AA LEME MAKNELER SEKTR NOTU

Bu almada aa ileme makineleri sektr olarak GTIP tanmlar aada belirtilen kalemlerin toplam olarak
ele alnmtr.

GTIP

8465

GTIP TANIMI
Aa, mantar, kemik, sert kauuk, sert plastik maddeler veya benzeri sert maddeleri
ilemeye mahsus makineler (ivi akma, zmbalama, yaptrma veya baka ekilde
birletirmeye mahsus makineler dahil)

8466 .92

Aa vb. ileyen makinelerin aksam ve paralar

1. SEKTRN DNYADAK DURUMU

1.1. HRACAT
Birlemi Milletler (BM) statistik Blm verilerine gre, 2007 ylnda 10 milyar $ olan sektr ihracat % 4,5
orannda art gstererek 2008 ylnda 10,5 milyar $ deerine ulamtr.
Aa leme Makineleri hracatnda Balca lkeler (Bin $)
SIRA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21

LKE

2006

Almanya
2.037.199
talya
1.693.066
in
460.071
Tayvan
757.500
Avusturya
415.128
Japonya
554.627
ABD
410.223
Kanada
209.560
svire
169.465
Finlandiya
159.308
sve
111.726
Fransa
115.786
Belika
100.807
ek Cum.
81.032
Pakistan
65
ngiltere
97.063
spanya
88.620
Singapur
62.136
Hong Kong
107.337
Danimarka
67.462
Trkiye
55.617
Dier
644.463
TOPLAM
8.399.460
Kaynak: BM statistik Blm

2007

2008

2.475.717
1.910.067
651.586
815.772
528.306
584.279
454.745
367.608
187.967
179.493
116.529
129.249
138.201
111.161
156
116.746
127.131
67.962
112.454
94.231
78.943
756.131
10.005.532

2.771.114
1.907.346
763.328
713.560
540.119
494.080
441.438
423.561
186.224
177.923
149.187
137.665
124.060
117.453
116.660
110.807
110.447
104.778
103.058
92.345
87.203
785.849
10.458.357

07/08
DEM (%)
11,9
-0,1
17,1
-12,5
2,2
-15,4
-2,9
15,2
-0,9
-0,9
28,0
6,5
-10,2
5,7
-5,1
-13,1
54,2
-8,4
-2,0
10,5
3,9
4,5

Almanya sektr ihracatnn yaklak % 26sn gerekletirmektedir. Almanyann aa ileme makineleri ihracat
2008 ylnda % 12 orannda art gstererek 2,8 milyar $a ykselmitir. Almanyay yaklak 2 milyar $ ile talya
takip etmektedir. in, Tayvan ve Avusturya da sektr ihracatnda nde gelen dier lkeler arasnda yer
almaktadr. Aa ileme makineleri ihracatnda ilk 20 srada yer alan lkeler arasnda en fazla ihracat art % 54
art ile Singapurda kaydedilmitir. Japonyann sektr ihracatnda ise 2008 ylnda % 15 azalma olduu
grlmektedir.
Trkiye, 2008 ylnda gerekletirdii 87 milyon $ ihracat ile 21. srada yer almaktadr.

G.T..P. Baznda Dnya Aa leme Makineleri hracat (Bin $)

GTP
846591

GTP TANIMI
Testere makinalar
eitli makina ilemlerini bu
ilemler arasnda alet
deitirmeden yapan makinalar
Planya,freze veya keserek
kalplama makinalar
Delik ama veya zvanalama
makinalar

846510
846592
846595

Yarma,dilme veya soyarak

yaprak halinde ama makinalar
Bkme veya birletirme
makinalar
Talama,zmparalama veya
parlatma makinalar
Dierleri

846596
846594
846593
846599

Aa vb. ileyen makinelerin

aksam ve paralar
TOPLAM
Kaynak: BM statistik Blm
846692

2006

2007

2008

1.584.021

1.873.848

1.902.717

07/08
DEM
(%)
1,5

1.144.201

1.582.788

1.873.708

18,4

820.491

888.258

858.636

-3,3

814.033

955.261

832.492

-12,9

440.468

458.101

494.099

7,9

350.829

485.651

516.793

6,4

451.559
1.462.576

530.527
1.721.348

504.837
1.891.592

-4,8
9,9

1.331.282 1.509.750 1.583.483

8.399.460 10.005.532 10.458.357

4,9
4,5

2007 ve 2008 yllarnda, G.T..P baznda dnya ihracatnda, Testere Makinelerinin ilk srada yer ald
grlmektedir.
1.2. THALAT
Aa leme Makineleri thalatnda Balca lkeler (Bin $)
LKE

SIRA
1 ABD

2006

2007

2008

07/08
DEM (%)

1.389.580

1.532.186

1.363.418

-11,0

228.047
679.718
482.077
333.837
377.078
185.929
197.455
228.375
291.473
211.878
166.693
255.790
154.568
142.330

361.997
823.198
545.341
466.033
390.608
262.762
262.422
249.960
366.994
242.444
225.484
294.929
133.622
147.050

745.952
638.777
560.024
471.723
359.617
321.675
299.050
273.568
258.991
256.775
233.464
231.476
210.065
172.122

106,1
-22,4
2,7
1,2
-7,9
22,4
14,0
9,4
-29,4
5,9
3,5
-21,5
57,2
17,0

Avustralya
111.126
sve
98.234
Vietnam
98.278
Hollanda
103.782
Tayland
77.299
Dier
2.608.692
TOPLAM
8.435.019
Kaynak: BM statistik Blm

149.130
137.442
113.301
111.095
91.243
3.132.359
10.086.078

161.074
159.210
149.157
145.741
144.438
3.325.064
10.490.946

8,0
15,8
31,6
31,2
58,3
6,2
4,0

2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20

Rusya Fed.
in
Almanya
Fransa
Kanada
Avusturya
Polonya
Malezya
ngiltere
talya
Belika
spanya
Trkiye
svire

2008 ylnda sektr ithalat % 4 orannda art gstererek 10,5 milyar $a ykselmitir. ABD 1,3 milyar $ ithalat
ile dnya sralamasndaki lider konumunu korumutur. ABDnin ardndan en fazla aa ileme makineleri
ithalat gerekletiren Rusya Federasyonu ise 2008 ylnda ithalatn % 106 artrmtr. Sektr ithalatnda nde
gelen dier lkeler srasyla in, Almanya, Fransa ve Kanadadr. Aa ileme makineleri ithalatnda ilk 20 srada
yer alan lkeler arasnda ithalatnda en fazla art kaydedilen lkeler Rusyann ardndan % 58 ile Tayland ve %
57 ile Trkiye olmutur. thalatnda azalma kaydedilen lkeler ise ngiltere, spanya, in ve ABDdir.
2008 yl sektr ithalatnda 14. srada bulunan Trkiyenin, 2007 ylnda ithalat 133 milyon $ iken 2008 ylnda
bu rakam % 57 orannda artarak 210 milyon $a ulamtr. Trkiye, Dnya geneli sektr ithalatndan %2 pay
almtr.
G.T..P. Baznda Aa leme Makineleri thalat (Bin $)
GTP
846591
846599

GTP TANIMI
Testere makinalar
Dierleri

Aa vb. ileyen makinelerin

aksam ve paralar
eitli makina ilemlerini bu
ilemler arasnda alet
deitirmeden yapan
846510
makinalar
Planya,freze veya keserek
846592
kalplama makinalar
Delik ama veya zvanalama
846595
makinalar
Talama,zmparalama veya
846593
parlatma makinalar
Bkme veya birletirme
846594
makinalar
Yarma,dilme veya soyarak
yaprak halinde ama
846596
makinalar
TOPLAM
Kaynak: BM statistik Blm
846692

2007

2008

1.769.254
1.357.685

2.033.929
1.625.268

2.002.334
1.733.666

07/08
DEM
(%)
-1,6
6,7

1.325.031

1.592.026

1.655.647

4,0

921.022

1.273.665

1.558.395

22,4

892.654

1.016.251

990.469

-2,5

833.094

965.850

823.122

-14,8

502.976

593.017

604.157

1,9

374.566

462.379

567.113

22,7

458.737
8.435.019

523.693
10.086.078

556.043
10.490.946

6,2
4,0

2006

2007 ve 2008 yllarnda G.T..P baznda en fazla ithal edilen aa ileme makinelerinin Testere Makineleri
olduu grlmektedir.
2. SEKTRN TRKYEDEK DURUMU
2.1. HRACAT
Trkiyenin aa ileme makineleri ihracat 2008 ylnda 87 milyon $ gereklemitir. 2009 ylnda sektr ihracat
% 38 orannda azalm ve 54 milyon $ seviyesine gerilemitir.
Trkiyenin 2009 ylndaki sektr ihracat rn baznda incelendiinde, 15 milyon $ ile aa vb. ileyen dier
makineler birinci srada yer alrken bu mal grubunu 13 milyon $ ile testere makineleri takip etmektedir.

Trkiyenin G.T..P Baznda Aa leme Makineleri hracat ($)

GTP

19.245.156
23.927.768

18.296.195
26.114.475

15.362.668
13.318.172

2010
(OcakTemmuz)
11.172.188
10.065.224

14.823.414
5.310.103

17.814.684
9.868.314

9.212.130
4.982.968

5.702.271
3.286.476

-48,3
-49,5

2.671.948

2.833.896

3.239.237

1.648.747

14,3

2.512.791

1.604.076

2.682.682

1.687.135

67,2

2.331.587

2.394.800

1.987.047

1.389.492

-17,0

5.467.264

4.131.672

1.821.636

687.919

-55,9

2.653.152
78.943.183

4.145.029
87.203.141

1.647.058
54.253.598

1.060.117
36.699.569

-60,3
-37,8

GTP ADI

2007

846599 Dierleri
846591 Testere makinalar
Planya,freze veya keserek
846592 kalplama makinalar
846594 Bkme veya birletirme makinalar
Aa vb. ileyen makinelerin aksam
846692 ve paralar
eitli makina ilemlerini bu
ilemler arasnda alet
846510 deitirmeden yapan makinalar
Delik ama veya zvanalama
846595 makinalar
Yarma,dilme veya soyarak yaprak
846596 halinde ama makinalar
Talama,zmparalama veya
846593 parlatma makinalar
TOPLAM
Kaynak: TK

2008

2009

08/09
DEM
(%)
-16,0
-49,0

Aa ileme makineleri mal grubu arasndan GTP baznda ihracatnda art kaydedilen makineler sadece aa
vb. ileyen makinelerin aksam ve paralar ile eitli makine ilemlerini bu ilemler arasnda alet deitirmeden
yapan makinelerdir.
Trkiyenin lkelere Gre Aa leme Makineleri hracat ($)
SIRA LKE ADI
RAN
IRAK
RUSYA FED.
BULGARSTAN
LBYA
ROMANYA
SUUD
7 ARABSTAN
8 AZERBAYCAN
9 MISIR
10 TRKMENSTAN
Dier
TOPLAM
Kaynak: TK
1
2
3
4
5
6

6.383.657
2.068.111
14.071.405
9.492.644
768.927
7.415.455

10.510.684
2.863.870
16.172.528
9.101.694
2.254.951
5.747.878

8.914.991
6.510.381
4.728.999
2.537.388
2.496.485
1.460.396

2010
(OcakTemmuz)
6.797.660
5.535.041
2.680.573
2.099.740
2.097.649
870.330

1.028.769

886.031

1.349.511

409.984

1.934.489
436.632
264.268
35.078.826
78.943.183

2.876.515
531.013
866.310
35.391.667
87.203.141

1.312.389
1.219.046
1.081.842
22.642.170
54.253.598

811.444
450.499
1.424.908
13.521.741
36.699.569

2007

2008

2009

08/09
DEM(%)
-15,2
127,3
-70,8
-72,1
10,7
-74,6
52,3
-54,4
129,6
24,9
-36,0
-37,8

2009 ylnda Trkiyenin aa ileme makineleri ihracat yapt lkeler arasnda ran 8,9 milyon $ ile birinci
srada yer almaktadr. ran 6,5 milyon $ ile Irak ve 4,7 milyon $ ile Rusya Federasyonu takip etmektedir. Msr,
en fazla ihracat gerekletirilen lkeler arasnda % 129 ihracat art ile ilk srada yer almaktadr. Msrn
ardndan en byk ihracat art Irakta gzlenmektedir. Trkiyenin aa ileme makineleri ihracat
gerekletirdii ilk 10 lke arasnda ihracatmzda en byk d Romanya ve Bulgaristanda yaanmtr.

2.2. THALAT
Trkiyenin 2008 ylnda 210 milyon $ seviyelerinde olan aa ileme makineleri ithalat, 2009 ylnda % 58,8
azalarak 86,6 milyon $ olarak gereklemitir.
Trkiyenin 2009 ylnda ithal ettii aa ileme makineleri G.T..P. baznda incelendiinde 21,5 milyon $ ile
yarma, dilme veya soyarak yaprak halinde ama makinelerinin ilk srada yer ald grlmektedir.
Trkiyenin G.T..P. Baznda Aa leme Makineleri thalat ($)
GTP

GTP TANIMI

2007

2008

Yarma,dilme veya soyarak

yaprak halinde ama makinalar
8.744.324
Dierleri
42.524.588
eitli makina ilemlerini bu
ilemler arasnda alet
846510 deitirmeden yapan makinalar
16.096.825
Aa vb. ileyen makinelerin
846692 aksam ve paralar
9.870.149
Bkme veya birletirme
846594 makinalar
9.515.493
846591 Testere makinalar
14.139.120
Talama,zmparalama veya
846593 parlatma makinalar
12.395.969
Planya,freze veya keserek
846592 kalplama makinalar
11.930.506
Delik ama veya zvanalama
846595 makinalar
8.405.256
TOPLAM
133.622.230
Kaynak: TK Verileri
846596
846599

2010
Ocak-Temmuz

2009

08/09
DEM
(%)

35.517.542
30.929.318

21.517.107
17.260.099

797.000
14.498.914

-39,4
-44,2

40.231.248

8.766.216

16.189.566

-78,2

23.956.559

8.360.019

4.169.000

-65,1

29.267.777
11.934.812

7.884.478
6.768.754

3.226.706
7.753.463

-73,1
-43,3

14.228.894

6.726.086

2.137.385

-52,7

15.127.092

5.738.841

3.844.017

-62,1

8.871.997
210.065.239

3.626.154
86.647.754

3.191.134
55.807.185

-59,1
-58,8

2009 ylnda sektr ithalatnda G.T..P. baznda tm kalemlerde gerileme kaydedilmitir. En byk d % 78,2
ile eitli makine ilemlerini bu ilemler arasnda alet deitirmeden yapan makineler kaleminde
kaydedilmitir.
Trkiyenin lkelere Gre Aa leme Makineleri thalat ($)
SIRA
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

LKE ADI

ALMANYA
TALYA
N HALK CUM.
SVRE
AVUSTURYA
TAYVAN
SPANYA
FRANSA
A.B.D.
JAPONYA
Dier
TOPLAM
Kaynak:TK

2007

2008

49.268.363
51.383.317
4.484.452
4.290.923
5.366.751
6.061.934
624.247
1.000.282
1.500.916
2.480.600
7.160.445
133.622.230

134.946.895
41.109.307
6.414.319
4.863.764
4.592.576
5.457.792
1.405.784
750.974
2.052.268
2.586.500
5.885.060
210.065.239

2009
49.589.727
20.455.813
3.899.292
3.365.314
2.234.322
1.719.422
1.307.350
607.372
455.419
419.335
2.594.388
86.647.754

2010
OcakTemmuz
26.396.167
17.833.866
3.019.350
262.346
3.092.465
1.945.950
276.349
349.901
466.006
269.779
1.895.006
55.807.185

08/09
DEM
(%)
-63,3
-50,2
-39,2
-30,8
-51,3
-68,5
-7,0
-19,1
-77,8
-83,8
-55,9
-58,8

2009 ylnda aa ileme makineleri ithalatmzda nemli yer tutan lkeler arasnda ilk sray Almanya (49,5
milyon $), talya (20,4 milyon $) ve in (3,8 milyon $) almtr. Trkiyenin aa ileme makineleri ithalatnn
yarsndan fazlas Almanyadan gereklemektedir.
5

Trkiyenin 2009 yl sektr ithalatnda ilk 10 lkenin bir nceki seneye gre deiim oranlarna bakldnda tm
lkelerde gerileme kaydedilmitir. En byk d ise Japonya ve ABDye ynelik olmutur.
Kaynaklar
-Trkiye statistik Kurumu
-Birlemi Milletler statistik Blm (www.trademap.org)