Professional Documents
Culture Documents
Anh Huong Cua Nong Do Muoi
Anh Huong Cua Nong Do Muoi
MUC LUC
DANH SACH CAC T VIET TAT ...................................................................... i
DANH SACH CAC BANG ................................................................................... ii
DANH SACH CAC HNH ................................................................................... iii
CHNG 1: M AU ...........................................................................................1
1.1. TNH CAN THIET CUA E TAI ...............................................................2
1.2. MUC TIEU - NOI DUNG PHNG PHAP NGHIEN CU ...................2
1.2.1. Muc tieu ............................................................................................2
1.2.2. Noi dung............................................................................................3
1.2.3. Phng phap nghien cu ...................................................................3
1.3. PHAM VI NGHIEN CU ...........................................................................3
1.4. Y NGHA KHOA HOC CUA E TAI ........................................................3
1.5. NHU CAU KINH TE XA HOI ....................................................................4
CHNG 2: TONG QUAN VE NC THAI T QUA TRNH SAN XUAT
NC TNG ................................................................................5
2.1. HIEN TRANG SAN XUAT NC TNG TAI VIET NAM ..................6
2.1.1. Hien trang san xuat ...........................................................................6
2.1.2. Hien trang moi trng.....................................................................11
2.1.2.1................................................................................................
Moi trng khong kh ...........................................................................11
2.1.2.2.
2.1.2.3.
3.2.3. u iem va nhc iem cua viec x ly nc thai bang cong nghe
UASB ..............................................................................................27
3.2.4........................................................................................................
Khi ong mo hnh UASB .........................................................................28
3.2.4.1. Bun nuoi cay ban au .............................................................28
3.2.4.2. Nhiet o..................................................................................30
3.2.4.3. pH...........................................................................................30
3.2.4.4. Nc thai ................................................................................30
3.2.4.5. Ham lng chat hu c ..........................................................30
3.2.4.6. Kha nang phan huy sinh hoc cua nc thai ............................31
3.2.4.7. Chat dinh dng .....................................................................31
3.2.4.8. Ham lng can l lng ...........................................................31
CHNG 4: XAY DNG VA VAN HANH MO HNH X LY NC THAI
T QUA TRNH SAN XUAT NC TNG BANG PHNG
PHAP UASB ....................................................................................32
4.1. C S THC NGHIEM E XAY DNG MO HNH .............................33
4.1.1........................................................................................................
Mot so nghien cu x ly nc thai cua cac nganh thc pham ng
dung mo hnh UASB .........................................................................33
4.1.1.1. Nghien cu x ly nc thai cong nghiep thc pham giau protein
va chat beo bang be phan ng k kh dong ngc UASB a giai
oan a nhiet. ..........................................................................33
4.1.1.2................................................................................................
X ly nc thai t quy trnh che bien tinh bot san bang cong
nghe UASB. .............................................................................36
4.1.1.3................................................................................................
Nghien cu x ly nc thai san xuat tinh bot san thu Biogas
bang he thong UASB. ..............................................................38
4.1.2........................................................................................................
La chon cac thong so ...............................................................................41
4.2. XAY DNG MO HNH NGHIEN CU ...................................................41
4.2.1........................................................................................................
oi tng nghien cu.................................................................................41
4.2.2........................................................................................................
Lay mau ....................................................................................................41
4.2.3........................................................................................................
Mo hnh th nghiem cot UASB ..................................................................42
4.2.4. Hoa chat phan tch nh lng ........................................................43
4.3. PHNG PHAP PHAN TCH ..................................................................43
4.4. VAN HANH MO HNH ............................................................................44
CHNG 5: KET QUA VA NHAN XET ........................................................46
5.1. PHAN TH NHAT ...................................................................................48
5.1.1........................................................................................................
Giai oan 1: ...............................................................................................48
5.1.2.
5.1.3........................................................................................................
Giai oan 3: ...............................................................................................54
5.1.4........................................................................................................
Ket qua .....................................................................................................56
5.1.5.
ii
iii
CHNG 1:
M AU
Do o, cac oi hoi ve nhng nhu cau hang ngay, ngay cang tr nen khat khe. ac
biet la nhu cau ve am thc. Chnh v the, cac nganh cong nghiep che bien va san
xuat thc pham ong mot vai tro rat quan trong.
Chu anh hng bi cach thc an uong cua ngi Trung Hoa, ngi Viet
Nam chung ta rat thch che bien cung nh thng thc cac mon an co s dung
nc tng e lam tang hng v am a cho thc pham. Them vao o, au tng
la mot loai nong san co nang suat rat cao va trong c rat nhieu ni tren at
nc ta. Do o, cac nha may san xuat nc tng c xay dng rong rai tren
khap at nc la mot ieu de hieu. Tuy nhien, viec san xuat nc tng a thai ra
mot lng ln nc thai gay ra khong t lo ngai cho cuoc song cua ngi dan song
xung quanh khu vc nha may va lam cac cap, cac nha lanh ao phai au au bi
van e o nhiem moi trng.
Hien trang nc thai cha lng chat hu c cao c thai trc tiep ra he
thong nc thai chung cua khu dan c gay o nhiem nghiem trong la thc trang
chung cua cac nha may san xuat nc tng. Ben canh o, cha co mot phng an
nao c a ra nham giai quyet van e bc xuc nay. Do o, viec nghien cu va
a ra cac phng phap x ly mang tnh thiet thc la rat can thiet.
1.2.
1.3.
PHAM VI NGHIEN CU
e tai chu trong nghien cu trong pham vi sau:
Nghien cu, phan tch va anh gia hieu qua x ly COD trong nc thai san
xuat nc tng tren moi trng nhan tao bang phng phap sinh hoc k kh ng
dung cot UASB.
Nghien cu c thc hien quy mo phong th nghiem vi mo hnh co dung
tch 10 lt.
CHNG 2:
TONG QUAN VE NC
THAI T QUA TRNH
SAN XUAT
NC TNG
--- 5 ---
Nguyen lieu e san xuat nc tng la hat au tng. au tng la cay cong
nghiep va la cay thc pham ngan ngay co gia tr dinh dng cao. au tng c
dung lam thc pham cho ngi va thc an cho chan nuoi. ong thi, au tng
con la cay cai tao at tot va la mat hang nong san suat khau quan trong em lai li
nhuan cao. Chnh v vay, cay au tng ang la mot trong 10 chng trnh u tien
phat trien cua nc ta (TS.VS. Tran nh Long Vien Khoa hoc Ky thuat Nong
nghiep Viet Nam).
T nam 1990 tr lai ay dien tch, nang suat, san lng au tng
a khong ngng tang len. (Cung theo TS.VS. Tran nh Long Vien Khoa
hoc Ky thuat Nong nghiep Viet Nam, dien tch tang 11,2%, nang suat tang
46,8% va san lng tang 63,9%). Cung t o, cac c s san xuat nc
tng ra i ngay cang nhieu va phat trien cang rong.
lng c phan lam nhieu loai. Tren ca nc hien nay co khoang tren 40 nha
may san xuat nc tng co quy mo tng oi ln va rat nhieu c s san xuat nc
tng va va nho khac.
Trc ay, san xuat nc tng c thc hien bang phng phap len men
theo quy trnh sau: (Hnh 1.)
--- 7 ---
Ht u tng
Ngm, hp, cy mc
Nui bn rn 2 ngy
Nc, mui
1 thng
VSV gy mi
12 thng
Lc
Dch lc
B tng
ng, gia v
Kh trng
Tng c
ng chai
Thnh
phm
Hnh 1. S o quy trnh san xuat nc tng t au nanh bang phng phap
len men.
--- 8 ---
Hien nay, hau het cac c s san xuat nc tng theo phng phap hoa giai
theo quy trnh sau: (Hnh 2.)
Bnh du
X l nguyn liu
Acid, nc
Trung ha
So da
Lc th
Thanh trng
Mui
Lng trong
Pha ch
ng
gi
Thnh
phm
Hnh 2. S o quy trnh san xuat nc tng t banh au bang phng phap
hoa giai.
--- 9 ---
Trong s o quy trnh san xuat nc tng bang phng phap hoa giai
Hnh 2, nguyen lieu chnh e san xuat nc tng la banh dau (au tng b ep
het dau va vien thanh tng banh) vi ham lng protein at t 40% tr len.
Hoa chat dung trong san xuat nc tng gom :
Acid clohydric: phan giai banh dau thanh am acid amin.
Soda: e trung hoa acid sau khi phan giai xong.
Muoi: la nguyen lieu quan trong trong san xuat nc tng v no
ieu chnh v va bao quan san pham.
Nc: la thanh phan chnh trong san xuat nc cham.
Caramen: e ieu chnh mau cho thch hp.
Qua trnh san xuat nc tng gom cac giai oan sau:
X ly nguyen lieu: Nguyen lieu chu yeu e san xuat nc tng la banh
dau co nhieu protein. Tai khau nay, banh dau c xay nho e tang kha nang tiep
xuc cua banh dau vi hoa chat. Hoa chat dung e phan giai la acid clohydric va
dung dch e trung hoa sau qua trnh phan giai la cacbonat natri.
Phan giai: Qua trnh thuy phan xay ra vi ieu kien khat khe ve nhiet o,
nong o acid va thi gian thuy phan. Lng acid s dung phai c tnh toan chnh
xac da vao phan tram khoi lng am toan phan.
Trung hoa: Dung dch thu c sau khi thuy phan c trung hoa bang
soda.
Loc: Dung dch sau khi trung hoa c dan vao thiet b loc. Tai ay, chat
lng am se c kiem tra e pha che ra nc tng theo yeu cau.
--- 10 ---
Thanh trung: Dau song sau khi loc se em i thanh trung, tuy thuoc vao
lng muoi ban au ma tnh toan lng muoi them vao e at nong o muoi mong
muon.
Lang trong: Dau chnh sau khi thanh trung c bm qua bon lang. Sau
thi gian lang, dau c bm qua he thong loc tinh. Qua kiem tra neu dau at yeu
cau se chuyen qua giai oan pha che.
Pha che: Tuy thuoc vao o am cua moi loai san pham khi ra chai, nhan
vien ky thuat se tnh toan khoi lng phoi che va pha phu gia e ieu chnh v phu
hp vi yeu cau cua khach hang.
Ben canh o, nguon phat sinh chat thai ran do qua trnh san xuat nc tng
con tap trung giai oan ong goi. Rac chu yeu la cac loai bao b, nilon,
cartonNgoai ra, rac thai sinh hoat cung gop phan ang ke gay o nhiem.
Lng chat thai ran trong qua trnh san xuat nc tng hien nay ang tr
thanh van nan cua cac nha san xuat cung nh nha quan ly moi trng bi tnh chat
gay o nhiem cao va kho x ly cua no. Chnh v the, can xuc tien tm ra bien phap
thu gom va x ly thch hp e loai bo nhng mam benh, gi cho moi trng trong
sach.
Ngoai ra, trong nc thai cua cac nha may san xuat nc tng con cha mot
lng cac hoa chat e xuc ra chai va ve sinh thiet b co dnh cac loai dau m
trong qua trnh bao tr may moc.
gian x ly ngan. Nhng phng phap hieu kh tang cng cung co nhc iem la
kinh ph x ly cao do phai dung ien cho cac may bm va may thoi kh, khong co
kha nang x ly nc thai b o nhiem cao, tao ra lng bun thai ln va tnh on nh
cua he thong thng khong cao.
Phng phap x ly k kh c ap dung kha rong rai, chu yeu la phng
phap UASB va UASB cai tien. Vi sinh vat c s dung trong phng phap nay la
cac nhom vi sinh vat k kh. Phng phap nay co u iem vt troi so vi phng
phap hieu kh tang cng la chi ph thap, co kha nang x ly c nc thai co mc
o o nhiem cao, tao t bun thai va tao kh sinh hoc la nguon nang lng tng oi
sach va tien dung.
--- 14 ---
CHNG 3:
TONG QUAN VE
PHNG PHAP X LY
NC THAI NG DUNG
CONG NGHE UASB
--- 15 ---
--- 16 ---
2) Acid hoa
Trong giai oan nay, vi khuan len men chuyen hoa cac chat hoa tan thanh
cac chat n gian nh acid beo de bay hi, ru, acid lactic, methanol, CO2, H2,
NH3, H2S va sinh khoi mi. S hnh thanh cac acid co the lam pH giam xuong
en 4.0.
3) Acetic hoa
Vi khuan tao kh H2 chuyen hoa cac san pham cua giai oan acid hoa thanh
acetate, CO2, H2, va sinh khoi mi.
4) Methane hoa
ay la giai oan cuoi cua qua trnh phan huy k kh. Acid acetic, CO2, H2,
acid formic va methanol chuyen hoa thanh methane, CO2 va sinh khoi mi.
Phan ng chnh tao thanh methane co the xay ra nh sau:
CO2
4H2A
CH4
4A
2H2O
3H2
CH4
H2O
4CO
2H2O
3CO2 +
CH4
4H2
CH4
CO2
CH4
2H2O
Ngoai ra, trong qua trnh x ly nc thai cong nghiep cha SO42-, ieu kien
k kh, vi khuan kh sunfat se kh SO42- thanh H2S nh sau:
5AH2 +
SO42-
5A
H2S
4H2O
--- 17 ---
2NO3-
6A
6H2O +
N2
Qua trnh chuyen hoa vat chat trong ieu kien k kh c mo ta trong
Hnh 3.
GIAI OAN
VAT CHAT
LOAI VI KHUAN
VAT CHAT HU C
PROTEINS
HYDROCARBON
LIPIDS
Thuy phan
ACID AMIN / NG
Acid hoa
Vi khuan lipolytic,
proteolytic va cellulytic
Vi khuan len men
ACID BEO
Acetic hoa
Vi khuan tao kh H2
ACETATE / H2
Methane hoa
Trong 3 giai oan thuy phan, acid hoa va acetic hoa COD trong dung dch
hau nh khong giam. COD ch giam trong giai oan methane hoa.
Ngc vi qua trnh hieu kh, trong s ly nc thai bang phan huy k kh, tai
trong toi a khong b han che bi khong can cung cap oxy. Nhng trong cong nghe
x ly k kh, can lu y 2 yeu to sau:
Duy tr sinh khoi vi khuan cang nhieu cang tot.
Tao tiep xuc u gia nc thai vi sinh khoi vi khuan.
--- 18 ---
Cng ngh x l k kh
Xo trn
hon ton
Tip xc
k kh
UASB
Lc k kh
Tng l
lng
Vch
ngn
Hnh 4. Cac dang qua trnh k kh a ng dung rong rai trong thc te
--- 19 ---
en 30 ngay. Chnh v vay, the tch be phan huy k kh xao tron hoan toan yeu cau
ln hn nhieu so vi cac cong nghe x ly k kh khac.
Tuy nhien, be k kh xao tron hoan toan co the chu dng tot trong trng hp
nc thai co cha oc to hoac khi tai trong tang ot ngot do ham lng sinh khoi
trong be thap va thi gian lu nc ln.
3.1.2.3. UASB
Qua trnh UASB c thc hien theo nguyen ly dong chay ngc qua lp
bun. Be UASB la be x ly sinh hoc k kh hoat ong theo nguyen tac nc thai
--- 20 ---
phan phoi vao t ay be va i ngc qua lp bun sinh hoc co mat o vi khuan cao,
phat trien manh Ha Lan.
Cong nghe x ly k kh ng dung qua trnh UASB se c trnh bay ro
phan sau.
--- 21 ---
Qua trnh nay thch hp cho x ly nc thai co ham lng SS cao. Trong qua
trnh nay, nc thai vao chay t tren xuong qua lp gia the module. Gia the nay
tao nen cac dong chay nho tng oi thang theo hng t tren xuong. ng knh
dong chay nho khoang 4 cm.
Vi cau truc nh tren, qua trnh k kh bam dnh xuoi dong tranh c hien
tng bt tac va tch luy chat ran khong bam dnh ma qua tnh loc k kh thng
gap phai.
3.2.1.1. Be UASB
Loai be UASB nay c thiet ke bi Lettinga va cac cong s vien vao 1983
Netherlands. Loai be UASB nay thch hp cho viec x ly cac chat thai co ham
lng chat hu c cao va thanh phan vat chat ran thap. Be UASB gom 2 khu vc:
--- 22 ---
khu vc phan huy va khu vc lang. Trong khu vc phan huy chia thanh hai lp: lp
bun ac di ay cot va mot lp tham bun gia ham, khu vc lang cha dung
dch long pha tren. Nc thai c nap vao be UASB t ay ham, no i xuyen
qua lp tham bun roi i len tren va ra ngoai. Cac chat ran trong nc thai c
tach ra bi thiet b tach chat kh va chat ran trong ham. Cac chat ran se lang xuong
lp tham bun do o no co thi gian lu tr trong cot cao va ham lng chat ran
trong ham tang. Luc be UASB mi bat au hoat ong kha nang lang cua cac chat
ran rat thap nhng khi no a c tch tr nhieu va tao thanh cac hat bun th kha
nang lang tang len va se gop phan gi lai cac VSV hoat ong. Khoang 80 en
90% qua trnh phan huy dien ra tham bun nay. Tham bun nay chiem khoang 30
en 60% the tch cua be UASB.
Hnh 5. S o be UASB
Trong o:
1. au vao
2. au ra
3. Biogas
--- 23 ---
Ca(OH)2 + CO2
CaCO3 + H2O
Nhiet o (oC)
Ap suat
atm kg/cm2
10
20
30
40
1,03
0,40 0,25
0,15
0,10 0,10
10
10,3
3,15 2,15
1,30
0,90 0,75
50
51,7
100
103
8,00 7,20
200
207
7,95
6,66
6,00 5,40
7,20
6,55 6,05
Loai H2S
NaCO3 phng trnh (q) co the dung e loai H2S trong Biogas qua phan
ng sau:
H2S + Na2CO3
NaHS + NaHCO3
Mot cach n gian khac la cho Biogas i qua mat sat tron lan vi dam sat
phay. Phan ng loai H2S nh sau:
Fe2O3 + 3H2S
Fe2S3 + 3H2O
--- 25 ---
Sau khi s dung oxyt sat c tai sinh bang cach em Fe2S3 phi nang, ta
co:
2Fe2S3 + 3O2
2Fe2O3 + 3S2
Mat khac, e ap ng nhu cau ngay cang cao trong lnh vc x ly nc thai,
lo phan ng UASB lai c cai tien len mot bac. Chnh nh s cai tien nay ma ta
co the kiem soat c nhiet o trong lo phan ng. T o, tao ieu kien nhiet o
thch hp cho qua trnh phat trien cua vi sinh vat, nang cao hieu qua x ly. Tuy
nhien, cung vi viec co the x ly mot lng nc thai ln hn, lng biogas sinh ra
cung nhieu hn, ieu nay dan en khuynh hng gay ra hien tng trao bun t lo
phan ng UASB.
e giai quyet van e tren, mot dang lo phan ng UASB lai c nghien
cu. Ket qua, ngi ta a a ra mot dang lo phan ng UASB co chia ngan ben
trong va co gan thiet b tach kh ran (Gas Solids Separator - GSS). Vi dang lo
phan ng UASB nay, lng bun c duy tr cao, ong thi van am bao hieu suat
x ly va lng biogas thu c.
Ngay nay, s phat trien cua cong nghiep, ac biet la cong nghiep thc pham
dan en viec tao ra mot lng nc thai hon tap khong lo. Chnh v vay, viec x ly
nc thai cung ngay cang gap nhieu kho khan. Co rat nhieu phat minh va nghien
cu a a ra rat nhieu cong nghe cung nh ky thuat nham em lai hieu qua x ly
ngay cang cao cho van e nc thai. Va cong nghe UASB c xem la kha hoan
chnh va c ng dung rong rai khong ch bi hieu qua x ly cao ma con bi
nhng u iem ve kinh te va ky thuat van hanh cua no.
Nhc iem
Thi gian khi ong ban au phai mat t 8 10 tuan tuy theo loai
bun hoat tnh c s dung.
oi hoi phai co kinh nghiem thc te ve van hanh he thong x ly nc
thai ng dung cong nghe UASB.
Vi khuan k kh nhay cam vi hp chat hoa hoc oc nh toluen,
axeton, benzen, ngoai ra con ac biet nhay cam vi co crom (Cr3+/Cr6+) va ong.
--- 28 ---
STT
Loai bun
(kgCH4-COD/kgVSS)
(kg/m3)
Bun hat
0.80 1.50
15 35
0.40 1.20
10 25
0.02 0.10
8 20
Phan chuong
0.02 0.08
20 80
Bun be t hoai
0.01 0.02
15 50
Phan bo ti
0.001 0.006
30 100
0.001 0.004
30 - 100
Nong o bun cung cap ban au cho be UASB toi thieu la 10kg VSS/m3.
Lng bun cho vao be khong nen nhieu hn 60% the tch be.
Khi khong co bun nuoi cay tot, giai oan khi ong phai het sc can than,
ac biet lu y van toc nc i len. Neu van toc qua ln, bun trong be se b cuon
troi ra ngoai.
Be phai khi ong tai trong thap hoac nong o COD thap. Khi be hoat
ong can theo doi lng kh sinh hoc sinh ra, hieu qua x ly hoac chat lng nc
au ra. Ch tang tai trong khi moi th hoat ong tot va khong co mot tr ngai nao.
--- 29 ---
Khi co loai bun nuoi cay tot, be UASB co the van hanh tai trong
3kg COD/m3/ngay va thi gian lu nc khoang 24 gi.
giai oan nay can tao ieu kien cho vi khuan methane phat trien do bun
nuoi cay ban au thng co rat t lng vi khuan. V vay, giai oan khi ong
thng mat rat nhieu thi gian.
3.2.4.2. Nhiet o
Nhiet o la yeu to ieu tiet cng o cua qua trnh. Be UASB co the hoat
ong nhiet o am (30 35 oC) hoac nong (50 55 oC). Nhiet o toi u cho qua
trnh hoat ong cua be UASB la 35 oC. Khi nhiet o di 10 oC vi khuan tao
methane hau nh khong hoat ong.
3.2.4.3. pH
pH toi u cho qua trnh hoat ong cua be UASB dao ong trong pham vi hep,
t 6,5 en 7,5. Neu pH giam th ngng nap nguyen lieu. V neu tiep tuc nap
nguyen lieu th ham lng acid tang len dan en ket qua la lam chet cac vi khuan
tao CH4.
3.2.4.4. Nc thai
Trc khi van hanh be UASB can phai xem xet thanh phan tnh chat nc
thai, can x ly cu the ham lng chat hu c, kha nang phan huy sinh hoc cua
nc thai, tnh em, ham lng vi lng chat dinh dng, ham lng can l lng,
cac hp chat oc, nhiet o nc thai,
--- 31 ---
--- 32 ---
CHNG 4:
--- 33 ---
--- 34 ---
Nc thai t quy trnh san xuat banh au se c s dung lam nguyen lieu
au vao cho lo phan ng UASB trong nghien cu nay. Thanh phan ac trng cua
nc thai c trnh bay trong Bang 3.
Thanh phan
n v
5.4
pH
Nhiet o
Ham lng
COD
mg/l
BOD5
mg/l
57
Tong so
21.520
Hoa tan
14.240
Tong so
10.300
Hoa tan
6.730
8.9
Ty le C/N
SS
mg/l
5.010
VSS
mg/l
4.85
Protein
mgCOD/l
Carbonhydrate mgCOD/l
Lipid
mgCOD/l
Nit tong
mg/l
Khoang
mg/l
Tong so
7.150
Hoa tan
3.280
Tong so
6.670
Hoa tan
6.610
Tong so
6.440
Hoa tan
2.940
Tong so
890
Hoa tan
450
K: 451, Ca: 436, Mg: 267, P: 37
Bang 3. Thanh phan ac trng cua nc thai t quy trnh san xuat banh au.
--- 35 ---
phan ng la khong hieu qua. Dung nc e pha loang nham at c nong o ham
lng hu c thch hp trong nc thai cho lo phan ng UASB MS hoat ong la
bien phap toi u.
STT Thong so n v
Ham lng
COD
mg/l
13.500 25.000
12.500 24.550
TSS
mg/l
2.200 4.000
540 1.280
TDS
mg/l
6.000 8.000
5.500 7.800
pH
3.8 4.5
3.8 4.5
o uc
280
32
NTU
Bang 4. Thanh phan ac trng cua nc thai t quy trnh san tinh bot san.
--- 37 ---
Quy trnh x ly bao gom: be cha nc thai, ong dan, bm tuan hoan, cot
UASB vi the tch lam viec la 21,5 lt, cao 2,5 m va thiet b thu gas. Bun c s
dung la bun lay t be x ly nc thai k kh. ac tnh cua hat bun c the hien
trong Bang 5.
Ngay
Chieu cao
VSS
lp bun (cm) (mg/l)
TSS
(mg/l)
VSS/TSS
SMA
(kgCH4COD/kgVSS.ngay)
Bun hat
30.054
69.791
0.43
0.06
220
15.005
34.895
0.43
0.60
38
85
13.332
17.915
0.74
0.58
84
90
17.599
24.328
0.72
0.77
115
106
21.292
25.198
0.84
0.66
Nc thai sau khi lang e loai bo bt chat ran l lng c pha loang vi
nc va trung hoa bang NaOH e ieu chnh pH len 7.0, ty le COD : N : P cung
c ieu chnh bang urea va KH2PO4 theo ty le 300 : 5 : 1. Sau o, lng nc
thai nay c s dung lam nguyen lieu au vao cho cot UASB trong suot giai oan
khi ong (t ngay th 1 en ngay th 43).
Sau giai oan khi ong, cot UASB i vao hoat ong on nh (t ngay th 44
en ngay th 115). Nc thai sau lang c nap trc tiep vao cot UASB vi ty le
COD : N : P c duy tr theo ty le 600 : 5 : 1, pH = 7.0.
Trong giai oan khi ong, hoat tnh cua bun ban au rat thap nen cot UASB
hoat ong vi nong o COD au vao khoang 3.000 mg/l, van toc nc i len duy
tr 0.4 m/h, tuy nhien hieu qua kh COD rat thap khoang 15 50%. Sau ngay
--- 38 ---
th 24, van toc nc i len c giam xuong 0.24 m/h. Lng biogas sinh ra thap
khoang 30 l/ngay. Sau ngay th 25 hieu qua x ly tang dan, nong o COD cung
c nang len khoang 6.000 9.000 mg/l. Ket thuc giai oan khi ong, lng
biogas sinh ra at tren 100 l/ngay, hieu qua kh COD len en 80% .
Sau ngay th 43, nc thai c nap vao cot vi nong o COD khoang t
12.000 24.000 mg/l. Ket qua c anh gia la thanh cong vi hieu qua x ly at
gan 95%. Lng biogas thu c trung bnh t 100 140 l/ngay, thnh thoang at
ti 170 l/ngay. Lng CH4 chiem khoang 60 67% trong tong lng biogas thu
c.
Vi nghien cu nay, nc thai c trai qua giai oan lang nham loai bo SS
trc khi a vao x ly chnh thc va hieu qua x ly at c rat cao (95%).
Chng to rang viec loai bo SS trong nc thai au vao se nang cao hieu qua x ly
cua cot UASB.
--- 39 ---
Nc thai dung cho nghien cu lay tai c s san xuat tinh bot san quy mo ln
tai Dng Lieu Hoai c Ha Tay. Nc thai co COD = 9.400 12.394 mg/l;
BOD = 4.212 7.200 mg/l; pH = 3.8 4.8.
Cac yeu to c khao sat la pH va thi gian lu (Hydrraulic Retention
Times HRT). Ket qua nghien cu c the hien trong cac bang sau:
Anh hng cua pH ti hieu qua x ly
pH vao pH ra
4.2
6.9
10.826
912
35
91.57
5.5
7.2
10.650
659
42
93.80
6.0
7.4
10.359
425
45
95.90
Ket qua nghien cu Bang 6 cho thay vi thi gian lu la 84 gi, hieu qua
kh COD va hieu qua kh hoa eu tang khi pH c ieu chnh t 4,2 (khong ieu
chnh) len 5,5 va 6. pH = 4,2 hieu qua x ly ch at 91,57%, trong khi pH = 6,0
hieu qua at ti 95,27%. Nh vay, co the thay hieu qua x ly tang len ro ret khi
ieu chnh pH dong vao len 6,0.
Anh hng cua thi gian lu ti hieu qua x ly
--- 40 ---
HRT Lu lng pH pH
(gi) (l/ngay) vao ra
COD COD
Tong Biogas Hieu qua
vao
ra
(l/ngay)
x ly (%)
(mg/l) (mg/l)
84
10
6.0
7.4 10.359
425
45
95.90
72
12
5.7
7.4 11.200
313
75
97.22
55
15
5.8
7.3 11.121
342
78
96.92
48
17.5
5.9
7.1 11.307
490
80
96.0
42
20
5.9
7.1 11.549
652
91.6
94.4
Bang 7. the hien th nghiem c tien hanh lu lng dong vao 10; 12; 15;
17,5 va 20 l/ngay ng vi thi gian lu la 84; 72; 55; 48 va 42 gi, pH c ieu
chnh 5,7 5,9. Ket qua cho thay, khi giam thi gian lu t 84 gi xuong 48 gi
hieu qua x ly bien ong khong ln (1,22%). Thi gian lu 72 gi cho hieu qua x
ly cao nhat, nhng khi tiep tuc rut ngan thi gian lu, COD dong ra tang dan (490
en 652 mg/l), pH giam nhe xuong en 7,1. ieu o chng to thi gian lu dan
tien ti gii han.
Ket qua tren khang nh pH la nhan to quan trong anh hng en hieu qua
x ly cua cot UASB. pH tien ve trung tnh se la ieu kien thuan li cho s phat
trien cua vi sinh ong thi nang cao hieu qua x ly.
Cung vi pH, thi gian lu cung ong mot vai tro to ln en kha nang x ly
cua cot UASB. Thi gian lu qua dai se dan en viec lang ph thi gian. Thi gian
lu qua ngan, vi sinh cha kp phan huy toi a lng chat hu c co trong nc
thai. Ca hai trng hp eu tac ong khong tot en hieu qua x ly. Viec la chon
mot thi gian lu phu hp vi loai nc thai se em lai mot ket qua toi u cho
cong tac x ly.
--- 41 ---
--- 42 ---
STT
Ch tieu
PH
N NH4
P PO4
COD
NaCl
--- 44 ---
Hnh 7. Hnh thai vi sinh trong bun s dung trong cot UASB.
Sau o tien hanh van hanh mo hnh theo hai giai oan:
Giai oan th nhat: tien hanh trong 3 thang (thang 5 en thang 7).
Nguyen lieu au vao cua cot UASB la nc thai t quy trnh san xuat nc tng
nhan tao tng nong o tng ng 1000 1500 2000 mg/l va khong khong che
nong o muoi trong nc thai. Theo doi s phat trien cua vi sinh va phan tch cac
ch tieu COD, N NH4, P PO4 va anh gia hieu qua x ly COD.
Giai oan th hai: tien hanh trong 2 thang (thang 8 en thang 9). Nc
thai au vao vi COD c kiem soat nong o 2000 mg/l, nong o muoi c
--- 45 ---
ieu chnh tang dan tng ng tng nong o 0.5 0.7 0.9 %. Phan tch cac ch
tieu COD, N NH4, P PO4 va anh gia hieu qua x ly COD.
Lu lng van hanh la 10 lt/ngay.
Thi gian lu nc la 24 gi.
Lay mau nc au vao va au ra cua mo hnh phan tch ammonium, photpho
tong va COD e xac nh ham lng trong mau.
Theo doi s bien thien cua pH, cac bien oi cua bun hoat tnh e co s ieu
chnh thch hp.
Theo doi cac ch tieu ammnium, photpho tong va COD cua mau nc au
vao va au ra cua mo hnh xem ham lng tang hay giam e t o biet c hieu
suat cua qua trnh x ly.
--- 46 ---
--- 47 ---
KT QU V NHN XT
CHNG 5:
KET QUA
VA
NHAN XET
--- 48 ---
KT QU V NHN XT
Nghien cu c thc hien trong suot thi gian t thang 5/2006 en thang
9/2006 chia thanh hai phan:
Phan th nhat: Nghien cu kha nang x ly nc thai san xuat nc
tng bang phng phap UASB tren moi trng th nghiem thong qua viec khao
sat kha nang kh COD trong nc thai 3 nong o tang dan 1000 1500 2000
mg/l va khong kiem soat nong o muoi. Phan nay c chia thanh ba giai oan
nho:
Giai oan 1: Nong o COD trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 1000 mg/l. Tien hanh t ngay 15/5/2006 en ngay 31/5/2006.
Giai oan 2: Nong o COD trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 1500 mg/l. Tien hanh t ngay 2/6/2006 en ngay 30/6/2006.
Giai oan 3: Nong o COD trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 2000 mg/l. Tien hanh t ngay 2/7/2006 en ngay 31/7/2006.
Phan th hai: Nghien cu anh hng cua nong o muoi en qua trnh
x ly nc thai cua cot UASB tren moi trng th nghiem vi ham lng COD
c kiem soat 2000 mg/l trong 2 thang thong qua viec khao sat kha nang kh
COD trong nc thai khi nong o muoi tang dan en vt ngng muoi sinh ly
(0.85%) tng ng 0.5 0.7 0.9 %. Chia thanh 3 giai oan nho:
Giai oan 1: Nong o muoi trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 0.5 %. Tien hanh t ngay 4/8/2006 en ngay 22/8/2006.
Giai oan 2: Nong o muoi trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 0.7 %. Tien hanh t ngay 25/8/2006 en ngay 12/9/2006.
Giai oan 3: Nong o muoi trong nc thai au vao cua cot UASB c
kiem soat 0.9 %. Tien hanh t ngay 12/9/2006 en ngay 29/9/2006.
--- 49 ---
KT QU V NHN XT
--- 50 ---
KT QU V NHN XT
Bang 8. Ket qua phan tch trong giai oan 1 nong o CODvao = 1000 mg/l (Khong kiem soat nong o muoi)
--- 51 ---
KT QU V NHN XT
Ket qua phan tch cho thay hieu qua x ly khong cao. Hieu qua x ly trung
bnh trong giai oan nay at 66,7%, hieu qua x ly at c cao nhat la 67,4% vi
pH au vao 6,25. Ket qua c the hien ro tren bieu o Hnh 8.
1250
100
1000
80
750
60
500
40
250
20
0
COD vo (mg/l)
Hiu qu x l nng
CODvo = 1000 (mg/l)
0
COD ra (mg/l)
Bieu o the hien qua trnh hoat ong cua cot UASB oi vi nc thai t qua
trnh san xuat nc tng. Trong thi gian au, vi sinh cha u thi gian thch nghi
nen kha nang x ly tng oi thap, hieu qua x ly khoang 60 65%. Sau thi gian
thch nghi, hieu qua x ly a c cai thien va i vao on nh mc 67%.
e co mot nghien cu ay u ve kha nang x ly nc thai t quy trnh san
xuat nc tng, nong o COD au vao c nang len 1500 mg/l.
--- 52 ---
KT QU V NHN XT
--- 53 ---
KT QU V NHN XT
--- 54 ---
Bang 9. Ket qua phan tch trong giai oan 2 nong o CODvao = 1500 mg/l (Khong kiem soat nong o muoi)
KT QU V NHN XT
Theo ket qua phan tch nh Bang 9, hieu qua x ly trung bnh at 75,4%,
hieu qua x ly cao nhat at 76,7% pH au vao 6,50 cao hn han so vi giai oan
1. Nh vay, co the nhan xet rang cot UASB hoat ong tot hn nong o chat hu
c cao. Nong o chat hu c qua thap se lam giam hieu qua x ly cua cot UASB.
Ket qua c the hien ro tren bieu o Hnh 9.
1700
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
0
Nng CO D (m g/l)
1500
1300
1100
900
700
500
300
100
COD vo (mg/l)
COD ra (mg/l)
Hiu sut x l (% )
Hiu qu x l nng
CODvo = 1500 (mg/l)
Trong giai oan nay, mac du nong o muoi a vt qua ngng sinh ly
(0,85%) nhng hieu qua x ly van khong giam va em lai mot gia tr nhat nh
trong qua trnh x ly nc thai.
--- 55 ---
KT QU V NHN XT
--- 56 ---
KT QU V NHN XT
--- 57 ---
Bang 10. Ket qua phan tch trong giai oan 3 nong o CODvao = 2000 mg/l (Khong kiem soat nong o muoi)
KT QU V NHN XT
--- 58 ---
KT QU V NHN XT
Hiu qu x l nng
CODvo = 2000 (mg/l)
100
2000
75
1500
50
1000
25
500
0
2500
0
COD vo (mg/l)
COD ra (mg/l)
nong o muoi tng oi cao (1,18%), kha nang tai cua cot UASB a b han
che ro ret va c anh gia la gan nh khong em lai hieu qua x ly.
KT QU V NHN XT
COD vao
(mg/l)
Hiu sut
kh COD
min
(%)
Hiu sut
kh COD
trung bnh
(%)
Hiu sut
kh COD
max
(%)
Nng
mui
(%)
1000
65.2
66.7
67.4
5.9
1500
73.4
75.4
76.7
8.9
2000
51.1
51.5
52.1
11.8
Co the thay rang cot UASB at c hieu qua x ly cao nhat la 75,4%
nong o COD au vao 1500 mg/l. nong o 1000 va 2000 mg/l, hieu qua x ly
khong ap ng c nhu cau x ly. Ket qua c trnh bay ro qua bieu o the hien
s anh hng cua nong o en hieu qua x ly cua cot UASB, Hnh11.
100
90
80
70
60
50
40
500
1000
1500
2000
2500
COD vo (mg/l)
--- 60 ---
KT QU V NHN XT
va 0,9%.
KT QU V NHN XT
Trong phan nay, nguon chat hu c trong nc thai la au tng len men
tng ng vi lng chat hu c trong nc thai t qua trnh san xuat nc tng.
au tng len men c xay nhuyen va hoa tan trong nc e tao ra nguon nc
thai co nong o COD khoang 2000 mg/l dung cho th nghiem.
Cac ket qua at c nh sau:
--- 62 ---
KT QU V NHN XT
--- 63 ---
Bang 12. Ket qua phan tch trong giai oan 1 nong o muoi 0,5%
KT QU V NHN XT
Trong giai oan nay hieu qua x ly kha cao, trung bnh at 82,6%, cao nhat
at ti 84,1%. Trong khi, phan th nhat, vi nong o COD au vao la 2000 mg/l
va nong o muoi 1,18% hieu qua x ly ch at trung bnh 51,5 %. Ket qua c
the hien ro Hnh 12.
2200
2000
1800
1600
1400
1200
1000
800
600
400
200
0
100
90
80
70
60
50
40
30
20
10
Hiu qu x l nng
mui 0,5 %
COD vo (mg/l)
COD ra (mg/l)
Trong giai oan nay, nong o COD au vao c kiem soat 2000 mg/l va
nong o muoi cung c kiem soat 0,5%, hieu qua x ly tang len ro ret. Nh vay
co the khang nh rang nong o muoi a anh hng rat ln en hieu qua x ly cua
cot UASB oi vi nc thai t qua trnh san xuat nc tng. Tuy nhien, can xac
nh nong o muoi toi u cho s hoat ong cua cot UASB. Do o, tiep tuc nang
nong o muoi len e khao sat va nghien cu.
--- 64 ---
KT QU V NHN XT
--- 65 ---
KT QU V NHN XT
--- 66 ---
Bang 13. Ket qua phan tch trong giai oan 2 nong o muoi 0,7%
KT QU V NHN XT
Ket qua phan tch cho thay hieu qua x ly tng oi on nh 82,7% tng
ng vi hieu qua x ly trong giai oan 1 (nong o muoi 0,5 %). Hnh 13, the
hien moi tng quan gia nong o COD au vao, COD u ra va hieu qua x ly
cua cot UASB nong o muoi 0, 7%.
Hiu qu x l nng
mui 0,7 %
100
90
1600
80
1200
800
70
400
60
50
COD vo (mg/l)
COD ra (mg/l)
2000
Mac du nong o muoi a c tang len 0,7 % nhng van khong co s thay
oi nao ro ret anh hng en hieu qua x ly, chng to rang cot UASB co kha nang
hoat ong nong o muoi tng oi cao.
--- 67 ---
KT QU V NHN XT
--- 68 ---
KT QU V NHN XT
--- 69 ---
Bang 14. Ket qua phan tch trong giai oan 3 nong o muoi 0,9%
KT QU V NHN XT
Hieu qua x ly cua cot UASB oi vi nc thai t qua trnh san xuat nc
tng bat au giam xuong, cao nhat ch at 75,2% va co chieu hung i xuong.
The hien ro bieu o Hnh 14.
2500
100
2000
90
1500
80
1000
70
500
60
50
COD vo (mg/l)
COD ra (mg/l)
nong o muoi 0,9%, kha nang x ly cua cot UASB a b han che va i
xuong t 75,2% en 70,0%. Chng to, nong o muoi cao la nguyen nhan chnh
gay ra s sut giam hieu qua x ly cua cot UASB.
--- 70 ---
KT QU V NHN XT
COD vao
(mg/l)
Hiu sut
kh COD
min
(%)
Hiu sut
kh COD
trung bnh
(%)
Hiu sut
kh COD
max
(%)
Nng
mui
(%)
2000
80.8
82.6
84.1
0.5
2000
81.9
82.7
83.8
0.7
2000
70.0
72.7
75.2
0.9
Khi tang nong o muoi t 0,5% len 0,7%, hieu qua x ly bien oi khong
ang ke. Nhng khi tang nong o muoi len 0,9%, hieu qua x ly giam i mot cach
ro ret ch at c trung bnh 72,7%. Bieu o Hnh 15, the hien ro ieu nay.
nh hng ca nng mui n
hiu qu x l
90
85
82.7
82.6
80
75
72.7
70
0.4
0.5
0.6
0.7
0.8
0.9
KT QU V NHN XT
--- 72 ---
CHNG 6:
--- 73 ---
KET LUAN
Sau ay la nhng ket luan t ket qua th nghiem thu c t cot UASB:
Mac du, nghien cu c tien hanh vi moi trng th nghiem nhng cac
ket qua a khang nh rang viec x ly nc thai t quy trnh san xuat nc tng
bang phng phap k kh ap dung cong nghe UASB la mang tnh kha thi. Hieu qua
x ly at c khoang 82,7% vi nong o COD au vao: 2000 mg/l; nong o
muoi: 0,5 0,7%; pH: 5.5 6.7; RHT: 24 gi; lu lng: 10 l/ngay; van toc dang
nc: 0,042 m/h.
Ket qua th nghiem cua nghien cu nay cung cho thay ro rang, neu nong o
muoi trong nc thai t qua trnh san xuat nc tng nho hn 0,9% th viec x ly
nc thai nay bang cong nghe UASB hoan toan co the thc hien c va hieu suat
at c khoang 70 84%. Ngc lai, neu nong o muoi ln hn 0,9% th se gay
chet vi sinh vat, t o lam sut giam hieu qua x ly.
Nh vay, co the nhan nh rang cot UASB co kha nang x ly tot khong ch
nong o muoi thap ma ngay ca nong o muoi cao xap x ngng muoi sinh ly
cung khong gay tr ngai cho qua trnh hoat ong cua cot.
--- 74 ---
Gii han cua e tai la nghien cu, phan tch va anh gia hieu qua x ly
COD trong nc thai t qua trnh san xuat nc tng tren moi trng nhan tao
bang phng phap sinh hoc k kh ng dung cong nghe UASB. Do o, xin c e
ngh rang tnh kha thi cua viec x ly k kh ap dung cong nghe UASB oi vi nc
thai t qua trnh san xuat nc tng se c kham pha va kiem tra trong tng
lai.
Ben canh o, e co the hieu hn ro ve anh hng cua nong o muoi en
hieu qua x ly nc thai t qua trnh san xuat nc tng xin c e ngh khao
sat them anh hng cua nong o muoi en viec x ly photpho trong nc thai.
--- 75 ---
Lam Minh Triet (Chu bien), Nguyen Thanh Hung, Nguyen Phc
Moi trng, Trng HBK Ha Noi, 2004, Nghien cu x ly nc thai san xuat
tinh bot san thu Biogas bang he thong UASB, Tap ch Bao ho lao ong, So 7/2004.
[3]
Tran Van Nhan Ngo Th Nga, 1999, Giao trnh cong nghe x ly
Website: http://www.VIETNAMNET.com.vn
[10]
Website: http://www.Hoatdongkhoahoc.com.vn
[11]
Website: http://www.monre.gov.vn
[12]
Website: http://www.tchdkh.org.vn