Η παπαρούνα και ο κοκκινολαίμης

Όταν σταυρώθηκε ο Χριστός, ένα καφετί πουλάκι μ' άσπρο λαιμό πέταξε πάνω από το άγιο
Κεφάλι του Χριστού, που το έσφιγγε ένα αγκάθινο στεφάνι, ενώ ένα μικρό άσπρο λουλούδι είχε
ανθίσει στη βάση του Σταυρού.
Το μαρτύριο του Θεανθρώπου έθλιβε το πουλί και το λουλούδι.
Το πουλάκι θέλοντας ν' απαλύνει τον πόνο του Χριστού, τράβηξε το ένα αγκάθι. Σταλαγματιές
από το αίμα Του έπεσαν στο λαιμό του πουλιού κι άλλες κύλησαν πάνω στο λουλούδι, που άνοιξε
τα πέταλά του όσο πιο πολύ γινόταν για να τις δεχτεί.
Μονομιάς ο λαιμός του πουλιού και τα πέταλα του λουλουδιού βάφτηκαν κόκκινα.
Έτσι, το αίμα του Χριστού χάρισε στον κοκκινολαίμη και στην παπαρούνα κόκκινο χρώμα.

Κυριακή Των Βαΐων

Την Κυριακή των Βαΐων, σε ανάμνηση της θριαμβευτικής εισόδου του Χριστού στα Ιεροσόλυμα.
Όλοι οι ναοί στολίζονται με κλαδιά από βάγια, από φοίνικες δηλαδή ή
από άλλα νικητήρια φυτά, όπως δάφνη, ιτιά, μυρτιά και ελιά.
Μετά τη λειτουργία μοιράζονται στους πιστούς.
Η εκκλησία μας καθιέρωσε ήδη από τον 9ο αιώνα το έθιμο αυτό μια και όπως αναφέρει ο
Ευαγγελιστής Ιωάννης
«όχλος πολύς...έλαβον τα βάιa των φοινίκων και εξήλθον εις υπάντησιν αυτών».
Στα πρώτα χριστιανικά χρόνια, στα Ιεροσόλυμα, ο επίσκοπος έμπαινε στην πόλη
«επί πώλου όνου», αναπαριστάνοντας το γεγονός, ενώ στα βυζαντικά γινόνταν
«ο περίπατος του αυτοκράτορα», από το Παλάτι προς τη Μεγάλη Εκκλησία.
Στη διαδρομή αυτή ο αυτοκράτορας μοίραζε στον κόσμο βάγια και σταυρούς και ο Πατριάρχης
σταυρούς και κεριά.
Με τα βάγια οι πιστοί στόλιζαν τους τοίχους των σπιτιών και το εικονοστάσι τους.
Και σήμερα ακόμα όλες οι εκκλησίες στολίζονται με δαφνόφυλλα ή βάγια.

Η κυρά Σαρακοστή

Σαράντα μέρες κράταγε η νηστεία πριν το Πάσχα. Τόσες νήστεψε και ο Χριστός στην έρημο. Τις
τρεις πρώτες μάλιστα μερικές γυναίκες δεν έβαζαν στο στόμα τους τίποτα, ούτε καν ψωμί ή νερό
και την τέταρτη έτρωγαν μόνο ειδικά φαγητά - καρυδόπιτα, σούπα με φασόλια, πετιμέζι. Πόσο
αργά περνούσε η σαρακοστή για όσους νήστευαν και νήστευαν οι περισσότεροι.
Η "κυρά Σαρακοστή" ήταν το ημερολόγιό τους. Την παρίσταναν ως καλογριά. Έπαιρναν μια κόλλα
χαρτί και σχεδίαζαν μια γυναίκα. Δεν της έκαναν στόμα γιατί συνέχεια νήστευε και τα χέρια της
ήταν σταυρωμένα γιατί όλο προσευχόταν. Είχε 7 πόδια, τις 7 βδομάδες της Σαρακοστής. Κάθε
Σάββατο έκοβαν και ένα πόδι. Το τελευταίο το έκοβαν το Μεγάλο Σαββάτο. Στη Χίο το έβαζαν
μέσα σε ένα ξερό σύκο ή σε ένα καρύδι και όποιος το έβρισκε πίστευαν πως θα ήταν καλότυχος.
Αλλού την έκαναν και πάνινη την "κυρά Σαρακοστή" τους και τη γέμιζαν με πούπουλα. Στον
Πόντο έπαιρναν μια πατάτα ψημένη ή ένα κρεμμύδι, έμπηγαν 7 φτερά κότας, το έδεναν στο ταβάνι
και κρεμόταν όλη τη Σαρακοστή. Κάθε βδομάδα έβγαζαν και ένα φτερό. Ο "κουκουράς", έτσι το
έλεγαν, ήταν ο φόβος των παιδιών.
 Περιμένοντας την Ανάσταση

Τη Μεγάλη Δευτέρα αρχίζει η πιο αυστηρή νηστεία.

Στην Καστοριά, τη Μεγάλη Δευτέρα, τη Μεγάλη Τρίτη και τη Μεγάλη Τετάρτη
δεν έτρωγαν τίποτα, μόνο λίγο νερό έπιναν, κυρίως οι κοπέλες, γιατί πίστευαν πως της νηστικής
καρδιάς πιάνει η ευχή και έτσι θα έβρισκαν γαμπρό.
Στην Πάρο, όλη τη Μεγάλη Βδομάδα, οι καμπάνες πενθούσαν. "Χήρευαν".
Ο κράχτης καλούσε τους πιστούς στην εκκλησία. Κάθε δουλειά έπρεπε να σταματήσει. Ακόμα και
τον αργαλειό ξέλυναν, "τον ξέκαμναν" μια και ο Χριστός ήταν Σταυρωμένος. Μόνο ο καθαρισμός
των σπιτιών επιτρεπόταν και η προετοιμασία για όλα τα απαραίτητα του Πάσχα.
Τη Μεγάλη Τετάρτη παρασκεύαζαν τη νέα ζύμη, το προζύμι της χρονιάς. Στις γειτονιές της
Αθήνας μάλιστα η εκκλησάρισσα πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, μάζευε αλεύρι και το ζύμωνε χωρίς
προζύμι.
Το πήγαινε στον παπά και εκείνος ακουμπούσε πάνω του το σταυρό
με το Τίμιο Ξύλο και το αλεύρι ανέβαινε. Αυτό θα ήταν το προζύμι της χρονιάς.
Η εκκλησάρισσα μοίραζε από λίγο σε κάθε σπίτι.
Τα έθιμα τη Μεγάλης Βδομάδας ξεκινούσαν κυρίως τη Μεγάλη Πέμπτη.

Η δοξολογία της φύσης 

Κι ένα ταπεινό ζουζούνι έγινε η παρηγοριά της Παναγιάς.

Όταν σταυρώσανε τον Χριστό και τον λογχίσανε και σιγουρεύτηκαν ότι είχε πεθάνει,
οι Ρωμαίοι έδωσαν στην Παναγία την άδεια να τον κατεβάσει από το σταυρό.

Η Παναγία με τους κρυφούς μαθητές του Χριστού πήγαν να αποκαθηλώσουν το σώμα του για να
το πάνε στο μνήμα.

Το σκοτάδι όμως ήταν τόσο μαύρο που δεν έβλεπαν...

Τότε, ένα μικρό ζουζούνι πήρε στην ουρά του ένα καρβουνάκι και τους έφεγγε!

Κι επειδή καιγόταν το καημένο, πήγαινε κάθε τόσο και βουτούσε την ουρά του στο νερό.

Η Παναγιά συγκινήθηκε με το ζουζουνάκι και του ευχήθηκε να έχει πάντα στην ουρά του ένα φως
που να λάμπει μέσα στη νύχτα χωρίς όμως να το καίει.

Αυτή είναι η πυγολαμπίδα.

 Κουνελάκια πασχαλινά

Το πασχαλινό κουνελάκι ήταν λαγός.

Για τους Σάξονες ο λαγός ήταν το έμβλημα της θεάς Eastre,
την οποία τιμούσαν την άνοιξη.
Από αυτήν προέρχεται η λέξη Easter, που σημαίνει Πάσχα στα αγγλικά.
Για τους Κέλτες και τους Σκανδιναβούς ο λαγός αποτελούσε το σύμβολο
της θεάς της μητρότητας και της ανοιξιάτικης γονιμότητας.
Το παραδοσιακό κουνελάκι που φέρνει αβγά στα παιδιά είναι γερμανικής προελεύσεως. Μια
φτωχή γυναίκα, ανίκανη να προσφέρει γλυκίσματα στα παιδιά της,
τα στέλνει στον κήπο όπου έχει κρύψει αβγά.
Τα παιδιά βρίσκουν ένα κουνέλι και θα αποφασίσουν ότι αυτό το ζωάκι
τους έφερε τα πασχαλινά αβγά που είχε νωρίτερα διακοσμήσει η μητέρα τους.
Στην Αυστρία προσφέρουν σοκολατένιους κόκορες.
Στη Σουηδία, σοκολατένιους κούκους.
Στη Βεστφαλία, σοκολατένιες αλεπούδες.
Στη Γαλλία σοκολατένιες καμπάνες, ενώ
στη Μεγάλη Βρετανία σοκολατένια κουνέλια.