VERENIGING
"ORDE DER VERDRAAGZAMEN’*
Kon. Goedgekeurd did. 22 februsri 1958, ne. 5B =~ GEVESTIGD TE ‘S.GRAVENHAGE
sd
| Seerotarisat
jonchersir.98 Den Haag Tel.606650
Giro x0. 468874 tiny. de Penningm. der “ODV”, DEN HAAG.
voor
verslagen en abonn.” Barentzstr. 48
Den Haag. tel.°637383
WEEKBLAD
2aPRIL 1965
Yo jaargang no.29
nadruk verboden
x in de kantlijn betreft do vrasg
“08 ” "het antwoord
Goeden avond, vrienden.
Bij het begin van de bijeenkomst wil ik U.er allereerst op wij-
zen, dat wij niet alwetend of onfeilbaar zijn, zodat het aanbeveling
verdient zelfstandig en ook critisch na te denken. “Is onderverp voor
heden koos ik:
ONHEILSPROFETEN
Toor de gehele-geschiedenis, tot de laatste tijd toe, treffen
wij merisen aan,die komende onheilen acnkondigen. In enkele govallen
golijken zij wel eens gelijk te hebben, in de meeste gevallen blijkt
hun voorspelling echter van goon enkele waarde te zijn.
Set lijkt mij juist in deze dagen, waarin een panick als: gevolg
van dergelijke " profetieth" weer ‘verwacht kan worden, goed eens na
te gaan, wat wel de grondslag van dergelijke voorspellingen is on
daamaast ook, hoe het wel komt,dat dergelijke prfeten bijna altijd
zeer bepadide mensolijke itypaa zijn. Naar ik meen zal eon derge’~
lijke toelichting er toe kunnen voeren,dat de mensen leren de voor
spellingen en profeten,die nu en inkomende dagen van zich zullen
doen horen, in het juiste licht te sion.
Wanner wij onheilsprofeten nader bezien — of het nu in het
heden is of b.v. in ‘Ascypie en Babylon.-zo blijkt steeds weer, dat
zij hun voorspellingen basoren op visdoonon,tekenen aan de henel of
persoonlijke en niet aan anderen bekende uitvindingen enz. Velen -van
hen zijn in wezen astrologen, anderen 2ijn mysticl e.d., die visioenen
~ 557 -zagen of meenden te zien en daarbij, zonder aich ook maar eniguins in
de tijd te kunnen of willen orignteren, aannemen, dat het door hen
waargenomene binnen zeer korte tijd zal plaats vinden,
‘ In Griekenlend, Rome, Finland, de Usa treffen wij, evenals le~*
ter in de Usa, Duitsland 2 Nederland, ppfeten,die hun voorspellin~
gen een meer wetenschappelijk tintje geven door zich daarbij te be-
rowpen op de waarnemingen via uitvindingen, die uiteenlopen van een
lezen van de omens, de tekenen van de goden, tot een nogelijkheid om
uit variaties in het aardmagnetisch veld gevolgtrekkingen te maken.
Of wij echter deze profeten zodcon in Israel, in deze tija,
in het verleden,: bij heidenen of christenen, of wij daarbij zien naar
vreande landen aig.b.v. India of near het nuchtere Nederland, zij
hebben allen bepaalde dingm gemeen, selfs op een opvallende manier:
Al deze voorspellers van onheil hebben een reden om de wereld
af te wijzen. Zij voelen zich b.v, niet naar hun werkelijke belangzijk-
heid erkend door hun medemensen. In de bijbel treffen wij bepaalde
profeten als b.v. Jeremia en Esra, die kennelijk boos zijn, omdat men
niet naar hen luistert en dan rampen voorspellen.
Dese profeten voorspellen hun rampm met een zekere wellust,
alsof in het verschrikkelijke gebeuren voor hen etn zelfrechtvaardi-
ging zou schuilen. Zij zijn dan ook seer teletrgesteld, wanneer hun
voorspelling niet uitkont - en reciproceren soms door nog ergere
voorspellingen te uiten. Hen aerdig beeld van de frustratie, die cen
dergelijk voorspeller ondergaat, treffen wij aan in het verhasl van
Jona, dio onder cen boon wacht op de vervulling van zijn dreigonde
voorspellingen t.aev. Ninevé. *
Deze mensen voelen zich niet voldoende.gewaardeerd en erkend.
Door een profetie te uiten,die bij anderen’ eon grote angst doet ont~
staan, maken zij zichzelven tot middelpunt van de angstigen. Naarmate
de rampen, die zij voorspellen,groter sijn, is voor de bangen hun
poodschap belangrijker en dus ook de persoon van de profect en zijn
interpretatie van voortekonen,sterren nz.
Waamede ik, naar ik meen,een belangrijk punt hed gesteld: De
onheilsprofeten hebben dus, al is het-maar emotionesl , velang bij
de rampen , die zij voorspellen. Juist hierdoor bereiken zij inmers
eon belangrijkheid, grootheid of gowin, dat 2voor hen zonder de blik
in een dreigende tockonst onbereikbaar zou zijn.
‘Om ‘hen nader te leren kennel, zal men goed doen, eens na te
gaan, h&& aij dan’ wel het onheil voorspelin . Wij zien onder hen
verschillende uitgesproken soorton:
Alleresrst zijn daar de profeten,die de nabijz4indo algehele
ondergang van het land of de plaats, waar’ gij"vertooven, voorspellen.
In enkele gevallen gaan deze monsen zelfs naar een bemdde plaats, om
dear juist de Komonde ondergang bekend te maken. Overigens mag ik
hierbij opmorken dat van de profetidin, gedaan door profeten,die ter
plaatse bleven, hog nict 1% kYopte. lets,wat deze profeten,zelf onder~
bewust, wel begrepen allen “hebben, omdat er onder hen’ velon zijn,
die genverborgen dogievons in aich dragen en :ich dus zonder dit,
voorgevoel, dat het wel los dou lopen, .eker niet voor langere tijd
op een gevaarlijke plaats gewaigd zouden hebben,
‘De teneur van do door’ deze profeten gegeven bd dgon,is steeds
weert Er is ecn Goa; die toledigda'is en wraak zal netien. Nen heoft go~
zondigd tegen de regels, die dio God stelt,of de wetten van “de natuur
geschonden.
- 558 -Gast men verder na, wat deze " vreselijke feiten " in wezen zijn,
zo blijkt vaak, dat de gomecnsohap - of iomand - de moed had in te
gaan togon de voorschriften of overtuiging van de profeet. In de Kauka~
sus trad bev. rond 1600 jaren geleden een profeet op, die stelde, dat ,
gedrovon door . de duivel a vole bose geosten, wilde stammen in het
land zouden binnenvallen, daar allg mannen zouden dalen en alle vrou-
wen als slaven weg zouden vooren, Goon’ stadje of dorp sal meer blij-
ven bestaan, geen reizonde nederastting zal gespaard blijven. Met
vole dftails worden de verschrikkingen van dit alles voorspeld.
Gaat men de corzaken na, zo blijken deze te liggen in het feit,
det deze man oon moisjo had willon huvon, dat cohter voor hij daar
toe kwan, door een ander ontvoerd werd. “oals U weet, waren buwelij-
ken in deze streck toen steeds een gevolg van con ~ soms met instem—
ming van misje en ouders geanscencerde - ontvoering. Kort nadien
wordt de man in kwestie een zonderling en begint zijn voorspellingen
aan de man te brengen.Kennelijk is hier sprake van cen haat tegen al-
le mannen,die de ontvoering van zijn geliefde hebben toegelaten of
daaraan mede werkten, teri jl vrouwen,die zich laton ontvooren, even
eens sohuldig zijn en slavemij of de dood verdienen. De profest wenst
dan ook,dat alles ten onder zal gaan ict feit,det hij zelf daarbij
ook hot’ slachtef for zou worden, interesscert hem kennelijk woinig.
Dit is cen pathologisch goval.
Ook bij anderen troffen wij soortgolijke achtergrondens het le-
ven heeft hen kennelijk niet genoeg meer te bieden. De ondergang kan
hen niets schelen, zolang daarbij maar de anderen betrokken worden »
Waarop zij zich - in vele govallen onderbewust. - zouden willen
wreken.
De 2 de soort profeten zou mon de voorzichtigen kunnen noemen:
zij waarschuwen wol,dat er binnenkort een ramp zal gaan gebeuren.
%j verbreiden hun boodschap echter bij voorkeur bij monde van ande-
Peydie zij van de juistheid daarvan hebben weten te overtuigen. Zij
wolf trekken eohter al snel, alleen of met hun volgelingen , wog
naar een voilige plaats. Voorbeclden van dergelijke voorspellingen
hebt U ook in de laatste jaren kunnen zien: Op de Alpen hebben men-
sen 2itten wachten op cen komonde mdergang van cen grodt deel van de
wereld, om teleurgesteld na verloop van tijd naar beneden te komen,
terwijl op het ogonblik een soortgelijke groep een kampingtocht in
de richting van Portugal en Ghana overweegt.
Bij deze soort speclt hot loidersprincipe een grote rol. Wij
horen dan ook steeds weert degeneydie mij asnvaardt of volgt, zal
niet ondergaan, anderon echter allen.
Ook hier kan men spreken van eon vaak optredende abnormaliteit,
die gebaseerd is op een gebrek aan erkenning van de belangrijkhoid,
die de profect heeft, In wezen komen dergelijke boodschappen
neer op een : de wereld orkent mijn belangrijkheid niet on zal dus
mooten ondergaan.Ik echter ben zo bélangrijk, dat ik gespaard zal
Dlijven en cen ieder, die mij even hoog schat als ik mij zolve zio,
is mijn medestander on zal dus eveneens govrijwaard worden voor de
ondergang.
Dergelijke profeten zijn vask zeer godsdicnstig. Geen wonder,
want bij zeer vele godsdionsten treffen wij eon zelfde redenoring
aen,zij het ,dat dozo op meor goestelijk terrein van toepassing heot
to Zijni sanvaard mij of wees vordoemd.
Het is nog niet zo lang geledon,dat in een polder in Nederland
- 559 -twee Kinderen werden gedood " omdat 2ij de quivel in hadden,die allen
mee near de hel zou slouren ", terwijl een ander lid van de groep
bijna cen zelfde lot onderging, maar door ingrijpen van buitenstean-
ders er met cen aware verminking afkwam. Hier is sprake van oen vorn
van waanzin,die gobaseerd is op de behoefte aan belmgrijkheid bij de
leider en de dehoefte aan cen uitverkoren zijn boven alle andere men
sen bij zijn volgelingen.
Ben voor de leden missohien minder gevaarlijk, macr op de
selfde monselijke instinkten gebaseerde lering treft men aan bij
ecn over de gohcle wercld verbreide beweging,die verkondigt,dat bin~
nen kort de tijd van het laetste cordec] aangebroken zal zijn. Al -
leen de uitverkorenen (en die moeten tot de groep behoren) sullen
worden gespeara cn niet overgeleverd worden aan de engelen des ver
derfs.
Kentckonond . voor deze groepen ononheileprofeten is, dat er
steeds voor hen cen witzondering zal zijn: ij sullen zich op een
afstand bevinden,wanncor de rempem gebouren,of zijn witverkoren en
kunnen niet geschaad; worden door de vreselijke dingen,die zij anderen
voorspellon. Kennelijk speelt hier niet allen cen zich wreken op de
wereld,een ontkenning van het leven een rol,zoals bij de eerste
soort, maar ligt de nadruk cerder op een aekerheid,die een vergroting
van vreugde en cen rechtvaardiging tegenover alle andere mensen
inhoudt. Nen wrankt cenvoudig, zij het musof in het hicrnamecls,
allen,die de leer, de sijehoid van de verkondigers nict zonder kritick
zal aanvarden en is 20 altijd in het gelijk,zelfs tegenover cen we~
reld, die de profect en zijn volgelingen uitworpt.
Do derde soort profeten is wol de orgste. Wij vinden dozen
vaak in de oudheid, maar ook in mecr recente tijden treden 2ij op. Z:
profeteron onheil, omdat hen dit gewin brongt. Zelf geloven zij vaak
nict, of maar ton halvo in hun soubere tockomstbeeldon,
In het verleden zagen wij dergelijke figuren vaak optreden
als boetepredikers ~ zo heilig,dat 2ij zich elles mochten veroorlo~
ven, wat anderen zou doemen~ en in deze dagen treffen wij derge—
lijke figaren vaak ean binnon de sensaticpers.
In dezo dagen is hun optreden meestal gebaseord op een zoer
consi jdige on onjuiste extrapolatie van feiten. Ondat deze uitleg
winst oplevert en aandacht vergt van anderen, o macht en geld vor~
schaffende door het gezag,dat mon con tijdlang ean de voorspelling
kunnen ontlorca, goven 7ij haar overel.
Ik noom deze profeten de ergsten, omdat zij zelf niet in de
workelijkheid van het voorspelde pldgen te goloven en in ieder geval
hun voordvel woten te vinden in de angsten van enderen,Hun handelwij~
ze is missohion minder abnormaal dan ersooiaal.
Bij alle drie groepen »lift inicdor goval eigenbelang, zij het
van emotioncle aard of in meer pecuniare ain de kop op te steken.
Daar deze soorten van profeten zo sterk in de meerderheid zijn, die~
nen wij bij alle voorspellingenvan onheil rekening te houden met de
mogelijkheid, dat hot voorspelde niet een werkelijkhoid, maar cen ui-
ting van persoonlijke verlengens of aard botroffen.
Opvallend is verder juist bij dit soort voorspellingen,dat
zonder meer wordt acngonomen,dat het ergste zal gebeuren.en zegt nicts
er is gevaar dat... of: or is con mogelijkheid dat ..., macr stelt
eonvoudig t 20 is het, dit 2al mot zoxerhoid gcbourcn.®n als het niet
uitkont, wordt vaak met even grote zekerheid oon volgonde datum voor
hot onheil voorspeld. De fout wordt cenvoudigweg vorgeten of wegver~
klaard.
= 560 -Juist dit leatste zou hun verklaringen in veler ogen toch wel
vordacht moeten maken, Al zijn deze mensen dan cok even teleurgestell
wanneer hun voorspellingen niet uitkomen als Jonah was, toon Ninevé
zich bekeerde on zo gespeard bleef, zeker is , dat zij alleen -clang
hebben bij ondezgang en vernietiging.Uit hun gedrag blijkt steeds
woor, hoe belangrijk zij hot vinden,dat de door hen voorspelde x.mpor
ook waar worden,
De onheilsprofoten, met hun cigen belang, zoeken een vooral
psychologisohe zelfbevrediging in de angst voor ondergang van ande-
ren. Dit blijkt zowel uit de profetisth zelf als ook de wijze,waarop
deze naar voren gebracht worden, steeds maar weer al te duidelijk.
Opvallende verschijnselon hierbij zijn verter: Hoe groter de
zekerheid van de mensen op oon bepeald terrein groter wordt, zal do
invloed van de onkeilsprofect op deze mensen juit op dit terrein ook
groter zijn.In onkele govallen blijkt hij zelf cen konkurzont, dic
minder fatale predictios doct en daarvoor in de plaats de nadruk legt
op andere zaken, met behulp van zijn volgelingen tracht uit te scha~
kelen.
Een voorbeeld treffen wij in de cerrire van cen in Amerika
bekend gonezend medium, “cen Baward Cayoe. Ofschoon de nadruk hier
ag op genezing in.trance, deed deze man soms ook wel enige voorpel~
lingen, In dg zelfde tijd,jdat hij leefde en werkzaan was, was con
nokere heer “ot tonbuay actief, die zich uitgaf als swami en om.
de ondergang van het gehele Justgebied in Califoiis en Florida ver-
kondigde, terwijl hij verder binnon zeer korte tijd cen algcheol bre~
kon van de brug van Hiddenamerika voorspelde.
Door Cayce werden tijdens oon zitting,waarop men deze werkelijk
ijzingwekkende voorspellingen naar voren bracht, afgedaan als onzin-
Als gevolg hiervan begon Rottenbury eon ware achtervolging van het ge~
negende medium, waarbij hij zelfs trachtte een klinick voor geeste-
lijke genezing, die door Cayce was gesticht, door de wet te laten
sluiten. Zeer intens waren zijn pogingon om zijn konkurent als cen
bodrieger te ontmaskeron,ocn reeks van aantijeingen o.d, binnon dit
kader vomdon overigens de stoen des aanstoots, waarover hij zelf
uiteindelijk is gestruikeld.
Uit hot gegeven voorbeeld, dat met vele soortgelijke voorbeel~
den aangevuld zou kunnen worden, maakt duidelijk,dat de onheilsprofect
over het algomeen niet alleen zijn voorspellingen san de man wil
brongon, maar krachtens die voorspellingen ook als cen soort supo~
ricur on onfeilbaar wezen erkend wenst te worden. De voorspelling heeft
kennelijk vaek als eerste doel: de meerdere van alle anderen te kun~
nen zijn.Op '% ogenblik,dat er iemand komt, die dit gezag dreigt aan
to tasten,zal hij deze - 20 mogelijk selfs te vuur en te zwaard ~
bestrijden.
Er zou over dit gowelddadig optreden nog heel wat gezegd kun~
nen worden, waar deze strijdlust volgens de normen van de fijd,waarin
de profect leeft, altijd weor tot uitng blijkt te komen. “o wat or
in Rome een onheilsprofeet , on ackere Actus Flavius, een edele,
@ie door voorspellingen zijn politick gozag trachtte uit te breiden,
Wanneer zijn voorspellinget t.a.v. het verloop van cen inval van de
Vendalen door een tijdige komst van onkele legiocnm te nict wordt go~
daan, is deze Flavius daarover 20 boos, dat hij het opacemt als cen
persoonlijke Wediging on 2ich tracht te wreken door een moordaanslag
op de veldheer van deze troopen.
- 561 =Konklusie: deze onheilsprofeten zijn in de moose gevallen nict
helemaal nomeal. Dit verkluart aan de one kant zijn kennelijke ecm
lijkheid, 2ijn eenzijdig optredon,zijn honger naar gozag, zijn wilde
woede tegen allen,die zijn voorspellingen belachelijk vinden enz.
De onheilsprofeet wordt dan ook een veol begrijpelijker wezen, wanneer
wij van dit standpunt uitgaan.
Laat ons echter nict voronderstellon,dat de onheilsprofect zijn ‘
Pessimistisohe tockonstbeclden zo maar uit het ledig niet grijpt.ij
desobikt over het algomecn wel degelijk over re8la gegevens, kent
enkele feiten, dic de mogelijkheid van con ramp inhouden,
Hij intorpreteert doze feiten echter niet regel. Beinvloed door
zijn onbewust verlangen goheel de wereld - on desnoods zichzelve —
te straffen ~ zal hij een oenzijdige interprotatio goven,welke alle
mogelijke werkelijke ontwikkeling van de basisfoiton zozeer over~
treft, dat de-nuchtere mens zich onwillekourig af gaat vragen, of zo
domand werkelijk zelf niet beseft, hoo dwaas 2ijn intorpretatic van
de mogelijkheden wel is.
De verklaring hicrvan is ochter zeor senvoudigr de profeet kan
aich van alle overdrijvingen en foutieve interpretaties onbewust Dlij-
ven,- zelfs wanneer dezen voor andere stecds duidelijker kenbaar wor
den - wonneet hij macr niet normael denkt en in 2ijn interpretatie zo~
wel als 2ijn reacties uitermate cenzijdig blijtt
Hoe cigenaardig de voorspellingen juist hierdoor wel kunnen
words, mag blijken uit cen voorsvelling uit de laatete tijd: Ienand
vertelt, dat cen groot deel van Nederland tot ver onder de zeespie~
gel zal verzinken, ondat men.do gasbel aangeboord heeft. Want, zo re~
denecrt deze profeet, Nederland drijft op gas. Wanneer men dit gas
dus gaat vorbmuiken, zal Nederland zakken en zal de zee dus het land
overspoelen. Waarbij hij scbint te vergeten dat,zoals cen icdor kan
beseffen, cen dergelijk proces goleidelijk. zou zijn en dus niet de
grote en onmiddellijke rampen zou.veroorzaken, die deze profect als
onvermi jaolijk stolt.
veriga@s is zelfs deze stelling niet zeer houdbear: wanneor
Wij ons een gasbel voorstellen als con ledige ruimte, gevuld met ges on-
dor .druk on verder nic 1, 20 is een dergelijk beeld nog wel denkbaor.
Naar dit gas komt uit porouzo lagen in de bodem,waarbij het wegvallen
ven de gasdruk een opdringon van grondwater ton go olgo zou hebben
en de feitelijke tocstand ongeveor gelijk zou blijven.
Do profeet in kwestic zou ait hebbon kunnen weton, wannoer hij
zich maar de mocite gegeven had, om to informeren naar de wijzo waar-
op dit gas - osm. dij slochteren - voorkomt, Maar dit werd niet gedaan,
want de voorspelling had cen schijnbaar redelijke achteryrond in het
denker van de verkondiger, tervijl zijn aanzien daardoor werd ve
hoogd, dus moest zijn stelling kloppon en zouden zelfs alle wetenschap~
pelijke gegevens, die cen enigains andere situatie stellen, door deze
mens verworpen worden zo hij daarvan el kennis zou hebben moet@n no ‘
mon,
De onkeilsprofoten hebben overigens niet alloen weinige keren
golijk, omdat 2ij voor do hand liggonde feiten plegen te verwaarlo~ 2
zon. Een andere oorzaak van hun falen is te wijten aan het stecds
weer zoeken jaar het scnsationele. “ot opzienbarende is voor hen nood—
zakelijk, omdat zij alleen zo de aandacht kunnen trekken,die voor hen
wonselijk is. :
Tk geet U nog een voorbeeld.van eon betrekkelijk recente
~ 562 -