B GIAO DUC VA AO TAO

TRNG I HC ...
KHOA ...

LUN VN TT NGHIP
ti: Tm hiu tnh hnh sn xut lng thc ca nng dn
ti x Ha Sn huyn Krng Bng tnh k lk

Gio vin hng dn: ............................................

Sinh vin thc hnh: ............................................
Lp:.........................................................................
MSSV: ...................................................................

Mc lc
PHN TH NHT..............................................................................................................................3
M U...............................................................................................................................................3
t Vn ............................................................................................................................................3
Mc Tiu Nghin Cu.........................................................................................................................4
Phm Vi Nghin Cu...........................................................................................................................4
PHN TH HAI..................................................................................................................................5
C S L Lun......................................................................................................................................5
Phng Php Nghin Cu....................................................................................................................7
PHN TH BA..................................................................................................................................10
c im a Bn Nghin Cu.........................................................................................................10
V tr a l..................................................................................................................................10
iu kin kh hu........................................................................................................................10
a hnh.......................................................................................................................................11
Tnh hnh dn s, dn tc v tn gio.........................................................................................12
Tnh hnh phn b v s dng t trn a bn..........................................................................13
Kt Qu Nghin Cu.........................................................................................................................16
Nhng Xut Gii Php Pht Trin Sn Xut Lng Thc Ti X Ha Sn.........................24
KIN NGH........................................................................................................................................27
PHN TH T..................................................................................................................................29
KT LUN........................................................................................................................................29

PHN TH NHT
M U
t Vn
m bo lng thc ang l mt vn mang tnh ton cu. Theo thng k vo
nm 2050 th gii s c hn 9 t ngi sinh sng, cu hi t ra l tm u ra sn lng
lng thc cung cp nui sng mi ngi?
Vit Nam c nn sn xut nng nghip lu i ng vai tr quan trng l nn tng
vng chc cho cng cuc pht trin ca t nc, 60% dn s lm nng nghip ng
gp 20,6% GDP nm 2010 gi tr xut nhp khu 19,15 t USD.Chin lc pht trin
nng nghip nng thn Vit Nam 2011-2020 (MARD Q s 3310/BNN-KH ngy
12/10/2009) i vi ngnh sn xut lng thc l Pht trin sn xut la go Vit
Nam tr thnh mt hng xut khu mi nhn c hiu qu v m bo an ninh lng
thc. Trn c s tnh ton cn i gia nhu cu tng lai ca t nc v d bo nhu
cu chung ca th gii nhm m bo tuyt i an ninh lng thc quc gia trong mi
tnh hung, m bo quyn li hp l ca ngi sn xut v kinh doanh la go v xut
khu c li nhun cao, m bo sn lng la n nm 2020 t hn 41 triu tn la
trn din tch canh tc 3,7 triu ha.
Sn xut lng thc l ngnh quan trng nht ca nng nghip Vit Nam, khng
nhng cho nhu cu trong nc m cn c khi lng ln cho xut khu. Tuy nhin
m bo c an ninh lng thc cp h gia nh trn phm vi c nc vn ang
cn l mt vn ln, c bit min ni pha Bc v Ty Nguyn.: cn ni r vai tr
ca lng thc hn na thy lng thc v sn xut ra lng thc m bo an ninh
luong thc l rt cn thit, v ti sao n li l vn quan trng ti ha sn
X Ha Sn, huyn Krng Bng, tnh ak Lak, nm trong vng kh hu nhit i
gi ma nhng b phn ha do st dy ni ChyangSin. Sn xut nng nghip l hot
ng ch yu ca nng dn nhng mang tnh thi v v cn manh mn, nh l, s dng
cng c th s cha c iu kin a my mc hin i vo sn xut, vic p dng
khoa hc k thut cha ph bin nn nng sut cy trng cn thp. t ai khng
thch hp cho vic pht trin cc loi cy cng nghip di ngy nh c ph,cao su,h
3

tiu, iu, ch thch hp vic pht trin cy lng thc nht l trng cy la nc. V
th Tm hiu tnh hnh sn xut lng thc ca nng dn ti x Ha Sn, huyn
KrngBng, tnh klk. l vn cp thit nhm tht c vai tr quan trng ca
vic sn xut lng thc ca h nng dn vo vic pht trin kinh t ni y.

Mc Tiu Nghin Cu
-

Tm hiu tnh hnh sn xut lng thc ca h nng dn x Ha Sn huyn

Krng Bng tnh kLk.

-

Phn tch nhng thun li v kh khn m h nng dn gp phi.

xut gii php pht trin sn xut lng thc, nng cao i sng nhn

dn.

Phm Vi Nghin Cu
1.1.1. Ni dung nghin cu
-

Tnh hnh dn s, lao ng v nhn khu n theo.

Tnh hnh sn xut lng thc:

+ Tnh hnh s dng t nng nghip trng cy lng thc.
+ Tnh hnh nng sut cy cy lng thc.
+ Tnh hnh thu nhp t cy lng thc
+ Chi ph cho sn xut cy lng thc.

Tnh hnh vay vn.

Tnh hnh khuyn nng.

1.1.2. Thi gian nghin cu

- Thi gian nghin cu nm: 2011

1.1.3. Khng gian nghin cu
- X Ha Sn- Huyn Krng Bng- Tnh k Lk

PHN TH HAI
C S L LUN V PHNG PHP NGHIN CU
C S L Lun
Sau 25 nm i mi (1986-2010), Vit Nam t c tc tng trng cao
trong nng nghip, c bit trong lnh vc sn xut lng thc. Sn lng lng thc
Vit Nam khng nhng cho nhu cu trong nc m cn c khi lng ln cho xut
khu. Bnh qun lng thc u ngi tng t 445 kg nm 2000 ln 501 kg nm 2008.
Vit Nam tr thnh nc xut khu go v cc sn phm sn (tinh bt sn v sn lt)
ng th hai trn th gii sau mt thi gian di thiu lng thc.
2.1.1. Khi nim v lng thc v cy lng thc
- Lng thc l nhng sn phm nng nghip nui sng con ngi
Cy lng thc l cc loi cy trng m sn phm dng lm lng thc cho
ngi, ngun cung cp chnh v nng lng v cht bt cacbohydrat trong khu
phn thc n cho ton dn s trn th gii.
La l cy lng thc quan trng nht, chim din tch gieo trng ln nht.
Cy lng thc quan trng th hai l ng ang c xu hng tng ng bng sng
Hng, ng bng sng Cu Long, Ty Nguyn v Duyn hi min Trung. Cy
lng thc quan trng th ba l cy sn ang c xu hng tng vng ng Nam
B, Ty Nguyn, vng ni v trung du Bc B. Cy lng thc quan trng th t l
khoai lang c xu hng gim hu ht cc vng. Nhng cy lng thc, thc phm
ly c v ly ht khc (nh khoai ty, khoai mn, khoai m, dong ring, hong tinh
cao lng, la m, la min, la mch) chim t trng khng nhiu.
2.1.2

Khi nim H v h nng dn

Khi nim v h
C rt nhiu khi nim v h c a ra:
Theo Martin (1988) th h l n v c bn lin quan n sn xut, ti sn
xut, n tiu dng v cc hot ng x hi khc.
5

Theo Harris, vin nghin cu pht trin trng i hc tng hp Susex (Lon DonAnh) cho rng: H l mt n v t nhin to ngun lao ng
Theo Raul Iturna, gio s trng i hc tng hp Libon khi nghin cu
cng ng nng dn trong qu trnh qu mt s nc chu chng minh
H l mt tp hp nhng ngi cng chung huyt tc c quan h mt thit vi nhau
trong qu trnh sng to ra vt phm bo tn chnh bn thn h v cng ng
Qua cc quan im khc nhau v khi nim h trn, c th rt ra mt s c
trng v h.
- H l mt nhm ngi cng chung huyt tc hay khng cng huyt tc.
- H cng sng chung hay khng cng sng chung mt mi nh.
- C chung mt ngun thu nhp v n chung.
- Cng tin hnh sn xut chung.
Khi nim v h nng dn:
Ngh quyt X ca BCT (05/04/1988) ra i khng nh h nng dn l mt
n v kinh t c s l nhng h sng nng thn, c ngnh sn xut chnh l nng
nghip, ngun thu nhp v sinh sng ch yu l ngh nng. Cc thnh vin trong h
gn b vi nhau cht ch bi quan h hn nhn, huyt thng rng buc bi phong
tc tp qun v gia dnh dng tc, truyn thng o c lu i. nghoi ra h nng
dn l ni lu truyn v gi gn bn sc vn ha dn tc, mang m nt c trng
ca nn vn minh nng nghip la nc.
2.1.2. V sao phi nghin cu v sn xut lng thc nng thn?
Gii quyt v m bo an ton lng thc cho nhn dn, khai thc tim nng
t ai v s dng hp l cc ngun lao ng di do nng thn.
Tm kin vic lm v nng cao i sng cho a s dn c ang sng nng thn.
Gii quyt vn ngho i, pht trin mt nn nng nghip m rng, coi
l mt ngun tng trng kinh t.
i tng sn xut lng thc l nhng sinh vt, mun t nng sut v hiu
qu th con ngi phi chm sc k lng, ng lc, ng cch, ng k thut

2.1.3. Ngun ti nguyn ca sn xut lng thc nng thn.

t ai ca h nng dn nh b, biu hin r tnh cht tiu nng. Quy m sn xut

phm vi gia nh l ch yu, bnh qun t nng nghip cho mt nhn khu ca mt
h nng dn nc ta cn rt thp.
-

Lao ng: cc h nng dn thng s dng lao ng trong gia nh. Mt lao
ng cu h thng nui t 3-4 nhn khu. y l kh khn ca h nng dn
trong sn xut nng nghip.

Ngun vn sn xut:
+ Vn l t liu sn xut ca qu trnh ti sn xut kinh t h.i b phn h

nng dn c kh nng tch luy tp trung vn rt thp.Tch ly vn khng phi

trn mt nn nng nghip thng d, s tch ly cn do s cht gp ca nng dn.
Tnh trng vay nng li vn cn kh ph bin nng thn.
+ H thng cng c vn cn mang tnh truyn thng v l ngun vn c nh
ca h nng dn, n cn th hin trnh pht trin ca lc lng sn xut nng
nghip.
+ K thut canh tc: Nhn chung k thut canh tc ca nng dn vn cn
mang nng tnh cht truyn thng.
+ Mi trng sn xut: Cc th trng vn, lao ng t nhin sn xut chm
v km pht trin nh hng n u ra ca sn phm nng nghip.
-

Thu nhp: Ch yu ph thuc vo kt qu sn xut, n quy nh mc sng,

kh nng tiu dung, tch ly, ti sn xut ca h nng dn. C cu sn xut
quyt nh c cu thu nhp ca h nng dn.

Cn ni lng thc l g, cy lng thc l g, cc yu t nh hng n sn

xut cy lng thc

Phng Php Nghin Cu

2.2.1 Phng php thu thp s liu
- Thu thp s liu th cp
S liu th cp bao gm:
-

Cc bo co tng quan v iu kin t nhin kinh t - x hi

7

Bo co v thc trng pht trin kinh t - x hi v k hoch pht trin

kinh t - x hi
-

Bo co v tnh hnh s dng t ai

Cc ti liu khc c lin quan

c thu thp t UBND x Ha Sn, huyn Krng Bng, tnh akLak.

-

Thu thp s liu s cp:

+ Phng vn trc tip nng h.
+ T s liu nm bt tng hp: l g cn ni c th hn
2.2.

Phng php iu tra chn mu

Qu trnh iu tra v thu thp s liu c tin hnh trong 4 thn, bun trn

tng s 15 thn, bun ti x. Nhng thn c iu tra l: thn 1, 8, 10 v bun Ja.

y l nhng thn tiu biu i din cho ton x, trong c 2 thn pht trin nht
l thn 1 v 8, thn 10 c xp l thn trung bnh ca x, bun Ja l bun chm
pht trin nht (theo tng hp kt qu iu tra h ngho chnh thc ca x Ha sn
nm 2010, theo chun ngho 2011-2015).
Phng php chn h iu tra:
Theo phng php ly mu ngu nhin, chn i din 100 h (ly 15% xem
li, em v nhm iu tra bao nhiu h, mu thun vi s liu phn tich di
trang 15 tr i: trong tng s h ca 4 thn) h no cng c th c iu tra. Mi
thn chn ra 25 h, vic la chn h iu tra bng cch i iu tra tng h trong
thn, h no c ngi nh th tin hnh iu tra h . y l hnh thc thu thp
s liu 1 cch ngu nhin cc h trong thn c xc sut chn mu nh nhau.
Ch tiu phn loi h
Th tng va k quyt nh ban hnh chun h ngho, h cn ngho mi p
dng cho giai on 2011-2015. Theo , h ngho nng thn l h c mc thu
nhp bnh qun t 400.000 ng/ngi/thng (4,8 triu ng/ngi/nm) tr xung.
H ngho thnh th l h c mc thu nhp bnh qun t 500.000 ng/ngi/thng
(6 triu ng/ngi/nm) tr xung.
H cn ngho nng thn l h c mc thu nhp bnh qun t 401.000 - 520.000
ng/ngi/thng. H cn ngho thnh th l h c mc thu nhp bnh qun t
501.000 - 650.000 ng/ngi/thng. Mc chun ngho quy nh nu trn l cn c
8

 thc hin cc chnh sch an sinh x hi v chnh sch kinh t, x hi khc. Quyt
nh ny c hiu lc thi hnh t ngy 01-01-2011.
Da vo tnh hnh c th ca cc h trong x phn loi nhm h nh sau:
Nhm h ngho: <401000 VN/ngi/thng
Nhm h trung bnh: T 401000 n 520000 VN/ngi/thng
Nhm h kh v giu: >520000 VN/ngi/thng
S mu c chn l 120 h thuc x Ha Sn, huyn Krng Bng, tnh kLk.
2.1.3 Phng php tng hp v x l s liu
- S liu c tng hp v x l bng phn mm Excel.
- Phng php thng k m t.
2.1.4

Phng php phn tch

- T s liu thu thp c nhn xt, nh gi tnh hnh.
- So snh cc kt qu .

2.1.5

H thng cc ch tiu nghin cu

- Thu nhp bnh qun /h = Tng thu nhp ca cc h/ Tng s h
- Bnh qun lao ng /h = Tng s lao ng ca cc h/ Tng cc h
- Tng din tch bnh qun/h = Tng din tch ca cc h/ Tng s h
- Nng sut (tn/ha)= Tng sn lng/ Tng din tch

PHN TH BA
C IM A BN V KT QU NGHIN CU
c im a Bn Nghin Cu
3.1.1. iu kin t nhin
V tr a l
X Ha Sn nm trn tnh l 12 v thuc Huyn Krng Bng cch trung tm
Huyn Krng Bng khong 4 km v pha ng.
- Pha ng: gip th trn Krng Kmar.
- Pha Ty: gip x Ea Trul.
- Pha Nam: gip dy ni C Yang Sin
- Pha Bc: gip x Khu Ngc in, X Ha Tn.
Tng din tch ton x l 5.369 ha (s liu kim k 2010).

u kin kh hu
X Ha Sn c c im kh hu nhit i gi ma, nhng do s nng ln
ca a hnh cao trung bnh t 245 - 260 mt (so vi mt nc bin) nn c
c im rt c trng ca ch kh hu nhit i gi ma cao nguyn. V c im
kh hu thu vn khu vc ny c mt s khc bit so vi khu vc khc nh sau:
*Nhit :
- Nhit trung bnh trong nm 25,70 C
- Nhit cao nht trung bnh nm 28,70 C
- Nhit thp nht trung bnh nm 22,30 C
- Nhit cao nht tuyt i 38,50 C
- Nhit thp nht tuyt i 12,60 C
* m:
m khng kh tng i x Ha Sn ni ring, vng cao nguyn ni
chung bnh qun nm khong 81%. m tng i trung bnh c gi tr s ln
nht vo thng 9 khong ( 92%) v thp nht vo cc thng 2, 3, 4 khong (70% 10

79%) bin trnh m ca khng kh ph hp vi bin trnh ma y v ngc li

vi bin trnh ca nhit trung bnh nm m thp nht 25% thng ma kh v
di 41% trong cc thng ma ma...
a hnh
X c a hnh b chia ct thnh 2 vng tng i r rt, pha Nam l vng
ni cao, pha Bc l vng trng tng i thp, cao trung bnh 650-690m. t
ai kh bng phng khu vc trung tm, Pha ng nam ca X l dy ni Ch
Yang Sin chim 51,54 % din tch t nhin. Khu vc c a hnh thp hi c ln
sng, phn b pha ty bc. cao trung bnh 450 - 470m, chim 48,46 %din
tch t nhin. Nhn chung, a hnh thun li cho vic pht trin kinh t nng - lm
nghip. Rt thch hp cho cc loi cy La v cng nghip di ngy pht trin: cy
iu, c ph .v.v...
3.1.2. Cc ngun ti nguyn
3.1.2.1.

Ngun nc, thu vn

H thng sng sui, chy trn a bn x phn b tng i ng u, mt

sng sui l 0,35-055km/m. C sng chnh(sng Krng Ana) l ranh gii t
nhin pha Bc gia Ha Sn v x Ha Tn, chy theo hng ng Nam-Ty Bc.
Lu lng nc ca cc sui u chu nh hng theo ma.
- Ma ma: 450 - 500 m/s, nc ln, dng nhanh, dng chy mnh.
- Ma kh: 2,7 m/s, lu lng rt nhanh, lng nc gim ng k, mt s
cc sui nh hu nh cn kit nc.
3.1.2.2.

Ti nguyn t

Trn a bn x c nhng nhm t chnh vi din tch v t l tng loi t

nh sau:
* Nhm t ph sa: Din tch 1.465 ha, chim t l 27,29% din tch t nhin
ton x, phn b tp trung khu vc thung lng ven sng thuc pha Bc ca x.
t c bi p hng nm do b ngp lt nn kh ph nhiu. Hin nay t ph sa
ang c s dng vo trng la 2 v v hoa mu ,cy cng nghip ngn ngy.
* Nhm t xm ry: Din tch 1.215,5 ha, chim t l 22,56%. Phn b khu
vc pha ng Bc ca X. Hin nay ang c khai thc trng c ph, tiu,
iu, sn....
11

* Nhm t vng trn phin st: chim 14,17%, phn b khu vc pha
ty ca x.
* Nhm t vng nht trn granit (Fa,Ha) chim 18,52%; phn b tp trung
khu vc na x, pha ng. t c tng dy <30cm, thnh phn c gii t tht
nng n st, kh nng gi m km, c ln.
* Nhm t khc: Bao gm cc loi t ly tht v t dc t, phn b di cc khe
sui hp thy. Loi t ny c ph kh cao, giu mn, kh nng gi m rt tt,
tuy nhin ch chim t l 17,46%.
3.1.2.3.

Ti nguyn rng

V din tch rng ca x Ha Sn, theo kt qu kim k 01/01/2005:

Tng din tch t lm nghip c rng: 2.790ha.
Trong :
- t rng sn xut:

1.598 ha

- t rng c dng:

959 ha

- t rng trng:

233 ha

3.1.3. iu kin kinh t - x hi

Tnh hnh dn s, dn tc v tn gio
Theo bo co UBND x Ha Sn ton x c 15 thn, bun vi 2.044 h vi
9.867 khu. Trong ng bo dn tc ti ch c 243 h vi 1.255 khu chim
12,7% dn s ton x.
Khi , tng s h ngho ti x Ha Sn: 344 h - 1.499 khu, chim 17.28
%, trong nm c 160 h ngho v cn ngho vi s tn chp ca cc on th,
c ngn hng chnh sch cho vay tng s tin l 750 triu ng, gp phn ci
thin vn u t sn xut cho nhn dn.
Cng tc phc tra h ngho nm 2010, kt qu ti x: 625 h, 2828 khu
chim t l 30.74%, h cn ngho 271 h, 1393 khu.
Vi 11 dn tc anh em sinh sng trn a bn v c 4 tn gio chnh gm c:
Pht gio, Thin cha gio, Tin lnh v Cao i. Theo thng k mi nht: tng s
h c theo tn gio trn a bn l 119 h chim t l 5,8% tng s h, v s khu
tng ng l 494 khu chim t l 5,0% tng s khu.

12

Bng 3.1.3.1: Tnh hnh dn s trn a bn x

Nm 2008
Stt

Thn, bun

S h

S khu

Nm 2009
S
S h
khu

Nm 2010
S h

S
khu

Thn 1

164

794

168

782

178

816

Thn 2

271

1436

121

630

121

622

Thn 3

215

1102

138

711

140

703

Thn 4

133

701

135

709

141

720

Thn 5

75

411

75

386

76

407

Thn 6

146

737

158

711

168

791

Thn 7

169

844

163

821

174

824

Thn 8

185

996

192

857

205

894

Thn 9

121

592

121

613

134

613

10

Thn 10

260

1235

149

674

161

721

11
12

Bun Ja
Thn Thanh Ph

117

661

124

687

131

725

Cha thnh lp

134

681

142

732

13

Thn Tn Sn

Cha thnh lp

40

166

43

181

14

Thn Qung ng

Cha thnh lp

109

573

115

550

15

Thn Ha Xun

Cha thnh lp

113

565

115

568

Tng cng

1856

9.509

1.940
9.566 2044
9867
(Ngun: Bo co UBND x)

Tnh hnh phn b v s dng t trn a bn

Cn c vo kt qu iu tra trn a bn x cng nh k hoch s dng t
n 2010, tnh hnh phn b v s dng t nh sau:
Tng din tch t nng nghip l 4.581,69 ha chim 85,04% tng din tch t
nhin. t phi nng nghip l 303,02 ha chim 5,62%, t cha s dng l 503,29
chim 9,34%.

13

Bng 3.1.3.2: Tnh hnh phn b v s dng t trn a bn x

Ch tiu

K hiu

Tng din tch t nhin

1. t nng nghip
1.1 t sn xut nng nghip
1.1.1 t trng cy hng nm
1.1.2 t trng cy lu nm
1.2 t lm nghip
1.3 t nui trng thu sn
2. t phi nng nghip
2.1 t
2.2 t chuyn dng
2.3 t sng sui, mt nc chuyn

NNP
SXN
CHN
CLN
LNP
NTS
PNN
OTC
CDG
SMN

dng
3. t cha s dng
3.1.3.3.

Din tch
(ha)
5388,00
4581,69
2179,02
1717,98
461,04
2376,96
25,71
303,02
72,67
185,89
30,76

T l
(%)
100
85,04
40,44
31,89
8,56
44,12
0,48
5,62
1,35
3,45
0,57

CSD
503,29
9,34
(Ngun: Bo co UBND x nm 2009)

Thc trng pht trin kinh t, x hi

Trong nhng nm qua mc d gp nhiu kh khn nhng x Ha Sn bit

vn dng nhng li th sn c ca x a tc pht trin kinh t lin tc c
gia tng, i sng ca nhn dn ngy cng c ci thin, an ninh chnh tr c gi
vng. Bn cnh c s ch o ca cc cp v s n lc ca nhn dn a
phng, cn b v nhn dn trong x thu c mt s kt qu trn cc lnh vc
kinh t, x hi nh sau:
Ngnh nng nghip: Vi din tch t canh tc l 2.179,02 ha, ngnh ngh ch yu
ca b con trong x l sn xut nng nghip trng cy nng sn nh, la nc, ng,
c ph, tiu, iuTrng trt vn l ngnh chim t trng cao trong tng gi tr sn
xut nng nghip ca x. c bit l trong my nm nay do dch bnh v km
theo l gi tht hi ca gia sc gia cm gim (cho n cui nm 2006 gi
tht

ln hi v tht g mi tng tr li) nn gi tr sn xut ngnh chn nui

gim mt cch ng k. Trng trt cho n nay vn l ngnh sn xut chnh trong nn
kinh t ca x, trong ba nm din tch gieo trng c tng 134ha vi tc tng khng
ng k.

14

Cy hng nm: C th ni nhm cy ny l th mnh ca a phng, lun

chim t l cao trong tng din tch gieo trng (>60%).
Cy la:Trn a bn x phn din tch gieo trng la ch yu l cy la
nc, ch yu l la v Ma cn v ng Xun l khng ng k (c v mt din
tch v sn lng)
Cy ng: L yu t c bn trong vic tng sn lng lng thc hng nm
ca x. Hu ht din tch l ng lai c u t pht trin c hai v hoc mt v
trng ng, mt v trng u.
Nhm cy c c (khoai, u xanh v rau xanh) trong c cu cy trng ca nhm cy
hng nm th tng ln (2009) tng 25% i vi khoai, u xanh tng 7,14% v rau
xanh l 12,94% cn gim xung 20% (2008) vi khoai, u xanh l gim xung
12,5% v rau xanh gim 10,53%. Cn cy la, sn th din tch khng thay i qua 3
nm.
Cy cng nghip ngn ngy (lc, ma, DT Trng c): C tng ln nm
2008 nhng u gim xung vo nm 2009. Do t trng mu b thu hp dn do
chuyn mc ch s dng t, v mt iu quan trng na l cc loi cy trng ny
khng mang li hiu qu kinh t cao bng cc nhm cy khc do t ai t ph hp
cho vic trng mu.
Cy lu nm: Nhn chung cy c ph c tng ln trong nm 2008, 2009
khong 54%, cy iu gim din tch xung chuyn i mc ch s dng nm
2009 gim 55,59%.

Bng 3.1.3.3: C cu cy trng trn a bn x

VT: ha
Ch tiu
1. Cy lng thc

Nm

Nm

Nm

2007
1620

2008
1651

2009
1652
15

2008/2007
SL
%
31

1.19

2009/2008
SL
%
1

0.06

La nc ng xun
La nc v ma
Ng
Khoai lang
Sn
2. Cy thc phm
u xanh
u cc loi
Rau xanh
3. Cy CN ngn ngy
Lc
Ma
C chn nui gia sc
4. Cy CN lu nm
C ph
iu
Tiu

228
410
490
90
402
184
29
111
44
143
27
60
56
86
23
59
4

228
419
515
81
408
184
29
111
44
150
27
60
63
141
78
59
4

229
419
502
66
436
223
29
151
43
85
27
12
46
134
104
26
4

0
9
25
-9
6
0
0
0
0
7
0
0
7
55
55
0
0

0.00
2.20
5.10
-10.0
1.49
0.00
0.00
0.00
0.00
4.90
0.00
0.00
12.50
63.95
239.13
0.00
0.00

1
0
-13
-15
28
39
0
40
-1
-65
0
-48
-17
-7
26
-33
0

0.44
0.00
-2.52
-18.52
6.86
21.20
0.00
36.04
-2.27
-43.33
0.00
-80.00
-26.98
-4.96
33.33
-55.59
0.00

(Ngun: Bo co UBND x)
3.1.3.4.

C s h tng

* H thng giao thng: ng tnh l 12 i qua a bn x di 9 km, c

ri nha v thun tin cho vic i li giao thng i li vi cc x, thun tin cho
vic i li v vn chuyn hng ha. Tuy nhin, phn ln cc tuyn giao thng trong
khu dn c, giao thng ni ng l ng t hp, gp kh khn cho vic i li vn
chuyn nng sn, hng ha nht l vo ma ma.
* H thng thy li: Nm 2009 X Ha Sn c nh nc u t ang thi
cng b tng ha tuyn knh N1, gp phn rt ln gip ngi dn trn a bn
X Ha Sn ni ring v c Huyn Krng Bng ni chung cung cp c lng
nc cho ng rung vo ma kh v thot nc nhanh chng khi ma l trn v.
Theo Bo co tng kt UBND X Ha Sn nm 2008, din tch c ti
theo k hoch nm 2008l 2.166 ha, n nm 2009 din tch c ti 2.170ha.

Kt Qu Nghin Cu
3.2.1. Tnh hnh dn s. lao ng v nhn khu n theo.
Bng 3.2.1. Tnh hnh dn s. lao ng v nhn khu n theo.
Mu iu tra 135 h ni rong png
php iu tra
16

T l
Nhm h
(%)

S
khu
(ngi

T l
BQ/H
(%)

Lao

BQ lao

ng

ng

chnh

chnh/H

(L)

T l
ph
thuc

Kh

70.37

427

68.21

4.49

289

3.04

31.83

Cn Ngho

6.67

43

6.87

5.38

26

3.25

80.95

Ngho

22.96

156

24.92

4.88

98

3.06

32.09

Ngun: tng hp t phiu iu tra

Qua bng s liu ta thy:
Trong tng s 135 h iu tra th nhm h kh chim 70.73%, h cn ngho
chim 6.67% v h ngho 22.96%. Tuy t l h ngho v cn ngho tng i cao
phn nh mc thu nhp ca ngi dn vn cn thp nn cn tng nhm h kh ln
mc sng ca ngi dn c nng ln.
Tng s nhn khu l 626 ngi, cc nhn khu cng lm nh hng n chi tiu
ca tng h. Lao ng chnh thp m nhn khu n theo li ng lm mt cn i
thu - chi ca h gia nh. C th tng nhm h ca thn nh sau:
-

Nhm h kh: Nhn khu bnh qun trn h tng i cao 4.49 ngi, lao
ng chnh bnh qun trn h l 3.04 lao ng, t l ph thuc tng i thp
ch c 31.83% chng t lao ng chnh chim t l ln 289 ngi so vi nhn
khu n theo.

Nhm h cn ngho: Nhn khu bnh qun trn h l cao nht 5.38 ngi,

lao ng chnh bnh qun trn h l 3.25 lao ng, t l ph thuc rt cao
80,95% cho thy s nhn khu n theo rt nhiu ch yu l nui con i hc.
-

Nhm h ngho: Nhn khu bnh qun trn h thp hn nhiu so vi nhm

h cn ngho. Bnh qun mi mt h c s nhn khu l 4.88 ngi, lao ng

hnh bnh qun ca nhm h ny l 3.06 ngi, t l ph thuc thp 32.09%.
Nh vy, nhm h cn ngho bnh qun c mt ngi phi nui 1.66 ngi,
h ngho phi nui 1.5 ngi, v lao ng c thu nhp t trong khi phi nui
nhiu ngi th kh khn trong i sng sinh hot cng nh trong sn xut. Do ,
17

trong nhng lnh vc sn xut lng thc th cy trng s b thiu cc yu t u t

c bn dn n nng sut v kt qu khng cao. Cn trong lnh vc sinh hot th i
sng thiu thn, h khng iu kin cung cp ngun dinh dng cn thit trong
ba n gia nh nht l cc h trong bun.
Tnh hnh sn xut lng thc

3.2.2.

3.2.2.1.

Tnh hnh s dng t trng cy lng thc.

Bng 3.2.2.1: Tnh hnh s dng t trng cy lng thc.
Mu iu tra 135 h
Kh

Ch tiu

Cn ngho

DT (ha)

T l %

La

28.2

60.71

Ng

7.2

Sn
Tng

DT

Ngho

T l %

DT (ha)

T l %

2.15

48.31

4.91

55.73

15.50

0.9

20.23

1.8

20.43

11.05

23.79

1.4

31.46

2.1

23.84

46.45

100

4.45

100

8.81

100

(ha)

Cy Trng

Ngun: Tng hp t phiu iu tra

Qua bng 3.2.2.1. cho ta thy:

Vic phn b t trng sn xut lng thc ca cc nhm h khng ng
u, ch yu t c cc h dng trng la l nhiu nht, t trng sn v ng ch
chim mt lng nh.
-

Nhm h kh: S dng t trng la l nhiu nht 28.2 ha chim 60.71%

trong tng din tch trng cy lng thc, t trng ng t nht l 7.2 ha chim
15.5%, cn t trng sn ch 11.05 ha chim 23.79%.
18

Nhm h cn ngho: C tng din tch sn xut lng thc l 4.45 ha, trong

t trng la chim 48.31%, t trng sn l 1.4 ha chim 31.46%, t trng

ng l 0.9 ha chim t l nh nht 20.23%.
-

Nhm h ngho: C tng din tch sn xut lng thc l 8.81 ha, t trng

la l 4.91 ha chim 55.73%, t trng ng v trng sn 3.9 ha chim 44.27%.

Vy, Ng l loi cy c cc nhm h trng vi din tch t nht khong
16.56% tng din tch dng sn xut lng thc. La l cy trng ch lc nn
c trng nhiu. H ngho bnh qun mt h ch trng 0.153 ha la, cn sn v
ng th trng rt t nn thu nhp ca nhm h ny t sn xut lng thc khng cao,
sn xut ch phc v cho cuc sng thm ch khng dn n mc sng ngy
cng gim st y l mt trong nhng nguyn nhn ca s ngho i.

3.2.2.2.

Tnh hnh nng sut cy lng thc.

Nng sut cy trng chnh l hiu qu t c trn mt n v din tch.

Nng sut cng cao th th hin canh tc hp l, kh nng p dng khoa hc - k
thut vo sn xut ca ngi dn, bit c tnh hnh s dng t ai v nng
sut cy lng thc ca ngi dn y ta theo di bng sau:

Bng3.2.2.2. Tnh hnh nng sut cy lng thc

Mu iu tra 135 h
Sn

Nng sut BQ(tn/ha)

H Cn
H Kh
H Ngho
Ngho

Cy

Din tch

T l

trng

(ha)

(%)

La

35.26

59.03

252.651

7.94

6.28

3.52

Ng

9.9

16.56

42.95

3.93

5.00

4.08

Sn

14.6

24.41

187.08

15.19

3.32

6.95

Tng

59.8

100

482.681

lng
(tn)

Ngun: Tng hp t phiu iu tra

19

Qua nghin cu 135 h ta thy c cu sn xut lng thc ca ngi dn l

khng trng cy khoai lang ch trng ba loi cy la, ng, sn l chnh. Nng sut
la ca h kh l rt cao 7.94 tn/ha cao hn rt nhiu so vi cc nm trc v mt
bng chung ca ton x 6.5 tn/ha, nng sut la ca h cn ngho cng t ch c
nng sut la ca h ngho l thp 3.52 tn/ha ch yu l cc h ng bo dn tc
, mnng sn xut la ry.
Nhn chung th nng sut ca ng v sn cn rt thp do t trng xu v vn
u t cho n xut cha cao.i sng ca ngi dn ph thuc nhiu vo thu nhp
t sn xut lng thc, khi nng sut thp ch b p cho chi ph sn xut, cha
c d tha tch ly sn xut. Mt khc do iu kin thi tit khng thun li v
su bnh nn nh hng ln n nng sut cy trng. V vy, cn c nhng chnh
sch h tr vn ti sn sut, nht l cc nhm h cn ngo v h ngho thiu t
liu sn sut.
Tt c cc bng th hin l tng s h iu tra l q 135 h nn khng cn
ghi nh th nhn khoog khoa hc

3.2.2.3. Tnh hnh thu nhp t trng cy lng thc.

Sn xut lng thc l ngun thu nhp chnh ca ngi dn y,
vic canh tc hp l s nng cao c nng sut, nng cao c thu nhp v
t i sng kinh t h c nng ln. Cy lng thc c nhiu loi v k
thut p dng cho tng loi cy khc nhau. bit c tnh hnh thu nhp ca cc
h nng dn ta nghin cu bng s liu tng hp sau:
Bng 3.2.2.3. Tnh hnh thu nhp t trng cy lng thc.
Mu iu tra 135 h
n v tnh: 1.000 ng
Nhm

La

Ng

Sn

Tng thu

Tng thu/h

Kh

1463467

142210

8253336

9859013

103779.1

TB

92340

29860

15045

137245

17155.6

20

Ngho

105480

35700

36540

177720

5553.8

Ngun: Tng hp t phiu iu tra

Qua bng trn cho ta thy:

Ngun thu nhp chnh ca cc h trng cy lng thc ca cc nhm h ch
yu l cy la chim 97% tng thu nhp t cy lng thc, thu nhp t ng v sn
rt nh ch chim 3%. iu ny cho thy t ai dy rt thch hp trng la,
ngi nng dn y cha ch trng n sn xut ng v sn nn nng sut cha
t dn n thu nhp vn cn thp. Bnh qun tng thu nhp t cy lng thc/h l
126,488 triu ng.
Cc h kh c thu nhp t cy lng thc cao hn hn so vi cc nhm h
cn ngho v ngho. V cc h ny c tin tch ly t cc ngun thu khc nn h u
t vo vic sn sut nn t hiu qu cao hn nhiu so vi cc nhm h khc.
Nhm h cn ngho v nhm h ngho c thu nhp t cy lng thc rt
thp. Cho thy i sng ca cc nhm h ny ang gp phi kh khn trong sn
xut, h khng iu kin, kinh nghim v khoa hc- k thut p dng vo
trong sn xut. Phn ln l ngi ng bo dn tc canh tc trn t ry, ch yu
ph thuc vo u i t thin nhin, h t u t hoc khng c vn u t ti
sn xut d n mc thu nhp thp.
3.2.2.4.

Tnh hnh chi ph cho sn xut lng thc.

Bng 3.2.2.4. Tnh hnh chi ph cho sn xut lng thc.

Mu iu tra 135 h
n v tnh: 1.000 ng
Nhm h

Tng

La

Ng

Sn

Tng chi

Kh

453870

38454.5

25640

517964.5

5452.3

Cn Ngo

44798

2730

1710

49238

6154.8

Ngho

64639

78265.3

2445.8

6796.3 21

6830

chi/h

Ngun: Tng hp t phiu iu tra

T bng trn ta thy tng chi cho sn xut lng thc/h ca nhm h cn
ngho l 61,54 triu ng, chnh lch nhiu so vi nhm h ngho 24,45 triu ng
nhng thu nhp thp, nguyn nhn l do cc h cn ngho u t nhiu cho sn xut
lng thc nhng cha hiu qu hoc gp ri ro trong sn xut nh thin tai, dch
bnh
Nhm h kh h chi cho sn xut lng thc khng cao lm, trung bnh/h l
54,52 triu ng p ng yu cu ca cy trng nn t hiu qu cao. Nhm h
ngho chi cho sn xut lng thc t ch bng 50% so vi h kh nn khng p
ng cho yu cu ca cy trng nn kt qu sn xut khng cao, dn n thu nhp s
gim. iu ny l do h khng c vn u t cho sn xut.

3.2.2.5. Tnh hnh vay vn ca cc h.

Vn l yu t quan trng cho sn xut cc cc h nng dn, pht trin kinh t
hng ha, trong nng nghip vn l yu quyt nh n hiu qu sn xut. Cc h
nng dn vng ni, vng su, vng xa thng sn xut theo phng thc t cung
t cp.Trong thc t nng thn ni chung v x Ha Sn ni ring ang tn ti
mt vn vn l thiu vn. bit tnh hnh vay vn ca cc h ta theo di bng
sau:
Bng 3.2.2.5. Tnh hnh vay vn ca cc h
Mu iu tra 135 h
n v tnh: 1.000 ng

22

Nhm
H

S h
c vay
(ngi)

Kh
Cn
Ngho
Ngho

T l tip cn

T l

vn vay

(%)

(%)

Vn vay
BQ/h

65

67.71

68.42

14157.89

5.21

62.50

7875.00

26

27.08

81.25

7625.00

Ngun: Tng hp t phiu iu tra

Qua bng tnh hnh vay vn ca cc nng h ta thy nhm h kh c tip
cn vi v vay nhiu nht so vi cc nhm h khc. Bnh qun mt h vay c
14,157 triu ng. Lng vay cng tng i nhiu ch yu l vay ngn hng nng
nghip v ly vn tch ly u t ti sn xut cng nh chi tiu cho sinh hot
Nhm h cn ngho v h ngho c vay vi s lng t hn do phn ln
h u tin vay c ngn hng chnh sch v vay ngn hng nng nghip nhng
khng c nhiu do cc h c t ti sn th chp vay mt lng vn ln. Lng
vn nh nn khng u t cho sn xut mt khc cn b vo tiu dng hng
ngy na nn hiu qu sn xut khng cao, vic pht trin kinh t gp rt nhiu kh
khn.
23

3.2.3.

Hot ng khuyn nng

Chng trnh khuyn nng l mt vn rt quan trng v cn thit i vi

ngi dn lao ng trong sn xut nng ngip ni chung v sn xut lng thc ti
x ni ring. Thc t cho thy ti x m nhiu lp tp hun v chn nui v trng
trt cho ngi dn v n mang li hiu qu rt cao trong sn xut. Tuy vy vn
cn hiu bt cp v kh khn xy ra l ngi dn cha nhn r c tm quan trng
ca cc lp khuyn nng v bn rn vi cng vic ma v nn s lng tham gia
cn t,mi ln tp hun cc thn bun phi c ngi i din i nn vn truyn
li nhng kin thc tip thu c cng rt kh thc hin. hot ng c hiu qu
phi c nhng chng trnh khuyn nng nh sau:
-

a i ng khuyn nng xung hng dn trc tip cho ngi dn

tp hun k thut cho nng dn bng cc hnh thc nh xy dng m hnh th

nghim cc loi ging la lai mi trn rung t ca nng h. cng l mong
mun ca b con nng dn ni y, c bit l i vi nhng h cn kh khn
nn sn xut cn lc hu v mang tnh truyn thng nhiu n nng sut khng
cao.
-

B tr li cc loi cy trng cho hp l, tp trung nghin cu cc loi

cy trng thch hp vi t ai v kh hu ni y, chuyn i sang cc loi

gng lai thi gian ngn nhng cho nng sut cao v cht lng nng cao hiu
qu sn xut ca ngi dn ni y.
Cn nh gi nhng thun lwoij kh khn ca nng h trongsanr xut luuwog
thc chnh l xem c yu t anhw hng n sn xut ca nng h b nh
huwngr bi g, mc ra sao p ng mc tiu l phn tch thun lwoij kh
khn ca cc nhm h gii php cho tng nhm h s chnh xc

Nhng Xut Gii Php Pht Trin Sn Xut Lng Thc Ti X

Ha Sn.
3.3.1. Gii php v vn
Qua qu trnh tm hiu, iu tra v nghin cu 135 h 4 thn ti x Ha
Sn th ngi dn cho bit h c ngn hng chnh sch nh nc cng nh
24

ngn hng nng nghip to iu kin cho vay vn u t cho sn xut nng
nghip ni chung v sn xut lng thc ni ring. Nhng thc t l s lng
ngi vay vn chnh sch nh nc rt t ch yu l h ngho hoc h nm trong
din chnh sch, lng vn mi h vay cn hn ch khng u t phi vay cc
ngun khc nh ngn hng nng nghip v t nhn ngoi. Vay ngn hng nng
nghip ngi nng dn phi th chp bng ti sn nn h khng vay c lng
vn nhiu bng cc h kh giu, cui cng h thng phi i vay vn t nhn
ngoi vi li sut rt cao vi hnh thc tin mt hoc ly u t ging, phn bn
Thc t cho thy i sng ca ngi dn ni y ang gp nhiu kh khn
khi sn xut, c bit l ngun v u t cho sn xut lng thc trong nng
nghip. Nh vy cc cp chnh quyn a phng ni y nn c gii php thch
hp ngi dn c th vay vn d dng, nhanh chng kp thi nhm p ng c
nhu cu cho sn xut ng thi vu. y chnh l nhu cu rt cn thit v cp bch
i vi ngi dn ang sn xut nng nghip.

3.3.2. K thut canh tc

Sn xut lng thc ca ngi dn ni y vn cn lc hu. Tuy c gii
ha nhiu nhng phn ln vn s dng nhng phng tin sn xut truyn thng,
nhng h s dng my mc trong cc khu sn xut cn rt t ch yu l dng trong
khu lm t v thu hoch. Vic p dng khoa hc k thut vo sn xut lng thc
cn hn ch v vn nh v cc yu t khc chi phi, phn b cy trng cha hp l
nn cn c gii php sau:
-

Khuyn khch ngi dn gieo trng cc loi ging mi, ging lai c nng

sut cao v cht lng tt vo sn xut.

-

Thc hin chuyn i c cu ma v i vi sn xut la, gieo cy sm

nhm tranh th ngun nc lc u v t cc knh mng thy li.

-

p dng bi php thm canh ti u v ging, phn bnx l sau thu hoch

v cc bin php k thut khc t hiu qu cao mc bn vng.

-

Vn ng ngi dn khng nn ph b cy cng nghip di ngy trng

sn v trng sn lu s lm cho t b bc mu, tip tc u t cho sn xut

25

mc t hiu qu kinh t cao nht, p dng cc bin php k thut gim chi
ph u t, s dng phng php thu hoch tng gi tr sn phm bn ra.
-

Chm sc cy trng y phn bn, ncs dng cc loi phn hu c

ci to t tt hn.

3.3.3. Khc phc s tc ng ca cc yu t t nhin nh hng n sn

xut lng thc.
Tnh hnh kh hu thi tit tht thng l mi e da ln i vi sn xut
lng thc ca b con nng dn. c im kh hu ca vng Ty Nguyn ni chung
v x Ha Sn ni ring l hai ma r rt: Ma ma t cui thng 4 n u thng
12, ma kh t cui thng 12 n gia thng 4 nm sau, nn :
-

Chnh quyn a phng cn c bin php ch o gieo cy sm tranh th

ngun nc, ng thi phi gieo cy tp trung, s dng cc ging ngn ngy
nhm trnh xy ra hn hn vo cui v.
-

Xy dng c s h tng c bit l hon thin h thng knh mng ton x

v h thng truc ng chnh thn 7 cung cp nc kp thi, tiu th hng

ha d dng gip cho ngi dn ch ng hn v sn xut c tt hn.

3.3.4. Mt s gii php khc

Ngoi cc gii php trnh by trn, cn c mt s gii php khc nhm
nng cao i sng ca ngi dn cn:
-

a dng ha cy trng bng cch trng nhiu loi cy lng thc trn din

tch ang c trnh nhng ri ro do th trng em li nh gi c cc loi bin

i.
-

Pht trin chn nui tng thu nhp ly vn u t cho sn xut lng thc.

Khuyn khch cc h trao i kinh nghim, cch lm n cng vi h ngho

trong cng thn, bun, x cng nhau pht trin kinh t.

-

M rng v tng cng cc bin php khuyn nng nhm truyn t nhng

thng tin cn thit n ngi dn, hng dn cho h v k thut canh tc c

26

hiu qu v tit kim chi ph u t, gii thiu ging mi nng sut cao, cch
phng tr su bnh h sn xut tt hn.

KIN NGH
Xut pht t thc trng nghi cu trn, chng ti nhn xt rng tnh hnh sn
xut lng thc ca ngi dn cn gp nhiu kh khn trn mi lnh vc. Vy ti
c mt s khin ngh nh sau:

3.5.1. V v sn xut
Do nhu cu v vn ca nng h ln nhng kh nng p ng ca t chc tn
dng cn hn ch, th tc vay cn qu kh khn vi ngi dn. V vy vn dt ra
l phi n gin th tc vay vn to iu kin thun li cho ngi dn khi vay
vn.Bn cnh cn c nhng chnh sch h tr vay vn, cho vay u i ca nh
nc cho ngi ngho h c ngun vn sn xut, trang tri cuc sng nhm
thot khi s ngho kh, gp phn vo pht trin ca x nh.

3.5.2. V vn lao ng
Qua tm hiu ngun nhn lc ca x chng ti nhn thy cht lng lao ng
y cn rt thp nht l cc h ng bo dn tc thiu s, v vy cn phi to iu
kin nng cao dn tr trong cng ng cc dn tc l mt trong nhng ni dung qua
trng hng u trong chin lc pht trin kinh t x hi ca thn bun. Nng cao
nng lc sn xut ca ch h ch h c th t chc sn xut, bit qun l vn,
qun l lao ng v bt nhp nhanh vi quan h th trng.

3.5.3. V c cu s dng t.
Tnh hnh s dng t sn xut lng thc ca cc nng h l cha hp
l, do x cn c bin php chuyn dch c cu cy trng ph hp vi iu kin t
nhin ca vng nng cao thu nhp cho ngi dn. Phn ln t ai ca ngi
dn y khng c nhiu nht l cc h ngho cn thiu t sn xut, nn cn
cp thm t h sn xut tng thu nhp v tng mc sng.
3.5.4. V phng tin sn xut.

27

Cc h y thiu phng tin sn xut ch yu s dng cng c th s m

cc phng tin sn xut quyt nh n nng sut lao ng, nng cao nng sut
cy trng, nng cao hiu qu s dng t. Do vy x cn phi h tr cng vi ngi
dn u t trang thit b phc v sn xut.

3.5.5. V khuyn nng lm.

Chnh quyn a phng cn c bin php h tr khuyn nng cho cc h
nng dn v m cc lp tp hun v k thut canh tc trong sn xut lng thc
h sn xut c tt hn.

28

PHN TH T
KT LUN
Sau thi gian nghin cu, phn tch, tm hiu tnh hnh sn xut lng thc ca
ngi dn ni y. Ti nhn thy rng:
Sn xut lng thc ca cc h chu nhiu nh hng ca nhiu nhn t, c
nhn t c th nh lng c nh vn, t ai, lao ng, t liu sn xut ca h.
Song c nhng nhn t c th nh tnh c nh trnh vn ha, k thut sn
xut, tp qun canh tc, mi trng chnh sch,...nn s tc ng ca ngi dn vo
qu trnh sn xut l khc nhau v cho thu nhp khc nhau.
Nhn chung mc sng ca ngi dn vn cn kh thp, s chnh lch giu
ngho vn cao. V th mt s h ngho ang gp phi rt nhiu kh khn trong sn
xut cng nh trong i sng. Hn na nhng nhm h ny thng c quy m din
tch t, vn u t, s lao ng chnh t hn nhng nhm h khc, trnh hc vn
ca nhm h ngho cng thp hn ch yu l trnh cp I, cp II. Do kh nng
p dng khoa hc - k thut, hc hi kinh nghim sn xut cng b hn ch, sn xut
cn mang tnh t cung t cp, sn xut nh l, h thng trng nhiu cy lng
thc nhng nng sut khng cao.
Tm li: pht trin mt nn nng nghip bn vng trc ht phi sn xut
lng thc hiu qu, bit gi gn, bi dng v s dng hp l cc ngun ti
nguyn thin nhin. Phi c trnh thm canh cao kt hp gia vic s dng k
thut tin tin v kinh nghim truyn thng sn xut ca con ngi to ra nhng
nng sn c cht lng tt, phi chuyn i c cu cy trng cho ph hp vi c
im ca iu kin t nhin v pht huy mi li th so snh ca vng. Hn ch
trng cc loi ging c nng sut v cht lng thp, cn u t hn vo pht trin
cy la nc nng cao hiu qu sn xut tang thu nhp cho ngi dn. Tit kim
v gim bt nhng khon chi tiu khng thch hp nhm tch ly vn tp trung
vo u t cho sn xut lng thc.

Ti liu tham kho

29

30