Computer Idee NR

STAP-VOOR-STAP WORKSHOPS Taakvensterszijnhandig●Geef uw mp3’stags
metGodfather ● TekstvergelijkeninWord ●Ondertitelstoevoegenaanfilms
e r u i tuwp c
€2,20 Ha a l m e
6
tot13-11200
Nr 23–30-10
5 B u d g e t
no te b o o ks € 749
to t € 7 5 0
Draagbaar € 750
genieten
€ 699 € 699 € 699
Meer mogelijkhedenvoor minder geld

Versbesproken Topof Flop Spraakherkenning
Typen
zonder handen
Heelprettiggeprijsdepixels Eersteervaringenmet [wordwakker] start Tips&trucs
PCgeheimen
entochvolmogelijkheden WindowsVistabèta MicrosoftWord[gaslapen] verklaptvoor u
Ontdek deschatkistop:www.computeridee.nl(boordevolextra’s)
5Budgekts
noteboo
tot€750
Inhoud
Nr. 23, 30okt-13nov2006
Voor de 4 Nieuws Watrolteruitdefabriekenen
Fanmail technische isdemoeitewaard?
Zoalsuwellichtisopge- 8 SpraakmakendUpraatindemicro-
vallen,vermeldikonder-
specificaties
foon,uwpctyptuwgesprokentekst
€ 749
aanhetvoorwoordconse- hoevendeze 14 Zonder pardon Hoefatsoenlijkvindt
quentmijne-mailadres. 5notebooks uhetdownloadenvanmuziek?
Datdoeiknietalleenuit
ijdelheid(fanmail!),maar zichniette 16 Versbesproken Hard-ensoftware,
vooralookomdatikuw schamen 41 kortstondigdoordemangelgehaald
kritiekensuggestiesbij- 20 Firewallinrouter Zosteltuuwhard-
zonderwaardeer.Zo warematigefirewalljuistin
maakteikmijinhetvorig
nummernogkwaadover
deterreurvantelemarke-
Typen 24 Vistaupdate Lezersdoenverslag
27 Schatkist Gedeeldeprullenbak
ting.Directdaarnaont-
vingikeenaantaltips
zonder 29 Tijdslot Zitthuisiedereentevaaken
telangachterdepc?Zogrijptuin
overhetbestaanvaninfo-
filter.nl.Viadezewebsite handen 34 Wordabonnee EnkrijgeenExternal-
pakketvanSweexcadeau
kaniedereenzichkoste-
8 38 AbonneeExtra Leukeextra’s,
loosvijfjaarlanglaten
blokkerentegenongewen- exclusiefvoortrouweabonnees
stepost,telefoontjesen
onaangekondigd(telefo-
Spraakherkenning 41 TestnotebooksZekostennoggeen
750euro,maarwatkrijgtudaarvoor?
nisch)marktonderzoek. 46 Voor Nop Gratisprogramma’s,vooru
Zohebbenuwreactiesdi- endoorubijeengesprokkeld
recteffect,wantikhebme
52 Wifiopderails Internetteninhet
uiteraardmeteenbijInfo-
filteraangemeld.Enken- vliegtuigkan,straksookindetrein
nelijklezenookpolitici Topof flop?(hetvervolg) 24 57 Excel Bepaaltdigitaaluwtijd
ComputerIdeevanAtotZ, 63 Wordabonnee EnkrijgdeComputer
wanteenpaardagenlater IdeeScheurkalender2007cadeau
melddenCDAenPvdAdat
zijkortemettenwillenma-
Stap-voor-stap 64 Boek drukken Passeerdeuitgevers,
drukzelfuwmeesterwerk
kenmettelemarketingbe-
drijven.Departijenvroe-
WORKSHOPS 67 Nattefoto Dauwdruppelsalseffect
genministerWijnextra 32Maak zelf tagsmetGodfather 69 Puzzel Maakkansopeenvandetwin-
maatregelentegendeirri- tigPinnacleStudioTitaniumPacks
tantetelefoontjestene- 36Handiger metTaakvensters 71 Blogvs.spaceWeblogvoorveel,
men.Enikmaardenken maarnietvooriedereen,datkan
dathetvoorwoordvande 49 TekstvergelijkeninWord 77 FAQman Eenimmerdeskundigant-
hoofdredacteurhet
slechtstgelezenonderdeel 60Maak ondertitelsbijfilms woordoplastigevragen
vaniedertijdschriftis… 83 Tips&trucsSlimmehandigheidjes
Nuudittochleest,zouik enverrassendeoptiesvoordepc
ugelijkwatwillenvragen.
ComputerIdeestaataan
Draadloosopderails 85 Mailbus Reacties,mededelingenof
Op50treinstationskunjealviawifiinternetten,maarindetreinzelf kritischeberichtenvanlezers
devooravondvaneenfik-
niet.Nouja,opéénverbindingwel.MaarNSgaatspoedigwerkmaken 89 ServiceVragenoverabonnement,
seopfrisbeurtwaarube-
vandraadloosinternettenopalleintercity’s eenadreswijzigingenanderediensten
ginvolgendjaarderesul- 52
tatenvanzultzien.Opdit 90 Uitsmijter ComputerhobbyistXXL
momentwordendeze
plannennaderuitgewerkt,
maarookdeinputvanon-
zetrouwelezersisdaarbij
vanhartewelkom.Hebtu
wensen,aanbevelingenof
briljanteideeënvoorver-
betering?Mailhetmijen
Printuw eigenboek online
Schrijvershoevennietperseviaeenuitgeverhunboekge-
Gratissoftware
drukttekrijgen.Kunnenzeookzelfdoen,viainter-
Jammerdatnietallesinhetleven
wieweetzietuzestraks
teruginComputerIdee net.Eenonzerschrijversstuurde‘nmeesterwerkin. 64 zogratisisalsdezesoftware 46
‘nieuwestijl’.
EdwinAmmerlaan
Hoofdredacteur
www.computeridee.nlVolextra’s pag.27
e.ammerlaan@bp.vnu.com
Harper 23/06www.computeridee.nl 3
Nieuws Tussende
herfstbladeren
Waargebruikt
deEuropeaan
zijnmp3-
spelerzoal?
Kort...
Gamecompu-
Kleintjemetpit Inhet
openbaarvervoer ...67%
Thuis ..............53%
DeDigitalIXUSi7 zoomisnietalleenbeschikbaarin Tijdensvakantie ....47%
tersaardig viernieuwekleuren,ookdebinnenkantisonderhan- Tijdenshetsporten ..42%
ingeburgerd dengenomen.De7,1-megapixelcameraherkentmaxi- Opschool ..........19%
maalnegengezichteninhetbeeldenstemtdescherp- Indeauto/ander
Onderzoekwijstuitdat stellingendebelichtinghieropautomatischaf.Kan privé-voertuig ......26%
drieopdetienkinderen handigzijnbijfeestjes.Nieuwisdeaquariummode, Tijdenshetwerk ....18%
tussen6en12jaareen zodatuzonderreflectiedolfijnen,haaienenander Opzakenreis........18%
spelcomputeropdeeigen zeelevenkuntfotograferenvanachtereenglaswand. Voorfeesten/
kamerheeftstaan.Ruim Ookoverhetbeherenvanbeeldenisnagedacht.U socialefuncties ......5%
zeventigprocentvanalle kuntaanelkefotoeencategorietoewijzen(mensen, Anders..............2%
kinderengebruiktdespel- landschapofgebeurtenis)dieherkendwordtdoorde Bron:Sony,2006
computerminstenséén- bijgeleverdesoftware.Zoomenzonderkwaliteitsver-
maalperweek.Eénopde lieskanoptisch(2,4x)ofdigitaalmetdeSafetyZoom
vijfjongenstussen10en (nietbeschikbaarinhoogsteresolutie).Totslotkuntudeprint-
12jaar‘gamet’zelfselke share-knopgebruikenalsontspanknopwanneerudecamerainverticalestandhoudt.
dag.Gemiddeldgamen ■K319,–■Canon,0900-2022915■www.canon-europe.com
kinderen3,3uurperweek.
Ongeveertachtigprocent
vanallekinderengebruikt
eenaccessoirebijhetga- Ruigerugtas
men,zoalseenstuur,dans- Jezouhetnietzeggen,
plaatofextracontroller. maardezestoererugtas
heefteenspeciaalcompar-
timentvooreennotebook
meteenmaximalegrootte
van15,4inch.Daarnaastiser
nogeenapartvakjevooreenmp3-spelermeteen
Voorspelling De‘R’ isweerindemaand… openingvoordeoortelefoontjes.Vergetenwebijna
ChinazalJapanin2009 Hetnajaarisnietalleendetijdomvitaminenvooruzelfinte nogdespecialeruimtevooreenflesjedrinken.Met
voorbijstrevenalsdegroot- slaan,maarookvooruwcomputer.Alleantivirusbedrijvenlan- levenslangegarantie–hetlijktTupperwarewel!
stemarktvoorentertain- cerenhun2007-versies,zoookPandaSoftware.Naasteenver- ■K 69,95■www.2moso.com(zie‘dealers’)
mentenmediainAziëPaci- nieuwdeversievanAntivirus+Firewallenhetnoguitgebreide-
fic,alsgevolgvano.a.inter- reInternetSecurity(datnaasteenfirewallookeenantispam-
netenvideogames.
Bron:PricewaterhouseCoopers,
2006
functieeneenkinderslotbevat)isernuookeenlichterpakket:
Antivirus2007.Ditpakketbevatgeenfirewall,maarpaktwel
computervirussen,malwareenspywareplusphishingaan.Bij
BoekjeOpen
deontwikkelingvanaldeze2007-versieswerduitvoerigaan- Bijnadagelijkskomener nersstappenuitgelegd,
dachtbesteedaanhetreducerenvansysteembelasting.Eenan- boekenovercomputersen tochbespreekthetboek
dereverbeteringisdatdepc-beschermingssoftwarevoortaan internetuit.ComputerIdee softwareenhardwaredie
ookopmeerderepc’smagwordengeïnstalleerd. legtelknummeréénboek unodighebtomüber-
Kort... ■K 29,95(Antivirus), K37,95(Antivirus+Firewall), onderde(lees)loep. haupttoteengoede
K 59,95(InternetSecurity)■PandaSoftware,0183-699020 VIDEO’SBEWERKEN videotekomen.Videobe-
WatdoetEu- ■www.pandasoftware.nl OPDEPC ginnersdiecomputer-
ropaminimaal Video’sbewerkenopde handigheidjessnelop-
éénkeerper pcisnietbedoeldalsba- pikken,kunnenprima
weekonline?
Bovenaanstaane-mailen
(hethoogstinDuitsland:
‘Gezonde’ muis
Hijzieterwatmerkwaardiguit,deMicrosoftNaturalWi-
sisboekpursang.Deau-
teurgaatervanuitdatu
aleenvideomontage
kuntmakenmetover-
overwegmetditboek.
Nade‘wathebtunodig’-
inleidinggaatheteigen-
lijkebewerkenbeginnen.
96%,hetlaagstinZweden relessLaserMouse6000.Maardatisgeentoeval.Deze gangeneneffectenen AandehandvanNeder-
84%),onlinebankieren nieuwedraadlozemuisisspeciaalontworpenomdebe- hoeueendvdkuntbran- landstaligepakkettenals
(hethoogstinNederland: lastingvanhand,polsenarmzokleinmogelijktemaken. den.Nee,metditboek PinnacleStudio10.5,Ma-
63%,hetlaagstinItalië: Endaarmeehetrisicooprsizoveelmogelijktebeperken. gaatuleukedingen gixVideodeLuxe2006en
24%),instantmessaging Eenvoorbeeld:deduimligtbijdeNatural6000 doen:namelijkuw AdobePremiereEle-
(hethoogstinGB69%,het ietshoger,waardoordehandindejuiste video’sverderverfijnen. ments2wordthethele
laagstinDuitsland(36%). positiewordtgedwongenendedrukop Uleertbijvoorbeeldhoe procesvanbeeldvastleg-
Ookpopulair: onlinegok- dezogehetencarpaltunnelvermin- ugesprokenwoordtoe- gentotchromakeyen
ken(bij25%vandeDuitse dert.Wiebedenktdatmenigersi-pa- voegt,hoeubeeldop- geluiduitgelegd.Dan
internetgebruikers).In tiëntlijdtaanhetcarpaltunnel-syn- deeltintweevenstersen volgteengedeelteover
Zwedenishetonline droom,begrijpthoebelangrijkdit hoeueendvd-menu hetwegschrijvenvanvi-
kopenenverkopenvan gegevenis.Denieuwemuisligt samenstelt.Misschien deonaarallemogelijke
aandelendanweerrela- beginjanuariindewinkel. wordennietallebegin- schijfvarianten.Voorvi-
tiefpopulairder(13%). ■K 59,95
■www.microsoft.nl/hardware
4 www.computeridee.nl 23/06
WWWebtips
Vansuperhandigetothilarische,
mooie,creatieve,of andere
Kort... tijdvullendeof -besparendesites.
eBaykinder- ■ HebtuzichooitafgevraagdwatdiezangersvanTearsfor
lijkeenvoudig Fears(jaren‘80)nuprecieszongen?Hiervindtueenvideoclip
dieallesverduidelijkt.Zoingtheseedsoflove…
Eendriejarigejongenuit www.youtube.com/watch?v=MLoBFFs03WU
Engeland,JackNeal,
heefteigenhandigeen ■ Indepolitiek,inhetbedrijfsleven,indesportofthuisaan
autoopeBaygekocht. deborreltafelwordtvanallesbeloofd.Maarwordendiebelof-
Doordatzijnmoederhaar tesuiteindelijkwelnagekomen?Alsdeeinddatummaarver
Mp3-speler
wachtwoordopdepchad genoegwegligt,danwordtdebeloftevanzelfweervergeten.
achtergelatenenJackop Omdaareeneindeaantemakenisernuhetcollectiefgewe-
degoedeknoppendruk- tenvanNederlandindevormvaneensite.
te,konhijdeveilingwin- Voorbeeldje?Intel-ceoPaulOtellinideedonlangseengedurf-
nen.Voor9000pond debelofte:‘binnenvijfjaarbrengtzijnbedrijfeenprocessor
werdhijdeeigenaarvan metmaarliefsttachtigrekenkernen(cores)’. Gaanwevolgen.
alspersoonlijketrainer
eenroze(!)NissanFigaro. Staatgenoteerd.
TotopluchtingvanJacks www.beloofdisbeloofd.nl
ouderswerddekoopon-
Vandemp3-bezittersgebruikt42procentzijnspelertij- gedaangemaaktende ■ SecondLifegroeitexplosief.Eenhalfjaargeledenwarener
denshetsporten.Aha!dachtmenbijSony,danmaken autoopnieuwgeveild. slechts150.000‘inwoners’enmomenteelzijnditerruim
wijdeNW-S202.Hijisgemaaktvanaluminium,iswateraf- 800.000.Neemgerusteenseenkijkjeindeze3Dvirtuele
stotend(watmetdecombinatiejoggenenNederlands wereld.Maarpasop:hetisverslavend.Vandegroepmensen
najaarsklimaatabsoluutnietverkeerdis)enheeftallerlei diezichkorterdantweemaandenindezevirtuelewereldbe-
ingebouwdesportievefoefjes.Calorieverbruikbijvoor- geeft,besteedtongeveereenkwarter30uurofmeerper
beeld,stappenteller,afgelegdeaantalmeters:hetkanal- weekaan.Bijdegroeplangerdantweejaarisdatnagenoeg
lemaalbijgehoudenworden.DaarnaastkandeNW-S202 dehelft,blijktuiteenonderzoekvanEPN.
ookalstrainerwordeningezet.Steldatutienminuten www.secondlife.com
achterelkaarinstevigtempowiltdoorrennen:dansteltu
gewoonindatnatienminutendemuziekstopt.Behalve ■ Lastvanhoogtevrees?DaarwetendezeAziatenwelraad
een512MBmodeliserookeen1GB-eneen2GB-uitvoe- mee.Devloerineenliftiszogeschilderdalsofergeenvloerin
ringdieallebeistandaardzijnvoorzienvaneenFM-tuner. zit.Woeha!
■VanafK 101,–(512MB)■Sony,020-6581888■www.sony.nl duggmirror.com/offbeat_news/Elevator_Floor_Illusion/
■ ZoekmachineAsk.comheefteennieuwefeature.MetMijn-
Kook-tv
Askkunneninternettersineenpersoonlijkemaponlinezoek-
resultatenopslaan,organiserenendelen(handigvoorca-
deautips).DeopgeslagenlinkswordeninMijnAskgeplaatst
(ja, écht)
eenhoofdstukoverHigh enzijndusvanafverschillendecomputersbereikbaar.Daar-
DefinitionVideoenhet naastishetmogelijkafbeeldingen,ookvanmobieletele-
makenvaneenfoto-cd. foons,teuploadenenopteslaan.
Alsextraatjeiseencd www.ask.com
bijgevoegdmettalloze Een15inch-tft-schermwaar
linksdieinhetboekzijn eenmagnetronéneendvd- ■ Wiekentzeniet?SprookjesalsHansenGrietje,Assepoester
besprokenenwebsites spelerachterschuilgaan,datis enRepelsteeltje.StichtingBeleven(kunstzinnigeenculturele
diezichbezighouden deHollandElectroWave.Niet activiteitenteArnhem)heefteentop100samengesteldvan
metvideo.Hetnadeel echtbroodnodig,maarwel dezejuweeltjesuitdevertelhistorie.Maarda’snietalles.Ruim
vaneencdisdeactuali- leuk!DankuntulekkerJamie elfhonderdsprookjes,volksverhalen,sagenenmythenuitde
teitswaarde.Sommige Oliverkijkenterwijlukookt,of helewereldzijndeafgelopenjarenverzameldenontsloten
deo-enthousiastendie url’swerkennietmeer. uwgastenalvastdevakantie- opdewebsite.Datisruimvoldoendevoordriejaarlangeen
nogSuper8-ofVHS-films Watweookeenbeetje videolatenzientussende voorleesverhaaltje.
hebbenliggen,wordt jammervindenzijnde gangendoor.Denknietdat Oja,‘hetmeisjemetdezwavelstokjes’staatopéén.
kortbesprokenwelke plaatjesinhetboekmet dezemultifunctionele1200 www.beleven.org/verhalen/top100
manierenerzijnomdie eenlageresolutie.Die watt-magnetronmega-exclu-
tedigitaliseren.Relatief zienerwaziguit.Geluk- siefis.Neehoor,eindnovem- ■ Eerlijkruilen.nliseennieuwevraag-enaanbodsitevoor
veelaandachtwordtbe- kigzijndezwart-witte berkuntu’mkopenineenwil- mensendiemetgeslotenbeursspullendiezenietmeerno-
steedaanhetmakenvan screendumpswelscherp lekeurigLeenBakker-filiaal dighebben,kunnenruilenvoorspullendiezewelgraagwil-
eendvd-menu:zo’nhon- afgebeeld. bijuindebuurt.Da’sgeentoe- lenhebben.Desitewordtnognietdrukbezocht.
derdpagina’s.Naastde val,maarhetbewusteuit- www.eerlijkruilen.nl
softwarevanPinnacle, ■K 24,95 gangspuntvanHEdesignMar-
MagixenAdobepas- ■901211523X celWanders:vernieuwende ■ HilarischfilmpjewaarinJ.P.Balkenendedemilitairenin
seertookhetEngelstali- ■AcademicService, vormgevingvooriedereenbe- Uruzganeenbezoekjebrengt.Toegegeven,webegevenons
geDVDAuthor2.0hier 070-3789211 reikbaarmaken… nuophetaalgladdepadvandehumor…
derevue.Totslotvolgen ■www.academicservice.nl ■K 599,–■www.he-marcel www.burorenkema.nl/2006/10/polshoogte_brengen.php
wanders.com■www.leen
bakker.nl
23/06www.computeridee.nl 5
Nieuws
PCTHUIS
(R)acer
Hebtualtijdaldetrotsebezitterwillenzijnvan
eenFerrari?Danisdituwkans!Veelbeenruimte
hebtuechterniet,wantzoalsuziet,betrefthethiereen
notebook.Maarsnelishijwel,mededankzijhetgebruikvan
eenAMDTurion64X2dualcoreprocessor.Meertechnische
feitjes:hetbreedbeeldschermis12,1inchgroot,hetbeeldwordtver-
zorgddooreenATIRadeonXpress1150chipsetenhetgeheelisverpaktineenbehui-
zingwaarinkoostofvezelisverwerkt.Daardoorishetgewichtvandelaptopbeperkt
tot1,7kilogram.Mobielishijduszekerenhandigook.Zokuntumeteentoetsdevei-
DickvandeSchraafklustverder ligheid,prestaties,communicatieenoverigeinstellingenbeheren.Zolanghijwatmin-
aaneendraadloosnetwerk. derherriemaaktdanz’nnaamgever,zietheterallemaalveelbelovenduit.
■K 1999,–■www.acer.nl
Ff draadloos
Eengoedevriendinmelddetelefo-
nischdatzeeentweedepcopde
kophadgetiktennueennetwerkje
wildeaanleggen.Liefstdraadloos.
iPodVideoXL
HoeweldeiPodgeschiktisvoorvideo,ishetnietecht
Ofikhaarwildehelpen.Zonderna prettigkijkenophetschermpjevanpostzegelformaat,
tedenkenzeiikja(21/06).Enzo waarmeedespelerstandaardisuitgerust.Hetkonhet
vondikmezelfineensterugineen daaromnietuitblijven:
woonkamermeteenwatoudere demogelijkheidvideo
computer,eenkabelverbinding,een aftespelenopeen
gloednieuwdraadloosroutertjeen grootscherm.Dezeis
PinnacleMovieBox
eeninstallatie-cd.Ikprikteenplug- vanViewSonicenheet
deallesinenprobeerdedeboelaan ViewDock.Meteen
degangtekrijgen.Helaas,helaas. breedbeeldscherm-
Decdweigerdeteinstalleren.Ende Hebtunogvideobandenliggendieuzouwillenomzet- oppervlakdatmaar
routerkonikweliswaarpingen, tennaardvd?Pinnacle–bekendvanhetvideobewer- liefst65maalgroteris
maardeingebouwdesoftwarewei- kingsprogrammaPinnacleStudio–komtmeteenalles- dandatvandeiPod
gerdezichbekendtemaken.Na in-éénoplossing: PinnacleStudioMovieBox.Ditiseen zelf,isuwiPodVideo
veelprutsenenlezenvandehand- kastjemetallebenodigdeaansluitingenomanaloge voortaanvanafdesofatebe-
leidingwasmaareenconclusiemo- (maarookdigitale)signalenoptenemenopuwpc.Met kijken.Behalvedeaansluiting
gelijk:depcwasvoorzienvanWind- debijbehorendesoftwarekuntuvervolgensdevideo- voordeiPod,kuntuer
ows95endaarkonderoutersof- beeldenbewerkenenopslaanindiversevideoformaten. ookgeheugenkaartenin-
twarenietmeeoverweg.Zuchtend DePlus-versiebiedtnoguitgebreideremogelijkheden, stekenenusb-apparaten WitteHuis
haaldeikthuiseencd’tjemetWind- zoalsgeavanceerdevideo-effecten,eenprofessionele meeverbinden.Tevensis ontdekt
ows98SE.Datbleekalsneleen microfooneneengroenachtergrondschermvoorzoge- ditschermuitgerustmet
goudengreep.Nadatdepcvoorzien noemdeChromaKey-effecten.Naastde(afgebeelde) microfoonenluidspre- YouTubein
wasvandezenieuwereversievan MovieBoxUSBiserookeenpci-versie,metdenaamPin- kersysteem.Deschermen strijdtegen
Windows,gingallesineensvaneen nacleStudioMovieBoard,dieuineenvrijpci-slotsteekt. zijnbeschikbaarvoorhet drugs
leiendakje.Eerstderouteraange- ■K 129,–(MovieBoxUSB)K 199,–(MovieBoxPlusUSB) eindvan2006.
sloten,vervolgensdesoftwarege- K 99,–(MovieBoardPCI)K 179,–(MovieBoardPlusPCI)■ ■Prijsnognietbekend■ DeAmerikaanseoverheid
ïnstalleerd.Dewizardsteldeeigen- Info: www.pinnaclesys.com www.viewsoniceurope.com/nl heeftderazendpopulaire
lijkmaareenvraag:hebtukabelof video-share-dienstYouTu-
adsl.Naeenklikopkabelreutelde beontdekt.Deregering
enrateldehetsysteemeven,waar-
nadeinstallatievoltooidwas.Iniets
minderdantweeminuten!Daar
Adobedoet’tmetfilménfoto heefterinmiddelseen
aantalanti-drugs-film-
pjesopgeplaatst.“Ookal
hoorjevaaktochheelanderever- TraditiegetrouwbrengtAdobeelkjaarnieuweversiesuitvanzijnbewerkingssoft- besluitmaarééntiener
halenover...Metderouteraande warePhotoshopElements(voorfoto’s;inmiddelsversie5.0)enPremiereElements omnahetzienvaneen
praatwashettijdvoordetweede (video;3.0).Beidepakkettenzijnapartverkrijgbaar,maarook–voordeliger!–in vanonzefilmpjesgeen
pc.Hiervoorwaseendraadlozeusb- eenbundel.NieuwinPhotoshopElementsisondermeer‘mapview’,waarbijuuw drugstegaangebruiken,
dongleaangeschaft.Bewustvan foto’skuntkoppelenaaneensatellietkaartvanYahoo.Leukvoorbijvoorbeeldva- danishetaleensucces,”
hetzelfdemerkalsderouter, omde kantiefoto’s!Nogeengreepuitdecategorienieuwen/ofverbeterd:foto’sweer verklaarteenwoordvoer-
kansopproblemenzokleinmoge- geveninzwart-wit,plakboek,onlineFlash-albumsaanmaken,ofkleurenaanpas- der.Termenwaarmeede
lijktemaken.Pcgestart,usb-stick sen.BijPremiereisvooralhetgebruiksgemakopgeschroefd.Meerintuïtief,meer (intotaal12)filmpjesge-
ingeprikt.Decomputerherkende drag&drop,kortom:eenkindkandevideoediten. tagdzijn,zijnondermeer
nieuwehardwareenvroegspon- Ookishettweerichtingsverkeertussencameraof ‘warondrugs’, ‘marijuana’,
taanomeeninstallatie-cd.Cd’tjein mediadragerenerzijds(bijvoorbeeldtelefoonmet ‘weed’en‘420’, eenin
despeler,tweekeerklikkenopVol- camera!)enpcanderzijdsverbeterd.Prettig,want Amerikapopulairebena-
gende,eenkeeropVoltooienenzie, videoisheelerg2006–kijkmaarnaarGoogleVi- mingvoorwiet.Achterlig-
ookdeusb-donglewasaande deoenYouTube.Beidepakkettenkunnengoed gendideeisdatiedereen
praat.Inminderdantienminuten metelkaarsamenwerken,waardoorfoto-in-video dieopYouTubenaardeze
hadikeengoedfunctionerend envideo-effecteninfoto-albumsmetéénmuisklik woordenzoekt,(ook)de
draadloosnetwerkvoorelkaar.Kijk, onderhandbereikliggen. anti-drugs-filmpjesvoor-
daarwordiknuechtvrolijkvan... ■K 149,–(bundel), K 99,–(perstuk)■Adobe, geschoteldkrijgt.
Dick 020-6511200■www.adobe.nl
Welkgenre
isfavorietbij
Instapmobieltje gamers?
Shooters ................... 41%
Slank,simpel,stijlvol.Hetmoetge- RPG .......................... 24%
zegd:dezewoordentyperendeAlca- Strategie .................. 13%
telOT-C55mobieletelefoon.Endatis Adventure................. 11%
precieswatdeontwerpersvoorogen Simulatie.................... 5%
hadden.Ditmobieltjeisbedoeldals Sport.......................... 5%
prepay-instapmodelzonderjeervoor Bron:VivendiUniversalGames
tehoevenschamen.Hetbevateen
eenvoudigecamera,twintigpolyfone
melodieën,eentrilstand,eenopgege-
i.s.m.Gamer.nl,sept.2006
Stofvrijelenswissel
venstandby-tijdtot320uurengesprekstijdvan9,5uur.Allemaalin DeOlympusE400isdekleinsteenlichtstedigitalecamerater
eenelegant,strakjasje.Datishetwelzoongeveer.DeOT-C550is wereld,aldusOlympus; debodyvandedigitalespiegelreflex-
beschikbaarincombinatiemetHiPrePayvanKPN.Omdejeugdi- cameraweegtslechts375gram.Duskanhetnietandersofde
genonderonsoverdedrempeltetrekken,krijgtdekoperbijaan- 10megapixelccdregistreertzijnongelooflijkehoeveelheiddata
schafeenvip-toegangspasvoorDanceClubsinNederland,België zonderveelgewichtindeschaalteleggen.Goednieuwsis
enandereexotischeoorden. verderdatSony,PanasonicenOlympusgezamenlijkeenstan-
■K 79,99bijHiPrePay,incl. K 10,–beltegoed■www.hilove.nl daardhebbenontwikkeldvoorhunobjectieven,FourThirds
geheten.HetmeestopmerkelijkeaandeE400iszijnSupersonic
WaveFilter: eensupersonischetrillinghaaltnadeobjectiefwis-
HetbedrijfFreecomisvooral selallestofwegvandelensenlaatdieterechtkomenopeen
FreecomgoesVoIP bekendvanopslagproducten
zoalshardeschijvenenflash-
specialekleeflaag...Diewillenwewelhebben!
■K 1099,–■Olympus,071–5821888■www.olympus.nl
kaarten.Sindskortheeft
CallofJuarez
FreecomookVoIP-artikelen
inzijnassortiment.Zoiserde
superslankeSkype-telefoon
waarmeeuviausbplug& Ditkeihardeschietspelspeeltzich
playgratisbelt(vanpcnaar aftentijdevanhetWildeWesten
pc).Derankehandsetis endraaitomeengeheimzinnige
15,1x3,8x2,5cm,weegt schatdieinhetstadjeJuarez,
maar65gramenheeftgeen vlakbijdeMexicaansegrens,is
pc-geluidskaartnodig.Erzijn verborgen.Alsdejongeschatzoe-
aparteknoppenvoorbellen kerBillyonterechtwordtbeschul-
metSkype,SkypeOut(vanpc digdvanmoordmoethijvluchten
naarvastnummer)enuw uitzijngeboortestadje,opgejaagd
lijstmetcontactpersonen.In- doortientallenschietgragecow-
begrepeniseenSkypeOut- boys.MetdelenigeBillyspeeltuverschillendesluip-
www.computeridee.nl voucherwaarmeeudertig missies,waarbijuonopgemerktuwdoelenmoetberei-
Ja, zelf gedaan met een fotoprinter 10% minutengratisnaarvasteen kenzondereenschottelossen.Hetschietwerkdoetu
mobielenummerskuntbel- metderuigeDomineeRay,dieopBillyjaagtenalpre-
Ja, zelf gedaan met een andere printer 4% len.DeInternetPhoneisver- kendooknogevenafrekentmethetgespuisdatzijn
Ja, laten doen via een winkel 12% krijgbaarinzwartenwit. wegkruist.Dezemooiegameademteenechtewestern-
Ja, laten doen via een online winkel 17% sfeer,nietalleendoordepersonagesmaarookdoorde
■K 34,99 fraaigebouwdemijnwerkersdorpenenopenprairies
■Freecom,015-8880100 metvervaarlijkeravijnen.
■www.freecom.com ■K 44,99 ■www.coj-game.com
UPDATE+++
3-dubbelbeveiligdehardeschijf Hetnieuwetoplevel
Hebtuuw MetdenieuweexterneSAFEHardDri- domein.mobiisvanaf
vakantiefoto’s vesvanLaCievoorkomtudatuw eindseptemberaante
alafgedrukt? kostbaregegevensinver- vragendoorparticulieren.
keerdehandenkomen.Toe- Opdeeerstedagwerden
Datvroegen gangtotdedataopdezehar- al75.000namengere-
weuviadepoll deschijvenisnamelijkalleen gistreerd+++ Holland
oponze mogelijkviauwvingerafdruk.De- Casinomagonlinegokken
zebeveiligingwordtaangevuldmet inNederlandtesten.Het
website.Uant-
‘DriveLock’,specialefirmwaredievoor- gaatomeenproefvan
woorddehet komtdatmensengegevensproberenteuit driejaar+++ KPNstelt
volgende: telezenwanneerdeschijfineenanderepc degrootschaligeintro-
Nee, nog niet wordtgeplugd.Ditlaatstewordtoverigenseenstuklasti- ductievaninternettelevi-
17% gerwanneeruookgebruikmaaktvandederdebeveili- sieuittotbegin2007
gingsmethode:eenspecialepoortwaarmeeuuwharde +++ BenQ/Siemensgaat
Nee, ik bekijk ze schijfaanuwbureauvastgemaaktwaardoordiefstal deverkoopvanmobiele
vanaf het scherm wordtbemoeilijkt.Denieuweserieschijvenisverkrijg- telefoonsbeperkentot
40% baarmeteenopslagcapaciteitvan160,320of500GB. Azië+++
■Vanaf K 149,–■www.lacie.com/nl
Klank order
Spraakherkenning:
typenzonder toetsen
Eencomputer doetnóóitwatjezegt,verzuchtelke
pc-gebruikerweleens.Maarwiespraakherkenningge-
bruikt,ervaarthettegendeel:alseenmak hondjeschrijft
depcuitwatuhemdicteert,hijstartprogramma’sopen
surftopuw commandoover internet.Kortom,spraakher-
kenningsoftwaredoetprecieswatuzegt.Nouja,meestal
dan.Ensoepelgebruik ervanvereistwelwatoefening.
lmeerdantwintigjaarwerktmenaanpro- Eindelijkishetniveaubereiktwaaropspraakherken-
A gramma’sdiespraakomzettenintekst.Sinds
beginjarennegentigisveelvooruitgangge-
boekt.Defabrikantenvanprogramma’sals
FreeSpeech,VoiceXpress,DragonDictateenNatural-
lySpeakingstreefdennaardegunstenvandesteeds
ninginteressantisvoorelkegebruikerdiezijnhanden
enarmeneenpoosjewilontzien,ofgewoonsnellerwil
kunnenwerken.
Tijdwinst
groterwordende(potentiële)doelgroep.Wantrsirukte Desnelheidwaarmeementyptligtgemiddeldrondde
op,enhandsfreedecomputergebruiken,werdeen veertigwoordenperminuut.Spraakherkenningsoftwa-
middelomarbeidskrachtenuitdeWAOtehouden.Fa- rekan150woordenperminuut–normaalspreektempo
brikantendedenhunbestdetechniekenteverbeteren –verwerkenmeteenherkenningsgraadvan99procent.
eninvesteerdendaarveelgeldin. Metspraakherkenningvaltdusflinketijdwinstteboe-
Indebeginjarenhieldspraakherkenningindateenge- ken.
bruikerwoordvoorwoordmoestdicterenenvoorde Bijhetopstartenvandecomputer,startookdespraak-
commando’seenapartprogrammanodighad.Eindja- herkenningsoftwareop–mitsdesnelstartmodustij-
rennegentigwasdegebruiksvriendelijkheidaleenstuk densdeinstallatieisgeactiveerd;ditkanechterookop
beter.Erwasnogmaaréénprogrammanodig,waarmee eenlatertijdstipnogwordengedaan.Desoftwaredraait
zowelinredelijktempogedicteerdalsgedicteerdetekst opdeachtergrondentoetsenbordenmuisblijvenge-
konwordenopgemaaktendepcbediend.Welwaser woontegebruiken.Ditbetekentnietdatdesoftware
Decomputerpasttijdensde heelveeloefeningnodigomdecomputeroptimaalte meteenijverigbeginttewerkenzodrademicrofoon
installatieautomatischhetvolu- latenreagerenopdestemvandegebruiker. woordenofgeluidenregistreert,nee,hetprogramma
mevandemicrofoonaanencon- Anno2006iserinonslandnogmaaréénpakketvoor wordtpasactiefalshetuitdeslaapstandwordtgehaald
troleertofdekwaliteitvande spraakherkenningopdemarktenwelDragonNatural- methetgesprokencommando[wordwakker].DNSblijft
audio-invoer(eencombinatie lySpeaking(DNS),waarvanbeginoktoberversie9.0uit actieftotuhetmethetcommando[gaslapen]weerin
vandegeluidskwaliteitdiede kwam.Eentestvanditpakketlaatziendatdespraak- zijnstand-by-moduszet.Alsdemicrofoonisgeacti-
microfoonbiedtendekwaliteit softwaresindshetprillebeginflinkisverbeterd.DNS veerd,kuntudicteren,tekstopmaken,mailverzenden,
vandegeluidskaart)voldoende 9.0heeftnauwelijksnogtijdnodigomtewennenaan internettenenchatten,enprogramma’sopstartenmet
is. eenstem,wathetpakketveellaagdrempeligermaakt. uwstem.
Hetisbelangrijkdatdemi-
crofoonzichindegoedepositie
vooruwmondbevindtendatu
goedmaarnietoverdrevenarti-
culeert.
Denieuwevirtuele
rondleidingdiehetprogramma
biedtnadathetisgeïnstalleerd,
werktverhelderend.
Voorbeelddictaat
Tussendehakenstaandeuitgesprokencommando’s.Heteersteen
laatstecommandozijnbedoeldomhetprogrammateactiverenen
aanheteindweerstand-by,tezetten.
[word wakker] Interessant

[komma] de draak laat van
zich horen in computer idee
[selecteer computer idee]
[maak dat hoofdletter]
[verbind dat] [ga slapen]
[wordwakker] Ophetschermverschijntnu:
Interessant, de draak laat
startMicrosoftWord van zich horen in Computer
Idee
[gaslapen]
Detechnologie Gelukkigkuntutijdenshet
dicterenaltijd[watkanikzeg-
Volgenssommigewetenschappersheeftspraakherken- gen]vragen,waarnaeenhelp-
ningdetoekomstenzijvoorspellendatweovereenaantal menuverschijntmeteenover-
jaarallerleiapparatuurhandsfreezullenbedienen.Deeer- zichtvandespraakcommando’s.
stestappenzijnalgezet.Zozijnerauto’swaarinhetnaviga-
tiesysteemmetdestemkanwordenaangestuurd,evenals
deautotelefoonencruise-control.Sommigemobieletele-
foonshebbenookalingebouwdespraakherkenningenbij-
voorbeeldinlichtingendienstenvantelecombedrijvenma-
kenooksteedsvakergebruikvanspraakherkenning.Maar
omnutezeggendatspraakherkenningalonderdeelisvan
hetdagelijkslevenzouoverdrevenzijn.
Upraatineenruisarmemicrofoondiewordtmeegele- worden,staantussenvierkantehaken):
verdmetdesoftware,samenmeteenheadset.Alsueen
tekstverwerkerhebtgeopend,bijvoorbeelddoortezeg- Doenietzogek[smiley]Pratentegeneencomputer[vraag-
gen[startMicrosoftWord],zietuuwwoordendirectop teken]Nee[komma]ikgelooferniksvan[uitroepteken]
hetschermverschijnen. Hetcorrigerenisindemeeste
Ophetschermverschijntdan: gevallenvrijgemakkelijk.U
Spraakcommando’s Doenietzogek:-)Pratentegeneencomputer?Nee,ikge- selecteerthetwoorddatdecom-
Eencomputerweetnietwaarhijeenkomma,puntof looferniksvan! puterverkeerdheeftverstaanen
vraagtekenmoetplaatsen.Daarommoetubijspraak- krijgtdanmeteeneenaantalal-
herkenningookdeinterpunctiedicteren.Eenklein Tekstopmakenkanmetcommando’sals[maakdatvet]. ternatieventezienwaaruitu
voorbeeld(decommando’sdieuitgesprokenmoeten [onderstreepdat]en[nieuwealinea].Enmet[ganaar kuntkiezen.
Klank order
einde]gaatdeaanwijzernaarheteindevanhetdocu- DragonNatural-
ment.Eenlettertypeveranderenkandoorsimpelwegte lySpeaking
zeggen[maakdatArial12punten].Ookzijnercomman- Deonlangsgepresenteer-
do’somprogramma’stestarten,overinternettesurfen deNederlandstaligever-
enbijvoorbeelde-mailteverzenden.Omkortomdehele sievanDragonNatural-
besturingvandepcovertenemenmetdestem.Ookde lySpeaking(DNS)9.0is–
muis‘luistert’naaruwstemmetbijvoorbeeld[muis zoalsaleerdergemeld–
naarrechts]en[muisdubbelklikken]. hetenigeresterendesoft-
Tekstherkenningishetbestewanneertekstvloeiend warepakketvoorspraak-
wordtgedicteerdendecomputereencontextheeft. herkenningopdeNeder-
Naastde200.000woordendiestandaardinhetlexicon landsemarkt.Philips,
vanhetprogrammazitten,‘kijkt’decomputernamelijk voormaligproducentvan
ooknaarwoordcombinaties.Eennormaalspreektempo FreeSpeech,houdtzich
waarin‘hij’en‘vindt’snelgenoegnaelkaarwordenuit- nogwelbezigmetallerlei
gesproken,isnoodzakelijkom‘hijvindt’met‘dt’ge- toepassingenvanspraak-
speldtekrijgen. herkenningstechnologie,
Woordendienietinhetlexiconzitten–nietzovaak maarontwikkeltgeen
voorkomendeeigennamen,straatnamen,termeninvak- softwaremeervoorparti-
jargon–zijnsimpeltoetevoegendoorzeeenmaalte culieren.VoiceXpressis
spellen.Daarnaherkentdecomputerookdiewoorden. bijhetfaillissementvan
Omhetlexiconnogpersoonlijkertemaken,kuntuhet hetBelgischebedrijfLer-
spraakherkenningsprogrammauwbestandenen nout&Hauspiein2001
e-mailslatenscannen.Desoftwarepiktdaaralleonbe- terzielegegaan,alzijnde
kendetermenuitopenvoegtzetoeaanhetlexicon.De
herkenningsgraadneemtzosterktoe.
bestestukjesvandetechnologieovergenomendoor
Scansoft,hethuidigeNuanceenmakervandeDragon- Systeem
Klankpatronen
software.DeenigeserieuzeconcurrentvanDragonlijkt
ViaVoicevanIBM,maarvanditprogrammabestaat eisen
Netalseenzeergetalenteerdesportermoettrainenom geenNederlandstaligeversie.Bovendiendraaithetpro-
optimaalteprestereninzijntakvansport,ontkomtook grammaalleenopeenMac,terwijlDNSvoorWindows voor DNS
spraaksoftwarenietaantraining.Hetisbelangrijkom isontwikkeld.
desoftwarenietnaééndagafteschrijvenalsdeher- MetdenieuwsteDragon-softwarekuntumetuwstem 9.0
kenningnietmeteenoptimaalis.Demeestegebruikers
moetendeeerstedagenrelatiefveelcorrigeren,zoisde
tekstendicterenenbewerkeninnagenoegalleWind-
ows-toepassingenzoalsWord,Excel,InternetExplorer,
• beeldPentium4)ofgelijk-
1-GHzprocessor(bijvoor-
ervaring.Eniggeduldisdusookhiereenschonezaak. Outlook,OutlookExpressenMSN.DNS9.0onder- waardigeAMD-processor

Allecorrectieswordenopgeslageninpersoonlijke
spraakbestandenenhetisdanookaanteradendaar
steuntCorel,WordPerfectenookMozillaFirefoxen
Thunderbird.DeondersteuningvoorhetsurfenmetFi-
•• 1GBruimteopdevaste
512MBRAM
regelmatigbackupsvantemaken.Anderskuntu–als refoxblijktnogwelbeperkterdanbijInternetExplorer. schijf

datbestandverlorengaat–weerhelemaalopnieuw
beginnen…
Erisbijvoorbeeldgeenhelp-op-maatvoordeMozilla-
browserenhetmetdestemaanklikkenvanlinksgaat
• MicrosoftWindows2000
(SP4ofhoger)ofXP(SP1
Hetisaleenenormeprestatiedatspraakherkenningzo- mindersoepeldanindestandaardWindows-browser. ofhoger)Homeof
welopdestemvaneenmanalseenvrouwreageert, Verderishetinversie9gemakkelijkergewordenomin Professional
jong,oud,meteenAmsterdamsofDrentsaccent.Elke
stemisuniekenwekunnenonszelfbeschouwenalsge-
anderetalentedicteren.Zonderveelvoorbereiding
schrijftumetuwstemookfoutloosEngels,Fransen
• CreativeLabsSound
Blaster16ofgelijkwaar-
borenspraakherkenners,wantwijverstaanmetgemak Duits.HetvernieuwdeDragonondersteuntbluetooth digegeluidskaartmet
–envindendatookheelvanzelfsprekend–aldiever- enkanookbestandenvanpda’suitschrijven,zodathet ondersteuningvoor16-bits
schillendestemmen.Eencomputerisechtergeenmens intheoriemogelijkisomwaardanookeentekstinte opnames.
enmoethetdoenmetdeklankpatronendieviademi- sprekenendielateruittelatenschrijven.Letop,alleen
crofoonontvangenworden. doorNuancegecertificeerderecorderswordenonder- Tip: Verdubbelingvanhet
Aanelkiteminhetlexiconiseenuniekklankpatroon steund,endannogzittenaandezefunctieindepraktijk werkgeheugenisaante
gekoppeldendesoftwarezoektalshetwaresteedsnaar wathakenenogen. raden.Zoweldesnelheidvan
hetmeestbijpassendeklankpatroon.Zokanhetgebeu- hetprogrammaalsde
rendatdepc‘praatjes’opschrijftterwijlu‘plaatjes’ Doelgroepentoepassing kwaliteitvandeherkenning
zegt,maargeenmoeiteheeftmeteenwoordals‘compu- Metdenieuwstesoftwareiseendeuropengegaanvoor neemtsterktoebijeengroter
tertechnologie’. vrijwelelkegebruikerdieachterovergeleundwilkunnen werkgeheugen.
chatten,diemisschiendreigendersi-klachtenwilvoor-
blijvenenerbijvoorbeeldvoorkiestomthuiszijne-mail
OpeenMac? metspraakherkenningaftehandelen.Envoormensen
diegewoonnietzohandigzijnmethettoetsenbord.
ErzijntweeoplossingenalsumetDragonopeenMacwilt Spraakherkenningisgeen‘aanpassingopmedische
werken.MetApple’sBootCampisnaeenherstartdemacte gronden’meer,maareenvolwaardigsoftwarepakket
gebruikenalsofuopeenpcwerkt,alleenheeftdesnelheid vooreenveelgroterpubliek.Hetpakketkentverschei-
vanhetbesturingssysteemhierwelflinkondertelijden. deneversies,waarvandeprijzenuiteenlopenvan99
Handigerwellicht:DesktopforMac.Metditprogramma eurovoordestandaardversietot749eurovoorde
creëertueenafgeschermdeomgevingbinnenOSX,een professioneleversie.Wiltumeerwetenoverspraakher-
soort‘virtuele’machinemeteeneigenscherm,zodatge- kenning,danisdeurlspraakherkenning.startpagina.nl een
makkelijkgeswitchtkanwordennaarOSX.Binnendezebe- aardigebinnenkomer.■
veiligdeomgevingkanvervolgensWindowsXPofeenander
besturingssysteemwordengeïnstalleerd.15dagengratis
trial,daarna79,99dollar.Zieverderwww.parallels.com.
Schrijvenzonder handen
Gemakkelijk Tweedehands Echte
Laura,12,fotomodel Andreas,42, docentwiskunde muziek
Katja,13, scholier Petra,42, medewerksterkinderopvang
Katharina,2 en Sebastian,5 Marjolein,20, student
(Laura) Somshaalikmuziekvaninternet.MetKazaa schoonheidsspecialist
ofLimewire.Datgaatheelgemakkelijkmetdiepro- (Petra) Muziekdownloaden?Ikhebweleensgehoord Iwan,22,werkloos
gramma’s.Elkliedjedatikwilhebben,kanikmeest- engelezendatdatkan.Maareerlijkgezegdhebik
alheelsnelvindenendownloaden.Ofhetlegaalis, datnognooitgeprobeerd.Ookomdathetvastheel (Marjolein) Iklaatande-
datweetikniet. veeltijdkostomdatuittezoeken,endiehebbenwe renaltijdmuziekvoor
(Katja) Wijhebbenthuisgeenpc,dusdoeikhetbij niet. mijdownloaden.Zelf
vrienden.ViaLimeWiremeestal. (Andreas) Ikkooplieverdecdonline.Vooraltweede- benikernietzohandig
(Laura) Meestalzetikdemuziekopm’nmp3-speler. handsopEbay.Danhebjeéngoedkoperemuziek,en in.Nuhoefikalleen
Eenenkelekeerbrandikereencdmeedieikopmijn jehebtdecompletecd.Datvindikwelzohandig. maarm’ntelefoonmet
computerafspeel. Bovendiendoejedannietswatmoreelnietverant- mp3-spelermeetene-
Favorietedownload? woordis. mennaarmijnvrienden.
(Laura)Rihana‘Unfaithful’;(Katja)JoeBuddens Favorietedownload? Metbluetoothseinenwe
‘Pussycatdolls’ Geen hetover.Bestwel
Internet:daar zit
Muziek downloadenvaninternetisvrijwelniemandvreemd.HetisinNederlandook
wettelijk toegestaan.Maarwordenwenietgeplaagddoor morelebezwaren(brood-
Krokodillentranen
Luc,19,studentgeschiedenis
Tegenwoordigdoeikhetnietmeerzovaak.
Vroegerdagelijks,metAzureus.Maarvolgens
mijishetgewoonhartstikkeillegaal,dat
downloaden,dusikbenereenbeetjevan
teruggekomen.
Aandeanderekant:diemuziekindustrieheeft
jarenlangwoekerwinstengemaakt,dusikvind
datzenueenbeetjekrokodillentranenhuilen.
Filmshebikookweleensgedownload.Maar
diezijnvaakAmerikaansenmijnEngelsis
nietzogoed.
Favorietedownload?
RedHotChilliPeppers,‘Californication’
Principieel Eeuwigheid
Tutpicmegalops(Nick),25, grafischontwerper Patricia,17, havo-scholier
Kelly,13, havo-scholier
snelgaatdat. Eigenlijkkoopikallemuziekindewinkel.Ofbij Tini,17, havo-scholier
(Iwan) Heelafentoe Amazon.com.Tenzijikhetechtnergenskanvinden,
kopenweooknogwel danwilikhetweldownloaden.Maareerderniet. (Kelly) Muziekdownloaden?Ikdenkdatikdatelke
eenseencd.Wantsoms Ikmaaknamelijkzelfmuziekenbenprincipieelte- dagweldoe.Alsikindediscoofinhetcaféeenleuk
ishettochleukerde gengratisdownloaden. liedjehoor,vraagikhoehetheetenzoekikhetme-
echtemuziektehebben. Bovendienisdownloadentevluchtig,temakkelijk. teenop.MetLimewireofShareaza.
(Marjolein) Vanm’n Jewilttenslotteookhetboekjeendefotokunnen (Tini) Ikbennetverhuisdenhebevengeeninternet.
vriendenkrijgikook bekijkendatbijdecdhoort. Gelukkighelpenmijnvriendinnenmemetmuziek
vaakfilms.Ja,zelfs Mijneigenmuziekzetikwelonline.Dieisvoor voorm’nmp3.
filmsdienogindebio- iedereengratistedownloadenvanaf (Patricia) Ikhebooiteenfilmgedownload,maardat
scoopdraaien.Ideaal. www.myspace.com/uso2.Totdatikzelfdoorbreekener duurdeechteeneeuwigheid.Ikkoopofhuur’mdan
Favoriete vanwilleven. liever.
download? Favorietedownload? Favorietedownload?
GnarsBarkley‘Crazy’ DelaSoul‘ShoppingBags’ DJJeanPaul,Destiny’sChild.
(veel) muziekin
roofvanmuzikantenmeteenwurgcontract)?Wevroegennaar denormenen
waardenaangaandehetdownloaden,Zonder Pardon.
Elkedag Ruilen
Jadwiga,19,studentkunstgeschiedenis Valentine,22, studentHotelschool
MetKaZaAbenikgestopt.Ikbenecht Muziekdownloadenvaninternet?
doodsbenauwdvoorvirussen.Geefmij Zalikjeeengeheimverklappen?Ik
maarSoulseek.Voordeeldaarvanisookdat hebdaarechtgeenverstandvan.
jehelealbumstegelijkkuntdownloaden.Ja, Muziekkoopikindewinkel.Ofnog
ikgebruikhetbijnaelkdag.Gisterennog leuker:opeenconcert.Daarishet
eenalbumvanHeadAtomicagedownload. ookvaakgoedkoper.Eneerlijker.
Watikalleennietzobegrijpiswaaromde Verderluisterikgraagnaarderadio
muziekindustriezozeurt.Wantalsikdemu- ofruilmp3-tjesmetmijnvriendin-
ziekgoedvind,koopikzedaarnaindewin- nen.Ofdatlegaalofillegaalis,dat
kel.Filmsdownloadenhebikookgepro- zouiknietweten.Hetisiniederge-
beerd;maardatboeitmeniet. valleukomtedoen.
Favorietedownload? Favorietedownload?
WeareScientist‘Can’tLose’ Diehebikdusniet
Versbesproken ± Kleinelaptop DellXPSM1210 16
Beoordeling
Ditbetekenendesterren:
Computer Luidspelertje SamsungYP-K5 17
IdeeAanrader Navigatiesysteem TomTomOne 17 Steltteleur .................. #
Alseenproductde Sportspeler Nike+iPodSportKit 18
zeerkritischeblik Multifunctie-laser SamsungSCX-4200 19 Kanbeter .................. ##
vanonzeComputer Blitscameraatje RicohCaplioRR660 19 Teoverwegen ...... ###
Ideetestersdoor-
staat,krijgthet
Slimmebediening PentaxOptioT10 19 Primaproduct .. ####
hetpredikaat Aanrader ........ #####
ComputerIdee
Aanrader!
KLEINLAPTOPJE €1512,–
DellXPSM1210
Klein(maarheelfijn)laptopjevoordemobielewerker
Onzemening
D ellstaatbijvelennietbekendalsinnovatievecomputer-
bouwer,metdeXPS-seriebewijstdegrootstecomputer-
fabrikantterwereldechterhettegendeel.XPS(Xtreme
PerformanceSystem)isdewatduurderelijnvoordeveeleisende
gebruikermetoogvoordesign.Naasteenlaptopvoordegamer
zijnerooknogeenpc-kaartslot,een5-in-1-geheugenkaartlezer
(sd/mmc/ms/pro/xd)eneencd/dvd-branderaanwezig.Ookwifi
ontbreektnietenmetdeingebouwde‘WiFi-Catcher’–eenschuif-
jeaandezijkant–kuntusnelzienofereendraadloosnetwerk
binnenbereikis.DeWiFi-catcheristrouwensaltijdactief,ookals
Goed
Lichtgewicht,fraaiont-
werp,snelleCoreDuo
processor,klaarvoor
(deXPSM1710)eneenmultimedia‘notebook’dat–metbijna uwlaptopuitstaat:danwordtmeteenlampjeaangegevenofer WindowsVista,lange
achtkilo–ampernogdraagbaaris(deXPSM2010),heeftDelleen eendraadloosnetwerkindebuurtis.De(veilige)batterijgaatbij batterijduur
laptopjedatdemobielewerkerergzalaanspreken:deXPS normaalgebruikzo´nviertotzesuurmee; bijhetbekijkenvan
M1210,meteengewichtvannoggeentweekilo. eendvd-videoisdebatterijduurlogischerwijsminder,maarnog Slecht
Hoewelhetdelaatstejarendetrendisomlaptopssteedsgrotere steedsruimdrieuur. Kleinelettertjesminder
beeldschermentegeven,gaatdeDellXPSM1210juistdeandere Opdelaptopprijkteenstickertjemet‘WindowsVistaCapable’en geschiktvoormensen
kantop:hetschermmeetslechts12,1inch,maarwelin16:9 inderdaaddraaitWindowsVista(RC1)hierprimaop.Sterkernog, metslechteogen,luid-
breedbeeldformaatenmeteenresolutievan1600x800(WXGA). omdatWindowsVistanahetinstalleren‘bekijkt’ welkehardware sprekertjesgevenblik-
Datwordenkleinelettertjes,zultuzeggen.Inderdaad,indestan- indecomputeraanwezigisenhetbesturingssysteemdaarop keriggeluid
daardweergavevanWindowszijnuitstekendeogeneenvereiste. instelt,werktWindowsVistasoepelerdanWindowsXP
Uiteraardkuntudeinstellingennaareigenvoorkeuraanpassen. (standaardinstallatieismetXPHome). DeDellXPSM1210isdan Conclusie
Hetschermisvoorzienvaneenglimmendlaagje,watweookbij ookklaarvoordetoekomst,zekeralshetgeheugenuitgebreid Snelle,kleinelicht-
denieuweAppleMacBookszien.Ditglimlaagjespiegeltsomswat wordtnaar1GBofmeer. gewichtlaptopdie
teveel,vooralbijminderomgevingslicht,maardraagtwelbij vooraldemobielewer-
aandeluxeuitstraling,netalsdeafwerkingvandebehuizing kerzalaanspreken.
ineencombinatievanmetallicenzwart.Aandevoorkantzijn
deaudio-aansluitingentevindenmetdaarbovenknopjes Waardering
voordebesturingvanuwfavorietemultimediasoftware.Deze ####$
knopjeslichtenfraaiblauwop,netalsdeaan/uitknopdiein
hetmiddenbovenhet(fullsize)toetsenbordgeplaatstis. Contact:
020-6744869
Meer ramgraag Info:
Naastdeaan/uitknopvindenwedeknopvoorMediaDirect. www.dell.nl
DatisdenaamvanhetingebouwdeMediaCentervanDell, Adviesprijs:
waarmeeumuziekkuntluisterenenfilmsoffoto’skuntbekij- v 1512,–(inclusief
ken.Deluidsprekertjesaandeonderkantvanhetscherm, bezorging)
hebbengeenbasenklinkenergblikkerig.Gebruikvaneen
hoofdtelefoonisdanookaanteraden.DeM1210isleverbaar
in
diverseconfiguraties.Erisookeenmodelmeteenaandebo-
venkantvanhetschermingebouwdewebcam,inonstestmo-
delwasdezeechternietaanwezig.Ookzatermaar512MB
interngeheugenin(667MHz, DDR2).Hoewelditwelwerk-
baaris,zaluitbreidingtot1GBofmeerdeprestatieszeker
tengoedekomen.DeprocessoriseennieuweIntelCore
Duo(T2300),eenprocessormettweekernen(1,66GHz).
DegrafischekaartisookvanIntel,deMobileIntel945GM
Express.Ingebouwdzijnverdervierusb-poorten,eenfi-
rewire-poort,eenethernet-enmodemaansluiting,
eenvga-poorteneen(s-)video-uitgang.Daarnaast
LUIDSPELERTJE €199,–
Samsung YP-K5
Laatanderenmeegenietenvanuwmuziek Onzemening
V alternogwatnieuwstebedenkenophetgebiedvan
draagbaremediaspelers?Samsungbewijstdatditwel
degelijkkan.MaakkennismetdeSamsungYP-K5,een
multimediaspelerwaaruzonderhoofdtelefoonnaarkuntluiste-
rendankzijdeingebouwdeluidsprekers.DeK5heeftdeafmetin-
schadekanlei-
den.Gelukkigis
erdemogelijk-
heidomeenvo-
lumegrensin
Goed
Goedehoofdtelefoon,
langebatterijduur,mooi
kleurenschermpje,inge-
bouwdefm-radioen
genvaneengemiddeldmobieltje,maarisietsdikkervanwegede testellen,u wekkerfunctie
boxjesdiedooreeningenieuzeconstructieuitgeschovenkunnen heeftechter
wordenomvervolgensomteklappen. alleendekeu- Slecht
Hetgeluiddatdit(tweeweg)systeemlevertisvoorhetformaat zetussenaan Vingerafdrukkenmaken
vandeluidsprekersmeerdanredelijktenoemen,afgezienvande ofuit.Ditbe- despelersnelvies,wei-
bassen.Hetsurround-effectdatopeenvandemeegeleverdelied- grenzen nigtotgeenbassenbij
jestehorenvaltissubliem,dankzijhetdoorSamsungbedachte houdtniets deluidsprekertjes
DNSe(DigitalNaturalSoundengine).Aandeanderekant:erisniet meerindan
zoheelveelmuziekdiegebruikmaaktvanditsoorteffecten,dus dathetvolumebe- Conclusie
eigenlijkisditmeerietsvoordolby-surroundfilms.Enhelaas:films perktwordtalsuvanluid- Eenvernieuwende
speeltdezeSamsungnietaf,alleenmuziek(onderanderemp3en sprekersoverschakeltnaarde mp3-spelermetuit-
wma–metenzonderDRM)enfoto’s(jpeg).Defoto’skuntubekij- hoofdtelefoon.Standaardstaatdevolu- schuifluidsprekers,goe-
kenterwijlunaaruwfavorietemuziekluistert.Ookisereenfm- mebegrenzingnietaan.Muziekenfoto’sover- dehoofdtelefoon,prima
radioingebouwd,dieeenredelijktotgoedeontvangstbiedtenu zettenkanmetWindowsMediaplayer10ofviadeop geluideneenmooi
kuntzendersautomatischofhandmatigscannenenopslaan.De cd-rommeegeleverdeSamsungMediaStudio. Beidemethodes kleurenscherm.
K5heeftverdereenwekkerfunctie,waarinumeerderealarmen werkenprima.
kuntinstellen.Ukuntulatenwekkendooreenalarmgeluid,zelf Het1,7inchkleurenbeeldschermpjeisprachtigendoordefull Waardering
gekozenmuziekofderadio.Ukuntkiezenvooreeneenmalig colourOLEDtechniekvanuitallehoekengoedtebekijken.
alarm,ofvoormeerderedagen(elkedag,maandagtotvrijdag, StandaardstaatEngelsingesteldalstaal,maarookNederlandsis
maandagtotzaterdagofzaterdag/zondag).Ookdesluimertijdis tekiezen.Devertalingisnietoveralevengoedgeluktmaardat Info:
teregelen,uhebtdekeuzetussen3,5of10minuten. kanmeteenfirmware-upgradeeenvoudigwordenverholpen.De www.samsung.nl
besturinggaatviatiptoetsen,dieblauwofwitoplichtenwanneer Contact:
Vettevingers uzegebruikt.Hetglimmendezwarteplasticheeftalsnadeeldat 0900-2020088
Degeluidskwaliteitvandehoofdtelefoonsiserggoed, ookde directvingerafdrukkentezienzijn.Delithium-polymeerbatterij (v 0,10p/m)
bassenkomenuitstekendtothunrecht.Enigebezwaarisdatde gaatbijgebruikmetdehoofdtelefoonzo’n20uurmee,alsumu- Adviesprijzen:
(naarhetgehoorkanaalgevormde)dopjesbehoorlijkgrootzijnen ziekviadeluidsprekertjesluisterteenstukminder,namelijkzo’n v 199,–(1GB),v 249,–
wellichtnietgeschiktzijnvooralleoren.Deingebouwdeverster- 4a5uur.Meegeleverdwordteencd-rommetsoftwareeneen (2GB),v 299,–(4GB)
kerleverteenenormvolume,watvoordeluidsprekersnatuurlijk usb-kabelommuziekovertezettenendespeleropteladen.De
handigis,maarmetdehoofdtelefoonsgemakkelijktotgehoor- SamsungK5isleverbaarindrieversies:1,2en4GB.
NAVIGATIESYSTEEM €299,– Onzemening

Goed
TomTom One Goedeprijs/kwaliteit,
intuïtievebediening
Prettiginstapmodelomdewegtevinden
Slecht
omTomheefteenopvolgeruitgebrachtvandeONE,hetin- dereopde Geenbluetoothcarkit
T stapmodelvanhetbedrijfophetgebiedvannavigatie.Het
nieuwemodelheetexacthetzelfde,maaris86gramlichter
eneenstukplatter.Depreciezeafmetingenzijn96x82x25mm.
Kleingenoegomtewordenvervoerdineendamestasjeofde
computerrou-
teskunnen
wordenge-
pland,diedan
Conclusie
Primainstapmodelvoor
draagbarenavigatie.
borstzakvaneendoorsneeoverhemd.Voorwienognietbekendis viausbnaar
metdeONE:hettoestelisvoorzienvantouchscreen-bediening, deONEwor-
Waardering
wathetinstellenennavigerenbeslisteenvoudigmaakt.Hadde denoverge-
eersteONEeendatakabelnodigvoorcommunicatiemetdepc,de zet.Ookfirm- Info:
nieuweuitvoeringwerktmetusb.Datheeftalsvoordeeldatde wareupdates www.tomtom.nl/?lid=5
opladerkonvervallen.ZodradeONEaandeusb-poorthangt, zijnmethetHome-pakketuittevoeren.DenieuweONEisintwee Adviesprijs:
wordtdeaccuopgeladen.MethetnavigatiesysteemwordtTom- smakenverkrijgbaar:RegionaalenEuropa,metwegenkaarten v 299,–
TomHomemeegeleverd,eensoftwarepakketwaarmeeonderan- vanrespectievelijkdeBeneluxenWest-Europa.
Versbesproken ±
LINKS,TWEE,MP3,VIER… €29,–(+€100,–)
Nike+iPod
SportKit
MaakeenstappentellervanuwiPod
Onzemening
Goed
Berekentenbewaart
automatischallegege-
vens,eenvoudiginge-
bruik,uitstekende
website
Slecht
WerktalleenmetiPod
nano,specialeschoenen
vereistvoornauwkeuri-
geresultaten
Conclusie
H oeuookdenktovermulitinationaleondernemingen,ze
beschikkenzonderuitzonderingoverslimmemarke-
tingafdelingendieonsmetsteedsweernieuweacties
totkopenproberentebewegen.Eengoedvoorbeeldhiervanisde
samenwerkingtussenAppleenNike,dieheeftgeresulteerdinde
DeiPodspeeltondertussengewoonmuziekafonderhetlopen.
Eendrukopdeknopinhetmiddeneneenstemverteltuprecies
deafgelegdeafstand,hettempoenhoelangualonderwegbent.
AldezeinformatiewordtopgeslagenopdeiPod.Degegevens
haaltuerafviaiTunes,waarnazenaardeNikepluswebsitewor-
Geweldigproductdat
zowelserieuzelopersals
amateurrennerszal
aanspreken.Welzalde
noodzaakvanspeciale
Nike+iPodSportKit.Metdezecombinatievanproductenen dengestuurd.Dietoontdeverzameldegegevensvansnelheid,af- schoenenveelmensen
diensten,kuntuuwiPodnanogebruikenalspersoonlijketrainer standentijdingrafieken.Hierkuntuuwdoelenbepalenofzelfs vanaanschafweer-
enbegeleider. competitieshoudenmetmedegebruikersvanNikeplus. houden.
DeKitomvatonderandereeenstappenteller,waarmeedeiPod Alsumuziekhebtwaarvanuweetdatdieueenextraboostgeeft,
vaststelthoesnelenhoeveruhebtgelopenenhoeveelcalorieën omunetoverdieeneduintopofdoordelaatstekilometertekrij- Waardering
udaarbijhebtverbrand.Detellerpastinspeciale(apartaante gen,kuntugebruikmakenvandezogenoemdePowersong-func- ####$
schaffen)loopschoenenvanNikeendebijbehorendekleine tie.Uzethetgewenstenummervoorafklaarenkunthetopelk
draadlozeontvangersteektuindeoplaadaansluitingvande gewenstmomentstarten. Info:
nano. OmdatudespecialeNike+schoenenapartdientaanteschaffen, www.apple.nl
Stappentellerszijnnietnieuw,maarhetzijndeextramogelijkhe- hebbenwedetestherhaaldmeteenpaargewonesportschoe- Adviesprijs:
dendiedezegecombineerdeproducteninteressantmaakt.Voor nen.Hetresultaatwasredelijk,maarminderaccuraat. v 29,–(zender+ont-
heteerstegebruikmoetudetellerkalibreren,watbetekentdatu ZonderenigetwijfelspelenNikeenApplehandiginopuwgewe- vanger),vanafv 100,–
eenpaarhonderdmeterrent.Eenmaalgeijktwerkthetsysteem tenmetdezesportieveset,diebeslistmeerisdanzomaareenleuk (Nikeschoenen)
goedenregistreerthetdejuisteafstanden,snelhedenentijden. hebbeding.
MULTIFUNCTIE-LASER €199,–
SamsungSCX-4200 Onzemening
Conclusie
Laserprintermetingebouwdescanner Kleinenrelatiefgoed-
ultifunctionalszijnoverhetalgemeeninktjetprinters koopingebruik,maar
M metingebouwdescanner.DeSCX-4200vanSamsung
iswatdatbetrefteenvreemdeeendindebijt,wantdit
isgeeninktjetmaareenlaserprinter.Eenlaserprinterdieookkan
scannen.Ditscannengebeurtinkleur,maarafdrukkenalleenin
deprintsnelheidvalt
tegen
Waardering
zwart. ###$$
Desoberekastheeftdeafmetingenvaneenkleinemagnetronen
heeftaandevoorkanteenpapierladevoor250velpapier.Precies 3cent,watnietveelisvooreenmultifunctionalindezeprijsklasse. Info:
daarbovenbevindtzicheensleufvoorhandmatigepapierinvoer. Deprintkwaliteitisgoed:heldere,dichtezwartelettersenfijnge- www.samsung.nl
Metdeknoppenaandebovenkantkuntudirectfotokopieënma- detailleerdeafbeeldingen.Grijstintenwordenookgoedafgedrukt Contact:
kenenookbewerkingenalsvergrotenenverkleinenzijnviadit enzelfsfoto’skomenredelijkuitdeverf. 0900-2020088(v 0,10
bedieningspaneel(meteenregeliglcd-scherm)eenvoudiguitte HeeftdeSCX-4200ookminpunten?Jazeker,deafdruksnelheid p/m)
voeren. valtwattegen.Alsdeprinteropgewarmdis,danduurthetzo’n Adviesprijs:
Detonerheefteenverwachtelevensduurvan3.000pagina’senis tiensecondenvoordeeerstepaginaeruitkomtrollen.Wanneerhij v 199,–
makkelijktevervangen.Eennieuwetonercartridgekostrondde echterindeslaapstandheeftgestaan,dankuntuhierrustignog
95euro,dekostenperpaginabedragendusnetietsmeerdan 35secondenbijoptellen.
PRETTIGGEPRIJSDEPIXEL €229,– TOUCHME €439,–

Ricoh CaplioRR660 Pentax OptioT10
Cameradiegezienmagworden Stijlvollecameramettouch-screenbesturing
R icoh’snieuwsteCapliocameraheefteenreeksmogelijkheden,maarblijft
welbetaalbaar.Hijheeftgeenoptischezoeker,zodatuhetmoetdoenmet
eenschermpjedatmet6centimeterbijnadegeheleachterkantbeslaat.
Datschermisheldergenoegomzelfsinfelzonlichtallestekunnenzien.Doordeaf-
metingenvanhetschermiserweinigruimtemeervoordebedieningsknoppen,
A fgezienvanhetlogovooroplijkendemeestedigitalecompactcamera’sal-
lemaalopelkaar.Duswanneereenfabrikantmetietsnieuwsopdeprop-
penkomt,dantrektdatuiteraardonzeaandacht.Hetbijzonderevande
PentaxOptioT10–6megapixelsen3xoptischezoom–isdatallefunctiesviahet
touchscreenbediendwordenmetdebijbehorendestylus.Ookkuntutekeningen
waardoorudemeestemetuwduimmoetbedienen. makenopdefoto’s,oftekstschrijven.Leuk.
DeRR660heeftzesmodi:automatisch,programmeerbaar,portret,landschap,nacht Onzemening Decameradoeterdriesecondenoveromopte
ensport.Voordemeesteopnamenisdeautoma- starten,dezoomlenskomtuitdebehuizingter-
tischeinstellinggoedgenoeg.Eenleukeandere Onzemening Goed wijlhetlcd-schermtotlevenkomt,metessentië-
mogelijkheidisomdriefoto’svlaknaelkaarte Grootscherm,snelen leinformatieoveropnameprogramma,flitsin-
maken,aldannietmetverschillendebelich- Goed precies,kwalitatiefgoed stelling,tijd/datumenbatterijduur.
tingstijden.Hetwordthoogtijddatmakersvan Primafotokwaliteit, gebouwd Naastdeaan/uitknopbevindtzichdezoomknop.
digitalecamera’s,dusookRicoh,dehoeveelheid goedschermvan6cm Dezoomissnelennauwkeurigendesluiterver-
interngeheugenverhogen.De6megapixel-foto’s Slecht tragingisminimaal.
vretenruimteenmethetstandaardgeheugenis Slecht Hettouchscreenwerkt Hetgrote(3inch)schermstaatcentraalopde
hetmetpakwegvijfopnamenechtwelbekeken. Slechts16MBinternge- nietzointuïtiefalszou Optioenheefteenprimaresolutie,watopvaltzo-
Uiteraardisdiehoeveelheiduittebreidenmet heugen,lastigtebedie- kunnen,matigefoto’s welbijhetfoto’smakenalsbijhetbekijkener-
eensd-kaarttotmaximaal1gigabyte.Defoto- nenmetgrotevingers, bijweiniglicht van.Bijgebruikbinnenishetschermgoedhelder
kwaliteitisoverhetalgemeenerggoed,metveel geenoplaadbarebatte- enscherp,maarinfelzonlichtishetmindergoed
detaildankzijdegrotebeeldsensor.Allesbijel- rijen Conclusie zichtbaar.Foto’skunnenwordenopgeslagenin
kaareenhandigecompactcamera,maardanwel DeOptioT10kanmen- hetinterngeheugen(vanslechts12MB)ofop
meteensd-kaartvanminimaal128megabyte. Conclusie sendievaakinstellin- eenSD-geheugenkaart(nietinbegrepen).
DeRR660biedtwaar genwillenaanpassen,
voorz’ngeld,zekerin danigfrustreren.
vergelijkingmetandere
serieuzemerken. Waardering
###$$
Waardering
####$ Contact:
0184-433050
Info: Info:
www.ricoh.nl www.pentax.nl
Adviesprijs: Adviesprijs:
v 229,– v 439,–
Veiligheidsvraagstuk
Firewallinrouter Vrijweliedereendieeenrouter heeftomzijninternet-

verbindingtedelen,beschiktdaarmeeover eenfirewall.
Demeeste,zonietallerouters,hebbennamelijk een
hardwarefirewallaanboord.Daarmeekuntuals
systeembeheerder inéénkeer aangevenwatwelenniet
istoegestaantussenuw netwerk eninternet.Enkele
vragenplusantwoorden.
eWindowsXP isbijeengrootaantalmodellen192.168.1.1.Mochtdit
D Firewall be-
schermtalleenuw
pcterwijldefire-
wallinuwrouter
allepc’sinuwnetwerkbe-
schermt.Hetconfigurerenvan
derouter-firewalliswelge-
bijunietzozijn,kijkdanindehandleidingvanuwrou-
ter(afbeelding1).Hetwijzigenvandeinstellingengaat
doormiddelvanwebpagina’swaaruuwvoorkeurenin-
geeft.Metnamevoorbeginnerszijndeveleoptiesnogal
verwarrend;schrijfdaaromaltijddeoudeinstellingen
opvoordatuietsverandert.Bijsommige,ouderemodel-
lengaathetconfigurerenhelemaalingewikkeld,name-
compliceerder.Waareensoft- lijkdoormiddelvaneenzogehetentelnet-sessie.Hier-
warematigefirewallaandebel bijkuntudeinstellingenalleenveranderendoorhand-
trekteneenvensterlaatver- matighetjuistecommandointetypen.Ennuutochuw
schijnenalseenprogramma routerwiltconfigureren,wijzigdanookmeteenevenhet
voorheteerstcontactmaaktmetinter- wachtwoord.Kwaadwilligenkennende‘standaard’fa-
net,moetubijdehardwarematigfire- briekswachtwoordenvanbijnaalleroutersengebrui-
wallhandmatigpermissiegeven.Bo- kendiekennisom–viaeendraadlozeverbinding–uw
vendienwordtereenberoepgedaan routertebenadereneninstellingentewijzigen.Methet
opuwpc-kennis.Wantbijeensoft- veranderenvanhetwachtwoordvoorkomtudat.
warematigefirewallgeeftuaanwelkepro-
gramma’s welofgeentoestemmingkrij- Hoekaneenhardwarefirewallbescher-
gen,bijdefirewallinuwroutergeeftu mingbieden?
aanwelkepoortenopenstaanofjuist Defirewallinuwroutergebruiktverschillendemetho-
geslotenzijn. denomuwnetwerktebeschermen.Sommigefirewalls
biedenuuitgebreidemogelijkheden,andereslechtsen-
Hoeschakelik dehardware kele.Debelangrijkstemethodenstellenweaanuvoor
firewallin? waarbijweuvoorexacteinformatieoverhoeudezege-
Indemeestegevallenstaatdefirewallinuwrouterstan- bruikt,verwijzennaardehandleiding.
daardalingeschakeld.Datwilzeggen:demeestele-
mentairebeschermingisactief.Dehardwarefirewall NAT: NATstaatvoorNetworkAddressTranslationenisei-
zorgtervoordathackersbijvoorbeeldnietkunnen genlijkhetbelangrijksteonderdeelvanuwrouter/firewall.
zienhoeveelpc’suwthuisnetwerkbevat.Ookkaner Hijzorgtervoordatumetmeerderepc’sééninternetverbin-
nietzomaarvanafinternetcontactwordenopgeno-
1. Uwfirewallconfigureertu menmetéénvandepc’sinuwthuisnetwerk.Ukunt 2. Doorinkomendeenuitgaandepakketjestefilterenbepaaltuzelf
viauwbrowser. dezebasisbeveiligingnogverderaanscherpendoor welkverkeeristoegestaan.
extraregelsintestellen
overwatwelennietis
toegestaan.
Hoeconfigureer
ik eenhardware
firewall?
Ditdoetuinbijnaallege-
vallendooropeenvande
netwerk-pc’smetuw
browsernaarhetadreste
surfenvanuwrouterenu
–doorhetingevenvan
eengebruikersnaamen
wachtwoord–aantemel-
den.Hetadresdatuin
uwbrowsermoetingeven
configureren
dingdeelt.Voordebuitenwereldisditechternietduidelijk
wanteenhackerkanvanwegeNATnietzienofuuwinter-
netverbindingmetéén,tweeoftienpc’sdeelt.NATbiedt WatisUPnP?
dusbeschermingdooruwpc’ste‘verbergen’. Hetinstellenvaneen(hardwaremati-
ge)firewallwordtlastigalsuvooreen
Filterenvanpakketjes: Metallefirewallskuntupakket- programmahandmatigbepaalde
jesmetinkomendeenuitgaandedatafilteren.Doortekij- poortenmoetopenzetten.Alshet
kennaardeafzender,degeadresseerdeenhetsoortpak- dantochnietwerkt,raakjealsleek
ketje(bijvoorbeeldftp,wwwofmail)bepaaltdefirewallof hetspooralsnelbijster.Ishetnude
dedatawelofnietwordtdoorgelaten.Ditgebeurtonder WindowsXPFirewalldieroetinhet
meerdoortekijkennaardepoortwaaroververkeerplaats- etengooitofligtdefirewallinderou-
vindt.Zovindtftp-verkeermeestalplaatsoverpoort21, terdwars?Omhetwateenvoudiger
komenwebpagina’sviapoort80binnenenwordenvoor temaken,ishierietsopgevonden: ■ STAP2UPnPinschakelenoprouter
hetversturenenophalenvane-mailrespectievelijkpoort UPnP,afkortingvoorUniversalPlug IndienuwrouterUPnPondersteunt,
25enpoort110gebruikt. andPlay.Ditiseenstandaarddieer- moetuditinschakelen.Gahiervoor
Hetiszelfsmogelijkomereentijden/ofdagaantekoppe- voorzorgtdatnetwerkapparaten(zo- metuwbrowsernaarderouteren
lenwaardoorueenfilterkuntmakenzodatzoon-ofdoch- alseenrouter)opeenuniverselema- meldtuaan.Gavervolgensnaarhet
terliefalleenopmaandagtotenwoensdagtot20.00’s nierkunnenwordenaangestuurden juistetabblad(ziehandleiding)enzet
avondskanchattenviaMSNMessenger.Ditfilteriséén metelkaarkunnen‘praten’. Verwardit eenvinkjevoorenableUPnPSettings.
vandekrachtigstemanierenomuwnetwerktebeveiligen, nietmet‘plug-and-play’, deaandui-
maarzorgervoordatuzichvoorafgoedinditonderwerp dingdiewordtgebruiktvoorprin-
hebtverdiept(afbeelding2). ters/scannerseninsteekkaartendie
directdoordepcwordenherkendals
Filterenvandomeinen: Wiltudatdegebruikersinuw uzeaansluit.MetUPnPkaneenappli-
netwerkbepaaldesitesopinternetnietmogenbezoeken catieerzelfvoorzorgendatderouter
(bijvoorbeeldomdatviadezesiteveelvirussenworden dejuistepoorteninstelt.Voorwaarde
verspreid)dankuntudezemetdefirewallblokkeren(URL isweldatuwrouterUPnPonder-
blocking).Hetisookmogelijkomeenheeldomein–bij- steuntendatditookisingeschakeld.
voorbeeld‘google.com’–teblokkeren(domainblocking) Controleerhiervoordehandleiding.
zodatgebruikersbinnenuwnetwerkooknietlangereven- Welatenustap-voor-stapzienhoeu
tuelemail-enftp-dienstenkunnenbenutten. UPnPgebruikt.
Toegangdoor middelvanMAC-adressen
ElkepcenelknetwerkapparaatheefteenzogehetenMAC- ■ STAP3UPnPenWindows
adres.Ditiseenreeksvan6cijfersenletterseneenunieke XPFirewall
aanduiding.Inuwrouterkuntuinstellendatalleenpc’s Totslotzaldesoftwarematigefirewall
meteenbepaaldMAC-adrestoeganghebbentotuwnet- moetenwetendatugebruikmaakt
werk.Ditiseenidealemanieromuwdraadlozenetwerkte vanUPnPendatprogramma’sde
beveiligentegenburendieviauwinternetverbindinggra- hiervoorbeschikbarepoortenmogen
tiswillensurfen (afbeelding3).HetMAC-adres(ookwelfy- benutten.GaviaConfiguratiescherm,
siekadresgeheten)vaneenpcachterhaaltudoortekie- BeveiligingscentrumnaarWindows
zenvoorStart,Alleprogramma’s,Bureau-accessoires, Firewall.KlikophettabbladUitzonde-
Opdrachtpromptenhier‘ipconfig/all’intetypengevolgd ringenenzeteenvinkjevoorUPnP-
doorEnter.Vooralleduidelijkheid:Hetverlenenvantoe- framework.Hiermeezetudebeno-
gangviaMAC-adressenbeschermtuwnetwerknietvoor digdepoorten1900en2869alleen
aanvallenvanafinternet,maarzorgterwelvoordatan- openvoorapparateninuwthuisnet-
■ STAP1 UPnPinstalleren werk.Programma’sdiegebruikma-
AllereerstmoetuhetUPnP-frame- kenvanUPnPzullenvoortaaninstaat
workbinnenWindowsXPactiveren. zijnomzelfdejuistepoortendoorte
GahiervoornaarConfiguratiescherm gevenaanuwrouter-firewall.We
endubbelklikopSoftware.Kiesnu kunnenhelaasnietgaranderendatu
voorWindows-onderdelentoevoe- aluwfirewallproblemenviaUPnPop-
genofverwijderen.Dubbelklikinde lost.Invoorkomendegevallenzultu
lijstopNetwerkservicesenzetvervol- alsnoghandmatigdeinstellingen
genseenvinkjevoorUPnP-gebrui- moetenaanpassen.Bijvoorbeeldom-
kersinterface.KlikopOK.Hetframe- datuwrouterUPnPnietgeheel
workwordtdangeïnstalleerdwaarbij ondersteuntofomdatuwprogram-
somswordtgevraagdomdeorigine- maproblemennietviaUPnPkanop-
leWindowsXPcd-rom. lossen.
3. GeefdeMAC-adresseninvanuweigenpc’sendievannotebooks
vankennissen,zodatdietoegangkrijgentotuwnetwerk. Alleenvriendenmogener in
Over poorten…
Veeldienstenenprogramma’sgebruiken neert)dankanhetzijndatdefirewall/rou- ■ 194IRC(InternetRelayChat–voor
eenvastepoort,meteenwaardetussen0 terdebenodigdepoortblokkeert.Raad- bepaaldechatprogramma’s)
en65536.Ukuntdezepoortenvergelijken pleegdehandleidingvanhetspelofneem ■ 666Doom(spel)
metgenummerdedeurenvankamersenu eenkijkjeopdewebsitevandeleverancier ■ 1243SubSeven(wordtgebruiktdoor
bepaaltsamenmetdefirewallwelkedeu- omtekijkenwelkepoortumoetopenen. eengevaarlijketrojan!)
renopslotzittenenwelkeniet.Metalle Veeldienstengebruikenechtereenvaste, ■ 4000ICQ(chatprogramma)
deurenopslotlooptugeenenkelgevaar bekendepoort.Eenaantalhiervanvindtu ■ 5010Yahoo!Messenger
maarzijndemogelijkhedenzeerbeperkt. hieronder: (chatprogramma)
Afhankelijkvanuwwensenzultudanook ■ 6776SubSeven(eengevaarlijketrojan!)
deurenmoetenopenen.Draaitueeneigen ■ 21FTP(FileTransferProtocol–voorhet ■ 7778Unreal(spel)
webserver?Danzultuinderoutermoeten up-/downloadenvanbestanden) ■ 26000Quake(spel)
aangevendatalhetbinnenkomendever- ■ 25SMTP(SendMailTransferProtocol– ■ 27010Half-Life(spel)
keervoorkamernummer/poort80wordt voorhetversturenvanmail) ■ 27960QuakeIII(spel)
doorgelatennaardedesbetreffendepc. ■ 80HTTP(HyperTextTransferProtocol– ■ 31337BackOrifice(eengevaarlijke
Ookwanneerueenspelviainternetwilt voorhetopvragenvanwebpagina’s) trojan!)
spelenenukuntgeenverbindingmaken ■ 110POP3(PostOfficeProtocol–voorhet
(terwijldeinternetverbindingfunctio- ophalenvanmail)
derepc’snietzomaargebruikkunnenmakenvanuw eenbepaaldepoortvanafinternetbinnenkomtautoma-
thuisnetwerkeninternetverbinding. tischdoorstuurtnaardejuistepcinuw
thuisnetwerk.Ditgebruiktuookalsu
Beschermt-ieook tegen thuiseeneigenwebserverwiltdraaien.
virussenenspyware? Omervoortezorgendatdepcofmap
Ja,maarheelbeperkt.Dehardwarefirewallstaatniet waardezeserverzichbevindtvanbui-
toedateenvirusvanafinternetcontactprobeertte tenafdirectwordtgevonden,moetuin
makenmeteenpcinuwnetwerkendezebesmet. derouterinstellendatalleverkeerdat
Echter,wanneeréénvandepc’sinuwnetwerkal viapoort80(speciaalvoorwebpagi-
besmetismeteenvirus,kandehardwarefirewall na’s)binnenkomtnaardezeweb-
nietvoorkomendatditvirusprobeertanderepc’s serverwordtdoorgestuurd.
tebesmetten. Ditinstellenverschiltperrouter,
Spywaredieopéénvandepc’sinuwthuis- maaringrotelijnenkomtheterop
Uitgelichten netwerkaanwezigis,zaltrachtencontactte neerdatuaangeeftdatverkeerdat
uitgelegd! makenmetinternetombijvoorbeeldgege- binnenkomtvia–inditgeval–
vensoveruwsurfgedragdoortespelen. poort80directdoormoetnaarde
IP-adresEencijfer-
reeksvanviergetallen
(0-255)diegeschei-
Dehardwarefirewallkannietonder-
scheidenofditverkeerwelofnietge-
wenstisenzalditdanookniettegenhou-
pc(lees:webserver)methetbijbe-
horendeip-adres. Hetip-adres
vaneencomputerkuntuvindendoor
dendoorpuntenhet den.Omuwpc(’s)optimaaltebeschermen opdiepchetcommando‘ipconfig/all’
uniekeadresvormt zultunaasthetinschakelenvandefirewall uittevoeren.Dewerkwijzeisgelijk
dateenpcineennet- ookgebruikmoetenmakenvaneenviruss- aandemanierwaaropuuwMAC-adres
werkheeft. cannereneenprogrammadatspywareop- terugvindt(zieToegangdoormiddel
spoortenverwijdert. vanMAC-adressen).Letop:sommige
Router Eenapparaat
waarmeehetmogelijk
wordtomééninter-
Moetik ook nogeensoftware
firewallgebruiken?
routersmetfirewallbevatteneenspecialesectie
waarindeinstellingenvoordezelastigeprogram-
ma’s(‘SpecialApplications’)alzijnopgeno-
netverbindingtede- Ja,datiswelaanteraden.Dehardwarefirewall men.Diehoeftualleenmaarinteschakelen
lenmetmeerderepc’s. biedtglobalebeschermingvanuwnetwerkenvoor- (afbeelding4).■
komteenaanvalvanbuitenaf.Dooreenfirewallopie-
FirewallEenonder-
deeldathetinkomen-
deenuitgaandenet-
derepcteinstalleren(ofdeWindowsXPFirewallinte
schakelen)bepaaltuopprogrammaniveauwelkesoft-
warewelofjuistnietcontactmagmakenmetdebuiten-
werkverkeerregelten wereld.Zovoorkomtubijvoorbeelddatbepaaldepro-
instaatisomaanval- gramma’sofspywarestiekemcontactmakenmetde
lenvanhackersafte websitevandeleverancier.
slaan.
Hoelosik problemenop?
TelnetEenprogram-
mawaarmeeucon-
tactkuntmakenmet
Sommigeprogramma’s,zoalseengamedieuviainter-
netwiltspelen,blijkennietaltijdgoedtewerkenalser
eenhardwarefirewallaanwezigis.Datkomtdoordatde
netwerkapparaten firewalleengedeeltevanhetverkeeralsongewenstbe-
omdieviagetypte schouwdennietdoorlaat.Omditoptelossenmoetu
commando’sinstruc- eerstachterhalenwelkepoortendegamegebruikt.U
tiestegeven. vindtdezeinformatievaakopdewebsitevandelever-
anciervanhetbetreffendeprogramma.Zodrauweetom
welkepoortenhetgaatsurftunaaruwrouterenlogtu
Voormeerinformatiezie: in.Ugaatnuhetverkeer–zoalsdatheet–‘portforwar-
www.computeridee.nl
den’.Datwilzeggendatuverkeerdatopuwroutervia 4. Delijstmetprogramma’s/gameswaarvoorspecialeregelsgelden.
Eersteervaringen vanbètatesters
Meteenfraaiuiterlijk,meer mogelijkhedenopmultimediagebiedenverbeterde
beveiliging,lijktnietseengestageopmarsvanWindowsVistaindewegtestaan.
Computer Ideeinformeertbijeenexpertenbijenkelelezersnaar hunervaringen
metdebètaversiesomerachter tekomenof dieeuforieterechtis.
Minnen
V olgensdeplanningvanMicrosoftduurthetnog
eenweekoftienendanishetzover:dewereld-
wijdeintroductievanWindowsVista,diehet
ruimvijfjaaroudeXPvervangt.Nietvooriedereenis
datredentotvreugde.Wantnaastallelofdiedesoft-
Alomlofdus,alhoewel…Misschienwordenernogdin-
gengemist,ofzijnerzelfsechteproblemengeconsta-
teerd.Kortom:ishetechtallemaalrozengeurenmane-
schijn?Opnieuwdelezersenbètatesteraanhetwoord.
Uitgelichten
uitgelegd! warefabrikantkrijgttoegezwaaidvoordedoorgevoerde Richard,dieoverdeinstallatienogzoenthousiastwas,
verbeteringenopgebiedvanveiligheidenverfraaiing kreeghetbegeerdeAeroGlassthemanietaandepraat.
± Aero =Hetnieuwe
geliktethemavan
WindowsVista,met
vandeinterface,klinktsteedsluiderekritiekophet
nieuwebesturingssysteem.Nogvoorheterechtis,
lopendemeningenoverVistaalveruiteen.
NochopdedesktopmetGeForce5200processor,noch
opz’nnotebook.OokdevirusscannervanAVGweiger-
dedienst.
halftransparanteven- Datblijktbijonzetestersalnietanderstezijn.Kiezen Deinstallatievandeaanbevolenvirusscannervan
stersenverkleinde wordtervoorudaardoornieteenvoudigerop,zekerals TrendMicrobrachtweiniggeluk.“Deherstarteindigde
weergavevange- ubedenktdathunervaringenzijngebaseerdopeen meteenblauwschermentoenwasdepretvoorbij.Deze
opendeprogramma’s testversie.Tochkunnendezeervaringenuallichthel- virusscannerwordtnotabenedoorMicrosoftzelfaan-
opdeTaakbalk. pentoteengewogenoordeeltekomen.Nietstevroeg, geraden.”Verderwaarschuwthijbezittersvanoudere
wantukrijgtonvermijdelijkmetVistatemaken. spellendatdezewaarschijnlijknietmeerzullenwerken.
± 3D-flip =3D-weerga-
vevangeopendeven-
stersbijhetwisselen
Plussen
WegevenVistahetvoordeelvandetwijfeleninforme-
HetnietwerkenvandeAVG-virusscanneroverkwam
ookFransVerbeek.“OpmijnverzoekaanAVGomeen
scannervoorVistawerdmijvertelddatdieervolgend
tussenprogramma’s, rennaardegoedekantenervan.Watisernouzomooi jaarwelzalkomen.”Gelukkigwerktdevirussoftware
vergelijkbaarmetde aandatiedereenhetzoumoetenwillen? vanTrendMicrogoedbijFrans.Opeennietwerkende
toetscombinatie LezerRichardHeijnen isuitersttesprekenoverdein- tv-kaartnazijnergeenproblemenmeer.
Alt+Tab. stallatieendeautomatischeherkenningvanhardware PieterMeints kreegnaenkeledagenproblemenmetge-
opzowelzijndesktopalszijnnotebook.“Dehardware deeldebestandenvanafeenpcmetWindowsXP.Verder
± User AccountCon-
trol =Restrictievan
derechtenvan
wordtkeurigherkend,deVistavideodriverszijnbe-
schikbaarendievoordegeluidskaartook.”
PieterMeints deeltdieervaringenennoemtookde
beklaagthijzichoverdewelergzwaresysteemeisen
vanMediaCenter.
LetovanWesten noemtdesysteemeisenzelfs“bela-
gebruikersbinnen snelleenprobleemlozeinstallatiealsopvallendsteplus- chelijkhoog”envergelijkthetmetzwaregrafischespel-
WindowsVista.Omte punt.Maardatisniethetenigepositieve.“Watdirect len.“Opmijnnetnieuwelaptop,tochechtgeenbudget-
voorkomendat opvaltisdeoogverblindendeschoonheidvanditnieu- model,komthethaastnietvooruit.”Alshijtijdenshet
kwaadaardigesoft- webesturingssysteem.DenieuweAero omgeving,de luisterennaareencdeenzwareinternetpaginabezoekt,
wareschadekanaan- nieuwekleurstellingenendeprachtigeachtergrond.De eindigtdemuzieknietzeldenineen“stotterbui”.
richten,moetde eersteminutenkunjenietvandeWindows-endetab- H.Schipper is“naeenweekploeterenafgeknaptop
gebruikerperkeerdat toetsafblijvenom3D-flip uitteproberen!”Ooknoemt WindowsVista.”Devagefoutmeldingenblevenkomen,
erietsgebeurtdat hijSpeechRecognition,waarmeeVistavolledigmetge- zonderdathetbesturingssysteemookmaareenkeer
potentieelgevaarlijk sprokencommando’sistebesturenenhetverbeterde wildestarten.“Tenzijiktoevalligeengoedeoplossing
isdaarvooruitdrukke- onderdeelMediaCenter. voordeproblementegenkom,hoeftWindowsVista
lijktoestemming StephenOphof kannietwachtentotereenNeder- voormijnietmeernaastXPHome.”
verlenen. landstaligeversiebeschikbaarkomt.Hijprijstdeverbe- Bij HansWage hieldveelsoftwarehetvoorgezienen
teringeninhetonderdeelTexttoSpeech.“Dieheeftnu laatooksommigehardwarehetafweten.“Ikkanonder
Voormeerinformatiezie: eenveelbeterestem,nietzoblikkerigalsinXP.”Over anderede64-bitsfunctionaliteitvandeprocessorniet
www.computeridee.nl deoverigeveranderingenishijblijkbaarookzeertevre- gebruikendoordatVistagewoonniet“weet”datikeen
den,wanthijgebruiktVistaaldagelijksenisernual 64-bitsprocessorheb.Vistawilooknietergvriendelijk
vanovertuigddathijXP“nooitmeer”gebruikt. metmijnspellenomgaan.Zezijntraagenhetaantalfra-
RobLooijestijn denkteralnetzooverengeeftaanhet mespersecondeisverbenedenpeil.”
“prachtprogramma”tezullenkopenzodrahetuitkomtin WillemHeinhuis hadVistageïnstalleerd,maarheefthet
Nederland. alnaeenpaarwekenweerverwijderd.“Deprinteren
DennisKuit isofficieelbètatesterenWindows-kenner scannerwerktennietnaarbehorenenikhebveelmoeite
bijuitstek.Hijroemtdesterkverbeterdezoekmogelijk- moetendoenominternetaandegangtekrijgen.”
heidbinnenVista.“Jevindtdaadwerkelijksnellerdin- BètatesterDennisKuit: “Devideodriverszijnhetmeest
genterug.Jehoeftjenietlangerteverdiepenindetech- kritisch.Daarbenikzelfnoggeenproblemenbijtegen
niekachterhetzoeken,watbijWindowsXPnogwelhet gekomen.Voorrandapparatengeldtinhetalgemeendat
gevalwas.Ookopanderefrontenstaatnietlangerde productenouderdandriejaarhetnietzullendoenonder
techniek,maardegebruikercentraal,zoalshetnatuur- Vista.Muizenwel,maarbijvoorbeeldall-in-ones(ge-
lijkookhoort.Eengoedeontwikkeling.” combineerdeprintersenscanners)vrijwelzekerniet.”
topof flop?
VoorelkedigitalescheetvraagtVistatoestemming
aanzijnbaas(inzet).
IsVista(te)veilig? HoelangkanXP nogmee?

Demeestserieuzekritiekophetnieuwebesturings- Hetisinteressantvoordeindustrie,zo’nnieuwbestu-
systeemheeftvrijwelzonderuitzonderingbetrekking ringssysteem.Immers,nieuwehardwarewaarophet
ophetzogehetenUser AccountControl (UAC),hetrigi- soepeldraait,nieuwesoftwaredieerspeciaalvooris
deveiligheidsregimedatVistavoertendatdegebruiker geschreven.EngoedvoordeFAQman,wantrekenmaar
tepasenteonpasomtoestemmingvraagt. dathetnieuweproblemenoplevert.Maarwatnualsu
RichardHeijnen: “Bijbijnaelkehandelingdiejeuit- daarhelemaalgeenzininhebt?
voertinWindowsVerkennermoetjedriekeerscherm- LezerW.Gipman iserduidelijkover:“WindowsXP
pjeswegklikkendievragenofikhet draaitprima.Alsmensenmeer
zekerweet.Zelfsalsikalsbeheer- doenmetdepcenmindernaarge-
derbeningelogdkrijgikbijdit vaarlijkesitesgaan,isVistahele-
soorthandelingendeopmerking maalnietnodig.Watmoetenwe
datikgeenrechtenhebomdehan- metmooiekleurtjesenprachtige
delinguittevoeren,waarnaikde effecten?”
mogelijkheidkrijgdittochtedoen! VolgensDennisKuit kandatook
Mateloosirritant,ookbijhetinstal- best.“XPwordtzekerdekomende
lerenvanprogramma’sgebeurtdit. Vistavertrouwtnietsenniemand. tweeàdriejaarnogvoorzienvan
Verderkunjejehardeschijfnietbe- updates,pasalsdatstoptishet
herenzoalsjezelfwilt,eengedownloadbestandkunje echttijdomovertestappen.Vanuitdesoftwarehoek
bijvoorbeeldalleenineenbepaaldemapwegschrijven. komtdiedrukeerder,omdatnieuweversiesopdenduur
Alsofikdatnietzelfwiluitmaken.” alleennogvoorVistauitkomen.Bijbeperktgebruikvan
PieterMeints vindtookdaterteveelschermpjesom
toestemmingvragen.“Maargoed,veiligheidvooralles
endaaromblijftUACgewoonaan!”
depcvoore-mailenbijvoorbeeldinternetbankieren,
volstaatXPechternogweleven.Demeesteconsumen-
tenzullenkennismakenmetVistadoordatzeeennieu-
Zetuw
DennisKuit: “InWindowsVistaisdebeveiligingzover
doorgevoerd,datdegebruikervoortdurendwordtlastig-
wepckopenennietdoordatzeupgraden.” oude
gevallenmetvragenomtoestemming.Inplaatsvange-
woonwerkenmetjepc,zitjedusdeheledagopOKte
Samenvattend spullen
Ofuhetnuleukvindtofniet,metVistakrijgtuvroegof
klikken.Behalvedathetvervelendis,werkthetookave-
rechts.Mensenlezennietmeerwaterstaat,maarklik-
kengewoonopOK.Alseenautofabrikanthetzelfdezou
laattemaken.Wendusmaarvastaanhetideedatde
systeemeisenzwaarderzijn,uminderoveruwpctever-
tellenkrijgtendatuuwoudespellenenrandapparatuur
optijd
doen–duselkrisicovermijden–wordtautorijdenwel
ergvervelend,zonietonmogelijk.Blijkbaariscompu-
hetbestetijdigopMarktplaatskuntzetten.Debeloning
bestaatuiteenprachtigeinterface,beterezoekoptiesen
op
tertechnieknognietvolwassengenoeginvergelijking
metautotechniek.Zomoest20jaargeledennogdage-
uitgebreideremogelijkhedenvoormultimedia.Hebtu
daarallemaalgeenzinin,danhebtunoguitsteltot Markt-
lijkshetwater-enoliepeilwordengecontroleerd.Wie ongeveer2010.■
doetdatnunog? plaats
Nieuw Parel duiken
Prullenbak wordt
Metdelanceringvandenieuwewebsiteheeft
Schatkist
ookhetonderdeelGedeeldeprullenbakeen
metamorfoseondergaan.Voortaanduiktude
mooistepareltjesopuitdeSchatkist.
uimdriejaargeledenkonu Sneller,mooier,
R kennismakenmetonze
Gedeeldeprullenbak.Daarin
washetfijngraaiennaar
overtolligebestandenvanuwmede-
lezers.Vorigjaarwasdatgoedvoor
makkelijker
Behalvedenieuweindelingiser
ookeennieuwprogrammadathet
oudeprullenbakjevervangt.Daar-
meekuntuopelkmomentuwbij-
maarliefsteenmiljoendownloads,da’s drageleverenaandeSchatkistdoor
nietslechtvooreenbergdigitaleafdan- ereenbestandnaartoeteslepen(zie
kertjes.Vanwegedevernieuwdewebsite kader:Zelfjuwelendelen?).Delimiet
enomdathetbepaaldnietalleenprullen voorinzendingenisperdirectver-
zijndieueraantreft,isdeGedeeldeprullen- hoogdnaar5megabyteperbestand,datwas
bakomgedoopttotSchatkist. 2megabyte.Eenandereaanpassingisdathetaan-
IndeSchatkistvanComputerIdeevindtu,netals boddagelijkswordtbijgewerkt.Bijdragenzijnnagoed-
totvoorkortdusindeGedeeldeprullenbak,digitaleju- keuringbinnentweewerkdagentedownloaden,een
weeltjesdiedooranderebezoekerszijnachtergelaten. heleverbeteringtenopzichtevandeoudesituatie.Tot
DenieuweSchatkistisinge- Datvarieertvanhandigetoolstotbijzonderefoto’sen slotisereenoverzichttoegevoegdmetdevijf(volgens
deeldinvijfcategorieën:Multi- vanprogramma’stotgrappigefilmpjes.Datisongewij- deredactie)leukstebijdragen.
media,Plaatjes,Office,Program- zigdgebleven,maarerzijnafgezienvandenaamwel Uziethet:redenengenoegomeenseenkijkjetenemen
ma’senOverig.Geneeruniet,ziet watdingenveranderd.Zoishetaantalcategorieën indeSchatkistvanComputerIdee.Sowiesoiseenbe-
uwatleuks,haalheterdanmet teruggebrachttotvijf. zoekaandetotaalvernieuwdewebsiteeenmust,alhebt
gezwindespoeduit. IndecategorieMultimediatreftuaudio-envideofrag- udatvermoedelijkallanggedaan!■
mentenaan,veelalko-
mischeneenenkelekeer
instructief.Nietverras-
sendstaatdezecategorie
Zelf juwelendelen?
metstipopéénalspopu- HetaanbodindeSchatkistiszeergevarieerd.
lairstecategorie,wattot Debijdragenzijnafkomstigvanlezersenandere
verdrietvanonze bezoekersvandevernieuwdeComputerIdee
systeembeheerdersook website.Wellichtdatookunogdigitaleschatten
geldtvoordebandbreed- bezitdievoorandereninteressantzijn:Eenhandig
tediedezedownloads Word-sjabloonofeendooruzelfgemaakt
vergen,maarditterzijde. programmamisschien.OfdatvernuftigeExcel-
OndercategorieOffice bestandwaarmeeudebelastingaangiftevoorvijf
vindtudebekendeknut- jaarvooruitkandoenintienminuten.Misschien
selwerkjesinPower- welontzettendkunstigbewerktefoto’svan
Point,WordenExcel. bekendepersonages,ofdemeesthilarische
Veelproductieshierzijn homevideoooit.Hetmaaktnietuit,zolanghet
zotelezenindebaasz’n maarindeSchatkistterechtkomt!
tijdgemaakt. Wiltuuwvirtuelejuweeltjesookvoorhergebruik
Vanpc-hulpjestotplat- beschikbaarstellen,dankandatopdriemanieren.
formspellen,uzieteenin- Ukuntgebruikmakenvan(1)hetupload-gedeelte
drukwekkendarsenaal opdeschatkistpaginazelf,ofuwbijdrageaanleve-
bijProgramma’s.Stuk renper(2)e-mailnaarschatkist@computeridee.nl.
voorstukgescandopvi- Handigalsuweleense-mailontvangtmeteenlol-
russenenspyware,dus ligebijlage:doorsturendus!!!
weesnietbangomietste Hetleuksteisechteromgebruiktemakenvan(3)
proberen. hetspecialeprogrammavooropuwBureaublad,
BijPlaatjesvindtudoor- datukuntdownloadenvanafdeSchatkistpagina.
gaansgeestigeofinelk Nadatudathebtgeïnstalleerd,sleeptuuwschat-
gevalalszodanigbedoel- tenereenvoudignaartoeomzebeschikbaarte
deafbeeldingen.Watniet stellenaanderestvandewereld!Uiteraardbeoor-
eldersintedelenviel, deeltderedactieeerstallebijdragenvoordatze
staatonderOverig. wordenvrijgegevenindeSchatkistenzijheeft
daaromeendringendverzoek…houdtuhetwel
eenbeetjenetjes?
Gratis!!!!
Beveiligen pc-instellingen
PC-gebruik
aanbanden Zituzelf,uw kroostof uw partner te
langentevaak achter depc?Eengoed
gesprek,duidelijkeafsprakenenhet
aanpassenvandeinstellingenvanuw pc
brengendegezelligheidteruginhuis.
eerdereonderzoekentonenaandat genaanhetsysteemendeaccountsvananderegebrui-
M MSNMessenger–sindskortLive
Messengergeheten–eenvandemeest
populaireprogramma’sisonderjonge-
renenscholieren.InNederlandzijner
inmiddelszo’n2,3miljoengebruikersdiegemiddeld
zo’n50contactpersoneninhunlijstjehebbenstaan.
Vraagopeenwillekeurigemiddelbareschoolnaarhoe-
kersbeheren.Dezeaccountmoetinprincipeinhanden
zijnvandegenediebepaaltwatwelennietistoege-
staanopuwpc.
MetbehulpvanGebruikersaccountskuntudemoge-
lijkhedenalbehoorlijkinperken.Dooreenhuisgenoot
diewelwatmindervaakachterdepcmagzitteneen
accountmetbeperktemogelijkhedentegevenwordtde
veeluurleerlingengemiddeldperweekaanMSNMes- computerwaarschijnlijkeenstukminderinteressant.
sengerbestedenenuzultmisschienbehoorlijkschrik- HetiswelbelangrijkdatuhetaccountvandeSysteem-
ken.MaarnaastdeMSNMessengerbrengtdecompu- beheerdervoorzietvaneenwachtwoorddatalleenbiju
ternogveelmeervertier.Develespellendieviainternet bekendis.Opdiemaniervoorkomtudatgebruikersmet
kunnenwordengespeeldzijnsomszoverslavenddat beperkterechtentochstiekemaandeinstellingengaan
degenedieachterdepczitdetijdgeheelvergeetentot sleutelen(afbeelding1).
diepindevroegeuurtjesdoorspeelt.Enzozijnernog
talvanandereredenenenexcusesomwelachterdepc Firewall
tezittenengeenofteweinigtijdtestekeninhuiswerk, AlsSysteembeheerderhebtunogeenanderbelangrijk
klusjes,sport,eenboeklezenofanderezakendieook instrumentomovermatiginternetgebruiktegentegaan:
belangrijkzijn.Eenontwikkelingdiepasechternstig defirewall.Eenfirewalliseensoortdigitaleportierdie
wordtalsdegezondheid,hetwerkofdeschoolpresta- hetinkomende-enuitgaandeverkeeropuwpccontro-
tieshieronderlijden.Doorduidelijkeafsprakente leertenopdiemanieraanvallenvanhackersofongeau-
makenendemogelijkhedenvandepcaanbandente toriseerdcontactmetinternetkantegengaan.Windows 1.Gebruikersmetbeperkte
leggenkuntuhiergelukkigietsaandoen. XPisstandaardvoorzienvandeWindowsFirewalldie rechtenkunnenminderen
slechtszeerbeperktemogelijkhedenbiedtenwaarmee mogengeen(chat)software
Gebruikersaccountsensoftware hetnietofnauwelijksmogelijkisombeperkingenopte installeren.
EénvandesterkerekantenvanWindowsXPishetfeit
datumeerderegebruikerskuntaanmakenendatudeze
ookbepaalderechtenkuntgevenofjuistkuntontne-
men.Iederegebruikerkrijgteen‘eigen’stukjeopde
hardeschijfzodatdedocumenteneninstellingenvan
deenegebruikernietdievandeanderegebruikerover-
schrijven.UkuntonderWindowsXPalsbeheerder
vandecomputerdrieverschillendesoortengebruikers-
accountsaanmaken.DeeersteishetGastaccountdat
eigenlijkalleengeschiktisvoorsurfen.EenAccount
metbeperkterechtenkanmeer,zoalsprogrammatuur
startenendocumentenbewerken.Hetisechtermetdit
typeaccountnietmogelijkomzomaarprogrammatuur
teinstallerenofteverwijderenzoalsbijvoorbeeldeen
chatprogrammaalsMSNMessenger.Dezeaccount
leentzichdanookprimavooralsupaalenperkwilt
stellenaanhetchatten.
TotslotiserhettypeComputerbeheerderdiewelalle
rechtenheeft.Degebruikervanditaccountkansoft-
wareverwijdereneninstalleren,wijzigingenaanbren-
DeComputer Idee kijkwijzer voor hethelegezin

2. Defirewalldetecteertdat
Messengercontactprobeertte
makenmetinternet.Klikhierop
‘No’enhetprogrammawordt
onbruikbaar.
3.Doorverkeeroverbepaal-
depoortenteblokkerenzullen
alleprogramma’sdievandie
poortengebruikmakenniet 4.Handig:bepalenwanneerbepaalderegelsvantoepassingzijn
langernaarbehorenwerken. zodatchattenalleennoggedurendebepaaldeurenistoegestaan.
leggen.Beterishetomeenuitgebreiderefirewallte
installerenwaarmeeuveelpreciezerkuntaangevenwat
welennietdoordebeugelkan.Voorbeeldenhiervan
zijnSygatePersonalFirewall,ZoneAlarmProof
ComodoPersonalFirewall.
Aangevenwatwelofnietistoegestaangebeurtbijfire-
wallsdoorhetaanmakenvan‘rules’of‘regels’.Daarbij
kuntugebruikmakenvanhetvolgende:
Aangevenwelkeprogramma’smogen
wordengebruikt
Defirewalldetecteertwanneerprogramma’svoorhet
eerstcontactproberentemakenmethetinterneten
vraagtofditistoegestaan.Doorbijvoorbeeldhetpro-
gramma‘msnmsgr.exe’geentoestemmingteverlenen
wordthetnietlangermogelijkomtechatten(afbeelding2).
Poortenafsluiten
Programma’sdiecontactproberentemakenmetinter-
netdoenditviaeenbepaaldpoortnummer,eensoort
huisnummermeteenwaardevantussende0en65535.
Bepaaldedienstengebruikeneenvastpoortnummer:
browsersgebruikenpoort80voorbekijkenvanwebsi-
tes.Poort110isvoorhetophalenvanmailenMSN
MessengerenhetchatprogrammaICQgebruikenres- 5.Bijuitgebreidebeveiligingspakkettenkuntudoormiddelvan
pectievelijkpoort1832enpoort4000.Dooraantegeven vinkjespreciesaangevenwatwelennietmag.
daternietlangercontactmagwordengemaaktviaeen
Duitsedegelijkheid bepaaldepoort,kanhetprogrammadatdaarvan
gebruikmaakt,zijnwerknietmeerdoen.Naasthet
Odeaanonzeoosterburen!MetdeuitDuitslandafkomstigegratistoolParents poortnummerisookhetprotocolvanbelang.Zo’n
Friendkrijgtuwerkelijkallegereedschappenomhetcomputergebruikaanban- protocolisalshetwaredetaalwaarmeecomputersmet
denteleggen.Ditdoetudoorgebruikers(‘Benutzer’)aantemakenenvervolgens elkaarcommuniceren.Ukuntperpoortaangevenwelk
aantegevenwanneerdezeonlinemogenzijn, welkeprogramma’szemogenge- protocolistoegestaan.Eenoverzichtvanbekende
bruikenenanderebeperkingenintestellen.Zozorgtuervoordatanderegebrui- chatprogramma’s,degebruikteprotocollenenbekende
kersalleenopgezettetijdenbepaaldehandelingenkunnenverrichtenzoalsbij- poortenvindtueldersinditartikel(afbeelding3).
voorbeeldsurfenofchatten. Hetprogrammabevatzelfseenbeloningssysteem
waarmee brave gebruikers extra tijd achter de pc kunnen verdienen. Detoegangtotbepaaldeinternet-
ParentsFriendkuntudownloadenopwww.parents-friend.deennainstallatie adressenblokkeren
kuntudezetoolmetbehulpvandetoetsencombinatieCtrl+Shift+F7naaruw WistudatMSNMessengerbijhetaanmeldeneerst
handzetten.HelaasisParentsFriendopditmomentalleenDuitstaligenomdater contactmaaktmetmessenger.hotmail.com?Endater
nogalveelinstellingenzijndiekunnenwordenveranderdradenwealleenmeer ookeenwebversieisvanMessengeropwebmessen-
ervarengebruikersaanommetditprogrammaaandeslagtegaan(afbeelding7). ger.msn.com?Bijmodernefirewallskuntuaangeven
Hetdeïnstallerenvanditprogrammagaatoverigensopeenbijzonderemanier. metwelkesiteswelofjuistgeencontactmagworden
MaakeersthetprogrammazichtbaarmetCtrl+Shift+F7enmeldtuaanalshoofd- gemaaktenopdiemanierbepaaldedienstenafsluiten.
gebruiker. GavervolgensnaarhettabbladDesktop/Deinstallenklikoponderin
opderodeknopDe-installerenomParentsFriendvanuwpcteverwijderen. Eentijdklok instellen
Maguwkindalleenopbepaaldetijdstippenchattenof
6.Regelsinderouterzijnstandaardvantoepassingopallepc’sin
uwnetwerkwaardooruinéénkeerklaarbent.
7. HelaasalleenDuitstaligmaardesalniettemineenhandigstuk
gereedschapominternettenmeeaanbandenteleggen.
gamen?Dankuntu–afhankelijkvanuwfirewall–ook udeinstellingenkuntveranderen.Uvindtdezehoogst-
nogaangevenopwelktijdstipofwelkedagregelsvan waarschijnlijkonderderubriek‘InternetFirewall’.
toepassingzijn (afbeelding4).Uitgebreiderefirewalls Hetinstellenenblokkerenvanverkeergebeurtvolgens
kuntuinveelgevallenvoorzienvaneenwachtwoord. dezelfderegelsalsbijde‘gewone’firewalldiehiervoor
Hiermeevoorkomtudatanderendemogelijkheidheb- besprokenis.Hetisinallegevallenverstandigom
benomdefirewalluitteschakelenofdeinstellingente bestaandeinstellingenopteschrijvenvoordatudeze
wijzigen.Hebtugeenzinomzelfaandefirewalltesleu- verandert.Gaathetmis,dankuntualtijddeoude
telen?Kijkdaneensnaardeuitgebreiderebeveiligings- situatieherstellen(afbeelding6).
oplossingenzoalsNortonInternetSecurity2006.Deze Uitgelichten
beschikkenovereenfunctiedie‘ParentalControl’of Totslot uitgelegd!
‘OuderlijkToezicht’heet.Ditiseenonderdeelwaarmee HetInstituutVerslavingsonderzoek(IVO)vande
oudersopeengemakkelijkemanierkunnenaangeven
wathunkindwelennietmagdoenopdepcenkan
wordenvoorkomendatbijvoorbeeldbepaaldewebsites
ErasmusUniversiteitheeftonderzoekgedaannaarhet
internetgedragonderjongerenendaarbijvastgesteld
datereenverbandistussendwangmatiginternet-
Firewall= Eensoort
vanpoortwachter
dieaandehandvan
indebrowserwordengetoond(afbeelding5). gebruikendepressiviteit.Inhetonderzoekwerden512 dooruingefluisterde
scholierenvantussende13en15onderzochtendaaruit instructies(regels)
Regelhetviaderouter bleekdatinternetverslavingeenhogevoorspellende bepaaltwelkinternet-
NietalleenWindowsXPmaarookuwmodem/router waardeheeftvooreentoenamevandepressievegevoe- verkeerwelofnietis
beschiktovereeningebouwdefirewall.Ditishetappa- lensenafnamevanschoolprestatieszesmaandenlater. toegestaan.
raatdatervoorzorgtdatuwpcofthuisnetwerkcontact Hetinstituutadviseertoudersomditsoortproblemen
kanmakenmethetinternet.Doordefirewallinstellin-
geninuwrouteraantepassenkuntuinéénkeervoor
uwhelethuisnetwerkbepaaldinternetverkeer(bijvoor-
vooralmetconstructieveenondersteunendegesprek-
kenoptelossen.Overdrevenstrengeregelszoudenjuist
eenaverechtseffecthebbenomdatjongerendanvooral
Poortnummer =
Hethuisnummerdat
eenprogrammaof
beeldchattenofgamen)aanbandenleggen.Sommige hetideekrijgendatzenietserieusgenomenworden. dienstgebruiktom
modems/routersbiedenzeeruitgebreidemogelijkheden Doorsimpelwegalleenmetbehulpvanonzetipstepc contacttemaken
waarbijooktijdenzijnintestellen.Inallegevallen dichttespijkerenisdanooknietgenoeg. methetinternetof
radenweuaaneerstdehandleidingvanditapparaatte Eengoedesiteommeerinformatietevindenoverkin- waarovergegevens
raadplegen.Uwrouterconfigureertugewoonmet derenenhetgebruikvaninternetiswww.mijnkindonline.nl binnenkomen.
behulpvandebrowser.Ditdoetudoorhierhetadres waarpraktischetipsvoorouderstevindenzijnenu
vanditapparaat–meestal192.168.1.1–integeven.
Vervolgenslogtuinmethetjuistewachtwoordwaarna
kuntlezenhoehetbesteduidelijkeafsprakenkunt
makenoverhetcomputer-en/ofinternetgebruik. ■ Protocol = Detaal
diegebruiktwordt
ominformatieuitte
wisselen.
Poortnummers Protocol Dienst
Bekendediensten 194
529
TCP/UDP
TCP/UDP
InternetRelayChatProtocol
IRC-SERV

Router = Een
apparaatwaarmee
enpoorten 994 TCP/UDP ircprotocoloverTLS/SSL

meerderepc’séén
enkeleinternetver-
bindinggezamenlijk
Zoalseldersvermeldgebruiktiederprogramma 6665-6669 TCP/UDP IRCU kunnengebruiken.
eenbepaaldpoortnummerenprotocolom 1863 TCP/UDP MSNMessenger
contacttemakenmethetinternet.Vaneenaantal
bekendechatprogramma’s/dienstenvindtu 4000 UDP ICQ
depoortnummersindetabelhiernaast. 4020 TCP/UDP Chatrooms Voormeerinformatiezie:
www.computeridee.nl
Metdezetipsblijftudebaasover decomputer
Stapvoor stapworkshop
MP3-tagstoevoegen:Th
Vanmuziekalbumsdieudownloadtof vananderebronnenoverneemt,herkententoont
uw draagbarespeler of afspeelprogrammanietaltijddeartiest,desongtitels,hetgenre,
enzovoort.Ditkomtomdatdiebestandennietaltijdnetjesalletagsbevatten.Vervelend
enlelijk,maar geenprobleem:TheGodfather helptuordeopzakentestellen.
1
4
Voorhetbijwerkenofaanvullenvandetagsmoetuelkal-
1 bumineenapartemapopslaan.Datzalwaarschijnlijkniet
zo’npuntzijn.Alsueengedownloadalbumuitpakt,worden Wegaanonlinedealbumgegevenszoeken.Klikdaarvoorop
denummersmeestalautomatischineenapartemapbewaard.En
andersplaatstudenummerszelfevenineennieuwemap.Down-
4 deknopOnlinerechtsboveninhetprogrammavenster.Klik
vervolgensophetknopjeTextSearch(afbeelding4).Inhetin-
loaddaarnahetprogrammaTheGodfather,bijvoorbeeldvia voervakerondervultTheGodfathervaakzelfaldeartiestnaamen/of
www.snapfiles.com/get/godfather.html ofviaeenvandekoppelingenop albumtitelin,alsdieindemuziekbestandenvoorkomen.
dewebsitevandemaker(users.otenet.gr/~jtcliper/tgf/).Hetprogramma
isgratisenbevatgeenspyware,ukrijgtopdewebsitevandemaker Paseventueelde
hooguitwatpopupstezien.
5 artiestnaam
en/ofalbumtitel
Pakhet inhetbovenstevakaan.
2 bestand
uitdatu 2 Ukuntook(eendeel
van)deartiestnaamof
hebtgedownload albumtitelindevakken
endubbelklikver- erondertypen.KlikbijAl-
volgensophetinstallatiebestandvanTheGodfather.Deinstallatieis bumfilterinhettekst- 5
Engelstaligmaarmeteenpaarmaalklikkenishetzoachterderug. vak,nietophetpijltje.
KlikeenvoudigwegopIagree,Next,Next,InstallentotslotopFinish. KlikopdeknopSearch
Hetprogrammawordtdanautomatischgestart.Laatunietverwar- freedbomtezoekennaardeingevoerdegegevens.Indestatusbalk
rendoordenogaldrukkevensterindeling,indevolgendestappen onderinkuntudevoortgangvandezoekactievolgen.Naenigetijd
beschrijvenwewaaruwélmoetklikken.Omhetprogrammazelfte verschijntonderResulteenlijstvanalbums.Dubbelklikophetalbum
starten,kiestuTheGodfatherinhetStartmenu. waarvanudegegevenswiltzien.
Numoetu
3 metTheGod-
fathernaarde
mapbladerenwaarin
denummersvanhet
albumzijnopgesla-
gen.Linksinhetpro-
grammavensterzietu
eenzelfdemappenlijst
alsinWindowsVer-
kenner.Klikopde
plustekenstotdatude
gewenstemapzieten
klikerop.Inhetgrote
vakrechtsonderzietu
debestandsnamen
verschijnenindeko-
lomOriginalFilename. 3 6
Zietuhelemaalniets
verschijnen?Contro-
leerdanofhetvakjeAutoscanisgemarkeerdenofonderdemap- DegegevensvanhetgekozenalbumverschijnenonderAl-
penlijsthettype[Allsupportedformats]isingesteld.Normaliteris
dathetgevalenhoeftunietsteveranderen.
6 buminfo.Kijkofdezealbuminfokanpassenbijdemuziekbe-
standen.Gegevensvandemuziekbestanden,zoalsbe-
Nederlandstalige
Godfather?
eGodfather
standsnaamenlengte,zietuinhetvakonderinhetprogrammaven-
BijdezeworkshopgaanweuitvanhetEngels,omdatditdestandaardtaalisdieinieder
gevalaltijdindenieuwsteversiezit.OmeenanderetaaltekiezenkliktuopFile,vervol-
gensopOptionsengaatunaarhettabbladGeneral.KlikopdeknopMainenmarkeerhet
vakjeUselanguagefile.Klikvervolgensophetknopjemetdemap(rechtsonder)ense-
ster.Vergelijkbijvoorbeeldhetaantalnummersendelengteervan. lecteerhetbestanddutch.lng,alsditbeschikbaaris.KlikopOpenenenopOKenherstart
Gebruikdeschuifbalkenomtebladerendoordealbumgegevensen hetprogrammaomTheGodfatherinhetNederlandstezien.Metbehulpvandeafbeel-
debestandsgegevens.Delengtevaneenmuziekbestandkantrou- dingenkuntudezeworkshopookvooreenNederlandstaligeGodfathergebruiken.
wensbestenkelesecondenafwijkenvandealbuminfo.Ditkomt
doordatveelprogramma’sstilteverwijderenaanhetbegineneinde
vannummers.Alsdegegevensovereenkomen,kuntuverdernaar invoervakengebruikhet
stap9.Wijkendegegevenswelheelergaf?Probeerdaneenanderal- toetsenbordomdein-
bumuitdelijstvanalbums.Raadpleegookstappen7en8alsugeen houdtewijzigen.Ook
betereovereenkomstindelijstkuntvinden. songtitelskuntuopde-
zemanierverbeteren,
maardaarvoormoetu
tweemaalklikken–niet
dubbelklikken–opdeti-
tel.Eengenrekuntuop-
gevendoorophetpijltje
teklikkenofdoortety-
7 peninhetinvoervak.Wilt
unietallegegevensuit
dealbuminfotoepassen
Inhetonderstevakzietudegegevensvanuwmuziekbe- opuwmuziek?Klikdan 9
7 standen.Hetkanlastigzijnomdealbuminfohiermeetever-
gelijkenalsdevolgordevandebestandennietklopt.De
ophetknopjeUseen
maakhetselectievakje
volgordeinhetonderstevenstermoetbovendienkloppenvoordatu bijongewenstegegevensleeg.Opdiemanierkuntubijvoorbeeld
verdergaat.Zietueennummeringineenvandekolommen,bijvoor- overbodigeopmerkingen(hetvakComment)negeren.
beeldinOriginalFilename(bestandsnaam),Titleof
Track,dankuntudaaropsorteren.Klikopeenkolom-
kopomopdiekolomtesorteren.Ditwordtaangege-
vendooreengeeldriehoekje.Somsbevateenkolom
weleennummering,maarkuntudaaropnietgoed
sorteren.Pasindatgevalhandmatigdevolgordeaan.
Datdoetudooropeenregelteklikkenenvervolgens
mettoetsF3ofF4dieregelomhoog,respectievelijk 10
omlaagteverplaatsen.Herhaaldittotdatdevolgorde
vandenummeringklopt.Hetkanvoorkomendateen
nummeringhelemaalontbreekt.Alsdebestandsnamenlijkenop KlikopdeknopApplyalbum.Uzietdanwatergebeurtalsde
songtitels,kuntudevolgordehandmatigafstemmenopdieindeko-
lomTitlebijdealbuminfo.Alslaatsteredmiddelkuntueventueel
10 albuminfoindetagsvandemuziekbestandenwordtbe-
waard.Controleerofallegegevensgoedzijningevuld.Ne-
nogdeknopAutosortproberen. geerdekolomIfRenamed.Ukunteventueelhandmatigeentagaan-
passenalsuerdriemaalopklikt,meteenpauzetussenhetklikken.
Misschienhebtu Kuntudeinhoudvaneenkolomniethelemaalzien?Klikdanopde
8 eenincompleet
albumenont-
knopAutosizecolumns.Ditisdetweedeknopvanlinks,bovende
bestandenlijst.Erwordtnognietsaangepastindebestanden,dat
brekenernummers.Ofu gebeurtpasbijdevolgendestap.TheGodfatherkantrouwensniet
kuntgeenalbuminfo alleenoverwegmetmp3-bestanden,maarookmetandere
vindendiehelemaal bestandstypendietagsondersteunen.
overeenkomt.Indatge- 8
valkuntuinhetonderste KliknuopdeknopUpdateomdetagstoetepassenopde
vensterlegeregelsin-
voegenopdepositiesvanontbrekendenummers.Doetudatniet,
11 muziekbestanden.Indestatusbalkkuntudevoortgangvol-
genenhetresultaatzien.Alsallesgoedisgegaan,zietuach-
danwordtdealbuminfonietgoedtoegewezenaanuwmuziekbe- terSkipped!enError(s)!hetgetal0.
standen.Klikopderegelwaarboveneenlegeregelmoetwordenin- Hetkanechtergebeurendattagsnietkunnenwordenbijgewerkt
gevoegdendrukopdetoetsInsert.Erwordtdaneenregelmetde omdatbestandeningebruikzijn.Zorgervoordatuallemediapro-
tekst<placeholder>ingevoegd.Voeglegeregelsintotdatdebe- gramma’szoalsWindowsMediaPlayerofiTunesafsluitenprobeer
standenlijstovereenkomtmetdealbuminfo.Eenregelverwijderen hetdanopnieuw.Nudetagsinordezijn,kunnenandereprogram-
kanmetdetoetsencombinatieCtrl+Delete.Uhoeftnietbangtezijn ma’senuwdraagbaremp3-spelerzeweergevenengebruiken. ■
datudaarmeeeenmuziekbestandverwijdert:zouu
opRefreshklikken(hetknopjemetdetweegroene
pijltjes)danwordtdelijstvernieuwdenzietudathet
bestandnietverwijderdwordt.
Ukuntdealbuminfoeventueelverbeterenof
9 aanvullen.Datisbijvoorbeeldhandigalshet
genreontbreektofalsdespellingvolgensu 11
nietklopt.KlikonderAlbuminfoinhetdesbetreffende
23/06 www.computeridee.nl 33
Handig:Taakvenster
vanMicrosoftOffice
Zegeenseerlijk:werktumethetTaakvenstervanMSOffice?Nee?Nou,wijtotvoor kort
ook niet.Nu,achteraf,vindenwedatstom.Hetblijktnamelijk eenheelhandigonderdeelte
zijnvanditoffice-pakket.
VeelgebruikersdieineenOffice-applicatiewordengeconfronteerdmeteenTaakvenster,sluitenhetsnelomwatmeerschermruimtete
winnen.Hetisechterbestdemoeitewaardomeensvertrouwdterakenmetdithandigehulpje,alwashetalleenmaaromdateenfunctie
benaderenvanuitdatTaakvenstersnellereniniedergevalgebruiksvriendelijkerwerktdanhetdoorspittenvanallerleiingewikkelde
menu’s.AlleOffice-programma’sgebruikenhetTaakvensterofTaakpaneelindezelfdestijl,watalsvoordeelheeftdatalsuhetvensterin
éénonderdeeldebaasbentgeworden,uerooksnelmeeoverwegkuntindeandere.DezeworkshopisspecifiekbedoeldvoorOffice2003,
maarveeltechniekenwerkenookindeoudereOfficeXP.
NormaalgesprokenishetTaak- hetkleine,naarbeneden
1 paneelzichtbaaraanderech-
terkantvanhetscherm.Mocht
gerichtepijltjeomte
zienwaterzoalbeschik-
uuwpaneelnietzien,klikdaninhet baaris.Eenmarkering
menuBeeldopTaakvenster.Wanneer aandelinkerkantgeeft
eenOffice-toepassingvoorheteerst aanwelkTaakvenster
wordtgestart,zietuinhetTaakvenster momenteelzichtbaaris,
informatieomsnelaandeslagtekun- klikopeenandereom
nengaan.Inhetbovenstedeelvindtu datteactiveren.
online-taken,daarondereenzoekven-
steromsnelhulptekrijgenenonderin VanalleTaakven-
koppelingennaarrecentgebruikte
documenteneneenlinknaareen
3 stersisvooral
hetKlembord
nieuw,leegdocument. érghandig,omdatu
daaropallerleitekstfrag-
Sommigeonderdelenvanhet mentenkuntplaatsenen
2 Taakvensteropenennaaanklik-
kenineenstandaardOffice- 1 eldersweergebruiken.
Ookplaatjeszijnophet
dialoogvenster;andereitemsopenen Klembordteplaatsen.In
eennieuwTaakpaneel.Klikbijvoor-
beeldeensinWordopEennieuwdocumentmaken.Inhetnieuwe
Taakpaneelkuntudanuiteenaantaldocument-smakenkiezenen
uitlinksnaarsjablonen.Ookalsuaaneendocumentwerktofeen
documentopent,kunnenverschillendeTaakvenstershundiensten
bewijzen.KlikhelemaalboveninhetstandaardTaakvenstereensop
hetgevalvantekstwordteenkleinstukjevanhet
beginvanhettekstfragmentinhetKlembordpa-
neelgetoond,bijplaatjesiseenminiatuurtjete
zien.HetTaakvensterwerktbijalleOffice-toepas-
singen,duskuntuheelmakkelijkfragmenten
2 tussendediverseonderdelenuitwisselen
middelskopiëren,knippenenplakken.
3b

!"
#
$ $
!" "
% &

!"
'
!
()

&

*
+
""

,

-
./!
"

!

0

1

2 !
'

2
""

" "

3

"

'

4 !! "
'

"

5Budget
Notebooks
Veelvoor weinig?
Notebooksbiedeneen
grotematevanvrijheid.
Enhetmooieis:
zewordensteedsgoed-
koper.Betaaldeueen
paar jaar terugvoor een
instapmodelnogzo’n
900à1000euro,
tegenwoordigzijnzeal
voor minder dan700euro
tekoop.Tijdvoor een
vergelijkendetest.
Leuk voor erbij: aptopshebbeneengrootvoordeel
notebooksonder L vergelekenmetdesktops:ukuntze
overalmeenaartoenemen.Naarfa-
milieofvriendenomdieprachtige
foto’svanuwvakantietelatenzien.Inde
treinlekkereendvd’tjekijken.Overalinhuis
de750euro oftuindraadloosinternettenviauweigen
draadlozenetwerk.Enwifi-hotspotsworden
meerenmeergemeengoed.Wemerkenook
datmenseneennotebookwillenvoor‘erbij’.
Waarmeezeinallevrijheidenhopelijkblij-
heidkunnencomputerenzondergehinderd
tewordendoorsnoerenofgrotekasten.Maar
welkelaptopmoethetdanworden?
Deopdrachtvoordecomputerleveranciers
waseenvoudig.Stuuruwbestemodelnote-
bookmeteenmaximumadviesprijsvan
750euro,inclusiefbtw(eneventueleandere
kosten).Simpel.Geefonshetmeestewaar
vooronsgeld.Datbleektochnognietzoge-
makkelijktezijn,wanteengrootaantallever-
ancierskonvoorditgeldgeennotebookleve-
ren.Vreemd?Nietecht,wantdeadviesprijs
ligtaltijdeenstukhogerdandeprijsdieuin
dewinkelbetaalt,zoalsuinhetkaderAd-
viesprijsvs.straatprijskuntlezen.Bekende
Draagbaar genieten
merkenalsHP,Toshiba,AsusofSonykondendanook ‘lui’wordenenminderlangzullenmeegaan,hebbenwe
Advies- nietmeedoen,omdatdeadviesprijsvanhungoedkoop-
stelaptopnietonderde750euroligt.Uiteindelijkheb-
hierbuitenbeschouwinggelaten.Hetgaathieromde
accuduurophetmomentvanaanschaf.
prijsvs. benwe5notebookskunnentesten:Ahtec,PackardBell,
Acer,MedionenDell.
Maarcijferszeggennatuurlijknietalles.Wehebbenook
gekekennaargebruiksgemak,hetgewicht,deindeling
straat- Waaropwe
vanhettoetsenbord,welkeextra’sdelaptopheeft,welk
besturingssysteemwordtmeegeleverd,hoeklinkende
getesthebben ingebouwdeluidsprekers,enzovoort.Hierondervolgt
prijs Eenvergelijkendetestkanopmeerderemanierenwor- pergetestelaptopeenoverzichtvandetestresultatenen
Alsudereclamefoldersvan denuitgevoerd.Omdathethiergaatomnotebooksaan eventuelebijzonder0heden.Alletestresultatenvindtu
uwlokalecomputerboer de‘onderkant’vandemarkt(watprijsbetreft)kanniet keurigopeenrijindetabelopdepaginahiernaast.
bekijkt,zietudatdeprijzen verwachtwordendatzegeschiktzijnvoorhetspelen
vandegoedkoopstemodel- vanzware3D-applicatiesofsnelleactiegames.Maar
lentussende600en dathoeftookniet. Ahtec(€750,–)
700euroliggen.Misschien Hetgaatomeenlap-
zelfsnoglager.Ditisde top‘voorerbij’.We Ahtecleverdeeennotebook
zogeheten‘straatprijs’. kekenofdenote- uitdeSignal-serie,deL51
ComputerIdeehanteertal- booksoverwegkun- DUO.Zoalsallemodellenuit
tijddeadviesprijsvande nenmetdemeest dezetestheeftheteen15,4
leverancier,dieietshoger voorkomendepro- inchbeeldschermmeteenre-
ligtdanwatuervoorbe- gramma’sentaken, solutievan1280x800.Hetbe-
taalt.Ookvoordezetest denkaanOffice,sur- sturingssysteemisWindows
zijnwedusuitgegaanvan fen,e-mailenhetaf- XPHome(SP2)enhoeweler
deadviesprijs.Letwel: op spelenvandvd’s.En geenstickertjeopdenotebook
hetmomentdatuditleest weonderzochteneen prijkt,isdezeSignal‘Windows
zaldeprijsongetwijfeldal- vandegrotevoordelen VistaCapable’,ukunthierop
weergedaaldzijn,dushoud –zoniethetbelang- dusWindowsVistainstalleren.
hiermeerekening. rijkste–vandelap- DeprocessoriseenIntelCore
toptenopzichtevan DuoT2050,mettweekernen
eendesktop:mobi- dieop1,6GHzdraaienener
liteit.Oftewel:hoe is1GBgeheugen(ddr2-
langhoudt–bij sdram)aanboord.
gemiddeldge- Alsenigevandegeteste
bruik–deaccu laptopswerddeAhtec
hetvol? Signalgeleverdinclusief
tas.OokheeftdeSignalde
Rekenkracht AlsenigeindezetestwordtdeAhtecgeleverdmettas. meesteaansluitingen(usb,
Omeenbetrouw- netwerkkaart,modem,vi-
bareenevenwichtigetesttekunnenuitvoeren,hebben deokaartetc)aandezijkanten.Dehoofdtelefoonaan-
wegebruikgemaaktvantweetestprogramma’s.PC sluiting(enaudio-ingang)bevindtzichaandevoorkant.
Mark2005voorhettesten(‘benchmarken’)vanproces- Niksmismee.Ookiseraandevoorkanteenschuifje
sorkracht,geheugensnelheid,grafischekaartende waarmeeudeingebouwdedraadlozenetwerkkaartaan-
snelheidvandehardeschijf.DeuiteindelijkePCMark- ofuitzet.Deluidsprekertjesklinkenredelijkenbevin-
scoregeefteengoedeindicatievandesnelheidwaar- denzichtussenhettoetsenbordenhetbeeldscherm.
meeprogramma’swordengeladenofbijvoorbeeldvi- Hetbeeldschermis(netalsdeMedion)nietvoorzien
russcanswordenuitgevoerd. vaneenspiegelendelaag.Dekwaliteitvanhetbeeld-
schermisgoedendekijkhoekisredelijk.Deaccuduur
Accuduur vandeAhtecismet174minutengemiddeldtenoemen.
Voorhettestenvandeaccuduurmakenwegebruikvan Deprestatieszijnechterbovengemiddeld,sterkernog:
de‘productivitymodus’vanMobileMark2005.Ditpro- metdePCMark-scorevan2485isdeAhtecnetnietde
grammasimuleerteengemiddeldmiddagjewerkenop bestevandeklas.
eennotebook.Hetprogrammastartpopulaireprogram-
ma’salsWord,ExcelenPhotoshopdievervolgensaan PackardBell(€699,–)
hetwerkgaan:tekstinvoeren,berekeningenenbe-
werkingenuitvoeren.Netalsoferecht‘meege- VanPackardBellkregenwedeEasynoteR1904toege-
werktwordt’.Ditwordtopelkelaptopoppre- stuurd.DieisalenigetijdopdemarktenheefteenIntel
ciesdezelfdemaniergedaanentussendoor CeleronMaanboord.Dezeprocessorisvergelekenmet
wordenooknogpauzesingevoegd,zodat deIntelCoreDuoprocessorstukkenlangzamerendat
een‘normale’werksituatiewordtnage- zienwedanookduidelijkterugindetestresultaten.Ook
bootst.Hetprogrammagaatnetzolang heeftdePackardBellnogtweeusb1.1-poortenen
doortotdebatterijhelemaalleegis slechtséénusb2.0-poort,waardeanderelaptopsalle-
(voorafhebbenwenamelijkdebatterij- maalalleenusb2.0-poortenhebben.Eenfirewire-poort
besparendeoptiesuitgezet).Deuitein- ontbreekt,netalseengeheugenkaartlezer.Nuiseenge-
delijkescore(inminuten)geeftzoeen heugenkaartlezernietdoorslaggevendvoordezetest
goedbeeldvanwatukuntverwachten (eenlossekaartlezerdieuaansluitviausbisnietzo
vandeaccuduur.Hetnadeelvanaccu- duur),maartoch.
’s,namelijkdatzenaverloopvantijd Hetbeeldschermisvangoedetotzeergoedekwaliteit
Meteenlaptopeneen
Defeitenopeenrijtje
Merk Ahtec PackardBell Acer Dell* Medion
Model Signal EasyNoteR1904 Aspire5101 Inspiron6400 MD97600

Adviesprijsineuro 750 699 699 749 699
Processor IntelCoreDuo IntelCeleronM AMDTurion64Mobile IntelCoreDuoT2050 IntelPentiumM
T2050(1,60GHz) (1,50GHz) (2,0GHz) (1,60Ghz) (1,80GHz)
Geheugen 1GBddr2-sdram 512MBddr-sdram 512MBddr2-sdram 512MBddr2-sdram 512MBddr2-sdram
Externeaansluitingen
Usb1.1of2.0 3 2xusb1.1en1xusb2.0 3 4 4
Firewire(groot/klein) Ja Nee Nee Ja Nee
Modem Ja(Motorola Ja(Smartlink Ja(HADAUDIOSoftdata Ja(ConexantHDA) Ja(Motorola
SM56) 56K-modem) FaxModem) SM56Datafaxmodem)
Netwerkkaart Ja Ja Ja Ja Ja
Draadloosnetwerk Ja Ja Ja Ja Ja
Geheugenkaartlezer Ja Nee Ja(5-in-1) Ja(5-in-1) Nee
Pcmcia-slot Ja Nee Ja Ja Nee
Testresultaten
PCMarkproductivitytest 2485 1310 2116 2623 1874
MobileMarkbatterylife 174minuten 147minuten 173minuten 207minuten 279minuten
Kwaliteitbeeldscherm goed goed/zeergoed goed goed redelijktotgoed
Kijkhoek redelijk goed goed/zeergoed goed redelijktotgoed
Geluid redelijk matig,laagvolume redelijk redelijk redelijk
Lawaai Nee ietwat,nietdestilste Nee Nee Nee
Gemetengewicht 2520gram 2408gram 2378gram 2584gram 2551gram
* DellbiedtdezeconfiguratievandeInspiron6400aanaanonzeleazers,ziepag45
enheefteenspiegelendelaag,datonderanderezorgt notebook.Ineentestis
voormooierekleureneneenhogercontrast(ziekader eraltijdeenverliezer,in
‘Matofglossy’).DeEasynotescoortvanallelaptopshet ditgevaldusdePac-
slechtst,deaccuhoudteralna147minutenmeeopen kardBellEasynote
ookdePCMarkscoreblijftverachterbijdeanderetest- R1904.Tochkuntu
modellen.EnWindowsVistazalnietwerkenopdeze hieropzonderproble-
menMicrosoftOffice
DeprestatiesvandePackerdBellblevenhelaasachter. draaien,e-mailenen
internetten.
Acer
Aspire
5101
(€699,–)
Eenvandebeken-
delaptopmerken,
Acer,doetmee
metdeAspire
5101.Oversmaakvalttetwisten,maarhijzieterwat HettoetsenbordvandeAcer
onsbetreftvanallelaptopshetmooistuit.Alsenige Aspiretyptheelprettig.
testmodeliszijnprocessor–hethartvandecompu-
ter–nietvanIntelmaarvanAMD,deAMDTurion
64meteenkloksnelheidvan2,0GHz.Daarnaastzit
er512MBddr2-sdramgeheugenin,datuitbreid-
baaristotmaximaal4GB.OpdePCMark-test
haalthijeennietonverdienstelijkederdeplaats,
terwijldeaccuduur(netgeendrieuur)ge-
draadlozeverbinding,kuntuwerkenwaar uwilt
Draagbaar genieten
Matof glossy?
FujitsuSiemenshadin2003deprimeur; inmiddelszijnveellcd-schermen(voornamelijkvan
notebooks)voorzienvaneen‘glossy’laag.Elkefabrikantheefterweereenanderenaam
voor: CrystalView(FujitsuSiemens),CrystalBrite(Acer),ColorShine(Asus),TrueLife(Dell),
BrightView(HPCompaq),XBRITE(Sony)ofTruBrite(Toshiba).Hoewelhetanderenamenzijn,
komendeschermenallemaaluitdezelfdefabriek.Devoordelenvandezeschermentenop-
zichtevan‘matte’zijn: mooiere,levendigerkleuren,hogercontrasteneenhelderderbeeld.
Ditmerkjevooralbijhetbekijkenvanfilmsenhetspelenvangames.Grootnadeelisechter
dathetschermspiegelt,vooralinomstandighedenmetfel(zon)licht.
middeldis.Afgezienvaneenfirewire-poorteneens-
video-uitgangzitalleseropeneraan.Tussende
touchpad-knoppenzittenhorizontaleenverticale
scroll-knopjesenerzijnapartetoetsenvoorheteu-
ro-endollartekenbovendepijltjestoetsen,waar
normaalgesprokenlozeruimteis.Hettoetsenbord
typtergfijnendoetbijnadenkenaaneen‘echt’toetsen-
bord.Dehardeschijfisflink(80GB)enalsenigeheeft
deAspireeendubbellaagseDVDmultidrive. MetdeInspironwintDelldezetest.
MedionMD97600 (€699,–)
DeMedionMD97600hebbenwereedsbesprokenin DellInspiron6400 (€749,–)
ComputerIdee19.Tochwildenweweleenskijkenhoe Degrootstecomputerleverancierterwereldscoortaltijd
hijhetdoettussendeanderelaaggeprijsdenotebooks. goedinvergelijkendetests.DeInspiron6400ishierop
Zijnprocessor(IntelPentiumM,1,80GHz)isspeciaal geenuitzondering.Vanallegetestemodellenisditde
ontwikkeldvoornotebooks(Mvanmobiel)enisener- meestcompletelaptop.Alleaansluitingenzijnaanwe-
giezuinig.Enditklopthelemaal,wantdeMedionkomt zig:4xusb2.0,firewire,s-video,modem,netwerkkaart,
opdeaccutestalsabsolutewinnaaruitdetest.Pasna draadloosnetwerk,geheugenkaartlezer,60GB-hard-
279minuten(ruim4,5uur)hieldhijermeeop.Wat disk,dvd-rwdrive,primagrafischekaarteneengoed
prestatiesbetreftmoethijhetechterwelafleggentegen beeldscherm.DeInspironscoorthethoogstopdePC
debrutekrachtvandenieuweIntelCoreDuo’s,maarhij Markbenchmarkenismet207minuteneengoede
scoortnietveelminderdandeAMD-processorvande tweedeopdeMobileMarkaccutest.Totslotwordter
AcerAspire.Demeesteaansluitingenzijnaanwezig, eenbehoorlijkeladingsoftwarebijgeleverd:CorelPaint
maargeenfirewire.Ookeengeheugenkaartlezerisniet ShopProX,MicrosoftWorks8.5,NortonGhostenPo-
ingebouwd.Hetbeeldschermisvanredelijkekwaliteit. werDVDomermaareenpaartenoemen.■
DeMedionvaltverderopdoorhetbesturingssysteem.
WaardeanderelaptopszijnvoorzienvanWindowsXP Exclusiefvooronzelezersisdezetestconfiguratievande
Home,pronktdeMedionmetWindowsXPHome DellInspiron6400van11t/m27novemberleverbaarvia
MediaCenterEdition.Veelverschilmaaktdittrouwens www.dell.nl.GanaarNotebooks,Consumenten,kiesrechts-
niet.Eenprimanotebookdiezelfsaandezware bovenvoor‘E-Value’engebruikbijhetbestellendevolgende
eisendieWindowsVistateltprobleemloosvoldoet. code: ci-n11645a.
DeMedion-batterij
blíjftgaan.
Onseindoordeel
DeAhtecSignalendeDellInspironontlopen
elkaarnauwelijks.ZoscheeltdescoreindePC
Markbenchmarknietveel; logisch,zehebben
dezelfdeprocessoraanboord.DeAhtecheeft
eengrotereharddisk,deDelleenbetereaccu.
Ahtecleverteenlaptoptasmee,Delldoeteen
vrijcompleetpakketmetsoftwareerbij.
TochwintuiteindelijkdeDellInspirondeze
vergelijkendetest.Deprijs/kwaliteit-
verhoudingisbijdeDellnétietsbeteren
vooreennotebookiseenaccudielanger
meegaattochbelangrijkerdaneengrotere
harddisk.DeMedionMD97600krijgteeneer-
vollevermelding:vanwegezijnaccuduur.
Slechtelaptopslijkenvandaagdedagniet
meertebestaan,wantallegetestenotebooks
zijninprincipeprimaapparaten.
Maar er kaner maar eendewinnaar zijn:
deDellInspiron6400.
Lekker draagbaar
Voor Nop
Helaas…
Jammerdatnietallesin
hetlevenzogratisisals
Uitgebreidecontroleoverhetdefragmenterenvanuw Zijnaluwstuurprogramma’snogup-to-date?
dezesoftware hardeschijfkrijgtumetDGDefragmenter. RadarSynczoekthetvooruuit.
DGDefragmenter RadarSync2006
Hetdefragmenterenvandehardeschijfiseen Gezocht! Uwpcveroudertwaarubijzit.Deeneversie
noodzakelijkkwaaddathelaasnogalwattijd Kentugratissoftwarediewebeslistmoeten vaneenstuurprogrammaisnognietuitofde
vreetmetdegrotehardeschijvenvantegen- noemen?Stuureenmailtjemetdenaamvan volgendestaatalweervoordedeur.Radar-
woordig.CasperZwaantipteonsechterover hetprogrammaenhetinternetadreswaarwe Syncbiedtueengemakkelijkemanieromin
DGDefragmenterdatdeklussnellerklaart hetkunnendownloadennaar: éénkeertezienofaluwstuurprogramma’s
danhetmetWindowsmeegeleverdeprogram- redactie@computeridee.nl up-to-datezijn.Datdoethetprogrammadoor
maenbovendienmeeroptiesheeft.Ukunt Vergeetnietuwnaamenadres,misschien uwsysteemtescannenenvervolgensdepro-
maarliefstdriehardeschijventegelijkdefrag- levertuwtipueenprachtigFAQmanT-shirtop! grammaversiestevergelijkenmetdieindeei-
menterenenvoorelkkuntueenafzonderlijke genonline-database.Alleenbetalendege-
methodekiezenzoalsextrasnelofextragron- bruikerskunnenvervolgensookdeupdates
dig.Ookkuntuaangevenofrecentgebruikte bestandstypen.Ookkijkthetprogrammaofer volautomatischlatenplaatsvindenmaardat
bestandenvooraandeschijfmoetenworden bestandenmetgelijkenaammaarverschillen- vindenwijgeengemisomdatwetochalleen
gezetvoorsnelleretoegang.Daarnaastkan deinhoudzijn. updatesaanradenwanneerdatnodigisvoor
ditprogrammauwschijvenopruimen,uitge- Wat: StoragePoint_[OptionalReacti hetfunctionerenvannieuwesoftware.
breiddesnelheidenhetoppervlaktestenen on].zip Wat: RadarSync2006.exe
degezondheidvanuwschijftonen. Waar: optionalreaction.com/software/ Waar: www.radarsync.com/
Wat: dgdefragmenter.exe storagepoint/index.shtml Hoegroot: 663kB
Waar: free.stuff.is/SystemTools/ Hoegroot: 48kB
index.php?dir=Disk%20Repair/ SystemSpec
Hoegroot: 2484kB AllChars Erzijnheelwatprogrammaatjesdieeenover-
Naaraanleidingvanonzeworkshopoverhet zichtmakenvanwatzichallemaalaanhard-
StoragePoint makenvanspecialetekensinExceltipteRob ensoftwareinuwpcbevindt.SystemSpec–
Opeengemiddeldehardeschijfstaanhon- deBoeronsoverhethandigeAllChars.Met eentipvanRobertHulsie–iserookzoeen.
derdduizendenbestanden.Wienetjesmetde ditprogrammaatjekuntubinnenelkeWin- Hetaardigevandezeisdatuhetoverzichtop
pcwilwerkenzorgtdatsoortgelijkebestan- dows-applicatielettersmetaccentenenspeci- allerleimanierenkuntopslaan,bijvoorbeeld
den–voorzovermogelijk–netjesinmappen alesymbolenmaken.DatdoetudoordeCtrl- alshtml-ofcsv-bestand.Ookzijnerdenodi-
bijelkaarstaan.DankzijdezetipvanRobert toetsintedrukken(enmeteenweerloslaten) gefraaiuitzienderealtimemonitoren,bijvoor-
Hulsiekuntunurazendsnelbestandenzoe- endaarnatweeanderetoetsentekiezen.Zo beeldvoorhetprocessorgebruik.
ken.InStoragePointkuntunamelijk–in levertCtrl+“+ubijvoorbeeldüengeeftCtrl+ Wat: SysSpec.exe
tegenstellingtotdestandaard-zoekfunctie O+Rhetsymbool®.Uhoeftnietbangtezijn Waar: www.alexnolan.net/software/
vanWindows–eenheleboelzoekopdrachten datuvandezetoetscombinatieseersteen sysspec.htm
tegelijk uitvoeren.Hetprogrammarichtzich diepgaandestudiehoefttemakenwantde Hoegroot: 1804kB
daarbijopmediabestanden(plaatjes,geluid meestezijnzeervanzelfsprekend.
enfilmpjes).Naeenscanvanuwhardeschijf Wat: allchars362setup.exe MadBomber
krijgtueenenormelijstmetallegevonden Waar: shareware.hetnet.nl/ Indezetijdvanzelfmoordterroristendenkje
bestandenenkuntubepalenwelkeukunt shareware20.htm bijdenaam‘MadBomber’alsnelaandebij-
kopiërennaarcentralemappenvoordie Hoegroot: 473kB naamvaniemanddieaanslagenpleegt.Alsje
Zoekrazendsnelsoortgelijkebestandenmet Lettersmetaccentenenspecialeleestekensen Watziterallemaalinuwpc?SystemSpecvertelthetu.

StoragePoint. symbolenmaaktusnelmetAllChars.
TopTipTopTipTopTip
SnellereflexenzijnnodigomdeMadBomber
tesnelaftezijn.
alaaneencomputerspeldenkt,danverwacht
jeietsbloederigs.Vandatallesisechtergeen
sprakebijdezetipvanJohnOosterloo.De
MadBomberinkwestieisnamelijkeen
ouderwetsuitziendeboefmetmaskeren
streepjestruidievanafeenmuurtjebommen
gooit.Aanudetaakomzemeteenemmer
wateroptevangenzodatzenietontploffen.
Elklevelvallenmeerbommennogsneller
naarbeneden.Wijkwamentotlevel4.Enu?
Wat: madbomber-0.2.5-1.zip GeenmakkelijkerondjesmetSchumacher-tijdenmaaréchteenautobestureninRacer.
Waar: www.newbreedsoftware.com/
madbomber/
Hoegroot: 2899kB
Transfusion
Racer emeesterace-spellenhebbeneenhoogar- komen.Hetprogrammaisnogvolopinontwikke-
InIsaacAsimovsverfilmdescience-fiction
klassiekerFantasticVoyagemoetdebeman-
D cade-gehalte.Datwilzeggendatunavijf
minutenoefenenenmeteenbeetjehulpvande
lingmaarnuisalduidelijkdatdemakersdaar
zeergoedingeslaagdzijn.Datbetekentdatu
ningvaneengeminiaturiseerdeonderzeeër softwareopelkwillekeurigcircuitsnellerbent heelwatzultmoetenoefenenomgoederonde-
eenhersentumorverwijderenuithetlichaam danMichaelSchumacher.Inwerkelijkheidisra- tijdenneertezettenendatuinhetbeginheel
vaneenstervendeprofessor.InTransfusion cennatuurlijkverschrikkelijkmoeilijk.Hetgerin- watkerenachterstevorenopdebaanzultstaan.
bestuurtueensoortgelijkvaartuigdoorde geaantaltop-coureursbewijstdat.Hetenigespel Eenstuurwielhoeftnietpersemaarisinfeiteon-
aderenvanuweigenvrouwdiedreigttester- datooitechtindebuurtkwamvaneenrealistisch misbaar.Opdesitevanhetprogrammavindtu
venalsgevolgvaneenmedischexperiment. race-gevoelwasGrandPrixLegendsdatondanks tientallenlossecircuits(vanF1totgewoneland-
Erzijninhaarlichaamnanobotsgeïnjecteerd zijnleeftijdnogaltijdeenscharefanatiekefans schappen)eneenheleboelverschillendeauto’s
enaanudetaakomdietevernietigen.Ui- heeft.Inditspelkonjebijnavoelenwanneerde waarmeeuhetbasispakketvanéénbaanenéén
teraardziendewittebloedcellenualsindrin- autogingdriftenenwashetechteenuitdaging autokuntaanvullen.TipgeverNickRaedtsmag
gerenvallenuaan.Transfusioniseenfraai omophetrandjevanjeeigenkunnenendatvan voorditmooiseennieuwT-shirtaantrekken.
gemaakteshooterwaaruwelevenzoetmee dewagenterijden. Wat: racer053b21.zip
bent. Raceriseenfreewaresimulatordieeengoede Waar: www.racer.nl
Wat:Transfusion.zip pogingdoetombijdatrealismeindebuurtte Hoegroot: 18MB
Waar: www.bansheestudios.com/
Banshee%20Studios/Transfusion.html
Hoegroot: 7969kB eenvoudigemaarzeerverslavendegamewas terveranderingin.Eerstmoetdekikkerover
hetdebedoelingomeenkikkerheelhuidseen tweedrukkedriebaanszandwegen(ja,die
MoorfroschXS drukkewegtelatenoversteken.Uiteraardzag schijnentebestaan!)envervolgensovereen
Eenvandeaardigstespellenuitdecomputer- hetorigineelernaaronzehuidigemaatstaven rivier,waarbijalleswatvoorbijdrijftals
geschiedenisisongetwijfeldFrogger.Indeze grafischnietuit.Moorfroschbrengtdaarech- springsteenkandienen.Ondertussenvliegen
erooknogallerleiinsectenrondenzoalsu
weetzijnkikkersdaardolop.Probeertijdens
hetoverstekendusooknogwatteeten.Fraai
enverslavend.
Wat: Setup_Moorfrosch-XS_V10.exe
Waar: www.gamershell.com/
download_3861.shtml
Hoegroot: 9046kB
p
DevolgendeVoor No
nwedepc
IndevolgendeVoorNopzette
deoopvaninternet
automatischuit,nemenwevi
Altijdaleenseenreisjedoorhetmenselijklichaam Haaltdezekikkerdeoverkant? bserver.
enbeginnenweeeneigenwe
willenmaken?MetTransfusionkanhet. DatligtaanuinMoorfrosch.
Tweeluik inWord
Hetkanhandigzijnomtewetenwelkewijzigingener zijnaangebrachtineendocument.
Wordheeftdaarvoor hetjuistegereedschapinhuis:hetkantweetekstversiesmetelkaar
vergelijken.Voorwaardeisweldatudegewijzigdeversiestelkensapartopslaat.
Alsueenbelangrijkdocumentschrijft,ishetzaakhetzoperfectmogelijktekrijgen.Indepraktijkbetekentdatvaaknogalwatwijzigin-
gen. Anderwoordjehier,nieuwzinnetjedaar,alinea’ssamenvoegen,stukjetekstknippeneneldersweerplakken,noemmaarop.Ver-
velendwordthetalsutenslottenietmeerweetwatwaarenwaaromisveranderd,zekeralsunietdeenigebentdieaanhetdocument
heeftgewerkt.Omdattevoorkomenkuntudeherzieneversiestelkensondereenanderenaamopslaan.Daarnakuntutweeversiesmet
elkaarvergelijkenenzelfssamenvoegen,metdeverschillenduidelijkgemarkeerd.WerktinWord2003eneerdereversies.
1
2
Voordesimpel-
1 stemaniervan
vergelijken uineendocumentafzonder-
moetudetweedocu- lijkwillenscrollen,klikdanin
mentendieuaaneen dezwevendewerkbalkNaast
naderonderzoekwilt elkaarvergelijkenopdemeest
onderwerpen,beidein linkseknop,waarnahetsyn-
Wordgeopendhebben. chroonschuivenwordtuitge- 2b
Klikdaninhetmenu schakeld(2b).Metdeknopdi-
VensteropNaastelkaar rectdaarnaastzetudedocu-
vergelijkenmet.Hebtu 1b mentenweeropgelijkehoogtealsdatnodigis.Nogmaalsopdelin-
maarééndocumentge- kerknopklikkenschakeltsynchroonschuivenweerin.
opend,danisditmenu-
itemoverigensnieteensklikbaar.Zijnerméérdantweedocumenten Eenanderemethodeomdocumententevergelijkenisdoor
geopend,danverschijnteenvensterwaarinuhetdocumentwaar-
meeuwiltvergelijkenkuntselecteren(1b).KliknadeselectieopOK.
3 wijzigingentenopzichtevaneenvandedocumenten,inde
tekstaantelatengeven.Openhetenedocumentenklik
Wegebruikenindezeworkshopoverigensversie
2003vanWord;inoudereversieszietheternétietsje
andersuit.Inplaatsvantekstballonnenverschijnt
danbijvoorbeeldeennieuwpaneelofvindtuballon-
nenopeenandereplek.Dewerkwijzeisechtermin
ofmeerhetzelfde.Metdezeworkshopalsuitgangs-
puntkomtueenheeleind.
Wordheeftdetweetevergelijkendocumen-
2 teninmiddelsnetjesnaastelkaaropuw
schermgezet.Alsuinéénvandedocumen-
3
tenomhoogofomlaagscrollt,scrollthetanderevan-
zelfmee.Datmaakthetvergelijkenmakkelijk.Mocht
wijderdwoord.Omdezeverwijderingdefinitieftemakenkliktuinde
werkbalkopdeknopWijzigingaccepteren(zieafbeelding),waarna
demarkeringverdwijntendewijzigingdefinitiefisdoorgevoerd.Op
dezemanierkuntuallerleiverschillentussendedocumentenaccep-
terenofjuistniet(methetknopjenaastdeaccepteerknop).Nog
evenvoordeduidelijkheid:uzietalleverschillentussenbeide
samengevoegdedocumenten.Handigisinditgevaldeoerversie–
dusdeallereersteneerslagvanuwideeën–endelaatstegewijzigde
tekstteopenen.Zokuntuzienhoeuwteksttotstandisgekomen;is
‘gegroeid’.
3b
daarnainhetmenuExtraopDocumentenvergelijkenensamenvoe-
gen.Bladerinhetgeopendedialoogvensternaarhetanderetever-
gelijkendocument,selecteerhetenklikdanophetnaarbeneden
gerichtepijltjerechtsvandeknopSamenvoegen.Ukunthierkiezen
uitdrieopties:Samenvoegen,Naarhuidigdocumentsamenvoegen
enNaarnieuwdocumentsamenvoegen(3b).
Ukuntsnelvanhetenenaarhetanderegeconstateerdever-
6 schiltussendetekstenspringendoorgebruiktemakenvan
depijltjestoetsenindewerkbalkRevisie.Mochtuineenluie
buizijn,dankuntuallewijzigingeninéénkeeraccepterenofverwer-
4 pen.Mochtutwijfelenofuietsjuistwelofnietwiltveranderen,dan
kuntuaanbepaaldewijzigingennotitiestoevoegen.Klikdaarvoor
opdezinofzinsnedewaaroverunietzekerbentenklikvervolgens
KlikopNaarnieuwdocumentsamenvoegen.Ditisdeveilig- ophetnotitieknopje(metdaaropeengeelnotitieblaadje,zieboven-
4 steoptieomdatbeideorigineledocumentennietgewijzigd
worden,maardegewijzigdeensamengevoegdetekstineen
stepijlinafbeelding).UkuntindenieuwsteversievanWorduwcom-
mentaartoevoegenineenopmerkingsballon,inoudereversiesver-
derdegeheelnieuwdocumentwordtgeopend.Inoudereversies schijnteennotitieveldonderaanuwtekst. ■
vanWordwordtdege-
wijzigdeofaangepaste
(endesnoodszelfsver-
wijderde)tekstonder-
Springen
streept,doorgestreept
enroodgemarkeerd.In
naar de
Word2003wordende
verschillentussende verschil-
oorspronkelijkedocu-
menteninkekkebal-
lonnetjesrechtsinde
len?
kantlijnweergegeven.
Verderisinalleversies
Gebruik
eennieuwewerkbalk
onderdetweestan- depijltjes
daardwerkbalkenver-
schenen,waarmeeu
wijzigingennaarsmaak
inde
eninzichtkuntaanpak-
ken.
werkbalk
Klikindetekst
5
Revisie
5 opbijvoor-
beeldeenver-
Spoor verbinding
Lezen,naar buitenstaren,luidkeels
bellen,duttenof computeren.Datzijn
zoongeveer deactiviteitenvande
gemiddeldetreinreiziger.Waarbij
computerentotvoor kortvoornamelijk
populairwasonder reizigersmeteen1e
klaskaartjeendanook nogvoornamelijk
offline.Reizigersdieviaumtsof gprs
doodleuk doorsurfenzijnopdevingers
vaneenhandtellen.Maar alsvliegtuig-
maatschappijenalbezigzijninternetten
aanboordmogelijk temaken,hoezithet
danbijdeNederlandseSpoorwegen?
Wordter aangewerkt?
Naadloos draadloos Mobiel@NS

V oordegemiddeldereizigerisdraadloosbellen
‘opindividuelebasis’inmiddelszovanzelfspre-
kenddathij/zijsteedsvakerroeptom‘eigen’
draadloosinternetindetrein.Vanzelfsprekendkomtdie
wensuitdehoekvandezakelijkereizigerdiezorgeloos
PaulDiercksisdemandiehierallesoverkanvertellen.
Zoonderstreeptookdeeigentijdsefunctieomschrijving
opzijnvisitekaartje:managerMobiel@NS.Alshijzijn
pdahetzwijgenheeftopgelegd,steekthijvanwal:
encomfortabelwilinternetten.Maarookde‘gewone’ “Telefoneren,internettenentelevisiekijkenzijnvoorde
reizigerwilwelinternetindetreinhebben,omeenspel- modernemenszovanzelfsprekenddatwijonsafvragen
letjetespelenofmailtechecken.Eeneigenumts-of inhoeverredezemediaooktijdenseentreinreisbe-
gprs-verbindingistenslotteergduur,beperktquacapa- schikbaarmoetenzijn.Watbetrefttelefoneren,daar
citeitenextrastoringgevoeligineenrijdendetrein. hoevenwijnietzoveelaantedoen,ofhetmoethetbe-
perkenvanoverlastzijn.Wantzoalsbekendstorenveel
NSHOTSPOTS reizigerszich,netalsik,aanmedepassagiersdieeinde-
OpvijftigNS-stations,verspreidoverhetland,ishetin- loosenopluidetoongesprekkenmenentemoetenvoe-
middelsalwelmogelijkteinternetten.Naasthetgroei- ren.OmdieredenzullenoverigensdeStilte-coupés
endeaantaltreinreizigersdatgebruikmaaktvandeze vóór2007veelbeterherkenbaarzijn.Nuishetfluister-
NS-HotSpots,gebruikenookvijfduizendNS-medewer- logozoklein,dathetvaaktochnogmisgaat.”
kersdezeinfrastructuurvoorinternecommunicatie.
Maarnatuurlijkwiliedereenookvolopkunneninternet- Pilot
tengedurendehetreizenvandeene‘HetePlek’naarde Opeigenkrachtdraadloosinternettenisslechtsmoge-
andere‘HetePlek’.Alwashetmaaromdatjedáárinde lijkvoorhendiebijvoorbeeldeenumts-verbindingvan
regelweltochtvrijzit.Kortom,dehoogstetijdvooreen VodafonehebbenofWeb’nWalkvanT-Mobile.Maarin
inventarisatievandestatusquoendeplannenbijNS. depraktijklaatdebandbreedtevaaktewensenoveren
Wienogeenisdn-
Breedband
Bijdeproefmetdraadloosinternet,hingeninde
treinenplasmaschermenwaaropviaumtsondere
anderetekstberichtenmetactueleinformatie
verschenen.Verderwerderbasisinformatieen
infotainmentgetoond.Diegegevens,deelsbe-
staandeuitzwarevideo-bestanden,werdopde
eindstationsververst.Datliepviaeenlokale
Wimax-verbinding,waarvandecapaciteittiental-
lenmalenhogerisdanumts.Pastadslnietveelbe-
terbijeentreindiemet130kmlangsdefilesraast?
Diercks: “Datzoudenwenatuurlijkwelwillen.Al-
Alsmanager leen,wemoetenonzedoelenrealistischstellen:
Mobiel@NSisPaul overdrieàvierjaarzullenweongetwijfeldover
Diercksverantwoorde- eennieuwegeneratiedraadlozebreedbandver-
lijkvoordedraadloze bindingenkunnenbeschikken.Numoetenwehet
ontwikkelingeninen doenmettechniekendiezichbewezenhebben.
ronddetreinenvande DaarbijwerkenwesamenmetKPNomdatweook
NederlandseSpoor- nietdeillusiehebbenzelfdeinfrastructuurtekun-
wegen. neninrichten.Datisdomwegveeltekostbaar.”
internettenindetrein
isdeverbindingnietstoringvrijdoordehogesnelheid
vandetrein.Daaromzouhetbeterzijnalserwifiinde
treinbeschikbaarkomt.Begin2006heeftNS Vastetelefoonindetrein
samenmetKPNenRTLvijfmaandenlangeenproefge- IndejarentachtigintroduceerdendeNederlandseSpoorwegendeeerste‘on
daanophettrajectMaastricht-Haarlemviceversaen board’telefooncellen.Hiermeewerdhetmogelijkbij120km/htebellen.Eenvoor
Heerlen-Haarlemviceversa.Deervaringenwarenerg dietijdsensationeleinnovatie–hetoermobieltjewoogtoennamelijknogeenslor-
positief,weetDiercks.“Eendeelvandereizigershad digevijfkilo.Enhetfijnewas:dietreinendetelefooncelstondophetbalkon,zodat
natuurlijkalervaringmetwifienheeftookeenlaptop delezendepassagiersnietonvrijwillighoefdenmeetegenieten.Maardetijdheeft
meteenwifi-insteekkaartje.Dezemensenwarenbinnen deNSingehaald:anno2006heeftiedereeneenmobieltjeenwordterzelfsbij
dekortstekeren‘om’voordezevoorziening.Daarnaast 300km/hvanuitelkestoelenopallebalkonsindetrein(ThalysenICE)gebeld.
warenerveelmensendiezeiden:Goh,watleuk,datga
ikeenvolgendekeerdatikmetdezetreinreis,proberen.
Kortom,erwaszoweleenacutealslatentebehoefte.” alletrajecten‘internettreinen’tekunnenlatenrijden.
Dierckslegtuitwaaromdatnietlukt.“Alswezoiets
Informatieschermen doen,moetenwehetgoeddoen.Hetkanbijvoorbeeld
Behalvedraadloosinternethingenindezetreinenook nietzozijndatinternettentussenAmsterdamen
plasmaschermenwaaropactueletreininformatietele- Utrechtprimalukt,maardatterhoogtevanZwollehet
zenwas.Enookdatbleekgoedaanteslaan,omdatpas- signaalwegebt.Ofdatjedinsdagsdeheledageenper-
sagiersbijvoorbeeldbijvertragingdirectalternatieven fecteverbindingkuntbieden,enopwoensdagalleenin
aangebodenkregenendefrustratieoverhetoponthoud demiddaguren.Alsdeserviceeriswildeklanterop
mindergrootwas.Maarondanksdezezeerpositieveer- kunnenrekenen.Eenzakelijkereizigerdiezijnagenda
varingenblijktNSnietvandeeneopdeanderedagop indeeltinhetvertrouwendathijtijdenshettreinen
verbindingheeft,kanstraksbeter indetreinzitten

! "
#
$
%

&
'(()

*!

!

+

,

!
!

* -
.+/ 0
0
$ !

!

*
/

$
+/

!

*1*
2'((
33+ %

4

5*
6 ! !!
7
!

*!
+/
8 9
/: 4
$
6 ;

$
-
!

1-<=+
!!

"

>(

?

"

5@
*!
! &
/
+/1:

@==

-

8 !

,

!

%
<

6

-
!

!
A?
!
! 2(

!B !
! !

!
"#
Excel tijd
Digitalezandloper
Alsuineenmagnetronchocolademelkwilt
verwarmen,steltudetijdinopbijvoorbeeld
50secondenendruktuopStart.Zodradetijdomis,
hoortueenpieptoonenhebtuwarmechocolade-
melk.Zo’nsoortzandloper hebbenwijvoor u
gemaaktinExcel.Voor alleswataantijdgebonden 1. Ditishemdan:uwdigitalezandloper.
is:nahetverstrijkenvandetijdbegintuw pc
tepiepen. Macro’svoor ’n klok
RSI voorkomen
isbeter dan
genezen
Uweethoedatgaat:uzitfanatiekachteruwcomputer
en‘timeflieswhenyou’rehavingfun’.Envooruhet
Debegintijd
vastleggen
Vanuitdatklokjewordt
debegintijdvastgelegd.
Hiervoorwordthettijd-
weet,hebtupijnlijkeschouders,zerevingersenlooptu stipvanB4naarB13ge-
dekansoprsi.Alsudezedigitalezandloperopde kopieerd.Datkuntuook
achtergrondaanzet,laatdezenaiederuureenpiepho- zelfevendoen;uvernielt
ren,zodatuaandebroodnodigeafwisselingtoekomt. ernietsmee.KlikinB4 2. Weleggendebegintijd
Zovoorkomtueenmuisarm. endrukopdetoetsenCtrl vastdooralleendewaardeervan
+C(omtekopiëren),klik tekopiëren.
Detimer bedienen inB13enklikopBewer-
Debedieningissupereenvoudig.Usteltmetdegrijze ken,Plakkenspeciaal,kiesWaardenenklikopOK.Als
pijltjesdetijdsduurin;datgaatinstappenvan10se- uhiernaopdetoetsF9drukt,zietudatinB4detijdver-
condenenhetmaximumistweeuur.Dezandlopertelt dergaat,maarinB13staatdetijdstil:hetbeginmoment
danmeteenaf,rechtskuntumeekijken.Staatde ligtvast(afbeelding2).
Direct telleropnul,danbeginthijtepiepen(afbeel-
ding1). Detijdsduur instellen
aande Dewerkingstapvoor stap
Ugeeftaanoverhoeveelminuten(ofuren)ugewektwilt
wordenenalsdetijddaaris,klinktdepiep.Kiestubij-
slag Hetaftellengaathelemaalautoma-
tisch,welopenevendestappen
voorbeeld20minutenenbegintuom15:00uur,danis
om15:20detijdbereikt.Dieperiodesteltuinmetde
Debestandendiewehier langs.Linksbovenziteendigi- pijlknopjes.DiemaaktenwijviaBeeld,Werkbalken,
besprekenstaanvooruklaar taalklokje.Wetyptendefor- Formulieren,wijkozenKringveld,sleepteneveninhet
oponzewebsite mule=NU()incelB4en werkbladenkregendepijlknopjes.Wekliktendaarop
www.computeridee.nl/ maaktendieviaOpmaak, metderechtermuisknopenviaBesturingselementop-
downloads Celeigenschappenop makensteldenwedezaakinzoalsuinafbeelding3 ziet.
Klikdanrechtsopdepaginabij alsTijd.Alsudetoets HoekwamenweopeenMaximumwaardevan7200?
categorieënopdecategorieUit F9eenpoosjeinge- Werekeneninsecondenenomtweeuurtekunnenin-
hetbladenhaalhetbestand drukthoudt,wordt stellenhebbenwe60secondenkeer60minutenkeer2
CIDZandloper.xlsen/ofCID detijdsteedsbij- uuris7200secondennodig.Akkoord?Wiltuditmaxi-
Tijdmeter.xlsop.Ukuntze gewerktenhebt mumuitbreiden,danteltuhierbijvoorelkuur3600op.
meteengebruiken(maarniet ueenklokje. De10bij‘Stapsgewijzewijziging’geeftaandatuin
tegelijk). stappenvantiensecondenopenneergaat.Door‘Kop-
pelingmetcel:’verschijnterincelE4eengetalalsuop
depijlknopjesklikt.Dathebbenweweggewerktachter
3. Ditzijnde
instellingen
dieachterde
pijlknopjes
schuilgaan.
Excel tijd
depijlknopjes,maaralsu
erachterkruiptmetde
knopStarten
detijdloopt. Help!
pijltoetsenvanuwtoet- Zodrauwinge- Krijgtueen
senbord,zietuhetgetal steldetijdis waarschuwingtegen
indeformulebalk(afbeel- verstreken,hoort virussen,danmoetu
ding3). uelkeseconde debeveiligingbij
eenpieptoon.Met stellen.KlikopExtra,
Ditgetalrekenenweom deknopStoplegtu Macro,Beveiliging.
naartijd.InD4vindtu 4. Ukiestmetdepijltjeseen hemhetzwijgenop. Kiestuinhetvolgende
=E4/24/3600.Hetgetal getalenExcelmaaktereen Achterdieknoppenzit- vensterLaag,dan
achterdepijlknopjes periodevan. teneenpaarmacro’s. wordendemacro’s
wordtgedeelddoor3600(se- uitgevoerdzonder
condenperuur).Enomdatalstijdtekunnenweerge- Zowerkende verderevragen.
ven,moetenwehetdelendoor24,wantExcelbe- macro’s KiestuGemiddeld,
schouwthetgetal1alséénheledageneenuurisdaar- Ukentons:wewijdenuhele- danmoetusteedsbij
vanhet24stedeel.EndecelopmakenalsTijd,natuur- maalin.Wiltudecodevande hetopenenklikken
lijk(afbeelding4). macro’szien,klikdanmetderech- opMacro’sinschakelen.
termuisknopopdeknopStart,klikop Nauwkeuzesluitu
5. Totde- MacrotoewijzenendanopBewerken.Zo hetbestandenopent
zetijdgaan komturechtstreeksindecode(afbeelding7). uhetopnieuw.
weaftellen. DezewordtzoweldoordeStartknopalsdoor
depijlknoppenaangestuurd.
DecodevanStartZandloperbegintmetdeopdracht
Calculate.Diezethetwerkbladoptijd.Devolgende
tweeregelskopiërenenplakkendewaardevancelB4
naarB13omdebegintijdvastteleggen.Endeopdracht
Aftellen Zandloperzetdevolgendemacroinwerking,diewemaar
Wehebbeneenbegintijd,wehebbeneentijdsduurin- gewoonZandloperhebbengenoemd.
gesteld.Enalswegewoondebegintijdendetijdsduur
optellen,krijgenweeeneindtijd.InB15zietu=B13+D4. Deautomatischeklok
Excelmoetgaanaftellentotdattijdstip (afbeelding5). DezetweedemacrobegintookmetCalculate.DeopdrachtnaAppli-
Datkuntupreciesvolgenindedonkerblauwevakjes cationvoertnaeensecondedemacroZandloperuit(de0,0,1staat
rechtsboven.Iservanbijvoorbeelddrieminuteneen voornuluur,nulminutenen1seconde).Endatisdezelfdemacro,
halveminuutverstreken,danzietudaar0:2:30(afbeel- zodatdezemacrozichzelfiederesecondeinwerkingzet.Uhebt
ding6). Daarwordtgewoonhetverschilberekendtussen eenklok!
OokwordtdansteedsgekekenofB4groterisdanB15:als
6. Hier dehuidigetijddestreeftijdheeftingehaald,moetde
wordende piepklinken.
uren,minuten
enseconden Destopmacro
afgeteld. Datpiepjeklinktiedereseconde.Diezetu
stilmetdederdemacro,dieStopZandlo-
perheet.
Dezecodelijktopdevorige,maar
Falsezetnaéénsecondedemacro
destreeftijdenhoelaathetnuis.Datgebeurtvoorde Zandloperstop.Voordezeker-
heleurenmet=UUR(B15-B4)inG3.Maaralsdetijdis heidgebeurtdatooknaeen
verstreken,zoudendeurenindeminkomenenlaatEx- halveseconde.Dezecode
cel#GETAL!zien.OmdattevoorkomenstaatinG3de wordtbediendmetdeStop-
formule=ALS(B4>B15;0;UUR(B15-B4)).InI3gebeurt knop.
hetzelfdevoorderesterendeminutenenK3teltdese-
condenaf.Datiseigenlijkhetheleeh…eiereneten. Detimer an-
dersomge-
Automatischaftellen bruiken
UhaddiemooieknoppenStartenStopalgezien?Die Stel,uwiltweten
makenhetaftellenhelemaalautomatisch.Klikopde hoelanguaaneen 8. Eenvariatieophet
bepaaldeklus thema:dezeTimerverteltu
7. Motorvandedigitaleklok.Persecondewordtdetijdbijgewerkt. hebtgewerkt.Of hoeveeltijderisverstreken.
uwiltzienhoe
langeenverga-
deringduurt.
Hiervoorheb-
benweeen
apartbestand
Tijdmeterge-
maakt,datna
eenklikopStart
automatischde
standbijhoudt
(afbeelding8). ■
Stapvoor stapworkshops
Ondertitelingweer
Alsueenfilmdownloadt,ziter meestalgeenondertitelingbij.Diehaaltuapartbinnenwant
Nederlandstaligeondertitelszijntochwelprettig.Zoek uw eigenondertitels,speelzeaf en
laatzesynchroonlopenmetdefilm.
Omtebeginnenmoetudegewensteondertitelzoekenen 4
1 downloaden.Datkanviadiversewebsites,zoalswww.nlonder
titels.com,www.ondertitel.com.Meerwebsiteskuntuvindendoor
metGoogletezoekenop‘ondertiteldownloaden’. Voeropdeweb- InstalleerVLCdoortedubbelklikkenophetinstallatiebe-
sitedetitelvandefilminendownloadeenvandebijbehorende
ondertitels.Vaakzijnereenaantalversies,voorverschillendeuitvoe-
4 standdatuhebtgedownload.Deinstallatiekaninhet
Nederlandswordenuitgevoerdeniseenkwestievandeaan-
ringenvandefilm.GebruikdeknopInfoomhiertussentekiezenof wijzingenopvolgen.MeerdanklikkenopknoppenmetOK,Volgen-
kijkopwww.ondertitel.com naardebestandsnaam.Ukuntookalle de,Akkoord,Installeren,ofVoltooienhoeftuniettedoen.VLCinstal-
Nederlandstalige(‘Dutch’)ondertitelsdownloaden,danhebtu leertgeenspywaremeeenerzittenverdergeenaddertjesonderhet
meteenwatalternatievenalsueenverkeerdeuitvoeringtepakken gras.
hebt.
2 5
StartVLCviahetpictogramophetBureaubladofhetmenu
5 Start.Hetvensterdataanvankelijkverschijntisvrijkleinen
bevatalleenwatafspeelknoppenenmenu’s.Pasalsueen
filmafspeelt,verschijnenineenapartvensterdebeelden.Omhet
filmbestandsamenmetdeondertitelingteopenen,opentuhetme-
nuBestandenkiestuOpenBestand.KlikinhetdialoogvensterOpen
opdeknopBladerenselecteerinhetvolgendedialoogvensterhet
filmbestand.MetdeknopOpenenbe-
Meestalzijnondertitelbestandengecompri- vestigtuhetgekozenbestandengaat
2 meerd.Nietdatditnodigis,wantdebestan-
denzijnalergklein.Pakhetgecomprimeer-
uweerterugnaarheteerstedialoog-
venster.
debestanduitdatugedownloadhebtenbewaar
hetindezelfdemapalsdefilm.Hetishandigalsuel- Numoetunoghetjuiste
kefilmineeneigenmapbewaart,danvindtubijhet
afspelengemakkelijkerhetondertitelbestandterug.
6 ondertitelbestandkiezen.
Daarvoormoetueersthet
vakjeGebruikbestandmetondertite-
Voorhetafspelenvandefilmmetondertite- lingactiveren.Daarnaisheteen
3 linggebruikenwedeVideoLanVLCMedia
Player(afgekorttotVLC).Wegebruikendit
kwestievanopBladerklikkenenhet
bestandkiezendatubijstap2hebt
programmaomdathetNederlandstaligisenveelty- uitgepakt.VLCopentdemapmetde
penfilmbestandenenondertitelsondersteunt.Bo- film.Alshetondertitelbestandergens
vendienkuntudeondertitelsmetdebeeldensyn- andersisbewaard,moetuevenblade-
chroniserenalsdatnodigis.DownloadVLCviade ren.Alsuhetbestandkiestenmetde
websitewww.videolan.org.Dewebsiteistrouwenswel knopOpenenterugkeertnaarhetdia-
Engelstalig,maaruhoeftalleenopdekoppeling loogvensterOpen,zijnallegegevens
DownloadNowteklikken. ingevuld.DeknopAdvancedSettings
3
geveneninstellen voorISO-8859-1,dankrijgtueenEuropesetekstcodering.Klikop
Opslaanomdezeinstellingtebewaren.Devoorkeursinstellingblijft
bewaardalsuVLCafsluit.VLCafsluitenenopnieuwstartenkantrou-
wensookhelpenalsuproblemenhebtmetdeweergavevan
ondertitels.
latenwenogevenmetrust,indehoopdatdeondertitelingmeteen
goedwordtafgespeeld.EenlaatsteklikopOKenuwondertitelde 9
filmbegint.OverschakelennaarFilmweergaveophetheleschermof
weerterug,doetudooreventedubbelklikkenopdefilm.
Hetuiterlijkvandeondertitelingisookaantepassen.Dat
7
Alsde
eerste
9 gaatheteenvoudigstinhetvensterOndertitelingopties(zie
Stap7),waarudegroottetenopzichtevandevideobeelden
onder- (Relativefontsize)endeuitlijningkuntwijzigen.ViahetvensterPre-
titeltevroegofte ferenceskuntunogmeerwijzigen.KlikophetplustekenbijVideoen
laatverschijnt, daarnabijSubtitles/OSD.KlikopTekstrenderer,danverschijnen
kuntudevertra- rechtsextrainstellingenvoordetekstweergave.Paszenaarwens
gingaanpassen aanenklikopOpslaanomzetebewaren.
waarmeede
ondertitelingbe- 7 Geniet
gint.Stopdefilm
enkiesweerde
10 vanuw
filmmet
opdrachtOpenBestand.NumoetuophettabbladBestandtochop ondertitelingin
AdvancedSettingsklikken.Typdegewenstevertraging(intienden VLC.Hetpro-
vanseconden)inhetvakVertraging.Alsdeeersteondertitelduseen grammabiedt
secondetevroegverschijnt,moetuinditvak10invullen.Geefeen trouwensveel
negatievewaardeopalsdeondertiteltelaatbegint.KlikopOKen meermogelijk-
nogeenkeeropOKenkijkofdetimingnuwelklopt.Eventueelkunt heden,speeler
umetdetoetscombinatieCtrl+JenCtrl+Hdevertragingaanpas- eensmeeomze
sentijdenshetafspelen,maarditwerktnietaltijd. teontdekken.
Houderwelreke-
Wordendeondertitelshelemaalniet(goed)weergegeven? ningmeedatde- 10
8 Danmoetueenanderondertitelbestandproberenofde
tekstcoderingaanpassen.Datlaatstedoetumeteenbijde
zesoftwarever-
derontwikkeld
voorkeuren,zodathetvoorallefilmsgoedisingesteld.Klikophet wordtensomsfoutenkanbevatten.IniedergevalhoeftuvoorVLC
menuInstellingenenkiesPreferences.UkuntinhetvensterVoorkeu- nietstebetalen,hijisNederlandstaligenerzitgeenspywarein. ■
renheelveelin-
stellen,maar
hetgaatonsnu
omdeonderti-
Filmmetondertitelsopdvd?
tels.Klikophet Hetisnietmogelijkomdefilminclusiefdeondertitelingopeen
plustekenbijIn- dvdtebranden.VLCbiedtweleenmogelijkheidomeenafge-
put/Codecsen speeldbestandineenanderformaattebewaren,maarditwerkt
daarnabijOther nietgoed.Uzultdefilmdusachteruwpcmoetenbekijken,ofvia
Codecs.Klikop hulpmiddelen(zoalseenlaptopmettv-uitgang)tochopdetv.
Ondertiteling. VLCbiedtweldemogelijkheidomdefilmviaeennetwerkte
Stelindekeuze- streamennaareenanderecomputerofnaarbepaaldeappara-
lijstachter 8 ten(ziewww.videolan.org/vlc/streaming.html).
Tekstcodering
Signeer klaar
Print uw eigenboek
Eeneigenboek printenenpublicerenviainter- zien.Nahetinvullenvolgteenleegschermmethet
net?Datkan.Eenkleinespeurtochtleverttalvan woordje‘Aanmelden...’.Debevestigingvanonzeaan-
meldingwordtnaaronsmailadresgestuurd.Inloggen
aanbiedersop,duur,goedkoopengratis.Wijne- doenwevoortaanmetonsmailadresenhetopgegeven
mendeproef opdesomenlatenhetlevenswerk wachtwoord.
vanonzefreelancer toteenboek omtoveren;bij
Lulu.com,wantdaar isdeklus‘binneneenpaar
minutengeklaard’.
entueengeborenschrijverofwiltuvanuw
B weblogeenboekmaken?Danzouumet
allerleihandigesoftwarezelfeenaardigA5-
boekjekunnenmaken.Maarukuntnatuurlijkook
eenéchtboeklatenmaken.Datlaatsteisdankzij
internetheelbetaalbaargeworden,ookvoorde
particulierdieinkleineoplagezijnpennenvruch-
tenwillatendrukken.Nadenodigeboekdruk- Diegegevensontvangenweviae-mail.
sitestehebbenbezocht,beslotenwedeproefop
desomtenemenbijLulu.com.Lulubeloofteen ■STAP 2:Instructies
wereldaanmogelijkhedenophetgebiedvan Ophetwelkomstschermbinnenhetpublicatiesysteem
publiceren,boekformatenenonlinedistributie. krijgenweinformatieoveronze‘publicatieprojecten’.
Uwenigerisicoisdatuuweigenboekzelfeen Desitelegtuitwaardezeprojectenuitbestaan:alonze
keeraanschaft.Perslotvanrekeningwiltu boekenenalleafbeeldingen,video’sensoftwarediewe
tochzienhoeuwboekeruitzietenervarenhoe hebbengeüpload.Wijhoevenalleenonstekstdocument
prettighetleest. teuploaden.ViadebuttonStartkunnenweeennieuw
Wijmaakteneenleukdunboekjevaneen projectopstartenofweleennieuwboeklatenprinten.
seriecolumns.Inwoordenomgerekend: Hetschermvraagtonshettypecontentdatwewillen
15.000woordenofvijftigvolgetikteA4’tjes.Van uploadenteselecterenendaarnastap-voor-stapdein-
detekstmaaktenweeerstééngrootWord-document. structiestevolgen.“Erisnietsaan;beginnu!,”roept
VervolgenssurftenwenaarLulu.com. Lulu.com.
■STAP 3:Alleinformatieinvullen...
Depaginadievolgtbiedtuitlegoverhettekiezenboek-
formaatendebeschikbareprintmogelijkheden.Hier
vullenwedetitelvanonsboekin,hetboekgenre,een
serietrefwoorden,eenbeschrijving,detaalendedoel-
groep.Onzenaambijauteurisalingevuld.Onderde
boekgenresstaathelaasgeencategorienieuwsofme-
dia,diebijonzeuitgavepast.Wekiezenvoorcompu-
ters.EenISBN-nummerisoptioneel.Datkanalleen
wordeningevuldalshetnummerookéchtisaange-
Aanmeldingverlooptop
‘klassieke’wijze,doorinte
loggeneneenwachtwoordte
gebruiken.
■STAP 1:Aanmelding
Lulu.comvraagtnaam,mailadres,wachtwoord,landen
taal.Creditcardgegevensofpersoonlijkeinformatiezijn
pasnodigalswebesluitenonsboektekopen.Eentekst
wijstonsopdevoordelenvandesite:“Hetisgratisen
makkelijkingebruik!”Datlaatstemoetenweechternog Luluwilalleswetenoverdeaardvanonsboek.
online!
Levertijd:max.
30werkdagen!
Wijontvingenhetboekvijftiendagennade
uploadopinternet.Deofficiëlewachttijdisvol-
gensLulu.commaximaaldertigwerkdagen.
Hetboekisgoedingepaktineendikkekarton-
nenenvelopenvoldoetgeheelaanonzeopga-
ven.Hetgehechte/gebrocheerdebladerwerk
voeltookstevigaan.Hetbinnenwerkbestaat
uithagelwit120grams-papier.
vraagd.Demogelijkheidomonscopyrightteclaimenis grootplaatjevanminimaal1838x2775pixels.Deboek-
eveneensoptioneel.Voordezekerheidvullenwehier titelkomtalleenopdecoveralsjedebetrokkenoptie
onzenaamin.Deeerstefoutmeldingduiktoptijdens ookaanvinkt;evendoendus.Ookdemogelijkheidom
hetopslaanvandedata.Wehebbentelanggetreuzeld eenfotoopdeachterkanttezetten,isoptioneel.Alslet-
metinvullen.Eentweedekeeropslaanheeftmeersuc- tertypekiezenwedeArial.Nogtweebelangrijkedingen
ces.Hetprobleemzitinonzebrowser.Wehebbende moetenwordenafgehandeld:hetbepalenvandeprijs
functiePopupvensterstonenuitgezet.Evenaanzetten endehoogtevanderoyalty’sdiewewillenontvangen.
enhetprobleemisopgelost. Wiltuhetboekverderdirectterdownloadaanbieden?
Kwestievanaanvinken...
■STAP 4:Uploadenenconverteren
Lulu.comvraagteenbestandopdepcteselecteren.Het Conclusie:
uploadenvanonsWord-bestandduurteenpaarsecon- Lulu.comiseenhandigesitemetveelhulpfuncties,
den.Onderhetuploadvenstertjestaandeoptionele waarondereenNederlandstaligforumeneenEngels-
boekformaten:vanCrownCuatro(Britspapierformaat) taligeLiveChatvoortroubleshooting.Desitehelptbo-
totenmetPocket.Wijkiezenvoordepocket.Omeen vendienbijdeonlinedistributievanhetboek.Dathet
printbaarboekvanhetbestandtemaken,converteert makenvanhetboekeen“paarminuten”zouvergen– BijdeoptieBindwijzekrijgtu
zoalsLulustelt–isbepaaldnietwaar.Eensimpelpdf- telkenseenduidelijkvoorbeeld
documentisverdernoggeenmooiopgesmuktboek. tezien.
Datblijktwelalswehetresultaatzien.■
Prijzenenalternatieven
Lulu.comrekentalleeneenbedragvoorhet MINDERDUUR Boekenbent
printen,geenopstartkosten.Hetprintenvan InternetuitgeverijBoekenbentbiedtdemoge-
eenpaperbackkost4,68euro.Wiehonderd lijkheidomboekenvanaféénexemplaartela-
exemplarenbestelt,betaaltdus468euro.Er tenprinten.Voor125euroverzorgtBoekenbent
kanechterookperexemplaarwordengeprint. deopmaak,wordthetboekindewebshopop-
Voordedistributieviameerdereonlinekana- genomenenhandeltdesitedeadministratie
len,waaronderAmazon.com,moet78,65euro voordeverkoopaf.Voordeopmaakiserookeen
HetWord-documentwordtomgezetineenpdf. extrawordenbetaald; datisinclusiefeenISBN- doe-het-zelf-pakket.Voor15eurokaneenau-
nummer.Enkelealternatieven: teurdaarmeezijneigenboeklayouten.
Lulu.comhet.doc-bestandnaareenpdf-bestand.Per www.boekenbent.nl
e-mailwaarschuwtLulu.comdathetconverterenklaar DUUR Gopher
is:“Jebentnuklaaromtepubliceren!”.Hetpdf-bestand GopherPublishersbiedteenvrijdure‘printing- GRATIS!FreeMusketeers
toontdetekstechternietalseenprintbaarboek.Adobe on-demand’-functieaanviamijneigenboek.nl. BijFreeMusketeersisprinting-on-demandhe-
zetdetekstalleenopzestigongenummerdepagina’s. Voorstandaard1350euro(inclusiefbtw)ver- lemaalgratis.Ubetaaltnietsvoorhetproduc-
Vanenigeopmaakisgeensprake.Detekstbegintsoms zorgtGopherdeopmaak,publiciteitendistribu- tie-enverkoopprocesvanuwboek!Enukrijgt
zelfshalverwegedepagina.Ergonhandig!VolgensLu- tievanhetboek.Detekstmoetinpdf-formaat jaarlijksroyalty’suitbetaald.Hoedatkan?Om-
lu.comligtdefoutaanhetgekozenpaginaformaatin wordenaangeleverd.Eenboekdistribuerenvia datdewinstwordtgemaaktuitdeverkoopvan
Word.ViaPagina-instellingendetabPapiermoetenwe deBruna-winkelsbehoortooktotdemogelijk- boekenviadeinternetsite.FreeMusketeers
datinWordaanpassen. heden.Daarvooriseenspecialeactieoptouw werktalseendoodgewoneuitgeverij.Elkeau-
gezet.Dekostenbedragen999euro.Deauteur teurkrijgteencontract.Enelkboekdatwordt
■STAP 5:Bindwijzeenomslagontwerp ontvangthiervoorveertigboekenenbepaalt uitgeven,isookbijdeerkendeboekwinkelste
Hetboekisnubijnaklaaromgeprintteworden.Lulu zelfhoeveelexemplarenhijviaeenBruna-win- bestellen.
vraagthetsoortpagina’s(zwart-witoffullcolor)ende kelwilverkopen. www.freemusketeers.nl
bindwijzetekiezen.Ookdeboekomslagmoetnogont- www.gopher.nlenwww.mijneigenboek.nl
worpenworden.AlsomslagillustratieeistLulueenvrij
Fris buitje
1 2
Dauw opdefoto
Ineenfotobewerkingsprogrammakuntuopuw foto’sfantastischeeffectenloslaten;uw
eigencreativiteitisdebeperkendefactor.Tochhoeftnietallesuitdedigitaledokate
komen.Voor eenbijzonderefotokuntuook grijpennaar dehuishoudelijkeplantenspuit.
Hiermeegeeftualuw felicitatiekaarten,menukaartenenuitnodigingeneenfrisse‘look’.
1. Eengewonetomaat athebtunodig?Inderdaad,eenplanten- moetzominmogelijkbewegenendaaromiseenstatief

verandertineenfrissesalade.
2. Duidelijkgeen
‘droogbloem’.
W spuitennatuurlijkeendigitalecamera.
Elkeplantenspuitisgoed.Meteeneen-
voudigeknijpversiekuntualheelmooie
druppeltjesopuwonderwerpmaken(afbeelding1).Wel
ishetbelangrijkdatufijnedruppeltjeskuntspuitenen
onmisbaar.Uhebtdantevensdetijdomopuwgemak
hetonderwerptekaderen.Zorgbovendienvoorveel
lichtvanuitéénpunt,zodaterveelcontrastbestaatover
dedruppels;dezonisuitstekend.
Dedruppeltjesmoetenredelijkgrootzijnvooreengoed
datzegoedverdeeldzijn,zodathetresultaatzonatuur- visueeleffect.Ukuntproberenermeteendruppelsvan
lijkmogelijkis. dejuistegrootteoptespuiten,maarhetisverstandiger
Omdedruppeltjesgoedinbeeldtebrengenmoetude omeenfijneneveltespuitenendedruppelstelaten
foto’svanredelijkdichtbijnemen.Ukuntproberenver groeienophetonderwerpzelf.Lukthetnietomopglas
intezoomen,maareenmacrofunctieismeergeschikt goededruppelstekrijgen,maakhetdaneerstgoed
omclose-uptefotograferen.Bijeencompactcamerais schoon.Biedtdeplantenspuitdannoggeengoedresul-
dezefunctiestandaardaanwezig.Bijeendigitalespie- taat,dankuntuhetgevuldeglasookeenuurindekoel-
gelrelfexisdatniethetgevalenhebtueigenlijkeen kastzetten.Laathetvervolgensevenindekeukenstaan
macro-lensnodig.Hebtudieniet,probeerdanvan enafhankelijkvandeluchtvochtigheidsgraad,krijgtu
dichtbijzovermogelijkintezoomen.Erisdanwaar- mooiecondensdruppelsophetglas.
schijnlijkteveelvandeomgevingtezien,maaromdat Wiltuslechtseenenkeledruppelopeenbladofgras-
defotoveelpixelsheeft,kuntuhemachterafineenfoto- spriet,gebruikdaneenstaafje.Datdooptueerstinhet
bewerkingsprogrammabijsnijdennaareenkrapperka- waterendeaanhangendedruppelbrengtuvervolgens
der.Hetclose-upresultaatisdannogaltijdopeenrede- voorzichtigoverophetonderwerp.
lijkformaataftedrukken. Alsueen‘frisse’fotomaaktmetdebedoelingereen
kaartvantemakenvooreenverjaardag,uitnodigingof
Geliefdeonderwerpenvooreenbehandelingmetkleine menu,zorgdandateraltijdeengedeeltevandecompo-
druppeltjeszijnnatuurlijkbloemen.Zezienerdannet sitievrijiswaarudetekstkuntplaatsen.Houdde
zouitalsmetdauwbijeenzonsopkomst,metalsvoor- bloem,groenteoffruitop1/3vandebreedte,zodatde
deeldatuernietvroeguwbedvooruithoeft.Verder restopenblijft.Werkmeteengrootdiafragma,zodatde
kuntuwateropgroenteenfruitvernevelenenookeen scherptedieptekleinisendeachtergrondvaagwordt.U
glasmetdrinken,eenfleswijnofeenbierblikjelenen kuntopdeachtergrondenkeleaccessoiresplaatsen
zichuitstekendvoorhet‘fris’-effect.Beweeghetonder- vooreenprofessioneleuitstraling.Lukthetmeteen
werpnahetbesproeienzominmogelijk,anderszakken compactcameranietdeachtergrondvaagtekrijgen,dan
dedruppelswegofklonterensamen.Ookuwcamera kuntudatachterafnogproberentedoenineenfoto-
bewerkingsprogramma.
Voegdeplantenspuittoeaanuwstandaardfoto-uit-
...methier &daar eenbuitje rustingenumaaktnooitmeersaaieendrogefoto’s.■
Prijspuzzelen
Honderd Zodoetumee!
Tweemogelijkheden:
1. Stuuruwoplossingin
viawww.computeridee.nl/
prijspuzzel.Danopenteen
nieuwvensterwaarinu
hetjuisteantwoord
kuntingeven.
2. Stuuruwoplossingop
Velenstrevenernaardezeleeftijdte eenvoldoendegefran-
keerdebriefkaartnaar
bereiken,mitsgezondvanlijfenleden. ComputerIdeePrijspuzzel
23/06,Postbus1931,
2003BAHaarlem.
Letop:
uwoplossingmoetbinnen
zijnvoor13november2006.
Overdeuitslagkanniet
wordengecorrespondeerd.
H onderdisindeNederlandsetaaleenduidelijke
grens.Allegetallenkleinerdanhonderdzegje
voluitmethetkleinstegetaleerstenaanelkaar:
eenentwintig,vierennegentig.Nadehonderdisdie
volgordeomgekeerd:honderd-en-acht,honderd-acht-
Ouder wets
ch
denkwerk
en-negentig.Uitzonderingenzijndegetalleneentoten
mettwaalf,diezijnnietsamengestelduiteentientalen
eenzogehetenwortelgetal(eentotenmettien).Dezeaf-
sprakendaterenuitdetijdvandeNederDuitsche
spraak,meldtdeDigitaleBibliotheekNederlandse
Letterkundeopwww.dbnl.org/tekst/weil004nede01/weil004
nede01_036.htm.
Bijstijgingofdalinghebbenwedeneigingomhetver-
schiluittedrukkeninprocenten.Striktgenomenisper-
centagehetaantalperhonderd(denkaanhetFranse
‘pourcent’).Maarmeteenformuleishetgeenenkel
probleemomtebepalenhoeveelprocent14isvan28,
ookalziensommigenaldirecthoedeverhoudingvan
beidegetallenligt.Uleesthieroveropwww.digikidz.nl/
lesbrieven/LesbriefProcentenRom78.htm.
Houdtuquamuziekvantophits?Bezoekdaneenoptre- Dagen’?Hetgingomde K Welkbedrijfisgenoemd
denvandeSaveItMegabanduitEindhoven.Diespeelt periodetussenzijnin- naareen1methonderd
voorueenTopHonderdAllerTijdenShow.Daarinzijn tochtinParijsendeterug- nullen?
deledenzeerbedrevenwantzedoenditalsinds1998 keervanhetkoningschap
(www.saveitmegaband.be/).■ op28juni1815. L ‘Honderd’iseenstreekin
degemeenteLoppersum
Depuzzel koopwaardieinéénzak F Watisonsdecimale100in tenoostenvanGarst-
Zetdegevraagdewoor- gaat,meestalhonderdof hethexadecimale huizen.Doordestreek
denofnamenzonderspa- vijftigkilo? systeem(inletters)? stroomtdeHonderdster-
tiesofleestekensinhet tocht.Inwelkeprovincie
bijbehorendebalkjeinhet C Welkevogelstonderop G Wiepresenteertdetv- bevindtzichdital?
diagram.Vakjesmeteen- hetoudebriefjevan quiz‘EéntegenHonderd’?
zelfdecijferkrijgende- honderdafgebeeld?
zelfdeletter.Nacorrectin- H Welkvoorvoegselkomter
vullenverschijntinde D Hoewordthetgenoemd voorgram,liter,meteren- PinnacleStudioTitaniumEditionSpecial
gelevakjesvanboven alsbijvoorbeeldvaneen zovoortomaantegeven Anniversary Pack
naarbenedenhetoplos- obligatiedekoers100% daterhonderdvanzijn? MaakkansopéénvandetwintigpakkettenPinnacleStudioTitanium
singswoord. vandenominalewaarde EditionSpecialAnniversaryPackterwaardevan99euro.DitPackiseen
is? I Hoeheethetsuccesvolle specialeuitgavevandevideobewerkingssoftwarevoorthuis.Speciaal
A HoeheetdeRomeinse boekdatGeertMakin aandezeeditieishetextrabonusmateriaal,debetereprestatiesen
officierdieeeneenheid E Deslotperiodevande 1999publiceerde? meermogelijkheden.Ukuntvideo’sbewerkendieuhebtopgenomen
vanhonderdmanaan- heerschappijvanwelk vanallepopulairevideoapparatuur,inclusiefHDV-,DivX-endvd-cam-
voert? persoonstaatinFrankrijk J Tussenwelketweelanden corders.Ookkuntubewerktevideo’sexporterennaardvd’s,DivX-
bekendals‘LesCentJours’ gingdeHonderdjarige video’s,internetendemeestemobielevideospelers.Hetbonusmate-
B Hoeheetdehoeveelheid oftewel‘DeHonderd Oorlog(1337–1453)? riaalbevat25extraovergangen,25dvd-menu’sen49geavanceerde
video-effecten.PinnacleStudioTitaniumEditioniscompatibelmet
Prijswinnaar? Zapnaar deMailbusoppagina85 WindowsVista.Meerinfovindtuopwww.pinnaclesys.nl.
Eigen spreekbuis
Uw weblogiszoprivéals
uwilt.Of misschienwel
helemaalnietprivé?
Weblog
metMSN
Spaces
E enweblogkanvelegedaantenkrijgen,maarin
principeisheteenpuurpersoonlijkdagboekop
internet.Hoewel?Zopersoonlijkisdatdagboek
ookweerniet,wantalsuietsopinternetpubliceertdan
ishetdebedoelingdatanderendaarkennisvankunnen
nemen.Toch?Zijhetdaternogeengrootgatgaapttus-
sendiverseanderenenronduitiedereen.Gelukkigkunt
umetbehulpvanMSNSpaces–gratis–eenweblog
creërendatniet(!)doorJanenallemankanwordenbe-
keken.Wijlatenzienhoedatinz’nwerkgaat!
Spaces.msn.com
Ubegintuiteraardmethetklaarzettenvanenkeleartike-
len–inclusiefdigitalefoto’s–dieustraksopuwweblog
wiltpubliceren,zodatuzodadelijkeenvliegendestart
kuntmaken.Vervolgensgaatunaarspaces.msn.com waar
udeknopJeSpacemakenaanklikt(afbeelding1).
STAP 1
HebtualeenaccountbijHotmailofMSNdanvultuon-
derAanmeldenuwe-mailadresenwachtwoordin.Hebt
uzo’naccountnogniet,danmoetuzicheerstRegistre-
ren.Klikopdegelijknamigeknopenmeldtuaanals
nieuwlid.
1. Klikopspaces.msn.comenopdeknopJeSpacemakenomgratis STAP 2

eenweblogtecreëren. Uhebttweemogelijkheden:(1)ugebruiktuweigenbe-
staandee-mailadresomuteregistrerenof(2)uvraagt
eene-mailadresaanbijMSNHotmail.Alsferventinter- 2. Wijmeldenonsaanmet
netgebruikerbeschiktunatuurlijkalovereene-mail- ons(1)bestaandee-mailadresen
adres,dusdekeuzeissnelgemaakt. (2)eenbijpassendwachtwoord.
Vervolgensnogevendeverifica-
STAP 3 tiepasserenwaarmeeMicrosoft
Hetdialoogvensterwaarinuvervolgensuwe-mailadres hetgebruikvanrobotstegen-
moetinvullensteektwatlistiginelkaar,wantmetalleen gaat.
uwe-mailadreskomtuerniet:umoetnamelijkookvoor
een(redelijk)veiligwachtwoordzorgen.Endatisnog
Eigen spreekbuis
nietalles,wantdoormiddelvaneenoptischeofeventu- men.KiestuvoorBeperkt,dankuntuapartaangeven
eelakoestischecontrolezorgtMicrosoftervoordatdeze welkebezoekersuwSpacetezienkrijgen.Standaard
webpagina–omwildgroeitevoorkomen–nietautoma- staatMSNSpaceingesteldopMessenger.Voorwijzi-
tischdoorrobotskanwordeningevuld(afbeelding2). gingenkliktuopdeknopMachtigingen.
STAP 4 STAP 3
Meteendaarnawordenenigepersoonlijkegegevens Uwordtdoorgestuurdnaaruwweblog-bewerkingspa-
verlangd,dieMicrosoftkangebruikenomuincontact gina,waaruterechtkomtbijdesectieInstellingenop
tebrengenmetgelijkgestemdeMSN-gebruikers.Met hettabbladMachtigingen.Bijdeuitschuiflijst
uwnieuweaccountkuntuoveralophetMicrosoftPass- MachtigingenkiestuvoordeoptieAangepast.Alsu
portNetwerkterecht. eenvinkjezetvoordeoptieContactpersonen,verschijnt
ereenlijstwaarinukuntaangevenwieuwweblogmag
Omdeprocedureafterondenmoetuaandehandvan bezoeken.Dee-mailadressenvandezebezoekersdient
eene-mailvanMSNuwregistratiebevestigen.Meteen ueen-voor-eeninhetveldToevoegenteplaatsen,waar-
nadatudathebtgedaan,kuntudaadwerkelijkaankop- nauopdegelijknamigeknop(=Toevoegen)drukt.Er
pelenbijMSNSpaces,waarnaukuntbeginnenmetde wordtgecontroleerdofhetingevoerdee-mailadresbe-
opbouwvanuweigenweblog. kendisbijMicrosoftenalsdathetgevalis,danwordt
hettoegevoegdaandelijstmetgeautoriseerdebezoe-
kers (afbeelding4).Hetisduszaakervoortezorgendat
3. UbentermetuwMSN-ac- Weblogintroductie (1)udee-mailadressenvanuwvriendenenkennissen
countdoorheengekomenenu Gaandewegzultuziendatugeenhtml-kennishoeftte weeten(2)datuwvriendenenkennisseneenaccount
magvervolgenseentiteleneen hebbenalsumetMSNSpacesaanhetwerkgaatendat bijeenMicrosoft-dienstnemen.Hoewel?Datlaatsteis
internetadresvooruwweblog isnatuurlijkuitstekendnieuws!Maarzoverzijnwenog –nunog–nietnoodzakelijk…
verzinnen. niet…
4. Wekiezenvooreenspeciale 5. Ditiswatergebeurtalseennognietgeautoriseerdebezoeker

manier(=Aangepast)vanmach-
STAP 1 contactprobeerttemakenmetuwweblog:MSNSpacesblokkeertde
tigen:degeautoriseerdebezoe- LoginbijMSNSpaces.Ukomtterechtopeenintroduc- toegang!
kersvanhetweblogwordeneen- tiepaginawaaropuuwweblogeentitelkuntgevenen
voor-eengenoemdendaarvoor eeneigeninternetadresvanuwweblogkuntinstellen
gebruikenwehune-mailadres (afbeelding3).KlikaansluitendopJeSpacemaken. STAP 4
datbijMicrosoftbekendis.
STAP 2 Enfin,alsuklaarbentmethettoewijzenvanalle
Nuevenopgelet!MSN machtigingen,dankliktuopdeknopOpslaan.Mochtu
Spaceskentdrieautori- indetoekomstnogietswillenveranderen,dankeertu
satie-methodenomuw gewoonterugnaardezeplekdieualsbeheerdervanuw
weblogzichtbaartema- weblogaltijdkuntbereiken.
kenvoorandereinternet- Intussenmoetuwetendat–nunog–anoniemegebrui-
gebruikers:(1)Beperkt, kersuwweblognietkunnenbekijken.Welkunnenze
(2)Messengeren(3) hetinternetadresinvoerenopdeadresregelvanInternet
Openbaar.Deoptie Explorer,waarnazezullenziendatzeofficieelmoeten
Openbaarspreektvoor inloggenbijMSNSpaces(afbeelding5).Ditdienttege-
zich:dankaniedereen beurenaandehandvaneenMSN-accountdatdebe-
uwweblogbekijken! zoeker–alshetmoet–opdatzelfdemomentkanaan-
KiestuvoorMessenger, maken.Isdebewustebezoekerreedsingevoerdinde
dankunnendecontact- lijstmetdoorugemachtigdegebruikers?Dankrijgthij
personenuituwMessen- ofzijmeteentoegangtotuwweblog.Zoniet?Dankrijgt
ger-lijstbijuwweblogko- u–alsweblogmaster–demeldingdatiemandtoegang
Leuk,zo’ndigi-dagboek
Eigen spreekbuis
totuwweblogprobeerttekrijgen.Alsudatwiltkuntu STAP2
diepersoondanmachtigen.Waarmeewemogencon- Isdelayoutnaarwens,dankuntueen-voor-eenartike-
cluderendathetmetuwprivacywelgoedzit,alsuvan lentoevoegenaanuwMSNSpace;ditzijnalshetware
MSNSpacesgebruikmaakt! debladzijdeninuwpersoonlijkedagboek.Hierbij
maaktugebruikvaneenspecialeeditordieugeheelon-
linebedientenwaarbijhetPrikbordvanWindowsXP
Webloginrichten handigvanpaskomtomdetekstenovertehevelenvan-
Nudeformaliteitengeregeldzijn,ishetzaakuwweblog uit–bijvoorbeeld–MicrosoftWordnaardeweblog-be-
interichten.Erzijndiversemogelijkhedenomhetge- werkingspagina(afbeelding7).
heelopsmaaktebrengen:
STAP 3
Verderishetmogelijkomdigitalefoto’stoetevoegen
STAP 1 aan(1)deartikelenenaan(2)hetfotoalbum.Metals
Tebeginnenmetdeachtergrond,demodulesendein- leukebijkomstigheiddatdedigitalefoto’sdiebijdearti-
delingvandeweblog.Opdeweblog-bewerkingspagina kelenhoren,automatischinhetMSNSpace-fotoalbum
kliktuopdeknopAanpassen,waarnauprecieskunt terechtkomen(afbeelding8)!
aangevenhoeuwMSNSpaceeruitmoetzien.Uselec-
teerteenachtergrondthema,ugeeftaanwelkemodules 8. Voorhetuploadenvan
zullenwordengetoondenusteltinhoebreeddekolom- digitalefoto’smaaktMSNSpaces
menmoetenzijn(afbeelding6).Tevenskuntuuwper- gebruikvaneenspecialeadd-on,
soonlijkeprofielaanpassen,wantdankuntuzichnetjes waarmeehetplaatsenvan
voorstellenalsgastheervandeweblog. afbeeldingenheeleenvoudig
verloopt.
Envanafdatmomentishetbijhoudenvanuwweblog
gewooneenkwestievanherhalen.Pernieuwweblog-
artikelvoertudebovengenoemdestappennogmaals
uit,waardoorergaandewegeenlevendigdagboekzal
ontstaandatuwbezoekersuitnodigtomvooralvaak
terugtekomen(afbeelding9).Enintussenbepaaltuwie
erwelenwieernietmagmeekijkenomdaarmeeuw
privacytewaarborgen!■
6. Hierwordtdelayoutvandewebloggeregeld.Ukiesteenachter- Toondewereldwieubent

grond,geeftaanwelkemodulesuingebruikneemtenookverzorgtu
dekolombreedte. enwatudoet...
9. Enditishettussentijdse
resultaat:eenmooieweblog
7. Metbehulpvaneenon-lineeditorkuntudeartikelentoevoegen waarvoorutotaalgeenverstand
aanuwweblog.Metookdemogelijkheidomdigitalefoto’steuploaden. vanhtmlhoefttehebben!
Vraag&antwoord FAQman
Ik wilaltijdenoveral
draadloossurfen
Voorsommigelezersisdraadloosinternettenhetzelfdealsaltijden
overalkunneninternetten.Alsofheteenvoorzieningisdienetalsde
zonaltijdgratisenvoorniksopgaat.Nou,dievliegergaatnietop.
Canadese geval.Misschienstaanbijualleen
internetradiozender depoortenvoorftp,http,pop3en
V IkwilvaneenCanadese
internetradiozendermuziek
opaudio-cdzetten.Welkpro-
smtpopen,wantdaarmeewordt
hetgrootstegedeeltevanhetinter-
netverkeerverzorgd.Meerweten
grammahebiknodigomdeon- overtcp/udp-poorten?Dansurfen
linemuziekopteslaan. naarwww.webopedia.com/quick_ref/
PeterKortenroggel portnumbers.asp vooreenlijstmetde
poortnummerswaarmeeuinde
Detools‘Magixmp3Maker’en praktijkhetmeesttemakenkrijgt
A ‘MagixMusicManager’heb-
beneengeweldigeoptie(=Web-
(afbeelding2).Dezelijstmoetueens
naastuwfirewallleggen,omte
radio)aanboordominternetradio- checkenofuwnieuweadsl-modem
uitzendingenmeewegteschrijven correctisingeregeld.
naardehardeschijf(afbeelding1).Op
www.magix.nl vindtueenvolledig J2SERuntime
werkendeprobeerkopie,omtekij- Environment
kenofdeprogramma’subevallen.Is
demuziekeenmaalvastgelegd,dan
zijnerdiversemogelijkhedenom
V Inmijnsoftware-overzicht
staattotvierkeertoeeen
J2SERuntimeEnvironment:
eenaudio-cdtebranden.Daarvoor 1. Magixheeftenkeleprogramma’sdiezijnvoorzienvandeoptieWebradio.Hiermee update1,update2,update4en
adviseertuwFAQmanNeroBurning kuntuinternetradio-uitzendingendirectvandenetwerkabelplukkenenwegschrijven update6.Kanikvolstaanmetal-
Rom,waarvanueenprobeerversie naardehardeschijf. leendelaatsteupdateofmoeten
vindtopwww.nero.nl. allevierdeupdatesblijven
extrapoortenopenzettenvoor httpS(=‘httpSecure’)enSSL(=‘Se- staan?
Server nietgevonden hotmail.com?Voordiverseande- cureSocketsLayer’).Zulksomer R.vanOorschot
V Ikhebeennieuwadsl-mo-
demvanmijnnieuweInter-
netServiceProviderontvangen.
reprogramma’s–zoalsGrabiten
ShareAzahebikdatwelgedaan
endiedraaiennugoeddoorde
voortezorgendatuwaccountge-
gevensnietdirectvandekabelkun-
nenwordengepluktdooreenhttp- A BijuisdeJava2-omgevingin
deloopdertijdkennelijkvier
Ditadsl-modemstaatin‘routed firewallheen. snifferdiedeinhoudvandelangs- keerachterelkaargeïnstalleerd,
mode’endefirewallisdaarbijin- EdJansson komendetcp/ip-pakkettenbekijkt. waarbijubentbegonnenmet–la-
geschakeld.Mijnoudeadsl-mo- VoorhttpsincombinatiemetSSL tenwezeggen–‘Java2inclusiefup-
demgebruikikalsswitchachter Hotmail.comzalgeenextreme moetendetcp-endeudp-poorten date1’. Laterzijndeextraupdates
hetnieuweadsl-modem.DHCP
komtvanhetnieuweadsl-mo-
A dingendoentijdenshetaanne-
menvanuwe-mailadresenuw
443wordenopengezet.Jezouver-
wachtendateenstandaardreke-
‘over’debestaandeJ2SERuntime
Environmentheengeïnstalleerd.In
demenisnatuurlijkuitgescha- wachtwoord.Welmaguaannemen ninghoudtmetditpoortnummer, principemoetugewoonallevierde
keldinhetoudeadsl-modem. datergebruikwordtgemaaktvan maarkennelijkisdatnogniethet versieslatenstaan,wantdesoft-
AlsiknubijHotmail.commijn wareisuiteindelijkmaaréénkeer
e-mailberichtenwilophalen, geïnstalleerd,waarbijdenieuwe
komtereenmeldingdatdeser- updateslechtsoudebestanden
vernietgevondenkanworden.Ik heeftoverschrevenenopgefrist.
kanwelopdeHotPage-pagina Vindtuhetmaarniets?Danmoetu
komen,maaralsikmijne-mail- vanachternaarvooralleJava2-
adresenmijnwachtwoordin- versieweggooien,omdaarnade
voer,dankomtdegenoemde meestrecenteJ2SERuntimeEnvi-
foutmeldingtevoorschijn.Scha- ronmenttedownloadenentein-
kelikdefirewallvanhetnieuwe stalleren.Hetoprechteadviesvan
adsl-modemuit,danlukthet uwFAQman?Nergensaankomen,
weerwel!MijnInternetService gewoondeboeldeboellaten…
Providerendeleveranciervan
hetnieuweadsl-modemkunnen Draadloosnetwerk
mijnietopweghelpen…InZo-
neAlarmhoefiknietsintestel-
lenenkanikzonderproblemen 2. Opwww.webopedia.com/quick_ref/portnumbers.aspvindtueenlijstmetdemeest
V MijnlaptopmetWindows
XP(ServicePack2)scha-
keltautomatischhetwirelesslan
mijne-mailberichtenvanhot- gebruiktetcp/udp-poortnummers.Diemoetensowiesowordendoorgelatendooruwfire- uitalsikmetmijngebruikersac-
mail.comophalen.Moetiknu wall. countinlog.Dit,terwijldelaptop
Vraag&antwoord FAQman
*V
nabooteneninloggendooran- slechts32GBadresseren,terwijlan-
deregebruikersaccounts,het
wirelesslanwèlgewoonactief
PINGPONGmet... dereal128GBondersteunden.En
bijdie128GB-grenszijnweeven
houdt!Hetprobleemisontstaan blijvenhangen,wantmetdezoge-
nadatik–ingelogdondermijn Mp3dvdmet150nummers heten28bitsLBA-adresseringkan
gebruikersaccount–delaptop FAQMan,kentudeze?Alsikeenmp3-dvdmaak,metbijvoorbeeldNero ookmaximaal128GBwordenge-
aaneenbekabeldethernetheb BurningRom,danmoetikmeerdereapartemappennaardetoekomsti- adresseerd.Endoordatopterekken
gehangen.Hoekrijgikdezaak gedvdslepenmetinelkemapslechts150mp3-songs.Plaatsikalle(vele naar48bitsLBA-adresseringkan
weerzodaniggeconfigureerd, honderden)mp3-bestandeninéénmap?Danzietdedvd-speleralleende danmaarliefst144miljoenGBwor-
datikopdelaptopweernetjes eerste150bestandenenderestvandemp3-songsisnietbenaderbaar.Voor denaangestuurd.Ditevenals
kaninloggenondermijneigen degoedeorde…Alsikmeerderemappenmaak–metmaximaal150liedjes achtergrondinformatie…Dathet
gebruikersaccount,waarbijwifi permap–danspeeltdedvd-spelerallemp3’sprobleemloosaf. Bios(=203GB)eenanderereken-
welwordtgeactiveerd. G.A.Snijder somlaatziendanMaxtor(=200
JurjenBraakhekke GB)enWindows98(=194GB)kan
Datsommigeafspeelapparatenbepaaldelimietenhebbenisbe- temakenhebbenmeteeninterpre-
A Ugeeftheteigenlijkzelfalaan:
hetbekabeldeethernetmoet
A kend,zekeralshetgaatomafspeelmogelijkhedendienietstan-
daardzijnvoor–inditgeval–dedvd-speler.Normaalgesprokenwordt
tatievanhetbegripGB,waarbijde
getallen1000en1024vaakdoorel-
wordenuitgeschakeldenhet eendvd-speleralleengebruiktomdvd-video’smeeaftespelenenmeer kaarwordengehaald.Noglosvan
draadlozewifimoetweerworden niet…Detegenwoordige‘alleseters’kunnenookoverwegmetjpeg- hetfeitdat200GBopdeverpakking
ingeschakeld.Daarvoorgaatu bestanden,mpeg4-bestandenen(inuwgeval)mp3-bestanden.Alleen, lekkerder‘smoelt’dan194GBof203
naarhetdialoogvensterNetwerk- danhoudtdedvd-spelerzichnietaanregelsdiedeindustrieoplegt, GB…Enfin,overhetBioshoeftu
verbindingen,alwaaruhetpicto- maaraanregelsdiedebouwervanhetapparaatzelfheeftbedacht.En zichgeenzorgentemaken,datzit
gramvandevasteethernetverbin- kennelijkhebbendeprogrammeursvandefirmwarevanúwdvd-speler welgoed.Bios’senvanvoor2002
ding(=deethernetpoortvande verzonnendat150mp3’s(zoveelstaanergemiddeldopeenvolgeprop- moetenwordengeflashtmeteen
laptop)aankliktmetderechter- tecd-r)meerdangenoegmoetzijn.Maarhoeveelmp3-songshadudan firmware-updatedievoor48bits
muisknop.Vervolgensschakeltu inéénmapwillenneerzetten?Hetinternegeheugenvandedvd-speler LBA-adresseringzorgt.Hetverschil
dezeethernetpoortuit,metbehulp isnietoneindiggroot…Zokunnenbestandsnamenruim200tekens tussen131GBinWindowsXPen
vandecontextmenuoptieUitscha- grootzijnendatbetekentdatercirca1kB-geheugenruimtewordtgere- 194GBinWindows98,iseenupda-
kelen(afbeelding3).Daarnakliktu serveerdvoor4à5mp3-songsendattiktalsnelhéélhardaan! te-kwestie.Weddendatuwerktmet
hetpictogramvandedraadloze eenstokoudeversievanWindows
netwerkverbindingaan,omdeze XPenmeteen(uitnieuwsgroepen
weerinteschakelen.Ditomalles countbeheerisinprincipeeenextra zelfdedoendoorWindows98, afkomstige)fonkelnieuweversie
voornuevennetjestemaken… servicevandewifi-tooldienoodza- dankrijgik194GBtezien.Enin vanWindows98SE?AlsdieWin-
Normaalgesprokenzoudesituatie kelijkisom–bijvoorbeeld–aante deBiossetupzieik203GB.Hoe dowsXP(graagmeteenverseof
dieuschetst,hardware-matig(!) kunnenkoppelenbijbetaaldewifi- komtdat? meteenSP2-opgefristeWindowsXP
nietmogenoptredenbinnenWin- dienstenzoalsdedraadlozenet- J.T.deHaan installatie-cd-rom)wordtopge-
dowsXP,dusmogelijkmoetuook werkfunctionaliteitdiewordtgele- waardeerdnaarServicePack2,dan
nogeensoftware-instellingcontro- verddoor–steedsmeer–restau- De131GB-grens(eigenlijk128 kuntudevolledigehardeschijfwel
leren.Wordtermetdewifi-adapter
somseen‘eigen’hulpprogramma
rantsenhotels.Dus?Gewooneven
verderkijkenennietalleenmetde
A GB)dieunoemtheefttemaken
metdeBios-limietenwaarmeewe
adresseren.Verderdeopmerking
datu–voordeharddiskcontroller
meegeleverdwaarmeededraadlo- Netwerkverbindingenaandeslag gedurendeenkelejarentemaken dieugebruikt–mogelijknogeen
zenetwerkkaartwordtgeactiveerd? gaan… hebbengehad.Zokunnenechtou- drivermoetladentijdensdeinstal-
Zoja,danmoetubinnendiesoft- deBios’sen(dievanvoor1994) latievanWindowsXP,maardatver-
wareeensopzoekgaannaardein- Hardeschijf met slechts504MBvaneenhardeschijf wachtuwFAQmanniet,wantu
stellingenperafzonderlijkeWin- verschillende adresseren.Tot1996werddatopge- moetvolgensverwachtinggehol-
dowsXP-gebruiker.Denktuhierbij capaciteiten rektnaar2,1GB.Tot1998kennen penzijnmetWindowsXPSP2.
aanprogrammaoptieswaarmeede
profielenperWindowsXP-gebrui-
kersaccountwordengeregeld(af-
V AlsikmijnMaxtorharde
schijfvan200GBformatteer
metWindowsXP,danzieik
we–afhankelijkvanhetbesturings-
systeemdatwordtgeïnstalleerd–
delimieten4,2en8,4GB.Totbegin
Computer is
slomer geworden
beelding4).Dezemaniervanac- maximaal131GB.Laatikdat- 2000kondensommigeBios’sen
V Mijncomputerisslomerge-
worden.Watkanikeraan
doenomhemweersnellertekrij-
gen?
Gabriel
Diversemogelijkheden,tebe-
A ginnenmetdesysteemtool
Schijfopruiming.Isdehardeschijf
weerschoongeboend?Danmaakt
ugebruikvanSchijfdefragmen-
tatie omdiezelfdehardeschijfte
reorganiseren,waardoordebestan-
densnellerkunnenwordenbena-
derd.Ditmoetaldenodigesnel-
heidswinstopleveren…Isdatniet
4. Eenvoorbeeldvaneenlossewifi-tool hetgeval?Danmoetuongewenste
waarmeeudedraadlozenetwerkkaart softwaregaanverwijderen,meteen
3. Deeerstestap.Uzorgtervoordathetnetwerkweernetjeswordtgemaakt.Datdoetu configureertbuitenWindowsXPom.Mo- speciaaloogvoorprogrammatuur
doordejuistehardwareinofjuistuitteschakelen.Dezeinstellingmoetoverigensworden gelijkisheteendergelijkewifi-tooldie diezichzelfals‘systeemservice’heeft
overgenomendooralleWindowsXP-gebruikersaccounts. roetinuwdraadlozeetengooit. geïnstalleerdendievaakwordtge-
*
FAQman
5. Kijknaardeme-
nubalkInvoegen,inhet
privé
bijzondernaarhetpijl-
tje-naar-beneden.
Daarmeemaaktualle WindowsVistaRelease
(!)menuoptieszicht-
baar,dusookhetaan- Candidate1
vankelijkverborgen Eindelijk,ikhebdeReleaseCandidate1vanWindowsVistaopeenvan
Symbool. mijnpc’sdraaien.
MetspanningwachtteikalenigetijdophetmomentdatMicrosoftdeze
opvolgervanXPvrijgafvoordownload.Kortnadatheteindelijkzover
was,hebikVistaRC1geïnstalleerdopeenvanmijnpc’s.Hetvielmedi-
rectopdatdezeversieserieusverschiltvande‘Bèta 2’dieweeerderdit
jaarmochtenproberen.RC1issneller,gebruikersvriendelijker,stabieler
en–hierendaar–gelikter.Enwaarikdestijdsaarzeldeomovertestap-
penvanWindows98naarXP,daarbeniknureedsovertuigdvande
superioriteitvanWindowsVista!
Neemalleenaldeinstallatieprocedure;dieisdusdanigcompleetdatik
geenenkelehardware-driveraparthoefteinstalleren.Natuurlijkgaatdie
vliegernietmeeropvoorapparatuurdiewordtgelanceerdnádekomst
6. AlshetdialoogvensterSymboolverschijnt,daniserookeentweedetabbladwaaru vanWindowsVista,maarvoornuishetwelzoprettigomgladjesvan
opkuntklikken:Specialetekens.Daarnawijstalleszichvanzelf… starttekunnengaan.Watmewelopvalt,isdatverouderdesoftwareop-
merkelijkstabielerdraaitonderWindowsVistadanverscheidenefonkel-
toondinhetSysteemvak–rechtsin Netwerklocaties nieuweprogramma’s,waarvandemakers(=demarketingmanagers)
beeld–opdeTaakbalk.Wistudat
eenpcwaaropWindowsXPnetop-
nieuwisgeïnstalleerd,opz’nsnelst
V Weetuwaaromiknietop
Mijnnetwerklocatieskan
komen?Vanafeenanderepc
glashardbewerendatze‘100%WindowsVistaReady’zijn;ach,een
detail.Aandeanderekantdoetzichdeomstandigheidvoordatsommige
vandergelijkefonkelnieuweprogramma’smijnWindowsVista-compu-
is?Metanderewoorden: ukuntal- werkthetwelenbeidecompu- ter(s)nooitzullenbereiken.Vistaisnamelijkvoorzienvanheelveelstan-
tijdeencompleetversekopievan tersdraaienmetWindowsXP. daardoptiesdiehetonnodigmakenomadditionelesoftwareteinstalle-
hetbesturingssysteemopdecom- MichelTurkenburg ren.Enalhelemaalnietalshetgaatomredelijkeenvoudigeklusjes.Ik
puterinstalleren! geefuenkelevoorbeelden.MetbehulpvanWindowsVistakuntualuw
HetdialoogvensterMijnnet- digitalefoto’sperfectorganiseren.Demanierwaaropdeminiatuurweer-
SpecialeExcel-teken A werklocatiesmoeteerstwor- gavenwordengetoondisgewoonwegfantastisch.Ookkunnendemeeste
V IkzoekdeSpecialetekens
inMicrosoftExcelenikkan
zenergensvinden!
deningeschakeld,datkuntudoen
bijdeEigenschappenvanTaakbalk
enMenuStart.Mogelijkmoetudan
afbeeldingendirectvanuitWindowsVista(=WindowsPhotoGalery)
wordenopgefrist,dusdaarvoorhebikookgeenfotobewerkingsprogram-
mameernodig.VerderbiedtVistademogelijkheidomvanuitWindows
J.Harsta apartinstellendatMijnnetwerklo- MovieMakereengeassembleerdehomevideodirectopdvd-videotelaten
catiesophetBureaublad–ofinhet brandenmetbehulpvanWindowsDVDMaker.Hebikde
UmoetbinnenExceldemenu- Startmenu–moetwordenneerge- nieuweWindowsMediaPlayerenhetWindowsMediaCen-
A optieInvoegenenSymbool
aanspreken.Dezemenuoptiekrijgt
zet(afbeelding7).Verdermoetde
WindowsXP-computerwelover
teralgenoemd?Daarmeekanikopmijninternetcomputers
directgenietenvaneenwereldwijdaanbodvantelevisiepro-
uaanvankelijkalleentezienalsu netwerkeigenschappenbeschikken gramma’sdie‘ondemand’(=meteenbeschikbaar)
ophetpijltje-naar-benedenklikt, endatbetekentdaterhardware- wordenaangeboden.Ikweetoverigenszekerdatde
waarmeeudemenubalkInvoegen matigeennetwerkkaartmoetzijn hardware-makersnualstaantejuichen,want
grotermaakt(afbeelding5).Hebtude ontdektengeïnstalleerd. WindowsVistaiseenbeterepromotorvoorplas-
menuoptieSymbooleenkeerge- ma-televisieschermendanhetWK-voetbalvan
bruikt,dankrijgtuhemdaarnawél Voorgeïnstalleerde afgelopenzomer.HelemaalmooialsuuwWin-
tezienalsudemenubalkInvoegen cd-rom dowsVista-computervoorzietvaneenkrachtige
aanspreekt.Alsdanhetdialoogven-
sterSymboolwordtgeopend,gaat
unaarhettabbladSpecialetekens
V Bijdiversemerkenpc’skrijg
jeeeninstallatie-cd-rom
waarmeejeinnotimedesoft-
GeForce-videokaartmeteenhogeresolutieuit-
gangnaarenerzijdseen21inch1600x1200tft-
schermenanderzijdseen42inchplasma-beeld-
(afbeelding6). wareopnieuwkuntinstalleren. buis.Ikbenalstevigaanhetsparenendatgaik
mijnvrouwlekkernietvertellen.Ja,2007wordteen
geweldigjaar!
* FAQ =Frequently Asked

Questions
WijkrijgenergveelFAQmanvragen.Totonzespijtkunnenwijdan
ooknietallevragenbeantwoorden.Welstellenweuwvragenzeer
opprijs,omdatwedaaruitkunnenopmakenwatu,onzege-
waardeerdelezer,zoalbezighoudt.Daarkunnenwedanonzearti-
kelenweeropafstemmen.Veelgestelde,praktischevragenover
eenonderwerpwaarvanwijdenkendathetvoormeerderelezers
interessantis,krijgendevoorkeur.DenaamFAQman(FAQ=veel
gesteldevragen)zegthetal.StuuruwFAQman-vragennaar:
7. Deweergavemoetweldegelijkwordeningeschakeld,anderskrijgtuhetdialoogven- faqman@computeridee.nl

sterMijnnetwerklocatiesnatuurlijkniettezien.
Ishetmogelijkomvooreenvol-
Uitgelichten ledigzelfgeïnstalleerdecompu-
uitgelegd! ter(=WindowsXP,MicrosoftOf-
fice,enzovoort)ookzo’ncd-rom
temaken?
BackupEenreserve-ofveilig-
heidskopievandegegevensdie
opdehardeschijfstaan.Ingeval
WillKolen
Eencd-romzalnietlukken,
vannood(bijvoorbeeldbijeen
crashvandeharddisk)kunnen
A maareendvdmogelijkwel…
Desoftwaredieunodighebt,luis-
allegegevensvanafhetgebruik- tertnaardenaamNortonGhost,
tebackupmediumweerworden waaroveruopwww.symantec.nl meer
teruggezet.Backuppendoenwe informatievindt(afbeelding8).Met
naardvd-rofrw,cd-rofrw,zip, NortonGhostkuntueen1-op-1ko-
tape,diskettes,enzovoort.Hetis pievanuwcompleetgeïnstalleerde 8. NortonGhostisz’ngeldechtwaard!Alsuéénkeereencompleteghost-kopievanuw
handigomeenbackupineen hardeschijfmakenenudoetdat systeemhebtgemaakten(!)hebtteruggezet,danweetuwat‘waarvoorjegeld’betekent!
andereruimtetebewarendan naarcd(meerdereschijfjes),dvd
diewaarindepcstaat.Juist,in (mogelijkéénschijfje)ofnaareen hetbereikvanhetdraadlozesig- station!Alsueendraadtussende
verbandmetbrand,waterscha- aparte(externe)hardeschijf.Isde naal.Nuhebikreedsopinternet beidewifi-basisstationsplaatst,dan
deenalwatdiesmeerzij...Back- pckapotofindewargeraakt?Dan gevondendatditmogelijkis,in- makenzedeeluitvanéénenhet-
uppenkanopveelverschillende hebtuineenkleinkwartierdezoge- dienbeiderouters(eigenlijkdus zelfdebekabeldenetwerkenwifilift
manieren.Ukunteen1-op-1ko- hetenghost-kopieweerterugge- ‘router’en‘accesspoint’)door daardanvervolgensopmee,want
pievandegegevensmaken, haald,waarnauverdergaatwaaru middelvaneenkabelmetelkaar datisnamelijkhetfoefje.Vervol-
maarukuntdegegevensook wasgebleven.Danmeteeneentip verbondenzijn.Ishetechterook genskuntudebeidewifi-basissta-
eerstmetWinRarofWinZipcom- vanuwFAQman.Zethetbestu- mogelijkomdezeverbinding tionsidentiekconfigureren(hoeft
primerenomzodoenderuimte ringssysteemenalleprogramma’s draadloostelatenplaatsvinden? nietperse),waarnaumeteenlap-
tebesparen. opdeC:-hardeschijf.DemapMijn Pc’sdiezijnverbondenviaeen topkuntrondlopendiedanauto-
documentenverplaatstunaarde WirelesslanAccessPointwer- matischbijhetwifi-basisstation
BètaversieEenbètaversieis
eenproductdatnognietvoorde
volle100procentisgoedge-
D:-hardeschijf.Vervolgensmaaktu
eenghost-kopievandeC:-harde
schijfeneennormalebackup van
kentochookdraadloos?
ErwinBeelen
aankoppeltdatopdatmoment
binnenbereikligt.Daarbijzaloveri-
gensnietaltijddevoorkeurworden
keurd.Denktuaaneenvoorlopi- Mijndocumenten.AlsWindowsXP Watuwilt,isstandaarduitge- gegevenaanhetwifi-basisstation
geversievaneennieuwpro-
gramma.Ookkennenwebèta-
vastloopt,danheefthetterughalen
vandeghost-kopiegeenconse-
A voerdnietmogelijk.Eenpc
koppeltnamelijkactief(!)aanbij
datopdatmomenthetsterkstesig-
naalneerzet.Surfeensnaarhet
versiesvanWindows.Datbèta- quentiesvoordebestandendiein eenWirelesslanAccessPointmet internetadreswww.pctel.com omken-
versieswordenverspreidisei- Mijndocumenten–opD: –staan! behulpvaneenspeciaalprotocol, nistenemenvandePCTelRoaming
genlijkheellogisch:danworden waarbijgebruikwordtgemaakt Client,waarmeeu–insoftware–
zegetestentijdenshettesten Tweewirelessrouters vandiverseparamaterszoalsde heelslimkuntschakelentussenver-
komendefoutenvanzelftevoor-
schijn!Zijnverrewegdemeeste
foutenuiteindelijkverwijderd?
V Vanwegedeoverstapnaar
eenandereInternetService
Providerbenikinhetbezitgeko-
netwerknaamendebeveiligings-
sleutelvanhetwifi-basisstation.Het
isdusdepcdieaankoppeltbijhet
schillendewifi-basisstations(afbeel-
ding9).Iedereenmeteenwifi-net-
werkkaartmoetdezetooleensin-
Danisersprakevaneendefini- menvaneennieuwewireless WirelesslanAccessPointenniet(!) stallerenomtezienhoefraaiwifi-
tieveversie,eenproductieversie adsl-router.Deoudewireless andersom.Metanderewoorden: roamingkanwerken!
ofeenstabieleversie.Overigens adsl-routerzouikgraagwillen eenwifi-basisstationishelemaal
zijndemeestebètaversiesal inzettenalseenWirelesslanAc- nietvanplanomviawifiaante Alleenthuisinternetten
redelijkstabielenkunnenzeal
wordentoegepast.Zijhetdatde
leveranciernogeveneenslag
cessPoint;teruitbreidingvan koppelenbijeenanderwifi-basis-
V Ikkanmetmijnnieuwelap-
topalleenthuisdraadloos
internetten.Isdatnormaal?Ik
omdearmhoudt... moettochoveraldraadlooskun-
neninloggen.
SchijfdefragmentatieHet
netjesmakenvandeharde
schijf.Tijdenshetgebruikvande
W.C.J.M.Jansen
Technischgezienkuntuoveral
computerrakenbestandenge-
fragmenteerd.Datwilzeggen,
A internettenwaarueendraad-
looswifi-signaaloppikt.Maaru
degegevensvaneenbestand kunthelaasnietautomatischaan-
vindenweterugopverschillen- koppelenbijelkwifi-signaaldat
deplaatsenopdeharddisk.Met dooruwlaptopwordtherkend.Dat
alsgevolgdateenbestandniet islogisch,wantwifi-basisstations
optimaal(lees:supersnel)kan (ookdievanu!)zijnnatuurlijkbevei-
wordenbenaderd.Doorhetge- ligdtegenanoniemgebruikdoor
bruikvaneendefragmentatie- derden.Alsuindebuurtvaneen
programmawordenallebe- wifi-hotspotbent,daniservaakeen
standsdelenweernetjesaan- aparteprocedurenodigomop
eengeslotenopdeschijfge- internettekomen,wantdetoegang
plaatst.Hierdoorwordendebe- tothetdraadlozenetwerkaldaaris
standensnelleringelezen. nietaltijdgratis.Enmetwatvoor
9. DePCTelRoamingClientiseengeweldighulpprogrammaincombinatiemetlosse procedureudantemakenkrijgt?
Voormeerinformatiezie: wifi-basisstations.Dannamelijk,kuntuheelmakkelijk(=onzichtbaar)overschakelenvan Datisafhankelijkvandewifi-hot-
www.computeridee.nl
hetenenaarhetandereWirelesslanAccessPoint. spotinkwestie. ■
& t r u c s
Tips
WINTIPWINTIPWIN
Bijlagenbije-mail,rekenenmetdata,wachtwoorden
onthoudenenmeer...
WINDOWS
Help!
Programma’skunnensomsbestlastig
zijn.Jeopenteenkleindialoogvenster WINTIP
maardatheeftdanweervijftabbla-
dendieophunbeurtelkweltienop- Wachtwoord
tiesherbergen.Waardienenaldie
knoppeneninvulveldenvoor?Bijna
vergeten?
elkdialoogvensterheeftrechtsboven WanneerWindowsXPniet
eenvraagtekenpictogramstaan.Klik meerwilstartenkuntuuw
daaropendeaanwijzerverandertin systeemaltijdnogaande
eenvraagteken.Kliktuhiermeever- praatkrijgenmetdenood-
volgensopeenoptiedieunietkentof opstartdiskettedieu(hope-
begrijpt,danverschijntereenklein lijk)ooithebtaangemaakt.
venstermetuitleg.Datsluituweer Maarwattedoenalsuop
dooropEsctedrukkenofopeenwille- eendagineensuwinlog-
keurigeplekteklikken.Handigtoch? wachtwoordbentvergeten?
DezeT-shirtwinnendetip
vanEricPouwelsgeefthet
OUTLOOK 2003 antwoord.
DubbelklikinConfiguratie-
Bijlagen schermopGebruikersac-
countsenklikvervolgensop
openen uwinlognaam.Kliknulinks-
Outlookprobeertutebehoe- bovenopdelink‘Wacht-
denvoornarigheiddoorstan- woordnietmeervergeten’.
daardallerleipotentieelgevaar- ErstarteenWizardwaarmee
lijkebijlagenteblokkeren. ueendisketteaanmaaktom
Stuurtiemandubijvoorbeeld ingevalvaneenvergeten
eenexe-bestanddankuntudat wachtwoordeennieuwete
nietzomaaropenen.Zo’nbe- kunneninstellen.Dezedis-
standzouimmersnietalleen ketteblijftduswerken,ook
eenviruskunnenbevatten alsuopenigmomentuw
(daartegenbentunatuurlijkbe- nieuwetabbladAttachmentSe- wachtwoordwijzigt.Zokunt
veiligd!?)maarzelfseeninstruc- curity&Options.IndekolomLe- WORD ualtijdnogstarten.
tieombijvoorbeelduwharde vel1staangeblokkeerdebe-
schijftewissen.Maarwatalsu standstypen.Selecteerdebe- Inhetmidden OPROEPOPROEP
deafzendervolledigvertrouwt? standstypendieuwiltdeblok- InWordishet–zoalsumis-
Danmoetudehulpinroepen kerenenklikopMove->enver- schienweet–eenvoudigom Meteenspreukophunrug
vanhetprogrammaAttachment volgensopOK.Ukuntbijlagen eenstukjetekstofplaatjete tippenlezersextravlug
Optionsdatukuntvindenop vandietypesnuwelopenen. centrerentussendelinker-en Stuuruwtip,liefstmeteenver-
www.slovaktech.com.Ganainstalla- Zetnahetbinnenhalenvande rechtermarge.Datgaatviade duidelijkendscreenshot,énuw
tiealsvolgttewerk:openOut- desbetreffendebijlagedeinstel- knopCentrerenopdeop- naamenadresnaar:
lookenganaarhetmenu lingenwelweerterug,vooruw maakbalkofviaCtrl+E,na- tiptruc@computeridee.nl en
Extra/Opties.Ganunaarhet eigenveiligheid! datueersthettecentreren misschienwint
objecthebtgeselecteerd. ueenuniek
Omeentekstofafbeeldingte FAQman
EXCEL centrerentussendeboven- T-shirt!
enondermargevandepagi-
Leeftijd na,moetuanderstewerk
vergeten? gaan.Gadaarvoorinhetme-
nuBestandnaarPagina-in-
Hoeouderuwordt,hoegroterdekans stelling.Ganaarhettabblad
datuuwleeftijdvergeet.Geennood. IndelingenkiesbijVerticaal
Alsuinelkgevaluwgeboortedatum uitlijnenvoorCentreren.Klik
nogweet,biedtExceluitkomst.Tiktu opOKendepagina-inhoud
tweedatainentrektudeoudstevan staatkeuriginhetmidden.
demeestrecenteaf(methode1)dan
geeftExcelhetantwoordvreemdge-
noegalsdatum.Wanneeruechter
rechtskliktopdezeceldankuntuvia
lendoor365,25.Deformule
bijmethode3luidtdanook VOLGEND NUMMER...
tenweOutlookaf-
Celeigenschappenkiezenvoorweer- ‘=(C13-B13)/365.25’. Bentuin IndevolgendeTips&Trucsla
gavealsgetalmet1decimalen.U eenavontuurlijkebuidan tek stin Wordenkrijgen
slanken,kantelenwe
nvandelock-
krijgtdanhetaantalverstrekenda- moetueensproberenvandit weeenwaarschuwingalsweee
gentezien(methode2).Wiltuhet getaljaren,maandenenda- toetsenindrukken.
antwoordinjarendanmoetunogde- gentemaken.
Mailbus Postvanu! mailbus@computeridee.nl
gedownloadebestanden(inhet
Zelf oplossen
Eenlezerkreegeenvalsee-mail,alsofhetvan
Word-documentklikkenmet
rechtermuisknop,Hyperlinks,
Bladerennaarhetbestand).
Daaronderzetikdaneenkorte
omschrijvingvanhetbestand.
DeBoschPSS240Aiseenschuur-
machine,meteenkrachtige240watt-
motor. Dankzijdekunststofstofbox
hebtuveelminderlastvanstof.
zijninternetproviderkwam.Hijrookonraaden Ditallesbrandikdannaarcd,in-
waarschuwdedeprovider.Diereageerde
clusiefhetWord-bestand. WinBrief
ErikRoubos HetartikelHouuwhardeschijf
laconiek:zoekhetlekkerzelfuit…Tja,zokomen gezond(20/06,pag.27)meldtdat
wenooitvanphishingaf. Stroom ergeengebruiksvriendelijken
Diestroomuitvalinnummer gratisprogrammaisomeen
18/06,blz.69,daarwilikoprea- schijfimagetemaken.Ikweetwel
Phishy geren.Ikgebruikzelfookeen beter: opruntime.org vindje
Laatstontvingikeene-mail, zogenaamdvanmijnisp(Caiway), waarin KPNExperiaboxenhebereen hetprogrammaDriveImageXML.
dieverheugdmededeeldedatalsikwatgegevensinvoerde, incl. mijnbankreke- accuvan12volt1,2Ah(ooitge- HetisEngelstalig.
ningnummer,ikeennieuwedienstkreegtoegevoegdaanmijnabonnement.Raar kochtineenonderdelenzaak) LeoKeesen
wasdathetinhetEngelswas,maarhetwasondertekenddoorhetKabelfoon-(ou- tussenzitten,datwerktperfect.
denaamvanCaiway)team.OmdatbleekdathetberichtlukraakaanKabelfoon/Cai- Heberweleengewonetelefoon Uwsuggestieisprijzenwaardig,
way-abonneeswasverstuurd,beslootikmijnisptewaarschuwendatuithunnaam bijhangen,zo’ndraadlozeloop- meteenmaar; alseengebruiker
spoofwerdverstuurd(spoofing=aanvalopeenbeschermdsysteemofnetwerk telefoonhangtookaanhetelek- eenimagevanzijnhardeschijf
doorzichvoortedoenalsgeautoriseerdegebruiker). Hunreactieluidde: isspam, triciteitsnetenvaltdusookuit! wilterugzettenalsbijvoorbeeld
duszelfoplossen. Isditnieteenbeetjekortdoordebocht?Zelatentochandere L.J.Hogerbrug Windowsisgecrasht,kandatal-
abonneesmogelijkmetproblemenzitten?Eenwaarschuwings-e-maillijktmeeen leenalshijeenboot-cdheeft.U
kleinemoeite. Dus: pasopmetinvoerenvanjegegevensophetnet, zelfsalshet Reparatie verdienttocheenprijs,delezers
lijktalsofdeaanvraagvanjeispkomt! Weleenseenhelpbestandkwijt- kunnenineenvandevolgende
NumberOne geraaktnahetopruimenvanje nummerseentweedeligework-
hardeschijf?BijDougknox.com vind shopoverditprogrammatege-
Inderdaad,ditisheelergkortdoordebocht.Hetminstewateenproviderkan jeeenkleinprogrammadathet moetzien.(Tip:inInternetEx-
doen(wanthetkostnauwelijksiets)isaljeklanteneenwaarschuwende-mail voorjefix’t.Overigensstaan plorerzagdesiteerraaruit,in
sturen.MisschienietsvoordeConsumentenbondomaandachtaantebeste- daarnogveelmeerleukebestan- Firefoxwas-ieperfect.)
dentijdenseenoverlegmetdeinternetbranche. den.
R.Gebuis
Scanner (1) weer.Hebmijnpcenscannerge- hetaantalabonnementenisflink
Innummer19/06lasikhetver- wijzigdenhetwerktgoed.Maar Da’snogeenseenhandigerepara- uitgebreidenvoordemeeste
haaloverhetverbouwenvaneen erisookeensiteopinternet tieafdeling!Dank. mensenishetgoedkoopste,of
scannerommeetekunnenlezen (pd5hw.nl/p2000) waarhetkanten éénnagoedkoopsteabonnement
metoproepberichtenvanhulp- klaaropstaat.Nogzondergeluid Knipper-led alsnelgenoeg.
diensten.Iederzijnhobbymaar maardaarwordtaangewerkt. LEuKDIEknipperendeled’sop Zobenikteruggegaanvan49,95
voor100eurokoopjezoeenpie- K.Vos mNTOETSENbORD(VOOR naar19,95europermaand!Niets
perdiewij,brandweer,zelfook NOP17/06),maarheeftieMand vantemerkentijdenshetsurfen
gebruiken.Jekuntzelfprogram- Keuze weleensgEPrOBEERDEEN eneenbesparingvan360euro
merenwelkedienstenjewiltheb- Iedereenheeftweleenmapmet MAILTJETETYPeNMETEEN perjaar!NietVoorNopdus,maar
ben.Eenheelstukhandzameren daarinveelgedownloade.exe- kNIppERENDECAPSLOCK? zekerweldemoeitewaard!
makkelijker. ,.zip-files,enz.Dezebestanden OlofRense HansM.Roeper
En,almaghetmisschienniet,er hebbenvaakdemeestonlogi-
zijngenoegsitesdieeenuitrukli- schenamenennaverloopvan Isstiekemiseenrandomhoofdlet- Nieuwsbrief
nearectapubliceren.Zetderssin tijdweetjedanooknietmeer terwijziger.Maar,Olof,jehebtgelijk. Geweldig,denieuwenieuws-
eenkoppensnellerenalsjouw waardezeprogramma’svoor Knipperliefhebbersdieintekstbezig brief,maarookdewebsitezieter
dienstuitruktverschijnteenpop- dien(d)en.Alsjedaneenbackup zijn,kunnenbeteralleenhunScroll voortreffelijkuit.Hetisweleven
up.Weethetthuisfrontookwaar wiltbrandenweetjenietmeer LockofNumLock-ledkiezen. zoekennaarbepaaldeonderde-
hunmanofvrouwopafis welkeprogramma’sjemoetkie- len,maarwatikzochthebikge-
‘gevlogen’. zenenwelkeniet(watwasbij- Teveel vonden.
Jan(Roks)debrandweerman voorbeeldslechtseentrial-ver- JarengeledenslootikeenChel- Enuwblad:houdenzo.Watlij-
sie).Watikdoeishetvolgende. lo-abonnementaf.Omtoenbe- ken14dagensomserglang.
Scanner (2) IkhebeenWord-bestandaange- hoorlijkvlottekunnensurfen HenkKlapper
Eengoedartikeloverhetaanpas- maaktindemapmetgedownloa- kosttemedatvrijveelgeld.Veel
senvandescannervoorP2000- deprogramma’s.Daarinmaakik mensenhebben,netalsik,alja-
ontvangstvanpolitieenbrand- snelkoppelingenaannaardeze renhetzelfdeabonnement,maar
Nieuweinzichten
■ IndeStap-voor-stap-workshopvannummer18/06,pag39,ishetprogramma Uitdeoudedoos
mp3gainonmisbaar.DegenoemdeurlisvolgensRogierKnolnietmeer Duretijdenwarenhetooktoen,in2002.Com-
bruikbaar,hijraadtaanomtekijkenop: nederland.softpicks.net/soft puterIdeekwamzijnlezerstegemoetmettal
ware/MP3Gain_nl-20083.htm.Tijdensdeinstallatiedeoptielanguage
vantipsomgeldtebesparen. Eenervan:sla
aanvinken,dandraaithetprogrammanainstallatieinhetNederlands. uwslagopeenveiling.EneFrancBattemkocht
■ Deoplossingvandepuzzel20/06wasVREUGDETRAAN.Deprijswinnaarszijn ‘nfoto-envideocamerametgeluidsrecorder
A.M.vanHarlingenuit’sHeerenberg,WilmaPasuitBeers,G.J.Venhuisuit voor81euro, 133eurogoedkoperdaninde
Waarder,J.Doornbasuit’tZandt.AllengefeliciteerdmetdeSandiskSansa winkel.Ookwasereentestvan14camera’s
C150mp3-spelert.w.v.169euro. toteenprijsvan300euro.Onderandere.
Volgend nummer
co v
Under -tester
iseenuitgavevanVNU
BusinessPublicationsBV
i.s.m.SanomaUitgeversBV enlidvan
hetNederlandsUitgeversverbond.
Hoofdredacteur
Repara tie
EdwinAmmerlaan Hoegoedzijnpc-repara-
Artdirector teurs?Nieuwsgierig
JanHakkert
naar hetantwoordop
Adjuncthoofdredacteur
er
dievraag,staptenwij
Kijk &huiv
RobSijpesteijn
Eindredactie
DickvandeSchraaf,NicoWittebrood meteenkapottepcbij
Redactieassistentie zevenwinkelsbinnen.
IvankaBushnell,EvelinevanOordt
Redactie
Metderesultatenzijn
OnnoKarman,AnnemarieKorevaar, webepaaldnietblij!
MariekevanKuijeren,MartijnOverman,
Frankvander Pluijm
Vormgeving
EdsonGoes,Erik Kwant,Dick Pater
Vastemedewerkers
ArtdenBoer,PieterDhaeze,
RuuddeGraaff,WimdeGroot,Michiel
Schokkenderesultaten!
Heemskerk,JeroenHorlings,Maarten
Koch,DennisKuit,JanWillemPapo,
PeterRitmeester,RonaldSmit,Apde
Smits,ErwinSuvaal,MarcodenTeuling,
JohnVanderaart,RobertvanWeperen
Uitgever
007bentuzelf: Meteenkeylogger kuntuvanminuuttot
JoopUitendaal
Salesmanager minuutnagaanwater opuw pcgebeurtals
DannyFrancken
uer nietbent.Enmeteenbeveiligingscame-
Accountmanagers
KarelBroshuis,JanetRobben,
PimVersteijne,RaymondVos,
radiemetinternetisverbonden,houdtu
RockyWilson
zelfsvanheelver zichtopwater inuw huis
Marketing
KarinBieshaar,JelkaBongaerts, of kantoor gebeurt.Welkomindewereld
KiekeEscarabajalBaadenhuijsen,
VéroniquedeGroot,Martijnvander vanspionageencontraspionage.
Neut,ArnoutVerheij
Advertentie-orderbegeleiders
MargreetBruul,WendyVerver
Drukkerij
RotoSmeetsWeert Ennatuurlijk nogextra’s:
Alleonderwerpenondervoorbehoud
Ordermanager
JanMennen ●Politicistaangraagdichtbijdemensen.Danzoujedenkendatzeook
RedactieComputer Idee
Postbus1912,2003BAHaarlem heelalertreagerenope-mail.Maar gebeurtdatook?●Wiltuook eens
Internet een perfecte macrofoto maken? In een handige workshop gaan wij u
www.computeridee.nl
E-mail voor. ● Hoe kan een processor met twee chipkernen (dual core) toch
redactie@computeridee.nl
(Persberichten: minder energieverbruikendaneenmeteenkern?●Werkenmetdhcpin
persberichten@computeridee.nl)
eennetwerk ishandig.Tochissomsook eenvastip-adresnodig.●
DevolgendeComputer Idee isvanaf 13november overalverkrijgbaar

Service NieuweAbonnementen:Voorabonnementsopgaven:www.zester.nl.Ukuntdeboninvulleninditbladofbellennaar0800-2266637dagelijksvan9.00tot21.00uur.AbonnementinBelgië:NeemcontactopmetPartnerPress,KleinEilandstraat1,1070Brussel,tel.:02-
5564140,fax02-5251835,e-mail:partnerpress@ampnet.be.HetrekeningnummervoorBelgiëis210-0985012-29.Eenjaarabonnementvan26nummersvoorBelgiëkostB49,40enisniettecombinerenmeteenwelkomstgeschenk.Adreswijzigingen:Vooradres-
wijzigingen(min.3wekenvantevoren):www.zester.nl/klantenservice.Ukuntbellen: 0900-2352667(10ct/min.)ofschrijfnaarSanomaUitgevers,afdelingklantenservice,Postbus52,5600ABEindhoven.OntvangtuComputerIdeeviaMediaExpresse?Beldanhettel.nropdeadres-
sticker.Klantenservice:Vragenoverabonnementen, nabestellenvanoudenummers(tot6maandennaverschijningsdatum)ofanderevragen:www.zester.nl/klantenservice.Ofbel:0900-2352667(10ct/min.)ofschrijf:SanomaUitgevers,afdelingklantenservice,Postbus41015,2130
MLHoofddorp. Abonnementsvoorwaarden:Hetabonnementsgeldmoetbijvooruitbetalingwordenvoldaan.Vanafde2e betalingstermijnbedraagthetabonnementsgeldB 49,40perjaar(26nummers)alsubetaaltviaautomatischeincasso;viaacceptgirobetaaltuB 50,96.Pri-
jswijzigingenvoorbehouden. Alleabonnementengeldentotwederopzeggingenwordenzondertegenberichtautomatischverlengd.Hetopzeggenvaneenabonnementdientschriftelijktegeschieden,minimaal6wekenvoordeabonnementsafloop,bijMediaExpresseofSanoma
Uitgevers,Postbus44,5600AAEindhoven.Leveringsvoorwaarden:LeveringvantijdschriftengeschiedtvolgensdeLeveringsvoorwaardenAbonnementen.Uvindtdieopwww.zester.nl. LeveringenverkoopvanPremiesenHandelsartikelengeschiedtvolgensdeLeveringsvoorwaar-
denPremiesenHandelsartikelen,kijkopwww.zester.nl.UkuntbeidevoorwaardenookschriftelijkopvragenbijSanomaUitgevers,Postbus40005,2130KMHoofddorp,ondervermeldingvandevoorwaardendieuwiltontvangen.Buitenland:Voorabonnementenin‘tbuitenlandwor-
dendeconditiesopaanvraagverstrekt.Info:KlantenserviceComputerIdee,tel.+31-23-5566810,ofwww.zester.nl/klantenserviceLeesportefeuille:OpnamevanComputerIdeeindeleesportefeuillealleenmetschriftelijketoestemmingvandeuitgever.CID-pockets&verzamelban-
denbestellen:Surfnaarwww.zester.nl/computeridee/shop.Klikop‘ComputerIdee’enkieseentitelofklikopverzamelband.Ofbel0900-2352667(10 ct/min).Advertenties:VNUBusinessPublicationsBV,Postbus4020,2003EAHaarlemReserveringen:tel:023-5463407,fax:023-5465
508internet:www.mediaupdate.nl,E-mail:sales.pc@bp.vnu.comGlobalMediaUSA,LLC,565CommercialStreet,4thFloor,SanFrancisco,CA94111-3031,US.Tel.+14152491620,fax:+14152491630,internet:www.vnuglobalmedia.com. GlobalMediaEuropeLtd,32-34Broadwick
St,LondonW1A2HG.tel.+442073169101, fax:+442073169774,e-mail:gm_enquiries@vnuglobalmedia.com; www.vnuglobalmedia.com.Licensing: ComputerIdeeisavailableforinternationallicensing.PleasecontactJoannaMitchellatjoanna_mitchell@vnu.co.ukformore
information.Lossenummers:Zijnverkrijgbaarbijdekiosk,boek-oftijdschriftenhandel,supermarktenenwarenhuizen.Distributielosseverkoop:Aldipressb.v.,DeMeern,tel.030-6660611.DeadviesprijsperlosnummerisB 2,20.Auteursrechten:2006byVNUBusinessPublications
BV,Haarlem.Geheleofgedeeltelijkeovernamevanartikelenisalleentoegestaannavoorafgaandeschriftelijketoestemmingvandeuitgever.AlleinComputerIdeegenoemdeprijzenzijnondervoorbehoud(vanwijzigingenentypefouten).LedenserviceConsumentenbond:Abon-
neesvanComputerIdeekunnengratislidwordenvandeLedenservicevandeConsumentenbond:surfnaarwww.computeridee.nl/consumentenbond.Uhebtdaarvooruwabonneenummernodigdatopuwadresstickerstaat. Meerinformatieopwww.consumentenbond.nl.Pri-
vacy:Wijnemenuwgegevens,zoalsnaam,(e-mail)adresentelefoonnummeropineengegevensbestand.DeverwerkingvanuwgegevensisaangemeldbijhetCollegeBeschermingPersoonsgegevensteDenHaag.Uwgegevenswordengebruiktvoordeuitvoeringvanmetuges-
lotenovereenkomsten,zoalsdeabonnementenadministratie.DezeadministratieisdoorVNUBusinessPublicationsB.V.ondeergebrachtbijSanomaUitgeversB.V..Daarnaastkunnenwijuwgegevensgebruikenomuopdehoogtetehoudenvaninteressanteinformatieen/ofhet
doenvanaanbiedingen.Uwgegevenskunnenwordengeanalyseerd,omdeinformatieen/ofaanbiedingenzoveelmogelijkopuwinteressesaftestemmen.Uwadresgegevenskunneneveneensdooronswordenaangebodenaanzorgvuldiggeselecteerdeanderebedrijvenvoor
hetverstrekkenvaninformatieen/ofaanbiedingen.Ukuntbijhetopgevenvanuwgegevensbezwaarmakentegenbeschikbaarstellingvanuwgegevensaanderden.Wijkunnen,evenalsdegenoemdeanderebedrijven,uookinformatieen/ofaanbiedingenviae-mailtoezenden.
Ookhiertegenkuntubijhetopgevenvanuwgegevensbezwaarmaken.Ukuntuwgegevensopvragenenverzoekenzetelatencorrigerenofverwijderen.StuurhiertoeeenberichtmetuwpersoonsgegevensaanKlantenservice,Postbus40005,2130KMHoofddorp.
Uitsmijter
Computerhobbyist XL Wie: Wil
de Rijn
Wat:har
G
Waar:Mi ipman
llin
de-
gen aan
Ex-timmermanWilGipman(64)heefteenopvallendeharde-schijvencollectie. schijve
n
Waarom knutsels
Naasttweeladesvoor interneharddisksbezithijexternehardeschijvendiehij : gek op
technie
k
zelf heeftvoorzienvaneenplexiglazendekselen/of eenventilator.
Zes(!)hardeschijven!Waar
hebtudievoor nodig?
“Ombackupstemakenenommak-
kelijktekunnenwisselentussenbe-
sturingssystemen.Zohebiknuop
deeneschijfXPstaanenopeen
andereVista.Hetvoordeelisdat
jealtijddoorkuntwerken.Heb Oproep
ikeengrootprobleemopeen Hebtuookietsbijzon-
schijf,bijvoorbeeldeenvirus, dersmetuwpcgedaan?
danpakikgewooneenande- Ofhebtueenhandige
re.Deschijfladesinmijnpc softwareoplossingvoor
zijnvooralhandigalsikeen uwhobbybedacht?
hardeschijfvaniemandanderswilnakijkenofrepareren.Intwintigmi- Stuurdaneene-mailmet
nutenhebikeenfrisseimageteruggezet!Omdatiknogalgeïnteresseerd alsonderwerp‘Creatief
benintechniek,hebikdrieoudehardeschijvenuitgerustmeteenstof- metdepc’naar: redactie
dichte,plexiglazendekselomdatjezomooiziethoezewerken.OpdeHCC- @computeridee.nl.
dagenin2003haddendieveelbekijks.Normaalgesprokenzittenexterne Wieweetkomtuermee
schijvenineenmetalenbehuizingzodatdewarmtebeterwordtafgevoerd.Om inComputerIdee.
tevoorkomendatzeoververhitrakeninkunststofbehuizingenhebikereen
ventilatoropgeschroefd.Diehaalikuitoudecomputers.Dekleineventila-
torsdieopprocessorszitten,zijnprimageschikt.”
Welkeprestatievervultumetdemeestetrots?
“MijnPowerPoint-presentatieoverhardwareendia-
showsvanvakanties,waarondereenbusrond-
reisinItalië.Iedereenindebuswildedecd
welhebben!Dehardwarepresentatiein
PowerPointhebikookopdeHCC-beurs
getoond.Omhardwareonderdelenuitde
pctefotograferenhebikzovaakde
scannergebruiktdatikzelfseen
nieuweglasplaatmoesthebben.”
Opwelkesitebentuhet
meesttevinden?
“DievanDeGelderlander
(www.gelderlander.nl).Ophetforum
Helptoetsbeheerikeeneigen
onderdeel‘Tips,weetjesenhan-
digheidjes’waarikurl’sverza-
melenzomensenhelpmet
allerleicomputerproblemen.
Mijnanderehobbyisvlieg-
tuigmodelbouw.Eenaantal
bouwtipsvanmijstaan
op:www.hoppen
brouwer-home.nl/ikarus/
tips.htm.”
Uw vrouw,kanzij
eigenlijk levenmet
uw hobby’s?
“Cobyisalaardiggewendnazo-
veeljarendatikopzolder,indeschuur,op
hetmodelvliegveldofveelachterdepczit!Ikgeef
lezingenoverPowerPointenbinnenkortover
imagesmakenmetGhostendatbehoeftnueen-
maalvoorbereidingendemo/oefen-cd’s.” ■

Computer Idee NR

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Computer Idee NR

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

STAP-VOOR-STAP WORKSHOPS Taakvensterszijnhandig●Geef uw mp3’stags

metGodfather ● TekstvergelijkeninWord ●Ondertitelstoevoegenaanfilms

€ 699 € 699 € 699

Meer mogelijkhedenvoor minder geld

[word wakker] Interessant

ervaring.Eniggeduldisdusookhiereenschonezaak. Outlook,OutlookExpressenMSN.DNS9.0onder- waardigeAMD-processor

regelmatigbackupsvantemaken.Anderskuntu–als refoxblijktnogwelbeperkterdanbijInternetExplorer. schijf

NAVIGATIESYSTEEM €299,– Onzemening

PRETTIGGEPRIJSDEPIXEL €229,– TOUCHME €439,–

Firewallinrouter Vrijweliedereendieeenrouter heeftomzijninternet-

IsVista(te)veilig? HoelangkanXP nogmee?

DeComputer Idee kijkwijzer voor hethelegezin

enpoorten 994 TCP/UDP ircprotocoloverTLS/SSL

Leuk voor erbij: aptopshebbeneengrootvoordeel

Model Signal EasyNoteR1904 Aspire5101 Inspiron6400 MD97600

Zoekrazendsnelsoortgelijkebestandenmet Lettersmetaccentenenspecialeleestekensen Watziterallemaalinuwpc?SystemSpecvertelthetu.

Naadloos draadloos Mobiel@NS

    

2'((    

33+    %

     

   /:     4

     

     

1. Eengewonetomaat athebtunodig?Inderdaad,eenplanten- moetzominmogelijkbewegenendaaromiseenstatief

1. Klikopspaces.msn.comenopdeknopJeSpacemakenomgratis STAP 2

4. Wekiezenvooreenspeciale 5. Ditiswatergebeurtalseennognietgeautoriseerdebezoeker

6. Hierwordtdelayoutvandewebloggeregeld.Ukiesteenachter- Toondewereldwieubent

* FAQ =Frequently Asked

7. Deweergavemoetweldegelijkwordeningeschakeld,anderskrijgtuhetdialoogven- faqman@computeridee.nl

DevolgendeComputer Idee isvanaf 13november overalverkrijgbaar

Computerhobbyist XL Wie: Wil

You might also like

2'((

33+ %

/: 4