Dr.

Johanna Budwig, tlo sada malo poznata njem aka znanstveniea, a ipak jedna ck
I najvecih iia svijetu, rijeila je tajnu tiimora i izlijeih na tisuee Ijudi. Dok d
ananja medieina eli unititi tumorsku stanicu, metode dr. Biul\vij ih lijepe, vnicaju
u zdravo stanje i postiu ravnoteu organizm a. Sedain puta nominirana za Nobelovu
nagradu, bila je vrhunski biokem iar 20. stoljea. Saznajte vie o njenim metodama li
jeeenja i uspjesima.
Saznajte na koji nain tnasne kiselinu upravljaju svim it tot nim Ju nkcija mu Otkrij
ie kako e prirodne mastte kiseli ne nastojati pobijedili rak
Nauile razliku izmeu prirodnih masnoa i trans masnoa Saznajte vie o blagot i'ornom utje
caju sunevih zraka na zdrurije ovjeku
dr.
Johanna I
Budwig
* RAK - PROBLEM
RJESENJE
Odricanje od odgovornosti
O va knjiga eli biti e d u k ac i j sk o sr ed st vo koje e itatelja u p o z n a t
i s a l t e r n a t i v n i m m e t o d a m a p re venci je i lijeenja k a r c i
n o m a . I z d a v a se n a d a da e knji ga p r u it i n a i n na koji ete po bo lj
a ti svoje z d r av s tv e no stanje i k a k o ete bolje r a z u mj e t i, ocijen
iti i o d a b r a t i o d g o v ar a ju i tijek lijeenja. B u d u i da su ovdje o
p i s a n e m e t o d e n a j v e im d ij el om a lt er na t i vn e m e t o d e
, po definiciji, v e i n u njih nisu p r o u i l e i/ili p o t v r d i l e n a
d l e n e institucije ili o d g o v a r a j u e agencije. N a c i o n a l n i ,
d r a v n i i l oka lni z a k o n i razlikuju se s o b z i r o m na k o r i t e n
j e i p r i m j e n u veine n a i n a lijeenja o k o j i m a j e ovdje rije. P r e
m a t o m e ova knji ga ne smije biti z a m i e n a za saviete i n a i n e lijeen
ja p r o p i s i v a n e od s tr a ne lijenika ili d r u g o g z d r a v s t v e
n o g djelatnika. P o s e b n o se to o d n o s i na t r u d n i c e koje se s v
a ka ko m o r a j u p os a vj e to v at i sa svojim l i je n i ko m prije n e g o
p r i m l j e n e bilo koju terapiju. V a e j e zdravl je najvanije. O v u kn ji
gu k or is ti t e p r o m i l j e n o . P r o d is ku ti ra jt e ovdje o p i s
a n e a l t e r n a t i v n e m e t o d e s v a i m l ije ni kom. I na kraju, vi
k a o itatelj, m o r a t e u ko ri t en j u ove knjige p r e u z e l i p u n u o d
g o v o r n o s t z a svoje zdravlje. A u t o r i izdava se izriito o d r i u sva
ke o d g o v o r n o s t i za n e p o e l j n e u i n k e do kojih bi m o g l o d
o i k a o p o sljedica k or i t e n ja in f or ma c ij a s a d r a n i h u ovoj k
njizi.
O v a se knjiga niti u cijelosti, a niti u d i j e l o v i ma ne smije ni u k o
j e m o b l i k u r e p r o d u c i r a t i be z p i s a n e p ri vole izdavaa.
dr. Johanna Budwig
RAK problem i rjeenje
Sadraj
Predgovor p r v o m hr vatskom izdanju..........................................
............... Predgovor p r vom engleskom i z d a n j u ......................
................................ U v o d .......................................
............................................................................ Int
erview s dr. Budvvig (Lothar Hirneise, 1 9 9 8 . ) .............................
..... Osnove izljeenja t u m o r a ..............................................
........................ Bogatstvo elektrona u nezasienim m a s n o a m a .......
..................... tetnost t rans-masnih i korisnost cis-masnih k i s e l i n
a ................ Proces lijeenja osobe oboljele od r a k a ....................
......................... Pr eh r an a i nain ivota kao p r e v e n t i v a ......
....................................... Rad s p a c i j e n t i m a ............
......................................................................... Dr utve
ne okolnosti u lijeenju r a k a .................................................
Frankfurtsko i zl aga nj e. ...................................................
............................... Stuttgartsko i z l a g a n j e .................
................................................................... Bioloka preve
ncija k ar c inoma kroz snagu rasta uljnih sjemenki. . P i s m a ...............
................................................................................
................... Moja najvanija znanstvena o t k r i a .......................
.................................. Uloga esencijalnih ma sni h kiselina u ivotnim
funkcijama ljudskog o r g a n i z m a .........................................
.... Osnove mojih preh ra mb e ni h s a v j e t a ..............................
......................... Vodi p r e h r a n e ..................................
.......................................................... Recept za 01eolux i m
ajonezu od lanenog u l j a ................................. Biografija dr. Joha
nne B u d v v i g ..............................................................
.. Bibliografija dr. Johanne B u d v v i g .....................................
...................... Kazalo p o j m o v a ....................................
....................................................... Opisi znanstvenika i oso
ba s pomenutih u k n j i z i .............................. Recenzije prof. eljko
S o b o t k a .................................................................
........... dr. Miroslav H a n e v a k i .......................................
.............................. Dodaci knjizi Svjetska svjedoanstva u lijeenju t um
ora p o m o u protokola dr. Budvvig.............................................
............ Pr epor uka za knjige i vveb s t r a n i c e ......................
........................... Savjeti na kraju k n j i g e . .....................
.................................................... Masne k i s e l i n e . ...
................................................................................
....
on
-6 -7 Q g 9
13 15
20 24 25 30 33 38 42 45 69
ge
93 > 94 > ^8 -99 103 -106 -109
-111 (121 -122
R ak - problem i rjeenje
Predgovor prvom hrvatskom izdanju
esto sluajnosti mijenjaju ivot. Tako je sluajno do mene doao prijevod doktora Zlatka
Ganevia iz Splita s nekoliko poglavlja knjige koja je opisivala me t ode lijeenja r
aka njemake znanstvenice doktorice Johanne Budwig. Isprva nisam moga o povjerovat
i da je j ed an tako jednost avni nain lijeenja kao to je njena uljno-proteinska pr
ehrana izmaknuo panji medicinske zajednice. Poto ivimo u doba interneta bilo je lak
o slijediti trag, dokaze i svjedoanstva o uspjenosti njenih metoda. Tako sam recim
o saznao da u panjolskoj postoji bolnica (Bolnica Mariposas, Torremolinos, Malaga
) koja daje garanciju za izljeenje tumora, a da se izmeu ostalog koristi uljno-pro
teinskom pr ehr anom doktorice Budwig. Naravno, kao to je kompleksan uzrok tumora
, tako mora biti i kompleksan pristup izljeenju. Danas se openito smatra da je uzr
ok bolesti raka p r e h r a n a dananjice, p un a artificijelnih izvedenica (bije
lo brano, bijeli eer, bijela ria, bijela sol i hidrogenizirana ulja) nekada pr ir od
no prisutne hrane; zraenja ( podzemne vode i radioaktivna); otrovi koji p r o izv
odi industrija (teki metali, plinovi s a g o r ev a nj a ) ; te svakodnevni stres
koji unitava imunoloki sustav naeg organizma. Autorica ove knjige, naalost pokojna
gospoda Budwig, posvetila je sav svoj ivot istraujui i dokazujui tetnost dananje prehr
ane. Otkria do kojih je dola promijenila su tijek bolesti mn o g ih ljudi, ali nis
u nala uporita u slubenoj zapadnoj medicini. Usmjerenje dananje medicine je da uniti
stanicu raka, dok dr. Budwig uspijeva svojim pri st upom tu istu stanicu vratiti
natrag u n o r ma l n o zdravo (aerobno) stanje. Na taj nain oboljela osoba se n
e podvrgava skupim i m u n i m metodama, i znaajno poveava svoje anse za ozdravljenj
e. Ako ste oboljeli od raka elim i vama uspjeno ozdravljenje na bilo koji nain se l
ijeili (a Lothar Hirneise je u svojoj knizi Chemotherapv heals cancer and the wor
ld is Jlat- Kemoterapija lijei rak i Zemlja je ravna ploa, nabrojao 85 alternativn
ih naina lijeenja). Darko Vujnovi
6
Predgovor
Predgovor prvom engleskom izdanju
Danas je dr. Johanna Budwig ope poznata van granica svoje d omov ine Njemake. Njen
a genijalna, a ipak j ednost avna uljno-proteinska prehrana nala je sljedbenike u
cijelom svijetu i pomogla je m no g i m ljudima u izljeenju bolesti tumora. Imao
sam veliku sreu to sam mogao razgovarali s njom, dijeliti njeno znanje u viegodinje
m razdoblju. to sam moga o prouavati mnogobroj ne sluajeve njenih pacijenata, zajed
niki izlagati na skupovima, i na taj nain shvaati nutricionistike zakone koji su proi
rili moje horizonte, a koje nisam mogao nai u uobiajenoj literaturi. Ali ono to me
je najvie u v je r ih u m o m r a d u k a o p r e d s e d n i k u njemake udruge "
Ljudi protiv raka" (Menschen gegen Krebs) bila je uljno-proteinska prehrana. Ne
proe niti jedan dan a da ne razgovaram na telefonu s ljudima koji su promijenili
svoju ishranu, te sada koriste upute dr. Budwig. Tako se nalazim na izvoru sazna
nja k a k o j e uspjena ova p re h r amb en a terapija. Na mj e rn o govorim o pr
ehrambenoj ili nutricionistikoj terapija a ne o dijeti protiv t umor a j er smat
ram da bi bila nepravda prema pokojnoj dr. Budwig da ne razlikujem njeno znanou te
meljeno uljno-proteinsku terapiju u odnosu na dijete koje se nude po cijelom svi
jetu. Za mene je uljno-proteinska prehrana uvijek sluila kao temeljna u b or bi p
rotiv tumora, te vas mo li m da shvatite da to nije samo kur toazna izjava. Proua
vajui 100-tinjak alternativnih terapija za lijeenje tumora po cijelom svijetu, shv
atio sam nunost primjene ovakve dijete kod svakog pojedinog pacijenta. Nak on to j
e dr. Johanna Budwig umrla u svojoj 94-toj godini ivota, godine 2003., svjetskaje
scena borbe protiv raka i zgubi h j e d n o g od Posljed njih velikih znanstveni
ka 20. stoljea. Kvaliteta njenih dostignua potie nas da p re nos imo njenu zaostavti
nu slijedeim generacijama, kako bi se i oni mogli okoristiti njenom uljno-protein
skom prehranom. Lothar Hirneise, kolovoz 2005. www.hirne
R ak - problem i rjeenje
Uvod
Mogla bih usporediti pisanje ove knjige s tekim p or odom. Zato naalost ova knjiga
nije ve prije ugledala svjetlost dana. "Suvremena kvantna fizika je duga povrh i
straivanja i lijeenja tumora", to je ono o emu je ova knjiga. To je bio i naslov mo
jeg izlaganja u Freudenstadtu, o dr a nog 3. oujka 1999. Na da m se da pojam "kvan
tne fizike", a kojije ukljuen u uspjeh prevencije i lijeenja tumora, nee uzrokovati
potekoe u vaem prihvaanju. Prosjean e graanin, i da jo bolje kaem, svaki e itatelj
titi prevladavajuu istinu. To je isto ono to je svojedobno primi)etio kvantni fizia
r W e r n e r Hei se nb e rg '. Jedan drugi kvantni fiziar M a x P l a n c k ' je
istaknuo: "Kada netko misli da je otkrio neto novo, a da ne moe kao znanstvenik t
o i izraziti kako bi svatko razumio, tada on nita novo nije niti otkrio". Vraam se
toj misli i u svom izlaganju u Freudenstadtu. Tadanji odaziv na moje izlaganje p
otvrda je te misli, i publika je razumjela temelje mog iz laganja. Istiem da nisam
obrazlagala to uzrokuje poplavu, ve samo to bi duga poslije kie mogla biti, i to let
ea golubica nosei maslinovu granicu u kljunu obznanjuje: kopno na vidiku! Ne elim sp
ominjati radnje onih koji u svojim bijelim, nedodirljivim palaama predstavlja^ se
be kao jedi ne autoritete na tom polju. A radnje predstavnika kemoterapije i naj
veih proizvoaa industrijski proizvedenih ulja za peenje, tih "strunjaka" i "autoritet
a" ograniile su se samo na blaenje. Moje j e uverenje da e razmirice s tim strunjaci
ma samo pr ipomoi promjeni prema boljem lijeenju pacijenata oboljelih od t umor a
i boljoj prevenciji cjelokupne populacije. Ova knjiga u kojoj se izlau otkria teme
ljena na kvantnoj fizici, takoer pridonosi poboljanju vjetina za otklanjanje proble
ma. Pisana je razumljivim stilom kako bi p o s l u i kao p o mo u shvaanju proble
ma. Ova e vam pisana dokumentacija pruiti dobru referencu po tom pitanju. Johanna
Budwig
Intervju
INTERVJU
to ga je Lothar Hirneise vodio 1998. godine
Osnove izljeenja
Hirneise: Koji j e
tumora
koncept vae terapije?
osnovni
Budwig:
Bila s a m vii st ru n ja k za lijekove i m a s n o e u D r a v n o m
z a v o d u za z dr avs tvo; to je najvie tijelo u Nj emakoj koje od lu u je o o d
o b r a v a n j u n a i na lijeenja. Tada, 1951. stizale su mi m n o g e z a m o
l b e na o do b r e nj e , a tonije, bili su to lijekovi za lijeenje k a r c i n
o m a p o mou sulfhidrilne sk up in e (pr ot ei nski spojevi koji sadre s u mp o r
, j e d n o v a l e n t n e sk up in e koja se sastoji od po j e d n o g a t o m
a s u m p o r a i v o d i k a -SH). U svim izvjeima, a m e d u nj ima su bila izvj
ea p o z n a t i h strunjaka, m e d u k oj ima i izvjee p r o f e s o r a N o n n e n
b r u c h a 3, opazi la sam da m a s n o e igraju vrlo zna aj nu ulogu. N a al o
s t, m a s n o e su m o g l e biti o t k r i v e n e s a m o u k a s n i j i m s
tadij i m a k a d a su o n e s po j en e od vie vrsta m a s n o a , te n i s m o
znali o k o j i m se p o j e d i n a n i m m a s n i m k i s e l i n a m a radi.
Do t ad a, 1951. g., j a sa m ve bila razvil a p r v e k e mi j s k e n a i n e
u tv r i v a n j a p r i s u t n o s t i m a s n o a , z a j e d no s p r o f e
s o r o m K a u f m a n n o m 4, koji j e bio moj m e n t o r za m o j u d o k t
o r s k u disertaciju. U to j e vr ij eme prof. K a u f m a n n bio upravitelj
N j e m a k o g d r a v n o g i ns t i tu ta z a p r o u a v a n j e it ar ica,
k r u m p i r a i m a s n o a , a bio je t a k o e r i upravitelj F a r m a c e
u t s k o g i n stituta. Ta j e studija bila o bj avl jena p o d n a s l o v o m
"Novi p u t e v i u i st r a iv an ju m a s n o a " ( N e u e Wege in der F et t
f o r s c h u n g ) . K o r i t e n j e m m e t o d e p a p i r n e k r o m a t
o g r a f i j e k oj u s a m j a razvila, o m o g u i l o m i j e anal izirat i
do 0,1 m g m a s n o e , te o d r e d i t i j e li Ona v i e s t r u k o n e z
a s i e n a ili s a m o n e z as i e n a. T o j e o tk r i e kasni je o p i r no o
bjavljeno.
9
R a k - problem i rjeenje
Bile su to studije koje su o m o g u i l e det ekci ju l i n o ln e i l i no l e
ns ke ki se li ne (op.izd. - n a z i v l i n o l e n s k a kis el ina o d n o s
i se n a a lf a -l i n ol e ns k u k i s e li n u koja j e glavni sastojak l a
n e n o g ulja - o k o 57%). Z a hva lj uj u i z na aj u ovog o t k r i a d odij
elj ena su mi kao p o d r k a m o j i m n a p o r i m a e s na e s t o r i c a k
a n d i d a t a za do ktor a t. U t a k v i m s am o k o l n o s t i m a s p o
z n a l a znaaj s ul fhidr ilne s k u p i n e u p r o c j e n i lijekova pri tera
piji k a r c i n o m a . I m a l a s am p r a v o s l u b e n i m k a n a l i m
a postavl jat i pit anj a t v r t k a m a k a k o k o n k r e t n o ova t va r (
sulfh i d r i l n a g r u p a ) m o e p o m o i u lijeenju k a r c i n o m a . K
o m p a n i j e , npr. Kn o l l koja j e eljela kori st it i ove t i po ve s r e
ds t av a u lijeenju k a r c i n o m a , bile su mi s p r e m n e n a z a htj ev
p o s la ti sve spise n j i h o v i h istraivanja. Slijedom toga, p o e t k o m 1
951. g. vrlo s am b rz o stekla uvid u ( Ph y si o l o g i s c h e C h e m i e ,
o vu p r o b l e m a t i k u . To j e bilo iste g o d i n e k a d a se p oj avio
p r i r u n i k B. F l a s c h e n t r a g e r a ' "Fiziol oka kemija" Bd. I. -
Di e Stoffe). P r o b l e m a u t o m a t s k e a p so r p c i j e k i si ka je
za ivi s u p s t r a t n a jo s n o v n i j e pit anj e u cijeloj fiziologiji, a
i s t o v r e m e n o j e to i najvea n e p o z n a n i c a . Svatko z n a da spo
j p r o t e i n a koji sadri s u m p o r u sulfhidrilnoj sk u pi ni m o e biti d
e t e k t i r a n u svim d i u i m t ki vi ma. M e u t i m u interakciji sa s u
l f h i r i l n o m s k u p i n o m m o r a biti pr is u t a n i d r u g i p a r
t n e r j e r se s a m o a k t i v i r a j u a p o t r o n j a k is ik a u i v
o m s us t a v u d o g a a u c i k - c a k krivulji. U u e m s mi sl u p o z n a
t o je da t ro e nj e ki si ka ne izaziva reakcijski p r o i z v o d ; do njega
dol azi u interakciji i z m e u p o z i t i v n o n a b i j e n o g s u m p o r
n o g spoja u p r o t e i n u s n e k o m v r s t o m m a s n e tvari koja se ne
m o e det ek t ir at i j e r za nju j o ne p o s t o j e p o t v r d e . M e u
t i m , t a m a s n a t v a r igra veliku u l o g u u W a r b u r g o v o m ` resp
iratornom enzimu. O t t o W a r b u r g j e u s t v r d i o da n e ka n j e m u
n e p o z n a t a m a s n o a igra v a n u u l o g u s W a r b u r g o v i m r e
s p i r a t o r n i m e n z i m o m ili c i t o k r o m n o m o k s i d a z o m
, u s ma n je n oj p o t r o n j i k is ik a i u p o t r e b i kisika (kori tenj
a u i v o m s u p s t r a t u ) . On j e n as to ja o p r e v l a d a t i o vu
b l o k a d u u p o k u s u s m a s l a n o m k i s e l i n o m , ali mu to nije
uspjelo.
10
Intervju
Hirneise:
Znai li to da je maslane
Warburg prvi pokuao uvesti vie kisika u kiselim ?
stanicu pomou Budwig:
Ne, v o n H e l m h o l t z 7, ovjek koji j e uvel ike z a d u i o fi-
ziologiju i m e d i c i n u , p o k u a o j e uvesti vie kisika u stanicu. On je
d o k a z a o da ka d lijeimo grlice koje su p ost al e asfiktine (tj. grlice koje
su bile h r a n j e n e na n a i n da im j e bila b l o k i r a n a a ps or pc
i ja ki si ka ), s p o v i e n i m k o l i i n a m a o z o n a ili kisika, one b
i sve je dn o bre ug iba le - S t o j e i d a n a s sluaj. Ak o se u bo lni ci p r
i m i j e n i " k i s i k - b o m b a " na p a c i j e n t u s m a n j k o m ki
sika, o s o b a e b r e umri j e t i. A k o se k o d ivotinja p o m o u o d r e e n
e p r e h r a n e i zazove asfiktinost , npr. bij el j e no m r i om , o n e e se
uguiti, te im n e e p o m o i niti p o v e a n i u n o s kisika, niti akt i vi r
anj e n e k e d r u g e tvari. Tada s m o ve p o z n a v a l i v i t a m i n e A,
B, C, i E, ali ni oni nisu p o m o g l i . Ve i p r o f es o r L i n u s P a u l
i n g ' , koji j e e k s p e r i m e n t i r a o na i v ot i n j a m a , t o n
o j e z n a o d a j e ve 1951. obja vl je no k a k o su svi v i t a m i n i bili
ispi tani u p o t r a z i za respiratornim aktivatorom u W arb urgov om respirat
ornom enzimu, ali k a k o to nije d al o n i k a k v o g r ez ul t a ta , ak ni u
z v i t a m i n C. U z g r e d da s p o m e n e m d a j e prof. P a u l i n g z
a t r a i o p a o n d a i p r i m i o od m e n e o s o b n o sve m o j e knjige,
ali se n i k a d nije o s v r n u o n a moj rad. W arburgje 1926. g. d o a o do
zakl juka da m a s n o e ovdje igraj u ulo gu . I s p r v a nije z n a o koja, te
j e e k s p e r i m e n t i r a o s m a s l a n o m kiselinom. Osim togaje A lb
e rt S z e n t - G y o r g y ' takoer eksperim enti ra o s m a s n o a m a te j e v
e 1952. n a p i s a o da n e k e tvari p r e b r z o ok s i di raju, te da se ne
m o g u dete kt i ra ti . U t a k v i m s am o k o l n o s t i m a objavila svoj
e n o v e n a i n e a na li zi r a nj a m a s n o a , tj. uvela s am detaljnije
i specifine do k az e . Uspjela s am p r e c i z n o anal izi rati m a s n o e te
ih razloiti u p o j e d i n a n e m a s n e kiseline.
Hirneise: Budwig:
Kakav utjecaj imaju ove masne kiseline? O n e stvaraju s u p r o t n i el ektr in
i pol p r e m a p o z i t i v n o na-
b i j e n o m p r o t e i n u u s ta ni noj j ez gr i . O n e se n a la ze u s t
a ni noj m e m b r a ni i ve su z a d u g o p o z n a t e k a o lipidi ( m a s n
e tvari). U sluaju n a s t a n k a t u m o r a nije bilo p o z n a t o z a s t o
j e dijeljenje st ani ca p r i s u t n o
11
R ak - problem i rjeenje
S lika I . - N o r m a l n o d ije lje n je s t a n ic e ( m i t o z a ) Na k ra
ju r a z d o b lja i z m e u d v ije m it o z e tj. k r a je m m e u f a z e {s
i. a) p r i p r e m a j u se s ta n i n i p ro c e s i d ije lje n ja k r o z iz
g r a d n ju o d r e e n i h n u k le i n s k ih k ise lin a i p ro te in a . T
a d a slijedi p ro fa z a (si. b i c), u kojoj se m o e p r e p o z n a ti da se
s va k i
k r o m o s o m dijeli u z d u na d v ije p o lo v ic e ( k r o m a t i d e ) .
T i j e k o m m e ta f a z e (si. d) d o la zi do iz g r a d n je d i o b e n o
g v r e t e n a . K a d a je v r e t e n o i z g r a e n o , k r o m a t id e se
n a la z e iz m e u d va pola v r e te n a i t a m o se v r s t o p o v e z u j
u sa c e n t r o m e r a m a . U a n a fa z i (si. e) o d v a ja ju se c e n t r
o m e r e , t a k o da S vaka k r o m a t id a pos je d u je s v o ju c e n t r
o m e r u . M ito z a z a v r a v a sa z a d n j o m f a z o m , n a z v a n o
m te lo fa z a (si. f) u kojoj k r o m a t id e p o sta ju s a m o s t a ln i k
r o m o s o m i u j e z g r a m a s t a n i c a - k e r i . Iz s v a k e s t a n
ic e t a k o p o s t a n u d v ije s t a n i c e - k e r i , s d ip l o id n i
m ( 2 n ) , s t a l n im b r o je m k r o m o s o m a k ro z sve g e n e r a c i
j e s t a n ic a .
Intervju
u t a k o v e l i ki m k o l i i n a m a . O v a k v o se kr ivo shvaanj e u m e
d i c i n i j o i d a n a s slijedi; t u m o r j e s h v a a n kao pr evel iki ra
st a to j e n e t o n o . G o d i n e 1956. objavila s a m d a j e k o d t u m o
r a p r i s u t n o b r o j n o d i r e k t n o d i je lj enj ej ez gr e b e z
stvaranj a d i o b e n o g vr et en a, tj. d a j e p o e l a a m i t o za (vidi
p r o c e s m it o z e , n o r m a l n e d i o b e st a ni ce - slika I.). U slua
ju st var anj a t u m o r a ne dolazi do cijepanja z d r a v i h stanica, te to
d o v o d i do n ji h ov o g nestajanja. Kad list o t p a d n e sa stabla na n j
e m u se stvori p o k o i c a , te ako n ed o st a je e l e k tr i n o n a b ij
e na m a s n a k isel ina, t a d a se p r e k i d a n o r m a l n a i vo t n a
funkcija p r o c e s a rasta.
Bogatstvo elektrona
Hirneise: Kako se
u
nezasienim masnoama
kiseline nabijaju elektronima?
masne
Budwig:
Z n a m e n i t i f iz i ar K e n n e t h F o r d 1" r eka o j e 1966. d a j e os
-
n o v n a funkcija r a z m j e n e e le k tr o na s f o t o n i m a s u n e ve e
nergije toliko i n t e n z i v n a da se d o b i va d o j a m k a k o e l e k t
r i na energija, s a d r a n a u e l e k t r o n i m a npr. ulja s je me nki, j
o uvijek p r e p o z n a j e o d n o s p r e m a svojim p r e d n i c i m a u f
o t o n i m a s u n e v e energije. O v o j e f i z ik a l no t o n o d o k a z
a n o . A ova a ps or pc i ja s ol ar ne energije u s j e m e n k i p r i l a g
o e n a j e ve u z e l e n o m listu na n e k u o d r e e n u v a ln u duljinu. U
z n a n o s t i , tj. u k va n tn o j fizici to se na ziva k v a n t o s o m i
m a . Su n ev o zraenje, koje je v a l n o gibanje, sastavljeno j e do k v a n t o
v a energije (fotona). To zn a i da ak ne upijaju d r u g e zrake. A ako j e n e
k o d r u g o z raenje t a k v o da utjee n a ljudske funkcije (kao k o d r a d i
o a k t i v n o g z ra enj a) , n a o s n o v n u f unkcij u i z m e u m a s n o
a i p r o t e i n a za a p s or p ci j u kisika, o n d a radijacija iz p e p e
l a a t o m s k e b o m b e djeluje t a k o r a d i k a l n o n a ovu b i p o l
a r n o s t (koja m o r a o ps ta ti m e u s o b n i m d j el ov an je m k a k o
bi se n ast avi li i v ot n i pr oc e si ) da biva p r e k i d a n a , a i vo t
n e funkcije bivaju u n i t e n e . U f i zi kalnim p r o c e s i m a p o st oj
e p r o i z v o d i koji u i v o t n o m p r o c e s u o m e t a j u (tj. razdv
ajaju) b i p o l a r n o s t , a od ko ji h bi se trebali zatititi; ti su p r o i
z v o d i d u g o v r e m e n a n a z iv a ni r a d i k a l i m a . A k o sad n
o r m a l n e i vo t n e p r o c e s e i z l o i mo o v i m z r a k a m a - bez
o b z i ra radi li se o s j e me n ci ili ovjeku - t a d a e upl itanje u i vo tn
e 13
R a k - problem i rjeenje
funkcije biti t a k o r a d i k a l n o da e u o v i m e k s p e r i m e n t i m
a k v a n t n e bi ol ogij e s p o g r e n i m z r a k a m a i ta ko ri i m i e v
i skakat i u o k o l o d ok ne p a d n u mr tvi . Izraz r a d i k a l a n po tj
e e iz fizike, a kasni je j e k o r i t e n za p r i k r i v a n j e v i s o k o
z a gr i j av ani h ulja koja ne e l i m o p o j e d i n a n o i m e n o v a t
i , ali koj a djeluju na isti n a i n. O s n o v n a reakcija p o t r o n j e k i
si ka i d o b i v a n j a energi je iz h r a n e p r o v o e n a j e i n t e r
a k c i j o m p o z i t i v n e n a b i j e n o g p r o t e i n a koji sadr i s u
m p o r s j e d n e s t r a n e i e l e k t r o n i m a ( n e g a t i v n o ) v
i s o k o n a b i j en i h f o t o n a koji su p o d o b n i u s mi sl u s o l
a r n i h k v a n t o v a s a d r a n i h u ulju razl ii ti h s j e m e n k i s d
r u g e strane. O v a se b i p o l a r n o s t razlikuje u kak vo i , te j e n e
i z o s t a v n a za funkciju m a s n i h k i seli na, koje su p r e p o z n a
t e da su od i vo t n e va no st i. Os ta le m a s n e k is e li n e koje imaj u
kr a i lanac, npr. s 4, 6 ili 8 ugl j i ko v i h a t oma , t a k o e r se k o r i
s t e u n e k i m d r u g i m u v j e t i m a i v o t n o g p r ocesa. Ov d je
se m e u t i m misli s a m o na d u g o l a n a n e m a s n e k i se l in e k o
j e se s m a t r a j u e s e nc i j a l n i m (one koje i maju 18 a t o m a uglj
ika u ugl j i k o v o d i n o m l a n c u ), i imaju veu ene rg ij u e l e k t r
o n a (u d v o s t r u k i m k o v a l e n t n i m v e z a m a i z m e u a t o m
a ugljika). Z n a n s t v e n o j e p o t v r e no da e l e k t r o n s k a ene
rgija, npr. u m a s n i m k i s e l i n a m a l a n e n o g ulja, biva toliko ve
lika da se ta e ner gij a p o d i e i z n a d teke m a s e lanca, te se k r e e k
ao e le k tr o ns k i oblak. Tr eba k r e n u t i od p o s t a v k e da teka tvar
, p o z i t i v n o nabi jena, vue na dolje, a e l e kt r o n i p o d i u uvis. Z
b o g te b i p o l a r n o s t i ovjek m o e biti p o n o s a n , j e r z b o g
t a k v e b i p o l a r n o s t i m o e us kl ad i t i t i vie s o l a r n i h f o
tona n e g o bilo koji d r u g i o b l ik i vota k a o s t oj e to d o k a z a o
k v a n t n o m b i o l o g i j o m p r o f e s o r D e s s a u e r 111954. g o
d i n e . Ti e l ek t r o n i p o s e b n o u m o z g u imaju o v a k o j a k o
p o j a a n o djelovanje.
Hirneise: Budwig:
Sto je elektronski oblak? K ad j e p o v e a n j e e l e k t r o n s k e e ner g
ij e sve j a e k r o z ap-
s o r p c ij u f ot ona u e l e k t r o n s k o m spoju m a s n o a , to j e sil
a e l e k t r o n a s v e j a a u b i p o l a r n o s t i i z m e u gravitacije
i e l e k tr o na , t ako da se on i k r e u od m a s n e ki se li ne (koja t a
k o e r s adr i ugl ji kove v eze a koji su t eka tvar) p r e k o uglji kovog lanc
a s e l e k t r o n i m a . u
Intervju
Hirneise: Budwig:
Koji je znaaj ovog oblaka? Niti j e d a n ivi o r g a n i z a m n e m a toli ko en
ergije za p o h r a n u
e l e k t r o n a i f o to na ka o to i ma ovjek. O va e l e k t r o n s k a energ
ija, energij a e l e k t r o n s k o g s u p s t r a t a ovjeka, s m j e t e n a
j e p o s e b n o u v i t a l ni m, v i e s t r u k o n e z a s i e n i m m a s
n i m kis e l in a ma , t a k o da ako p o j e d i n a c obiluje tim m a s n o a
m a , ta d a j e n j e gov o r g a n i z a m snaan. Od d a v n i n a j e bilo i
s p r a v n o u t v r e n o k a k o su n e k e m a s n e k is eli ne v i ta ln a
h r a n a. ovj ek be z njih ne bi m o g a o ivjeti. Npr. k e m i a r i mj e r e j
o d n e v r i j e d n o s t i ki seli ne te k a u da ulja i m a j u o d r e e n
u j o d n u v r i j e d n o s t i da su ta ulja n e z a si en a. A k o ulja, b
ez o bz ir a da l i j e to ulje s u n c o k r e t a ili l ana t r e t i r a m o
p r e g r i j a n o m par o m , ta d a ova ulja m o g u dati p o z i t i v n u j
o d n u v r i je dn os t , ali to ni su v i t al ne m a s n o e s 18 ugljika u
l a n c u n e g o ine u n a k r s n u m r e u s m a s n i m k i s e l i n a m a
, te su v is oko te tn e za m e t a b o l i z a m m a s n o a , a u k o m b i n
a c i j i s p r o t e i n i m a djeluju ka o r adi kal i (op. prev. - tzv. t r a
n s m a s n e ki seli ne) . P o n a v l j a m ovo stoga s t oj e to vrlo b itn
o: o t kr i la sam estice u ulj i ma to su t r e t i r a n a p a r o m , koje do i
st a imaju p o z i t i v n u j o d n u v r i je d no s t ali su za ovjeka v i s
ok o t oks i ne .
Stetnost trans-masnih
Hirneise: Budwig: U mojoj
i korisnost cis-masnih
odluno
kiselina
takve
K ad lijeite bolesnike vi pokuavate terapiji p r e h r a n o m
izbjegavati ovoj toksin? i skljuujem
m a s n o e . No o tk r i e odbij anj a ovi h o t r o v n i h ulja ve j e p r i z
n a t o n a n a c i o n a l n o j o s n ov i i to ve od 1971. U i nd u s tr ij s
koj p r o i z v o d n j i m a s n o a i ulja do d a n a s se ni t a nije p r o m
i j e n i l o j e r ovi p r o i z v o d i d o n o s e m il i j a r d e do la ra
, a i ndust r iji ni tk o ne bi da o sr e ds tv a k a k o bi se uvelo n e t o no
v o. A to j e i r a zu ml ji vo . Z a g o v o r n i c i k e m o t e r a p i j e
post avl jaj u d ru g a i je pitanje. N a a se k e m o t e r a p i j a ba z ir a
na u n i t e n ju t u m o r a , a p o z n a t o j e da k e m o t e r a p i j a u
n i t a v a m n o g e ive s t anice, pa i cijelu o sobu. Sve to o m e t a rast j e
fatalno, j er j e rast k a o o s n o v n a 15
R a k - problem i rieenie
funkci j a dio i v o t n o g p r o c e s a u ovjeku. Ne m o e se p o s t i i n e t
o d o b r o p r i m j e n o m loih sredstava.
Hirneise: kiselinama Budwig:
M oete i
li
nam
rei
neto
vie
o
nezasienim
masnim
njihovim
mreastim
vezama?
T r e n u t n o z a b o r av i t e sve to s a m do s ada rekla. U m a s l a c u
se l a na c m a s n e kis el i n e sastoji od 4 u gl j i ko v a a t o m a , u m
a s t i k o k o s a , kozjoj, ovjoj m a s t i m a s n e kisel ine se sastoje od l
a nc a sa 6, 8, 10 ili 12 ugl ji ko vi h a t o ma . Vitalne n e z a s i e n e m
a s n e kisel i ne z a p r a v o zap o i n j u od l a nc a s 18 ugl j ikovih a t
om a. U m a s l i n o v o m ulju najvei u d i o i m a o le i n s k a ki s e li na
sast avl jena od 18 a t o m a ugljika i u kojoj p os toj i s a m o j e d n a n
e z a s i e n a veza ( kod d e v e t o g a t o m a ugljika od kraja lanca, te za
t o s p a d a u o m e g a - 9 m a s n e kiseline). O s o b a kojoj n e d o s t a
j u ese nc ij al ne m a s n o e ne m o e a p so r bi r a t i o l e i n s k u ki
selinu. N a taj n a i n r e k l a m i r a n j e m a s l i n o v o g ulja u o p e
ne koristi. Z a s i e n e m a s n e kis el i n e p r e t e u k o d k r a i h l
a n a ca u g l j i k o v o d i k a k a o S t o j e m a s l a n a kiselina. T a k
o e r k o k o s o v o i p a l m i n o ulje s a d r e p r e t e n o z a s i e ne
m a s n e k is e li ne , i t a kv e m a s n o e u o r g a n i z m u lake sagorije
vaju ako su p r i s u t n e i e s en ci ja ln e m a s n e kiseline. M a s n e ki
seline s 18 lanaka (ugljikovih a t oma ) su najvanije m a s n e kiseline, a post o
j e m a s n e kiseline koje imaju i do 30 lanaka (ugljikovih at oma). M a sne k
i se l in e s 18 l a n a ka koje su p r i s u t n e u ulju s u n c o k r e t a i
l a n e n o m ulju s v i o m r a z i n o m n e z a s i e n o s t i , za ljudski
su o r g a n i z a m vanije, n a r o i t o za r a d m o z g a . Ugljikovi a t om
i su teka tvar ak i u m a s n i m k i s e l i n a m a . Slikovito p r i k a z a n
o , ako se dvije o s o b e u h v a t e m e u s o b n o s dvije r u k e , one se
vr e d r e n e g o da se dr e s a m o j e d n o m r u k o m . Isto se d e av a s u
g l ji ko m. M a s n a ki se li na s a d r a n a u m a s l i n o v o m ulju ne
s m a t r a se v i t a l n o m m a s n o m k i s e l i n o m ; Ona m o e sagorij
eti u o r g a n i z m u s a m o ako su p r i s u t n e t a k o e r i e se n c ij
a ln e m a s n e kiseline. S m a t r a se d a j e l i n o l n a k i se l in a v
i t a l n a j e r sa dr i m n o g o e le kt r ona . P os eb ic e j e v i s ok a
16
Intervju
r a z i n a energi je k o d l in ol ne ki seli ne u d v j e m a d v o s t r u k
i m v e z a m a i z m e u a t o m a ugljika. O v a en e rg ij a se k r e e i nije
f i ks ir an a k a o s t o j e to sluaj s k e m i j s k i m s p o j e v i m a ka
o s t o j e npr. k u h i n j s k a sok O va e ner gij a koja se k r e e i z m e
u e l e k t r o n a i p o z i t i v n o n a b i j e n o g p r o t e i n a sa s
u l f h i d r i l n o m g r u p o m j e iz mj e n i n i p r o c e s spajanja u e
l e k t r o m a g n e t s k o m polju. A to j e vrlo znaajno. M o d a p o z n a
j e t e M i c h e l a n g e l o v u sliku k a d Bog stvara A d a m a (dva p r s
ta koji se pr ibl iav a j u j e d a n d r u g o m e ali se ne d o d i r u j u ) .
To j e k v a n t n a f i z i k a , pr st i se ne d o d i r u j u . F izi ar i ko
je p o z n a j e m , M a x Pl an c k, ili A l b e r t E i n s t e i n " , ili p
r o f e s o r De s sa u er , svi p r eds ta vl ja ju stav d a j e B o g s tvori
o ovjeka na svoju sliku. Stoga u z a je d n i t v u l ju ds ki h bi a p os to ji t
a k o e r veza b ez n e p o s r e d n o g m e u s o b n o g d o di r a. Ljudi k
oji s m a t r a j u da vjeruju s a mo u o no to m o g u d o d i r n u t i n is u
u pravu. B i p o l a r n o s t s j e d n o m d v o s t r u k o m v e z o m u m a
s l i n o v o m ulju slabija j e n e g o u ulju s j e m e n k e s u n c o k r e
t a u k o j e m su dvije d v o s t r u k e veze. S m a t r a se d a j e ova d v
o s t r u k o d u p l a veza z a ovjeka od i vo t n e v a no st i . M e u t i m a
ko j e d n a k a d u i n a l an ca od 18 ugljika i m a tri n e z a s i e n e vez
e t a d a j e e l ek t r i n a e n e r g i j a j a k a kao m a g n e t , u o v i
s n o sti o p o l o a j u d v o s t r u k e veze. A k o su p a k d v o s t r u k
e veze bl i e j e d n a d r u g o j , e ne rgi ja e biti vea. Sva e l e k tr i n a
energi ja k o j a j e u k r e t an j u p r o i z v o d i struju koja t ee i iri m
a g n e t s k o polje. Ovi e l e kt r o n i t a k o e r imaj u m a g n e t s k o
polje. M o e se to shvatiti ako g l e d a m o npr. k r o z p r o z o r d o k kii
. K a d se j e d n a k a p s p u t a Ona privl ai d r u g u te p os taj e v e o m
kapi. Isti p r i n c i p vrijedi i za e le k tr o ne u gibanju. O v a e l e k t
r o n s k a energij a j e n e g a t i v n o nabij ena. P o z i t i v n o n a b i
j e na s u lf hi dr il na g r u p a iz p r o t e i n a spaja se s e l e k t r o
n i m a iz n e z a s i e n e v e ze m a s n e ki se li ne te ovdje u m e u svoje
s u m p o r n e spojeve. O v a k o nast aj u l i p o p r o t e i n i (op. izd.
- t v ari koji su spoj m a s n o a i b j e l a n e v i n a ) . i v o t n i p r o
c e s p o d r a n j e u interakciji i z m e u p o z i t ivno i n e g a t i v n
o n a bi j e n i h estica. U tom p r o c e s u n e m a fiksne veze i to j e n a i
v o t ni e le me nt . Ak o u o v o m asu d o e do r a d i k a l n o g l o m a p o
s r e d s t v o m m a s n i h ki se li na koje vie ne o t p u t a j u en e rg ij
u e l e k t r o n a n e g o su u n a k r s n o p o v e z a n e ka o m r e a , t
a d a b i p o l a r n o s t u toj m r e i vie ne djeluje akt ivno. O v o j e s m
r t o n o s n i efekt ra di ka la
R a k - problem i rjeenje
j e r u m j e s t o l anca s e l e k t r o n s k i m o b l a k o m oni se p r e
p l i u u m r e u b ez e l e k t r o n s k o g ob laka, tj. s n e z a s i e n i
m v e z a m a i be z b i po l a r n o s t i . Ja s am u b r z o o t k r il a da
m a s n a kis el i n a s t r o s t r u k o m n e z a s i e n o m v e z o m , koj
u n a z i v a m o l i n o l e n s k o m k i s e l i n o m , a koju n i t ko nij
e prije m e n e izolirao, i ma 18 l an a k a i da ne nosi uvijek n e z a s i e n
u v ez u na i s t o m e mj e st u (op. izd. - n a p r i m j e r a lf a- li no l
en sk a i g a m a - l i n o l e n s k a kiselina). Takve m a s n e k is el ine
imaju t a ko j a k u e l e k t r o n s k u e ner gij u u usp o r e d b i s t e o
m tvari u 18 l a n a n o m m a s n o k i s e l i n s k o m la nc u, d a j e b i
ol o k i ova energija m n o g o v ea n e g o s t o j e to sluaj s a r a h i d o n s
k o m kiselinom kombinaciji s 20 lanaka. Najvea n a k u p i n a e l e k t r on a
nalazi se u m a s n i h ki se li na u l a n e n o m ulju. linolno-linolenskih
L i n o l e n s k a ki seli na kao k o n j u g i r a n a (u interakciji sa s u s
j e d n i m d v o strukim vezama odvojenim je d n o s tru k o m vezom u molekul
i) masna kisel ina, u in k ov it ij a j e s a m a za sebe, a j o u in ko v it ija
u interakciji s l i n o l n o m k i s e l i n o m k a k v a je p r i s u t n a u
l a nc u l a n e n o g ulja ka o e se nc ij al na kis el ina za a p s o r pc i
j u ki si ka ., O v o s a m u svojim e k s p e r i m e n t i m a r e l at iv n o
lako doka za la . eljela bi h n aglasi ti sljedee: kombinacija dvostruko nezasiene
l i n o l ne ki seli ne s t r o s t r u k o n e z a s i e n o m linolenskom kis
elinom p o se b n o
j e d o b r o k o m b i n i r a n a u l a n e n i m s j e m e n k a m a . N a r
a v n o k a k v o a la n e n o g s j e me n a vrlo j e razliita. P r i r o d n o s
e c r v e n o c v a t u e l a n e n o sjeme i pl av o c v at u e l a n e n o sjem
e vrlo razlikuju; p os t oj i t a k o e r i r a zl ik a o v i s no o t o m e je
li sjeme u b r a n o u h l a d n o m Sibiru ili vreloj Africi.
Hirneise: Budwig:
Je li to energija koja lijei karcinom? Da, ova energija je p o k r e t n a i l ak
o se o tpu ta. U p r a v o ova ili ak sprjeava n j egovo nastajanje. Ako ivotni e l
e m e n t t a d a se n i k a k a v t u m o r n ee pojaviti.
e ner gij a lijei k a r c i n o m postoji_ovaj
Ovaj j e ivotni e l e m e n t o d lu u j u i fakt or u i m u n o l o k o m susta
vu. D a n a n j i h se d a n a m n o g o govori o i m u n o l o k o j zatiti. E s
e nc ij al ne m a s n e ki se l in e j e d i n i su u i nk ov it i i m u n o l o
k i faktor. U z m i m o npr. 18
Intervju
p a c i j e n t i c u s t u m o r o m dojke. O s o b n o j a e n u n e u zraiti p
o m o u lasera n e p o s r e d n o na mj e st o t u m o r a ne go u n a t a p a
t i o k o l n o tkivo m a s n o a m a i p r o t e i n i m a p u t e m p r e h r
a n e , p ri mj e n j iv at u svoja ulja, npr. E L DI ulja (op. izd. - u o v o m
t r e n u t k u ne p os t oj e na h r v a t s k o m t ri t u) za v anj sku p r i m
j e n u , a zrait u z d r a v o tkivo l aser om. D r u g i sluaj: npr. d o l o m i
j e dijete sa s a r k o m o m kosti. Dijete je o p e t o v a n o n a gl a a v a
l o da g a j e u v r t i u n e t k o g u r n u o pa j e p a l o na o t ar k a m
e n . Od t a d a j e i m a l o ovu n e d a u . Lijenici t v r d e d a j e to glupo
s t, p a d na o t a r k a m e n ne u z ro k u j e s a rk o m. Ali j a k a e m ak
o j e d jet et ov i m u n o l o k i sust av slab, pa dijete b u d e p o v r i j
e e n o o n d a t a kv a p o v r e d a m o e biti o ki da.
Hirneise: karcinoma? Budwig:
A li nee li svi ljudi koji jedu ova pregrijana ulja oboljeti od
Vrlo je v a n o o s o b u shvatiti ka o cjelinu koja se sastoji od
tijela, d u e i d u ha . M e u t i m faktor koji j e p r v e n s t v e n o u in
k o v i t , u h i p u se m o e p r o m i j e n i t i . D a n a s s a m j o uvije
k u v j e r e n a da se e ni, k oja se u l o e m b r a k u m o r a stal no s u z
d r a v at i , a m u j e st alno b oc ka , ne m o e p o m o i lanenim uljem. U l
j u d s ko m organizmu sva tri e l e m e n t a igraju j e d n a k o b i t n u u
logu. Evo j e d n o g pr imj er a: u s t u d e n o m j e ovdje vrlo h l a d n o
. P r e t p o s t a v i m o da vie ljudi m o r a n o p r o ve s t i na o t v o r e
n o m . Je da n e se n a k o n t o g a o k up a t i u k adi vr u e v o d e , i sv
e e biti u redu. D r u g i e dobit i l i m f o g r a n u l o m , a trei u p a l u p
lua. Tj. oni se n e e j e d n a k o razboljeti. i v o t n e situacije igraju ovdje
vrlo z n a a j n u ulogu. P o g l e d a j m o sada j e d a n d r u g i sluaj. I m
a m p ac i je n ti c u s p l u n i m m e t a s t a z a m a . S n j o m j e d o
a o i njezin lijenik iz U l m a . P r v o sam joj savjetovala da p r o m i j e n
i n a i n p r e h r a n e te da koristi o bl oge s E LDI uljima, koji e br e o to
pi t i m e t a s t a z e . Paci jenti ca j e po i t a v om tijelu m a s i r a n
a uljem, ali n a r a v n o u o d r e i v a n j u dijete i o k ol i n e t r eb a
uzeti u obzi r cijelu o so b u . O va j e p a ci je nt ic a znala d a j e ot pi
sa na . Ja s am joj o d r e d i l a n a i n p r e h r a n e u s t u p n je v ima
. Sada Ona ivi u U l m u te u n at o m o m e p r ot ivl jenj u p r a k t i c i r a
j og u.
19
R ak -problem i rjeenje
U o v a k v o m sluaju p r o t i v i m se j o g i te s am p r e p o r u i l a a u
t o g e n i t r e n i n g t a ko da se n je zi no tijelo smir i, u r a v n o t
e i i u mi r i . Joga i spor t o p e n i t o su v e i n o m vrlo svr hovit i, al
i se p o n e k a d p a ci j e nt n j i m a ne bi s m i o baviti. Vrlo j e v a n
o b o l e s n i k a v od it i , no n e m a p o s t u p a k a koji bi s v im a j
e d n a k o o d g o v a r ao . Paci jent m o r a i sam osjetiti to mu koristi. S
a m a j o g a ne m o e n a d o m j e s t i t i o s n o v u z d r av e p r e h r
a n e .
Proces lijeenja osobe oboljele od raka
Hirneise: Buwig: Znai li to da openito ne preporuujete tjelesne aktivnosti? T o no ,
ovo m o r a biti i n d i v i d u a l n o p r i mj e n j i va n o. N i k a d ne
bi h d o z vo l i m da se p aci jent k oj i boluje od k a r c i n o m a bavi j o
g i n g o m , vozi bicikl ili p r a k t i c i r a j o gu . N j e go v o se tije
lo m o r a o d m a r a t i . U t o me sam sklonija en filozofiji. Ta se filozof^
a za s ni va v e i n o m na faktoru: n ek a b u d e (to biti m o r a ) . N e m o
j t e biti n e a k ti v n i, radije b u d i t e aktivni. Savjetujem da p aci jen
t b u d e a kt ivan, n e k a ne lei u k r e v e t u a da d r ug i o ko njega tre.
To j e pravilo. Pac ij en t m o r a i raditi. S d r u g e s tr ane , n a al os t
, iskusila s am to z n a i k a d se lanovi obitelji p r e m a s v e m u o d n o s
e n e g a t i vn o , k a d se h r a n a p r i p r e m a be z ljubavi i obitelj o
p e n i t o odbi ja sur a dn ju. A tjelesne a k t i v n o s ti m o r a j u biti
individalno prilagoene.
Hirneise: Budwig:
Smatrate li da se veliki tumor mora operirati? 0 t o m e ne m o g u donijeti open
i ti sud. U p o t p u n o s t i odbi-
j a m zraenje i k e mo te ra pi ju ; t a k o e r odb i ja m h o r m o n a l n o l
ijeenje za k a r c i n o m a b d o m e n a . A operaciju tr eba vrlo i n d i vi d
u al n o procijeniti. Ov o se o d no s i i na t u m o r e crijeva. Ni s a m p o
b o r n i k b rz o g stvaranja u m j e t n o g anusa. Sveprisut na t e h n o kr
ac i ja ne ini uvijek d o b r o ljudima.
Hirneise: Budwig:
Kako ste stekli licencu za lijeenje alternativnim
metodama?
Stekla sam uvid u p o d r u j e p r i r o d n i h z n a n o s t i k a o v i s ok
o
kvalificirani s t r u n j a k za m a s n o e i lijekove na vrlo o d g o v o r n
o m mjestu. Z a t i m sam p o k u a l a i straivati z n a e nj e v i e s t r u k o
n e z as i e 20
Intervju
n i h m a s n o a i tetu koju u z r o k u j u p o z n a t e d e n a t u r i r a n
e m a s n o e . No to ne m o r a biti u vezi s l jeilinim bavl jenj em. M e u t i
m k ak o j e r as ta o broj b o l e s n i k a koji su traili m o j u p o m o , t
a k o j e r as t a o i broj n a p a d a j a iz l i j eni kog mi lj ea koji su sma
t ra l i da moj i pr eh r a m b e n i savjeti z a d i r u u n ji ho v o pravo.
Do 1968. ovi n a p a d i od s tr ane lijenika bili su n e u s p j e n i . G o d i
n e 1968. shvatila s am d a j e kor it enj e l a s e r s k o g zr a en j a j e d
i n o m o g u e ako p os t oj i m o g u n o s t r e z o n a n c i j e u b i o l
o k o m p o d r u j u b a z i r a n o m na m o j i m k v a n t n i m o t k r i i
m a . U S A D - u j e t a d a bilo objavljeno da m o r a biti d o k a z a n a s
p o s o b n o s t ap s o r p c ij e kisi ka u i v o m s ups tr at u. U svezi s
t i m e sam, e g z a k t n i m s p e k t r o s k o p s k i m m je r e n j i m a
, p o m o u a p s or p ci je svijetla u r az l i i ti m u lji ma st vori la tzv.
E L D I ulja ( el ek tr on s ki d i f e r e n c i r a n a ulja). To mi j e o m
o g u i l o da i s t o a s n o prebacim metabolizam na pozitivnu stranu koritenje
m rubinskog lasera koji s a m j a o d a br a l a . U sp je h j e bio i z n e n a
u j u i a k i za m e n e . O va E L DI ulja za va nj sk u p r i m j e n u imaju
vr lo p o vo l j a n p o v r a t n i u i n a k na m e t a b o l i z a m b ol e s
ni ka . S m o j i m z n a n j e m g r a n i n i h situacija, a u svezi s m o j
o m p r a k s o m a l t e r n a t i v n e m e d i c i n e , r e k o h s a ma seb
i, ako s ada p r i m i j e n i m l aserske zr ak e, to o n o to u p o t p u n j u
j e lije enje b o l e sn ik a . Stoga s am d ob i la d o d a t n u d o z v o l u
z a p r i m j e n u ovih s aznanja k a o n e m e d i c i n s k i pr akt iar .
Hirneise: Budwig:
A li vi ste takoer studirali i medicinu. Istina, 1955. i sljedeih g o d i n a s t
u d ir a la sam t a k o e r i
m e d i c i n u s v e o b u h v a t n o s a n a t o m i j o m i sv ime to uz to i
de. Kr oz bolest g o s p o d e M a r t i u s ( s u p r u g a p o z n a t o g p r
o f e s o r a M a r t i u s a iz G o t t i n g e n a ) - a ne o t k r i v a m n
i k a k v u n e d o z v o l j e n u tajnu, j e r j e to bilo obj avl jeno u svi
m g lasi lima - bila s am p o z v a n a u G o t t i n g e n kao savjetnik te sam
m o g l a p ri m i j en i t i svoju terapi j u u n e k o l i k o klinika. O vo
j e i m a l o z a p a e n o g u s p j e h a to s am i d o k u m e n t i r a l a u
svojoj knjizi " S mr t t u m o r a , IL svezak" ( D e r Tode des T u m o r s Bd
. II). No t ada s am do l a do kraja p r i m j e n e m o j i h ist rai vanj a k a
d su se u ovo pitanje uplele i n d us t ri js k e gr upa ci je k a o i profesori
.
21
R a k - problem i rieenie
B u d u i da su ljudi koji su bili p r o t i v n i m o m e r a du , govorili da
n i s a m s t u d i r a l a m e d i c i n u , u p is a la sam m e d i c i n u u
G o t t i n g e n u . Sjeam se j e d n e veeri k a d s a m u G o t t i n g e n u r
a di la k a s n o u n o , k a k o m i j e dol a j e d n a en a ijem j e djetetu r
a di t u m o r a ( s a r k o m a ) t r e b a l o amp ut i r a t i r u k u . Ja
s a m j o j rekla to t r e b a raditi, te se a m p u t a c i j a u s k o r o vie n
ije s p o mi n j a l a i dijete se u b r z o opor avi lo. B u d u i da sam t a d
a j o s tu di r al a m e d i c i n u bila sam p o z v a n a p r e d o p i n s k
i sud radi peticije k o j o m se trail o da mi b u d e z a b r a n j e n o daljn
je studi ranj e. Bila s a m o p t u e n a da h o d a m po k ir ur k oj klinici i
da o d a t l e iz vla i m pacijente. T a da sam rekla: n i k a d n i s a m bila n
a kirurgiji, j a u o p e ne z n a m gdje j e to, te s am obj asni la d a j e ta
ma jk a p o t r a i l a m e n e a n e j a nju. Pitala sam se to dalje. Z a r da n
e p o m o g n e m djetetu? D o k a z a n o sam us pj e n o p o m o g l a djetetu
( d o k u m e n t i r a n o u knjizi Smrt t u m o r a sv. Il,), a pet i ci jom s
e trailo da mi se z abr ani daljnje studiranje me di ci ne . Ali p r e d s j e d
n i k suda i s a vj et ni kz a sveuilite, dr. He nze, odbi o je to rekavi: "Ne bojt
e se niega. U mojoj jurisdikciji nita vam se nee dogoditi. Ak o ne e ga i bude, bit e
skandal a u z n a n s t v e n i m krugovima". U n a t o t o m e zakljuila s am d
a u se svojim p r o t i v n i c i m a bolje sup ro ts t a v i t i k a o d i p l o
m i r a n i z n a n s t v e n i k n e g o k a o s tudent . vje ru je m d a j e
ta o d l u k a bila ispravna. I danas
Hirneise: ma
Gdje ste imali prilike prezentirati svoje stolove? Na kongresi-
ili prezentacijama? Vrlo z n a a jn a p r e z en t ac ij a o d r a n a j e 1964.
u h o t e l u H i l
Budwig:
t on u C h i c a g u na p oz i v A m e r i k o g d r u t v a k e m i a r a za ul
ja ( A m e r i ca n Oil C h e m i s t s Society). Rani je s mo p r o f e s o r K
a u f m a n i j a objavili p o t v r d u m o j i h n a l a za koji se o d n o s
e na znaaj v i e s t r u k o nez a s i e n i h m a s n o a za vi t al ne funkcij
e l j uds ko g o r g a n i z m a . D o k t o r K a u f m a n n j e h t io biti s
i g u r a n te j e n a r u i o c i t o k r o m o b o j e n u t o z e le n o u a
m p u l a m a od t v r t k e M a c k iz Illertissena. S ma t r a se da je to p
r e l i m i n a r n i stadij h e m o g l o b i n a , k r v n i p i g m e n t koj
i b o l e s n i c i s k a r c i n o m o m ne p r o i z v o d e u dovoljnoj mjeri
. 22
Intervju
D a o m i j e ut oz e le ni c i t o k r o m na p a p i ru i rekao: " Do t a k n
i t e ga pa da v i d i m o h o e li pocrvenjeti". Ja sam ga d o t a k n u l a i
on j e p o c r v e n i o , pa me j e p ro fe so r K a u f m a n n pitao: "Imate
li c r ve ne boje na p r s t i ma ? " Ja sam se n a smi ja la i rekla: "Ne, prof
esore, i vi to m o e t e uiniti. I vi ga dotaknite". Tada je p o c r v e n i l o
te s am rekla: "Sada z n a m da ste i vi poeli jesti l a n en o ulje." Pu bl i ka
je ustala na n o g e i po el a pljeskati. Ovo j e bilo objavljeno u mojoj knjizi
"Koz mi ke sile prot iv k a rc i n o ma " ( K o s mi sc h e Krafte gegen Krebs).
J o j e j e d n a z naaj na pr ezent aci ja bila u Tokiju gdje sam bila p rv a e
n a kojoj je bilo d o zvol jeno govoriti na k on gr es u. Te j e veeri n e ko li
k o en a dolo da me z amol i da g o v or i m o ulozi en a u svijetu j e r j e tis
ak p os ve ti o veliku p o z o r n o s t injenici to sam bila p r v a en a kojoj j
e bilo d o zvol jeno govoriti na konferenciji. S ovog razloga vie n i s a m bila
i m p r e s i o n i r a n a to njemaki lijenici, koji m a l o znaju o pravoj z n a
n os ti , kritiziraju moj rad s a mo kao filozofiju a ne z na no s t, a to traj
e j o i danas. M e u t i m i m a m do ja m da u j a v n o s t i postaje t r e n
d p r i zn av a n j a vanosti p r i r o d n i h o s n o v a za vitalne funkcije l
judskog o r g a n i z m a ; taj j e t r e n d p o s t a o t a k o e r vrlo j a k
ak i u Nj emakoj te mu se ista lijenika d o k t r i n a t a k o e r m o ra pri kl on
it i. Dr. R o e h m " , N i j em a c koji se odsel i o u SAD, t a m o je m e n i
u pr il og objavio la na k p o d n a sl ovom: "Tko smo mi, lijenici?" ( W h o ar
e we, doct or s?) . U t o m l an ku istie da j e ispod lijenikog d os t o j a n s t
v a iskljuivati p r i r o d n e o s n o vi ce i vo t ni h funkcija, a St oj e u N
j emakoj j o uvijek vrlo uvri jeeno. O s im toga, na savjet prijatelja iz I n n s
b r u c k a j a sam sav svoj r ad sakupil a n a v r l o o r g a n iz i ra n i n
a i n (vie od 85 z n a n s t v e n i h la na ka i p r e d a va n j a na z n a n s
t v e n i m k o n g r e s i m a ) .
Hirneise: Budwig:
Postaje li stanica maligna ako ne clobiva dovoljno kisika? U v a e m je p it a n
j u j e d n a greka, j e r vae pi tanj e svodi
l judsko bie na oblik stanice, a to nije m o g u e . U l j u d s k o m o r g a n
i z m u l imfni sust av igra veliku u l o g u za m e t a b o l i z a m m a s n o
a . A ko se g o vori o h o l i s t i k o m st avu ne bi ste se trebali u s r e
d o t o i t i na s ta n ic u n e go se vrati t i na moj p r e t h o d n i p r i
m j e r - k a d j e dijete u v r t i u palo n a otri k a m e n . T a d a j e bilo
z n a a j n o koje su i m u n o l o k e sile bile akt iv ne u tijelu a koje nis
u.
23
R ak - problem i rjeenje
Vidite, d o a o j e k m e n i lijenik sa svojim 12- god in ji m dj et etom. K a k
o s am ve rekla, p r v o s as l u am b o l e s n i k a , a to se o d n o s i t a k
o e r i na djecu. D j e a k j e bio sretan to m o e govoriti te ree: "Evo, n e to
u v a m ispriati. o vj ek koji sjedi ovdje n a s u p r o t , moj j e otac. Ali e n
a koja sjedi do njega nije m o j a maj ka, to j e nj egova tajnica a moj a ma j
ka ne ivi s n a m a . K a d j e ma jk a s n a m a mue sl i su u k u s n i . Ali
kad ova e n a p r i p r e m i m u e s l e o ni su nejestivi." O t a c se za cr v
e njeo. Vidite i takve su stvari vrlo znaaj ne. Ne m o e te bol est svesti s a m
o n a stanice. K a d ljudi saznaju da su o t p i sa ni alop a t s k i m n a i n
o m lijeenja* t a d a ih p i t a m j e s u li katolici ili lu te ra ni te est o pa
ci je nti n a s t a ve p r i u da su U z n e m i r e n i i n j e n i c o m to ve
m n o g o v r e m e n a ni s u bili na ispovjedi. Tada im j a k a e m da se vrat
e za 4 tjedna, ali da u m e u v r e m e n u o d u na ispovijed i da se povj ere
s ve e ni ku. Ja s a m l u t e r a n k a i u z i m a m cijelu o s o b u vr lo ozb
iljno.
Prehrana i nain ivota kao preventiva
Hirneise: ideolokih Budwig: Sto preporuujete kad ljudi ne ele jesti svjei kravlji si
r iz razloga ilijednostavno zato stoga ne vole? J eda n vrlo p o z n a t i p ro
f e so r iz vedske, ravnatelj sanat ori ja
z a b i o l o k u t er apij u koji d o b r o p o z n a j e m o j e m e t o d e n
a z v a o me je j e r su ga p o zval i da lijei p r e d s j e d n i k a Billa C
l i n t o n a t e j e s a z na o da n a a l o s t p r e d s j e d n i k Cl i n t
o n ne j e d e svjei sir. N i s a m m u nita savj etovala ali v a m m o g u rei sl
jedee: n i k a d n i s a m i ma l a p ac ije nta koji nije m o g a o j est i svjei
sir u mojoj u l j n o - p r o t e i n s k o j p r e h r a n i .
Hirneise: Sto preporuujete ljudima sprijeili da obole od karcinoma? Budwig:
da
rode
(i jedu)
kako
bi
uope
Od ulja s a m o l a n e n o ulje. O d b i j a m m e s o iz d u a na . Svjea
* grki alios = suprotno i pathos = patnja; rije alopatija oznaava slubenu m edicinu
koja koristi toksine lijekove to oslabljuju tijelo za razliku od homeopatije (gr. h
omeo = slino) koja koristi sastojke sline uzroniku bolesti, ali u razrijeenom , proieno
m obliku, bez otrova)
24
Intervju
r i b a j e u r e d u, ali nita s m r z n u t o . K r u h biste trebal i pei sami.
0 1 e o l u x (vidi u p u t e na 93. stranici ) j e n a p r i m j e r net o to tr
aje dulje n e g o l a n e no ulje i m o e t e ga m a z a t i na k r u h ili d o
d a t i p o v r u . I v o n e sokove biste trebali p r i p r e m a t i sami. K r
u m p i r i sir su dozvoljeni. E l e k t r o m a g n e t s k a o k o l i n a u k
ojoj i v im o t a k o e r j e vrlo vana. A ni t k a n i n e n i s u b e z n a a j
n e . O d b i j a m s in te ti ku j e r Ona o d u z i m a m n o go snage. Ne vo
lim m o d e r n e spuvaste m a d r a c e j e r vam oduzim aju previe e n e r gi je
d o k s pavat e. D r v o j e t a k o e r vr l o v a n o u k o n s t r u k c i j
i k u e k a o i tepi si od p r i r o d n i h v l a k a n a k a k o bi z r a e n
j a o s ta l a to je m o g u e vi e b i o l o k a . D r a g o i p o l u d r a g o
k a m e n j e j e t a k o e r v r l o z n a a j n o j e r i m a d o b r o b i o
l o k o z r a e n j e , te n j i m e utjee n a o k o l i ne 0 p o v o l j n o m ut
jecaju d r a g o g i p o l u d r a g o g k a m e n j a m o g l e bi se n a p i s
a t i knjige. O k o l i n a i i v o t n i uvjeti m o r a j u biti to vie b i oloki
. N a i n ivota, npr. r e d o v i t o s pa v a n j e v rl o j e z n a a j n o. M
n o g i b o l e s n i c i s k a r c i n o m o m lijeu vr l o k a s n o i d u g o
s pavaju sljedee j u t r o . A na i v e n i m n a m i r n i c a m a d e k l a r a
c i j e n e r i j e t k o d o v o d e u zabludu. Pos toje na s tot ine f aktor
a koje bi t r e b a l o u z i m a t i u obzir. N i k a k o ne bih t vr di la da
lijeim oboljele od t u m o r a s vo j om u l j n o - p r o t e i n s k o m p r e
h r a n o m , ali s d r u g e s t r a n e s ta lno d o b i v a m p o t v r d e o
d s t r u n j a k a koji p o t v r u j u m o j e m e t o d e te su t a k o u k i
r u r k oj klinici u H el si nki j u p o t v r d i l i u s p j e h i z n a d 9 0
% k o r i s te i m o j a o t k r i a u sluaju k a d j e alopatija doivj el a ne us
p je h . P o t v r d i o je to i p r o f e so r H a l m e .
Rad s pacijentima
Hirneise: Budwig: Kako radite s pacijentima? K ad mi se najavi paci jent , o b i
n o p r e d v i d i m d v o s a t n i raz-
govor, o b i n o i z m e u 15 i 17 sati. P r v o p u s t i m da p a c i j e n t
s a m g o vori o svoji m t e g o b a m a , lijeenju, d i j a g n o z a m a za koj
e z n a d e , o dot a d a n j e m lijeenju, koje ter api jske mj e r e su bile p
o d u z i m a n e i si. Iz n j ego vi h p o d a t a k a s a z n aj e m o njegovo
j o k ol in i, r a d n o m mj es tu , o
25
R a k - problem i rjeenje
vrsti p o s l o v a koje obavlja, o n j e g o v im i v o t n i m u v j e t i m a
npr. o br aku, p r e h r a n i itd. N a k o n p r v i h p o l a sata i z n o s
i m svoj stav u o d n o s u n a d r u t v e n o p o l itiku situaciju. R a z l a
z e m da u N j e m a k o m l i j e n i k om u d r u e n j u postoji t r e n d p o
v e z a n s i zvje snim p r i t i s k o m na lijenike k a k o ne bi smjeli kor i
st iti p r i r o d n e m e t o d e lijeenja. D o k t o r m e d i c i n e Lockle g
o d i n a m a se o d u p i r a o t o m p r iti sk u , a j a v n a diskusija o t
o m e n as ta vi l a se u s l u b e n o m p r a v n i k o m glasilu "Novi p r a
vn i ki tjednik" (Ne ue J u r i s ti s ch e W o c h e n s c h r i f t ) od 1962
. i trajala j e m n o g o g o d i n a sve p o d geslom: terapi ja k a r c i n o
m a kao p r a v n a stvar. N a k o n t oga u k r a t k o i zl aem to b i h j a u in
i la u o v o m o d r e e n o m sluaju te o ko 16 sati p a c i j e n t u i njegov
oj obitelji daj em v r e m e n a da o d l u e h o e li slijediti p u t koji s am
zacrtala: p u n i m z a m a h o m ili u o p e ne. D j e l o m i n o lijeenje, u
k o mb i n a c i j i s m o j i m u p u t a m a , i s l i j e n i c i m a koji im
aju p r e s t r o g o stajalite p r o t i v p r i r o d n o g lijeenja, nije m o g
u e . Sve do g o d i n e 1977. o n o j e u l ij eni kim k r u g o v i m a bilo z
a b r a n j e n o , te nije bilo m o g u e ni s mo je strane. Tek j e te 1977. S
avezna lijenika k o m o r a ( B u n d e s i i r z t e k a m m e r ) i z mi j e ni
la Z a k o n o l i j e ni ci ma ( B u n d e s a r z t e o r d n u n g ) t a k o d
a j e l ije n ic ima d o z vo l j e no k or ist i t i p r i r o d n e m e t o d e
lijeenja. Ak o p aci jent t a d a odlui koristiti moj savjet o n d a p o i n j e
m r a d o m k o r a k p o korak. P o i n j e m s p r e h r a n o m , a moj a se p
r i m j e n a d o k u m e n t i r a . Od 1968. o bi la to s am koristi l a E LD
I ulja za v anj sku p r i m j e n u za trljanje cijelog tijela, a za ciljana p o
d r u j a kor is t il a s am ul jne ob lo g e ili zavoje. T a m o gdje j e bilo
p o t r e b n o , koristi la sam ELDI ulja i r e k t a l n o ( u p o t r e b o
m klistira). poruujem K o d mo j i h k o n z ul t a c i j a j e d n a k o j e z n
a aj no otkriima i mojim o n o to z a b r a nj u j e m ka o i o n o to p r o p i s
u j e m . P ro i z v o d i koje p r e p r o i z v e d e n i su u s kl adu s m o
j i m a k t i v n o s t i m a k a o iz umi te lj a k a k o bi bila o s i g u r a
n a t r aj no s t ovih p r i r o d n i h p r o i z v o d a b ez k or i te nj a a
n t i o k s i d a n s a ili k o n z e r v a n s a . O v a p r o n a l a z a k a
a kt iv n os t o b u h v a a z a k o n i t o o n o to j a u s k l ad u sa svojim
o t k r i i m a i skl juuj em, a to j e p r o i r e n i k o m p l e k s in d us
tr i js ki p r e p a r i r a n i h m a s n o a koje su vrlo t et ne za v it al ne
funkcije. O v u g r u p u p r e h r a m b e n i h a rt ikal a d o s l j e d n o
iskljuujem. N a r a v n o u o v o m
26
Intervju
sluaju e k o n o m s k a strategija, ali i e du k a ci j a lijenika p o d u d a r
o m su mo ji h savjeta te ni su uvijek u suglasju s o n i m e t o j a savjetujem
s v o jim pacijentima. Pacijenti koji d o l a ze k m e n i m o r a j u p o n o
v n o dolaziti u r a z m a c i m a od 3 - 4 tjedna. Cij ena p r v e p o s j e t
e j e 1.000 D M (op. izd. - d a n a s oko 500 6) a isti j e za dr ugi i trei posj
et. Poslije t o g a j e b e s p l a t n o iako oni d ol az e r e d o v i t o k m
e n i i po 10 g o di na. M o g u me t a k o e r n azi vat i svak o d n e v n o
od 18-20 sati ili traiti i nf or ma ci je p u t e m faksa.
Hirneise: Budwig:
Imate li pacijenata koji se nikad ne vrate? U z adnje v ri je me broj p a c ij e
na t a koji tr ae m o j e savjete
i p r e l i m i n a r n e i nf or ma c ij e u p o r a s t u je, te ne m o g u da
ti d e c i d i r a n i odgovor . O ni ele s az na ti to vie, te n ast avit i lijeenj
e k o d svojih lijenika. Po d o vi m p r e d u v j e t i m a j a s n o j e da mi
se ne o b ra a ju najsir o m a n i ji . K r o z dvije g o d i n e savjete s a m d
a v al a b e s p l a t n o s ta ri ji ma i s i r o m a n i j i m a ali to nije d
ove lo do n e k i h z na aj ni j ih r e z ul ta t a j e r j e z d ra v s t v e n
i sust av u N j e m a k o j v rl o sloen. A k o pa ci je nt naglasi da j e s r e
o m e k o n o m s k i i i n t e l e k t u a l n o n e o v i s a n o n d a i j a
t r a i m k o m p e n z a c i j u za svoje djelovanje. Ka d n a k o n ozbiljno
b o l e s n i h ljudi d o u npr. l anovi p a r l a m e n t a ili pol it iar i iz B
o n n a koji se n a la ze oi u oi s p i t a n j e m h o e li se p o d v r i k e m
o t e r a p i j i , ali ele da ih i dalje lijei n j ih ov p r o f e s o r koji m
e u t i m eli p r i m i j en i t i i m oj e p r o n a l a s k e , t a d a dolazi
do k o m p l i k a c i j a j e r u svojoj p r a k s i i r a z mi l ja n ju taj d
o k t o r nije s p o s o b a n p r a v i l n o proci j eniti n a i n m o j e te
rapije koji u z i m a o s o b u ka o cjelinu. Iznijet u j e d a n primjer. Pacij
ent iz K a n a d e s t u m o r o m hi p o f i ze treb ao se lijeiti k e m o t e r
a p i j o m . S m o j o m t e r a p i j o m do l o j e do b r z o g o p o ra v k
a . Kad j e bilo vie p r i t i sk a od s t r a n e k l i n ik e da se i n ada lj
e p o d v r g a v a u o b i a j e n i m p r o p i s a n i m p o s t u p c i m a
p acij ent j e rekao: "Dr. B u d w i g i ma d r u g a i j u filozofiju. Ja u osta
ti na n j e n o m putu". O vo ovisi o njegovoj s p o s o b n o s t i o d lu i v
a n j a i njegovoj n e o v i s n o s t i o p r of e s o r i m a . N er i je t ko
p rof es or i inzistiraju na s u p e r i o r n o s t i svoga z na nj a na u t r
b pacijenta.
27
R ak - problem i rjeenje
Hirneise: lunatoj Budwig:
Ima mnogo pitanja o bitnim elementima u tragovima, kiseloravnotei, slobodnim radi
kalima i vitaminima o kojima se Koji su vai stavovi u tim diskusijama?
danas govori.
U t o m e n a g l a a v a m da su v i t a m i n i koji su p o z n a t i ve de-
setljeima, vr lo z n a aj ni k a o s t o j e z n a a j n a i k i s e l o l u n a t
a r a v n o t e a k a o i e l e m e n t i u t r a g o v i m a k a o to su selen,
g e r ma n ij i ostali. G o d i n e 1951. u na st oj an ju da se p r o n a e fak
tor koji bi bio s p o s o b a n da p o n o v o s t i m u l i r a s m a n j e n u
r a v n o t e u kisika u b i o l o k o m o k r u en j u, p o k u a v a l o se k
oristiti n a v e d e n e p r o i z v o d e . No to nije bilo m o g u e u s vi m
sluajevima. Niti e l e m e n t i u t r a g o v i m a , niti v i t a m i n i nisu
u s p j e h p o n o v o u s p os t a v i t i f unkci ju d i n i h en z ima . I m
a i d r ug i faktor o k o j e m bih n a r o i t o r a d o govorila. U 1952. n a
k o n objavljivanja m o g z n a n s t v e n o g r ad a , j e d a n j e z n a n
s t ve ni k p r e p o z n a o znaaj v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n
o a . D o a o j e u N j e m a k u iz SAD i v ra t io se o n a m o . K a k o bi
zatitio velike k o m p an i je on j e ove tvar i j e d n o s t a v n o n a z v a
o r a d i k a l i m a , j e r oni radik a l n o u e s t v u j u u n c o s k v r
n u t o j funkciji d i n i h e n z i m a , to ni lijenici n i j a v n o s t ne r a
z um i ju . Ovaj tzv. " zn a ns tv e ni k " bio j e u velikoj mjeri o d g o v o
r a n za krivi t r e n d t a ko da su s tot i ne d r u g i h z n a n s t v e n
i k a svim p o g r d n i m izrazim a n a pa l i m o j a k v a n t n a bi ol o ka
ot kr i a, s a m o s u j e d n u t var iskljuili iz s p o mi n j a nj a , zanijeka
li, a to su p s e u d o m a s n o e , m a s n o e koje n i su m a s n o e ( t r
a n s m a s n o e ) . J e da n z n a n s t v e n i k iz SAD- a, p r o f e s o r
p r i r o d n i h z n a n o s t i , iznio je: " N a a j e d r u t v e n a z a j
ed n i c a r t v o v a n a na o l t a r u p s e u d o z n a n o s t i j e r ne el
i p r i z n a t i to se l j u d i m a n u d i kao j e s t i va m a s n o a . Ne m
o e m o zaobi i ovo pitanje". M a s n o e su tvari koje upravljaju svim i v o t
n i m po j av ama , koje reguliraju sve v it al ne funkcije, rast i apsor pcij u
s u n e v i h zraka. V i ta mi ni , e l e m e n t i u t r a g o v i m a itd, ne
p o m a u b o l e s n i k u ako su m u n a ko d i l e k o n z u m i r a n e kri
ve m a s n o e . Ako osobi el imo p o m o i , moramo ovdje otkriti razloge nasta
l e tete. N a k o n mo j e prezent aci je m n o g i su me lijenici pitali: "S t oj
e sa svime o n i m e to smo d os a d nauili? Je li to sve s ada b e s k o r i s n
e ? " Moj o d g o v o r j e bio: "Svatko ini ono to moe".
28
Intervju
Lijei li se h l a d n o m v o d o m ili p r e g r i j a n i m k u p k a m a , p s
i h o l o g i j o m ili p o s r e d s t v o m p s ihi jat ar a, sve to m o e bi
ti od koristi. Ali to n i k a k o ne e p o m o i osobi kojoj j e u k o r i j e n
u p o r e m e e n a v i t a l n a funkcija, to j e st n e m o g u n o s t p o t
r o n j e k is ika i s un e ve energije. O v o se o t e en je o s n o v n i h v i
t a l n i h funkcija m o r a rijeiti. O v i s n o s t o r a v n ot e i ki seli na
l ui na o kojoj se d a n a s toliko govori, bit e u s p os t a v l j e n a s a m o
o n d a k a d v i e s t r u k o n e z a s i e n e m a s n o e b u d u u s p o s
t a v l j e n e ka o p r i r o d n a o s n o v i c a v i t a l n i h funkcija u
kr vi i limfi l j u d s k og o r g a n i z m a , k r o z prirodnu opskrbu u lj
ima p r i r o d n i h s j e me n ki pomou viestruko n e z a s i e n i h m a s n o
a . Sve su ostale funkcije v a n e i ostaju b it n e, ali o s n o v n u s m e t n
j u t r e ba ukloniti.
Hirneise: Budwig:
Koje pacijente prihvaate,
a koje ne biste prihvatili?
Ja i n i m v r l o j a s n u razli ku u t o m e koje u pa cij ente p r e uz e li
,
a koje u k a t e go r i k i odbiti. Ak o k m e n i d o d e pac i je nt koji boluje
od k a r c i n o m a i koji j e p u n m e t a s t a z a , ako su m u z a h v a
e n a j e t r a i ako j e nje gov o o p e stanje n je gov lijenik d e fi ni r ao
k a o neizljeivo, m e n e to ne s me t a , j a u pr i hv at i t i t a k v o g paci
jenta. O v a k v e p ac i je nt e p r e u z i m a m s a m o ako sam uv je re na
da, n a o snovi i nf or ma ci ja koje su mi p o z n a t e , i m a m anse da svoj
im z n a n j e m i n a i n o m lijeenja m o g u n e to post ii . No p o z n a j e m
svoja o g r a n i e n j a u sluaju p ac i j e n t a s u m j e t n i m a n u s o
m , kojeg s a m lijeila k r oz vie od 10 godi na. P r o m a t r a l a s am n er i
je tk o sluajeve k a d se stolica v r a al a u p o d r u j e eluca, te su bile p o
t r e b n e b r o j n e operacije. S t i m e se ne sl a e m i ne m o g u biti o d
g o v o r n a z a to k o d s va kog pacij ent a. Z a t o k a t e g or i k i o d
b i j a m p ac ij en t e k o j i m a j e u injen u m j e t n i anus. T a k o e r
o d b i j a m paci je nt ic e s k a r c i n o m o m doj ke k o j i m a j e r u k
a vrlo o t e e n a z a dr a va nj em vode. B o l j e p r e j a k a j e r su se
t u m o r n e m a s e s akupi le iza lopat i n e kosti. U t a k v o m sluaju ne p
r i h v a a m pacijenta. Ja vrlo p o m n o p r o u a v a m prag. Npr. i ma l a s
am d o s t a d o b a r u spj eh u lijeenju t u m o r a mo zga . N a g l a a v a
m da su vie od p o l o v i n e p a c i je n at a koji bi doli k m e n i bili lijeni
ci ili la no vi n j i ho v ih obitelji. Moj i z n a n s t v e n i uspjesi, t a k
o e r
29
R ak - problem i r jesen je
z a s l u g o m p r i j e v o d a m o j i h knjiga, p o z n a t i su n a s vi m
k o n t i n e n t i m a , te p ac ij ent i dola ze iz svih kraj eva svijeta. Sad
a (1998. g o d i n e ) lijeim p ac ij en t e s Havaja, SAD- a, Afrike, N o v o g
Z e l a n d a , Fil ipi na, H o n g K on ga , K a n a d e i d r u g i h zemalja.
N a p o r i d o b r i h lijenika koji mi p o m a u u p r o d o r u i ma ju u p o
r i t a u cijelom svijetu n a r o i t o m e d u i sel jeni m N i j e m c i m a
. K o d m n o g i h lijenika koji su iselili u SAD opa a m da shvaaju n e p o v o l
j n e prit i ske k o j i m a sam i zloena. Od njih p r i m a m m n o g e p o t v
r d e za svoj rad. Npr. j e d a n od o n k o l o g a koji j e u S A D - u m n o
g o u i n i o da se u j a v n o s t i p o t v r d i moj stav bio j e dr. R o e
h m n a Floridi.
Hirneise: Budwig:
Kako bolesnici bivaju krivo vodeni? V e i n o m j e na ovo pitanje ve bilo p r e
t h o d n o o d g o v o r e n o .
Z a v r i j e m e svojih studija lijenici d o bi va ju vrlo u sku e d u k a c i j
u koj a se ne z a sn i v a na pravoj z n a n o s t i i u t o m s e g m e n t u
j e kapital o d l u u ju i faktor. P r e t h o d n o s p o m i n j a n j e e l e
m e n a t a u t r a g o v i m a i v i t a m i n a i sl i no koji su vr lo znaajni,
n e p o t r e b n e iritiraju pacijente. Oni dola ze k m e n i p u n i h r u k
u v i t a m i n a koji im u o p e ne p o m a u , a koji su im bili p r o p i s a
n i na o s no v i zavodl jivi h r e k la ma . L j u d i m a koji bo luj u od k
a r c i n o m a ne m o e se p o m o i na ovaj n a i n, u pravilu.
Drutvene okolnosti u lijeenju raka
Hirneise: su skloni Budwig: Kako mislite nadvladati potekoe kad vidite da lijenici
ni mijenjati svoje stavove? Ovdj e u s t a n o v e za z d r a v s t v e n o o s i
g u r a n j e igraju o d l u u j u -
u u lo gu , ali bih rekla da lijenici (ne svi) koji ele laki n o v ac , ni su s p r
e m n i uiti, te slijede s m j e r n i c e p r o p i s a n e u u s t a n o v a m
a z dr av s t v e n o g o s igur anja. Ali to je sluaj svih v r e m e n a , i sv
e su profesije uvijek i ma le svoje d o b r e i loe p r e d s t a v n i k e . N a
d a j m o se da e se broj o n i h koji k or i st e m o j a saznanja, i s t o v r
e m e n o uz v is ok u o d g o v o r n o s t , p ove ati . U o v o m sm is l u
s m a t r a m n o v e p r a vc e u SAD vrlo z n a a j n i m a . Taj s mj e r nazi
vaj u "treim valom".
30
S a znal a s a m o t o m e od m o j i h
Interviu
p a ci j e na ta , a i od uitelja. U " tr e e m valu" s m a t r a se da i z abr a
n i p r e d s t a v n i c i , n a r o i t o u n j e m a k o m p a r l a m e n t
u , vie n i su skloni, n e m a j u v r e m e n a a ni m o g u n o s t i slijediti
n ov e t o k o v e in fo r ma c ij a koje p r i s t i u sa sp ec ija li z ir an
ih p o d r u j a ka o to j e npr. int ernet . Sad se na p o l i ti a r e apelira
ne s a m o da sluaju svoje p r e d s t a v n i k e ili nj i h ov e s t r u n j a
k e za i n f o r ma c ij e n e g o da i p r a v u elitu d o p u n e z n a n j e
m i o d g o v o r n o u . Z n a m npr. da g o s p o a C l i n t o n " u SADu t
a k o e r z a s t u p a ovaj stav. O n a j e npr. p o m o g l a da n eki moj i p
acijenti b u d u p r i ml j e n ! k o d m i n i s t r a z dr avs tva . U v j e r
e n a s a m da je j e d n a n o v a elita s p r a v i m z n a n j e m i p r a v
o m o d g o v o r n o u , s n o v i m s p o z n a j a m a , ovdje p o z v a n a
da p o d r i pravi n a p r e d a k m e d i c i n e na svim k o n t i n e n t i
m a n a najvioj m o g u o j razini. O v o u p r v o m r e d u o b u h v a a preve
nci ju. Slaem se s o n i m St oj e J u t t a L i m b a c h , p r ed sjednica s a
v e z n o g u s t a v n o g s ud a objavila: "Mi ne e l i m o ostati r adi on ic
a za p o p r a v a k loih p o s t u p a k a . Z a d a a p o l i ti ar a j e da z
atite z n a n o s t , te p o d r e one koji predstavlj aj u pravi n a p r e d a k
ak i u n a t o m o i v e li ki h konzorcija."
Hirneise: Budwig:
Sto
biste poruili politiarima?
K a d b i h r a zg o v a r a l a s p o l i t i a r e m koji j e i s kr e no s p
r e m a n utjecaj velikih 1983.
ispraviti velike n e p r a v i l n o s t i u dodjeljivanju d o n a c ij a p o li
t i a r i m a , t ada bih m u rekla da se m o r a p r e k i n u t i poli tiki ko
mpanija kroz financijsko podupiranje kampanje. Zamislite samo k ol i i nu d o n
a c i j a i k a k o one utj eu na p ol it i ke p r o m j e n e godi ne. Sadanjoj (
1998. g od in e ) z d r av s tv en oj pol it i ci t r e ba p ri s t up i t i na
d ru g a i j i n a i n. U d r u g i m z e m l j a m a vlast bolje p o d u p i r e
p r i r o d n o usmj er enj e. Jedan od p r i m j e r a j e Sveuilite u M e l b o
u r n u . To je sveuilite z a s n o v a n o na n o v i m p r i n c i p i m a : svi
s t u d e n t i m e d i c i n e
m o r a j u s va ko g s e m e s t r a p o h a a t i kolegije iz k emi j e i b i
o k e mi je , a u d i s k us i ja m a na k ol eg ij i ma m o r a j u ues tv ov a
ti i njihovi pr ed a va i . Ljudi koji b ol uj u od k a r c i n o m a m o r a j u
i mati s l u b o d u da s a m i o d a b e r u t er api ju koju ele. P a c i j e
n t i m a tr eba p r u it i m o g u n o s t da im o s i g ur a va j u e k o m p
a n i j e - uz p o t iv a nj e svojih o b veza - financiraju p r i m j e n u p r
i r o d n e t erapije, a sve u in te re su paci jent a. 31
R ak - problem i rjesenje
Hirneise: Kako to da nemo koji bi podrali vae stavove? Budwig:
veeg broja prirodoslovnih znanstvenika
Sa z n a n s t v e n i c i m a je isto k a o i sa s v im a o st a l i m a , i s
a m a
Biblija kae n e k a svatko trai vlastiti put. A s d r u g e s t r a n e i m a vrlo
m a l o ljudi koji bi dali b a sve za svoje p r o n a l a s k e . A k o o p a z
e d a j e t r e n d u s m j e r e n u t o m pr a vc u , t a d a ele biti di j el
om t og t r en d a. To je danas dokazano u publikacijama o viestruko nezasienim m
asn im k i s e l i n a m a i n j i h o v o m znaaju. N ap is i o v i e s t r u k
o n e z a s i e n i m m a s n i m k i s e l i n a m a ili d o b r i m bil jnim
u lji ma i n j i h o v o m z n a e n j u za vit al ne funkcije sve su brojniji.
M e u t i m j o n e m a s p o m e n a o t o m e to bi sprjeaval o ovaj p r i r o d
n i p r ed u v j e t . Dr. W i l l i a m s , lijenik s Fi l ip in a koji j e obj
avi o vrlo z n a a j n u p o d r k u m o m e r a d u k a e npr. na i n t e r n e
t u da s am j a n a a l o s t sa svoj im p u b l i k a c i j a m a p r i s k r
b i l a ne pr ij at el jst vo k o m p a n i j e U n i l e v e r - j e d n e od n
aj vei h p r o i z v o a a m a s n o a . Dr. W i l l i a m s k a e da su ove p o
g r e n e m a s n o e s a d r a n e u v e i ni p r e h r a m b e n i h p r o i z
v o d a koje s v a k o d n e v n o k o n z u m i r a m o k a o to su kolai, keksi
i g o t o v a j e l a itd. A i ma i k l in i k a u k o j i m a se na e l a n e n
o ulje daje u k a p s u l a m a . Ravnatelji ovih k l i n i k a su ak i nob e l
o vc i. D o k oni s j e d n e s tr a ne p r i z n a j u v a n o s t l a n e n o
g ulja u p r e h r a n i , s d r u g e st r an e dozvoljavaju da p o g r e n o k
o n z u m i r a n j e d r u gih m a s n o a p r o e n e z a p a e n o .
32
Fra n kj 'u rtsko izlaga nje
Izlaganje u Frankfurtu
odrano dana 23.09.1998.
P o t o v a n i s u d i o ni c i, z a hv a lj uj e m v a m n a dol asku. D i r e
k t o r a m e r i k e or ga niz ac ij e "Ljudi p r o t i v raka" ( Peopl e Agai
ns t C a n c e r ) g o s p o d i n F r a n k W ie we l u p r a v o j e objavio p
r o g r a m v eer a nj ih izlaganja. Veeras ete uti istinite stvari glede bol esti k
oja se zove rak. O b v e z u j e m se da u se drati tog p r o g r a m a . D o b r
o p o z n a t i k v a n t n i fiziar M a x Pl anck, koji j e bio s m a t r a n j
e d n i m od naj bolj ih t e o r e t i a r a m e u f i z i a r i m a , j e d n o
m j e rekao: " Ka da n e t k o misli d a j e o t kr i o n e t o n o v o , a da n
e m o e ka o z n a n s t v e n i k to i izraziti k a k o bi svat ko r a z u m i
o , t a d a on ni t a n o v o g a nije niti otkrio." U st r a je m u mil jenj u d
a sam o t k r i la n e t o n o v o u p o d r u j u lijeenja raka, to m o e i ma ti
velike po sl j e di ce u b u d u n o s t i . U k v a n t n o j fizici e l ek tr
on i i s u n e v a energij a m e u s o b n o djeluju u p r i r o d n o m tijeku
stvari i to j e k r u c i j a l n o po o v o m pi tanju. eljela bih s v i ma p r
i s u t n i m a p o ja sni ti ovo p ita nj e n a takav n a i n da mi p ov j er
uj et e n a k o n m o j i h pola sata izlaganja. J e da n mi j e f i z i ar reka
o: " R a z u m i j e m s a m o j e d n u stvar u vezi duge n a k o n kie, a to j
e da Ona uvijek n e s t a n e k a d a ih e l im d o ta k nu t i ." I to j e t o n
o . Ali j e s a m a z a m i s a o n e k o r e k t n a . a k i fizi ari ne m o g
u z adr at i d u g u i p r i r o d u . Svatko, i lijenik i b o l e s n i k koji eli
oz dr av i ti , svi s m o mi dio p r i r o d e . M o r a m o p o t o va t i tu i
njenicu. Tako su i najvei f i zi a r i k v a n t n i b i ol o g doli do zaklj uka da
s m o st vor en i od Boga po njegovoj slici, ba k a k o j e M i c h e l a n g e
l o to p r i k a z a o svojim prikazom Adama. Z a p r a v o , ne postoji u d o
t v o r a n lijek p r oti v raka. D o k god o s o b a ivi, o n a m o r a disati,
o k o ega se svi s laemo. I u ovoj toki je veliki 33
R ak - problem i rjeenje
znanstvenik Otto Warburg, opsenim i m u k o t rp n im radom dokazao, da bilo koji
dio tkiva u i vo m o r g a n i z m u gdje se m o e razviti t u m o r , d a j e
to tkivo o z n a e n o i n j e n i c o m da ne m o e vie a p s or b ir a ti kisik
. S t im s a z na n j i ma , i m a l a s a m sree i b la g os l o v a to s am r a
d il a u Sav e z n o m u r e d u za zdravlje, n a z a d a c i m a o d o b r a v
a n j a i n a d g l e d a n j a m e d i k a m e n a t a 1950. i 1951. godine. Ta
dasamzapazila da fotoni suneve svjetlosti m e u s o b n o djeluju s e l e k t r o
n i m a iz e s e nc i j a l n i h ulja( d o b i v e n i h iz sjemenja i ta j e
i nt er akcij a n u n o p o t r e b n a k a k o bi sta-< n ica m o g l a a ps or
bi r at i kisik. To j e n e p o b i t n o d o k a z a n o . Z n a n s t v e n i
c i koji su 1951. g o d i n e traili o d l u u j u i i m b e n i k koji o s p o
s o b l j a v a p o n o v n o djelovanje r e s p i r a t o r n i h e n z i m a ,
znali su da p o s t o j i t v a r u t o - z e l e n e boje na zi va c i t o k r
o m . Ta d o m i n a n t n a tvar u krvi t u m o r o m obol jelog ovjeka m o r a
p o s ta ti p o n o v o c rve na , kako bi do l o do izljeenja. D a n a s lijenici
govor e k a k o p i g m e n t i koji t vo re krv, ne f un kc i oni r aj u i s p
r a v n o u p a c i j e n a t a s t u m o r i m a koji imaj u i r a k k r vi -
l euke mi j u. To j e t o n o i z b o g t oga u navest i e k s p e r i m e n t o
d l u u j e e g znaaja. P r o f es o r K a u f m a n n iz M u n s t e r a , t a m
o n ji d i r e k t o r F a r m a c e u t s k o g i ns tit uta , S av e zn og i
ns t it ut a za istraivanje m a s n o a i Dravnog k e m i j s k o g i st r a i va k
o g c e n t r a gdje s am i j a radila, o r g a n i z i r a o je e k s p e r i m
e n t . To j e bilo prije n e g o to s mo objavili z n a n s t v e n i rad "Istr
aivanje n o a" krvnih lipida, de r problem tumora i istr ai vanj e mas und (Untersuc
hung Blutl i poi de: G eschwulstproblem
F e t t f o r s c h u n g ) . Uz eo j e m a l u k o l i i n u c i t o k r o m a
, s asuo ga na k o m a d p a p i r a i r ek a o mi: "Pokai mi da e p o s t a t i c
rven". Ja s a m ga d o t a k l a i c i t o k r o m j e p o c r v e n i o . P o g
l e d a o je m o j e r u k e i u pi t a o: "Da li i m a c r v e n e boje n a sv
ojim r u k a m a ? " O d g o v o r i l a s am da n e m a m , i da on m o e to is
to n a p r a v i t i svojim r u k a m a . I on j e d o t a k n u o p a p i r koj
i j e t a k o e r p o c r v e n i o . Tada s am rekla: " Z n a m da ste i vi zap
o el i d o d a v a t i l a n e n o ulje v a e m j o g u r t u " . To j e bio d o
k a z i s p r a vn o s ti m o g d o t a d a n j e g rada: p r o b l e m ira na e
l u c u i ist rai vanj a m a s n o a . N e d o s t a t a k kisika u t ki vu t u
m o r a bio j e rijeen. | P o z n a t i fi zi a r p r o f es o r W e r n e r H e i
s e n b e r g o b ja nj a va o j e u svojoj knjizi k a k o n a r o i t o u N j
e ma ko j p ris ta lic e stare kole s o k o t a l i m
34
Frankfurtsko
izlaganje
n a i n o m r az mi l ja nj a uvijek odbijaju p o t p u n o pr i hv at i t i n o
ve stvari. Oni uvi jek ele p o m o u sile z a o g r n u t i n ov e stvari n j i h
o v i m z as tar jeli m n a i n o m r azmiljanja. A to n a p r o s t o ne f un k
c io ni r a! I d a n d a n a s to os j e am n a k o n 40 g o di na . P r of e so
r H e i s e n b e r g nastavlja: "ak i s p r je av a nj em n o v o g pro mi l j a
nj a, ne m o e se zaustavi ti p r ob o j u z n a n o s t i , z at o to laici, j
a v n o s t , iako n i su strunj aci k v a n t n e fi zi ke ili m e d i c i n e ,
imaju osjeaj za istinu". U v j e r e n a s a m da e m n o g i sluatelji shvatiti,
u svoj toj r azl iitosti koja se m o r a uzet i u r a z m a t r a n j e , da p o
st oj i o s n o v n i f aktor za o z dravljenje b o l e s n i h ljudi. Bo le s n
a o s o b a m o r a biti s p o s o b n a p o n o v n o a ps o r b i r a t i kisi
k. O n a mora biti sposobna p o n o v o disati. A m n o g i su i m b e n i c i v
ani ovdje. Ak o d o b r o p o g l e d a m o s t a n i n u s t r u k t u r u , p r
o t e i n u j e z g r i stani ce p o z i t i v n o j e elektriki nabijen. A e l
e k t r on i na r u b u stani ce, to osciliraju u o b l a k u e l e k tr o n a ,
pr edstavljaju n e g a t i v n i elektriki naboj . E n e r g i j a n e o m e t a
n o o s c i l i r a u s r e d i t u s t a n ic e u n u t a r e l e k t r o m a g
n e t s k o g pol ja , iji se e l e k t r o n i p o t a k n u t i f o t o n i m
a s t a l n o p o b u u j u , te na taj n a i n i z n o v a o b n a v l j a j u
i v o t n i p r o c e s . Sa da k a d a i m a m 90 g o d i n a , i m a m u t i s
a k d a j e taj p r o c e s s a m o m sebi d o vo l j an . On se o d v i j a v
r l o s p o r o , ali s v e l i k o m i z v j e s n o u . U n a p r j e e n j e
r a s t a uz p o m o e l e k t r o n a koji su p o m o u S un c a p o h r a n j
e n i u u l j i m a sj e m e n k i j e vr lo v a n o u p r e v l a d a v a n j u
b l o k a d e t u m o r a . Tu s a m o z a titu t u m o r a s ta r o m o d n i z
n anstven ici ne isp ra v n o napadaju s m e d ik a m e n t i m a koji su n a m
i j e n j e n i da s p r j e a va j u r ast t u m o r a . Ti lijek ovi z a s p r
j e a v a n j e r a s t a t u m o r a koj e mi d a n a s u p o t r e b l j a v
a m o , a n a z i v a m o k e m o t e r a p i j o m , p o g r e n i su. T a k o
e r i z r a e n j a p o m o u r e n d g e n s k i h z r a k a k oj a i m a j u i
sti u i n a k s p r j e a v a n j a r a s t a t u m o r s k i h s t a n i c a ,
t a k o e r su p o g r e n a z a p r i m j e n u . D a k l e ako e l i m o p r i
m i j e n i t i to e l e m e n t a r n o z n a n j e , m o r a m o u z e ti i d
r u g e i m b e n i k e u r a z m a t r a n j e , o ne i m b e n i k e koji se
t i u i s p r a v n o g d i s a n ja i o b n o v e e l e k t r o m a g n e t s k
o g p o l j a u m e t a b o l i z m u l j u d s k o g o r g a n i z m a . To su
f a k to r i k a o to su o k o l i n a , m o g u n o s t s p a v an j a , sve u
s v e m u to j e o n o k o l i k o m o e m o do b it i i v o t n e e n e r g i j
e iz v a n j s k i h izvora. 35
R a k - problem i rjeenje
To j e s a m o po sebi o igl e dn o. D o b r o pie, d o b r a h r a n a . Tako da
sve o n o to z a p o i n j e s " an ti bi ol o ki m" s vo j st vi ma j e vrlo s um
nj ivo. itala sa m d a n a s u n o v i n a m a da su se d o g o d i l a n o v a o
t k r i a u i s h r a n i za f u n k c i o n a l n u dijetu. U v j e r e n a sa
m da i n d u s t r i j a z a s i g u r n o z n a k ak o j e o d a v n o d o k a
z a n o da se v i e s t r u k o n e z a s i e n e m a s n e kiseli ne, a koje se
dobijaju iz sjemenja, ne m o g u sint eti ki p r oi zvest i, ako e l im o da slue
i spravnoj p r i m j e n i . Isto t a k o ne m o e se pr oi zv e st i ni v i t
a m i n C ili v i t a m i n E. Z a t o velike i nd u st r i js k e k o r p o r a
c i j e m o r a j u d o b r o p r om i l j a t i o t o m e , a ega su ve o d a v n
o svjesne. G o d i n e 1968. k a d a su i nf or ma ci j e o t o m e p u b l i c
i r a n e u S A D- u , s u k a z i v a n j e m da se ne m o g u t u m o r s k i
paci je nt i lijeiti l a s e r s k i m zrak a m a , j e r j e teta od paljenja p
r e ve l i ka i pacij ent i su u m i r a l i u n u t a r n e k o l i k o da na ,
mi sl ila s a m o t o m e i p o d s j e a l a se k a k o u S av e z n o m i n s
t i t u t u za ist raivanj e m a s t i i m a m o a na li ti ke m e t o d e za mj
er enj e a ps or pc i je svjetla u uljima. P r e m a m a t e m a t i k i m i z r
a u n i m a v a l n i h d ulj ina p o m i j e a l a sa m ulja z aj e d n o i st
avila tu m j e a v i n u p o d svjetlo r u b i n s k o g lasera koji mi j e dao
g o s p o d i n P e t e r v o n S i e m e n s na r a s p ol a ga n j e . I S i e
m e n s m i j e rekao: "Kako to da k o r i s ti t e ovaj laser? To je j e d i n
i laser koji zrcali svjetlost Mjeseca." A j a s a m k or i st il a taj laserski
ureaj z b o g p o v e z a n o s t i s ulj ima, a za koje s am i z r a u n a l a
da e a p so r pc i js k e v r p c e biti u i st om v a l n o m r a s p o n u . Ta
su se ulja p o k a z al a ka o vrlo u s p j e n a za lijeenje t u m o r s k i h
p a c i j e n a t a od dal eke 1968. g od in e . S n a m a j e u ovoj pr os to r
i j i i o s o b a i jaj e s u p r u g a k o r i s tila m o j u terapiju. N e u s
p o m i n j a t i i m e n a , ali u rei d a j e ta o s o b a iz F r a n k fu r ta
. N j e g o v a j e e n a bila s m r t n o b o l e s n a te joj j e ak bio u g r
a e n u m j e t n i kraljeak. R a n a nije z a ra s t a la p r a v i l n o , a s
a d a j e na n a j b ol je m m o g u e m p u t u k ozdravljenju. U v j e r a v a
m vas da ak i sada i m a m paci jente, od kojih su m n o g i iz A m e r i k e .
Pa ci jent ice koje imaj u t u m o r e na obje dojke. O n e su kor is ti l e ulj
a i z v a na k a o uljne p a k u n g e . P a c i j e n t i m a o b j a nj a v a
m p r a v i l n u p r e h r a n u to m o g u o p ir ni je , o s v e m u to j e k o
n v e n c i o n a l n a i p r i r o d n a m e d i c i n a o s tv ar i l a ( h l
a d n a v o d a , t o p l e k u p k e ) , k r o z a nt r op o z of i ju (op. izd
. - s p i r i t u a l n a z n a n o s t koja se n a d g l e d a n j e m "due" slui
z n a n s t v e n i m m e t o d a m a ) , p s i h o l o g i j e a a k su i m a d
r a c i od kon jsk e dl ak e vrlo vani. 36
Frankfurtsko
iz jaanje
M n o g o t o g a se m o e kori st it i da slui svrsi. Ali n i t a od t og a n e e
p o m o i ako o s o b a ne m o e vie disati. A pacij ent i koji d o u k m e n i
su brojni . S va kog t j e dn a p r i m i m na ti su e p i s a m a , i ne m o g
u s vi ma o d g o vo ri t i . Ja d a j e m najbolje od sebe i j a e li m dati naj
bolje od sebe, i s m a t r a m da a n g a m a n o m u o v o m o t k r i u, k a o
m a l o m d o p r i n o s u p r o m j e n i m e d i c i n e k a o o b av ez e,
koji sam pr ih v a t i la i s pr ed B o g a i ljudi s p o t p u n o m p r e d a
n o u i sa s vo m ma rl jivo u. To je moj d o p r i n o s o v o m v e e r n j e m
skupu.
R ak - problem i rjeenje
Izlaganje u Stuttgartu
Prilog diskusiji dana 24.9.1998.
U v a e n i su di on ic i, n a p o e t k u htjela bi h izraziti svoju z a h v a
l n o s t g o s p o d i n u W i e w e l u k o j i j e d o a o o v a m o sa z n a
n s t v e n o g O l i m p a , m j e s ta gdje se ok up l ja ju ljudi koji shvaaj
u da z n a n o s t m o r a biti u suglasju sa z a k o n i m a p r i r o d e . P
o s e b n o s a m bila i m p r e s i o n i r a n a k a d ste svi vi koji ste bi
li p o d t i m ut jecaj em p o d i g l i r u k e . A e l i m va s uvjeriti da e t
aj do ga a j v e e r a s ka o i onaj j u e r o d r a n u F r a n k f u r t u biti
u s k l a d u s p r a v i l i m a koja j e n a v e o g. Wi e we l. Mi v a m s a
m o e l i m o rei i st i n u, a i j a se o b v e z u j e m da u to uiniti. Ali ak
a ko n a m se o s n o v a m o d e r n e k v a n t n e fizike u p r v i m a h m o
e initi z b u n j u j u o m , u v j e r a v a m vas, b u d e t e li p o m n o slua
li ovih 10 do 15 m i n u t a koje su mi p o n u e n e , uvidj et ete da d u g a i
z n a d i st r a iv a nj a karcinoma, t er api j e k a r c i n o m a i n j e go
ve p r e v e n c i j e m o e biti d o s e g n u t a , a to j e s t v a r n o s t
koj u svi vi m o e t e o d m a h prim ij en it i. Bilo j e lijeni ka koji su rek
li: " N i k a k o ne m o g u p r o p i s a t i l a n e n o ulje a k o ne z n a m
k a k o o n o djeluje". Mi lj enja s a m d a n i j e d a n l i je n i k ne m o e
t o n o o d r e d i t i k a k o djeluje v o d a i k a k o s je me r ast e u zem
lji. Do d a n a d a n a n j e g n i j e d a n lij eni k nije a n al i z i r a o u
tjecaj S u n c a i vo de . Ali evo, ovdje su injenice. U p u s t i n j i se s m a
t r a g o r i m od u m o r s t v a a k o n e t k o t k o ivi u oazi ne k a e e d
n o m e gdje i m a vod e. Onaj t k o ivi u oazi, onaj t k o i m a v o de i S u n
c a na r a s p o l a g a n j u i u iv a u p r i r o d i o b v e z a n je i o d g
o v o r a n k a o l j u d s k o b ie a k i p r e d B o g o m dijeliti o v u i v
o t n u t v a r sa svi m l j u d i m a k a k o bi se p r o b u d i l i i m o g l
i shvatiti. D o i s t a , ne m o r a t e ekati da v a m taj lijenik ( s r e o m t
o nije sluaj sa s v im a ) koji kae: "Ne m o g u p r o p i s a t i l a n e n o ulj
e" ili onaj koji kae: "Ja ne r a z u m i j e m
38
Stuttm rtsko
iz jaanje
d u g u te j u n e m o g u kor is ti t i " d o e u p o m o . A k o bolje r a z m
i s l i t e , svi s m o mi d io p r i r o d e . K v a n t n i f i z i a r W e r
n e r H e i s e n b e r g ve j e d o k a z a o - a p o z n a v a l a s a m ga o
s o b n o v r l o d o b r o - da se m e t o d a m a stare i o k o t a l e kole n
i k a k o ne m o g u n a m e t n u t i nai novi p o g l e d i , to j e d n o s t
a v n o nije m o g u e . Mi se m o r a m o ot vor it i. Jasna o t k r i a k v a
n t n e f i zi ke , i n te r ak c ij a e l e k t r o n a i s o l a r n i h f o t
o n a od o s n o v n e j e v a n o s t i za sv a ku i v o t n u funkciju. S k r
o m n i d o p r i n o s koji s a m u sp j el a dati u t o m s m j e r u b i o j
e da su v i e s t r u k o n e z a s i e n e m a s n e k i s e l i n e (za koj e
p r i je m o g r a d a n i j e b i lo d okaza'). u s v o j i m p r i r o d n i
m g r u p a c i i a m a t o l i ko b o g a t e i v o t no v a n i m e l e k t r
o n i m a da p r u aiu n e v i e r o v a t n u k o l i i n u e ne r gi je u m e
u d i e l o v a n i u sa S u n c e m .'iOvo s a m u i s t i n u d o k a z a l a
u slubi u D r a v n o m zavodu za zdravstvo na najviem poloaju o d g o v o r n o m
za lijekove i m a s n o e 1952. G o d i n e 1955. iz S a v e z n o g m i n i s t
a r s t v a z a h r a n u ( B u n d e s m i n i s t e r i u m fur E r n a h r u
n g ) javili su mi d a j e est m e u n a r o d n i h s t r u n j a k a p o t v r
d i l o m o j a o t k r i a , te d a j e i n d u s t r i j a m a r g a r i n a
izjavila da su s p f e m n i i z mi j e n it i n a i n na koji p r e r a u j u u
lja. Rekli su da nije p o t r e b n o n i k a k v o o za k on j e n je . U mojoj
knjizi " Smr t t u m o r a , sv. Il" ( D e r T od des T u m o r s ) m o e t e o
t o m e itati. Mi j o u vi je k e k a m o ove p r o m j e n e u i nd us t r i j
i, a o n o to k a e g. W i e w e l stoji: ljudi koji b ol uj u od k a r c i n o m
a p r e k o m e d i j a d o bi va j u p o g r e n e i n f o r ma c i j e . Dala
sam o rga niz a torim a ovog dogaanja pr e sl i k e l a n k a koji se j u e r p
o ja v i o u l o k a l n o m listu " va rc va ld s ki vjesnik" ( S c h w a r z w
a l d e r Bo te ) koji najavljuje da e i n d u s t r i j a lijek o va od s a d a
p r o i z v o d i t i p r o i z v o d e za f u n k c i o n a l n u p r e h r a
n u . No oni to ne m o g u initi. P r v o, ve j e o d a v n o z n a n s t v e n o
d o k a z a n o da se v i t a l n i f o t o e l e m e n t i p o h r a n j e n i
u ulju s j e m e n k i (u m a s n i m k i s e l i n a m a ) ne m o g u p r o i z
v e d i t i i n d u s t r i j s k i ni n a koji d a n a s p o z n a ti n a i n.
A to se isto o d n o s i na v i t a m i n e . P r i r o d n i v i t a m i n i C
, A. B i E j e s u d o i s t a v a n i v i t a m i n i . M e u t i m oni ne m o
g u r e gu li r at i s m a n j e n u s p o s o b n o s t a p s o r p c i j e k i
s i ka u resp ira to r n o m enzimu. Ovo sam dokazala u svom radu d odavanjem 39
R a k - problem i rjeenje
v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n i h kiselina. U m e u v r e m e n
u s a m dalje n a d o g r a i v a l a n o v a s a zn a n j a n a o v i m o t k r
i i m a , te s a m t a k o r azvi la svoju p r e h r a m b e n u t erapiju. K a
d j e u S t o c k h o l m u obj av lj en o da p o s t o j e d r u g i n a i n i
, ne e l im ih p o i m e n i n o n a br aj a ti, o p e t j e b io p r o b l e m
t r a j n o s t i i n d u s t r i j s k i h p r o i z v o d a . U N e w Yorku s
u bili obj avl j eni p r i k a z i koji su govo ri li da se obolj ele od k a r c
i n o m a ne m o e lijeiti l a s e r o m z b o g p r e v e l i k i h o p e k l i
n a . Iste s a m g o d i n e r az vi la ulje k o j e j e u s m j e r a v a l o
a p s o r p c i j u l a s e r s k o g zraenja. L i j e e nj e m u s m j e r e n i
m p r e m a l i m f n i m i l a m a , t e u s m j e r e n i m p r e m a m e t a
b o l i z m u m a s n o a m o e se e l i m i n i r a t i t u m o r ak i u m o z
g u , a to j e ve s t o t i n a m a p u t a d o k a z a n o . K a d je n e t k o
n e d a v n o u H e i d e l b e r g u o b ja v io n o v o o t kr i e : l a s e
r sk e z r a k e p r o t i v t u m o r a m o z g a k r o z r u p i c u p r o b u
e n u u lubanji , t a d a j e na t a k v o m t u m a e n j u z a s n o v a n a
t er api ja n e i s t i n i t a i n e a s n a , te po p a c i j e n t a tetna. S
a m a p r i m j e n a p r e h r a m b e n e terapij e, u k l j u u j u i ulja za
v a n j s k u p r i m j e n u , u veli ke d o v o d i do e l im i n a c i j e t
u m o r a j e r n o r m a l n i p r o ces r as ta utjee s v o j o m d i n a m i
k o m s n a g o m n a i m u n o l o k i s us ta v l j u d s k o g o r g a n i z
m a . N a r a v n o ovdje p o s t o j e o g r a n i e n j a k a d a l j u d ski
o r g a n i z a m ne reagi ra. e s t o m i j e bilo p o s t a v l j a n o pitanj
e: "Je li sve to s m o d o s a d a k a o lijenici n a u i li b e s k o r i s n e ?
" o d g o v o r j e ne! M o e k or i s ti t i v r u u v o d u , h l a d n u v o
d u , h o m e o p a t i j u ili p s i h o l o g i j e sve j e k o r i s n o , al
i n i t a ne k or i st i ako l ju d s k a s t a n i c a ne m o e d o b r o disat
i z b o g m a s n o a k o j i m a j e n a n e p r i r o d a n n a i n p o s t i
g n u t a d u g o t r a j n o s t ( ka k o bi p r o i z v o d i s t i m m a s n
o a m a m o g l i dulje stajati na p o l i c a m a d u a n a ) , tj. z b o g o n
i k h koje s pr jeavaju u pi janj e kisika. Ne b i h htjela prijei g r a n i c u
d o p u t e n o g mi v r e m e n a , ali vas e l im o h r a b r i t i da sami dj
elujete. Vrlo s a m z a h v a l n a z n a n s t v e n i c i m a koji su dol i u N
j e m a k u p o d r a t i n a a nast oj an j a. Z a h v a l j u j e m novoj z n
a n s t v e n o j eliti koja vjer uj e u i st i nu, k oj a na s j e ovdje p o s
j e t i l a i koja na s o h r a b r u j e u t r a e n j u p r a v e p o m o i ne
o v i s n o o o n i m a koji bi v o d u dijelili s a m o na k a p a l j k u i o
d t og a p r a vili profit. Ne z a b o r a v i t e n a vl asti to p r a v o na iv
ot. Na svijetu i ma
40
Stuttsartsko
izlasanie
d o v o l j n o ljudi koji se b o r e za istinu. Vi koji ste b o l e s n i i koj
i t r a it e p o m o i zbjegavajte k a o s i z a b l u d e . P o t r a i t e p o m
o u p r i r o d n o m , o n o se n a l a zi na dohvat . K ao to g o l u b i c a
u k l j u n u n o s i m a s l i n o v u g r a n u , Ona p o k a zu ie Bo j u m i
l o s t l i u d i m a p o d d u g o m . e l i m v a m s va k o d o b r o ! <
41
R ak - problem i rieenie
Objavu pism o dr. Johanne Budvvig to slijedi, predsjednik drutvo "Ljudi protiv SAD
-a kao odgovor na jedno
zatraio je Frank na Internetu.
Wiewel, iz
raka" (People Against
Cancer)
izvjee objavljeno
Bioloka prevencija karcinoma kroz snagu rasta uljnih sjemenki
" Us pj e n o n e k o n v e n c i o n a l n o lijeenje k a r c i n o m a " n a s l
o v j e serije p r e z e n t a c i j a k o j e j e o t v o r i o F r a n k Wi e
w e l , p r e d s j e d n i k u d r u g e "Ljudi p r o t i v raka" iz SAD- a, a
k o j e j e p u b l i k a p r i h v a t i l a k a o v j e r od o st o j n e . T
u m a e n j a da k e m o t e r a p i j a , k oj a se d a n a s pr imj en juj e,
nije ni z a k o n i t a ni z n a n s t v e n o p o t v r e n a , niti p o t v r
e n a ka o u s pj e n a u lijeenju m e t a s t a z a , p r i h v a e n a su k a o
v j e r od os to jna . T e m a k oj u s a m o d a b r a l a bila je: " Du g a n
a d i s t r a i v a nj i m a o k a r c i n o m u - lijeenje i p r e ve n ci ja ka
rcinoma". J asno j e da e m o j a k n ji ga "KREBS - D a s P r o b l e m u n d di
e L o s u n g " ( " C A N C E R - The P r o b l e m a n d The So l u t i on ) bi
ti p r i h v a e n a . Ostali g o v o r n i c i t a k o e r su p o t v r d i l i
d a j e znaaj m a s n o a bi t a n f a kt o r u lijeenju k a r c i n o m a . Broj
b i o l o k i h terapija sve vie r ast e ka o to je npr. pi sa lo u a s op i s u
iz Australije. U l a nk u D a v i d a H o r r o b i n a " Kl i ni k a p r i m j e
n a m a s n i h ki se l in a i l a n e n o ulje koje se u z i m a u o b l i k u
k aps ul a" o p i r n o j e o b r a z l o e n a ova tema. Broj ni p a c ij e n
ti iz S A D - a d o l az e k m e n i r a z o a r a n i u ' b i ol o k u t er api
j u k a r c i n o m a . S r j e p r o b l e m a slijedei: i m a l a s am u s p j
e ha 1952.g. r a d e i z a j e d no s p r o f e s o r o m K a u f m a n n o m -
u p r av i t e l je m Sa ve z no g i ns t i tu ta za ist ra iv a nj e m a s n o
a ( B u n d e s i n s t i t u t fiir F e t t f o r s c h u n g ) - k a d j e bil
o obj av lj en o d a j e u i z v o e n ju p r v i h d o k a z a o m a s n o a m a
i m a s n i m k i s e l i n a m a bila k o r i t e n a p a p i r n a k r o m a
t o g r a f i j a (vidi z n a n s t v e n i l a n a k "Novi n a i n i anal iza m
a s n o a " - N e u e We g e de r Fe tt an a ly se ). N a i m e , do 1950. g o
d i n e u m o m r a d u u S a v e z n o m z a v o d u za z d r a v s t v o nije
bilo n a i n a za d et ek ci ju m a s n o a . G o d i n e 1952. z a j e d n o s
m o objavili l a n ak " 0 biologiji m a s n o a : p a p i r n a k r o m a t o g
r a f i j a k r v n i h lipida, p r o b l e m ira na e l uc u i istraivanje m a s
n o a " ( u r Bi ologi e 42
Bioloka prevencija karcinoma kroz snagu rasta uljnih sjemenki
e r Fette, D i e p a p i e r c h r o m a t o g r a p h i e e r Bl ut li po ide ,
G e s c h w u l s t problem e und Fettforschumg). O t k r i l a s am d a m a n
i a k k is i k a m o e biti n a d o k n a e n l i n o l n o m k i s e l i j i m
u i deal noi k o m b i n a c i i i s l i n o l e n s k o m k i s e l i n o m . P
r e m a m i ljenju O t t a W a r b u r g a m a n i a k ki si ka s m a t r a se
u z r o k o m k a r c i n o m a . u t u m o r n o m tkivu. N a taj s a m n a i n
o t kr i l a d r u g i p a r s a m o o k s i d i r a j u e g sus tava pol i - u
l ji ma . T o k s i n o s t koju s m o d o k a z al i - ta-
stanice koji j e bio t r a e n k r o z vie od sto g o d i na . U b r z o j e slij
edila p u b l ik a ci j a o tzv. k o e r i u t u m o r n o m t k iv u - p o t v
r d i l i su i st ru nj ac i k a o i Savezno ministarstvo prehrane. Svaka bioJoka
terapJia k a r c i n o m a koia ne n u d i t u m a e n i e iz ov og k o n t e k
s t a . m o r a p r o p a s t i . Ulje l a n e n i h s i e m e n k i koje se k
o n z u m i r a u k a p s u l a m a (bez p r o t e i n s k o g nosioca') ne m o
e o s i g u r a t i r a d i k a l n o liieenie t u m o r a . Jestive m a s n o e
, u k o j i m a j e na i ndu st r ij sk i n a i n s p r i je e na ok si da ci ja
k a k o bi m o g l e d u g o t r a j n o biti u s k l a d i t a v a n e t a k o
e r o m e t a j u s a m o o k s i d i r a j u e a p so r pc i ju k isi ka u i v
o m tkivu. V i t a m i n s k i aditivi A, B, C, D i E t a k o e r ne p r u a j u
n i k a k o v u p o m o ako su r e s p i r a t o r n i e n z i m i o n e m o g
u e n i a n t i o k s i d a n s i m a . V i t a mi n i slijede vlastite z a k o
n e za Odravanje sklada m e u n ji ma s a m i m a . P o g r e n a p r i m j e n a
i n f or ma c ij a koje se o d n o s e n a funkci ju v i t a m i n a k a o di o
b i ol o k e terapije k a r c i n o m a o b i n o d ol az e od o n i h koji ne
shvaaj u sr p r o b l e m a . D a n a s Svaka "bi ol o ka t e r ap ij a k a r c i
n o m a " m o r a o b u h v a t i t i i tu sr p r o b l e m a . o v j e k u j e p
o t r e b n a ova i v o t n a s n a ga b o g a t a e l e k t r o n i m a koji s
e stvaraju u u l j n i m s j e m e n k a m a iz energije s u n c a koje upravl j
a svim p r o c e s i m a rasta. P s e u d o ulja, npr. poli ulja koja su p r o
i z v e d e n a za d u g o t r a j n o u s k l a d i ta v an j e, o m e t a j u p
r o c e s lijeenja.
Karcinom je bolest cijelog tiiela. U terapiji t r e b a c j e l o k u p n o m i
v o t o m p r o c e s u p r u i t i m o g u n o s t lijeenja k a k o bi se i zl i
je i h k an c e r o g e n a bolest.
Uljno-proteinska prehrana koju sam razvila ima mo da kroz imunoloku obranu razbije
i eliminira tumor i metastaze. K a k o bi se
43
R ak - problem i rjeenje
a kt iv ir ao taj p r o c e s razvi la s a m t a k o e r i ulja za v a n j sk u
p r i m j e n u - E L D I ulja. O v o j e bio dio m o j e g z n a n s t v e n o
g d o p r i n o s a k o j i m s am d a l a sustav e l e k t r o n a m a s n i h
ki se li na u l a n e n o m ulju, koje j e o n d a u i n k o v i t o u p r o i z
v o d i m a koji se m o g u staviti na trite. M o j a su o t k r i a bila p r i z
n a t a od s tr a ne triju m i n i s t a r a , te s am bila n a g r a e n a p o
t v r d o m koj a j e doni jel a i e k o n o m s k u za do v o lj ti nu . O v o
n a r o i t o o b u h v a a p r o i z v o d n j u L i n o m e l a ( m je avi na
l a n e n o g sjemenja, opis na str ani 90.), te E L D I ulja koj a su k o n z e
r v i r a n a na p r i r o d n i n a i n i koja s a dr av a j u e l ek t r o n
s k i s ust av koji a kti vi r a resp i r a t o r n u fun kc ij u stanice - a ko
ja su t a k o e r a k t i v n a za stvaranje h e m o g l o b i n a za h e m a t
o p o e z u (stvaranje k r v n i h st anic a i ploi ca). Ovaj privilegij koji i m
a i z a k o n s k u p o t p o r u , o b u h v a a t a k o e r lijeenje b o l e s
n i k a , te igra " p i on i r s k u u l o g u u iz n al a en j u n o v i h p u
t e v a u i st ra i v a nju ka rc i noma ". Ovaj privilegij j a s n o o b u h v
a a z a tit u od o ni h na koje su ove i n o v a t i v n e a k t i v no s t i n e
p o v o l j n o djelovale. Terapije koje na neprijateljski n a i n i nhibir aj
u rast t u m o r a i j es ti ve m a s n o e koj e i n h i b i r a j u r e s p i
r a t o r n u funkciju bo le sn o j os ob i u z r o k u j u bol ove. E L DI ulja
(engl. E l e c t r o n D i f f er en t ia ti on Oils) koje s am p r o i z v e l
a djeluju u s u p r o t n o m smjeru. Institucije za suzbijanje boli u SAD d o k
u m e n t ir a ju : "Ovo s t o j e ova e n a p os ti gl a s E LD I u lj ima n i
t k o od nas ne m o e p os t i i k o r i t e n j e m s redstava za suzbijanje bo
li". J e d no me sveuil it e p r o g l a s il o p o a s n i m l a n o m svojeg s a
v j e t o d a v n o g vijea. Ove a k t iv n os ti p o g o d i l e su one koji su
iz k r u t i h s t r u k t u r a , oni koji su se boril i p r o t i v n o v i h
, i n o v a t i v n i h akti vn os ti , a te se a k t i v no s ti m o r a j u s
ad a test irat i vr lo p o m n o i savjesno.
(
Ljudi u nevolji zapaaju i osjeaju gdje vlada istinu.
44
Pismu
Pisma
N a sl jedei m s t r a n i c a m a m o i ete pro i ta ti n e k a p i s m a m o j i
h p a c i j e n a t a koja p o t v r u j u u s pj eh u l j n o - p r o t e i n s
k e p r e h r a n e , ali Ona t a k o e r p o k a z u j u da su p ro f es o ri
N j e m a k e u d r u g e za p o m o o b o lj e li ma od k a r c i n o m a ( D e
u t s c h e Krebshi l fe) k a o i po l it i ar i bili t og a svjesni ve d es et
lj ei ma. O s i m t o g a u k a z u j e m n a svoju knjigu: "S mr t t u m o r a ,
Il svezak", koji p r i k a zu j e m n o g e d et alj ne izvjetaje od p a c i j e
n a t a i l ijenika od kojih su neki p o p r a e n i i grafiki m m a t e r ij a l
im a . Sva se o r i g i n a l n a p i s m a (bez i z n i m k e ) n a la ze k o
d i z d av a a n j e m a k o g izdanja.
45
R ak - problem i rjeenje
EUROPSKA LIJENIKA FEDERACIJA
U zemljama njemakog govornog podruja
U z aje dn ic i sa
SVJETSKOM FEDERACIJOM LIJENIKA KOJI PO TUJU LJUDSKI IVOT
Gl avni tajnik: Ph. S c h e p e n s M D D e r r u y a l a a n , 76-B 8400 O o s
t e n d e (Belgija) R a d n i u r e d za Saveznu R e p u b l i k u N j e m a k u
P O b o x 1123, R 6 m e r s t r . 2 0 , 7900 U l m / D o n a u Tek +49 731 / 3
0 4 4 9
1. Ra vn a te lj : Dr. Siegfried E rn s t , U l m 2. Ravnat elj Dr. G e o r g Go
t z, A u g s b u r g - S t a d t b e r g e n
G ospodi Johanni Budwig Freudenstadt-Dietersweiler
Ref: T u m a e n j e p r e d s t a v k e fi na nc ij sk i m i n s t i tu c ij a
ma
Stavovi o m e t o d a m a lijeenja dr. B u d w i g D a n a 21. o uj ka 1978. o p e
r i r a o m e j e p r o f e s o r C h r i s t i a n H e r f a r t h (koji j e s
ada glavni k i r u r g n a Ki r u r k oj klinici Sveuilita u H e i d e l b e r g u
) , a i m a o s am veliki k a r c i n o m eluca koji se b io p r o i r i o i na
d eb el o crijevo, te koji j e b io na gornjoj gr ani c i o p e ra b i l n o s t
i . B u d u i da s am odbio daljnje lijeenje c it o st a ti c i ma , nakon opirno
g razgovora s d o k t o r i c o m J o h a n n o m B u d w i g o d l u i o s am s
e p o d v r i n j e n o m tretm a n u s u l j n o p r o t e i n s k o m di je to
m i p r i m j e n o m E L DI ulja.
46
Pismu
To j e r e z ul t i r a l o u p o s t u p n o m , ali s t a l n o m p o b o l j
a n j u o p e g z dr av s t v e no g stanja, o s ob i t o u o d n o s u n a i m
u n o l o k o stanje o r g a n i z m a u b o r b i s v i r u s n i m infekcijama
. Daljnje k o n t r o l e u s r pnj u 1983. u Sveuilinoj klinici u U l m u n a odj
elu i n t e r n e m e d i c i n e od s t r a n e dr. PfeifTera p o k a z a l i s
u da u o p e n e m a pojave k a r c i n o m a t o z e , t a k o da se s a da n a
k o n pe t g o d i n a m o e rei d a j e r ak p o t p u n o izlijeen. Ka o lijenik
i z n a n s t v e n i k u vj er en s am d a j e p r e l a z a k na u l j n o -
p r o t e i n s k u p r e h r a n u d o k t o r i c e B u d w i g uz o d g o v a
r a ju i t r e t m a n s E L DI u lji ma o d i g r a o k lj u n u ulogu. Dr. m e
d i c i n e Siegfired E r n s t
47
R a k - problem i rieenie
Dipl. in. Fritz K i r c h n e r Lilienstr. 25 6 60 0 S a a r b r u c k e n I
27. svibnja 1983.
I N T E R z d r a v s t v e n o o s ig u ra n je AG. Saaruferstr. 14 6600 S a a
r b r u c k e n I
Ref. p o l i c a br:
Lijeenje m oj e s u p r u g e M a r i e K i r c h n e r
P o t o v a n a g o s po d o! U jesen 1982. p r i l i k o m p r e g l e d a l im
f n i h vo r ov a m o j e s u p r u g e bile D a lj nj i m p r e t r a g a m a
o t k r i v e n e su daljnje
su o t k r i v e n e m e t a s t a z e .
m e t a s t a z e u m l j e k o v o d u doj ke kao i na j a j o v o d i m a . Li
jenici su mi rekli d a j e b ol e st m oj e s u p r u g e neizljeiva. Ob a v ij e t
e n s a m da bi se p o m o u ci t ost at ik a p r o c e s m o g a o u s p o r i
t i , ali uz z n a t n e d o d a t n e n u sp o ja v e. S u p r u g a i j a odb
ili s mo taj n a i n lijeenja. U p o t r a z i za a l t e r n a t i v n i m n a i
n i m a lijeenja k a r c i n o m a otkrili s m o t er a pi ju p r e m a dr. Budw
i g. J e d n a j e e n a iz Saarlouisa, koja j e b o l o v a l a od s a r k o m
a bila lijeena n a taj n a i n, te j e n a k o n deset g o d i n a bila p o t p u
n o zdrava.
Pisma
S a d j e od sijenja 1983. i moj u s u p r u g u uspjeno lijeila dr. Budwig. P r e
m a sudskoj p o t r a i ti o d l u c i da b o l e sn i ci s k a r c i n o m o m i
ma ju p r a v o
a l t e r na t iv n i n a i n lijeenja, te da o s i g u r a v aj u a d r u t v a
m o r a j u snosi ti t r o k o ve , p o d n o s i m v a m u p r i l o g u listu
t r o k o v a koje s mo do s ad a imali. M o l i m da mi se svota od ...DM n a d
o k n a d i u r o k u od 6 tj edana. N a d a m se da e m o m o i izbjei s ud s k
i s por n a r o i t o z b og t og a S t o j e m oj a s up r u g a , koj a j e bi
la vrlo ozbiljno b o l e s n a , sada m n o g o bolje uz t er api ju dr. Budwi g
.
P o z d r a vi ,
Fritz K i r c h n e r
49
R a k - problem i rjeenje
Jurg Hi il f H u r s u m e r s t r . 7. 2000 H a m b u r g 20
H a m b u r g , l i . oujka. 1993.
Za: O p u m j e s n u b o l n i c u H a m b u r g K e i s e r - W i l h e l m s
t r . 93 2000 H a m b u r g 36
Potovan a gospodo! P r e m a v a i m d o k u m e n t i m a , u r u j nu 1980. bio
m i j e d i j a g n o s t i c i r a n a d e n o i d n i cistini k a r c i n o m
s u z n o g k a n a l a u pr ed je lu lijevog oka. U n a t o s v e o b u h v a t
n o j operacij i k o j o m p r i l i k o m m i j e i z v a e n o lije vo oko, od
r u j n a 1982. stanje se p o g or al o . N e d a a j e o t k l o n j e n a ka
o i p r v i put, a izveo j u j e Dr. M. na odjelu za o r a l n o m a k s il o fa
c ij a ln u k i r u r g i j u b o ln i c e u O ch s e n z o l l u . Po st oj al
a j e o p a s n o s t od irenja k a r c i n o m a i n a d r u g o oko. U
t a k v i m o k o l n o s t i m a o d l u i o sam se z a ve p o t v r e n u m e t
o d u dr. J o h a n n e B u d wi g. N j e n a j e m e t o d a z n a n s t v e n
o d o k a z a n a , objavlj ena u m e d i c i n s k i m a so p i s i m a , te p
r e d s t a v l j e n a na k o n g r e s i m a u N j e m a koj i i n o z e m s
t v u . M e n i j e o s o b n o p o m o g l a nj ena u l j n o - p r o t e i n s
k a p r e h r a n a i p r i m j e na E LDI ulja: 50
Pismu
a) r a n a j e n e o b i n o b r z o zacijelila b) vid u p r e o s t a l o m o k
u p o b o l j a o se, n o s i m n a o a l e s d i o p t r i j o m s m a n j e n
o m s -5.8 na -4.6 c) n a k o n p r v e oper aci je o t p a l a m i j e k os a
i z na d ela, i to i z n a d linije rasta. Sada m i j e k o s a p o n o v n o nar
asla. d) moj se k r v n i tlak n o r m a l i z i r a o u vrlo k r a t k o m v r
e m e n u te je s a da o p t i m a l a n . e) n a k o n k r a t k o g v r e m e
n a m o g a o s am se vrat iti na p o s a o te se o s j e a m d o b r o , tjeles
no i d u e v n o . f) este m i g r e n e od koji h s am p a t i o prije d r u g e
operaci j e pojavljuju se vrlo rijetko, a p r o l a z e b ez lijekova. g) infek
cija j e d n o g z u b a koja j e u z r o k o v a l a silne b o l o v e p r o l
a j e b ez i nt e rv e nc i j e z ubar a. h) b u d u i da m oj a obitelj s tr og
o slijedi u l j n o - p r o t e i n s k u p r e h r a n u k r o n i n a opst i p
a ci j a m oj e s u p r u g e n e s t a l a j e k a o i v e ge t a t i v n a d
i s t on i ja koj u su lijenici g o d i n a m a b e z u s p j e n o lijeili. Slina
i s k u s tv a m o g u biti o p a e n a i k o d mo j e djece. O v a k a v r ez u
lt a t lijeenja ne bi bio m o g u bez s t a l n o g a n g a m a n a d o k t o r
i c e Bud wi g. Ovdj e m o l i m da mi se n a d o k n a d e tr o k o v i koje s a
m i m a o ti je ko m o v o g lijeenja. P r e m a n e d a v n o r a z j a n j e n
o m p r a v n o m p o l o aj u o e k u j e m isplatu n a svoj b a n k o v n i r
a u n za t r o k o v e do 15. k o l o v o z a 1983. n a v e d e n e u p r il ogu
.
Po zd r av i ,
Jiirg Hiilf
Prilozi:
Trokovnik P o t v r d e za p o j e d i n e vr ste t r o k o v a 51
R a k - problem i rjeenje
Westphalia
P o t o v a n a dr. B u d w i g S r e tn a sa m to m o g u udovol ji ti vaoj m o l
b i , te v a m p o s la ti povijest m o j e bolesti k ak o b i s t e j e m o g
l i koristi ti p r e m a elji i pot re bi . P o e t kom 1993. p r i mi j e t i la
sam k v r i c u n a v r h u j e z i k a . B u d u i da m i j e lijenik r ek a o
d a j e to p o t p u n o b e z a z l e n o , a b u d u i da me j e to vrlo s m e
t a l o , dala sam j e o t kl o ni ti u Klinici za u h o , n o s i grlo; a z ah
va t j e o b a vi o p r o fe s or A. I za v r ij e me ope ra cij e pr i mi je t
il a s am da n e t o nije u redu. Te j e veeri moj j e z ik o t e k ao do t r o s
t r u k e veliine, te p o s t a o g o t ov o crn. Osjeala sam j a k e b ol ov e te
sam m o r a l a ostati u klinici tri d a n a radi o p a s n o s t i od s e k u
n d a r n o g kr va re nj a . U klinici su m e uvjeravali d a j e k v r i ca bila
p o t p u n o b e z o p a s n a . N a k o n o t pr i li ke t je da n d a n a b
o l n i c a m e j e telefonski obavijestila da i m a m k a r c i n o m p l j u v
a ne lijezde. U diskusiji koja j e uslijedila s a z na l a sam da j e p r o f e
so r i m a o p r i li ne p o t e k o e s o p e r a c i j o m . G r u d i c a nij
e bila o g r a n i e n a ne go se r a k p r o i r i o na cijelo p o d r u j e j
ez i ka . Bila j e p r o p i s a n a d r u g a operaci j a, a da n i s a m bila
p i t a n a za p r is t a n a k . Ovaj p u t uz p o t p u n u anesteziju j e r j
e t r e b a l o z ahvat iti vee p o d r u j e . O d b i l a s am i v ra ti la se
kui u p o t p u n o m oku. N a z v a l a s am d o k t o r i c u B u d w i g koja
m i j e d iv n o p o m o g l a n e k o l i k o g o d i n a ranije te s m o se d
o g ov o r i l e za s a s t a n a k i d u eg tjedna. N a k o n t o g s a s t a n
k a bila s am vrlo p r i b r a n a i d o b r o r a s p o l o e n a . U m e u v
r e m e n u n a z v a o me na obiteljski lijenik te me p o z v a o n a r a z g o
v o r u svoju ordi nacij u. S p r e t p o s t a v k o m da me eli o h r a b r i t
i te da e me p o d r a t i u mojoj o dl uc i otila sam k nj emu. Bez i ka kvi h l
juds ki h osjeaja on m i j e g r u b o r a s t u m a i o da me s a m o o pe r ac
i ja (ukl anj an j e dij e l a j e z i k a ) m o e spasiti ako to u o p e b u d
e m o g u e . Z a t i m j e sve vrlo p o d r o b n o r a s t u m a i o to mi sve
n e e p o m o i i k a k o e se k a r c i n o m dalje iriti po cijelom tijelu.
52
Pismu
I s t o v r e m e n o j e htio da se s a s t a n e m s p a c i j e n t i c o m k
ojoj j e n e d a v n o u k l o n j e n j e z i k i kojoj j e s ada d ob r o. Nij
e mi da o da g o v o r i m. R ek a o j e d a j e to j e d i n a m o g u n o s t
koja e me na n e k o (ali k r a t k o ) v r i j e m e odrati . N a k o n t o ga e l
ijenici biti n e m o n i j e r j e o v ak a v tip k a r c i n o m a p o t p u n o
n eiz le i v. I nadal je, d a j e oper aci ja j e d i n a stvar koja bi mi d o n
e k l e m o g l a pr od ul ji t i ivot. Ja s am o d b i l a operaci ju. T a d a
j e lijenik z a b o r a v i o na lijepo p o n a anje, te j e bio vr lo g ru b i os
or an . P so v a o me te r e k a o da n e u n i k a d preivjeti ako o d m a h ne
o d e m u k l i n i k u na operaciju. Re koh: ne, na to se i zder ao: "Pa d o b
r o , o n d a u mr i t e ! Ni Bog ni m o l i t v e v a m ne m o g u p o m o i" .
Svo to v ri je me nije mi re k a o ni rijei o hr a br e nj a . Otila sam iz o r d
i n a ci je p o t p u n o s m u e n a . Izg ub i la s am svaku n a d u u ozdrav
ljenje. Ovaj mi j e d o k t o r sr ui o tlo p o d n o g a m a . P o t p u n o s m
o d e n u s u p r u g me o d v e o k d o k t o r i c i Bud wi g. O n a me u m i
r i l a i ulila n o v u n a d u k r o z svoj j e d i n s t v e n p r i s t u p
i duh. Ko d kue sam o d m a h za po e l a s u l j n o - p r o t e i n s k o m p r
e h r a n o m d o k t or i ce B u d w i g p r e m a d e ta l jn im u p u t a m a
. M o gl a sam j u nazvat i k a d god mi j e t r e b ao r a zg o v o r i p o d
r k a . Ipak, n a k o n ne k o li ko d a n a svi su mi a r g u m e n t i obitelj
skog lijenika opet poeli zujati u glavi, te n i s a m m o g l a misliti ni n a to d
r ugo. I ma l a sam g r o z ne n o n e m o r e ; u s k o r o svake noi. Moj s u
p r u g j e j e d v a bio u stanju da m e u m i r i n a k o n t a kvi h snova. M
oj j e strah rastao do n e za mi s l iv i h r azmjera. I u snu sam u m i r a l a
p o d n aj gr oz ni ji m uvjetima. U sk o r o u o p e n i s a m m o g l a biti
sama. Izgubil a sam interes bilo za to, n i s a m m o g l a niti jesti. Uvijek sa
m mislila: " Iona ko vie n e m a smisla, i t ako u u s k o r o umrijeti." To su bi
le dvije najgore g o d i n e m o g a ivota. Taj me lijenik o s u d i o na sm rt i
t oga se z a t v o r e n o g k r u g a n i k a k o n i s a m m o g l a osl obodi
t i. Ne m o g u se vie sjetiti ko li ko sam esto nazi vala d o k t o r i c u B u
d w i g ili ila k njoj u Dieterswei l er. Strah me p o t p u n o p a ra l iz i r
ao . V je ruj em da ni svojoj obitelji ni d o k t o r i c i B u d w i g n i s a
m m o g l a p r e ds ta v it i svoje o a j no stanje. K a d s a m r a z g o v a r
a l a s d o k t o r i c o m B u d w i g osj e al a s am se bolje ali u b r z o
n a k o n t oga staro se stanje vraalo. Ali sa s tr pl je nj em p r a v o g a nel
a, s p u n o r a z u m ij e va n ja , p o m o g l a mi j e p r e b r o d i t i t
a s t r a n a stanja.
53
R a k - problem i rieenie
D a sam t a d a u m r l a (d u go sam v r e m e n a bila p o t p u n o u v j er
ena da e to biti t a k o) ne bi to bilo radi m o g k a r c i n o m a (ta bila s a
m u naj b o lj im r u k a m a ) , n e g o bi to bilo radi n e o d g o v o r n o
s t i o n o g d ok tor a . N a k o n dvije g o d i n e n e u m o r n o g o h r a
b r i v a n j a d o k t o r i c e B u d w i g te inj e ni ce da s a m j o uvije
k iva n o n e su se m o r e pro r ij ed i le i p a n i n a a n k s i o z n o s t
se p o l a k o istopila. Vie n i s a m bila u p a ni c i i n i s a m se vie o k r
e t a l a i g ledal a n a s u p r o t n u s t r a n u k a d bih srela o n o g d
o k t o r a . Prisiljavala s am se da p o r e d njega p r o e m vrlo s m i r e n
o . I o d j e d n o m s a m o p a zi l a da on izbj egava m e n e ( v je r ov a
tn o m u j e bilo n e u g o d n o da se n i t a od n j e g o v i h prijetnji nij
e obis ti ni lo ) . Preivjela sam bolest zahval juj ui d o k t o r i c i B u dw i
g. D a n a s s a m o p e t s re t n a i u r a v n o t e e n a o soba . U l j n o
- p r o t e i n s k a p r e h r a n a j e z a m e n e n a p r o s t o u k u s n
a (ak i m o m e s u p r u g u ) i j a se s tr ogo d r i m svih n a p u t a k a .
N e i z m j e r n o sam z a h v a l n a da me Bog u p u t i o n a d o k t o r i
c u B ud wi g. K a k o bi g r o z a n bio ivot b e z j e z i k a da s am u o p e
preivjela. M o l i m vas ob r at i t e se d o k t o r i c i B u d w i g ako i ma
t e p it an ja u vezi s m o j i m sluajem.
A. Sch., (Vestfalija)
54
Pismu
Dr. G. A. S k o r u p k a Hartenfelsweg 5 5000 Koln
30. srpnja 1983.
P o t o v a n a d o k t o r i c e Budwig! Sada k a d j e p r o l o pet t je d a
n a od k a d a sam se nala s V a m a p r v i put, r a d o b i h Vam p os la la k
r a t k i opis tijeka b ol e st i m o g a sup ru ga . N a k o n t o j e m o j s
u p r u g m j e s e c i m a p a t i o o d j a k i h smetnj i (kaljanje, i z ba ci
va nj a krvi, o t e a n o di sanje), 9. lipnja 1983. i m a o j e j a k i n apa
da j guenja. O d m a h j e bio o d v e d e n n a h i t n i p r i j a m Sveui line k
l i ni k e u K o l n u gdje m u j e d ij a g n o s t i c i r a n k a r c i n o
m b r onhij a. Lijenici su mu i uz z ra en je i k e m o t e r a p i j u p re dvi
dj el i vrlo m a l o ivota. T a d a (17. lipnja 1983.) s a m se o b r at i l a V
a m a za p o m o . Na Va s a m savjet o d m a h i dui d a n o d ve l a s u p r u g
a iz b ol ni ce. N j e go v o j e stanje t a d a j o uvijek bilo p r i l i n o
loe (kaalj, izbacivanj e krvi, o t e a n o disanje). O d m a h smo p o e li s p r
i m j e n o m u l j n o - p r o t e i n s k e p r e h r a n e uz v a n j s ku p
r i m j e n u E L D I ulja. O d m a h j e p r e s t a o u z i m a t i d r u g e
lijekove koji su mu ranije bili p r o p i s a n i u b o ln i ci (vie od dvan a e
s t v r s ta lijekova). Z d r a v s t v e n o stanje m o g a s u p r u g a se o
d m a h v i d n o pobo l j al o. O t e a n o di sanje od kojeg j e p a t i o do z
a dn je g d a n a u b o l n i c i p o t p u n o j e nest al o. N a k o n 5 t j
e da n a u l j n o - p r o t e i n s k e p r e h r a n e p o s t a j a o j e s v
e j a i , k a r a k t e r i s t i k e bolesti p o l a k o su p o e l e uzm ic a
t i do stanja g o to v o n o r m a l n o g .
U z naj dubl je p o t o v a n j e i i sk r e n o hvala!
D orothea Skorupka
55
R ak - problem i rieenie _______
W e r n e r Sc hwa rz Savezni m i n i s t a r za h r a n u , p o l j o p r i v r
e d u i u m a r s t v o
B o n n , 5. l i s t o pa d a 1961.
Saveznom Ministru unutarnjih poslova Dr. G e r h a r d S c h r o d e r
P o t o v a n i kolega! O b r a a m Vam se u svezi p i s m a koje Vam j e u p u
t i l a dr. J o h a n n a Bu d w ig iz Bad Z w i s c h e n a u a od 26. r uj na
ove g o di ne , a od koj eg i j a i m a m kopiju. P o z n a j e m d o k t o r i
c u B u d w i g od k a d j e prije n e k o l i k o g o d i n a i m a l a p r e z
e nt a ci j u p o l j o p r i v r e d n o m odj el u n a e s tr a n k e o p r o
b l e m u p r a v i l n e i s h r a n e u spr j eavanj u p oj ave k a r c i n o m
a koja na s j e sve t a d a vrlo zadivila. N a r a v n o j a ne m o g u pro c i
j en i ti m e d i c i n s k e teorije i stavove d ok t o r ic e B ud wi g. No ip
ak s a m miljenja da j e o v a k o ozbiljno pitanje k a o s t o j e b o r b a p r
o t i v r a ka d o vo lj n o o p r a v d a n j e da se n i t a ne ostavi n e i s
k u a n i m , te ako b u d e p o t r e b n o n a u s r e ds t v a za p o t p o
r u i s t r a i v a n j i m a koj a se r azi laze s m i l j e n j i ma d o s a d
a p o z n a t i m a i p r i z n a t i m a . Stoga bi mi bilo vr lo d r a g o k
a d biste Vi mo g l i iznai n a i n a da se n e k a k o udovolji m o l b i d o k
t o r i c e B ud w ig . Bio bih Vam z a h v a l a n k a d biste mi p o r u i l i
bi li se i k a k o m o g l a n ai t r a e n a p o m o .
Uz pozdrave,
W e r n e r Sc hwa rz
56
Pismu
G o s p o d i dr. J o h a n n i B u d w i g Helgelstr. 3 D - 7 2 2 5 0 F r e u d
e n s t a d t ( Di et er s we il er )
W a d e n s w i l l , 28. srpnja 1999.
P o t o v a n a d o k t o r i c e B ud wi g, D r a g o m i j e to V a s m o g u i
zvijestiti o s v o m s a d a n j e m stanju, ot pr il ike deset g o d i n a n a
k o n m oj e p rv e k o n z ul t a c i j e s Vama. Stanje m o g b o l e s n o g
d e s n o g oka koje se t a d a iz t je dn a u tj edan p o g o r a v a l o , s t
abiliziralo se u p o z i t i v n o m s mis lu vr lo b r z o n a k o n p o e t n
o g t r e t m a n a u s k l ad u s Va im savjetom. N a l a z i C T- a t a d a su
ukazival i na zadeblj anj e v i d n o g ivca za oko 30% s r a z l i i t om r az v
o j n o m d i j a g n o z o m gl i o ma , n e u r i n o m a ili m e n i n g i o
m a . Bila j e t a d a p r e d v i e n a operacija. Sada i n a da l j e k o r i
s t i m ovo oko k a o f u n k c i o n a l n i organ. O s t a o je dio t e g ob a
, ali n e m a t ra ga bolest i k oj u s am t a d a i mao. B u d u i da sam slij
edio vae savjete os je am se m n o g o spos ob n i ji , m o g u obavljati sve to t
re ba , te ne t r e b a m lijenika i ne o d l a z i m na p r e t r a g e ili ter
apiju. R a z u m j e t ete m o j u r a d o s t i vel iku z a h v a l n o s t za s
avjete koje ste mi dali.
I s k r e n o v a m e li m sve najbolje.
Uz pozdrave,
R.I. iz vicarske
57
R ak - problem i rjeenje
J o h a n n B a r e n d Kr eb s 428 East 11 `h Street N o r t h V a n c o u v e r
BC C a n a d a , V7L 2 H 2
8.
srpnja 1999.
P o t o v a n a d o k t o r i c e B u dw i g, I m a m z a Vas o d l i n e nov os
ti . O n o to s am d u g o v r e m e n a osjeao, i u o s n o v i i s am z na o, s
ada su i lijenici dr. F l o r e n c e Yakur a M D iz B u r n a b y a , B r i t a
n s k a K ol um bi j a , te o f t a l mo l o g dr. James T h o m p s o n pot vr
di l i . Vie se ne m o e de t e kt i r a ti n i k a k a v t u m o r , a o p t i k
i ivac n a koji j e t u m o r vr io p r i t i s a k s a m o s t a l n o se o b n o
v io. O s i m toga m oj a se i v o t n a e ner gij a vratila, te se sada u d o b
i od 55 g o d i n a o s j e a m 20 g o d i n a m la i . O v o n a m ini n e i z m
j e r n o veselje, te i z r a a v a m o z a h v a l n o s t stvoritelju svega ivo
ta, a p o s e b n o Vama. Vrlo se d i v i m o V a e m r a d u i h r a b r o s t i
da idete v la s t it i m p u t e m , a p r o t i v p o s t o j e i h i u t v r
e n i h m e d i c i n s k i h p u teva. O s o b n o sa m Va m vrlo z ah va la n
. Prijatelji, z n a n c i i k ol e ge n a sveuilitu na k o j e m r a d i m n e ri
je t ko k o m e n t i r a j u k a k o z d r av o i z g l ed a m, a k a d uju m o
ju p r i u esto k a u d a j e p r a v o u d o to s am o pe t zdrav. Tada im k a e
m da to u o p e nije u do , d a j e to ista biologija. u d o j e to to s am s a zn
a o za dr. B u d w i g ( p r e ko n j e m a k i h prijatelja), j e r ste j e d
n a od m a l o b r o j n i h o s o b a na svijetu koj a r a z u m i j e f aktore
u tijelu koji igraju u l o g u oko t u m o r a , r a k a i n j i h o v o g lijee
nja. V j e r o v a t n o ete se sjetiti da s am i m a o t u m o r ( a d e n o m )
hipofize, te da sam p rv i p u t b io o p e r i r a n 1982. No g o d i n e 1993
. t u m o r j e p o n o v n o bio d i j a g n o s t i c i r a n i od t a d a sam
tr a i o p r i r o d n i n a i n lije58
Pisma
enja o v og t u m o r a . B u d u i d a j e t u m o r j o uvijek b io m a l e n i
m a o s am v r e m e n a , p a s a m o d g o d i o p o n o v n u o pe ra ci ju
k a k o b i h i sku ao d r u g e m e t o d e . U p r o s i n c u 1996. n i s a m
vie r a z l i k o va o boje, n i s a m o p a a o c r v e n u b oj u i b i l a j e
p o t r e b n a operacija. Ali bio sam s p r e m a n za o pe ra ci ju k o n c e
m k o l o v o z a j e r vie n i s a m m o g a o ekati, a nije na v i d i k u bilo
n i k a k v i h p r i r o d n i h n a i n a lijeenja. Moj mi j e lijenik r e d o
v i t o p r i k a z i v a o stanje, te r e ka o da vie ne s mi j e m ekati j e r s
a m ve p r e d u g o ekao. Vie g o tovo u o p e n i s a m vidio. U n a t o t o m e
, o pe t s am o d l u i o o d g o d i t i ope ra ci ju , i sk u a o j o j e d n
u o b e a v a j u u terapiju, ali se t u m o r nije i stopi o i t a d a s am u l
i s t o p a d u 1997. uo za Vas. S V a m a sam p r o v e o etiri d a n a i n a u
i o to m i j e initi. D v a t je dna k as ni je p o e o s am se osjeati bolje, tri
t je dn a poslije osjetio sa m da mi se p o b ol j a v a stanje lica, a est mjesec
i kasni je osjetio s am d a j e t u m o r v j e r o v at n o n e st ao. Sada su
to i lijenici p o t vr di li. H va l a V am j o j e d n o m . Bog vas blagoslovio
.
S m n o g o t o p l i n e i p o to v an j a ,
J o h a n n B a r e n d Kr eb s
59
R a k - problem i rjeenje
Dr. J. Au g st e i n, Buro Augstein P os t fa ch 426 3000 H a n n o v e r Z ap a
d n a Njemaka
P o t o v a n i dr. Au g s te i n, Sa z a d o v o l j s t v o m s am p r i m i o
Vae p i s m o od 25.1 1.1983. Ob av il i ste vrlo veliki i z as l u ni p o s a o
k r o z g o d i n e k r o z koje ste bili o d v j e t n i k d o k t o r i c e B
u d w i g . U v j e re n s a m da j e dr. B u d w i g j e d n a od rijetkih svj
etskih z n a n s t v e n i c a u s p o r e d i v a s E i n s t e i n o m , M a x
o m P l a n c k o m , L o u i s o m de B r o g l i e o m te N i e l s o m B o h
r o m ili ak Ignacom Sem m el-
w e iso m .
R a d dr. B u d w i g na p o d r u j u istrai vanja i lijeenja k a r c i n o m a n
e o b i n o j e z naajan. U o b i a j e ni n a i ni lijeenja k a r c i n o m a n a
k o n 5 g o d i n a d o n o s i o j e 16% izljeenja d ok j e to k o d dr. B u d
w i g ak 90%. O v o j e d o b a r p r i m j e r vjere u a ut o r i t e t e koji n
i s u s kl oni p r i z n a t i o b i n u istinu. O d b o r i za d o dj e l u N
o b e l o v e n a g r a d e t a k o e r p o d u p i r u ovaj n a i n vjere u aut
or itet e. O d b o r koji ini 50 l a n o v a a koji su svi p r of es or i K a r o
l i n k o g inst it uta, u g l a v n o m se sastoji od p r e d s t a v n i k a
o r t o d o k s n e m e d i c i n e , a oni teko shvaaju d a j e d i n o p r i r o
d n e m e t o d e i tijek lijeenja dr. B u d w i g d o v o d e do o zdr avlj enj
a od k a r c i n o m a . Jo u j e d n o m p o k u a t i n o m i n i r a t i dr. B
u d w i g za N o b e l o v u n a g r a d u .
S r d a no va.
Prof. Brkki H a l m e , S e n a t o r h.c.
60
Pismu
M inistar pravosua G o s p o d i n dr. H e i n z E yr ic h Hornweg I 7868 T o d t
n a u - T o d t n a u b e r g 3 I . sijenja 1985.
P o t o v a n i dr. Eyrich! P i e m V a m n a k o n to me j e dr. B u d w i g z a
mo l il a da Vas izvi jest im o n j e n i m i s t ra i va n j i ma i p o s t i
g n u t i m r e z u l t a t i m a u lijeenju. Ja sam p r o f e s o r biologije ko
ji i strauje r a k z a d nj ih 30 g od in a . Poznajem g o s p o u B u d w i g od
t r e e g svjetskog k o n g r e s a o d r a n o g u R i m u 19 7 1.g., a kasnij
e s a m se n a s t a v i o dopisi vat i s njom. T a k o e r sam p r e d l o i o
dr. B u d w i g i n a p i s a o t ekst n o m i n a c i j e O d b o r u za do d
j el u N o b e l o v e n a g r a d e u S t o c k h o l m u n a polju m e d i c i
n e za t e k u u g o di nu. U t o m t e k s t u sam i s t a k n u o dvije stvar
i: 1. p r e p o z n a v a n j e r a k a u l j u d s k o m tijelu p o m o u p a p
i r n e k ro ma t o g r a f i j e
2
. izljeenje r a k a p o m o u l i n o l n e i l i n o l e n s k e kiseline
P a p i r n a k r o m a t o g r a f i j a j e k r o z 30 g o d i n a d o k a z a
l a k a k o se r ak u bilo k o j e m dijelu lj ud sk og tijela m o e o t kr it
i i to u ranoj fazi, d o k j e d r u g i m m e t o d a m a to n e m o g u e post
i i . Postoji veliki broj d o k a z a to p o t v r u j u u i n a k l i n ol n e ki
sel ine, a koja se m o e nai p o g l a v ito u l a n e n o m ulju. I ako do sa da
n i s u o ba vl je ne d v o s t r u k o slijepe m e d i c i n s k e studije, p
o s t oj i izrazi to veliki broj izlijeenih p a c i je n at a ( p o s t o t a k i
zljeenja v a r i r a od 80 - 90%). Bilo bi n e h u m a n o da se zan e m a r i o
v a k o veliki p o s t o t a k izlijeenih o s o b a i da se ne i skoristi o v a k
v a m o g u n o s t za b u d u a izljeenja. M o j e j e miljenje da j e r ad dr.
B u d w i g v e o m a z n a a j an j e r o t v a ra n o v e m o g u n o s t i za
s v a k o g o d i n j i h 5 m i l i j u n a obol jel ih od r a k a u cijelom sv
ijetu. Brkki H a l m e , Se n at o r h.c. 61
R ak - problem i rjeenje
M in-R at Dr H ensen u Saveznom ministarstvu za poljoprivredu, umarstvo i h ran u
IH B 4- 3 8 3 3 . 2 4 - 3 7 6 / 5 4
B o n n , 25. lipnja 1955.
Dr. B u d w i g M i i n s t e r / Vestfalija W i en e rs t r . 33
Ref.: P o l i m e r i z i r a n o riblje ulje
f
P o t o v a n a dr. B u d wi g, Srpnja 1955. z at r a io s am od I ns t i tu t a
za ist r aivanje v i r u s a i e ks p er i m e n t a l n e m e d i c i n e u Sie
lbecku k o d E u t i n a da ispitaju m o g u n o s t k o r i t e nj a p o l i m e
r i z i r a n e m a s n o e za p r i m j e n u u ljudskoj p r e h r a n i . Izv
jee I n s t i t u t a bilo j e p o zi t i v n o , ali uz m a k s i m a l n i o p r
e z u o d n o s u na p o l i m e r i z i a n o ulje za l j ud sk u p r e h r a
n u . Daljnji e k s p e r i m e n t i koje s a m v r io u N j e m a k o m i ns t
i t u t u za ist r ai vanj e u p o d r u j u m a s n o a u M i i n s t e r u uvrs
tili su m e u stavu i naveli da p r e p o r u i m m a k s i m a l n u r e z e r
v u k o d ko r i t en j a p o l i m e r i z i r a n i h m a s n o a u n j e m a k
o j i n dust rij i ribljih p r o i z v o d a i p r o i z v o d n j i m a r g a
r i n a . N a k o n p o d n o e n j a r e z u l t a t a t e st ov a za je dn o s
a S a v ez n i m m i n i s t a r s t v o m u n u t a r n j i h p o slova r az mi
l ja lo se o z a br a n i p r o i z v o d a koji k or is te p o l i m e r i z i
r a n a ulja. B u d u i da se o va kv a z a b r a n a m o g l a o d n o s i t i
s a m o na N j e m a k u , o d r a l i s m o u r u j n u 1953. p r e g o v o r e
sa z n a n s t v e n i c i m a iz N o r v e k e j e r j e N o r v e k a bila vr
lo z a i n t e r e s i r a n a da na n j e m a k o tri t e plasi ra riblje p r e r
a e v i n e u k o j i m a su k o r i t e n a p o l i m e r i z i r a n a ulja.
Na o v o m savjetovanju bili su p r i s u t n i s norveke strane:
prof. dr. R. N i k o l a y s e n , Oslo, Sveuilini Institut za
n u t r i c i o n i s t i k a istraivanja
prof. dr. 0 . T o g e r s e n , Oslo, Sveuilini istitut za patol ogi ju,
R i k s h os p it a le t ,
62
Pismu
dr. k e m i j e H. N i l s e n - M o e , Oslo, Lab or at or ij H e r m e t i c s
,
St avanger ; a s n j e m a k e s tr ane: prof. dr. K a r b e r , B e r l i n - D
a h l e m , I ns ti tut M a x v o n P e t t e n k o f e r a N j e m a k o g S a
v ez no g z a v o d a za zd r a vs t vo , prof. dr. K. L a n g , M a i n z , iz
Sve u il i n o g f i z i ol o ko - ke mi js k o g i nsti tut a,
dr. H. F r a h m , Kiel, W a i g m a n n s t r . , B ak t e r i l o ki Institut
S a v e zn o g i n s t i t u t a za i st r aivanja u m l j e k a r s t v u
dr. H. W e r n e r , H a m b u r g , C e n t a r za i straivanja lijekova i
h r a n e u U p r a v i z a j a v n o z dr avst vo. U diskusiji n o r v e k i s
t ru n ja ci n i s u mog li r as pr i ti z a b r i n u t o s t n j e m a k e stran
e. Iako j e o p e t o v a n o bilo t r a en o , n o r v e k a s t r a n a nije p
o sl al a u z o r k e ulja koja j e koristila. N a k o n t i h r a z g o v o r a
Savezni ist r a i v a k i c e n t a r za r i b a r s t v o u H a m b u r g u p o
t v r d i o j e da u v e z en i k o n z e r v i r a n i riblji p r o i z v o d i
vie ne sa dr e p o l i m e r i z i r a n a ulja. P r e d s j e d n i k Sa ve z no
g z a v o d a za z d r a v s t v o p o r u i o m i j e u p r o s i n cu p ro l e
g o d i n e da se ini da od diskusi je u H a m b u r g u o d r a n e 8 . r u j n
a 1953. vie n e m a p o s e b n o g in te r es a z a p ita nj a p o l i m e r i
z i r a n i h ulja. Tako d a j e teta koja bi po zdravlje m o g l a n as t at i k
o n z u m i r a n j e m p o l i m e r i z i r a n i h ulja koje ste se pr ib o
ja va li, o t k l o n j e n a i s j o j e d n e st ra ne , a koja se k r o z sli
jed d o g a a j a koji j e u m e u v r e m e n u u s l e dio, s m a t r a r i j e
e n o m . Ov d je v a m za hv a lj uj em n a p o m o i u o v o m pitanju. Po sl
ao s am k op i ju o vo g p i s m a dr. H e d w i g i J o c h m u s , lanici B u
n d e st a g a ( N j e m a k o g p a r l a m e n t a )
Uz srdane pozdrave
dr. h. H e n s e n , v.r. 63
R a k - problem i rjeenje
Dr. M i t t m a n n Odjel za istraivanje raka Sj ever na Ra j n a - Vestfalija Od
jel za stat isti ku (22c) B o n n - V e n u s b e r g K li n i k a za k o n e bo
lesti
25. r u j n a 1957.
Prof. dr. L. E r h a r d Savezni m i n i s t a r z a e k o n o m i j u B o n n -
V e n u s b e r g Schleichstr. 8
Ref: N a s t a v a k k o r e s p o n d e n c i j e od 14. r u j na 1957.
Potovani gospodine ministre, dvije kopij e k o j i m a j e p o p r a e n o p i s
m o od 14.9.1957. pr edst avl jaj u dvije od tri p u bl i ka c ij e d ok j e trea
u tisku. B u d u i da e p r ot e i j o n e k o v r i j e m e d o k se ne pojavi i
trei rad, u z i m a m si s l o b o d u da v a m p o a l j e m ko pij u r uk o p
is a . R e z u l t a t i p o s t i g n u t ! k r o z statistike m e t o d e u te
tri p u b l ik a ci j e p o k l a p a j u se s r e z u l t a t i m a d r u g i h
i s t raivaa koji ne r a d e statistiki, n a r o i t o dr. O tt o W a r b u r g i
dr. J o h a n n a B udw ig . N a d o k t o r i c u B ud w i g, koja r a di n a k
e m i j s k i m i st r a iv anj ima , u p u t i o me prof. H. M a r t i u s (iz
G o t t i n g e n a ) i ako on ka o p r e d s j e d n i k N j e m a k o g Sredi n
j eg odb o r a za p r e v e n c i j u i istr ai vanj a na pol j u k a r c i n o m
a , s l u b e n o ne m o e z a u z e t i p o z i t i v n i stav p r e m a r e z
u l t a t i m a dr. Bud wi g. U s p u t r e e no , sada su r ez ult at i dr. B u
d w i g p o t v r e n i od s t r a n e N Y R O P - a iz K o p e n h a g e n a t
e Sinclaira iz Oxforda.
Uz srdaan pozdrav,
dr. M i t t m a n n , v.r.
64
Pismu
Fritz Ze ll er M i i n s t e r p l a t z 45 79 U l m / D o n a u
Ministarstvu zdravstva M i n i s t r i c i Ant je H u b e r 24. sijenja 1981.
Potovana gospoo ministrice, Juer, 23. lipnja 1981. u Siidwest P r es s e poj avi o
se l an ak p o d n a s lo v o m: " P r e m a l o u s p j e ha u b o rb i p r o t
i v kar ci noma". U o v o m l a nk u se kae da ste na prvoj sjednici B u n d e s
t a g a ove g o d i n e u izvjeu o karc i n o m u rekli: "Ne m o e m o p r i z n
a t i d a j e u p o d r u j u istrai vanj a k a r c i n o m a p o s t i g n u t n
eki u s p j eh - n eki p r e o k r e t u bo r bi p r o ti v r a ka j o nije na v
idiku". N a a l o s t to j e istina i p r e m a s t a t i s t i k a m a u N j e m
a ko j svake g o d i n e od r a k a u m i r e o ko 150.000 ljudi. M o l i m Vas
da u z m e t e u o b z ir moj m e d i c i n s k i sluaj: Iao s a m na p r e t r a
g e za r ak b a r e m j e d n o m godi nje i r ez u lt a t je uvijek b io n e ga
t i v a n . Ali radi s i g u r n o s t i k r aj em 1979. oti ao s am na p r eg l
e d j e d n o m s v e u i l i n o m p r o f es o ru , te j e ka o r ezul tat usl
ijedila b r za op e ra cij a p r o s t a t e u sveuilinoj klinici, te j e u k l o
n j e n k a n c e r o zni t u m o r p ro st at e. Sl ij ed il aj e d r u g a o p
e ra ci j a k a d su u k l o n j e n i testisi, te izvren scint i g r a m kost ij
u s r e z u l t a t o m : " Vi es t r u k e m e t a s t a z e u cijelom aksijal
n o m skeletu". N a k o n o vi h o pe ra ci j a i p r e g l e d a moj j e lijenik
p o z v a o m o j u s u p r u gu j e r mi nije n e p o s r e d n o h ti o rei is
t inu vidjevi m o j e loe stanje, te joj j e t a d a r e ka o da mi vie n e m a p o
m o i , davi mi s a m o j o dvije g o d i n e ivota. Z a t i m s a m sluajno, n a
k o n izlaska iz b o l n i ce , d o a o k biologinji, h o m e o p a t u , koja j
e ve prije m e n e p o m o g l a s t o t i n a m a obol j el ih od k a r c i n o
m a , a koje su lijenici ve bili otpisali. K r o z s t r o gu dijetu koju mi j e
Ona p r o p i s a l a p o e o s a m se osjeati bolje ve n a s a m o m
65
R ak - problem i rjeenje
p o e t k u , a sada n a k o n dvije g o d i n e i z v r e n j e d r u g i s c i
n t i g r a m na is t o m sveuil it u i - u d o n a d u d i m a - r ez ul ta t j e
bio to l i k o p o b o l j a n da se m e t a s t a z e n is u m o g l e sa s i
g u r n o u utvrditi. U zadnje v r ij eme u ka zi va o sam na ovu m e t o d u li
jeenja u d r u e n j u N j e m a k a p o m o za rak ( De ut sc h e Krebshilfe), t
e traio da oni p r o u e ovaj i z v a n r ed a n uspjeh. N a k o n ne ko g v r e m
e n a do b io sam njihov o d g o v or da oni "financiraju s amo one istraivake pr
ojekte koji nee izigrati z n a n s t v e n u potvrdu". Na to o d g o va r am : ci
jelo p o d r u j e istraivanja k a r c i n o m a ide d o b r o u t r t i m stazam
a, a u i v o m je sjeanju uvijek bilo t ako da j e d n o m u t v r e n i p r onal
as ci i p r incipi z na no st i bivaju b ranjeni i zatiivani svim, pa i n o v a n
i m s r e ds t v i ma pr ed o n i m l judi ma koji imaju s u p r o t n a miljenj
a i koji takva u t v r e n a ot kri a smatraju loima, te se pr oti v takvih u t v
r e n i h otkria mor aj u boriti i izboriti. A j a i m n o g i koji su patili z a
hv al ni s m o na izljeenju t a k v i m z n a n s t v e n i c i m a koji imaju s
u p r o t n a miljenja. D e s e t l j e i m a u k o j i m a su se vrila i st raiva
nj a na p r v i m c r t a m a biologije, kemije, fi zi ke i m e d i c ine ovi su
z n a n s t v e n i c i ulazili u t r ag k a r c i n o m u i otkr i vali u z r
o k e k a r c i n o m a te doli do z ak lj u k a d a j e rakproWejTUTriajnoAaJAnri
oAe i__biti u s p i e n o liieen p r o m i e n o m i s h r a n e . O t k r i a dr
. B u d w i g su n e u g o d n a za alopatiju, te se lijenici b o r e p r o t i v
toga, a p ro t iv i se t o m e i i n d u st r i j a m a r g a r i n a . N a m j
e r a im j e sprijeiti ovu z n a n s t v e n i c u p o d s v a ku cijenu. M o l
i m vas slijedite ove i n f o r m a c ij e iz m o j e g izvjea, te n a k o n p o m
n o g p r e g l e d a d o k u m e n a t a n e k a to b u d e p r i j e l o m n
i t r e n u t a k u b o r b i p r o t i v raka. I me i a d r e sa z n a n s t v
e n i c e je: Dr. J o h a n n a B u d wi g, 725 50 D i e t e r s w i e l e r - F
r e u d e n s t a d t , Tek 0 7 4 4 1 - 7 6 6 7 Fax: 0 7 4 4 1 - 8 5 1 2 5 O n
a i m a doktorat f il o zo f sk og f akul tet a ka o i fakulteta p r i r o d n i
h z n a n o s t i , te d ravne ispite iz fizike i farmacije. Bio b i h z a h v a
l a n k a d bi se k r o z n j e n u i n i c i j a t i vu k re n ul o u traenje i
d r u g i h p u t e v a u b o r b i p r o t i v ove o p a k e bolesti. S potovan
jem Fritz Z el le r
66
Pismo
G r a d Stut tgart R a d i o l o k a k l i n i k a K a t a r i n s k e b ol n i
c e Ravnatelj: dr. m e d . W. Hellriegel
Dr. J o h a n n a B u d w i g 7291 L a u t e r b a d - F r e u d e n s t a d t
P o t o v a n a d o k t o r i c e B udw ig , N e d a v n o ste lijeili j e d n u
od m o j i h p ac ij ent i ca, gu H a r r i e t , r o e n u 4. p r o s i n c a 19
31.g. O n a j e i ma l a m a l i g n i m e l a n o m n a lijevoj b e d r e noj k
osti koji je k i r u r k i bio u k l o n j e n svibnja 1969. u O h i o - u . Ruj
na 1970. pojavila se m e t a s t a z a u l i m f n o m v o r u na lijevoj sljep
o o n i c i koja se p o v u k l a n a k o n z raenj a, ali se n a k o n toga, u
sijenju 1971. p ojavi la m e t a s t a z a u l i m f n o m vo r u na lijevoj s tr
a ni vr at a koji j e t a k o e r d e g e n e r i r a o z r a e nj em . U o u j k
u 1971. d o lo j e do o p e g p o g o r a n j a i o p e g m e t a s t a z i r a n
j a koe. Pojavile su se v i e s t r u k e m e t a st az e na n j e n o m torzu.
N a k o n lijeenja v a i m p o s t u p k o m sve su m e t a s t a z e n a l i m f
n i m v o r o v i m a i koi nestale. tovie svi nalazi kr vi su se n o r m al i z i
r a li . N i k a d n i s a m n ai a o na takve r e zu l ta te u s luajevi ma m a
l i g n o g m e l an o m a . N e o b i n o b ih v a m b io z a h v a l a n k a d
biste mi rekli k a k v u ste t er api ju pri mi j e n i li . B u d u i da i m a
m vie p a ci j e n a t a s is to m d i j a g n o z o m i j e d n a k o loim st an
j em r a d o b i h v a m p o s l a o svoje p a cij e nte k a k o bi im o d g o
di li izvjestan kraj ivota. S d r u g e st ra ne j a s am n a r a v n o s p r e m
a n p r i m i j e n i t i ovu terapiju k a d biste mi Pri bl i ih vae m e t o d e
. Bio b i h vr lo z a h v a l a n na svakoj p o r u i s v ae strane. Do t a d a
biljeim se s p o t o v a n j e m , Dr. m e d i c i n e W Hellriegel
67
R ak - problem i rjeenje
Kl au s H i ll e r Vii k r i m i n a l n i ravnatelj Kaiserstr. 6 77963 S c h w a
n a u
27.09. 1997.
P o t o v a n a Dr. B u dw i g, Va 9 0 -ti r o e n d a n p r i l i k a j e da v a
m m o j a s u p r u g a i j a naj iskr eni je e s t i t a m o i z a e l i m o i
n adal je d o b r o zdravlje, ali j e t a k o e r i p r i l ik a da v a m j o j
e d n o m z a h v a l i m o n a vel i a jn i m n a p o r i m a u lijeenju m o j e
sup r u g e . N aj vj er ovatnij e ete se sjetiti stanja m o j e s u p r u g e k
a d s m o p ot r a il i v a u p o m o prije vie od 13 godi na. Ra di k a r c i n
o m a grklj ana Cijeli j e grkljan bio ukl on j e n . M e t a s t a z e su bile
o t k r i v e n e u l i m f n i m v o r o v i m a i titnjai. A Stoje bilo najgore
, m e t a s t a z e su se vrlo b r z o irile i p ro ir i le u o k o l n o m e k o
tki vo i ve su bile n e k f o ti ne . Li jenik koji j u j e lijeio u klinici u E r
l a n g e n u , dr. St einer b io je t a d a miljenja da e uz zr a e nj a koje j e
s m a t r a o n e o p h o d n i m a , mojoj s u p r u z i s v e j ed n o ostati
m a n j e od j e d n e g o d i n e ivota. Detalji tijeka bol esti na la ze se u
p r i l o e n o m e d o k u m e n t u . T ad a s m o se opredijelili za bi ol o k
i n a i n lijeenja koji ste Vi razvili, te n i s m o ili na z raenj e i prestal i
sa svim d r u g i m n a i n i m a lije enja. Ta j e o d l u k a spasila m o j u s
u p r u g u od g ot ov o s i g u r n e smrti . Z a h v a l j u j e m o v a m na
to me . N a k ra ju b ih r a d o n a g l as i o da s mo se preselili iz St u t t
g a rt a u p o d r uj e Fr ei bu r ga . M o j a n o v a a dr es a j e n a v r h u
papira. T a k o e r pr il az e m s l u b e n u u r e d s k u adresu. Uz najbolj
e elje K la u s Hi ller
68
M oja najznaajnija znanstvena otkria
Dr. Johanna Budw ig
Moja najznaajnija znanstvena otkria, te moje spoznaje koje se na njima zasnivaju
Nova saznanja i zakljuci:
1. M o j a s a z na n ja iz 1949. go di ne : m o r a biti m o g u e izvesti s i
g u r n e d o k a z e u k e mi ji m a s n o a . B o l d i n g h j e to p i s m e
n o zatraio. Ja sam osjetljivu i s peci fi nu k e m i j u m a s n o a u s p j e n
o dokazal a. 2. D u g o v r e m e n a i eki va n a i n e o p h o d n a reakcija
odvajanja r azli i ti h m a s n i h kiseli na, npr. i z m e u olei ns ke ki s e l
in e i l in o l ne k iseli ne, bila j e uspj ena. 3. P a p i r n a k r o m a t o
g r a f i j a m a s n o a koj u s am r azvi la s p r o f e s o r o m K a u f m
a n n o m (1949. - 1951.) silno se p r o i ri la svi jetom k r o z p ub l ik a ci
j e na k o n g r e s i m a , u a s op i su "Ulje i sapun" (Oil & Soap) z a j e
d no s n e k o l i k o p r o f e so r a i d o k t o r a n a d a s k o j i m a se
ova m e t o d a proi ri la. Pos t igla s am k o n t r o l u n a d a t m o s f e
r o m u z a t v o r e n o m s us ta v u k o r i t e n j e m s ust ava p l i n o
v a koji djeluju a n t i o k s i d a n t n o . B o je n je m j e p o s t i g n u
t o odvajanje m a s n o a i m a s n i h kiselina. P r o u a v a n a su d o g a
a n j a u p l a v o m svijetlu, c r v e n o m svijetlu te f l u o r e s c e n t
n i m bo ja ma . P r o m a t r a l a s am npr. e l ek t r i n o p o n a a n j e
n e z a s i e n i h m a s n i h ki se li na s n j i h o v i m " h al o o m " k o
r i t e n j e m r o d a m i n s k o g crvenila. 69
R ak - problem i rjeenje
4. Poticaj da o d m a h z a p o n e m ispitivati m a s n o e u krvi d o bi l a s
am k r o z r a d N o n n e n b r u c h a , n e po s t o j a n j e d o k a z a za
m a s n o e u krvi bilo j e u m e d i c i n i od z n a a j n o g utjecaja (1951
). 5. U p o t r e b a p a p i r n e k r oma to g r af i j e, te ispitivanje lipi
da u kr vi (obj avl jeno 1952.) o d m a h j e izazvalo bur u. D o t a k n u t o
je pit anje k a r c i n o m a . M a s n o e za koje j e k e m i j s k i m p r o
c e s i m a p o s t i g n u t a nekvar lj ivost, a to ukljuuje sve t r a n s - m a
s n e kisel ine, tvari su koje i n h ib i ra j u m e t a b o l i z a m k r u t
i h tvari.
6
. O t p o r i koji su post ojal i u go di n i prije objavljivanja gore n a v e d
e n i h istraivanja (ouj ak 1952) o m o g u i l i su mi da p r o v e d e m vrlo t
emelj ito istraivanje k a k o bih d o ka z a l a znaaj ovi h ot kri a.
7. D o k a z a n o j e ( on o to s am i objavila): a) l i n o l n a ki se li na i
li m a s n e ki sel ine u l a n e n i m s j e m e n k a m a d o n o s e d r u g
i p a r u a u t o o k s i d a c i j s k o m s us tavu ive st anice za k o ji m j
e t r ag al a p o s e b n a g r a n a z n a no s t i . b ) d o p r i n o s f i z
i k a l n e k emi je Bernda E i s t e r t a d o d a t n o me j e pro s v j et l
i o u o tk r i v a n j u s i n e r g i z m a s ulf hi dr il ne s k u p i n e p
r o t e i n a s P i - e l e k t r o n i m a * v i e s t r u k o n e z a s i e n
i h m a s n i h kis el i n a i n j i h o v o g z n a e n ja z a stvaranj e l i p
o p r o t e i n a , p o m o u v o d i k o v o g m o s t a i z m e u m a s n o e
i p r o t e i n a , koji p r ed st av l ja j e d i n i p u t za b r z i u s m j
e r e n p r i j e n o s e l e k t r o na u b i o l o k o m sustavu. Na ovoj j e
o s n ov i u p o t r e b a l a se r sk og z raenj a p a ci j e n a t a koji b o l
uju od k a r c i n o m a pr vi p u t bilo uspj eno.
* Ovdje se pod pojmom Pi-elektrona misli na elektrone u atomu ugljika koji sudje
luju u slaboj Pi-vezi koja postoji izmeu dva susjedna ugljikova atom a. Osim Pi-v
eze u takvom dvostrukom kovalentnom spoju ( HC=CH ) postoji i jaka Sigm a-veza,
koja je manje reaktivna. Zasienjem dvostruke veze (prilikom neke reakcije), dvost
ruka veza puca, ostaje jednostruka veza tj. Sigm a-veza (npr. pretvaranjem alken
a u alkane)
70
M oja najznaajnija znanstvena otkria
c) ta ka v e l ek t r o n, koji j e p o b u e n f o t o n o m s u n e v e svjetl
osti npr. u f otosi nt ezi biljaka (u d o d i r u svjetlosti i tvari), - t a k o
e r p o k a z u j e da m o g u biti o t r g n u t i od ma te r ij e u s us ta v
u p o k r e t n o g e l e k t r o n s k o g oblaka. Takvi P i - e l e k t r o n
i v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n i h k is e li na s a dr e r e z
o n a n t n u s na g u Sun ca koja j e p o t r e b n a l j u d s k o m o r g a n
i z m u za v it alne funkcije k a o to su: disanje, rast, dijeljenje stanica, iz
luivanje, g r a dn j a i r a z g r a d n j a stanica. N e m a ivog bia kojega j e f
unkcija m o z g a tol iko s p o s o b n a i t o li k o o v is n a o upijanju, z
a d r a v a n j u i r e ak ti v ir a nj u s un e ve energij e k a o S t oj e ovjek
(vidi 'fotoefekt' p r e m a E i n s t e i n u i teoriji re la ti vn o st i ) .
Sve su ovj ekove i vo t n e funkcije o vi sne o to me . P r e o k r e t u i str ai
vanj u na polju k a r c i n o m a i p o t v r e n i u spj e h lijeenja k a r c i
n o m a s a m o su j e d a n od v i d o v a m n o g o ireg p oj ma .
P r o n a l a s c i s p o d r u j a t e o r i j s k e fiz ik e :
1. G o d i n e 1900. j e M a x P l a n c k d ef i ni r ao " P l a n c k o v u k
o n s t a n t u " ( o z n a u j e se s h i iznosi 6 ,6 260693 x I O " 5 4 J-s),
u n i v e r z a l n u p r i r o d n u k o n s t a n t u koja o d r e u j e k v a
nt e svih zr a e n j a i topl ine. 2. A l b e r t E i n s t e i n o t k r i o j
e i d o k a z a o k v a n t n u teoriju svjetlosti: ' foton, k v a n t svjetla u
vijek j e p r a e n e l e k t r o m a g n e t s k i m pol jem. O vo j e polje p
r e s u d n o za sve r a z m je n e. E i n s t e i n j e to d o k a z a o fo t o
e fe kt om: k a d npr. z r a i m o m e t a l n u p l o u dolazi do i zmj ene ene
r gi je u s kl adu s f re k ve n c i jo m d o l a z n e energije, tj. u s kl adu
s k v a l i t e t o m , a ne s k o l i i n o m zraenja. P r e m a toj k v an t n
o j teoriji svjetlosti, p r o s t o r i v r i j e m e d o v e d e n i su u s u
o d n o s dok el ektr ini na boj i e nt r op ij a to nisu. 3. G o d i n e 1924. p
rinc Louis de B r o g l i e m a t e m a t i k i j e d o k a z a o da sva t va r
i ma va ln a svojstva - d o k a z a o j e v alove tvari i d o k a z a o d a j e
fo to n u j e d n o i val i estica. On j e ovu k o m p l e m e n t a r n o s t u
s p j e n o p r i m i j e n i o na foton i e l e k t r o n i s tvori o v a l n u
m e h a n i k u .
71
R ak - problem i rjeenje
4. N iels B o h r !4je o p i sa o d v o j no s t v o d i k o v a e l e k t r o n
a s n j e g o v o m
s k o k o v i t o m i z m j e n o m k v a n t a i z m e u e ne r gi j s ki h raz
ina.
5. K e n n e t h W i l l i a m Fo rd (1926. - ) , n u k l e a r n i f i zi ar ,
koji j e
d a o o du e vl ja va ju i opis n e v j e r oj a t n e ul oge f o to na s u n e v
o g svjetla, gdje e l e k t r o n nije " p o t p u n o b e i v o t n i predmet "
. Stanje v eli kog r e d a "s b o j o m i u n u t a r n j o m ak t iv no st i "
l a j m o t i v j e koji t a k o e r u pr avlj a n a i m svi jet om, od teorije
r ela ti vn o st i (A. E i n s t e i n ) , p r e m a k v an t n o j m e h a n i
c i (L. de Broglie), sve do svijeta e l e m e n t a r n i h estica to ih j e d o k
a z a o K. Ford. O va su tri i st ra i va a t a k o e r i stakla ovo stanje u sve
zi s P o s t a n k o m , koji o d r a v a r ed k r o z "njenu tva r pol ja valova
" n a d k a o s o m vjerojat nosti .
6.
S a mo z raenje u m j e t n i h r a d i o i z o t o p a (K. Fo rd ) s n ji h o v
i m p o z i t r o n i m a s p o s o b n o je p on i t i t i utjecaj f o t o n a i
e le kt r ona . A ovo p o s pj e u je e n t r o pi j u i smrt.
7. Friedrich D e s s a u e r p r o u a v a o je zraenj e, te je u djelu
" Kv a n t n a biologija" (1954.) o pi sa o kol iki j e za ovjeka znaaj " pr a vi
h zraka" za s kladi tenje energije. U l o g a "velike m o l e k u l e " za nj ega
ostaje z n a a j n o m ali n e p o z n a t o m .
Moja vlastita otkria:
P r e d i v n a u l o g a f o t o na s u n e v e energije, koja j e t a k o e r
s a d r a n a u naoj h r a n i , p o s l j e d i c a j e r e z o n a n t n e a p
s o rp c ij e s u n ev e energije. Slab a n a v a l n a polja f o t o n a n e o
p h o d n a su za sv a k u r a z m j e n u energi je u v i t a l n i m f u n k c
i j a m a ovjeka. R a z m j e n a i z m e u svjetlosti i m a t e ri je u f o t o
n i m a , te o d g o v o r a j u i m e l e k t r o n i m a n a j h i t n i j a
j e k o m p o n e n t a u v i t a l n i m f u n k c i j a m a l j ud s ko g o r
g a n i z m a za sve r e ze r ve en er gi je i p r i l a g o d b u u s k l a d u
sa z a k o n i t o s t i m a relativiteta. To j e t a k o e r sr n a i n a za s
pr jeavanje bolesti.
72
M oja najznaajnija znanstvena otkria
Ovdj e v o d i k ka o najlaki at om, i z m e u energije i tvari, u v o d i k o v
o m m o s t u , u l i p o p r o t e i n i m a , m o s t u i z m e u m a s n o a
i p r o t e i n a , igra pr es u d n u u l o g u k a o p r o t u e n t r o p i j
s k i faktor, ka o p os pj ei va ivota; s p o s o b n o s t v o d i k a da upija
k v a n t n u energiju, p r o v o d i j e i o t p u t a n e o p h o d n a j e u
t o m p r o ce s u. P r o t i v o v o g i v o t n o g p r o c e s a djeluje zraen
j e sintetiki p r o i z v e d e n i h r a d i o i z o t o p a koje se korist i u
slubenoj alopatskoj m e d i c i n i . O n o u n i t a v a p o s t o j e a s p r e
m i t a energi j e, u n i t a v a slaba ali p o s t o j a n a m a g n e t s k a
polja, v r t n j u e l ek tr on a , koj a j e n e o p h o d n a za p r i je n o
s energije u l j u d s k o m o r g a n i z m u . Uspj el o m i j e u p r a ks i
, k r o z d v a d e s e t g o d i n j i rad, d o k a z a t i do koje j e mj er e
bila n a n e s e n a teta b o l e s n i c i m a s k a r c i n o m o m , koji su
bili lijeeni z r a e n j e m i koje im j e u p o t p u n o s t i s ma nj il o i v
o t n e f u n k c i je. Uspjel o mi j e d o k a z a t i k a k o su m o g l i bit
i izlijeeni da im j e bio n a d o k n a e n p o t r e b n i sust av s o l a r n i
h elektrona. T a m o gdje k v a n t o v i v la da ju u s k l ad u s u l t r a l
a k i m f o t o n o m , gdje pilot val biva v o e n d v o j n o u val / es t ic
a s u n e v a svjetla, t a m o j e i za b o l e s n i k e s k a r c i n o m o m
p o b i j e e n inicijalni kaos. U pr av l ja k i elem e n t i za sve v it al ne
funkcije u ovj eku i njegovoj p o s e b n o s t i na la ze se u v a l n o m polj
u s o la r ne energije.
Z n a a j n e o s n o v e za t e or ij sk u fizi ku i p o v e z a n u k v a n t
n u bi ol ogi j u n a laze se u k nj i g a ma : K. W. Ford: Svijet e l e m e n t
a r n i h estica (The W o r l d o f E l e m e n t a r y Par ti cl es, 1963.)
T. T h u n b e r g :
Bi ol oki z n a ai su lf hi d r i ln e s k u p i n e (The Biological Significance
of the Sulfhydryl G r o u p , 1911.) i p o s t u p a k T o r s t e n a T h u n b
e r g a u p r i r u n i k u B. F l a s c h e n t r a g e r a , sv. I. (1951).
73
R a k - problem i rieenie
I. B a n g :
Kemij a i b io k e m i j a l ipoi da ( C h e m i s t r y a n d B i o c h e m i s
t r y o f L i p o i d s , 1911).
0. Warburg:
0
metabolizmu tumora o f T u m o r s , 1926.)
( On th e M e t a b o l i s m L. de Broglie: Svjetlost i ma te r ij a
(Light a nd Ma t ter , 1949.) Fizika i mi kr of i zi ka (Physics a nd M i c r o
p h y s i c s , 1950.) A. Einstei n: K v an t n i z a k o n i emisije i ap s or
pc i je svjetlosti, i z n a e n j e polja u k r e t a n j u svjetlosti ( Q u a n
t u m law o f E m i s s i o n a nd A b s o r p t i o n o f light, a nd on the m
e a n i n g o f the field in the m o v e m e n t o f light) F. D e s s au e r:
Pit anj e k v a n t n e biologije ( Q u a n t u m Biologie Issue, 1954.)
74
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijama ljudskog organizma
Uvod: Sadanje stanje u terapiji tum ora
A k o p o m n o p r o m o t r i m o i n c id en ci ju k a r c i n o m a uvidjet
e m o da m o ra post oj at i n e k a o v i sn o st o p r e h r a n i . Ali g ot
ovo da n i t k o nije u k a z a o na p o t p u n o o d r e e n a p o la z i t a k
oja bi m o g l a p o m o i na p u t u pr o ti v te bolesti. M e u t i m , p o v
e a n i n a p o r i u t r a en j u p o m o i k o r i t e n j e m reklam a k a k
o bi se u toj b o r b i p r o t i v k a r c i n o m a p o s t i g a o uspjeh, a
s d r u g e st r an e p o v e a n j e br oj a obol jel ih od ove bolesti u s v a
k o m su sluaju b j e l o d a n e injenice. Po pi s k a n c e r o g e n i h tvari
r as t e iz g o d i n e u g o dinu. I st r ai vanj a u p o t r a z i za n j e k
o m sve su i n t e n z iv n ij a i traju i danas. B j e l o d a n a j e i nj eni
ca da j e cilj terapije svake vrste k a r c i n o m a sprjeavanj e r ast a stanic
a. To j e bitni j e faktor u svakoj k a r c i n o g e n e z i , ali i n e u s p
j e h svake terapije j e r ljudski o r g a n i z a m nije s p o s o b a n na p r
i l a g o d b u . U slj edei m o p a s k a m a bit e p r i k a z a n i novi p r i
s t up i koji se p o k a z u j u uspjeni. Ov dj e u dati s aet ke n o v i h ideja t
o su p ot k r ij e pl je n i d o k a z i m a u sp je n e terapije t u m o r a , a
koje predstavlj aj u p o t p u n u s u p r o t n o s t svega o n o g a to se pri
je p o k u a v a l o . Moj j e cilj p o ti c at i z dr avi p r o c e s r ast a k
o d s t anica, n a r o i t o k od s ta ni ca raka.
Ovaj je tekst (poglavlje to itate) bio predloen Karolinkom kirurkomedicinskom institu
tu u Stokholm u (Carolinska Medico Kirurgiska Institut - Stockholm ) na englesko
m jeziku . Dr. Johanna Budvvig je nominirana za Nobelovu nagradu za medicinu od
strane predstavnika lijenike zajednice Njemake i drugih zem alja. 75
R ak - problem i rjeenje
V i e s t r u k o n e z a s i e n e m a s n e ki se l in e bit e p r i k a z a n
e k a o tvari koje k r o z svoju a k t i v n o s t u br za va j u dijeljenje s t
a ni ca - t a k o e r i stanica raka, i t a k o u z r o k u j u s a m o u n i t
e nie t u m o r a . P r e s t a n a k dif er enci jacije st a ni ca se s t i mu
li r a, tj. za po in j e, ka d a ps o r p c ij a ki si ka p a d n e i s p o d k
r i t i n e v r ijednos ti . O v d j e j e u p r o c e s u r eg e n e r ac i je
o d l u u j u i f akt or z aht jev za k i s i k o m i t v a r i m a koje m o g u
oksidirati. O v o j e t r e n u t a k ka d e se ncij al ne m a s n e k is eli n
e bivaju o d l u u j u i m a - k a k o sam ve p o k a z a l a 1951752. - za p o n
o v n o u spos tavl janje sklada u r e d u k c i j s k o - o k s i d a c i j s
k o m ( r ed ok s) s us t av u n a r o i t o za a p s o r p ciju k is ika u c i
t o k r o m n o m sustavu. Z a t i m dal j nj im l ijeenjem r a n e , u p r o c e
s u r eg e ne rac ij e u k o j e m j e r a z m n o a v a n j e st a ni ca u b r
z a n o , ovaj p r o c e s ostaje s v e j e d no p o d k o n t r o l o m v r h
u n s k i u r e e n o g s u s t a v a sam o g tijela. N e ov i s n i , n e o g r
a n i e n i rast t i m e j e o n e m o g u e n . K ao Zakljuak: u v i e s t r u
k o n e z a s i e n i m m a s n i m k i s e l i n a m a nalazim t va r koja j e
s p o s o b n a utjecati n a n e zr e l o dijeljenje, n a r o i t o s ta n i c a
k a r c i n o m a , bez n e e l j e n o g efekta te t n o g utjecaja n a z d r
av e stanice k a o ni na v it al ne funkcije. O v a t v a r u sp o st a v lj a s
klad u p o r e m e enom organizmu. M o j e j e uvjer enj e da ovaj p r e d l o e
n i n a i n ist r ai vanja daje na j k r a i p ut za lijeenje i izljeenje od k a r c
i n o m a . O v o j e n a jp re a p o t r e b a i p u t do p r a k t i n i h rez
ult at a. T o j e t a k o e r n a j pr e a p o t r e b a k a k o bi se p o t v r
d i l a i straivanj a na t o m polju. Z n a n s t v e n i i h u m a n i t a r n i
razlozi zaht ijevaj u ispravljanje d o s a d a n j i h tokova.
I). N ovi smjerovi u analiziranju m asn oa
O t v o r i l a s am n o v e p u t e v e anali ze m a s n o a k r oz razvoj p a
p i r n e k ro ma to gr af i j e m a s n o a (1950). T o j e z na i l o da su po
pr vi p ut m a s n o e , m a s n e ki se li ne i l i p o p r o t e i n i m o g l
i biti o t k r i v e n i n e p o s r e d n o i u vr lo m a l i m k o l i i n a
m a , te t a k o p r o u a v a n i i o k a r a k t e r i z i r a n i k r o z m i
kr o a na l iz u . Npr. k o r i t e n j e m k o b a l t n o g i z o t o p a C 0
6 O uspj elo mi j e dobi ti p r v o r az dvajanje ulja, l inolne i l i no l e n
sk e kisel ine, a p o m o u r a d i o a k t i v n i o g j o d a d o bi ti p r v
i n e p o s r e d n i j o d n i broj (op. izd. - to
76
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
j e vei j o d n i br oj , vie i ma n e z a s i e n i h veza u m a s n o i ) . O r
i g i n a l n e studije na o v o m polju obj avlj ene su u a s op i s u " M a s
n o e i s a p un i" (Oil & Soap). D r u g i opisi na l a z e se u knjizi " F o t
o e l e m e n t i ivota" ( F o t o e l e m e n t e des L e b e n s , 1979.) te u
djelu " S i n d r o m m a s n o a " (D a s F e t t s y n d r o m , 1959.) ka o
i u djelu: " O s n o v n a funkcija di sanj a u o d n o s u n a a u t o o k s i
d i r a j u a hranjiva" (Die e l e m e n t a r e F u n k t i o n de r A t m u n
g in i h r e r B e z i e h u n g zu a u t o x y d a b l e n N a h r u n g s s t
o f f e n ) . P r i s u t n o s t i tetni utjecaj p o l i m e r i z i r a n i h m
a s n o a v i e s t r u k o n e z a s i e ni h m a s n i h ki se li na u p o l
i - u l j i m a d o k a z a n a su i p o t v r e n a u p o k u s i m a na i v o
t i n j a m a (1951.). 0 o v o m e postoji publ i k a ci j a i k or e s p o n d
e n c i j a s M i n i s t a r s t v o m za h r a n u (1952.).
2.) N o v a b i o l o k a o t k r i a k o j a se o d n o s e n a v i e s t r u k
o n e z a s i e n e
m a sn e kiseline bo ga te P i- e le k tr o n im a u lip id im a O t k r i l a s
am i po p r v i p u t d o k a z a l a znaaj c i s- l ino lne k i se l in e u fun
kciji d i n i h e nz i ma . L i n o l n a ki s e li na k a o p a r t n e r s ul
f hi dr il ne s k u p i ne u st va ra nju l i p o p r o t e i n a o t k r i v e
n a j e i d o k a z a n a te j e r a z m a t r a n njen o s n o v n i znaaj i utj
ecaj na sv ak u v it a l n u funkciju (1952.). U t o m ko nt e k s t u p r o u a
v a l a sam e l e k t r o m o t o r n u funkciju P i - e l e k t r o n a v i e
s t r u ko n e z a s i e n e l i no l ne ki se li ne u m e m b r a n i lipida i
m i k r o s t r u k t u r i p r o t o p l a z m e , za funkci ju ivaca, za izluiva
nje, za m i t o z u , ka o i za p r o p a d a n j e stanica. T o r s t e n T h u
n b e r g j e n a p i s a o 1951. u p r i r u n i k u B. F l a s c h e n t r a
g e r a : " V r h u n a c p r o b l e m a m e d i c i n e je: "nai veliku n e p o
z n a n i c u " , tj d r ug i p a r s u l f h id r il ne s k u p i n e u a u t
o o k s i d i r a j u e m s u st a v u stanice. L i n o l n a ki se li na j e d
o k a z a n a k a k o j e Ona ta "velika n e p o z n a n i c a " . U p o k u a j
u da p o n o v n o p o t a k n e oksidacij u koj u sprjeava stvaranje t u m o r
a , O t t o W a r b u r g j e p r e t p o s t a v i o d a m a s n e k is el ine
u t o m p r o cesu igraju z n a t n u ulogu. Njegovi poku aji da to p o s t i g n
e p o m o u m a s l a n e ki se li ne ili ki s e li ne k o k o s o v e m a s n
o e nije uspio. On to nije h t i o i n t e r p r e t i r a t i k a o " n e o e k
i v a n i " obrat. Ja ovdje k o r i s t i m vi-
77
R ak - problem i rjeenje
e s t r u k o n e z a s i e n u c i s- l i no l nu ki s e li nu b o g a t u P i
- e l e k t r o n i m a kao najhitniji i m b e n i k . T i m e se p r o c e s ok
s ida ci je n o r m a l i z i r a . Ov o se o d n o s i na l i p id n u m e m b
r a n u stanice. P o t v r e n o j e i fotografski s n i m l j e n o (1953.) z a
l i p i d n u m e m b r a n u eritrocita. O v o je pojava koja n e d o s t a j
e k o d obolj enja od k a r c i n o m a : l ip i d n a m e m b r a n a i njen e
l e k t r o m o t o r n i uinak. Ivar Bang koji j e m n o g o r ad io n a znaaju l
ip oi dne m e m b r a n e (1911.) p re t p o s t a v i o je da n e k a m a s n
a kiselina u o v o m sluaju igra zna a jn u ulogu. Tu se radi o autooksidaciji, os
jetljivosti na svjetlo. Z a klj u io je da "to nije olei nska kiselina". D o k j
e Ivar B a n g s m a t r a o d a j e cjelovitost l ipi dne m e m b r a n e p r e
s u d n a za sve v it al ne funkcije, on k o m b i n i r a ovu p oja vu etioloki
s p o j a v o m i s av l adavanj em k a r c i n o m a (1911.). O n o s t o j e
ovdje n edo st aj al o bila j e m e t o d a p o tv r i v a n j a linol ne kiseli
ne.
Hans von E u l e r u S t o c k h o l m u j e 1949. g o d i n e n a v e o d a j e
"odvajanje m a s n o e " z a j e d n i k o svojstvo svih t i p o va t u m o r a
gdje se n o r m a l no ne n al az i u l i p o i d n o m obliku. Npr. funkcija v
i e s t r u k o n e z a s i e n i h k i s e l i n a k a o p a r t n e r s ul fh
id r iln e s k u pi n e t a k o e r s av la da va to od va j a n je m a s n o a
u krvi!
A. I. V i r t a n e n iz H el si nk i ja sloio se s m o j i m k o m e n t a r o m
iz Basela 1952.g. Izjavio j e k a k o j e o p a z i o d a j e p o v e a n o n a
k u p lj a nj e m a s n o a u stanici j e d a n od kriterija za n e a k t i v n
o s t funkcije lipida. To o m e t a j u e d j e l o va n j ej e u o e n o u svi
m i s t ra i va n j i ma koja se tiu l ipi da i l i p o p r o t e i n a , s a m o t
o m e t o d a o t k ri va n ja v i e s t r u k o n e z a s i e n e l i n o l n e
ki se li ne do 1951. g o d i n e nije post oj al a.
M o j a p r i m j e n a n o v e anal iti ke m e t o d e ispitivanja lipida u k r
v i u p o e t n o m stadiju iz k ap i krvi na p a p i r u r e z ul t i r a l a j
e - i z m e u o s tal og - u z na a jnoj m e t o d i o t k r iv a nj a k a r c i
n o m a ka o i st var anja t u m o r a u inicijalnoj fazi, koji r a di o l o k i
n is u j o m o g l i biti o t k r iv e ni (u svezi s t i m e vidi l a n ak obja
vljen 1952. u "Oil & Soap" k ao i na slici u "Fat S y n d r o m e " 1959, Tabela
II, si. c, d i e.). 78
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
Po k u s i n a o v o m c i t o k r o m n o m r e p u koji j e p o z i t i v a n
na k a r c i n o m p r e k o g a m a udjela l in o l n e ki seli ne, bili su p r
a v o ot krie. Je da n m i k r o g r a m l i n o l n e ki sel ine d o d a n n a
ka p kr vi i n h i b i r a kriterije koji su tipi ni za k a r c i n o m . Do d a
n a d a n a n j e g a ovi n a i ni p o t v r i v a n j a k a r c i n o m a j o s
u sigurniji i j e d n o s t a v n i j i n eg o r a d i o l o k e p o t v r d e .
G o d i n e 1953. p o d u z e l a s am l okalizaciju ovih o t kr i a u tek i zv
aenoj k r vi sa d v o f a z n i m k o n t r a s t n i m m i k r o s k o p o m ! O
v o j e bilo p o d u z e t o n a z d r a v i m o s o b a m a i na b o l e s n i
m o s o b a m a koje su p o e l e p r imj e nj ivati u l j n o - p r o t e i n
s k u p r e h r a n u .
Saetak rezultata:
Sparivanje s ulf hi dr iln e s k u p i n e za sve tvari koje ine s ta n i c u sa
cis-lin o l n o m k i s e l i n o m , v j e r o v at n o k o m b i n i r a n o m
s l i n o l e n s k o m k i s e l i n o m koja j e b og a tij a e l e k t r o n
i m a , tvari su od v i e s t r u k o g fiziolokog znaaj a za sve v it alne funkci
je. N e s t a b i l n i v o d i k su lf hi d r il ne s k u p i n e , u zajednici
sa s u s t a v o m b o g a ti m P i - e l e k t r o n i m a c is - li no l ne k
i se li ne ili c i s -l in o le n sk e kiseline, ili d r u g e v i e s t r u k o
n e z a s i e n e ki se li ne stvar a p r e d u v j e t za v o d i k o v m o s
t l i p o p r o t e i n a s v i s o k o m r a z i n o m energije koja j e n e o
p h o d n a za sve r a z m j e n e e l e k t r o n a u i v o m s ups tr atu. B o
h r o v i uvjeti za frekvenci ju s vj et losnih k v a nt o va , fotona, u a p s
o r p ciji ili emisiji, vrij ede u t o m v o d i k u , k a k o bi se en e rg ij
a P i - e l e k t r o n a p r en ij el a b j e l a n e v i n a m a . Ove tvari
ve li ko g fi ziol okog znaaj a, a u t o o k s i d i r a j u e su, osjetljive na s
vjetlost, pri k u pl j a ju i p r o v o d e f otone, i maju veliki afinitet p r
e m a k i si ku i vel iku e l e k t r o m a g n e t s k u silu u o d n o s u na
a p so r p c i j u s u n e ve energije; m o r a j u s ta lno biti o p s kr b l j
i va n e i biti s ta ln o f u n k c i n a l n e k r o z n e z a s i e n e m a s
n o e s n j i h o v i m P i - e l e k t r o n i m a koji se n a l a ze u h r a
ni . O va funkcija v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n o a , m a s n i
h k i s e lina, lecitina, uklj uuj ui lipide sa s vo j s tv o m b r z o g irenja s
v e l i k o m povrinskom a kt i v n o s ti , p r o u a v a n a j e p o m o u p a
p i r n e k r o m a t o 79
R a k - problem i rjeenje
grafije, z a t im i na tek izvaenoj k r v i p o d d v o f a z n i m k o n t r a s
t n i m m i k r o s k o p o m , npr. n a li poi dnoj m e m b r a n i er it r oc
i ta, (ja s a m bila p r v a o s o b a koja j e to p r i m i j e n i l a n a krv
i ) . Sloj li pi da od v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n i h ki seli
na j e z n a a j a n u o d n o s u n a d o p u n j a v a n j e lipida na ivoj lju
dskoj koi.
3.) Funkcija Pi-elektrona m asn ih k iselina u skladu s b iologijom elektrona
C r p i l a s a m iz biologije e l e k t r on a k ak o bih p r o ir i la n o v o
steeni uvid u znaaj v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n i h ki se li na
za biologiju l i p o i d n e m e m b r a n e , m e t a b o l i z a m m a s n o
e za disanje, st varanje p r o t e i n a i mit o z u , za p r o c e s rasta. D i
e n i ( Pi - el e kt r o n i ) djeluju k a o b az e u irem s mi sl u rijei. Ovako
otkrivena m og un ost kontroliranja redukcijsko-oksidacijskog p o t e n c i j a l
a o m o g u u j e da se m e t a b o l i z a m v i e s t r u k o n e z a s i e n
i h m a sn o a dovede u kombinaciju s b ioloko -im unolokim procesom l i m f n o g
sustava. O v o utjee na i m u n o b i o l o k i p r o c e s za sve o b r a n e o
d bolesti, za izluivanje a n a r o i t o za funkciju m e m b r a n e b ub r e g a
, j e t r e , p r o st a t e , e luc a i g u te r a e , a k o n t r o l i r a i s
e k s u a l n e funkcije ( vi di "Das F e t t s y n d r o m e 1959.). U s k l a
d u s b i o l o g i j o m e l e k t r o n a cis oblik m a s n i h k i s e l i n
a uvijek je bogatiji e l e k t r o n i m a . S d r u g e st ra ne u i n a k tra
ns o b li ka p o d r a v a t e n d e n c i j u m a n j k a energije, djeluje p r
ot i v p o v e a n e r a z i n e energij e o b l a k a P i - e l e k t r o n a
pol iena. O v o se o d n o s i n a p o l i m e r i z a t e m a s n o a , koji se
k o r i st e k a o e m ul g a t o r i . P o l i e ns k i spoj djeluje ka o o sc
il at or za e ner gij u e le k tr o n a . Ov o djeluje na Cijeli o b l a k P i
- e l e k t r o n a , na i n t en zi t e t ap so r pc ij e preferi rajui vee v a l
n e d u i n e svjetlosti. R a d N ie ls a B o h r a koji se o d n o s i na e n
e rg e t sk i ni vo v o d i k o v i h el ek t r o n a z n a aj an j e za funkci j
u v o d i k o v o g m o s t a te l i p o p r o t e i n a iz vie80
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n i h ki se li na i sulf hi dr ilne s kupi
ne. U r a z m j e n i k v a n t o v a energi je u b i o l o k o m sust avu, v o
d i k o v se m o s t s m a t r a j e d i n i m m j e s t o m br ze i u s m j e r
e n e r a z m j e n e energi je u b i o l o k o m s u s tavu. U o v a k v o m k
o n t e k s t u m o g u n o s t k o n t r o l i r a n j a , p o v e a va n j a
ove e l e k t r o m o t o r n e sile k r o z P i - e l e k t r o n e n e z a s i
e n i h m a s n i h k is e li n a i lipida, od p r e s u d n o g j e z naaj a k
a o a n t i - en t r op i j sk i faktor za sve p r o c e s e v i ta l ni h funkc
ija n a r o i t o za lipide u svim s t a n i n i m m e m branama. Po ve an j e e
l e k t r o m o t o r n e sile l i p o p r o t e i n a , P i - e l e k t r o n
a u li poi dnoj m e m b r a n i , m o e se p ro ci je ni ti ne s a m o p r e m a
br oj u Pi- el ek tr ona . O n o se m o e pro c ij en i ti i re la ti vn o, npr
. p r e m a d u i n i p o l i e n s k o g lanca. Tako tri d v o s t r u k e n e z
a s i e n e veze l i n ol e ns ke ki sel ine (okt o d e k a d s k e ) m n o g o
su u in ko vi ti j e n e g o etiri d v o s t r u k e veze p o l ie ns ko g spoja
s 20 ili 26 lanaka. U o v o m p r o c e s u m e u t i m d r u g e s r o d n e tv
ari k a o k a r o t i n , v i t a m i n E s j e d n e strane, i tvari koje slue z
a k o n z e r v i r a n j e s d r u g e s t r a n e m o r a j u t a k o e r biti
u z et e u r a z m a t r a n j e . Vis oko s t i m u li r aj u e stanje p o l i
e n a t a k o e r utjee na afinitet p r o t o n a , n a t e n d e n c i j u s tv
a ra nja P i - k o m p l e k s a npr. s m e t a l i m a . Akt ivi r anj e energi
j e P i - e l e k t r o n s k o g o bl ak a od o d l u u j u e g j e utjecaja n
a e n e r giju r ez o na n ci j e . O v a r e z o n a n c i j a , int er akci ja
k v a n t o v a k a d sile r a z m j e n e ut je u ne s a m o na r azliite m o g
u n o s t i u n u t a r sustava, n a P i - e l e k t r o n s k i oblak, n a v o
d i k o v m o s t , o b u h v a a funkciju m e m b r a n e u p r e n o e n j u t
vari i p r e n o e n j u energije. Na ove r e z o n a n c i j s k e p r o c e s
e m o e s n a n o utjecati vanjski utjecaj e l e k t r o m a g n e t s k o g pol
ja koje s t va ra fotone. Kol iko j e m e n i p o z n a t o , j a sam bila p r v
a koja j e o tkr il a i r a zr a di l a o vu i n te ra kc ij u f o t o na i P i
- e l e k t r o n a koja u svojoj funkciji j o u v i j e k p r i z na j e i u v
a av a n as lj ee p r e t h o d n i k a : k v a n t e s ol a rn e energije. Obj
avi la sam ovaj o d n o s na m e u n a r o d n o j ra zi ni u svojoj knjizi: " L
a s e r o m p r o t i v k a r c i n o m a " ( L a s e r s t r a h l e n gegen K
r ebs , 1968.) to j e t a k o e r d o k u m e n t i r a n o ujcnjizi: "S mr t t u
m o r a sv. Il, - d o k u m e n tacija".
81
R a k - problem i rjeenje
4.) Kvantna biologija Pi-elektron sk og oblaka u viestruko n eza sie n im sustavim
a
N o v o o t k r i v e n a k lj u n a funkcija v i e s t r u k o n e z a s i e n i
h m a s n o a iz h r a n e j a s n o j e vidljiva k o d ovjeka u m e m b r a n a
m a ali i k a o sastavni dio p l a z me . O v o se o d n o s i na cijelu stvar
n a r o i t o ako se n a nju gleda iz p e r s p e k t i v e k v a n t n e biolog
ije. Fi z i ar Erwin S c h r o d in g e r t rai o j e "a nt i - en t r op ij sk i
faktor" za vital ne funkcije u l j u d s k o m o r g a n i z m u . Sinergija P i
- e l e k t r o n a m a s n o a i fo t on a s u n ev e energije o m o g u u j u
da ovaj "an t i- en t ro pi js ki faktor" vi t a l n i h funkcija u l j u d s k
o m o r g a n i z m u b u d e o t kr ive n. P r o u av a ju i s p o s o b n o s
t tvari da zrai, fiziar Lo ui s de Broglie o t kr io j e d o b a r n a i n p r o
mi l j an j a o d u a l i z m u p r i r o d e svjetlosti. I z v a n r e d n a fi
zikalna o b r a d a funkcije f otona koje j e d o k a z a o fiziar K e n n e t h
W. F o r d (vidi: "Svijet e l e m e n t a r n i h estica") istakli su k v a n t n
u elekt r o d i n a m i k u za djelovanje e l e k t r o n a i f otona k a o f u
n d a m e n t a l n o djelovanje, k a o e l e m e n t a r n i dogaaj svih i nt e
r ak ci ja u p r ir o di . Moj j e r ad bio pr vi koji j e specificirao ove "dog
aaje od f u n d a m e n t a l n o g znaaja" z a s n o v a n o m n a m e t a b o l
i z m u m a s n o a , P i - e l e k t r o n a u zaj edni ci s f o t o n i m a en
ergije Sunca. E l e m e n t a r n a r a z m a t r a n j a K e n n e t h a W. F o
r d a o t o m e "biti ovjek" ili "biti anti-ovjek" o m o g u u j u n a m s p o z
n a v a n j e o kvi r a u k o j e m bi t r e b a l o r a z m a t r a t i moj r a
d na P i - e l e k t r o n i m a v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n
o a i r e z o n a n c i j e sa s o l a r n o m e n e rg i j om . S u n e v a svj
etlost i n t e g r i r a n a u v i t a l n i m f u n k c i j a m a l j uds ko g
bia p u t e m e s e nc i ja l n ih m a s n o a , lipida, p r eds t av lj a t a kv
u o s n o v n u v i t a l nu funkciju da p o r e m e a j i j a s n o utjeu n a l
judski o r g a n i z a m . D i n a m i k a svih funkcija m e m b r a n a p o tj
ee od ovih lipida. S u n e va svjetlost, e s e n ci j a l na za v i t a l n e funk
cije lj ud s k og o r g a n i z m a bi va p r i v u e n a , u pi j ana, p r o v
o e n a i u s k l a d i t e n a ka o k v a n t n i d i s k o n t i n u t e t u r
e e n a snagom s u n e v i h e l e kt r o na , p o m o u P i - e l e k t r o n
s k o g s us tava ka o e ner gij a u v i t a l n i m p r o c e s i m a i kao "a
n t i- en tr op ij s k i faktor". 82
U lo m esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijama ljudskog organizmu
F o t o n ne stari. Vr ij eme za fot on ne tee zahvaljujui njegovoj brzini, b r z
i n i svjetlosti. U interakciji s m a t e r i j o m , tj. i vi m t k i v o m , fo
ton u interakcij i s P i - e l e k t r o n i m a na v i s o k i m e n er g i j s
k i m r a z i n a m a , p r e n e si ener gij u n e o p h o d n u za ljudski o
r g a n i z a m na v i s o k o o r g a ni z i r an u m a t e r i j u ovjeka. Ener
gi ja f o t o n a p r e n o s i u obl ak P i - e l e k t r o n a dio p r i r o d
e svjetla na i vu t var l judskog bia. P r e m a z a k l j u c i m a F r i e d r
i c h a D e s s a u e r a ljudsko bie m o e s p r e mi ti vie s u n ev e e n e r g
ije n e g o bilo koji dr ugi obli k ivota. Svjetlost p o sp j e u j e evoluciju. N
e d o s t a t a k fo to na u ivoj tvari sprjeava evoluciju. Taj n e d o s t a t a
k p o t i e razvoj "anti ovjeka" (njem. antimensch, prema
F e y n m a n u ). K v a n t n a r a s po d j e l a ostaje b i t n a za
r a s p o r e i v a n j e energije. P i - e l e k t r o n i v i e s t r u k o n
e z a s i e n i h m a s n o a k a o k v a n t o v i o d g o v a r a j u f o t o
n i m a sunca. Pojave ove o s n o v n e interakcije m o g u se p r ik a z a t i
r a u n s k i m d i j a g r a m i m a . Oni ut j eu n a v i soki nivo o r g a n i
z i r a n o s t i l j ud sk og bia. Z a p a n j u j u a ul oga fotona, svjetla u
o s n o v n o m s u s t a v u l j ud s ko g bia, postaj e j a s n a u o k v i r
u ovih p romi l janj a. T a k o e r j e j a s n o k a k o j e o p s e n a s m e t
n j a koja dolazi od j e s t i v i h m a s n o a to se n a l a z e u h r a n i d
a na nj ic e ( me so , m e s n e p r e r a e v i n e , k o n z e r v a n s i )
, l omi i sprj eava funkciju P i - e l e k t r o n a u interakciji sa s u n e v o
m e ne rgi j o m. N a p r e d a k p r i r o d n i h z n a n o s t i ne m o e za
tvorit i oi p r e d o vi m o s n o v n i m p i t a n j e m stvaranja. N j e n a t
va r v a l n i h polja, i z l o en i h svjet losti i sa e ti h u P i - e l e k t
r o n i m a m a s n o a b i t n a j e za v it a lne funkcije k a o i za p r e v
l a d a v a n j e st varanja t u m o r a .
5.) Praktina prim jena
P r a k t i n a p r i m j e n a ovi h o t k r i a P i - e l e k t r o n a iz m a
s n i h k is eli na i nji h o v e sinergije s f o t o n i m a s u n e v o g svje
tla j e d n o s t a v n a j e i uspjena. O n a j e u s p j e n a i za b o l e s n
i k e s k a r c i n o m o m . Realizacija j e tako s t r u k t u r i r a n a da
v i t a m i n i koji p o t i u rast, lecitini i m e t a l n i spojevi p o t p o
m a u f unkci ju v i e s t r u k o n e z a s i e n i h m a s n o a u u z a j a
m n o m
83
R a k - problem i rieenie
djelovanj u s p r o t e i n o m koji sadri s u m p o r . T r e b a m o p o n a jp
r i je k o ristiti i z r a v n o s u n e v o svjetlo, ali isto p r i m i j e n
i t i i E L D I ulja iz va na k a k o bi se po sp je i la a ps or pc i j a Sunca
u p o d r u j u irenja d u g i h v a l ova. (ELDI ulja su ulja koja s a dr e P i
- e l e k t r o n s k i o bl a k l i n o ln e kisel i ne i l i n o l e n s k e k
is el ine ka o i v i t a m i n E u p r i r o d n o j s t r u k t u r i , e t e
r i n a ulja i s ul f hi d ri ln u s k u p i nu ) . P o t r e b n o j e izbjegava
ti zr a enj e i tvari k o j e ima ju u i n a k ral anj ivanja n a spajanje m a s n
o a i p r ot e in a . To su tvar i koje djeluju n a r k o t i k i , a n er i je
tk o su to tvari koje s ma n j uj u bol. Nj ih se t r e b a kl oni t i j e r o m
e t a j u stvaranj e energi je i funkciju l i p o i d n e m e m b r a n e . P r
a k t i n a p r i m j e n a ulja k a k o za v a n j s ku t a k o i za u n u t a
r nju u p o t r e b u d oi s ta o m o g u u j e de akt iva ci ju n a r k o t i
k i h tvari.
R a z m a t r a n i p r a k t i n i u i n a k ove u l j n o - p r o t e i n s k
e p r i m j e n e : K o d l i m f o g r a n u l o m a u i n a k j e vidljiv b r
z o, do njega r e la t iv n o s i gu r no d ola zi t e j e o d r i v 10 ili ak 20
g odi na. Za t u m o r e p r o s t a t e ili d o j k e t u m o r se esto ot opi i
li e l i m i n i r a u r o k u od n e k o l i k o tjedana. P o m o j e m o g u a
ak i n a k o n p o s t u p k a s c itostat i c i m a i k o d p oj av e m e ta s
ta z a. U i n a k ove u l j n o - p r o t e i n s k e m e t o d e k o d t u m o
r a m o z g a u l ateralnoj k o m o r i m o z g a vr lo j e i z n e n a u ju i.
O b i n o j e odvajanj e i el imi na ci ja t u m o r a za p a c i j en t a i obi
telj vidljiva k r o z p o d r u j e n o s / g r l o . Ov o j e stanje o d r i v
o npr. k o d o d r a v a n j a p r i n c i p a u s kla du s p r e t h o d n i m
s m j e r n i c a m a . Ne dol azi do pojave d o d a t n i h t u m o r a ili m e
t a s t a z a . K o d l e u k e m i j e u djece u s pj eh j e brz i j a s a n .
Ovdj e j e vr lo uoljiv u z r o k z a s n o v a n n a p r e h r a n i . Za stari
je ljude s l e u k e m i j o m i t u m o r o m s l e z e ne , u sp je h nije t a
ko brz, ali j e si guran. D o v o l j n o j e navest i ovaj pr i mj er : za z n
a n o s t d o v o l j n o j e p o sp je i v a t i sile r as t a k a k o bi se n
a d v l a d a o zastoj u svezi s n a s t a n k o m t u m o r a . H a n s v on E
u le r u t v r d i o j e da st ra ne (vanjske) m a s n o e z n a e zajed84
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
n i k o svojstvo za sve t i po v e t u m o r a . Sve t et nost i k a r c i n o m
a (cancer noxa) p o k a z u j u svoju k a n c e r o z n u t e t no s t s a m o a
ko se o s l o ba aj u u m a s n o i , n a r o i t o u "loe mas n o e ". M a s n o
e b o g a t e P i - e l e k t r o n i m a u zajednici sa s u l f h i d r i l n
o m s k u p i n o m u p l a z m i i m e m b r a n a m a n a d vla da va ju odvaj
anje m a s n o a koje su tijelu st r ane. O n e n a d v l a d a v a j u u i n a
k b e n z p i r e n a (op. izd. - k a n c e r o g e n o g sastoj ka d i m a ) i t
et no st karcinoma.
6.) Moj put z n a n stv en o g dokazivanja
G o d i n e 1951. k a o vii s t r u n j a k za m a s n o e i m e d i k a m e n t
e ra di la s am trajno: a) na funkciji " l i po t ro p n ih " m e d i k a m e n
a t a ; b) na analizi za o d r e i v a n j a m a s n o a i m a s n i h kiselina.
O p a z i l a sam: u svijetu m e d i c i n e tip m a s n o e lipo nije u i s t
ra iv a nj im a r a z m a t r a n n a " l i p o t r o p n i m " t v a r i m a .
G o d i n e 1951. mo ji e k s p e r i m e n ti (vidi: " S i n d r o m m a s n o
a " - D a s F e t t s y n d r o m , t a be la I. slika C) dokazali su a d he zi
ju s ulf hi dr il ne s k u pi n e na d i e n s k e m a s n e k is eli ne i utjec
aj su lf hi d r il ne s k u p i n e n a t o p i v o s t m a s n o a . P r o l a
j e cijela g o d i n a prije n e g o to s a m sa p r o f e s o r o m K. us pje la
obj av it i ova z n a n s t v e n a ot kr i a, t e o r e t s k i rad p o t k r i
j e p l j e n p r a k t i k i m d o k a z i m a . O t p o r a j e bilo m n o g
o . I doi st a, g o d i n e 1952. k a d s a m odbila p o n u d u p r o f e s o r
a K. da n i ta ne o bj a vi m u z a m j e n u za n o v a c utnje, n i s a m u p o
t p u n o s t i shvatila m o g u n o s t posl jedi ca. I zgubi la s am p o s a
o i bilo k a k v u m o g u n o s t r a d a u n e k o m inst itut u. No m o j a j
e o d l u k a bila i s p r a v n a u slubi isti ne u z n a no s t i . Svojim n a
p o r i m a , u s u r a dn ji s k l i n i k a m a k a k o b i h p r i m i j e n
i l a o t k r i a u s t v a r n o m ivotu, uvijek sa m n al a zi la prijatelje a
li i vrlo k r u t e p r o t u mj e re . Veliki ka pi tal t v r t k e Uni lever,
p r o i z v o a a m a r g a r i n a , s vr em e n a na v r i j e m e bi se pojav
ljivao p u t e m s u d s k i h tubi. S t i m e j e p o 85
R a k - problem i rjeenje
v e z a n i p r e k id m o g stu d ira n ja m e d ic in e . U to m k o n t e k s
t u prof. M. u G o t t i n g e n u s k o n a o je vlastiti ivot. U m ojoj vlasti
toj p r a k s i d o la z im do sljedeih zaklju aka. N ajvei utjecaj k a p ita la in
d u s tr ije U n ile v e r i "stru njaci" bili su ovdje ta k o e r opipljivi. "
u d n ja za z la to m stvara n e izljeiv u z b r k u u g la v a m a ljudi" u s tv
r d io j e Las C a s a s p r e d Karlom V . u svojim n a s to ja n ji m a da sp
rijei t r g o v in u ro b lje m . A d a n a s j e isto. N eizljeiv a z b r k a k o
ris ti se u tisk u u o d n o s u na p r o b l e m m a s n o a . O n i koji k o
n tr o lir a ju tisak svjesni su da p o s to ji ra z lik a iz m e u lin o le n s
k e k ise lin e s a k tiv n im P i - e l e k t r o n i m a u p r i r o d n o m
o b lik u i " lin o le n sk e kiseline" k oja je stab iliz ir a n a , d e f o r
m i r a n a , d e a k tiv ir a n a , k a o s t o j e sluaj s lin o le n s k o m k
is e lin o m u t r a n s obliku. D io j e p l e m e n i to s ti iste z n a n o s
ti da oni koji je slijede n ik a d ne zabo ravljaju n je n u p r i m j e n u u
k o r i s n e svrhe. U z n a n o s t i se s m a tr a m u d r o u k a d se n e t
k o o d lu u je da ov u z n a n o s t p r a v i ln o i p r a k t i n e p rim ije
n i.
7.) Saetak saznanja o viestruk o n eza sie n im m a s n o a m a za d in a m ik u ivo
tn ih procesa
P r e s u d n i g ra n i n i sloj ive tvari je l ip o id n a m e m b r a n a . Sta
nje n jene e n e rg ije o d lu u ju e je za e l e k t r o m o t o r n u silu v i
ta ln ih funkcija. H em o liti k i u i n a k r e n d g e n s k i h z ra k a n a e
ritr o c ite z a sn iv a se n a p r o m j e n i l i p o p r o te in s k e ljusk
e. (F. D e s s a u e r ). D o u s p o s ta v e o te e n o g lip id n o g sloja n
a e r itr o c i tim a d ola z i p r o v o e n je m u l j n o - p r o t e i n s k
e p r e h r a n e i t o j e k lju n i k o r a k za u s p o s ta v u lip o id n
e m e m b r a n e kao kriterij v ita ln ih funkcija. Pojava s i m p t o m a b o
le s ti i k a r c i n o m a n a k o n r e n d g e n s k o g z ra e n ja te s u p
r o t a n u in a k P i- e le k t r o n a p o k a z u ju koliki je r a s p o n p
r o c e s a e n tro p ije i a n t i - e n t r o pijsko g u i n k a u k o je m o
vdje tr e b a p r o m a t r a t i oba; s j e d n e s tra n e entro p ija (kaos)
i u s m r e n je t u m o r s k i h (ali i s u s je d n ih z d r a v i h ) sta n
ic a
86
Uloga esencijalnih masnih kiselina u ivotnim funkcijam a ljudskog organizmu
p o m o u r e n d g e n s k i h zra ka , a s d r u g e str a n e djelovanje P i-
e l e k tr o n a k ao a n te n e za s u n e v u e n e rg iju kao iv o tn o g e l
e m e n ta , kao foto elem e n t a ivota, k a o a n t i - e n tr o p ijs k o g i
m b e n i k a ivota. Sve to p r o d u b lju je p o te n c ija ln u p r a z n i n u
u r a v n o te i energije v i t a l n ih fu nkcija k ro z m u ta c iju , d e a
k tiv ir a n je r a v n o m j e r n o g p r o t o k a u m e t a b o l i z m u ,
o m e ta t a k o e r r a z m je n u e le k tro n a , p o s p je u je e n tro piju
u iv o tn o m p r o c e s u i p o g o d u je n a s t a n k u k a r c in o m a .
A sve to p o v e a v a r a v n o te u energ ije s o la r n ih P i- e le k tr o n
a , p o d u p i re k v a n tn i t r a n s p o r t , d i s k o n t i n u i r a n
o p r e m a p o tr e b i, p u n i sk la d ita e n e rg ijo m , p o v e a v a p o
te n c ija l iv o tn e e nergije, te ta k o djeluje p ro tiv raka. U s u v re m
e n o j fizici z n a n je o e l e k t r o n i m a p r o ir ilo se n e v i e n o
m b r z i n o m n a k o n o tk r i a v a ln ih k a r a k te r is ti k a e le k t
ro n a . Z n a n o s t o e l e k t r o m a g n e t i z m u d o n ije la je velik
i n a p r e d a k u te h n o lo g iji. Sada p re d s ta v lja b ita n e le m e n
t koji n as, p r im ije n je n na b io lo k e p r o b le m e , ui k a k o u p ra
v lja ti u z r o c i m a i p r e v la d a ti po javljivanje k a r c in o m a . R
e la tiv isti k a d i n a m i k a e le k tr o n a m o e sada biti u g r a e n a
u iv o tn e p r o c e s e lju d sk o g bi a p o m o u P i-e l e k tr o n a v i e s
tr u k o n e z a s i e n ih m a s n o a , u s m j e r e n i h p r e m a s u n c
u iz k v a n tn e p e r s p e k tiv e . F iz i k o - k e m ijs k a s t r u k t u
r a o b la k a P i - e le k tr o n a u lip o id n o j m e m b r a ni, s n jih o
v im d je lo v a n je m na sile e l e k t r o m o t o r n o g polja u m e t a b
o liz m u , i za a p s o rp c iju fo to n a za p o h r a n u so la rn e e nergij
e, p r e d s ta v ljaju vrlo z n a a ja n p re d u v je t za v ita ln e funkcije
, p o t v r u j u da su ko m e n ta r i Ivara B a n g a d o k a z a n o istiniti
:
Masnoe su one tvari to upravljaju svim vitalnim funkcijama.
87
R ak - problem i rjeenje
Slijede neke od napomena amerikog lijenika dr. Jana Roehma koji je detaljno prouio
moj nain lijeenja.
"elio b ih da svi m o ji s tu d e n ti s te k n u z n a n je b i o k e m i a r a
i k v a n t n o g fiz i a ra k a k o bi bili u stanju shvatiti sav re n sastav u l
jn o - p r o te in s k e p r e h r a n e . O n a j e u d e sn a ! Ideja s k o n
z u m i r a n j e m a m p a n jc a ta k o je lako p rih v a tljiv a , te m o e
ljude izvui iz s a m r t n e postelje. K listir od 250 mi ulja jo je j e d a n n
a in p r o d u e n ja iv o ta u n o e n e m u tijelo ulja koja su b o g a ta e le
k tr o n im a . E LD I ulja se m o g u utrljavati u k o u te na taj n a in t a
k o e r u laziti u tijelo. O boljeli od t u m o r a ovu bi p r e h r a n u tre b
a li p rim je n jiv a ti o k o 5
g o d in a . N a k o n tog v r e m e n a t u m o r bi m o r a o n e sta ti u p o
t p u n o s t i . Stanje p a c ije n a ta koji su p r e r a n o prestali s to m
dije to m (jedui m e s o i slatkie) u b r z o se p o g o r a lo i ti ljudi ne m o
g u biti s p a e n i n a k o n ta k v o g m u e n ja svog tijela. Lijeenje k a r
c i n o m a m o e biti vrlo j e d n o s t a v n o i v rlo u s p je n o ako z n a
m o k a k o . Ali interesi in d u s tr ije k a n c e r o g e n i h tvari ne o m
o g u u j e stjecanje ta k v o g znanja. N e k a oni koji b o lu ju od r a k a
(uk ljuujui vas i vae prijatelje) o p r o s te tim utje c a jn im lju d im a to su o
v u je d n o s t a v n u in f o r m a c iju skrivali od vas ta k o dugo."
Osnove mojih prehrambenih savjeta
Osnove mojih prehrambenih savjeta
K ao p r im je r o s n o v e m o je p r e h r a m b e n e u l jn o - p r o te in
s k e p r e h r a n e , eljela b ih na k ra ju ove knjige d o d a ti u p u t e z
a p o e ta k . U slijedeoj knjizi " U ljn o - p r o t e in s k a k u h a ric a "
bit e k o n k r e tn ije r a z d v o je n e i p r i l a g o e n e sm je rn ic e z
a b o le s n ik a i za o b i n o g p o tr o a a . Moj se savjet p r o te e na v r
ije m e i p rilik e na p u to v a n jim a , o d m o r u i d r u t v e n im d o g
a a jim a . U svezi s p r o m j e n o m dijete, m oji savjeti t a k o e r o b u
h v a a ju v a n jsku p r i m j e n u E L D I ulja, k a o i k listir s E L D I
uljem. O ve savjete m o ra ju p rim je n jiv a ti s tr u n e o s o b e koje im a
ju z n a n ja o zn a a ju e le k t r o m a g n e t s k o g po lja u o k o lin i
b o le sn ik a .
89
R ak - problem i rjeenje
Prehrambene smjernice uljno-proteinske prehrane
P o e tn a fa z a (od I. do 3. prijelazna dana), - ovisno o ozbiljnosti
z d r a v s tv e n o g stanja: z o b e n a k a a i Linomel*, sv ako g sata j u h
a od z o b e n e k ae s L i n o m e l o m 3 x d n e v n o 250 g L i n o m e la d
n e v n o s p r o p i s a n i m s o k o v im a piti sok od pa p a je ( F e r m e
n tg o ld ) vrlo je v a n o j e r je p a p a ja b o g a ta e n z i m i m a u 10
h - svjee istis n u ti sok od m r k v e Sva k a k o u z e ti to p lo p ie b a r e
m 3 x d n e v n o , npr. zelen i ili biljni aj. Z a s la d iv a ti sa m o m e d
o m . O v a p r ije la z n a dijeta d o b r a je i za najtee oboljele p ac ije n
te .
U ljn o-p ro tein sk a prehrana od 2. do 4. dana nadalje:
7:00 h I a a ra s o la (sok k is e lo g k u p u s a ) ili iscijeeni sok siro v o g
Ak u p u s a 8:00 h D o r u a k : I alica aja, npr. z e le n o g , po m o g u n o
s t i s m e d o m , z a tim L in o m e l m uesli:
* Linomel je granulatna mjeavina lanenog sjemena s medom - moe se nabaviti samo u
Njemakoj. Nadomjestak su svjee mljevene lanene sjemenke, a moete i sami napraviti L
inomel ako zdrobite laneno sjeme i pomijeate ga sa to prirodnijim medom kojeg moete
nabaviti.
90
Prehrambene smjernice
uljno-proteinske prehrane
Recept za L inom el m uesle
Pom ijeati 2 lice L in o m e la s v o e m (p rv ih dana p o e ti s r ib a n o m ja
b u k o m ), z a tim sloj n a m a z a svjeeg k r a v lje g sira s l a n e n i m
u lje m * p re m a do n jim u p u ta m a uz d o d a t a k arom e. A r o m u d o
d a v a ti u kapim a. L i n o m e l m u e s l i - sastojci: 1 ajna liica m e d a 3
j u n e lice m lijek a (sirovog) 3 j u n e lice l a n e n o g ulja 100 g svjeeg k r
av ljeg sira 2 j u n e lice L in o m e la ili s s a m lje v e n o g la n e n o g
sjem svjee vo e i svjee is c ije tm v o n i sokovi, p a p a y a sok o r a a s to
o e (orasi, ljenjaci, b a d e m i,...)
10:00-11:00
Svjee isc ije e n sok od m rk v e , r o tk v e , k o p riv e , s l i m u n o m ,
p r e m a r e c e p tu
12:00 h
I lica L in o m e la , I aa a m p a n jc a
* Kombinacija svjeeg kravljeg sira (u originalnoj recepturi za Njemaku umjesto sir
a se koristi skuta - njem. tjunrk; svjei sir je skuti najsliniji po svojstvima) i
ulja lanenih sjemenki je osnovica uljno-proteinske prehrane dr. Budvvig. Svjei si
r sadri malo masnoe, ali zato puno bjelanevina, posebice-onih-za-koje je dr. Budvvi
g ustvrdila da sadre aminokiseline "metionin i_cistein. Te dvije aminokiseline im
aiu u svom sastavu sulfihidrilnu skupim! (atome'sumpora i vodika), te se lako po
vezuju s masnim kiselinama. Ako ih poveemo s esencijalnim masnim kiselinama, lino
lnom i linolenskom iz lanenog ulja, tada se one migu transportirati do svake poj
edine stanice putem krvi i sudjelovati u pravilnoj izmjeni kisika i drugih tvari
. Tada je stanica zdrava i pravilno funkcionira. . Da dobijete kvalitetnu smjesu
svjeeg sira i lanenog ulja; dobro ih pomijeajte pomou vilice u tanjuru ili zdjelic
i kako bi postala homogena smjesa. J o je bolje izmiksati pomou miksera ili tzv.
multipraktika, ako je smjesa pregusta i teka za mijeanje, dodajte malo mlijeka.
91
R a k - problem i rjeenje
12:15 h
Predjelo: zdjela salate s m a j o n e z o m od la n e n o g ulja, k a o salatu m
o e te ko ristiti: m a s la a k , g rb ic u , m a to v ila c , celer, ro tk v i
c e , kiseli k u p u s , h r e n , p a p r ik u , z e le n u sa la tu ,... Z a m
a jo n e z u u z m ite : svjei sir, la n e n o ulje, z a in s k u sol, po elji se
nf, u k ise lje n o p o v r e (k ra sta v c i, p a p r ik a ) , enjak, te m n o g
o z a in s k o g bilja, svjeeg ili s u e n o g (re c e p t se nalazi na stranici
93.)
12:30 h
G la v n o je lo : p o v r e k u h a n o u v o d i, z a tim z a in je n o 0 1 e
o l u x o m (recept na slijedeoj stra n i) i z a in s k im b iljem po m o g u n o
s t i u m a k o m od zobi i soje, c u rr y i si. P o v r t n a j u h a z a in j
e n a s m a lo 0 1 e o lu x a i k v a e v im p a h u lji c a m a (o b iln o za i
n iti k a o b u jo n ) K ao d o d a t n o jelo: a) heljda, s t a n d a r d n i r
e c e p t ( k u h a n a kao ria) b) h e ljd a p r e m a u p u t a m a iz k njige
" U ljn o - p r o te i n s k a k u h a ric a " (izd anje tije k o m 2 0 0 7 .g.
) c) s m e a ria, p ro s o d) p ire k r u m p i r od k r u m p i r a k u h a n o
g u kori ( p o m ije a n s 0 1 e o lu x o m i m lije k o m ) D e se rt: k r e m
a od svjeeg sira s la n e n im uljem te s m e d o m , m ije a n o svjee voe, te van
ilija i/ili liica v o tk e , r u m a , ljivovice ili trenjev ae.
15:00 h
lic a L in o m e la s a o m a m p a n jc a ili liica L in o m e l a i aa so ka od
ejpa, vianja ili a n a n a s a
15:30 h
lica L in o m e la , I - 3 ae isto g soka (trenje, b o r o v n ic e ili pap aje)
18:00 h
J u h a k u h a n a od z o b e n e p r e k r u p e i p o v r t n e j u h e , d o
b r o z a in je n a, s d o d a t k o m 01 e o lu x a , d o d a ti licu k v a e v
ih p a h u ljic a
20:30 h 92
I aa c r v e n o g vina, po m o g u n o s t i s m a l o m e d a
Prehrambene smjernice uljno-proteinske prehrane
01eolux
10 renjeva enjaka
2 5 0 g kokosove masnoe
1 2 5 cm3 lanenog ulja (1 ,2 5 di)
N a r e ite sred nje v e lik u glavicu luk a te je la g a n o p o p r ite na k o
k o sovoj m a s n o i . N a k o n 15 m i n u t a d o d a jte 10 renjeva enjak a te
dalje zagrijavajte o ko 3 m in u te . P ri e k ajte da se o h la d i* i p ro c i
je d ite m a s n o u k r o z cjedilo i d o d a jte u 125 ccm la n e n o g ulja (
p r e t h o d n o o h l a e n o g 30 m i n u t a u h la d n j a k u ) . D r a t
i u v ijek u h la d n ja k u .
M ajoneza od lanenog ulja
3 lice la n e n o g ulja 100 g (6 lica) sku te ili svjeeg kravljeg sira 3 lice m lij
ek a Sve p o m ije a ti, d o d a t i senf, m o r s k u sok a po elji (zbog o k u
sa ) do dati: j a b u n i ocat. k o p a r, p a p r i k e , l im u n , i d r u g
o z a in s k o bilje.
* laneno ulje je termiki labilno, ne smije ga se zagrijavati! 93
R ak - problem i rjeenje
Biografija
Dr. J o h a n n a B u d w ig r o d ila se u N je m a k o j 30. ru jn a 1908.g.,
a u m r la je u F r e u d e n s t a d t u 19. svibnja 2 0 0 3 .g. u do bi od 94
go d in e . S tu d ira la je f a r m a c e u t s k u k e m iju , ali i fiziku te
je i d o k t o r i r a l a u obje g r a n e z n a n o sti 1936., o d n o s n o
1938. g o d in e . T a d a j e b ila z n a n s tv e n i asistent vodeem a u t o r
ite tu za k e m iju m a s n o a H a n s u P a u lu K a u f m a n n u (1889. - 1
971.) na S veuilitu u M u n s te r u . Od p o e t k a IL svjetskog rata, 1939. g o
d in e , bila je voditelj vojne b o l n ic e s 5.000 kreveta. N a k o n ra ta ,
g o d in e 1949. v ra tila se u M i in s te r na z ah tjev dr. Kaufm a n n a u
ta d a o s n o v a n i N je m a k i In stitu t za istra iv a n je m a s n o a (
D e u ts c h e s In s titu t fur F e ttf o r s c h u n g ) . D o l a j e na m je
sto D r a v n o g k e m ijs k o g is tra iv a a za lijekove i m a s n o e . P o t
o u to m t r e n u t k u nije p o s to ja o n a in te s tira n ja k rv i k a k o
bi se istra io m e t a b o l i z a m m a s n o a , n a te m e lju svog fiz ik a
ln o - k e m ijs k o g z n a n ja Ona j e bila idealna o s o b a za p r o n a l
a e n je ta k o v e a n a liti k e m e to d e . U elji da ocije n i u i n a k s u
lf h id r iln ih lijekova n a ljudski o r g a n iz a m , u p o trije b ila je r
a d i o a k t i v n e iz o to p e j o d a i k o b a lta k o d p a p i r n e k r
o m a to g r a fije , te je u sp je la a n a liz ira ti m a s n o e u k rvi. Do
ta d a , 1951. g o d in e , pap i r n o m se k r o m a to g r a f ijo m m o g lo
ra z d v o jiti a m i n o k is e lin e (tvo rce b je la n e v in a ) i u g ljik
o h id r a te (eere). Svojim je o tk r i e m o m o g u ila svjetskoj z n a n o s t
i m je re n je v rs ta m a s n o a do k o li in e j e d n o g m ik r o g ra m a
.J S a m a je p r y a shv atila b io k e m ijs k o u v r ije d n o s t m a s n i
h k is e lin a ( lin o ln e i lin o le n sk e ) u re sp ira c iji (biolokoj ok s
idaciji) ive stanice. Jo od p o lo v ic e 19. stoljea u o e n a j e p o v e z a n o
s t b je la n e v in a i m a s n o a u to m p r o c e s u . J d o k se k o d b
j e la n e v in a lako u s tv r d ilo te in )
94
da se ra d i o s u lf h id r iln im p r o t e i n i m a (a m in o k ise lin e ko
je e s e n c ija ln a - m e t i o n i n i uvjetno e s e n c iia ln a - cis-
sadrze su m po r su:
to se nije m o g l o u t v r d i t i z a d r u g i dio t o g para. T o n o o d r
e e n u
Biograjija
m asnou.
O tto W a r b u r g (izuavatelj t u m o r s k i h s ta n ic a i d o b itn ik
N o b e lo v e n a g r a d e 1931. g. za ta o tk r i a u m e d ic in i) , b e z u
s p je n o je tra io "taj tajni d r u g i dio s ta n i n o g m e t a b o l i z m
a koji k o risti elekt r o n e u sn a n oj stan i n o j oksidaciji" u m a s l a n
o m i k o k o s o v o m ulje, a p o k u a v a o je o tk r iti i e n z im koji p
r e n o s i k isik do stanice. D o k t o r i c a B u d w ig j e svojim is tra i
v a n jim a p r v a shvatila v a n o s t d v o s tr u k e k o v a le n tn e veze
n e z a s i e n i h m a s n i h k is e lin a gdje se n a lazi o b la k dvaju P i
- e le k tr o n a koji su v e o m a re a k tiv n i. D a ljn im istra iv a n je m
ra z v ila je te o riju o sk la d ite n ju su n e v e ene rgije p u t e m f o to
n a u s j e m e n k a m a biljaka, a ija su n e r a f in ir a n a ulja k lju n a
za sve m e ta b o li k e p r o c e s e u l ju d s k o m tijelu. K ao najbolji iz
v o r n e z a s i e n i h m a s n i h k ise lin a . lo g i k i j e . d o la do z a
k lju k a da su to u l ja s ie m e n a la n a jer to sjeme_u_svom sastavu i m a
najbolji o m je r k o li in e lin o ln e i lin o le n s k e k is e lin e (sa d ri
15% o d n o s n o 5 7 % u d iela u siemenu'). To je o m je r 1:4 k o li in e o m
e g a - 6 i o m e g a - 3 m a s n i h kise lin a . Z a k lju ila j e d a je k o
n a n o rieenie z a z d r a v u m e m b r a n u lju d ske sta n ic e k o m b i n
a c i j a e s e n c ija ln ih a m i n o k i s e l i na i e s e n c ija ln ih m a
s n i h k ise lin a , a k oje tijelo ne m o e s a m o s in te tizira ti (zato s
e i z o v u u n o s i m o u n a o r g a n i z a m o n d a on trpi. P o to je la
n e n o ulje v e o m a n e s t a b iln o n a svietlu i t o p lim , m o r a ga e
sencijalne), s t o j e z a p r a v o j e d i n o i lo gino . A ko te e se n c ija
ln e sastojke ne
se p r o iz v o d it i i k o ris titi u k o n t r o l i r a n im u v ie tim a .
ne sm ije ga se grij a t i i m o r a se d r a ti na t a m n o m m je s tu . D a
bi bilo k v a lite n o m o r a ga se n a p r a v it i p o s t u p k o m h l a d
n o g p r e a n i a i b e z r a f i n i r a n i a A D a bi m a s n e k is e lin
e iz la n e n o g u lia bile to p iv e u k r v i koja je p ieteito v o d e n o g
sastava (a k a k o bi bile t r a n s p o r t i r a n e p o m o u k r v i do s ta
n ic e ), m a s n e se k ise lin e m o r a ju p o v e z a ti s p r o t e i n i
m a (da t v o r e lip o p r o te ir i ) . K a o nositelj m a s n i h k is e lin
a najpovoljnije su b i e la n e v ine "koje u sebi s a d r e s u m p o r tj. s u
l f h id r iln u s k u p in u ( - S H ) . Takv a lip o p r o t e i n s k a k o
m b i n a c ij a m o e p r o la z iti k ro z s t a n i n u m e m b r a n u i tim
e u s p je n o sud jelo vati u m e t a b o l i z m u s ta n ic e, iz g ra d n j
i sta n i n e m e m b r a n e i o ksid aciji (disanju, resp iraciji) ljudske stan
ice. A k o se p o je d in a c h r a n i p r e te n o s t r a n s - m a s n i m k
is e l in a m a , koje
95
R a k - problem i rjeenje
su p r o iz v o d in d u s trijs k e h id r o g e n iz a c ije , a k a k o bi se
p r o d u l jio vijek trajanja p r o iz v o d a n a p o l i c a m a d u a n a ,
ta d a p rije s p o m e n u t a p o z itiv n a u lo g a m a s n i h k ise lin a
p a d a u v o d u . U svojim je is tra iv a n jim a dr. B u d w ig to i p o t v
r d i l a i u p o z o r il a j a v n o s t da izbjegavaju n jih o v u u p o t r
e b u u s v a k o d n e v n o j p r e h r a n i. P o z v a la j e n a u p o tr
e b u h r a n e ko ja se uzgaja u njihovoj blizini (da ta h r a n a ne eka d u g
o na p o l i c a m a d u a n a ) i h l a d n o p r e a n ih ulja. Z b o g t o g
a j e d ola na u d a r m o n ik a p r e h r a m b e n e in d u s trije , te je sl
ijedeih 40 g o d in a v o d ila p r a v n e bitk e koje je uspjela d o b iti u sv
oju korist. Ipak, to ju je iscrpljivalo i o n e m o g u a v a l o u n je n o m d
aljnjem istra iv a n ju i d o k a z iv a n ju svojih otk ria. Iako je bila s e d
a m p u t a n o m i n i r a n a za N o b e l o v u n a g r a d u , i to od str
a n e v is o k o k v a lif ic ir a n ih p r e d la g a a , n i k a d a j u nije
i dobila. M o d a to im a veze sa s t a r o m o d n i m z n a n s t v e n i m k
r u g o v i m a koji tek o p r ih vaaju n o v e ideje, m o d a to im a veze s n je
n im isklju e njem iz institu t s k ih istr a iv a k ih p r o c e s a koje j e
uslijedilo n e g o d o v a n je m i n d u s trije k oja io n a k o fin a n c ir
a ta ista istraivanja, a m o d a to im a veze sa svije tom u k o je m d o m i n i
r a j u m u k a r c i (ako se p r e b r o ja v a broj d o b i t n i k a N o b e
lo v e n a g r a d e od 1901.g. do 2 0 0 6 .g., sa m o je 33 e n a d o b ilo N
o b e lo v u n a g r a d u od u k u p n o 768 d o b i tn ik a , a u z n a n o s
ti sa m o l i od 508). K ak o d r u g a ije tu m a it i n e u k lju iv a n je n
je n ih is tra iv a n ja u r a z m a tr a n je od s tr a n e k e m ijs k ih a u
to r i te t a 20. stoljea k a o to su O tto W a r b u r g (N o b e l za m e d i c
i n u 1931. - objan jenje r a s ta i ra z m n o a v a n ja tu m o r s k e stanice
), A lb e rt S zent-G yo rgyi (N obel za m e d ic in u 1937.g. - objanjenje uloge
C v ita m in a ) i Linu s P a u lin g (N o bel za k e m iju 1954.g. - objanjenje
v o d ik o v o g m o s ta u m e t a b o l i z m u lju di). Svi su im ali p rilik
e p r o u i li n jen a is tra iv a n ja i zakljuke. T o j e d o k a z k a k o i
dalje iv im o u m u k o m svijetu, to z b o g d o m i nacije m u k a r a c a , to
z b o g m a n je a m b ic io z n o s ti ena. Iako j e d o k to r ic a B u d w ig
bila iz u z e tn o a m b ic io z n a i s p o s o b n a e n a, nije d o b ila N o
b e l o v u n a g r a d u za svoja d o s tig n u a . B u d u n o s t e p o k a z
a ti da su z n a n o s t i d r u t v o g r u b o pog rijeili to n is u o d a li p
r i k l a d n o p r iz n a nje za n jen p io n ir s k i z n a n s tv e n i rad,
a j o vie to n je n a o tk r i a n isu p r im ije n ili u p ra k s i (k olik o bi iv
o ta bilo sp a e n o !).
96
Biografija
K a d a je p o d p r itis k o m i n d u s trije m o r a la n a p u s tit i I n s
titu t i n a s t a v a k istra iv an ja , bilo je prijatelja koji su joj p o m a
g a li u n a s ta v k u istraivanja. T ad a je z a p o e la sa stu d ije m m e d
i c i n e k a k o bi m o g la lijeiti ljude svo jo m u l j n o - p r o t e i n s
k o m p r e h r a n o m ; k a k o bi stekla form a l n u d ip l o m u lijenika.
P o e l a j e s tu d ir a ti m e d i c i n u 1955.g. (u dobi od 47 g o d in a !
) , ali ju nije d i p l o m i r a l a z b o g sluaja k a d a ju je j e d n a m a
jk a o b o lje lo g djeteta od s a r k o m a z a m o lila da p o m o g n e u izl
jeenju. T a d a j e bila o p tu e n a da po b o ln ic i tra i p a c ije n te i o
d v la i ih od u sta lje n e p r a k s e lijeenja. To n a r a v n o j e d n o m s
tu d e n tu m e d i c i n e nije d o z v o lje n o , t e j e z b o g tog p r it
is k a n a p u s tila studij. Ipak, k a sn ije je lijeila i savjetovala p a c ije
n te koji su joj se o b ra a li za p o m o . N ajvei p a r a d o k s j e u to m
e s t o j e najvie n jen ih p a c ije n a ta d o la z ilo iz lijenike s tru k e , o
n ih koji su j u najvie n a p a d a li, ali i koji su najbolje p o z n a v a li
g ro z o te n u s p o ja v a n a in a lijeenja z a p a d n e m e dicine: k e m o
te r a p ije i zraenja. G o s p o d a B u d w ig r a z v i la je i ta k o z v a n
a ELD I ulja (e le k tri n o izdifer e n c i r a n a ulja) k oja su k o m b i n
a c ija la n e n o g ulja, ulja p e n i n i h klica i e te r i n ih ulja. Ta se u
lja p rim je n ju ju u trlja v a n je m u k o u ili stavljanjem o b lo g a k a k
o bi se p o b o lj a o u in a k u ljn o - p r o te in s k e p r e h r a n e i p
o m o g l o u lijeenju k o n ih bolesti. P o k a z a lo se da ta k v i p a k u n
z i p o m a u i o b o lje lim a od artritisa. l a ko ie O tto W a r b u r g d o
k a z a o da tu m o r s k a s ta n ic a ne m o e ivjeti bez svoje h r a n e - e e
ra (da li ste i k a d a uli da d o k t o r d a n a njice z ab ran iu ie ie d e n
ie e e ra - p o s e b n o ra f i n ir a n o g - p a c iie n tu oboljelom od t u m
o r a ?). i a k o j e l o h a n n a B u d w ig d o k a z a la da b ez p r e h r
ane bogate n ezasienim m a s n i m k i s e li n a m a . n e m a ni z d r a v e s
t a n i n e m e m b ra n e ._______z d r a v o g h e m o g l o b i n a koji p r
e n o s i kisik; ta se o t k r i a ne k o r is te u lijeenju t u m o r a . Tako i
dalje traje e k s p e r i m e n t koji je z a p o e o u 20. stoljeu na ljudskoj
p o p u la c iji k oju p r o v o d i i n d u s tr ija u elji za p o v e a n je m
profita. A nije z a k a z a o s a m o k a p ita l iz a m ve i z n a n s t v e n a
z a je d n ic a koja z a tv a ra oi p re d o i g le d n im rje e n jim a i koju
p o t p o m a e j e d n a d r u g a in d u strija, t a k o z v a n a 'i n d u s
trija z d ra v lja' ( f a r m a c e u ts k a in d u s tr ija i in d u s tr ija m
e d i c in s k e o p r e m e ) .
97
R a k - problem i rjeenje
Bibliografija
1. D ie e le m e n ta re F u n k tio n e r A tm u n g in ih re r B e z ie h u n
g zu a u tox yd ab len N ah ru n g ssto ffen (The E lem e n ta ry F u n c tio n
of R espiration in its R ela tio n sh ip to A u toxydable Foodstuffs), vlastito
izdanje 1953.; F re ibu rg im Brisgau, H y p e rio n -V e rla g , 1956. 2. K re
b s - ein F e ttp r o b le m , ric h tig e W ahl u n d V e r w e n d u n g der F
ette, F r e ib u r g im B risgau, H y p e r io n - V e r la g , 1956. 3. 0 1 - E
iw e is s - K o s t, F r e ib u r g im B risgau, H y p e r io n - V e r la g ,
1956., 1965.; K e r n e n , Sensei V erlag, 2000. 4. K o s m is c h e Krafte g e
gen K re bs, E l e k tr o n e n - B io l o g ie , F r e ib u r g im B risgau, H
y p e r io n - V e r la g , 1966. 5. L a s e r s tr a h le n g egen K re b s, R
e s o n a n z - P h i i n o m e n e als A n tiE n t r o p i e - F a k t o r des
L e b e n s, F r e ib u r g im B risgau, H y p e r i o n V erlag, 1968. 6. Fette
als w a h r e Hilfe gegen A r te r io s k le r o s e , H e r z in f a r k t, K
rebs u. a. D re i V o rtra g e , F re ib u r g , H y p e r i o n , 1972. 7. D a
s F e t t s y n d r o m , F r e ib u rg , H y p e r io n , 1972. 8. D e r Tod de
s T u m o r s , D e r A u sw e g , Bd. I - v la stito izdanje 1977. 9. D e r Tod
des T u m o r s , D ie D o k u m e n t a t i o n , Bd. Il - v lastito iz d an j
e 1977. 10. F o t o e l e m e n t e des L e b e n s , auch u r U b e r w i n d u
n g d e r E r k r a n k u n g an K re b s, I n n s b r u c k , R esch , 1979. 1
1. K re bs, das P r o b le m u n d die L o s u n g , K e r n e n , Sen sei-V erl
ag , 1999.
Kazalo pojm ova
Kazalo pojmova
afinitet alopatski nain lijeenja privlanost, srodstvo elemenata nain lijenja koji pok
uava pronai uzronike bolesti i unititi ih, ovakav nain lijeenja primjenjuje ponajvie za
padna, konvencionalna medicina (potpuna) nestaica kisika u stanici autooksidacija
, sam ostalno automatsko prihvaanje kisika tj. sposobnost davanja elektrona, proi
zvodnja struje u biolokoj podlozi onaj koji unitava bakterije vanjska m em b ra n
a stanice, kroz koju je ulaz i izlaz svih tvari reguliran polup ropusnou bazalne m
em bran e, a koja u svom sastavu ima lipide m o m e n t kad postoji razlika pot
encijala u molekuli (u zasienoj je nula, u nezasienoj molekuli m asne kiseline je
to vei to molekula ima vie dvostrukih veza) svojstvo dvojnosti polova, tako postoji
npr. pozitivan i negativan pol molekule p rirod ni oblici molekula svih nezasien
ih masnih kiselina koji Iako otputaju Pi-elektrone dvostrukih veza kada su p ob ue
ni fotonima svjetlosti, a nalaze se izm eu ugljikovih atoma u molekuli (pogledaj
sliku 2b. na 126. stranici) proteini u krvi koji sudjeluju u respiraciji (disanj
u) stanice, sadre eljezo i crvene su boje
99
anoksij a autooksidabilnost
baktericidan bazalna m e m b ra n a
bipolarni m o m e n t
bipolarnost, bipolaritet
cis-izomeri
citokrom
R a k - problem i rjeenje
citokrom oksidaza
zadnji (peti) enzimski kom pleks za prijenos elektrona kroz respiracijski lanac
u m itohondriju, sve do kisika kako bi nastala voda unutranja struktura stanice t
var koja ometa rast i funkciju stanice enzim lipoproteinska lipaza koja odstranj
uje h ilom ikrone
citoplazma citostatik clearing-faktor
dien
ugljikovodik koji sadri dvije dvostruke (nezasiene) veze, npr. linolna kiselina; d
ieni m o gu biti izolirani, k um ulirani ili konjugirani funkcija za stanje idea
lnog nereda, kojem tei sve u svemiru ( prem a 2. glavnom zakonu fizike) stanini sl
oj koe i sluzokoe koji sudjeluje u izgradnji lijezda i unutarnjih organa posebne li
poproteinske estice koje krv ine gustom, obino su veliine 75 do 100 na n o m e ta ra
(I nm = milijunu' dio m ilim etra), enzim lipoproteinska lipaza ih nak on m a s
no g obroka uklanja iz krvi skup naina lijeenja koji se ele o d m ak nu ti od konve
ncionalne m edicine (akupunktura, apiterapija, fitoterapija, homeopatija, iscjel
ivanje, kromoterapija,...) i koje naglaavaju priro d n o st lijeenja nain lijeenja k
ojim se djeluje na jaanje organizm a kako bi se sam organizam rijeio uzronika boles
ti najmanja strukturna je d in k a svijetle faze fotosinteze
entropij a
epitel
hilom ikro ni
holistiko lijeenje
hom eopatski nain lijeenja
kvantosom
lipidi lipoidi
m asnoe m astim a sline tvari m e m b ra n a pojedine stanice, koja upravlja izmje
nom korisnih tvari i izbacivanjem m etabolikog "smea"
lipoidna m e m b ra n a
Opisi znanstvenika i osoba spomenutih u tekstu
lipoproteini lipotropni m asni sindrom m e m b ra n a (stanina)
spojevi povezanih m asno a i proteina onaj koji otapa m asnoe odlaganje masti u ra
zna tkiva ploasta tvorevina od 2 sloja lipida, u kojem su uklopljene molekule pro
teina; funkcije m e m b ra n e su: l.odvajanje unutarnje mase stanice od okoline
; 2. sprjeavanje ulaska po larnih m olekula u stanicu, tj. m olekula s elektrinim
nabojem; 3. proteini m em b ran e slue kao crpke, propusti, receptori, provodnici
energije, m em bransk i enzimi; 4. selekcija razliitih molekula iz krvi na one k
oje m ogu ui u stanicu i one koje uzaludno pokuavaju ui u stanicu; 5. izbacivanje m
etabolikog "smea" iz stanice
mitoza
dioba stanice uz ouvanje diploidnog broja kro m o so m a kroz sve generacije stan
ica m asnoe u obliku ulia. ije molekule sadre je d n u , dvije, tri, etiri, pet ili e
st dvostrukih veza; Pi-elektroni iz dvostrukih veza vrlo se Iako veu na kisik bio
loki, fizikalni ili kemijski tetni initelji koji mogu izazvati patoloke procese ili
oboljenja prehram beni prihvat kisika o d no sno predaja elektrona u spajanju s
kisikom kao vrlo ja kim prihvataem ("kradljivcem") elektrona; gubitak elektrona i
z molekule m ak ro m o lek ularni pogoni u stanici za proizvodnju preko 300.000
razliitih spojeva treperenje, titranje oko neke srednje vrijednosti (u m atematic
i) ili oko uporita (u fizici)
101
nezasiene m asnoe
noksa (noxa)
nutritivan oksidacij a
organele
oscilacija
R ak - problem i rjeenje
ph-vrijednost
mjera za stupanj kiselosti otopina, mjeri se od 0 do 14; vrijednost od 0 do 7 je
kisela, vrijednost 7 je neutralna, a s vrijednostim a od 7 do 14 tvari su lunate
ugljikovodik koji sadri vie od dvije dvostruke veze vezivanje velikog broja molek
ula u m akrom olekulu, npr. kod grijanja m asn oe bjelanevina proces rastvaranje v
odikovog mosta, spoja m asno a i proteina pozitivno nabijena jezgra vodika sustav
i u kojima se istovremeno dogaa oksidacija i redukcij a u nekoj otopini prijem el
ektrona vrsta zloudnog tu m o ra to zahvaa miina i vezivna tkiva, kosti ili hrskavicu
uveano djelovanje dvaju ili vie initelja iznad zbroja djelovanja svakog initelja za
sebno "inaica" hidroksilne grupe (-OH), u kojoj je kisik zamijenjen su m p o ro m
(-SH), vee se za ugljikovodike; prisutna u am inokiselinam a m e tio nim i ciste
in nastaju iz cis-izomera nezasienih m asnih kiselina grijanjem, ultravioletnim z
raenjem (kod izlaganja sunevim zrakama) ili rendgenskim zraenjem (zraenje TV-ekrana
i rendgenaparata), trans-izom eri nisu sposobni otputati elektrone u ivoj stanici,
te svojim m e u so b n im umreavanjem na povrini stanine m e m b ra n e funkcionaln
o onesposobljuju staninu m e m b ra n u (slika 2c. na 126. stranici) protonski mo
st, vrsta slabe veze izm eu Pielektrona je d n e molekule (masnoa) i vodika druge
molekule (bjelanevina)
pollen polimerizacija protein protoliza proton redoks sustavi redukcij a sarkom
sinergija
sulfhidrilna skupina
trans-izom eri
vodikov most
102
Opisi znanstvenika i osoba spomenutih u knjizi
Opisi znanstvenika i osoba spom enutih u knjizi
(1) W erner Karl H eisenberg (5.12.1901. - 1.02.1976.), njemaki fiziar, je d a n o
d osnivaa kvantne m ehanike, postavio je Heisenbergovo naelo neod reeno sti - sredin
ji princip m o d e rn e fizike; dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1932.g. (2)
Max Planck (23.04.1858. - 4.10.1947.), njemaki fiziar, osniva kv antne teorije (izv
or energije zrai samo u diskretnim veliinama), otkrio Planckovu konstantu, prouavao
je zraenje crnog tijela; do bitnik Nobelove nagrade za fiziku 1918.g. (3) W ilhe
lm N o n n e n b ru c h (6.11.1887. - 1955.), njemaki doktor m edicine, internist
, posebice se bavio bolestima m etabolizm a i bolestim a bubrega H an s Paul Kau
fmann (20.10.1889. - 2.10.1971.), njemaki kemiar, bavio se istraivanjem lipida, osn
ovao vie organizacija i institucija koje su se bavile m a s no am a (5) (6) Bonifa
z Flaschentrager, njemaki biokemiar, doktor m edicine i kemije Otto H einrich W ar
burg (8.10.1883. - 1.08.1970.), njemaki fiziolog i lijenik, istraivao tumorske stan
ice i zakljuio d a j e uzrok raka anaerobnost a ne nekontrolirani rast; dobitnik
Nobelove nagrade za m edicinu 1931.g. (7) H e r m a n n Ludwig Ferdinand von H e
lmholtz (31.08.1821. 8.09.1894.), njemaki prirodoslovac, je d a n od najsvestrani
jih znanstvenika 19. stoljea, bavio se fiziologijom, fizikom, m atem atik om , ps
ihologijom, meterologijom; izumio oftalmoskop i izuavao ljudska osjetila (8) Linu
s Carl Pauling (28.01.1901. - 19.08.1994.), ameriki kem iar i biokemiar, uveo je kv
antnu m ehaniku u kemiju i m olekularnu biologiju, kasnije je popularizirao up o
trebu visokih doza C vitamina, dobitnik dviju Nobelovih n agrada za kemiju 1954.
g. i za m ir 1962.g. (9) Albert Szent-Gyorgy (16.09.1893. - 22.10.1986.), m aarsk
i biokemiar, 1928.g. izolirao askorbinsku kiselinu, a 1932.g. istovrem eno kad i
Charles Glen King identificirao vitam in C; dobitnik Nobelove nagrade za medicin
u 1937.g.
103
(4)
R ak - problem i rieenie
(10) K enneth William Ford (1926. - ) , ameriki nuklearni fiziar i profesor, pisac
vie struno-popularizirajuih knjiga (11) Friedrich D essauer (19.07.1881. - 16.02.1
963.), njemaki fiziari filozof, u svojem ivotu najvie prouavao radioaktivnost, bio je
i socijalno osjetljiv p o duzetnik te publicist (12) Albert Einstein (14.03.187
9. - 18.04.1955.), njem ako-am eriki fiziar, otac Teorije relativnosti, smatra se n
ajznaajnijom znanstvenom osobom 20. stoljea, objasnio fotoelektrini efekt za Stoje
dobio N obelovu n agradu za fiziku 1921.g. (13) H einrich M artius (2.01.1885. -
17.02.1965.), njemaki lijenik ginekolog, bio je i predsjednik Njemakog ginekolokog
drutva (14) Dr. D an C. Roehm, lijenik s Floride, kardiolog i onkolog (15) William
Jefferson Clinton (roen kao William Jefferson Blythe IH., 19.08.1946. - ) , dipl
. pravnik, ameriki politiar - 42. predsjednik SAD-a u dva m a n d a ta od 1993. do
2000., lan D em okratske stranke (16) Hillary R od ham Clinton (26.10.1947. - )
, amerika politiarka, senatorica drave New York, supruga biveg predsjednika SAD-a Bi
lla Clintona (17) Jutta Limbach (27.03.1934. - ) , njemaka pravnica i sutkinja, p
redsjednica Njemakog ustavnog suda (1994. - 2002.), lanica Socijalistike dem okrats
ke partije Njemake (18) P e te rv o n Siemens (29.01.1911. - 23.05.1986.), njemaki
industrijalac, predsjednik N ad z orno g odbora tvrtke Siemens AG od 1971. do 1
981., u nu k W ernera von Siemensa - osnivaa kompanije (19) David Frederick H o r
rob in (6.10.1939. - 1.04.2003.), engleski dok to r m edicine i publicist, istrai
va m asnih kiselina i zagovornik upotrebe ribljih ulja i ulja veernjeg jaglaca (20
) Ignaz Philipp Semmehveis (1.07.1818. - 13.08.1865.), maarski lijenik, ravnatelj
Beke bolnice za porode, 1847.g. je zakljuio da nesterilizirani uvjeti (neiste ruke)
uzrokuju visoki postotak um rlih majki, tek poslije nekoliko desetljea lijenici s
u prihvatili to otkrie (21) Jan Boldingh (3.01.1915. - 4.08.2003.), nizozemski ke
miar, istraivao ulogu nezasienih masnih kiselina kao prekursora prostaglandina
104
Opisi znanstvenika i osoba spomenutih u knjizi
(22) Bernd Karl Georg Eistert (9.11.1902. - 22.05.1978.), njemaki kemiar, bavio se
lananim reakcijama karboksilnih kiselina (23) L ouis-V ictor-Pierre-R aym ond, 7
. vojvoda de Broglie (15.08.1892. - 19.3.1987.), francuski fiziar, p o sta v io j
e 1924.g. hipotezu, k o ja je kasnije potvrdena, da sva materija, a ne samo svje
tlost ima dualnu, valno-estinu prirodu; dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1929.g
. (24) Niels Bohr (7.10.1885. - 18.11.1962.), danski fiziar, dao znaajan dop rinos
kvantnoj mehanici, radei s Ernestom Rutherfordom poboljao njegov m odel atoma - B
ohrov model; dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1922.g. (25) Friedrich Dessauer
(19.07.1881. - 16.02.1963.), njemaki fiziar i filozof, u svojem ivotu najvie prouava
o radioaktivnost (26) Torsten T hunberg (1873. - 1952.), vedski profesor fiziolog
ije, razotkrio je istovremeno kad i Otto W arburg respiraciju tkiva, tzv. dehidr
ogenazu (27) Ivar Christian Bang (28.10.1869. - 11.12.1918.), norveki lijenik i fi
ziolog, osniva m o d e rn e klinike mikrokemije, istraivao nukleinske kiseline, prv
i pronaao nain odreivanja eera u krvi (1907.g.) (28) H ans Karl August Simon von Eule
r-Chelpin (15.02.1873. 6.11.1964.), vedski kemiar, istraivao je fermentaciju eera i e
nzime vrenja, dobitnik Nobelove nagrade za kemiju 1929.g. (29) A rtturi limari V
irtanen (15.01.1895. - 11.11.1973.), finski kemiar, prouavao m og un osti konzervi
ranja stone hrane (priprema silae); do bitnik Nobelove nagrade za kemiju 1945.g. (
30) Erwin Schrodinger (12.08.1887. - 4.01.1961.), austrijski fiziar, po s ta v io
je S c hrodingerovujednadbu gibanja elektrona (elektroni se ne kreu po putanjama)
, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1933.g. (31) Richard Phillips Feynm an ( 1
1.05.1918. -15.02.1988.), ameriki fiziar, proirio teoriju kvantne elektrodinamike,
bavio se supravodljivosti; dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1965.g. (32) Bar
tolomej de Las Casas (1484. - 1566.), panjolski sveenik koji je u prvoj polovici 1
6. stoljea branio prava indijanaca od muenja, porobljavanja i ubijanja od strane s
lubene panjolske vlasti (33) Karlo V. (24.02.1500. - 21.09.1558.), panjolski kralj,
u n u k Izabele I. Kastiljske i Ferd in an da IL Aragonskog
105
R a k - problem i rjeenje
Recenzije
Znaaj objave I. hrvatskog izdanja knjige "RAK problem i rjeenje" autorice dr. se.
Johanne Budwig
Od s t a r o g r k o g lijenika H i p o k r a t a (46 0.-37 7. g. pr.n.e.) u e n
i ljudi p o k u a v a ju p r o n i k n u t i u tajne tak v e p r e h r a n e , k
oja titi ovjeka od b o le s ti te b i tn o p r i p o m a e u lijeenju i n a jte ih
bolesti: " H r a n a n e k a b u d e lijek, lijek n e k a b u d e h ra n a !" Ko
ja h r a n a m o e biti lijek i za n a jte u b o le st ovjeka d an a n jic e ? K
a k o sprijeiti n a s t a n a k raka? K a k o se h r a n iti n a k o n sp o z n
a je o p o s to ja n ju t u m o r a u v la s tito m tijelu? N a ta p i t a n j a
j e dr. J o h a n n a B u d w ig , j e d n o z n a n o o d g o v o r ila u svoj
oj zadnjoj knjizi "RAK - p r o b le m i i rjeenje", izdanoj 1999. Dr. B u d w ig
izlae p r a k t i n e u p u t e i r e c e p t o u p o tr e b i la n e n o g ulja
kao d o n o s ite lja fo to n a S u n e v o g z ra e n ja tj. isk o ristiv e ener
g ije za b io k e m ijs k e p r o c e s e u s t a n ic a m a lju d sk o g o r g
a n iz m a . N a d a lje teo rijski o b ja n ja v a da su P i- e le k tr o n i d
v o s t r u k i h k e m ijs k ih veza m e u a to m im a ugljika u la n c u u g l
jik o v ih a to m a v i e s tr u k o n e z a s i e n ih m o le k u la m a s n i h
k is e lin a (lin o ln e , a lfa -lin o le n s k e i g a m a - lin o le n s k e
k ise lin e ) jed in o s p o s o b n i upijati fo to n e S u n e v o g zra e n j
a, p o b u d i t i se na e tn ju k a o e le k tr o n s k i o b la k po cijeloj la
nastoj m o le k u li i stv a ra ti " v o d ik o v e m o s to v e " (m an je v rst
e k e m ijs k e veze) s a t o m i m a v o d ik a d r u g i h m o l e k u la u n
e p o s r e d n o j blizini. To svojstvo stv ara n ja "v o d ik o v ih m o s to
v a " o m o g u u j e m o le k u li lin o ln e ili lin o le n s k e k ise lin e
da se u d r u i s m o l e k u l o m a m i n o k i s e line u n e u t r a l n i i
sp r e p le te n i p a r m o le k u ls k ih "zmija" koji se lako p ro b ija k r
o z d v o s tr u k i sloj lip o id n e m e m b r a n e svake s ta n ic e lju d s
kog o r g a n iz m a . U to m p a r u , m o le k u la a m in o k is e l in e (c
iste in a ili m e t i o n i n a najee) slui k a o vozilo, a m o le k u la m a s n e
k is e lin e kao d r a g o c je n i te re t koji d o n o s i e n e rg iju na svo
je o d r e d i t e , gdje p re d a je P i - e le k tr o n e za b io k e m ijs k e
p r o c e s e u stanici. Isto v a r P i- e le k tr o n a
106
Recenzije
s m o le k u la lin o ln e ili li n o le n s k e k ise lin e zbiva se na r e s p
ira c ijsk im n a k u p i n a m a m o le k u l s k ih p r i j e m n i k a P i-e
le k tro n a . Te su n a k u p i n e sm je te n e na u n u tr a n jo j m e m b r
a n i m i t o h o n d r i j a (" e n e rg e ts k ih centrala" u stanici). im h
v a ta i P i- e le k tr o n a p r ih v a te P i- e le k tr o n e , o d m a h ih
p ro slij e d e e n z i m i m a za o k sid a c iju m a s n i h k ise lin a i e n
z i m i m a za p r o i z v o d n ju v a n ih b io k e m ijs k ih tv a ri k r o
z ciklus lim u n s k e kiseline. Ti se e n z im i n a la z e o d m a h isp o d p
o v r i n e u n u tr a n je m e m b r a n e tj. u m a t r i k s u u n u t r a n
j e m e m b r a n e m i to h o n d r ija . D o k le god tee r e d o v na o p s k
r b a P i - e le k tr o n a p o m o u d o n o s ite lja ( m o le k u la lin o l
n e ili lin o le n s k e k ise lin e ) s ta n ic a e n o r m a l n o fu n k c io
n ir a ti. P o n e s ta n e li e n e rg ije P i- e le k t r o n a , sta n ic a e
se s v r e m e n o m iz n u tr a "kvariti" i kon a n o p r e in a it i u t u m o
r s k u stanicu . To d o k a z u je d o k t o r ic a J o h a n n a B u d w ig u
ovoj knjizi. ( Z a to on a daje rjeenje za p r e o k r e ta n je t u m o r s k i
h sta n ic a u z d ra v e stanice: u s p o s ta v iti p o n o v o n o r m a l n
i d o to k e nerg ije u t u m o r s ku s t a n icu p o m o u P i- e le k tr o n
a iz lin o ln e ili lin o le n sk e kiseline. I to je sva m u d r o st l i j e
e n j a r a k a , d o k a z a n a p r e m a m n o g o b r o j n i m i z l i j e
e n i m p a c ije n t im a od r a k a p r e m a u l j n o - p r o te i n s k o j
p r e h j a n i dr B u d w ig . Ta j e p r e h r a n a H e t a l j n o o p is a
n a na kraju knjige. M o ja j e d i n a p r i m j e d b a je z a b lu d a d o k
to r ic e B u d w ig u n e d je lo tv o rn o s t v i e s t r u k o n e z a s i e
n i h m a s n i h kiselina , koje u m o le k u li im aju la n ac u g ljik o v i
h a t o m a iz n a d 18. N a p rim je r, k o d k is e lin a s 20 u g ljik ovih a
to m a u e i k o s a p e n ta e n o i n o j (EPA) i 22 ug ljik ov a a to m a u d
o k o s a h e k s a e n o i n o j (D H A ) m a sn o j kiselin i. Istra iv a n j
a dr B a rr y a Searsa (knjige "ivot u zoni", "Bez sta re n ja u zo n i" i " O m
e g a Rx u z o n i") g o v o re o p r e s u d n o j ulo zi EPA i D H A za re g e
n e ra c iju tzv. glija s ta n ic a u m o z g u , S to je p u t izljeenja ili p
o b o ljanja k o d d e m e n c ij a svake v rs te , za p o b o lja n je p a m e n
ja i za ja a n je im u n o l o k o g su sta v a sustava. M o g u to p o s v je d
o iti p r e m a v la s ti to m p r i m je r u k a d a sam prije 3 g o d in e p
o e o gu biti m o p a m e n ja te le fo n sk ih brojev a. Ta m o mi se v ra tila
n a k o n 3 m jese c a u z im a n ja ribljeg ulja (po 2 velike lice ribljeg
107
R a k - problem i rieenie
ulja d n e v n o ) . S m anjilo se i u b r z a n o u m a r a n je n o n i h m ii a
, to sam m je r io p r e m a u sp in ja n ju na 6. ili 9. kat, po dvije s te p e
n ic e o d je d n o m . P rija n je p e e n je u m i i im a n o g u na 6. k a t u
j e d v a se osjetilo na 9. k a tu n a k o n 3 m je se c a u z im a n ja ribljeg
ulja. ' Z a to p r e p o r u u j e m svim o s o b a m a iz n a d 50 g o d in a
iv o ta i s t o v r e k ra v lji j o g u r t , ili u
meno uzim anje l a n e n o g i ribljeg ulja: po I v eliku licu rib lje g i I v e
li ku licu lanenog ulja u m ije a ti u svjei j o g u r t o d soj e t e d o d a t i
r a z l i i t e m lj e v e n e s j e m e n k e p r e m a u k u s u . Ja to j e d
e m kao dio d o r u k a i dio veere. (T rip u t skuplje ulje je u k a p s u l a
m a s o m e g a - 3 uljim a.) P r o d u i t e ivot i p o b o lja jte zd rav lje s
l a n e n i m i rib ljim uljem!
prof, k e m ije eljko S o b o tk a
108
Recenzije
Izvanredna znanstvenica - dr. Johanna Budwig
Z d r a v ovjek im a s t o tin u elia. B o le s ta n sa m o je d n u . D a b u d
e zdravT in i se d a j e dr. J o h a n n a B u d w ig Cijeli ivot ivjela ta k v u e
lju. e lju da r e z u lta te svojih istra iv an ja u in i d o s t u p n i m to v
e e m b r o ju obo ljelih od n a jte ih m a l ig n i h bolesti. O v a f a n ta s
ti n a z n a n s t v e n ic a u n a p r ije d ila j e z n a n s tv e n e sp o z
n aje u n e k o lik o p o d r u j a te m e ljn ih m e d i c i n s k i h z n a n
o s ti, a v r ije d n o s t n je n ih d o s t i g n u a u r a n g u j e s o n i
m a dr. L in u s a P a u lin g a i dr. O tt a W a r b u rg a . N j e n a j e p a
k v i z i j a sezala i dalje od sam e p u b lik a c ije r e z u lta ta istraivan
ja. Velika joj je elja bila p ru iti b o l e s n i m a m o g u n o s t da to prije
u o s o b n o m izljeenju k o ris te re z u lta te n je z in ih istraivanja. Ta j
e elja bila to liko j a k a da ju je d ov e la u itav n iz s u k o b a s p re d s
ta v n ic im a lijeenja m a l i g n i h bo lesti p r e v la d a v a ju im n a i n
o m o n o g vrem ena. N a a lo st, iz tih je s u k o b a j a s n o vidljiva v e
lik a ja lo v o s t m o d e r n e te h n o lo g ije , pa i z n a n o s ti. N a
im e , uz streloviti n a p r e d a k u n e k im p o d r u j i m a z n a n o s t
i, in je n ic a je da se u r a z u m ije v a n ju n a jte ih m a lig n ih , a i d
r u g ih te k ih k r o n i n i h b olesti su tin sk i n is m o d a le k o p o m
a k li. Lijeenje ov ih b olesti i d a n a s i u n a jn a p r e d n ijim m e d i c
i n s k i m c e n t r i m a p r e d s ta v lja tek p a lija tiv a n p r is tu p
i o tk la n ja n je t r e n u t n i h sim p to m a . L ijenici koji p ra k tic i
ra ju tu m e d i c in u , m e u t i m , n a jp o z vaniji su g o vo riti o te k
im b o l e s t i m a i n jih o v o m lijeenju. U svijetu o p o r t u n e , "ra z
u m s k e " lo gike im aju p ravo . Iza njih su najk v a lite tn iji d a n a s m
o g u i d o k a z i p r o v e d e n i k r o z velike p r o s p e k tiv n e , m
u l t i c e n t r i n e d u g o tr a j n e studije ije j e p r o v o e n je tolik
o s k u p o da su p r o s j e n o m ovjeku n e z a m isliv e . Ali, je li to j e
d i n i p r is tu p izljeenju i m o r a m o li slijediti b a taj p u t ako ga ne
o s je a m o k a o pravi? To je p ita n je koje su se zapitali oni koji su se u
najblioj o k o lin i susreli s p r i m j e n o m r e z u lt a ta tih studija u p
r a k s i i od k o jih n jih o v im n a jb li im a esto nije bilo bolje. ak tovie. M
o d a j e u to m e ra z lo g to su toliki teki b o le s n ic i tako u sp je n o
109
R a k - problem i rjeenje
n ala z iliz a jed n ic ld je z ik sd o k to ric o m B u d w ig .Ib o le sn ic i
iz n a n stv e n ic a bili su n a n e k i n a in o d b a e n i od p r e d s t a
v n i k a to g v o d e e g n a in a razm iljan ja. Dr. B u d w i g j e b ila o d
b a e n a j e r nije bila s p r e m n a ekati r e z u lta te d u g o tr a jn ih s
tu dija i izloiti se r iz ik u p r o m j e n a istra iv an ja p o d u tjecajem m
o n i h s p o n z o r a , a najtei b o le sn ic i j e r su po tih o stavljeni u s
k u p in u o n ih k o jim a se ne m o e p o m o i. Dr. B u d w ig u sra z u s p
r e v la d a ju im r a z m i lja n je m nije o stv a rila m o g u n o s t da p r
im ije n i r e z u lta te svojih istra iv a n ja u lijeenju tek o b o le s n ih . B
o le sn ic i su z a p ra v o izgubili n a d u u u s p je n o izljeenje. A ne p o
s to ji niti j e d a n p o d a t a k koji bi u k a z a o da p r e p o r u k e d
r. B u d w ig m o g u tetiti. S totin e p a k ljudi s vjed oe o u s p je h u n jez
ine m e to d e . A k o z n a n je i r e c e p ti iz ove knjige p o m o g n u m a
k a r i j e d n o m od b o les n ik a , sav t r u d u p r i p r e m i ovog h r
v a t s k o g izdanja im a o je smisla. a k iako d o s lo v n i p rije v o d , p
r e m a in z is tir a n ju iz d a v a a o rig in a la , z vu i p o m a l o m e d
i c i n s k i n e s p r e t n o , vje ru je m da e o n i koji se su o e s te k o
m b o le u , k o jim a je i n a m ij e n je n a ova knjiga osjetiti da u ove p r
e p o r u k e m o g u vjerovati. N a a lo st, m o d e r n a z n a n o s t ne n
a la z i n a in a da ih v aljano p ro c ije n i i u k lo p i u svoja pravila. I
na kra ju ne m o e m o se ne zapitati: to bi se d o g o d il o da se h r a n i m
o po p r e p o r u k a m a dr. B u d w ig ? K olik o bi bilo m a n je b o le s n
ik a i k o lik o b o l e s n ik a izlijeeno? Z a to d u b o k o v je ru je m da e
i k la s i n a m e d i c i n a j o vie o tv a ra ti v r a ta o v a k v im , n a z
o v i m o ih za sada " a lte rn a tiv n im " p o s t u p c i m a lije enja, j e r
o n i a d e k v a tn o p r o v e d e n i ne d o v o d e u p ita n je k la si n e
m e d ic in s k e p o s tu p k e .
dr. m e d i c i n e M ir o s la v H a n e v a k i
110
D odaci knjizi
Svjetska svjedoanstva u lijeenju tum ora p om ou protokola dr. Budwig
Protokol lijeenja doktorice Johanne Budwig:
1. u l jn o - p r o t e i n s k a p r e h r a n a 2. u p o t r e b a E ldi ulja
3. su n a n je 4. izbjegav an je stresa 5. izbjegavanje z a tr o v a n e o k o l
in e
Rak eluca
Prije s e d a m n a e s t g o d in a dr. E r n s t j e o b o lio od r a k a s to
m a k a i o p e ra c ijo m m u je bio iz v a e n vei dio sto m a k a . N a k o n
dvije g o d in e d o g o d ila se t u m o r se p o n o v o p o ja v io , te m u
j e bila p o n u e n a k e m o tera p ija kao j e d i n a m o g u n o s t. Ip a
k nije b ilo p u n o n a d e za o z d r a v ljenje, j e r je p o z n a t o da a
ko se d o g o d i p o n o v n a p o ja v a te v rste raka, da p a c ije n t m o
e im a ti j o najvie g o d in u d a n a ivota. Iz v la s tito g isku stva dr. E r
n s t j e z n a o da m u k e m o t e r a p i ja n e e p o m o i, ve s u p r o t n
o , da e p o t p u n o u n i titi n jegov o r g a n iz a m , te je o d b io ta k
v o lijeenje. R a d i j e j e p r e u s m je r io svoje snage p r e m a u e n ju d
r. B u d w ig , te je v je r n o slijedio n jen e p r e h r a m b e n e u p u te
. P e tn a e s t g o d in a k asnije dr. E r n s t je i dalje iv, i za svoje g o
d in e (k a sn e s e d a m de sete ) u d o b r o m je zdravlju.
M o d a n i tu m or
N a p r e g le d u Sandy A. p o k a z a lo se k a p i la r n o k rv a r e n je z
b o g n e o p e r a b il n o g m o d a n o g tu m o r a . Lijenici su izvijestil
i Sandy da joj ne m o g u p o m o i. N a n je n u iz riitu elju, o t p u t e n a j
e iz b o ln ic e k u i da u m r e n a m iru . Je d a n je prijatelj Sandy d o n
io vijesti o fo r m u li d o k t o r ic e B ud w ig. S a n d y je dalje rekla: "
O d k a d a sam k r e n u la s r e i m o m dr. B u d w ig , svak o d n e v n o s
e sm a n jiv a la p a r a liz a oiju, r u k u i n o g u . N a k o n k r a tk o g
111
R a k - problem i rjeenje
v r e m e n s k o g p e r i o d a , bila sam s p o s o b n a n o r m a l n o u r
in ir a ti. M o je se z d ra v lje p o b o lj a lo tako u b r z a n o da sam se
u s k o r o m o g la vra titi na p o s a o (na s k r a e n o r a d n o v rije m
e ). U b r z o n a k o n to g a p o n o v o sam isp ita n a u b o l n i k o m C
e n t r u za istraivanje t u m o r a gdje je p o k a z a n o da su mi se refleksi
p o t p u n o vratili. B u d w ig p r e h r a n a mi j e spasila ivot! D e s e t
g o d in a kasnije, d e ta ljn o sam isp ita n a u isto m C e n tr u . M oje je
z d ra v lje o p is iv a n o u m n o g i m m e d i c i n s k i m p u b li k a c
ija m a i p o s t a l a sam o n o to k a u sluaj iz knjige', a sve to zahv alju j
u i je d n o s ta v n o j p r e h r a n i dr. J o h a n n e Budwig."
Grupa za p o m o o b oljelim a od raka i drugih a u to im u n ih bolesti
Zapisala Cheryl du voditeljica grupe za Toit, izljeenje iz junoafrike Republike:
Svibnja 2005. do stii e m o dvije g o d in e od k a d sm o z a p o e li s p om a
g a n je m o b o lje lim a od ra k a uz p o tiv a n je B u d w ig p r o to k o l
a . N e k i ljudi iz n a e g r u p e , koji su z a p o e li lijeenje k a d i m o j
a sestra L y n e tte (oboljela od t u m o r a na dojci) u lipnju 2 0 0 3 ., na s
tav ili s m o j i m o b o lje lim o c e m u srpnju, bit e u rem isiji ve dvije g o
d in e k ak o slijede p ro to k o l. Sada je u g ru p i vie od 60 ljudi (uklju uj
ui i oboljele od A ID S -a s iz n e n a u ju o m re a k c ijo m n a p r o to k o
l ) . Od p o e t k a je u m r l o 7 o s o b a , i svih s e d a m sm o izgubili i
li z b o g to ga to se nisu p r id r a v a li p r o t o k o l a dr. B u d w ig ,
ili su bili i s t o v r e m e n o i na standard n im n ain im a lijeenja (k e m o
te ra p ija , rad io ak tiv n o zra e n je i d r u g i lijekovi). I n te r e s a
n tn o , z ar ne? S e d a m n a e s t e r o im a re m isiju od p o e t k a u n
a z a d 2 go dine. U g lo b a lu m o g u sa s ig u r n o u izjaviti da su se 32
o s o b e o p o r a v ile p o tu ju i ta k v u p r e h r a n u i n a in ivota. N i
su svi p a c ije n ti oboljeli od ra k a , n e k i im aju A ID S , a rtritis, e
n d o m e t r i o z u (b o lest m a t e r n i c e ) , fib ro c is ti n u b o le s
t dojke, d e r m a t o l o k a oboljenja, dija b e te s i m e n s t r u a l n e
p ro b le m e .
A d e n o m m o z g a (stanje 30. stu d e n i 2003.)
P o z n a je m g o s p o d i n a iz K a n a d e k o j i j e bio d ir e k tn i p
a c ije n t d o k to r ic e B u d w ig . N jeg ov o je stanje t u m o r a u glav
i n a p r e d o v a l o ( m o d a n i tu112
D odaci knjizi
m o r - a d e n o m a ) . N jegov je vid ve bio u g ro e n , ta k o da nije m o g
a o r a s p o z n a v a ti boje. O ti a o je u N j e m a k u do g o s p o e B u
d w ig li s to p a d a 1997., v ra tio se u K a n a d u i o d m a h z a p o e o
s p r e p o r u e n i m t r e t m a n o m koji je s t r ik tn o slijedio. Ve dva
tjedn a k a sn ije o sjeao se bolje. Tri tje dn a k a sn ije i n jegov se vid p o
e o p o b o lja v a ti. N a k o n n e k o lik o m jeseci im a o je osjeaj da j e
t u m o r n e sta o . U b r z o n a k o n to ga p o d v r g n u o se n e z a v i
s n o m m e d i c i n s k o m ispitiv an ju i njegov je osjeaj p o tv r e n . On
je i dalje a k tiv a n u v o e n ju svog v la stito g posla. I dalje slijedi u
p u te u l j n o - p r o t e i n s k e p r e h r a n e , ali ne vie ta k o s tr i
k tn o k a o prije. L je p o ta B u d w ig p r o t o k o l a j e d a j e on u in
k o v it k o d svih v rsta t u m o r a , ak i k o d leu ke m ije . N is a m n i
k a d uo ni za k a k v e iz n im k e . Svjedoanstvo zapisao i objavio na Internetu
C liff Beckwith
G lio b lasto m a M u ltiform a IV
D a n a 10. veljae 2002. g o d in e dovela sam svog s u p ru g a u h itn u slubu b
o ln ic e z b o g j a k e glavobolje i te k o g pov raanja. Mislili smo da se ra
di o jakoj m ig r e n i, ali su testovi p ok a z a li da se radi o m o d a n o m
tu m o r u . Ve 12.02. o b a v l j e n a j e o peracija i k i r u r g na m je ka
snije rekao da se radi o G lio b la s to m a M u ltif o rm a IV. To je n a js m
r to n o s n iji i najbre n a p re d u ju i oblik m o d a n o g t u m o r a kojeg
m o e te im ati. K iru rg je o d s tr a n io svo k a n c e r o g e n o tkivo k
o j e j e uoio. L ije n i k a je p ro c je n a bila da e Tom ivjeti jo oko p o la g
o d in e , ako ne k r e n e na zraenja; a da e v je ro ja tn o ivjeti g o d in u d
a n a ako se p o d v r g n e zraen jim a. Z a dva tje d n a Tom je bio na p r v
o m t r e t m a n u zraenja. N a k o n 5 da n a z raenja, Tom se o sjeao u a sn o ,
n e s t a l a j e sva njegova snaga. M i sm o k r a n i i z n a m o da j e p o t
r e b n o p o tr a iti Boju p o m o da n as v o d i za v rije m e krize. T ada s
m o s v a k o d n e v n o odlazili u n a u u p n u crkvu. N a k o n toga su n a m
dolazili prijatelji d o n o s e i vijesti o a lte r n a t iv n i m n a i n i m
a lijeenja p o m o u ko jih su oboljeli u spjeli p o b ije d iti rak. B u d u i d
a n a m d o k to r i n isu dav ali n ik a k v u n a d u , o d lu ili sm o se bac
iti na h o lis ti k o lijeenje i da T om ne ide vie na z raenje. To sm o z a p o e l
i u oujku.
113
R ak - problem i rjeenje
N ala z m a g n e t s k e re z o n a n c ije je k o d T o m a n a k o n 3 m jese
c a bio p o v o lja n , m o z a k je bio bez z n a k a t u m o r a , a upljina g
dje m u je izv a e n t u m o r , bila je p r a z n a o sim ta n k e linije na di
jelu te upljine. D o k t o r nije bio s ig u r a n da li j e ta crta od oiljka, b
e n ig n i tip t u m o r a ili p o v r a t a k G lio b la s to m e . A n a k o n
6 m jeseci m a g n e ts k a re z o n a n c ija je p o k a z a la da n e m a n a
z n a k a t u m o r a na m o z g u . D o k t o r j e s p o m i n ja o u d o , d
a nije u s v o joj e tr n a e s to g o d i n jo j p r a k si v id io ita slino. T
o m o v a j e p r e h r a n a ukljuivala: 2 lice svjeeg k ravljeg sira s l_liicom la n
e n o g iz m ije a n o g ) d v a p u t na dan 750 m g (u k a p s u la m a ) h r
sk a v ic e m o r s k o g psa t rip u t d n e v n o m a la k o li in a ulja b o r
a in e i k o e n z i m Q )0 k a o d o d a ta k vie od 3_litre v o d e d n e v n
o d r a s t i n o sm a n je n a k o n z u m a c ija m e s a (bez svinjetin e) i ee
ra la g a n e etnje vie od sat vremena p r o v o d i na d a je vani Sada T om ee sva
ki d a n 6 k ilo m e t a r a i bavi se d iz a n je m utega. M i s lim o da su u
m j e tn a sladila u z r o k o v a la n a s t a n a k tu m o r a j e r j e Tom p
rije p io dvije litre d ije tn e C ole d n e v n o . L is to p a d 2006. - T om
je jo uvijek b ez t u m o r a , h r a n i se i dalje na h o lis ti k i n a in , n
e k o ris ti n ik a k v e k o n v e n c i o n a l n e t r e tm a n e . Keli}' Roll
cind, www.flaxoflife.com suncu, ako je o b la n o sa m o u lja(d o b ro
Rak dojke (m aligna invazivna kvrica raka)
D ij a g n o s t ic ir a n mi je ra k dajke ve li in e 1,4 em 28. ru jn a 2004. K
iru r g m i j e re k a o da ako se ne obavi l u m p e k to m i ja ( k ir u r k
o o d s tra n je n je kv r ic e ) i ob avi z r a e n je u n u t a r m jesec d a n
a (a po m o g u n o s t i p o to m i k e m o t e r a p ija ) , da e se ra k p r o
ir iti, da e se o rg a n i gasiti j e d a n za d r u g i m , a n a p o s lje tk
u u i u m rije ti. Ja sam ipak o d lu ila da ne k o r is t im taj u o b i a je n i
p r i s tu p j e r mi to nije im a lo smisla. 114
D odaci knjizi
U p o z o r a v a v a li su m e da a lte r n a t iv n i m n a i n o m lijeenja ra
k n e e n e sta ti. U s t u d e n o m sam o tk a z a la o p e ra ciju , j e r s
am u to v rije m e do zn a la za dr. B u d w ig . P o lo v ic o m p r o s i n c
a kad sam bila na a k u p u n k t u r i i z m j e r e n a j e v e li in a k v r ic
e 1,2 em. A 8. sijenja se sm a n jila na p o lovicu te veliine! Do tr a v n ja se
k v r ic a vie nije m o g la n a p ip a ti. Po p rv i p u t u v o tu i m oji n o
k ti su p o s ta li lijepi i ja k i. M oju se lijenicu, koja se bavi a k u p u n
k t u r o m , to ta k o d o jm ilo da m e j e traila p o p is knjiga koje sam ist
ra ila da b ih dola do o v a k o v ih re z u lta ta . Bio j e to p o p is od 30 kn
jiga. Takav s p i s a k j e p o e lio i v la s n ik d u a n a sa z d ra v o m h
r a n o m , k a k o bi m o g a o n a b a v iti p r o iz v o d e koji p o m a u u
b o r b i p r o tiv raka. Sada ta lijenica (iako je z d ra v a ) i njeni b o le
s n i p a c ije n ti t a k o e r k o ris te p r e h r a n u po p r e p o r u i d
r. B ud w ig . N eki njeni p a c i j e n t i b o lu ju od a rtritisa , a neki od
t u m o r a titnjae. M i se m o e m o sam i lijeiti i p o m o i d r u g i m a da t
o i o n i ine! Neenah Payne
Rak plua
D i ja g n o s tic ir a n mi je ra k p lu a e tv r to g stupnja u sijenju 2002. U
o u jk u sam bio na operaciji i o d s tr a n je n m i je d io d o n je g d e s
n o g p l u n o g renja. Ali osta lo je j o p e t a ri ta t u m o r a na p lu im a
. P o e o sam u z im a ti lijek Iressa koji slui za o ra ln o lijeenje raka. Lijen
ici su mi p r e d v i a l i j o tri m je se c a ivota. U isto v rije m e sam z a
p o e o s te r a p i jo m d n e v n o g u z im a n ja 4 liice la n e n o g ulja sa
a lic o m svjeeg krav ljeg sira. Sada je p r o lo dvije g o d in e , i iako ne m
o g u iskljuiti utjecaj lijeka koji i n a d a lje u z i m a m , vei dio z a slu g
a za b o ljita k m o g zd ra v lja d a je m k o m b in a c iji l a n e n o g ulj
a i k ravljeg sira. K a d sam bio na s lu b e n o m p u tu u O r e g o n u , n i
s a m m o g a o n a b a v iti sir bez laktoze te n is a m u z im a o tu k o m b
i n a c iju dva tjedna. O sjetio sam o tre b o lo v e u prsim a. Ti su b o lo v i
n e sta li kad sam nastavio u z im a ti la n e n o ulje sa_svjeim sirom . U v je
re n sam da je to Ona p ra v a stv ar z b o g koje se o s je a m p r e d i v n
o i lako z a b o r a v im da im a m t u m o r n a p lu im a . L ijenici i prijate
lji t a k o e r se ne m o g u n a u d iti da im a m ra k plua. Beverly Christense
n
115
R ak - problem i rjeenje
M ijelom lene m o d in e
M o je m j e s u p r u g u d ija g n o s ti c ir a n ra k tip a v i e s tru k i m
ije lo m u svibn ju 2005. i im a o j e u a s n i t u m o r na h r p te n o j m
o d in i. D o k to r i su ga p o d v r g n u l i z ra e n ju i p r o a o j e etir
i m je s e n e do z e k e m o te r a p ije . Iz g u b io j e m n o g o na te in
i, sm an jila m u se m i i n a m a sa , bio j e i s c r p ljen Cijeli da n , te je
sta ln o tr p i o b o lo ve po cijelom tijelu. Sada sm o ( p r o s in a c 2005.
) ve dva m je se ca na u ljn o - p r o te in s k o j p r e h r a n i i opa a m o p
r o m j e n e n a bolje: 1 .n a te k li i b o ln i lim fni voro vi k o j e j e i
m a o na b e d r i m a i r u k a m a su ne s ta li 2. p o v e a la m u se te in
a i t a m n e m rlje na n je g o v o m licu su izblijedile ( s t o j e z n a k s
m a n je n o g n iv o a to k s i n o s ti) 3. im a vie en ergije, a bol se z n a
a jn o sm anjila 4. vie ne p a ti od za tv o ra stolice 5. osjea p o b o lj a n je
cijelog o r g a n iz m a 6. najn ov iji k r v n i n ala z i su vrlo d o b ri 7.
d r u g i t u m o r na m o d i n i koji se p o ja v io za v rije m e k e m o te
r a p ije t a k o e r je nestao! N je g o v o n k o lo g ga n a g o v a r a da z
avri j o dva m je s e c a k e m o te r a p ij e z bo g to g a to je sa d a snaniji
p a e njegov o r g a n iz a m lake iz d r a ti (jo uvijek im a tr a g o v e m ije lo
m a ) . Ali j a sam lupila n o g o m o p o d i re k la ne! N a slije d e e m p
r e g l e d u re i u o n k o l o g u sve o p r e h r a n i dr. B u d w ig i r a z
lo z i m a zato vie ne m o e ii na k e m o te r a p iju , j e r bi p o k v a r io
d o s a d a n ji* n a p re d a k . I j a sam uloila p u n o n a p o r a da cijela
obitelj p r o m i j e n i p r e h r a m b e n e navike: bez eera, bez m lijeka, b
ez bijelog b r a n a , bez m e s a , bez p r e n ja na ulju, j e d e m o i n t
e g r a l n u riu i dr. P ije m o p u n o svjeih sokova: m r k v a , rep a, p in a
t i o sta lo zelenje. S a d a j e n a a p r e h r a n a sastavljen a od oko 75 %
siro v ih n a m i r n i c a . S vim a koji im a ju ra k p o r u u j e m da se d
re p r e h r a n e dr. B u d w ig to vie m o g u j e r is k r e n o v je ru je m u
s p o s o b n o s t izljeenja ta k v e p r e hrane. M artha
116
Nkurunziza,
London
D odaci knjizi
Rak prostate
G o d in e 20 0 1 . m oj j e s u p r u g o b o lio od ra k a p r o s ta te , a i
m a o j e m e ta s ta z e sve do k ra lje n ic e. Bila sam sre tn e r u k e to sa
m naila na inte r n e ts k e str a n ic e Cliffa B e c k w ith a . Moj je s u p r
u g bio o tp u te n iz b o ln ic e k a k o bi sre d io svoje p o s lo v e prije
n e g o to ... k a k o m u je lije n ik rekao. im je d o a o kui p o e la sam p r
i p r e m a t i la n e n o ulje z a j e d n o sa svjeim kra v ljim siro m i do d
a n a s (lipanj 2004.) moj s u p r u g u z im a tu k o m b in a c iju . est mjes
eci n a k o n d ija g n o z e otili sm o do d o k t o r a koji je bio z a u e n to
u o p e vidi m o je g su p ru g a , a k a d a ga je p r e g le d a o iz ja v i
o j e da ne m o e nai n i ta loega. Isp itao je njeg ov o z d r a v s tv e n o stan
je n a d u g a k o i n a ir o k o , i svi su testov i ispali neg ativni. H v a l
a B o g u na l a n e n o m ulju! Mi ba i ne v o lim o svjei kravlji sir, ali sm o
se nav ik li na njega. L a n e n o ulje z a je d n o sa svjeim kravljim s i r o m
j e spasilo m o je g s u p r u ga, i z a je d n o s o sta lim p r e h r a m b e
n i m p r o m j e n a m a koje sm o p o d u z e li p r e m a u p u t a m a d o
k to r ic e B u d w ig . Ne r a z u m ij e m ljude koji trae p o m o , a o n d a
p o ele m ije nja ti u p u te koje su dobili. A ko n i ta nije p o t r g a n o ,
o n d a to ne tr e b a niti m ijenjati, zar ne? Jeanne Shuford
Jo je d n o B udw ig udo? - 3. oujka 2007.
I m a m p r i u z b o g koje sa m to lik o u z b u e n d a j u m o r a m pod ijel
iti. O b o lio sam od raka j e d n ja k a , j e d n o g od na ju b o jitijih o b
lik a m a lig n o g t u m o r a koji postoji. A m e r i k o U d ru en je z a ra k
j e ob javilo da je u 2 0 0 6 .g. d ija g n o s tic ir a n taj o b lik t u m o
r a k o d n a c a , i da je bilo 14.550 a m e rik a 13.770 u m r l i h k a o re
z u lta t r a k a je d n ja k a . To ba
nije o h r a b r u j u a statistika. Prvi mi j e p u t d ija g n o s tic ir a n
ra k k ra j e m 2002. te mi je p o t o m o d s t r a n j e n Cijeli j e d n j a
k p o e t k o m 2003. g. N a k n a d n i te sto v i p o k a z a li su da se ra k
p o n o v o p o ja v io u svibnju 2006. R e e n o m i j e da u o p e nije b it
n o to u p o d u z e t i j e r da najvjerojatn ije im a m jo 2 ili ak 3 g o d in e i
vota. P r o lo g ru jn a o tp u t o v a o sam od svojeg d o m a u Salem u, O r e
g o n do H o u s t o n a , Teksas n a lije enje u M .D . A n d e r s o n c e n ta
r lijeenja od raka. P r i m a o sam k ro z
111
R a k - problem i rjeenje
6 tje d a n a k e m o t e r a p i j u i z r a e n je do 3. s t u d e n o g 2006.
P r e d Boi 2006. sam se p o d r v g n u o CT p r e g le d u i biopsiji koji su p
o k a z a li d a j e t u m o r j o u vijek p r is u ta n . T ada m i je re e n
o da vie ne p o sto ji ni je d na m o g u n o s t koja bi dovela do izljeenja. I k
i r u r g j e p o g l e d a o slike C T -a te je re k a o k a k o je t u m o r
s k o g tk iv a n a p r o s to p re v ie i da se on vie ne m o e k i r u r k i o d
s tr a n iti. M islio sam d a j e sve g o to v o i da u u s k o r o u m rije ti.
P o n u e n o m i j e j o k e m o t e r a p i je uz o p a s k u da n e m a u o
p e n a d e za izljeenje. Bio sam oajan 4 0 -g o d in ji s a m o h r a n i otac 13-
godinje k e rk e , ali i o d lu a n da d o k a e m lije n ic im a koji su od m e
n e o d u stali, p o e o sam p r o u a v a ti a lte r n a tiv n e m e t o d e li
jeenja od raka. P r o v e o sam sto tin e sati itajui knjige, p r e g le d a v a o
sam in te r n e t, i tra io sve m o g u e n a in e do ko jih sam m o g a o doi. T
ako sam doao do p r e h r a n e d o k to r ic e B u d w ig , te sam bio s p r e m
a n p r ih v a tit i z n a n s t v e n e p o s ta v k e koje je Ona z a stu p a
la. O b je r u k e sam p r ih v a t io n a p u t k e n jen e p r e h r a n e te
sam p o e t k o m sijenja z a p o e o s p r im je n o m . D o s lo v c e sam sli
jedio u p u te i k o r is tio z n a n je koje sam d o b ija o u Y ahoo z d r a v
s tv e n o j g rup i za la n e n o ulje, ali p o to sam bio na d v a - tr i k o
r a k a od s m r ti n is a m z n a o da li e mi ta p r e h r a n a ik a k o p o
m o i. D a n a 2 7 . v e liae 2007. o b a v io sam p r e g l e d u Salem u, k a k
o b ih v i dio k a k o s tv ari stoje. Po s k e n ira n ju sam d o a o do o n k
o lo g a 2. ou jk a 2007. koji me p r a ti od p o e t k a bolesti. Vrativi se u s
voju o r d in a c iju s r e z u l ta tim a , b a c i o j e m o je p a p ir e na
stol isp re d m e n e i sa sm ije k o m na licu rekao: "Slike p o k a z u ju da
vie u o p e n e m a t e tu m o r a ! " Ja sam sa m o o d g o v o r io : "M o ra d
a se alite." O d g o v o r io j e k a k o n i k a k o ne m o e o b ja sn iti to se
d o g o d i lo , ali rak koji se vid io u p r o s i n c u 2006. sad a vie ne pos
toji. O b j a s n i o j e da p o sto ji m o g u n o s t da n e gd je j o p o sto
ji tu m o r , ali in jen ic a da se on vie ne vidi, j e vie n ego d o b ra . U p
ita o sam g a j o koje je njeg ov o miljenje to se d o g o d ilo , na S to je on o
d g o v o r io da to u o p e n e m a sm isla i da n e m a n ik a k v o g lo g i
n o g objanjenja. O n j e bio u p o z n a t da sam s a m o in i c ij a ti v n o k
o r is tio n e to ' a lte r n a tiv n o , ali n i k a d a z a p ra v o nije p o
k a z a o in te re s za to neto'. N a kraju j e re k a o da to g o d j a ra d io
, da to i n a s ta v im raditi. N ajavio je p o n o v o s k e n ira n je za 6 m
jeseci, ali da m o r a m biti o h r a b r e n ra z v o je m
118
D odaci knjizi
bolesti. Ja sam p o t p u n o u v je r e n d a j e d o s lo v n o potivanje p r e
h r a n e i o sta lih u p u ta dr. B u d w ig ( p r im je n a E L D I ulja, utj
ecaj s u n ca , iz b je g a vanje stresa i z a g a e n e o k o lin e ) , kao i s
v a k o d n e v n e m o litv e za je d n o s p o z i t i v n i m stav o m , u i
n ilo ozdravljenje m o g u im . M o r a m p r iz n a ti da sam uveliko iz n e n
a e n da se to d o g o d ilo u s a m o 7 tje d a n a p r im je ne p la n a dr. B
u d w ig . U zevi u r a z m a tr a n je k a k o je loe stanje bilo u p r o s in c
u , i k a k o su p e s im is ti n i bili lijenici, b io sam s ig u ra n da e lijeen
je dulje trajati. Z a to o n k o l o g nije h tio s a z n a ti sve o "a lte rn a
tiv n o j" m e t o d i lijeenja kojoj sam se p o d v r g n u o da b ih se izlijei
o od raka? K o ga briga! Ja u i n a d a lje p rim je n jiv a ti u p u te dr. B u
d w ig i on o to sam n a u io u ovoj in te r n e ts k o j grupi: h t t p : / / h
e a l t h . g r o u p s . v a h o o .c o m / g r o u p / F l a x S e e d O i l 2
te o e k u je m da e daljni m oji CT sk en o v i ostati isti od tu m o r a . L i j
e n ic i m o g u n a s ta v iti k lim a ti g la v a m a , ali ja z n a m tko je
za m o je izljeenje o d g o v o r a n . Z a h v a lju je m svim a u g r u p i za
p o n u e n e s a vjete. P o m o g li ste m i spasiti m oj ivot! Za on e koji su
jo uvijek skepti n i u vezi ove p r e h r a n e , ja sam ivi d o k a z da Ona fu n
k c io n ira i k o d na jte ih sluajeva. P ro v e o sam B o i n e p r a z n ik e
s m is lim a k a k o da is k o ristim o s ta ta k ivo ta, a sada je b j e lo d a
n o da u ivjeti dulje nego to sam m islio ili to su "stru n jaci" p re d v i a li. N
I K A D A N E M O J T E O D U S T A T I! Kimball Salem, Oregon, Loiiis SAD
119
R a k - problem i rjeenje
P reporuke za knjige i web stranice
dr. B a rry Sears i Bili L aw ren: iv o t u z o n i, A lg o r ita m , 1999. dr.
B a rry Sears: B ez starenja u z o n i, A lg o r ita m , 2003. dr. B a rry Sears
: O m e g a Rx u zoni. A lg o r ita m , 2004. G illian M a e K e ith : O n o si t
o je d e , kolska knjiga, 2006. L o t h a r H ir n e is e : C h e m o t h e r a p
y heals e a n e e r a n d th e w o r ld is flat. N e x u s b o o k , 2006.
6. Svaki d a n j e d i t e sirovo v o e i p o v r e (po m o g u n o sti 5 boja h
ttp ://h e a lth .g ro u p s.v ah o o .co m /g ro u p /F lax S eed O il2 / h tt
p ://w w w .h e a lin g c a n c ern a tu ra llv .c o m /b u d w ig pro to co l.h
tm l h ttp ://w w w .h o u se o fste e d .c o m /so n s/b u d w ig .h tm h ttp
://w w w .n e x u s-b o o k .c o m /h tm l/a rtic le s.h tm l h ttp ://w w w .d
g k -b u o ch .d e h t t p : / / w w w .c a n c e r c u r e . w s / b u d w i g
. h t m h tt p :/ / w w w .b e c k w i t h f a m i l v .c o m / i n d e x f . h
t m l h t t p : / / w w w .m a r i p o s a s c l i n i c .c o m / h ttp ://w w w
.k re b sth e ra p ie n .d e/ h t t p : / / w w w .p e o p l e a g a i n s t c
a n c e r .c o m / h t t p : / / w w w . b a n t r a n s f a t s .c o m
120
D odaci knjizi
Savjeti na kraju knjige
1. Pijte p u n o v o d e (2-3 litre d n e v n o ) . 2. N e pijte z a e e r e n a
g a z ira n a pia, niti pi a to sa d r e u m je tn a sladila. 3. S okove pijte to vie
svjee isc ije e n e ili iz m ik s a n e uz m lijeko (frappe). 4. Za z d ra v i iv
o t z a b o r a v ite slatkie, kola e, i d ru g o . 5. D a biste d o b iv a li d
o v o ljn o u g ljik o h id r a ta j e d i t e svjee ili su e n o v o e , in t e
g r a ln i k r u h , in te g r a l n u riu, in t e g r a ln u tjesteninu.
dnevno),
i
7. Z a d o b iv a n je d o v o ljn o k v a lite tn ih m a s n o a u o r g a n iz
a m , j e d i t e k o tu n ja v o vo e k a o to su orasi, b a d e m i, ljenjaci;
ali i s je m e n k e s u n c o k r e ta , b u n d e v a i d ru g o g . 8. Jedite
svjee ribe, j e d i n o to se u zad n je v r ije m e sve vie govori o n a ta lo e
n o j ivi i d r u g i m o p a s n i m m e ta lim a u m e s u ribe. P lav a rib a
sadri dvije z n a a jn e o m e g a - 3 m a s n e k ise lin e koje su b itn e za p
r a v ila n ra d sta n ic a (EPA i D H A ) . To su ribe: in u n , g a v u n , s
rdela, skua, lo k a rd a , p a la m id a , tu n a ; a i losos (iak o nije p lava
riba ) im a o m e g a - 3 m a s n e kiseline. 9. Bivajte na o t v o r e n o m ,
sunajte se (p rip a z ite se najjaeg Sun ca u srp n ju i k o lo v o z u ) , ako n
i ta d r u g o sjedite kraj o tv o r e n o g p r o z o r a . P o g o to v o se su
najte ako ste b o le sn i. 10. K re ite se, ra d ite fizike p o slo v e , ba v ite
se s p o r t o m , eite 30 m i n u t a svaki d a n (etajte sa p s o m ili b ez nje
ga). 11. Spavajte d o v o ljn o (7 - 9 sati). 12. K ao p r e v e n t iv u j e d
ite svjei kravlji sir k u p lje n na tr n ic i (ili p a k i r a n iz d u a n a )
i u njega d o b r o u m ije ajte j u n u licu l a n e n o g ulja ( m o e i m i k s
e r o m ) , n a k o n to o tv o r ite b o ic u ulja o b a v e z n o j u d r ite u
h l a d n ja k u (p azite na ro k trajanja!).
121
R ak - problem i rjeenje
M asne kiseline
Masne kiseline su podgrupa karboksilnih kiselina, koje sve imaju u svom sastavu
funkcijsku grupu COOH (koja se naziva karboksilna grupa). K a rb o k s iln e kis
elin e su:
1. k ra tk o la n a n e zasiene m o n o k a rb o k s iln e kiseline (npr. m ra v
lja , octena) 2 . s re d n je la n a n e z a sien e m o n o k a rb o k s iln e ki
seline (npr. v a lerijan ska) 3 . k ra tk o la n a n e n ez asien e m o n o k a r
b o k s iln e kiseline (akrilna) 4. m asne kiseline 5. a m in o kiseline (sastav
nica proteina, osim karboksilne grupe im aju i a m in o grupu - H 2N) 6. keto ki
seline (sadre keto grupu -CO, npr. aceton) 7. a r o m a ts k e karboksilne kiseli
ne (izveden ice benzen a i drugih ciklinih a ro m a ts k ih plinova) 8. d v o k a
rb o k s iln e kiseline 9. trik a rb o k s iln e kiseline (npr. lim unska) 1 0
. a lfa -h id ro k s iln e kiseline (npr. m lijena) M a s n e kiselin e mogu biti
: 1. zasiene m asn e kiseline 2 . n ez asien e m asn e kiseline N e z a s i e n e m
a s n e kiselin e mogu biti: 1. m o n o n e z a s i e n e 2 . viestruko nezasien e
z a tim : 1. cis form e 2 . trans form e
te:
1. e sen c ijaln e kiseline 2. nees e n c ija ln e kiseline
122
Dodaci knjizi
ali i: 1. omega-3 kiseline 2. om ega-6 kiseline 3. om ega-9 kiseline Zasiene masn
e kiseline su:
Maslana Kapronska Kaprilna Kaprinska Laurinska Miristinska Palmitinska Stearinska
Araliidska Behenijska (butanska) (heksanska) (oktanska) (dekadska) (dodekadska)
(tetradekadska) (heksadekadska) (oktadekadska) (eikosanoidna) (dokosanoidna) CH
3(CH2)2C00H CH3(CH2)4COOH CH3(CH2)6C00H CH3(CH2)8COOH CH3(CH2) 10COOH CH3(CH2) ,
2COOH CH3(CH2) l4COOH CH3(CH2) 16COOH CH3(CH2) 18COOH CH3(CH2) 20COOH C4:0 C6:0
C8:0 C10:0 C12:0 C14:0 C16 :0 C 18:0 C20:0 C22:0 C4Hg0 2 C6H 120 2
c 8h
,6o 2
C 10H 20O2 C i2H240 2 Cl4H2g0z ^16^3202 ^18^36^2 ^20^40^2 C22 H44 0 2
Nezasiene masne kiseline su: i
Miristoleinska Palmitoleinska Oleinska Linolna Alfa-linolenski Gama-linolenska Ar
ahidonska Eruna CH3(CH2)3CH -C H (C H 2) 7COOH C14:1 Ci4H2602 omega-5 omega-7 ome
ga-9 omega-6 omega-3 omega-6 CH3(CH2)5CH =CH(CH2)7COOH C16:1 ^16^3002 CH3(CH2)7C
H =CH(CH2);C00H C18:1 ^18^3402 C18:2 CH3(CH2)4CH:=CHCH2CH=CH(CH2),COOH CigH320 2
CH3CH2CH= CHCH2CH= CHCH2CH= CH(CH2) 7cooh C 18:3 CigHjo02 CH3(CH2) 4CH = CHCH2C
H=CHCH2CH= CH(CH2)4C00H C18:3 c 18^30^2
CH3(CH2)4CH= CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH=CH(CH2)3COOH C20H32O2 omega 6 C20:4 CH3(CH2
)7CH =CH(CH2) u C00H C22:l C22H4202 omega-9
123
R ak - problem i rjeenje
Eikosapentaenoina
CH3CH2CH = CHCH2 CH = CHCH2CH=CHCH2CH=CHCH2CH = =CH(CH2 ) 3C00H C20:5 C22:6 C2H3.
0 2 C22H 3 20 2 omega-3 omega-3
Dokosaheksaenoina
CH3CH2CH = CHCH2CH=CHCH2CH = CHCH2CH=CHCH2CH = =CHCH2CH=CH(CH2 )2COOH
E s e n c ija ln e m a s n e kiseline su one kiseline koje ljudski o rg a n iz a
m ne moe sintetizirati (stvoriti) od drugih izvora iz hrane. Znai to su one koje
m o ra m o jesti da bi m e ta b o liz a m pravilno radio. Linolna i I i il o I e
il s k a kiselina su "prave" esencijalne m asn e kiseline (nazivaju ih jo i k ra
tk o la n a n e viestruko nezasiene kiseline), lako se u nekom m a n je m postotk
u mogu sintetizirati od linolne i linolenske kiseline, dug o la n a n e viestruko
nezasiene m asne kiseline (e ik o s a p e n ta e n o i n a , d o k o s a h e k s
a e n o i n a , g a m a -lin o le n s k a , d ih o m o -g a m a -lin o le n s k a
C 2 0 : 3 i a ra h id o n s k a ) ta k o e r se s m atraju e s e n c ija ln im
a . H id ro g e n iz a c ija ulja H id ro g e n iz acija ulja je postupak kidanj
a dvostrukih karbonskih veza i d o v o e n je vodika (po je d a n ato m na oba a
to m a ugljika iz te dvostruke veze) u sastav m asne kiseline. M asna kiselina i
z nezasiene prelazi u zasienu zbog nestanka tih dvostrukih v e z a . Tako se a to
m s k a fo rm u la m asn e kiseline povea za dva ato m a vodika po unitenoj dvostr
ukoj vez i. N aprim je r, h id ro g e n iz a c ijo m oleinske kiseline - Ci H 02
(vrlo z a stu p ljen e u m a s lin o v o m ulju, a koja ima je d n u dvostruku
vezu u svom sastavu) dobiva se stearinska kiselina - C i H
02 ( s I i k a I i .) -
D je lo m i n a hidrogenizacija ulja je ta k o e r postupak d o vo en ja dodatn i
h a to m a vodika (uvijek je to viekratnik broja dva - m o le ku la H 2) u sastav
m asne kiseline, ali se ne izvri z asienje svih veza (ne pokidaju se sve dvostruk
e veze u lancu) ve se pod u tjec ajem poviene te m p e r a tu r e dogodi izom eriz
acija pojedinih preostalih dvostrukih veza. Tako m asna kiselina prijee iz cis fo
rm e (jedino prirodno postojea u biljnim u ljim a) u t r a n s f o r m u . I takv
a iz m ijen je n a m asna kiselina n e g a tivno sudjeluje u m e ta b o liz m u i
vog o r g a n iz m a . H id ro g e n iz ira n a ulja imaju dulji vijek tr a ja n
ja i m an je su osjetljiva na t e m p e r a tu r u okoline. O m e g a -3 , o m
e g a -6 , om eg a-9 Kad se pojedine masne kiseline nazivaju o m e g a -3 , o m
e g a -6 i o m e g a -9 ,
124
D odaci knjizi
tada se na takav nain oznaavaju (n ezasienu) vezu na 3, 6 ili 9 -to m (vidi slike 3
. do 10., na stranicam a kraj lanca na suprotnoj strani lanca omega kraju lanca
nalazi se metilna
kiseline koje imaju prvu dvostruku atom u ugljika od omega kraja lanca 1 2 6 . i
1 2 7 .). Omega kraj lanca je od karboksilne skupine - C 0 0 H . Na skupina - C
H 3.
K njige u priprem i:
L A N E N O ULJE
ULJNOPROTEINSKA KUHARICA
K A O ISTINITA POMO PROTIV ARTKRIOSKLEROZE, SR ANOG UDARA, R A K A ID R U G I H BO
LESTI
autorice dr. Johanne Budwig
PROTEIN DIET
Ah wx*intim y * p ro i* $ u U * fo * h*ahbyjood
prrfHOatK'n by jnir J N im *A bfcd Ww EUttf#* fv t Utrinu tfuthurUjr i> # l O w K
*r & Nutntiurt
FLAX01i ASA TRUEA1DAGA1NST ARTERIOSCLEROSIS, HEAKT1NFARCT10N, CANCER
DR. JOHANNA BUDWIG
Dt Johanna Budwig
iMSCOv n o v t o u n u z f. n i t HfcAUNO POVERI Ot FUX OLL fN OVFK WO UEUaOUStV
lUidPES.
Izlaze iz tiska 2007. g o d in e
125
Rak problem i rjeenje
a
Slika 2. - Veze u masnim kiselinama a) zasiena, b) cis nezasiena, c) trans nezasien
a
Slika 3. Stearinska masna kiselina
Slika 4. Elaidina (trans) masna kiselina
Slika 5. Oleinska masna kiselina
126
Podui knjizi
Slika 7. Linolenska (Alfa-linolenska) masna kiselina
Slika 8. Gama-linolenska masna kiselina
0
Slika 10. Dokosaheksaenoina masna kiselina
127
Kuk - problem i rjeienje
D jelom ina hidrogen izacija
(I
H idrogenizacija
Trans-masna kiselina
Cis-masna kiselina
S &
2
.t
grijanje
Elaidina kiselina
C 18 H 34 O 2
C 1 8 : 1 trans-9 Zasiena kiselina
Oteinska kiselina
C l 8 H 3402
^ n iv v v n
(p t, A /,j
C 1 8 :l cis-9 om ega-9
m USJSBp
Stearinska kiselina
C l 8 H3602
C 1 8 :0
Slika l i . - Hidrogenizacija ulja a) skeletni modeli masnih kiselina b) kalotni
modeli masnih kiselina
STEARINSKA KISELINA
E L AI DI N A KISELINA
0 L El N S KA KISELINA
LINOLNA KISELINA
ALFA-LINOLENSKA KISELINA
GAMA-LINOLENSKA KISELINA
EIKOSAPENTAENOINA KISELINA
DOKOSAHEKSAENOINA KISELINA