Pigment

Pigment
su prirodni ili umjetno dobiveni praci koji pomijeani s prikladnimtekuinama (vezivima) imaju svojstvo da oboje neku podlogu Glavno svojstvopigmenata je netopivost. Pigmenti daju obojenje bojama i oni su osnovni dio svakegrafike boje, vidljiv oku za vrijeme procesa tiska i poslije na tiskovnoj podlozi Uproizvodnji pigmenata posebno se vodi kontrola veliine cestica pigmenta, jer veliina estica utjee na fizikalna svojstva grafikih boja

 Kod izbora pigmenta za odreenu boju treba voditi rauna za koju svrhu se boja priprema (tiskovna podloga, tehnikatiska, vrsta stroja, nain suenja, namjena grafikog proizvoda...).

Svojstva pigmenta
Od pigmenata koji se koriste u slikarstvu zahtijeva se: 1. Netopljivost u vodi, otapalima, vezivima Netopljivost se ispituje mijeanjem pigmenta odreenim sredstvom i stavljanjem na filtar papir Ovlaeni mokri rubna filtar papiru ne smije biti obojen 2. Otpornost prema atmosferlijama Odnosi se na postojanost prema vlazi, naglim promjenama temperature, sumpornim plinovima u zraku i drugim initeljima

 3. Otpornost prema kiselinama i luinama U nekim tehnikama vezivo je kemijski aktivno pa se moraju koristiti pigmenti koji su otporni na to djelovanje Uzidnim tehnikama vapno, cement, kao i aditivi u bojama na bazi akrilne smole djeluju lunato, pa pigmenti moraju bitiotporni na luine Pariko plava u kontaktu s vapnom postaje smea Kadmijevi pigmenti s vapnom stvaraju bijeli kadmijev karbonat Staro ulje je kiselo zbog slobodnih masnih kiselina Ultramarin, kao i kadmijeva uta nisu otporni na kiseline

 4.Otpornost na svjetlost Pigmenti ne smiju tamniti niti gubiti boju djelovanjem svjetla U akvarel tehnici pigmenti moraju biti otporni nasvjetlo jer ih njeno vezivo titi manje nego u drugim tehnikama Otpornost pigmenta prema svjetlu tvorniceoznaavaju zvjezdicama Talens i Lefranc koriste jednake oznake:
+++ potpuna otpornost na svjetlo ++ vrlo dobra postojanost + dovoljna postojanost o loa (mala postojanost)

 Pigmenti mogu biti u nekom vezivu prozirni (transparentni, lazurni), poluprozirni i neprozirni (pokrivni) U ulju su pigmenti prozirniji nego u akrilnom vezivu. Kako ulje starenjem tamni i poveava indeks refrakcije, manja je razlikau indeksu refrakciji izmeu pigmenata i ulja pa boja postaje prozirnija Zbog te pojave, prisutne posebno kod bijelih pigmenata, na starim slikama se kroz gornje slojeve boje moe naslutiti crte ili tamnije podslikavanje Nekada sevide i korekture (pentimenti)

 Pokrivnost ovisi o veliini estica pigmenata, indeksu refrakcije pigmenata i veziva i o koncentraciji pigmenata tosu estice pigmenta manje, svjetlost e se odbijati od veeg broja estica i pokrivnost e biti vea S veliinom zrnakoja lei izmeu 1/500 mm i 1/2500 mm svaki pigment ima optimalnu pokrivnost Ako je veliina zrna iznad ili ispodovih vrijednosti pigment e postati transparentan

 Pigmenti koje su koristili stari majstori grublji su i nemaju jednaku veliinu zrna Veliina zrna varira izmeu 1/50mm (azurit, smalt) i priblino 1/1000 mm ( (olovno bijela, vermilion) Moderni pigmenti imaju finije zrno veliineizmeu 1/500 mm i 1/2000 mm ak i lazurni pigmenti kao to su kraplak i Indijsko uta postaju pokrivni uodgovarajuoj koncentraciji Pokrivnost pigmenata moe se malo smanjiti dodatkom kaolina