Professional Documents
Culture Documents
Danh Phap Hop Chat Huu Co Phan 1
Danh Phap Hop Chat Huu Co Phan 1
Bao cao vin: Hoang Giang Trng THPT chuyn Quang Trung Binh Phc Phone: 0651889289-0908219147 Email: GiangCQT@Gmail.com GiangCQT@Yahoo.com Website: www.chuyenquangtrung.com.vn
Gm nhiu loai nh: tn thay th, tn trao i, tn loai chc (hay la tn gc chc), tn dung hp, tn kt hp, tn cng, tn tr, tn nhn, tn cua di vong theo Hantzsch va Widman, tn thng va tn na h thng c lu dung trong h thng tn cua IUPAC
1. Tn thay th 2. Tn loai chc hay tn gc chc
2. Du phy 3. Gach ni
4. Khoang trng 5. Du moc cong
6. Du moc vung
TN THAY TH
Tn thay th hay la tn th c tao nn nh thao tac thay th, tc la thay mt hay nhiu nguyn t H b phn chinh goi la hirua nn (mach chinh, vong chinh) bng mt hay nhiu nguyn t hoc nhom nguyn t khac ri ly tn cua nn ghep vi tn cua nguyn t hoc nhom nguyn t mi th vao (c nu tn di dang tin t hoc hu t tuy trng hp, theo nhng quy tc nht inh)
TN THAY TH
VD1 Hirua nn: Nhom th Tn thay th CH3CH2-OH etan
TN THAY TH
VD2 Hirua nn: Nhom th Tn thay th Cl-CH2-CHCl-CH3 propan
TN GC CHC
c tao nn bng thao tac cng cua tn gc (hay tn nhom) vi tn cua chc hu c.
CH3CH2-Br CH3CH2-O-CH3 CH3CH2-OH Etyl bromua
CH3-CHOH-CH3
CH2=C(C2H5)CH=CH2 C6H5N(CH3)2
DU PHY
Du phy (,) dung phn cach cac locant c vit bn canh nhau trong mt tn goi hp cht hu c.
CH3CHOHCH2CH2OH
Butan-1,3-iol
GACH NI
Gach ni (-) c dung vao cac muc ich sau:
a. Phn cach locant vi nhng phn con lai ma lin k cua tn goi. Vi du: 2-Metylbuta-1,3ien, N-metyl-N-propylanilin
b. Phn cach cac locant gn nhau ma thuc v cac phn khac nhau cua tn goi (thng phai dung thm du moc n). VD: CH3CH2CH2CHCH2CH2CH3 CH-CH3 CH3 4-(1-Metyletyl)heptan
GACH NI
c. Phn cach cac ky hiu lp th nh E, Z, R,S,D,L vi tn cua hp cht. VD: (E)-but-2-en, D-glucoz, (R)-glixerandehit d. Phn cach cac tin t cu tao (nh sec-, tert-, cis-, trans-), cac tin t vi tri (nh ortho-, meta-, para-) vi phn c ban cua tn goi. Cac tin t nay c vit in nghing va khng vit hoa du u cu. VD: sec-butyl clorua
KHOANG TRNG
Khoang trng c dung phn cach cac t trong danh phap gc chc. -Tn axit va cac dn xut axit (VD: axit axetic, etyl axetat, anhiric axetat) - Cac hp cht cacbonyl (VD: etyl metyl xeton,)
DU MOC CONG
Du moc cong c quy inh dung vao cac muc ich sau: a. Tach ring cho ro mt nhom (gc) phc tap ma co anh s ring. VD:
CH3[CH2]3CH[CH2]3CH3 CH-CH2CH3 CH3 5-(1-metylpropyl)nonan
DU MOC CONG
b. Bao boc cac ky hiu lp th nh Z, E, R, S
CH3 CH3 (Z)-but-2-en H
C=C H
DU MOC CONG
c. Bao boc tn monome co nhanh cung vi locant cua no va tn cua monome gm hai thanh phn trong tn cua polime
-CH2-CHC 6H
5
-CH2-CHCl
DU MOC VUNG
Dung chi ro s lp lai nhiu ln cac nhom lam keo dai mach. VD CH3-[CH2]5-CH3 heptan
TIN T
Tin t hay la tip u ng co th c quy v hai loai ln la tin t v bi (noi ln s lng cac nhom cu tao ging nhau hoc tng t nhau) va tin t v cu tao (phan anh c im cu tao) Cac tin t c ban i-, tria. Tin t v bi b. Tin t v cu tao
TIN T V BI C BAN
S 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Tin t MonoiTriTetraPentaHexaHeptaOcta NonaecaS 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Tin t UnecaoecaTriecaTetraecaPentaecaHexaecaHeptaecaOctaecaNonaecaIcosaS 21 30 40 60 100 200 300 400 500 1000 Tin t HesicosaTriacontaTetracontaHexacontaHectaictaTrictaTetractaPentactaKilia-
TIN T V BI C BAN
Cac tin t c ban dung chi bi cua cac tin t cu tao thuc loai n gian (khng co nhom th phu trong tn cua nhom th o), cac hu t. VD: 2,3,3,5-tetrametylheptan
Etan-1,2-iol
TIN T BI-, TER-, QUARTER Dung chu yu trong tn cua cac t hp vong noi ln s lng vong ni vi nhau. VD:
biphenyl
TIN T V CU TAO
Cac tin t v cu tao c chia thanh 2 loai: nhom th n gian
a. Tin t tach ra c
nhom th phc tap
CH3CH2CH2CH2CH3
Pentan Xiclopentan
Octan
HIRUA NN
Hirua nn la nhng cu truc khng co nhanh, co th la mach h hay mach vong va chi co hiro ni vi mi cu truc o. VD: metan, xiclohexan, piridin.
HIRUA NN
Hirua nn n nhn: chi cha mt nguyn t cua nguyn t chinh con lai la hiro. Tn cua hirua nn n nhn c hinh thanh t tn nguyn t tng ng va hu t an. VD CH4 SiH4 NH3
Cacban(metan)
Silan
Azan (Amoniac)
HIRUA NN
Hirua nn a nhn: i vi hirocacbon no, tr 4 cht u day ng ng, cac hirocacbon con lai u co tn c hinh thanh t tin t c ban chi s lng nguyn t cacbon va hu t an. VD: pentan, heptan i vi cac hirua khac hirocacbon, tn gm hai b phn la tin t c ban v bi va tn cua hirua n nhn. Thi du: NH2-NH2 NH2-NH-NH-NH-NH2 Pentazan
iazan (Hirazin)
NHOM C TRNG
Nhom c trng hay nhom chc la nguyn t hay nhom nguyn t quy inh tinh cht hoa hoc c trng cua mt loai hp cht hu c. VD: -OH, -NH2, -Cl, -CHO, -COOH
C ) Cac lin kt bi cacbon-cacbon (C=C, C noi ln cha bao hoa cung co th coi la nhom chc, song mt khac lai la mt b phn cua cu truc nn. Cac lin kt o co tn dang hu t nh: -en, -in, -aien, -aiin
NHOM C TRNG
Cac nhom c trng con lai c phn thanh hai loai chinh: Cac nhom c trng chi co tn dang tin t (Nhom loai A) Cac nhom c trng co th co tn dang tin t hoc hu t(Nhom loai B)
NHOM C TRNG
Cac nhom c trng chi co tn dang tin t (Nhom loai A)
Nhom -F -Cl -Br -I -NO2 -OR Tin t FloCloBromIotNitro(R) oxi-
Ch (C) trong moc n chi ra rng nguyn t C c tinh trong hirua nn, khng tinh trong nhom c trng.
CH3-CH2-OH
HO-CH2-CH2-OH
Nhom chc chinh: C=O (thuc loai B) hu t -on Hirua nn: CH3[CH2]4CH3 co tn hexan
Tn hp cht:3-Clo-6-hiroxi-5-metylhex-3-en-2-on