Professional Documents
Culture Documents
4
acwf+ydKifcpH m;r_ uAsm
tm%m i&J vSKd if;i&J [Hom0wDOD;0if;wif 6
a'gif;&ifjyifoHvGifcuf eDvGifaoG; 7
uAsm
twmvufaqmif&wkef;u zd;k oH (vlx)k 8
usaemfwdk h+rdK hu jrwfopf 9
w&m o h ;kH q,fih g; aZrd_if; 10
&Sw
d ,f h h h 'DEikd if rH mS &Sw
d ,f Myu Tsaw 11
wdrfjzLwdk hESifhtwl aZmfaZmfatmif 12
v$wfawmf&J h tajzwyk'f cifarmifvGif 13
vm'fay; &efrvdkyg zdk;oHkn 14
umwGef;
tifwmeufay:rS umwGef;rsm; 15
bmomjyeftcef;quf
tdrfajrSmifavSmiftdrf 41-42 armifarmifvwf 115
Edik if aH &;tawG;tac:
'Da&jrifhopf jroef;wifh 124
tm%m&Sirf eS o
f r# usq;kH ap&rnf?
tvif;tdr&f aJ bmfrsm;
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
6
b0wl a wG y J
tm%mi&J v_dif;i&J
'dk@ pmem a=uuGJ //
[Hom0wD OD;0if;wif
rwf 22 / 2011
a'gif;&ifjyif oHviG cf uf
ydawmufwcuf oajycuf ESihf
aysmufq;Hk aeaom aEGO;D &ufrsm;okd t
h vGr;f
eDviG af oG;('\edu)
(rd;k rc rS &,laz: jyygonf?) 15 / 4 / 2011 (aom}umae h)
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N 7
twmvufaqmif
&wkef;u h h h
wck a omtwmwef c l ; rS m y
&zl ; w,f E S r wOD ; qD u rEW v mwa=umqD u d k t m¶H k a &muf u m
y¾mxl;/ o'Ngvl;aywJh ydawmufyef;eJŒ wl;ydk@udkvdkufvdk@¶Smawmh
tcgOD ; o}uF e f a w;ES p f y k ' f & ,f e J @ atmf awG @ ygaygh u d k + rd K @r
ceJ J @ wJ h w J h p mwa=umif ; yg? o*F[eJ@ e*g;r,f
ywWjrm;olZmeJŒ a&eef;
jrLarS m if a 0uif ; eJ @ “wv=urf ; ”yuf o l a wG a ygif ; vd k @
o}uFefavnSif;vkvifwJh abmf ' ga[mif ; rd w f a qG r sm;u
tEGJ@taemheJ@ twGJŒtaqmhhawGudk aiG z vm;awG y d k u f + yD ; ajy;vd k @ vm
wvS n h f w ausmh e m;axmif a wmh [kwfw,f
=um;a,mif r ,f r ef ; twmud k r d k @ 'DESpfrSmvnf;}udKqdkyg&JŒ?
rSef;umtudkrsuf&nfpdk@&ifjzifh
ESrudktjypfrqdkaveJ@wJh woufrarhwJhtwdwf[m
a&;wwf a y&J Œ yvD y vm? rxd w f o mrvef @ omjyef a y:vmawmh
uG e f j yLwmarmh a eol j ynf y a&muf [ m
crsmajymavrS bmub,fvdkaygufw,frqdkEdkifbk
Z&mtarmawG e J Œ touf r axmuf y ga,mif r d , rf ; ygvd k @
0goemaZmawG u d k a b;cs+yD ; t¶S u f a ysmuf u ma=umif p D p D w rf ; w,f x if h
ESra& yufeJ haemf yufeJ haemf wJh//
zd;k oH (vlx)k {jyD 16 / 2011
ck a wmh
&ufyfeJ@ [pfyfawGu trkef;pGJum uJwmawGeJ@ ul;w,f
0efxrf;awGu tEdkifusifh vbfpm;r_eJ@ ul;w,f
pGrf;tifeJ@ o,HZmwawGu tdrfeD;csif;eJ@ ul;w,f
wcsdK@olawGu tkef;tifatmf+yD; acgif;ndwfvdk@ ul;w,f
t&if;&SifawGu ukefonftoif;opfeJ@ ul;w,f
trwfawGu aqG;aEG;a&;eJ@ +idrf;csrf;a&;udk v$wfawmfeJ@ ul;w,f
2008 eJ@ 2010 u tpdk;&opfeJ@ ul;w,f
oef;a&$eJ@ armifat;u odef;pdefeJ@ ul;w,f
uJ -- usaemfwdk@ bmeJ@ ul;=urvJ --- ?
jrwfopf (Dawn)
u&ufa'gufjyefomG ; vk@d
a=uG;a=umfcJhbl;ol
oli,fuav;
a&mifaypl;uav;eJ@
olh t
h &SiEf pS yf g; ygawmfro l mG ;wJth cg
Zmwdqw dk hJ pdw"f gwf
olh uh kd t+rJwef;xif[yfapcJw h ,f
jrawmif0ef;usif
ol h ynma&; c&D;ESicf &hJ bl;w,f? rwfv&Jt h pOftvm
rwfv&Jeh v S ;kH om;
'dk Ah rmwdk ah & ajcmufq,fo h ;kH rSm crsmr,f &ifucJG &hJ
rpPwmudk r=udKufvkd h a'gif;ysKd eJ h ysm;&nfwtd;k
vGe;f uae rSKd if;udak jymif;cJw h m igtzd;k =uD;ajymaew,f
'gr[muAsm&J t h p jidr;f csr;f =uygawmh wJh
tJ'h gygyJ? ajymjyef&mS ao;w,f
“tdrk if;awmhrpGr;f bl;wJh
“xqifx;l udk xyfajym&Smw,f
wxDxjD rnfoifc&hJ ordk h q&mraocif
or*~=uD;&J ch spo
f al wG jidr;f csr;f a&; ppfppfukd
xDrxifausmi;fawmfom;awG&@J jrifomG ;csio f wJah v h ”h h
trnftpOf acgif;tay:zsm;rSmv
rif;&d@k q&mudk pm&if;wkd u
h mom a=uuG&J iftekH J h
xm;vduk =f uaya&mh” ol
tylykH cufaeSmifymG ;yku
H
ol[mrwfv&Jh vl=uHKwGivf ufaqmifyf g;vdu
k af v&J /h /
aEGOD;opf aZrSdKif;
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
&Sw
d ,f'ED ikd if rH mS &Sw
d ,f
pum;vH;k qdw k m
tm%meJ@ awhjzKwf+yD;
t\jymeJ@ E_wyf w d w f wfwhJ
rw&m;r_awG&w dS ,f
'DEikd if rH mS &Sw
d ,f ?
vl@toufwacsmif;udk
}uHwacsmif;vdk pkw+f yD;axG;xkwf
tpazsmuf E_wyf w d zf @kd 0efrav;wJh
vufyg;ap u|eo f abmufawG&w dS ,f
'DEikd if rH mS &Sw
d ,f ?
ta[mif;udak wmfveS f
taumif;eJ@&Sifoefjcif;
tajymif;tvJwcktwGuf
t&mtm;vH;k udk ay;qyf&w J hJ
vlom;za,mif;awG&w dS ,f
'DEikd if rH mS &Sw
d ,f ?
Myu Tsaw
1 Mar 2001
xdk ah emuf
avmuavqefrmS
ud,k u hf ,kd u
f kd tefxw k f
rdk;rcsKyfrSD
igwdk t h m;vH;k tdrjf yef=urnf//
rSevf ukd w
f hJ aqmify'k f
vm'fay;rSawmh
b,fou l &efvakd wmhrmS vJ
jrefrmyDyD jrefrmpmudk
ol@ae&meJ@ ol rSerf eS u
f efuef
toH;k cswwf=uvd@k vJ
vlreS f ae&mrSef &ae=uw,f
xifyg&J@ aemf --- ?
zdk;okHn (bmbmuaz;)
4 / 4 / 2011
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
“oef h&Sif;aomtpdk;&” umwGe;f rsm;
rsu
*g & q&m=uD;yg&*la&;om;cJah om
f ESm
yg & *l
1921-2011
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
1921-2011
“ rZPsrd yÉdy'g ”
,ae@b&k if O',.om;awmf aAm"drif;om;onf ol.eef;aqmiftopfo@dk ig@tm;
yifzh w d x f m;avonf? qGr;f pm;jyD;aomtcg olu ar;av#mufavonf?
“ t&Sib f &k m;/ okcukd okcjzifrh &ekid b f ;l r[kwaf vm/ okcukd 'kujQ zifo h m &ekid o f nf
r[kwaf vm”
igu jyefajymjyonf?
“ bk&ifo h m;awmf/ tp yxrwke;f u igvnf; ,if;uJo h @kd yif xifjrif,q l rdco hJ nf?
ok@d jzpfI igonf vSyonf=h uif,mESihf pnf;pdrpf onfudk pGe@f vw $ cf o
hJ nf? tVm& umvmr.txH
ok@d oGm;jyD;v#if tusiw hf &m;ukd usi=hf uHtm;xkwcf o hJ nf? xk@d aemuf O'NuxH oGm;cJah vonf?
ol@xw H iG v f nf; igw&m;tusiu hf dk usi=hf uHtm;xkwcf o hJ nf? olw@dk xw H iG f igock ukd r&&Scd ?hJ xkd
tcg igonf xyfjyD; 'kuu Q dk cHcahJ vonf? tylxw J iG 4f if;/ tat;xJwiG 4f if;/ touf&j_ cif;ukd
&yfjyD; =uD;pGmaom'kuu Q dk cHcahJ vonf? tpmrpm;bJ aecJo h nf? xk@d a=umifh igonf csnehf @J ydef
csK;H oGm;jyD;v#if xvku d o f nfEiS w hf pfjyKdief uf xk;d usomG ;onf? uk, d uf m,vnf; rnf;eufnpf
EGr;f oGm;onf? xkrd #avmuf 'kucQ cH ahJ omfvnf; okcukd r&&Scd ?hJ xkt d cg tqifjcif tpOf;pm;
Om%fr&Sb d J rvkt d yfonf'h u k rQ sK;d ukd cHpm;jcif;jzifh okcudrk &&SEd idk ?f okctwGuf csKyfwnf;r_om
vkt d yfonf? 'kucQ zH @dk rvd[ k k igem;vnfoabmaygucf ahJ vonf? aumif;aomtusi. hf vrf;r
Y tu,fI'kuaQ y:ayguv f mv#if xk'd u k rQ sK;d ukd &ifqidk of ifah omfvnf; tusK;d r&So d nfh 'kurQ sK;d ukd
cHjcif;tm;jzifh aumif;usK;d rjzpfxeG ;f Ekid af y ”
ig. w&m;pum;uked m;=um;&I bk&ifo h m;awmfonf auseyfEpS o f rd o
hf mG ;jyD;v#if Oy
oum jzpfomG ;avonf?
vlrsm;onf tb,fah =umifh “ tvGef ”0g'rD sm;jzpfae=uonfrod? b,favmuf wpf
zufpeG ;f ok@d a&mufae=uonfrod? wpfcgwpf&w H iG f olw@dk onf okctwGuf 'kuaQ emuf vku d af e
=uonf? oifah vsmaf vsmufywfonfh okcukv d nf; raumif;r_[k txifrw S f rSm;ae=uonf?
wpfcgwpf&w H iG f vkt d yfonf'h u k u Q v dk nf; rcHcsi=f uay? qifjcifpOf;pm;I tvkyrf vkyv f =dk uay?
tqifjciftpOf;pm; uif;rJo h nfh 'kurQ sK;d jzifh okc&rnfqv dk #if wd&p>meftm;vk;H onf okcESihf
jynfph o Hk rl sm; jzpfae=uvdrrhf nf? ,ae@wiG rf l Ttwkid ;f jzpfae=uonf? vltrsm;onf okct
wGuf 'kuu Q jdk rifawG@v=dk uonf? ok@d jzpfI rsm;pGmaomvlw@dk onf &aoh&[ef;toGiaf qmifjyD;
rvdt k yfonf'h u k rQ sm;ukd cHae=uonf? tqifjcif tpOf;pm; uif;rJjh cif;a=umifh twGi;f okcukd
rl olw@dk &&Sv d rd rhf nf r[kwaf y? tjyifock ukrd l rnfonfh tajctaeYrqkd raumif;r_[k xifrw S f
,lq=uonf? ,if;ok@d tm;jzifh w&m;"rRudk ta=umif;jyKI 'kucQ sn;f uko d mv#if jrifawG@ae&
onf? ,if;raumif;r_udk z,f&mS ;ypf&eftvk@d iSg igonf rZPsrd yËdy'gjzpfonfh tv,ftvwf
vrf;pOfudk wDxiG jf cif;jzpfavonf? yg&*l
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
pm
jyK
0
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
1921-2011
yg&*l (1921-2011)
1? trnf&if; - OD;vS}udKif
2? rdb trnf - OD;bapm - a':arwkwf
3? arG;ouU&mZf - 1921 ckEpS /f Ek0d ifbmv 10 &uf
4? arG;zGm;&ma'o - [oFmw c&kid /f oEGo H aemh aus;&Gm
5? uavmif trnfcrJG sm; - 0dZm… / vS}udKif/ yk¾&du
uk d , f a &;jzpf p Of
q&m=uD yg&*l o nf oEG H o aem&G m rl v wef ; ausmif ; Y pwk w ˆ w ef ; txd
ynmoif = um;cJ h o nf ? 12 ES p f o m;t&G , f w G i f oEG H o aembk e f ; awmf } uD ; ausmif ; Y
uk,d &f if0wfonf? bG@J trnfrmS &Siyf ¾ k &du jzpfonf? 14 ESpf t&G,w f iG f [oFmw+rdK@ jrpfauG;
ausmif;wkdufY ynmoifonf? &Sifyk¾&du bGJ@trnfukd &Sifyg&*lbGJ@ trnfajymif;onf?
15ESpt f &G,w f iG f oefvsi+f rKd @e,f v[m&uf&mG yxrjyef pmoifwu dk rf S tpk;d & yxrjyefpmar;yGJ
yxri,fwef; atmifjrifonf? 16ESpf tEG,fwGif yxrvwfwef;/ 17ESpf tEG,fwGif
yxr}uD ; wef ; wk d @ uk d atmif j rif o nf ? xk d E S p f u [H o m0wD wc&k d i f v k H ; yxr}uD ;
ESpyf g;wnf;atmifjrif&m wyg;rSm&Siyf g&*l jzpfonf? yxrjyef pmar;yGo J rkid ;f Y xkEd pS f xkt
d csed x
f d
17ESpEf iS hf yxr}uD; atmifjrifoEl pS yf g; wnf;om &S&d mwyg;rSm &Siyf g&*l jzpfonf?
1939 ckEpS w f iG f rsK;d !Ge@f E,
G t f rnfjzifh wk;d wufa&;r*~Zif;/ omra% &Siyf g&*ltrnfjzifh
'*kef r*~Zif;wk@d wiG f aqmif;yg;rsm;a&;onf? 1940 jynfEh pS w f iG f &efuek +f rdK?Y usi;f yaom tpk;d &
"rRmp&d,pmar;yGw J iG f *k%x f ;l ok;H usr;f jzifh atmifjrifonf? wk;d wufa&;r*~Zif;wGif bke;f }uD;
ausmif;om;trnfjzifh 0dygu0f wˆKESihf &ifaoG;0wˆKwd@k udk a&;onf?
1942ckEpS w f iG f jrpfauG;ausmif;wku d f pwkwq ˆ &mawmf OD;ynm0Houkd OyZPsm,f q&m
t&m xm;+yD; b}uD;awmfol OD;bk;d oD/ a':apmav; wk@d u &[ef;'g,umjyKvsuf Oyor`uH
aqmif yOPi;f tjzpf a&muf&cdS o hJ nf? 1944ckEpS w f iG f oefvsi+f rdK@ *syefpmoifausmif; (,cifped f
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
pm
jyK
0
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
1921-2011
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
1921-2011
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
30? a'opm&D a0omvD 1921-2011
31? a'g%. twWuxm (yxrwG)J - 1995 ckEpS f
32? a'g%. twWuxm ('kw, d wG)J -
33? 'k[
d m"rR uAsm - 1990 ckEpS f
34? "rRpum; - 1974 ckEpS f
35? "rR b0wav#mufaeoGm;enf; twwfynm - 1980 ckEpS f
36? eDwd ykjH yifrsm; - 1993 ckEpS f
37? ae&mESihf tjcm;0wˆKrsm;
38? ae&l;. orD;xHay;pm
39? Ekid if aH &; '\e
40? edAmŠ ef - 1969 ckEpS f
41? ESpq f ,fEh pS &f mpk
42? y&uxm (waphwapmif; pma&;q&mrsm; ta=umif;) - 1989 ckEpS f
43? yavwkd
44? yD,'\D - 1985 ckEpS f
45? yk*H c&D;onf
46? yk*H c&D;onf (t*Fvyd )f
47? yk*aH ps;ESihf tjcm;0wˆKwkrd sm;
48? yOPwE &W - 1965 ckEpS f
49? yOPmuxm - 2001 ckEpS f
50? yÀdwuxm - 1997 ckEpS f
51? yef;ykq&m
52? azmfr[ hJ oFm - 1994 ckEpS f
53? AmAm'k[ d m
54? aAmfv*grS **F go@dk (OD;qef;xGe;f ESi)hf
55? aAmfv*grS **F go@dk ('kw, d ykid ;f )
56? Ak'*< % k 0ENem
57? Ak'p< um; - 1954 ckEpS f
58? Ak''< idk , f m&D - 1964 ckEpS f
59? Ak'E< iS hf qk&d ,S vf pf0g'
60? Ak'b < momESihf rmhupf 0f g'
61? Ak'j< rwfpmG - 1995 ckEpS f
62? Ak', < Ofaus;r_ jyZmwfrsm; - 2001 ckEpS f
63? Ak'o < moem pnfyif jyef@yGm;yko H rkid ;f
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
pm
jyK
0
rsu
*g &
f ESm
yg & *l
1921-2011
“&k&SvlrsKd;awG[m tvGefcGifhv$wfonf;cHwwfw,fwJh//
tkycf sKyfwhJ tpd;k &a-umifh bmyJjzpfaeae a&iHEk w+ yf wd jf yD;
cGivhf w$ of nf;cHaewmyJw/hJ / yxrawmh tmvl;awG aysmuf
oGm;w,fwJh// tmvl;awG aysmufoGm;ayr,fh tmvl;
r&dvS nf; jzpfw,f”
tydkif;(4)
jrefrmekdifiHrSm aexkdif=uwJh vlOD;a& udk;q,f &mE_ef;avmuf[m Ak'<
bmom0ifrsm; jzpf=uygw,f? onf Ak'b < mom0ifrsm; edp"P 0l qkawmif; aewJt h &muawmh
edAŠmef qdkwJh vGwfajrmufr_yg? vGwfajrmufrSKudk wzGzGqkawmif;ae=uwJh Ak'Ghbmom0if
trsm;tjym; aexkid &f m jrefrmekid if [ H m tm%m&Sipf epfatmufu rvGwaf jrmuf ekid af o;bJ
tusOf;tusyf tcsKyftaESmif trsKd;rsKd;atmufrSm eSpfaygif;rsm;pGm wnfae&wmuawmh
uH=urRm&JŒ avSmifajymifr_ (Irony of Fate)vdk ah jym&ygvrd rfh ,f?
Ak'j< rwfpmG toufxif&mS ;&Spd Ofu 'Dru kd a&pDpepfusio hf ;kH wJh a0omvDeikd if u
H kd eSpo
f uf
oabmuswt hJ a=umif; ajymcJw h mawGukd ydÉuwfpmayxJrmS awG eh idk yf gw,f ? Ak'z< ŒJG pnf;cJw h hJ
oHCmtzGŒJ udk avhvm=unfrh ,f qd&k ifvnf; 'Dru kd a&pDqefwhJ usiphf OfawG trsm;tjym; yg0if
wmudk awG h&ygvdrfhr,f? 'gayr,fh jrwfAk'<&Jh w&m;awmfrsm;eJ h oHCmawmfrsm;&JŒ
qH;k roGeo f ifra_ tmufrmS &Sad ew,fqw kd hJ jrefrmedik if o
H m;awGuawmh 'Dru kd a&pDeJ t h a0;}uD;
a0; aeqJjzpfygw,f?
'gukd raxmufrnSm jyefo;kH oyf=unhrf ,fq&dk if Ak'b < mom0if jrefrmedik if oH m; awG[m
ud, k u
hf ,
kd uf ,
kd f Ak'< bmom0iftjzpf owfrw S x f m;ayrJh wu,fAh 'k b < mom&J h teSpo f m&[m
bmvJ/ wu,fhAk'<bmom&JŒ usifhpOfawG [m bmvJqdkwmudk tav; teufxm;jyD;
avhvmoif,=l u&JŒvm;/ yDyjD yifjyif usi}hf uH=u&Jv h m;qdw k m ar;cGe;f xkwpf &myg?
,cifaqmif;yg;rSm wifjycJw h hJ umvrokweW w f &m;qd&k if bmoma&;udk avhvm
vku d pf m;wJh acwfynmwwfwcsKŒd uom od=uayr,fh trsm;pkuawmh od=urSm r[kwyf gb;l ?
od = uol a wG u vnf ; onf w &m;ud k vk d u f e m usif h } uH a umif ; rS usif h } uH = uygr,f ?
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
ydÉuwfusrf;pmxJrSm ygw,fqdk+yD; trSefvkd@ r,HkvkdufeJ@/ udk,fhq&morm;u ajymwm/
&[ef;or%u ajymwmqd+k yD; trSev f Œdk r,lvu kd ef @J pojzifh tqifjcifrw hJ hJ t&rf;,Hk tuef;,Hk
(Blind Faith)udk wm;jrpf+yD; b,ft&mudrk qdk ynmeJ ah 0zefprf;oyfy;D rS aqmifz@dk a&Smifz@kd
owday;cJw h hJ umvmr w&m;awmfukd tav;teuf vku d ef mol &Sm;yg; ygvrd rhf ,f?
pmwvH;k bk&m;wqlqw kd hJ t,ltqu jrefrmjynfrmS xGe;f um;aejy;D bke;f }u;D wyg;
w&m;a[m&if em;rvnf ayr,fh om"kac:zdkŒawmh tqifoifh jzpfae wwfwJh "avhudk
axmufq&if umvmrokwu f ajymwJh &J&&J if&h ifh a0zefrr_ sK;d &Sm;yg;w,fvdk h aumufcsucf s
&rSmyg? em;rvnfbJeJ hem;vnfoa,mif [efaqmif+yD; aumif;avpG aumif;avpGvdk@
vkyw f mrsK;d / oHo,&Sad eygvsuf oHo,udk zH;k uG,+f yD; axmufcpH um; ajym=um; wmrsK;d [m
Ak'<bmom usifhpOfr[kwfygbl;? tm%m&Sifpepf&Jh vufnSKd;axmif acgif;jidwf"avhom
jzpfygw,f?
vGwfvyfpGmawG;ac:,lqcGifh/ vGwfvyfpGm a0zefajymqdkcGifhawGudk vHk;0ydwfyif
wm;jrpfaewJh tm%m&Sif pepfatmufrSm eSpfaygif;rsm;pGmaexdkifcJh&wm jzpfwJhtwGuf
&J&J&ifh&ifha0zefa&;qkdwJh Ak'<bmom ,Ofaus;r_[m aysmufuG,foavmuf jzpfaeyg+yD?
trdeŒf [lorSsemcH=uqdw k hJ tm%m&Sif t&dik ;f "avhu v$r;f rd;k ae+yDvm;vdk h Ak'b < mom0if rsm;
jyefvnf ppfaq;oihyf g+yD?
Ak'b < momw&m;udk jywfjywfom;om; rusio fh ;kH Edik =f uvdŒk tm%m&Sipf epfu v$r;f rd;k /
tm%m&Sifpepfu v$rf;rdk;vdk@ Ak'<bmomw&m;awG wdrfaum/ Ak'<bmom w&m;awG
wdraf umaysmufu, G vf Œkd tm%m&Sipf epfu yd+k yD; tm;aumif;/ 'Dvedk J jh refrm ekid if rH mS tm%m&Sif
pepf tjrpf wG,+f yD; pnfyif}uD;xGm;aecJ&h wmvdk h qdek ikd yf gw,f?
umvmrokweW w f &m;udk Ak'b < mom0ifawG arhaysmufypf=uyHek J yh wfouf+y;D oD&v d uF
Edik if rH mS jyKvkycf w hJ hJ ppfwrf; wckta=umif; ajymjycsiyf gw,f?
wuUov kd af usmif;om; oH;k &mwufa&mufwhJ tpnf;ta0;wckrmS umvmr okweW u f kd
odol b,fEaS ,muf &So d vJ qdw k m ppfwrf;aumuf,cl w hJ myg? y&dowfo;kH &m xJrmS &[ef;
tyg;eSpq f ,fvnf; yg0ifygw,f?
ppfwrf;t& odwo hJ ul oHCmwpfyg; vlEpS af ,muf pkpak ygi;f rS oH;k OD;yJ &Syd gw,f?
odoloHk;OD;udk aoaocsmcsm ar;=unhfawmh vnf; umvmrokwWefw&m;&J h qdkvdkcsuf
teuft"dyg` ,u f kd vH;k aphywfaph em;rvnfa=umif; awG@ &ygw,f?
Ak'b < mom tvGef xGe;f um;w,fqw kd hJ oD&v d uFmEdik if rH mS onfvkd ur?mausmf
Ak'<w&m;udk od&Sd&aumif;rSef;rod/ vkdufemusifh}uH&aumif;rSef;rodjzpfaewmuawmh
pdwrf aumif;p&myg? oD&v d uFmedik if &H ŒJ vlO;D a& ckepS q f ,f &mcdik f ESKef;avmufu Ak'b < mom0if
awG jzpfygw,f?
Ak'b < mom0if oD&v d uFmedik if o H m;awG[m Ak'w < &m;awmfawGukd av;av;eufeuf
vdu k ef musio hf ;kH jcif; r&S=d uawmh wJt h wGuf oD&v d uFmedik if rH mS vlŒtcGit hf a&; csK;d azmufra_ wG
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
t=urf;zufrKS awG xGe;f um;vmaewmvdŒk ppfwrf; aumuf,w l hJ olu aumufcsucf sygw,f?
jrefrmekid if rH mS vnf; onfw&m;udk od&u dS sio fh ;kH ol trsm;tjym;&Sad =umif; taxmuf
txm; rawG &h ygb;l ? onfw&m;eJ yh wfouf+yD; a[m=um;xm;wmawG a&; om; xm;
wmawGukd tenf;tusO;f yJ awG &h ygw,f? rdom;pk aetdraf wGe@J pmoifcef; awGrmS vnf;
a0zefa&; ,Ofaus;rSK rxGef;um;ovdk Ak'<w&m;awmfrsm;udk oif=um;a[majymaewJh
bk&m;ausmif;uefrsm;rSmvnf; a0zefa&; ,Ofaus;r_ukd us,u f s,jf yef jh yef h rawG@&ygb;l ?
a0zefa&;vdŒk qdv k u kd wf meJŒwDuq kd m;eJŒwdŒk vdu k o f vdrk sK;d wGeŒf oGm; &GŒH oGm; awmh wm
ygy?J wa,mufeJ w h a,muf wzG@J eJ@wzGJ h r[kwrf w&m; pGypf yJG w k cf wf ajymqdw k m rsK;d udk
a0zef a &;vk d Œ owf r S w f a e=uwmyJ r sm;ygw,f ? Ak ' G h b mom a[mn$ e f c J h w J h wu,f h
a0zefa&;,Ofaus;rSKudk rsuu f ,G jf yKcJ=h uwJt h wGuf todynm&S&d dS a0zefwmrsK;d / tusK;d oifh
ta=umif;oifh a0zefwmrsK;d / arwWmjzifh a0zefaxmufjywmrsK;d udk rvkyw f wfawmh oavmuf
jzpfaeygjyD?
Ak'<tvdkus a0zefa&;rsdK;eJŒ todOm%fzGifhay;wJh tvkyfudk vkyfwJholrsm; usjyef
awmhvnf; tm%m&Sifrsm;u rvkdvm;=ujyefbl;? a0zefa&;pmayawG a&;om; xkwfa0
edik jf cif;r&daS tmif pmaypDppfa&;Xmersm; zGiv hf pS +f yD; wm;qD;ovdk pmaypDppfa&;udk ausmf vGe+f yD;
a0zefa&; vkyw f o
hJ al wGuv kd nf; zrf;qD;axmifcs aeygw,f?
tusO;f axmifxrJ mS ESp&f n S af xmif'%f uscaH e=uwJh &[ef;oHCmawmfrsm;/ Edik if aH &;
orm;rsm;/ pma&;q&m owif;pmq&mrsm; tp&do S al wG[m tm%m&Sipf epf&ŒJ qd;k 0g;yHak wGukd
apwemeJŒ&J&&J if&h ifh axmufjy a0zefwm a=umifh onfvt kd jypf'%frsm; uscaH e&wmyg?
'ga=umifh tm%m&Sipf epf[m Ak'b < mom&JŒ wu,fh w&m;aumif; w&m;jrwfawGukd
zsufqD;ypf aew,fvdk@ ajym&wmyg? vuf&dStaetxm;udk jyef=unfhvdkufr,fqdk&if
tm%m&Sipf epf[m Ak'b < mom e,fy,fukd vnf; xifovdk cs,v f ,S af e+yv D @kd yif ajymedik yf gw,f?
&[ef;oHCmrsm;yifvsS if jynfov l x
l ek nf;wl tm%m&Sipf epf&ŒJ atmufrmS vGwv f wG v f yfvyf
vSKyf&mS ;vdŒk r&Edik af tmif tzdEydS cf aH e&+yD jzpfygw,f?
Ak ' < o moemawmf u d k w nf w H h j yef Œ yG m ;atmif vk y f r ,f v d k @ a=uG ; a=umf a ewJ h
omoemh0h efxrf; wcsKd Œ[mvnf; tm%m &Siaf wG eJŒ aygi;f rdomG ;yD; tm%meJ@ omoem
jyKr,fq f wkd hJ txd t,l&ikd ;f awG 0ifaeygw,f? tm%meJ@ omoem jyKr,fqw kd hJ t,l&idk ;f a=umihf
bmoma&;ppfyaJG wG jzpfcw hJ m ordik ;f rSm txift&Sm; &Syd gw,f?
vlah vmu}uD; jidr;f csr;f om,mzdŒk twGuf ud, k u f ,
kd w f ikd v
f nf; ormw&m; awGukd
usi}fh uv H u kd ef m&rSmjzpfovdk vlom;awGuv kd nf; ormw&m; awG usi}hf uH tm; xkwf vmatmif
oGefoifjyoay;zdk@yJ &Sdygw,f? wjcm; enf;vrf;awG[m ppfrSefwJh +idrf;csrf;a&; udk
azmfaqmifEikd jf cif; r&Syd gb;l ?
'gayr,hf jrefrmEdik if u H omoemh0efxrf;wcsKŒd uawmh tm%m&Sit f vdu k s tm%meJ@
+idr0f yfyjd ym;atmif vkyzf @kd tm;ay;tm;ajrSmuf vkyaf e=uygw,f?
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
jrwfA'k v < rf;n$ecf whJ hJ w&m;awmfawGukd wefz;kd xm;&r,ft h pm; tm%m&Siaf wGu
ay;wJh bGŒJ vufrw S af wGukd yd+k yD;wefz;kd xm;olu xm;ae=uyg+yD? vGwv f yfjcif; 0drw
k &dW o xuf
tm%m&S i f u ay;wJ h a usmif ; uef r sm;ud k yd k + yD ; wyf r uf o l u wyf r uf ae=uygjyD ?
vGwv f yfpmG ajymqdck iG hf aqG;aEG;cGihf a0zefciG ahf wGukd t}u;D tus,f ydwyf if aewJh pmay pDppfa&;vdk
todynm zsuq f ;D a&;vkyif ef;rsm;rSmyif tm;wufoa&m yg0ifou l yg0if aeyg+yD?
tm%m&Sifu csD;jrSihfwJh bGJ@xl;*k%fxl; qkwHqdyfawGeJ@ vkyfydkifcGifhtm%mudk
wyfruf,pfrl;+yD; omoma&;tm%m&Sifrsm;b0rSm auseyfaeolawG&Jh ta&twGuf
renf;vSwmudk =unf&h if tm%m&Sipf epfu Ak'b < momudk b,favmuf twdik ;f twmtxd
zsuq f ;D ae+yDvq J w kd m tvG,ef J h wGucf suEf ikd yf gw,f?
tydik ;f f (5)
tm%m&Sifpepfqdkwm vlwa,muf odk@r[kwf vlwpku wdkif;ol jynffom;
vltrsm;udk trde@f tm%mawGe@J tkycf sKyfjyD; *kwaf oG;pkyw f hJ pepf jzpfygw,f? vlvcl si;f
tqif@twef; cGjJ cm;jyD; tm%m&So d u l tm%mrJ@olukd rw&m; toH;k csw@J pepfjzpfygw,f?
onfvdk tjrwfxkwf aoG;pkyfEdkifzdk@twGuf wdkif;oljynfom;awGudk tcdkif;tap b0rsKd;/
aus;uGseb f 0rsK;d a&mufatmif ESrd @f csxm;ygw,f? tm%m&Siu f ocif jzpfjyD; tm%mrJu h
useG jf zpfae&wJh pepfyg? 'ga=umifh tm%m&Sipf epfqw kd m aus;useG pf epf wrsKd ; jzpfygw,f?
vlawGukd tedrq hf ;kH tqifah &mufatmif yd@k aqmifay;wJh pepfv@kd ajym&ygr,f?
ocifu aus;useG u f kd tydik tf Edik x
f ed ;f csKyfxm;ovdrk sKd ; wdik ;f oljynfom; awGukd vH;k 0
xde;f csKyfxm;Edik af tmif tm%m&Siu f pepfwus pDrH xm;ygw,f? vufeufawG trde@f tm%m
awGeJ@ +cdrf;ajcmuf xdef;csKyfxm;ovdk pm;0wfaea&; pD;yGm;a&; tcGihftvrf;awGeJ@
rufv;kH ay;jyD;vnf; xde;f csKyfxm;ygw,f?
aus;useG af wG[m olw@kd ocifaus;G rS pm;&ovdrk sKd ; jynfov l x
l uk kd olw@kd aus;G rS
pm;&r,f@ b0rsKd ; a&mufatmif vkyx f m;ygw,f? xrif;0wJo h l xuf Adu k qf maewJo h u l kd
tkyfcsKyfvdk@ ydkvG,f ulw,fvdk@ tm%m&Sifrsm;u cH,l=uygw,f? 'ga=umifh tm%m&Sif
pepfatmufrmS ae&wJo h l awG[m qif;&Jae=uygw,f? pm;&rJrh hJ aomuf&rJrh hJ jzpfae=u ygw,f?
tvkyfvufrJh trsm;tjym;jzpfatmif vkyfxm;wm[m tm%m&Sif pepf&JŒ
enf;AsL[m wrsKd ;yg? vlawG tiwfiwf tjywfjywf jzpfaeav tm%m&Sif rsm; vkycf si&f m
vkyEf ikd af vygy?J tm%m&Sipf epfukd wif;jynfh usyjf ynfh usio hf ;kH cJw
h hJ oufO;D qHyidk f bk&ifpepf
=uD;pd;k cJ@wJ@ acwfumvudk jyef=unfh &if 'gukd tvG,ef @J jrifEikd f ygw,f?
tm%m&SifawG[m vlawGudk &kyfydkif;qdkif&mtm;jzifhom aus;usGefjzpfatmif
vkyfaewmr[kwfbJ todOm%fykdif; tm;jzifhvnf; aus;usGefjzpfatmif vkyfaeygw,f?
wdik ;f oljynfom;rsm;udk xm;&mae ap&moGm; t=uGi;f rJh emcHoal wGjzpfatmif yHo k iG ;f &mrSm
todynm qif;&JapwJhenf;[m t"duuswJh enf;vrf;jzpfygw,f? todynm &SdwJholudk
jcd r f ; ajcmuf z k d @ cuf o vd k tvG , f w ul v nf ; zsm;a,mif ; vd k @ vnf ; r&Ed k i f b l ; qd k w m
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
tm%m&Sirf sm; odaeygw,f?
tm%m&SifawG udk,fwdkifuvnf; todynmrJ@olrsm; jzpfaejyD; todynm&JŒ
qef@usib f ufjzpfw@J rdu k uf sihf rdu k }f uHrsm;eJ@ tm%m&vmwmjzpfwt hJ wGuf todynmudk
wefzdk;rxm;wwfovdk todynm&Sifudk a=umufvnf; a=umuf/ rkef;vnf; rkef;ygw,f?
tm%m&Sipf epfatmufu wdik ;f jynfreS o f rSsrmS ynm&Si&f mS ;yg;jyD; ynma&;pepf ysupf ;D aewm
rxl;qef;wJh obm0yg?
todynmuif;rJhjyD; trdkufarSmif zHk;v$rf;wJ@ae&m[m aus;usGefpepf 'grSr[kwf
tm%m&Sipf epftwGuf blrd eufoef jzpfygw,f ? 'ga=umifh tm%m&Sirf sm;[m jynfov l x l k
xHrmS pD;yGm;a&;a&m ynma&;yg qif;&J csKŒd wJ@atmif &nf&, G cf su&f &dS dS (wenf;ajym&&if)
pDru
H ed ;f eJ@ aqmif&u G yf gw,f? vlawG nHzh si;f avav aus;useG pf epfukd wnfaqmufz@kd vG,f
avavyg?
tm%m&S i f [ m aus;usG e f p d w f 0 if o G m ;ol a wG x J u vl r d k u f x d y f a cgif a wG u d k
pd w f } ud K uf a &G ; cs,f j yD ; tm%m&S i f p epf & J Œ ,E W & m;xJ r S m acG ; oG m ;pd y f r sm;tjzpf
xnfyh gw,f?tm%mwpdww f ydik ;f ay;jy;D tcsi;f csi;f tEdik u
f siw
hf ehJ nf;awGe@J &yfwnfcifkd ;f ygw,f?
vmbfay;vmbf,lenf;awGeJ@ 0rf;pm &Smapygw,f? rormwJh enf;awGeJ@ 0ifaiG&atmif
zefw;D ygw,f? Edik &f mpm; pdw"f mwf[m tm%m&Sipf epfatmufrmS xGe;f um;aewJh pdw"f mwf
jzpfygw,f?
vmbfay;vmbf,lawG vkyfEdkifatmif rw&m;wJh trdef@awG/ ta,mifaqmif
Oya'awGukd xkwjf yefay;ygw,f? ae&mwum tuef@towfawG tcsKyt f cs,af wGukd csrw S jf y;D
aiG&mS uGuaf wG zefw;D ygw,f? omref jynfol jynfom;awG[m onftuef@towfawG/
tcsKyftcs,af wG/ trde@f awG/ Oya'awG=um;rSm toufarG;Edik zf @kd twGuf tm%mydik rf sm;udk
vmbfay;&ygw,f? vmbfay;vmbf,rl _ tusiyhf suf jcpm;r_awG[m tm%m&Sif pepf&ŒJ "av@
p&duk rf sm; jzpfygw,f?
Ed k i f & mpm; pd w f " mwf e J @ tusif h y suf j cpm;wJ h "avh p &d k u f r sm;[m acwf o pf
aus;useG pf epfwpfrsKd ;jzpfwhJ tm%m&Sif pepf=uD; vnfywfaezd@k twGuf avmifpm qD ozG,f
tm;jznfah y;aeygw,f?
tm%m&Sifpepf&JŒ ,E W&m;xJrSm yg0if&wJholawG[m rormwJh enf;awGeJ@
touf a rG ; ae&wJ h t wG u f ol w d k @ txuf u tm%m&S i f tay: jyef r vS e f E d k i f
awmhygb;l ?tm%m&Sief @J w*d% k ;f wnf;jzpfvmjy;D tm%m&Sif cdik ;f aporSs udk vdu k ef m vkyaf qmif
vm&ygw,f? jynfov l xl tk ay: nSi;f yef;ESyd pf ufw@J vufr&GŒH rsm;tjzpf o&kyaf qmif =u&ygw,f?
onfvekd @J jynfojl ynfom; tcsi;f csi;f =um;rSm ESyd pf ufoel @J ESyd pf ufc&H ol/ vdrv f nfoel @J vdrv f nf
cH&ol/ tEdik u f si@f ole@J tEdik uf si@f cH&ol qdjk yD; pdw0f rf;uGjJ ym;r_awG v$r;f rd;k aeyg awmhw,f?
wa,muf u d k wa,muf ajymif v d r f & wmawG / ajymif v S n f h y wf & wm awG /
ajymiftEdkifusifh&wmawGa=umifh tm%m&Sif pepfatmufrSm wa,muffudk wa,muf
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
&efoal wGvkd jrifae=uygw,f? &efbufawGvkd jyKrq l ufqef aeygw,f? tdr=f uufcsi;f td;k rJow k yf ;D
cGycf ikd ;f wJ@ enf;eJ@ tm%m&Siu f wdifk ;f ol jynfom;awGukd cGjJ cm; tkycf sKyf aewmyg?
tm%m&Sipf epf/ Edik &f mpm;pdw"f mwf/ tusiyhf sujf cpm;"avhp&du k /f pdw0f rf;uGjJ ym;r_/
acwfopfaus;useG b f 0 onfvkd a=umif;usK;d qufpyf aewmjzpfygw,f?
jrefrmEdik if rH mS jzpfaewJ@ onfvkd pdw"f mwfrsK;d awG / onfvkd "av@ p&du k rf sK;d awG[m
Ak'<bmom0ifawGrSm &Sd&r,fh pdwf"mwfawG "avhp&dkufawGeJ@ vHk;0 jcm;em;aeygw,f?
pdw0f rf;uGrJ a_ wG ywdyuQawG[mvnf; Ak'b < mom0if tcsi;f csi;f =um;rSm jzpfymG ;&rJh t&mawG
r[kwyf gb;l ? aus;useG v f kd b0awG [m vnf; Ak'b < mom0ifawGe@J vm;vm;rS rqdik w f hJ b0awGyg?
Ak'j< rwfpmG u ol@&ŒJ w&m;awmfawGukd usio hf ;kH &if OwW&rd Ek\ vd@k ac:wJh tjrifjh rwfq;kH
vl o m;rsm;tjzpf o d k @ {uef a &muf & S d & r,f v d k @ ajymcJ h y gw,f ? jrwf A k ' < a [mn$ e f w J h
ormw&m;awmfawG[m tjrifq h ;kH *k%&f nf awGukd &&m&a=umif; tusiahf wG jzpfv@kd ygy?J
Ak'b < momrSm vlom;rsm; usi}hf uHtm;xkwpf &m tjzpf orRm w&m; (8)yg; udk
a[mn$eyf gw,f? orRmw&m;qdak wmh q&m,k'oef bmomjyefomG ;wJh c&pf,ef orRmusr;f pm
bdik bf ,fvf (Bible) eJ@ a&maxG; p&mvdv k kd jzpfomG ; w,f? wu,fawmh q&m,k'oef[m
Ak'b< mom xJu tESpo f m&t&Sq d ;kH ta&;ygq;kH pum;vH;k udk t&,lomG ;Edik w f hJ olygy?J 'ga=umifh
'Dae@ Ak'< bmom 0if rsm;[m orRmw&m;qd&k if c&pf,ef bdik b f ,fvu f sr;f xJu w&m; awGukd
ajym wmvm;vd@k Za0Z0gyif jzpfwwf=uygw,f? wu,f awmh Ak'< bmom w&m; awGuo kd m
orRm w&m;awGv@kd ac:oifyh gw,f?
vGwaf jrmufvw kd hJ vlom;rsm;taeeJ@ usio fh ;kH &r,hf w&m;awG[m orRmw&m; rSwyg;
tjcm;r&Sb d ;l vd@k Ak'u < ,fkd wf ikd uf twdtvif; ajyma[m oGm;wma=umihyf g? olu, kd wf ikd f vnf;
orRmw&m;udk od&SdusihfoHk;jyD;rS vGwfajrmuf jyD vdk h a=uG;a=umfoGm;cJhwm jzpfygw,f?
orRmw&m;awGudk udk,fwdkif od&SdusifhoHk;jyD; wJhaemufrSmrS orRmorŠK'< qdkwJh bJGŒxl;udk
cH,v l u kd w f myg? onfb@JG x;l u orRmw&m;udk ud, k w f ikd f od&o dS vl kd h teufxu G yf gw,f?
orRmw&m;qdkwm pif=u,fjrifhjrwfwJh tqifhudk a&mufzdk@twGuf vlom; rsm;
usi&hf r,f@ t&mawG jzpfygw,f? tawmftwef A[kow k &Sw d hJ Ak'< bmom0ifawGu r*~i&f pS yf g;vd@k
odxm;wJh t&mawG[m orRmw&m; awG ygy?J
a&S;u Ak'<bmom0ifjrefrmvlrsdK;awG[m 'Dpum;vHk;udk jrefrmr_jyKcJh =uygw,f?
ormw,f rormbl;qdw k hJ jrefrm@ toH;k tESe_ ;f [m Ak'b < momvm orRm qdw k @J ygVpd um;vH;k udk
jrefrmrSj_ yKjyD; oH;k pGcJ @J wJ@ toH;k tESe_ ;f jzpfygw,f?
ormwJh tjrif/ ormwJh tawG;/ ormwJh tajym/ ormwJh tvkyf/ ormwJh
toufarG;r_/ ormwJh tm;xkwrf /_ ormwJh owd/ ormwJh wnf=unfr_ qdw k hJ ormw&m;
&Spyf g;[m Ak'b < mom0ifv@kd ud, fk ufh , kd uf kd owfrw S xf m; olwikd ;f usi&hf r,f@ t&mawG jzpfygw,f?
ud,k u fh , kd u f , kd f Ak'b
< mom0if wa,mufvkd o h wfrw S cf , H x l m;yg vsuf onform w&m;awGukd
rod&dS rusio hf ;kH bJ tjcm;wyg; tusi@f t=uHawGukd pGjJ rJusi@f oH;k ae&if [efaqmif yefaqmif
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
trnfcAH 'k b < mom0ifwa,mufom jzpfygvrd rhf ,f?
vlwa,muf[m rormrSa_ wGukd a&Smif&mS ;yD; orm w&m; awGuykd J usio hf ;kH r,fq&kd if
ormorwfuswhJ tjrifq h ;kH vlom;( OwW&rd Ek\) jzpfvmr,fv@kd Ak'a< [mn$ecf w hJ thJ wdik ;f
Ak'b < mom0ifawGu tav;teuf cH,cl =hJ uygw,f?
wrsdK;ajym&r,fqdk&if vlwa,muf[m rormr_awGudk a&Smif&r,fh tpm;
usifhoHk;r,fqdk&if rormolawG jzpfvmjyD; vl@avmurSm atmufydwf qHk; t,kwf
edrq hf ;kH tqihu f kd usa&mufomG ;r,fvkd ch , H x l m; cJ=h uwmyg?
Ak'b < mom&JŒ aywHe@J =unfv h u kd rf ,fq&kd if tm%m&Sipf epfukd usio hf ;kH aeolrsm;[m
ted r f h q H k ; vl o m;awG x J r S m yif atmuf q H k ; tqif h r S m &S d a eol awG v d k @ jrif & ygr,f ?
ud, k u f , kd w f ikd v f nf; rormr_awGukd tcsed &f o dS a&GŒ usio hf ;kH ae=uovdk wdik ;f oljynfom;awGuv kd J
rormr_awG usio hf ;kH vmatmif wGe;f xd;k tm;ay;aevd@k ygy?J
Ak'b < mom0if ud;k q,f &mESe_ ;f avmuf&w dS hJ jrefrmEdik if rH mS wu,f xGe;f um; ae&rSmu
ormw&m;awGyg? 'gayrJ@tcktcsed rf mS awmh tm%m&Sif pepfu zefw;D wJ@ romrSa_ wGuykd J
vdu k v f u kd af vsmavsm usio hf ;kH ae=uygw,f? ol@tvSnrhf mS olpm; / ig@tvSnrhf mS igpm;r,fqw kd hJ
Edik &f mpm;pdw"f mwfawGyJ v$r;f rd;k aeygw,f?
Ak'b < mom0ifawG[m tm%m&Siaf wG zefw;D xm;wJh Edik &f mpm; avmu=uD; xJrmS
epfreG ;f ae&rSm r[kwyf gb;l ? tusi@f ysujf cpm; avmu=uD;xJrmS usiv f nfae&rSm r[kwyf gb;l ?
todynmrJ@wJ@ aus;uGsefb0rsKd; ta&mufcH&rSm r[kwfygbl;? 'Dvdk tusif@p&dkufqdk;awG
b0qd;k awGukd wGe;f vSejf yD; tjrif@jrwfq;kH vlom;rsm; tjzpf a&mufatmif Ak'b < momu
vrf;n$ef xm;wJh ormw&m;awGukd usi@f =uH tm;xkw&f rSmom jzpfygw,f?
Ak'b < mom0if jrefrmEdik if o H m;awG taeeJ@ tm%m&Siaf wG&ŒJ rormr_ ausmu h iG ;f
axmif a csmuf a wG x J u d k r0if b J jrwf A k ' < a [m=um;cJ h w J h orm w&m;awmf a wG u d k
av;av;eufeuf vdkufemusifhoHk;zdk@ vdktyfygw,f? onfvdk ormwJh w&m;awGudk
usio hf ;kH jcif;onfyif tm%m&Sirf sm;eJ@ vrf;cGJ jcif; jzpfygw,f?
tm%m&S i f a wG & J Œ rormwJ h ,E W & m;twG i f ; rS m 0if a &muf trS K rxrf ; bJ
aejcif;onfyif ormtmZD0w&m;udk usi@f o;kH jcif; jzpfjyD; tm%m&Sif pepf &JŒ atmufu
vGwaf jrmufz@kd yxrqH;k ajcvSr;f jzpfw,fqw kd m owd pGjJ rJz@kd vdyk gw,f?
ormwJ h t jrif / ormwJ h t }uH / ormwJ h t vk y f pwJ h ormw&m;awG u d k
tyDtjyifusio hf ;kH &if acwfopfaus;uGsef pepfukd azmfaqmifaewJh tm%m&Si, f E &W m;xJu
vG w f a jrmuf E d k i f r S m jzpf o vd k jrif h j rwf p if = u,f w J h vl o m;rsm; tjzpf e J @ avmu&J Œ
xdyw f ef;tqifu h v kd nf; wufvrS ;f Edik rf mS jzpfygw,f?
tydik ;f (6)
Ak'b < mom0if jrefrmvlrsK;d rsm;[m cGiv hf w $ f onf;cHjcif;w&m;udk tvGew f efz;kd xm;=u
ygw,f// cGiv hf w $ jf cif;qdw k hJ OayuQmw&m;eJ@ onf;cHjcif;qdw k hJ cE w DW &m;rsm;[m jrwfpmG bk&m;
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
a[mn$ew f hJ w&m;awG jzpfovdk bk&m;avmif;rsm; usi@f wJ@
yg&rD q,fyg;xJu ta&;ygwJh yg&rDusifhpOfrsm; jzpfw,f qdk+yD; txGwftjrwf
xm;=uygw,f / / 'ga=umif h ud k , f u d k , f w d k i f v nf ; onf ; cH c G i f h v $ w f E d k i f a tmif }ud K ;pm;
tm;xkw=f uygw,f? onf;cHciG v hf w
$ Ef ikd o f al wGuv kd nf; tm;ay; cDs;rGr;f =uygw,f//
'gayr,f@ cGiv hf w$ of nf;cHjcif;qdw k m b,fvt kd &mvJ? jrwfA'k < a[m=um;wJh OayuQm
w&m; qdkwm bmvJ// 'gawGudk todynmeJ@ aoaocsmcsm a0zefoHk;oyf wmrsKd;awmh
awmfawmf&mS ; ygw,f//
olwyg;u rw&m;vky&f if bmrS rwH@k jyefbJ }udwrf w Sd cf w H mrsK;d / trSm;usL;;vGeo f u l kd
bmrS tjypf jyefray;bJ vGwf+idrf;cGifhay;vdkuf wmrsKd;/ aumif;aumif;qdk;qdk; b,fvdk
tr_rsK;d udrk qdk vspv f sK&_eikd f wmrsK;d / ud, k u hf kd owfjzwfr,fq&kd ifaomfrS rwH@k jyefbJ iH@k cw H mrsK;d /
onfvt kd usirhf sK;d awGukd cGiv hf w$ f onf;cHjcif;w&m; jzpfw,fv@kd cH,u l sio hf ;kH aewwfygw,f/
/ }udwrf w Sd o f nf;cHwwfwt hJ usiehf @J bmudrk qdk vspv f sL&_wwfwhJ tusiahf wGa=umifyh J
tqdk;qHk; tnpfqHk; tvdrfqHk; taumufqHk; *k%foduQmtrJhqHk;vdk@ qdkEdkifavmufwJh
ppftm%m&Sipf epf[m jrefrmedik if rH mS tjrpf pJaG ewmyg// olrsm;vkyo f rSs iH@k cw H wfwhJ tusiu hf kd
aumif;wJhtusifh jrwfwJhtusifhvdk@ vJGvGJrSm; rSm; cH,laeavawmh 'Dvdk iHk@cHwwfr_udk
tcGifhaumif;,ljyD; tjrwfxkwf wwfwJh ppftm%m&Sifrsm; twGuf rsufjzLqdkufav
q&m}udKufav jzpfaeygawmhw,f//
wu,fawmh jrwfA'k a< [m=um;wJh OayuQmw&m;eJ@ t&mcyford ;f cGiv hf w $ o f nf;cHjcif;
eJ@ wjcm;pDyg// olrsm;vkyforSs iHk@cHwmrsKd;/ tjypfusL;vGefwmawGudk bmrS ta&;r,l
vspv f sL&_wmrsK;d [m Ak'j< rwfpmG a[mn$ew f hJ OayuQmw&m; eJ@ bmrS rqdik yf gb;l // jrwfA'k <
ud,k w f ikd uf ol &h w hJ ynfo h m;ajr;awGukd bmvkyv f yk f onf;cHciG v hf w $ cf ahJ vovm;// 'grrS [kwf
ynmygyge@J rSerf eS u f efuef ta&;,l wH@k jyefcahJ v ovm;// 'gukd jyefqef;ppfzkd v h ykd gw,f//
Oyrm jy&&if oHCmudk oif;cJcG w hJ hJ a'0'wfukd jrwfA'k [ < m cGiv hf w $ o f nf;cHcjhJ cif;
r&dyS gb;l // vspv f sL r&Sc_ yhJ gb;l // bmrS ta&;r,lbJ ay,smvuH rxm;cJyh gb;l // Ak'b < mom
oHCmtzGJ &h hJ t}uD;qH;k jypf'%f jzpfwhJ yumoed,uH eJ h ta&;,lcyhJ gw,f// oHCmhtzJG eh @J
vHk;0 rouf qdkifwJh olwOD;jzpf a=umif; vlod&Sif=um;a=unm+yD; oHCmhtzJG hxJu
xkwyf ,fypfvu kd w f myg// Ak'j< rwfpmG [m r[kww f m vkyo f u
l kd vkyw f t hJ jypfe@J tnD ta&;,lw@kH
jyefco hJ jl zpfygw,f//
'gukd axmufq&if Ak'< a[m=um; wJh OayuQmw&m;qdw k m bmrqdck iG v hf w $ o f nf;cHjy;D
vspf v sL&S _ w J h tusif h r sKd ; r[k w f a=umif ; xif & S m ;ygw,f / /OayuQ m w&m;qd k w mu
r[kww f mvkyw f o hJ u l kd r[kww f mvkyw f t hJ wdik ;f / [kww f m vkyw f hJ olukd [kww f mvkyw f t hJ wdik ;f
bufvdkufjcif;r&dSbJ ta&;,lwHk hjyefjcif;om jzpfygw,f// b,fbufudkrS rvdkufbJ
w&m;Oya'twdik ;f qH;k jzwfp&D ifwwfwhJ w&m;ol}u;D aumif;rsm;&JŒ pdwaf epdwx f m;eJ@ wlw,fv@kd
ajym&ygvrd rhf ,f//
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
w&m;ol } uD ; aumif ; qd k w m Oya'twd k i f ; jypf r _ e J @ jypf ' %f u d k rS s watmif
ajzmifhajzmifhrwfrwf qHk;jzwf ay;& ygw,f// cdk;r_twGuf jypf'%fu axmifwvqdk&if
cd;k r_usL;vGeo f l rnfou hl rkd qdk axmifwv cs& ygr,f// cspo f jl zpfv@kd w&ufyJ uscaH p/ rke;f oljzpfv@kd
weSpu f scaH p pojzihf qH;k jzwfwwfwhJ ol[m t*wdvu dk pf m;olom jzpfvkd h w&m;ol}uD;ppfppf
r[kwyf gb;l ?
cGifhv$wfjcif;qdkwm[m jrwfAk'< a[m=um;wJh OayuQmw&m; jzpfwma=umifh
cd;k wJoh u l kd cGiv hf w
$ v f ukd w f mtaumif;qH;k yJv@kd w&m;ol=uD;u qH;k jzwf&if b,forl S vufcrH mS
r[kwyf gb;l // cGiv hf w $ w f m aumif;w,fqjkd yD;awmh olc;kd "m;jyawGukd bmtjypf'%frS ray;wJh
w&m;ol=uD;udk b,fou l rS axmufcrH mS r[kwyf gb;l //
w&m;ol=uD;rsm;tygt0if wdik ;f oljynfom;awGtm;vH;k cd;k r_ owfr_ pwJh &mZ0wf
jypf r _ a wG u d k cG i f h v $ w f o nf ; cH & if aocsmwm uawmh wd k i f ; jynf r S m cd k ; r_ o wf r _ a wG
wd;k yGm;rsm;jym;vmygvrd rhf ,f// pnf;rJu h rf;rJh vkycf si&f m vkyw f hJ uaomif;ueif; avmu}uD;
jzpfvmygvrd rhf ,f//
Ak'b < momu a[mn$ew f hJ onf;cHciG v hf w$ jf cif;w&m; OayuQm w&m;[m onfvkd
avmuqd;k =uD;udk jzpfay:apr,fh w&m;rsK;d r[kwyf gb;l //
cGifhv$wfonf;cH vspfvsL&S_wJh "avhp&dkufeJ@ ywfouf+yD; &k&S uAsmq&m}uD;
,ufAw f &l iS uf kd u tufaq;wyk'f a&;cJzh ;l ygw,f//
wae@awmh uAsmq&m}uD;[m ol@rdwfaqGwa,muftdrfudk oGm;yg w,f//
rdwaf qGtrd f rSm taygi;f toif;awGp+k yD; tvkyo f rm;ae@ txde;f trSwef @J pm;aomufyaGJ v;
wck vky=f urvd@k yg// pm;aomuf yJt G wGuf wa,mufu *sK, H v l mw,f// aemufwa,mufu
aAmh'*gt&uf,lvmw,f// wjcm;wa,mufu tmvl;,lvm ygw,f/// udk,fhrSm &dSwJh
pm;p&maomufp&mav;awG ,lvm+yD; tvkyo f rm;ae@ atmifyu GJ kd usi;f y=uzd@k yg//
'gayr,fh tJonfae@u wa,mufrS ,lrvmedik w f hJ ypPn;f wck &daS eygw,f// tJ'gu
o=um;yg// &k&jS ynf=uD;wckv;kH o=um;jywfaewJt h wGuf b,forl S ,lrvmedik cf w hJ myg//'DtcgrmS
td r f & S i f t rsKd ; orD ; u ayguf u J G j yD ; ol h & J Œ tjrif u d k xk w f a jymygw,f / / &k & S v l r sKd ; awG
cGiv hf w$ o f nf;cHpw d f arG;aewJt h wGuf aemufq;kH 'Dvkd iwfjywf&wJh taetxm;udk a&muf&wm
vd@k emem=unf;=unf;ajymwmyg//
'gukd uAsmq&m ,ufzw f &l iS uf kd u tvGerf eS u f efw,fv@kd axmufcH &Si;f jyygw,f//
&k&SvlrsKd;awG[m tvGefcGifhv$wfonf;cHwwfw,fwJh// tkyfcsKyfwJh tpdk;&a=umifh
bmyJjzpfaeae a&iHke_wfydwfjyD; cGifhv$wfonf;cHaewmyJwJh// yxrawmh tmvl;awG
aysmufoGm;w,fwJh// tmvl;awG aysmufoGm;ayr,fh tmvl;r&dSvnf; jzpfw,f/ 'gudk
onf;cHeikd w f ,fqjkd yD; vspv f sL&_aecJwh ,fw/hJ / aemufawmh o=um;awG aysmufomG ; jyefw,fw/hJ
/onftcgrSmvnf; o=um;aysmufwm bmr_p&m &dSovJ qdk+yD; tom vspfvsL&_
aevdu k w f myJw/hJ / bmypPn;f awG aysmufaysmuf &k&v S rl sK;d rsm;uawmh cGiv hf w
$ of nf;cHrKS tjynfeh @J
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
vspv f sL&Sa_ ecJw h ,fw/hJ /
vloHk;ypPnf;awG aysmufoGm;wJh aemufrSm vlawG aysmufukefawmhwmyJwJh//
tm%m&Sif tpd;k &u ESyd pf uf zrf;qD;rSKawGa=umifh &k&v S rl sK;d awG oef;eJ@csD +y;D aysmufu, G cf whJ myg/
/ tmvl;awG o=um;awG &Sm;yg;aysmufu, G cf w
hJ ek ;f u cGiv hf w$ o f nf;cHcw hJ hJ &k&S vlrsK;d rsm;[m
vlawG aysmufu, G u
f ek af wmhvnf; bmrS xl;jyD; rcHpm;&awmhygb;l wJ/h /
onfvdkeJ@ &k&SvlrsKd;rsm; cGifhv$wfonf;cH vspfvsL&S_vmvdkufwm aemufqHk;awmh
&k&jS ynf=uD; pkwjf yw ef ckH smwJt h qift h xd a&mufvmawmhwmyJ vd@k uAsmq&m ,ufAw f &l iS u f kd
u ajymygw,f// 'g[m bmudrk qdk cGiv hf w $ of nf;cHzkd h tqifoifjh zpfae wwfwhJ "avhp&du k &f hJ
tusK;d &v'fjzpfw,fv@kd olu aumufcsucf sygw,f//
onftufaq;udk &k&u S Asmq&m ,ufzw f &l iS u
f kd a&;cJw h m 1988 ckepS f 0ef;usiu f yg/
/ ,ckawmh &S&jS ynf}uD;[m tajymif;vJ=uD; ajymif;vJ oGm;yg+yD// 1990 ckepS rf sm; tpydik ;f rSmyJ
&k&v S rl sK;d rsm;[m r[kwrf w&m;jzpfymG ;r_awGukd qufvufciG v hf w $ f onf;cHjcif; r&daS wmhwhJ
aemufrmS wygwD tm%m&Sif pepf[m usq;kH oGm;cJyh g+yD// tm%m&Sipf epfeJ zh JG pnf;wnfaxmif
xm;cJw h hJ qdAk ,D uftifyg,m}uD;vnf; urBm@ajryHak y:u aysmufu, G o
f mG ;cJyh g+yD//
Ak'<bmom0ifjrefrmedkifiHoledkifiHom;trsm;pk&JŒ cGifhv$wfonf;cHwJhpdwf"mwfeJ@
vspv f sL&SKwwfwhJ p&du k [f m tm%m&Sipf epfatmufu &k&S Edik if o H m;awG&hJ pdw"f mwfp&du k ef @J
wlae+yD vm;qdw k m pOf;pm;p&myg//
qefawG aysmufomG ;vnf; cGiv hf w$ o f nf;cHcyhJ gw,f// qDawG aysmufomG ;vnf; cGiv hf w $ f
onf;cHcJh ygw,f// tckawmh vlawG aysmufuG,fukefyg+yD// ppfa=uma&; pcef;awGeJ h
tusO;f axmifawG xJrmS aysmufu, G o f mG ;wJh olawG axmifaomif;cDsaeyg+yD? jynfwiG ;f ppf&ŒJ
rD;vHsS xrJ mS aysmufu, G f oGm;wJh olawG ode;f oef;csaD eyg+yD// tm%m&Sipf epfuyfq;kd }uD;atmuf
rSm ae@jrifnaysmuf jzpfomG ;cJ&h wJh b0wlvo l m;awG tajrmuftrsm; &daS ecJh &daS eqJyg//onfvkd
jzpf&yfq;kd awGukd vspv f sL&Sw_ m cGivhf w $ f onf;cHwm[m Ak'b < momeJ h nDnw G yf g&ŒJ vm;//
Ak'e< nf;us OayuQmw&m;qdw k mu tcspaf wG trke;f awG ta=umufawG trufawG
rygbJ rSef&ifrSefwJhtwdkif; vufcHjyD; rSm;&ifrSm;wJhtwdkif; qef@usifjcif;om jzpfygw,f//
rxHw k ufao; eHt k t pdw"f mwfrsK;d eJ h b,fvkd rw&m;rSKrsK;d udk rqdk ta&;r,l vspv f sL&_jyD;
cGiv
hf w $ w f m[m Ak't < vdu k s OayuQmw&m; r[kwyf gb;l //
rw&m;rS _ a wG u d k cG i f h v $ w f o nf ; cH a eao;oa&G Œ jref r med k i f i H o m;rsm;[m
ppf t m%m&S i f a wG & J h atmuf r S m jym;jym;arS m uf a e&ygvd r f h r ,f / / tm%m&S i f a wG u d k
cGiv hf w $ o f nf;cH aeao;oa&G h Ak'b < mom&JŒ yef;wdik jf zpfwhJ vGwv f yfjcif; +idr;f csr;f jcif;rsm;eJ@
a0;ae&ygvrd rhf ,f//
('Dru
kd &ufwpfjrefrmhtoH a&'D,w
kd iG f xkwv
f i$ chf ahJ om aqmif;yg; jzpfygonf)
xavmhjrefrm/ jrefrmxavmh/
tm;raysmhESifh ravsmhvHk hv
olupI/ igutm;vHk;
vuf&Hk;rsm;ajrmif/ Om%frsm;ajrmifESifh
pGrf;aqmif=uav h h h h h h
Tajr T&Gm b,fol &h mG vJ
T,mpyg;/ b,fol ph yg;vJ
xm;avmh wm0ef/ Om%fa&S yh ef;I
w0rf;wpdwf/ nDapownf;? *%ef;
(aZmf*sD ? wdk w
h ikd ;f jynfr)S ESpo
f pfrmS aysm&f iG cf sr;f ajr yh gap?
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
q&m}uD; ocifu, kd af wmfri_d ;f [m usaemfw@kd ArmEdik if rH mS wacwfxeG ;f wa,mufay:
yk*K~d vrf sK;d jzpfygw,f? ol@ukd ArmjynfEikd if aH &; vkt
d yfcsuu f jyÏmef;azmfxw k v
f ukd w f m jzpfygw,f?
olvdk@vl aemufxyf ray:Ekdifawmhygbl;? q&m}uD;&JŒ *k%fyk'fawGudk ajymr,fqdkvdk@&Sd&if
trsm;}uD;yg?
pmayynm&Si}f uD;taeeJ@ ajymrvm;/ vGwv f yfa&;wdu k yf 0JG if yk*Kd~ vf}uD;wa,muf
taeeJ@ ajymrvm;/ +idr;f csr;f a&; Adou k m}uD;taeeJ@ ajymrvm; ajymp&mawG trsm;}uD;yg?
ol[m pmayavmurSm/ owif;pmavmurSm rD;¶ª;waqmifow l OD; jzpfcwhJ mvnf;
trSeyf gy?J 'gayr,fh usaemf¶a_ xmifu h ajym&&ifawmh q&m}uD;&JŒ*k%o f a&[m ol&ŒJ Edik if aH &;
vky&f yfawGa=umifh ydrk }kd uD;vm&w,fv@kd ajymcsiyf gw,f?
t*Fvdyftpdk;&&JŒ &efolawmf eHygwf 1 }uD;[m *syefacwfa&mufawmhvnf;
awmajy;&if ; yk e f ; &w,f ? zqyv vuf x uf = uawmh v nf ; qd k & S , f v pf a wG e J @
olw@kd &ŒJ ppfAv kd af wGu awmxJuvlawG&ŒJ ud, k pf m;vS,v f @kd tremyajym+yD; ol@w&m;yGaJ wGukd
jyLapmxD;awG v$w+f yD; +cdr;f ajcmufwmcH&w,f?
q&mMuD;
ocifu,
kd af wmfrKS id ;f
&Jabmf zd;k oHacsmif;
('DZdkif; udkrsdK; a&;qGJ *k%fjyKygonf?)
tJ ' D v d k acwf t quf q uf r S m
tm%m& todik ;f t0dik ;f / tm%m& vlwef;
“wdk hA rmjynf[m trSeftm;jzifh pm; eJ@ xdyw f u kd af wG@ t+idKtjiifc+H yD;awmh
acgif;rmrm wdkufyGJ0ifcJhvdk@ q&m}uD;&JŒ
raumif;wJhacwfyJ h h h *k%o f u
d mQ [m xGe;f ajymifwm/ wjynfv;kH
u av;pm;&wm jzpfygw,f? q&m}uD;&JŒ
wdk hwawG urBmysufcgeD;rSm xl;jcm;csufwcku ol[m jynfolvlxkeJ@
tjrJwom;wnf;&Sw d myg? ol[m jynfol
vl x k wd k u f y G J e J @ tjrJ q uf a eygw,f ?
vlvmjzpf&ovdkyJ” t+rJwrf; olyg˜ygw,f? ol@acwfrSm ol
rygvdkufwJh jynfolvlxk&JŒwdkufyGJ&,fvdk@
r&Syd gb;l ?
‘igb
h 0rSmwdu k yf aJG wGe@J jynfv
h sS r;f
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
aeygap’ qdw k hJ rmufp&f ŒJ a=uG;a=umfov H ykd J q&m}uD;&JŒ b0wckv;kH [m wdu k yf aJG wGcsn;f ygy?J
ol[m jynfolvlxk qdkwJhtxJrSm txl;ojzifh tzdESdyfcH qif;&Jol qif;&Jom;awGeJ@
wom;wnf;uswm[m tifrwef xl;jcm;ygw,f?
ol[m Armjynf&ŒJ qif;&Jol qif;&Jom;awGuv kd nf; em;vnfw,f/ pmemw,f/
tJ'v D al wGtwGuf wdu k yf 0JG ifw,f? ola&;wJph mawGxrJ mS tnmr*Fvmaqmifvkd [mrsK;d utp
vufzufudpPtqHk; aocsm=unfhvdkufvdk@&Sd&if q&m}uD;&JŒ&yfwnfcsuf[m b,fawmhrS
jynfov l x l u k kd opPmrazmufcb hJ ;l ? qif;&Jwo hJ al wGe@J atmufwef;tusq;kH vlawGe@J ol[m
tjrw J rf; wom;wnf;&Scd w hJ ,f? olukd aiGa=u;awG/ &mxl;awGe@J q, G w f mawG ol@b0rSm c%c%
=uKH c&hJ w,f?
tJ'gawG tm;vH;k udk olu jywfjywf jiif;y,fEikd cf w hJ ,f? ol[m e,fcsŒJ qef@usiaf &;/
zufqpfawmfveS af &;/ jynfwiG ;f +idr;f csr;f a&;/ ur?mh +idr;f csr;f a&;vdk ta&;awmfyakH wGtm;vH;k rSm
ta&SŒqH;k uygcw hJ m trSeyf gy?J
'ga=umifrh @kd vnf; 48 ckEpS f 'Dbufyikd ;f rSm vli,fawG[m zqyv tpd;k &eJ@ =um;jzwf
ppftpdk;&wdk@&JŒ +cdrf;ajcmufr_wdk@udk q&m}uD;t&Sdeft0geJ@ &ifqdkifausmfv$m;cJh&wmawGudk
trsm;}uD;&Scd yhJ gw,f? ol@udk a&SŒqH;k u wifu h m;}uD;ay:xm;+yD; aemufu csw D ufc&hJ wmyg?
ur?m+ird ;f csr;f a&;v_y&f mS ;r_}u;D rSm/ jynfwiG ;f +ird ;f csr;f a&; v_y&f mS ;r_}u;D rSm q&m}u;D &JŒt&Sed t f 0g
r&S&d if b,fvjkd zpfrvJqw kd m tawmfpOf;pm;&ygvrd rhf ,f?
q&m}uD;[m t*Fvyd pf m rwwfygb;l ? 'gayr,fh ol[m topfu/kd wd;k wufwmudk
vufcHEdkifpGrf;&SdwmrSm tHh=op&m tvGefaumif;ygw,f/ ol@tawG;tac:u omref
ya'o&mZfqefqef e,fcsŒJ rke;f wD;r_uae+yD;awmh 0HomEkpw d /f wd@k Armtpnf;t¶H;k pdw"f mwf/
aemufq;kH qd&k , S v f pf0g'txd ajymif;vJvmygw,f?
'gudk ordkif;ygarmuQ q&m}uD; OD;oef;xGef;u ‘wdkwdkajym&&if yxr t*Fvdyf
tifyg&mxJrmS yJ 'drk eD , D H &&ifawmf+yDv@kd rSe;f w,f/ aemufawmh vH;k 0 vGwv f yfa&;u wjym;rSs
ravsmb h ;l jzpfvmw,f? vGwv f yfa&;&+yD;&if b,fvEkd ikd if w H nfaqmufrvJqw kd m csucf si;f
rpOf;pm;Edkifao;bl;aygh/ya'o&mZfEdkifiHjyefjzpf&ifvnf; jzpfEdkifw,fqdkwJhoabmu
&Sdaeao;w,f? aemufawmh qddk&S,fvpfEdkifiHydkif pepf&,fvdk@ yDyDoojzpfvmygw,f’ vdk@
ol@pmwrf;wapmifrmS a&;xm;ygw,f?
tJ'D pmwrf;&JŒ aemufwae&mrSmawmh q&moef;xGe;f u ‘'gayr,fh 'kw, d urBmppf
twGi;f rSm aemufq;kH umv 1944 ckEpS u f q&m}uD;uG,v f eG wf hJ 1964 ckEpS tf xd tESp2f 0
twG i f ; rS m q&m}uD ; &J Œ b0u qd k & S , f v pf E d k i f i H x l a xmif a &;eJ @ +id r f ; csrf ; a&;u
yef;wdik v f @kd jyoGm;ygw,f’ tJvakd &;xm;ygw,f?
q&m}uD;&JŒ psmyeumvrSm q&m}uD;&JŒta=umif; pmwrf;awG zwf=uawmh
usaemft h aza&;wJh pmwrf;xJrmS q&m}u;D ocifu, kd af wmfrid_ ;f (od@k r[kw)f jrefrmEdik if o
H rdik ;f vd@k
!Gef;oGm;ygw,f? 'g [m odyfudk rSefygw,f/ Armjynf&JŒordkif;/ qdkvdkwm 'Dbufacwf
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
ordik ;f tauG@xJrmS q&m}uD;u a&SŒqH;k u ygoyl g? q&m Aef;armfwifatmif ajymwJph meJ@
ajym&vd@k &S&d if ol[m ol@acwfu ay;wJw h m0efukd tausjyGeq f ;kH xrf;aqmifjyoGm;wJh vlxk
ol&aJ umif;}uD;wa,muf jzpfygw,f?
q&m}uD;&JŒ xl;xl;jcm;jcm; rSwo f m;avmufwhJ t&nftcsi;f wckuawmh ordik ;f
tauG@tajymif;awGrmS Edik if aH &;t¶_yt f axG;awG b,fvykd &J &dS dS rsuaf phrvnfwmygy?J ol 'Dvkd
rsuaf phrvnfwhJ t"du ta=umif;t&if;uawmh ol[m jynfov l x l t k ay:rSm opPm&Sv d @kd
jzpfygw,f? jynfov l xl ek @J yJ wom;wnf;&yfv@kd jzpfygw,f?
ol&ŒJ oufwrf;eJ@trSs usiv f nf&wJh c&D;=urf;}u;D wavsmufrmS ole@J vkyaf zmfuikd zf uf
tajrmuftrsm;rSm olvdk@ tawG;tac: rajymif;vJEdkifwJhtwGuf jywfusefcJhwmawG/
cGJxGufoGm;wmawG/ trsm;}uD; =uHKcJh&ygw,f? 'gayr,fh q&m}uD;uawmh ordkif;u
jyÏmef;vmwJh ta&;awmfyo kH pfawG/ wdu k yf o JG pfawGtwGuf t,ltqopfawG udk vufc+H yD;
vli,fawG/ tiftm;topfawGe@J vufwyJG gw,f?
q&m}uD ; u topf u d k b,f a vmuf t xd vuf c H E d k i f p G r f ; &S d o vJ q d k v d k & S d & if
e,fcsŒJ qef@usiaf &;wdu k yf rJG mS olt&if wke;f uwGcJ w hJ hJ 'dik t
f mcD aphpyfwcJG whJ hJ vl}u;D awGe@J c+JG y;D awmh
trsKd;om;ausmif; axmifcJhwm&,f/ trsKd;om; ausmif;rSm 0if+yD;vkyfcJhwm/ vli,fawGeJ@
wGcJ w hJ m/ wd@k Armtpnf;t¶H;k rSmvnf; Adv k cf sKyaf tmifqef;wd@k vkd yk*Kd~ vf awGe@J wcJG w hJ m/ aemufq;kH
vGwv f yfa&; 'DbufacwfrmS udyk J tJ'aD cwfu wd;k wufwv hJ il ,fawGjzpfwhJ Aef;armf wifatmif
wd k @ / '*k e f w m&mwd k @ vd k vl i ,f a wG e J @ wG J w m/ aemuf + yD ; Ad k v f r ª ; csKyf a usmf a Zmwd k @ /
0wfvx kH eG ;f wifw@kd vkd yk*Kd~ vfawGe@J ww JG m 'g q&m}uD;&JŒ topftiftm;pkukd vufcEH ikd pf rG ;f &SrdS /_
trSm;trSef cGEJ ikd pf rG ;f &Srd u _ jkd yowJh om" u awG jzpfygw,f?
q&m}uD ; wouf v H k ; vuf w G J o G m ;wJ h tif t m;pk a wG t a=umif ; ajym&if
csex f m;vd@k rjzpfwhJ tiftm;pkwck &Syd g w,f? tJ'h guawmh ausmif;om;awGyg? ArmjynfrmS
ausmif;om;awG&JŒ yxrqHk; EdkifiHa&;v_yf&Sm;r_vdk@ qdk&r,fh 1920 ckESpf u ,leDAmpDwD
oydwf}uD;upvdk@ aemufqHk;tcsdeftxd zqyv tpdk;&vufxuf/ =um;jzwf ppftpdk;
&vufxuftxd ol[m ausmif;om;awGe@J vufjrJjJ rJwcJG yhJ gw,f?
ol[m OD;bazwd@k vkd 'dik , f mcDorm;awGe@J vufwjJG zKwf+yD; ausmif;om;awGbufu
jywfjywf&yf/ uavmifxrf; +yD; wdu k yf 0JG ifcw hJ ,f? arsmufÉu d m/ bdKG if;aumufÉu d mwd@k [m
tJ'w D ek ;f u q&m}uD;&JŒ&yfwnfcsuu f kd xif[yfae ygw,f?
ausmif;om;awGu ‘xDrxifausmif;awmfom;awG&JŒ trnftpOf acgif;ay:
zsm;rSmv rif;wdk@q&mudk pm&if;wdk@ umom xm;vdkufayawmh’ qdk+yD; uwdjyKxm;wJh
q&m}uD;udk olw@kd &JŒ OD;xdyrf mS tjrJxm;+yD; qd;k wkid yf if aumif; wdik yf if wdik yf ifc=hJ uygw,f?
&efuek f wuUov kd o f r*~ taqmuftODrmS tcgtm;avsmpf mG yJ q&m}uD;udk zdw+f yD;
w&m;em=uw,f? ta&;}uD; wJh tcef;tem;awGrmS q&m}uD;udk zdw=f um;cJw h ,f? 'gayr,fh
0rf;enf;p&maumif;wmu q&m}uD; uG,v f eG wf hJ tcsed rf mS usawmh tJ'D ol@wynft h &if;awG
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
*g0& vmrjyKEdik =f uawmhygb;l ?
q&m}uD;&JŒpsmyeudk }uD;}uD;us,u f s,f usi;f ywm trSeyf gy?J wd@k Armtpnf;t¶H;k
tygt0if vkyaf zmfuikd zf uf a[mif;}uD;awG/ pmayavmu uvlawG tajrmuftrsm;vnf;
wufa&muf=uygw,f? 'gayr,fh tJ'h t D csed rf mS ausmif;om;or*~awG wufv@kd r&awmhb;l ?
q&m}uD;&JŒ psmyerSmay;yd@k vmwJh yef;acGawG[m &m*%ef;avmuf &Syd gvrd rhf ,f/
'gayr,fh tJ't D xJrmS ausmif; om; or*~awG&ŒJ yef;acGawG rawG@&awmhygb;l ? q&m}uD;&JŒ
psmyeusif;ywJh r¾yf}uD;rSm yef;acGawG/ tvHawG &Sdayr,fh tJ'D yef;acGawG/ tvHawG
ta&twGux f uf axmufvrS ;f a&; ta&twGuu f ydrk sm;aew,fv@kd xif& ygw,f?
tJ'DtcsdefrSm Adkvfae0if;[m +idrf;csrf;a&;twGuf aphpyfaqG;aEG;w,fqdkwJh
rsuv f n S yhf u JG kd wefoif+h yDv@kd qH;k jzwf +yD; zsuo f rd ;f vkukd yf g+yD? zsuo f rd ;f +yD;wmeJ@ w+ydKifeuf
awmxJu vlawGukd jyefcikd ;f / aemufuae xd;k ppfawGvu dk f qif/ +rdKŒay:rSmusawmh tukev f ;kH
vdu k zf rf;/ awmxJukd armif;yd@k / tJ'v D ekd @J ausmif;om;acgi;f aqmifawGvnf; t zrf;cHol cH&/
ajy;olajy;& jzpfuek yf gw,f?
OD ; Ek w d k @ wawG u vnf ; axmif x J r S m yg/ tJ ' D v d k Armjynf r S m +id r f ; csrf ; a&;
aqG;aEG;yGaJ wGysuw f meJ@ q&m}u;D ocif ud, k af wmfrid_ ;f uG,v f eG wf m[m bmrSruGmbl;? 'Djzpf&yf
2 ck wdu k w f u kd q f ikd q
f ikd f vm+yD;qHak ewm tifrwefrS tHh =op&maumif;ygw,f?
q&m raocif +idrf;csrf;a&;&wm jrifoGm;csifw,fqdkwm q&m}uD; yg;pyfu
wzGzGajymwJhpum;yg/ 'gayr,fh ol ruG,fvGefrD jynfwGif; +idrf;csrf;a&; rwnfaqmuf
vdu k Ef ikd w f m[m usaemfw@kd Edik if t H wGuf =urRmiifwm jzpfyg w,f?wu,fawmh q&m}uD;ukd
uGejf rLepfrsm;u =unfnKd / zqyv uvnf; av;pm;/ 'ga=umifh ol[m ESpzf uft=um; rSm
wu,f0ifEikd o f l jzpfygw,f/ tm%m&aewJh tpd;k &xJrmS a&m/ awmxJu vlawGxrJ mS a&m
tm;vH;k u ol@w ynfah wG/ ol@ wdu k af zmfwu kd zf ufawG jzpfaew,f?
ol ajym&if rjiif;0Hw h ohJ al wG jzpfygw,f? tJ'w D ek ;f u tajctaeeJ@ tckt ajctaeu
trsm;}uD;uGmygw,f? tck umvu tJ'Dvdk r[kwfbl;/ =um; 0ifEdkifwJh q&m}uD;vdk
=oZm&dw S yhJ *k Kd~ vf r&Sb d ;l / tck =um;0ifw,fqw kd mu &mZmvDvkd yk*Kd~ vfjzpfaew,f? olu
Edik if jH cm;om;/ aemuf ol@u, kd uf sK;d u vnf; wavS}uD; &Sw d ,f?
ol@ukd b,fbufurS wu,f,=kH unfwm r[kwb f ;l ? ol[m 'Dae@q&kd if yÉdyuQ&ŒJ
qef@usizf ufrmS &Sad eolawG b,fou l rS ole@J wdu k af zmfwu kd zf uf r[kwb f ;l ? q&m}uD;[m
awmxJuvlawGeJ@a&m OD;Ekwdk@eJ@a&m wdkufazmf wdkufzuf vkyfazmfudkifzuf/ &mZmvD[m
b,foel @J rS oHa,mZOf r&Sb d ;l ? ol@u, kd o f u l vG+J yD; bmoHa,mZOfrS r&Sd wJo h jl zpfw,f?
wu,fv@kd om q&m}uD;&Sw d ek ;f rSm +idr;f csr;f a&;udpu P kd zdzpd ;D pD; qufvu kd rf wfwyf
vkyrf ,fqv kd @kd &&dS if usaemf xif w,f/ Armjynf&ŒJ ordik ;f [m ajymif;vJomG ;Edik yf gw,f? 1963 ck
+idr;f csr;f a&;aqG;aEG;yG[ J m OD;EkvufxufrmS om qd&k if ajyvnfEidk yf gw,f?
bma=umif h v J q d k a wmh tJ w k e f ; u yÉd y uQ j zpf a ewJ h o l a wG txl ; ojzif h
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
acgi;f aqmifawGaygah v/ jyef=unfyh g? OD;Ek qdw k mu ol@ukd q&m}u;D u acG;rom;vd@k rac:wmudyk J
[m q&m}uD;u ightay: pdwfqdk;aeovm;vdk@ pOf;pm; cJholrsKd;yg/ aemuf+yD; q&m}uD;u
wydk;wnfhwnfhxrf;cJh=uwJh oHk;xyfwef; qdkwJh txJu ocifoef;xGef; qdkwm uawmh
ajymp&mawmif rvdyk gb;l ?
1963 ckEpS f uGejf rLepfygw&D ŒJ +idr;f csr;f a&;ud, k pf m;vS,t f zG@J u q&m}uD;twGuf
a'gif;eJ@ ysm;&nf ,lvmwJh erdwf yHkudkyJ =unfhyg? a'gif; qdkwmu ArmEdkifiHom;awG&JŒ
e,fcsŒJ qef@usiaf &;/ trsK;d om;a&; vuQ%myg? 'g txl;&Si;f jyaep&m rvdyk gb;l ?
ysm;&nfuaum ysm;&nfqdkwmu q&m+rdKŒr+idrf;&JŒ +idrf;csrf;a&; oDcsif;xJu
+idr;f csr;f a&;onf ysm;&nfuo hJ @kd &Sd w,f/ wrmyif o&ufyif bmyifypJ pJG JG csK+d rdew f hJ t&om
rpGeo f nfomyif qdw k hJ t"dym` ,fukd aqmifygw,f? +idr;f csr;f a&;[m tjrJwrf; csKjd raew,fqkd
wJv h uQ%myg? tJ'D vuQ%meJ@ ocifoef;xGe;f u q&m}uD;qDvufaqmif yd@k vu kd wf myg?
tJ v d k vl E S p f O D ; ES p f z uf = um;rS m q&m}uD ; 0if & if tajctaeawG [ m
ajymvd@k qv kd @kd &Edik w
f [ hJ myg?'gayr,fjh zpfcsiaf wmh 1963 ckEpS f tJ't D csed rf mS tm%m&aewmu
q&m}uD;ukd tmcHxu G x f m;wJh a*go h rdef Apdef wd@k &ŒJ aemufvu kd f Adv
k af e0if; jzpfaeygw,f?
'Dae@tcgrmS +ird ;f csr;f a&;tzG@J awG&xm;wJh +ird ;f csr;f a&;[m q&m}u;D oufpeG @f }uKd ;yrf;
aqmif&u G cf w
hJ /hJ arSsmrf eS ;f cJw
h hJ +ird ;f csr;f a&;rsK;d r[kwaf o;a=umif;bJ usaemfawmh ajymcsiyf gw,f?
usaemfw@kd q&m}uD;&JŒ r+yD;ao;wJh vkyif ef; pOf/ q&m}uD;&JŒ arSsmrf eS ;f csuaf wGtwGuf quf+yD;
trsm;}uD; vky&f OD;rSm&Syd gao;w,f?
tJ'h D 64 ckEpS w f ek ;f u q&m}uD;&JŒpsmyeudk usaemf wufcyhJ gw,f? usaemftaeeJ@
q&m}uD;udk touf&n S v f suf a&m/ toufrhJ cE<mud, k tf jzpfe@J a&m usaemf t}udr}f udrf
uefawmhzl;ygw,f? tck ol@arG;ae@rSm usaemf tckvdk *g0&jyK&wmudk tifrwefrS
0rf;ajrmuf0rf;om =unfE;l rdygw,f?wcsed w f nf;rSm usaemfv@kd yJ q&m}uD;&JŒ aus;Zl;udo k /d
q&m}u;D udk =unfnKd av;pm; olawGukd txl;owd&rdyg w,f? 'Dae@tcgrmS usaemfw@kd Edik if rH mS u
q&m}uD;udk =unfnKd av;pm;a=umif; azmfjy&wmudyk J rif;jypfrif;'%f oifah wmhr vdv k jkd zpfae
wm usaemf tm;vH;k odygw,f?
b,fvdkyJjzpfjzpf q&m}uD;&JŒarG;ae@ 'gr[kwf q&m}uD; uG,fvGefwJhae@awGrSm
q&m}uD;udk usaemfwdk@ *k%fjyK=u &if; wcsdefwnf;rSm q&m}uD; arSsmfrSef;wJh +idrf;csrf;wJh
EdkifiH}uD;wnfaqmufEdkifa&;twGuf usaemfwdk@ qufvuf +yD;awmh csDwuf=u&r,fvdk@
xifygw,f?aemufqHk;taeeJ@ usaemfajymcsifwmu 1955 ckESpf pufwifbmv 18
&ufae@wke;f u uAsmq&mtoif;csKyf&ŒJ oif;vH;k uGswt f pnf;ta0;rSm q&m}uD; ajymcJw h hJ
pum;awGuykd J ud;k um;jyKcJyh gawmhr,f?
“wd@k Armjynf[m trSet f m;jzifh raumif;wJah cwfy/J wd@k wawG urBmysufcgeD;rSm
vlvmjzpf&ovdyk ”J
(http://oothandar.blogspot.com rSul;[laz: jyygonf?) &Jabmf zd;k oHacsmif;
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
Edik if aH &;orm;
ESifh
pma&;q&m
'*kefwm&m
“okd jh zpf&m
Edik if aH &;orm;ESihf pma&;q&monf wlonf? rwl”
(1)
EdkifiHa&;orm;ESifh pma&;q&mudk rE_dif;,SOfrD EdkifiHa&;orm;qdkwmbmvJ/
pma&;q&mqdw k m bmvJukd ¶Si;f jyzd@k vdak yvdrrhf nf?
k mbmvJ?
Edik if aH &;qdw
Edik if aH &;qdo
k nfrmS pD;yGm;a&;awmif;qdck suu f kd vlxt k iftm;jzifh v_y¶f mS ;r_jyKjcif;yif
jzpfonf?
pmayqdw k mbmvJ?
pmayqdo k nfrmS vl@b0ta=umif;t&mudk pmzwfol &oay:atmif zGŒJ EGŒJ xm;aom
ta&;tom;jzpfonf?
EdkifiHa&;aqmif¶Gufolonf EdkifiHa&;orm;jzpfonf? pmaya&;om;olonf
pma&;q&m jzpfonf? Todk@ t=urf;zsif;od&onf? onfhxuf wif;jynfhusyfjynfh
t"dym` ,fjzifq h &kd vSsif Edik if aH &;udk rdrb d 0Y jrêKyfEuHS m Edik if aH &;wpfcw k nf;udok m aqmif¶u G of ul kd
EdkifiHa&;orm;[k ac:oifhayonf? pmayudk rdrdb0Y jrêKyfESHum pmaywpfckwnf;udkom
a&;om;olukd pma&; q&m[k ac:oifah yonf?
,if;t"dym` ,fziG q hf ckd sut
f wdik ;f twdtus owfrw S &f efr[kwaf y? Edik if aH &; oufouf/
pmayoufouf aqmif¶Gufolrsm;¶Sdovdk a&maESmaqmif¶Guf=uolrsm;vnf; ¶Sday onf?
avmuY owfowf[lI r¶SdEdkifay? odk@aomf ,if;tiftm; trsm;qHk;¶Sdoludk wdkif;wmI
ac:a0:rSw, f =l ujcif;omvSsif jzpfayonf?
Tae&mY EdkifiHa&;orm;oufouf/ pma&;q&moufouf[lI E_dif;,SOfvdkjcif;
r[kwfbJ EdkifiHa&;orm;ESifh pma&;q&mvkyfief; ESpf&yfudkom E_dif;,SOfvkdjcif;jzpfI
a¶SŒquf=uaytH?h
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
(2)
Edik if aH &;ESihf pmay rnfonfah e&mY wl-uovJ ?
EdkifiHa&;onf pD;yGm;a&;awmif;qdkcsufESifh oufqdkifovdk pmayonf vl@b0ESifh
oufqikd of nf? a[m wl=uay+yD?
pD;yGm;a&;qdo k nfrmS pm;0wfaea&;yif r[kwaf vm? vl@b0qdo k nfrmS vnf; pm;0wf
aea&;yifr[kwaf vm? Edik if aH &;a0g[m&tm;jzifh odyu H` sus pD;yGm;a&;[kac: =uonf? pmtkyf
oHygyg/ wuUov kd [
f efygygjzifh ac:vSsif abm*aA'[kvnf; wenf;ac:Edik af o;onf? vl@b0[k
pmqefqefac:vSsiv f nf; &onf? uAsmq&mwd@k u b0[k vSvu S av; ac: =uayonf?
pD;yGm;a&;ESihf vl b
h 0 tESpo f m&csif; twlwyl if r[kwaf yavm?
pD;yGm;a&;ta=umif;ajymvSsif vl@b0yg&rnf? vl@b0ta=umif;ajymvSsif vlawG.
pD;yGm;a&; yg&rnf? rygIrjzpf? vl@b0onf pD;yGm;a&;awmif;qdck sujf zifh v_y¶f mS ;aeaom b0
jzpfonf? +idro f ufaeaom b0r[kwaf y? vl@b0. toufonfyifvsS if pD;yGm;a&;awmif;qdk
csuf jzpfayonf? pD;yGm;a&;awmif;qdck surf ¶Sv d sS if vl@b0onf aoaejcif;yif?
vl@b0onf rnfo@kd ¶So d vJ? vl@b0onf vlwef;pm;rsm;jzifh ydik ;f jcm;pdwjf zmvsuf
¶Sad yonf? pD;yGm;a&;awmif;qdck suo f nf vlwef;pm;u awmif;qdak om pD;yGm;a&;awmif;qdck suf
omvSsif jzpfayonf? Edik if aH &;onfyifvsS if vlwef;pm;Edik if aH &; jzpfayonf? vlwef;pm;rS
uif;aom Edik if aH &;[lonf r¶SEd ikd af y?
(3)
“zdwfac:tyfygonf”
EdkifiHa&;/vlra+ &;/pD;yGg;a&;tawG;tjrif aqmif;yg;rsm;
a0zefa&; aqmif;yg;rsm;
uAsm/0wˆKwd/k umwGe;f /yef;csD rsm;udk
rnforl qdk vGwv f yfpmG ay;ydk Eh ikd yf gonf//
pmrlrsm;ud(k 15)&ufae h
aemufq;kH xm;jyD; ay;ydŒk }uyg&ef
arwWm&yfct H yfygonf//
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
jidrf;csrf;a&;orm;
'Drdkua&pD wdkufyGJacgif;aqmif
&ky&f iS rf if;om;MuD;
OD;xGe;f a0
armifpGrf;&nf
“udxk eG ;f a0&J th rlt&m[m/ arhvefzef;eJ h wlovdyk ?J toHuvJ wlw,f” vdk h ajymrdawmh/ “usaemfu
arvefzef;eJ h tdref ;D csif;rdk h ol th rlt&mawGukd pGcJ zhJ ;l w,f” vdk jh yefajymzl;ygw,f? arhvefzef;eJ th rd ef ;D csif;
jzpfczhJ ;l wmu/ uHaumif;w,f qd&k ayrJ/h A vkd af e0if;eJ h tdref ;D csif; jzpfc&hJ wmuawmh/ uHq;kd w,fvkd h
ajym&ygr,f”
&ky&f iS =f u!hf y&dowfu/ &ky&f iS rf if;om;wOD;&J@ trnfrmS / a&S@u “OD;” “ud”k ponf
x!f+h yD;/ ac:avhr&Syd g? cifarmif&if/ bwif/h ausmaf qG/ jrwfav;/ xGe;f a0-- ponfjzihf
ac:avh&ydS gw,f? rif;om;xGe;f a0udk vlcsi;f cifpu/ olrsm;eJ@a&m+yD;/ udx k eG ;f a0 vd@k yJ usaemf
wd@k ac:ygw,f? aemufrS ol@touf *k%0f gukd av;pm;or_e@J OD;xGe;f a0vd@k ac:ygw,f?
OD;xGe;f a0eJ@ &if;ES;D wJh rE aW v;om;awGuawmh/ a&$ref; xHpk t H wdik ;f / “av;av;” vd@k ac:
=uav&J@? usaemfvJ wcgw&H “av;av;” vd@k yJ ac:ygw,f? OD;xGe;f a0uvJ oabmus
ygw,f?
&ky&f iS af vmueJ@ usaemfe@J vH;k 0ywfouf qufpyfwm r[kwv f @kd / usaemftaeeJ@
&ky&f iS af vmuom;awGu/kd od&&dS if;ES;D r_ vH;k 0r&Scd yhJ gb;l ? &ky&f iS f 'g&u kd w
f m 0if;azeJ@ armifr;kd ol
wd@k ukd odu|r;f &if;ES;D wmu/ rE aW v; wuUov kd rf mS / ausmif;aezuf oli,fcsi;f awG jzpfcv hJ @kd ?
rif;om; jrwfav;udak wmh/ ausmif;om;or*~ udpaP wGe@J ywfoufwt hJ jyif/ olu rE aW v;
b%fwu kd w
f ckrmS tvkyv f yk cf zhJ ;l vd@k ? aumvdy*f sif ae0if;qdw k muawmh/ ausmif;om;
or*~awGuvkyw f yhJ aJG wmfawGrmS tm;upm;orm;tjzpf/ omrefyJ odc&hJ +yD;rS/ &efuek u f kd
usaemf a&mufvmwJt h cg/ q&m '*kew f m&mqDukd r=umc%oGm;awmh/ q&mwm&meJ@twl
aeol udak e0if;eJ@vJ r=umc% awG@qrkH =d uvd@k // 'g&u dk w
f m OD;okcqd&k if OD;av;vlxOk ;D vSe@J
rdwaf qGa&mif;&if;/ oli,fcsi;f awG jzpf=uvd@k ? tJovdk ta=umif;trsKd ;rsKd ;awGe@J olw@kd eJ@
cifrif&if;ES;D aecJ=h uwm jzpfygw,f? &ky&f iS ef @J vH;k 0rywfoufcyhJ gb;l ?
&ky&f iS rf if;om;}uD; OD;xGe;f a0eJ@ odu|r;f &if;ES;D cJ=h u&wmuvJ/ &ky&f iS ef @J vk;H 0rywf
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
owf? ol@udk q&m}uD; ocifu, kd af wmfri_d ;f &J@wy!f/h jynfwiG ;f +idr;f csr;f a&; v_y&f mS ;r_awG&@J
a&S@wef;&Jabmf}uD;wOD;tjzpfe@J qufpyf odu|r;f vmcJ&h wm jzpfygw,f? ol@ukd tjyifrmS
“t&Siv f wfvwf” awG@ jrifz;l wmu rE aW v;rSmusi;f ywJ/h rE aW v; ajcmufc&dik /f jynfwiG ;f
+ird ;f csr;f a&; csw D uf qENjyyG}J u;D (1963) rSm/ obmywdtjzpf aqmif&u G cf v
hJ @kd ygy?J tJ'w D ek ;f u
tdraf wmf&m q,fah v;cef; Z&yf}uD;rSm/ tqH;k owf qH&k yftjzpf/ vlxpk nf;a0;yG}J uD; usi;f y
ygw,f? armifr;kd olu tcrf;tem;r_; vkyyf gw,f? +idr;f csr;f a&; v_y&f mS ;r_rmS ckvykd g0ifw,f
qkw d m/ rif;om;}uD;twGuf rvG,yf gb;l ? tpk;d &u rkcs +idK +iifrmS jzpfygw,f? 'gayrJh
ol[m q&m}uD;r_id ;f &J@ vuf&if;wy!ft h jzpfe@J woufv;kH *k%, f l aexdik f usi}hf uH aqmif
&Guo f mG ;cJyh gw,f?
tm;vHk;od=uwJhtwdkif; rif;om;xGef;a0qdkwm o&kyfaqmifr_udk tm;udk;wJh
“obm0 rif;om;}uD;” wOD;jzpfygw,f? txl;ojzifh rif;om;xGe;f a0eJ@ rif;om;jrwfav;
wd@k [m pum;ajymaumif;wJh “rif;om;awGtjzpf”vJ xif&mS ;ygw,f? Zmwfum; wum;xJrmS
“'kuyQ gyJ” qkw d mudk wvH;k csi;f ajymvdu k w f hJ ol@trlt&m[m/ y&dowfu pGpJ &m jzpfomG ;
+yD;/ ol@vkd wky ajymqdck =hJ uwmud/k usaemf owdjyKcJrh zd ;l ygw,f? wu,fu ol[m rlvu
owif;pmorm;/ owif;axmuf wa,mufyg? “Zifrify”kd ac: tm&k%f owif;pm&J@ owif;
axmuftjzpfe@J rE aW v;rSm usiv f nfczhJ ;l ol jzpfygw,f? &ky&f iS f &du k af wmhvJ rE aW v;rSm
t=um}uD; aecJw h ma=umif/h ol@ukd rE aW v;om;tjzpf xifrw S =f uwm awG@c&hJ zl;ygw,f? ol
&ky&f iS af vmuudk 0ifawmh/ usaemfw@kd tv,fwef;ausmif;om;t&G,f avmufyJ &Syd gao;w,f?
om"k&@J 0wˆK “waZmufuef;” xifw,f? “waZmufuef;”0wˆK udk “Adv k jf r'if” trnfe@J
&kyf&Sif&dkufawmh/ rif;om; xGef;a0udk y&dowf pGJcJhygw,f? usaemfu om"k 0wˆK udk
zwfz;l wma=umih/f “waZmufuef; ” &ky&f iS u f /kd jrif;+cH &ky&f iS &f kH wckrmS wrwfwef;u
oGm;xdik +f yD; =u!fch zhJ ;l wmudk owd&aeygw,f? aemufawmh rif;om; xGe;f a0 ygw/hJ Zmwf
um;awGq&kd if rvGww f rf;avmuf =u!fch yhJ gw,f? 1957 touf (3&) ESprf mS / tu,f'rD
&cJw h ,f? tu,f'rD ESpx f yfurG ;f &zl;ygw,f?
udx k eG ;f a0[m omref owif;axmuf wa,muf r[kwyf gz;l ? "gwyf q kH &m jzpfv@kd
"gwyf kH owif;axmuftjzpf vlord sm;+y;D / “"gwyf q kH &m” vd@k ac:avmufatmif u|r;f olwOD;vJ
jzpfygw,f? &ky&f iS 'f g&u kd wf m jzpfcsiv f @kd / &ky&f iS af vmueJ@ eD;pyfomG ;&mu/ &ky&f iS rf if;om;
tjzpf/ 'g&u kd wf mawGu rsupf u d swm cH&+y;D / &ky&f iS o f &kyaf qmif jzpfomG ;cJ&h wmvd@k od&ygw,f?
a=u;pm; "gwyf q kH &m tjzpfe@J / vlxk pD;u&uf ukr% R D jyuQ'ed f rsuEf mS zH;k awG[m/ udx k eG ;f a0&J@
vufprG ;f jyawG jzpfygw,f? usaemfwt kd aeeJ@ txl; trSww f & jzpfc&hJ wJ/h "gwyf u kH awmh
“uGrf;tpfwvHk; a,mifwxHk;”eJ@ 'l;wzufaxmif/ wzufcs xkdifaewJh/ tzkd; ocif
ud, k af wmfrid_ ;f &J@ "gwyf kH jzpfygw,f? “uGr;f tpfwvH;k a,mifwxH;k eJ@/ &ifz;kH tuFsD zsiyf ifeeD @J /
a,m*Dyq k ;kd rifa=umifx;kd eJ@/ tzd;k u0d ynm&S/d /” pwJh wifr;kd &J@ vuf&mrGef “tzd;k u0d”
uAsm[m/ "gwyf kH q&m rif;om;xGe;f a0&J@ vuf&mrGef "gwyf ekH @J wGzJ ufjzpfygw,f? “wifr;kd ”
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
u “xGe;f a0” &J@ "gwyf kH udk =u!f&h c_ pH m;+yD; uAsmzG@J cJw h myg? ocifu, kd af wmfrid_ ;f *lArd mef
&efyakH iG&mS zd@k / yd@k pu'f xkwaf wmhv/J rif;om;xGe;f a0&J@ "gwyf akH wGe@J ay:OD;ouf&@J yef;csaD wGukd
toH;k jyKcJyh gw,f? usaemfu uAsma&;ay;cJ&h vd@k / udx k eG ;f a0eJ@ usaemfe@J vJ wGcJ &hJ w,f vd@k
trSww f & jzpf&ygw,f?
udx k eG ;f a0u ol@&@J b0jzpfpOfu/kd usaemfu h kd ajymjyzl;ygw,f? usaemfu aemifrmS
ol@ta=umif;udk a&;r,fq+kd y;D / rSwpf v k yk x
f m;ayrJ/h ckawmh &Smr&awmhygb;l ? olu w&kwjf ynf
&Se[ f ikd ;f (ol@toHxu G u f “&Se@f [dik f” wJ)h rSm arG;zGm;cJ+h yD;/ w&kyjf ynfo@l wyfrawmfrmS
i,fpOfu tr_xrf;cJzh ;l owJ?h ol@tudt k a=umif; usaemhu f kd ajymjywJ/h 1975-80 ckEpS f
twGi;f avmufrmS / t+ird ;f pm; Adv k rf ;_ wa,muftjzpf/ ouf&x dS if&mS ; &Sad eao;owJ?h e,fpyf
rSm wHwm;jzwfausmcf iG /hf aiGusyw f q,f ay;+yD;/ oGm;awG@awmh/ nDtudk ESpaf ,muf/ w
a,mufukd wa,muf zuf+yD;/ t=um}uD; idak =uG;cJ=h uzl;owJ?h tJ'rD mS ol@&@J yxr tdraf xmif
u orD;eJ@vJ tquftoG,&f vd@k “bmvdck sio f vJ” ar;wJt h cg orD;u wDAw DG vH;k 0,fcsif
w,f qdw k meJ@ aiGay;cJzh ;l a=umif;vJ ajymjyygw,f? 'gayrJh 'DorD;u tazudak wG@&wm/
cifrifykH r&yJ/ zH;k quf+y;D aiGawmif;wm c%/ c%yJv@kd nnf;!_ &Smygw,f? tJ'v D kd w&kwjf ynf
udk oGm;cJw h ek ;f u ae@csi;f jyef qd+k yD;/ aiGwq,f ay;cJ&h wm/ ae@csi;f jyefrvm&if ta&;,l
cH&r,f qdak yrJ/h tuk}d uD;eJ@ awG@&wma=umif/h bmyJjzpfjzpfq+kd yD;/ rjyefyJ &uftwef=umaecJ&
zl;ygw,fw?hJ ppfrx _ rf;wmuawmh/ tazu t&G,af &muf&if ppfrx _ rf;&r,fq+kd yD; cdik ;f vd@k
armfpw D ek ;f wd@k &@J jynfow l yfrawmfrmS ppfrx _ rf;wmyg?
ArmjynfrmS udx k eG ;f a0 aecJw h mu/ “ayguaf cgi;f ” rSmwJ?h Adv k af e0if;eJ@ tdref ;D csi;f ?
av; ig; tdrf jcm;w,fv@kd xifyg&@J ? Adv k af e0if;a&m/ udx k eG ;f a0a&m w&kw-f Arm ujym;awG
yg? udx k eG ;f a0u tazu w&kw/f tar Armyg? tazu ppfrx _ rf;acs qdw k mu/ Armjynf
uae w&kwjf ynfukd v$w+f yD;/ ppfrx _ rf;cdik ;f wmyg? ol@udk arG;wke;f u/ &Se[ f idk ;f rSmqdak wmh/
i,fpOfb0rSm/ w&kwjf ynf&@J emrnft}uD;qH;k / w&kwf rif;orD;}uD;/ “arhvefzef;” eJ@vJ tdrf
eD;csi;f aecJ&h zl;owJ?h arvefzef;[m Armjynfu “atmifAv” vd/k a,mufsm; rif;orD;yg?
usaemfu w&kw&f yk &f iS ef @J w&kwf owif;um;awGrmS / arhvefzef;&J@ &kyt f rlt&m/ toHtrl
t&mawGukd jrifz;l vd@k / “udx k eG ;f a0&J@ trlt&m[m/ arhvefzef;eJ@ wlovdyk ?J toHuvJ
wlw,f” vd@k ajymrdawmh/ “usaemfu arvefzef;eJ@ tdref ;D csi;f rd@k ol@trlt&mawGukd
pGcJ zhJ ;l w,f” vd@k jyefajymzl;ygw,f? arhvefzef;eJ@ tdref ;D csi;f jzpfczhJ ;l wmu/ uHaumif;w,f
qd&k ayrJ/h Adv k af e0if;eJ@ tdref ;D csi;f jzpfc&hJ wmuawmh/ uHq;kd w,fv@kd ajym&ygr,f?
Adv
k af e0if;eJ@ udx k eG ;f a0wd@k u tdref ;D csi;f awGqakd wmh/ vly*k Kd~ vfcsi;f &if;ES;D w,fv@kd
qd&k rSmyg? udx k eG ;f a0 emrnfausmf &ky&f iS rf if;om; jzpfvmawmh/ Adv k af e0if;u wy!fah rG;
csiyf kH &ygw,f? wcgawmh vly&dowfxrJ mS oGm;&if; vm&if;eJ@/ “a[h--armifxeG ;f a0
tqifajy&J@vm;? tultnDvw kd m&S&d if ajym?”vd@k vSr;f ajymowJ?h 'Dawmh udx k eG ;f a0u
“tqifajyygw,fcifAs?” vd@k yJ jyefajymvdu k rf od wJ?h Adv k af e0if;u 'grsKd ; r}udKufz;l ? “[kwf
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
uJh cifAs/ Adv k cf sKyf}uD;udk usaemfvmawG@ygrh ,f cifAs ”vd@k / ysmysmovJ vkyrf S }udKufwmwJ?h
“tqifajyygw,f” vdk@ ajzvdkufwm[m/ “tultnDrvdkygbl;” vdk@ jiif;y,f&m
uswma=umihf Adv k af e0if; pdwcf o k mG ;yH&k ygw,fv@kd udx k eG ;f a0u ajymjyzl;ygw,f? wu,f
awmh udx k eG ;f a0eJ@ Adv k af e0if;wd@k [m/ jy'g;wvrf;/ oHwvrf; qd&k rSmyg? udx k eG ;f a0u
“w&kwef D ” uvmwmqdak wmh/ vuf00J g'awG&@J ADZ ygvmyH&k ygw,f? ol yxrOD;qH;k q&m
wifwmu/ OD;ode;f azjrifyh g? OD;ode;f azjrifu h pmay/ &ky&f iS /f Edik if aH &; oH;k avmueJ@ tusKH ;
0ifoyl g? udx k eG ;f a0u OD;ode;f azjrifu h kd tJ'v D kd oH;k avmueJ@ a&S@wef; yk*Kd~ vf}uD;tjzpfe@J
av;pm; cifrifykH &ygw,f? tpd;k & t&m&Srd sm;eJ@ ta&mw0ifaew,fv@kd r=um;&zl;ygb;l ?
+idr;f csr;f a&; v_y&f mS ;r_ qdw k muvJ/ tpd;k &u }udKufwhJ tvkyrf sKd ; r[kwyf gb;l ? OD;xGe;f a0u
q&m}uD; ocifu, kd af wmfrid_ ;f eJ@ twl/ w&kwjf ynf urBm@ +idr;f csr;f a&;nDvmcHukd pum;jyef
tjzpfe@J vJ vdu k yf gz;l ygw,f (1952)? +idr;f csr;f a&; zcif/ q&m}uD; ocifu, kd af wmfrid_ ;f udk
qnf;uyfu;kd uG,w f ,f qd&k ifv/J tpd;k & qef@usio f l pm&if;0ifvkd jzpfvm+yD;/ axmufvrS ;f
a&;u aemufu vdu k wf m cH&wwfygw,f? 'Dvekd @J udx k eG ;f a0[m &ky&f iS v f yk if ef; vkyu f ikd cf iG hf
eJ@wuG/ o&kyaf qmifciG yhf g qH;k &H;_ cJ&h ygw,f?
udx k eG ;f a0 &ky&f iS v f yk if ef;vkyaf wmh/ “&efuif;&ky&f iS ”f vd@k ukr% R D emrnfcyH gw,f?
+rdK@xu J ukeo f nfvrf;ay:rSm wdu k cf ef;wcef; 0,fxm;+yD;/ &H;k cef;zGix hf m;ygw,f? &ky&f iS &f ;kH cef;
[m rE aW v;om;awG&@J qH&k yfwckvkd jzpfvmygw,f? rE aW v;u q&mawmfukd yifv h m&if
tJ'rD mS yJ owif;oH;k ygw,f? udx k eG ;f a0u qGr;f uGr;f 'umcHygw,f? &H;k cef;udk ol@vufaxmuf
wa,mufxm;ayrJ/h yxr t+rJ &H;k xdik o f u l / rE aW v;u jrefrmh&;kd &m yef;csD 'DZikd ;f q&m
OD;at;jrifh jzpfaeygw,f? 0if;az/ ay:OD;ouf pwJh rE aW v; yef;cst D yk pf /k +rdK@r pEN&m;q&m
odr;f armif pwJh rE aW v; *Dwtkypf /k armifr;kd ol/ wifr;kd / armifprG ;f &nf pwJh rE aW v; pmay
tkypf ak wG[m &efuif;&ky&f iS rf mS yJ qHak vh&ydS gw,f? tJ'rD mS usm;xd;k ol xd;k =uygw,f? qmcsed f
wef&if rsuaf pmif;xd;k &S/d cspw f ;D xrif;qdik u f kd oGm;pm;=uygw,f? udx k eG ;f a0u trsm;pm;zd@k
oGm;a&pm 0,fwt hJ cg/ 0,fvmwwfygw,f? wa,mufe@J wa,muf rSmp&m&Sw d mawGukd
&efuif; &ky&f iS rf mS yJ/ rSm=um;xm;cJw h wfygw,f? a&rd;k csKd ;csiv f J &ygw,f? usaemfu usaemf
&H;k jzpfwhJ ajcmufxyf&;kH eJ@ odyrf a0;vSv@kd tm;wdik ;f a&mufygw,f? rE aW v; usK&Siq f &mawG
eJ@vJ qHw k wfav&J@? tm;vH;k u ol@ukd “av;av;” vd@k ac: =uygw,f?
udx k eG ;f a0&J@ tdru f “jynfom,m abmufaxmf” bufrmS yg? ol@trd 0f if;rSm
tkwf eH&H umxm;+yD;/ twGi;f bufu wdu k uf yfyifav;awG pdu k x
f m;ygw,f? *dwaf yguu f kd
w&kwf yHkpH t0dkif;}uD;vkyfxm;ygw,f? {!fhcef;rSm yef;csDausmfawG&J@ vuf&mawG
csw d xf m;ygw,f? tdr0f if;xJrmS ausmufp&pf tvH;k av;awG cif;xm;ygw,f? {!fch yH v JG yk &f if
vl (100- 150) awmh qef@r,fxifygw,f? OD;av; vlxOk ;D vS qH;k +y;D p / a':a': vlxak ':trm
&efuek q f if;vmawmh tJ'+D cHxrJ mS {!fch yH v JG yk +f yD; “vlxk OD;vS trSww f & *k%jf yK yG”J wck
vk y f z l ; ygw,f ? tJ ' D & yf u G u f x J r S m yef ; csD 0if ; az/ om; *sme,f a usmf rd k ; [d e f ; eJ @
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
umwGe;f jriho f ed ;f wd@k tdraf wG &Syd gw,f? tJ'D tdraf wGukd usaemf vnfywfavh&aSd yrJh
usaemfaewJh urm&Gwef @J a0;vGeaf wmh a&mufcyJ gw,f? 'gayrJh om;*sme,fausmf rd;k [de;f &J@
orD;eJ@ Aefarmfwifatmif&@J om;wd@k ukd jrefrmpmusL&Sijf yay;&awmh wywfEpS &f uf a&mufomG ;
wwfygw,f? udx k eG ;f a0&J@tdru f awmh vrf;}uHKvd@k xGucf vkw0f ifcvkwyf gy?J udx k eG ;f a0&J@
tdref @J wpfac:awmifra0;wJh ta&S@zufem;rSm udx k eG ;f a0&J@ tvky&f &kH ySd gw,f? toGm;tjyef
udx
k eG ;f a0udk jrifwikd ;f 0ifomG ;avh&ySd gw,f? tJ'rD mS jcifaq;acG(qifjzLawmfwq H yd )f eJ@ ajrjzLawG
xkwv f yk yf gw,f? usaemft h rd rf mS uav;&dv S @kd qd+k yD; jcifaq;acGrjywfatmifay;avh &dyS gw,f?
udx k eG ;f a0u Edik if aH &;udk rsuaf jcrjywfoyl g? w&kwb f mom eJ@ Edik if aH &; pmtkyaf wGe@J
ordkif;pmtkyfawGvJ zwfygw,f? w&kwfaq;usrf;awGvJ avhvmygw,f? usaemfhrSm
qD;ausmufw,fa&m*gjzpfw,f qdak wmh w&kwaf q;awG 0,fay;zl;ygw,f? aq;bl;rSm yHyk gw,f?
aq;&Gufuav;awGuxkwfvkyfwmvdk@ oluajymygw,f? oHrEdkifausmufrEdkif aqjym;eJ@
wlygw,f? olu, kd w f ikd u
f awmh vrf;av#mufw,f? tpm;taomuf tvGeq f ifjcifygw,f?
'gayrJh aq;vdyf(pD;u&uf) tvGefaomufygw,f? jzwfzdk@ }udK;pm;ayrJh enf;enf;awmh
aomufaewmygy?J rE aW v;udk vlxak ':trmarG;ae@wikd ;f usaemfw@kd omG ;=uawmh udx k eG ;f a0eJ@
t+rJq&kH ygw,f? olu ociford ;f armif(0g;c,fr)/ ociftek ;f jrif/h avxD; OD;tke;f wif pwJh
q&m}uD; ocifudk,fawmfrd_if;&J@ wy!fh EdkifiHa&;orm;awGeJ@ twlqHkvmavh&dSygw,f?
udkxGef;a0[m tarvlxka':trmudk cspfcifav;pm;ol jzpfygw,f? vlxkwdkufudkoGm;&if
a':a':a&S@rSm udx k eG ;f a0[m arsmufi,fav;vdyk gy?J a':a':uvJ “udx k eG ;f a0 &Si/f aq;vdyf
rjywfao;bl;vm; tjywfjzwfvu kd yf g”pojzifh cyfaiguaf iguf ajymavh&ySd gw,f? 'DtcgrmS
udx k eG ;f a0[m rsuEf mS i,fuav;eJ@ “[kwu f hJ a':a':”qd+k yD; acgi;f iHck yH gw,f? usaemfh OD;av;
t&G,f tazt&G,fvdk@ qdkEdkifwJh rif;om;}uD;[m “tr}uD;a&S@u armifi,fav;ozG,f”
awG@&awmh u&k%moufp&maumif;wJhtjyif armifESrawG@qHkcef;av;wck tjzpfeJ@vJ
=unfE;l p&m aumif;vSygw,f?
awmiforef;tif;apmif;u q&mawmf udyk nm&J@ausmif;[m Armjynfwjynfv;kH u
tEkynm&Siaf wG&@J pk&yfwckjzpfygw,f? rE aW v;/ &efuek /f rH&k mG / tif;0 pwJh te,fe,ft&yf&yfu
pma&;q&m/ yef;csq D &m pwJh tEkynm&Siaf wG[m rE aW v;udak &muf&if awmiforef;tif;apmif;
u awmifav;vH;k q&mawmf OD;ynm&J@ ausmif;udk ra&mufr&dyS gb;l ? ypPn;f av;yg; 'g,umvdk
jzpf a eygw,f ? awmif a v;vH k ; ausmif ; xJ u bk & m;ausmif ; uef / Z&yf a wG jyif p &m/
xk;kH o%Fe;f uyfp&mponfh vdt k yfwmawG&&Sd ifvJ OD;xGe;f a0u 'umcHwwfygw,f? a':a':
vlxak ':trm arG;ae@ /a'guw f moef;xGe;f arG;ae@ pojzifh }uHK}udKuf&if te,fe,ft&yf&yfu
pmaytEkynm orm;awG[m wjcm;ae&mrSm qHkcGifh r}uHK=uvdk@ 'Dae&mav;rSmyJ
at;at;aq;aq; qHkavh&dSygw,f? awmiforeftif;eJ@ awmiforefwHwm;wdk@vJ&dSawmh
ywf0ef;usiu f vJ om,mrd@k qH&k yfaumif;av;jzpfaewma=umifh udx k eG ;f a0 oabmuswhJ
ae&mav;wckygy?J
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
&efuek rf mS vJ q&mrif;ok0%f&@J arG;ae@ txdr;f trSwyf u JG kd ESppf Ofusi;f yavh&cSd yhJ gw,f?
arG;ae@yrJG wdik cf if q&mhtrd u f kd usaemfu }uKd wifomG ;+y;D “q&m bmpDpOfrvJ/ bmvkyaf y;&rvJ”
oGm;ar;avh&ySd gw,f? rE aW v;pma&;q&mrsm; (Ek;d / rd;k / EGr;f ponf)eJ@ q&mh&;kH u wynft h csK@d
pkaygif;+yD;awmhvJ ueffawmhavh&dSygw,f? q&mrif;ok0%fuawmh rif; +rdK@xJoGm;+yD;
“AsKd;[pfay;uGm”vdk@ cdkif;avh&dSygw,f? usaemfu 33vrf;udk oGm;+yD; zdwf&iftukefvHk;
zdw+f y;D om; jzpfygw,f? q&mrif;ok0%f rarhravsmrh mS avh&w Sd mu “[dk w&kwo f wif;axmuf
uav;udv k J zdwjf zpfatmif zdwaf y;ygumG ”wJ?h q&meJ@ udx k eG ;f a0 b,fvq kd ufpyfaerd=uovJ
rpl;prf;cJhrdygbl;? w&kwfowif;axmufuav;qddkwm udkxGef;a0udkyJ qdkvdkwmjzpfygw,f?
“[dkuGm--- &kyf&Sifrif;om; jzpfoGm;wJh "gwfyHkowif;axmufuav;uGm zdwfjzpfatmif
zdwaf y;yg”wJ?h usaemfu udx k eG ;f a0udk zdwaf y;zd@k wm0efukd ESppf Of,cl &hJ ygw,f?
udkxGef;a0[m &Spfav;vHk;ta&;awmfyHkrSmawmh vlxka&S@udk xGufvmcJhygw,f?
a':atmifqef;pk=unf vlxak &S@arSmufukd xGuw f hJ a&$w*d ukH ek ;f awmf w&m;yGeJ @J a':cif=unf&@J
psmye tcrf ; tem;wd k @ rS m OD ; xG e f ; a0u a':atmif q ef ; pk = unf & J @ tpf u d k } uD ; ozG , f
a&S@urm;rm;&yf+yD; obmywdtjzpf aqmif&u G cf yhJ gw,f? jynforl sm;eJ@ 'Dru kd a&pDorm;rsm;u
rif;om;}u;D udk ydrk cdk spcf ifav;pm; vmoavmuf tpd;k &uawmh ydrk +dk iKd jiifvmcJyh gw,f? usaemfw@kd
eJ@awmh ydkrdk&ifEDS;vmcJhygw,f? rif;om;}uD;[m EdkifiHa&;avmuxJudk 0ifrvmcJhygbl;?
ol@arG;ae@&,fv@kd rif;om;}uD;u txl;rvkyyf g? 'gayrJh ole@J &if;ED;S olawGq+kd yD; q&mjroef;wih/f
wifrdk;/ yef;csD,Ofrif;ydkuf eJ@ armifpGrf;&nf av;OD;wnf;udkyJ zdwf+yD; txl;{nfhcHygw,f?
usaemfw@kd xu J wifr;kd axmifusaeawmh OD;xGe;f a0u wifr;kd tdru f kd vpOfreS rf eS o f mG ;+y;D “orD;wd@k
bmvdo k vJ”vd@k t+rJomG ;a&mufar;jref; apmifah &SmufcyhJ gw,f?
OD;xGef;a0 txl;ESpfoufwJh tpm;tpmwckuawmh 'l;&if;oD;yg? wcgawmh
b}uD ; rd _ i f ; td r f u tpnf ; ta0;t+yD ; rS m 'l ; &if ; oD ;
ta=umif;pum; pyfrdygw,f? “tdrfrSm 'l;&if;oD;awG
om;uyd k @ vd k u f w m&d S w ,f ? ”qd k a wmh tl & m;zg;&m;eJ @
vdu k ,f yl gw,f? oH;k vH;k &dw S m ESpv f ;kH ay;vdu k af wmh “[mAsm
trsm;}uD ; rS w f v d k @ vd k u f v mwm”qd k + yD ; tawmf
pdwfysufoGm; zl;ygw,f? 'l;&if;oD; ay:wkef;ay:cgqdk&if
'l ; &if ; oD ; awG u d k q,f a v;ig;vH k ; um;ay:wif + yD ;
oG m ;av&mud k o,f , l o G m ;&if ; pm;avh & d S y gowJ h ?
usaemfw@kd u q&m}u;D ocifu, kd af wmfrid_ ;f &J@ tdrrf mS vpOf/
yxrywf & J @ paeae@wd k i f ; q&m;}uD ; ocif u d k , f a wmf r d _ i f ; &J @ a*gyutzG J @ (*l A d r mef
xde;f odr;f apmifah &Smufa&;tzG@J ) pnf;a0;ygw,f? rlvuawmh tzG@J t}uD;}uD;yg? ouf}uD;0g}uD;
awGu wjznf;jznf; uG,fvGefukef=uawmh usaemfu ti,fqHk;wa,muf tjzpfeJ@
yg0ifvm&ygw,f? *lArd meftwGuf ukeu f saiGtjyif q&m}uD;&J@ pmayeJ@aetdraf pmifah &Smufa&;
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
udpaP wGyg aqG;aEG;=u&ygw,f? (axmufvrS ;f a&;vJ vpOfvmavh&ySd gw,f?) tpnf;a0;rSm
OD;xGe;f a0u wcgwcgpm;p&m,l vmavh&+Sd y;D wcguqdk vzuf&nfqikd u f kd trlaqmifwzG@J v;kH ac:
oGm;+yD; aumfzDvufzuf&nf rkef@rsm;eJ@ au|;arG;{nfhcHavh&dSygw,f? &Spfq,fckESpfrsm;
twGi;f rSmawmh OD;xGe;f a0 aq;vdyjf ywfoavmuf jzpfaeyg+yD? tpnf;ta0;rSm aq;vdyv f ;kH 0
raomufawmhygb;l ? wcgw&H udo k mEd;k /wifr;kd eJ@ usaemfw@kd &&Sd m “paepmay0dik ;f ”(tpu
aom=um0dik ;f ) &d&S m bDtpkd aD umvdyf vufzuf&nfqikd u f vkd J udxk eG ;f a0 rsupf v d nfvmwwf
ygw,f? OD;xGef;a0u ajryJ,dkvdkpm;p&mav;awG,lvm wwfygw,f? udkomEdk;uawmh
OD ; xG e f ; a0ud k “ud k x G e f ; a0”vd k @ yJ ac:avh & d S y gw,f ? usaemf w k d @ uom OD ; xG e f ; a0vd k @
ajymif;vJac:ae=uwmyg? wcgwavawmh “rif;om;}uD;”vd@k ac:+yD;wcgw&H “av;av;”vd@k
ac: =uygw,f?
OD;xGe;f a0p[m pmay/ yef;cs/D "gwyf pkH wmawGukd 0goemygygw,f? 'ga=umifh
pmayorm;awG tEkynmorm;awGtem;rSm w&pf00J &J aSd ewwfygw,f? 'Dval wG[m vGwv f w G f
vyfvyf ajymqdak exdik w f wfoal wG 'Dru kd a&pDorm;awGcsn;f yJqw kd mvJ oloyd gw,f? olvJ
'Dvv kd al wGe@J aygi;f oif;vd@k 'Dvv kd al wGe@J twl 'Dru kd a&pD orm;jzpfv@kd wae@ae@rSm tpd;k &eJ
xdyfwdkufjzpfr,fqdkwm odygw,f? ol[m yg;eyfxufjrufolyg? 'ga=umifh jcifaq;acGeJ@
ajrjzLxkwv f yk af &; vkyif ef;awGukd rdom;pkvyk if ef;tjzpfwzufu tapmift&efvyk x f m;cJh
wmyg? 'ga=umifhvJ tpdk;&u ol@udk &kyf&SifvkyfcGifhray;awmhvJ pD;yGm;ta&;tajctae
rysucf w hJ myg? ppfwyfr*~Zif;jzpfwhJ jr0wDr*~Zif;rSm pma&;q&mwa,mufu “tu,fprD
udkxGef;ayG”qdk+yD; wdkufcdkufa&;om;cJH zl;ygw,f? usaemfwdk od&oavmufuawmh
rif;om;}uD;[m tEkynmodumQ rysucf yhJ gb;l ? 2005ckEpS f olu, G v f eG cf sed f touf80ausmf
t&G,x f d 'Dru kd a&pDbufu/ jynfo@l bufu aoGznf+yD; ppftpd;k &udk rsuEf mS csKad oG;wmrsK;d
r&dcS yhJ gb;l ?
OD;xGe;f a0[m OD;ae0if;vdk xdyo f ;D }uD;udk csO;f uyfc&hJ if onfx h uf }uD;yGm;rSmyg? 'gayrJh
jynfo h t l Ekynm&Siaf wGukd b,fawmhrS ausmrcdik ;f cJb h J 'Dru kd a&pDorm; tEkynm&Siaf wGukd
t&dyw f =unf=h unfeh @J aecJyh gw,f? olu, G vf eG o
f nft h xd ,lomG ;wJw h m0efu +idr;f csr;f a&; zcif
q&m}u;D ocifu, kd af wmfri_d ;f a*gyutzG@J 0if trlaqmifwa,muftaeeJ@ yg0ifaqmif&u G o f mG ;
wmyJjzpfygw,f? olu, G vf eG af wmh usaemfu jynfya&mufaevd@k aemufq;kH *g&0 rjyKvu kd &f wm
0rf;enf;rdygw,f? olpsmyeaumfrwDrSm usaemfyg0ifcGifh }uHKcJh&if ol&J@*lrSm q&m}uD;
ocifudk,fawmfrd_if;&J@ *lAdrmefu “a'gif;/ csKd;jzL/uHpOf pmtkyf”qdkwJh wHqdyftrSwftom;
“av;ck”teuf “csK;d jzL”wHqyd yf w kH wl ckukd ul;,l+y;D qufoay;vdu k cf siyf gw,f? usaemf Armjynf
jyefciG &hf &if OD;xGe;f a0&J@ *luo kd mG ;jzpfatmifomG ;+yD; *g&0jyKygr,f? &ky&f iS rf if;om;}uD; OD;xGe;f a0
wa,muf a&muf&mb0rS vGwv f yf+idr;f csr;f wJh tEkynm&Sijf zpf &yfwnfEikd yf gapownf;vd@k
qkawmif;vdu k yf gw,f? armifprG ;f &nf
2011 azaz:0g&D 10
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
q&mOD;0if;wifu ol@ 81 ESpf arG;ae@rmS bmajymvdu k of vJ qdak wmh ol[m 88
ta&;awmfyk H=uD;u arG;zGm;vmwJhol jzpfw,f? ol[m ta&;awmfyk Hwyfom;tjzpf
cH,x l m;w,fv@kd qdw k ,f? tJonfwek ;f u touf 60 rSmvnf; ta&;awmfyw Hk yfom;/ tckk
touf 80 ausmfrSmvnf; ta&;awmfyk Hwyfom;vdk @ cH,lqJ c&D;qufjrJjzpfw,f vdk @
qdvk u kd w
f ,f? vrf;wl&if vlcsi;f qk=Hk ur,f? ta&;awmfyw Hk yfom;awG 'Dru kd a&pDyef;wdik rf mS
qk=Hk uygp@dk vd@k ajymcsiwf ,f … wJ?h
usaemfwdk@wawGvnf; vGefcJhwJh tESpf 20 u ta&;awmfykH=uD;u tpjyKvdk@
vljzpfvmcJ&h wmvd@k ajymcsif ajymvd@k &ygw,f? tJonfu usaemfw@kd ausmif;om;awGqw kd m
q,fausmo f ufawG/ touf 20 0ef;usiaf v;awGu;kd av? tJonfwek ;f u usaemfw@kd wawG
jrefrmjynf wjynfv;Hk tES@H tjym;rSm &Sad ewJh vli,fawG rsL;d qufopfuav;awG&hJ pdw"f mwfu
bmvJ vk k d @ jyef a wG ; =unf h v d k u f r d a wmh usaemf w d k @ qD r S m pwif oaE< w nf c J h w m
ausmif;om;pdw"f mwf awG jzpfw,f? tJonfu pdw"f mwfawG[m cGyaf 'gi;f pdw"f mwf jzpfw,fv@k d
ajymcsiyf gw,f?
bmpdw"f mwfvJ h h h
cGyaf 'gif; pdw"f mwf
armif&pf
“touf 80 ausmf vlt}dk uD;wa,mufu ta&;awmfyHk ajcvsifwyfom;vdk h &J&}J uD;ajymw,f?
tJ'g[m cGyaf 'gif;pdw"f mwfjzpfygw,f? rw&m;r+jrm;wpif;udk &ifziG jhf yD; &ifqikd of l jzpfw,f”
ta&;awmfykHwyfom; wOD;&Jh pdwf"mwf/ cGyfa'gif;pdwf"mwf qdkwm bmvJ
usaemf w d k @ ausmif ; om; vl i ,f a wG tm;vk k H ; rS m tJ o nf w k e f ; u &S d c J h w m
udk,fhausmif;om;awG xd&if rcHcsifwJh pdwfyJ? udk,fhausmif;om;awG rw&m;tvkkyfcH&&if
enf;enf;av;rS onf;rcHEikd b f ;l ? zd&if =uG/ xd&if csr,f qdw k hJ usaemfw@kd wawG tcsi;f csi;f
&ifabmifwef; vufcsi;f csw d wf hJ pdw"f mwfyJ vd@k ajymvduk cf siyf gw,f?
tJonfwkef;u &efukefpufr_wuUodkvfrSm ausmif;om;awGudk vkkHxdef;awGu
ypfowfw,f? tcsKyfum;ay:ypfwifjyD; zrf;w,f? taqmifawGxu J w&Gww f u
kd f qGxJ w
k jf yD;
"mwfyeHk @J wdu
k /f eHr,fawG twef;awGe@J wdu k jf yD; ppfa=uma&;pcef;awGxJ yd@k w,f qdw k hJ vGecf w
hJ hJ
19 88 rwfv 13 &ufae@ tjzpfudk b,fausmif;om;awGurS vufydkufjyD; acgif;ikkHjyD;
=unf h r aecJ h = ubl ; ? ygarmuQ c sLyf a wG / armf u G e f ; xd e f ; awG / ynma&;0ef x rf ; awG /
ausmif;q&mqdo k al wGu &yf=unfjh yD; aecJ=h ur,f? &efuek u f ausmif;om;/ armfvjrdKif/ ppfawG/
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
rk&Hk mG / jrpf=uDem;/ awmif=uD; jrdK@ &Gm tES@H tjym;u txufwef;ausmif;om;/ aumvdyaf usmif;
om;/ vli,fawG tm;vk;Hk u rsuEf mS v$J cJypf rvkyk cf =hJ ubl;?
tJonf rwfvu pvdkufwJh tm%m&SifawG&Jh &efprD;yGm;[m ausmif;om;awG
tm;vkkH;awGtwGufuawmh aoewfoHwcsufazmuf&if rD;[kkef;[kkef;awmufap&r,f vdfk@
=udr;f 0g;vdu k w f hJ tvm; cGyaf 'gi;f aoG;awG twlwuG pD;qif;nDnw G cf =hJ uw,f r[kw k v
f m;?
tJonf cGyfa'gif;pdwf"mwfawGuvnf; 0kkef;qdk jyD; csufcsif; =uD;xGm;&ifhoef
oGm;cJw h mawmh r[kw k yf gb;l ? rwfv pufrw _ uUov kd af usmif;om;awG&hJ vufqifu h rf;r_awG[m
wuU o d k v f t qif h q if h / tajccH y nmausmif ; tqif h q if h u d k pD ; qif ; cJ h & wmyg?
cGyaf 'gi;f rsL;d aphuav;awGukd &ifxrJ mS vufo;D vufarmif;awGxrJ mS pdu k yf sL;d jyD; vufcsi;f csw
d f
ausmcsi;f uyfxm;wJh ausmif;om;vli,f&aJ bmfawG&hJ acs;G awG aoG;awGe@J avmif;jyD; =uD;xGm;
&Sio f efatmif arG;jrLcJ&h wm? rqv tm%m&Siaf wGow G o f iG ;f xm;wJh rvkyk f r&_yf rjyKwf
a=umufwwf &efuif;w,fqw k d hJ ta=umufw&m; tarSmifx=k u;D xJu twif;&kek ;f uefjy;D x=uG
&Sio f efc&hJ wmyg?
bmpdw"f mwfvJ
cGyaf 'gi;f pdw"f mwf
tckk 'Dpmudk zwfae&if;uae rwfrwfx&yfvdk@ vufoD; vufarmif;wef;jyD;
atmf=unfh ta&;awmfyw Hk yfom;wOD;&Jh &ifxu J cGyaf 'gi;f pdw"f mwfqw kd m rD;yGm;awGvkd x=uG
awmufavmifvmvdrrhf ,f?
usaemfwdk@awG&Jh cGyfa'gif;pdwf"mwfqdkwm rw&m;r_udk vufydkufr=unfhEdkifwJh
pdwf"mwfyJ? avmu=uD;&Jh b,fa'gifh b,fae&mrSmyJ a&mufae a&mufae zdESdyfcsLyfcs,f
cHae&olawGukd umuG,zf @kd tm%m&Siaf wGukd jyefvnf wdu k cf u
kd f awmfveS zf @kd &JabmfawG
tcsi;f csi;f &ifabmifwef; vufcsi;f wG=J uzd@k aESmifah ES;jcif;/ av;vHjcif;/ a&SmifvjJ$ cif; vk;Hk 0r&Sw d hJ
awmfveS w f hJ pdw"f mwfy?J
tJonf cGyaf 'gi;f pdw"f mwfuk d rpGe@f vw $ b f J udik pf JG touf&c_ rhJ v d @k d usaemfw@k d wawG[m
19 88 ta&;awmfyaHk emufqufwJG ta&;awmfyHk tqufqufrmS awmfveS &f o J l rsL;d qufawG/
vli,f ausmif;om;awG/ &[ef; oHCm oydwaf rSmufoal wGukd ud, k hf aoG;om; &Jabmfrsm;vdk
cifrif&if;ESD;rd=uwm/ vufcsif;wGJ av;pm;r_awG &SdcJh=uwm/ *kk%f,l 0rf;ajrmufpGm =udKqdk
tav;*&kjk yKcJ=h uwm jzpfygw,f?
usaemfw@k d wawG[m cGyaf 'gi;f pdw"f mwfuk d pGe@f vw $ cf jhJ y;D omref&;k d us 0efxrf;pdw"f mwf/
ukek o f nf yGpJ m; pdw"f mwf/ zmodzmom woD;yk*k v ~ woD;woef@ pdw"f mwfawGe@J omref rpGe@f pm;
rv_y&f mS ;&JwhJ ta=umufw&m;udk &if0,fyu kd o f l vlnhH vlerd w hf a,muf&hJ pdw"f mwfrsL;d awGe@J
touf&iS o f ef =u;D jyif;cJ=h u&r,fq&k d ifawmh ckck sed rf mS ud, k ohf m;orD;awG/ ud, k hf wlawG wlrawGu
cGyfa'gif;tvHudk tjrifhrm;qkkH; v$ifhxlzdk@ =udK;pm;vmwmudk rsufESmv$J rjrifcsifa,mif
aqmif=ur,fh twef;tpm;awG jzpfuek =f uvdrrhf ,f xifygw,f? pmrsuEf mS 58 odk h
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
etz&Jzh @JG pnf;yHt
k ajccHOya'qdw k meJ ah &G;aumufyq JG w
kd mwd@k ay:vmjyD;uwnf;u
ArmjynfrmS tajymif; tvJjzpfay: jyD/ rjzpfay:ao;bl;/ enf;enf;awmhjzpfay: jyDvm; pojzifh
jynfwiG ;f jynfyajymqdak &;om;=uwmawG ae@pOfrjywfqo kd vdk jrifawG@=um;zwfae&ygw,f?
wcsKd @ursm;qd&k if b,f[muav;uawmhjzifh ajymif;vJwm r[kwb f ;l vm;qdjk yD; cspw f ;D acgi;f
oef;&Smovdk ppfppfayguaf yguf apma=umaewmudv k nf; owdxm;rdygw,f?
'Djy\emta=umif;ajymr,fq&kd if OD;qH;k etzAdv k cf sKyfawGbma=umifh 'DajcvSr;f
awGudkvSrf;w,f/ olwdk@bmudk&nf&G,fw,f/ 'DvdkvkyfwJhtwGuf olwdkh&Jh&nf&G,fcsufudk
a&muf&Sdovm;qdkwJh ar;cGef;awGudkpOf;pm;zdk@vdkw,fxifygw,f? 'DvdkajcvSrf;awGuae
b,fvt kd ajzxGucf w hJ ,fqw kd m tm;vH;k odjyD;rdk 'h aD e&mrSm tJ'D tcsuu f rkd ajymawmhygb;l ?
'gayrJ'h t
D csuu f akd wmh taotcsm rsO;f om;xm;apcsiyf gw,f?
tajccH O ya'bmvd k @ a&;qG J w ,f /
ppftkyfpkvkyfxm;wJh a&G ; aumuf y G J b ma=umif h v k y f w ,f
qdw k mudk &d;k &m uav; uAsmwyk'f
0uFbmxJu xJuvdk “ayguyf ifbmjzpf vd@k udik ;f &
w,f” qdw k ahJ vm*sprf sKd ;eJh tqihq f ihf
tjyifudkxGuf-uyg ar;=unhfyg? tenf;qHk; tm%mudk
vd k c sif v d k @ §xd e f ; od r f ; xm;csif v d k @
qdkwJhtajzudkawmh &rSmyg? 'gjzifh
&J a bmf zd ;
k oH
a
&Jabmf zd;k oHacsmif; csmif
; bmjzpfvdk@tm%mudk vdkcsif&wm
vJvdk@ xyfar;vdkufyg? igh0rf;ylqm
raeomvd@k / wenf;ud, k f usKd ;pD;yGm;
“iSuwf aumifukd avSmifcsdKifxh rJ mS awG twGurf aeom vd@k tm%mudk
xnhjf yD;avSmifxm;w,fq&kd if avSmifwohJ tl zdk h vdck siw f mvd@k yJ tajzxyf&ygvrd rhf ,f?
'gjzifh t&ifutm%mudk
tJ'iD uS f toHwwd f aewmu vufrv$wcf siw f m bma=umifv h v J @kd
ar;cGef;xkwf&ifvnf; 'DtajzudkyJ
yd-k unfe;l p&maumif;rvm; h h h jyefa&muf rSmaocsmygw,f? 'Dawmh
omreftuQ&mocsFmnDr#jcif;rsdK;eJh
pum;ajymaewm aumufcsuf qGv J ukd &f if 'Da&G;aumuf
yG[
J m 'D &nfreS ;f csu(f ud, k uf sKd ; pD;yGm;
yd-k unfe;l p&maumif;rvm; h h ”h awG cdik jf rJw;kd yGm;a&;)twGuf jzpfw,f
vd@k yJ tajzxGujf yefygw,f?
'Dawmhjy\em[m &nfreS ;f
csufeJ henf;emjy\em jzpfaew,f
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
qd k w mawG @ &ygr,f ? enf ; emqd k w m[m &nf r S e f ; csuf w ck u d k a &muf z d k @ twG u f
taxmuftulomjzpfjy;D &nfreS ;f csuf uom t"duta&;t}u;D qH;k qdw k m vlwikd ;f odygw,f?
&nf r S e f ; csuf u d k & zd k @ twG u f enf ; emawG u d k ajymif ; wef & if a jymif ; &w,f q d k w mvnf ;
vlwikd ;f odygw,f? Armpum;rSm acG;udu k v f @kd y&J &/ wkwyf pfv@kd y&J & &wmvd&k if;yJ qdw k m&Syd gw,f?
jy;D cJw
h ahJ &G;aumufy&JG hJ &nf&, G cf suf [m Armjynf&@J =u, G 0f wJ"h eOpPmawGukd Adv k o f ef;a&$wkd w h awG
w&m;0if&&Sad &;jzpfjyD; 2008ckepS zf JG ph nf;yHt k ajccH Oya'&J&h nf&, G cf suu f awmh tJ'yD ikd q f ikd rf u_ kd
todtrSwjf yK xde;f odr;f umuG,af &;yJjzpfygw,f?
tvG,fav;jyefed*Hk;csKyf=unhfyg? a&G;aumufyGJqdkwm+yD;oGm;vdk@ wdkif;jynf&J@
"eOpPmawGukd ydik q f ikd rf [_ m vufajymif;oGm;ygovm;? ajymif;r,ft h vm;tvmaum jrifawG@
&ygovm;? a&G;aumufyrJG wdik rf aD v;wifuyJ wdik ;f jynf&q hJ yd u
f rf;awG/ vkyif ef;aygi;f pHak wGukd
olw@kd tcsi;f csi;f xJrmS cGaJ 0,lcahJ o;w,fukd rSwrf =d ur,fxifygw,f?
t&if;tES;D &J@oabm[m pkaqmif;rdvm&ifw;kd csJ &h ygw,f? 'Dtwdik ;f b%fxrJ mS csn;f
xm;vd@k r&ygb;l ? 'Dae h etzxdyo f ;D awG pkaqmif;rdvmwJah iG&if;aiGE;DS [m jynfwiG ;f uae
jynfyudkwdk;csJ@&r,fhtqifhudka&mufaeygjyD? 'Dawmholwdk@[m olwdk@udkedkifiHwumt0ef;
t0dik ;f utodtrSwjf yK+yD; qdik &f iS (f sanction)ydwq f rhkd v
_ kd ajcref; uGi;f awGukd c|waf y;apcsi=f u
ygw,f? olwdk@taeeJ@a&G;aumufyGJusif;y/ tpdk;&zGJ@jyD;w,fqdkwmeJ@wjydKifeufxJ vdkvdkrSm
qdkif&Sif(sanction)udpPudk jiif;ckefajymqdkp&mwcktjzpf ay:xGufvmwm[m wdkufqdkifr_
r[kwfygbl;? 'Dvdk jynfwGif;jynfyuae Adkvfoef;a&$&J@arG;pm;tpdk;&udk oeyfcg;vdrf;
yef;yefay;aeolawG[m b,folawGvJqdkwm jyef=unfhvdkuf&ifyJ bmrSrqef;bl;vdk@
oH;k oyfeikd rf mS yg/
rarh=uoihfwJhtcsufwcku 'Dae@umvrSmAdkvfoef;a&$wdk@ppftkyfpk&J@ tm%mudk
csKyfuikd ef ikd rf [
_ mtawmfukd wnf+idraf e+yDqw kd thJ csujf zpfygw,f? olw@kd [m awmf&w kH ef&v kH i_d ;f
tykwf udkcHedkifaejyDqdkwmudk rarhoifhbl;? olwdk@wawG tm%mouf=umvmwmeJ@tr#
&ifu h suw f hJ tm%m&Sijf zpfvmjyD; t&ifuavmuftuJrqwfawmhwm/ olw@kd tay:wku d cf u kd f
wm wcsdK@udk ay,smvuHjyKxm;edkifwmawG &Sdvmygw,f? 'gudkyJ'Drdkua&pDzGihfay;wmvdk@
qdck si=f u&ifawmh (vdrn f mwmr[kw&f if)ud, k u f ppftm%m&Siaf wGavmufrS r&ifu h suf ao;bl;
vd@k yJ qd&k ygvrd hf r,f?
olwdk@&J@v$wfawmfqdkwm}uD;xJrSm b,faus;&Gmvl}uD;ujzifh b,fvdkrw&m;
vkyfaeygw,fqdkwmrsdK; ajymwmavmufudkawmh olwdk@cGifhrjyKp&mta=umif;r&Sdygbl;?
tJ'Daus;&Gmvl}uD;xuf tqaygif;ukaÉukÉm rawmf rw&m;vkyfaewJh olwdk@ ppftkyfpk
xdyo f ;D awGukd axmufjywmrSr[kwyf ?J aemufjyD; olw@kd wawG'rD u kd a&pD vrf;a=umif;ayguu f kd
av#mufvSrf;aeygjyDvdk@txifa&mufapr,fvdk@qdk&if e,fpyf*dwfrSmvmbfpm;ae/ Adkvfus
aewJt h &m&St d enf;tusO;fukd bmvd@k paw;rypfeikd &f rSmvJ? Adv k cf ifneG @f w@kd uakd wmif tHek @J usi;f eJ@
jzKwcf ahJ o;w,f r[kwyf gvm;? 'g[m axmifjrif&mpGe@f wmxufawmif tjrwftpGe;f }u;D ygw,f?
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
ppftyk pf ak vmurSmu iawrmzdk t h a&;}uD;qH;k omjzpfygw,f?
txufrmS a&;cJw h mawGukd jyefcsKyf&&if Armjynfuppftyk pf [ k m olw@kd &@J &nf&,G cf suf
yef ; wd k i f u d k r a&muf a&muf a tmif 'D v rf ; rayguf [d k v rf ; uoG m ;w,f q d k w m rsd K ;eJ @
vkyaf ew,fqw kd mawG@&ygr,f? 'Dvt kd cgrmS olw@kd &J &h nfreS ;f csuu f rkd suaf jcjywfjyD; olw@kd &Jh
enf;emawG aemufuv kd u kd af evd@k uawmh ezm;jud;k wyfqcJG &H wmxufq;kd edik f ygw,f?
wdu k w f u
kd q
f ikd q
f ikd f 'Dvt kd csed rf smyJ =uyfajy;v$waf wmftwGi;f tjyifuowif;awGukd
oHk;oyfwm/ tuJjzwf wmawGvnf; =um;odae&ygw,f? wcsdK@u'gudkyJ Adkvfoef;a&$wdk@
ppftyk pf u k kd cs;D usL;p&mtcsut f aeeJ@axmufjy =uygw,f? 'gukd rmzD;,m;acgi;f aqmifawGvkd
a=umifuav;yGw+f yD;+yHK;aer,hf Adv k of ef;a&$&@J ae&muaejyefpOf;pm; =unhyf g? iSuw f aumifukd
avSmifcsKd ix hf rJ mS xnhjf y;D avSmifxm;w,fq&kd if avSmifwo hJ t
l zd@k tJ'iD u
S f toHww d f aewmuydk
=unfel;p&maumif;rvm;/ pum;ajymaewm ydk=unfel;p&maumif;rvm;? rqvacwfu
v$waf wmfehJ 'Dae@=uyfajy;uv$waf wmf&jhJ cm;em;csuu f 'gygy?J
ppftyk pf 0k ifawGompHpm;&wJh 'Dru kd a&pDcsi;f uawmhtwlwjl zpfygw,f?
&Jabmf zdk;oHacsmif;
pmrsuEf mS 55 rStquf
cGyfa'gif; pdwf"mwfqdk wm touf=uD;wm/ i,fwm/ ausmif;om; vli,f/
vlwef;pm;awGeJ@ uef@owfxm;wm r[kkwfygbl;? axmifxJrSm ,kkH=unfcsuftwGuf
pGe@f v$wpf eG @f pm;aeolawG/ vrf;ay:rSm/ ppfa=uma&;pcef;rSm/ e,fpyfwu kd yf aJG wGrmS toufe@J
vJomG ;jyD; wdu k yf 0JG ifomG ;olawG tm;vk;Hk [m cGyaf 'gi;f awGcsn;f yJ? cGyaf 'gi;f waumifukd zdEydS f
eif;ajcvdkufwm[m igwdk@ cGyfa'gif;awG tm;vkkH;udk wjydKifeufwnf; apmfum; t"rRusifh
vdkufwmeJ@ twlwlyJa[h vdk@ w&m;rSswr_zufuae toufpnf;pdrfawG rdom;pkkawG
oli,fcsi;f awGukd pGe@f jyD; &yfwnf&w J m wdu k yf 0JG if&w J m[m cGyaf 'gi;f pdw"f mwf jzpfygw,f?
q&mOD;0if;wif[m ta&;awmfykH wyfom;wOD;yJ? cGyfa'gif;pdwf"mwftjynfheJ@
&Sio f efaeoly?J q&m[m vlxt k a&;awmfyv Hk id_ ;f vk;Hk =uD;xJrmS tcsed jf ynfh ajcpkyHk pf ul;cwfaeol
jzpfw,f? 2007 oHCmhta&;awmfy=Hk uD;rSm q&mom tjyifrmS &Sad e&if cGyaf 'gi;f tvHawmfukd
v$ijhf yD; csw
D ufomG ;r,fo h l jzpfygw,f? tckv k nf;yJ touf 80 ausmf vlt=dk uD;wa,mufu
ta&;awmfyHk ajcvsiw f yfom;vd@k &J&=J uD;ajymw,f? tJ'g[m cGyaf 'gi;f pdw"f mwfjzpfygw,f?
rw&m;r_jrm;wpif;udk &ifziG jhf yD; &ifqikd o f l jzpfw,f?
cGyaf 'gi;f pdw"f mwfe@J usaemfw@kd wawGvnf; ae&mtES@H rSm wuGw J jym;eJ@ iSuaf wm/
aus;awmawGxrJ mS txD;usef csw D uf &kek ;f uefae&wJh tcsed af wGvnf; &Srd mS yg? od@k aomfvnf;
cGyaf 'gi;f pdw"f mwf wckw k nf;eJ@ usaemfw@kd awG onfvrf;wckw k nf;rSmyJ jyefq=Hk urSmjzpfygw,f?
tckv k nf;yJ cGyaf 'gi;f pdw"f mwfawGe@J usaemfw@kd &JabmfawG vufcsi;f jrJjrJ wGjJ yD; yef;wdik rf mS
qkzHk @kd qufvuf csw D ufvmae=uwm jzpfygw,f? armif&pf
bmpdw"f mwfvJ ..........
(http://moemaka.com rS ul;[laz: jyygonf?)
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
wduk yf 0GJ if
wpfvtrd;k ol=uD;rsm;
&JeEN (SAC)
tdrfvGrf;pdwfeJ h oDuHk;xm;wJh
rsdK;cspfpw
d f
0if;Edik f (vify&kd if)
a&=unf&m jrufE&k m udk ajymif;a&G h &ke;f uef&if; ta0;a&mufrS e*du k bmrS ta&;
rygbl;vdk h ,H=k unfchJ / wefz;kd rxm;cJw h hJ t&mawGuykd g usaemfwkd h owdrxm;yJ ay;qyf vdu k f
&w,f qdw k m csed u
f mvu oif=um;ay;vdu k yf gw,f// usaemfwkd h ud, k w
f ikd jf yKvkyzf efw;D cJh wJh
v_y&f mS ;&ke;f uefr&_ J h &vm'fawGyg// 'gawGukd usaemfwkd h aysm&f i$ pf mG auseyf=unfE;l Edik &f J v h m; b0
hhq
h w kd m bmv /J / ay;qyf&wmawGeJ h xdu k w f efatmif usaemfwkd &h J b h 0rSm &nfreS ;f cJw
h Jh tdyrf ufawG
wu,faum&&J v h m;// ud,
k hf ud,
k u f akd r;=unhpf rf;yg// ar ah vsmcsiaf ,mif [ef aqmifxm;wJh
tcsdefumv wcktwGif;rSmyJ ta0;wae&ma&mufaeolrsdK;tzdk h tdrfvGrf;a0 'emeJ h
rsKd ;csppf wd qf w
kd m tpm;xd;k ajzodrv hf kd h r&Edik yf J }uHK}udKufr&_ w
dS ikd ;f tawG;xJrmS a0 v h nf aewJh
t&mqdkwm oabmaygufvmrdygw,f// wefzdk;xm;vmrdygw,f// ,Ofaus;r_ "avhxHk; pH
rsm;udv k nf; jrwfE;kd av;pm;vmrdwm trSeyf gyJ//
b0qdw k m touf&iS rf u _ kd qufvufysKd ;axmif&ef &ke;f uefaer_u 'Gew f yJG gvmwm
"rRwmyg// vl b h 0twGi;f usiv f nf&m umvrSmawmh b0udk wG,w f ,fp&mqdw k hJ tjrifeJ h &Sif
oefaewmyg// twdwu f wnf;u 'Dvkd tawG;rsKd ; tjrifrsKd ;eJ yh J b0udk &ke;f uefc&hJ ovdk aemif
tem*wfrmS vnf; 'DypkH eH J yh J oHo&mvnfaerSmyg// 'ga=umifv h nf; usaemfwkd h wawG[m tvif;
eJ t h arSmifawGukd wvSnphf jD zwfoef;&if; rdr&d J h &Sio f efr_ &yfwnf&wJh taetxm;udk ydrk akd umif;
rGeaf tmif om,mcsr;f ajrhatmif}udK;pm;ae=uwmyg// umvtydik ;f tjcm;t& i,f&, G pf Of tcg
rSm todOm%fjrifrh m;a&;twGuf }udKpm;ynmoif=um;avhvm=u / pD;yGg;&Sm&rJt h &G,rf mS OpPm
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
"e &SmazG=ueJ h ar#mv f ifch suf ud, k pf &D ifrmS ayG yh u kd +f yD; &ke;f uefaewm r[kwv f m; // 'Dv}kd udK;pm;
+yD; todOm%fukd &SmazG&if;eJ h pum;vH;k awG t"dyg` ,zf iG q hf ckd suaf wG=um; ydwrf o d mG ;wmrsKd ;
OpPm "eaemufvu kd &f if; avmb trdu k af rSmifz;kH v$r;f cH&wmrsKd ;vnf; &Sw d wfygw,f// jrefqef
vSwhJ owif;tcsut f vuftjzpftysuef J h toHrhJ v_id ;f awG&J h avmb rm,m=um;rSm e*dk
rlv &n rf eS ;f csuu f ae vrf;vGo J mG ;wwfygw,f// b0 t"dyg` ,af ysmufq;kH oGm;wwfygw,f//
wcsKd q h kd vlom;qdw k hJ rdr&d J arG;&myg ydik q f ikd cf iG yhf g aysmufq;kH aewm rodEikd w f mrsKd ;xd&ydS gw,f/
usaemfu, kd w f ikd f owdrjyKEdik cf ifrmS yJ usaemfwkd &h J b h 0 awG[m vky}f uHcv H u kd &f wmyg//
usaemfwkd [ h m b0udk wG,w f mp&mvdk jh rifvkd h toufqufvuf&iS af eEdik af tmif
}udKpm; &ke;f uefaewmyg// vlom;wa,mufyyD D vlvykd J &Sio f efcsiyf gw,f// b,fvkd vlypkH rH sKd ;vJ
vlyyD o D oeJ &h iS o f efaexdik +f yD; aoqH;k csiyf gw,f// vlom;wa,muf&J h &ydik cf iG ahf wG vdt k yfcsuf
awG &,lcsiv f kd h ydrk akd umif;rGew f hJ b0rsm;udk ydik q f ikd cf sivf kd h oifah wmf&mae&mjzpfEikd pf rG ;f &Srd ,fh
ae&mawGukd ajymif;a&G ah exdik =f u&w,f// rdrcd spjf rwfE;kd &wJh olawG cspcf ifoal wGeJ h &if;ES;D u|r;f
0if+yD;om; "avh xH;k pHrsm;udk pGef ch gG +yD; xGucf gG c&hJ w,f// vlreS &f if rdr}d uD;jyif;cJ&h m Zmwd&eH u h kd
rwG,w f mol / rcspjf rwfE;kd ol ajym&if &r,fxifygw,f// ta=umif;trsKd ;rsKd ; vdt k yfcsut f oD;
oD;eJ h &yfwnfc, H cl suf tzHzk rkH sm;a=umifo h m pGef ch gG c&hJ ayr,fh tao;tr$m;wdu k qf ikd rf a_ v;
jzpfc&hJ ifawmif vGr;f rd wrf;wrdwmygy/J /
ESpaf ygi;f rsm;pGm rjyefEikd o f al wG avmavmq,f vH;k 0rjyefEikd af wmh vlawGtzdk ah wmh
yd+k yD;qd;k +yDayg/h / rwlnw D hJ "avhx;kH pHawG uGjJ ym;wJh ,Ofaus;r_ypkH eH J jh cm;em;wJh vlrsKd ;rsm;=um;
rSm use;f rma&; jcdK , h iG ;f vd@k yjJ zpfjzpf tcuftcJ}uHKawG &h &ifyjJ zpfjzpf tqifrajyr_awGeJ h &ifqikd f
&wdik ;f az;rwwfwhJ rdbaqGrsKd ;rsm;udk owd&rdovdk aEG;axG;pGm uln0D ikd ;f 0ef;wwfwhJ Zmwdajr
&J h "avhx;kH pHrsm;udv k nf; wefz;kd xm;vmwwfygw,f// vGr;f arm&if; wrf;wrdvmwwfygw,f/
tay:,H,Ofaus;r_xuf &ifxu J toH rsu0f ef;xJu pum;awG&J h ta&;ygru _ kd owdrv l m
ygw,f// a0;oGm;rS eD;jcif;&J w h efz;kd / uG,af ysmufomG ;rS wnf&jdS cif;&J w h efz;kd udk odvm&w,f//
'ga=umifh usaemfwkd h a&muf&adS exdik &f m t&yfukd “0drw k o dW kd ”h oGm;&mvrf;Y jzwfoef;oGm;&ef
a&G;cs,cf ahJ om pcef;axmuftjzpf &_ jh rifusio fh ;kH wwf&ef vdt k yfygw,f//
b,fvv kd yl jJ zpfjzpf b,fvakd e&mrSmyJjzpfjzpf a&G;cs,pf &mom&S&d if a&G;cs,cf si=f uwm
obm0yg// a&G;cs,pf &mr&S&d ifawmh qEN&&dS dS r&S&d dS vufcv H u kd &f wmygy/J / auseyfr_ rauseyfr_
qdw k hJ cHpm;csuu f awmh touf&iS o f efpOf oufwrf;wav#mufrmS use&f pfcw hJ maygh // bmrS
rwwf EdkifwJhacwfumvrsdK;rSmawm uH=urRmudkyJ yHkcs&wmyJ// tcGifhtvrf;&Sdvdk huawmh
vlom;yDyD &ifqdkif&kef;uef=uw,f// 'DvdkeJ h rdrdvdkcsifwJh b0taetxm;rsdK;a&mufwJhol/
ra&mufao;wJo h l awGvnf; &Srd mS yg// wdik ;f jynfa'oawG uGjJ ym;Edik af yrJh rdru d siv f nfaexdik &f m
Edik if t
H vdu k f awG@ }uHK&wJh vlom;wa,muf&J h &ydik cf iG hf vGwv f yfciG ahf wG cHpm;}uHKawG &h wJt h cg
rdr}d uD;jyif;cJ&h wJh Edik if &H J h taetxm;eJ h Edi_ ;f ,SOpf Of;pm;rd=uwmawmh twlwyl gyJ
usaemfwkd h }uKH awG h odjrif&wJh vGwv f yfr_ vH+k cKH pw d cf sr_ +ird ;f csr;f om,mr_rsm;udk vnf;
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
usaemfwkd Eh ikd if H usaemfwkd w h ikd ;f jynfrmS jzpfxeG ;f vdpk w d u f kd iHk v
h #Kd ;aeaom rsKd ;csppf w d u f v_H ah qmf
ay;ygw,f// vlwa,mufukd olcspaf omajr ol u h ckd spcf iforl sm;&Sad omajrwGif toufxufq;kH
vGwv f yfaysm&f i$ pf mG &Sio f efciG u hf &kd cJw h ,f// +yD;awmh xdak jrYyif wb0 wm0efukd aysm&f i$ pf mG
jzwf oef;+yD;csed Yf aoqH;k zdk &h mvnf; tcGit hf a&;&cJw h ,f// olcspcf iforl sm; aexdik &f m ajrYyif
ol. 0dOmOfw, G rf v D iG ahf rsmch iG &hf cJw h ,f// b,favmufrsm; tm;usp&maumif;ygovJ//vSycef;
em;vSygonfwum;// b,favmufrsm; vl b h 0teuf t"dyg` ,jf ynfph v kH u kd yf govJ// vuf&dS
usaemfwkd ah wG. b0rsm;u rdrEd ikd if x H rJ mS vlom;wa,muf&J h *k%o f u d mQ eJ &h yfwnfciG /hf &Sio f ef
cGiahf wGq;kH &H;_ +yD;awmhrS bmawGtwGuaf wGa0p&m&Syd gao;ovJ// tenf;qH;k // b0av;wckq;kH
&H;_ oGm;&Hyk g//
“rdrw d ikd ;f jynfEiS hf vlrsKd ;aumif;pm;onfukd jrifvakd om pdwo f nf ppfreS af om rsKd ;cspf
pdwjf zpfw,f// rdrcd spv f pS mG aom olwOD; 'kuaQ &mufv#if pdwrf csr;f ajrh&ouJo h kd h rdrv d rl sKd ;rsm;
'kuaQ &mufonfukd r=unh&f ufaompdwf rdr. d cspv f pS mG aom olwpfO;D csr;f omv#if 0rf;ajrmuf
ouJo h kd h rdrv d rl sKd ;rsm; csr;f om}uD;yGg;vmv#if vGerf if;pGm yDwjd zpfaom pdwrf sKd ;udo k m rsKd ;cspf
pdw[ f k ac:&ayrnf” [k }uD;yGg;a&;pmapmifwiG f OD;oef u h a&;om;cJo h nfukd zwf&_ zh ;l onf//
xdk t h wl rdrw d kd v h rl sKd ;rsm; acsmufcsm;pGmaexdik &f r_ tm;i,fapr_wkd t h wGuf 0rf;enf;apr_ wd@k
udv k nf; vlreS &f if cHpm;&onfyif// +idr;f csr;f om,mr_/ vH+k cHKpdwcf sre_ J h aysm&f i$ cf sr;f ajr rh r_ sm; udk
r&&SEd ikd af o;wJh rdrEd ikd if v H rl sKd ;rsm;twGuf pdwrf csr;f ajrhrr_ sm;eJ h twl 'Dt&mawGukd ajymif;vJ
vdpk w d f awmfveS w f eG ;f vSev f pkd wd rf sm; jzpfay: jcif;onfvnf; rsKd ;csppf w d yf ifjzpfw,f//
'DvdktajccHrsdK;cspfpdwfrsm;a=umifh EdkifiHom;wa,muf&J h &ydkifcGifh w&m;r#wr_udk
ud, k pf m;jyKEdik w f hJ Oya' +idr;f csr;f om,m+yD; vH+k cHKpdwcf s&wJh vlrp_ epfrsKd ; zefw;D aqmif&u G af y;
Edik rf ,fh tpd;k &w&yfukd tvd&k v dS kd h awmif;qdak e=u v_y&f mS ;ae=uwmyg// *|ef'0l aD jymcJo h vdk
“vl@tzGJ t h pnf;qdw k m tawG t h }uHKrsm;udk tajccHr#a0cH,x l m;aom yk*v ~ vlom;wOD;csi;f
pDwkd ah ygi;f pnf;xm;jcif;yif”r[kwv f m;// ud, k t fh wGuv f nf;tusKd ;&Sd olwyg;vnf;tusKd ;r,kwf
olwyg;twGuv f nf; tusKd ;&Sw d hJ tvkyq f &kd if vkyo f ifw h myJ// vkyzf kd &h mvnf;}udK;pm;=u&rSmyJ/
tcsed w f ef&iftrd jf yef=u&wm obm0yg// 'ga=umifv h nf; +idr;f csr;f om,mwJh taetxm; oifh
awmfwhJ toufarG;0rf;ausmif;eJ h w&m;Oya' pd;k rd;k wJh tpd;k &udk tvd&k w dS myg//
ydu
k q f aH wGcsr;f om+yD; tdraf umif;aumif;awG 0wfaumif;pm;vSawG eJ rh aysm&f i$ &f
wJh b0awG &So d vdk oifw h ifw h hJ taetxm;awGeJ h aysm&f i$ w f hJ b0udk ydik q f ikd of al wG vnf;&Sw d m
yJ// aiGa=u;qdw k m b0rSm ta&;ygwhJ tpdwt f ydik ;f w&yfreS af yrJh vl o h ufwrf;wav#mufrmS
aysm&f i$ cf sr;f ajrhpmG aexdik }f uD;jyif;zdk t h wGuaf wmh tvH;k pHu k kd r+yD;ajrmufapEdik b f ;l // w&m;Oya'
pd;k rd;k r_ r&Sw d hJ tkycf sKyforl sm;&J v h ufatmufrmS ynmawG b,favmufwwfwwf ydu k qf aH wG
b,fvykd cJ sr;f om vlom;wa,muf&J h &ydik cf iG hf r&Edik yf gb;l // rdrv d yk cf siw f m vkyyf ikd cf iG hf ajymqdk
csiw f m ajymqdck iG hf vGwv f yfpmG aexdik cf iG hf awGr&Edik yf gb;l //
yk*v ~ u d vGwv f yfciG &hf J h us,jf yef rh _ yrm%[m 'Dru kd a&pD&J h toufvkd q h xkd m;w,f
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
r[kwv f m;// vl t h zGJ t h pnf;ESihf vly*k Kd~ vfwOD;csi;f wdk . h tusKd ;pDygG ;onf tjyeftvSef trSjD yK
aewma=umifh vlwOD;&J h b0jynfph o kH m,ma&;enf;vrf;rSm vltyk pf k b0jzpfaom vl t h zGJ h
tpnf; jzpfw,f//'gawGr&Sad wmhraS wmh b0qdw k m wG,w f mp&m rufarmp&mvdk h jrifEikd f
oabm xm;Edik yf gtek ;f rvm;// wu,fawmh usaemfwkd rh odvkd yh gAsm// +idr;f csr;f pGm vGwv f yfpmG
&Sio f efaeEdik pf rG ;f &Sw d hJ ae&mudo k m tdrv f kd ah c:vdk &h wm// em;ckpd &m ae&m tppftrSef jzpfEikd f
wmyg//
arG;zGm;vmwke;f u vlom;csi;f twlwl vlom;&ydik cf iG afh wG ygvmcJyh gvsuef J h }uD;jyif;
wJt h cg rwlnw D hJ tcGit hf a&; uGjJ ym;wJh yHpk aH wGeJ h &Sio f ef&ek ;f uef&w,fq&kd if usaemfwkd &h J h
&cJv h w S hJ vl b h 0awG[m t"dyg` ,&f ydS gao;&J v h m; ausaum auseyfEikd yf grh vm;// 'gawGukd raus
eyfvkd yh rkd akd umif;rGew f hJ b0awGukd &,lcsiv f kd h cspcf ifwhJ olawG&w dS hJ t&yfukd pGef ch gG c&hJ wm r[kwf
vm;// usaemfwkd h taeeJ u h saemfwkd ah emufq;kH acgi;f cscsiw f hJ Edik if /H usaemfwkd ah rG;zGm;}uD;jyif;
&m Edik if aH umif;usKd ; csr;f om&eftwGuf vkyaf qmif&efawGukd rar rh avsmzh kd ah wmh vkyd gw,f//
usaemfwkd &h J h &nfreS ;f csuf ar#mrf eS ;f csuf awGukd raysmufq;kH apzdk h vdyk gw,f// wkid ;f jynftusKd ;
twGuf trsm;tudsK;twGuv f kd ah jymayr,fh aocsmpOf;pm;=unhv f u kd &f if tJ't D rsm;xJrmS
ud, k f ud, k w f ikd vf nf;ygwhJ twGuf ud, k t hf usKd ;vnf;ygomG ;+yDy/J /
ppfreS af om ar#mv f ifch surf &Syd eJ J h b0rSmtar$;eH o h m rv$r;f xHEk ikd b f ;l vdk h qdo k vdyk J
touf qufvuf&iS o f efrt _ wGuf b0rSm &ke;f uef&wmcsi;f twlwrl eS u f efwhJ a&G;cs,rf r_ sKd ;
eJ h &ke;f uef&awmh tem*wf+idr;f csr;f om,mr_ukd ar#mv f ifEh ikd yf gw,f// rdrw d a,mufwnf; }uD;
yGg;csr;f omae&Hek J h vl b h 0udk wnfaqmufvkd rh &Edik yf gb;l // rdryd wf0ef;usif todik ;f t0ef;wck
vH;k vH+k cHKat;csr;f +yD; zG +Hh zdK;csr;f omrSom om,mwJh vl b h u kH kd wnfaqmufEikd yf gr,f// 'Dvkd vl@bkH
&Srd o S m at;csr;f ay#m&f i$ pf mG aexdik Ef ikd yf gr,f// +idr;f csr;f om,mwJh vl t h zGJ t h pnf;qdw k mvnf;
ud, k u fh siw hf &m; ysujf ym;aewJh acwfrmS ray:ayguEf ikd yf gb;l // ud, k u hf siw hf &m; jrifrh m;wJh acwf
rSm om+idr;f csr;f om,mwJh vl t h zGJ t h pnf;arG;zGm;ay:ayguEf ikd yf gw,f//
Ak'b
< momrSmvnf;rSeu f efwhJ t,ltqtjrifeJ h tawG;tac:&Sjd cif; qdw k hJ orRm
'dXq d w kd hJ tawG;tac:rsKd ;udk cH,u l sio hf ;kH Edik zf kd h vdt k yfw,fvkd h vrf;n$ex f m;ygw,f// rdru d , kd f
wdik v f nf;cH,u l sio fh ;kH Edik zf kd h vdt k yfovdk jynforl sm;udv k nf; aumif;rGepf mG vrf;n$eEf ikd +f yD; w&m;
Oya'udak v;pm;vdu k ef mwJh tpd;k &w&yftrSev f t kd yfygw,f// 'gawG[m tjyeftvSecf sw d q f uf
qufE, G af er_awGyg// pm&dwW r¾dKif,idk ef J ah e+yD; tm%mudu k , dk u f sKd ;twGuf toH;k cs+yD; bmom
w&m;udyk gapmfumm;aewJh ppftpd;k &u toGiaf jymif;vdu k w f hJ tpd;k & udk jzKwcf sEikd rf o S m usaemf
wdk h vdv k m;awmif;wwJh t&mawG jynf 0h Edik rf mS yg//
“tEk\, arm[”vdk ah c:onfh tukov kd rf eS ;f cGjJ cm;rodEikd o f nfh t=urf;pm;arm[
}uD;olrsm; jzpfonfh vlru kd v f yl si;f wdk &h J t h yk cf sKyfru _ kd z,f&mS ;wGe;f vSe&f efvt kd yfygw,f// vlom;
rSe&f if rdrad rG;zGm;&majrrSmyJ }uD;jyif;csiaf exdik cf siw f m"rRwmyg// xdk t h wl arG;zGm;}uD;jyif;&m
Edik if o H nf vGwv f yfrv _ o l m;qefr_ vH+k cHKpdwcf srw _ kd eh J th wl aysm&f i$ af t;csr;f pGm aeEdik cf iG &hf rdS ,f
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
qd&k if b,fvkd vlrsKd ;rS rdrEd ikd if u H ae pGef ch gG =urSmpGef ch gG zkd &h m pdwef J ah wmif ul;rdrmS r[kwyf gb;l /
'gukd tm;vH;k ujiif;r,frxifygb;l // jcGi;f csuw f csKd w h avuvGv J kd ah yg/h / 'gawmif aowyef
oufwqH;k awmh [kwrf ,f rxifygb;l //
tckcsed rf mS ta0;wae&mudk a&mufaeayr,hf 'gawGukd igwkd rh &Edik yf gb;l 'gawG[m
igwkd t h aeeJ h rwwfEikd yf gb;l rjzpfEikd yf gb;l vdk h pdw"f gwu f sp&mrvdyk gb;l // twdwef J yh wfouf
+yD; tm;rvdt k m;r&jzpfrr_ sm; pd;k &dryf yl efrr_ sm; wif;usyrf r_ sm;&Scd &hJ ifawmif arhypfvu kd yf g// tJ'D
t&mawGu tem*wf&J ah r#mv f ifch suf &nfreS cf suu f kd t[ef t h wm;jyKEikd yf gw,f// vGwaf jrmuf
&mvrf;udk 'kuaQ wmrSm jzwfoef;+yD;rSyJ a&muf&EdS ikd yf gw,f// &kyq f w
kd m rysucf siv f nf; ysu&f ay
r,fh pdwo f wWw d m ud, k wf ikd f zsuq f ;D rS ysuw f myg// 'ga=umifh 'kuaQ wmrsm;udk qufvufjzwfoef;
Edik &f ef pdwo f wWu d kd qufvufarG;jrLEdik &f r,f// 'gro S m &nfreS ;f csuyf ef;wdik u f kd a&muf&EdS ikd rf mS yg
tktd &Sif h h h h
'kuaQ wmrSm
tu|ev f w G af jrmufzkd &h m
'kuv Q rf;rSmomv#if
tu|eo f mG ;vdyk g.
a0'emudk a&SmifuiG ;f I
vGwaf jrmuf&mqD
tu|erf oGm;vdyk g//
vlrsKd ;wdik ;f / vlom;wdik rf mS tajccHrsKd ;csppf w d ef J t h rd v
f rG ;f pdwq f w kd m azsmufzsuyf pf
vdk h r&wJ t h &myg// rodpw d rf mS ikwv f #Kd ;aewwfwhJ yuwdw&m;yg// ta=umif;w&m;eJ h tjzpf
tysuw f kd w h ukd q f ikd }f uHK}udKufvmazmfxw k jf ywmwwfygw,f// rdrb d mom rodvu kd yf J tvdk
tavsmufay:xGuv f mwwfygw,f// rd;k uav;zGzJ &GJ mG +yD;wJh tcg rsKd ;aphrsm;rS tap h tanSmifh
uav;rsm; acgi;f jyLxd;k xGuv f movdak yg/h / Edik if &H yfjcm;rSm &d;k om;pGm tvkyv f yk &f wm b,f
avmufawmifonf;cH&w,f/ b,favmufawmif atmufus/ aemufusEikd w f ,fqw kd m ud, k f
wdik f a&mufz;l / vkyu f ikd zf ;l rS pmem em;vnfEikd w f myg// 'Dvkd tjzpftysurf sKd ;awG usaemfwkd &h J h
aemufrsKd ;qufawGrmS rusa&mufatmif }udK;pm;zdk h &mvdyk gw,f//
trSew f &m;atmifycJG w H whJ ae h vSnphf m;r_qw kd m c%wm jy,k'yf g// wowfrwfwnf;
r&Sw d hJ ajymif;vJro _ abmawGu wae ah wmh }uHKvmygvrd rhf ,f// aexGucf sed &f o dS vdk ae0ifcsed f
qdw k mvJ&ydS gw,f// tckae trdajreJ ah 0;uGmaeayrJh wcsed af wmh trdajrudjk yefciG &hf zdk h qdw k m
jzpfvmrSmyg// tdrv f rG ;f a0'emawGeJ t h wl rsKd ;csppf w d u f v kd nf; qufvufarG;jrL&if; usaemfw@kd
&J h &ydik cf iG ahf wGtwGuf usaemfwkd &h J w h ikd ;f jynftwGuf tvif;opfa&mufrhJ tcsed t f xd qufvuf
aqmif&u G =f uyg// usaemfwkd t h wGuf urBmajrrSm reufcif;awG trsm;}uD; useyf gao;w,f//
0if ; Ek d i f
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
tvkyaf wG yifyifyef;yef;vkyjf y;D awmh tem;,l&wJ&h ufqdk odyaf ysmw f myJ? wtdrw f nf;
ae vifEiS rhf ,m;vnf; ol@tvkyo f vl yk /f uk,d t hf vkyuf ,
dk vf yk q
f adk wmh wa,mufrsuEf mS ukd w
a,mufjrif&wJt h csed uf tvkyrf oGm;ciftcsed af v;ESihf ntdy, f m0ifcge;D tcsed af v;bJ&w dS ,f?
wcg em;cGi&hf wJ&h ufawGuvnf; rwlwmawGu &Sjd yefao;? jrefrmEkid if v H dk ae&mrsK;d rSmawmh
txl;tqef;vk@d xif&ayrJh Ekid if jH cm;wkid ;f jynfawGrmS awmh tqef;wus,af wmh rjzpfawmhygb;l ?
--- em;wJ&h ufqadk wmh tdyaf &;00tdyjf yD; aemufusrb S J tdy, f mux=uw,fqydk g
awmh? tdy, f muEk;d wmESihf wvk;H wnf;&Sw d AhJ u dk u
f nmoHay;avawmhw,f? a&cJaowWmukd
zGi=hf unfv h u dk af wmh rke@f [if;cg;xkyaf v;wxkyaf wG@wmESihf tawmfygy?J 'eft;dk wvk;H ESihf a&aEG;
wnfvu dk jf yD; &,f'rD w d x f yk af v; xJv h u dk w
f mESihf r=umygb;l pm;vk@d &oGm;jyD? pm;aomufjyD;vk@d
ZeD;acsmESihf wDA=DG unfv h udk /f tjrD;ajr‡mufvu dk /f tD;ayguv f udk Ef iS hf tcsed t
f awmfav;=umoGm;
awmh Adu k u f qENrjyawmhayrJh rsuv f ;Hk upum;rajymcsiaf wmhb;l --- tem;,lcsijf yDqw dk mESihf
bJ tvkv d u dk af y;vku d yf gw,f?
aoG;ESiahf cGs;jzifh
&if;cJ&h onfh “21 &mpkwiG f
tm&Sordkif;oifcef;pm tm&SwdkuftaeESifh
pd;k aX; trsdK;om;a&;rSonf
od@k aomf zdvpfyikd Ef ikd if .
H yxrqH;k tcsKyftjcm 'Drdkua&pDa&;ESifh
tm%mydkifcGifh&Sdaom vGwfvyfa&; oufwrf;rSm (2)
ESpfcef@om =umanmif;cJhonf? aemufydkif;wGif udkvdkeD zGH _h zdK;a&;
t&Sio f cifa[mif; pydef wd@k . t¶du k t
f &mudk vufopf
udvk ekd D tar&duefw@kd u v$aJ jymif;qufccH jhJ yefonf? od@k jzifh vrf;a-umif;twdkif;
zdvpfydkifjynfolrsm;taeESifh 1946 ckESpfwdkif &mpkESpf
wpf0ufausmfrSs e,fcsJŒqef@usifa&;wdkufyGJudk qifE$J+yD;/ csDwufvukd yf g-u&OD;rnf
tcsKyftjcmtm%mydik Ef ikd if t H jzpf xlaxmifEikd &f ef vH;k yrf;
wdkufcdkufcJh=u&onf? zdvpfydkifEdkifiHu pwifypfazmuf
jzpfygonf”
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
tcsufay;vdkufaom vGwfvyfa&;wdkufyGJ rD;usnf. xdefnD;awmufypGm vrf;jycJhaom
tvif;a&mifatmufwGif tjcm;aom tm&SnDtudkrsm;u vnf; qufvufvdkufyg
avSsmufvrS ;f cJ=h uonf? od@k jzifh 'kw, d urBmppf. aESmif;ydik ;f tcsed rf pS +yD; tm&SEikd if t H rsm;pk
tcsKyftjcmtm%mydik Ef ikd if t H jzpf vGwv f yfa&; &vmcJ=h uonf?
1924 ckEpS w f iG f rGe*f v kd ;D ,m;/ jynfo@l orRwEdik if u H kd w&m;0ifxal xmifEikd cf o hJ nf?
1945 ckEpS w f iG f ud&k ;D ,m;/ AD,uferf/ tif'ekd ;D &Sm;wd@k vGwv f yfa&;&cJ=h uonf?
1946 ckEpS w f iG f zdvpfyikd w f @kd vGwv f yfaom tcsKyt f jcmtm%mydik Ef ikd if H jzpfvmcJo h nf?
1947 ckEpS w f iG f tdE, dN ESihf ygupPwefEikd if w H @kd vGwv f yfa&; a=unmEdik cf o hJ nf?
1948 ckESpfwGif jrefrm/ oD&dvuFmESifh rav;&Sm;wdk@ tcsKyftjcmtm%mydkif
vGwv f yfaom Edik if rH sm; jzpfvmcJo h nf?
1949 ckEpS w f iG f w¶kwjf ynfo@l orRwEdik if u H kd xlaxmifEikd cf =hJ uonf?
xd@k aemuf 1997 ckrmS a[mifaumifuseG ;f / 1999 ckwiG f rumtdek ,fajrwd@k ukd jynfvnf
v$aJ jymif;&,lEikd cf o hJ nf? xd@k a=umifh vGwv f yfaom tm&Suek ;f ajr}uD; xlaxmifEikd af &;twGuf
e,fcsŒJ qef@usiaf &;/ trsKd ;om;vGwaf jrmufa&;v_y&f mS ;r_rsm;udk ESpaf ygi;f (100) wdik f vH;k yrf;
wdu k cf u
kd cf =hJ u&onf? tm&SEikd if rH sm;pGmwd@k vGwv f yfa&;&cJ=h uonfrmS &mpkEpS 0f ufcef@ =umanmif;
cJ+h yDjzpfaomfvnf; tm&Swu kd w f pfwu kd v f ;kH udv k ekd xD rf;yd;k atmufrmS vGwv f w G u f sw G u f sw
G f
¶ke;f xGuEf ikd cf =hJ uonfrmS q,fpEk pS w f pfcrk sS om &Syd gao;onf? tm&SEikd if rH sm;taeESihf xdo k @kd trsKd ;
om;vGwv f yfa&;ESihf tcsKyftjcmtm%mydik rf u _ kd jyefvnf&,lEikd cf o hJ nfwh ikd f taemufwikd ;f .
tawG;tac:/ Edik if aH &;/ pD;yGm;a&;/ vlra_ &;ESihf ,Ofaus;r_t& v$r;f rd;k }uD;pd;k xm;r_ toGif
o¾mef trsKd ;rsKd ;wd@k atmufrS ¶ke;f xGuEf ikd &f ef qufvuf}udK;yrf; tm;xkwaf e&qJyifjzpfonf?
wpfcsed w f nf;rSmyif *vdb k ,fvu kd af Z;&Si;f jzpfpOfwiG f trsKd ;om;tusKd ;pD;yGm; xde;f odr;f umuG,f
&if;/ zG@+H zdK;wd;k wufatmifjrifa&;twGuv f nf; vH;k yrf;wdu k cf u kd af e&onf?
+yD;cJo
h nfh tm&Sp;D yGm;a&; tusyt f wnf;umv (1998) twGi;f tm&SEikd if rH sm;
&ifqikd }f uHKawG@cJ&h aom tajctaeu taemufOa&myESihf tar&duefEikd if w H @kd . Edik if w H um
b¾ma&;ESihf pD;yGm;a&;tay: rnfrsS }uD;pd;k v$r;f rd;k Edik pf rG ;f &So d nfukd a&mifjyef[yf jyvSsu&f o dS nf?
xdkpOfu tar&duefEdkifiH b&ufwef0k'ftpnf;ta0;rS arG;xkwfcJhaom urBmhb%fESifh
aiGa=u;&efyakH iGtzG@J (IMF) }u;D wd@k . jc,fv, S rf a_ tmufwiG f tif'ekd ;D &Sm;/ xdik ;f ESihf ud&k ;D ,m;Edik if w H @kd .
b¾m a&;pepfrsm; +yKd vo J mG ;cJ&h +y;D / pD;yGm;a&; z¶dzk &Jjzpfum Edik if aH &;rwnf+ird rf r_ sm; jzpfxeG ;f ay:aygucf h J
&onf?
*vdb k ,fvu kd af Z;&Si;f acwfwiG f tar&duefp;D yGm;a&; ESmap;acsmif;qd;k jzpfvsS if tm&S
pD;yGm;a&;rSm tqkwt f at;rdum &if=uyfyef;ema&m*gtjzpfo@kd ul;ajymif;oGm;awmhonf?
,ck 2008 ckEpS w f iG f tar&duefb¾ma&;ESihf pD;yGm;a&; uyfqu kd af wmhrnfh taetxm;od@k
a&muf vmonfEiS hf ?.'%f&m'%fcsurf sm;udk tm&S/ tmz&du/ vufwif- tar&duEdik if rH sm;u
rv$J ra&SmifompGm cg;pnf;+yD; cH=u&awmhrnf? TonfrmS urBmb h ¾ma&;ESihf pD;yGm;a&;
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
taqmuf ttHrk sm;udk tar&duef-Oa&my tusKd ;pD;yGm; umuG,x f ed ;f odr;f a&;twGuf
yHkpHcswnfaqmuf xm;cJh=uIyifjzpfonf? ,if;odk@ bufvdkufr_&SdpGm rrSsrw/ txufpD;
&,lxm;aom EdkifiHwum b¾ma&;ESifh pD;yGm;a&;taqmufttHkrsm;. zGJ@pnf;yHkrsm;/
jyKjyif a jymif ; vJ a &;twG u f tm&S / tmz&d u / vuf w if - tar&d u Ed k i f i H r sm;taeES i f h
pnf;vH;k nD!w G pf mG wdu k yf 0JG if&rnfh acwf oabmod@k a&muf&adS e+yjD zpfonf? trsKd ;om;pD;yGm;a&;/
vGwv f yfpmG zG@H +zdK;wd;k wufa&;twGuf Edik if w H umtzG@J tpnf;yHpk rH sm;ESihf *vdb k ,ft&if;tES;D
rsm;. jc,fvS,fv$rf;rdk;r_atmufrS vGwf ajrmufa&;rSm ,ae@ ta&;w}uD;ajz&Sif;&rnfh
jy\emrsm;taetxm;odk@ a&muf&Sdvmav+yD? xdkodk@ b¾ma&;ESifh pD;yGm;a&;t&
vGwaf jrmufa&;wdu k yf JG tawG@t}uHKrsm;rS aoG;/ acs;G t&if;tES;D ay;cJ&h aom oifcef;pmrsm;
udv k nf; avhvmaygi;f csKyf oifcef;pmxkw=f u&ef vdt k yfygvrd rhf nf?
trsKd ;om; vGwaf jrmufa&;wdu k yf .
JG oifcef;pmrsm;rS rnfo@kd enf; h h h
&Sio
f efaeaom tm;rmefrsm;
cifjidr;f opf
zd;k vrif;
zd;k vaomfwm =u,ftrsm;eJ@
ta&SŒzsm;u xGuv f @kd vm
a&GŒuma&GŒum olavSsmufomG ;awm@
0g;&Hyk ifem; a&mufv@kd vm
0g;&Gun f nkd kd =udKt=um;u
rsuEf mS xm;=uD; jyHK;vd@k om
xrif;jzLjzL qDuq kd rf;vd@k
a&$vifyef;eJ@ ay;cJ@yg
ay;yg ay;yg?
Ek,Of
reDuav; xrif;qm
v,fawmqDuv kd m
xrif;qm,if aumufyifysKd ;
trsm;tusKd ; ud,k t
hf usKd ;?
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
reDuav; acs;G pdpk kd
p&yf&yd rf mS cdk
aecdck si, f if p𝔶kd
trsm;tusKd ; ud, k t hf usKd ;?
wifr;kd
uav;pmay
Oa&mywdu k w f iG f yHEk ydS pf uf ray:rDuyif uav;oli,frsm;tzk@d pmtkypf mwrf;rsm;
&Scd o hJ nf? tJv z&pfEiS fh tJvuGiw f @dk . *sipf wm ¶d;k rEd;k &rfac: pum;xm rsm;/ oifcef;pmrsm;/
tD q G y f . '¾m&D y H k j yif r sm; ponf wk d @ ud k touf t enf ; i,f = uD ; aom uav;rsm;
zwf¶=_ uavonf? xkpd mtkyrf sm;rSm txufwef;usaom pm=uD;ay=uD; rsm; r[kwaf pumrl
,if ; wk d @ ud k zwf ¶ _ o jzih f uav;rsm; onf vl @ ta=umif ; vl @ avmuord k i f ; rsm;ud k
q0g;Edik af vonf?
xdak emufwiG f ay:aygucf ahJ om *GseAf efnif. a,musmf ;uav;rsm;ESifh rde;f uav;
rsm;tzkd@ pmtkyfESihf uav;rsm;tzkd@ awm&Gm bGJ@aw;uAsm;rsm;onf uav; rsm;udk
obm0ES i h f r d w f q uf a y;onh f j yif / aumif ; jrwf a om ud k , f u sih f w&m;rsm;ud k v nf ;
rsK;d aphcsay;avonf? uav; oli,frsm;onf a,mufsm;uav;jzpfap/ rde;f uav;jzpfap/
uAsmvuFmrsm;udk ¶d;k ¶d;k pum;ajyrsm;xuf ydI k ESpof uf=u .? xkad =umihf uav;wk@d t=udKuf
p¶du k u f vkd u kd If rdcif rsm;onf om;i,forD;i,frsm;udk acsmjh rêLonht f cg/ axG&m av;yg;
pum;rsm;jzihf r[kwb f J uav;acsmu h Asmrsm; oDcsi;f *Dwrsm;jziho f m acsmjh rêLum tdyaf q;udk
ay;avh &So d nf?
pma&;q&mrsm;onfvnf; uav;wk@d twGuf pmpyfrnf a&;rnf[k &nf&, G vf ukd f
onhftcg/ olwkd@ udk,fwkdif uav;rsm;ESihftwl a&maESmaysmf&$ifaeouJhodk@ pdwful;jyD;rS/
wd&dp>mefaus;iSufuav;rsm;ta=umif;/ opfyif/ a&ajr/ awmawmif/ tmumo ponhf
=oumoavmu =uD;ta=umif;wk@u d kd uav;wk@d ^m%ftjrifrEDS ikd o f avmuf rsupf x d wJ iG f
ay:vmatmif okwo d H omomjzihf a&;pyf avh&. dS ?
a&S;¶d;k yHjk yifrsm;rSm uav;pmayayguzf mG ;&m t&if; rlvjzpfonf[k qkEd idk af yonf?
,if;wkd@rSmvnf; a&S;vl=uD; rsm; ajym=um;avh&Sdaom ivufryHk/ armift=uD;yHk/ a&$,kef
ESiafh &$usm; oufi,f&w d of mG ;/ =uufr=uD;ESifh =uufuav;/ pif'g&v J m;(pENrmvm)/ pEd;k 0du _ Ef iS fh
vlyak v; ckepfaz: ponfw@dk jzpf.? TyHu k av;rsm;rSm b,faomtcgrsS r¶d;k Ekid b f &J dS onhjf yif/
i,f&, G af om uav;oli,frsm;tzk@d rSwo f m; twk,El ikd o
f nhf oifcef;pmrsm;vnf; yg0ifonf?
uAsm rsm;rSmvnf; uav;pmaywGif tusK;H 0if vsu&f I dS / ,if; wd@k rSm zk;d vrif;/ a=umifEiS fh
=uGu/f a=umif=uD; jrD;wHw/dk 0gq0kd gacgi/f Oykoaf pmih/f jyuQ'ed /f awmufwhJ tp&So d nf wk@d jzpf.?
t*FvdyfpmaywGifum; uav; uAsmrsm;pGm &Sdav&m“*lpD*lpD*if'g/”“ajcmufyJedoDcsif;”“
*sufa[mfem uav;” “rsufrjrif=uGufuav;oHk;aumif” paom uAsm uav;rsm;rSm
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N
uav;wk@d E_wzf sm;wGif oD;aeaomuAsmrsm; jzpfayonf?
odrSwfzG,f&mtjzpfjzm[laom pmtkyfuav;rsm;rSm uav;oli,frsm;tzkd@
rdwaf umif;aqGaumif;rsm;ESifh wlav onf? rdwaf qGoil ,fcsi;f wd@k onf rdrw d @kd ESiefh ;D pyf&m
ta=umif;t&mrsm; tm;vHk;udk azgufonfcsojzihf od&Sd EdkifouJhodk@/ pmtkyfrsm;xJY
a&;om;xm;aom xl;jcm;onhf ta=umif;t&mrsm;/ Ek,Ofqef;opfonhf tawG;tac:rsm;/
tzkd;wef t=uH^m%frsm;udk wqihfwqihf &&Sdojzihf A[k okw us,fjyef@vmEdkifayonf?
uav;oli,frsm;. yifu, kd tf odOm%fukd xkx d kd pmtkyu f av;rsm;rS ta=umif; t&mwk@d u
xyfavmif;I ydrk x kd ufoefatmif jyKjyifay; onf?
avmu=uD;ta=umif;udk ud, k af wG@ rqnf;yl;Ekid f ao;rD uav;rsm;onf pmawG@jzihf
aumif;aumif; od em;vnfvmEkid o f nf? uav;wpfa,mufpD wpfa,mufpYD t=uKd uw f pfrsK;d pD
¶Sd=u.? tcsKd@uav;u obm0qefaom yHkjyifuAsmrsm;udk =udKufI tcsKd@u &J&ihfonhf
tjzpfoepf rsK;d udk az: jyaomyHrk sm; od@k r[kwf ol&aJ umif;rsm;ta=umif; udk =udKufjyD;vSsi/f
tcsK@d uvnf; wap>o&l pJ onfw@dk yg0if aom xdwv f ef@p&m tH=h ozG,&f myHrk sK;d udk =uKd uaf vonf?
pmtkyfrsm;rSmvnf; olwdk@t=udKufudkvdkufI trsKd;rsKd; tzHkzHk a&;om;xm;.?
uav;wk@d . pdw"f gwu f kd qGaJ qmifaom pmtkyrf sm;rSm rsm;aomtm;jzihf '¾m&DyjHk yifrsm;/
xHk;a[mif; yHkjyifrsm;ESihf a&S;¶dk;yHkjyifrsm; jzpfavonf? yoDyHkjyifrsm;rSm emrnf=uD;
oavmufvnf; pmzwforl sm;udk qGaJ qmifEikd f avonf? ,if;wk@d ukd zwfvu kd vf sS if pmzwfol
ud k , f w d k i f qef ; =u,f v S o nh f wpf w k d i f ; wpf E k d i f i H o k d @ a&muf a ebd o uJ h o k d @ pd w f w G i f
xifjrifvmwwf.?
a&mrESi*fh &dw@dk . xH;k a[mif;yHjk yifrsm;wGif tdv k if;ywf awmifxufY pHjref;aom
Zkewfrif;ESihfwuG ewfom; ewf orD;rsm;. b0pcef;udk qef;jym;azGESnf pmrGef&nfjzihf
wifqufxm;av&m/ zwf&ol. pdwfwGif om"derif;=uD;udk wm0wöomrS od=um;rif;u
ewf&xm;jzihyf iho f mG ;I ewf avmuudk vSnv fh nfjyaebdouJo h @dk xif&avonf?
T *&dxHk;a[mif;yHkjyifrsm;wGif yg0ifaom ewfom;ewforD; rsm;ta=umif;udk
uav;rsm; tvGeEf pS o f uf=u.? uav; t&G,o f nf rnfonfurkd qdk ajymvSsif ,Hv k , G rf w S v f ,
G f
tm¶Hpk u kd v f , G af omt&G,jf zpfI '¾m&DyjkH yifrsm;udyk if t[kwx f ifum zwfcsiaf om 0goem/
em;axmifcsiaf om qENrsm; wzGm;zGm; wuf=uGvmwwfonf?
0wˆ K rsm;wG i f v nf ; uav;rsm;twG u f wG r f A a&mif ; . ausmif ; om;b0/
[yfu,fAJ&Dzif;. pGef@pm;cef;rsm;/ a&mAifqefu¶l;qdk;/ *gvDAg.c&D;pOf/ atrDESihfuav;
pHak xmufrsm; paom 0wˆKrsm; tjyif/ 0rf;bJuav;yDwm paom vG,u f ol nhf yHw k u kd av;rsm;
trsm;tjym; &Sad y onf? TyHw k kd uav;rsm;rSm uav;rsm;em;vnfEidk o f nhf pum;vH;k rsm;ESifh
a&;xm;I yHEk iS q fh aD vsmaf om t¶kyrf sm;udk aq;a&mifpjkH zihf yHEk ydS x f m;&m/ ¶lyg¶AkH ef;jyjyD;vSsif
uav; rsm;pdwu f kd qGaJ qmifxm;avonf?
uav;t&G,fonf t¶kyfESihftaz:vkyfum aysmf&aomt&G,f jzpfonhftwdkif;/
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
t¶kyq f v kd sS if r=unh&f raeEdik /f rudik &f raewwfatmif pGpJ v JG rf;vrf; tmom&Sw d wf&um;/
olw@k Ed pS of ufonhf t¶kyu f m;rsm;udk yHjk yifuAsmwk@d . t"dyg` ,af y:r_EiS fh uav;pdw=f uKd ut f wGuf
pmtkyrf sm;Y xnho f iG ;f ay;& avonf?
uav;rsm;tm; ol w k d @ . trsKd ; om;ork d i f ; ud k em;vnf xm;ES i h f a p&ef
uav;rsm;twGuf orkdif;yHkjyif pmtkyfrsm; vnf; &Sdayao;onf? ,if;pmtkyfrsm;udk
yHk0wˆKoabm odk@r[kwf jyZmwfoabmjzihf a&;om;xm;wwf=uonf? yrmtm;jzihf
jrefrmEdkifiHorkdif;udk tenf;i,f odxm;ap&ef twGuf usefppfom;/ aemf&xmrif;apm/
ewfosS iaf emif ponfw@dk . ta=umif;rsm;udk yH0k wˆKozG,f vG,u f l &Si;f vif;onhf pum;vH;k wk@d jzihf
a&;om;xm;avonf?
xkjd yif rxD;wlr orŠLvjyZmwf/ 0uf0rH if;om;jyZmwf paom ud, k [ f efvuf[ef
trlt&mESifh ajymjyEdik o f nh/f wpfenf;vnf; uav;rsm;ud, k w f ikd f Zmwfaumifrsm;tae ESifh
yg0ifI o¾mefvyk f o¶kyaf z:um ujyEdik o f nhf jyZmwfpmtkyf rsm;vnf; &Sad vonf?
uav;rsm;udk azsmaf jz&ef t*FvefjynfY uav;pmtkyf rsm;udk 1744 ckEpS w f iG f
trsm;qH;k xkwaf 0cJo h rl mS *GseEf sL;AJ&D qdo
k l jzpf.? od@k aomf Oa&mywdu k w
f iG f '¾m&DyjkH yifrsm;udk
1697 ckEpS Yf trsm;qH;k a&;om;I xkwaf 0cJo h rl mS jyifopf Edik if rH S csm;yJ¶;kd qdo
k l jzpfonf? olonf
jyifopfbk&if 14 qufajrmufvl0D vufxufwGif vl=udKufrsm;aom '¾m&D yHkjyifrsm;udk
a&;om;xkwaf 0cJo h nf?
olonf pif'g&Jvm; (pENrmvm)/ rkwfqdwfjymESihf zdeyf=uD;ESihf a=umifuav;
paomyHw k u kd av;rsm;udk jyifopf bmomrS t*Fvyd b f mom ok@d jyefqcdk ahJ v&m/ t*Fvyd pf mwwf
uav;rsm;yif jyifopf uav;rsm;enf;wl xkyd jkH yifrsm;udk tonf;pGJ jzpfae=u.? ,if;wk@u d kd
jref r mbmomok d @ vnf ; jyef q k d x m;jyD j zpf & m r=umrD twG i f ; jref r mh u av;pmay
jrêiw
fh ifa&;twGuf yHjk yif rsm;/ uAsmrsm;/ jyZmwfrsm;/ tajrmuftjrm; ay:xGuv f m zG,&f m
ta=umif; &Sad yonf?
uav;rsm;. pm&dwAW v aumif;rGeaf p&ef tajccHaom yHu k av;rsm;udk emrnfausmf
uav;yHk ajymq&mr r&D,m tuf*s0yfu trsm;tjym; a&;om;xkwaf 0cJo h nf? ol.rdwaf qG
aomrwfa';onf ¶l;qk;d .oabmw&m; rsm;udk rSjD irf;jyKI uav;yHjk yif pmtkyrf sm;udk =udK;=udK;
yrf;yrf; a&;om;xkwaf 0cJ. h ?qif;zk@d ESirfh m;wef trnf&dS uav;rsm;tzk@d yHjk yifrmS aomrwf.
taumif;qH;k vuf&m jzpfI xif&mS ;vSayonf? aomrwfonf uav;rsm;tzd@k aysmaf wmfquf
pmtkyf rsm;a&;&mY / oem;p&maumif; onhf yHjk yifrsm;a&;&mY /xl;cGseo f l jzpfavonf?
aomrwfuo hJ @dk yg&rDtxHk ygvmaom uav;uAsm pma&;q&mrsm;rSm tef;ESi*fh sed ;f awvm
nDtpfrwk@d jzpf.? olw@dk . vuf&m jzpfonhf rSw d wf w
k f rSw d w f wk f i,faom =u,f[al om
uAsmuav;wpfy'k w f nf;ESiyfh if olw@dk . uAsmpGr;f &nfukd aumif;pGm csed q f Edik af yonf?
&nfn$ef;udk;um;? jrefrmpG,fpHkusrf;
armuQ? Edik if w
H um uav;pmayae@ trSww
f &
(http://www.maukkha.org rSul;,laz: jyygonf)
yxrqk
“ud,
k af &;tusO;f ”
pma&;oltm; &efuek w f ikd ;f / aumhrLS ;+rdK eh ,f / ocGwyf ifaus;&GmY tz
OD;aomif;a&$ / trd a':tkef;jrifhwdk hrS 1976 ckESpfwGif arG;zGm;cJhygonf//
&efuek wf uUov dk f v_id ef ,fajr wGif 'kw, d ESpf "gwak A' bmom&yfjzifh 1996
'DZifbmvtxd ynmoif,cl o hJ nf// *syefEikd if o H @kd a&muf&+dS yD; 2005 ckEpS rf pS I
pmayavmuxJodk h0ifa&mufvmcJhonf// *syefEdkifiHwGif xkwfa0 onfh
rdk;aomuf=u,f *sme,fwGif “jynfaxmifpkzGm; aoG;csif;rsm;odk h” trnf&Sd
aqmif;yg; udk “aumhom;” uavmiftrnfjzifh a&;om;ay;ydk ch hJ &m yxrqH;k
azmfjyjcif;cH&onf // xdk ah emuf tvif;tdrf r*~Zif; / opPm awmfveS af &;pmay
r*~Zif; / a&$&wk pmapmifwkd w h iG f aqmif;yg; / 0wˆKwdk / tufaq; / oa&mfpm
rsm;udk a&;om; cJoh nf// ,cktcg tvif;tdrrf *~Zif;&Jabmfwa,muftaejzifh
pmaywm0ef rsm;udk xrf;aqmifvsu&f ydS gonf//
'kw,
d qk
“ud,
k af &;tusO;f ”
1990 ckEpS w f iG f *syefEikd if o
H kd h a&muf&cdS o
hJ nf// 0goemt& pm/ uAsmrsm;udk
jynfwiG ;f jynfy&Sd pmapmifrsm; / r*~Zif;rsm;Y a&;om;cJyh gonf// ,ck vuf&dS
jrefrmh'rD u
kd a&pDa&;twGuf tkww f csyf / oJwyGihf taejzifh us&mae&m
tcef;u¾ uae }udK;yrf;aqmif&u G af eygonf//
wwd,qk
qktrsdK;tpm; wwd,qk
0wˆKtrnf blpwm
trnf&if; udb k =kd unf
uavmiftrnf bd=k unf
“udk,fa&;tusOf;”
usaemfonf zcif OD;vSjrifeh iS hf rdcifa':oef;=unfw@kd rS ouFe;f u|e;f jrKd @e,f &efuek w f ikd ;f
wGif 1965 ckepS w f iG f arG;zGm;cJyh gonf? arG;csi;f 4 a,muf&jdS yD; t}uD;qH;k jzpfygonf? tajccHynm
rlvwef;rS tv,fwef;txdukd tvu (4) ouFe;f u|ef;wGif wufa&mufc+hJ yD; txufwef;
ynmudk ouFe;f u|e;f txu (1) wGif oif=um;cJyh gonf? 1983 ckepS w f iG f &efuek w
f uUov kd f
(Adv k w
f axmif) wGif yxreSpf 'kw, d eSpf jrefrmpm bmom&yfudk avhvmcJ&h jyD; 1986 ckepS w f iG f
&efuek w f uUov kd f (yifr) od@k ajymif;a&G@+yD; wwd,eSpef iS hf pwkweÎ pS f ynm&yfrsm;udk qnf;yl;
cJ&h ygonf?
1988 ckepS f ta&;awmfyjkH zpfaomtcg jrefrmpm aemufq;kH eSpo f ifwef; wufa&muf
aecsed jf zpfjyD; ta&;awmfyw kH iG f yg0ifcyhJ gonf? xd@k twGuaf =umifh 1990 ckepS f rS 1993 ckepS t f xd
wpf}udref iS hf 1994 rS 1998 ckepS t f xd wpf}udrf tzrf;cHc&hJ jyD; tusO;f axmiftoD;oD;wGif 7
eSpf eSihf 3 v tusO;f us cHc&hJ ygonf?
tusO;f axmifrS jyefvw G jf yD; 0dik ;f usK&Sif jyjcif;jzifh toufarG;0rf;ausmif;ygonf?
xd@k aemuf 1999 ckepS f pufwifbmvwGif xdik ;f jrefrm e,fpyfo@kd wdr;f a&SmifcyhJ gonf? xd@k aemuf
ouU&mZf 2000 wGif edik if aH &;tusO;f om;rsm; ulnaD pmifah &Smufa&; toif; (jrefrmedik if )H udk
wnfaxmifcjhJ yD; wJzG uftwGi;f a&;rSL;tjzpf wm0efxrf;aqmifvsuf &Syd gonf?
NLuminary MagazineVolume 5,No.2N
“ysoH ef;aewJch ukd av;awGuakd wG wh ikd ;f
olwkd oh rD;av; ‘blpwm’ vm;vdk vh udk &f mS -unfah e&if;
olwkd vh nf;
olwk d oh rD;av;vdk
vd&k mysoH ef; cGi&hf edik rf ,fh &uf udk
qufapmifah e-uav&J ”h
tm%m&Sif rSeo
f r# usq;kH ap&rnf//
rsdK;jrifhatmif
wcgu
5 ESpt f &G,f
tar &h ifciG x f uJ
em&DtcsKd h h h h cGcJ gG c+hJ yD; h h h //
rlvwef;ausmif;av;rSm ausmif;wuf&if;
ynmtvif; tvif;tdrx f rJ mS
igwkd h &Sio
f ef}uD;jyif;cJw h ,f//
wcgu
vGwv f yfa&;&+yD;p
5ESp&f moD Armjynf&J h
Edik if aH &;tcif;tusi;f h h h tvif;wckukd
orkid ;f rSwwf rf;wcktjzpf
0ef}uD;csKyfa[mif; OD;Eku h h h xkqpfcb hJ ;l w,f//
igwkd Eh ikd if &H J h ppftm%m&Sipf epf
awmfveS af &;pD;a=umif;rSm
trSeef J t h rSm;
w&m;r_eJ rh w&m;r_ h h h
tvif;tdr&f J h 5 ESpw f m h h h xkqpfrr_ mS h h h
igwkd h //
(tvif;tdr&f aJ bmfrsm;&J h 5 ESpw f modk h *k%jf yKOD;n$wv
f su)f
aZmfaZmfatmif ABSFU (88)
u|Eyfk w
f @kd wdik ;f jynfu/kd vufeufjzifh tEdik u f si/hf Adv k v f yk f tkycf sKyfae=uwJ/h ppfrpd m>
wd&dp>mefaumifawG/ ppfta&cGHudk c|wfI/ t&yfta&cGHodk@ ajymif;um/ t&Sufr&SdpGmjzifh/
tm%mudk zufw, G af e=ujyefay+yD?
ppfwd&dp>mefaumifawG Tr# oufqdk;&SnfI/ wdkif;jynfudk
tm%m&Siq f efqef/ pdw&f w dS ikd ;f jyK rlciG &hf ae=uonfrmS / olw@kd
wawG awmfveG ;f onfxuf/ u|Eyfk w f @kd &@J tm;enf; csu/f vdt k yf
csuf awG a=umihv f nf; jzpfayonf?txl;ojzif/h u|Eyfk w f @kd &@J
pnf;vH;k nD!w G rf o
_ nf/ rnfo!ft h csed rf mS yJ jzpfjzpf/ vkt d yf r_/
tm;enf;r_ jzpfaeonfukd awG@&ayvdrrhf nf? xd@k a=umifh tvif;
tdrf &Jabmf/ &Jar rsm;taejzifv h nf;/ pnf;vH;k nD!w G pf mG jzifh
“tvif;tdr&f @J tiftm;”wckukd zefw;D um/ ppfrpd m> aumifawGukd
tvJx;kd I/ yef;wdik o f @kd a&mufatmif/ rqkwrf epf qufvuf
csw
D uf=uyg pd@k v@kd / Tae&mrS wdu k w
f eG ;f Ed;_ aqmfvu kd f ygonf?
ausmfxGÉf0if;?
ar#mv
f ifch suef J h touf&iS w f ,fwhJ // ar#mv f ifah e&Hek J ah wmh
bmrSjzpfrvmbl;//
usaemfwkd u h ,kd w f ikd f tarpkeJ t
h wl wduk yf 0JG ifzkd v
h ykd gw,f//
vli,fueG , f ufawGukd axmufct H m;ay;uln=D uyg//
ausmfrsdK;xGef;
usaemf t
h ouf 30 0ef;usiyf g// usaemfvjl zpfvmcJ&h wJh
oufwrf;rSm usaemf[m jrefrmjynf&J h vlpif ppfppf r[kwf
ao;bl;qdwk m 'Da&mufryS J odw,f//
jynf+zdK;&J
pmay0goem&SifwpfOD;jzpfvdk@vm;awmhrodbl;&Sifh /
tvif;tdrrf mS yl;aygi;f yg0ifciG &hf aewmudyk J auseyf *k%,
f l
ae rdygw,f ? aus;Zl;vJ wifygw,f&iS f ?
0if;oE mW atmif
cdkifvif;
pmtkypf may vl rh w
d af qGwhJ // tvif;tdrf 5 ESpcf &D; rSm
pmzwfoal wGeJ h rdwaf qGjzpfovm; ? rjzpfovm;?
usaemfrh mS tjiif;yGg;p&m r&Syd gb;l //
=unfw;kd
0if;Edkif
tzJG &h J w
h m0efay;csut f & Edik if aH &;tusO;f
om;rsm; ulnaD &; tpDtpOfrmS tvif;tdr&f aJ bmf
awG ydrk kd ulnv
D LS 'ge;f =uzdk h Ed;_ aqmfvu
kd yf gw,f//
at;odu k f
awmfveS v f w
G v f yf jrifjh rwfpw
d x
f m; &J&ifo h pPm
cGyaf 'gi;f pdw"f gwjf zifh
usaemfwkd h wawG qufvufwu kd yf 0JG if=uygpkd /h /
Anm;
tarSmifukd usaemfr}udKufb;l //
“tvif;”udk cHrk ifEpS o f uf rufarmw,f//
usaemf&h J h tvif;tdrf arSmifru kd u
f kd
xd;k cGi;f vif;vufEikd yf gapvdk /h /
Myu Tsaw
tm;opfreG f
[def;rif;
tvif;tdrf 5 ESprf o
S nf ESpf 50 wdik f h h /h /
xGe;f +idr;f
pnfojl rifh
tvif;tdref J t
h wl t+rJ&adS er,f h h h
tzGJ 0h if&aJ bmftm;vH;k udv k nf; tJ'v
D b kd J jzpfapcsiw
f ,f//
xDvm
&Jabmfwkd h -
}uD;olukd &dak o / i,fol udak v;pm;wJh // tvif;tdr&f J h
ordik ;f r&dik ;f &avatmif ud,
k t
f odeJ h ud,k jf yif// vli,f
yDyD wufwuf=uG=uG pdwyf g vufyg v_y&f mS ;aqmif&u G yf g//
[efaZmf0if;
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N 143
148
jrifhOD;
ausmo
f &l
EkEak 0
usKyfwkd h ArmjynfrmS
tckwavm a&yrf;pm;aewm
Good and Clean Goverment qdw k hJ pum;yJ
[if; h h h vlawGukd evyde;f wke;f awG rSw+f yD;
+zD;jzef;aewm h h h awG yh gvrd rhf ,fAsm h h h r=umcif tcsi;f csi;f
cGuaf pmif;ckw=f urSm h h h
ausmjf rifxh eG ;f
N Luminary MagazineVolume 5,No.2N 145
146
ESpo
f pfu;l +yD h h h
pepfopfuawmh rxl;ygb;l // usKyfwkd v h nf; h h h
xyf Do +rJ Do &tH;k rSmbJ//
xyf Do =utH;k pdk h &Jabmfwkd ah & //
f if;xGÉaf tmifcif
ausmv
jr0if;pd;k
tvif;tdrf rS aus;Zl;wif&Sdjcif;
tvif;tdrf 5 ESpjf ynfh txdr;f trSwf 0wˆKwdk +ydKifyw
JG iG f Edik if t
H oD;oD;rS 0ifa&muf
,SO+f ydKif=uaom pmaycspjf rwfE;kd olrsm;ESihf trSwaf y; tuJjzwf a&G;cs,af y;cJ=h uaom
pmay*Dwynm&Siq f &mOD;0if;az / pma&;q&marmifprG ;f &nf /
uAsmq&m udak tmifa0; ESihf pma&;q&m udx k ed v f if;
wdk th m; tvif;tdrrf S txl;aus;Zl;wif&ydS ga=umif; rSww f rf;wiftyfygonf//
tvif;tdrf wm0efcH
awmif;yefjcif;
,ckvxkwpf mtkyw f iG pf mrsuEf mS tcuftcJt& razmfjyEdik af om pmrlrsm;udk / arvxkwf
wGif xnfo
h iG ;f azmfjyygrnf// te,fe,ft&yf&yfrS 0ifa&muf,OS +f ydKif=uonfh 0wˆKwdk pmrlrsm;udk
vnf; vpOfazmfjyoGm;rnfjzpfygonf//
t,f'w D m
jrwfausmo
f l
tvif;tdrf r*~Zif;
tm;
ulnaD xmufyahH y;aom
(1) bdkbdkouf
(2) &Jrif;0if;
(3) ausmfxeG ;f Edik f (7) L NOORA
(4) cdik Of ;D i,f (8) aevif;atmif / cifcifav;
(5) 0if;bdb k kd (9) wifarmifukd
(6) pdik ;f yef;armif (10) oJ;vGiOf ;D
(11) vJv
h 0hJ if;udk
(12) atmifatmifr;kd
wdk t
h m; tvif;tdrrf *~Zif; &Jabmfrsm;rS
rSww
f rf;wif *k%jf yKtyfygonf//
TEL e-mail
080-5070-0080 aalinneain@yahoo.com
080-3574-9700 http://alineain.net/
090-9954-5070 http://luminarymagazine.wordpress.com/
090-6528-9292
http://alinneain.blogspot.com/
090-7198-4763
152 NLuminary MagazineVolume 5,No.2N