Professional Documents
Culture Documents
'S-HERTOGENBOSCH
april 2013 - maart 2014
In Your Pocket: a cheeky, wellwritten series of guidebooks. The New York Times
Museumkwartier
Het lange wachten waard
Sint-Michielsgestel
Verborgen Brabantse parel
www.inyourpocket.com
N07 - 2.50
INHOUD
N3
E S S E N T I A L C I TY G U I D E S
Contents
Voorwoord
Het voorwoord van de redacteur N4 N6
Aankomst
Hoe vind je je hotel
Hotels
Bedden voor backpackers en zakenlui
N8
Restaurants Lunchroom
N12 Holland heeft veel meer te bieden dan alleen kaas N20 Waar kun je terecht voor ontbijt, koffie of iets lekkers
Ten zuiden van Den Bosch ligt de gemeente SintMichielsgestel. Een bezoek aan deze landelijke Brabantse streek is meer dan de moeite waard, ongeacht welke van de dorpen je bezoekt. Liefst allemaal natuurlijk, omdat het stuk voor stuk pareltjes van schoonheid zijn. Behalve mooie architectonische gebouwen vind je er ook prachtig natuurschoon. En de Gemondse Bol! Een ware lekkernij.
Nachtleven N22
Bars, pubs, clubs en cafs
Bezienswaardigheden
Directory
Winkelen Levensstijl directory N34 N36 N38
Sint-Michielsgestel
Ontdek Het Groene Buiten
Kleine artikelen
Voorwoord burgemeester N6 Grote theedoek N11 Bossche Benkskesproject N15 Crisis? N19 Bellende engelen N25 Stolpersteine N29 Met de kinderen N33 Digitale schilderijen N37
Index hotels, restaurants en nachtleven N40 Plattegrond centrum s-Hertogenbosch N41 Plattegrond s-Hertogenbosch N42 Kaart omgeving s-Hertogenbosch N43 Index centrum s-Hertogenbosch N44 Kaart van Nederland N45
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N4
VOORWOORD
Vol trots presenteren wij (alweer) de zevende editie van s-Hertogenbosch In Your Pocket. De enige complete toeristische gids van de mooiste stad van Nederland. Uiteraard is dit kleurrijke naslagwerk ook nu weer gevuld met honderden (onafhankelijk geschreven) recensies van restaurants, hotels, cafs, musea en andere etablissementen die interessant zijn voor bezoekers aan de stad. In plaats van tientallen losse foldertjes of brochures zit alle informatie samengebundeld in een handige gids. Die ook nog eens in je broekzak past Natuurlijk gaan wij ook met de tijd mee en kan je online, via onze App en de website, nog veel meer recensies en beschrijvingen vinden. Eerlijke voorlichting (met een stukje humor!) is waar wij al 22 jaar voor staan. En dankzij ons internationale netwerk promoten wij s-Hertogenbosch van Dublin tot Moskou en van Berlijn tot Athene. Veel bedrijven die bij ons wat minder goed voor de dag komen zien onze kritische recensie juist als een stimulans en wake up call om nog beter hun best te doen! Juist in deze economisch moeilijke tijden komt namelijk kwaliteit bovendrijven. In Your Pocket richt zich overigens echter niet alleen op beschrijvingen van de binnenstad van Den Bosch, ook de prachtige omgeving van deze Brabantse hoofdstad krijgt bij ons alle aandacht met een apart hoofdstuk over Sint-Michielsgestel (N38). Ook de (her)opening van het Noord-Brabants Museum en het Stedelijk Museum, nu bij elkaar gebracht in het oogverblindende gloednieuwe Museumkwartier, slaan we uiteraard niet over uiteraard niet over (N32). Voor opmerkingen, aanbevelingen, tips, vijandigheden of wat dan ook over dit boekje zijn we bereikbaar via denbosch@inyourpocket.com. Veel leesplezier.
Austria Switzerland Slovenia Romania Croatia Italy Bosnia Serbia Bulgaria Montenegro Kosovo Albania Greece
FYR Macedonia
Coverstory
Ruim 53 miljoen euro heeft het gekost. Maar dan heb je ook wat. Het Museumkwartier zet s-Hertogenbosch definitief op de nationale en internationale toeristische kaart. Het Noordbrabants Museum en het Stedelijk Museum kunnen in dit prachtige gebouw veel beter en mooier hun kunstverzameling tonen dan ooit tevoren.
Theo Leerintveld
E S S E N T I A L C I TY G U I D E S
In Your Pocket Netherlands Weikesstraat 21 5335 LE Alem Nederland Tel. (+31) 653 79 91 46 denbosch@inyourpocket.com s-Hertogenbosch.inyourpocket.com www.inyourpocket.com ISSN 2210-5352 In Your Pocket Netherlands Gedrukt door Microdot in de EU Verschijnt een keer per jaar 30.000 kopien per jaar
Redactie Redacteuren Theo Leerintveld (theo. leerintveld@inyourpocket.com) Onderzoekers Theo Leerintveld Lay-out & Design Martins Zaprauskis Fotos Theo Leerintveld, Ilse Ouwens en Lya Cattel tenzij anders vermeld Coverfoto Joep Jacobs Advertenties & Distributie Reclame Theo Leerintveld (theo. leerintveld@inyourpocket.com) Distributie Theo Leerintveld & JAM
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N6
AANKOMST
Den Bosch is prima te bereiken met het openbaar vervoer vanuit alle windrichtingen. Het openbaar vervoer binnen Den Bosch zelf is ook prima geregeld. Vaak zul je jezelf in het centrum te voet zelfs sneller verplaatsen aangezien alles op loopafstand ligt.
Voorwoord burgemeester
Van harte welkom in s-Hertogenbosch, hoofdstad van de provincie Noord-Brabant. Wij zijn verheugd u te ontvangen in deze stad van Jheronimus Bosch. s-Hertogenbosch is in 2010, 2011 n 2012 uitgeroepen tot Meest Gastvrije Stad van Nederland. Een titel waar we trots op zijn. Het is een waardering voor de vele partijen die zich inzetten voor onze levendige, bourgondische stad. Voor u als bezoeker valt in het pittoreske s-Hertogenbosch van alles te beleven. Van de vele terrasjes, cafs en restaurants tot de vele verschillende evenementen, de rijke historie en het veelzijdige culturele aanbod. Er zijn bovendien nu al diverse activiteiten in opmars naar 2016, het vijfhonderdste sterfjaar van Jheronimus Bosch.Zo is 2013 een cultureel themajaar met de titel Compleet Cultureel. Dit gaat van start met de opening van onze geweldige musea eind mei: Stedelijk Museum s-Hertogenbosch en Het Noordbrabants Museum. Ook voor een meerdaags bezoek is s-Hertogenbosch een aantrekkelijke bestemming. Naast alle bezienswaardigheden, activiteiten en horecagelegenheden in de stad, biedt ook de regio een afwisselend aanbod. Per fiets, boot n te voet kunt u mooie routes volgen door het prachtige landschap. Daarnaast zijn de omliggende steden, dorpen en enkele attractieparken zeker een bezoekje waard. Wij wensen u een plezierig verblijf! Ton Rombouts Burgemeester Gemeente s-Hertogenbosch
Met de auto
De ring van s-Hertogenbosch is een van de drukst bereden autosnelwegen van Nederland, wat verklaarbaar is doordat de stad op een kruispunt ligt van Neerlands meest belangrijke wegen. De belangrijkste verkeersader van het land, de onlangs opgeknapte A2, omarmt de stad aan drie zijden. Dankzij miljarden aan overheidssteun behoren de files op dit stuk snelweg echter (voorlopig) tot het verleden. Zonder files sta je vanuit Amsterdam binnen een uurtje in de mooiste stad van het land. De A59 (Waalwijk/Zeeland), N65 (Tilburg/ Antwerpen) en de voormalige N50 (Nijmegen) zijn tevens belangrijke snelwegen. Ook zij kruisen deze historische stad. Den Bosch is per auto goed bereikbaar, van welke kant je ook komt. De binnenstad is grotendeels autovrij, maar rondom het centrum bevinden zich een behoorlijk aantal parkeerplaatsen en garages.
Met de trein
Den Bosch heeft twee treinstations in de stad en een in Rosmalen. Te weten het Centraal Station en Den Bosch Oost. Voor een stadsbezoek ben je aangewezen op sHertogenbosch Centraal Station. Begonnen als een houten barak aan het spoor in de tweede helft van de 19e eeuw is het centrale station van Den Bosch inmiddels uitgegroeid tot het 7e drukste station van Nederland. Vanaf dit station loop je recht de binnenstad in via de dubbele Stationsweg. Net voordat je de binnenstad bereikt steek je de Dommel over. Je treinreis naar Den Bosch plan je het gemakkelijkst met de reisplanner van de NS.
Het centraal station van Den Bosch is niet supergroot en waarschijnlijk daardoor is het makkelijk orienteren. Vanuit alle platformen is het makkelijk om met een roltrap, lift of trappen in de overdekte centrale bovenhal te komen. Hier barst het van de snelle kant-en-klare snackgelegenheden, evenals de gebruikelijke andere randzaken (Ako boekenwinkel, NS kantoor, bloemenwinkel, AH, Hema en diverse kaartautomaten). Het gehandicaptentoilet vind je op de overgang boven de sporen tussen de twee snoepautomaten.Q J
Toeristische informatie
VVV C-2, Markt 77, tel. 090 01 12 23 34, www.
vvvdenbosch.nl. Deze Bossche vestiging van de landelijke VVV zit gehuisvest in een van de mooiste gebouwen van de stad, hartje centrum. Talloze losse folders, posters, boekjes en de vriendelijke medewerkers lichten je graag in over wat er allemaal te doen is in deze levendige stad. Of je pikt een gratis uitgave van s-Hertogenbosch In Your Pocket op en je bent weer helemaal op de hoogte wat er te doen is (en waar je niet je zuurverdiende geld aan moet spenderen!) in deze bruisende hoofdstad van Brabant. Ook (elektrische) fietsen zijn hier te huur. Voor het eerst is ook een jaarkalender met Bossche gebouwen te koop. In 2014 zal er een nieuw informatiecentrum verrijzen op het Bolwerk Sint-Jan. QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. JA
Eindhoven Airport Luchthavenweg 25, Eindhoven, tel. 0900 95 05, w w w.eindhovenairpor t.nl. Q
PHAULGBKXW
tricht, tel. (+31) 433 58 99 99, fax (+31) 433 58 99 77, info@maa.nl, www.maa.nl. Schiphol Airpor t Amsterdam, w w w.schiphol.nl. Weeze Airport Flughafen-Ring 60, Weeze, Duitsland, tel. (+49) 283 76 66 111, www.airport-weeze.de.
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N8
HOTELS
Op dit moment heeft Den Bosch een aanbod van ruim 400 hotelkamers. Met de komst van een mogelijk nieuw hotel in het Paleiskwartier (Hilton Garden Inn) met 170 kamers, zou het aanbod van hotelkamers in Den Bosch met 40 procent toenemen! Degemiddelde bezettingsgraad is op dit moment rond de 65 procent.
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
Luxe hotels
Hotel Central C-2, Burgemeester Loeffplein 98, tel.
(+31) 736 92 69 26, www.hotel-central.nl. Har tje centrum, op de allermooiste locatie van de stad aan de Middeleeuwse markt, zit Golden Tulip Hotel Central. Het hotel is vooral populair bij zakenreizigers van het hogere segment die de onevenaarbare locatie waarderen. Al sinds 1905 runt de familie Rademaker deze smaakvol ingerichte slaapgelegenheid die uitgerust is met verschillende sfeervolle bars en restaurants. En wie zich liever niet laaft aan deze Bourgondische uitspattingen maar er juist calorien af wil werken, dient zich naar de bovenste etage te begeven. Zwetend op deze martelapparaten krijg je er wel het mooiste uitzicht van de stad over de Sint Jan voor terug. Q PTJHAFi LEGKXW
74, www.moevenpick-s-hertogenbosch.com. De locatie van dit tophotel, ingeklemd tussen grote kantoorgebouwen en de drukste verkeersader van Nederland, mag dan in eerste instantie niet al te verlokkend klinken; Movenpick behoort toch tot de beste twee hotels van de stad. Door een prima isolatie, een miniatuurreservaat voor de deur en natuuurlijk comfortabele hotelkamers heeft de directie zich deze luxepositie verworven. Doordat ook het restaurant van topkwaliteit is, heb je eigenlijk geen enkele reden om Movenpick te verlaten. En dat is dan weer jammer met zon leuke stad op vijf minuten rijafstand. Bus 61 brengt je naar het transferium, vanwaar het nog twee minuten lopen is. Q PTHAULBKDXW
tel. (+31) 735 21 91 59, www.accorhotels.com. Mercure ligt voor zakenreizigers al meer dan een kwart eeuw op een ideale locatie op kantorenpark Brabant Poort. Naast de A2, voorzien van een ruime parkeerplaats en als buurman de bekende Amerikaanse hamburgerketen. Voor de zakenreizigers die hier niet overnachten maar wel elkaar willen ontmoeten en zaken bespreken, is er zelfs een speciale zaal omgeturnd voor deze vluchtige contacten. Daarnaast zijn er ook nog 17 andere businessrooms aanwezig. Het hotel ondergaat in het najaar van 2013 een grondige renovatie, wat absoluut geen overbodige luxe is. De kamers aan de achterkant, met uitzicht over een mooi natuurgebiedje, zijn een stukje rustiger qua verkeersoverlast dan die aan de voorzijde. Gratis fietsen zijn aanwezig voor de gasten die niet met bus 74 (15 min.) naar de stad willen reizen. Q 82 kamerd 75 - 129). PHA6ULGBKXW Bosscheweg 2, Vught, tel. (+31) 736 58 77 77, www. valk.com/vught. Aan de buitenkant verdient dit hotel geen schoonheidsprijs, maar eenmaal binnen grijpt dit hotel je bij de strot en laat je niet meer los. Op een bijzonder positieve manier. Al bij binnenkomst in de enorme hal voel je je thuis in Van der Valk hotel s-Hertogenbosch-Vught. De inrichting straalt zowel klasse als een warm gevoel uit, zonder daarbij pompeus te worden. De vele luxueuze stoelen en de grote lichtgevende ramen geven je een vrij en relaxt gevoel, terwijl de deskundige en vlotte medewerkers je inchecken of een drankje serveren. Omdat het complex vrij uitgestrekt is, liggen sommige van de 136 kamers een stuk verder verwijderd van het centrale gedeelte waar het terras, bar en restaurant zijn gehuisvest. Q PHAUFLKDCW
Middenklasse
Euro Hotel D-2, Kerkstraat 56, tel. (+31) 736 13 77 77,
www.eurohotel-denbosch.com. In de rest van de wereld heeft de hotelketen Best Western niet de allerbeste naam bij ervaren (zaken)reizigers. Maar de Bossche vestiging van deze multinational is een prettige uitzondering op dit verhaal. Voor het allergrootste gedeelte mag dit succes op het conto geschreven worden van de familie die al decennia met liefde voor het vak deze slaapgelegenheid runt. Een aantal van de kamers mogen dan aan de kleine kant zijn, ze zijn wel voorzien van alle moderne faciliteiten. Helaas moet er voor internet wel extra afgerekend worden. Beneden is een prima restaurant, een klein barretje en een comfortabele lounge ingericht. Bij mooi weer is het terras een ideale plek om het winkelende publiek wat nader te bekijken. In een stad met vele parkeerproblemen als Den Bosch is de eigen garage (pal naast de hoofdingang!) ook een absoluut pluspunt van dit prima hotel. Q (eenpersoonskamer 95 - 119, tweepersoonskamer 119 - 159, driepersoonskamer 149, vierpersoonskamers 169). JALK
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
HOTELS HOTELS
Budget hotels
All In Hotel C-2, Gasselstraat 1, tel. (+31) 736 13 40
57, www.allin-hotel.nl. Een van de goedkoopste plekken om te overnachten. En dat op een steenworp afstand van alle belangrijke uitgaansplekken. Sinds 1974 al een hotel, terwijl de naam hostel waarschijnlijk beter de lading zou dekken. De toerist met hoge verwachtingen kan dit pand uit 1905 beter vermijden, maar reizigers met een budget zullen de combinatie van de centrale ligging en de (relatief) lage prijzen enorm waarderen. De soberheid van de kamers, enkelen hebben zelfs een gezamenlijke wc, komt ongetwijfeld voort uit het feit dat ook de plaatselijke nonnen hier enkele decennia hebben gewoond. Q Prijzen schommelen tussen de 45 en 200 per nacht, afhankelijk van het aantal personen per kamer (maximaal 5). J
N9
Een ontbijtje op bed slaat niemand af, ook niet de gasten van Mercure Hotel
736 42 25 25, www.campanile-s-hertogenbosch.nl. Dit in Amerikaanse stijl gebouwde hotel ligt ideaal voor de zakenreiziger. Net buiten de hectiek van de Bossche binnenstad, maar vlakbij twee belangrijke snelwegen, fungeert dit hotel als een warm bad voor de vele zakenmensen die voornamelijk deze slaapgelegenheid bezoeken. De kamers zijn simpel en sober ingericht, maar desondanks voorzien van alle moderne benodigdheden. Vooral de bedden, met de maagdelijk wit gestreken lakens, zijn meer dan voortreffelijk. Q47 rooms (47 doubles 97L). THAULGBKXW
tel. (+31) 736 10 35 56, www.stadshoteljeroen.nl. Elke kunstliefhebber zal smullen bij het feit dat dit kleinschalige hotel een eigen ingang heeft naar het mooiste museum van s-Hertogenbosch. Ondanks (of juist dankzij) dat dit driesterrenhotel maar zes kamers heeft, is het een regelrechte aanrader. Op de derde etage bevinden zich de ietwat sobere pelgrimkamers, de tweede etage herbergt twee luxueuze suites met een salongedeelte, een kleine keuken en een sauna. De nieuwe eigenaren pamperen je vanaf het eerste moment totdat je vertrekt. Aanrader! Q Prijzen tussen 95 en 220. JHAKDW
Achter de Sterren D-3, Vughterstraat 242, tel. (+31) 736 13 90 34, www.achterdesterren.com. Wie privacy en rust waardeert, maar toch de stadse geneugten prefereert boven een hutje op de hei, is bij deze B&B op het juiste adres. In de tuin van de zeventiende-eeuwse voormalige stadsboerderij De Gulden Sterren vind je Achter de Sterren. De voormalige werkplaats is omgebouwd tot een comfortabel huisje met ruimte voor maximaal drie personen. Behalve een eigen ingang, heeft dit ideale vakantieplekje ook een eigen douche/toilet en een priv-terras met tuintje. Q 1 persoon 70, 2 personen 90, 3 personen 110, ontbijt bedraagt 6 of 12 (luxe). TJLGB Concordia D-2, In de Boerenmouw 15, tel. (+31) 643
17 65 86, www.bedandbreakfastconcordia.nl. Slechts twee kamers herbergt dit bijzondere plekje in het hart van de Bossche binnenstad. Eigenaresse Mirjam heeft een warme ontmoetingsplaats gecreerd, waarbij de kolossale piano een belangrijke plek inneemt in de centrale ontmoetingsruimte. Maar ook niet pianoliefhebbers komen aan hun trekken in deze rustige omgeving door de warme familiaire uitstraling. Beide kamers verschillen in grootte en prijs, maar delen wel dezelfde badkamer. Q Prijzen: 45 - 110. TJLNGB
13 06 66, www.hotel-terminus.nl. Terminus is van alle Bossche slaapgelegenheden het meest dichtbij het centraal station gelegen hotel. Maar wie luxe verwacht en van kaviaar houdt, kan beter wat anders zoeken. Want deze vreemde eend in de Bossche hotelsector is niet van dat kaliber. Dit nietalledaagse hotel herbergt namelijk weinig (zichtbare) luxe en doet eerder denken aan een jeugdherberg. De simpele, doch comfortabele bedden, het beddengoed en het gezamenlijk delen van douche en toilet is voor de backpacker dagelijkse kost. Ook de bruine pub beneden ademt deze ietwat lossere en ruigere sfeer uit. Wie minder prijs stelt op luxe, maar wel een plezierige, schone en relaxte omgeving zoekt om de nacht door te brengen, is met Terminus dik tevreden. Q 11 kamers (4 eenpersoonskamers 37, 3 tweepersoonskamers 71, 4 driepersoonskamers 102). J
736 13 72 25. Huisdieren zijn niet toegestaan in dit etablissement, waarvan het ontbijt bij de prijs is inbegrepen. De vriendelijke eigenaar is een regelrecht talenwonder, want of je nou uit een Engels, Frans of Duitstalig gebied komt, in alle talen krijg je de huisregels te horen. Veilig parkeren is mogelijk achter het gebouw. Bus nr. 158 brengt je naar de Aartshertogenlaan. Q 5 kamers, 30 per persoon. TLG
tel. (+31) 736 14 24 28, lepaty.nl. Hartje centrum, maar midden in een rustige straat ligt dit ruime appartement met een comfortabele badkamer en een groot dakterras. De verschillende kamers zijn modern ingericht en netjes schoon. Ook het ontbijt is een feestje op zich. De naam is ontleend aan de fundamenten van een klooster dat zich onder het huis bevindt. Q Gesloten from 1 September to November 1. Een tweepersoonskamer 100. TJLGB
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N10
Kamperen
De Locatie FF-R-UIT Camping O-15, De Gemeint 3, Vlijmen, tel. (+31) 653 75 28 91, www.eenlocatie.nl. Wie een tent, kamper of caravan bij zich heeft, kan spotgoedkoop slapen op deze locatie aan het Engelermeer. Ook kan je overnachten in een tent van Amerikaanse indianen of Mongoolse nomaden. Camping FF-R-Uit is, zoals de naam al suggereert, veel meer dan alleen een plek die onderdak biedt aan toeristen. Jongeren uit de omgeving leren hier dat het leven meer te bieden heeft dan blowen, spijbelen en doemdenken. Deze bijzondere plek wordt gerund door een uitstervend ras: betrokken vrijwilligers. Q Kamperen kost 5 met een eigen tent, de Mongolian yurt (max 10 persoons) kost 50 per nacht, Native American teepee (max 8 persoons) 30 per nacht. TLB
Nuland, tel. (+31) 735 32 44 28, www.minicampinghuismans.nl. Wie met een flinke groep wil slapen in Den Bosch, maar geen hoofdprijs wil betalen aan overnachtingskosten, dan is deze verbouwde stal van de familie Huismans wellicht een ideale oplossing. Families, groepen en kleine verenigingen (maximaal 20 personen) maken voornamelijk gebruik van deze simpele, maar van alle gemakken voorziene groepsaccomodatie. Gelukkig er is een flink open stuk grasveld aanwezig zodat niemand op elkaars lip hoeft te zitten. Q T6LGBX
Conferentiehotels
Conferentiehotel De Ruwenberg L-11, Ruwenbergstraat 7, Sint-Michielsgestel, tel. (+31) 735 58 88 88, www.ruwenberg.nl. In de landelijke omgeving van Sint-Michielsgestel ligt conferentiehotel en trainingscentrum De Ruwenberg. Het kasteel dateert uit (minimaal) 1337 en heeft al vele kenniszoekers over de vloer gehad. En waar managers nu op zoek zijn naar nieuwe inzichten, zo waren eeuwen lang de fraters van Tilburg hier op zoek naar innerlijke rust. Anno nu kunnen er ruim 250 mensen een onderkomen voor de nacht vinden. Doordat het complex van alle moderne faciliteiten en geneugten des levens is voorzien, heb je eigenlijk geen enkele reden om dit prachtige oord te verlaten. Q PiHAUFLGBKXW
tel. (+31) 735 32 22 77, www.bronapart.nl. Op het Brabantse platteland vind je dit kleinschalige saunacomplex. Breng echter wel een zeer goed gevulde portemonnee mee of een gedekte creditcard, je mag namelijk alleen gebruik maken van de zeer luxe faciliteiten als je het gehele gebouw afhuurt. Maar dan heb je wel de beschikking over twee prachtige hotelkamers en een complete saunagang met buitenzwembad en spa. En om het geheel fiscaal aantrekkelijk te maken vanwege mogelijke aftrekposten, kan je er ook nog eens vergaderen en een presentatie geven. Met tussendoor natuurlijk even een koude dompel douche... Q PHALGDCW 412 63 33 75, www.cityhotel.nl. Wie in Den Bosch geen onderdak kan vinden, zou kunnen uitwijken naar dit aanbevelenswaardige hotel in Oss. Op slechts vijf minuten lopen van het station vind je dit pareltje. 44 comfortabele kamers staan tot je beschikking en twee prima, inpandige restaurants. Met de veiligheid zit het wel snor hier, met de politie als betrouwbare buurman. Het betrokken en kundige personeel is ook een extra meerwaarde om hier een overnachting te boeken. Q45 rooms (45 Total rooms ). PTJHAULGBi KXW hhhh
Glorieuxlaan 1, Vught, tel. (+31) 736 58 04 00, www. huizebergen.nl. Toeristen zullen helaas nooit de schoonheid van Huize Bergen leren kennen, want dit schitterende oord is helaas alleen toegankelijk voor zakenreizigers. Diep verscholen in een prachtig bosrijk park ligt dit historische landgoed uit 1916. Een van de trekpleisters is de 7,5 hectare grote tuin met vijver en vogeleiland. Het gehele park inclusief de zeven gebouwen zijn een naoorlogse schenking van een rijke dame. Q 80 kamers: 75 - 115. PHAULGBKXW
418 66 13 06, www.degoudenmolen.nl. Overnachten in deze hemelse locatie staat gelijk aan afstand doen van alle stress en dagelijkse zorgen en je geheel onderdompelen in het warme bad dat De Gouden Molen heet. De pittoreske locatie op het kruispunt waar de milde maas en de wilde waal elkaar ontmoeten, is alleen al een bezoek waard. Voeg daarbij tien smaakvol ingerichte kamers, een toprestaurant en een serene omgeving waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan... Q10 rooms (9 doubles 100, 1 apartment 185). THAILGBKXW hhh
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N11
Grote theedoek
s-Hertogenbosch is de trotse hoofdstad van de provincie Noord-Brabant. Maar waar de stad een fiere vlag heeft, zo nietszeggend is de officile vlag van NoordBrabant. Sinds 1959 wappert het Brabants Bont (zoals de vlag heet) op allerlei overheidgebouwen en gelegenheden. Historici wijzen op het feit dat deze vlag al sinds de Middeleeuwen wordt gebruikt, dus geen vernieuwing nodig heeft en dat de traditie gewaarborgd moet blijven. Tegenstanders spreken ietwat denigrerend over een grote theedoek, voornamelijk door zijn rood-wit geblokte patroon van twaalf rode en twaalf witte vierkanten.
65 28 95, www.hotelformule1.com. Een goede nachtrust voor de beste prijs is al jaren de marketingslogan van de internationale hotelketen Formule 1, de Franse prijsvechter met de overlevingsmentaliteit van het Britse Ryanair. Het enige wat belangrijk is voor deze organisatie is een bed om op te slapen, al het andere lijkt bijzaak. Ook deze vestiging is daarop geen uitzondering. Pal naast de snelweg ligt dit spuuglelijke gebouw, met als directe buurman de grote bekende gele M van die Amerikaanse hamburgerketen. Mocht het all-you-can-eat breakfast of jengelende kinderen je naar buiten drijven, dan is de redding nabij! Q (Kamers vanaf 45 per nacht). AUW
(+31) 416 33 31 61, www.hotelfriends.nl. Ondanks de kneuterige spelfouten op de virtuele wereld van hun website, is het hotel in de echte wereld een meer dan prettig onderkomen voor de nacht. De twee vriendelijke eigenaren, Joram en Augusta, weten wat gastvrijheid inhoudt en gaan dan ook heel ver om het hun gasten naar de zin te maken. Dit kleinschalig familiehotel herbergt slechts veertien kamers en is dus dankzij zijn gunstige centrale ligging ten opzichte van drie grote publiekstrekkers (Efteling, Loonse en Drunense Duinen, Den Bosch) vaak volgeboekt. Q TJALGKXW
(+31) 735 34 25 34, www.valk.com/nuland. Hotel Nuland leek zijn functie als zakenhotel te verliezen toen een paar jaar geleden de oude autoweg voor de deur op de schop werd genomen. De directie heeft zich echter op een bijzonderingswaardige manier terug in de markt gezet. Anno 2010 is het hotel nog immer een baken van rust voor de zakenreiziger die de faciliteiten van dit luxe zakenparadijs waardeert. Zeker sinds de onlangs afgeronde grondige renovatie is het hotel weer helemaal up-to-date en klaar voor de komende decennia. Bestel in het restaurant eens een Valkklassieker, een favoriet bij de vaste gasten. Q PTHA6ULGBKXW
Maren-Kessel, tel. (+31) 412 47 98 98, www.hotelbrasserieoudmaren.nl. Alleen al de brasserie is een bezoek waard aan dit eeuwenoude pand dat onlangs via een grondige renovatie is voorzien van alle 21e eeuwse gemakken. De zeventien tweepersoonskamers in dit familiehotel mogen dan aan de kleine kant zijn, de smaakvolle moderne inrichting vergoedt veel. De directe omgeving van het hotel leent zich uitstekend voor een wandeling of fietstocht. Het pittoreske dorpje Alem, aan de overzijde van het nabijgelegen veerpontje, is een absolute aanrader. Q TLGBKW
tel. (+31) 416 33 60 45, www.hotelwaalwijk.nl/. Dit multifunctionele hotel in het centrum van Waalwijk zit meestal tot de nok gevuld met zakenreizigers en Hollanders die de Efteling bezoeken, Neerlands grootste attractiepark. Vooral de grote familiekamers zijn een meerwaarde van dit hotel, al zou een flinke remake en wat meer vrouwelijke accenten toevoegen dit hotel geen kwaad doen. Hopelijk worden dan ook direct de matrassen vervangen, want een aantal van hen doen je de hele tijd naar het midden van het bed rollen. Gelukkig is het zeer uitgebreide ontbijtbuffet dan iets om reikhalzend naar uit te kijken. Q JLBK
Ook hier hebben ze de welbekende vla met een kersje erop Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N12
RESTAURANTS
Met haar grote aanbod aan culinaire zaken, neemt Den Bosch de vijfde plek in op de Nederlandse ranglijst qua culinair aanbod. Op culinair gebied mag je de binnenstad van Den Bosch onderverdelen in twee regios. Wat overigens niet wil zeggen dat de rest van de stad niets te bieden heeft op dat vlak, want de charme van deze stad is juist dat je gaat ronddwalen en ook de (kleine) achterafstraat met een bezoek vereert. Op ieder lijstje van de locals staan twee gebieden, die elk barsten van de eetgelegenheden: de Uilenburg en de Korte Putstraat. In de Uilenburg vind je de leuke lokale restaurants en enkele trendy eetgelegenheden. Maar het meest bekend is Den Bosch vanwege de Korte Put straat, een bijzonder gezellig straatje met vele restaurants en sfeervolle terrassen.
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
Argentijns
Rancho Bravo C-2, Orthenstraat 53, tel. (+31) 736 13
01 67, www.ranchobravo.nl. Argentijnen zijn vleesliefhebbers, en als er n restaurant is dat dit stereotype bevestigd dan is dat Rancho Bravo wel. Carnivoren vinden hier het walhalla, met Argentijnse steaks, sparerib en specialiteiten van de grill. Ook de aankleding is prima, zo zijn op ieder stukje muur geschilderde koeien te bewonderen. QOpen 16:00 23:00. (19 - 24). PJAGKW
Chinees
De Blauwe Lotus H-5, Schanswetering 28, tel.
(+31) 736 41 97 58, www.de-blauwelotus.nl. Het vijfde stripalbum van Kuifje, De Blauwe Lotus, wordt algemeen beschouwd als het beste werk dat striptekenaar Herg ooit heeft voortgebracht. Vooral in China zelf waardeert men het boek enorm omdat het de gevoelige relatie met Japan aan de kaak stelt en Chinezen niet stereotype neerzet zoals voorheen het geval was. Toch is alles aan dit in Den Bosch-Noord gelegen gelijknamige restaurant Chinees. Van de gedateerde tafelkleedjes tot de welbekende Aziatische landschapsportretten aan de muur. Vergeet ook de 156 gerechten die op de kaart staan, waaronder karbonade met friet... Richt je op een van de 26 letters die onder het kopje Specialiteiten van het Huis staan. Dan blijkt namelijk dat de kok wel zijn vak verstaat en enorm lekkere dingen uit zijn wok kan toveren. Aanrader: Y; oftewel Ti Pan Kai (kip met groenten). QOpen 16:00 - 22:00, za 15:00 - 22:00, zo 12:00 - 22:00. Gesloten ma. (16 - 20).
Aziatisch
Het Nieuwe Oosten Rompertcentrum 7-13, tel.
(+31) 736 41 23 15, www.nieuweoosten.nl. Wie eigen vervoer heeft en echt Aziatisch wil eten, kan afreizen naar winkelcentrum De Rompert. Aan de zijkant van dit overdekte winkelparadijs zit al meer dan vier decennia Het Nieuwe Oosten. De Kantonese kok komt zelfs speciaal uit de keuken een kijkje nemen als je authentieke gerechten buiten de kaart om bestelt. Ook de zeer uitgebreide kaart herbergt genoeg lekkers, waaronder vele keuzes voor vegetariers. Onze favoriet blijft echter de geroosterde varkenshaas met de tongbrekende naam Bau-Lo Tja Tjue Kai. Of nummertje negen van de kaart... QOpen 12:00 - 22:00, vr, za, zo 11:30 - 22:30. (12 - 16). LGK
sohorestaurants.nl. Elke zaak die maar iets met Azi eten te maken heeft, vult zijn interieur tegenwoordig met Boeddhas. Ook het onlangs geopende Soho haakt aan bij deze trend. Het is alleen niet te hopen dat je net zo dik wordt van het eten als de voluptueuze vormen van Maitreya, de toekomstige Boeddha, doen vermoeden. Met veel gezonde sushi op de kaart is die kans klein. Verdeeld over twee verdiepingen en een klein terras kan je genieten van het alom bekende all-you-can-eat concept. Q All you-can eat: lunch:17,50, dinner: 22,50. ALGBKS
21 73 43. Waar veel restaurants na verloop van tijd hun standaard verlagen of mindere producten gaan serveren, blijft Nan King al meer dan een kwart eeuw eenzaam aan de top staan van het kwalitatief beste Chinese restaurant van Den Bosch. Laat de reguliere menukaart echter links liggen en vertel de vriendelijke bediening wat je lekker vind. Het resultaat zijn echte Chinese gerechten in plaats van al die smeuge substanties aangepast aan de Hollandse smaak. QOpen 12:00 - 21:30. Gesloten di. (15 - 20). TLKS
Aan de achterkant van het station, in het Paleiskwartier, kan je ook prima je honger stillen Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N14
RESTAURANTS
Engels
Pilkingtons D-2, Torenstraat 5, tel. (+31) 736 12 29
23, www.pilkingtons.nl. Bij Pilkingtons kan je al 20 jaar een keuze maken uit 38 verschillende soorten thee, die nog beter smaken met een versgebakken apple crumble. De verschillende salades en de Shepherds pie zijn de onbetwiste hoogtepunten van een bezoek aan deze Engelse oase in Den Bosch. In de zomer kan achter in de prachtige binnenstadstuin in alle rust lekker genieten van een stevige lunch of een High Tea. QOpen 10:00 - 22:00, ma 11:30 - 17:00, zo 10:00 19:00. (12 - 16). TJBKX
Grieks
De Griek L-10, Rodenborchweg 35, Rosmalen, tel.
(+31) 735 21 24 84, www.restaurantdegriek.nl. Iedere stad heeft wel n of meerdere Griekse restaurants, zo is hier De Griek in Rosmalen. Bij binnenkomst is n ding duidelijk: ook deze plek is een doorsnee Griek: witte muren, stijlvolle lampen, een paar bustes van Griekse godinnen en mediterrane plantjes. De bediening is vriendelijk, er is veel keuze tussen de gerechten, het eten smaakt goed en voor de kinderen is er een speciaal menu. QOpen 12:00 - 24:00. Gesloten ma. (12 - 17). PTAGKS
Europees
t Vervolg C-2, Kolperstraat 30, tel. (+31) 736 12 82 68,
www.tvervolg.nl. Eerder runden deze eigenaren een zeer goed lopend restaurant vlakbij. Het siert het management dat men niet koos om door te gaan met het vertrouwde oude concept. Alle oude schilderijen en snuisterijen zijn ingeruild voor een moderne inrichting met levensgrote fotos van Bossche taferelen. En een compleet nieuwe menukaart. Gelukkig wel met wederom verse ingredinten en dezelfde kok aan het roer. QOpen 10:00 - 21:30, ma, zo 12:00 - 21:30. (23 - 25). JAUGBKXW
Grill
Samys C-2, Vismarkt 6-9, tel. (+31) 736 12 96 19, www.samys-sate-steaks.nl. Wie deze klein bemeten ruimte betreedt, zal zich allereerst verbazen over het grote aantal eettafels dat is gepropt in dit restaurant. Privacy is dus ver te zoeken wanneer het volle bak is. Het zonder smaak ingerichte interieur is een ratjetoe van bij elkaar geraapte stijlen. Zo vloekt de Mexicaanse kunst aan de muren met de Boeddhas die her en der staan uitgestald, terwijl de Afrikaanse attributen zo van de eerste de beste toeristenmarkt geplukt lijken te zijn. Qua eten is het overigens net zo middelmatig in deze door Egyptenaren gerunde tent. Maar vooruit, de zoete en pikante spareribs smaakten naar meer. QOpen 10:00 22:00. (16 - 21). JNBK
Frans
De Veste C-2, Uilenburg 2, tel. (+31) 736 14 46 44,
www.aubergedeveste.nl. De Veste is een van de betere plekken om je culinair te laten verrassen. Helaas komt bij deze verwennerij in dit smaakvol ingerichte restaurant ook een bijpassende rekening, waardoor hier genieten niet voor ieder budget is weggelegd. Het attente en kundige personeel stuurt je graag richting het verrassingsmenu, wat in de praktijk echter meer op een hoogstaande daghap lijkt, zeker omdat elke bezoeker exact hetzelfde krijgt voorgeschoteld. QOpen 12:00 - 21:30. Gesloten wo. Driegangen diner: 35. JABKW
Hollands
Golf Parc De Pettelaar L-12, Meerendonkweg 2, tel.
(+31) 736 13 66 30, www.pettelaar-golf.nl. In eerste instantie lijkt het onderkomen van deze golfbaan op een veredelde voetbalkantine. Niet eens zon gekke gedachte als je beseft dat de buurman inderdaad voetbalclub BLC is. Eenmaal binnen word je op hartelijke wijze begroet door de op leeftijd zijnde bardame. Behalve het tappen van een goed biertje heeft ze voor elke nieuwkomer ook nog eens een luisterend oor. De klassiek moderne inrichting is op zich weinig spectaculair, al bieden de vele ramen een weids uitzicht over de golfbaan en de A2. De prijzen van de alcoholische versnaperingen en de kleine menukaart zijn zeer prettig geprijsd, wat op zich opmerkelijk is voor een clubhuis dat in de volksmond al snel geafficheerd wordt met een elitaire sport.
Rosmalen, tel. (+31) 735 21 77 44, www.dieheeresewentien.nl. In de Gouden Eeuw bracht de eerste Nederlandse multinational, de VOC (Verenigde Oost-Indische Compagnie), allerlei onbekende spijzen en groenten naar de Westerse Wereld vanuit Azi. Het restaurant dankt zijn naam aan het bestuur van deze club, de link naar het heden is dat in deze chique eetgelegenheid nog steeds diezelfde kruiden en niet-alledaagse groenten verwerkt worden tot pure meesterwerken. Ook hier gaat culinair genieten helaas gepaard met een hoger prijskaartje. QOpen 12:00 - 22:00, za 18:00 - 22:00. Gesloten ma, zo. Driegangen diner: 47. PAULGBKX
IJs
De IJsvogel C-2, Kerkstraat 3, tel. (+31) 736 12 00
63. Een ijswinkel met alleen maar softijs. De bediening is vlot en de prijzen laag, maar helaas is het ijs niet bepaald smaakvol. De echte ijsliefhebbers vermijden deze zaak, de rest kan er met een gerust hart naartoe. QOpen 11:30 17:30. PJNGS
frezzo.it. Op zoek naar n hoorntje, of wellicht vijf liter ijs? Bij Frezzo is er keuze te over. Meer dan 30 smaken! Het kleine pand aan de Visstraat is tot tien uur s avonds open om snel Italiaans ijs te verkopen. De prijzen zijn goedkoop en de porties groot, maar verwacht niet een sympathieke service; de zaak is enkel bedoeld om te verkopen. Maar wel het hele jaar geopend! QOpen 12:00 - 22:00. PTJNS
IJskar C-2, Markt 1. Generaties Bosschenaren zijn opgeIn Hotel Central leggen ze de hongerige hotelgasten in de watten
groeid met t Spul van De Rul. Deze eervolle bijnaam in lokaal dialect slaat op de oudste ijskar van Nederland. De meer dan honderd jaar oude ijskar is volledig gerestaureerd en staat twee keer per voor het stadhuis op de Markt. QOpen , wo, za 11:30 - 16:30. Gesloten ma, di, do, vr, zo. J
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
RESTAURANTS
Indiaas
Prince of India C-2, Orthenstraat 272, tel. (+31) 736
12 21 26, www.princeofindia.nl. Al sinds de opening in 1991 ruik je de sterke geur van kruiden en specerijen in deze ietwat kitscherig ingerichte donkere zaak. Liefhebbers van gekruid eten zijn echter bij Prince of India aan het goede adres. De bediening is uiterst beleefd en vriendelijk en de dalsoep (linzensoep met verse koriander) is een echte aanrader. QOpen 17:00 - 22:00. (17 - 20). TAGKS
N15
Indonesisch
Dapur Saya E-2, Hinthamereinde 34, tel. (+31) 736
89 77 13, www.indochef.net. Vooruit, het zit vijf minuten lopen buiten het centrum. Maar dat is dan ook direct het enige negatieve dat we kunnen schrijven over dit Indonesische eethuis waar de liefde voor de Aziatische keuken centraal staat. Eigenaar en chefkok Tim neemt zijn gasten mee op een culinaire wereldreis door de Indonesische archipel. Met maar liefst 12.000 eilanden heeft dit grootste moslimland ter wereld een keur aan regionale specialiteiten ontwikkeld. Omringd in een decor van mintgroene muren en een veertigtal rieten stoelen kan je op deze locatie genieten van de huisspecialiteit Ayam Setan of Babi Pedis, het meest pikante gerecht van de kaart. Gelukkig kan je dit heter dan hete varkensvleesgerecht wegspoelen met een koude Jupiler van het vat... QOpen 15:30 - 21:30. Gesloten ma. (12- 18). LGKS
www.eetbar-dit.nl. Deze populaire locatie heeft een fris interieur gecombineerd met oud-Hollandse accessoires. Hier is het zien en gezien worden door hip Den Bosch (of wat er voor door wil gaan), aangevuld met borrel, hapjes of kleine gerechten. Het menu is een gekke mix van serieuze rauwe tonijn met Japanse gembersaus, een kinderlijk surprise ei of een ouderwetse puntzak friet. QOpen 11:00 - 22:00, ma 12:00 - 22:00, za, zo 10:00 - 22:00. (9 - 12). JA6Ei GBKW
Internationaal
Carras C-2, Karrenstraat 28 - 30, tel. (+31) 736 13 90
11, www.carras.nl. Club Carras mag dan, volgens eigen zeggen, de ontmoetingsplek van Den Bosch zijn. Die mening delen wij helaas niet, althans in het restaurant gedeelte van deze verder sfeervolle zaak. De bediening was eerder kortaf en ongemanierd, dan vriendelijk en behulpzaam. Toch is Carras een aanrader, al was het alleen maar vanwege zijn grand caf-achtige uitstraling, met een knusse lange bar en open keuken. QOpen 11:00 - 21:30, di, zo 16:00 - 21:30. Gesloten ma. JK
21 92 64. Voor de lekkerste tostis moet je bij Mazzeltoff zijn, zo beweert althans de lokale krant na een onafhankelijke test. Maar ook voor heel wat meer volwaardig voedsel is dit stijlvolle eetcaf een juiste keuze. Goed gevulde maaltijdsalades, een ruime keuze aan vis- en vleesgerechten en -als onbetwiste topper- de uitmuntende vissoep sieren hier het menu. QOpen 09:30 - 22:00, za, zo 09:30 - 19:00. (15 20). TJAGBKXW 736 14 62 64. De uitbaatster van dit caf-restaurant is al ver boven de gepensioneerde leeftijd, toch denkt ze nog lang niet aan stoppen. Een grondige verbouwing heeft twee sfeervolle verdiepingen opgeleverd. Blikvanger beneden is de grote ronde bar, terwijl je boven rustig kan genieten van de specialiteit van het huis:pizza. In het weekend wordt na etenstijd het meubilair opgeruimd en transformeert Mere den Oetel zich tot een grote dansvloer. QOpen 10:30 - 02:00. TJALKW
Bossche Benkskesproject
Het Bossche Benkskes Project tegen sociale verkilling wordt h et genoemd. Wat het feitelijk inhoudt is dat je te pas en te onpas kunt neerstrijken op een van de 22 Social Sofas in s-Hertogenbosch. De gemozaiekte Benskes zijn bedoeld als ontmoetingsplek, zodat je ouderwets kunt keuvelen met vage bekenden. Voornamelijk zijn ze gesitueerd in parken en speeltuintjes. De eerste benkskes werden in 2009 gepresenteerd en er komen er steeds meer bij. Allemaal met hun eigen unieke thema. De kosten bedragen zon 88.000 euro. Ook andere steden in Nederland volgen inmiddels het (van origine Tilburgse) sociale voorbeeld dat bedacht is door een plaatselijke cabaretire. Mensen die klaargestoomd worden om terug te keren in de maatschappij, bijvoorbeeld ex-verslaafden, maken de bank klaar voor levering.
46 74, www.moevenpick.com. Meestal zijn restaurants in hotels niet de beste plekken om te dineren. Zeker niet qua ambiance. Dat geldt dus absoluut niet voor deze ruim opgezette zaak. Gelegen aan een mooi meer geniet je van een gevarieerde menukaart, de vele watervogels en de rustieke sfeer. Ondanks dat de snelweg op een (verre) steenworp afstand ligt. Leuk om de kok aan het werk te zien in de open keuken. Aanrader! QOpen 06:30 - 23:00. (16 - 20). PTHAULGBKXW
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N16
RESTAURANTS
NUL073 Lunch & Diner D-2, Torenstraat 9, tel. (+31)
629 40 37 12, www.nul73lunchendiner.nl. Veel blingbling en verrassende decoratieve elementen versieren deze zaak die voor velen een verlengstuk is van hun eigen huiskamer. De menukaart biedt weinig verrassende gerechten met de bekende hardlopers. Toch verdient deze zaak je bezoek, al was het alleen al vanwege het bijzondere kleurrijke interieur. Ook het schattige binnentuintje is een verborgen pareltje in de Bossche binnenstad. QOpen 10:00 - 22:00, vr 10:00 - 01:00, za 10:00 - 02:00. Gesloten ma, di. TJALi BKXW
Italiaans
736 13 11 44, www.amicifamiglia.nl. Al barst de Bossche binnenstad haast uit zijn voegen van de vele boeiende restaurants, sommige eetgelegenheden zijn nou net die wandeling van tien minuten extra meer dan waard. Bij Amici & Famiglia vind je namelijk een heerlijke keuken waar je al snel het gevoel hebt thuis te zijn. Dit pittoreske restaurant heeft een leuke ongedwongen sfeer en serveert traditionele Italiaanse gerechten, met gebruik van lokale en regionale ingredinten. QOpen 17:00 - 22:00. Gesloten ma. (21 27). TA6BKS
42 63 82, www.per-se.nl. Ondanks dat de wijk Maaspoort aan vele duizenden gezinnen onderdak biedt, zijn er relatief weinig eetgelegenheden. Per Se probeert daar sinds 2011 verandering in te brengen. En wat ons betreft mogen ze nog wel even blijven. De menukaart mag dan niet al te uitgebreid zijn, verrassend en veelzijdig is-ie zeker wel. Of je nou zin hebt in een Thaise kokossoep, een Spaans varkenskoteletje of een Indiaas krabkoekje: je vindt het allemaal in deze modern ingerichte tent. Wie liever wat dichter bij huis bijft qua eten, kan zijn tanden zetten in een stukje rund dat is groot geworden aan de andere kant van de rivier: de Bommelerwaardse runderentrecote. QOpen 11:00 - 23:00, za, zo 15:00 - 23:00. Gesloten ma. (20 - 22). TALGBKX
(+31) 622 39 30 75, www.proeverijklassiek.nl. Met allemaal andere tafels en allerlei verschillende stoelen en lampen staat deze zaak garant voor een gezellige avond dineren in een intieme ambiance. Hou je van rust en eenvoud, dan kun je beter wegblijven uit dit kleine restaurantje. Het is een bonte verzameling van antiek. Specialiteit van het huis zijn de kleine voorgerechten die, na het verorberen van een stuk of drie gangen, pas garant staan voor een gevulde buik. QOpen 12:00 - 22:00, zo 14:00 - 22:00. Gesloten ma. (5 - 10). JBK
(+31) 735 22 22 38, www.wapenvanrosmalen.nl. Veel Bosschenaren van gepensioneerde leeftijd hebben hier elkaar leren kennen, aangezien dit een van de weinige tenten was waar in de jaren 60 van de vorige eeuw gedanst kon worden. Ook anno 2011 worden nog steeds feesten gegeven in het kolossale gebouw, maar tegenwoordig komen de meeste bezoekers voor de all-you-can eat restaurantformule. Deze populaire vreetschuur is vooral geliefd bij gezinnen met kinderen. QOpen 12:00 - 22:00, za, zo 16:00 - 22:00. Allyou-can-eat arrangementen variren in prijs tussen de 18 en 28. THA6LGBKX
Korte Putstraat
De terrasstraat van Den Bosch is de Korte Putstraat. Elk gebouw aan deze relatief korte straat is een horecagelegenheid. De restaurants en cafes zijn allemaal in het bezit van een terras. Zeker in de zomermaanden is elk plekje hier bezet. De veelvoud aan keuzes zorgt ervoor dat iedereen hier wel iets van zijn gading vindt.
tel. (+31) 736 13 28 28, www.bossche-eetkaemer. nl. Dit restaurant krijgt door de comfor tabel zittende rode stoelen een chique uitstraling. Toch is de sfeer ontspannen en h eel rela xed. De oude balken en de prach tige sch ou w op de b ovenverdiepin g verraden dat het restaurant in een oud pand uit de 17e eeu w gevestigd is. Liefhebbers van een traditionele, klassieke Bourgondische keuken kunnen hier hun har t ophalen. Q Open 17:00 - 22:00, za 16:30 - 22:30. (22 - 28). TJALBK
tel. (+31) 736 90 14 51, www.indenzevendenhemel. nl. Alleen al een bezoek aan de toiletten rechtvaardigt een bezoek aan deze brasserie. Het water stroomt hier namelijk niet uit de kraan, maar uit een glazen waterval. Binnen kan je kiezen uit maar liefst drie verschillende ruimten. De Engelenzaal (met hemelse aankleding en een zeer gedetailleerde muurschildering) is onze favoriet. QOpen 17:00 - 22:00, vr, za 17:00 - 22:30. (24 - 29). PTJA6ULBK
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
RESTAURANTS
Mediterraans
La Cocotte G-7, Van Noremborghstraat 109, tel.
(+31) 736 14 71 46, www.la-cocotte.nl. Zelfs na enkele bezoeken zijn we het er nog steeds niet over eens of dit nou een typisch Mediterraans of een Marokkaans restaurant is. Feit is in ieder geval dat je bij La Cocotte zalig kan eten. Wat je ook bestelt, tapas, mezze of een Marokkaanse stoofschotel; het smaakt allemaal even lekker. Dit kleine restaurant mag dan een flinke wandeling buiten het historische centrum liggen, het is de extra omweg meer dan waard. QOpen 16:30 - 22:20. Gesloten ma. (16 - 20). TLK
N17
www.meprise.nl. Wie op een hoger niveau wil eten dan de vele eettentjes die deze buurt telt, maar geen kapitalen wil neertellen, is hier op het juiste adres. Mprise is daarbij de perfecte mix tussen klassiek en modern. Het ouderwets genieten van een avondje uit is in deze brasserie tot in de kleinste details doorgevoerd. In het sfeervolle pand zijn overal kleine hoekjes gemaakt, zodat je altijd privacy hebt. Het tweegangen lunchmenu is een aanrader. QOpen 12:00 - 15:00 & 17:3022:00, zo 17:00 - 22:00. (18 - 21). PJA6UGK
Wie heeft er nog ruimte in zijn buik voor het avondeten na zon overweldigende High Tea als bij Bont?
Noord Afrikaans
Shisha C-2, Orthenstraat 356, tel. (+31) 736 12 15 07,
www.restaurantshisha.nl. In dit charmante en intieme restaurant heb je het gevoel bij een Noord Afrikaanse familie op bezoek te zijn. Overal om je heen zie je elementen uit Noord-Afrika, inclusief de shisha waterpijpen en passende muziek. Op de menukaart vind je uiteraard couscous, merguez en kefta. Daarnaast veel groenten en sauzen op basis van tomaat. QOpen 17:30 - 22:30. Gesloten ma. (16 - 20). TJAUEKS
Op het station
Donor Company B-2, Stationsplein 135, tel. (+31)
756 31 20 50, www.donercompany.nl. Aan de voet van de roltrappen aan de centrumzijde ligt deze Bossche versie van de landelijke kebabketen. Bestel bij het ene personeelslid je broodje met je favoriete ingredinten, terwijl de ander meeluistert en ondertussen je kebab klaar maakt voor je verdere reis. Ondanks een riante bovenverdieping zijn er hier namelijk geen zitplaatsen aanwezig. QOpen 11:00 - 22:00. (3 - 6). TJUKS
Met de kinderen
Avonturenland K-10, Geerke 2, tel. (+31) 736 43
01 44, www.avonturenland.nl. Elke zaterdag en zondag transformeert Avonturenland voor de gelegenheid in een simpel restaurant. Na het betalen van de entree heb je toegang tot deze eenvoudige ingerichte zaak. De menukaart mag weinig verheffend zijn, de pannenkoeken zijn een veilige keuze. QOpen 16:00 - 20:00. Gesloten ma, di, wo, do, vr. (13 - 16). TK
735 21 79 29, www.pan-en-koek.nl. Ver weg van het Bossche centrum ligt deze oase van rust. Dit kindvriendelijke restaurant is een uitstekende keuze als je eigen vervoer hebt. Gevestigd in een pittoreske herenboerderij genieten de ouders van elkaar, terwijl hun kroost zich vermaakt in de speciale speelhoek. Attent personeel en de comfortabele stoelen zijn eveneens reden om naar hier te komen. QOpen 12:00 - 21:00. (6 - 11). TGBK
vlaai.com. Van origine komen deze lekkernijen uit Limburg, maar inmiddels is heel Nederland verslaafd aan de appel-, bessen-, kruimel- en al die tientallen andere soorten vlaaien. Zitplaatsen zijn er niet, wel kan je je zojuist aangeschafte kunstwerkje zorgvuldig laten inpakken op weg naar je eindbestemming. Kan je geen keuze maken, kies dan voor de Woudvruchtenvlaai. Niet de goedkoopste, wel de lekkerste! QOpen 07:00 - 16:00, za 08:00 - 16:00, zo 08:00 - 14:00. TJAS
Crisis?
Ondanks de nog steeds voortdurende economische crisis, is Den Bosch wederom uitgeroepen tot sterkste economische gemeente van Nederland. De stad lijkt zelfs een abonnenement te hebben op deze prestigieuze lijst. De hoofdstad van Brabant voelt de effecten van de crisis uiteraard ook, waardoor het aantal werkzame personen in de stad tot beneden de 100.000 is gedaald. Het percentage leegstaande kantoren is echter stukken minder dan in de rest van Nederland.
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N18
RESTAURANTS
Pannenkoeken
De Pannekoekenbakker N-15, Vismarkt 4, Heusden, tel. (+31) 416 66 25 59, www.pannekoekenbakker-heusden.nl. Het walhalla voor de pannenkoekenliefhebber, maar een regelrechte nachtmerrie voor iemand die slecht keuzes kan maken. Op de kaart prijken maar liefst 230 verschillende variaties. Doe gek en kies een exemplaar die je thuis nooit zelf zou maken, zoals de pannenkoek die gevuld is met een uitsmijter. Loop in het donker over de Vismarkt en het feerieke gebouw zal sprookjesachtig oplichten. Q Openingstijden zijn tussen 1 april en 1 november dagelijks van 10:00 tot 19:30 uur. Op vrijdag, zaterdag en zondag echter tot 20:30 uur. Van 1 november tot 1 april is de zaak dagelijks geopend van 11:00 uur tot 19:00 uur, op vrijdagen echter tot 20:00 uur. Op zaterdag en zondag van 10:00 tot 20:00 uur. (10 - 15). TJAB
43. Zitten kan je er niet, dus als de weersomstandigheden weer eens tegenzitten kan je beter ergens anders je frietje pindasaus of een kroketje met mosterd scoren.Met zonnig weer is cafetaria Piepers echter een ideaal oord om een vette hap te scoren, al zijn de snacks wel gebakken in plantaardige olie. Alleen al voor de vriendelijke bediening is dit een ideale centrumlocatie. En natuurlijk voor de dikke Vlaamse friet met heerlijke Belgische citroenmayonaise. QOpen 14:00 - 23:00. Gesloten ma. JGK
Perzisch
Shiraz K-10, Hildebrandstraat 4, tel. (+31) 736 14 48
51, shirazdenbosch.nl. Een van de oudste keukens ter wereld is neergestreken in Den Bosch. Ver buiten het centrum vind je dit restaurant waar de klant nog met alle egards ontvangen wordt. Gastvrijheid en het gebruik van verse kruiden is namelijk inherent aan de Iranese cultuur. Helaas is de kaart flink vervuild met veel Italiaanse pastas en pizzas, maar onder het kopje Perzisch vind je nog een drietal authentieke gerechten. Onze favoriet was de Kabab Kubideh, maar wie geen keuze kan maken kan zich met een gerust hart laten verrassen door de vriendelijke bediening. QOpen 16:00 22:00. Gesloten ma, di. (15 - 21). LVKS
06 79, www.febodelekkerste.nl. In de oorlogsjaren als bakkerij begonnen in de Ferdinand Bolstraat te Amsterdam (vandaar de naam FEBO), later uitgegroeid tot een landelijke keten van snelle snacks. Onze absolute topfavoriet is de sat kroket, al willen we absoluut niet weten welke smeuge substantie er in deze gefrituurde bruine lekkernij zit. In deze Bossche vestiging kan je kiezen uit tientallen vakjes met ongezonde, maar o zo appetijtelijke snacks. QOpen 11:00 - 19:30, do 11:30 - 21:30, za 11:30 - 18:30. Gesloten zo. (1 - 5). JKS
736 14 60 85, www.mcdonalds.nl. De twee Bossche vestigingen in de binnenstad zijn gehuisvest in fraaie panden met mooie architectonische details. Gratis wifi op de twee locaties is een absolute meerwaarde en het uitzicht vanaf Markt 39 over het grootste Nederlandse marktplein rechtvaardigt alleen al een bezoek aan deze toko. Langs de A2 heeft de Amerikaanse hamburgerketen ook nog een moderne vestiging met het eerste zogenaamde hout & steen interieur van Nederland. QOpen 09:30 - 21:00, do 09:30 - 23:00, vr, za, zo 12:00 - 21:30. Ook op Markt 39 en Burgemeester Burgerlaan 48 (A2). PTJAUGKSW
Pizza
Da Pino C-3, Postelstraat 4, tel. (+31) 736 90 19
43. Misschien komt het doordat de charmante oprichter en naamgever Pino al lang niet meer deze toko runt, feit is in ieder geval wel dat de vertrouwde Italiaanse charme in deze zaak is ingeruild voor Bossche ongecompliceerde gezelligheid. Verwacht hier dus geen opsmuk of overbodige franje, maar simpele en goed gevulde pizzas. Helaas voor je partner met een overdosis aan knoflook en niet altijd de meest verse ingredinten. QOpen 18:00 - 22:00. Gesloten ma. (11 - 16). JKS
00, www.subway.nl. Nederland is een echt broodjesland, zo merken toeristen maar al te vaak op. Subway is een zaak gebaseerd op Amerikaanse leest met snelle service, hyginisch en vooral kakelvers eten. Wel moet je niet al te besluiteloos zijn als je hier een broodje gaat bestellen, want de vriendelijke bediendes stellen je een spervuur aan vragen. Wie geen zin heeft in praten, kan een van de kleurrijke plaatjes met voorbeelden aanwijzen. QOpen 08:30 - 20:00, do 08:30 - 21:00, za 10:00 - 20:00, zo 12:00 - 20:00. Ook op Onderwijsboulevard 340: (+31) 736 23 45 28. (3 - 5). TJALGKSW
Spaans
Bodega Antonio C-2, Kruisstraat 35, tel. (+31) 736
12 76 00, www.bodega-antonio.nl. Veel Nederlanders worden hun eigen land wel eens beu. Maar voor wie geen geld heeft om ver af te reizen, is Bodega Antonio een goed alternatief. De aankleding en de muziek brengen je naar het oude Iberische schiereiland, een streek waar bediening en vriendelijkheid nog hoog in het vaandel staan. Helaas zijn de gerechten in Bodega niet zo levendig als de sfeer. QOpen 12:00 - 22:00. Gesloten ma, za, zo. (16 - 21). PJGK
736 14 44 47, www.newyorkpizza.nl. In het overdekte winkelcentrum Rompert zit deze afhaal pizzaboer. Alle bekende Italiaanse delicatessen kan je hier afhalen, of laten bezorgen door een van hun scheurende brommertjes. Zelfs de deluxe pizzas slaan geen gat in je huishoudportemonnee. QOpen 16:00 - 22:00. (7 - 11). ALVS
Snelle hap
Barnys Kipcorner C-1, Orthenseweg 1, tel. (+31) 736
14 78 50, www.barnies.nl. Net buiten het centrum ligt deze weinig sfeervolle zaak in een nog minder inspirerende omgeving. Maar vooruit, voor de gezelligheid gaat geen mens naar een fastfood tent. Helaas is de reclameslogan caloriearm, kakelvers en kiplekker geen moment van toepassing op de aangeboden etenswaren. De plakkerige vleessubstantie, echter nauwelijks herkenbaar als kippenvlees, ontbeert elke smaak of geurbeleving. QOpen 10:30 - 22:30. (3 - 5). T6LGBXS
04, www.tapasmegusta.nl. Op de voordeur van deze zaak staat Spaans genieten. Dat geldt voor zowel voor de Spaanse wijnen als het eten. De authentieke Spaanse sfeer in Me Gusta is overduidelijk aanwezig. De menukaart is uitgebreid waardoor er genoeg tapas-mogelijkheden worden aangeboden. Helaas zit er net zoveel variatie in de kwaliteit van de bediening - die is niet altijd de beste. QOpen 17:00 - 23:00. (4 - 9). TJGKW
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
RESTAURANTS
Surinaams
Tante Wonnie C-2, Karrenstraat 6, tel. (+31) 737 37
01 11, www.tantewonnie.nl. Wie ooit in Suriname geweest is, kent de culturele diversiteit van deze ex-kolonie van Nederland. Dit Zuid-Amerikaanse land herbergt een ratjetoe aan kleurrijke inwoners uit alle windrichtingen van onze aardkloot. Dit Surinaamse restaurant weet deze invloeden uit de Creoolse, Javaanse, Hindoestaanse en Chinese keuken tot een wonderbaarlijke eenheid om te vormen. De Pom, saoto en roti zijn echte aanraders. QOpen 12:00 - 22:00, zo 16:00 - 22:00. Gesloten ma, di. (15 - 20). P6KS
N19
Tapas
Le Couple C-2, Ridderstraat 3b, tel. (+31) 736 13 00
60, lecouple.nl. Vergeet Jamie Oliver, Den Bosch heeft zijn eigen versie van dit Britse kookfenomeen. In tweevoud nog wel. Wie van culinair genieten houdt, mag niet de stad verlaten zonder gegeten te hebben bij Le Couple. De liefde voor eten staat centraal in dit knusse restaurant zonder poespas. Mondiale tapas heet de formule die hier geserveerd wordt, waarbij de grootte van de porties het midden houdt tussen een voor- en een hoofdgerecht. Extra bonuspunten krijgt de kok, een wandelend receptenboek, voor de bijzondere variatie van ingredienten. Wie zich desondanks verveelt, kan zich vermaken met de oude menukaarten, de levensgrote familiefoto van het jaarlijkse Vreetfeest of het genieten van de zalige geuren van de Belgische boerenkazen die lucratief liggen uitgestald. Aanrader! QOpen closed, di, wo 12:00 20:00, do, vr 12:00 - 21:00, za 12:30 - 21:00. Gesloten ma, zo. (8 - 15). JGBKSW
84, www.sirtakidenbosch.nl. De laatste 25 jaar heeft dit Griekse restaurant vele bevelvoerders gehad. Maar de verfrissende nieuwe wind die de huidige charmante eigenaresse laat waaien, is precies wat deze potentile goudmijn nodig had. De locatie is namelijk perfect; een groot pittoresk hoekpand aan het water. Wie echter op zoek is naar welbekende, maar afgezaagde Griekse schotels als gyros en souvlaki kan beter ergens anders zijn heil zoeken. Maar wie houdt van echt lekker eten en uren lang rustig tafelen, kan zich hier neervlijen in comfortabele tweezitters en genieten van de wagonladingen aan kleine hapjes (Mezedes genaamd, de Griekse variant van tapas). Zelfs de huiswijn is meer dan voortreffelijk. Uiteraard heb je ook hier weer onvermijdelijke kitscherige Griekse taferelen als plastic wijnranken, onthoofde beelden en stoere torsos van heldhaftige soldaten waarvan elke Griekse eigenaar denkt dat die het interieur verfraaien of verrijken. Helemaal achterin heb je enkele tafeltjes met een romantisch uitzicht over de Binnendieze. QOpen 16:30 - 23:00, za, zo 16:00 - 23:00. Gesloten di. (18 - 20). PTJAGBKX
Visrestaurant
Brasserie Joop B-1, Boschdijkstraat 39a, tel. (+31)
736 13 82 05, www.brasseriejoop.nl. Na een korte vrijage met de Spaanse keuken, is dit hotel-restaurant weer terug waar het dertig jaar geleden ooit mee begon: vis. Verwacht hier echter geen fratsen of andere ingewikkelde gerechten, de vis wordt hier voornamelijk traditioneel geserveerd. Maar absoluut niet minder lekker. De open keuken, de boekenkast, de fraaie glas-in-lood ramen en de lange zitbank creren een huiselijke sfeer. QOpen 07:00 - 22:00. (23). TJALGKW
Zuid-Amerikaans
Casa Don Arroyo L-10, Graafsebaan 42, Rosmalen, tel.
(+31) 735 21 22 06, www.donarroyo.nl. Casa Don Arroyo is het kindje van twee menukaarten uit twee verschillende culturen: de inheemse gerechten uit het Andesgebergte en de mediterrane lekkernijen uit Spanje. Zij ontmoetten elkaar lang geleden, gooiden hun vooroordelen van zich af en vormden samen n menukaart. Meer dan 50 smaakvolle gerechten kan je tegenwoordig bestellen, binnen of in de sfeervolle tuin. QOpen 17:00 - 21:30. Gesloten ma, di. (17 - 22). PTAGBKS
Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N20
LUNCHROOM
Bakkerijen
Bakker Bart D-2, Hinthamerstraat 18, tel. (+31) 736
12 09 54, www.bakkerbart.nl. Met bijna 200 winkels is deze franchiseketen al sinds 1977 een begrip in Nederland. Het brede assortiment van broden is een publiekstrekker bij uitstek, al kan je hier ook een keur aan snacks en broodjes bestellen. Het kaasbroodje uit de oven is onze favoriet, evenals het rijkelijk belegde broodje met huisgemaakte filet Americain. De paar zitplaatsen die deze zaak telt, lijken vrijwel altijd bezet door een gemleerd gezelschap aan winkelende passanten. QOpen 09:00 - 18:00, ma 11:00 - 18:00, do 09:00 - 21:00, za 09:00 - 17:00. Gesloten zo. (2 - 5). JLGKS
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
tel. (+31) 736 23 30 07, www.dekrakelinghebufkes.nl. Bakkerijen zijn tegenwoordig veel meer dan een plek waar je alleen een broodje koopt. De eigenaren van deze zaak weten daar alles van, aangezien ze al meer dan 100 (!) jaar brood en andere lekkernijen verkopen. Eerst gesitueerd in Vught, maar sinds een kleine tien jaar neergestreken in het hart wat het nieuwe centrum van Den Bosch gaat worden: het Paleiskwartier. QOpen 07:00 - 18:00, za 07:00 - 14:00. Gesloten zo. TJ6ULGS
12 29 23, www.pilkingtons.nl. Wie een echte High-Tea thuis wil organiseren, hoeft nog maar een adres te onthouden: Pilkingtons. Al sinds mensenheugenis komen bezoekers hier genieten van rasechte Engelse hapjes als scones, cupcakes, cherry-cheese cake of apple-crumble pie. Al deze lekkernijen zijn nu ook mee naar huis te nemen vanuit het raamloket. Evenals de huisgemaakte chutneys, lemon jelly marmelade, chocolate chip cookies en al die andere dikmakers... QOpen 10:00 - 22:00, ma 11:30 - 17:00, zo 10:00 - 19:00. TJAS
Lunchrooms
Brownies & Downies C-3, Lange Putstraat 3, tel. (+31)
736 14 19 16, www.browniesanddownies.nl. Een van de laatste aanwinsten in de Bossche binnenstad op het gebied van lunchrooms is Brownies & Downies. Zoals de naam al suggereert. tref je in dit historische pand geen snelle jongens en meisjes in de bediening aan, maar werknemers met het Downsyndroom. Het concept is inmiddels zo succesvol dat er al vier soortgelijke zaken zijn opgezet in Noord-Brabant. De menukaart mag dan simpel van opzet zijn (een geplastificeerd A4tje), de gerechten zijn dat absoluut niet. De vers afgebakken broodjes zijn ruim belegd en gegarneerd met verse salade, al is de overdadige dressing misschien niet ieder zijn ding. Qua architectuur is deze twee verdiepingen tellende zaak ook een aanrader, al zullen mensen met overgewicht moeite hebben om hun behoefte te doen in de zeer klein bemeten toiletten. QOpen 09:00 - 17:00, do 09:00 - 20:00. Gesloten ma, zo. (6 - 10). TJAUGKS
debijenkorf.nl. Wie geen dames- of kinderkleding nodig heeft, zal zich waarschijnlijk niet snel begeven naar de tweede verdieping van de Bijenkorf. Toch is dit een aanrader als je even de voeten wat rust wilt geven na al dat winkelgeweld. Dit luxueuze warenhuis herbergt daar namelijk een simpel ingerichte lunchroom, maar wel voorzien van alle broodnodige comfort. Pal achter de damesbadpakken kan je neervlijen aan een van de vijftien tafels of op de meterslange bruine lederen loungebank. Gratis wifi, een fraai uitzicht over de belangrijkste winkelstraat en een keur aan vers gebakken taarten en snacks verleiden je ongetwijfeld om hier even een rustpauze in te lassen. Anders doen dat de zes beschikbare theen, met verleidelijke namen als Rose Wisdom, Hammam Mint en Cape Delight, waarschijnlijk wel. QOpen 09:30 - 18:00, ma 11:00 - 18:00, do 09:30 - 21:00. Gesloten zo. (3 - 6). PJAKW
cafecordes.nl. Sinds 1988 is Cafe Cordes niet meer weg te denken van de Parade, een van de belangrijkste uitgaanspleinen van de stad. Deze voormalige koekwinkel moet het echter niet van zijn inrichting hebben. Daarvoor is de tegelvloer te simpel, de meubels te gedateerd en zijn de groene muren te doorsnee; maar door de huiskamerachtige setting voel je je wel direct thuis. Het oude colaflesje met een vers geplukt bloemetje geeft het zelfs een romantisch tintje. De glazen serre is evenens een regelrechte publiekstrekker. De tientallen metershoge St. Jan is hierdoor namelijk zichtbaar in al zijn glorie. Ook de koffie en huiswijn ontstijgen de middelmaat ver, qua eten is het echter een beetje behelpen. Of je moet een liefhebber zijn van bittergarnituur, de welbekende tostis en de ietwat muffige tacoships. QOpen 11:00 - 01:00, do 11:00 - 02:00, vr 11:00 - 04:00, za 10:00 - 04:00. TJA6GBKX
(+31) 736 12 21 23, www.detoonzaal.nl. De inrichting van dit piepkleine zaakje mag dan niet al te overweldigend zijn, de koffie smaakt opperbest. De grote trekpleister van deze futuristisch ingerichte zaak is het enige tafeltje bij het raam, waar je de boten van de rondvaart onder (!) je door ziet varen. Dit modern ingerichte gebouw zit overigens vast aan de voormalige Bossche synagoge die in 1823 in opdracht van de joodse gemeenschap is gebouwd en waar allerlei muzikale (klassiek, jazz, wereldmuziek, kinder- en lunchconcer ten) stijlen geprogrammeerd worden. Q TJHLEG
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
LUNCHROOM
Ginger C-2, Ridderstraat 17a, tel. (+31) 641 16 82 13,
www.gingerdenbosch.nl. Eigenaresse Anneke en haar twee gastvrije roodharige dochters Anne en Ella doen de naam van deze zaak eer aan. Deze strak modern ingerichte (oranje met vergrijsd houten meubilair) kleine koffiebar in het centrum van de stad, met een klein terrasje voor de deur, is s ochtends vroeg al open voor een lekkere kop koffie (met vers gebakken koekjes) en een met liefde gemaakt ontbijt. Of geniet van een zalig stuk zelfgebakken taart. Ook de chocoladetaart is een regelrechte aanrader. QOpen 08:30 - 17:00, do, vr, za 08:30 - 19:00. Gesloten ma, zo. (3 - 8). TJBK
N21
www.kunstruimtevoltaire.nl. Eigenaresse Ria maakte twee decennia geleden de dappere keuze om haar veilige, maar saaie ambtenarenbaan in te wisselen voor een nieuw kleurrijk bestaan in Voltaire. Dit verborgen juweeltje in hartje binnenstad is een lust voor eenieder die dagverse producten waardeert. Wat je hier ook bestelt: een gebakken ei, verse fruitshake, een potje biologische thee of aanschuift voor de wekelijkse gezamenlijke maaltijd op donderdagavond (wel reserveren), alles is met liefde klaar gemaakt. Voeg daarbij het meest kleurrijke servies ter wereld, louter kakelverse biologische ingredinten, een ongedwongen huiselijke sfeer en je begrijpt dat deze eettent/ijssalon/lunchroom vaak tot de laatste plaats gevuld is. Q Open 10:00 - 18:00, ma 12:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00. Gesloten zo. (3 - 6). TJ6GBK
www.kaldi.nl. In vrijwel alle Nederlandse koffie- en theewinkels kan je uitzoeken wat je denkt lekker te vinden. Om dan thuis al proevend te ontdekken of dit echt je smaak is. Bij Kaldi werkt het anders. Nog steeds kan je in deze stijlvolle en moderne winkel natuurlijk alle uitgestalde koffie en thee aanverwante artikelen kopen, maar ook kan je relaxed in een zithoek eerst eens rustig verschillende smaken uitproberen in het horecagedeelte. Voor de strippenkaart van 15 kan je tien verschillende smaken uitproberen. De ontspannen jazzen wereldmuziek zorgt dat je hier niet snel wilt verdwijnen. Hongerige zielen dienen hun maag echter ergens anders te vullen. QOpen 10:00 - 17:30, do 10:00 - 21:00, za 10:00 17:00. Gesloten ma, zo. TJ
736 21 03 72, www.zeeenzo.nl. Eigenaar Stephan heeft een vrouw en drie kinderen, maar zijn tweede liefde is ongetwijfeld toch echt de zee. In deze winkel annex lunchroom kan je alles kopen wat ooit in de zee gezwommen heeft. Vitrines vol met aantrekkelijk gepresenteerde vissoorten kan je mee naar huis nemen, of direct verorberen in de ruim opgezette lunchroom. QOpen 09.00 - 18.00, ma 10:00 - 18:00, vr, za 09:00 - 21:00. Gesloten zo. TULKS
Op het station
Le Figaro B-2, Stationsplein 81-83, tel. (+31) 736 13
13 62, www.lefigaro.nl. In de literatuur staat Le Figaro symbool voor verleiden. Helaas is dat niet van toepassing op deze Bossche zaak. Aan de voet van de roltrappen aan de centrumzijde, is dit echter een prima adresje als je op je volgende trein moet wachten. De grote leestafel in het midden van de zaak is volgestouwd met de allerlaatste roddellectuur en enkele lokale kranten. Ook de menukaart biedt weinig boeiends, al is de prijs/kwaliteit verhouding meer dan in orde. QOpen 10:00 - 20:00, za 10:00 - 19:00, zo 11:00 - 19:00. (13 - 16). JLGBKXW
21 18 03. De enige gekleurde bezoeker van deze brasserie staat bovenop de bar. Het zingende negerbeeldje trekt echter niemand zijn interesse, want dit is een ons-kent-ons bar vol druk gesticulerende oudere mannen in zakenpakken. Deze stijlvolle zaak is een ideale plek om een (luxe)broodje weg te knabbelen of de huisgemaakte sate soldaat te maken. Met een witte La Trappe van het vat als compagnon, Nederlands enige trappistbier, zijn er slechtere plekken in de Bossche binnenstad om een lange werkdag te beeindigen. QOpen 08:00 - 20:00. JA6UGBKX
610 24 37 21. Aan de achterzijde van het Centraal Station zitten veel scholen en kantoren gevestigd met duizenden studenten en werknemers. Die natuurlijk ook allemaal wel eens dorst en honger hebben, maar in deze jachtige tijden geen rust nemen om uitgebreid te lunchen. Lokaal Onderweg speelt daarop in door in een handomdraai een vers gemaakt broodje of een sapje te serveren. De slappe drap die hier koffie wordt genoemd, kan je beter vermijden. Het assortiment aan broodjes is indrukwekkend, waarschijnlijk doordat dit bedrijf is gespecialiseerd in het bezorgen bij bedrijven. Mocht je niet tot de Happy Few behoren die ondanks de crisis nog gewoon een baan hebben, nestel je op het piepkleine terras. Twee kleine houten krukjes geven je enig comfort. En de honderden passanten het gevoel dat je niet alleen op de wereld bent. QOpen 09:00 - 15:00. Gesloten za, zo. (2 - 6). JAVBKXS
Zodra de zon zich laat zien, vullen de terrassen zich Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N22
NACHTLEVEN
Weinig Nederlandse steden kennen zon grote diversiteit aan leuke bruine cafs en hoogstaande restaurants als Den Bosch. Het centrum biedt volop vermaak, zeker op de pleinen van de Markt en de Parade. Onze favoriet is het gebied rondom de Uilenburg. Deze historische omgeving met zijn smalle straatjes en uitzichten op de Binnendieze zijn alleen al genoeg redenen om dit stadsdeel te bezoeken. Den Bosch is echter geen studentenstad als nabije steden als Eindhoven en Tilburg, het moet het vooral hebben van de kleinschaligheid en de kneuterigheid. Ook het gemis van een echte discotheek doet zich voelen. Zaterdagavond is nog altijd traditiegetrouw de stapavond in Den Bosch.
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
www.cafeopium.nl. De rest van de week een eetcafe, maar op vrijdag- en zaterdagavond het walhalla voor zestien- en zeventienjarige scholieren. Vrijwel altijd worden ze op deze leeftijd geweerd in de reguliere cafes, maar in Opium vinden ze een en al gelijkgestemden. Eigenlijk ook het enige echte middelbare studentencafe van de stad. Op vrijdagavond vinden vaak themafeesten plaats in deze kroeg die bijna net zo vaak van naam is veranderd als de scholieren van vriendin. QOpen 09:00 - 01:00, ma 12:00 - 23:00, vr, za 09:00 - 03:30. JAGBX
cafecinq.nl. Het klassieke Grand caf Cinq is een van de meest populaire en trendy kroegen. Behalve het (verwarmde) terras springt ook de grote gouden en dito spiegel in het oog. De banken, tafels en zelfs de kroonluchters, die overdag de sfeervolle inrichting van deze sfeervolle tent vormen, ondergaan elke dag De Grote Verhuisoperatie. In het weekend (en doordeweeks na 23:00 uur) verandert Grand caf Cinq namelijk in club Cinq, het meest prestigieuze danspaleis van de stad. QOpen 10:00 - 02:00, za 10:00 - 04:00. JKX
www.carrouseldenbosch.nl. Trouwe uitgaanders kennen de Carrousel nog als het eerste echte Bossche feestcaf. Die populariteit had deze uitgaansgelegenheid mede te danken aan de langste openingstijden van de stad. Inmiddels zijn er meerdere zaken die langer open blijven, maar nog immer trekt uitgaand Den Bosch voor klokslag drie uur naar de Carrousel. Ook in het nieuwe onderkomen is de ronde dansvloer, waaraan de zaak zijn naam heeft ontleend, wederom het centrale middelpunt. Voornamelijk (mooie) vrouwen bevolken de dansvloer met zijn vele spiegels, terwijl de mannen met biertje in de hand vanaf de zijkant wellustig toekijken. Beetje boers, maar desondanks leuke sfeer. QOpen 23:00 - 04:00. Gesloten ma, di, wo, zo.
620 60 43 16, www.cosmopoliet.nl. De Cosmopoliet is geen doorsnee danstent. Al was het alleen maar omdat Top 40 muziek hier niet wordt gedraaid. Hits uit de jaren 70, 80 en 90 bepalen in Cosmopoliet het dansritme. Door het hanteren van een minimumleeftijd van 23 jaar, blijft het jonge grut buiten de deur en kunnen hun moeders zich ongegeneerd uitleven op de dansvloer. Ook het personeel doet gretig mee, gepast gekleed in hun retro blousjes. Vanaf de muren kijken wereldsterren als Elvis en Michael Jackson goedkeurend toe. QOpen di, do 20:00 - 02:00, vr 18:00 - 04:00, za 20:00 04:00. Gesloten ma, wo, zo. J
736 13 02 52, www.degravenvanleuven.nl. Een houten vloer, tientallen oude bierreclames aan de muur en enkele opgeblazen panoramafotos van de Bossche binnenstad zorgen voor een intieme, gemoedelijke sfeer in deze sfeervolle zaak. Een uitgebreide lunchkaart stilt de hongerige magen van de vele ambtenaren die deze tent overdag vullen. De maaltijdsalades doen hun naam eer aan, terwijl ook de Gehaktbal in jus op grootmoeders Wijze een echte aanrader is. QOpen 10:00 - 20:00. Gesloten zo. TJLGBKXW
In deze oude sigarenfabriek zorg W2 voor veel nachtelijk (muziek)plezier Ilse Ouwens.
63. Aan de voet van de Sint Jans kathedraal kan je terecht voor meer dan 50 verschillende bieren. Ook het zonneterras is een voordeel van deze kroeg waar het roken tot ambacht is verheven. Oorspronkelijk was dit ht kunstenaarscaf van s-Hertogenbosch. Geweldige muziek (jazz, funk, soul en blues) en een kleurrijke mix van voornamelijk creatieve gasten maakt De Palm tot een bijzondere ontmoetingsplek. Daarnaast zijn er simpele maaltijden voor 10. Kijk op het krijtbord voor de aanbiedingen van de dag. Bezoek zeker ook het toilet, al was het alleen maar om je krom te lachen over de bonte verzameling van oud-Hollandse spreuken en wijsheden. QOpen 15:00 - 02:00, za, zo 12:00 - 02:00. TJB
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
NACHTLEVEN NACHTLEVEN
De Unie D-2, Kardinaal van Rossumplein 15, tel. (+31)
736 13 29 17, www.cafedeunie.nl. Overdag is de ruim opgezette De Unie een toevluchtsoord voor mensen die een rustige plaats waarderen om uitgebreid de krant of een goed boek te lezen. De menukaart biedt weinig verrassends, maar heeft wel een mooie prijs/kwaliteit verhouding. Het Spaans kippetje is een aanrader. Deze dorpsachtige kroeg zou je overigens eerder op het platteland verwachten dan aan de rand van de oude binnenstad. Het enige wat eigenlijk ontbreekt zijn de Perzische tapijtjes. De negen speciaal bieren worden via een informatieve kaart voorgesteld, zodat je weet wat je krijgt als je een Jilz Ciderbeer bestelt. s Avonds transformeert dit caf regelmatig in een Latinoachtige danszaal waar liefhebbers van salsa aan hun trekken komen. QOpen 11:00 - 01:00, vr, za, zo 11:00 - 02:00. TJA6GBKX
N23 23
30 38. Op zondag(na)middag nemen hele gezinnen bezit van deze bruine kroeg en het kleine terras. Gratis hapjes en tot de rand gevulde pindabakjes zijn slechts twee van de vele redenen dat het hier altijd volle bak is. Ook de rest van de week is het in Het Veulen genieten van niet-alledaagse biertjes en een ontspannen sfeer. Vooral een kroeg waar dertigers en veertigers zich thuis voelen. QOpen 15:00 - 01:00, vr 13:00 - 02:00, za 11:00 - 02:00, zo 14:00 - 01:00. TJ6B
36. De tijd lijkt te hebben stilgestaan in deze ouderwetse Brabantse kroeg. Ad en Jose zijn al meer dan 30 jaar de uitbaters. De gedraaide muziek is van het tijdperk voor de geboorte van Elvis Presley. Voeg daarbij een kale stenen vloer, een bonte mix aan opgezette dieren, kille bakstenen muren en krakkemikkige houten stoelen uit de prehistorie en je hebt Het Vosken. Uniek in zijn soort. Zeker een bezoek waard, vooral de raamplaatsen zijn geliefd. De centrale bar is de beste plek om, met een vers getapte Maredsous (Belgisch trappistenbier), te bomen over het leven met medelotgenoten. Van de kleine snackkaart zijn de Kwekkenboom bitterballen ( 5.30) een regelrechte aanrader. QOpen 14:00 - 02:00. Gesloten ma, di, wo. J
44 41. Als een kroeg zich het predicaat biercaf mag opspelden, dan is het wel deze nieuwkomer in het Bossche horecasegment. Maar liefst 155 bieren zijn hier te koop, waarvan zes op tap. Mocht je de ballen verstand hebben van alcoholisch gerstenat, dan helpt uitbater Paul je graag op weg. Vertel hem wat je voorkeuren zijn (blond, bitter, donker) en een paar seconden later krijg je advies op maat. Ons heeft ie nooit teleurgesteld. Alhoewel de kroeg maar twee tafeltjes telt en een paar hangtafels, is het een aanrader om hier te genieten van Pauls vakkennis en de stevige rockmuziek. Q Open 14:00 - 01:00, za 10:00 - 01:00. Gesloten ma, wo. JBW
(+31) 736 13 06 66, www.hotel-terminus.nl. Terminus Folk Bar is een kroeg die je voor eeuwig in je armen sluit of je loopt er binnen vijf seconden gillend weg. In Your Pocket behoort tot die eerste categorie, omdat dit een van de weinige tenten is waarop geen duur marketingconcept is losgelaten. Alles wat je hier zit is echt en met liefde opgehangen of neergezet, al past het voor geen meter bij elkaar. Maar aan hippe trends hebben ze bij Terminus geen boodschap. En wie probeert orde of een bepaalde regelmaat te ontdekken in deze wirwar van spullen (een verzameling bierviltjes en houten hekken delen gebroederlijk de ruimte naast elkaar), komt van een koude kermis thuis. De (h) eerlijke wanorde die hier heerst, heeft een beetje weg van een Wild West film, maar dan zonder de knokpartijen tussen dronken cowboys. Meer dan 250 bieren heeft de kastelein op voorraad, waarvan een flink aantal vers van de tap. Wie zich liever laaft aan de echte Godendrank (whiskey), ook hiervan zijn er ruim 300 (!) verschillende te koop. QOpen 16:30 - 01:00, vr, za 14:00 - 02:00, zo 14:00 - 20:00. Gesloten ma. JALBX
www.hetpumpke.nl. Al bijna 100 jaar is t Pumpke een begrip in de stad. Of dat nou komt door de geur van vers appelgebak of de stijlvolle en liefdevolle manier waarop de bediening te werk gaat; feit is dat elke bezoeker zich hier prima vermaakt. In het weekend is dit het domein van feestende jongeren, waarbij de ene helft danst en de andere helft luidkeels elk nummer meezingt. Of allebei... Pal tegenover het (kleine terras) staat een replica van een authentieke pomp, waaraan de kroeg zijn naam ontleent. QOpen 10:00 - 02:00, vr, za 10:00 - 04:00. JBK
13 50 09, www.rootscharlaken.nl. The Beatles mogen dan al vier decennia geleden gestopt zijn met het maken van platen, hun muziek leeft nog steeds voort bij t Root Scharlaken getuige de vele ingelijste LPs. Bierliefhebbers komen hier eveneens aan hun trekken. Maar liefst 55 verschillende soorten gerstenat zijn (met uitvoerige uitleg) te bestellen. A word of advice: sommige biertjes hebben een alcoholpercentage van meer dan 11%! QOpen 10:00 - 01:00, ma 12:00 - 01:00, za 09:00 - 03:00, zo 11:00 - 01:00. Gesloten di. JB
13 66 13, www.zomersenzomers.nl. Een van de weinige plekken in de binnenstad waar geen puberende jongeren rondhangen, is het trendy en lichtbruine Zomers & Zomers. Dit is het domein van (vaak net zo irritante) laat twinitigers en dertigers, die zich hier massaal melden om uit te rusten van een zenuwslopende solextocht. Na de vele vaasjes bier lijkt de steile trap richting de toiletten net de beklimming van de Mount Everest. Bijkomend voordeel is wel dat je weer nuchter bent na de afdaling. Hongerige zielen kunnen beter een ander onderkomen zoeken, al zorgen de zeven tostis (vernoemd naar wereldsteden) voor enige vulling van de buik. QOpen do 14:00 - 02:00, vr 14:00 - 04:00, za 12:00 - 04:00, zo 14:00 01:00. Gesloten ma, di, wo. JAGBXW
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N24
NACHTLEVEN
Clubs
Cordes D-3, Parade 4, tel. (+31) 736 12 42 24, www.
cafecordes.nl. Overdag kan je hier genieten van een vers stukje appeltaart met een frisse Turkse muntthee, s avonds verjongt het publiek drastisch. En wie niet van dansen houdt, heeft hier niets te zoeken. Want de bassen bepalen hier het ritme van de nacht. De djs zijn in elk geval niet eenkennig, allerlei stijlen passeren namelijk de revue. Donderdag, vrijdag en de zaterdag zijn hier de beste stapavonden wanneer er gedanst wordt tot vroeg in de ochtend. QOpen 11:00 - 01:00, do 11:00 - 02:00, vr 11:00 - 04:00, za 10:00 - 04:00. JB
Traditionele kroegen
De Druif B-2, Markt 13, tel. (+31) 736 14 51 60. Elke
oudere Bosschenaar kent De Blauwe Druif. Meer dan veertig jaar was dit het stamcafe van een iets alternatiever publiek. De nieuwe eigenaren hebben eind 2012 het interieur en concept compleet vernieuwd en als een soort hommage aan de oude uitbaatster de nieuwe zaak De Druif genoemd. Verdere vergelijkingen zijn overbodig, want waar vroeger bitterballen geserveerd werden, staat er nu tapas op het menu. Twee uur lang kan je je hier voor nog geen twintig euro volproppen. En voor een tientje extra heb je er ook nog eens onbeperkt drank bij... QOpen 17:00 - 22:00. Gesloten ma, zo. J
Livemuziek
P79 C-2, Markt 79, tel. (+31) 738 51 04 48, www.p79.
nl. Onder de grond van Den Bosch liggen zeker zeshonderd kelders. Vroeger was het namelijk verboden om buiten de stadsmuren te bouwen. Vrijwel allemaal hebben ze een tooggewelf, zoals P79. Het is het op n na oudste bakstenen huis van Nederland, gebouwd tussen 1295 en 1310 na chr. Dit is een van de weinige danscafs van de stad. DJs en live-bands vertolken de hedendaagse dance & popmuziek. QOpen 22:00 - 04:00, zo 17:00 - 24:00. Gesloten ma, di, wo. JE
736 89 07 89, www.cafedegouwesleutel.nl. Papegaai Charlie is de grote attractie in deze diepdonkerbruine kroeg. Allerlei Bosschenaren van diverse pluimage (van student tot oorlogsveteraan, van buurtgenoot tot carnavalsvierder) maken deze tent-zonder-pretenties tot een echte aanrader. Mede vanwege de moderne keuken is deze zaak, al een caf sinds 1954, voor velen nog meer het verlengstuk van hun eigen woonkamer geworden. QOpen 14:00 - 01:00, ma, di, wo 17:00 - 01:00. J tel. (+31) 736 12 09 04, www.de-kar.nl. Een knus eetcaf met mooie schouw en een ontspannen sfeer. Overdag zie je hier vooral winkelend volk, het avondmaal wordt echter hoofdzakelijk genuttigd door heren van middelbare leeftijd die blijkbaar niet opgeleid zijn tot keukenprins. De kaart is klein en simpel met pannenkoeken en een betaalbaar weekmenu. De super gevulde tomatensoep, clubsandwich en Barts hamburger zijn regelrechte aanraders. QOpen 09:00 - 20:00, do 09:00 - 22:00, zo Gesloten. (6 - 10). JK
736 92 69 26, www.hotel-central.nl/nl/central.htm. Iedere 1e vrijdag van de maand (tussen 18:30 en 22:15 uur) is er live jazz in Tonys bar. Deze sfeervolle hotelbar is onderdeel van Golden Tulip Hotel Central. Wisselende kwartetten en kwintetten spelen toegankelijke jazz zoals standards of Zuid Amerikaans. Wie de muziek beu is, vermaakt zich ongetwijfeld met de grote variatie op het gebied van drank en kleine, snelle hapjes. QOpen 12:00 - 22:00. JA
Studentencaf
Tweekeerbellen C-2, Snellestraat 46, tel. (+31) 736
14 49 99, www.tweekeerbellen.nl. Dit is het paradijs op aarde voor de Bossche studenten. De murenz ijn behangen met fraaie bierposters en aan het plafond hangen honderden ov-kaarten. Als ultiem eerbetoon aan dit afgeschafte vervoerbewijs. Niet echt een kroeg om vrouwen te versieren, wel een ideale plek om met je maten een (goedkoop) biertje weg te tikken. Populair is het kop-of-munt-spel waar je via het voorspellen van kop of munt gratis je bestelling kunt verdubbelen. QOpen 20:00 - 02:00, ma 20:00 - 01:00, za 20:00 - 03:00. Gesloten zo. JG
Meneer Van Aalst Postelstraat 10, tel. (+31) 738 51 46 94, www.meneervanaalst.nl. Aan de buitenkant lijkt Meneer Van Aalst een kroeg als alle andere. Eenmaal binnen in deze moderne bruine bar opent zich echter een andere wereld. De centrale bar is waar iedereen plaats neemt en zijn verhalen deelt met de andere gasten. Uitbater Michiel mag dan al zijn vaste klanten bij naam kennen, desondanks verwelkomt deze vrolijke barman elke nieuwkomer met een welgemeende hartelijke groet. Wie naast het vaste Belgische tapbiertje (Jupiler) en de twee wisselbiertjes nog meer wil genieten, kan de beste bitterballen van de stad bestellen. Wijnliefhebbers hebben misschien weinig keus met slechts drie mogelijkheden, maar de geserveerde wijntjes behoren wel tot de betere in hun soort. En wordt -in tegenstelling tot de meeste horecagelegenheden- in een fatsoenlijk wijnglas geserveerd. QOpen 16:00 - 02:00. Gesloten ma, di. PJ6XW
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
NACHTLEVEN
Vette hap
Cafetaria Van den Broek L-10, Hildebrandstraat 20,
tel. (+31) 736 13 63 02. Iets buiten het centrum ligt deze cafetaria waar Bosschenaren graag een stukje voor om rijden. Behalve de vriendelijke bediening, waarderen de vaste gasten ook de kwaliteit van de snacks. De uitsmijter rosbief is een klassieker. Q (2 - 7). TLKS
N25 25
Lara kun je terecht voor Hollandse friet, maar beter nog Turkse broodjes en kebabschotels. Helaas vaak meer gezonde sla dan vlees, maar wel met veel vette saus. Neem dus een stapel servetten mee tegen het druipen en kleffe handjes. QOpen 10:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00. (3 - 7). JVGBKS Niet alle terrassen zijn even comfortabel, maar het uitzicht vanaf deze Spartaanse plek is grandioos Theo Leerintveld
Wijnbar
Bottles & Bites C-2, Korenbrugstraat 1, tel. (+31)
736 14 65 19, www.bottlesandbites.com. Eigenlijk is het vreemd dat een stad als Den Bosch met veel fijnproevers, maar weinig specifieke wijnbarretjes heeft. Gelukkig heeft Bottles & Bites daar verandering in gebracht. Hier kom je namelijk niet voor een glas gerstenat, maar juist voor een smaakvol wijntje. Een lust voor de echte wijnproever, met volop flessen uit de bekende wijnlanden (Frankrijk, Chili, Argentini en Itali). Eigenlijk verdient het smaakvolle interieur alleen al een bezoek aan deze stijlvolle zaak. QOpen 11:00 - 02:00, zo 12:00 - 02:00. (6 - 10). JA6LGBXW
Buiten de stad
De Pub L-14, Waaldijk 1, Rossum, tel. (+31) 418 51
36 62, www.morrisons.nl. Deze niet-alledaagse pub heeft, in tegenstelling tot veel stadse Ierse pubs, wel de juiste uitstraling en Ierland-spirit. Hier druipt je Guiness nog met liefde druppel voor druppel van de tap. Voeg daarbij een super relaxte sfeer, een mooi terras, regelmatig liveoptredens en je hebt reden genoeg om eens af te zakken naar het net boven Den Bosch gelegen Rossum. QOpen 16:00 - 01:00, vr, za 16:00 - 02:00, zo 15:00 - 01:00. Gesloten ma, di, wo. J6LGBKW
jaren van kommer en kwel met verschillende sluitingen van homovriendelijke cafs, gloort er weer wat licht aan de horizon van de Bossche homoscene. Aan het begin van 2012 opende het hippe gaycaf Push haar deuren. Eigenaren zijn twee doorgewinterde horecaondernemers, die op de vrijdag en zaterdag discoavonden gaan organiseren. De andere dagen fungeert deze zaak meer als een ontmoeting- en loungecaf. QOpen 14:00 - 02:00, Mon, Tue 14:00 - 24:00. JL
Bellende engelen
Op de Sint-Jan staan honderden prachtige beelden. Van allerlei karakteristieke hemelse taferelen. Vanaf medio 2012 is de grootste van de zeven Nederlandse kathedralen weer een uniek beeld rijker. Kunstenaar Ton Mooij heeft in opdracht van het kerkbestuur een moderne engel ontworpen. Zijn creatieve brein bracht hem ertoe om een geheel eigentijdse engel te maken, die wel een heel kort lijntje met God heeft. De engel is namelijk aan het ...bellen, weliswaar met een zwaar verouderd voorloorlogs type, maar toch. De engel krijgt een prima uitzichtplekje (met goede ontvangst!) op de luchtboogstoel aan de zuidzijde van de vijf eeuwen oude kathedraal. Of die een abonnement of een prepaid toestel heeft, is niet bekend. Op christelijke tijden is de engel bereikbaar op 06 26347470 of twitter naar @ut_Engelke. Zelfs via e-mail kan je hem/haar bereiken: ut.engelke@gmail.com.
Microbrouwerij
Bar le Duc C-2, Korenbrugstraat 5 - 7, tel. (+31) 736
13 69 15, www.cafebarleduc.nl. Behalve twaalf biertjes vers van de tap, heb je hier ook nog eens de keuze uit vijf vers gebrouwen lokale biertjes. Rechtstreeks afkomstig via dikke buizen van de buurman, De Stadsbrouwerij. Om te zien hoe deze Kollekes worden gebrouwen, kun je binnendoor voor een leuke rondleiding of bierpresentatie. QOpen 11:00 01:45. JAGBX
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N26
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Typisch Bosch!
Bossche Broek B-3, C-3, D-3, Zuidwal. Wat Central
Park is voor de inwoners van New York, is het Bossche Broek voor de Bosschenaren. Deze groene stadslong is al meer dan duizend jaar van vitaal belang voor de inwoners van de stad. s-Hertogenbosch is dan ook terecht trots (en zuinig) op dit stuk ongerept natuurgebied van 116 ha. Het Bossche Broek, eigendom van Staatsbosbeheer, is een groot wirwar van poelen, bosjes en sloten die dit zo karakteristieke natte grasland typeert. Nergens in Nederland ligt een natuurgebied zo dicht bij het centrum als het Bossche Broek waardoor deze groene vlakte op een prachtige wijze symbioseert met de skyline van de Sint-Jan. Door mooie wandel- en fietspaden is het een uitstekend gebied om te verkennen.
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
heeft, weet iedereen wel die ooit een Bossche Bol naar binnen heeft gewerkt. Deze knoeperd van een slagroombol is aan de buitenkant afgewerkt met een dikke laag bruine chocolade. Maar de stad heeft op dit vlak echter nog veel te bieden. De VVV-winkel op de Markt verkoopt ze allemaal. Bakkerij Korengoud bakt bijvoorbeeld op ambachtelijke wijze de Bossche Moppen. Deze lekkernijen zijn licht van gewicht, vrijwel gevrijwaard van vet en bovenal lekker krokant. De Bossche Koekwaus (lokaal woord voor iemand die van lotje getikt is) is al sinds 1883 het lekkerste koekje van de stad. Met natuurlijk het welbekende gaatje in het midden.
Digitale schilderijen
Lange tijd was de De Moriaan, waar het Bossche toeristenbureau van de VVV Noordoost-Brabant zit gevestigd, een grote bouwput. De flinke verbouwing heeft echter zijn waarde gehad. Het resultaat is een gebouw dat de stadspromotie en citymarketing van s-Hertogenbosch op een moderne manier uitdraagt. Met moderne koffiecorner. Eenmaal binnen in deze historische ruimte valt je blik direct op de levende, digitale schilderijen. Vier belangrijke personen (Jheronimus Bosch, de Erwtenman, Hertog Hendrik I van Brabant en Anthonie Schetz) uit de Bossche historie nemen je mee op een tijdsreis door de rijke historie van de stad. Gelukkig wordt ook het hier en nu niet vergeten, zodat Den Bosch niet alleen een opgebaard lijk is met alleen maar aaibare dingen van honderden jaren oud...
4-6, tel. (+31) 736 12 21 23, www.detoonzaal.nl. Twee keer per maand (behalve in de hete zomerperiode) kunnen liefhebbers van klassieke muziek genieten van een betaalbaar (lunch)concert. Jonge studenten van het beste conservatorium van Nederland (Tilburg) spelen in de sfeervolle ruimte van De Toonzaal een miniconcert van een klein uur. De historische omgeving en de prachtige akoestiek van deze voormalige synagoge brengt het beste in elke muzikant naar boven. Voor aanvang van het concert kan je om klokslag twaalf uur aanschuiven voor een simpele, doch lekkere broodmaaltijd. Q Kaarten: 7,50. TJUG
ingang van het gemeentelijk stadskantoor aan de Wolvehoek het metalen stadswapen van s-Hertogenbosch. Dat deze stad ooit zijn naam kreeg als bos van de hertog, blijkt overduidelijk uit dit aansprekende wapenschild. Om de hele geschiedenis van dit kleurrijke wapen te gaan verklaren, heb je alleen al een aparte In Your Pocket-gids nodig. Een uit 1242 daterende akte vermeld het bestaan van het wapen namelijk al. Het hoofdbestanddeel van het wapen, de boom, is een sprekend symbool voor het hertogelijke bos. De boom, vergezeld van twee kleinere, komt reeds voor op het oudste bekende stadszegel. De adelaar is de Duitse rijksadelaar met op de borst het Oostenrijkse schild. De gouden kroon en de twee wildemannen zijn bekend sinds 1670, toen het wapen werd aangebracht op de gevel van het nieuwe stadhuis.
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
BEZIENSWAARDIGHEDEN BEZIENSWAARDIGHEDEN
De Moriaan Markt. Nog geen halve eeuw geleden was
De Moriaan, het oudste bakstenen huis van Nederland, bijna gesloopt. Anno 2011 is de Bossche bevolking dolblij en trots dat ze dit unieke gebouw binnen hun stadsgrenzen hebben staan. Het gotisch bakstenen zaalhuis met een rond torentje staat hartje centrum, aan de Markt. De Moriaan is het meest complete voorbeeld van een groot bakstenen zaalhuis in s-Hertogenbosch uit het begin van de 13e eeuw, waarvan door sommigen wordt aangenomen dat het gebouw door zijn robuuste en weerbare uiterlijk kon dienen als verdedigbaar stadskasteel voor een adelijke familie. In de loop van de eeuwen heeft het pand diverse andere bestemmingen gekend, zoals pakhuis en winkel. Sinds geruime tijd is het VVV in De Moriaan gevestigd, terwijl in de kelder de alternatieve muziektonen te horen zijn van caf Plein 79.
N27
Studenten schilderden Eva, een idee van Jeroen Bosch, levensgroot op dit hoekhuis Theo Leerintveld.
mus Bosch, zoon van de stad, ging de geschiedenis in als de schepper van duivels en als schilder van satirische voorstellingen. Bekend werd hij echter vooral als vernieuwer van de bestaande beeldtraditie. Een van zijn werken, de wereldbekende Evafiguur uit een van zijn drieluiken, is sinds medio 2012 te zien op de zijgevel van Schilderstraat 20. Uiteraard heeft Bosch niet zelf het tafereel geschilderd, maar negen leerlingen van de opleiding Oude Schildertechnieken.
86 38, www.stokpunt.nl. Het Kruithuis is een bijzonder historisch gebouw waarvan er slechts nog twee in Nederland bestaan. Het Bossche stadsbestuur heeft dit in 1621 laten bouwen onder dreiging van de regering om de stad buiten te sluiten van eventuele toekomstige munitietransporten. Tijdens de Tachtig jarige oorlog tussen de Nederlanden en Spanje werden wapens en buskruit namelijk nog op verschillende plaatsen in de stad bewaard. Anno 2010 heeft het pand een veel vredelievende bestemming, het functioneert namelijk als kennismakingsplaats voor hedendaagse kunst. Beheerder STOK heeft elke ruimte een ander karakter gegeven. De vele zalen herbergen niet alleen schilderijen, maar ook beelden, video, keramiek, grafiek, fotos en installaties. QOpen 12:00 - 17:00. Gesloten ma, di. Toegang: 3, kinderen onder jaar 16 gratis entree. J
Bosschenaren voor hun drinkwater aangewezen op putten en pompen, of oppervlaktewater. Met de komst van deze 33 meter hoge toren, een ontwerp van architect J. Kalff, kreeg de stad een waterleiding. De twee waterreservoirs van 180 m2 waren een unicum in die tijd. Sinds 1974 is het markante gebouw een Rijksmonument en heeft het verschillende verhuurders gehad, waaronder een opvanghuis voor daklozen en een boksschool. De restauratie is in volle gang en eind 2012 hoopt de nieuwe eigenaar het gebouw op te leveren met kantoren en horeca erin gevestigd.
Interessante plekken
Centraal Station B-2, Stationsplein 137. Het huidige
centraal station van de stad is de vierde in de geschiedenis. Aan het begin van de twintigste eeuw had s-Hertogenbosch namelijk een tramverbinding met naburige plaatsen steden als Helmond, Vught, Drunen en Heusden. Tot 1896 fungeerde het Koningin Emmaplein als vertrekplaats. Hier heeft ook het eerste (houten!) station s-Hertogenbosch gestaan. Het tweede station verrees op de huidige locatie aan het Stationsplein. Dit omdat men nu vanuit de binnenstad in een rechte lijn naar het station kon lopen. Dit prachtige station van de hand van Eduard Cuypers (uitvinder van de Amsterdamse School en architect van vele Nederlandse stations) werd in de Tweede Wereldoorlog gedeeltelijk verwoest en is niet meer opgebouwd. De perronoverkappingen zijn echter bewaard gebleven en zijn nu rijksmonument. Het derde ontwerp van de hand van Sybold van Ravesteyn heeft dienst gedaan tot 1998, tot Roland Steenhuis het huidige station vorm gaf. Hij veranderde het gebouw in een passarelle, het station fungeert nu namelijk ook als een doorlooproute naar de architectonisch zeer interessante wijk Het Paleiskwartier.
De Parade is mischien wel tekenend voor de Nederlandse pleinen. Ook al staan er een kathedraal en een theater, dit plein heeft eerder iets huiselijks dan iets voornaams. Pleinen in Nederland imponeren niet makkelijk, maar ze zijn dan ook niet ontworpen in opdracht van keizers of pausen die het volk via weidse pleinen met marmeren paleizen ontzag wilden inpeperen. Honderden jaren terug was dit plein al een belangrijk rustpunt in de stad. Waar nu de deftige panden staan van advocatenkantoren, stond toen het Gereformeerd Burger Weeshuis. Hier leerden handige jongens het vak van timmerman. Het maken van doodskisten was hun voornaamste bezigheid. Logisch als je bedenkt dat hier veel doodvonnissen direct werden voltrokken (gevangenisstraffen bestonden namelijk niet in die tijd), want de Parade functioneerde vele jaren als galgenveld. Ook toen al kregen rijkere burgers een voorkeursbehandeling. Wie geld had kon namelijk de schande afkopen van een openbare executie en werd voor een flinke zak geld binnen verzopen in een ton met water.
tein is de bekendste fontein van de stad. In 1903 gemaakt om uit te drinken, al heeft het die functie nooit vervuld. Op een steenworp afstand van het centraal station wordt het vergulde beeld anno 2010 vooral omringd door haastige mensen. Onderweg naar of komend van het station. Diep onder de imposante fontein ligt sinds 1959 zelfs een van de drukste wegen van de stad. Het standbeeld is opgericht ter nagedachtenis aan de tweelingdochters van een toenmalige jonkheer die in 1881 op 17-jarige leeftijd zijn gestorven. Echte Bosschenaren hebben, zoals ze eigenlijk met alles in deze stad doen, een nieuwe naam bedacht voor De Draak: Het standbeeld voor de Schoonmoeders is de weinig vleiende bijnaam. Bosschenaren staan trouwens tot in de verre regio bekend als mensen met een grote mond. Toen tijdens een renovatie het beeld lang weg bleef van zijn sokkel, ging het gerucht rond dat de draak zijn plekje had verloren aan een Gouden Nijlpaard. Deze heeft immers een nog grotere bek Q J
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N28
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Stadhuis C-2, Markt 1. Ondanks dat het Gotische stadhuis uit 1629 nog steeds volop in gebruik is als werkplek van de burgemeester en de h ogere ambtenaren, is het mogelijk om (een gedeelte van) dit prachtige historische pand te bezoeken. Het Bossche stadhuis, waarvan de voorgevel gebouwd is in Hollands classicistische stijl, is een bezienswaardigheid op zich. Het indruk wekkende stadswapen, dat zich boven de ingang bevindt, is op zich al een bezoek aan dit stadhuis waard. Boven de deuren spelen de ronddraaiende mechanische paarden elk half en heel uur hun muzikale deuntje. Ook de trouwzaal met zijn goudleren behang, glasin-lood ramen en levensgrote kroonluchters is een must see. QOpen wo 15:00, za 13:00. Gesloten ma, di, do, vr, zo. Kring Vrienden van s-Hertogenbosch is de enige organisatie die rondleidingen mag verzorgen in dit eeuwenoude stadhuis. Elke woensdag (14:30 uur) en zaterdag (13:00 uur) zijn er rondleidingen. Volwassenen betalen 5 voor de anderhalf uur durende romndleiding, kinderen (4-12 kaar) 2,50. Kaartverkoop via (+31) 736 13 50 98 of te koop aan de balie van hun verkoopkantoor aan de Parade 23 (ma 13:30-17:00, di t/m za van 10:00-17:00, zo van 12:00-16:00 uur).
Stolpersteine
Stolpersteine betekent in het Duits struikelstenen. Het zijn gedenktekens voor slachtoffers van het Naziregime. Op het trottoir voor de huizen van gedeporteerde mensen worden deze ingemetseld. Het idee is afkomstig van de Duitse kunstenaar Gunther Demnig. Uiteraard is het niet zijn bedoeling om mensen letterlijk te laten struikelen, de gedachte erachter is om mensen te laten buigen om de tekst te laten lezen. Waardoor ze erachter komen dat op deze plek Sinti, Roma, homos en Joodse mensen in naam van de Nazis werden getrakteerd op een enkele reis naar de Duitse vernietigingskampen. Inmiddels zijn er al 35.000 stenen geplaatst in circa 750 Europese steden. Voor s-Hertogenbosch zijn er inmiddels al twee stenen geplaatst van tien bij tien centimeter. Je treft ze onder meer in het trottoir bij de voormalige Joodse synagoge (nu muziekzaal De Toonzaal) aan de Prins Bernhardstraat.
renstraat 16, tel. (+31) 736 81 49 33, www.sint-jan.nl. Omstreeks 1220 werd buiten de stadmuren van s-Hertogenbosch b egonnen met de bou w een romaanse kerk. Dit in baksteen opgetrokken kerkje was toegewijd aan de evangelist Sint-Jan. In 1380 werd op de plaats van dit kerkje begonnen met de bouw van de gotische Sint-Jan. Het 115 meter lange en 62 meter brede gebouw is aan de binnen- en buitenkant versierd met zon 600 beelden. In 1505 werd de oorspronkelijke romaanse kerk afgebroken met uitzondering van het onderste gedeelte van de toren, dat deel ging uitmaken van de Westtoren van de Sint-Jan. Door de jaren heen werd de kerk verfraaid met tal van bijzondere inventarisstukken zoals de koorbanken met zeer fraai houtsnijwerk, de uit de tweede helft van de zestiende eeuw stammende preekstoel, het door meester Aert van Tricht vervaardigde koperen doopvont uit 1492 en het prachtig gesneden altaar dat omstreeks 1500 door een anonieme kunstenaar werd gemaakt in Antwerpen. Op 12 mei 1559 werd de Sint-Jan tot kathedraal verheven nadat paus Paulus IV het bisdom s-Hertogenbosch had opgericht. QOpen 10:00 - 17:00. J
in het jaar 2050 volledig klimaatneutraal zijn, wat inhoudt dat alle energie die dan in de stad verbruikt wordt, afkomstig moet zijn duurzame bronnen als water, wind en zon. De allereerste windturbine van de stad is vorig jaar in werking gezet op industrieterrein Treurenburg en is een logisch gevolg van dit lovenswaardige voornemen. De turbine van de 98 meter lange windmolen produceert jaarlijks zon 4,6 miljoen kilowattuur duurzame stroom. Daarmee kunnen ruim 1.340 huishoudens van groene elektriciteit worden voorzien. Verreweg het grootste deel van de geproduceerde groene stroom werd echter gebruikt door de Bossche vestiging van ...Heineken. Of het welbekende pilsje (in het groene flesje!) daardoor ook anders smaakt, testen we in de volgende uitgave van dit blad.
Orthen zijn sinds medio 2012 metershoge zwarte tekeningen en beelden van menselijke silhouetten te zien. Varirend van een compleet koor tot de bescheiden herder, van spelende kinderen tot een man die zijn hond uitlaat. De silhouetten zijn een onderdeel van het kunstproject Verwonderstraten. En dat is weer een project van de gemeente s-Hertogenbosch dat wijken als Orthen wil omtoveren tot plekken die verwondering op straat brengen.
50 98, www.kringvrienden.nl. De toren van de Sint-Jan is misschien wel het lelijkste onderdeel van deze prachtige kathedraal. Maar het rijke verleden van deze stenen puist is echter zo prominent aanwezig, dat je maanden kan vullen met het bestuderen ervan. Gelukkig heeft de vrijwilligersorganisatie Kring Vrienden van s-Hertogenbosch vele deskundige gidsen in huis die je meenemen op een inspannende, maar zeer aanbevelingswaardige klim naar de top van deze 43 meter hoge toren. Het uitzicht vanaf het platform over de stad is adembenemend, nergens anders kan je zo mooi het Middeleeuwse stratenpatroon bestuderen als hier. QOpen 13:30 - 15:00. Gesloten ma. Entree: volwassenen 4, kinderen 2. J
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Kerken
St. Catharina kerk C-3, Kruisbroedershof. Veel Hollanders gaan tegenwoordig in Turkije op vakantie om te relaxen. Bijna 150 jaar geleden deed architect Jan Stuyt inspiratie op tijdens een bezoek aan de uit 1542 stammende Aja Sofia in Istanbul. Dankzij hem beschikt Den Bosch sinds 1917 over een prachtige christelijke koepelkerk. De kerk zelf stamt overigens uit de zestiende eeuw, inmiddels is dit al het derde godshuis op deze locatie. In de kleurrijke koepel, met een doorsnede van 22 meter, van de St. Catharinakerk herkent men de figuren van de Acht Zaligheden en de Drie Overige Zaligheden.Ook de metershoge katholieke schilderijen zijn bijzonder. In een hoek van de kerk resideert de Byzantiaanse gemeenschap van Den Bosch die Romaanse diensten op zondag verzorgen. Q JL
N29
De Bouwloods wordt door veel toeristen overgeslagen. Ons inziens een gemiste kans Theo Leerintveld.
Museums
De Bouwloods Torenstraat 16, tel. (+31) 736 12 68
79. Wie de grandeur van de Sint Jan, het mooiste bouwwerk van de stad, maar moeilijk kan bevatten; moet maar eens een kijkje nemen in het flink ondergewaardeerde museum De Bouwloods. Eigenlijk is dit de voormalige werkplaats van steenhouwers, beeldhouwers, timmerlieden, metselaars en andere ambachtslieden die er voor zorgden dat alle meesterwerken gerealiseerd werden die het gotische gebouw nu sieren. Omdat de kathedraal eigenlijk voortdurend in restauratie is, wordt de collectie van De Bouwloods ook regelmatig aangevuld. In dit kleine, maar zeer interessante museum zijn ruim 200 originele beelden en bouwfragmenten te zien die tijdens de restauraties van de Sint-Jan verwijderd en vervangen zijn. Dit museum is een echte aanrader voor eenieder die is genteresseerd in de geschiedenis en architectuur van de Sint Jan. Q Openingstijden: van april tot en met oktober. In mei, juni, juli, augustus en september dagelijks (behalve maandag) van 13:00 tot 16.30 uur. In april en oktober op woensdag, zaterdag en zondag, ook van 13:00 tot 16:30 uur. Toegang: volwassenen: 3, kinderen gratis. TJ
32 16, www.museum-slager.nl. Ruim 130 jaar (1861-1994) Bossche schilderskunst is te bewonderen in het prachtige Museum Slager. Dit museum toont sinds 1970 ruim een eeuw schilderkunst van de familie Slager in drie generaties.Tientallen werken van acht schilders worden via een groot aantal olieverven, aquarellen, tekeningen en etsen getoond. De werken geven een fraai inkijkje hoe mensen leefden, wonen en werkten in de 19e en 20ste eeuw. QOpen 14:00 - 17:00. Gesloten ma. Entree: volwassenen 4.50, kinderen onder 12 jaar gratis. JL
(+31) 736 87 78 77, www.noordbrabantsmuseum.nl. Alleen het onderkomen al -een voormalig jezuetencollege en later stadspaleis- maakt het Noordbrabants Museum een bezoek meer dan waard. Het museum biedt onderdak aan enkele vaste collecties zoals: Van Bruegel tot Van Gogh (een collectie schilderijen van oude meesters uit de Zuidelijke Nederlanden), Bossche vestingwerken, bloemstillevens en De Wereld van Jheronimus Bosch (waarin een beeld geschetst wordt van deze bijzondere, voormalige stadgenoot). Daarnaast zijn er doorlopend wisselende exposities. Q Entree 12, gecombineerd ticket met Stedelijk Museum 15. JBK
chplein 2, tel. (+31) 736 12 68 90, www.jheronimusbosch-ar tcenter. nl. De meest beroemde zoon van de stad, schilder Jh eronimus Bosch (circa 1450-1516), spreekt ook vij fh onderd jaar na dato nog tot de verbeelding. In een stijlvol complex -een voormalige kerk en haar bijgebouwen- wordt op diverse wijzen het leven, gedachtegoed en de werken van de religieuze kunstenaar voor het voetlicht gebracht. Bijzonder van deze expositie is dat je ook -haast automatisch- gaat nadenken over de bedoelingen van deze geniale schilder. In de galeriekamers en in de toren zijn reproducties op ware grootte van al zijn schilderijen tentoongesteld, in de kelder is een 15e-eeuws atelier ingericht en op de begane grond draait periodiek een film over Bosch. Bijzonder is het uitzicht over de stad en omgeving vanaf de veertig meter hoge toren. De lift brengt je snel naar elke gewenste verdieping waar reproducties hangen. Binnen enkele jaren komen vele van zijn originele werken (eenmalig) terug naar de stad voor de -nu al- legendarische expositie Bosch Visions 2016. QOpen 11:00 - 17:00, za, zo 12:00 - 17:00. Gesloten ma. Volwassen 6, kinderen 3, inclusief gebruik audioguide. TJAULK
Orthenpoort 20-27, tel. (+31) 736 13 01 99, www.gemintemuzejum.org. Carnaval in Oeteldonk (s-Hertogenbosch) is meer dan zomaar een feest. Het jaarlijkse festijn, waarvan de geschiedenis teruggaat tot 1882, heeft zelfs zijn eigen museum. Het knusse Oeteldonks Gemintemuzejum heeft sinds 2001 onderdak gevonden in het herbouwde poortgebouw van het Middeleeuwse Zusters van Orthenklooster. Bezoekers van het muzejum maken kennis met alles wat met carnaval te maken heeft: maskers, kledij, promotiemateriaal, wapens, schildjes enz. enz. Een bonte en kleurrijke verzameling op twee verdiepingen. Bekijk zeker de drie meter (!) hoge Peruviuaanse puntmuts. Zeer aanbevelingswaardig. QOpen 13:11 - 17:11. Gesloten ma. Entree: volwassenen 4.50, kinderen 6-12 jaar: 2. J
27 36 80, www.sm-s.nl. Na zestien jaar heeft het Stedelijk Museum weer een vast onderkomen. En vanaf eind mei, als de heropening heeft plaats gevonden, maakt de transparante entree gelijk duidelijk waar het hier om gaat: eigentijdse vormgeving en kunst. Een spectaculaire trap leidt naar de tentoonstellingen en vaste collecties. De etages worden gedragen door een enorme organische sculptuur van de gebroeders Campana. Deze huisvest een auditorium, infobalie en garderobe. De wisselende tentoonstellingen zijn te vinden op de eerste etage in een zaal van maar liefst 700 m2, een black box, die naar believen is in te delen en die voor een optimale beleving van kunst zorgt. Op de tweede etage zijn de collecties keramiek en sieraden letterlijk te ervaren, te onderzoeken en te leren kennen. Q Entree 7, gecombineerd ticket met entree Noord-Brabants Museum 15. AUK
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N30
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Museums - Buiten de stad
Museum voor Religieuze kunst Vorstenburg 1,
Uden, tel. (+31) 413 26 34 31, www.museumvoorreligieuzekunst.nl. Ooit stond de provincie Brabant vol met kloosters. Het merendeel van deze markante gebouwen hebben inmiddels echter een andere bestemming gekregen. Een van de weinige, nog immer werkende (vrouwen)kloosters, ligt in Uden. Zes zusters van de Orde van de Allerheiligste Zaligmaker verenigd in de abdij Maria Refugie, houden hier eeuwenoude tradities in stand. Afgezonderd van de buitenwereld en nog steeds achter dikke tralies. Sober levend in dienst van God met zon raar kapje op hun hoofd. Voor Nederland is het een cultuurdocument van de eerste orde waar middeleeuws gedachtegoed, Birgittijnse spiritualiteit en de eenentwintigste eeuw harmonieus in elkaar overvloeien. Zeker nu de oude abdijvleugels totaal zijn gerenoveerd voor museaal gebruik. In het Museum voor Religieuze Kunst, dat in 1973 werd opgericht, komt de liefhebber van religieuze kunst en kerkelijke attributen aan zijn trekken. Dit kleine, maar zeer fijne museum herbergt een grote verzameling Middeleeuwse beelden, een groep zeer zeldzame monstransen van rond 1500, een omvangrijke collectie volksdevotie (waaronder tienduizenden bidprentjes) en een groot aantal stukken dat de geschiedenis van de abdij en van de regio belicht. Bijzonder zijn de deelverzamelingen iconen en hedendaagse religieuze kunst. Ook de kruidentuin, met zijn ruim 150 soorten planten, is een bezoek waard. QOpen 10:00 - 17:00, za, zo 13:00 17:00. Gesloten ma. (5). TL
Boxtel, tel. (+31) 411 61 68 62, www.oertijdmuseum. nl. Een periode uit de geschiedenis die veel kinderen (en volwassenen) aanspreekt is de oertijd toen de aarde bevolkt werd door dinosaurirs. Via educatieve speurtochten en leerzame spelletjes leer je in dit interactieve museum al spelenderwijs veel over deze fascinerende periode. Zorg dat je behalve de films, levensgrote skeletten (van onder meer de grootste potvis van Nederland) en Lucy (een van de oudste mensen ooit gevonden) ook tijd neemt om de oertijdwinkel te bezoeken. Alles wat maar enigszins raakvlakken heeft met de oertijd is hier te koop. Van fossielen tot kleurrijke mineralen. Q Openingstijden: 1 april tot 31 oktober, dinsdag tot en met zondag van 10:00-17:00 uur. Gedurende 1 november tot en met 31 maart geopend op woensdag, zaterdag en zondag. Zelfde tijden.
Elzenweg 25, Waalwijk, tel. (+31) 416 33 27 38, www. schoenenmuseum.nl. Vooral voor vrouwen is het paradijs neergedaald op een Waalwijks industrieterrein. In een gebied dat eeuwenlang is gedomineerd door de Nederlandse schoen- en lederproductie staat sinds medio jaren 50 het Nederlands Leder en Schoenen Museum. Het gebouw mag er dan behoorlijk industrieel uitzien en de naam mag dan misschien ietwat saai klinken, het museum zelf is dit absoluut niet. Op een bijzonder interessante en veelal interactieve manier wordt de bezoeker meegenomen op een reis door de tijd. En over de gehele wereld. Van eskimoschoenen gemaakt van zeehondenleer tot de traditionele laarzen van Tibettaanse monniken, het is allemaal te aanschouwen in dit voormalige handelscentrum van schoenen. Behalve een bonte collectie aan schoenen, zijn er ook gereedschappen en zelfs complete nagebouwde fabriekjes te aanschouwen in dit fraaie museum.De Langstraat (zoals dit gebied in de volksmond heet) kende grote bloeiperioden, maar ook diepe dalen. Keer niet huiswaarts voordat je in het museumcafe de lokale specialiteit Halve Zool (soort gevulde koek) hebt geprobeerd. Vanaf treinstation Tilburg en s Hertogenbosch lijn 136 richting Waalwijk, halte Floris V-laan. QOpen 10:00 17:00, za, zo 12:00 - 16:00. Gesloten ma. Entree: 5, kinderen 2.50. TULB
183 44 71 71, www.slotloevestein.nl. Slot Loevestein ligt op een unieke plek. Waar Maas en Waal samenkomen en Gelderland, Brabant en Zuid-Holland elkaar raken. In dit oerHollandse rivierenlandschap liet ridder Dirc Loef van Horne rond 1360 zijn kasteel bouwen. Niet de schoonheid van het gebied, maar de strategische ligging bepaalde zijn keuze. De plek was ideaal voor verdediging en om tol te heffen; dat was dan ook precies wat er gebeurde. Loevestein heeft daarna altijd een militaire functie gehad. Als Staatsgevangenis waar Hugo de Groot uit ontsnapte in een boekenkist en onderdeel van de Hollandse Waterlinie. Juist door dit militaire verleden is het gebied rond Loevestein n van de minst verstoorde cultuurlandschappen van Nederland. Een unieke plek waar natuur en cultuur elkaar versterken. QOpen za, zo 13:00 - 17:00. Entree: volwassenen 8.50, kinderen (4 - 18) 7. T6B
Ilse Ouwens
(+31) 765 97 85 90, www.vangoghhuis.com. Hordes Aziaten en andere kunstliefhebbers reizen jaarlijks af naar het kleine Brabantse plaatsje Zundert. Aan de Markt van Zundert werd namelijk in 1853 de kunstschilder Vincent van Gogh geboren, als zoon van een dominee. Helaas werd het geboortehuis van de grootste schilder die Nederland ooit kende, al in 1903 gesloopt. Een plaquette in de gevel van dit pand getuigt nog van de geboorte van deze beroemde kunstenaar. Op deze plaats is het Vincent van GoghHuis gerealiseerd, ontstaan door de samenvoeging van twee beeldbepalende gebouwen. In de tuin achter de beide panden aan de Markt komt binnenkort een grote, deels ondergrondse expositieruimte. Het Vincent van GoghHuis is een levend kunstcentrum op de geboortegrond van n van de beroemdste kunstenaars uit de geschiedenis. Geen klassiek museum, maar een actieve belevingswereld. QOpen 10:00 - 17:00, za, zo 12:00 - 17:00. Gesloten ma, di. Entree: volwassenen 5, kinderen 13-18 jaar 2. TJL
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Parken, Meren & Begraafplaatsen
Begraafplaats Groenendaal K-10, Herven 1, tel.
(+31) 736 41 03 63, www.begraafplaatsgroenendaal. nl. Alhoewel Den Bosch geen begraafplaats heeft zoals Parijs met Pre Lachaise en zijn meest beroemde zoon (Jim Morrison), is de 12 hectare grote begraafplaats Groenendaal zeker een bezoek waard. Deze in parkstijl aangelegde dodenakker, herbergt tal van architectonische hoogstandjes en bijzondere graven. Sinds 1858 hebben tal van Bossche hoogwaardigheidsbekleders hier hun laatste rustplaats gevonden, ondanks dat het geaccidenteerde terrein op drie plaatsen omgeven is door (snel)wegen. Bezoek zeker de neogotische bisschopskapel uit 1882. Deze en andere graven vormen een kwalitatief en typologisch hoogwaardige staalkaart van laat-negentiende- en vroeg twintigste-eeuwse Katholieke grafsculptuur. Ze onderscheiden zich door een hoge artistieke waarde en/of de bijzondere historische betekenis van de doden. Het complex heeft kunsthistorisch belang vanwege de aanwezigheid van werken van diverse beeldhouwers en architecten. Op het complex bevinden zich verder nog enkele apart aangelegde begraafplaatsen voor oorlogsslachtoffers en diverse zusterordes. Groenendaal is bereikbaar vanaf NS-station s-Hertogenbosch via de buslijnen 73, 165 en 166, halte Orthen. QOpen 08:00 - 17:00, za, zo 10:00 - 17:00. TULB
N31
Begraafplaats Groenendaal is een must, ook als er geen dierbaren van je begraven liggen Theo Leerintveld
Rondleidingen
Groot Tuighuis D-3, Bethaniestraat 4, www.s-hertogenbosch.nl/groottuighuis/. Dat s-Hertogenbosch een stad is met een rijk verleden zal iedereen wel duidelijk geworden zijn die deze informatieve gids een beetje heeft doorgepluisd. Zelfs een blinde koe ziet dat de Sint-Jan en de vestingwerken van grote architectonische schoonheid en waarde zijn. Maar de stad heeft nog veel meer te bieden. Lang lagen deze verborgen in stoffige depots. Sinds de opening van het Groot Tuighuis in de Oude Sint-Jacobskerk heb je de mogelijkheid om deze verborgen schatten nader te bekijken. Een aantal mag je zelfs aanraken. In het laboratorium kan je het werk van archeologen en bouwhistorici ervaren. Een film laat zien hoe archeologisch en bouwhistorisch onderzoek in het veld plaatsvindt. Het enige nadeel van dit mooie initiatief is dat het alleen te bezoeken is met een georganiseerde rondleiding, een gemiste kans om archeologie voor een bredere doelgroep interessant te maken. Rondleidingen zijn te boeken via Kring Vrienden van s-Hertogenbosch.
park-s-hertogenbosch.nl/. Aan de rand van natuurpark het Bossche Broek ligt al sinds 1959 een paradijselijk natuurgebied waar nog veel oorspronkelijke vegetatie uit het Brabantse landschap aan te treffen zijn. Zelfs veel echte Bosschenaren kennen dit verborgen pareltje niet. Bij de ingang hangt een bijenhotel en verspreid door het park staan drie vlinderkasten. Ook een insectenmuur en tientallen nestkasten zorgen ervoor dat dit mini-dierenpark voor echte natuurliefhebbers de (kleine) omweg meer dan waard is. Het park is van zonsopgang tot zonsondergang vrij toegankelijk. Het grote wandelpad is rollatorvriendelijk. Via de website is een folder met route te downloaden. Q
Pretparken
Billy Bird Park Hemelrijk Zeelandsedijk 34a, Volkel,
tel. (+31) 413 27 70 00, www.billybird.nl. 365 dagen per jaar vermaken kinderen zich in dit speelparadijs. Omdat er zowel binnen als buiten volop vermaak is, is dit een ideale locatie voor elk jaargetijde. De overdekte kinderkermis, een survivalparcours, de binnenspeeltuin en nog tal van andere activiteiten staan garant voor een dag speelplezier. De achtbaan, het mooie zandstrand en de vele waterfaciliteiten (inclusief naaktstrand) trekken vooral in de zomer vele bezoekers. Q Open 10:00 - 18:00. (3,95 - 9,95). TALGBKXCS
12, tel. (+31) 736 13 50 98, www.kringvrienden.nl. Kring Vrienden van s-Hertogenbosch organiseert elk jaar maar liefst 26 unieke rondleidingen door Den Bosch. Varirend van vaartochten tot educatieve en verfrissende wandelingen door de prachtige binnenstad. QOpen 10:00 - 17:00, ma 13:30 - 17:00, zo 12:00 - 16:00. Ook op vestiging Molenstraat 15a. TJU
VestingFietsen Keerdijk 1, Sint-Michielsgestel, tel. (+31) 612 13 02 17, www.vestingfietsen.nl. Voor het vierde jaar op rij kan de sportieve toerist zich vermaken met een van de vele mogelijkheden die VestingFietsen biedt. Niet alleen de imposante verdedigingswerken van de stad worden belicht, ook het omliggende natuurschoon en allerlei historische gebouwen worden met een bezoek vereerd.
Rondvaarten
Rederij Wolthuis K-10, Leunweg 17, tel. (+31) 736
31 20 48, www.rederijwolthuis.nl. Het rijke verleden van Den Bosch herleeft tijdens de rondvaarten door de buitenste wateren van deze vestingstad. QOpen 12:00 & 13:30 & 15:00. Gesloten ma. Voor de vertrektijden van deze boot heb je haast een nieuwe agenda nodig of een dikke kladblok. vertrekdata zijn in mei (woensdag, zaterdag, zondag), in juni, juli en augustus (dinsdag t/m zondag) en in september en oktober (woensdag, zaterdag en zondag). De vertrektijden op deze data zijn: 12:00, 13:30, 15:00 en 16:30 uur. Volwassenen : 8, kinderen (tot 12 jaar) en 65+ betalen 7. TJUGBX
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N32
BEZIENSWAARDIGHEDEN
Museumkwartier
Met de komst van het Museumkwartier (opening eind mei 2013) heeft s-Hertogenbosch nog meer te bieden op het gebied van kunst en cultuur. Het volledig gerenoveerde Noordbrabants Museum en de nieuwbouw van het Stedelijk Museum staan samen garant voor een veelzijdig cultureel aanbod. Met n kaartje kunnen de bezoekers straks genieten van een divers cultureel aanbod. De buitenkanten van beide musea mogen dan totaal verschillend zijn met maar liefst vier eeuwen tijdsverschil qua bouwdatum, het geheel is een prachtige symbiose tussen oud- en nieuwbouw. Vooral het onderkomen van het Noordbrabants Museum, het uit 1769 stammende Gouvernementspaleis is in oude luister hersteld. De nieuwbouw van het Stedelijk Museum, verdeeld over maar liefst drie etages, past wonderwel uitstekend naast dit historische complex. Ruim 53 miljoen euro heeft de hele verbouwing en nieuwbouw van het grootste museumcomplex van Zuid-Nederland gekost. Naar verwachting zullen beide musea zon 200.000 bezoekers per jaar gaan trekken. Naast de vaste exposities, zullen vele bezoekers afkomen op de wisseltentoonstellingen. Het Stedelijk Museum kreeg een compleet nieuw gebouw. Wie van moderne architectuur houdt, zal zich vermaken met het interieur van het Stedelijk Museum. De balie en het auditorium zijn kunstwerken op zich. Ook de sieraden van na 1945 blijven een hoogtepunt, met werken van Chagall, Picasso, Appel en Corneille. De spectaculaire beeldende wenteltrap is echter de onbetwiste eyecatcher. Op de eerste etage is de 700m2 tellende black box het domein van de wisseltentoonstellingen. De kunst staat hier centraal, zo luidt de boodschap van deze sobere langwerpige ruimte. Een verdieping hoger is de vaste collectie in daglicht te bewonderen, waaronder de internationaal zeer vermaarde collectie keramiek. Met de verhuizing van het Paleiskwartier naar de binnenstad gaat een grote wens van het Stedelijk Museum in vervulling. Voor het eerst in dertig jaar kan namelijk de gehele collectie getoond worden, waaronder het zeer fraaie keramiek uit de jaren vijftig van de vorige eeuw. In dit nieuwe onderkomen hoopt het management de bezoekersaantallen te verdubbelen naar 75.000 per jaar. In het Noordbrabants Museum is de oude collectie weer in volle glorie te bewonderen dat zich richt op kunst en erfgoed van Noord-Brabant en de Zuidelijke Nederlanden. Van de 30.000 kunstobjecten die het Noordbrabants Museum in haar bezit heeft, is ongeveer tien procent te bezichtigen. Liefhebbers van digitale techniek komen in het nieuwe museum volledig aan hun trekken, wat een zegen is voor ouders die hun kroost mee willen nemen naar dit familiecomplex.
Standbeelden
Jeroen Bosch standbeeld C-2, Markt. Schilder Jeroen
Bosch is de meest bekende Bosschenaar aller tijden. Sinds 1930 eert de stad zijn internationaal beroemde zoon met een prachtig bronzen standbeeld. Pal in het hartje van de stad, al heeft de kunstenaar de afgelopen eeuw alle hoeken van het grote plein al gezien. Momenteel staat het metershoge beeld op een fraaie natuurstenen sokkel, recht tegenover zijn prachtige geboortehuis. Beeldhouwer August Falise heeft het beeld in 1929 gemaakt, naar aanleiding van een tekening van wie de historici denken dat het Jeroen Bosch is geweest.
straat. Is het een vrouw? Of toch een man? Een enkele historicus beweert zelfs dat het om een koe gaat in het fameuze liedje Zoete Lieve Gerritje. Dit uit 1875 daterende nummer verhaalt over een reis naar de Bossche markt en het drinken van brandenwijn. Zover is bekend en historisch verantwoord. In 1953 zag de toenmalige VVV-directeur in het lied genoeg aanknopingspunten om de stad een nieuw imago te geven door het herintroduceren van dit welbekende Brabantse folkfiguur. Sinds 1958 staat op de hoek van de Lepelstraat en de Korenbrugstraat dit hardstenen beeld (van een vrouwelijk figuur) op een bakstenen sokkel. Beeldhouwer Leo Geurtjens creerde een boerin die omhoog kijkt (naar alle passerende bezoekers) met aan haar zijde een trotse haan en een korf, symbolen uit lang vervlogen tijden waarmee mensen vroeger naar de markt kwamen.
Buiten de stad
Bierbrouwerij Sint Servattumus L-11, Ericastraat
11b, Schijndel, tel. (+31) 619 32 89 67, www.sintservattumus.nl. Hop is een onlosmakelijk ingredint van bier. Al in 1400 telde Schijndel hopvelden en vanuit de eerste geschreven bronnen weten we dat er al in de Middeleeuwen diverse brouwerijen waren. Anno 2012 is bierbrouwerij Sint Servattumus (schutspatroon van het dorp) de enige ambachtelijke brouwerij van de streek, gespecialiseerd in het brouwen van speciale streekbieren. Als je vervoer naar huis hebt, probeer de dorstlessende Skendelse Bok, een zoet (7%) bockbiertje.
van Den Bosch ligt een van de mooiste pleinen van Nederland. In het midden is een keurig grasveld, met daarin centraal en muziekkiosk. Daaromheen een keur aan horeca-uitspattingen en natuurlijk de onmisbare katholieke kerk. We zijn tenslotte in het Roomse zuiden. De Sint-Petrus stamt uit 1450 Op een steenworp afstand staat de kleinere protestantse tegenhanger: de Andreaskerk. Maar de werkelijke attractie van het Vrijthof is de Gebodenlinde uit 1676. Een boom die met zijn oude kromme takken zwaar op ijzeren krukken leunt. Om de stam zit ingenieus een achthoekige bank getimmerd, waar op mooie dagen zowel jong als oud efkes komt buurten. Ook het onvermijdelijke standbeeld -van dit keer een versteende poet- heeft hier een plaats gekregen. Dichter Anton van Duinkerken (wie kent hem niet) is hier vereeuwigd met de legendarische woorden: En ik dank u, het leven is goed.
(+31) 356 55 99 11, www.nationaalpark.nl. Uniek aan dit nationaal park zijn de stuifzandvlakten. Nergens anders in Noordwest-Europa komen dit soort vlakten voor. Dit zand is eigenlijk altijd in beweging. Om het zand onder controle te houden zijn er eind negentiende eeuw bossen omheen geplant. Ten zuiden van het park ligt het moeraslandschap De Brand. Hoewel prachtig in de herfst en winter, lenen de Loonse en Drunense duinen zich uitstekend voor een verfrissende wandel- of fietstocht in het voorjaar of zomer.
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
MET DE KINDEREN
Van overdekte speelparadijzen tot een openlucht poppentheater. De stad biedt volop vermaak voor kinderen.
33
40, www.dierenrijk.nl. Naast ijsberen, olifanten, tijgers, berberapen, zeehonden en tal van andere dieren biedt Dierenrijk ook ander vermaak voor kinderen aan. Behalve voederpresentaties en muziekshows laat het park ook ervaren hoe dieren leven en wat dieren kunnen. De laatste attractie is de grootste voliere van Europa, waar bezoekers kunnen lopen in de eerste en enige dierentuin van Nederland waar vogels echt alle ruimte krijgen. QOpen 10:00 - 17:00. (15,50). TAULG
18 41 01, www.elpedro.nl. Welk vader heeft in zijn jeugd geen Cowboy & Indiaan gespeeld? In BBQ en grillrestaurant El Pedro barst het van de ouders met hun enthousiaste kroost die gezamenlijk het Wilde Westen laten herleven in een klein dorpje buiten Den Bosch. Terwijl pa en ma aan tafel onbeperkt vlees en vis barbecuen (godzijdank hangt er een afzuigkap boven), worden zelfs de meest lastige kinderen rustig bij de aanblik van de vele spellen. QOpen 17:00 - 24:00, Sun 17:00 - 23:00. Closed Mon, Tue, Wed. (23). TA6ILGKX
1, Heeswijk-Dinther, tel. (+31) 413 22 41 02. Hartje Brabant word je in fazanterie De Rooie Hoeve meegenomen naar een onvervalst stukje Azi. In deze kindvriendelijke omgeving kan je genieten van meer dan 50 verschillende soorten fazanten. Door de weidse opzet van dit vogelpark staat een rondwandeling hier gelijk aan een fikse boswandeling. Mocht de kroost de volires beu zijn, dan kunnen ze zich nog uitleven in de speelhoek, trapskelterbaan en knuffeldierenhoek. Vergeet echter niet de Japanse tuin te bezoeken met zijn mystieke landschapsvormen en de vlindertuin. Ook het tuinterras is op zonnige dagen een publiekstrekker. Q Geopend van 1 mei tot 1 oktober, elke donderdag tot en met zondag van 12:00-17:00 uur.
402 54 01 59, info@klimrijk.nl, www.klimrijk.nl. Wie dacht dat Nederlandse bossen saai waren moet maar eens afreizen naar het Brabantse Veldhoven. Volwassenen worden vanzelf weer jong in dit ecologische klimbos. En de jeugd vermaakt zich sowieso in dit prachtige buitenspeelparadijs. Ruim 50 hindernissen dienen overwonnen te worden voordat je een moderne Tarzan mag noemen. Voor de wat mindere waaghalzen zijn de vier parcours opgedeeld in zwaardere en minder moeilijke routes. Bij de makkelijkste leg je een traject al van 110 meter, waarbij je slechts een meter boven de grond balanceert. Avonturiers zoeken hun Jane op een hoogte van 8 meter en dienen obstakels te overwinnen over een afstand van 170 meter. Het verleggen van grenzen is de bindende factor. Gelukkig zijn er geen apen in de Nederlandse bossen om je concentratie te verstoren... Q (Kinderen betalen 12,50, volwassenen 17,50). 21 53 35, www.ontdekhoek.nl/en/index.php. Het is even zoeken waar je moet zijn, maar als je eenmaal de plassende Berta koe hebt gevonden met Willie Wortel lampjes kan het feest beginnen. Kinderen van 4 tot 14 jaar kunnen zich in de werkplaats helemaal uitleven op proefjes en erop los experimenteren. In de Ontdekhoek kun je zelf dingen, hoe toevallig, ontdekken. Meer dan 30 proefjes staan klaar, zoals minimuurtjes metselen met minibaksteentjes, chips maken en draaiorgelmuziek maken en draaien. Ouders kijken toe, maar mogen niet helpen. Ze betalen wel 7,- entree en voor de kids 9,-. QOpen 10:00 - 20:00. Closed Mon, Sun. Entree volwassenen 7, kinderen 9. T
Nee, dit is geen dijkdoorbraak. Deze ludieke deelnemer aan de kunstzinnige Den Bosch Parade trotseert het water van de Binnendieze Theo Leerintveld
89 30 25, www.worldskatecenter.com. Het World Skate Center, met een vette knipoog naar de Amerikaanse gebouwen, heeft de grootste houten indoor halfpipe van Nederland: 4 meter hoog en 12 meter breed. Er is een street parcours met nagebouwde obstakels, mini ramp (ideaal voor de beginnende skater) en een kleine halfpipe. De totale oppervlakte van de hal is 1300 vierkante meter, waarmee het skatepark het grootste onderkomen is dat de stad ooit gehad heeft. De royale omvang van de voormalige loods van Talent Factory is een natte droom voor elke architect.Het is overigens niet alleen skateboarden wat de klok slaat.De geluiddichte bar bij het park geeft ruimte voor muziekoptredens, exposities en filmpremieres. En door de ligging op een verlaten industrieterrein en naast de Dieze hoeft het niet te vrezen voor geluidsoverlast. QOpen 13:00 - 23:00, Thu 18:30 - 23:00, Sat 13:00 - 22:00, Sun 13:00 - 18:00. Closed Mon, Tue. Toegang: 5. TLGK
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N34
WINKELEN
De grootste aantrekkingskracht van Den Bosch als winkelstad zijn de vele leuke kleine straatjes die het winkelen een hoop extra charme geven. In die veelal pittoreske straatjes tref je de meest bijzondere winkels aan, zeker op het gebied van kledingboetiekjes en speciaalzaken. Door deze grote mix aan onderscheidende winkels, blijft winkelen in Den Bosch leuk. Want elke keer is er wel weer wat anders te ontdekken! Ondanks de waarschuwende noodkreet van een onderzoeker van de Universiteit van Amsterdam dat binnen enkele jaren een kwart van de winkels zal verdwijnen. Dit voornamelijk vanwege de opkomst van winkelen op internet en de vergrijzing van de bevolking.
Symbolen
P Air conditioning C Zwembad W Gratis draadloos internet K Restaurant F Fitness ruimte J Centrum locatie X Aparte rookruimte B Terras I Vuurhaard A Creditcards geaccepteerd H Conferentie mogelijkheden U Voorzieningen voor gehandicapten D Sauna G Roken verboden T Kindvriendelijk U Rolstoel vriendelijk S Take away V Bezorging aan huis
Buitensport
Schneider Outdoor C-3, Verwersstraat 10 - 16, tel.
(+31) 736 14 43 07, info@schneideroutdoor.nl, www. schneideroutdoor.nl. Zowel beginners als ervaren buitensportliefhebbers komen hier aan hun trekken. Als je de zaak niet gevonden kan krijgen, zoek een bergbeklimmer die op dakhoogte aan het abseilen is. QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. J
Fietsen
Kemps Bike Totaal C-2, Korenbrugstraat 8, tel. (+31)
73 613 76 86/(+31) 73 613 43 41, info@kempsbiketotaal.nl, www.kempsbiketotaal.nl. Allerlei soorten fietsen zijn te koop in deze zaak die onlangs een halve eeuw bestond. QOpen 09:00 - 18:00, do 09:00 - 21:00, za 09:00 - 17:00. Gesloten ma, zo. J
12 11 09. De kleinste zaak in de Vughterstraat, maar wel met een enorme collectie aan stropdassen. QOpen 11:00 - 17:30, za 11:00 - 17:00. Gesloten ma, zo. JA Outfit by Ninke C-3, Verwerstraat 60, tel. (+31) 736 89 14 52, www.ninke.nl. Outfit by Ninke zit gevestigd in een monumentaal winkelpand waar eigenaresse Ninke deze eigentijdse winkel voor volwassen vrouwen met persoonlijkheid runt. Een winkel met stijlvolle kleding, tijdloos en luxe. QOpen 10:00 - 18:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten ma, zo. Ramly Fashion & Bijoux Graafseweg 127. Eigenaress Miriam is de drijvende kracht achter deze modieuze kledingzaak, waar ook dames met een maatje meer aan hun trekken komen. QOpen 11:00 - 17:00, vr 11:00 - 20:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten ma, zo. TG Shabby C-2, Gasselstraat 22, tel. (+31) 736 12 43 72, www.shabby.nl. Shabby is het adres voor chique, sportief of casual kleding. QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. Ulla Popken D-2, Hinthamerstraat 59-61, tel. (+31) 736 13 02 70, www.ullapopken.nl. Ula Popken is de beste plek voor vrouwenkleding, zeker omdat hun voorraad veel ruimer is dan veel andere zaken. QOpen 09:30 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 09:30 - 21:00, za 09:00 - 17:00. Gesloten zo. J Westside 3 C-3, Verwersstraat 19, tel. (+31) 736 13 35 06, info@westside.nl, www.westsidedenbosch.nl. De inrichting van deze kunstzinnige zaak is als een galerie. Er is een ruim aanbod van pure kleding, waarin excentriek, casual en zakelijkheid samen gaan. QOpen 10:00 - 18:00, Thu 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten ma. J
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
WINKELEN WINKELEN
Koffie & Theewinkels
Simon Levelt C-2, Schapenmarkt 39, tel. (+31) 736
12 74 7, www.simonlevelt.nl. Simon Levelt is een gespecialiseerde winkel, waar vele tientallen thee (160) en koffie (25) producten te vinden zijn. QOpen 09:30 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 09:30 - 21:00, za 09:30 - 17:00, zo 12:00 - 17:00. J
N35
Lekkernijen
Chocolata, boutique du chocolat B-2, Achter het
stadhuis 20, tel. (31) 736 14 00 01, www.chocolatadenbosch.nl. Een hele winkel met luxe bonbons gepresenteerd als kunst. Geen bergen chocolaatjes, maar zoete bruin-wit lekkernijen keurig gerangschikt in de etalages. Kwaliteit staat hier ver boven kwantiteit. Q TJS Snoeperij Tum-Tum C-2, Ridderstraat 11, tel. (+31) 736 13 85 54, www.snoepzaak.nl. Nostalgie en zoet snuiven in het mooiste snoepwinkeltje van Nederland. Ruim 400 soorten lekkers laten je in dit oer-Hollands ouderwets winkeltje weer kind worden QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. J
Omringd door eeuwenoude architectuur vind je een keur aan moderne winkels Theo Leerintveld
Specialiteitenwinkels
Het Huis Harperink C-2, Vughterstraat 19, tel. (+31)
736 13 53 29, www.hethuisharperink.nl. Exclusief glas en bestek is een perfect souvenir (als je tenminste de prijzen kan betalen) in deze prachtig ingerichte winkel. QOpen 09:30 - 17:30, do 09:30 - 21:00, za 09.30 - 17:00. Gesloten ma, zo. J Yankee Dump C-2, Orthenstraat 302, tel. (+31) 736 14 63 22, www.yankeeonline.nl. Volwassen mannen die altijd kind zijn gebleven vinden hier het militaire paradijs op aarde. Ook skateboarden te koop. QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. J
Lokale delicatessen
Barrique C-2, Vughterstraat 27, tel. (+31) 736 14 12
31, www.denbosch.barrique.nl. De hemel op aarde voor azijnliefhebbers, olijfolie aanbidders en devoten van de betere wijnen en whisky. Breng wel een goed gevulde portemonnee mee. QOpen 09:30 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 09:30 21:00, za 09:30 - 17:00. Gesloten zo. J De Taartwinkel E-2, Hinthamereinde 18, tel. (+31) 736 14 45 74, www.detaartwinkel.nl. Bij een oerHollands feestje hoort een taart. Hier koop je alles om dat feest compleet te maken, van decoratiemteriaal tot aan ingredienten. QOpen 10:00 - 17:30, za 10:00 - 17:00. Gesloten ma, di, zo. TJ
Tweedehandswinkels
Blue Trendy & Tweedehands Kleding C-3, Postelstraat 14, tel. (+31) 736 14 47 10. Deze kleine boutique verkoopt niet alleen tweedehands kleding, maar ook zelfgemaakte artikelen. QOpen 11:00 - 18:00, za 11:00 - 17:00. Gesloten ma, zo. J Used products D-2, Hinthamerstraat 90a, tel. (+31) 738 22 11 00, www.usedproducts.nl. Tweedehands laptops, computers, horloges, telefoons en nog veel meer spullen zijn te koop in deze franchiseketen. QOpen 10:00 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00, za 10:00 - 17:00. Gesloten zo. JL
Markten
De Bossche Markt C-2, Markt, www.marktdenbosch.
com. Al 900 jaar is deze wekelijkse markt op zaterdag een favoriet van de Bossche ingezeten. Alles is hier te koop, van fruit tot brood, van bloemen tot modieuze kleding. QOpen , za 08:30 - 17:00. Gesloten ma, di, wo, do, vr, zo. J Stoffenmarkt C-2, Markt, www.marktdenbosch.com. Ooit begonnen als textielmarkt, al staan er ook verschillende andere stands. Helaas zit de markt de laatste jaren in een flinke neergaande spiraal door de herinrichting van de markt en de flink verruimde openingstijden, waardoor steeds meer handelaren uit de mode- en stoffenkramen en houdbare producten deze markt voor gezien houden. QOpen , wo 09:00 - 17:00. Gesloten ma, di, do, vr, za, zo. J
Winkelcentra
De Arena C-2, Arena, www.arenadenbosch.nl. Het
centraal gelegen winkelcentrum Arena en naastgelegen winkelgalerij Stoa werden in 1998 opgeleverd. Ruim 11.800 vierkante meter aan hoogwaardige winkelruimte was het resultaat van dit laatst gebouwde Bossche winkelcentrum. De Arena is een populair winkelcentrum, mede vanwege de ondergronds gelegen parkeergarage met ruim 900 parkeerplaatsen. QOpen 09:30 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 09:30 - 21:00, za 09:30 - 17:00. Gesloten zo. TJA6ULGi BKXSW De Bossche Woonboulevard Reitscheweg 2, www. debosschewoonboulevard.nl. Exact 22 winkels zitten tezamen in dit 40.000m2 grote complex. Overdekt winkelen en gratis parkeren zijn de grote meerwaarden van dit winkelcentrum waar je op de hoogte wordt gebracht van de allerlaatste woontrends. QOpen 10:00 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 10:00 - 21:00. Gesloten zo. PTA6ULGKX De Maaspoort Lokerenpassage, www.winkelcentrummaaspoort.nl/. In de wijk De Maaspoort ligt dit gelijknamige winkelcentrum, waar je gratis kan parkeren. Diverse winkeliers zorgen voor een gevarieerd aanbod.
Muziekwinkels
Allround Beat & Culture Discs E-2, Hinthamereinde
71, tel. (+31) 736 14 77 27. Oude rockers gaan niet dood, zij komen hier de platen (of cds) kopen van hun voormalige muzikale helden als Jimi Hendrix en Neil Young. Meer dan 3000 (veelal gebruikte) albums zijn te koop in dit muzikale paradijs. QOpen 16:00 - 20:00. Gesloten zo. Pieter van Os C-2, Snellestraat 44, tel. (+31) 736 13 11 50, www.pietervanoscd.nl. In Your Pocket is halverwege met tellen gestopt, maar deze zaak heeft meer dan 150,000 artikelen op voorraad.Liefhebbers van vinyl kunnen hier terecht voor een album van The Beatles of The Doors. QOpen 09:30 - 18:00, ma 13:00 - 18:00, do 09:30 - 21:00, za 09:00 - 17:00. Gesloten zo. J
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N36
LEVENSSTIJL DIRECTORY
Ballonvaarten
Balloonteam Hans van Hoesel I-7, Leonardus van
Veghelstraat 36, tel. (+31) 736 14 26 84, www.balloonteam.nl. Onder leiding van de al meer dan een kwart eeuw opererende piloot Hans van Hoesel, vertrekt deze professionele organisatie vanaf tal van locaties in de provincie Brabant. Maar ook (ver) daarbuiten, tot in Belgi aan toe. In Den Bosch wordt veelal vanaf de Pettelaarse Schans opgestegen. Q A
Kappers
Johns Hairstyling K-7, Pieter Breughelstraat 8/14,
tel. (+31) 736 14 03 33, www.johnshairstyling.nl. Al meer dan 20 jaar is dit een van de betere plaatsen in de stad om jezelf een nieuwe coupe aan te meten. Gratis parkeren voor de deur en zonder afspraak mag je hier langskomen. Khadie Hair Braids D-2, Van Berckelstraat 2/A, tel. (+31) 736 91 16 92. Een van de betere plekken voor een modieuze nieuwe look. Soap C-2, Achter het Stadhuis 8, tel. (+31) 736 14 09 22, www.soaphair.nl. Na nog geen drie kwartier sta je hier met een modern kapsel weer op straat. QOpen 09:30 - 18:00, do 09:30 - 21:00, za 09:30 - 17:00. Gesloten ma, zo. TJ
Fietsenverhuur
Biking Den Bosch Spekstraat 13a. Den Dungen, tel.
(+31) 736 89 55 83, www.bikingdenbosch.nl. Zowel stadsfietsen als (prijzige) mountainbikes levert dit bedrijf af op elke locatie in Den Bosch. Fietspoint Van Deursen B-2, Centraal Station 77, tel. (+31) 736 13 47 37, www.fietspointvandeursen.nl. Deze fietsenzaak, die gevestigd zit onder het centraal station, doet alles op het gebied van tweewielers. Het verkoopt, verhuurt en repareert allerlei typen goed onderhouden fietsen. QOpen 05:10 - 01:55, vr 05:10 - 01:20, za 06:25 - 01:20, zo 07:25 - 01:20. J
Golf
Burggolf Haverleij Leunweg 40, tel. (+31) 736 39 01
01, www.golfbaan-haverleij.nl. Een van de grotere golfcomplexen in de omgeving. Behalve de 18-holes golfbaan is ook het restaurant (met terras) een bezoek meer dan waard. QOpen 08:00 - 21:00, za, zo 08:00 - 20:00. K Custom Built Golf Clubs-Den Bosch Siloweg 686, tel. (+31) 316 45 45 86 25, www.custombuiltgolf.nl. Niet tevreden over je handicap? Boris Bakker maakt in zijn workshop de ideale golfclubset. De kosten bedragen tussen de 350 en 2500. Golf Club Rosmalen Rosmalen, Jos de Letterlaan 6, tel. (+31) 735 99 59 01, www.golfclubrosmalen.nl. Diep verstopt in de Rosmalense bossen ligt dit prachtige golfcomplex. Ondanks dat er maar 9 holes zijn en een klein bemeten clubhuis, iedereen lijkt hier zich te vermaken. QOpen 08:30 - 21:30.
Handige adressen
Choco Loca C-2, Molenstraat 1, tel. (+31) 612 97
70 12, www.chocoloca.nl. Workshops (op locatie) met chocolade als rode leidraad. Ideaal voor vrijgezellenfeestjes of andere groepsuitjes. Bestudeer de website voor het grote aanbod van (ludieke) mogelijkheden. Q-wash Rietveldenweg 45, tel. (+31) 736 23 02 01, www.q-wash.nl. In deze ultramoderne wassstraat kunnen per uur 120 autos gewast worden. QOpen 08:00 - 20:00, za 08:00 - 18:00, zo 10:00 - 18:00.
Bossche Bollen behoren tot de culinaire traditie van de stad Theo Leerintveld
LEVENSSTIJL DIRECTORY
N37
Zwemmen
Aquafun Sportiom K-6, Victorialaan 10, tel. (+31)
736 46 46 46, www.sportiom.nl. Grootste z wembad van de stad (en de streek), met volop leuke wateractiviteiten. s Zomers kan je ook buiten z wemmen. Q Open 13:00 - 21:00, di 16:00 - 21:00, za 13:00 - 17:30, zo 10:00 - 17:30. Toegang: 6.35. PTAUFLGi BKDCW Combibad Kwekkelstijn Sportlaan 16, Rosmalen, tel. (+31) 735 21 41 07, www.kwekkelstijn.com. Combibad Kwekkelstijn in Rosmalen is zowel een binnen als een buitenzwembad. Binnen is een groot recreatiebad en heb je de mogelijkheid baantjes te trekken. Het buitenbad is alleen geopend in de zomermaanden met mooi weer. Ook zijn er de nodige kleedhokjes en kluisjes. Q Toegang: 1 - 3,15. TLC
Woonbemiddeling
Househunting Woonbemiddeling B-2, Van der Does
de Willeboissingel 6, tel. (+31) 736 13 13 22, www. househunting.nl. HouseHunting Woonbemiddeling is een jong en dynamisch bedrijf met veel relevante kennis en ervaring. Gespecialiseerd op het gebied van (tijdelijke) huur, verhuur en beheer van onroerend goed. Ook actief in Tilburg, Eindhoven en Nijmegen. Q JAL
Zakelijk
Autotron Rosmalen Graafsebaan 133, Rosmalen, tel.
(+31) 736 29 39 11, www.autotron.nl. Autotron Rosmalen was ooit een voormalig automuseum en pretpark, maar is abbo 2011 een beurzen- & evenementenaccommodatie. Het ruim opgezette complex beschikt over zalen en ruimten met een totale oppervlakte van meer dan 10.000 m2. Q PTHAULGBKXW
Sterrenwacht
Sterrenwacht Halley M-10, Halleyweg 1, Heesch,
tel. (+31) 412 45 49 99, www.sterrenwachthalley.nl. Duizenden bezoekers per jaar bezoeken dit observatiorium en bestuderen het heelal met grote telescopen. Eigenaar Ferry is de vriendelijke eigenaar die je in twee uur (!) alle facetten van het universum leert kennen. Neem bus 90 naar Adriaan Poirterstraat (Heesch), een rit van 40 minuten. Q Elke eerste en derde vrijdag van de maand gaat deze sterrenwacht open vanaf 20.00 uur. Volwassenen betalen 4.50, kinderen tot 12 jaar 2.50.
Ziekenhuizen
Jeroen Bosch Ziekenhuis K-10, Henri Dunantstraat 1,
tel. (+31) 735 53 20 00, www.jeroenboschziekenhuis. nl/. Begin 2011 werden de twee Bossche ziekenhuizen (Carolus en Groot Ziekengasthuis) samengevoegd in een prachtig nieuwbouwwerk van 170,000m2. Maximaal 730 bedden en 16 operatiekamers zijn beschikbaar voor alle onfortuinlijke zielen die hier hoogwaardige hulp krijgen. Het restaurant is open van 08:30 uur tot 20:30 uur, in het weekend vanaf 11:30 uur. Parkeren in de kleurrijke blokkendoos kost 1,30 per uur. De buslijnen 68, 69, 213, 135, 136, 139, 213 en 239 stoppen bij de halt JZB.
Tattoos
Piercing & Tattoo Joop E-2, Hinthamereinde 21, tel.
(+31) 736 13 61 93, www.tattoopiercing joop.nl. Even binnenlopen zonder afspraak voor een bakje koffie en gelijk ook maar een piercing. Studio ziet er opgeruimd en hygienisch uit. Een betrouwbare omgeving om de tattoo van je dromen te laten zetten. Of in een opwelling. Ze zijn hier meester in tribals en Japanse tattoos. Q Open 13:00 - 16:30; 18:00 - 21:30, za 12:00 - 18:00. Gesloten zo. J
Water parks
Aquafun Sportiom K-6, Victorialaan 10, tel. (+31)
736 46 46 46, www.sportiom.nl. Dit multifunctionele zwembadcomplex herbergt alles wat kinderen (en volwassenen) aantrekt aan water. Supersnelle glijbaben leiden na een doldwaze rit in het golfslagzwembad. QOpen 13:00 - 21:00, di 16:00 - 21:00, za 13:00 - 17:30, zo 10:00 - 17:30. Gesloten ma. Toegang: 6,35. TUFKDC Speelland Beekse Bergen Beekse Bergen 1, Hilvarenbeek, tel. 0900 23 35 732, www.beeksebergen.nl. QOpen 10:00 - 17:00. TALGBKXCS
De bibliotheek is een populaire ontmoetingsplaats in het centrum van Den Bosch Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N38
SINT-MICHIELSGESTEL
Aan de zuidoostelijke zijde van Den Bosch ligt de gemeente Sint-Michielsgestel. Een uniek samenspel van vijf dorpen en twee gehuchten die tezamen Het Groene Buiten vormen. Deze kleine karakteristieke Brabantse gemeenschappen versterken elkaar door een zeer bijzonder en afwisselend buitengebied. Samen vormen zij de perfecte plek voor eenieder die wat anders wil dan de grote stad. Hier kan je namelijk volop genieten van historische landgoederen, een haast nog ongerepte natuur en de welbekende Brabantse gastvrijheid. Via de website www. hetgroenebuiten.nl ontdek je nog veel meer spannends. Theerestraat 42, Sint- Michielsgestel, tel. (+31) 735 51 79 03, www.romeinshalder.nl. Veertig jaar diep in de grond graven leverde genoeg archeologische vondsten op om er een heus museum mee te vullen. Niet vreemd natuurlijk als je bedenkt dat ook al in de Romeinse tijd dit gebied een aantrekkelijk woonoord was. Het resultaat van de noeste arbeid was niet zuinig: een villa, graven en een heus tempelcomplex. En het oudste industrieterrein van Brabant waar aardewerk gefabriceerd werd en ijzer gewonnen uit het plaatselijke moeraserts. In het museum zijn vondsten te zien van glaswerk, sieraden, munten, metalen huisraad en mantelspelden. Q Geopend elke dinsdag van 10:00 tot 16:00 uur. Toegang: volwassenen 3, kinderen gratis. TL
Accomodatie
De Keer P-16, Bossche weg 60, Den Dungen, tel. (+31)
736 13 40 54, www.bbdekeer.nl. In deze landelijk gelegen en smaakvol ingerichte monumentale woonboerderij uit 1720 vind je een ruim opgezet appartement in het voorhuis van het pand. Verder bestaat de B&B uit een sfeervolle woonkamer, ruime keuken en badkamer die onlangs grondig zijn gerenoveerd. Ook de andere extras als kabel-tv, WIFI, airconditioning en de extra lange bedden worden door de gasten gewaardeerd. QTwee kamers: 90. PTLGBW
Bezienswaardigheden
Kamelenmelkerij Smits P-15, Werstkant 16, Berlicum, tel. (+31) 737 07 80 87, kamelenmelk.nl. De enige kamelenmelkerij van Europa ligt net buiten de stadsgrenzen van Den Bosch, op het grondgebied van Berlicum. Sinds 2006 is dit bedrijf bezig met innovatief onderzoek naar deze intelligente dierensoort, De melk van de kamelen blijkt ook nog eens super gezond te zijn. Wie het (iets zuurdere) drankje wel eens persoonlijk wil proberen, de witte motor is te koop op deze locatie. Veelvraten en verslaafden kunnen zelfs emmers van tien liter bemachtigen! Eigenaar Frank organiseert excursies en safaris met zijn circa 70 kamelen. Plezier gegarandeerd. Via de website kan je 24 uur per dag via een webcam ongeneerd als een soort Big Brother meekijken naar de dagelijkse capriolen van deze eigenzinnige dieren. QOpen 09:00 - 17:00. Gesloten za, zo.
Den Dungen, tel. (+31) 735 94 11 01, www.brabantsleven.nl. Ouwe rotzooi is de benaming die de oprichter van dit museum steevast hanteert wanneer hij het heeft over zijn geesteskind: museum Het Brabants Leven. Vol trots en met geestige anekdotes verhaalt hij uitgebreid over het leven van vroeger. Via honderden authentieke gereedschappen en bijpassend meubilair herleven 35 (vaak) uitgestorven ambachten als klompenmaker, smid, sigarenmaker en mandenmaker. Een verzamelwoede van bijna twintig jaar resulteerde in deze unieke verzameling. Q Geopend van 1 april t/m 31 oktober, op zondag gesloten. Alleen op afspraak. L
monde, tel. (+31) 735 51 59 61, www.degroenekamer. com. In het hart van Gemonde, een van de mooiste dorpen van Brabant, staat sinds 1872 een fraaie langgevelboerderij. Decennia lang werd dit monumentale pand gebruikt als opslagplaats van eieren. Anno nu zijn er nog steeds eieren verkrijgbaar, maar dan verwerkt in gerechten die keukenprins Erwin ter plekke bedenkt. Al hebben ze ook een (wisselende) kleine menukaart bij theehuis De Groene Kamer. Elke zondag kan je in dit knusse en pittoresk ingerichte onderkomen genieten van de beste koffie van de streek en andere lekkernijen. Verlaat dit nostalgische gehucht in ieder geval niet zonder je tanden te hebben gezet in de Gemondse Bol, een plaatselijke variant op de Bossche Bol. Ook het vegetarische worstebroodje is een aanrader. QOpen zo 10:30 - 17:30. Gesloten ma, di, wo, do, vr, za.
Theehuis De Groene Kamer biedt een oase van rust. En de enige echte Gemondse Bol Theo Leerintveld
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N40
INDEX
Nederlands Index
Achter de Kan N9 Achter de Sterren N9 All In Hotel N9 Amici & Famiglia N16 Apollo Hotels & Resorts Zaltbommel N10 Avonturenland N17 Bar le Duc N25 Barny's Kipcorner N18 Bodega Antonio N18 Bottles N22 Bottles & Bites N25 Brasserie Joop N19 Brigantino N16 Bron Apart Sauna Hotel N10 Brownies & Downies N20 Caf B N20 Cafe Opium N22 Cafetaria Piepers N18 Cafetaria Van den Broek N25 Campanille N9 Carras N15 Carrousel N22 Casa Don Arroyo N19 Chaplin Club N24 Chauffeurscafe Treurenburg N12 Cinq N22 City Hotel N10 Concordia N9 Conferentiehotel De Ruwenberg N10 Conferentiehotel Landgoed Huize Bergen N10 Cordes N20, N24 Da Pino N18 Dapur Saya N15 De Blauwe Lotus N12 De Cosmopoliet N22 De Druif N24 De Erker N9 De Gouden Molen N10 De Gouwe Sleutel N24 De Graven van Leuven N22 De Griek N14 De IJsvogel N14 De Krakelinghe Bufkes N20 De Locatie FF-R-UIT Camping N10 De Meierijsche Kar N24 De Palm N22 De Pannekoekenbakker N18 De Pub N25 De Toonzaal N20 De Veste N14 Die Heere Sewentien N14 DIT N15 Donor Company N17 Ertveldsche Hoeve N9 Euro Hotel N8 FEBO N18 Fletcher Hotel Prinsen N11 Formule 1 N11 Frezzo N14 Friends Hotel N11 Ginger N21 Golf Parc De Pettelaar N14 Guldenberg Conferentiehotel N10 Het Nieuwe Oosten N12 Het Veulen N23 Het Vosken N23 Hotel Brasserie Oud Maren N11 Hotel Central N8 Hotel Terminus Folk Pub N23 Houwens Vlaai N17 IJskar N14 Il Lara N25 In de Bossche Eetkaemer N16 In den Zevenden Hemel N16 Jan de Groot N21 Kabberdoes N25 Kaldi N21 La Cocotte N17 La Cour N21 Le Couple N19 Le Figaro N21 Lokaal Onderweg N21 Mazzeltoff N15 McDonald's N18 Me Gusta N18 Meneer Van Aalst N24 Mprise N17 Mercure Hotel N8 Mere Den Oetel N15 Minicamping Familie Huismans N10 Movenpick N8, N15 Mr. Long N17 Nanking N12 New York Pizza N18 NH Waalwijk N11 NUL073 Lunch & Diner N16 Op den Wintmolenberch N9 P79 N24 Pan & Koek N17 Per Se N16 Picasso N17 Pilkington's N14 Pilkingtons Bakery N20 Poolcafe Rack'm N25 Prince of India N15 Proeverij Klassiek N16 Push N25 Rancho Bravo N12 Samy's N14 Shiraz N18 Shisha N17 Sirtaki N19 Soho N12 Soto N16 Stadshotel Jeroen Bosch N9 Subway N18 Swirls N17 Tante Wonnie N19 Terminus Hotel N9 Think Pink N25 Tony's Bar N24 't Paultje N23 't Pumpke N23 't Root Scharlaken N23 't Vervolg N14 Tweekeerbellen N24 Van der Valk Hotel Nuland N11 Van der Valk Hotel 's-Hertogenbosch Vught N8 Voltaire N21 Waalwijk Hotel N11 Wapen van Rosmalen N16 Zee & Zo N21 Zomers & Zomers N23
English Index
Aafje Fam. Huijskens E11 Allerlei & Visserij E17 All In Hotel E10 Almundo E17 Apollo Hotels & Resorts Zaltbommel E12 Artisan E15 Bagel & Juice E20 Bakker Bart E20 Bar le Duc E24 Bed and Breakfast Den Bosch E11 Bellagio E16 Bodega Antonio E19 Bossche Bed & Breakfast E11 Bottles & Bites E25 Brasserie Joop E18 Brownies & Downies E20 Burger King E14 Cafe Temps Perdu E24 Campanille E11 Cantina San Juan E17 Casa Don Arroyo E19 Chauffeurscafe Treurenburg E18 Chocolate Company E20 City Hotel E12
Club Cinq E24 Conferentiehotel De Ruwenberg E12 Conferentiehotel Landgoed Huize Bergen E12 Cordes E24 CubaCasa E11 Da Peppone E16 Da Pino E18 Dapur Saya E16 De Blauwe Lotus E14 De Bossche Beul E11 De Boulevard E22 De Broodspecialist E20 De Buurvrouw E22 De Eeterij E16 De Gouden Molen E12 De Gouwe Sleutel E23 De Graven van Leuven E25 De Griek E15 De Gruyterfabriek E16 De Leygraaf E12 Deli France E20 De Locatie FF-R-UIT Camping E12 De Maasstroom E12 De Meierijsche Kar E23 De Mozaektuin E12
Den Otter E21 De Palm E25 De Pannekoekenbakker E18 De Pub E25 De Saeck E22 De Smidse E22 De Toonzaal E21 De Weverij E13 DIT E16 D'n Boerderij E15 Euro Hotel E10 FEBO E18 Fletcher Hotel Prinsen E13 Formule 1 E13 Frezzo E15 Friends Hotel E13 Gewande 17 E13 Ginger E21 Guldenberg Conferentiehotel E12 Het Groote Genoegen E14 Het Nieuwe Oosten E14 Het Strand E17 Het Vosken E22 Hotel Brasserie Oud Maren E13 Hotel Central E10 Il Lara E24 Jan de Groot E21 Jo van den Bosch E11 Kabberdoes E24 Keyzer Palace E17
Klassiek E22 Lai Thai E19 Landerijk E21 Le Bateau E18 Le Coq E18 Le Couple E19 Leeuwenborg E15 Loenz E22 Lux E17 Marie Entrecote E16 McDonald's E18 Mekan E18 Mercure Hotel E10 Movenpick E10 NH Waalwijk E13 Onder de Pannen E11 Opium E21 P79 E24 Paleis E22 Pilkington's E15 Pilkingtons Bakery E20 Plaats Royaal E23 Poolcafe Rack'm E25 Prince of India E16 Push E24 Rancho Bravo E14 Rhodos E15 Roels E17 Sakana E17 Samy's E15 Sehrazat E19 Shisha E18 Sirtaki E19 Smullers E14 Spijshuis Bernadette Spoon E14
Sports Caf E25 Stadshotel Jeroen E11 Sushi Lounge E17 Tante Wonnie E19 Tapperij De Hertog E23 Taveerne E23 't Bonte Palet E23 't Bosch Kwartiertje E17 t Bosschenaartje E23 Terminus Hotel E11 The Sandwich E21 Tic Tac E23 Tony's Bar E24 Top E21 't Opkikkertje E21 't Paultje E23 't Root Scharlaken E23 't Sint Janneke E24 't Vervolg E15 Tweekeerbellen E25 Uskudar E19 Van der Valk Hotel Nuland E13 Van der Valk Hotel 's-Hertogenbosch Vught E10 Verkadefabriek E16 Visser E11 Voltaire E21 Waalwijk Hotel E13 Zammatteo E15
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
ESSENT CENTRALE
LSEM
Hambaken
IN
SINT
SM
TE
HEI
F
OR
G
T
AR
D AG
A K DR E . B H AM E N
OK
N AA SL I N DE SLAGEN
NIS
L
PLO EGW EG
KL
HE
3E .
HA
TW I EL
. KE N L N
EN
S EM
Natuurgebied de Heinis
HA
IE
RI N G
EN-
HET ERTVELD
HER
DE BUITENPEPERS
ND
Z UIG
ER-
S TR
EN SEWE G
ST RA
GRU TT O-
A AT
AT
'S-HERTOGENBOSCH OOST Van de Venpark
B RUIST
ZA
V ER
S EN
DR
EB
AA
EE F
Ertveld Plas
AD
K ETS-
HE
ORTHEN Orthen
SC
KWETE LO VEN
HE R
HET
ANSWE TERI NG
DR V EN TE H E R S R DE HERVEN EE H 2E. VE ER
EE
EN
ERT
ORT
M BA
RO
KE
N
EL
NOORDERW EG
Z EVENHON TS E W.
OR DU Y N E N -
EN
B A L KWE G
M PE
NW EG
S LAG E N W.
HE
RT SE -
ST R.
E VEL D W G
L UV E
OR T H
ID HE -
N-
BA AN
LA
ECCO STADION
AN
AA T S TR
EN
A ST
DI
ON
TH
M G R. D I E P E NS T R .
OR
MAR K T
V EE
P AR A L L E L W E G
LA AN
Vrouw
VO L TAS TRA A T
CO P E R N I CU S
Prins Hendrikpark
EL ZE N
S T R.
CE CY D E R PR ST E
WEG
B OSC HVE L D
C E LS
EM MA PL EI N HA VE NS IN GE L
B R E D E H AV E N
AF
IU S S
TR.
RA
PALEISKWARTIER
DE ARENA
LA GARE
'S-HERTOGENBOSCH
TOLBRUG
EN L N
TEN L
AN
BOI
ESLA
D G W OE G H E ST W S D E A L W IL T LE
S TA T
ST
M ER W E D ELN
AAT
AD
JULIANAPLEIN
MAR
H IN T H A
PUT GARAGE
MERSTR
MA AS
STRA
K O N MA I J W E G IN N GS DE WE R
E P T R IC H TSEW EG
H
B OS
RU NSTR.
RT
OOS T W
PALEISKWARTIER
AL
STATIONSPLEIN
HET ZAND
EM
DE HINTHAMERPOORT
A MS
SV
N.
AA
DE
SC
R IJN
STRA AT
LE KS T R
.
JE KER S TR . RIJ NS T RA A T
M AA
ZU
ID
P E LSS N G E L I NO OR DW WI AL LL
SE
DE MUNTEL
ED I SO N S
TR.
SE
DA
ST WE
UR E NB
GER
W.
LA
AT RA R A A T T SS
VAN
C KH BROE
GE
OE
KE M AN S T R
AA T
T ELL
N.
S S I N GE L
AA WIJK
W A AL S
DO MM
J AV A
B ORD
MAGI
'S-HERTOGENBOSCH
Singelgracht
Zuiderpark
B ILDE RD IJKW EG
W . V . O RA NJE -
11
VUGHTERPOORT
ST
VU GH T E R W
R ER
EG
EB
OS ZU
DE
ZU
ID
AA N
WEG
DE PETTELAAR
P.
Z ART SI NGEL
ID
ST
ER
ST
PETTELA ARSEW.
HOMERUSPA D
Zuide rplas
B R A BA N L A A N T
DE PETTELAAR
RA
ND
12
W.
Heempark
G. G EZE L L EL N.
V E RDIS TR.
KP AR W A G NER
ER
22 SINTMICHIELSGESTEL
AS
250m
P E TT E
WE
L AA R
13
N2
ZU
ID
ER
PL
STR.
VA
VU
10
ER
ST
AA
RA
AT
WOLVENHOEK
E D
WA L Z UI D
HE KEL-
Baselaarspark Pettelaer
DE BAZELDONK
MAA
STR
ICHT
STRA
ELSTR
AT
AAT
EG
SEW
STRA
AT
WE
VEEMARKTKWARTIER
DI EZ EK
P A AR DSK ERK H OF W
E AD
Dom mel
DE ORTHENPOORT
VO
GE
L S TR.
AN TOO N
D.
FRE
KI N
DE VLIERT
AA R T S HE RTO G E N L N .
A N AN L A S LA R I K IU H E ND HOV O P De IJzeren
De Vliert
D ER
IK
DE
BO T ERW EG
C I T A DE
REN
L N.
WE
HINTHAMERPARK
OVE
AA
LL
N.
GE
LD
ER
AN
D ST
G EU LW .
R.
T R.
ST
RIS S T . JO
E MO R T
R.
B EE TH O VENLA
G E S T E LS E -
L A AN
MO
D. OE
AN
R.
WEG
BO
A2
SS
E2 5
H
E
B
N
N44
INDEX
www.inyourpocket.com/clickandbuy
Hotels Restaurants Cafs Nightlife Sightseeing Events Maps
TIRANA
2006 - 2007
WARSAW
August - September 2006
PRAGUE
August - September 2006
BERLIN
August - September 2006
TALLINN
April - May 2006
Wilanw
Facade art
N4 - 400 lek www.inyourpocket.com
Lets rock
Museum night
100 museums in one night
N23 - 1.75 www.inyourpocket.com
Touring Narva
Out of town
BUCHAREST
April - May 2006
BELFAST
August - September 2006
RIGA
April - May 2006
COLOGNE
June - July 2006
HAMBURG
June - July 2006
KRAKW
August - September 2006
Football events
Win or lose, this is where to party
Blogging Bucharest
Gastro Tourism
Seafood, whiskey and St. Georges Market
Hockey Fever
Harbour tours
Down in the docks
Tarnw
Football events
Win or lose, this is where to party
N41 - 5z (w tym 7% VAT) www.inyourpocket.com
ISSN 1508-2334
Explore Latvia
N40 - 8.00 lei www.inyourpocket.com N60 - 1.20Ls www.inyourpocket.com
Leisure
s-Hertogenbosch.inyourpocket.com
N45