ÇİFTLİK

PROJESİ
2010
MURAT ATEŞ

1
 100 SAĞMALLIK SÜT
SIĞIRCILIĞI TESİSİ

İÇİNDEKİLER

KONU SAYFA
1. YATIRIMIN ÖZETİ
1.1. Projenin Adı:
1.2. Kuruluş Yeri:
1.3. Projenin Kapasitesi:
1.4. Projenin Genel Yatırım Tutarı:
1.4.1. Sabit Yatırım Tutarı:
1.4.2. İşletme Sermayesi İhtiyacı:
1.4.3. Toplam Yatırım Tutarı:
1.5. Projenin Finansmanı:
1.5.1. Öz Kaynaklar:
1.5.2. Kredi:
1.5.3. Hibe:
1.5.4. Toplam Yatırım Tutarı:
1.6. Yatırımın Gerçekleşme Tarihi:
1.6.1. Yatırıma Başlama Tarihi:
1.6.2. İşletmeye Alınma Tarihi:
1.6.3. Tam Kapasiteye Ulaşma Tarihi:
2. GENEL BİLGİLER
2.1. Proje Sahibi Şahıs Veya Firma Hakkında Bilgiler:
2.1.1. Adı:
2.1.2. Adresi:
2.1.3. Hukuki Şekli:
Ortakları:
Proje Sorumlusu:
Girişimci Firma Hakkında Bilgi Alınabilecek Banka ve Kuruluşlar:
2.2. Projenin Yapılacağı Ülke:
2.2.1. Genel Yapı:

2
 2.2.2. Ekonomik Yapı:
Projenin Yapılacağı İl:

2.2.3. İlin Genel Tanımı:

2.2.4. Bitkisel Üretim:
2.2.5. Hayvansal Üretim:
2.2.6. İlin Tarımsal Açıdan Güçlü Yönleri:
2.2.7. İlin Tarımsal Açıdan Zayıf Yönleri:
2.3. Projenin Gerekçesi:
2.3.1. Projenin amacı:
2.3.2. Hedef grup:
2.3.3. Ana faaliyetler:
2.3.3.1. Sığır Besleme Tesisi (Çiftlik):

2.3.3.1.1. Serbest Açık Ahırlar:

2.3.3.1.2. Dinlenme Yeri:
2.3.3.1.3. Gezinme Yeri:
2.3.3.1.4. Yemleme Yeri:
2.3.3.1.5. Sağım Yeri ve Süt Odası:
2.3.3.1.6. Diğer Hayvan Barınakları:
2.3.3.1.7. Buzağı-Dana Ahırları:
2.3.3.1.8. Düve ve Kuru İnek Ahırları:
2.3.3.1.9. Hasta Hayvan Bakım ve Tedavi Yapıları:
2.3.3.1.10. Gübre Depolama Yapıları:
2.3.3.1.11. Yem Depolama Yapıları:
2.3.3.2. Süt işleme Tesisi (Mandıra) :

2.3.3.3. Fenni Yem Üretim Tesisi (Yem Fabrikası) :

2.3.3.4. Kaba Yem ve Kesif Yem Hammaddesi Üretimi (Sözleşmeli) :

2.3.3.4.1. Üretici Açısından Sözleşmeli Üretimin Yararları:

2.3.3.4.2. Sanayici Açısından Sözleşmeli Üretimin Yararları:
2.3.3.4.3. Yonca Yetiştiriciliği Önemi:
2.3.3.4.4. Korunga Yetiştiriciliği Önemi:
2.3.3.4.5. Fiğ Yetiştiriciliği Önemi:
2.3.4. Projenin Hedefleri:
2.3.4.1. Projenin Uygunluğu:
2.3.4.1.1. Projenin, programın amaç ve önceliklerine uygunluğu:
2.3.4.1.2. Yörenin görülen ihtiyaç tespiti:
2.3.4.1.3. Proje sonuçlarından dolaylı ve doğrudan faydalanması beklenen
tarafların yaklaşık sayısını da içerecek hedef grupların tanımı:
2.3.5. Hedef Gruplar:
2.3.5.1. Hedef grupların seçilmelerinin sebepleri:

2.3.5.2. Projenin ve faaliyetlerin hedef gruplara uygunluğu:

3
 2.3.6. Metodoloji:
2.3.6.1. Uygulama metotları:
2.3.6.2. Önerilen metodolojinin gerekçeleri:

2.3.6.3. Bünyesinde Çalışmakta Olan Tam Zamanlı Kadroların Dökümü

Aşağıdaki Gibidir:

2.3.7. Süre ve Eylem Planı:

2.3.8. Beklenen Sonuçlar:
2.3.8.1. Hedef Grupların Üzerinde Beklenen Etki:

2.3.8.2. Hedef Grupların Mevcut Durumu:

2.3.9. Sürdürülebilirlik:
2.3.9.1. Mali sürdürülebilirlik (Faaliyetler hibe sona erdikten sonra nasıl
finanse edilecektir?):

2.3.9.2. Kurumsal sürdürülebilirlik (Şu anki projenin bitiminden sonra,

faaliyetlerin devamlılığını sağlayan yapılar yerlerinde olacaklar mı? Proje
sonuçlarının yerel sahipliği olacak mı?) :
2.3.10. Plan ve Programla İlişkisi:
2.3.11. Teşvik Belgesi:
3. PAZAR VE PAZARLAMA
4. PROJENİN KAPASİTESİ
5. KURULUŞ YERİ ÖZELLİKLERİ
5.1. Piyasaya Yakınlık ve Ulaşım İmkânları:
5.2. Girdilerin Temin İmkânları:
5.3. Devletin Bölgeye Teşvik ve Hibeleri:
5.4. Tesisin Kurulacağı Arazinin Durumu ve Seçilme Nedenleri:
5.4.1. Enerji Nakil ve Dağıtım Şebekesine Göre Mesafesi:
5.4.2. Yakıt Temin Etme Durumu:
5.4.3. Su Temin Etme Durumu:
6. PROJENİN TEKNİK YÖNÜ
6.1. Kurulacak Tesisin Tanımı:
6.2. Tesisin Bölümleri:
6.2.1. Sığır Besleme Tesisi (Çiftlik) :
6.2.2. Süt işleme Tesisi (Mandıra) :
6.2.3. Fenni Yem Üretim Tesisi (Yem Fabrikası) :
6.2.4. Kaba Yem ve Kesif Yem Hammaddesi Üretimi (Sözleşmeli):
6.3. Sürü Kompozisyonu:
6.3.1. Seçilen Irk ve Özellikleri:
6.3.2. Sürü Teknik Kabulleri:
6.4. Yemler ve Bitkisel Üretim:
6.4.1. Kaba Yemler:
6.4.1.1. İhtiyaç:

6.4.1.2. Tedarik Şekli:

6.4.2. Kesif Yemler:
6.4.2.1. İhtiyaç:

6.4.2.2. Tedarik Şekli:

6.5. Üretilen Sütün Değerlendirilmesi:

4
 6.6. Üretilen Damızlık Düve veya Dananın Değerlendirilmesi:
7. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI VE YATIRIM KALEMLERİNİN
AÇIKLANMASI
7.1. İnşaat ve Makine Yatırımları:
7.2. Personel Maliyetleri ve Genel Giderler:
7.3. Gelirler:
8. PROJENİN FİNANSMANI
8.1. Öz Kaynaklar:
8.2. Kredi:
8.3. Hibe:
8.4. Toplam Yatırım Tutarı:
9. SONUÇ

Türkiye hayvan varlığı bakımından dünyanın önde gelen ülkeleri arasındadır. Sahip
olduğumuz bu kaynaktan henüz tam anlamıyla faydalanabilmiş değiliz. Büyükbaş hayvan
konusunda, hayvan kalitesini artırmak ve daha verimli bir hayvan varlığı meydana getirmek
amacıyla birçok çalışma resmi ve özel sektör tarafından yapılmaktadır. Hayvancılığın ana
hedefi toplum bireylerinin beslenme ve giyim gibi birincil ihtiyaç maddelerini yeterli ve
nitelikli olarak sağlamak, ülkemizin ekonomik gündeminde her zaman ön sıralarda yer alan
istihdam sorununun çözümüne katkıda bulunmak suretiyle kalkınmaya hizmet etmektir.
Ekonomi içinde ihmal edilemeyecek yeri olan hayvancılığın geliştirilmesi uzun yıllardan beri
ana sorunlar arasında yer almakta, bu amaçla büyük yatırımlar yapılmakta ve çabalar sarf
edilmektedir.
Hızla artan nüfusumuzun yeterli ve dengeli bir şekilde beslenebilmesi için,
çiftçilerimizin gelirlerini artırmak ve hayat şartlarının yükseltilmek gereklidir. Tarıma dayalı
sanayinin ihtiyaçlarının karşılanması, kısa ve orta vadeli ihracat bağlantıları, tamamen
üretimin artması ve sürdürülebilirliğin garanti edilmesi ile mümkündür.
Konya İlinin, İlçe ve çevre köylerinde yaşayan halkın önemli bir kısmının sosyal
yaşamlarının ve gelir seviyelerinin normal yaşam standartlarının çok altında olduğu bir
gerçektir. Hayatlarını burada sürdüren ve geçimini zor sağlayan bu insanlar çoğu zaman iş
bulmak amacıyla büyük şehirlere göç etmek zorunda kalmaktadırlar. Dolayısıyla geçim
indeksi çok düşük olan bu insanlara yeni iş imkânları sağlamak ve işgüçlerini
değerlendirebilmeleri için yeni kaynaklar aramak durumundayız. Bunlardan biri olarak
gördüğümüz süt sığırcılığı projesi sayesinde yöre çiftçisinin işgücünü değerlendirilebilme ve
işletmelerine ek bir gelir temin etme imkânı doğacaktır. Ayrıca toplumumuzun genelinde
düşük olan hayvansal protein kullanım düzeyi bu sayede bir nebze olsun desteklenecektir.

5
Projenin hayata geçirilmesi ile elde edilecek kaliteli süt sayesinde öncelikle işletme
gelirlerinde artış sağlanacak ve bölge insanına örnek bir proje olmasından dolayı göçü
engelleme yönünde bir nebze olsa da katkı sağlayacaktır.
Kısaca projenin gerekçesi ve amacı aşağıdaki şekilde özetlenebilir;
1- Sabit yatırım yöreye ciddi istihdam sağlarken ekonomik hareketlilik de başlayacak
bu şekilde yöre çiftçisinin desteğiyle işletme faaliyetlerini yürütmekte zorluk
çekilmeyecektir.
2- İstihdam sorunu ilimizde oldukça fazladır. Sanayi kuruluşları yetersiz olduğundan
özellikle yaz mevsiminde genç nüfus iş bulmak amacıyla büyük şehirlere göç etmektedir. Bu
göçün azaltılması ve yeni iş imkânlarının oluşturulması gerekmektedir. Süt sığırcılığının
teşviki bu sorunun çözümüne bir nebze olsun katkı sağlayacaktır.
3- Ayrıca bu proje ile dar gelirli ve süt sığırı yetiştiriciliğinde ehil olan ailelerin
gelirlerinin artışına katkı sağlanacaktır.
4- İlimizde yonca üretimi oldukça yaygındır. Bu nedenle sığırların yonca kaba yemi
sıkıntısı olmayacaktır.
Sonuç olarak; söz konusu bu projeden; hayvancılığa müsait durumda olan ilimizde
süt sığırcılığının teşvik ve geliştirilmesi sağlanacaktır. İstihdam ve iç göç sorununun
çözümüne katkı sağlaması, büyükbaş hayvan yetiştiriciliğine materyal (erkek dana) teminine
faydalı olması, süt veriminin ve üretiminin yükseltilmesi, süt sığırcılığı karlı bir yatırım
olduğundan çiftçilerin refah ve gelir seviyesinin artırılması amaçlanmıştır.

1. YATIRIMIN ÖZETİ

1.1. Projenin Adı:

100 SAĞMALLIK SÜT SIĞIRCILIĞI TESİSİ.

1.2. Kuruluş Yeri:

1.3. Projenin Kapasitesi:

• 2.5 Ton / gün Süt Üretim Kapasiteli 100 Başlık Süt Sığırcılığı, hayvan başı 25
lt/gün ortalama süt verimi hesap edilmiş ve 100 baş çiftlik olarak kabul
edilmiştir.

1.4. Projenin Genel Yatırım Tutarı:

1.4.1. Sabit Yatırım Tutarı ( Tüm Bölümler İçin ) : 986.669 TL

1.4.2. İşletme Sermayesi İhtiyacı (Tüm Bölümler İçin) : 302.312 TL

1.4.3. Toplam Yatırım Tutarı: 1.288 .981 TL

1.5. Projenin Finansmanı:

6
 1.5.1. Öz Kaynaklar:

1.5.2. Kredi:

1.5.3. Hibe:

1.5.4. Toplam Yatırım Tutarı: 1.288 .981 TL

1.6. Yatırımın Gerçekleşme Tarihi:

1.6.1. Yatırıma Başlama Tarihi: Mayıs 2010

1.6.2. İşletmeye Alınma Tarihi: Mayıs 2011

1.6.3. Tam Kapasiteye Ulaşma Tarihi: Mayıs 2012

2. GENEL BİLGİLER

2.1. Proje Sahibi Şahıs Veya Firma Hakkında Bilgiler:

2.1.1. Adı:

2.1.2. Adresi:

2.1.3. Hukuki Şekli:

2.1.4. Ortakları:

2.1.5. Proje Sorumlusu:

2.1.6. Girişimci Firma Hakkında Bilgi Alınabilecek Banka ve Kuruluşlar:

2.2. Projenin Yapılacağı Ülke:

2.2.1. Genel Yapı:

Türkiye’de son yıllarda başlayan yapısal değişim ve uygulanmakta olan istikrar

programı, tarım politikalarında da değişimi beraberinde getirdi. Ancak bu değişim,
destekleme sistemindeki reformlar arzulanan etkiyi yapmaya yeterli olmadı. Türkiye bu
sorunlarla boğuşurken, dünyada ve AB’de tarıma yaklaşım hızla değişmektedir. Bu
değişimde rol oynayan faktörlerden bazılar, korumaların azaltılması, rekabet gücünün
arttırılması ve kırsal kalkınma politikalarına ağırlık verilmesidir. Türkiye tarım politikalarını

7
dünyadaki bu değişim yönünde yapılandırmalıdır. Ülkemizde günümüze kadar uygulanmış
tarımsal politikaların ne kadar günü kurtarmaya yönelik olduğunu, bir göstergeyle ifade
etmeye çalışalım. Türkiye’de tarım için yapılan Ar-Ge harcamalarının, tarıma yapılan toplam
kaynak içindeki payı % 0,2 ila % 0,4. Buna karşılık OECD ortalaması ise % 1,8’dir. Tarım
ve hayvancılıkta yapısal dönüşümle, verimlilikte ciddi bir sıçrama, tüketici refahında artış ve
dış dengede iyileşme yakalanması mümkündür. Uygulanacak tarım stratejisinin, sadece
yurtiçini değil uluslararası gelişmeleri ve taahhütleri de dikkate alması, sadece bugünün
sorunlarına değil geleceğin sorunlarına da bakması, hem çiftçi hem tüketici hem de
sanayiciye olan etkileri de dikkate alması, geleneksel üretim yapısının Türkiye’nin şartlarına
uygun modern üretim yapısına yerini bırakmasını hazırlaması gerekmektedir. Hiç şüphesiz,
böyle kapsamlı bir reform programı, eğitim, finansman, Ar-Ge, yasal çerçeve gibi kurumsal
ve fiziki altyapı yatırımları ile mümkündür.
Ülkemizde tarım sektörü, insanların beslenmesi, istihdamı, ekonomiye katkısı ve
ihracat potansiyeli bakımından büyük önem taşımaktadır. Özellikle Avrupa Birliği’ne uyum
sürecinde, kırsal alandaki sorunların tespiti ve bu sorunlara kalıcı çözümler bulunması
öncelikli bir konudur. Çiftçilerimizin; iç ve dış pazarlar için üretim yapar hale gelmeleri,
daha iyi gelir düzeyine kavuşabilmeleri için üretim kaynaklarını daha etkin kullanmaları
gerekmektedir.
Ülkemiz için; sahip olduğu tarımsal kaynakların tespiti, geliştirilmesi, amacına
uygun kullanılması ve bu çalışmaların, kaynakları kullananlarla beraber planlanması önem
arz eden bir husustur.

2.2.2. Ekonomik Yapı:

Tarım Türkiye Ekonomisi için kritik öneme sahiptir. Temel besin maddeleri veya
sanayiye hammadde üretmesi, çok sayıda insana istihdam sağlaması ve ihracattaki payının
yüksek olması tarımı vazgeçilmez yapmaktadır. Türkiye yüksek tarım kapasitesine sahip bir
ülkedir. Taşıdığı öneme rağmen, Türk tarımı arzu edilen noktada değildir.

Gayri Safi Yurtiçi Hasıla Sonuçları ( TÜİK )

Cari Sabit
Cari fiyatlarla Gelişme fiyatlarla Gelişme fiyatlarla Gelişme
GSYH hızı GSYH hızı GSYH hızı
Yıllar
(Milyon YTL) % (Milyon $) % (Milyon YTL) %
1998 70 203 - 270 947 - 70 203 -
1999 104 596 49.0 247 544 -8.6 67 841 -3.4

8
 2000 166 658 59.3 265 384 7.2 72 436 6.8
2001 240 224 44.1 196 736 -25.9 68 309 -5.7
2002 350 476 45.9 230 494 17.2 72 520 6.2
2003 454 781 29.8 304 901 32.3 76 338 5.3
2004 559 033 22.9 390 387 28.0 83 486 9.4
2005 648 932 16.1 481 497 23.3 90 500 8.4
2006 758 391 16.9 526 429 9.3 96 738 6.9
2007
(9 aylık) 635 911 14.2 489 250 26.0 75 341 5.0

Tarımın Gayri Safi Yurtiçi Hâsıla içindeki payı

ÜLKE GSYİH % ÜLKE İSTİHTAM

TÜRKİYE % 11.6 TÜRKİYE % 34

AB % 2.1 AB % 5.4
AB AB
% 3.6 % 13.4
(YENİ ÜYE 10 ÜLKE ) (YENİ ÜYE 10 ÜLKE)

Yukarıda verdiğimiz ekonomik göstergeler, sosyal bünyemiz açısından bile

iyileşmenin sağlanması için elimizden gelen gayreti göstermemiz gerektiğini göstermektedir.
Bugün dünyada modern tarım işletmeleri, sanayi işletmelerine paralel olarak istihdam yapısı
içine girmektedir. Tarımda modernleşme, daha nitelikli ancak daha az sayıda iş gücü
kullanımı doğurmaktadır. Eğitim düzeyi sınırlı olan çiftçilerimizin eğitimlerinin arttırılması,
hem tarımda verimliliği arttıracak hem de tarımda geçmişin kısıtlı bakış açısının dışında
tarımda dönüşümü, yeniden yapılanmayı sağlayacaktır. Tarımda yeniden yapılanmayı
sağlayamamak; ne büyümede, ne istikrarda, ne sosyal refahta arzu edilen seviyeye
gelmemize engel olacaktır. Tarım, AB ile müzakere sürecinde ve Dünya Ticaret Örgütü
görüşmelerinde de Türkiye’nin en çok zorlanacağı konulardan biridir. Bu nedenle gelecek
yıllarda tarım, sadece yurtiçi nedenlerle değil, uluslar arası yükümlülüklerim1iz nedeniyle de
dikkat çekecek ve serbest piyasa ekonomisi, önceliklerimizin değişmesine ve uygun görülen

9
politikaların uygulanmasında zorluklar çıkaracaktır. Bu nedenle tedbirlerin bir an evvel
alınması gereklidir.
Her şeye rağmen Türkiye hayvancılık sektöründe atağa geçmiş ve son 10 yılın en
istikrarlı büyüyen sektörü hayvancılık olmuştur. Bu sektör için verilen destekler, yapılan
yatırımlarla birleşince önemli gelişmeler yaşanmış, bu istikrarlı bir büyüme süreci devam
ederse, yakın gelecekte Türkiye tarım ve hayvancılıkta dünyanın sayılı ülkelerinden birisi
haline gelebilir.
Ülkemizde 1998’den bu güne, işletmelerin çok büyük bir bölümü % 200–300
oranında büyümüş. 10 yıl önce 10.000–15.000 baş hayvana sahip bu işletmelerin bugün
35.000–40.000 baş hayvana ulaşması sektördeki büyüme ve istikrarı göstermektedir. 2002
yılında 1.153.000 olan yem bitkileri ekim alanı, 2006’da 1.900.000 hektara ulaşması yem
bitkileri üretiminin 2002’de 8,7 milyon tonken, 2006’da 12,8 milyon tona yükselmesini
sağlamıştır. 624.000 olan suni tohumlama sayısı ise % 236 artış ile 2.100.000’e çıkmıştır.
68.000 dekar olan mera ıslah çalışmaları 12 kat artış ile 2005’de 900.000 dekara ulaşmıştır.
Uygulanan bu politikalar hayvansal üretime de yansımış, 8,4 milyon ton olan süt üretimi
yüzde 37 artarak, 11,5 milyon tona yükselmiştir. Toplam et üretimi ise 1,8 milyon tona
yaklaşmıştır.
Sektöre teknoloji olarak da önemli yatırımlar yapıldı. Sağım makineleri, süt
soğutma tankı yatırımları ile sütte kalite ve verimlilik arttı. Daha önce hayvancılıkla ilgisi
olmayan, sektörle ilk kez tanışan girişimciler büyük işletmeler kurdu. Organik üretim de bu
dönemde başladı. Islah çalışmaları, yem bitkilerinin üretimi, suni tohumlama vb. birçok
konuda olumlu gelişmeler kaydedildi. Küçükbaş hayvancılık konusunda da önemli adımlar
atıldı.
Tüm bu unsurlara bağlı olarak, binlerce hayvanı bir araya getiren et ve süt
çiftlikleri, “100 büyükbaş üstü çiftlikler” yaygınlaşıyor. Organize hayvancılıkta her geçen
gün yeni yatırımlar yapılıyor. Olumlu gelişmeler, et ve süt üretimini daha endüstriyel ve daha
sağlıklı hale getiriyor. Sütte milyonları aşan bakteri sayıları hızla 100.000’li rakamların altına
çekiliyor. Et üretiminde hastalıklı hayvan kesimlerine son veriliyor.
Hayvancılık sektörüne yönelik devlet desteklerinde de önemli bir artış gözleniyor.
Toplam destek bütçesi yüzde 30 artırılarak, 510 milyon YTL’den 710 milyon YTL’ye
çıkarıldı. Hayvancılık sektöründe üretim-verim artışı olması halinde, çiftçiler, geçen yılın
birim fiyatları ile bu desteklerden daha fazla yararlanabilecekler. Ayrıca, AB desteği ile
uygulanacak bazı uluslararası projelere ayrılması gereken devlet katkılarına da hayvancılık
destekleri içinde yer verilmektedir.

10
 Sektörün dünyadaki konumu: Dünya tarımsal gelirinin %40 hayvancılık
sektöründen kaynaklanır. Hayvancılık 1,3 milyar kişiye istihdam sağlar ve Dünya nüfusunun
günlük protein tüketiminin yüzde 30’undan fazlasını karşılar. 2004 yılında, dünyada 260
milyon ton et (kırmızı ve beyaz) ve 540 milyon ton süt tüketimi gerçekleşmiştir. Dünyada
kişi başına yüzde 10’luk gelir artışı, et talebini yüzde 5, süt talebini ise yüzde 7 oranında
artırır.
Avrupa ve dünyanın hayvancılıkta gelişmiş yani bizden daha ucuz et üreten
ülkelerine baktığımızda yıllarca hayvanlara daha ucuza ve daha çok sindirilebilir yem
üretmenin yollarının araştırıldığı görülüyor. Yakın bir geçmişte hayvanlara verim artırmak
amacı ile yapılan ilaç uygulamalarının, hayvansal kökenli protein kaynaklarının insan
sağlığına verdiği zararları ortaya çıkarıldı. Dünya Sağlık Örgütü ve Avrupa Parlamentosu
hayvanlarda verim artırıcı olarak kullanılabilecek maddelere sıkı bir kısıtlama getirdi ve bu
konuda çok ciddi yaptırımlar uyguluyor. Türkiye’de de yeni verim artırma teknikleri
yaygınlaşıyor. Örneğin probiyotik maddelerin ve mayaların rasyona eklenmesi ile yemin
sindirilebilirliğinin artması sağlandı. Bu sayede hayvanlar yedikleri yemlerin daha fazlasını
sindirebiliyor. Bu da daha az yemle daha fazla verim alınmasını sağlıyor. Ayrıca alternatif
yem maddelerinin araştırılarak rasyonun daha ucuza mal edilmesi konusunda yapılan
çalışmalar sonucu silajlık mısır ekimi arttı. Devlet Planlama Teşkilatı 9. Kalkınma Planı
(2007–2013) Hayvancılık Özel İhtisas Komisyonu Raporu’nda da sektörün gelişimi için şu
çalışmaların yapılması öngörüyor:

• AB ile uyumda karşılaşılacak kota problemlerine ilişkin gerekli tedbirlerin

alınması
• Bazı salgın hastalıkların eradikasyonunu sağlayacak düzenlemelerin
yapılması, örneğin ulusal salgın hastalıklar eradikasyon programı hazırlanması
ve uygulanması
• Bölgesel düzeyde barınak planlarının oluşturulması ve hizmete sunulması
• Yatırımcı ve işletme sahipleri için bürokratik işlemlerin azaltılması
• Denetim mekanizmalarının güçlendirilmesi
• Fiyat oluşum ve takip mekanizmalarının oluşturulması ve kayıt dışılığının
engellenmesi
• Genetik ıslaha ağırlık verilmesi
• Hayvan kaçakçılığı yoluyla ya da eksik denetim sonucu hayvan ve hayvansal
ürün girişlerinin önlenmesi

11
 • Hayvan kayıt sisteminin genişletilmesi, hayvancılık bilgi ağının kurulması
• Küçük işletmelerin bir araya gelerek ortak hizmet alacak yatırıma
özendirilmesi
• Laboratuar hizmetlerinin geliştirilmesi
• Sığırcılık başta olmak üzere, tüm türlerde Türkiye’nin değişik bölgeleri için
uygun büyüklükler tespit edilerek, teşviklerin buna ulaşılması yönünde
kullandırılması
• Ürün kalitesinin belirlenmesine yönelik laboratuarların oluşturulmasıdır.

Teşvikler, Girişimleri Hızlandırıyor; hayvancılığı girişimciler açısından cazip kılan

pek çok neden var. En önemlisi hazır bir pazarın varlığı. Süt kalitesinin AB standartların
altında kalışı, girişimcileri kaliteli süt açığını kapatmaya yöneltti. Bu yönelimde devlet
teşviklerinin de payı oldu. Ancak tüm bu desteklere karşın süt sektöründe alınması gereken
hala çok yol var.
Bugün yılda 10 milyon ton süt üretilen Türkiye’de yaklaşık 5 milyon ton süt kayıt
dışı ve standartların altında üretiliyor. Bu olumsuz tabloyu bir an önce düzenleme
zorunluluğu var. Çünkü AB’ye üye her ülke gibi Türkiye’nin de birliğe süt üretim kotası
bildirmesi gerekiyor.
Standarda uygun sütü belirleyen faktör, çiğ sütün içerdiği bakteri miktarıdır. AB’de
100.000’den fazla bakteri içeren çiğ sütün pazara girişi yasak. Oysa Türkiye’de üretilen sütün
bakteri miktarı kimi bölgelerde 15 milyona kadar çıkıyor. Elbette başarılı süt üreticileri de
var. Bazı modern işletmelerde bakteri oranı 3.000 ila 10.000’e kadar düşüyor.
Sektörün sermayenin yanı sıra, bilgi ve doğru ortaklara ihtiyacı vardır. İlerlemek
için sanayi ile üretimin sırt sırta vermesi şarttır. Bunun nedenini süt işleyen fabrika en yüksek
teknolojiyle de donatılsa da, hammadde kaliteli değilse, dünya ile rekabet etmek mümkün
olmamaktadır. Tarım sektörü gereken ciddiyeti görmeye, entelektüel birikim kazanmaya yeni
başlamıştır.
Yetiştirme Tekniği Verimin Ön Koşulu; AB’ye ilişkin istatistikler verim artışının,
yetiştirme tekniğiyle doğrudan bağlantılı olduğunu ortaya koyar. 1975–2003 yılları arasında
AB ülkelerinde yaklaşık 110 milyon olan sığır sayısı, 89 milyona düşmüştür. Diğer yandan
hayvan sayısında ki düşmeye rağmen sığır başına süt verimi yüzde 74 oranında artış gösterdi.
2003 yılı rakamlarına göre AB’de inek başına yılda ortalama 6 ton süt alınıyor. 265 kg’lik
ortalama karkas ağırlığı da dünya ortalamasından 65 kilo daha fazla. Şimdi Türkiye’de de
benzer bir sürecin yaşanması bekleniyor. Aslında son 20 yıla ilişkin verilere göre, bu yönde
sınırlı da olsa gelişme kaydedildi. 1984’de 12 milyon 500 bin sığır sayısı 2003’lerde 9,8
12
milyona düştü. Aynı dönemde süt verimi 3 tondan 4,2 tona yükseldi. Karkas ağırlığı ise
yaklaşık 30 kilo artarak 278 kg. ulaşıyor.
Sektör güçlü bir ivme ile büyürken konu uzmanları, özellikle fiyatlarda AB ile
rekabet edebilmemiz için, üreticilerin de bazı temel noktalara dikkat etmesinin gerekliliğinde
ısrar etmektedirler. Hayvancılık işletmelerinin birçoğunun şu an küçük ölçekli olması ve
sanayi tipi işletmelerin yeterince yaygınlaşmamış olması rekabet avantajını düşürüyor.
Üretimin yıl içinde süreklilik arz etmemesi ve bakım-yem maliyetlerinin yüksek olması yine
sektör için dezavantaj yaratan unsurlar arasında. Bakım ve yem maliyetlerinin yüksek
olmasının nedeni, “teknik bilgi yetersizliği” olarak gösterilebilir. İncelenen pek çok işletmede
besiciliğin teknik anlamda uygulanmadığı görülmektedir. Teknik yetiştiricilik için ise
öncelikle sürüyü oluşturan hayvanların iyi tanınması gerekiyor. Yani hayvanların ırkı, yaşı,
verim düzeyi, ihtiyaç duyduğu besin maddeleri vb. özellikler bilinmeden yapılan
yetiştiriciliğin başarı şansı çok düşüktür. Hayvanların ihtiyaçları doğru tespit edildiğinde
bunları en ucuza nasıl temin edileceğini planlayabilmek mümkündür. Bu “daha ucuz üretim”
anlamına gelir. Aksi takdirde hayvana sindiremeyeceği yemi vererek zarar etmek ya da
hastalanmasına neden olmak da olasılıklar arasındadır. Türkiye’deki besicilikte yapılan temel
hata ise çoğunlukla alışılagelmiş “kaba yem” olarak tabir edilen samanın tercih edilmesi…
Bunun yanında fabrika yemi, mısır silajı, bulunulan bölgeye göre ayçiçeği küspesi, pamuk
tohumu küspesi ve şeker fabrikası ürünleri de kullanılıyor. Ancak bu durum da hayvanların et
verimini azaltan bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Çünkü bu yemlerin yarıya yakını
sindirilmeden dışarı atılıyor. Yani bir kilogram etin maliyeti artıyor. Yapılması gereken,
hayvanın yemden yararlanma oranının artırılarak daha az yem ile daha fazla canlı ağırlık
artışı sağlamanın yollarını aramak. Ve yem maddelerinin belirlenirken bölge şartlarına göre
daha ucuz alternatifleri araştırmak.
Türk hayvancılığının dışa bağımlılığı giderek artmaktadır. Bunun en önemli
göstergesi, yem ithalatının 4 yılda yaklaşık 2,5 kat arttığıdır. 2001’de 1 milyon 454 bin ton
olan yem hammaddesi ithalatı yapılırken, bu rakam 2004’te 4 milyon tona çıkmıştır. Buna
karşılık ihracat, düşen bir grafik çizmektedir. 2001’de yurtdışına 308.000 ton yem
hammaddesi satan Türkiye, 2004 yılında ancak 165.000 ton ihraç edebilmiştir. Hayvancılıkta
girdilerin yüzde 75-80’ini yem oluştururken, Türkiye sektör için hayati önem taşıyan yemin
yüzde 45’ini ithal etmektedir. Yaklaşık 4 milyon tonluk ithalatın yarısını; mısır (1 milyon
ton) ve soya-soya küspesi (1 milyon 115 bin ton) oluşturur. Bu ürünlerin büyük bir kısmı
ABD, Arjantin ve Brezilya’dan alınır. Yem sanayicileri, ithalatın giderek artmasını başta
soya olmak üzere yem hammaddesi üretiminin yeterli olmamasına bağlıyor. 2003 yılında

13
45.000 ton olan soya üretiminin 2004 yılında 20–25.000 tonlara kadar inmiştir. 1,5 milyon
tonluk soya ihtiyacının yüzde 97’sinin ithal edilmektedir.
Tarımda 2010 hedefi: Gelirin yükseltilmesi Dış Ticaret Müsteşarlığı
değerlendirmesine göre Türkiye'nin 2010 hedefleri arasında üreticilerin gelir düzeylerinin
yükseltilmesi ve tarımsal istikrarın sağlanması gösteriliyor

TÜRKİYE, AB ile müzakerelerin en kritik ayaklarından olan tarımdaki yapısal

bozuklukları gidermek için önemli adımlar atıyor. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM),
Türkiye'nin AB paralelinde kapsamlı bir kırsal kalkınma politikası izlemesinin zorunlu
olduğu uyarısında bulunurken, tarım alanındaki eksikliklerle ilgili önemli tespitler yaptı.
Bölgeler arasındaki farklılıklara vurgu yapan DTM , "Kırsal alandaki işgücü fazlalığı,
tarımsal işletmelerin büyük bölümünün küçük ölçekli olması, tarımsal üretimde verimlilik ve
kalitenin artırılması, çevrenin korunması, üretici örgütlerinin tesisi ve pazarlama sorunları
için uzun vadeli çözümler bulunması gerekmektedir" önerilerinde bulundu.

2.3. Devletin Bölgeye Teşvik ve Hibeleri:

Destekler, bakanlık tarafından gerekli paranın aktarılmasını müteakip, Ziraat Bankası

aracılığı ile ödenmektedir. Bu projede 2009 verileri kullanılmıştır.

2009 HAYVANCILIK DESTEKLEMELERİ TL

Yonca
(sulu) 115
Yonca
(kuru) 70
Korunga 75
Tek Yıllıklar 30
Silajlık Tek
Yem Bitkileri (Dekar)
Yıllıklar 45
Silajlık Mısır
(sulu) 45
Silajlık Mısır
(kuru) 30
Yapay
Çayır-Mera 75
Arıcılık (kovan başı) 6
Alabalık 0,65
Çipura-
Levrek 0,85
Su Ürünleri (Kg) Yeni Türler 1
Midye 0,1
Yavru
(adet) 0,05
Süt Primi (Kg) Büyübaş 0,04

14
 Küçükbaş 0,1
Sığır 225
Manda 250
Sığır
Anaç Hayvan Başı Ödeme (baş) Soykütüğü 50
Sığır
Hast.Ari 300
Koyun-Keçi 10
Oğlak Tiftiği 12
Ana Mal
Tiftik Üretimi Desteği (Kg)
(İnce, İyi) 11
Tali 8
Tohum
(Kutu/Kg) 25
1.Sınıf Koza 15
İpekböceği Desteği (Kg)
Diğer 10
Damızlık
Koza 18
Bambus Arısı Desteği (Koloni)
50
Et desteği erkek sığır karkas ağırlığının her
kilogramı *
1,5
Brusella S-
19 Aşısı 20
Buzağı Desteği (baş) ,Aşı desteği dişilere
Suni
Tohumlama 60

Kuzu, Oğlak Rev - 1 Aşısı ( baş ) dişilere 4

Süt Fiyat Regülasyonu süt tozu üreten işletmelere
kg başına
3
DESTEKLEME PRİMLERİ ( kuruş/ Kg )
Kütlü pamuk ( sertifikalı ) 42.0
Kütlü pamuk( sertifikasız ) 35.0
Yağlık ayçiçeği 21.0
Soya fasulyesi ( sertifikalı ) 27.5
Soya fasulyesi ( sertifikasız ) 23.0
Kanola 23.0
Aspir 25.0
Zeytinyağı 25.0
Dane mısır 4.0
Buğday 5.0
Arpa,yulaf,çavdar 4.0
Çeltik 10.0
Nohut,mercimek,kuru fasulye 10.0
Yaş çay 11.5
ALAN BAZLI DESTEKLER( Dekar/TL )
1- Tütüne alternatif ürün yetiştiren çiftçilere
120
2- Organik tarım 20
3- İyi tarım meyve-sebze 15
4- Örtü altı iyi tarım 75
15
5- Mazot
Süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali
alanlarda 2

Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler,

sebze ve meyve üretim alanlarında 3.25
Yağlı tohum,endüstri bitkileri 5.5
6- Kimyevi Gübre
Süs bitkileri,özel çayır,mera ve orman emvali
alanlarda 3

Hububat, yem bitkileri, baklagiller, yumru bitkiler,

sebze ve meyve üretim alanlarında 4.25
Yağlı tohum,endüstri bitkileri 5.5
7- Toprak analizi 2.5
8- Fındık
Ruhsatlı alanlarda fındık üretenler 150
Alternatif ürün ( fındığını söken çiftçiye
150 yerine üreteceği alternatif ürün içinde 150
lira olmak üzere)

300
Telafi Edici Ödemeler ( Dekar/TL )
Patates Siğili İçin Patates Üreticilerine 110
Çevre amaçlı tarım arazilerinin korunması (ÇATAK)
programı kapsamında
1.kategori için 60
2. kategori 135
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Desteği ( İşletme/TL
)
2009 yıllarında uygulanan anketlere katılan
çiftçilere katılım desteği ödemesi 300
DİĞER TARIMSAL AMAÇLI DESTEKLER(TL)
Sertifikalı Tohumluk Kullanımı (Dekar)
Buğday, yonca 5
Arpa, tritikale, yulaf, çavdar 3,5
Çeltik, yer fıstığı 8
Nohut, kuru fasulye, mercimek 6
Susam, kolza (kanola), aspir 4
Patates 20
Korunga, fiğ 3
Sertifikalı Tohumluk Üretimi (Kg)
Buğday 0,1
Arpa, tritikale, yulaf, çavdar, patates 0,08

16
Çeltik 0,25
Nohut, kuru fasulye, mercimek, aspir, korunga, fiğ 0,5
Soya 0,35
Kanola 1,2
Susam 0,6
Yonca 1,5
Yer fıstığı 0,8
Sertifikalı Fidan Kullanımı (Dekar)
Standart Sertifikalı
Sertifikalı Fidan Kullanımı (Dekar) (TL/da) (TL/da)
Bodur ve Yarı Bodur Meyve Türleri ile Bahçe Tesisi 150 300
Narenciye Bahçelerinde Aşılama ile Çeşit Değiştirme 0 250
Zeytinde (Gemlik Hariç) Çeşidi İle Bahçe Tesisi 50 100
Zeytinde Gemlik Çeşidi İle Bahçe Tesisi 25 50
Bağ ve Diğer Meyve Türleri ile Bahçe Tesisi 100 200
Sertifikalı Antep Fıstığı Anacı İle Bahçe Tesisi 0 50
Virüsten Ari Fidanlara İlave Olarak 50 100

SÜRÜ PLANLAMASI
BBH
Yetişkin inek sayısı 119 % B
Buzağılama aralığı 380
İneklerin kuruda kalma süresi 60
Buzağı kayıp 7%
24 aydan küçük düve yenileme 2%
Yetişkin inek yenileme 5%
Sağmal inek sayısı 100
Kurudaki inek sayısı 19
Buzağılama sayısı / ay 10

Dişi Erkek
0,
İnekler 119 119 8 95
Yeni doğmuş buzağı ( canlı )ay 4 4

Sürü Gelişimi Dişi Erkek

Buzağı 1-10 gün 2 2
Buzağı 10-60 gün 7 7
Buzağı 60 gün - 6 ay 18 18
Buzağı 6 - 9 ay 13 13
0,
Buzağı 9 - 12 ay 13 13 106 3 32
Düve-Dana 12-15 ay 13 13
Düve Tosun 15 18 ay 13 13
Düve 18 - 21 ay 13
Düve 21 - 24 ay 13
0,
Düve 24 - 25 ay 4 83 5 42

17
Toplam genç hayvan 105 80
Genç Hayvan Kilit Demiri İhtiyacı 44
Toplam süt içen buzağı erkek dişi 18
Toplam süt içmeyen dişi 96
Toplam süt içmeyen erkek 71
Tüm sağılmayan hayvan sayısı ( dişi + erkek ) projeksiyonu 185
Genel toplam hayvan sayısı 304 308 169

Sürüye heryıl katılan düve 52

Sürüden heryıl ayrılan sağmal inek 6
Sürüden heryıl satılan damızlık düve 46

Her yıl satılan besi hayvanı 53

3. PROJENİN TEKNİK YÖNÜ

3.1. Kurulacak Tesisin Tanımı:

100 SAĞMALLIK SÜT SIĞIRCILIĞI TESİSİ.

3.2. Tesisin Bölümleri:

3.2.1. Süt Sığırı Tesisi (Çiftlik) :

1) DİNLENME YERİ
2) GEZİNME YERİ
3) YEMLEME YERİ
4) SAĞIM YERİ VE SÜT ODASI
5) BUZAĞI-DANA AHIRLARI
6) DÜVE VE KURU İNEK AHIRLARI
7) HASTA HAYVAN BAKIM VE TEDAVİ YAPILARI
8) GÜBRE DEPOLAMA YAPILARI
9) YEM DEPOLAMA YAPILARI

4. YATIRIM TUTARININ HESAPLANMASI VE YATIRIM KALEMLERİNİN

AÇIKLANMASI

4.1. İnşaat ve Makine Yatırımları:

18
 3) 100 Sağmallık İşl.
Planla.

a) BARINAK (1 Adet
Kapalı)
Barınak Boyu
Adet Metre Topla.Metre
Sağmal Tarafı
Sağmal Yemlik Yolu 100 0,75 75,00
Kuru Bölme Yemlik Yolu 13 0,75 9,39
İnsan Geçiş Kapısı 2 0,75 1,50
Barınak Duvarı 2 0,20 0,40
TOPLAM 113 86,30

Genç
Hayvan
Tarafı
18,1-24 Ay Düve Yem Yolu 26 0,55 14,18
12,1-18 Ay Düve Yem Yolu 26 0,45 11,60
6,1-12 Ay Dişi Dana Yem Yolu 26 0,40 10,31
2,1-6 Ay Dişi-Erk.B.Yem Yolu 36 0,30 10,71
0 -2 Ay Dişi-Erk.Bu. (Kulübede) 18 0,00 0,00
6,1-12 Ay Erkek Da.Yem Yolu 26 0,40 10,31
12,1-17 Ay Tosun Yem Yolu 26 0,55 14,30
Son 20 Gün Besleme (İleri
Gebe) 11 0,75 8,25
Özel Bölme 1 4,55 4,55
İnsan Geçiş Kapısı 2 0,75 1,50
Barınak Duvarı 3 0,20 0,60
TOPLAM 176 86,32

Barınak
Eni
Barınak Duvarı 2 0,20 0,40
Sağmal Gübre Yolu 1 1 2,50 2,50
Sağmal Yatakları 2 2,40 4,80
Sağmal Gübre Yolu 2 1 3,40 3,40
Yem Yolu 1 4,00 4,00
Genç Hayvan Gübre Yolu 1 2,50 2,50
Genç Hayvan Yatak Yeri 1 6,00 6,00
Ara Bölme Duvarlar 3 0,20 0,60
TOPLAM 24,20
Barınak Alanı (m ) 2
2088

b)
SAĞIMHANE(2
x5 B.kılçı.)

19
 Sağımhane Boyu
Sağım Çukuru 1 7,85 7,85
Hayvan Geçiş Yolu 2 1,30 2,60
Süt Odası 1 4,70 4,70
Sağımhane Duvarı 3 0,20 0,60
TOPLAM 15,75
Sağımhane Eni
Sağım Çukuru 1 2,00 2,00
Sağım Durağı 2 1,45 2,90
Vakum Pompası Odası 0 0,00 0,00
Sağımhane Duvarı 2 0,20 0,40
TOPLAM 5,30
Sağımhane Alanı (m2) 83

c) GÜBRE DEPOSU
(Beton)
Çıkan Gübre Miktarı
BBHB (35 kg+15 lt=50 kg)/Gün 169 50 8430
6 AY (180 GÜN)/1000 (M3/180
Gün) 180 1000 1517
Gübre Deposu Eni (m) 1 14,00 14,00
Gübre Deposu Derinliği (m) 1 3,50 3,50
Gübre Deposu Boyu (m) 2 15,48 30,97
GÜBRE DEPOSU (m2) 434

d) YEM ve MALZ.
DEPOSU
Kesif Yem (10 kg/Gün BBHB)
(KG) 169 10 1686
Toplam Kesif Yem (Ton/120
Gün) 1000 120 202
Depo Yüksekliği (m) 3,50
Depo Eni (m) 12,00
Depo Boyu (m) 21,07
Kesif Yem Deposu Alanı
(1Ton/m2) 1 1,25 253
Yükseklik
(m) 3,50
En (m) 4,00
Boy (m) 12,00
Kesif Yem Hazırlama Yeri (m2) 48
Toplam Kesif Yem Depo Alanı
(m2) 301
Kesif Yem Deposu Üstü (m3) 7 1053
SAMAN (2 kg/Gün BBHB)
(KG) 169 2 337
K. YONCA (3 kg/Gün BBHB)
(KG) 169 3 506
SAMAN (TON/365 GÜN) 1000 365 123
K.YONCA (TON/240 GÜN) 1000 240 121
Toplam Kaba Yem (Ton/Yıl) 244
Kaba yem Depo.(0,180 Ton/m3) 0,180 1,25 1698

20
(m3)
Depo Yüksekliği (m) 7,00
Depo Eni (m) 12,00
Depo Boyu (m) 20,21
Kaba Yem Deposu Alanı (m2) 243
Malzeme Deposu (En 4.00 m)
(m2) 3,50 4,00 48
TOP.YEM ve MALZ. DEPO.
(m2) 591

e) SİLAJ
DEPOSU
(3
Ad.Beto
n)
SİLAJ (18 kg/Gün BBHB) kg/Gün 18 169 3035
TOPLAM SİLAJ İYTİYACI (Ton/Yıl) 1000 365 1108
Depo İhtiyacı (m3) (0,650
Ton/m3) +%50 0,600 1,50 2769
Depo Yüksekliği (Ortalama m)
Depo Eni (m)
Depo Boyu (m)
Silaj Alanı (m2)

Depo Yüksekliği ( m) 1 2,50 2,50

Depo Eni (m) 3 5,00 15,00
Depo Boyu (m) 3 24,61 73,84
Silaj Alanı (m2) 1108

f) Çiftlik Evi
ve Sosyal Bina
ÇİFTLİK EVİ (En-Boy) (m2) 7,00 13,50 95
SOSYAL BİNA (En-Boy) (m2) 7,00 7,50 53
Toplam Alan (m2) 147

g) GEZİNME
ALANI
SAĞMAL+KURU (m )2
86,30 15,75 1276
GENÇ HAYVAN (En 7 m) (m2) 86,30 7,00 604
Toplam Gezinme Alanı
(m2) 1880

h)
YOLLAR
YOLLARIN BOYU ( Eni 5 m) 5,00 264
YOLLARIN BOYU ( Eni 8 m) 8,00 192
Toplam Yol Alanı (+% 10)
(m2) 1,10 3144

i) BAHÇE
BAHÇE (Eni 5 m) (m )2
5,00 175

TOPLAM ARSA (+% 10)

(m2) 1,10 10615

21
 Yatırım Türü 119 İnek ( 100 Sağmal )
A) İNŞAAT Miktar( m2) Bir. Fiyat Tutarı
1 Hayvan Barınağı 2.088 80 167.067
2 Yem ve Malz. Deposu 591 65 38.441
3 Silaj Deposu 1.108 65 71.997
4 Sağımhane 83 130 10.852
5 Gübre Deposu 434 65 28.179
6 Sosyal Tesis 147 150 22.050
7 Yol (6 YTL/m3) 3.144 2,40 7.546
8 Gezinme Alanı 1.880 2,40 4.511
9 Arsa (1,5 YTL/m2) 10.615 1,50 15.923
TOPLAM 0,39 366.567

Miktar(Ad Bir.
B) ALET - MAKİNA et) Fiyat Tutarı
1 Traktör 1 35.000 35.000
2 Yem Dağ. Vagonu 1 16.000 16.000
3 Römork 3 3.500 10.500
4 Sağım Makinası 1 37.000 37.000
5 Süt Soğutma Tankı 1 9.000 9.000
6 Yem Ez.- Kar. Mak. 1 8.000 8.000
7 Yataklık 119 80 9.520
8 Durak Demiri 119 90 10.710
9 Kilit Demiri 163 80 13.014
1
0 Suluk 9 150 1.350
1
1 Terazi 2 500 1.000
1
2 Gübre Sıyırgı 3 7.000 21.000
1
3 Gübre Karıştırıcı 1 2,500 2,500
1
4 Gübre Helezonu 1 2.500 2.500
1
5 Gübre Taşı. Tankı 1 10.000 10.000
1
6 Buzağı Kulübesi 22 350 7.700
1
7 Elekt.-Su Sis.(Set) 1 40.000 40.000
1
8 Çit Çekilmesi (m) 400 15 6.000

22
1
9 Diğer Masraflar 100 500 50.105
TOPLAM 0,31 288.402
c) DAMIZLIK DÜVE 119 3.000 357.000
GENEL TOPLAM 1.011.969
Yem Karma-Dağtm Mak.
1 Desteği 24.000 0,40 6.900
2 Sağım Mak.Desteği 37.000 0,40 14.800
3 Süt Soğ. Tankı Des. 9.000 0,40 3.600
Destek Toplamı 25.300
SON TOPLAM 986.669
ORTALAMA MALİYET 9.836

4.2. Personel Maliyetleri ve Diğer Genel Giderler:

HESAP ADI BORÇ ALACAK BAKİYE
Kimyasal Madde Giderleri 2.713 366 2.347
İşletme Malzemesi Giderleri 3.044 587 2.457
Kırtasiye Malzemesi Giderleri 253 59 194
Temizlik Malzemesi Giderleri 319 145 174
Laboratuar Malzemesi Giderleri 165 7 158
Aşı ve Veterinerlik Malzemesi Giderleri 1.701 739 962
Personel Esas Ücretleri 61.735 11.157 50.578
Fazla Çalışma Ücretleri 12.446 2.656 9.790
SSK İşveren Hissesi 14.177 2.668 11.509
İşsizlik Sigortası İşveren Payı 1.125 240 885
Sağlık Giderleri 68 17 51
Yemek Giderleri 7.393 1.787 5.606
İşci Techizat ve Donanım Giderleri 1.151 251 900
Personel Taşıma Giderleri 1.373 292 1.081
Elektrik Giderleri 7.229 1.459 5.770
Sıvı ve Katı Yakıt Giderleri 1.338 14 1.324
Akaryakıt Giderleri 29.047 3.875 25.172
Telefon Giderleri 111 19 92
GSM Telefon Giderleri 789 149 639
Kargo Giderleri 40 1 38
Yeraltı ve Yerüstü Bakım Onarım Giderleri 3.171 698 2.472

23
Bina Bakım Onarım Giderleri 36.028 5.633 30.395
Tesis Makina ve Cihazlar Bakım Onarım
Giderleri 6.183 1.205 4.978
Taşıtlar Bakım Onarım Giderleri 5.006 849 4.156
Demirbaş Bakım Onarım Giderleri 1.474 550 924
Veterinerlik Hizmet Giderleri 4.816 865 3.951
Diğer Hizmet Alım Giderleri 12.333 1.804 10.529
Dışarıya Ödenen Nakliye Giderleri 280 75 204
Diğer Taşıma Giderleri 3.544 958 2.585
TSE-Laboratuar-Tahlil Giderleri 25 1 23
Trafik Sigorta Giderleri 86 5 80
Kasko Sigorta Giderleri 198 41 156
Numune Giderleri 810 517 293
Arsa ve Arazi Kira Giderleri 413 20 392
Oda ve Diğer Aidat Giderleri 1.453 269 1.183
Gazete Dergi ve Kitap Giderleri 25 1 24
Yurtiçi Seyahat Konaklama ve Yemek
Giderleri 483 87 396
Yurtiçi Seyahat Köprü-Otoban ve Diğer
Giderler 160 61 99
Masraf Kaydedilecek Demirbaş Giderleri 786 206 580
Diğer Çeşitli Giderler 2.592 665 1.927
Diğer Vergiler 375 98 277
Borsa Tescil Harçları 7 1 6
Fenni Muayene Harcı 72 18 54
Diğer Harçlar - -
Binalar Amortismanı 30.729 - 30.729
Tesis Makina ve Cihazlar Amortismanı 17.105 - 17.105
Demirbaşlar Amortismanı 641 - 641
Diğer Maddi Duran Varlıklar Amortismanı 67.992 - 67.992
Trafik Para Cezaları 166 20 146
Binek Araçlara Ait Motorlu Taşıtlar Vergisi 86 9 76
Özel İletişim Vergisi 195 18 177
Matraha İlave Edilecek Diğer Giderler 26 - 26
GENEL TOPLAM (ORTALAMA) 343.499 41.187 302.312

İnşaat ve Makine Yatırımları Toplamı:986.669 TL

Personel Maliyetleri ve Diğer Genel Giderler Toplamı:302.312 TL

Yatırım Maliyeti Genel Toplamı

986.669 + 302.312 = 1.288 .981 TL

SÜT MALİYETİ VE AMORTİSMAN HESABI

(10
0 SAĞMAL)

12 AY/120 İNEK/100 SAĞMAL 12 119 100 AY/ADET

GÜNLÜK 27 LT (27 LT X 305 GÜN) 23 305 7.015 LT/LAK
LAKTASYON DÖNEMİ YEM GİDERİ ( 305 GÜN )
GÜNL.
MİKTAR(KĞ) FİYATI(YTL) TUTAR TUTAR

24
 1, 415,9
MISIR SİLAJI 21 0,065 36 3
0, 247,
KURU YONCA 3 0,270 81 05
0, 54,
ARPA SAMANI 2 0,090 18 90
3,8 1.157,4
SÜT YEMİ 8 0,450 0 8
6, 1.875,3
BİR SAĞMALIN YILLIK YEM GİDERİ 1 15 5 YTL/YIL

KURU DÖN.YEM GİDERİ ( 60 GÜN )

MİKTAR(KĞ) FİYATI(YTL) TUTAR TUTAR
0,5 31,
MISIR SİLAJI 8 0,065 2 20
0,5 32,
KURU YONCA 2 0,270 4 40
0, 10,
ARPA SAMANI 2 0,090 18 80
0,9 54,
KURU DÖNEM YEMİ 2 0,450 0 00
2, 128,4
14 0 YTL

BÜYÜKBAŞ HAYVAN BİRİMİ 0,8 95 169 0,56

MİKT./ORA
YILLIK GİDER TUTARLARI N TOPLAM 1 SAĞMAL %
2.00
YILLIK TOPLAM YEM GİDERİ 1 4 0,405
9.32 1.5
AMORTİSMAN GİDE. (5 YIL) 5 1 64 0,316
2
ENERJİ GİDERİ 1,25 24.365 43 0,049
5
İŞÇİLİK GİDERİ (6 İşçi) 6 54.632 45 0,110
1
VETERİNER GİDERİ 1,10 12.731 27 0,026
4
DİĞER GİDERLER(Bakım,Su,vb.) 1,25 46.469 64 0,094
4.94
ARA TOPLAM 7 1,000
SATIŞ FİY. DOĞUM ARA. YIL
36
12 AYLIK DANA BEDELİ 2.000 400 5 1.825
5 1.01
12 AYLIK DANA MALİYETİ 152 81 7
8
YAVRU GETİRİSİ 08
1.50
REFOR. KESİM GELİRİ(%50-5 YIL) 5 0,50 0 300 YTL
YILLIK TOPLAM GİDER TUTARI 4.139 YTL

1 LT SÜTÜN MALİYETİ 0,590 YTL

1 LT SÜTÜN İHALE FİYATI 0,510 YTL
-
0,080 YTL
7.0
1 SAĞMAL İLE YILLIK GELİR 15 - 561 YTL/YIL

DEVLET DESTEKLEMELERİ MİKTAR FİYAT TUTAR

2
SÜT DESTEKLEMESİ 7.015 0,04 81

25
BUZAĞI DESTEĞİ 1,00 60,00 60
2
ANAÇ SIĞIR DESTEĞİ 1,00 275,00 75
1
SİLAJ. MISIR DES. 1,50 1,50 70,00 05

YONCA DESTEĞİ 1,20 0,24 90,00 22

T O P L A M 742 YTL

0,1
DEVLET DEST. MALİYETE ETKİSİ 06 YTL/LT
0,4
DEVLET DEST. İLE SÜT MALİYETİ 84 YTL/LT

1.İŞLETMENİN YILLIK GELİRİ 18.158 YTL/YIL

YILLIK GELİR (1 SAĞMAL) 181 YTL/YIL

2.İŞLETMENİN AMORTİSMANSIZ YILLIK GELİRİ 174.909 YTL/YIL

YILLIK GELİR (1 SAĞMAL) 1745 YTL/YIL

AMORTİSMAN
SÜRESİ
REFOR. DEVL. MASRFL
SÜT GELİRİ YAVRU GELİRİ GELİRİ DESTEĞİ R
3.57 3.38
Sadece Yıllık Kazanca Göre 8 808 300 - 3
3.57 3.38
Yıllık Kazanç +Devlet Desteği 8 808 300 742 3

4.3. Gelirler:

* ** 1 Sağmal İnek Yılda 9 Ton süt verir. 0,8 TL

9000 LİTRE/YIL X 100 X 0,8 = 720.000 TL

*** Teşvik ve Destekler

1 SAĞMAL İNEK İÇİN;

ANAÇ SIĞIR DESTEĞİ = 225 TL
BUZAĞI DESTEĞİ = 60 TL
SÜT DESTEĞİ 9000 X 0.04 = 360 TL

TOPLAM DEVLET DESTEĞİ= 585 TL

100 SAĞMAL İNEK İÇİN

TOPLAM DEVLET DESTEĞİ= 585 TL X 100 =58.500 TL

26
 TOPLAM GELİR = 778.500 TL

5. PROJENİN FİNANSMANI
5.1. Öz Kaynaklar:

5.2. Kredi:

5.3. Hibe:

5.4. Toplam Yatırım Tutarı: 1.288 .981 TL

Toplam Yatırım Tutarı

1.288 .981 TL

6. SONUÇ

Tam Gelişmede 100 Başlık Damızlık Süt Sığırcılığı İşletmesi 1.288 .981 TL’si
yatırım ile 2010 yılında faaliyetine başlayacaktır. Proje ömrü 25 yıl olup tam gelişmeye 2012
yıllında geçilecektir. İşletmede günlük 2.000–3.000 kg süt üretilip, her yıl piyasaya 50-60 baş
damızlık düve ve yine aynı miktarda besisini tamamlamış dana satılması da hedeflenmiştir.
Proje yöre halkına süt inekçiliğinin önemi konusunda ve kaliteli süt üretme açısından önemli
bir katkı sağlayacaktır.

27