = Li nhuan rong danh cho co ong thng 113,5 = = 5,7% Tong tai san 2000 Bnh quan nganh = 9,0%

Trong v d ang xt, t s ROA ca MicroDrive l 5,7% kh thp so vi bnh qun ngnh. Nguyn nhn l do kh nng sinh li cn bn ca cng ty thp cng vi chi ph li cao do s dng nhiu n lm cho ROA ca cng ty thp.

d. T s li nhun rng trn vn ch s hu (return on common equity) ng trn gc c ng, t s quan trng nht l t s li nhun rng trn vn ch s hu (ROE). T s ny o lng kh nng sinh li trn mi ng vn ca c ng thng. Cng thc xc nh t s ny nh sau:
Li nhuan rong danh cho co ong thng 113,5 = = 12,7% Von co phan thng 896 Bnh quan nganh = 15,0% ROE =

Trong v d ang xt, t s ROE ca MicroDrive l 12,7% hi thp so vi bnh qun ngnh, nhng khng qu thp nh t s ROA. iu ny l do n by ti chnh c tc dng lm gia tng li nhun rng dnh cho c ng.

Nguyn Minh Kiu

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

2.2.5

T s tng trng

Cc t s tng trng cho thy trin vng pht trin ca cng ty trong di hn. Do vy, nu u t hay cho vay di hn ngi ta thng quan tm nhiu hn n cc t s ny. Phn tch trin vng tng trng ca cng ty c th s dng hai t s sau: a. T s li nhun tch ly - T s ny nh gi mc s dng li nhun sau thu tch ly cho mc ch ti u t. Do vy n cho thy c trin vng pht trin ca cng ty trong tng lai. T s ny xc nh theo cng thc sau:

Ty so li nhuan tch luy =

Li nhuan tch luy 56,74 = = 0,50 Li nhuan sau thue 113,48

Trong trng hp ca MicroDrive, chng ta thy rng cng ty dnh khon 50% li nhun sau thu tch ly cho mc nh ti u t sau ny. y l mt t l tch ly kh tt. Tuy nhin mun nh gi chnh xc hn cn so snh vi t s tch ly ca ngnh, tic rng trong v d ang xt chng ta khng c bnh qun ngnh ca t s ny.
b.

T s tng trng bn vng - T s ny nh gi kh nng tng trng ca vn ch s hu thng qua tch ly li nhun. Do vy c th xem t s ny phn nh trin vng tng trng bn vng -- tng trng t li nhun gi li.

Ty so tang trng ben vng =

Li nhuan tch luy Von chu s hu TS LN tch luy x LN sau thue = Von chu s hu = TS LN tch luy x Li nhuan tren von chu s hu = 0,50 x 12,7 = 6,35%

2.2.6

T s gi tr th trng

Cc nhm t s kh nng thanh khon, t s qun l ti sn, t s qun l n v t s kh nng sinh li nh trnh by cc phn trc ch phn nh tnh hnh qu kh v hin ti ca cng ty. Gi tr tng lai ca cng ty nh th no cn ty thuc vo k vng ca th trng. Cc t s th trng c thit k o lng k vng ca nh u t dnh cho c ng. Cc t s th trng gm c:

a. T s P/E (Price/Earning Ratio)

T s ny cho thy nh u t sn sng tr bao nhiu c c mt ng li nhun ca cng ty. Cng thc tnh t s ny nh sau:

Nguyn Minh Kiu

10

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Ty so P/E =

Gia co phan 23,00 = = 10,1 lan Li nhuan tren co phan 2,27

Bnh quan nganh = 12,5 lan Trong v d ang xt, t s P/E ca MicroDrive l 10,1, iu ny c ngha l nh u t sn sng b ra 10,1 dollar kim c 1 dollar li nhun.

b. T s P/C
T s ny t ph bin hn t s P/E n ch s dng trong mt s ngnh m gi c c phiu c quan h cht ch vi ngn lu hn l vi li nhun rng. Cng thc tnh t s ny nh sau:

Ty so P/C =

Gia co phan 23,00 = = 5,4 lan Ngan lu tren co phan 4,27

Bnh quan nganh = 6,8 lan

Trong v d ang xt, MicroDrive c t s P/C thp hn bnh qun ngnh cho thy rng trin vng ca cng ty km hn bnh quan ngnh hoc ri ro ca cng ty cao hn bnh qun ngnh.

c. T s M/B
T s M/B so snh gi tr th trng ca c phiu vi gi tr s sch hay mnh gi c phiu. Cng thc xc nh t s ny nh sau:

Ty so M/B =

Gia tr th trng cua co phieu 23,00 = = 1,3 lan 17,92 Menh gia co phieu

Bnh quan nganh = 1,7 lan

Trong t s ny, mu s c xc nh bng cch ly vn ch s hu chia cho s c phn ang lu hnh. Trong v d ang xt, chng ta c mnh gi c phiu ca cng ty MicroDrive bng $896/50 = 17,92$. S dng kt qu ny chng ta tnh c t s M/B ca MicroDrive l 1,3 ln. iu ny c ngha l nh u t sn sng mua c phiu ca MicroDrive cao hn mnh gi cht t.

2.3 Tm tt cc t s ti chnh
Cc t s ti chnh va ch ra v phn tch mc 2.2 gip cc nh phn tch trong ni b cng nh bn ngoi cng ty c th nm c tnh hnh ti chnh ca cng ty trong qu kh cho n hin ti, t , c quyt nh ng trong tng lai. Cc t s ny cn c phn loi cho tin s dng v so snh vi bnh qun ngnh c c s nh gi tnh hnh ti chnh cng ty. Nhm gip cc bn tin s dng cc t s ti chnh, mc ny tm tt cc t s ti chnh trnh by. Bng 6.2 trnh by cng thc v cch tnh tng nhm t
Nguyn Minh Kiu 11

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

s bao gm t s thanh khon, t s qun l ti sn, t s qun l n, t s kh nng sinh li v t s gi tr th trng.

Bng 6.2: Tm tt cc t s ti chnh ca MicroDive Inc. (triu $) Loi t s Cng thc tnh Cch tnh Kt TB qu ngnh Thanh khon Hin thi = 3,2 4,2 1000 Tai san lu ong N ngan han phai tra 310 Nhanh = 1,2 2.1 385 Tai san lu ong - Ton kho 310 N ngan han phai tra Qun l ti s n = 4,9 9,0 Vng quay Doanh thu 3000 tn kho GT ton kho 615 K thu tin = 45 36 Khoan phai thu 375 bq ngy Doanh thu/360 3000/360 ngy = 3,0 3,0 Vng quay 3000 Doanh thu ti sn c GT tai san co nh rong 1000 nh =1,5 1,8 Vng quay 3000 Doanh thu tng ti sn GT tong tai san 2000 Qun l n = T s n 40% 1064 Tong n 53,2% 2000 GT tong tai san = 3,2 6,0 Kh nng 283,8 EBIT tr li Lai phai tra 88 Kh nng = 3,0 4,3 411,8 EBITDA + Tien thue tr n 136 Lai phai tra + N goc + Tien thue Sinh li Li nhun = 5,0% 113,5 Li nhuan cho co ong thng trn doanh 3,8% 3000 Doanh thu thu Kh nng = 17,2% 283,8 EBIT sinh li cn 14,2% Tong tai san 2000 bn ROA = 9,0% 113,5 Li nhuan cho co ong thng 5,7% 2000 Tong tai san ROE = 15% 113,5 Li nhuan cho co ong thng 12,7% 896 Von co phan thng Gi tr th
Nguyn Minh Kiu

nh gi

Km Km

Km Km

H i thp Cao Thp Thp

Km

Km

Km

12

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

trng P/E

Gia th trng co phieu EPS P/C Gia th trng co phieu Ngan lu tren co phieu M/B Gia th trng co phieu Menh gia co phieu 2.4 Phn tch xu hng

23,00 2,27 23,00 4,27 23,00 17,92

= 10,1 = 5,4 = 1,3

12,5 6,8 1,7

Thp Thp Thp

Phn tch xu hng l k thut phn tch bng cch so snh cc t s ti chnh ca cng ty qua nhiu nm thy c xu hng tt ln hay xu i ca cc t s ti chnh. Thc ra, y ch l bc tip theo ca phn tch t s. Sau khi tnh ton cc t s nh trnh by trong phn trc, thay v so snh cc t s ny vi bnh qun ngnh chng ta cn c th so snh cc t s ca cc nm vi nhau v so snh qua nhiu nm bng cch v th thy xu hng chung. K thut phn tch ny s c minh ha trong phn 3.

2.5 Phn tch c cu (common size analysis)

Phn tch c cu l k thut phn tch dng xc nh khuynh hng thay i ca tng khon mc trong cc bo co ti chnh. i vi bo co kt qu kinh doanh, phn tch c cu c thc hin bng cch tnh v so snh t trng ca tng khon mc so vi doanh thu qua cc nm thy c khuynh hng thay i ca tng khon mc. Tng t, trong phn tch c cu bng cn i k ton chng ta cng tnh ton v so snh t trng ca tng khon mc ti sn vi tng ti sn v tng khon mc ca ngun vn so vi tng ngun vn. u im ca phn tch c cu l cung cp c s so snh tng khon mc ca tng bo co hoc so snh gia cc cng ty vi nhau, c bit l khi so snh gia cc cng ty c qui m khc nhau. Trong bi ny, chng ta s dng cc bo co ti chnh ca MicroDire qua hai nm v thc hin phn tch c cu cho tng nm, sau so snh vi nhau v so snh vi bnh qun ngnh. Kt qu phn tch c cu bo co kt qu kinh doanh c trnh by bng 6.3 v kt qu phn tch c cu bng cn i k ton c trnh by bng 6.4.

Bng 6.3: Phn tch c cu bng bo co kt qu kinh doanh cng ty MicroDirve S tuyt i T trng Nm Nm Nm nay Nm trc nay trc Doanh thu rng 3,000.00 2,850.00 100.0% 100.0% Ch ph hot ng cha k khu hao 2,616.20 2,497.00 87.2% 87.6% Khu hao 100.00 90.00 3.3% 3.2% Tng chi ph 2,716.20 2,587.00 90.5% 90.8% Thu nhp trc thu v li (EBIT) 283.80 263.00 9.5% 9.2% Tr li 88.00 60.00 2.9% 2.1% Thu nhp trc thu (EBT) 195.80 203.00 6.5% 7.1% Tr thu 78.32 81.20 2.6% 2.8%
Nguyn Minh Kiu 13

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Thu nhp trc khi chia c tc u i C tc u i Thu nhp rng Co tc c phn thng Li nhun gi li

117.48 4.00 113.48 56.74 56.74

121.80 4.00 117.80 53.01 64.79

3.9% 0.1% 3.8% 1.9% 1.9%

4.3% 0.1% 4.1% 1.9% 2.3%

Bng 6.4: Phn tch c cu bng cn i k ton cng ty MicroDrive

S tuyt i Ti sn Tin mt v tin gi Nm nay 10 375 615 1,000 1,000 2,000 60 110 140 310 754 1,064 40 130 766 936 2,000 T trng Nm trc 0.9% 3.9% 18.8% 24.7% 48.2% 51.8% 100.0% 1.8% 3.6% 7.7% 13.1% 34.5% 47.6% 2.4% 7.7% 42.3% 52.4% 100.0% Nm trc Nm nay 15 65 315 415 810 870 1,680 30 60 130 220 580 800 40 130 710 880 1,680 0.5% 0.0% 18.8% 30.8% 50.0% 50.0% 100.0% 3.0% 5.5% 7.0% 15.5% 37.7% 53.2% 2.0% 6.5% 38.3% 46.8% 100.0%

u t ngn hn
Khon phi thu Tn kho Tng ti sn lu ng Ti sn c nh rng Tng ti sn N v vn ch s hu Phi tr nh cung cp N ngn hn NH Phi tr khc Tng n ngn hn phi tr N di hn Tng n phi tr C phiu u i C phiu thng Li nhun gi li Tng cng vn ch s hu Tng n v vn ch s hu

2.6 Phn tch Du Point

Phn tch Du Point l k thut phn tch bng cch chia t s ROA v ROE thnh nhng b phn c lin h vi nhau nh gi tc ng ca tng b phn ln kt qu sau cng. K thut ny thng c s dng bi cc nh qun l trong ni b cng ty c ci nhn c th v ra quyt nh xem nn ci thin tnh hnh ti chnh cng ty bng cch no. K thut phn tch Du Point da vo hai phng trnh cn bn di y, gi chung l phng trnh Du Point.

Nguyn Minh Kiu

14

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

ROA = Lai gop x Vong quay tong tai san Li nhuan rong Doanh thu x Doanh thu Tong tai san = 3,8 x 1,5 = 5,7% =

ROA = Lai gop x Vong quay tong tai san x He so s dung von co phan Li nhuan rong Doanh thu Tong tai san x x Doanh thu Tong tai san Von co phan thng = 3,8 x 1,5 x 2,23 = 12,7% =
Cc phng trnh Du Point trn y c th minh ha bng hnh v 6.1

Hnh 6.1: Minh ha phn tch Du Point

ROE = 12,7%

ROA = 5,7%

Nhn vi

Ti sn/Vn c phn thng = 2000/896 =2,23

T l li gp = 3,8%

Nhn vi

Vng quay tng ti sn

Li nhun rng = 113,5$

Chia cho

Doanh thu = 3000$

Doanh thu = 3000$

Chia cho

Tng ti sn = 2000$

2.7 S dng v hn ch ca phn tch bo co ti chnh

Nh cp u bi, phn tch bo co ti chnh thng c s dng bi ba nhm chnh. Cc nh qun l cng ty s dng phn tch, kim sot, v qua ci thin hot ng ca cng ty. Cc nh phn tch tn dng bao gm nhn vin tn dng ngn hng; chuyn vin phn tch v xp hng tri phiu, nhng ngi ny s dng phn tch bo co ti chnh nh gi kh nng tr n ca cng ty. Cc nh phn tch c phiu s dng phn tch bo co ti chnh nh gi hiu qu, li nhun, ri ro v trin vng pht trin ca cng ty. Qua bi ny bn thy phn tch bo co ti chnh cung cp c nhiu thng tin b ch lin quan n hot ng v tnh hnh ti chnh ca cng ty. Tuy nhin, phn tch bo co ti chnh cng c nhiu hn ch cn xem xt.

Nguyn Minh Kiu

15

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Nhng hn ch tim n trong phn tch bo co ti chnh tp trung nhng im cn quan tm nh c lit k di y:

C nhiu cng ty qui m rt ln v hot ng a ngnh, thm ch hot ng trong nhng ngnh rt khc nhau, nn rt kh xy dng v ng dng h thng cc t s bnh qun ngnh c ngha i vi nhng cng ty ny. Do , phn tch bo co ti chnh thng ch c ngha trong nhng cng ty nh v khng c hot ng a ngnh. Lm pht c th nh hng xu v lm sai lch thng tin ti chnh c ghi nhn trn cc bo co ti chnh khin cho vic tnh ton cc t s phn tch ti chnh tr nn sai lch. Cc yu t thi v cng lm nh hng n tnh hnh hot ng ca cng ty v khin cho cc t s ti chnh c khuynh hng thay i bt thng. Chng hn vo ma v tn kho tng ln cao hn bnh thng, nu s dng t s vng quay hng tn kho s thy cng ty c v hot ng km hiu qu. Cc t s ti chnh c xy dng v tnh ton t cc bo co ti chnh nn mc chnh xc ca n ph thuc rt ln vo cht lng v nguyn tc thc hnh k ton. Th nhng, nguyn tc v thc hnh k ton li c th khc nhau gia cc cng ty, cc ngnh v cc quc gia, do , thc hnh k ton c th lm sai lch i cc t s ti chnh. Cc nh qun l cn c th li dng nguyn tc thc hnh k ton ch ng to ra cc bo co ti chnh v qua to ra cc t s ti chnh nh mun ca mnh khin cho phn tch bo co ti chnh khng cn l cng c nh gi v kim sot khch quan. i khi cng ty c vi t s rt tt nhng vi t s khc rt xu lm cho vic nh gi chung tnh hnh ti chnh ca cng ty tr nn kh khn v km ngha.

3. PHN TCH BO CO TI CHNH CNG TY VIT NAM

Phn tch bo co ti chnh Vit Nam ch mi tht s bt u k t khi chuyn sang kinh t th trng v c s xut hin ngy cng nhiu cc cng ty c phn. Doanh nghip nh nc hu nh khng quan tm lm n phn tch bo co ti chnh, cc loi hnh doanh nghip khc nh cng ty trch nhim hu hn, doanh nghip t nhn hay cng ty hp danh hu nh qu nh b khin khng ngun lc v cng khng c nhu cu phn tch bo co ti chnh. Cc ngn hng thng mi c phn gn y khi xem xt cho vay i vi doanh nghip u c yu cu nhn vin tn dng phn tch tnh hnh ti chnh ca khch hng trc khi quyt nh cho vay. Tuy nhin, vic phn tch ny v nhiu nguyn nhn khc nhau vn cn mang tnh cht i ph hn l tm kim thng tin chnh xc v khch hng. Gn y ch c cng ty chng khon l c tin hnh phn tch bo co ti chnh ca cc cng ty nim yt mt cch thng xuyn v cng b cc t s ti chnh cho cc nh u t tham kho. Trong phn ny chng ta ch yu xem xt thc hnh phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam do cc cng ty chng khon thc hin. Chng hn y s ly phn tch bo co ti chnh ca Cng ty C phn ch bin hng xut khu Long An (LAF) lm v d minh ho. Bo co kt qu kinh doanh v bng cn i k ton ca LAF ln lt c trnh by li bng 6.5 v 6.6.

Nguyn Minh Kiu

16

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Bng 6.5: Bo co kt qu kinh doanh ca LAF (triu ng) Khon mc 2006* 2005 2004 Doanh thu tng 699.982 521.319 521.319 Export revenue 508.311 Cc khon gim tr 78 Hng bn b tr li Doanh thu thun 699.904 521.319 521.319 Gi vn bn hng 690.670 460.890 460.890 Li nhun tng 9.234 60.430 60.430 Chi ph bn hng 14.566 9.739 9.739 Chi ph qun l doanh nghip 8.807 11.650 11.650 Li nhun t hot ng SXKD -14.139 39.040 39.040 Thu nhp hot ng ti chnh 8.976 1.575 1.575 Chi ph hot ng ti chnh 10.831 10.068 10.068 Interest payable 8.447 Li nhun t hot ng ti chnh -1.856 -8.493 -8.493 Thu nhp bt thng 2.777 546 546 Chi ph bt thng 27 304 304 Li nhun bt thng 2.750 242 242 Li nhun trc thu -13.245 30.789 30.789 Thu thu nhp doanh nghip 7.675 7.675 Li nhun thun -13.245 23.114 23.114
(*) Unaudited report(s).

2003 328.044
47 327.997 304.430 23.567 7.961 4.377 11.230 1.357 7.285 -5.928

2002 259.216

259.216 233.260 25.956 6.193 4.358 15.404 846 5.502 -4.656 289 187 102 10.850 2.687 8.164

1.581 6.883 1.682 5.201

Bng 6.6: Bng cn i k ton cng ty LAF Phn ti sn (triu ng) Ti sn 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 Ti sn lu ng v u 210.764 120.055 92.642 66.353 88.758 54.876 61.520 t ngn hn Tin mt 9.986 2.070 4.607 3.349 461 794 96 Tin mt ti qu 340 188 130 174 101 287 19 Tin gi ngn hng 9.646 1.882 4.477 3.175 360 507 77 Cc khon u t ti 3.980 6.455 1.725 4.650 4.680 1.461 1.000 chnh ngn hn u t chng khn 3.980 6.880 1.725 5.020 5.050 1.461 1.000 ngn hn D phng gim gi u -425 -370 -370 t ngn hn Cc khon phi thu 39.720 35.237 22.717 16.195 19.107 25.329 14.095 Phi thu ca khch hng 35.192 30.134 19.270 12.485 14.436 20.539 10.476 Tr trc ngi bn 1.311 768 492 2.156 803 212 67 Thu V.A.T c hn 2.725 4.312 3.138 1.424 3.693 1.999 3.451 li Cc khon phi thu 493 23 18 130 176 2.579 101 khc

Nguyn Minh Kiu

17

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

D phng n xu Hng tn kho Nguyn liu, vt liu tn kho Cng c, dng c trong kho Chi ph sn xut kinh doanh d dang Thnh phm tn kho Hng h tn kho D phng gim gi hng tn kho Ti sn lu ng khc Tm ng Chi ph tr trc Chi ph ch kt chuyn Ti sn ch x l Cc khon th chp, k cc, k qu ngn hn Chi s nghip Ti sn c nh v u t di hn Ti sn c nh Ti sn c nh hu hnh Nguyn gi ti sn c nh hu hnh Hao mn lu k ti sn c nh hu hnh Ti sn c nh v hnh Nguyn gi ti sn c nh v hnh Hoa mn lu k ti sn c nh v hnh Cc khon u t ti chnh di hn Gp vn lin doanh Chi ph xy dng c bn d dang Tng cng ti sn Ngun vn N phi tr N ngn hn Vay ngn hn

151.179 74.269 229 12.874 37.263 26.545

70.071 34.236 106 5.494 25.219 5.015

-201 60.013 39.462 63.108 20.625 43.868 28.011 14.205 20.049 8.661 13.472 26 5.463 32 3.484 372 3.553 12 4.232 17 1.898

13.963 16.510 10.665 12.551 5.232 28.729 -260 3.356 180 2.473 210 1.191 137 689

5.629 11.067 3.133 17.413 -1.042 6.495 255 197 2.307 191 775

5.899 247 277 224 154 4.997

5.998 532 33

5.433

3.177

2.263

364

6.044

1.340

21.516 17.658 12.306 22.536 -10.230 5.352 6.377 -1.025

224 20.563 17.513 11.525 19.607 -8.082 5.988 6.377 -389

224 224 16.919 14.366 14.169 13.431 8.436 7.663

211 8.723 5.108 4.902

172 5.258 4.980 4.878 9.733 -4.855 102 137 -35 211 211 68

154 5.514 5.269 5.154 9.111 -3.957 115 137 -22 211 211 34

15.358 13.244 10.332 -6.922 5.733 5.861 -128 211 211 2.539 -5.581 5.769 5.861 -92 211 211 723 -5.430 206 262 -56 211 211 3.404

3.858

3.050

232.281 140.618 109.561 80.719 97.481 60.134 67.034 2005 2004 2003 2002 2001 2000 1999 175.549 87.907 76.498 45.955 65.539 27.626 38.131 174.768 86.912 75.623 42.668 64.188 26.346 36.631 125.338 55.335 51.942 27.062 32.507 10.755 7.947

Nguyn Minh Kiu

18

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Phi tr cho ngi bn Ngi mua tr tin trc Thu v cc khon phi np nh nc Phi tr cng nhn vin N khc N di hn Vay di hn N khc Chi ph phi tr Ngun vn ch s hu Vn v qu Ngun vn kinh doanh Chnh lch t gi Qu u t pht trin Qu d tr Li nhun cha phn phi C phiu qu Ngun kinh ph, qu khc Qu d phng v tr cp vic lm Qu khen thng v phc li Ngun kinh ph s nghip Ngun kinh ph s nghip nm nay Tng cng ngun vn

18.584

13.553 2 9.731 4.662 3.630

5.538 1.494 11.867 1.614 3.168

3.825 98

2.353

5.436

431 216

26.313 3.408 1.126

6.802 27.748

5.184 25.832

781 781 56.732 55.838 38.992 7 11.321 412 5.106

995 995 52.711 52.265 31.162 2 4.704 966 19.817 -4.385 446

2.370 1.135 1.698 683 2.512 445 3.272 1.522 2.792 1.236 1.125 1.500 2.792 1.236 1.125 1.500 874 495 115 156 874 495 115 156 33.064 34.764 31.942 32.508 28.903 32.653 33.965 31.208 31.767 27.796 30.162 26.680 26.193 25.554 25.471 -9 3.611 966 2.307 -4.385 411 5 2.387 966 5.018 -1.090 799 504 9 1.932 966 2.108 5 1.544 772 3.893 -3 1.544 772 12

894

734 504 1 229

741 504 8 229 229

1.107 512 366 229 229

665 229

217 229

182 229 229

66 229 229

232.281 140.618 109.561 80.719 97.481 60.134 67.034

Bo co ti chnh ca LAF qua cc nm t 1999 n 2005 do Cng ty Chng khon Si Gn cng b trn website: www.ssi.com.vn . Da vo cc bo co ti chnh ny cng ty chng khon Si Gn tin hnh phn tch v cng b cc t s ti chnh nh di y (bng 6.7) cho cc nh u t tham kho.

Nguyn Minh Kiu

19

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Bng 6.7: Cc ch s ti chnh ca LAF2 Khon mc Ch s n

N ngn hn/Vn c phn N phi tr/Vn c phn N phi tr/Tng ti sn 122,74% 200,95% 132,19% 205,18% 56,93% 67,23% 81,04% 126,74% 84,98% 131,93% 45,94% 56,88%

2002

2001

2000

1999

1998

T l tng trng
Tng trng doanh thu Tng trng li nhun thun 22,13% -7,93% 122,44% 10,30% 31,52%

169,11% -21,82%

78,21% -69,60% -3,56%

Ch s kh nng thanh ton

Kh nng thanh ton n ngn hn Kh nng thanh ton nhanh 1,56 0,63 1,38 0,40 2,08 1,30 1,68 0,48

Cc ch s hiu qu kinh doanh

Li nhun gp/Doanh thu Li nhun thun/Doanh thu Li nhun thun/Vn c phn (ROE) Li nhun thun/Tng ti sn (ROA) Vng chu chuyn ti sn lu ng Vng chu chuyn tng ti sn Vng chu chuyn hng tn kho Doanh thu trn 1 CP Li nhun thun trn 1 CP(EPS) 10,01% 3,15% 23,48% 10,11% 3,91 3,21 6,57 6,00% 1,43% 9,50% 3,11% 2,39 2,18 3,36 6,77% 1,68% 11,94% 6,45% 4,20 3,83 11,18 7,89% 17,65% 2,10% 7,53% 3,25% 1,68 1,55 2,36 54.268 49.199 1.140 7,62%

135.727 111.137 120.714 4.275 1.588 2.032

4. SO SNH V NHN XT
Tht cht phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam l qu trnh vn dng v a l thuyt phn tch bo co ti chnh hc tp c t l thuyt v thc hnh phn tch bo co ti chnh cng ty M vo Vit Nam. Tuy nhin, do nguyn tc thc hnh k ton v iu kin mi trng kinh doanh ca Vit Nam c m s khc bit nn thc hnh phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam c mt s im khc bit so vi cng ty M.

Th nht, phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam t khi c tin hnh v mc ch nh gi v kim sot bi cc nh qun l trong ni b cng ty m ch yu do ngn hng hay cng ty chng khon l nhng ngi bn ngoi cng ty thc hin.
Cng ty chng khon Si Gn s dng t Ch s thay v T s i vi thut ng Ratio

Nguyn Minh Kiu

20

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Th hai, phn tch bo co ti chnh cng ty Vit Nam gp mt tr ngi ln l khng c d liu bnh qun ngnh so snh. iu ny lm gim i phn no ngha trong vic nh gi tnh hnh ti chnh cng ty. Th ba, do bo co kt qu kinh doanh ca Vit Nam khng tch bch r rng cc khon chi ph tin thu v li vay nn t khi cc nh phn tch s dng t s o lng kh nng thanh ton li vay v kh nng tr n, tr khi ngn hng v ch n v qu quan trng t s ny nn phi tm cch tch phn chi ph ny t chi ph hot ng ti chnh. Th t, ng trn gc nh u t v c ng, ch tiu ROE hay li nhun rng thuc v c ng l rt ng quan tm. Tuy nhin, do bo co kt qu kinh doanh ch dng li ch bo co li nhun rng l bao nhiu, trong khi thc t khng phi tt c li nhun rng u thuc v c ng, do cng ty phi trch lp mt s qu khc, nn ch tiu li nhun rng d gy ra s sai lch k vng cho c ng. Th nm, mc tin cy ca s liu trn bo co ti chnh khng cao, k c cc bo co ti chnh qua kim ton, nn kt qu phn tch v nh gi tnh hnh ti chnh cng ty thng qua phn tch bo co ti chnh thng ch c gi tr tham kho hn l phn nh ng thc trng.

5. HNG DN THC HIN PHN TCH BO CO TI CHNH

C nhiu cch tip cn khc nhau trong vic phn tch tnh hnh ti chnh cng ty. Trong phm vi bi ny chng ta tip cn phn tch ti chnh t cc khun kh nh m t hnh v 6.2 v 6.3, trong hnh 6.2 m t khun kh phn tch ti chnh da vo mc ch cn hnh 6.3 m t phn tch ti chnh da theo loi phn tch. S tch bit ny gip bn d dng theo di ch thc ra khi phn tch ti chnh bao gi nh phn tch cng kt hp c hai.

Hnh 6.2: Khun kh phn tch ti chnh da vo mc ch

Phn tch nhu cu ngun vn ca cng ty Phn tch tnh hnh ti chnh v kh nng sinh li ca cng ty Phn tch ri ro kinh doanh ca cng ty

Quyt nh nhu cu ngun vn ca cng ty

Thng lng vi nh cung cp vn

Nguyn Minh Kiu

21

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Hnh 6.3: Khun kh phn tch ti chnh da vo loi phn tch

Phn tch t s: T s thanh khon T s n T s chi ph ti chnh T s hot ng T s kh nng sinh li T s tng trng Phn tch so snh: So snh xu hng So snh trong ngnh Phn tch c cu

o lng v nh gi: Tnh hnh ti chnh Tnh hnh hot ng ca cng ty

Phn tch ch s

ng trn gic ngn hng, thng phn tch ti chnh theo khun kh trnh by trn hnh 6.3, mc ch ca phn tch l nhm nh gi c tnh hnh ti chnh v tnh hnh hot ng t c nhn nh ng n v kh nng hon tr n vay ca cng ty. Trong cc k thut phn tch bo co ti chnh, Vit Nam hin ti k thut phn tch t s ti chnh c s dng nhiu nht. Phn tch cc t s ti chnh lin quan n vic xc nh v s dng cc t s ti chnh o lng v nh gi tnh hnh v hot ng ti chnh ca cng ty. C nhiu loi t s ti chnh khc nhau. d dng tip cn v ng dng, bn nn phn loi cc t s ti chnh. Da vo cch thc s dng s liu xc nh, t s ti chnh c th chia thnh ba loi: t s ti chnh xc nh t bng cn i ti sn, t s ti chnh t bo co thu nhp v t s ti chnh t c hai bo co va nu. Da vo mc tiu phn tch, cc t s ti chnh c th chia thnh: cc t s thanh khon, cc t s n, t s kh nng hon tr n v li vay, cc t s hiu qu hot ng, cc t s kh nng sinh li, v cc t s tng trng. Mt khi nm c tt c cc loi t s ti chnh c th s dng trong phn tch, k n bn cn nm vng cc bc tin hnh phn tch t s. Nhiu sinh vin sau khi hon tt chng trnh hc nh trng i vo thc tin vn gp khng t kh khn khi i din vi vic phn tch t s ti chnh ca mt cng ty. a s sinh vin khng bit bt u t u v kt thc ch no. gip cc bn c th d dng hn trong thc hnh, chng ti, sau nhiu nm nghin cu v tham kho kin ca nhiu ngi thc hnh, ngh cc bc tin hnh phn tch t s ti chnh nh sau:
Bc 1: Xc nh ng cng thc o lng ch tiu cn phn tch Bc 2: Xc nh ng s liu t cc bo co ti chnh lp vo cng thc tnh Bc 3: Gii thch ngha ca t s va tnh ton Bc 4: nh gi t s va tnh ton (cao, thp, hay ph hp) Bc 5: Rt ra kt lun v tnh hnh ti chnh ca cng ty Bc 6: Phn tch cc yu t nh hng n t s ti chnh Bc 7: a ra cc khuyn ngh khc phc hoc cng c cc t s ti chnh Bc 8: Vit bo co phn tch

Nguyn Minh Kiu

22

Chng trnh Ging dy Kinh t Fulbright 2007-08

Phn tch ti chnh

Bi 6

Bm cht vo cc bc ny bn khng ch d dng trong vic phn tch cc t s ti chnh nh c trnh by trong ti liu hng dn v hc tp, m bn cn c th vn dng sng to t c th b sung thm mt s loi t s khc phc v cho nhu cu phn tch ca ring bn. C iu cn lu l cc bc phn tch nu trn c th thay i ty theo mc tiu v gc phn tch ca bn. n y l lc bn th phn tch tng t s ti chnh.

Tm tt
Phn tch bo co ti chnh l qu trnh s dng cc bo co ti chnh ca mt cng ty c th tin hnh cc k thut phn tch nh phn tch t s, phn tch khuynh hng, phn tch c cu v phn tch Du Point nhm nh gi tnh hnh ti chnh ca cng ty c nhng quyt nh ph hp. Quan tm n phn tch bo co ti chnh cng ty thng gm c ba nhm chnh: cc nh qun l cng ty, cc ch n v cc nh u t. Mi ngi u c mi quan tm n nhng kha cnh khc nhau i vi tnh hnh ti chnh cng ty. Tuy nhin, hu ht u rt ch trng n phn tch t s v thng s dng phn tch t s nh gi cc mt sau: kh nng thanh ton, kh nng qun l ti sn, kh nng qun l n, kh nng sinh li v k vng ca th trng vo gi tr cng ty. Mc d phn tch bo co ti chnh cung cp c nhiu thng tin hu ch v quan trng nhng n vn c nhng mt hn ch cn nm vng vt qua hoc trnh nhng tc ng lm sai lch kt qu phn tch. Phn tch bo co ti chnh Vit Nam cn nhiu hn ch cn vt qua bng cch ci thin hn mi trng kinh doanh, c bit l s liu bnh qun ngnh.

Nguyn Minh Kiu

23