Cng bin ng Nam : Ch i hiu ng domino

STEVIE KNIGHTi Nhiu cng bin trong khu vc ng Nam v ang c hng nhiu thun li nh s pht trin ca cc nn kinh t trong khu vc ny, nhng chnh ph cc quc gia trong khu vc cng ang nhn ra rng cn phi lm nhiu vic hn nu mun ch ng hn trong bi ton pht trin cng, vn thng xuyn phi thch ng vi pht trin. T cu chuyn ti Indonesia: cha c cng nc su Hin ti, phn ln cc cng trong khu vc, khng k Singapore v Hongkong, l cc cng feeder. ng sau thc t ny l nhiu s k vng cho tng lai: khi m cc tp on, cng ty chu u v M vn tip tc t thm nhiu c s sn xut ti khu vc ny, th mt s tht hin nhin rng bi ton nhn cng gi r khng cn l li ch duy nht m h hng n na hin nay, vic xut hin trong khu vc l iu cn lm du i nhng p lc ngy cng tng v nhiu loi chi ph khc nhau. Bn v hin trng cng bin ti Indonesia, ng David Wignall, chuyn gia t vn v pht trin cng, nhn nh rng Vi mc tng trng kinh t trung bnh hng nm vo khong 6%, th c s h tng hin ti Indonesia r rng vn cha theo kp. Nu xy c nhng cng ln hn v c mn nc su hn, lng hng ha ca Indonesia phi trung chuyn ti Singapore s gim i, thay vo , cc tuyn dch v trc tip s c trin khai nhiu hn. i vi cc quc gia nh Indonesia, iu ny s lm gim cc mc gi thnh chung v qua to ng lc cho kinh t pht trin. Ni cch khc, c th hnh dung ra mt dy qun c domino ang chc ch sp , nhng vn cn mt cht keo ang cn tr qun domino u tin. Cng tc quy hoch cng bin ti y cn nhiu vng phi nhiu kh khn, phn no l do bn cht ca vng: t lu, cc cng th, tc l cc thnh ph m khu vc dn c v khu vc cng pht trin song hnh v rt gn nhau, phi cnh tranh ginh t v nhng p lc bt buc ca s pht trin logistics. ng Alistair Mackie, chuyn vin t Cng ty Lut Holman Fenwick Willan gii thch: Pht trin cng khu vc N khng ging nh Trung Quc, vn c mt quy hoch pht trin cng tp trung, v th khng c g ngc nhin khi m hu ht cc quc gia trong khu vc ny khng c c s h tng tng thch vi s bng n giao thng. Cc nc ny khng c sn mt cng ln kt ni vi h thng ng cao tc sn sng lm hng cho nhng con tu ln. Tuy nhin, vn khng ch gi gn trong chuyn t ai, i khi chnh tr cng nh hng mt phn n cc k hoch pht trin c s h tng. Chng hn, Indonesia, c mt giai on nhy cm ko di khong 2 nm trc k bu c, nhng chuyn nh th ny s him khi xy ra ng Mackie cho rng l sn phm ca qu trnh thc thi tin trnh dn ch ti mt t nc rt a dng v vn ha, v b sung, D vy, thng mi vn pht trin u n, v c hi nhng cng bin ln c th thnh cng l rt rng m. n bi hc t Vit Nam: Khu cng CM-TV Vn t ai cng l iu m cc cng Tp. HCM (Vit Nam) cng rt quan ngi, gn y th cc cng ny c d th cht t v s xut hin ca mt s cng mi cng vi khu cng CM-TV tnh B Ra Vng Tuc th lm cho p lc kt cng s c gim phn no.

Tuy nhin, mt vi tr ngi khc vn cn tn ti: khu cng ngoi Tp. HCM ang ri vo tnh trng tha cng sut trong khi vic no vt lung gip cho tu ln hn lm hng ti cc cng hin i ny li cha c trin khai ng tin ii. ng Wignall cho bit Ti thi im ny, cc tu cp cng khng h ln nh cng sut thit k ca cng, d cho iu ny c th s c gii quyt sm. Nhng ng cng lu rng khu vc ny sm mun g cng phi chun b n nhng tu ln hn n lm hng. Vit Nam ang y nhanh tin ca cc d n cng bin, d kin s hon tt vo nm 2015 bao gm Cng ca ng quc t Lch Huyn ti Hi Phng min Bc, Cng nc su Ci Mp Th Vi ti B Ra Vng Tu, min Nam, Vinalines cng ang tch cc ku gi u t nc ngoi vo d n cng trung chuyn quc t Vn Phong tnh min trung, Khnh Ha. Nh nc cng va quyt nh dnh ra mt khon 29 t USD pht trin logistics, nhm h tr cho tham vng a t nc tin ln ngng thu nhp trung bnh vo nm 2020. Tuy nhin, nhng d n ny cng song hnh vi mt vi vn tn ng, chng hn, ng lin cng CM-TV v ng 965 ni khu cng Ci Mp vi Quc l 51, cc kh khn hin ti bao gm vic n b gii ta mt bng, hay vic thay i thit k cu Vm Gi trn ng lin cng. Ngoi ra, c v nh lng bn thi t cc cng trnh xy dng c thng xung lung hng hi, gy kh khn cho tu thuyn ra vo khu cng CM-TV. Vi khng kh lm vic nghim tc, ng Trn Ngc Thi, Ph Ch tch UBND tnh B Ra Vng Tu c cuc hp vi cc bn lin quan bao gm S Giao thng Vn ti, UBND huyn Tn Thnh, S Ti nguyn v Mi trng cng cc xng sa cha tu bin, qua ng Thi yu cu cc bn hp tc v sn sng y nhanh tin cc hng mc cng vic trong thi gian ti. Nhng gia cc bn tham gia hoc c nh hng n d n cng CM-TV, c v cha tm ra c ting ni chung. ng Mackie ni, Nhn chung, khu vc ny chu nhng s thch thc v mt hp tc gia cc c quan a phng v chnh quyn trung ng trong khi , s hp tc lun l iu ti quan trng trnh s pht trin ri rc, thiu ng b.

Cng SITV ti khu cng CM-TV ang lm hng than . Ti khu cng ny, do cn mt s kh khn trong vic thu ht tu container nn mt s cng chuyn sang lm hng ri. nh: V ng Dng

Khu cng CM-TV cn gp phi cc vn khc n t s thiu vng mt c quan hu quan chu trach nhim qun l v chi phi do hin ti khng mt c quan c lut php quy nh no c quyn iu phi cc hot ng tng th ca cc cng. ng Mackie gii thch, Tc l, c qu nhiu bn lin quan n vic vn hnh cc cng, m li khng c s phn nh trch nhim r rng no. Chnh quyn tnh B Ra Vng Tu khng th yu cu cc tu v lm hng ti khu cng CM-TV, v cc cng Tp.HCM vn tn ti v khng c ng thi cn thit no gii hn lng hng v cc cng ny, nn cc ch hng v cc hng tu c xp hng vo cc bn cng ti thnh ph. Lng hng v cc cng trong khu cng CM-TV l khng ng k khi m cc cng y khng th cnh tranh vi cc cng Tp. HCM. Chin lc pht trin kinh t bin ca Vit Nam c v nh cng c mt s iu bt cp: c n 15 khu kinh t ven bin c quy hoch, v hu ht u khng hiu qu. Nhng cng bin nh Hi Phng v CM-TV chc chn s hng li rt nhiu nu nh vic u t vo cc khu kinh t m bo tnh tp trung v hiu qu thay v chnh sch ri u vn nh cch lm hin ti, iu to ra tnh trng cc khu kinh t ny phi cnh tranh ln nhau thu ht u t. So vi Thm Quyn Trung Quc hay Inchon Hn Quc, cc chuyn gia cho rng mc d Vit Nam c th duy tr c li th nhn cng gi r, nhng cht lng ngun nhn lc cn hn ch cng vi s yu km trong h thng qun tr l nhng tr ngi cho nhng k hoch pht trin trong thi gian ti.

n nhng ng thi mang mu sc chnh tr Nhng d n cng c hu thun bi vn ng chnh tr cng ang thu nhng kt qu nht nh. D n cng ti Tavoy, Myanmar do chnh ph Thi Lan hu thun ang thu ht s ng h t cc bn lin quan d nv d n ny chc chn s c hng li t s ni lng cm vn ca cc nc phng Ty ln Myanmar, kt qu thu c t nhng cuc bu c t do hn gn y. ng Mackie d on, Sp ti, s c rt nhiu doanh nghip n tm kim c hi ti Myanmar, ng cng lu rng h thng c s h tng phi c pht trin ng mc hp th nhng ngun u t mi ny. Nh u t cng ang rt c gng cho vic pht trin d n vi thng ip: c khu kinh t Dawei min Nam khu vc Tenasserim c cc nh xc tin gii thiu rng y s l n by cho thng mi c khu vc bn o Trung n, trnh l thuc vo vic trung chuyn hoc i qua Singapore v gim c t 4 n 5 ngy cho hng ha xut nhp khu. Nu hon thnh ng quy hoch, khu kinh t ny s rng n 250 km2 v bao gm khu cng nc su, mt nh my lc du v c th l mt khu cng nghip ln nht th gii tt c s c kt ni bng ng b n th Bangkok ca Thi Lan, cc ng ng du kh cng s c xy dng dc theo trc ng b ny. Trong khi , mt bc m h tr cn thit c cng khai: Lut KKT Dawei, ban hnh v c hiu lc, cam kt s min gim thu cho u t nc ngoi cng nh l vic cp php u t nhanh chng, cng vi l li ha ca chnh ph s khng tm cch quc hu ha ti sn t ai ca cc doanh nghip u t ti y. Liu KKT Dawei c thnh cng nh nhng g cc nh u t d n k vng? ng Mackie bnh lun, Ti khng chc v vic d n c th c xy dng v khai thc mc cam kt nh quy hoch ban u hay khng. Nhng i th m d n nhm n nh Singapore c li th ln v quy m, iu ny khin cho vic s dng cc dch v cc u mi tht s l r. Ngc li, hiu nng ca nhng khu mi ni l khong r rng, ngay c khi Dawei c th thu ht c nhiu vn u t giai on khi u, KKT ny phi khi u t con s 0. ng David Wignall th thm ch cn km lc quan hn, ng nghi ng ngay chnh l lun cn bn ca d n. ng ni, Thc t, a s hng xut khu ca Thi Lan c xut trc tip ti Laem Chabang ch khng phi Singapore, v Laem Chabang thc cht l mt khu cng hin i v hiu qu, hin cng ny c th n c nhng tu container ln. Nu s dng Dawei, doanh nghip c th tit kim c 2 ngy hng trn tu, nhng h cng phi mt thm thi gian cho khu vn chuyn ng b. D vy, mt s chuyn ng v mt chnh tr c th nh hng tch cc n d n, ng Wignall gii thch, Trung Quc l mt nh u t ln Myanmar v kh nhiu khon u t ca Trung Quc t nc cn lc hu ny l vo lnh vc cng bin. nh hng ca Trung Quc ti Myanmar tng ln lm mt s quc gia quan ngi, c bit l M v n . y c th l l do m c n v M cng s u t vo Dawei cn bng s xut hin ca mnh ti y. mt s ni khc trong khu vc N, Trung Quc c n nhn nhit tnh hn, v cng Kuantan Malaysia c th s nm trong danh sch ny. Mt khu cng nghip kh ln ca Trung Quc hp tc vi Malaysia gn Cng m Khm Chu (Quinzhou) s cho php hng ha Malaysia d dng tip cn vng Ty Nam Trung Quc, c bit l Cn Minh, thnh ph ln nht ca tnh Vn Nam. Tng t,

Th tng Malaysia Najib Tun Rajak mong mun Trung Quc u t vo mt im n tim nng ti Malaysia, chnh l Kuantan. Th tng Najib nhn c hi khai trng Khu Cng nghip Khm Chu a ra k hoch pht trin mt KCN song song ti Malaysia vi din tch 600 ha cho Th tng Trung Quc n Gia Bo, y l tng thuyt phc cc doanh nghip Trung Quc cng nh l cc tp on Malaysia u t vo KCN ny. Mc d chi tit d n ny cn s c tho lun thm, Th tng n Gia Bo dng nh ng v mt nguyn tcvi tng ny. D n Khu cng nghip ti Kuantan, do , s cn phi tri qua mt giai on thng lng rt gt gao trc khi c trin khai ton b. Cc cng trong khu vc ng Nam ang n lc tm kim cu tr li cho vn dng lun chuyn hng ha, Hip hi cc quc gia N (ASEAN) hon tt l trnh kt ni cc thnh vin li thnh mt thc th nh Lin minh chu u, mc d khc bit gia cc thnh vin khi ASEAN dng nh ln hn nhiu so vi EU. Mt th trng chung nh vy chc chn s lm cho cc cng bn rn hn nhiu so vi hin ti. Mt bc i tin phong cho tin trnh ny c thc hin: 6 nc Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore v Thi Lan bi b hon ton cc loi thu quan ln sn phm cc nc, 4 thnh vin ASEAN cn li (Vit Nam, Myanmar, Lo, Campuchia) d kin s tham gia vo h thng phi thu quan ny t nm 2020. Tuy nhin, dng nh c mt s chia r gia cc nc vi nhng nh hng khc nhau, c bit k t khi c Trung Quc v M u th hin rng hai cng quc kinh t ny c li ch ti khu vc ng Nam m hai nc cn phi bo v. Bc Triu Tin, ng minh ca Trung Quc c mt v phng tn la lm lo ngi Hn Quc, nc ng minh ca M. Nhng nghim trng hn l nhng tranh ci ti bin ng, ni m Vit Nam, Philippines, Brunei v Malaysia u c cc tuyn b ch quyn khc nhau, cn Trung Quc th vi ng 9 on trn bin ng, nc ny cho l gn nh c bin ng thuc ch quyn ca mnh. Trong mt din bin khc, cc cuc bu c ti Myanmar va qua lm bc tranh khu vc thm t nhiu sng sa, v cc d n cng bt u c rt vn v ch ng hn. V ng Dng lc dch
i

Stevie Knight: Cng tc vin ca Tp ch Port Strategy Theo ngi dch, tc gi ang mun nhc n cng SPCT

ii