Einstein - cuc i v s nghip

21/07/2005 06:27:56 PM

Sau khi Th Chin Th Hai chm dt, c mt nh i bc hc c ton th gii ca ngi v mt phng trnh lng danh nht ca Khoa Hc, l phng trnh cho bit nng lng ca vt cht: E=mc2. Trong hng chc nm tri, E = mc2 vn ch l ti ca cc cuc tranh lun v mt l thuyt, nhng s san bng thnh ph Hiroshima vo nm 1945 do qu bon nguyn t chng minh s tht ca phng trnh . Trc li ca tng, trc vinh quang rc r, Albert Einstein, tc gi ca phng trnh lng danh k trn li, gi mt b mt thn thng, xa l. S qung co thanh danh quy nhiu ng sut i nhng tt c u b ng coi thng, lnh m. Einstein ch khao kht c nht s trm lng c th suy ngh v lm vic. 1- Thi nin thiu. Albert Einstein sinh ngy 14-3-1879 ti Ulm, min Wurtemberg, nc c. Ci tnh nh b ny khng mang li cho Albert mt k nim no c v nm sau, gia nh Einstein di chuyn ti Munich. Sng ti ni y c mt nm, mt ngi em gi ca Einstein ra cho i v t khng c thm ting tr th na. Ch gia nh, ng Hermann Einstein l ngi lc quan, tnh tnh vui v. Cn b m, b Pauline Koch, t ra c c thm m ngoi bn tnh cn c, t nh. B hay khi hi v yu thch m nhc. Vn dng di Do Thi nhng gia nh Einstein li sinh sng nh ngi c v t tin ca h sinh c lp nghip ti nc c lu i. Cc phong tc Do Thi c u cn li rt t, trong khi tn gio bao gi cng l th m h gi gn. Vo cc ngy l ring ca o Do Thi, nhm dn ny thng c hnh cc bui l theo nghi thc c truyn. Ngoi ra, c vo ngy th nm, gia nh Einstein thng mi mt sinh vin Do Thi ngho tng n dng cm ri cng nhau nhc nh li cc iu rn trong Thnh Kinh.

Munich, thnh ph m Albert Einstein sng trong thi th u, l trung tm chnh tr v vn ha ca nc c ti min nam. ng Hermann m ti thnh ph ny mt ci xng nh v in c. ng c mt ngi em l k s in nhiu kinh nghim, hai anh em cng gp sc vo vic khai thc ngun li: anh trng nom v mt giao dch bun bn cn em cai qun phn k thut chuyn mn. T ngy lt lng m, cu Albert chng c g khc hn nhng a tr thng thng. Cu chm bit ni n ni ln 3 tui m cn bp b ting mt khin cho cha m tng cu b cm. Hai ba nm sau, Albert vn cn l a tr t ni, rt rt, thng lnh xa mi a tr cng ph. Cu t bn v khng a thch chi. on lnh bng ch ca cha tng cho cng khng lm cu vui thch, iu ny qu l khc thng bi v x s ny phi gi l qu hng ca nhng on qun thin chin, ca cc tng lnh lng danh nh Bismarck, nh Von Moltke. Cch gii tr m cu a thch l ht khe kh cc bi thnh ca khi do mt mt mnh ngoi cnh ng. Einstein sng trong tnh thng ca cha m v bn cnh ngi ch ti ba. Chnh nh ng ny m Einstein c c cc khi nim u tin v Ton Hc. Thi by gi ti nc c, cc trng tiu hc khng phi do chnh ph m ra m c

cc gio hi ph trch. Tuy theo o Do Thi nhng ng Hermann li cho con theo hc mt trng tiu hc Thin Cha gio, c l ng mun con mnh v sau ny sinh sng nh mt a tr c. Einstein theo dn cc lp tiu hc m khng h cm thy mnh l mt a tr khc o. Ti trng hc, Albert Einstein khng t ra xut sc. Bn tnh rt rt v a t l ca cu khin cho cc bn thng ch riu cu l ngi m mng. Nm ln 10 tui, Albert Einstein ri trng tiu hc vo Gymnasium tc l trng trung hc c. Vic hc ca cc thiu nin c t 10 ti 18 tui u do Gymnasium quyt nh v cho php ln i Hc hay bc sang cc ngnh k thut. Ti bc trung hc, hc sinh phi hc rt nhiu v ting La-Tinh v Hy Lp. K lut nh trng rt nghim khc, cc gio s thng c on v xa cch hc sinh. Sng ti mt ni c nhiu iu b buc nh vy, Albert Einstein cm thy kh chu. C ln cu ni: ti bc tiu hc, cc thy gio i vi ti nh cc ng Thng S, cn ti bc trung hc, gio s l cc ng Thiu y. S so snh ny lm nhiu ngi lin tng ti i qun ca Vua Wilhelm II, vi cc ng Thng S l nhng ngi th tc v tn bo cn s quan thng a thch uy quyn, li t ra b mt v quan trng. T thu nh, Albert Einstein yu thch hc hi v Vt L. Cu cn nh khi ln 5 tui, cha cu cho cu mt chic a bn. Chic kim lc no cng ch v mt hng lm cho cu b ny thc mc, suy ngh. Ln ln, Einstein a thch c cc loi sch Khoa Hc. Chng sinh vin Do Thi ti n cm vo ngy th nm khuyn Einstein c b sch Khoa Hc Ph Thng ca Aaron Bernstein. Nh cun ny m Einstein hiu bit thm v Sinh Vt, Thc Vt, V Tr, Thi Tit, ng t, Ni La cng nhiu hin tng thin nhin khc.

V Ton Hc, khng phi nh trng cho cu cc khi nim u tin m l gia nh v ng ch rut ch dy cho cu r rng hn cc gio s ti Gymnasium. Nh trng dng phng php c in, cng rn v kh hiu bao nhiu th ti nh, ch ca cu li lm cho cch gii cc bi ton tr nn vui thch, d dng, nh cch dng cc th d n gin v cc tng mi l. Nm 12 tui, Albert Einstein c tng mt cun sch v Hnh Hc. Cu nghin ngm

cun sch v ly lm thch th v s r rng cng cc th d c th trong sch. Nh cun ny, cu hc c cch l lun phn minh v cch trnh by th t ca mt bi tnh. Do , cu hn hn cc bn v mn Ton. V c cha m cho hc n v cm t khi ln 6 tui nn cng v sau, Einstein cng yu thch m nhc v cm thng c v trong sng v bay bm trong cc nhc phm ca Mozart. Nm 14 tui, Albert Einstein c d vo cc bui trnh din m nhc v nh vy, cu thy mnh cn km v k thut v cm. i sng ti nc c cng ngy cng kh khn. Vo nm 1894, ng Hermann nh phi bn ca hng ca mnh ri sang Milan, nc , m mt c xng tng t. ng con trai li nc c theo nt bc trung hc, v chnh ni y s cho php con ng bc ln bc i Hc. Vn bn tnh a thch T Do, Albert Einstein cm thy ngt th khi phi sng ti Gymnasium. Ri quang cnh ngoi ng ph na: vo mi bui chiu, khi on lnh i qua, ting trng qun hnh ko theo hng trm a tr. Cc b m c thng b con ng xem on thanh nin trong b qun phc din qua, v c m ca cc thiu nhi c l mt ngy kia, chng s c i ng hin ngang nh cc bc n anh ca chng. Tri vi s thch chung k trn, Albert Einstein li rt ght Qun i, rt ght Chin Tranh. V sau ny, c ln Einstein ni: Ti ht sc kinh r k no c th vui sng m i theo nhp qun hnh, nu h c mt khi c th qu l nhm ln ri, mt ci ty xng sng l cho h. Nn k ngh pht trin rt nhanh ti nc c khin cho con ngi hu nh qun lng thin nhin. Tri li ti nc , cnh thin nhin rc r v bu tri trong sng ca min a Trung Hi khin cho Einstein tin tng l thin ng ni h gii. V sng trong cnh c n qu au kh nn nhiu ln Albert Einstein nh b trng hc m sang nc sng vi cha m. Cui cng cu tm n mt y s v xin giy chng nhn mnh b suy yu thn kinh, cn phi tnh dng ti nc trong 6 thng. ng Hermann rt bc mnh khi bit con b d vic hc m theo sang Milan. Albert li cho cha bit nh t b quc tch c bi v cu chn ght s b buc ca x s . Nhng cuc sng ti Milan khng phi d dng. ng Hermann cng khng quyt nh c ng ti ni y v vic xin cho Albert nhp quc tch cha chc thnh cng trong mt thi gian ngn, nh vy Albert s l mt ngi khng c t quc. ng Hermann khuyn con trai nn ch i. Thi gian sng ti nc i vi Einstein tht l sung sng. Cu lang thang khp cc ng ph, u u cng vang ln ting ht ca ngi dn yu thch m nhc. Cu i thm rt nhiu vin bo tng, v cc lu i trng l vi cc tc phm ngh thut lm cho mi ngi phi say sa, lu luyn. Phong cnh ca nc thc l hu tnh nn khin cho con ngi yu mn thin nhin. Ngi dn ti ni y khng lm vic nh mt ci my, khng s quyn hnh, khng b rng buc vo cc iu l nhn to g b m tri li, tt c mi ngi u ci m, vui v v hn nhin. Ti Milan, ngh in khng gip c cho gia nh Einstein sung tc. ng Hermann phi bo con trai i kim mt vic lm nui thn. Albert tnh rng c th tip tc s hc, iu hay nht l cu xin vo mt trng no cp hc bng. V khng tt nghip t Gymnasium, Albert khng th no xin ln i hc c, v li cu kh v ton hc nn

mt trng k thut s hp vi cu hn. 2- Lc trng thnh Ti chu u vo thi k , ngoi cc trng k thut ca nc c ra, trng Bch Khoa ti Zurich l ni danh ting. Trng ny thuc Lin Bang Thy S l mt nc c nn chnh tr trung lp chu u. Cc sinh vin ngoi quc no khng th theo ui s hc ti nc mnh v l do chnh tr, c th tip tc s hc ti ni y. V vy trong trng Bch Khoa, s sinh vin nc ngoi cng kh ng. Mun vo trng, sinh vin phi qua mt k thi tuyn. Einstein cng np n d thi nhng chng b rt: chng thiu im v mn sinh ng v vn vt, tuy rng bi ton ca chng tha im. Thc vy, s hiu bit ca Einstein v Ton vt hn cc bn. Sau khi thi rt, Einstein bt u lo ngi. Ci vin nh en ti hin ln trong tr c chng. Cuc mu sinh ca cha chng ti nc cng gp nhiu trc tr. Einstein t trch nng ni b sang nc v hi tic s hc ti Gymnasium khi trc, tuy b buc thc nhng bo m cho tng lai. Nhng may mn cho Albert, bi lm xut sc v Ton ca chng khin cho vin gim c trng Bch Khoa ch . ng ta khuyn chng nn theo hc ti mt trng kh ni danh thuc tnh Aarau. Einstein t hi liu ni mnh s ti hc c ging nh cc trng ti nc c khng? Ci hnh nh c ca k tc x hi cn nh khin cho chng s hi li sng c v phn vn trc khi bc vo mt ni hc mi. Bt c d, Einstein nh phi nhn li. Khi ti Aarau, Einstein ngc nhin ht sc: tt c cc iu c on ca chng khi trc u sai ht. Ni y khng c iu g ging Gymnasium ca nc c. Tinh thn ca thy tr ni y khc hn: k lut st khng c, gio s c cng hng dn hc sinh bit cch suy ngh v t lm vic. Cc bc thy u l nhng ngi ci m, lun lun tip xc vi hc sinh, bn bc cng cho h nhng li khuyn bo chn thnh. Tinh thn hc hnh ti ni y theo ng li dn ch th phng php hc tp cng c canh tn theo tin b. Hc sinh c lm ly cc th nghim v Vt L v Ha Hc, c xem tn mt cc my mc, cc dng c khoa hc. Cn cc mn hc khc cng c ging dy bng cch cn c vo cc dn chng c th, r rng. Sau mt nm theo hc ti Aarau, Einstein tt nghip trung hc v c nhn vo trng Bch Khoa Zurich m khng phi qua mt k thi no khc. Trng k thut ny cho chng cc s hiu bit cn bn v Vt L v Ton Hc. Ngoi ra, vo cc thi gi nhn ri, Einstein thng nghin ngm cc tc phm khoa hc ca Helmholtz, Kirchhoff, Boltzmann, Maxwell v Hertz.

Cng ch tm c sch Vt L , Einstein li cng cm thy cn phi c trnh hiu bit rt cao v Ton Hc. Tuy nhin, vi gi Ton ti trng khng khin cho chng ch , phi chng do gio s ton thiu khoa s phm? Thc vy, ng Hermann Minkowski, Gio S Ton, khng hp dn c sinh vin vo cc con s tuy rng ng l mt nh ton hc tr tui nhng xut sc. D sao, nhng tng v cc nh lut Ton Hc do ng Minskowski cp cng thm nhp t nhiu vo tr c ca Einstein v gip cho chng pht trin v mn Vt L sau ny. Ti nc , c xng ca ng Hermann ch mang li mt ngun li nh nn Albert Einstein sng nh vo tin tr cp ca mt ngi trong h. Hng thng chng nhn c 100 quan Thy S. Tuy mn tin ny qu nh nhng Einstein phi dnh 20 quan, hy vng sau ny sau khi tt nghip, chng c tin xin c quc tch Thy S. V cch tit kim ny, chng phi chu cnh thiu thn v khng h bit ti s xa hoa. T thu nh, Einstein t chi a cng cc a tr trong xm th ngy nay khi sng ti trng i hc, chng cng vn l mt sinh vin d dt. Tuy vy, khng phi Einstein khng c bn thn. Chng hay tip xc vi Friedrich Adler. Anh chng ny l ngi o, con mt nh lnh t phe Dn Ch X Hi thuc thnh ph Vienna v ng ny khng mun con trai ca mnh dnh dng ti chnh tr nn gi Adler ti Zurich theo hc. Einstein cn c mt c bn gi rt thn: c Mileva Maritsch, ngi Hung. C ny thng trao i bi v vi Einstein. Vo nm 1901, Albert Einstein tt nghip trng Bch Khoa v cng tr nn cng dn Thy S. i vi nhng sinh vin mi ra trng v c nng khiu v Khoa Hc th c m ca h l lm th no c th xin c mt chn gip vic cho mt gio s i hc nhiu kinh nghim ri nh vy c th hc hi thm nhng phng php kho cu khoa hc ca ng ta. Einstein cng mong c nh th nhng cc n xin u b khc t. Khng xin c vic ti trng i hc, Einstein quay sang vic np n vo mt trng trung hc, nhng mc d c nhiu th gii thiu nng nn, mc d xut thn t trng Bch Khoa v c quc tch Thy S, Einstein vn khng xin c vic lm. Phi chng ngi ta khng coi chng nh mt ngi dn chnh gc m ch l mt cng dn trn giy t? Ch mi th phi c vic: mt ngi bn ca Einstein gii thiu chng vi ng Haller, gim c Phng Vn Bng Berne. Vn Phng ny ang thiu mt ngi tho v cc pht minh khoa hc trong khi Einstein li cha c mt kinh nghim g v k thut c. Nhng sau mt thi gian th vic, Einstein c chp nhn. Bn phn ca chng l phi xem xt cc bng sng ch: cng vic ny khng phi l d v cc nh pht minh thng l cc ti t, khng bit din t nhng iu khm ph theo th t, r rng. Nh lm vic ti Phng Vn Bng, Einstein c lnh lng 3 ngn quan. Cuc sng tng i d chu khin chng ngh n vic hn nhn. Einstein ci c bn gi c l Mileva Maritsch tuy nng hn chng vi tui. Mileva l ngi c t tng hi tin b li khng bit cch sng ha mnh vi cc ngi chung quanh, v vy gia nh Einstein khng c hnh phc lm. t lu sau, hai ngi con trai ra i, a con c cng mang tn Albert

nh cha. Einstein tm c hnh phc bn hai a con khu khnh. 3- Thi k kho cu Khoa Hc Sau nhiu thng sng ti Berne, Albert Einstein thy rng cc cng vic ti Phng Vn Bng cng ngy cng tr nn d dng hn, v vy ng c thi gi tm ti mn Vt L Ton Hc. Tuy Einstein a thch li sng c n nhng khng phi l ng khng c cm tnh vi cc ngi chung quanh. T tng ci m ca ng khin cho ng c nhiu bn. S vui a v cch chm bim khin ng lun lun vui nhn v y nha sng. N ci hin ra trn mi lm cho mi ngi phi ch n ng. Ngi no sng gn Einstein u nhn thy rng s ci a ca ng l mt ngun vui, song i khi n cn l s ch trch. Hnh nh Einstein c cm tnh vi bt c ai, nhng ng li khng thch i ti s qu thn mt khin cho ng thiu t do. Phi chng s a thch sng c n hy sinh hon ton cho Khoa Hc lm cho Einstein xa cch cc bn b trong khi ni tm ca ng li c tnh cm vi tt c mi ngi. Mi v sau, vo nm 1930, Einstein phn tch ci trng thi tnh cm nh sau: v ti say m s cng bng v nhim v x hi nn ti phm phi mt iu tng phn k l kh quan trng l ti thiu s hp tc trc tip vi mi ngi. Ti l mt con nga t thng ly yn cng". Ti Berne, ngoi thi gi kho cu v Ton v Vt L Hc, Einstein cn tm n Trit Hc. Vi trit gia gip ng hc c cc nguyn tc i cng ca phng php lun l. Chnh phng php ny cho php cc nh bc hc din t nhng iu nhn xt trc tip thnh cc nh lut r rng. David Hume, Ernest Mach, Henri Poincar v Emmanuel Kant thuc vo hng cc trit gia k trn. Cn Schopenhauer v Nietzsche khin Einstein ch v cc v ny pht biu cc t tng i khi khng cn thit, i khi ti ngha bng cc cu vn p , gi ln cho ngi c nhng cm xc, khin cho ngi ta phi m mng, suy ngh, chng khc g mt ngi bit nhc c thng thc vi khc tit tu nhp nhng. Tuy nhin, David Hume (1711-1776, ngi Anh) vn l ngi c Einstein a thch nht. Nhiu ngi bit rng trit gia gc Anh ny l ngi khi xng phng php lun l thc nghim v cch trnh by suy lun ca ng ta thc l sng sa, phn minh. Sut trong 5 nm trng, t 1901 ti 1905, cc c gng t tng ca Einstein mang li kt qu: ng nghin cu v lp ra nh lut lin kt thi gian v khng gian. Vo mt bui sng thng 6 nm 1905, vin ch nhim tp ch Annalen der Physik ti Munich tip mt thanh nin tc en khng chi, qun o c k. Thanh nin a vin ch nhim mt cun giy 30 trang v yu cu ng trn tp ch khoa hc. Albert Einstein trnh by Thuyt Tng i ca mnh trn t bo vt l Annalen der Physik. ng cp n s tng quan ca nng lng v khi lng bng mt phng trnh lng danh nht ca Khoa Hc: E = MC2. Ni mt cch i cng, phng trnh trn c ngha l nng lng ca vt cht th bng khi lng nhn vi bnh phng tc ca nh sng. Theo l thuyt ny, nu ngi ta bit mt phng php k thut, th vi mt cn than g, hay mt cn si, hay mt cn m heo, ngi ta c th rt ra mt nng lng

tng ng vi 25 triu triu (trillions) kilwatt-gi in lc, ngha l s in lc sn xut thi by gi ca tt c cc nh my pht in ti Hoa K chy sut trong mt thng m khng ngh.

Sau khi bi kho cu ca Albert Einstein c ph bin ti chu u, th Henri Poincar Php, Hendrik Lorentz Ha Lan, Max Planck c, cng tt c cc u c khoa hc v i thi by gi u sng st v vit th hi ta bo : - Ai vit bi bo ? C phi l mt gio s i hc khng? ". Ta bo tr li : - Mt thanh nin Do Thi, quc tch c, 26 tui, gip vic ti Phng Vn Bng ti Berne. Bi kho cu ca Einstein lm cho nhiu ngi thc mc, nghi ng. Vo thi k , t ngi o lng ni s quan trng ln lao ca hc thuyt Einstein nhng d sao, l thuyt cch mng ha quan nim ca con ngi v V Tr. Henri Poincar khi vit v Albert Einstein nh sau: ng Einstein l mt trong cc u c khoa hc phi thng m ti cha tng thy. ng trc mt bi tnh vt l, ng Einstein khng bng lng vi cc nguyn tc c in sn c, m cn nghin cu tt c cc trng hp c th nhn c. Tht l k l khi cng trnh kho cu c gi tr ln lao li do mt nhn vin xong ca Phng Vn Bng ph bin. Ngi ta vi mi ng ging dy ti trng i Hc Zurich. Mi ngi u bit rng ti cc trng i Hc, trc khi tr thnh mt gio s thc th, ai cng phi tri qua thi k ca mt ging s. Einstein nhn gi chn ny theo li khuyn ca Gio S Kleiner. Chn Gio S mn Vt L L Thuyt ti trng i Hc Zurich b trng. V vn chnh tr, hi ng qun tr i hc mi Friedrich Adler, ging s, ln ph trch, nhng Adler t chi v ni: - Nu c th c mt ngi nh Einstein vo i Hc ca chng ta th vic gi n ti tht l v l. Ti th nhn rng trnh hiu bit ca ti khng thm vo u vi Einstein. Chng ta khng nn v vn chnh tr m khng mi mt ngi c th lm cho mc hiu bit ti bc i hc c cao hn". V vy vo nm 1909, Einstein c b

nhim lm Gio S c Cch ca trng i Hc Zurich. Tuy bc ln mt a v cao hn trong x hi, nhng lc no Einstein cng thn nhin, bnh d. Cuc sng mi ny tuy kh hn trc v mt ti chnh, nhng b v ng vn phi cha tr cc sinh vin kim thm tin. Trc tnh trng vt cht cn eo hp , Einstein c ln ni a nh sau: Trong Thuyt Tng i ca ti, ti t rt nhiu ng h ti khp ni trong V Tr nhng thc ra, ti thy khng c tin mua ni mt chic t ngay trong phng ca chnh mnh. Thi gian sinh sng ti Zurich tht l phng lng, hai ng b Einstein cng hi tng thi sinh vin v coi ci tnh ny nh mt t quc nh b, nhng yu du. Nm 1910, i Hc ng thuc c ti Prague, Tip Khc, thiu mt chn gio s vt l l thuyt. y l trng i hc c nht ca min Trung u. Trong hu bn th k 19, cc gio s Tip v c cng nhau ging dy, nhng ri cuc tranh chp chnh tr khin cho nh cm quyn quyt nh rng t nm 1888, trng i hc ny c phn ra lm hai, mt i hc c, mt i hc Tip. S phn chia lm cho cc gio s v sinh vin ca hai i hc ng khng lin lc g vi nhau v cn him khch nhau na. Theo nguyn tc, trng i hc ngh cc gio s vo cc gh trng, cn ng B Trng Gio Dc ch nh v c tuyn dng nhng thc ra vo thi k , quyn chn la thuc v nh vt l hc Anton Lampa, mt ngi c cng trong vic canh tn phng php gio dc. Lc by gi c 2 ngi kh nng: Gustave Jaumann, gio s thuc Vin K Thut Brno v Albert Einstein l ngi th hai. Theo quy lut, th t cc ngi c chn la phi cn c vo cng cuc kho cu khoa hc ca h, v v l thuyt ca Einstein c nhiu ngi bit ti, Einstein c xp ln trn Jaumann. Nhng cui cng, ng B Trng Gio Dc li trao chc v cho Jaumann, v ng ta khng mun b nhim mt ngi ngoi quc. Jaumann t chi. Chc v v tay Einstein. Phi ri b Zurich n mt ni xa l l mt iu gia nh Einstein khng mun, ng do d nhng cui cng nhn li. Sng ti Prague, Einstein thng gp g Ernest Mach, Vin Trng i Hc v cng l mt nhn vt ni danh v mt ngnh Trit Hc. Trong thi gian ging dy ti Prague, ngoi vic xy dng l thuyt v trng lc, Einstein cn tm ti l thuyt v Quanta nh sng ca Max Planck. Thuyt nh sng truyn theo ln sng ca Augustin Fresnel v thuyt in T ca James Maxwell khng th ct ngha c hin tng Quang in (photoelectric effect). Einstein lin dng cng cuc kho cu ca Planck vo cc iu suy on ca mnh. Vo nm 1911, mt hi ngh khoa hc nh c t chc ti Bruxelles, nc B. Ngi ng ra t chc l nh triu ph Ernest Solvay. ng ny l mt k ngh gia v Ha Cht v thnh cng ln. Tuy giu c nhng Solvay vn yu thch Khoa Hc v c kho cu cht t v Vt L. Solvay mun c nhiu ngi ch n cng lao ca mnh. Trong s cc bn, nh triu ph Solvay thng giao du vi Walther Nernst, mt nh ha hc danh ting. Walter Nernst ngh n thch ca Solvay v n ch li ca Khoa Hc, nn ngh vi nh triu ph chu ph tn cho mt hi ngh gm cc nh bc hc danh

ting ca chu u v cc v ny s bn lun v cc tr ngi ca Nn Vt L Mi ri nhn dip ny, Solvay c th trnh by l thuyt ca mnh. Ernest Solvay ng thun. Hi ngh c t chc. Sir Ernest Rutherford i din cho Anh Quc, Henri Poincar v Paul Langevin thay mt cho Php Quc, Max Planck v Walther Nernst i din cho c Quc, H.A. Lorentz l i biu ca Ha Lan, x Ba Lan c thay mt bi b Marie Curie khi ang lm vic ti Paris, cn Albert Einstein i din cho o Quc cng vi Franz Hasenohrl. Hi ngh ly tn l Solvay v din ra trong vng thn mt. Khng ai ch trch l thuyt ca ng Solvay c, tt c u trnh v mun t lng bit n v lch s i vi ch nhn. Ngoi ra, trong cuc bn ci, mi ngi u kinh ngc v nhng tng mi l ca Einstein. Sau hi ngh, Solvay nhn r chn gi tr ca bui gp g nn v sau, ng ta thng t chc cc bui hp khc m vai chnh l Einstein. Nm 1912, sau mt thi gian sng ti Prague, Einstein li c giy mi gi chn gio s mn vt l l thuyt ti trng Bch Khoa Zurich. Trng ny thuc quyn ca Lin Bang Thy S nn rt ln, v nhng k nim ca tui trng thnh lm cho Einstein cng mun quay v ni chn c. Hn na, b Mileva v ng, li cm thy kh chu khi sng ti Prague v mong mun tr li Zurich, t quc nh b ca b. V vy Einstein cng gia nh ri Prague. S ra i khi thnh ph Prague ca Einstein lm cho nhiu ngi xao ng. Ai cng mun lu gi danh ting ca nh bc hc cho a phng ca mnh. Cc bo ch cho rng cc bn ca ng ngc i Einstein v bt ng xin i i. C ngi li ni v ng gc Do Thi, nh cm quyn khng i x t t vi ng khin cho Einstein phi t gi Prague. ng ra, cc iu k trn tri vi s thc. Ti Prague, Einstein cm thy d chu v ngi dn ni ny vi tnh tnh ci m, lm cho ng qu mn h. Ti cui nm 1912, Albert Einstein tr thnh Gio S Thc Th ca trng Bch Khoa Zurich v mang li danh ting cho i hc ny. Einstein lm vic khng ngng. Cc l thuyt mi v Ton ca cc nh ton hc i Li Ricci v Levi-Civita lm cho Einstein ch n. ng cng vi Marcel Grossmann, mt ngi bn c, kho cu cc phng php ton hc mi ng hu c th dng cho l thuyt v Trng Lc. Vo nm 1913, mt hi ngh cc nh bc hc c c t chc ti Vienna. Ngi ta mi Einstein ti trnh by l thuyt v Trng Lc ca ng. Trong bui thuyt trnh ny, ai cng phi sng st v cc tng mi m, qu k d ca Einstein. Mi ngi trng ch ng mt l thuyt tng qut, tn k. Berlin, th ca nc c, dn dn tr nn Trung Tm Chnh Tr v Kinh T ca chu u. Hn na, ngi c cn mun thnh ph ny l ni tp trung Khoa Hc v Ngh Thut. Ring v Khoa Hc, mun cho b mn ny pht trin, cn phi c cc vin kho cu v nhiu nh bc hc danh ting. Ti Hoa K, ngoi cc trng i hc ra, cn c cc vin kho cu c cc nh t bn nh Rockfeller, Carnegie, Guggenheim tr gip. Hong Wilhelm II cng mun cc cng chnh tng t c thc hin ti nc mnh. V th

cc kinh t gia, k ngh gia v cc thng gia c cng nhau gp cng, gp ca vo vic thnh lp Vin Kaiser Wilhelm Gesellschaft. c tuyn lm nhn vin ca Vin l mt danh d ln lao, li c danh hiu Vin S, c mc y phc lng ly v i khi c tham d cc bui yn tic vi nh vua. Ngi ta ang tm kim cc nh bc hc li lc v s chn la c cn c theo gi tr khoa hc ca tng ngi. Vo thi k , Max Planck v Walther Nernst l hai nhn vt dn u v Khoa Hc ca nc c. Hai ng ny khuyn v Gim c Vin Wilhelm, ng Adolphe von Harnack, gi giy mi Albert Einstein, mt ngi sao sng ang ln ca nn tri Vt L Mi. Einstein cng c Planck v Nernst khuyn nh nn nhn li sau ny c th tr nn nhn vin ca Hn Lm Vin Hong Gia Ph, mt danh d m cc gio s i Hc ng Berlin u ao c. Einstein c mi vo Vin Hong Wilhelm thc. Cng vic ca Einstein trong Vin s l nghin cu theo ring ca mnh. ng li c mi lm Gio S i Hc ng Berlin, ti ni ny cng vic ging dy nhiu hay t ty . Vic qun tr i hc ng cng vi vic trng coi cc k thi, ng s khng phi tm ti. Einstein c hon ton t do kho cu. Ring i vi Einstein, ng cng phn vn trc vic tr li Berlin. Ci x hi khng hp vi thm tm ca ng thc, nhng a v cao sang s gip cho cuc sng hng ngy ca ng d chu hn. Nh bc hc b ging co gia hai tng: quan nim sng cho Khoa Hc, cho bn thn v tng v mt ch ngha x hi hp o l. Ngoi ra ti Berlin, Einstein cn c c em h, c Elsa. ng c gp c ny vi ln v thy c cm tnh vi nng. Cuc ly d cch y vi nm vi c Mileva v bt ng kin vi im, khin Einstein ngh ti vic lp li mt gia nh mi. Chnh iu ny cng gp i phn vo quyt nh ca Einstein tr li thnh ph Berlin. Einstein t b Zurich vo cui nm 1913. ng vo nm 34 tui, Albert Einstein l nhn vin ca Vin Hn Lm Berlin v tng trng cho mt thanh nin sng gia cc ng vin hu ht u cao tui hn, u l nhng bc lo thnh trong cuc sng i hc. Nhng v ny thng t cho l quan trng, trong khi cch c x ca Einstein li d dng, bnh d. Ti Berlin, vi vt l gia thng hp vi nhau bn lun cc vn Khoa Hc. Trong cc bui tho lun , ngoi Einstein, Planck v Nernst ra, ngi ta cn thy Max Von Laue, Jacques Franck, Gustave Hertz, c Lise Meitner v sau ny c Erwin Schrdinger, ngi c cng v Thuyt Lng T (theorie quantique).

Einstein sng ti Berlin cha c mt nm th Th Chin Th Nht bng n. Mt s cc nh bc hc thy rng mnh cng phi gp phn vi cc chin s ngoi mt trn. H lin hot ng trong phm vi ca h, tc l nghin cu v ch to cc dng c chin tranh. Walther Nernst ch to hi ngt, Fritz Haber, ngi bn thn ca Einstein, nghin cu vic iu ch ammoniac bng cch dng kh nitrogen rt ra t khng kh. Trong thi gian sng ti Berlin ny, Einstein gp c Elsa, mt ngi em h, mt ngi bn t thu nh. C ny lc by gi ga chng v c 2 a con ring, song c l ngi tnh tnh vui v, li m ang. Hai ngi thnh hn vi nhau v sng mt cuc i tng i y , nhng hnh phc. 4- Hot ng chnh tr. T trc, Albert Einstein vn ght chin tranh. ng cho ph bin cc tng ca mnh. Einstein din thuyt ti nhiu ni nh Ha Lan, Tip Khc, o, va ging gii v l thuyt vt l, va bin h cho tng ha bnh. Vo thi by gi ti chu u, cc ngi Do Thi thy rng cn phi lin kt dng ging ca h hin ang sng ri rc khp bn phng. Mt phong tro phc hng quc gia Do Thi ang thnh hnh. Vo nm 1921, Chaim Weizmann, ngi lnh o phong tro Do Thi T Tr (Zionism) c gi giy mi Einstein cng sang Hoa K vn ng cho vic ti lp mt quc gia Do Thi ti Palestine. Weizmann mun dng danh ting ca Einstein khin cc nh triu ph Do Thi ti Hoa K gip tin thnh lp mt trng i hc ti th mi. Einstein nhn li. Khi Einstein n New York vo thng 5 nm 1921, cc phng vin a ti chp nh v phng vn ng. H hi rt nhiu v Thuyt Tng i ca ng n ni ng tng mnh b vo mt k thi vn p. Cc nh bo cng hi b Elsa xem b c hiu g v l thuyt ca chng khng, th b tr li: khng, tuy rng ng Einstein ct ngha cho ti nhiu ln,

song s khng hiu r khng nh hng ti hnh phc ca chng ti. Albert Einstein v v i qua m ngi hiu k ng n ti bn tu. Tay phi ng cm tu thuc l, tay tri xch chic n v cm, hnh nh ny khin cho nhiu ngi tng lm ng l mt nhc s ti ba n trnh din ti New York, m khng phi l mt nh bc hc lm o ln quan nim ca con ngi v V Tr. Ti Hoa K, Weizmann v Einstein c tip n rt trnh trng. Tuy hai nhn vt ny ch i bnh vc cho mt ch ngha Do Thi, nhng h c coi nh hai ngi i din thc s cho dn tc Do Thi vy. Einstein din thuyt ti nhiu ni bng ting c, v lc ng khng tho ting Anh lm. Vo ngy 9 thng 5 nm , Einstein c trao tng vn bng Tin S Danh D ca trng i Hc Princeton v v Vin Trng ca tng bng ting c mt Christopher Columbus ca Khoa Hc, bng qua cc i dng ca t tng mi l. Sau khi ri Hoa K, Einstein sang nc Anh ri tr v Berlin vo thng 7 nm 1921. Cuc hnh trnh ca Albert Einstein khin cho s giao ho gia cc nh bc hc M, Anh v c c kh quan hn. V vy, vi nh bc hc Php ngh mi Einstein sang Paris, tuy rng ti ni y, ngi ta cha qun mi th Php-c c. Trong s cc ngi ch trng tng trn, c Paul Painlev v Paul Langevin l hai nh ton hc. Langevin ngh dng mt phn li tc ca trng Collge de France mi Einstein sang Php. Painlev tn thnh nng nhit trong khi nhiu nh bc hc Php li phn i ra mt. Ti nc c, cc nhm tng t cng mun bt buc Einstein t chi nhng vo thi k , c hai nhm trn ti Php v c u cha mnh nn cha th ngn tr cuc hnh trnh. Einstein nhn li sang Php. Langevin cng Charles Nordmann, mt nh thin vn, ti Jeumont gn bin thy nc B, n Einstein. Thi , mt nhm thanh nin i quc Php nh t chc mt cuc phn i ti nh ga. Langevin c tin do cnh st cho bit. ng ta quyt nh cho xe la ch Einstein ngng ti mt ga nh, khng c ngi ng n, ri dng xe in ngm v khch sn c ng u rng trong khi , con trai ng v cc sinh vin khc ang mi mt trng ch c ngng m nh i bc hc ti ga chnh. Albert Einstein ti Paris vo ngy 22-3-1922. Ngy 31, ng din thuyt ti Collge de France. Ch nhng ngi no yu thch Khoa Hc v khng c nh biu tnh phn i mi nhn c giy mi. Ngy hm , Painlev l ngi n trc tin v ch thn coi sc vic kim sot. Ti i Ging ng, ni m cc i trit gia Ernest Renan v Henri Bergson tng din ging hm ng cht thnh gi. Ngi ta thy c mt b Marie Curie, ng Henri Bergson v nhiu nhn vt danh ting. Einstein dng ting Php thuyt trnh. Ging ni chm chp ca ng, i khi lc vo cch pht m ca ting c, lm cho bi din ging thm phn quyn r v b n. S c mt ca Einstein ti Paris khin cho Hn Lm Vin Php chia lm hai phe phn i nhau, trong khi ti nc c, mt s nh bc hc cng khng bng lng. Tuy nhin, Einstein ch ngh n li ch chung ca Khoa Hc v ngh ti s giao ho gia cc dn tc

trn Th Gii. Sau khi t Php v, Einstein li sang Thng Hi vo ngy 15-11-1922, ri sang Nht Bn v ti ni cho ti thng 2 nm sau mi tr li Palestine, ri du lch qua Ty Ban Nha. Khi Einstein sp n chu th vo ngy 10-11-1922, Hn Lm Vin Khoa Hc Thy in quyt nh trao tng ng Gii Thng Nobel v Vt L Hc. Thuyt Tng i ca Albert Einstein tuy c nhiu ngi bit n nhng vo thi k ny s tranh lun cn ang si ni, ngi ta nghi ng khng bit l thuyt c phi l mt pht minh khoa hc hay khng. Bi v Alfred Nobel quy nh rng Gii Thng phi c trao tng cho nhn vt no pht minh ra th g hu ch cho Nhn Loi, nn Hn Lm Vin Thy in phn vn trc cng trnh ca Einstein v Khoa Hc, ri sau cng quyt nh nh sau: Gii Thng c trao cho Albert Einstein v nh lut Quang in v cng trnh ca ng trong a ht Vt L L Thuyt. T lu, cc nh vt l u nhn thy rng khi cho mt loi nh sng c tn s cao chiu vo mt ming kim loi c bit, s c mt dng in pht ra. Hin tng in hc do nh sng m c ny c gi l hin tng Quang in. L thuyt nh sng truyn theo ln sng ca Augustin Fresnel ri Thuyt in T ca James Maxwell u khng th cho bit cn nguyn v c tnh ca hin tng trn. Einstein dng l thuyt ca Max Planck v Quang T (quanta) dn vo trong nh l v nh sng v t gi thuyt rng trong ln sng nh sng c cc quang t cha nng lng. Nh gi thuyt ny, ng tm ra c nh lut Quang in v nh lut ny cho php cc nh khoa hc ct ngha c cc hin tng c bc x. Vo thng 7 nm 1923, Albert Einstein sang Thy in nhn gii thng v din thuyt trc mt s ng cc nh bc hc ti Goteborg. Vua Thy in cng ti d. Trong nm 1925, Albert Einstein c ln i Nam M din thuyt, cn cc nm sau, ng u sng ti thnh ph Berlin. T thng 3 nm 1929, gia nh Einstein bt u cm thy kh chu. Einstein b nhiu ngi dm ng v bo ch , v vy ng quyt nh ri sang mt cn nh bn b sng ngoi thnh ph. Thy vng nh, cc bo ch c li phao ln rng ng sang Ha Lan ri sang M. Sng ti vng qu, Einstein cm thy d chu. ng c hai s thch: li thuyn v chi n. Ai cng bit rng vic li thuyn bum i hi ngi thy th nhiu iu hiu bit v C Hc v Vt L. Kho li dng chiu gi iu khin con thuyn i cho ng hng mi l ngi li gii. V im ny, Einstein c . ng thng mang lng thc xung thuyn m i cho n gn ti mi tr v. Albert Einstein rt thch m nhc. m nhc i vi ng va l mn gii tr, va l ngun an i v cn l s cn thit na. ng c tai nghe nhc rt ng v rt a thch cc nhc phm ca Mozart. ng khng c bn tay c bit ca cc nhc s k ti, cc bn tay ny thng di, dy dn, vi cc ngn tay thon thon, song ng chi n mt cch r rng, ng nhp, khng i trc m cng khng b qua cc du nhc. Trong cc nhc c, Einstein a thch v cm. Nhiu ngi qu mn ng gi tng ng cc nhc c do nhng th n danh ting lm, nhng Einstein li a thch cy v cm tm thng ca Nht Bn, hnh nh

cy n ny cho ng nhiu kt qu tt p. Tht l may mn cho Einstein khi gp c b v th hai ny: b Elsa. Ti Berlin, Einstein ly ring mt cn phng lm vic. Khng ai c php vo y, ngay c v ng. Chnh ti cn phng ny, ng nghin cu v bn lun vi cc bn b m khng s b quy ry. Einstein a thch c t do, bt chp c bi bm v s v th t trong cn phng lm vic. Hai iu ny lm cho b Elsa lun lun n hn. B Elsa thng chm sc chng mt cch him c. B ch cho php ng mi ngy ht mt iu thuc l. Chnh thc th ng tun theo k lut ny, nhng trong phng ca ng li c mt hp thuc do cc bn ng b y vo. Einstein khng ung ru v khng thc khuya, s rng vic lm ngy mai s b nh tr. Tri ph cho Einstein bn tnh hay ci. Khng bao gi ng qun khi hi, ngay c khi b ri ro. C ngi phn nn vi Einstein rng thuyt Tng i ca ng kh hiu qu, Einstein lin tr li - C g l kh hiu, chng hn nh khi ta ngi cnh ngi yu th thy mt gi ngn bng mt pht, cn nu ta ngi trn l la hng th mt pht li lu bng mt gi. Mt hm, c ngi hi Einstein: - ng c chc rng l thuyt ca ng ng khng ?. Einstein p: - Ti tin chc rng ng, nhng ngi i ch c c dn chng c th vo nm 1981, khi ti cht ri. Khi nu ti c l, th ti nc c ngi ta bo ti l ngi c cn ngi Php li bo ti l dn Do Thi. Nu l thuyt ca ti sai, th ngi c bo ti l dn Do Thi cn ngi Php s bo ti l dn c". Einstein c th cht tt, tuy rng ng b au d dy v yu tim. ng c ci u khc thng: tt c khi c hu nh c t ti ng trc v gn nh ng khng c hu chm (occiput). Phi chng ch c ci u khng cn xng ny mi ngh ra c cc tng khoa hc phi thng? Vo ma ng nm 1930, Albert Einstein c mi ti thnh ph Pasadena, thuc tiu bang California, Hoa K, din thuyt ti Vin K Thut C.I.T. Trong thi gian ny, Einstein c gp nh bc hc Robert Andrews Millikan, ngi lm cho min California tr nn mt trung tm danh ting v nghin cu Khoa Hc. Ma ng nm sau, Einstein tr li Pasedena v quay v Berlin vo ma xun nm 1932, lc m nn Cng Ha c hp hi. Vo thng 3 nm 1932, Hindenbourg thng Hitler trong cuc tuyn c v tr thnh Tng Thng ca nc c. Cui nm 1932, Einstein li sang Pasadena, Hoa K, v vo thng 1 nm 1933, khi ng ang California th c tin Hindenbourg mi Hitler lm Chng n. Hitler ch trng thuyt quc gia cc oan v l ngi rt cm th dn tc Do Thi, v vy Einstein phn vn trc khi quay v c. Einstein tr li chu u vo u nm 1933 v ng ti Ostende, nc B. Ti nc c, dn chng bt u k th sc dn Do Thi. Einstein khng bit nn xin ra khi Hn Lm Vin Ph hay ch xem Hn Lm Vin ny loi tr ng. Cui cng, ng xin rt tn ra

trnh cho Max Planck phi kh tm trc xut mt ngi c cng khi Hn Lm Vin theo mnh lnh cung tn ca ng chnh tr Quc X. t lu sau, Hitler vu cho Einstein cha kh gii bt hp php v gia sn ca ng b tch bin. Hn na, ng Quc X treo gii thng chic u ca Einstein vi gi l 20,000 marks. Einstein quyt nh khng tr li Berlin na m tm kin mt ni tr n mi. Rt nhiu trng i hc ca chu u gi giy mi nh bc hc n ging dy nhng Einstein mun ri khi chu u. Ma h nm 1933, Hoa K gi giy mi Albert Einstein. 5- Cuc sng ti Hoa K. My nm v trc, vo khong nm 1930, ng Louis Bamberger v b Felix Fould, theo li khuyn ca ng Abraham Flexner, b ra mt s tin 5 triu m kim thnh lp mt Vin Kho Cu v Gio Dc. Nh , Vin Nghin Cu Cao Cp (The Institute for Advanced Study) c thnh lp ti thnh ph Princeton, tiu bang New Jersey. Flexner i khp chu M v chu u tm ngi gip vic cho Vin. Flexner c gp nh bc hc R.A. Millikan v c ng ny ni ti Albert Einstein. Einstein nhn c giy mi v nh nhn li bi v thi cuc lc khng cho php ng tr li nc c. T nm 1938, Otto Hahn v F. Strassmann ti Berlin, Irne Curie v Savitch ti Paris, Lise Meitner v O. Frisch ti Copenhague lm nhiu th nghim chng t rng khi bn cc nhn nguyn t Uranium, s c mt nhit lng ng k pht ra. Ri Enrico Fermi thnh cng trong vic ph v nhn nguyn t. Th Chin Th Hai bng n. Nhiu nh bc hc ti chu M lo lng trc tnh trng tin trin v kh nng nguyn t ca nc c. H lin bo ng cc thm quyn qun s Hoa K v mun bt tay vo cc cng trnh nghin cu nguyn t tng t. Nhng cuc vn ng ca h khng mang li kt qu no. V vy, h nh phi nh ti danh ting ca Albert Einstein. Vo ngy 2-8-1939, Einstein vit th cho Tng Thng Franklin Roosevelt nh sau: Thi gian va qua, ti c c cc bn tho v nhng cng trnh kho cu ca E. Fermi v L. Szilard. Nhng cng trnh ny khin ti thy rng cht Uranium c th tr nn mt ngun nng lng mi rt quan trng trong tng lai gn y Ngun nng lng ny c th c dng vo vic ch to mt loi bom cc k mnh. Ti c y ti liu qu quyt rng c Quc X cng ang tin hnh cng trnh trn. M Quc phi vt ln v phng din ny, nu khng, nn Vn Minh s b hy dit. Nhn c th ca nh bc hc Einstein, Tng Thng Franklin D. Roosevelt lin ch tm vo vic khi tho mt chng trnh nghin cu Nguyn T Lc v Hoa K m u mt cuc chy ua kinh khng nht trong Lch S v kh gii chin tranh. D n Manhattan, tn ring ca d n ch to bom nguyn t, c thnh hnh. Vo nm 1941, Albert Einstein nhp quc tch M cng vi c Helene Dukas v ngi con du Margot. Dukas l th k ca Einstein. C ta l ngi thng minh, th t v cng

quyt. Khi b Elsa qua i vo nm 1936, Dukas tr nn ni tng v m ng cng vic trong gia nh. Ti thnh ph Princeton, New Jersey, Einstein cn c mt ngi em gi l b Maja, ti sng vi ng t nm 1939.

Cuc sng ti Hoa K ca Albert Einstein thc l bnh thn. Mi bui sng, ng mc mt b ng phc da mu en v v ma lnh, ng i mt chic m len an cng mu en ging nh chic m ca mt chng lnh thy, vi b qun o l lng ny, ng i b chng hai cy s n ni lm vic. Ngi dn ca thnh ph Princeton thng thy ng i do trong vn ca Vin Nghin Cu t 4 gi sng tinh sng, hai tay vt sau lng. Cnh tch mch rt cn thit i vi ng, nhng ng khng sng nh mt nh n dt. Mi ngy, ng nhn c hng trm bc th. i vi cc bc th vit ng n, ng u tr li qua phn nh lng t nh ca ng. C mt ln, mt cu b khng lm ni mt bi ton ra trng, gi u bi v nh nh bc hc ct ngha gim. Einstein vui v ging gii. Li mt ln khc, mt nh ton hc tr tui gi n cho ng mt bi ton rt hay, gii rt ng, nhng trong khi tnh ton c hai ch lm. Einstein bit rng cc nh thng thi thng t ph, nn ng vit th tr li nh ton hc k trn v bo cho bit trong bi ton c hai ch lm, nhng ng li khng ni r lm ch no trong bi ton. Cng nh nhiu nh bc hc khc, Albert Einstein khng nhng tm thy ti Hoa K mt ni n nu m cn tm c mt ni lm vic v mt ni thuyt trnh na. Trong cn phng lm vic tnh mch, ng ngi hng gi, vit cc ch rt nh hay cc k hiu ton hc. Cy vit ch v mnh giy l cc dng c xy dng nn cng trnh khoa hc ca ng. ng dng b c lm phng th nghim. Khi mi gp Einstein, ai cng nhn thy rng ngoi m tc ri ln v b ria rm rp, hai con mt ca ng c v nh m mng nhng khi nhn li cha nhiu v long lanh, t m v kin nhn. Albert Einstein l mn ca ch ngha t do c nhn. Mc d lng tin tng khng th

lay chuyn c ni Thng , Einstein cng nh nhiu nh bc hc khc vn l ngi v thn. Vn bn tm qung i, nhng khng bao gi ng tham gia mt t chc x hi no. ng lm vic cho Nhn Loi vi tt c Lng Tm. ng khng ngng ku gi cc nh bc hc khc hy coi chng cc pht minh ca h v lun lun cnh co mi ngi v cc nguy him s gp phi. ng nhc nh nhiu ln rng tuy Khoa Hc c th gip ch cho Nhn Qun X Hi thc, song cng c th quay li cung cp v kh cho k th ca Nhn Loi v a n cc kt qu tuyt vng. Einstein tin tng rng sm hay mun, con ngi c th gii p c mi thc mc v Khoa Hc, bi v To Ha tuy huyn diu thc, nhng khng bao gi thm c c. Chnh s tin tng ny khin cho ng khng bao gi mt hy vng trong cc cng trnh tm ti, nghin cu. Albert Einstein quyt nh hin nt i mnh cho vic tm ra l thuyt Trng ng Nht (Champ unitaire) cho php lin lc 2 th lc l in T Lc v Lc Hp Dn. Albert Einstein qua i vo ngy 18-4-1955. Trc khi cht, ng vit giy tng b c ca mnh cho cc nh nhn chng hc nghin cu. Trong tin bn th k 20, Thuyt Tng i ca Albert Einstein lm thay i quan nim Khoa Hc thng thng ca con ngi v ngi ta ch gp cc cuc Cch Mng T Tng tng t vi Newton v Darwin trong cc th k trc. V th, i Vn Ho Bernard Shaw khng nhm ln khi gi Albert Einstein l V NHN TH TM ca Th Gii Khoa Hc, sau Pythagoras, Aristotle, Ptolemy, Copernicus, Galileo, Kepler v Newton