...l'Itu1 Tadbk., A.........

N-o-a (INTAN)

SISTEM EJAAN RUMI
BAHASA MELA YU
XV<Rsvs <J.XE'NVUSJf9{SV<!l.fl'l''1{flS!M! <D}fC!{
!M'E!MO
TEMPAT: INTAN BUKIT KIARA
TARIH: 06- 08 SEPTEMBER 2005
.... llt..t T..n..t.. A...,. N.o-_(INTAN)
Nit'.IIWH_ltvlt'tWPublc. ...
....fIlM TadbIrwl A__ N.g.n (INTAN)

Rancangan Pembakuan
Rancangan pembakuan Sislem Ejaan
Rumi Bahasa Melayu bermula pada lahun
1904 dan disempurnakan pada tahun
1972.
InstitvtT........,Awarnt'eoara{INTAN)
N./ioNfI d 1'Ubk
Sislem ejaan rumi yang pernah wujud:
Sistem Ejaan Wilkinson (1904) - ejaan
sekolah Melayu di Malaya;
Ejaan' Za'ba (1949) - ejaan sekolah
hingga 1972;
Sfstem Ejaan Fajar Asia - ejaan majalah
Fajor Asia (1945 - 1954);
httut
NMbI '""'Me d PuWt: AdTltIllhflcrt
Ejaan Ruml Kongres 1956 - ejaan
Asas'50 (Angkalan Sasterawan 50);
Kaedah Ejaan PBMUM (persaluan
Bahasa Melayu, Universitl Malaya)
ejaan majalah Bahasa.
DAH'M
..

Penyelorasan dan Pelaksanaan
Penyaluan eJaan Rum! anlora bahasa
Melayu dl Malaysia dengan di Indonesia
bermula pada lahun 1959.
DAN'I
......"t..t fadbW_ A.......
.. ..,,,,..,,,,"
Perselujuan lenlang Sislem Ejaan Rumi
Bersama yang dilandalanganl pada 27
Jun 1967, lelah diisytiharkan
penggunaannya serenlak di Malaysia
dan Indonesia pada 16 Ogos 1972. Oi
Malaysia slslem inf dikenali dengan
nama Sislem Ejaan Rumi Baharu 8ahasa
Melayu.
PAN'''
.... Ulut J<Mo-_ffHTA.N)
d Pub'<
OD'lI&IT'AJ8
D'lIrn[):1J
nIttwfT.dblr... AwMt fM,g.--.(INTAN)
d Public Adrno/niItIC/on
Hurul Oalam Bahasa Melayu
Hurul Vokal: a, e, I, 0, u dan diflong ai.
au,of;
Hurul Konsonan: hurul selain hurul Yokal;
dan
Hurul Konsonan Gabungan: gh, kh, ng,
ny, sy.
--------_..__._. --_...._--
G - . _
Sistem Keselarasan Hurul Vokal
Sistem keselarasan hurul Yokal ialah
keselarasan atau kesesualan duo hurul
yokal yatlg membentuk duo suku kala
pada kata doser, iaitu pasangan antara
hurul Yokal pada suku kala awol dan suku
koto akhir tertutup.
Contohnyo: Ignt!k.
PAIr..
In&tttut T.dbIrafl A_am
f4fit:JlwllnA.lJI. d PIIbk
8agl kala yang lerdlrl darlpada liga suku
kala alau leblh, hanya duo suku kata
terakhlr sahaja yang dlambll klra.
Contohnya: semengnjj,1ng; selj,1rj,1h; ker!s!k.
DM'05
lNlltutTedbIt'art It_... fM,g.--.(WJltN)
NItIIt:1n.t Intlftut. d PllbIe Ad'n/r-.tm
Polo keselorosan Hurul Vokol
A. sepuluh (10) polo yang tidak beruboh
.-:
1; (p)-_a :lekat
Ie (t) - a !petak
(t) : . .
I;(t) - 0 ;esok, selekoh

10111\.1, h(l'b1' .... Awam (INTAH)
.....,,....It"'. (JI Pubic ...<:In......,,,.,,
Pola
i-a
o-a
0- e (t)
0-0
u-a
0""""
Contoh
bilang
botak, sekolah
oleh
. torong, seloroh
pusat, belukar
.... UM hdbolt"" ..... am {INf"'NI
N.oI........ '_rt"If. ,"PI,I,I.t; A,y" ...... /"" ..",
B. lapan (8) polo yang berubah
Sistem Ejaan lama . Sistem Ejaan Baru
Pola Contoh Pola Contoh
.a - e (t) aleh a - i alih
:a-o 'batok 'a-u 'batuk
;a (p) - e(t) lebeh e(p) - i ll!bih
:'e(p) - 0 tempoh e(p) - u tempuh
AwMt'l Neg..... llHT...N)
H.tioMl /tII$IIvt. d PlIbk ....dfoWMhI"""
c. Kekecualian sistem keselarasan hurut
vokal
I. Kata plnjaman daripada bahasa
Indonesia.
Conlohnya:

... .. _.
.tule.n.
0""""
lnetlblt AwMt'l (INTAH)
,..,0..1 blI.... d PubliC Actrlln4tIWl.iM
BAHASA MELAYU
DANOS
Ntltul heU... A_am
NMi0n4f billA. dPubk ...fiorl
__
Pola Contoh
i':;' i
:i.::- '! 'tldur
.u -:::i;iii!ITfi_
'u - u untuk
lnatltut hdbhoa IINlAN)
NMion.allnsiNt. dPvbk
II. Kata plnjaman darlpada bahasa
Inggeris.
Contohnyo:
---
r Idbl,.......arn He11-- tINT"'N)
N,., .......
A. Penyesuoion hurul-huruf konsonon tertentu
.. .. ::T.. ..
c-s cent sen
c/ee- k
CiJrd,-ac-mu'nt kad akaun
r
Cc- ks
access nkses
charge, cheque caj, cek
Ch -c
.._-_ .. - --_.- .
ph -f
graph graf
-
Ck- k
teknik
OAN'05
..... .... Nl
"'iool hsI'lJI. d Public AdonhtJtIMIM
B. Pengguguron satu doripada gobungon
hurul konsonon yang sarna
,. .Hoituf I
JlI>.:":.b_.__. lobby, hobby i lobi, hobl
ff - f .. _Effective, traffiCJ efektif, trafik
aggressive' agresif
Il-.I_. ...... bill._. pil, bil
Mm - m comma koma
.. ...._-----_.
nn - n . _a!.lflulty, Anuitl, tenis
ss - s ....c . .a?.5et, prosess' aset, proses
.. _.. l0ttery, battery.: 'oteri, baterl
zz - Z , ...._...lazz jaz
DAN'OS


2J
Ou -:::au
ou - u .
oa - 0
00 - u boot but
- -_._. --"--. ... _._---_._.
ue - u tissue, iss
lJ
'! .

__ isu
IMfflul T.dbii'''' ...__ N.-g".I'Nr"'N)
.. ,,,
- '. .. ' "'Ur
Huruf Bahasainggeris B<ihil5a Melayu
s-z
music, physic muzik, fizik
SC-s
science sains
Sc-sk
scale, screw Skala, skru
q-k
quality, quoUJ Kualiti, kuota
th -t
Theory, thesis teQri, tesis
X-ks
express- complex ckspres, kompleks
economy, analysis ekollomi, analisis
V-I
0''''''
Indtut T.......-.- Awaft1
NfIIk:itI/iIcI,,,,,.dPublil:AdtnniltnoIk!n
C. Penyesualon hurul bogl gobungon duo
hUlulvokol
. HUNt '. 11i.t>asa Inggeris k .' j BallasaMdayli
' audit, automatic , Audit, automatik !
.... Idea,
ea - i grease, cream . . Gris, ....i
.. .. '..
ei .. ei JJro.f!!in. .. . protei!,...
ei - i calorie kalorl
-... _---_._. _.. _.. '
ee- i mee mi
"wtltul .... A,,_ N"o.... IINTANl
Na/io"./ IMlIlJI. d PlIbk A"""'tr8lion
D:'MeiiCjeKOlkahgugufI<6rm5narfCffilom bOfios(J
Inggerls dengon beberapa penyesualon.
Classic:- clinic Klasik, klinik
-
draft
. .
draf
.... -_...
cre,am, crecf.i!
comprehensi"e Komprehensif
protocol protokol
store stor
prism Prisma
plasm plasma
organism Organisma
DAN'05
..... NIIII T.Mol,-.., A....... N.g.w"IINTANl
......,.(...... , lnIlllAe PuhIc
E. Huruf [ g ] yang diucapkan sebagai [j I
dalam bahasa Inggeris:
. ditulls sebagal [g] dan
. disebuf sebagal [g] dalam bahasa
Melayu.
DAN'OS
ttl
.... t1t1l1 T.cIbW.., A........ H.g.... jINlAH)
NN.....',''4./I,''. d A6'TW>."..'oon
-....;;:: ....
Contoh:

Bahasa Melayu
---_.__._...._... .
Generation generasl
Technology tek.".o,iogl
.
Psychology

... agifl"ita
. agenda
f---
agent : (wakil)
DAN'OS
hdbk.,. A. ..., w.e-- (IHTAN'l
NMiotl.lbtlufe dPublc
F. Kala yang asalnya berakhlr dengan -sion.
-slonal. -lion. -tional menjadi sf dan sional.
Con'oh:
i
... [Bilhasa
.. !!adition, action . L_.. Tradisi, aksi
lotion, immigration ! losen, imigresen
televisii!l!..
Professional . Profesional
.. -....._---_.._------- ------_..
national, traditional nasional,
I tradisional
._-_.._..... --,-_.__..
DAN'"
btttut T..tWrwt Aw_ (1NTAH)
Nl#I;on.llnsJ/tA. d Public ActTlhGtIWlcn
G. Pengejaan kata yang berakhlr dengan
-Ism menjadl -Isme
Contoh:
.. ' J
J nasionalism Nasionalisme ....
comunism .. _
socialism sosialisme_.
mechanism mekanis.'!!.IO._..
DAN'tJ5
Ine.IIM TIldbnnA ..--
Nltllt:n.-I JnsIIut. d Pubk A6noh.tsJI'llIIcn
__
!1,:,!.n.t,..s'::iI.fTIp
.

action
dial, file
size, pie
lotion, immigration
section, television

.

pe.n.sel, pelan
b.e.lon
aksi
dail, fail
saiz, pa i
losen, imigresen
seksyen, televisyen


---
OAW'06
Nlltul T............_ NeiII"-II"'T"''''1
flLol ...
A. Rangkai kata umum - semua Irasa atau
rangkai kata soma ada duo perkataan
atau lebih hendaklah ditulis terplsah.
Contoh:
jalan raya tengah hari
lebuh raya warga kota
bandar raya atur cara
kereta api sari kata
ambil alih urus setia
susun atur reka bentuk
maklum balas kemas kini
..._
NbYl d PIIWc .4drrW1is1.....Jo.,
B. Kata yang telah manlap ditulls sebagal
satu perkalaan

,.. .. _
sukarela'p-;;suruhjaya -i
. ._.:.. _
_. .. J
warganegara jawatankuasa
_.. _ . .. "._...
rr.""'TtdtNnrlA..

Kala yang menerima apttan dilufis
sebagal salu perkalaan.
Contoh:
- pengambilalihan
- pengenalpaslian
- pengemasklnian
"' .. htuf hdblr., ...._ H.v-_IIHTAH)
ItMltOI ../,.."uol -tPul)<tJ( ...,.. ........'.,,'.... ,
Kekecualian:
- Dewan Bandaraya Kuala lumpur
- Kerelapl Tanah Melayu
",.IIM T ., Aw.... IIHTAH)
'IuI. d Pubic AetniMrr.f1orl
c. Rangkal kala umum berimbuhan
Kata yang menerima awalan atau akhiran
sahaja ditulis sebagai duo perkalaan.
ContohnyQ:
- diambil alih
- menerlma pakal
- kenai paslikan
- diguna semula
_.--.


-"''''
-
.
, .

I
I
I
I
[X]QDmw[p !1lr30&ill

[X]QD0W[P
1n.. 1l1,,1 fMib',ao A.......... N.Q.... (INTAH)
foI..'r".,.lln.dl"'",rlPuhI<t:A"""""",,'t'JOI,,lI"I
A. Noma Khas
Hurul pertama pada semua noma khas
sepertl noma pertubuhan, bangunan,
syarikal, jabatan, jolon, loman
perumahan dan cogan kata hendaklah
ditulis dengan hUM besar.
DAN'(15
G
tn.lttul Tadblr-n A.... am N-o-n (INTAN)
"'lllft d PvbIt: Adm,;"is,...,.IOfl
..._-_.-._----_._--
B. Kala 'sendi
Huruf pertama bagi kata sendi seperti
yang, di, ke, dan, alas dan lain-lain pada
lajuk ditulis dengan huruf keeil.
Conloh:
- Dewan Bahasa dan Puslaka
- Sejarah Ekonomi dan Politik Q! Malaysia
- Diari dan Kalender unfuk Kakitangan
Suruhanjaya Perkhidmafan Awam (Iajuk
surat/memo)
- .. _. - -_._._
0"""'"
.....tlM TedbIfwI A__ ... liNT AN)
NoI/oncIInslIIJtI d Pubk A4rninisttwlOi
A. Penggunaan Tanda sempang (-)
I. Untuk menulis kata ganda.
Contoh:
surat-surat tiba-tiba
-- ._--------_._.
kupu-kupu

laki-Iakl kedua-dua
__-- __-.--0_-- .
minum-minum tulis-menulis
.- _..._-_._"
pelabur-pelabur tercari-cari
DAN'05
....at"l l-.db',.., A.... _ ""v_.tINTAH)
NIII."""Irr:J./I"I"rlP,ob"'= Adn""".I.....11Ot'!
Contoh:
Persaluan lingulstik Malaysia
Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersalu (PBB)
Akhiok Mulia Masyarakal Jaya
Jolon Maharajalela
Bank Bumiputra Commerce
Toman Balu Tua, Ulu langat
....IIM TIldbh'..., A...._
,.,Jonal InsIMe d Pubk Admo/rtirbW/on
_._. --- ..,.-. __.. G
M


__ 6_. __ .'_
-,-"--_0'-'-'_ ._.. __.__ ,_. ---_. --_._---_.
cwroo
lnalftut TadbI,ao A_.- Neo-'1I (INTAN)
NMra..lbtlllfodPlJbJicAetr*llltnNlan
II..Bentuk terikat diikutl oleh kata
nama khas yang dimulai dengan
huruf besar.
Contoh:
Anti-Israil Pro-Bosnia
Petunjuk-Nya Hamba-Mu
In.UM r ..b4_ N.y..IINTANJ
N;d."HII.nU',. P,,l,k Ad,."".. lr>tIlOf1
iv.Untuk menyambungkan suku kat a
yang terplsah kerana perpindahan
boris.
Contohnya:
- Doser pendidikan negara bertujuan
untuk membentuk rakyat Malay
sia yang bersatu padu.
1n."Nl T"bW.. A..."
1'JIoIIVniOlIroU"I.. d PubI< A'*'-hwt...,
iii. Untuk merangkaikan huruf dengan
angka dan angka dengan akhiran
an.
Contohnya:
. Ke2
- Ke-1OO
- tahun 90-an
I-
- awal30-an
"-tiM TadbUan ............ Nevw- (IHTAN)
...ctrWLilhf.G't

mlliiJ&
k\.tutut Tadb'r.n ........ _
""".i::lN'flnsllVf'
Pada asasnya, eJaan nama tempat dan
negerl ditulis menurut arahan yang
ditetapkan oleh kerajaan negeri masing
maslng.
In.tlM TedbWvl low.... Noog.wIo flHTAH)
d PIJbk
i. Nama tempat dalam Malaysia yang
dlbentuk sebelum tahun 1972 dikekalkan
dengan eJaan cara lama.
Conloh;
DAN'05
-
DAH'OS
..... tlM TadlM..... low"" N.oogan(lNTAH)

-
ii. Bagl nama tempat dalam MalaysIa yang
dlbentuk selepas tahun 1972 dlgalakkan
menggunakan ejaan baru.
Conloh:
"
DAN'OS
r.tlM T84bk_ A_... N.g.'-ClNTAH)
N,oh.y..
iii. Nama tempat di luar negara yang sudah
blasa dieja dengan cara Melayu
dlkekalkan.
Conloh;
"

'\,
OAN'OS
tr-Utut Tadblrw'l A..._ H-o-a (\HTAN)

--T--''''
!

@o
__ tlM T-.dtN,.., A...... N.g.'-CIHTAN)
lWrlo....f ".f'."_"PubIc Admfr'""'"ofoon
iv. Nama tempat di luar negara yang dlela
dengan cara antarabangsa dikekalkan
demikJan.
Conloh:
T.db4,." A... _ (INTAH)

Ejaan nama orang menurut kehendak
individu itu sendiri. Nama-nama yang telah
wujud sebelum tahun 1972 dikekalkan dalam
bentuk eJaan asal. Selepas tahun 1972, kita
digalakkan menggunakan ejaan baru.
Walau bagaimanapun, eJaan nama yang
soh ialah seperti yang didaflarkan dalam sijil
kelahiran dan dalam kad pengenalan
I-;;-OAN06::=----.. ---. .. ..----- ....- ..... _ ....
_.....
- " ... '
"'-1M Tadbnn A..... .' "

I. Sebagat kata send! - dt dan ke yang
berfungsl sebagal kata sendl untuk
menunJukkan tempat atau arah ditulls
terpisah daripada kata nama yang
mengikutinya.
Conloh:
Darl Ave Maria ke Jalan lain ke Roma
..... fftu'T.-.dbW.. "... f'Mg..IINT"Nl
....,.I ..... .....'..,'*oon
ii. Sebagai imbuhan - di dan ke yang
berfungsi sebagai 1mbuhan ditulis
bercantum dengan kata selepasnya"
Contoh:
disimpan kedua
diawasi kelima-Iima
--_ .. ..
disyorkan kehendak
dipercepat kesemua
dikenal pasti kesudahan
DAN'OS
"_"'ui hdbir.-o A..... H.Q..... IJNT.. N}
NHI.rvo./l'lSl/!Jfff''t PuhJ;; Al,/lt._,.... ,OfY)
disimpan
diawasi
disyorkan
dipercepat
dikenal pastl
kedua
kelima-Iima
kehendak
kesemua
kesudahan


DAN"OS
...
NMit:Jr,ie1 hUtuf. r:J Public AlfrnonillltBI/cln

rrerima
OAH't5
..utut loldbnn Aw... N.g..Iin (INTAN)
NiJlioroeIIrrtJIM. cfPublic Acrnintll.....,.,
i."i'ciiflkeJ pun
seperti yang berikut:
Contoh:
---_._---------,
__ . __
;...._. kendatipun---1
ataupun mahupun I
.- -- - meski';'n:
.- -- ------ ."_. - ,_._----------,
- __
__ i