รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3

(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
ใบความรูที่ 1
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2

การอานแผนภูมิรูปวงกลม
ในชีวิตประจําวันเราจะพบขอมูลหลากหลายซึง่ ไดจากการสํารวจ การตรวจสอบขอเท็จจริง
แลวนําเสนอขอมูลในรูปแบบที่แตกตางกันออกไป ถาตองการนําเสนอขอมูลที่เปนปริมาณใหชัดเจน
นาสนใจและสามารถเปรียบเทียบขอมูลใหเห็นเปนรูปธรรม ดูงายขึ้น เราอาจนําเสนอขอมูลดวย
แผนภูมิรปู วงกลม โดยแทนปริมาณในขอมูลทั้งหมดดวยพื้นทีใ่ นวงกลมหนึง่ วง และแบงพื้นทีใ่ นวงกลม
จากจุดศูนยกลางออกเปนสวนของวงกลมยอย ๆ ตามสวนของปริมาณที่นําเสนอ แลวเขียนตัวเลข
แสดงขอมูลกํากับไว
ในทางปฏิบัติถาขอมูลที่ตองการนําเสนอโดยแผนภูมิรูปวงกลมเปนปริมาณที่มีคามากเรานิยม
แสดงขอมูลเหลานั้นในรูปรอยละของปริมาณในขอมูลทั้งหมด เพื่อใหงายตอการวิเคราะหและใหเห็น
การเปรียบเทียบไดชดั เจนยิง่ ขึ้น ดังตัวอยางตอไปนี้
ตัวอยาง ใหนกั เรียนพิจารณาแผนภูมิรปู วงกลมตอไปนี้
แผนภูมิแสดงรอยละของคนไทยผูมีงานทํา จําแนกตามอุตสาหกรรมในไตรมาสที่ 2 ป พ.ศ.2546
โรงแรมและภัตตาคาร
อุตสาหกรรมอื่น ๆ
16.1% 6.6 %
23.9 %
คาขาย
37.7 % 15.7 %
เกษตรกรรม ปาไม
และอื่น ๆ ที่เกี่ยวของ
การผลิต

คําถาม
1. ไตรมาสที่ 2 หมายถึง เวลาในชวงเดือนใดของป
ตอบ ไตรมาสที่ 2 หมายถึง เวลาในชวงเดือนเมษายน – มิถุนายนของป
2. คนไทยผูม ีงานทําประกอบอาชีพใดมากที่สุด
ตอบ คนไทยผูมีงานทําประกอบอาชีพเกษตรกรรม ปาไมและอืน่ ๆ ทีเ่ กีย่ วของมากทีส่ ดุ

1
3. ถาคนไทยผูมีงานทํามีอยูประมาณ 33,360,700 คน อาชีพที่ทํามากที่สุดมีประมาณกี่คน
ตอบ อาชีพทีท่ าํ มากทีส่ ดุ มีประมาณ 12,576,984 คน
4. อาชีพที่มีผูทํามาเปนอันดับสามคืออาชีพใด และมีประมาณกี่คน
ตอบ อาชีพทีม่ ีผทู าํ มาเปนอันดับสามคือ อาชีพการผลิต และมีประมาณ 5,371,073 คน
5. ผูมีอาชีพเกษตรกรรม ปาไม และอืน่ ๆ ทีเ่ กีย่ วของ มีจาํ นวนมากกวาผูมีอาชีพการผลิต
ประมาณกีค่ น
ตอบ ผูมีอาชีพเกษตรกรรม ปาไม และอืน่ ๆ ทีเ่ กีย่ วของ มีจาํ นวนมากกวาผูมีอาชีพการผลิต
ประมาณ 7,205,911 คน

2
 รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3
(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
แบบฝกพัฒนาการเรียนรูทีท่ ี 1
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2

การอานแผนภูมิรูปวงกลม
ใหนักเรียนพิจารณาแผนภูมิรูปวงกลมตอไปนี้และตอบคําถาม

เพลงหมอลํา 38 %
เพลงลูกทุงทั่วไป 65 %

เพลงลูกทุง 20 %

เพลงสากล 15 %
เพลงเพื่อชีวิต 20 %
เพลงไทยสากล 42 %

1. เพลงไทยสากลทั่วไปมากกวาเพลงเพื่อชีวิตอยูร อยละเทาไร .............................

2. จํานวนเพลงลูกทุงกับเพลงสากลตางกันเทาไร .............................
3. เพลงหมอลํานอยกวาเพลงลูกทุงทั่วไปอยูรอยละเทาไร .............................
4. เพลงลูกทุงทั่วไปมากที่สุด และคิดเปนรอยละเทาไรของคนทั้งหมด .............................

รูปแบบการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรุง

ประเมินตนเอง
ประเมินผลจากครู
ประเมินผลจากผูปกครอง

ชือ่ .......................................................................................ชั้น.................เลขที่..............

3
 รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3
(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
แบบทดสอบกอนเรียน-
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2
หลังเรียนที่ 1

การอานแผนภูมิรูปวงกลม
ใหนักเรียนพิจารณาแผนภูมิรูปวงกลมตอไปนี้และตอบคําถาม
เสื้อผา 15%

คารักษาพยาบาล 5%
ผอนสงบาน

คาพาหนะ 10%

ใชเบ็ดเตล็ด 10% คาอาหาร 25%

1. คาใชจายที่นอยที่สุดเปนประเภทใด
ก. คาพาหนะ ข. คาผอนสงบาน
ค. คารักษาพยาบาล ง. คาอาหาร
2. บริเวณที่แสดงคาผอนสงบานคิดเปนมุมที่จุดศูนยกลางกี่องศา
ก. 360 องศา ข. 126 องศา ค. 90 องศา ง. 55 องศา
3. จายคาอาหารเปนกี่เทาของคารักษาพยาบาล
ก. 6 เทา ข. 5 เทา ค. 4 เทา ง. 3 เทา
4. จายคาเสื้อผาเปนเงินเทาไร
ก. 1,400 บาท ข. 1,600 บาท
ค. 1,800 บาท ง. 2,000 บาท
5. จายคาผอนบานเปนเงินเทาไร
ก. 4,200 บาท ข. 3,200 บาท
ค. 2,400 บาท ง. 2,000 บาท
ชือ่ .......................................................................................ชั้น.................เลขที.่ .............
4
 รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3
(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
ใบความรูที่ 2
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2

การเขียนแผนภูมิรูปวงกลม
การเขียนแผนภูมิรูปวงกลมทําไดโดยลากสวนของเสนตรงจากจุดศูนยกลางของวงกลมไปยัง
เสนรอบวง เพื่อแบงพื้นที่ในวงกลมออกเปนสวนยอย ๆ ตามสวนของปริมาณในขอมูลแตละรายการ
ตัวอยาง มูลคาโดยประมาณของการสงออกผักและผลไม สดแชเย็นและแชแข็ง ของไทยไป
สหรัฐอเมริกาในเดือนมกราคม – มิถนุ ายน พ.ศ.2546 เปนดังนี้

สินคา มูลคา (บาท)

ผักสดแชเย็น 3
ผักแชแข็ง 63
ผลไมสดแชเย็น 24
ผลไมแชแข็ง 55
รวม 145

วิธีคํานวณเปอรเซ็นตและขนาดของมุมที่จุดศูนยกลางของวงกลมไดดังนี้

สินคา มูลคา เปอรเซ็นตของ ขนาดของมุมทีจ่ ดุ

(บาท) ขอมูล ศูนยกลางของวงกลม
(%) (องศา)
ผักสดแชเย็น 3 3
× 100 ≈ 2.1 3.6 × 2.1 ≈ 7.6
145
ผักแชแข็ง 63 63
× 100 ≈ 43.4 3.6 × 43.4 ≈ 156.2
145
ผลไมสดแชเย็น 24 24
× 100 ≈ 16.6 3.6 × 16.6 ≈ 59.8
145
ผลไมแชแข็ง 55 55
× 100 ≈ 37.9 3.6 × 37.9 ≈ 136.4
145
รวม 145 100 360

5
แผนภูมิแสดงมูลคาโดยประมาณของการสงออกผักและผลไม สดแชเย็นและแชแข็งของไทยไป
สหรัฐอเมริกาในเดือนมกราคม – มิถนุ ายน พ.ศ. 2546
ผักสดแชเย็น
2.1% (3 ลานบาท)

ผลไมแชแข็ง
37.9% (55 ลานบาท) ผักแชแข็ง
43.4% (63 ลานบาท)

ผลไมสดแชเย็น
16.6% (24 ลานบาท)

6
 รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3
(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
แบบฝกพัฒนาการเรียนรูทีท่ ี 2
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2

การเขียนแผนภูมิรูปวงกลม
จากขอมูลที่กําหนดใหตอไปนี้ ใหนักเรียนแสดงวิธีคํานวณเปอรเซ็นตและขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
ของเขียนแผนภูมิ
ชนิดกีฬา จํานวนนักเรียน
(คน)
บาสเกตบอล 45
วอลเลยบอล 25
ฟุตบอล 70
เทนนิส 40
ปงปอง 20
รวม 200

รูปแบบการประเมิน ดี พอใช ควรปรับปรุง

ประเมินตนเอง
ประเมินผลจากครู
ประเมินผลจากผูปกครอง

ชือ่ .......................................................................................ชั้น.................เลขที.่ .............

7
 รายวิชา คณิตศาสตร หนวยการเรียนรูที่ 3
(ค 22101) แผนภูมิวงกลม
แบบทดสอบกอนเรียน-
ระดับชั้น มัธยมศึกษาปที่ 2
หลังเรียนที่ 2

การเขียนแผนภูมิรูปวงกลม
จากขอมูลที่กําหนดใหตอไปนี้ ใหนักเรียนแสดงวิธีคํานวณเปอรเซ็นตและขนาดของมุมที่จุดศูนยกลาง
การสอบถามนักเรียน จํานวน 1,800 บาท คนซึง่ แตละคนมีสตั วเลี้ยง เพียงคนละ 1 ชนิด
ปรากฏวา

สัตวเลี้ยง จํานวนนักเรียน
(คน)
สุนัข 600
นก 200
ปลา 125
แมว 375
ไกแจ 500
รวม 1,800

สัตวเลี้ยง จํานวน เปอรเซ็นตของขอมูล ขนาดของมุมทีจ่ ดุ

(คน) (%) ศูนยกลางของวงกลม
(องศา)
สุนัข 600
นก 200
ปลา 125
แมว 375
ไกแจ 500
รวม

ชือ่ .......................................................................................ชั้น.................เลขที.่ .............

8