TIJDSCHRIFT

VOOR

INDISCHE

TAAL-, LAND- EN VOLKENKUNDE,

UITGEGEVEN DOOR HET

BATAVIAASCH GENOOTSCHAP
VAN KUNSTEN EN WETENSCHAPPEN,

ONDER REDAKTIE VAN

Mr. W. STORTENBEKER, Jr.

DOCTOK IN DE RETEN EN. LETTEREN.

DEEL XIV.

V1EKDE SERIE.
DEEL V.

's HAGE,
M. NIJHOFF.

BATAVIA,
LANGE & C.
1864.

CHRONOLOGISCHE LIJST
VAN
GEDENK- EN LEGPENNINGEN, EEKETEEKENS, VRIJMET
SELAARS-, TOEGANGS-, BEGRAFENIS-, BRANDSPUIT-,
BRILOFTS- EN ANDERE PENNINGEN,
BETREKKING HEBBENDE OP DE
VOORMALIGE EN TEGENWOORDIGE BEZITTINGEN DER NEDERLANDERS,
BEOOSTEN DE KAAP DE GOEDE HOOP,
DOOR
J. S. VAN COEVORDEN.

Aan
de Redactie van het Tijdschrift voor
Indische Taal-, Land- en Volkenkunde.
Naar aanleiding van het ter zake met u besprokene
hel ik het genoegen UEd. alsnu hierbij, ter opname in
uw tijdschrift', aan te bieden eene chronologische lijst van
penningen, betrekking hebbende op Nederlandsch-Indi.
Deze lijst is de vrucht eener langdurige en veelzijdige
nasporing ; maar mist desniettemin die volledigheid , waar
voor zij vatbaar is.
Met zekerheid toch weet ik, dat er nog vele andere,
als de door mij vermelde , aan inlandsche vorsten en grooten uitgereikte eerepenningen bestaan, die ik echter bij
gemis van voldoende inlichtingen nog niet heb kunnen
omschrijven,

25
Zoo blijkt bijv. uit een berigt van Makasser, overge
nomen in de Soerabaijasche Courant van 24 Julij 1862,
no. 171, dat de Leenvorstin van Tanette, toen zij in dat
jaar, namens het Nederlandsch-Indisch Gouvernement, met
eenen gouden penning werd vereerd, bij die gelegenheid
versierd was met nog twee andere, door de voormalige
Oost-Indische Compagnie aan hare voorouders geschonken.
Zeer waarschijnlijk bevinden zich in sommige residentin nog meerdere, soortgelijke of andere gelegenheids
penningen, waardig om door beschrijving en afbeelding
der vergetelheid te worden ontrukt.
De in mijne verzameling aanwezige penningen van Hindoeschen of oud Javaschen oorsprong heb ik niet vermeld,
omdat die reeds voorkomen en afgebeeld zijn in het bij
de firma Lange & Co. alhier ter perse liggende, gel
lustreerde Indische muntboek (*). Een gelijksoortig werk
over de Indische penningen zal ongetwijfeld eene belang
rijke bijdrage zijn voor de geschiedenis en numismatische
kennis van Nederlandsch-Indi; ik heb dan ook het voor
nemen om, bij genoegzame medewerking van anderen, dien
arbeid te beproeven.
Reeds bezit ik verscheidene op Indi betrekking heb
bende penningen en andere bouwstoffen, maar er is ook
nog veel, wat daaraan onbreekt.
Om in dit gemis te voorzien , weet ik geen beter middel,
dan om langs dezen weg de welwillende medewerking
in te roepen van allen , die de wetenschappen beoefenen of
daarin belang stellen, en meer in het bijzonder van de
gewestelijke autoriteiten op en buiten Java, die door hun
(*) Dit muntboek zal eerlang worden uitgegeven door het Bataviaasch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen en is het werk
van de heeren E. Netscher en Mr. J. A. van der Chijs, die daarbij zeer
veel medewerking hebben ondervonden van den heer van Coevorden.
Redactie.

2G
standpunt en invloed geacht mogen worden beter dan ieder
ander in de gelegenheid te zijn, om de door mij bedoelde
penningen en daarop betrekking hebbende documenten opte sporen en voor eenen korten tijd in leen te bekomen,
als wanneer van de penningen afbeeldingen of afdrukken
in lak en van de documenten afschriften kunnen worden
genomen.
Beter zal het echter zijn, bijaldien mij de penningen, des
verkiezende door tusschenkomst van het Bataviaasch Ge
nootschap van Kunsten en Wetenschappen, tijdelijk kun
nen worden afgestaan, ten einde daarvan voor 'sgenootschaps munt- en penningkabinet, evenals voor het mijne,
galvanoplastieke afdrukken te kunnen vervaardigen, die,
wat naauwkeurigheid en duurzaamheid betreft, in elk ge
val verreweg de voorkeur verdienen boven afbeeldingen
op papier en afdrukken in lak of iets anders.
Overigens gelieven de eigenaars of inzenders der pen
ningen de verzekering aan te nemen, dat die. onbescha
digd en zoo spoedig mogelijk portvrij zullen worden terug
gezonden.
Met de meeste achting heb ik de eer mij te noemen,
UJEd. Bw. Dienaar,
J. S. VAN COEVORDEN. -

27
p
55
o
O
3
fS
O
O
O

S
P!?S

<
1-5

<<
m
M

1580 z.enk.

1596

z.

1596

z.

1596

k.

1598 z.enk.

1602

z.

1604

k.

1616

k.

1616

g.

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

In bezitname der Oost- Van Loon , NeIndische

bezittingen derlandsche histo
door Philips II.
riepenningen , I,
288 1.
Gelukkige scheepvaart Van Loon, I,
der Nederlanders naar 488, 1.
Oost-Indi.
Als voren, maar grooter. Bizot, Medalische historie van
HolL, 73**
Legpenning op dezelf
Van Loon, I,
de gebeurtenis.
488, 2.
Legpenning op de te Van Loon I, 503.
rugkomst der Hollandsche schepen uit OostIndi.
Legpenning op de op- Van Loon 1, 566. Op de penning
rigting der vereenigde
staat 1603.
Oost-Indische Compag
nie.
Ovale gegraveerde pen
Wagenaar, Vaning op het uitzeilen derlaudsche his
der Hollandsche vloot torie, IX, 150.
naar Oost-Indi, onder
bevel van Steven van
der Hagen.
Legpenning op de Van Loon, II, 95.
voordeelen in de beide
Indin behaald.
Ter eere van den Gou Dubois, Vies des
verneur-Generaal Lau- Gouverneurs Gnraux aux Indes
rens Keaal.
Orientales, 31.

28
O PEND
MER.
BS p*
OO z
P

<!
s

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

10 Z. J. g. enz. Penning, door de Oost- Catalogus van Zie ook Cata

Indische Compagnie aan J. Kleynenbergh logus van J. van
verdienstelijke scheeps (Leiden. 1841), Dam (Amster
dam, 1858),
gezellen vereerd.
no. 582.
no. 1484.
Ter eere van den Gou
Hangt aan een
Dubois, 82.
11 1628
gverneur-Generaal Pieter Chalmot, Biogra- gouden keten en
Carpentier.
phisch woorden heeft eene waar
de van 2000.
boek, VI. 171.
Verovering van Ma- De Navorscher,
13 1641
?
lakka door M. W. Caer- VIII. 78.
tekoe.
9
Pieter de Bitter, 0.
Als voren.
13 1665
I. C.
Mislukte aanval der Van Loon. II.
14 1665
Z.
Engelschen op de retour 531. 1.
vloot der 0. I. C. bij
Bergen in Noorwegen.
Van Loon, II.
15 1665 z.enk. Op dezelfde gebeurte
531. 2.
nis.
Trouw van Amboina. Valentyn, Oud
16 1667
gen nieuw Oost-Indi, II, 2e onder
deel, 225, plaat LI.
Groote ovale gegra
17 1678
z.
Catalogus van
veerde penning op het Dr. Munnich van
overlijden van JoanBax, Cleeff (Amsterdam
genaamd van Heerent- 1861), no. 2011.
hals , oud-gouverneur
van de Kaap de Goede
Hoop, Mauritius, enz.
18 1678
Overlijden van den Valentyn, IV, 2e
gGouverneur Generaal stuk, 306.
Joan Maetsuyker.

29
1
OELO PEND
NUM|
E . P3
</!
<4
1-5

BEKNOPTE
OMSCHKIJVING.

O
a

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

19

1684 g.enz.

Van Loon , III,

307. Du Bois,
242.

20

1684

Van Loon , III,

307.

21

1686

22

1689

23

1689 g.enz.

24

1692

25

1693

z.

26

1695

z.

Begrafenispenning op
den Gouverneur-Gene
raal CoruelisJansz.Speelman.
Begrafenispenning op
g.
Balthazar Bort, Direc
teur-Generaal van Nederlandsch-Indi.
z.
Groote gegraveerde
penning op het 25jarig huwelijk van Tho
mas van Ehee en Henrietta van Kriekenbeek.
3

In het munt- en
penning-kabinet
van het Bat. Ge
nootschap van
Kunsten en We
tenschappen.
Overlijden van den Di
De. Navorscher,
recteur-Generaal Antho- VIII, 77.
ny Hurdt.
Ter gedachtenis aan Van Loon, III , Weegt een pond.
Johannis de Hertog , in 457.
leven Opperhoofd van
Japara, enz.
Overlijden van Ger- Valentyn,II, 2e
brant Schagen, zoon van onderdeel, 251,
den Gouverneur van Lil, A.
Amboina van dien naam.
Gegrav. ovale groote Als no. 21.
penning op het overlij
den van Gerrard van
Ehee, boekhouder en
clercq tot Jaffanapatnam.
Gegraveerde penning Van Loon, IV,
op den ongelukkigen 154.
togt van L. F. Vijselaar
naar Oost-Indien,

30
O
z
g
o
oB
oS
q

H
SS
zE

JAAR.

META ]

27

1695 g. enz.

28

1696

29

1698

30

1702

31

1705

32

1710

33

1714

34

1727

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

Begrafenispenning op
den Gouverneur-Gene
raal Johannes Kamphuys.
Overlijden van Mr. Nigcolaas Schagen , Raad
extraordinair van India
en Gouverneur in Amboks.
z. Groote gegraveerde pen
ning op het 25jarig hu
welijk van Nicolaas Cle
ment en Gertruda van
Dalen, te Batavia.
Eerste eeuwfeest van
z.
de oprigting der OostIndische Compagnie.
?, Overlijden van Jan Constantyn Coyett.

Van Loon , IV, Sommige exem

plaren hangen
155.
Du Bois, 251. aan gouden ke
tenen.
Valentyn, II, 2*
onderdeel, 259
Lil, B.

Ter eere van den Gou

verneur-Generaal van
Hoorn.
Groote penningplaat
z.
ter gedachtenis van Cornelis Chastelein, Ordinaris Raad van Nederlandsch-India.
z.
Eerepenning voor de
Borger-Cavalerie te Ba
tavia.

Hangt aan een

gouden keten en
heeft eene waar
Catalogus van G. de van 1500.
Th.Bom (Amster
dam 1859) , no.
1389.

g.

Als no. 21.

Van Loon, IV,

304.
Valentyn , II, 2e
onderdeel, 260,
Lil, C.
Du Bois, 278.

Van der Chijs , Zie ook Cata

Notice sur le ca- logus van J.
binet numismati- Kleijnenbergh ,
que de 1'universit no. 410.
de Leyde, 51.
Uiterst zeld
zaam,

31
DO KLO PEND
META I

NM EK.

BEKNOPTE
OMSCHKIJVING.

.<

35

1740

g.

36

1742

Z.

37
38

1742
1743

z.
z.

39

Z. J.

z.

40

1760

z.

41

1768

z.

42

1768

z.

43

1771

g.

44

1778 g. en z.

Medaille voor de 0. 1.
C. geschonken aan Mr.
Adrianus Bergsma , ge
wezen Advocaat-Fiscaal
van N. I. als belooning
voor het behouden over
brengen , als Comman
deur , eener retourvloot.
Aanstelling van den
Gouverneur Generaal
Baron van ImhofF.
Zijne afreize naar 0. 1.
Zijne aankomst aan de
Kaap de Goede Hoop.
Toegangspenning tot
het Oost-Indische huis
te Amsterdam.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.
Als no. 52.

Vervolg op van
Loon , no. 169.
Als voren, no. 170.
Als voren, no. 178.

Catalogus van
Otto Keer (Am
sterdam 1858),
no. 6546.
Aanstelling van den Vervolg op van
Gouverneur Generaal Loon, no. 361.
Jacob Mossel.
Inhuldiging van den Vervolg op van
Gouverneur-Generaal P. Loon, no. 369.
A. van der Parra.
Zijn 25 jarig huwelijk Catalogus van
met A. J. Bake.
Pr. Munnich van
Cleeff.no. 3039.
Zijn tienjarig bestuur. Catalogus van J.
van Dam, no.3532.
Prijsmedaille van het Verhandelingen
Bataviaasch genootschap van het genoot
van Kunsten en Weten- schap, I. 38 (3e
schappen.
druk) en IV, 324
(2e druk).

Hangt aan een

gouden keten.

32
OS5
g fi
|
sO *
fi

P3
<
1-5

META j

45

1784

Z.

46

1784

47

Z. J.

48

Z. J.

k.

49

Z. J.

k.

50

1801

z.

51

1811

z.

52

1813

g-

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

Behoud der Oost-In

dische bezittingen voor
de Hollanders , door den
Viee-Admiraal de Suffren.
Fransche penning ter
br.
eere van den Vice-Admiraal de Suffren.
k. Brandspuitpenning van
de Oost-Indische Com
pagnie, voor Amsterdam.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.
Catalogus van Aan de Suffren
J. van Dam , no. in goud vereerd.
3680.

Als voren, no.

3681.
Munt- en pen
ningkabinet van
J. S. van Coevorden.
Als voren.

Als voren, voor Mid

delburg.
Toegangs-penning tot Catalogus van
eene werf der Oost- J. A. Watering
Indische Compagnie. (Amsterdam 1847)
no. 1106.
Verdediging van Ter- Tijdschrift voor
nate tegen de Britten Nederlandsch-Inen Mooren (Sic).
di, IVe jaargang,
II, 21'9.
Medaille voor zeer uit
Bataviasche ko
Volgens infor
stekende daden van dap- loniale courant, matie niet uit
derheid en devouement. 26 Julij 1811,no. gereikt.
30.
Groote gegraveerde Eene afbeelding
penning, door den Re in het munt- en
sident W. B. Martin penning-kabinet
vereerd aan Abd'oel Ma- van J. S. van Coehidvan de negorij On- vorden.
dor, wegens het dempen
van onlusten aldaar.

83
Q
55
B M
S
Ph pg
O ^

1
i-s

53

1814

54

65

.<
MET.

BEKNOPTE
OMSCHEIJVING.

Z.

Vijfentwintigjarig hu
welijk van C. A. Lundberg Jacobson en Joh.
Jac. Hamer te Grissee.
1817
g' Groote gegraveerde pen
ning, vereerd aan Mohamad Alie, Sulthan van
ernate, wegens hulpbe
toon tijdens onlusten in
de Molukken.
1821 z. en Verovering van Pabr. lembang.

66

1825

z.

57

1825

g-

58

1825

Oorlog te Gedoeng
Damak,

Groote penning, vereerd

aan Tjakra adi Ningrat,
Sulthan van Madura,
voor bewezen diensten
tijdens den oorlog op
Celebes.
z.
Groote penning, ver
eerd aan den sekretaris
Pandji Mangkoe Koesoemo , voor bewezen
trouw in den oorlog op
Celebes.

WAAR VEEMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.
Tijdschrift voor
Indische taal-,landen volkenkunde ,
VIII, 455.
Als voren, XI, Hangt aan een
529.
gouden keten.

Van Heeckeren,
beschrijving en af
beelding van Nederlandsche gedenkpenningen.1 4
no. 4.
Tijdschrift voor Zeer zeldzaam.
Nederlandsch Indi, 17de jaar
gang , 2de deel
414.
Een galvano- Hangt aan een
plastieke afdruk in gouden keten.
het munt- en pen
ningkabinet van J.
S. van Coevorden.
Als voren.

Hangt aan een

zilveren keten.

34
Oi .
wORLO I
NCMME

J
meta :
1-3

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

O
59

br.

60

is2?
ic30

61

1829 g. enz.

63

1829

g-

63

1829

OO'.

64

1829 g.enz.

64* 1834

65

1837

g-

z.

br.

Achtkante medaille
voor moed en trouw ge
durende den oorlog op
Java.
Gegraveerde penning,
voor trouwe diensten ge
durende de onlusten op
Java, vereerd aan inlandsche hoofden.
Gegraveerde medaille
voor moed en trouw,
gedurende de onlusten
op Java voor gewone
inlanders.
Aan P. P. Roorda van
Eysinga, voor de beoe
fening der Maleische
taal.
Aan D. H. Kolff, voor
zijne reizen in de Moluksche eilanden.
Gegraveerde prijsme
daille van de tentoon
stelling van Indische
vlijt en nijverheid te
Batavia.
Bezoek van den Gou
verneur-Generaal ad in
terim , J. C. Baud , aan
de munt te Soerabaija.
Ruitvormige medail
le, voor moed en trouw
bij gelegenheid van de

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.
Van Heeckeren, Wordt gedra
gen aan een
19, no. 7.
oranje lint.
Als no. 57.

Javasche Cou
rant van 27 Junij
1829, no. 75.

Als voren.

Als voren.

Javasche Cou
rant van 1 1 Junij
1829, no. 69.
Als no, 55.

Javasche Courant
van 24 Septem
ber 1829,no. 112.

Als no. 47.

Verzameling van Wordt gedra

dagorders voor gen aan een
het Indisch leger blaauw lint en

35
a
z
m
s
o
a
O
O

ia
a
s
s
z

<
3w<*
S

66

Z. J.

67

Z. J. z. en
br.

68

Z. J. z. en
br.
1843 z. en
br.

69

z.

70

1844 z. en
br.

71

1844 z. en
br.

72

1845

z.

73

1848

br.

74

Z. J.

z.

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen,
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

inname van Bondjol, van 18181852;

aan inlanders vereerd. uitgegeven
bij
Broese&Co. 1853,
pag. 3237.
Vijfentwintigjarig hu
Als no. 53.
welijk van C. A. E. Loth
en C. van Naerssen te
Grissee.
Medaille voor moed Staatsblad van
en trouw voor inlanders, Nederlandsch Inmet Maleisch opschrift. die 1839, no. 27.
Dezelfde met Javaansch Als voren.
opschrift.
Inwijding der konink
Catalogus van
lijke academie te Delft- J. van Dam, no.
4165.
Vijfenzeventigjarig ju- Maconniek week
bil der loge de Ster in blad 1856, no. 1.
het Oosten te Batavia.
Overlijden van den Tijdschrift voor
oud - gouverneur - gene Ind. taal-, land
raal, Graaf van den en volkenkunde,
Bosch.
VI, 573.
Vijfentwintigjarig hu
Als no. 47.
welijk van J. E. Brodhaag en J. C. Munter
te Grissee.
Overlijden van J. F.
Tijschrijft voor
T. Maijor, Resident van Ind. taal-, land
Bezoeki.
en volkenkunde,
VII, 264.
Deurwaarderspenning. Staatsblad van
Nederlandsch Indi 1848, no. 8,
art. 4.

is zeer zeldzaam.

In 1814 ge
trouwd.

Wordt gedra
gen aan een
blaauw lint.
Als voren.

Wordt om den
hals gedragen
aan een oranje
lint.

3fi
O
Wfn OS3
o g
53
8 *

.<
.<j
i-j

75

Z. J.

Z.

76

1857

Z.

77

Z. J. g.enz.

78

Z. J. g. en z.

79

1858

k.

80

1858

g.

81

1858

br.

82

1859 z. en
br.

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.

WAAB VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OF
AANWEZIG.

Eereteeken voor de Als voren, 1852, Wordt gedra

gen aan een
no. 27.
schutterij.
oranje lint.
Als no. 74.
Gegraveerde ovale pen
Als no. 47.
ning van de schietclub
Oranje te Soerabaija.
Gegraveerde prijspen- Javasehe Cou
ning voor de versprei rant van 18 April
dingvan nuttige kennis, 1857, no. 31.
onder de Javanen.
Als voren, voor de Als voren, 80
verspreiding van nutti Junij 1858, no.
ge kennis onder den 52 en 16 Januarij
inlander in Ned. Indi. 1861, np. 5.
Ten gevolge
Tienjarig bestaan van De Oostpost (week
het muziekgenootschap blad van Soera het breken van
St. Cecilia te Soerabaija. baija) van 1 Maart den stempel zijn
hiervan slechts
1858, no. 17.
43 stuks (allen
verzilverd) ge
slagen.
Wordt gedra
Als no. 57.
Fransche penning, ver
gen aan het
eerd aan G. Dumas,
Fransen drie
wegens verdiensten als
kleurig lint.
directeur van het mili
tair-hospitaal te Amboina.
Inwijding van het Als no. 47.
nieuwe loge-gebouw van
de Ster in het Oosten
te Batavia.
In goud ver
Vijftigjarig jubil der Als no. 47.
eerd aan den
loge de Vriendschap te
GrootmeesterSoerabaija.

87
ft
g |
S 3
1 1

f4
<
1-3

83

Z. J.

84

1861

BEKNOPTE
OMSCHRIJVING.
a

WAAR VERMELD,
BESCHREVEN ,
Aanmerkingen.
AFGEBEELD OP
AANWEZIG.

Nationaal der
Nederlanden.
Medaille voor 30 of Staatsblad van Hangt aan een
g.
36jarige trouwe dienst Nederlandsch-In- oranje lint.
voor inlandsche schepe di 1861, no. 84.
lingen.
Soerabaijiische Hangt aan een
Gegraveerde groole
gpenning , vereerd aan Courant van 24 Ju- gouden keten en
I. Ol, leenvorstin van lij 1862,no. 171. heeft eene waar
Tanette, voor betoonde
de van p. m.
medewerking
de op
1500.
name van dit rijk in
1861.