You are on page 1of 169

Collectie M. Frankenhuis.

Medailles, Medaillons, Penningen en


Plaquettes met betrekking tot den
Wereldkrijg 1914 1918.

CATALOGUS
DER

VERZAMELING
M. FRANKENHUIS
ENSCHEDE.

UITGAVE I.

INLEIDING.

Het is wellicht wenschelijk even aan te geven, op welke


wijze het materiaal is gerangschikt om het zoeken naar
bepaalde penningen e.d. gemakkelijker te maken. Er zou
den wat het rangschikken betreft verschillende systemen
te volgen zijn. In dit geval is alles zooveel mogelijk onder
gebracht naar het land waartoe het behoort. Wat Duitschland betreft zijn de penningen e.d. weer onderverdeeld.
Men heeft de z.n. overwinnings-medailles, betrekking heb
bende op veldslagen die geleverd werden, niet kunnen on
derbrengen bij de gewone penningen en evenmin kan men
dat doen met bepaald satyrische of kunstpenningen. Deze
hebben

dus

een

aparte

plaats

gekregen

evenals

de

plaquettes van Lindl en de kunstpenningen van L. Gies.


Verder zijn de penningen gerangschikt naar het jaartal.
Voor elk jaar zijn ze geplaatst op volgorde naar de datum
die er op staat. Na de penningen waarop de datum ver
meld staat volgen dan die waarop alleen 't jaartal te vinden
is, met dien verstande dat eerst zijn geplaatst de medailles
opgedragen aan de vorstelijke personen en hun gezinnen,
daarna de veldheeren, ministers en andere autoriteiten
waarbij de alphabetische volgorde is gekozen.

INHOUD

No. der
penning.

Amerika
!
Belgi
Bulgarije
Duitschland 1914
1915
1916
1917
/
1918
kleine overwinnings- medailles .
.
Serie penningen en plaquettes LINDL
Serie Der duldenden Mutter".
.
Serie Kunstpenningen L. GlES.
.
Satyrische penningen 1914
.
.
1915
.
.
1916
.
.
1917
.
.
Totentanz"-serie
Diverse Satyrische penningen .
.
Frankrijk 1914
_
1915
1916
1917
diverse penningen ....
Qroot Brittanni
Itali
Luxemburg
Nederland

110
1154
5562
63239
240-357
358433
434491
492500
501 609
610627
628641
642675
676688
689709
710-733
734744
745752
753773
774791
792817
818839'
840849
850878
879893
894898
899
900910

Bladzijde

12
38
910
1133
3448
4959
6066
6768
6975
7576
7678
7882
8284
8487
8892
9294
9495
9598
99100
101104
105107
108109
110114
115117
118
118
119120

2
een krans van eikenbladeren en korenaren, die met een
lint, waarop Relief", zijn saamgebonden de woorden :
A son Excellence Brand Whitlock La Belgique reconnaissante 19141915."
8 Een door een adelaar gekroond plaquette door C. DE
VREESE. De Godin der Barmhartigheid houdt met beide
handen haar mantel, die van binnen gevoerd is met de
Amerikaansche vlag wijd uitgespreid, om een kind en een
grijsaard in bescherming te nemen. Zoowel de man als het
kind ontvangen voedsel ; de grijsaard eet soep, het meisje
heeft een brood onder den arm. Keerzijde : Op effen schild
het randschrift : Commission for relief in Belgium. On
service." Onderaan een krans van korenaren.
(Zie afbeelding achterin no. 8.)
9 Medaillon (door een adelaar gekroond) door C. DE
VREESE, voorstellende de Godin der Barmhartigheid met
haar beide handen haar mantel, van binnen gevoerd met
de Amerikaansche vlag, wijd uitspreidende, om een kind
en een grijsaard in bescherming te nemen. Zoowel de man
als het kind ontvangen voedsel ; de grijsaard eet soep,
het meisje heeft een brood onder den arm. Keerzijde : Op
effen schild het randschrift: Commission for relief in
Belgium." Onderaan een krans van korenaren.

10
Medaille door REN GRGOIRE. Buste van Wilson in
sterrenrand, te eener zijde de brandende oorlogsfakkel, ter
andere de saamgebonden pijlen-koker met speer. Onder den
naam ,,Wilson" een wijd gevleugelde adelaar. Keerzijde :
Op 't slagveld komt de maagd van Amerika, met geweer
gewapend, hare beide saam vereenigde zusters (Frankrijk
en Engeland) de hand drukkende. Onderschrift: ,,Le droit
est plus prcieux que la Pax .... nous nous battons pour
la Libert.

Belgi.
11 Medaillon door A. BAR GAS. Buste van S. M. Albert Ier,
roi des Beiges (in uniform).
12 Medaillon met opengewerkten rand, voorstellende de buste
van Koning Albert (en profil). Randschrift : Albert, roi
des Beiges." Keerzijde : 1914.
13 Medaille door HUGUENIN. De buste van Koning Albert
in rustige houding naast den geopenden muil van den ver
woeden Belgischen leeuw. Randschrift: ,,Pro Belgica."
Keerzijde : Een door paarden getrokken batterij, die naar
een andere stelling op het slagveld galoppeert. Op den
voorgrond de bevelvoerende officier te paard.
14 Medaille door BAETES. Buste van Koning Albert (en
profil). Randschrift: ,,L' hroique dfenseur de notre indpendance et de nos libert's besloten door eeni lauwer
tak. Keerzijde : Op vierkant veld door kroon gedekt een
met bloemen omgeven : Avant qu' on anantisse notre
armee il faut qu' on me marche sur le corps." Alvorens
ons leger te vernietigen zal men mij over 't lichaam moeten
trappen. Albert."
15 Medaille in vergulde lijst, waarop een kroon door
C. DE VREESE. Buste van Albert, roi des Beiges (en
profil). Keerzijde : Gelijk die van 1 franc 1914." Rand
schrift : ,,L'union fait la force."
16 Medaillon (met kroontje) door ALF. MAUQUOY. Buste
van Koning Albert (en profil). Keerzijde : Op effen schild,
waarop een leeuw is bewerkt, de woorden : 1914. Belgi
trouw Belgique fidele 1915"
17 Medaille, voorstellende de buste van Koning Albert (en
profil). Keerzijde : Op effen veld : De heldhaftige Ko
ning der Belgen Albert. le roi hroique des Beiges
191415."
'18 Opengewerkt medaillon (met kroon). Binnenschild met
leeuw. Randschrift : Trouw gebleven Fidele a notre
Albert." Onderschrift : 84'15."
19 Medaillon door BAETES. De bustes van het Belgische Ko
ningspaar. Randschrift : L.L. M.M. Albert-Elisabeth (en
profil). Keerzijde : De volgende woorden : Avant qu'
on anantisse notre arme il faudra qu' on me marche sur

4
le corps." Alvorens ons leger te vernietigen zal men mij
over mijn lichaam moeten trappen. Albert 1914."
20 Medaille door HUEGUENIN. Buste van den Koning van
Belgi. Randschrift : Albert Ier roi des Beiges", ter zijde
van de buste 11

94.
Keerzijde : Buste van de Koningin van Belgi. Rand
schrift : ,,S.M. Elisabeth. Reine des Beiges." Terzijde van
de buste : een vlammend hart met lauwertak ter eener, het
Belgische wapenschild met kroon ter andere zijde.
21 Medaille door C. DE VREESE (n zijde bewerkt). De
buste van de Koning en de Koninigin van Belgi (en profil).
Randschrift : L.L. M.M. Albert et Elisabeth.
(Zie afbeelding achterin No. 21.)
22 Medaille door C. DE VREESE. Busfes van den Koning en
de Koningin van Belgi (en profil). Randschrift : L.L. M.M.
Albert et Elisabeth.
23 Medaille door BAETES. Bustes van den Koning en de
Koningin van Belgi (en profil). Het medaillon der bustes
heeft den vorm van een hart en is door palm en lauwer
takken omgeven. Randschrift: ,,L.L. M.M. Albert et Elisa
beth." Onderschrift : Honneur Vaillance Humanit." Keer
zijde : Gezicht op de Kathedraal van Antwerpen. Op een
sierlint 191415". Onderaan te midden van eikenloof
het wapen van Antwerpen.
24 Ovaal medaillon met de bustes van Koning Albert en Ko
ningin Elisabeth (en profil). Keerzijde : In een ovalen
kroonrand, terwijl op het schild de Belgische Leeuw is in
gewerkt, l'Union fait la Force Eendracht maakt Macht".
Randschrift : Beiges, souvenez vous de l'hroisme de vos
soldats 191415."
25 Een gekroond met open randi bewerkt medaillon door ALF.
MAUQUOY, voorstellende de bustes van Koning Albert
en Koningin Elisabeth (en profil). Keerzijde : Od het wa
penschild met leeuw de woorden : ,,L' union fait la force
Eendracht maakt macht." Randschrift: Beiges, Souvenez
vous de l'hroisme de vos soldats 191415."
2(5 Medaillon door A. BARGAS.
reine des Beiges.

Buste van S.M. Elisabeth,

27 Medaillon, voorstellende de buste van Koningin Elisabeth


(en profil). Op het veld een gekroonde E. Keerzijde : On
der een kroon Elisabeth." Randschrift : de liefdadige
Koningin" la reine charitable."

5
Ovaal medaillon door J. C. WIENECKE. Buste van de
Koningin van Belgi in bloemrand. Randschrift : Elisabeth." Onderaan het Roode Kruis. Keerzijde : Het gekroon
de wapenschild van Belgi te midden van lauweren. Rand
schrift : Nil desperandum" onderaan MCMXV."
Medaille door HUGUENIN. Buste van S.M.R. la princesse
Marie Jos de Belgique. Keerzijde : Een lauwertak op
effen veld.
Medaille door C. DE VREESE. Buste van Lt. Gnral Ges.
Leman (en profil) in uniform. Keerzijde : Een gesneuveld
krijgsman op het slagveld uitgestrekt liggende. Rand
schrift : Fort de Loncin 15 aut 1914."
Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Leman,
dfenseur de Lige. Op het schild staat de Belgische Leeuw
Keerzijde : Een lauwertak op effen schild.
Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Lman
Dfenseur de Lige (met kepi). Het vlak van 't schild is
bewerkt met den Vlaamschen Leeuw. Keerzijde :
Een
wapentrofee waarvoor een bom uiteenspat.
Medaille door HUGUENIN. Buste van Adolphe Max,
bourgmestre de Bruxelles 19141915. Op den achtergrond
gezicht op de stad Brussel. Keerzijde : Een lauwertak op
effen schild.
Plaquette door ALPH. MAUQUOY. Borstbeeld van Emus.
A. C. Rmus. Dnus. Card. Mercier Archiepiscopus Mechliniensis (in ambtsgewaad), ter linkerzijde het jaartal 1916,
ter rechter het wapen met het devies Apostolus Jesu Christi.
Keerzijde : De Kathedraal van Mechelen. Nevenschrift :
,,Inconcussa mole stat. Aug. Sept. 1914."
(Zie afbeelding achterin no. 34.)
Medaillon door ALPH. MAUQUOY, voorstellende het
borstbeeld van Kardinaal Mercier. Onderschrift : E. R.
Dnus. Card. Mercier Archiepiscopus Mechliniensis. Keer
zijde : Gezicht op de Kathedraal van Mechelen. Neven
schrift : ,,lnconcussa mole stat. Aug.-Sept. 1914."
Medaillon (overhoeks) met buste van Kardinaal Mercier
(en profil), over het kruis heen, waarvan de vier eindpunten
in de hoeken zichtbaar zijn. Keerzijde : In medaillon over
het kruis de afbeelding van het wapen van Mechelen met
devies : ,,Apostolus Jesu Christi." Onderaan het jaartal
1916.
Medaillon door ALPH. MAUQOUY. Buste van Kardinaal
Mercier (en profil). Randschrift: Card. d. Mercier Arch.

6
Mechl." Keerzijde : Op effen schild : De dood Kristelijk aangenomen verzekert den soldaat de zaligheid zijner
ziel." La mort chrtiennement accrepte assure au soldat
le salut de son me." D. J. Card. Mercier 25-12-1914."
. 38 Medaillon voorstellende de buste van Kardinaal Mercier
(en profil). Keerzijde : Het wapenschild van Mechelen met
het devies : Apostolus Jesu Christi." 1916.
39 Plaquette door C. DE VREESE. Buste van Ed. Peltzer
de Clermont (en profil).
40 Medaillon door BAETES. De gevel van het stadhuis te
Antwerpen, daarboven het stadswapen op een oorlogstoorts
door een lint verbonden waarop staat : 79 Octob. 1914."
Onderschrift : Gloria victus." Keerzijde : Op een perka
ment, door een doornenkroon omgeven : .,Beschieting en
overgave der stad Antwerpen 1914. Bombardement et
reddition de la ville d'Anvers." Memento."
41 Medaille door BAETES. Het wapen van Antwerpen door
kroon gedekt en gedragen door een vrouw en een man
met knodsen- gewapend, op schild van bloemen. Op een
lint daarboven het devies : Honneur Patrie Libert." Keer
zijde : Een perkament door distels omgeven : En mmoire
du bombardement et de la reddition d'Anvers 79 Octob.
1914." Aandenken der beschieting en overgave der stad
Antwerpen.
42 Plaquette, voorstellende een pelikaan die zijn jongen in het
nest voedsel aanbrengt, bevat daaronder het wapen der
stad Antwerpen waarnaast 1916". met bovenschrift : S. M.
Antwerpsch noenmaal" en daaronder S. C. diner anversois." Keerzijde : Een meisje, dat uit een grooten ketel
een bord soep opschept.
43 Plaquette door BAETES, voorstellende het stadhuis van
Antwerpen, onderschrift : Antverpia", daarboven het
stadswapen. Boven in sierlint: 19141915.'
Keerzijde :
Onder het met bloemen omsierde naamplaatje staat : In
vreugd en rouw, wees Vaderland en Moederstad getrouw.
19141915."
44 Medaillon door BAETES. Belgi voorgesteld als een
maagd, biedt Amerika eveneens een maagd, met de Amerikaansche standaardvlag in haar hand, bloemen aan. Keer
zijde : Door de stralen van een zon beschenen : Aux Etats
Unis d' Amrique, la population beige reconnaissante
19141915." Aan de Vereenigde Staten van Amerika
de Belgische bevolking erkentelijk."

45 Medaillon, voorstellende soldaten in de loopgraven bij de


Yser. Daaronder een gekroond medaillon met de bustes van
den Koning en de Koningin, door leeuwen gedragen en
door lauwertakken omringd. Randschrift : Voor Belgenland ons leven. Pour la Belgique notre vie." Keerzijde :
De Belgische Leeuw, door een pijl getroffen, klampt zich
nog dapper vast aan een rotsblok waarop de jaartallen
191419151916." In 't verschiet een Belgisch landschap.
Randschrift : Verwond maar niet verwonnen." Bless
mais non vaincu."
46 Medaillon, voorstellende een in volllen gang zeilend schip.
Over het schild loopt een geel gekleurde band, die met een
rooden rand van boven en een zwarten rand van onderen
de kleuren der Belgische vlag vormt. Op de drie banden
de woorden : Fight lor Right." ,'Jusqu' au bout."
Eendracht maakt Macht."
47 Medaillon voorstellende een in volle vaart zeilend schip
met de woorden Jusqu au bout" op een lint over 't mid
den. Randschrift : Fight lor Right." Eendracht maakt
Macht."
18 Medaillon, voorstellende een Belgische vlag in kleuren, met
het randschrift : Oublierons nous jamais ?" en het ant
woord op deze vraag wordt in een opengewerkt Non"
daaronder gegeven.
49 Ovale plaquette van C. DE VREESE. Een jonge vrouw
in rustige houding op een stoel zittende, die met alle aan>dacht zich bezig houdt met een handwerkje. Onderschrift:
.,Pendant l'Absence .... Septembre 1914."
50 Ovale plaquette door C. DE VREESE. Op een sopha is een
jonge vrouw gezeten met gesloten boek in de eene hand, de
andere arm in rustende houding langs der rand der rust
bank houdende, in stil gepeins verzonken. Onderschrift:
Rverie .... 1915."
Klein medaillon, voorstellende het gevest van een degen,
waarvan het handvat een reus voorstelt, die met kracht een
knods hanteert en deze dreigend opheft, ter zijde de woor
den : On ne pass pas." Op het handvat 1914. Randschrift:
Le peuple de Paris au Roi hros."
52 Medaillon, voorstellende een grijsaard met twee kinderen
aan zijn zijde, de handen uitstrekkende tot het ontvangen
van voedsel. Keerzijde : Dubbeltje beige an profit du
(ten bate van het) Comit national de secours d'alimentation."

8
53 Medaille, voorstellende de buste van Koning Albert I, met
't jaartal 1916 en het monogram Am. Randschrift : ,,En
tout fidelles au roy." Keerzijde : Twee gevouwen handen,
die een bedelnap vasthouden. Randschrift : Jusques a
porter la besace" met het jaartal 1916.
(Zie afbeelding achterin No. 53.)
54 Medaillon, soldaten ia de loopgraven bij de Yser. Daar
onder een gekroond medaillon met de bustes van den
Koning en de Koningin, door leeuwen vastgehouden en
door lauwertakken omringd. Randschrift : Voor Belgenland ons leven Pour la Belgique notre vie." Keerzijde :
De Belgische leeuw, door een pijl getroffen, klampt zich
nog dapper vast aan een rotsblok, waarop de jaartallen :
.,191419151916", in de verte een Belgisch landschap.
Randschrift : Verwond maar niet verwonnen bless
mais non vaincu."

Bulgarije.

55 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van Ferdinand I, Knig von Bulgarien (en profil) in uniform. Keer
zijde : Een naakte arm waaraan een zwaard hangt, terwijl
de beide voorste vingers der hand zijn opgestoken voor t
afleggen van den eed. Ter zijde 't gekroonde wapenschild.
Randschrift : Unsere Sache ist gerecht u. heilig. Vorwarts "
56 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Ferdinand 1, Knig v. Bulgarien (en profil) in uniform. Keer
zijde over het midden ligt een zwaard door een lauwertak
omwonden, waarboven ,,Weltkrieg, Deutschland, Oesterreich-Ungarn, Turkei, Bulgarien" en waaronder staat
gegen Frankreich, England, Rusland, Serbien, Belgien,
Monten. u.s.w."
57 Plaquette door WEINBERGER. Buste van Koning Ferdi
nand I van Bulgarije (en profil) met ter linkerzijde zijn
gekroond monogram, ter rechter 't jaartal ,,1915." Keer
zijde : Een Ridder met zwaard en schild, het wapen van
Duitschland, Oostenrijk en Turkije onder elkaar geplaatst
Randschrift : Gott mit uns MCMXV" en Viel Feind
viel Ehr."
58 Plaquette door WEINBERGER. Buste van Ferdinand I,
koning van Bulgarije, in uniform (en profil). In den linker
bovenhoek initiaal F. met kroon, rechts 't jaartal 1915.
59 Medaille door M. & W. Buste van Ferdinand I Knig v.
Bulgarien (en profil). Het gekroonde wapen van Bulgarije
door degen en palmtak gekruist met ter zijde de jaartallen
19151916.
' 60 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van General
Bojadjieff, in uniform. Keerzijde : Het zwaard waarop
19141916 door lauweren omgeven, daarboven Weltkrieg
Deutschland, Oesterreich-Ungarn, Trkei, Bulgarien"', daar
onder : ,,gegen Frankreich, England, Russland, Serbien,
Belgien, Monten. u.s.w."

10

61 Medaille of Gedenktaler van A. H. Buste van General


Jekow Kriegsminister, in uniform (en profil). Keerzijde :
Een krijgsman met geweer en vliegend vaandel over het
het slagveld gaande, met 't jaartal 1915.
62 Medaille of Gedenktaler door A. H. Buste van Konstantin
Jostow General-Stabchef, in uniform (sn profil). Keer
zijde : De wijsvinger van de reuzenhand eens ridders in
harnas, op een kaart of geschiedrol het woord Macedonie
aanduidende. Randschrift : ,,Bulgarien greift zur Erlangung
seiner Rechte zum Schwert" met jaartal 1915.

Duitschland.
1914.
63 Medaille door GOETZ, voorstellende een Zeppelin, die
op een akker landt, huzaren en Fransche soldaten komen
toesnellen, hoog in de lucht een vliegenier. Randschrift :
Vive la politesse franfaise." Keerzijde : De Gallische
Haan is woedend op den Pruissischen adelaar, die naast
hem staat. Randschrift :,,par ice c'est la terre frartfaise,
compris sehr richtig. aber mein Schiff ist Deutscher
Boden verstanden! !!" Onderschrift: ,,Z XVI in Luneville, 3. April 1913."
64 Medaille door FR. EUE, Buste van v. Bethmann Hollweg.
Keerzijde : Een geharnast krijger uit den riddertijd het
zwaard met beide handen aan het gevest voor zich op
den grond latende rusten. Midden over 't schild 1 Aug.
1914.
65 Medaille of Gedenktaler door Fr. EUE. Buste van den
Rijkskanselier v. Bethmann Hollweg, in uniform. Keer
zijde : Krijgsman in volle wapenrusting met zwaard, ge
flankeerd door den datum 1. Aug. 1914.
66 Medaille door K. GOETZ. Het beeld van Atlas den we
reldbol, omgeven door den dierenriem, torsende. Op het
schild vallende vlammen. Randschrift : ,.Wer fest will fest
und unverrueckt dasselbe." Keerzijde : Een reus, die een
woedenden stier bij den horen vat. Randschrift : Der
sprengt vom Festen Himmel das Gewoelbe zum 2. Aug.
1914." Onderschrift : ,,Dem muessen alle Geister sich ver
neigen und rufen : Komm und nimm du nimmst dein
eigen." Ernst Moritz Arndt."
67 Medaille door LINDL, voorstellende een krijgsman te
paard. Keerzijde : ,,Frisch auf Kameraden. Aufs Pferd
aufs Pferd. 2. August 1914."
68 Medaille door A. GALAMBOS. Buste van Keizer Wil
helm II, met den helm met adelaar (en profil). Randschrift :
,,Ich kenne keine Parteien mehr, ich kenne nur Deutsche
4. Aug. 1914". Keerzijde : Ingesloten door eikenloof en
palmtak, kroon en jaartal 1914. Door zwaard gescheiden
de volgende tekst: ,,In aufgedrungener Notwehr, mit
reinen Gewissen und reiner Hand, ergreifen wir das
Schwert."

14

8i Medaille voorstellende de buste van Kronprinz Rupprecht


vort Bayern, Fhrer der VI Armee. Keerzijde : Dem
Siegreichen Feldherrn unserer tapferen Armee. Schlacht
bei Metz u. in den Vogesen 18.21. August 1914" in lau
werkrans.
85 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Rupprecht
Kronpr. von Bayern (en profil). Keerzijde: Een reuzenzwaard omlijst door een lauwerkrans waar in liet midden
staat 1914, met 't randschrift : ,,Dem Sieger bei Metz
18.21. August."
86 Medaille door H. SCHWEGERLE. Buste van Rupprecht,
Kronprinz
von Bayern
(en profil). Keerzijde: Een
leeuwenkop, waaronder een zwaard, dat door lauwertak
ken is omwonden. Randschrift: ,,Schlacht zwischen Metz
und den Vogesen." met de inscriptie 21. Aug. 1914.
87 Medaille of Gedenktaler van H. SCHWEGERLE. Buste
van Rupprecht, Kronprinz von Bayern. Keerzijde : Een
leeuwenkop, waaronder een zwaard omwonden door een
lauwerkrans. Randschrift : Schlacht zwischen Metz und
den Vogezen, 21. Aug. 1914".
88 Medaille voorstellende een kaart van 't grootste deel van
Midden Europa, waarover heen een 4-tal zwaarden (welker
punten rusten op Londen, Parijs, Rome en Warschau), door
lauweren verbonden. Randschrift : Der Knig rief u. alle,
alle kamen." Keerzijde : Mobilmachung u. Versammlung
des Heeres an den Grensen sind vollendet. Mit beispielloser Sicherkeit und Festigkeit haben die Deutschen Eisenbahnen die gewaltige Transportbewegung ausgefiihrt. Dank
bar gedenke ich zunachst der Manner, die seit dem Kriege
1870-71 in stiller Arbeit eine Organisation geschaffen haben.
die nunmehr ihre Ernste Probe glanzend bestanden hat.
Allen aber, die meinem Rufe folgend mitgewirkt haben, das
Deutsche Volk in Waffen auf den Schienenwegen dem
Feinde entgegenzuwerfen insbesondere den Linienkommandanturen und Bahnbefollmachtigten sowie den Deutschen
Eisenbahnverwaltungen vom ersten Beamten bis zum
letzten Arbeiter, sprethe ich fr ihre Treue Hingabe und
Pflichterfllung meinen Kaiserlichen Dank aus. Die bisherigen Leistungen geben mir die sicherste Gewahr, dass
die Eisenbahnen auch im weiteren Verlauf des grossen
Kampfes jederzeit den hchsten Aufforderungen der Heerfhrung gewachsen sein werden. Grosses Hauptquartier,
den 22. August 1914. (gez.) Wilhelm I. R.
89 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Wilhelm
Kronprinz des Deutschen Reiches (en profil). Keerzijde:
Het zwaard omgeven door het jaartal 1914 in lauwerkrans.
Randschrift: Dem Sieger bei Longwy, 22. August.

15

90 Medaille of Gedenktaler van SPLIETH. Buste van Wil


helm Kronprinz d. Deutsch. Reiches u. v. Preussen, in
uniform van het Doodskop-Regiment. Keerzijde: Een
krijger met zwaard en schild, waarop de Duitsche adelaar
in strijdhouding. Randschrift: Dem Sieger von Longwy
22. Aug. 1914."
91 Medaille door R. KCHLER.
helm. in 't unifcrm van het
profil}. Keerzijde : Een naakt
zwaard. Randschrift : Durch
schild 22.-8.-1914".

Buste van Kronprinz Wil


..Totenkopf" Regiment (en
krijger met helm, schild en
Kampf zum Sieg". In 't

92 Medaille of Gedenktaler van GRNTHAL. Buste van


Kronprinz Wilhelm, in uniform doodskophuzarenregiment (en profil). Keerzijde : Een krijger met zwaard en
schild. Randschrift Durch Kampf zum Sieg 22.-8-1914."
93 Medaille of Gedenktaler door R. KCHLER. Buste van
Kronprinz Wilhelm (en profil), met uniform doodskophuzarenregiment." Keerzijde : Krijgsman met schild en
zwaard. Randschrift: Durch Kampf Zum Sieg 22.-8-1914.'
94 Medaille door RUDOLF KCHLER. Buste van General
d Art von Gallwitz. Keerzijde: Een kanon van 42 cM.
in stelling gebracht op ae vesting van Namen. Bovenaan :
Namur 24.-8.-1914".
95 Medaille door MORIN. Buste van Feldmarschall von
Biilow. Keerzijde : De Pruisische adelaar, die van uit e
hoogte met geweld neervliegt om den Engelschen !eeuw
aan te valien, die naar de zee tracht te vluchten. In 't
veid 1914 28. August". Onderschrift: St. Quentin".
96 Medaille of Gedenktaler van MORIN. Buste van Von
Bulow, F eldmarschall. Keerzijde : De Duitsche Adelaar
den Engelschen Leeuw aanvallende, die zijn vlucht naar
de zee neemt. Bijschrift: St. Quentin. 1914 28. August.
9< Medaille door A. LOEWENTAL. Buste van General F eld
marschall v. Biilow (en profil). Keerzijde: Een naakte
reus, die door een leeuw besprongen, den strijd tegen hem
aangordt. Randschrift: Dem Sieger von St. Quentin."
98 Medaille of Gedenktaler, met de buste van Pr. Eitel Friedrich v. Preussen, in uniform. Keerzijde : Een jeugdig
tamboer op oorlogsmarsch met 't randschrift Der Trommler von St. Quentin".
99 Medaille door K. GOETZ. Buste van General Oberst von
Hindenburg. Keerzijde : Een overhaaste vlucht van Rus-

16

sische ruiters in de Mazurische moerassen. Randschrift :


Die Russische Narew-Armee vernichtet.
Onderschrift :
28. 31. August 1914 In den Seen Masurens."
100 Medaille voorstellende v. Hindenburg. Keerzijde : Der
Befreier Ost Preussens, Aug.Sept. 1914.
101 Medaille of Gedenktaler door BENNO FIKA. Buste van
Dr. Ludwig Frank (en profil). Keerzijde: Een jonge
naakte man, de vlammen tegemoet tredend, met het neven
schrift Stirb und werde !" 3-9-1914.
102 Medaille door F. H(RNLEIN), voorstellende Germania
te paard. Keerzijde : In lauwerkrans : Uebergabe von Maubeuge 7.-9-1914."
103 Medaille door R. KCHLER. Buste van General d. Infan
terie v. Zwehl (en profil). Keerzijde: De verdediger der
vesting komt blootshoofd zijn degen aan de overwinnaars
overreiken. Op den achtergrond gezicht op de vesting
van Maubeuge. Randschrift: Uebergabe v. Maubeuge
8.-9-1914.
104 Medaille door R. KCHLER. Buste van General d. In
fanterie v. Zwehl (en profil). Keerzijde : Op den voor
grond de bevelhebber der vesting, die zijn degen aan ge
neraal v. Zwehl overreikt. Op den achtergrond 0I jt;W a "
pende soldaten, die de vesting verlaten
In t schild :
8.-9-1914". Randschrift : Uebergabe v. Maubeuge.
105 Medaille of Gedenktaler van. K. G. voorstellende de bustes
van Keizer Franz Joseph en Keizer Wilhelm II (en proiil
naar links ziende). Keerzijde: Het stadswapen van Ant
werpen omgeven door : Einnahme von Antwerpen nach
nur 12 tagiger Belagerung 9. Okt. 1914.
106 Medailie door R. KCHLER. Buste van u. Beseier der
Bezwinger Antwerpens. Keerzijde : hen jeugdig Duitsch
krijgsman, die het vaandel op een vesting plant ; in de
verte gezicht op de haven van Antwerpen. Op t schild .
9.-10.-1914".
107 Medaille of
Adelaar, het
schouwende.
Antwerpen".
den Heiligen
Nevenschrift

Gedenktaler vapr M. & W. De gekroonde


op den achtermond gelegen Antwerpen, be
Randschrift Erinnerung an die Einnahme v.
9. Okt. 1914. Keerzijde : Het ruiterbeeld van
George het monster met een speer doodende.
St. Georg.

108 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van General


v. Beseier (in uniform). Het Rijkszwaard, waaronder

17

1914" omgeven door een lauwerkrans. Randschrift ,,Dem


Eroberer von Antwerpen 10. Okt."
1(J9 Medaille of Gedenktaler van ZIEGLER. Buste van Prof.
dr. Rausenberger der Schpfer des 42 c.M. Mrsers (en
profil). Keerzijde : De ontzettende uitwerking van het
42 c.M. kanon bij de beschieting van Antwerpen. Rand
schrift : Beschiessung von Antwerpen durch unsere 42 c.M.
Mrser."
110 Medaille door K. G. Buste van Maximilian Graf von Spee,
Vize Admiral. Keerzijde : Een adelaar met neerhangende
vleugels staande op een dolfijn, daarneven het jaartal
1914." Randschrift: Seeschlacht bei Santa-Maria 1. Nov."
111 Meda'le door (ZIEGLER). Buste van Vize Admiral Graf
von Spee. Keerzijde : Gezicht op den zeeslag bij Santa
Maria op de kust van Chili. Randschrift: Seeschlacht bei
Santa Maria am 1. November 1914 '.
112 Medaille of Gedenktaler door ZIEGLER. Buste van
Vize-Admiral Graf von Spee, in uniform. Keerzijde : Een
slag in volle zee. Randschrift : Seeslacht bei Santa Maria
am 1. November 1914."
113 Medaille door A. LWENTAL. Buste van Vice Admiral
Graf von Spee. Keerzijde : De Droefheid, als een naakte
vrouwenfiguur voorgesteld, zit met hangende haren en
een lauwerkrans om 't hoofd op een rots neergehurkt. Zij
houdt echler de rechterarm voor 't gelaat om niet het
ondergaan van den kruiser ,,Scharnhorst" te zien, welk
schouwspel belicht wordt door het schijnsel der afgaande
maan.
114 Medaille door A. LOEWENTAL. Medaille van Vice-Admi
ral Graf von Spee. Keerzijde : Een naakte vrouw als beeld
der droefheid, neergehurkt op een rots, met hangende
haren om het hoofd een lauwerkrans, verbergt met haar
rechterarm de oogen om het wegzinken van den kruiser
Scharnhorst" niet te aanschouwen, waarboven de afgaan
de maan schijnt.
115 Medaille of Gedenktaler van DRENTWETT voorstellende
General Feldmarschall v. Hindenburg, in uniform. Keer
zijde : De Adelaar, die van uit 't luchtruim in volle vlucht
en met gestrekte klauwen een Beer wil aanvallen. Rand
schrift 80.000 Russen gefangen", 27. Nov. 1914".
116 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van ViceAdmiral Graf von Spee. Keerzijde : Een anker, omringd
door een lauwerkrans, tegen een kruis, dat door een kroon

20
waarvan de schalmen als opschrift dragen : Frankreich
England Russland Serbien elgien Montene
gro Aegypten Japan.
130 Medaille door A. G. Gelauwerde buste van Wilhelm II
Deutscher Kaiser, Knig von Preussen (en profil). Keer
zijde : Adelaar met slang in den bek. Randschrift : Gott
mit uns 1914."
131 Medaille of Gedenktaler door B. H. M. Buste van Wil
helm II D. Kaiser (en profil), in uniform. Keerzijde : In een
saamgevlochten lauwerkrans de woorden : Wir sind alle
Brder W II."
132 Medaillon door H. KAUFMANN. Buste van Wilhelm II
met helm (en profil). Onderschrift : Einer fr Alle."
Keerzijde : Terwijl een wapensmid bezig is zwaarden te
smeden, gordt een strijder het reeds aan en haalt een ander
het uit de schede. Randschrift : Alle fr Einen," onderaan
1914."
(Zie afbeelding achterin no. 132.)
133 Medaille door A. G. Gelauwerde buste van Wilhelm II
Deutscher Kaiser, Knig von Preussen (en profil).
Keerzijde : een leeuwin een slang vertredende. Boven
schrift : Mit Gott fr Knig und Vaterland. Kaiser und
Reich". Onderaan : 1914
134 Medaille voorstellende Keizer Wilhelm II. Randschrift :
Wilhelm 1. Rex. Keerzijde : Een ijzeren vuist het zwaard
in dreigende houding omklemd houdende. Randschrift :
Nun aber wollen wir sie dreschen 1914."
135 Medaille door PAUL STURM. In lauwerkrans buste van
Keizer Wilhelm II, met IJzeren Kruis op 't open schild
(en profil). Keerzijde : Een overste hecht het IJzeren
Kruis op de borst van esnige jonge krijgers, die zich door
heldenmoed in den krijg onderscheidan hebban. Rand
schrift : Helden Ueberall zur See zu lande in der
Luft."
136 Medaille of Gedenktaler van PROF. STURM. Buste van
den Duitschen Keizer Wilhelm II (en profil) met ijzeren
kruis. Aanvoerders 1 , die het ijzeren kruis op de borst van
een tweetal krijgslieden hechten met het randschrift : Hel
den beral zur See zu Lande in der Luft."
137 Medaille door M. & W. van Wilhelm II Deutscher Kaiser,
in uniform (en profil). Keerzijde: Een 42 c.M. granaatkogel versierd met het Duitsche wapen. Randschrift :
,,Gruss von der Dicken Berta, 1914.

21

138 Plaquette door HERTER, voorstellende Wilhelm II in kro


ningsgewaad, in fiere houding staande voor een ronde bank,
waarop alle vorsten gezeten zijn, die als Koning over Prui
sen geregeerd, hebben. Onderschrift : Preussens Knige :
Friedrich I ,Friedr. Wilh. I, Friedrich II, Friedr. Wilhelm II,
Wilhelm II. Friedr. Wilh. III, Friedr. Wilh. IV, Wilhelm I,
Friedrich III.
139 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Bustes van WilhelmAuguste Victoria d. Deutschen Volkes Kaiserpaar (en
profil). Keerzijde : Het IJzeren Kruis le klasse, met aan
de eene zijde doorsneden door een vuist die het zwaard
omklemt ter andere zijde een lauwertak.
140 Medaille door PROF. STURM, met gekroonde buste van
Keizerin Auguste Victoria (en profil). Keerzijde : Een
militaire arts, een gewond soldaat verbindende, geassisteerd
door een liefdezuster met randschrift B.a.r.m.h.e.r.z.i.gk.e.i.t. 1914.
141 Medaille door STURM. Buste van Keizerin Auguste Vic
toria (en profil). Keerzijde : Een gewond soldaat wordt
door den arts verbonden, terwijl daarbij een liefdezuster
van 't Roode Kruis assisteert. Randschrift : Barmherzigkeit 1914."
142 Medaille door LAUER. Bustes van Kaiser Franz Joseph I
en Wilhelm II (en profil). Keerzijde : In het middenschild
wijdgevleugelde adelaars met 't jaartal 1914", daarom
heen de letters door zwaarden gescheiden F. E. I. N. D. E.
R. I. N. G. S. U. M."
143 Medaille door M. & W. Bustes van Wilhelm II en Franz
Joseph I (en profil). Keerzijde : De gekroonde schilden
van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije gescheiden door
den saamgebonden pijlenbundel. Randschrift : Deutschland,
Oesterreich-Ungarn Weltkrieg 1914.
144 Medaille door K. GOETZ. In lauwerkrans de bustes van
Keizer Franz Jos. I: Wilhelm II. I. R. (en profil). Keer
zijde : Een Duitsch en een Oostenrij'ksch krijgsman, te
zamen geestdriftig een lied zingende. Randschrift : Ich
hatt' einen Kameraden einen besseren findst du nit
1914."
'145 Medaille door K. GOETZ. Buste van Franz Jos. I en
Wilhelm II I. R. (en profil). Keerzijde : Een Duitsch en
een Oosdenrijksch krijgsman, die zingende ten strijde trek
ken. Randschrift: Ich hatt' einen Kameraden, einen bessern findst du nit 1914."

24

162 Medaille door PROF. F. BEHN. Buste van Rupprecht Kronprinz von Bayern (en profil). Keerzijde : Een leeuw, die
in zittende houding een slang vermorselt. Onderschrift :
6e Armee."
163 Medaille door B. Buste van Rupprecht Kronprinz von
Bayern (en profil). Keerzijde : Hevige strijd tusschen een
leeuw en een slang. Onderschrift : ,,6e Armee."
164 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Friedrich August Knig v. Sachsen (en profil). Keerzijde:
Het ijzeren kruis met randschrift : Feldzug gegen Frankreich, Russland, England u.s.w."
165 Medaille of Gedenktaler, voorstellende Reichskanzler v.
Bethmann Heilweg. Keerzijde : Een krijgsman in volle
wapenrusting met schild en zwaard. Randschrift : O
Deutschland hoch in Ehren, Du heil'ges Land der Treu,
1914."
166 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van General
Feldm. von Blow (in uniform). Keerzijde : Onder het
IJzeren Kruis met 't jaartal 1914 door lauweren omgeven
de woorden : Deutschland sass am Wendepunkt seines
rtlichen Daseins, sein oder nicht sein ist die Losung. Lasst
uns bleiben ein einig Volk von Brdern, und wir sind bei
festem Willen unbesiegbar. Deutschland sieht einer grossen,
herrlichen Zukunft entgegen."
167 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
Oberst Vort Blow, in uniform. Keerzijde : Te midden van
een eiken lauwertak het ijzeren kruis met de woorden :
Heil u. Sieg'' er onder.
168 Medaille of Gedenktaler van M. & W., geslagen ter herin
nering aan den lOOsten geboortedag van Bismarck. De
kop van Bismarck verschijnt uit de wolken aan de troepen,
die naar 't front trekken. Randschrift: Ich bin bei euch",
onderaan 't jaartal 1914. Keerzijde : Aanval van de Duitsche tegen de Fransche infanterie, op den achtergrond een
zeeslag. Randschrift : Gott Wohlauf fr Deutschen Reiches
Ehr."
169 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
Oberst von Eichhorn. Een jonge krijgsman met geveld ge
weer in stormpas te velde die nog door een in t hart ge
wond krijger op den aanval opmerkzaam wordt gemaakt.
170 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van General
Oberst von Einem (in uniform). Keerzijde: In een krans

m
25

van eikenloof het zwaard, gekroond door het IJzeren Kruis,


daaronder het jaar 1914" en Wir drfen in dieser schuie
ren Zeit nicht rckwarts sondern nur vorwarts blieken, unsei er grossen Zukunft entgegen".
171 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
v. Emmich, in uniform. Keerzijde : Een Duitsch aanvoerder
het vaandel met den Adelaar in de hand, over lijken heen
een troep strijdende krijgers aanvoerende. Randschrift:
,,Feldzug geg. Frankreich, Russland, England u.s.w. en het
jaar 1914.
172 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van General
Stabschef v. Falkenhayn in uniform. Keerzijde : Ridder in
volle wapenrusting en geftrokken zwaard te paard. Rand
schrift : Gott mit uns" en als onderschrift : lm Vertrauen
auf die ewige Gerechtigkeit und die Starke des Deutschen
Schwertes !"
'173 Medaille of Gedenktaler met de buste van General StabChef v. Falkenhayn (in uniform). Keerzijde : Het IJzeren
Kruis le midden van lauweren en eikenloof, daaronder
,,Heil u. Sieg".
174 Medaille of Gedenktaler van PROF. P. STURM. Buste
van General von Gallwitz (in uniform en profil). Keer
zijde : Een huzaar galopeerende over het slagveld, waarop
de namen der forten Lomza, Ostrow, Wyszkow, Rozan zijn
gegraveerd.
175 Medaille door MAX LANGE. Buste van Gen. Feldmarscliall
Frhr. von der Goltz (en profil). Keerzijde: Een naakt
krijgsman, leunende op een schild waarop het wapen van
Turkije, die een zwaard ontvangt uit de hand van Vulcanus,
die met den moker in de hand bij zijn aambeeld staat. On
derschrift : 1914."
176 Medaille door LWENTAL. Buste van Feldmarschall Graf
von Haeseler, met helm (en profil). Keerzijde : De strijd
tusschen Achilles met de boog en den Centaurus. Rand
schrift : Chiron Achill."
177 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van General
Oberst von Hausen (in uniform). Keerzijde: Een Romeinsch krijger met geheven zwaard ten strijde oproepende,
met de woorden Auf zum Kampf !"
178 Medaille door N. Buste van Exc. v. Hausen, GeneralOberst, met lauwertak. Keerzijde : Een lancier te paard.
Randschrift: Das ganze Halt."

26
179 Medaille of Gedenktaler, voorstellende : Exz. v. Hausen,
General Oberst in uniform. Keerzijde : Krijgsman in volle
wapenrusting te paard. Randschrift : Das ganze halt."
180 Medaille door R. K. Buste van General v. Hindenburg.
Keerzijde : De Adelaar rustende op een doodshoofd.
Randschrift : Weltkrieg 1914."
181 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van G. Feldmarschall v. Hindenburg, in uniform. Keerzijde : Een
officier met wapperend vaandel, die zijn overwinnende troep
op het slagveld voorgaat. Randschrift : Feldzug geg. Frankreich, Russland, England u.s.w. 1914."
182 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van G. Feldmarschall von Hindenburg in uniform. Keerzijde : Een
aanvoerder met het adelaars-vaandel in de hand op het
slagveld zijn troepen tot den strijd aanvurende. Rand
schrift : Feldzug geg. Frankreich, Russland, u.s.w." 1914.
183 Medaille door M. & W. Buste van G. Feldmarsch. v.
Hindenburg. Keerzijde : In klaverrandje : Vier Burgen :
Ortelsburg und Gilgenburg Dazu als Sieger Hindenburg.
Das sind der Burgen drei!
Aber die vierte ist auch dabei,
Die macht der F einde Tun zu Spott.
Ein fester Burg ist unser Gott!"
184 Medaille van General v. Hindenburg. Keerzijde : Het leger
van Hindenburg over een noodbrug, door de troepen aan
gelegd, in de moerassen van Mazuren trekkende ; links een
soldaat met het vaandel, rechts een batterij in volle wer
king, in de lucht een strijd tusschen vliegtuigen en Zep
pelins.
185 Medaille door Fr. EUE. Buste van General Feldmarschall
von Hindenburg. Keerzijde : Een naakte reus staande op
een kist, waaruit zich allerwegen slangen tegen hem opkron'kelen. Op het schild de woorden : Furor Teutonicus."
186 Medaillon door A. D(AUMILLER). Buste van General
Feldmarschall von Hindenburg, in uniform. Keerzijde : De
gevleugelde adelaar op het zwaard rustende. Onderschrift :
Der Befreier Ost-Preussens 1914."
187 Medaille of Gedenktaler door L. CHR. LAUER .Buste van
General Feldm. v. Beneckendorff v. Hindenburg. Keerzijde :
Zur Befreiung Ost Preussens 1914," met afbeelding van 'n
krijgsman den' Russischen beer bestrijdend.

27

188 Medaille of Gedenktaler van A. LOEWENTAL. Buste van


Genera! Oberst von Hindenburg. Keerzijde : Afbeelding
krijgsman met randschrift: Der Russen Bezwinger OostPreussens Befeirer." Op den achtergrond een moeras en
een brandende stad met bijschrift Tannenberg , Ortelsburg" 1914.
189 Medaille of Gedenktaler door Fr. EUE. Buste van von
Hindenburg in klein uniform. Keerzijde : Het wapenschild
van zijn geslacht omgeven door het randschrift ,,General
F eldmarschall v. Hindenburg."
190 Medaille voorstellende Gen. F eldmarschall v. Hindenburg.
Keerzijde : In lauwerkrans .Der Hindenburg der alte Reek
der Russentod, der Russenschreck, der Hindenburg soll
leben, Ost Deutschlands Hort u. Held!"
-191 Medaillon door WEINBERGER, voorstellende de bustes
van Hindenburg en Htzendorf (en profil).
192 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Oberst von Kluck, in uniform. Keerzijde : Een zwaard om
geven door een eikenkrans waarin 1914 staat. Randschrift
Dem Siegreichen Heerfhrer".
193 Medaillon door MORIN. Buste van General d. Infanterie
Litzmann (in uniform). Keerzijde : Simson met een ezels
kaakbeen de Filistijnen verslaande. Bovenaan Simson."
194 Medaille door MORIN. Buste van General d. Infanterie
Litzmann. Keerzijde : Simson met ezn ezelkinnebek in de
hand de Filistijnen verslaande. Randschrift : Simson.
195 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Leutnant Ludendorff (in uniform). Keerzijde : Het zwaard
met 't gevest naar boven, omgeven door het jaartal 1914 '
in lauwerkrans. Randschrift : ,,Mit dem unerschtterlichen
Willen durchzuhalten und dem festen Glauben an Deutsch
lands Zukunft!"
196 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van Luden
dorff, in uniform. Keerzijde : Een jeugdige Hercules die
den hydra met 7 koppen verslaat, met het jaartal 1914."
197 Medaille door BENNO ELKAN. Buste van v. Mackensen
(en profil). Keerzijde: Een bijna naakte reus met alle
kracht een moker van een smid hanteerende. Onderschrift :
Mackensen."
198 Medaille door R.K. Buste van Generaal Veldmaarschalk v.

28
Mackensen. Keerzijde : De Russische Beer door een zwaard
doorstoken. Randschrift : ,,W eltkrieg 1914."
199 Medaille dioor B. H. M. Buste van Feldmarschall von
Mackensen. Keerzijde : De gekroonde adelaar met den
olijftak in den bek, den Gallischen Haan verwoed aanval
lende, de Russische beer, door een dolk in de lendenen
getroffen in de onmiddellijke nabijheid. Op den achter
grond een oorlogsschip in vlammen. Randschrift : Deutschland, Deutschland ber Alles!"
'200 Kleine medaille door B. H. M. buste van Fregatten Kapi
tein v. Muller. Keerzijde : De kruiser S. M. S. Emden in
volle zee, daaronder 't jaartal 1914 in lauwerrand.
201 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Fregatten
Kapitan Von Muller in uniform. Keerzijde : Ini een lauwer
krans, de in volle zee varende Emden" met onderschrift :
..Der Deutschen Stolz, der Feinde Schreck S.M.S. Emden
1914," het geheel wordt bekroond door het ijzeren kruis.
202 Medaille door ZIEGLER. Buste van dien Fregatten Kapi
tan von Miiller. Keerzijde : Gezicht op den kruiser in volle
zee daarboven S. M. S. Emden, daaronder het stadswa
pen, waarneven het jaartal 1914. Als randschrift: ,,Eine
neue starkere Emden wird erstehen. W. I. R." (de woorden
der depeche, welke de Keizer aan de stad Emden zond).
203 Medaille of Gedenktaler van ZIEGLER. Buste van Fre
gatten Kapitan von Miiller in uniform. Keerzijde : De krui
ser Emden" in volle zee met S. M. S. Emden boven en het
Duitsche wapenschild met 't jaartal 1914 er onder. Rand
schrift : Eine Neue starkere ,Emden wird erstehen. W.I.R."
204 Medaille, voorstellende de buste in lauwerkrans van Exz.
v. Scholtz VIII Armee (en profil). Keerzijde : Een mortier
van 15 c.M. met zijn bediening.
205 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
Von Scholtz. Keerzijde : Het ruiterstandbeeld van den
H. George de draak met een speer trachtende te dooden,
met nevenschrift ,,St. Georg".
20G Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van GrossAdmiral v. Tirpitz. Keerzijde : Twee adelaars op rotsige
kust te midden der brandende golven, terwijl bliksem
stralen het luchtruim doorkruisen, met het onderschrift :
Waterkant!"
207 Medaille door R. LEIBKCHLER. Buste van Meyer Wal-

29

deck, gouverneur von Tsingtau 1914. Keerzijde : Een


naakt krijgsman met een reuzen-zwaard op een rots staan
de, omringd door een zestal tijgerkoppen. Randschrift :
Ausharre in Pflichterfiilling bis zum aussersten."
'208 Medaille of Gedenktaler door A, H. Een naakte reusi met
zwaard en 't Duitsche vaandel gewapend, treedt als over
winnaar uit den strijd, het slachtoffer ligt zieltogende ter
neder. Nevenschrit : Einstehe fr Pflichterfllung bis zum
aussersten." Keerzijde : In zwaren krans van eikenblaren :
Deutscher Helden unsterblicher Ruhm Tsingtau 1914."
209 Medaille door A. LWENTAL. Buste van Otto Weddigen,
Kommandant auf U 29." Keerzijde : Weddigen als een
gewapende Viking", staande in een vaartuig, dat zinken
gaat. Randschrift : Ewig unvergessen bleibe khner Wiking
deine Todesfart."
210 Medaille door A. D(AUMILLER). Op den voorsteven van
den kruiser Einden" zit een naakte man esn adelaar vast
houdende. Keerzijde : Het IJzeren Kruis in een krans van
eikenloof. Randschrift : Z.E. an S. M. ruhmreiches Schift
Emden. 1914."
211 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Oberst v. Woyrsch in uniform. Keerzijde : Een naakt krijgs
man met zwaard in de rechterhand, op de linkerknie een
arend, te midden vani runes en lijken, achter hem het kruis
met randschrift: Wir brauchen schwer errungnen Sieg er
erst lautert ein Volk."
212 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Graf
Ferd. v. Zeppelin. Keerzijde : Boven een landschap werpt
een Zeppelin bommen op een vesting. Randschrift : ,,Unser
Zeppelin in Taiigkeit im Feldzug 1914."
213 Medaille of Gedenktaler van M. & W. voorstellende Graaf
Zeppelin in uniform. Keerzijde : Eenige Zeppelins in het
luchtruim boven Engeland zwevende en bommen werpende.
Randschrift : Luftschiffangriff geg. England.
214 Medaille door W. ACHTENHAGEN, voorstellende een
reus, door een os met den kop van John Buil besprongen-,
die met geheven zwaard een beer (Rusland) en een haan
(Frankrijk) aanvalt. Keerzijde : Door de bladeren van een
eikenboom de woerden Deutschland ber Alles 1914."
215 Medaille, voorstellende den strijd tusschen Hercules en de
Hydra. Keerzijde : Boven een wijdgevleugelden adelaar
de woorden Viel F eind viel Ehr", daaronder 't jaartal
1914.

30
210 Medaillon van H. HAHN, voorstellende Germania met 't
randschrift : ,,Deutschland ueber alles in der Welt
MCMXIV." Keerzijde : Een naakte reus het zwaard met
beide handen omvattende om dit krachtig voor zich uit te
siaan. Nevenschrift : Das hchste Heil das letzte liegt im
Schwerte." Koerner.
217 Plaquette door A. KRaMER, voorstellende een titanen
strijd. Een machtige worstelaar, met het zwaard in de
rechterhand, heeft reeds een zijner tegenkampers ter aarde
geworpen en thans de vuist in 't volle gelaat van zijn
partner slaande heeft hij ook dezen verslagen. Van den
grond uit kronkelen zich dreigend eenige slangen naar
boven. Op het veld het jaartal MCMXIV . In rand tot
onderschrift: Wir werden diesen Kampf bestehen gegen
eine Welt von Feinden. Noch nie ward Deutschland
berwunden wenn es einig war.''
218 Medaillon door A. L. Ridder met geheven zwaard strijd
voerende tegen draken.
Onderschrift : Das grosse
dreschen." Keerzijde : In een krans van eikenloof ,,Lieb
Vaterland magst ruhig sein 1914."
219 Medaille voorstellende een Duisch krijgsman, die over het
slagveld heensnelt met het op den vijand veroverde vaandel
met 't jaartal 1914". Keerzijde : De gekroonde adelaar
met de klauw op t' zwaard in fiere houding de overwin
nende troepen met ontplooid vaandel voorbij ziende
trekken. Randschrift: Wir Deutsche frchten Gott, sonst
nichts aul der Welt."
220 Medaille door HRNLEIN. Drie Duitsche infanteristen zij
aan zij in 't gelid voortmarcheerende. Keerzijde : In lau
werkrans ,,Fest u. getreu ernst und ritterlich, demiitig vor
Gott und Kampfesfroh vor dem Feinde."
221 Medaille door HRNLEIN, voorstellende een naakte reus,
die in elke hand een slang worgt met het jaartal 1914'
in 't schild. Keerzijde : Op effen schild het volgende :
Und wenn die Welt voll Teufel war und wollt uns gar
verschlingen, so frchten wir uns nicht so sehr, es soll uns
doch gelingen.
222 Medaille door WYSOCKY, voorstellende twee hospitaal
soldaten, vergezeld van een hond van 't Roode Kruis.
Randschrift: Nicht wunden zu schlagen, sondern sie zu

31

heilen ist unsere Plicht."


Keerzijde : Een liefdezuster,
die hulp verleent aan een gevallen soldaat. Daarboven het
schild van 't Roode Kruis tusschen de wapenschilden van
Duitschland en Oostenrijk. Randschrift : Zur Erinnerung
an die Bundestreue zwisschen Deutschland u. Oesterreich
1914."
223 Medaillon door H. L., voorstellende een Duitsch en een
Ocstenrijksch 'krijgsman e.kander de hand gevende
onderaan 't jaartal 1914". Keerzijde : Weltkrieg" Wir
halten fest und treu zusammen", onderaan zwaard met
lauwertak.
224 Medaille van F. SCHENKEL, voorstellende een naakte
reus, wien 't zwaard is ontvallen, en zich nu dreigend en
krachtig met het schild tegen zijn vijanden om hem heen
tracht te verdedigen.De godin der overwinning zweeft boven
den strijder. Keerzijde : Wenn verbuendet Ost und West
wider dich zum Schwerte fassen wisse dass dich Gott nicht
lasst so du nicht dich selbst verlassen 1914.
225 Medaille, voorstellende een naakte jonge man, die met beide
handen het zwaard naar achteren omkneld houdt om dit
met kracht naar voren te slaan. In het veld ,,1914" en
,,Durch." Onderschrift : Deutschland, Oesterreich-Ungarn.
Keerzijde : In groote letters : Einigkeit macht stark."
226 Medaille door K. GOETZ. De kop van een hond, met hals*
band waarop het herkenningsteeken van Het Roode Kruis
zichtbaar is. Randschrift : lm Dienste des Weltkrieges
1914." Keerzijde : Twee makkers, die een gewonden krij
ger naar de ambulance dragen. Ter zijde de hond van het
Roode Kruis. Nevenschrift : Erstmalige V erwendung der
Sanitatshunde."
227 Medaille door W., voorstellende de H. Barbara, dragende
in de rechterhand een kanon, in de linkerhand de vredes
palm. Onderschrift : Sanct Barbara ora pro noh."
Keerzijde : 42 c.M. stuk geschut met kanonskogel. Rand
schrift : Artillerie im Weltkrieg 1914".
228 Kleine Medaille door B. H. M. Buste van Sancta Bar
bara. Keerzijde : Ultima Patio Regis pro Gloria et Patria"
in lauwertakken,
229 Medaillon door D.

De heilige Barbara op den loop van

32

een kanon staande met palmtak in de hand. Randschrift :


St. Barbara Patrona Art." Keerzijde : De heilige Michael,
den duivel met een speer doorstekende. Randschrift: Set.
Michael."
230 Medaille door L. G., voorstellende een grijsaard, die een
ouden krijger op den grond uitgestrekt, lafenis biedt.
Keerzijde : Onder Ge emblamata van het Roode Kruis de
woorden ,.Von des Krieges Wunden Lass Gott uns gesunden."
231 Penning door K. G., voorstellende de hand eener vrouw ge
sloten in die van een man, elkander trouwe liefde zwe
rende. Beide handen omvatten het zwaard, dat midden op
de penning staat. Randschrift: Kriegsgetraut." Keer
zijde : Een plaatje in den vorm van een wapenschild be
stemd voor de namen van het jonge paar, gekroond door
een Duitschen helm. Ter zijde het jaartal 1914." Rand
schrift : Mit Gott fuer Kaiser und Reich."
232 Medaillon door L. G., voorstellende een pas geboren kind
in de kussens, waaronder een kanon. Randschrift : Geb.
i. J. d. Weltkriegs." Keerzijde : Een blanco naamplaatje
waarin de naam van het kind gegraveerd wordt, met ge
kruist zwaard, daarboven een ster met lauweren.
233 Penning door L. G., voorstellende een pasgeboren kind
met 't hoofd in stralenkrans, slapende onder den helm van
een Duitsch militair. Randschrift: Geboren im Jahre des
Weltkriegs." Keerzijde : Een driehoekig plaatje ter
inscriptie van den naam van den nieuw geboren wereld
burger, waaromheen een lauwerkrans is geslingerd, daar boven een zwaard, daarneven de ster der hope.
234 Plaquette, voorstellende een pas geboren kind, zittende op
den rug van een wijduit gevleugelden adelaar, beschenen
door de stralen der morgenzon.
235 Medaille door K. G., voorstellende als zinspeling op een
jong leven een klein stekje met enkele blaadjes, dat kort
geleden geplant werd. Randschrift : Wachse u. werde.'
Keerzijde : Een pasgeboren kind in een Duitschen helm,
die op granaten rust, waaruit vlammetjes te voorschijn
komen. Randschrift : lm Weltkrieg geboren."
236 Medaille door L. G(IES).
Een pasgeboren kind
in doeken gewonden in een wieg van welker top een
zwaard afhangt, daarnaast de ster der hope. Randschrift:
Geboren im Jahre d. Weltkrieges." Keerzijde : Het
naamplaatje voor den nieuwen wereldburger omgeven door
een lauwerkrans en sterren.

33
237 Medaille door L. G(IES). Een pasgeboren kind in eim wieg
die op zwaarden rust. Randschrift : Geboren i. Jahre d.
Weltkriegs." Keerzijde : Plaatje voor den raam van den
geboren wereldburger omgeven door een lauwertak en
sterren.
238 Een openbewerkte lauwerkrans, waarop is gehecht het
IJzeren Kruis (gekroonde W 1914).
239 Plaquette door G., voorstellende een naakt krijgsman te
paard met de krans der overwinning aan de speer uit den
krijg huiswaarts keerende.

Duitschland.
1915.
240 Medaille door R. KCHLER. Buste van General d. Infan
terie v. Lochow. Keerzijde : Aanval der Duitsche infanterie
op stellingen der Fransche artillerie nabij Soissons. Op
het schild ter linkerzijde : Soissons 14.-1.-1915."
241 Medaille door F. H.
Buste van Friedrich August, Koenig von Sachsen. (en profil). Keerzijde : in bloem
krans : Den Siegreichen Sachsen
Craonne 26.
Januar 1915."
242 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Kapitan
Leutnant von Mcke. Keerzijde : Schip in vollen zeilgang
over de baren. Randschrift : Kieiing-Inseln 9. November
1914. Hodeida 3. Februar 1915", en als onderschrift Zu
ehren euch und euch zum Ruhm Habt Ihr gehalten
Deutsche Treu der Welt gezeigt was Heldentum
Ihr Mannen von der Emden II!" en daaronder het ijze
ren Kruis in lauweren.
243 Medaille door F. H(RNLEIN) Adelaarskop (en profil) met
de keizerlijke kroon. Op 't veld de jaartallen 19141915.
Keerzijde : In een lauwerkrans 8.17. Febr. 1915." Rand
schrift : Winterschlacht im Masuren."
244 Medaille of Gedenktaler voorstellende de buste van GrossAdmiral von Tirpitz, met een eiken- en lauwerkrans er
onder. Keerzijde : Twee onderzeers voor de Engelsche
kust, waarboven een Zeppelin in 't luchtruim zweeft, met
het bovenschrift: Englands-V ergeltung zum 18. Febr.
1915."
245 Medaille door F. H. voorstellende een gevleugelde adelaar
op een lauwertak boven de zee zwevende. Keerzijde : In
een lauwerkrans : Zum Andenken a. den Ehrenvollen Untergang S. M. S. Dresden 14. Marz 1915."
246 Medaille door P. LEIBKUCHLER. De vloek van den
krijg gepersonifieerd in een vrouwfiguur zit op het ter
aarde uitgestrekte lichaam van een vrouw, voorstellende
de stad Przemysl. Bovenaan : Przemysl" onderaan :
Mcirz 1915" Keerzijde : Een naakt krijgsman ontdoet een
zittende vrouw, die van haar kind vergezeld is, van haar
boeien. Achter -den krijger ligt een ter aarde gestort
vijand. Randschrift: PrzemyslJuni 1915."

35
247 Medaille door LEIBKCHLER. Het beeld van den ramp
spoed des oorlogs zittende op het lichaam van een vrouw,
die ter aarde ligt uitgestrekt (een personificatie van de stad
Przemysl). Bovenaan Przemysl", onderaan Marz 1915."
Keerzijde : Een naakt krijger, de ketenen eener vrouw,
naast wie een kind zit, losmakende, achter den krijgsman
een gevallen vijand. Randschrift : Przemysl Juni 1915."
'248 Medaille door PROF. STURM. Buste van Bismarck (en
profil) Keerzijde : Het bovenlijf van een reus, die op zijn
schouder het Keizerrijk Duitschland torst. Op de kaart 't
woord : Deutschland". Randschrift : ,,Dem Schpfer des
Deutschen Reiches". Onderschrift : 1. April 1915
249 Medaille of Gedenktaler van STURM. Buste van Bis
marck (en profil). Keerzijde : Een bovenlijf van een reus,
het Duitsche Keizerrijk op zijn schouder torsende, op de
kaart het woord Deutschland". Randschrift Dem Schp
fer des Deutschen Reiches".
250 Medaille door R KiiCHLER. Buste van General Oberst
v. Mackensen. Keerzijde : Een naakte oorlogsfurie, met
zwaard en brandende toorts op een ongezadeld paard,
hollende over het iij'k van een jongen man. Op den ach
tergrond een kerk met naaste woningen, die in vlammen
opgaan. Nevenschrift: Mai 1915".
(Zie afbeelding achterin no. 250.)
251 Medaille door F.H(RNLEIN),voorstellende in lauwerkrans
drie adelaarskoppen van Duitschland, Oostenrijk en Hon
garije met nevenschrift : Sie ward geschmiedet auf's neue
der Nibelungen Treue." Keerzijde : In lauwerkrans : Befreiung Lembergs 22. Juni 1915."
252 Medaille door R. KCHLER. Buste van General Oberst
von Woyrsch. Keerzijde: Generaal v. Woyrsch te paard
te midden van een kolonne voor een noodbrug, die over
den Weichsel is geworpen. Randschrift: Uebergang der
Deutschen Armee ueber die Weichsel 29. Juli 1915."
253 Medaille door K. GOETZ. Buste van Leopold Prinz von
Bayern General Feldmarschall, in uniform. Keerzijde : De
Beiersche Leeuw staande met de klauwen op den muur van
een fort. Daarnaast het wapenschild van de stad Warschau
met daaromheen 5. August 1915." Randschrift : Dem
Eroberer von Warschau."
254 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van General
Feldm. Prinz Leopold von Bayern. Keerzijde : Een reus,
met moeite een steenklomp werpende in de vesting War-

'36
schau. Randschrift : Zur Eroberung Warschaus, 5. Aug.
1915".
255 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Feldmarscho.U Prz. Leopold von Bayern, in uniform.
Keerzijde : De Duitsche vlag met adelaar wappert fier boven
Warschau, de stedelijke wapens met inscriptie Warschau,
geflankeerd door den datum 5. Aug. 1915.
'256 Medaille door FR. EURE. Buste van Prinz Leopold von
Bayern. Keerzijde : Een naakte Hercules met de linker
hand in de zijde, die in de rechter het zwaard houdt. Op
den achtergrond gezicht op Warschau aan den Weichsel
gelegen. Randschrift : Der Eroberer von Warschau. 5.-8.1915'.
257 Medaille door F. EURE. Buste van Graf Zeppelin. Keer
zijde : Zeppelins boven de Tower-B'ridge" te Londen,
terwijl in de verte gebouwen in vlam staan als gevolg van
de ontploffing van neergeworpen bommen. Onderschrift :
,,Luftangrifl auf London 17.-18.-8-1915."
258 Medaille of Gedenktaler van FR. EUE. Buste van Graf
Zeppelin. Keerzijde : Zeppelins boven de Tower-Bridge",
op den achtergrond gebouwen in brand veroorzaakt door
de uitbarsting der bommen. Als onderschrift : ,,Luftangriff
auf London 17.18.-8-1915."
259 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van v.
Litzmann (in uniform). Keerzijde : Een naakte reus, die
met beide handen het gevest van een zwaard omknelt, dat
op een steenblok, te midden van verwoesting rust. Rand
schrift : ,,Dem Bezwinger Kowno's 18. August 1915.
260 Medaille door F. EURE. Buste van General v. Beseier.
Keerzijde : Een batterij, in een bergachtig landschap ge
steld, in volle actie. Onderschrift : ..Die Eroberung von
Nowo-Georgiewsk 19. Aug. 1915. '
261 Medaille of Gedenktaler door F. EUE. Buste van Albrecht
v. Wurttemberg (in uniform). Keerzijde : Een gewapend
krijger met schild en zwaard. Randschrift : Neuf-Chateau
23.-8-1914. Ypern 22.-42.-5-1915.
262 Medaille, voorstellende de buste van Albrecht v. Wrttemberg. Keerzijde : Een krijgsman in de wapenrusting
van egn Romein. Randschrift :
Neulchateau 23.-8.1914Yperen 22.-4.-2.-5-1915".
263 Medaille door F. H., voorstellende een naakte Hercules,
die het monster worgt. Keerzijde : Drie ineengevlochten

37

lauwertakken met de letters D (Deutschland) Oe-U. (Oesterreich-Ungarn) B (Bulgarien). Randschrift: Vergeltung


fr Serajewo Okt.-Nov.-Dez. 1915."
264 Medaille of Gedenktaler van A. H. Buste van General v.
Gallwitz, in uniform. Keerzijde: Een in volle vogelvlucht ge
kroonde adelaar, die in de klauwen een bundel bliksem
schichten omklemd houdt. Op het aardrijk het woord
SerbienRandschrift : Einmarsch der Siegreichen Deutschen Truppen in Serbien". Verder de inscriptie 7. Okt.
1915.
-65 Medaille door PROF. PAUL STURM, geslagen ter nage
dachtenis aan 't 5de eeuwfeest der regesring van de Hohenzollern (21 Oct. 15). Frederik, burggraaf van Neu
renberg, de eerste Markgraaf der Hohenzollern in Bran
denburg, met kroon, in staande houding, dragende schepter
en kruisbal. Randschrift : Wir hulden und sweren Hern
Frederich und synen Erbin' etc. Op het veld de laatste
woorden van den eed van trouw : also uns Got helffe
und du Heijligen". Twee spctgoden dragen een lint waar
op : 21. Okt. 1415." Keerzijde: Keizer Wilhelm in
uniform te paard. Als randschrift in bloemkrans van
rozen het devies : Gott mit uns". Op 't schild t jaartal
..MCMXV".
266 Medaille of Gedenktaler van STURM, ter gedachtenis aan
het 5e eeuwfeest der regeering van de Hohenzollern 21 Oct.
15, voorstellende Frederik burggraaf van Neurenberg, de
eerste Markgraaf der Hohenzollern in Brandenburg, ge
kroond, in staande houding, in een lang kleed, houdende
den schepter en den aardbol-met 't kruis. Als nevenfiguren
de eindwoorden van den eed van trouw also uns Got
helffe und dy Heyligen" en twee spotduivels een lint
houdende waarop 21. Okt. 1415." Randschrift : Wir hul
den und sweren Hern Frederick und synen Erbin etc."
Keerzijde : De Duitsche Keizer Wilhelm II in uniform te
paard als randschrift tusschen een guirlande van rozen het
devies Gott mit uns" onder aan het jaartal MCMXV.
-67 Plaquette door E. HERTER. geslagen ter gedachtenis aan
het 5e eeuwfeest der Regeering van de Hohenzollern
21 Octcber 1915. Voorstellende het oogenblik waarop een
moeder docr haar kind den vorst een bloemenhulde biedt.
Onderschrift : Einzug Friedrichs I in Brandenburg, zum
500. Jahr Herrscher Jubilaum d. Hohenzollernhauses
1915."
'268 Medaille door FR. EUE. Buste van Dr. Helfferich (en
prcfil). Ke erzijde : In lauwerkrans de woorden door Dr.
He ferich i-n den Rijksdag uitgesproken : Lieber jede Not

38
als Feindes Gebot. Dr.
Dezbr. 1915."

Helfferich

Reichstag

14.

269 Medaille of Gedenktaler door F. EUE. Buste van Dr.


Helfferich (en profil). Keerzijde: Lieber jede Not als
Feindes Gebot." Dr. Helfferich, Reichtstag 14. Dezbr. 1915.
270 Medaille door K. G(OETZ). Buste van Rupprecht Kronprirtz v. Bayern (en profil). Keerzijde: Een tweetal
brandende kaarsjes op een palmtak. Randschrift : ,,Weihnacht im Feld 1915."
271 Medaille van LWENTAL. Buste van Wilhelm II (en pro
fil). Keerzijde : Het vlammend oorlogsaltaar waarop de
woorden : ,,Mit Gott fr Kaiser und Reich" met ter zijde
de jaartallen 19141915.
272 Medaille door M. & W. Nevens elkander de bustes van
Wilhelm II, Franz Joseph I ert Mahommed V (en profil),
Keerzijde : Om het zwaard vereenigd d'e wapenschilden
van Duitschland, Oostenrijk en Turkije met de jaartallen
19141915"
Randschift :
Deutschland,
OesterreichUngarn, Trkei im Kampf vereint".
273 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Bustes van Keizer
Wilhelm II, Franz Joseph I, Mohammed V nevens elkan
der (en profil). Keerzijde : De wapenschilden der drie
oorlogvoerende mogendheden in vereeniging met een
zwaard. Randschrift : Deutschland. Oesterreich-Ungarn.
Trkei im Kampf vereint. 1914-1915.
i21i

Medaille door P. STURM. De bustes van de drie keizers


binnen een kroonrand. Zinspeling op het verbond tusschen Duitschland, Oostenrijk-Hongarijie _ era Turkije.
Daarboven de woorden : Soli-Deo-Gloria". Keerzijde :
De adelaar in fiere houding rustende op een eikentak, de
kop tusschen het jaartal ,,1915.' Randschrift: Waffenbriiderschaft" In 't veld van 't schild: Deutschland
Oestr.-U ngarnT rkei".

275 Medaille of Gedenktaler door PROF. STURM. De buste


van Keizer Wilhelm tegenover die van den Keizer van
Oostenrijk, daaronder die van den sultan van Turkije be
kroond door de woorden Soli Deo Gloria . Keerzijde :
De Adelaar op een eikentak, boven 1915 Deutschland,
Oestr.-Ungarn, Trkei. Randschrift : Waffenbrderschaft.
276 Medaille door WEINBERGER, voorstellende de bustes
van de vorsten der Centralen. Randschrift : Viribus Unitis MCMXV." Keerzijde : Een ridder te paard met schild

39
waarop de wapens van Duitschland, Oostenrijk en Turkije.
Voor den ridder gaat de Engel der Overwinning met
lauwerkrans.
277 Medaille, voorstellende de adelaars van Oostenrijk-Hongarije boven die van Duitschland. Randschrift : 1914
1915", Deutschland und Oesterreich-Ungarn." Keerzijde :
Een tweetal krijgers, die in tegengestelde richting het
zwaard krachtig naar voren willen slaan. Onderschrift :
Zusammen haltet euren W ert und euch ist niemand
gleich." (Goethe.)
-78 Medaille door H. GURCIUZE. Kronprinz Wilhelm, in
uniform in staande houding voor zijn paard. In het schild
ter zijde de inscriptie : 1914-15". Keerzijde : Een jeug
dig lancier te paard uit een laan komende galoppeeren.
279 Medaille of Gedenktaler door H. GURCIUZE, De Kroon
prins in uniform voor zijn paard staande, met ter zijde de
jaartallen 191415. Keerzijde : Een jeugdig lancier, in een
laan galoppeerende.
280 Medaille door K. G. Buste van Wilhelm Kronprinz v.
Preussen (en profil), in uniform van 't Doodskop-Regiment." Keerzijde : Twee brandende kaarsjes op een
palmtak. Randschrift: Weihnacht im Feld 1915."
281 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van Wilhelm
Deutsch. Kronpr. dragende uniform ,,Doodskophuzaren>regiment. Keerzijde : Officier met wapperend vaandel, die
zijn overwinnenden troep op het slagveld voorgaat. Rand
schrift : Feldzug geg. Frankreich, Russland, England u.s.w.
19141915."
282 Medaille door R. KCHLER. Buste van Kronprinz Wil
helm in 't uniform van 't Regiment Totenkopf" (en
profil) Keerzijde : Een lancier te paard, in volle draf er
op instormende. Ter zijde : ,,Drauf und durch". Onder
schrift : 1914-15."
283 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Heinrich Prinz
von Preussen. Keerzijde : Heil und Sieg", dat midden
op 't schild staat tusschen een gevleugelden adelaar en
de kroon, waaronder 19141915", wordt terzijde ge
flankeerd door een matroos, die in 't want staande met
de muts in de zwaaiende hand de opkomende zon be
groet en door een chauffeur, die een auto bestuurt.
284 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van Friedrich II Grossherzog v. Baden, in uniform. Keerzijde :
Het gekroonde wapen van 't groot hertogdom, geplaatst

40
tegen twee gekruiste zwaarden, omringd door een lauwer
krans. Randschrift : ,,Starke Wehr stelt Badens Heer.
19141915."
'285 Medaille door FR. EURE. BusTe van Ludwig III v.
Bayern (en profil). Keerzijde: Een patrouille infanterie
in uniform. Ter zijde : ,,1914-15."
286 Medaille of Gedenktaler van F EU. Buste van Ludwig III
v. Bayern, in uniform (en profil). Keerzijde : Een drietal
krijgslieden in marschtenue in 't gelid opmarcheerende.,
ter zijde de jaartallen ,,1914-15".
287 Medaille door FR. EUE. Buste van Rupprecht von Bay
ern. Keerzijde : Een Beiersch soldaat, die met alle ge
weld een geweer, dat hij aan den loop vasthoudt, naar
voren wil slaan. Randschrift : Die Bayern mit dem
Lwenmut." Over 't schild heen de jaartallen 1914
1915".
288 Medaille of Gedenktaler door Fr. EUE. Buste van Rupp
recht von Bayern (in uniform). Keerzijde : Een Duitsch
krijgsman met beide handen de loop van het geweer hou
dende om hiermede op den vijand in te stormen. Rand
schrift: Die Bayern mit dem Lwenmut 19141915."
289 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Friedrich
August III, Kmg v. Sachsen (en profil). Keerzijde : In
een krans van eikenloof het zwaard gekroond door het
IJzeren Kruis ter zijde de jaartallen 19141915 met t
randschrift Sachsenmut und Sachsentreue zu alten Ruhmestaten neue fiigt."
290 Medaille door L. H(ABICH). Buste van Albrecht Herzog
von Wiirttemberg 1915 (en profil). Keerzijde: Een leeuw
en een hert, op den loer liggende. Bijschrift : Furchtlos
und trew."
291 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
d. Inf. Otto v. Below, in uniform. Keerzijde : Drie in volle
vaart rijdende cavaleristen op het slagveld. Randschrift :
Schaulen, Friedrichstadt, Lennewaden, Nowo-Alexandrowsk.
292 Medaille of Gedenktaler voorstellende de buste van
General v. Beseier, in uniform. Keerzijde : Krijgers in
't heetst van het gevecht op het slagveld ; strijd van man
tegen man.
293 Medaille, voorstellende de buste van General v. Beseier
met vermelding als randschrift van den naam Nowo-

41

Georgiewsk." Keerzijde : Een naakte reus, in strijdende


houding, in beide handen een bundel bliksemschichten
klemmende.
294 Medaille of Gedenktaler, voorstellende de buste van
v. Bismarck met helm in uniform (en profil). Randschrift :
Was Bismarck geschaft en, kein Deutscher lasst es sich
rauberi'. 1915 (Bethm. Hollw.) Keerzijde : Twee naakts
strijders met schild de hand leggende op een gemeenschap
pelijk zwaard, daarboven een kroon, waar onder Seid
einig".
295 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Oberst v. Eichhorn in uniform. Keerzijde : Twee vuisten
die vast een slechts ten deele zichtbaar gelauwerd reuzenzwaard omklemd houden, met jaartallen 19141915. Rand
schrift : Triff Deutsches Erz den Feind ins Herz !"
296 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van General
Stabschef von Falkenhayn. Keerzijde : Een adelaar, die
op een rots te midden der baren met de klauwen een
zwaard met geschiedrol omklemd houdt. Op den achter
grond achter de rotsen de stralen der opkomende zon.
Randschrift : Vom Fels zum Meer ein siegreich Heer" 1915.
297 Medaille of Gedenktaler van GRNTHAL. Buste van Ge
neral Feldmarschall Frhr. v. d. Goltz, in uniform (en
profil). Keerzijde : Een gansche troep jonge mannen, die
onder bevel van een militair geoefend' worden in den krijg.
Randschrift : Dem Griinder der Jugendwehr" met 1914
1915 er onder.
298 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
Oberst v. Heeringen, in uniform. Keerzijde een veldheer
met sabel en vliegend vaandel in het heetst van 't gevecht
zijn soldaten tot den strijd aanvoerende. Randschrift :
Feldzug geg. Frankreich, Russland, England u.s.w. 1914
1915."
299 Medaille door P. LEIBKCHLER. Buste van Reichsschatzsekretar dr. Helffrich 10. Marz 1915 (en pro
fil). Onderschrift: Durchhalten". Keerzijde: Mannen
en vrouwen, die in een roote schaal 1 hun ge'd komen
offeren. Randschrift : ,,Alle Kraft dem Vaterland".
300

Medaille door E.

Buste van Hindenburg (en porfil).

301 Medaille door HUEGUENIN. Buste van Feldmarschall


von Hindenburg. Keerzijde : De uitbarsting van een bom
voor een trofee van wapenen.

42
302 Medaille door FR. EUE. Buste van Generaal v. Hinden
burg. Keerzijde : Uit de wolken komt een gebalde vuist,
die met sterke kracht op den rug van den Russischen
beer drukt, die luid jammerende voortplonst in de Mazurische moerassen. Op het schild de jaartallen 1914
1915". Randschrift: Hindenburg."
303 Medaille of Gedenktaler van ZIEGLER. Buste van Gen.
Feldmarschall von Hindenburg, in uniform. Keerzijde :
Een naakt strijder met schild en zwaard en de jaartallen
1914" 1915".
304 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van General
Feldmarschall von Hindenburg (in uniform). Keerzijde:
Een worsteling tusschen twee naakte reuzen, met terzijde
de jaartallen 19141915. Onderschrift : Titanenkampf
305 Medaille, voorstellende de buste van v. Hindenburg,
Feldmarschall (en profil). Keerzijde : De beer (Rusland)
met speer doodelijik in de zij getroffen bloed brakende.
Randschrift : 19141915 Tannenberg. Masuren."
306 Medaille door B. .voorstellende v. Hindenburg Feldmar
schall (en profil). Keerzijde: De Russische Beer door
een degen doodelijk getroffen. Onderschrift: Tannenberg
Masuren 19141915."
307 Medaille of Gedenktaler, voorstellende General Feldmar
schall von Hindenburg (in uniform). Keerzijde : Tal van
krijgers, die naar het front gaan, trekken voorbij, ouden
van dagen, een liefdezuster die een gewonde verzorgt en
kinderen, die een lauwerkrans aanbieden. Randschrift :
Weltkrieg 19141915". Onderschrift: Dem Befreier OstPreussens. Das dankbare Vaterland."
308 Medai'le d oor LWENTAL. Buste van Feldmarschall
von Hindenburg. Keerzijde : Siegfried den beer (Rus
land) bindende. Midden in 't veld van 't schild 't jaartal
1915". Randschrift : Wie Siegfried der Held den Boe
ren band."
309 Medaille of Gedenktaler door LWENTAL. Buste van
Feldmarschall von Hindenburg, in uniform. Keerzijde :
Siegfried den (Russischen) Beer met een touw bindende,
met 't jaartal 1915". Randschrift: Wie Siegfried der Held
den Baeren band."
310 Medaille door M. G(ALAMBOS). Buste van GeneralOberst v. Kluck. Keerzijde : Een volledig uitgerust lancier te paard. Boven in 't schild de jaartallen 1914-15

43
311 Medaille of Gedenktaler van A. G(ALAMBOS). Buste
van General-Oberst v. Kluck, in uniform. Keerzijde : Een
lancier te paard met ter zijde de jaartallen 1914-1915".
312 Medaille of Gedenktaler van OERTEL. Buste van General
Oberst von Kluck 19141915. Keerzijde : Naakte strijdster
te paard dragende een vlammende toorts, op den achter
grond een brandende stad. Bijschrijft : Nach Paris 1914."
313 Medaille door A. LWENTAL. Buste van GeneralOberst von Kluck (en profil). Ter zijde 19141915".
Keerzijde : De Pruisische adelaar, rustende op den rug
van een verschansing, waarin een kanen ligt, zit door
dringend te turen in de richting van den achtergrond,
waar zich de Fransche hoofdstad met den Eifeltoren uit
strekt. Boven op het schild': Paris".
314 Medaille of Gedenktaler van FR. EUE. Buste van v.
Linsingen, General, in uniform. Keerzijde: Een Duitsch
en een Oostenrijksch krijgsman met geveld geweer in
stormloop met 't jaartal 1915".
315 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
v. Linsingen (in uniform). Keerzijde : In een lauwerkrans
een staand zwaard waarboven 't ijzeren kruis, omgeven
door de woorden : Lieb Vaterland magst ruhig sein !" met
het jaartal 1915."
316 Medaille door (MORIN). Buste van Frhr. v. Linsingen,
General d. Infntr. Keerzijde: Op den voorgrond twee
waternimfen uit de Lipa in rustende houding. Op den
achtergrond strijd tusschen Duitsche en Russische infan
terie. In randschrift onderaan: D. Goldene Lipa, d.
faule Lipa."
317 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van General
Leutn. v. Ludendorff, in uniform. Keerzijde : Een reus
met een speer den kop van een Russischen beer doorste
kende. Randschrift: Zu den grossen Siegen gegen Russland" met de jaartallen 19141915.
318 Medaille door A. D(AUMILLER). Buste van Gen. Feldmarschall von Mackensen. Keerzijde : Een uil in zittende
houding op een hand, die het gevest van een degen om
klemd houdt. Randschrift: ,J"eldzug 19141915."
319 Medaille door A. LWENTAL. Buste van Feldmarschall
von Mackensen. Keerzijde : Een naakte reus, die den
Russischen beer ter aarde drukt. Onderschrift : Galizien
1915."

44
320 Medaille of Gedenktaler met de buste van General-Feldmarschall von Mackensen, in uniform. Keerzijde : Eroberung von Brest-Litowsk 26. Aug. 1915. Die dankbare
Erinnerung an diese Tatert vom Fhrer bis zum letzten
Mann wird in unserm Volke nie erlschen."
321 Medaille of Gedenktaler door GRNTAHL. Buste van
von Mackensen General Feldmarschall (in uniform). Keer
zijde : Op den voorgrond een aanvoerder, die een troep
in het heetst van 't gevecht voert met 't jaartal 1915".
322 Medaille of Gedenktaler van M. en W. Buste van Gen.
Feldmarschall v. Mackensen, in uniform. Keerzijde : Een
krijger, die met een speer een beer in den nek treft en
hem dood ter aarde drukt. Randschrift : Zu den grossen
Siegen gegen Russland 1914-1915."
323 Medaille door M. GTZE, ter gedachtenis aan de inname
der stad Belgrado in 1688, 1717, 1789 en 1915. De bustes
der vier aanvoerders : Prins Max Ern. van Beieren, Prins
Eugenius van Savoye, generaal Loudon, Gen. Feldm. von
Mackensen. Randschrift : Loudon, v. Mackensen, Pr. Max.
E. v. B. Pr. Eugen." Keerzijde : Een pracht gezicht op de
stad Belgrado aan de samensmelting van Donau en Save.
,,Belgrad 1915."
324 Medaille of Gedenktaler door ZIEGLER. Buste van von
Mackensen, General-Oberst, in uniform. Keerzijde : De
oorlogsgod Mars gaande door de Karpathen ter linker en
ter rechter zijde mannen met gebogen hoofden ter aarde
nederzittende. Randschrift : Durchbruch der Russenfront
in den Karpaten wieder eroberung Przemysls 1915."
325 Medaille door A. LWENTAL. Buste van Feldmar
schall von Mackensen. Keerzijde : Een reus met panther
strijdende. Onderschrift : Galizien 1915."
326 Medaille door GOETZ. Buste van General Feldmar
schall v. Mackensen. Keerzijde : Een knoet met koren
aren doorstrengeld, waarnevens een sikkel met in 't mid
den het jaartal 1915. Randschrift : Ende der Russen
Herrschaft in Galizien."
327 Medaille door FR. EUE. Buste van General-Oberst von
Mackensen met rechts een olijftak. Keerzijde: Een
schildwacht, die den brand der kazernen van BrestLitowsk staat aan te zien. Randschrift : ,,Brest-Litowsk
1915."
328 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van General
Feldm. v. Mackensen, in uniform. Keerzijde : Een ridder
te paard in volle wapenrusting het zwaard gereed houdende

45
tot den aanval. Randschrift : ln vertrauen auf Gott,
Deutschlands gerechte Sache und den bewahrten kriegerischen Manneswert der mir anvertrauten herrlichen Tnip
pen !" met 't onderschrift Durchhalten ! 1914-15."
329 Medaille door F. EUE. Buste van vort Miicke. Keerzijde :
Duitsche officieren, op kameelen gezeten in de woestijn.
Op den achtergrond palmboomen., pyramiden en mos
keen Onderschrift : Kapitanleutnant v. Miicke in der
Wiiste 1915."
330 Medaille door PROF STURM. Buste van Gross-Admiral v. Tirpitz 1915. Randschrift: ,,Ein Todespfeil im
Herzen Englands ist jedes Deutsche Schiff herwegh."
Keerzijde : Een groot stoomschip, dat getorpedeerd werd,
in zinkender toestand. Van den onderzeer wordt een lijn
geworpen naar een sloep, waarin de bemanning van het
getorpedeerde stoomschip wordt gered. Ln den rechter
hoek zwemmen twee ratten op een golf. Onder dit twee
tal als inscriptie in de golf het woord: Vorwarts .
Randschrift : Parole : Schiff versenken, Menschen retten."
331 Medaille of Gedenktaler door STURM. Buste van v. Tirpitz
Gross Admiral 1915 (in uniform). Randschrift : Ein Todes
pfeil im Herzen Englands ist jedes Deutsche Schiff
herwegh". Keerzijde : Een onderzeer, die een stoomschip
heeft getroffen, doch welks bemanning in een sloep wordt
gered. Randschrift : Parole Schiff versenken, Menschen
retten."
332 Medaille door A. LWENTAL. Buste van A. von Tirpitz
(en profil). Keerzijde: Een naakte man, die een boog
spant. Randschrift : ,,Ziel erkannt, Kraft gespannt."
333 Medaille door R. K. Buste van Otto von Weddigen. Keer
zijde : Een zeeslang tusischen U 29 en het ijzeren kruis om
geven door lauweren. Onderschrift : Krieg 1915."
334 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Otto
Weddigen, Kommandant d. Unterseebootes ,,U 9" 1915, in
uniform. Keerzijde : Gezicht op de volle zee, waar een
onderzeer een stoomschip tot zinken brengt, aan den
horizont nog meerdere koopvaarders. Onderschrift : Seesperre geg. England."
335 Kleine medaile door B. H. M. Buste van Kapitein Leutnant Weddigen U 9. U 29. ter zijde in het schild
1914 15. Keerzijde : Een groot stoomschip', dat getorpe
deerd is door een duikboot, welke op den voorgrond is.
In de nabijheid van 't schip een sloep, waarin de geredde
bemanning is opgenomen.

46
336 Medaille of Gedenktaler door F. EUE. In lauwerkrans
buste van Kapitein Leutnant Otto Weddigen (in uniform).
Keerzijde : Gezicht op drie Engelsche kruisers, die tot zin
ken zijn gebracht, op den voorgrond de periskoop van den
onderzeer. Randschrift : ,,Zum Gedachtnis unseres Seeheldert. 19141915."
337 Medaille van F. H(RNLEIN), voorstellende 'n adelaar met
gestrekte vleugels op een lauwertak boven de zee drijvende.
Keerzijde : In rand ,,Dem Helden Weddigen 19141915."
338 Medaille door F. EUE. Buste van General Oberst von
Woyrsch. Keerzijde : Soldaten, die een aanval op den vijdoen ; in 't veld van het schild 't jaartal 1915."
339 Medaille of Gedenktaler van F. EUE. Buste van General
Oberst von Woyrsch, in uniform. Keerzijde: Krijgers met ge
veld geweer op het slagveld tot den aanval gereed, daar
nevens het jaartal 1915.
340 Medaille door H. SCHWEGERLE. Buste van Ferdinand
Graf von Zeppelin (en profil). Keerzijde: Een Zeppelin,
vliegende boven een deel van 't aardrijk in de ruimte daartusschen de jaartallen 19141915." Het geheel wordt ge
kroond door den Keizerlijken Adelaar.
341 Medaille of Gedenktaler van F. K(NIG). Buste van
Excellenz Graf Ferd. von Zeppelin, in uniform. Keerzijde :
Een vloot van kruisers waarboven hoog in de lucht een
Zeppelin zweeft. Onderschrift : ,.Deutsche Flotten, Deutsches Schwert, beschiitzen unsern Heimatherd 1914-15."
342 Medaille van M. & W. voorstellende Graf Ferdinand von
Zeppelin ter zijde de jaartallen 19141915. Keerzijde : In
een lauwerkrans Deutschland. Oesterreich-Ungarn, Trkei,
Bulgarien. 1914-16." Randschrift : Weltkrieg gegen Frankreich, England, Russland, Japan u. and.
343 Medaille door L. G(IESS). Zeppelins, die boven Londen
vliegen, bommen op de stad werpende die op de kade ont
ploffen Onderschrift : Zeppeline in London."
344 Medaille door B. H. M Buste van Graf von Zeppelin. Keer
zijde : Een vlak landschap waarboven een Zeppelin zweeft.
Een jonge naakte maagd, met een lauwertak in de hand,
begroet niet wijdgestrekte armen juichend deze wonder
volle ontdekking, terwijl een naakte grijsaard naast haar
met angst en ontzetting ter aarde neder hurkt. Neven
schrift : Das Ende krnt das Werk." Onderschrift : Bewunderung und Entsetzen."
(Zie afbeelding achterin No. 344.)

47

345 Medaille door WEINBERGER. De Germaansche krijgsgod


met zwaard en toorts betreedt den' aardbol, die door een
stralenkrans omgeven in het wolkenheir drijft. Deze komst
wordt door tal van Germanen met groote vreugde begroet.
Randschrift : An Deutschem Wesen muss die Welt genesen." Jaartallen 191415.
346 Medaille door LINDL. Een geharnast ridder met zwaard
te paard een monster vertredende. Op den achtergrond een
vesting. Randschrift: Weltkrieg 191415."
347 Medaille door S. BURGER-HARTMANN. Een gewond
soldaat, tegen zijn ransel leunende, wordt door een liefde
zuster, die bij hem is neergehurkt, lafenis geboden. Onder
schrift : 19141915." Keerzijde : Binnen een bloemrand :
Dnrch lieldenhafte Tat und edlen Opfermut hat Deutsche
Frauenkraft devi Vaterland gedient."
348 Medaillon door R. K.(lein). De H. Barbara op een adelaar
gezeten, een granaatkogel van het 42 cM. geschut, dragen
de. Randschrift: 1915 St. Barbara". Keerzijde : Een
Adelaar op een 42 c.M. stuk geschut staande met 't jaartal
1915".
349 Medaille door B. H. M., voorstellende een krijgsman, die
voor verbrande en ten deele verwoeste huizen zit, deelt
zijn brood met twee kinderen. Keerzijde : Een kneedtafel
waartegen baaltjes meel staan en waarop het deeg tot
bakken gereed ligt, wordt genaderd door een slang, die
met zijn gifttand het brood vergiftigt. Randschrift: Wir
Barbaren neiden keinem Feinde das Brot." Onderschrift :
Weltkrieg 191415."
350 Medaillon door A. D. Het zwaard omgeven door koren
aren ter zijde staat: 1914-15. Keerzijde : een adelaar
in fiere houding.
351 Medaille, voorstellende de H. Michal te paard met de
lans de hydra doorstekende. Het monster heeft diverse
koppen, die van een haan (Frankrijk), van een beer (Rus
land), van een dog (Engeland), van een leeuw (Belgi),
van een slang (Itali), van een aap (Japan) van een schaap
(Servi) en van een ezel (blijft voor een der neutralen, die
zich nog bij de Entente mocht voegen). Randschrift: Du
Deutscher Geist St. Michael hilf uns das Gewrm zertreten." Keerzijde : Een zwaard door een gewapende
hand vastgehouden, wordt door een anderen gewapenden
arm met een lauwertak van het bloed gezuiverd. Rand
schrift : Rein blieb das siegreiche Deutsche Schwert und
Deutsches Leber. reift aus blutiger Saat." In het veld
1914-1915.

48
352 Medaille of Gedenktaler, voorstellende de H. Michal te
paard met de lans de hydra doorstekende. Het monster
heeft diverse koppen, alle zinspelende op de landen der
geallieerden. Randschrift : Du Deutscher Geist St. Michael
hilf uns das Geiriirm zertreten." Keerzijde : Een zwaard,
door een gewapende hand vastgehouden, wordt door een
anderen gewapenden arm met een lauwertak van 't bloed
gezuiverd. Randschrift : Rein blieb das siegreiche Deut
sche Schwert und Deutsches Lebert reift aus blutiger Saat.
In 't veld 19141915."
353 Medaille of Gedenktaler van LAUER, voorstellende een
zittende moeder, die een brood aan hare kinderen verdeelt.
Keerzijde : Omgeven door een krans van korenaren Zur
Erinnerung an die Brotverteilung in Deutschland im Kriege.
191415.
354 Medaille door R.K., voorstellende de oorlogsgod met bran
dende toorts en zwaard te paard, waaronder een in
vlammen opgaande vesting met 't jaar 1914." Keerzijde :
Een bundel korenaren, een gelauwerd zwaard te zamen
met het ijzeren kruis door een lint verbonden. Ter zijde
't jaartal 1915". Randschrift : Go// mit uns" ,,Europaischer Krieg."
355 Plaquette, nabootsing eener oud-Romeinsche plaquette,
waaronder 1915. Die Wacht im Osten."
356 Medaille of Gedenktaler door B. M. Over het slagveld
in het heetst van den strijd holt in vliegende vaart een
snuivend ros, waarop de oorlogsgodin met zeis gewapend,
gezeten is. Keerzijde : Aan lauweren en eikenloof hangt
het IJzeren Kruis, waaronder ,,Weltkrieg 1914-15."
357 Medaille door LEIBKCHLER, voorstellende, de vloek
van den krijg. Een naakte man, twee vlammende toortsen
in de handen dragende loopt over vrouwen en kinderen,
die dood ter aarde liggen, heen op den achtergrond
verwoestte steden en brandende dorpen. Als onderschrift:
Ost-Prev.ssen Herbst 1914." Keerzijde : Op den
voorgrond een zaaier, die het zaad in de voren strooit, op
den achtergrond boeren, die de akkers beploegen. Rand
schrift : Neues Leben keimt aus alter Scholle." Onderaan
't jaartal ;,1915."

Duitschland.
1916.
358 Medaille door L. De oorlogsgod en de godin des vredes
te paard. Onderschrift : Krieg u. Frieden.
Keerzijde :
In lauwerkrans : Viel Glck im neuen Jahre 1916", waar
boven de ster der hope.
359 Medailie door .F. H.(RNLEIN) op het Nieuwe Jaar
Een naakt kind een reusachtigen hoorn des overvloeds
dragende. "Keerzijde : een met lauweren omwenden zwaard
gekruist door een bundel kcrenaren daarboven 1.1.
1916" daaronder ..Blhe Deutsches Vaterland.'
360 Medaille door B. H. M. Buste van Korvettenkapitan Graf
zu Dohna Schlodien (en profil). Keerzijde : De bovenhelft
stelt voor de Appam" in volle zee, omgeven door een
halve cirkelrand van oorlogsschepen, die door duikbooten
worden getorpedeerd. Onderschrift : Die von der Deutschen Mwe erbeutete Englische Appam Februar 1916.
Daaronder een adelaar in vlucht met een visch als prooi
in den bek.
361 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Korvetten Kapi
tein Graf zu Dohna Schlodien (en profil). Keerzijde : De
Appam" in volle zee. Onderschrift : ..Die von der Deutschen Mwe" erbeutete Englische Appam Februar
1916."
36*2 Medaille door M. GTZE. Buste van Korvetten Kapitaen
Graf zu Dohna Schlodien (en profil). Keerzijde : Een
naakte man met gestrekte armen aan de monding van de
Weser staande om den terugkeer van den kruiser Mwete begroeten. Boven in de lucht vliegt een zeemeeuw. Ter
zijde in t' schild S. M. S. Mwe.
363 Medaille of Gedenktaler door M. GTZE. Buste van Kor
vetten Kapitaen Graf zu Dohna Schlodien, in uniform (en
profil). Keerzijde : Een naakte mannenfiguur met gestrekte
armen aan den mond van de Weser staande om het wel
kom aan de Mwe toe te roepen. Hoog in de lucht vliegt
de adelaar. Opschrift: S. M. S. Mwe".
364 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van Korv.
Kapt. Nikolaus Burggraf zu Dohna Schlodien. in uniform
(en profil). Keerzijde: Een korvet met volle zeilen in
open zee zich metende met een in volle vaart vliegende
adelaar.

50
365 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Korvet
ten Kapitein Graf zu Dohna Schlodien, in uniform (en
profil). Keerzijde: Een duikboot in volle zee op esn
koopvaardijschip afgaande om dii in den grond te boren.
Randschrift : Auf euch ist verlass !" 191416.
36G Medaille of Gedenktaler van F. K(NIG). Buste van
General Feldm. Freiherr v. d. Goltz. Keerzijde : Een paard,
opgetuigd voor een begrafenis, naast het dier gaat een
krijgsman een lauwerkrans dragende, eene brandend altaar
op den achtergrond. Randschrift Unvergesslicher Ruhm
seinem Wirken 19. April 1916. Weltkrieg 1914 1916."
367 Medaille of Gedenktaler van LAUER, Buste van Admiral
Reinhard Scheer, in uniform. Keerzijde : Een lag in
volle zee met randschrift ,,Sieg am Skagerrak 31. Mai
1. Juni 1916.
368 Medaille door Fr. EUE. Buste van Admiral Hipper. Keer
zijde : Oorlogsschepen in volle zee, waarboven een Zeppe
lin zweeft. Onderschrift : Am Skagerrak 31. Mai 1916."
369 Medaille door HRNLEIN. Verwoede oorlogsgodinnen als
zeemeerminnen met pijl en boog en speer, den vijand ter
zee bekampende. Een wijd gevleugelde adelaar zweeft bo
ven de plaats van den strijd. Keerzijde : In breeden lau
werkrans : Skagerrak 31.-51.-6-1916."
370 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van VizeAdmiral Franz Hipper, in uniform. Keerzijde : Een op
uitkijk staande zeeman naar de in zicht zijnde vijandelijke
vloot wijzende. Randschrift Feind in Sicht. Klar Schiff
zum Gefecht! Sieg am Skagerrak 31. Mai1. Juni 1916".
371 Medaille door B. H. M. Buste van Admiral v. Capelle.
Keerzijde : Een jonge man met vlag en lauwerkrans zweeft
over het Skagerrak. Randschrift : Nicht durch Zufall,
sondern Tchtigkeit Skagerrak 1. Juni 1916.
372 Medaille of Gedenktaler van F. K(NIG). Buste van den
Reichskanzler Dr. Teob. v. Bethmann-Hollweg, in uniform
(en profil). Keerzijde: Een Duitsch krijgsheld in volle
wapenrusting met het zwaard in de hand ten strijde op
roepende. Randschrift : ,,Dann mssen. dann werden und
dann wollen wir weiterkampfen bis zum endgiiltigen
Siege! Reichstag 5. Juni 1916.
373 Medaille door ELSE FRST. Buste van Max. Immelmann
(en profil). Keerzijde: Een naakte mansfiguur, op een
hoog in de lucht vliegenden adelaar gezeten, bliksemschich
ten werpende in het luchtruim.

51

374 Medaille door Fr. EUE. Buste van Oberleutnant Max.


Immelmann (en profil). Keerzijde : Een adelaar in fiere
houding rustende op een rots op den achtergrond 't
gezicht op de stad Rijssel. Op 't veld van 't schild 1914-16
f 20.-6-16." Randschrift in een rand van eikenloof : Der
Adler von Lille."
375 Medaille of Gedenktaler van F. EUE. Buste van Ober
leutnant Max Immelmann, in uniform. Keerzijde : De
Duitsche adelaar op een rots gezetsn blikt naar Rijssel, dat
zich op den achtergrond uitstrekt. In een lauwerkrans :
Der Adler von Lille 1914'16."
376 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van Max
Immelmann, in uniform (en profil). Keerzijde: De land
streek om Rijssel in vogelvlucht met een zijn vleugelen wijd
uitgestrekten adelaar daarboven zwevende. Randschrift:
Der Adler von Lille."
377 Medaille of Gedenktaler van M. & W. voorstellende Kapi
tein dr. Paul Knig". Keerzijde : Zur Erinnerung an die le
Fahrt des Handels U-boot Deutschland" nach Amerika.
JuliAugust 1916." Daaronder een lauwertak.
378 Medaille of Gedenktaler van A. H. Buste van Kapitein
Koenig. Keerzijde : Een reuzenvlag met een sleutel in den
bovenhoek, omgeven door de woorden : Ausfahrt Bremen
23.-VI-16 Ankunft in Baltimore 10.-V11-' 16 Rckkehr nach Bremen 23.-VIII-' 16. Randschrift : 1. Durchquerung d. Atlant. Oceans durch d. Handels U-boot
Deutschland 1.
379 Medaiile door B. H. M. Buste van Kapitan Knig Fhrer
der Deutschland, in uniform. Keerzijde : De onderzeer
,.Deutschland" de kust van Engeland voorbij varende
een enorme hand (op 't handboord der mouw staat 't
woord England") kemt uit de wolken om te trachten de
onderzeer te grijpen. Onderschrift : Zur ersten Amerikafahrt des Handels Unterseebootes Deutschland v. 23
VI 10. VII. 1. VIII 22. VIII 1916".
380 Medaille door H. K. Buste van Alfred Lohmann. der Begrnder der Untersee-Handelsflotte (en profil). Keerzijde :
Neptunes met een grooten sleutel in den arm op een dolfijn
in zee ronddrijvende. Op den achtergrond een koopvaardij
schip.
381 Medailie of Gedenktaler van H. K. Buste van Alfred
Lohmann, der Begriinder der Untersee-Handelsflotte (n
profil) Keerzijde : Mercurius, in de vrije zee op een dolfijn

52
ronddrijvende, waarin men op den achtergrond koopvaardij
schepen ontwaart. De zeegod is met een reuzensleutel ge
wapend ten teeken dat hij de zee voor het handelsverkeer
geopend heeft.
382 Medaille door K. GOETZ. Buste van Oswald Boelcke, 28.
Oktober 1916 (en profil). Keerzijde : Een adelaar in het
luchtruim vliegend boven een vliegtuig, waarop een zwe
vende maagd een lauwerkrans legt. Randschrift : Kampf
in den Lueften."
383 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van Boelcke.
Keerzijde : Germania een lauwerkrans neerleggende op de
lijksponde vaji den omgekomen luchtvaarder met het
randschrift: Deutschlands Siegreicher Held im Luftkampf.
f 28.-10-1916.
384 Medaille of Gedenktaler, van Fr. EUE. Buste van den
luchtvaarder Oswald Blcke, in uniform (en profil). Keer
zijde : Stelt voor een drietal luchtschepen over het slag
veld zwevende. Randschrift : Deutscher Heldenmut in den
Lften.
385 Medaille of Gedenktaler van LAUER. De bustes van de
beide Keizers (naar links ziende) in uniform. Frz. Jos. I
& Wil. I. R. (en profil). Keerzijde het kussen met keizer kroon, schepter en zwaard. Randschrift: ,,Erhebung Polnischer Geblete zuni Knigreich 5. November 1916."
386 Medaille of Gedenktaler van A. H. Buste van Heinrich,
Prinz von Bayern, 24.-6-1884
8.-11-1916. Keerzijde : Het
gekroonde Beiersche schild in stralenkrans omgeven door
bloemen. Randschrift: Zum Andenken des in F eind esland gefallenen Helden".
387 Medaille door B. H. M. Te midden van 't wolkenfloers
door bliksemschichten gekruist, een gebarsten kroon,
waaronder op een lint Romania devicta." Randschrift :
Bukarest genommen 6.-12-1916. Gen. Feldm. v. Mackensen.
Keerzijde : Een klaver-vier met de wapens van Duitschland,
Oostenrijk-Hongarije en Bulgarije. Randschrift : ,,Bulgarien,
Deutschland, Oest.-Ungarn, kampf en einig wider Rumaniens
Verrat."
388 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Bustes van Wilhelm
II en v. Bethmann Holw. (en profil). Keerzijde : Esn wijduitgevleugelde duif met den palmtak des vredes in stralen
krans randschrift : ,,Friedens angebot im Weltkriege 12.
Dezember 1916" en binnenschrift : Zum Kampf entschlossen Zum Fried en bereit."

53
389 Medaille door K. G(OERZ). De bustes van een Duitsch
en een Oostenrijksch krijgsman. Keerzijde : Drie bran
dende kaarsjes op dennentakjes. Randschrift : Weihnacht im Feld" 1916.
390 Medaillon door B. H. M. Een Duitsch en een Oostenrijksch
krijgsman in een loopgraaf met 't opschrift : Zur Erinnerung'. Boven een moeder met haar kinderen bij den
Kerstboom. Onderschrift : ,,An die 3e Weihnacht im Felde
1914-1916".
391 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Bustes van Wil
helm 11 en Franz Joseph I in kader, geflankeerd door die
van Ferdinand 1 en Mohammed V. Onderschrift in lauwer
takken Mit vereinten Kratten." Keerzijde : Een ridder
inet alle macht een reuzenzwaard neerslaande. Randschrift :
,,Nur der Starke wird das Schicksal zwingen, 1914-1916."
392 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Bustes van Wilhelm
II en Franz Joseph 1 (en profil). Keerzijde: Het wapen
van Polen op het veld der wapens van Duitschland en Oos
tenrijk met het randschrift : Wiedererstehung des Knigreichs Polen durch Kaiser Wilhelm II & Kaiser Franz
Joseph I, 1916."
393 Medaille door A. LWENTAL, geslagen ter gelegenheid
van de samenkomst der beide souvereinen te Nisch. De
bustes van Keizer Wilhelm II en Koning Ferdinand I
(tegenover elkaar geplaatst). Bovenaan de Keizerlijke
Adelaar, onderaan het wapen van Bulgarije waarboven
,,Nisch" ter zijde 1916. Keerzijde : Een Bulgaarsch krijgs
man staande met den linkervoet op een wild zwijn, hou
dende in de rechterhand een lans, in de linker een hoorn,
ziende en blazende in de richting van Egypte, dat met zijn
Sphinx en de Pyramiden op den achtergrond ligt daar
boven een wassende maan (Turkije). Ter andere zijde de
rijzende zon boven het paleis te Nisch.
394 Medaille, voorstellende Franz Joseph I, Wilhelm II, Fer
dinand I en Mahomed V, allen te paard neven elkander.
Onderschrift : Vierbund 1915." Keerzijde : Een adelaar
op den aardbol gezeten1, die in 't luchtruim rondzweeft,
bliksemschichten doorkruisen de lucht. Randschrift : 1914W eltkrieg-1916."
395 Medaille of Gedenktaler, voorstellende de vier vorsten der
Centrale mogendheden, allen te paard, met 't woord
,,Vierbund 1915" er onder. Keerzijde : De Adelaar zitten
de op den wereldbol te midden van 't heelal in het lucht
ruim zwevende. Er boven 't woord Weltkrieg" met de
jaartallen 19141916".

54
396 Medaille of Gedenktaler door F. K, De bustes der vier souvereinen boven die van Koning Ferdinand van Bulgarije en
den Sultan v. Turkije Mahomed V, daaronder die van Frans
Joseph I en Wilhelm II tusschen de bustes een gekroond
zwaard, dat de hydra dporsteekt en 't opschrift ,,Weltkrieg
1914-16. Vereint im Kampfe fr die Sache der Menschlichkeit. Keerzijde : Een neergehurkte vrouw op de trom
pet blazende, die het vaandel der Centralen vasthoudt, ach
ter haar een krijgsman, met toorts en zwaard. Randschrift :
Durch Kampf zum Sieg 191416."
397 Medaille door A. WEIBERGER. De bustes van Franciscus
Jos. I, Guilelmus II, Mehmed V, Ferdinandus I (en profil).
Onderschrift : ,,Viribus Unitis MCMXVI." Keerzijde : Ter
zijde van een zwaard de woorden : ,,Si vis pacem para
bellum."
398 Medaillon door WEINBERGER, voorstellende een rij van
een vijftal vrouwenkopjes, die als borstbedekking het wa
pen dragen van 't land dat zij voorstellen n.1. : Duitschland, Oostenrijk-Hongarije, Turkije en Bulgarije. Rand
schrift : MCMXVXVI." Onderschrift : Si vis pacem
para bellum."
399 Medaille door WEINBERGER, voorstellende een Duitsch-,
een Oostenrijksch-, een Turksch- en een Bulgaarsch krijgs
man, die zij aan zij met geveld geweer op den vijand in
stormen. Onderschrift : .,MCMXVI." Bovenaan de ster in
stralenglans,
400 Medaille voorstellende den Duitschen Kronprinz Wilhelm,
met de sabel in de hand als aanvoerder te paard ten strijde
trekkende. Keerzijde : Verwoede strijd tusschen twee
naakte worstelaars, die elkander het bezit van een zwaard
betwisten te midden van kanonnen en brandende puinhoopen op den voorgrond een mijlpaal met ,,Verdun
1916."
401 Medaille door B. H. M. Buste van Heinrich Prinz von
Preussen. Keerzijde : Een wijdgevleugelde adelaar met
een lauwertak in de klauwen zweeft boven de kroon, in
opgaande zon, in welker glans de woorden ,,Heil und Sieg ,
onder de kroon de jaartallen 19141916. In lauwerkrans
ter eener zijde een matroos met de muts wuivende in 't
want van een stoomschip, te anderer zijde een man, die een
auto bestuurt.
40'2 Medaille door Fr. EUE. Buste van Grossherzog Friedrich II
v. Baden. Keerzijde : Een aanval der infanterie. Onderaan :
Het wapenschild van Baden tusschen de jaartallen ,,1914
1916."

55
403 Plaquette door A. Z. Over een deel van den aardbol rijdt
een stuk der artillerie getrokken door zes paarden. Boven
in de lucht zweven eenige vliegtuigen. Onderschrift : Allezeit Kampfbereit". Keerzijde : De initialen van Prins Re
gent Luitpold, waarboven een kroon, ter zijde 1916, onder
aan Miinchen. Randschrift : ,,Zur Erinnerung an die eiserne
Zeit. 1. Bayr. Feldart. Rgt. Prinz Rgt. Luitpold."
404 Medaille door H. SCHWEGERLE. Buste van Ludwig III,
Koenig von Bayern (en profil). Keerzijde: De Madonna
met het kindeke Jezus staande op een Halve Maan, daar
onder twee korenschoven door het oorlogskruis bijeen
gebonden. Op 't veld van het schild 1914-1916." Rand
schrift : Patrona Bavariae."
405 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Leopold
IV, Frst z. Lippe (en profil). Keerzijde: Het HermannDenkmal met het randschrift : Frisch auf mein Volk die
Flammen zeichen rauchen, 191416."
406 Medaille of Gedenktaler van A. H. Buste van Herzog Albrecht von Wiirttemberg, in uniform. Keerzijde : Strij
dende krijgers op het slagveld te midden van uiteenspat
tende bommen. Onderschrift: lm Weltkrieg 19141916"
verder : Furchtlos und treu."
407 Medaille door C. STARCK. Buste van v. Bethmann Hollweg, Kanzier des Deutschen Reiches (en profil). Op het
veld 't jaartal 1916". Keerzijde : Germania te paard een
slang met menschelijk hoofd vertredende. Zij staat in volle
wapenrusting in de stijgbeugels, met hangend haar, op het
hoofd een kroon dragende, in de linkerhand houdt zij haar
schild, in de andere hand een zwaard. Op het veld : ,,Wir
wollen sein und bleiben ein Hort des Friedens, der Freiheit der grossen und kleinen Nationen." In den rand een
slinger van eikenloof. Als onderschrift : Deutschland,
Deutschland iiber Alles."
408 Medaillon door R. BACHMANN. Buste van den Officieraviateur Blcke. Keerzijde : Op een effen schild een vlieg
tuig (eendekker) in de lucht zwevende.
409 Medaille door C. H. H. In lauwerkrans buste van Oswald
Boelcke MCMXVI (en profil) als officier-aviateur. Keer
zijde : Uit een vlammenzee rijst fier een adelaar. Rand
schrift : Pro Patria."
410 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van General
Graf von Bothmer (in uniform). Keerzijde: Het stellen
van een kanon, met als randschrift: Weltkrieg 1914

56
411 Medaille door F. EUE. Buste van General-Oberst von
Einem (met pet). Keerzijde : Een krijgsman in ouderwetsche wapenrusting, die het zwaard houdt met de punt naar
beneden, het schild, waarop de gevleugelde adelaar is afge
beeld, tegen zich aan houdende. Achter hem een landschap
met een boerenhoeve in vlammen bij ondergaande zon.
Bovenaan de jaartallen 19141916."
412 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van General
Feldmarschall Frhr. v. d. Goltz, in uniform. Keerzijde : Ge
zicht op de Dardanllen, vijandelijke oorlogsschepen,, die
aan den ingang tot zinken worden gebracht. Onderschrift
Siegreiche V erteidigung der Dardanellen".
413 Medaille door B. H. M. Buste van General Oberst v. Heeringen. Keerzijde : In breede lauwerkrans : Deutschland,
Oesterreick-Ungarn, Tiirkei, Bulgarien 1914-16." Rand
schrift : Weltkrieg gegen Frankreich, England, Russland,
Japan u. and."
414 Medaille of Gedenktaler van. A. H(UMMEL). Buste van
General Oberst v. Fleeringen, in uniform. Keerzijde : Sol
daten in een loopgraaf op den vijand schietende met de
jaartallen 1914'16 en inscriptie Vogesenwacht.
415 Medaille of Gedenktaler van G. MUTH. Buste van StatsMinister Helfferich. Keerzijde : Een uil op een geopend
boek, rustende op een zwaard omgeven door een krans van
geldstukken. Randschrift: Durch Kampf Mit Gott zum
Sieg 19141916."
416 Medaille of Gedenktaler voorstellende General Feldmarschall v. Hindenburg. Keerzijde : Het IJzeren Kruis, be>dekt door een veld waarop : Nicht nur durchhalten
Sondern grndlich Siegen ! Hindenburg", met de jaar
tallen 1914 1915 1916.
417 Medaille of Gedenktaler van Fr. EUE. Buste van General
d. Inf. von Lochow. Keerzijde : Een volledig uitgerust
krijgsman met geveld geweer gereed tot den aanval met
't randschrift : Drauf und durch" met de jaartallen er
onder van 19141916.
418 Medaille door B. H. M. Buste van Gross-Admiral von
Tirpitz. Keerzijde : Een groot oorlogsschip en onderzeer
in volle vaart in open zee boven in de lucht zweeft een
Zeppelin. Randschrift : Heil dir ob solcher Wehr, mein
Vaterland!" 1914, 1915, 1916. Onderaan: Te midden van
eikenloof het Rijkswapen met kroon tusschen twee affuiten
en twee ankers.

57
41 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Gross Admiral
von Tirpitz. Keerzijde : Een oorlogsschip en een onder
zeer in volle zee, waarboven een Zeppelin zweeft daar
onder het Duitsche wapenschild met gekruiste affuiten en
ankers te midden van lauweren. Hoog in de lucht op lint
191419151916." Randschrift : Heil dir, ob solcher
Wehr mein Vaterland."
420 Medaille door B. H. M., voorstellende een ridder
in volle wapenrusting met schild en zwaard te paard.
Randschrif t: Gott mit uns 1914/16 .
Keerzijde : In
lauweren en' eikenloof de Kroon met twee gekruiste
zwaarden van uit het wolkenfloers door zonnestra'en be
schenen. Onderschrift : Er hillt dir durch darum
hirtdurch Dein Gott ist deine Burg."
421 Penning door HOSAEUS, voorstellende een maagd, die uit
een sieradenkistje een gouden ketting geeft in ruil voor
een van ijzer. Randschrift : In Eiserner Zeit 1916 '. Keer
zijde : Gold gab ich zur Wehr. Eisen nahm ich zur Ehr. '
waaronder een lauwertak.
422 Medaille door B. H. M., voorstellende een vrouw met
weegschaal, zittende te midden van voedingsmiddelen,
waartusschen een zwaard. Randschrift: ,,Deutschland's
weise Sparsamkeit." Keerzijde : Terwijl de bedrijven in
vollen gang zijn ziet men op den voorgrond naast een
vrouw, die schooven bindt, een smid bezig zwaarden te
smeden. Randschrift : Hier sind die starken Wurzeln
deiner Kraft" 19141916.
423 Medaille van MARTIN GTZE, voorstellende Vrouwe
Germania die brood uitdieelt aan vrouwen en kinderen.
Randschrift: Brot gab dir das Vaterland." Keerzijde :
Vrouwen en kinderen treurende bij een graf. Randschrift :
In Not u. Tod Getreu dem Vaterland."
424 Plaquette R. K. Een soldaat die met geveld geweer op
't slagveld op den vijand instormt, verder strijdende en
reeds gevallen krijgers. Onderaan 't jaartal 1916." Keer
zijde : Een ijzeren vuist den drietand omhoog houdende
komt boven de golven deir zee uit. Nevenschrift : Weltkrieg 1914."
425 Medaillon door A. D., voorstellende een Duitsch landstormer. Keerzijde : Een leeuw die een slang verslindt.
Randschrift : Durch Kampf zum Sieg 1914-16."
426 Medaillon door A. D. Een krijgsman met helm. Keerzijde :
Een leeuw met de klauw op wapenschild. Nevenschrift :
ln Treue fest 1914-16."

58
427 Medaille door LEIBKCHLER. Buste van een jeugdig
Duitsch krijgsman, met punt-helm en bloemruiker op de
borst. Randschrift: ,,Halten aus in Sturmgebraus." Keer
zijde : Aanblik op een aanvallende troep, die met geveld
geweer op den vijand inrukt hoog in de lucht de Dood
hollende te paard.
428 Medaille door MARTIN Gtze, voorstellende een vrouw,
die bij tal van brooden gezeten, aan vrouwen, door kinde
ren vergezeld, brooden aanbiedt. Randschrift : Brot gab
dir das Vaterland." Keerzijde : Een moeder, met rouw
sluier, die hare weenende kinderen koestert, gezeten bij
een graf, waarop een kruis, met IJzeren Kruis", waaraan
een immortellen krans is gehecht. Randschrift : ,,In Not
u. Tod getreu dem Vaterland."
429 Medaillon door A. D.(aumiller). Een mortier van 42 c.M.
met randschrift' 1914 in Treue-fest 1916." Keerzijde : De
H. Barbara een kanon dragende en als onderschrift : ,,Sankt
Barbara."
430 Medaille door B. H. M., voorstellende een holle zee, waar
boven de golven slechts een Duitsche vlag uitsteekt. Op
den voorgrond drijft een lauwerkrans waaraan het IJzeren
Kruis is gehecht. Keerzijde : Twee Engelen der Vertroos
ting dragen een plaatje, waarop de naam van den held, die
omkwam ka; gegraveerd worden. Zur Erinnerung an
Weltkrieg 191416." Randschrift : ,,Wer nicht Alles hingibt hat Alles Verweigert."
431 IJzeren medaille met verguld koper ingewerkt, ten deele
vernikkeld en gemailleerd.Die Deutsche Post in Russland,
Frankreich und Belgien. Over een aardrijkskundige kaart
van Midden Europa liggen vier sabels, welker punten rei
ken in London, Warschau, Paris u. Florenz. Op de kaart
komen voor de namen der steden : London, Dover,
Bru(xelles), Calais, Sedan, Paris, Belfort en Nizza, War
schau, Milano, Venedig, Florenz, Kiel, Wilhelshfafen),
Hamburg, Hannover, Berlin, Stettin, Danzig, Knigsbferg),
Posen, Breslau, Mnchen, Prag, Wien, Buda-Pest, Triest,
Bovendien nog de namen der steden Amst(erdam),
Kop(enhagen), Malm en Zrich. Keerzijde : Een Ade
laar, vliegende naar de standaardvlag der Keizerlijke Post,
die boven van een telefoonpaal wappert, verder een auto
mobiel der posterijen (Feldpost) in volle vaart op weg.
Randschrift: Flieg Adler, flieg! Wir strmen nach e.
einig Volk i. Waffen, wir strmen nach, ob tausendfach d.
Todes pforten klaffen."
*
432 Medaille of Gedenktaler van LAUER. De bustes van Franz
, Jos. I, Wilhelm II, Mahomed V en Ferdinand 1 neven el-

59
kander en profil met een lauwertak er onder ,,Im Kampfe
vereint." Keerzijde : De aardbol in vlammen, waardoor
2 zwaarden zijn gestoken en waar om heen de inscriptie :
Kriegserklarungen im Volkerringen 19141916." Verder
randschrift van de verschillende oorlogsverklaringen :
,,Oesterreich-Serbien 29.-7-1914; Deutschland-Russland 1.-8;
Deutschland-Frankreich 3.-8 ; Belgien-Deutschland 3.-8 ;
England-Deutschland 5.-8 ; Montenegro-Oesterreich 5.-8 ;
Deutschland-Serbien 6-8; Oesterreich-Russland 6.-8 ;
Deutschland-Montenegro
6.-8;
Frankreich-Oesterreich
12.-8 ; England-Oesterreich 13.-8; Japan-Deutschland 23.-8;
Oesterreich-Japan
25.-8;
Oesterreich-Belgien
28.-8;
Tuerkei-Russland
2.-11 ;
Tuerkei-Frankreich
6.-11 ;
Tuerkei-England 6.-11 ; Tuerkei-Belgien 7.-11 ; Italien-Oesterreich 23.-5-1915; Tuerkei-Italien 22.-8; Bulgarien-Serbien
14.-10; Frankreich-Bulgarien 16.10; England-Bulgarien
16.-10 ; Italien Bulgarien 17.-10; Russland-Bulgarien 22.-10;
Deutschland-Portugal
9.-3-1916;
ltalien-Deutschland
27.-8-1916; Rumaenien-Oesterreich 27.-8; DeutschlandRumaenien 28.-8; Tuerkei-Rumaenien 29.-8; BulgarienRumaenien 1.-9-1916.
433 Een Plaquette : Op een rond schild vliegt een adelaar
waarop een kind met vredespalm gezeten is, met 't jaartal
,,1916". Op het in stralenglans omgeven deel : Durch
Sieg dem Frieden entgegen".

Duitschland.
1917.
434 Medaille door (B. H. M.) Buste van Wilhelm II.
Deutscher Kaiser. Randschrift : Deutschlands Fhrer in
grosser Zeit." Ter weerszijden van de buste wapenschild
en kroon ; 't geheel is van onderen door lauwertak om
sloten. Keerzijde : In doornenkrans een afbeelding van het
halfrond, met de oude wereld, waar over het midden een
breed zwaard ligt, ter weerszijden de jaartallen 1914
1917.
i

11

RA _

:'ITUUNIT

VJ^U^IIXVIAI^I

v IJ

r>

JLJ .

TT
N.

R*
J. J , ,

11

VUUIOI^IICIIUC

UC

buste van Wilhelm II, Deutscher Kaiser met 't randschrift


,,Deutschlands Fhrer in grosser Zeit". Keerzijde : In getakten rand een afbeelding van het universum geschei
den door een zwaard, met jaartallen 1914, 1917.
436 Medaille van B. H. M. Buste van Wilhelm II Deutscher
Kaiser, Knig v. Preussen. (en profil). Keerzijde: De
wijdgevleugelde gekroonde adelaar op een rots gezeten
waarcp het IJzeren Kruis is gegrift met de jaartallen :
1914-17".
/.in
-*-

**_J

-II-

_ r rv>
_
J
I
_
_
jv u v i i n i u i v i

i'ibuuiiiv u i

uv/ui

L I

xx

I'I.

* u i l M.

nn*-

Jos. I en Wilhelm II (en profil naar links ziende). Keer


zijde : De Duitsche Adelaar overvleugelt de wapenschilden
der beide landen te midden van lauwer- en eikenloof. Op
het lint, dat 't geheel samenvlecht, de woorden Einigkeit
macht stark". Randschrift : Erinnerung an den Weltkrieg
1917."
438 Kleine Medaille door B. H. M. De kronen van Duitschland
en Oostenrijk-Hongarije, nevens elkander, waartusschen een
zwaard, daarboven de jaartallen ,,19141917" te midden
van lauwertakken. Keerzijde : Weltkrieg 191417" met
IJzeren Kruis in lauwertakken.
439 Kleine medaille door B. H. M. Germania en Austria, zus
terlijk vereenigd, beiden het gelauwerde zwaard dragende,
met de wapenschilden van Duitschland en Oostenrijk
achter zich. Aan hare voeten kronkelen zich slangen.
Keerzijde : De kronen van Duitschland en OostenrijkHongarije nevens elkander, waarachter een rechtopstaand
zwaard met de jaartallen 19141917" alles in lauwer
takken.

61

440 Medaille door WEINBERGER. Bustes van Guilelmus 11,


Carolus I, Mehmed V, Ferdinandus I (en profil). Onder
schrift : Gott mit uns," MCMXVII. Keerzijde : De vijf
staten der Verbondenen, door vrouwenkoppen gepersonificeerd, Duitschland, Oostenrijk-Hongarije, Turkije, Bulgarije.
Onderschrift : Si vis pacem para bellum," MCMXVXVI.
441 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Kronprinz Wil
helm (en profil). Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
442 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Gen. Feldmarschall Leopold vort Bayern, met op 't schild' de jaartallen
19141916. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17, met IJzeren
Kruis in lauweren.
4-43 Medaille door B. H. M. Buste van Ludwig 111 Koenig von
Bayern (en profil). Keerzijde : In lauwerkrans besloten
door degen en oorlogstoorts : Zur Erinnerung an den
Weltkrieg 1914-17."
444 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Rupprecht Kron
prinz von Bayern. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
445 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Herzog Albrecht
von Wrttemberg. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauwertakken.
446 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v.
Below. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren
Kruis in lauwertakken.
44' Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v.
Beseler. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren
Kruis in lauweren.
44-8 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Reichskanzler v.
Bethmann Hollweg. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
449 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Oberleutnant
Blcke met lauwertak. Keerzijde : Twee Duitsche Ade
laars houden met hun snavels een lauwerkrans vast, waarop
in 't midden de vliegschroef van de motor van een vlieg
tuig ligt. Boven in de lucht zweven eendekkers. Onder
schrift : Wo Mut und Kraft in Deutscher Seele Hammen
1914-1917."
450 Kleine medaille door B. H. M.

Buste van General Feld-

62
marschall vort Blow. Keerzijde : ,,Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
451 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General Oberst
vort Einem. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren
Kruis in lauweren.
452 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General von Emmich. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren Kruis
in lauwertakken.
453 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Gen. Stabschef
von Falkenhayn. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
454 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v.
Francois. Keerzijde : ,,Weltkrieg 1914-17
met IJzeren
Kruis in lauweren.
455 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Freiherr v.
d. Goltz Pascha. Keerzijde: Weltkrieg 1914-17' met
IJzeren Kruis in lauweren.
456 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v.
Gallwitz (en profil). Keerzijde: Weltkrieg 1914-17 met
IJzeren Kruis in lauweren.
45/

Medaille, voorstellende General Graf Haeseler (en profil).


Keerzijde : Een gevleugelde zandlooper. Randschrift :
Nestor excerciti Germaniae 1917."

458 Kleine medaille door B. H M. Buste van Gen. Feldmarschall Graf v. Haeseler. Keerzijde : ,.Weltkrieg 191417" met IJzeren Kruis in lauwertakken.
459 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General-Oberst
von Heeringen.
Keerzijde :
Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauwertakken.
460 Kleine medaille door B. H. M. Buste van v. Hindenburg,
der Befreier Ost-Preussens. Keerzijde : Germania en
Austria, met geheven armen en getrokken zwaarden, ean
lauwertak dragende, zwevende boven het aardrijk. De
wapenschilden van Duitschland en Oostenrijk-Hongarije.
onderaan. Randschrift : .,Heil und Sieg 1914-17.
461 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van Gen.Feldm. von Hindenburg zum 70. Geburtstag. 2. Okt. 1917.
Keerzijde : W er an meinem Geburtstage fr verwundete
und hinterbliebene sorgt, in seinem Herzen das Gelbde
zum zuversichtlichen Durchhalten erneuert und wer Kriegs-

63
anleihe zeichnet macht mir die schnste Geburtstagsgabe.
(get.) von Hindenburg. Gr. Hauptquartier 9. September
1917.
462 Medaille of Gedenktaler door F. K(NIG). Buste van
General d. Inf. Oskar v. Hutier, in uniform. Keerzijde :
Een Duitsch aanvoerder staande op een brug, die over de
Duna is geslagen ; op den achtergrond ligt de stad Riga.
Randschrift : Einnahme von Riga 3. Sept. 1917".
463 Kleine medaille door B. H. M. Buste van M. Immelmann
met lauwertak (handteekening op 't schild). Keerzijde :
Twee rustende adelaars houden in den snavel de uiteinden
vast van een lauwerkrans, waarop in 't midden het vlieg
schroef ligt voor de motor van een vliegmachine. Hoog in
de lucht zweven eendekkers. Onderschrift : ,,Wo Mut und
Kraft in Deutscher Seele flammen 1914-1917
464 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General Oberst
von Kluck. Keerzijde : Germania en Austria met geheven
handen, en van zwaarden voorzien, lauweren dragende,
zwevende in 't luchtruim boven de wapenschilden van
Duitschland en Oostenrijk. Randschrift : Heil und Sieg
1914-17."
465 Medaille door Frz. EUE. Buste van General von Linsingen.
Keerzijde : Een Duitsch en een Oostenrijksch krijgsman,
die neven elkander met geveld geweer den stormaanval
aanvangen. Onderaan de jaartallen ,,1914'17.
466 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v. Lin
singen. Keerzijde : ,,Weltkrieg 1914-17" met 'IJzeren
Kruis in lauweren.
467 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General Litzmann. Keerzijde : ,,Weltkrieg 1914-17" met IJzeren Kruis
in lauweren.
468 Medaille door Frz. EUE. Buste van Generaal Luitenant
Ludendorff, in uniform. Keerzijde : Een reus, die met het
zwaard de Hydra met de 7 koppen verslaat. Daarneven de
jaartallen 19141917".
469 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General Leutnant
von Ludendorff. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met
IJzeren Kruis in lauweren.
470 Medaille door K. GOETZ. Buste van Doktor Martin Luther.
Keerzijde : Een in 1917 ter nagedachtenis van Luther op
gerichte fontein met 't kruisbeeld bovenop. Een jeugdige
vrouw rust in biddende houding op de fontein, terwijl een

64
jong krijgsman zijn cLorst lescht met een straal helder
water. Randschrift : Ein feste Burg ist unser Gott 1517
1917r
471 Medaille of Gedenktaler van F. K(NIG). Buste van Br.
Gg. Michaelis, Reichskanzler. Keerzijde : Het gebouw van
den Duitschen Rijksdag met Dem Deutschen Volke" in den
voorgevel. Zum Kanzier Wechsel", onderaan 14, Juli
1917."
472 Kleine Medaille door B. H. M. Buste van General Stabschef
von Moltke. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren
Kruis in lauwertakken.
473 Medaille of Gedenktaler door A. H. Buste van Manfred
v. Richthofen 1917. Keerzijde : Een sterk gebalde vuist
tegen een in vlammen neerstortend vliegtuig der geal
lieerden.
474 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General v. Scholtz.
Keerzijde : Weltkrieg 1914-17" met IJzeren Kruis in lau
weren,
475 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Vize Admiral
Graf von Spee. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17 met IJze
ren Kruis in lauweren.
476 Kleine medaille door B. H. M. Buste van General Oberst
von Woyrsch. Keerzijde : Weltkrieg 1914-17 met IJze
ren Kruis in lauweren.
477 Medaille door CARL RESCHKE, voorstellende een naakte
jonge krijgsman, die zijn voet zet op duikboot U 20."
Keerzijde : Een grafsteen, waarboven tusschen twee duiven
een. helm staat. Onderschrift 19141917.
478 Medaille door B. H. M. Een beer met opgeheven voorpooten1 staande bij een eiken boom, door een lans in de
borst getroffen. Randschrift : Ost PreussenGalizien gerettet Polen befreit 19141917". Keerzijde : Een kla
verblad met- de wapenschilden van Duitschland, Oosten
rijk en Hongarije. Randschrift : Deutschlands u. Ost.Ungarn's Heere streiten wider Russlands Uebermacht."
479

Medaille door B. H. M., voorstellende twee schildwach


ten, een voetknecht en een 'kanennier bij een dennen
boom, waaraan een schild hangt met het keizerlijk wapen.
Randschrift : Deutschlands Wacht am Wasgenwalde."
Keerzijde : Gezicht op de kathedraal van Straatsburg
omringd door een krans, waarin gevlochten zijn de wapen
schilden van den Elzas en van de steden Hagenau, Straats-

65
burg, Scfolettstad, Colmar, Gebweiler en Mhlhausen. In
't veld ,,Elsass 191417."
480 Medaille, voorstellende de maagd van vaderlandsche Trouw
beloont een ouden smid, op een stok geleund met hamer
in de hand, een palmtak die op het aambeeld is ge
stoken, ter vergelding voor langdurigen arbeid wordt over
gereikt. Onderschrift 1917". Keerzijde : Onder het ge
kroonde wapen der stad Leipzig staat : ,,Kreisverband
Heimatdank im Regiernngsbezirk Leipzig."
481 Medaille door A. G. voorstellende een kerkklok. Rand
schrift : Glocken Klang Kanonnen Donner" met het jaar
tal 1917". Keerzijde draagt 't opschrift: Glocken Opfer."
482 Medaille door CARL RESCHKE. Een krijgsman in volle
wapenrusting komt in een gezin het uitbreken van den oor
log aankondigen en verlaat vrouw en kinderen ; een jonge
man neemt afscheid van zijn ouden vader en zijn in tranen
uitbarstende moeder. Onderschrift : 19141917. Keer
zijde een grafmonument op een kerkhof, boven t gedenkteeken staat een helm te midden van twee duiven. Onder
schrift : 19141917."
483 Medaille of Gedenktaler van B. H. M. voorstellende het
wereldrond over welks oppervlak paarden in vliegende
vaatt worden gedreven door krijgsgoden, gewapend met
zeis, speer ;n zwaard. Keerzijde : Tusschen lauwertakken
zwaard en vlammende toorts de woorden : Zur Erinnerung
an den Weltkrieg 1914-17."
484 Medaille of Gedenktaler van B. H. M., voorstellende het
slagveld, waarboven in hollende vaart een paard vliegt,
waarop een oorlogsgodin, met den sikkel des doods ge
wapend, gezeten is. Keerzijde : Het ijzeren kruis gehecht
aan bloem- en lauwertakken waaronder het woord Welt
krieg 1914-17."
485 Plaquette door B. H. M. Te midden van struikjes een kruis
met immortellenkrans omhangen, aan den voet een helm
en ransel met een lauwertak. Onderschrift : Denn er war
unser ! Mog das stolze Wort den lauten Schmerz gewaltig
bertnen." Keerzijde : Boven de ruimte, die voor den
naam van den gesneuvelde is overgelaten Zum Andenken
an" waarboven enkele lichtstralende sterren. Onderaan het
IJzeren Kruis met lauwertak Weltkrieg 1914-17."
486 Medaillon voorstellende een konijn, dat aan een stok over
den rug een vollen buidel meevoert, klopt aan de deur van
een soldatenwacht. Bij het openen der deur wordt de

66
komst met luid gejuich begroet door een viertal krijgers.
Bovenschrift: Oestern im Felde 1917."
487 Medaillon van B. H. M., voorstellende krijgers te velde,
een konijn, dat een korf met eieren draagt, liefkozende.
Onderschrift : ,,Oestern 1917."
488 Medaillon door B. H. M. Rookende krijgers, die gezellig
bij een bivouak-vuurtje zitten te kouten. Oestern 1917"
als opschrift, waaroverheen een konijn met korfje met
eieren komt kijken.
489 Medaille door K. G. voorstellende de kop van een Duitsch
soldaat met stalen helm. Keerzijde : Vier brandende
kaarsjes van den Kerstboom op een dennentak. Rand
schrift : lm Felde Weihnacht 1917."
490 Medaille door CARL RESCHKE, voorstellende een naakte
jonge held, die met zwaard en schild gewapend te midden
van een pijlenregen ten strijde stormt. Onderschrift:
Sieg oder Tod."
Keerzijde: Op de bladeren van
een lauwerkrans staan de namen van plaatsen waar over
winningen zijn behaald, vermeld. Liittich, Antwerpen,
Maubeuge, Namur, St. Quentin, Longwy, Marne, Cham
pagne, Reims, Coronel, Argonnen, Falkland In(seln), Helgoland, London, Verdun, Skagerak, Tsingtau, Somme, Siebenburgen, Dardanellen, Dobrutscha, Warschau, Lowcen,
Nisch, Lodz, Krasnopol, Praschnsch, Krasnick, Przemysl,
Grodno, Augustowo, Suwalki, Tannenberg. In het midden
de jaartallen 1914-1917.
491 Medaille door CARL RESCHKE, voorstellende een naakt
strijder te paard met schild en zwaard gewapend. Onder
schrift : Unsern Siegern." Keerzijde : Op de bladeren van
een lauwerkrans staan de namen van plaatsen waar over
winningen zijn behaald, vermeld. Liittich, Antwerpen,
Maubeuge, Namur, St. Quentin, Longwy, Marne, Cham
pagne, Reims, Coronel, Argonnen, Falkland In(seln), Helgoland, London, Verdun, Skagerak, Tsingtau, Somme, Siebenburgen, Dardanellen, Dobrutscha, Warschau, Lowcen,
Nisch, Lodz, Krasnopol, Praschnsch, Krasnick, Przemysl,
Grodno, Augustowo, Suwalki, Tannenberg. In het midden
de jaartallen 1914-1917.

*3

Duitschland.
1918.
49'2 Medaille door K. GOETZ. Een Duitsch krijgsman, die het
zwaard met beide handen omklemd voor de borst houdende
den. Hemel een bede afsmeekt. Onder de emblemata van
kunsten en wetenschappen als onderschrift : Ganz Europa,
die ganze Welt, die ganze Welt wird Deutsch werden!
Randschrift: Zum 1. Januar 1918." Keerzijde : Onder een
eikenboom staat het grafmonument van Heinrich Heine 1844
als nevenschrift: Vort dieser Sendung u. Universal Herrschaft Deutschlands traume ich oft wenri ich unter Eichen
wartdle."
493 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Buste van KapitanLeutnant v. Arnauld de la Periere. Keerzijde : Een reus
achtige U 35" in lauwerkrans met 't randschrift: ,,Versei.kt in 31, Jahren 126 teindliche Schiffe mit 27000 Ton
nen wert: 450 millionen Mark.
494 Medaille door G. MORIN. Buste van Frhr. v. SchorlemerLieser (en profil). Op de kraag leest men et ses chasseurs".
(Mii ister van Staat en van Landbouw in 't Koninkrijk
Pruissen.) Keerzijde : De landbouw, voorgesteld door een
vrouw met korenaren in de hand, te midden van vruchten
en landbouwproducten.
495 Medaille of Gedenktaler door LAUER, voorstellende Nep
tunes, met knods gewapend, die met een zeemonster onder
water strijd voert. Keerzijde : De Duitsche vlag wappert
boven een schild waarop staat ,,Meerestcke umgibt dich,
Vernichtung droht dir vom F eind doch Gefahr nicht ach
tend suchst ihn, verdirbst ihn, schtzt Heimat und Herd
Herrliches U-boot!"
496 Medaille door A. LWENTAL, voorstellende de oorlogs
godin in malienkolder, met speer en schild gewapend, on
der een eikenboom. Op den achtergrond brandt het oorlogs
vuur. Randschrift: Ehre unsern Helden alle Zeit." Keer
zijde : Op een fier en vurig ros is de geharnaste oorlogs
godin gezeten in haar armen een zieltogenden krijgsman
meevoerende. Onderschrift : Nach Walhall."
497 Plaquette door WILH. GTZE, voorstellende het geluk
van een ouderpaar, dat een zoon geboren wordt, terwijl
daarnevens de jongen den leeftijd voor den militairen

68
dienst bereikt hebbende afscheid neemt van zijn ouders om
het vaderland als soldaat te dienen. Daarnaast een vignet
van een militair.
498 Medaille of Gedenktaler voorstellende de buste van Hersing, bestuurder van boot U 21. Keerzijde : Een schip, dat
door een onderzeer wordt getroffen. Bovenschrift: ,,Pathfinder Str. v. Gibraltar Triumph" onderschrift ,,Majestic"
met een drietand.
499 Medaille of Gedenktaler van LAUER. Een toren waarin
een klok hangt met randschrift Das Erz dem Vaterland"
en met het onderschrift Du warst fr den Frieden". Keer
zijde : Een reuzenkanon met randschrift : Zum Gedachtnis
der Glockert Abnahme." Onderschrift : Jetzt trutze dem
Feind".
500 Medaille door B. H. M., voorstellende oorlogsgoden op
vurige rossen gezeten, met zeis en zwaard en speer en
hangranaten gewapend, die het aardrijk in volle vaart be
stormen en trachten te verdelgen. Keerzijde : In lauwer
krans, door zwaard en oorlogsfakkel verbonden, de woor
den :Zur Erinnerung an den Weltkrieg 1914-18."

Kleine Overwinningsmedailles.

Het betreft hier een serie kleine zilveren draagmedailles


alle geslagen ter herinnering aan bepaalde feiten of over
winningen. De keerzijde vermeldt f ,,Gott segnete unsere
tapferen Heere" f Gott segnete die vereinigten Heere."
501 Beschiessung des Kriegshafens von Libau durch die Kreuzer
Augsburg und Magdeburg d. 2. Aug. 1914.
50'2 Ruhmr. Tatigkeit des Kreuzers Emden (Cap. Muller) 2.
Aug. 9. Nov. 1914.
503 Besetzung von Kalisch Czentochau Wjelun & Bendzin d.
3. Augustus 1914.
504 Beschiessung von Philippeville und Bne, durch die Kreuzer
Gben und Breslau d. 4. Aug. 1914.
505 Gefecht bei Soldau d. 5. August 1914.
506 Einnahme von Lttich unter General v. Emmich d. 7.
Aug. 1914.
507 Gefecht bei Biala d. 9. August 1914.
508 Bei Miilhausen der Einfall der Franzosen zurckgeworfen,
d. 10. Aug. 1914.
509 Schlacht bei Lagarde, d. 11. August 1914.
510 Sieg der Oesterreicher an der Drina iiber die Serben. d. 16.
August 1914.

511 Bei Stallupnen der Russische Einfall zuriickgeschlagen,


3000 Gefang. etc., d. 17. August 1914.
51*2 Gefecht bei Tirlemont, Lwen, d. 19. August 1914.
513 Bei Visegrad durch die Oesterreicher der Serbische Einfall
in Bosnien zuriickgeschlagen d. 20.-21. August 1914.

514 Bei Gumbinnen die Russen durch d. 1. Armeek. zuriick


geschlagen, 8500 Gefang. etc., d. 20. August 1914.

515 Einmarsch der Deutschen Truppen in Brssel, d. 20. August


1914.

70

516 Grosser Sieg ber 8. Franz. Armeek. zw. Metz u. d.


Vogesen unt. d. Kronprinzen von Bayern d. 18.-21. August
1914.
517 Bei Maubeuge eine Englische Cavallerie-Brigade geschlagen, d. 21. August 1914.
518 Schlacht bei Longwy unter d. Deutschen Kronprinzen d.
22. August 1914.
519 Zwischen Sambre-Maas. 8. Franz. Armeek. unter v. Blow
und v. Hausen geschlagen, d. 23.-26. Aug. 1914.
520 Grosser Sieg der Oesterreicher bei Krasnik ber 4 Russ.
Armeekorps 3000 Gefang. etc., d. 23.-25 Aug. 1914.
521 Bei Neulchateau unter Herzog Albrecht v. Wrttemberg,
d. 23. .August 1914.
522 Einzug d. 21. Armeekorps in Luneville, d. 23. August 1914.
523 Schlacht bei Gumbinnen, 8000 Gefangene, Mehrere Batterien erobert, d. 24. August 1914.
524 Einnahme von Namur, d. 24. Aug. 1914.
525 Einnahme der Festung Longwy, d. 26. August 1914.
52(5 Heldenm.Verteidig. von Tsingtau geg. Japaner u. Englander,
27. Aug.7. Nov. 1914.
527 Vernichtung d. Narew-Armee bei Ortelsburg u. Tannenberg
unt. v. Hindenburg. 90000 Gelang, etc. 28.-31. August 1914.
528 Bei St. Quentin unter v. Kluck d. Englische Armee u. 3
Franz. Divisionen geschlagen, d. 28. August 1914.
529 Montmedy und Fort les Ayvelles gefallen d. 31. August
1914.
530 Bei St. Quentin unter v. Blow, d. 31. August 1914.
531 Gefecht bei Combles unter v. Kluck d. 31. August 1914.
532 Zwischen Reims-Verdun 10. Franz. Armeekorps geworfen
d. 2. September 1914.
533 Kapitulation von Maubeuge 40000 Gefang. 400 Geschtze
erob. d. 7. September 1914.
534 In Ost-Preussen d. Russ. Njemen-Armee vollstandig ge
schlagen d. 11. Sept. 1914.

71

535 Bei Lyck das 22. Russ. Armeekorps geschlagen d. 12. Sept.
1914.
536 Durch Unterseeboot 9 bei Hoek van Holland 3 Engl. Panzerkreuz. vernichtet. d. 22. Sept. 1914.
537 Sperrfort Camp des Romains getallen, d. 25. Sept. 1914.
538 Siegreiche schwere Kampfe bei Ypern u. Nieuport, Okt.Dez. 1914.
539 Antwerpen nach 12 Tag. Belagerung getallen d. 10. Oktober
1914.
540 Bei Schiswindt die Russen geschlagen 4000 Gefang. 11.-12.
Okt. 1914.
541 Entsatz von Przemysl 12. Okt. 1914.
542 Bezetsung von Lille, 14. Okt. 1914.
543 Besetzung von Ostende 15. Okt. 1914.
544 Zwischen Iwangorod-Warschau 8. Russ. Armeek. zurckgeworf. 15. Okt. 1914.
545 Beschiess. von Sewastopol u. Odessa durch d. Trk. Flotte
31. Okt. 1914.
546 An der Chil. Kste vern. Deutsche Kriegsschiffe ein Engl.
Geschwader 1. Nov. 1914.
547 Sieg bei Tanga gegen 4 fache Uebermacht 3.-5. Nov. 1914.
548 Sieg d. Turken bei Karaklissa im Kaukasus 5. Nov. 1914.
549 Nordl. d. Wystyter Sees starke Russ. Krafte geworfen 9.
Nov. 1914.
550 Erstrmung von Dixmuiden 11. Nov. 1914.
551 Die Trkei verkndet den Heiligen Krieg 12. Nov. 1914.
552 Bei Wloclawek unter v. Mackensen die Russen geschlagen
14. Nov. 1914.
553 Bei Kutno unter v. Mackensen mehrere Russ. Korps geworf.
16. Nov. 1914.
554 Grosser Sieg bei Lodz u. Lowicz unter v. Mackensen 40000
Gefang. 26. Nov. 1914.

72

555 Einnahme von Lodz. Die Russen im Rckzuge 6. Dez. 1914.


556 ln Westgalizien bi Limanowa die Russen entsch. geschl.
13. Dez. 1914.
557 Beschiess. von Scarborough u. Hartlepool durch Deutsche
Schifte 15. Dez. 1914.
558 Zusammenbruch der Russisch. Offensive geg. Schlesien und
Posen 17. Dez. 1914.
559 Erstrmung von Petrikau durch die Oesterreicher 18. Dez.
1914.
560 Schlacht bei Soisons 5200 Gefang. 35 Geschtze erob. 12.14. Jan. 1915.
561 Deutsche Marineluftschiffe bombardieren befest. Engl.
Kstenplatze i. d. Nacht 19.-20. Jan. 1915.
562 9 Tagige Winterschlacht in Masuren Vernichtigung d. X
Russ. Armee 8.-16 Febr. 1915.
563 Winterschlacht in der Champagne scheitern d. Franz.
Durchbruchs Versuchs 16. Febr.-lO. Marz 1915.
564 Beginn des Deutschen Unterseeboot-Krieges 18. Febr. 1915.
565 Erstrmung des Bararn Klein u. Reichsackerkopfes i. d.
Vogesen 19.-23. Febr. 1915.
566 Prasznysz in Sturm genommen 10000 Gef. 20 Geschtze
erob. 24. Febr. 1915.
567 Die neue X Russenarmee zurckgeschlagen 9.-11. Marz 1915.
568 Niederlage des Engl.-Franz. Panzergeschw. vor den Dardanellen 18. Marz. 1915.
569 Zeppelin-Bombardement von Paris 21. Marz 1915.
570 D. Franz. Durchbruchsversuch zwischen Verdun-AillyApremont-Flirey zurckgewiesen. 5.-8. Apr. 1915.
571 Die Kampfe bei Ypern unter Herzog Albrecht v. Wttbg.
22. Apr.2. Mai 1915.
572 Die Maischlacht am Dunajec Durchbruch bei Gorlice-Tarnow 2.-6. Mai 1915.
573 Einnahme von Libau 7. Mai 1915.

73

574 Die

Loretto-Schlachten Souchez-Loretto-Hhe-N euvilleCarency 9.V.25.V1. 1915.

575 Durchbruch der Russenfront an der San-Linie. Jaroslau


erob. 14. u. 15. Mai 1915.

576 Die sechstage Schlacht am San unter Mackensen 23.-29.


Mai 1915.

577 Zeppelin-Angriffe auf die Londoner Docks Nacht 31.5. zu


1. Juni 9-10 u. 12.-13 Aug. 7.-8. u. 8.-9. Sept. 1915.

578 Die Schlacht bei Stryi ber 12000 Gef. 14 Geschtze erob.
1. Juni 1915.

579 Wiedereroberung von Przemysl nach 4 Tag. Belagerung


3. Juni 1915.

580 Die Schlacht auf Gallipoli Engl. u. Franz. a. d. Dardanellen


geschl. 4.-6. Juni 1915.

581 Erstrmung der Grodek-Stellung Magierow-Grodek durch


das Beskidenkorps. 19.-VI-1915.

582 Labodre bis Eselnasa gestrmt Argonnen Kampfe 20.-VI


2.-VU-1915.

583 Oesterr. Ungar. Truppen nehmen Lemberg in Sturm 22.


Juni 1915.

584 Franz. Durchbr. Versuche bei les Esparges zurckgewiesen


20.27. Juni 1915.

585 Beginn d. schweren Kampfe auf d. Maashhen u. Priester


Wald 4. Juli 1915.

586 Die Schlacht bei Grz die III. ltal. Armee a. d. Izonsofront
zurck geschl. 5. Juli 1915.

587 Erstrmung d. Hhe 285 u. Fille Morte i. d. Ost Argonnen


13. u. 14. Juli 1915.
588 Der Durchbruch bei Przasnitz u. Zielona unter von Gallwitz
13.15. Juli 1915.

589 Zweite grosse Schlacht im Grzischen 7. Ital. Korps zurckgeschlagen 18.27. Juli 1915.
590 Sieg ber d. 5. Russ. Armee bei Szawle unter v. Below
23. Juli 1915.

74

591 Einnahme der Festungen Rozan und Pultusk d.d. Armee


Gallwitz 23. Juli 1915.
592 Nachst der Radomka-Mndung. Uebergang ber die Weichsel unter v. Woyrsch 29. Juli 1915.

593 Einnahme von Mitau 2. Aug. 1915. Ostrolenka gelallen


3. Aug. 1915.
594 Einnahme von Iwangorod durch Deutsche u. Oesterr.
Truppen 4. August 1915.
595 Einnahme von Warschau d.d. Armee d. Prinzen Leop. v.
Bayern 5. Aug. 1915.
596 Die Nerew-Festung Lomza d. Truppen d. Armee Scholtz
gestrmt 10. Aug. 1915.
597 Erstrmung der Festung Kowno 20000 Gef. 1301 Gesch.
erobert 17. Aug. 1915.
598 Eroberung von Nowogeorgiewsk 90000 Gelang. 1640 Gesch.
erob. 19. Aug. 1915.
599 Vorstoss Deutscher See-Streitkrafte i. d. Rigaischen Meerbusen 19. Aug. 1915.

600 Besetzung von Ossowiec u. Einnahme v. Tykocin 23. Aug.


1915.
601 Trkensieg ber d. Englander bei Anaforta und Ari Burnu
a. d. Dardanellenfront 26.28. Aug. 1915.
602 Erstrmung von Brest-Litowsk d.d. verbnd. Truppen d.
Bugarmee 26. Aug. 1915.
603 Durchbruch an der Zlota-Lipa, Olita besetzt, 27. Aug. 1915.
604 Eroberung der Festungen Lusk am 31. Aug. 1915 Dubno.
am 9. Sept. 1915.
605 Bei Augustow und Suwalki 2. Russ. Armeekorps geschlagen d. 2.-3. Okt. 1915.

606 Buste van Wilhelm I. R. E. X. Keerzijde : Nun aber wol


len wir sie dreschen 1914."
607 Buste van Kronprinz Wilhelm. Keerzijde : ,,Nur immer
leste druif. Longwy 23 Aug. 1914."

75

608 Buste van v. Hindenburg. Keerzijde : Der Befreier Ostpreussens. Aug.Sept. 1914."
609 Buste van Freg. Kapitaen v. Mueller.
Fliegende Hollaender 1914 Emden."

Keerzijde :

Der

Serie-penningen en Plaquettes LINDL.


610 Plaquette door LINDL, voorstellende een zeeman, die
aan den wal staande, zijn blik slaat naar een voorbijvarend
stoomschip.
611 Plaquette door LINDL, voorstellende twee ridders, die te
paard ten strijde trekken.
612 Plaquette door LINDL, voorstellende vier ruiter, die met
lansen gewapend ten strijde trekken.
Gl'3 Plaquette door LINDL, voorstellende soldaten, die
knielende en staande houding het geweer afschieten.
614 Plaquette dc.or LINDL, voorstellende een krijgsman,
twee paarden hij den teugel houdt.

in

die

615 Plaquette door LINDL, voorstellende eenige krijgslieden,


die het geschut bedienen.
616 Medaille door LINDL, voorstellende het afscheid, dat voor
den kri'g vertrekkende soldaten van hun vrouwen nemen.
617 Medaillon door LINDL, voorstellende een gewapend krijgs
man te paard,
618 Ovaal medaillon door LINDL, voorstellende een Duitsch
krijgsman in volle wapenrusting met geweer, een pijp
rookende.
619 Plaquette door LINDL, voorstellende eenige krijgers, die
met geveld geweer op den vijand instormen.
o20 Plaquette door LINDL, voorstellende krijgers, die voor
afgegaan door trommelslagers, in marschtenue voorwaarts
gaan.
621 Ovaal plaquette door LINDL, voorstellende een krijgsman
op een veldbed gezeten, wien door een liefdezuster iets ter
lafenis wordt geboden.

76
6-2 Plaquette door LINDL, voorstellende een zuster van het
Roode Kruis, die gewonde soldaten verbindt.
023 Medaillon door LINDL, voorstellende een krijgsman, die
een hand geeft aan een kind, dat door haar moeder verge
zeld wordt.
624 Medaillon door LINDL, voorstellende een krijgsman te
paard, die den laatsten handdruk tot afscheid geeft aan
zijn vrouw, die haar kind op den arm houdt.
625 Medaillon door LINDL. Op effen schild de vo.gende woor
den : In der Heimat in der Heimat, Da gibts ein Wiedersehn. 1914."
626 Ovaal plaquette door LINDL, voorstellende een in slaap
gevallen krijgsman te midden van een dennenbosch, op wel
ker onderste takjes zich een brandend kerstkaarsje bevindt.
Onderaan 191415."
627 Medaillon door H. L(INDL). Een gevleugelde knaap met
helm op een stokpaardje rijdende. Keerzijde : Ruiters met
speren gewapend onder een kerstboom, waarin de lichtjes
branden. Onderschrift 't jaartal 1915

Serie Der Duldenden Mutter".


628 Medaillon door L. G., voorste lende een moeder, die in
zittende houding zich verheugt in het bezit van een twee
ling. De moeder kcestert in elke arm een zuigeling. Rand
schrift : Der duldenden Mutter i. Krieg"
629 Vierkant medaillon door L. G. Een jeugdige moeder rei
nigt in knielende' houding in een bekken met water haar
eerstgeborene. Boven het kindeke, dat de armpjes uitstrekt,
de lichtende ster. Onderschrift : Der duldenden Mutter
i. Kriege 19141918."
630 Ovaal medaillon door L. G., voorstellende de komst van
een nieuwen wereldburger. De moeder in liggende houding
begroet de geboorte van het kind, dat in stralenglans de
armpjes naar haar uitgestrekt. Randschrift.' Der duldenden
Mutter im Kriege 191418."
631 Medaillon door L. G., voorstellende de geboorte van een
nieuwen wereldburger. De moeder begroet de komst van
het kindeke, dat in stralenglans de armpjes naar haar uit
strekt. Randschrift : Der duldenden Mutter im Kriege
191418".

77
632 Plaquette door L. G., voorstellende een mceder in zittende
houding, die haar zuigeling in den arm koestert; haar doch
tertje, dat aan haar schoot staat, wordt door haar gelief
koosd, terwijl de jongen, zijn moeder bij den arm vasthou
dende, haar streelt. Randschrift : Der duldenden Mutter
i. Kriege 19141918".
033 Medaillon door L. G., voorstellende een jonge moeder, in
zittende houding op den grond, haar kind in de armen
koesterend. Een lichtende ster boven op den achtergrond.
Onderschrift : Der duldenden Mutter i. Kriege 1914-1918."
634 Medaille door L. G., voorstellende een naakte moeder op
een rustbank uitgestrekt, zich verheugende in de geboorte
van een kind. Naast de zuigeling in stralenkrans, staande
op den schoot der moeder, een lichtende ster. Onderschrift ;
1914-18."
635 Medaille door L. G., voorstellende een in gehurkte houding
zittende moeder, die haar zuigeling in de armen koestert.
Onderschrift : Der duldenden Mutter i. Kriege 1914-1918".
636 Medaille door L. G., voorstellende een naakte moeder, in
knielende houding, den hemel dankende voor het geschenk
van een tweeling uit Gods hand ontvangen. Boven de beide
kinderen, die de moeder aan de hand houdt, een lichtende
ster. Randschrift : Der duldenden Mutter im Kriege
1914-1918".
637 Vierkant medaillon door L. G., voorstellende het oudergeluk. Een ouderpaar, naast elkander gezeten, begroet de ge
boorte van een kind, dat in stralenglans in de handen der
ouders in hun schoot ligt.
638 Langwerpig plaquette door L. G., voorstellende een rust
bank, waarop een moeder ligt, die haar kindeke in doeken
gewonden koestert. Voor de rustbank zit de vader, die zich
mede verheugt in de geboorte van het kind, dat zich in
stralenglans op moeders schoot uitstrekt.
639 Langwerpig plaquette door G., voorstellende een rustbank,
waarop de moeder ligt uitgestrekt. Achter haar zit op een
bank de vader, die zich verheugt in de geboorte van het
kind, dat in een wieg ligt, welke voor de sponde staat. De
stralen der ster beglansen het kindeke. Een dienstmaagd
houdt zich bezig aan 't voeteneinde de linnen doeken in een
tobbe te wasschen.
640 Langwerpige plaquette, door G., voorstellende het lucht
ruim, waarin zon, maan en sterren glansen. Van uit den
hemel wordt een kindeke, door zonnestra.en beschenen

78
opgevangen in de armen van een moeder, die in dankbaar
heid haar schat aanvaardt.
641 Medaillon door L. G., voorstellende een naakte moeder,
in zittende houding te midden van een bloemperk, en kind,
in stralenglans, van den hemel, opvangende.

Serie kunstpenningen L. GIES.


642 Plaquette door L, G(IES), voorstellende een gewapend
Duitsch krijgsman, die het touw vasthoudt waaraan een
gansche rij krijgsgevangenen t.w. een Fransch, een Rus
sisch, esn Engelsch, een Belgisch, een Servisch soldaat en
een Inlander worden vervoerd.
643 Medaille door L. GIES, voorstellende een veld-lazaret van
tenten van het Roode Kruis, waarheen gewonde krijgers
op draagstoelen worden gebracht.
644 Medaille door L. GIES, voorstellende het in massa tegen
elkander optrekken van twee troepen ouderwetsche krij
gers, die met speren en lansen gewapend zijn.
645 Medaille door L. GIES, voorstellende een oorlogsgod, die
kogels in een vesting werpt, welke in brand staat.
646 Medaille door L. GIES, voorstellende een vrouw, die een
helm liefkozende in haar armen koestert ; op den achter
grond tegen elkander optrekkende krijgers.
647 Medaille door L. GIES, voorstellende een ouderwetsche
kasemat, waarin een paar stukken geschut, oud materiaal
geplaatst zijn, terwijl de bemanning bezig is met 't stellen
en bedienen der kanonnen en den kogelaanvoer te regelen.
648 Medaille door L. GIES, voorstellende een op ouderwetsche
wijze aangevallen en verdedigde vesting.
649 Medaille door L. GIES, gevende een voorstelling van het
ten strijde trekken in ver vervlogen dagen hier trekken
lanciers op ouderwetschen rolwagen door twee ossen ge
trokken, ten strijde. Onderschrift : Auf zur Schlacht."
650 Medaille door L. GIES, voorstellende een ouderwetsch
mortier, met volledige bediening, die het benoodigde mate
riaal voor de lading aanvoert. Onderschrift : ,,Durch Kampf
zum Sieg," met een lauwerkrans om een zwaard.

79
(551 Medaille door L. GIES, voorstellende een primitief stuk
geschut met volledige bediening, daarboven de H. Barbara.
Randschrift : Durch Kampf zum Sieg."
052 Medaille door L. GIES, voorstellende twee stukken ge
schut, waarvan er n gesprongen is, waardoor tal van
slachtoffers zijn gevallen, die allen als verminkten om 't
geschut heen liggen. Onderschrift: Die Helden von
Tsingtau."
653 Plaquette door L. G(IES), voorstellende een kermistent,
met 't uithangbord Kriegschauplatz', waar aan de eane zijde
de menigte door muziek de tent wordt binnen gelokt, om
er aan den achterkant voorzien van wapenen uit te worden
gedreven om ten oorlog te gaan.
654 Medaille door L. GIES, voorstellende de ontploffing van
een bom te midden van een troep krijgers, die lansen dra
gen. Onderschrift: Die Bombe."
655 Medaillon door L. GIES, voorstellende een dichte menigte,
waartusschen mannen staan, die vaandels omhoog houden.
Boven alles steekt uit een groote kop met helm nevens een
dreigend gebalde vuist, die een beteekenisvol beeld geven
van haat zaaien. Randschrift : Kriegshetze."
656 Medaillon door L. G. Onder het Kruisbeeld zitten op een
bank een jonge maagd en naast haar een jeugdig krijgs
man, die, elkander de hand reikende, trouw zweren. Keer
zijde : Op effen schild lm Herrn ist Heil P.S. 3 : 9.", ter
wijl ter weerszijden een engel zweeft. Onderaan 't vlam
mend hart.

Medaille door L. GIES, voorsiellende de ontzettende uit


werking van een onderzeer die eenige oorlogsschepen tot
zinken brengt. Onderschrift : Die Heldental des U 9
1914."
0'>8 Medaille door L. GIES, voorstellende de Russische Beer,
die van beide zijden door krijgers met lansen en speren
gewapend wordt aangevallen. Reeds heeft het radelocze
dier eenige lansen in den rug. De beide troepenafdeelingen
dragen met zich een vaandel, een met het Duitsche, 't an
dere met 't Oostenrijksche wapen. Onderschrift : Der
Russische Bar."
li.>9 Medaille door L. GIES, voorstellende tal van mannen, die
bezig zijn enorme zakken met geld op karretjes geladen
naar een verhevenheid te vervoeren, waar weer andere

80
menschen zich bezig houden met het geld te wegen. Onder
het onderschrift : Deutsche Kriegsanleihe 1914-1917, een
zwaard, waaraan een lauwerkrans is gehecht.
660 Plaquette door L. GIES. Een viertal reuzen, die zij aan
zij staan, met een zwaard in de hand en voor zich een
schild, waarop het wapen van Bulgarije, OostenrijkHongarije, Duitschland en Turkije is aangebracht. Aan
hun voeten trekt te midden van kanonnen een onafzien
bare reeks van gewapende krijgers ten strijde. Onder
schrift : Vierbund".
661 Ovaal plaquette door L. GIES. Voor een reusachtig groot
vaandel met Keizerlijken Adelaar legt een dichte drom van
officieren den eed van itrouw af. Onderschrift : Fahneneid."
662 Plaquette door L. GIES. Het bouwen van een groot schip.
Men ziet den reusachtigen voorsteven van een schip, dat
op de scheepswerf ligt. Een leger van werklieden is in de
houten stellage om den romp met allerhanden arbeid bezig.
Op een bank op d'en voorgrond zitten een vijflal werk
lieden te rusten van den arbeid. Onderschrift : Deutscher
Riese".
663 Plaquette door L. GIES. Een gansche menigte opstande
lingen, die tal van vaandels met zich voeren, betreden de
trap van het keizerlijk paleis om den troon, waarvan de
Czaar is afgevallen, omver te werpen. Onderschrift :
,,Russ. Revolution 1917."
664 Medaille door L. GIES, voorstellende een onafzienbare
rij van menschen, die de geopende poorten van een muni
tiefabriek instroomen. Een opgehoople stapel van kogels
op den voorgrond. Onderschrift : ,,Deutscher HUfsdienst
1917".
665 Medaille door L. GIES, voorstellende een gansche schare
van vrouwen, die met haar ledige korfjes met smart wach
ten op de uitdeeling van levensmiddelen. Onderschrift :
Die Grosse Not 1917".
666 Medaille door L. GIES, voorstellende een lange rij vrou
wen in wachtende houding voor de deur van een bakkerij
spekslagerij, Boven in den gevel afbeeldingen van een
varken en een krakeling. Ter zijde van de deur een weeg
schaal en boven den ingang : ,,MetzgerBacker. Keer
zijde : Onder een bord waarop een broodje ligt met een
zwaard, de woorden : lm Wind und Wetter ums Liebc
Brot stehn stille Helden in grosser Not 1917".
667 Medaille door L. GIES, voorstellende een oude vrouw, die

81

in zittende houding een pot met vruchtenmoes in haar


schoot houdt, tal van smeekende kinderen staan voor haar.
Randschrift : Kriegsmus 1917."
608 Medaille door L. GIES, voorstellende een overladen
schuit met schipbreukelingen ; tal van menschen, die in zee
springen om zich door kracht van zwemmen nog in de
boot te kunnen redden. Onderschrift: Die Torpedierten".
609 Plaquette door L. GIES, voorstellende een troep soldaten,
die in volle wapenrusting met t geweer op schouder ten
strijde trekken. Voorop gaat als aanvoerder een menschelijk geraamte, voorstellende ,.De Dood". Onderschrift:
Totentanz 19141917".
I

670 Medaille door L. GIES, voorstellende : De runes van1 de


Kathedraal van Reims. Op den voorgrond het Christus
beeld, handenwringend op de knien liggende. Randschrift:
Eli, Eli Lamma Sabakthani."
(Zie afbeelding achterin no. 670).
671 Plaquette door L. GIES. De priester Rasputin, prekende
voor een schare vrouwen, die geknield ter aarde liggen.
Achter den spreker hangt in de hoogte een schilderij, voor
stellende de Madonna met het kindeke Jezus. Als rand
schrift : ,,Rasputin."
67l2 Plaquette door L. GIES. Een kolossale vrouwsfiguur in
. zittende houding, voorstellende een der Schikgodinnen. Zij
laat een spoel draaien, waarvan de lange draad verbonden
is aan een groote spinklos, ver uitstekende boven een
chaos van munitiefabrieken, hoogovens en sky-scrapers
(Ver. Staten van Amerika), iets lager een kerkhof aange
duid door kruizen, zakken met geld, omvergeworpen tanks,
kanonnen, enz. (Groot Brittanni), daaronder een Kathe
draal in puin, een ophooping van lijken (Frankrijk en
Belgi), een woeste menigte van opstandelingen, die den
keizerlijken troon omverstooten (Rusland) en ten laatste
De Dood met sikkel die de menschen toespreekt. Als on
derschrift : Das neue Chaos."
673 Plaquette door L. GIES. Een wondergroot zeemonster,
dat op den kop draagt den hoed van Uncle Sam", den
wijdgeopenden muil geheel gevuld met geldstukken, het
lichaam beladen met allerhande munitie en groote zakken
met gel'd (als zinspeling op de hulp door de Vereenigde
Staten van Amerika aan de Geallieerden geboden) langs de
stad New York drijft, waarvan de dokken en de skyscrapers in de verte zichtbaar zijn. Onderaan de jaartallen :
19141917."

82
674 Rechthoekige plaquette door L. GIES. Op een bank zijn
negen personen gezeten, die elk een bord met voedsel op
de knien houden.
675 Plaquette door L. GIES. Een bajonet-uitval der Duitsche
infanterie ; te midden der gelederen rijst hoog in de lucht
het vaandel met den Keizerlijken Adelaar, terwijl boven
de hoofden der strijders overal tal van bommen losbarsten.

Satyrische Penningen 1914.


676 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende een man, een
bom achter zich op den rug verbergende, die de grenspaal
van Serajewo" voorbij loopt. Randschrift : Der Funke
des Weltbrandes." Ter zijde van de grenspaal 28. Juni 1914.
Keerzijde : De Russische gezant overhandigt een zak met
geld aan Servische moordenaars. Randschrift : Der Russ.
Gesandte von Hartwig empfangt Serb. Mrder."
677 Een opengewerkt medaillon, voorstellende een aanvoerder
met geheven sabel, een vurig strijdros berijdende,
vechtende tegen een zestal slangen, die hun kop
pen dreigend opheffen en van langs den grond zich
tegen den ruiter opkronkelen. De slangen hebben alle
menschelijke koppen en dragen de kenmerkende teeke
nen, te zijn van : Frankrijk, Engeland, Rusland, Belgi,
Servi en Itali. Randschrift : Urtd wenn die Welt voll
Teuiel war urtd wollt uns gar verschlingen so fiirchten wir
uns nicht so sehr es soll uns doch gelingen. 1914."
678 Medaille door W. ACHTENHAGEN, voorstellende een
naakte reus, met zwaard en zweep gewapend, die voor
zich uitdrijft een buldog (England), een beer (Rusland) en
een haan (Frankrijk). Daaronder : De Duitsche adelaar.
Keerzijde : In het loef van een eikenboom de woorden :
Deutschland iiber Allester weerszijden van den stam
1914.
679 Medaille door M. H(EILMAYER),voorstellende de Duitsche
adelaar, die een monster aanvalt met den kop van een
beer (Rusland) en van een haan (Frankrijk), terwijl de
staart uitloopt met den kop van een buidog (Engeland).
Keerzijde in een krans : Die Englische Chimara 1914.
680 Ovale medaille door K. G(OETZ). Groep van de bustes
der geallieerden, in 't midden President Poincar, Czar
Nicolaas, Koning George, een Turco, een bewoner van
Senegal, een Zouaaf en een Japanner omarmende. Rand
schrift : Kulturtrager. Verbndete im Weltkrieg 1914."

83
Keerzijde : Zur Schande sei es laut gesagt, Zum Spotte.
Er wird in Euch nagen, das Ihr die Wilden Horden jagt
auf jene, die, Kultur nach lernsten Landen tragen."
681 Ronde plaquette door B. H. M. Twee gekroonde adelaars
(Duitschland en Oostenrijk), waar tusschen de vleugels een
bergbandiet met dolk gewapend (Itali) te voorschijn
komt, in verwoede houding tegenover een zestal slangen,
wier tartende koppen de voorstelling is der zes oorlogvoe
rende mogendheden : Engeland, Frankrijk, Rusland, Servi,
Belgi en Japan.
682 Ovale medaille door K. G(OETZ). De bustes der vier eerste
ministers Delcass, Grey, Jswolsky, Salandra, neven elkan
der. Minister Grey houdt een medaillon vast met de ge
kroonde buste van Koning Eduard VII. Onderschrift:
Brandstifter Kollegium." Keerzijde : Boven een Duitsch
leger, waarvan men slechts de helmen ziet, staat de
Leugen" op zijn zegekar, waarop te lezen staat Sieges Zug
nach Berlin, Wien, Constantinopel." Hij blaast krachtig op
de Trompet en deelt bulletins rond Deutschland am Hungertug, Revolution in Berlin, Der Dom zu Rheims in
Trmmer, Der Barbaren Ende. Middenop 1914. Randschrift:
,,Der Lgenfeldzug des Vierverbands."
683 Medaille door K. G(OETZ). Buste van Lord Northcliffe.
Deze scherpt zijni ganzeveder met dubbele punt op een rasp,
waaruit een kikvorsch springt, voor hem een inktkoker,
waarop staat Hetztinte." Keerzijde : Lord Northcliffe
voorgesteld als een duivel, die op den aardbol zit, welke
hij in vlammen heeft gezet, verschillende dagbladen ver
spreidende als Times, Daily Mail, Evening News, Matin,
Nowc.je Wremja. Op den aardbol staat 1914". Randschrift :
Der Bearbeiter der Englisch. Volksseele."
684 Medaille door K. G(OETZ). Op het document van 't Sep
tember tractaat tusschen Rusland, Frankrijk en Engeland zit
de Russische beer met de pen in de poot te schrijven, de
Gallische haan en de Engelsche buldog kijken naar hetgeen
hij heeft geschreven Wir schliessen keinen separat Frie
den,
waaronder de handteekeningen der ministers
lswolski, Delcass en Grey." Randschrift : September
Vertrag 1914." Keerzijde : De Russische Beer en de En
gelsche Buldog verscheuren den Gallischen Haan. Rand
schrift : Wir werden schon fertig mit einander."
685 Medaille door K. G(OETZ). Ineen visschersvaartuig staat
Paus Benedictus XV 't net in te halen, ter andere zijde zit 'n
Engelsch soldaat, die hem een zak met geld gevuld laat
zien. Randschrift : Anbiederung 1914." Keerzijde : Paus

84

Benedictus op een stoel gezeten, ziende naar het opschrift :


Benedictus XV." Boven in den rechterhoek de Dood, die
een os tracht weg te maaien en in den beneden hoek een
duif. Randschrift : ,,Mein Reich ist nit von dieser Welt."
686 Medaille door K. G(OETZ). Een Duitsch zeeman verdedigt
de Duitsche vlag op de rotsen van Kiautschau geplant,
tegen den aanval vani den Japanschen draak. Randschrift:
,,Deutsche Wacht." Keerzijde : Buste van een Japanner,
die zijn masker heeft afgelegd. Daarneven An Japan.'
Daaronder het' 7 regelig spotdicht: Dein tvahres Gesicht
Verwundert uns nicht Wer im Solde steht Mit
auf Beute geht Bleibt statt Gelb Mit Beulen blau
in Deutsch KiauTschau.
K
19 14."
G
687 Medaille door K. G(OETZ). De Russische Beer, die de
gedaante heeft aangenomen van een Hydra met drie kop
pen (beer, Gallische haan en de eenhoorn), wordt aange
vallen door den Adelaar (Duitschland). Keerzijde : Russland und seine Henckers Gesellen der reudigen Hydra
raubgierig bellen an Deutschem Geiste sollen zerschellen
1914."
688 Medaille of Gedenktaler, voorstellende een in wolken ge
hulde aardbol, waarop Frankreich" en Russland" duide
lijk zijn aangewezen. Een gevleugeld duiveltje met zotskap
wijst met den vinger op Frankrijk. Bovenaan 't jaar 1914".
Keerzijde : Een Teutoon licht met zijn handen een Fransch
en een Russisch soldaat op. Randschrift: Furor Teutonicus."

Satyrische penningen 1915.


689 Medaille door K. GOETZ. Buste van 'Alfred von Tirpitz
Gross Admiral. Keerzijde : Neptunes op een onderzeer ge
zeten, houdt den drietand in de linkerhand terwijl hij met
de rechtervuist schepeni in de verte zeilende, bedreigt,
Randschrift: Gott strafe England 18. Februar 1915."
690 Medaille door A. LWENTAL. Buste van Gross-Admiral
von Tirpitz. Keerzijde : Neptunes halverwege in de zee
staande met den drietand in de rechterhand op zijn zee
schelp naar Engelandis kust blazende Gott strafe England.
Op het veld 18. Februar 1915," in zijn onmiddellijke na
bijheid vaart een onderzeer.

85
691 Medaille of Gedenktaler van A. LWENTAL. Buste van
Gross-Admiral Vort Tirpitz. Keerzijde : Neptunes halver
wege in de. zee staande in de rechterhand den drietand
houdende, terwijl hij door zijn hoorn naar Engelands kust
roept, hetgeen 't randschrift meldt, Gott Strafe England".
Op den achtergrond bevindt zich een onderzeer, verder
de inscriptie 18. Februar 1915.
692 Medaille of Gedenktaler, voorstellende Bismarck staande
als Roland" in een vaartuig met adelaarskoppen in volle
zee. Keerzijde : De inscriptie : Gott strafe England."
693 Medaille of Gedenktaler van Gott strafe England". Keer
zijde : Bismarck staande als Roland" in een vaartuig met
adelaarskoppen in volle zee.
694 Medaille of Gedenktaler voorstellende Bismarck staande
als Roland" in een vaartuig met de adelaarskoppen te
midden der wateren. Keerzijde : ,,Falsches England hte
dich."
695 Medaille of Gedenktaler voorstellende Bismarck met het
zwaard, staande als Roland" in een vaartuig met adelaars
koppen in volle zee. Keerzijde Ceterum censeo Britanniam esse delendam".
696 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende tal van passa
giers voor het loket van, de Cunard-lijn, (geregelde stoom
vaartdienst tusschen HuilNew-York), waar de Dood"
biljetten voor de reis verkoopt. Ter zijde van het loket
..Cuna-line - Fahrkarten-Ausgabe - C.U.N.A.R.D." Rand
schrift : Geschaft ber alles." Keerzijde : Gezicht OD het
wegzinken vani de Lusitania". Randschrift: Keine Bannware!" Onderschrift: Der Grossdampfer Lusitania"
durch ein Deutsches Tauchbot versenkt 5. Mai 1915."
697 Medaille door MAX OLAFS. Buste van Kronprinz Rupprecht von Bayern (en profil). Keerzijde : De Beiersche
leeuw legt de voorklauwen op een os, die machteloos ter
aarde ligt uitgestrekt, terwijl de haan op eenigen
afstand toeschouwer van den strijd is. Randschrift :
Loretto-Schlacht 9.-V-1915."
Onderschrift : Carency
Livin, Roelincourt, La Fargette, Ecurie Souchez, Zuckerfabrik-Neuville, Vermelles, La Bass, Estraires Ablain,
Loos.
698 Medaille door K. G(OETZ). Een krachtige hand het
handboord der mouw draagt de Union Jack die eeni
dolk vasthoudt. Middenover het schild 19. Aug. 1915" met
een lauwertak. Randschrift : Baralong-Moerder." Keer-

86
zijde : De koning van Engeland de kapitein v. d. Baralong" decoreerende, daarneven de koningin, die een
lauwerkrans vasthoudt, op welks linten staat Den Kultur
Kampfern.
Randschrift): ,,Heimkehr des Siegers."
(>!)!) Medaille door K. G(OETZ). Een gesloten vuist, die uit de
zee opsteekt om de Engelsche vlag te bedreigen, welke in
zijn banen het teeken van den onderzeer U 41" draagt.
Randschrift: Albions Ehren Flagge." Keerzijde : Een
Duitsch schipbreukeling naar een zeilschip zwemmende
dat de vlag der Ver. Staten draagt, welke een matroos
zich haast te hijschen in plaats van de Engelsche. De kapi
tein richt zich op om met een revolver op den schipbreuke
ling te schieten. Randschrift: 24. September 1915."
/0

Medaille door K. GOETZ. Gekroonde buste van Bey K. H.


H. Hnkoyacbnyz Bnuekopoyl Kabka Bkin, 1915. Keerzijde :
Een aan handen en voeten tegen een rots geklonken grijs
aard worden door adelaars de stukken uit het lichaam ge
vreten.

701 Medaille door LINDL, voorstellende de Dood, die in drei


gende houding met geheven zwaard lanciers tot den aanval
aanwakkert. Onderschrift : Weltkrieg zu Land und
Keerzijde : De dood met een roeispaan een vaartuig met
strijdende krijgslieden te midden der golven ten strijde
voerende. Tal van strijders vallen getroffen neer of komen
in de zee om. Onderschrift :
Zu Wasser 1914-1915."
'02 Medaille, voorstellende de Duitsche en de dubbele Oostenrijksche adelaar, die te zamen de Halve Maan (Turkije)
vasthouden. Randschrift: Und wenn die Welt voll Teufel
war es soll uns doch gelingen." 1914-1915. Keerzijde : Een
helsche strijd tusschen duivels en soldaten der oorlogvoe
rende mogendheden ; te midden van hen de Paus in smeekende houding en een Engel die met den Duivel den strijd
aanbindt.
703 Medaille door K. G(OETZ). De gelauwerde buste van
President Wilson tusschen de jaartallen 19141915.
Randschrift: Woodrow Wilson Liberty, Neutrality - Humanity." Keerzijde : Uncle Sam tegen een kanon geleund
zit op een hoop kogels, in zijn linkerhand een onderzeer,
in zijn rechter houdende een zak waarop staat 100.000.
Randschrift : Amerika's neutrales handeln."
704 Medaille door K. G(OETZ). Een gevleugelde Hydra met
zes koppen (die van een haan, een leeuw, een buldog, een
beer, een aap en een slang) zoogt Itali. Randschrift :
Der Bund der Tuecke MCMXV." Keerzijde : In wol-

87
kenfloers het door een grijsaard voorgestelde laatste
oordeel" ; waaronder het gedicht van H. v. Kleist: ,,Schlagt
ihn tot! Das Welt gericht fragt euch nach den Gruenden
nicht!"
705 Ovale plaquette door H. L(INDL). Kitchener te bed liggen
de droomt, dat uit zijn mond soldaten komen en geheel
geoefend voor zijn bed staan. Randschrift : Kitcheners
Traum". Onderaan 1914-15."
706 Medaille door K. G(OETZ). Buste van Sir Grey naast die
van de dood" hem een zandkoker voorhoudende. Rand
schrift : Sir Grey zeig' deine Macht!" Keerzijde: De
Sphinx neergehurkt, waarboven een ster en een halve maan,
op den achtergrond een karavaan met kameelen voor de
Pyramiden. Onderschrift : Aegypten erwacht 1915."
707 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende President Poincar, Tommy Atkins, de Czar van Rusland en de Koning
van Itali, allen op de knien in smeekende houding. Der
Bittgang am Balkan 1915." Keerzijde : Achter latwerk
drie medaillons van de vorsten van Roemeni, van Grieken
land en van Bulgarije. Ferdinand, Rumanien Constantin,
Griechenland Ferdinand, Bulgarien. Aan 't hekwerk
hangen links een dolfijn (Engeland) geld brakende en een
halsband met het woord Gross (Gross Britannien) dragen
de, rechts een vuist (Rusland) met 't woord Russ op den
omslag der mouw, daarboven een appel met de letter /.
(Italien) en een hart met de beginletters R. F. (Republique
francjaise). Onderschrift : Hilfe ! Balkan! Streit fr uns
708 Medaille door A. D(AUMILLER), voorstellende de Me
dusa-kop door dolfijnen omringd. Keerzijde : Brittiannia
staande in een zege-kar, die door een leeuw met vijf menschelijke hoofden (voorstellende de geallieerde mogend
heden) getrokken wordt. Onderschrift : ,,Rule Britania all
over the world. 1914-1915."
709 Medaille door K. G(OETZ). In een zeilbootje, den naam
voerende van Edward Grey", staat de Dood als admiraal
gekleed, met twee vlaggen in de hand van Itali en van de
Ver. Staten. Bij den Dood is in grooten angst een man neer
gehurkt. Aan het achterziel zijn bevestigd de vlaggen van
Nederland, Spanje en Denemarken. Onderaan 't jaartal
1915." Keerzijde : Op het veld, omslooten door een red
dingsboei, met het devies Honi soit qui mal y pense," staat :
..Mit neutralen Flaggen Hoheits gebietend stellt sich zur
wehr der edle Brite der Weltmeerbeherrscher nach Seerauber Sitte."

88

Satyrische penningen 1916.


710 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende de buste van den
vorst van Montenegro, koning Nikita, waaronder de duif
als vredesbode. Randschrift : Die Friedestaube erst abgesandt." Keerzijde : Een raaf, die met de kroon weg
vliegt, daaronder twee handen, die een zwaard omklemd
houden, in het verschiet een berglandschap. Randschrift :
,,Verliess der Rabe draf sein Land 13. Januar 1916."
"II Medaille door K. G(OETZ). Een Zeppelin, die nog ten
deele boven water uitkomt ; matrozen, die zich op het ach
terste deel van de ballon krampachtig vasthouden dreigen
met de vuist de trawler ,,King Stephen," die zich verwijdert
zonder hen te redden. Hoog in de lucht de ondergaande
zon met L. 19" in 't' midden. Keerzijde : Beneden het
alziend oog in een driehoek de woorden : Fluch den Brit
ten zur See. Fluch eurem schlechten Gewissen Hilfesuchende Schiffbruechige haben untergehen muessen. Onder een
weegschaal met ,,2.-2-1916."
' ' " Medaille door P. L(EIBKCHLER), voorstellende twee
zeeleeuwen, in volle zee, beide door een keten verbonden
als afsluiting van het gebied te water. Een zeemeeuw vliegt
met zijn prooi in den bek over de grensafscheiding ter zee,
heen. Onderschrift: Wie die Mwe der Seelwen spottet."
Keerzijde : Op effen schild : ,,Dem Britischen vice-Admiral
Dudley de Chair geividmet."
(Zie afbeelding achterin No. 712.)
713 Medaille door K. G(OETZ). Een zeemonster met leeuwen
kop met een admiraal-steek op (de Engelsche marine) staat
in een notedop, met kanonnen gewapend en varende onder
Engelsche vlag. Zijn lange staart, zich uitstrekkende tot een
andere schelp, die op grooten afstand ligt, vormt een boog,
waar onder door een zeemeeuw vlieg't, die in 't voorbij
trekken het monster met zijn vleugel een slag geeft. Rand
schrift : S. M. S. Mwe Heimkehr." Keerzijde : In een
cartouche, gevormd door twee dolfijnen staan de woorden :
Das Weltmeer beherrschende Albion zeichnet in Gold eine
Million (dit als zinspeling op het nemen van de ,,Appam").
Bovenaan 4. Marz 1916", Onderaan IV Reichs-Kriegs

anleihe."
714 Medaille door K. G(OETZ). President Wilson in harnas
houdt voor zich een document, waarop men leest : Note
an Deutsch unverziig einstell v. d. U-boot-Krieg dabbruc (2)
Wilson." Ter rechterzijde staat een naakte vrouwen
figuur (de Rechtvaardigheid), die een balans vasthoudt, van
waar een blad papier afhangt met de woorden 20. April
1916. Randschrift : Entweder oder." Keerzijde : Twee
geharnaste armen houden een document vast waarop men

89
leest: Der U-boot Waffe leisten wir nicht Verzicht!
Volkerrechtswidrige Methoden England vom Zaume bricht
den Krieg Ihr kurztet so Ihr stellt die Waffenlieferung ein
Wilson will doch der beste Neutrale sein." Ter zijde :
5. Mai 1916."
Randschrift : Deutsche Antwort an
Amerika.
715 Medaille door P. L(EIBKCHLER), voorstellende een
naakte reus die met een knods gewapend robben verslaat.
Randschrift : Robbenschlagen am Skagerrak 1916." Keer"zijde : Op een blank veld de woorden: Den Engel. Admi
ralen Jellicoe i'.nd Beaty gewidmet."
716 Medaille door H. L(INDL). De Engelsche dog, in de zee
zwemmende, wordt door een adelaar (Duitschland) aange
vallen Randschrift : Zur Seeschlacht vor dem Skagerrak."
Onderaan .,31. Mai 1916." Keerzijde : De Dood, die met
behulp van een roeispaan een boot met schipbreukelingen
tracht vooruil te brengen. Onderschrift : Todeskampf zur
See im Weltkrieg."
l i l Medaille door K. G(OETZ). Een Engelsch soldaat (een
Highlander), trekt het touw om den hals van Roger Casement. Randschrift : England s Tatendrang." Keerzijde :
Een spin spint haar net om de Magna Charta, bedrukt met
de woorden English Gesetz vm 1351" en omgeven door
allerhande soorten marteltuigen. Midden over het schild
3. Aug. 1916." Randschrift : Eduard 111 tote Hand legt
den Strang ums Irenland."
718 Medaille door K. G(OETZ). Een document (Bundnis-Vertrag) op de schaal van een balans op de andere schaal,
die doorslaat, een zak met geld, op de toonbank liggen
eenige dobbelsteenen. Randschrift : Rumaenien s Schaukelspiel." Midden op 't veld 27. Aug. 1916." Keerzijde :
Bratianu op de knien voor een wereldbol waarop een
weegschaal steunt, op een der schalen de Russische beer en
een Engelsche soldaat, een kroon ontvangende uit de han
den van Bratianu, terwijl een Italiaan en twee andere
geallieerden zich krampachtig aan de schaal vastklemmen
in de andere schaal, die doorslaat het Duitsche Zwaard.
Randschrift : Bratianu der Treubndler."
719 Medaille door K. G(OETZ). Een telefoonpaal, waar boven
op een kop met twee gezichten staat, van waar telefoon
draden uitgaan, die de woorden U 53 en Reuter Gezeter
vormen. Randschrift : Deutsche U-boote in Amerika
7. Okt. 1916." Keerzijde : De Presidenten Wilson en Poincar arm in arm met een Engelsch soldaat pratende aan
den oever der kust van de Ver. Staten aan den horizon
een onderzeer. Randschrift : Raenke Schmiede bei der
Arbeit."

90
/- Medaille door K. G(OETZ). Lord Balfour op een tribune
staande om de door Duitschland geslagene medaille van
de Lusitania aan de toeschouwers te laten zien. Rand
schrift : Difficile est satirum non scribere." Onderschrift :
Die Lusitania Miinze gibt Lord Balfour Stoff z. reden.
9.-XI-1916." Keerzijde : Een Hooglander op den doedel
zak spelende, een affiche voor zich houdende waarop staat :
Engl. Flugblatt ein Deutscher Seesieg Lusitania Medaille
mii: "
/2I Medaille door K. G(OETZ). Twee geharnaste armen laten
een duif los, die een olijfblad in den bek houdt. Tusschen
de armen staat ,,12. Dezember 1916." Randschrift : Friedensangebot der Mittelmaechte. Keerzijde : Poincar
staande te midden der geallieerden. Op den voorgrond een
Tommy, die een duif in een kooi wil doen, welke een Rus
gereed houdt dicht te doen. Onderschrift : ,,Die Tauben."
722 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende de drie dochters
van Nikita Militza, Stana, Elena voorstellende de 3
schikgodinnen. Randschrift : Nikitas Schicksals Toechter
1914.
Keerzijde : Een slang met drie koppen om een
bloedend zwaard gekronkeld. Randschrift : Der Schwarzen Berge Niederlage Weltkrieg 1916."
723 Medaille door M. GTZE. Een adelaar met wijd gespreide
vleugels ligt de oogklep op van een geharnast ridder, die
aan een tafel zit te schrijven onder de tafel ligt een
mol. Randschrift: ,,Der verkappte Ritter." Keerzijde :
Een geharnaste arm, versierd met het wapenschild van het
Keizerrijk, vermorselt een schildpad met drie koppen.
Randschrift : ,,Fuer die anonymen Bessermacher." Boven
de geduchte vuist staat ,,Rchst. 5.-6. anno 1916."
724 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende Pallas Athene
staande aan den zeekant, wier voeten gebonden zijn door
twee matrozen die zich in een schuit bevinden (Frankrijk
en Engeland). Randschrift: Die Beschuetzer der Neutra
len." Keerzijde : Een vuist, die door de wolken dringt om
den uil (Griekenland) op een kolom gezeten, naar beneden
te drukken. Naast de kolom het jaartal 1916." Rand
schrift : Griechenland und die Freundes Hand."
725 Medaille door W. EBERBACH. Een ezel staande tusschen
een hooimijt, waarop de Duitsche vlag is geplant en een
klein hoopje hooi van waar de Fransche driekleur wap
pert. Randschrift : Der Esel Buridans." Keerzijde : In
een langwerpig vlak de woorden : Den bedenklichen
Rumaenien gewidmet 1916."

91
726 Medaille door W. EBERBACH. Een marter staande op
een mailzak, die op de zee drijft, heeft een deel van de
postzak losgerukt, waardoor tal van brieven te loor gaan.
Randschrift : Der Britische Weltpost-Marder." Keerzijde :
In een afgesloten vierkant de woorden : W er lgt, der
stiehlt. 1916" waaronder een verzegelde brief.
727 Medaille door A. LWENTAL. De Engelsche luipaard
tracht een uitgerold document te vernielen. Randschrift :
,.Britische Vertragstreue." Keerzijde : In de ruimte om het
lint van de orde van den Kousenband Honi soit qui mal y
pense" leest men de woorden : Dem ,,Ehrenwerten Herrn
Asquith erneuert nach Denon Geuffroy 1916.
728 Medaille door K. G(OETZ). Buste van den General
Stabchef Cadorna, die een parapluie op heeft. Keerzijde :
Sisiphos het rotsblok vooruitduwende. Randschrift : ,,Sisyphos am Isonzo 1915-16."
729 Medaille door K. G(OETZ). Het bovenlijf van Wilson, in de
rechterhand zijn hoed met het wapen der Ver. Staten hou
dende heft vermanend den wijsvinger der linkerhand op.
Op den achtergrond de schoorsteenen der munitiefabrieken.
Randschrift : Interessen Gemeinschaft verbietet schon."
Keerzijde : Een Engelsch matroos haalt postzakken van
een Amerikaansche stoomboot. Op de zakken staat ,,1916
Postraub." Randschrift : Scharfen Protest an Albion."
730 Medaille door K. G(OETZ). Een Engelsch soldaat, op een
Halve Maan loopende, die een oorlogsschip draagt, aan
zijn voeten een neergehurkt Fransch krijger met 't geweer
tegen den schouder. Ter zijde : Die Mondsiichtigen auf
Gallipoli." Keerzijde : Twee skeletten in de loopgraven
Randschrift: 19151916" gescheiden door het Turksche
wapen.
731 Medaille door LINDL, voorstellende Wilson, gezeten voor
een tafel een nota schrijvende, terwijl hij in de linkerhand
een zak vol geld vasthoudt. Randschrift : Ohne Fleiss
keinen Preis. Onderschrift: Wilson im Weltkrieg als
eifriger Notenschreiber." Keerzijde : Een naakte vrouw,
met een blinddoek voor de oogen (de Rechtvaardigheid),
een weegschaal vasthoudende, achter haar de Dood, die de
schaal, waarop een doghond (Engeland) zit, naar beneden
duwt. In de andere schaal staat een adelaar (Duitschland).
Randschrift : Neutraliteit u. Gerechtigkeit 1914-1916."
732 Medaille door A. LWENTAL, voorstellende een man, die
een ezel over een brug over de Rhne drijft. Randschrift :
Der erste Gast auf der Messe zu Lyon 1916." Keerzijde :
In kogelrand de woorden : Herriot dem Biirgermeister von
Lyon als Ersatz fr den Alten Siegelstempel."

92
733 Medaille door P. LEIBKCHLER. Twee bakkers, die
bezig zijn een balk te zagen, verzamelen het zaagsel in een
kneed trog. Onderschrift : ,,Mehlstrekkung" waaronder een
paar handboeien, door een ketting verbonden. Keerzijde :
Den Gaunern unter den Backer ein Ehrenzeichen anno
1916, waaronder een versiering van korenhalmen.

Satyrische penningen 1917.


734 Medaille door K. G(OETZ). ,,Uncle Sam' in een ewapende
zeilboot gezeten. Randschrift : Friedensziele." Keerzijde :
Een Engelsch schipbreukeling tracht een reddingsboei,
waarop t woord Amerika" staat, te grijpen om zich te
redden. Randschrift : 3. Februar 1917."
735 Medaille door K. G(OETZ). Buste van Czaar Nicolaas II,
het hoofd bedekt met een groote keizerlijke kroon, waar
achter een knoet te voorschijn komt. Randschrift : Der
abgedankte Selbstherrscher." Keerzijde : Een Engelsch
soldaat, die een vlammende toorts vasthoudt en den Russischen beer, die zijn ketens verbroken heeft om de keizer
lijke troon om te stooten, helpt. Ter zijde 15 Maerz 1917."
73(i Medaille door K. G(OETZ). De Rijkskanselier Michaelis
staande voor het spreekgestoelte, dat versierd is met het
wapen van Lotharingen en de woorden Jedem das seine",
biedt den afgevaardigden een palmtak, waarnaar allen de
handen uitstrekken 19. Juli 1917." Randschrift : Friedensformel des Deutschen Reichstags." Keerzijde : Gezicht
op t inwendige van het Parlement, waar Lloyd George
zijn rede houdt voor herstel van Belgi, Servi enz. Met
de linkerhand wijst hij Vlaendern op de kaart van Belgi
aan. Ter rechter zijde zitten de eerste ministers Paschitsch
en Sonnino. Randschrift : Wiederherstellung. 4. August
1917."
737 Medaille door K. G(OETZ). De Tiara, de sleutel als zinne
beeld van 't pauselijk wapen alsmede de duif met olijftak
in den bek vormen een zinspeling op het Vredesaanbod van
den Paus. Randschrift : 15. August 1917." Keerzijde : De
geallieerde mogendheden Frankrijk, Engeland, Rusland en
Amerika bevinden zich in grooten angst op een ondergaand
vaartuig. Randschrift : Verlorenes Spiel."
/38 Medaille door K. G(OETZ). De Engelsche leeuw wordt
tegengehouden door een schutting van gegolfd ijzer aan
de andere zijde der schutting een Duitsch grenadier
Randschrift: Flandern 1917." Keerzijde : Landschap in

93
Vlaanderen met loopgraven en afrasteringen van prikkel
draad. In het midden een slak, die op een mijlpaal zit,
waarop staat ? K.M. Randschrift : Siegespreis."
39 Medaille door K. G(OETZ). Uncle Sam, een palmtak achter
zich op den rug houdende, fluit op zijn vingers een draak
(China) toe. Randschrift : Werbung." Keerzijde : Een vier
tal personen in verschillende nationale kleederdrachten
(Scandinavi, Nederland, Spanje en Zwitserland) zitten op
een bank (van achteren gezien). Randschrift: Wilson's
Erfolge 1917."
740 Medaille door K. G(OETZ). Europa voorgesteld door een
naakte vrouw, zittende op een wilde stier, die zich op de
bajonetten van een leger werpt. Randschrift : Europa's
Selbstmord." Keerzijde : Amerika en Japan gepersoni
fieerd vangen geld op, dat van boven een kolom wordt
geworpen. Randschrift: Die lachenden Erben. 1917."
741 Medaille door K. G(OETZ). De Russische beer door een
zwaard doorstoken. Op zijn pooten de jaartallen 1914, 1915,
1916, 1917. Randschrift : Riga 1917." Keerzijde : Een
zandlooper waar doorheen een enorme zeis is geslagen,
waaronder een beeld gegeven wordt van de Russische
revolutie. Middenop : Der Fliigelschlag der Zeit."
742 Medaille door K. G(OETZ). De Dood met een Engelsch
mutsje op (Engeland) duwt voor zich uit een gebogen en
geboeide vrouw, de hangende haren bedekt door de phrygische muts (Frankrijk). Randschrift: Verdun 1917."
Keerzijde : Een vignet saamgesteld uit een menschelijk hart,
met de muts van Marianne, doorstoken met een dolk,
welks gevest Clemenceau voorstelt, een brandende toorts,
een bril en een lauwertak. Onderschrift : Und ruhig fliesst
der Rhein."
743 Medaille door K. G(OETZ), voorstellende de Dood, met
een Engelsche pet (England) op, die een zandlooper aan
een aapje (Japan) vertoont, dat zich verschrikt terugtrekt
achter het hoofd van een liggenden reus (Rusland). Hij
voelt de pols van den reus, die door de zwaarte van zijn
lichaam de andere geallieerden (Frankrijk, Belgi, Monte
negro, Servi en Roemeni) verplettert. Randschrift : Wie
lange noch ?" Keerzijde : Een op den grond zittende
Tommy houdt in zijn gestrekte handen een groot presen
teerblad, waarop beeldjes staan, die de onzijdige landen
voorstellen (Spanje, China, Nederland, de Noorsche Rijken
en Zwitserland). Tommy houdt mede vast de punten der
vlag van de Ver. Staten, waaraan zijn gehecht de wapen
schilden van Paraquai, Uruguai, Chili, Cuba, Argentini,
Costa Rica, Panama en Brazili. De vlag wordt door een

94
beeldje Pallas (Griekenland) voorstellende, dat in stuk
ken op den grond valt, in tween gescheurd. Randschrift :
Gut gebrllt Lwe! 1917."
744 Medaille door W. E(BERBACH), voorstellende een ver
woede strijd tusschen een naakten reus, met schild en
zwaard gewapend (Duitschland), en een reusachtig zee
monster, dat reeds bloeddroppels uit den bek drupt [Enge
land). Randschrift : ,,Hurra Germartia, Britannia rule the
Waves." Keerzijde : In gegolfden rand : Sir WinstonChurchill dem Seegewaltigen", waaronder een kruiser bij
effen zee.

.,Totentanz"-serie.
'

1- >

Medaille door W. EBERBACH. De Dood neergehurkt bo


ven op een in zinkenden toestand verkeerende dreadnought. Randschrift: ,,Britannia rule the waves though ?
Keerzijde : Binnen een vijfhoekige cartouche : Dem ersten
Seelord Fischer 1916," waaronder een drietand.

' / | ' i Medaille door W. EBERBACH. De Dood met het Engelsche petje op, een kort pijpje rookende, zit op een doodkist
waarop staat gegrift : Home rule R. 1. P." In zijn linker
hand heeft hij een ruiker van klaverbloempjes. Randschrift :
Maistrausz von der griinen Insell, 1916." Keerzijde :
Een spade met het wapen van Groot Britanni nevens een
harp (wapenschild van Ierland), waarnaast staat 't jaartal
1916. Randschrift : Dem General Maxwell dem Totengraber Irlands."
"47 Medaille door W. EBERBACH. De Dood in zittende hou
ding heeft in zijn rechterhand een torpedo en in de linker
een bom, terwijl op den achtergrond de Tubantia" voorbij
stoomt. Randschrift : Englands Gruss an die neutrale
Tubantia." Keerzijde: Binnen een zeshoekige cartouche:
Es kann der Beste nicht im Frieden leben wenn es dem
bsen Nachbar nicht gefallt. 1916."
748 Medaille door W. EBERBACH. De Dood leunende over
de in zinkenden toestand verkeerende Lusitania." Rand
schrift : Heimtiicke u. gewarnter Leichtsinn an bord d.
Lusitania." Keerzijde : Binnen een cartouche Dem Ver
achter der Warnung Woodrow Wilson. 1916."
149 Medaille door W. EBERBACH. De Dood met de muts van
een Russisch soldaat, een sikkel in de hand houdende,
waarmede hij het verzamelde volk als het ware wegmaait.

95
Randschrift : Vaterchen sorgt fr die Seinen." Keerzijde :
In vijfhoekige cartouche : Dem Friedensczar Nicolaus II
v. Russland."
750 Medaille door W. EBERBACH. De dood op de knien lig
gende een wolvin smorende. Randschrift : Fr Lateinische
Bundes Treue. Trient 19151916 Friaul." Keerzijde : Bin
nen een vijfhoekige cartouche door beenderen gevormd :
An Sidney Sonnino den rede gewand ten."
751 Medaille door W. EBERBACH. De Dood toejuichende het
werpen van bommen uit Zeppelins op munitiefabrieken in
Engeland. Randschrift : Der Briten Schreck." Keerzijde :
In rand op effen schild : An Lord Curzon den Deutschen
Hasser 1916," waaronder een bom.
752 Medaille door W. EBERBACH. De Dood, met gebalde
vuisten, door de zee loopende in de richting van Engelands
kust, waarboven een Zeppelin ten deele door wolken aan 't
oog onttrokken. Randschrift: U 22 L 19 England
Das Mass ist voll." Keerzijde : In rand op effen schild
onder de Duitsche vlag : Exoriare aliquis nostris exossibus ultor."

Diverse Satyrische penningen.


753 Medaille door H. WEDDIG, voorstellende een in dreigende
houding staande adelaar met wijd 'uitgestrekte vleugels.
Keerzijde : In gegolfden rand de woorden : Georg's v.
Gross Britanin Angst ge sicht."
754 Medaille door EDMUND OTTO. Een gevleugelde hydra
met drie koppen vliegt door het water. Randschrift : ,,Da
tum est ei os loquens magna et blasphemias." Onderschrift :
Quis similis bestiae." Keerzijde : Op een vlak schild
Sir Edward Grey" waaronder een veeren pen.
(Zie afbeelding achterin no. 754.)
755 Medaille door M. GTZE. Pan, de god der duivelen, laat
het masker van Sir Grey zien. Randschrift: Der Entlarvte
Grey." Keerzijde : Buste van een vrouw, het hoofd met
de phrygische muts (Frankrijk) houdl een schaal in de
hoogte, welke zij vasthoudt aan den evenaar. Randschrift :
Die Luege wider die Wahrheit."
75(3 Medaille door H. WEDDIG, voorstellende een zeeleeuw,
die verwonderd naar boven staart, waar hoog in de lucht

96
een vijftal Zeppelins om hem heen snorren. Keerzijde : In
golfrand met kleine zeeleeuwen : Lord Montagu Ihr
werdets nicht begreifen nicht ergreifen."
757 Medaille door W. EBERBACH. Een naakte vrouw met.
twee aangezichten (Engeland gepersonifieerd) waarvan
n een masker draagt, neergehurkt op den voor
steven van een schip waarop staat U. S. A. (Ver. Staten v.
Amerika) omringd door meerdere schepen o.a. de K.
Stephen" en de Baralong." Zij houdt een enorm vaandel
vast, saamgesteld uit de vlaggen der neutrale staten. U.S.A.,
Holland, Norwegen, Schweden en Denmark. Onderaan:
1914? Keerzijde : In gegolfden rand : Arthur Balfour
dem ersten Lord der Gross Britannischen Admiraliteit,"
waaronder een kruiser bij effen zee.
758 Medaille door H. HARDERS. Een krachtige figuur (Enge
land) het hoofd bedekt met muts, waarachter een stralen
krans, zit op een voetstuk, tot opschrift hebbende : England
und seine Knechte." Hij houdt in zijn handen de koorden,
waaraan de koppen der geallieerden, cirkelsgewijze om de
medaille geplaatst, gebonden zijn : Russland. Rumanien,
Serbien, Montenegro, Italien, Japan, Portugal, Belgien,
Frankreich. Keerzijde : Een groep personen voorstellende
de Geallieerden en waarbij de Engelschman de andere ge
allieerden voortduwt om te vechten. Onderschrift:
Entente."
759 Medaille of Gedenktaler waarop gegraveerd is : Der Englander und sein Japaner, Jetzt klettre du mal, auf die
Deutsche Eiche, und versuche ob du ihm nicht eine Feder
aus dem Schwanz reissen kannst! Keerzijde : Boven in
een eiken boom staat de Duitsche adelaar, terwijl in de
takken drie soldaten hangen, een Franschman, een Rus
en een Servir, aan den voet van den eik tracht een Engelsch soldaat een aapje als Japanner gekleed in den boom
te doen klimmen,
760 Medaille. Het schild verdeeld in vier sigmenten, bevat
tende de namen :
Jof
fre
Fre
nch
Keerzijde : Sie werden Seit' an Seite weichen denn auch
gewiirfeld bleiben sie die Gleichen."
761 Medaille, voorstellende in een dubbelkop een Fransch en
een Russisch soldaat. Randschrift : Frankreich aus Liebe,
teilt mit Russland, die Hiebe." Keerzijde : In een dubbel
kop het hoofd van John Buil en een zot. Randschrift :
Belgiens Geschick Englische Tiick."

97
76 k 2 Medaille door LINDL, voorstellende het ,,Drei Verband."
De Gallische Haan (Frankrijk), de buldog (Engeland), de
beer (Rusland) met verwonde ledematen uit den strijd
komende
763 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Een gevleugeld
duiveltje met narrenkop zit op den door wolken omgeven
aardbol, waarop ,,Frankreich" en Russland" met den
vinger worden aangeduid. Randschrift : Die Welt ist rund
und muss sich dreh'n, Wie bald wird diese Freundschaft
vergeh'n. In Memoriam Sebastopol 1854. Moskau 1812."
Keerzijde : Een Rus Marianne liefkozende. Randschrift:
,,Andenken an die denkwrdigen Tage Paris, Oktober 1896,
St. Petersburg August 1897."
7(34 Medaille door K. G(OETZ). De Gallische Haan, die ach
teruit loopt op het uitgerolde tractaat der Conventie van
Genve. Genfer Kcnvention." Ter zijde 3 Dum-Dum car
touches Randschrift: Allen respekt ! vor der Grande
Nation." Keerzijde : Frankrijk gepersonifieerd door ,,La
Semense" naar Roty slangen zwaaiende. Randschrift :
Rache saetest du bei Zeiten schon."
7(35 Medaille door BENDORFF. Buste van Judas Iskariot in
de hand een buidel met geld houdende. Randschrift : Dulce
et probatum est in patriam loqui." Keerzijde : Binnen esn
rand staat gegrift :
Dem verdienstreichen Redner von
Quarto Gabriele d' Annunzio." Als onderteekening fungeert
een slang, die zich om een fluit kronkelt.
766 Medaille door BENDORFF, voorstellende de buste van
Jezus, wien door Judas de verraderskus wordt gegeven.
Randschrift : Judas Ischarioth." Keerzijde : In rand de
woorden : Dem Erzverraeter aus dem Hause Savoyen,"
waaronder het wapenschild van Savoye.
767 Medaille door K. G(OETZ). Een reusachtig Engelsch sol
daat (Tommy") geleidt een olifant. Randschrift: All
right Weiter zum Kriegschauplatz." Keerzijde : Aan de
zeekust is een eerepoort of triomfboog opgericht met de
opschriften Vive les Anglais" en Nous sommes sauv
1914." Onder de triomphboog gaat een Indir die een vlag
voor zich uitdraagt met 't opschrift : Grand attraction des
Indirs Marseilles."
768 Medaille voorstellende een jong meisje met de phrygische
muts op (Frankrijk) legt haar rechterhand op den schouder
van een Kozak (Rusland). Randschrift : ,,Andenken an die
denkwrdigen Tage Paris Oktober 1896 St. Petersburg
August 1897." Keerzijde : Een spotduiveltje met narrenkap

98
zit op het wereldrond en wijst met zijn vinger de kaart van
Frankreich en duidt met zijn voet de kaart van Russland
aan. Boven de wolken waarin de aardbol zich wentelt het
randschrift : ,,Die Welt is rund und muss sich dreh'n wie
bald wird diese Freundschaft vergeh'n." Op 't veld van
't schild : In memoriam Moskau 1812 Sebastopol 1854."
69 Medaille door M. GTZE. Een stoomwals, op welks rol de
Duitsche en de dubbele Oostenrijksche Adelaar gezeten zijn,
verplettert te midden van een korenveld den Russischen
beer. Daaronder tal van Engelsche en Fransche dagbladen
o.a. The Times en Le Temps." Het geheel wordt saamgeknepen door de knijpers van een nijptang, uitloopende in
ean kop van een haan (Frankrijk) en in die van een leeuw
(Engeland). Keerzijde : Ueber allen Walzen" ist Ruh' von
allen Zangen" spuerest du kaum einen Hauch von silbernen Kugel" schweigt 's im Blaetterwalde. Wart nur
balde vom Aushungern" auch ! Frei nach Goethe O. E. W
70 Medaille door H. L(INDL) D'Annunzio staande in de wol
ken den oorlog proclameerende aan een geestdriftige
menigte. Randschrift : ,,D' Annunzio begeistert Italien zum
Krieg." Keerzijde : De Dood bezig met een sabel te slijpen.
Randschrift : Vorbereitung zum Eintritt in den Weltkrieg."
i 1 Medaille door EDMUND OTTO, voorstellende een steen
bok, die met de horens een rotsblok tracht te vermorselen.
Randschrift : II sacro egoismo." Onderaan : Dolomiten."
Keerzijde : Op effen schild Dem Graten Cadorna," waar
onder een kanon.
72 Medaille door M. GTZE. Een groote spin, het achter
lijf met koninklijke kroon versierd, heeft een naakte vrouw
in haar web gevangen. Randschrift : Blutsauger im Weltkriege." Keerzijde : Een adelaar een naakten man aanval
lende, die een zak met geld in zijn gestrekte linkerhand
houdt. Randschrift : Bekampfung des Wuchers." Onder
aan : Suum Cuic...."
73 Medaille door P. L., voorstellende een slagersvrouw, die
voor een lezenaar staande met schaapskoppen versierd, een
rede houdt met een groot been in haar hand. Ter zijde van
het spreekgestoelte staat : Wat, noch makeln Ihr werd 't
noch ganz wat anders fress'n." Keerzijde : Onder het op
schrift : Den Wuchern unter den Schlachtern ein Gedenkzeichen 1916" zijn afgebeeld een knoet en een bezem
gekruist waaronder een paar handboeien met keten.
(Zie afbeelding achterin No 773.)

Frankrijk
1914.
774 Medaille door HUGUENIN. Buste van een jonge vrouw
met helm en loshangende haren, in een houding om tot
den strijd aan te vuren. Randschrift: Revanche! 1914."
Keerzijde : Een lauwertak op effen schild.
775 Plaquette door H. HUGUENIN, voorstellende de Fransche
Maagd als oorlogsgod optredende, met een bundel vaan
dels in de eene hand, met de andere hand het zwaard vast
houdende, hetwelk een adelaar in den bek heeft. Rand
schrift : ,,Pour le droit des peuples," met het jaartal 1914.
776 Medaille door H. ALLOUARD. De bustes van Amiral
Ronarch en van Gnral Foch in ovale medaillons, kwistig
door eikenloof en lauwertakken omgeven, nevens elkan
der. Keerzijde : Jeanne d'Arc als aanvoerster staande te
midden der soldaten en zeelieden in de loopgraven bij den
Yzer. Aan haar voeten ligt de Duitsche Adelaar vermeesterd
door den Franschen Haan machteloos ter aarde. Rand
schrift : ,,Bataille de 1' Yzer Octobre MCMXIV."
777 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. De bustes der drie
Fransche veldheeren neven elkander, van rechts Maarschalk
Joffre en de generaals Manoury en Gallieni, omgeven door
lauwertakken waarop als randschrift : Bateille de la
Marne". Onderschrift : ,,Septembre 1914." Keerzijde : De
aanval der Fransche legertroepen. Boven deze zweeft ,,de
Overwinning" (Jeanne dArc).
778 Plaquette door S. KINSBURGER en L. LEGRAND, voor
stellende het oogenblik op 't heetst van den strijd boven
het slagveld zweeft de Victorie" met een lauwerkrans in
de hand. Op den achtergrond zijn de batterijen in volle
actie en heeft men het gezicht op een kasteel. Als onder
schrift op lint te midden van lauweren en eikenloof
Victoire de la Marne."
779 Plaquette door MAX BLONDAT naar Forain. Een krijgs
gevangene, die in 't openveld op een steenblok gezetsn
een brief zit te schrijven. Keerzijde : Op effen schild : ,,Le
vtement du prisonnier de guerre fond en dcembre
1914. A ceux qui l'ont cr a ceux qui l'ont aid."
(Zie afbeelding achterin No. 779.)
780 Plaquette door J. C. CHAPLAIN.
Poincar (en profil).

Bustp van Raymond

100
781 Medaille door HUGUENIN. Buste van R. Poincar
Pr
sident." Op het schild staan en relief in 't groot de letters
R. F. Keerzijde : Op effen schild een lauwerkrans.
782 Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Castelnau.
Op den achtergrond van 't schild soldaten in de loopgraven,
keerzijde : Een bom welke ontploft voor een trofee van
wapenen.
78:5 Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Castelnau.
Op den achtergrond van 't schild soldaten in de loopgraven.
Keerzijde : Een ontploffende granaatkogel voor een trofee
van wapenen.
784 Medaillon door F. RASUMNY. Buste van Marchal Joffre.
Keerzijde : De godin der overwinning met het vaandel in de
linkerhand, terwijl zij in de gestrekte rechterhand een
zwaard houdt. Onderschrift : Allons, enfants de la Patrie."
785 Medaille door HUGUENIN. Buste van generaal Joffre, in
uniform op den achtergrond een drom van Fransche
en Koloniale troepen. Randschrift : Notre Joffre." Keer
zijde : De uitbarsting van een bom voor een trofee van
wapenen.
786 Medaille door A. BARYAS. De buste van J o f f r e (in uni
form met steek). Keerzijde : Het vlakke veld met opgaande
zon op den voorgrond een kanon van 75 m.M.
787 Medaille door HUGUENIN. Buste van J . J . C . J o f f r e
gnralissim des armes francaises, staande voor zijn
veldtent. In 't schild het jaartal 1914." Keerzijde : Een
bom, welke losbarst voor een wapentrofee.
788 Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Pau, in
uniform. Op den achtergrond van 't schild batterijen in
actie. Keerzijde : De losbarsting van een bom voor een
trofee van wapenen .
78!) Medaille door HUGUENIN. Buste van Gnral Pau, in
uniform. Op den achtergrond van 't schild batterijen in
volle werking. Keerzijde : De ontploffing van een granaat
voor een trofee van wapenen.
790 Medaille met een afbeelding van de Kathedraal van Reims.
Randschrift : Reims 1914."
791 Medaille door HUGUENIN, voorstellende de Gallische
Haan, als overwinnaar staande op een adelaar, die machte
loos ter aarde nederligt. Te midden der wapenschilden van
Rusland, Frankrijk, Engeland en Belgi het jaartal 1914."

Frankrijk.
1915.
792 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. Buste van J o l f r e
gnralissime. Rond den hals een palmtak, terwijl op het
schild de handteekening van den gnralissime J. Joffre
1915." Keerzijde : De Engel der Overwinning met
Fransch vaandel waarop staat Honneur et Patrie 1914
1915," zweeft boven een stuk geschut van 75 m.M., waarop
de Gallische Haan staat. Randschrift: ,,Pour le droit et la
libert," met de jaartallen 1914, 1915.
793 Medaille door J. P. LEGASTELOIS, geslagen ter eere van
de overwinning aan de Marne. Buste van General Joffre
(rondom den hals een palmtak onderaan de handteekening van den generaal. Randschrift : Joffre Gnralissim.
Keerzijde : De godin der Overwinning zwevende boven een
kanon van 75 m.M., waarop de Gallische haan staat, houdt
de vlag vast in welker banen slaat geschreven : ,,Honneur
et Patrie 19141915." Randschrift : Pour le droit et la
libert."
794

Medaillon. Tusschen een lauwer- en een eikentak de buste


van Joffre. Bovenaan : Notre Joffre," onderaan Pro
Patria." Keerzijde : Op effen schild inscriptie van A la
gloire de la France 19141915."

795 Medaillon (rechthoekig) door E. DROPSY. Buste van


Joffre (in uniform). Onderschrift: ,,La France reconnaissante."
Keerzijde : In een lauwerkrans de inscriptie :
Vaincre ou mourir 19141915."
79(5 Medaillon

door RASUMNY.
Buste van His Majesty
George V (en profil). Keerzijde: Boven een kanon van
75 m.M. als randschrift : Gloire aux Allis Campagne
19141915." Onderschrift : France, Russie, Angleterre,
Belgique, Serbie, Japon besloten door een tak van eiken
loof en een lauwerkrans.

797 Kleine plaquette, voorstellende een Engelsch fregat volledig


ten oorlog uitgerust, de Engelsche vlag in den linker boven
hoek. Randschrift : ,,Gloire a la reine des mers." Onder
schrift : ,,Angleterre 19141915."
798 Medaillon, voorstellende de buste van Rouget de 1' Isle,
den componist der Marseillaise." Onderschrift: Journe
de Paris. 17921915."

102
799 Medaille door IIUGUENIN. De buste der Fransche Maagd,
wier hoofd, bedekt met phrygische muts door een lauwer
tak is omstrengeld, het loshangend kleed wordt om haar
boezem met een drietal korenaren vastgehouden. Rand
schrift : ,,Rpublique fran^aise." De keerzijde vertoont op
effen schild een lauwertak.
S00 Medaille door HUGUENIN. Buste van de Fransche Maagd,
den helm met den kop van den Gallischen Haan op 't hoofd.
Randschrift : Patria". Keerzijde : Op effen schild een
lauwerkrans.
801 Medaille door HUGUENIN, voorstellende de aanvoerder
van een vliegende battarij, die met geheven sabel over het
slagveld rent, ten einde het geschut in gevechtsstelling te
brengen. Keerzijde : Ontploffing van een bom voor een
trofee van wapenen.
802 Medaille door HUGUENIN, voorstellende een cavalerist,
die, in hollende vaart, over t' slagveld rent. Keerzijde : Een
granaatbom ontploffende voor een trofee van wapenen.
803 Insigne in den vorm van een oorlogskruis door A. BARGAS. Op het medaillon de voorstelling van een bajonetaanval. Op den voorgrond een trompetter. Op de randen
van het kruis Journe du Poilu 1915." Keerzijde : Tusschen lauwertakken gegraveerd 2526 dcembre."
804 Medaille door HIPPOLYTE LEFEBURE, voorstellende
tusschen een krans van lauwertakken en eikenloof de Gal
lische Haan, in fiere houding victorie kraaiende. Op den
achtergrond een fabrieksstad, waar de rookende schoorsteenen wijzen op een woelig bedrijf. Randschrift : Patrie."
Keerzijde : Een vrouwenfiguur, die van den voorraad, in
haar schoot verzameld, aan vrouwen, grijsaards en kinderen
een deel afstaat. Op den achtergrond ziet men een ontzag
lijk groot leger ten strijde trekken. Randschrift: Journe
frangaise Secours national." Onderschrift : 1915."
805 Medaillon (draagteeken) voorstellende een vrouw, die
vruchten deelt aan grijsaards, moeders en kinderen. Op
den achtergrond troepen, die ten oorlog trekken. Rand
schrift: Journe franpaise Secours national 1915."
806 Medaillon door S. GRUN. Kanonniers, die bezig zijn met
het stellen van een stuk geschut in de verte artillerie
in actie. Onderschrift : le 75". Randschrift : ,,Gloire a la
France." Keerzijde : Soldaten in een loopgraaf op den vij
and. schietende, terwijl een soldaat op den voorgrond zijn
verwonde arm verbindt.

103
807 Medaillon door H. DUPR, voorstellende een snelvuur
kanon van 75 m.M., dat bloemen afschiet. Boven tusschen
de bloemen een bewoonster van den Elzas en Lotharingen.
Onderaan de jaartallen 19141915.
808 Medaillon voorstellende een nauwkeurige afbeelding van
het snelvurende kanon van 75 m.M., waarachter de zon in
stralenglans. Randschrift: Journe du 75". Onderaan:
19141915."
309 Medaillon, voorstellende de Fransche Maagd met lauwer
tak, ziende naar een vliegtuig, dat in de lucht zweeft en
naar een kanon, waaronder staat het getal 75." Op den
achtergrond een opgaande zon. Keerzijde : Een lauwertak.
8 0 Medaillon, voorstellende de Fransche Maagd, met lauwer
tak in de hand, ziende naar een vliegtuig hoog in de lucht
zwevende, en een kanon, waaronder het cijfer 75" staat,
in opgaande zon.
811 Medaille door Fr. LASSERRE, voorstellende het snel
vurende kanon van 75 m.M., waarbij in fiere houding de
Gallische haan victorie staat te kraaien. Op den achter
grond een opgaande zon in welker stralen de jaartallen
19141915." Keerzijde : De Godin der overwinning een
troep strijders ten oorlog voerende.
812 Plaquette door LALIQUE, voorstellende een moeder, die
in haar wijd uitgestrekte armen kinderen koesterend be
schermt. Onderschrift : Orphelinat des armes."
813 Medaillon door P. AUBE, voorstellende een gewond krijgs
man, die in knielende houding hulp en lafenis komt zoeken
bij een liefdezuster van het Roode Kruis. Onderschrift :
..Honneur au dvouement." Ter zijde op het schild 1914
en 1915. Keerzijde : Een naamplaatje omgeven door
lauweren met zwaard.
814 Medaillon, voorstellende een effen landschap waarboven de
zon opkomt, met een kanon met bemanning op den voor
grond. De manschappen houden zich bezig met het kanon
te laden en te stellen. Bovenaan 19141915." Onderaan :
Pointez."
815 Medaille door EMILE DROPSY. Twee Fransche soldaten
in aanvallende houding, geleid door de godin der Over
winning, die de Fransche vlag draagt voor hun voeten
een Duitsche helm. Randschrift : Le jour de gloire." Keer
zijde : Gezicht op de Kathedraal van Reims in vlamman.

104
810 Medaille door E. D(ROPSY). Buste van een Engel, met
rondom het hoofd een kroon. Op het gelaat ligt een vrien
delijke glimlach. Randschrift : ,,Sourire de Reims." Keer
zijde : Gezicht op de Kathedraal van Reims, in vlammen.
81 /

Vierkante plaquette door L. CHAVALLIAUD. De Duitsche


Keizer met dolk en toorts in de handen, in overhaaste
vlucht over lijken gaande, ziet met ontzetting achter zich
naar boven, waar in het luchtruim de Oorlogsgodin, ver
gezeld van den Engel des Vredes, zweeft. Op den achter
grond de Kathedraal van Reims in vlammen opgaande,
Onderschrift: 1914 1915 ,,Qu'est cela? C'est la nuit...."
Keerzijde : Boven Parijs gaat in vollen glans de zon op, in
welker stralen te midden der woordenLibert, Egalit,
Fraternit" de Dageraad verschijnt. Op den voorgrond
staal de Gallische Haan als overwinnaar de pooten hou
dende op den Duitschen Adelaar, die te midden van 'n
emblemata zieltogend ter aarde ligt. Onderschrift : ,,L'
Aurora.... Et que sera la fin ? V. Hugo."

Frankrijk.
1916.
818 Medaille door CH. PILLET, voorstellende de Fransche
Maagd, met de linkerhand het vaandel, waaraan esn eiken
tak is gehecht, vasthoudende, legt haar rechterhand op den
schouder van de Stedemaagd van Verdun, met harnas, helm
en mantel, die recht voor zich een zwaard in gestrekte
handen heeft. Op den achtergrond gezicht op de stad Ver
dun aan de Maas. Onderaan de wijd gevleugelde Duitsche
Adelaar, die in zijn klauwen een zwaard omkneld houdt in
dreigende houding tegenover de wapenschilden van Ver
dun en Frankrijk, door klimop vereenigd. Onderschrift :
,,Verdun on ne pass pas MCMXV1." Keerzijde : Op het
middenvlak tusschen twee lauwertakken de woorden : A
la gloire des hros de Verdun MCMXVI." Daarboven de
bustes van Gnral Ptain, Gnral Nivelle en Gnral De
Curierres de Castelnau. Onderaan zijn aangebracht het Oorlogskruis en het Legioen van Eer.
SI!) Medc'.illon door RVILLON. Buste van de Fransche Maagd,
met speer en zwaard gewapend. Randschrift : On ne pass
pas " Verdun." Keerzijde : Een Fransch krijgsman, die met
geveld geweer op den vijand instormt. Randschrift : ,,En
avant." ,,Jusqu' au bout."
(Zie afbeelding achterin, no. 819.)
820 Medaillon door VERNIER, voorstellende de Fransche
Maagd met helm en zwaard tot den krijg aanvurende.
Randschrift: ,,On ne pass pas." Keerzijde : Tusschen
twee palmtakken de ingang der vesting van Verdun. Bo
venaan Verdun." Onderschrift: 21 fvrier 1916."
821 Medaillon door VERNIER (opgedragen door de stad Ver
dun). Buste van de Fransche Maagd met helm en harnas,
in de hand het zwaard houdende. Randschrift : On ne
pass pas." Keerzijde : Gezicht op den ingang van de
Citadel, ter weerszijden een palmtak, bovenaan Verdun".
Onderaan : 21 fvrier 1916."
822 Medaillon door R., voorstellende een gevleugelde oorlogs
godin, het zwaard in de hand, met luider stem ten krijg
oproepende. Bovenschrift : On ne pass pas." Keerzijde :
Een stuk geschoten helm met oorlogskruis en palmtak,
waarvoor een band loopt met 't woord Verdun."

106
823 Medaillon door G. PRUD'HOMME. Buste van de Stede
maagd (Verdun) met helm omwonden met lauwertak Midden
over het medaillon Verdun 1916." Keerzijde : Onder een
door rozen omgeven cartouche het opschrift Aux glorieux
dfenseurs de Verdun."
824 Medaillon door A. PAUTOT, voorstellende de gevleugelde
Fransche Maagd met zwaard en lauwertak in de hand, de
krijgslieden ter overwinning aanvoerende. Op den achter
grond de citadel. Randschrift : Verdun 1916."
825 Medaillon, voorstellende de Gallische Haan in wakkere
houding, te midden van steenbrokken klimmende. Op den
achtergrond een rijzende zon met 't jaartal 1916. Rand
schrift : ,,Verdun Fleury Thiaumont."
826 Medaillon door BARGAS.De Fransche Maagd met opgericht
zwaard en gestrekten arm krijgers tot den strijd aanvuren
de. Randschrift : Journe de Paris, 14 juillet 1916." Keer
zijde : Het wapen der stad Parijs in lauwerkrans.
827 Medaillon voorstellende de buste van Miss Edith Cavell,
omgeven door lauwertakken. De achtergrond wordt ge
vormd door het Roode Kruis.
828 Klein medaillon, voorstellende de buste van Miss Edith
Cavell. Randschrift : ,,Victime des Barbares." De achter
grond wordt gevormd door de Engelsche vlag.
829 Medaillon, voorstellende de buste van Edith Cavell. de
achtergrond wordt gevormd door de Engelsche vlag. Rand
schrift: ,,Je suis heurneux de mourir pour ma patrie." Keer
zijde : Randschrift : ,,Bruxelles, 12 octobre 1915." Onder
het Roode Kruis 't woord ,,Remember." Onderaan een
palmtak,
830 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. Buste van Generaal
Joffre (met kepi). Op het met lauwerbladeren bewerkte
schild als randschrift : ,,A. Joffre des Catalans." Keerzijde :
Het wapenschild van Perpignan omgeven door lauweren
en eikenloof. Randschrift : ,,Journe Catalane 12 novembre
1916."
831 Medaillon door I. G. Buste van Gal. Gallieni (18491916).
Randschrift : Au dfenseur de Paris MDCCCCXVl."
Keerzijde : Op effen schild : J'ai refu le mandat de
dfendre Paris contre l' envahisseur ce mandat je le
remplirai jusqu au bout."
(Zie afbeelding achterin No. 831.)
832 Medaillon door AUGte. MAILLARD. Buste van Generaal
Gallini (en profil). Keerzijde : Paris 19141916."
Jusqu' au bout!" Met handteekening Gallini.

107

833 Medaillon (draagteeken) door G. PRUD'HOMME, voor


stellende twee kinderen staande bij het graf van hun vader,
die gevallen is op het veld van eer. Op den achtergrond
een graf in 't open veld. Op een kruis, dat op het graf is
geplaatst, hangt een kepi. Randschrift : Journe des
orphelins, 1916."
834 Medaillon, voorstellende een moeder, die een achtergelaten
wees liefderijk opneemt en koestert op haar schoot. Rand
schrift : Journe des Orphelins." Op het schild 1916.
835 Medaillon, voorstellende twee soldaten, die het Fransche
vaandel, op een bouwval geplant, verdedigen. Randschrift :
,,Pour notre patrie." Keerzijde : Een Beschermengel die
twee invaliden geleidt. Randschrift : ,,Pour nos invalides."
Onderaan 't jaartal ,,1916."
836 Medaillon, voorstellende een landschap in. Servi, op den
voorgrond een kloeke vrouwenfiguur, met 't zwaard in de
rechter en rustende met de linkerhand op het wapenschild
van Servi. Onderschrift : ,,Meum Jus." Randschrift :
Journe serbe." Verder op schild 1916.
837 Insigne, in den vorm van een oorlogskruis, door BARGAS,
voorstellende een troep krijgers in het vuur, door een trom
petter tot den strijd aangemoedigd. Op de zijkanten van
het kruis : ,,Journe du poilu 1915." Keerzijde : Onder
lauwerkrans La Marne 1914 Yser 1915 Verdun
La Somme 1916.
838 Plaquette door O. YENCESSE. Een Fransch krijgsgevan
gene zit in droef gepeins verzonken. Randschrift : Pour
nos prisonniers." Keerzijde : Een duif met een lauwertak
vliegende, waaronder het jaartal 1916.
839 Draagmedaille door C. B. P., voorstellende een haan
(Frankrijk), die victorie kraait, staande op het lijk van een
adelaar (Duitschland). Onderaan: 1916."
(Zie afbeelding achterin No. 839.)

Frankrijk.
1917,
840 Medailon, voorstellende de Stedemaagd van Parijs de
hand drukkende van een gewond soldaat. Randschrift :
Journe de Paris. 14 juillet 1917."
841 Medaillon (draagteeken), voorstellende de Stedenmaagd
van Parijs, die een in den oorlog gewond soldaat de hand
drukt. Randschrift : Journe de Paris 1917. 14 juillet."
84- Medaillon door A. MAYEUR. De staande Belgische Leeuw
het vaandel vasthoudende. Randschrift : Honneur aux
dlenseurs d'Arras." Keerzijde : De puinhoopen der Ka
thedraal van Atrecht. Randschrift : ,,Hortte aux Vandales."
Onderaan : 19141917."
843 Medaillon door GASTON LAVRILLIER.
Bustes van
Washington en Lafayette (en profil). Keerzijde : Op effen
schild : 4 juillet 1776, 14 juillet 1789 Journe de Paris
1917."
844 Medaillon, voorstellende de Britsche Leeuw, staande op
veroverden grond van Vimy, Roeux en Bullecourt. Rand
schrift : Britannia 1917."
845 Plaquette door T. S(ZIRMAI), voorstellende een Servi
sche vrouw, door haar kinderen vergezeld, op weg uit te
trekken naar het buitenland. Op den achtergrond een Ser
visch landschap door de ondergaande zon beschenen.
Keerzijde : Een Servisch landschap op den voorgrond zit
op een rotsblok aan den weg een jongen, die de hand uit
strekt voor een aalmoes. Boven op het schild : Oeuvre
pour sauver les enfants serbes MCMXV11."
84 Medaillon door Lr. SODION. Een gelauwerde vrouwen
figuur, de Fransche vlag vasthoudende, koestert en lief
koost een jeugdig meisje uit den Elzas, in haar schilder
achtige nationale kleederdracht. Randschrift tusschen
lauwerbladeren : 19141917." Keerzijde : In een rand
van eikenbladeren een Fransch krijgsman, die op een rots
in een bergachtig landschap op schildwacht staat, de Rijn
stroomt langs de bergen ; het landschap aan de overzijde
van den Rijn op den achtergrond. Randschrift : Le Rhin
francais."

109
847 Medaillon door Lr. SODION, voorsteilenae de Fransche
Maagd, die een meisje in de nationale kleederdracht van
den Elzas in hare armen koesterende in bescherming neemt.
Randschrift te midden van lauwerbladeren het jaartal
,,19161917". Keerzijde : De Rijn als grensrivier aan
dezen oever in een bergachtig landschap een Fransch sol
daat op schildwacht. In een rand van eikenloof als rand
schrift : Le Rhin francais."
848 Plaquette door G. PRUD'HOMME. Een krachtige naakte
mannengestalte met stalen helm op, heeft een wijd uitgestrekten adelaar, die hem aanvalt, stevig bij den vleugel
vast en staat gereed hem met een dolk doodelijk te treffan.
Jaartal MDCCCCXV1I. Keerzijde : Tusschen 6 wapen
schilden der voornaamste Belgische steden en een gezicht
in een bosch met een everzwijn op den voorgrond, het op
schrift : ,,Oeuvre du soldat ardennais."
(Zie afbeelding achterin No. 848.)
849 Medaillon door SZIRMAI, voorstellende een vrouw, die
met haar kinderen naar het buitenland vlucht. Keerzijde :
Het wapen van Servi, door zonnestralen belicht. Daar
boven : ,,Oeuvre pour sauver les enfants serbes 1917."

Frankrijk.
Diverse penningen.
850 Medaillon, voorstellende eenige gewapende Engelsche krij
gers, bij een kanon, die zich tot den aanval gereed maken.
Randschrift: Victorious Tommies."
851 Medaillon door S. GRUN, voorstellende het moment waar
op een Fransch aanvoerder aan eenige militairen, die zich
dapper hebben gekweten, een onderscheiding op de borst
steekt. Het vaandel met R. F. (Republique francjaise) wap
pert wijd uit voor den troep. Het oogenblik, dat de generaal
een der dapperen de traditioneele kus op de wang drukt.
Randschrift : ,,Honneur aux braves."
852 Medaille door E. DROPSY. Buste van een Fransch soldaat,
die met geveld geweer tot den aanval overgaat. Keerzijde :
Een barikade van prikkeldraad op den voorgrond ; in de
verte gezicht op een stad. Randschrift : On les aura."
853 Medaille door G. JORET, voorstellende een kijkje in een
af deeling van een munitiefabriek, waar een jeugdig werk
man bezig is aan de draaibank de onderdeelen van 't ge
weer te vervaardigen. Onderschrift : Aux poilus d'usine."
Het bovendeel der medaille stelt voor een afdeeling der
troepen met 't geweer schietende. Keerzijde : Boven de
ruimte voor een naamplaatje door lauweren omgeven, de
stralende Ster des Lichts. Randschrift : La Victoire par
le soldat par l'ouvrier."
854 Plaquette door J. P. LEGASTELOIS, voorstellende een
loopgraaf met voorposten, waarin het leger alsmede het
geschut in volle werking is ; boven in de lucht zweeft de
Fransche Maagd met vaandel met de hand wijzende in de
richting van den vijand. In 't luchtruim tal van vlieg
tuigen. Onderschrift : ,,A la gloire des armes du droit et
de la libert." Keerzijde : Boven een afgesloten ruimte,
welke als naamplaat dienst kan doen, in fiere houding de
Gallische Haan te midden van vaandels en vlaggen, die
door eikenloof en lauweren zijn vereenigd.
855 Plaquette naar HANSI, voorstellende een jeugdig gehar
nast ridder met zwaard en schild (waarop de Gallische
Haan), die moedig en vastberaden ten strijde trekt tegen
een draak met zeven koppen. Keerzijde : Een heuvelig
landschap in den Elzas, op den voorgrond het graf van een

111
gesneuveld krijger. Op het kruis hangt de pet van den
strijder. Voor het graf, waarop bloemen zijn neergelegd,
ligt geknield een boerinnetje uit de streek, te bidden.
(Zie afbeelding achterin No. 855.)
856 Medaillorl door G., voorstellende een Amerikaansch sol
daat, die met een speer een ter aarde geworpen gekroonde
Adelaar doorsteekt. Randschrift: ,,Glory to the United
States."
857 Klein vierkant medaillon door M. JAMPOLSKY. Buste
van Notre Dame du Platin. Randschrift : ,,N. D. du Platin
protectrice des aviateurs. Regarde Ia et prends ton vol."
Keerzijde : Gezicht op Le Platin met de kerk op den voor
grond. Bovenschrift : ,,Le Platin."
858 Medaille door HENRI DROPSY, voorstellende een loop
graaf, waarin een jeugdig krijger de wacht houdt, terwijl
een oudere krijgsmakker bezig is zijn geweer te her
stellen. Keerzijde : Op effen schild een ster.
859 Medaille door E. FRAISSE. Een Fransche maagd met de
vlag, leunt tegen een grafsteen, waarop gegrift staat :
.,Pro Patria," ziende naar de opkomende zon. Zij legt haar
linkerhand op den schouder van een vrouw, bij haar op
een mortier gezeten in een houding, welke bittere smart
verraadt. Keerzijde : Een heuvelachtig landschap, waar
opgerichte kruizen aanduiden de plaatsen, waar graven van
krijgslieden zijn. Op 'den voorgrond een kruis met helm,
waaraan een lauwerkrans is gehecht. In 't verschiet ver
laten huizen in puin. Onderaan de ruimte voor een naam
plaatje door lauwertakken omgeven.
8G0 Plaquette door G. PRUD'HOMME, voorstellende de buste
van een vrouw in nationale kleederdracht der Lotharingers.
Opschrift : Lorraine." Keerzijde : Een graftombe, ge
kroond door het wapenschild van Lotharingen, omgeven
door eikenloof en lauwertakken.
801 Plaquette door A. MORLON, waarvan het veld in drie
deelen is verdeeld, in 't midden zweeft de Engel der Over
winning met olijftak in de hand, daarneven vliegtuigen te
ener zijde boven een vredig landschap, ter andere zijde
boven de zee. Onderschrift : Navigation arienne. Keer
zijde : Eveneens in drie afdeelingen, waarvan het middel
ste een effen schild vertoont. Ter linkerzijde bestudeert een
jeugdig persoon de vlucht der vogelen en brengt hun be
wegingen met een teekenstift over op een stuk papier, dat
voor hem ligt. Onderschrift : Le Rve confoit", ter andere
zijde is een smidsgezel bezig de onderdeelen van den motor

112
te bewerken de bankwerker vervaardigt wat het menschelijke vernuft na lang nadenken heeft weten te volvoe
ren. Onderschrift : La Science ralise."
86'2 Medaillon door M., voorstellende een vrouw, die uit haar
kistje met sieraden een brief krijgt en deze in diep gepeins
met aandacht beschouwt. De brief is door een peet, aan zijn
grootmoeder geschreven. Randschrift : La Marraine."
Keerzijde : Een tafel waarop bij een helm een brief ligt,
waaraan rozen zijn toegevoegd. Randschrift : Filleul de
guerre."
863 Plaquette door O. YENCESSE, voorstellende een liefde
zuster, die een zwachtel afrolt om het hoofd van een ge
wond krijgsman. Op het schild de woorden Pour nos
blesss."
Plaquette (draagteeken), voorstellende een moeder, die in
haar wijd gestrekte armen zuigelingen en jeugdige achterge
bleven kinderen van krijgers, die in den strijd vielen, in
haar hoede neemt. Onderschrift : Orphelinat des armes."
865 Kleine medaille door HENRY DROPSY, voorstellende
liefdezusters, die bezig zijn een gewond soldaat in zijn
bed te verbinden. Keerzijde : Op effen schild het roode
Kruis.
860 Medaillon door BECKER (gelukaanbrenger voor aviateurs)
De profeet Elie vaart ten hemel op een zege-wagen door
vlammen omringd. Keerzijde : Een tweedekker zwevende
in het luchtruim. Daaronder : St. Elie protgez nous."
867 Plaquette door SCHWAB, een afbeelding gevende van de
Smart," voorgesteld door een vrouw in diepen rouw. Het
ruime zwarte kleed hangt in breede plooien af. In knielende
houding ligt zij bij een lijkkist, waarop bloemen worden
neergelegd.
868 Plaquette door L. LAMOUR DE DIEU, voorstellende de
runes van een verwoeste woning, waar te midden een vrouw
met haar kind ter aarde ligt neergehurkt ; het geheel geeft
een toonbeeld van verwoesting. Onderschrift : lei les
barbares sont passs." Keerzijde : Een bergachtig land
schap, van een landweg komt een verminkt krijgsman, die,
op een stok steunende, door een vrouw liefderijk wordt
geholpen en bijgestaan. Op den voorgrond een vluchtende
vrouw, zittende met haar kind op. een mijlpaal aan den weg.
De moeder die een bundel kleeren bij zich heeft, zit bitter
te schreien. Een Engel der vertroosting legt goedmoedig de
hand op den schouder van 't kind om hulp te bieden. On
derschrift : Hroisme Bont."
(Zie afbeelding achterin No. 868.)

113
869 Medaillon door A. AUGIS. Een Engelenkopje met de Ster
des Lichts in stralenkrans boven 't hoofd. Randschrift :
Givilisation." Keerzijde : De oorlogstoorts door lauwer
takken omgeven. Randschrift : Honnis soient les barbares."
870 Medaillon (vierkant) door LALIQUE, voorstellende een
Fransch krijgsman, die op een hoogte tegen een boom in
mistroostige stemming is nedergezetsn. Achter hem een
liefdezuster, die hem bemoedigende woorden toespreekt.
871 Plaquette door V. P. DAUTEL, voorstellende de buste
van een jonge vrouw, in deemoedige houding en met ge
sloten oogen. Onderschrift : Elgie." Keerzijde : Een
verwoest landschap met een stuk geschut op den voor
grond.
872 Medaillon door BRENNUS, in den vorm van een wapen
schild, door een zwaard, waarop staat Pro Patria" in
tween gescheiden. Ter weerszijden staat een vrouwenkop,
voorstellende de Fransche en de Belgische Maagd. Rand
schrift : ,,L'union latine."
873 Medaille door OVIDE YENCESSE, voorstellende op schild
met lelin gedekt de buste van Jeanne dArc. Randschrift :
,,Johanna d'Arc 14121431." Keerzijde : Jeanne d Are
ontvangt in knielende houding het wonder-zwaard uit de
kerk van de H. Catherine de Fierbois. Een beschermengel
op den achtergrond.
874 Medaille door YENCESSE. Op een veld
de buste van Jeanna d'Arc, in harnas,
14Z1431. Keerzijde : Jeanne dArc
lende houding het wonderdadig zwaard
kerk van Fierbois.

met lelin bezaaid


met de jaartallen
ontvangt in knie
der H. Catharine-

875 Plaquette door H. ALLONARD. Een liefdezuster, die een


' blind en gewond soldaat begeleidt. Op het veld links
links Virtus", rechts Caritas". Bovenaan het schild van
't Roode Kruis, tusschen Aux Dames de la Croix Rouge."
Onderaan een naamplaatje omgeven door eiken- en lauwer
takken. Keerzijde : Een zwevende Maagd, voorstellende
de Victorie" met palm- en olijftak, op den grond ligt uit
gestrekt een liefdezuster (Miss Cavell) op een bed van
rozen en palmen. Op den achtergrond een opgaande zon,
in haar stralen links een kerk, rechts fabrieken, die in
vlammen opgaan.
876 Medaille voorstellende een Servische vrouw, die met haar
kinderen gereed staat haar vaderland te verlaten. Op den
achtergrond een Servisch landschap met stralende zon.

114

877 Plaquette, voorstellende een verwoeste stad met een bran


dende Cathedraal op den achtergrond. Een soldaat neemt
een verlaten kind in bescherming, dat hij aan een vrouw
toevertrouwt, die het in haar kelderwoning een veilige ver
blijfplaats verschaft. Opschrift : ,,Oeuvre des orphelins des
P. T. 77'
878 Kleine medaille door EMILE DROPSY, voorstellende twee
Fransche soldaten, die tot den aanval overgaan, geleid door
de boven hen zwevende Engel der Overwinning, die de
Fransche vlag draagt. Voor hun voeten ligt een Duitsche
helm. Keerzijde : De Kathedraal van Rheims in brand.

Groot Brittanni.
879 Medaille met twee ovale medaillons, waarvan de bovenste
voorstelt de Kruiser Mainz'', welke getorpedeerd' is Bo
ven staat 28 Aug. 1914", onderaan ,,Mainz sinking". Op
de onderste medailion gezicht op de Blcher", eveneens
getorpedeerd. Bovenschrift 24 Jan. 1915", onderschrift
,,Blcher sinking." De medaillons worden geflankeerd
door twee kleinere met de Lion" en de Arethusa". Ter
zijde Engelsche vlaggen in welker afhangende linten de
namen der aanvoerders Beatty" en Tyrwhitt".
Keerzijde : Vice admiral Sir David Beatty commanding.
1914
1915
Heligoland Bight
Doggerbank
28 August.
24 January
H. M. Ships engage'd
Battle Cruisers
Lion (Flag)
Lion (Flag)
Queen Mary
Tiger
Princess Royal
Princess Royal
New Sealand
New Sealand (R. Flag)
Invacible (R. Flag)
Indomitable
Light Cruisers
Southampton Falmouth
Southampton Arethusa
Birmingham, Liverpool
Birmingham, Aurora
Nottingham, Arethusa
Nutlingham, Undaunted'
Lowestoft, Fearless
Lowestoft
Destroyers
33
35
Enemy ships destroyed
Light cruisers
Battle Cruisers
Mainz, Kln
Ariadne
Blcher
Destroyer V. 187
880 Medaillon, voorstellende een gezicht op het bombarde
ment van Scarborough. Onderschrift : Bombardment of
Scarborough. Keerzijde : Midden op 't schild een medail
lon met het stadswapen, waaromheen staat : A german
crime. Scarborough & non combatants bombarded by the
' German fleet. Dec. 16 1914 '
881 Medaillon door G. PRUD'HOMME, Borstbeeld van Miss,
Edith Cavell (en profi.). Keerzijde: Te midden van lau
werbladeren het Roode Kruis, waarop staat : Remember"
12 October 1915.
(Zie afbeelding achterin no. 881.)
882 Medaille, voorstellende de Union Jack", en de While
Enseign" met een drietand in het midden door een lint

116

saamgebonden, vanwaar afhangen een klein schild met de


woorden : 31 May 1916" en een anker. Randschrift :
,,To the glorious memory of those who feil that day."
Keerzijde in een krans van eikenloof : May 31 1916 the German Heet attacked off the coast of Jutland and
driven back into port with heavy loss Admiral Sir John
Jellicoe Commander in chief Vice admiral Sir David
Beatty commanding battle cruiser fleet."
88.! Medaille door HAROLD STABLER, voorstellende een
oorlogskruiser in volle actie op zee. Onderschrift : XXXI
May MDCCCCXVl. Keerzijde : Twee in elkander geslin
gerde lauwerkransen, waarin de namen staan van Jelli
coe ' en Beatty", verbonden door een anker. Op het ge
heel rust een kroon. Randschrift : The victory of Jutlandbank ausp-reg-soc-numismati-Cae."
884 Medaille door A. BERTRAM PEGRAM. De Engelsche
Leeuw in fiere houding staande op den Duitschen Ade
laar, die ter neder is geworpen. Randschrift : Victory of
Jutland Bank May 31 1916." Keerzijde : De gepersonificeerde Overwinning, d'ie op een dolfijn staande, pa.'m
takken in de armen houdt. Randschrift : The german high
sea fleet held against odds till routed by invincible might."
Op 't schild ter zijde van 't beeld : Admiral Jellicoe
ausp. reg MCMXVI Vice admiral Beatty Soc.-Num
praes A. E.
885 Medaille door HUGUENIN. Buste van George V King of
England in unform. Op 't schild staat 't jaartal 1914.
Keerzijde : Een lauwertak op effen schild.
888 Medaille voorstellende H. M. King Edward VII 1901
1910 (in uniform). Keerzijde: Een lauwertak op effen
schild.
887 Medaille door HUGUENIN. Buste van Field-Marshal Sir
John French. Keerzijde : De ontp/offing van een bom voor
een wapentrofee.
888 Medaille door HUGUENIN. Buste van Field-Marshal Sir
John French (in uniform). Keerzijde: Een ankier omgeven
door 'een lauwerkrans en een eikentak.
889 Medaille door HUGUENIN. Buste van Kitchener (in uni
form). Onderaan: Engelsche troepen, die ten sitrijde trek
ken. Op den achtergrond van het schild ter zij'de der buste
oorlogsschepen in volle zee. De keerzijde stelt voor een
zeeslag.
890 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. Busle van Lord Kit
chener, Field-Marshal. Keerzijde : De Britsche Maagd, met

117
schild en zwaard gewapend, staande naast de Engelsche
vlag. Verder de inscriptie : Thorough."
891 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. Buste van Lord
Kitchener Field-Marshal. Keerzijde : De Britsche Maagd,
met schild en zwaard, slaande naast de Engelsche vlag
Verder de inscriptie : ,,Thorough".
(Zie afbeelding achterin no. 891.)
892 Medaille door J. P. LEGASTELOIS. Buste van Lord
Kitchener, Field-Marshall. Keerzijde : De Britsche Maagd
met schild en zwaard, staande naast de Eiigel'sche vlag
Verder de inscriptie : Thorough".
893 Medaillon door J. L'HOMMEAU. Buste van Field-Marshal Lord Kitchener 18501916 (en'profil).

Itali.
894 Medaille door HUGUENIN. Buste van Koning Emanuel
va n I t a l i . O p d e n a c h t e r g r o n d v a n ' t schiOd, v l a g m e t a d e
laar. Ranijl'schrit : Per lunita". Keerzijde: Lauwerkrans
op effen schild.
895 Medaille door HUGUUENIN. Buste van Generale Cadorna. Onder de buste een aanvallende troep Italiaansch
voetvolk op den vijand instormende. Keerzijde : Het ge
kroonde Italiaansche wapenschild met adelaar en een paa:
gekruiste geweren op een veld van lauweren en eikenloof.
896 Medaille door PALOT TI, voorstellende de gevleugelde
Italiaansche Leeuw met kroon. de Leeuw van Sint
Marco. Randschrift : Per l'aria buona guardia. Onderaan :
P F- Keerzijde: Boven een observatiepost op het dak
van een woning tusschen een lauwerkrans de woorden :
Urbis tutamen fastigium imbelle anno 11915."
897 Medaille door A. SANTI. Hoog boven in de lucht een
vliegtuig. De standaard van St. Marco wapperende over
de koepeldaken van kerken. In het veld van 't schild de
woorden : Difesa antiaerea Venezia." Verder het jaartal
1915. Keerzijde : De leeuw van Sint Marco. Randschrift :
,,Per l'aria buona guardia."
898 Medaillon, voorstellende de kop der Ilaliaansche vrijheids
maagd luid roepende. Op den achtergrond tal van bajo
netten en een vaandel van een optrekkend leger. Keer
zijde : Op effen schild naast een lauwertak de woorden :
Fratelli d'Italia L'Italia s' desta."

Luxemburg.
899 Plaquette door M. en W. In medaillon de buste van Grossherzogin Maria Adelheid von Luxemburg. Bovenaan het
jaartal 1914."

Nederland.
900 Medaille van J. C. W(IENECKE). De gekroonde Nederlandsche leeuw, gewapend met schild en zwaard, in een
ruimte die door de golven bedreigd wordt. Randschrift :
Je Maintiendrai." Keerzijde : een palm en takken met
oranje-appelen, onderaan een schild waarop : Steunpenning 1914.'
901 Medaille voorstellende de geesel van den oorlog, gepersoni
fieerd in een furie, die op een vrouwen-figuur trapt en die
een andere vrouw met de knoet zal geeselen. Keerzijde :
Algemeen Steun-comit Amsterdam 1914." Rondom
en in het midden kleine medaillons voorstellende een zak
geld, fruit en graan.
902 Medaille voorstellende een Nederlandsch cavallerist te
paard. Keerzijde : De Nederlandsche Maagd met vaan
del en zwaard naast den brullenden Nederlandschen leeuw.
Opschrift: Ter herinnering aan de mobilisatie 1914."
903 Medaille voorstellende een Nederlandsche infanterist in ge
knielde houding, het geweer gereed houdende. Keerzijde :
De Nederlandsche Maagd met vaandel en zwaard, naast
den brullenden Nederlandschen leeuw. Opschrift: Ter
herinnering aan de mobilisatie 1914."
904 Medaille voorstellende een Nederlandschen artillerist die
tegen een der wielen van een kanon leunt. Keerzijde :
De Nederlandsche Maagd met vaandel en zwaard, naast
den brullenden Nederlandschen leeuw. Opschrift: Ter
herinnering aan de mobilisatie 1914."
905 Medaille, met betrekking tot de opname der Belgische
vluchtelingen in Nederland. Op den voorgrond de Neder
landsche maagd gekleed als Mars en gewapend met
zwaard en schild. Achter haar vluchtelingen die smeekend
tot haar opzien. Randschrift : Gastvrij Holland." Keer
zijde : Een naakte jonge man, voorstellende de geschiedenis,
die in een opengeslagen boek leest.
906 Medaille met het borstbeeld van een vredesengel, die de
handen gevouwen voor haar boezem houdt. Randschrift:
God Zij Met Ons" en de jaartallen 19141915." Keer
zijde : Een boer bij een ploeg, die met leede oogen een
huzaar naziet, welke zijn paard aan den teugel wegvoert.
Opschrift : Mobilisatie

120
907 Vierkante medaille. Een oranje-boom omgeven door vier
kanonnen. Vanuit de hoeken komen bliksemschichten. Daartusschen het opschrift : God Zij Met Ons." Keer
zijde : Onderaan een geweer en een sabel, in de hoeken een
bom, een schop en een hem. Opschrift: Ter herinnering
aan onze mobilisatie 191415."
908 Medaille geslagen ter herinnering aan het torpedeeren van
het Nederlandsche stoomschip Amstelstroom". Voorzijde :
Keizer Wilhelm als Lohengrin met de zwaan. De boot
achter de zwaan waarop de Keizer staat heeft den vorm
van het bovendek van een duikboot. Randschrift: De
.,Kaiser op 13 Feb. 1917 : Aan onze zijde is het recht en
de moraliteit. Om deze te laten triomfeeren moet elk blank
wapen ons welkom zijn." Keerzijde : Het stoomschip
Amstelstroom" in zinkenden toestand in zee. Op den
achtergrond eenige torpedojagers die schoten lossen.
Rond het schip reddingsbooten met drenkelingen, In zee
ook drenkelingen wien reddingsboeien vanuit de booten
worden toegeworpen. Onderschrift: Het stoomschip Am
stelstroom" op reis van Amsterdam naar Londen in den
nacht van 23 Maart 1917 door drie Duitsche torpedojagers
achterhaald, beschoten en getorpedeerd ; de zeelieden in
de reddingssloepen beschoten, gewond, gedood en aan hun
lot overgelaten."
909 Medaille, op een slagveld een gewapend krijger, voorstel
lende den oorlog, die door de vredesengel, welke een palm
tak draagt, wordt tegengehouden. Onderschrift : Pax."
Keerzijde : De afbeelding van het vredespaleis in den Haag
met randschrift : Salus Populorum."
910 Medaille ter herinnering aan de Eerste Ned. Jaarbeurs."
Een oud-Hollandsch koopvaardijschip met bolle zeilen,
waarop wapenschilden zijn afgebeeld. Keerzijde : Het wa
pen van Utrecht, met daaromheen de emblemata van den
handel. Daarneven 1917." Onderaan : Utrecht."

Oostenrijk.
1914.
911 Medaille door WEINBERGER. Buste van Franciscus Ferdinandus Archidux Austriae. Keerzijde : Een naakt lig
gende wanhopige man, omkronkeld door een slang, die
met geopenden muil, waarin de gifttand zichtbaar is, ver
woed op hem aanvalt. Randschrift : Austria erit in orbe
vitima. Serajen die 28-VI-MCMXIV."
9P2 Medaille door R. BACHMANN. De bustes van het Ko
ningspaar Aartshertog Frans Ferdinand en vorstin Sophie
van Hohenberg. Keerzijde : Onder hun wapenschilden,
vereenigd door lauwertakken : In Memoriam 28. Juni
1914"
913 Plaquette van HANS SCHWATHE, voorstellende de
bustes van den aartshertog Frans Ferdinand en zijn gemalin
Sophie von Hohenberg.
914 Plaquette, waarop en medaillon de bustes van Aartshertog
Frans Ferdinand van Oostenrijk en Vorstin Sophie von
Hohenberg (en profil).
915 Medaille door K. GOETZ. Buste van Keizer Frans Jozef I
(en profil). Randschrift : Ich habe alles gepruefd und erwogen 28. Juli 1914." Keerzijde : Een gevleugelde ade
laar met twee koppen. Randschrift : Mit ruhigem Gewissen betrete ich den Weg, den die Pflicht mir weist."
916 Medaille door R. MARSCHALL. Buste van Franz Joseph I
(en profil). Keerzijde: Op effen schild de woorden : Ich
habe alles gepriift und erwogen 1914."
917 Medaille door M. en W. Buste van Franc. Jos. I D. G.
Imp. Austr. Rex Boh. Gal. lil. etc. et Ap. Rex Hung.
Keerzijde : Het gekroonde Oostenrijksche wapen. Rand
schrift : Oesterreich-Ungarn, Deutschland, Tiirkei." Be
nevens als keten aaneengeschakeld schalmen waarop staat
Frankreich, England, Russland. Serbien, Belgien, Monteneg., Aegypten, Japan."
918 Plaquette van ALEX LEISEK. De Oostenrijksche en de
Duitsche maagd op een vesting-wal, vanwaar zij de Oos
tenrijksche troepen (op den voorgrond) en de Duitsche
(op den achtergrond) ten strijde oproepen. De Oostenrijk-

122
sche maagd steunt op een zwaard, dat het opschrift draagt :
Viribus Unitis," de Duitsche draagt een vaandel. Achter
de beide hoofdfiguren op den wal kanonnen en ander oor
logstuig. In de lucht een vliegmachine en een Zeppelin.
Geheel op den achtergrond oorlogsschepen. Het geheel
wordt omvat door een lijst met het bovenschrift 3. August
1914.
Geheel onderaan citaten uit redevoeringen van
keizer Wilhelm en Keizer Franz Joseph I in de respectie
velijke parlementen gehouden.
919 Medaille door HELLENE SCHOLZ. Buste van Feldmarschall Erzherzog Friedrich, Herzog von Teschen, dragende
het Gulden Vlies en het IJzeren Kruis. Keerzijde : Gezicht
op het kasteel van den hertog van Teschen. Daarboven :
..Soldaten! Ihr habt mir durch euren unvergleichlichen
Heldenmut die hhste militarische Wiirde erkampft," en
als onderschrift : Zum 8. Dezember 1914 Silbernes
Kreuz T eschen."
920 Medaillon door H. KAUTSGH. Buste- van Franciscus
Jos. 1 Imp. et Rex, waaronder een lauwertak met
19-21X11-14. Keerzijde : Een dame, vergezeld van een
jong meisje, deelt geld uit aan oude gedienden. Onder
schrift : ,,Militarttium necessitatibus."
921 Medaille door R. NEUBERBER. Buste van Franc. Jos I
(en profil). Keerzijde door A. HARTIG, voorstellende
een leger dat in slagorde op den vijand instormt, een drie
tal krijgslieden in hinderlaag op den grond liggende vuren
op den vijand. Boven de legerschare zweeft de Engel der
overwinning met lauwerkrans en palmtak. Onderschrift
1914."
922 Plaquette door MURANYI, voorstellende een groep krij
gers, die vast aaneengedrongen op den vijand instormen,
de adelaar met wijd gestrekte vleugels boven hen zwe
vende. Boven het jaar 1914.
923 Medaille door PROF. R. A. ZUTT, voorstellende den strijd
van Hercules met de Hydra, op het schild : ,,Opus Zutt
piet." Randschrift : Tusschen twee korenaren : A Kultura'
e'rt e's a haza'e'rt." Keerzijde : In enorme Arabische
cijfers het jaartal 1914" uit een korenschoof (kve)
steekt een degen rechtstandig met de punt naar boven.
Uit den grond rijzen stralen der rijzende hoop.
924 Medaillon door PROF. ZUTT, geslagen uit naam van de
Technische Academie te Buda-Pest. In sierrand de buste
van Jozef Nador. Keerzijde : De Hongaarsche kroon met
er onder het jaartal 1914. Randschrift: ,,Miiegyetemi

123
Hadikrhaz." Daarboven is door middel van twee kleine
kettinkjes gehecht een klein ovaal medaillon met 't Roode
Kruis op wit schild.
925 Medaillon door PROF. ZUTT, geslagen uit naam van de
Innen Kliniek te Buda-Pest. Midden op wit schild 't
Roode Kruis. Bovenaan : II Bel Klinika." Onderschrift :
19141915."
926 Medaillon door PROF. ZUTT, genaamd De Roode Duivel"
geslagen uit naam van het ondersteuningsfonds voor de
genen, die alles door den oorlog verloren hebben. In golfrand de Duivel te paard. Keerzijde : Het gekroonde wa
pen van Hongarije.
927 Medaillon door PROF. ZUTT. Hongaarsche Roode Kruis
medaille, geslagen voor degenen, die zich onderscheiden
hebben gedurende den oorlog. De Heilige Kroon boven 't
jaartal
1914."
Randschrift :
Hazafias
Aldozacke
szsegerc. ' Keerzijde : Het Roode Kruis in stralenkrans.
Randschrift : A. M. Szt. Kor. Orsz. Voros." Onderaan :
Egylete."
928 Ovaal medaillon door PROF. ZUTT, geslagen als Roode
Kruis medaille voor het Hospitaal der Kunstenaarsvereni
ging (Buda Pester Knstlerverein). Een naakte vrouwen
figuur, voorstellende de Kunst," in zittsnde houding op
een rond wit schild met Rood Kruis. Randschrift : Mucsar
noki 19-14 Hadi korhaza."
929 Ovaal medaillon, geslagen uit naam der Landes Kunstgewerbe Schule" te Buda-Pest. Boven kroon op wit rond
medaillon het Roode Kruis. Randschrift : Iparmiiveszeti.
Iskolai Hadikrhaz."
930 Achthoekig medaillon, met in 't midden Rood Kruis op
ovaal wit veld, geslagen uit naam van 't Hospitaal der
Meisjes-school te Buda-Pest. Onder het Roode Kruis 1914.
Randschrift : Bizottsac A.Sz. Fv. Learty Iskolak. Vrskereszt."
931 Ovaal draag-medaillon door PROF. ZUTT. Dit medaillon
werd voor verleende hulp uitgegeven door het Augustafonds. Het stelt voor een weenende vrouw te midden van
graven onderaan 't jaartal 1914. Keerzijde : Dulce et
decorum est pro patria mori."
932 Ovale medaille door PROF. ZUTT. Het hospitaal van de
Pers te Buda-Pest verleende deze medaille. Onder het
Roode Kruis als medaillon : ,,Ajto' Ottohonha Dikorhaza,"
waaronder een inktkoker, waarin een vederen pen staat
en 't jaartal 1914."

124
933 Ovale medaille door PROF. ZUTT, voorstellende het ge
kroonde wapenschild van Hongarije, waar omheen een lint
loopt waarop : Hadse gelyezo 1914." De keerzijde
wordt geheel ingenomen door het jaartal 1914" in reus
achtig groote Arabische cijfers.
934 Ovale medaille door PROF. ZUTT, voorstellende het ge
kroonde wapenschild van Hongarije, waar omheen een
lint loopt waarop Hadse Gelyezo 1915-1916." De
keerzijde wordt geheel ingenomen door het jaartal 1914"
in reusachtig groote Arabische cijfers.
935 Medaille door PROF. ZUTT. Het hospitaal Legrady te
Buda-Pest verleende deze medaille. Het Roode Kruis op
wit email grond in een driehoek met boven 't jaartal 1914"
en ter zijde eenige sier-figuren.

Oostenrijk Hongarije.
1915.
936 Medaille
K. u. K.
profil).
nat al

door 0. THIEDE. Buste van Hermann Gallagar


Generalmajor Generalstabchef der 1. Armee (en
Keerzijde : Gezicht op het landschap om WetliJanner bis April 1915."

937 Medaille door 0. THIEDE. Buste van General der Kavallerie Karl Freiherr von Pflanzer Baltin, Kommandant der
K. u. K. 7. Armee (en profil). Keerzijde : Gezicht op de stad
Czernowitz. Onderschrift : Czernowitz 17. Februar
1915."
938 Medaille door 0. THIEDE. Buste van Oberst Theodor
Ritter von Zeynek Generalstabschef der K. u. K. 7. Armee
(en profil). Keerzijde : Gezicht op de stad Czernowitz bij de
Pruth gelegen. Onderschrift : Czernowitz 17. Februar
1915."
939 Plaquette van J. WALACH, opgedragen aan Steinsberg
Infanterie No. 100 Oberst Latinik." Het onderschrift maakt
duidelijk, bij welke gelegenheid de qlaquette geslagen
werd: 2. Mai 1915. Durchbruch auf Pustkihhe bei
Gorlice." Verder ter linkerzijde het opschrift : Armee
Mackensen. VI. K. V. Arz" en ter rechterzijde 12 JTD.
Kestranek 23. JBRIG V. Metz." Op de plaquette ziet men
Oostenrijksche soldaten, die met de gevelde bajonet den
vijand tegemoet snellen. In de nabijheid een brandend dorp.
Verder op den achtergrond heuvels en bosschen. In de
lucht uiteenbarstende projectielen.
940 Medaille door K. G. Buste van Franz Joseph I Kaiser von
Oesterreich, Knig von Ungarn (en profil). Keerzijde :
Op effen schild : An meine Voelker. Der Koenig von
Italin erklaerte mir den Krieg, ein Treubruch, dessen
gleichen die Geschichte nicht kennt, wurde von dem Koenigreich ltalien an den beiden Verbuendeten begangen. Nach
einem Buendnis v. mehr als 30 jarigen Dauer, waehrend
dessen es seinen territorialen Besitz mehren und sich zu
ungeahnter Bluete entfalten konnte, verliess uns ltalien in
der Stunde der Gefahr und ging mit fliegenden Fahnen in
das Lager unserer Feinde ueber. 23. Mai 1915."
941 Medaille door K. CHODZINSKI. Buste van Edvardo Bhm
Ermolli gratiam referens leopolis. Keerzijde : Gezicht

126
op de stad Lemberg, waarboven de zon opgaat, daaronder
het slad.swapen te midden van lauwertakken. Randschrift :
Stat sua cuique dies Gloriae 22.-6-1915."
942 Medaille door HE1DA. Keizer Frans Jozef te paard ver
gezeld door een naakte vrouwenfiguur, die hem den krans
der overwinning overreikt. Randschrift: 18. Aug. 1915."
Keerzijde : Rotes Kreuz Kriegs HiUsburo Kriegsfiirsorge Amt 19141915."
943 Plaquette door F.LODER. Buste van Keizer Frans Jozef
tusschen twee lauwertakken (en profil). Keerzijde: In
reusachtige cijfers 't jaartal 1915", waaronder 3.4. Ok
tober" Buda-Pest."
944 Medaille door R. NEUBERGER. Buste van Keizer Frans
Jozef I (en profil). Daarneven Ferencz Jzsef." In den
emaillen rand een krans van lauweren met jaartallen
191415. Keerzijde : In eigen handschrift geschreven op
effen vlak Bizom npembeu s ugijuuk igazsagaban 1914
1915. Ferencz Jzsef."
(Zie afbeelding achterin No. 944.)
945 Medaille door A. HARTIG. Buste van Franc Jos. I (en
profil). Keerzijde : Op eKen schild de woorden : Viribus
Unitis 1914 1915."
946 Plaquette door F. STIASNY. Buste van Franciscus Jos. 1.
Onderaan op 't schild 't jaartal 1915.
947 Medaille door F. STIASNY. Buste van Franz Josef I (en
profil) met de jaartallen 19141915.
948 Medaille door MURANYI. Buste van Jzsef Fherceg (en
profil). Keerzijde : Een staande leeuw, die een slang ver
trapt, waarboven KarpatokDoberdo."
949 Medaille door R. NEUBERGER. Bustes van Frans Jozef I
en Wilhelm II (en profil). Randschrift: ,,Gott mit uns."
Keerzijde : In een breede krans van eikenloof, de kronen
der beide vorsten door een ster van boven belicht met het
randschrift : Viribus unitis" en er onder de jaartallen :
19141915."
950 Plaquette door J. TAUTENHAYN. In lauwerkrans als me
daillon de bustes van Frans Jozef I en Wilhelm II (en
profil). Onderschrift: Vereins - Reserve - Spital no. 9.
vom Roten Kreuz Wien 1914-1915.
951 Medaillon, voorstellende de buste van Keizer Wilhelm II

127
en Frans Jozef I (en profil). Keerzijde.' Een stormaanval
op het slagveld, een kanon den vijand bestrijkende op
den voorgrond.
952 Medaille door WEINBERGER. De bustes van Franc Jos I
Imp. et Rex Archidux Carol F. J. d'Este (en profil).
Keerzijde : De Oostenrijksche kroon in stralenglans met
randschrift : Austria erit in orbe ultima MCMXV."
953 Medaille door A. WEINBERGER. Archidux Carolus F. J.
d'Este, in uniform te paard. Keerzijde : Een ridder met
zwaard en schild, waarop het wapen van Duitschland staat
boven dat van Oostenrijk en Turkije. Randschrift : Viel
F eind viel Ehr' Gott mit uns MCMXV."
954 Medaille of Gedenktaler door B. H. M. Het ruiterbeeld
van Keizer Karl met onderschrift : Archidux Carolus.''
Keerzijde : Een staande Ridder met zwaard en voor hem
een schild met de wapens van Duitschland, Oos'tenrijk-Hongarije en Turkije. Randschrift : Viel F eind viel Ehr"
Gott mit uns MCMXV".
9.>.) Medaillon door A. WEINBERGER, voorstellende Archi
dux Carolus F. J. d'Este te paard. Keerzijde : Een rid
der met zwaard en schild, waarop het wapen van Duitsch
land, Oostenrijk en Turkije onder elkander. Randschrift :
Viel Feind viel Ehr' Gott mit uns 1915."
956 Medaille door A. HARTIG. Buste van Erzh. Karl Franz
Jozef (en profil). Keerzijde: Gezicht op het oorlogsschip
i.Tegetthof" in volle zee varende. Randschrift : Oesterr.
Flottenverein Kriegsfrsorge 19141915."
957 Medaille door 0. 1HIEDE. Buste van Generalmajor dr.
Karl Bardolff Generalstabschef der K. u. K. 2. Armee.
Keerzijde : Gezicht in de Karpathen op den voorgrond het
graf van een krijgsman. Bovenaan : Karpathen 1915."
958 Medaille of Gedenktaler door A. H. Buste van General
Graf v. Bothmer in uniform. Keerzijde : Een jeugdig strij
der met zwaard gewapend staat ernstig na te denken bij
een schild', dat hij vasthoudt, doch dat door pijlen is door
schoten. Randschrift Trutzig u. kiihn wehrst du dem
machtigen F einde Warfst ber die Strypa ihn siegreich
zurck. Verder het jaartal 1915.
959 Plaquette door G. HERRMANN. Buste van G. d. J. v.
Boroevic (en profil). Keerzijde : De Oostenrijksche Infan
terie in actie op een berg ; in de vallei aan den voet van
den berg, het gezicht op een stad. Hoog in de lucht een
vliegtuig, dat door granaten wordt beschoten. Onder-

128
schrift : Isonzo-Armee 1915" tusschen lauweren, ter weers
zijden de wapenschilden van Oostenrijk en Hongarije.
960 Plaquette door G. HERRMANN. Buste van G. d. J. v.
Boroevic (en profil). Keerzijde: De Oostenrijksche infan
terie in actie op een berg ; in de vallei aan den voet van
den berg gezicht op een stad. Hoog in de lucht een vlieg
tuig, dat door granaten wordt beschoten. Onderschrift :
Isonzo Armee 1915," tusschen de wapenschilden van
Oostenrijk en Hongarije door lauweren omringd.
901 Medaille door HELLENE SCHOLZ. Buste van GeneralOberst Erzherzog Eugen (en profil). Keerzijde : Een schild
wacht staande bij een nauwe bergpas te midden van hooge
bergen. Onderaan 't jaartal ,,1915."
902 Plaquette door A. WEINBERGER. Buste van Feldmarschall Erzh. Friedrich (en profil). Keerzijde : Op voetstuk
staat een geharnast ridder met zwaard, zijn hand latende
rusten op een groot schild, waarop onder elkander zijn
aangebracht de wapenschilden van Duitschland, Oostenrijk
en Turkije. Randschrift : Viel Feind viel Ehr" en ,,Gott
mit uns MCMXV."
903 Medaille door A. HARTIG (Hauptquartier 1915). Buste van
Feldmarschall Erzh. Friedrich (en profil). Keerzijde :
Pallas Athene een lauwerkrans hechtende aan een graf
monument waarop gegrift staat : Erh. Karl 179697
179918051809. Erzh. Albrecht 18491866. Erzh. Frie
drich 19141915."
Randschrift :
Dem Oberkommandanten unserer siegreichen Armeen."
904 Plaquette door WEINBERGER. Buste van Frartz Freiherr
Conrad von Htzendorf, K. u. K. General der Inf. Chef d.
Generalstabes (en profil). Keerzijde : Op voetstuk staat
een geharnast ridder met zwaard, rustende op een groot
schild, waarop onder elkander staan de wapenschilden van
Duitschland, Oostenrijk en Hongarije. Ter zijde staat :
Got mit uns MCMXV" en ,,Viel Feind viel Ehr."
905 Medaillon door WEINBERGER. Buste van Franz Freiherr
Conrad von Htzendorf. Onderschrift : K. u. K. General
der Inf. Chef d. Generalstabes. Keerzijde : Een ridder met
zwaard en schild, waarop het wapen van Duitschland bo
ven dat van Oostenrijk en Turkije. Randschrift : Viel
Feind viel Ehr" en Gott mit uns MCMXV."
906 Medaille door WEINBERGER. Buste van Fr. Freiherr
Conrad v. Htzendorf, K. u. K. Gen. d. I. Chef d. Gen.
Stabes (en profil). Keerzijde : Een ridder met zwaard en

129

schild waarop het wapen van Duitschland, Oostenrijk en


Turkije. Randschrift: Viel Feind viel Ehr" en ,,Gott mit
uns 1915."
IK>7 Medaillon door WEINBERGER. Buste van Franz Freiherr
Conrad ven Htzendorf. Onderschrift : K. u. K. General
der Inf. Chef d. Generalstabes. Keerzijde : Een ridder met
zwaard en schild, waarop het wapen van Duitschland bo
ven dat van Oostenrijk en Turkije. Randschrift: Viel
Feind viel Ehr" en Gott mit uns MCMXV."
908 Medaille of Gedenktaler door A. H. Buste van General
Stabchef Conrad v. Htzendorf (en profil) in uniform.
Keerzijde : Het gevest van een reuzenzwaard overdekt door
het Oostenr wapenschild door een lauwerkrans omgeven
met de jaartallen 19141915. Randschrift: Fest vertrauend auf den Schliesslchen Sieg."
9(39 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van General
Oberst v. Htzendorf, in uniform. Keerzijde : Het wapen
schild van Oostenrijk met randschrift Oesterreich, Ungarn,
Deutschland, Trkei' en in een keten vereenigdl ,,Frankreich, England. Russland, Serbien, Belgien Montenegro,
Italien, Japan" verder de jaartallen 19141915.
970 Plaquette door KORSCHANN. Buste van Feldzeugmeister
Karl Kuk, Festungscommandant v. Krakau 19141915 (en
profil).
971 Medaille door R. BACHMANN. Buste van v. Pflanzer
Baltin. Keerzijde : Het wapen der stad Czernowitz,"
waarboven 1915."
972 Plaquette door BERAN LAJGS. Buste van den Minister
Tisza (in ambtskostuum). Keerzijde : Gezicht op de stad
Praag, waar een krijgsman den laatsten handdruk wisselt
tot afscheid van zijn vrouw en twee kinderen. Bovenaan :
Maros Vasarhely 19141915."
973 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Grf
Tisza Istvan Magyar Kiv. Miniszterelnk 1915. Keerzijde:
Het wapen van Oostenrijk-Hongarije en met randschrift
Oesterreich-Ungarn, Deutschland, Trkei." In een keten
vereenigd : Frankreich, England, Russland, Serbien, Bel
gien, Montenegro, Italien, Japan".
974 Medaille, voorstellende de Oostenrijksche Maagd met
schild, het zwaard in de hand om moedig aan te vallen.
Achter haar verscholen een sluipmoordenaar met den dolk
in de hand. Nevenschrift : Austria et Italia 1915."

130
Keerzijde : De dubbele Adelaar met kroon in welks vleu
gelen een zestal wapenschilden.
97o Plaquette door M. en W., voorstellende een vaandeldrager,
die de met geweer aanstormende troep op het slagveld
voorgaat. Onderschrift : Honvd Roham Honvd
Sturm 19141915."
97,i

Medaille door S(CHMIDT) K(ESTNER), voorstellende


een Oostenrijksch soldaat, die een beladen paard aan den
teugel^ bergopwaarts leidt. Randschrift : Deutsches Alpen
corps." Keerzijde : Oostenrijksche krijgers, die van uit de
hoogte op het bergplateau naar omlaag schieten en hand
granaten werpen. Midden in 't schild Tirol 1915."

9/7 Medaille door GUST GURSCHNER, voorstellende achter


het wapenschild der stad Wee'nen met 't jaartal 1914,
staan twee jonge vrouwen, een brood biedende aan een in
rouw gedompelde vrouw, zittende met een kind op haar
schoot, de andere personificatie der stad houdt een
zwaard en een lauwerkrans vast, hare linkerhand leggende
op den schouder van een rustend krijgsman die in den
oorlog gewond is. Onderschrift : Wien wahrend des
Weltkrieges." Keerzijde : Onder de jaartallen 1914
1915' in een breeden lauwerkrans: Die Wiener Herzen
schlagen fr die Bedrftigen sorgen fiir die Verwaisten
u. lindern d. Los d. Invaliden. Herausgegeben v. SchwarzGelben-Kreuz u. d. Invaliden Fond."
978 Plaquette door M. en W., voorstellende een stormaanval
der cavallerie op het slagveld. Onderschrift : Huszar
Roham Hussaren-Attacke 19141915."
979 Plaquette door PATZO, voorstellende een geharnast ridder
met zwaard in krijgshouding. Voor hem op het veld : In
Ireue Fest 1915." Keerzijde : -Onder het wapen der stad
Bourg : Korneuburgs Kriegern zu Ehr und Gedachtnis
deren Witwen und Waisen zur Wohlfahrt."
980 Medaille door DROBIL, voorstellende een Oostenrijksch
krijger te velde, het vaandel plantende in 't heetst van
het gevecht te midden van gesneuvelden. Nevenschrift :
Przemysl.
Keerzijde : Rotes Kreuz Kriegshilfsburo
Kriegsfrsorge amt 19141915."
981 Medaille, voorstellende Neptunus met den drietand gewa
pend, met op den achtergrond twee adelaars. Keerzijde :
..Rotes Kreuz Kriegshilfsburo Kriegsfiirsorgeambt 19141915."

Oostenrijk Hongarije.
1916.
982 Medaille of Gedenktaler, voorstellende de buste van Ge
neral Oberst von Kvess (en profil) in uniform. Keerzijde :
Gezicht op Lovcen. Randschrift ,,Erstrmung des Lovcen
10. Jan. 1916."
983 Medaille door 0. THIEDE. Buste van General Oberst
Hermann Kvess von Kveshaza, Komdt. der 3. Armee.
Keerzijde : Gezicht op Lovcen 11. Janner 1916."
98^ Medaille door E. GREIER. Buste van Der Siegreiche
General von Kvess (en profil). Keerzijde : Oostenrijksche
soldaten, die Lovcen met stormloop aanvallen. Rand
schrift : Erstiirmung des Lovcen den 11. Januar 1916."
985 Plaquette door SEIFERT, geslagen ter gedachtenis aan het
100-jarig bestaan van 't Keizer-jagers-korps. In t' midden
veld staat onder de busten van Franz I en Franz Jozef I
Hundert Jahre Kaiser-Jaeger 1816-1916 16. Janner."
ter weerszijden staat de afbeelding van een Keizer-jager
in de kleeding van 1816 en een van 1916, die beiden hulde
brengen aan de stichters.
986 Medaille door O. THIEDE. Buste van Oberst Alfred
Freiherr von Waldstatten, Generalstabschef der XX Korps
(en profil). Keerzijde : Gezicht op de bergvlakte van
Folgaria. Onderschrift : ,,Plateau von Folgaria Mai 1916."
987 Medaille door H. KAUTSCH. Buste van Carolus Imp. et
Rex (en profil). Het zwaard, waaraan door een lint een
IJzeren Kruis is bevestigd, te midden van lauwer- en eiken
bladeren. Randschrift : ,,Folgaria XV Mai MCMXVI."
988 Plaquette door JOSEF TAUTENHAYN, voorstellende de
buste van Henricus XLI Princ Ruthenensis vitam
dedit pro patria. Onderschrift : XXIX Nov. MCMXVI.
Keerzijde : Een gekroond wapenschild. Randschrift :
tlDulce et decorum est pro patria mori."
(Zie afbeelding achterin 988).
989 Medaille door A. HARTIG. Buste van Franciscus Josephus I 18301916f (en profil). Keerzijde : Gezicht op het
paleis te Schnbrunn. Op den voorgrond een treurende
vrouwenfiguur over bloemen gaande. Randschrift : Vale
senex imperator 21. Nov. 1916."

132
990 Medaille door WEINBERGER. De Keizer op zijn dood
sponde uitgestrekt daarnaast de nieuwe Keizer Karl I,
staande bij een tafel waarop de kronen van Oostenrijk en
Hongarije zijn geplaatst. Randschrift : Franciscu's Josephus
I. I. R.f 21.-11-MCMXVI Carolus I R. in memoria
acterna - erit justus. Keerzijde : Twee bustes van jeugdige
gekroonde vrouwen, voorstellende Oostenrijk en Hongarije,
daaronder het wapen van Oostenrijk. Randschrift : Austria
erit in orbe ultima moriamur pro rege nostro."
991 Medaille door M. en W. Buste van Kaiser Franz Joseph I.
Keerzijde : Ter zijde van een palmtak door lauweren om
geven : ,,f 21. Nov. 1916 nach 68. jahriger segensreicher
Regierung betrauert von seinem treuen Volke."
'

Medaille door K. GOETZ. Buste van Franz Joseph 1 Kaiser


v. Oesterreich, Koenig v. Ungarn (en profil). Keerzijde :
De Adelaar met twee koppen met de klauwen een aardbol
vasthoudende, waarop een kruisbeeld staat. Randschrift :
,,XXI November f MCMXVI. In het veld het jaartal
MDCCCXXX."
Buste van Franz
Jos. I Kaiser v. Oesterreich Apost: Knig v. Ungarn geb.
18 Aug. 1830, in uniform (en profil). Keerzijde: Een treu

99!] Medaille of Gedenktaler door KNIG.

rende gevleugelde maagd legt, op de sarcophaag van den


vorst, waarboven een kroon, bloemen neer. Onderschrift
21. Nov. 1916".
994 Plaquette door H. KAUTSCH. In lauwerkrans als medail
lon de buste van Keizer Karei I. Onderschrift : ,,Carolus
Imp. et Rex." Keerzijde : De Oostenrijksche Maagd met
gelauwerd zwaard in de hand, legt de andere hand op de
kroonsieraden. Op den achtergrond de rijzende zon. Op
het voetstuk de woorden Carolus primus Austria impe
rium suscipit Die XXI Novembris MCMXVI.
995 Medaille of Gedenktaler door F. K(NIG). Buste van
Karl I Kaiser v. Oesterr. & Knig v. Ungarn, in uniform.
,,Krnung am 30. Dez. 1916." Keerzijde : De wapenschilden
van Oostenrijk-Hongarije met inscriptie indivisibiliter ag
inseparabiliter." Randschrift Regierungsantritt 22. Novem
ber 1916".
990 Plaquette door A. HOFFMANN. Overhoeks op het vier
kant geplaatst de buste van Conrad von Htzendorf (en
profil) met den datum 25-11-1916."
997 Plaquette door H. KAUTSCH, voorstellende de begrafenis

133
van Keizer Frans Jozef I. Keizer Karei I, vergezeld van
Keizerin Zita, in zwaren rouw, tusschen wie de jeugdige
Aartshertog Otto gaat, volgen de lijkkoets, welke de kerk
van den H. Etienne voorbijgaat. Keerzijde : In den linker
bovenhoek een medaillon met de buste van Keizer Frans
Jozef I, door een lauwerkrans omgeven. Daaronder is een
palmtak aangebracht waarvan een rouwsluier afhangt,
welke zich spreidt over de keizerlijke en koninklijke kroon
op een tafel gelegen. Ter rechterzijde is de volgende
inscriptie aangebracht : In memoriam imperatoris Francisci Josephi I ad sepulcra patrum translati pie de derumcaes, reg. magistratus damnis belli curandis providens et
societas cruce nigra giluaque ornata XXX-XI-MCMXVI."
998 Ovale plaquette, voorstellende de plechtige eedsaflegging
van Keizer Karl I, in handen der hooge geestelijkheid. On
derschrift : 1916 Dezember 30."
.1.1.1 Medaille door H. KAUTSCH. In gekleurden porceleinen
bloemrand het medaillon voorstellende de buste van
Karoly. Onderaan in den rand 't jaartal 1917. Keerzijde :
Gezicht op de stad Wesnen waarachter de zon opgaat.
Op den voorgrond de Keizerlijke Kroon met kruis, zwaard
en kroonsieraden in palmtakken. Het geheel is weder in
porceleinen bloemrand gevat. Randschrift : 1916 De
zember 30.
1000 Medaille door K. G. Buste van Keizer Frans Jozef I (sn
profil.) Keerzijde : Een soepterrine, waaruit dampen op
stijgen. Randschrift : Opfertag 1916."
1001 Medaille door P. PLACHT. Buste van Frans Jozef I [en
profil). Randschrift : S. M. S. Radetzky 1914 Weltkrieg
1916." Keerzijde door J. PRINZ : Een volledig uitge
rust oorlogsschip langs bergachtigen oever varende.
1002 Plaquette door H. KAUTSCH. In medaillon-vorm buste
van Franciscus Jos. I lmp. et Rex (en profil), daaronder
een lauwerkrans met de jaartallen 19141916. Keerzijde :
Een jonge dame van een meisje vergezeld, geeft geld
stukken aan armen en invalide krijgers. Onderschrift :
,,Militantium Neces sitatibus."
1003 Klein medaillon door B. H. M. Buste van Franz Jozef I (en
profil). Keerzijde: De gekroonde wapenschilden van
Duitschland en Oostenrijk-Hongarije. Randschrift: Zu
stetem Gedenken an das Vlkerringen 1914-16."
1004 Klein gouden draag-medaillon.

In gekleurden emaillen

134
sterrenrand met kroon in stralenkrans. Keerzijde : IV Ka
roly Kir Koronazsa om lkre.
1005 Plaquette door H. KAUTSCH, voorstellende te midden
van een lauwerkrans de buste van Carolus, Imp. et Rex
(en profil],
1006 Ovale plaquette, voorstellende Keizer Karei I in mantel
met geheven zwaard te paard, de eed voor het leger af
leggende. Onderschrift: IV Karoly."
1007 Medaille door R. MARSCHALL, voorstellende de buste
van Ehg. Carl Franz Joseph (en profil).
1008 Medaille door E. GREIER. Buste van Erzherzog Karl
Franz Joseph vort Oesterreich-Este (in uniform) met kol
bak. Keerzijde : Een geharnast en gewapend krijgsman.
Op de borstplaat van 't harnas het Oostenrijksch-Hongaarsch wapenschild. Op den achtergrond : links de in zee
ondergaande zon, rechts een vesting. Randschrift : Stark
im Kampf gtig im Frieden."
1009 Medaille of Gedenktaler door E. GREIER. Buste van
Erzherzog Karl Franz Joseph von Oesterreich. Keerzijde :
Een Ridder met zwaard en mantel, in volle wapenrusting.
Randschrift ,,Stark im Kampf" gtig im Frieden".
1010 Medaille door R. BACHMANN. Buste van Erzh. Josef (in
uniform). Keerzijde : De Russische Beer, iden kop door een
strijdbijl doorkliefd.
101 1 Plaquette door H. KAUTSCH, voorstellende op medaillon
Aartshertog Karl (en profil). Naast het medaillon de af
beelding van een krijgsknecht te eener en een ridder ter
andere zijde. Onderschrift tusschen diverse wapenschilden
door lauweren gedekt :
Heeres-Front Erzherzog Carl
1916."
1012 Medaille door B. H. M. Bustes van Keizer Karei en Kei
zerin Zita. Randschrift : Iv Karoly Magyarorszag apostoli
kiralya s Zita. Kiralyn Megkoronazasa emblkre 1916 Deczember 30." Keerzijde : Binnen een lauwerkrans
Isten aldd meg a magyart !"
1013 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Erz
herzog Karl Franz Joseph (in uniform). Keerzijde : De ge
kroonde wapenschilden van Oostenrijk en Hongarije ge
lauwerd. Randschrift Weltkrieg 191416". Vilaghaboru
191416".

135
1014 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Karl I,
Kaiser von Oesterreich Koenig von Ungarn, in uniform,
Keerzijde : De wapenschilden van beide rijken door kronen
gedekt, door lauweren en linten vereenigd, waarop staat
indivisibiliter - inseparabiliter". Randschrift Weltkrieg
191416". Vilaghaboru 19141916".
"1015 Medaille door M. en W. Buste van Karl I, Kaiser von
Oesterreich Koenig von Ungarn. Keerzijde : De gekroonde
wapenschilden van Oostenrijk, Hongarije en HabsburgLotharingen te midden van lauweren. Op een lint : ,,Indi
visibiliter ac Inseparabiliter." Randschrift : Weltkrieg
19141916 Vilaghaboru 19141916."
1016 Penning (achthpekig) door SZASZY. Buste van Keizer
Karei I in Kroon-ornaat. Voor de buste 't jaartal 1916."
Keerzijde : Buste van de Keizerin met kroon en bruids
sluier. Voor de buste 't jaartal 1916."
1017 Penning (achthoekig) door SZASZY. Buste van Keizer
Karei I in kroon-ornaat voor de buste 't jaartal 1916."
Keerzijde : Buste van de Keizerin met kroon en bruids
sluier. Voor de buste 't jaartal 1916."
1018 Medaille door A. HARTIG. Buste van Erzh. Marie
Therese (en profil), gekleed als liefdezuster (zuster
Michaela). Keerzijde: Zuster Michaela, knielende bij een
gewond officier, op een veldbed uitgestrekt. Randschrift :
Selig sind die Barmherzigen Matth. 5 : 7." Onderaan :
Schwester Michaela K. F. A. 1916."
1010 Medaillon door A. HARTIG. Buste van Isabella Archiducissa (en profil). Keerzijde : Een gevleugelde genius de
rechterhand latende rusten op het zwaard. Aan zijn voeten
een helm en een hoorn van overvloed. Randschrift : Longi
debemus medicazi vulnera belli." Onderaan : 19141916."
1020 Medaille of Gedenktaler door LAUER, K. u. K. GeneralOberst von Bhm-Ermolli, in uniform. Keerzijde: Een
krijgsman in volle wapenrusting het zwaard houdende, met
links het Stadswapen van Lemberg, rechts Dem Befreier
und Beschtzer von Lemberg 1916".
1021 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van v.
Bhm Ermolli, Gen. d. Kavallerie, in uniform. Keerzijde :
Een woeste aanval van huzaren op het slagveld. Rand
schrift 1914-1916," Huszar Roham Husaren-Attacke."
10'2'2 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Feldmarsch. Leutn. von Boroevic, in uniform. Keerzijde : de wa-

136

penschilden van Oostenrijk en Hongarije gedekt door


lauweren en linten waarop de woorden indivi sibiliter"
en inseparabiliter". Randschrift : Weltkrieg 191416"
en Vilaghaboru 191416".
1023 Medaille of Gedenktaler door F. K(NIG). Buste van
General Oberst Vikt. von Dankl (en profil). Keerzijde :
Een mortier van 30,5 c.M. in werking. Onderschrift 1914-16
Treue wacht im Sden."
1024 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste Se. K. u. K.
Hoheit Erzherzog Eugen". Keerzijde : Krijgslieden die van
uit de rotsen op den vijand vuren, steanen en bommen
werpen. Randschrift ,,Im Kampfe gegen den Verrater
1talin. 19151916."
1025

Medaille of Gedenktaler door F. K(NIG). Buste van


K. u. K. Feldmarschall Erzherzog Friedrich v. Oesterreich
(en profil) in uniform. Keerzijde : De wapenschilden van
Oostenrijk-Hongarije, door leeuw en engel bewaakt. Rand
schrift ,,Im vereinten wirken aller liegt die Kraft". Tusschen gelauwerde wapenen als onderschrift Weltkrieg
19141916".

1026 Medaille, voorstellende de buste van M. von Horthy Kom.


S. M. S. Novara (en profil). Onder de buste een dolfijn.
Keerzijde : Het linieschip Novara" in zee in volle actie.
Randschrift : Ano D MCMXVI."
1027 Medaille door A. H. Buste van General Oberst v. Kvess
(en profil). Keerzijde : Twee verwoed strijdende draken,
waartusschen een zwaard. Randschrift : ,,Niederweriung
Serbiens u. Montenegros." Onderaan de jaartallen 1914
1916.
1028 Medaille of Gedenktaler door A. H. Buste van General
Oberst v. Koevess, in uniform (en profil). Keerzijde : Een
hydra met twee koppen door een zwaard, waarop het
woord' Habsburg", doodelijk getroffen. Randschrift Nie
derweriung Serbiens u. Montenegros." Onderschrift 1914
1916.
1029 Medaille door A. HARTIG. Buste van K. u. K. Kriegsminister Gen. Oberst Frhr v. Krobatin (en profil). Keerzijde :
Het in stelling brengen van een mortier van 38,5 c.M. in
een bergachtig landschap. Onderschrift : 19141916."
1030 Medaille of Gedenktaler door F. K(NIG). Buste van
K. u. K. General Oberst von Pflanzer Baltin, in uniform.
Keerzijde : De generaal staande achter een rotsblok waar
op het wapenschild van Oostenrijk-Hongarije staat, waar-

137

voor een vluchtende draak. Daarboven Am Dniestr


191416".
1031 Medaille of Gedenktaler van M. & W. Buste van von
Pllanzer Baltin (in uniform). Keerzijde : Een deel van den
aardbol, waarop een Duitscher, een Oostenrijker, een Bul
gaar en een Turk met 't geweer op den vijand inslaande.
Onderschrift gegen eine Welt von Feinden 19141916."
1032 Plaquette door F. STIASNY, voorstellende een Oostenrijksch krijgsman in volle wapenrusting. Op den achter
grond komt achter de bergen het Oostenrijksch wapen als
een luchtspiegeling te voorschijn. Onderaan het jaartal :
1916."
1033 Plaquette, voorstellende een viertal krijgers met geveld ge
weer nevens elkander zijnde een Duitsch, een Oosten
rijksch, een Turksch en een Bulgaarsch krijgsman. Boven
het viertal wordt door twee Engelen de kroon gehouden
boven het vereenigd wapenschild der vier mogendheden.
Onderaan de woorden : ,in memoriam 19141916" te
midden der wapenschilden van Duitschland, Oostenrijk,
Turkije en Bulgarije.
4034 Plaquette, voorstellende het wapen der Oostenrijksche
Vlootvereeniging. Keerzijde : Oesterreich Flotten Verein
Ortsgruppe Ostrau Karwiner Revier. Weltkrieg 1914
1916."
1035 Medaille door F. MAZURA. Voor een graf, waarop een
Duitsche helm ligt naast een Oostenrijksche pet, houdt een
ruiter stil, die eerbiedig het hoofd ontbloot. Randschrift :
..Fr die Grabstatten der Gefallenen Helden von Limanowa,
Tarnow, Gorlice. 19151916."
1036 Plaquette, voorstellende het dragen onder een afhangend
rouwkleed van een in den strijd gevallen krijger door een
viertal makkers, terwijl vier jongelingen met bazuinen
vooruit gaan. Randschrift : Mortuus pro patria, non
frustra vixit." Vooraan : Hoe opus dominae dorae fayer
maxima
cum
reverentia
dedico
Julius
Murany
MDCCCCXV1."
1037 Plaquette, voorstellende een stormaanval der infanterie
onder bevel van een officier, met de jaartallen 1914-16"
in den linker bovenhoek. Onderschrift : Feldzug gegen
Frankreich. Russland, England, Japan u.s.w."
1038 Medaille door ESSO, voorstellende de buste van de Be
schermheilige van Hongarije. Keerzijde : In een kruis het
wapen van Hongarije waarboven de ijzeren kroon. Rand
schrift : Patrona Hungariae Ora pro nobis 1916."

Oostenrijk Hongarije.
1917.
1039 Plaquette door H. KAUTSCH. Overhoeks op de plaquette
geplaatst de buste van Franciscus Josephus Otto. Onder
schrift : Natus Die XX Nou. MDCCCCXII." Keerzijde :
Het gekroonde wapenschild van Habsburg-Lotharingen te
midden van lauwertakken. Randschrift : Flagrante terra
rum orbe 19141916."
1040 Medaille door H. KAUTSCH. Buste van Franciscus Jos.
Otto (1917) (en profil). Keerzijde: In breede bloemkrans
het gekroonde wapen omgeven door lauwertakken met 't
randschrift : ,,Bellatorum indigentis."
1041 Medaille, voorstellende de buste van Bar Hazia Samu
Magyar Kiralyi Honvdelmi Minister. 19141917."
1042 Plaquette door L. HUJER. Buste van Oberst Reichsfrh. v.
Lempruch. Verteidigung der Front. Stilfserjoch. Ortler
Cevedale (en profil). Keerzijde : Op een schild, dat door
een gevleugelden Adelaar wordt gekroond ,de woorden :
Geister Krystall Tuke Spitze. Hinterer Madatsch
Schneeglocke Trafoier Eiswand Eiskgele Ortler
Suldenspitze. 19161917."
1043 Medaille door A. HARTIG. Buste van General-adjutant
und Chef der Militarkanzlei G. D. J. Frh. v. Marterer.
Keerzijde : Op effen schild de jaartallen ,,19141917
K. F. A."
1044 Medaille door O. THIEDE. Buste van Oberst Rudolf Paiwlowsky, Generalstabchef des XXV. Korps (en profil). Keer
zijde : Gezicht op ,,Brzezany 1917."
1045 Medaille door VASZARYL. Buste van Fml, Baron Rudolf
Willerding. Randschrift : Kommandant der K. u. K. 32.
1. D. Weihnachten 1917." Keerzijde : Een afbeelding van
de Militar Maria Theresien Ordensritter. 17-VllI-1917
1046 Vierkante plaquette door ARKANZAS, voorstellende een
soldaat in een loopgraaf, gereed een handgranaat in 't
vijandelijke kamp te werpen. Bovenaan onder een doods
kop de woorden : Nem fajult el mg a szkely vr." Onder
schrift : Hatvankettsk Wolhyniai Zaslaljo"
waarnevens de jaartallen 19141915 en 19161917.

139

1047 Medaille door.ESSOE, voorstellende een naakt oorlogs


god met zwaard, staande tusschen een wapenschild en
een kroon. Randschrift : Virtute Hostem supero." Keer
zijde : Een verwoede worstelstrijd tusschen twee leeuwen.
Randschrift : Anno Domini MDCCCCXVII."
1048 Medaille door SCHMIDT, voorstellende de bustes van
den oorlogsgod en Oostenrijk gepersonifieerd. Randschrift :
,,Mars Austria MCMXVII." Keerzijde : De
jeugdige
David, die den reus Goliath met het slingerkoord door
een steenworp doodelijk wist te treffen. Nevenschrift :
D. V. Kommst zu mir mit Schwert, Spies und Schild
ich dagegen komme zu dir in namen des Herrn der Heer
scharen. David."
1049 Plaquette door H. KAUTSCH. Een voorstelling van e2n
kleine afdeeling krijgers stormt op den vijand in. Boven
aan : ,,10. Isonzo icsata Kostanjavica 1917 Majus." On
derschrift : Szatmari 12. Honvd Gyalogezred."
1050 Medaille door SZKELY.
Een soldaat der vliegeniersafdeeling de wieken aan een vliegmachine schroevende,
een areoplan staat ter zijde geteekend. Randschrift : ,,A.
Hadireplgp Kiali tas emlkre 1917."
1051 Medaille door H. ZITA. Een vlieger gesymboliseerd als
adelaar wordt bestreden door een naakten strijder, die het
zwaard met beide handen omvat. Randschrift : ,,Unsere
Flieger." Keerzijde : Randschrift : ..Rotes Kreuz Kriegshilfsburo Kriegsfrsorge amt." Het midden draagt in
een kruis de jaartallen 1914191519161917."
1052 Medaille door M. SIX. Infanteristen, die zingende ten strijde
trekken een krijger op den voorgrond heeft in dreigende
houding het geweer met de beide handen aan den loop
gevat om met den kolf op den vijand in te slaan. Rand
schrift : Unsere Infanterie."
Keerzijde: Randschrift:
Rotes Kreuz Kriegshilfsburo Kriegstiirsorge amt."
Midden op een kruis de jaartallen : 191419151916
1917."
1053 Medaille door W. HEJDA. Sappeurs, die aan den arbeid
zijn worden met groote voldoening gevolgd door de blik
ken van een Engelenkopje, dat op den achtergrond den
krans der overwinning overreikt. Onderschrift : Unsere
Sappeure." Keerzijde : Randschrift : Rotes Kreuz
Kriegshilfsburo Kriegsfrsorge amt." Midden op een
kruis de jaartallen : 1914191519161917."

Oostenrijk Hongarije.
Diverse penningen.
1(1.)i Medaille door H. KAUTSCH. Buste van ,,Zita Imp. Et Reg.
(en porfil) Keerzijde : Een vrouwenfiguur, die twee kin
deren, esn knaap en een meisje beschermend met haar
sluier omhuld. Opschrift : Liberis Populi Patriae Mater."
1055 Medaille of Gedenktaler door 0. HOPPE. Buste van K. u.
K. Gen. Oberst Boroevic v. Bojna, in uniform. Keerzijde :
Een soldaat op wacht staande bij de brug van de Isonzo
waarbij een standbeeld, waarop staat nach Grz und
Triest . Onderschrift ,,Fr Italiener gesperrt!"
10o6 Medaille of Gedenktaler door M. & W. Buste van Feldm.
Leutn. Viktor Dankl (in uniform). Keerzijde: Een gelau
werd zwaard, gescheiden door Weltkrieg Deutschland,
Oesterreich-Ungarn, Turkei, Bulgarieri' en gegen Frankreich, England, Russland, Serbien, Belgien, Monten. u.s.w."
10;>7 Plaquette voorstellende de bustes van Generaal von Falkenhayn & von Arz. Onderschrift : Fortissimi exercitus
confoederatorum ducibus de Falkenhayn et de Arz gratarn
in memoriam cinitas libera regia Maros Vasarhely."
1058 Plaquette door R. MARSCHALL. Buste van F. M. EHG.
Friedrich (en profil).
1059 Medaille door WEINBERGER, voorstellende de buste
van Feldmarschall Erzherzog Friedrich (en profil).
Medaille door WEINBERGER. Buste van Feldmarschall
Erzherzog Friedrich (en profil).
1061 Medaille of Gedenktaler door M.&W. Buste van Erzherzog
Friedrich, in uniform en profil. Keerzijde : Een combinatie
van de wapenschilden van Oostenrijk-Hongarije, Duitschland en Turkije. Randschrift ,,Oesterreich-Ungarn-Deutschland-Trkei," terwijl als in een keten zijn aaneengescha
keld Frankreich-England-Russland-Serbien-Belgien-Montenegro-ltalien- Japan".
'1062 Plaquette door K. KORSCHANN. Buste van Erzh. Franz
Salvator (en profil). Hef onderschrift : Protektor Stellvertreter des Rot. Kreuzes der Oest.-Ung. Monarchie"
staat boven lauwertakken.

141
1063 Plaquette door C. BUCHNER. Buste van Oesterr. Ge
neral Stabschef Conrad v. Htzendorf (en profil).
1064 Medaille door B. W. Buste van G. O. H. Kvess v. Kvesshaza (en profil). Keerzijde : Een bergachtig landschap,
waar op een der heuveltoppen twee gewapende soldaten
de wacht houden.
1065 Medaille door SZITANYI, voorstellende General Oberst
Kvess v. Kvesshaza (en profil).
1066 Medaille door A. HARTIG. Buste van Erzh. Maria Annunziata (en profil). Keerzijde : Gezicht op de stad Praag.
Op den voorgrond de brug over de Moldau en de Pulverturm. Op den achtergrond het paleis Hradschin" en de
Abdij door rozen omgeven.
1067 Plaquette, voorstellende Rudolf v. Stger-Steiner, K. u. K.
Kriegsminister (en profil).
1068 Medaille door B. W. S. Buste van General Oberst v.
Tersztiansky (en profil). Keerzijde: Het oogenblik van
't heetst van den strijd ; infanteristen, die voor een ver
schansing van prikkeldraad den naderenden vijand met
handgranaten bestoken.
1069 Plaquette door WEINBERGER. In
commandant Hess, waaronder
wapenschild, geplaatst tusschen
staande soldaten. Onderschrift : I.

medaillon de buste van


een ordeteeken met
twee in rust-houding
R. 49."

1070 Plaquette door ARKANZAS, voorstellende een schild


wacht staande voor een versperring van prikkeldraad
zijn linkervoet zettende op het lichaam van een neerge
schoten grooten beer (Rusland). Achter het prikkeldraad
een menigte beeren. Onderschrift : Brigade Popp Dandar."
1071 Plaquette van E. B., voorstellende een Hongaarsche landstormer die in de bergen op wacht staat. Het randschrift
luidt: Szurmay Hadseregcsoport" en het onderschrift :
,,Uzsok." Keerzijde : Een adelaar op een rotspunt. Daar
boven het opschrift : ,,Egy Istenem Egi Kiralyom." Onder
schrift : ,,Ezrthalok Azt Imadom."
(Zie afbeelding achterin No. 1071.)
1072 Plaquette door ARKANZAS, voorstellende een tooneel
van den aanval door soldaten, die handgranaten werpen.
In t' veld staat : 10. es honvd."
'1073 Plaquette door M. GY., voorstellende de Dood met den
zandlooper in de hand, wijst met den vinger op een man
nenfiguur, die voor hem is afgebeeld.

Polen.
1074 Medaille door LEWANDOWSKY. Buste van Jozef
Pilsudski, commandant der Poolsche legioenen (en profil).
Voor de buste Leginow Polskich 6-VIII-1914. Keerzijde:
Een jeugdig legioensoldaat, die in staande houding een
schild voor zich houdt met de Poolsche adelaar bekroond.
In 't midden een schildje met de beginletter S. (Strzelec")
de onderscheiding der legioensoldaten, aan zijn voeten een
gedoode draak. Ter zijde een lans en een zwaard waaraan
lauwerkransen hangen. Randschrift : Prawem Naszem
Zmartwychwstanie dzis lubiutro dasz ie panie."
Onder het schild 6.19148.
1075 Aledaille door LEWANDOWSKI, voorstellende de H.
Maagd met t kindeke Jezus in den arm. Randschrift :
Krolowo Korony. Polskiej Modi Sie za nami." In 't veld
van t schild de jaartallen 183118631914. Keerzijde :
De oorlogsgodin legt een krans op het lijk van een naakten
strijder, die nog het zwaard in de rechterhand omklemd
houdt. Op den achtergrond een opmarcheerend leger
waarboven een adelaar zweeft. Randschrift : Poleglym
Napolu ghwaly."
1076 Plaquette, voorstellende een gezicht op Warschau in
lauwerkrans waarboven een wijd gevleugelde adelaar. Het
geheel wordt door een kroon gedekt. Keerzijde : De H.
Maagd met het Kindeke Jezus in den arm. Randschrift :
Krloho Korony Polskiej W Tobie Nadzieja Nasza.

MCMX1V."
(Zie afbeelding No. 1076.)
1077 Medaille door W(YSOCKI), aangeboden door het penning
kabinet te Krakau. Het stadswapen van Krakau door een
kroon gedekt. Randschrift Na pamiatke otwarcia uniwersytetu politechniki w Warszawie 15XI1915." Keer
zijde : De godin Minerva staande tegen fraai bewerkten
achtergrond. Randschrift: Towarzystwo numizmatyczne
w. Krakowie."
1078 Medaille door J. RASZKA. Poolsche legioensoldaten leg
gen door het zwaard omhoog te heffen den eed van trouw
af tegenover de Poolsche Maagd, die met verbroken boeien
het zwaar omvat en met de rechterhand de kroon vooruit
steekt. Keerzijde : Boven het wapenschild met den Pools'chen adelaar staat : ,,Proklamacya Wolnej niepod
Leglejpolskj." Ter zijde van het wapen : 5XI w.
obozje" en 1916 Leg Pol."

143
1079 Medaille, voorstellende de buste van den aanvoerder der
Poolsche legioenen. Randschrift: Josef Pilsudski Brygadyer Legionow Polskich." Keerzijde : Een ridder met pijlenrek achter zich met vaste hand een hollend paard be
sturende. Onderaan de jaartallen : 1914151916. '
1080 Medaille door J. RASZKA, voorstellende de bustes,
(neven elkander) van Josef Ostrowski Arcybiskup
Aleksander Kakowski Ksiaze zdz Lubomirski. Keer
zijde : De Maagd met kindeke op den troon gezeten toont
de IJzeren kroon der Hongaren aan de hooge dignitarissen,
die eerbiedig met gebogen hoofde aan den voet van den
troon staan. Randschrift : W. Warszawie 28. pazdz roku
1917. Intromisya rady regencyjnej."
1081 Medaille door SASZCZKA. Buste van Jozef Pilsudski. Ach
ter de buste T wrca legionw." Keerzijde : Een robuste
eikebooin. Onderschrift : ,,22 V7Z 1917
1082 Medaiile door J. WYSOCKI. Poolsche legioen soldaten,
die in gesloten gelederen met geveld geweer ten strijde
trekken boven hen zweeft de Poolsche adelaar. Onder
schrift : Legiony Polskie 191419151916." Keerzijde :
Vulcanus en Mars staande bij een aambeeld. Mars houdt
een kroon in de opgeheven linkerhand (zinspeling op het
nieuwe koninkrijk Polen). Op den achtergrond een op
gaande zon boven een landschap.
1083 Medaille door J. RASZKA. De oorlogsgod Mars, die een
ijzeren staaf vasthoudt, wordt door vereende kracht van
strijders teruggedreven.
Onderschrift : ,,MCMXIV
MCMXVI." Keerzijde : Poolsche legioensoldaten trekken
in dichte drommen vastberaden ten strijde. De gekroonde
Poolsche adelaar zweeft boven, hen. Randschrift: Legionistom Slasakom Poleglym za ojczyzne."
1081 Medaille door J.WYSOCKI. Buste van Tadeusz Kosciuszko
17461817. Keerzijde : Gezicht op de stad Krakau met
de stralende zon er boven. Randschrift : ,,On zerwal kajdany w. ktorych jeczal narod." Onderschrift: Tow num
Krak 15X1917."
1085 Medaille door KAZIMIERZ CHODZINSKI, geslagen ter
nagedachtenis aan het eeuwfeest van den dood van gene
raal Tadeusz Kosciuszki (17461871). Twee legioen-soldaten leggen kransen neer voor het medaillon van de
buste van den Poolschen veldheer. Randschrift : Wsetna
rocznice zgonu Tadeusza Kosciuszki 1917." Keerzijde :
Vier legioen soldaten zweren trouw aan het vaderland.
Randschrift : Twego miecza nam potrezeba by ojczyzne
oswobodzic."

Roemeni
1080 Medaille van OERTEL, voorstellende de buste van Carol
l Rege Al Romaniei," (sn profil). Keerzijde : Grya Ta A
Fost Numai Binele Poporului. Timp Sa St Ce - I Oboseala
N' Ai Avut. f 27. Sept. 1914."
1087 Draagmedaille door F. SZIRMAI met de bustes van Ferdinand I Maria (en profil). Keerzijde: Het Roemeensche wapen met het randschrift : Prin Noi Insi 'ne
1916."
1088 Draagmedaille door T. SZIRMAI. De bustes van Ferdinand I Maria (en profil). Keerzijde : Het Roemeensche
wapen omgeven door lauwertakken en het randschrift :
Prin Noi Insi 'ne 1916."
1080 Medaille met het borstbeeld van den Roemeenschen nationalen held Michael de Dappere, gekleed in bontmantel en
dragende een bontbaret met veeren, welke door een agraaf
worden samengehouden. Randschrift : Michael Valtrans
Vaiw Sgrae M Cons Per."
1000 Medaille door SZIRMAI. Buste van Maria, regina Roma
niei (en profil) in het gewaad van ziekenverpleegster.
Keerzijde : Een kruis op een veld van klimopbladeren met
het opschrift : ,,Per amorem ad lucem."
100! Draagmedaille voorstellende de buste van Michael de Dap
pere (Roemeensche held) in bontmantel en bontmuts met
agraaf. Randschrift : Michael valtrans vaiw
sgrae M Cons Per. De keerzijde draagt het op
schrift : Mihai Viteazul 1600" en daaronder : Michel le brave Hros National Roumain."
1002 Medaillon door H, GERVEZ, voorstellende een vaandel
drager op het slagveld. Keerzijde : Onder een kroon een
kruis omgeven door een lauwerkrans er neven 1917.
Randschrift : Secours aux ambulances de Roumanie."
Verder het jaartal 1917.

Rusland.
1093 Medaille door HUGUENIN. Buste van S. M. Ie Tsar
Nicolas II. Onder een regiment cavalerie, dat voor de buste
van den Czaar defileert. Keerzijde : Een dfil van Rus
sische cavalerie bovenaan het wapenschild van Rusland.
I04 Medaille door HUGUENIN. Buste van Grand duc Nicolas,
in uniform. Op den achtergrond infanterie in de loopgra
ven. Keerzijde : Dfil van de cavalerie waarboven het
wapenschild van Rusland.
1095 Medaille door HUGUENIN. Buste van Grand duc Nicolas,
Op den achtergrond strijdende krijgers voorwaarts drin
gende in de lucht wolken van kruitdamp. Keerzijde :
De ontploffing van een bom voor een wapen trofee.

Servi
1096 Medaille door HUGUENIN. Buste van Pierre Ier, roi de
Serbie (in uniform). Keerzijde : Een lauwertak op effen
schild.
1097 Plaquette door MURANYI. Buste van den koning van
Servi Peter I (en profil). Voor de buste, waaronder staat
NET AP I, staat een zwaard, achter de buste een lauwer
tak.
(Zie afbeelding achterin No. 1097.)
1098 Medaille door HUGUENIN. Buste van ,,S. A. R. Ie prince
hritier Alexandre (in uniform). Keerzijde : Een lauwer
tak op effen schild.
1099 Medaille door HUGUENIN. Buste van Colonel Boyowitch,
ministre de la guerre (in uniform). Keerzijde : Op effen
schild een palmtak.
1100 Medaille door HUGUENIN. Buste van Wowode Poutnik.
Keerzijde : Op effen schild een palmtak.
1101 Medaillon door SZIRMAI. Bustes van Pierre en Alexandre.
Onderschrift : Glorieux dfenseurs de la libert serbe."
Onderaan : ,,Journe serbe." Keerzijde : Wapenschilden
van Servische steden vereenigd in rand met kroon. Rand
schrift : Gloire aux intrpides hros serbes 1916."
1102 Draagmedaille door SZIRMAI. Buste van een vrouwen
figuur met helm, met de hand het gevest van een degen
houdende. Randschrift: ,,Oeuvre pour sauver les enfants
serbes 1917." Keerzijde : De Engel der Overwinning met
bazuin en lauwerkrans zwevende boven de neven elkander
geplaatste bustes van Koning Pierre I en prins Alexandre.
Randschrift : Gloire aux intrpides hros serbes."

Turkije.
1103 Kleine medaille door B. H. M. Buste van Sultan Moham
med V. Keerzijde : Weltkrieg 191417" met IJzeren
Kruis in lauwertakken.
1104 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van Marschall
Liman v. Sanders Pascha (in uniform). Keerzijde : Op den
voorgrond twee krijgers, in volle wapenrusting een met
geveld geweer, de andere in dreigende houding het geweer
met de loop in volle kracht naar voren willende slaan. Op
den achtergrond drie kanonnen schoten lossende. Rand
schrift : Am 18. Dez. 1915 u. a. 9. Jan. 1916 war die
Sauberung vom Callipoli."
1105 Medaille of Gedenktaler door LAUER. Buste van Trk.
Kriegsminister Enver Pascha" in halve Maan met Ster ter
linker zijde. Keerzijde : De Adelaar' met wijd uitgestrekte
vleugelen het Turksche wapenschild beschermend, daarneven de jaartallen 19141916."
1100 Medaille door R. BACHMANN. Buste van Enver Pascha.
Keerzijde : In stralenkrans het Turksche wapen over een
breed Oostersch zwaard.
1107 Plaquette door H. DIETRICH, voorstellende een jeugdig
krijgsman, die met de Turksche vlag in de hand,
de voor hem liggende stad, waarvan een minaret in
't koepeldak van een moskee zichtbaar is, begroet. On
derschrift : Inschallah."
(Zie afbeelding achterin No. 1107.)

Zwitserland.
I ] ''o

1109

Draagplaquette door HUGUENIN, gewijd aan de mobili


satie van Zwitserland. Boven een eikentak het opschrift :
Grenzbesetzung Aux Frontires ! Ai Confini ! 1914."
Keerzijde : De Zwitsersche maagd met het zwaard in de
hand op den voorgrond. Daarachter Zwitsersche soldaten
die enthousiast den eed van trouw aan het vaandel af
leggen.
Medaille met de beeltenis (ten voeten uit) van den Zwitserschen opperbevelhebber General Wille, staande op een
berg en naar links ziende. Keerzijde : Het Zwitsersche
wapen omkransd door lauwertakken, daaromheen een cir
kel van 22 sterren. Randschrift : Erinnerung an die Eidgenssische Grenzenbesetzung 1914."

"1". Draagmdaille met de buste van General Ulrich Wille (in


uniform). Keerzijde: Trofee van de mobilisatie. Rand
schrift : Mobilisation Schweiz. Mobilmachung
Mobilizzazione 1914."
Tl 11 Draagmedaille met de buste van General Ulrich Wille, in
uniform. Keerzijde : Trofee van de mobilisatie. Rand
schrift : Mobilisation Schweiz. Mobilmachung
Mobilizzazione 1914.
1112 Kleine plaquette van HUGUENIN, voorstellende een ge
wond krijger, wiens hoofd rust tegen een Roode Kruis-vlag.
Het kruis in de vlag is in rood emaille ingelegd. Op den
achtergrond afbeelding van een veldslag. Keerzijde : Bo
ven een lauwertak de woorden : Comit international
de la Croix Rouge Fondateurs H. Dunant G.
Moynier 1864 Convention de Geneve 1914
Agence internationale des prisonniers de Guerre."

You might also like