M U

Trong bi cnh ton cu ho, cc giao dch kinh t v phi kinh t gia cc
quc gia v lnh th ngy cng pht trin. Theo , cc giao dch tin t quc t
cng si ng v khng ngng pht trin.
Mi quc gia u c ng tin ring ca mnh. ng tin y tng trng
cho ch quyn quc gia. Cc chc nng ca ng tin quc gia nh phng tin
trao i, thanh ton, ct tr ch c gi tr trong phm vi quc gia . Ra khi
lnh th quc gia, ng bn t phi thch nghi vi nhng quy nh v thng l
quc t mi c tc dng trao i.
bo v ch quyn quc gia v bo v gi tr ng tin ca mnh trong
giao lu quc t, ngay t nhng nm u thnh lp nc Vit Nam dn ch cng
ho, nh nc Vit Nam ban hnh chnh sch qun l ngoi hi ph hp vi
ng li pht trin kinh t trong tng giai on cch mng.
T thng 9-1945 n thng 4-1946, chnh ph ta c bin php kin
quyt nhng mm do chng li t gi kiu "n cp" ca ng Quan kim, Quc
t do qun i Tng Gii Thch em vo min Bc Vit Nam trong lc pha
ng minh u quyn h vo gii gip qun i Nht.
Trong cuc khng chin chng Php, ta c bin php u tranh t gi,
u tranh trn a vi tin ch. Cui cng, sau chin thng in Bin Ph, ta
qut sch tin ng Dng nhng vng mi gii phng, thng nht lu hnh
giy bc Ngn hng Vit Nam trn mt na t nc.
Sau khi min Bc c gii phng Ngn hng Quc gia Vit Nam (sau
ny l Ngn hng Nh nc Vit Nam) t quan h vay n, nhn vin tr v
quan h thanh ton vi cc nc XHCN ri m rng quan h ngoi hi vi nhiu
nc khc trn th gii.

Trong nhng nm nh M, nh ngu (1965-1975), ta c nhiu bin

php "ch bin" cc loi ngoi t do quc t vin tr chi vin cho Chnh ph
cch mng lm thi. Cng ho min Nam Vit Nam hon thnh s nghip gii
phng min Nam. Sau i thng ma xun nm 1974 ta qut sch tin ngu,
cho lu hnh mt ng tin thng nht trong c nc. Trong giai on lch s y
c cng lao ng gp ca ngnh ngn hng ni chung v cng tc qun l ngoi
hi ni ring.
Ngnh ngn hng cng vi s i mi chung ca ton t nc, c
nhng bc tin ng k trong t chc v hot ng, ngy cng th hin r vai
tr ng gp cho s pht trin nn kinh t. L ngi i din cho Nh nc trong
vic n nh kinh t v m, ngn hng Nh nc (NHNN) c nhng chnh
sch iu hnh v qun l cc cng c chnh sch tin t c hiu qu. c bit l
chnh sch qun l d tr ngoi hi.
Bn tiu lun vi nhan "nh gi thc trng chnh sch qun l ngoi
hi Vit Nam trong thi gian qua v nhng gii php kin ngh" ch xin trnh
by gii hn cng tc qun l ngoi hi trong thi gian t nm 2001 tr li y.
Vi kin thc cn nhiu hn ch v kinh nghim thc t cn nhiu thiu
st, em mong thy c, cc bn quan tm ng gp, gip em hon thin hn
nhng kin thc ny v c s hiu bit su rng hn.
Cui cng em xin chn thnh cm n cc thy c trong b mn ging
dy, hng dn nhit tnh em hon thnh bi tiu lun ny.

Chng I
L LUN CHUNG V NGHIP V QUN L NGOI HI
Khi nim v vai tr ca qun l ngoi hi
1. Khi nim
Ngoi hi l phng tin thit yu trong quan h kinh t, chnh tr, vn ho,
... gia cc quc gia trn th gii.
Ngoi hi l nhng ngoi t (tin nc ngoi) vng tiu chun quc t,cc
giy t c gi v cc cng c thanh ton bng tin nc ngoi.Trong c bit
l ngoi t c vai tr,n l phng tin d tr ca ci, phng tin mua,
thanh ton v hch ton quc t.
Trong iu kin nn kinh t ngy cng pht trin, quan h quc t ngy
cng m rng th bt c mt quc gia no cng khng th t mnh khp kn mi
hot ng, cng khng th pht trin t nc mt cch n c,ring l c bit
giai on hin nay,khi nn kinh t th trng ang ngy mt si ng,lun i
hi s hp tc,lin minh gia cc quc gia. Do vy vic d tr ngoi hi l mt
trong nhng mc tiu kinh t c ngha chin lc quan trng,c d tr ngoi
hi cn thit tc l nh nc nm c trong tay mt cng c quan trng
thc hin cc mc tiu kinh t v m.
V ngun gc su xa, d tr ngoi hi chnh l kt qu, l biu hin ca
sc mnh ca tim lc kinh t quc gia.D tr ngoi hi m bo s cn bng
kh nng thanh ton quc t,tho mn nhu cu nhp khu phc v pht trin kinh
t v i sng trong nc,m rng hot ng u t,hp tc kinh t vi cc nc
khc phc v mc tiu chnh sch kinh t m.

Qu d tr ngoi hi bao gm: Ngoi t mnh,vng v kim loi qu,d tr

qu tin t quc t IMF,quyn rt vn c bit SDR v cc ti sn ti chnh c
tnh linh hot cao...
2. Vai tr ca qun l d tr ngoi hi
D tr ngoi hi Nh nc biu hin l ti sn n i vi nn kinh t v l
ti sn chung trn bng cn i ti sn ca NHNN. NHNN c giao s
dng qu d tr ngoi hi tin hnh mua bn trn th trng ngoi hi nhm
thc hin chnh sch tin t quc gia.
D tr ngoi hi c s dng nhm ti tr cho s mt cn bng cn cn
thanh ton,hoc gin tip tc ng thng qua vic can thip trn th trng ngoi
hi gi vai tr ngn nga nhng bin ng trong ngun thu xut khu,thanh ton
nhp khu,cng nh chu chuyn qu ln lung vn i vi mt quc gia.
C d tr ngoi hi l mt c s cho vic pht hnh m bo cho mi
tng quan gia tin - hng trong nc.Nh nc c th ch ng s dng ngoi
hi nh l mt lc lng can thip,iu tit th trng tin t theo nhng mc
tiu,theo k hoch.
i vi nhng nc m ng tin khng c t do chuyn i,d tr
ngoi hi l lc lng can thip, iu tit th trng tin t theo nhng mc
tiu,theo k hoch.
i vi nhng nc m ng tin khng c t do chuyn i,d tr
ngoi hi l lc lng can thip th trng nhm duy tr s n nh t gi hi
oi ca ng bn t.
D tr ngoi hi c vai tr c bit quan trng i vi nn kinh t nn
c nh nc tin hnh qun l v NHNN l c quan c nh nc giao cho

thc hin nhim v ny.iu th hin trong php lnh NHNN nm 1990 (iu
30),lut NHNN nm 1997 (iu 38).
Vi t cch l c quan duy nht c nhim v pht hnh tin,xy dng v
thc thi chnh sch tin t,lp v theo di cn cn thanh ton quc t, NHNN,
tin hnh qun l d tr ngoi hi,c th l p dng cc chnh sch,bin php tc
ng vo qu trnh thu nhp,xut ngoi hi (c bit l ngoi t) v vic s dng
ngoi hi theo nhng mc tiu nht nh.
3. Mc ch qun l ngoi hi
3.1.iu tit t gi thc hin chnh sch tin t quc gia
Nh ni trn,NHNN trc tip iu hnh v qun l d tr ngoi hi
nhm mc ch ngn nga ngn hn qu ln v t gi,do hu qu ca mt s
bin ng trn th trng. V vy mc ch ca vic qun l d tr ngoi hi l
m bo cho mt quc gia lun lun trong trng thi c th thanh ton cc
khon n ng hn v c th gii quyt nhng dao ng v t gia ngoi hi trong
ngn hn.ng thi s dng chnh sch ngoi hi nh mt cng c c hiu lc
thc hin chnh sch tin t, thng qua mua bn ngoi hi trn th trng
can thip vo t gi khi cn thit,nhm n nh gi tr i ngoi ca ng tin.
3.2.Bo tn d tr ngoi hi Nh nc
L c quan qun l ti sn quc gia, NHNN phi qun l d tr ngoi hi
nh nc nhng khng ch bo qun v ct gi m cn bit s dng phc v
cho u t pht trin kinh t, lun bo m an ton khng b nh hng ri ro v
t gi ngoi t trn th trng quc t .V th NHNN cn phi mua, bn, chuyn
i pht trin, chng tht thot,xi mn qu d tr ngoi hi ca nh nc,
bo v c lp ch quyn v tin t.
3.3.Ci thin cn cn thanh ton quc t

Cn cn thanh ton quc t th hin thu-chi ca mt nc vi nc

ngoi.Khi cn cn thanh ton quc t bi thu,lng ngoi t chy vo trong nc
dn n kh nng cung ng v ngoi t cao hn nhu cu. Ngc li , khi cn cn
thanh ton quc t bi chi, tng lng ngoi t chy ra nc ngoi dn n nhu
cu ngoi t cao hn kh nng cung ng.
V th,mc ch ca qun l d tr ngoi hi m bo cho mt quc gia
lun lun trong trng thi c th thanh ton cc khon n ng hn v c th gii
quyt nhng giao ng v t gi ngoi hi trong ngn hn.
4. C ch qun l ngoi hi
4.1. C ch t do t gi
iu ny c ngha l ngoi hi c t do lu thng trn th trng,cn
bng ngoi hi do th trng quyt nh m khng c s can thip ca nh
nc,do vy t gi-gi c ngoi hi ph hp vi sc mua ca ng tin trn th
trng.T gi th ni dn n li sut,lung vn vo v ra hon ton do th
trng chi phi.
4.2. C ch qun l t gi
4 .2.1. C ch nh nc thc hin qun l hon ton
Theo c ch ny nh nc c quyn ngoi thng v c quyn ngoi
hi. Nh nc thc hin cc bin php hnh chnh p t nhm tp trung tt c
hot ng ngoi hi vo tay mnh . T gi do nh nc quy nh m tt c cc
giao dch ngoi hi phi chp hnh, cc t tham gia hot ng kinh doanh xut
nhp khu nu b l do t gi th s c nh nc cp b , ngc li nu li th
np cho nh nc . C ch ny thch hp vi nn kinh t tp trung.
4.2.2 C ch qun l t gi c iu tit

C ch qun l hon ton, nh nc c th p t khng ch c th

trng , ngn chn nh hng t bn ngoi , ch ng khai thc c ngun vn
bn trong . Tuy nhin , trong nn kinh t th trng , cch qun l ny s khng
ph hp , cn tr v gy kh khn cho nn kinh t . khc phc s p t ,nh
nc tin hnh iu tit nhng gn vi th trng , nh nc tin hnh
kim sot mt mc nht nh nhm pht huy tnh tch cc ca th trng ,
hn ch nhc im do th trng gy ra , to iu kin cho kinh t trong nc
pht trin v n nh ,ngn chn nh hng t bn ngoi.
5. Hot ng ngoi hi ca NHNN
5.1 Hot ng mua bn ngoi hi
NHNN tham gia vo hot ng mua , bn ngoi hi vi t cch l ngi
can thip , gim st , iu tit nhng ng thi cng l ngi mua , bn cui
cng .Thng qua vic mua bn, NHNN thc hin gim st v iu tit th trng
theo mc tiu ca chnh sch tin t,ng thi theo di din bin t gi ng bn
t ch ng quyt nh hoc phi hp vi cc NHNN cc nc khc cng c
sc mua ng tin hay ng tin khc m bo trt t trong quan h quc t
c li cho nc mnh.
5.1.1.Mua bn trn th trng trong nc
NHNN tin hnh mua,bn vi cc ngn hng thng mi ti hi s trung
ng ca cc ngn hng thng mi m khng trc tip mua- bn vi cc cng
ty kinh doang xut nhp khu.T gi hi oi do NHNN cng b. y NHNN
s dng mt phn d tr bn cho cc ngn hng thng mi v mua ngoi t
ca cc ngn hng thng mi a vo d tr.Thng qua vic mua bn,NHNN
thc hin cung ng tin t hoc rt bt khi lu thng,trn c s n nh t
gi hi oi ca ng tin bn t.

Vic giao dch,mua bn ca NHNN vi cc ngn hng thng mi trn th

trng hi oi ch yu c thc hin thng qua h thng in thoi,telex hoc
h thng computer c ni mng gia NHNN vi cc ngn hng thng mi.
Ngoi ra NHNN cng c th hot ng thng qua vic mua bn trc tip
vi khch hng khng phi l doang nghip nh cc c quan hnh chnh hoc
cc t chc khc.
5.1.2. Mua bn trn th trng quc t
Vi nhim v qun l d tr ngoi hi NHNN thc hin mua bn trn th
trng quc t nhm bo tn v pht trin qu d tr ngoi hi.NHNN phi tnh
ton gi ngoi hi nc no c li m vn m bo an ton,nghin cu li sut
thc t v xu hng tng ln ca li sut ngoi t kinh doanh c li.
Qua mua, bn ngoi hi c chnh lch gi th phn chnh lch hnh
thnh li nhun ca ngn hng.
NHNN thc hin vic mua bn ngoi hi s tc ng trc tip vo tin
NHNN. Nghip v ny nh hng n d tr ngoi hi,nh hng n t gi hi
oi. Nh vy NHNN thng qua mua bn ngoi t c th can thip nhm t
c t gi mong mun.
5.2. Hot ng qun l ngoi hi ca NHNN
NHNN thc hin cc hot ng ngoi hi khc nh:
- Qun l, iu hnh th trng ngoi hi,th trng ngoi t lin ngn
hng,bng cch a cc quy ch gia nhp thnh vin,quy ch hot ng,quy nh
gii hn t gi mua bn ngoi t trn th trng ....
- Tham gia xy dng cc d n php lut v ban hnh cc vn bn hng
dn thi hnh lut v qun l ngoi hi. NHNN c giao nhim v ban hng cc

thng t hng dn c th phc v cho vic qun l ca mnh c thng

nht.
- Cp giy php v thu hi giy php hot ng ngoi hi. Da vo lut
php v iu kin c th trong tng thi gian, NHNN a ra cc quy nh cn
thit cp giy php cho cc n v, t chc, c nhn c hot ng ngoi hi.
- Kim tra gim st vic xut nhp khu ngoi hi ca cc t chc tn dng.
- Bin lp cn cn thanh ton.

Chng II
THC TRNH HOT NG QUN L NGOI HI NHNG
NM U TH K 21.
Bc sang th k mi, quc hi kho X ra ngh quyt s 55/2001 xc
nh cc ch tiu kinh t ch yu ca k hoch pht trin kinh t 5 nm 2001 2005, bao gm:
- Nhp tng trng GDP bnh qun hng nm 7,5%
- Gi tr sn xut nng, lm, ng nghip tng 4,8%/ nm
- Gi tr sn xut ngnh cng nghip tng 13,1%/ nm
- Tng kim ngch xut khu tng 14- 15%/ nm
.
Ngnh ngn hng, vi nhim v trng tm l xy dng v thc hin chnh
sch tin t, nhm phc v n nh kinh t v m, kim sot lm pht, thc y
sn xut v tiu dng, kch thch u t, to iu kin cho tng trng kinh t
cao v bn vng. NHNN xy dng cc ch tiu tin t - tn dng trong k
hoch 5 nm 2001 - 2005 nh sau:
- Tc tng trng bnh qun tng phng tin thanh ton 22%/nm
- Tc tng vn huy ng 20- 25%/nm
- Tc tng d n cho vay nn kinh t 22%/nm
Hot ng qun l ngoi hi l mt mt hat ng rt quan trng ca
ngnh Ngn hng. N gp phn c lc trong vic thc hin thng li cc mc
tiu chnh sch tin t, gi n nh gi tr i ni, i ngoi ca ng tin Vit
Nam. Thng qua cng c li sut, cng c t gi., n thu ht vn u t ca

10

nc ngoi vo nc ta, khuyn khch xut khu v kim sot nhp khu, gp
phn lm thng bng cn cn thanh ton quc t.

A. Nhng mt tch cc trong hot ng qun l ngoi hi:

Trn l trnh hi nhp kinh t quc t, chnh sch qun l ngoi hi khng
ngng c i mi ph hp vi thng l quc t v thch ng vi c ch
kinh t th trng c s qun l ca Nh nc. Trong na u k hoch 5 nm
2001 - 2005, cng tc qun l ngoi hi thu c nhng kt qu ng khch
l:
1. V chnh sch li sut ngoi t
T ngy 03/01/ 2001 n ngy 25/6/2003, Cc D tr lin bang M
(FED) 13 ln h li sut ch o t 6,5% xung 1%/nm. Li sut khu vc
ng Euro gim t 2,5% xung cn 2%/nm. Li sut Sibor cng gim. Li sut
quc t gim nh hng ln n vic iu hnh chnh sch li xut trong
nc.
Nhng thng u nm 2001, li sut cho vay ngoi t ca cc NHTM Vit
Nam i vi cho vay ngn hn l da trn c s li sut Sibor 3 thng +
1%/nm; i vi cho vay trung di hn l li sut Sibor 6 thng + 2,5%/nm.
Theo di din bin tnh hnh tin t quc t, t 01/06/2001, NHNN xo b
c s da vo li sut Sibor, cho php cc t chc tn dng cn c vo li sut th
trng quc t v quan h cung cu vn ngoa t trong nc tho thun vi
khch vay ngoi t mc li sut cho vay. Xt v thc cht, ng thi ny l vic
t do ho li sut cho vay ngoi t - mt bc ngot c bn ca NHNN v chnh
sch li sut.
Nm 2002, li sut tin gi ngoi t ca cc t chc tn dng c iu
chnh theo cc mc: Khng k hn: 1,2%/nm; 3 thng: 1,4%/nm; 6 thng :
11

1,6?%/nm; 12 thng: 2,2%/nm (mc ny x dch tu theo tng ngn hng). Li

sut cho vay ngoi t ngn hn ca cc NHTM ph bin mc 3,5 - 4,5%/nm;
trung di hn mc 4,5%/nm.
Ring i vi li sut tin gi ngoi t ca cc php nhn ti cc t chc
tn dng, NHNN vn tip tc khng ch mc thp: khng k hn 1%/nm, c
k hn n 6 thng l 1,5%/nm, trn 6 thng 2%/nm, nhm hn ch vic gm
gi USD trn ti khon.
Ni chung li sut ngoi t trong 2 nm 6 thng va qua (t 01/01/2001 30/6/2003) chu nh hng ca bin ng li sut quc t v t l d tr bt buc
(DTBB) bng ngoi t do NHNN quy nh tng thi k.
Do tc ng ca li sut, tc tng huy ng vn ni chung ca ton h
thng ngn hng Vit Nam nm 2002 t 19,4%/nm, thp hn so vi tc
tng 25,1% ca nm 2001. Nguyn nhn do li sut tin gi ngoi t thp dn
n tc tng huy ng vn ngoi t ch t 5,6% (2001 l 25,98%). Trong khi
, li sut tin gi VND duy tr mc cao (loi k hn 12 thng t 0,62 0,67%/thng, tng ng 8,04%/nm) khin nhiu ngi gi tit kim bng
ngoi t chuyn sang VND. Kt qu l, nm 2002, vn huy ng bng VND
tng 29,22%, cao hn so vi tc tng 24,4% nm 2001.
Tc tng trng tn dng (d n) nm 2002 t 22,2%. Trong tn
dng bng ngoi t tng mnh 25,13% so vi mc tng 12,7% ca nm 2001.
Tn dng ngoi t tng ch yu do li sut cho vay ngoi t thp (do nh hng
ca li sut quc t ). Thm ch c doanh nghip vay vn ngoi t khng a vo
sn xut, kinh doanh m li bn ra th trng t do ly VND gi vo ngn hng
hng li sut cao (c thi im li sut tin gi VND cao gp 3 - 4 ln li sut
tin gi ngoi t)
2. V chnh sch t gi

12

Bin t gi c ni rng t 0,1% nm 2001 ln 0,25% nm 2002.

ng thi ny ca NHNN to hnh lang php l thng thong hn cho cc t
chc tn dng kinh doanh mua bn ngoi t. S iu hnh t gi theo quy lut
cung cu ngoi t c tnh n kh nng cnh tranh t gi gia cc ngoi t mnh
(USD, Euro, Yn) phn nh ngy cng ton din hn mi quan h gia
VND vi ngoi t cc nc c quan h thng mi, vay n, u t vi Vit
Nam. Qua , t gi VND khng n thun gn vi USD nh trc m gn vi
c "mt r tin t" nn gi c th tng i n nh. C th l, nm 2001 t
gi USD/VND tng 3,8%, nm 2002 tng 2,1%, 6 thng u nm 2003 ch tng
2,6%.
3. V cng c d tr bt buc
Nm 2000 v nhng thng u nm 2001, li sut tin gi ngoi t cn
cao, vn ngoi t chy vo ngn hng nhiu. ngn chn tnh trng la ho
ti sn n ca cc t chc tn dng, t thng 5/2001, NHNN nng t l DTBB
ngoi t t 12% ln 15%. Do tri ph u vo cao, xu hng tng trng vn huy
ng ngoi t gim dn. n thng 10/2001, do nh hng ca li sut quc t,
li sut ngoi t trong nc gim mnh, gy kh khn cho tnh hnh ti chnh ca
cc t chc tn dng, NHNN iu chnh t l DTBB t 15% xung 10%, sang
2002 xung cn 8% v c chiu hng cn tip tc gim ph hp vi chnh
sch ni lng tn dng.
4. V chnh sch kt hi
3 nm tr li y, trong iu kin cung cu ngoi t khng cn cng thng,
t gi USD/VND tng i n nh, Chnh ph tng bc gim t l kt hi
i vi cc t chc kinh t c thu ngoi t t 80% xung 50%, 40%, 30% v
hin nay l 0%.
Vic gim t l kt hi xung 0% l bc i quan trng trong ch chng
t do ho giao dch vng lai, ph hp vi thng l quc t. Gim t l kt hi
13

xung 0% khng nh hng ti kh nng p ng ngoi t ca ngn hng cho

cc doanh nghip c nhu cu ngoi t nhp khu. Bi v 2 nm gn y, li
sut USD gim xung rt thp, cc doanh nghip gi USD trn ti khon ch
c hng li sut 1%/nm. Trong khi t gi USD/ VND tng i n nh,
li sut tin gi VND cao hn USD.
i ny cng khuyn khch cc doanh nghip c thu ngoi t bn ht s
ngoi t thu c cho ngn hng ly VND. Lm nh vy, cc doanh nghip
va c tin ch ng chi tr chi ph hot ng kinh doanh, va c hng li
sut tin gi VND cao. T thc tin ny c th rt ra kt lun: Nu t gi hp l
th khng cn chnh sch kt hi; vic mua bn ngoi t khng cn b rng buc
m c t do ho, s thc y th trng ngoi hi pht trin mnh m v si
ng.
5. V quy nh trng thi ngoi t
hn ch ri ro trong kinh doanh ngoi t ca cc t chc tn dng, ngy
07/10/2002, Thng c NHNN ban hnh quy nh mi v trng thi ngoi t
(TTNT) ca cc t chc tn dng c php kinh doanh ngoi t (tr cc ngn
hng lin doanh v cc chi nhnh ngn hng nc ngoi hot ng trn t Vit
Nam).
Quy nh mi khng quy nh trng thi ngoi t ring cho USD m ch
quy nh gii hn tng TTNT dng v tng TTNT m vo cui ngy lm vic
ca tt c cc loi ngoi t m t chc tn dng c hot ng kinh doanh khng
c vt qu 30% vn t c ca t chc tn dng . Nh vy quy nh mi v
TTNT to iu kin cho cc t chc tn dng c php kinh doanh ngoa hi
linh hot hn trong gii hn v c cu v t trng cc loi ngoi t, nht l i
vi USD.
6. V chnh sch kiu hi

14

Vi ba nm tr li y, Chnh ph v NHNN c nhng chnh sch thng

thong hn nhm khuyn khch kiu bo chuyn tin v nc: Mc thu ph dch
v kiu hi ngy cng gim.
Nu nh trc y, ngi nhn kiu hi bt buc phi bn ton b ngoi
t cho ngn hng theo t gi quy nh, ch c nhn ni t, th nay h c nhn
bng ngoi t hoc bn cho ngn hng ly tin VN, hoc gi ngoi t theo th
thc tit kim ti ngn hng. NHNN m rng mng li lm dch v kiu hi
to thun li cho vic giao dch ca khch hng.
Nm 2000 s kiu hi gi v qua h thng ngn hng l 1.717 triu USD ,
tng ng vi 12,2% kim ngch xut khu. Nm 2001, lng kiu hi ln ti
1.820 triu USD. Theo NHNN, 6 thng u nm 2003, lng kiu hi chuyn v
nc qua h thng ngn hng l 1.100 triu USD, tng 12% so vi cng k nm
ngoi . Theo c tnh, trong nm nay lng kiu hi s vt con s 2.400 triu
USD ca nm 2002.
Lng kiu hi gi v di do em li nhiu li ch : Cc NHTM c
ngun vn ngoi t ln u t cho cc d n trng im ca Chnh ph; cho vay
cc doanh nghip y mnh kinh doanh xut nhp khu; gp phn ci thin cn
cn thanh ton quc t ca Vit Nam , gp phn tng d tr ngoi t quc gia.

B. Nhng yu km, bt cp trong hot ng qun l ngoi hi:

1. V iu hnh chnh sch li sut:
Trong mt thi gian di gia li sut ni t v li sut ngoi t c mt
khong chnh lch qu ln, lm ny sinh s chuyn dch vn ca khch hng
t ni t sang ngoi t v ngc li. Ngn hng b ra nhiu cng sc m khng
c thu c li, li to c hi v k h cho nhng ngi c nhiu tin gi v
nhng doanh nghip khn ngoan kim li bng chnh lch li sut.
2. V iu hnh chnh sch t gi

15

Bin giao dch t gi qu hp trong mt thi gian di hn ch doanh

s mua bn ngoi t ca cc t chc tn dng.
Cng c t gi v cng c li sut ngoi t c khi din bin ngc chiu:
li sut ngoi t din ra theo xu hng gim trong khi t gi gia USD/VND vn
tng (tuy mc hp), gy ra tm l khch hng gm gi ngoi t hoc
trnh vay ngoi t v t gi.
Nghip v hon i ngoi t (SWAP) tuy c tc dng gii quyt tnh trng
khan him VND cho cc t chc tn dng, song li sut SWAP qu cao, cc ngn
hng thng mi c cung cp nghip v ny ku ca nhiu.
Th trng ngoi hi pht trin cn chm, thanh ton bng ngoi t tin
mt cn ph bin hi oi ch yu l giao ngay (SPOT). Giao dch k hn
(FORWARD) cn hn ch. Giao dch quyn chn (OPTION) trc 30/6/2003
hu nh cha c.
3. V cng c d tr bt buc:
Thi im v thi hn tng gim DTBB cha thc s ph hp vi din
bin ca th trng ngoi t.
4. V dch v kiu hi
L mt trong nhng nhn t ch yu lm nghim trng thm tnh trng
la ho nn kinh t. NHNN cha c bin php hu hiu kim sot lng ngoi t
rt ln ang tri ni ngoi th trng.
5. V ngun nhn lc
Trnh v cht lng i ng cn b kinh doanh ngoi hi nht l cp
c s ang cn hn ch v qun l iu hnh, v tc nghip v v ngoi ng
trc yu cu ngoi nhp.

16

Chng III
NHNG GII PHP KIN NGH TRONG HOT NG QUN
L NGOI HI
Nc ta ang trn l trnh hi nhp khu vc v quc t. Xu hng chung
ca th gii hin nay l thc y mnh m cc hot ng thng mi v giao lu
quc t trn c s bnh ng v cng c li gia tt c cc nc pht trin, ang
pht trin v chm pht trin.i i vi pht trin thng mi v m rng giao
lu quc t, giao dch ca th trng ngoi hi quc t cng ngy cng si ng
v pht trin. Trong bi cnh y, th trng ngoi hi v cng tc qun l ngoi
hi Vit Nam cng phi i mi khng lc lng, tt hu trc xu th chung
ca thi i.
Ngy 27/11/2001, B Chnh tr ra Ngh quyt v hi nhp kinh t quc
t. Trong 09 nhim v m Ngh quyt ra nhim v th 4 ch r: "Tch cc to
lp ng b c ch qun l nn kinh t th trng nh hng XHCN; thc y
s hnh thnh, pht trin v tng bc hon thin cc loi hnh th trng hng
ho, dch v, lao ng, khoa hc cng ngh, vn, bt ng sn, to mi trng

17

kinh doanh thng thong, bnh ng cho mi thnh phn kinh t, c bit ch
trng i mi v cng c h thng ti chnh - ngn hng"
Di nh sng Ngh quyt ca B chnh tr v cn c vo chng trnh
hnh ng ca ngnh ngn hng trong k hoch 5 nm 2001 - 2005, cng tc
qun l ngoi hi cn tip tc i mi, tng cng c v cht v lng, gp
phn c lc vo s nghip cng nghip ho - hin i ho t nc. Trc mt,
xin kin ngh nhng gii php kh thi sau y:
1. Pht huy nhng kt qu t c, ly lm ngun ng vin
khc phc nhng mt cn yu km, bt cp. Trong cng tc qun l ngoi hi
hin nay, vn cp thit l nm bt v x l kp thi nhng thng tin v din
bin th trng tin t trong nc, ngoi nc. Trn c s , ra nhng bin
php iu hnh nhanh chng cc cng c li sut, t gi; chn chnh nhng quy
nh v t l DTBB bng ngoi t, v TTNT, v bin giao dch mua bn ngoi
t, hon i tin t ph hp vi thc t, v st vi cung cu th trng, tng lc,
tng ni.
2. Tch cc pht trin thm nhng giao dch ngoi hi tin tin nh giao
dch k hn (FORWARD), giao dch quyn chn mua, chn bn ngoi t
(OPTION), giao dch hon i tin t (SWAP), hon i li sut (SWAP
RATES). Ph bin su rng v hng dn khch hng lm quen vi nhng dch
v, sn phm mi ca ngn hng. Vi cht lng cao, chi ph hp l. i i vi
vic m thm v ci tin cc nghip v, dch v mi v ngoi hi, mt mt cn
nng cao phong cch giao tip, thc s tn trng khch hng; mt khc tng
cng cng tc kim tra, kim sot vic chp hnh chnh sch qun l ngoi hi
trong ni b ngnh ngn hng v ngoi x hi.
3. tin bc vng chc trn l trnh hi nhp v trong iu kin cnh
tranh gay gt vi cc t chc tn dng trong nc v cc ngn hng nc ngoi,

18

vn nng cao cht lng ngun nhn lc (nht l cc ngn hng cp c s)

v trnh , nng lc quan l iu hnh, trnh tc nghip, trnh ngoi ng
trong nc v nc ngoi cn c t ra mt cch cp thit. i i vi vn
o to cn b, cn quan tm pht trin mng li, tng cng c s h tng, i
mi cng ngh ngn hng gi vng v m rng th phn.

*
*

Trc yu cu khng ngng i mi hot ng kinh t i ngoi, cn 2

vn tn ti rt bc xc, khn nhng lin quan n chnh sch tin t m cn
c nh hng n c nn kinh t, cn c cng quyt x l song phi rt thn
trng v khn kho. l:
1. Cn y li, tin ti xo b tnh trng la ho nn kinh t bng cc
gii php kt hp c mt hnh chnh v mt kinh t nhm t mc tiu: Trn t
nc Vit Nam ch thanh ton bng ng tin Vit Nam theo tinh thn Ngh
quyt Trung ng 4 (kho VIII).
Hin nay, hu ht cc chnh sch v qun l ngoi hi c i mi
ph hp vi thng l quc t: t do ho li sut ngoi t, nh t gi linh hot
theo quan h cung cu; kt hi ngoi t xo b; c ch d tr bt buc i vi
tin gi ngoi t, c ch TTNT c iu chnh tuy nhin tnh trng la
ho vn nm ngoi s kim sot ca NHNN.
Nguyn nhn gy ra la ho, ci li ci hi ca la ho c tranh
lun, tho lun nhiu trn bo ch v cc cuc hi tho. Quc hi cht vn,
Thng c ngn hng Nh nc gii trnh cn k vn ny. Song s thc
vn l s thc. Mt ng tin nc ngoi nghim nhin c song song lu hnh
vi ng bn t, ngy cng ln t v th ca ng Vit Nam l iu khng th

19

chp nhn. Tinh thn ngh quyt trung ng 4 (kho VIII) vn c gi tr ch o

trong hin ti.
1.1. Ngoi t mnh l ti sn qu ca quc gia. Tt c cc ngun ngoi t
chy vo Vit Nam phi tp trung thng nht vo Nh nc. Cc lung ngoi t
chy ra khi bin gii Vit Nam phi c ngn hng cho php theo lut nh.
Bi vy, vn tin quyt l Nh nc cn phi xo b ch a s hu ngoi
t.
1.2. Nghim cm cc dch v kiu hi khng qua ngn hng. Ngi th
hng kiu hi khng c lnh kiu hi bng ngoi t tin mt v phi bn ton
b cho ngn hng ly tin Vit Nam theo t gi khi bn. Ngi th hng kiu
hi (c giy chng nhn ca ngn hng tr kiu hi), khi c yu cu chuyn
ngoi t ra nc ngoi c quyn mua ngoi t theo t gi khi mua, ri thc
hin chuyn tin qua ngn hng.
1.3. Cc doanh nghip nc ngoi cn thc hin tr lng ngi lao ng
Vit Nam bng tin Vit Nam. Nhng ngi i cng tc, thm quan nc ngoi,
khi v c ngoi t phi bn cho ngn hng. Khch nc ngoi n Vit Nam,
kiu bo v thm qu hng phi i ngoi t ly tin Vit Nam ti cc bn i
tin chi tiu. Trc khi ri Vit Nam, c quyn i li ly ngoi t theo t
gi khi i.
1.4. Nhng ngoi t cn tng tr trong dn c s c i ly tin Vit
theo t gi chnh thc trong mt thi hn nht nh. Sau thi hn , mi hnh
ng tng tr, mua bn ngoi t trn th trng t do b nghim cm.
Nhng bin php cng rn v hp tnh hp l trn y nhm t mc ch
gi vng ch quyn quc gia v tin t. ng ngoi t mnh nm trong tay
nhng phn t bt chnh c th gy ra nhng hu qu kh lng v an ninh chnh
tr, kinh t v vn ho, x hi. Trong lch s cn i, nhn dn Vit Nam thc
20

hin c vn ny i vi tin Quan Kim, Quc t, tin ng Dng, tin

la M (thi k mi thng nht t nc). Ngy nay, vn y t ra ch khc
trc v phng php thc hin v iu kin lch s, nhng l mt yu cu
bc thit v c kh nng hin thc.
2. Mt khi mi giao dch ngoi t u thng qua quan h mua bn th cn
chm dt vic huy ng vn v cho vay vn bng ngoi t. Quan h tn dng
gia cc doanh nghip kinh doanh xut nhp khu u c thc hin thng qua
ngn hng. t ra vn ny nhm phng nga nhng ri ro bt kh khng. Khi
cc doanh nghip vay vn ngoi t trung di hn khng c kh nng ti to
ngoit t tr n ngn hng ng hn gc v li, hoc khi gp s c ngi gi
ngoi t rng rn i rt tin ra, ngn hng s mt kh nng thanh ton. Trong
trng hp y, NHNN khng th ng vai tr l ngi cho vay cui cng cu
h cc ngn hng thng mi v t chc tn dng khc bi v NHNN khng c
quyn nng pht hnh ngoi t.
KT LUN
Qun l v kinh doanh ngoi hi l mt mng hot ng rt kh khn
nhng rt quan trng ca ngnh ngn hng. N em li ngun li nhun ln cho
t nc, song n cng phi thng xuyn i mt vi nhng ri ro kh lng.
Kinh doanh ngoi hi khng phi ch v li ch ca ring ngn hng m thng
qua cc nghip v, dch v ngoi hi, n c vai tr thc y cc ngnh khc lin
quan n hot ng kinh t i ngoi ca Nh nc.
Trong 3 nm va qua, cng tc qun l v kinh doanh ngoi hi thu
c nhng kt qu ng nghi nhn, gi c n nh gi tr i ni, i ngoi
ca ng tin Vit Nam, gp phn phc v v thc y nn kinh t pht trin n
nh v bn vng. Nhng thiu st, bt cp ang tn ti l nhng khuyt im
kh trnh trong qu trnh hi nhp v pht trin. Nh vy hot ng ca ngn

21

hng ni chung, hot ng ngoi hi ni ring cn ra sc khc phc nhng tn

ti, kh khn, dng cm vt ln chnh mnh khng b tt hu trc nhng
i mi ca thi i v c gng phn u VND sm tr thnh ng tin c
kh nng chuyn i.

TI LIU THAM KHO

1. Gio trnh Ngn hng Trung ng
Hc vin Ngn hng
2. Th trng hi oi v th trng tin t.
Nh xut bn ti chnh H Ni 1996
3. Tp ch ngn hng
4. Tp ch khoa hc v o to ngn hng
5. Th trng ti chnh tin t

22

23

MC LC
M U
1
CHNG I: L LUN CHUNG V NGHIP V QUN L NGOI HI...........2

1. Khi nim................................................................................................2
2. Vai tr ca qun l ngoi hi..................................................................3
3. Mc ch qun l ngoi hi ....................................................................4
3.1. iu tit t gi thc hin chnh sch tin t quc gia......................4
3.2. Bo tn d tr ngoi hi Nh nc.................................................4
3.3. Ci thin cn cn thanh ton quc t...............................................4
4. C ch qun l t gi...............................................................................5
4.1. C ch t do t gi..........................................................................5
4.2. C ch qun l t gi ......................................................................5
4.2.1. C ch nh nc thc hin qun l t gi hon ton...................5
4.2.2. C ch qun l t gi c iu tit ................................................5
5. Hot ng ngoi hi ca NHNN ............................................................6
5.1. Hot ng mua bn ngoi hi..........................................................6
5.1.1. Mua bn trn th trng trong nc.............................................6
5.1.2. Mua bn trn th trng quc t...................................................7
5.2. Hot ng qun l ngoi hi ca NHNN........................................7
Chng II Thc trng hot ng qun l ngoi hi
nhng nm u th k 21.........................................................................9
A. Nhng mt tch cc..............................................................................10
1. V chnh sch li sut ngoi t................................................................10
2. V chnh sch t gi.................................................................................11
3. V cng c d tr bt buc.....................................................................12
4. V chnh sch kt hi..............................................................................12
5. V quy nh trng thi ngoi t...............................................................13
6. V chnh sch kiu hi............................................................................13
B. Nhng yu km bt cp........................................................................14
1. V iu hnh chnh sch li sut.............................................................14
2. V iu hnh chnh sch t gi................................................................14
3. V cng c d tr bt buc.....................................................................15
4. V dch v kiu hi.................................................................................15
5. V ngun nhn lc..................................................................................15
Chng III. Nhng gii php kin ngh trong
hot ng qun l ngoi hi...................................................................... 16
Kt lun......................................................................................................20
Ti liu tham kho.......................................................................................21
Mc lc........................................................................................................22

24

25