Professional Documents
Culture Documents
-poezi-
KOSTAQ DUKA
N dy hapsira
Kostaq DUKA
N DY HAPSIRA
Redaktor: ARJAN TH. KALLO Recensues: ALEKO LIKAJ Kopertina: ILIR DUKA
Autori, 2012
N dy hapsira
LVIZJA E SHPIRTRAVE
KOSTAQ DUKA
N dy hapsira
Arti
Hej, kurr mos pyesni ku poeti penn ngjeu. N ishte ujvar, parfum ermir, a batak batrdi. Nga bukuria apo nervi i fjals shpirti juaj le t trazohet, gzohuni me artin, magjepsuni si ai.
KOSTAQ DUKA
Natyr e qet
N fillim nj tenxhere e vogl mjaftonte pr dy. Pastaj na u desh nj tenxhere e madhe, orkestr gurgulluese pr pes vet. Tavolina rndohej nga pjatat dhe gzimi fluturonte n jet. Nj dit, tenxherja e madhe doli n pension. N pun nj tjetr pr katr vet, m tej nj pr tre vet, derisa iu rikthyem tenxheres s vogl t vitit t par n martes.
N dy hapsira
Duaje t prket
Duaje gjithka q t prket. Pasuri e dhunti, trashgimi e krijimtari, fantazi e menduri, virtyt e ves. Pa to zhbhesh e sje ti. Mos u shtir filantrop, as modest i betuar sikur veten vret dhe flijohesh pr t tjert. Hipokrizia sht mijra her m vrastare sesa Uni i shpallur edhe pse lakmi mund t mbjell.
KOSTAQ DUKA
Fjala
Fjala prndrit fjaln kur nga etr diturie del. Jetn e bn jet, shpresn mbjell. Fjala vret fjaln kur injoranca egrsisht e vjell. Pjell errsire, errsir sjell.
10
N dy hapsira
Kontrast
Rrzohet fmija, brtet me t lebetitura. Pret prindin ta rrmbej n krah, ta prkdhel e mbuloj me t puthura. Rrzohet plaku, dhimbjen kafshon. Rnkimin rrzon humnerave t shpirtit. ......... N rini me rrezen e diellit, ern, ujin e mbl t liqenit, dallgn e detit luaja gjith gaz e furi... Tani rrezja, era, ajri, uji luajn me mua. M prekin lehtas, me prkdheli. 11
KOSTAQ DUKA
Thelbi...
sht ai q sht... e bhet ai q ssht. Jeta i jep shndrrime pa fund prball t fortit, t dobtit, dashuris, tradhtis, urrejtjes, vrtetsis, mashtrimit, luksit e mjerimit.... Dhe thelbi shumzohet e pjestohet, grimcohet e zmadhohet pa fund, duke iu larguar gati n harrim vetvetes. Por kur... jeta e nxjerr diku t mplakur n rrug, kur pr shtetart sht nj goj q prtyp buk, dhe pr gruan nj shok i vjetr e jo burr thelbi pa lvozhg, pa ngjyra e publicitet t rrem shfaqet lakuriq. E t tjert thon: ishte e mbeti njeri i mir ose na mashtroi, gjith jetn na vuri brir.
12
N dy hapsira
Sendrtimi i Poezis
N fillim nj tingull pastaj nj rrokje tek fjala u ngjit pazgjidhmrisht. Dhe fjala tek vargu u serndit n hapsirn e vet, si ta kish prjetsisht. Vargu u shkund, lvizi, gjith drithrim. Diku n nj strof mendimin, figurn, zjarrmoi t lir. S fundi poezia si nj avion, drejt shpirtrash u nis n fluturim...
13
KOSTAQ DUKA
N rilindje t paprer
-Bari-
I munduari, kokuluri, nn erra lemeri, nn diellra zjarr furi, nn ngrica br gri. Shpresmadhi, dritkrkuesi, prej toks merr fuqi e ohet prap n rilindje t paprer. Tej e tej nderet toks shall i blert, dyshek pr t pastrehin, shtrat ermir pr t dashuruarit. Gzim i fmijve, qetsi ndrrandjellse e pleqve, sofr e hapur n do fundjave, m e palodhura mushkri...
14
N dy hapsira
Lulet artificiale
Bukuria e tyre e ngrir drithma frike e tmerri m ngjall. Eshtra t vdekurish me argjend e varak lar, kancer mes ajrit, drits, lvizjes q sshterr nj ast... Flakini tej! S paku prej dhoms sime. Mbi tavolin, nse skeni lule prilli vini m mir nj degz nga m e serta, prej asaj gjmbaes ferr.
15
KOSTAQ DUKA
Miqsia
Miqsia nuk lypet as nuk falet si bonot e ushqimit. Miqsia n prvlim e zjarr shpirtrash trajtsohet. Ndaj kur thyhet i ngjan nj toke t djegur pas lufte, ku asgj nuk mbillet e rritet.
16
N dy hapsira
Miqve t mi
Nse vrtet m doni ju lutem mos m lodhni me deshifrime lavdrimesh pafund. Ato m trembin m shum se vet heshtja e ngrir, se vet miratimi i dhn me mundim n heshtje, pa zhurm. Oh, ju e dini, sheqeri i teprt gjakun e helmon paprer, sikurse mediokrin e bn t fluturoj thonjzuar pas tullumbaceve n er. Miq t mi, ju dua pran, ashtu si jeni t grindur, t marr, t dhmbshur e prkdhelur si fmij, por krejtsisht t vrtet, t lexueshm dhe pa syze, thjesht, t mir. 17
KOSTAQ DUKA
Si vritet miqsia
Thjesht! Mbshtille pa kujdes e fute n frigorifer harrese. Tingllin zilja e telefonit? kputi kordat, mos e ngri receptorin. Me nj rreptsi policore emailet flaki tutje n humnern e internetit. Nj vshtrim mirsjelljeje stampoje n sy e kokn ktheje menjher, si ta kesh par nj gur apo nj pem ndan rruge. Nj ftes pr urim, grise si nj fletpalosje reklamash bezdisse. Si vritet miqsia?! Jo me thika e arm por me ftohtsin therrse t heshtjes.
18
N dy hapsira
Miqve joartificial
M pranoni mes jush kshtu si jam. Pak romantik, i harruar, q ndonse toks, me gjuh e dhmb ja ndien shijen ndrrat npr qiell i lind e vret n gjum.... M pranoni si jam lekpakt, pa asnj borxh, me dshir sa ska pr qejfe, por jo i zilepsur ndaj t tjerve. M pranoni si jam, lodhje mundur pr t dhn dashuri i vuajtur tej, deri n dhimbje, prej ftohtsis kur ajo vjen ...prej miqve. M pranoni si jam, nse tek un mund t gjeni qoft edhe at pak q ju mungon nga vetja.
19
KOSTAQ DUKA
20
N dy hapsira
Prindi
Fle djali, thosh gruaja, e un ecja ngadal ajrin pr t mos lvizur mbi fytyrn engjllore. Tani kur ai shte burr e sht larg, vet mbetem pa gjum: A sht mir? Mos po lodhet shum?!
21
KOSTAQ DUKA
22
N dy hapsira
Vjeshta...
E verdha e plevitosur e rrezes s diellit po ngjyen gjethet. Dashurit e kputura q filluan vers n fytyrat e t ndarve len trishtim. Pardesyt e bardha, si re qiellore mbshtjellin trupin, gati pr ecjen vjeshtore drejt dimrit.
23
KOSTAQ DUKA
Rutina
Gjith jetn robruar nga rutina. Rutin biologjike, rutin pune, rutin diktuar zyrtarisht, rutin mbijetese. Rutina, mekanizmi udibrs i prshtatjes. Pas do ndryshimi, vuajm sa e krijojm, nn robrin e saj futemi vullnetarisht. Rutina baraz kult. Shkputjen prej saj e damkosim shpesh si herezi. Harrojm se ajo do dit pikon si helm trulloss, aty ku njeriu tenton liri.
24
N dy hapsira
ndrra...
ndrrova deri n lodhje.... Kur ndrrat preka, e gjeta veten n zgjim i panginjur mes ndrrimesh.
25
KOSTAQ DUKA
Nj poeteje
T lexoja me dshir se shihja t pulsonte mbi do grm e varg nj shpirt i dlir... T lash mnjan kur n hijen e nj emri t madh librin e nxore me fanfar n treg t lir....
26
N dy hapsira
Hija e tij...
-Atyre q u vret syt fama e Bekim Femiut-
Kur hija e tij nn sqetull vuri globin, si guxon ti i nj rrjedhe gjaku ti mohosh djepin e lindjes, dheun e lasht t varreve?!
27
KOSTAQ DUKA
T rroni vet
Fjal ngushlluese, fjal t ngrira, kallkan. Pohim i egr i mbijetess s unit, kur vdekja i kosit ata q me dashurin e tyre vet unit i japin vler... T rroni vet! Ju lutem, nse vrtet m doni, kur dhimbja thell t m ther kto fjal mos mi thoni.
28
N dy hapsira
N DY HAPSIRA
29
KOSTAQ DUKA
30
N dy hapsira
N dy hapsira
Fle, gdhihem punoj me orn e vendlindjes... Me t gjallt e t vdekurit nostalgjit, dhimbjet e shpirtit, shpresn jetime t ln diku rrugve, przihem e coptohem si meteor hapsire, orve t Shqipris... Ve kur pas arratisjeve npr nat autostrads prek rrezen e mngjesit n kthimin pas pune n shtpi, me frymmarrjen e thell, syri tej n dialog me diellin dhe shmblltyrat e mundit njerzor e liris ngre e ul shatrvane drite t nj realiteti t ri.
31
KOSTAQ DUKA
Beteja
(Nga ditari i emigrantve t hershm )
T strngopur nga fushat greke me grur, minjt pr qejf nate u nisn gazlshuar puthiqeve t emigrantve. U turrn me potere. Pushtuan divane, tryeza, dollape. Nisn t luajn ping pong brenda kafazve t televizorve. Gjumi u shkrmoq. Trupat e drmuar nga lodhja nisn t ven n veprim shqisat e mjete lufte. Me lug, tepsi, jastk, batanije nisn luftn epope kundr minjve... Erdhi nj ast kur beteja u ndrpre. Dy palt heshtazi nnshkruan traktatin e paqes. 32
N dy hapsira
Iluzion emigrimi
-Brezit tim flokthinjur-
Fillimi. do fillim prligj mund e sakrifica. Fillimi. do fillim sendrton, pas dhimbjesh ndrra e shpres. Fillimi. do fillim pranon si bashkudhtar t detyruar dshtimin. Fillimi. Dje, sot litar i zgjatur n koh fillimi. Riprodhojm fillime pambarim, Derisa nj dit e kuptojm se kur fillimin e deklarojm t mundur, n fundjete prjashtohemi nga ata q rinovojn e prekin ndryshime.
33
KOSTAQ DUKA
Fjal t drunjzuara
Filizin e ri n Tokn e Re e mbolla. Toka e pranoi. Filizi u rrit. sythet eln degt bn kuror... Tani m lini t kthehem tek drurt e vjetr t myshkt, n lagshtir, nn hijen e madhe dhe t rnd, ku un kam rrnjn.
34
N dy hapsira
Fotografo qenin!
(E vetmuar n viln q biri i saj ndrtoi me para t zeza)
Ah... Mos m fotografo! Fytyra m sht fishkur e thar, si ferrat e drizat n oborr. Qenin po, qenin ma merr bukur e me z. sht miku im ditn e natn e zez t shkret... Kaq tha e kurrizin e harkuar si shkarp ktheu, dhimbjen mos ia shihja, dhe lott plumba q ran prdhe. Mos, mos m fotografo! Vetmin e kam pr vete, pr t tjert mos e trego!
35
KOSTAQ DUKA
Eh, vila shtpi m ngjau me nj bunker t zi. Dhe mermeri i shkallve varrez e dhimbjes njerzore, e dashuris. Qiellin vshtrova. Si sa ai digjej, n nj prush mavi. Heshtja e dhimbjes m tmerroi. M keq se fytyra e egr e birit t saj, monstr e tregut t zi.
36
N dy hapsira
Gremisje
Pasi sham armiqt e tradits drmuam e hodhm tej armiqt imagjinar. Pasi u grim me njri-tjetrin duke u damkosur t gjith tradhtar, kur mbi tok e n hapsir m smbeti pa shenj qnie e gjall, guxuam t rrzojm mitet heronjt kombtar, legjendat... Pas ksaj, ...humnera e rrzimit tragjiko-komik t vetes.
37
KOSTAQ DUKA
I panginjur pr jetn
(N pritje t vizits nga doktori, infermierja mu lut t plotsoja nj pyetsor)
Depresiv? I mrzitur me jetn? Jo, agresiv. do minut pr ta kthyer n ar. aste pagjumsie? Jo. Vese n ndrrime nats i vjedh kohn pr ti shrbyer dits tjetr. Ke energji? Po. Aq sa fundin e nj veprimi e shndrroj n start pr nj fillim t ri. dshiron? T vdes n nxitim e sipr. i panginjur pr jetn.
38
N dy hapsira
Alarm...
Alarm n shpirt, n rrug, n qiellin e trazuar, n ikjen -ngutje, tej prudnis, talljes -qeshje -klithm e ligsis q e para gzoi lirin e shthurrjes... Ikje. Ikje e tejzgjatur n krkim oazesh dinjiteti.
39
KOSTAQ DUKA
Jugor
Shtpia ime shikonte nga Jugu. Ndaj me diellin luaja si me shokun m t mir... Trupin, e laja pran postafit her me kova, her me zorrn plastike t ujitjes s luleve. Lakuriqsin e nderja, mbi rrezen e nxeht. Edhe pse n stomak kisha dy patate e dy cironka, ndrroja plazhe oqeanesh me peshkaqen dhe vajza drithruese si era... Shtpia ime shikonte nga jugu. N Shoqatn e Jugorve t Bots kishte hyr prjetsisht.
40
N dy hapsira
Si shtpi bamirse n sofatet e gurt pr nj dor diell priste e prcillte fqinjt e hijeve.
41
KOSTAQ DUKA
Mall
M ka zn malli pr ata q m kan dashur dhe pr ata q m kan urryer. T part m dhan hapsir t jetoj me dinjitet. T dytt m msuan t luftoj, t fitoj identitet... M ka zn malli pr t menur e t marr, pr bulevarde dhe rrugica, pr t vrteta q su than, pr thashethemet q pushtuan gazetat. M ka zn malli t gris kpuc n xhiron e mbrmjes, t marr thell frym, i panginjur n aroma bliresh. T shkmbej vshtrime me titullar t fryr 42
N dy hapsira
dhe t papun q t trheqin zvarr, pr t pir uiski dhe birr. M ka zn malli pr nj kitar t ngjirur, diku n fund rrugicash, pr nj dehje romantike pas nj promovimi libri.
43
KOSTAQ DUKA
44
N dy hapsira
KOSTAQ DUKA
Motiv korar...
(Le, le.. do t vdes, moj nn...)
Kur t vdes, ata q m urryen pa t drejt fest le t bjn, t qeshin si t marr. Ata q m deshn t heshtin, t mos qajn. Kur m kishin dashurin e fshehn dhe asnjher sma dhan.
46
N dy hapsira
Nn tre uniforma
4:45 am traku harbon, shofer, pronar biznesi, hamall. (N territor t bler shprndars buke) 2:00 pm, nn uniformn e sanduibrsit n restorant -pronar n partneritet. 8:00 pm mentor pr biznes informal nn kostum t zi milioneri. 12:00 -Mesnat. Ha supn e ngroht: pa i kthyer prgjigje pyetjes s nns: Mu lodhe, o bir?!
47
KOSTAQ DUKA
Kors...
T kam dashur si dashurin e par... I hutuar, fluturak, kmish kopsitur, kpuc ngrn, mbi kaurrelat- gur t rrugve t tua si mbi nj vark lozonjare mbi tinguj kitare, pezull veten e kam nder dhe kam par vezullues qiej t tjer. T kam dashur si grua... N lndinat, fushs, kodrave t buta, Moravs me shkrepa e guva jam drsir pa u ngopur me frym kam mbjell dshira e ndrra, kam grir e tretur inate burri pafund. T kam dashur si nn... Her-her dukesh e madhe, her-her e vogl, plakushe grindavece t tjert ngrejn grataiela, ti pastron e llamburit shtpit prdhese, 48
N dy hapsira
49
KOSTAQ DUKA
Shpirtra n hapsir
(Miqve t internetit)
Dheu nuk t braktis Dheu si dh ka tendenc t t mbaj... T tjer na shtyn tej detit. Ata ... Q dheut nguln thonjt, u vetshpalln pronar! Nga ai ast, u shndrruam n shpirtra t nder n gjith hapsirn e globit. Shpirtra q flasin ve gjuh dashurie, q pr toksort her-her tingllon marsiane. Dhe ndodh ndonj nga shpirtrat si meteor t ndizet e shuhet, me padurimin pr t zbritur posht nn dheun prej mallit prvluar... 50
N dy hapsira
Skam koh
-N bised me nj ish t persekutuarE krkova lirin. E krkova me ngulm nj jet t tr. Pr t u prangosa, u gjakosa nga t tjer, pr t u vetvrava mijra her. Pr t kngt e shpirtit i shkula me ofshama, me klithma therrse. E krkova lirin. Ajo rrezatonte larg, asnjher e pashpres. E krkova, ngulmova, e fitova. Tani... Skam koh pr ta gzuar.
51
KOSTAQ DUKA
Rrugica ishte pispillosur me asfalt t zi, shtpi me krem-suvaje ati, kapele strehmadhe t kuqe... Ve sofati i gurt ishte aty i thinjur, mbi lagshtin er myk, prjetsisht pa lvizur. Dhe ... Maria, plaka pa datlindje, mbi sofat gjith e zez, jet n prag vdekjeje, ngrir. Flet me vete e njerzit kalimtar t rastit me shtpin nusruar, pr njerz n pritje t paduruar, pr nipr e mbesa shprndar, pa adresa. 52
N dy hapsira
Njeri a nj trajt e gnjeshtr e zez?! Aparati fiksoi, se di. Fotografin, bots drgoja gjithandej-tha MariaTa shohin: jam ktu roje pr t gjith...
53
KOSTAQ DUKA
54
N dy hapsira
Tingujt
Nj krcitje dritareje, nj grvishtje dere, nj e klithur fmije, zhurma rutinore, jete... T njjta n do pik t globit t toks... Dhe ndodh, ndodh sa shpesh! Tek dgjoj britma fmijsh n lodrim kur vet prplitem nn kthetra gjumi t pagjum fminin ritakoj tek kacavirrej mbi muret e shtpis n ndrtim, t fqinjit... Dhe ndodh nj grvishtje dere profilin e nns t m sjell pran me merakun a ke fjetur bir ?!... Zhurmat pastaj przjehen, andej, ktej... Zhurmat minore, delikate bashkohen 55
KOSTAQ DUKA
me rrapllimat e autostrads s makinave, me jehonn gjmimtare t avionve, t ngritjes e rrzimit vrastar t ujit t shatrvanit, qeshjet e t rinjve nga pishina... Dhe... Papritur konturet shprbhen. Her zjarrmohen, her zbardhen. Un, pik e nder pezull pa drejtpeshim. Zgjohem. E kuptoj se kam fjetur dhe se sht asti i nj dite t re pr pun.
56
N dy hapsira
KOSTAQ DUKA
N dy hapsira
3. Porosia e pa zbatuar...
Buzqeshi leht, me dhimbje, dashuri. Tek na dha t fundit prqafim, nj ast pa qiellin, pr lutje, vetprmbajtje a meditim?! Ja edhe ju... Do shihemi? A e kam ve nj krkes pa shum harxh... nj pal izme dhe kapel kaubojsi ma bni dhurat... tha me humor t vrar. E un Latif Born e fiksova Amerikan t gjall... Vitet ikn. Krkesa mbeti e pazbatuar porosi. far t bj tani? Kapeln e izmet e kaubojsit, a mund tia nis atje ku prehet ai? N prjetsi?!
59
KOSTAQ DUKA
Vajzat lozonjare
Erdhn vajzat. Sykaltrat e syzezat e bukura me flok ere. Fustane qepur n plhur pranvere. Vajzat studente q qeshjen e derdhn rrugve e me gjethet e verdha mbuluan supet e tyre. Pak gjokszbuluar, pak pulp nxir nga dielli. Djemt tiranas rendin pas tyre t marrosur nga lirshmria e iltr, nga zrat rinore, shikimet e trembura a djallzore... Erdhn studentet. Tirana e bukur, hapi sheshet e parqet muzgjet e kuqremta, dhe nett misterioze pr ato q sot e shfrejn gjith zhurm lirin, edhe pse kokn menduar do e lodhin auditoreve. Qeshu Tiran, Qeshu si vet liria, si kto studente q botn e kan t tyren, edhe pse pas i ndjek fjala - Kujdes! - e prindrve. 60
N dy hapsira
Borxhi
Ju lutem, mos m krkoni borxh. Pamundsia pr tju ndihmuar m shkakton vuajtje. Ju lutem, mos m krkoni borxh. Pas mohimit t ftoht u trembem pikpyetjeve iluzive, vrastare t dashuris. Ju lutem, mos m krkoni borxh. Jets i jam qepur me thonj. Ju m kujtoni greminn, ajo sht pran po sdua ta shoh!
61
KOSTAQ DUKA
Npr nat
Nn mbshtjellje nate lviz e lviz duke br punt e dits. Me t vdekurit e t prpliturit n ndrra ankthi flas ca fjal q vijn e ikin paprer. T nesrmes i lus disa or qetsie, si udhtari q ec e ec pa e prekur fundin...
62
N dy hapsira
63
KOSTAQ DUKA
Emigrantt
Dhimbjet e trupit bjn sikur i harrojn. Dhimbjet e shpirtit i kthejn n dialog me perndin.
64
N dy hapsira
Kujtimet...
Shtpizn, monument i dhimbjes dhe mund i prindrve e shndrrova n bilet udhtimi drejt liris pr tim bir. Identitetin e lash n rrugt e qytetit t lindjes. T pacnuara, pron e patjetrsuar mbetn vetm kujtimet...
65
KOSTAQ DUKA
Gozhda
Jetn e varm pr 50 vjet n gozhdn e ndryshkur t shtetit. Edhe pse thahej si lkur npr er e varfri me nj kokrr qep e pak raki gozhds i thurrm lavdi. Gozhda ra dhe jeta mes ers kallkan u nder, u prplas udhve t bots si nj gjethe e mjer. 20 vjet, her n tok e her n qiell. N pritje t nj moti t mir.... Tutje n Atdhe lidert ngulin e shkulin gozhd n emr t kolltuk-demokracis
66
N dy hapsira
Le t shkruajm...
Le t shkruajm! Kjo na ka mbetur R.Gjoza
Kjo na ka mbetur, nj flet e bardh, nj pen dhe nj shpirt i trazuar.... T tjerat na ikn, na lan. Koh shum skemi, as ti gjejm e as ti krijojm. Ather... mbi flet magjin ta sjellim, her liqen me fshfrim, her oqean gjith dallg uturim, her lndin gjith pem e hije ku ndizen dashurit. Edhe pisllqet e ksaj bote mbi flet le t derdhen, le t nxijn. Fundja ato me jetn bujtin. Ata q nesr guxim do ken kur flett tona ti shfletojn, le ta thon : Ka pasur dhe t marr, t vrtetn pa kmish e solln. 67
KOSTAQ DUKA
Detyrat
E kisha pr detyr pr at, kt, familjen, miqt, shtetin t bhesha e t zhbhesha, t derdhja gjithka kisha, mendje, energji... Po pr veten, qenien mjerane t unit, nj detyr t vetme njher si nuk zgjidha...?! Apo i lash detyrn supreme, t shkarkimit nga gjith detyrat me ikjen e madhe?!
68
N dy hapsira
Loj e shfytyruar
20 vjet. Mijra akte. Her dram, her operet, m shum tragjedi. Skenaristit iu mbaruan fjalt, aktort u ngjirn. Nga dhjami i teprt, ve hiqen zvarr. Skena mjerane e politiks, sall spitali t smursh psikik. Prmatan, populli spektator, njher n katr vjet luan rolin e figurantit, duke shprdoruar n kuti hajdutsh t vetmen pasuri-votn.
69
KOSTAQ DUKA
Alergji
Kam alergji nga radha. Radh e edukuar n kopshtin e fmijve, n blerjen e qumshtit n nett e akullta, n rreshtimet zboriste, n mitingjet populiste, ku vesht shpohen tej nga thirrjet e liderve. Kam alergji nga radha, ku liria vullnetarisht vihet nn pranga.
70
N dy hapsira
Klithma
N mes t sheshit, para Kishs s Ringjalljes, para ngrehins s shtetarve duart i ngriti drejt qiellit e klithi: Ku jeni, ku jeni qytetar?! Zri humbi tej Moravs tek kryq i lart n maj u prplas. Ata q ecnin brinjas tij thrrmuan npr dhmb fjaln: Ej, far po bn ky i marr?! Ku jeni qytetar, ku jeni...?! Pastaj kmbt trhoqi zvarr asfaltit duke ln nj vrag... I helmuar pr humbjen e vetvetes, t qytetit, t rn n vorbulln e mediokritetit e marrzis shpalli vetvrasjen: aktin e tij t fundit, tragjik t qytetaris.
71
KOSTAQ DUKA
Nj grusht para
Drgoi s pari nj grusht para pr ta br t dukshm varrin e gjyshit dhe gjyshes. M tej i drgoi nns pr varrin e babait, motrs pr varrin e nns, nipit pr varrin e motrs s fundi mikut t vet me testament i la t fundit grusht me para, eshtrat pr tia nisur pran t afrmve q pas ikjes njher nuk i pa.
72
N dy hapsira
73
KOSTAQ DUKA
Poeti...
-Kujtimit t poetit Ndoc Gjetja-
Pas ikjes sia dgjojm zrin, sia ndjejm hapin. Ve prej atij asti, si kryqi i Krishtit, shpirti i tij nder vargjeve mbi shpirtrat tan mbartet drejt pavdeksis...
74
N dy hapsira
75
KOSTAQ DUKA
Njerzit e hijeve
Dikur u frkoheshin havllive t shtpive prdhese. Brenda hijeve tinz ecnin mbyllur n errsirn e vetvetes t trembur nga loja e drits dhe e qeshura e njerzve... Tani, tani edhe n botn moderne, preferojn nntokn e lagsht, dhe kndet e vdekura rrz grataielave. Verdhacuk, shikim vjedhur, ajr t prishur, t mykt thithin. Vrer t hidht gatuar n kazan t ndryshkur tr strkala ku mund mbi bot hedhin. Hijet jan hije. Prej mesjets vijn si nj mallkim. Kush mes tyre zhytet i verbr vetvdekja e zhyt n terr...
76
N dy hapsira
KOSTAQ DUKA
Stoli i drunjt
Aty lpihej qeni qimet aty i mbillte. Nj ast, n rrugn e gjat lodhej dielli. Aty fmij bisedoja me qiellin duke piketuar rrugtimin tim mes bots pafund. Dika mbeti e paprfunduar nga ato ndrra. Ndaj ai stol i drunjt, mbuluar me kuvert leshi, nga hajati i shtpis s vjetr m vjen e m merr me vete, si t jet avion i linjs speciale t lvizjes s shpirtrave.
78
N dy hapsira
BOTA
79
KOSTAQ DUKA
80
N dy hapsira
Bot
Bot. E copzuar n mijra bot q ndizen e shuhen prdit. Bot q nn kmishn diellore dhe pelerinn e nats, n vrtitjen pafund i bashkon t gjith. Bot. Pas lkurs tnde ngjeshur me t tjer edhe pse shpesh them larg rrmujs e dashuris s rreme m mir n vetvete, edhe pse botz-thrrmij.
81
KOSTAQ DUKA
Natn e prgjakin n grahmat e fundit. Rrmbyer ngrihen nga krevati, duke ln gjurmt e prqafimit arafve t zhubrosur. Gazetat me lajmet m t fundit t Bots ndajn der me der, promethenjt e shekujve modern... Kshtu dje, kshtu sot, n shi e lloh, n ngric e bor... Lajmet rendin npr bot edhe pse shpesh mbartsit t rejat sdin ti lexojn.
82
N dy hapsira
83
KOSTAQ DUKA
Moszotrim
Hakmarrja - kjo pjell e arsyes s egr Dhe dashuria pjell e trilleve marrosse?! A ndoshta tek dashuria na yshtin t tjera fuqi jasht vetes dhe hakmarrja sht rezistenc ndaj paaftsis s zotrimit t bots? Dashuri dhe urrejtje, urrejtje dhe dashuri. Mes tyre njerzimi luan teatr, tragjedi, komedi, pa mundur ti dominoj deri n fund.
84
N dy hapsira
85
KOSTAQ DUKA
Leva
Me Levn e Arkimedit njeriu lvizi Tokn dhe Universin. Npr Shekuj, mbeti n krkim t Levs s vrtet, q lirin e vetes ta lviz.
86
N dy hapsira
Populli
Prsa koh, populli sht i droguar nga mashtrime diktatorsh ai sht turm, q lodhjen e dits n shtretr ndrrash roz e ve n gjum. Por kur lirin e barasvlerson me ekzistencn, bhet popull misionar, q shemb diktat e dhun.
87
KOSTAQ DUKA
Tatuazhi
Nj njzet vjeare nn kostum tatuazhi. Dregza gjarprushe n fytyr, n gjoks, n gush mbi butsin e barkut tutje nn krthiz... Nj njzetvjeare ve syt i kish t dlir. M trmbi. Mu dhimbs nn vargonj maniere, t rrem. ... Nj njqindvjeare Nn pushtim tatuazhi N krah, n fytyr... Gjaku damart plasarit e ngjyen, larushit lkur. M trmbi, mu dhimbs. Mbi tatuazhe t till, doja ti vija buzt e prkdheljes, buzt e njoma t dashuris. 88
N dy hapsira
Stuhia e bors
Lindi dhe u vetvra mes klithmash. Eshtrat e grira iu ngjeshn n an t rrugve. Qyrku i bardh pa njoll u nde mbi degt e pemve.
89
KOSTAQ DUKA
Ngutje
-Meditim n fund dhjetori-
Ngutje... Nj nxitim, n tejikje. Nguten t dashuruarit e ndrojtur. Fjaln magjike: t dua ta thon si t mundin, ve ta thon n astin e kputjes s vitit. Nguten borxhlinjt e ndershm, paran ta kthejn, me shpres q e nesrmja ti bj dhurues pr t tjer. Nguten mashtruesit: hajdut, vrass, politikan Lojn ta mbyllin. N hapjen qelibare t vitit t jen engjllor. Ngutje, ngutje. 90
N dy hapsira
Nj nxitim, n tejikje. Nj pacient kanceroz pranon operacionin kundrshtuar 364 dit t vitit. Nj shkenctar ngulmon kur sekondat e fundit godasin si var, formuls magjike ti jap lirin e zgjidhjes. Ngutje, ngutje. Nj nxitim n tejikje. Kshtu ka pr t ndodhur gjithnj pr sa koh ndrgjegjia njerzore kultivon prtritje.
91
KOSTAQ DUKA
92
N dy hapsira
Flen shekullort
Gjumin e kan bashkshoqrues edhe n hapsirat e zgjimit dhe t zakonshmet e dits. Flen, her n karrike, n holle e parqe duke ecur ngadal pr shtitje, madje dhe n prtypje.... Dikush fle do nat nn tinguj muzike simfonike. Nj tjetr nn zhurmat klithse t filmave t vjetr me kauboj... Gjumi i mban pr dore, n udhtimin pa dhimbje drejt ports s madhe t ikjes.
93
KOSTAQ DUKA
94
N dy hapsira
anga e zgjimit
10-vjet! I kam rn angs s zgjimit s tim biri, me dhimbje, me dashuri. 10-vjet me radh! Tingllima e celularit n alarm n dridhje ka vn klithmn: Ja ku erdhi asti, yt bir t nis vrapin. Dhe ai rendi. Rendi e rendi si maratonomak hapsirave amerikane, ndrrat e moshs i mbarti mbi trak.
95
KOSTAQ DUKA
96
N dy hapsira
Falsitet
(Mashtruesi bilioner u dnua me 150-vjet)
Nuk vrau knd As me thik, as me plumb, as me rrezatim brthamor Engjll si ai... sprek dot nj pul. Por ...me marifete djalli thesarin, e ngriti n qiell nn rrezatim fals shklqimtar dhe e plasi n tok si mbetje ndryshku pa vler. Bota e tr klithi: Ah! Viktimat, papunsin, smundjen, urin ska vorrez ti mbaj. Tani u dnua sa pr tri jet Ai, q pr mijra, n loj shifrash, hapi humner.
97
KOSTAQ DUKA
Shptimtari
Nj zhurm frenash nga nj an, nj tjetr prball dhe diku, n mes t trafikut nj burr i thyer ulur n gjunj, dukej se lutej si i marr! Kur asti u tendos, burri u ua me nj qeshje t plot, pllmb nder : M falni, nn rrotat e pashpirtshme t makins smund ta lija kt zogth t vogl, t mjer!
98
N dy hapsira
Npr nat...
Nn mbshtjellje nate lviz e lviz, duke br punt e dits. Me t vdekurit e t prpliturit n ndrra ankthi flas ca fjal q vijn e ikin paprer. T nesrmes i lus disa or qetsie, si udhtari q ecn dhe ecn pa e prekur fundin...
99
KOSTAQ DUKA
N nj ant sportive vuri gjith sendet dhe rrobat e tij... Si harroi dhe fotot familjare nga koha kur dashuria i mbshtillte t gjith. Pastaj ve e ve puthi nnn e baban q rrinin n dy ant e ders, t ndar. -Po iki- tha faleminderit pr 18 vitet q m dhat, tani pa pranin time grinduni me sherr e shamat. N jug apo veri qofshi, ju uroj mirsi, vetm kur t martohem tju shihja bashk, dshir do kisha prsri. Dhe iku... Pas tij atia fiktive e bashkjetess u rrzua me zhurm. 100
N dy hapsira
Happy Halloween
(Festa e imazheve t vdekjes sht m 31 tetor)
1 Nntor. Shtriga pasi skrmiti dhmbt natn, rraqet mblodhi mngjesit t zbardhur me drit. 1 Nntor. Me imazhet e frikshme, fletn e tetorit hodha n koshin e plehrave. Ve nj trmet diku n nj ishull paqsor m kujtoi se hija e vdekjes s padukshme vjen e ikn mes nesh.
101
KOSTAQ DUKA
Hiperbol pr naftn
A thua u tha gjiri i toks? Ska m t shtrydh, ska m t pikoj?! A thua prsri pr naftn prralla do t filloj: Na ishte njher, nj lng i zi, lvizte nj bot t tr, trena, aeroplan anije, vetura - taksi ngrinte e varroste qeveri?! Se di. Profet nuk jam, e as shkenctar, ve sa her n makin ve pompn e benzins, m hapet nj humner, ku m ngjan se do rrzohem me miliona t tjer.
102
N dy hapsira
Nj fytyr
Zoti im! Paaftsia paska nj fytyr n Europ, Azi, Amerik... Shfryn e zjen si nj kosh plehrash, ku nj cigare prush ndezur sht hedhur pa kujdes. Paaftsia riprodhon vetveten damkosur n pun t mjer. Paaftsia kancer botror q t menurit shpesh i shndrron n budallenj.
103
KOSTAQ DUKA
Dorn vrastare mos e ngri ndaj qenit! M mir prplase pas murit. Ose n guxon, shuplako fytyrn e burrit. Ej, zonj grua, inatet ndaj tradhtive t mikut tnd mos i shkarko mbi besnikrin e pafund t qenit. Mos e godit qenin! Egrsia jote njerzore abuzon mbi instinktet e shurdhuara shtazore.
104
N dy hapsira
T urrej!
-Aktorja e Hollivudit Jan me z t lart n publik u shpreh ndaj ish burrit t saj: T urrej-
Un t urrej! T urrej, me gjith spektrin e urrejtjes, paka se me heshtjen e gurit, trajtat egrsuese t urrejtjes i shndrrova n kokrra rre brenda vetes. T urrej! Pa pasur urrejtje sdo mbillja n zemr farn shprthyese t dashuris s re. T urrej! Farsa juaj paqedashse e pafaj krkon t davarit urrejtjen, pr ta zvetnuar rilindjen e dashuris, aty ku ti dshiroje dhimbje e shkrettira harrese.
105
KOSTAQ DUKA
Zgjim
Aroma e shiut, frymmarrja e panginjur e barit, e treti gjumin larg n furrn e lindjes s diellit. Dshira pr jetn se po m derdh n rrugn e madhe me shpejtsin e ers.
106
N dy hapsira
Ethet e toks
Toka ka ethe. Diku djersin paprer, rreshje, tornado, stuhi, prmbytje. Diku rrudhoset, plasaritet n prvlim shteron liqene e dete. Toka ka ethe. Ethe shkundse, zjarrmuese, deri n tronditje, shprthim vullkanesh, trmete... Toka ka ethe. A e dgjoni? Toka ka ethe. Bashkoni pllmbt n ballin e saj, m pas jepini flatra jete.
107
KOSTAQ DUKA
108
N dy hapsira
DASHURIA
109
KOSTAQ DUKA
110
N dy hapsira
Enigma e dashuris
Dikush, Dikush na ka dashur. Por, o zot, pse marrzisht me lott e saj jemi tallur?! Pas dikujt, pas dikujt jemi harruar por, o zot, pse sna vjen keq pr burrrin e zvetnuar?!... Enigm sa vet bota. N rini ska koh ta zgjidhim n pleqri mbetemi t vonuar.
111
KOSTAQ DUKA
N dy hapsira
Zjarri...
A ishe ti, a isha un, apo ishim t dy aktor - regjisor t atyre asteve tona t mbla ? U apitm prhumbtazi, u shkrim mes tyre dhe u dham pavdeksin. Tani t kallkanosur nga ndarja, kujtimin e asteve e marrim dhe e rimarrim, si shkndij stralli pr ta rindezur nj zjarr... q ska pr tu br kurr.
113
KOSTAQ DUKA
Krkes utopike
M ktheni ca vite rinie. Vajzave q i adhurova tua jap puthjet e mbetura peng. M ktheni edhe ca vite burrrie, gruas kohn q ia vodha tia kthej n ledhatim. M jepni dhe pak jet, Mblidheni si bleta nektarin. Dhe un do ta sendrtoj krejt n mirsi.
114
N dy hapsira
Kasollja e dashuris
E mir e keqe, ajo ishte kasollja jon e dashuris. T prvluar dilnim prej saj, t plevitosur riktheshim pran t njjtit zjarr... Me ndarjen, kasolles iu rrzua kulmi dhe hiri mbeti npr er. Ve ca copza kujtimesh morm me vete, e vetmja pasuri pr t ciln smund t grindeshim. Tani, t dshiruar pr t rindrtuar kasolle, ringjallim e ringjitim copza imazhesh e kujtime dashurie. Ato ironikisht sa formsohen, roniten e roniten duke e br m t frikshm honin e errt t ndarjes.
115
KOSTAQ DUKA
Imazh
Buzt e mia, krijonin imazhin e puthjes. T tuat afroheshin e zhdukeshin n terr... Imazhe, imazhe, e vetm imazhe, por edhe ngulmim, ah sa ngulmim i paprer. Errsira, befas imazhet i prpiu n nj rrapllim-vdekjeje-klithm. I gjithi u shndrrova n imazh i tjetrsuar pa asnj shenj jete n buz.
116
N dy hapsira
Gjuha e dashuris
Mjafton dora jote dern t prek, ajo ka pr tu hapur vet. Nj grim buzqeshjeje t nder, buzqeshja jote tek un shprthen nj pranver. Rastsisht gjoksin ta zbulosh sado pak, n gjith linjat e trupit tnd shprndahem i panginjur, i sert.
117
KOSTAQ DUKA
Puthja
Nj re e vogl, bardhoshe tkurret, tendoset. Maratonn merr npr hapsirn qiellore, diku tretet mes res s madhe, gjoksgjer, shtllungore. Nj gjethe vetmitare q era e flak andej-ktej, vete nga vete, s fundi me gjethet prkdhelet. Nj djal e nj vajz mes puthjes humbin gravitetin, harrohen. Puthja ... Ky vullkan shpirti zhurmshurdhuar pas t cilit vjen harmonia.
118
N dy hapsira
119
KOSTAQ DUKA
Dy fjal-roman dashurie
(Mikes sime n rini q fati e bashkoi me dik rastsisht)
T thosha xhan m thoshe shpirt. Dy fjal - roman i tr. Roman - kasafort eliku i pahapur njher. T thosha xhan, m thoshe shpirt, nj dit, nj jav, nj vit. Her me afsh e her me pshertim... Dhe se dinim sigurisht q fati t till na kish prer, njri-tjetrit ti thoshnim ve dy fjal ndrra vrar pr tu br, nj ve n parajs.
120
N dy hapsira
Bm sikur harruam
Koha na thrrmoi n hapsira t ndryshme. Mes nesh nje bised me zor e hapur pr dashurin mbeti e pambaruar. Pas 50-t vitesh n eter zrat bashkuam. Dhe... u rishfaqn ashtu me dhimbje copza nga ajo bised varrez e shpirtit adoleshent t dlir. Por edhe pse e ringjallm z e form si dham. Njri-tjetrit i drejtuam pyetjet mrzitse rutin: Si je me tensionin? A t dhembin gjunjt? Folm kshtu si bjn toksort, dikur patn rini e sot zvarritin kmbt n radhn e pafund t pleqris. 121
KOSTAQ DUKA
122
N dy hapsira
Nj rrugic
Un e di t gjitha rrugt, autostradat toksore, qiellore t ojn n Rom. Ve pr t ardhur tek ty, m mjafton nj rrugic, e paprfillur n rrjetin universal t udhtimeve. Nj rrugic kalldrm ngrir, si nj plag e vjetr e trishtuar n nj zemr kitare, ku nj tingull dashurie, kputet pa mbarim.
123
KOSTAQ DUKA
Dshir
(Fjal t pathna kurr gruas sime)
Ska rndsi kohzgjatja e jets. Pas 50 viteve grija shtllungohet, paprer, pafund... M mir udhtimin e nisur dekada m par nj gushti t nxeht ta prfundojm s bashku, qoft dimr a pranver. Se e di po t iki un papritur, mungesa ime do dite do i nder mantel t zi dhimbjes, sikurse mosqenia jote, ecjen drejt vdekjes do ma bj ferr...
124
N dy hapsira
Prmbajtja
LVIZJA E SHPIRTRAVE...............................................5 Arti .......................................................................7 Natyr e qet .........................................................8 Duaje t prket ...................................................9 Fjala ...................................................................10 Kontrast ...............................................................11 Thelbi ..................................................................12 Sendrtimi i Poezis ............................................13 N rilindje t paprer ..........................................14 Lulet artificiale ...................................................15 Miqsia ...............................................................16 Miqve t mi .........................................................17 Si vritet miqsia ..................................................18 Miqve jo artificial .............................................19 I verbri dhe i vetmuari .....................................20 Prindi .....................................................................21 Trishtimin ndaj me gjethet ..................................22 Vjeshta ................................................................23 Rutina ..................................................................24 ndrra .................................................................25 Nj poeteje .........................................................26 Hija e tij ..............................................................27 T rroni vet ........................................................28 125
KOSTAQ DUKA
N DY HAPSIRA....................................................29 N dy hapsira.....................................................31 Beteja...................................................................32 Iluzion emigrimi ..................................................33 Fjal t drunjzuara............................................34 Fotografo qenin!.................................................35 Gremisje..............................................................37 I panginjur pr jetn............................................38 Alarm...................................................................39 Jugor....................................................................40 Mall......................................................................42 Marshi i emigrantit t lir ...................................44 Kur nj ast braktisa zhurmat e jets..................45 Motiv korar........................................................46 Nn tre uniforma.................................................47 Kors.................................................................48 Shpirtra n hapsir............................................50 Skam koh..........................................................51 Sofati dhe plaka..................................................52 Takimi i par me djalin emigrant........................54 Tingujt ................................................................55 Triptik pr Artistin e Popullit Vangjush Furxhiu...57 Vajzat lozonjare...................................................60 Borxhi....................................................................61 Npr nat...........................................................62 Sekretet e shpirtit npr er.............................63 Emigrantt...........................................................64 Kujtimet .............................................................65 126
N dy hapsira
Gozhda ...............................................................66 Le t shkruajm...................................................67 Detyrat.................................................................68 Loj e shfytyruar...................................................69 Alergji..................................................................70 Klithma.................................................................71 Nj grusht para.....................................................72 Edhe pse skam porosi............................................73 Poeti ...................................................................74 Me fmijrin e tim biri pr dore....................75 Njerzit e hijeve .................................................76 Jam nga Europa .................................................77 Stoli i drunjt ......................................................78 BOT........................................................................81 Promethenjt e shekujve modern.........................82 Shtojc e Shtpis s Bots..................................83 Moszotrim..........................................................84 Bota dhe individi .................................................85 Leva....................................................................86 Populli.................................................................87 Tatuazhi...............................................................88 Stuhia e bors.......................................................89 Ngutje.................................................................90 Lulet dhe 100 vjeart............................................92 Flen shekullort ................................................93 Dy dyer n stacionin e fundit t jets .................94 anga e zgjimit ..................................................95 127
KOSTAQ DUKA
Fqinj me tim bir....................................................96 Falsitet ................................................................97 Shptimtari..........................................................98 Npr nat...........................................................99 Largim n prag divorci......................................100 Happy Halloween ..............................................101 Hiperbol pr naftn.........................................102 Nj fytyr............................................................103 Mos e rrih qenin.................................................104 T urrej! ............................................................105 Zgjim.................................................................106 Ethet e toks .....................................................107 DASHURIA............................................................109 Enigma e dashuris ...........................................111 Molla, Njutoni dhe puthja ...................................112 Zjarri .................................................................113 Krkes utopike ................................................114 Kasollja e dashuris ..........................................115 Imazh .................................................................116 Gjuha e dashuris ............................................117 Puthja ................................................................118 E dashura ime e par ishte bora .......................119 Dy fjal-roman dashurie ...................................120 Bm sikur harruam ..........................................121 Rrfim nn rrethimin e thinjave .......................122 Nj rrugic .......................................................123 Dshir ................................................................124 128