SENARAI KANDUNGAN

PANDUAN PORTFOLIO

1. PORTFOLIO
2. KULIT PORTFOLIO
3. SENARAI KANDUNGAN PORTFOLIO PRAKTIKUM
4. BIODATA PELAJAR INSTITUT
5. TAKWIM SEKOLAH
6. BORANG KEHADIRAN PRAKTIKUM
7. REKOD PENGAJARAN BERPASANGAN
8. BORANG MAKLUMBALAS PENGAJARAN BERPASANGAN
9. RANCANGAN AKTIVITI KOKURIKULUM
10. LAPORAN AKTIVITI KOKURIKULUM
11. LAPORAN PROJEK/AKTIVITI/PERANAN LAIN
12. JURNAL
13. REFLEKSI

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

PORTFOLIO
Portfolio merupakan koleksi hasil kerja guru pelatih yang boleh memberi gambaran tentang
usaha guru pelatih dan pencapaiannya dalam bidang tertentu seperti bidang latihan mengajar.
1.

Portfolio
atauprofil
professional
merupakankoleksidokumen
memberigambarantentangseorang professional darisegi:
1.1 Pengetahuan
1.2 Kemahiran
1.3 Pengalaman
1.4 Kelayakan
1.5 MatlamatdanPencapaian

yang

2.

Satubentuksejarahpencapaianpelajar yang didokumentasikandandiperkukuhkandenganbuktibuktihasilkerjanyadankesedaranbarumelaluipenulisanreflektif. (Shulman, 1992).

3.

Koleksihasilusahapelajar yang memberigambarantentang proses atauusaha-usaha yang

dijalankansertapencapaiannya di dalamperkara-perkaratertentu. Ini termasuk pemilihan
bahan- bahan, isi kandungan, garis panduan pemilihan, kriteria dan bukti refleksi kendiri
pelajar (Arter and Paulson,1990)

4.

Koleksi artifek pengalaman pembelajaran yang dikumpulkan dalam satu jangka waktu tertentu.
(Valencia, Hibert & Afflerbach,1994)

TUJUAN PORTFOLIO:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Mendokumentasikankemahirandanpengetahuanmelaluipengalamansewaktupraktikum
Sebagailandasankomunikasiantarapelajar,
pensyarahpembimbingdan
gurupembimbinguntukmenilaiprestasipelajar yang diselia.
Memberipeluangpelajarmenganalisisdanmenilaiperkembangandanarahpemikiranmereka.
Memberiruangpelajarmembuatrefleksidanmenentukanmatlamat
yang
ditetapkansepanjangpraktikum.
Maklumbalastentangkeberkesananpelaksanaankurikulumsepanjangpraktikum.
Sebagaiasasuntukmembuatkeputusandanmenetapkanmatlamatpengajarandanpembelajaran.
Alternatifkepadapenilaianberbentukpengujian dan peperiksaanataupenilaiansumatif.
Memperkembangkandayakreativitimelaluipenyediaanstrategi,
tindakandan
idea
dalammeningkatkanpengajarandanpembelajaran.

CIRI-CIRI PORTFOLIO:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Hasilakhir portfolio mestilahmenunjukkanpelajartelahterlibatdenganrefleksikendiri.

Hasil yang dibuatsendiriolehpelajar - menghargaiusahadandirisendiri.
Portfolio berbezadengan folder simpananpelajar. Maklumat yang bermaknadari folder sahaja
yang perludimasukkankedalam portfolio.
Mestimenggambarkandenganjelasnyaaktivitipelajardarisudutrasional, matlamat, pengalaman,
halatujudanharapan.
Mempunyaimatlamat yang berbezadarimasakesemasa. Oleh itu mesti dikemas-kini setiap
masa.
Bolehmempunyaibeberapatujuanpadasatumasatetapitidakbercanggah.
Mengandungimaklumat
yang
menggambarkanberlakunyakemajuandanperkembangandalamsesuatuperkara.

TANGGUNG JAWAB GURU PELATIH DALAM MENYEDIAKAN PORTFOLIO:

1.
2.
3.

Menyediakan portfolio yang bermaknadankemaskini.

Menyerahkan
portfolio
kepada
guru
pembimbingdanpensyarahpembimbinguntukdisemakapabiladimintasepanjangpraktikum.
Menyiapkan Pernyataan Profesional sebelum dan selepas tamat praktikum

PORTFOLIO YANG BERKUALITI:

1.

Berstruktur dan Tersusun

Kemas mengikut cara, peraturan atau kategori yang tertentu sama ada mengikut kronologi,
kategori, tahap kesukaran dan kepentingan bahan.

2.

Menunjukkan Peningkatan Perkembangan

Perkembangan dari aspek kognitif, psikomotor dan afektif. Bahan mesti memperlihatkan
proses menyediakannya dari deraf awal hingga hasil akhirnya.

3.

Bukti Yang Pelajar Telah Menerima Bimbingan

Perlu disertakan bukti berbentuk tandatangan, komen, cop dan tarikh bimbingan diterima
daripada Pengetua, Guru Besar, guru pakar, guru pembimbing atau mana-mana pihak.

4.

Ada Bukti Kolaborasi

Tugasan yang dilakukan melibatkan pelajar dengan pihak lain seperti rakan, guru pembimbing,
guru pakar, guru kanan, pensyarah pembimbing atau mana-mana pihak. Bukti berupa jadual
kerja harian, projek, persediaan mengajar, kertas kerja, ABM, kertas ujian yang dijalankan
secara bersama.

5.

Mengandungi Banyak Penulisan, Catatan dan Komen Reflektif

Hasildaricetusan
idea
dan
pemikiranreflektifpelajar.
Pelajarsentiasamengamalkanrefleksikendirisertamembuatanalisisterhadapsemua amalan dan
tugas secara sistematik.

7.

MenunjukkanBuktiKemahiranBerfikir Secara Kritis dan Kreatif

Dapatdilihatmelalui
idea
dan
hujah
yang
adadenganatautanpamenggunakanpengurusangrafik.

8.

MengandungiBuktiPencapaianPrestasiPelajar
Semuabentukpenilaian
sama
adamelaluiborangpenilaian
gurupembimbingataupengurussekolah.

tersusun,

yang

sama

diisiolehpensyarah,

Penilaianpengajaranberpasanganatauapabentukpenilaianrakansebaya (senaraisemak
diisiolehrakanpelajar)
Suratpenghargaan, sijildanbuktiprestasisemuanyadisimpandalam portfolio.

yang

9.

Mengandungi Bahan Yang Terpilih dan Releven

Mengandungi satu set bahan bukti pembelajaran yang terpilih secara teliti sahaja bukan semua
apa yang dijalankan.
Bahanmestilah yang relevendengantugasandanspesifik.

10.

MengandungiBahan Yang Autentik

Semuabahanmesti
yang
sebenarbukanditiruataudiciplak.

dibuatsendiriolehpelajarberasaskansituasi

PORTFOLIO
PRAKTIKUM /
AMALAN PROFESIONAL

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM
08000 SUNGAI PETANI,
KEDAH DARUL AMAN.

NAMA PELAJAR

: AGILAN A/L KANAPATHY

KURSUS / PROGRAM

: PISMP (SN/PT)

AMBILAN

: JAN 2010

NAMA SEKOLAH

: SJK (T) PALANISAMY KUMARAN

MATA PELAJARAN MAJOR

: SAINS SEKOLAH RENDAH

MATA PELAJARAN MINOR

: BAHASA TAMIL

GURU PEMBIMBING PRAKTIKUM

: PN. GUNAVATHY SUBRAMANIAM

PENSYARAH PEMBIMBING MAJOR

: EN. THANGAVELO MARIMUTHU

PENSYARAH PEMBIMBING MINOR

: EN. BASKARAN NADESON

PORTFOLIO PRAKTIKUM /
AMALAN PROFESIONAL

2013

IPG KSAH

PORTFOLIO PRAKTIKUM

SENARAI KANDUNGAN PORTOFLIO PRAKTIKUM

01

SENARAI KANDUNGAN PORTFOLIO

02

BORANG BIODATA

03

JADUAL WAKTU MENGAJAR

04

SUKATAN PELAJARAN

05

RANCANGAN SEMESTER (TAHUNAN)

06

GARIS PANDUAN PRAKTIKUM / AMALAN PROFESIONAL

07

BORANG TAKWIM SEKOLAH

08

BORANG KEHADIRAN PRAKTIKUM

09

BORANG BIMBINGAN PRAKTIKUM PR1

10

BORANG REKOD PENGAJARAN BERPASANGAN

11

BORANG MAKLUMBALAS PENGAJARAN BERPASANGAN

12

CARTA ORGANISASI SEKOLAH

13

VISI DAN MISI SEKOLAH

14

PETA LOKASI & PELAN SEKOLAH

15

SENARAI NAMA STAF (AKADEMIK & SOKONGAN)

16

PERATURAN-PERATURAN SEKOLAH

17

RANCANGAN AKTIVITI KOKURIKULUM

18

SENARAI NAMA AHLI DAN KEHADIRAN

19

LAPORAN AKTIVITI KOKURIKULUM

20

LAPORAN PROJEK / PERANAN LAIN

21

SENARAI DAN MAKLUMAT MURID (KELAS DIAJAR)

22

REKOD PRESTASI / MARKAH UJIAN / PENILAIAN

23

KERTAS SOALAN UJIAN / LATIHAN / LEMBARAN KERJA

24

PENULISAN JURNAL

ADA (/ )*
TIADA (X)*

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

Gambar

B I O D A T A

P E L A J A R

I N S T I T U T

PRAKTIKUM / AMALAN PROFESIONAL

Nama Pelajar Institut

Nombor Kad Pengenalan

:___________________________________________

Kursus dan Ambilan

:___________________________________________

Guru Pembimbing Praktikum

:___________________________________________

Mata Pelajaran Major

:___________________________________________

Pensyarah Pembimbing Major

:___________________________________________

Mata Pelajaran Minor

:___________________________________________

Pensyarah Pembimbing Minor

:___________________________________________

Alamat Rumah
Alamat Menginap (Praktikum)

:___________________________________________

:___________________________________________
:___________________________________________
:___________________________________________
:___________________________________________
:___________________________________________

Nombor Telefon (hp)

:___________________________________________

Kaum

:___________________________________________

Jantina

:___________________________________________

Status Perkahwinan

:___________________________________________

Kelayakan Akademik

:___________________________________________
:___________________________________________

Kelayakan-kelayakan Lain

:___________________________________________

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

T A K W I M

S E K O L A H

(PROGRAM PRAKTIKUM / AMALAN PROFESIONAL)

Nama Pelajar Institut

: AGILAN A/L KANAPATHY

Nombor Telefon (hp)

: 017-6232417

Nama Kursus dan Ambilan

: PISMP JAN 2010

Nama Sekolah

: SJK (T) KALAIMAGAL

Nombor Telefon Sekolah

: 04-4310910

Perhatian:
Silasenaraikanharicutiumum / cutiperistiwa / cutiganti / ujianbulananataupenggal /
peristiwasepertiHariSukanTahunan / aktiviti-aktivitirasmisekolah yang melibatkanmuridmuriddarikelas-kelas yang diajardalamtempohpraktikumsahaja.

Tarikh

Hari

Cuti / Ujian Bulanan / Peristiwa / Aktiviti Sekolah

Catatan

Tandatangan

:....................................................................

Nama Pelajar Institut

:....................................................................

Tandatangan Guru Besar

:....................................................................

Nama Guru Besar

:....................................................................

Tarikh

:....................................................................

Salinan : 1. Portfolio Praktikum

2. PensyarahPembimbing Major
3. PensyarahPembimbingMino

LAM-PT12-11

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

BORANG KEHADIRAN PRAKTIKUM / amalanprofesional

BULAN:

Borang K

FEBRUARI

Nama Kursus

: PISMP

NamaSekolah

: SJK (T) PALANISAMY KUMARAN

Ambilan

: JAN 2010

AlamatSekolah

Tempoh Praktikum

: 20 JANUARI 2013- 18 APRIL 2013

(12 MINGGU)

No. Telefon

: BAHAGIAN SUNGAI, PETI SURAT 63, 08007

SG PETANI, KEDAH
:

TARIKH / HARIBULAN PERSEKOLAHAN

Silatandakehadirandengantanda ( / ) di dalamruang yang berkenaan.

Bil

Nama

MINGGU 5
28/2

27/2

26/2

25/2

24/2

MINGGU 4
21/2

20/2

19/2

18/2

17/2

MINGGU 3
14/2

13/2

12/2

7/2

6/2

5/2

4/2

3/2

Tarikh>

11/2

MINGGU 2
10/2

MINGGU 1

Major

AGILAN A/L KANAPATHY

(K)

2
1.

GAJENTHIRAN A/L RANGASAMY

SAINS

Catatan : ......................................................................................................................................................................................................................
.
Tandatangan

:.

Tandatangan

:...

Nama Ketua (K)

:.

Nama Guru Besar

Tarikh

:.

Tarikh

Catatan: 1)Setiapcutimestilahdisertakandengansalinansuratakuandoktor / sijilsakit (M.C.) atausuratkebenaran.

2)
Borangkehadiraninihendaklahdiserahkankepada KU PraktikumsetelahdisahkanolehPengurusSekolahpadaminggupertamabulanberikutnya.

REKOD PENGAJARAN BERPASANGAN

Nama Pelajar

: AGILAN A/L KANAPATHY

Kursus dan Ambilan

: PISMP JAN 2010

Nama Pelajar

: AGILAN A/L KANAPATHY

Nama Pasangan Praktikum

: GAJENTHIRAN A/L RANGASAMY

Nama Guru Pembimbing

: CIK SRI ARATI SUBRAMANIAM

Mgu

Tarikh
danHari

Masa

Mata
Pelajaran
&Kelas
(Tahun)

TandatanganPasangan

Catatan
(Guru
Pembimbing)

2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12

Disemak oleh Guru Pembimbing:

Disahkan oleh Pensyarah Pembimbing:

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

Salinan : 1. Portfolio Praktikum (Kedua-dua pasangan guru pelatih)

BORANG MAKLUMBALAS
PENGAJARAN BERPASANGAN
Catatan
Silafokuskanpemerhatianandaterhadapsatuatauduaaspek/kemahiransahajadalamseti
apsesipengajaranberpasangan.
Silarujukaspek-aspektersebutdalamBorangBimbinganPR 1

Kekuatan / Kelebihan

Perancangan / PelaksanaanSesi Pengajaran Pembelajaran

Kelemahan / Kekurangan

Perancangan / PelaksanaanSesi Pengajaran Pembelajaran

Cadangan Mengatasi Kelemahan / Kekurangan

(Hasil perbincangan)

Disemak oleh Guru Pembimbing:

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing:

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.
RANCANGAN AKTIVITI KOKURIKULUM
(Sukan / Unit Beruniform / Persatuan)

Nama Pelajar Institut

: AGILAN A/L KANAPATHY

Nombor Telefon (hp)

: 017-6232417

Nama Kursus dan Ambilan

: PISMP JAN 2010

Nama Sekolah

: SJK (T) KALAIMAGAL

Nombor Telefon Sekolah

: 04-4310910

Minggu(Tarikh)

Tempat /
Catatan

Tajuk / Aktiviti

M1
MenyediakanRancanganAktivitiKokurikulum

Bilik Guru

M2
M3
M4
M5
M6
M7
M8
M9
M 10
M 11
M 12

Disemak oleh Guru Penasihat:

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing:

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.
LAPORAN AKTIVITI KOKURIKULUM
(Aspek G dalam Borang PR 2 : Kokurikulum)

Minggu KeNama Pelajar

:.............................................................................

Jenis Persatuan/Sukan/Unit Beruniform

:.............................................................................

Tarikh

:.............................................................................

Masa

:.............................................................................

Tempat

:.............................................................................

Nama Guru Penasihat KoKurikulum

:.............................................................................

Kehadiran (Lampirkan Borang Kehadiran)

:.............................................................................

BAHAGIAN A : AKTIVITI / KEMAHIRAN YANG DIJALANKAN

(Kepimpinan, Kepengurusan, Kejurulatihan dan Kepegawaian)

[Sila lampirkan dokumen sokongan, jika ada]
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

BAHAGIAN B : CATATAN REFLEKSI

(Diisi oleh Pelajar)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

BAHAGIAN C : BIMBINGAN
(Oleh Guru Penasihat / Guru Pembimbing / Pensyarah Pembimbing)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Disemak oleh Guru Penasihat/Pembimbing:

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing:

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.
LAPORAN PROJEK/AKTIVITI/PERANAN LAIN
(Aspek H dalam Borang PR 2 : Bimbingan, Pengurusan & Pentadbiran)
Laporan Ke

Nama Pelajar

__________________________________________________.

Kursus dan Ambilan

__________________________________________________.

Tarikh

____________________ Masa

Tempat

__________________________________________________.

Projek / Aktiviti / Peranan

__________________________________________________.

______________________.

BAHAGIAN A : PERANAN YANG DIJALANKAN

(Sila lampirkan dokumen sokongan seperti kertas kerja, minit mesyuarat,

pelan tindakan, gambar foto, surat perlantikan, laporan khas projek, surat penghargaan dll)
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

BAHAGIAN B : CATATAN REFLEKSI

(Diisi oleh pelajar selapas tamat / siap sesuatu projek / aktiviti)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

BAHAGIAN C KOMEN / ULASAN / CATATAN

(Diisi oleh Guru Besar / Penolong Kanan / Guru)

.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Disemak oleh pihak sekolah:

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing:

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

JURNAL
Satu bentuk catatan berterusan mengenai sesuatu peristiwa, masalah, pencapaian atau bidang
yang perlu diberi pekanan.
Merupakan rekod-rekod refleksi dan aktiviti yang dilaksanakan oleh penyedia portfolio
secara berfokus tentang apa yang telah dipelajari atau dialami dalam situasi sebenar.

Effective journal use takes time,

but journals that are done well
provide a unique and valuable
form of learning.
(Baird, 1999:14)
Kegunaan Jurnal:
Jurnal patut digunakan untuk membuat refleksi mengenai pemikiran, perlakuan dan reaksi
kita yang emosional iaitu mengikut perasaan mengenai sesuatu peristiwa ataupun tindakan yang
diambil yang difikirkan perlu dibuat renungan agar kita akan lebih memahami peristiwa dan tindakan
kita itu.
Penulisan jurnal sebagai satu bentuk catatan berterusan mengenai sesuatu peristiwa, masalah,
pencapaian atau bidang yang perlu diberi penekanan. (ms. 58 BPG Okt. 1999)
Matlamat:
Matlamat penulisan jurnal ialah meningkatkan kesedaran, keinsafan diri dan pemahaman
kita mengenai apa yang kita alami atau apa yang telah kita lakukan. Justeru itu, catatan kita haruslah
jujur dan benar.
Pengisian Jurnal:
Persoalan-persoalan yang menarik
Pandangan yang relevan dan kritikal
Kandungan boleh dibincang bersama antara pensyarah penyelia dan guru pembimbing
Aspek Yang Boleh Difokus:
Pengajaran dan Pembelajaran (P&P)
Profesionkeguruan
Pelajar / klien
Iklim sekolah dan pengurusan bilik darjah
MengapaDiperlukan:

dapat memberi gambaran menyeluruh tentang seorang profesional.

Merupakan koleksi, snapshots tentang pencapaian guru pelatih pada satu-satu masa
termasuk kekuatannya, bidang yang perlu diusahakan, harapan dan aspirasinya

CONTOH FORMAT JURNAL (Minggu pertama sahaja)

Bilangan Jurnal
Minggu Praktikum
Tarikh Peristiwa / Kejadian
Tajuk Jurnal

:
:
:
:

Ke-1
1
......... hingga ........
Minggu Pertama Di SK ..........................

Disemak oleh Guru Pembimbing

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

___________________________________________________________________________

FORMAT JURNAL (Minggu kedua dan seterusnya)

Bilangan Jurnal
Minggu Praktikum
Tarikh Peristiwa / Kejadian
Tajuk Jurnal

:
:
:
:

Ke-

(Anda boleh rujuk aspek-aspek di dalam Borang PR 1,

sesuatu peristiwa, isu, masalah, pencapaian)

1. Masalah / Peristiwa
2. Analisis
3. Cadangan Tindakan Susulan
4. Tempoh MasaDan Keberkesanan Tindakan Susulan
Disemak oleh Guru Pembimbing

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

Bilangan Jurnal
Minggu Praktikum
Tarikh Peristiwa / Kejadian
Tajuk Jurnal

:
:
:
:

Ke-1
Pertama
3 - 7 Mei 2009
Minggu Pertama Di SK Seri Kuala

Pada hari pertama, saya bersama pasangan praktikum melapor diri kepada Encik Ishak Bin Mohd
Khalid, Guru Besar, SK Seri Kuala, Kota Kuala Muda. Kami memperkenalkan diri dan menyerahkan
Surat Pengenalan Diri kepada beliau. Guru Besar memberi taklimat kepada kami tentang pelbagai
perkara berkaitan dengan sekolah, termasuklah :
- sejarah, peraturan, disiplin dan budaya sekolah;
- struktur organisasi, peranan dan tanggungjawab pengurus sekolah, guru penolong kanan,
guru disiplin, guru panitia, guru ko-kurikulum, guru darjah, guru mata pelajaran dan tugas staf
sokongan;
- latar belakang murid dan masyarakat setempat;
- tugas dan tanggungjawab murid di sekolah;
- pengelolaan aktiviti kokurikulum dan maklumat-maklumat lain yang berkaitan.
Selepas waktu rehat kami diperkenalkan kepada guru-guru dan staf sokongan. Selepas kami
dibawa oleh Guru Penolong Kanan berjalan di sekeliling kawasan sekolah kamipun berjumpa dengan
Encik Malek Mohammad, guru pembimbing praktikum kami. Encik Malek Mohammad memberi
bimbingan dan tunjuk ajar kepada kami tentang jadual waktu, sukatan pelajaran, huraian sukatan
pelajaran, panduan guru dan rancangan semester.
Pada hari kedua saya menyediakan Rancangan Semester Bahasa Inggeris dan Pendidikan
Seni Visual. Saya diagihkan 4 waktu mata pelajaran Bahasa Inggeris Tahun 4A, 6 waktu Tahun 5B
dan 2 waktu Pendidikan Seni Visual Tahun 5A. Saya tidak menghadapi banyak masalah dalam
penyediaan kedua-dua rancangan semester tersebut kerana telah menghadiri bengkel penulisan
rancangan pengajaran ketika di institut. Tambahan pula, kami dibekalkan oleh pensyarah mata
pelajaran dengan format dan contoh rancangan semester, mingguan dan rancangan pengajaran
harian.
Pada hari ketiga saya diberi peluang oleh guru pembimbing membuat pemerhatian
pengajarannya. Saya amat berterima kasih kepada beliau kerana melalui kesempatan tersebut saya
telah memperolehi banyak pengalaman terutamanya tentang cara pengurusan kelas, penggunaan
ICT dan pengurusan aktiviti kumpulan. Cikgu Malek Mohammad memanglah seorang guru yang
berkeyakinan tinggi dan berjaya menarik minat murid-muridnya. Catatan yang saya buat semasa sesi
pemerhatian amatlah berguna sebagai rujukan saya.
Pada hari kelima, saya menyerahkan Rancangan Semester Bahasa Inggeris dan PSV kepada
Guru Besar dan guru pembimbing untuk disemak. Selepas itu saya masuk ke dalam Kelas 5A
bersama Cikgu Yahya, guru Pendidikan Seni Visual. Saya amat kagum dengan kebolehan beliau
dalam menyampaikan pelajarannya. Dengan cara penyampaian yang menarik dan bakatnya yang
amat tinggi dalam seni visual tak hairanlah mengapa beliau selalu dijemput untuk menjadi fasilitator
kursus PSV di peringkat daerah Kuala Muda/Yan.
Selepas itu saya membuatrancanganmingguan, rancangan pengajaran harian dan bahan
sumber pengajaran dan pembelajaran yang akan saya gunakan dalam minggu kedua.

Disemak oleh Guru Pembimbing

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

Bilangan Jurnal
Minggu Praktikum
Tarikh Peristiwa / Kejadian
Tajuk Jurnal

:
:
:
:

Ke-2
Kedua
10 - 14 Mei 2009
Masalah Pengurusan Masa

1. Masalah / Peristiwa
Hari ini (11 Mei 2009) saya telah menghadapi masalah pengurusan masa yang tepat sebagaimana
yang telah dirancangkan. Terdapat
aktiviti yang telah dirancangkan dalam pengajaran dan
pembelajaran tidak dapat dijalankan kerana tidak cukup masa. Hal ini menimbulkan masalah bagi
mencapai objektif, khususnya objektif yang akhir dalam proses pengajaran dan pembelajaran pada
hari-hari tertentu .

2. Analisis
Masalah ini timbul kerana aktiviti perbincangan secara kumpulan yang telah saya jalankan itu
ada kalanya telah melebihi masa yang ditetapkan. Didapati pelajar-pelajar mengambil masa yang
agak lama untuk menyiapkan laporan hasil perbincangan dan semasa melaporkan hasil
perbincangan, terdapat beberapa orang pelajar yang tidak dapat menerangkannya dengan lancar
dan cepat. Di samping itu, masalah masa ini juga wujud kerana gangguan aktiviti-aktiviti sekolah
seperti perhimpunan yang telah mengambil masa yang agak lama sehingga mengurangkan masa
yang telah dirancangkan.

3. Cadangan Tindakan Susulan

a. Saya patut membaca buku-buku yang berkaitan dengan perancangan masa dalam sesuatu
proses
pengajaran dan pembelajaran agar dapat menguruskan masa dengan lebih sempurna.
b.

Saya akan menyediakan plan A dan plan B pada waktu-waktu tertentu terutama pada hari-hari
yang terlibat dengan perhimpunan sekolah supaya proses pengajaran dan pembelajaran dapat
berjalan lancar dengan masa yang telah dirancangkan .

c.

Bagi memastikan bahawa aktiviti perbincangan secara berkumpulan tidak melebihi masa yang
telah ditetapkan, saya akan sentiasa mengingatkan pelajar tentang masa yang ada dan
meminta wakil bagi setiap kumpulan membuat laporan dalam masa yang telah ditetapkan.
Sekiranya perbincangan menyentuh topik yang sama, saya akan memilih beberapa hasil
perbincangan yang terbaik sahaja untuk dibentangkan .

d. Saya akan mendapatkan bimbingan dan nasihat daripada guru dan pensyarah pembimbing di
sampingberbincang dengan rakan-rakan guru pelatih.

4. Tempoh Masa Dan Keberkesanan Tindakan Susulan

Saya akan cuba mengatasi masalah ini dalam tempoh seminggu . Pengurusan masa yang baik
adalah perlu bagi memastikan kelancaran proses pengajaran dan pembelajaran. Sekiranya masalah
ini tidak dapat diatasi secepat mungkin sudah tentu objektif yang telah dirancangkan tidak tercapai
sepenuhnya

Disemak oleh Guru Pembimbing

Disemak oleh Pensyarah Pembimbing

Tandatangan :

Tandatangan :

Nama

Nama

Tarikh

Tarikh

INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM, SG. PETANI, KEDAH.

REFLEKSI
Refleksi dalam erti kata lain boleh disebut juga sebagai renungan atau muhasabah.
Refleksi merujuk kepada proses atau aktiviti mengingat kembali pengalaman lalu,
mempertimbang dan menilaikannya untuk tujuan yang lebih luas termasuk untuk merancang
dan melaksanakan langkah-langkah susulan bagi memperoleh pengertian baru berkaitan
dengan pengalaman itu.
Renungan kembali mengenai keputusan atau tindakan dalam situasi sebenar akan
menghasilkan perubahan sikap, amalan, kesedaran dan tingkah laku yang diubah suai
sendiri kesan daripada refleksi yang dilakukan.
Kesimpulannya tujuan refleksi ialah bagi mendapat pemahaman baru, pembaikan
tindakan dan pengukuhan amalan.

Refleksiadalah
proses
meneutralkankembalisegalaperasaaannegatif
yang
menyelubungipengalaman
yang
dilaluisupayasatuperspektifbarudapatdihasilkandaripadapen
galamantersebutsekaligusberjayamengubahtingkahlakudanti
ndakanseseorang.
Boud, 1985.

Satu pemikiran secara mendalam untuk

seseorang itu
memikirkan atau merenung semula situasi yang telah dilalui
untuk menganalisis apa yang telah dilakukan dan mengapa
dilakukan sedemikian
Woolfolk, 1995

ObjektifRefleksi:

Mengenalpasti kekuatan/kelemahan dalam P&P

Merancang serta mengambil tindakan susulan untuk membaiki kelemahan
Meningkatkankemahirankeguruan
PenilaianKendirisebagaibudayakerja

Kepentingan Refleksi:

Membuat penilaian kendiri

Berfikir secara analitik, kritis & kreatif
Menganalisis aktiviti pengajaran pembelajaran di sekolah
Mencari alternatif dalam membuat keputusan
Mencari jalan penyelesaian
Mengubah tingkah laku
Meningkatkan keupayaan GP mentafsir maklumat-maklumat daripada data dengan
lebih cekap lagi

Pra Syarat Membuat Refleksi:

Keterbukaan

melihat masalah dari semua aspek

mengambil kira semua maklumat yang diperoleh sebelum membuat
keputusan pengajaran

Bertangggungjawab

bertanggungjawab di atas kejayaan dan segala kegagalan

Kerelaan

komitmen sepenuhnya terhadap pengajaran

rajin mengajar semua murid
dapat memenuhi keperluan profesion

Tahap Penulisan Refleksi:

Tahap yang paling

ideal. Perlu
dipraktikkan oleh guru
pelatih

KRITIKAL

Sebab, akibat,
berhujahdengandirisendiri,
mengaitkanperistiwa yang
berlakudenganpegangan,prinsip
danfalsafahsertamelaksanakanti
ndakan yang sewajarnya

Tahap Ketiga:

DIALOG
Sebab, akibat berhujah
dengan diri justifikasi
dantindakan

Tahap Kedua:
PENULISAN REFLEKSI
DESKRIKTIF
Sebab, akibat, justifikasi
TahapPertama:
PENULISAN DESKRIPTIF
Melaporkansesuatukejadianatauperistiwa
yangberlaku di dalamkelas

Tahap Penulisan Refleksi Hatton & Smith (1995)

//CONTOH PENULISAN REFLEKSI DALAM BUKU PERSEDIAAN MENGAJAR

(Dicatat selepas setiap waktu p&p di ruang bawah RPH)
Contoh Penulisan Refleksi: Tahap Pertama Deskriptif

Pengajaran tidak dapat diteruskan kerana sebahagian pelajar lambat hadir ke kelas.
Latihan kebakaran sekolah dijalankan pada waktu pengajaran. Kelas terpaksa
dibatalkan.
Pelajarmengantuk di dalamkelas.
Masapengajarantidakmencukupi.
Aktivitikelasterpaksaditangguhkankepadapengajaranakandatang.

ContohPenulisanRefleksi: TahapKedua RefleksiDeskriptif

Guru
mengajardalambahasaInggerismenyebabkanpelajarkurangfahamapa
yang
disampaikanoleh guru. Guru sepatutnya cuba menerangkan sesuatu istilah dalam
Bahasa Melayu.

Terdapat beberapa orang pelajar yang membuat bising di dalam kelas dan tidak
menghiraukan pengajaran guru. Guru bertindak memanggil nama pelajar tersebut
dan bertanyakan soalan yang berkaitan.

Contoh Penulisan Refleksi: Tahap Ketiga Dialog

Contoh 1:
Setelah beberapa kali diselia oleh guru pembimbing dan penyelia, saya dapati
kelemahan saya adalah tidak berupaya menyediakan Bahan Bantu Mengajar yang
menarik ...dan mampu mencungkil idea awal pelajar serta merangsang daya inkuiri
pelajar. Mereka memberikan komen BBM yang saya gunakan tidak dapat membantu
melancarkan pengajaran topik pada hari itu. Saya rasa saya patut terima kritikan
tersebut secara positif. Model Refleksi juga menegaskan guru yang refleksi perlu
bersikap terbuka dan menerima kritikan yang membina. Tapi saya tak kreatif.
Tapitakpelah mungkin saya perlu berbincang dengan rakan dan melayari internet
mencari bahan-bahan yang menarik bagi membantu saya menyediakan BBM yang
efektif.

Contoh 2:
Terlalu banyak kelemahan saya dalam pengajaran tentang prinsip paduan daya
danprinsip leraian daya pada hari ini. Saya tidak menyediakan contoh soalan untuk
pelajar mencuba. Saya tidak dapat menumpukan satu persatu pelajar untuk
menjawab soalan. Ada isi yang saya tertinggal. Saya kurang persediaan mengenai
tajuk yang di ajar.

Contoh Penulisan Refleksi: Tahap Tertinggi - Kritikal

Saya memang seorang yang tegas semasa mengajar. Saya tidak suka
ketawa semasa mengajar. Saya mesti pastikan pelajar memberikan tumpuan yang
sepenuhnya semasa saya menyampaikan aktiviti pengajaran. Saya akan memarahi
pelajar yang tidak mengendahkan pengajaran saya.
Saya menggunakan pendekatan behaviourisme apabila mengajar kerana
saya ingat lagi masa cikgu saya mengajar fizik beliau menggunakan pendekatan
yang sama. Dan dengan pendekatan cikgu tersebut berjaya mendidik saya menjadi
insan yang berjaya.
Oleh itu, saya percaya pendekatan tersebut akan dapat membantu pelajar
mempelajari fizik. Tetapi....setelah beberapa minggu, saya dapati pendekatan saya
ini menyebabkan prestasi pelajar dalam fizik merosot ... saya dah
mulamenggelabah...takut dipersalahkan oleh guru pembimbing...
Kemudian saya cuba melakukan pemikiran dan amalan refleksi seperti yang
disarankan barulah saya tahu betapa zalimnya saya kerana tidak memerhatikan
pelajar yang memerlukan pendekatan yang berbeza-beza antara satu sama lain.
Saya perlu ubah pendekatan pengajaran saya...Saya perlu perbanyakan
aktiviti pengajaran yang dapat menggalakkan pelajar berfikir serta berupaya
mencungkil idea awal pelajar...

Contoh-Contoh Lain:

1.

Pengajaran hari ini berjalan seperti dirancang. Masa dapat

diuruskan dengan baik. Murid menyiapkan latihan dalam waktu
ditetapkan. Terdapat 6-8 orang murid di barisan belakang gagal
menyiapkan latihan seperti diarahkan. Mereka cuma menjawab
soalan 1 dan 6 secara ringkas, sedangkan arahan saya ialah
menjawab dengan lengkap soalan 2 hingga 6. Mereka
memberitahu mereka tidak fahamdan tidak jelas berhubung
arahan saya. Apabila saya tanya kepada murid lain, terdapat
beberapa orang lagi memberitahu arahan saya memang kurang
jelas.
Saya fikir kelemahan saya dalam pengajaran hari ini telah
menyebabkan objektif pelajaran tidak tercapai sepenuhnya.
Kelemahaninimestisayaatasidalampengajaranakandatang.

2.

Pengajaranhariinibermuladenganbaikdanlancar.
Muridsemuanyaterlibatdenganseronok.Melihatkeseronokanmurid,
beberapaaktivititambahantelahsayajalankanuntukmelibatkansemu
amuridsupayaberlakuadil.Kemudiannyasayadapatiwaktupengajara
nsudahtamattanpasempatmembuatpenutup.Sayafikirpengajaransa
yahariinigagal.
Kesilapansayaialahlaridaripadaperancanganasalp&psaya.Sayasep
atutnyamengawalpengajaransayadantidakmenambahaktivitisponta
n.Untukpengajaranakandatang,
sayamestimenentukanaspekpengurusanmasatidakterabai.

Apa?

Mengapa?

TindakanSusulan

Apa?
Mengapa?

TindakanSusulan