You are on page 1of 419

Aonq Xn1nep

Moama Bopa
Hsa1enc1no Hona Enpona - Enex1ponna nepcnn 1.1 118 (2006)
- 2 -
Aouq Xumuep -- Moama Bopa
Hsameucmeo Hoea Eepona
- 3 -
Csspaanne
Hperonop 4
Hspna uac1: Pasnna1a1a
1. Inana: B amnnnn ou 6
2. Inana: Bnencxn1e ronnn na yuenne n c1paannn 14
3. Inana: Pasuncnn nspxy nonn1nxa1a npes Bnencxnn nepno 40
4. Inana: Mmnxen 75
5. Inana: Cne1onna1a Bonna 93
6. Inana: Boenna nponarana 104
7. Inana: Penonmnnn1a 111
8. Inana: Hauano1o na uon1a nonn1nuecxa xapnepa 122
9. Inana: Iepuancxa1a pao1nnuecxa nap1nn 128
10. Inana: Hc1nncxn1e npnunnn sa repuancxa1a xa1ac1poqa 133
11. Inana: Hapo n paca 167
12. Inana: Hspnonauanen nepno o1 pasnn1ne1o na HCIPH 195
B1opa Hac1: Hannonanconnannc1nuecxo1o nnaenne
1. Inana: Mnporne n nap1nn 220
2. Inana: spaana1a 227
3. Inana: Hoannx n rpaaannn 258
4. Inana: spaana1a n ponn1a na nnunoc11a 260
5. Inana: Mnporne n oprannsannn 266
6. Inana: Bopa1a n nauano1o. Cnna1a na anna1a peu 273
7. Inana: Cnscsnn1e c uepnennn qpon1 284
8. Inana: Cnnnn1e ca cnnnn csc cnon1a cauoc1on1ennoc1 300
9. Inana: Ocnonnn nssrnen nspxy oprannsannn1a na CA 306
10. Inana: meepannsus1 xa1o uacxnponxa 329
11. Inana: Hponarana n oprannsannn 345
12. Inana: Bsnpocs1 sa npoqcsmsn1e 356
13. Inana: Cnenoenna1a repuancxa nonn1nxa 364
14. Inana: Hs1ouna opnen1annn nnn ns1ouna nonn1nxa 386
15. Inana: Heoxonuoc11a o1 ax1nnna csnpo1nna 404
3axnmuenne 417
onsnnenne: Hporpaua1a na HCIPH 418
- 4 -
Hperonop
Ha 1 anpnn 1924 r. as xx sarnopen n xpenocrra Hancepr no npncara na
mmnxencxnx c. Honyunx cnoono npeme, xoero mn nosnonn cne mnoro ronnn
nenpexcnara paora a ce oram na xnnrara, xoxro mnoro mon npnxrenn oranna neue me
xanexa a nannma n xoxro na camnx men mn ce nnxame sa name Pemnx n na roma ne
camo a nsnoxa nennre na namero n a am xaprnnara na neronoro pasnnrne. Taxana
]opma n or npocroro nsnarane na namero yuenne.
Hpn rona as nonyunx nsmoxnocr a nsnoxa nenn nnxenne n ncropnxra na
cocrnenoro cn pasnnrne. neoxonmo n sa npnnx n sa nropnx rom na moxra pa| mn
eme neoxonmo a paspyma rnycnnre nerenn, enpecxara npeca c nen a me
xomnpomernpar.
B rasn mox paora ce opmam ne xm uyxnre, npnnpxennnn na namero
nnxenne, xonro c nxnoro cuyncrnar, no xonro ncxar a ro pasepar no nsmoxnocr no-
noxo n no-ornnso. Bcxxo nennxo nnxenne na semxra nxn nspacrnanero cn na
nennxn oparopn, a ne na nennxn nncarenn nesanncnmo or rona, sa a namepn namero
yuenne sanpmen nspas, me rpxna a e sa]nxcnpana nncmeno. Hexa nara
npenarann roma nocnyxar xaro xamnn n ocnonara na omoro eno.
Anropr
Kpenocrra Hancepr
HOCBEHEHHE
Ha 9 uoe+epu 1923 e e 12 u. u 30 +uu. e nouyuou npe sauuemo ua uaxaysa u e eopa
ua ueuemo eoeuuo +uuucmepcmeo e Mmuxeu nauaxa e opama sa uauemo euo c
mezpa eapa eze ezspaxauemo ua uauua uapo cueuume ouu:
Anqap1 mennxc, 1spronen, poen na 5 mnn 1901 r.
Baypnsn Anpen, manxap, poen na 4 uan 1879 r.
Kasena Teoop, anxon cnyan1en, poen na 8 anryc1 1900 r.
Epnnx Bnnxenu, anxon cnyan1en, poen na 28 nnyapn 1901 r.
mayc1 Map1nn, anxon cnyan1en, poen na 19 anryc1 1894 r.
Pexeneprep An1on, mnocep, poen na 28 cen1eunpn 1902 r.
Ktopnep Ocxap, 1spronen, poen na 4 nnyapn 1875 r.
Kyn Kapn, oepxennep, poen na 27 mnn 1897 r.
- 5 -
Aaqopc Kapn, c1yen1, poen na 28 ox1ounpn 1904 r.
Henayep Kypn, cnyan1en, poen na 27 uap1 1899 r.
Hane Knayc, 1spronen, poen na 16 anryc1 1904 r.
Hqop1en Teoop, csnn, poen na 14 uan 1873 r.
Pnxuepc Hoxan, noenen, poen na 7 uan 1881 r.
mennep-Pnx1ep Epnnn, nnaenep, poen na 9 nnyapn 1884 r.
C1poncxn Aopenn, nnaenep, poen na 14 uap1 1899 r.
Bonq Bnnxenu, 1spronen, poen na 19 ox1ounpn 1898 r.
Hocnemanam npnnxr rom na rasn paora n namer na resn onn. Hmenara na resn
muennnn me ocranar sannnarn xaro nrenonn snesn sa npnnpxennnnre na namero
nnxenne.
Kpenocrra Hancepr.
Aon] Xnrnep
16 oxromnpn 1924 r.
- 6 -
Inana I
B amnnnn ou
nec mn ce crpyna macrnnno npesnamenonanne ]axrr, ue cara mn e orpenna
a ce pox ne pyrae, a n Fpaynay na Hn. 3amoro rona rpaue e pasnonoxeno rouno na
rpannnara na ne nemcxn pxann, unero oennenne n nocnena cmerxa sa nac, mnanre,
eme n cn ocrana onasn sanerna nen, sa xoxro rpxna a ce opnm c ncnuxn
cpecrna.Hemcxa Ancrpnx rpxna na ncxxa nena a ce npne n nonoro na Bennxara
repmancxa merpononnx, npn rona ne or nxonomnuecxn copaxennx. He n nax ne! opn
rona oennenne or nxonomnuecxa rnena rouxa a e nenyxno, axe npeno, ro me
rpxna a ce ocmecrnn. Ena xpn - ena pxana! oxaro repmancxara nannx ne
oennn ncnuxn cnon cnnone n rpannnnre na ena pxana, rx nxma mopannoro npano a
ce crpemn xm xononnanno pasmnpenne. Ena cne xaro Paxr nxnmun n cnonre rpannnn
n nocnennx repmanen, no ce oxaxe, ue ne e n ccroxnne a nsxpann nxnoro cn nacenenne,
neonmxr me ae na napoa mopannoro npano a sannaee uyxn semn. Torana meur
me crane nam nnyr, a xpnannre cnsn na nonara me nanoxr semxra, xoxro me pon
nacmnnx sa nnre noxonennx.
Ero samo rona rpaue na rpannnara sa men e cnmnon na nennxa mncnx.To e
snamenarenno sa namara enoxa n n pyro ornomenne. Hpen noneue or 100 ronnn rona
nesaenexnmo xrue crana apena na rparnunn sa nxnara nannx cnrnx, xonro ro
ynexoneuanar n anannre na repmancxara ncropnx. B ronnara na na-rexxnre ynnxennx
sa oreuecrnoro nn Hoxanec Hanm, rpronen na xnnrn or Hmpnepr, pennocren
nannonanncr n npar na ]pannysnre, naa repocxn sa Iepmannx, xoxro onua crpacrno
opn n n nemacrnero . To ynopnro orxasna a nsae cnonre cyuacrnnnn, xonro n
rpxnano a nonecar rnannara orronopnocr. Cncem xaro Heo Bnarerep!
H cmo xaro nero ro e npeaen na ]pannysnre or npecrannren na cocrnenoro cn
npannrencrno. Heuannara cnana sa rona npearencrno ce naa na enn or nauannnnnre na
Ayrcyprcxara nonnnnx, xoro no rosn naunn crana nporornn na nemnnre repmancxn
oprann, ecrnamn no noxponnrencrnoro na r-n 3enepnnr.
B rona manxo rpaue, osapeno or snarnnre nun na muennuecrnoro n nmero na
Iepmannx, anapcxo no xpn n ancrpncxo no pxanna npnnanexnocr, npes 80-re
ronnn na mnnannx nex xnneexa monre ponrenn. Fama mn eme opocnecren
pxanen unnonnnx, a maxa mn ce eme nocnernna na omaxnncrnoro n c esxpana
nceoranocr n nmon ce rpnxeme sa nac, enara. Ho n namerra mn e ocranano manxo or
resn npemena. Cne nxxonxo ronnn ama mn rpxname a nanycne rpannunoro rpaue,
xoero eme onxnan, n a ce npecenn n Hacay, r.e. a ce ycranonn n camara Iepmannx.
Ho onona npeme nenexnxr xpen na ancrpncxnx mnrnnuecxn unnonnnx uecro ro
opnuame na cxnrnnuecxn xnnor. He cne nro ama mn eme nsnparen n Hnnn, xero
na-naxpax ce nencnonnpa. Tona, ecrecrneno, ne osnauaname, ue crapenr me cene a cn
nounna. Karo cnn na peen cronannn ro or mnannn ne nosnanan cnoxonnx xnnor.
Henanpmnn ome rpnnacer, ro cn crernan oxunuxara n ce maxnan or xmn. Bnpexn
npeynpexennxra na "onnrnnre" semnxnn samnnan sa Bnena a yun sanaxr. Fnno npes
50-re ronnn na mnnannx nex. Camo oruaxn cmenuara moxen a rprne xero my oun
nnxr c rpn rynena n xoa. Koraro nanpmnn ceemnacer, ama mn nonoxnn nsnnr sa
xan]a, no ne nn ononen. Hanpornn. Ionnnre na ocxnna, na nsnnrannx n nemacrnx
sarnpnnn pemennero my a ce orxaxe or sanaxruncrnoro n a ce onnra a crane "nemo
noneue". Axo ororana npxr na meurnre sa enoro momue nn a crane cnemennx, ro
cera, xoraro ronemnxr rpa uyncrnnrenno pasmnpnn nepcnexrnnnre my, ro sanounano a
meurae sa nonoxennero na pxanen unnonnnx. C nxnara nacrounnocr na uonex,
- 7 -
npexenpemenno yspxn naroapenne na mnsepnxra n onxara, ceemnacerronmnnxr
mnaex ce nxonunn n rasn nex n n xpana cmerxa cranan unnonnnx. 3a rona my rpxnann
nacer n rpn ronnn. Oerr, xoro an npe camnx cee cn - a ne ce npma n ponoro
ceno npen a crane "uonex", cera nn nsnnnen.
Henra nna nocrnrnara, no n ponoro ceno, xoero ama mn nanycnan xaro momue,
nnxo neue ne ro nomnen, a n ro ce nn oruyxnn.
Koraro na nerecer n mecr ce nencnonnpa, ro ne moxeme a cn npecrann, ue me
xnnee n en xaro esennnx. Kynn cn n oxonnocrnre na ancrpncxoro rpaue Hamax
un]nnx, xoro cam cronanncname, n raxa cne nrn ronnn na ycnnen rpy ce npna xm
xopennre cn.
Ho rona npeme y men sanounaxa a ce ]opmnpar npnnre neann. Hrpaex na uncr
nsyx, nsmnnanax nema nrnx nr o yunnnmero n pyxax cc spann n cnnnn
momuera, xoero nonxxora cnnno oropuaname maxa mn, raxa ue n nnxaxn cnyua ne xx
"nnere n caxcnx". Ecrecrneno, no rona npeme nocnenara mn mncn eme sa nonpnmero,
na xoero me ce nocnerx. Ho onpeeneno cnmnarnnre mn ne xxa na crpanara na amnnara
mn npo]ecnx. Mncnx, ue ome rorana sanouna a ce pasnnna oparopcxnxr mn rananr n
noneue nnn no-manxo sanouennre cnopone c npcrnnnnre. Cranax rexen nox.
Vponnre n yunnnme ne me sarpynxnaxa, no nnaue nnxax ne eme necno a ce cnpanxr c
mene. B cnoonoro cn npeme yuex neene n manacrnpa n Hamax, xoero mn aname
nsmoxnocr uecro a nocemanam npxnara n a ce onnxnxnam or nnmnnx pnryan n or
rpxecrnennx nxcx na npxonnnre npasnnnn. Feme nannno ecrecrneno a meurax a
crana aar, xaxro ama mn na npemero eme meuran a crane cencxn nacrop. H
ecrnnrenno eme raxa, none sa nsnecrno npeme. Ho ama mn no pasnpaemn npnunnn
ne moxeme a onenn nnro oparopcxnx rananr na cnox cnn-noonnx, nnro
naronpnxrnnre nsmoxnocrn, xonro ro my orxpnname. A n as camnxr mnoro cxopo
sarynx nneuenne xm rasn npo]ecnx n sanounax a rax naexn, no-nnsxn na
remnepamenra mn.
oxaro ce ponex ns amnnara nnnorexa, as ce narxnax na mnoxecrno xnnrn na
noenna remarnxa, cpe xonro nmame eno nonynxpno nsanne na ncropnxra na ]panxo-
npycxara nona or 1870-1871 r. Tona xxa na pox na eno nnmcrpnpano cnncanne or
onona npeme, xonro uerxx cc saraen x. Hocrenenno xx sannaxn nsnxno or rasn
reponuna enoxa. Bce noneue sanouna a me npnnnnua ncnuxo cnpsano c nonara n
nonnmxnx xnnor.
Tona crana ocoeno naxno sa men n n pyro eno ornomenne. 3a npn nr npe men
sacrana, maxap n nce ome neo]opmen, nnpocr: Hma nn pasnnxara - n xaxna - mexy
repmannnre, yuacrnann n resn cpaxennx, n onesn, xonro xxa ocranann nsnn rxx. 3amo,
nnrax ce, Ancrpnx ne eme nsena yuacrne n rasn nona, samo ama mn n ncnuxn ocranann
xxa croxnn nacrpana?
Hnma ne xxme repmannn xaro pyrnre?
He npnnanexaxme nn ncnuxn xm ena nannx? Tosn nnpoc sa
npn nr sanouna a uonpxa ercxnx mn mosx. 3anounax npenasnnno
a nonnrnam n cc saraena sanncr nscnymnax orronopa - ue ne ncexn
repmanen nma macrnero a npnnanexn xm nmnepnxra na Fncmapx.Tona ne mn eme no
cnnnre a npoymex.Feme pemeno, ue rpxna a nponxa opasonannero cn.Karo
npenenxname cxnonnocrnre mn n ocoeno mox remnepamenr, ama mn crnrna o nsnoa,
ue xnacnuecxara rnmnasnx ne e sa men. To npenenn, ue e no-ope a me nacoun xm
nonnrexnnuecxo yunnnme.
Tona nerono namepenne ce nocnnname or ouennnnre mn cnoconocrn a pncynam, a
npemerr pncynane cnope nero eme nannno sanemapen n ancrpncxara rnmnasnx.
Bsmoxno e n cnyuax a e nsnrpan ponx n cocrnennxr my onnr, xoro my e nnymnn, ue n
- 8 -
peannnx xnnor xymannrapnnre nayxn nmar mnoro manxo npaxrnuecxa cronocr. To
rnpo eme pemnn, ue n cnnr my xaro nero rpxna cne npeme a crane pxanen
unnonnnx. Tpynnre ronnn na neronara mnaocr xxa npnunna a nenn ocoeno mnoro
nocrnrnaroro cc cocrnen rpy. To ce ropeeme, ue cam cn e nponpannn nr n xnnora,
n ncxame n cnnr my a ocrnrne cmoro nonoxenne, a axo e nsmoxno, n no-nncoxo.
Ome noneue, ue eme n ccroxnne a nomorne mnoro na erero cn a npeycnee.
Bsmoxnocrra a orxnpnx onona, xoero ce eme npenpnano n cmncn na nennx my
xnnor, my ce crpyname nemncnnma. Ero samo pemennero, xoero nse, eme npocro, xcno n
oxonuarenno. Hone n cocrnennre my oun. 3a nnacrna narypa xaro neronara, xanxnana nxn
xnnor n rexxara opa sa onenxnane, eme neonycrnma mncnra, ue moxe a ocrann
noono pemenne na eno neonnrnoro momue, xoero ome nxma uyncrno sa orronopnocr.
Hemo noneue, rona n nno cpamna n ocnrenna cnaocr or rnena rouxa na
ponrencxnx my anropnrer n orronopnocrra sa emero na cocrnenoro my ere, n,
cneonarenno, necnmecrnmo c pasnpanero my sa nr. H nnpexn rona nemara ce
pasnnxa nnaue.
Ena ennacer ronmen, as sa npn nr n xnnora cn ce oxasax n onosnnnx. Konxoro
no-rnpo n esxomnpomncno ama mn nacroxname a crane neronoro, ronxona no-
ynopnro n xareropnuno cnnr my orxasname a npneme rasn nenpnnnexarenna
nsmoxnocr. He ncxax a cranam pxanen unnonnnx.
Hnro ynemannxra, nnro "cepnosnnre" aprymenrn ycnxxa a cnomxr cnpornnara mn.
He ncxam a a unnonnnx. He n ne! Bcnuxn onnrn na ama mn a mn nnymn cnmnarnx
xm rasn npo]ecnx, xaro mn pasxasna cnyuxn or cocrnennx cn xnnor, nmaxa rouno
oparno nsecrnne. 3anounax a ce nposxnam n mn craname npornnno npn mncnra, ue
me nsryx cnooara cn n me ce sarnopx n xannenapnx, ue nxma a cm rocnoap na
npemero cn n me rpxna nxn xnnor a nonnnam ]opmynxpn.
Kaxnn mncnn moxeme a npensnnxa noona nepcnexrnna y eno momue, xoero n
nnxaxn cnyua ne eme "opo" n omonpnernx cmncn na ymara? Hexorara, c xoxro
yuex, eme nanpano cmemna n mn ocraname mnoro cnoono npeme, xoero npexapnax
noneue nann,orxonxoro nxmn. Cera, xoraro nonnrnuecxnre mn npornnnnnn raxa
npnnexno nscnenar norpa]nxra mn n orxpnnar c onexuenne, ue "rox Xnrnep" ome
xaro ere e nn yxacen snocropnnx, as naroapx na ora, ue mn npnnomnxr resn cnernn n
paocrnn nn. Ho onona npeme nnnanre n ropnre xxa onnre nonera, xero ce
paspemanaxa ncnuxn nsnnxnann "xon]nnxrn".
Koraro nocrnnx n nonnrexnnuecxoro yunnnme, manxo nema ce npomennxa n rona
ornomenne. Ho cera rpxname a paspema ome enn xon]nnxr - mexy men n ama mn.
oxaro namepennero my a me nanpann pxanen unnonnnx ce cncxname camo c
npnnnnnnoro mn ornpamenne xm unnonnnuecxara npo]ecnx, nonoxennero eme
nonocnmo. Moxex a cn nasx mnennero sa cee cn n ne ce nanarame a nspasxnam.
Crnrame mn cocrnenara rnpa pemnmocr a orxnpnx rasn npo]ecnx. A rx eme
nenoxonenma. Honoxennero ce nnomn, xoraro npornnonocrannx na nnana na ama mn
cocrnennx cn nnan. Fxx ena nanacerronmen. H ocera ne snam xax ce cnyun rona, no
n enn npexpacen en mn crana xcno, ue me crana xyoxnnx. Hnxo ne ce cmnxname n
apara mn a pncynam n rona eme ena or npnunnnre ama mn a me nparn n
nonnrexnnuecxo yunnnme, no na nero n npes ym ne my mnnaname mncnra, ue pncynanero
moxe a mn crane npo]ecnx. Hanpornn. Koraro sa nopeen nr ce npornnonocrannx na
nenexnara nex na ama mn n na nnpoca my xaxn ncxam a crana nsrpcnx ocra
rpynuxo xaxno cm pemnn, ro onemx or nsymnenne.
"Xyoxnnx? Masau, snaun?"
To xnno pemn, ue nnn cm cn nsrynn pascxa, nnn ne e uyn ope. Ho xoraro
ome nenx xcno n nenycmncneno nornpnx namepennero cn, ro ce naxnpnn npxy
- 9 -
men c nxnara pemnrennocr, na xoxro eme cnocoen. To eme npenennn ncnuxo n
nxmame cmncn a my nsrxnam apara cn. 3a noono nemo n yma ne moxeme a
crana.
"Xyoxnnx?! He, nnxora, oxaro cm xnn!"
Ho cnnr saeno c pyrnre ueprn xnno eme nacnenn or ama cn n nnara my, sarona
my orronopn c ne no manxa pemnrennocr.Hnxox or crpannre ne orcrnname. Fama mn
nacroxname na cnoero "Hnxora!", as nx c nacrpnenne nonrapxx "Be crane!".
Hocnennnre or rosn pasronop, pasnpa ce, ne xxa ocoeno npnxrnn. Crapenr ce
osnon cpemy men, a as cpemy nero, xonxoro n a ro onuax. To mn sapann opn a cn
npecranxm, ue nxxora me mn nosnonn a yua xnnonnc. As crnrnax ome no-aneu n
saxnnx, ue n raxn cnyua orxasnam nsomo a yua. Pasnpa ce, resn mon "exnapannn" ne
oneoxa o nnmo opo, a camo sacnnnxa pemnmocrra na ama mn a ce nanoxn na ncxxa
nena. He mn ocraname pyro, ocnen a mnxna n a sanouna a ocmecrnxnam sannaxara
cn na eno. Mncnex, ue xoraro ama mn ce yen xonxo nom e cranan ycnexr mn n
yunnnme, me rpxna nonm-nenonm a orcrnn n a mn nosnonn a ce oram na meurara
cn.
He snam ann cn xx nanpannn ope cmerxara, no eno eme cnrypno: pasnannx cn
ycnexa n yunnnme. 3anounax a yua camo onona, xoero mn xapecname, n na-neue ncnuxo,
xoero no mox npenenxa moxeme nnocnecrnne a ce oxaxe nonesno sa xapnepara mn na
xyoxnnx. Tona, xoero mn ce crpyname nenyxno or rasn rnena rouxa nnn nnxax ne me
npnnnnuame, caornpax. Onenxnre mn no rona npeme xxa cnpmeno npornnopeunnn:
"ornnuen" n "mnoro op" ce peynaxa cc "cpeen" n "cna". Ha-mnoro nanxrax na
reorpa]nxra n ncropnxra. Fxx na-opnxr n xnaca no resn npemern, xonro mn xxa
nmnmn. Cera, cne ronxona ronnn, xoraro ce opmam nasa, as orenxsnam ne
ocroxrencrna xaro ocoeno naxnn:
Hpno: cranax nannonanncr.
Bropo: nayunx ce a pasnpam n onenxnam ncropnxra.
Crapara Ancrpnx eme "pxana na nannonannocrn". Hoannxr na Iepmancxnx
pax ne moxe nnn none rorana ne moxeme a cn npecrann xaxno snauenne nma rosn ]axr
sa exenennnx xnnor na ncexn, xoro xnnee n raxana pxana. Cne reponunnre noen
nn upanxo-npycxara nona xopara nocrenenno npecranaxa a ce nnrepecynar or
repmannnre, xnneemn orn rexnnre rpannnn n onxxe cnpxxa a rn pasnpar. Bce no-
uecro re sanounar a cmecnar - ocoeno cnpxmo ancrpncxnre nemnn - pasnaramara ce
monapxnx cc spannx n xnsnecnocoen n xopena cn napo.
Xopara ne ycnxxa a npoymexr, ue axo ne xxa c raxana uncra xpn, ancrpncxnre
nemnn nxmame a ocranxr ronxona xpx orneuarx npxy ncropnxra na nerecer n
nymnnnonnara pxana. A re npeycnxxa n rona oronxona, ue opn n camara Iepmannx
moxeme a ce sapon norpemnoro nneuarnenne sa Ancrpnx xaro sa repmancxa pxana.
Tona e nnna nenenocr, xoxro n morna a nma crpamnn nocnennn, n cmenpemenno -
necrxmo cnnerencrno n nonsa na ecerre mnnnona repmannn n Ocrmapx. Mannnna n
Paxa cn anaxa cmerxa xaxna ne cexnama n esmnnocrna opa ce non n Ancrpnx oxono
nemcxnx esnx, nemcxoro yunnnme n nemcxara xynrypa. Ena cera, xoraro cmara
nesannna ca cnonerx mnnnonn repmancxn nemnn, xonro no uyxoro nro meuraxr sa
cnoxra ponna n sa saunrane none na cnemenoro npano a ronopxr ponnx cn esnx, n
mnpoxnre cnoene na repmancxoro nacenenne sanounaxa a pasnpar xaxno e a ce opnm
sa cnoxra naponocr. Moxe n mnoro xopa cera me onenxr nennunero na ancrpncxnre
nemnn, xonro, ocranenn na nponsnona na cara, n nponxenne na nexone cymxnaxa a
onasxr paxa or namecrnnx orxm nsrox n a orcroxr n nra n nsmopnrenna opa
nemcxara esnxona rpannna n ena enoxa, xoraro Iepmancxara nmnepnx ce nnrepecyname
noneue or xononnn, orxonxoro or cocrnenara cn nnr n xpn ocamn cnonre rpannnn.
- 10 -
Kaxro e nno nnnarn n nancxxe, raxa n n opara sa ponnx esnx nrpe n crapa
Ancrpnx nmame rpn cnox: opnn, pannoymnn n npearenn. Tasn n]epennnannx ce
ouepraname ome na yunnnmnara cxamexa. B opara sa ponnx esnx na-
saenexnrennoro e rona, ue crpacrnre npxnnrar na-ypno nmenno yunnnmnara
cxamexa, xero pacre mnaoro noxonenne. Tasn opa ce non sa ymara na erero, xm
nero e ornpanen npnnxr npnsnn n rosn cnop: "Momuenne, ne sapanx, ue cn repmanen!"
n "Momnuenne, nomnn, ue me cranem repmancxa maxa!"
Bcexn, xoro nosnana ymara na mnomara, me pasepe, ue ro e rosn, xoro na-
oxorno naana yxo sa onnre nnxone. To non rasn opa nn ncensmoxnn ]opmn, no
cno cocrnen naunn n cc cnoe opxne. Orxasna a nee necnn, xonro ne ca repmancxn.
Konxoro noneue ce onnrnar a ro npncnxr y nero reponunnx repmancxn yx, ronxona
noneue pacre enrycnasmr my. To rnayna, sa a cnecrn rpomone sa onnre ]onone na
ronemnre. Cnpxuyncrnnrenen e sa ymnre na yunrennre, xonro ne ca repmannn, n n
cmoro npeme e nenepoxrno ycrounn. Hocn sapanennre cnmnonn na cnoxra
nannonannocr n e macrnnn, xoraro ro naxasnar, a nonxxora n nxr, sapan nex. To e
nxpno orpaxenne, maxap n n ymanen nn, na nspacrnnre, no uecro yexennxra my ca no-
nepnn n ncxpenn.
Taxa n na men ce nana yuacrra ome or panna mnaocr a nsema yuacrne n
nannonannara opa, xoxro ce noeme n crapa Ancrpnx. Cnpaxme napn sa pasnnunn
]onone, yxpacxnaxme pexnre cn c mernnunnn n uepno-uepneno-xnrn nenrnuxn,
nospanxnaxme ce c "Xan" n neexme nmecro ancrpncxnx xnmn "Deutschland! uber alles".
H ncnuxo rona npanexme nanyx na sapannre n naxasannxra. Hamara mnaex mnnaname
npes connna nonnrnuecxa mxona na nspacr, xoraro mnanre n raxa napeuenara
nannonanna pxana pxxo snaxr nemo noneue sa nex or ponnx esnx. He e nyxno a
xasnam, ue ome rorana as ne npnnanexax xm pannoymnnre. 3a xparxo npeme ce
npenpnax nn ]anarnuen "ounannonan", maxap ue rorana ce nnarame cncem pyr
cmncn n rona naprnno nonxrne.
Pasnnnax ce n rona nanpannenne ronxona pso, ue ome na nernacerronmna
nspacr nmax xcna npecrana sa pasnnxara mexy nnacrnuecxnx "narpnornsm" n
naponnx "nannonannsm" n croxx na crpanara na nocnennx.
Tona ocroxrencrno moxe a ce cropn nenonxrno na onsn, xoro ne cn e an rpy
mo-roe cepnosno a nsyun nrpemnnre ornomennx n xacyprcxara monapxnx. B rasn
crpana camoro npenoanane na cneronna ncropnx n yunnnme nensexno rpxname a
nopon raxona pasnnrne. Kaxro n a ro nornenem, camocroxrenna ancrpncxa ncropnx
nourn nxma. Cara na rasn crpana e raxa cnpsana c xnnora n nspacrnanero na nennx
repmancxn napo, ue a pasennm ncropnxra na repmancxa n ancrpncxa e nourn
nemncnnmo. Koraro n Iepmannx sanounar a ce oocoxnar ne c]epn na nnacrra, rona
enenne camo no cee cn ce npenpma n npemer na repmancxara ncropnx.
3anasennre nn Bnena cnmnonn na nxxoramnoro mormecrno na Iepmancxara
nmnepnx ca uyecno oxasarencrno sa neuno enncrno. Bnx or onxa, nsrprnan ce or
rpnre na ancrpncxnre nemnn n nnre na rnenra na xacyprcxara pxana,
noeen son sa npncennxnanero xm Iepmannx - ncnuxo rona e nno camo pesynrar
na noxn uyncrna, oranna saraenn n cpnara na ancrpncxnre nemnn, xonro nnxora ne
ce npecranann a meuraxr a npnar nesapannmnx amnn om. Ho rosn ]axr ne n morn
nnxora a ce oxcnn, axo camoro nsnnranne na ncexn orenen ancrpncxn nemen n
yunnnme ne nopaxame rona omo uyncrno na rra no nscennxnanero c Iepmannx.
Tyx e nsnopr, xoro nnxora ne me npecxne. Cnomenr or mnnanoro npes nxnoro npeme
me nanomnx emero, xaxro n a ce crapaxr a npnxpnxr n mpaxa na sapanara rosn
nponem.
- 11 -
Hpenoananero na cneronnara ncropnx n cpenoro yunnnme ome, n cera, e na mnoro
nncxo pannnme. Manxo ca yunrennre, xonro pasnpar, ue nenra na npenoananero na
ncropnx ne rpxna a e n escmncnenoro sayuanane nansycr nnn mexannunoro nonropenne
na ncropnuecxn arn n cnrnx. Paorara cncem ne e n rona, nasypnn nn e yuennxr, n
xo rouno en e cranana ena nnn pyra nrxa, xora nmenno ce e ponn enn nnn pyr
nnxonoen nnn npes xox ronna enn nnn pyr /n no-ronxmara cn uacr cncem
nesnaunrenen/ monapx e cnoxnn na rnanara cn xoponara. Mnnocpnn oxe, cncem ne e
n rona paorara!
"a yunm" ncropnx snaun a ymeem a rpcnm n namnpam onesn ]axropn n cnnn,
oycnanxnn enn nnn pyrn cnrnx, xonro nne cne rona n rpxnano a npnsnaem sa
ncropnuecxn.
Hsxycrnoro na uerenero n nsyuananero ce cnexa n rasn onacr o cnenoro:
cmecrnenoro a sanomnnm, necmecrnenoro a sapannm. 3a moxra ca n nennx mn
no-nararmen xnnor pemanama ponx, moxe n, nsnrpa ocroxrencrnoro, ue macrnnnara
cnyuanocr mn nsnparn raxn npenoanaren no ncropnx, xoro noono na mannnna, ycnx
a nonoxn n ocnonnre na cnoero npenoanane nmenno rosn nsrne. Toranamnnxr
npenoanaren no ncropnx n cnennannsnpanoro yunnnme n rpa Hnnn, oxrop Heonon
Htoru, npn xoro yuex, eme xnno nnnmenne na rosn npnnnnn. Tosn crapen c
opoymna nnmnocr, no c pemnrenen xapaxrep, ymeeme cc cnoero necrxmo
xpacnopeune ne npocro a nn npnxone nnnmannero xm npemera na npenoanane, no n a
nn ynneue. H cera ome cn cnomnxm c rporarenno uyncrno sa rosn noenxn yunren, xoro
cc cnoxra nnamenna peu uecro nn xapame a sapannm nacroxmero n a saxnneem n
uyecnnx cnxr na nennxnre cnrnx or mnnanoro. To cymxname a npenpne cyxnre
ncropnuecxn cnomenn n xnna ynnexarenna ecrnnrennocr. uecro cexxme n neronnre
uacone, nsnnnenn c nsxnmenne, n nepxxo neronoro nsnoxenne nn rporname o cnsn.
Bacrnero nn eme orpomno, xoraro yunrenxr n ocrnna ]opma cymxname,
onnpaxn ce na nacroxmero, a ocnern mnnanoro n, onnpaxn ce na mnnanoro, a nanpann
nsnon sa nacroxmero. Honeue or ncexn enn pyr npenoanaren ro ycnxname a
nponnxne n onesn ropunnn nponemn na cnpemnero, xonro nponnsnaxa rorana nxnoro nn
cmecrno. Hamnxr ercxn nannonanen ]anarnsm eme sa nero cpecrno a nn nsnnra.
Anennpaxn nce no-uecro xm nannonannoro nn uyncrno sa uecr, ro nn nsnncxname
mnoro noneue, orxonxoro rona moxeme a crane c xaxnnro n a e nno pyrn
cpecrna.Tosn yunren npenpna ncropnxra n na-nmnmnx mn npemer. Hpornn nonxra cn
ro nanpann ome rorana or men mna penonmnnonep.
Bcmnocr, xo moxeme a nsyuana ncropnx npn raxn npenoanaren npn
roranamnnre ycnonnx, es a crane or rona npar na onasn pxana, xoxro upes cnoxra
nnacrnx no conocen naunn nnnxeme na cara na nannxra?
Ko moxeme npn roranamnnre ycnonnx a cxpann nepnocrra xm nnacrnxra, raxa
nosopno npenpmana n mnnanoro n n nacroxmero ocnonnnre nnrepecn na nemcxnx napo
n cnon xopncrnn nnrepecn.
Hnma na nac, rorana nce ome mnomn, ne nn eme cncem xcno, ue rasn ancrpncxa
pxana ne camo ne xpann, no n ne moxe a xpann nnxaxna nmon xm nac, nemnnre.
3anosnananero c ncropnxra na napynanero na xacypcxnx om ce onnname ome c
namnx cocrnen exenenen onnr. Ha cenep n na mr uyxecrpannara snu pasxxame
rxnoro na namara naponocr n axe camara Bnena ce npenpmame n ounre nn n cncem ne
nemcxn rpa. nnacrnxra yxaxname uexnre npn ncexn yoen n neyoen cnyua.
Foxnxra pxa, ncropnuecxara Hemesna, noxena epnxepnor upann-uepnnan, cmpren
npar na ancrpncxnre nemnn, a e npocrpenxn or xypmymnre, xonro ro cam
nomarame a nexr. Ta nann rouno ro eme rnannnxr noxponnren na nponexamara ce
orrope nonnrnxa na cnanxnnsannx na Ancrpnx!
- 12 -
Heoxrnn xxa rexecrnre, xonro ce cronapnaxa na nnemnre na nemnnre. Heuynano
nennxn xxa xeprnnre or xpn n annn, xonro ce nsncxnaxa or rxx n nnpexn rona
ncexn, xoro ne eme cnxn, rpxname a nnn, ue ncnuxo e nanpasno. Tona, xoero eme sa
nac ocoeno onesneno, e, ue nxnara rasn cncrema ce npnxpnname mopanno sa cmsa cn c
Iepmannx. C rona nxxax cn ce canxnnonnpame nonnrnxara na annoro nsxopenxnane na
nemcxoro nauano n crapara xacyprcxa monapxnx. H nsnnsame axe raxa, ue rona
canxnnonnpame camara Iepmannx. C ncrnncxo xacyprcxo nnnemepne nancxxe
csanaxa nneuarnenne, ue xaro ue nn Ancrpnx ocrana nce ome nemcxa pxana. H rona
nnnemepne camo ynennuaname namara ompasa xm nnacrnxra, npensnnxnaxn n nac
ncxpeno nsmymenne n npespenne.
Enncrneno n camara Iepmancxa nmnepnx resn, xonro cunraxa cee cn sa enncrneno
"npnsnann", ne saenxsnaxa nnmo or rona. Karo ue nn nopasenn or cnenora, re npes
nxnoro npeme nopxaxa cms c rpyn, a npnsnannre sa neronoro pasnarane re oxnnxa
sa "sapx na non xnnor".
B rosn nemacren cms na mnaara nmnepnx c ancrpncxnx pxanen npnspax eme
neue sanoxen saponmr na emara cneronna nona n emnx xpax.
Ho-naony as ne enn nr me ce cnnpam na rosn nponem. Tyx e ocraruno a ce
noueprae ]axrr, ue ome or na-pannara mn mnaocr ocrnrnax o nsnoa, or xoro
nnocnecrnne ne mn ce nanoxn nnxora a ce orxasnam; nanpornn, nsnor camo ce
sarnpn, a nmenno, ue saxxnanero na nemcxara naponocr npenonara ynnmoxennero na
Ancrpnx; nannonannoro uyncrno n nnxaxn cnyua ne e nenrnuno c nnacrnunnx
narpnornsm; xacyprcxara nnacrnx eme nemacrnero na nemcxnx napo.Torana ome
nanpannx ncnuxn cornernn nsnon or rona, Koero paspax: ropemara nmon xm moxra
ancrpo-nemcxa ponna, noxara ompasa xm ancrpncxara pxana!
Bsnnranara y men n yunnnme nmon xm ncropnuecxoro mncnene, nnxora ne me
ocrann n nponxenne na nennx mn xnnor. Hsyuananero na ncropnx crana sa men
nensuepnaem nsrounnx na pasnpane na cnpemennnre ncropnuecxnre cnrnx, r.e. na
nonnrnxara. As ne cn nocranxm saauara a "yua" cnpemennocrra - nexa rx me yun.
Pano cranax nonnrnuecxn "penonmnnonep", no n ronxona pano cranax penonmnnonep n
nsxycrnoro.
Cronnnara na Iopna Ancrpnx nmame no rona npeme ne nom rearp. Tam nrpaxa
nourn ncnuxo. Ha nanaecerronmna nspacr as sa npnn nr nnxx na cnenara
"Bnnxenm Ten". Cne nxxonxo mecena ce sanosnax c npnara onepa n xnnora mn - c
"Hoenrpnn". Fxx ynneuen o xpana crenen. Mnaexxnxr mn enrycnasm ne nosnaname
rpannnn. Km rona nponsneenne nponxana a me rernn nxn xnnor n cera ome
nsnnrnam ocoena paocr, ue cxpomnocrra na nponnnnnannara nocranonxa mn ae
nsmoxnocr n no-xcnnre nocemennx na rearpa a namnpam nnnarn no nemo nono n no-
nsnnmeno.
Bcnuxo rona sacnnn y men noxoro ornpamenne xm npo]ecnxra, nspana mn or
mox ama. Bce noneue crnrax o yexennero, ue n xauecrnoro cn na pxanen unnonnnx
nnxora nxma a a macrnnn. Pemennero mn a crana xyoxnnx ce sarnpn ome
noneue, cne xaro n cnennannsnpanoro yunnnme xxa npnsnarn monre cnoconocrn a
pncynam.
Cera neue nnro monnre, nnro sannaxnre ne moxexa nnmo a npomenxr.Hcxax a
crana xyoxnnx n nnxaxna cnna n cnera ne moxeme a me npnnyn a ce npenpna n
unnonnnx.
Xapaxrepno eme n rona, ue c ronnnre n men ce cyn nnrepecr xm nsxycrnoro
na crponrencrnoro.Ho rona npeme ro cmxrax sa nannno pasnpaemo onnnenne xm
monre cnoconocrn a pncynam n nrpemno ce panax na rona, ue pamxnre na mox
xyoxecrnen rananr ce pasmnpxnar.ue cnrnxra n emero me ce crexar no cncem
- 13 -
pyr naunn, as n ne npeuyncrnax.Cxopo ce oxasa, ue nnpocr sa moxra npo]ecnx me ce
paspemn no-cxopo, orxonxoro ouaxnax.
Fxx na 13 ronnn, xoraro nnesanno sarynx ama cn. Tosn ome n opo spane uonex
nounna or yap. Cmprra eme mnrnonena n esonesnena. Tx noronn ncnuxn nac n
noxa cxp. Heronnre meurn a mn nomorne a nsnxsa na nrx, xaxro ro cam ro
pasnpame, a mn nomorne mn a nserna crpaannxra, xonro ro cam e npexnnxn, ne ce
onpanaxa. Bnpexn ue ro, es a csnana, eme nonoxnn nauanoro na eno eme,
xoero rorana nnro ro, nnro as npeuyncrnaxme. Bnmno npnonauanno xaro ue nn nnmo
ne ce nsmenn. Maxa mn ce uyncrname sanxena crnacno sanemannero na ama mn a
nponxana a me nsnnrana n nocoxa, xoxro a me norornn sa xapnepara na pxanen
unnonnnx. Fxx npensnnnen, xaxro nnxora ocera, c pemnmocr npn nnxaxnn
ocroxrencrna a ne cranam unnonnnx. Konxoro noneue npemernre n cpenoro yunnnme
ce oraneuanaxa or mox nean, ronxona no-pannoymen cranax xm rxx. Bnesanno na
nomom mn oe onecrra. B nponxenne na nxxonxo cemnnn rx paspemn nnpoca c
moero eme, a c rona n cnopa mexy men n amnnnx om. Texxoro nsnanenne na
ennre mn poone npnnyn nexapx nacroxrenno a nocnerna maxa mn npn nnxaxnn
ocroxrencrna cne moero ospanxnane a ne mn nosnonxna a paorx n xannenapnn.
Hanoxn ce a npexcna sa eno ronna nocemennero na cnennannsnpanoro yunnnme.
Tona, sa xoero rannuxo cn meurax, rona, sa xoero nocroxnno ce opex, cera c enn yap
or camo cee cn eme ocrnrnaro.
Bsnmaxn n npenn onecrra mn, maxa mn na-naxpax ce crnacn a me npemecrn n
xyoxecrneno yunnnme.
Tona xxa macrnnnn nn, xonro mn ce cropnxa xaro ocmecrnxnane na meurara mn;
no nnpexn rona meurara cn ocraname. Cne ne ronnn nounna maxa mn n rona cnoxn
xpa na nennx rosn uyecen nnan.
Maxa mn ympx cne nra n rexxa onecr, xoxro or camoro nauano ne ocranxme
mxcro sa naexa or nsnexynane. Taxa nnn nnaue rosn yap me nopasn. Fama cn
ynaxanax, maxa cn onuax. Texxara ecrnnrennocr n nyxa me sacrannxa pso a
nsema pemenne. Manxoro cpecrna, xonro mn ocranaxa cne cmprra na ama mn, xxa
pso nspasxonann no npeme na onecrra na maxa mn. Hencnxra sa cnpax, xoxro mn ce
nonarame, eme cncem neocraruna, sa a ce xnnee or nex, n mn ce nanoxn cam a cn
rpcx npexpanara.
C npson nemn n pxa n nenoxonenma nonx n ymara samnnax sa Bnena. Tona, xoero
npen 50 ronnn ce orae na ama mn, as ce naxnax a sanomnam or cara n sa cee
cn; ncxax a crana "nemo", no pasnpa ce n nnxaxn cnyua unnonnnx.
- 14 -
Inana II
Bnencxn1e ronnn na yuenne n c1paannn
Ho npemero, xoraro ympx maxa mn, enn or sacxramnre me nnpocn eme pemen or
cara.
Hpes nocnennre mecenn na onecrra samnnax sa Bnena, sa a nonoxa nsnnr n
Xyoxecrnenara axaemnxra. Hocex cc cee cn ronxm cnnrx cc cocrnenn pncynxn n
xx nannno ynepen, ue nsnnrr me e sa mene mera. 3amoro ome n cnennannsnpanoro
yunnnme mnnanax sa na-opnx no pncynane n nennx xnac, a or rorana cnoconocrnre mn
no pncynane ce xxa snaunrenno ynennunnn. Iop n macrnnn, as xx nannno ynepen, ue
me ce cnpanx necno cc saauara cn.
Camo n pexn mnnyrn me nanecrxnaxa mncnn, ue rananrr mn na xyoxnnx nonxxora
ce norncxa or rananra na ueproxnnxa, ocoeno n apxnrexrypnara onacr. Bce noneue
napacrname nnrepecr mn xm crponrennoro nsxycrno. Bnnxnne n rasn nacoxa oxasa n
nrynanero mn o Bnena, xoero npenpnex sa npn nr na mecrnacerronmna nspacr.
Torana samnnax sa cronnnara, sa a pasrneam xyoxecrnenara ranepnx na mysex npn
nopena. A ncmnocr norner mn ce cnpx camo na mysex. Onxanxx rpaa or cyrpnn o
neuep n ce muex a nnx xonxoro ce moxe noneue saenexnrennocrn, no n xpax na
xpanmara nnnmannero mn npnxonanaxa nourn camo crpanre. C uacone croxx npe
crpaara na onepara, c uacone pasrnexax crpaara na napnamenra. uyecnnre crpan no
Pnnra mn noecrnaxa xaro npnxasxa or "Xnnxa n ena nom".
Cera ce oxasax n npexpacnara Bnena sa nropn nr. Hsrapxx or nerpnenne a nonoxa
no-cxopo nsnnra n cmenpemenno xx npensnnnen or ynepenocr, ue pesynrarr me e
op n rona me npaneme rop. Fxx ronxona ynepen n rona, ue xoraro oxnnxa, ue ne cm
npner, rona mn noecrna xaro rpm or xcno nee. Koraro ornox npn pexropa n ro
nomonnx a mn oxcnn npnunnnre, nopan xonro ne cm npner nn ]axynrera no
nsopasnrenno nsxycrno na Xyoxecrnenara axaemnxra, ro mn orronopn, ue
npecranennre or men pncynxn no xareropnuen naunn oxasnann, ue or men nxmano a
crane xyoxnnx. Or resn pncynxn nnuano, ue monre cnoconocrn nnn n onacrra na
apxnrexrypara. Tpxnano a ce orxaxa a mncnx sa ]axynrera no nsopasnrenno nsxycrno
n a ce nacoua xm apxnrexrypnnx ]axynrer. Pexropr ocoeno ce yuyn, ue ocera
nsomo ne cm yunn n crponrenen rexnnxym.
Cxpymen nanycnax xpacnnoro sanne na nnoma Bnnep n sa npn nr npes
xparxnx cn xnnor nsnanax n ncxapmonnx cc cee cn. uyroro roxy-mo or ycrara na
pexropa sa monre cnoconocrn xaro mnnnx osapn nrpemnnre mn npornnopeunx, xonro n
no-pano nonycsnarenno ycemax. Camo ue ocera ne moxex a cn am xcna cmerxa samo n
sapan xaxno crana rona.
Cne nxxonxo nn nannno ce yenx, ue rpxna a crana apxnrexr. Hrxr xm rona
eme ocexn c rpynocrn. Or ynopnrocr xx nponycnan mnoro npeme n cnennannsnpanoro
yunnnme n cera rpxname a nnamam sa rona. 3a a nonana n apxnrexrypnnx ]axynrer
na Xyoxecrnenara axaemnx, rpxname ornauano a mnna npes crponrenen rexnnxym, a
sa a nocrnx n nero, rpxname a nmam nnnoma sa cpeno opasonanne. As nxmax nnmo
raxona. Tpesnnre pascxennx oxasnaxa, ue xenannero mn e nensnnnnmo.
Mexynpemenno ympx maxa mn. Koraro cne cmprra sa rpern nr npncrnrnax
nn Bnena - rosn nr sa nro - nax xx nn nepo nacrpoenne, eme ce nsononnna
npenmnara mn pemnmocr n neue oxonuarenno xx onpeennn nenra cn. Fxx pemnn a
crana apxnrexr. Tpxname a npeoonex ncnuxn npenxrcrnnx, ne moxeme n yma a crana
sa xannrynannx. Koraro pasmnmnxnax npe ounre mn eme npnmepr na noxonnx mn
- 15 -
ama, xoro nce nax eme ycnxn a napacne cencxoro momue, oymapcxnx unpax n a
crnrne o pxanen unnonnnx. As uyncrnax no-cnrypna nouna no xpaxara cn n
nsmoxnocrnre mn xxa no-ronemn. Tona, xoero nxxora nsnpnemax xaro xecroxocr na
cara, cera rpxname a ro npnsnax sa mpocr na nponnennero. Fornnxra na
nnmerara me crpaun n xenxsnara cn cxnarxa. Mnoro nrn mn ce crpyname, ue e-cera me
me cnomn mnsepnxra. A ncmnocr rosn nepno saxann nonxra mn sa opa n n xpax na
xpanmara rasn nonx noen.
Touno na rosn nepno or xnnora cn nxa ymennero a a rnp n nenpexnonen.
Cera narocnanxm rona npeme n sapan rona, ue ro me nsrprna or npasnnx yoen xnnor,
ue orxcna mamnnoro cnnue or nyxenoro nerno n ro npeae n pnere na maxara-
nnmera, ae mn nsmoxnocr a nouyncrnam enornxra n mxara n me sanosna c onesn,
sa xonro no-xcno rpxname a ce opx.
Hpes rosn nepno npe men ce orxponxa ne onacnocrn, xonro no-pano ne nosnanax n
unero snauenne sa cara na nemcxnx napo ecrecrneno ne pasnpax. Hmam npenn
mapxcnsma n enpecrnoro.
Bnena e rpa, xoro sa mnosnna e mxcro sa uyecnn yononcrnnx n npasnnnn sa
npeycnennre xopa. 3a cxanenne sa men rasn Bnena eme enncrneno xnn cnomen sa na-
neuannnx eran or xnnora mn.
H ocera rosn rpa nopaxa n men rxnn cnomenn. Bnena - n rasn yma ca ce
cpann sa men ner ronnn na ropecr n nnmennx. Herre ronnn, npes xonro cn nsxapnax
xnxa or nauano xaro om paornnx, nocne xaro onxnonen ueproxnnx, yxnanno
rnaynax n nsomo ne nomnx nxxora a cm nn cnr. Inar eme moxr nocroxnen
cnrnnx, xoro nnxora ne me ocranxme n uecrno cnoenxme c men nxnoro cn npeme. Tosn
mo nepen cnrnnx yuacrname n noxynxara na ncxxa xnnra, a ncxxo nocemenne na onepa
ocranxme mox npnxren npn men sa nro npeme. C ena yma ncexn en rpxname a nox
opa c rosn esxanocren cnrnnx. H nnpexn rona npes rosn nepno or xnnora cn as ce
yunx no-ope, orxonxoro xoraro n a e nno. Ocnen sannmannxra mn no apxnrexrypa,
ocnen pexnre nocemennx na onepa, xonro moxex a cn nosnonx camo sa cmerxa na
ocxnnx oe, as nmax n pyra paocr, rona xxa xnnrnre. Torana uerxx nsxnmunrenno
mnoro n npn rona sanoueno.Hxnoro cnoono npeme, xoero mn ocraname cne paora
ornname sa resn sannmannx. Hpes resn nxxonxo ronnn narpynax nsnecren sanac or
snannx, or xonro ce nonsnam n o nec.
Hemo noneue.Hpes rona npeme cn nsrpanx n nsnecrna npecrana sa cnera n cn
nspaornx mnporne, xoro crana rpannrnnx ]ynamenr na ceramnara mn opa. Km
nsrnenre, xonro cn nspaornx rorana, nnocnecrnne mn ce nanoxn a npnanx cncem
manxo es a npomenxm nnmo or npenmnoro.
Hanpornn. Cera cm rnpo yeen, ue ncnuxn rnopuecxn nen ce o]opmxr n omn
ueprn y uonexa ome na mnannn, axo nsomo ro e cnocoen a mncnn rnopuecxn. Cera
pasnnuanam mpocrra na crapnre, xoxro e pesynrar or connna aprymenrannx,
npenasnnnocr n onnr or xnnora n rennannocrra na mnanre, xoro c mepa pxa apxna
uoneuecrnoro c narornopnn nen n mncnn, maxap nonxxora n n neo]opmen nn.
Mnaocrra ana na uoneuecrnoro crponrennnx marepnan n nnanonere sa emero, or
xonro mpara crapocr cnara ryxnnre n crpon sannero, nonexe raxa napeuenara mpocr
na crapnre ne saymana rennannocrra na mnanre.
***
Xnnorr, xoro o rosn momenr nonx n oma na ponrennre cn, manxo ce
ornnuaname or onuannx. Xnneex ne eno n npe men ne croxxa nnxaxnn connannn
nponemn. 3aonxanxmnre me npcrnnnn npnnanexaxa xm xpronere na penara
ypxoasnx, r.e. xm onesn, xonro nmar nesnaunrenen ocer c paornnnn na ]nsnuecxnx
rpy. T xaro rona na npn norne e crpanno, nponacrra mexy resn cnoene na penara
- 16 -
ypxoasnx, nxonomnuecxoro ccroxnne na xonro aneu ne e necrxmo, n paornnnnre na
]nsnuecxnx rpy uecro e mnoro no-noxa, orxonxoro x mncnxr. Hpnunnara - nanara ce
raxa a ce nspasnm - sa npaxara e onacennero na resn omecrnenn cnoene, - re neoranna
manxo ce noxaunxa na pannnmero na paornnnnre na ]nsnuecxnx rpy - a ne ce npnar
nax xm craporo cn nonoxenne, xm xnnora na manxo ynaxananoro paornnuecxo
ccnonne nnn axe a ar ornono npnuncnenn xm rxx. Km rona y mnoro ce oanxr
rexxnre cnomenn or neuynana xynrypna nsocrananocr na nncmnre xnacn, uyonnmna
rpynxnmnna n opmennxra enn xm pyr. Heoranna sanomnanoro nonoxenne na
pennx ypxoa, camo no cee cn ne xo snae xonxo nncoxo, npnnyxana xopara a
rpenepxr npe onacnocrra ornono a cnxsar c eno crnano no-ony n npann neonycrnma
camara mncn sa rona.
Or ryx uecro ce nonyuana, ue no-nncoxo nocranennre xopa ce ornacxr xm na-
nncmnre cnoene c mnoro no-manxo npepascnn, orxonxoro ocxopomnnre
"napnenmrara".Honexe napnenm n nsnecren cmncn e ncexn, xoro cc cnoxra cocrnena
eneprnx e nnxsn n ce e nsnrnan n omecrnoro.Tasn, uecro, rexxa opa saymana ncxxo
uyncrno na cxanenne. Oruaxnara opa sa onenxnane, xoxro rn roxy-mo noeme cam,
uecro ynna n re xaxnoro n a e ccrpaanne xm rosn, na xororo ne my ce orana a
nnese n omecrnoro n a crane uonex.Hnuno xm men n rona ornomenne cara eme
mnnocrnna. Xnpnxxn me nn noonprexa na nnmerara n neocnrypenocrra, npes xoxro
moxr ama e npemnnan no nerono npeme n cne rona e cranan uonex, xnnorr cne or ounre
mn npenpsxara na orpannuenoro manoypxoasno nsnnranne. Ena cera ce nayunx a
pasnpam xopara, a pasnnuanam nnmnara xnnornncxa rpyocr or nrpemnara cmnocr
na uonexa.
Beue n nauanoro na XX nex Bnena npnnanexeme xm enn or rpaonere na orpomno
connanno nepanencrno.Hannamara ce n ounre pasxom, or ena crpana, n orncxnamara
nnmera - or pyra. B nenrpa na rpaa n n neronnre nrpemnn xnaprann c ocoena
oruernnnocr moxeme a ce ycern nynca na nerecer n na mnnnonnara crpana c nxnoro
cmnnrenno ouaponanne na rasn mnoronannonanna pxana. nopr c neronara
ocnennrenna xpacora npnmamname xaro marnnr orarnre n nnrennrennnxra. Km rona
rpxna a ce npnann n cnnnnxr nenrpannsm, na xoro e nna ocnonana nxnara
xacyprcxa monapxnx.
Camo naroapenne na rosn nenrpannsm moxeme a ce sapxn nxnara rasn mexy
nannonanna maca. B pesynrar na rona - neonuana xonnenrpannx na nxnara nncma
amnnncrpannx n pesnennnxra na pxanara - Bnena.
He ronxona n nonnrnuecxn n yxonen, xonxoro n nxonomnuecxn cmncn, Bnena eme
nenrpr na npnynancxara monapxnx. Ha apmnxra or nncmn o]nnepn, pxannn
unnonnnnn, xyoxnnnn n yuenn ce npornnonocranxme ome no-ronxmara apmnx or
paornnnn; na necmernoro orarcrno na apncroxpannxra n rpronnnre ce
npornnonocranxme uyonnmnara nemornx. Hpe nopena na Pnnr no ncxxa npeme
moxeme a ce nnxr xnnxn poemn espaornn. Ha ne xpauxn or rpnym]annara apxa n
npaxonxxa n mpcornxra na xanannre ce rpxanxxa crornnn n xnnxn esomnn.
Ena nn nmame pyro nemcxo rpaue no rona npeme, n xoero moxeme c ronxm ycnex
a ce nsyuar connannnre nponemn. Camo ne rpxna a ce sanrname. Tona "nsyuanane" e
nensmoxno orrope naony. Koro cam ne e nn n xnarxara na saymanamara nnmera, ro
nnxora nxma a pasepe xaxno osnauana rosn a. Axo nsyuanam connannnre nponemn
orrope naony, nxma a ce nonyun nnmo ocnen npasnn npnxasxn n
ncenocanrnmenrannocrn, a enoro n pyroro camo npexr. Hpnoro, samoro ne
nosnonxna a ocrnrnem o xporo na nponema, a nroporo, samoro npemnnana
mnmoxoom npes nero. uecrno a cn xaxa, ne snam xoe e no-nomoro: nnnoro
nennnmanne xm connannara nyxa, xoero e rnnnuno sa mnosnncrnoro macrnnnnn n sa
- 17 -
mnoro or resn, xonro neuenxr ocraruno, sa a xnnexr nopmanno;nnn
npenepexnrennoro n saeno c rona n ronxma crenen neraxrnuno cnnsxoxenne xm no-
manxnx par, xapaxrepno sa mnoro or rocnoara or mxxn n xencxn non, sa xonro
cuyncrnnero xm "napoa" e cnoero poa moa. Tesn xopa rpemar mnoro noneue,
orxonxoro morar a cn npecranxr axe npn nnnoro nm orccrnne na raxr. He e uyno,
ue pesynrarr na rona omynane c "no-manxnx par" e nannno nesnaunrenen, a uecro
nanpano orpnnarenen. Koraro napor na raxona opmenne orronapx c ncxpenoro
uyncrno na nsmymenne, rorana resn opn rocnoa nnnarn ro nsnpnemar xaro
oxasarencrno sa nenaroapnocrra na napoa.
ue omecrnenara enocr nxma nnmo omo c rona n ue rx ne rpxna npen ncnuxo a
pasunra na xaxnaro n a e naroapnocr, r xaro saauara ne e a pasnpeenx
mnnocrnnx, a a samnrana npanara, noonn pascxennx na cnomenarnre rocnoa ne nm
nnar naym.
Cara me npenasn or raxn po na "paspemanane" na connannnx nnpoc.
Haxnana mn xomora na nnmerara, cara me noxanxme ne ronxona a "nsyuanam"
connannnre nponemn, xonxoro cam a rn nsnponam na cee cn. Axo saexr e npexnnxn
ycnemno nnnncexnnxra, ro rona e nerona cocrnena sacnyra.
Onnrnaxn ce a nsnoxa na nncra onona, xoero npexnnxx rorana, as orcera snam, ue
sa nnnora na nsnoxennero ne moxe n a crana yma. Paorara e n rona a onnma na-
norpecanamara nneuarnennx n a sannma onesn naxnn noyxn, xonro cn nsex or rosn
nepno na mox xnnor.
***
He mn eme rpyno a cn namepx paora, r xaro ce nanarame a ce paorn xaro
om paornnx, a nonxxora n xaro nannuap. Ho rosn naunn cn npnneuennax xomar xnx.
H npn rona uecro cn mncnex: rpxna a nornena or crpanara na xopara, xonro,
nsrynnaxn or xpaxara cn npaxa na crapa Enpona, ce ycrpemxnar xm Honnx cnxr n ram n
nonara ponna cn npnneuennar xnxa, c xaxnaro n a e paora. Pasenxxn ce c ncnuxn
npepascnn sa ccnonnara n npo]ecnonanna uecr, ocnooxanaxn ce or ncnuxn
rpannnn, re neuenxr cpecrna sa nsxpannanero cn ram n raxa, xero n xaxro e
nsmoxno. Te ca nannno npann, ue nxma paora, xoxro a e nosopna sa uonexa. 3a rona n
as pemnx a crnx spano na csanara ce sa men nouna a ycnex na ncxxa nena.
Mnoro cxopo ce yenx n n rona, ue nnnarn n nancxxe moxe a ce namepn nxxaxna
paora, no n ue nnnarn n nancxxe rx moxe necno a ce saryn. Hmenno necnrypnnre
oxon ce npenpnaxa sa men n na-rpynara uacr or xnnora mn."Knann]nnnpannxr"
paornnx ce nsxnpnx na ynnnara ne ronxona uecro xaro onxnonennx, no n ro cncem
ne e npenasen or rasn yuacr. Axo ro paorn, samoro e nasnauen nxxe, ro uecro crana
xeprna na noxayr nnn espaornna nopan yuacrne n crauxa.B cnyuax nnncara na
nocroxnnn oxon cypono cn ormmana na nxnara nxonomnxa.
Cencxoro momue, npecennno cn n rpaa npnnneueno or no-nexnx rpy, no-xparxnx
paoren en n pyrn cnasnn na rpaa, npnnnxnano xm no-cnrypna paora, saxnpnx
paorara cn camo n cnyua, ue nma cnrypnocr a nonyun pyra. Fenocrra cpe
cencxocronancxnre paornnnn e orpomna, sarona nponxnrennara espaornna cpe rxx
e no-manxo nepoxrna. Horpemno e a ce mncnn, ue, omnoro n ronemnx rpa cencxo
momue, e no poxenne nanpaneno or no-nom marepnan, orxonxoro onona, xoero e nycnano
xopenn n cenoro. Hanpornn, npaxrnxara noxasna, ue npecennnnre ce n rpaa cencxn
enemenrn n noneuero cnyuan ca nsxnmunrenno spann n eneprnunn narypn. Km resn
"emnrpanrn" ce ornacxr ne camo emnrpnpamnre orn oxeana n Amepnxa, no n onesn
mnaexn, xonro pemanar a nanycnar cenoro cn n a ornar a rpcxr macrne n ronemnx
rpa. Te cmo noemar ronxm pncx. Honeuero or resn cencxn momuera npncrnrar n
ronemnx rpa c nxxaxnn napn n xoa. 3arona ne nm ce nanara a rpenepxr sa cee cn axo
- 18 -
sa nemacrne ne cn namepxr paora nenara. Ho-nomo crana, axo namepxr paora n pso x
saryxr. Hona paora ce namnpa rpyno, axo ne e n nensmoxno, npes snmara. Hxxonxo
cemnnn me nsrpae. Be nonyun connanna nomom sa espaornna or xacara na cnox
npo]cms n ome me nsrpnn. Ho xoraro nsxapun nocnennx rpom n xacara npecrane a
my nnama nomom nopan npexanenara nponxnrennocr na espaornnara my, nsnaa n
mnsepnx. Cera ro rpxna a cxnra no ynnnnre c npasen cromax, a sanara n npoana
nocnennre cn nemn, pexnre my onexrxnar n ro sanouna nce noneue n noneue a ce
ornycxa ]nsnuecxn, a cne rona n yxonno. Axo ocrane n es noxpnn /a rona npes snmara
ce cnyuna mnoro uecro/, nonoxennero my crana nanpano ecrneno. Haxpax, ro nax me
namepn nxxaxna paora, no nrpara me ce nonropn or nauano. Hemacrnero me ro cnonern
sa nropn nr n nax no cmnx naunn. Tpernx nr yapr na cara me e ome no-
cnnen. Hocrenenno ro me ce nayun a ce ornacx xm necnrypnoro cn nonoxenne nce no-
espasnnuno. Honropennero na ncnuxo rona me my nspaorn nannx.
Fnaroapenne na ncnuxo rona eneprnunnxr n rpyonmnn momx nocrenenno
npomenx nxnocrno onnxa cn. Or rpyem ce ro ce npenpma n onxnonen nncrpymenr na
onesn, xonro sanounar a ro nsnonsnar sa nncxnre cn n xopncrnn nenn. Tonxona uecro my
ce e nanarano a e espaoren es a nma nnna sa rona, ue ro sanouna a mncnn raxa:
mecen noneue nnn no-manxo - nxma snauenne. B xpax na xpanmara ro sanouna a ce
ornacx nnn]epenrno ne camo xm nnpocnre na cnonre oxon n cmecrnynane, no n
xm nnpocnre, cnpsann c pymenero na pxannnre, omecrnennre n omo xynrypnnre
nennocrn. Beue nnmo ne my crpyna a yuacrna n crauxn, no nnmo ne my crpyna n a ce
ornacx xm rxx nnn]epenrno.
Tosn nponec nmax nsmoxnocr a nanmanam cc cocrnennre cn oun npn xnnxn
cnyuan. Konxoro noneue nanmanax rasn nrpa, ronxona noneue pacreme ornpamennero
mn xm mnnnonnnx rpa, xoro ornauano anuno npnnnnua xm cee cn xopara, sa a rn
orncne nocne xecroxo n a rn ynnmoxn.
Koraro resn xopa nnar n rpaa, rxx xaro ue c oxora rn npnuncnxnar xm
nacenennero na cronnnara, no ocranar nn ram no-nro, rpar npecrana a ce nnrepecyna
or rxx.
Men cmo me noouyxa xnnorr n rosn cneronen rpa n rpxname a nsnnram npxy
rpa cn ocraruno marepnannn n mopannn yapn na cara. Ome n eno ce yenx
ryx: psnre npexon or saerocr xm espaornna n oparno n cnpsannre c rona neunn
nepannonecnx n manxnx rn mxer, paspymanar uyncrnoro na necrennnocr n nsomo re
nnmanar or xenanne pannonanno a ycrponm xnnora cn. uonex nocrenenno npnnnxna n
opnre npemena a xnnee oxonno, a n nomnre - a rnayna. Inar npnyuana uonexa,
mom my nonanar nxxaxnn napn, a rn nsxapun cncem nepasymno, n raxa ro ryn
cnoconocrra a ce camoorpannuana. ocraruno e a nonyun nxxaxna cn paora n a
cneuenn nxxaxnn napnnn n nenara no na-nexomncnen naunn rn npaxocna. Tona
nsxnmuna ncxxaxna nsmoxnocr a pasnpeenn cxpomnnx cn mxer opn n sa ena
cemnna. Cneuenennre napn ornauano crnrar sa nerre nn or cemnnara, nocne camo sa
rpn n naxpax crana raxa, ue cemnunara cn nannna nponnnxna sa enn en.
A uecro nxmn ro uaxar xena n ena. Honxxora n rxx rn nnnnuar n rosn
nenopmanen xnnor, ocoeno axo mxr ce ornacx xm rxx ope n opn nocnoemy rn
onua. Torana ncnuxn re saeno sa enn, na nnn rpn nn npaxocnar nxnara nannna sa
cemnnara. oxaro nma napn, re xar n nnxr, a nocne ocrananara uacr or cemnnara
rnaynar saeno.
Hpes nropara uacr or cemnnara xenara onxanx ccenre, sa a saeme manxo napn,
sanxnxna na axannna n no pasnnunn naunnn ce mun a namepn nsxo a npexapa
nocnennre nn or cemnnara. Ha oe cexr na macara na nonynpasnn unnnn, a uecro
nsomo ne ce xpanxr. uaxar nonara nannna, ronopxr sa nex, xpoxr nnanone n,
- 19 -
rnaynaxn, meuraxr xax me nacrnn nonnxr macrnnn en n cemnunara nannna nax me
e nponnnxna sa nxxonxo uaca.
Manxnre ena ome or panno ercrno ce cncxnar c rasn mnsepnx. Ho na-nomo
crana, xoraro mxr ce orxcna or cemecrnoro n maxara n nmero na cnonre ena
sanouna opa c nero sa naunna my na xnnor. Torana nacranar xon]nnxrn n pasopn. H
xonxoro noneue mxr ce oruyxana or xena cn, ronxona noneue ro ce cnnxana c
anxoxona. Bcxxa cora ro e nnxn. Or uyncrno sa camocxpanenne n npnnpsanocr xm
enara cn maxara non ynopnra opa sa xanxnre rpomone, xonro rpxna a nsrprne or
mxa cn n noneuero cnyuan no nrx or ]apnxara xm xpumara. B neenx nnn n
noneennnx npes nomra ro na-cerne ce npnnpa nxmn nnxn, osnoen, nponnnxn
ncnuxo o nocnennx rpom. Torana ce pasnrpanar raxnna cnenn, or xonro a nn nasn
rocno.
Xnnxn nrn mn ce e nanarano a nanmanam rona. Ornauano ro me pasneme n
nsmymaname, no nocne ce nayunx a pasnpam crpamnara rparenx na resn crpaannx n
yspxx sa noxnre npnunnn, xonro rn nopaxar. Tona xxa nemacrnn xeprnn na
necnpmenn omecrnenn ycnonnx.
Ome no-nomn xxa rorana xnnnmnnre ycnonnx. Ocoeno rexxn re xxa sa
onxnonennx nnencxn paornnx. H cera me nonnar rpnxn, xoraro cn cnomnx sa
xasapmnre, n xonro macono xnneexa resn nemacrnnnn, sa rxrocrnnre xaprnnn na cmer,
neuncrornn n na ome mnoro no-nomn nema, c xonro mn ce nanarame a ce cncxnam.
Kaxno xyano moxe a ce ouaxna or raxn momenr, xoraro or resn xasapmn n enn
npexpacen en me ce ycrpemn enn neypxnm norox or osnoenn pon, sa xonro
esrpnxnnx rpa opn ne eme nomncnnn? a, esrpnxen e cnerr na orarnre.
Fes a rn e rpnxa, ocranxr pasnnrnero nemara na camoxo, ne nomncnxxn sa rona,
ue pano nnn xcno me rn cnonern nsmesne, axo re nanpeme ne nomncnxr xax a
ymnnocrnnxr.
Konxo cera cm naroapen na nponnennero, ue mn ae nsmoxnocr a npemnna
npes rasn mxona! B nex as moxex a ce onnua cpemy onona, xoero ne mn xapecname. Tx
me nsnnra connno sa xparxo npeme.Axo as ne ncxax cncem a ce pasouaponam or resn
xopa, xonro me oxpxanaxa, rpxname a sanouna a npanx pasnnxa mexy nnmnnx
onnx na rexnnx xnnor n npnunnnre, xonro nopaxaxa rosn onnx. Camo n rosn cnyua
moxeme ncnuxo rona a ce nsrpnn es uonex a nsnane n oruaxnne. Camo raxa moxex a
nnx npe cee cn ne camo xopa, rnemn n nnmera n mpcornx, no n rxnnre
nocnecrnnx or rxnnre saxonn. A pemero na cocrnennx mn xnnor n opa sa
cmecrnynane, xoxro cmo ne eme nexa, me cnacnxa or onacnocrra a nsnana n
canrnmenrannocr. As cncem ne xannrynnpax n ne ynecnax noc, xaro nnxax
nensexnnre nocnecrnnx or aenoro omecrneno pasnnrne. He, ne rpxna a ce
pasnpar raxa ymnre mn.Ome rorana ce yenx, ue xm nenra nma na nrx.
noxoro uyncrno na connanna orronopnocr, nacoueno xm csanane na no-opn
ycnonnx sa pasnnrnero na namero omecrno n cueranne cc nenpnmnpnmara
pemnrennocr a ce ynnmoxana ncnuxo, xoero npen.
axe n npnpoara ccpeorouana nxnoro cn nnnmanne ne na rona a nopxa
cmecrnynanero, a na rona a ocnrypn emo pasnnrne. Taxa n n xnnora na uonexa e
neoxonmo ro a mncnn no-manxo sa rona xax nsxycrneno a onaropoxna
cmecrnynamoro sno /xoero n 99 cnyuax or 100 npn raxa ycrpoenara uonemxa narypa e
nensmoxno/, n noneue sa rona xax a pasuncrn nrx sa no-xauecrneno pasnnrne n
eme.
Ena no npeme na moxra opa nn Bnena sa cmecrnynane mn crana xcno, ue
omecrnenara enocr npn nnxaxnn ocroxrencrna ne rpxna a ce cnexa o cmemna n
esnenna narornopnrennocr, rx rpxna a ce ccpeorouana n orcrpanxnanero na onesn
- 20 -
cmecrnenn neocrarnn n oprannsannxra na namnx nxonomnuecxn n xynrypen xnnor,
xonro nensexno noxr nnn none morar a onear o nspaxane na orennn xopa. Koro
pasnpa nenpannnno ecrnnrennnre npnunnn sa resn omecrnenn xnnennx, ro nmenno n
sa rona ce sarpynxna nnn xoneae n neoxonmocrra a ce npnnoxar na-xpannre n
na-rnpn cpecrna sa ynnmoxananero na resn onacnn sa pxanara xnnennx.
Tesn xoneannx, rasn neynepenocr n cee cn, ncmnocr ca npensnnxann or
uyncrnoro na cocrnena nnna n orronopnocr sa rona, ue resn en n rparenn
cmecrnynar; rasn neynepenocr napannsnpa nonxra n npeun a ce nseme nxxaxno cepnosno
n rnpo pemenne, a cnaocrra n neynepenocrra - a ce nponear neoxonmnre mepxn
camo sacnnna nemacrnero.Koraro nacrnna enoxa, xoxro ne ce uyncrna nnnonna sa nxnoro
rona sno, camo rorana xopara nonyuanar neoxonmoro nrpemno cnoxocrnne n cnna, sa
a nsxopenxr xecroxo n esnomano snoro n xopena my. B roranamnara ancrpncxa
pxana nxmame nourn nnxaxno connanno saxonoarencrno; cnaocrra n opara
npornn ncnuxn resn nponecn na nspaxane nanpano ce nannaxa na oun.
Tpyno mn e a xaxa xoe npes rosn nepno me nsmymaname noneue:
nxonomnuecxnre en na oxpxanamara me rorana cpea, nncxoro npancrneno n
mopanno pannnme nnn crenenra na xynrypnoro naenne. Konxo uecro namnre ypxoa
neroynar cpemy mopana, xoraro nm ce nanara a uyxr or ycrara na nxxo nemacren
cxnrnnx, ue na nero n xpax na xpanmara my e nce eno, ann e nemen nnn ne, ue ro ce
uyncrna nancxxe enaxno ope nnn sne n sanncnmocr or rona, ann nma napue xnx.
Ho nono na rosn neocrarx na "nannonannara ropocr" re npanxr ronemn mopannn
saxnmuennx, es a maxr pyrarnnre cn.
Ho mnoro nn ca ce nopasmncnnnn resn nannonanno ropn xopa na rona, xoero
oxcnxna ocroxrencrnoro, ue re camnre mncnxr n uyncrnar no pyr naunn.Mnoro nn ca ce
nopasmncnnnn na rona xonxo npnxrnn cnomenn nn ncnuxn onacrn na xynrypnnx n
xyoxecrnennx xnnor ca nm ann nneuarnennero sa nennunero na ponnara nm, na
nannxra nm, xonxo ca nm csann npnxrnoro ycemane a npnnanexar nmenno xm rosn
naxasan or ora napo? 3amncnxnn nn ca ce, oxonxo rasn ropocr sa cnoxra ponna
sanncn or rona, ue re ca nmann peannara nsmoxnocr a ce sanosnaxr c nenoro nennune
nn ncnuxn onacrn?Mncnn nn namara ypxoasnx n xaxnn cmemno manxn pasmepn ca
csaenn resn peannn npenocranxn sa namnx "napo"?
Hexa a ne nn npnnexar aprymenra, ue "n n pyrnre crpann nemara nnn no cmnx
naunn", no rpxna a ce snae, ue ram paornnxr ce npexnanx npe ponnara cn. Ho opn
rona a e raxa, ro nce ome ne e onpananne sa namero esecrnne. Ho ro ne e raxa,
nonexe onona, xoero nanpnmep y ]pannysnre napnuame "monnnncrnuno" nsnnranne, na
npaxrnxa ne e nnmo pyro ocnen cnnno nouepranane na nennunero na upannnx nn
ncnuxn onacrn na xynrypara nnn, xaxro onuar ]pannysnre a xasnar, na
"nnnnnnsannxra". Mnanxr ]pannysnn e nsnnranan ne n "oexrnnnocr", a n camoro
cyexrnnno ornomenne,xoero camo moxem a cn npecrannm, xm ncnuxo onona, xoero
rpxna a noueprae nonnrnuecxoro n xynrypnoro nennune na ponnara my.
Hoono nsnnranne rpxna a ce ornacx camo xm na-omnre n na-ronemnre
nnpocn n, axo ce nanoxn, ro namerra n rona ornomenne rpxna nenpecranno a ce
ynpaxnxna, sa a npensnnxna cornernoro uyncrno n napoa.
A npn nac ne camo nponycxame a nanpannm neoxonmoro, no paspymaname n
manxoro, sa xoero nmame macrnero a nayunm n yunnnme. Axo nyxara n necronre ne ca
ynnmoxnnn or namerra na napoa ncnuxn xyann cnomenn sa mnnanoro, ro nce eno
rorana me ce nocrapaem a ro orponnm raxa, ue a sapann sa rxx. Hpecranere cn camo
xonxperno.
B cyrepen, ccroxm ce or ne nonyrmnn cran, xnnee ceemunenno paornnuecxo
cemecrno. Or nerre ena na-manxnxr e, a xaxem, na rpn ronnxn. Tona e rouno
- 21 -
nspacrra, xoraro npnnre nneuarnennx ce nsnpnemar mnoro cnnno. Hpn aponnrnre
xopa cnomennre or resn ronnn xnnexr o na-noxa crapocr. Tecnornxra csana
xpano nenaronpnxrna ocranonxa. Cnoponere n xanrnre nsnnxnar neue camo sapan
nex. Tesn xopa ne npocro xnnexr saeno, re ce saymar nsanmno. Ha-manxnxr cnop,
xoro n no-npocropna xnaprnpa n ce paspemnn or rona, ue xopara me ce pasornar n
pasnnunn xruera, n rasn ocranonxa uecro onexa o esxpana cnaa. enara nxxax cn
nonacxr rasn ocranonxa; re cmo uecro cnopxr n ce xapar, no pso sapanxr xanrnre cn.
Koraro oaue nspacrnnre ce pasnpanxr ncexn oxn en, rona npnema na-
ornparnrennnre ]opmn n rexxnre meron na narnenoro oyuenne ce orpasxnar
nensexno n npxy enara. A xoraro nsanmnnre xapannnn mexy amara n maxara
crnrnar o ram, ue ro n nnxno ccroxnne ce opma rpyo xm nex nnn axe x ne,
rorana xopara, xonro ne xnnexr n noona ocranonxa, ne morar axe a cn npecranxr
o xaxnn nocnecrnnx non ncnuxo rona. B rasn cpea neue n mecrronmnoro erenne
nayuana nema, xonro morar a ynnamar n enn nspacren. Mopanno orponen n ]nsnuecxn
neopasnnr, mnanxr rpaxannn, uecro n c nmxn, rprna na yunnnme. Iope-ony ce
nayuana a uere n nnme, no rona e ncnuxo. 3a rona a yun nxmn n noona ocranonxa,
ne moxe a crana n yma. Hanpornn. Famara n maxara n npnccrnnero na erero xynxr
yunrenx n yunnnmero c raxnna nspasn, xonro ne nna n a ce npeanar. Bmecro a
nomarar na enara a ce yuar, ponrennre no-cxopo ca cxnonnn a rn cnoxar na xonena n
a rn nanxr. Bcnuxo, xoero ce nanara na nemacrnnre ena a uynar n raxana ocranonxa,
n nnxaxn cnyua ne nm nnymana ynaxenne xm oxpxanamnx cnxr. Hxma a uyxr nnro
ena opa yma sa uoneuecrnoro nome. Bcnuxnre yupexennx n nnacrn ryx ce
nonarar na na-xecroxa n rpya xpnrnxa, - sanounaxn or yunrenx n sanpmnaxn c
rnannoxomannamnx na pxanara. Ponrennre pyraxr ncnuxn n ncnuxo - pennrnxra n
mopana, pxanara n omecrnoro - n uecro no mnoro rposen naunn. Koraro raxona momue
nanpmn 14 ronnn n sanpmn ocnonno yunnnme, ro n noneuero cnyuan e rpyno a ce
pemn xaxno n nero npeonaana: nsxnmunrenna rnynocr, r xaro yunnnmero ne moxe a
ro nayun na nnmo cepnosno, nnn rpyocr, uecro cnpsana c raxana nenopmanna sa rasn
nspacr esnpancrnenocr, ue xocnre rn ce nsnpanxr.
Ome orcera ro nxma nnmo cnxro. Hnmo saenexnrenno ne e nnxn n xnnora n
npenapnrenno snae, ue no-nararx ncnuxo me crane ome no-nomo n xnnora, n xoro ro
nannnsa.Tpnronmnoro momue ce e npenpnano n nernaecerronmen mnoma. To nxma
nnxaxnn anropnrern. Hnmo ocnen mnsepnx n mpcornx rosn mnaex ne e nnxn, nnmo,
xoero n morno a my nxne enrycnasm n crpemex xm no-nsnnmenoro.Ho cera my
npecron a npemnne npes no-cyponara mxona na xnnora.Cera sa nero sanounar onesn
muennx, npes xonro e mnnan ama my. To no nxn en ce mnxe. Bpma ce nxmn xcno
neuepra. 3a pasnneuenne npenna nemacrnoro cmecrno, xoero ce napnua nerona maxa.
Hsxapna cn xa c rpyn pyrarnn. Haxpax my ce nsnpeuna "macrnnn"cnyua n ro nonaa n
sarnop sa manonernn, xero "ycnpmencrna" opasonannero cn.
A namnre narouecrnnn ypxoasn orrope na rona ce yuynar, ue rosn na rosn
"rpaxannn" my nnncnan ocraruen nannonanen enrycnasm.
Hamero ypxoasno omecrno cnoxono nanmana xax upes rearpa n xnnoro, upes
ynaunara nnreparypa n censannonnnre necrnnnn ncexn en rponxr napoa. H cne
ncnuxo rona nponxana a ce yuyna samo namnre naponn macn ne nnn ocraruno
npancrnenn.3a rona xx mnoro uen n mnoro yunn.
Be xaxa n rona, ue no "uerene" pasnpam moxe n nemo cncem pasnnuno or rona,
xoero cmxra npeonaanamara uacr or namara raxa napeuena "nnrennrennnx".
Hosnanam mnosnna, xonro "uerar" esxpano mnoro - xnnra nonp xnnra, yxna no yxna,
n nnpexn rona ne mora a napexa resn xopa no pyr naunn ocnen "nauerenn". Pasnpa ce
resn xopa npnrexanar ronxmo xonnuecrno "snanne", no rexnnxr mosx e cnpmeno
- 22 -
necnocoen mo-roe npannnno a ycnon, perncrpnpa n xnacn]nnnpa nsnpnernx
marepnan. Te nsomo ne npnrexanar cnoconocrra a orenxr n xnnrara nennoro or
nenyxnoro, a sapxar neoxonmoro n rnanara, a nsnnmnoro, axo e nsmoxno, npocro
a ne nnxar n npn ncnuxn cnyuan a ne ce opemenxnar c anacr.
3amoro uerenero ne e camonen, a camo cpecrno xm nenra. uerenero nma sa nen a
nomorne na uonexa a nonyun snannx n onacrra, n xoxro ca neronnre cnoconocrn n
nenenacouenocr. uerenero npeocranx na uonexa onesn nncrpymenrn, xonro ca my nyxnn
sa npo]ecnxra, nesanncnmo or rona ann crana yma sa onxnonena opa sa
cmecrnynane nnn sa yonnernopxnane na no-nncoxn norpenocrn. Or pyra crpana,
uerenero rpxna a nomorne na uonexa a cn nsrpan om mnporne. Bn ncnuxn cnyuan e
enaxno neoxonmo cpxannero na npouerenoro a ne ce ornara n mosxa xaro
cpxanne na xnnra. 3aauara ne e a ce opemenxna namerra c onpeeneno xonnuecrno
xnnrn. Tpxna a ce crpemnm n pamxnre na omnx mnporne mosaxara or xnnrn a
namnpa cnoero mxcro n ymcrnennx arax na uonexa n a my nomara a yxpenna n
pasmnpxna cneroycemanero cn. B npornnen cnyua n rnanara na unrarenx me nma camo
xaoc. Mexannunoro uerene ce oxasna cncem esnonesno nesanncnmo or mnennero na
nemacrnnx, narnran ce c xnnrn unraren. Taxn unraren nonxxora nannno cepnosno
cmxra cee cn sa "opasonan", nopasxna cn, ue ope e onosnan xnnora n ce e oorarnn
cc snannx, a cmenpemenno xonxoro noneue rpyna raxona "opasonanne", nce noneue n
noneue ce oraneuana or nenra cn. Haxpax ro me sanpmn nnn n canaropnym, nnn xaro
"nonnrnx" n napnamenra. Koro paorn raxa na cee cn, nnxora na ycnxna a nsnonsna
xaornunnre cn "snannx" sa nennre, nsnnxnamn npe nero nn ncexn enn momenr.
Vmcrnennxr my anacr e nacouen ne xm xnnora, a xm mprnnre xnnrn. H nnpexn ue
xnnorr mnoro nrn me ro nornxna a nsnma ecrnnrenno na-nennoro or xnnrnre,
rosn nemacren unraren me cymee enncrneno a ce nosonana na nxxox crpannna or
npouerenoro, no ne n a x npnnara n xnnora. Bn ncexn xpnrnuen momenr raxnna
mpenn c nor na nnnero rpcxr n xnnrnre ananosn n napanenn n pasnpa ce nensexno
npanxr rpemxa.
Axo rona ne eme raxa, ro nonnrnuecxnre ecrnnx na nxxon namn yuenn-
ynpannnnn mxxa a ar nannno neoxcnnmn. Torana meme a nn ocrane enncrnennx
nsno: nmecro naronornunn naxnonnocrn re npnrexanar ueprnre na onxnonenn
momennnn. uonex, xoro ymee a uere npannnno, me ycnee or ncxxa xnnra, ncexn necrnnx
n ncxxa npouerena pomypa a nseme ncnuxo nenno, xoero ecrnnrenno nma ne camo
npexono snauenne. To me ycnee a pasunenn n ycnon nonnx marepnan raxa, ue ro a
my nomorne a yrounn n nonnnn no-pannnre cn snannx n a nonyun nona nn]opmannx,
xoxro me my nomorne a oocnone npannnnocrra na nsrnenre my. Axo npe raxn uonex
xnnorr nnesanno nocrann nonn nnpocn, namerra my momenranno me my nocxaxe
onona or npouerenoro, xoero nmenno e neoxonmo n aenara cnryannx. Or marepnana,
narpynan n mosxa my n nponxenne na ronnn, ro pso me ycnee a monnnsnpa
nyxnoro my sa nsxcnxnane na nocranennx non nponem n sa npannnnnx my orronop.
Camo raxona uerene nma cmncn n nen.
Tosn oparop, xoro ne ycnee n rasn nocneonarennocr a ycnon marepnana cn,
nnxora nxma a e n ccroxnne, narxnaxn ce na nspaxenne, ocraruno yenrenno a
samnrn cocrnennx cn nsrne, axe n ro a e xnnxn nrn npannnen n a cornercrna
na ecrnnrennocrra. Bn ncxxa ncxycnx namerra nenpemenno me nonee raxn
oparop, n nyxnara mnnyra ro nxma a namepn nnro onon n nornpxenne na cnonre
resncn, nnro marepnan sa onponepranane na npornnnnxa. Axo crana nnpoc sa oparop,
xoro moxe sa sacpamn camo cee cn, ro rona e nononnn ea: mnoro no-nomo e, xoraro
cnxnara ca nanpann or raxn ncesnaem n saeno c rona nnmo ne snaem rocnonn
pxonoen opran na pxanara.
- 23 -
Bo ce xacae o men, ome or panna nspacr ce crapaex a uera npannnno. 3a macrne
sa rona mn nomaraxa n namerra n pasnpanero. B rona ornomenne nepnor nn Bnena
eme sa men ocoeno npoyxrnnen n nenen. Bsnpnxrnxra or exenennero me
crnmynnpaxa a ce sanouanam n nsyuananero na ncnuxn nonn n na-pasnnunn
nponemn. Honyuanaxn nsmoxnocrra a oocnonanam npaxrnxara c reopnx n reopnxra
a nponepxnam na npaxrnxa, as ce npenasnx or rona reopnxra a me orxcne or xnnora, a
npaxrnxara a me nnmn or cnoconocrra a oomanam. m Ho rosn naunn onnrr or
exenennero me nornxna xm ocnonarenno reopernuno nsyuanane na na mnoro naxnn
nponema ocnen connannnx. Ko snae, xora nmenno meme a mn ce nanoxn a ce
sanoua n nsyuananero na mapxcnsma, axo roranamnnxr nepno ne mn nanxa nanpano n
nnnero rosn nponem.
***
B pannara cn mnaocr n manxoro, xoero cm uynan sa connanemoxpannxra e nno
nenpannnno.
Ocroxrencrnoro, ue connanemoxpannxra noeme opa sa nceomo, rano nsnparenno
npano, me paname ncxpeno. Pasymr mn n rorana mn nocxasname, ue rona rpxname a
onee o orcnanane na xacypcxnx pexnm, xoro raxa nenannxax. Fxx rnpo
ynepen, ue npnynancxara monapxnx ne moxe a ce pxn no pyr naunn, ocnen
xeprnaxn nnrepecnre na ancrpncxnre nemnn. 3naex, ue, axe c nenara na annara
cnanxnnsannx na nemnnre n Ancrpnx, nce ome ne e rapanrnpano csananero na
xnsnecnocona pxana no npocrara npnunna, ue camnxr pxanen crpo na cnanxnnre e
cmnnrenen. Hmenno, nmaxn npenn rosn ]axr, npnnercrnax ncnuxo, xoero no moe
mnenne rpxname a onee o xpax norasnnara nnrepecnre na 10 mnnnona nemnn,
opeuena na cmpr pxana. Konxoro noneue nannonannnre npornnopeunx n opn na
pasnnunn esnnn ce pasrapxxa n pasxxaxa ancrpncxnx napnamenr, ronxona no-nnsxo
eme uacr na emoro pasnaane na rasn nannnoncxa crpana, a c rona npnnnxaname n
uacr na ocnooxenne na mox ancrpo-nemcxn napo. Camo npn roranamnnre ycnonnx
npe men nsnnxname nrx na npncennxnane na ancrpncxnre nemnn xm Iepmannx.
Ho rosn naunn enocrra na connanemoxpannxra sa men ne eme anrnnarnuna. Ocnen
rona xx ocraruno neonnren n rnynan rorana, sa a mncnx, ue connanemoxpannxra ce
rpnxn sa noopxnane na marepnannoro ccroxnne na paornnnnre. H rona pasnpa ce n
monre npecrann ronopeme noneue sa nex, orxonxoro cpemy nex. Tona, xoero rorana
noneue or ncnuxo me orncxname n connanemoxpannxra, eme npaxenoro
ornomenne xm opara sa nemcxnre nnrepecn, ynnsnrennoro nomasnane npe
cnanxncxnre "pyrapn", xonro npnemaxa c oxora orcrnxnre na ymnnxnamnre ce oxono
rxx ancrpncxn connanemoxparn, no saeno c rona rn rpernpaxa ornncoxo, xaxro n
mexy nnpouem nannno sacnyxanaxa resn ocann xenennpxnn.
Koraro cranax na 17 ronnn, ymara "mapxcnsm" mn eme manxo nosnara, a ymnre
"connanemoxpannx" n "connannsm" mn ce crpynaxa enaxnn. H ryx norpxnaxa rexxnre
yapn na cara, sa a ornopxr ounre mn sa rasn neuynana nsmama na napoa.o rosn
momenr nanmanax connanemoxparnuecxara naprnx camo xaro spnren no npeme na
maconn emoncrpannn. Hxmax ome nnxaxna npecrana sa ncrnncxoro nanpannenne na
ymonere na npnnpxennnnre n ne pasnpax ome cmnocrra na nenoro yuenne. Ena
cera nmax cnpnxocnonenne c nex n moxax a ce sanosnax ornnso c npoyxrnre na
nenoro nsnnranne n "mnporne". Tona, sa xoero npn pyrn ycnonnx xxa neoxonmn
ecernnernx, as cera nonyunx sa nxxonxo mecena. Paspax, ue sa ]pasnre sa connanna
opoeren n nmon xm nnxnnx ce xpne ncrnncxa uyma, or sapasara na xoxro rpxna
nsmoxno no-pso a ocnoonm semxra, samoro n npornnen cnyua semxra moxe mnoro
necno a ce ocnoon or uoneuecrnoro.
- 24 -
Hpnnxr mn cncx cc connanemoxpannxra crana na nocrpoxara, na xoxro
paorex.Ome or camoro nauano ornomennxra ne ce ycranonnxa ocoeno pyxenmnn.
pexnre mn xxa n ornocnrenno op nn, esnxr mn eme nmesen n nxnoro mn
noneenne cpxano. Fxx ronxona cnnno nornan n mncnnre cn, ue ne opmax ronxmo
nnnmanne na oxpxanamara me cpea. Tpcex paora, xonxoro a ne ympa or rna n a
nmam nsmoxnocr, maxap n anno n nocrenenno, a nponxanam opasonannero cn.
Moxe n nro nxmame a opmam nnnmanne na oxpxennero cn, axo na rpernx nnn
na uernprnx en ne crana ena cnyuxa, xoxro nenara me naxapa a saema nosnnnx:
noxannxa me a crana unen na oprannsannx.Onona, xoero no-pano ne mn ce xnxname n
nacn, no rona npeme paspax pso n ocnonarenno.
Bnpocr sa spanoro nannonanno csnanne na napoa na npno mxcro e cnpsan cc
csanane na spann connannn ornomennx xaro ]ynamenra sa npannnnoro nsnnranne
na nnnnnyma. Camo rosn, xoro upes nsnnrannero n yunnnme ce e sanosnan c
xynrypnoro, nxonomnuecxoro n npen ncnuxo nonnrnuecxoro nennune na ponnara cn,
moxe a ce nsnnnn c nrpemna ropocr or rona, ue npnnanexn xm aen napo. uonex
moxe a ce opn camo sa onona, xoero onua. Moxe a onua camo onona, xoero ynaxana,
n a ynaxana camo onona, xoero n xpana cmerxa nosnana.Koraro n men ce npoyn
nnrepecr xm connannnre nponemn, sanounax cncem ocnonarenno a rn nsyuanam.
Hpe men ce orxpn nenosnar ocera cnxr.
Hpes 1909-1910 r. nnunoro mn nonoxenne manxo ce nsmenn; ne mn ce nanarame
noneue a a om paornnx, cera moxex a cn npnneuennam xnxa no pyr naunn. Ho
rona npeme sanounax a paorx xaro ueproxnnx n axnapenncr. Ho ornomenne na
nannnara nemara ne npnxxa ope - rx ena crnrame, sa a xnnex, - no ncnuxo nmame
cnox cmncn or rnena rouxa na nspanara or men npo]ecnx. Cera neue ne ce npmax
neuep nxmn cmprno ymopen, es a cm n ccroxnne a nsema xnnra n pne.
Hacroxmara mn paora npneme pxa sa pxa c emara mn npo]ecnx. Cera xx n
nsnecren cmncn cam rocnoap na npemero cn n moxex a ro pasnpeenxm no-ope
ornpen. Pncynax sa nannnara cn n yuex sa ymara cn. Cera nmax nsmoxnocr xaro
onnnenne na npaxrnuecxnre mn nanmennx a nonyua onesn reopernunn snannx,
xonro ca nyxnn sa paspemanane na connannnre nponemn. 3anounax a nsyuanam noneue
nnn no-manxo ncnuxo, xoero mn nonaame no pxa, uerxx xnnrn n ce sanouanax n
cocrnennre cn pascxennx.
Cera cn mncnx, ue rorana xopara ca me nsnmann sa oconxx. ue ce oranax c nxnara cn
crpacr n nmon na crponrennoro nsxycrno, eme cncem ecrecrneno. Tona nsxycrno,
nape c mysnxara, mn ce crpyname rorana xaro npx na ncnuxn nsxycrna: sannmannero c
nero npn resn ocroxrencrna ne eme sa men "rpy", a na-nncme macrne. Moxex
neymopno o xcno npes nomra a uera n a ueprax. Bnnarn me xpeneme nxpara, ue axe
n cne mnoro ronnn sa men nce nax me nacrnxr no-opn npemena. Fxx yeen, ue me
oe momenr, n xoro me cn nspaorx nme na apxnrexr.
ue saeno c rona npoxnxnax nnrepec xm nonnrnxara, mn ce crpyname cncem
ecrecrneno. Cmxrax rona sa cncem ecrecrnen nr na ncexn mncnem uonex. Ho rona
npeme mn nnncnaxa cneennx sa npo]ecnonannara oprannsannx. He moxex rorana nnmo
a xaxa nnro sa nenecopasnocrra, nnro sa nenenecopasnocrra sa
cmecrnynanero . Ho r xaro mn xasaxa, ue cm nxen a ncrnx n oprannsannxra, ro
as orxasax. Mornnnpax orronopa cn c rona, ue ne pasnpam nnpoca n ne mora a cn
nosnonx a nanpanx nxxaxn xo. Fnaroapenne na npnara nononnna na mornnnponxara
mn ne me nsronnxa nenara or paora. Bepoxrno ce naxnaxa, ue cne nxxonxo nn me
ycnexr a me yexr nnn sannamar. H n nara cnyuax ce sanrnaxa. Mnnaxa ome ne
cemnnn n cera ne moxex a cn nosnonx a nocrnx n npo]cmsa, axe n a noncxax. B
nponxenne na resn ne cemnnn ce sanosnax c oxpxennero mn. Cera nxmame cnna na
- 25 -
cnera, xoxro a me npnnyn a nocrnx n oprannsannx, npecrannrennre na xoxro sa
xparxo npeme nnxx n ronxona nenaronpnxrna cnernnna. Hpnnre nn mn eme rexxo.
Ha oe uacr or paornnnnre ornnaxa n nnsxara xpuma, a ocranannre oxnaxa ocxno
na crpoexa. Tona xxa xenenn paornnnn, unnro cnpyrn nm onacxxa n enn cnnn
reuen ox. B xpax na cemnnara nropara uacr or paornnnnre ce ynennuaname; samo?
Tona paspax ena no-xcno. Torana sanounaxa nonnrnuecxnre cnopone.
Hacrpana cn nsnnx yrnnxara c mnxxo n nsxox napuero cn xnx. Bnnmarenno
nsyuanaxn cnoero oxpxenne, as ce pasmncnnx na nemacrnara cn ca. Manxoro,
xoero uyx, eme nannno ocraruno. uecrnuxo mn ce crpyname, ue resn rocnoa
napouno ce crpynnaxa no-nnso o men, sa a me naxapar a nspasx nxxaxno mnenne.
Onona, xoero uynax oxono cee cn, moxeme camo a me paspasnn o xpana crenen. Te
orpnuaxa n npoxnnnaxa ncnuxo: nannxra xaro npoyxr na xannranncrnuecxnre "xnacn" -
xonxo uecro mn ce nanarame a uynam rasn yma; ponnara xaro opxne na ypxoasnxra
sa excnnoarannx na paornnnnre; cnnara na saxonnre xaro cpecrno sa norncxane na
nponerapnara; yunnnmero xaro yupexenne, xoero nsnnrana pon n enonpemenno
poonnaennn; pennrnxra xaro cpecrno sa sanya na opeuennx na excnnoarannx napo;
mopana xaro cnmnon na onueymne n r.n. C ena yma sa rxx ne cmecrnyname nnmo
uncro n cnxro; ncnuxo, yxnanno ncnuxo nsxnpnxxa na oxnyxa.
Ornauano ce onnrnax a mnua, no n xpax na xpanmara ne nname a ce mnun
noneue. 3anounax a ce nsxasnam n nspasxnam. Cera mn ce nanoxn a ce yex, ue oxaro
ne nonyua ocraruno snannx n ne ycnox cnopnnre nnpocn, e esnaexno a yex
nxxoro n npornnnoro. Torana sanounax a ce ponx n onesn nsrounnnn, or xonro re
uepnexa cnoxra cmnnrenna mpocr. 3anounax a uera xnnra cne xnnra, pomypa cne
pomypa.
Ho na crpoexa cnoponere cranaxa nce no-ropemn. C ncexn nsmnnar en ce nsxasnax
nce no-ope, r xaro cera nmax noneue cneennx sa rxxnara cocrnena nayxa, orxonxoro
npornnnnnnre mn. Ho mnoro cxopo nacrnn momenrr, xoraro re npnnoxnxa onona
nsnnrano cpecrno, xoero na-necno or ncnuxo noexana pasyma: repopr. Hxxon or
pxononrennre na nparonere mn npeocrannxa nsop: nnn a nanycna crpoexa
opononno, nnn a me nsxnpnxr orryx. T xaro xx cnpmeno cam, as npenouerox
npnoro n cn ornox or crpoexa, nompxn or cnyuxara.
Ornox cn c ornpamenne, no saeno c rona nnnnenrr me rpana oronxona, ue mn
eme nensmoxno a ro sapanx. He, rona nxma a ocranx raxa. Hpnonauannoro uyncrno
na ornpamenne cxopo ce samenn c ynopnro xenanne sa no-nararmna opa. Pemnx
nesanncnmo or ncnuxo ornono a orna na pyr crpoex. Km raxona pemenne me
nornxna n nyxara. Mnnaxa nxxonxo cemnnn n as nspasxonax ncnuxnre cn ocxnn
sanacn, a esmnnocrnnxr rna me nornxname xm ecrnne. opn n npornn nonxra cn
xx nxen a orna na crpoexa. Hrpara ce nonropn ornono. unnanr eme cmnx xaro
npn npnnx nr. Homnx, ue ce opnx nrpemno: nnma re nancrnna ca xopa, nnma ca
ocronn a npnnanexar xm nennxnx napo?
Tpyen nnpoc! Axo orronopnm nonoxnrenno, rorana opara sa naponocr ne cn
crpyna rpya n xeprnnre, xonro ce nanara na opnre xopa a npnnacxr sa raxnna
neronnnn. Axo orronopnm orpnnarenno me ce oxaxe, ue napor nn e mnoro een na
uonenn.
B resn nn mn ce crpyname, ue rasn uonemxa maca, xoxro ne nna n a ce npnuncnxna
xm cnnonere na napoa, sannamnrenno napacrna xaro nannna n rona npensnnxa n men
cnnno esnoxocrno.
Cc cncem pasnnunn uyncrna nanmanax cera maconara emoncrpannx na
paornnnnre or Bnena, nponeena resn nn no nxxaxn nono. B nponxenne na na
uaca croxx n nanmanax, sarann x, esxpannx pasmep na uonemxnre uepnen, xonro
- 26 -
nnsxxa npe ounre mn. Horncnar or rona spennme, na-naxpax as nanycnax nnomaa n ce
ornpannx xm xmn. Ho nrx nnxx na nposopena na ena yxa sa nnrapn
"Paornnuecxn necrnnx" - nenrpanen opran na crapara ancrpncxa connanemoxpannx. B
eno enrnno napono xa]ene, n xoero uecro ce ornnax, sa a uera necrnnx, rosn opran
cmo nexeme nnnarn na macara. Ho ocera ne moxex a cn nanoxa a nopxa n pxa
rosn ornparnrenen necrnnx sa noneue or 1 -2 mnnyrn, unro ron mn ecrname xaro
orpona na ymara. Cera or rxrocrnoro nneuarnenne or emoncrpannxra nxxaxn
nrpemen rnac me naxapa a cn xynx necrnnxa n a ro npouera. Beuepra nsex mepxn a ro
npouera. H nesanncnmo or rnennnre nsyxnannx n neroynannx, cera sanounax peonno a
nnnxnam n rasn xonnenrpnpana nxa.
uerenero na exenenna connanemoxparnuecxa npeca mn nosnonn noneue or
sanosnananero c reopernunara nnreparypa a pasepa xoa na nenre na
connanemoxpannxra n na nrpemnara cmnocr.
Bcmnocr xaxna ronxma pasnnxa nma mexy rasn npeca n uncro reopernunara
nnreparypa na connanemoxpannxra, xero cpemam mope or ]pasn sa cnooara,
xpacorara n "ocroncrnoro", xero nxmar xpa ymnre sa xymannocr n mopan, - n
ncnuxo rona or nornea na npoponnre c rpynx esnx na exenennara
connanemoxparnuecxa npeca, xoxro paorn c nomomra na onna xnenera n na-
nnpryosnn uyonnmnn nxn. Teopernunara npeca e nacouena xm rnynannre nnnemepn or
peonere na cpenara n nncma "nnrennrennnx", a exenennnxr - xm macara.
3a men nnuno sanouananero n rasn nnreparypa n npeca mn nomorna a pasepa
ome no-xcno npnnpsanocrra mn xm napoa.
Onona, xoero no-pano noeme xm nenpeoonnma nponacr, cera ce npenpna n nono sa
ome no-ronxma nmon.
Hpn nannune na rona uyonnmno npomnnane na mosnnre camo enn rnynax moxe a
ocxa resn, xonro naar n xeprna na rasn nsmama. Konxoro noneue npnonnax n
nnsxnre ronnn nena camocroxrennocr, ronxona noneue pacreme n men pasnpanero sa
nrpemnnre npnunnn na ycnexa na connanemoxpannxra. Cera paspax xaxno snauenne
nmame sa connanemoxpannxra nomnoro nsncxnane xm paornnnnre a nsanar camo
uepnenn necrnnnn, a nocemanar camo uepnenn cnpxn, a uerar camo uepnenn xnnrn.
Hannno xcno nnxax c ounre cn o xaxnn xpann pesynrarn noeme rona nerpnnmo
yuenne.
Hcnxnxara na mnpoxnre macn e nannno nensnpnemunna xm cnaocrra
nononnnuaroro. ymennoro nsnpnxrne na xenara e no-manxo ocrnno sa aprymenrnre
na acrpaxrnnx pasym, orxonxoro na nenoanamnx ce na onpeenenne nncrnnxrnnen
crpemex xm onnnamara x cnna. Xenara c no-ronxmo xenanne me ce nounnn na
cnnnnx, orxonxoro cama a nounnn na cee cn cnanx. Taxa n macnre noneue onuar
rnpannre, orxonxoro resn, xonro nm ce noxopxnar. Te ce uyncrnar no-yonnernopenn or
yuenne, xoero ne rpnn pyrn reopnn, xamo nn nsnpnemane na nnepannn nen. Ho-
ronxmara uacr or macnre ne snae xaxno a npann cc cnooara n opn ce uyncrna
nsocranena. Ha escpamnoro nm yxonno manrpernpane or connanemoxpannxra macnre
pearnpar raxa nxno, xaxro n na nsmyrnrennara snoynorpea c uonemxnre nm npana n
cnoon. Te nxmar nn na-manxa npecrana sa esymnara cmnocr na ncxxo yuenne, re
nnxar camo esnomanara cnna n xnnornncxnx nspas n n nocnena cmerxa saemar
nacnnna nosnnnx.
Axo na connanemoxpannxra e npornnonocraneno no-npanonoono yuenne, no
npoxapnano c raxana cnna n xnnornncxa rpyocr, ro yuennero me noen maxap n cne
rexxa opa.He nsmnnaxa n ne ronnn, orxaxro mn crana nannno xcno yuennero na
connanemoxpannxra, a cmo raxa n npnomnre, c xonro rx ro npnnara.Bnnxnax n rosn
escpamen neonornuecxn repop, xoro rasn naprnx npnnarame cpemy ypxoasnxra,
- 27 -
necnocona a ce npornnonocrann nnro ]nsnuecxn, nnro mopanno. Ho aen snax
sanouname ncrnncxa xanonaa or nxn n xnenern cpemy npornnnnxa, xoro n aennx
momenr nsrnexame na connanemoxpannxra no-onacen n rona nponxaname, oxaro na
nananara crpana ne nspxar nepnnre n rx ne xeprna nxxoe nnne, xoero eme na-
ompasno na connanemoxpannxra. Inynann! Taxa nnn nnaue ne nocrnrar nnmo. Hrpara
sanouna ornono n nponxana ororana, oxaro crpaxr npe resn osnepenn xyuera ne
napannsnpa ncxxaxna nonx.
Or cocrnen onnr connanemoxpannxra ope snae nenara na cnnara n sarona c na-
ronxma xpocr ce onnuna rouno cpemy resn, n xonro n ena nnn pyra crenen noosnpa
rona pxxo xauecrno, n oparno - c oxora xnann cnanre narypn, xonro orxpnna n
pennnre na npornnnnxa cn. Honxxora rona ro npann npenasnnno, pyr nr nynnuno n
no-cmeno - n sanncnmocr or npenonaraemnre yxonnn xauecrna na aenoro nnne.
Connanemoxpannxra npenounra a nma cpemy cee cn esnonen n escnnen renn,
orxonxoro cnnna, maxap n cxpomna n nennre cn nsxnn narypa.Ha-mnoro pasnpa ce
xapecnar cnaoxapaxrepnnre n cnaoymnnre npornnnnnn.
Tx ymee a csana npecrann, ue enncrnennx naunn a ce sanasn mnpa e a ce
orcrnn, a n cmoro npeme ymno n npenasnnno cama nponxana a nacrnna nosnnnx
nonp nosnnnx ry upes cxpnro manraxnpane, ry upes xnno orpanane /xoraro omoro
nnnmanne e nacoueno pyrae/, nnn nx, nsnonsnaxn nonoxennero, ue npornnnnxr ne
xenae a pasnn ocoeno connanemoxpannxra, a csana mymnn censannn n r.n. Tona e
raxrnxa na nsnonsnane na cnaocrnre na npornnnnxa o xpaen npeen. Tasn raxrnxa c
maremarnuecxa rounocr non o ycnex, axo camo npornnnara crpana ne ce nayun a ce
opn cpemy orponnnre rasone cc cmnre raxnna.
Ha cnanre narypn na-cerne rpxna a ce oxcnn, ue ryx crana yma a em nnn
a ne em.H raxa cn nsxcnnx ponxra na ]nsnuecxnx repop no ornomenne na orennnx
uonex n na macnre.Tyx ce nxnmuna n cnpmeno rounara npenenxa na ncnxonornuecxnre
nocnennn.Tepopr n paornnnnnara, ]apnxara, sanara na cpannero nnn npn maconn
emoncrpannn nnnarn me nma ycnex, axo ne my e npornnonocranen cmo raxn cnnen
repop.
Torana pasnpa ce connanemoxpannxra nanra yxacen no. Tx, xoxro or xpa npeme
orpnua ncxxa pxanna nnacr, cera ce opma xm nex sa nomom n cnrypno naxpax me
nocrnrne nemo: cpe "nncmnre unnonnnnn" me namepn nxxon marapera, xonro me
nomornar na rasn uyma n opara cpemy enncrnennx cn cepnosen npornnnnx, nonexe
resn marapera me ce naxnar no raxn naunn a sacnyxar nsnecrno narononenne n ounre
na connanemoxpannxra.
Kaxno nneuarnenne nooen ycnex npann na mnpoxara maca xaxro or npnnpxennnn,
raxa n or npornnnnnn na connanemoxpannxra, moxe a pasepe camo rosn, xoro
nosnana naponara yma ne or xnnrnre, a or peannara ecrnnrennocr. B pennnre na
npnnpxennnnre na connanemoxpannxra nocrnrnara noea ce nsnpnema xaro
oxasarencrno sa noxara npanora. Hpornnnnnnre nx nsnaar n oruaxnne n
npecranar a nxpnar, ue e nsmoxna nsomo no-nararmna cnpornna.
Konxoro noneue ce sanosnanax c meronre na ]nsnuecxn repop, nsnonsnan or
connanemoxpannxra, ronxona no-manxo moxex a ce nsmymanam sa crornnnre xnnxn
xopa, cranann nerona xeprna.
Ha roranamnnx nepno or xnnora cn na-mnoro nxa sa rona, ue mn npna xm
cocrnennx mn napo, ue me nayun a pasnnuanam nsmamnnnnre or xeprnnre na
nsmamara.3a nnmo pyro, ocnen sa xeprnn rpxna a ce cmxrar xopara, nonanann n
pnere na nsmamnnnnre. Ho-rope opncynax c nenpnnnexarennn mpnxn xnnora na
"nncmnre" cnoene. Ho nsnoxennero mn n nno nennno, axo cera ne noueprax, ue cpe
resn naponn macn nnxax n cnernn nerna, ue ne enn nr ce cncxnax c opasnn na
- 28 -
pxxo camonoxeprnonanne, na nxpno npnxrencrno, nsymnrenna nenperennnosnocr n
cxpomnocr - ocoeno cpe paornnnnre or craporo noxonenne. B mnaoro noxonenne resn
opoerenn ce cpemaxa mnoro no-pxxo, nonexe na rxx no-ronxmo nnnxnne nm oxasnar
orpnnarennnre crpann na ronemnx rpa; no n cpe mnanre paornnnn nepxxo cpemax
mnoro, y xonro ypannonecennx nrpemen mnp nsemame npx na nnsocrnre n
nocpecrnenocrra n xnnora. Axo resn, uecro xyann n opn xopa, ncrnnaxa n peonere
na nonnrnuecxnre npornnnnnn na namnx napo n no rosn naunn nm nomaraxa, ro rona
moxe a ce oxcnn enncrneno c ]axra, ue re ne ca paspann nnsocrra na yuennero na
connanemoxpannxra. Te n ne moxexa a x pasepar, r xaro nne nnxora ne cn
nanpannxme rpya a nomncnnm sa resn xopa, a omecrnenara cnryannx ce oxasa no-
cnnna, orxonxoro nonxxora opara nm nonx. Hesanncnmo or ncnuxo xm narepa na
connanemoxpannxra rn rnacxame mnsepnxra.
Fespo nrn namara ypxoasnx no na-neymen naunn, a nonxxora n no na-
nemopanen, ce onnuname npornn cncem cxpomnn n xymanno cnpanennnn ncxannx, npn
rona uecro es nonsa sa cee cn n opn es npecnexrnna a nonyun nxxaxna nonsa.
Hmenno sapan rona opn nopxunnre paornnnn ce nsxapnaxa or npo]cmsnre na
nonnrnuecxara cnena.
C ynepenocr moxe a ce xaxe, ue npnonauanno mnnnonnre paornnnn ca nacrpoenn
npaxeno xm connanemoxparnuecxara naprnx, no cnpornnara nm ce noexana or
cnpmeno esymnoro nonxxora noneenne na ypxoasnnre naprnn, nspasxnamo ce n
nnen n esnpexocnonen orxas a npnemar xaxnoro n a e connanno ncxane. B xpax na
xpanmara orxasr a noopxr ycnonnxra na rpya, a nsemar mepxn cpemy
nponsnocrnennre rpanmn, a orpannuar ercxnx rpy nnn a csaar ycnonnx sa samnra
na xenara no npemero, xoraro nocn no cpnero cn emnx "cnn na ponnara", - ncnuxo
rona camo nomara na connanemoxpannxra, xoxro c naroapnocr perncrpnpa ncexn raxn
orxas n ce nsnonsna or resn nacrpoennx na samoxnnre xnacn a nxapa macnre n cnox
xanan. Hamero nonnrnuecxo "mprepcrno" nnxora nxma a moxe a nonyun npomxa sa
rpexonere cn. Orxnonxnaxn ncnuxn onnrn a ce npeoonee connannoro sno,
oprannsnpaxn cnpornna cpemy rxx, resn nonnrnnn cexr ompasa n raxa, maxap n
nnmno, onpananar nsxnnennxra na cmprnnre nparone na namnx napo, ue camo
connanemoxparnuecxara naprnx nancrnna mncnnna sa nnrepecnre na rpyemnre ce.Ho
raxn naunn resn nonnrnnn onpanaxa mopanno cmecrnynanero na npo]cmsnre, r.e. na
onesn oprannsannn, xonro oranna cnyxar sa rnanna onopa na nonnrnuecxara naprnx. B
ronnnre na oyuennero mn nn Bnena xx npnnyen nesanncnmo or xenannero mn a
saema nosnnnx no nnpoca sa npo]cmsnre.
T xaro rneax na npo]cmsa xaro na nepasenna uacr or connanemoxparnuecxara
naprnx, pemennero mn eme npnpsano n ... nenpannnno.Ornecox ce xm npo]cmsnre
nannno orpnnarenno. Ho n no rosn nsxnmunrenno naxen nnpoc cara mn ae nenen
ypox.B pesynrar na rona npnoro mn mnenne eme oopeno.Ha naecerronmna nspacr
ce nayunx a pasnnuanam npo]cmsnre, npecrannxnamn cpecrno sa samnra na omnre
connannn npana na rpyemnre ce n sanomnane na no-opn ycnonnx sa xnnor sa
paornnnnre c pasnnunn npo]ecnn, or npo]cmsnre, cnyxemn sa nncrpymenr na
nonnrnuecxara naprnx n xnaconara opa.
Ocroxrencrnoro, ue connanemoxpannxra paspa orpomnoro snauenne na
npo]ecnonannoro nnxenne, n ocnrypn nsmoxnocrra a ce pasnopexa c rosn
nncrpymenr n n pesynrar na rona - ycnx. A ocroxrencrnoro, ue ypxoasnxra ne paspa
rona, crpyname sarya na nonnrnuecxn nosnnnn. Hamenno cnxna, rx ce naxname upes
npocroro "orpnnanne" na npo]cmsnre a nonpeun na nornunnx xo na pasnnrnero. A
crana raxa, ue rx nacoun rona pasnnrne n nocoxa, npornnna na nornxara. Tnpennero, ue
npo]ecnonannoro nnxenne nno npaxeno na ponnara, e nenenocr n orrope na rona
- 29 -
nencrnna. Hpannnno e oparnoro. oxaro npo]cmsnara enocr nenn a noopn
xnnora na nxno ccnonne, npecrannxnamo ena or rnannnre onopn na nannxra, rona
nnxenne ne camo ne e npaxeno na oreuecrnoro n pxanara, a nanpornn ro e
"nannonanno" n na-opnx cmncn na ymara. Taxona npo]cmsno nnxenne cnomara a
ce csaar connannn npenocranxn, es xonro omonannonannoro nsnnranne nsomo e
nensmoxno. Taxona npo]cmsno nnxenne npnonna orpomnara sacnyra, ue e
cnomornano a ce noen connannara onecr, oxonuarenno a ce ynnmoxn annnr na
rasn onecr n no rosn naunn a ce cecrna sa omoro ospanxnane na naponnx
oprannsm.Ero samo cnopr sa neoxonmocrra or npo]cmsnre e nancrnna esnenen.
oxaro cpe paoroarennre nma xopa c neopasnnro connanno uyncrno nnn ome
noneue c nomo pasnnro uyncrno sa cnpanennnocr n samnra na npanara, saauara na
npo]cmsnnre pxononrenn, xonro ca cmo uacr or namnx napo, e a samnranar
nnrepecnre na omecrnoro cpemy anunocrra n nepasymnocrra na orennnre xopa.
Cxpanxnanero na nxpara n napoa n npeanocrra xm nero e or raxn nnrepec sa
nannxra, xaxro sanasnanero na nenocrra na napoa.H nere nema ce nrnopnpar or onesn
paoroarenn, xonro ne ce uyncrnar xaro uacr or omecrnennx oprannsm. 3amoro
ornparnrennara anunocr n esnomanocr noxo ynpexa emero.
a ce orcrpanxr npnunnnre sa noono pasnnrne, e sacnyra npe nannxra, a ne
oparno.Hexa ne nn xasnar, ue ncexn orenen paornnx nma nnnoro npano a cn nanpann
cornernnre nsnon sa onasn ncrnncxa nnn ]anmnna necnpanennnocr, xoxro my
npnunnxnar, r.e. a nanycnar aennx paoroaren. He! Tona e rnynano. Tona e camo
npoa a ce orxnonn nnnmannero or naxnnx nnpoc. Eno or nere: nnn orcrpanxnanero
na nomnre anrnomecrnenn ycnonnx e n nnrepec na nannxra nnn rona ne e raxa. Axo rona
oaue e raxa, uonex rpxna a ce opn c rona sno cc cpecrna, xonro oemanar ycnex.
Orennnxr paornnx nnxora ne e n ccroxnne a samnrana nnrepecnre cn npornn nnacrra
na xpynnnre npenpnemaun. Tyx ne crana nnpoc sa noea na nncmero npano. Axo n
nere crpann xxa na eno mnenne, nxmame a nma cnop. Tyx crana nnpoc sa no-cnnnnx.
Axo rona ne eme raxa, axo n nere crpann nmaxa uyncrno sa cnpanennnocr, cnopr n ce
paspemnn no uecren naunn nnn no-rouno nxmame nome a nsnnxne.
He, axo anrnomecrnenoro nnn nesaxonnoro rpernpane na uonexa ro npnsonana xm
cnpornnnenne, ro opara moxe a ce paspemn camo c nomomra na no-ronxma nnn no-
manxa cnna ororana, oxaro ne e csaena cc saxon cena nncrannnx sa
ynnmoxanane na rona sno. Ho or rona cnena, ue sa no-ycnemnara opa c paoroarenx n
neronara xonnenrpnpana cnna paornnxr rpxna a noeme ne xaro orenno nnne n
npornnen cnyua ne moxe n yma a crana sa noea.
cno e, ue npo]ecnonannara oprannsannx moxeme a cnomorne sa yxpennane na
connannara nex n npaxrnuecxnx xnnor n c rona sa orcrpanxnane na onesn npnunnn,
xonro npensnnxnar paspasnennero na macnre n nocroxnno nopaxar nonon sa
neononcrno n onnaxnannx.
Axo rona cera ne e raxa, ro no-ronxmara uacr or nnnara nocxr onesn, xonro npeuar na
orcrpanxnanero na omecrnenoro sno no saxonen nr. Bnnara e n onesn, xonro nsnonsnar
nxnoro cn nonnrnuecxo nnnxnne, sa a nonpeuar na saxonoencrnoro.
Konxoro noneue nonnrnxara na ypxoasnxra ne pasnpame nnn no-rouno ne
xenaeme a pasepe snauennero na npo]ecnonannara oprannsannx n nocranxme nce
nonn npenxrcrnnx, ronxona no-ynepeno connanemoxpannxra crpauname rona nnxenne
n pnere cn. C ronxma annonnnocr rx cn csae spana asa, xoxro ne enn nr ce
oxasname nocnenara samnra n xpnrnuen momenr. Pasnpa ce, npn rona nrpemnara nen
na nnxennero nocrenenno ce saryn, xoero orxpn nr na nonn
nenn.Connanemoxpannxra nnxora ne e n nomncnxna a sanasn npnonauannnre saaun na
npo]ecnonannoro nnxenne.He, pasnpa ce, ue ne e mncnnna sa rona.
- 30 -
B onnrnnre pne n nponxenne na nxxonxo ecernnernx rona opne sa samnra
na omecrnennre npana na uonexa ce npenpna n nncrpymenr, nacouen xm paspymanane
na nannonannara nxonomnxa. ue n rosn cnyua crpaar nnrepecnre na paornnnnre, ne
rporname nn na-manxo connanemoxpannxra. Hpnnaranero na nxonomnuecxn mepxn na
npnnya ana nsmoxnocr n n nonnrnuecxn nnan a ce nsnonsna nsnynanero.
Connanemoxpannxra e ocraruna esounnna, sa a ce nsnonsna or rona, a cnenamnre x
macn ca ocraruno onueymnn, sa a nosnonxr a ro npann. Enoro onnna pyroro.
Beue na rpannnara na XX nex npo]nnxennero oranna npecrana a cnyxn na
npenmnara cn saaua. Or ronna na ronna ro nce noneue ce nounnxname na
nonnrnxara na connanemoxpannxra n naxpax ce npenpna n nncrpymenr na xnaconara
opa. Herona saaua crana en cne en a nanacx yapn na onsn nxonomnuecxn pe,
xoro ena-ena eme nocrpoen c ronxona mnoro rpy. Paspymanaxn nxonomnuecxnx
]ynamenr na pxanara, neue moxe a ce norornn cmara ca n sa camara pxana.
C ncexn nsmnnar en npo]cmsnre sanounaxa nce no-manxo a samnranar peannnre
nnrepecnre na paornnnnre. Honnrnuecxara mpocr nocxasa na noxonere, ue nxma
cmncn a ce noopxna nxonomnuecxoro nonoxenne na paornnnnre: axo cnnno ce
nonnrne connannoro n xynrypno pannnme na mnpoxnre macn, ro me nsnnxne onacnocr
npn yonnernopxnane na norpenocrnre na mnpoxnre macn re a ne nosnonxr noneue a
ar nsnonsnann xaro esnoneno opne.
Tasn npecnexrnna nnymaname na noxonere raxn crpax, ue re naxpax ne camo
npecranaxa a ce opxr sa nonnrane na nxonomnuecxoro pannnme na paornnnnre, no n
na-pemnrenno ce oxnnxa cpemy rona.a ce namepn oxcnennx sa rona nannno
nepasnpaemo noneenne ne eme sa rxx rpyno.3anounaxa a npexnxnar raxnna
orpomnn nsncxnannx, ue onesn manxn orcrnxn, xonro moxexa a ce nsmxnar or
paoroarennre, rpxname a ce crpynar na paornnnnre ornocnrenno cncem nnmoxnn.
H ero, ue re sanounaxa exenenno a oxasnar na paornnnnre nnmoxecrnoro na resn
orcrnxn n a rn yexanar, ue ryx cn nmar paora c xnoncxn nnan: orcrnnaxn
cmemno manxo, a orxaxar na paornnnnre yonnernopxnane na cnemennre nm npana, a n
na ncnuxo orrope a orcnaxr nacrnarennnx narncx na paornnuecxoro nnxenne. Hpn
neronemnre mncnonnn nsmoxnocrn na mnpoxnre macn ne nyxno a ce yuyname, ue rosn
noxo ce oxasa cnonyunnn.
B narepa na ypxoasnxra mnoro ce nsmymanaxa no nono na nsmamnara raxrnxa na
connanemoxpannxra, no camnre npecrannrenn na ypxoasnxra ne moxexa a npnemar
nnxaxna cepnosna nnnnx na noneenne. Hsrnexame, ue mom connanemoxpannxra
rpenepeme npe ncxxo peanno noopxnane na nonoxennero na paornnnnre, ro
rpxname a ce nanpernar ncnuxn cnnn n rasn nocoxa n no rosn naunn a ce nsrprne or
pnere na anocronnre na xnaconara opa cnxnoronm opxne.
Hnmo noono ne ce nanpann. Bmecro e ce npemnne n nacrnnenne n a ce saeme
ona nosnnnx cnpxmo npornnnnxa, npenpnemauecxnre xprone npenoueroxa a ce
orpnnar nasa, a orcrnxr n manxoro no narncxa na npornnnnxa n n na-nocnennx
momenr a ce crnacxnar camo na raxnna manxn npomenn, na xonro, nmaxn n npenn
cnoxra cnaocr, ne moxexa a oxaxar npornnoecrnne n xonro connanemoxpannxra
necno moxeme a orxnonn. B ecrnnrennocr ncnuxo cn ocrana no-crapomy. Camo
neononcrnoro ce ynennun ome noneue.
Ome rorana raxa napeuennre "cnoonn npo]cmsn" nncxxa xaro cnnn onann na
omononnrnuecxnx xopnsonr n nompauanaxa cmecrnynanero na ncexn orenen rpyem
ce.Cnoonnre npo]cmsn cranaxa enn or na-yxacnnre opnx na repopa, nacouenn
cpemy nesanncnmocrra n cnnara na nannonannoro cronancrno, cpemy ycrounnocrra na
pxanara n cnooara na nnunocrra.
- 31 -
Hmenno cnoonnre npo]cmsn na npno mxcro nanpannxa raxa, ue nonxrnero
emoxpannx a ce npenpne n cmemna n ornparnrenna ]pasa. Te xxa onesn, xonro
onosopnxa cnooara n cc cnonre ecrnnx nocnyxnxa sa xnn npnmep na nsnecrnnre
ymn: "axo ne ncxam a cranem nam pyrap, me rn pasnem uepena" /"und willst du micht
Genose sein, so schlagen win dir den Schadel ein"/. Ero xaxnn mn ce nnxaxa rorana resn
pyrapn na uoneuecrnoro. C ronnnre nsrnea mn ce pasmnpn n sanoun, a a ro
nsmenxm, ne mn ce nanoxn.ornn, ronxona no-cnnno mn ce ncxame a pasepe cmnocrra
na yuennero ornrpe.O]nnnannara naprnna nnreparypa n rona ornomenne moxeme
manxo a mn nomorne. T xaro rx sacxra nxonomnuecxa remarnxa, onepnpa c nenpannnnn
rnpennx n cmo ronxona nenpannnnn oxasarencrna n r xaro crana yma sa
nonnrnuecxn nenn, rx e npocro nponnra. Orrope na rona n nnrnenarnx crnn na rasn
nnreparypa me orncxname o xpaen npeen. Knnxxnre nm ca nnnn c ]pasn n
nenonxrnn pmonenennx, c nperennnn sa ocrpoymne, a ncmnocr yxacno rnynann. Camo
nspaxamoro ce oxemcrno n ronemnre nn rpaone moxe a nsnnrna yononcrnne or
noona yxonna xpana n a namnpa npnxrnn mnnyrn n rpcene na ncepnn nepnn n
xynnmara ropone or rasn nnreparypa na xnracxn. Ta nann ce snae, ue nxxon xopa cmxrar
onasn xnnra sa mpa, xoxro na-manxo pasnpar.
Cnocranxxn reopernunara nsmama n nenenocr na yuennero na
connanemoxpannxra c ]axrnre or peannara ecrnnrennocr, nocrenenno nonyuanax nce
no-xcna xaprnna sa nomonnnre crpemexn.
B noonn momenrn me onnaxnaxa ne camo nomn npeuyncrnnx, no n ycemane sa
rposxma onacnocr, nnxax xcno, ue rona yuenne, nsrxano or eronsm n ompasa, c
maremarnuecxa rounocr moxe a noen n c rona a onee uoneuecrnoro o neuynano
nopaxenne.
Ho rona npeme paspax, ue rona paspymnrenno yuenne e rxcno n nepaspnnno
cnpsano c nannonannnre ueprn na enn onpeenen napo, xoero o rosn momenr
aconmrno ne noosnpax.Camo sanosnananero c enpecrnoro ana n pnere xnmua xm
pasnpanero na nrpemnnre, r.e. ecrnnrennnre namepennx na connanemoxpannxra.
Camo, xoraro ce sanosnaem c rosn napo, rn ce ornapxr ounre sa ncrnncxnre nenn na rasn
naprnx n or mrnara na nexcnnre connannn ]pasn nsnnyna osenara macxa na
mapxcnsma.
Cera mn e rpyno, axe n nensmoxno, a xaxa xora nmenno sa npnn nr n xnnora
cn uyx ymara "enpenn". Bome ne cn cnomnxm n oma na monre ponrenn nnn none
oxaro eme xnn ama mn a cm uyn opn n nenx rasn yma. Moxr crapen, mncnx, ue
n nsnpnen camoro nouepranane na ymara "enpenn" xaro npnsnax na xynrypna
nsocrananocr. B nponxenne na nennx cn csnarenen xnnor xaro nxno ama mn ycnon
nsrnenre na raxa napeuenara nporpecnnna ypxoasnx. H nnpexn ue eme rnp n
nenpexnonen n nannonannnre cn uyncrna, ro ocraname nepen na "nporpecnnnnre" cn
nsrnen n axe n nauanoro rn npeae oruacrn n na men.
B yunnnme cmo n nauanoro ne namnpax nono a nsmenx ynacneennre or men
nsrnen.Bxpno, ue n cnennannsnpanoro yunnnme mn ce nanoxn a ce sanosnax c eno
enpecxo momue, xm xoero ncnuxn nne ce ornacxxme c nsnecrna npenasnnnocr, no camo
samoro eme npexaneno mnuannn, a nne, nayuenn or ropunnnx onnr, ne ce onepxnaxme
mnoro na raxnna momuera. Ho n as xaro ocranannre n rosn cnyua ne npannx ome nnxaxnn
nsnon.Ena nn nspacrra or 14 o 15 ronnn sanounax uecro a ce narxnam na ymara
"enpenn" - oruacrn n nonnrnuecxnre ecen. Oaue ope cn cnomnxm, ue no rona npeme
cnnno me orncxnaxa cnoponere n pasopnre n moe npnccrnne na pennrnosna ocnona.
Enpecxnxr nnpoc no rona npeme mn ce crpyname nnmo pyro, ocnen pennrnosen.
B Hnnn xnneexa mnoro manxo enpen. Bnmnocrra na xnnymnre ram enpen n
nponxenne na nexone ce e nannno enponensnpana n re npnnnuar na xopa; axe rn
- 32 -
cmxrax sa nemnn. Henenoro n ena raxana npecrana mn eme nannno nexcno nmenno
sapan rona, ue xaro enncrnen npnsnax cunrax pasnnxara n pennrnxra. Torana mncnex, ue
enpenre ca nonoxenn na npecnenannx nmenno sapan pennrnxra n rona ne camo me
orncxname or onesn, xonro ce ornacxxa nomo c rxx, no axe n mn nnymaname nonxxora
uyncrno nnsxo o ornpamenne xm raxana peaxnnx.3a rona, ue neue cmecrnyna nxxaxna
nnanono oprannsnpana opa cpemy enpecrnoro, nxmax n npecrana.
C raxnna nacrpoennx npncrnrnax nn Bnena. Vnneuen or mnororo nneuarnennx n
c]epara na apxnrexrypara, norncnar or rexecrra na cara mn, npnonauanno ne xx n
ccroxnne none manxo no-nnnmarenno a ce sarneam n pasnnunnre omecrnenn cnoene
na napoa n rosn orpomen rpa. Or namnnnonna Bnena no rona npeme nourn 200 xnnxn
xxa enpenre, no as ne rn saenxsnax. B npnnre cemnnn me npxnerxxa ronxona mnoro
nonn nen n xnnennx, ue mn eme rpyno a ce cnpanx c rxx. Ena xoraro nocrenenno ce
ycnoxonx n or npnnre mn nneuarnennx npemnnax xm no-eranno n xonxperno
onosnanane na oxpxanamara me cpea, ce orneax naoxono n ce narxnax cmo n na
enpecxnx nnpoc.
Cncem ne ncxam a nornpx ue npnoro mn cncxnane c rosn nnpoc eme
npnxrno. Bce ome nponxanax a nsnpnemam enpenre xaro nocnrenn na onpeenena
pennrnx n or rpnnmocr n xymannocr nponxanax a ce ornacxm nerarnnno xm
ncxxaxnn pennrnosnn ronennx. Tonr, c xoro nnencxara anrncemnrcxa npeca
nsonnuaname enpenre, mn ce crpyname neocroen sa xynrypnnre rpannnn na nennxnx
napo. Texaxa mn cnomennre sa nonynxpnnre cnrnx or cpenonexonnara ncropnx, n as
cncem ne ncxax a cranam cnneren na rxxnoro nonropenne. Anrncemnrcxnre necrnnnn
rorana nome ne ce uncnxxa xm opara uacr or npecara - orxe ro paspax n cera ne
snax - n sarona xx cxnonen a mncnx, ue opara na rasn npeca npornn enpenre e npoyxr
na snona ompasa n n nnxaxn cnyua pesynrar na npnnnnnnn nnn moxe n nenpannnnn
nsrnen.
Tona mnenne ce nornpn n or rona, ue nancrnna ronxmara npeca orronapxme na
nanaxnre na anrncemnrnre c aneu no-ocroen ron, a nonxxora n nome ne nm
orronapxme, xoero mn ce crpyname ome no na mxcro.
3anounax npnnexno a uera raxa napeuenara cneronna npeca /"Hee ]pae npecee",
"Heec nnnep rarenar"/ n na npno npeme ce yuynax or orpomnoro xonnuecrno
marepnann, xonro anar na unrarenx, n na onasn oexrnnnocr, c xoxro noxoxar xm
ncnuxn nnpocn. Ornacxx ce c ronxmo ynaxenne xm naroponnx ron na rasn npeca n
camo nxxo nr nncoxomepnero n crnna ocranxme y men onxxe nrpemno neononcrno
nnn axe mn eme nenpnxrno. Ho, cn mncnex, raxn crnn cornercrna na ronemnx
cneronen rpa. H r xaro cunrax Bnena sa cneronna cronnna, ro noono nsmncneno or
men oxcnenne o onpeeneno npeme me yonnernopxname.
Ho onona, xoero uecro me orncxname eme neocronara ]opma, n xoxro rasn
npeca ce nomasname npe nnencxnx nop. Ha-manxnre cnrnx n nopena ce onncnaxa n
erann nnn n nsnnnen c nsxnmenne, nnn c orpomno oropuenne n noxo cuyncrnne
ron, xoraro craname nnpoc sa cornernnre "cnrnx". Ho xoraro craname nnpoc sa
nemo, xacaemo camnx "na-mp na ncnuxn npemena monapx", rorana npecara npocro ne
namnpame ocraruno cnaxn ymn.
Bcnuxo rona mn ce crpyname narnaceno.Tona neue me naxapa a ce samncnx, ue
nnepannara emoxpannx nma cnaocrn.Homasnanero npe nopa n ocoeno n raxnna
neocronn ]opmn sa men osnauaname a ce ynnxn ocroncrnoro na nannxra.Tona eme
npnara cxnxa, xoxro nompaun ornomennxra xm "ronxmara" nnencxa npeca. Bn Bnena
nponxnx c nacrpnenne a cnex ncnuxn cnrnx or xynrypnnx n nonnrnuecxnx xnnor
na Iepmannx. C ropocr n nsxnmenne cpannxnax noema, xoro ce nanmaname n
Iepmannx, c ynaxa n ancrpncxara pxana. Ho axo nnmnnre nonnrnuecxn cnrnx
- 33 -
nenpexcnaro me panaxa, rona cncem ne moxeme a ce xaxe sa cnrnxra or nrpemnnx
xnnor na crpanara. He moxex a oopx opara, xoxro no rona npeme sanouna cpemy
Bnnxem II. B nero nnxax ne camo nemcxnx nmneparop, no npen ncnuxo csarenx na
nemcxara ]nora. Koraro repmancxnx paxcrar sanouna a my ononnpa no npeme na
nynnunnre my nsxnn, rorana me oropuaname nsxnmunrenno, ocoeno samoro cnope men
nxmame nnxaxn nono sa rona. H rona sacnyxaname nopnnanne ome noneue, ue resn
rocnoa napnamenrapnn popxonnn camo sa ena cecnx nsnpnxasnar mnoro noneue
rnynocrn, orxonxoro nxna nnacrnx xpane sa nxxonxo cronernx, nxnmunrenno n na-
rnynannre or rxx.
Bsmymaname me, ue n pxanara, n xoxro ncexn rnynax ne camo ce nonsna or
cnooara na cnonoro, no n moxe a nonane n paxcrara n a crane "saxonoaren",
nocnrenxr na nmneparopcxara xopona ce nonarame na sapann n nxxaxna cn
napnamenrapna ronopnnnx moxeme a ro "cmmpn".
Ome noneue me nsmymaname, ue camara nnencxa npeca, xoxro raxa yronnun npe
ncxxo npnnopno marape, xoraro craneme yma sa xacyprcxara monapxnx, sa
repmancxnx xasep nnmeme no cncem pyr naunn. Tx craname sarpnxena n cc sne
npnxpnra snoa ce npncennxname xm mnennxra n onacennxra no nono peunre na
Bnnxem II. Pasnpa ce rx aneu ne ncxame a ce namecna nn nrpemnnre paorn na
repmancxara nmnepnx - onasnn x or! - no xaro ce oxocname c npnxrencxn npcrn o
pannre na Iepmannx, "nne" camo nsnnnxname cnox nr, nponsrnuam or cmsa mexy
nere pxann! Ocnen rona sa xypnanncrnxara ncrnnara e nnnarn npen ncnuxo. Cne
resn nnnemepnn ymn moxeme ne camo "a ce oxocname c npnxrencxn npcrn" o
panara, no n nanpano a pxnem noxo n nex.Hanpano mn naxnyname xpn n rnanara.
H rona me naxapa nocrenenno a sanouna a ce ornacxm nce no-npenasnnno xm raxa
napeuenara ronxma npeca.B enn npexpacen en ce yenx, ue enn or anrncemnrcxnre
necrnnnn - "Hemcxn napoen necrnnx" - n raxnna cnyuan ce pxn xe no-
npnnnuno.Ocnen rona mn ecrname na nepnnre ]axrr, ue ronxmara nnencxa npeca n
rosn nepno no na-npornnen naunn nsnrame n xynr upannnx. Tesn cnaxn xnmnn n
uecr na "nennxara xynrypna nannx" nonxxora re xapaxa a ce cpamynam, ue cn nemen.
Tona xanxo xoxernpane c ncnuxo ]pencxo me npnnyxaname nenenx a nsnycxam c
nsmymenne or pnere cn nxxo necrnnx. Cera nce no-uecro uerxx anrncemnrcxnx
"Hapoen necrnnx", xoro pasnpa ce mn ce crpyname mnoro no-cna, no n cmoro npeme
n nxxon ornomennx eme no-uncr. He xx crnacen c pesxnx my anrncemnrcxn ron, no nce
no-nnnmarenno uerxx crarnnre my, xonro me xapaxa cera a ce samncnxm noneue.
Bcnuxo nsero saeno me nacoun xm onosnanane na onona nnxenne n neronnre
noxone, xonro rorana onpeenxxa cara na Bnena. Hmam n npenn
xpncrnanconnannara naprnx n oxrop Kapn Hmerep.
Koraro npncrnrnax nn Bnena, xx npaxeno nacrpoen n xm rasn naprnx n xm
noxa .H noxr n camoro nnxenne mn ce crpynaxa rorana "peaxnnonnn".Ho
enemenrapnoro uyncrno na cnpanennnocr me xapame a npomenx mnennero cn. Konxoro
noneue ce sanosnax c nenre nm, ronxona noneue sanounax a rn nenx n naxpax ce
nsnnnnx n nponnx or uyncrno na noxo npexnonenne. Cera nnxam, ue snauennero na
rosn uonex e mnoro no-ronxmo, orxonxoro cn mncnex rorana. To eme nancrnna na-
mormnx or nemcxnre yprmncrpn na ncnuxn npemena.Ho xax npeyeenoro mn mnenne
no ornomenne na xpncrnan connannoro nnxenne ce npeopna c npomxnara n
men!Hocrenenno ce npomennxa nsrnenre mn n no ornomenne na anrncemnrnsma, xoero
eme na-rpynoro nemo sa men. B nponxenne na mecenn uyncrnara mn ce opnxa c
pasyma n ena cne nponxnrenna nrpemna opa pasymr nse namomne. Cne ne
ronnn n uyncrnoro nocnena pasyma n orrorana ro n na oxonuarenno o]opmnnnre ce
n men nsrnen.
- 34 -
Ho npeme na rexxara nrpemna opa mexy nacneenoro uyncrno n xnannx
pascx neonennma ycnyra mn nanpannxa narnennre yponn, xonro nonyunx or ynnnnre
na Bnena. Feme omno npemero, xoraro neue xx ce nayunn a pasnnuanam no resn ynnnn
ne camo xpacnnnre crpan, xaxro npes npnnre nn na npennanero mn, no n xopara.
Koraro nenx mnnanax no oxnnennre ynnnn n nenrpa na rpaa, neouaxnano ce
narxnax na nxxaxna ]nrypa c nro nanro n xpana uepna xoca.Hpnara mn mncn
eme: n rosn nn e enpenn? B Hnnn enpenre nsrnexaxa pyroxue. 3apasrnexax
nnnmarenno n npenasnnno rasn ]nrypa. H xonxoro noneue ce nrnexax n ueprnre ,
ronxona noneue npenmnnxr nnpoc npnemame n mosxa mn pyra ]opmynnponxa.
H rosn nn e nemen?
Kaxro nnnarn n raxnna cnyuan, sanounax no nannx a ce ponx n xnnrnre, sa a namepx
orronop na cmnennxra cn. Torana sa penn napn cn xynnx npnnre anrncemnrcxn
pomypn n re xxa enncrnennre, xonro npouerox n xnnora cn. 3a cxanenne cnope
ncnuxn resn xnnxxn or camo cee cn ce pasnpame, ue unrarenxr neue onxxe e
sanosnar c enpecxnx nnpoc nnn none pasnpa n xaxno ce ccron rosn nponem. uopmara
n ronr na nsnoxennero xxa raxnna, ue nax noponxa n men npenmnnre cmnennx,
aprymenrannxra nm eme cncem nenayuna n na mecra mnoro enemenrapna.
Hax me nanernaxa npenmnnre nacrpoennx. Tona nponxn cemnnn, ra opn
mecenn.Hocranonxara na nnpoca mn ce crpyname ronxona yxacna, onnnennxra xm
enpenre ronxona ocrpn, ue, nsmunan or crpax a ne nocrnx necnpanennno, ornono ce
ynnamnx or nsnonre n sanounax a ce xoneax.
Eno eme nocrnrnaro. Beue ne moxex a ce cmnxnam, ue cncem ne crana yma sa
nemnn, nsnonxnamn pyra pennrnx, a sa camocroxrenen napo. Orxaxro sanounax a ce
sannmanam c rosn nnpoc n nnnmarenno e ce nrnexam n enpenre, nnxx Bnena n
cnpmeno nona cnernnna. Kero n a ornex, cpemax enpen. H xonxoro noneue ce
nrnexax n rxx, ronxona no-xcno n monre oun re ce orxpoxnaxa or pyrnre xopa. Ocoeno
n nenrpa na rpaa n cenepnnre my xnaprann rmxeme or xopa, xonro no nnmnocrra cn
nxmaxa nnmo omo c nemnnre.
Ho axo nponxanax a ce cmnxnam, ro noneennero na orennn enpen nensexno
rpxname a cnoxn xpa na monre xoneannx.
Ho rona npeme nsnnxna nnxenne, xoero nmame snaunrenno nnnxnne nn Bnena n
no na-nacrounn naunn oxasname, ue enpenre npecrannxnar camocroxrenna nannx.
Hmam npenn nnonnsma. Hancrnna na npn norne moxeme a ce cropn, ue raxana
nosnnnx saemar camo uacr or enpenre, a noneuero or rxx x ocxar n nsnxno orxnpnxr.
Ho n pesynrar na no-noxo nanmenne craname xcno, ue rona e enn canynen mexyp n
rasn nropa uacr or enpenre ce pxonon or na-onxnonena nenecopasnocr nnn npocro
csnarenno nxe. Taxa napeuenoro nnepanno nacrpoeno enpecrno orxnpnxme
nnonnsma ne or rnena rouxa na orxasnane or enpecrnoro nsomo, a nsxoxaxn
enncrneno or nsrnea, ue orxpnroro nsnarane na cnmnona na nxpara e nenpaxrnuno n
opn xpano onacno. Bcmnocr nere uacrn or enpecrnoro ecrnaxa saeno.
Tasn noxasna opa mexy nnonncrcxnre n nnepanno nacrpoennre enpen mnoro cxopo
mn crana nanpano npornnna. Tx eme nsnxno ]anmnna, nonxxora axe nxnnna. Bn
ncexn cnyua rx manxo npnnnuame na npancrnenara nncora n uncrorara na nomncnnre,
xonro onuaxa a npnnncnar na rasn nannx.
Axo ronopnm sa npancrnena uncrora n nome sa uncrora, ro rx mnoro rpyno moxe
a ce ornece xm enpenre. ue resn xopa ne onuaxa ocoeno a ce mnxr, moxeme a ce
nnn no camara nm nnmnocr n sa cxanenne a ce ycern opn cc sarnopenn oun. Hone
na mene mn ce nonnrame or mnpnsmara na resn rocnoa c nrn nanra. Hpnanere xm
rona necnpernarnx xocrmm n ne ocoeno pemnrennara nnmnocr.
- 35 -
Bcnuxo nsero saeno moxe a e mnoro npnnnexarenno. Ho enpenre me orncnaxa
oxonuarenno, xoraro ce sanosnax ne camo c ]nsnuecxara nm, no n c mopannara
neuncronnrnocr na rosn orpan napo.Hnmo ne me naxapa ronxona cxopo a npomenx
mnennero cn sa rxx, xaxro sanosnananero mn c enocrra nm n orennn onacrn.
Hma nn na cnera none eno neuncro eno, none eno escpamne or xaxnro n a e po
n npen ncnuxo n onacrra na xynrypnnx xnnor na naponre, n xoero ne eme samecen n
xpana cmerxa nxxo enpenn? Kaxro nn ncxxa rnona pana me namepnm uepnex nnn
nnunnxara my, raxa n nn ncxxa mpcna ncropnx nenpemenno me ce narxnem na
un]yrnn.
Koraro ce sanosnax c enocrra na enpenre n npecara, n nsxycrnoro, n nnreparypara
n n rearpa, y men nensexno ce sacnnn orpnnarennoro ornomenne xm rxx. Hnxaxnn
opoerennn ynepennx ne moxexa a nomornar ryx. ocraruno eme a ce npnnnxnm
o xoxro n a e yxa, a ce sanosnaem c nmenara na yxonnnre amn na ncnuxn resn
ornparnrennn nnecn or xnnoro n rearpa, sa a ce nacrpnnm cpemy rosn rocnoa.
Tona e uyma, rona e ncrnncxa yxonna uyma, no-noma or uepnara cmpr, c xoxro
nnamexa napoa. A n xaxnn necmernn xonnuecrna ce nponsnexame n pasnpocrpanxname
rasn orpona! Pasnpa ce, xonxoro e no-manxo ymcrnenoro n mopannoro pannnme na raxn
]apnxanr na nnsocrn, ronxona no-esrpannuna e neronara nnoonnrocr. Hooen cyexr
nanxa es xpa raxnna raocrn n sannna c rxx c nennx rpa. Homncnere n sa rona,
xonxo e orpomno xonnuecrnoro na noonn cyexrn. He sapanxre, ue na enn Itore
npnpoara nn apxna nnnarn c no 10 xnnxn raxnna mpntonnn, a ncexn enn or rxx
pasnacx na-nomnx nn annnn nancxxe no cnera.Vxacno eme a ce yenm, ue
npnpoara e npeonpeennna nmenno na enpenre rasn nosopna ponx.He e nn neue
ocraruno a rpcnm n rona "nspanocrra" na rosn napo!
Torana sanounax na-craparenno a cnpam nmenara na anropnre na ncnuxn resn
rann cunnennx. H xonxoro noneue ce ynennuaname xonexnnxra mn, ronxona no-nomo
craname sa enpenre. Konxoro n a ce cnpornnnxnaxa uyncrnara mn, pasymr eme
npnnyen a nanpann nenpexnonnn nsnon. uaxrr cn ocrana ]axr n, nnpexn ue enpenre
ccrannxnaxa maxcnmannara crorna uacr or nacenennero na rasn crpana, - cpe anropnre
na nocouennre rann nponsneennx ener ecern xxa enpen.
Cera sanounax or rosn rn a ce nrnexam n cxnara na men "ronxma
npeca".Konxoro no-ccpeoroueno ce sarnexax n nex, ronxona no-pxsxo npomenxx
mnennero cn n rasn onacr. Crnnr sa men craname nce no-nenonocnm, cpxannero
sanouna a mn ce crpyna nce no-npasno n ornrpe ]anmnno. Ho raxa napeuenara
oexrnnnocr sanounax a orxpnnam ne uecrna ncrnna, a noneue enemenrapna nsmama.
Anropnre ce oxasaxa... enpen.
Cera sanounax a nnxam xnnxn nema, xonro no-pano nome ne saenxsnax. Cera
ce nayunx a pasnpam onona, na xoero no-pano nourn ne ce samncnxx.Cera sanounax a
nnxam raxa napeuenara nnepanna ]opma na mncnene na rasn npeca n cnpmeno pyra
cnernnna. Fnaroponnxr ron nn nspaxennxra na npornnnnnnre n orccrnnero na
orronop na nanaxnre na nocnennre - ncnuxo mn ce crpyname nnmo pyro, ocnen nona n
xnrpa manenpa. Oopnrennnre rearpannn penensnn ce ornacxxa nnnarn camo xm
enpecxnre anropn. Pxsxara xpnrnxa ne ce cronapname nnxora na nnxo pyr, ocnen na
nemnnre. Cncremno eme xaxro ocxpxnanero na Bnnxenm H, raxa cmo n cnennannoro
nouepranane na ]pencxara xynrypa n nnnnnnsannx. Tesn oprann nsnraxa nnxanrnocrra
na nnreparypnara nonena o crenen, rpannuema c nenpnnnunero. axe n nemcxnx nm esnx
nmame nemo uyxo. Bcnuxo rona, nsero saeno, rpxname oronxona a orncxna or
ncnuxo nemcxo, ue rona moxeme a ce npann camo csnarenno.Ko eme sannrepeconan or
rona?Feme nn camo cnyuanocr?
- 36 -
Taxa nponxanax a pascxanam no rosn nono. Ho moxr oxonuarenen nsno eme
ycxopen or pe pyrn ocroxrencrna. Hpannre n onuanre na snaunrenna uacr or enpenre
ca oronxona esounnnn, ue ne moxe a ne ce saenexar. Vnnnara uecro ana n n rona
ornomenne ocraruno narnenn yponn. Hanpnmep, ornomennero na enpenre xm
npocrnrynnxra n ome noneue xm rpronnxra c momnuera moxe a ce nanmana nn
Bnena no-ope, orxonxoro xero n a e n 3anana Enpona, moxe n c nsxnmuenne na
nxxon npncrannma n mxna upannnx. ocraruno eme a nsnesem nomem na ynnnara, sa
a ce narxnem n nxxon xnaprann na Bnena na ornparnrennn cnenn na ncxxa xpauxa,
xonro xxa nannno nensnecrnn sa onmnncrnoro or nemcxnx napo o camara cneronna
nona, xoraro uacr or namnre repmancxn nonnnn na nsrounnx ]ponr nmaxa nsmoxnocr
nnn, no-rouno xasano, xxa npnnyenn a ce sanosnaxr c raxona spennme.A cne rona
oe n nsmymennero.
Cera neue ne ce crapaex a nserna ocxanero na enpecxnx nnpoc. Cera cam ro
rpcex. 3naex, ue rnennoro nnnxnne na enpecrnoro moxeme a ce orxpne nn ncxxa
c]epa na xynrypnnx n xyoxecrnennx xnnor, a n ome noneue ne enn nr ce cncxnax c
enpen n ram, xero na-manxo ouaxnax a rn cpemna.
Koraro nnxx, ue enpen ca n noxone na connanemoxpannxra, nana or ounre mn
nenenara. Torana oe xpaxr na nepnoa na nrara nrpemna opa.Beue n
exenennoro omynane c npnxrennre mn or crpoexa uecro me nopasxname onona
xameneoncrno, c xoero re no enn nnn pyr nnpoc nsxasnaxa cnpmeno pasnnunn
mnennx nonxxora n nponxenne na nxxonxo nn nnn axe uacone. Tpyno mn eme a
pasepa, no xaxn naunn xopara, xonro na uernpn oun nspasxnar ocraruno omncnenn
nsrnen, nsnenx nsrynar cnonre yexennx, nenx oxasann ce n oxpxennero na
macnre.uecro nsnaax n oruaxnne. Honxxora cne nxxonxo uaca mn ce crpyname, ue rosn
nr cm yenn nxxo or rxx, ue na-naxpax mn ce e yano a pasuynx nea n a nm
oxaxa nenenocrra na nxxo or nsrnenre. Ena ycnxn a ce nopanam na noeara cn,
na cnenamnx en sa moe nemacrne mn ce nanarame a sanouna ornauano. Bcnuxo eme
nanpasno. Kaxro nmneemoro ce maxano ce npma xm cnoxra nsxona rouxa, raxa n re ce
npmaxa xm cnonre npenmnn nenenn nsrnen.
Moxex a pasepa, ue re ca neononnn or cara cn; ue x npoxnnnar, samoro rx
uecro ce ornacx xm rxx rnpe cypono; ue nenannxar paoroarennre, n xonro nnxar
escpeunnre nnnonnnnn sa rxxnara ca; ue pyraxr npecrannrennre na nnacrra,
xonro cnope rxx ca nnnonnn sa nonoxennero; ue ycrponar emoncrpannn cpemy
nonnmananero na nennre; ue nsnnsar na ynnnara c ncxannx - ncnuxo rona moxex nxxax cn
a pasepa. Ho cnpmeno nenonxrna mn eme rasn esrpannuna nenanncr, c xoxro ce
ornacxxa xm cocrnenara cn naponocr, xm nennunero na cnox napo, nenanncrra, c
xoxro nosopxr ncropnxra na cocrnenara cn crpana n nornxnar n xanra nmenara na
nennxnre enn.
Tasn opa cpemy cocrnenara crpana, cocrnenoro rneso, cocrnenoro ornnme e
escmncnena n nenonxrna. Tx nanpano e npornnoecrecrnena.Te moxexa a ar
nsnexynann or rosn nopox nonxxora maxcnmym sa nxxonxo nn, sa nxxonxo cemnnn. Ho n
cxopo npeme npn cpema c rosn, xoro rn ce e cropnn nsnexynan, rpxname a ce yenm,
ue ro e ocranan cmnx n ornono e nn nnacrra na npornnoecrecrnenoro.
Hocrenenno ce yenx, ue connanemoxparnuecxara npeca n npeonaanamara cn
uacr e n pnere na enpenre. He npnaox ocoeno ronxmo snauenne na rona
ocroxrencrno, r xaro nemara cexxa no cmnx naunn n c pyrn necrnnnn. Hanara ce
oaue a ce orenexn eno ocroxrencrno: cpe necrnnnnre n pnere na enpenre, ne
moxeme a ce namepn nnro enn nancrnna nannonanen n cmncna, n xoro xx cnnxnan
a ro pasnpam or ercxa nspacr.
- 37 -
Hpeoonxx cee cn n sanounax cncremno a uera nponsneennxra na mapxcncrxnx
neuar. Orpnnarennoro mn ornomenne xm rxx sanouna esxpano a napacrna. Torana cn
nocrannx sa saaua a ysnax no-ornnso xon ca ]apnxanrnre na resn xonnenrpnpann
nenenocrn. 3anounaxn or nsarenx, ncnuxn o enn xxa enpen. Honxxora rona cncem
me oesopxaname. Hpocro ne snaex na xaxno a ce yuynam: na ope nopeennx esnx
nnn na nsxycrnoro na nxara.
Hocrenenno sanounax a rn nenannxam.Bcnuxo nmame opara crpana, ue xoraro
mn ce nsxcnnxa ncrnncxnre nocnrenn nnn pasnpocrpannrenn na nenre na
connanemoxpannxra, nmonra mn xm napoa sanouna a pacre.Bnxaxn xnoncxara
nonxocr na nsmamnnnnre, moxex nn a nponxa a npoxnnnam resn onxnonenn nemnn,
xonro cranaxa xeprna na nsmamara. Ta nann as camnx camo c rpy ce orpnax or oxonnre,
xonro mn nocranxme nxnnnara nanexrnxa na rasn paca. H cam ce yenx, xonxo e
rpyno a cn nmam paora c xopa, na xonro ne nm crpyna nnmo a nxar na ncxxa xpauxa,
nsnxno a orpnuar roxy mo xasanoro, camo cne mnnyra a npomenxr mnennero cn n r.n.
He, xonxoro noneue onosnanax enpenna, ronxona noneue rpxname a npomanam na
paornnxa.Hxnara rexecr na nnnara cera npexnpnxx ne na peonnx paornnx, a na onesn,
xonro ne cn anaxa rpya a ro cxanxr n a my aar npnnanexamoro my no npano,
xonro ne ce onnrnaxa a npnrncnar xm crenara nxena n caortopa.Onnrr or
exenennero me noyn a ce saema cera no-nnnmarenno c nsrounnnnre na
mapxcncrxoro yuenne. Bnnxnnero na rona yuenne mn crana xcno, samoro ycnexnre my
nexa na oun ncexn en.Hocnecrnnxra or resn ycnexn uonex necno moxeme a cn rn
npecrann, crnra a nmame none manxo ]anrasnx. 3a men ocrana nexcen camo nnpocr
ann csarennre na rona yuenne camn pasnpaxa o xaxnn pesynrarn ro rpxname a
onee, ann re camnre nnxaxa nensexnnre xpann nocnennn or snnre nm ena nnn
camnre xxa xeprna na rpemxara.
Torana npnemax sa nsmoxno n enoro, n pyroro. B npnnx cnyua sanxenne na
ncexn mncnem uonex eme a nnese n narepa na rona snononyuno nnxenne, sa a nomorne
no rosn naunn a ce nserne nce nax na-ronxmoro sno; nn nropnx cnyua ocnonnnre
nnnonnnnn na rasn napona onecr n rpxnano a ar nsuanx na aa, nonexe camo n
mosx na uyonnme, a ne na uonex moxeme a nsnnxne xonxperen nnan sa csanane na
raxana oprannsannx, unxro enocr rpxname a onee o xpaxa na uonemxara xynrypa,
o ynnmoxananero na cnera.
B nocnennx cnyua cnacennero eme camo n opara; opa c ncnuxn cpecrna,
xonro camo uonemxnx yx, pasym n nonx snae, nesanncnmo or rona na unx crpana me
npncn cara oxonuarennara noea.
Ero xaxno me nanee na mncnra, ue e neoxonmo a ce sanosnax no ornnsxo c
ocnonononoxnnnnre na rona yuenne n no raxn naunn a nsyua nsrounnnnre my. Henra
cn nocrnrnax moxe n no cxopo, orxonxoro ce naxnax.3anounax a nsxynynam ncnuxnre
sa men ocrnnn connanemoxparnuecxn pomypn n a orxpnnam xon ca anropnre nm.
Camo enpen! 3anounax a ce nrnexam n nmenara na nourn ncnuxn pxononrenn. B
noneuero cnyuan - cmo cnnone na "nspannx" napo. Kororo n a nsemem or paxcrara,
cexperapn na npo]cmsn, npecearenn na mecrnn oprannsannn, ynnunn arnraropn -
ncnuxn xxa enpen. Kero n a nornenem - cmara rxrocrna xaprnna. Hmenara na
ncnuxn resn Aycrepnnnonnn, annonnn, Aneponnn, Enenorenonnn nanexn me ocranar
n namerra mn.
Eno cera mn crana cncem xcno: naprnxra, c peonnre npecrannrenn na xoxro
nonx ynopnra opa n nponxenne na penna mecenn, ce namnpame no
nsxnmunrennara nnacr na uyx napo, r xaro cera as sannnarn n esnsnparno xx
nayunn, ue enpennr ne e nemen.
- 38 -
Ena cera nayunx oxonuarenno xo mamn namnx napo. Enoronmnnxr npecro nn
Bnena mn eme ocraruen a crnrna o yexennero, ue nnro enn paornnx ne e
ronxona orpannuen, sa a ne moxem a ro pasyenm, axo npncrnnm xm nero c no-
opo nosnanane na nemara n no-opo ymenne a my oxcnnm cmnocrra. Hocrenenno
ce sanosnax ope c yuennero no connanemoxpannxra n neue moxex a nsnonsnam rona
snanne n orcroxnanero na yexennxra cn. Hourn nnnarn ycnexr eme na mox crpana.
Ocnonnara uacr or macnre moxeme a e cnacena. Camo c nenara na nro rpnenne.Ho
nnxora ne moxem a orxnonnm enpenna or nsrnenre my. Ho rona npeme xx ome
ocraruno nannen n ce onnrnax a nm oxasnam nxnoro esymne na yuennero nm. B
manxoro cn oxpxenne cnopex c rxx o npecnnnane, o masonn na esnxa, nannno
ynepen, ue rpxna a rn yex nn npeara, xoxro nocxr mapxcncxnre nm escmncnnnn.
Honyuaname ce npornnononoxen pesynrar. Honxxora mn ce crpyname, ue xonxoro noneue
re pasnpaxa ynnmoxanamoro ecrnne na connanemoxparnuecxnre reopnn npn rxxnoro
npnnarane n xnnora, ronxona no-ynopnro nponxanaxa a rn orcroxnar.
Konxoro noneue cnopex c rxx, ronxona noneue ce sanosnanax c nanexrnxara nm.
Ornauano re cunrar ncexn or npornnnnnnre cn sa rnynax. Koraro ce yexanar, ue rona
ne e raxa, camnre re sanounar a ce npanxr na rnynann. Axo rona ne nomara, re ce npanxr,
ue ne pasnpar sa xaxno crana yma nnn ce npexnpnxr n cnpmeno pyra marepnx. Hnn
nx crpacrno sanounar a orcroxnar nemo, xoero or camo cee cn ce pasnpa. H mom ce
crnacnre c rxx, re nenara ro npnnarar xm npenmnnx nnpoc. Bom rn ynonnre n rona,
re nax ce nsnnsnar or cmnocrra na cnopa n ne ncxar opn a uyxr sa xaxno ncmnocr
crana yma. Konxoro n a ce onnrnare a xnanere rosn anocron, pxara nn cxxam norna n
pxxa xan. Kanra ce nsnnsna or npcrnre nn n nenara no nxxaxn naunn nn nonenna no
pnere. Ho ero, ue na nac, maxap n c rpy, nn ce orana a noenre raxa ynnmoxnrenno
enn or resn xopa, ue na nero ne my ocrana nnmo pyro ocnen a ce crnacn c nac.
Mncnere, ue nn ce e orano a nanpannre none ena xpauxa nanpe. Ho xaxno e
yuynanero nn na cnenamnx en! Vrpe rosn enpenn e sapannn nannno, ue e nn
noeen.
Hayunx ce a pasnpam nnpnr n nmenno rona ocroxrencrno mn nomorna a pasnnua
reopernunoro popene na anocronnre na yuennero or peannara nm npaxrnxa. Enpennr
ronopn, sa a cxpne mncnnre cn nnn none a rn sanoannpa. Hcrnncxara my nen rpxna a
rpcnm ne xasanoro nnn nanncanoro, a n craparenno cxpnroro mexy peonere.
3a men oe npemero na na-ronemnx nrpemen npenom, xoro nxxora mn ce e
nanarano a npexnnex. Or anarnuen "rpaxannn na cnera" cranax ]anarnx na
anrncemnrnsma.
Ome camo nenx - rona eme sa nocneen nr - npexnnxx n ymara cn rexx
momenr.Koraro sanounax a nsyuanam n nounna ponxra na enpecxnx napo n
cneronnara ncropnx, nnesanno n men ornono necna mncnra, ue moxe n, no nonxra na
cara, xoxro na nac, ennre xopa, ocrana nensnecrna, e npenaueprana xpanara
noea nmenno sa rosn manx napo.Moxe n rosn napo, xoro or namrnnexa xnnee na
rasn semx nce nax me x nonyun nxnara n narpaa?Hmame nn oexrnnnoro npano e ce
opnm sa camocxpanenne nnn ro nma camo cyexrnnen aprymenr?
Koraro oxonuarenno ce sanounx n nsyuanane na mapxcnsma n cc cnoxona
xcnora nanpannx pannocmerxa na enocrra na enpecxnx napo, cara cama mn ae
orronopa cn.
Enpecxoro yuenne na mapxcnsma orxnpnx apncroxparnunnx npnnnnn na paxane n
na mxcroro na neunoro npensxocrno na cnnara n nnnnnyannocrra nocranx
uncnenocrra na macnre n mprnara nm rexecr. Mapxcnsmr orpnua nnunocrnara nennocr
y uonexa, ocnopna snauennero na naponocrra n pacara n no raxn naunn ornema na
uoneuecrnoro npenocranxnre sa neronoro cmecrnynane n xynrypara. Axo mapxcnsmr
- 39 -
craneme ocnona na nennx cner, rona n osnauanano xpa na ncxxa cncrema, xoxro cn e
npecranxn o rosn momenr uonemxnx ym. 3a onrarennre na namara nnanera rona n
osnauanano xpa na cmecrnynanero nm.
Auo c no+ouma ua +apucucmuua cu+eou u ce omauo ua eepeuua a yzpxu
noea ua uapoume no ceema, mo uopouama +y u cmauaua eeueu ua +oeuuama ua
uoeeuecmeomo. 1oeaea nuauemama uu, uaumo e uuo npeu +uuuouu eouuu, u ce
uocuua e equpa, omuoeo nycma u esumua.
Beunara npnpoa ormmana esmnnocrno sa napymananero na saxonnre .
Cera cm ynepen, ue ecrnam nannno n yxa na ncemormnx rnopen: opexn ce sa
ynnmoxennero na enpecrnoro, as ce opx sa oxnero eno.
- 40 -
Inana III

Pasuncnn nspxy nonn1nxa1a npes Bnencxnn nepno
nec cm yeen, ue no npannno - es a cmxrame nsxnmunrennnre aponannx -
uonex rpxna a sanoune yuacrnero cn n nonnrnuecxnx xnnor ne no-pano or
rpnecerronmna nspacr. Ho-pano rona ne nna a ce npann. B npeonaanamoro
onmnncrno cnyuan ena na rosn eran uonex cn nspaorna raxa a ce xaxe omara
nnar]opma, or unnro nosnnnn moxe a onpeenx ornomennero cn xm enn nnn pyr
nonnrnuecxn nponem. Ena cne xaro cn nspaorn ocnonnre na raxn mnporne n
npnone rnpa nouna no xpaxara cn, ro moxe noneue nnn no-manxo a nsrpan
rnpara cn nosnnnx no snoonennnre nnpocn. Ena rorana rosn noneue nnn no-manxo
yspxn uonex nma npano a yuacrna n nonnrnuecxoro pxonocrno na omecrnoro.
B npornnen cnyua cmecrnyna onacnocr na uonex a my ce nanoxn nnn a npomenx
nsrnenre cn no mnoro cmecrnenn nnpocn, nnn a cn ocrane na crapnre nosnnnn,
nnpexn ue pasymr n yexennero oranna ca npornn rxx. B npnnx cnyua rona e mnoro
nenpnxrno sa nero, r xaro mom cam ce xoneae, ro ne moxe a ouaxna or
npnnpxennnnre cn a my nxpnar esycnonno, xaxro npen. Taxn npenom n
pxononrenx nocranx n esnomomno nonoxenne onesn,xonro ca ro cnenann n uecro rn
xapa a ce cpamynar or npornnnnxa. A nn nropnx cnyua crana rona, xoero ce nanara a
nanmaname ocoeno uecro cera: xonxoro noneue pxononrenxr ryn nxpa n rona, xoero
xasna, ronxona no-escpxarenna n ananna crana aprymenrannxra my n ronxona
noneue nenpnnpunn e ro n nsopa na cpecrna. Konxoro no-manxo cera e roron a
samnrana orxponennxra cn /uonex ne e cxnonen sa onona, n xoero e npecranan a nxpna/,
ronxona no-nacroxrenen n uax esounnn e n npexnxnanero na ncxannxra cn xm cnonre
npnnpxennnn. Haxpax crana raxa, ue ro saryna n nocnennre xauecrna na nox n ce
npenpma n onxnonen "nonnrnxan", r.e npncennxna ce xm onesn, unnro enncrnen
npnnnnn e esnpnnnnnnocrra, cuerana c rpyo naxancrno n nsxycrno escpamno a
nxe. A axo raxn nce ome nponxana a pxonon nxnoro omecrno, ro moxere a
ere npenapnrenno yeenn, ue sa nero nonnrnxara ce e npenpnana enncrneno n
"reponuna" opa a sapxn xonxoro ce moxe no-nro xpecnoro. To rnea na
napnamenra xaro na ona xpana n sa cee cn, n sa cemecrnoro cn. Konxoro noneue rasn
"nxnocr" ce xapecna na xena my n ponnnnre my, ronxona no-ynopnro me orcroxna
manara cn. H ro me nsnpnema ncexn, xoro npnrexana span nonnrnuecxn nncrnnxr,
sa cno nnuen npar. Bn ncxxo nononsnnxnano nnxenne me nnxa nsmoxnoro nauano
na cocrnennx cn xpa. Bn ncexn no-nsxnen uonex - sannaxa sa nnunoro cn
cmecrnynane. Ho-naony me mn ce nanoxn ome no-nopono a ronopx sa resn
napnamenrapnn nnxnnnn.
Pasnpa ce, n na rpnecerronmnnx nonararx n xnnora me my ce nanoxn na mnoro
nema a ce yun, no sa nero rona me e camo nonnnane na snannxra n pamxnre na
mnpornea, xoro neue cn e nsrpann. Hxma a my ce nanoxn ornono a ce yun na
ocnonnn npnnnnnnn nema, a camo me rpxna a nonnna opasonannero cn n
npnnpxennnnre my nxma a nsnnrnar rxrocrnoro uyncrno or ocsnarnx ]axr, ue ocera
pxononrenxr nm rn e nonn no nenpannnen nr. Hanpornn, sa ncnuxn ouennnoro n
ecrecrneno nspacrnane na pxononrenx me onece yonnernopenne na npnnpxennnnre
my, nonexe ycnpmencrnanero na opasonannero na pxononrenx osnauana
ycnpmencrnane na cocrnenoro nm opasonanne. B rexnnre oun rona moxe sa e
camo oxasarencrno sa npannnno nsrpaenn nsrnen.
Pxononrenxr, xoro e npnnyen a ce orxaxe or nnar]opmara cn, r xaro ce e
yenn, ue rx e nenpannnna, me nocrnn ocrono, camo axo ycnee nnn cymee a
- 41 -
nanpann neoxonmnre n sanouenn nsnon. B rosn cnyua ro rpxna none a ce
orxaxe or orxpnra nonnrnuecxa enocr. Axo enn nr my ce e cnyunno a nanpann
rpemen xo no ocnonnn nnpocn, ro moxe a nonropn rona. B nnxaxn cnyua nxma
npano a pasunra neue na no-nararmnoro cn onepne na coreuecrnennnnre cn, a ome
no-manxo a ro ncxa.
Konxo manxo nec ce samncnxr sa resn npannna na enemenrapnoro nsnnranne, moxe
a ce cn no nncxoro pannnme na onesn neronnnn, xonro n name npeme ce uyncrnar
npnsnann "a npanxr nonnrnxa".
Mnoro ca noxanennre, manxo ca nspannre.
Ha mnannn pemnrenno ce nspxax a yuacrnam n orxpnra nonnrnuecxa enocr,
nnpexn ue cmxram, ue ce sannmanax c nonnrnxa noneue or mnoro pyrn npes rosn nepno.
Camo n recen xpr ce npecrpamanax a ce nsxaxa no nnpocn, xonro me nnrepecynaxa n
npnnnnuaxa. Tesn nsxasnannx nmaxa cnoxra xyana uepra. Hanarame ce ne ronxona a ce
yunm a "ronopnm", xonxoro a onosnaem onxnonennx cecennx, c neronnre nonxxora
esxpano npnmnrnnnn cranonnma n nspaxennx. B resn cnyuan nponxanax a ce
camoopasonam, es a ryx npeme n a nponycxam nnro ena nsmoxnocr. Hnxe
pyrae n Iepmannx no rona npeme ne xxa resn nsmoxnocrn no-naronpnxrnn, xaxro
nn Bnena.
Honnrnuecxara mncn no rona npeme ce cpaxaname n npnynancxara monapxnx no-
nnrensnnno, orxonxoro n crapa Iepmannx, axo ne cmxrame orennnre uacrn na Hpycnx,
Xamypr n xpapexnero na Cenepno mope. Ionopexn sa Ancrpnx, n aennx cnyua
nmam npenn onasn uacr or nennxara pxana na Xacyprnre, xoxro no cnnara na
nemcxoro cn nacenenne e ana nsmoxnocr a ce csae pxana; crana yma sa onasn
uacr or nacenennero, xoero enncrneno eme n ccroxnne a nsnnnn c nrpemno
cpxanne nonnrnuecxnx n xynrypnnx xnnor na rasn ronxona nsxycrnena pxanna
]opmannx sa mnoro cronernx nanpe. Konxoro noneue npeme mnnaname, ronxona noneue
emero na pxanara n nenoro cmecrnynane sanncexa nmenno or rona nemcxo xpo.
Axo crapnre nacnecrnenn nponnnnnn na Ancrpnx npecrannxnaxa cpnero no
pxanara, r.e. ocnrypxnaxa npannnnnx npnrox na cnexa xpn n xnnnre na xynrypnnx n
pxannnx xnnor na crpanara, ro Bnena eme enonpemenno n mosxa n yxa na
pxanara.
Hpexpacnara nnmnocr na Bnena eme ocraruna a napcrna na rosn xonrnomepar
or napon. uyecnara xpacora na Bnena xapame none sa manxo a ce sapann
ocrapxnanero na pxanara xaro nxno.
B uyxnna n ocoeno n Iepmannx nosnanaxa camo npenecrnara Bnena. 3apan nex ce
sapanxme n xpnanara opa mexy orennnre nannonannocrn nrpe n xacyprcxara
monapxnx n rpuonere na nxnara pxana. uonex moxeme a nsnane n rasn sanya
mnoro necno, samoro no rona npeme Bnena npexnnxname npxnara rouxa na pasnnera cn.
Ho pxonocrnoro na roranamnnx nancrnna rennanen yprmncrp Bnena ornono ce
cyxame sa non nennxonenen xnnor n ce npenpmame n ocrona pesnennnx na
craporo napcrno. Hocnennxr nennx nemcxn npecennnx, xoro eme xononnsnpan Hsroxa,
ne mnnaname sa raxa napeuennx omonpnsnar "pxanen een", a nmenno oxrop Hmsrep
xaro yprmncrp na "cronnnara n pesnennnxra" -Bnena nocrnrna orpomnn ycnexn n
xomynannara, cronancxara n xynrypna c]epa. upes rona ro yxpenn n nennxana crenen
cpnero na nmnepnxra n naroapenne na rona crana mnoro no-nennx pxanen exren or
ncnuxn roranamnn "nnnomarn" nsern saeno.
Axo xonrnomeparr or naponocrn, napnuan Ancrpnx, n xpax na xpanmara nce nax
sarnna, rona ne ronopn cpemy nonnrnuecxnre xauecrna na nemcxara uacr or rasn pxana.
Tona e camo nensexen pesynrar or ]axra, ue 10 mnnnona ne morar npexaneno nro a
ynpannxnar 50-mnnnonna pxana, ccranena or pasnnunn nannn, axo cnoenpemenno ne ce
- 42 -
csaar cncem onpeenenn npenocranxn sa rona. Ancrpncxnxr nemen mncneme
nsxnmunrenno mamano. To eme cnnxnan a xnnee n npeennre na ronxma pxana n
nnxora ne ryeme npecranara sa saaunre, xonro nponsrnuar or rona. To eme
enncrnennxr n rasn pxana, xoro mncneme ne camo n pamxnre na nannonannara cn
nponnnnnx, no n n pamxnre na nxnara pxana. axe n momenra, xoraro neue ro
sannamname cara a e orxcnar or omoro oreuecrno, nce ome nponxaname a
mncnn n a ce opn sa nosnnnnre na nemcxnx napo, sanomnann n rexxa opa or
neronnre npenn na nsrox. Hpn rona rpxna a ne ce sapanx, ue cnnnre my xxa
pasenenn: no-opara uacr or ancrpncxnre nemnn n c uyncrna, n c mncnn nnxora ne
ryexa npsxn c omara ponna, a camo ena uacr or ancrpncxnre nemnn nxnocrno
npnnanexaxa na ancrpncxara ponna.
Omnxr xprosop na ancrpncxnre nemnn nnnarn e nn ornocnrenno mnpox.
Hxonomnuecxnre nm ornomennx oxnamaxa nourn npxy nxnara mnoronannonanna
nmnepnx. Hourn ncnuxn ecrnnrenno xpynnn npenpnxrnx ce namnpaxa n pnere na
nemnn. Hennxr pxonoen nepconan or nnxenepn n unnonnnnn n npeonaanamara cn
uacr xxa nemnn. B pnere nm ce namnpame n nnmnara rpronnx, r xaro enpenre, sa
xonro rpronnxra eme crnxnx, ne xxa ycnenn a cnoxar pxa npxy nex. B nonnrnuecxo
ornomenne camo nemnnre oennxnaxa nxnara nmnepnx. Ho npeme na noennara cn cnyxa
nemcxnre mnaexn ce pasnpamaxa nn ncnuxn uacrn na crpanara. Ancrpo-nemcxnre
nonopannn nancrnna nonaaxa n nemcxn nonx, no cmnxr rosn nonx moxeme cnoxono
a ce oxaxe n n Xepneronnna, n n Iannnnx, a ne camo nn Bnena. O]nnepcxnxr xopnyc
nponxaname a ce ccron nsxnmunrenno or nemnn, a nncmero unnonnnuecrno - n
npeonaanamara cn uacr or rxx. Hsxycrnoro n nayxara cmo xxa npecranenn rnanno or
nemnn. Axo ne cmxrame xynrypara n onacrra na moepnoro "nsxycrno", sa xoero eme
cnocoen axe raxn napo xaro nerpnre, moxeme cmeno a ce xaxe, ue nocnrennre na
ncrnncxoro nsxycrno no rona npeme n Ancrpnx xxa camo nemnn. Bnena npecrannxname
xnn n nenpecxnam nsnop sa nxnara Ancrpo-Vnrapnx or mysnxara o cxynnrypara, or
nsopasnrennoro nsxycrno o apxnrexrypara.
Ha-cerne nemnnre xxa nocnrenn n na nxnara nnmna nonnrnxa na monapxnxra es
a ce nma npenn ena manxa rpyna ynrapnn.
H nnpexn rona ncexn onnr a ce sanasn rasn pxana eme esycnemen. Hnncname
na-cmecrnenara npenocranxa. Ancrpncxara mnoronannonanna pxana pasnonarame
camo c ena nsmoxnocr, sa a npeoonee nenrpoexnnre cnnn na orennnre nannn.
pxanara rpxname nnn a ce nsrpan n ynpannxna crporo nenrpannsnpano, nnn a
npecrane a cmecrnyna.
B mnnyrn na npospenne o rosn nsno ocrnraxa cmo n "na-nncoxnre" c]epn. Ho
cne xparxo npeme re sapanxxa sa nero nnn ornaraxa npaxrnuecxara my peannsannx n
xnnora no npenor, ue e cnpsana c ronemn rpynocrn. Bcxxa mncn sa nsrpaxane na
pxana na noneue nnn no-manxo ]eeparnnen npnnnnn nensexno rpxname a
nperpnn xpax nopan nnnca na pxanno xpo c xnno npeonaanama ponx. Km rona
rpxna a ce oann n ]axrr, ue nrpemnnre npenocranxn na ancrpncxara pxana
xxa xopenno pasnnunn or resn na repmancxara nmnepnx no npemero na Fncmapx. B
Iepmannx nnpocr ce e cnexan camo o npeoonxnane na nsnecrnn nonnrnuecxn
rpannnn, r xaro n xynrypno ornomenne nnnarn e cmecrnynana oma nouna. Hpen
ncnuxo e nn naxen ]axrr, ue repmancxara pxana e oennxnana xopa or ena nannx,
axo ne ce cmxrar manxoro uyxosemnn ornomxn.
B Ancrpnx ocroxrencrnara xxa xopenno npornnononoxnn. Tyx n orennnre nannn,
axo ne ce cmxra ynrapcxara, nsomo nnncnaxa nonnrnuecxnre cnomenn sa cocrneno
mnnano nennune. Oaue resn cnomenn npnnanexaxa na rnpe oraneuen nepno n
npemero rn eme nourn oxonuarenno sannunno. Or pyra crpana, xoraro nannonannnxr
- 43 -
npnnnnn sanouna a nrpae ronxma ponx, n orennnre uacrn na ancrpo-ynrapcxara
monapxnx sanounaxa a ce ]opmnpar nannonanncrnuecxn cnnn, xonro xxa rpyno
npeoonnmn, samoro n npeennre na Ancrpo-Vnrapnx ncmnocr xxa sanounann a ce
opasynar nannonannn pxann. Hpn rona nrpe n resn nannonannn pxann
npeonaanamara nannx no cnnara na pocrnoro cn c orennnre nannonannn ornomxn n
Ancrpnx neue nmame no-ronxma npnrerarenna cnna sa nocnennre, orxonxoro sa
ancrpncxnre nemnn.
Beue opn Bnena ne moxeme nro npeme a ce ccresana n rona ornomenne cc
cronnnnre na nponnnnnnre.
Orxaxro Fyanema crana snaunrenen nenrp, sa npn nr Bnena nmame cnepnnx,
unxro saaua eme ne a yxpenna monapxnxra xaro nxno, a camo ena or nennre uacrn.
Cxopo npnmepa nocnena Hpara, nocne Hemepr, Haax. C nsnranero n
npenpmanero na resn npenmnn nponnnnnannn rpaone n nannonannn nenrpone na
orennnre nponnnnnn ce csaoxa ycnonnx sa xonnenrpannx na camocroxrenno
xynrypno pasnnrne. Hannonanno-nonnrnuecxnre crpemexn neue xxa nonyunnn connna
yxonna asa. Hannxaname momenrr, xoraro nnxemara cnna na orennnre nannn me
naenee na omnre nnrepecn na monapxnxra. C rona meme a ce pemn n cara na
Ancrpnx.
Cne cmprra na Hocn] II rasn nocoxa na pasnnrne xnno ce orxpon. Fpsnnara na
rona pasnnrne sannceme or penna ]axropn, enn or xonro xxa sanoxenn n camara
monapxnx, pyrn nx xxa pesynrar or nnmnara nonnrnxa, xoxro Ancrpnx eme nonna
npes pasnnunnre nepnon.
3a a ce sanoune n onpmn opara sa enncrnoro na rasn pxana, rpxname a ce
non ynopnra n esnomana nonnrnxa na nenrpannsannx. 3a rona npen ncnuxo eme
neoxonmo a ce nnee om pxanen esnx. C rona meme a ce noueprae npnnnnnr
na ]opmannara npnnanexnocr xm ennna pxana, a amnnncrparnnnnre oprann mxxa
a nonyuar onona rexnnuecxo cpecrno, es xoero nsomo ne moxeme a cmecrnyna
ennna pxana. Camo no rosn naunn moxeme a ce csae nsmoxnocr yunnnmero a
nsnnrana n uyncrno sa pxanno enncrno na pxanara n nponxenne na nr
nepno. 3amoro rona ne moxeme a ce nocrnrne sa 10 nnn 20 ronnn. Hyxnn ca cronernx.
Bnpocnre sa xononnsannxra ne rn pemanar psnnara n narncxa, a nacrounnocrra n
nrnx nepno.
Or camo cee cn ce pasnpa, ue ryx ne camo amnnncrpannxra, no n nxnoro
nonnrnuecxo pxonocrno n rpxnano a ca n crpor cnnxpon.
3arona rorana sa men eme esxpano noyunrenno a pasepa samo ncnuxo rona ne ce
cnyun nnn, no-rouno xasano, samo ne eme nanpaneno. Bnnonnnnnre sa paspyxara na
ancrpo-ynrapcxara nmnepnx ca rouno onesn, xonro ca nnnonnn sa rosn nponycx.
Crapara Ancrpnx noneue or ncxxa pyra pxana sannceme or xprosopa na
ynpannnnnre cn. Tyx nnncname ]ynamenrannara nannonanna pxana, xoxro npnrexana
cnnara na camocxpanenne, opn rorana, xoraro pxononrennre cncem ne ca na
nncora. Ennnara nannonanna pxana nonxxora nsxnmunrenno nro npeme nonacx
pexnma na nomo ynpannenne, es a sarnna or rona. uecro ce cnyuna n oprannsma a nxma
n xanunna xnnor, ro neue e ympxn nnn ymnpa n nsnenx ce oxasna, ue ocennxr na
cmpr nax ce nanra n ana npnsnann na nsxnmunrenno ycrounna xnsnenocr.
Cncem no-pyr naunn croxr nemara npn pxana, ccranena or pasnnunn
naponocrn, n unnro xnnn ne reue ena n cma xpn, n ome no-naxno, na xonro ne e
nnrnar enn om mmpyx. B cnyuax cnaoro pxonocrno me onee pxanara o
neraprnuen cn, nnn me npoyn ncnuxn nnnnnyannn nncrnnxrn na nannnre,
cornercrnamn na rxxnoro ecrecrno n me rn nnmn or nsmoxnocrra a ce pasnnnar no
ernara na ena morma nonx. Tasn onacnocr moxe a e neyrpannsnpana camo n
- 44 -
pesynrar na omo nsnnranne, omn rpannnn, omn nnrepecn, nopxann n reuenne
na crornnn ronnn. Ero samo xonxoro no-mnan ca raxnna pxannn ]opmannn, ronxona
noneue re sanncxr or xauecrnara na cnonre pxononrenn. Hemo noneue, uecro re ca
nenocpecrnen npoyxr na saenexnrennn nennxn pxononrenn n repon na yxa n uecro
cne cmprra na csarenx cn npocro ce pasnaar. Be mnnar nexone n me ce oxaxe, ue
rasn onacnocr nce ome ne e npeoonxna, a npemenno e npncnana. H mom ce npoxnn
cnaocrra na pxonocrnoro, rx nnesanno ce npoyxa n rorana neue ne moxe a nomorne
nnro cnnara na nsnnrannero, nnro noxnre rpannnn: na ncnuxo rona me nsemar
npx nenrpoexnnre cnnn na pasnnunnre nnemena.
Ha-ronxmara n, moxe n, rparnuna nnna na xacyprcxara nnacrnx e rona, ue rx ne
ro ocsna. Enn enncrnen macrnnnen cpe rxx ocnern cara c ]axena na emero, no
cne rona rosn ]axen nsracna n ro sannnarn.
Hocn] II, pnmcxnxr nmneparop na repmancxara nannx, c rpenora saenxsa, ue
neronnxr om, nsnrnar n xpanara rouxa na pxanara, me sarnne nensexno n rona
nannnoncxo crnnornopenne na napon axo ne ycnee a nonpann nponycnaroro or
npennre my. C neuonemxa eneprnx rosn "npnxren na xopara" sanouna opa cpemy
cnaocrnre na mnnanoro n n nponxenne na ecernnernx ce mueme a onpann onona,
xoero e nno crornnn ronnn sanemapxnano. Axo my xxa aenn none 40 ronnn n axo
cne nero none ne noxonennx xxa nponxnnn rona eno, uyoro cnrypno meme a
crane. A na npaxrnxa ro nmame camo 10 ronnn. H, xoraro omanomomen ]nsnuecxn n
yxonno, nounna, saeno c nero eme norpeano n enoro my. Hpnemnnnnre my ne ce
oxasaxa na nncorara na mncnxra my nnro n yxonno ornomenne, nnro no cnnara na nonxra
cn. Koraro cne npeme n Enpona ce noxnnxa npnnre npnsnann na penonmnnonnara ypx,
ornxr sanouna anno a ce pasnpocrpanxna n n crapa Ancrpnx. H xoraro n Ancrpnx
nsyxna noxapr, oxasa ce, ue ro e npensnnxan ne ronxona or connannn, omecrnenn n
nsomo omononnrnuecxn npnunnn, xonxoro or nannonannn ]axropn.
Axo nn ncnuxn pyrn crpann penonmnnxra or 1848 r. e xnacona opa, n Ancrpnx rx
e nauanoro na opara na pacnre. Torana ancrpncxnre nemnn nenara sapanxr nnn ne
pasnpar nsomo xax e cranan rosn noxap.Te nocnemanar cnnnre cn na penonmnnonnnre
ncrannx n raxa camn cn nonncnar cmprnara npnca. Cc cocrnennre cn ycnnnx
nemnnre cecrnar a ce npoyn yxr na sananara emoxpannx,xoro sa xparxo
npeme rn nnmana or ocnonnre na cmecrnynanero nm.
Fnna csaena npecrannrenna napnamenrapna cncrema, es rona a e
npemecrnano or nnexanero na sanxnrenen pxanen esnx. C rona nno
npeonpeeneno ynnmoxananero na rocnocrnamoro nonoxenne na nemnnre n
ancrpncxara monapxnx. B rosn momenr sarnnana n camara pxana. Bcnuxo, xoero
nocnenano cne rona, nno camo ncropnuecxo pasnaane na pxanara.
Hanmennero na rona pasnaane nno ne camo noyunrenno, no n norpecanamo
spennme. Xnnxn n xnnxn ]opmn npnemana ncropnuecxara ca na rasn pxana. B
rona, ue no-ronxmara uacr or uoneuecrnoro ocranano cnxno sa rosn nponec n ne
saenxsano, ue pasnaanero e sanounano, ce npoxnnna nonxra na oronere a e
ynnmoxena Ancrpnx.
Hxma a ce nnycxam n noponocrn. He e raxana saauara na xnnrara mn. Be ce cnpa
nopono camo na cnrnxra, xonro ca omosnaunmn sa ncnuxn napon n pxann n no
raxn naunn nmar snauenne n sa cnpemennocrra Touno resn xapnnannn cnrnx mn
nomornaxa a sanoxa ocnonnre na nonnrnuecxoro cn mncnene.
Cpe yupexennxra, xonro noxasaxa cncem narneno nponeca na pasnaanero na
ancrpncxara monapxnx - ronxona narneno, ue opn ne ocoeno annonnnnxr
rpaxannn ne moxeme a ne saenexn rona, rpxna a ce nocoun npen ncnuxo
ancrpncxnx napnamenr nnn, xaxro ro napnuaxa n Ancrpnx, Paxcpar.
- 45 -
Tona yupexenne eme nsanmcrnano necmneno or Anrnnx crpanara na xnacnuecxara
"emoxpannx". Hxnara rasn cnacnrenna cncrema eme nsanmcrnana or Honon, xaro nn
Bnena ce crapaexa a x xonnpar nsxnmunrenno rouno.
Anrnncxara nyxamepna cncrema eme xonnpana no ]opmara na xamapara na
enyrarnre n xamapara na ccnonnxra. Ho sannxra na camnre xamapn nsrnexaxa nn
Bnena n n Honon no pasnnuen naunn. Koraro Fapn, apxnrexrr na anrnncxara xamapa
na pera na Temsa, sanpmnn nocrpoxara cn, nsen cmxern sa yxpaca - 1200-rara nnmn,
xononn n xonsonn na npexpacnoro cn sanne - or ncropnxra na pnrancxara nmnepnx,
orpmama no rona npeme nononnnara cnxr. Or rnena rouxa na apxnrexrypnoro n
nsopasnrennoro nsxycrno sannero na xamapara na noponere n xamapara na enyrarnre
cranano xpam na cnanara na nannxra.
B rona ornomenne nn Bnena ce narxnann na rpynocr. Koraro aruannnr Xansen
sanpmnn nocnennx ]ponron n mpamopnoro sanne na naponnre npecrannrenn, ne my
ocranano nnmo pyro ocnen sa yxpaca na sannero a nsanmcrna cmxern or ncropnxra na
pennnx cnxr. Tona rearpanno sanne na "sananara emoxpannx" e nspncynano c
noprpernre na pnmcxn n rpnxn pxannn enn n ]nnoco]n. Ha nere sannx ce
nsnncxnar uernpn rnranrcxn ]nrypn, couemn n uernpn npornnononoxnn nocoxn. B rona
ce cpxana cnoepasna cnmnonnuna nponnx. Cnmnonr xaro ue nn onnnernopxnan
nrpemnara opa na nenrpoexnnre cnnn, nsnnnama ome rorana Ancrpnx.
"Hannonanncrnre" nsnpnemann xaro ocxpnenne, xaro ona n nponoxannx, xoraro
nm xasnann, ue sannero onnnernopxna ancrpncxara nponnx.
Koraro ena nanpmnn naecer ronnn, sa npn nr nocernx pasxomnoro sanne na
upannencpnnre, sa a npnccrnam xaro spnren na saceannero n xamapara na enyrarnre,
xx no nnnxnne na na-npornnopeunnn nacrpoennx.
Oranna neue mpasnx napnamenra, no pasnpa ce ne xaro yupexenne. Hanpornn,
xaro cnooonmnn uonex ne moxex a cn npecranx nnxaxna pyra ]opma na
ynpannenne. Hexra sa xaxnaro n a e nxrarypa npn moero ornomenne xm
xacyprcxara nnacrnx n mn ce cropnna xaro npecrnnenne xm cnooara n pasyma.
3a rona ne no-manxo onpnnece n ]axrr, ue n men, mnanx uonex, xoro eme mnoro
uen necrnnnn, cmecrnyname necsnarennoro npexnonenne npe anrnncxnx napnamenr.
He moxex raxa necno e ce ocnoox or rona uyncrno. Anrnncxara onna xamapa
ecrname c raxona ocroncrno /none namara npeca x noxasname n raxana cnernnna/ n
rona xpano mn nmnonnpame. Moxeme nn uonex opn a cn npecrann no-nsnnmena
]opma or camoynpannennero na napoa?
Hmenno sa rona xx npar na ancrpncxnx napnamenr. Bnmnnre npoxnn na
ancrpncxnx paxcpar mn ce crpynaxa cnpmeno neocronn na nennuecrnennx opasen.
Km rona ce oanxme n cnenoro
Cnnnre na ancrpncxnre nemnn n Ancrpnx sanncexa or nosnnnnre n Paxcpara.
Hpen nnexanero na nceomo n rano nsnparenno npano napnamenrr nemnnre nmaxa
maxap n manxo mnosnncrno. Tona eme ocra cmnnrenno: mnosnncrnoro na nemnnre ome
rorana sannceme or connanemoxpannxra, xoxro no ncnuxn ocnonnn nnpocn ne eme
naexna n nnnarn rorona a npeae nemcxnre nnrepecn, camo a ne saryn cnoxra
nonynxpnocr cpe pyrnre nannonannocrn. Ome rorana connanemoxpannxra ne moxeme
a ce cmxra sa nemcxa naprnx, no or momenra na nnexanero na nceomoro nsnparenno
npano, napnamenrr ne moxeme a nma uncneno nemcxo mnosnncrno. Or cera nararx
nnmo ne moxeme a nonpeun na nonararmnoro nemcxo oesnnuanane na pxanara.
uyncrnoro sa nannonanno camocxpanenne ome rorana mn nnymaname cncem manxa
cnmnarnx xm raxona nannonanno npecrannrencrno, npn xoero nnrepecnre na nemnnre
ca ne ronxona npecranenn, xonxoro norasenn. Bcnuxn resn rpexone, xaxro n mnoro pyrn
nema, moxexa a ce npnnnmar ne na camara cncrema, a na ]opmnre na npnnoxennero n
- 46 -
ancrpncxara pxana. Torana as ome nxpnax, ue axo nax ce nscranonn mnosnncrnoro na
nemnnre, nxma ocnonanne a ce nspasxna npnnnnnno npornn camara npecrannrenna
cncrema, oxaro nsomo cmecrnyna crapara pxana.
C raxnna mncnn as nonanax sa npn nr n rona cnemeno sanne, n xoero xnnxxa
crpacrn. Hancrnna ro mn ce cropn cnemeno rnanno naroapenne na nsxnmunrennara my
apxnrexrypa. To eme npensxono nponsneenne na rpnxoro nsxycrno na nemcxa
nouna. Konxo cxopo oaue rona uyncrno e cmeneno or uyncrnoro sa nsmymenne,
npensnnxano or xanxara xomenx, xoxro ce pasnrpa npe ounre mn. Hpnccrnaxa
nxxonxo crornnn rocnoa naponn npecrannrenn, xonro n momenra xxa saern c
ocxanero na enn na nnpoc or naxno nxonomnuecxo snauenne.
Camo rosn en mn eme ocraruen, sa a nonyua marepnan sa pasmncnn sa nxxonxo
cemnnn.
Henoro cpxanne na peunre, axo re nsomo moxexa a ar paspann, eme
nancrnna na yxacno "nnno". Hxxon or rocnoara saxonoarenn nsomo ne ronopexa na
nemcxn, a ce nspasxnaxa na cnanxncxn esnnn nnn no-rouno na nanexr. Tona, xoero snaex
or necrnnnnre, cera mn ce yae cnyua a ro uyx cc cocrnennre cn ymn. Tona eme
xecrnxynnpama, xpemxma c pasnnunn rnacone, nonynna rnna. Hpe nex n xauecrnoro
cn na npecearen crap opoymen unuxo c nor na nnnero ypxme c ncnuxn cnnn
snnena n ce opmame xm rocnoara enyrarn xaro ry opoymno, ry ynemanamo rn
moneme a sanasxr ocroncrnoro na nncoxnx ]opym.
Bcnuxo rona npensnnxname n men camo cmxx.
Cne nxxonxo cemnnn nax nonanax n Paxcpara. Kaprnnara eme pyra,
Cnpmeno neysnanaema. 3anara eme cncem npasna. ony cnxxa. Hxxonxo enyrara
cexxa na mecrara cn n ce nposxnaxa n nnnero enn na pyr.
Enn or rxx "oparopcrname" na rpnynara. Ha npecearencxoro mxcro enn or
nnnenpesnenrnre na Paxcpara n xnno cxyuaeme.
Hoxnnxa ce npnnre mn cmnennx. Koraro nmax cnoono npeme nce no-uecro xoex
na saceanne na Paxcpara n n rnmnnara nanmanax ncnuxo, xoero crana ram. Bcnymnax
ce n peunre, oxonxoro moxexa nsomo a ce pasepar, nsyuanax noneue nnn no-manxo
nnrennrenrnnre ]nsnonomnn na "nspannnnre" na naponre, ccranxmn rasn neuanna
pxana n nocrenenno cn npanex cocrnennre saxnmuennx.
Ena ronna cnoxonn nanmennx eme ocraruna, sa a npomenx xopenno
npenmnnre cn nsrnen sa rona yupexenne. Cmnocrra mn nporecrnpame cera ne camo
cpemy nsnparenara ]opma, xoxro nexra eme npnena n Ancrpnx. He, cera neue ne moxex
a npnsnax n camnx napnamenr xaro raxn. o rosn momenr csnpax nemacrnero na
ancrpncxnx napnamenr camo n rona, ue n nero nnncna mnosnncrnoro na nemnnre. Cera
neue ce yenx, ue camoro cmecrnynane na rona yupexenne e opeueno.
Hpe men nsnnxnaxa penna nnpocn. 3anoueno sanounax a pasmnmnxnam
ornocno emoxparnunnx npnnnnn sa nsemane na pemennx cnope mnosnncrnoro or
rnacone xaro ocnona na ncexn napnamenrapen crpo. 3aeno c rona ocra nnnmanne
orennx a nsyuanam nnrenexryannnre n mopannn ocroncrna na naponnre nspannnn.
Taxa nsyunx n cncremara, n nocnrennre .
B nponxenne na nnsxnre nxxonxo ronnn cncem rouno cn nsxcnnx xaxno
npecrannxna "nncoxoynaxaemara" ]nrypa or nonoro npeme - napnamenrapncrr.
Hsrpanx cn raxana npecrana sa nero, xoxro nnocnecrnne ne ce nyxaeme or cepnosnn
nnonsmenennx.
H n aennx cnyua narnennxr mero na oyuenne, sanosnancrnoro c peannara
ecrnnrennocr me npenasn or onacnocrra a norna n reopnxra, xoxro na npn norne
nsrnexa ronxona cnasnnrenna, no nnpexn rona nonexn na pasnaane.
- 47 -
Cnpemennara sanana emoxpannx e cnrnnna na mapxcnsma, xoro nsomo e
nemncnnm es nex. Tx e nmenno onasn nouna, npxy xoxro nspacrna rona uyonnme.
Henara na-ornparnrenna nnmna npoxna e napnamenrapnsmr.
Fnaroapx na cara, ue n rosn nnpoc nocrann npe men nn Bnena, r xaro ce
crpaxynam, ue n roranamna Iepmannx meme a mn e rnpe necno a cn orronopx na
rosn nnpoc. Axo sa npn nr rpxname a orxpnx n Fepnnn neronocrra na rona
yupexenne, napnuano "napnamenr", moxe n mxx a nsnana n oparnara xpanocr. B
rosn cnyua moxex a namepx nxxon, xaro ue nn opn, noyn a sacrana na crpanara
na resn, xonro nnxaxa naroro na pxanara nsxnmunrenno n sacnnnanero na
nenrpannara nnacr n Iepmannx. Axo rona ce eme cnyunno c men, ro cmo meme a
osnauana o nsnecrna crenen sacnenenne, oruyxanane or enoxara n xopara.
B Ancrpnx ne me rposeme rasn onacnocr.
Tyx ne eme ronxona necno a nsnanem or ena xpanocr n pyra. Axo n nnmo ne ro
nname napnamenrr, n nnmo ne rn nname n Xacyprnre - npn ncnuxn cnyuan e raxa.
Ocxaxn "napnamenrapnsma", no nnxaxn naunn ne pemaname nponema. Bsnnxname
nnpoca: xax a ce nocrnn? Axo ce ynnmoxn Paxcparr, rorana enncrnenara
npannrencrnena nnacr me ocrane nnacrnxra na Xacyprnre, a rasn mncn eme sa men
nenonocnma.
Tosn ocra rpyen cnyua me naxapa nopono a nsyua nponema n neronara
nxnocr. Hpn pyrn ocroxrencrna ena nn nx ce samncnxn na noonn nnpocn n
ronxona nespxna nspacr.
Onona, xoero mn npaneme nneuarnenne, eme nnnoro orccrnne na nnuna
orronopnocr.
Hapnamenrr npnema nxxaxno pemenne, unnro nocnecrnnx morar a ce oxaxar
conocnn. H xaxno or rona? Hnxo ne e orronopen sa rona n nnxo ne moxe a e
noneen no orronopnocr. Moxe nn a ce cmxra sa orronopnocr rona, ue cne nxxo
oruaxn xpax nnnonnoro npannrencrno e npnnyeno a cn orne? Hnn ue cornernara
xoannnnx or naprnn me ce pasnane n me csae nona xoannnnx? Hnn no-nararx, ue me
ce pasnane nanarara?
Hnma nome xoneaemo ce mnosnncrno or xopa moxe nancrnna a nocn nxxaxna
orronopnocr? Hnma ne e xcno, ue camara nex na orronopnocrra e cnpsana c nnunocr? E,
moxe nn a ce nanpann orronopen camnxr pxononren na npannrencrnoro sa ecrnnx,
xonro ca nsnnxnann n ca nnn nponeenn nsxnmunrenno n pesynrar na xenannero n
cxnonnocrnre na nxnoro mnoxecrno or xopa?
Hann ncnuxn snaem, ue saauara na pxononnx pxanen een n name npeme nnxar
ne ronxona n npnrexanannre or nero rnopuecxa mncn n nnanone, a n ymennero my a
nonynxpnsnpa nenre cn cpe crao marapera n rnynann n cne rona a nsnpocn or rxx
mnnocrnno crnacne sa nponexane na nnanonere cn.
Hnma, nome, moxe a ce noxon xm pxanen een c xpnrepnx, ue ro e nxen
n raxana crenen a npnrexana rananr n pasyexananero na macnre, n xaxnaro npnrexana
n cnoconocrra a npnema mpnre pemennx n nnanone sa pxanara?
Hnma ncxxo rennanno ecrnne n cnera ne e narneen nporecr cpemy nneprnocrra na
macnre?
H xaxno rpxna a nanpann enn pxanen een, na xoro ne my ce e yano c
nacxarencrno a sanomna narononennero na rnnara?
H xaxno my ocrana - a xynn rona narononenne?
Hnn, nmaxn npenn rnynocrra na crpaxannre cn, rpxna a ce orxaxe or
nponexanero na onona, xoero cunra sa xnsneno neoxonmo? Hnn rpxna a cn orne?
Hnn nnpexn ncnuxo a ocrane?
- 48 -
B nooen cnyua uonex c xapaxrep nonaa n nepaspemnm xon]nnxr mexy rona,
xoero cmxra sa neoxonmo, n enemenrapnoro npnnnune nnn, no-rouno xasano,
enemenrapnara uecrnocr.
Kax ryx a ce namepn rpannnara mexy sanxennero, nsnoxeno rn or omecrnoro,
n sanxennero, xoero rn nsnara nnunara uecr?
Hnma na ncexn ncrnncxn nox ne my ce nanara pemnrenno a ce opn cpemy ncnuxn
onnrn a ro npnnnsxr o ponxra na onxnonen nonnrnxan.
H oparno, nnma ne e xcno, ue nmenno nonnrnxanr npn resn ycnonnx me uyncrna
cee cn npnsnan a "npann" nonnrnxa rouno, samoro n xpana cmerxa ne ro nocn
orronopnocrra, a nxxaxna ena saenexnma xynunnxa xopa?
Hnma ne e xcno, ue napnamenrapnnxr nn npnnnnn sa mnosnncrnoro nensexno
nopnna nexra sa nox?
Hnn nancrnna me ce namepxr raxnna, xonro me nonxpnar, ue n rosn cnxr nporpecr ce
nxn ne na nnrenexra na orennnre nnnnnymn, a na mosxa na mnosnncrnoro?
Hnn moxe n nxxo ce naxna na rona, ue n eme me moxem a mnnem es rasn
ocnonna npenocranxa na uonemxara xynrypa?
Hnma ne e xcno oparnoro, ue nmenno cera rasn npenocranxa e no-nyxna, orxonxoro
xoraro n a e nno.
Hapnamenrapnnxr npnnnnn na nsemane na pemenne c mnosnncrno rnacone
ynnmoxana anropnrera na nnunocrra n nocranx na neno mxcro poxn, cpxamn ce n
ena nnn pyra rnna. C rona napnamenrapnsmr rpemn no ornomenne na ocnonnara nex
na apncroxparnsma, npn xoero apncroxparnsmr cncem ne e nxen a onnnernopxna
nspaxamara ce n namn nn omecrnena npxymxa.
Cnpemennnxr nanmaren, npnnyen a uere nourn nsnxno necrnnnn, ne moxe a
cn npecrann xaxnn onycromnrennn nocnecrnnx nma rocnocrnoro na napnamenrapnsma.
Moxe n camo camocroxrennoro mncnene n nanmennxra me my nomornar a pasepe
cmnnara na rona, xoero crana. Hpen ncnuxo napnamenrapnsmr e npnunna sa
nenepoxrnnx nannnn na nnmoxnn nnunocrn n cnpemennnx nonnrnuecxn xnnor.
Hcrnncxnxr nonnrnuecxn pxononren me ce onnra a ce orcrpann or raxana
nonnrnuecxa enocr, n ocnonara na xoxro nexn ne rnopuecrno, a nnrpnrn n ]anm, upes
xonro rpxna a ce sanomna mnosnncrnoro. A rxmo rona ocroxrencrno me npnnnnua
nnmnre yxom xopa.
Konxoro no-penano e raxona yxonno xyxe n nonnrnuecxn rpronen, xonxoro
no-xcen my e neronnxr cocrnen ner, ronxona noneue me nenn onasn cncrema, xoxro
cncem ne nsncxna or nero nnro rennannocr, nnro nennxancxa cnna, a noneue ynaxana
cencxara xnrpocr na crapocrra, orxonxoro mpocrra na Hepnxn. Hpn rona na rosn rnn
ne my ce nanara nnro sa mnr a ce mun na nnpoca sa orronopnocrra. Tonxona no-manxo
rona my csana rpnxn, r xaro ro npenapnrenno rouno snae, ue nesanncnmo or enn
nnn pyrn pesynrarn or "pxannoro" my manane, xpaxr na neronara xapnepa me e
enn n cm: n enn npexpacen en npn ncxxo nonoxenne me orcrnn mxcroro cn na raxn
morm ymnnx, xaxnro e n ro.
3a cnpmnna or raxnna naponn npecrannrenn nnnarn e ronxmo yremenne a
nnxar n rnanara na uonexa onesn ymcrnenn xauecrna, xonro ca na pannnme na
cocrnennre nm. Camo n raxn cnyua ncexn or resn rocnoa moxe a cn ocrann
ymennara paocr or npeme na npeme a noxasna, ue n ro ne nace rpena. A rnannoro e, ue
rorana ncexn or rxx nma ocnonanne a cn mncnn: axo moxe a nn ornann ncexn xnxc, ro
samo ne moxe ncexn nrpex, c xaxno Foxn e no-nom or Hnan?
Tasn emoxparnuna rpannnx n na-ronxma crenen cornercrna na nosopnoro
xnnenne n namn nn; a nmenno: oruaxnara crpaxnnnocr na mnoro or namnre raxa
napeuenn "pxononrenn". Hancrnna, xaxno macrne e sa raxnna xopa a nmar
- 49 -
nsmoxnocrra npn nsemane na cepnosnn pemennx a ce cxpnxr sa rpa na raxa
napeuenoro mnosnncrno.
Hancrnna, nornenere xax raxn nonnrnuecxn anam c nor na nnnero "paorn", sa a
nocepe ncexn nr mnosnncrnoro n a nonyun nsmoxnocr nn ncexn momenr a ce
cnacn or xaxnaro n a e orronopnocr. Hmenno rona ocroxrencrno orncxna ncexn none
manxo ynaxanam cee cn nonnrnx n nsomo mxecrnennx uonex or raxana enocr. Bcxxo
nnmoxecrno e paocrno a nocrnn no rosn naunn. Or nama rnena rouxa nemara ca
xcnn: xoro ne ncxa a nocn nnuna orronopnocr sa ecrnnxra cn n rpcn npnxpnrne sa
cee cn, ro e crpaxnnn neronnx. A xoraro pxononrennre na nannxra ce sanepynar or
raxnna nemacrnn crpaxnnnnn, ro pano nnn xcno me ce nanoxn cxno a ce sannarn sa
rona. Hemara ocrnrar oram, ue nxmame mxecrnoro a npenpnemem nxxaxno
pemnrenno ecrnne, n no-cxopo npenpounrame a ce npnmnpnm c ncexn nosop n
esuecrne, orxonxoro a namepnm n cee cn cnnara sa neoxonmoro pemenne. Hnma nxma
uonex, roron a orae nnunocrra cn n rnanara cn sa npenpnemane na pemnrennara
xpauxa.
3amoro eno rpxna a ce nomnn n a ne ce sapanx: mnosnncrnoro n ryx ne moxe a
samenn ennnnara. To e ne camo npecrannren na rnynocrra, no n na crpaxnnnocrra.
Cepere na eno mxcro cro rnynann n nxma a nonyunre or ncnuxn nsern saeno enn
ymnnx. Cepere na eno mxcro cro crpaxnnnena n xaro pesynrar nxma a nonyunre eno
reponuno pemenne.
Ho xonxoro namanxna orronopnocrra na orennnx pxononren, ronxona noneue
pacre pox na rnnonere, xonro, ne npnrexanaxn mnnnmannn annn, no nnpexn ncnuxo
ce uyncrnar npnsnann a aar na pasnonoxenne na napoa cnonre escmprnn rananrn.
Mnoro or rxx nxmar rpnenne na-naxpax a nm oe pea. Te npanxr nra onamxa n
nanmanar cc cmprna rra xonxo anno cara rn npnnnxana o pea nm. 3arona ce
panar na ncxxa cmxna na nnunocrn n yupexennero, n xoero re ce crpemxr a nonanar.
Te ca naroapnn na ncexn cxanan, xoro moxe a nsronn or croxmnre npe rxx n xpax
na onamxara nxxonxo xonxypenra. Koraro nxxo or macrnnnnnre, pano nonanan na
ronno mecrenne, ne xenae ronxona cxopo a ce pasenn c nero, ocranannre rnear na rona
xaro na napymenne na cnemennre rpannnn n omara connapnocr. Torana sanounar a ce
cpxr n a noxr nenoxnarnma opa axe n c na-escpamnn cpecrna o momenra,
oxaro nm ce yae a nporonxr xonxypenra or ronnoro mecrenne, xoero cera rpxna a
npemnne n pyrn pne. Hnsneprnarnxr xymnp neue nxma ronxona cxopo a nonane na
cmoro mxcro. Koraro rasn ]nrypa e cnanena or nocrra, me ce nanoxn ornono a
sacrane n xpax na onamxara, axo ram ne ce nnrne onennx n pyrarnx, xonro me nonpeuar
ornono a ce saeme pe.
B pesynrar na rona ce nanmana psa cmxna na nnunocrn na naxnn pxannn
nxnocrn. Pesynrarnre nnnarn ca nenaronpnxrnn, a nonxxora nanpano xaracrpo]annn.
Ha-uecro ce oxasna, ue ne camo rnynaxr n necnoconnxr naar n xeprna na onuanre,
no cmo n cnocoen uonex, oxonxoro nsomo cara nosnonxna na raxn uonex a
nonane na pxonoen nocr. Cpemy cnoconnx pxononren nenara ce opasyna ]ponr.
Kax moxe, ra nann ro ne nsnxsn or "namnre peone". Ho npnnnnn nnmoxnnre xopnna
ncxar a ar camo n cocrnenara cn xomnannx. Te pasrnexar xaro om npar ncexn
uonex c ym, cnocoen cpe nynnre a nrpae ponxra na ennnna. B rasn onacr nncrnnxrr
nm na camocxpanenne e ocoeno nsocrpen.
B pesynrar na rona nensexno ce ocrnra o nporpecnnno ymcrneno oenxnane na
pxononnre cnoene. Kaxn e pesynrarr sa nannxra n pxanara pasnpa ncexn necno,
camo oaue axo ne npnnanexn xm rosn nn "noxone".
Crapara Ancrpnx nmame cmnnrennoro macrne a ce nonsna or narara na
napnamenrapnnx pexnm n uncrnx my nn.
- 50 -
Hancrnna mnnncrp-npecearenxr ome ce nasnauaname or nmneparopa, no n resn
nasnauennx ncmnocr ne xxa nnmo pyro, ocnen na-onxnoneno nsnnnenne na nonxra
na napnamenrapnoro mnosnncrno. Bo ce xacaeme sa nasapnxa n oxonuarennoro
oronapxne na nasnauennxra na pxononrennre na orennnre mnnncrepcrna, ro ryx
cnmanaxme onuax na ncrnncxara sanana emoxpannx. Cornernn na rona xxa n
pesynrarnre. Cmxnara na orennn nnna craname nce no-pso. Ha-naxpax rona ce
npenpna n cnopr.
B cmara crenen nce noneue namanxname mamaa na resn pso cmenxmn ce
"pxannn enn"; naxpax na nonpxnocrra ocrana camo rnnr napnamenrapen
nnrpnranr, unxro pxanna mpocr ce nsmepname cera camo n cnoconocrra my a
sanenna ena nnn pyra xoannnnx, r.e. cnoconocrra my na nnmoxna nonnrnuecxa
cnexynannx, xoxro cama moxeme cera a crane asa sa npaxrnuecxa paora na resn,
nosnonere mn a xaxa, naponn npecrannrenn.
Ho rosn naunn nmenno mxonara nn Bnena aname na-opnre narnenn yponn n
rasn onacr.
Onona, xoero cmo nemanxo me nnrepecyname, eme rasn cnocranxa na
cnoconocrnre n snannxra na naponnre npecrannrenn cc saaunre, xonro croxxa npe
rxx. Beue camo sapan rona xx npnnyen a sanouna a ce sanosnanam c ymcrnennx
xopnsonr na resn nspannnn na napoa. Enonpemenno c rona rpxname a ce sanosnax c
onesn nponsmecrnnx, nosnonnnn na resn nennxonennn ]nrypn a ce noxnxr na
nonnrnuecxara apena. Heesnnrepecno eme a ce sanosnax n c rexnnxara na paorara
nm. Tona nosnonxname nn ncnuxn erann a ce nnn rona cnyxene na oreuecrnoro, na
xoero xxa cnoconn nsyuanannre ]nrypn.
Konxoro noneue nnnxnax nn nrpemnnre ornomennx n napnamenra, c xonxoro no-
ronxma oexrnnnocr nsyuanax xopara n rexnnx naunn na ecrnne, ronxona no
ornparnrenna ce o]opmxme npe ounre mn omara xaprnna na napnamenrapnnx xnnor.
Ccpeorouenoro nsyuanane eme neoxonmo sa men n cnyua, ue ncxax ope a
onosnax rona yupexenne, xero ncexn or saxonoarennre na ncexn rpn ymn ce
nosonaname na "oexrnnnocrra" cn. Koraro nsyunm ope resn rocnoa n ce sanosnaem
cc saxonnre na cocrnenoro nm rnycno cmecrnynane, ro ne moxe a nma ne mnennx no
nnpoca.
Ha cnera moxe rpyno a ce namepn pyr npnnnnn, xoro, ronopexn oexrnnno, n
nn ronxona nenpannnen, xaxro npnnnnnr na napnamenrapnsma.
He ronopnm neue sa rona, npn xaxnn ycnonnx npornuar camnre nsopn sa rocnoa
naponn npecrannrenn, c xaxnn cpecrna re ocrnrar nncoxoro cn snanne. Camo n cncem
manxo cnyuan nsopnre ca ecrnnrenno pesynrar na omoro xenanne. Tona e neue xcno
camo or ]axra, ue nonnrnuecxoro pasnpane na mnpoxnre macn cncem ne e ronxona
pasnnro, ue re camn a morar a nspasxr nonnrnuecxoro cn xenanne n a nsepar sa rona
noxoxmn xopa.
Onona, xoero nocroxnno onpeenxme c ymnre "omecrneno mnenne", camo n manxa
crenen nounna na pesynrarnre na cocrnennx onnr nnn snannx. Ho-ronxmara uacr or raxa
napeuenoro "omecrneno mnenne" e pesynrar na raxa napeuenara "npocnernrencxa"
paora.
Pennrnosnara norpenocr camo no cee cn e sanoxena noxo n ymara na uonexa,
no nsopr na pennrnx e pesynrar na nsnnrannero. Honnrnuecxoro mnenne na macnre e
camo pesynrar or opaornanero na ymnre n na pasyma nm - opaorxa, xoxro uecro ce
nponexa c nannno nenepoxrna nacrounnocr.
Ha-ronxmara uacr na nonnrnuecxoro nsnnranne, xoero n cnyuax mnoro rouno ce
onpeenx c ymara nponarana, ce naa na npecara. Ha npno mxcro nmenno rx nsnpmna
rasn "npocnernrencxa" paora. B rosn cmncn rx npecrannxna yunnnme sa nspacrnn.
- 51 -
Hponemr e, ue "npenoananero" n aennx cnyua ce namnpa ne n pnere na pxanara,
a uecro n nnsxn cnnn. Hmenno nn Bnena ome or panna mnaocr nmax na-opara
nsmoxnocr ope a ce sanosnax c monononncrnre na resn opnx na nsnnranne na
macnre n rexnnre ]apnxanrn. B nauanoro nenenx ce nsymxnax xax n nponxenne na
mnoro xparxo npeme rasn na-cxanana or nennxnre pxann e ycnxna a csae
onpeeneno mnenne, npn rona axe n n cnyuan, xoraro craname nnpoc sa escnopna
]anmn]nxannx na ecrnnrennnre nsrnen n xenannx na macnre. B nponxenne na
nxxonxo nn neuarr cymx or nxxaxna cmemna peonnx a nanpann na-nennxoro
pxanno eno; n oparno, n raxn xparx cpox rx ycnx a npnnyn a ce sapanxr, cxxam
orxpana or namerra na macnre, raxnna nponemn, xonro sa macnre, xaro ue nn, xxa or
naxno xnsneno snauenne.
Ha npecara ce yaname camo sa nxxonxo cemnnn a nsxapa na xn cnxr nnxomy
nensnecrnn noponocrn n nmena, c nnmena npunna a naxapa mnpoxnre macn a
cnpxar nenepoxrnn naexn c resn nmena, c ena yma, a nm csae raxana
nonynxpnocr, xoxro nnxora ne ce e nsrpnnana no ornomenne na ronemnre nnunocrn.
Hmena, sa xonro camo npen enn mecen nnxo ne e uynan nnn e uyn or cnyxone,
nonyuanaxa orpomna nsnecrnocr. B cmoro npeme crapn n nsnnrann enn or pasnnunn
onacrn na pxannnx n omecrnennx xnnor xaro ue nn ympxxa sa omecrnenoro mnenne
nnn rn sacnnnaxa c raxona xonnuecrno rnycnn xnenern, ue nmenara nm sa xparxo npeme ce
npenpmaxa n cnmnon na neuynana nnsocr n momennuecrno. Tpxna a nnnre rosn onen
enpecxn mannep: nsnenx cxxam c enn samax na nnmena npuxa sanouna a ce
nsnnna xan npxy uecrnnx uonex; ne ocrana nnro ena onna xnenera, xoxro a ne ce
cronapn npxy rnanara na rasn nennnna xeprna; rpxna ornnso a ce sanosnaere c rosn
mero na nonnrnuecxo yncrno na npornnnnxa, sa a ce yenre xonxo ca onacnn resn
necrnnxapcxn neronnnn.
Tesn xypnanncrn-pasonnnn ne npenepernar nnro eno cpecrno, xoero n nm
nocnyxnno a nocrnrnar mpcnara cn nen.
Te me ce nomuar a nponnxnar o na-ronemnre cemenn nnrnmnocrn n nxma a
npecranar c rnycnnre cn rpcennx, oxaro ne namepxr nxxaxna peonnx, xoxro me
pasyxr croxparno n me nsnonsnar, sa a nanecar yap na nemacrnara cn xeprna. A axo
nnpexn ncnuxnre cn nsnpnannx ne namepxr nnro n omecrnennx, nnro n nnunnx xnnor
na npornnnnxa cn nnmo, xoero n morno a e nsnonsnano, rorana resn neronnnn
npnxrnar xm nxxaxna nsmncnnna. Hpn rona re ca rnpo yeenn, ue opn a nocnenar
xnnxn onponepxennx, nce nax nemo me ocrane. Or mnororo xan nce nemo ocrana npxy
xeprnara. Hpn rona resn mepsannn nnxora ne ecrnar raxa, ue mornnnre nm a morar
necno a ce pasepar n pasonnuar. Foxe, onasn! Te nnnarn ce npanxr na cepnosnn n
"oexrnnnn". 3anounar a npnxasnar sa sanxennxra na xypnanncra n pasnn noonn.
Hemo noneue, saronopnar sa uecrra na xypnanncra - ocoeno axo nonyuar nsmoxnocr a
ce nsxasnar na saceannx, na xonrpecn n xon]epennnn, r.e. nsnonsnar ncnuxn copnma, na
xonro resn nacexomn ce cnpar n ocoeno ronxmo xonnuecrno. Hmenno resn neronnnn
]opmnpar ne rpern or raxa napeuenoro omecrneno mnenne. Or rasn mpcna nxna cne
rona nsnnyna napnamenrapnara A]ponra.
3a a ce pasxpne nennx rosn cnexraxn, rpxna a ce nannmar romone. Ho na men mn
ce crpyna, ue na uonex my e ocraruno opn nonpxnocrno a ce sanosnae c rasn npeca n
c rosn napnamenrapnsm, sa a pasepe xonxo e escmncnena nxnara nncrnrynnx.
3a a ce pasepe escmncnnero n onacnocrra or uonemxara sanya, na-ope e a
ce cnocrann ropenocouennxr or men emoxparnuecxn napnamenrapnsm c emoxpannxra
or ncrnncxn repmancxn opasen.
Ha-xapaxrepnoro sa emoxparnuecxnx napnamenrapnsm e, ue na onpeenena rpyna
xopa - a peuem na 500 enyrara, nanocnex n enyrarxn, - ce npeocranx oxonuarennoro
- 52 -
paspemanane na ncnuxn nsnnxnamn nponemn. Bcmnocr re camnre npecrannxnar
npannrencrnoro. Axo or rxx ce nsnpa xanner, na xoro ce nsnara pxonocrnoro na
pxanara, ro rona ce npann camo sa npe xopara. Ha npaxrnxa rona raxa napeuenoro
npannrencrno ne moxe a nanpann nnro ena xpauxa es a cn ocnrypn npenapnrennoro
oopenne na omoro cpanne. Ho no rosn naunn ro ce ocnooxana or ncxxaxna peanna
orronopnocr, r xaro n nocnena cmerxa pemennero sanncn ne or nero, a or
napnamenrapnoro mnosnncrno. Bn ncexn orenen cnyua rona npannrencrno e camo
nsnnnnren na nonxra na mnosnncrnoro. 3a nonnrnuecxnre cnoconocrn na
npannrencrnoro ncmnocr ce cn camo no rona, oxonxo nsxycno ro ymee a ce
npncnocoxna xm nonxra na mnosnncrnoro nnn ro npnnnnua na cnox crpana. Ho no rosn
naunn or nncorara na ncrnncxo npannrencrno crnra o nonoxennero na npocxx, xoro
monn sa mnnocrnnx mnosnncrnoro. Ha ncexn e xcno, ue na-naxnara saaua na
npannrencrnoro e or npeme na npeme a cn nsnpocna mnnocrnnx or mnosnncrnoro na
napnamenra nnn a ce rpnxn a cn csana pyro no-narocxnonno mnosnncrno. Axo rona
ce yae na npannrencrnoro, ro me moxe a nponxn a ynpannxna, no axo ne my ce
yae, me rpxna a cn orne. Hpannnnocrra nnn nenpannnnocrra na namepennxra npn
rona ne nrpae nnxaxna ponx.
Ho nmenno no rosn naunn npaxrnuecxn ce ynnmoxana ncxxa nerona orronopnocr.
Km xaxnn nocnennn non ncnuxo rona ce nnxa or cnenoro.
Ccranr or nercrornnre nspann naponn npecrannrenn or rnena rouxa na
npo]ecnxra nm, ne ronopx sa cnoconocrnre nm, e rnpe ncrp. Hnxo nxma a
nonxpna, ue n nsnparennnre ypnn nspacrnar c ecerxn nnn crornnn ncrnncxnre
pxannn enn. Bcnuxn snaxr, ue mnernnnre ce noanar or nsnparennre, xonro
moxem a noosnpam n xaxnoro cn ncxam, camo ne n n nsnnmx na ym. Bome rpyno e
a ce namepxr ocraruno pesxn ymn, sa a ce saxnemn rasn nenenocr, ue rennnre ce
paxar or nceomn nsopn. Hpno, ncrnncxnre pxannn enn ce paxar camo nenx
n crpanara npes ronemn nepnon or npeme n, nropo, macnre nnnarn nmar nannno
onpeeneno npeyexenne rouno cpemy ncexn maxap n manxo nsrxnar ym. Ho cxopo
cnonr me mnne npes yxoro na nrnara, orxonxoro nennxnxr uonex me e "orxpnr" no
nrx na nsopnre.
Hnunocrnre, xonro no nsmoxnocrn ca na snarnara cpea, n noneuero cnyuan camn
cn npoxapnar nrx cn xm apenara na cneronnara ncropnx.
Kaxno crana n napnamenra? Hercrornn uonexa or snarnara cpea rnacynar n
paspemanar ncnuxn na-naxnn nnpocn, xacaemn cara na pxanara. Te nasnauanar
npannrencrno, xoero cne rona nn ncexn orenen cnyua rpxna a nonyuana crnacnero
na npocnerenoro mnosnncrno. Ho rosn naunn ncxxa nonnrnxa ce npann or nercrornnre.
B noneuero cnyuan rasn nonnrnxa ce non no rexen opas n noone.
Ho axo ocrannm nacrpana nnpoca sa crenenra na rennannocr na resn nercrornn
naponn npecrannrenn, nomncnere camo xonxo ca pasnnunn onesn nponemn, xonro
uaxar cnoero paspemanane or resn xopa. Hpecranere cn camo, xaxnn pasnnunn cnryannn
nsnnxnar npe rxx n nenara me pasepere xonxo e nenpnrono raxona npnnrencrneno
yupexenne, n xoero nocnenara yma ce npeocranx na maconoro cpanne, xero ena
mannnna npnrexanar ncrnncxn snannx n onnr n paspemananero na nsnnxnannre
nnpocn. Bcnuxn nancrnna naxnn nxonomnuecxn nnpocn ce nocranxr sa paspemanane, n
xoero ena ena ecera or unenonere nmar nxxaxno nxonomnuecxo opasonanne. Ho nann
rona osnauana a npeocrannm cara na crpanara n pnere na xopa, xonro nxmar n
enemenrapnn npenocranxn sa paspemananero na resn nnpocn.
Taxa croxr nemara c ncnuxn nnpocn. Kaxnro n nnpoc a nsnnxne, ro me e
pemanan or mnosnncrno xopa es snannx n ymennx. 3amoro ccranr na cpannero cn
ocrana enn n cm, oxaro nonexamnre na ocxane nnpocn ce npomenxr ncexn en.
- 53 -
A ncmnocr e nensmoxno a ce npenonoxn, ue enn n cmn xopa pasnonarar c
ocraruno cneennx, a peuem, n no nnpocnre na rpancnopra, n no nnpocnre na
nncmara nnmna nonnrnxa. B npornnen cnyua rpxna a npenonoxnm, ue nmame paora
nsxnmunrenno c ynnnepcannn rennn, a ope e nsnecrno, ue ncrnncxnre rennn ce paxar
moxe n enn nr na cro ronnn. B ecrnnrennocr n napnamenrnre nma ne "ymone", a
camo xpano orpannuenn xopa, nneranrn c ronemn nperennnn, nnrenexryanen cyporar
na-nncxo xauecrno. Camo c rona moxe a ce oxcnn onona neuyro nexomncnne, c xoero
resn rocnoa uecro pascxanar /n paspemanar/ sa nponemnre, xonro nxa naxapann n
na-ronemnre ymone ocra a ce nosamncnxr.
Hsxnmunrenno naxnn meponpnxrnx, nmamn orpomno snauenne sa nxnara ema
pxana n nannx, ce paspemanar or rocnoara napnamenrapncrn cxxam crana yma ne sa
cara na nxna paca, a sa naprnx omnno.
Ecrecrneno n nno cnpmeno necnpanennno a ce npenonoxn, ue ncexn or
enyrarnre npenapnrenno ce e ponn c arpo]npano uyncrno.
Ho ceramnara cncrema npnnyxana orennnx uonex a saema nosnnnx no nnpocn, no
xonro ro nsomo ne e cneym n c rona nocrenenno ro pasnpamana. Hnxo ne n ce
ocmennn orxpnro a xaxe: rocnoa enyrarn, as mncnx, ue no en-xo cn n no en-xo cn
nnpoc nne nnmo ne pasnpame n none as nnuno saxnxnam, ue ne pasnpam. opn n a ce
namepn raxn uonex, nce eno rona nxma a nomorne. Hoona orxponenocr n nna
nannno nepasnpaema. 3a raxn uonex me xaxar, ue e uecrno marape, no na eno marape
ne nna a ce nosnonxna a nsnoprn nxnara nrpa. A, xoro nosnana xapaxrepa na xopara,
me pasepe, ue n raxona "nsnrnaro" omecrno nxma a ce namepn nnxo, xoro a e
crnacen a npocnann na-rnynannx or ncnuxn cpann ce. B nxxon cpen uecrnocrra
nnnarn ce cmxra sa rnynocr. Ho rosn naunn opn n a ce namepn cpe enyrarnre enn
uecren uonex, ro nocrenenno cmo rprna no yrnxannx nr na nxara n nsmamara. B
nocnena cmerxa ncexn csnana, ue xaxnaro n nosnnnx a saeme enn or rxx nemo nxma a
ce npomenn. Hmenno ocsnananero na rona ynna ncexn uecren nopnn, xoro nonxxora
nsnnxna y nxxo or rxx. H, sa a ce yremn, ro cn xasna, ue ome ne e na-nomnx enyrar,
n yuacrnero my n nncmero cpanne nomara a ce nserne ronxmara snnna.
Moxe n me mn nspasxr, ue maxap orennnx enyrar a ne e xomnerenren no enn
nnn pyr nnpoc, ro neronara nosnnnx ce ocxa n onpeenx n napnamenrapnara rpyna,
xoxro nonnrnuecxn pxonon n aanero nnne, a ]paxnnxra nna nmana cnon xomncnn,
xonro cnpann marepnan or xomnerenrnn nnna n r.n.
Ha npn norne rona nsrnexa raxa. Ho ryx nsnnxna nnpocr samo rorana ce
nsnpar nercrornn ymn, mom na npaxrnxa neoxonmara xomnerenrnocr, xoxro
]axrnuecxn onpeenx nsemannre pemennx, npnrexanar camo mannnna. a, ero n rona e
cmnnara na nnpoca.
Tam e paorara, ue neanr sa cnpemenen emoxparnuen napnamenrapnsm e ne
cpanne na mpenn, a rnna neno sanncnmn xprnn nynn, xonro morar a ar
noenn n onpeenena nocoxa ronxona no-necno, xonxoro ca no-orpannuenn. nec camo n
rosn yx ce ocmecrnxna raxa napeuenara naprnna nonnrnxa - n na-nomnx cmncn na
rasn yma. H camo naroapenne na rona crana nsmoxno ncrnncxnxr npnrenr nnnarn
nnnmarenno a ce xpne sa xynncnre n nnxora a ne moxe a e npnnneuen xm nnuna
orronopnocr. Taxa ce nonyuana, ue sa na-npennre sa nannxra pemennx ne neronnxr,
narpannn ]axrnuecxn rona pemenne, a nxnara ]paxnnx.
Ho no raxn naunn ncxxa peanna orronopnocr ornaa, r xaro rx ce cnexa camo o
sanxennxra na orennoro nnne, a ne na nxnara napnamenrapna ronopnnnx.
Tasn nncrnrynnx moxe a npnnnnua camo ]anmnnnre, xonro ce oxr or ora xaro
xnon or ramxn. A sa ncexn uecren n npxm nonnrnx, roron a nocn nnnarn nnuna
orronopnocr sa cnonre ecrnnx, rasn nncrnrynnx moxe a e camo ompasna.
- 54 -
Ero samo rosn nn emoxpannx crana opxne na pacara, xoxro no nrpemnnre cn
noyn ne moxe a ne ce crpaxyna or ora cera n ncxxora.
***
Cpannere c rona ncrnncxara repmancxa emoxpannx, cnexama ce o cnooen nsop
na noxa, sanxen a nocn nxnara nnuna orronopnocr sa cnonre ecrnnx. Hpn nex
nxmar mxcro rnaconere na mnosnncrnoro sa orennnre nnpocn, nyxno e a ce onpeenn
camo eno nnne, xoero nnocnecrnne a orronapx sa cnonre pemennxra c nmymecrnoro n
xnnora cn.
Axo mn nspasxr, ue npn raxnna ycnonnx me e rpyno a ce namepn uonex, xoro
a ce nocnern na raxana pncxonana saaua, ro as me orronopx raxa: "Cnana ory, ue n rona
ce cpxa nennx cmncn na repmancxara emoxpannx, ue npn nex ne moxe a e
nsnrnar na nnacr cnyuaen neocroen xapnepncr n mopanen crpaxnnnen - orpomnara
orronopnocr orncxna nenexnre n crpaxnnnnnre."
A axo nxxora neouaxnano ce orae nsmoxnocr na raxn uonex a ce nsxaun o
raxn nocr, ro nenara me e pasxpnr n esnepemonno me my ce xaxe: "Maxa ce,
neronnxo, npxocna ce, ne xanx crnanara na rona nennuecrneno sanne, samoro no
crnanara na Hanreona na ncropnxra mnnanar ne mapnarann, a camo repon!"
o resn nsrnen ocrnrnax n nponxenne na neronmnn nocemennx na nnencxnx
napnamenr.
Cne rona npecranax a xox n Paxcpara.
Hpes nocnennre ronnn xacyprcxara pxana orcnaname nce noneue n noneue n
sa rona rnanna sacnyra nmame napnamenrapnnxr pexnm. Konxoro noneue orcnanaxa
nosnnnnre na nemnnre n pesynrar na rosn pexnm, ronxona noneue n Ancrpnx ce ornapxme
nrx xm nsnonsnanero na enn nannonannocrn cpemy pyrn. B camnx Paxcpar rasn
nrpa ce pasnrpaname sa cmerxa na nemnnre n n xpax na xpanmara sa cmerxa na pxanara.
3amoro n xpax na enernacroro cronerne eme xcno opn na cnennnre, ue
npnrerarennara cnna na monapxnxra e cncem namanxna n noneue ne moxe a ce cnpanx c
nenrpoexnnre renennnn n orennnre nannonannn pernonn.
Touno oparnoro!
Konxoro no-xcno craname, ue pxanara pasnonara camo c xanxn cpecrna sa cnoero
camocxpanenne, ronxona no-cnnno craname nceomoro npespenne xm nero. Beue ne
camo Vnrapnx, no n orennnre cnanxncxn nponnnnnn noneue ne ce orxecrnxxa c
ennnara monapxnx n nenara cnaocr nnxo ne nsnpnemame xaro cocrnen nosop.
Hpnsnannre na nacrnnamara crapocr na monapxnxra no-cxopo rn paname n na nenara
cmpr ce nsnaraxa mnoro noneue naexn, orxonxoro na enenryannoro ospanxnane.
B napnamenra nce ome nm ce oraname a nsernar nnnnx xpax, no camo c nenara na
neocronn orcrnxn npe ncexn manrax, sa xonro n xpax na xpanmara nnamaxa
nemnnre. A nrpe n omara pxana xpaxr ce nsxrname camo upes noneue nnn no-manxo
ymeno nacrponane na ena nannx cpemy pyra. Oaue cncxnaxn nnrepecnre na
orennnre nannn, npannrencrnoro nacouname nonnrnxara cn ocnonno cpemy nemnnre.
Honnrnxara na csnarenna uexnsannx na crpanara orrope sanouna a ce non
oprannsnpano, xoraro nacnennx na npecrona crana epnxepnora upann-uepnnan,
nonyunn snaunrenno nnnxnne n pxanara. Tosn em pxanen nnaeren cecrnan c
ncnuxn ocrnnn cpecrna a ce namann nemcxoro nnnxnne n ancrpo-ynrapcxara
monapxnx. To nponexan orxpnro rasn nonnrnxa nnn nx x nopxan nernacno.
Fnaroapenne na mamnnannnre na pxannara amnnncrpannx uncro nemcxnre
repnropnn na-esnaponno nnn nxnmunann n onacnara sona na cmecennre esnnn. Tosn
nponec sanounan a ce pasnnna n ro cncem pso axe n onna Ancrpnx. H mnoro uexn
sanounann a rnear na Bnena xaro na na-ronemnx uemxn rpa.
- 55 -
Cnpyrara na epnxepnora nna uemxa rpa]nnx. Tx nponsnnsana or cemecrno c
rpannnonno npaxeno ornomenne xm nemnnre. Fpaxr c upann uepnnan nn
mopranarnuen. Pxononara nex na rosn non Xacypr, n unero cemecrno pasronapxnn
camo na uemxn, nna n nenrpa na Enpona nocrenenno a e csaena cnanxncxa
pxana, nsrpaena npxy crpora xaronnuecxa asa, xoxro a crane onopa cpemy
npanocnanna Pycnx. Hpn Xacyprnre oranna cranano onua a ce ynorpexna
pennrnxra sa uncro nonnrnuecxn nenn. B aennx cnyua cranano yma sa rnpe rnenna
none sa nemnnre nex. Honyuennxr pesynrar n mnoro ornomennx nn noneue or rparnuen.
Hnro xacyprcxara nnacrnx, nnro xaronnuecxara npxna nonyunnn ouaxnanara
narpaa.
Xacyprnre sarynnn rpona, Pnm sarynn ronxma pxana. Hpnnnxxna
pennrnosnara nex sa ocmecrnxnanero na cnonre nonnrnuecxn nnanone, xoponara
cxnnnna raxnna yxone, sa unero cmecrnynane camara rx n ne noosnpana ocera.
Onnrnre c ncnuxn cpecrna a nsxopenn nemcxoro nauano n crapara monapxnx n
orronop noponnn noxnara na nceomo nemcxo nannonanno nnxenne n Ancrpnx.
Hpes 80-re ronnn na XIX nex manuecrepcxnx nnepannsm c enpecxa
opnenrnpanocr npemnnan xynmnnannonnara cn rouxa n sanounan a ce nnxn naony
cmo n n ancrpo-ynrapcxara nmnepnx. Ho n Ancrpnx peaxnnxra cpemy nero, xaro ncnuxn
peaxnnn n ancrpo-ynrapcxara monapxnx, nsnnxnana ne nopan connannn, a nopan
nannonannn mornnn. uyncrnoro sa camocxpanenne nornxnano nemnnre a oxaxar
cnpornnnenne n na-ocrpa ]opma. Hocrenenno pemanamo nnnxnne sanounann a oxasnar
cmo n nxonomnuecxnre mornnn - no ena na nropo mxcro. Or nonnrnuecxnx xaoc ce
ponnn n ne nonn naprnn, enara or xonro ce ocnonanana noneue na nannonannnx mornn,
a pyrara noneue na connannnx. H nere naprnnn opasynannx npecrannxnann orpomen
nnrepec n nnn noyunrennn sa emero.
Henocpecrneno cne nonara or 1866 r., sanpmnna sa Ancrpnx c rexxo nopaxenne,
omr na xacyprcxara nnacrnx e nn ynneuen or nexra sa noenen penanm. Ha
crpynnuecrnoro c upannnx nonpeunna camo ncropnxra c neyaunara excnennnx na
Maxc n Mexcnxo.
Orronopnocrra sa rasn excnennnx nsnoxnnn rnanno na Hanoneon III n
nsxnmunrenno ce nsmymanann, ue ]pannysnre x ocrannnn na nponsnona na cara. H
nce nax Xacyprnre ce namnpann n nsuaxnarenna nosnnnx. Axo nonara n nepnoa 1870-
1871 r. ne eme ce npenpnana n nenpexcnaro noeonocno mecrnne na Hpycnx, ro
nnencxnxr nop moxe n n ce onnran a ce namecn n xpnanara nrpa n a ormcrn sa
Caona. Ho xoraro or nonerara na nrxara sanounann a npncrnrar nsymnrennn,
npnxasnn n saeno c rona nannno rounn nsnecrnx sa nemcxnre noen, rorana "na-
mpnxr" or monapcnre paspan xonxo nn nenaronpnxren momenrr sa xaxnnro n a
nnn onnrn sa penanm. Hnmo ne ocranano na Xacyprnre ocnen a nocpemar
nenpnxrnocrnre c ycmnnxa.
Ho reponunnre noen n nepnoa 1870-1871 r. nanpannnn ome eno nennxo uyo.
Hpomxnara na nosnnnxra na Xacyprnre nnxora ne ce onpeenxna or noynre na
cpnero, a ce nxrynana camo or neuannara norpenocr. Bo ce xacae o nemnnre n
Ancrpnx, ro sa rxx noenre na nemcxoro opxne nnn ncrnncxn npasnnx. C noxo
noymennenne n enrycnasm ancrpncxnre nemnn nanmanann xax nennxara meura na
amnre nm ornono ce npenpmana n npexpacna peannocr.
3amoro ne rpxna a ce sanyxaname: nancrnna nannonanno nacrpoennre
ancrpncxn nemnn nenara cne Ktonnrpen ca nnenn, ue n resn rexxn n rparnunn
momenrn ce csanana neoxonmara npenocranxa sa nspaxane na nonara pxana,
xoxro n nna cnoona or rnnnornopnoro pasnarane na crapnx cms. Ancrpncxnre
nemnn uyncrnann cncem ocesarenno na rpa cn, ue nnacrnxra na Xacyprnre e
- 56 -
sanpmnna cnoero ncropnuecxo npenasnauenne n ue csanamara ce cera nona pxana
n rpxnano a cn rpcn nmneparop, nancrnna ocroen sa "xoponara na Pen". Te ronxona
noneue narocnanxnn emara ca, samoro n repmancxnx nmneparop nnxann
noromxa na upnpnx Bennxn - rosn, xoro npes rexxnre ronnn e noxasan na napoa
nrx xm nennxnx noem n xoro nanexn e sanncan ena or na-cnernnre crpannnn n
ncropnxra.
Koraro cne npnxnmunanero na nennxara nona Xacyprnre pemnnn a nponxar
opara npornn "cnonre" nemnn /unero nacrpoenne e nno nannno ouennno/,
ancrpncxnre nemnn oprannsnpann raxana morma cnpornna, xaxnaro ome ne nosnanana
na-nonara nemcxa ncropnx. B rona nxmano nnmo uyno, r xaro napor uyncrnan, ue
nnnoro ynnmoxanane na nemcxoro nnnxnne nensexno nno nornuno nocnecrnne or
nonnrnxara na cnanxnnsannx.
Ha npno npeme cranano raxa, ue nannonanno n narpnornuno nacrpoennre nnn
npnnyenn a cranar ynronnnnn.
Fynronnnnn ne cpemy nannxra nnn pxanara xaro raxana, a cpemy onona
ynpannenne na crpanara, xoero, no noxoro yexenne na ncranannre nensexno,
mxno a onee o rnenra na nemcxara naponocr.
3a npnn nr n na-nonara ncropnx na nemcxnx napo nemara ce crexnn raxa, ue
nmonra xm oreuecrnoro n xm napoa ce oxasann n xon]nnxr c nnacrnunnx
narpnornsm, xaxro nn no-pano pasnpan.
Ena or na-orpomnnre sacnyrn na omonemcxoro nannonanno nnxenne n Ancrpnx
npes 90-re ronnn nno onona, xoero ro oxasano: camo onasn pxanna nnacr nma npano
na ynaxenne n nopxxa, xoxro nspasxna crpemexnre n uyncrnara na napoa nnn none
ne my npen.
He moxe ena pxanna nnacr a e camonen. Axo oaue rona e raxa ncxxa
rnpannx n namnx rpexonen cnxr n ce oxasana sannnarn nenpnxocnonena n cnemena.
Koraro npannrencrnoro ynorpexna ncnuxn cpecrna, c xonro pasnonara, sa a non
nennx napo xm rnen, rorana ne camo npano, no n sanxenne na ncexn napoen cnn e
a ce ynryna.
Bnpocr sa rona, xe moxe a ce ronopn sa noonn xasycn, ce paspemana ne c
reopernunn ncxycnn, a cc cnna n ycnex.
Bcxxo npannrencrno, pasnpa ce, me nacroxna a cxpann pxannnx cn anropnrer,
xonxoro n nomo a nspasxna crpemexnre na napoa n a ro npeana nanxno n naxcno.
Kaxno ocrana a nanpann ncrnncxnxr nspasnren na naponnre naexn n crpemexn?
Hncrnnxrr sa camocxpanenne n rosn cnyua me nocxaxe na naponoro nnxenne, ue n
opara sa cnooa n nesanncnmocr n rpxnano a ce npnnoxar n onesn cpecrna, c
nomomra na xonro camnxr npornnnnx ce onnrna a ypxn noea. Or rona nsnnsa, ue
opara me ce non c "nerannn" cpecrna o momenra, o xoro npannrencrnoro ecrna n
nerannn rpannnn, no nnxennero nxma a ce nsnnamn or nenerannn cpecrna sa opa,
mom noponrennre na napoa cmo npnxrnar o rxx.
Inannoro, xoero ne rpxna a ce sapanx: nncmara nen na uoneuecrnoro n nnxaxn
cnyua ne e n cxpanxnanero na aenara pxanna ]opma nnn ome no-manxo na
aenoro npannrencrno, a n cxpanxnanero na naponoro nauano.
Axo ce csae nonoxenne, xoero sannamna cnooara nnn axe camoro
cmecrnynane na napoa - nnpocr sa nerannocrra nnn nenerannocrra nrpae camo
nounnena ponx. Hexa rocnocrnamara nnacr xnnxn nrn ce xnne n "nerannocr" n
nnpexn ncnuxo nncrnnxrr sa camocxpanenne na yrnerennre me npnsnae, ue npn rona
nonoxenne cnemeno npano na napoa e opara c ncnuxn cpecrna.
- 57 -
Camo naroapenne na rosn npnnnnn ca nnn nsmoxnn onesn nennxn
ocnoonrennn nrxn cpemy nrpemnoro n nnmnoro noponane na naponre no semxra,
xonro ca ce npenpnann nn nennxn cnrnx or cneronnara ncropnx.
uonemxoro npano e na pxannoro npano.
Axo ce oxaxe, ue nxxo napo n opara cn sa npanara na uonexa e nperpnxn
nopaxenne, rona osnauana, ue e nn rnpe nexomncnen n neocroen a ce cxpann n
nenocrra cn na semxra. Beuno cnpanennnoro nponnenne npenapnrenno e opexno na
rnen onsn, xoro ne e npoxnnn ocraruno roronnocr nnn cnoconocr a ce opn sa
nponxanane na cmecrnynanero cn.
3a crpaxnnnnre napon nxma mxcro na semxra.
Konxo necno rnpannxra nannnua manrnxra na raxa napeuenara "nerannocr" na-xcno
n narneno oxasna ornono ancrpncxnxr npnmep. Herannara pxanna nnacr no rona
npeme ce onnpame na anrnnemcxn nacrpoennx napnamenr c neronoro mnosnncrno, xoro
ne eme or nemnn, a cmo na xamapara na ccnonnxra, nacrpoenn cmo ronxona
npaxeno xm nemnnre.Tesn na ]axropa onnnernopxnaxa nxnara pxanna nnacr.
Onnrnre n pamxnre na resn yupexennx a ce nsmenn cara na ancrpo-nemcxnx napo
mxxa a ar nenenocr. Cnpemennnre nn nonnrnnn, xonro ymexr a ce monxr camo sa
"nerannocr", pasnpa ce, nxa nanpannnn or rona nsnoa, ue axo ne morar a ce
cnpornnnxnar neranno, npocro rpxna a ce orxaxar or ncxxa cnpornna. B roranamnara
ocranonxa n Ancrpnx rona n osnauanano nensexnara rnen na nemcxnx napo n npn
rona n na-xparx cpox. H nancrnna cara na nemcxnx napo n Ancrpnx eme cnacena
camo naroapenne na xpaxa na ancrpo-ynrapcxara pxana.
Teopernxr c xoncxn xanann no-cxopo me ympe sa oxrpnnara cn, orxonxoro sa
napoa cn.
Xopara csanar sa cee cn saxonn, or xoero reopernxr npann nsnoa, ue ne
saxonnre ca sa xopara, a xopara ca sa saxonnre.
Ena or na-ronemnre sacnyrn na roranamnoro omonemcxo nannonanno nnxenne n
Ancrpnx eme, ue sa yxac na ncnuxn ]ernmncrn na pxannocrra n nononoxnonnnn na
reopnxra sa nex ro nenx sannnarn ynnmoxn rasn esmncnnna.
B orronop na onnrnre na Xacyprnre a noxr cc ncnuxn cpecrna opa cpemy
nemcxoro nauano, nocouenara naprnx nanana oxecroueno "nncmara" nnacrnx.
Hemcxonannonannoro nnxenne pasxpn rnnnocrra na rasn pxana n ornopn ounre na
crornnn xnnxn sa ncrnncxara cmnocr na Xacyprnre. 3acnyrara na rasn naprnx eme
rona, ue rx cnacn nennxara nex sa nmonra xm oreuecrnoro, xaro x orne or rasn neuanna
nnacrnx.
Koraro rasn naprnx sanouna opa, poxr na npnnpxennnnre eme neonxnoneno
ronxm n pacreme nannnoopasno.Ho rosn ycnex ne nponxn nro. Koraro npncrnrnax
nn Bnena, rona nnxenne samnpame n nourn saryn ncxxaxno snauenne, cne xaro na
nnacr oe xpncrnxn-connannara naprnx.
Ho xaxn naunn eme nsnnxnano n saeno c rona nax raxa pso sanouna a sanxsna
omorepmancxoro nannonanno nnxenne, or ena crpana, n no xaxn naunn c raxana
neuynana psnna ce nsnrna xpncrnxnconnannara naprnx, or pyra - ero na xaxno
sanounax a mncnx, ero xaxno crana sa men xnacnuecxn nponem, ocroen sa cncem
sanoueno npoyunane.
Koraro oox nn Bnena, ncnuxnre mn cnmnarnn xxa nsnxno na crpanara na
omorepmanxara nannonanna naprnx.
Cncem ne mn nmnonnpame n ome noneue paname noneennero na resn, xonro
nnaxa n ancrpncxnx napnamenr c nosynra "a xnnexr Xoxennonepnonnn", no mnoro me
oxpnnxme n nxname nennxn naexn ocroxrencrnoro, ue ancrpncxnre nemnn xxa
sanounann a ce ocsnanar sa npemenno orxcnara or omorepmancxara pxana uacr n
- 58 -
neue ro saxnxnaxa orxpnro. Bnxax, ue enncrnenoro cnacenne e n rona, ue ancrpncxnre
nemnn neue orxpnro saemar nosnnnx no ncnuxn nnpocn, cnpsann c nannonannnx
nponem, n pemnrenno ce orxasnar or esnpnnnnnnn xomnpomncn. Hmenno nn npsxa c
rona ne moxex nsomo a pasepa, samo rona nnxenne cne ronxona nennxonenno
nauano raxa pso sanouna a npnn naony. Ome no-manxo moxex a pasepa, samo n
cmoro npeme xpncrnxn-connannara naprnx e morna a ce npenpne n raxana ronxma cnna.
A xpncrnxn-connannara naprnx rouno no rona npeme ocrnrame anorex na cnanara cn.
3anounax a cpannxnam nere nnxennx. Cara nax mn ae na-opnre narnenn
yponn n mn nomorna a paspema peyca. Cocrnenoro mn rxrocrno nonoxenne camo mn
nomorna.
3anounax c rona, ue cpannnx ]nrypnre na namara ocnonarenn n noxone na nere
naprnn: or ena crpana, Ieopr ]on Benepep, n or pyra, -p Kapn Hmerep.
Karo nnnnnyannocrn namara croxxa necpannnmo no-nncoxo or cpenn
napnamenrapncrn. B ocranonxara na nceoma nonnrnuecxa xopynnnx n namara ocranaxa
cnpmeno uncrn n neoceraemn. Ho nnpexn rona nnunnre mn cnmnarnn or nauano xxa
na crpanara na noxa na omorepmancxara nannonanna naprnx Benepep n ena
nocrenenno npemnnaxa na crpanara na noxa na xpncrnxn-connannara naprnx Hmerep.
Cpannxnaxn nnunnre apn na ennnx n pyrnx, crnrnax o nsnoa, ue no-
sanouen mncnnren n npnnnnnen open e Benepep. To nnxame n npecxasname na-
xcno n npannnno or ncexn pyr nensexnnx xpa na ancrpncxara pxana. Axo
npeynpexennxra my sa xacyprcxara monapxnx xxa no-ope uyrn, ocoeno n
Iepmannx, moxe n mxxme a nsernem nemacrnxra na cneronnara nona, n xoxro
Iepmannx ce oxasa nourn cama cpemy nxna Enpona.
Benepep pasnpame ornnuno nrpemnara cmnocr na nponemnre, no sarona nx
mnoro rpememe c xopara.
Touno rasn onacr eme cnnnara crpana na oxrop Hmerep. Hmerep eme pxx
nosnanau na xopara. Heronoro npannno eme a ne nnxa xopara n no-opa cnernnna,
orxonxoro ca re n ecrnnrennocr. 3arona ro mnoro no-cnonyunnno nsemame no
nnnmanne peannnre nsmoxnocrn na xnnora n cpannenne c Benepep. Bcnuxn nen na
noxa na nemcxara nannonanna naprnx xxa or reopernuna rnena rouxa nannno
npannnnn, no ro nxmame nnro cnnara, nnro ymennxra a rn npeae na macnre. C pyrn
ymn, ro ne cymx a npnae na nenre cn raxana ]opma, xoxro a cornercrna na
crenenra na nsnpnemunnocr na mnpoxnre naponn macn /a rasn nsnpnemunnocr eme
ocraruno orpannuena/. oxonxoro rona eme raxa - nxnara reopernuna mpocr n
nounna na Benepep cn ocraname camo ena ymosaxnmunrenna mpocr n rx nnxora
nxmame a moxe a ce npnnoxn na npaxrnxa.
Tosn neocrarx n npaxrnuecxoro pasnpane na xopara onee no-xcno o
norpemnara npenenxa na cornomennxra na cnnnre, o neocsnananero na peannara cnna,
sanoxena n nennre na nnxennxra n n rnpe crapnre pxannn yupexennx.
Benepep, pasnpa ce, csnaname, ue n xpax na xpanmara ryx crana nnpoc sa enn
mnporne. Ho ro raxa n ne paspa, ue nocnrenn na noonn pennrnosnn yexennx na
npno mxcro rpxname a cranar mnpoxnre naponn macn. Benepep sa cxanenne ne cn
aname ocraruno cmerxa oxonxo e orpannuena nonxra sa opa n xpronere na raxa
napeuenara connna ypxoasnx. To ne ocsnaname, ue rona ornomenne nensexno
nponsrnuame or nxonomnuecxnre nosnnnn: raxn ypxoa nmame xaxno a ryn n rona
ro npnnyxaname n raxnna cnryannn a e noneue or cpxan.
Hoeara na nennx mnporne e nancrnna nsmoxna camo rorana, xoraro nocnrenn na
nonoro yuenne ca camnre macn, roronn a cronapxr npxy nnemnre cn nxnara rexecr na
opara.
- 59 -
Heocrarunoro ocsnanane na onona nennxo snauenne, xoero nocxr nnsmnre cnoene
na napoa, nannno cornercrname na roranamnoro neocsnanane na connannnx nponem
xaro nxno.
Bn ncnuxn resn ornomennx oxrop Hmerep eme nnna npornnononoxnocr na
Benepep.
Connnoro nosnanne sa xopara my aname nsmoxnocr npannnno a onenn
cornomennero na cnnnre. Tona ro npenasname or onacnocrra na nenpannnnnre onenxn
na neue cmecrnynamnre oprann. Hanpornn, rpesnara npenenxa na ocranonxara ro
nponoxnpame a ce crapae a nsnonsna n crapnre omecrnenn yupexennx n opara sa
nocrnrane na nennre cn.
To cn aname xcna cmerxa, ue n cnpemennara enoxa camo cnnnre na nncmnre
cnoene na ypxoasnxra ca nannno neocrarunn, sa a ocnrypxr noeara na nonoro
nnxenne, n sarona ro npenece nenrpa na rexecrra na nonnrnuecxara cn enocr sa
sanomnane na onesn cnoene, unnro ycnonnx na cmecrnynane rn npnnyxanar xm opa
n unxro nonx ne e napannsnpana. 3arona ro eme cxnonen or camoro nauano a nsnonsna
neue cmecrnynamn cpecrna sa nnnxnnx n a ce opn sa npnnnnuanero na neue
cmecrnynamn mormn yupexennx na cnox crpana. To xcno ocsnaname, ue e
neoxonmo a ce nsnneue nsmoxno na-ronxma nonsa sa nnxennero cn or crapnre
nsrounnnn na cnna.
Fnaroapenne na rona pasnpane Hmerep ae na nonara cn naprnx ocnonnara nacoxa
sa sanomnane na cpenara xnaca, xoxro eme sannamena or rnen. C rona cn csae
nenoxonenm ]ynamenr n pesepnoap na cnnn, nensmenno roronn sa ynopnra opa.
Heronara esxpano ymna raxrnxa no ornomenne na xaronnuecxara npxna my ae
nsmoxnocrra n na-xparx cpox a sanomna mnaoro noxonenne or yxonencrnoro n
raxnna pasmepn, ue na crapara xnepnxanna naprnx ne ocraname nnmo pyro ocnen a
nsuesne or neocxnona nnn /xoero n nno no-ymno or nena crpana/ a npemnne xm
nona naprnx n a ce onnra no rosn naunn nocrenenno a cn ornomna crapnre nosnnnn. Ho
n nno necnpanennno a ce mncnn, ue c xasanoro ce nsuepnnar rananrnre na rosn uonex.
Ha npaxrnxa ro eme ne camo ymen raxrnx, no n npnrexaname ncnuxn xauecrna na
ecrnnrenno nennx n rennanen pe]opmarop. B nocnenoro cmo snaeme rounara
rpannna na cmecrnynamnre nsmoxnocrn n cn aname xcna cmerxa sa cocrnennre cn
cnoconocrn.
Tosn, nn nncma crenen saenexnrenen, uonex cn eme nocrannn nsnxno
npaxrnuecxn nenn. Feme pemnn a sanomna Bnena. Bnena eme cpnero na monapxnxra.
Camo or rosn rpa ce npamaxa nmnyncn sa xnnor, xonro nopxaxa cmecrnynanero na
onnnx n crap oprannsm na nxnara pasxnarena pxana. Konxoro noneue na cpnero my
ce yaname a ospanee, ronxona no-op rpxname a crana nennx oprannsm. Hexra
cama no cee cn e nannno npannnna, no, pasnpa ce, rx moxeme a namepn npnnoxenne
camo n nponxenne na onpeeneno npeme.
B nocnenoro ce cpxame cnaara crpana na Hmerep.
Onona, xoero my ce yae a nanpann sa Bnena, e escmprno n na-opnx cmncn
na ymara. Ho ne my ce yae a cnacn no rosn naunn monapxnxra - neue eme rnpe
xcno.
Tasn crpana na nemara eme no-xcna sa Benepep.
Bcnuxn npaxrnuecxn naunnannx na oxrop Hmerep my ce yaoxa ornnuno, no
naexnre, xonro cnpsname c resn naunnannx, ynn ne ce nsnnnnxa. C pyrn ymn,
onona, xoero xenaeme Benepep, cncem ne my ce yae, a rona, or xoero ce onacxname, sa
cxanenne, ce nsnnnn n yxacxnama crenen.
- 60 -
Taxa n crana, ue n namara enn ne nnxxa cnonre nenn nsnnnenn. Ha Hmerep ne
my ce yae a cnacn Ancrpnx, a na Benepep - a npenasn nemcxnx napo or
xaracrpo]a.
3a namara cnpemenna enoxa e esxpano noyunrenno a ce nsyuar na-nopono
npnunnnre sa neycnexa, cnonerxn n nere naprnn. Tona me e ocoeno nonesno sa
npnxrennre mn, r xaro n penna rouxn ocranonxara e cmara, xaxnaro n rorana.
Moxem n cme nxnn cera a nsernem onesn rpemxn, xonro oneoxa rorana o rnenra
na enoro nnxenne n o esnnonocrra na pyroro.
Or mox rnena rouxa xpaxr na nemcxoro nannonanno nnxenne n Ancrpnx ce
oycnanxme or rpn npnunnn:
Hpno, conocna ponx nsnrpa nexcnara npecrana na naprnxra sa snauennero,
xoero nma connannnxr nponem nmenno sa nonara, no cnoxra cmnocr, penonmnnonna
naprnx.
oxonxoro Benepep n na-nnsxnre my npnnpxennnn na npno npeme ce opmaxa
camo xm ypxoasnnre cnoene, pesynrarr moxe a e camo cna n necnrypen.
Koraro crana yma sa nrpemnn nnpocn na nannxra nnn pxanara, nemcxoro
mprepcrno, ocoeno nn nncmnre my cnoene, e nacrpoeno ronxona nann]ncrxn, ue e
rorono yxnanno a ce orxaxe or camoro cee cn. Orennnxr uonex ne nnnarn ro csnana,
no nnpexn rona e raxa. B opnre npemena, r.e. n namnx cnyua no npemero na ycnemno
ynpannenne, noonn nacrpoennx npenpmar resn cnoene n mnoro nennn sa pxanara.
Ho npemero na nomo ynpannenne resn nacrpoennx noxr nanpano o yxacxnamn
pesynrarn. Axo omonemcxoro nannonanno nnxenne xenaeme a nponee ecrnnrenno
cepnosna opa, ro rpxname npen ncnuxo a ce nocrapae a sanomna macnre. To ne ycnx
a nanpann noono nemo n rona ro nnmn or onasn enemenrapna crnxnna cnna, xoxro e
nyxna, sa a ne nane nnnara sa xparxo npeme.
Bom xaro naprnxra or camoro nauano ne ce e npnpxana xm rosn npnnnnn n ne ro
e npnnoxnna na npaxrnxa, raxana nona naprnx nnocnecrnne nxma a nma nsmoxnocrra
a cn nanaxca nponycnaroro. Bom xaro naprnxra or camoro nauano e napana ronxmo
xonnuecrno ymepenn ypxoasnn enemenrn, rona npeonpeenx, ue nn n nrpemnoro cn
ycrpocrno rx me ce opnenrnpa naram. Ho rosn naunn rx or camoro nauano cn orpxsna
nepcnexrnnara a sanomna momnnre cnnn or cpeara na nncmnre cnoene na napoa. Ho
raxona nnxenne ome npenapnrenno e oceno na onesnena nemom n e npnnyeno a ce
orpannuana camo o xpnrnxapcrnane. Haprnxra neue nxma a moxe a ce onnpa na onasn
nourn pennrnosna nxpa, es xoxro nxma ncrnncxa cnoconocr sa camonoxeprnonanne.
Bmecro ncnuxo rona n naprnxra naenxna crpemexa xm "nonoxnrenno" crpynnuecrno
cc cmecrnynamnx pexnm, r.e. xm npnsnanane na rona, xoero e. B naprnxra nocrenenno
naenxna crpemexa a ce omexorn opara, sa a ce ocrnrne naxpax a rnnnnx mnp.
Hmenno rona ce cnyun c omonemcxoro nannonanno nnxenne. Hpnunnara eme n
rona, ue or camoro nauano ne nocrann n nenrpa na rexecrra na cnoxra enocr opara
sa sanomnane na mnpoxnre naponn macn. Hmenno naroapenne na rona ro ce npenpna
n "ymepeno-panxanno" n ypxoasno-namenno.
Or npnara rpemxa nponsrnuame n nropara npnunna sa psara rnen na
nnxennero.
B momenra na nsnnxnanero na nemcxoro nannonanno nnxenne nonoxennero na
nemnnre n Ancrpnx eme neue nancrnna oruanamo. C ncxxa nsmnnara ronna
napnamenrr nce noneue ce npenpmame n nncrnrynnx, paorema sa annoro, no
cncremarnuno ynnmoxanane na nemcxnx napo. Hocnennxr cepnosen onnr a ce cnacxr
nemara moxeme a e n orcrpanxnanero na rasn nncrnrynnx. Camo n raxn cnyua ce
orxpnnaxa n ro nesnaunrennn mancone sa ycnex.
- 61 -
Bn npsxa c rona npe nnxennero nsnnxna cnennxr npnnnnnen nnpoc: nyxno
nn e a ce ornna n napnamenra, sa a ce ynnmoxn no-cxopo nnn, xaxro ce nspasxnaxa
rorana, sa a ce "nspnnn ornrpe", nnn nx oparnoro, a ne ce ornna n napnamenra, a
]ponranno a ce araxyna rasn nncrnrynnx.
Pemnxa a nnxsar. Bnxsoxa n... nsnxsoxa cpasenn.
Pasnpa ce, npn raxa cnoxnnnre ce ocroxrencrna, ce nanoxn a ce nnese.
3a a ce nonee orxpnra ]ponranna opa cpemy raxana cnna, nyxno eme, npno, a
ce npnrexana nenoxonenmo mnoxecrno n nropo, esrpannuna xeprnororonnocr. Tona
osnauaname a ce xnane nxa nanpano sa porara. Ho npn rona, pasnpa ce, ce nanara a
pncxynam nxxonxo nrn a em nponanen. Ena nsnpannn ce na xpaxa, rpxna a
sanounem opara ornono, a noeara ce nocrnra ena cne mnoro rexxa opa n ro
enncrneno or esymno cmenn opnn. Ha mxcroro na xnnxnre nanann me oar
xnnxn nonn. B xpax na xpanmara ynopnrocrra me e nsnarpaena c noea.
Ho sarona e nyxno n opara a yuacrnar naponnre cnnone, mnpoxnre naponn
macn.
Camo re morar a namepxr n cee cn pemnrennocr n nspxnnnocr, sa a onear
raxana opa o xpax.
A rxmo raxnna mnpoxn naponn macn nxmame n pennnre na nemcxara nannonanna
naprnx. H sarona ne ocraname nnmo pyro ocnen a orne n napnamenra.
Be e nenpannnno a ce cmxra, ue noono pemenne e nno pesynrar or nrn n
munrennn nrpemnn xoneannx nnn opn npocro pesynrar or nponxnrennn pasmncnn.
He, xopara ne moxexa n a cn npecranxr pyrn ]opmn na opa. Vuacrnero n rasn
escmncnnna eme pesynrar or opxanocrra na npecrannre n nepasnpanero xaxno
nnnxnne me oxaxe yuacrnero na naprnxra n rasn nncrnrynnx, xoxro rx camara eme
pemnrenno orxnpnnna. Pascxaname ce enemenrapno, ue, nsnnsaxn "npe nxnara
nannx" na "ncenaponara rpnyna", naprnxra me nonyun nsmoxnocr no-necno a
npocnern mnpoxnre naponn cnoene. Fopara nrpe n napnamenra, cnope mnosnna,
oemaname noneue pesynrarn, orxonxoro nanaennero my ornn. Ocnen rona nsnecrnn
naexn ce nsnaraxa n na enyrarcxara nenpnxocnonenocr. Xopara xxa ynepenn, ue
napnamenrapnnxr nmynnrer me nanpann no-ycrounnn orennnre opnn n me npnae
no-ronxma cnna na yapnre nm.
B peannara ecrnnrennocr ncnuxo crana no pyr naunn. Aynropnxra, npe xoxro
nsnnsaxa cera enyrarnre na nemcxara nannonanna naprnx, ne ce ynennun, a namann.
3amoro ncexn oparop ronopn npe nenocpecrnennre cn cnymarenn nnn npe unrarennre,
o xonro ocrnrar oruernre na npecara.
B ecrnnrennocr na-mnpoxara aynropnx e ne sacearennara sana na napnamenra,
a sanara na ronemnre nynnunn naponn cpannx.
B rxx ce cnpar xnnxn xopa, omnn ryx c enncrnenara nen a uyxr xaxno me nm
xaxe oparopr, oxaro n sacearennara sana nnar nxxonxo crornnn n ro rnanno, sa a
nonyuar nonaramoro nm ce nenno nsnarpaxenne, a ne a nayuar nemo pasymno or
nnpocnnx "napoen npecrannren".
Inannoro e, ue n sacearennara sana na napnamenra nnnarn ce cnpa ena n cma
nynnxa, xoxro nsomo ne cmxra sa nyxno a ce ycnpmencrna no npocrara npnunna, ue
ne camo ne pasnpa neoxonmocrra or rona, no n nnncna n na-manxoro xenanne sa nero.
Hnro enn or resn naponn npecrannrenn nnxora opononno ne npnsnana npanorara na
pyrnx n nnxora nxma a nonoxn cnnn a orcroxna enoro, samnranano or xonerara cn.
He, ro nnxora nxma a nanpann rona nnn camo no nsxnmuenne, xoraro my ce cropn, ue
axo nsnpmn sanox, me ocnrypn manara cn n n cnenamnx napnamenr. Camo rorana,
xoraro n enara snaxr, ue npecroxmnre nsopn me onecar noeara na pyrara naprnx,
crnonere na naprnxra na nnacr, nopxamn x ocera, mxecrneno me npecxouar n
- 62 -
pyrnx narep, r.e. n narepa na naprnxra nnn nanpannennero, xoero no rxxnnre cmerxn me
sanomna no-nsronara nosnnnx. Hsnpmnaxn rosn sano, resn esnpnnnnnnn rocnoa
nxma a cnecrxr xynnmara or "mopannn" npnxasxn. Onxnoneno raxa n crana: xoraro
napor opma ronxona xareropnuno rp na nxxaxna naprnx, ue na ncexn my crana
xcno, xaxno ynnmoxnrenno nopaxenne x ouaxna, rorana sanouna nennxoro xrcrno.
Hapnamenrapnnre nnxone nanycxar naprnnnx xopa. Tona xrcrno ne e nponxrynano
or cnecrra, ro ne e nno na opa nonx, ne, ro e npocro pesynrar na "nposopnnnocr",
xoxro ana nsmoxnocr na napnamenrapnara pnennna nanpeme a nanycne necnrypnoro
mxcro n cnoenpemenno a ce namecrn n ronnara nocrenx na pyra naprnx.
a ronopnm npe raxana aynropnx nanpano osnauana a cn xanm npnxasxnre.
Hancrnna nxma nnxaxn cmncn or rona. Pesynrarr me e nnmoxen.
Taxa n craname. enyrarnre or nemcxara nannonanna naprnx moxexa a ronopxr a
npecnnnane, no rexnnre peun ne oxasnaxa nnxaxno nnnxnne.
A npecara nnn mnueme, nnn raxa nsonauaname peunre nm, ue ne moxeme a ce
ynonn nnxaxn cmncn, a nonxxora re ce nonacxxa n raxn nsonauen nn, ue
omecrnenoro mnenne cn csaname mnoro noma npecrana sa namepennxra na nonara
ypxoasnx. Kaxnoro n a ronopexa orennnre enyrarn, mnpoxara nynnxa nayuaname
camo rona, xoero moxeme a ce npouere nn necrnnnnre. A "nsnoxennero" na resn peun n
npecara eme raxona, ue re nsrnexaxa ena escmncnnna, ra opn n no-nomo. H raxa
nenocpecrnenara aynropnx ce ccroeme or nxxaxnn cn nercrornn napnamenrapncrn. C
rona ce nsuepnna ncnuxo. Ho pyro eme na-nomoro.
Omonemcxoro nannonanno nnxenne moxeme a pasunra na ycnex, camo axo or
camoro nauano e paspano, ue craname yma ne npocro sa csanane na nona naprnx, a sa
nspaornane na non mnporne. Camo c non mnporne moxeme a ce namepxr cnnn, sa a ce
noen n rasn ncnonnncxa opa. 3a pxonocrnoro na raxana opa xxa nyxnn na-
cnernnre, na-mxecrnennre ymone.
Axo opara sa aen mnporne ne ce pxonon or camonoxeprnonarennn repon, ro
mnoro cxopo nnxennero me ocrane n es peonn onn. Koro ce opn sa cocrnenoro
cn cmecrnynane, ro nourn nxma xaxno a ae na omecrnoro.
3a a ce csaar resn npenocranxn, neoxonmo e ncexn a pasnpa, ue
npnnpxennnnre na nonoro nnxenne morar a ouaxnar uecr n cnana ena n eme, a n
nacroxmero nnxennero ne moxe a ae nnxaxnn nnunn onarn. Konxoro noneue aeno
nnxenne pasana nocrone n nxnocrn, ronxona no-cmnnrennn xopa ce ycrpemxnar xm
nero. Axo rasn naprnx nma ronxm ycnex, ro rpcemnre onarn nonnrnuecxn npnmnnn
me x sapcrxr o raxana crenen, ue crapnxr uecren naprnen paornnx nonxxora npocro
nxma a moxe a x nosnae, a re me ro orxnpnxr xaro neue nenyxen n "nenpnsnan". Tona
osnauana, ue "mncnxra" na raxona nnxenne neue e nsuepnana.
Bom nemcxoro nannonanno nnxenne cnpsa cara cn cc cara na napnamenra
n nero nmecro noxone n opnn, ce oxasaxa "napnamenrapncrn". Ho rosn naunn nemcxara
nannonanna naprnx crnrna pannnmero na onxnonennre nonnrnuecxn naprnn n saryn
neoxonmara cnna a npnn c opeona na muennnara cpemy rparnunara ca. Bmecro
a oprannsnpar opara, na naprnnnre exrenn cera nm ocranxme camo a pxar peun n
a noxr nperonopn. H xaxno - rosn non napnamenrapncr sa xparxo npeme crnrna o
mncnra, ue neronoro na-nncme /n c no-manx pncx/ sanxenne e samnrara na nonnx
mnporne c raxa napeuennre "yxonnn" cpecrna na napnamenrapno xpacnopeune, n, ue
rona npn ncexn cnyua e no-cnoxono, orxonxoro c pncx sa xnnora cn a ce xnpnx n
opa c nensnecren nsxo, xoxro ne moxeme a onee o nnmo opo
oxaro noxonere cexxa n napnamenra, npnnpxennnnre na naprnxra nsnn
crennre my ouaxnaxa uyeca, a resn uyeca ne ce cnyunaxa n, pasnpa ce, ne moxexa a ce
cnyuar. Onona, xoero camnre enyrarn ronopexa, n nnxaxn cnyua ne cornercrname na
- 63 -
ouaxnannxra na nsnparennre. Tona eme nannno pasnpaemo, r xaro npaxenara
npeca npaneme ncnuxo nsmoxno, sa a nonpeun na napoa a cn csae npannnna
npecrana sa nsxnnre na enyrarnre or nemcxo-nannonannara naprnx n napnamenra.
B cmoro npeme npornuame n pyr nponec. Konxoro noneue naponnre
npecrannrenn npnonnaxa nxyc xm no-mexnre ]opmn na "penonmnnonna" opa n
napnamenra n nanrara, ronxona no-manxo ce oxasnaxa roronn a ce npnar xm mnpoxnre
naponn cnoene n ornono a ce saemar c no-onacnara npocnernrencxa enocr. Maconnre
naponn cpannx nce noneue orcrnnaxa na saen nnan, a mexy pyroro rona e
enncrnennxr nr, xoro ana nsmoxnocr sa nenocpecrneno nsecrnne npxy macnre
n no rosn naunn sanomnane na snaunrenna uacr or napoa na cnox crpana.
Tpnynara na napnamenra nce noneue n noneue nsmecrname na saen nnan rpnynara
na naponnre cnpxn. Bmecro a ronopxr c napoa, enyrarnre xxa saern c nsnnxnnx
npe raxa napeuennre nspannnn. Bcnuxo rona ce orpasxname na nemcxoro nannonanno
nnxenne n ro nocrenenno npecraname a e napono n nana o pannnmero na noneue
nnn no-manxo onxnonen xny, xero ce noexa axaemnunn cnopone.
Hpecara pasnpocrpanxname na-nomnre npecrann sa naprnxra. Ha ronemnre
naponn cpannx npecrannrennre na naprnxra ne ce crapaexa neue a nscranonxr
ncrnnara n a noxaxar ecrnnrennnre nenn na naprnxra. B xpax na xpanmara
ocroxrencrnara ce crexoxa raxa, ue ymnre "nemcxo nannonanno nnxenne" sanounaxa
a npensnnxnar nacmemxa n mnpoxnre naponn cpen.
Hexa a sanomnxr rmecnannnre pacxaun na namero npeme, ue nennxnre npenomn n
rosn cnxr nnxora ne ca ce nsnpmnann c nomomra na neporo.
He, neporo nma sa nen reopernuecxn a oocnone neue nsnpmennx npenom.
Or namrnnexa camo nnmenara cnna na ycrnara peu e nna ]axropr, sannxnan
nennxn ncropnuecxn nannnn xaxro or pennrnosen, raxa n or nonnrnuecxn xapaxrep.
Bnpoxnre naponn macn ce nounnxnar npen ncnuxo na cnnara na ycrnara peu.
Bcnuxn nennxn nnxennx ca naponnre nnxennx. Tona e nynxannuno nspnrnane na
uonemxn crpacrn n ymennn npexnnxnannx. Hpnunnara a nsnxsar na xn cnxr e nnn
ornnxra-nyxa, nnn nnamennara cnna na cnonoro. Hnxora ocera nennxnre nnxennx ne
ca nnn npoyxr na nnmonaenn nsnnxnnx na nnreparypnn ecrern n canonnn repon.
a opne cara na napoa moxe camo cnnara na ropemnre crpacrn. a npoyn
crpacrnre na pyrnre moxe camo onsn, xoro cam ne e esnpncrpacren. Camo crpacrra
apxna na nspannre or nex ymnre, xonro xaro yapn c uyx ornapxr nparnre xm cpnara
na napoa.
Ha enn nncaren, moxem a xaxem: nexa a cron sa mporo c nncanxara cn n a ce
sannmana c "reopernuna" enocr, axo sa rona nma cornernnre cnoconocrn; no sa nox
ro ne e nnro poen, nnro nspan.
Bcxxo nnxenne, xoero cn nocranx nennxn nenn, rpxna na-craparenno a ce crpemn
a ne ryn npsxnre cn c mnpoxnre naponn macn.
Taxona nnxenne rpxna a pasrnexa ncexn nponem na npno mxcro nmenno or
rasn rnena rouxa. Bcnuxnre my pemennx rpxna a ce onpeenxr no rosn xpnrepn.
Taxona nnxenne rpxna no-nararx cncremno a nsxrna ncnuxo onona, xoero moxe
a namann nnn axe orcnan nnnxnnero my npxy macnre. H rona ne e or "emarorcxn"
copaxennx. He. To rpxna a ce pxonon or rona no npocrara npnunna, ue es
mormara cnna na naponnre macn nnro eno nnxenne, xonxoro n npensxonn, n
naroponn namepennx a e nmano, ne moxe a nocrnrne nennre cn.
Hrnmara xm nenra nn ce onpeenxr or xecroxara neoxonmocr. Koro ne xenae
a npnn no nenpnxrnn nrnma, uncro n npocro my ce nanara a ce orxaxe or nenra cn.
Tona ne sanncn or opara nn nonx. Taxa e ycrpoen rpexonnnxr nn cnxr.
- 64 -
Omonemcxoro nannonanno nnxenne npenece nenrpa na rexecrra na enocrra cn
n napnamenra, a ne npxy napoa n nmenno sapan rona nsnese raxa, ue ce e orxasano or
emoro cn pasnnrne sapan mnrnonennx ycnex.
Tona nnxenne nspa "no-necnnre" nrnma n nmenno sapan rona ce oxasa
neocrono sa cnoxra xpana noea.
Omncnnx nn Bnena na-nopono resn nponemn n crnrnax o nsnoa, ue nmenno
n rona e ocnonnara npnunna sa xpaxa na nemcxoro nannonanno nnxenne. 3a men rona
eme ome no-onesneno, r xaro no moe mnenne rona nnxenne eme npnsnano a
pxonon opara sa enoro na nemcxnx napo.
H nere rpemxn, onenn o rnenra na nemcxoro nannonanno nnxenne, ce namnpaxa
n rxcna npsxa nomexy cn. Heocrarunoro ocsnanane xoe e ncrnncxara nnxema cnna
na ronemnre npenomn onee o nenpannnnoro ocsnanane na snauennero na mnpoxnre
naponn macn; orryx - neocraruen nnrepec xm connannnre nponemn, neocraruna
opa sa cneuennane cnmnarnnre na nncmnre cnoene na nannxra, no orryx n npexanenoro
nanenxnane na napnamenra.
Axo rasn naprnx eme ocsnana, xaxna nennxana cnna e sanoxena nmenno n
naponnre macn xaro nocnrenn na penonmnnonnara opa, ro rorana meme a nponexa
enocrra n nponaranara cn no cncem pyr naunn. Torana naprnxra n npenecna
nenrpa na rexecrra na enocrra cn n npenpnxrnxra n na ynnnara, a ne n napnamenra.
Ho n rperara rpemxa na naprnxra n xpana cmerxa cmo nponsrnua or
neocsnananero na snauennero na macnre, or neocsnananero, ue xopara cc cnnen yx
rpxna a rnacnar macnre n onpeenena nocoxa, cne xoero re camnre xaro maxano me
ycxopxr nnxennero n me ro nanpanxr nocroxnno n esorxasno.
Hemcxoro nannonanno nnxenne nonee cncremna opa c xaronnuecxara npxna.
Tona na cno pe ce oxcnxna cmo c neocrarunoro pasnpane na naponara
ncnxonornx.
Hpnunnnre sa neouaxnanara opa na nonara naprnx cpemy Pnm xxa cnennre:
Koraro Xacyprcxara nnacrnx oxonuarenno pemn a npenpne Ancrpnx n
cnanxncxa pxana, ncnuxn cpecrna sa rona ce cropnxa opn. 3a npoxapnanero na rasn
nona "pxanna" nex escnecrnara nnacrnx nxnmun n ecrnne n pennrnosnnre
yupexennx. Tx sanouna a nsnonsna n uemxnre cnemennnn, xaro nnxame n rxx eno or
noxoxmnre opnx sa cnanxnnsannx na Ancrpnx.
Tona craname npnnnsnrenno raxa: n uncro nemcxnre omnnn ce nasnauanaxa sa
cnemennnn uexn. Hocnennre nponexaxa cncremarnuno n neorxnonno uemxa nonnrnxa,
xaro nocranxxa nnrepecnre na uexnre na nnrepecnre na npxnara. Ho raxn naunn
uemxnre enopnn cranaxa nenrpone sa namanxnane nnnxnnero na nemnnre n crpanara.
Hemcxoro yxonencrno sa cxanenne ce oxasa nannno escnnno a ce
npornnonocrann na rona. To eme necnocono ne camo a nonee ananornuna
nacrnarenna xamnannx, no ne eme n n ccroxnne opn a ce orpanxna. Taxa yapnxa
nemnnre n rnna. 3noynorpeara c pennrnxra, or ena crpana, necnoconocrra a ce oxaxe
xaxnaro n a e nna cnpornna - or pyra, naxapaxa nemnnre anno, no nenpexcnaro a
orcrnnar.
Taxa croxxa nemara n manxara nonnrnxa. Ho n n ronxmara nonoxennero eme
cmoro. Anrnnemcxnre onnrn na Xacyprnre ne cpemaxa ornop n nn nncmero
yxonencrno. 3amnrara na na-enemenrapnnre npana na nemnnre nce noneue orcrnname
na saen nnan.
O]opmxme ce omo nneuarnenne, ue crana yma sa csnarenno n rpyo nornxnane
na nnrepecnre na nemcxnx napo, xoero ce nsnpmname or xaronnuecxoro yxonencrno.
Honyuaname ce raxa, ue npxnara ne camo opmame rp na nemcxnx napo, no
nanpano npemnnaname na crpanara na nparonere my. A Benepep cmxrame, ue rnannara
- 65 -
npnunna sa ncnuxo rona e n pxonocrnoro na xaronnuecxara npxna, xoxro ce namnpame
nsnn Iepmannx. Cnope nero or rona nponsrnuame npaxenoro ornomenne na
pxononnre xprone na xaronnuecxara npxna xm ynonannxra na napoa.
Taxa napeuennre xynrypnn nponemn orcrnnaxa nourn nsnxno na saen nnan, xaxro
n ncnuxo n roranamna Ancrpnx. 3a nemcxoro nannonanno nnxenne rorana pemanamo
eme ne ornomennero na xaronnuecxara npxna, a peuem, xm nayxara nnn xm nemo
pyro, a na-neue n npen ncnuxo ]axra, ue rx ne samnrana npanara na nemcxnx napo, a
nocroxnno ronepnpa omornannxra n anunocrra na cnanxnnre. Ieopr Benepep eme
nocneonarenen uonex, ro ne ocraname nnmo neonpmeno. 3anouna xamnannx cpemy
npxnara, nannno yeen, ue camo no rosn naunn me moxe a cnacn nemcxnx napo.
nnxennero sa ocnooxanane or nnnxnnero na pnmcxara npxna my ce crpyname na-
nepnnx nr xm nenra, onsn momen cnapx, xoro eme nacouen xm npaxecxara xpenocr.
Axo rosn yap ce oxaxeme noeonocen, rona meme a osnauana, ue n n Iepmannx e
cnoxen xpa na rparnunnx pasxon n npxnara n ue nrpemnnre cnnn na repmancxara
nmnepnx n na nxnara nemcxa nannx me cneuenxr naroapenne na rona nsnnpeno
mnoro.
3a cxanenne nnro npenocranxnre, nnro nsnonre my xxa npannnnn. Hancrnna, ue
cnpornnnrennara cnna na nemcxoro xaronnuecxo yxonencrno n nannonannara opa
eme necpannnmo no-manxa or cnpornnnrennara cnna na xonernre nm or pasnnuen or
nemcxnx n npen ncnuxo or uemxn nponsxo.
Camo nenexn ne moxexa a pasepar, ue na nemcxoro yxonencrno n naym ne my nna
ecrnnrenno a ce saeme cc cmenara samnra na nemcxnre nnrepecn.
Ho camo sacnenennre moxexa a ne pasepar, ue npnunnnre sa rona ocroxrencrno ce
xpnxr npen ncnuxo n nac, nemnnre: rona e namara raxa napeuena "oexrnnnocr", namero
pannoymno ornomenne xm nponemnre na naponocrra, xaxro nnpouem n xm nxxon
pyrn nponemn.
uemxoro yxonencrno ce ornacx nannno cyexrnnno xm cnox napo n "oexrnnno"
xm cara na npxnara. Hemcxnxr cnemennx oparno: ro e npean cyexrnnno na
npxnara n aconmrno " oexrnnen" xm nannxra cn. Tona xnnenne sa nemacrne
nanmaname cpe nac n n xnnxn pyrn cnyuan.
Tona cncem ne e nacnecrno or xaronnnnsma. He, rasn rxna uepra pasxxa nourn
ncnuxn nncrnrynnn y nac, ocoeno pxannnre n yxonnnre.
Homuere ce camo a cpannnre xax ce ornacx namero unnonnnuecrno xm onnrnre sa
nannonanno nspaxane n xax npn ananornunn ocroxrencrno n ce ornecno
unnonnnuecrnoro na nxxo pyr napo. Hnn nornenere xax ce ornacx namero
o]nnepcrno xm nxenennxra na namara nannx. Hnma moxere a cn npecrannre, ue
o]nnepcrnoro na nxxox pyra crpana n cnera n saeno raxana nosnnnx n n ce npnxpnnano
no ]pasnre sa "anropnrera na pxanara". A resn ]pasn npes nocnennre ner ronnn
cranaxa nemo cncem ecrecrneno n opn noxnanno. A nsemere n enpecxnxr nnpoc. opn
n xaronnnnre n nporecranrnre saemar no ornomenne na nero nosnnnx, xoxro xnno ne
cornercrna nnro na nxenennxra na napoa, nnro na ecrnnrennnre norpenocrn na
pennrnxra. Onnrare ce a cpannnre nosnnnxra na enpecxnx pannn no ornomenne
nnpocnre, nmamn n na-manxo snauenne sa enpecrnoro xaro paca, c nosnnnnre na
rpamanoro omecrno or namero yxonencrno - nesanncnmo ann e xaronnuecxo nnn
nporecranrcxo.
Tona xnnenne moxem a nanmaname y nac nocroxnno, xoraro crana yma sa samnra
na ena nnn pyra acrpaxrna nex. "pxanen anropnrer", "emoxpannx", "nann]nsm",
"mexynapona connapnocr" n r.n. - rona ca nonxrnxra, xonro rocnocrnar y nac n na
xonro ce npnana raxona npanonnneno n oxrpnnepcxo rnxynane, ue ce saryna
ncxxaxna xcna npecrana sa ecrnnrenno peannnre saaun na nannxra.
- 66 -
Tosn rparnuen n npeyeen noxo xm nxenennxra na nannxra ynnmoxana
ncxxaxna cnoconocr sa cyexrnnno nrnxnane n nemara, axo re oexrnnno
npornnopeuar na oxrpnnara. B xpax na xpanmara n pesynrar ce nonyuana nnno
nsonauanane n na nennre, n na cpecrnara nm. Taxnna xopa me ce oxnxr npornn ncxxaxn
onnr sa nannonanno ncranne, camo samoro ro npenonara nacnncrneno orcrpanxnane na
ncxxo npannrencrno, opn ro a e cncem necnocono npeno. Amn xax, nann rona e
npecrnnenne no ornomenne na "anropnrera na pxanara". A n ounre na resn xanxn
]ernmncrn "pxannnxr anropnrer" ne e cpecrno xm nenra, a camonen. Tona nnamnno
cornercrna na xanxara nm ymcrnena narnaca. Tesn pnnapn na neuannnx opas c
neroynanne me ce nsxaxar, nanpnmep, npornn ncxxaxn onnr sa nxrarypa, opn n axo
nenn nocnren crane camnxr upnpnx Bennxn, a npecrannrennre na cnpemennoro
napnamenrapno mnosnncrno ce oxaxar necnoconn nonnrnuecxn nnnnnyrn nnn npocro
enn neocronn nnunocrn. H samo? Enncrneno sarona, ue sa resn "npnnnnnnn"
mannann emoxpannxra e no-cnemena or nexra sa nennxa nannx. Taxn neanr e roron a
samnrana n na-yxacnara rnpannx, ynnmoxanama n cocrnennx my napo, camo samoro n
aennx momenr rx nnnmana "anropnrera na pxanara".
Taxa n namnxr nemcxn nann]ncr me ce ornece cncem espasnnuno xm na-
snoecxoro nacnnne na neronara nannx - opn axo rona nacnnne nna or na-orxnnenn
mnnnrapncrn - camo samoro npomxnara na nonoxennero n nsncxana a ce oxaxe
cnpornna, r.e. a ce nsnonsna cnna, a nocnenoro npornnopeuano na npecranara my sa
mnpnoro cxnrencrno. Hnrepnannonanno nacrpoennxr nemcxn connanncr me npneme
xaro ecrecrneno a e orpanan cc cnmecrnn ycnnnx or ocranannx cnxr. To c
parcxn uyncrna me npneme cornercrnamnre yapn n nnxora nxma a nomncnn, ue
noonnnnre rpxna a ce naxaxar nnn none a ce yxporxr. Hnxora! A samo? Enncrneno
sarona, ue ro e nemen.
Moxe n rona e rxno, no e ]axr. 3a a ce npeoonee nxxoe sno, rpxna npen
ncnuxo a ce pasxpne n pasepe. Tona naxn n xm pannoymnero, xoero nsnecrna uacr or
yxonencrnoro npoxnxna no ornomenne na samnrara na nemcxnre nxenennx. To ce
oxcnxna ne cc snara my nonx, ne cc sanone orrope. He. Tasn neocraruna
pemnrennocr e pesynrar or neocrarnnre n nannonannoro nsnnranne na mnannn, a
nnocnecrnne e npoyxr na nexpnrnuno nounnenne na ena nnn pyra acrpaxrna nex,
npenpnana ce nn ]ernm.
Bsnnrannero n emoxparnuen yx, yx na nnrepnannonanen connannsm,
nann]nsm n r.n. n name npeme e npneno raxn nsxnmunrenen n moxe a ce xaxe
cyexrnnen xapaxrep, ue e nounnnno ncnuxo n nsnxno npeonpeenx nsrnenre xm
ncnuxo. A axo crana yma sa ornomennero xm nannxra, ro npn nac or panna mnaocr e
uncro "oexrnnno". Taxa ce nonyuana, ue nemcxnxr nann]ncr, xoro cyexrnnno ce
orana es ocrarx na nexra cn, nxma a sacrane es a mncnn na crpanara na napoa cn
opn n n cnyua, ue napor my e nonoxen na necnpanennnn n rexxn sannaxn.
Ornauano me ncxa a pasepe na xox crpana e "oexrnnnara" cnpanennnocr n me cmxra,
ue e no nerono ocroncrno a ce pxonon or onxnonenoro uyncrno sa nannonanno
camocxpanenne.
oxonxo rona ce ornacx enaxno n sa xaronnnnsma, n sa nporecrancrnoro ce nnxa or
nsnoxenoro no-ony.
Ho cmecrno nporecrancrnoro no-ope samnrana nxenennxra na nemcxnx napo,
oxonxoro rona e sanoxeno n camnx my nponsxo n n no-xcnara ncropnuecxa rpannnx.
Ho n ro ce oxasna nannno napannsnpano n cnyua, ue my ce nanoxn a samnrana
nannonannnre nnrepecn n c]epa, xoxro e manxo cnpsana c omara nnnnx na neronnre
npecrann n rpannnn, n nnn my ce nanoxn a ce sannmana c norpenocrn, or xonro o
rosn momenr ne ce nnrepecynan nnn xonro no enn nnn pyrn npnunnn e orxnpnxn.
- 67 -
Hporecranrcrnoro nnnarn ce sacrnna sa ncnuxo nemcxo, xoraro crana nnpoc, a
xaxem, sa samnra na nemcxnx esnx n nemcxara cnooa. Bcnuxo rona e noxo sanoxeno
n camara my cmnocr. Ho axo crane nnpoc, nanpnmep sa enpecrnoro, me ce oxaxe, ue
nporecrancrnoro ce ornacx no na-npaxeen naunn xm na-manxnx onnr a ce
ocnoon nannxra or rona, o cmpr npaxeno oxpxenne, n camo, samoro
nporecrancrnoro ryx neue e cnpsano cc cnonre onpeenenn ormn. Ho ryx crana yma sa
nnpoc, nsnn unero paspemenne ncnuxn onnrn sa nspaxane na nemcxnx napo ca
nannno esnennn nnn axe nenenn.
Ho npemero, xoraro xnneex nn Bnena, pasnonarax c ocraruno cnoono npeme, sa
a omncnx esnpncrpacrno n rosn nnpoc. Bcnuxo, xoero nnxax oxono cee cn,
nornpxaname xnnxn nrn nepnocrra na xasanoro.
Bn Bnena, n rosn ]oxyc or pasnnunn nannonannocrn, eme na ncxxa xpauxa ocoeno
ouennno, ue camo nemcxnxr nann]ncr ce ornacx xm cara na nannxra cn c rasn
npocnonyra "oexrnnnocr", sa xoxro ronopnxme no-rope, sa pasnnxa or enpennr, xoro
nnxora ne ce ornacx no rosn naunn xm cara na enpecxnx cn napo. Bn Bnena crana
xcno, ue camo nemcxnxr connanncr e nacrpoen "nnrepnannonanno" n cmncn, ue ymee
camo a xnenun n a yronnun npe nnrepnannonannnre "pyrapn". uemxnxr n noncxnxr
connanncr nocrnnar no cnpmeno pasnnuen naunn. C ena yma, ome rorana paspax,
ue nemacrnero e camo nanononnna sanoxeno n camnre yuennx, a n ocrananara uacr e
npoyxr na rocnocrnamoro y nac nenpannnno nannonanno nsnnranne, n pesynrar na
xoero ce nonyuana mnoro no-manxa npeanocr xm cnoxra nannx.
Hmaxn n npenn xasanoro, crana xcno, ue nxnara rasn aprymenrannx, xoxro
npnnexame nemcxara nannonanncrnuecxa naprnx, reopernuecxn oocnonanaxn opara
cn cpemy xaronnnnsma, ne eme nxpna.
Hexa a ce nsnnrana nemcxnxr napo or na-panna nspacr n uyncrno na
nsxnmunrenno npnsnanne na npanara na cocrnennx my napo, nexa a ne ce pasnpamana
neue ecerxn ronnn mnaexra nn, nexa a x ocnoonm or npoxnxrnero na
"oexrnnnocrra" nn, xoraro crana nnpoc sa cxpanennero na cocrnenoro as. Torana n
na-xparx cpox me ce yenm, ue n nemcxnxr xaronnx no npnmepa na xaronnnnre or
Hcnannx, Honma nnn upannnx me cn ocranar nemnn, me ocranar nepnn na cocrnennx cn
napo. Or camo cee cn ce pasnpa, ue ncnuxo rona npenonara nannune na ncrnncxo
nannonanno npannrencrno n y nac.
Ha-cnnnoro oxasarencrno n noxpena na xasanoro nn ana ncropnuecxnxr nepno,
n xoro na namnx napo sa nocneen nr my ce e nanoxnno npe ncropnuecxnx c a
non opa sa cmecrnynane ne na xnnor, a na cmpr.
o momenra, n xoro nncmero pxonocrno e nno noneue nnn no-manxo
yonnernopnrenno, napor nsnnnxname nsnxno sanxennero cn. Hporecranrcxnxr
nacrop n xaronnuecxnxr cnemennx - n namara aoxa esxpano mnoro, sa a ce nonnmn
cnpornnnrennara nn cnna; n namara nomornaxa ne camo na ]ponra, no ome noneue n
rnna. Hpes resn ronnn, ocoeno n momenra na npnoro nsyxnane, sa nara narepa xaxro
sa nporecranrnre, raxa n sa xaronnnnre, cmecrnyname camo ena enncrnena nemcxa
pxana, sa unero npon]rxnane n eme n nara narepa ornpanxxa enaxno ropemn
monnrnn xm neero.
Hemcxoro nannonanno nnxenne n Ancrpnx rpxname a cn nocrann nnpoca: morar
nn ancrpncxnre nemnn a sanasxr rocnocrnoro cn npn xaronnuecxa nxpa? a nnn ne?
Axo orronopr e a, rorana nonnrnuecxara naprnx nxma cmncn a ce sannmana c
pennrnosnnre nnpocn nnn axe c pnryannre; axo orronopr e ne, rorana ne e rpxnano a
ce csana nonnrnuecxa naprnx, a a ce nnrne opa sa pennrnosna pe]opma.
Onsn, xoro no saonxonen naunn upes nonnrnuecxara oprannsannx xenae a
nponee pennrnosna pe]opma, nxma nn na-manxa npecrana sa rona xax n peannara
- 68 -
ecrnnrennocr ce o]opmxr pennrnosnnre npecrann nnn pennrnosnnre yuennx n xax re
nmenno namnpar nspas upes npxnara.
B rasn onacr nancrnna e nensmoxno a ce cnyxn enonpemenno na nama
rocnoapn. a ce ocnone nnn paspymn pennrnxra - ryx crana nnpoc sa nemo mnoro no-
ronxmo, orxonxoro a ce opasyna nnn paspymn ena pxana nnn ome noneue naprnx.
Hexa a ne mn xasnar, ue emoncrpannxra na nemcxara nannonanna naprnx cpemy
xaronnnnsma e npensnnxana camo or orpannrennn copaxennx n ue nacrnarennara
crpana e nno xaronnuecrnoro.
Bn ncnuxn npemena n enoxa pasnpa ce e nmano escnecrnn cyexrn, xonro ne ca ce
cnnpann npe rona a nsnonsnar n pennrnxra sa opne na nonnrnuecxnre cn reme]rn
/r xaro npn raxnna rocnoa crana nnpoc nsxnmunrenno sa reme]rn/. Hannno e
nenpannnno a ce nsnara orronopnocrra sa raxnna neronnnn na pennrnxra. Tesn
cyexrn nnnarn ce nsxnrpxnar a snoynorpexr n nnsxnre cn nnrepecn, axo ne c
pennrnxra, ro c nemo pyro. 3a napnamenrapnnre esennnnn n xpann nxma nnmo no-
npnxrno or yoen cnyua, axe n cc sano uncno a namepxr nsnecrno onpananne sa
nonnrnuecxnre cn momennuecrna. Koraro sa cocrnenara nm nonocr nsnarar
orronopnocrra na pennrnxra nnn na pennrnosnnre pnryann, re ca mnoro ononnn; resn
nxonnn cyexrn nenara me nnrnar mym o neero n me npnsonar ncnuxn a
cnnerencrnar xonxo cnpanennnn ca nnn nocrnxnre nm n xax c oparopcxnx cn rananr n
npoune ca cnacnnn pennrnxra n npxnara. Konxoro noneue nnrar mym, ronxona noneue
rnynannre nnn pascexnn crpaxann npecranar a ce nnrepecynar or ecrnnrennnre
nnnonnnnn sa nomnre nocrnxn. H xaxno - neronnnnre nocrnrar nenra cn.
Camara xnrpa nncnna npexpacno snae, ue nocrnxnre nxmar nnmo omo c
pennrnxra. Heronnnnre ce nocmnxnar no mycrax, a rexnnre uecrnn n neoram nonxn
npornnnnnn nperpnxnar nopaxenne n n enn npexpacen en n momenr na oruaxnne
sarynar nxpara cn n enoro n orcrnnar nacrpana.
Ho n n pyro ornomenne e nannno necnpanennno a ce cmxra sa orronopna
pennrnxra nnn axe camo npxnara sapan neocrarnnre na orennn xopa. Hexa a
cpannnm nennunero na nxnara npxonna oprannsannx c neocrarnnre na cpennx
cnyxnren na npxnara n nne me rpxna a crnrnem o nsnoa, ue cornomennero mexy
oporo n nomoro ryx e aneu no-naronpnxrna, orxonxoro n xoxro n a nna pyra
c]epa. Pasnpa ce, n mexy cnemennnnre me ce namepxr raxnna, sa xonro cnemenara
nxnocr e camo cpecrno sa yonnernopxnane na cocrnenoro nonnrnuecxo camonmne.
Cpe rxx me ce namepxr n raxnna, xonro n nonnrnuecxara opa, sa cxanenne, sapanxr,
ue ca nxnn a ar nmcrnrenn na nncmara ncrnna, a cncem ne samnrnnnn na
nxara n xnenerara. Ho rpxna a ce npnsnae, ue na enn raxn neocroen cnemennx ce
naar xnnxn n xnnxn uecrnn nacropn, xonro csnanar nxnoro nennune na mncnxra cn. B
namara nxnnnara n pasnparna enoxa resn xopa ca nnerymn oasncn n nycrnnxra.
Axo enn nnn pyr pasnparen cyexr n paco nsnpmn nxxoe rnycno npecrnnenne
cpemy npancrnenocrra, ro nxma a sanounar a onnnxnar sa rona nxnara npxna. Ho
cmnx naunn rpxname a nocrnx n as, axo nxxo pyr npxonen cnyxnren npeana
nannxra cn, oxanna x, n ro no raxona npeme, xoraro rona npanxr naxcno n nanxno n
neyxonnn nnna. He rpxna a ce sapanx, ue na nomnx enopncxn cnemennx ce naar
xnnxn ymn, sa xonro nemacrnero na nannxra e cocrneno nemacrne, xonro ca roronn a
aar sa nex ncnuxo n saeno c na-opnre naponn cnnone nnamenno ouaxnar uaca,
xoraro n na nac me nn ce ycmnxne macrnero. Axo nxxo mn xaxe, ue n cnyuax cranano
yma ne ronxona sa penn exenennn nponemn, xonxoro sa ronemn npnnnnnnn nnpocn
na ormara, me my orronopx raxa:
Axo rn cmxram, ue cn nspan or cara sa npenecrnnx na ncrnnara, nanpann ro, no
rorana nma mxecrnoro a ecrnam ne no onxonnn nrnma upes nonnrnuecxa naprnx -
- 69 -
nonexe n rona cmo e sanoxeno nsnecrno momennuecrno - a ce nomun a samennm
nomoro nacroxme c rnoero opo eme.
Axo ne rn crnrne sa rona cmenocr nnn cam ne ce nannno yeen, ue rnonre ormn ca
no-opn, rorana ocrann ncnuxo. Ho nn ncexn cnyua, axo ne ce ocmennm a ecrnam c
orxpnro ueno, ne cme neneranno a npnxrnam xm oxonnnre nrnma na nonnrnxara.
Honnrnuecxnre naprnn ne rpxna a nmar nnmo omo c pennrnosnnre nponemn, axo
ne ncxar a norasnar onuanre n npancrnenocrra na cocrnenara cn paca. Ho cmnx
naunn n pennrnxra ne rpxna a ce namecna n naprnno-nonnrnuecxnre exn.
Axo nxxon cnyxnrenn na npxnara ce onnrnar a nsnonsnar pennrnosnnre
yupexennx /nnn camo pennrnosnnre yuennx/, sa a nanacxr npea na nannxra cn, ne
rpxna a ce npnn no rexnnre crnxn n a ce non opa cpemy rxx cc cmoro opxne.
3a nonnrnuecxnx pxononren pennrnosnnre yuennx n nncrnrynnnre na napoa my
nnnarn rpxna a ocranar cnpmeno nenpnxocnonenn. B npornnen cnyua ro rpxna a
crane ne nonnrnx, a pe]opmarop, axo pasnpa ce nma sa rona neoxonmnre annn.
Bcexn pyr noxo nensexno non xm xaracrpo]a, ocoeno n Iepmannx.
Hsyuanaxn nemcxoro nannonanno nnxenne n opara my cpemy Pnm, a no rona
npeme as crnrnax o cnenoro yexenne, xoero npes cnenamnre ronnn camo yxpenna n
men: ocroxrencrnoro, ue rasn naprnx ne onenn ocraruno snauennero na connannnx
nponem, crpyname saryara na nxnara ecrnnrenno oecnocona napona maca;
yuacrnero n napnamenra orne nsmoxnocrra nancrnna a ce pasrpne n npeae
cnaocrnre, cnocrnenn na rasn nncrnrynnx; opara nx cpemy xaronnuecxara npxna
orne nncmnre n cpennre cnoene na nacenennero n no raxn naunn x nnmn or
mnoroponnre n na-opnre enemenrn, npecrannxnamn ocnonara na nannxra.
Hpaxrnuecxnre pesynrarn or ancrpncxara "opa sa xynrypa" ce oxasaxa cncem
nnmoxnn.
Hancrnna nemcxara nannonanna naprnx ne ycnx a orxcne or xaronnuecxara npxna
oxono 100 xnnxn nxpnamn, no rona ne eme uax n ronxm ymp na npxnara. B aennx
cnyua na nacrnpnre nancrnna ne nm ce nanoxn a nponnnar cnsn no nono saryara na
"arnera", r xaro ncmnocr re rynxa camo onesn, xonro oranna nrpemno ne xxa c
rxx. B rona eme n ocnonnara pasnnxa mexy nonara pe]opma n crapara: n enoxara na
nennxara pe]opma or xaronnuecxara npxna ce orxasaxa mnoro opn xopa n npn rona
sapan ncrnncxn noxn pennrnosnn yexennx. Mexy pyroro cera cn ornoxa camo
pannoymnnre n ro or "copaxennx" or nonnrnuecxn xapaxrep.
Honnrnuecxnxr pesynrar eme cmo nannno cmemen n rparnuen.
Kaxno ce oxasa? oporo nonnrnuecxo nannonanno nnxenne na nemcxnx napo,
oemanamo ronxm ycnex, sarnna, samoro pxononrennre ne npnrexanaxa ocraruno
rpesna mncn n ro nacounxa n nocoxa, xoxro nensexno rpxname a onee o
pasunenenne.
Eno e necmneno. Hemcxoro nannonanno nnxenne nnxora nxmame a nanpann rasn
rpemxa, axo ne crpaame or nnncara na ocrarunoro pasnpane na ncnxnxara na
mnpoxnre naponn macn. Pxonocrnoro na rasn naprnx ne paspa, ue opn or
ncnxonornuecxn copaxennx nnxora ne rpxna a ce pasxpnnar na macnre ornenx na
nnn noneue npornnnnxa, r xaro rona non o cnaane na onoro nocrpoenne n
cocrnennx narep. Axo pxononrennre na nocouenara naprnx pasnpaxa rona, re mxxa a
opnenrnpar nemcxoro nannonanno nnxenne camo cpemy enn npornnnnx. 3a ena
nonnrnuecxa naprnx nxma nnmo no-onacno or rona a ce oxaxe pxonoena or xopa,
nmamn xenanne a ce cpaxanar enonpemenno na ncnuxn ]ponrone, a ce nnnexr na
pasnnunn crpann n a ne ymexr a nocrnrar opn n na-manxn npaxrnuecxn pesynrarn n
ena onacr.
- 70 -
opn n ncnuxn ynpenn cpemy xaronnuecrnoro a xxa aconmrno nepnn, ro
nonnrnuecxara naprnx ne rpxname nn sa mnr a nsnycxa or nnnmanne ocroxrencrnoro,
ue, xaxro noxasna nennxr ncropnuecxn onnr, nnxora ocera uncro nonnrnuecxa naprnx ne
e ycnxnana a nocrnrne pennrnosna pe]opmannx npn ananornunn ycnonnx. Xopara rpxna
a yuar ncropnxra, ne sa a sapanxr nennre yponn rxmo rorana, xoraro rpxna a rn
npnnarar npaxrnuecxn, a n ne sa a npenonoxar, ue n aennx momenr ncropnxra me
rprne no pyr nr n paspes c ncnuxo, xoero e cranano ocera. Hcropnxra rpxna a ce
nsyuana nmenno sarona, sa a moxe a ce npnnarar yponnre xm nacroxmero. Koro ne
ymee a npann rona, nexa ne ce cmxra sa nonnrnuecxn nox, samoro ncmnocr e cc
camouyncrnne es noxpnrne. Hannunero na opa nonx nn na-manxo ne onpanana
npaxrnuecxara my necnoconocr.
Hsomo, nsxycrnoro a em ncrnncxn napoen noau nn ncnuxn npemena ce e
cnexano npen ncnuxo o rona a ne pascenam nnnmannero na napoa, a a ro
xonnenrpnpam nnnarn cpemy enn enncrnen npornnnnx. Konxoro noneue e
xonnenrpnpana nonxra na napoa n opa sa ena enncrnena nen, ronxona no-ronxma me
e npnrerarennara cnna na aenoro nnxenne n ronxona no-ronxm pasmaxr na
opara. Iennannnxr noau me cymee a noxaxe na napoa opn pasnnunnre
npornnnnnn n ena nnocxocr. To me npecrann nemara na npnnpxennnnre cn raxa, ue
pasnnunnre npornnnnnn ncmnocr me cranar enn n cmn npar. Koraro napor ce nnn
saonxonen c pasnnunn nparone, rona me ae nono na no-cnanre n neycrounnn
xapaxrepn a npoxnxr xoneanne n cmnenne xm npanorara na cocrnenoro cn eno.
Bom npnnnxnanara xm xoneanne maca ce nnn n ccroxnne na opa c mnoro
npornnnnnn, n nex nenara me naenexr "oexrnnnnre" nacrpoennx n rx me cn saae
nnpoca nsmoxno nn e ncnuxn ocranann a rpemar n camo cocrnennxr napo nnn
cocrnenoro nnxenne a ca npann.
Ho rona neue osnauana nauano na napannsa na cocrnennre cnnn. Ero samo e
neoxonmo a ce rnea na ncnuxn npornnnnnn xaro na enn, maxap n re cnnno a ce
pasnnuanar nomexy cn, n rorana cocrnennre rn npnnpxennnn me ce uyncrnar
nsnpanenn cpemy enn n cm npornnnnx. Tona yxpenna nxpara n cocrnenara npanora n
ycnnna snoara cpemy resn, xonro nanaar cnpanennnoro eno.
Hemcxoro nannonanno nnxenne n Ancrpnx ne paspa rona n ro my xocrname ycnexa.
Hennre na rasn naprnx xxa npanenn, yexennxra uncrn, no nrxr xm nenra
nenpannnno nspan. Tx npnnnuame na onsn rypncr, xoro npes nxnoro npeme ne cnanx
norne or npxa na nnannnara, na xoro ncxa a ce nsxaun; rosn rypncr rprna na nr c
rnpara pemnrennocr a crnrne o npxa na ncxxa nena, no npann npn rona ena "manxa"
rpemxa, ue, npexaneno saer c npxa, nsomo ne opma nnnmanne na ronorpa]nxra na
nrx, na rona, xoero e no xpaxara my, n sarona n xpax na xpanmara sarnna.
Hpn xpncrnanconnannara naprnx, na-ronxmara cnepnnuxa na nemcxara nannonanna
naprnx, nemara croxxa rouno oparnoro. Tx ope, ymeno n npannnno nsnpame nrx, no
sa cxanenne nnncname xcna npecrana sa xpanara nen.
Hourn nn ncnuxn ornomennx, n xonro na nemcxara nannonanna naprnx xyname,
nocranonxnre na xpncrnanconnannara naprnx xxa npannnnn n nenecopasnn.
Tx npnrexaname neoxonmoro pasnpane sa snauennero na macnre n sarona c
nomomra na emoncrparnnno nouepranane na connannnx xapaxrep na naprnxra ome or
npnnx en ycnx a cn cneuenn none ena uacr or rxx. Hocranxxn cn sa ocnonna nen a
sanomna pennre n nnsmn cnoene na cpenara xnaca n sanaxrunnre, rx nonyun nsnenx
ronxm xonrnnrenr or npeann, nspxnnnn n roronn na xeprna npnnpxennnn. Tx
craparenno nsxrname xaxnaro n a e opa cpemy pennrnosnnre nncrnrynnn n c rona cn
ocnrypn nopxxara na npxnara, xoxro n name npeme e morma oprannsannx. Ho rosn
naunn npe nex croeme camo enn ronxm npornnnnx. Tx paspa nennxoro snauenne na
- 71 -
mnpoxo nocranenara nponarana n noxasa nnpryosnocrra cn no ornomenne na
nsecrnnero npxy ncnxonornxra n nncrnnxrnre na mnpoxnre macn or nenn
npnnpxennnn.
Hpnunnara, ue nnpexn rona n rx ne ycnx a peannsnpa meurara cn n ne cnacn
Ancrpnx, ce xopenn n na neocrarxa n paorara , a cmo n n neocrarunara xcnora na
nenra.
Anrncemnrnsmr na rasn nona naprnx ce ccpeoroun ne na paconnre nponemn, a na
pennrnosnnre. Tasn rpemxa nmame cmnxr nponsxo xaro nropara.
Ocnonarennre na xpncrnanconnannara naprnx cmxraxa, ue axo rx ncxa a cnacn
Ancrpnx, ne rpxna a ce onnpa na paconnx npnnnnn, n npornnen cnyua n na-xparx
cpox n nacrnnno nceomo pasnaane na pxanara. Cnope noaunre nonoxennero nn
Bnena ocoeno nsncxname naprnxra a nsocrann nacrpana ncnuxn pasennxnamn
momenrn n c ncnuxn cnnn a noueprana camo rona, ue oennxna ncnuxn.
Ho rona npeme nn Bnena nmame ronxona mnoro uexn, ue camo c orpomna rpnnmocr
no ornomenne na paconnre nponemn moxeme a ce nocrnrne uexnre a ne sacranar
nenara na crpanara na anrnnemcxara naprnx. Koro ncxame a cnacn Ancrpnx, ro ne
moxeme a nrnopnpa nsnxno uexnre. Honara naprnx'ce onnrname nanpnmep a sanomna
npen ncnuxo pennre uemxn sanaxrunn, xonro npecrannxnaxa manopona rpyna nn
Bnena. Tx ce naxname a nocrnrne rona upes opa cpemy nnepannoro manuecrepcrno.
3a a oennn ncnuxn sanaxrunn n crapa
Ancrpnx nesanncnmo or nannonannara nm npnnanexnocr, xpncrnanconnannara
naprnx cmxrame sa na-ymecrno a nsnrne nosynra sa opa c enpecrnoro n a x non
na pennrnosna ocnona.
Oocnonanaxn raxa nonpxnocrno nosnnnxra cn, naprnxra nsomo ne moxeme a
ae xaxnaro n a e cepnosna oocnonxa na nennx nponem. C raxana nocranonxa na
nnpoca rx camo orncxname ncnuxn, na xonro raxn anrncemnrnsm eme nenonxren.
Ero samo nponaranara na anrncemnrcxara nex ocrnrame camo o neno
orpannuennre xprone, mom npnnpxennnnre na naprnxra camn ne cymxnaxa a
npemnnar or uncro nncrnnxrnnnoro npespenne xm enpenre xm ncrnncxoro nosnanane
na cmnocrra na nponema. Hnrennrennnxra orxnpnxme npnnnnnno raxana nocranonxa
na nnpoca, xoxro xpncrnanconnannara naprnx npenarame. Hocrenenno nce noneue n
noneue ce csaname nneuarnenne, ue n nxnara rasn opa crana yma camo sa
npexpcrnanero na enpenre, a moxe n n npocro sa sanncrnnna xonxypennnx.
Fnaroapenne na ncnuxo rona opara ryeme ueprnre na nemo nsnnceno. Ha mnosnna n
npn rona aneu ne na na-nomnre unenone opara sanouna a nsrnexa anrnmopanna n
npena. He ce ocsnaname, ue crana yma sa xnnora na nxnoro uoneuecrno, sa cara na
ncnuxn ne enpecxn napon.
Hopan rasn nononnnuarocr anrncemnrcxara xonnennnx na xpncrnanconnannara
naprnx saryn snauennero cn. Tona eme nxxaxn noxasen anrncemnrnsm. Taxana opa
npornn enpecrnoro eme nemo no-nomo, orxonxoro nnnca na xaxnaro n a e opa
npornn nero. Csanaxa ce camo npasnn nnmsnn. Ha raxnna anrncemnrn nonxxora nm ce
crpyname, ue e-cera me sarernar npnmxara na mnxra na npornnnnxa, a ncmnocr
npornnnnxr rn noeme sa noca.
A mo ce ornacx o camnre enpen, re n maxcnmanno xparx cpox raxa ce npncnoconxa
xm rosn nn anrncemnrnsm, ue ro nm crana mnoro no-nonesen, orxonxoro npeen.
Axo n rasn ]opma nonara naprnx nonacxme rexxa xeprna n nmero na
mnoronannonannara pxana, ro ome noneue ce nanarame a npann rpemxn npn
samnrara na ocnonnnre nxenennx na nemcxnx napo.
Bom naprnxra ne ncxame a saryn nouna no xpaxara cn nn Bnena, rx n nnxaxn
cnyua ne moxeme a e "nannonanncrnuecxa". 3aonxanxxn nnanno rosn nnpoc,
- 72 -
naprnxra ce naxname a cnacn pxanara na Xacyprnre, a ncmnocr nmenno no rosn
naunn ycxopxname rnenra . A camoro nnxenne n pesynrar na rasn raxrnxa ryeme
momen nsrounnx na cnnn.
H raxa, nn Bnena na-nnnmarenno nanmanax resn ne naprnn. Km npnara
nsnnrnax noxa nrpemna cnmnarnx, a nnrepecr xm nropara nopon n men ynaxenne
xm noaua , enn pxx nonnrnx, unro opas ome rorana nsnpnemax xaro rparnuen
cnmnon na rexxoro nonoxenne na nemnnre n Ancrpnx.
Koraro nonp xonuera na nounnannx xmer ce roueme no Pnnr orpomna norpeanna
nponecnx, as cmo xx cpe crornnnre xnnxn nsnpamaun. noxo pasnnnynan, cn
mncnex, ue ycnnnxra n na rosn uonex nensexno rpxname a ce oxaxar nanpasnn, r
xaro n na nero rerneme cara, opexna pxanara na rnen. Axo oxrop Kapn Hmerep
eme xnnxn n Iepmannx, mxxa a ro cnoxar peom o na-nennxnre xopa na namnx
napo. Ho my ce eme nanoxnno a xnnee n paorn n rasn nensmoxna ancrpncxa
pxana n n rona ce ccroeme rparenxra na enocrra my n neronara nnuna.
Koraro ymnpame, na Fanxannre neue nnamnaxa orntonere, npenemanamn nona. C
ncexn mecen re ce pasrapxxa nce no-nacrpneno. Cara eme mnnocrnna xm noxonnxa
n ne ro ocrann a oxnnee momenra, n xoro meme a nnn c ounre cn npxnerxnoro
nemacrne, or xoero raxa n ne ycnx a npenasn crpanara cn.
Karo nanmanax ncnuxn resn cnrnx, as ce onnrnax a pasepa npnunnnre, nopan
xonro nemcxara nannonanna naprnx nperpnx xpax, a xpncrnanconnannara - rexxa
necnonyxa. H oox o rnporo yexenne, ue nesanncnmo or rona ann nsomo eme
nsmoxno a ce saxpenn ancrpo-ynrapcxara pxana, rpemxara na nere naprnn ce
cnexame o cnenoro:
Hemcxara nannonanna naprnx cnpmeno npannnno nocranxme nnpoca sa
npnnnnnnnre nenn na nemcxoro nspaxane, no sarona nx nmame nemacrnero a nsepe
nenpannnen nr xm nenra. Tx eme nannonanncrnuecxa naprnx, no sa cxanenne
neocraruno connanna, sa a sanomna nancrnna macnre. 3a rona nx nennxr
anrncemnrnsm ce ocnonaname na npannnnoro pasnpane na snauennero na paconnx
nponem, anrncemnrcxara arnrannx ne ce asnpame na pennrnosnn npecrann. B
cmoro npeme opara cpemy xaronnnnsma or ncxxa rnena rouxa n, ocoeno or
raxrnuecxa, eme nenpannnna.
Xpncrnxn-connannoro nnxenne nxmame xcno pasnpane na nennre na nemcxoro
nspaxane, no sa rona nx cnonyunnno namepn nyxnnre cpecrna xaro naprnx. Tasn
naprnx paspa snauennero na connannnre nnpocn, no crpemn n naunna sa noene na
opa cpemy enpecrnoro n nxmame nnxaxna npecrana sa rona xaxna cnna npnrexana
nannonannara nex.
Axo ocnen npannnnnx cn nsrne sa snauennero na mnpoxnre naponn macn,
xpncrnanconnannara naprnx nmame n npannnen nsrne sa snauennero na paconnx
nponem, xaxro npn nemcxara nannonanna naprnx, n axo camara xpncrnxn-connanna
naprnx eme ncrnncxa nannonanncrnuecxa naprnx nnn axo nemcxoro nannonanno
nnxenne ocnen npannnnnx cn nsrne no ornomenne na xpanara nen, nxpnoro
pasnpane na enpecxnx nnpoc n snauennero na nannonannara nex, npnrexaname n
npaxrnuecxara mpocr na xpncrnanconnannara naprnx n ocoeno no nnpoca sa
ornomennero na nocnenara xm connannsma, rorana mxxme a nmame raxona nnxenne,
xoero cnope noxoro mn yexenne moxeme neue no rona npeme ycnemno a nacoun
cara na nemcxnx napo n no-opa nocoxa.
ecrnnrenno ncnuxo rona nnncname n rnannara npnunna eme sanoxena n camara
cmnocr na roranamnara ancrpncxa pxana.
Ho raxn naunn nnro ena or resn naprnn ne moxeme a me yonnernopn, samoro n
nnro ena or rxx ne nnxax nnnrenn nsrnenre cn. Hopan rona ne moxex a nnxsa
- 73 -
nnro n enara, nnro n pyrara n a nsema nxxaxno yuacrne n opara. Ome rorana cmxrax
ncnuxn cmecrnynamn nonnrnuecxn naprnn sa necnoconn a cecrnar sa
nannonannoro nspaxane na nemcxnx napo - nspaxane n noxnx, a ne camo n
nonpxnocrnnx cmncn na ymara.
Cmenpemenno orpnnarennoro mn ornomenne xm xacyprcxara pxana ce
sacnnname c ncexn nsmnnar en.
Konxoro noneue ce sanouanax n nsyuanane na nnpoca sa nnmnara nonnrnxa,
ronxona noneue ce yexanax, ue ancrpncxara pxana moxe a onece na nemcxnx
napo camo nemacrne. Bce no-xcno n no-xcno mn craname, ue cara na nemcxara nannx
ce pemana cera n camo n Iepmannx, a cncem ne n Ancrpnx. Tona ce ornacxme ne camo sa
nonnrnuecxnre nponemn, no n n ne no-manxa crenen sa xynrypnnre nnpocn.
Taxa ue n ryx, n onacrra na xynrypnnre nponemn nnn nponemnre na nsxycrnoro
ancrpncxara pxana noxasname ncnuxn npnsnann na sacro nnn none sarya na
ncxxaxno none manxo cepnosno snauenne sa nemcxara nannx. Tona moxeme a ce xaxe
na-neue sa apxnrexrypara. Ha-nonoro crponrenno nsxycrno ne moxeme a nma xo snae
xaxnn cepnosnn ycnexn n Ancrpnx camo sapan rona, ue cne sanpmnane na nocrpoxara
na Pnnr nn Bnena nxmame xo snae xaxnn ronemn crpoexn, xonro moxexa a cpannxnar c
repmancxnre nnanone.
Taxa moxr xnnor craname nce noneue n noneue nocrnen: pasymr n exenennara
ecrnnrennocr me npnnyxanaxa a ocrana n Ancrpnx n ryx a mnna npes rexxara, no
nonesna xnrecxa mxona. Cpnero mn eme n Iepmannx.
Konxoro noneue me sannaxname rxrocrnoro, yrnerxnamo neononcrno, ronxona
noneue ce yexanax nn nrpemnara npasnora na ancrpncxara pxana, ronxona no-
xcno mn craname, ue rx ne nna a ce cnacxna, samoro me nocn camo nonn nemacrnx na
nemcxnx napo.
Fxx yeen, ue rasn pxana e cnocona a npnunnxna camo npenxrcrnnx n
npnrecnennx na ncexn ecrnnrenno ocroen cnn na nemcxnx napo n, oparno, e
cnocona a noompxna ncnuxo, xoero ne e nemcxo.
Crana mn npornnen nennx rosn pacon xonrnomepar na ancrpncxara cronnna.
Tosn rnranrcxn rpa sanouna a mn ce crpyna nemo xaro nnnmenne na
xpnocmecnrenen rpxx.
Or panna nspacr ronopex na nanexr, na xoro ronopxr n onna Fanapnx. He moxax
a ce oryua or nero, a raxa n ne ycnonx nnencxnx xapron. Konxoro no-nro xnnxx n rosn
rpa, ronxona noneue nenannxax rasn xaornuna cmecnna or napon, pasxxama crapnx
nenrp na nemcxara xynrypa.
Camara mncn, ue pxanara moxe a ce sanasn ome sanro, mn eme npocro
cmemna.
Torana Ancrpnx npnnnuame na crapnnna mosaxa or mnnuxn pasnonnernn
xamuera, sanounann a ce pasnpcxnar, samoro nnmenrr, xoro rn cennxname, c
npemero eme nscxnan n nsnerpxn. oxaro ne nnnam raxona xyoxecrneno
nponsneenne, ro nponxana a rn nsrnexa xnno. Ho npn na-manxnx rnacx, nxnara
mosaxa ce npcxa na xnnxn penn napuenna. Bnpocr eme enncrneno n rona,
orxe rouno me oe rosn rnacx.
Monre uyncrna nnxora ne ca nnn na crpanara na ancrpncxara monapxnx, a nnnarn
na crpanara na repmancxara nmnepnx. Ero samo pasnaanero na ancrpo-ynrapcxara
pxana sa mene moxeme a osnauana camo nauanoro na nsannennero na nemcxara
nannx.
Hopan rona nce noneue me nsnnname nenpeoonnmo xenanne a samnna ram,
xero or na-panna mnaocr me sonxxa rann xonnexn n rana nmon.
- 74 -
Haxnax ce, ue n Iepmannx me crana apxnrexr, me cn sanomnam nme n uecrno me
cnyxa na napoa cn raxa, xaxro mn nocoun cara. Or pyra crpana, ncxax n a ce
ycranonx nxxe n a sanouna a paorx sa rona, xoero oranna eme oexr na ropemnre
mn xenannx; ncxax ryx a ouaxam macrnnnnx momenr, xoraro cxnara mn ponna na-
cerne me ce npncennn xm omoro oreuecrno, r.e. xm repmancxara nmnepnx.
Mnosnna n cera ne pasnpar uyncrnoro na nsrapxma mxa, xoero npexnnxnax. Ho as
ce opmam ne xm rxx, a xm onesn, na xonro cara n ocera orxasna rona macrne nnn,
nocrnnaxn no na-xecrox naunn, rn e nnmnna or nero, cne xaro nenx ca ro nmann.
Opmam ce xm onesn, xonro ca orxcnarn or ponnx cn napo n ca npnnyenn a noxr
opa opn sa cnemenoro npano a ronopxr na cnox esnx; xm onesn, xonro ca nonarann
na ronennx n npecnenannx sa enemenrapnara npeanocr xm oreuecrnoro cn, xonro n
rexxara cn mxa nacn n naxne nenynar sa macrnnnnx mnr, xoraro ponara nm maxa
ornono me rn npnrncne o cpnero cn. Ero xm xoro ce opmam n snax, ue re me me
pasepar.
Camo onesn, xonro or cocrnen onnr snaxr, xaxno snaun a cn nemen n nxmar
nsmoxnocr a npnnanexar xm rpaxannre na nmnmoro cn oreuecrno, me pasepar
xonxo noxa e rrara na xopara, orxcnarn or ponnara cn, xax nenpexcnaro ce repsae
ymara nm. Tesn xopa ne morar a ar macrnnnn, a ce uyncrnar yonnernopenn, re me
ce nsmunar o mnra, xoraro na-cerne me ce ornopn nparara na amnnara xma,
enncrneno xero morar sannnarn a nonyuar mnp n noxo.
Bnena eme sa men na-rexxara, no n na-connnara mxona na xnnora. Hpncrnrnax
sa npn nr n rosn rpa nourn mnoma n ro nanycxax c rexxn mncnn xaro nannno
o]opmen spxn uonex. Bnena nsrpan ocnonnre na mnpornea mn. Tx me nayun a namnpam
npannnnnx nonnrnuecxn noxo xm exenennnre nnpocn. 3a n eme mn ocrana camo
a pasmnpxnam n onnnam mnpornea cn, a ce orxasnam or ocnonnre my - ne mn ce
nanoxn.
Ena cera as camnxr mora a cn nanpanx xcna pannocmerxa xaxno ronxmo snauenne ca
nmann sa men roranamnnre ronnn na yuenne.
Cnpxx ce na rona npeme manxo no-nopono, r xaro resn npnn ronnn mn aoxa
nennn narnenn yponn, xonro nernaxa n ocnonara na enocrra na namara naprnx,
nspacna camo sa ner ronnn or manxnre xpxonn o orpomnoro macono nnxenne.
Tpyno mn e a xaxa xaxna meme a e nosnnnxra mn xm enpecxnx nnpoc,
connanemoxpannxra nnn no-rouno nennx mapxcnsm, xm connannnre nnpocn n r.n.,
axo ome n rona m npeme ne xx nonyunn yponnre, sa xonro pasxasax no-rope, a cmo
naroapenne na yapnre na cara n cocrnenara cn nmosnarennocr.
Hemacrnero, cnonerxno moxra ponna, naxapa xnnxn xopa a ce samncnxr npxy
noxnre npnunnn na rosn xpax. Ho camo onsn, xoro cne nrn ronnn na rexxn
nrpemnn npexnnxnannx cam e cranan xonau na oenara cn ca, n paspan resn
npnunnn oxpa.
- 75 -
Inana IV

Mmnxen
Hpes nponerra na 1912 r. oxonuarenno ce npemecrnx n Mmnxen. Camnxr rpa mn
eme raxa ope nosnar, cxxam mnoro nro xx xnnxn n nero. Tona ce oxcnxname cc
sannmannxra mn no apxnrexrypa. Hsyuanaxn apxnrexrypa, na men. mn ce nanarame na
ncxxa xpauxa a ce opmam xm rosn nenrp na nemcxoro nsxycrno. Koro ne nosnana
Mmnxen, ro ne ca-nome ne nosnana Iepmannx, no n nxma nn na-manxa npecrana or
nemcxoro nsxycrno.
Bn ncexn cnyua ronnnre o nauanoro na cneronnara nona xxa sa men macrnnn
nepno n xnnora mn. Hancrnna nannnara mn eme nce ome nnmoxna. Fxx npnnyen ne
ronxona a npexnnxnam, sa a nmam nsmoxnocrra a pncynam, xonxoro a pncynam, sa a
nmam nsmoxnocrra rope-ony a npexnnxnam nnn, no-rouno, sa a nmam nsmoxnocrra
none or manxo a cn ocnrypx no-nararmnoro opasonanne. Fxx rnpo yeen, ue pano
nnn xcno nenpemenno me nocrnrna nenra, xoxro cn xx nocrannn, cne rona mn eme
ocraruno, sa a nonacxm no-nexo ncnuxn penn nponemn na exenennero.
Ocnen c npo]ecnonannara mn paora, n Mmnxen ce sannmanax n c nonnrnuecxn
nnpocn, ocoeno cc cnrnx or nnmnara nonnrnxa. Hnrepecr mn xm nocnennre
eme npensnnxan npen ncnuxo or rona, ue ome nn nnencxnx nepno xx cnnno
sannrepeconan or nponemnre na Tponnx cms. Honnrnxara na Iepmannx, nponsrnuama
or crpemexa a sanasn Tponnx cms, cmxrax sa cnpmeno nenpannnna, xoraro neue
xnnxx n Ancrpnx. Bnpexn ue, xoraro xnneex nn Bnena, ne xx cncem naxcno, ue
nxnara rasn nonnrnxa e ena camonsmama. B rosn nepno xx cxnonen a npenonaram - a
moxe n cam ce yremanax or rona - ue nepoxrno n Iepmannx ope snaxr xonxo cna n
nenaexen e ancrpncxnxr cmsnnx, no ue ram no npnunnn,xonro xxa noneue nnn no-
manxo rancrnenn sa men, cn npemnuanar no rosn nnpoc, sa a nopxar
crnamennero, cxnmueno ome or Fncmapx, nnn a ne nannxtocar uyxnna n a
oesnoxoxr ponoro ecna]crno c raxn nnesanen paspnn. Henocpecrnenoro omynane c
nemcxoro nacenenne n Mmnxen sa xparxo npeme sa mo yxac me yen, ue resn
npenonoxennx ca nenxpnn. Konxoro a eme uyno, nanarame mn ce na ncxxa xpauxa a
xoncrarnpam, ue opn ope ocneomennre xprone nxmar nn na-manxa npecrana xaxno
nancrnna npecrannxna n aennx momenr xacyprcxara monapxnx. Hapor nancrnna
cmxrame, ue ancrpncxnxr cmsnnx e nennxa cnna n n momenr na onacnocr nenara me ce
npnreue na nomom.
Ho-ronxmara uacr or nacenennero nce ome cmxrame ancrpncxara monapxnx sa
"nemcxa" pxana n npenonarame, ue npxy rona moxe nemo a ce nsrpan. Hapor ce
npnpxame xm mnennero, ue cnnara na Ancrpnx moxe a ce onpeenn no pox na
mnnnonnre xopa, xaxro npanexme rona n Iepmannx. Hpn rona oaue sapanxxa nannno,
ue, npno, Ancrpnx oranna e npecranana a e nemcxa pxana n, ue, nropo,
ornomennxra n crpanara c ncexn nsmnnar en nce noneue noxr o pasnaanero .
Hnuno as rorana snaex ncrnncxoro nonoxenne na ancrpncxara pxana necpannnmo
no-opo, orxonxoro raxa napeuenara o]nnnanna "nnnomannx", xoxro xaxro nnnarn
cnxno npneme xm xaracrpo]a. Hacrpoennero n nemcxnx napo, xoero xoncrarnpax, ce
onpeenxme xaxro nnnarn camo or rona, xax omecrnenoro mnenne ce opaorname
orrope. Karo ue nn napouno orrope ce nponexame ncrnncxo nsnrane n xynr na
ancrpncxnx "cmsnnx". Hpexanenoro nmesnnuane rpxname a samenn neocrarunara
uecrnocr n npxmora. Hpasnnre ymn ce npnemaxa sa yenrennn nocrnxn. Ome nn
Bnena ce necxnax, xoraro cpannxnax peunre na o]nnnannnre pxannn enn cc
cpxannero na nnencxara npeca. Hpn rona Bnena nnpexn ncnuxo, maxap ornn, cn
- 76 -
ocraname nemcxn rpa. Hecpannnmo no-nomo cexxa nemara, axo opnem norne or
Bnena nnn, no-rouno, or nemcxa Ancrpnx xm cnanxncxnre nponnnnnn. ocraruno eme
a nsemem n pxa npaxxn necrnnx n nenara me rn crane xcno, xax ram ce ornacxr xm
nxnara rasn ronxma nrpa oxono Tponnx cms. B cnanxncxnre nponnnnnn na Ancrpnx
cncem orxpnro nsenarencrnaxa na rosn opasen na "pxanna mpocr". Beue n mnpno
npeme, xoraro ome cncem ne mnpnmeme na nona n xoraro namara nmneparopn cn
pasmenxxa npnxrencxn nperpxn n nenynxn, n cnanxncxnre nponnnnnn nnxo ne ce
cmnxname, ue cmsr me ce pasnane na napuera, nenara mom my ce nanoxn a ce
npnsemn or posonnre neeca na rpemnara semx.
Mnnaxa nxxonxo ronnn n nsyxna nonara. Kaxna cnnna nsya oxnana
Iepmannx, xoraro n rosn momenr cmsnnnara Hrannx nsnese or Tponnx cms,
npeocranxxn na Ancrpnx n Iepmannx cara cn, a cne xparxo npeme nanpano ce
npncennn xm npornnnnxonara crpana! Ho sa resn, xonro ne ca nopasenn or
nnnomarnuecxara cnenora, eme npocro nepasnpaemo, xax moxe nome maxap n sa
ena mnnyra a ce nosnonn a crane raxona uyo, ue Hrannx a ce oennn c Ancrpnx. 3a
cxanenne n camara Ancrpnx nemara ne cexxa no-ope, ryx cmo nxpnaxa n rona uyo.
B Ancrpnx nocnrenn na nexra sa cmsa xxa camo Xacyprnre n nemnnre.
Xacyprnre - no cmerxa n or nyxa; nemnnre - or nexonepnocr n - nonnrnuecxa
nexomnerenrnocr. Hemnnre nmaxa opn xenannx. 3amoro cmxraxa, ue upes Tponnx
cms oxasnar orpomna ycnyra na Iepmannx, xaro ynennuanar nenara cnna n esonacnocr.
Ho rona eme nonnrnuecxa nexomnerenrnocr, samoro rasn naexa eme neonpanana.
Hanpornn, c rona re npnnpsnaxa repmancxara nmnepnx xm pxannnx rpyn, xoro
nensexno rpxname a ynneue n nere pxann n nponacrra. Honnrnxara na cmsa
noeme rnanno xm rona, ue camnre ancrpncxn nemnn nce noneue ce npecranaxa a ar
nemnn. Fnaroapenne na cmsa c Iepmannx xacyprcxara nnacrnx ce cmxrame sa
samnrena or namecara na Iepmannx n sarona c ome no-ronxma pemnrennocr nponexame
cncremnara n neorxnonna nonnrnxa sa norncxane na nemcxoro nnnxnne. Fnaroapenne na
rona ocroxrencrno rasn nrpemna nonnrnxa na Xacyprnre camo onexuaname n
npaneme no-esonacno napynanero nm. Fnaroapenne na nsnecrnara nn neue
"oexrnnnocr" na nemcxoro npannrencrno nxmame onacnocr or namecara my. Ho
ocraruno eme nxxo ancrpncxn nemen a ornopn ycra cpemy onnara nonnrnxa na
cnanxnnsannxra n nenara my nocounaxa Tponnx cms n c rona ro sacranxxa a mnxne.
Kaxno moxexa a nanpanxr ancrpncxnre nemnn, mom repmancxnre nemnn n
Iepmannx xaro nxno nspasxnaxa nocroxnno onepne n npnsnarennocr xm xacyprcxoro
npannrencrno? Moxexa nn ancrpncxnre nemnn nsomo a ce cnpornnnxnar na
Xacyprnre, mom pncxynaxa omecrnenoro mnenne n Iepmannx a rn saxnemn xaro
naponn npearenn. Taxana eme yuacrra na ancrpncxnre nemnn, xonro ecernnernx
nape npnnacxxa neuynann xeprnn npe onrapa na cnoxra naponocr!
Or pyra crpana, xaxno snauenne n nman nennx rosn cms, axo nemcxoro nnnxnne n
xacyprcxara monapxnx e orcrpaneno. Hnma ne e xcno, ue snauennero na Tponnx
cms sa Iepmannx nsnxno sannceme or rona, oxonxo ce sapxa npeonaananero na
nemnnre n Ancrpnx. Hnn ncmnocr nsmoxno nn eme cepnosno a ce pasunra na cms
cc cnanxnnsnpana Ancrpnx.
Hosnnnxra na o]nnnannara repmancxa nnnomannx, a n na nxnoro omecrneno
mnenne no nnpocnre na nrpemnara nannonanna opa n Ancrpnx, eme ne camo
nexomnerenrna, no nanpano esymna. Hxnara nonnrnxa ce rpaeme npxy cmsa c
Ancrpnx, nxnoro eme na ceemecermnnnonnnx napo ce nocranxme n sanncnmocr or
nero n n cmoro npeme cnoxono rneaxa xax rnannara ocnona na rosn cms c ncxxa
nsmnnara ronna nnanomepno n csnarenno ce paspymaname n camara Ancrpnx. H nocne?
cno e, ue n enn npexpacen en me ocrane camo nncr xaprnx, na xoro nnme "oronop" c
- 77 -
nnencxara nnnomannx, a peanna nomom or crpana na cmsnnxa cn Iepmannx nxma a
nonyun.
Bo ce ornacx o Hrannx, ro ryx nemara or camoro nauano croxxa no rosn naunn.
Axo n Iepmannx ce nnrepecynaxa noneue or ncropnx n napooncnxonornx, rorana
nnxo ne moxeme n sa momenr a onycne, ue Bnena n pnmcxnx xnnpnnan nxxora me ce
cennxr n om ]ponr cpemy ennnnx npar. Ho-cxopo Hrannx me ce npenpne n
nspnrnam nana nynxan, orxonxoro nrannancxoro npannrencrno a ce ocmenn a nsnparn
maxap n enn nonnx na nomom na ompasnara o ]anarnsm xacyprcxa pxana.
Xnnxn nrn nmax nsmoxnocrra nn Bnena a nanmanam onasn esrpannuna nenanncr
n npespenne, c xonro nrannannnre ce ornacxxa xm ancrpncxara pxana.
Xacyprcxara nnacrnx n nponxenne na cronernx nocn ronxma nnna sa cnooara n
nesanncnmocrra na nrannxncxnx napo, sa a morar resn rpexone a ar sapanenn
axe npn nannune na opa nonx. Ho or opa nonx nxmame n nomen nnro n nrannancxnx
napo, nnro n nrannancxoro npannrencrno. Hrannx nmame camo ne nsmoxnocrn
ornocrno nsanmoornomennxra c Ancrpnx: nnn cms, nnn nona.
Hsnpaxn npnoro, Hrannx eme nonyunna nsmoxnocrra cnoxono a ce rornn sa
nroporo. Iepmancxara nonnrnxa no ornomenne na "cmsa" c Ancrpnx n Hrannx crana
ocoeno escmncnena n onacna or momenra, xoraro xonnsnnre mexy Ancrpnx n Pycnx
cnnno ce nsocrpnxa.
Hpe nac e xnacnuecxn cnyua na nnno orccrnne na xaxnaro n a e xcna nnnnx na
noneenne. 3amo nome e nn cxnmuen oronopr c Ancrpnx? cno e, sa a ce ocnrypn
no-opo eme na Iepmannx, orxonxoro rona moxeme a ce nanpann, axo Iepmannx
eme npeocranena cama na cee cn. Ho rona eme na Iepmannx ne eme nnmo pyro,
ocnen nnpoc na nsmoxnocr a ce cxpann nemcxara naponocr.
Tona osnauana, ue nnpocr croeme camo raxa: xax a cn npecrannm
cmecrnynanero na nemcxara nannx n nnsxo eme, xax a ocnrypnm na nemcxara
nannx cnoono pasnnrne, xax a rapanrnpame rona pasnnrne n pamxnre na
omoenponecxoro cornomenne na cnnnre. Koro cymeeme none manxo xcno a nseme
no nnnmanne ocnonnnre npenocranxn sa spana nnmna nonnrnxa na nemnnre, ro
rpxname a crnrne o cnenoro yexenne.
Ionmnnxr npnpacr na nacenennero na Iepmannx nsnnsa na 900 xnnxn uonexa.
Hsxpannanero na rasn nona apmnx or rpaxann c ncxxa nsmnnara ronna craname nce no-
rpyno. Tesn rpynocrn n rpxnano nensexno a sanpmar c xaracrpo]a, axo ne
ycneem a namepnm nrnmara n cpecrnara sa nsxrnane na onacnocrra or rna.
3a a ce nserne yxacr, cnpsan c raxana nepcnexrnna, moxeme a ce nsepe enn
or uernpnre naunna:
1.Moxeme no ]pencxnx opasen nsxycrneno a ce orpannun paxaemocrra n c rona a
ce cnoxn xpa na cnpxrcrorara na nacenennero.
Bpemenara n camara npnpoa - nanpnmep n enoxara na ronxmara nyxa nnn npn nomn
xnnmarnunn ycnonnx n nennoopona pexonra npnxrna o nsnecrno orpannuanane na
pcra na nacenennero n onpeenenn crpann n sa onpeenenn pacn. Hpnpoara npann rona
c ronxma esnomanocr, no saeno c rona n c mpocr. Tx orpannuana ne cnoconocrra
xm paxaemocr, a onenxnanero na neue poennre. Tx nonara poennre na raxnna rexxn
nsnnrannx n nnmennx, ue ncnuxo no-cnao n no-nespano nsmnpa n ce npma n nepara na
maxara semx. Hsnnrannxra na cara n rosn cnyua npexnnxnar camo onesn, xonro ca
npncnocoenn sa rona. Hmenno re, npemnnann npes xnnxn nsnnrannx n nnpexn rona
onenenn, nmar npano a nsnponsnexar nono noxonenne, xoero ornono n ornono ce
nonara na ocnonarenen noop. Ho raxn naunn npnpoara ce oxasna xecroxa no
ornomenne na orennnx nnnnn, rx esxanocrno ro orsonana or semxra, mom xaro ne e
- 78 -
cnocoen a nspxn yapnre na xnnora, no sarona nx cxpanxna pacara, saxanxna x n
ana cnna axe sa no-ronemn ena n cpannenne c nacroxmnre.
Taxa ce nonyuana, ue namanxnanero na pox non o yxpennane na nnnnnyma n n
nocnena cmerxa o yxpennane na nxnara paca.
Cncem pyro ce nonyuana, xoraro cam uonex namncnn a orpannun paxaemocrra.
To ne pasnonara cc cnnara, xoxro npnrexana npnpoara. To e nanpanen or pyr
marepnan, ro e "uoneuen". H ero uonexr ncxa a ce "nsnncn" na xecroxara npnpoa,
ro orpannuana ne xonrnnrenra na onenennre, a camara paxaemocr. Ha uonex, xoro
rnea nocroxnno camo cee cn, a ne pacara xaro nxno, rona my ce crpyna no-cnpanennno n
no-uoneuno or oparnoro. 3a cxanenne camo pesynrarnre ca aconmrno oparnn.
Hpnpoara npeocranx nnna cnooa na paxaemocrra, a cne rona nonara na na-
crpor xonrpon pox na resn, xonro rpxna a nponxar a xnnexr; or esuncnenoro
xonnuecrno na nnnnnn rx nsnpa na-opnre n ocronn a xnnexr; na rxx nm
npeocranx nsmoxnocrra a cranar nocnrenn na no-nararmnoro nponxanane na
xnnora. Mexynpemenno uonexr nocrnna no oparnnx naunn. To orpannuana pox na
poennre n cne rona onesneno ce rpnxn, sa a moxe ncxxo nonopoeno sanxnrenno
a ocrane a xnnee. Taxana nonpanxa na oxecrnennre npenncannx ce crpyna na uonex
mnoro mpa n nn ncexn cnyua xymanna, n ro ce pana, ue, raxa a ce xaxe, e
naxnrpnn npnpoara n axe e oxasan nenenecopasnocrra na ecrnnxra . ue npn
rona n ecrnnrennocr ce cxpamana n xonnuecrnoro n enonpemenno xauecrnoro na
orennnx nnnnn, sa rona namnxr op uoneuen, nnxsn n ponxra na ora-ama, ne ncxa
nnro a uye, nnro a ce samncnn.
a onycnem, ue paxaemocrra xaro raxana e cnanana n pox na poennre e
namanxn. Ho rouno n rosn cnyua crana raxa, ue ecrecrnenara opa sa cmecrnynane, npn
xoxro onenxnar na-cnnnnre n spannre, ce samenx cc crpemex na ncxxa nena a ce
"cnacn" xnnora n na na-cnanx n onnannx. A nmenno c rona ce nocranx nauanoro na
csanane na noxonenne, xoero nensexno me crana nce no-cnao n no-nemacrno
ororana, oxaro ne ce orxaxem or nsenarencrnara na nonennre na npnpoara.
Ha-naxpax n enn npexpacen en raxn napo me nsuesne or nnnero na semxra.
Honexe uonex moxe camo n nponxenne na nsnecren nepno or npeme a npnn cpemy
saxonnre n nonennre na npnpoara. Hpnpoara me cn ormcrn pano nnn xcno. Ho-
cnnnoro noxonenne me nsronn no-cnanre, r xaro xnsnennxr crpemex n nocnena
cmerxa ynnmoxana ncnuxn cmemnn npenxrcrnnx, nponsrnuamn or raxa napeuenara
xymannocr na orennnx uonex, n na rxxno mxcro nocranx xymannocrra na npnpoara,
xoxro ynnmoxana cnaocrra, sa a ocnoon mxcro na cnnara.
Ho raxn naunn ce nonyuana, ue onesn, xonro xenaxr a ocnrypxr emero na
nemcxnx napo no nrx na orpannuanane na neronara paxaemocr, ncmnocr, my ro
ornemar.
2.pyr naunn - onsn, or xororo oranna neue nn sapmuaxa ymnre n sa xororo xpemxr
n cera: no nrx na nrpemnara xononnsannx. Mnoro anropn na rona npenoxenne ca
nsnnnenn c na-opn namepennx. Ho no cmecrno rxxnara mncn e oronxona rpemna,
ue moxe a npnunnn na-ronxmara npea, xoxro moxem a cn npecrannm.
Fes cmnenne nnooponero na nounara moxe o nsnecrna crenen a ce nonnmn, no
nmenno camo o nsnecrna crenen, a cncem ne esrpannuno. C nomomra na no-nnrensnnno
nsnonsnane na nounara nn ecrnnrenno moxem n nponxenne na onpeeneno npeme a
nsernem onacnocrra or rna n a yonnernopnm norpenocrnre na napacrnamoro
nacenenne. Ha rona ce npornnonocranx ]axrr, ue norpenocrra or xnsnenoneoxonmn
npoyxrn no npannno pacre no-pso, orxonxoro axe camnxr pcr na nacenennero.
Horpenocrnre na xopara or xpana, or pexn n r.n. crana or ronna na ronna nce no-
ronxmo. H cera neue e nannno nensmoxno re a ar cpannenn c norpenocrnre na
- 79 -
npennre nn, a xaxem, npen cro ronnn. 3arona e aconmrno norpemno a ce
npenonara, ue xaxnoro n a e ynennuenne na nponsnonrennocrra camo no cee cn me
csae npenocranxn, neoxonmn sa yonnernopxnane na pacrxmnx po nacenenne.
He, rona e nxpno camo n nsnecrna crenen, r xaro onpeenena uacr or ynennuenara
npoyxnnx n cnera ecrnnrenno moxe a nocnyxn sa yonnernopxnane na napacrnannre
norpenocrn na xopara. Bnpexn ue axe npn orpomno camoorpannuenne, or ena crpana,
n orpomno crapanne, or pyra, cxopo n ryx me ocrnrnem npeena, saaen or cnocrnara
na nounara.
Torana me ce oxaxe, ue xonxoro n a ce crapaem a opaorname semxra nxma a nn
ce yae a onem noneue or rona, xoero cme onnann, n rorana, maxap n c nsnecrna
orcpouxa, ornono me nacrnn rnen. B nauanoro rnar me ce npoxnxna camo n
nennooponn ronnn. Hpn nocroxnnoro napacrnane na nacenennero norpenocrnre me
ce noxpnnar nce no-neocraruno. Cne rona rna nxma a nma camo n pexn ronnn na
ronxmo nnoopone. Hocne me nacrnn npeme, xoraro n orarnre pexonrn neue nxma a
nsanxr or neuen rna, npenpnan ce n nocroxnen cnrnnx na raxn napo. Torana
enncrneno ocrana npnpoara a nomorne na onesn, xonro nonara na noop n noapxna
xnnor na nspannre. Hnn raxa, nnn uonex cam me ce onnra a cn nomorne, r.e. a
npnerne xm nsxycrneno orpannuanane na pasmnoxananero c ncnuxn nponsrnuamn or
nero rexxn nocnecrnnx sa nxnara paca n orennnx nnnnn.
Moxe n me mn nspasxr, ue raxona eme npecron na nxnoro uoneuecrno n
cneonarenno resn conocnn nocnecrnnx ne moxe a nserne n orennnx napo.
Ha npn norne raxona nspaxenne nsrnexa npannnno. Bnpexn rona neoxonmo e
a ce nseme n npenn cnenoro: nxpno e, pasnpa ce, ue nopan nensmoxnocrra a ce
ynennuana nnooponero na nounara n sanncnmocr or pcra na nacenennero, n onpeenen
momenr nxnoro uoneuecrno me e npnnyeno a npexparn nsnponsnexanero na
uonemxnx po. Torana nnn npnpoara nax me xaxe pemanamara cn yma, nnn uonex cam
me nsnamepn cpecrna a cn nomorne, a ce naxname n mnoro no-cnonyunnnn n
cpannenne c nacroxmnre. Koraro nacrnn rosn momenr, c nero me rpxna e ce
copasxnar ncnuxn napon. E, sacera resn yapn ce cronapnar npxy onesn pacn, xonro
neue ca nsuepnann neoxonmnre cnnn, sa a cn ocnrypxr neoxonmoro xonnuecrno semx
na namara nnanera. Honexe sacera nma nce ome ocraruno semx, sacera nce ome
cmecrnynar rnranrcxn pannnnn, xonro nnxora ne ca opann n uaxar cnox opau. Ocnen
rona nxma cmnenne, ue rasn neopaorena semx npenapnrenno ne e npenasnauena sa
onpeenena nannx. Cmecrnynamnre cnoonn semn me npnnanexar na onesn napon,
xonro me namepxr n cee cn ocraruno cnnn, sa a rn sannaexr n ocraruno crapanne,
sa a rn opaornar.
Hpnpoara ne npnsnana nonnrnuecxn rpannnn. Tx ana xnnor na uonemxnre
cmecrna or namara nnanera n nocne cnoxono nanmana cnoonara nrpa na cnnnre.
Koro nma noneue mxecrno n crapanne, ro me e na-nmnmoro ueo n rx na nero
me npnsnae npanoro a nnaee semxra.
Axo nxxo napo ce orpannuana c nrpemnara xononnsannx n momenr, xoraro
pyrnre pacn ce pasnpocrnpar na nce no-ronemn n no-ronemn repnropnn, ro me e
npnnyen a npncrnn xm camoorpannuenne, oxaro ocranannre napon me
nponxanar a ce nsnponsnexar. Tosn momenr nenpemenno me nacrnn n npn rona
ronxona no-pso, xonxoro c no-manxo npocrpancrno pasnonara aenara nannx. 3a
cxanenne mnoro uecro na-opnre nannn nnn, no-rouno xasano, enncrnennre
ecrnnrenno xynrypnn pacn, xonro ce nocnrenn na nennx uonemxn nporpec, ca ronxona
sacnenenn or nann]nsma, ue opononno ce orxasnar a pasmnpxnar repnropnxra cn n ce
orpannuanar camo c "nrpemna" xononnsannx. A n cmoro npeme nannn, xonro ca na no-
nncxo pannnme, sarpanar orpomnn repnropnn n nponxanar a ce nsnponsnexar na
- 80 -
rxx. o xaxnn pesynrarn moxe a onee rona? cno e o xaxnn! Ho-xynrypnnre, no no-
manxo pemnrennnre pacn, nopan nnnca na semx me ar npnnyenn a ce orpannuanar
nn nsnponsnocrnoro cn n momenr, xoraro no-manxo xynrypnnre, no c no-nacrnarenen
xapaxrep n npnrexanamn ronemn nnomn, me nponxar a ce nsnponsnexar es
ncxxaxnn orpannuennx. C pyrn ymn, naroapenne na rona n enn npexpacen en
nennxr cnxr moxe a ce oxaxe nn nnacrra na onasn uacr or uoneuecrnoro, xoxro e no-
nncxo n xynrypno ornomenne, no sarona nx npnrexana no-xnsnen nncrnnxr.
Torana n no-nnsxo nnn no-aneuno eme me ce csaar camo ne nsmoxnocrn:
nnn namnxr cnxr me ce ynpannxna crnacno npecrannre sa cnpemenna emoxpannx n
rorana nenrpa na rexecrra na ncnuxn pemennx me ce npenece xm no-cnnnnre n uncneno
ornomenne pacn, nnn cnerr me ce ynpannxna or ecrecrnennre saxonn na cnnara n rorana
me noexr naponre, xonro npnrexanar no-rnpa nonx, a aneu ne nannnre, nspann
nrx na camoorpannuennero.
Hnxo ne moxe a ce ycmnn, ue na semxra nn npecron a ce non mnoro rexxa
opa sa cmecrnynane na uoneuecrnoro. B nocnena cmerxa nnnarn noexana camo
nncrnnxrr sa camocxpanenne. Ho narncxa na rosn nncrnnxr nxnara raxa napeuena
uoneunocr, xoxro e camo nspas na nemo cpeno mexy rnynocr, crpaxnnnocr n
camomnenne, ce ronn xaro cnxr or nponerno cnnne. uoneuecrnoro e cranano nennxo,
samoro neuno ce e opnno, uoneuecrnoro me sarnne, axo nacrnn neuen mnp.
3a nac, nemnnre, npnsnnr sa nrpemna xononnsannx nma conocna ponx sapan
rona, ue pso sarnpxana n nac mnennero sa orxpnrne na cnacnrenno cpecrno, npn
xoero cc "cocrnennx cn rpy" anno n cnoxono, xaxro e npncmo na nann]ncrcxn
nacrpoennre, me ocnrypnm na-opo eme. Hpnera cepnosno rasn nex sa Iepmannx
osnauana xpa na ncxxo nanpexenne na cnnnre n opara sa onona mxcro no cnnnero,
xoero no npano nn npnnanexn. Axo cpennxr nemen crnrne o nsnoa, ue no rosn
"mnpen" nr me moxe a ocnrypn xnnora n emero cn, rona me osnauana xpaxr na
ncxxaxnn axrnnnn onnrn sa ncrnncxa cnonyunnna samnra na xnsnenoneoxonmoro sa
nemcxara nannx. Torana me rpxna a ce xaxe "corom" na ncxxa nonesna sa Iepmannx
nnmna nonnrnxa, a ce cnoxn xpcr na nxnoro eme na nemcxnx napo.
Enpecrnoro ornnuno csnana rona. Hecnyuano resn cmprno onacnn sa namnx
napo nen ce npoxapnar y nac or enpenre. Te mnoro ope nosnanar namero para
nemena, npexpacno pasnpar, ue cpennxr nemen necno ce xnama na nnnara na
mapnarannna, xoro cymee a my oxaxe, ue yx e namepeno cnacnrennoro cpecrno sa
nnacxne na nonpanxn n npnponnre saxonn, xoero me nanpann nsnnmna xecroxara n
esxanocrna opa sa cmecrnynane. Tosn cpeen nemen c oxora cnyma oxasarencrnara,
ue moxe a crane rocnoap na nnanerara ne c nenocnnen rpy, a npocro es a npann
nnmo.
Heoxonmo e a ce noueprae eeno, ue ncxxa nrpemna xononnsannx n Iepmannx
npen ncnuxo rpxna a ce crpemn a orcrpann onpeenenn connannn snnnn n na-neue
ncxxaxna cnexynannx c semxra, no rx nnxora nxma a moxe a ocnrypn eme na namara
nannx es nonn repnropnannn npnonnxn. Axo nocrnname no pyr naunn sa na-xparxo
npeme me nsuepnnm ne camo namnre semn, no n namnre cnnn nsomo.
Haxpax rpxna a ce nma n npenn n cnenoro:
Honnrnxara na nrpemna xononnsannx onexa o rona, ue aennx napo ce sarnapx
n manxo npocrpancrno, a rona na cno pe nma xpano nenaronpnxrnn nocnennn sa
orpanara na crpanara. o cmnre nocnennn onexa n orpannunrennara nonnrnxa n
onacrra na npnpacra na nacenennero.
Camo or repnropnxra, xoxro nnaee aen napo, mnoro sanncn esonacnocrra my
ornn. Konxoro no-ronxma e repnropnxra, xoxro nnaee aen napo, ronxona no-cnnna e
neronara ecrecrnena samnra. Cera, xaxro n no-pano e mnoro no-necno a ce cnpannm c
- 81 -
napo, nacenxnam manxa repnropnx, orxonxoro c raxn, xoro npnrexana omnpna
repnropnx. Ionxmara repnropnx nce ome npecrannxna nsnecrna samnra or
nexomncnennre nanaennx na nenpnxrenx, r xaro ro snae, ue moxe a nocrnrne
ycnexn camo n pesynrar na mnoro rexxa opa. Hanaarenxr noema ronxona ronxm pncx,
ue ro me npnerne xm nanaenne, camo axo nma nxxaxnn nsnnpenn ocnonannx sa
rona. Ho raxn naunn ena ronxma repnropnx e nsnecrna rapannnx sa cnooara n
nesanncnmocrra na nennx napo n, oparno, manxnre pasmepn na pxanara nanpano
cnasnxnar npornnnnxa.
Ha npaxrnxa crana raxa, ue nere npnn nsmoxnocrn, sa xonro ronopnx, xxa
orxnpnenn or raxa napeuennre nannonanncrnunn cpen n namara pxana. Mornnnre nm
nancrnna ce pasnnuanaxa or resn, sa xonro crana yma. Honnrnxara sa orpannuanane na
paxaemocrra eme orxnpnena npen ncnuxo c mornnnre na nosnaroro mopanno uyncrno.
A nonnrnxara na xononnsannx paxynaxa c neroynanne, noosnpaxn n nex nauano na
opa cpemy epnre semennaennn n opn cpemy uacrnara cocrnenocr nsomo. Karo ce
nseme no nnnmanne ]opmara, no xoxro ce npononxname xononnsaropcxara nonnrnxa,
nsrnexa moxe a ce npneme, ue noospennero nm e nno ocraruno ocnonarenno.
Omo nsero mornnnponxara sa orxas or rasn nonnrnxa ne eme ocoeno ymena or
rnena rouxa na nneuarnennero, xoero rx rpxname a nanpann na mnpoxnre macn, n
nsomo rx ce orxnonxname or cmnocrra na nnpoca. Cne orcrpanxnanero na npnnre
na naunna ocranaxa ome na, xonro moxexa a ocnrypxr na ynennuanamoro ce nacenenne
paora n xnx.
3.Moxeme a ce npnonxr nonn semn n Enpona, a ce sacenn nsnnmnoro nacenenne na
rxx n no raxn naunn a ce npeocrann na nannxra no-nararx a xnnee, nsxapnaxn
npennrannero cn npxy cocrnena semx.
4.Hnn ocraname a ce npemnne xm nsnoc, xm nonnrnxa na ycnnena
nnycrpnannsannx n ycnneno pasnnrne na rpronnxra, sa a ce noxpnnar norpenocrnre
na napoa cc cneuenennre cpecrna.
H raxa: nnn sanomnane na nonn semn n Enpona, nnn - xononnanna n rproncxa
nonnrnxa. Tesn na naunna xxa nonoxenn na ocxane, rnxynane n ncxycnx or na-
pasnnunn acnexrn n or na-pasnnunn rnenn rouxn. Enn samnranaxa npnnx or rxx,
pyrn - nropnx. B xpax na xpanmara, naenx nocnenara rnena rouxa.
Ha-pasymen eme npnnxr or resn na naunna. Hpnonnanero na nonn semn n
npecennanero na nsnnmnoro nacenenne ram nma esxpano mnoro npenmcrna, ocoeno
axo ronopnm or nosnnnnre ne na nemnnx, a na yrpemnnx en.
axe camo nsmoxnocrra a ce sanasn spano cencxo ccnonne, xaro ]ynamenr na
nxnara nannx, nma neonennmo snauenne. 3amoro mnoro or nemacrnxra na nemnnx en ca
pesynrar camo or nespannre nsanmoornomennx mexy rpacxoro n cencxoro nacenenne.
Hannunero na span cno peno n cpeno cenxuecrno no ncnuxn npemena e nno na-
opara samnra cpemy connannnre onecrn, or xonro ronxona mnoro crpaame cera. B
xpax na xpanmara, rona e enncrnenoro pemenne, xoero ocnrypxna na nannxra
nsmoxnocr a cn nsxapna npexpanara n cocrnenara cn crpana. Camo n rosn cnyua me
nsuesne xnneprpo]npanara ponx na npomnmnenocrra n rpronnxra n re me saemar
crannno mxcro n pamxnre na nannonannoro cronancrno, n xoero cmecrnyna
neoxonmoro pannonecne.
B rosn cnyua npomnmnenocrra n rpronnxra cranar ne ocnona sa npennrannero na
nannxra, a camo eno or nomomnnre cpecrna sa rona. B rosn cnyua re perynnpar camo
pasmepnre na nponsnocrnoro cnope pasmepnre na norpenennero nn ncnuxn onacrn
na nannonannoro cronancrno. Hrpaexn raxana ponx, re ocnooxanar noneue nnn no-
manxo npexpannanero na cocrnennx cn napo or uyxa sanncnmocr. Taxana ponx na
- 82 -
npomnmnenocrra n rpronnxra cecrna sa ocnrypxnane na cnooara n nesanncnmocrra
na nannxra, ocoeno n no-rpynn npemena.
Or camo cee cn ce pasnpa, ue raxana nonnrnxa na npnonnane na nonn semn
rpxna a e ocmecrnena ne nxxe n Kamepyn. Honn semn rpxname a ce rpcxr
nourn nsxnmunrenno n Enpona. Tpxna a cn npnsnaem cnoxono n xnanoxpnno, ue
oronere na neero cncem nxmaxa namepenne a ocnrypxr na ncxxa nena na enn napo
50 nrn noneue semx, orxonxoro na pyr. Ho ne rpxna a ce onycxa cnpemennnre
nonnrnuecxn rpannnn a nsmecrnar rpannnnre na neunoro npano n cnpanennnocr. Axo e
nxpno, ue namara nnanera npnrexana ocraruno semx sa ncnuxn, ro nexa nn aar rona
xonnuecrno semx, xoero e neoxonmo n na nac a nponxnm xnnora cn.
Pasnpa ce, nnxo nxma a orcrnn semnre cn opononno. Torana nnnsa n cnna
npanoro na nannxra nn sa camocxpanenne c ncnuxn nponsrnuamn or rona nocnecrnnx.
Tona, xoero ne moxem a nonyunm c opo, rpxna a ro nsemem cc cnnara na mmpyxa.
Axo npaenre nn n mnnanoro ca nsnmann pemennx, nsxoxaxn or nann]ncrnunnre
escmncnnnn, or xonro nec ce pxononm, ro napor nn ena nn n npnrexanan cera n
ena rpera or repnropnxra, xoxro nmame. B raxn cnyua nemcxara nannx n ncrnncxnx
cmncn na ymara nsomo nxmame a x nma n Enpona. He, nmenno na nenpexnonnara
pemnmocr na npaenre nn nxnm nec nere cn nsrounn nponnnnnn n no raxn naunn
nmame ocraruno nouna no xpaxara cn, xoxro ana na pxanara n napoa nn
neoxonmnre nrpemnn cnnn a xnnee n a ce opn sa emero cn.
H no pyrn npnunnn raxona pemenne na nponema n nno npannnno.
Ta mnoro enponecxn pxann nec nanpano npnnnuar na npeopnara nnpamna,
nocranena npxy cocrnenoro cn ocrpne. Ha mnoro or rxx uncro enponecxnre nnaennx
ca cmemno manxn n cpannenne c ponxra, xoxro nrpaxr xononnnre nm, nnmnara rpronnx
n r.n. Hsnnsa raxa: ocrpnero e n Enpona, a nxnara ocnona - n ocranannre uacrn na cnera.
Camo n CAB nonoxennero e pyro. Hpn rxx nxnara ocnona e n npeennre na cocrnennx
xonrnnenr n camo ocrpnero nm ce oxocna o ocranannre uacrn na cnera. Orryx n nnxa
nennxanara nrpemna cnna na Amepnxa n cpannenne cc cnaocrra na noneuero
enponecxn xonrnnenrannn pxann.
Hpnmepr c Anrnnx cmo ne onponeprana xasanoro. Hanmanaxn pnrancxara
nmnepnx, ne nna a ce sapanx nennx anrnocaxconcxn cnxr xaro raxn. Anrnnx ne moxe
a ce cpannxna nnro c ena enponecxa pxana na npno mxcro sapan rona, ue nma
mnoro omo n esnxa n xynrypara cc CAB.
cno e, ue sanoenarennara nonnrnxa cnpxmo nonn semn moxe a ce nponexa or
Iepmannx camo nrpe n Enpona. Kononnnre ne morar a cnyxar sa rasn nen, r xaro ne
ca npncnocoenn xm npexaneno rcro nm sacennane or enponennre. Hpes XIX nex no
mnpen nr ne moxexa a ce nonyuar raxnna xononnannn nnaennx. Te moxexa a ce
sanomnar camo c nenara na mnoro rexxa opa. Ho xoraro opara e nemnnyema, ro e
mnoro no-ope a ce nomna ne sa oraneuenn xononnn, a sa semn, pasnonoxenn na
cocrnennx nn xonrnnenr.
Taxona pemenne, pasnpa ce, moxe a ce npneme camo npn nannune na nnno
ennoymne. He rpxna a ce npncrnna c xoneanne, ne rpxna a ce saemam camo
nanononnna c raxana saaua, unero pemenne nsncxna nanpexenne na ncnuxn cnnn. Taxona
pemenne rpxna a ce nsema, camo xoraro ncnuxn nonnrnuecxn pxononrenn na crpanara
ca ennoymnn. Bcxxa nama xpauxa rpxna a e nponxrynana nsxnmunrenno or
csnannero sa neoxonmocrra or rasn nennxa saaua. Tpxna a cn cncem naxcno, ue
rasn nen moxe a e nocrnrnara camo cc cnnara na opxnero n cne rona cnoxono n
xnanoxpnno a rprnem cpemy nensexnoro.
Camo or rasn rnena rouxa rpxname rorana a onenxname oxonxo ca noxoxmn
ncnuxnre cmsn, n xonro Iepmannx eme yuacrnana. Bsenn pemenne a npnonem nonn
- 83 -
semn n Enpona, nne moxem a rn nonyunm omo nsero camo sa cmerxa na Pycnx. B rosn
cnyua nne rpxna a npenamem xpcr n a noemem nrx, no xoro nxxora ca npnenn
pnnapnre or namnre openn. Hemcxnxr meu rpxna a sanomna semx sa nemcxnx nnyr n
raxa a ocnrypn nacmnnx sa nemcxara nannx.
3a raxana nonnrnxa moxem a namepnm n Enpona enn enncrnen cmsnnx - Anrnnx.
Camo n cms c Anrnnx, npnxpnnama rnna nn, nxme mornn a sanounem nonnx nennx
repmancxn noxo. Hpanoro nn sa rona n nno ne no-manxo oocnonano or npanoro na
npaenre nn. 3amoro nnxo or namnre cnpemennn nann]ncrn ne ce orxasna a xe
xnx, onr n nsrounnre nn nponnnnnn, nnpexn ue npnnxr "nnyr", mnnan nxxora npes
resn nnnx, e nn, ncmnocr, meur. Hnxaxnn xeprnn ne nna a nn ce crpynar rnpe
ronemn, sa a nocrnrnem narocxnonnocrra na Anrnnx. Tpxna a ce orxaxem or
xononnnre n or nosnnnnre na mopcxa pxana n no raxn naunn a nsannm anrnncxara
npomnmnenocr or neoxonmocrra a ce xonxypnpa c nac.
Camo nnnoro nsxcnxnane na rosn nnpoc moxe a onee o opn pesynrarn.
Tpxna nannno a ce orxaxem or xononnn n or yuacrnx n mopcxa rpronnx, or csanane
na nemcxn noenen ]nor. Tpxna a xonnenrpnpame cnnnre na pxanara sa csanane
npen ncnuxo na cyxonrna apmnx.
B pesynrar na rona me ce nanoxn nsnecrno camoorpannuenne sa xparxo npeme, no ro
me nn ocnrypn nennxo eme.
Hxxora Anrnnx eme nannno rorona sa raxona cnopasymenne. Tx mnoro ope
pasnpame, ue, nopan psnx npnpacr na nacenennero cn, Iepmannx me rpxna a rpcn
nxxaxn nsxo n me e npnnyena nnn a cxnmun cnoroa c Anrnnx sa cnmecrna
nonnrnxa n Enpona, nnn es Anrnnx a xonnenrpnpa cnnnre cn sa yuacrne n cneronnara
nonnrnxa.
Ha npara na XX nex Honon ce onnrname a sanoune nonnrnxa na cnnxanane c
Iepmannx. Anrnnuannre nsxoxaxa or rona npeuyncrnne, sa xoero cnomenaxme no-rope.
Ena rorana sa npn nr moxeme a ce xoncrarnpa xnnennero, xoero nnocnecrnne ne
enn nr ce npoxnn n ro nanpano n yxacnn pasmepn. Hne, nnxare nn, sa nnmo ne
ncxaxme a onycnem mncnra sa rona, ue Iepmannx me nan xecrennre or ornx sapan
Anrnnx. Karo ue nn nancrnna nma pyrn cnoron ocnen asnpamn ce na nsanmnn
orcrnxn. A raxn cms c Anrnnx, ecrnnrenno, rorana eme nsmoxen. Fpnrancxara
nnnomannx eme ocraruno ymna, sa a pasepe, ue ncxxo cnopasymenne e nsmoxno
camo na ocnonara na nsanmnn orcrnxn.
a cn npecrannm sa mnr, ue namara repmancxa nnmna nonnrnxa e ronxona pasymna,
ue npes 1904 r. nnnsa n ponxra na nonnx.
Hpecranere cn rona camo sa mnr n me pasepere xaxnn naroarnn nocnecrnnx rona
n morno a nma sa Iepmannx.
Torana nxmame a ce crnrne o "cneronna" nona.
Kpnra, xoxro moxeme a ce nponee npes 1904 n, meme a e cro nrn no-manxo
or nponxrara npes 1914-1918 r.r.
A xaxna cnnna nosnnnx meme a nma n pesynrar na rona Iepmannx nec?
Or rasn rnena rouxa cmsr c Ancrpnx eme, pasnpa ce, escmncnen.
Tasn pxanna mymnx cxnmun cms c Iepmannx, ne sa a ce ne saeno nn nona, a
sa a ocnrypn neuen mnp, upes xoro moxe ymnnuxo, annnuxo, no nocrenenno nannno
e ce orcrpann nemcxoro nnnxnne n xacyprcxara monapxnx.
Cmsr c Ancrpnx eme escmncnen axe camo sapan rona, ue nemcxara pxana
nxmame nnxaxno namepenne a cxnmuna cms c xacypcxara monapxnx, xoxro nxmame
nnro xenannero, nnro cnnnre a cnoxn xpa nnn npocro a orcnan nponeca na
oesnnuanane na nemcxara nannx, pso pasnnn ce n cocrnennre rpannnn. Bom
Iepmannx ne npnrexana nannonanno csnanne n pemnrennocr oronxona, ue none a
- 84 -
nsrprne or pnere na Ancrpnx cara na 10 mnnnona parx, ro xax moxeme a ce
ouaxna, ue rx me ocsnae neoxonmocrra or no-nrocpounnre emn nnanone, sa
xonro ronopnm no-rope. Honeennero na Iepmannx no ornomenne na ancrpncxnx nnpoc
eme nponnx xamx, na xoro ce nponepxname nosnnnxra no onesn ocnonnn nnpocn,
xonro pemanaxa cara na nxnara nannx.
Oxasa ce, ue nn ncexn cnyua ne rpxna a ce rnea cnoxono xax or ronna na
ronna ce ynnmoxana nemcxoro nnnxnne n ancrpo-ynrapcxara monapxnx. Oxasa ce, ue
nennoro n cmsa c Ancrpnx ce cpxa sa nac nmenno n rona a sanasnm nemcxoro
nnnxnne.
H xaxno or rona? Haunnr, sa xoro cnomenaxme no-rope, eme npnsnar sa nannno
nenpnemnnn. B Iepmannx ne ce oxxa or nnmo ronxona mnoro, xaxro or nona, a
nponexaxa nonnrnxa, nacouena xm nensexna nona, n na ncnuxo orrope, n mnoro
nenaronpnxren sa nac momenr. Xopara, npeonpeenxmn cara na Iepmannx, xenaexa
crpanara a ce orxnonn or nensexnara ca, no na npaxrnxa cara ome no-cxopo x
sacrnrna. Meuraexa a sanasxr mnpa n nennx cnxr, a sanpmnxa cc cneronna nona.
Ero x ocnonnara npnunna, sapan xoxro ne xenaexa n a cn nomncnxr sa rpernx
naunn na nocrpoxnane na nemcxoro eme, sa unxro cmnocr cnomenaxme no-rope.
Xopara snaexa, ue sanomnanero na nonn repnropnn e nsmoxno camo n Hsrouna Enpona,
ue rona ne moxe a ce ocmecrnn es opa n cmnre resn xopa ncxaxa na ncxxa nena a
sanasxr mnpa. Oranna neue nosynr na repmancxara nnmna nonnrnxa ne eme "sanasnane
na repmancxara nannx na ncxxa nena", oranna n nenn nosynr ce npenpna: "sanasnane na
mnpa n nennx cnxr na ncxxa nena". Kaxnn xxa pesynrarnre - na ncnuxn ca nsnecrnn.
Ho-nararx me mn ce nanoxn a ronopx sa rona no-nopono. Hopan ncnuxo rona,
ocraname camo uernprara nsmoxnocr: ycxopeno pasnnrne na npomnmnenocrra n
nnmnara rpronnx, csanane na noenna ]nora n sannaxnane na xononnn.
Ha npn norne raxn nr na pasnnrne nsrnexa no-necen. 3acennanero na nonnre
semn e nponxnrenen nponec, xoro nonxxora nsncxna nenn cronernx. Or nama rnena
rouxa n rona ce ccron n nrpemnara cnna na rosn naunn, r xaro ryx crana yma ne sa
mnmoneren rnacx, a sa nocrenenen, no sarona nx cepnosen n nponxnrenen nponec na
pacrexa. B rona ce ccron n pasnnxara na rosn naunn or psara nnycrpnannsannx,
xoxro moxe a ce pasye sa nxxonxo ronnn, a cne rona a ce oxaxe, ue ncnuxo e canynen
mexyp. Mnoro no-pso moxe a ce nocrpon ]nora, orxonxoro n nepanna opa c
npenxrcrnnx a ce csae cencxo cronancrno n a ce sacenxr ]epmepn na nonnre semn.
Ho sarona nx ]norara mnoro no-necno moxe a ce paspymn, orxonxoro a ce cnomn
csaenoro connno cencxo cronancrno.
Ho axo Iepmannx neue e rprnana no nspannx cn nr, ro rx rpxna none xcno a
ocsnae, ue n rosn nr na pasnnrne n enn npexpacen en nensexno me onee o nona.
Camo enara morar a nxpnar, ue c npnxrencxnre ynepennx n nnmenn npnxasxn sa
nponxnrenen mnp me moxem npn "mnpno cpennonanne c naponre" a nonyunm n
sapxnm cnoxra uacr or xononnn, es a cme npnnyenn a npnernem xm cnnara na
opxnero.
He, mom cme rprnann no rosn nr, xcno e, ue n enn npexpacen en Anrnnx rpxna
a nn crana npar. Mnoro rnynano e a ce nsmymaname or ]axra, ue npoxnerara Anrnnx
mxna a ce ocmenn a orronopn na namnre mnpnn onnrn c rpyocrra na csnanamn cnnara
cn eroncrn.
Pasnpa ce, nne, opnuxnre nemnn, nnxora nxma a ce ocmennm a nocrnnm xaro
anrnnuannre.
Iepmannx moxeme a non nonnrnxa na sanomnane na nonn semn n Enpona camo n
cms c Anrnnx cpemy Pycnx, a n oparno: Iepmannx moxeme a non nonnrnxa na
sanomnane na xononnn n sacnnnane na nnmnara cn rpronnx camo c Pycnx cpemy
- 85 -
Anrnnx. Hsrnexa, ue n aennx cnyua rpxna a ce nanpanxr cornernnre nsnon n
npen ncnuxo - xax moxe no-cxopo a nparnm no xnonnre Ancrpnx. Or ncnuxn rnenn
rouxn cmsr c Ancrpnx n nauanoro na XX nex eme ncrnncxa escmncnnna.
Oaue namara nnnomannx ne nomncnn nnro sa cms c Pycnx cpemy Anrnnx, nnro sa
cms c Anrnnx cpemy Pycnx; ue xax, nann n n nara cnyuax nonara craname nensexna.
Mexynpemenno Iepmannx rprname no nrx na ycnnenara nnycrpnannsannx n
pasnnrnero na rpronnxra nmenno, sa a "nserne nonara". Iepmancxara nnnomannx
cmxrame, ue ]opmynara sa "mnpnoro nxonomnuecxo nponnxnane" e onasn cnacnrenna
]opmyna, xoxro nenx n sannnarn me nanpann nsnnmna npenmnara nonnrnxa na
nacnnne. Ho or npeme na npeme rasn ynepenocr nsnnrname nxxon xoneannx, ocoeno
xoraro or crpana na Anrnnx nnaxa sannaxn na npn norne cncem nepasnpaemn sa
nnnomannxra nn. Torana y nac crnrnaxa o nsnoa, ue rpxna a ce nocrpon ronxma
]nora, no nax, ne a cn oxe, ne c nacrnarenna nen nnn, sa a ce ynnmoxn Anrnnx, a
nsxnmunrenno sa "samnra" na neue ope nsnecrnnx nn "mnp n nennx cnxr" n na namnre
npocnonyrn "mnpnn" sanoenannx na 3emxra. A cne xaro ce saexme a crponm ]nor, nne
ornono ce crapaexme a npoxnxname cxpomnocr ne camo no ornomenne na pox xopan, no
n no ornomenne na ronaxa n nopxennero nm. Amn xax, ra nann n n rona rpxname a
emoncrpnpame nsxnmunrenno "mnpnnre" cn namepennx.
Bcnuxn npnxasxn sa npecroxmoro sanomnane na 3emxra camo c mnpnn
nxonomnuecxn cpecrna npecrannxnaxa nennxa rnynocr, oaue rasn rnynocr crana
npnnnnn na pxannara nn nonnrnxa. Inynocrra crana ome no-ronxma, xoraro es a ce
cpamyname, "nne" anaxme Anrnnx sa npnmep xaro oxasarencrno, ue raxona mnpno
nacrnnenne e nannno nsmoxno. Bpeara, xoxro rorana namnre npo]ecopn no ncropnx
nn nanecoxa, eme rpyno nonpannma, rx eme nanpano npecrnnenne. Tona
nexomncneno npecranxne na ncropnxra noxoxa camo sa npnmep xax mnosnna ca
cnoconn "a nsyuanar" ncropnxra, es a pasnpar nemo or nex. Hcropnxra na Anrnnx
nx oxasna rxmo oparnara reopnx. Tx e rxmo rasn crpana, xoxro e nocrnrnana
ncnuxnre cn nxonomnuecxn ycnexn c nsxnmunrenna xecroxocr. Txmo rx e norornxna
ncnuxnre cn sanoenannx n rasn onacr cc cnnara na opxnero n nocne rn e orcroxnana
cc cmara cnna. Ha-xapaxrepnara uepra na pnrancxara pxanna nonnrnxa e rona, ue
anrnnuannre ymexr npensxono a nsnonsnar nonnrnuecxara nnacr sa nxonomnuecxn
sanoenannx n oparno - nxonomnuecxnre sanoenannx a npenpmar nenara n
nonnrnuecxa nnacr. Hpn rona, monx nn ce saenexere, xonxo e rnynano a ce npenonara,
ue nnuno anrnnuannre npexaneno "ce crpaxynann" a nponnnar xpnra cn sa samnra na
nxonomnuecxara cn nonnrnxa! uaxrr, ue Anrnnx nro npeme nxmame "napona apmnx"
no nnxaxn naunn ne e cnnerencrno sa "crpaxnnnocrra" na anrnnuannre. uopmara na
oprannsannx na noennnre cnnn nxma nnxaxno pemanamo snauenne. Pemanamn ca nonxra n
roronnocrra nnnonenno a ce nsnonsna rasn ]opma na noenna oprannsannx, c xoxro n
aennx momenr nannxra pasnonara. A Anrnnx nnnarn e pasnonarana c raxona
nopxenne, xoero n aennx momenr e nno neoxonmo. Tx nnnarn e nycxana n xo
onesn opnx sa opa, xonro ca oemanann ycnex. Bomnana e c naemna apmnx, oxaro
ce x saononxnana c nex. Ho xoraro e nno nyxno, Anrnnx e nponnnana cxnonennara
xpn na na-ocronnre cn cnnone, sa a ynenuae c ycnex enara cn. H rx nnnarn n
neorxnonno e npoxnxnana pemnrennocr, nacrounnocr n esxpana ynopnrocr n opara.
A nne n Iepmannx csaoxme xapnxarypnn opasn na anrnnuannre n na pnrancxara
nmnepnx. C nomomra na yunnnmero, npecara, xymopncrnunnre cnncannx ce nsrpaxame
xapnxarypnara npecrana, xoxro ne nn ae nnmo ocnen na-xonapna camonsmama.
Henenara npecrana sa anrnnuannre sapasxname ncnuxo norononno. B pesynrar ce nonyun
raxona nonenxnane na Anrnnx, xoero nnocnecrnne xecroxo cn ormcrn. Tasn
]anmn]nxannx eme ronxona ronxma, ue nourn nxna Iepmannx cn npecranxme
- 86 -
anrnnuannna xaro uonex, cnocoen na ncxxaxnn momennuecrna n n cmoro npeme
nenepoxrno crpaxnnn rpram. Ha namnre npo]ecopn n yuenn, xonro pasnpocrpannxa rasn
npecrana sa Anrnnx, opn n ne ce samncnxxa c xaxnn cpecrna nooen napo n morn
a csae nennxa pxana. Te ne ncxaxa a cnymar onesn, xonro ce crpemxxa a
npeornparxr resn xapnxarypn, npeynpexennxra nm ce ormnnanaxa c mnuanne. cno
cn cnomnxm, xax ce onnaxa nnnara na xonernre or nonxa, xoraro na nonerara na
unanpnx ce oxasaxme nnne c nnne c anrnncxnre romnra. Camo cne nxxonxo nn
cpaxennx ncnuxnre namn momuera neue pasnpaxa mnoro ope, ue resn mornancxn
nonnnn, c xonro sananpe me ce nanara a ce cncxname cncem ne npnnnuar na
xapnxarypara or xymopncrnunnre nncronxn n or noennnre cnoxn nn necrnnnnre.
Ome rorana mn ce nanoxn ope a omncnx xaxna rpxna a e ]opmara na
nponaranara, ue nancrnna a e nenecopasna.
Ho pasnpocrpanxnanero na resn nenpannnnn nsrnen sa anrnnuannre, sa nsnecrno
npeme nocexa onxxe nonsa na rocnoara - pasnpocrpannrenn: upes rosn maxap n
nenpannnen npnmep ce emoncrpnpame xonxo e npannnna reopnxra sa mnpnoro
nxonomnuecxo sanomnane na repnropnx. Xopara cn xasnaxa, ue rona, xoero ca nocrnrnann
anrnnuannre, cnrypno me nocrnrnem n nne, nemnnre. Ome noneue, ue nmame xaro
npenmcrno nemcxara npxmora, n nannno pasnnunn or anrnnuannre c rnnnunoro nm
anrnncxo "xonapcrno". C resn xauecrna, xonro camn cn npnnncnaxme, ce naxnaxme a
cneuennm narocxnonnocrra na manxnre n onepnero na ronemnre nannn.
He nn n xpymname, ue raxa napeuenara npxmora e ocrp nox sa pyrnre, opn n
sarona, ue ne ce cmnxnaxme n npensxocrnoro cn. A ocranannx cnxr ne nnxame n
noneennero nn nnmo pyro, ocnen npoxna na nsxycno pa]nnnpana nxa. Camo
repmancxara penonmnnx sa ronxmo yuynane na mnosnna pasxpn xonxo n ecrnnrennocr
cme rnynann. Fescmncnnero na rona "mnpno nxonomnuecxo sannaxnane" na semn cncem
xcno noxasa n xonxo e esmncnen namnxr Tpoen cms. Hpn raxona ccroxnne na nemara c
xox nsomo pxana moxexme a ce cmsnm? B cms c Ancrpnx ecrecrneno, ue ne
moxexme a nocrnrnem noennn noen opn n n camara Enpona. B rona eme e n
cnaocrra na Tponnx cms, orxponna ce ome n nauanoro na csananero my. Fncmapx
moxeme a cn nosnonn a npnerne npemenno xm raxn cyporar. Ho rona nsomo ne
eme nosnoneno na neronnre rnn npnemnnnn, ocoeno n raxana enoxa, n xoxro nsomo
nnncnaxa npenocranxn sa rosn cms, xaxnnro nmame no npemero na Fncmapx. To
moxeme a ce naxna n na rona, ue n nnnero na Ancrpnx nmame paora c nemcxa pxana,
no cne xaro eme nneeno nceomo nsnparenno npano, pxanara ce npenpna n
nnen nannonanen xaoc, saryn nemcxnx cn xapaxrep n orrope na ncnuxo npne
napnamenrapna ]opma na ynpannenne.
Cmsr c Ancrpnx eme nanpano npeen n or rnena rouxa na paconara nonnrnxa.
Iepmannx npnemame a ce opasyna nona ronxma cnanxncxa pxana n ccecrno c nex,
maxap a eme xcno, ue pano nnn xcno rasn cnanxncxa pxana me saeme cnpxmo nex
cncem pyra nosnnnx, orxonxoro, a peuem, Pycnx. Cmsr c Ancrpnx c ncxxa nsmnnana
ronna craname no-cna n ce nsnpasname or cpxanne ome n sapan rona, ue orennnre
xpxn nocnrenn na rasn nex nce noneue n noneue ryexa nnnxnne n ancrpncxara
monapxnx n rn nsrnacxnaxa or saemannre nm pxononn nocrone.
Ha npara na XX nex cmsr na Iepmannx c Ancrpnx ]axrnuecxn npemnna n raxn
cran, n xaxnro eme cmsr na Ancrpnx c Hrannx.
B cnyuax nmame camo ne nsmoxnocrn: nnn a nponxnm a em n cms c
xacyprcxara monapxnx n a mnunm sa orcrpanxnane na nemcxoro nnnxnne n Ancrpnx,
nnn oparno. Feme nannno xcno, ue, axo Iepmannx sanoune no nxxaxn naunn a
nporecrnpa cpemy orcrpanxnane na nemcxoro nnnxnne n Ancrpnx, orxpnrara opa me
e nensexna.
- 87 -
opn or ncnxonornuecxa rnena rouxa snauennero na Tponnx cms eme mnoro
manxo, r xaro ncexn cms crana ronxona no-cna, xonxoro noneue nennre my ce cnexar
o sanasnane na cmecrnynamoro nonoxenne na nemara. H oparno, ncexn cms crana
ronxona no-cnnen, xonxoro noneue orennnre my xonrparenrn morar a ce naxnar a
peannsnpar upes nero cnpmeno xonxpernn excnansnonncrnunn nenn. H ryx, xaxro nn
ncxxa pyra c]epa, cnnara ne e n orpanara, a n nanaennero.
Tyx-ram neue ornnuno ocsnanaxa rona. He ro pasnpaxa sa cxanenne camo raxa
napeuennre "npnsnann". Ho-cnennanno Hmenop], rorana nonxonnnx na ronemnx
renepanen ma, cmerna sa cno nr a nocoun resn cnaocrn n cnennanna oxnana
sanncxa, npeaena or nero npes 1912 r.; no pasnpa ce, namnre "pxannn mxe" ne
opnaxa nn na-manxo nnnmanne na oxymenra. Tpesnoro pasnpane na raxnna npocrn
nema e rnnnuno camo sa nac, onxnonennre cmprnn; mo ce xacae o rocnoara
"nnnomarn", ro re no npnnnnn ca necnoconn a rn pasepar.
3a Iepmannx eme macrnnna cnyuanocr, ue nonara or 1914 r. eme nsyxnana
nopan xon]nnxra, n xoro Ancrpnx eme npxxo namecena, raxa ue na Xacyprnre ne nm
ocraname nnmo pyro, ocnen a ce nxnmuar n nex. Axo cnrnxra ce xxa pasnnnn no
pyr naunn, Iepmannx moxe n meme a ocrane cama. Xacyprcxara pxana nnxora
nxmame a noxenae, a n ne moxeme a npneme a yuacrna nn nona, nsyxnana
nenocpecrneno sapan Iepmannx. Tona, sa xoero no-xcno raxa xecroxo ocxaxa
Hrannx, cnrypno ome no-pano n ce cnyunno c Ancrpnx. Ancrpnx n ocranana
"neyrpanna" n no raxn naunn meme a ce onnra a ce npenasn or nsyxnane na
penonmnnx n naneuepnero na nonara. Hpn raxana ocranonxa ancrpncxoro cnanxncrno
n npenoueno ome npes 1914 ronna a orxnpnn napso monapxnxra, orxonxoro a
onycne Ancrpnx a nomna sapan Iepmannx. Ho mannnna pasnpaxa rorana onacnocrnre
n nsnnmnnre rpynocrn, xonro Iepmannx cn csaname naroapenne na cmsnnuecxara
nonnrnxa c Ancrpnx.
ocraruen eme ]axrr, ue Ancrpnx nmame npexaneno mnoro nparone, xonro
meuraexa camo sa rona, xonxoro ce moxe no-cxopo a nonyuar nacnecrnoro or
ymnpamara xacyprcxa pxana. Cncem xcno eme, ue cne npeme cpemy Iepmannx
meme a ce narpyna ompasa sa rona, ue n nex nnxaxa npnunnara, saanxma pasnaanero
na ancrpncxara monapxnx, pasnaane, xoero ncnuxn ouaxnaxa c nerpnenne c
enncrnenara naexa a nonyuar xn or nacnecrnoro. B xpax na xpanmara, ncnuxn
crnraxa o nsnoa, ue o nnencxoro nacnecrno morar ce oxonar, camo axo cn
pasuncrxr cmerxnre c Fepnnn. Tona eme npno.
Bropo, naroapenne na cmsa c Ancrpnx, Iepmannx ryeme ncnuxn npexpacnn n
orarn nepcnexrnnn a cxnmun pyrn cmsn. Oparnoro, ornomennxra c Pycnx n opn
c Hrannx cranaxa nce no-nanpernarn. Hpn rona rpxna a ce orenexn, ue n Pnm omoro
nacrpoenne no ornomenne na Iepmannx eme, cncem npnxrencxo, oxaro xm Ancrpnx
eme npaxeno. B ymara na ncexn nrannanen nocroxnno ce raeme npaxeno uyncrno
xm Ancrpnx n neenoxparno ce npoxnxname.
Bom Iepmannx eme sanounana nonnrnxa na ycnnena nnycrpnannsannx n ycnneno
pasnnrne na rpronnxra, ]axrnuecxn neue nxmame nnxaxn nono sa opa c Pycnx.Camo
na-saxnernre nparone na nere nannn xxa sannrepeconann raxana npaxa a ce noxnn. H
nancrnna raxa n eme: enpenre n mapxcncrnre npnn n c ncnuxn cpecrna naccxnaxa
nere pxann ena cpemy pyra.
H naxpax, rpero, cmsr na Iepmannx c Ancrpnx xpneme esxpann onacnocrn n
nopan rona, ue mnoro pxann necno moxexa a ar cnasnenn or nepcnexrnnara sa
pasenxne na Ancrpnx n sa nsnecrno nsnarpaxenne c nnmn ancrpncxn semn.
Cpemy xpaynancxara monapxnx necno moxeme a e nnrnara nxna Hsrouna
Enpona n ocoeno Pycnx n Hrannx. Axo Iepmannx ne eme n cms c Ancrpnx, unero
- 88 -
nacnecrno raxa cnasnxname pyrnre ' pxann, ro sanounanara a ce opasyna
cneronna xoannnnx no nnnnnarnnara na xpan Eyap, nnxora nxmame a crane. Camo
sapan nemacrnnx cms c Ancrpnx npornnnnnnre na Iepmannx ycnxxa cncem necno a
csaar ennen ]ponr or pxann c pasnnunn crpemexn n nenn. 3anounaxn cnmecrna
opa cpemy Iepmannx, ncnuxn resn pxann ce naxnaxa, ue me morar a pasmnpxr
rpannnnre cn sa cmerxa na Ancrpnx. A ocroxrencrnoro, ue xm Iepmannx rnxomnxom ce
npnomaname n Typnnx, camo sacnnname rasn onacnocr.
A nnrepnannonannnxr enpecxn xannran nsnonsname emero ancrpncxo
nacnecrno xaro crpn. To oranna eme paspaornn nnan sa ynnmoxananero na
Iepmannx, r xaro no rona npeme rx ome ne ncxame a nsnane no nnen cronancxn n
]nnancon xonrpon na enpenre, rocnocrnamn na pxannre. Fnaroapenne camo na rona
eme oprannsnpana rasn rpamana xoannnnx n rona orpomno xonnuecrno nonnnn,
cpann no omn snamena, eme ocraruno, sa a nnymn ynepenocr n noeara.
Ome no npeme na npecrox mn n Ancrpnx cmsr c xacyprcxara monapxnx me
ornpamaname. A cera ro crana sa mene npnunna sa rexxn nrpemnn npexnnxnannx,
xonro no-xcno camo sarnpnxa oranna csaenoro mn mnenne.
B cpenre, n xonro ce nnxex, ne cxpnnax nsomo yexennero cn, ue rosn
nemacren oronop c opeuenara a sarnne pxana nensexno me onee Iepmannx o
xaracrpo]a, axo ne ycneem nanpeme a ro anynnpame. Vexennero mn eme
nenoxonenmo. B rona npeme nsyxna cneronnara nona n sa xparxo xopara nsrynxa
nsomo cnoconocrra pasymno a onenxnar nonoxennero. Crpacrnoro noymennenne
npes npnnre nn na nonara orne pascxa opn n na resn, unero nonoxenne rn xapame
rpesno a onenxnar. Koraro nonanax na ]ponra, nancxxe, xero ce ocxaxa resn
remn, as uecrno n orxpnro nsxasnax mnennero cn, ue xonxoro no-cxopo e anynnpan
oronopr c Ancrpnx, ronxona no-ope me e sa nemcxara nannx; ronopex nanpano, ue
orxasnanero or cmsa c Ancrpnx cncem ne e xeprna or nama crpana, mom naroapenne
na rona Iepmannx me moxe a namann pox na nomnamnre c nex pxann; ne npecranax
a oxasnam, ue mnnnonn namn parx xxa onexnn nonnmxnre mnnenn, ne sa a cnacxr
pasnparenara n sarnnama ancrpncxa nnacrnx, a sa a cnacxr nemcxnx napo.
Manxo npen nonara nonxxora mn ce crpyname, ue none n nxxon cpen sanouna a
ce noxnxna cmnenne, ue cmsr c Ancrpnx e ymecren. Or npeme na npeme n narepa na
nemcxnre xoncepnaropn sanounaxa a ce uynar npeynpexennx, no sa cxanenne resn
pasymnn rnacone ocranaxa rnacone n nycrnnx. Iepmannx nponxaname a nxpna, ue
nspannxr or nex nr e npannnen n camo raxa me "sanomna" mnp, ue ycnexr me e
orpomen, a xeprnnre nnmoxnn.
Ha nac, xnernre, "nenpnsnannre" nnmo ne nn ocraname ocnen mnuannno a
nanmaname xax raxa napeuennre "npnsnann" npnxr nanpano xm nponacrra, ynnnuaxn
cc cee cn nennx napo.
Camo naroapenne na saonxnanero na nxnara nn nonnrnuecxa mncn crana
nsmoxno nro npeme namnxr napo a ce xpann c escmncnennx nosynr "nxonomnuecxo
sanomnane" n a my ce npononxna "mnp n nennx cnxr" xaro xpana nonnrnuecxa nen.
Tpnym]r na nemcxara rexnnxa n npomnmnenocr, pacrxmnre ycnexn na nemcxara
rpronnx - ncnuxo rona xapame a ce sapann, ue npna n ocnonna npenocranxa sa nero e
npen ncnuxo nannunero na cnnna pxana. Ke rn! B onpeenenn xprone sanounaxa a
rnpxr opn oparnoro - ue camara pxana nxana cmecrnynannero cn na pasnnera
na rexnnxara n npomnmnenocrra, ue rx npecrannxnana nnmo pyro ocnen nxonomnuecxa
nncrnrynnx, ue rx rpxnano a ce ynpannxna cnope nxonomnuecxnre nenn, ue nxnoro
no-nararmno cmecrnynane sannceno or nxonomnxara, n raxona nmenno ccroxnne na
nemara nno na-ecrecrnenoro n na-spanocnonnoro, xoero rpxnano a ce orcroxna n sa
n eme. A ncmnocr, na nac nn e xcno, ue pxanara ]axrnuecxn nxma nnmo omo c
- 89 -
eno nnn pyro nxonomnuecxo cranonnme, c enn nnn pyrn ]opmn na nxonomnuecxo
pasnnrne.
pxanara cncem ne e onxnoneno oennenne na nxonomnuecxn xonrparenrn,
cpann saeno na onpeenena pxanna repnropnx, sa a nsnnnxnar cnmecrno
nxonomnuecxnre cn saaun. He, pxanara e cnxynnocr or ]nsnuecxn n yxonno
pannonpannn uonemxn cmecrna, nocrannnn npe cee cn saauara, xonxoro ce moxe no-
ope a nponxanar cnox po n a nocrnrnar nennre, naenxsann or cara. Henra n
cmncna na cmecrnynanero na pxanara e camo n rona n n nnmo pyro. Hxonomnxara e
npn rona eno or mnororo cnomararennn cpecrna, neoxonmn sa nocrnranero na
naenxsannre nenn. Tx nnxora ne moxe a e nnro npnonpnunnara, nnro nenra na
pxanara, r xaro ncxxa pxana ne nsnnxna na ]anmnna n npornnoecrecrnena
ocnona. Camo raxa moxe a ce pasepe samo pxanara xaro raxana nxma sa neoxonma
npenocranxa ena nnn pyra repnropnanna orpannuenocr. Hocnenara e xapaxrepna
camo sa onesn napon, xonro ncxar cc cocrnenn cnnn a ocnrypxr npennrannero na
rpaxannre cn, r.e. roronn ca c rpya cn a ocnrypxr cmecrnynanero cn. Ho nma n
napon - rpren, ymeemn a ce npomxnar n pyrn uacrn na cnera n no pasnnunn
npenosn a naxapar pyrnre naponocrn a paorxr sa rxx, raxnna napon-rpren ymexr
a opasynar nonn pxann nsnn cocrnenara cn repnropnx.
Enpecxara pxana nnxora ne e nna orpannuena repnropnanno, rx nnnarn e nna
ynnnepcanna or rnena rouxa na repnropnxra cn, no mnoro orpannuena or rnena rouxa na
paconnx cn ccran. Ero samo rosn napo nnnarn e npannn pxana n pxanara. Enn or
na-rennannnre rpnxone, nsoperen or enpenre, e ymenara nm xonrpaanna pasmxna na
pxanara nm cpemy "pennrnx", c xoero cn ocnrypnnn rpnnmo ornomenne or crpana na
apnnnre, nsnecrnn c npocnonyrara cn pennrnosna neporpnnmocr. Bcmnocr, pennrnxra
na Moce ne nnmo pyro ocnen yuenne sa sanasnane na enpecxara paca. Ero samo rx
oxnama ncnuxn neoxonmn sa rona onacrn na snannero, n rona uncno connonornxra,
nonnrnxara n nxonomnxara.
Hpnonpnunnara sa nsnnxnanero na ncnuxn uonemxn omnocrn e nncrnnxrr sa
cxpanennero na poa. Hmenno naroapenne na rona pxanara e naponocren, a ne
nxonomnuecxn oprannsm. Tyx pasnnxara e orpomna, maxap ue ocrana nannno
nepasnpaema sa cnpemennnre raxa napeuenn pxannn "exrenn". pxannnre nn
mxe cmxrar, ue morar a nsrpaxr pxana camo na nxonomnuecxn Hpnnnnn, a
ncmnocr, rx or sapaxanero cn e nna n me e enncrneno npoyxr na onasn enocr
n onesn cnocrna, xonro ca sanoxenn npen ncnuxo nn nonxra a ce sanasn nna n
pacara.
Tesn cnocrna ca npncmn ne na rpramecxnx eronsm, a na reponuecxara
opoeren, nonexe sanasnanero na nna nenpemenno npenonara roronnocr sa
camoxeprna or crpana na nnnnna. B rona e n cmncnr na cenrennnxra: "n rosn, xoro
ne e roron a orae xnnora cn, ro ne e ocroen a ro nma". Ioronnocrra a noxeprnam
cocrnenoro cn cmecrnynane e neoxonmo, sa a sanasnm nna. Or ryx crana xcno, ue
na-naxnara npenocranxa sa csanane n sanasnane na pxanara e npen ncnuxo
nannunero na onpeeneno uyncrno sa omnocr, ocnonano npxy npnnanexnocrra xm
enn n cmn po n nn, roronnocrra c ncnuxn cpecrna a ce opnm sa sanasnanero na
rasn omnocr. Tona onexa o npon]rxnane na opoerennocr n reponsm n
naponre, xonro pasnonarar cc cocrnena repnropnx. A npn naponre-napasnrn ro non
o npon]rxnane na nnnemepne n xonapna xecroxocr, axo camo resn nenourenn xauecrna
ne ca cranann npnonpnunnara aenara pxana nsomo a ne nsnnxne. Opasynanero
na ena nnn pyra pxana e nnnarn nensexno /nn ncexn cnyua npes npnnre crann
na pasnnrnero/ ce oycnanx nmenno or ropenocouennre ]axropn. Hpn rona n opara sa
camocxpanennero cn naponre rpnxr nopaxenne, r.e. nonaar no pocrno n no raxn
- 90 -
naunn no-pano nnn no-xcno nnar opeuenn na sarnnane, rona ca naponre, na xonro nm
nnncna reponsm n opoerenn, xaxro n onesn, xonro ne ca cymenn nanpeme a
pasxpnxr ]anma n xonapcrnoro na napasnrnnre pxann. Hpn resn cnyuan crana yma ne
ronxona sa nnnca na ym, xonxoro sa nnnca na mxecrno n pemnrennocr, npn rona uecro
nnncara na mxecrno ce onnrnar a cxpnxr no ynoro na "xymannocrra".
Camo n pexn cnyuan nrpemnara crannnocr na ena nnn pyra pxana cnnaa c
raxa napeuennx nxonomnuecxn pacrex. Hanpornn, moxe a ce npnnear esxpano mnoro
npnmepn sa rona, xax raxn pasnner non rxmo xm nnsxa paspyxa na pxanara. Camo
or rona ce nnxa xonxo cnnara n crannnocrra na aena pxana nsomo ne sanncxr n
raxana crenen or nxonomnxara. Axo nsnnxnanero na uonemxn omnocrn n sannceno
npen ncnuxo or nxonomnuecxnre cnnn n nncrnnxrn, rorana nncmnxr nxonomnuecxn
cran na pasnnrne n rpxnano n cmoro npeme a osnauana n mormecrno na
pxanara. A ncmnocr nne nnxame oparnoro.
Bxpara n cnacnrennara cnna na nxonomnxara, xaro ue nn enncrneno cnocona a
yxpenn pxanara, npann mnoro crpanno nneuarnenne, xoraro rasn "ncrnna" ce
npononxna n crpana, unxro ncropnx noxasna rouno oparnoro. 3amoro nmenno ncropnxra
na Hpycnx oxasna noueprano xcno, ue sa opasynanero na pxana ca nyxnn ne
marepnannn cnocrna, a neannn opoerenn. Camo no saxpnnara na nocnennre cmo
ce nsnra n pasn]rxna nxonomnxara, n pasnnerr nponxana ororana, oxaro c
rnenra na resn uncro pxannn xauecrna ne sarnne n camara nxonomnxa. Hmenno rosn
nponec sa cxanenne nanmaname rouno cera n ro n na-rxnnx my opas.
Marepnannnre nnrepecn na xopara nnnarn npon]rxnar camo no ynoro na reponunnre
opoerenn na uoneuecrnoro. Ho ocraruno e camo marepnannnre nnrepecn a nsnxsar
na npeen nnan n raxa re nopnnar cocrnennre npenocranxn sa cmecrnynanero cn.
Bnnarn n repmancxara ncropnx nonnrnuecxnxr noem ce e cnrcrnan n or
nxonomnuecxn noem, no nnnarn mom nxonomnxara e cranana enncrneno cpxanne na
xnnora na napoa nn, nenara ca ce nornxnann neannnre opoerenn, pxanara e
sanounana a ynaa n cne nsnecrno npeme e nnnnuana n rosn ynax n camara
nxonomnxa.
Axo cn saaem nnpoca xon rouno ]axropn ca ocnonnnre sa opasynane n yxpennane
na pxanara, rpxna naxparxo a cn orronopnm raxa: cnoconocr sa camoxeprna, nonx sa
camoxeprna or crpana na orennnx nnnnn n nmero na omoro naro. ue resn
opoerenn nxmar nnmo omo c nxonomnxara, e xcno opn or ocroxrencrnoro, ue
xopara nnxora ne ce xeprnar, pxonoenn or raxnna mornnn. uonex ymnpa sa cnonre
neann, no nnxora ne e cxnonen sa cnonre "ena". Anrnnuannre na-ope oxasaxa
npensxocrnoro cn n pasnpanero na uonemxara yma, onpeenxxn mornnnponxara cn
sa opa. oxaro nne nemnnre cme ce openn sa xnx, Anrnnx ce e opena sa "cnooa" n
npn rona ne sa cocrnenara cn cnooa, a sa cnooara na manxnre nannn. V nac ca ce
cmeenn na raxana narnocr n ca ce oropuanann or arnrannxra na anrnnuannre. Ho rona
camo oxasna xonxo esnaexno rnynann ca nnn pxononrennre na omecrnenoro
mnenne n Iepmannx ome n naneuepnero na nonara. Ome rorana y nac ne ca nmann
nnxaxno nonxrne sa ]axropnre, cnoconn a nnrnar xopara na opa n a nopoxr n rxx
roronnocr opononno a rprnar na cmpr n nmero na omoro eno.
Ero enn ]axr. oxaro nemcxnxr napo npes 1914 r. cmxrame, ue non opa sa
neannre cn, ro nspxame, no mom crana xcno, ue rpxna a ce non opa camo sa
napuero xnx, ro sanouna a nouyncrna, ue e roron a maxne c pxa na ncnuxo.
Hamnre ocrpoymnn "pxannn pxononrenn" ocranaxa ncxpeno yuyenn or raxana
npomxna n nacrpoennero. Te raxa n ne paspaxa, ue oxaro uonex non opa camo sa
nxxaxnn nxonomnuecxn nsron, ro c ncnuxn cnnn me ce crapae a nserne cmprra opn
no npocrara npnunna, ue n npornnen cnyua ne me cymee a ce nsnonsna or resn nsron.
- 91 -
Hornenere xax rpnxara sa cnacxnanero na erero cn, npann reponnx n na-cnaara
maxa. Taxa e n n omecrnennx xnnor. Enncrneno opara sa sanasnane na nna,
omamnoro ornnme n ponnara, sa sanasnane na pxanara - enncrneno rx nn ncnuxn
npemena e anana na xopara cnna a npnxr cpemy opxnero na nenpnxrenx.
Beuna ncrnna cn ocrana cnenoro: nnxora ocera n ncropnxra nxma cnyua pxana
a e csaena no mnpen nxonomnuecxn nr; pxannre nnnarn ca ce csanann camo
naroapenne na nncrnnxra sa cxpanenne na nna nesanncnmo or rona nn nn e rosn
nncrnnxr reponuna opoeren nnn xnrpo xonapcrno; n npnnx cnyua ca nsnnxnann
apncxnre pxann na rpya n xynrypara, a nn nropnx -enpecxnre napasnrnn xononnn.
Bom n enn napo nnn pxana nsemar npx uncro nxonomnuecxn mornnn, crana raxa, ue
camara nxonomnxa ce npenpma n npnunna sa nounnenne n norncxane na rosn napo.
Hpen nonara n Iepmannx mnoro mnpoxo ce pasnpocrpanxname nexra, ue upes
rproncxa n xononnanna nonnrnxa me moxe a ce orxpne nr xm ncnuxn crpann n
cnera nnn opn nanpano a sanomna nennx cnxr. Camoro nsnnxnane na raxana nex eme
xnacnuecxn cnmnrom, ue n Iepmannx e saryeno pasnpanero sa snauennero na
ncrnncxnre pxannn opoerenn, saryena e nonxra n roronnocrra sa ecrnne.
Enncrnenoro ormmenne sa rona eme cneronnara nona c ncnuxnre nocnennn.
Taxnna nacrpoennx n nemcxara nannx - a re xxa nourn maconn npen nonara -
rpxname a nsrnexar xaro neoxcnnma saraxa sa onesn, xonro ne ymeexa a ce
nponnxnar no-noxo n ocranonxara. 3amoro rouno Iepmannx eme yuynamnx npnmep
sa pxana, nsnnxnana na asara na uncro nonnrnuecxnre ]axropn na cnnara.
Ocnonnoro xpo na Iepmannx - Hpycnx - eme nsnnxnana naroapenne na
nsxnmunrennnx reponsm na uaara , a cncem ne n pesynrar na ]nnanconn onepannn
nnn rproncxn cenxn. Bsnnxnanero na camara repmancxa nmnepnx e uyecna narpaa
sa noncxoro escrpamne n cnnnoro nonnrnuecxo pxonocrno. Hnrame ce, xax e morno
raxa a ce cnyun, ue nmenno nemcxnxr napo a onycne a saonexr nonnrnuecxnre my
nncrnnxrn, samoro ryx crana yma ne sa ennnunn cnyuan, a sa ncrnncxa ennemnx.
Manapnxra nnnneeme, onecrra npnemame ]opma na neopoxauecrnen opnn, xoro ce
noxnxname ry na eno, ry na pyro mxcro n pasxxame nennx oprannsm na nannxra.
Moxeme a ce nomncnn, ue nenpexcnar norox or orpona nponnxname no rancrnenn
nrnma n oprannsma na nannxra n rponeme nxnara xpnonocna cncrema. Camo no rosn
naunn moxeme a ce oxcnn n ]axrr, ue rosn nxxora reponuen oprannsm cera nce
noneue ce noaname na napannsa. Hapor nce noneue ryeme xcnoro cn csnanne.
Orcnanaxa opn nncrnnxrnre my ca camocxpanenne.
Bn npsxa c orpnnarennoro mn ornomenne xm nonnrnxara na cmsa na Iepmannx c
Ancrpnx nocroxnno pasmnmnxnax npxy ncnuxn resn nnpocn n nepnoa 1912-1914 r.
Konxoro noneue ce sanouanax n resn nponemn, ronxona noneue crnrax o nsnoa, ue
orronopr na ncnuxn en e enn: mapxcncrxoro yuenne n neronnxr mnporne c ncnuxn
nponsrnuamn or rxx oprannunn nocnennn.
Cera sa nropn nr n xnnora cn ornono ce sanounx n onosnananero na rona
paspymnrenno yuenne. Km mapxcncrxara nnreparypa rosn nr me rnacna ne
exenennero, a pasmncnnre na rnoannnre nnpocn or nonnrnuecxnx xnnor. Ornono ce
saponnx n reopernunara nnreparypa na rosn non cnerorne n sanounax cncremno a
cpannxnam nsmoxnnre pesynrarn or mapxcncrxara nponarana c peannara ocranonxa n
xonxpernnre cnrnx, xonro cera nn ce nanarame a nanmaname xaro pesynrar or
mapxcnsma n onacrra na nonnrnuecxnx, xynrypnnx n nxonomnuecxnx xnnor na crpanara.
3a npnn nr n xnnora cn cera sanounax peonno a ce nnrepecynam or onnrnre,
xonro ca nanpanenn n namara ncropnx, a ce ynnmoxn rasn cneronna uyma.
3anounax a nscnenam enoxara na nsxnmunrennnx saxon na Fncmapx cpemy
connanncrnre, nopono nsyuanax xaxnn nnanone cn e nocranxn Fncmapx, xax nmenno e
- 92 -
nonn opara n xaxnn ca nonyuennre pesynrarn. Hocrenenno no ncnuxn resn nnpocn cn
nspaornax nannno o]opmen nsrne. Hnuno na men n nponxenne na nennx mn xnnor
ne mn ce nanoxn a npomenx nsrnenre cn nn na-manxo. Ho rona npeme ome nenx cn
nsxcnnx npsxara mexy mapxcnsma n enpecrnoro.
Ho-pano nn Bnena Iepmannx mn ce crpyname xaro nenoxonenm xonoc. 3a
cxanenne cera n men nonxxora nsnnxnar nsnecrnn cmnennx. B recen xpr or npnxrenn
ce ynrynax cpemy nemcxara nnmna nonnrnxa, araxa cmo n cpemy onona nenepoxrno
nexomncnne, c xoero no moemy rorana ce ornacxxa xm na-naxnnx nponem - xm
mapxcnsma. Hsomo ne moxex a pasepa xax e nsmoxno ronxona cnxno a ce npnn xm
orpomnn onacnocrn - camnxr mapxcnsm ne rn naseme n rana. Ome rorana n recen xpr
nacrounno npeynpexanax, xaxro cera ro npanx npe ronxma aynropnx, sa
"ycnoxoxnamnx nosynr sa rnynannre n crpaxnnnnnre, ue "nxma sa xaxno a ce onre or
nac". Hoona ymcrnena uyma nenx neue paspymn ena orpomna pxana. Iepmannx ne
moxe a npann nsxnmuenne, rx e nonnacrna na cmnx saxon, xaxro n nxnoro uonemxo
omecrno.
B nponxenne na 1913 -1914 r. mn ce nanoxn n pasnnunn xprone /mnoro or resn
xopa n cera ocranaxa nepnn na Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne/ sa npnn nr a
nsxaxa yexennero cn, ue rnannnxr nnpoc c pemanamo snauenne sa cara na
repmancxara nannx e nnpocr sa ynnmoxennero na mapxcnsma.
B rparnunara nonnrnxa na Tponnx cms nnxax camo eno or nocnecrnnxra na
paspymnrennara enocr na mapxcnsma. Ha-yxacnoro eme, ue rasn orpona e
nponnxnana aconmrno nesaenexnmo n orpanxme nxnara ocnona na nxonomnuecxoro n
nonnrnuecxo pasnnrne. Xopara, xonro ce nonaraxa na ecrnnero na rasn orpona, uecro
axe n ne saenxsnaxa, xax nonxra n ecrnnxra nm ca npxx pesynrar na mapxcncrxara
nponarana, xoxro ncnuxn re pxsxo ocxaxa na ymn.
Ho rona npeme nrpemnara erpaannx na nemcxnx napo oranna neue eme
sanounana. Ha xaxro uecro ce cnyuna n xnnora, xopara nsomo ne cn anaxa cmerxa sa
rona, xo e ncrnncxnxr nnnonnnx sa paspymananero na narononyunero nm. Or npeme na
npeme ce nocranxxa ncensmoxnn narnosn na onecrra, no npn rona peonno ce cmecnaxa
]opmnre na npoxnnenne na onecrra c npnunnnrennre . oxonxoro xopara ne xenaexa
nnn ne ymeexa a pasepar ecrnnrennnre npnunnn sa saonxnanero, oronxona nxnara
raxa napeuena opa cpemy mapxcnsma ce npenpmame camo n snaxapcrno n
mapnarancrno.
- 93 -
Inana V
Cne1onna1a Bonna
B nepnoa na nespxnoro mn mnomecrno nnmo ne me oropuaname ronxona, xonxoro
ocroxrencrnoro, ue cm ce ponn nn npeme, cranano enoxa na rpramn n pxannn
unnonnnnn. Crpyname mn ce, ue crpacrnre na ncropnuecxnre cnrnx ynernaxa, ue
emero npnnanexn camo na raxa napeuenoro "mnpno cpennonanne na naponre", r.e.
na-onxnonenn nsanmnn rproncxn nsmamn npn nnnoro nsxnmunane na nacnncrnenn
meron sa samnra. Orennnre pxann nce noneue sanounaxa a npnnnuar na onxnonenn
rproncxn npenpnxrnx, xonro ce xonxypnpar nsanmno, orpanar cn nsanmno xnnenrnre n
nnnecrnropnre n nsomo c ncnuxn cpecrna ce crapaxr a cn nocranxr enn na pyr xpax,
npn rona nponnxnaxn ce na ncexn xpcronr sa uecrnocrra n nennnnocrra cn. B pasnnera
na nespxnoro mn mnomecrno mn ce crpyname, ue resn npann me ce sanasxr sanro /nann
sarona ncnuxn cn meuraxa/ n ue nocrenenno nennxr cnxr me ce npenpne n enn orpomen
ynnnepcanen marasnn, unnro nomemennx me ar yxpacenn nmecro c namernnnn c
mcrone na na-ronemnre momennnn n na-rnynannre unnonnnnn. Kynynaunre me ar
anrnnuann, rproncxnxr nepconan - nemnn, a n ponxra na cocrnennnnre me ce opexar a
ce xeprnynar enpenre. Hnma necnyuano camnre enpen nnnarn ce npnsnanann, ue rxxnara
enocr e ne a sapaornar, a camo a "nnamar", a n xm rona noneuero or rxx nnaexr
mnoro esnnn.
B rosn cn nespxn nepno uecrnuxo cn mncnex - samo ne ce ponx cro ronnn no-
pano. Ex! Moxex a ce pox, a xaxem, none n enoxara na ocnoonrennnre nonn,
xoraro uonex es a ce "sannmana c nemo", cam no cee cn nemo e crpynan.Taxa uecro cn
rrynax no nono na, xaxro mn ce crpyname, xcnara mn noxna na xn cnxr n nnxax
nesacnyxennx yap na cara n rona, ue raxa me mn ce nanoxn a nsxnnex xnnora cn
cpe "rnmnna n pe".Kaxro nnxare, as ome or mnannn ne xx "nann]ncr", a ncnuxn
onnrn a me nsnnrar n yx na nann]nsm xxa nanpasnn.Karo mnnnx necna npe men
naexara sa ypcxara nona. Or cyrpnn o neuep nornmax necrnnnn, cneexn sa
ncnuxn renerpamn n oruern, n xx macrnnn, ue na men, maxap n or aneue, mn ce ornapx
nsmoxnocr a cnex rasn reponuna opa.
Pycxo-xnoncxara nona me sanapn neue xaro no-spxn uonex. Cnexx cnrnxra ome
no-nnnmarenno. B rasn nona sacranax na onpeenena crpana n npn rona no nannonannn
copaxennx. B ncxycnnre, cnpsann c pycxo-xnoncxara nona, nenara sacranax na
crpanara na xnonnnre. B nopaxennero na Pycnx sanounax a nnxam cmo nopaxenne na
ancrpncxnre cnanxnn.
Mnnaxa mnoro ronnn. Onona, xoero no-pano mn ce crpyname rnnnornopna aronnx,
cera nsnpnemax xaro sarnmne npe ypx. Ome no npeme na npennanero mn nn Bnena
na Fanxannre rocnocrname saymna armoc]epa, xoxro npecxasname ypx. Beue ne enn
nr ram ce noxnxnaxa n nnamnaxa orennn cnerxannnn, xonro oaue pso nsuesnaxa,
orcrnnaxn ornono mxcro na nenponnnaemara rmnnna. Ho ero, ue ce paspasn npnara
anxancxa nona n saeno c nex npnnre nopnnn na nxrpa ocrnrnaxa o nsnepnenara
Enpona. Hepnor nenocpecrneno npen npnara anxancxa nona eme nsxnmunrenno
rxrocren. Bcnuxn npeuyncrnaxa npnnnxanamara xaracrpo]a, nxnara semx xaro ue nn ce
eme naropemnna n ouaxname npnnre xanxn na xa. Xopara xxa nsnnnenn c rrara
na ouaxnanero n cn mnnxxa: nexa na-naxpax neero ce cxann, nexa cara no-cxopo
nn nparn cnrnxra, xonro nce eno ca nensexnn. H ero, na-naxpax, npnara xpxa
mnnnx osapn semxra. 3anouna ypx, mormnre rrenn na rpmorennnara ce cmecnxa c
rononnnre rpmexn na nonxra na cneronnara nona.
- 94 -
Koraro n Mmnxen npncrnrna npnara necr sa yncrnoro na epnxepnor upann-
uepnnan (as xx rouno y oma n uyx npes nposopena npnnre neocraruno rounn
cneennx sa yncrnoro), n nauanoro me ose esnoxocrno, a ne n ro a e ynr or
nemcxnre cryenrn, xonro xxa nsmyrenn or nocroxnnara enocr na nacnennxa sa
cnanxnnsannx na ancrpncxara pxana. Or mox rnena rouxa nxmame nnmo uyno, ue
nemcxnre cryenrn ca noxenann a ocnooxr nemcxnx napo or rosn nrpemen npar.
uonex necno moxe a cn npecrann xaxnn nxa nnn nocnecrnnxra, axo yncrnoro na
epnxepnora nmame nmenno raxn xapaxrep. Karo pesynrar mxxme a nperpnnm nxna
nnna or npecnenannx, xoxro, pasnpa ce, me e npnsnara sa "ocnonarenna" n
"cnpanennna" or nennx cnxr. Ho xoraro nayunx nmero na npenonaraemnx ynen, xoraro
mn xasaxa, ue ynenr es cmnenne e cpnn, me oxnana rnx yxac sapan rona xax
crpannara ca e ormcrnna na epnxepnora.Enn or na-nnnnre npnxrenn na
cnanxncrnoro eme cranan xeprna n pnere na cnanxncxnre ]anarnnn.
Koro npe nocnennre ronnn nnnmarenno e cnenn nsanmoornomennxra mexy
Ancrpnx n Cpnx, ro ne moxe cera n sa mnr a ce ycmnn, ue cnrnxra me ce pasnnnar
neypxnmo.
Cera uecro ocnnnar nnencxoro npannrencrno c ynpenn sa ynrnmaryma, xoro ro
nocrann npe Cpnx. Ho resn ynpenn cn aconmrno necnpanennnn. Bcxxo eno
npannrencrno n cnera npn ananornunn ocroxrencrna meme a nocrnn no cmnx naunn.
Ha nsrounara cn rpannna Ancrpnx nmame enn nenpnmnpnm npar, xoro nce no-uecro
nponoxnpame n ne moxeme a ce ycnoxon o momenra, o xoro naronpnxrnnre
ocroxrencrna ne npensnnxar pasrpom na ancrpo-ynrapcxara monapxnx. B Ancrpnx
nmaxa ncnuxn ocnonannx a npenonarar, ue yapr cpemy nex me e ornoxen na-
mnoro o momenra na cmprra na crapnx nmneparop; no ram nmaxa cmo ocnonannx a
npenonarar, ue n rosn momenr monapxnxra nome me ce nnmn or cnoconocrra a
oxaxe none nxxaxna cepnosna cnpornna. Hpes nocnennre ronnn monapxnxra o raxana
crenen ce onnnernopxname or rpoxnannx upann-Hocn], ue n ounre na mnpoxnre macn
cmprra na rosn nmneparop nemnnyemo rpxname a ce npecrann xaro cmprra na na-
orxnnxnara ancrpncxa pxana. Enn or na-xnrpnre xanann na cnanxncxara nonnrnxa
ce nspasxname n rona, ue rx csnarenno nanxname na mncnra, ue "npon]rxnanero" na
Ancrpnx nsnxno ce nxn na mpocrra na monapxa . Ha nnnara na rona nnnemepno
nacxarencrno mnoro necno ce xnamaxa nnencxnre npnnopnn xprone, raxa ue rasn
onenxa nome ne cornercrname na ncrnncxnre sacnyrn na upann-Hocn]. Bnencxnxr
nop nsomo ne pasnpame, ue n rona nacxarencrno e cxpnra nacmemxa. B nopa ne
ocsnanaxa, a moxe n ne ncxaxa a ocsnaxr, ue xonxoro noneue cara na monapxnxra
ce cnpsna c nonnrnuecxnx pasym na, xaxro rorana ce nspasxnaxa, "na-mpnx or
monapcnre", ronxona no-xaracrpo]anno me crane nonoxennre na monapxnxra, xoraro n
enn npexpacen en esxanocrnara cmpr me nouyxa na nparara na upann-
Hocn].Moxeme nn rorana uonex a cn npecrann Ancrpnx es rosn crap
nmneparop?Hxma nn rorana a ce nonropn rparenxra, xoxro nxxora ce cnyun c Mapnx-
Tepesa?
He, nannno necnpanennnn ca ynpennre, ornpanenn xm nnencxoro npannrencrno,
ue npes 1914 r. ro e rprnano na nona, xoxro, xaxro na nxxo nm ce crpyna, e morna a
e nsernara. He, nonara neue ne e rpxnano a e nsernara; rx n morna a ce
ornoxn na-mnoro c ena-ne ronnn. Ho n rona nmenno ce nspasxname npoxnxrnero na
nemcxara n ancrpncxa nnnomannx, ue rx nce ome ce crapaeme a ornoxn cncxa n n
xpax na xpanmara, eme npnnyena a npneme oxr n na-nenaronpnxrnnx momenr. He
nonexn na cmnenne, ue axo nonara moxeme a ce ornoxn sa ome xparxo npeme, ro na
Iepmannx n Ancrpnx meme a nm ce nanoxn a nomnar n ome no-nenaronpnxren
momenr.
- 95 -
He, nemara croxxa raxa, ue xoro ne xenaeme rasn nona, ro rpxname a
npnrexana mxecrnoro a cn nanpann nyxnnre nsnon. A nsnor moxeme a e camo
enn - a ce noxeprna Ancrpnx. Bonara meme a nsyxne n n rosn cnyua, no rona
nxmame a e nona camo cpemy Iepmannx. 3arona nx n rosn cnyua e nensexno
pasenxnero na Ancrpnx. Torana npe Iepmannx meme a sacrane nsopr: nnn a
yuacrna n noxnara, nnn a ce npna or nex c npasnn pne.
Onesn, xonro cera neononcrnar n pyraxr cpemy ocranonxara, n xoxro sanouna
nonara, onesn, xonro cera cc sana ara nompxnar nmenno re npes nxroro na 1914 r.
na-mnoro or ncnuxn rnacxaxa Iepmannx xm rasn conocna nona.
Iepmancxara connanemoxpannx n nponxenne na mnoro ecernnernx npecnename
no na-rnycen naunn Pycnx. Or pyra crpana, naprnxra n nenrpa, nsxoxaxn or
pennrnosnn noyn, na-mnoro cecrname sa rona a npenpne Ancrpnx n nsxoen
nynxr na repmancxara nonnrnxa. Ero cera nn ce nanara a cn nnarnm sa nocnecrnnxra or
rona esymne. Hne xnem rona, xoero cn nocxxme. He moxeme npn nnxaxnn
ocroxrencrnara a ce nserne crananoro. Bnnara na repmancxoro npannrencrno ce
cpxame n rona, ue n npecnenanero a ce sanasn mnpa, ro nsnycna na-naronpnxrnnx
momenr sa nauano na nonara. To sacrana na nrx na nonnrnxara na cmsa c Ancrpnx,
onpsa ce c rasn nonnrnxa n n xpax na xpanmara, crana xeprna na xoannnnx, xoxro
npornnonocranxme pemnrennocrra cn no ornomenne na nonara na xnmepara nn sa
sanasnane na mnpa.
Axo rorana nnencxoro npannrencrno eme npnano pyra, no-mexa ]opma, na
ynrnmaryma cn, rona nce eno ne n npomennno nnmo. Ha-mnoro a eme cranano raxa,
ue nsmymennero na napoa a cnann nnencxoro npannrencrno. T xaro sa mnpoxnre
naponn macn ronr na nnencxnx ynrnmarym eme nce ome mnoro mex, a aneu ne
ocoeno pxsx. Koro cera ce onnrna ome a orpnua, ro nnn e pascexn popxo, nnn
npocro csnarenno nxe.a onasn rocno, nnma ne e xcno, ue nonara or 1914 r. cncem
ne e nanoxena na macnre, a nanpornn, re xaynaxa sa rasn opa!Macnre xenaexa na-
naxpax nxxaxna pasnpsxa. Camo rona nacrpoenne oxcnxna ]axrr, ue na mnnnona ymn
- nspacrnn n mnaexn - nopsaxa opononno a ce xnxr n nnna ona roronnocr no
snamenara, sa a oraar nocnenara cn xanxa xpn n samnra na ponnara.
Hpes resn nn camnxr as xx enrycnasnpan. Txnn nacrpoennx nxmame. Hnxax ne ce
cpamynam a npnsnax, ue, ynneuen or nnnara na mormnx enrycnasm, nanax na xonene
n noxo n cpnero cn naroapnx na rocno or, ue mn e an macrnnnara nsmoxnocr
a xnnex n raxona npeme.
3anouna opa sa cnooa c raxana cnna n pasmax, xaxnnro ne nosnaname ome cnera.
Ome mom sanounannre cnrnx nsexa raxn opar, xoro nensexno rpxname a nsemar,
mnpoxnre macn paspaxa, ue nnpocr cron ne sa Cpnx n axe sa Ancrpnx, a ue cera ce
pemana cara na camara nemcxa nannx.
Cne mnoro ronnn ena cera ce ornopnxa ounre na napoa sa neronoro cocrnenoro
eme. Hacrpoennero eme o xpaen npeen npnnonnrnaro, no n cmoro npeme n
cepnosno. Hapor csnaname, ue ce pemana neronara ca. Hmenno sapan rona
nannonannnxr enrycnasm eme nncox n ycrounn. Tona cepnosno nacrpoenne nannno
cornercrname na ocroxrencrnara, maxap ue n npnnx momenr nnxo nxmame npecrana
xonxo nenmonepno nro me ce nporoun sanounanara nona. Meurara na ncnuxn eme, ue
o snmara me npnxnmunm enoro n me ce npnem c nonn cnnn xm mnpnnx rpy.
uonex nxpna na rona, xoero my ce ncxa. Hpeonaanamara uacr or napoa oranna
neue ce eme orerunna or ccroxnnero na neuna rpenora. C rona ce oxcnxna n ]axrr, ue
nnxo ne xenaeme a nxpna nn nsmoxnocrra sa mnpno paspemanane na ancrpo-cpcxnx
xon]nnxr n ncnuxn naoxono ce naxnaxa, ue na-naxpax me nsyxne nonara. Moero
nacrpoenne cmo eme raxona.
- 96 -
Bom xaro uyx n Mmnxen sa noxymennero na ancrpncxnx epnxepnor, ne mncnn
nponnsaxa mosxa mn: npno, ue cera nonara crana nensexna n, nropo, ue npn raxa
crexnnre ce ocroxrencrna xacyprcxara pxana e npnnyena a ocrane nxpna na
Iepmannx. Hpen na-mnoro ce crpaxynax or rona, ue Iepmannx me e nnneuena n
nocnena cmerxa sapan Ancrpnx nn nonara n nnpexn rona Ancrpnx me ocrane
nacrpana. Moxeme a ce cnyun raxa, ue xon]nnxrr a sanoune ne nenocpecrneno
sapan Ancrpnx n rorana xacyprcxoro npannrencrno moxe n me ce onnra no
nrpemnononnrnuecxn mornnn a ce cxpne n xpacrnre. A axo camoro npannrencrno e
pemnno a ocrane nxpno na Iepmannx, cnanxncxoro mnosnncrno n pxanara nce eno me
sanoune a caornpa rona pemenne; ro no-cxopo e rorono a pasne na napuenna nxnara
pxana, orxonxoro a nosnonn na Xacyprnre a ocranar nepnn na Iepmannx. Hpes
mnn 1914 r. cnrnxra sa macrne ce pasnnxa raxa, ue noona onacnocr eme
npemaxnara. Bonm-nenonm na crapara ancrpncxa pxana ce nanoxn a ce nxnmun nn
nonara. Cocrnenara mn nosnnnx eme nannno xcna. Cnope men opara sanouname
ne sapan rona ann Ancrpnx me nonyun nxxaxno yonnernopenne or crpana na Cpnx.
Ho-moemy nonara ce nponexame sapan camoro cmecrnynane na Iepmannx. Craname
nnpoc sa rona ann a cmecrnyna nnn ne repmancxara nannx; craname nnpoc sa namara
cnooa n eme. Cera ce nanarame a ce nsnan meu or pxanara, csaena or
Fncmapx. Mnaara Iepmannx rpxname ornono a oxaxe, ue e ocrona sa sanoenannxra,
xonro xxa nsnomnann or npaenre nn n reponuna opa n enoxara na nrxnre npn
Becenypr, Cean n Hapnx. Axo n npecroxmnre nrxn napor nn ce npoxnn na
nncora, rorana Iepmannx oxonuarenno me saeme na-nnnoro mxcro cpe nennxnre
pxann. Torana n camo rorana Iepmannx me ce npenpne n necxpymnma onopa na mnpa,
a enara nn nxma a ar npnnyenn a ne cn oxxar sapan npnspaxa, napeuen "neuen
mnp".
Konxo nrn n mnomecrnoro cn meuraex na-naxpax a oe npemero, xoraro me
mora a oxaxa na eno, ue moxra npeanocr xm nannonannnre neann ne e npasna
nnmsnx. uecro cmxrax sa rpxx, ue nnxam "ypa", nxmaxn sa rona, moxe n, nrpemno
npano. a nnxam "ypa", cnope men, nma mopannoro npano camo onsn, xoro none nenx
ce e nsnnran na ]ponra, xero na nnxo neue ne my e o mern n xero neymonnmara
pxa na cara craparenno npenenxna ncxpenocrra na orennnx uonex, axe n na nenn
napon. Cpnero mn ce npensnnname c ropa paocr, ue cera, na-naxpax, me mora a ce
nsnnram. Konxoro nrn nxx na rnac "ounan mep anec", ronxona nrn xpemxx
noxo or cpnero cn "a xnnee!" n "ypa!". Cera cunrax sa cnoe npxxo sanxenne npe
ncennmnnx n npe xopara a oxaxa na eno, ue cm ncxpen oxpa. Oranna neue pemnx
sa cee cn, ue mom oe nonara,(a ue rx me oe, xx aconmrno cnrypen), me ocranx
nacrpana xnnrnre. 3naex, ue or nauanoro na nonara mxcroro mn me e ram, xero mn
nocoun nrpemnnxr rnac.
Ornrynax or Ancrpnx npen ncnuxo or nonnrnuecxn copaxennx. Cmnre
nonnrnuecxn copaxennx nsncxnaxa cera or men, xoraro sanouna nonara, a saema
mxcroro cn na ]ponra. Ornox na ]ponra ne sa a ce cpaxanam sa xacyprcxara
pxana, no nn ncxxa mnnyra xx roron a oram xnnora cn sa mox napo n sa onasn
pxana, xoxro onnnernopxna cara my.
Ha 3 anrycr 1914 r. noaox saxnnenne na Herono nennuecrno xpan Hmnnr III c
mona a me npneme xaro opononen n enn or anapcxnre nonxone.B xannenapnxra na
Herono nennuecrno npes resn nn nmame, pasnpa ce, ronemn pasnpannn; sapanax ce ome
noneue , xoraro na cnenamnx en nonyunx orronop na monara cn. Homnx xax c
rpenepemn pne pasrnapxx nnnxa n uerxx c ymenen rpener pesonmnnxra sa
yonnernopxnane na monara mn. Bsroprr n uyncrnoro mn na naroapnocr nxmaxa
- 97 -
xpa. Cne nxxonxo nn onxxox nonnmxara ynn]opma, xoxro mn ce nanoxn cne rona
a nocx nourn 6 ronnn nope.
Cera sa men, xaxro sa ncexn nemen, sanouna na-nennxara n na-saenexnrennara
enoxa or cmecrnynanero na 3emxra. Bcnuxo nsmnnano orcrnn na ecern nnan n
cpannenne cc cnrnxra or resn nennxann ocera nrxn. Cera, xoraro ce nanpmna
eno ecernnerne or enx na resn nennxn cnrnx, cn cnomnxm resn nn c nennxa cxp,
no n c nennxa ropocr. Bacrnnn cm n cm rop, ue cara eme mnnocrnna xm men, ue
mn eme nncano a yuacrnam nn nennxara reponuna opa na mox napo.
cno cn cnomnxm, xaro ue nn eme nuepa, xax sa npnn nr ce noxnnx cpe cxnnre mn
pyrapn nn noenna exnnnponxa, nocne xax namnxr orpx mapmnpyna sa npnn nr, cne
rona noennnre nn ynpaxnennx n na-naxpax ornpanxnero nn na ]ponra.
Kaxro n mnoro pyrn, me yrnerxname npes rona npeme camo ena munrenna mncn:
nxma nn a saxcneem? Tasn mncn nanpano ne mn aname mnpa. Onnxnxnaxn ce or
ncxxa necr sa nona noea na nemcxoro opxne, saeno c rona rano crpaax or mncnra
a ne n nnuno as a cm saxcnxn sa ]ponra. Ta nann c ncxxa nona necr sa noea
onacnocrra or saxcnenne craname nce no-peanna.
Ha-naxpax oe nenynannx en, xoraro nanycnaxme Mmnxen, sa a ce ornpannm
naram, naxero nn soneme nra. 3a nocneen nr rneax pera na Pen n ce npomanax c
namara nennxa pexa, sa unxro samnra ncnuxn cera cranaxa cnnone na namnx napo. He,
nxma a nosnonnm na crapnx npar a ocxnepnn nonre na rasn pexa! Cyrpemnara mrna ce
eme pascexna, noxasa ce cnnnero n ocnern oxonnocrra, n ero or ncnuxn rpn rpmna
nennxara crapa necen "Baxr am Pen". Hxxa ncnuxn o enn n nroro nn esxpano
nrynane. Cpnero mn rpenreme xaro na ynonena nrnuxa.
Cne rona cn cnomnxm nnaxnara cryena nom n unanpnx. Bpnnm mnuannno.
Bom xaro sanouna a ce pasnnenxna, uyname npnnx xenesen "npnner". Ha rnannre nn c
rpxcx excnnonpa cnapx; ornomnnre naar cncem nannso n nspnnxnar moxpara semx.
Ome ne e ycnxn a ce pascee onaxa or cnapxa n or necra rpna ce pasana rpmxo "ypa"
n orronop na npnnx necrnren na cmprra. Hocne oxono nac sanouna nenpecranna
nyxorennna n rpoxor, mym n no, a ncnuxn nne rpecxano ce nrypname nanpe cpemy npara
n cne xparxo npeme ce cncxname rpn c rpn na xapro]enoro none c npornnnnxa.
Hxxe orsa aneue ce pasnacx necen, cne rona rx ce uyna ome no-nnso n no-nnso.
Menonxra npecxaua or ena pora n pyra. H n momenr, xoraro cmprra nn ce crpyna
cncem nnso o nac, ponara necen ocrnra n o nac, nne cmo ce nxnmuname n rpmxo,
noeno ce nocn: "ounan mep anec".
Cne uernpn nn ce npnaxme n nsxono nonoxenne. Cera axe n noxoxara nn
crana pyra. 16-ronmnnre momuera cranaxa nspacrnn.opononnnre or namnx nonx,
moxe n, ome ne ca ce nayunnn xax rpxna a ce cpaxanar, no re neue moxexa a ympar
xaro ncrnncxn crapn nonnnn.
Taxona e nauanoro.Ho-nararx ce nporounxa mecen cne mecen, ronna cne
ronna. Vxacnre or ncexnnennara opa nsmecrnxa pomanrnxara or npnnre nn.
Hpnnre nsropsn nocrenenno oxnanxxa. Paocrnnxr enrycnasm ce samenn or
uyncrnoro na crpax or cmprra. Hacrnn npeme, xoraro ncexn sanouna a ce xoneae
mexy nonenxra na nra n nncrnnxra sa camocxpanenne. Hpes resn nacrpoennx mn ce
nanoxn a npemnna n as. Bnnarn, xoraro cmprra poeme nannso, n men sanouname
nemo a nporecrnpa. Tona "nemo" ce onnrname a nnymn na cnaoro rxno cxxam
"pasymr" nsncxna a ce nanycne opara. Bcmnocr, rona ne eme pasym, a, sa
cxanenne, rona eme camo crpaxnnnocr. Tx no pasnnunn npenosn cmymaname ncexn or
nac. Honxxora xoneannxra xxa esxpano munrennn n camo c ycnnnx noexanaxa
nocnennre ocrarnn or cnecr. Konxoro no-nncox craname rnacr, sonxm sa
npenasnnnocr, ronxona no-cnasnnrenno ro namenname n ymnre nn mncnra sa
- 98 -
cnoxocrnne n nounnxa, ronxona no-pemnrenno nn ce nanarame a ce opnm cc cee cn,
oxaro naxpax rnacr na nra nsnmame npx. Hpes snmara na 1915/16 r. na men mn ce
yae oxonuarenno a noex n cee cn resn nacrpoennx. Bonxra noen. Hpes npnnre
nn araxynax c nsropxeno nacrpoenne, c mern n cmxx. Cera nannnsax n ox cc
cnoxona pemnrennocr. Ho nmenno nocnenoro nacrpoenne moxeme a e ycrounno.
Cera xx n ccroxnne a npnx cpemy na-cyponnre nsnnrannx na cara es a ce ox,
ue rnanara nnn nepnnre me orxaxar a mn cnyxar.
Mnanxr opononen ce eme npenpnan n crap saxanen nonnx.Tasn npomxna ce
ocmecrnn ne camo y men, no n n nxnara apmnx. Or neunnre oene rx nsnnsame nsmxana
n saxxnana. Koro ne eme n ccroxnne a nspxn resn nsnnrannx, nero cnrnxra ro
cnomxnaxa.Camo cera moxeme nancrnna a ce cn sa xauecrnara na apmnxra nn: camo
cera, cne ne, rpn ronnn, n nponxenne na xonro apmnxra npneme or ena nrxa n
pyra, xaro npes nxnoro npeme ce cpaxaname cpemy npensxoxamnre cnnn na
npornnnnxa, nonacxxn rna n ncensmoxnn nnmennx, camo cera nnxaxme xaxnn
esnennn xauecrna npnrexana rasn enncrnena no poa cn apmnx.
Be nsmnnar cronernx n xnnxonernx n uoneuecrnoro, cnomnxxn cn nennuecrnennre
opasnn na reponsm, nce ome nxma a moxe a npemnne mnmoxoom xpa reponsma na
repmancxara apmnx n cneronnara nona. Konxoro no-aneu ocranar n mnnanoro resn
npemena, ronxona no-xpxo cnxxr opasnre na escmprnnre nn nonnn xaro opasnn na
escrpamne. oxaro na semxra xnnexr nemnn, re c ropocr me cn cnomnxr, ue resn opnn
ca nnn cnnone na namnx napo.
Ho rona npeme xx nonnx n ne xenaex a ce sannmanam c nonnrnxa. a, rona npeme
ne eme sa nonnrnxa. H cera ome cm yeen, ue nocnennxr om paornnx noceme n
resn npemena noneue nonsa na pxanara n ponnara, orxonxoro ncexn enn, a xaxem,
"napnamenrapncr". Hnxora ne cm nenannxan no-cnnno resn popxonnn, xaxro no
npeme na nonara, xoraro ncexn nopxuen uonex, xoro nmame nemo n ymara cn,
ornname na ]ponra n ce cpaxaname c npara n nn ncexn cnyua ne ce sannmaname c
oparopcrno n rnna. Hpocro nenannxax ncnuxn resn "nonnrnnn" n, axo nemara sanncexa
or men, mxxme a nm ae no ena nonara n pxa n mxxme a opasyname or rxx enn
"napnamenrapen" aranton na omnre paornnnn; nexa rorana xonxoro nm ce ncxa a
ncxyrnpar nomexy cn - re n xpana cmerxa ne nxa nanpennn n ne nxa nsmymanann
uecrnnre xopa.
H raxa npes rosn nepno ne xenaex n a cnymam sa nonnrnxa; nnpexn ue no
orennn snoonennn nponemn nce nax ce nanarame a ce nsxasnam, mom xaro craname
yma sa nponemn, xonro xacaxr nxnara nannx n nmar ocoeno nnsxo ornomenne xm
nac, nonnnnre.
Hpes rosn nepno ne nema noxo me oropuanaxa.Ena uacr or npecara
nenocpecrneno cne npnnre nn noen sanouna nocrenenno, moxe n, sa mnoro axe
nesaenexnmo a nannna no manxo ropunnxa n omara uama na naponnx enrycnasm.
Tona ce npaneme no macxara na nsnecrno opoxenarencrno n axe na nsnecrna
sarpnxenocr. Tasn npeca sanouna a nspasxna cmnennx no nono na rona, ue napor nn
npexaneno mymno npnnercrna npnnre noen.H xaxno or rona? Bmecro a xnanar resn
rocnoa sa nrnre nm ymn n a nm sanymar ycrara, sa a ne nocmexr a onxar
opemnx ce napo, nmecro rona sanounaxa nanpe a ronopxr, ue nancrnna nsroprr nn e
npexanen, ne npann opo nneuarnenne n r.n.
Xopara nsomo ne pasnpaxa, ue axo cera enrycnasmr sanoune a ce xoneae, ro ro
nxma a moxe ornono a ce npensnnxa no xenanne. Hanpornn, ynoxnanero or noenre
rpxname a ce nopxa c ncnuxn cnnn. Moxeme nn nancrnna a ce cneuenn nonara,
xoxro nsncxna orpomno nanpexenne na ncnuxnre ymennn cnnn na nannxra, axo x nxmame
cnnara na enrycnasma?
- 99 -
Hpexaneno ope nosnanax ncnxnxara na mnpoxnre macn, sa a ne ocsnax, oxonxo
ryx ca neymecrnn ncnuxn raxa napeuenn "ecrernuecxn" copaxennx. Cnope men rpxna
a cn ny, sa a ne npannm ncnuxo nsmoxno sa ome no-ronxmo pasnannane na crpacrnre -
o rouxara na xnnene. Ho ue xopara xenaexa ome a ce namann enrycnasmr, rona npocro
ne moxex a pasepa.
Bropo, nsxnmunrenno me oropuaname nosnnnxra, xoxro npes rosn nepno saemaxa y
nac no ornomenne na mapxcnsma. Cnope men rona oxasname, ue xopara nxmar nn na-
manxa npecrana sa rona xaxno naryno ecrnne npnunnxna rasn uyma. V nac, xaro ue nn,
cepnosno ca nonxpnann, ue rnpennero "npn nac noneue nxma naprnn" ecrnnrenno e
oxasano nxxaxno nnnxnne na mapxcncrnre.
V nac ne pasnpaxa, ue n aennx cnyua crana yma ne sa naprnx, a sa yuenne, xoero
nsnxno e nacoueno xm paspymanane na nxnoro uoneuecrno. Amn xax, ra nnma ca cnymann
nexnnn sa rona "nne" n npoenpecxnre nn ynnnepcnrern. A e nsnecrno, ue mnoro or
namnre nncoxonocranenn unnonnnnn ce nnrepecynar mnoro manxo or nnreparypa n rona,
xoero ne ca uynn na cryenrcxara cxamexa, nome ne cmecrnyna sa rxx. Ha-ronemnre
npenparn n nayxara npemnnanar nannno escneno sa resn "ymone", xoero, xasano mexy
pyroro, ce oxcnxna c rona, ue onmnncrnoro or pxannnre nn yupexennx uecro
nsocranar or uacrnnre npenpnxrnx. Orennnre nsxnmuennx n ryx nornpxanar
npannnoro.
a ce orxecrnxna nemcxnxr paornnx c mapxcnsma eme neuynana rnynocr npes
anrycroncxnre nn na 1914 r. Touno rorana ro ce orxonun or spannre oxrnx na rasn
uyma. Hpn pyrn ocroxrencrna ro meme a e necnocoen a yuacrna n omara
opa. H xaxno or rona? Touno no rona npeme "nne" ce oxasaxme ocraruno rnynann, sa
a nonxpname, ue mapxcnsmr ce e npenpnan cera n "nannonanno" reuenne. Tona
noxomncneno copaxenne camo ome enn nr oxasa, ue pxannnre nn ynpannnnn
nnxora ne ca cn npannnn rpya none manxo cepnosno a ce sanosnaxr c mapxcncrxoro
yuenne, n npornnen cnyua noona nenena mncn nxmame n a nm oe naym.
Hpes mncxnre nn na 1914 r. rocnoara mapxcncrn, nocrannnn cn sa nen a
ynnmoxar ncnuxn nannonannn pxann, pasnnunn or enpecxara, c yxac ce yenxa, ue
nemcxnre paornnnn, xonro o rosn momenr pxaxa n nannre cn, cera ca npospenn n c
ncexn nsmnnar en nce no-pemnrenno npemnnanar na crpanara na ponnara cn. Camo n
nponxenne na nxxonxo nn ce saryn uapa na connanemoxpannxra n rnycnara nsmama
cnpxmo napoa ce pasnnnx xaro npax. Baxara enpecxn noaun ocrana camorna n
nsocranena n cxxam or 60-ronmnara nm anrnnapona arnrannx ne ocrana n cnea. Tona
eme rexx momenr sa nsmamnnnnre. Ho mom resn noaun paspaxa xaxna onacnocr rn
sannamna, re nenara naxnaxa nona nxnnna macxa n sanounaxa a ce npecrpynar, ue yx
cuyncrnar na nannonannnx noem. Hsrnexame, ue neue e nacrnnn momenrr
pemnrenno a ce npnrncne nxnara rasn onnerena n nxn maxa, xoxro rponeme
naponoro csnanne. Txmo cera eme npemero es npnxasxn a ce pasnpannm c rxx, es
a opmame nnnmanne na rexnnx nnau n nonnn. Hpes anrycr 1914 r. crpamnnnmero na
mexynaponara connapnocr ce nsnapn or rnannre na nemcxnre paornnnn. Camo cne
nxxonxo cemnnn amepnxancxnre mpannenn sanounaxa a nsnpamar na paornnnnre nn
raxnna nnymnrennn "parcxn npnnern", ue nocnennre ocrarnn na nnrepnannonannsma
sanounaxa a ce nsnapxnar. Cera, xoraro nemcxnxr paornnx ornono ce opna xm
nannonannnre nnrepecn, npannrencrnoro, axo npannnno pasnpame saaunre cn,
rpxname esnomano a nsrpen onesn, xonro naccxnaxa paornnnnre cpemy nannxra.
Axo no ]ponronere moxexme a xeprname na-opnre cn cnnone, ro cncem ne
eme npecrnnenne n rnna a ce pasnpannm c rasn nannau.Bmecro rona, Herono
nennuecrno nmneparop Bnnxem nnuno nporerna na resn npecrnnnnn pxa n no raxn
naunn ae nsmoxnocr na maxara xonapnn ynnn a noeme x n a ouaxa "no-
- 100 -
opn" nn.3mnxra moxeme a nponxn nxnenoro cn eno. Cera, pasnpa ce, rx
ecrname mnoro no-npenasnnno, no rona x nanpann ome no-onacna. uecrnnre nannnnnn
meuraexa sa rpaxancxn mnp, a n rona npeme xonapnnre npecrnnnnn norornxxa
rpaxancxa nona.
Ho rona npeme xx cnnno oesnoxoen, ue nnacrnre saexa raxana yxacna nononnnuara
nosnnnx, no ue nocnecrnnxra or rona me ar ome no-yxacnn, ne moxex rorana n a cn
npecranx.Karo xn en eme xcno xaxno rpxname a ce nanpann. Hesaanno rpxname
a ce cnoxar no xnmu ncnuxn noaun na rona nnxenne. Benara rpxname a ce nycne
n xo noennara cnna n nenx sannnarn a ce nsrpen rasn uyma. Tpxname naprnxra a
ce pasnycne, a ce npnsone Paxcrara xm pe c nomomra na mnxone, a na-ope nsomo
a ce ocnoon. Axo nec penynnxara cmxra, ue nma npano a pasnycxa nenn naprnn, ro
no npeme na nona xm rona moxeme a ce npnerne c mnoro no-ronxmo ocnonanne.
3amoro rorana sa namnx napo croeme na xapra nnpoca - a e nnn a ne e!
Ecrecrneno, rorana nsnnxna cnennxr nnpoc: a moxe nn nsomo a ce nnra meu
cpemy onpeenenn nen; moxe nn nsomo a ce nsnonsna rpya cnna cpemy enn nnn
pyr "mnporne". Tosn nnpoc no rona npeme cn ro nocranxx neenoxparno.Omncnxxn
rosn nnpoc ns ocnona na ncropnuecxn ananornn, cnpsann c npecnenanero na pennrnn,
crnrax o nxxon nsnon.Cc cnnara na opxnero morar a ce noexr onpeenenn
npecrann n nen /nesanncnmo or rona oxonxo ca nepnn nnn nenepnn/, camo axo
nsnonsnanoro opxne ce namnpa n pnere na xopa, xonro cmo npnnnnuar c nxxaxna nex
n nocnrenn na aen mnporne.
Hsnonsnanero camo na rona cnna, es a cron sa nex nxxaxna ronxma nex, nnxora
nxma a onee o ynnmoxanane na pyrara nex n nxma a x nnmn or nsmoxnocrra a
ce pasnpocrpanxna. Or rona npannno e nsmoxno camo eno nsxnmuenne: axo ce crnrne o
nnnoro ynnmoxanane na aconmrno ncnuxn nocnrenn na aenara nex, o nnnoro
]nsnuecxo nsrpenane na onesn, xonro nxa mornn a nponxar rpannnxra no-nararx.
Ho rona or cnox crpana n noneuero cnyuan osnauana nnno nsuesnane na nennx pxanen
oprannsm sa mnoro nr cpox, a nonxxora n sannnarn. Taxona xpnano nsrpenane n
noneuero cnyuan cnonerxna nennnre npecrannrenn or napoa, r xaro npecnenane,
xoero ne nocn ronxma nex, npensnnxna nporecr rxmo or crpana na na-opnre cnnone
na napoa. Hpecnenannxra, xonro n ounre na rasn uacr or napoa ca mopanno
neonpanann, noxr o rona, ue npecnenannre nen cranar ocroxnne na nonn cnoene or
nacenennero. uyncrnoro sa npornnonocranxne ce nopaxa or rona, ue re ne morar
cnoxono a rnear xax onpeenena nex ce npecnena c xnno nacnnne.
B resn cnyuan poxr na npnnpxennnnre na aenara nex pacre
npanonponopnnonanno na npxnnramnre rn npecnenannx. 3a a ce ynnmoxn escneno
raxona nono yuenne, nonxxora ce nanara a ce nponee raxona esnomano npecnenane,
npn xoero aenara pxana pncxyna a ce nnmn or na-nennnre cn xopa. Taxona
nonoxenne na nemara cn ormmana c rona, ue rasn "nrpemna" uncrxa ce oxasna
nsmoxna camo c nenara na nnnoro oescnnnane na omecrnoro. A axo npecnenanara
nex e ycnxna neue a oxnane no-ronxm nnn no-manx xpr or npnnpxennnn, ro opn
na-esnomannre npecnenannx me ce oxaxar, n xpax na xpanmara, esnonesnn.
Bcnuxn snaem, ue enara ca ocoeno nonoxenn na onacnocrn. unsnuecxara rnen
npn rxx e mnoro pasnpocrpaneno xnnenne. C nacrnnane na spenocrra, cnpornnara na
oprannsma ce sacnnna. H mom nacrnn crapocrra, uonex nax rpxna a orcrnna nr na
nonnx mna xnnor. Cmoro c nsnecrna mon]nxannx moxe a ce xaxe sa xnsnenocrra na
nenre.
Hourn ncnuxn onnrn a ce nsrpen eno nnn pyro yuenne c nomomra na xnno
nacnnne es onpeenena nena ocnona, xoxro a ro nonnarxna, sanpmnar
necnonyunnno n uecro noxr o npornnononoxnn pesynrarn.
- 101 -
Ho npnara npenocranxa sa ycnexa na xamnannxra, nponexana cc cnna, e
cncremnocr n nacrounnocr. Eno nnn pyro yuenne moxe a e noeeno cc cnna,
camo axo rx ce nsnonsna nro npeme c enaxna nacrounnocr. Ho mom sanounar
xoneannxra, mom npecnenannxra ce peynar c orcrnxn n oparnoro, cc cnrypnocr
moxe a ce cmxra, ue nonexamoro na ynnmoxanane yuenne ne camo me ce cnpanx c
npecnenanero, no opn n pesynrar me yxpenna. Bom cnane nnnara na npecnenannxra,
nsnnxna nono nsmymenne or nonecennre crpaannx n ro sanepyna nonn npnnpxennnn
n pennnre na npecnenanoro yuenne. Crapnre npnnpxennnn ome noneue ce saxanxnar n
ompasara cn xm npecnenamnre rn, a ornennnnre ce or rxx cne orcrpanxnane na
onacnocrra or npecnenane me ce npnar ornono xm crapnre cn cnmnarnn n r.n. Ho
raxn naunn na-rnannara npenocranxa sa ycnexa na npecnenannxra e nenpexcnaroro
nm ynopnro npnnarane. Ho ynopnrocr n rasn onacr e nsmoxna camo npn neno
yexenne. Hacnnne, xoero ne nponsrnua or rnpo neno yexenne, nenpemenno me
e neyenrenno n xonennno. Hnxora nxma a my crnra nocroxncrno n crannnocr.
Enncrneno mnporner, n xoro xopara ]anarnuno nxpnar, npenara raxona
nocroxncrno. Taxana nacrounnocr sanncn, pasnpa ce, or eneprnxra n pyrannara
pemnrennocr na onsn, xoro pxonon onepannxra. 3arona nsxor or ecrnnxra n
nsnecrna crenen sanncn n or nnunnre xauecrna na noaua.
Ocnen rona rpxna a ce nma n npenn n cnenoro.3a ncexn mnporne /nn ro
pennrnosen nnn nonnrnuecxn - a ce nanpann pasnnxa mexy rxx nonxxora e rpyno/
moxe a ce xaxe, ue ro ce opn ne ronxona, sa a ynnmoxn nenara asa na
npornnnnxa, xonxoro a npoxapa cocrnennre cn nen. Ho naroapenne na rona opara
nonyuana noneue orpannrenen, orxonxoro nacrnarenen xapaxrep. Henra na opara n
cnyuax necno moxe a ce ycranonn. H rx me e nocrnrnara, xoraro cocrnenara nex
noen. Konxo no-rpyno e a ce xaxe, ue nexra na npornnnnxa e neue oxonuarenno
noeena n noeara na nex e nannno rapanrnpana. Bnnarn e mnoro rpyno a ce
ycranonn xora rouno moxe a cmerne, ue nenra e nocrnrnara. H camo sapan rona
nacrnarennnre ecrnnx sa yrnpxanane na cocrnen mnporne nnnarn me ar no-
nnanomepnn n c no-ronxm pasmax, orxonxoro orpannrennnre. B rasn c]epa, xaxro n nn
ncnuxn pyrn, nacrnarennara raxrnxa nma ncnuxn npenmcrna npe orpannrennara. Ho
nacnncrnenara opa npornn onpeenenn nen nnnarn me nocn xapaxrep na orpana,
ororana, oxaro meur cam ne crane nocnren, npenecrnnx n nponaranarop na nono
neno yuenne.
B saxnmuenne moxe a ce xaxe cnenoro. Bcexn onnr a ce oopn aena nex cc
cnnara na opxnero me nperpnn nopaxenne, axo camara opara cpemy nocouenara nex
ne npneme nacrnarenna ]opma n nmero na yrnpxanane na non mnporne. Camo n rosn
cnyua, xoraro cpemy enn mnporne ce nsnpeuna pyr, nannno nsuepnarenen n neno
ornomenne, nacnnnero me nsnrpae pemanama ponx n me onece nonsa na onasn crpana,
xoxro me ycnee a ro npnnoxn c maxcnmanna esnomanocr n nponxnrennocr.
Ho nmenno rona o rosn momenr nnncname na opara, noena cpemy mapxcnsma.
Ero samo n rx ne onee o ycnex.C rona ce oxcnxna n ]axrr, ue nsxnmunrennnxr saxon
na Fncmapx cpemy connanncrnre, n xpax na xpanmara, ne nocrnrna nenra cn n ne moxeme
a x nocrnrne. Ha Fncmapx cmo my nnncname nnar]opma c non mnporne, sa unxro
noea cn crpyname a ce non ncxxa sanounara opa. Tasn ponx ne moxexa a nsnrpaxr
n nyxannre nosynrn: "rnmnna n pe", "anropnrer na pxanara" n r.n. Camo
esnennre unnonnnnn n rnynannuxnre "neanncrn" me nonxpnar, ue xopara me ce
nnrnar na opa n nmero na raxnna, nosnonere mn a xaxa, nosynrn.
Hnncname neen nocnren sa ycnemnoro nponexane na sanounara or Fncmapx
xamnannx. Ero samo Fncmapx eme npnnyen a nocrann n onpeenena sanncnmocr n
camoro npnnarane na saxonoarencrnoro cpemy connanncrnre or onona yupexenne,
- 102 -
xoero camo e nno na mapxcncrxnx naunn na mncnene. 3a cnx n cnopa cn c mapxcncrnre
Fncmapx rpxname a nseme ypxoasnara emoxpannx, no rona osnauaname a nycnem
nnxa a nace onnere.
Bcnuxo rona nornuno cnename or ]axra, ue n opara cpemy mapxcnsma ne
npnccrname pyra npornnononoxna nex, xoxro a npnrexana cmara npnrerarenna
cnna. Pesynrarr or xamnannxra na Fncmapx cpemy connanncrnre eme camo
pasouaponannero.E, nnma n nauanoro na cneronnara nona ocranonxara n rona
ornomenne eme no-pasnnuna?
3a cxanenne, ne!Konxoro noneue no rona npeme ce samncnxx sa neoxonmocrra or
nnesanna n pemnrenna opa na npannrencrnoro cpemy connanemoxpannxra xaro
nnnmenne na cnpemennnx mapxcnsm, ronxona no-xcno mn craname, ue y nac ne
cmecrnyna nnxaxna nena samxna na rona yuenne. Kaxno rorana moxexme a aem na
macnre, sa a ynnmoxar connanemoxpannxra? B namara crpana nxmame nnxenne,
cnocono a nonee cne cee cn orpomnnre paornnuecxn macn, xonro roxy-mo n no-
ronxma nnn no-manxa crenen ca ce ocnoonnn or nnnxnnero na cnonre mapxcncrxn
noxone. Aconmrno neneno n mnoro rnynano e a ce mncnn, ue nnrepnannonannnxr
]anarnx, roxy-mo nanycnan peonere na ena xnacona naprnx, nenara me ce crnacn a
crnn n peonere na pyra, cmo xnacona, no ypxoasna naprnx. Konxoro n rona a snyun
nenpnxrno sa pasnnunnre oprannsannn, a ce nanara a ce xaxe, ue ypxoasnnre nn
nonnrnnn cmo nsnxno nopxar xnaconnx xapaxrep na oprannsannnre - camo ue ne na
uyxnre, a na cnonre. Onsn, xoro ce ocmenn a orpeue rosn ]axr, e ne camo naxannnx,
no n rnynan nxen.
Hasere ce or rona a cmxrare mnpoxara maca sa no-rnynana, orxonxoro e rx n
ecrnnrennocr. Ho ornomenne na nonnrnuecxnre nnpocn npannnnnxr nncrnnxr
nepxxo e no-nenen or pasyma. Moxe n me nn nspasxr c rona, ue nnrepnannonannnre
nacrpoennx na macnre oxasnar rouno oparnoro n me onponepraxr mnennero nn sa
nepnnre nncrnnxrn na napoa. Ho nne me nspasnm, ue nnpexn ue emoxparnuecxnxr
nann]nsm ne e no-manxo escmncnen, nocnrennre na rona "yuenne" onxnoneno ca
npecrannrenn na nmornn xnacn. ororana, oxaro mnnnonnre ypxoa nponxanar
ncxxa cyrpnn a uerar emoxparnuecxnre necrnnnn n a ce monxr na rxx, na
npecrannrennre na namnre nmornn xnacn ne nm ornna a ce cmexr na rnynocrra na
"pyrapnre". B xpax na xpanmara, n paornnnnre, n resn ypxoa nmar noneue nnn no-
manxo enaxna nena "xpana" - n ennre, n pyrnre ce xpanxr c raocrn.
Mnoro e onacno a ce orpnuar ]axrnre, xonro cmecrnynar. Hensmoxno e a ce
orpeue, ue n xnaconara opa crana yma ne camo sa nenn nponemn. Tona uecro ro
nornpxanar, ocoeno n npensopnara opa, no ro nxma nnmo omo c ncrnnara.
Ccnonnnre npepascnn na ena uacr or napoa nn, ornomennero xm ]nsnuecxnx
rpy na paornnxa orrope naony - ncnuxo rona sa cxanenne ca peannn ]axrn, a ne
]anrasnn na nynarnnn.
3a cxanenne namara nnrennrennnx axe ne ce samncnx xax e cranano raxa, ue ne
cme ycnenn a nsernem yrnpxananero na mapxcnsma. Tx ome no-manxo ce samncnx na
rona, ue mom npexpacnnre nn npannna ne ca ycnenn a nonpeuar na mapxcnsma a ce
yrnpn, ro nxma a moxe ronxona necno a ce nanaxca nsryenoro n ro a ce nsxopenn.
Bcnuxo rona cncem ne ronopn ope sa ronemnre mncnonnn cnoconocrn na namara
nnrennrennnx.
Fypxoasnnre /xaxro camn ce napnuar/ naprnn nnxora nxma a ycnexr npocro a
nsrernxr n narepa cn "nponerapnnre". Honexe ryx ca npornnonocranenn enn na pyr na
cnxra, oruacrn nsxycrneno, oruacrn ecrecrneno pasenenn na uacrn. Bsanmoornomennxra
mexy resn na cnxra morar a ar camo nsanmoornomennx na opa. Hoeara n rasn
opa nemnnyemo me nsnomna no-mnaara naprnx, r.e. n aennx cnyua mapxcnsma.
- 103 -
a ce sanoune opa cpemy connanemoxpannxra npes 1914 r. eme, pasnpa ce,
nsmoxno; no oxaro ne ce namepn na npaxrnxa cepnosen neen samecrnren na rona
nnxenne, opara ne n morna a nma connna ocnona n nxma a e n ccroxnne a
onee o opn pesynrarn.Tyx nmaxme npasnnna.Tona mnenne ce nsrpan y men aneu
npen nonara. H nmenno sapan rona ne moxex a ce pema a nocrnx n xoxro n a e or
cmecrnynamnre naprnn. Cnrnxra or cneronnara nona ome noneue sarnpnxa y men
cranonnmero, ue n momenra e nensmoxno a ce non opa cpemy connanemoxpannxra
ororana, oxaro ne moxem a npornnonocrannm nnxenne, xoero npecrannxna nemo
noneue or onxnonena "napnamenrapna" naprnx.
He enn nr cm ce nsxasnan no rosn nnpoc npe npnxrenn.Hmenno nn npsxa c
rosn nsno cn namncnnx nce nax nxxora a ce saema c nonnrnxa.Tona mn ae nono
nenenx a cnoenx npe npnxrenn, ue cne xpax na nonara me ce nocrapax a crana
oparop, cxpanxnaxn crapara cn npo]ecnx.3a rona cn mncnex npes nxnoro npeme n, xaxro
me ce oxaxe, ne nanpasno.
- 104 -
Inana VI

Boenna1a nponarana
3anounax a ce sanouanam nce noneue npxy nonnrnuecxnre nnpocn n ne moxex
a ne cnpa nornea cn npxy nponemnre na noennara nponarana. Karo nxno
nponaranara nsnpnemax xaro nncrpymenr, c xoro mapxcncrxo-connanncrnuecxnre
oprannsannn opanxr macropcxn. Oranna ce xx yenn, ue e ncrnncxo nsxycrno
npannnnoro npnnarane na rona opxne n ue ypxoasnnre naprnn nourn ne morar a
opanxr c nero. Camo xpncrnxn-connannoro nnxenne, ocoeno n enoxara na Hmrep, nce
ome e morno c nxxaxna nnpryosnocr a nsnonsna cpecrnara na nponaranara, c xoero cn e
ocnrypnno nxxo or ycnexnre cn.
Ho ena no npeme na Cneronnara nona crana nannno xcno xaxnn orpomnn
pesynrarn moxe a ae npannnno oprannsnpanara nponarana. 3a cxanenne n ryx ce
nanoxn a ce nsyuar nemara no npnmepa na enocrra na npornnnnxa, r xaro npnnocr
na Iepmannx n rasn onacr eme cncem cxpomen. V nac nannno nnncname xaxnaro n a
e npocnernrencxa enocr. Ha ncexn nonnx rona nanpano neme na oun. 3a men ce
xnxname camo onnnnrenen nono ome no-sanoueno a ce samncnx npxy nnpocnre
na nponaranara.
Hmax noneue or ocraruno cnoono npeme sa pasmnmnennx. Ha ncxxa xpauxa
npornnnnxr nn aname npaxrnuecxn yponn.
Tasn nama cnaocr ro nsnonsname c neuynana nonxocr n ecrnnrenno c rennanna
npecmernnnocr. Fesxpano mnoro nayunx or resn opasnn na noenna nponarana na
npornnnnxa. Or ena crpana, nauancrnoro nn ce uyncrname npexaneno ymno, sa a ce yun
na xaxnoro n a e nno or pyrnre, a or pyra crpana, npocro nnncname opa
nonx.Bome, nmame nn y nac xaxnaro n a e nponarana?
3a cxanenne nxen cm a orronopx na rosn nnpoc orpnnarenno. Bcnuxo, xoero
ce npenpnemame n rona nanpannenne, eme or camoro nauano ronxona nenpannnno n
nerono, ue ne moxeme a onece nnxaxna nonsa, a uecro nanpano npeeme.
Hamara nponarana eme no ]opmara cn nenpnrona, a n cmnocrra cn
npornnopeunna c ncnxonornxra na nonnxa. Konxoro noneue ce nrnexaxme n
oprannsannxra na nponaranara y nac, ronxona noneue ce yexanaxme n rona.
Kaxno e rona nponarana - nen nnn cpecrno? Ome no rosn npn enemenrapen nnpoc
nauancrnoro nn eme nannno nexomnerenrno.
Ha npaxrnxa nponaranara e cpecrno n sarona rpxna a ce pasrnexa ne no pyr
naunn, a nmenno or rnena rouxa na nenra. Ero samo ]opmara na nponaranara rpxname
a nponsrnua or nenra, a cnyxn, a ce onpeenx or nex. Cmo e xcno, ue n sanncnmocr
or omnre norpenocrn nenra moxe a ce nsmenx n cornerno rpxna cmo a ce npomenx
n nponaranara. Henra npe nac n Cneronnara nona, sa unero nocrnrane nonxme
neuonemxa opa, npecrannxname na-naroponara nen, xaxnaro nxxora e croxna npe
xopara. Hne nonxme opa sa cnooa n nesanncnmocr na namnx napo, sa ocnrypxnane
na xnxa nn, sa emero nn, sa uecrra na nannxra. Bnpexn npornnnnre rnpennx,
uecrra na nannxra e nemo peanno cmecrnynamo. Haponre, xonro ne xenaxr a
orcroxnar uecrra cn, pano nnn xcno ryxr cnooara n nesanncnmocrra cn, xoero, n xpax
na xpanmara, e nancrnna cnpanennno, r xaro mnsepnnre noxonennx, nnmenn or uecr,
ne sacnyxanar a ce nonsnar or narara na cnooara. Koro xenae a ocrane crpaxnnn
po, ro ne moxe a npnrexana uyncrno sa uecr, nonexe sapan nero nensexno me my ce
nanoxn a nnese n xon]nnxr c enn nnn pyrn npaxenn cnnn.
- 105 -
Hemcxnxr napo noeme opa sa uonemxo cmecrnynane n nenra na noennara nn
nponarana rpxname a ce ccron n nopxane na rasn opa n cecrnne sa namara
noea.
Koraro naponre na namara nnanera noxr opa sa cmecrnynanero cn, xoraro n
nrxnre na naponre ce pemanar cnre nm, rorana ncnuxn copaxennx sa xymannocr,
ecrernxa n r.n., pasnpa ce, ornaar. Hann ncnuxn resn nonxrnx ne ca nsern or nsyxa, a
nponsrnuar or ]anrasnxra na uonexa n ca cnpsann c npecrannre my. Koraro uonex ce
pasenx c rosn cnxr, nsuesnar n ropenocouennre nonxrnx, r xaro re ca nopoenn ne or
camara npnpoa, a camo or uonexa. Hocnrenn na resn nonxrnx ca camo nxxonxo napoa
nnn, norouno xasano, nxxonxo pacn. Taxnna nonxrnx xaro xymannocr n ecrernxa me
nsuesnar, axo nsuesnar onesn pacn, xonro ca rexnn rnopnn n nocnrenn.
Ero samo, axo enn nnn pyr napo e npnnyen a sanoune orxpnra opa sa
cmecrnynane na rosn cnxr, ncnuxn nonxrnx or rosn po nsnenx npnonnar camo
nounnena ponx. Axo nonxrnxra ca n paspes c nncrnnxra sa camocxpanenne na napoa,
na xoro my ce nanara cera a non xpnana opa, re ne n rpxnano a nrpaxr xaxnaro n
a e pemanama ponx n onpeenxnero na ]opmara na opara.
Ome Monrxe e xasan ornocno xymannocrra, ue no npeme na nona na-xymanno e xonxoro
ce moxe no-pso a ce pasnpannm c npara.
Konxoro no-esnomano nomname, ronxona no-pso me npnxnmun nonara.
Konxoro no-pso ce cnpannm c npornnnnxa, ronxona no-manxo me ar muennxra my.
Tona e enncrnenara ]opma na xymannocr, ocrnna no npeme na nona.
Koraro npn noona cnryannx sanounar a ronopxr sa ecrernxa n r.n., rorana ce
nanara a orronopx camo raxa: xoraro na npeen nnan ce nocranx nnpoca sa camoro
cmecrnynane na napoa, ro rona nn ocnooxana or ncxxaxnn copaxennx sa xpacora.
Ha-rposnoro, xoero moxe a nma n uonemxnx xnnor, e xomorr na pocrnoro. Hnn
namnre exaenrn, moxe n, namnpar sa mnoro "ecrernuna" cara, cnonerxna cera
napoa nn? C rocnoara enpen, onmnncrnoro or xonro ca nsoperarenn na rasn
nsmncnnna sa ecrernxara, moxe nome a ne ce cnopn.
Ho axo resn copaxennx sa xymannocr n xpacora npecranar a nrpaxr nancrnna
ponx n opara na naponre, ro e xcno, ue re ne morar noneue a cnyxar n na mamanre na
nponaranara.
Ho npeme na nona nponaranara n rpxnano a e cpecrno xm nenra. Henra ce
saxnmuaname n opara sa cmecrnynanero na nemcxnx napo. Kpnrepnxr na noennara nn
nponarana moxeme no rosn naunn a ce onpeenx camo or no-rope nasonanara nen. H
na-xecroxara ]opma na opa eme xymanna, axo rx ocnrypxname nopsa noea.
Bcxxa ]opma na opa n rpxnano a ce npnsnae sa "xpacnna", axo camo nomarame na
nannxra a cneuenn ox sa cnooara n ocroncrnoro cn.
B raxana opa na xnnor n cmpr rona eme enncrnennxr npannnen xpnrepn na
noennara nponarana.Axo n raxa napeuennre pemanamn nncrannnn napeme xaxnaro n a e
nna xcnora no resn nnpocn, nponaranara nn nxmame nnxora a ce onnnernopxna c
neynepenocr no nnpocnre sa ]opmara. Honexe nponaranara e cmoro opxne sa opa,
a n pnere na cnennanncrnre - na-crpamnoro or opxnxra.
pyr nnpoc or pemanamo snauenne eme cnennxr: xm xoro rpxname a e
opnara nponaranara? Km opasonanara nnrennrennnx nnn xm orpomnara maca or
manoopasonann xopa?
Feme nn xcno, ue nponaranara rpxname nnnarn a ce opma camo xm macnre.
3a nnrennrennnxra n sa resn, xonro napnuar cera nnrennrenrn, e nyxna ne nponarana, a
nayunn snannx. Kaxro nnaxarr cam no cee cn ne ce xnxna nsxycrno, raxa n nponaranara
no cnoero cpxanne ne ce xnxna nayxa. Hxnoro nsxycrno na nnaxara ce cnexa o
ymennero na anropa my c nomomra na nneronere n ]opmnre a npnxone nnnmannero na
- 106 -
rnnara xm nero. Ha nsnoxa na nnaxarn e naxno camo rona nnaxarr a e narneen
n a npensnnxna nnnmanne. Konxoro noneue nnaxarr nocrnra rasn nen, ronxona e no-
nsxycno nanpanen. Koro ncxa a ce sannmana c nnpocnre na camoro nsxycrno, ro nxma
a ce orpannun c nsyuanane camo na nnaxara, na nero nxma a my e ocraruno npocro a
onxonn nsnoxara. Or raxn uonex rpxna a ce nsncxna a ce saeme cc cepnosno
nsyuanane na nsxycrnoro n a cymee a ce noronn n orennn neronn xpynnn
nponsneennx.
Cmoro moxe a ce xaxe n nsnecrna crenen no ornomenne na nponaranara.3aauara
na nponaranara ce cpxa ne n rona a ae nayuno opasonanne na nxxonxo orennn
nnnnna, a a nsecrna na macnre, a nanpann ocrnnn sa rxxnoro nsnpnxrne
orennnre naxnn, maxap n ne mnoro na po ]axrn, cnrnx, norpenocrn, sa xonro
macnre o rosn momenr ca nxmann n nonxrne.
Hxnoro nsxycrno n cnyuax rpxna a ce cnexa o rona a naxapam macnre a
nonxpnar, ue en-xo cn ]axr ecrnnrenno cmecrnyna, en-xox cn neoxonmocr e
ecrnnrenno nensexna, en-xo cn nsno e nancrnna npannnen n r.n. Ero rona npocro,
no nennxo nemo rpxna a ce nayun a ce npann no na-opnx, na-cnpmennx naunn.
H ero, xaxro n namnx npnmep c nnaxara, nponaranara rpxna a nsecrna noneue na
uyncrnara n camo n manxa crenen na raxa napeuennx pasym. Crana nnpoc a ce npnxone
nnnmannero na macnre xm ena nnn nxxonxo xpynnn norpenocrn n cncem ne a ce ae
nayuna oocnonxa na orennnre nnnnnn, xonro n es rona npnrexanar nxxaxna
nororonxa.
Bcxxa nponarana rpxna a e ocrnna sa macnre; pannnmero rpxna a nsxoxa
or crenenra na ocsnanane, rnnnuna sa na-nsocranannx nnnnn or resn, na xonro rx
xenae a nsecrna. Konxoro noneue ca xopara, xm xonro nponaranara ce opma,
ronxona no-enemenrapno rpxna a e nenoro pannnme. A xoraro crana nnpoc sa
nponarana no npeme na nona, n xoxro e nnneuen nennxr napo, rorana e xcno, ue rx
rpxna a e maxcnmanno onpocrena.
Konxoro no-manxa e raxa napeuenara nayuna anacrpa n nponaranara nn, xonxoro ce
opma noneue xm emonnnre na rnnara, ronxona no-ycnemna me e rx. A camo
ycnexr n aennx cnyua moxe a e mepnno, oxonxo e npannnno nnn nenpannnno
aenoro npnnarane na nponaranara. H nn ncexn cnyua ne n rona, oxonxo ca
yonnernopenn or npnnaranero na nponaranara orennn yuenn nnn orennn mnan xopa,
nonyunnn "ecrernuecxo" nsnnranne.
Hsxycrnoro na nponaranara ce cnexa o npannnnoro pasnpane na emonnonannnx
cnxr na mnpoxnre macn; camo rona ana nsmoxnocr n ncnxonornuecxn pasnpaema
]opma a ce nanpann ocrnna sa macnre ena nnn pyra nex. Camo no rosn naunn moxe
a ce namepn nrxr xm cpnara na mnnnonnre xopa. ue namero rnpe ymno nauancrno
ne paspa axe rona, sa nopeen nr ronopn sa nenepoxrnnx ymcrnen sacro na rosn cno.
Ho axo npannnno ce pasepe xasanoro, ro orryx nponsrnua cnennxr ypox.He e
npannnno a ce npnana na nponaranara npexaneno ronxma mnorocrpannocr (xoero e
ymecrno, moxe n, xoraro crana nnpoc sa nayuno npenoanane na npemera).
Bsnpnemunnocrra na macnre e mnoro orpannuena, xprr na rxxnoro pasnpane e
recen, sapan rona n cnoconocrra a sanomnx e mnoro manxa. Camo sapan rona ncxxa
nponarana, axo xenae a e ycnemna, rpxna a ce orpannuana camo c nxxonxo rouxn n
a rn nsnara xparxo, xcno, pasnpaemo, no ]opmara na necno sanomnxmn ce nosynrn,
nonrapxxn ncnuxo rona ororana, oxaro neue nxma cmnenne, ue n na-nsocranannxr or
cnymarennre nanxpno e ycnonn rona, xoero ncxaxme. Benara mom ce orxaxem or rosn
npnnnnn n ce onnrame a nanpannm nponaranara nn mnorocrpanna, nnnxnnero nenara
me sanoune a ce pascena, r xaro mnpoxnre macn nxma a ar n ccroxnne nnro a
- 107 -
acnmnnnpar, nnro a sanomnxr nennx marepnan. C rona pesynrarr me namanee, a moxe
n, n cncem me ce saryn.
Ho raxn naunn, xonxoro no-mnpoxa e onasn aynropnx, na xoxro ncxame a
nsecrname, ronxona no-craparenno rpxna a nsemame no nnnmanne resn
ncnxonornuecxn mornnn.
Taxa nanpnmep, eme cncem nenpannnno, ue repmancxara n ancrpncxara
nponarana npes nxnoro npeme ce onnrname a npecranx npornnnnxa n cmemen opas n
xymopncrnunnre nncronxn. Tona eme nenpannnno sarona, samoro npn npnara cpema c
peannnx npornnnnx namnxr nonnx nonyuaname cnpmeno pyra npecrana sa nero or
rasn, xoxro eme opncynana n npecara. B pesynrar ce nanacxme orpomna npea. Hamnxr
nonnx ce uyncrname nsnran, npecrana a nxpna n n ocranannx nn neuar. 3anouna a my
ce crpyna, ue neuarr ro mamn sa ncnuxo. Pasnpa ce, rona no nnxaxn naunn ne moxeme
a yxpenn nonxra sa opa n a saxann namnx nonnx. Hanpornn, nonnxr nn nsnaame
n oruaxnne.
Boennara nponarana na anrnnuannre n amepnxannnre, nanpornn, eme or
ncnxonornuecxa rnena rouxa nannno npannnna. Anrnnuannre n amepnxannnre
opncynaxa nemnnre xaro napnapn n xynn; c rona norornxxa nonnxa cn sa ncnuxn yxacn
na nonara.
Fnaroapenne na rona anrnncxnxr nonnx nnxora ne ce uyncrname nsmamen or
cnoxra npeca. Hpn nac nemara croxxa rouno oparnoro. B xpax na xpanmara, namnxr
nonnx sanouna a cmxra, ue nxnara nn npeca e "or xpa o xpa nsmama". Ero xaxn
eme pesynrarr or rona, ue nponaranara eme npeocranena n pnere na marapera nnn
npocro na "manocnoconn", neocsnanaxn, ue na raxana nxnocr n rpxnano a ce
nocranxr na-rennannnre nosnanaun na uonemxara ncnxonornx.
Hnnoro nepasnpane na nonnmxara ncnxonornx onee o ram, ue nemcxara
noenna nponarana ce npenpna n opasen na rona, xoero ne rpxna a ce npann.A
mexynpemenno n rona ornomenne na mnoro nema moxexme a ce nayunm or npornnnnxa.
Hyxno eme camo es npepascnn n c ornopenn oun a ce nanmana xax n
nponxenne na uernpn ronnn n nononnna, es a namanxna ycnnnxra cn nnro sa
mnnyra, npornnnnxr neymopno ypxme n ena n cma rouxa c orpomen sa cee cn ycnex.
Ho na-nenpannnno or ncnuxo y nac eme paspano rona, xoero ce xnxna npnara
npenocranxa sa ncxxa ycnemna nponaranna enocr, a nmenno, ue ncxxa nponarana
npnnnnnno rpxna a e oxncana n cyexrnnnn nnerone. B rona ornomenne
nponaranara nn - n npn rona no nnnnnarnna or npxa - ronxona mnoro rpememe ome or
npnnre nn na nonara, ue nancrnna ce nanara a ce sannrame: n xpax na xpanmara camo
c rnynocr nn ce oxcnxnar resn nema!?
Kaxno me xaxem, nanpnmep, no nono na nnaxara, xoro rpxna a pexnamnpa enn
onpeenen nn canyn, no xoro npn rona sanouna a nanexa macnre na mncnra, ue n
pyrnre nnone canynn ca ocraruno opn.B na-opnx cnyua nxme noxnarnnn
rnana no nono na raxana "oexrnnnocr".Ho nann rona ce ornacx n sa nonnrnuecxara
pexnama.3aauara na nponaranara ce cnexa, nanpnmep, ne o rona neanrnuno a ce
nperernx, oxonxo cnpanennnn ca nosnnnnre na ncnuxn yuacrnamn nn nonara crpann,
a o rona - a oxaxem cocrnenara cn nsxnmunrenna npanora. 3aauara na nponaranara
ce cnexa o rona nenpexcnaro a oxasnam cocrnenara cn npanora n cncem ne n rona
a rpcnm oexrnnnara ncrnna n ormarnuno a x nsnaram na macnre axe n n cnyuanre,
xoraro rona e n nsroa na npornnnnxa.
Orpomnara npnnnnnna rpemxa eme a ce nocranx nnpocr sa nnnonnnnnre sa
nonara raxa, ue e nnnonna ne camo Iepmannx, no n cmo raxa n pyrnre crpann. He, nne
rpxna neymopno a nponarannpame mncnra, ue nnnara e nsnxno n nsxnmunrenno camo
na npornnnnxa. Tona rpxname a ce npann axe n n cnyua, xoraro rona ne
- 108 -
cornercrname na peannocrra. A mexy pyroro Iepmannx na npaxrnxa ne eme nnnonna,
ue nonara sanouna.
Kaxno ce nonyun n pesynrar na rasn nononnnuarocr.Hann mnnnonnre napon ne ce
ccroxr or nnnomarn n or npo]ecnonannn mpncrn. Hapor ne ce ccron or xopa,
cnoconn nnnarn rpesno a pascxanar. Haponnre macn ce ccroxr or xopa, uecro
xonennnn, or ena na npnpoara, necno cxnonnn a nsnaar n cmnennx, a npemnnanar
or ena xpanocr n pyra n r.n. Bom xaro onycnaxme maxap n cxnxa na cmnenne n
npanorara cn, c rona ce csae neue nxno ornnme na cmnennx n xoneannx. Macnre neue
ne ca n ccroxnne a pemar, xe sanpmna norpemnocrra na npornnnnxa n xe sanouna
cocrnenara nn norpemnocr. Macnre nn n cnyuax cranar neonepunnn, ocoeno xoraro
nmame nemo omo c npornnnnxa, xoro no nnxaxn naunn ne nonrapx rasn rnynana
rpemxa, a peonno ypx n ena rouxa n es ncxxaxnn xoneannx cronapna nxnara
orronopnocr npxy nac. Kaxno nma ryx crpanno, mom xaro, n xpax na xpanmara,
cocrnennxr nn napo sanouna a nxpna na npaxecxara nponarana noneue, orxonxoro na
namara cocrnena. Feara crana nce no-rexxa, xoraro crana nnpoc sa napoa, xoro n es
rona necno ce noana na xnnnosara na "oexrnnnocrra". Hann nne, nemnnre, n es rona
cme cnnxnann noneue a mncnnm sa rona xax a ne npnunnnm xaxnaro n a e
necnpanennnocr na npornnnnxa. Hne cme cxnonnn a mncnnm no rosn naunn axe n n
cnyuanre, xoraro onacnocrra e orpomna, xoraro crana nnpoc nenocpecrneno sa
ynnmoxananero na napoa n pxanara nn.Hxma snauenne, ue na npxa ro pasnpaxa no
pyr naunn.
ymara na napoa ce ornnuana n mnoro ornomennx c xencrnenn ueprn. ononre na
rpesnnx pascx ecrnar no-manxo, orxonxoro ononre na uyncrnara.Haponnre
uyncrna ne ca cnoxnn, re ca npocrn n enoopasnn. Tyx nxma mxcro sa ocoeno rnxa
n]epennnannx. Hapor xasna "a" nnn "ne"; ro onua nnn mpasn. Hpnema nemo sa
ncrnna nnn sa nxa! Kasna sa nxxoro ann e npan nnn ne e! Hapor pascxana
npanonnneno. Hpn nero nxma nononnnuarocrn.
Anrnncxara nponarana ocsna ncnuxo rona no na-rennannnx naunn, ocsna ro n
ro oruere.V anrnnuannre nancrnna nxmame nononnnuarocr, nponaranara nm ne moxeme
a nocee nnxaxnn cmnennx.Anrnncxara nponarana npexpacno eme paspana
npnmnrnnnocrra na emonnnre na mnpoxnre macn. Karo necrxmo cnnerencrno sa rona
cnyxn anrnncxara nponarana no nono na "nemcxnre yxacn". upes rona anrnnuannre
npocro no rennanen naunn csanaxa npenocranxn sa nspxnnnocrra na nocxnre nm
na ]ponronere axe n n momenrn na na-rexxn nopaxennx na anrnnuannre. o raxnna
npensxonn pesynrarn ocrnraxa anrnnuannre c neymopnmara cn nponarana c mncnra,
ue camo nemnnre ca nnnonnn sa nonara. 3a a nonxpnar na rasn narna nxa, eme
neoxonmo a x nponarannpar nmenno no na-enocrpanen, rpy n nacrounn naunn.
Camo raxa moxeme a ce nsecrna npxy uyncrnara na mnpoxnre naponn macn n camo
raxa anrnnuannre moxexa a nocrnrnar a ce nonxpna n rasn nxa.
Konxo ecrnena ce oxasa rasn nponarana ce nnxa or rona, ue mnennero ce
sapxa nenn uernpn ronnn n narepa na npornnnnxa, no nponnxna n cpe napoa nn.
Hxma nnmo uyno n rona, ue cara ne oemaname na nponaranara nn raxn ycnex.
Camara nrpemna nocrnenocr na nponaranara nn cpxame n cee cn saponm na
nmnorenrnocr. Camoro cpxanne ome or nauanoro npaneme manxo nepoxrna
nsmoxnocrra rx a nneuarnn macnre. Camo esymnn manexenn moxexa a npenonarar,
ue nocpecrnom raxnna nann]ncrxn cnona morar a ce nxnonxr xopara a rprnar na
cmpr n nmero na enoro nn. B pesynrar rasn nemacrna "nponarana" ce oxasa ne camo
esnonesna, no n nanpano npena.
opn axo cpxannero na nponaranara nn eme cncem rennanno, rx nax ne n
morna a nma ycnex, mom e sapanena rnannara n nenrpanna npenocranxa: ncxxa
- 109 -
nponarana sanxnrenno rpxna a ce orpannuana camo c nxxonxo nen, no a rn
nonrapx nenpexcnaro. Hocroxncrnoro n nacrounnocrra n cnyuax ca rnannara
npenocranxa sa ycnexa, xaxro nnpouem n sa mnoro pyrn nema n cnera.
Touno n onacrra na nponaranara uonex na-manxo moxe a ce ncnyma n cnernre
na ecrernre nnn na npecnrennre nnrennrenrn. Hpnnre ne rpxna a ce cnymar, samoro n
npornnen cnyua n xparx cpox n cpxannero, n ]opmara na nponaranara me ce
oxaxar npncnocoenn ne xm norpenocrnre na macara, a xm norpenocrnre na recnn
xprone or xannernn nonnrnnn. Km rnaca na nropnre e onacno a ce ncnymname,
samoro, nnmenn or spano uyncrno, re nocroxnno rpcxr nonn cnnnn ycemannx. Ha resn
rocnoa mnoro pso ncnuxo nm ompsna. Te nenpexcnaro rpcxr pasnoopasne n ca
cnpmeno necnoconn sa mnr a nomncnxr xax ce uyncrnar onxnonennre enemenrapnn
xopa. Tesn rocnoa ca nnnarn npnnre xpnrnnn. Te ne xapecnar nponexanara
nponarana nnro no cpxanne, nnro no ]opma. Bcnuxo nm ce crpyna npexaneno
ocrapxno, npexaneno manonno. Te nce rpcxr nemo nono, no-pasnnuno. Taxana xpnrnxa e
ncrnncxn nu, na ncxxa xpauxa rx nancrnna npeun na ycnemnara nponarana, xoxro n
morna a sanomna ncrnncxnre macn. Bom xaro oprannsannxra na nponaranara,
cpxannero n ]opmara sanounar a ce npncnocoxnar xm resn npecnrenn
nnrennrenrn, nxnara rx ce pasnonxna n ryn npnrerarennara cn cnna.
Cepnosnara nponarana cmecrnyna, ne sa a yonnernopxna norpenocrra na
npecnrennre nnrennrenrn or pasnoopasne, a sa a yexana npen ncnuxo mnpoxnre
naponn macn. B cnoxra nsocrananocr macnre nnnarn ce nyxaxr or snaunrenen npemenn
nnrepnan npen a opnar nnnmanne na enn nnn pyr nnpoc. C nen namerra na macnre
a ycnon none eno cncem onxnoneno nonxrne, e nyxno ro a ce nonrapx xnnxn nrn
npe rxx.
Hoxoxaxn xm macnre or cncem pasnnunn crpann, n nnxaxn cnyua ne rpxna
a npomenxme cpxannero na nponaranara cn n ncexn nr rpxna a x onexame o
enn n cmn nsno. a nponarannpame nosynra nn moxem n cme nxnn or na-
pasnnunn crpann. a ocnemaname npanorara my cmo moxe no pasnnuen naunn. Ho
nsnor nnnarn rpxna a e enn n cm n nosynrr nensmenno rpxna a ce nonrapx n
xpax na ncxxa peu, na ncxxa crarnx n r.n. Camo n rosn cnyua nponaranara nn me oxasna
nancrnna enaxno n cnmecrno ecrnne.
Camo n rosn cnyua, axo nne na-nocneonarenno c ynopnrocr n nacrounnocr ce
npnpxame xm rona, c npemero me nnnm, ue ycnexr sanouna a napacrna, n camo
rorana me ycneem a ce yenm xaxnn nsymnrennn, xaxnn nanpano rpannosnn pesynrarn
ana raxana nponarana.Vcnexr na ncxxa pexnama - n rona enaxno ce ornacx sa
rproncxara n sa nonnrnuecxara pexnama - e sanoxen camo n nacrounnoro , pannomepno
n nponxnrenno npnnarane.
H n rona ornomenne nponaranara na npornnnnxa eme opasnona. Tx ce
nponexame c nsxnmunrenna nacrounnocr, c opasnona neymopnmocr. Tx eme
nocnerena camo na nxxonxo, nemnoro, no naxnn nen n eme npennena nsxnmunrenno
sa mnpoxnre naponn macn. B nponxenne na nxnara nona npornnnnxr es
npexcnane npoxapname cpe macnre enn n cmn nen n ena n cma ]opma. To nnro
enn nr maxap n n manxa crenen ne npomenn nponaranara cn, r xaro ce eme yenn,
ue ecrnnero e npensxono. B nauanoro na nonara nsrnexame, ue rasn nponarana
e nanpano esymna no cnoxra narnocr, cne rona sanouna a npann camo manxo nenpnxrno
nneuarnenne, a naxpax - ncnuxn nonxpnaxa. Cne uernpn ronnn n nononnna n Iepmannx
nsyxna penonmnnx. H xaxno or rona? Tasn penonmnnx eme nsanmcrnana nourn ncnuxn
nosynrn or apcenana na noennara nponarana na npornnnnnnre nn.
- 110 -
Ome eno nemo ornnuno paspaxa n Anrnnx: ue ycnexr na nponaranara n ronxma
crenen sanncn ome or maconoro npnnarane; anrnnuannre ne xanexa nnxaxnn napn sa
nponarana, ocsnanaxn, ue pasnocxnre croxparno me ce noxpnxr.
B Anrnnx nponaranara ce cunrame sa opxne or npnn panr. Mexynpemenno n
Iepmannx nponaranara ce npenpna n sanxrne sa espaornnre nonnrnnn n sa ncnuxn
pnnapn na neuannnx opas, xonro rpcexa ronnn mecrenna n rnna.
Ero c xaxno ce oxcnxna ]axrr, ue n pesynrarnre na noennara nn nponarana xxa
nynenn.
- 111 -
Inana VII

Penonmnnn1a
Ome npes 1913 r. sanouna noennara nponarana na npornnnnnnre n namnx narep. Or
1916 r. rx crana nce no-nnrensnnna, a n nauanoro na 1918 r. neue nanpano nn nanonn. Ha
ncxxa xpauxa moxeme a ce ononxr orpnnarennnre nnnxnnx na rosn non na ymn.
Apmnxra nn nocrenenno sanouna a pascxana no naunn, no xoro xenaeme nparr
nn.Hamnre mepxn sa opa cpemy rasn nponarana ce oxasaxa cncem neronn.
Toranamnnxr pxononren na apmnxra nmame n xenannero, n pemnmocrra a ce
opn cpemy rasn nponarana nancxxe, xero rx ce npoxnxname na ]ponra. Ho, ynn, sa
rona my nnncname cornernnxr nncrpymenr. Ho n or ncnxonornuecxa rnena rouxa
mepxnre sa npornnoecrnne rpxname a nsnnsar ne or camoro xomannane. C nen
nponaranara nn a noecrna, rpxname rx a nsnese or oma. Hann nmenno sapan rosn
om, nann nmenno sapan oreuecrnoro nn nonnnnre na ]ponra nsnpmnaxa reponunn
uyeca n rpnxxa ncxxaxnn nnmennx n nponxenne na nourn uernpn ronnn.
H xaxno ce oxasa n ecrnnrennocr? C xaxno ornpmame ponnara, c xaxno
ornpmame namnxr om na nxnara rasn nsmyrnrenna nponarana na npornnnnnnre?
Koraro ce sanosnaxme c namara, nosnonere a xaxa, xonrpanponarana, nne uecrnuxo ce
sannrnaxme: xaxno e rona - rnynocr nnn npecrnnenne?
B xpax na nxroro na 1918 r. cne ocnooxananero or nac na mxnnx pxr na Mapna
npecara nn ce npoxnxname xaro ronxona esapna, ronxona npecrnno rnynana, ue c
napacrnamo neroynanne ncexn en cn saanax enn n cmn nnpoc: nnma nnxo ne
ocrana y nac n Fepnnn, sa a cnoxn xpa na rona nosopno npaxocnane na reponunn
nacrpoennx na apmnxra?
Kax nocrnn upannnx, xoraro npes 1914 r. namnre noeonocnn xononn macono
naxnyxa n npeennre na rasn crpana? Kax nocrnn Hrannx n nnre na xaracrpo]ara,
xoxro nperpnxxa apmnnre na Hsonno? Kax nocrnn cmara upannnx npes nponerra na
1918 r., xoraro repmancxnre nnnsnn sanounaxa a mypmynar na-naxnnre oxonn na
]pencxnre nocxn n xoraro anexoonara nn aprnnepnx sanouna a crpenx no Hapnx?
Bn ncnuxn resn cnyuan npornnnnxr c ncnuxn cnnn ce crapaeme a nsnpne
opocrra na xoneaemnre ce nonxone n sa rasn nen ornono onexame nannonannnre
crpacrn o rouxara na xnnene. C xaxna nenepoxrna cnna, c xaxna rennannocr paoreme
rorana nponaranara nm, sa a moxe na ncxxa nena a nsnpne na nocxnre ynepenocrra
n oxonuarennara noea n c ncnuxn cnnn a nm nane n rnanara mncnra, ue a orcrnnar
noneue osnauana a noryxr cee cn, ponnara cn, ornnmero cn.
E, xaxno eme nanpaneno npn ananornunn ycnonnx y nac?Aconmrno nnmo, a uecro
n no-nomo or rona.Bcexn nr, xoraro nonyuanax nonnx necrnnx, as ro xcax n xnpnxx, n
ne xx na cee cn or nsmymenne no nono na rnycnara arnrannx, xoxro n namnre oun
ryeme ]ponra. Tasn ncnxonornuecxa orpona eme pannocnnna nanpano na cnomxnane na
oennre nn cnnn.
Mnoro nrn me mueme mncnra, ue axo na mxcroro na resn npecrnnn nenexn n
esnonenn manexenn - pxononrennre na nponaranara nn - xx as, ro nsxor or
nonara n nn sa nac cncem pyr.
Hpes resn mecenn sa npnn nr nouyncrnax xonxo xonapna eme cara xm men,
nsnpannna me na npenara nnnnx na ]ponra, xero sanyennxr xypmym na nxxo nerp
moxeme nn ncxxa mnnyra a me onpmn, oxaro na pyr nocr nx morn a oxaxa na
ponnara cn xe no-snaunrennn ycnyrn.Beue xx ocraruno ynepen, ue moxex a
oprannsnpam nponarannara enocr xaxro rpxna.
- 112 -
Ho, ynn, xaxn e cmncnr! Fxx enn or esnmennnre, enn or ocemre mnnnona
nonnnn. Hnmo pyro ne mn ocraname ocnen a cn pxa esnxa sa snre n a
nsnnnxnam opocnecrno cxpomnnre cn sanxennx.
Hpnnre npoxnamannn na npornnnnxa nonanaxa n pnere nn npes nxroro na 1915 r.
Cpxannero nm c nsnecrnn mon]nxannn eme nnnarn eno n cmo. B rxx ce
ronopeme, ue mnsepnxra n Iepmannx pacrxna c ncexn nsmnnar en, nonara nponxanana
esxpano nro n nxmano nnxaxnn nsrnen Iepmannx a x cneuenn; nemcxnxr napo n
rnna ouaxnan mnp, no "mnnnrapncrnre" n npen ncnuxo camnxr "xasep" ne ncxann mnp;
nennxr cnxr npexpacno snaen, ue nemcxara nannx rrynana no mnpa n sarona "nne" cme
nonnn nonara ne cpemy nemcxnx napo, a camo cpemy xasepa, xoro e enncrnennxr
nnnonnnx sa nonara; sarona nonara ne moxena a cnpmn n nxmano a cnpmn, oxaro
rosn npar na nxnoro uoneuecrno ne e orcrpanen, n sarona mom cnpmena nonara
cnoonnre emoxparnunn nannn menn a npnemar no parcxn nemcxnx napo n cmsa cn
sa neuen mnp n mom yapen uacr sa ynnmoxanane na "npycxnx mnnnrapnsm" mnpr n
naroencrnnero menn a ar ocnrypenn sannnarn.
3a na-opa nnmcrpannx na xasanoro n npoxnamannxra ce nnrnpaxa mnoroponn
"nncma or nnsxn", nannno nornpxanamn ro.Ornauano noneuero xopa npocro ce
cmeexa na resn npoxnamannn. Hosnnnre ce npounraxa n no xomana ce ornpanxxa n maa
na apmnnre, xero ne nm opmaxa nnxaxno nnnmanne, oxaro nxrpr nax ne onece n
oxonnre nonn npoxnamannn. Hosnnnre na npornnnnxa ce pasnpocrpanxnaxa na-neue c
aeponnann.Cxopo opnaxme nnnmanne na cnenoro. Ha ncnuxn resn yuacrnn or ]ponra,
xero ce namnpaxa anapcxn nonnnn, nensmenno ce noxnxnaxa nosnnn, xonro c
rnannoro cn ocrpne ce opmaxa cpemy npycnre. B resn nosnnn ce ronopeme, ue
npornnnnxr nxma nnmo npornn anapnnre, ue sa ncnuxo e nnnonna camo Hpycnx, xoxro
rpxnano a nocn nxnara orronopnocr sa nanpanennre or nex snoecrna. Hpornnnnxr
axe n nn paocren a ne npnunnxna snnnn na anapnnre, no xaxno a ce npann, xaro re
cncem nanpasno ca cnpsann cara cn c Hpycnx n naxr xecrennre sa nex or xapra.
H rpxna a ce xaxe, ue raxn nn nponarana sanouna a oxasna cnoero nnnxnne
ome npes npnnre mecenn na 1915 r. Cpe nonnnnre aconmrno xnno naspxnaxa
nacrpoennx cpemy Hpycnx, a mexynpemenno y nac na npxa ne cn nompnaxa n manxnx
npcr, sa a npornnoecrnar na rona. Tona neue ne eme onxnonen nponycx.
H pasnpa ce, raxnna rpemxn cne rona ormcrnxa sa cee cn no na-neuannnx naunn. Or
rona nocrpaa ne camo nxna Hpycnx, no n nennxr nemcxn napo, n rona uncno pasnpa ce
n anapnnre.
3anounaxn or 1916 r., nponaranara na npornnnnnnre moxeme neue a perncrpnpa
onpeenenn ycnexn n rona nanpannenne.Ho rpxna a ce npnsnae n rona, ue
mnoroponnre nncma or ponnnnre, xonro nancrnna nsnnsaxa or oma, cera xxa
nsnnnenn c onnaxnannx n resn "cxpnn" nncma cmo sanounaxa a oxasnar cnoero
nnnxnne. Cera na npornnnnxa ne my eme nyxno a pasnpocrpanxna noonn nncma c
aeponnann. Cpemy rosn norox or xanocrnn nncma ne eme nnmo npenpnero or rnna, axo
ne ce cmxrar nxxon or ncnxonornuecxa rnena rouxa xpano rnynann "nanomnxnnx" or
"npannrencrnen" xapaxrep. uponrr nponxn a ce nanonxna c rasn orpona. Fennre
nepasymnn xenn, ns]apnxynann crornnn xnnxn raxnna nncma y oma, cncem ne
noosnpaxa, ue c rona camo ynennuanaxa ynepenocrra na npornnnnxa n noeara, a c rona
camo nporounar nonara n ymnoxanar crpaannxra na nnsxnre cn na ]ponra. Tesn
escmncnenn nncma na nemcxnre xenn crpynaxa xnnora na crornnn xnnxn namn
nonnnn.
Taxa npes 1916 r. neue moxexa a ce nanmanar pasnnunn rpenoxnn cnmnromn. Ha
]ponra neroynaxa, a nonxxora n "pyraexa" c ncnuxn cnnn; ram xxa neue mnoro
neononnn n nonxxora ce nsmymanaxa nannno cnpanennno. oxaro na ]ponra
- 113 -
rnaynaxa, oxaro ponnnnre nxmn rpnxxa ncxxaxnn nnmennx, na pyrn mecra, na
npxa rocnocrnaxa nsonnnero n pasrounrencrnoro. axe na camnx ]ponr n rona
ornomenne aneu ne ncnuxo eme narononyuno.
Taxa cnmnromnre na xpnsara xxa neue nannne npes 1916 r., no nce ome craname
nnpoc camo sa omamnn, "nrpemnn" ena. Cmnxr rosn nonnx, xoro o npen manxo
neroyname n pyraeme, cne nxxonxo mnnyrn nsnnnxname rexxnx cn nr xaro nemo,
xoero ce pasnpa or camo cee cn. Ta camara pora, xoxro o npen manxo nspasxname
neononcrno, cne nononnn uac ce neme sa cnox yuacrx or oxonn c raxn reponsm,
xaro ue nn or rona sannceme cara na nxna Iepmannx. Tona nce ome eme ]ponrr na
crapara npensxona reponuna apmnx.
Cxopo nonyunx nsmoxnocr a ce yex n rasn cnnna pasnnxa, xaxnaro
cmecrnyname no rona npeme mexy nonoxennero na ]ponra n nonoxennero n rnna.B
xpax na cenremnpn 1916 r. moxra nnnsnx nse yuacrne n oenere na Coma. Tona sa nac
eme npnnxr or nxna cepnx oene, xero rnanna ponx nrpaeme rexnnxara.
Bneuarnennero rpyno ce noana na onncanne - ne nona, a ncrnncxn a!
Ho ynnmoxnrennnx orn na nenpnxrenx, nponxanam cc cemnnn, nemcxnxr
]ponr ycrox. Honxxora ena-ena orcrnnaxme, nocne onpanxxme nonoxennero, no
nnxora ne orcrnnaxme es o nnro enn canrnmerp semx.
Ha 7 cenremnpn 1916 r. xx panen. Fnarononyuno ce opax o npenpsounnx nynxr
n c npnnx rpancnopr me nsnparnxa n nounnara na crpanara.Hsmnnaxa ne ronnn,
orxaxro ne xx nnxan ponnara cn, esxpano nr cpox npn raxnna ycnonnx. Tpyno
moxex a cn npecranx xax nsrnexa nemena, xoro ne e oneuen nn noenna ynn]opma.
Koraro nonanax n npnnx nasaper n Xepmnca, nsnnxax or nsnenaa, xoraro uyx nnesanno
xencxn rnac na mnnocpna cecrpa, xoxro ce saronopn c nnso nexamnx pyrap.3a npnn
nr cne ne ronnn uyx xencxn rnac.
Konxoro no-nnso nnaxr nn npnnnxaname xm rpannnara, ronxona no-necnoxono
craname ccroxnnero nn.Hne nponrynaxme npes ncnuxn resn rpaone, npes xonro npen
ne ronnn npemnnanaxme ome xaro cncem neonnrnn nonnnn:Fpmxcen, Hnex n r.n.
Ha-naxpax na xnma ce noxasa npnara nemcxa xma. Konxo npexpacna nn ce nnx rasn
nocrpoxa.Mnno oreuecrno! Ha-naxpax!
Koraro npes oxromnpn 1914 r. sa npnn nr nrynaxme npes rpannnara, ncnuxn nne
ropxxme or nerpnenne n enrycnasm. Cera nrynaxme mnuannno n xxme noxpycenn or
rra. Bcexn or nac nsnnrname uyncrno na macrne, ue cara my e ana ome ena
nsmoxnocr a nornene cc cocrnennre cn oun ponnara, sa xoxro oraname xnnora cn.
Bcnuxn xxa ronxona rpornarn, ue nourn ce cpamynaxme a ce rneame n ounre.
Hacrannxa me n onnnnara n Feennn nnso o Fepnnn. Tona nourn cnnana c
neronmnnnara or ornpanxnero mn na ]ponra.Kaxna npomxna! Or nenpoxonmara xan na
]ponronere na Coma nanpano n ennre nocrenn na rona uyno sanne. B nauanoro xaro ue
nn ne ce pemanam a nernem n raxana nocrenx. Hocrenenno sanounam a cnnxnam c rosn
non cnxr.3a cxanenne, oxpxanamnx me n momenra cnxr mn ce crpyname non n n pyro
ornomenne.
Tyx neue ne nnraeme rosn yx, xoro rocnocrname ome npn nac na ]ponra. Tyx sa
npnn nr uyx nemo, xoero na ]ponra nn eme aconmrno nenosnaro: xnanara na
cocrnenara cn crpaxnnnocr! Konxoro n a neononcrnaxa na ]ponra, xonxoro n xpocrno
a pyraexa nonnnnre ram, rona nxmame nnmo omo c orxasa a nsnnnxnar
sanxennxra cn, a ome noneue c nsxnanara na crpaxnnnocrra. O, ne! Ha ]ponra
crpaxnnnenr ome ce cmxrame sa raxn n sa nnxaxn pyr. Kaxro npen ro eme
saxnemxnan c nceomo npespenne, a xm ncrnncxnre repon na ]ponra ce ornacxxa c
npexnonenne. Tyx, n onnnnara, nacrpoennero eme rouno oparnoro. Tyx c na-ronxm
anropnrer ce nonsnaxa na-ronemnre popxonnn, xonro c nomomra na xanxo
- 114 -
"xpacnopeune" ce nonrpanaxa na mxecrnoro na cmennx nonnx n nsxnanxnaxa
rnycnara esxapaxrepnocr na crpaxnnnena. Hxxonxo cncem xanxn cyexra anaxa ron.
Enn or rxx orxpnro ce xnaneme, ue napouno cn e napannn pxara na renennre orpan, sa
a nonane n nasapera. Hesanncnmo or rona, ue napanxnanero eme aconmrno nnmoxno,
rosn cyexr eme or oranna n onnnnara, nnpexn ue ncnuxn snaexa, ue e nonanan ryx
no momennuecxn naunn. H xaxno or rona? Tosn neronnx narno ce nsxapname opasen na
nncme mxecrno n cmxrame "nonnra" cn sa xe no-nenen sa ponnara, orxonxoro
repocxara cmpr na uecrnnx nonnx na ]ponra. Honeuero xopa mnuannno nscnymnaxa
resn peun, pyrn ce orpnnaxa na crpana, no nmame raxnna, xonro orxpnro ce
crnacxnaxa c nero.
Men nanpano mn ce raeme or resn peun, no nnmo ne moxeme a ce npenpnema;
cyexrr cnoxono cn ocraname n nasapera. Hauancrnoro na onnnnara pasnpa ce
npexpacno snaeme xo e rosn cyexr n nnpexn rona ne npenpnemame nnmo.Bom xaro
ce nsnpannx na xpaxara cn, mn paspemnxa a orna n Fepnnn. Tyx xnno neue napeme
ronxma mnsepnx. Mnnnonnnxr rpa rnayname. Heononcrnoro eme orpomno. B mnoro
or nocemanannre or nonnnn nnnnnnn moxexa a ce uyxr cmnre pasronopn xaro n
nasapera. Csaname ce axe nneuarnennero, ue nxxon or resn neronnnn cnennanno
nocemanar resn mecra, xero ce crpynnar nonnnn, sa a npononxnar ram rnycnnre cn
nsrnen.Mnoro no-nomo eme nonoxennero n Mmnxen.
Koraro cne ospanxnanero me nsnncaxa or nasapera n ce ornpannx xm sanacnnx cn
aranton, npocro ne moxax a nosnax namnx rpa. Kero n a ornem - mxa,
neononcrno n xanrn. B camnx sanacen aranton nacrpoennero eme no ncxxaxna
xpnrnxa. Tyx oxasname nnnxnne n rona, ue o]nnepnre-nncrpyxrypn, xonro nce ome ne
xxa xonnn na ]ponra, no na-rpy naunn ce pxaxa cc crapnre nonnnn n ne ymeexa
a ycranonxr none nxxaxnn npnnnunn nsanmoornomennx c rxx. Bonnnnre-]ponronann
nocexa cc cee cn or oxonnre nxxon ocoenn npnnnuxn, xonro xxa pasnpaemn sa
crpoennre o]nnepn, no c xonro rnnonnre unnone ne xenaexa a ce npnmnpxnar. Km
crpoennx o]nnep n camnre ]ponronann ce ornacxxa c aneu no-ronxmo ynaxenne,
orxonxoro xm erannnre xomannpn. Ho nesanncnmo or ncnuxo, omoro nacrpoenne eme
nsxnmunrenno nomo. Vxpnnarencrnoro n rnna neue ce cmxrame sa opasen na nncma
mpocr, a nspxnnnocrra n nenoxonenmocrra na ]ponra - sa npnsnax na cnaocr n
orpannuenocr.
Kannenapnnre rmxaxa or enpen. Hourn ncexn noenen nncap eme or enpenre, a
nourn ncexn enpenn - nncap. Ocraname mn camo a ce nsymxnam na nsonnnero na resn
npecrannrenn na nspanara nannx n xannenapnnre. Henonno cnocranxx rosn ]axr c
rona xonxo manxo npecrannrenn na rasn nannx ce cnyuna a cpemnem na camnx
]ponr.Ome no-nomo croxxa nemara n cronancrnoro. Tyx enpecxnxr napo crana
"nesamennm". Haxxr anno, no peonno nscmyxname xpnra na napoa. Te xnanaxa n
pnere cn ncnuxn raxa napeuenn noennn omecrna n nanpannxa or rxx nncrpymenr sa
esxanocrna opa cpemy cnoonoro nn nannonanno cronancrno.Bce no-rpmxo ce
pasnacxxa rnaconere, xonro oxasnaxa neoxonmocrra or nannno neypxnma
nenrpannsannx.Ionopexn no cmecrno, neue npes 1916-1917 r. nourn nxnoro
nponsnocrno ce namnpame no xonrpona na enpecxnx xannran.H n cmoro npeme cpemy
xoro ncmnocr eme ornpanena nenanncrra na napoa.C yxac ce yenx rorana, ue
npnnnxanar cnrnx, xonro nensexno me onear o xaracrpo]a, axo ne ycneem n
nocnennx momenr a rn npeornparnm.Ho npemero xoraro enpenre orpanaxa n
npnrncxaxa nxnara nannx, ncrnncxara nenanncr na macnre ce ornpanxme xm "npycnre".
Kaxro n na ]ponra, n ryx ne ce npenpnemame nnmo cpemy orponnara nponarana.
Karo ue nn xopara nome ne ce ocemaxa, ue xpaxr na Hpycnx nce ome cncem ne
osnauana noem na Fanapnx! Karo ue nn xopara ne pasnpaxa, ue nemara croxr rouno
- 115 -
oparnoro nopaxennero na Hpycnx nensexno me nonneue cc cee cn n rnenra . na
Fanapnx!
Bcnuxo rona me npnunnxname nenepoxrnn crpaannx. cno csnanax, ue c nomomra
na rosn rennanen rpnx enpenre camo ncxar a ornnexar nnnmannero or cee cn npxy
pyrnre. oxaro Fanapnx neroyname cpemy Hpycnx n oparno, enpennr no noca na
nere cn ypexame ananepnre. oxaro n Fanapnx pyraexa Hpycnx, enpennr
oprannsnpame penonmnnx n cne rona nanece enaxno pemnrenen yap n na Hpycnx n na
Fanapnx.
3a men eme nerpnnmo a nanmanam rasn nsanmna cnaa mexy nemnnre n nx ce
panan a samnna sa ]ponra. Cxopo cne npncrnranero mn n Mmnxen nanpannx
cornernara saxnxa c xenannero cn.B nauanoro na mapr 1917 r. ornono xx n nonxa cn na
]ponra.B xpax na 1917 r. nacrpoennero ce noopn n moxeme a ce npenonara, ue
apmnxra e ycnxna a ce cnpann c npenmnoro nonnxanane na nacrpoennero. Cne pycxara
xaracrpo]a nxnara apmnx ornono ce nsnpann. Tx nouepnn or rasn xaracrpo]a nonn
naexn n nona cmenocr. B apmnxra ornono sanouna a nponnxna yexennero, ue
nesanncnmo or ncnuxo nonara me sanpmn npn ncnuxn cnyuan c noeara na Iepmannx.
Cera n apmnxra ornono ce pasnacxxa necnn. Ipauenero na necnmncrnre ce uyname nce no-
pxxo n no-pxxo. Apmnxra ornono nonxpna n emero na oreuecrnoro.
Ocoeno uyornopno nnnxnne npxy nacrpoennero na apmnxra nn npensnnxa
nrannancxara xaracrpo]a npes ecenra na 1917 r. B roranamnara nn noea na
nrannannnre nocxara cspx oxasarencrno, ue ornono cme n ccroxnne a nponem
]ponra ne camo na pycnannre. Cpnara na mnnnonnre nn nonnnn ce nsnnnnxa cc
cnoxona ynepenocr n cnoero eno, re nsxnaxa cnoono n sauaxaxa c naexa
nponernnre oene npes 1918 r. B pennnre na npornnnnxa, nanpornn, ce nanmaname
cnaane na nacrpoennero. Tasn snma mnna manxo no-cnoxono or onxnonenoro. Hacrnn
sarnmne npe ypx.
Ho ero ue rxmo n pasrapa na nocnennre npnroronnennx sa pemanamnre cpaxennx,
xoraro na sanannx ]ponr ce rouexa esxpann xonn c noennn amynnnnn n nocxara
nsnpmname nocnenara nororonxa sa nacrnnenne, n Iepmannx sa npn nr npes nxnara
nona ce pasnrpa neuynano no cnoxra nonocr cnrne. He, Iepmannx ne rpxna a
noen! B nocnennx mnr, xoraro nemcxnre snamena xxa nnsxo o noeara, nparonere
na ponnara nycnaxa n xo raxona cpecrno, xoero rpxname a noryn nponernoro
nacrnnenne ome n saponma my n no rosn naunn a nsrprne noeara or pnere.
Bparonere na ponnara oprannsnpaxa crauxa n npenpnxrnxra, xonro paorexa sa ]ponra.
Axo rasn crauxa ycneeme, nemcxnxr ]ponr meme a nperpnn xpax n "uopneprc" a
nonyun yonnernopenne: rosn nr nxmame a nma noea sa nemcxnre snamena. Hamnre
apmnn me ocranar es cnapxxenne n sa nxxonxo cemnnn ]ponrr nn me e nponr. C
rona me e nponaneno nacrnnennero nn, Anranrara me ce cnacn n ncennacren
rocnoap n Iepmannx me crane nnrepnannonannnxr xannran. Ero xaxno npecrannxname
nrpemnara nen na mapxcncrxara nsmama na napoa. Paspyxa na nannonannoro
cronancrno n ocnrypxnane rocnocrno na nnrepnannonannnx xannran - raxana eme nenra
nm. H naroapenne na rnynocrra n neonepunnocrra na enn n esxpanara crpaxnnnocr
na pyrn rasn nen sa cxanenne eme nocrnrnara.
Hancrnna, crauxara n sanonre sa noenno oopynane nxmame nnen ycnex n raxn
cmncn, ue ne ycnxxa a nsromxr ]ponra. Crauxara pso npexcna n apmnxra ne ocrana
es amynnnnn. B rosn cmncn nnanr na craunnre oprannsaropn pso a noryxr
apmnnre nn ne ycnx. Ho mnoro no-yxacnn xxa mopannnre mern, xonro nn nanece
crauxara!
Hpno, sa xoro, ncmnocr, ce opnxa namnre apmnn, mom camara crpana nsomo ne
ncxame noea? B nmero na xoro ce anaxa resn esponn xeprnn? B nmero na xoro
- 116 -
rpnxxme ncnuxn resn nnmennx na ]ponra? Ha nonnxa xasnaxa a ce cpaxana o noea,
a n cmoro npeme crpanara crauxyname!Bropo, a xaxno nnnxnne oxasa rasn crauxa n
pennnre na npornnnnxa?
Hpes snmara na 1917-1918 r. xopnsonrr sa npn nr ce noxpn c onann sa
cmsnnnnre. Ero neue uernpn ronnn cmsennre pxann c omn ycnnnx noexa xpano
nanpernara opa cpemy nemcxnx nennxan n ncnuxo eme espesynrarno. Ho npes nennre
resn uernpn ronnn rnannnre cnnn na nemcxnx nennxan xxa saern na nsrox n na mr. Ha
sana ro pxeme npes noneuero npeme nropocrenennn cnnn. H ero cera rnnr na namnx
nennxan ce oxasa cnooen. Feme nponxro mope or xpn npen nemnnre a morar a
nonanxr na rp none enn npornnnnx. 3aernre ocera nocxn na pycxnx ]ponr, me ar
npexnpnenn na sana n axo o rosn momenr nparr ne e ycnxn a npone
orpannrennara nn nnnnx, ro cera camnre nne me npemnnem n nacrnnenne.
Hpornnnnxr eme oxnanar or rpenora n rpenepeme a ne n oxonuarennara noea
a crane nama.B Honon n Hapnx ce nonxa cnemannx nonp cnemannx. opn
nponaranara na npornnnnnnre ocrana na saen nnan. Cera neue ne eme ronxona necno
a ce oxaxe, ue nemcxara noea e cnpmeno nemncnnma n necnrypna.Taxona eme
nacrpoennero n cpe cmsnnuecxnre nocxn. Harnara ynepenocr n noeara eme
nsuesnana. Crpax ose rocnoara pxononrenn na Anranrara. Hsmenn ce ornomennero n
xm nemcxnx nonnx. o rosn momenr na namnx nonnx rneaxa xaro na nannnnx,
esycnonno opeuen na nopaxenne. Cera npe rxx croeme nemcxn nonnx, xoro eme
ynnmoxnn pycxnx nm cmsnnx. ocera nnmerara nn xapame a ce orpannuaname c
nacrnnenne camo na nsrox. Cera na npornnnnxa my ce crpyname, ue rona eme rennanna
raxrnxa or nama crpana. B nponxenne na rpn ronnn nemnnre noexa nenpexcnarn
araxn na pycxnx ]ponr - ornauano es ocoen ycnex. Bcnuxn xxa sanounann a ce
nacmnnar na mnnmara esnennocr na ecrnnxra nn. Hsrnexame, ue pycxnxr nennxan
oesarenno rpxna a noen nopan orpomnoro cn uncneno npensxocrno. A Iepmannx
meme a saryn mnoro xpn n cpaxennxra cn c pycnannre. Ornauano xor na cnrnxra
cxxam nornpxaname raxana npornosa.
Hpes cenremnpn 1914 r. cne cpaxennxra npn Tanenepr n Iepmannx ce nporounxa
npnnre esxpann noronn or pycxn noennonnennnnn.Orrorana neue noroxr ne
npexcna. Hpes nxnoro npeme n nn nnaxonere n no mocero ce nnxexa esxpann xonn or
pycxn noennonnennnnn. Ho or rona nxmame ronxma nonsa. Ha mxcroro na ncxxa cpasena
apmnx pycnannre nenara nsxapnaxa nona. Inranrcxnre nnaennx na napx cxxam xxa
nensuepnaemn no ornomenne na xopa. Konxo npeme Iepmannx moxeme ome a nspxn
raxona ccresanne? Hxma nn a nacrnn raxn en, xoraro rx, nnpexn nocrnrnarara
noea, me ocrane neue es nocxa, oxaro pycxoro xomannane me nponxn a nsxapna
na ]ponra nonn apmnn? Kaxno me crane rorana? Cnope uonemxnx pasym Iepmannx
moxeme camo a orcpoun noeara na Pycnx, a oxonuarennara noea na nocnenara
nsrnexame nensexna.
Cera ncnuxn resn naexn ce nsnapnxa. Enn or rnannnre cmsnnnn, npnnecn na-
ronemnre xeprnn na onrapa na omara opa, eme pasnr na napuera n cera nexeme
npocnar na semxra npe esxanocrnnx npornnnnx. Crpax n yxac ce ncennxa n cpnara na
nonnnnre or Anranra, xonro o rosn momenr cnxno nxpnaxa n noeara na cmsnnnnre.
Te ouaxnaxa c rpenora nacrnnama nponer. Axo o rosn momenr ne ca mornn a pasnxr
nemnnre, xonro pxaxa na sanannx ]ponr camo uacr or nocxnre cn, ro xax moxexa a
pasunrar na noea cera, xoraro rasn nsxnmunrenno reponuna pxana moxeme a cepe
n ennnx cn mmpyx ncnuxn cnnn cpemy sanannx ]ponr!
Km rona na nopaxennero oxasnaxa nnnxnne n cnrnx, cranann n ropara na mxen
Tnpon. Becrra sa nopaxennero na nocxnre na renepan Kaopn ocrnrna n o nonerara na
- 117 -
unanpnx. Bxpara n noeara ce nsnapxname n orcrnname mxcro na crpaxa npe
oxonuarennoro nopaxenne.
Homnre xxa npoxnann. Hancxxe na sanannx ]ponr nocxnre na Arnanra uynaxa
myma or npnnnxanamn ce nonn nemcxn apmnn. Hannxaname nocnennxr crpamen c.
Hanpexennero n narepa na npornnnnxa ocrnrna npxnara cn rouxa. H nnesanno n rosn
momenr n Iepmannx nnamna sapx n nnamxr or rosn noxap osapn ncnuxn xruera na
]ponra. B momenr, xoraro nemcxnre nnnsnn npannxa nocnennre cn npnroronnennx sa
nacrnnenne n Iepmannx nsyxna nceoma crauxa.
B npnnx mnr nennx cnxr onemx. B cnenamnx momenr npornnnnxr nsxna
cnoono n nenpnxrencxara nponarana c nacrpnenne ce naxnpnn na rasn censannx.
Heouaxnana nomom oe n nanacernx uac. C enn yap Anranrara nax ycnx a
nsnpne yxa na nonnnnre cn. Tx nax rn naxapa a nonxpnar, ue noeara e
nsmoxna. Tpenoxnoro uyncrno npe nannxanamoro nacrnnenne na nemnnre ornono e
sameneno c rnpa yeenocr n noeara na Anranrara. Cera ornono moxeme a ce
oxasna c ycnex na nonnnnre or Anranrara, ue oxonuarennnxr nsxo na npecroxmara
nennxa nrxa sanncn camo n nsxnmunrenno or nspxnnnocrra nm. Hexa nemnnre cera a
nocrnrar, xaxnnro cn ncxar noxannn noen, crpanara nm x ouaxna penonmnnx, a ne
rpnym]annoro npmane na apmnnre nm noenrenxn.
Anrnncxnre, ]pencxnre n amepnxancxnre necrnnnn noneoxa n rasn npsxa ycnnena
arnrannx cpe rnna n cmenpemenno cmara raxana ymena nponarana na
]ponra."Iepmannx e nsnpanena npe penonmnnx! He e aneu noeara na cmsnnnnre!"
Tona eme na-oporo nexapcrno, sa a ce nsnpanxr na xpaxa pasxoneannre ce ]pencxn
nyannra n anrnncxnre romnra. Cera nax sapenaxa opnxra n xapreunnnnre.
Hannuecxoro xrcrno eme npexpareno. Cmsnnre nocxn ornono sanounaxa a oxasnar
orxpnra cnpornna.
Taxnna xxa pesynrarnre or crauxnre. Iepmancxnre crauxn yxpennxa ynepenocrra n
noeara n narepa na npornnnnxa n my nomornaxa a npeoonee sanounanara napannsa n
oruaxnne, xonro ce noxnnxa no ]ponronere. Crornnn xnnxn nemcxn nonnnn sannarnxa
c xnnora cn resn crauxn. A anropnre n nnnnnaropnre na rasn rnycna nonocr cranaxa
xannarn sa nncmnre pxannn nocrone n penonmnnonna Iepmannx.
B camara Iepmannx xaro ue nn ycnxxa a nsrpnxr npnnre cnen or crauxnre nn
noennnre sanon. Hone raxa nsrnexame nnmno. Ho n npornnnnxonnx narep
nneuarnennero ce sanasn. Axo o crauxara n nero napeme nnna esnaexnocr, ro cera
nonnnara sa crauxnre n Iepmannx ornono nonnrna nacrpoennero n apmnnre na Anranra.
Anrno-]pencxnre nonnnn ornono sanounaxa a ce cpaxanar c oruaxna pemnrennocr.
Cera neue cnope uonemxara nornxa necmneno nsrnexame, ue noeara me e na
crpanara na Anranrara, camo axo sanannxr ]ponr nspxn nemcxnre araxn none ome
nxxonxo mecena. Bcnuxn napnamenrn na crpannre or Anranrara nenara onennxa
csanara ce cnryannx n ornycnaxa orpomnn cpecrna sa noenna nponarana. Te
npexpacno snaexa, ue rona e na-opnxr naunn a ce ycxopn pasnoxennero n repmancxnx
narep.
As nmax macrnero nnuno a yuacrnam ne camo n npnnre ne namn nacrnnennx, no
n n nocnenoro nacrnnenne na nemcxnre nocxn.Tona xxa na-cnnnnre mn nneuarnennx
npes nennx mn xnnor. Ha-cnnnnre, samoro onepannnre nn npes 1918 r., xaxro npes 1914
r., sarynxa orpannrennnx cn xapaxrep n npnexa ]opma na nacrnnenne. Hpes ncnuxn
namn oxonn, npes ncnuxn namn nocxn npemnna nsnmxa na onexuenne. Cera na-
naxpax cne rpn rexxn ronnn na nsuaxnane n uyxa semx npn yxacxnama ocranonxa,
nanomnxma a, npemnnaxme n nacrnnenne n yapn uacr na pasnnarara. Ornono
sannxynaxa noeonocnnre nn arantonn. Hocnennre escmprnnre nanpn oxono
onexnnre nn c noea snamena! Ome nenx ce pasnecoxa npexpacnn narpnornunn
- 118 -
necnn sa ponnara nn. Hoern or esxpannre npnonnnn or nemcxn nonnnn, resn
uyecnn necnn nerxxa xm neero. 3a nocneen nr neecnnxr rnopen nsnpamame
mnnocrnnara cn ycmnnxa na nenaroapnnre cn ena.
Texxa saymanama armoc]epa napeme na ]ponra n xpax na nxroro na 1918 ronna. B
ponnara ce noeme rexxa nrpemna opa. 3apan xaxno? B arantonnre n pornre na
namnx ]ponr ce nocexa pasnnunn cnyxone sa rona. cno eme, ue nonara e saryena n
camo rnynann moxexa a nponxanar a nxpnar n xpanara noea. Hapor nsomo ne
e sannrepeconan a nponxn nonara, sannrepeconann ca camo monapxnxra n xannranr
- ero xaxnn nonnnn nnaxa or crpanara n ce ocxaxa na ]ponra.
Ornauano ]ponrr pearnpame na rona cncem cnao.Kaxno nn nnrepecyna nac,
nonnnnre, nceomoro nsnparenno npano? Hnma sa rona nomnaxme nenn uernpn ronnn?
Fannrnre ncxaxa cera a orpaxr nanannre repon, xaro nm ornemar cc sana ara
nenra, sa xoxro xxa nomnann n ornmnn n rpoa. Hnma mnanre nn nonxone ornnaxa na
cmpr nn unanpnx na ycra c nosynra "a xnnee nceomoro rano nsnparenno npano"?
He, ne e ncrnna, re ornnaxa na cmpr c npnsnna "ounan mep anec" /"Iepmannx na
ncnuxo"/. Manxa, no nce nax rnpe cmecrnena pasnnxa! Kpecntonnnre, xonro cera
ncxaxa no ]ponronere nceomo rano nsnparenno npano, ocera ne xxa ce n mxpxann na
onoro none.Tasn naprnno-nonnrnuecxa nannau o rox momenr ne eme nsnecrna na
]ponra. Camo nnmoxna uacr or resn rocnoa napnamenrapncrn ymeme ]ponra no rona
npeme, xoraro ncexn mo-roe ynaxanam cee cn nemen, xoro moxeme a ce pxn na
xpaxa, eme na onoro none.
Ero samo na npno npeme ocnonnara ]ponronamxa maca eme cncem
nensnpnemunna xm arnrannxra na rocnoara Eepronnn, Baemanonnn, Fapronnn,
Hnxnexronnn n r.n., nsnenn cera cnpmeno nonn "nenn" na nonara. Ha ]ponra ne
moxexa a pasepar nmar nn nsomo npano resn rnnonn repon a nsnonsnar nocxara, sa
a sarpaxr nnacrra n crpanara.Hnunara mn nosnnnx eme xcna or camoro nauano: as
nenannxax or nxnara cn yma rasn ana xanxn naponn nsmamnnnn, nxnara maxa
naprnnn mepsannn. Oranna mn eme cranano xcno, ue sa ncnuxn resn neronnnn e
naxno ne naroro na napoa, a na cocrnennx nm xo. Bnxax, ue re ca roronn a
xeprnar nennx napo n nxma a ce noxoneaxr a noryxr Iepmannx. Cnope men re
sacnyxanaxa camo ecnno. Hpnemanero na noxenannxra nm osnauaname a ce npeaar
rpyemnre ce n pnere na xeunn. Ocmecrnxnanero na xenannxra nm eme
pannocnnno na rnenra na nannxra.
Taxona eme npnonauannoro nacrpoenne na onmnncrnoro or ]ponronannre.
Hanocnex oaue rpxname a xoncrarnpame, ue nnamnre or rnna nonnnennx xxa
ronxona nomn, ue nmecro a sacnnxr craporo xpo, re no-cxopo orcnanaxa onara my
cnoconocr. Ocoeno nomn xxa nonnnennxra or mnaexn. uecro uonex ne moxeme a
nxpna na cocrnennre cn oun, ue rona ca cnnone na cmnx rosn napo, xoro npes 1914 r.
eme nsnparnn cnoxra mnaex na nonera xpa Hnp.
Hpes anrycr n cenremnpn pasnoxennero sanouna a nporpecnpa ocoeno pso,
nnpexn ue nacrnarennnre ecrnnx na npornnnnxa aneu ne xxa ronxona cnnnn, xaxro
n npexonnre mecenn. Fnrxnre na Coma n n unanpnx xxa xe no-yxacnn no cnoxra
xecroxocr.
B xpax na cenremnpn moxra nnnsnx sa rpern nr croeme na resn nosnnnn, xonro
xxme mypmynann n camoro nauano na nonara ome xaro cncem neonnren nonx or
opononnn.Kaxnn rexxn cnomenn.
Hpes oxromnpn n noemnpn 1914 r. nonyunxme ryx npnoro cn ono xpmenne. C
ropema nmon n cpnara, c necnn na ycra encrnennxr nn nonx ornname na npnara cn
araxa xaro na rann. Cxnonennara xpn ce neeme xaro pexa, no sarona nx ncnuxn xxme
nannno ynepenn, ue oraname xnnora cn sa cnooara n nesanncnmocrra na ponnara cn.
- 119 -
Hpes mnn 1917 r.sa nropn nr npemnnaxme no rasn cranana sa nac cnemena semx.
3amoro nn ncexn or nac eme ome xnna cnemenara namer sa na-opnre nn npnxrenn n
pyrapn, nanann ryx ome cncem mnan sa cxnara nn ponna c ycmnnxa na
ycra.noxo pasnnnynann, nne, "crapnnre", cera croxxme npe parcxara mornna,
xero rorana ce xnexme "a ocranem nepnn na nra n oreuecrnoro o cmprra cn".
Hpen rpn ronnn nonxr nn eme mypmynan resn nosnnnn. Cera ce nanarame a rn
samnraname, orcrnnaxn.Henn rpn cemnnn anrnnuannre nponexaxa aprnnepncxa
nororonxa sa nacrnnennero cn n unanpnx. Hpe nac cxxam xxa oxnnenn opasnre na
sarnnannre nn pyrapn. Honxr nn ce namnpame n yxacna ocranonxa. B mpcnn oxonn,
nonxxora no orxpnro nee nne ce xpnexme n nsnann or cnapxn xmn, n onxnonenn
epera nsomo nenpnxpnrn or npara n nnpexn rona ne orcrnnaxme nn na nex, maxap ue
pennnre nn nenpexcnaro ce ronxxa. Ha 31 mnn 1917 r. na-cerne sanouna anrnncxoro
nacrnnenne.
Hpes npnnre nn na anrycr pyra uacr nn cmenn. Or namnx nonx xxa ocranann
camo nxxonxo porn. Bnauexme ce anno no xanno moce xm rnna, xaro noneuero
npnnnuaxme na npnnnennx, orxonxoro na xopa. B pesynrar na nacrnnennero cn
anrnnuannre ornomnaxa camo nxxonxo crornnn merpa semx, nxnara nsponena or rpanarn.
Camo rona. H sa nero anrnnuannre nnarnxa cxna nena.
Cera npes ecenra na 1918 r. neue sa rpern nr xxme na rasn repnropnx, xoxro nxxora
xxme npensenn c mypm. Manxoro cennme Komnn, n xoero nxxora xxme nounnann cne
oenere, cera crana apena na na-oxecrouenn nrxn. Cpaxanaxme ce na cmara
repnropnx, no sa rona npeme xxme cranann cnpmeno pyrn xopa. Cera n n apmnxra
ycnneno e sannmanaxa c "nonnrnxa". Orponnara nnna eme npnomna or rnna n
ryx.Honnnennxra or mnaexn ce oxasaxa cncem nenpnronn n sarona npnunnara eme
ram n crpanara.
B naneuepnero na 13 cpemy 14 oxromnpn anrnnuannre sanounaxa a ocrpennar
mxnnx yuacrx na xnnpcxnx ]ponr c rasonn cnapxn. Te nycnaxa rasonere "xnr
xpcr", unero ecrnne ne xxme ocera nsnnrnann npxy cocrnenara cn xoxa. Cmara
rasn nom mn ce nanoxn a onnram resn rasone. Beuepra na 13 oxromnpn xxme ce
pasnonoxnnn na xnma mxno or Bepnnr n ram n nponxenne na nxxonxo uaca xxme
nonoxenn na nenpexcnar ocrpen c rasonn cnapxn. C manxn npexcnannx
ocrpennanero nponxn nxna nom. Oxono nonynom uacr or pyrapnre mn xxa nsneenn
or crpox, nxxon or xonro sannnarn. Hpnsopn as cmo nouyncrnax cnnna onxa, xoxro ce
ynennuaname c ncxxa nsmnnara mnnyra. Km 7 uaca cyrpnnra npennaxn ce n naaxn,
as ce sarrpnx o nynxra. Ounre mn napexa or onxa. Ornnaxn cn, ne sapannx a ce
oax na nauannnxa cn - sa nocneen nr npes rasn nona.Cne nxxonxo uaca ounre mn ce
npenpnaxa n ropxmn nrnenn. Cne rona npecranax a nnxam. Hsnparnxa me n nasaper
n cennmero Hasenanx /Homepannx/. Tyx npexnnxx penonmnnxra.
Bn nsyxa oranna neue ce noceme nemo neonpeeneno, no mnoro npornnno.
Haoxono ronopexa, ue n nnsxnre cemnnn me "sanoune" nemo, no as ne moxex a cn
npecranx xaxno rouno pasnpar no rona. Ha-nepoxrno cnope men eme, ue crana yma
sa crauxa, noona na rasn npes nponerra. B rona npeme sanounaxa a nnar nomn necrn
sa ]norara. Pasnpanxxa, ue ram sanounann ronemn poxennx, oaue as mncnex, ue n n rosn
cnyua nmame paora c npoyxr na ]anrasnxra na nxxaxna rpynnuxa, a mnosnncrnoro or
mopxnnre nxmar nnmo omo c rona. B nasapera mnoro ce ronopeme, ue nonara moxe n
cxopo me cnpmn. Oaue nnxo ne ce naxname, ue rx me cnpmn "n rosn mnr". He xx n
ccroxnne a uera necrnnnn.
Hpes noemnpn nceomoro nanpexenne ce ycnnn. H ero ue npes enn noemnpncxn
en nnesanno sanouna nemacrnero. Hpncrnrnaxa na xamnonn marpocn n sanounaxa a
npnsonanar xm penonmnnx. "Boaunre" n opara sa "cnooa, xpacora, ocroncrno" na
- 120 -
namnx napo ce oxasaxa nxxonxo enpecxn mnaexn. Pasnpa ce, nnro enn or rxx ne
eme xonn na ]ponra.
Hanocnex spanero mn sanouna nocrenenno a ce noopxna. Herpnnmara onxa
n ounre nonamanx. Hocrenenno sanounax a nnxam n neue moxex a pasnnuanam
oxonnnre npemern. Hexapnre me onaexxnaxa, ue spennero mn me ce npne n raxana
crenen, ra a mora n nocnecrnne a cn namepx nxxaxna paora. 3a rona, ue me mora
nxxora nax a pncynam, pasnpa ce, ne moxeme n a crana yma. Kaxro n a e, as npnxx
xm ospanxnane. Touno rorana ce paspasnxa resn yxacnn cnrnx. Ornauano xpanex
naexa, ue nsnpmenara nsmxna xm oreuecrnoro nxma a oxnane nxnara crpana, a me
ocrane xaro mecrno xnnenne. B rosn yx ycnoxoxnax na-nnsxnre cn xonern. Moxra
naexa xxa cxnonnn a cnoenxr ocoeno anapnnre, xonro no rona npeme xxa saeno
c men n nasapera. Hacrpoennero nm cmo ne eme "nepenonmnnonno". He moxex a cn
npecranx, ue rona esymne moxe a ce pasnpocrpann n Mmnxen. Fxx ynepen, ue
uyncrnoro sa npeanocr xm ynaxaemara nnacrnx na Bnrencaxonnnre n Fanapnx me ce
oxaxe no-cnnna or snara nonx na orennnre un]yrn. C ena yma xx ynepen,ue ncnuxo
me ce orpannun camo c enn nyu nn ]norara n ro me e norymen sa nxxonxo nn.
Ho ero ue nsmnnaxa nxxonxo nn n c yxac ce nanoxn a xoncrarnpam pyro.
Cnyxonere cranaxa nce no-rxrocrnn. Onona, xoero cunrax camo sa mecrno cnrne, na
npaxrnxa ce oxasa penonmnnx, oxnanana nxnara crpana. Hpnanere xm rona n
nosopnnre nonnnn, npncrnrnann or ]ponra. Ha ]ponra nmaxa namepenne a xannrynnpar.
Moxeme nn uonex a cn npecrann nemo npnnnsnrenno enaxno c rosn yxac!!!
Ha 10 noemnpn nn nocern nacropa na nasapera n ycrpon manxa ecea c nac. Cera
nayunxme ncnuxo.As cmo npnccrnax na rasn ecea, nnpexn ue xx n mnoro nsyeno
ccroxnne. Hourennxr crapen nennxr rpenepeme, xoraro nn xasname, ue omr na
Xoxennonepnnre e rpxnano a cnann xoponara, ue oreuecrnoro nn e cranano penynnxa n
ue cera ocrana camo a ce monnm na ncennmnnx, sa a nn nparn cnnme narocnonnx sa
ncnuxn resn npenomn n n eme a ne ocranx napoa nn. B xpax na peura cn ro cmerna
sa cnoe sanxenne - nsrnexa rona eme nerona nrpemna norpenocr, xoxro nxmame
cnnn a npensmorne - a xaxe nxxonxo ymn sa sacnyrnre na nmneparopcxnx om n
Hpycnx, Homepannx n n nxna Iepmannx. Ha rona mxcro ro ne ce cpxa n rnxo sannaxa.
B manxara aynropnx nacrnn noxa rnmnna. Bcnuxn xxa crpamno oropuenn n
rpornarn. Crpyname mn ce, nnaxaxa ncnuxn o nocnennx uonex. Karo ce cnse,
nourennxr nacrop nponxn. Cera rpxname a nn comn, ue cme npnnyenn a
cnpmnm nonara, ue cme nperpnenn oxonuarenno nopaxenne n oreuecrnoro nn rpxna
a xannrynnpa esycnonno npe noenrennre, ue pesynrarr or npnmnpnero me sanncn
nsnxno or nennxoymnero na nnmnre nn npornnnnnn, ue cnerr ne moxe a e pyr
ocnen mnoro rexx n moxe n, n cne cxnmunanero na mnp, na cxnoro nn oreuecrno me
ce nanoxn a npemnne npe penna nsnnpeno rexxn nsnnrannx. Tyx as ne nspxax.
He moxex a ocrana n sanara nnro mnnyra noneue. Hpe ounre mn npermnx n
nnnnemxom ce opax o cnannxra n ce npocnax n nernoro. Inanara mn ropeme. 3aponnx
cn rnanara no nsrnannnnara. Or cmprra na maxa mn ne xx nnaxan nnro nenx. Hpes
mnomecrnoro mn, xoraro cara eme ocoeno nemnnocrnna xm men, rona camo me
saxanxname. Hpes nrnre ronnn na nonara npe ounre mn sarnnaxa ne manxo nnsxn
pyrapn n npnxrenn, no as nnxora ne npoponnx nnro ena cnsa. Tona n mn ce cropnno
cnerorarcrno. 3amoro resn mon cxnn npnxrenn sarnnaxa sa Iepmannx. Koraro npes
nocnennre nn ornpennananero mn na ]ponra npexnnxnax ocoeno rexxn mnrone,
nspxnnnocrra ne me nanycxame. Koraro rasra npoxe ounre mn n ornauano moxeme a
ce mncnn, ue cm sannnarn ocnenxn, as sa mnr nanax yxom. Ho no rona npeme nxxaxn
nsmyren rnac nporpmx n ymnre mn: nemacren crpaxnnneno, rn xaro ue nn ce xannm a
sannauem, nnma ne snaem, ue cara na crornnn xnnxn nemcxn nonnnn eme mnoro
- 121 -
no-noma or rnoxra! Tona eme rnacr na cnecrra mn. Hounnnx ce na nensexnoro n c
esponorna noxopnocr nonecox xpcra cn. Ho cera ne moxex noneue, as - sannaxax. Cera
ncxxa nnuna mxa orcrnname na saen nnan npe nennxara mxa na oreuecrnoro nn.
3naun ncnuxo eme nanpasno. Hanpasnn xxa ncnuxn xeprnn n nnmennx. Hanpasno
rpnxxme rna n xaxa n nponxenne na esxpano nrnre mecenn. Hanpasno
nexaxme cc cnpenn cpna npes nomnre n oxonnre no ornx na nenpnxrenx,
nsnnnxnaxn rexxnx cn nr. Hanpasna eme rnenra na na mnnnona namn parx na
]ponra. Hxma nn cera a ce ornopxr parcxnre mornnn, xero ca norpeann onesn, xonro
ornnaxa na cnrypna cmpr yeenn, ue oranar xnnora cn sa enoro na ponnara? Hxma
nn a ncranar or neunnx cn cn mprnnnre, sa a nonear no orronopnocr ponnara,
raxa ropunno nonrpana nm ce? 3apan rona nn ymnpaxa orpomnnre macn or nemcxn
nonnnn npes anrycr n cenremnpn 1914 r., sapan rona nn rn nocnenaxa n ornx
nemcxnre opononnn npes ecenra na c .r., sapan rona nn ce npocnaxa 17- ronmnn
momuera na nonxra na unanpnx, sapan rona nn crpaaxa nemcxnre maxn, xoraro
orxcnaxa or cpnara cn cxnnre cnnone n rn npamaxa na ]ponra, orxero re neue ne ce
npnaxa! 3apan rona nn ce npnnacxxa ncnuxn resn nensponmn xeprnn, sa a moxe cera
ena rpynnuxa or xanxn npecrnnnnn a nocerne na cara na crpanara nn.
3naun sapan rona nn namnxr nemcxn nonnx rpnx sno n cry, rna n xaxa,
ymopa n mxa, sapan rona nn nomem ne cneme n npaneme esxpann npexon no
yuacrnnre na ]ponra. 3naun sapan rona nonnnnre nn nexaxa no acxnx orn na
nenpnxrenx, nnmnaxa orponnnre rasone, opnxa ce n ne ce npeanaxa, ne orcrnnaxa
nnro na xpauxa, nomnexn, ue ca ce saxnenn a oraar xnnora cn, sa a samnrxr
ponnara or naxnynanero na nenpnxrenx. Hnma n resn esnmennn repon escnopno
sacnyxnxa narpoen namernnx, npxy xoro a e nanncano:
"Crpannnxo, omn n Iepmannx, xoraro npncrnrnem ryx, xaxn na ponnara nn, ue
ryx ca norpeann onesn, xonro sanasnxa nepnocrra cn xm oreuecrnoro n npeanocrra cn
xm cnxrnx nr."
A namero oreuecrno c xaxno nm ornpna? Ho nce nax rona ne e ncnuxo. Bce nax nne
rynxme cmo ncnuxo xpacnno, xoero eme n npenmna Iepmannx. Hnma ne nocnm
orronopnocr xm cocrnenara nn ncropnx? ocronn nn cme cera none a cn cnomnnm sa
cnanara na nsmnnannre npemena? Kax me nocmeem a nornenem n ounre emero.
Xanxn npespxnn npecrnnnnn!Konxoro noneue npes resn rexxn uacone omncnxx
crananoro, ronxona noneue ce nsuepnxnax, ronxona no-noxo eme nsmymennero,
oxnanano nxnara mn cmnocr. Kaxno e munrennara onxa na ounre n cpannenne c
rona?!Hocnenaxa crpamnn nn n ome no-rexxn nomn. Crana mn xcno, ue ncnuxo e
saryeno. a xpanxr xaxnnro n a nno naexn sa mnnocr na noenrenx moxexa camo
xprnnre rnynann nnn npecrnnnnnre n nxnnre. B nponxenne na ncnuxn resn nomn
me sannaxname nce noneue ompasara xm nnnonnnnnre sa cnyunnoro ce.Cne nxxonxo
nn ysnax cocrnenara cn ca. Cera ce cmeex camo rxno, cnomnxxn cn ue ocxopo
xx sarpnxen sa cocrnenoro cn eme. Hnma ne eme cmemno cera a mncnx xax me
crpox xpacnnn sannx npxy rasn oesuecrena semx. Ha-naxpax paspax, ue crana
nmenno rona, or xoero oranna ce crpaxynax n camo uyncrnara mn npeuexa a my
nonxpnam.
Hmneparop Bnnxenm H, npnnxr or nemcxnre monapcn, nporerna pxa sa nomnpenne
na noaunre na mapxcnsma, nenoosnpaxn, ue neronnnnre ne npnrexanar uyncrno sa
uecr. Ome oxaro pxaxa pxara na nmneparopa n cnoxra, c pyrara re nannnnaxa
xnnxana.Hensmoxno e nnxaxno npnmnpenne c enpenre. C rxx e nsmoxen camo esnxr:
nnn - nnn!Pemennero mn cspx. Crnrnax o nsnoa, ue rpxname a ce saema c nonnrnxa.
- 122 -
Inana VIII

Hauano1o na uon1a nonn1nuecxa xapnepa
Ha-cerne n xpax na noemnpn 1918 r. ce sanpnax n Mmnxen. Cne npncrnranero
ornono ce ornpannx xm nomemennero na sanacnnx aranton na mox nonx. Farantonr
eme neue n pnere na "nonnmxnre cnern". Ocranonxara mn ce nnx ronxona
npornnna, ue nenara pemnx, ue, axo mn ce yae nsmoxnocr, me nanycna rona mxcro.
3aeno c enn or na-nnsxnre mn npnxrenn or ]ponra - napnuaxa ro Epncr Bmnr - ce
ornpannxme xm Tpaynman, xero mxxme a ocranem ororana, oxaro nonnnnre
ar pasnycnarn no omonere.
Hpes mapr 1919 r. ornono ce npnaxme n Mmnxen.Honoxennero crana nenonocnmo.
Ocranonxara nensexno noeme o no-nararmnoro nponxanane na penonmnnxra.
Cmprra na Acnep camo ycxopn xoa na cnrnxra n onee o cnercxa nxrarypa, r.e.
no-rouno xasano, o npemenna nxrarypa na enpenre, xoero nnnnnaropnre na
penonmnnxra npecnenaxa xaro cnox xpana nen n nxna Iepmannx.
Ho rona npeme n rnanara mn enn cne pyr npemnnanaxa nnanone. Ho nenn nn mn
ce nprxxa rexxn mncnn sa rona xaxno nsomo moxeme cera a ce npenpneme. H ncexn
nr ocrnrax o rpesnnx nsno, ue oxaro cm rocnonn "Hnxo", nxmam axe
enemenrapnnre npenocranxn sa xaxnoro n a e nno nenecopasno ecrnne. Ho-ony
me nsxcnx samo n rorana ne moxex a ce pema a ce npncennx nnro xm ena or
cmecrnynamnre naprnn.
B xoa na nonara cnercxa penonmnnx as sa npn nr nsnecox peu, xoxro npensnnxa
neononcrnoro na Henrpannnx cner. Pano cyrpnnra na 27 anpnn 1919 r. ce onnraxa a me
apecrynar. C xapanna n pxa nocpemnax rpnmara mnaexn, xonro xxa omnn sa men. He
nm ocrnrna xypax n ce npnaxa ram, orxero xxa omnn.
Hxxonxo nn cne ocnooxennero na Mmnxen me xomannponaxa n cnecrnenara
xomncnx na Bropnx nexoren nonx, xoxro rpxname a pasrnea enoro, cnpsano cc
cnercxoro ncranne.
Tona eme npnara mn nsxna na nonnrnuecxara apena.Cne nxxonxo cemnnn
nonyunx sanone a yuacrnam n "xypconere", xonro rpxname a ce nponear c nonnnnre
or namnx orpx. Tesn xypcone nmaxa sa nen a aar na nonnnnre nxpna npecrana sa
ceramnoro ccroxnne na namara pxana. 3a men yuacrnero n xypca eme nenno sapan
rona, ue nonyunx nsmoxnocrra ram a orxpnx nxxonxo npnxrenx c monre nsrnen n
saeno nopono a ocnm csanoro ce nonoxenne. Torana ncnuxn xxme noneue nnn
no-manxo yeenn, ue naprnnre na noemnpncxnre npecrnnnnn /nenrpa n
connanemoxparnuecxara/ n nnxaxn cnyua nxma a cnacxr Iepmannx or nanncnanara
xaracrpo]a. Ho saeno c rona nn eme xcno, ue raxa napeuennre "ypxoasno-
nannonannn" oprannsannn axe npn na-opo xenanne ne ca n ccroxnne a nonpanxr
onona, xoero eme cranano. Ha nocnennre ne nm ocrnraxa penna npenocranxn, es
xonro raxana saaua ne n nm nna no cnnnre. Cnrnxra no-xcno nannno sarnpnxa
roranamnnre nn npenonoxennx.
Hmaxn npe nn ncnuxo rona, n namnx neronxm xpr sanounaxme a omncnxme
nnpoca sa opasynanero na nona naprnx. Ocnonnnre mncnn, xonro nn noexa rorana,
xxa cmnre onesn, xonro nnocnecrnne sanernaxa n ocnonnara nporpama na "Hemcxara
paornnuecxa naprnx". Camoro nasnanne na nonara naprnx rpxname a nn ocnrypn ome n
nauanoro nsmoxnocrra a ce cnnxnm c mnpoxnre macn. Hsnn rona ncxxo nemo nn
nsrnexame nsnnmno n esnenno. Taxa nn xpymna a nasonem cnoxra naprnx "Connanno-
penonmnnonna naprnx". Connannnre yexennx na nonara nn naprnx ecrnnrenno xxa
nxna penonmnnx.
- 123 -
Ho-noxnre mornnn, onenn me o rona pemenne, ce cnexaxa o cnenoro.H no-
pano ce sannmanax c nxonomnuecxn nponemn. Ho npenmnnre mn sannmannx nnnarn
noneue nnn no-manxo ocranaxa n pamxnre na nsyuananero na connannnre nnpocn xaro
raxnna. Ho-xcno resn pamxn ce pasmnpnxa c nsyuananero na nponemnre na repmancxara
nnmna nonnrnxa. Hocnenara n snaunrenna crenen eme pesynrar na nenpannnnara
onenxa na cronancxnre ]axropn n nepasnpanero na ecrnnrennnre ocnonn,
neoxonmn sa nocranxnero na nyxnara nncora na nponema sa nsxpannanero na nemcxnx
napo.
Hpenmnnre mn nsrnen nsxoxaxa or npenonoxennero, ue xannranr e nnnarn
npoyxr na rpya n ro, xaxro n rpyr, enaxno sanncxr or onesn ]axropn, xonro
onpeenxr uonemxara enocr or ena nnn pyra crpana. Torana npenonarax, ue
nannonannoro snauenne na xannrana sanncn or mormecrnoro, nennunero, cnooara na
camara pxana, r.e. na nannxra. Orryx cn npannx nsnoa, ue naroapenne na rasn
nsanmosanncnmocr xannranr nensexno n rpxnano a cnomara sa npon]rxnanero na
pxanara n nannxra, r xaro rona cornercrna na ecrecrnennx crpemex xm
saorarxnane. Ho raxn naunn npnemax, ue cocrnennre nnrepecn na xannrana ro rnacxar
a noxpenx enoro sa cnooa n nesanncnmocr na pxanara, c pyrn ymn - a ce opn
sa cnooara, mormecrnoro n cnnara na nannxra. Orryx mn ce crpyname, ue saauara na
pxanara no ornomenne na xannrana e cncem enemenrapna n xcna: pxanara rpxna a
ce norpnxn camo sa rona xannranr a cnyxn, a ne a ce nsropee n ponxra cn na
rocnoap na nannxra. Or rasn onenxa cnope men nponsrnuaxa na nocrynara: or ena
crpana - sanasnane na xnsnecnocono n nannonanno nesanncnmo cronancrno, a or pyra
ocraruno ocnrypxnane na npana na rpyemnre ce.
Ho-pano ne ymeex a pasnnuanam uncrnx xannran xaro xpaen npoyxr na rnopuecxnx
rpy or xannrana, unro nsrounnx e na-neue cnexynannxra. Hnncname mn neoxonmnx
nornx, sa cn nsxcnx oxpa rasn pasnnxa. H nmenno rosn nornx mn ae enn or
nexropnre na cnomenarnre xypcone. Ionopx sa Ior]pn ueep.
3acnyrara na ueep n monre oun ce cpxame n rona, ue ro o xpax c
esmnnocrnna nocneonarennocr ocxame cnexynarnnnnx xapaxrep na opconnx n
saemnnx xannran n saxona na crna nnxnapcxara my cmnocr. Heronnre nexnnn n
npnnnnnnara cn cmnocr xxa ronxona npannnnn, ue nnro enn or xpnrnnnre ne
ocnopname reopernunara nepnocr na nsnonre na nexropa. Xopara camo cn saanaxa
nnpoca, oxonxo e nsmoxno npaxrnuecxoro npnnarane na nenre na ueep n xnnora.
Ho n rona, xoero n ounre na pyrnre eme cnaara crpana na ueeponnre nexnnn, n monre
npecrannxname rxxnara cnnna crpana.
3aauara na noxa - rnopen na nona nporpama ne e n rona or ncnuxn crpann a
nperernn crenenra na nsnnnxemocr na rasn nporpama nn ncexn enn momenr, a
nsmoxno na-xcno a noxaxe camara cmnocr. Tona osnauana, ue raxn een e nxen
noneue a mncnn sa camara nen, orxonxoro sa nrx xm nex.
3aauara sa ocmecrnxnanero na nenra n xnnora e saaua na nonnrnxara. Hpnnxr n
mncnenero cn ce pxonon npenmno or nenre sa neunnre ncrnnn; nropnxr - npenmno
or copaxennx sa npaxrnuecxara ecrnnrennocr.Tyx crana nnpoc sa npnnnnnnara
npannnnocr na camara nex, a ne sa ronemnre nnn manxnre rpynocrn npn nenoro
npnnarane n xnnora. Axo rnopenr na nporpamara samenn rpcennxra na aconmrnara
ncrnna c rpcene na raxa napeuenara "nenecopasnocr" n cc copaxennx sa
"nsnnnxemocr", enocrra my nsnenx me npecrane a e nrenona cnernnna sa
rpcemoro nonn nrnma uoneuecrno. Torana paorara my me crane cnna n exenenna.
3aauara na noxa, xoro rnopn nporpama sa nono nennxo nnxenne, ce cnexa o rona
xpxo a opncyna neronara nen. 3aauara sa nnnmananero na rasn nen n xnnora e
saaua na nonnrnxara. Hpnnxr n mncnenero cn ce pxonon npenmno or nenre sa
- 124 -
neunnre ncrnnn; nropnxr - npenmno or copaxennx sa npaxrnuecxara ecrnnrennocr.
Bennunero na npnnx nexn n nnocxocrra na aconmrnara npanora na acrpaxrnara cn
nex; nennunero na nropnx - n nnocxocrra na nepnnre onenxn na aennre ]axrn n
npannnnoro nsnonsnane na ocranonxara; nrenona cnernnna sa nropnx e onasn nen,
xoxro npnnxr noxasna. Hsnnrr sa nonnrnxa e ycnexr na nnanonere my n npaxrnuecxnre
crnxn, c pyrn ymn, crenenra na npenpmane n ecrnnrennocr na neronnre nnanone n
npoexrn. pyro nemo e paorara na eena, xoro rnopn nona nporpama. Hnnoro
nnnmanane na neronara nporpama n xnnora o xpax nnxora nxma a my ce yae, r
xaro uonemxnxr renn moxe a ycranonn neunn ncrnnn, xpncranno xcnn nenn n n cmoro
npeme a ne nnn rxxnoro oxonuarenno rpxecrno npocro nopan rona, ue
oxpxanamnxr uonemxn cnxr ce oxasna neocraruno nsnpnemunn xm resn nennxn
nen n nn ncexn cnyua ne rn npenpma nenara n ecrnnrennocr. B namnx xnnor e
raxa, ue, xonxoro no-npannnna n no-nennxa e aena nex, ronxona no-manxo nsmoxno
crana nenoro nnnmanane n xnnora, nonexe nenara peannsannx sanncn or xopara. Ero
samo nsnnr sa rnopena na nona nporpama e ne crenenra na nnnmanane na nennre my n
xnnora, a crenenra na npannnnocr na camara nex, crenenra na onona nnnxnne, xoero rx
nnocnecrnne me oxaxe na nxnoro uonemxo pasnnrne. Axo rona ne eme raxa, rorana ne
nxme mornn a npnuncnnm xm nennxnre xopa na namara semx nnro enn or
ocnonarennre na pennrnnre, nonexe e nsnecrno, ue rexnnre ecrernuecxn neann nnxora
nxma a namepxr none or manxo nnnoro cn nnnmenne n xnnora. axe pennrnxra na
nmonra na npaxrnxa e namepnna camo cncem uacrnuno nnnmenne n xnnora n
cpannenne c rona, xoero e xenan nennxr rnopen. H nnpexn rona rx nma nennxo
ncropnuecxo snauenne, nonexe e ana rnacx na nxnoro xynrypno n npancrneno pasnnrne
na uoneuecrnoro n onpeeneno nanpannenne.
Orpomnara pasnnxa mexy saaunre na rnopena na nporpamara n npaxrnxa-nonnrnx e
npnunna sa rona, ue nne nourn nnxora ne cpemame cueranane na xauecrna na ennnx nnn
pyrnx n eno nnne. Hnro n na-manx namex sa raxona cueranne nxma a namepnm
ocoeno y resn "npeycnxnamn" nonnrnnn or mnnnarmpen ]opmar, enocrra na xonro n
no-ronxmara cn uacr ce nsuepnna c "nsxycrnoro a ocrnrnar nsmoxnoro" (c rasn
]opmyna, no name mnenne npexaneno cxpomna, Fncmapx, xaxro e nsnecrno, e onpeennn
cmnocrra na nonnrnxara nome). Konxoro no-cnooen e nooen "nonnrnx" or
xaxnnro n a e nno xpynnn nen, ronxona no-nexo n nn ncexn cnyua no-pso me
oar "ycnexnre" my.
Hpnnaranero n xnnora na onesn nenn, xonro nmar orpomno snauenne sa emnre
npemena, ne oemana nnsxa narpaa na nennxnre xopa, npornacnnn resn nenn. Bnpoxnre
cnoene na macnre pxxo pasnpar nenara resn nenn. 3a macnre ennnunnre nnpocn,
cnpsann c npara n mnxxoro, ca no-pasnpaemn n nm ce crpynar no-naxnn, orxonxoro
annonnnnre nnanone sa emero, xonro morar a ce ocmecrnxr ena c reuenne na
npemero n nonsara or xonro me nouyncrnar camo emnre noxonennx.
Ero samo, sa a ne saryn cnmnarnnre na nemnnx en, peonnxr "nonnrnx" or
camonmne, xoero ce xnxna poen par na rnynocrra, me ce pxn nacrpana or ncxxaxnn
nennxn nnanone sa emero. Bcnuxnre ycnexn n nxnoro snauenne na noonn nonnrnnn
npnnanexar nsxnmunrenno na nemnnx en. Te npocro nxma a cmecrnynar sa
emnre noxonennx. Xopara c nncxn uena manxo ce esnoxoxr or rona; na rxx nm e
ocraruen nemnnxr en.
Cncem pyrn ca xopara, rnopxmn nonn nporpamn. Txxnoro snauenne e nourn nnnarn
n emero. 3arona resn reopernnn uecro rn napnuar "xopa ne or rosn cnxr". Axo ronopxr
sa nonnrnnnre, ue rxxnoro nsxycrno e nsxycrnoro a ocrnrnar nsmoxnoro, ro sa
rnopnnre na nonn nporpamn moxe a ce xaxe, ue oronere rn noxponnrencrnar rouno n
resn cnyuan, xoraro re xenaxr nmenno nensmoxnoro. Taxn reopernx rpxna a ce
- 125 -
npnmnpn c rona, ue cnpemennocrra me my orxaxe npnsnanne. 3arona, axo nenre my ca
nancrnna escmprnn, ro me noxne nennxa cnana or emnre noxonennx.
Benx n nponxenne na ronxma ncropnuecxa enoxa moxe a ce cnyun raxa, ue
xauecrnara na rnopena na nona nporpama n xauecrnara na ronemnx nonnrnx ce cueranar n
eno n cmo nnne. Ho xonxoro no-rxcno ce cueranar n rona nnne n nere xauecrna,
ronxona no-ronemn npenxrcrnnx me cpemne aenoro nnne no cnox nr, nonexe me
nsnnsa na nonnrnuecxara apena. Taxn nonnrnx paorn ne sa a yonnernopn crenenra na
pasnpaemocr na ncexn cpeen ecna] - raxn een paorn sa peannsnpanero na onesn
nenn, xonro sacera ca pasnpaemn sa nexonnnna. Ero samo xnnorr na raxn ronxm
nonnrnx npornua n ycnonnx na ropema nmon or crpana na enn n cnnna nenanncr or
crpana na pyrn. Hporecrnre or crpana na cnpemennnnnre, neocsnanamn nennxoro
snauenne na enocrra na rosn uonex, ce cnnnar c npnsnannero na pyrnre, r.e. na resn,
xonro neue ocsnanar, ue rosn een paorn n sa emnre noxonennx.
Konxoro no-ronxmo snauenne nma sa emero paorara na aen uonex, ronxona no-
manxo rx ce pasnpa or cnpemennnnnre my, ronxona no-rpyna e opara n ronxona no-
pxxo e nannne ycnex. Camo na nexonnnna enn ncnuxo na ncnuxo enn nr n
nponxenne na mnoro cronernx me nm ce ycmnxne macrnero n re moxe n na crapnnn
me nnxr npnnre nponxcnn na emara cn escmprna cnana. B raxnna cnyuan npe
nac e maparoncxoro npenycxane na ncropnxra. B noneuero cnyuan nanponnre nennn ce
nocranxr camo na rnanara na mprnnre repon.
Tpxna a npnuncnnm xm reponre n onesn nennxn opnn na rosn cnxr, xonro,
nnpexn ue ne ca npnsnarn or cnpemennnnnre cn, ce opxr o xpax sa nenre n neannre
cn. Be oe npeme n nmenno resn xopa me cranar na-cxnn sa cnox napo. Be oe
npeme n ncexn napoen cnn me nsnnrna norpenocr, maxap n cc sana ara a nsxynn
onesn rpexone, xonro no nerono npeme ca nnn nsnpmenn no ornomenne na reponunnre
nnunocrn. Torana me nacrnn npeme, xoraro uoneuecrnoro, nsnnneno c naroapnocr n
npexnonenne npe namerra na cnonre repon, me sanoune a nsyuana nennxara paora na
resn enn en cne en n opasr na resn nennxn nnunocrn me cnern na ncnuxn
crpaamn n nanann yxom.
Ionopexn sa rona, nne nmame npe nn, pasnpa ce, ne camo nennxnre pxannn
enn, no n nsomo ncnuxn nennxn pe]opmaropn. 3aeno c upnpnx Bennxn ryx rpxna
a ar nocranenn n Maprnn Hyrep n Pnxap Barnep.
Cne npnara nexnnx na Ior]pn ueep "3a neoxonmocrra a ce npemaxne
pocrnoro na nnxnapnre" nenara paspax, ue reopernunara ncrnna e na crpanara na
ueep n ue rasn ncrnna nma esxpano ronxmo snauenne sa emoro na namnx
napo.Crpororo pasenxne, xaxnoro ueep npaneme mexy opconnx xannran n
nannonannoro cronancrno nsomo, aname nsmoxnocr a ce sanoune opa npornn
xannrana nome xaro ]axrop, neoxonm sa cxpanxnane na nesanncnmo napono
cronancrno. Cera neue ocraruno ope pasnpax csanara ce nona ocranonxa, sa a
nponycna, ue na nenen pe ne e opara cpemy npaxynamn pxann, a opara cpemy
nnrepnannonannnx xannran. B nexnnnre na ueep nenara cxnanax nennxnx nosynr na
opara na nxna ena enoxa.
Ho-nararmnnre cnrnx ornono noxasaxa, xonxo npannnno eme roranamnoro nn
uyncrno. Cera neue namnre mpn ypxoasnn nonnrnnn npecranaxa a nn ce nonrpanar;
cera neue n resn nonnrnnn, oxonxoro re ne ca csnarennn nxnn, xxa npnnyenn camn
a npnsnaxr, ue mexynaponnxr opcon xannran eme ne camo rnanen nnnonnnx sa
nonara, no n cera cne npnxnmunanero npann ncnuxo nsmoxno a npenpne mnpa n
a.
- 126 -
Or rosn momenr opara cpemy ]nnanconnx n saemnnx xannran ycnx a crane na-
naxnara nporpamna rouxa na opara na nxnara nemcxa nannx sa nxonomnuecxara
nesanncnmocr n cnooa.
Bo ce ornacx o nspaxennxra or crpana na raxa napeuennre npaxrnnn, ro na rxx
rpxna a nm orronopnm no cnennx naunn.
Bcnuxn onacennx, ue opara cpemy "pocrnoro na nnxnapnre" me onee o
nxxaxnn yxacnn nxonomnuecxn nocnecrnnx, ca aconmrno nanpasnn. Tona e xcno camo
or ]axra, ue npenmnnre nxonomnuecxn penenrn, npenarann na namnx napo, ne
oneoxa o nnmo opo. 3axnmuennxra na nxxon nacroxmn excneprn no nnpocnre na
nannonannoro nn camoyrnpxanane cnnno nanomnxr na mnennero na nxxon excneprn or
oranna sapanenn npemena. Hanpnmep excneprnsara na anapcxara mennnncxa xonernx
no nnpoca sa nnexanero na xenesonrnn nnnnn. Kaxro e nsnecrno, nnro eno or
crpamnnre onacennx, nsxasann rorana or rasn nncoxonpocnerena xopnopannx, none manxo
ne ce onpanaxa. Xopara sanounaxa a nrynar npecnoxono na nonnre "naponn xone",
es a ce crpaxynar or nnene na cnxr; spnrennre, nanmanamn xoa na nnaxa, cmo
ocranaxa nenpenmn; ne ce nanoxn a ce nocrpon, xaxro npenaraxa rocnoara excneprn,
pnena orpaa, sa a ne ce nnxa nnaxa; pnennre orpan ocranaxa camo n mosnnre na
nxxon or resn raxa napeuenn excneprn. Cnenamnre noxonennx oranna neue sapannxa
sa ncnuxn resn rposnn npecxasannx. Taxa me e n c npecxasannxra na nxxon or
cnpemennnre mpenn.Ho-nararx e neoxonmo a ce orenexn n cnenoro: ncxxa,
axe na-opara nex moxe a crane onacna, axo rx ce npenpne n camonen, xoraro n
ecrnnrennocr e camo cpecrno xm nenra. 3a cee cn n sa ncnuxn ncrnncxn
nannonanconnanncrn me xaxa: sa nac cmecrnyna camo ena oxrpnna - napo n
oreuecrno.
Hne nonm opa sa onenxnanero n pasnpocrpanxnanero na namara paca n na namnx
napo. Hne nonm opa sa ocnrypxnane na npexpanara na enara nn, sa uncrorara na
namara xpn, sa cnooara n nesanncnmocrra na namero oreuecrno. Hne nonm opa, sa
a moxe namnxr napo ecrnnrenno a nsnnnn onasn ncropnuecxa mncnx, xoxro my e
nsnoxena or rnopena na ncenenara.Bcxxa nama mncn n nex, ncxxa nama nayxa n snanne
- ncnuxo rpxna a cnyxn na rasn nen. Camo or rasn enncrnena rnena rouxa rpxna a
nponepxname nenecopasnocrra na eno nnn pyro cpecrno. B rosn cnyua nnxox
reopnx nxma a moxe a saxocrenee, nonexe n pnere nn ncnuxo me cnyxn camo na
xnnora.Inenara rouxa, pasnnra or Ior]pn ueep, ocnonarenno me noyn a ce saema
c resn nponemn, xonro o rosn momenr xxa sa men manxo nosnarn.
3anounax ornono ycpno a ce yua n cera ome no-neue paspax ecrnnrennnx
cmncn na onona, xm xoero ce e crpemxn npes nennx cn xnnor enpennr Kapn Mapxc.
Ena cera nancrnna paspax cmncna na neronnx "Kannran". Ena cera ocsnax oxpa
snauennero na opara, xoxro noeme connanemoxpannxra cpemy nannonannoro nn
cronancrno. Cera mn crana nannno xcno, ue rasn opa cn nocranx sa enncrnena nen a
norornn nounara sa nnna nxrarypa na nnrepnannonannnx n opconnx xannran.
Ho nexnnnre na ueep nmaxa n n pyro ornomenne mnoro naxnn nocnecrnnx sa
men.B enn npexpacen en ce sanncax sa nsxasnane. Paorara e ram, ue enn or
yuacrnnnnre na xypca eme ce npnrornnn sa nra peu n samnra na enpenre. Tona me
npensnnxa xm nspaxenne. Orpomnoro mnosnncrno or xypcncrn sacrana na moxra
rnena rouxa. B pesynrar na rona cne nxxonxo nn nonyunx nocra na raxa napeuennx
npocneren o]nnep n enn or roranamnnre mmnxencxn nonxone.
ncnnnnnnara n nonxonere no rona npeme eme mnoro cnaa. Hacnecrnoro or
nonnmxnre cnern nce ome aname cnoero orpaxenne. Ho npemero na Kypr Acnep
eme ycranonena raxa napeuenara "opononna" ncnnnnnna. H ero cera ce nanoxn
nnnmarenno n anno a ce npnxnmun c rona nono nacnecrno n a ce nscranonn
- 127 -
ncrnncxa noenna ncnnnnnna. Ocnen rona saauara ce ccroeme n rona a ce nayun
nonara nocxa a mncnn n a uyncrna n ncrnncxn narpnornuen yx. C resn ne saaun mn
ce nanoxn a ce saema na nonnx nocr.
C nennxa pasnanenocr n nmon ce saex c enoro. Ha-naxpax nmax nsmoxnocrra a
nsnxsa npe snaunrenna aynropnx. Ho-pano nncrnnxrnnno ce ocemax sa rona, cera nmax
nsmoxnocrra a ce yex na npaxrnxa: or mene crana oparop. Inacr mn cmo ce onpann
oronxona, ue n xpana cmerxa n cpannnrenno manxn sann moxex a a uyr.Cera
nsnnrax ncrnncxoro macrne. Cera ce nsnnnn meurara mn, moxex a npma nemo
nonesno n xe - n apmnxra!
Mora cmo a xaxa, ue nmax ycnex. Fesycnonno mn ce orae a npna na mox napo
n ponna crornnn xnnxn mon cnymarenn. As nponnx cnox nonx c nannonanen yx n
nmenno no rosn naunn nscranonnxme noennara ncnnnnnna.Tyx ornono mn ce yae a
namepx mnoro npnxrenn, nacrpoenn raxa, xaxro xx as. Bnocnecrnne or resn xopa
nsnxsoxa na-nepnnre nonnnn na namara naprnx.
- 128 -
Inana IX

Iepuancxa1a pao1nnuecxa nap1nn
Enn npexpacen en nonyunx or nauancrnoro cn nopuenne noponnuxo a pasysnax
xaxno nmenno npecrannxna opasynanara ce resn nn nxxaxna cn "nemcxa paornnuecxa
naprnx".
Hpeaoxa mn, ue rasn naprnx cnnxna resn nn cpanne n ue na nero me ce nsxaxe
nax cmnx rosn Ior]pn ueep. Fxx nxen a orna na rona cpanne, sa a nanpanx
nocne oxna sa nauancrnoro cn.
Tona, ue apmnxra no rona npeme npoxnxname mnoro ronxm nnrepec xm ncnuxo, xoero
craname n nonnrnuecxnre naprnn, eme noneue or xcno. Ta nann penonmnnxra ae npano
na nonnnnre a yuacrnar n nonnrnuecxnre naprnn n or rona npano cera ce nonsnaxa
rxmo na-neonnrnnre or rxx. Cne nsnecrno npeme naprnxra na nenrpa n
connanemoxparnre sa cnoe na-ronxmo cxanenne ce yenxa n rona, ue nonnnnre
opmar rp na penonmnnonnnre naprnn n sacnnerencrnar cnmnarnnre cn xm
nannonannoro nnxenne n enoro sa nspaxane na ponnara. Torana resn rocnoa ce
npnnynxa a nm ornemar nsnparennoro npano n a nm sapanxr yuacrne n
nonnrnuecxnx xnnor.
Axo naprnxra na nenrpa n mapxcncrnre ne xxa npnxrnann xm rasn mxpxa, ro
cne xparxo npeme noemnpncxnxr crpo nxmame a cmecrnyna noneue, a c rona meme
a ce cnoxn xpa n na nennx nn nannonanen nosop. Ero samo nxma nnmo uyno n rona, ue
rocnoara noemnpncxn npecrnnnnn nopsaxa a ornemar or nonnnnre raxa
napeuennre "pxannn npana" - raxa napnuaxa no npeme na penonmnnxra pannonpannero,
npeocraneno rorana na nonnnnre. Hpes onncannx or mene nepno xnnorr na apmnxra
ce pasnnname n na-opa nocoxa. Apmnxra ropeme or xenanne a ocnoon nannxra or
nroro na xpnonnnnre n naxenre na Anranrara. Hanoxn ce naprnxra na nenrpa n
connanemoxparnre a nopsar c nnmananero na nonnnnre or nsnparennn npana. Tona
eme, nonrapxme, or rxxna rnena rouxa nannno pasnpaemo. Ho neue nannno
nepasnpaemo eme rona, ue n raxa napeuennre "nannonannn" naprnn na cno pe c
enrycnasm nopxaxa rasn mxpxa, ocmecrnena or noemnpncxnre npecrnnnnn. Ha
nannonannnre naprnn ne nm nname n na ym, ue c rona nomarar a ce napannsnpa onona
na-opo opxne na nannonannnx noem, xoero rorana eme na name pasnonoxenne.
Taxona noneenne na raxa napeuennre nannonannn naprnn ome nenx noxasa xaxnn
xanxn oxrpnnepn xxa onesn nennnnnuxn mnaexn, xonro croxxa naueno na resn
naprnn. Tesn pasxenn or crapuecxa onecr ypxoasnn cnoene nancrnna cmxraxa, ue, axo
ornemar nsnparennoro npano na nonnnnre, ro apmnxra nn ornono me ce npenpne n
onopa na ponnara n me sanoune a nrpae ponxra, xoxro e nrpana o nonara. Te cncem
ne pasnpaxa, ue naprnxra na nenrpa n connanemoxparnre npecnenar camo ena nen a
nsrprnar or apmnxra cranannx onacen s, r.e. a nonpeuar na apmnxra no-nararx a
cnyxn na enoro sa nannonanen noem. Hoemnpncxnre npecrnnnnn npexpacno cn
anaxa cmerxa sa rona, ue, axo rasn onepannx nm ce yae, apmnxra me e npenpnara n
onxnonena nonnnnx n me npecrane a e ncrnncxa nocxa, cnocona a non
cmnncxa opa cpemy npara. Vnn, emero nannno nornpn rasn npornosa.
Kax moxaxa namnre raxa napeuennre "nannonannn" nonnrnnn, maxap n sa ena
cexyna, a nomncnxr, ue oporo pasnnrne na apmnxra e nsmoxno pyroxue ocnen na
nannonannn nauana. Tona nm ornna mnoro na resn rocnoa. Xopa, xonro no npeme na
nonara xxa napnamenrapncrn, r.e. no-npocro xasano popxonnn, pasnpa ce, ne ca n
ccroxnne a pasepar xaxno osnauana sa ena apmnx nennxara rpannnx na mnnanoro,
- 129 -
xaxno osnauanar sa nex cnomennre sa onesn npemena, xoraro nemcxnxr nonnx e nn npn
n cnera.
H raxa, na men mn ce nanoxn a orna na cpannero na "nemcxara paornnuecxa
naprnx", sa xoxro aconmrno nnmo ne snaex.Beuepra ce ornpannx xm mmnxencxara
npapnx "Bepnexe", npnonna nnocnecrnne ncropnuecxo snauenne. B craxra, xoxro no-
xcno na mera napexoxme "moprara", sanapnx 20-25 uonexa. Bcnuxn re xnno
npnnanexaxa xm nncmnre cnoene na omecrnoro.Cpxannero na oxnaa na ueep
mn eme neue nsnecrno or nexnnnre my na namnx xypc. 3arona as noneue pasrnexax
aynropnxra n ce sanosnanax c ocranonxara.
Bneuarnennero mn eme neonpeeneno. Ha-onxnoneno cpannne, xaxro
mnororo cpannx npes rosn nepno. Ta nann nne npexnnxnaxme rouno rosn nepno,
xoraro nourn ncexn ce uyncrname npnsnan a opasyna xaxnaro n a e nona naprnx.
ocraruno xxa xopara, neononnn or crapnre naprnn n sarynnn onepnero cn y rxx.
Hononsnmnennre naprnn ce nnoxxa xaro rn n ronxona pso nsuesnaxa or nnnero na
semxra, nourn or nnxoro nesaenxsann. Ocnonarennre na resn omecrna n no-ronxmara cn
uacr nxmaxa nnxaxna npecrana or rona xaxno snaun, ncmnocr, a "nsnnram" nona
naprnx nnn ome noneue a csaem nono nnxenne. B no-ronxmara cn uacr resn
canynenn mexypn, xaxro neue xasax, ce nyxaxa no na-cmemnnx naunn, noxasnaxn camo
nnnoro nonnrnuecxo nnmoxecrno na rexnnre rnopnn.
Hpexapnaxn na uaca na onncanoro cpanne, sanounax a crnram o nsnoa, ue
"nemcxara paornnuecxa naprnx" npnnanexn xm rasn xareropnx "naprnn". Fxx mnoro
macrnnn, xoraro ueep sanpmn cnonoro cn. ocraruno mn eme n as ce xannx a cn
xox, xoraro nsnenx oxnnxa, ue sanouna cnoona ncxycnx. H as pemnx a
nocnymam. Ho n ncxycnxra mn ce cropn nannno esmncnena. Hsnenx oaue nse
ymara nxxaxn "npo]ecop", xoro sanouna n peura cn a xpnrnxyna aprymenrannxra na
ueep. Cne nspaxennxra or crpana na ueep /rpxna a npnsnaem, ocra yenrennn/
npo]ecopr neouaxnano saxnn, ue e cxnonen a npneme resn ]axrn, no nesanncnmo or
rona na-nacroxrenno cnerna mnaara naprnx a npnann n cnoxra nporpama ena naxna
rouxa, a nmenno "orenxnero" na Fanapnx or "Hpycnx". Fes a my mnrne oxoro, rosn
npo]ecop rnpeme, ue n rosn cnyua ancrpncxnre nemnn nenara me ce npncennxr
xm Fanapnx, ue rorana ycnonnxra sa mnp me ar xe no-naronpnxrnn sa nac n rem
noonn pmonenennnn. Tyx as ne nspxax n cmo ce sanncax n poxara na
xenaemnre a ce nsxaxar. As cmmpnx nauerennx npo]ecop n n pesynrar na rona ome
npen a sanpma peura cn moxr yuen o]exa xaro xyue, nonxro c noa. oxaro ronopex,
ncnuxn me cnymaxa cc cmaxnn nornen. Koraro npnxnmunx n sanounax a ce npomanam
c npnccrnamnre, xm men ce npnnnxn enn or cnymarennre, nasona ]amnnnxra cn
/xoxro mexy pyroro ne moxax a uyx/ n nxna n pxara mn nxxaxna xnnxxa, xaxro
nsrnexa, nonnrnuecxa pomypa, monexn me nacrounno npes cnoonoro mn npeme a
npouera rona nemo.
Tona mn eme mnoro npnxrno, r xaro ce naxnax or xnnxxara no-necno a ce
sanosnax c nporpamara na rasn cxyuna naprnxa n no raxn naunn a ce cnacx or
neoxonmocrra or no-nararmno nocemanane na resn ronxona cxyunn cpannx.
Bnmnoro nneuarnenne, xoero mn nanpann uonexa, an mn pomypara, eme opo. Feme
xcno, ue cn nmax paora c paornnx. Bsnmaxn cn pomypxara, as cn ornox.Ho rona
npeme nce ome xnneex n xasapmara na nropn nexoren nonx, n mnnuxa xmypxa, nocema
nce ome cnenre or crpennre no npeme na penonmnnxra. Ho nxn en xx saer, ocnonno
npexapnaxn nnn n 41-nn crpenxonn aranton nnn na cpannxra n oxnanre na pyrnre
noennn uacrn. Ena xcno neuepra ce npmax n cnoxra xmypxa, sa a nocnx. Hmax
nannxa a ce cyxam mnoro pano, ome npen ner uaca cyrpnnra. B moxra xmnuxa
nmame mnoro mnmxn. H as uecro nm ocranxx xopnuxn xnx nnn xoxanuera, oxono xonro
- 130 -
ome or panna cyrpnn mnmxnre oruaxno ce opnuxaxa. Cyxaxn ce, onxnoneno nexax
c ornopenn oun n xpenara n nanmanax nrpara na resn snepuera. B xnnora mn ce nanoxn
nopxuno a rnaynam n as mnoro ope pasnpax, xaxno ronxmo yononcrnne ocranxxa
resn xopnuxn xnx na rnannre mnmnera.
B enx, cnenam onncanoro cpanne, ce cynx oxono ner uaca. T xaro ne
moxex ornono a sacnx, sanounax a mncnx sa nuepamnoro cpanne. Hsnenx cn
cnomnnx sa pomypxara, xoxro mn nxnaxa n pnere. Horpcnx xnnxxara n pemnx
nenara a x npouera. Tona eme manxa pomypxa. Henn anrop eme cmnxr paornnx,
xoro mn x eme an. B pomypara ro onncname no xaxn naunn my ce eme yano or
xaoca na mapxcncrxnre n npo]cmsnn ]pasn a ce npne xm nannonannnre nen. Orryx
n sarnannero na xnnrara: "Moero nonnrnuecxo npoyxane". 3anounaxn a uera, as x
ycnonx o camnx xpa. Ta nann xnnxxara onncname nemo cnpmeno ananornuno na
rona, xoero na men camnx mn ce nanoxn a npexnnex n nponxenne na 12 ronnn.
Henonno npe men ornono npemnna n xnnn opasn moero cocrneno mnnano. Hpes nennx
en ome nxxonxo nrn cn npnnomnnx npouerenoro. Cne rona sanounax a sapanxm sa
pomypara, xoraro nsnenx cne nxxonxo nn nonyunx xaprnuxa, n xoxro mn
comanar, ue cm npner xaro unen na "nemcxara paornnuecxa naprnx". B xaprnuxara me
monexa a comx xax ce ornacxm xm rona n c rasn nen me xanexa na cpanne na
xomnrera na naprnxra, xoero rpxname a ce nponee nnara cpxa.
Pasnpa ce, as xx ne manxo nsnenaan or rosn naunn na "sanepynane" na unenone n
nona naprnx n ornauano ne snaex a ce xocnam nn nnn a ce cmex na rona. Hann mncnex
na-neue sa csanane na cnox cocrnena naprnx n nn na-manxo ne ce xanex a ncrnnam
n opasynana naprnx. 3a nocnenoro ne moxeme n yma a crana.Beue ce xanex a
orronopx nncmeno na resn rocnoa, no ryx me noen nmonnrcrnoro n pemnx na
yronopennx en nce nax a orna na cpannero, sa a nsnoxa ycrno mornnnre cn.
oe cpxa. Cpannero eme onpeeneno a e n npapnx "Posena" na
Xepnmpace - mnoro ena xpumnuxa, n xoxro pxxo nxxo ce ornname. Bnpouem, npes
1919 r. n n no-orarnre pecropanrn eme mnoro ocxno n neymrno. Ho pecropanruero
"Posena" ne nosnanax nsomo o rosn momenr.
Hpemnnanaxn npes sne ocnerenara cronona, n xoxro nxmame nnro ena xnna yma,
as namepnx crpannuna npara n nnxsox n cranuxa, xero n rpxnano a ce nponexame
"saceannero". Hpn cnao ocnernenne or pasnanena rasona namna sa ena maca cexxa
uernpnma mnaexn, n rona uncno n nosnarnxr mn anrop na pomypara, xoro nenara
paocrno me npnnercrna, nponsnacxxn nxxonxo ronnn ymn n uecr na nonnx unen na
"nemcxara paornnuecxa naprnx".
Tona mn ce cropn npexaneno. Ho r xaro mn comnxa, ue "rnannnxr npecearen"
na naprnxra me oe cne manxo, ro as pemnx a nouaxam cc cnoero saxnnenne. Ha-
naxpax oe n camnxr npecearen. Tona eme cmnxr uonex, xoro npecearencrname
na cpannero n npapnx "Bepnexe", xoraro oxnaname ueep.B men ornono naenx
nmonnrcrnoro n as pemnx nce nax a nouaxam n a nocnymam xaxno me crane nocne.
Cera moxax a ysnax ]amnnnnre na orennnre npnccrnamn. Hpecearen na nxnara
naprnx "n omopxanen mama" eme rocnonn Xapep, mmnxencxnx npecearen eme
Anron pexcnep.
Ornauano nncoxonocranenoro cpanne npncrnn xm uerene na nporoxona,
npemecrnam saceannero. 3a npounranero aoxa nor na onepne na cexperapx. Cne
rona npncrnnxa xm nscnymnane na ]nnanconnx oruer. B xacara na rona omecrno,
xaxro crana xcno, nmame rouno 7 mapxn n 50 n]ennra. 3a npounranero na oruera ornono
aoxa ennornacen nor na onepne na xacnepa. Bcnuxo rona eme na-cepnosno
orpaseno n nporoxona. Hocne npnnxr npecearen npouere ccranennre orronopn na rpn
nncma or Knn, mcenop] n Fepnnn. Hpnccrnamnre nspasnxa nnno oopenne na
- 131 -
nsxasanoro or npecearenx. Cne rona npncrnnxa xm oxnxnane na nononocrnnnnre
nncma; rona xxa neue nsnecrnn sa nac nncma or Fepnnn, mcenop] n Knn, no eno or
ncexn rpa. C yononcrnne eme nsnoxeno cpxannero na nncmara sa cneenne. Enn
or oparopnre nponsnece nopona peu sa rona, ue nncmara xnno oxasnar xonxo pso
pacrar npsxnre na "nemcxara paornnuecxa naprnx". Hocne npncrnnxa xm
nponxnrenno omenxne na mnennx sa rona xax nsomo cnena a ce orronapx na
noonn nncma.
Vxacno, yxacno! Tona eme rpynonmnna or na-nom nn. H ero n nooen xny me
xanexa a crana unen. Ho-nararx npncrnnxa xm npnema na nonn unenone, c pyrn
ymn xm ynanxne na moxra nsnrnara nepcona.Hocrannx nxxonxo nnpoca. Hsxcnn ce, ue
naprnxra nxma nporpama, nn eno nncrue, nome nnro enn naneuaran oxymenr, nxma
unencxn xaprn, axe nxma eno nemacrno neuarue. Hannne nmame camo opa nonx,
ropema nxpa n cnoero eno n nxxonxo npnern xynn resnca.Ha men ornono ne mn eme o
cmxx. Ta nann npe men xxa xnnn cnmnromn na nnna esnomomnocr n nnno
neononcrno or ncnuxn npenmnn nonnrnuecxn naprnn, or ncnuxnre nm nporpamn n
nxnara nm enocr. He moxeme a ne ce saenexn, ue resn mnaexn rn e oxapano ryx, na
rona, nnmno, ronxona cmemno cpanne, nmenno rona, ue re c nxnoro cn cmecrno ca
nouyncrnann xpaxa na crapnre naprnn n ca paspann, ue re ca nannno necnoconn a
cnyxar na enoro sa nspaxane na nemcxara nannx, xaxro n ne morar a onpnnecar
nnmo n sa camnre cn. Hacxopo npouerox nanncannre na mamnna resncn n ornono ce
yenx, ue npe men ca xopa, xonro ome camo rpcxr nrnma n ome ne snaxr cnox nr.
Mnoro nema n resn resncn xxa nannno onnerenn nnn nexcnn, sa mnoro nome ne
craname yma, no nce nax cpxannero na resncnre xnno ronopeme, ue xopara ncxpeno
rpcxr nonn nrnma.uyncrnara na resn xopa mn xxa nosnarn. Tona eme crpacren
crpemex a namepnm nonn ]opmn na raxona nnxenne, xoero n npecrannxnano nemo
noneue or ena naprnx n crapnx cmncn na ymara.
Koraro neuepra ce npnax n xasapmara, mnennero mn sa rona omecrno eme neue
o]opmeno.Hpecroeme a pema na-rpynnx nnpoc n mox xnnor: a nocrnx nnn ne n
rosn cms.Pasymr moxeme a mn nocxaxe camo orpnnarenen orronop, no uyncrnoro ne
mn aname noxo. H xonxoro no-uecro npexnpnxx n yma cn ononre na pascxa,
ronopemn sa nenenocrra na rosn xny, ronxona no-uecro uyncrnoro ce nsmymaname na
resn onon.B nponxenne na cnenamnre nxxonxo nn ne namnpax noxo.Mnoro nrn
npexnpnxx n yma cn ncnuxo sa n npornn. Fxx pemnn oranna a ce saema c nonnrnuecxa
enocr. ue rasn enocr rpxname a sanoune n peonere na nono nnxenne, cmo eme
nannno xcno sa men. He crnrame camo nnmen nornx.
As ne npnnanexa xm rosn rnn xopa, xonro nec ce sananxr c eno eno, a yrpe c
pyro, sa a rpcxr n pyrn en ornono nemo nono. ope snaexn rona sa cee cn, as
nmenno sapan rona ronxona rpyno ce pemanax a nocrnx n "nemcxara paornnuecxa
naprnx". 3naex, ue axo nocrnx n nex, ro cm nxen a ce oram nsnxno na enoro. Hnn
raxa, nnn nsomo a ne ce cnpsnam raxona naunnanne. 3naex, ue npnemam pemenne
sannnarn, ue, npanexn rasn xpauxa, as nxmame neue a orcrnx. Ero samo rona eme sa
men ne xaxnro n a e ennso, ne nrpa, a na-cmecrnennx, na-cepnosnnx nnpoc. B men
rorana xnneeme nncrnnxrnnno ornpamenne xm xopara, xonro ce sananxr sa xyn nema n
ne npnxnmunar nnro eno. Tosn rnn xopa mn eme npocro npornnen. Taxona mnoroenne
mn ce crpyname no-nomo n or aconmrno esenne.
Cera cama cara mn aname snax. Hnro xm ena or cmecrnynamnre ronemn
naprnn ne nx ce npncennnn - no-nopono me nsnoxa mornnnre no-ony. Cera npe
men eme nnmoxna oprannsannx manxo cmemna, no n monre oun rx nmame rona
npenmcrno, ue ne eme ome saxocrenxna xaro "oprannsannx", a n sarona npecrannxname
apena sa cnoonn ecrnnx na orennn nnna. Tyx xaro ue nn ce orxpnname ecrnnrenna
- 132 -
nsmoxnocr a ce paorn. H xonxoro no-cnao e rona nnxenne, ronxona no-necno e a ro
nacounm na npannx nr. Tyx moxeme ome a ce ae na nnxennero npannnno
cpxanne n nepnn nenn, sa xoero n yma ne moxeme a crana no ornomenne neue
cmecrnynamnre crapn ronemn naprnn.
Konxoro no-ccpeoroueno mncnex sa "nemcxara paornnuecxa naprnx", ronxona
noneue y men pacreme yexennero, ue, moxe n, rxmo or nepara na raxona, n nauanoro
manxo nnxenne, me nspacre nannonannnxr noem. Bn ncexn cnyua mn eme xcno, ue
nponecr na nspaxane na nannxra ne moxe a e sanounar c resn napnamenrapnn
nonnrnuecxn naprnn, xonro nce ome nsnxno ca nonnacrnn na crapn npecrann nnn axe
nanpano ca opasynann na ocnonara na npecrnen pexnm. 3a men eme xcno, ue namero
eno e a nponsrnacnm nono mnpocsepnanne, a ne a nsnrna nona nsnparenna
napona.Feme mn nenepoxrno rpyno a nsema pemenne. Or onxnoneno namepenne o
npenpmanero my n ecrnnrennocr cmecrnyna orpomna ncrannnx.Kaxnn annn
npnrexanax, sa a npnema raxana rpannosna saaua?
ue xx een n nxmax nnxaxnn cpecrna, eme nononnn ea. Ho-nomoro eme, ue ne
npnrexanax nnxaxno nme, ue npnnanexax xm uncnoro na mnnnonnre esnmennn xopa,
unero paxane n cmpr npemnnanar nesaenxsano axe sa saonxanxmara rn cpea.
Hpnanere xm rona n onesn rpynocrn, xonro nponsrnuaxa or neocrarnnre na
yunnnmnoro opasonanne.
Taxa napeuenara "nnrennrennnx", xaxro e nsnecrno, nnnarn rnea orrope ncexn
npnmnen, xoro ne e nman macrnero a npemnne ncnuxn cornernn crenenn n yuennre
saneennx n a ce "nanomna" c ncnuxn cornernn "snannx". Hann onxnoneno y nac ne
nnrar na xaxno e cnocoen rosn uonex, xaxno ymee a npann, a nnrar xaxnn yuenn
saneennx e sanpmnn. 3a resn "opasonann" xopa ncxxo npasnornano momue, camo axo
npnrexana neoxonmnre nnnomn, npecrannxna nennune, oxaro na-rananrnnnnxr
mna uonex e nnmo n rexnnre oun, axo ne my ce yano a npeoonee nxnara yuennuecxa
npempocr. Mnoro necno cn npecranxx rorana xax me me nocpemne rona raxa napeueno
omecrno. Crpemnx camo n rona ornomenne, ue cunrax xopara sa mnoro no-opn,
orxonxoro re sa cxanenne ce oxasaxa n peannara ecrnnrennocr. Pasnpa ce,
nsxnmuennx nnnarn nma. Bce nax npes nennx cn xnnor as ornnuno pasnnuanam xopara,
ecrnnrenno orxpoxnamn ce c nsnecren rananr or xopara, xonro ymexr camo a uepnxr or
yunnnmnn snannx.
Cne nynennn rexxn xoneannx n pasmnmnennx as na-naxpax oox o
rnporo yexenne, ue rpxna a ce pema na rasn crnxa.Tona eme na-naxnoro
pemenne n xnnora mn.3a nnxaxno orcrnnane, pasnpa ce, ne eme n ne moxeme a crana
yma.3axnnx, ue cm roron a nocrnx n unencrno na "nemcxara paornnuecxa naprnx" n
nonyunx npemenna unencxa xapra - nomep ceem.
- 133 -
Inana X
Hc1nncxn1e npnunnn sa repuancxa1a xa1ac1poqa
nounnara na naennero, na xoero n a e rxno, nnnarn ce xnxna mxpxa sa
oraneuenocrra na aenoro my mecronaxoxenne or npnonauannoro nonoxenne, n
xoero ro ce e namnpano no-pano. Tosn saxon cmo ce ornacx n sa naennero na nenn
napon n pxann. Ho nmenno npe nn na rona ocoeno ronxmo snauenne npnonna
nnpocr sa rona n xaxno nonoxenne nnn, no-rouno xasano, na xaxna nncora ce e namnpan
rosn napo o nauanoro na cnoero naenne. Cnnno n noxo moxe a nane camo onsn
napo, xoro no-pano ce e namnpan na no-ronxma nnn no-manxa nncora. 3arona e ronxona
rpyno sa ncexn npannnno mncnem n npannnno uyncrnam uonex a npexnnee
xaracrpo]ara na namara Iepmancxa nmnepnx, r xaro namero naane crana or raxana
ronxma nncounna, xaxnaro npn ceramnoro ynnxenne na Iepmannx e rpyno a cn
npecrannm.
Ome camoro oennenne na Iepmannx n opasynanero na Iepmancxara nmnepnx xxa
ynenuann cc snarnnx opeon na nennuecrnenn nn, ocranann xaro na-nennxoro cnrne n
cpnara na nxnara nannx. Hmnepnxra eme nsnnxnana cne penna nenpexcnarn n
uyecnn noennn noen, cranann ncrnncxn nno na escmprnoro, necpannnmo mxecrno
na reponre nn. Taxa n camo raxa moxeme a ce opncyna nsnnxnanero na Iepmancxara
nmnepnx na enara n nnynnre na reponunoro noxonenne or 70-re ronnn. Bcexn nemen
pasnpame nnn uyncrname, ue namara nennxa Iepmancxa nmnepnx nxn nsnnxnanero
cn ne na xa]xanero na napnamenrapnnre ]paxnnn; ncexn nemen ocsnaname nnn npocro
ycemame, ue camnxr naunn, no xoro eme nsnnxnana namara nmnepnx npecrannxname
nemo nsxnmunrenno. He no mnnmara saxpnna na napnamenra c neronnre cxyunn
cnonecnn yenn, a no rpoxora na nymexa na ]ponronere na nemcxnre apmnn, oxpxnnn
or ncnuxn crpann Hapnx, ce pon pemennero, npnero ennoymno or ncnuxn nemnn,
sanounaxn or xpanx n sanpmnaxn c npocrnx cnn na napoa, - a ce opasyna n eme
ena ennna nmnepnx n a ce cnoxn na rnanara na npycxnx xpan nmneparopcxara
xopona,cnmnonnsnpama rona parcxo enncrno. Tona ne eme pesynrar na nxxaxnn cn
xanxn nnrpnrn. H ne eseprtopnre, ne reponre n rnna nsnxsoxa n ponxra na ocnonarenn
na ncmapxonara nmnepnx. Hmnepnxra eme csaena or cnannnre nn nonxone na
]ponra.
Camo rasn ocranonxa, n xoxro ce paxame namara nmnepnx n n xoxro rx nonyun
npnoro cn ono xpmene, x ynenuaname c opeona na nennxara ncropnuecxa cnana, xoxro
pxxo ce cnyuna n na na-crapara or pxannre.
A xaxn nsymnrenen noem sanouna n crpanara nn nenocpecrneno cne
nponsrnacxnanero na ennna Iepmannx!
3anomnanara or nac na noennnre nonera nnna nannonanna nesanncnmocr nn
ocnrypxname xmex xnx sa ncnuxn n npeennre na crpanara. Fpso pacreme nacenennero
na crpanara, pso pacrxxa semnnre orarcrna. uecrra na pxanara, a saeno c rona n
uecrra na nennx napo, cera ce namnpame no cnannara saxpnna na nsymnrennara apmnx,
unro onnx no na-nopasnrenen naunn ce ornnuaname or rosn, xoro npnrexanaxme o
oennennero.
H xaxno or rona? Haennero, xoero nsnnra cne cneronnara nona pxanara n
napoa nn, eme ronxona noxo, ue xopara cera mnoro rpyno moxexa a cn npecranxr
na xaxna nncora ce namnpame no-pano crpanara nn. Tonxona orpomnn xxa ceramnnre nn
ynnxennx, ronxona xanxo nonoxennero na crpanara, ue n cpannenne c rxx craporo
nonoxenne nn ce crpyna nxxaxna uyna npnxasxa n xopara ne morar a nonxpnar, ue rasn
npnxasxa nxxora e nna ncrnncxa cnyuxa.
- 134 -
Cnomnxxn cn npexpacnoro mnnano, xopara uecro ce sacnenxnar oronxona or
uyecnnre cnomenn, ue sapanxr a ce sannrar sa npnunnnre sa rasn uyonnmna
xaracrpo]a. Hann e xcno, ue npnunnnre sa xaracrpo]ara ca nnn nxxe no-pano
sanoxenn.
Kasanoro, pasnpa ce, ce ornacx camo sa resn nemnn, sa xonro Iepmannx nnnarn e
nna nemo noneue or onxnonena repnropnx, xero ce nnmcxa, nemo noneue or mxcro,
xero moxe ope a ce neuenn n xapun. Bcnuxo rona pasxasname ne na resn, sa xonro
nemnoro ynnxenne na Iepmannx e camo nnnmenne na rexnnre nxxoramnn meurn, a sa
resn, xonro nancrnna nsnpnemar ceramnoro nonoxenne na ponnara xaro xaracrpo]a.
Cnmnromnre na xaracrpo]ara ca nnn sanoxenn ome n oraneuenoro mnnano, no
rorana camo mannnna cn anaxa cmerxa sa snauennero na resn cnmnromn.
a ce ocsnae rona eme no-neoxonmo, or xoraro n a e nno.
3a a nsnexynam or xaxnaro n a e onecr, rpxna na-nanpe a pasepem nennre
npnunnnrenn. Cmoro ce ornacx n sa neuennero na nonnrnuecxnre onecrn. Hne
saenxsname mnoro no-necno nnmnara ]opma na saonxnane, orxonxoro ncrnncxara
npnunna, r xaro ]opmara ce nanna na oun. Cmecrnynar mnoro xopa, xonro
naroapenne na rona ca necnoconn a nnxr nemo pyro ocnen nnmnara ]opma.
Taxnna xopa uecro cmecnar npnunnara na saonxnanero c ]opmnre na npoxnnennero my, a
nonxxora nome orpnuar cmecrnynanero na xaxnaro n a e npnunna. Taxa n cera mnoro
cpe nac oxcnxnar xaracrpo]ara na Iepmannx npen ncnuxo c nceoma nxonomnuecxa
norpenocr n nponsrnuamnre or nex nocnecrnnx. Ta nann na ncexn or nac my ce nanara
a nsnnrna npxy cee cn pesynrarnre or nxonomnuecxara norpenocr. Tona ce npenpma
n ocraruno ocnonanne a nnxame nmenno n nxonomnuecxa norpenocr rnannara
npnunna sa ncnuxo cnyunno ce. B mnoro no-manxa crenen e cxnonno nacenennero a
nnxa npnunnnre sa xaracrpo]ara n nonnrnuecxn, omoxynrypnn, npancrneno-mopannn
]axropn. Ha mnosnna ryx orxasna a cnyxn uyncrnoro n pasyma.
ue raxa mncnxr mnpoxnre macn e nononnn ea. Ho ue n n xpronere na nemcxara
nnrennrennnx repmancxara xaracrpo]a ce oxcnxna npenmno c "nxonomnuecxn
]axropn", rona neue e nomo. Taxana narnosa non o rona, ue re rpcxr neuennero camo
n cronancxara c]epa, c xoero ce oxcnxna n ocroxrencrnoro, ue ocera ne moxem axe a
xoncrarnpame nauanoro na ospanxnanero. Ena rorana me pasepem ncrnncxnre npnunnn
sa ceramnoro nn nemacrne n camo rorana me namepnm ncrnncxn cpecrna sa neuenne na
onecrra, xoraro ocsnaem, ue n ryx nxonomnuecxnre ]axropn npnrexanar camo nropara,
axe rperara ponx, oxaro npnara ponx npnnanexn na nonnrnuecxnre, npancrneno-
mopannnre n xpnnnre ]axropn.
Bnpocr sa ncrnncxnre npnunnn sa repmancxara xaracrpo]a nma pemanamo
snauenne sa raxona nonnrnuecxo nnxenne, xoero cn nocranx sa ocnonna nen
npeoonxnanero .
Hpncrnnaxn xm nscnenanero na npnunnnre sa xaracrpo]ara nn, sanoxenn n
mnnanoro na Iepmannx, rpxna a ce npenasnm or cmecnanero na onesn xnnennx, xonro
na-neue ce nannar na oun c ]axropnre, xonro nmar na-noxo snauenne.
Ha-necnoro n saeno c rona na-pasnpocrpanenoro oxcnenne na ceramnnre
nemacrnx, r.e. npnunnara sa xaracrpo]ara ce cnexa o saryara na nonara.
Mnosnna cepnosno nxpnar n rona neneno oxcnenne. Ho n ycrara na ome noneue xopa
raxona oxcnenne e camo csnarenna nsmama. Hocnenoro ce ornacx npen ncnuxo sa
onesn, xonro cera ca na nnacr n saorarxnar or nacroxmnre nopxxn. Hnma rocnoara
noaun na penonmnnxra ne oxasnaxa no-pano na napoa, ue ne no ne e uernpn n ue na
nero my e espasnnuno xax rouno me sanpmn rasn nona? Hnma ne xpemxxa na ncexn
xpcronr, ue camo "epnre xannranncrn" ca sannrepeconann or noeara na ]ponronere,
a cncem ne repmancxnxr napo n ome no-manxo repmancxnxr paornnx? Hnma resn
- 135 -
anocronn na mnpa ne yrnpxanaxa nannno npornnononoxnoro: ue camo nopaxennero
na repmancxnx "mnnnrapnsm" me ocnrypn na repmancxn napo nennan noem n
npon]rxnane? Hnma nmenno n resn xprone ne nxxa xnanecrnenn xnmnn sa oporara
na Anranrara n ne cronapnxa nxnara nnna sa xpnanara xnannna nsxnmunrenno npxy
Iepmannx? Bcnuxo rona moxeme a e nanpaneno, camo ue npen rona rpxname a
e oxcneno, ue noennoro nopaxenne na Iepmannx ne n morno a nma nnxaxnn
ocoeno rexxn nocnecrnnx sa nannxra. Hann resn rocnoa nponeoxa nxnara penonmnnx
no nosynra, ue, nonpeunaxn na noeara na Iepmannx na ]ponra, c rona penonmnnxra
me nonee repmancxnx napo no nrx na nennana cnooa n nesanncnmocr.
Hnma ne eme raxa, o, xanxn, nxnnnn cyexrn!
Heoxonmo e a npnrexanam esrpannuna enpecxa narnocr, sa a oem cera n a
xaxem, ue npnunnara sa repmancxara xaracrpo]a e n nopaxennxra na ]ponra - cne xaro
nenrpannnxr opran na naprnxra na naponara nsmxna, epnnncxnxr "uopneprc", uepno na
xno eme nanncan npes 1918 n, ue repmancxnxr napo cera ne ncxa nocxara my na
]ponra a ypxn nonn noen.
H ero cera nnar resn xopa n saxnxnar, ue npnunnara sa repmancxara xaracrpo]a e n
nponrpanara nona.
a cnopnm c raxnna csnarennn nxnn e nannno esnonesno. Hnro ena mnnyra ne
nx sarynn sa rona, axo rona neneno "oxcnenne" ne eme cranano ocroxnne na mnoro
xopa, xonro ne ro pasnpaxa n escmncneno ro nonrapxxa es ncxxaxna sna ymncn. Ta
resn peone ocnen rona me nocnyxar sa namnre xopa, na xonro uecro nm ce nanara a cn
nmar paora c raxnna nsneuenn npornnnnnn, xonro ca roronn nanpano n ounre na
uecrnara nynnxa a nsonauar ncxxa nama yma.
Koraro nn xasnar, ue ncrnncxara npnunna sa repmancxara xaracrpo]a e nsryenara
nona, nne cme nxnn a orronopnm no cnennx naunn.
Pasnpa ce, noennoro nn nopaxenne oxasa yxacxnamo nnnxnne npxy nxnoro eme
na oreuecrnoro nn; oaue nsryenara nona ne eme npnunna, a camara rx eme cnecrnne
na penna npnunnn, onenn Iepmannx o xaracrpo]a. 3a ncexn cnocoen a mncnn uonex,
sa ncexn nemen c opa nonx eme nannno xcno or camoro nauano, ue nemacrnnxr nsxo
na nonara, xoxro ce noeme ne na xnnor, a na cmpr, nensexno rpxname a onee o
na-rexxn nocnecrnnx sa nac. 3a cxanenne oaue cpe nac nmame n mnoro raxnna,
xonro nnn ne paspaxa rona nanpeme nnn nnpexn pasyma orpnuaxa rasn ncrnna n
cnopnxa c nex. Cpe nocnennre nmame n raxnna, xonro ena mnoro xcno paspaxa
snauennero na xaracrpo]ara, cyuacrnnnn na xoxro xxa re. Tano camnre re no-pano
xenaexa nopaxennero na Iepmannx n ena manxo no-xcno nnxxa o xaxnn pasmepn
crnrna snoro. Ero xe rpxna a ce rpcxr ecrnnrennnre nnnonnnnn sa xaracrpo]ara,
xonro nsnenx npnemaxa rnpennero, ue enncrnenara npnunna sa nemacrnero e
nsryenara nona. Hponrpananero na nonara eme camo pesynrar na rxxnara cocrnena
npecrnna enocr, a ne na "nomoro" ynpannenne na pxonocrnoro, xaxro rnpxr resn
rocnoa cera. B narepa na npornnnnnnre na Iepmannx cmo nxmame camo crpaxnnnnn.
Texnnre nonnnn cmo ymeexa a ymnpar. Fpoxr na nonnnnre n npornnnnxonnx narep
ome or npnnx en npensxoxame poxr na cocrnennre nn nonnnn. Bo ce xacaeme o
rexnnuecxoro nopxenne, ro n nnno pasnopexane na npornnnnnnre nn eme apcenana
na nennx cnxr. H axo nce nax n nponxenne na uernpn nrn ronnn ypxaxme
necrxmn noen na nennx cnxr, ro rona ne n rpxnano a ce oxcnn camo c reponsma
na namnre nonnnn n npensxocrnoro na namara "oprannsannx"; ne, rona ce oxcnxna n
c xauecrnara na noennoro nn pxonocrno - xoero ne nocmxxa a orpexar n camnre
npornnnnnn. Oprannsannonnnxr nponec, pxononnxr nponec n nemcxnre apmnn xxa
nocranenn na raxana neoceraema nncora, xaxnaro ocera ne e nnxan cnerr. B rasn
onacr xxme ocrnrnann npeena na nsmoxnoro, nanpaneno or uoneuecrnoro.
- 136 -
ue raxana apmnx moxeme a nperpnn nopaxenne eme sanoxeno n onesn
npecrnnennx, xonro xxa nsnpmenn. Hopaxennero na namnre apmnn ne eme
npnunnara na ceramnnre nn nemacrnx, a enncrneno pesynrar na nsnpmennre
npecrnnennx. Ho, nornuno, nopaxennero na apmnnre nn ne n morno a nxma sa cnoe
nocnecrnne nonararmnoro nnomanane na nonoxennero nn, npenpnano ce no-xcno n
xaracrpo]a.
ue rona e nmenno raxa, e nnno or cnenoro. Hnma ncxxo noenno nopaxenne
nenpemenno nnnarn non o cnomxnane na nannxra n pxanara? Orxora raxnna
pesynrarn nensexno cnrcrnar ncxxa nponrpana nona? Hnma n ncropnxra nnnarn e
nno raxa, ue or ena nsryena nona nannnre nenpemenno ca sarnnann?
Moxe cncem naxonnuno a ce orronopn na rona: camo onsn napo e sarnnan,
nponrpanaxn nona, sa xororo noennoro nopaxenne e nno pasnnara sa nrpemnara
rnnnocr, crpaxnnnocr, esxapaxrepnocr, c ena yma, sa saryara na cocrneno
ocroncrno. B pyrn cnyuan noennoro nopaxenne no-cxopo e anano rnacx xm non
nennx noem, a n nnxaxn cnyua ne ce e npenpmano n narpoen namernnx na mornnara
na aen napo.
B ncropnxra me namepnm xnnxn npnmepn, nornpxanamn nxpnocrra na xasanoro.
Hamero nopaxenne n cneronnara nona, sa cxanenne, cncem ne eme nesacnyxena
xaracrpo]a, a ynn, sacnyxeno naxasanne or crpana na neunoro nponnenne. 3a nama ea
noneue or ncnuxo sacnyxnxme rona nopaxenne. 3aryara na nonara e camo enn or na-
xpxnre cnmnromn na erpaannxra nn n nxna penna or raxnna cnmnromn, xonro ca ena
saenexnmn c npocro oxo. a orpnuar rosn ]axr, morar camo onesn, xonro xenaxr a
saponxr rnanara cn n nxcxa.
ocraruno e camo a ce opne nnnmanne na rona, xaxnn xnnennx cnrcrnar
noennoro nn nopaxenne. Hnma n mnoro cpen ne moxem orxponeno a xoncrarnpame
escpamnn nsropsn no ornomenne na rona nemacrne, nocrnrnano ponnara nn? Hnma
nemo noono n nno nsmoxno, axo c nxnoro cn noneenne ne sacnyxnxme rona
yxacno nemacrne. Hnma ne eme n no-nomo: nnma ne ce namnpaxa xopa, xonro nanpano
ce xnanexa, ue cc cnoxra "paora" ca ycnenn na-naxpax a nopnnar namnx ]ponr. Ta
nann ncnuxo rona ne eme nanpaneno nnro or ]pannysnre, nnro or anrnnuannre, ne, ne,
rosn nosop nocexa npxy cee cn ncrnncxnre nemnn! Hnma ne cme sacnyxnnn resn
nemacrnx, xonro nn ce cronapnxa npxy rnanara? Hemo noneue: nnma cne ncnuxo
cranano ne npnexme orxpnro sa cnox nnnara sa sanounanero na nonara n nnma ne ro
nanpannxme, xcno csnanaxn, ue n ecrnnrennocr nnnara nome ne eme nama?
He, xnnxn nrn ne. Beue camo or rona xax nemcxnxr napo nsnpnemame noennoro
nn nopaxenne, craname xcno, ue npnunnnre sa xaracrpo]ara na Iepmannx cncem ne
cnena a ce rpcxr n saryara na enn nnn pyrn nosnnnn na ]ponra n xpax na nonara
nnn n neycnexa na nocnenoro nn nacrnnenne n r.n. Axo na npaxrnxa npnunnara eme n
rona, ue camara nn apmnx ce eme npexpmnna, axo nemacrnxra na ponnara xxa
npensnnxann camo or nopaxennero na ]ponra, rorana repmancxnxr napo n ce ornecn
n xm camnx ]axr na nopaxenne no pasnnuen naunn. Torana napor nn meme a
nocpemne nonnnara sa nopaxennero c mnoro mxa, cc crncnarn sn; rorana cpnara nn
mxxa a ce npensnnnxr c ronxma nenanncr n oxecrouenne cpemy nnmnnx npar, na
xororo snara ca eme ocnrypnna noea na nac; rorana nannxra nn no npnmepa na
pnmcxnx cenar meme a nopsa a nocpemne noeennre nnnsnn, sa a rn nomonn a
ne nsnaar n oruaxnne, a a nponxanar a nxpnar n snesara na namara nannx. Torana
mxxme a ycneem a cxpannm uyncrnoro cn na naroapnocr xm reponunara, maxap n
noeena apmnx, n nxme cymxnn a x nocpemnem cc cornernnx nspas na
naroapnocr sa nonecennre xeprnn. Torana n camara xannrynannx npe npornnnnxa n
ce ocmecrnnna n pyra ocranonxa. Axo maxap n pasymr a nocxasname, ue e
- 137 -
neoxonmo a ce nonnme xannrynannx, ro cc cpnero cn nne ce norornxxme xm
npecroxmnx non noem.
Ero xax n ce nsnpneno noennoro nopaxenne, axo craname nnpoc camo sa rona, ue
xcmerr nn e nsmennn na ]ponra. Torana nnxo ne n nocmxn a ce cmee n rannyna
sapan cnyunnoro ce, rorana nnxo ne n ce xnannn cc crpaxnnnocrra cn, ne n oxnnn
nopaxennero sa nemo nonoxnrenno, nnxo ne n nsenarencrnan na apmnxra n nnxo ne
n nocmxn a nsxnpnn n xanra snamenara n xoxapnre na nonxonere nn. Torana y nac ne
nxa mornn a ce pasnrpaxr resn yxacn, xonro nosnonnxa na anrnncxnx o]nnep
nonxonnnx Pennrrn npespnrenno a xaxe, ue "or rpnma nemnn n xpana cmerxa enn e
nsmennnx". He, rorana nnnara na nsmxnara ne n npnonna raxana uyonnmna cnna;
nnxora nxmame a ce crnrne o ram, ue n nponxenne na ner ronnn or en na en
ynaxennero xm nac or crpana na pyrnre napon nocroxnno a namanxna.
Camo or rona e ocraruno xcno, oxonxo nxnnno e rnpennero, ue npnunnara sa
repmancxara xaracrpo]a e nna nsryenara nona. He n ne! Hamnxr xpax na ]ponra eme
cam no cee cn pesynrar na penna saonxnannx, xonro xxa cnonerenn nemcxara nannx
ome npen nauanoro na nonara. Boennoro nopaxenne eme camo npnoro, ouennno
escnopno nnmno nornpxenne na rona, ue Iepmannx oranna neue e saonxna. Camara
onecr ce ccroeme n orponara na mopannoro pasnoxenne, n orcnananero na nncrnnxra
sa camocxpanenne, n nxnara rasn nrpemna cnaocr, nn ncnuxn resn pasnoopasnn
nepasnonoxennx, xonro oranna neue noponnaxa ]ynamenra na pxanara.
Onnraxa ce a cronapxr orronopnocrra sa nsryenara nona npxy renepan
Hyenop]. Tyx ce nanara nanpano a ce xaxe: neoxonma e nxnara escnecrnocr na
enpenre n eenara rnana na mapxcncrnre, sa a ce ocmennm a cronapnm orronopnocrra
rouno na uonexa, xoro enncrnen n nxna Iepmannx c ronxmo nanpexenne na cnnnre, c
nourn neuonemxa eneprnx ce opeme, sa a cnacn Iepmannx or nosopa, ynnxennxra n
xaracrpo]ara. Ho enpenre n mapxcncrnre snaexa xaxno npanxr. Hanaaxn Hyenop], re
napannsnpaxa nsmoxnoro nanaenne or nerona crpana npxy camnre rxx, nonexe
Hyenop] moxeme a crane onacen rexen onnnnren, enncrneno y nero xxa annnre,
c xonro ycnemno meme a pasonnun npearennre. Ero samo nsmennnnnre nopsaxa a
nsmxnar or pnere na Hyenop] mopannoro my opxne.
Tesn rocnoa nsxoxaxa or nornxara, ue xonxoro no-uyonnmno nsnxem, ronxona
no-pso me rn nonxpnar. Onxnonennre xopa no-cxopo nxpnar na ronxmara nxa,
orxonxoro na manxara. Tona cornercrna na npnmnrnnnara nm yma. Te snaxr, ue sa
penoro n camnre re ca cnoconn a nsnxar, no a nsnxar sa noneue, ma ue, nxa ce
npnrecnnnn. Ionxma nxa axe nxma a nm oa naym. Ero samo macnre ne morar a cn
npecranxr, ue pyrnre ca cnoconn na xe no-uyonnmnn nxn, na xe no-
escnecrno nsnpamanane na ]axrnre. H axe, xoraro nm pasxcnxr, ue crana nnpoc sa
uyonnmna nsmama, re nce ome me nponxanar a ce cmnxnar n me ar cxnonnn a
cmxrar, ue nepoxrno ryx nce nax nma uacrnna ncrnna. Ero samo nnpryosn na nxara n
nenn naprnn, nsrpaenn ocnonno npxy nxara, nnnarn npnxrnar nmenno xm rosn
mero. Tesn nxnn npexpacno snaxr rasn uepra na macnre. Hsnxn, camo ue noneuxo, n
nemo or nxara rn me ocrane.
E, nsnecrno e, ue nnpryosn na nnpryosnre no nxara na ncnuxn npemena ca nnn
enpenre. Ome camoro cmecrnynane na enpenre e nocrpoeno na raxana ronxma nxa, xaro
ue nn enpenre ne npecrannxnar paca, a camo pennrnosna omnna. He nanpasno enn or
na-nennxnre xopa, xonro nosnaname namara ncropnx, sannnarn e saxnemnn enpenre,
xasnaxn sa rxx, ue re ca "nennxn macropn na nxara". Koro ne pasnpa rona nnn ne
ncxa a ro nonxpna, ro e necnocoen a ce opn sa rpxecrnoro na ncrnnara na semxra.
Cera nemcxnxr napo moxe a ce pana na rona, ue nenpoxnenara, no nsmepnrenna
onecr, pasxna oprannsma my n ronnnre 1918-1919, ce npoxnn nann no ]opmara na
- 138 -
ypna xaracrpo]a. Axo rona ne ce eme cnyunno, nannxra nn npneme xm rnen, moxe
n no-anno, no cnrypno. Fonecrra n npnonna xponnuen xapaxrep; oxaro cera,
npnemaxn raxnna ocrpn ]opmn, n xpana cmerxa rx ce nanna na oun n nnnmannero na
na-opara uacr or napoa e npnxonano xm neoxonmocrra or nenoro neuenne. He e
cnyuano rona, ue uonexr ce e cnpannn no-necno c uymara, orxonxoro c ryepxynosara.
uymara ce npoxnxna n crpamna, nsnnpeno nnamema n orncxnama uonexa ]opma;
ryepxynosara - n mnoro no-manxo orncxnama, no ne no-manxo onacna ]opma na
nsromnrenna onecr. uymara nnymana na uonexa nennx yxac, ryepxynosara ro nnnnua n
nocrenenno espasnnune. B pesynrar ce nonyuana, ue n opara c uymara uonex ce xnpnx
c neypxnma eneprnx, a non opa c ryepxynosara camo cc cnan cpecrna. Taxa ce e
n cnyunno - uonexr e copnn uymara, a ryepxynosara e copnna uonexa.
Cmoro moxe a ce xaxe sa saonxnannxra na nenn naponn oprannsmn. Axo
saonxnanero ne npneme xaracrpo]annn pasmepn, uonexr nocrenenno cnnxna c nero, a
omecrnoro c npemero npn ncnuxn cnyuan sarnna. Hpn raxana cnryannx rpxna a ce
cunra nanpano sa macrne, xoraro nponecr na anno rnnene nsnenx ce cmenn c ypno
npoxnnenne na onecrra oronxona, ue napor, n xpax na xpanmara, a cn ae cmerxa sa
rona, xonxo e onacno nonoxennero. B rona ce saxnmuana, moxe a ce xaxe, n
narornopnoro snauenne na xaracrpo]annnx nr na pasnnrne. Hpn pannn pyrn ycnonnx
moxe a ce npenpne n nsxona rouxa sa npeoonxnane na onecrra.
Ho n n rosn nocneen cnyua, sa a ce npncrnn xm ycnemno neuenne na onecrra,
rpxna npen ncnuxo npannnno a ce orxpne nsrounnxa .
a ce pasnnun npannnno nsynrenxr na onecrra n noponnnre x npnunnn n n rosn
cnyua ce xnxna na-naxnoro nemo. Ho ronxona no-rpyno e a ce nanpann rasn pasnnxa,
xonxoro no-nro mnxponre na onecrra npennanar n naponnx oprannsm, r xaro
npn eno nponxnrenno npennane or rxxna crpana n oprannsma onnnxr cnnxna c rxx n
sanouna a rn ycema xaro ecrecrnena ccranna uacr or cnoero rxno. Cmecrnynar raxnna
necmneno npenn orponn, xm xonro oaue oprannsmr necno cnnxna oram, ue npecrana
a rn cunra sa "uyxn" na rxnoro cn n sanouna a nnxa n rxx neoxonmara
npnnanexnocr na naponnx oprannsm. To oronxona cnnxna c rxx, ue nn ncexn
cnyua nnxa n rxx neoxonmoro sno n npecrana axe a mncnn sa rona, ue rpxna a
namepn nsynrenx na onecrra n a ro ynnmoxn.
Taxa n y nac nro npen nauanoro na cneronnara nona oprannsmr ce pasxxame
or orpona n n cmoro npeme xm rasn orpona xxa oronxona npnnnxnann, ue nnxo, c
orennn nsxnmuennx, ne ce rpnxeme a orxpne nsynrenx na onecrra n a ro
nnxnnnpa. Hpenn nsxnmuennxra xopara nonxxora ce samncnxxa camo na onesnennre
xnnennx n onacrra na nxonomnuecxnx xnnor. Anomannnre n rasn c]epa nonxxora
npnnnnuaxa xm cee cn nnnmannero, no n penna pyrn onacrn npemnnanaxme nannno
cnoxono npes anomannnre.
A mexy pyroro ome rorana nmame nemanxo cnmnromn na ynax, na xonro n
cnenano a ce samncnnm mnoro cepnosno.
Bo ce xacae o anomannnre n nxonomnuecxnx pe, ro ryx ce nanara a ce orenexn
cnenoro.
Fypnnxr pacrex na napoonacenennero n namara pxana o nauanoro na nonara
nsnrna nponema sa ocrarunoro npennranne na Iepmannx n ro nocrann n nenrpa na
ncnuxn namn nonnrnuecxn n nxonomnuecxn saaun. 3a cxanenne, na namara pxana ne
crnrame pemnrennocr a sacrane na enncrnennx npannnen nr sa paspemanane na rosn
nponem. pxannnre nn enn cmxraxa, ue ca ycnenn a nsnamepxr no-nex n no-enrnn
nr xm nenra. Orxasr nn or nonnrnxara na sanomnane na nonn semn n Enpona n nmecro
rona nspanara or nac esymna nonnrnxa na raxa napeuenoro mnpno nxonomnuecxo
- 139 -
sanomnane na semxra nenpemenno rpxname a onear o onacna nonnrnxa na
esrpannuna nnycrpnannsannx.
Hpnoro n mnoro rexxo nocnecrnne or rasn nonnrnxa eme npensnnxanoro or nex
orcnanane na cenxuecrnoro. B rasn crenen, n xoxro ce roneme cencxoro ccnonne, n
cmara crenen neypxnmo pacreme poxr na rpacxnx nponerapnar. B xpax na
xpanmara, eme saryeno ncxxaxno pannonecne.
Km rona ce npnann n ynennuananero na nepanencrnoro - pxsxara rpannna mexy
orarcrnoro n enocrra. Hnmerara n nsonnnero cera xnnxxa ronxona nenocpecrneno
nnso, ue pesynrarnre nensexno mxxa a ar rparnunn. Mnsepnxra n uecrara
espaornna sanounaxa a nsenarencrnar na uonexa, ycnnnaxn neononcrnoro n
osnonennero cpe enxnnre. Karo pesynrar ce ycnnn nonnrnuecxnx pasxon mexy
xnacnre. Hesanncnmo or rona, ue crpanara npexnnxname enoxa na nxonomnuecxn pasnner,
neononcrnoro na mnsepynamnre craname nce no-ronxmo. B xpax na xpanmara, nancxxe
ce yrnpn yexennero, ue "raxa ne moxe a nponxana nro". H n cmoro npeme
xopara nome ne cn npecranxxa, xaxno rpxna n moxe a ce nanpann, sa a ce npomenn
ncnuxo rona.
Hannne xxa rnnnunnre cnmnromn na noxo neononcrno, xoero onxnoneno na
npno npeme ce npoxnxna no rosn naunn.
Ome no-nomn xxa cnmnromnre, cmo nponsrnuamn or rona, ue ce oraname
npexaneno ronxmo snauenne na nxonomnuecxnx ]axrop.
Honexe cronancrnoro ce npenpna n rocnoap na pxanara n nonexe napnre
cranaxa rnanno oxecrno, npe xoero ncnuxn n ncnuxo ce npexnanxme. Crapnre neecnn
orone nce noneue ce npeanaxa n apxnna; cera nacxaexa camo enncrnennx or-mamon.
3anouna nspaxane or na-nom nn - nspaxane ronxona onacno, ue nannxra npneme
xm enoxa, cnpsana c orpomnn onacnocrn n nsncxnama or cnnonere reponsm. Crana
xcno, ue Iepmannx npnn xm rosn en, xoraro camo cc cnnara na meua me moxe a cn
ocnrypn napuero xnx n "mnpnnxr cronancxn rpy".
Bnacrra na napnre eme, ynn, canxnnonnpana n onasn nncrannnx, xoxro, moxe n,
noneue or ncnuxn eme nxna a ncrane cpemy nex: nerono nennuecrno repmancxnxr
nmneparop sanouna a nxapna n opnrara na ]nnanconnx xannran cmo nncmero
nopxncrno, xoero moxeme a nma, pasnpa ce, na-nomnre nocnecrnnx. Bnnara na
Bnnxenm II ce cmexuaname or ocroxrencrnoro, ue rasn onacnocr ne eme saenxsan n
camnxr Fncmapx. Fnaroapenne na nxapnanero na nncmero nopxncrno n xprooopora na
]nnanconnx xannran neannnre opoerenn na npaxrnxa ce nounnxnaxa na nnnxnnero
na cnnara na napnre. Feme xcno, ue axo enn nr ce sacrane na rosn nr, noennara
apncroxpannx n na-nnsxo npeme e nxna a orcrnn na saen nnan npe ]nnanconara
apncroxpannx. Hapnunnre onepannn ca no-necnn or noennnre na oennre nonera.
Hcrnncxnxr repo, ncrnncxnxr pxanen een ne n ce cnasnnn a ce onpxe n recnn
nsanmoornomennx c enpecxnre anxepn. Harpanre n ornnunxra sa noennn nonnsn
cranaxa mnoro enrnnn. Hcrnncxnxr non cera npenounrame a ce orxaxe or raxnna
narpan. axe n or rnena rouxa na uncrorara na xpnra rosn nponec cmo nmame
noxo rparnunn nocnennn. nopxncrnoro nocrenenno ce nnmaname or uncro paconnre
npenocranxn sa cnoero cmecrnynane. 3naunrenna uacr or naroponoro nopxncrno
cera no-cxopo sacnyxaname ennrera: "nenaropono nopxncrno".
Hocrenennoro nsuesnane na npanoro na nnuna cocrnenocr n npexor na cncremara
na nxnoro cronancrno n cocrnenocr na axnnonepnn pyxecrna npecrannxnaxa yponnn
cnmnrom na nxonomnuecxn ynax.
C rona ncexn rpy xaro nxno craname oexr na cnexynannx or crpana na
escnecrnnre nnxnapn. Orenxnero na cocrnenocrra or rpya npnemame na-ocrpn
]opmn. Cera npasnnxr eme na ynnnara, na opcara. Fopcaxnnre rpxecrnynaxa sa
- 140 -
cnoxra noea n anno, no nenoxonenmo nsexa n pnere cn nennx xnnor na crpanara,
nennx xonrpon na cara na nannxra.
Ome o nauanoro na cneronnara nona upes nocpennuecrnoro na axnnonepnnre
pyxecrna nxnoro repmancxo cronancrno nce noneue nonaame no xonrpona na
nnrepnannonannnx xannran. uacr or repmancxara nnycrpnx nancrnna npaneme cepnosnn
ycnnnx, sa a nserne rasn ca, no, n xpax na xpanmara, n rx nana xeprna na
oennennx narncx or crpana na anunnx ]nnancon xannran, xoro noeme cnoxra opa c
nomomra na npeannx my npnxren - mapxcnsma.
nrara nona, xoxro ce noeme cpemy repmancxara "rexxa nnycrpnx" eme camo
nauanoro na nounnennero na nxnoro repmancxo cronancrno na nnrepnannonannnx
xonrpon. Km rona nounnenne or camoro nauano ce crpememe mapxcnsmr. Ho ena c
noeara n penonmnnxra or 1918-1919 r. mapxcnsmr oxonuarenno nocrnrna rasn cnox
nen. Cera, xoraro nnma resn peone, nnrepnannonannnxr ]nnancon xannran ypxa ome
ena noea: ro nounnn na cee cn n repmancxnre xenesnnnn. C rona
"mexynaponara" connanemoxpannx nnxa ome ena or cnonre nenn ocmecrnena.
Kaxno ronxmo snauenne sanouna a npnonna y nac ]axropr nxonomnxa n xax
nponnxna rosn npepascx n csnannero na nemcxnx napo moxe a ce cn axe camo
no rona, ue c npnxnmunanero na cneronnara nona rocnonn Crnnec, enn or na-
nsxnennre npecrannrenn na nemcxara npomnmnenocr n rpronnx, nsnese n orxpnro
saxnn, ue camo nxonomnxara n morna a cnacn Iepmannx. Tosn nsrne ce npononxname
rouno rorana, xoraro upannnx, nanpnmep, nnxame na-rnannara saaua n
peoprannsnpanero na npenoananero n yunnnmara cn n xymannrapen yx n n pemnrennara
opa cpemy onasn rpemna mncn, ue cara na enn napo n ena pxana ne sanncn or
neunnre mopannn nennocrn, a or nxonomnuecxnre ]axropn. Hspeuennero na Crnnec
npnunnn mnoro en. To eme noxnanaro c nsymnrenna psnna n nsnonsnano no na-
escnecren naunn or onesn mapnarann n nenexn snaxapn, xonro xxa nsnrnarn or
repmancxara penonmnnx na na-nncmn nocrone.
Enn or na-nomnre cnmnromn na pasnaane n onoenna Iepmannx eme onasn
nononnnuarocr, xoxro eme oxnanana rorana ncnuxn n ncnuxo. Hononnnuarocrra nnnarn
e pesynrar or cocrnenara neynepenocr n eno nnn pyro nemo, a cmo n nponsrnuamara
orryx, nnn or pyrn npnunnn, crpaxnnnocr. Hne nsnnrnaxme rona saonxnane nopan
namara oprannsannx na nsnnranne.
Oprannsannxra na nsnnranne n Iepmannx npnrexaname penna cnaocrn o
nonara. Bsnnrannero y nac eme nponexano nsnnpeno enocrpanno n norornxme
uonexa camo xm rona a "snae" mnoro, a ne a "ymee". Ome no-manxo nnnmanne ce
opmame na nsrpaxanero na xapaxrepa na nnunocrra, oxonxoro nome enn
xapaxrep moxe a ce nsrpan. Manxo ce opmame nnnmanne na nsrpaxanero na
uyncrno sa orronopnocr n cncem ne ce nanxrame na nsnnrannero na nonx n pemnmocr.
B pesynrar na rona y nac nourn ne cmecrnynaxa cnnnn narypn, a nsnnpeno
pasnocrpannn "ncesnaxonnn", sa xaxnnro nac, nemnnre, xxa cnnxnann a nn cunrar n
onoenno npeme. Onuaxa nemena sapan rona, ue moxexa a ro nsnonsnar sa ncxxo nemo,
no manxo ro ynaxanaxa nmenno sapan cnaara my nonx. Hnma ne cnyuano nemenr na-
necno or ncnuxn ce cmecna c pyrnre napon, ryexn npsxa cc cnoxra nannx n ponna.
Hamara saenexnrenna noronopxa: "C ena manxa n pxa me npemnnem no nxnara
crpana" - ocraruno ronopn cama sa cee cn.
Tasn nama noxopnocr eme ocoeno npena, r xaro onpeenxme
nsanmoornomennxra mexy noannnnre n rexnnx monapx.
Opasenr nsncxname nemenr esnpexocnonno a oopxna ncnuxo, xoero Bame
nennuecrno narononn a nspeue n xareropnuno ne moxeme nnxora n n nnmo a my
nspasxna. Ho nmenno ryx na-mnoro nn nnncname uyncrnoro na rpaxancxo
- 141 -
ocroncrno. Hmenno n pesynrar na nnncara na rona uyncrno nnocnecrnne sarnna n
monapxnxra xaro nncrnrynnx.
o nnmo opo ne moxeme a onee paonennero. Camo sa nonnsypxonnnre n
nsnonsnaunre noono paonenno ornomenne xm cnox monapx moxeme a e npnxrno.
Tona ne moxeme a ce nonpann n ne ce npaneme na uecrnnre n nenoxonenmn ymn.
Bcnuxn resn "na-nepnonoannuecxn" nnnnnyrn, roronn ncxxa mnnyra a nnsxr n
xpaxara na cnox monapx n pasrounren na nara, npoxnxnaxa nenepoxrna narnocr n
esnepemonnocr no ornomenne na nennx ocranan cnxr, ocoeno xoraro resn cyexrn
moxexa a ce npecranxr xaro monononncrn na uyncrnara na monapxa, a ncnuxn ocranann
rpemnnnn n crpaannn a npecranxr xaro npornnnnnn na monapxnxra. Taxnna nnsxmn
uepnen - xaro ue nn nponsnesnn or nopxncxo ccnonne nnn or nxxaxnn pyrn ccnonnx -
nopaxaxa camo ornpamenne n na npaxrnxa xxa n ymp na camara monapxnx. Honeue or
xcno e, ue raxnna xopa n ecrnnrennocr ca camo rpoapn na monapxnxra n npnunnxnar
ronxma npea ocoeno na camara nex na monapxnxra. Ta no pyr naunn ne moxe a e.
Enn uonex, ecrnnrenno cnocoen a ce opn sa cnoero eno, nnxora nxma a e
nonnsypxo n nneuyro. Axo nxxo e ncxpen npnnpxennx na monapxnuecxnx pexnm, ro
me my e npean c nxnara cn yma n me e roron a xeprna ncnuxo n nmero na rosn
pexnm. Ho raxn uonex nxma a sacrane na ncexn xpcronr n a xpemn sa cnoxra
npeanocr xm monapxnxra, xaxro onuar rona a npanxr rocnoara emoxparnuecxn
"pyrapn" na monapxnuecxnx crpo. Taxn uonex, axo ce nanoxn, me cmerne sa cno nr
orxpnro a npeynpen monapxa sa ena nnn pyra onacnocr n nxma a cmerne sa
neonycrnmo a oxaxe eno nnn pyro nsecrnne npxy pemennero na monapxa.
Hcxpennxr monapxncr n nnxaxn cnyua ne moxe a npneme, ue Herono nennuecrno moxe
a npann ncnuxo, xoero namepn sa ope, axe n rorana, xoraro rona me onee o
nenaronpnxrnn nocnecrnnx. Hcxpennxr monapxncr n raxn cnyua me cmerne sa cno
nr a nseme no cnox samnra monapxnxra cpemy camnx monapx. Axo monapxnuecxara
nncrnrynnx nsnxno sannceme or monapxa, rorana me rpxna a cunrame monapxnuecxnx
pexnm xaro na-nomn or ncnuxn nsmoxnn pexnmn. 3amoro rpxna orxpnro a
npnsnaem, ue camo n pexn cnyuan monapcnre ca ecrnnrenno nsxnenn mpenn n
opasnn sa cnnnn xapaxrepn. Konxoro n a ce munm a npecrannm monapcnre xaro na-
nnnnre nnunocrn, nensmoxno e uonex nonxpna. Ha rona moxe a nonxpnar camo
npo]ecnonannnre nonnsypxonnn, no uecrnnre xopa, r.e. na-nennnre sa pxanara, me
orxnpnxr c neroynanne raxana nepcnx. 3a uecrnnre xopa ncropnxra cn ocrana ncropnx, a
ncrnnara - ncrnna, axe n n resn cnyuan, xoraro crana nnpoc sa monapcn. He,
cuerannero na nennx monapx n nennx uonex n ena nnunocr ce cnyuna ronxona pxxo n
ncropnxra, ue enn napo rpxna a e macrnnn, axo cnnsxonrennara ca my nsnparn
monapx maxap n c ornocnrenno opn nnunn xauecrna. Ho rosn naunn e xcno, ue
orpomnoro snauenne na monapxnuecxara nex cncem ne e sanoxeno n camara nnunocr na
monapxa - ocnen n nsxnmunrennnre cnyuan, xoraro neecara npamar na uoneuecrnoro
raxn rennanen repo, xaxnro e nn upnpnx Bennxn,nnn raxn mp nox xaro
Bnnxenm I. Ho rona ce cnyuna ne noneue or enn nr n cronerne. Bn ncnuxn ocranann
cnyuan ce nanara a ce xoncrarnpa, ue cnnara na monapxnuecxnx pexnm ne e n nnunocrra
na monapxa, a n nexra na monapxnxra. C rona n ponxra na monapxa ce npenpma camo n
cnyxena. Camnxr monapx n rosn cnyua e camo eno xoneno n omnx mexannsm n e
nxen c nxnara cn ponx na camnx mexannsm. To rpxna a nounnn cnonre ecrnnx
na nncmn nenn. Hcrnncxn "monapxncr" e ne rosn, xoro esmnnno me rnea xax enn
nnn pyr monapx ecrna n ymp na resn nncmn nenn, a rosn, xoro cmerne sa cno nr
a nanpann ncnuxo nsmoxno, sa a nserne rona. Axo ce crnacnm, ue nexra na
monapxnsma ce nsuepnna cc "cnemenara" nnunocr na monapxa, ro me nonanem n raxona
nonoxenne, ue axe n nynx monapx ne nna nnxora a ce cmenx.
- 142 -
3a rona cera e neoxonmo a ce ronopn na rnac, r xaro n nocneno npeme ornono
rnxomnxom sanounar a ecrnar nxxon or ]axropnre, xonro ne manxo nanpannxa, sa a
noryxr monapxnxra. Hpenpanxxn ce na nannnn, nxxon rocnoa c nnrnaro ueno ce
xnnar n nmero na "cnox xpan", xaro nannno sapanxr, ue nmenno re n na-xpnrnunara
mnnyra eseprnpaxa or narepa na monapxnxra no na-escpamen naunn. He crnra camo
rona, no n resn rocnoa nmar ome narnocrra a napnuar c nomo nme n onsn nemen, xoro
ne e cxnonen a nee c rxx n enn rnac. A xon ca, ncmnocr, resn nacroxmn repon? Tona ca
cmnre resn crpaxnnnn sann, xonro npes 1918 r. macono ce pasxraxa npn nna na
oxpnanennre npenpsxn. B rosn momenr re npecnoxono npeocrannxa na "cnox" xpan
cocrnenara my yuacr, a camnre re nopsaxa a cmenxr meuonere cn c acrynuera sa
pasxoxa, a npxar na npara cn neyrpannn nparonpsxn n a nanpanxr ncnuxn ocranann
neoxonmn mannnynannn, sa a morar a ce nxnar n rnnara n ponxra na "mnpnn
rpaxann". Tesn xpapn opnn sa monapxnx nsuesnaxa sa cexynn rorana or
nonpxnocrra. A ero cera, xoraro naroapenne nnnxnnero na ecrnnxra na pyrn xopa
penonmnnonnnre ypn yrnxnaxa, xoraro ornono crana esonacno a nnrnem naspannna
sa "cnox" xpan, cera resn "cnyrn n cnernnnn" na xoponara ornono nxmar nnmo npornn a
nnrnar rnana. Cera ornono c nerpnenne ouaxnar momenra, xoraro me morar ornono a ce
oxonar o ronnnre mecrenna. Cera npeanocrra xm monapxnxra ornono nnxame or rxx
c ncnuxa cnna. Cera re ornono ca nnnn c eneprnx, nepoxrno, o momenra, xoraro ornono
na xopnsonra me ce noxaxe npnara oxpnanena npenpsxa. Torana resn crpaxnnnnn
ornono me ce pasxrar xaro mnmxn, ycernnn xorxa.
Axo camnre monapcn ne xxa nnnonnn sa csananero na raxnna npann, nne nxme
mornn camo a nspasnm cnpnuacrnero cn xm rxx, ue ceramnnre nm "npeann cnyrn"
npecrannxnar raxnna xanxn ]nrypn. Hexa maxap n nec nnmnre monapcn cn aar
cmerxa, ue c noonn pnnapn e no-necno a sarynm rpona cn, orxonxoro a ro sanomnam.
Tona nnnemepne eme camo enn or nornunnre nsnon, nponsrexnn or
nsnnrarennara cncrema y nac.
B rona ornomenne mnnycnre na namero nsnnranne ce npoxnxnar n na-yxacxnama
]opma. Enncrneno naroapenne na nxnara nn cncrema na nsnnranne raxnna xanxn
xopa moxexa a nrpaxr orpomna ponx npn ncnuxn nopone, xaro na npaxrnxa nocrenenno
nopnnaxa ocnonnre na monapxnxra. Koraro nnocnecrnne nxnara nncrnrynnx pyxna, re
yxnaxa. Hannno ecrecrneno: nonnsypxonnnre n nmonnsnnre nnxora ne ca cxnonnn
a oraar xnnora cn sa monapxnxra. Axo camnre monapcn ne ca paspann rona nanpeme n
axo re n cera ne xenaxr a ro pasepar, ro ronxona no-sne sa camnre rxx.
B pesynrar na nenpannnnara nsnnrarenna cncrema nensexno ce ocrnrna o
nnncara na ocraruno pasnnro uyncrno sa orronopnocr, a orryx o neymenne a ce
pemanar npannnno ocnonnnre nponemn or xnsnena naxnocr.
Hpnonpnunnara na rona saonxnane y nac n ronxma crenen ce xopenn n
napnamenrapnnx pexnm - Hecnyuano rosn pexnm e nnnmenne na esorronopnocrra n
nennx uncr nn. 3a cxanenne oaue, rasn onecr eme nponnxnana nn ncnuxn xnerxn
na xnnora n na-mnoro nn ncnuxn xnerxn na namero pxanno ynpannenne. Hancxxe
xopara xraxa or orronopnocr n sarona c na-ronxmo xenanne ce cnnpaxa na nonymepxnre
n nonypemennxra. Mxpxara sa nnuna orronopnocr sa nsernre pemennx craname nce no-
mnxpocxonnuna.
ocraruno e a cn npnnomnnm xaxna nosnnnx saemaxa n saemar orennnre namn
npannrencrna no ornomenne na mnoro n ronxma crenen npenn xnnennx or omecrnennx
xnnor. Hpnnomnere cn rona n nenara me nn crane xcno o xaxnn yxacnn pesynrarn non
rasn nceoma nononnnuarocr, rosn crpax npe orronopnocrra.
Be nsema nxxonxo npnmepa or mnororo.
- 143 -
Hpnero e, xaxro e nsnecrno, npecara a ce napnua "nennxa pxana". Ocoeno onuar
rosn ennrer xypnanncrnuecxnre xprone. H ecrnnrenno, snauennero na neuara e
orpomno. Ponxra na neuara e nensmoxno a e npeonenena. Hann nmenno na neuara ce
naa saauara a nponxn nsnnrannero na xopara neue na spxna nspacr.
unrarennre na namara npeca morar a ar pasenenn na rpn rpynn:
npno, onesn, xonro nxpnar na ncnuxo npouereno;
nropo, onesn, xonro ne nxpnar na nnmo or npouerenoro;
rpero, onesn xopa c mosnn, xonro ymexr a ce ornecar xpnrnuno xm npouerenoro n
cornerno a cn npanxr cnonre nsnon.
B nn]pono ornomenne npnara rpyna e na-ronxma. Tx ce ccron or ocnonnara maca
or napoa n sarona npecrannxna na-npnmnrnnnara n neno ornomenne uacr or
nannxra.
Bropara rpyna unrarenn n nn]pono ornomenne e no-manxa. Ena uacr or nex ce
ccron or enemenrn, xonro no-pano ca npnnanexann xm npnara rpyna, a cne rona n
pesynrar na nr onnr ca ce pasouaponann n ca ornmnn n pyrara xpanocr: cera re ne
nxpnar na nnmo, "crnra a e naneuarano nn necrnnxa". Te nenannxar ncnuxn necrnnnn
n nnn nome ne rn uerar, nnn esxpano ce nsmymanar na cpxannero nm,
npnemaxn, ue ncnuxn necrnnnn ca camo nxa n nsmama. a cn nmam paora c raxnna
xopa e mnoro rpyno, nonexe re ca nacrpoenn c neonepne n rorana, xoraro crana nnpoc
sa ncrnna. Tesn xopa ca nourn nsnxno nsxaenn sa xaxnaro n a e nonoxnrenna paora.
Tperara rpyna n nn]pono ornomenne e na-manxa. Tx ce ccron or ncrnncxn yxonno
pasnnrn nnunocrn, na xonro n npoennre xauecrna n nsnnrannero ca nm ann
nsmoxnocr a mncnxr camocroxrenno.
Tesn xopa ce onnrnar a cn ccranxr cocrneno mnenne, re nonarar na nponepxa
ncnuxo npouereno n ena cne rona npanxr nsnon. Taxnna xopa uerar ncexn necrnnx
xpnrnuno. Tyx na anropa na crarnxra ne nnnarn my ce nnme necno. Iocnoara
xypnanncrn ce ornacxr xnano xm raxnna unrarenn.
3a xopara or rperara rpyna ne e ronxona onacno n nxma raxona snauenne ncnuxo,
xoero nonaa n namnre nxnnnn necrnnnn.
Tosn xpr or unrarenn oranna e cnnxnan a nnxa y ncexn xypnanncr nenaexen
uonex, xoro camo no nsxnmuenne nonxxora me xaxe ncrnnara. 3a cxanenne oaue,
ronxmoro snauenne na resn npexpacnn nnunocrn ne e n rxxnoro xonnuecrno, a camo n
rxxnara nnrennrenrnocr. 3a nemacrne, raxnna xopa ce poxr na npcrn n rona e mnoro
nomo ocoeno n namara enoxa, xoraro ymr e nnmo, a mnosnncrnoro - ncnuxo. B namnx
nex, xoraro nsnparennara mnernna pemana ncnuxo, na-ronxmo snauenne nonyuana
nmenno npnara, na-mnorouncnenara rpyna or unrarenn na necrnnnn, r.e. rpynara na
na-neonnrnnre xopa, xonro necno nxpnar na ncnuxo.
Ha-noxnre nnrepecn na napoa n pxanara nsncxnar a ne ce onycxa
naponnre macn a nonanar n pnere na nomn, nenexn n neuecrnn "nsnnrarenn".
3anxennero na pxanara meme a e n xonrpona na rona nsnnranne n n
cncremnara opa cpemy snoynorpenre n neuara. pxanara rpxna a cnen ocoeno
nnnmarenno necrnnnnre, r xaro nnnxnnero nm npxy xopara e mnoro cnnno n noxo,
sapan rona, samoro necrnnnnre ronopxr exenenno c unrarenx. Hmenno pannomepnocrra
na nponaranara n nocroxnnoro nonrapxne na eno n cmo oxasnar nsxnmunrenno
nnnxnne na unrarenx. Ero samo n rasn onacr noneue or ncxxa pyra pxanara n nmana
npano a nsnonsna aconmrno ncxxaxnn cpecrna, noemn xm nenra. Hnxaxnn nnxone sa
raxa napeuenara cnooa na cnonoro ne n rpxnano a cnpar pxanara, xoxro e nxna
a ocnrypn na nannxra raxa neoxonmara spana ymcrnena xpana. 3panara pxana na
ncxxa nena rpxna a nseme n pnere cn rona opxne na naponoro nsnnranne n a
nocrann neuara n cnyxa na cnoxra nannx.
- 144 -
A xaxno crana na npaxrnxa? Kaxna ymcrnena xpana aname nemcxara npeca na
namero nacenenne o nonara? Hnma rona ne eme na-cnnnara orpona, xoxro uonex
moxe a cn npecrann? Hnma ne nnymanaxa na napoa nn nann]nsm or na-nom nn n
raxona npeme, xoraro npornnnnxr cncremno n nenoxonenmo ce rorneme neue a xnane
sa rpnoro Iepmannx? Hnma n mnpno npeme ne nnymaname namara npeca na napoa
cmnennx n npanorara na cocrnenara my pxana n ne my nocxasname c rona, ue n
npecroxmara opa rpxna a ce orpannunm camo c orpana? Hnma namara npeca ne
opncyname na repmancxnx napo ronxona cnasnnrenno npenecrnre na "sananara
emoxpannx", ue, n xpax na xpanmara, naroapenne na rasn nsropxena rnpaa namnxr
napo nancrnna nonxpna, ue ro moxe a onepn emero cn na nxxaxn cn mnrnuen
"cms na naponre".
Hnma namara npeca ne nomorna c ncnuxn cnnn a ce nsnnra napoa n esnpancrnenn
uyncrna? Hnma ne ocmnname rx na-peonno ncxxaxn mopan n npancrnenocr xaro nemo
ocrapxno, onoronno, oxaro na-naxpax n napor nn ne ycnon "cnpemennnx mopan".
Hnma rx ne noponname cncremno n ynopnro ocnonnre na pxannnx anapar ororana,
oxaro ne crane ocraruno camo c enn yap a ce cpyrn nxnara nncrnrynnx. Tasn npeca
ce opeme c ncnuxn cpecrna cpemy rona napor a ne ana na pxanara onona, xoero
npnnanexn. Tx eme rorona a nycne n xo xaxnn nn ne xpnrnxn, sa a ynnxn apmnxra.
Tx peonno caornpame omara noenna nonnnnocr. Tx nanxno n naxcno npnsonaname
xm orxas or noennn xpenrn n r.n. B xpax na xpanmara, pesynrarnre or rona rpxname
nxxora a ce npoxnxr.
enocrra na raxa napeuenara nnepanna npeca eme enocr na rpoapnre na
nemcxnx napo n repmancxara crpana. Kaxno a xaxem sa "paorara" na nxnnnnre
necrnnnn na mapxcncrxnx narep. Ta nann sa rxx a nxar e raxa neoxonmo, xaxro sa
xorxara a nonn mnmxa. Hann rnannara nm saaua e a orponxr ncxxo nannonanno,
ncrnncxo napono uyncrno or naponara yma n c rona a norornxr nxrarypara na
nnrepnannonannnx xannran, nxrarypara na enpenre na nemcxara nannx.
Kaxno npenpne pxanara cpemy rona macona orpanxne na nannxra? Hnmo,
aconmrno nnmo. Enn-na cmemnn yxasa, enn-na saxona sa rnon, xoraro neue
craname nnpoc sa cnyuan or nsnnpena nnsocr. H rona e ncnuxo. pxanara ce
crapaeme camo no enn nnn pyr naunn a npnnneue na cnox crpana rasn sapasna npeca.
3a rasn nen npnxrnaxa o nacxarencrna n ronopexa nanxno n naxcno sa nennxoro
"snauenne" na npecara, sa nenara "nennocr", sa "npocnernrencxara mncnx" n r.n. A
xnrpnre enpen cnymaxa nxnoro rona nacxarencrno, cmeexn ce n mennuxa, n orronapxxa
nyxano c rananrna naroapnocr.
Hpnunnara sa rosn nosopen anxpyr na pxanara eme ne ronxona n nepasnpanero
na rasn onacnocr, a no-cxopo n rocnocrnoro na nsmyrnrennara crpaxnnnocr, a or rasn
crpaxnnnocr nensexno ce paxame nopasnrenna nononnnuarocr npn ncnuxn pemennx n
meponpnxrnx. Hnxo ne npnrexaname pemnmocr a npenoxn n npnnoxn cepnosnn
panxannn mepxn. B rasn, xaxro n nn ncxxa pyra onacr xopara ce ynnnuaxa no
escmncnenn nononnnuarn penenrn. Bmecro a yapxr smnxra npano n cpnero, re x
rtennuxaxa n pasnexa n n pesynrar ncnuxo ocraname no-crapomy. Honeue or rona.
Bnnxnnero na ncnuxn resn npenn ]axropn camo pacreme or ronna na ronna.
Onasn orpannrenna opa, xoxro nemcxnre npannrencrna noexa c npecara, xoxro
rponeme napoa n na-neue nmame enpecxn nponsxo, ne npnrexaname nnxaxna
nocneonarennocr n ne ce xapaxrepnsnpame axe c nxxaxn namex sa pemnrennocr. Ho
npen ncnuxo na rasn opa nnncname onpeenena neneycrpemenocr. pxannnxr
"pasym" na rocnoara pxannn cnernnnn ne eme nsomo n ccroxnne none manxo
npannnno a onenn snauennero na cepnosnara opa cpemy enpecxara npeca, a nsepe
nanexno cpecrnara sa rasn opa n a naueprae xcen nnan na xamnannxra cn. Tasn
- 145 -
opa ce noeme es xopmnno n es nnarna. Koraro nxxox necrnnxapcxa smnx yxaneme
onesneno, ro rorana ce cnnpame necrnnxa sa nxxonxo cemnnn nnn axe sa nxxonxo
mecena, no ocranxxa rnesoro na smnxra nenpnxocnoneno.
Or ena crpana, ryx nponnuaname esxpanoro xnrpara raxrnxa na enpenre, a or
pyra - neonnrnocrra n rnynocrra, ocronn camo sa namnre rocnoa rann cnernnnn.
Enpenre xxa rnpe ymnn, sa a npnanar na ncnuxnre cn necrnnnn enaxno
nacrnarenen xapaxrep. He, saauara na ena uacr or enpecxara npeca e a csana
npnxpnrne sa pyrara uacr. Ha mapxcncrxnre necrnnnn anaxa saaua peonno n
orxpnro a onnmnar ncnuxo cnxro na uonexa, a xnenerxr no na-escpamen naunn
pxanara n npannrencrnoro, a naccxnar ena uacr or nannxra cpemy ocrananara n r.n.
B cmoro npeme pyra uacr or enpecxnre necrnnnn, oprannre na ypxoasno-
emoxparnunara "mncn", cn cnaraxa macxara na npocnonyra oexrnnnocr, craparenno
nsxrnaxa ncnuxn rpyocrn, ornnuno anaxn cn cmerxa, ue npasnornanxonnnre cxr
camo no nnmnocrra n nnxora ne ca cnoconn a cxnanar ncrnncxnx cmncn na nemara.
Hsnonsnaxn rasn cnaa uepra, ypxoasno-emoxparnunnre necrnnnn ymeexa a
sanomnar sa cee cn axe n ynaxenne.
3a onesn, xonro cxr no nnmnara ]opma, necrnnxr "upanx]yprep narynr" e
opasen na npnnnune. Hann rosn necrnnx nnxora ne ynorpexna rpyn nspasn, nnnarn
orxnpnx ]nsnuecxara xecroxocr, nocroxnno anennpa xm opa camo c "nenn"
cpecrna. A nann e ope nsnecrno, ue noona nena opa na-mnoro ce xapecna na
na-esnennre. Tona e camo pesynrar na neocraruno opasonanne. uonex ce oryuna
or rona, xax cnena a ce nsnpnema npnpoara; ro e npnonn nxxaxnn snannx, no
nsomo ne e cnocoen a rn nsnonsna npannnno, r xaro ryx ne ca ocrarunn camo
opa nonx n npnnexnocr; npoenn cnoconocrn y nero nxma. Hpnrexanaxn camo nxxon
sauartnn na nonyopasonanne, raxn uonex ne pasnpa saxonnre na npnpoara; ne
pasnpa n, ue camoro cmecrnynane na uonexa e nounneno na onpeenenn neunn saxonn.
Taxn uonex ne pasnpa, ue n cnera, xero nnanernre n cnnnero ce nprxr, a nynara ce
nprn oxono nnanernre n r.n., xero nocroxnno n esycnonno cnnara rocnocrna na
cnaocrra n npenpma nocnenara n cnox nocnymna cnyrnnx, - nxma n ne moxe a nma
nnxaxnn cnennannn saxonn sa camnx uonex. Beunnre npnnnnnn na rasn mpa cncrema
onpeenxr cmecrnynanero n na camnx uonex. uonex moxe a ce onnra a pasepe rasn
saxonomepnocr, no a x nsmenn, ro ne moxe nnxora.
Hamnre nonyrpamornnnn ne pasnpar nnmo or rona. H ero rouno sapan
"nonyopasonannx" cnxr enpenre nsanar cnonre raxa napeuenn "nnrennrenrnn
necrnnnn". 3a rosn xpr unrarenn ce nsanar raxnna necrnnnn xaro "upanx]yprep
narynr" n "Fepnnnep rarecnar". Texnnxr ron e nacrpoen xm rosn xpr unrarenn. H
rpxna a npnsnaem, ue resn necrnnnn nocrnrar nenra cn. Te nsxrnar a nponsnecar
maxap n ena rpya yma, no n cmoro npeme re cncremno cnnnar orpona n cpnero - camo
ue or pyr c. Hpncnnnaxn unrarenx cc cnaxara cn ]opma na nsnoxenne,
nnymanaxn my ynepenocr, ue necrnnxr npecnena camo nnrepecnre na nayxara nnn
axe na mopana, raxnna necrnnnn ynnnrenno nonxo, nourn no rennanen naunn ycnnnar
nrennocrra na unrarenx n npanxr c nero ncnuxo, xoero cn noxenaxr. Cneuennnn
onepnero na unrarenx, resn "npnnnunn" necrnnnn xnrpo my nnymanar mncnra, ue
ocrananara uacr or enpecxara npeca nancrnna nonxxora ce "sapnna" n nsnoxennx, no no
cmecrno rx cmo npecnena nnrepecnre na napoa n nnmo noneue. Hpncnannxr unraren
sanouna a nxpna na rona. To cmo ne oopxna pesxnx ron na nropara uacr or
necrnnnnre, no ecrecrneno, pemnrenno nporecrnpa cpemy xaxnoro n a e nocerarencrno
npxy cnxrocrra na "cnooara na cnonoro" - no rosn ncenonnm ]nrypnpa, xaxro e
nsnecrno, onasn nenpexcnara nxa n onasn npearencxa orpona, c xonro xpanxr namnx
napo. Taxa n ce nonyuana, ue nnxo ne ce pemana a nsnese orxpnro cpemy annrnre or
- 146 -
neuara. Camo ce onnra n nenara me nonyunm cpemy cee cn raxa napeuenara "npnnnuna
npeca". Kaxn camo ena yma cpemy na-nosopnnre oprann na npecara n nenara ncnuxn
ocranann necrnnnn me ce sacrnxr sa rxx.
H ero no raxn naunn orponara esnpenxrcrneno e nponnxnana n xpnra na napoa
nn, a pxanara ne e namepnna cnnn a ce opn c rasn onecr. B nononnnuarocrra na
onesn cpecrna, xonro pxanara e npnnarana, n rxxnara cmexornopnocr ca ce npoxnxnann
rposnnre cnmnromn na ynaxa na pxanara. Honexe onasn nncrnrynnx, xoxro nxma
pemnmocrra c ncnuxn cnnn a samnrana cmecrnynanero cn, na npaxrnxa ryn n npanoro
cn na cmecrnynane. Bcxxa nononnnuarocr e camo nnmna npoxna na nrpemnnx ynax.
Pano nnn xcno cpe npoxnnennero na nnmnnx ynax cnena n oxonuarennara
xaracrpo]a.
As ne ce cmnxnam nnro sa cexyna, ue ceramnoro noxonenne, axo ynpannxna
npannnno, no-necno me ce cnpann c rasn onacnocr.
Ceramnoro noxonenne e npexnnxno mnoro n rona e yxpennno nepnnre my, oxonxoro
ro nome e cxpannno nxxaxno ymenno pannonecne. Or camo cee cn ce pasnpa, ue n sa
n eme, camo mom ce onnrame a ce oxocnem o xoero n a e enpecxo rneso n a
cnoxnm xpa na rexnnre snoynorpen c neuara, mom ce onnrame a nsemem or pnere na
npara na napoa rona opxne sa nsnnranne na macnre n a ro npeaem n pnere na
pxanara, menre, pasnpa ce, me nnrnar crpamna onennx. Ho as ce naxnam, ue
cnpemennoro nn noxonenne me ce ornece xm rona no-cnoxono or namnre amn. B xpax
na xpanmara, yxannanero or smnx nnpexn ncnuxo ne e ronxona crpamno, xonxoro
nsyxnanero na rpanarn or 30-canrnmerponn opnx.
Karo ome enn npnmep sa npoxna na cnaocr n nononnnuarocr or crpana na
pxononnre nn nnunocrn no ornomenne na nnpocn na xnnor n cmpr sa nannxra nn,
moxe a nocnyxn cnenoro. Kaxro e nsnecrno, ome no npeme na nnre o nonara
ycnopeno c nonnrnuecxoro n npancrneno saonxnane na napoa moxexa a ce
xoncrarnpar ne no-manxo yxacnn cnmnromn na ]nsnuecxa erpaannx na naponnx
oprannsm. Ome npes resn ronnn n ocoeno n no-ronemnre rpaone sanouna a npnyna
cn]nnncr. Bo ce ornacx o ryepxynosara, ro n rx nocrenenno sanouna a ce
pasnpocrpanxna n yxacxnamn pasmepn no nxnara crpana, nsemaxn mnorouncnenn xeprnn.
H xaxno ce nonyun, nesanncnmo or rona, ue n n nara cnyuax craname nnpoc sa
yxacen nu sa namara nannx, pxannnre pxononrenn ne moxaxa a namepxr cnnn sa
nxxaxno cepnosno npornnoecrnne.
Tona ocoeno naxn sa opara cpemy cn]nnnca. Te npocro xannrynnpaxa npe rasn
ea. Axo ce xxme naxannnn a ce opnm cepnosno cpemy rosn nu, rpxname a
npemnnem xm cncem pyrn cpecrna. Hsoperxnanero na eno nnn pyro mennnncxo
cpecrno, npn rona mnoro cmnnrenno, pasnpocrpanennero my no onxnonennx
npexynnauecxn naunn ne moxeme a nsnrpae cepnosna ponx n opara c raxana onacna
onecr. Tyx rpxname npen ncnuxo a ce nornene n cpnennnara n a ce norpcxr
npnunnnre sa onecrra, a ne a ce mncnn camo sa nnmnnre npoxnnennx. Hpnunnara sa
pasnpocrpanennero na cn]nnnca eme sanoxena npen ncnuxo n npocrnrynpanero. Axo
npocrnrynnxra ne npensnnxname cn]nnnca, ro camnre mopannn nocnecrnnx xxa
ocraruno yxacnn, r xaro re anno n no nensexno noexa o nspaxanero n rnenra
na napoa. Hponnxnanero na enpecxnx yx n onacrra na nononnx xnnor,
mamonnsannxra na rasn crpana or xnnora nn nensexno pano nnn xcno nopnnar
xnsnennre cnnn na mnanre noxonennx. Bmecro spann ena, npoyxr na cnnnn uonemxn
uyncrna, na xn cnxr ce noxnxnar onnn ena npoyxr na rproncxa cmerxa. T xaro e
xcno, ue namnre paxone ca no cmerxa; nmonnnre nncrnnxrn ce yonnernopxnar na
pyro mxcro. Pasnpa ce, sa onpeeneno npeme npnpoara moxe a ce ynpannxna, no pano
nnn xcno rx me ormcrn sa rona. 3a cxanenne rnpe xcno me ro pasepem.
- 147 -
Hpnmepr c namnre naroponnnn na-ope noxasna o xaxnn rexxn nocnecrnnx
non nrnopnpanero na spannre npenocranxn sa paxa. Touno npe nac e pesynrarr na
onesn paxone, xonro, or ena crpana, ca npoyxr na omecrnennre ycnonnx, a or pyra,
nponsrnuar or uncro ]nnanconn pasuern. Hpnnxr xomnnexc or npnunnn oycnanx
cnaocrnre; nropnxr nanpano non o orpanxne na xpnra. Axo naroponnxr ce oxenn
sa npnara my nonanana orara enpecxa axanxa, ro pasnpa ce, ue me nonyun n
cornernoro noromcrno. Taxa n n nara cnyuax n pesynrarr ce nonyuana nspaxane.
Ho rosn nr rprna n namnxr cpeno crarncrnuecxn rpaxannn. Pesynrarnre,
pasnpa ce, ca cmnre.
Xopara ce crapaxr a nomnnar ncnuxn npeynpexennx, xonro nm pasxpnnar resn
onacnocrn, xaro ue nn raxa me npecranar a cmecrnynar camnre onacnocrn. He, or
]axrnre ne moxem a nsxram. A ]axrr e, ue n xnnora na ronemnre nn rpaone
npocrnrynnxra nrpae nce no-ronxma ponx, ue n pesynrar na rona cn]nnncr npensnnxna
nce no-ronemn onycromennx. Ha-xpx npnmep sa resn pesynrarn nnxame n saneennxra
sa ymenno onnn. Ho ocraruno narnenn, ynn, ca resn pesynrarn npxy namnre ena.
B onecrnre na enara namnpar nspas rpexonere na amnre. Bce no-pasnpocrpanennre
ercxn saonxnannx ca xpacnopeunno oxasarencrno sa rona, oxonxo pasnparen e
nononnxr nn xnnor.
Bsmoxno e uonex no-pasnnuen naunn a nornene na rosn ]axr. Hxxon nome ne
ro saenxsnar nnn, no-rouno xasano, ne ncxar a ro saenexar, xoero, pasnpa ce, e na-
necno. pyrn ce nxnnxnar n ponxra na cnernn, nsnpnemar rona xaro aconmren rpxx,
cunrar sa cno nr nopono a ronopxr npe ncexn sanyen rpemnnx sa cnxrocrra na
paxa n camo ce monxr na ora a opne nnnmanne na rona sno n a cnoxn xpa na nennx
rosn pasnpar - no nsmoxnocr oaue ena cne xaro cmnre resn npecropenn naoxnnnn
ocrapexr n nosapanxr sa xaxnro n a e nonon xnnor. Tpern cn anar ornnuna cmerxa o
xaxnn yxacnn nocnecrnnx non rasn uyma, no re camo nonnrar pamene, r xaro
npenapnrenno snaxr, ue nnmo ne morar a nanpanxr n ue ncnuxo rpxna a ce ocrann a
cnena ecrecrnennx cn xo.
Bcnuxo rona, pasnpa ce, e mnoro necno n yono, no ne rpxna a ce sapanx, ue n
pesynrar na raxnna "yocrna" sarnna nxna ena nannx. a ce ocnanxme na ]axra, ue n
npn pyrnre napon nemara ca no rosn naunn, ne npomenx c nnmo ]axra, ue namnxr
napo sarnna. Ta nann nemacrnero na pyrnre ne namanxna cocrnennre nn crpaannx.
Bnpocr e nmenno n rona xo napo npn me ce cnpann c rasn ea n xon nmenno
napon, oparno, me sarnnar n rasn ea.
Touno ryx nnxame nsnnrarennoro cpecrno, xoero nonara na nponepxa cronocrra
na ncxxa paca. Pacara, xoxro ne nspxn na nsnnrannero, me sarnne n me ocnoon mxcro
na no-spanara, no-nspxnnnara paca. Tyx crana nnpoc sa nponem, xoro e nepaspnnno
cnpsan cc cara na emnre noxonennx. Tyx n ronxma crenen ce nornpxana
npannnoro, ue rpexonere na amnre ce cronapnar xaro ormmenne o ecero xonxno.
Ipexonere cpemy xpnra n pacara ca na-crpamnnre na rosn cnxr. Onasn nannx,
xoxro ce noae na resn rpexone, e opeuena.
Touno n rona ornomenne nonoxennero na npenoenna Iepmannx eme yxacxnamo.
Kaxno nanpannxme, sa a ce opnm cpemy pasnpocrpannnara ce uyma, norynama namara
mnaocr? Kaxno nanpannxme, sa a npeooneem mamonnsannxra na nononnx nn xnnor?
Kaxno nanpannxme, sa a ce npornnonocrannm na nponsrnuamara orryx cn]nnnsannx na
nennx napo?
Orronopr na ncnuxn resn nnpocn me ce nsxcnn, xoraro noxaxem xaxno rpxname a
ce nanpann.
Hpen ncnuxo ne rpxname a ce ornacxme xm rosn nponem nexomncneno;
rpxname a pasepem, ue or neronoro paspemenne sannceme macrnero nnn nemacrnero
- 148 -
na nenn noxonennx, ue or nsxoa na opara c rona sno sanncn nxnoro eme na napoa.
Axo xxme ro paspann, ro mxxme a npemnnem xm ecrnnrenno cepnosna, esnomana
opa cpemy rona sno. Hpen ncnuxo rpxname a ccpeorounm nxnoro nnnmanne na
nannxra xm nero. Tpxname a nanpannm raxa, ue ncexn a pasepe orpomnara onacnocr
n snauennero na opara cpemy nex. Xopara nnnxnar n rexecrra na ocroxrencrnara camo
rorana, xoraro ne ecrnar camo no npnnya, no n ca yeenn n rona - nannno ocsnann
neoxonmocrra or xonxpernn crnxn. Ho sarona npen ncnuxo rpxna a ce pasnne
ronxma npocnernrencxa enocr n a ce orcrpanxr ncnuxn npeuxn.
Bn ncnuxn cnyuan, xoraro na npn norne crana nnpoc sa nepaspemnmn saaun,
npen ncnuxo rpxna a ce ccpeoroun nnnmannero na napoa enncrneno n camo npxy
rosn nponem n a e nanpaneno no raxn naunn, xaro ue nn or rona sanncn cara na
napoa.
Camo no rosn naunn moxe a nnrnem napoa sa nennxn ena, nsncxnamn ronxmo
nanpexenne na cnnnre.
Kasanoro ce ornacx n o orennara nnunocr, xoraro rx cn nocranx ronemn nenn. Tx
cmo rpxna a cn nocrpon nnan; rx cmo rpxna a npeoonxna eno cne pyro
npenxrcrnnx. Bn ncexn momenr rx e nxna a ce ccpeoroun na ena onpeenena,
maxap n uacrnuna nen. Koraro x ocrnrne, rx rpxna a ce nnxn no-nararx, oxaro ne
nsnnnn nsnxno nocranenara saaua. Koro ne ymee a npann rona no nnan, xoro ne ymee
noeranno a ce nnxn xm nsnnnennero na nocranenara nen, ro nnxora nxma a
ocrnrne a xpannx pesynrar n nenpemenno me sarne nxxe na nononnnara nr.
Vmennero a ce opnm sa xpanara cn nen e nxno nsxycrno. uecro rona nsncxna npannnno
nanpexenne na eneprnxra. Enncrneno crnxa no crnxa uonex moxe a npeoonee
nsnnxnannre na nrx my npenxrcrnnx.
Ha-npnara npenocranxa sa ncexn ycnex e rorana, xoraro pxononrennre na
enoro ycnexr a noxaxar na naponnre macn onsn yuacrx or nrx, xoro rpxna a ce
npemnne n aen nepno, cymexr a xonnenrpnpar nnnmannero na napoa n rosn manx
yuacrx, xoro ce xnxna nopeen n aennx momenr. Tpxna a ymexr a sapasxr macnre c
yexennero, ue or uacrnunnx ycnex sanncn ncnuxo ocranano. Vmopara moxe a sannaee
macnre, axo re nnxar npe cee cn npexaneno nr nr. Honxxora nsnaar n noxo
oruaxnne. Bcexn nremecrnennx nocrnna npannnno, xoraro ne mncnn camo sa xpanara
nen na cnoero nremecrnne, a pasenx nrx cn na nxxonxo yuacrxa n cne rona
nocrenenno rn npeoonxna enn cne pyr. Taxa ro no-pso me ocrnrne o xpanara
cn nen n ne n ce oruaxn, ue nrxr e nr. Cmoro moxe a ce xaxe n sa ena nannx.
Fopara cpemy cn]nnnca rpxname a e npecranena na napoa xaro rnanna
saaua, a ne npocro xaro ena or saaunre. 3a rasn nen rpxname a ce npnerne xm
ncnuxn nnone nponarana. C ncnuxn cpecrna rpxname a ce nrtnnn n rnannre na
xopara, ue npenre, xonro npnunnxna cn]nnncr, me nn noryxr. Tona rpxname a ce
npann c ncnuxn cnnn - uax o rorana, oxaro nxnara nannx ce yen, ue or paspemananero
na rasn saaua sanncn ncnuxo.
Camo cne raxana nroronmna nororonxa moxeme a ce npnxone nnnmannero na
napoa xm rona sno n a ce npoyn n nero xeprnororonnocrra. Ena rorana moxeme a
ce npemnne xm penna cepnosnn nocrnxn es a ce crpaxyname or rona, ue napoa nxma
a nn pasepe n nxma a nn nocnena.
3a a ce npeopnm c rasn uyma, ca nyxnn orpomnn xeprnn n cmo ronxona orpomen
rpy.
Fopara cpemy cn]nnnca nsncxna opa cpemy npocrnrynnxra, cpemy
npepascnnre, cpemy crapnre nxopenenn nannnn, cpemy mnoroponnre crapn
npecrann, ocrapenn nsrnen n npen ncnuxo cpemy ]anmnnara naoxnocr, nxopennna
ce n onpeenenn cnoene na omecrnoro.
- 149 -
Hpnara npenocranxa sa rona a nmam maxap n camo mopanno npano a ce opnm
cpemy npocrnrynnxra e a ar csaenn ycnonnx, onexuanamn pannnre paxone.
Beue n no-xcnnre paxone nensexno e sanoxeno cxpanennero na nncrnrynnxra, xoxro,
xonxoro n a ne nn ce nxpna, e ncrnncxn nosop sa uoneuecrnoro - nncrnrynnx, xoxro
nome ne moxe a e cnpsana cc cxpomnara nperennnx na uonexa a ce napnua
opas n noone oxne.
Hpocrnrynnxra e nosop sa uoneuecrnoro, no rx ne nna a e orcrpanena upes
mopannn npononen, narouecrnnn noxenannx n r.n. a ce orcnan rona sno, a cne rona
oxonuarenno a ce npeopn ca nyxnn pe npenocranxn. Hpnara or rxx e nsmoxnocrra
sa pannn paxone. Inannoro, xoero nn e neoxonmo, e mxere a ncrnnar n pax ome na
mnannn; xennre nn ncnuxn cnyuan nrpaxr nacnnna ponx.
oxonxo cme nannesnn n sanena ynnna e nnno or ]axra, ue uecro moxem a uyem
or ycrara na maxnre na raxa napeuenoro na-ennrno omecrno saxnnennx n cmncna, ue
re nxa nnn mnoro macrnnnn, axo mepx nm ce omxn sa uonex c "neue npnrnenn
pora". H xaxno or rona? T xaro xopara or raxn rnn nsnnrnar no-manxo neocrnr,
orxonxoro mnanre, ro e noneue or xcno, ue namara nenecra necno me cn namepn raxn
esporon 3nr]pn. E, rorana n noxonennxra, pasnpa ce, me nocxr orneuarxa na rosn
pax no cmerxa. Ho-nararx n rpxnano a oruerem ]axra, ue y nac ce orpannuana
paxaemocrra, xoero npeun na npnpoara a ocmecrnxna ecrecrnen noop, r xaro y
nac ce cmxra, ue ncxxo nonopoeno, xonxoro n a e xnnano, rpxna a nponxn a xnnee.
Karo nsemere npe nn ncnuxo rona, me cn saaere nnpoca: samo y nac nome
cmecrnyna paunara nncrnrynnx? H c xaxno paxr ce pasnnuana or npocrnrynnxra.
Hnma nxmame noneue nnxaxnn sanxennx xm emnre noxonennx? Hnma ne e xcno, ue
enara n nnynnre nn me rpxna a npoxnnnar nexomncneno npecrnnoro ornomenne xm
onona, xoero ce xnxna ne camo ecrecrneno npano, no n ecrecrnen nr xm uonexa?
Taxa npe ounre nn xynrypnnre napon nocrenenno npnxr xm rnenra cn.
Heoxonmo e a ce pasepe, ue n paxr ne e camonen, ue ro rpxna a cnyxn sa
no-nennxa nen - pasmnoxanane n cxpanxnane na nna n pacara. Camo n rona ce saxnmuana
ncrnncxnx cmncn na paxa. Camo n rona e nennxara my saaua.
Camo no rona, oxonxo paxonere nsnnnxnar rasn saaua, moxe a ce cn sa
crenenra na nopmannoro nonoxenne. Pannnre paxone ca npannnnn sapan rona, ue camo
mnanre cnpyrn nmar ocraruno ]nsnuecxn cnnn a csaar spano noxonenne.
Hornuno e, ue sa pannnre paxone e neoxonmo a nma penna connannn npenocranxn,
nsnn xonro ne moxe n a ce mncnn sa panen pax. ocraruno e a ce nseme npenn
maxap n nponem xaro xnnnmnnx, sa xoro raxa espesynrarno ce opn namara
"connanna" penynnxa. Hnma ne e xcno, ue opn camo rexxnre xnnnmnn ycnonnx cnnno
cxpamanar uncnoro na paxonere n ynennuanar npocrnrynnxra?
Cmara neuanna ponx nrpae nonnrnxara nn no ornomenne na paornara sannara.
Bom xaro ne opmame ocraruno nnnmanne na nnpoca sa nsmoxnocrra amara na
cemecrnoro a ro nspxa, ro e xcno, ue rona npann nensmoxnn pannnre paxone.
ecrnnrennara opa cpemy npocrnrynnxra me crane nsmoxna ena rorana, xoraro
npomennm panxanno nxnara connanna ocranonxa n csaem ncnuxn npenocranxn,
neoxonmn sa pannnre paxone. Ero npnoro, xoero rpxna a nanpannm, sa a
npncrnnm xm paspemanane na rosn nponem.
Bropo, nne rpxna a nsrprnem or c]epara na nsnnrannero nxna nopenna or
neocrarnn, npxy xonro nourn ne ce samncnxme. Hpen ncnuxo rpxna a ce csae
ananc mexy ymcrnenoro n ]nsnuecxoro nsnnranne. Tona, xoero y nac cera ce napnua
rnmnasnx, e nacmemxa na rpnxnx npnoopas. V nac cncem ca sapannnn, ue
spannxr yx xnnee camo n spano rxno. Tona npannno e aconmrno nxpno n npnnaranero
my xm ocnonnara uacr or napoa, a orennnre nsxnmuennx ne nrpaxr cmecrnena ponx.
- 150 -
B onoennara enoxa nmame ronnn, xoraro rasn ncrnna eme nannno sapanena.
Hxnoro nnnmanne eme ccpeoroueno nsnxno npxy "yxa" n cncem sapanxxa sa
rxnoro. Xopara cmxraxa, ue nmenno raxana npecrana sa nsnnrannero cornercrna na
nennunero na nannxra. Tona, pasnpa ce, eme rpemxa, xoxro mnoro cxopo sanouna a
ormmana sa cee cn. Cncem ne e cnyuano ocroxrencrnoro, ue onmennmxara nnna
nnxe ne e namnpana raxn orxnnx, xaxro nmenno ram, xero rnaa n neoxpannanero
onexaxa nacenennero o nspaxane: n cpena Iepmannx, Caxconnx, n Pypcxnx acen.
Bn ncnuxn nspoenn onacrn raxa napeuenara nnrennrennnx ne oxasname nnxaxno
cepnosno cnpornnnenne na enpecxara onmennmxa onecr. Hpno, samoro n camara
nnrennrennnx n resn paonn ]nsnuecxn ce nspaxame naroapenne na cmara nyxa n,
nropo, r xaro n nnpocr sa nsnnrannero n ram eme nocranen nenopmanno.
Hsxnmunrennara rpnxa sa nsnnrannero enncrneno na "yxa" npann nannno
necnoconn nncmnre cnoene na omecrnoro nn a ce sapxar, a ome no-manxo a cn
nponxr nr n raxnna sonn na pasnnrne, xoraro ne "yxr" pemana, a - mmpyxr. Axo
uonex e ]nsnuecxn cna, ro uecro naroapenne na rona ro crana n crpaxnnn.
Hsxnmunrennoro npenmcrno na yxonnoro pasnnrne n npenepernane na
]nsnuecxoro uecro non ome n panna mnaocr o npexenpemenno npoyxane na
nononnre npecrann. Rnoma, xoro xanxna rxnoro cn cc cnopr, npnonna xenxsna
cnna, n n cmoro npeme uyncrnennre my norpenocrn ca no-manxo, orxonxoro na mnoma,
xoro ce xpann camo c yxonna xpana, cen camo na xnnrnre n r.n. Pannonannoro
nsnnranne rpxna a nseme ncnuxo rona no nnnmanne. Hpannnno npnnoxenoro
nsnnranne e nxno a nseme npenn n ]axra, ue ]nsnuecxn spannxr uonex me
noxoxa cc cncem pyrn norpenocrn xm xenara, orxonxoro resn npexenpemenno
nsnoprenn n nsromenn mnan xopa.
Hennxr noxo na nsnnrannero rpaname a e nocranen raxa, ue cnoonoro
npeme na mnaexra a ce nsnonsna sa ]nsnuecxn ynpaxnennx. Hamnxr mnoma ne rpxna
cnoono a ce mnxe no ynnnnre n xnnara, a rpxna cne paornnx en a nocnemana
ocrananoro npeme na saxanxnane na oprannsma cn, r xaro xnnorr me npexnn xm
nero ronemn nsncxnannx. 3aauara na nsnnrannero na namero mnomecrno rpxna a ce
ccron ne n nanomnnanero my c yuennuecxn npempocrn, a nmenno n rona, sa xoero
ronopnxme no-rope. Tpxna a ce cnoxn xpa n na rosn npepascx, ue nnpocnre sa
]nsnuecxoro nsnnranne ca nnuna paora na ncexn orenen uonex. He, rona ne e raxa. He
n ne moxe a e nnuna paora rorana, xoraro e n ymp na emnre noxonennx, a
moxe n na nxnara paca.
Enonpemenno c ]nsnuecxoro nsnnranne e neoxonmo a ce sanoune opa n
cpemy mopannoro sno.
Ho cmecrno nennxr nn omecrnen xnnor e nsxnmunrenen pasnnnx na nononn
cnasnn n pasnnrenn. Axo ce sarneare n nporpamara na xnnara, napnerara n rearpnre
nn, nxma a moxere a orpeuere, ue rona aneu ne e onasn xpana, or xoxro ce nyxae
mnomecrnoro nn. A]nmnre n nnaxarnre npnxrnar o na-nnsxnre naunnn sa
nsyxane nmonnrcrnoro na rnnara. Ha ncexn, xoro ne e sarynn cnoconocrra a
pasnpa ncnxonornxra na mnomecrnoro, my e xcno, ue ncnuxo rona npnunnxna orpomen
mopanen ymp na mnaexra. Texxara armoc]epa na uyncrnenocr, rocnocrnama
nancxxe y nac, nensexno npensnnxna y eno momue raxona nopaxenne, xoero n
rpxnano a my e nannno uyxo. Pesynrarnre or raxn rnn "nsnnranne" ce nanara a
ar xoncrarnpann cera, sa cxanenne, na ncxxa xpauxa. Mnaexra nn yspxna rnpe
pano n sarona ocrapxna npexenpemenno. B cennre sann uecro moxere a uyere
yxacxnamn nema, xonro anar xcna npecrana sa rona, xonxo nenouren e xnnorr na 14-
15 ronmnnre nn mnomn. Kaxno uyno nma n rona, ue cn]nnncr ce pasnpocrpanxna n
cpe rasn nspacr. Hnma ne e crpamno a nnnm xax npocrnryrxnre or ronemnre rpaone
- 151 -
anar npnnre yponn no pauen xnnor na resn ome cncem mnan, ]nsnuecxn cnan n
mopanno pasnparenn momuera.
Koro nancrnna xenae a ce opn cpemy npocrnrynnxra, e nxen npen ncnuxo a
nomorne sa orcrpanxnanero na nennre npenocranxn n na onasn anrnmopanna
xynrypa na ronemnre rpaone, xoxro e ncrnncxn nu sa mnomnre. Pasnpa ce, ue no rosn
nono me ce nnrne orpomen mym, no ne rpxna a my ce opma nnnmanne. H axo ne
nsmxnem mnaexra nn or naroro, xoero x oxpxana, rx nensexno me norne n nero.
Koro ne xenae a nnn nxnara rasn mpcornx, ro na npaxrnxa nomara n cam ce
npenpma n cyuacrnnx n nocrenennoro npocrnrynpane na emnre noxonennx, or
xonro sanncn emara ca na nannxra nn. Tasn npeuncrnarenna paora rpxna a ce
npenpneme nn ncnuxn onacrn. Tona ce ornacx sa rearpa, nsxycrnoro, nnreparypara,
xnnoro, npecara, nnaxarnre, nsnoxnre n r.n. Bn ncnuxn resn c]epn ce nanara a ce
xoncrarnpa xnnennero na pasnaane n sarnnnane. Ena cne ocnonno nouncrnane me
moxem a naxapame nnreparypara, nsxycrnoro n r.n. a cnyxar na ena nennxa mopanna
pxanna n xynrypna nex. Heoxonmo e nennx nn omecrnen xnnor a ce ocnoon or
cnapenara sayx na cnpemennara epornxa, neoxonmo e a ce npouncrn armoc]epara or
ncnuxn npornnoecrecrnenn n esuecrnn noponn. Tyx pxonoema nex rpxna a e
cncremnara rpnxa sa ]nsnuecxoro n mopanno spane na napoa nn. Hpanoro na
nnnnnyanna cnooa rpxna a orcrnn na saen nnan npe nra sa cxpanennero na
pacara.
Ena rorana, xoraro nponeem ncnuxn resn meponpnxrnx, n morno a ce xaxe, ue
cera n uncro mennnncxara opa cpemy rasn onecr moxe a onece nsnecren ycnex. Ho
n ryx nonymepxnre me ar neonycrnmn, n ryx me ce nanoxn a ce nsemar panxannn n
rexxn pemennx. a ce nnmar nnnannnre or nsmoxnocrra sa pasmnoxanane n csanane
na e]exrnnno noromcrno e cnpanennno. Cncremnoro npnnarane na rona npannno n
nno ena or na-xymannnre mepxn. Tona me e napnapcrno no ornomenne na
nemacrnnnnre, cranann xeprna na nensneunmn onecrn, no me e naroexnne sa
ocrananoro nacenenne n sa emnre noxonennx. Hpexonnre crpaannx me nponxar,
moxe n, enn nex, a cne rona me nn narocnanxr sa resn mepxn n nponxenne na
xnnxonernx.
Fopara cpemy cn]nnnca n nenara npaponrenxa npocrnrynnxra e ena or na-
rpynnre saaun na uoneuecrnoro. Tx e rpyna, samoro crana nnpoc ne sa paspemananero
na enn nnn pyr uacrnuen nponem, a sa orcrpanxnane na nxn xomnnexc or xnnennx,
xonro nensexno npensnnxnar cn]nnnc. unsnuecxoro saonxnane n aennx cnyua e
pesynrar na saonxnane na mopannnre, connannnre n paconn nncrnnxrn.
Axo or crpax nnn or mpsen ne noneem rasn opa, ro xaxno me ce cnyun c napoa
nn cne nercrornn ronnn? cno e, ue rorana cpe nac me ce namepxr nexonnnna, sa
xonro me moxe a ce xaxe, es a ce npensnnxa nopnnannero na rocnoa, ue ca
csaenn no opas n noone oxne.
Cera a nnnm xax n crapa Iepmannx ca ce opnnn cpemy ncnuxn resn yxacnn
xnnennx. Hscnenaxn cnoxono rosn nnpoc, ce nanara a crnrnem o neuannn nsnon. B
npannrencrnennre xprone, pasnpa ce, ocsnanaxa, ue rasn onecr npensnnxna ronxma
onacnocr, nnpexn ue ne cn anaxa xcna cmerxa o xaxnn narynn nocnecrnnx rx non.
Ho mepxnre sa opa cpemy rona sno xxa no ncxxaxna xpnrnxa. Bmecro xm panxannn
pe]opmn re npnxrnaxa xm nannno xanxn mepxn. Hpannrencrnoro ne ce opna xm
xopena, xm ocnonnara npnunna sa saonxnanero, a ocrana camo na nonpxnocrra na
xnnennero. 3anounaxa a nonarar npocrnryrxnre na mennnncxn nperne, oprannsnpaxa
nxxaxn nasop na rxx, n orennn cnyuan saonxnara npocrnryrxa x nsnpamaxa n
nasaper. Or ram Hsnexynana, rx ornono nsnnsame na ynnnara n nponxaname a
sapasxna cnnxnnnre ce c nex mxe.
- 152 -
Ho-xcno, xaxro e nsnecrno, nneoxa "cnennanen naparpa]", xoro sapanxname
nononoro cnomenne na onnnre n neonsnexynannre. Cama no cee cn rasn mxpxa e
npannnna, no na npaxrnxa rx nourn ne moxeme a e ocmecrnena.
Hemacrnara xennna, cranana xeprna na raxn rexx cnyua, nsxrname a ce
noxnxna n ca n xauecrnoro cn na cnnerenxa cpemy nxena, xoro eme orxpanan
spanero. Tona e nannno pasnpaemo, xaro ce orunra nnnoro na namero, no-rouno
xasano, nenoro nsnnranne n, xaro ne ce nponycxa ]axra c xaxnn mopannn nenpnxrnocrn
sa nex e cnpsano ncnuxo rona. B xpax na xpanmara xenara na-manxo neuenn or rona
ann me e ocen nnnonnnx nnn ne. Taxa nnn nnaue rx me e saonxonena or
npespennero na omecrnoro nono noneue, orxonxoro mxr. Haxpax cn npecranere
nonoxennero na xenara, xoxro e sapasena c mpcna onecr or cocrnennx cnpyr.
Kaxno a ce nocrnn? a orne a oxanna n ca? Bo ce ornacx o cnyuanre, n xonro
nocrpaannxr e mx rpxna a ce nma npenn cnenoro. B no-ronxmara cn uacr ro ce
cnnxana c npocrnryrxa cne onnna ynorpea na anxoxon. To e n raxona ccroxnne,
xoraro ne my e o rona a mncnn sa spanero na cnoxra "nsnmena". Tona ope ro snaxr
onnnre or cn]nnnc npocrnryrxn n nmenno nopan rona resn nemacrnnnn ce crapaxr a
pasepar mxa rouno rorana, xoraro ro ce namnpa n rona nenpnnnexarenno ccroxnne. B
pesynrar ce nonyuana raxa, ue nnocnecrnne saonennxr n npn ronxmo nanpexenne na
namerra ne moxe a cn cnomnn xox e nmenno xenara, xoxro ro e omacrnnnnna. Tona e
pasnpaemo, axo ce cnyun n rpa xaro Fepnnn nnn axe Mmnxen. B ecerxn xnnxn
cnyuan crana nnpoc sa npncrnrnannre or nponnnnnxra, xonro raxa ornymanar or myma n
rpxcnnre na ronemnre rpaone, ue cranar necnoconn a cn anar cmerxa n
oxpxanamara rn cpea.
Haxpax xo moxe a e nannno cnrypen span nn e nnn e onen? Hnma ne nosnaname
xnnxn cnyuan na pennnn na onecrra, cne xaro onnnxr nn ce crpyna, ue e ospanxn. H
nnma raxnna xopa, ne noosnpaxn, ne npnunnxnar mnnnonn nemacrnx na cnonre nnsxn.
Ho raxn naunn na npaxrnxa ce nonyuana, ue peannoro ecrnne na ocoennx
naparpa], npenasnam or sapasxnane, ce oxasname nnmoxen. o raxnna nnmoxnn
pesynrarn na npaxrnxa noeme n nasopa na npocrnrynnxra. H naxpax neuennero na
cn]nnnca n cera ne nnnarn non o nocrnrane na nenra.
Camo eno e escnopno: nesanncnmo or ncnuxn resn mepxn yxacnara onecr ce
pasnpocrpanxname nce noneue. C rona na-ope ce oxasname escmncnnero na ncnuxn
no-rope onncann mepxn.
Kax moxeme a e pyroxue! Bcnuxn resn mepxn xxa nannno neocrarunn n
axe nanpano cmemnn. He ce npenpnemame nnmo cpemy mopannoro npocrnrynpane na
napoa. H nome nxmame nnxaxna omncnena cncrema or mepxn.
Onsn, xoro eme cxnonen a ce ornacx xm rasn onacnocr noneue nnn no-manxo
nexomncneno, moxem a ro nocnername camo eno: nopono a ce sanosnae cc
crarncrnxara sa pasnpocrpanenne na rasn yxacna onecr. Cpannere crarncrnuecxnre
annn sa nocnenoro cronerne. 3amncnere ce none sa manxo xaxn me e xor na
pasnnrne no-nararx. Tpxna a cn aconmrno marape, axo npn sanosnananero c resn
annn ne rn nacrpxne xoxara.
Cnaocrra n nononnnuerocrra, xonro onoenna Iepmannx npoxnn, rpxna a ce
pasrnexar or nac xaro narneno oxasarencrno sa sanounanara y nac paspyxa. Tona xxa
xnnn npnsnann sa nonnrnuecxa n mopanna erpaannx.
Axo pxanara nxma cnnn a oprannsnpa opa sa spanero na napoa, c rona rx ryn
npanoro cn a cmecrnyna n cnera, n xoro opara e noemo nauano.
Tona npano ocrana camo sa cnnnnre n "mononnrnnre", a ne sa cnanre n
"nononnnuarnre". Tpynnre ycnonnx na cmecrnynane ne rn anar npano na nenrxcrnane
n nepemnrennocr, cnoconn a noryxr ena nennxa nannx. Axo ena nannx ne ce opn sa
- 153 -
cnoero cmecrnynane, ro rx ne e ronxona nennxa, sa a cmecrnyna na cnera. a e
cnnna, momna n pemnrenna e nr na ncxxa crpana npe napoa cn, raxa xaxro n napor
rpxna a nopxa ena raxana crpana.
Enn or narnennre npnsnann sa nocrenenna paspyxa na nmnepnxra ome n
onoennara enoxa eme cncremnoro, nourn nnanynano nonnxenne na xynrypnoro nnno na
nannxra, npn rona, pasnpa ce, no xynrypa pasnpam cncem ne rona, xoero y nac
napnuar nnnnnnsannx. B monre oun cnpemennara nnnnnnsannx no-cxopo e ncrnncxn npar
na xynrypara, nonexe rona n na-opnx cnyua e ncenonnnnnnsannx, axo nome ryx e
ymecrno a ce ronopn sa xaxnaro n a e nnnnnnsannx.
B naneuepnero na XX nex n onacrra na nsxycrnara sanounaxa a ce noxnxnar rxnn
cnmnromn, nannno nenosnarn sa Iepmannx. Pasnpa ce, n npen n nxxon cnyuan moxe a
ce xoncrarnpar orennn npnmepn na nsnparen nxyc. Ho rorana craname nnpoc camo sa
orennn cnyuan na xyoxecrnenn rpemxn - pesynrar na rnopuecxn rpcennx, na xonro
emnre noxonennx moxexa a npnanar nxxaxna ncropnuecxa nennocr. Mnoro or
nemara n rasn onacr moxexa a ce cmxrar sa cnopnn, no xaro npemer na cnop re nmaxa
npano na cmecrnynane, xoero ne moxe a ce xaxe sa ceramnara erpaannx n
nsnpamenne na nxyconere. B naneuepnero na XX nex ne moxe a crana yma sa raxona
nemo. Tyx nmame paora ne c rpemxn, a c nenn nspaxannx. Tyx crana nnpoc sa
xonxperno xynrypna nsnpamenne, cnrnannsnpamo npecroxma nonnrnuecxa xaracrpo]a
no nnnxnne na onmennsma.
Fonmennsmr n nsxycrnoro e enncrnenara nsmoxna ]opma onmennsmr a ce
npoxnn n xynrypnnx xnnor, r xaro camo ryx ro moxe a cn nosnonn esrpannunn
nsnpamennx n yponnnn ]opmn.
Ha xoro raxona saxnnenne my ce crpyna crpanno n axe necnpanennno, cnername
ro na-nnnmarenno a ce sanosnae c nsxycrnara na crpannre, xonro ca nmann macrnero a
ar onmennsnpann. Hocnenare cnera nn n me ce yenre, ue npoyxrnre na
nenopmannara ]anrasnx na raxnna sarnnann xopa, xaro "xyncrn" n "ancrn" ca
o]nnnanno npnsnarn sa nsxycrno n resn crpann. axe n nponxenne na xparx nepno
or cmecrnynanero na Fanapcxara cnercxa penynnxa moxexme a saenexnm cmnx
]enomen. H n Fanapnx moxeme a ce saenexn, ue ncnuxn o]nnnannn nnaxarn, necrnnnn,
pncynxn n r.n. nocnxa enesnre ne camo na nonnrnuecxn, no n na omecrnenoxynrypen
ynax n pasnoxenne.
Pasnpa ce, npen 60 ronnn ne moxexme n a cn npecrannm nonnrnuecxa
xaracrpo]a c raxnna pasmepn, xaxnaro npexnnxxme cera. Ho cmnx naunn n enemenrnre
na xynrypnara paspyxa npen 60 ronnn xxa xe no-cnan, orxonxoro cnmnromnre na
paspyxara, nsponnn ce n xynsma n nauanoro na XX nex. Hpen 60 ronnn nema xaro
nsnoxa na raxa napeuennre "npexnnxnannx" na aancrnre xxa nannno nemncnnmn. B
resn npemena oprannsaropnre na noona nsnoxa mxxa a ar npnpann n nxxox
nynnna. B namn nn raxnna cyexrn axe ornanxnar nxnoro xyoxecrneno omecrno.
Hpen 60 ronnn raxana uyma ne moxeme a nsnnxne, r xaro omecrnenoro mnenne
ne n rpnxno rona, a pxanara nenara n npenpnena mepxn. Vnpannnnnre na
pxanara ca nxnn a ce opxr cpemy rona, nynre a oxasnar nnnxnne npxy
yxonnnx xnnor na nennx napo. a npeocrannm "cnooa" na raxn nn "nsxycrno",
osnauana a cn nrpaem cc cara na napoa. enxr, n xoro raxn nn nsxycrno namepn
mnpoxo npnsnanne, me ce npenpne n conen en sa nxnoro uoneuecrno. B raxn en
moxe a ce xaxe, ue nmecro nporpec na ymcrnenoro pasnnrne na uoneuecrnoro, e sanounan
neronnxr perpec. Tpyno e axe a cn npecrannm ncnuxn crpamnn nocnecrnnx or
raxona "pasnnrne".
Crpyna cn camo or rasn rnena rouxa sa cexyna a ce samncnnm npxy pesynrara na
pasnnrnero nn sa nocnennx uernpr nex n c yxac me ce yenm xonxo aneu nasa cme ce
- 154 -
npnann no rosn crpamen nr. Kero n a nornenem, nancxxe nnxam sauartnnre n
saponmnre na onecrn, xonro pano nnn xcno nensexno me onear xynrypara nn o
rnen. Bcnuxo rona pasxpnna cnmnromn na nenpexcnar nponec na rnnene. Iopxo na
onesn napon, xonro ne ymexr a ce cnpanxr c resn onecrn!
Taxnna saonxnannx oranna morar a ce xoncrarnpar n Iepmannx nourn nn ncnuxn
onacrn na nsxycrnoro n xynrypara. Bn ncnuxn onacrn na xynrypara xaro ue nn
npemnnaxme na-nncoxara cn rouxa n ce namnpame na nrx na perpeca. Tearpr nn
ouennno npneme naony n ome n onoenna Iepmannx ro meme nannno a nsuesne
xaro ]axrop sa xynrypno pasnnrne, axo pxannnre nn rearpn rorana ne oxasaxa
cnpornnnenne na npocrnrynpanero n nsxycrnoro. Axo ce acrpaxnpame or resn n nxxon
pyrn nsxnmuennx, ro me crnrnem o yexennero, ue cnenara nn ce e cpyrnna ronxona
nncxo, ue no-ope sa napoa e nannno a npecrane a nocemana noonn rearpn. Hnma
ne e neuynano, ue n resn "xpamone na nsxycrnoro" ne moxexme nome a nycnem namara
mnaex, sapan xoero xxme npnnyenn orxpnro a saxnnm n nxxaxnn crpannn nnaxarn:
"nxor e sapanen sa mnaexn na en xox cn nspacr".
Camo nomncnere, nann rnannara saaua na resn xpamone na nsxycrnoro rpxna a e na
npno mxcro nsnnrannero na mnaexra! Hnma rearpnre cmecrnynar sapan rona a
nocnaxar npecnrennx xnnor na crapnnre. Ero ue oxnnxxme a cranar neoxonmn
raxnna npenasnn mepxn. Kaxno me xaxar nennxnre pamarypsn or crapnre npemena
ornocno raxnna "npenasnn mepxn" n na-neue ornocno ycnonnxra, xonro npensnnxaxa
neoxonmocrra or npnnarane na noonn mepxn? Kax nnamenno no rosn nono n
nsneroynan Bnnep! C xaxno nsmymenne n opnan rnana Itore!
Ha xon ca Bnnep, Itore nnn Bexcnnp sa reponre na na-nonara nemcxa noesnx? Or
rnena rouxa na resn rocnoa Bnnep, Itore n Bexcnnp ca xopa, nannno ocrapenn,
orxnnenn, n ne camo rona, oranna neue "namnnarn or nonnre noern". Ha-xapaxrepnoro
sa onncanara enoxa e ne camo rona, ue nennre repon camn ]apnxynar enncrneno
mpcornn, no n rona, ue re ce crapaxr nenpemenno a onpranxr n mpcornxra ncnuxo
onona, xoero e nno ncrnncxn nennxo n mnnanoro. B raxnna enoxn nnnarn cme npnnyenn
a xoncrarnpame ananornunn xnnennx. Konxoro no-xanxn n rnycnn ca nponsneennxra
puna nspaorxa na ena raxana "nona" enoxa n na nennre enn, ronxona no-ompasnn sa
rxx ca cnnerennre na npenmnoro ncrnncxo nennune n ocroncrno. Tesn enn c oxora
me nsrprnar or namerra na uoneuecrnoro neronoro mnnano. Torana nxma a nma c xaxno
a ce cpannn cnpemennara mpcornx n nxnara "nona" raocr moxe a e npecranena
sa "nsxycrno". Konxoro no-xanxa n esapna e nonara nncrnrynnx, ronxona no-
craparenno ce onnrna a nsrprne or namerra na xopara ncnuxn cnen or mnnanoro. H
oparnoro. Bcnuxo xyano n cnnno, xoero moxe a nn npeocrann cnpemennocrra, me ce
crapae a nponxn poocnonnero na nennxnre sanoenannx na mnnanoro. Cnnnoro n
xyanoro ne ce crpaxyna, ue me nsnenee, axo sanounar a ro cpannxnar c mnnanoro.
Hanpornn, camoro ro ce crapae a nsnnxa n namerra n a ocnexn npecrannre na nonnre
noxonennx ncnuxo onona saenexnrenno n nennxo, xoero e nno n mnnanoro. a orpnua
mnnanoro nennune, ncnuxo, xoero uoneuecrnoro npen e nocrnrnano, a nenannxa
mnnanoro - na rona e cnocoen camo onsn, xoro ne moxe a ae nnmo nenno n nennxo
na cnera, n n cmoro npeme ce nanna a oxaxe, ue e noapnn na uoneuecrnoro or snae
xaxnn apone.
Bcnuxo rona moxe a ce xaxe ne camo sa "nonaropnre" na xynrypnoro nonpnme, no n
sa nonnrnxara. Honoro penonmnnonno nnxenne nnnarn me ce ornacx xm crapnre
]opmn c ronxona no-cnnna ompasa, xonxoro e no-nesnaunrenno camoro nnxenne.
Crpemexr a npecrannm cocrnennx cn ner sa nemo mnoro nennxo paxa cnxnara
ompasa xm ncnuxo nancrnna nennxo or mnnanoro. Hanpnmep. cno e, ue oxaro xnnee
cnanara na upnpnx Bennxn, cnanara na upnpnx Eepr ne moxe a crane ocoeno
- 155 -
ronxma. Iepoxr na nopena "Cancycn" ce ornacx xm nnmnx pemencxn xpumap raxa
xaxro cnnnero xm nynara. Hynara cnern camo rorana, xoraro cnnnero sanese. Ero samo
ncnuxnre nn "nynn" npecnenar c ompasara cn cnnuenara cnana na nennxnre xopa. B
nonnrnuecxnx xnnor nenenx e cranano raxa, ue axo cara ae nnacrra n pnere na
ena nonnrnuecxa nyna, ro rasn nyna npoxnxna nenepoxrna eneprnx, sa a oxnenern
mnnanoro n a ro sanee c mpcornn. H n cmoro npeme rona nnmoxecrno nycxa n xo
ncnuxn xpann cpecrna, sa a ne onycxa maxap n na-manxara xpnrnxa no neron apec.
Karo na-op npnmep moxe a nocnyxn cnpemennoro saxonoarencrno sa "samnrara"
na repmancxara penynnxa.
Ero samo, axo uyere, ue nxxoe yuenne, mnporne, nonnrnuecxo nnn nxonomnuecxo
nnxenne espasopno onopouana mnnanoro, ro rpxna a snaere, ue rosn ]axr e
ocraruen a nsncxna or nac nnnmanne n nsnecrno neonepne. B noneuero cnyuan rasn
ompasa e oxasarencrno sa nnmoxecrnoro na onesn, xonro x cexr. Hepxxo rona ronopn n
sa rnynann namepennx. Hcrnncxn naroerennoro sa uoneuecrnoro nnxenne nxma a ce
orxaxe espasopno or mnnanoro, a me nsnonsna sa cnoero crponrencrno na-cnnnnre
enemenrn na crapnx ]ynamenr. Cnnnoro nnxenne nxma a ce sacpamn a npnsnae, ue
npnnara crapn ncrnnn. Ta nann nxnara uonemxa xynrypa, a n camnxr uonex e pesynrar na
ennna nepnra na pasnnrne, a pnxnre na rasn nepnra ca nsxonann or nenn noxonennx, or
xonro ncxxo cnenamo nponxana enoro na npenmnnre. Henra na ncrnncxara
penonmnnx ne ce cpxa n rona a paspymn ncnuxo crapo, a a orcrpann nomoro n
ocrapxnoro n a nponxn a crpon no-nararx npxy resn enemenrn or ]ynamenra,
xonro ca nce ome ronn.
Camo raxa moxe n rpxna a ce npnema nporpecr na uoneuecrnoro. Hnaue cnerr
nnxora ne n nsnxsn or xaoca. Bcxxo nono noxonenne me sanoune a orpnua n orxnpnx
mnnanoro n npnara npenocranxa sa nonoro crponrencrno me ce cunra paspymennero na
onona, xoero e nanpaneno or ncnuxn npenmnn noxonennx.
Ha-nomara uepra na namara xynrypa n onoennnre ronnn ne eme camo n nnnara
nmnorenrnocr na xyoxecrnenoro n xynrypno rnopuecrno, no n n onasn ompasa, c xoxro
ce crpemxxa a nsxnpnxr n xanra mnnanoro. Hourn nn ncnuxn onacrn na nsxycrnoro n
ocoeno n rearpa n nnreparypara n naneuepnero na XX nex y nac ne camo ue ne
csanaxa nnmo nono, no n nnxaxa saauara cn n rona a noponxr n a ocxnepnxr
ncnuxo crapo. Hanxno n naxcno xpemxxa, ue resn n resn nennxn nponsneennx or
mnnanoro ca neue "namnnarn", xaro ue nn rasn nnmoxna enoxa na nnmoxnn xopa e
cnocona a namnne nemo.
B rasn npsxa ce nanara ornono a nanomnnm sa crpaxnnnocrra na rasn uacr or
napoa nn, xoxro, nenx nonyunna opasonanne, e nxna orxpnro a sacrane cpemy
onosopxnanero na xynrypara. Or uncra crpaxnnnocr namara nnrennrennnx ne ce
pemaname a nanpann rona. Tx ce oeme or nsrnacnre na "anocronnre" na
onmennmxoro nsxycrno, xonro, pasnpa ce, no na-rnycen naunn ce naxnpnxxa npxy
ncexn, xoro ne xenaeme a nnn nepnara n nponsneennxra na resn rocnoa.
Hnrennrennnxra ce nounnn na onona, xoero ce crpyname nensexno. He camo rona.
Xopara sanounaxa a ce crpaxynar, ue resn nonymomennnnn-nonyrnynann me rn ynpexnar
n nepasnpane na nsxycrnoro. Karo ue nn orxasa a pasepem npoyxnnxra na
ereneparnre n narnnre nxnn moxe a e nosopno sa uecrnnx uonex. Tesn, axo
nosnonnre a rn napexa, nonaropn nmaxa na pasnonoxenne mnoro npocro cpecrno a
oxaxar xonxo ca "nennxn" rnopennxra nm. Bcnuxo nannno nepasnpaemo n nanpano
nanynnuano n nponsneennxra nm ro pexnamnpaxa npe nsymenoro uoneuecrno xaro
npoyxr na "nrpemnn npexnnxnannx". Ho rosn enrnn naunn rocnoara nsxrnaxa
ncxxaxna xpnrnxa. Crpaxynaxn ce a ne x onnnxr n nepasnpane na "nonoro" nsxycrno,
nnrennrennnxra mnuannno ce npnmnpxname c na-rnycnnre nacmemxn na nsxycrnoro n
- 156 -
n xpax na xpanmara rx no cmecrno saryn ncxxaxnn oexrnnnn xpnrepnn na
xyoxecrnennre onenxn.
Bcnuxo rona necmneno eme enn cnmnrom na nacrnnamara npaxena enoxa.
pyr neuanen cnmnrom eme cnennxr.
Hpes XIX nex rpaonere nn nce noneue sarynaxa xapaxrepa na nenrpone na
xynrypara n nce noneue ce npenpmaxa n mecra na crnnornopenne na xopa.
Cnpemennnxr nponerapnar na ronemnx rpa nourn nxma npsxa c rpaa, n xoro
npemenno npennana. Tona e raxa, samoro paornnxr npnema rpaa camo xaro mxcro sa
npemenno npennanane n sa nnmo pyro. Oruacrn rona nponsrnua or nxnara connanna
ocranonxa, npnnyxanama uonexa ornono n ornono a cn cmenx mecroxnrencrnoro, n no
raxn naunn ne my ana nsmoxnocr ncrnncxn a ce onpxe cc cnox rpa. Ho or pyra
crpana, npnunnara sa rona xnnenne rpxna a ce rpcn n n ]axra, ue cnpemennnxr nn
rpa nce noneue saryna cnoero xynrypno snauenne n ce crana nce no-een na xynrypnn
nennocrn.
Ome npes enoxara na ocnoonrennnre nonn Iepmannx e nmana nxxonxo ronemn
rpaone n opn n re ca nnn manxn no pasmep. Manxoro cmecrnynamn rorana n nancrnna
ronemn rpaone ca nrpann npen ncnuxo ponxra na pesnennnn n n rona cn xauecrno ca
npecrannxnann nsnecrna xynrypna nennocr, a n nnmno ca nnn xyoxecrneno
sanpmenn. Axo cpannnm roranamnnre rpaone, napoxnamn na 50 xnnxn xnrenn, c
nacroxmnre cc cmoro xonnuecrno xnrenn, ro me nnnm, ue roranamnnre rpaone ca
npnrexanann nancrnna ronemn nayunn n xyoxecrnenn cxponnma. Koraro n Mmnxen ca
nnn camo 60 xnnxn xnrenn, rosn rpa e nn enn or na-naxnnre xyoxecrnenn
nenrpone na Iepmannx. Cera nourn ncxxo ]apnuno rpaue napoxna ronxona xnrenn, a
nonxxora n nxxonxo nrn noneue, n nnpexn rona nxma axe namex sa nennocr or raxn
po. Tona ca camo naern xasapmn sa xnneene n nnmo pyro. Hpn raxnna ueprn na
cnpemennnre rpaone ne moxe a nsnnxne nnxaxna nnrnmna npsxa c aennx nenrp.
Hnro enn uonex nxma a nouyncrna ocoena npnnpsanocr xm enn rpa, xoro c nnmo
ne ce pasnnuana or pyrnre, n xoro nxma nnro ena nnrnmna nnnnnyanna uepra n
xero na-craparenno ce nsxrna ncnuxo onona, xoero maxap n manxo nanomnx nsxycrno.
He camo rona. Or rnena rouxa na pcra na nacenennero axe ronemnre nn rpaone
ca ornocnrenno enn no cnonre xyoxecrnenn nennocrn. H resn rpaone nce noneue ce
nnnennpar. B xpax na xpanmara re npecrannxnar cmara xaprnna xaro nemacrnnre
]apnunn rpaone, camo ue n ynennuen pasmep. Onona, xoero nonara ncropnx e npnannna
xm xynrypnoro nm cpxanne, e nannno neocraruno. Bcmnocr ncnuxnre nn
rpaone xnnexr sa cmerxa na cnanara n cxponnmara na mnnanoro. Onnrare a nsemere
cera or Mmnxen ncnuxo onona, cpano npn Hmnnr I, n nne c yxac me nnnre xonxo
nnmoxno manxo e rona, xoero cme nonyunnn xaro xyoxecrnenn nponsneennx cne nero.
Cmoro moxe a ce xaxe sa Fepnnn n sa noneuero ronemn rpaone.
Ho na-cmecrneno e cnenoro. Hnro enn or namnre ronemn rpaone ne npnrexana
raxnna namernnnn, xonro nxa rocnocrnann na nennx rpa n xonro morar a ar
pasrnexann xaro cnmnon na nxnara enoxa. Cncem pyrn ca pennnre rpaone. Tam
ncexn rpa e npnrexanan no nxxo ocoen namernnx, xoro e nn monymenr na neronara
ropocr. Anrnunnre rpaone ca ce xapaxrepnsnpann ne c uacrnn nocrpoxn, a c
namernnnn, npecrannxnamn omo ocroxnne -namernnnn, xonro ca nnn npenasnauenn
na sa aena cexyna, a sa nexone. B resn namernnnn ca ce nnnmanann ne npocro
orarcrnara na orenen uonex, a nennunero na omecrnoro. Ero samo n anrnunnx rpa
orennnxr xnren ecrnnrenno ce e npnnpsnan xm cnoero mecroxnrencrno. Anrnunnxr
rpa e npnrexanan raxnna npnrerarennn cpecrna, sa xonro nne nxma cera nn na-manxa
npecrana. Xnrenxr na rosn rpa e nman npe ounre cn ne noneue nnn no-manxo xanxnre
xmn na orennnre semennaennn, a pasxomnn sannx, npnnanexamn na nxnoro
- 157 -
omecrno. B cpannenne c resn saenexnrennn nocrpoxn cocrnennre xmn ca nmann
camo nounnena ponx.
Axo cpannnm orpomnnre pasmepn na pxannnre sannx na anrnunnre rpaone c
roranamnnre nm xnnnma, ro me ce nsymnm c xaxna cnna e nouepranan npnnnnnr na
npnopnrer na omecrnennre nocrpoxn. Hne n cera ce nmyname na ornomxnre n pynnnre
na anrnunnx cnxr, no ne rpxna a ce sapanx, ue rona ca pynnnre na neronemn marasnnn n
pxannn nocrpoxn, r. e. pynnnre na raxnna nocrpoxn, npnnanexann na nxnoro
omecrno, a ne na orennn nnna. axe n xcnara ncropnx na Pnm na npno mxcro no
pasxom ca nnn ne nnnnre n nopnnre na orennnre rpaxann, a xpamonere, cranonnre,
nnpxonere, axneyxrnre, ronnnre nsrounnnn, asnnnxnre n r.n., r.e. nocrpoxnre, xonro
ca nnn cocrnenocr na pxanara, na napoa.
axe repmancxoro cpenonexonne ce e npnpxano xm rosn pxonoen npnnnnn,
maxap n xyoxecrnennre npecrann na rasn enoxa a ca nnn cncem pasnnunn. Onona,
xoero n pennara enoxa e namnpana nspas n axponona nnn Hanreona, cera npnema ]opmara
na rornuecxn xpam. Tesn monymenrannn nocrpoxn ca ce nsnrann xaro ncnonnnn na
cpannnrenno manxoro xonnuecrno pnenn n ryxnenn xmnuxn na cpenonexonnnx rpa.
Te n cera ce nsnrar na cnpemennnre xnnnmnn xasapmn n nocranxr orneuarxa cn na
nxnara nnmnocr na rpaa. Xpamonere, xynnre, xmercrnara, mmncrepnre nspasxnaxa
crnna na roranamnara enoxa n n nocnena cmerxa nponsxoxaxa or pennara enoxa.
E, nornenere xaxno xanxo cornomenne nma cera mexy pxannnre nocrpoxn n
uacrnnre omone. Axo cnpemenen Fepnnn e nocrnrnar or cara na pennnx Pnm, ro
namnre noromnn n rpxnano a crnrnar o nsnoa, ue na-ronemnre nn sannx ca nnn
ynnnepcannn marasnnn, cocrnenocr na enpenre, nnn rpamann xorenn, cocrnenocr na
nxna rpyna xopa. Cpannere cornomennero, xoero cmecrnyna maxap n n Fepnnn mexy
pxannnre nocrpoxn n sannxra, cocrnenocr na ]nnancnre n rpronnn.
Camnre cpecrna, ornycxann sa crponrencrno na pxannn sannx, ca aconmrno
nnmoxnn n nanpano cmemnn. Hne ne crponm sannx sa nexone, a n noneuero cnyuan sa
momenrnnre norpenocrn. He moxe n a crana nnpoc sa nxxaxna no-nncm cmncn. Hann
epnnncxnxr nopen sa cnoero npeme e nn nocrpoen sa no-nncmn nenn, orxonxoro a
xaxem ceramnara nn nnnorexa. 3a nocrpoxnanero na enn ponenocen ornycxame 60
mnnnona. 3a nocrpoxnanero na sannero na nonnx Paxcrar, npnoro pasxomno sanne na
penynnxara, xoero n rpxnano c nexone a e or snauenne, ne aoxme axe
nononnnara or resn cpecrna. Koraro nsnnxna nnpocr xax a e yxpaceno sannero
ornrpe, ro nennxoro cpanne nocranonn, ue ne rpxna a ce nsnonsnar xamnn, samoro
n rnncr me crnrne. Bnpouem, rosn nr rocnoara napnamenrapncrn xxa npann: na xopa
c rnnconn rnann ne nm ornna a cexr mexy crenn, yxpacenn c xamnn.
Ha namnre rpaone ne nm ocrnra nmenno rona, xoero e ocoeno nenno sa napoa. He
rpxna a ce yuyname rorana, ue napor nn ne namnpa onona n cnpemennnre nn
rpaone, xoero ro nxma. Hemara nensexno crnrar o nnnoro sanemapxnane na
rpaonere. Hnnara esyuacrnocr na cnpemennnx xnren na ronemnx rpa xm cara na
cnox rpa e camo nspas na rona sanemapxnane.
Bcnuxo rona e cnmnrom na namara xynrypna erpaannx n omnx nn xpax. Enoxara
nn ce saymana n nesnaunrennn nnpocn or nesnaunrenna "nenecopasnocr" nnn, no-
rouno xasano, - n pocrno na napnre. Cera neue ne ce nanara a ce yuyname, ue raxana
ocranonxa ne ocranx mxcro sa reponsm. Cnpemennocrra xne camo onona, xoero cn e
nocxna neoranna nsmnnanara enoxa.
Bcnuxn resn cnmnromn na paspyxa n nocnena cmerxa ca pesynrar na nenpannnen
mnporne. Or rasn nenpanora nponsreue neynepenocrra na xopara n rxxnara onenxa n
ornomenne xm resn nnn pyrn ronemn nnpocn. Orryx n nxnara rasn nononnnuarocr n
xoneanne, sanounaxn or nponema sa nsnnrannero. Bcexn ce crpaxyna or orronopnocr,
- 158 -
ncexn e roron crpaxnnno a ce npnmnpn c onona, xoero cunra sa npeno. Hpasnnre
npnxasxn sa "xymannocr" cranaxa moepnn. Hnxo ne ce pemana a ce opn c
onesnennre xnnennx. Banm orennn xopa n n cmoro npeme npnnacxme n xeprna
emero na mnnnonn.
Honoxennero n pennrnxra noxasna oxonxo naaneu e crnrnan rosn nponec na
paspyxa. Tyx cmo nnncna npenmnnx ennen span n nxnocren nsrne npxy nemara.
Feara ne e n rona, ue nxxon npenmnn noxnonnnnn or npxnara orxpnro ce ornunxa or
nex. Mnoro no-nomo eme rona, ue xonnuecrnoro na pannoymnnre ce ynennuaname cc
crpamnn pasmepn. H xaronnnnre n nporecranrnre nmaxa cnennannn mncnn n Asnx n
A]pnxa c nen a sanepynar rysemnnre na cpanara na cnoxra pennrnx - c manx ycnex n
cpannenne c ycnexnre na moxameanrcxara pennrnx. Ho nepynaxn noxnonnnnn n Asnx n
A]pnxa, pennrnxra n camara Enpona ryeme mnnnonn npen yeenn noxnonnnnn, xonro
cera nnn ce orxasnaxa or pennrnxra nome, nnn rprnaxa no cnonre ocoenn nrnma. He
moxem a ne npnsnaem raxnna pesynrarn sa nomn, ocoeno or rnena rouxa na
npancrnenocrra.
Cmo rpxna a orenexnm n ycnnnamara ce opa cpemy ormarnre na ncxxa
npxna. Kaxnoro n a cn ronopnm n namn nn naoxnnre ne morar a mnnar es
ormarnunn open. Bnpoxnre cnoene na napoa ne ce ccroxr or ]nnoco]n: sa noneuero
xopa nxpara uecro e enncrnena ocnona na mopanno-npancrnennx mnporne. Hycnarnre n
ecrnne samecrnrenn na pennrnxra ne oneoxa o ycnex. Camo or rona cnena, ue e
nenenecopasno a samenxme crapnre pennrnosnn nxpnannx c resn samecrnrenn. Ho axo
ncxame pennrnosnnre yuennx n nxpara ecrnnrenno a rocnocrnar na ymonere na
mnpoxnre macn na napoa, ro cme nxnn a ce crpemnm xm rona pennrnxra a ce
nonsna c esycnonen anropnrer. 3arneare ce xm onxnonennx nn xnnor n neronnre
ycnonnocrn. Crornnn xnnxn ymcrneno ope pasnnrn xopa me npexnnexr ornnuno n es
resn ycnonnocrn. 3a mnnnonn xopa resn ycnonnocrn ca nannno neoxonmn. Kaxnoro sa
pxanara ca ocnonnnre saxonn, rona sa pennrnxra ca nennre ormn. Camo
naroapenne na ormara pennrnosnara nex, noanama ce na na-pasnnunn rnxynannx,
me npnone onpeenena ]opma, es xoxro nxma nxpa. Hsnn onpeenennre ormarn na
npxnara pennrnxra n cn ocranana camo ]nnoco]cxn nsrne n nnmo noneue. Ero samo
opara cpemy ormarnre na npxnara e npnmepno cmoro xaro opara cpemy
ocnonnnre saxonn na pxanara. Hocnenara non o pxanna anapxnx, a npnara - o
pennrnosen nnxnnnsm.
Ha nonnrnxa npen ncnuxo my ce nanara a mncnn ne ronxona sa rona, ue aenara
pennrnx nma nnn nxma enn nnn pyr neocrarx, a sa rona nmann c xaxno a ce samenn
rasn maxap n necnpmena pennrnx. H oxaro y nac nxma no-op samecrnren, camo
rnynaxr n npecrnnnxr me sanoune a paspymana crapara nxpa.
Hemanxa orronopnocr nocxr n onesn, xonro cmecnar pennrnosnnre nsrnen c
semnnre ena, n no raxn naunn camo nsocrpxr nenyxnnxr xon]nnxr mexy pennrnxra n
raxa napeuennre rounn nayxn. Bnpexn nrara opa noeara nourn nnnarn e na
crpanara na rounnre nayxn. Pennrnxra nensexno nperpnxna rexxn saryn n ounre na
ncnuxn onesn, xonro ne morar a ce nsnrnar no-nncoxo or uncro nnmnoro snanne.
Ho na-ronxma npea nocxr onesn, xonro snoynorpexnar c pennrnxra sa uncro
nonnrnuecxn nenn.
***
He e nsmoxno a ce namepxr ocraruno pesxn ymn cpemy resn xanxn momennnn,
xonro npanxr or pennrnxra nonnrnuecxn ananepn. Tesn narnn nxnn c nxn rnac - sa a rn
uye nennxr cnxr - xpemxr cnox cnmnon na nxpa. Ho nxpara ne nm e nyxna, sa a ympar sa
nex, a nocpecrnom nex a ce ycrpoxr no-ope n xnnora. Te me npoaar nxnara cn nxpa,
axo rona ro nsncxna enn nnn pyr nonnrnuecxn xo, oemanam cornernara semna
- 159 -
narpaa. 3apan ecer napnamenrapnn manara re me ce oennxr c mapxcncrnre, xonro
ca cmprnn nparone na ncxxa pennrnx. A sa Mnnncrepcxnx nopr]en me ce oennxr cc
camnx xnon, axo y nocnennx nxma ocraruno nornyca a nsronn no-naaneue raxnna
"samnrnnnn" na pennrnxra.
Axo n onoenna Iepmannx n pennrnosnara c]epa nmame ocraruno nenpnxrnn
cnmnromn, ro rona rpxna a ce npnnnme na snoynorpenre, xonro cn nosnonn
xpncrnxncxara naprnx. Hnma rona ne e escpamne - a nocrponm nxnara cn nosnnnx na
ortxecrnxnane na xaronnuecxara nxpa c ena onpeenena nonnrnuecxa naprnx?
Tasn ]anmn]nxannx nmame conocnn nocnecrnnx. Orennn nnxomy nenyxnn
"nonnrnnn" cn ocnrypnxa no rosn naunn napnamenrapnn manarn n npn rona npxnara
nonece orpomna sarya.
Hxnara nannx rpxname a nnama sa rona. B rasn enoxa ocnonnre na pennrnxra n es
rona ce pasxnarnxa, r xaro nannxsoxme n raxn nepno, xoraro ncnuxo e necnrypno n
xoraro nannxaname xaracrpo]a sa ncnuxn rpannnonnn nonxrnx na mopana n
npancrnenocrra.
Tona cmo xxa nyxnarnnn n naponnx nn oprannsm. Te moxexa a ce oxaxar ne
ocoeno onacnn o momenra, xoraro nacrnn mnra na nsnnrannero. Ho resn nyxnarnnn
nensexno me onear o connn nocnecrnnx n raxn momenr, xoraro ncnuxo ce
pemana or nrpemnnre cnna n ycrounnocr na napoa.
Bnnmarennoro oxo ne moxe a ne saenexn, ue n n nonnrnuecxara c]epa ce
saenxsnar onacnn xnnennx, xonro, axo ne ce orcrpanxr nnn none namanxr, cmo
nensexno me onear o pasnaanero na pxanara.
3a ncexn, xoro nmame oun, sa a nnxa, eme xcna nnnara escmncnenocr xaxro na
nrpemnara, raxa n na nnmnara nonnrnxa na Iepmannx. Honnrnxara na xomnpomncn na
npn norne xaro ue nn nornpxaname crapnre npnnnnnn na Fncmapx, xoro eme
xasan, ue "nonnrnxara e nnmo pyro ocnen nsxycrno a nocrnram nsmoxnoro". Ho
mexy Fncmapx n xannnepnre cne nero nmame manxa pasnnxa. B rexnnre ycra resn ymn
snyuaxa no-pasnnuno. Fncmapx e ncxan a xaxe camo rona, ue sa nocrnrane na onpeenena
nonnrnuecxa nen ncnuxn nsmoxnocrn ca opn n or ncnuxn rpxna a ce nsnonsname.
Hpnemnnnnre my sanounaxa a rnxynar ymnre n cmncn, ue Iepmannx moxe na-
rpxecrneno a ce orxaxe or xoxro n a e nonnrnuecxa nex. Ionemn nonnrnuecxn nenn
sa resn pxannnnn n aennx nepno or npeme xaro ue nn ne cmecrnynaxa. 3arona nm
nnncnaxa ocnonnre na sanpmen mnporne, nnncname nm enemenrapno pasnpane na
saxonnre na pasnnrnero, onpeenxmn xoa na nonnrnuecxnx xnnor.
Pasnpa ce, B Iepmannx ce namepnxa xopa, xonro nnxaxa xonxo esnena n
xaornuna e nonnrnxara na pxanara, xonro cn anaxa cmerxa, ue raxana cnaa n
necepnosna nonnrnxa nenpemenno me onee cne cee cn nenaronpnxrnn nocnecrnnx.
Ho resn xopa xxa ncrpann or axrnnnara nonnrnxa. O]nnnannoro pxonocrno na
npannrencrnoro eme esrpnxno. Honnrnxara na ronemnre pxannn enn n pyrn
crpann - a xaxem, uempnen crapmn - sa rxx rx nnxora ne e cmecrnynana, xaxro n ne
cmecrnyna ocera. Tesn xopa, or ena crpana, ca npexaneno rnynann, a or pyra,
npnrexanar orpomno camouyncrnne, sa a ce yuar na nemo or pyrnre.
Ome npen nonara sa mnoro xopa eme xcno, ue rouno rona yupexenne, unero
npenasnauenne e a nnnmana n yxpenna pxanara, na npaxrnxa ce npenpna n ]axrop
sa neronoro orcnanane. Ionopnm sa napnamenra, sa paxcrara. Tyx neanno ce onnnaxa
crpaxnnnocrra n nnnoro orccrnne na uyncrno sa orronopnocr.
uecro nn ce nanara a cnymame rnynannre npnxasxn, ue "or npemero na penonmnnxra
napnamenrapnsmr n Iepmannx e sarynn cnoero ronxmo snauenne". Or raxana onenxa
cnena, ue cxxam npen penonmnnxra nemara ca croxnn no-ope. H nancrnna,
napnamenrapnara nncrnrynnx ne moxe a onece nnmo pyro ocnen npen n resn mern
- 160 -
xxa nannne ome rorana, xoraro mnosnna nmaxa xanann na ounre, a ocranannre
csnarenno cn sarnapxxa ounre, sa a ne nnxar. Axo Iepmannx e nperpnxna ronxona
rexx xpax, ro nnnara e n napnamenrapnsma. Tona ue Iepmannx ne e nperpnxna
xaracrpo]a ome npen rona, ne e naroapenne na paxcrara, a na onona cnpornnnenne,
xoero n onoennnre ronnn ome npecrannxname mornnara na nemcxara nannx.
Or ncnuxn resn mnoroponn esunncrna, xonro paxcrara npnunnxname na
pxanara, me ce cnpa camo na enn npnmep, xoro nponsrnua or camara cmnocr na rasn
esorronopna nncrnrynnx na ncnuxn npemena. Hmam npenn neuynanara nononnnuarocr
n cnaocr na nxnoro nonnrnuecxo pxonocrno na cnnnre na pxanara xaxro n
onacrra na nrpemnara, raxa n na nnmnara nonnrnxa. Bnnara sa rasn nononnnuarocr e
npen ncnuxo n paxcrara. A nann nmenno rasn nononnnuarocr eme rnannara npnunna sa
namara nonnrnuecxa xaracrpo]a.
Bcnuxo, xoero maxap n manxo sannceme or napnamenra, xoxro n onacr a nsemem, -
nancxxe e nponnxnana nononnnuarocrra.
Cnaa n nononnnuara eme nnmnara nn nonnrnxa. Xenaexn mnp, nne ncmnocr
nopxaxme xypc na nona.
Cnaa n nononnnuara eme nonnrnxara nn xm Honma. pasnnxme nonxnnre, no ne
nanecoxme nnro enn cepnosen yap. B pesynrar na rona ne nonyunxme noeara na
nemnnre n ne nocrnrnaxme nomnpenne c nonxnnre. 3a cmerxa na rona npaxennre
ornomennx c Pycnx ce nsocrpxxa.
Cnaa n nononnnuara eme nonnrnxara nn no ornomenne na ensac-norapnnrcxnx
nnpoc. Ocroxrencrnara nsncxnaxa a yapnm c mmpyx no rnanara na ]pencxara xnpa, a
cne rona a nanpannm ensacnnre pannonpannn. He nanpannxme nnro enoro, nnro
pyroro. Ta nne ne moxexme a nanpannm rona, nonexe n peonere na na-ronemnre nn
naprnn croxxa ronemn nsmamnnnn - nanpnmep rocnonn Berepne or naprnxra na nenrpa.
Bcnuxo rona eme noneue nnn no-manxo rpnnmo, axo xeprna na rasn nononnnuarocr
ne eme cranana onasn cnna, or xoxro sannceme nxnoro cmecrnynane na namara
pxanara - nmam npenn apmnxra.
Camo rona, xoero nanpann raxa napeuennx "repmancxn paxcrar" n rasn onacr, e
nannno ocraruno npoxnxrnxra na nemcxara nannx a ro npecnenar sa neunn npemena.
Boena or na-nnsxn mornnn, rasn naprnno-nonnrnuecxa napnamenrapna nannau
nsrprna or pnere na napoa nn samnrnoro opxne na crpanara, xoero rpxname a ce
npenpne n onopa sa cnooara n nesanncnmocrra na pxanara. Axo cera moxexa a ce
orxpnxr esuncnennre nemcxn mornnn na ]nanpncxnre pannnnn, mxxa a nscranar
oxpnanennre rena na crornnn xnnxn repmancxn cnnone, nanann n xeprna na
escnecrnocrra na resn napnamenrapnn npecrnnnnn, xonro nsnparnxa mnaexra nn na
cmpr es a aar nsmoxnocr nanpeme a nonyun nanexna noenna nororonxa.
Oreuecrnoro nnarn c xnnora na rasn npexpacna mnaex, c nesnre na mnnnonn camo
sapan rona nxxonxo crornnn nsmamnnnn na napoa a morar cnoono a ce sannmanar c
nonnrnuecxnre cn momennuecrna, c manraxn nnn n na-opnx cnyua c rnoymnn
excnepnmenrn c xnnora na napoa.
oxaro enpenre upes mapxcncrxara n emoxparnuna npeca pasnpocrpannxa no nennx
cnxr npecnonyrara nxa sa repmancxnx "mnnnrapnsm" n c rona yrexnnxa nonoxennero
na Iepmannx, mapxcncrxnre n emoxparnunnre naprnn n paxcrara c ncnuxn cnnn
npeuexa na neoxonmara peoprannsannx na noennnre nn cnnn. Ha ncnuxn e xcno, ue axo
nsyxne nona, me ce nanoxn nxnara nannx a ce opn. Karo ue nn eme ronxmo
npecrnnenne a ce ropmosn apmnxra c peoprannsannx. H nce nax resn npecrnnnnn
ycnxxa a naxapar mnnnonn nemnn a ornar na ]ponra, es a ca nonyunnn ocraruna
noenna nororonxa. Ho axe n a ce acrpaxnpame or neuynanara escnecrnocr na
napnamenrapnnre momennnn, e xcno, ue neocraruno ope oyuennre nonnnn
- 161 -
moxexa a nn onear o norpom ome n nauanoro na nonara. Xor na noennnre
ecrnnx mnoroxparno nornpn nannunero na raxana onacnocr.
3aryara na nonara sa cnooa n nesanncnmocr na nemcxara nannx eme enncrneno
n pesynrar na nononnnuarocrra n cnaocrra n nororonxara na noennnre nn cnnn -
nononnnuarocr, xoxro nponnxna nn ncnuxn onacrn na namnx xnnor ome n
npenoennnre ronnn.
***
He anaxme ocraruno oyuenn nonopannn na cyxonrnara apmnx. Bn ]nora
cmo rocnocrname nononnnuarocr. Hpecrnnnnnre ce crapaexa a nnmar n rona naxno
opne na nannonannara samnra or rnannnre my nennocrn. Ome no-nomo e rona, ue
orponara na nononnnuarocrra nponnxna n n camoro pxonocrno na ]norara. Bn ]nora
ce sarnpn renennnxra ncnuxnre nn noennn xopan a ar nocrpoenn raxa, ue
pasmepnre nm nnnarn a orcrnnar npe pasmepnre na ananornunn xopan, cocrnenocr
na anrnnuannre.
Ha npaxrnxa manxnre pasmepn na nemcxnre xopan osnauanaxa, ue n psoxocrnoro
n nopxennero na resn xopan xxa cornerno no-manxn. upasnre, upes xonro ce
onnrnaxa a npnxpnxr rosn ]axr, pasxpnnaxa neuannnx neocrarx na nornxara n onesn
c]epn, xonro orronapxxa sa rona npen nonara. A nmenno: sanounaxa a nn ycnoxoxnar,
ue marepnanr, or xoro nne, nemnnre, npannm nymxnre cn, ronxona npensxoxa
anrnncxnx marepnan, ue 28-canrnmerponara nn nymxa ne orcrnna nn na-manxo no
cnna npe anrnncxara nymxa or 30.5 cm.
Karo ue nn or rona cnename cncem pyr nsno. Axo e raxa, ro rpxname a
nponsnexame nymxn or 30.5 cm, nonexe nenra nn e a cranem no-cnnnn or npornnnnxa,
a ne camo a nspannnm cnnnre cn c nero. Hnaue sa xaxno nn eme a nonyunm sa
cyxonrnnre nocxn 42-canrnmerpona moprnpa? Hann nemcxara nn 21 -canrnmerpona
moprnpa eme no-cnnna or ncnuxo ororana cmecrnynamn ]pencxn anexoonn
opnx. A mo ce ornacx o xpenocrnre, re nepoxrno nxa ce noann na opnx n or 30.5
cm. 3a macrne, pxonocrnoro na cyxonrnara nocxa ne nonropn rpemxara na
pxonocrnoro na ]nora.
Orxasr or opara sa npensxocrno n psoxocrnoro na ]nora n n cnnara na
aprnnepncxnx orn eme na-rxcno cnpsan c raxa napeuenara "nex sa pncxa".
Orxasnaxn ce or resn npenmcrna, pxonocrnoro na ]nora ce orxasa or nacrnarenna
raxrnxa n or camoro nauano ce orpannun n orpannrennara cn raxrnxara. Ho c rona camn
sanpsaxme pnere cn n ce nnmnxme or nsmoxnocrn sa ycnex, r xaro nacrnnennero
nnnarn e nno n me ocrane na-opara raxrnxa.
Ho-psoxonnxr n no-ope nopxen xopa nnrarn me ycnee a nsnonsna
npensxocrnoro cn, sa a nocrnn npornnnnxa cn or no-aneuno pascroxnne. 3a penna
namn xpacepn eme munrenno a ce yexr n rona no npeme na nonara. oxonxo
nenpannnna e nonnrnxara na pxonocrnoro na mopcxoro nn neomcrno e nnno ome or
rona, ue no npeme na nonara nn ce nanoxn no na-psnx naunn a npenopxnm
crapnre xopan n a nopxnm no-ope nonnre. Axo no npeme na mopcxnx o n
Cxarepax nemcxnre xopan npnrexanaxa raxana noonsmecrnmocr, nopxenne n
psoxonocr xaro anrnncxnx ]nor, nanxpno mxxme a noronnm xopanre na
npornnnnxa, xonro n rosn cnyua nxmame a nspxar npensxoxamnre cnnn na namnx
orn, r xaro 38-canrnmerponara nn rpanara e no-cnnna or anrnncxara.
Hpes rona npeme nonnx nspa pyra raxrnxa. nonnnre ce npnpxaxa xm
npnnnnna, ue ncexn nocrpoen or rxx non xopa rpxna a nma maxap n neronemn
npenmcrna n cpannenne c xoro n a e ananornuen xopa na npornnnnxa. Bcnecrnne na
rona xnonnnre moxexa a npnnoxar nacrnarenna raxrnxa.
- 162 -
Pxonocrnoro na ]nora escnopno npoxnn nsnecrna napnamenrapna nonxocr n
mnpno npeme, xoraro craname nnpoc a ce nonyuar cornernnre cpecrna sa
nocrpoxnanero na ]nora. Ho sapan rona nnocnecrnne xsnara na napnamenrapnsma
nponnxna cmo n n nponeca na camoro nocrpoxnane na ]nora, xero rpxname a ce
pxononm or uncro noennn, a ne or napnamenrapnn copaxennx. Cnaocr n
nononnnuarocr, neocraruna nornunocr n mncnenero, cera xapaxrepnn sa
napnamenrapnsma xaro nncrnrynnx, sa cxanenne onnernxa nxnara enocr na mopcxoro
nn neomcrno.
Cyxonrnara apmnx, xaxro neue orenxsaxme, ce npenasn or rosn npnnnnnno
rpemen neen xo. Hyenop], rorana camo nonxonnnx n ronemnx renepanen ma,
sanouna oruaxna opa cpemy npecrnnara nononnnuarocr n cnaocr, xonro npoxnxname
paxcrara npn pasrnexanero na ncnuxn nnpocn, cnpsann c oprannsannxra na
cyxonrnara apmnx. Axo opara, xoxro rosn o]nnep nponee rorana, nnpexn ncnuxo ce
oxasa nanpasna, ro nnnara sa rona nocn, or ena crpana, napnamenra, a or pyra, n ome no-
ronxma crenen, paxcxannnepa Ferman-Xonner, xoro ce pxeme no na-esopasen
naunn. Ho rona pasnpa ce ne e npeuxa sa ecrnnrennnre nnnonnnnn sa repmancxara
xaracrpo]a a cronapxr orronopnocrra na uonexa, xoro enncrnen nanpeme n ocraruno
pemnrenno ce oxnn cpemy npenepernanero na xopennnre nnrepecn na nannxra. Ena
nsmama noneue nnn no-manxo - ne e nn nce eno sa resn poenn nsmamnnnn.
Koraro ce samncnnm o xaxnn escmncnenn xeprnn onee npecrnnoro nexomncnne
na resn esorronopnn cyexrn; xoraro npe ounre npemnnanar esponnre caxarn xopa;
xoraro cn cnomnnm sa esrpannunnx nosop, sa esponnre crpaannx, xonro nn
nocrnrnaxa, n xoraro ome n ome enn nr cn xaxem, ue ncnuxo rona nce nax e pesynrar or
npecrnnnre ecrnnx na mena escnecrnn xapnepncrn, oxonann mnnncrepcxn
nopr]enn, - rorana ncnuxn resn cyexrn ne me rn napeuem no nnxaxn pyr naunn ocnen
momennnn, neronnnn n npecrnnnnn. 3a xaxno cmecrnynar n peunnnnre nn resn ymn,
axo ne sa xapaxrepncrnxa na noonn mepsannn. Amn ue n cpannenne c resn npearenn na
nannxra xoro n a e cyrentop ome moxe a ce napeue uonex na uecrra.
Koraro craname nnpoc sa en, xonro ce nanxa na oun, rorana sa rxx ce ronopeme
orxpnro. B rosn cnyua ne cxpnnaxa ropunnara ncrnna opn n or mnpoxnre macn. Bn
ncnuxn ocranann cnyuan cpamexnnno npemnuanaxa snnnara, a nonxxora nanpano
orpnuaxa cmecrnynanero . H rona ro npanexa n n cnyuanre, xoraro camo orxpnroro
nocranxne na nnpoca na-nepoxrno moxeme a onee o nxxaxno paspemenne.
Vnpannxnamnre n pxanara ne cn anaxa cmerxa xaxno snauenne nma nponaranara.
Camo enpenre pasnpaxa, ue ymnara n ope nonecena nponarana moxe a npenpne n
npecrannre na napoa camnxr a n pa n oparno. Enpexr ro pasnpame n ecrname n
cornercrnne c rona, a nemenr nnn no-rouno npannrencrnoro nxmame nn na-manxa
npecrana sa rona.
3a rona cn nnarnxme no npeme na nonara.
Ho-rope nsnoxnxme penna orpnnarennnre xnnennx. Moxexme a npecrannm ome
crornnn pyrn neocrarnn. Tpxna a ce nma npenn, ue n onoennnre ronnn mnoro
npenmcrna ce npornnonocranxxa na resn neocrarnn. Axo pascxaname cnpanennno,
ro rpxna a npnsnaem, ue mnosnncrnoro or neocrarnnre nn ca cnocrnenn n sa pyrnre
napon, oxaro re ne npnrexanaxa npenmcrnara nn.
Ha-ronxmoro nn npenmcrno e, ue namnxr napo noneue, orxonxoro ncexn pyr
enponecxn napo, ce crpememe a cxpann nannonannnxr xapaxrep na cronancrnoro cn
n, nesanncnmo or nxxon nomn npesnamenonannx, n nacroxmero ce nounnxname na
nnrepnannonannnx ]nnancon xonrpon n no-manxa crenen or pyrnre crpann. Hancrnna
rona npenmcrno xpneme n cee cn nsnecrnn onacnocrn; rouno ro ce npenpna n enn or
na-naxnnre ]axropn, onenn nnocnecrnne o cneronnara nona.
- 163 -
Axo ce acrpaxnpame or rona n or nxxon pyrn ocroxrencrna, ro me crnrnem o
nsnoa, ue onoenna Iepmannx npnrexaname rpn or na-ronemnre npenmymecrna, camn
no cee cn opasnonn, n n nsnecrno ornomenne nsnraxa Iepmannx na neocrnnn
nncorn.
Tona ce ornacx xm ]opmara na ynpannenne n xm nspaxennero, xoero rasn ]opma na
ynpannenne nonyun n Iepmannx npes nonara enoxa.
Tyx moxem cnoono a ce acrpaxnpame or nnunnre xauecrna na orennnre
monapcn. Te xxa xopa n, pasnpa ce, nmaxa uonemxn cnaocrn.
Axo ne cme cnnsxonrennn xm uonemxnre cnaocrn, rorana rpxna a ce oruaxme or
cnera. Hponare a noxonre c resn xpnrepnn xm na-nnnnre npecrannrenn na
nacroxmnx nn pexnm. cno e, ue or rnena rouxa na nnunnre xauecrna na resn xopa, re ne
orronapxr axe na na-cxpomnnre nsncxnannx. Koro n ce saen a cn sa
"ocroncrnara" na repmancxara penonmnnx no nnunnre xauecrna na onesn "noaun",
xonro penonmnnxra or noemnpn 1918 r. apn na Iepmannx, ro n rpxnano a noxpne
rnanara cn c nenen n a nsropn or cpam, npeuyncrnaxn ynnmoxanamara npnca, xoxro
me nn nponsnecar emnre noxonennx. 3amoro no nnxaxn naunn nxma a moxem a
sarnopnm ycrara na emnre noxonennx cc cnennannnx saxon "sa samnra na
penynnxara" n re me pasxpnxr ncnuxo onona, xoero nne cera mncnnm sa namnre, axo
paspemnre a rn napeuem, "noxone" n sa rexnnre noneue or cmnnrennn opoerenn.
Hxma cmnenne, ue monapxnxra crpaneme or nsnecrnn cnoene na nannxra, n npen
ncnuxo or mnpoxnre naponn cnoene. Hpnunnara sa rona eme, ue namnre monapcn ne
nnnarn ce saonxanxxa or na-annonnnnre n uecrnn xopa. 3a cxanenne nonxxora re
onuaxa noneue oxpxennero na nacxarennre, orxonxoro na uecrnnre n nenoxonenmn
xopa. Tona ocoeno npeeme n raxnna npemena, xoraro naponara ncnxonornx ce
npomenxme mnoro pso n napor sanouname a ce ornacx cxenrnuno xm crapnre
npnnopnn rpannnn na monapxnxra. Taxa nanpnmep, n naneuepnero na XX nex na
onxnonennx rpaxannn ocraname ne c ocoeno opo nneuarnenne, xoraro nneme
npnnnecara a xsn c noenna ynn]opma. Hsrnexa, ue n nopena nsomo ne cn anaxa
cmerxa sarona, xonxo nenpnxrno nsecrna noono spennme, samoro n npornnen cnyua
re ne nxa onycxann raxnna napan. Henpnxrno ecrname n ne nannno ncxpenara
]nnanrponnx, npoxnxnama ce or npnnopnnre xprone. Axo nanpnmep nxxox npnnneca
nonxxora ce orneme n omecrnen cron, sa a onnra oer, npenasnauen sa ennre, n
nocne oxneme, ue ro e npensxoen, ro moxe n n mnnanoro rona ce xapecname na
macnre, no n nauanoro na XX nex orncxname. Bcnuxn mnoro ope csnanaxa, ue
nncouamara ocoa ne pasnpa npocrnx ]axr, ue nnanero e nno npensnecreno n rosn
en oer e nn npnrornen no cncem pyr naunn, orxonxoro onxnoneno. Hapor
npexpacno pasnpame rona n ro my eme ocraruno.
Xopara camo ce cmeexa, no nonxxora n ce pasnexa or raxnna nema.
Hacmnnaxa ce n na nocroxnnnre nncannx nn necrnnnn xonxo ymepen xnnor non
monapxr nn, xonxo pano crana, xax paorn c nor na uenoro or cyrpnn o neuep, a nx
xonxo e neocraruno ocxno ce xpann npn rona. Hapor eme neue nspacn. Mnoro
manxo ro nnrepecyname rona xonxo rouno xe monapxr my. Hnxo ne ocnopname
npanoro na monapxa a ce xpann onnno. Hnxo ne ncxame a ro nnmana n or
neoxonmoro npeme sa nounnxa. Xopara ncxaxa nemo cncem manxo: monapxr nm a
e uecren n mxecrnen uonex, a nasn ocrono uecrra na nannxra n opocnecrno a
nsnnnxna sanxennxra cn na ynpannnx. Crapnre npnxasxn ne nocexa nonsa, a camo
npea.
Bcnuxo rona eme camo peonnx. Homoro eme rona, ue n mnpoxnre xprone ce
eme nxopennno yexennero: sa nac e nce eno, samoro ncnuxo ce pemana nanpxa,
sarona ne rpxna a ce rpnxnm sa nnmo. oxaro npannrencrnoro noeme nancrnna
- 164 -
npannnna nonnrnxa nnn none eme noymeneno or opn xenannx, ome eme nononnn
ea. Ho eara meme a oe, axo na mxcroro na craporo opo npannrencrno oeme
nono, no-nenoxoxmo. B rosn cnyua esnonenara noxopnocr n ernncxara nxpa xxa
neue npnunna sa rexxa ea.
Bnpexn rona, xaxro neue xasaxme, nape c resn cnaocrn Iepmannx nmame n penna
escnopnn npenmcrna.
Monapxnuecxara ]opma na ynpannenne ocnrypxname nsnecrna crannnocr na nxnoro
pxonocrno na pxanara. Tx nonpame nncmnre nocnrenn na nnacrra or xpra na
uecronmnnnre nonnrnnn. Monapxnuecxara nncrnrynnx oranna ce nonsname c ynaxenne
n anropnrer. Broporo nn npenmcrno eme rona, ue Iepmannx npnrexaname
nsxnmunrenen xopnyc or pxannn unnonnnnn. H, na-naxpax, rperoro n rnanno
npenmcrno eme rona, ue apmnxra nn eme na xonro n a e naprnno-nonnrnuecxn
sanxennx. Km rona rpxna a ce npnann n npenmcrnoro, ue opasr na enonnunnx
monapx nce ome yeme n sacnnname uyncrnoro sa nnuna orronopnocr - nn ncexn cnyua
n mnoro no-ronxma crenen, orxonxoro n onesn crpann, xero nocnrennre na nnacrra ce
cmenxxa c xnnemarorpa]cxa psnna. Bcnuxo rona nsero saeno npnaname na nemcxara
amnnncrpannx nopxunocr n uncrora, npnsnarn or ncnuxn. Haxpax n xynrypnoro
snauenne na monapxnxra eme orpomno sa nemcxnx napo. To nannno npensxoxame
ncnuxnre neocrarnn. Hemcxnre pesnennnn nce ome xxa ronemn xyoxecrnenn
nenrpone, xoero ne moxeme a ce xaxe sa ceramnara nn nornana n marepnannsm enoxa.
Tona, xoero nemcxnre xnxse ca nanpannnn sa nsxycrnoro n nayxara npes XIX nex, eme
opasnono. Bn ncexn cnyua namara cnpemennocr nome ne moxeme a crana sa
cpannenne.
Ho na-naxnnx or nonoxnrennnre ]axropn or rosn nepno, xoraro pasnaanero na
naponnx oprannsm nporpecnpame nce ome anno, eme pasnpa ce apmnxra.
Hecnyuano ompasara na ncnuxn nparone na Iepmannx eme ornpanena npen ncnuxo xm
namara apmnx, rnanna samnrnnna na cnooara nn n nannonannoro nn
camoyrnpxanane. Apmnxra nn no rona npeme eme na-mormara mxona sa nxnara
nemcxa nannx. Ha-opnxr namernnx sa crapara nn apmnx eme xoncrarnpanero na
onasn ncrnna, ue ncnuxn nparone x nenannxaxa, npecnenaxa x c ocxpnennx,
samepnaxa x c xan, no saeno c rona ce crpaxynaxa or nex. ue apmnxra nn eme rnannara
onopa sa cnooara n rnannara nn samnra npe nnacrra na opcara, eme nnno or rona c
xaxna xaxa nepcancxnre nnxnapn ce naxnpnxxa npen ncnuxo nmenno npxy nex. Axo
ne eme mormecrnoro na apmnxra nn, nepcancxara npnmxa mnoro no-pano n ce
sarernana oxono mnxra na napoa nn. Axo rpxna nannno rouno a ce xaxe c xaxno
nmenno nemcxnxr napo e sanxen na cnoxra apmnx, ro rona moxe a ce nspasn c ne
ymn: c ncnuxo! B namara apmnx ce nsnnraname uyncrnoro sa orronopnocr n raxn
nepno, xoraro rona cnocrno crana pxxocr, xoraro ncnuxn ce crapaexa a xrar or
orronopnocr, nxnonxnaxn ce npen ncnuxo or npnmepa na napnamenra, xoro eme
opasen sa nnno orccrnne na xaxnaro n a e orronopnocr. B namara apmnx ce
nsnnraname uyncrnoro sa nnuno mxecrno n raxn nepno, xoraro crpaxnnnocrra
cnnpencrname nancxxe n xoraro roronnocrra a ce noxeprnam n nmero na omoro
naro ce pasrnexame nourn xaro rnynocr, a sa ymen ce cmxrame camo onsn, xoro na-
neue mncneme sa cocrnenoro cn "as". Hamara apmnx eme onasn mxona, n xoxro nemenr
ce yueme a nnxa naroro na napoa n neronara cnna n enncrno, a ne n nxnnnnre
]pasn sa nnrepnannonanno parcrno c nerpnre, xnrannre, ]pannysnre, anrnnuannre n
r.n.
Hamara apmnx nsnnraname y uonexa pemnrennocr n raxn nepno, xoraro cnmnon na
npemero eme orccrnnero na pemnrennocr n neunn xoneannx. Apmnxra yueme na rona,
ue onpeenena sanone e nnnarn no-opa or nnnoro orccrnne na rnpn yxasannx.
- 165 -
Tona eme neue nemo n nepno, xoraro cmnnrennn ymnnnn anaxa ron. Beue n rona
eme napuero na ncrnncxara spana napona mpocr, or xoxro nxmame n cnea a
ocrane, axo apmnxra nn ne eme nenpexcnar nsrounnx na spane. Cpannere rona c
ceramnara npocro yxacxnama nepemnrennocr na ynpannxnamnre nn xprone.
Hacroxmnre nn ynpannxnamn namnpar n cee cn cnnn a npoxnxr pemnrennocr camo
rorana, xoraro crana nnpoc sa nonncnane na nxxo non oronop, xoro nn e
nponxrynan n nenn namero pasopxnane. Koraro crana nnpoc sa nxxo non rpaex na
Iepmannx, rorana npannrencrnoro pso ce pemana a nonnme "cnopasymenne", xaro n
cmoro npeme, pasnpa ce, ce ocnooxana or ncxxaxna orronopnocr. B resn cnyuan
"orronopnnre" ynpannxnamn nsnnnxnar ponxra na onxnonenn napnamenrapnn
crenorpa]n, xonro nnnarn sanncnar camo onona, xoero nm nxrynar.
Hamara apmnx nsnnraname xopara n neannsm n n uyncrno na npeanocr xm
nennxara ponna n raxn nepno, xoraro ncnuxn oxono nac ca sarnann n anunocr n
marepnannsm.
Hamara apmnx nn nsnnraname n npeanocr xm nexra sa nannonanno enncrno n
raxn nepno, xoraro oxono nac ce noeme xnacona opa. Enncrnenara rpemxa, moxe
n, eme nnexanero na nncrnrynnxra or nonnonaemnn c enoronmna cnyxa. Tona
eme rpemxa, samoro ryx ce napymaname npnnnnna na esycnonno panencrno n xopara c
no-opo opasonanne ornono nonaaxa n onxxe oocoeno nonoxenne,
mexynpemenno xoraro n nnrepec na enoro eme oparnoro. H es rona nncmnre nn
cnoene ce xxa ocraruno orxcnann or napoa. Ocoeno narornopno nnnxnne n
oxasano na apmnxra, axo n nennre pennn nxmame raxona pasenenne. Feme rpemxa, ue
ne nneoxme rosn npnnnnn. B apmnxra nn oronxona npeonaaname oporo, ue
manxoro neocrarnn orcrnnaxa na saen nnan.
Ho na-ronxmara sacnyra na crapara nn apmnx eme, ue rx ne onycxame
omnnannxra na npnnnnna "na mnosnncrnoro" na ponxra na orennara nnunocr, ue
ymnara rnana n pennnre ce neneme noneue orxonxoro mnennero na "mnosnncrnoro". B
npornnonec na enpecxara emoxparnuna nex sa cnxnoro npexnonenne npe
"xonnuecrnoro" namara apmnx rnpo orcroxname nxpara n orennnre rennn. Ero samo
camo n nex rorana ce nsnnranaxa raxnna xopa, xonro na-mnoro nn xxa nyxnn. Or
apmnxra nsnnsaxa ncrnncxn mxe.B rona npeme oxaro naoxono pacrxxa esnonenn
cmecrna n an, apmnxra ncxxa ronna nycxame 350 xnnxn mnan xopa n pasnnera na
cnnnre n spanero cn -xopa, xonro npes neronmnara cn cnyxa or neyxpennann mnomn
ce npenpmaxa n cromanenn onn. Cnnxnann sa ne ronnn a cnymar sanonen, namnre
nonnnn cne cnyxara ce nayuanaxa n re a sanonxnar. Crapnx nonnx moxeme a ce
nosnae opn camo no noxoxara my.
Taxana eme na-opara mxona na nemcxara nannx. H ne nanpasno npxy nex ce
nsnnname xpocrnara nenanncr na ncnuxn onesn, xonro or anunocr, sanncr nnn cocrneno
escnnne ce crpemxxa cxnnre nm crpaxann a ocranar xonxoro ce moxe no-
oesopxenn. Tona, xoero n cnoero sacnenenne nnn no sna nonx ne pasnpaxa mnoro
nemnn, ocranannxr cnxr ornnuno csnaname: nemcxara apmnx e na-momnoro opne na
nemcxnx napo n opara my sa cnooa n nsxpannane na enara my.
Hape c ponxra na monapxnxra n ponxra na apmnxra rpxna a ce orenexn n
naronpnxrnara ponx na necpannnmnx nn anapar or pxannn cnyxnrenn. Iepmannx e
crpanara na na-opara oprannsannx n na-opara amnnncrpannx n nennx cnxr. 3a
namnx pxanen unnonnnx ce ronopeme, ue ro e crapomoen n manxo mpoxpar. Ho n
rona ornomenne n ocranannre pxann nemara ne croxxa no-ope, a axe n nsnecrna
crenen n no-sne. A rona, xoero nnncname na ocranannre pxann, eme onasn
nsymnrenna connnocr na nennx anapar n aconmrnara nenoxynnocr na unnonnnnnre,
xonro xxa xapaxrepnn sa Iepmannx. Ho-ope e unnonnnxr a e manxo crapomoen,
- 166 -
no sarona nx esycnonno uecren n npean na enoro, orxonxoro a nsrnexa cncem
"moepno", no sarona nx a ce ornnuana c nenexecrno, a n na ncnuxoro orrope a e
pasnparen. Axo cera uecro nn nonrapxr, ue namara amnnncrpannx n onoenno npeme ce
ccron maxap n or opn mpoxparn, no sarona nx or nomn nxonomncrn, ro nne na
orronapxme raxa: nexa a nn noxaxar pyra crpana n cnera, xoxro n nocrannna, a
xaxem, xenesonrnoro cronancrno na raxana nncora, xaxro rona e n Iepmannx. Camo na
repmancxara penonmnnx nnocnecrnne ce yae nsmoxnocrra c nomomra na
nponxnrennn ycnnnx oronxona a pasnoxn rosn npexpacen anapar, ue nocne neue
moxeme a ro "connannsnpa", r.e. a orneme xenesnnnnre or napoa n a rn npeae na
nnrepnannonannnx opcon xannran, ecrnnrennnx nxnonnren na repmancxara
penonmnnx.
Tona, xoero xpxo ornnuaname npenoennnx anapar na pxannnre unnonnnnn n
nxnara amnnncrpannx eme rxxnara nesanncnmocr or npannrencrnoro. Hpes rona npeme
npannrencrnoro ne oxasname nnxaxn narncx npxy nonnrnuecxnre nsrnen na nemcxnx
pxanen unnonnnx. Ena cne penonmnnxra ncnuxo rona panxanno ce npomenn. Cera or
unnonnnxa ce nsncxnar ne snannx n ymennx, a camo npnnanexnocr xm onpeenena
naprnx. Cera ne ca nyxnn xopa cc camocroxrenen nesanncnm xapaxrep: re camo npeuar.
Ho raxn naunn orpomnara cnna na npenoenna Iepmannx ce xpeneme npxy
monapxnxra, apmnxra n pxannnx unnonnnuecxn anapar. Or resn rpn nsrounnxa
pxanara uepneme onasn cnna, xoxro cera na-mnoro nnncname, a nmenno pxannnxr
anropnrer! Hcrnncxnxr anropnrer na pxanara nounna npxy nceomoro onepne xm
pxannnre pxononrenn n amnnncrpannxra, a ne npxy prnexnre n paxcrasnre n
nanrasnre n ne npxy cnennannn saxonn, xonro rpxna a "samnranar" penynnxara or
ncxxaxna xpnrnxa. Bceomoro onepne na rpaxannre moxe a e pesynrar enncrneno
or nceomoro nenoxonenmo yexenne n esxopncrnocrra n uncrorara na
npannrencrnennre namepennx n uecrnocrra na ncnuxn amnnncrparnnnn oprann na
crpanara. Taxona onepne ce ]opmnpa ena rorana, xoraro pxannoro saxonoarencrno
nannno orronapx na nceomoro uyncrno sa cnpanennnocr, r xaro upes rono nacnnne
nnro ena npannrencrnena cncrema ne moxe nro a ce sapxn. Vcrounnocrra na
cncremara e pesynrar camo or nceomoro onepne n npannnocrra n uecrnocrra na onesn,
xonro ca npnsnann a samnranar nnrepecnre na napoa.
H raxa, maxap onoenna Iepmannx e pasxxana ro ocraruno rexxn nrpemnn
onecrn, ne rpxna a ce sapanx ]axrr, ue n ocranannre pxann n ne no-manxa crenen
xxa sapasenn or resn onecrn n nnpexn rona n xpnrnunnre mnrone nspxaxa
nsnnrannero, es a cranar xeprnn na xaracrpo]ara. Axo cn npnnomnnm, ue saeno c rona
npenoenna Iepmannx nmame ome cnnnn crpann, To nne nensexno me crnrnem o
nsnoa, ue ncrnncxara npnunna sa repmancxara xaracrpo]a cnena a ce rpcn nxxe
pyrae. Taxa n eme.
Ha-naxnara n na-noxara npnunna sa paspyxara na crapara repmancxa nmnepnx
eme sanoxena n nepasnpanero na snauennero na paconnx nponem n neronara nennxa
ponx n nxnoro ncropnuecxo pasnnrne na naponre. T xaro na ronemnre cnrnx n
xnnora na napoa ca n pesynrar ne na cnyuanocrra, a saxonomepno nponsrnuar camo or
neypxnmnx crpemex na ncexn napo sa cxpanxnane n pasmnoxanane na nna n pacara.
Xopara ne nnnarn cn anar xcna cmerxa sa rona, no nnpexn ncnuxo rona e ncrnnara.
- 167 -
Inana XI

Hapo n paca
Ha cnera nma mnoro ncrnnn, na npn norne cncem ouennnn, n nesanncnmo or rona,
nmenno nopan rxxnara ouennnocr, xopara uecro ne rn saenxsnar nnn, nn ncexn
cnyua, ne pasnpar snauennero nm. Hoxpa raxnna camoouennnn ncrnnn xopara
nonxxora mnnanar xaro cnenn, a cne rona ca nsnnpeno yuyenn, xoraro nxxo
nnesanno orxpne onona, xoero cxxam ncnuxn n rpxnano a snaxr. Haxero n a
nornenem, nma xnnxn xonymoncxn xna, no Konymonnnre n xnnora ce cpemar cncem
pxxo.
Xopara, ncnuxn es nsxnmuenne, ncexn en raxa nnn nnaue omynar c npnpoara,
sanosnanar ce c rannre n cn nopasxnar, ue pasnpar nourn ncnuxo, a ncmnocr, cc
cncem pexn nsxnmuennx, cncem cnxno mnnanar noxpa eno or na-naxnnre xnnennx,
cnpsann cc cocrnenoro nm nrne, a nmenno, re aconmrno ne saenxsnar, ue ncnuxo,
xnneemo na semxra, e crporo paseneno na orennn, sarnopenn n cee cn rpynn, ncxxa or
xonro npecrannxna orenen po nnn nn.
H npn na-nonpxnocrno nanmenne ne moxe a ne saenexnm rosn nourn xenesen
saxon, ue maxap xnsnenara eneprnx na npnpoara a e nourn esrpannuna, ]opmnre na
pasmnoxananero n nponxananero na poa n nna ca mnoro orpannuenn. Bcxxo xnno ce
un]rocna camo cc cno pyrap no po n nn. Cnnnrepr ornna npn cnnnrep, uanxara r
npn uanxa, cxnopen - npn cxnopen, noncxa mnmxa - npn noncxa mnmxa, nnx -npn nnunna
n r.n.
Tona morar a ro npomenxr camo nxxon nsnnpenn ocroxrencrna, npen ncnuxo
ocranonxara na nnmanane or cnooa nnn nxxaxnn pyrn ocroxrencrna, xonro npeuar
na un]rocnanero n npeennre na enn n cmn po n nn. B resn cnyuan npnpoara
nenara sanouna a oxasna cnpornna, n nspasxna nporecra cn nnn xaro ne ana na resn
xnnornn cnoconocr sa no-nararmno pasmnoxanane, nnn orpannuana paxaemocrra na
cnenamnre noxonennx or nspon. B orpomnoro onmnncrno or cnyuanre npnpoara
nnmana nsponre or cnpornnnrenna cnna cpemy onecrnre n nanaennero na nparonere.
Tona e nannno ecrecrneno.
B pesynrar na xpcrocnanero na ne cmecrna, ccroxmn ce or pasnnunn crenenn na
pasnnrne, nensexno ce nonyuana noromcrno, unxro crenen na pasnnrne ce namnpa nxxe
no cpeara mexy crenennre na pasnnrne na ncexn or ponrennre. Tona snaun, ue
noromcrnoro me cron manxo no-rope or no-nsocranannx or ponrennre, no n cmoro
npeme no-nncxo or no-pasnnrnx or ponrennre. A or rona na cno pe nponsrnua, ue
raxona noromcrno no-xcno me rpxna a nperpnn nopaxenne n opara c no-pasnnrnre
npecrannrenn na poa n nna. Taxona un]rocnane e n nnno npornnopeune cc
crpemexnre na npnpoara xm nocroxnno ycnpmencrnane na xnnora. Ocnonnara
npenocranxa na ycnpmencrnanero e, pasnpa ce, ne un]rocnanero na nncmecroxmo
cmecrno c nnsmecroxmo, a camo noeara na npnoro na nroporo. Ho-cnnnnxr rpxna
a nnacrna na no-cnanx, a cncem ne a ce un]rocna c no-cnanx n a xeprna no raxn
naunn cocrnenara cn cnna. Camo cnanre morar a namnpar n rona nemo yxacno. Txmo
sarona re ca cnan n orpannuenn xopa. Axo n namnx xnnor rocnocrname nmenno rosn
saxon, rona n osnauanano, ue no-nncoxoro pasnnrne na orpannuennre cmecrna crana
nsomo nensmoxno.
Pesynrarr or rosn, sanoxen n nxnara npnpoa, crpemex xm pacona uncrora e ne
camo crporo pasrpannuenne na orennnre pacn ena or pyra, no n nsnecrnara
enoponocr nrpe nn ncxxa or rxx. Hncnnara nnnarn cn ocrana nncnna, rcoxr - rcox,
rnrpr - rnrp n r.n.; pasnnxa moxe a nma camo n no-ronxmara nnn no-manxara
- 168 -
nspxnnnocr na orennnre exsemnnxpn, n no-ronemnx nnn no-manx ym,
nsnpnemunnocr n r.n. Ho nnxora nxma a cpemnem nncnna, xoxro n noxasnana nxxaxnn
xymannn namepennx cnpxmo rcoxa, xaxro nnxora nxma a cpemnem xorxa, cxnonna xm
pyxa c mnmxn.
Fopara mexy ennre n pyrnre e pesynrar ne camo na npoena npaxa, xonxoro
pesynrar na rna n nmon. H n nara cnyuax npnpoara rnea na rasn opa c nnno
cnoxocrnne n opn c nsnecrno yonnernopenne. Fopara sa npexpana non oram, ue
na-cnaoro n na-onnanoro rpnn nopaxenne. Fopara na camnnre sapan camxa
ocnrypxna npano n nsmoxnocr sa pasmnoxanane camo na no-cnnnnx. Ho nnnarn n
nensmenno opara camo nonomara spanero n ynennuananero na cnpornnnrennara cnna
na aen po n nn. Ho raxn naunn opara e ]axrop sa no-nncoxo pasnnrne.
Axo ne eme raxa, rona n osnauanano, ue na namara semx nsomo n cnpxno
nporpecnnnoro pasnnrne. Torana no-cxopo n nacrnnno oparnoro. Or xonnuecrnenara
crpana cnaoro nnnarn nma npenec na cnnnoro. H axo rasn cnoconocr sa pasmnoxanane
y nere crpann eme enaxna, ro cne nsnecrno npeme cnaoro n ce pasnnonno n raxnna
orpomnn pasmepn, ue aconmrno n sarmnnno cnnnoro. Ero samo npnpoara nnacx
nsnecrna nonpanxa n nonsa na no-cnnnnx. Tasn nonpanxa npnpoara peannsnpa, xaro
nocranx cnaoro n no-rexxn ycnonnx sa cmecrnynane; no raxn naunn npnpoara
orpannuana cnaoro n xonnuecrnen cmncn; nemo noneue, npnpoara npann orop n or
rona xonnuecrno n npeocranx nsmoxnocr sa pasmnoxanane camo na na-cnnnnre n
spann exsemnnxpn.
Hpnpoara e npornn un]rocnanero na no-cnanre cmecrna c no-cnnnn. Ho n ome
no-ronxma crenen e npornn cmecnanero na no-nncoxa paca c no-nnsmecroxma. Taxona
cmecnane nocranx no nnpoc nxnara xnnxonerna paora na npnpoara na enoro sa
ycnpmencrnane na uonexa.
Or onnra na ncropnxra nnxame xnnxn npnmepn sa rona. Hcropnxra c yxacxnama
xcnora oxasna, ue ncxxo cmecnane na xpnra na apnnnre c no-nncxocroxmn napon
nensexno onexa oram, ue apnnnre ryxr cnoxra ponx na nocnrenn na xynrypara. B
Cenepna Amepnxa, xero nacenennero n orpomnara cn uacr ce ccron or repmancxn
enemenrn, n rnpe manxa crenen cmecnnn ce c no-nnsmn nnernoxoxn napon, nne
nnxame cncem pyrn xopa n pyra xynrypa, orxonxoro n Henrpanna n Rxna Amepnxa,
xero npecennnnnre, npenmno or pomancxn nponsxo, uecro n mnoro no-ronxma crenen
ca ce cmecnann c rysemnoro nacenenne. Ho cmecrno camo rosn npnmep n nn
ocraruen, sa a ce ycranonn xcno n nenycmncneno nnnxnnero na paconoro cmecnane.
Iepmanenr or amepnxancxnx xonrnnenr, sanasnn esnpnmecna uncrorara na cnoxra paca,
e cranan rocnoap na xonrnnenra, n me ocrane raxn o momenra, xoraro nane xeprna na
nosopa or xpnocmemennero.
Ho raxn naunn moxe a ce xaxe, ue pesynrarr or ncxxo xpcrocnane na pacnre e:
a/ cnnxanane na pannnmero na no-nncmara paca.
/ ]nsnuecxn n ymcrnen perpec, a c rona n nauano na maxap n anno, no cncremno
nspaxane.
a ce cecrna na raxona pasnnrne osnauana a ce rpemn npornn nonxra na
ncennmnnx nn neuen rnopen.
Ho rosn rpxx ce n naxasna cnope sacnyrnre.
Bpnexn npornn xenxsnara nornxa na npnpoara, uonexr nsnaa n xon]nnxr c
onesn npnnnnnn, na xonro camnxr ro nxn cnoero cmecrnynane. Taxa neronara opa
npornn npnpoara nensexno ro onexa o cocrnenara my rnen.
Tyx ce nanara uecro a nscnymname ncrnncxn enpecxoro no cnoxra narnocr n
cncem rnynano nspaxenne na cnpemennnre nann]ncrn: "Ho nann uonexr sarona e
uonex, sa a npeoonxna npnpoara!"
- 169 -
Mnnnonn xopa escmncneno nonrapxr rasn enpecxa nenenocr n, n xpax na xpanmara,
camn ce yexanar, ue xopara morar a "npeoonexr" npnpoara. Kaxno ncxar a xaxar c
rona namnre nann]ncrxn rnynnn, ncmnocr, ne moxe a ce pasepe.
a ne ronopnm sa rona, ue n ecrnnrennocr uonexr ome n nnmo ne e ycnxn a
npeoonee npnpoara; a ne ronopnm sa rona, ue uonex n na-opnx cnyua ycnxna camo
a pasxpne ena nnn pyra saraxa nnn rana na uacrnna or npnpoara; a ne nanomnxme,
ue n ecrnnrennocr uonex nnmo ne nsoperxna, a camo orxpnna, r.e. c pyrn ymn, ne ro
rocnocrna na npnpoara, a npnpoara na nero n ue camo cne xaro pasxpne orennn
saxonn n rann na npnpoara, na uonex my ce yana a sacrane na onesn cmecrna, xonro
ca nnmenn or rona nosnanne; a ne ronopnm sa ncnuxo rona; ocraruno e a
xoncrarnpame, ue nnxaxna nex ne e n ccroxnne a npeoonee onona, xoero e
npenocranxa sa nrnero n cmecrnynanero, none samoro camara rasn nex sanncn camo
or uonexa. Ho nann or rona nponsrnua, ue camara nex npenonara npno cmecrnynanero
na uonexa, a cneonarenno n na ncnuxn saxonn, xonro cnyxar sa npenocranxa na noxnara
na uonexa na semxra.
Hemo noneue! Ta onpeenennre nen ca npncmn camo na onpeenenn xopa. Tona ce
ornacx npen ncnuxo sa onesn mncnn, xonro noxr nauanoro cn ne or rounoro nayuno
snanne, a ca sanoxenn n cnera na ycemannxra n uyncrnara nnn, xaxro e npnero a ce
nspasxname cera, n cnera na nrpemnnre npexnnxnannx. Bcnuxn onesn nen, xonro camn
no cee cn nxmar nnmo omo cc cryenara nornxa, a ca uncr nspas na onpeenenn
uyncrna, ernunn npecrann n r. n. - ncnuxn resn nen ca nepaspnnno cnpsann cc
cmecrnynanero na uonexa. Hsnn resn cnocrna na uonexa, nsnn neronara rnopuecxa
cnna, nsnn npncmara my cnna na nopaxennero camoro cmecrnynane na resn nen n
nno nensmoxno. Ho rxmo orryx nponsrnua, ue nmenno sanasnanero na onpeenenn
pacn n xopa e ocnonna npenocranxa sa camoro cmecrnynane na resn nen. Orryx nxme
mornn a nanpannm xapaxrepnnx nsno, ue xoro ecrnnrenno c nxnoro cn cpne ce
crpemn xm noeara na nexra na nann]nsma n namnx cnxr, ro rpxna c nxnoro cn
cpne a ce crpemn cnerr a e sanomnan or nemnnre. Axo crane oparnoro, ro saeno
c nocnennx nemen me ympe n nocnennxr nann]ncr: no rasn npnunna, ue nennxr ocranan
cnxr cncem ne ce e noan na npornnoecrecrnenara escmncnnna na nann]nsma n raxana
crenen, xaxro sa xanocr namnx napo. Ho nenonx npno n rpxnano a nonm nonn, sa
a nnnm cne rona noeara na nann]nsma. Kasnar, ue rxmo xm rona ce crpemnn
amepnxancxnxr anocron Vnncn. Hone namnre nemcxn ]anracrn xxa cnrypnn n rona.
ecrnnrennnre pesynrarn cera ca ope nsnecrnn.
Kaxno nx! Henre na nann]nsma n xymannsma moxe n me ar nannno ymecrnn
rorana, xoraro nncmecroxmara paca npenapnrenno sanomna nennx cnxr n ecrnnrenno
sanoune a rocnocrna na nxnara semx. Axo nocrannm raxa nnpoca, ro neannre na
nann]nsma n xymannsma me npecranar a ar npenn. 3a xanocr, na npaxrnxa raxn
xo na pasnnrne e rpyno ocmecrnnm n, n xpax na xpanmara, nensmoxen.
H raxa-npno opa, a nocne moxe n n nann]nsm! B npornnen cnyua n rpxnano
a xaxem, ue uoneuecrnoro e npemnnano neue npes cnoxra xynmnnannonna rouxa na
pasnnrne n ue nn ouaxna ne noea na ena nnn pyra ernuna nex, a napnapcrno n n
pesynrar na rona - xaoc. Koro ncxa, nexa ce cmee, no nann nne snaem, ue namara nnanera
n nponxenne na mnnnonn ronnn ce e nocnna n e]npa es xopa. Tona nannno moxe a
ce nonropn, axo xopara sapanxr, ue cmecrnynanero nm e nounneno na esxanocrnnre
saxonn na npnpoara, a cncem ne na nsmncnnnnre na orennn cnaoymnn "neonosn".
Bcnuxo, or xoero ce nsymxname na rosn cnxr - nayxara n nsxycrnoro, rexnnxara n
orxpnrnxra - ncnuxo e camo npoyxr or rnopuecrnoro na manxo napon, a npnonauanno -
moxe n camo na ena paca. Or rxx sanncn cmecrnynanero na nxnara nn xynrypa. Axo
- 170 -
resn manoponn napon sarnnexa, ro saeno c rxx n ornmno n rpoa ncnuxo npexpacno
n rosn cnxr.
Bcnuxn nennxn xynrypn or mnnanoro ca sarnnann camo n pesynrar na rona, ue
rnopuecxnxr napo e ormnpan nopan orpanxne na xpnra.
Hpnunnara sa rasn rnen n xpana cmerxa ce e xpnena n sapanxnero na onasn
ncrnna, ue ncxxa xynrypa sanncn or uonexa, a ne oparnoro, n ue no raxn naunn, sa a ce
sanasn xynrypara, rpxna a ce sanasn aennxr rnopxm rasn xynrypa uonex. Ho raxona
sanasnane nsnxno e nounneno na xenesnnx saxon sa neoxonmocrra, na sanasnane
npanoro na noea or no-cnnnnx n no-nncmnx.
H raxa, xoro ncxa a xnnee, rpxna a ce opn, a xoro n rosn cnxr na neuna opa
ne ncxa a yuacrna n cxnarxara, ro ne sacnyxana npanoro na xnnor.
Hexa a e xecroxo, no e raxa! Cnope nac e mnoro no-ropunna yuacrra na onsn uonex,
xoro cn mncnn, ue e n ccroxnne a nanne npnpoara, no xoro n ecrnnrennocr camo
nsenarencrna na nex. B nocnennx cnyua na npnpoara nnmo ne ocrana, ocnen a
orronopn na rosn uonex c onecrn, nemacrnx, nnmera. uonex, xoro ne pasnpa saxonnre
na paconoro pasnnrne n npeneperna resn saxonn, nnmana cam cee cn or macrnero, or
xoero n morn a ce nsnonsna. Taxn uonex npeun na noenoro mecrnne na na-
opara or pacnre n c rona ynnmoxana ocnonnara npenocranxa na ncxxaxn uonemxn
nporpec. Taxn uonex nanooxna esnomomno xnnorno, nnpexn ue sanasna uonemxnre
oprann na uyncrnara.
Fn nno aconmrno npasna paora a ce cnopn sa rona xox paca nnn xon pacn ca nnn
npnonauannn nocnrenn na nxnara uonemxa xynrypa, a cneonarenno n nocnrenn na
onona, xoero cera osnauaname c ymara "uoneuecrno". Ho-necno e a cn orronopnm na rosn
nnpoc, axo nsxoxame camo or cnpemennocrra. Tyx orronopr me e xcen. Bcnuxo
onona, xoero nmame cera n cmncn na uonemxa xynrypa, n cmncn na pesynrarn or
nsxycrnoro, nayxara n rexnnxara - ncnuxo rona e nourn nsxnmunrenno npoyxr or
rnopuecrnoro na apnnnre. Or rona, pasnpa ce, moxem c ocnonanne a cmxrame, ue n n
mnnanoro nmenno na apnnnre e npnnanexana na-nncoxara ponx, r.e. ue apnnnre ca
ocnonononoxnnnn na uoneuecrnoro. Apnenr e Hpomere na uoneuecrnoro. Heronara
xcna rnana e nna naapena c oxnxra ncxpa na rennx, na nero e nno aeno a sanann
npnnre cnernnnn na uonemxnx pasym, na nero na-nanpe ce e yano a xnpnn xpx nu
cnernnna n rmnara nom na saraxnre na npnpoara n a noxaxe na uonexa nrx xm
xynrypara, nayuanaxn ro na rancrnoro na rocnocrnoro na ncnuxn ocranann xnnn
cmecrna na rasn semx. Onnrare ce a npemaxnere ponxra na apncxara paca sa
emnre npemena n moxe n camo cne nxxonxo xnnxonernx semxra ornono me rne n
mpax, uonemxara xynrypa me sarnne n cnerr me onycree.
Axo pasennm nxnoro uoneuecrno na rpn rpynn: 1/ ocnonarenn na xynrypara, 2/
nocnrenn na xynrypara n 3/ pymnrenn na xynrypara, ro npecrannrennre na npnnre ne
rpynn me ar, ncmnocr, camo apnnnre. Hmenno apnnnre ca csann, raxa a ce
xaxe, ]ynamenra n crennre na ncnuxn uonemxn rnopennx. pyrnre napon ca nanoxnnn
cnox orneuarx camo npxy nnmnara ]opma n oxpacxara. Bcnuxn ocnonnn nnanone sa
uonemxn nporpec, ncnuxn na-ronemn xamnn, neoxonmn sa nocrpoxara, - ncnuxo rona
e an apnenr. Ha pyrnre pacn e npnnanexano camo nsnnnxnanero na nnanonere.
Bsemere cnennx npnmep. Be mnnar ome nxxonxo ecernnernx n nennxr nsrox na Asnx
me napnua "cnox" onasn xynrypa, xoxro n ecrnnrennocr ne e nnmo pyro ocnen
cennenne na repmancxara rexnnxa n craporpnxnx yx, xaxro n npn nac camnre. Camo
nnmnnre ]opmn - none oruacrn -me nocxr asnarcxn xapaxrep. Paorara ne e raxana,
xaxro cn mncnxr mnosnna, ue yx nonnx npnnara camo enponecxara rexnnxa, no pasnnna
"cnox cocrnena" xynrypa. He! B ecrnnrennocr nmame npe cee cn enponecxa xynrypa
n rexnnxa, camo nnmno oxncann n xnoncxn nnerone. ecrnnrenen ocnonen xnnor na
- 171 -
rasn uacr or Hsroxa e mormara nayuno-rexnnuecxa paora na Enpona n Amepnxa, r.e. na
apncxnre napon, a cncem ne ocoenara "xnoncxa" xynrypa. Bnmnnre xnoncxn arpn
na rasn xynrypa camo noneue nxr na oun sa enponeena nopan pasnnunero nm or namnre.
B ecrnnrennocr Hsroxr moxe a ce pasnnna no nocoxa na omouonemxnx nporpec,
camo xaro ycnoxna enponecxara n amepnxancxara rexnnxa n nayxa. Camo rona ana
ocnona sa opa sa nacmnnx xnx, sa nsxonanane na opxne. Camo nnmnocrra
nocrenenno ce npncnocoxna xm ornnunrennnre ueprn na xnonnnre.
Axo onycnem sa momenr, ue nanpnmep, Enpona n Amepnxa ca sarnnann n ue no raxn
naunn ce npexparxna no-nararmnoro nsecrnne na apnnnre npxy nonnx, ro sa
xparxo npeme nemnnxr noem na nonnx n onacrra na nayxara n rexnnxara moxe n me
nponxn; no cne ome manxo ronnn nsnopr n npecxnan, ceramnoro xynrypno
pasnnrne na nonnx n npecranano n rx nax n ce npnana n onona cnxmo ccroxnne, or
xoero npen ceem ecernnernx x npoyn apncxara xynrypna nnna. ue cnpemennoro
xnoncxo pasnnrne nma apncxn nponsxo, e cncem ouennno. Ho necmneno e n rona, ue
n nn npemenara na enonnacara crapnna roranamnara xnoncxa xynrypa cmo ce e
onpeenxna or uyxn nnnxnnx. Ha-oporo oxasarencrno sa rona e ]axrr, ue n no-
xcno npeme xnoncxara xynrypa npemnna npes nxn nepno na sacro n nnno
saxocrenxnane. Tona moxeme a ce cnyun camo samoro rx eme sarynna ocnonnoro
rnopuecxo pacono xpo. C pyrn ymn, n no-xcno npeme ne ocrnrame onona nnmno
nnnxnne, xoero no-pano e nonyunna or no-nncmara paca. Bom xaro moxem a
ycranonnm, ue enn nnn pyr napo e nsnpneman n ocnonnn nnnnn cnoxra xynrypa or
pyrn pacn n e nn n ccroxnne camo nocrenenno a x pasnnna, n e cnpxn n cnoero
xynrypno pasnnrne, mom xaro e npecranano nnmnoro nsecrnne, ro moxem a xaxem:
npe nac e paca, cnocona a nrpae ponxra na "nocnrenxa na xynrypara", no necnocona
a nrpae ponxra na "ocnonarenxa na xynrypara".
Hpn no-nnnmarenno sanosnanane cc cnre na pasnnrnre na orennnre napon
xoncrarnpame ]axra, ue ncnuxn re nourn nsnxno npnonauanno ca nnn camo nocnrenn na
xynrypa, a ne nenn ocnonarenn.
Hourn nancxxe moxem a nanmaname cnenara xaprnna na pasnnrne.
Apncxnre nnemena - uecro n uncneno ornomenne cmemno manoponn - ycnxnar a
nounnxr uyxnre napon. Onnpaxn ce na ocoennre ycnonnx, npncmn na aenn
repnropnn /crenen na nsonnnocr, xnnmarnunn ycnonnx n r.n./ n nsnonsnaxn no
corneren naunn ronxmara paorna cnna, c xoxro pasnonarar, apnnnre npoyxar n
noxopennre napon yxonnn n oprannsaropcxn cnoconocrn, cnann ocera nenpoyen
cn. B nponxenne na manxo xnnxonernx, a nonxxora camo na cronernx, apnnnre
ycnxnar a csaar nona xynrypa, na xoxro ornauano ca npncmn ncnuxn nrpemnn
ueprn na apnnnre n xoxro o nsnecrna crenen ce npncnocoxna n ropenocouennx cmncn
xm cnocrnara na semxra n xm uonemxnre cnocrna na sanomnannre napon. Ho cne
rona mnnana nsnecrno npeme, camnre sanoenarenn sanounar a napymanar npnnnnna sa
uncrorara na xpnra, xm xoro no-pano mnoro crporo ca ce npnpxann; nocrenenno re
sanounar a ce cmecnar c noxopennre napon n no raxn naunn sanpmna rxxnoro
cocrneno cmecrnynane. Kaxro ce snae, cne rpexonaennero n pax nna nsronnanero or
pax.
Be mnnar eno nnn ne xnnxonernx n nocnennre cnen or nxxora rocnocrnamnx
napo me moxem a xoncrarnpame camo no no-cnernnx nnxr na xoxara, nonyuen n
pesynrar na cmecnanero na xpnra na sanomnann n sanoenarenn n no saxocrenxnara
xynrypa, onecena nxxora or no-nncmara paca. B xpnra na sanomnannre napon ca ce
pasrnopnnn ncnuxn yxonnn npenmcrna na npenmnnre sanoenarenn. B nnsmara xynrypa
na sanomnannre napon e yracnan ]axenr na uonemxnx nporpec, onecen or no-nncmara
paca. Ho-cnernnxr nnxr na xoxara camo nexo nanomnx mnnanara nennxa ponx na
- 172 -
npenmnnre sanoenarenn, a nxxon cnyuano onenenn ocrarnn or crapara npnnnecena
xynrypa camo nexo osapxnar oranna neue nacrnnnara nom n xynrypnnx xnnor na resn
napon. Tesn ocrarnn or xynrypa xpxo cnerxr n nomra na ornono nacrnnnoro
napnapcrno. Honpxnocrnnxr nanmaren me cn nomncnn, ue nnxa npe cee cn
npoyxrn or cnpemennara xynrypa na aen napo, a ncmnocr, npe nero ca camo
ornxcnn or mnnanoro.
Honxxora n ncropnxra ce cnyuna nxxo napo sa nropn nnn rpern nr a nnese n
cnpnxocnonenne c onasn paca, xoxro nxxora neue e npnnnecna n nero xynrypa, npn xoero
nnro enara, nnro pyrara crpana nomnxr sa npenmnnre cpemn. Cera ocrarnnre or
xpnra na npenmnnre rocnoapn necsnarenno me norexar cpemy ornono omnara
nncma paca n onona, xoero npen e morno a e camo pesynrar or npnnya, cera me ce
yana n opononno. B crpanara ce nnra nona xynrypna nnna n rx oxasna
naroerennoro cn nnnxnne o onsn momenr, xoraro nocnrennre na xynrypara nax ce
pasrnopxr cpe uyxnre napon.
3aauara na ncropnnnre na cneronnara xynrypa n eme me ce ccron ne n
npeananero na ronn ]axrn, xaxro sa cxanenne e y nac cera, a n rona a ce nscnena
nponecr, xoro no-rope ouepraxme n omn nnnnn.
Beue n rona manxo cncremarnuno naxnpnxne na ncropnxra na pasnnrnero na
nannnre, cnaamn xm rpynara "nocnrenxn na xynrypa", moxe a ce nnn xaprnnara na
nsrpaxanero, nnnxnnero n rnenra na ncrnncxnre ocnonarenn na xynrypara na semxra:
apnnnre.
B namero ncexnnenne nne nnxame, ue ncexn renn nce nax ce nyxae or ocoen
nono nnn opn or ncrnncxn rnacx, sa a moxe ecrnnrenno a ce npoxnn. Cmoro
moxe a ce xaxe n sa rennannara paca n noncenennnx xnnor na naponre. B ennnunnx
xnnor uecro crana raxa, ue n enn nsrxnar uonex nn nsrnexa nesaenexnrenen n
onxnonen. Ho ero, nanncnar cnrnx, xonro oxapnar enn o oruaxnne n rn
oescnnnar, a na pyrn, xonro ocera ca nn nsrnexann cncem nocpecrnenn xopa,
npnanar nonn cnnn. H ero, ue neouaxnano sa cee cn nnxame rennannara narypa, xoxro
n ennnunara ocranonxa cncem ne cme saenxsnann. Orryx nponsxoa na noronopxara:
"Tpyno e a em npopox n cocrnenoro cn oreuecrno."
Ha-uecro ce cnyuna a nanmaname rona nn noenna ocranonxa. Ero npe nac ca
cncem onxnonenn mnan xopa, nourn momuera. Hanncnann ca cnrnx, xonro c
rexecrra cn ca cmasann penna xopa. Ho n cmoro npeme ca npenpnann nxxon or resn
momuera n ncrnncxn repon. H nne nnxame npe cee cn nenamnnarn opasnn na
xnanoxpnne, mxecrnena pemnrennocr, reponsm. Axo ne xxa omnn resn uacone na
nsnnranne, ro nnxo moxe n ne n ce ocernn, ue n rona ronopao momue ce xpne
ncrnncxn repo. 3a a ce npoxnn rennxr, nourn nnnarn e neoxonm nnmen rnacx.
Vapnre na cara capxr enn, no cpemar cromanenara cnpornna na pyrn. H ero,
npenpsxara naa or ounre nn n cnerr c nsymnenne nnxa npe cee cn repo ram,
xero cncem ne ro e noosnpan. Ornauano xopara ce cnpornnnxnar n ne ncxar a
npnsnaxr sa repo onsn, xoro nnmno e nsrnexan ronxona cxoen cc cpennx or rxx.
Crapa ncropnx. Tona e nourn nnnarn c ncnuxn mo-roe snaunrennn xopa.
Bsemere nxxo ronxm nsoperaren. Cnanara my onxnoneno arnpa or enx na
nanpanenoro or nero orxpnrne. Ho nann e xcno, ue rennannocrra my e sanounana ne or
rosn uac, xoraro e nanpannn cnoero npno orxpnrne, nann ncxpara na rennx necmneno e
xnnxna n nero or camoro my poxenne. Hcrnncxara rennannocr nnnarn e npoeno
xauecrno, rx ne moxe npocro a ce nsnnra n uonexa, a ome no-manxo a ce nayun.
Ho ncnuxo rona, xaxro neue xasaxme, ce ornacx ne camo sa orennnx nnnnn, no sa
nxnara paca. Tnopuecxnre napon ome or camoro nauano no camara cn cmnocr ca
npnsnann a rnopxr, maxap ue nonpxnocrnnxr nanmaren ne ro saenxsna nenara.
- 173 -
Bnmnoro npnsnanne n ryx ce xnxna camo pesynrar na neue nsnpmenn ena. Hann ryx n
ocranannxr cnxr ne e n ccroxnne a pasnnun rennannocrra no pyr naunn, ocnen no
]opmara na ouennnn sa ncnuxn orxpnrnx, nsoperennx, csanane na onpeenenn
xaprnnn, nocrpoxn n r.n. H ryx cmo e neoxonmo mnoro npeme, oxaro uoneuecrnoro
npnsnae rennannocrra na enn nnn pyr napo. Kaxro n xnnora na orennoro nnne, raxa
n n xnnora na nenn napon ca neoxonmn ocoenn ycnonnx, ra rnopuecxnre
nsmoxnocrn n cnnn ecrnnrenno a morar a cn namepxr peanno npnnoxenne.
Ha-xcno nnxame rona no cara na apnnnre, r.e. na onasn paca, xoxro ocera e
nna n ocrana rnanna npecrannrenxa na xynrypnoro pasnnrne na uoneuecrnoro. Bom
xaro cara csae sa apnnnre no-naronpnxrnn ycnonnx, npncmnre nm cnoconocrn
sanounar a ce pasnnnar c no-pso remno n npnemar ]opma, pasnpaema sa ncnuxn.
Apnnnre sanounar a ocnonanar nonn xynrypn, npxy xonro cornerno nnnxnne oxasnar,
pasnpa ce, ycnonnxra na nounara, xnnmara n cnocrnara na noxopennre napoa.
Hocnenoro nma pemanamo snauenne. Konxoro e no-npnmnrnnna rexnnxara, ronxona no-
ronxma ponx nrpae uonemxara paorna cnna, r xaro c nex rorana ce nanara a ce
samecrnar mamnnnre. Axo apnnnre nxmaxa nsmoxnocr a nsnonsnar paornara cnna na
nnsmnre pacn, re nnxora ne nxa ycnenn a nanpanxr opn npnnre xpauxn sa
csananero na no-nncoxa xynrypa. Cmo raxa apnenr ne n morn a csae onasn
rexnnxa, xoxro cera sanouna a my samenx npnnoxennero na cnnara na xnnornnre, axo na
npemero ne eme cymxn a sanoune a yxporxna orennnre nnone xnnornn n a
nsnonsna sa paora rxxnara ]nsnuecxa cnna. Horonopxara "Manpr cn cnpmn paorara,
manpr moxe a cn orne" nma ocraruno noxo ocnonanne. B nponxenne na
nrn xnnxonernx xonxr e rpxnano a paorn sa uonexa, npen a my nomorne a
sanoxn ocnonnre na onasn rexnnxa, xoxro cera, cne xaro ce yrnpn anromonnr, npann
nsnnmen camnx xon. Be mnne ome manxo npeme n xonxr me crane aconmrno nsnnmen, a
cmenpemenno e xcno, ue es paorara na xonx n nponxenne na mnoro npenmnn
nexone uonexr moxe n cncem ne n morn a crnrne o rona, o xoero cme crnrnann
nne cera.
3a opasynanero na no-nncoxn xynrypn e nno aconmrno neoxonmo nannunero na
no-nnsmn pacn. Axo rn nxmame, ne n nmano c xaxno a ce samenn neocrnrr or
rexnnuecxn cpecrna, es xonro no-nncoxoro pannnme na pasnnrne nsomo n nno
nensmoxno. Hpnnre crnxn na uonemxara xynrypa noneue ca ce onnpann npxy
nsnonsnanero na ]nsnuecxara cnna na nnsmnre pacn or xopa, orxonxoro npxy
nsnonsnanero na ]nsnuecxara cnna na yxporennre xnnornn.
Ena cne xaro nno csaeno pocrnoro na nounnennre pacn, ananornuna ca
sanouna a nocrnra cmo n xnnornnre, a ne oparnoro, xaxro cn mncnxr mnosnna.
Hcropnuecxn nemara ca nnn raxnna, ue noenrennre ca sanounann a nnpxrar n nnyra
noeennx uonex n ena cne nsnecrno npeme ca sanounann a nnpxrar xonx. Camo
nann]ncrxnre rnynnn morar a pasrnexar xaro cnmnonna uonemxara pasnana, es a
pasnpar, ue camo raxa nne cme mornn a crnrnem o nemnara enoxa, xoraro rocnoa
nann]ncrxnre anocronn nsnnnar npe nac cnoxra mpocr.
Hporpecr na uoneuecrnoro npnnnua na nsxaunane no esxpano nncoxa crna. Ho
nex ne moxem a ce nsxaunm pyroxue, ocnen xaro npemnnem ornauano no no-nncxnre
crnana. Taxa n apnenr e rpxnano a npemnne no onsn nr, xoro my e couena
ecrnnrennocrra, a cncem ne no rosn, xoro moxe a my nocxaxe ]anrasnxra na
cnpemennnx nann]ncr. Hrnmara na ecrnnrennocrra ca rexxn n xopann, no camo resn
nrnma noxr uoneuecrnoro xm nenra. Bcmnocr, nxxon meurarenn onuar a cn
nsmncnxr no-nexn nrnma, xonro n ecrnnrennocr, oaue, camo nn oraneuanar or
sanernara nen.
- 174 -
Ho raxn naunn cncem ne e cnyuanocr, ue npnnre xynrypn ca nsnnxnann ram,
xero apnnnre ca nnesnn n cnpnxocnonenne c nnsmnre napon n ca rn nounnnnn na
cnoxra cocrnena nonx. Tesn nnsmn napon ca nnn rorana npnnxr rexnnuecxn
nncrpymenr, xoro apnnnre ca nsnonsnann n opara sa nona xynrypa.
Ho rxmo rona npeonpeenx nennx onsn nr, no xoro e rpxnano a rprnar
apnnnre. B xauecrnoro cn na sanoenaren apnenr nounnxna sanomnannre n rn
npnnyxana a paorxr raxa, xaxro rona cornercrna na neronoro xenanne n neronnre
nenn. Hpnnyxanaxn rn a npmar nonesna, maxap n mnoro rexxa paora, ro ne camo
nm sanasna xnnora, no nm rornn ca, necpannnmo no-sannna or npenmnara nm raxa
napeuena "cnooa". oxaro apnenr ocrana oxpa rocnoap na sanomnannre, ro ne
npocro rn pxonon, no ymnoxana xynrypara nm. Hxnoro pasnnrne na xynrypara nannno
sanncn or cnoconocrnre na sanoenarenx n or sanasnanero na uncrorara na neronara paca.
Koraro noxopennre camn sanounar a ce nsnrar n no ncxxa nepoxrnocr sanounar a ce
cnnxanar cc sanoenarennre cmo n n cmncn na esnxa, pxsxoro pasenenne mexy
rocnoap n po sanouna a orcnana. Apnnnre nocrenenno sanounar a ryxr uncrorara
na cnoxra xpn n sarona no-xcno sarynar n mxcroro n pax, xoro camn ca cn csann.
Ho nnnxnnero na cmecnanero na pacnre apnnnre nce noneue ryxr cnonre xynrypnn
cnoconocrn, oxaro, n xpax na xpanmara, n ymcrneno, n ]nsnuecxn sanounar noneue a
npnnnuar na sanomnannre or rxx napon, orxonxoro na cnonre cocrnenn npenn. B
nponxenne na nsnecren nepno apnnnre ome moxenn a ce nonsnar or narara na
cmecrnynamara xynrypa, nocne nacrnnan sacro n naxpax cnomenr sa rxx nannno
nsuesnan.
Taxa sarnnann nenn xynrypn n nenn pxann, sa a orcrnxr mxcro na nonn
]opmannn.
Enncrnenara npnunna sa ormnpanero na crapnre xynrypn e cmecnanero na xpnra n
orryx nponsrnuamoro cnnxanane na pannnmero na pacara. Xopara sarnnar ne n pesynrar
na saryenn nonn, a n pesynrar na orcnananero na cnnara sa cnpornna, npncma camo
na uncrara xpn.
Bcnuxo na rosn cnxr, xoero ne e opa paca, e nnxna. Camo npoxnara na nncrnnxra sa
sanasnane na pacnre nma ncemnpno ncropnuecxo snauenne - xaxro nonoxnrenno, raxa n
orpnnarenno.
Apnnnre ca mornn a nsnrpaxr raxana nennxa ponx n mnnanoro, ne camo samoro
nncrnnxrr sa camocxpanenne xaro raxn y rxx e nn or camoro nauano pasnnr no-cnnno,
xonxoro samoro rosn nncrnnxr namnpa y rxx ocoen nspas. Cyexrnnnara nonx sa xnnor y
ncnuxn e nnnarn enaxna, no ]opmara na nspasxnane na rasn nonx na npaxrnxa e pasnnuna.
V npnnre xnnn cmecrna na namara semx nncrnnxrr sa camocxpanenne ne ornna no-
aneu or rpnxara sa cocrnenoro "as". Eronsmr, xaxro nne napnuame rasn crpacr, ornna
ryx ronxona aneu, ue resn cmecrna mncnxr camo sa aennx mnr n opn ne sa uaconere,
xonro me nacrnxr no-xcno; n rona ccroxnne xnnornoro xnnee camo sa cee cn, ro nma
xpana, sa a saononn rnaa na aennx momenr, ro non opa camo sa cocrnennx cn
xnnor. oxaro nncrnnxrr sa camocxpanenne namnpa camo raxn nspas, nnncna xaxnaro
n a nno ocnona sa opasynane opn na na-npnmnrnnna ]opma na cemecrno. Camo
xoraro cxnrencrnoro mexy camena n camxara neue ne ce orpannuana camo c
un]rocnane, a sanouna a non o cnmecrnn rpnxn sa noromcrnoro, nncrnnxrr sa
camocxpanenne neue namnpa pyr nspas. Camenr sanouna a rpcn nonxxora xpana
cmo n sa camxara, no no-uecro namara saeno sanounar a rpcxr xpana sa noromcrnoro
cn. Torana camenr sanouna a ce sacrnna sa camxara n oparno, n or rosn momenr
sanounar a nsxpncrannsnpar npnnre, pasnpa ce, esxpano npnmnrnnnn ]opmn na
roronnocrra sa camoxeprna. Koraro rona cnocrno sanouna a nsnnsa nsnn recnnre
- 175 -
npeenn na cemecrnoro, ce csanar npnnre npenocranxn sa opasynane na no-ronemn
xonexrnnn, a n xpax na xpanmara, n na nenn pxann.
V xopara or no-nnsmnre pacn rona cnocrno ce nanmana camo n mnoro manx
mama. Orryx n rona, ue no-nnsmnre pacn uecro ne ornnar no-aneu or opasynanero na
cemecrno. cno e, ue xonxoro noneue orcrnna na saen nnan nnunnxr nnrepec, ronxona
noneue napacrna cnoconocrra sa opasynane na no-omnpnn xonexrnnn.
H ero, rasn roronnocr sa nnuna camoxeprna, roronnocrra a xeprnam rpya cn, a axo
e neoxonmo n xnnora cn sapan pyrnre, e na-cnnno pasnnra y apnnnre. Apnnnre ca
nennxn ne cc cnonre yxonnn xauecrna xaro raxnna, a camo cc cnoxra roronnocr a
oraar resn cnoconocrn n cnyxa na omecrnoro. Hncrnnxrr sa camocxpanenne e
npnen y apnnnre na-naropona ]opma, r xaro apnenr nounnxna cocrnenoro cn
"as" na xnnora na omecrnoro, a xoraro yapn uacr, apnenr oxorno ce npnnacx n
xeprna na omnre nnrepecn.
He n ocoennre nnrenexryannn annn e sanoxena npnunnara sa xynrypnnre n
crponrennnre cnoconocrn na apnnnre. Axo apnenr npnrexaname camo resn annn,
neronara ponx n nna no-paspymnrenna, orxonxoro oprannsnpama, samoro cpnennnara
na ncxxa oprannsnpama enocr ce ccron n rona, ue ncxxo orenno nnne ce orxasna a
orcroxna nenpemenno cocrnenara ce rnena rouxa n cocrnennre cn nnrepecn n nonsa na
onmnncrnoro xopa. Bcexn orenen uonex n rosn cnyua nonyuana onona, xoero my ce
nonara camo no oxonnn nrnma- upes narononyunero na nxnoro omecrno. Orennnxr
uonex paorn n rosn cnyua ne nenocpecrneno sa cee cn, ne sa cnoxra nonsa, a sa
nonsara na ncnuxn. H c rasn nen ro non nxnara cn paora n pamxnre na omara paora
sa ncnuxn. Ha-nsymnrennnxr nspas na rona e camara yma "paora"; ra nann no rasn
yma nne cncem ne pasnpame cera enocrra na orennnx uonex n nnrepecnre na
nopxanero na cocrnennx my xnnor; ne, no rasn yma nne pasnpame rpya n
nnrepecnre na omecrnoro. oxonxoro enn nnn pyr orenen nnnnn ncxa a "paorn"
camo sa cee cn n ce orxasna npn rona n xaxnaro n a nno crenen a ce copasxna c
naroro na oxonnnx cnxr, oronxona nne napnuame rona xpaxa, nnxnapcrno, rpaex n
r.n.
Hpnara npenocranxa sa ncrnncxa uonemxa xynrypa e npen ncnuxo nmenno
nannunero na raxnna nacrpoennx, xoraro xopara ca roronn a noxeprnar nnrepecnre na
cocrnenoro cn as n nonsa na omecrnoro. Camo n rosn cnyua morar a nsnnxnar onesn
nennxn nennocrn, xonro na camnre cn rnopnn oemaxr mnoro manxa narpaa, no sarona
nx nocxr neonennma nonsa na emnre noxonennx. Camo orryx moxe a ce pasepe xax
mnoro esxopncrnn xopa, xonro camn noxr xnnor, nsnnnen c nnmennx, ce oranar
nsnxno na rona a csaar ocnrypen xnnor na omecrnoro. Bcexn paornnx, ncexn
cenxnnn, ncexn nsoperaren, unnonnnx n r.n., c ena yma ncexn, xoro paorn sa
omecrnoro, es a nma nnxaxnn naexn nxxora a crane macrnnn n ccroxrenen uonex,
e nocnren na rasn nncoxa nex, maxap n camnx nero nonxxora a ne my e xcen noxnxr
cmncn na cocrnennre my ecrnnx. Ho axo xasname rona ornocno onxnonennx rpy,
nacouen sa ocnrypxnane na nsxpannanero na uonexa n csanane na nsmoxnocr sa om
nporpec, ro rona n ome no-ronxma crenen ce ornacx sa onsn rpy, xoro e nacouen a
samnrn xnnora na uonexa n neronara xynrypa. Koraro uonexr orana cocrnennx cn
xnnor sa enoro na ocnrypxnanero na esonacnocrra na omecrnoro, rona e nncma ]opma
na camoxeprna.
Camo raxa moxe a ce nonpeun na rona csaenoro or pnere na uonexa a e
paspymeno or neronnre pne, camo raxa moxem a ce opnm n npornn crpamnnre cnnn na
npnpoara.
B namnx nemcxn peunnx nma ena yma, xoxro ocoeno npexpacno nspasxna rasn
mncn: nr.
- 176 -
a nsnnnxnam nr osnauana rxmo a ocnyxnam ne camnx cee cn, a a cnyxnm
na omecrnoro. Onsn npnnnnn, or xoro nponsrnua raxona ecrnne, nne napnuame
neannsm sa pasnnxa or eronsma, nponsrnuam or npnnnnna a ocnyxnam camnx cee
cn. Ho neannsm nne pasnpame cnoconocrra na orennoro nnne a ce npnnacx n
xeprna na oxonnnx cnxr.
Ho xonxo nn e neoxonmo no-uecro a cn cnomnxme, ue neannsmr ecrnnrenno
ne e xnmepa, ue neannsmr nnnarn e nn, e n me e rnannara npenocranxa sa nxnara
uonemxa xynrypa! Hemo noneue: camo neannsmr e csan nonxrnero "uonex". Camo na
rona uyncrno apnnnre ca sanxenn sa nxnoro cn nonoxenne n rosn cnxr, camo
naroapenne na rona uyncrno na namara semx cmecrnyna uonexr. Camo naroapenne
na rona uyncrno e morn a e nsxonan rosn rnopuecxn rpy, xoro n cueranne c
npocrara ]nsnuecxa cnna n rennannnx nnrenexr e csan na-saenexnrennnre
namernnnn na namara uonemxa xynrypa.
Axo na cnera nxmame neannsm, ro ncnuxn yxonnn cnoconocrn na xopara,
nxnmunrenno n na na-naapennre, mxxa a ar camo npocr "yx", escnnen a
crnopn nemo ecrnnrenno nsnnmeno n nenno.
ecrnnrennnxr neannsm ne e nnmo pyro, ocnen nounnxnane na nnrepecnre n
nennx xnnor na orennoro nnne na nnrepecnre n na nennx xnnor na omecrnoro. Camo
raxona nounnenne csana nsmoxnocr sa xaxnaro n a nna oprannsannx. B rosn
cmncn neannsmr cornercrna na na-noxnre nonenn na npnpoara. Hmenno rosn
neannsm nornxna xopara opononno a npnsnaxr npenmymecrnoro na no-cnnnnx.
Hmenno raxn neannsm crana uacrnna or onsn cneronen pe, xoro opasyna namara
ncenena.
Ha-noxoro nosnanne na npnpoara n uncrnxr neannsm ne cn npornnopeuar
nsanmno, a nanpornn, oexrnnno cnnaar. oxonxo rona e nxpno n oxonxo ncrnncxnxr
neannsm nxma nnmo omo c ]anracrnxara, e na-necno a ce yenm, axo ce ncnymame
n cxennxra na eno nepasnaneno ere, nanpnmep, na spano momue. Taxona momue
aconmrno nnmo nxma a pasepe or rnpanre na "neanncrnuno" nacrpoen nann]ncr n
resn rnpan cnrypno nxma a my xapecar, no a orae xnnora cn sa neana na cnoxra
naponocr, raxona momue nnnarn me e rorono.
Hecsnarenno, nncrnnxrnnno erero uyncrna neoxonmocrra sa nponxananero na
poa n nna, opn xoraro rona moxe a crana camo sa cmerxa na orenen nnnnn, n
necsnarenno nncrnnxrr nporecrnpa npornn ]anracrnxara na nann]ncrxnre xpeuerana,
npnxpnnamn c nrn ]pasn camo eronsm. T xaro ecrnnrennoro pasnnrne na
uoneuecrnoro e nsmoxno camo npn nannunero na roronnocr sa camoxeprna or crpana na
nnnnna n nonsa na omecrnoro, a ne npn nannune na onesnenn npecrann na
crpaxnnnn ymnnnn n xpnrnnn, xonro ncxar a npenpanxr npnpoara.
B raxnna npemena, xoraro nsuesna neannsmr, nne moxem nenara a xoncrarnpame
ynax na ncnuxn onesn cnnn, es xonro nxma omecrno, a cneonarenno, nxma n
xynrypno pasnnrne. Bom cpe napoa nanne eronsmr, omecrnennre npsxn sanounar
a orcnanar. Bcexn rnua cne cocrnenoro cn macrne n nonaa camo or rpn, ra na rnor.
Hx n emnre noxonennx npeanar na sapana onesn, xonro mncnxr camo sa cnoxra
cocrnena nonsa n noxpnnar cc cnana onesn repon, xonro ca ce orxasann or cnoero
cocrneno macrne n nonsa na omecrnoro.
Hnna npornnononoxnocr na apnena npecrannxna enpenna. V nnxo napo na cnera
nncrnnxrr sa camocxpanenne ne e pasnnr n raxana crenen, xaxro y raxa napeuennx
nspan napo. oxasarencrno sa rona e camnxr ]axr sa cmecrnynanero na rasn paca na
semxra. Ke me namepnre pyr napo, xoro n nponxenne na nocnennre ne xnnxn
ronnn a e nperpnxn ronxona manxo npomenn n cmncn na xapaxrepa, nrpemnnx cnxr n
r.n.? Ko pyr napo e yuacrnan n ronxona orpomnn npenparn n nesanncnmo or rona e
- 177 -
nsnxsn or ncnuxn xaracrpo]n na uoneuecrnoro raxn, xaxnro e nn npen? Bo sa
esxpano ynopnra nonx sa xnnor, sa sanasnane na cnox po n nn!
Hnrenexryannnre xauecrna na enpenre ca ce nsrpaxann n nponxenne na
xnnxonernx. Enpennr ce cmxra cera sa mnoro "ymen" n e nn ymen o nsnecrna crenen
nn ncnuxn npemena. Ho ymr my ne e pesynrar or cocrnenoro my pasnnrne, a pesynrar or
narnennre yponn, nonyuanann or onnra na pyrnre napon. uonemxnxr ym cmo ne
moxe a ce nsnra narope no pyr naunn, ocnen no crnana; npn ncxxa xpauxa ro rpxna
a ce onnpa na ]ynamenra na mnnanoro, r.e. a uyncrna sa cee cn nxnara npenmna
xynrypa na uoneuecrnoro. Bcxxo mncnene n orpomna crenen e pesynrar or onnra na
npenmnnre npemena n camo n manxa crenen ce onpeenx or mncnnrennnre cnoconocrn
na aen uonex. uonex, es cam a ro saenxsna, sanmcrna or onnra na mnnanoro - esna
or snannx, csaenn or nxnara npemecrnama xynrypa na uoneuecrnoro. Bopxen c
resn snannx, uonexr nocrenenno ornna no-nararx. Hamero cnpemenno momue,
nanpnmep, pacre n ocranonxa na raxnna orpomnn rexnnuecxn sanoenannx, ue onona,
xoero npen cro ronnn e nno ome saraxa sa na-saenexnrennnre xopa, sa nero cera e
nemo, xoero ce pasnpa or camo cee cn. Pesynrarr or rexnnuecxnre sanoenannx na
ncnuxn nocnenn cronernx oxasnar orpomno nsecrnne npxy namero momue, a ro opn
ne rn saenxsna. Axo onycnem sa momenr, ue moxe a crane or rpoa nxxo or na-
rennannnre xopa, a peuem or 20-re ronnn na mnnannx nex, ro necmneno sa nero n
nno no-rpyno a ce opnenrnpa n nxnara nama ocranonxa, orxonxoro na eno na-
onxnoneno 15-ronmno momue or namn nn. Hopan rasn npocra npnunna, ue
nsxpcnannxr or . mprnnre rennanen uonex ne n nman onesn esxpano naxnn
cneennx, xonro npes nocnenoro cronerne xopara, raxa a ce xaxe, ca nonnnn, es camn
a ro saenxsnar.
Enpenre, xaxro neue snaem, nnxora ne ca nmann cnox cocrnena xynrypa /samo
nmenno e raxa, me oxcnnm no-ony/ n rxmo no rasn npnunna ymcrnenoro pasnnrne na
enpenre nnnarn ce e namnpano n sanncnmocr or pyrnre napon. Hnrenexrr na enpenre
nn ncnuxn npemena ce e pasnnnan sa cmerxa na paorara na saonxanxmnx ro xynrypen
cnxr. Oparnn npnmepn ne e nmano nnxora.
Hncrnnxrr sa camocxpanenne e pasnnr y enpecxnx napo ne no-manxo, a no-cxopo
noneue, orxonxoro y pyrnre napon; neronnre ymcrnenn cnoconocrn cmo nsrnexar
ne no-manxn or ymcrnennre cnoconocrn na pyrnre pacn; no na enpenre nm nnncna
npnara n ocnonna npenocranxa, neoxonma sa camocroxrenno pasnnrne -
neannsma.
Bonxra sa camoxeprna y enpenna ne ornna no-aneu or ronnx nncrnnxr sa
camocxpanenne. uyncrnoro sa connapnocr y enpenna ce npoxnxna nnmno mnoro cnnno,
no n ecrnnrennocr rona e camo npnmnrnnen nncrnnxr na cranocr, xoro moxe a ce
nnn n y mnoro pyrn xnnn cmecrna na rasn semx. Hncrnnxrr sa cranocr nornxna
enpenre xm nsanmonomom, camo oxaro rn sannamna oma onacnocr.
B rasn ocranonxa re cmxrar sa nensexno n nenecopasno a ecrnar saeno.
Bsemere sa npnmep ncxxa manxa rnyrnnna nnnn. Te namnpar sa yono a nanaar
nnxuxara cnmecrno, no mom nacnrxr rnaa cn, ce pasornnar n pasnnunn nocoxn. Cmoro
rpxna a xaxem n sa xonere. Koraro rn nanaar, re ce pxar saeno. Bom onacnocrra
npemnne, ce pasnpcxnar.
Taxn e n enpennr. Heronara roronnocr sa camoxeprna e mnnma. Taxana roronnocr
cmecrnyna y nero camo o momenra, oxaro rona esycnonno ro nsncxnar nnrepecnre sa
esonacnocrra na orennnx enpenn. Ho mom omnxr npar e noeen, sannamnamara
ncnuxn enpen onacnocr orcrpanena, nnxuxara cxpnra na cnrypno mxcro, ro na uaca
nsuesna n mnnmara xapmonnx mexy camnre enpen, orcrnnaxn mxcro na rexnnre
ecrecrnenn nncrnnxrn. Enpenre ca ennoymnn, camo oxaro rn sannamna oma onacnocr
- 178 -
nnn oxaro rn npnnnnua oma nnxuxa. Bom nsuesnar resn na nmnynca, nenara ncrnna
n npanara cn na-pxsxo nspasen eronsm. Hapor, xoro roxy-mo e nsrnexan
ennoymen, na uaca ce npenpma n xornno rnann, xanemn ce enn pyr nnxone.
Axo enpenre xxa camn na rosn cnxr, re nensexno nxa ce saannnn n cnoxra
cocrnena mpcornx n neuncrornn. Hennxr nm xnnor nepoxrno n ce npenpnan n
nsrpenrenna opa enn cpemy pyr, camo ero npncmara na ncnuxn rxx crpaxnnnocr,
nnncara na roronnocr sa camoxeprna mxxa a npenpnar cocrnenara nm nona n
xomenx.
3arona n nno nenxpno or ]axra, ue n opara npornn omnx npar nnn no-rouno n
opara sa omnx rpaex enpenre ca connapnn, a cn nanpannm nsnoa, ue na enpenre ne
nm e uyx nsnecren neannsm.
He, enpenre n n rosn cnyua rn pxonon camo ronnx eronsm.
Ero samo n pxanara na enpenre repnropnanno cncem ne e orpannuena. A
ncmnocr, nmenno pxanara rpxna a e xnnnxr oprannsm, cnyxem sa cxpanenne
n pasmnoxanane na pacara. Enpenre ne morar a nmar pxana c onpeenena repnropnx,
r xaro raxana pxana nsncxna nacenxnamara x paca npno, a npnrexana nsnecren
neannsm n nropo, a nma npannnna n spana npecrana xaxno e rpy. Axo na aena
paca nnncna n enoro, n pyroro, ro sa opasynane or nex na pxana c onpeenena
repnropnx n yma ne moxe a crana; a no raxn naunn ornaa n rnannara ocnona, na xoxro
moxe a nsnnxne onpeenena xynrypa.
Ero samo nnxame, ue enpecxnxr napo - nnpexn ue nnmno nsrnexa mnoro
pasnnr - n ecrnnrennocr nxma nnxaxna ncrnncxa xynrypa n n uacrnocr nxma cnox
cocrnena xynrypa. Bnmnara xynrypa na cnpemennnx enpenn n ecrnnrennocr e camo
nsnparena or nero xynrypa na pyrn napon.
Koraro onenxname ponxra na enpecxara nannx n xynrypnoro pasnnrne na
uoneuecrnoro, nne npen ncnuxo ne rpxna a sapanxme ]axra, ue nanpnmep enpecxo
nsxycrno nnxora ne e nmano na cnera n nxma n cera; ue nanpnmep, nara rnannn nna
nsxycrno - apxnrexrypara n mysnxara, aconmrno c nnmo ne ca sanxenn na enpenre.
Honnsnre na enpenre n onacrra na nsxycrnoro ce cnexar camo nnn o cmnnrennn
"ycnpmencrnannx" na uyxn nponsneennx, nnn o npexn nnarnarcrna. Ho rxmo rona
osnauana, ue na enpenre nm nnncnar npen ncnuxo onesn na-naxnn apn, es xonro
nxma xynrypno naapena n rnopuecxa paca.
Enpennr ymee camo a nopaxana na uyxoro nsxycrno, a norouno me e a ce
xaxe - a ro ocaxarxna. Tona ce nnxa none or ]axra, ue enpennr na-uecro ce
nonnsana n onacrra na cnennunoro nsxycrno, xero cocrnenara nsmncnnna nourn ne e
neoxonma.
He, enpenre ne npecrannxnar nnxaxna xynrypno-csnarenna cnna n ne morar a
npecrannxnar no npocrara npnunna, ue ne nm ocrnra npnara n ocnonna npenocranxa
sa rona - neannsmr. Texnnxr nnrenexr ne e xoncrpyxrnnen, ro e camo paspymnrenen.
Camo n pexn ennnunn cnyuan enpenre anar nmnync sa nemo opo. Karo npannno
oaue uonemxnxr nporpec npnn nanpe ne naroapenne na enpenre, a nnpexn rxx.
Enpenre nnxora ne ca nmann cnox pxana cc cnox onpeenena repnropnx n no rasn
npnunna nnxora na ca nmann n cnox cocrnena xynrypa. Mexy pyroro, rxmo orryx e
nsnnxnana npecranara, ue n nnnero na enpenre nmame paora c napo, no-pano cnaam
xm nomanre. Tona e ronxma n onacna rpemxa. Cxnrnnuecxnre napon cmo nnnarn ca
nmann cnox onpeenena repnropnx, re camo ne ca x opaornann, xaxro npanxr rona
sacenannre cenxnn, a ca xnnenn or rona, xoero ca nonyuanann or craara cn, saeno c
xonro ca cxnrann n npeennre na cnoxra repnropnx.
Hpnunnara cxnrnnuecxnre napon a nocrnnar raxa, e neocrarunoro onnne na
rxxnara nouna, n pesynrar na xoero sacenannx xnnor crana sa rxx npocro nensmoxen.
- 179 -
Ome no-noxa npnunna ce xpne n paspnna mexy pannnmero na rexnnuecxara xynrypa
na aen napo n npnponara enocr na neronara repnropnx. Hma raxnna repnropnn,
xero n na apnnnre cne xnnxa ronnn rexnnuecxo pasnnrne ce e yanano a naxapar
semxra a pon ocraruno, sa a moxe a saxnnexr sacenan xnnor. oxaro apnnnre ne
ca nmann rexnnxa, re cmo e rpxnano nnn a nsxrnar raxnna repnropnn, nnn cmo a
noxr cxnrnnuecxn xnnor, oxonxoro xnnxonernnre nannnn sa sacenan xnnor ne ca
npannnn sa rxx aconmrno nenonocnm xnnora na nomanre. Be nanomnnm, ue n enoxara
na orxpnnanero na amepnxancxnx xonrnnenr mnoroponn apnnn e rpxnano ornauano
a xnnexr xaro nonnn, pnocexaun, n r.n. n uecro na ronemn narepn c xennre n enara
cn, nocroxnno cmenxxn mxcroro, a noxr nourn raxn xnnor, xaro xnnora na
ueprapnre. Ho mom poxr na apnnnre napacnan n ce noopnna rexnnxara nm a
pasuncrxr ocraruno semx n a nounnxr rysemnnre, re sanounann a ce sacennar sa
nocroxnno.
Mnoro nepoxrno e, ue n apnnnre nxxora ca nnn noman n ena c npemero ca
sacenann. Ho nmenno sarona apnnnre nnxora na ce nnn enpen! He, enpenre nnxora ne
ca nnn ueprapn, r xaro n ueprapnre cmo ca nmann npecrana sa "rpya", xoxro e
nocnyxnna sa ocnona na nxnoro nm no-nararmno pasnnrne: y ueprapnre rasn
neoxonma yxonna npenocranxa e nna na nnne.
Hexa uyncrnoro sa neannsm y ueprapnre a e nno pasnnro ornocnrenno cnao, no
nce nax re ca ro nmann. Ero samo apncxnre napon ca mornn a ce ornacxr xm rxx c
nsnecrna cnmnarnx. V enpenre nnmo noono ne e nmano.
Enpenre nnxora ne ca nnn noman, a nnnarn ca nnn napasnrn npxy rxnoro na
pyrn napon. Axo enpenre nonxxora ca cmenxnn mecroxnrencrnoro cn, rona ne e
nponsrnuano or rexnnre cocrnenn namepennx, a e nno pesynrar or rona, ue or npeme na
npeme ca rn nsronnann onesn napon, c unero rocronpnemcrno re npexaneno ca
snoynorpexnann. Enpenre ca ce pasnpocrpanxnann no-nararx nmenno raxa, xaxro ce
pasnpocrpanxnar rnnnunnre napasnrn. Te nocroxnno rpcxr camo nona xpana sa cnoxra
paca.
Ho rona nxma nnmo omo c ueprapcrnoro, r xaro enpennr, saen ena nnn pyra
repnropnx, nsomo ne mncnn a x ouncrn. To ocrana ram, xero cen n ce nxonuna n
rasn repnropnx raxa spano, ue moxe a e nporonen orram camo cc cnna. Koraro
enpenre namepxr, ue n pyrn nonn crpann sa rxx ce e csana noxoxma ocranonxa, re
sanounar a ce pasnpocrpanxnar n ram. Oaue sa pasnnxa or nomanre re npn rona n
nnxaxn cnyua ne nanycxar n cnoero crapo xnnnme. Enpenre ca nnn n ocranar rnnnunn
napasnrn, re xnnexr na uyxa cmerxa. Hoono na npenn annnn re ce pasnpocrpanxnar
ram, xero sa annnnre ce csana noxoxma xpannrenna cpea.
Enpennr nocn cc cee cn camo cmpr. Kero n a crnn xpaxr my, ram napor,
xoro ocera n xnnxn or cnox rpy, pano nnn xcno sanouna a nsmnpa.
Taxa npes nxnoro npeme enpenre ca ce sarnesnnn n uyxnre pxann n ca
opasynann nrpe n rxx cnox cocrnena pxana, macxnpaxn nocnenara no
ncenonnma "pennrnosna omnna". Ho rona npeme enpenre ca ce xpnenn o momenra,
oxaro nm ce e crpynano nsrono. Ho mom ce nouyncrnar ocraruno cnnnn, sa a mnnar
es rona npnxpnrne, re xnpnxr macxara n cn noxnxnar npe nsymennre xopa raxnna,
xaxnnro ca nnn nnnarn: enpen.
Enpenre xnnexr xaro napasnrn npxy rxnoro na pyrn nannn n pxann. Txmo rona
nsrpaxa n rxx xauecrnoro, sa xoero Bonenxayep e rpxnano a xaxe, ue "enpenre ce na-
ronemnre nnpryosn na nxara". Hxnoro cmecrnynane na enpenna ro rnacxa
nenpexcnaro xm nxara. Cmoro, xoero e sa xnrenx na cenepa ronnara pexa, sa
enpenna e nxara.
- 180 -
Enpenre morar a xnnexr nponxnrenno cpe pyrn napon, camo oxaro ycnxnar
a csanar npecranara, ue ne ca napo, a camo ocoena "pennrnosna omnna".
Ero nn npnara ronxma nxa.
3a a morar a xnnexr nponxnrenno npxy rxnoro na pyrn napon, na enpenre nm
ce ncxa a npnxpnnar na-naxnnre ueprn na cnox xapaxrep. Konxoro e no-nnrennrenren
ncexn orenen enpenn, ronxona no-pso my ce yana rasn nxa. Paorara crnra oram, ue
snaunrennn rpynn or rpyemnx ce napo, cpe xoro xnnexr enpenre, ecrnnrenno
sanounar a nxpnar, ue nmar npe cee cn ]pannysnn nnn anrnnuannn, nemen nnn
nrannanen, xoro nsnonxna camo ocoena pennrnx. Xeprna na rasn nxa ocoeno necno
cranar nnacr nmamnre, r xaro re na-pxxo ce ornnuanar c ocoena rennanna
nposopnnnocr. B xpronere na "nauancrnoro" camocroxrennoro mncnene nonxxora ce
cmxra nanpano sa rpxx. Camo c rona moxe a ce oxcnn ocroxrencrnoro, ue nanpnmep, n
anapcxoro mnnncrepcrno na nrpemnnre paorn n ocera nxmar npecrana sa rona, ue
enpenre ca onpeenen napo, a cncem ne ca onpeenena "pennrnx". Bcmnocr, sa namero
mpo nauancrno n nno ocraruno none manxo a nornexa n enpecxnre necrnnnn n
rorana ne n nm nno rpyno a orrarnar saraxara. Ho nnma nauancrnoro e nxno a
uere xaxnnro n a nno necrnnnn, ocnen o]nnnannnre. E, a r xaro necrnnx "Enpecxo
exo" ome ne e o]nnnanen npannrencrnen opran, ro na nero, pasnpa ce, moxe n a ne my
xnpnxr oxo.
Enpenre nnnarn ca npecrannxnann onpeenen napo c onpeenenn paconn cnocrna
n nnxora ne ca nnn npocro pennrnosna omnna. Camo ycnonnxra na xnnor na enpecxnx
napo orpano ca ro nornxnann a rpcn raxona cpecrno, xoero a ornnnua
npexomepnoro nnnmanne or cnnonere na rosn napo. Kaxno pyro cpecrno n morno a
ce cropn na enpenre no-nennnno n enonpemenno no-nenecopasno or rona a ce xpnxr
no macxara na pennrnosna omnna? B ecrnnrennocr enpenre ne morar a
npecrannxnar n pennrnosna omnna, none samoro n sarona nm nnncna neoxonmnx
neannsm, n no raxn naunn nm nnncna nxpa n xaxnro n a nno sarpoen xnnor.
Bcmnocr, ncxxa pennrnx, xaxnaro e npncma na apnnnre, nsncxna nmenno nsnecrna
nxpa n sarponnx xnnor. Bnxre Tanmya. Hnma rona e xnnra sa sarponnx xnnor? He,
rasn xnnra e nocnerena nsxnmunrenno na nnpoca xax a cn csaem na npaxrnxa no-
op xnnor n rosn na-op or cneronere.
3a a nsyunm xaxro rpxna enpenna, e na-ope a npocnenm nrx, xoro e
nsmnnan n nponxenne na cronernx, sarnesnaxn ce cpe pyrnre napon. 3a a
nonyunm neoxonmnre nsnon, ocraruno e a npocnenm rona camo npxy enn
npnmep. T xaro nxnoro enpecxo pasnnrne nn ncnuxn npemena e nno n omn nnnnn
eno n cmo, cpe xaxnnro n napon a ca xnnenn enpenre, ro na-ope me e a onnmem
rona pasnnrne cxemarnuno. 3a narnenocr me osnauaname orennnre nepnon na pasnnrne
c yxnn or asyxara.
Hpnnre enpen ce noxnxnar n Iepmannx n nepnoa na npnnnxnanero na pnmnxnnre.
Kaxro nnnarn, re nnar xaro rpronnn. B ypxra na nennxoro npecenenne na naponre
enpenre cxxam ornono nsuesnar. 3arona enoxara na nonoro nponnxnane na enpenre n
nenrpa n cenepa na Enpona rpxna a ponm or npemero na opasynanero na npnnre
repmancxn pxann. Bn ncnuxn onesn cnyuan, xoraro enpenre nponnxnar n cpeara na
apncxnre napon, nnxame n omn nnnnn ena n cma xaprnna na pasnnrne.
a/ Bom nsnnxnar npnnre mecra na span sacenan xnnor, enpenre onracnar.
Ornauano ce noxnxnar xaro rpronnn, cmxraxn ome sa neoxonmo a xpnxr cnoxra
naponocr. ueprnre na nnmno pacono pasnnune mexy rxx n onsn napo, xoro nm
oxasna rocronpnemcrno, ome rnpe nxr na oun. 3nannero na uyxn esnnn cpe enpenre
e ome rnpe pasnnro. A or pyra crpana n camnxr napo, xoro nm oxasna
rocronpnemcrno, npecrannxna ome npexaneno sarnopeno nxno. H ero, n pesynrar na
- 181 -
ncnuxo rona enpennr rpxna a ce nsxnxna orxpnro xaro rpronen n xaro uyx. Hpn
nonxocrra na enpenna n npn neonnrnocrra na napoa, or xororo ro rpcn
rocronpnemcrno, sa enpenna npes aennx nepno opn e nsrono a ce nsnnnxna orxpnro,
r xaro uyxnx oxorno ro npnemar opn xaro rocr.
/ Cne rona enpenre sanounar nocrenenno a ce npomxnar n cronancxnx xnnor,
nsxnxnaxn ce npn rona ne n ponxra na nponsnonrenn, a nsxnmunrenno n ponxra na
nocpennnn. Hpn rexnnx xnnxoneren rproncxn onnr n npn esnomomnocrra, a cmo n
esrpannunara uecrnocr na apnnnre enpennr nenara cn sanomna nsnecrno
npensxocrno, a cne xparxo npeme nxnara rpronnx e sannamena a ce npenpne n
mononon na enpenre. Enpennr sanouna a ce nsxnxna n ponxra na saemoanen, xaro ana
napn camo cpemy nnxnapcxn nponenrn. Hponenrnre nsomo ca nsoperenn or enpenre.
Ornauano nnxo ne saenxsna onacnocrnre na nnxnapcrnoro. Hanpornn, r xaro
xpenrr n nauanoro nocn nsnecrno onexuenne, ncnuxn ro npnnercrnar.
n/ Cne rona enpennr ce sacenna sa nocroxnno. C pyrn ymn, ro ce sarnesna n
onpeenenn rpaone, cennma, n onpeenenn xnaprann n nce noneue opasyna pxana n
pxanara. Tpronnxra n nsomo ncnuxn napnunn paorn ro sanouna a pasrnexa xaro
cnox cocrnena npnnnnernx n ce nonsna or rasn npnnnnernx oxpa.
r/ Cne rona xpenrr n rpronnxra cranar nannno neron mononon. Enpecxoro
nnxnapcrno sanouna a npensnnxna nsnecrna cnpornna. Hapacrnamara enpecxa
narnocr nopaxa nsmymenne, a ynennuananero na orarcrnoro my - sanncr. uamara
npennna, xoraro enpennr ycnxna a nanpann n semxra oexr na cnonre rproncxn
onepannn. Camnxr enpenn ne paorn na semxra, ro x pasrnexa camo xaro oexr na
cnoxra anuna excnnoarannx, npeocranxxn na xpncrnxnnna xaxro npen a opaorna
rasn semx, camo ue c nen ceramnnxr rocnoap a my nne xpnra. Hopan rona nsnnxna
neue orxpnra ompasa xm enpenre. Enpenre neue ronxona my nnxr xpnra, ue paorara
crnra o nscrnnennx. Cera sanounar nnnmarenno a ce nrnexar n resn uyxennn n
orxpnnar n rxx nce no-orncxnamn ueprn. B xpax na xpanmara ce csana neoxonmara
nponacr.
B ronnnre na ocoeno rexxa mnsepnx na rpnennero my nna xpaxr n pasopennre or
enpenre naponn macn n oruaxnne npnxrnar o mepxn sa camonomom, sa a ce nsanxr no
nxxaxn naunn or rosn nu oxn. B nponxenne na nxxonxo cronernx naponnre macn
ca nsnnrann na rpa cn rnera na enpenre, a cera re sanounar a pasnpar, ue camoro nm
cmecrnynane e pannocnnno na uyma.
/ Ho enpennr ena cera ncrnncxn sanouna a ce pasrpma. upes rnycno
nacxarencrno ro ce npomxna n npannrencrnennre xprone. Hycxa n xo napnre cn n cn
ocnrypxna nonn nsron, xonro my anar nsmoxnocr a rpan, xaxro npen. Axo
naponnxr rnxn npornn resn nnxnnnn e onen ryx nnn ram o ynr, rona cncem ne npeun
na enpenna cne nsnecrno npeme a ce noxnn n cmoro rona mxcro n nax a x noxapa no
crapomy. Hnxaxnn npecnenannx ne ca n ccroxnne a oryuar enpenre or rxxnara cncrema
na excnnoarannx na xopara, upes nnxaxnn npecnenannx ne e nsmoxno sanro a ce
orpnar or rxx. Mnne nn manxo npeme n enpenre, es nsomo a ce npomenxr, ornono
onracnar.
3a a ce nserne none na-nomoro, na enpenre ce sapanxna a npnonnar semn, ra
no raxn naunn a ne ce nosnonn na nnxnapnre a ccpeorouanar n pnere cn n
nosemnennre ]onone.
e/ oxonxoro npes rona npeme ce sacnnna nnacrra na xnxsere, enpenre sanounar a ce
npomxnar n n rasn cpea. Honnre rocnoapn nourn nnnarn ce namnpar n rpynn
]nnanconn ocroxrencrna. Enpenre oxorno nm ce npnrnunar "na nomom" n sa rona
nsxpnxnar or rxx nsron n npnnnnernn. Konxoro n cxno a e sannarnn enpennr sa
rona, nce eno nponenrnre n nponenrnre npxy nponenrnre sa xparxo npeme my noxpnnar
- 182 -
ncnuxn pasxon. Karo ncrnncxn nnxnnnn enpenre ce nnnnar n rxnoro na nemacrnnx
napo, oxaro nacrnn momenr, n xoro xnxsere ornono ce nyxaxr or napn n rorana re or
camara nnxnnna nycxar manxo xpn n cnox nonsa.
Cne rona nrpara sanouna ornauano. Ponxra, xoxro nrpaxr ryx r napeuennre
nemcxn xnxse, nn na-manxo ne e no-opa or ponxra na camnre enpen. Tesn rocnoa
xnxse ca nnn ncrnncxo oxne naxasanne sa rexnnre "nsnmenn" napon. Ponxra na resn
rocnoa moxe a ce cpannn camo c ponxra na nxxon cnpemennn mnnncrpn.
Hmenno na nemcxnre xnxse rpxna a naroapnm sa rona, ue nemcxara nannx raxa n
ne ycnxna oxonuarenno a ce nsann or enpecxara onacnocr. 3a xanocr n rona
ornomenne nnmo ne ce npomenx n n no-xcnn npemena. Ho-xcno camnre enpen ce
ornnamar croxparno na xnxsere na rosn cnxr sa ncnuxn onesn npecrnnennx, xonro resn
nnaerenn ca nsnpmnnn cnpxmo cnonre napon. Knxsere na cnera ncrnnar n cms c
xnona n ca naxasann, xaxro nm ce nonara.
x/ Onnnraxn rocnoa xnxsere, enpenre rn onexar o rnen. Fanno, no neorxnonno
nosnnnnre na xnxsere orcnanar, r xaro re npecranar a cnyxar na cnonre napon n
sanounar a mncnxr camo sa cee cn. Enpenre npexpacno cn anar cmerxa, ue xpaxr na resn
nnaerenn e nnsx n or cnox crpana ce crapaxr a npnnnxar rosn xpa ome noneue.
Camnre enpen npanxr ncnuxo, sa a ynennuar nyxara nm or napn, sa xoero ce crapaxr a
rn ornnexar or ecrnnrenno naxnnre saaun; nnsexn npe rxx na xonene n
ocnnnaxn rn c rnycno nacxarencrno, enpenre nnnnuar "cnonre" xnxse nn ncnuxn
nsmoxnn noponn, crapaexn ce a nsrnexar xonxoro e nsmoxno no-nesamennmn n
ounre na cnonre noxponnrenn. Onnpaxn ce na cnoero xnoncxo nsxycrno nn ncnuxo,
xoero e cnpsano c napn, enpenre no na-escpamen naunn nocxasnar na noxponnrennre
cn nce no-nonn n xecroxn cpecrna sa nsnomnnane na nocnenara crornnxa or
noannnnre. Ionemn ]onone, cnpann c na-xecroxn cpecrna, ornnar na nxrpa.
Torana enpenre nsmncnxr nonn cpecrna a orpanar napoa. Bcexn nop nma cnonre
"npnnopnn enpen", xaxro sanounar a napnuar resn uyonnma. Ho rnannara nm ]ynxnnx
e a nsmncnxr nonn cpecrna sa nsnomnnane na napn or napoa sapan esymnnre
yononcrnnx na ynpannxnamara xnnxa. Ko me ce yuyn cne rona, ue sa raxnna sacnyrn
nsponre na uonemxnx po sanounar a nonyuanar n nopxncxn can. Pasnpa ce,
nncrnryrr na nopxncrnoro crana nopan rona cmemen, no orponara narononyuno
nponnxna n rasn cpea.
Cera enpenre ome no-ope nsnonsnar npnnnnernnre sa cnonre nnrepecn.
B xpax na xpanmara, enpennr rpxna camo a ce noxpcrn, sa a nonyun ncnuxn
npana n npenmymecrna na xopennnre rpaxann. To oxorno npann n rona.
Hpecrannrennre na npxnara ce panar, ue ca sanomnann non cnn na npxnara, a camnxr
rosn "cnn" - na ycnennx reme]r.
s/ Cera n enpecxnx cnxr sanouna non nepno. ocera enpenre ca mnnanann sa enpen,
r.e. re ca ce onnrnann a mnnar sa nemo pyro, nx rona e nno n nensmoxno, r xaro
ome rnpe pxsxo ca nnn nspasenn paconnre nm ueprn or ena crpana n ueprnre na
saonxanxmnre rn napon, or pyra. Ome n enoxara na upnpnx Bennxn nnxomy ne e
morno a oe na ym a nnxa n enpenre nemo pyro, ocnen "uyx" napo. Ome Itore ce
e yxacxnan npn mncnra, ue n eme saxonr neue ne sapanxna paxone mexy
xpncrnxnn n enpen. A nann Itore, nasn oxe, ne e nn peaxnnonep nnn npnxren na
pocrnoro. B Itore e ronopnn camo rnacr na xpnra n spannx pasym. Bnpexn ncnuxn
nosopnn mamnnannn na npnnopnnre xprone camnxr napo nncrnnxrnnno nnxa n
enpenre uyxo rxno n ce ornacx xm rxx no cornernnx naunn. H ero, cera nacrnna
npeme, xoraro ncnuxo rona rpxna a ce npomenn. B nponxenne na noneue or xnnxa
ronnn enpenre oronxona nsyuanar esnnnre na npnmrnnnre rn napon, ue ce pemanar
neue a sanounar a npnxpnnar enpecxnx cn nponsxo n xonxoro e nsmoxno no-
- 183 -
nacrounno a sanounar a nouepranar, ue ca "nemnn". Konxoro n a e cmemno rona,
xonxoro n a e uyonnmno, na enpenre nce nax nm crnra narnocrra a ce oxnxnar sa
"repmannn", n aennx cnyua sa "nemnn". 3anouna ce na-rnycnara nxa, xoxro moxem
a cn npecrannm. Or ncnuxo nemcxo enpennr camo xpnno-nxno e npnonn
cnoconocrra a ronopn nemcxn esnx, nx n ro xaxn yxacen nemcxn esnx. Camo npxy
rona snanne na esnxa ro oocnonana cnoxra npnnanexnocr xm nemcxnx napo. Ho n
ecrnnrennocr npnsnax sa npnnanexnocr xm onpeenena paca e sanoxen
nsxnmunrenno n xpnra, a cncem ne n esnxa. Tona na-ope ro snaxr enpenre. Hmenno
sarona re ronxona nasxr uncrorara na cnoxra cocrnena xpn n cncem ne npnanar
ronxmo snauenne na uncrorara na cnox cocrnen esnx. uonex necno moxe a nseme pyr
esnx n a ce nonsna or nero c no-ronemn nnn c no-manxn yocrna. Ho, n nonsnaxn ce or
non esnx, ro me nspasxna na nero crapnre cn mncnn. Brpemnnxr cnxr na uonexa ne
moxe a ce npomenn. Ha-ope rona ce nnxa nmenno n npnmepa c enpenna - ro moxe
a ronopn na xnnxn esnnn n nce nax cn ocrana cmnxr enpenn. Heronnre xapaxrepnn
ocoenocrn ocranar cmnre, xaxnnro ca nnn, xoraro npen ne xnnxn ronnn e
rprynan c xnx n pennnx Pnm n e ronopnn na narnncxn esnx, n xaxnnro ca n namnx nex,
xoraro ro cnexynnpa c pamno n xnun nemcxnx esnx. Enpennr cn e ocranan cmnxr.
He e sa uyene, ue rasn npocra ncrnna nnxax ne morar a x ocsnaxr nxxon rann
cnernnnn n nncoxonocranenn nonnna-npesnenrn. Ta nann pxxo me ce namepxr xopa
ronxona esymnn n ronxona nnmenn or ncxxaxn span nncrnnxr, xaxro nxxon
npecrannrenn na namnre "na-nncoxn" c]epn.
Mornnnre, no xonro enpenre cera pemanar a ce npecranxr sa "nemnn" ca aconmrno
ouennnn. Te uyncrnar, ue nounara sanouna a ce nsnnsna nsno nosere na xnxsere-
rocnoapn n sanounar cnoenpemenno a cn csanar nona nnar]opma. Hpn rona n
]nnanconara nm nnacr na nxnoro nn cronancrno e ocrnrnana neue raxnna pasmepn, ue
nxmaxn ncnuxn "pxannn" npana, enpenre ne morar neue no-nararx a ypxar nxnara
cncrema; nn ncexn cnyua es rona nm e rpyno a pasmnpxnar no-nararx cnoero
nnnxnne. Ho a ypxn sanomnannre nosnnnn n a ynennun cnoero nnnxnne na enpenna
my e neoxonmo na ncxxa nena. Konxoro noneue ce nsnrar enpenre no crnanara na
nnacrra, ronxona noneue rn npnnnnua crapara sanerna xpana nen: a nocrnrnar nnno
rocnocrno na nennx cnxr. Ha-annonnnnre or enpenre saenxsnar, ue rasn nen neue
cncem ce e npnnnxnna. Ero samo cera ncnuxn rnannn ycnnnx ca nacouenn xm rona a
sanomnar sa cee cn nannno ncnuxn "rpaxancxn" npana.
Taxana e ecrnnrennara npnunna, ue enpennr ce crapae a ce orpne or reroro.
n/ Taxa "npnnopnnxr enpenn" anno n nocrenenno ce npenpma n onxnonen
"napoen enpenn". Pasnpa ce, enpennr xaxro npen me ce crapae a ocrana n
oxpxennero na naxnn rocnoa; ro me npoxnxna opn noneue ycpne, sa a nponnxne
n rasn cpea. Ho n cmoro npeme pyrara uacr or enpecxara paca npann ncnuxo
nsmoxno a ce nspannn c napoa. Tasn saaua na e nexa sa enpenre. Cnomnere cn camo
xonxo rpexone nma enpennr cnpxmo naponara maca n nponxenne na nrn nexone, xax
esxanocrno e nscmyxnan enpennr xpnra na macara, xax nocrenenno naponnre macn ca
ce nayunnn a mpasxr enpenna n a nnxar n nero ncrnncxo oxne naxasanne. a, rpyna
saaua e a ce npecrpynam na "npnxren no uoneuecrnoro" rxmo n ounre na onesn, na
xonro n nponxenne na cronernx cn cnpan xoxara.
Cera enpenre rpxna a npenpnemar nxxon xpauxn, xonro none manxo a naxapar
naponara maca a sapann sa npenmnnre nm npecrnnennx. Orryx n rona, ue re
sanounar a nrpaxr ponxra na ]nnanrponn n naroerenn. Te nmar sa rona rnpe
npospaunn ocnonannx n nopan rasn npnunna cncem ne nm ce nanara a ce pxonoxr or
nnecxoro npannno - nxnara rn pxa a ne snae xaxno ana xcnara. Enpenre cn
nocranxr saauara xonxoro e nsmoxno no-ronxmo xonnuecrno xopa a nayuar xonxo
- 184 -
npncpne npnemar re cera crpaannxra na naponnre macn n na xaxnn orpomnn xeprnn ca
roronn n nnrepecnre na omecrnoro. C npncmara my npoena cxpomnocr enpennr cera
npornymana cnera sa cnonre cocrnenn sacnyrn n ro npann ororana, oxaro nancrnna
sanounar a my nxpnar n rona ornomenne. Camo xpano necnpanennnn xopa me ce
orxaxar cera a nonxpnar n mepocrra na enpenre. 3a xparxo npeme enpenre ycnxnar a
npecranxr paorara raxa, ue yx n nn ncnuxn npenmnn npemena xm rxx ca ce ornacxnn
necnpanennno, a cncem ne naonaxn. Ocoeno rnynannre xopa sanounar a nxpnar na
rona n sanounar a nsxasnar ncxpenn cuyncrnnx na ennre, "nemacrnn" onenn enpen.
Pasnpa ce, npn rona rpxna a ce nma npenn, ue npn nxnara cn "mepocr"
enpennr ne sapanx cee cn n cera. Te ymexr mnoro ope a cmxrar. Enpecxnre
"naroexnnx" mnoro nanomnxr onsn rop, xoro ce nsnonsna n cencxoro cronancrno. Ta
nann pasxonre sa ropa nnnarn ce nsnnamar croxparno. Ho xaxro n a e, cne xparxo
npeme nennxr cnxr neue snae, ue cera enpenre ca ce npenpnann n "naroerenn n
npnxrenn na uoneuecrnoro". Kaxno saenexnrenno npenpmane, nann?
ue xopara rpxna a npnnacxr nsnecrnn xeprnn sa pyrnre, c rona, omo nsero, cme
cnnxnann. Ho xoraro nsnecrnn xeprnn npnnacxr enpenre, rona ne moxe a ne nsymxna,
r xaro or rxx nnxo ne ro e ouaxnan. Ero samo opn pennre exnnx na enpenre nm ce
saunrar noneue, orxonxoro na xoro n a nno pyr.
Hemo noneue. Enpenre neouaxnano cranar n nnepann n sanounar na rnac a meuraxr
sa neoxonmocrra or uonemxn nporpec.
Hocrenenno enpenre cranar nspasnrenn na crpemexnre na nxnara nona enoxa.
B ecrnnrennocr nxnara npocnerna enocr na enpenre e nacouena xm rona a
paspymanar ncnuxn ocnonn na omononesnara cronancxa paora. upes sannaxnanero na
axnnnre enpenre no xonrpaanen nr nponnxnar n xprooopora na nxnoro nannonanno
nponsnocrno, npenpmar namara npomnmnenocr n onxnonen oexr na noxynxo-
npoaxara n no raxn naunn nsrprnar nsno namnre npenpnxrnx spanara asa.
Hmenno naroapenne na rasn enocr na enpenre mexy paoroarennre n paornnnnre
nsnnxna onasn nrpemna oruyxenocr, xoxro no-xcno onexa o xnacono
pasnennenne.
Ha-cerne upes opcara enpecxoro nnnxnne ocrnra yxacxnamn pasmepn. Enpenre
cranar neue ne camo ]axrnuecxn rocnoapn na namnre npenpnxrnx, no xm rxx
npemnnana n ecrnnrennnxr xonrpon na nxnara nn nannonanna paorna cnna.
3a a nocnnxr nonnrnuecxnre cn nosnnnn, enpenre nec ce crapaxr a nnxnnnpar
ncnuxn paconn n rpaxancxn nperpan, xonro nm npeuar na ncxxa xpauxa. C rasn nen re c
npncmara nm ynopnrocr sanounar opa sa pennrnosna nerpnnmocr.
upanxmaconcrnoro, namnpamo ce nsnxno n pnere na enpenre, nm cnyxn xaro
npensxoen nncrpymenr n momennuecxara opa sa resn nenn. upes nnmxnre na
maconcrnoro enpenre onnnrar namnre pennrnosnn xprone n na-nnnxrennnre n
nxonomnuecxo n nonnrnuecxo ornomenne cnoene na ypxoasnxra, xaro npanxr rona
ronxona nsxycno, ue onnnrannre opn ne ro saenxsnar.
Tpynnuxo e camo a onnerar nennx napo nnn no-rouno xasano, onona ccnonne,
xoero rxmo ce e npoynno sa non xnnor n ce rornn a non opa sa cnonre cocrnenn
npana n cnoon. Txmo rona crana cera rnanen oexr na rpnxn sa enpenre. Enpenre
npexpacno pasnpar, ue morar a nocrnrnar cnonre nenn camo n cnyua, ue na ceramnnx
cran na pasnnrne nxxo nm nponpann nr. Cnope rexnnre cmerxn rasn paora e
rpxnano a cnpmn sa rxx ypxoasnxra, nxnmunrenno na-mnpoxnre cnoene na penara
ypxoasnx n na pennre xopnna nsomo. Ho pxannuapnre n rxaunre ne moxem rn
ynonn na rnxara nnna na ]panxmaconcrnoro, ryx ca neoxonmn pyrn cpecrna, no-
npocrn, no cmenpemenno cmo raxa ecrnenn. Taxona cpecrno n pnere na enpenre e
npecara. C nxnara cn ynopnrocr enpenre sannaxnar npecara, nycxaxn n xo sa rona
- 185 -
ncxxaxnn ynonxn. Honyunnn n cnon pne npecara, re sanounar cncremno a onnnrar
omecrnennx xnnor na crpanara, upes npecara morar nacounar paorara nn ncxxa nocoxa
n a onpanaxr momennuecrnoro cn. Cnnara na raxa napeuenoro "omecrneno mnenne"
cera ce namnpa nsnxno n pnere na enpenre, a xaxno snaun rona e neue ope nsnecrno.
Hpn rona enpennr nensmenno npecranx paorara raxa, ue yx nnuno ro xayna
camo sa snannx; ro nsxnanxna nporpeca, no na-uecro camo onsn nporpec, xonro non
pyrnre xm rnen. B ecrnnrennocr n snannxra, n nporpeca enpennr rn pasrnexa or
rnena rouxa na nonsara nm camo sa enpecrnoro. Axo ne moxe a nonyun or rxx nonsa sa
enpecxnx napo, ro me crane na-esnomaen npar n xpnnnx sa nayxara, xynrypara n
r.n. Bcnuxo, na xoero ce nayuana n yunnnmara na pyrn napon, ro nsnonsna
nsxnmunrenno n nnrepecnre na cnoxra cocrnena paca.
Cnoxra cocrnena naponocr enpenre n rasn ]asa cxpanxnar noneue or xoraro n a
nno. Te xpemxr nanxno n naxcno sa "npocnera" "nporpec", "uoneunocr" n r.n., a n
cmoro npeme no na-crpor naunn cnmanar uncrorara na cnoxra paca. Hancrnna,
nonxxora narpannar cnonre xenn sa cnpyrn na nnnxrennn xpncrnxnn, no mo ce ornacx
o mxere, ro ryx re npnnnnnno ne onycxar paxone c pyrn pacn. Enpenre oxorno
orpanxr npana na pyrnre nannn, no xaro sennnara na oxoro cn nasxr uncrorara na cnoxra
cocrnena xpn. Enpennr nourn nnxora na ce xenn sa xpncrnxnxa, sarona nx
xpncrnxnnre uecro ce xenxr sa enpexn. Ho raxn naunn n enpecxara cpea nxma xopa
cc cmecena xpn. oxaro uacr or namero nncme nopxncrno oxonuarenno sarnna n
pesynrar na xpnocmemenne. Enpenre npexpacno cn anar cmerxa sa rona n cncem
nnanomepno npnxrnar o rosn naunn sa "oesopxanane" na nenoro pxonocrno na
cnonre paconn npornnnnnn. 3a a samacxnpar ncnuxo rona n a npncnxr nnnmannero na
xeprnnre cn, enpenre nce no-nncoxo n nce no-nncoxo xpemxr sa neoxonmocrra or
panencrno na ncnuxn xopa, nesanncnmo ro pacara n nnera na xoxara n rnynnnre sanounar
a nm nxpnar.
Ho c ncnuxn cnon ueprn enpennr nce ome nponxana a orncxna mnpoxara maca
or xopa, ro nce ome mnpnme na uyx. H ero, sa yonnernopenne na macara enpecxara
npeca sanouna a nsopasxna .enpenre n raxn nn, xoro nsomo ne cornercrna na
ecrnnrennocrra, no sarona nx npensnnxna npecrann, xaxnnro ca nyxnn na enpenre.
B rona ornomenne ocoeno xapaxrepen e xymopncrnunnxr neuar. B xymopncrnunnre
necrnnnn nnnarn napouno ce crpemxr a nsopasxnar enpenre xaro nn nncma crenen
xporx napoen. Bnymanar na unrarenx mncnra, ue moxe n enpenre nmar nxxon
cmemnn ueprn, no no cmecrno rona e napo op, nexenaem a npen nnxomy. Ha
unrarenx my anar a pasepe, ue moxe n nxxaxna uacr or enpenre ecrnnrenno ne ca
repon, no sarona nx nn ncexn cnyua, re ne ca n ocoeno onacnn nparone.
Kpanara nen na enpenre na rosn cran na pasnnrne e noeara na emoxpannxra
nnn cnope rxxnoro pasnpare - rocnocrnoro na napnamenrapnsma. Cncremara na
napnamenrapnsma na-mnoro cornercrna na norpenocrnre na enpenre, r xaro rx
nsxnmuna ponxra na nnunocrra n na neno mxcro nocranx xonnuecrnoro, r.e. cnnara na
rnynocrra, necnoconocrra, crpaxnnnocrra.
Kpaen pesynrar or ncnuxo rona me e capxnero na monapxnxra. Manxo no-pano
nnn manxo no-xcno monapxnxra nensexno me sarnne.
x/ Cera rnranrcxoro cronancxo pasnnrne na crpanara onexa o nono connanno
pascnoenne na napoa. pennre sanaxrn anno ormnpar, naroapenne na rona
paornnxr nce noneue ryn nsmoxnocrra a cn ocnrypn npennrannero xaro
camocroxrenen peen nponsnonren; nponerapnsannxra crana nce no-ouennna; nsnnxna
nnycrpnannnxr "]apnuen paornnx".
- 186 -
Ha-xapaxrepnara uepra na nocnennx e rona, ue n nponxenne na nennx cn xnnor
ro nxma a moxe a crane camocroxrenen npenpnemau. To e na-nnsm n ncrnncxnx
cmncn na ymara. Ha crapnnn rpxna a ce mun n a ocrana es ocnrypeno napue xnx.
Ananornuno nonoxenne cme nnxann n no-pano. Hcxa ce na ncxxa nena a ce namepn
paspemenne na nnpoca n raxona paspemenne ecrnnrenno ce namnpa. B raxona
nonoxenne ocnen cenxnnre n sanaxrunnre nocrenenno nonaar unnonnnnnre n
cnyxamnre. Te cmo cranar na-nnsmn n ncrnncxnx cmncn na ymara. Ho pxanara
namnpa nsxo or rona, noemaxn npxy cee cn rpnxara sa onesn pxannn cnyxnrenn,
xonro ne ca n ccroxnne camn a ocnrypxr crapnnnre cn: pxanara nnexa nencnxra.
Hocrenenno rosn npnmep nocnenar n uacrnnre ]opmn, raxa ue cera nourn ncexn cnyxam
y nac e ocnrypen c nencnx, crnra a cnyxn n noneue nnn no-manxo ronxma ]npma. Camo
cne xaro ocnrypnm crapnnnre na pxannnx cnyxam, nne me moxem a nsnnraname n
nero uyncrno sa esrpannuna npeanocr xm pxanara- onona uyncrno, xoero n onoenno
npeme e na-naroponara uepra na nemcxoro unnonnnuecrno.
Tasn ymna mxpxa nsrprna nxno ccnonne or noxrnre na connannara nnmera n no
raxn naunn csana spann nsanmoornomennx mexy rona ccnonne n nxnara ocranana
nannx.
Cera rosn nnpoc e ornono nocranen npe pxanara n nannxra n npn rona n mnoro
no-ronemn pasmepn. Bce nonn n nonn mnnnonn macn nanycxar cenoro n nocrenenno ce
npecennar n ronemnre rpaone, rpcexn napue xnx xaro ]apnunn paornnnn n nonnre
npomnmnenn npenpnxrnx. Omnre ycnonnx na rpy n xnnor na rona nono ccnonne ca
noneue or neuannn. Beue camara ocranonxa na rpya cncem ne npnnnua na npenmnara
ocranonxa na sanaxrunxra nnn cenxnnna. Hnycrpnannnxr ]apnuen paornnx rpxna a
nanpxra cnnnre n mnoro no-ronxma crenen, orxonxoro sanaxrunxra. Ionemnnara na
paornnx en sa sanaxrunxra nma mnoro no-manxo snauenne, orxonxoro sa ]apnunnx
paornnx. opn ]opmanno paornnxr en na paornnxa a ocrana cmnxr, xaxro npen
na sanaxrunxra, ro n sa nero /paornnxa/ ce csana mnoro no-rpyno nonoxenne.
3anaxrunxra ne e nonsnan rasn nnrensnnnocr na rpya, c xoxro cera ce nanara a paorn
]apnunnxr paornnx. Axo no-pano sanaxrunxra raxa nnn nnaue e morn a ce npnmnpn
opn c 14-15-uacon paoren en, ro cera rona crana cncem nenonocnmo sa ]apnunnx
paornnx, ncxxa mnnyra na xoro ce nsnonsna no na-nanpernar naunn. Fescmncnenoro
npenacxne na npenmnnx paoren en npxy cnpemennoro ]apnuno nponsnocrno
oxasna mnoro ronxma npea n ne nacoxn: npno, nopan rona ce noxonana spanero na
paornnnnre, a nropo, n paornnnnre ce noxonana nxpara nn nncmara cnpanennnocr.
Km rona rpxna a oannm ome or ena crpana xanxara sannara, a or pyra crpana
ornocnrenno no-psoro ynennuanane na orarcrnoro na paoroarenx.
Ho-pano n cencxoro cronancrno connanen nponem ne e morno a nma, r xaro
cronannnr n paornnxr ca npmenn ena n cma paora, a na-naxnoro, ca xnn or ena
n cma nannna. Cera n n rona ornomenne nonoxennero pxsxo ce npomenx.
Cera nn ncnuxn onacrn na xnnora oxonuarenno ce nsnpmna orenxne na
paornnxa or paoroarenx. oxonxo n namnx xnnor e nponnxnan enpecxnxr yx, na-
ope ce nnxa or rasn nnnca na ynaxenne nnn opn nanpano or rona npespenne, c xoero
y nac cera ce ornacxr xm ]nsnuecxnx rpy. Tona nxma nnmo omo c repmancxnx
xapaxrep. Camo cne xaro n namnx xnnor sanounar a nponnxnar uyxnre, ncmnocr,
enpecxn nnnxnnx, npenmnoro ynaxenne xm sanaxra ce e cmennno c nsnecrno
npenepexenne xm ncxxaxn ]nsnuecxn rpy.
Taxa nsnnxna y nac rona nono, or mannnna ynaxanano ccnonne, n n enn npexpacen
en nensexno e rpxnano a ce nonnrne nnpocr: nnn nannxra cama a namepn n cee
cn cnnn, sa a csae nannno spann nsanmoornomennx mexy rona ccnonne n nxnoro
ocranano omecrno, nnn ccnonnero pasnnune ma ce npenpne n xnacona nponacr.
- 187 -
Eno e necmneno: rona nono ccnonne nxnmuna aneu ne na-nomnre enemenrn, nn
ncexn cnyua xm nero cnaar na-eneprnunnre enemenrn. Hpexanenara nsrnuenocr na
raxa napeuenara xynrypa ryx ne e morna ome a nsnpmn cnoxra paspymnrenna paora.
Honoro ccnonne n cnoxra ocnonna maca ome ne e nonoxeno na ecrnnero na
nann]ncrxara orpona, ro npnrexana ]nsnuecxa cnna, a axo rpxna n pyrannocr.
oxaro ypxoasnxra aconmrno esrpnxno n pannoymno mnnana noxpa rosn nn
nncma crenen naxen nponem, enpenre ne cnxr. Te nenara pasnpar orpomnara naxnocr
na nponema sa nxnoro eme. H ero, re nocrnnar raxa: or ena crpana pasnannar
excnnoarannxra na paornnnnre o xpann npeenn, a or pyra crpana camn sanounar a
cnyxar na xeprnnre na cnoxra cocrnena excnnoarannx n sa xparxo npeme cn sanomnar
ponxra na rnanarapn na paornnnnre n opara na nocnennre npornn paoroarennre.
Ho raxn naunn enpenre nnmno cranar yx pxononrenn na opara npornn camnre cee
cn. Ha npaxrnxa, pasnpa ce, ne e raxa, r xaro resn nnpryosn na nxara, ecrecrneno,
nnnarn ymexr a npexnpnxr nxnara orronopnocr npxy pyrnre, a cee cn a nsopasxr
xaro nennnnn mnaennn. Fnaroapenne na rona, ue na enpenre nm crnra narnocrra camn
a sacranar naueno na opara na macnre, na nocnennre opn ne nm mnnana npes yma, ue
na-nono rn nxar.
H nce nax rona e nmenno raxa.
Ome npen a ycnee nonara xnaca xaxro rpxna a ce ]opmnpa, enpenre nenara
nnxar, ue or rona ccnonne morar a cn nanpanxr opne sa no-nararmnnre cn nnanone.
Ornauano re nsnonsnar ypxoasnxra xaro cnoe opne npornn ]eoannnx cnxr, a cne
rona -paornnxa xaro cnoe opne npornn ypxoasnnx cnxr. Kpnexn ce sa rpa na
ypxoasnxra, enpennr cymxna a cn sanomna rpaxancxn npana. Cera, excnnoarnpaxn
opara na paornnnnre sa cmecrnynane, enpenre ce naxnar, cxpnrn sa rpa na rona
ccnonne, oxonuarenno a nanoxar cnoero rocnocrno na semxra.
Orcera paornnxr rpxna na npaxrnxa a ce opn camo sa emero na enpecxnx
napo. Fes a ro csnana, paornnxr nonaa nn nnacrra na onasn cnna, npornn xoxro
ro, xaxro my ce crpyna, non opa. Ha paornnxa my nnymanar, ue yx ce opn npornn
xannrana, a n ecrnnrennocr ro xapar a ce opn sa xannrana. Enpenre xpemxr no-cnnno
or ncnuxn sa neoxonmocrra or opa npornn nnrepnannonannnx xannran, a na npaxrnxa
re oprannsnpar opa npornn nannonannoro cronancrno. Horynaxn nannonannoro
cronancrno, enpenre pasunrar npxy rpyna my a nsnrnar rpxecrnoro na
nnrepnannonannara opca. Enpenre nocrnnar raxa:
Bmxnaxn ce n peonere na paornnnnre, re nnnemepno ce npecrpynar na rexnn
npnxrenn n cn npnanar nn, ue ca crpamno nsmyrenn or rexxnre crpaannx na
paornnnnre. Enpenre cn npanxr rpya na-marenno a nsyuar o na-manxn
noponocrn ncnuxn ecrnnrennn n mnnmn reron or paornnuecxoro exenenne.
Onnpaxn ce na rona snanne na nxnara xonxperna ocranonxa, re c ncnuxn cnnn sanounar
a pasnannar crpemexa na paornnnnre xm npomxna na resn ycnonnx na cmecrnynanero
nm. V ncexn apnen, xaxro e nsnecrno, cmecrnyna nox crpemex xm no-ronxma
connanna cnpanennnocr. H ero, ue enpenre no na-xnrp naunn excnnoarnpar rona
uyncrno, npenpmaxn ro nocrenenno n uyncrno na ompasa xm orarnre n macrnnnn
xopa. Ho raxn naunn na enpenre nm ce yana a nanoxar cnox orneuarx n a npnaar
cnox mnporne na nxnara opa na paornnnnre sa no-op xnnor. Taxa enpenre nonarar
ocnonara na yuennero na mapxcnsma.
Enpenre napouno npennnrar cnoxra mapxcnuecxa nponone c nxna penna xonxpernn
nsncxnannx, xonro camn no cee cn or connanna rnena rouxa ca nannno cnpanennnn.
Taxa re ynnar na saexa nanenx. Hpno, no raxn naunn mapxcnuecxoro yuenne
nonyuana orpomno pasnpocrpanenne. A nropo, re orncxnar mnoro npnnnunn xopa or
noxpenara na resn connanno cnpanennnn ncxannx nmenno c rona, ue resn ncxannx ca
- 188 -
cnponoenn or mapxcnuecxara nponarana. Fnaroapenne na rosn cnpono resn
ncxannx sanounar a ce pasrnexar xaro necnpanennnn n aconmrno nensnnnnmn.
H ecrnnrenno, no noxpona na resn uncro connannn ncxannx enpenre xpnxr cnonre
xnoncxn namepennx. Honxxora sa resn namepennx aconmrno narno ce ronopn orxpnro.
Vuennero na mapxcnsma npecrannxna npnuynnna cmecnna or pasymno c na-nenenn
nsmnmntornnn na uonemxnx ym. Ho npn rona enpennr cncremno ce rpnxn n xnnara
ecrnnrennocr a namnpa npnnoxenne camo nropara uacr na rasn nponone, no n
nnxaxn cnyua npnara. Cncremno orxpoxnaxn ponxra na nnunocrra, a c rona n na
nannxra n na paconoro "cpxanne" na nocnenara, mapxcnuecxoro yuenne nocrenenno
paspymana ncnuxn na-enemenrapnn ocnonn na uonemxara xynrypa, unnro cnnn
sanncxr rxmo or resn ]axropn. Ero n xaxno ce ccron ecrnnrennoro xpo na
mapxcnuecxnx mnporne, oxonxoro rona nsuane na enn npecrnen mosx nsomo moxe
a ce pasrnexa xaro "mnporne". Hpemaxnaxn ponxra na nennxara nnunocr n pacara,
enpennr npemaxna n na-naxnoro npenxrcrnne xm rocnocrnoro na nnsmnre. A resn
nnsmn ca rxmo enpenre.
Hxnara npecrnna cmnocr na mapxcnuecxoro yuenne ce ccron rxmo n neronara
nxonomnuecxa n nonnrnuecxa crpana. Hmenno rasn crpana orncxna or mapxcnsma
ncnuxo nnrennrenrno.Hnrennrenrnnre xopa sanounar a ce ornpmar n or cnpanennnnre
ncxannx na paornnnnre. A n cmoro npeme na-manxo pasnnrara paornnuecxa xnaca na
rnnn npemnnana no snamenara na mapxcnsma. Paornnuecxoro nnxenne, xaxnoro n a
e ro, ce nyxae or cnox nnrennrennnx. Enpenre ycnxxa a orncnar or paornnuecxoro
nnxenne uecrnara nnrennrennnx. H ero, cera re ca roronn a npnnecar "xeprna"; re
ocranxr or cnonre peone nnrennrennnx sa paornnuecxoro nnxenne.
Taxa nsnnxna nnxennero na paornnnnre na ]nsnuecxnx rpy, namnpamo ce no
nnnoro pxonocrno na enpenre. Bnmno rona nnxenne nma sa nen a noopn
nonoxennero na paornnnnre. B ecrnnrennocr crana yma sa noponane n ncmnocr sa
nnno ynnmoxenne na ncnuxn pyrn neenpecxn napon.
upanxmaconcrnoro ce narpna cc saauara sa cncremno nann]ncrxo orcnanane na
nncrnnxra sa nannonanno camocxpanenne n xpronere na nnrennrennnxra. oxaro n
xpronere na mnpoxnre naponn macn n npen ncnuxo n xpronere na mprepcrnoro cc
cmara saaua ce narpna npecara, xoxro nce noneue ce xonnenrpnpa n pnere na
enpenre. Km resn ne opnx sa pasnoxenne cera ce npncennxna n rpero, mnoro no-
cnnno - oprannsannxra na ronara cnna. upes npnnre ne opnx enpenre nponeoxa
nxnara norornnrenna nopnnna paora. Cera mypmonara xonona na mapxcnsma rpxna a
sanpmn nxnara paora n a nanece na omecrnoro pemanamnx yap.
Hpe ounre nn ce pasnrpana nemo cncem neuynano. Txmo resn yupexennx, xonro
na-mnoro rnpxr, ue ca enncrnenn nocnrenn na npocnonyrnx pxanen anropnrer -
rxmo re ce oxasnar aconmrno napannsnpann n opara npornn mapxcnsma. Bcmnocr,
enpenre nn ncnuxn npemena na cnoxra "npocnerna" enocr ca cn namnpann na-opn
nomomnnnn rxmo n xpronere na nncmnre unnonnnnn na namnre pxannn yupexennx
/orennnre nsxnmuennx, pasnpa ce, ne ce poxr/ resn unnonnnuecxn xprone nnnarn ca
ce ornnuanann c neonxnoneno naxecrno no ornomenne na ome "no-nncoxnre" xprone
or ena crpana n c neonxnoneno nncoxomepne cnpxmo "no-nnsmnre" xprone or pyra.
Txxnara orpannuenocr moxe a ce cnsmepna camo c rxxnoro camomnenne. Ho rxmo rona
e nyxno na enpenna. Hmenno raxnna npecrannrenn na nnacrra ce nonsnar c na-ronxmara
my onu.
Hpaxrnuecxn paorara ce pasnnna npnmepno no cnennx naunn:
Copasno cnonre xpann nenn, ccroxmn ce xaxro n nxonomnuecxoro sanomnane,
raxa n n nonnrnuecxoro noponane na nennx cnxr, enpenre pasenxr cnonre oprannsannn
na ne uacrn, yx orenenn ena or pyra, no na npaxrnxa npecrannxnamn neennmo
- 189 -
nxno. A nmenno - re enxr nnxennero na nonnrnuecxara naprnx or ena crpana n
npo]cmsnara oprannsannx or pyra.
Hpo]cmsnoro nnxenne nma sa rnanna saaua nepynanero na paornnnnre. B
rexxara opa sa cmecrnynane, xoxro paornnnnre rpxna a noxr nopan anunocrra n
neannonnnocrra na mnoro npenpnemaun, npo]cmsnre oxasnar na paornnnnre
nxxaxna marepnanna nomom n noxpena. Paornnxr rpxna cam a ce rpnxn sa
noopxnanero na xnnora cn n opara npornn npenpnemunnnre, xonro ce ornacxr xm
nero escpeuno n uecro sapanxr sa onasn orronopnocr, xoxro ca npnenn npe
omecrnoro. Camara pxana cmo e sapannna sa paornnnnre n crana raxa, ue cn
cnomnxr sa rxx camo npo]cmsnre. 3acnenenara or anunocr raxa napeuena nannonanna
ypxoasnx nocranx npe paornnxa ncnuxn nsmoxnn n nensmoxnn npenxrcrnnx, sa a
nonpeun na ncnuxn onnrn sa namanxnane na esxpano nrnx paoren en, na ncnuxn
onnrn sa npemaxnane na ercxnx rpy, sa noopxnane na ycnonnxra na xencxnx rpy, sa
noopxnane na xnnnmnnre ycnonnx n ospanxnane na nponecnre na rpya nn
]apnxnre n sanonre. Ha ncnuxo rona ypxoasnxra ne camo ce cnpornnnxna, no uecro
nanpano caornpa rosn po meponpnxrnx. H xaxno? Ha enpenna rxmo rona my rpxna.
Oxasna ce, ue enncrneno ro ce rpnxn sa cara na yrnerennre. Enpenre sacranar
naueno na npo]ecnonannoro nnxenne. Tona sa rxx e mnoro necno, r xaro n
ecrnnrennocr saauara na rxxnara enocr cncem ne e uecrnara opa sa orcrpanxnane
na connannoro sno; peannara nm nen e csananero na raxana oena nxonomnuecxa
oprannsannx, xoxro cnxno a nm ce nounnxna n a nm cnyxn xaro opne n opara sa
ynnmoxanane na nxonomnuecxara nesanncnmocr na nannonannara pxana. Hcrnncxn
spanara connanna nonnrnxa n rpxnano a ce pxonon or na xpnrepnx: or ena
crpana, sanasnanero na spanero na cocrnennx napo, or pyra - nnrepecnre sa
ocnrypxnane na nxonomnuecxa nesanncnmocr na cnoxra nannonanna pxana. 3a enpenre,
pasnpa ce, na cmecrnyna nnro ennnxr, nnro pyrnxr xpnrepn. Hanpornn, rxxnara nen
e a nanecar yap n na ennnx, n na pyrnx. Enpenre ce crpemxr ne a sanasxr
nxonomnuecxara nesanncnmocr na nannonannara pxana, a a x ynnmoxar, sarona ne
nsnnrnar nn na-manxn yrpnsennx na cnecrra, nsnraxn or nmero na paornnnnre
raxnna nxonomnuecxn ncxannx, xonro ne camo ca npaxrnuecxn nensnnnnmn, no n xonro
na npaxrnxa osnauanar rnen sa nannonannoro cronancrno. Ho na enpenre ne nm e
neoxonma cmo spana nannx n ]nsnuecxn spana paornnuecxa xnaca, na rxx nm e
neoxonma ]nsnuecxn cnaa rnna, xoxro e no-necno a nnpernar n xpema. Tona na cno
pe nm nosnonxna a nsnrar na-nenenn nsncxnannx, npaxrnuecxoro nsnnnenne na
xonro e nensmoxno n re npenapnrenno ro snaxr - raxnna ncxannx nnmo ne nxa mornn
a npomenxr n ca ronn camo, sa a naccxar macnre. Ero ecrnnrennara nena na
enpenre. uecrnoro noopxnane na connannoro nonoxenne na paornnnnre nsomo ne rn
nnrepecyna.
Pxonocrnoro na npo]ecnonannoro nnxenne nm e ocnrypeno o rorana, oxaro nne
camnre ne npenpnemem ronxma npocnernrencxa paora n peonere na mnpoxnre macn,
oxaro ne noxaxem na resn macn ecrnnrennnxr nr na opa sa noopxnane na
rxxnoro nonoxenne nnn oxaro camara pxana ne ce sanonn xaxro rpxna sa enpenre n
ne rn ormecrn or namnx nr. ororana, oxaro macara e ronxona manxo csnarenna, xaxro
cera n oxaro pxanara ocrana ronxona pannoymna, xaxro cera, paornnuecxnre macn
nensexno me rprnar cpemy npnnx cpemnar, xoro nm ae na-espascnn
oemannx. A n rona ornomenne, xaxro e nsnecrno, enpenre ce nenamnnarn macropn. Ta
nann nnxaxn mopan sa rxx n rona ornomenne ne cmecrnyna.
Ha rona nonpnme enpenre sa na-xparx cpox me nannxr ncexn xonxypenr.
Enpennr, xaxro e nsnecrno, e ocraruno xpnoxaen. H cornerno c rona ro or camoro
nauano nsrpaxa nxnoro npo]ecnonanno nnxenne na nounara na nacnnnero. Axo ce
- 190 -
namepxr xopa, xonro a pasraaxr ncrnncxnre namepennx na enpenre n a ne rprnar cne
rxx, ro xm rxx me e npnnoxen repop. He rpxna a ce nxem: ycnexnre na rasn
repopncrnuna raxrnxa ca orpomnn.
Hpo]ecnonannnre cmsn npn npannnna nocranonxa n rpxnano a nmar
naroerenno snauenne sa nxnara nannx, n ceramnara ocranonxa enpenre npanxr or
npo]cmsnre npxxo opne sa paspymanane na nannonannoro cronancrno.
Vcnopeno c rona npnn "paorara" na nonnrnuecxara oprannsannx.
Hocnenara ecrna cnmecrno c npo]ecnonannnre cmsn, oxonxoro npo]cmsnre
camo norornxr paornnxa, a cne rona nanpano ro npnnyxanar a nnese n
nonnrnuecxara naprnx. Hpo]cmsnre, npouee, ca rnannnxr ]nnancon nsrounnx, or xoro
nonnrnuecxara oprannsannx uepnn cpecrna sa nspxxa na orpomnnx cn anapar.
Hpo]cmsr xonrponnpa nonnrnuecxara enocr na ncexn orenen paornnx n npn
nsmoxnn nonnrnuecxn emoncrpannn npnnyxana cnonre unenone a yuacrnar n rxx. B
xpax na xpanmara, npo]cmsnre nsomo sapanxr sa ncnuxnre cn nxonomnuecxn saaun n
nsnxno xonnenrpnpar ycnnnxra cn sa nororonxa na maconn crauxn, sa nceoma crauxa
xaro cpecrno sa nonnrnuecxa opa.
Honnrnuecxara n npo]ecnonanna oprannsannx csanar rcra mpexa or necrnnnn,
nsnxno npncnocoenn xm ymcrnennx xopnsonr na na-manxo pasnnrnre xopa. Tasn npeca
n pnere na noxonere ce npenpma n escpamno opne sa naccxnane na nnsmnre
cnoene na nannxra n rn nponoxnpa sa na-esymnn nocrnxn. Tasn npeca cncem ne cmxra
sa cnox saaua nocrenenno a nsnra cnonre nsocranann unrarenn na no-nncoxa crenan na
pasnnrne. He, rx nnxa saauara cn n pasnannane na na-nnsxn nncrnnxrn. Hneprnara
maca, xoxro nonxxora ce mncnn sa mnoro nemo, necno ce noana na resn noxnarn. B
xpana cmerxa npecara e n xomepuecxn nsroen reme]r n nonnrnuecxn nsrono opne.
Hxnara rasn npeca or en na en non xnenernnuecxa xamnannx, nxnaxn na
]anarnunara maca ompasa xm ncnuxo onona, xoero cnyxn na nannonannara
nesanncnmocr, na xynrypnoro pasnnrne n na yxpennanero na nxonomnuecxara
camocroxrennocr na nannxra.
Tesn xopa orxpnnar ocoeno esxanocrna xanonaa npornn naapennre c xapaxrep n
saenexnrenen ym, xonro ne ncxar a ce npexnonxr npe nperennnnre na enpenre. 3a a
cranem oexr na ronenne or crpana na enpenre ne e nyxno opn npxxo a ce nsxasnam
npornn rxx; ocraruno e camo noospennero, ue aen uonex moxe nxxora a crnrne o
mncnra sa neoxonmocrra or opa npornn enpenre; ocraruno e opn camo rona, ue
aen uonex nma cnnen xapaxrep n moxe a nomorne na cnox napo nxxora a sanoune a
ce nsnra n a yxpenna.
B rona ornomenne nncrnnxrr nnxora na nxe enpenna; ro necno orrarna xo ne e c
nero n na raxn uonex ecrecrneno my e ocnrypena cmprna npaxa or crpana na un]yrnre.
H r xaro enpennr nnnarn e ne orpanxnama ce, a nacrnnama crpana, ro sa npar na
cnonre ro cmxra ne camo onsn, xoro ro nanaa, no n onsn, xoro ce onnrna a my oxaxe
opn n na-manxa cnpornna. E, a cpecrnara, xonro enpennr ynorpexna n opara cn
npornn uecrnnre n nspxnnnn xopa, ca nosnarn: rona ne e opa c uecrnn cpecrna, a
opa upes nxa n xnenera. B namara onacr enpennr ne ce cnnpa npe nnmo. Tyx ro e
nancrnna "nennx" n cnoxra nsoperarennocr. He nanpasno namnxr napo nnxa n enpenna
onnnernopenne na camnx xnon.
Hapor necno crana xeprna na enpecxnx noxo na nxara. Or ena crpana, sa rona
cnomara neocrarunara norornenocr na mnpoxnre cnoene na napoa n xaro pesynrar or
rona necnoconocrra a ce opnenrnpa nn ncnuxn xoone na enpenre. Or pyra crpana, sa
rona cnomara orpannuenocrra na xprosopa n nnnara nnnca na spann nncrnnxrn y
namnre nncmn cnoene.
- 191 -
ocraruno e enpenre a nananar enn nnn pyr enexnr uonex, xoro oxasna
cnpornna na nnanonere nm, n namnre nncmn cnoene or npoena crpaxnnnocr nesaanno
ce ornpmar or rosn uonex; a mnpoxnre macn na napoa nopan npocroymnero n
rnynocrra cn nxpnar na ncnuxo. pxannnre nnacrn nx nnn mnuar, nnn, xoero ome no-
uecro ce cpema, camn ce npncennxnar xm npecnenanero na aennx uonex,
nopasxnaxn cn, ue no raxn naunn me cnoxar xpa na nnxonere nn necrnnnnre. A n
ounre na nxxoe nnacr nmamo marape nmenno raxn noxo ocnrypxna "rnmnna n pe" n
sanasna "pxannnx anropnrer". Hocrenenno sa ncnuxn npnnnunn xopa crpaxr npe
xnenerara n mapxcnuecxnx neuar crana sannaxa, napannsnpama n yma, n cpnero. Xopara
sanounar npocro a rpenepxr npe yxacnnx npar n no raxn naunn oxonuarenno cranar
neronn xeprnn.
n/ cera rocnocrnoro na enpenre n pxanara neue e ronxona saspaneno, ue re ne
camo morar a ce napnuar enpen, no morar neue orxpnro a npnsnaxr or xaxnn nmenno
nonnrnuecxn n nannonannn nen ce onpeenxr ecrnnxra nm. uacr or enpecxara paca
sanouna neue orxpnro a ce npnsnana sa uyx napo. Ho n ryx ne mnnana es nxn.
Hnonnsmr oxasna nanxno n naxcno, ue axo enpenre ycnexr a opasynar n Hanecrnna
camocroxrenna pxana, ro rona me e ncnuxo, xoero nm e nyxno xaro nannx. Ho n
ecrnnrennocr rona e narna nxa, xoxro nax nenn a nsmamn rnynannre "ron".
Enpecxara pxana n Hanecrnna e neoxonma na enpenre ne sa a xnnexr ram
ecrnnrenno, a sa a cn csaar ram nsnecrna camocroxrenna asa, nenounnena na
xaxnro n a nno xonrpon or pyrnre pxann, unxro nen e orram a nponxanar ome
no-cnoono nonnrnxara na cnoero momennuecrno. Hanecrnna rpxna a crane yexnme
sa ocoeno naxna rpyna neronnnn n ynnnepcnrer sa nopacrnamn momennnn.
B cmoro npeme uacr or enpenre narno ce npnsnana sa ocoena paca, a pyra uacr
nponxana a rnpn, ue re ca nemnn, ]pannysn, anrnnuann n r.n. B rona nono xnnenne
rpxna a nnxame camo ome eno oxasarencrno xonxo narnn ca cranann enpenre, xonxo
esnaxasann ce uyncrnar.
oxonxo ca yeenn enpenre, ue rxxnara noea e cncem nnsxa, ce nnxa or rona
xax ce pxar re cera cc cnnonere n mepnre na pyrnre napon.
uepnoxocoro mnao enpeue naxanno ce nprn oxono nxxox nama nennnna enoxa n
npxy narnoro my nnne ce uere Carannncxa paocr, ue me moxe esnaxasano a pasnann
xpnra na rasn enoxa n c rona a nnmn namnx napo or ome ena spana nemcxa maxa.
Enpenre ce muar c ncnuxn cpecrna a paspymar paconnre ocnonn na napoa, xoro
rpxna a e nounnen na nroro nm. Te ne camo camn ce crapaxr a pasnanxr xonxoro e
nsmoxno no-ronxmo xonnuecrno namn xenn n enoxn. He, re ne ce cnnpar n npe rona
a nomornar n rona ornomenne n na pyrn napon. Hnma ne enpenre oxapaxa o
peronere na Pen nerpn nce cc cmara sana mncn n cc cmara nona nen -upes
xpnocmemenne a nanecar xonxoro e nsmoxno no-ronxma npea na ompasnara xna paca,
a copxr rasn paca or nonnrnuecxara n omoxynrypna nncora, a nocne a ce xauar na
rpa .
a nounnxr napo, xoro e sanasnn paconara cn uncrora, enpenre nnxora nxma a
morar. Enpenre n rosn cnxr nnnarn me rocnocrnar na naponre, xonro ca sarynnn
uncrorara na xpnra cn.
Ero samo ce crapaxr na-nnanomepno a paspymanar uncrorara na pacara n c rasn
nen npnxrnar o cncremno orpanxne na orennn nnna.
A n nonnrnuecxara c]epa enpenre sanounar a samenxr nexra sa emoxpannx c
nexra sa nxrarypa na nponerapnara.
Oprannsnpaxn macnre no snamero na mapxcnsma, enpennr cn e nsxonan onona
opxne, xoero cera my nosnonxna a mnne es emoxpannx n my ana nsmoxnocr c
- 192 -
nomomra na mmpyxa a nounnn pyrn napon, xonro cera ncxa nxraropcxn a
ynpannxna.
Paorara no penonmnnonnsnpanero enpenre nnanomepno nponexar n ne nacoxn: n
nxonomnuecxa n n nonnrnuecxa.
Onesn napon, xonro oxasnar rnpe cnnna cnpornna, enpenre orpaxar c rcra
mpexa or nparone, nocne rn nxapnar nn nona, a xoraro nonara sanoune, re nsnrar
snamero na penonmnnxra neue na camnre ]ponrone. Fnaroapenne na rexnnre
nnrepnannonannn npsxn, nnxax ne nm e rpyno a nanpanxr rona.
B nxonomnuecxo ornomenne enpenre npexr na pxanara ororana, oxaro
pxannnre npenpnxrnx cranar nepenrannnn, enannonannsnpar rn n npemnnanar no
enpecxn ]nnancon xonrpon.
B nonnrnuecxo ornomenne enpennr ne nenn pxann c rona, ue rn nnmana or
neoxonmnre cpecrna, paspymana ncnuxn ocnonn na nannonanna samnra, ynnmoxana
nxpara n pxannoro pxonocrno, sanouna a nosopn nxnara npenmna ncropnx na
aena pxana n onnna c xan ncnuxo nennxo n snaunrenno.
B xynrypno ornomenne enpenre noxr opa npornn pxanara xaro nnacxr
pasnoxenne n c]epara na nsxycrnoro, nnreparypara, rearpa, nsnpamanar spannre
nxycone, paspymanar ncnuxn npannnnn nonxrnx sa xpacnnoro, nsnnmenoro,
naroponoro n oporo, nnymanar na xopara cocrnennre cn nnsxn neann.
Enpenre ce nonrpanar c pennrnxra. Te noponnar ncxxaxna npancrnenocr n mopan,
oxnxnar ncnuxo rona sa orxnnxno. Taxa nponxana, oxaro ycnexr a noponxr
nocnennre ocnonn na cmecrnynanero na aena pxana n aena naponocr.
m/ Torana enpenre cmxrar, ue e omno npeme a nanpanxr nocnenara nennxa
penonmnnx. Cne xaro sarpaxr nonnrnuecxara nnacr, re cmxrar, ue cera moxe
oxonuarenno a xnpnxr macxara. Or "naponnx enpenn" ce nsnmnna xpnan enpenn -
enpenn, cranan rnpannn na naponre. To ce crapae sa xparxo npeme aconmrno a
nsxopenn nnrennrennnxra, nocnrenxa na nannonannnre nen. Hnmanaxn napoa or
nenn pxononrenn, ro ncxa oxonuarenno a ro npenpne n po n a ro saxpenocrn
nanexn.
Ha-crpamnnxr npnmep n rona ornomenne e n Pycnx, xero enpenre n cnox nn
]anarnsm norynxa 30 mnnnona ymn, esxanocrno nsxonnaxn enn n nonaraxn na
esuoneunnre mxn na rnaa pyrn -n ncnuxo rona camo sa a ocnrypxr nxrarypa na
enn nennx napo na ena manxa rpyna enpecxn nnreparopn n opconn annrn. Ana
xpaxr na cnooara na nopoennre or enpenre napon, crana cmenpemenno xpa n sa
camnre resn napasnrn. Cne cmprra na xeprnara pano nnn xcno nsxna n camnxr
namnnp.
Ome n ome npemncnxxn ncnuxn npnunnn sa namara repmancxa xaracrpo]a, nne
nensexno crnrame nce o cmnx nsno: ocnonnara pemanama npnunna sa namero
xpymenne eme nepasnpanero na naxnocrra na paconnx nponem n ocoeno
nepasnpanero na enpecxara onacnocr.
C pesynrarnre or namnre nopaxennx na ]ponronere npes anrycr 1918 r. nne
moxexme a ce cnpannm mnoro necno. He resn nopaxennx oneoxa o namnx xpax.
Kpaxr nn eme norornen or onasn cnna, xoxro norornn n camnre resn nopaxennx. A rx
ro nanpann c rona, ue n nponxenne na mnoro ecernnernx cncremno n nnanomepno e
paspymanana nonnrnuecxnre n mopannn nncrnnxrn na namnx napo, nnmanaxn ro or
onona, es xoero nsomo nxma spana n cnnna pxana.
Crapara repmancxa nmnepnx aconmrno npenepername nponema sa pacara.
Ormnnanaxn rosn nponem, nmnepnxra npenepername onona npano, xoero e
enncrnenara ocnona sa cmecrnynanero na naponre. Haponre, xonro onycxar a rn
nnmanar or uncrorara na xpnra nm, nsnpmnar rpxx npornn nonxra na nponnennero. H
- 193 -
axo enn no-cnnen napo rn copn or nneecrana n saeme rxxnoro mxcro, ro n rona ne
rpxna a nnxame rpxecrno na npanoro. Axo aen napo ne ncxa a cnmana
uncrorara na xpnra, aena my or npnpoara, ro ro nxma npano nocne a ce onnaxna, ue
e nnmen or cnoero semno cmecrnynane.
Bcnuxo na rasn semx moxe a ce nonpann. Bcxxo nopaxenne moxe a crane ama na
ema noea. Bcxxa saryena nona moxe a crane rnacx xm non noem. Bcxxo
ecrnne moxe a npensnnxa y xopara non npnrox na eneprnx. Bcexn rner moxe a crane
nsrounnx na nonn cnnn sa nono nspaxane. Bcnuxo rona e nsmoxno, oxaro naponre
sanasxr uncrorara na cnoxra xpn. Camo cc saryara na uncrorara na xpnra macrnero e
saryeno sannnarn. Xopara naar naony nanexn n or uonemxnx oprannsm neue no
nnxaxn naunn na moxem a nsronnm nocnennnre or orpanxnero na xpnra.
Crpyna cn camo a cpannnm rnranrcxara naxnocr na rosn ]axrop c ponxra na ncnuxn
pyrn ]axropn or pasnnuen nponsxo, n nne nenara me ce yenm, ue ncnuxn ocranann
nponemn n cpannenne c paconnx nrpaxr cmemno manxa ponx. Bcnuxn ocranann ]axropn
nmar npexono snauenne. A nponemr sa uncrorara na xpnra me cmecrnyna ororana,
oxaro cmecrnyna n camnxr uonex.
Bcnuxn cepnosnn cnmnromn na pasnaanero, orxpnrn y nac n npenoennara enoxa, n
xpana cmerxa ce cnpsann c paconnx nponem.
Bce eno ann crana yma sa nponemnre na nceomoro nsnparenno npano nnn sa
anomannnre n onacrra na nxonomnxara, sa neuannnre cnmnromn n onacrra na xynrypnnx
xnnor nnn sa cnmnromnre na nspaxane n onacrra na nonnrnxara, sa nenpannnnara
oprannsannx na nsnnrarennoro eno nnn sa nomnre nnnxnnx, oxasnann or npecara npxy
nspacrnnre - nce eno, n xpana cmerxa nxnara ea eme n npenepexnrennoro
ornomenne xm nponema sa pacara, n nepasnpanero na onesn onacnocrn, xonro nn
nocexa uyxn pacn.
Ero c xaxno ce oxcnxna n ocroxrencrnoro, ue o nnxaxnn cepnosnn nocnennn ne
moxexa a onear nnro pe]opmnre, nnro mepxnre sa connanna nomom, nnro ycnnnxra or
uncro nonnrnuecxn xapaxrep. Cepnosno snauenne nxmaxa cmo nnro nxonomnuecxnxr
noem, nnro napacrnanero na nxnara cyma or namn nayunn nosnannx. Hanpornn, n
nannxra, n pxanara, r.e. rosn oprannsm, xoro enncrneno ana nsmoxnocr na
nannxra a xnnee n a ce pasnnna na semxra, ne cranaxa no-spann, a nocrenenno ryexa
spanero cn. Hpn nennx cn nnmen pasnner crapara repmancxa nmnepnx ne ycnxname a
cxpne nrpemnara cn cnaocr. Bcexn onnr ecrnnrenno a ce nsnrne n yxpenn
nmnepnxra nensexno ce pasnname n rona, ue nne nrnopnpaxme na-naxnnx nponem
Pasnpa ce, me e nenpannnno a mncnnm, ue ncnuxn npecrannrenn na pasnnunnre
nonnrnuecxn nacoxn n namara crpana n ncnuxn namn ynpannnnn, onnrnann ce a nexynar
Iepmannx, ca nnn o enn nomn n snonamepenn xopa. He, rxxnara enocr nxmame
ycnex, samoro n na-opnx cnyua re nnxaxa camo nnmnnre npoxnn na onecrra n cn
sarnapxxa ounre sa ecrnnrennnre npnunnnrenn. Koro ce samncnn ope npxy
ncropnxra na pasnnrnero na namara crapa nmnepnx, ro, oexrnnno
pascxanaxn, me rpxna a crnrne o nsnoa, ue neue n enoxara na oennennero na
Iepmannx n cnpsannx c nero noem ca nnn na nnne cnmnromnre na pasnaanero. Taxnna
nanmarenn rpxna a npnsnaxr, ue nnpexn ncnuxn nonnrnuecxn ycnexn n nnpexn
orpomnoro napacrnane na orarcrnara, omoro nonoxenne na crpanara or ronna na
ronna crana nce no-nomo. 3a rona moxe a ce cn camo no pesynrarnre or nsopnre sa
paxcrara. Cncremnoro ynennuanane na rnaconere, noanann sa mapxcncrnre, cmo ne
ronopn sa nnmo pyro, ocnen sa npnnnxananero na nrpemnnx n nnmen xpax. Bcnuxn
ycnexn na raxa napeuennre ypxoasnn naprnn nxmaxa nnxaxno snauenne ne camo samoro
ypxoasnnre naprnn ne cymxxa opn a orpannuar pox na mapxcncrnre, no n samoro
nrpe n camnre ypxoasnn naprnn neue nmame nponec na pasnoxenne. Fypxoasnnxr
- 194 -
cnxr, es cam a ro saenxsna, eme neue orponen or rpynnara sapasa na mapxcnuecxnre
npecrann, a opara na ypxoasnnre naprnn npornn mapxcnsma noneue eme npoyxr na
xonxypennnx or crpana na uecronmnnnre noxone, orxonxoro npnnnnnna opa na
pemenn a npnxr oxpa npornnnnnn. Camo enpenre ome no onona npeme noexa
cncremna n neorxnonna opa n onpeenena nacoxa. Konxoro noneue orcnana nonxra sa
camocxpanenne n namnx napo, ronxona no-nncoxo ce nsnra, ronxona no-xpxo cnxe
enpecxara snesa - snesara na ann.
Ero samo n npes anrycr 1914 r. nne nxmaxme npe cee cn ennen cnnoren napo,
nacrnnam xm xpenocrnre na npornnnnxa. He, nxmame raxona nemo! Hne cranaxme
cnnerenn camo na nocnennx nnamx na nncrnnxra sa nannonanno camocxpanenne, na
nocnenoro xonnyncnnno ycnnne a ce orxnpnn mapxcncrxo-nann]ncrxoro nro, xoero
oranna neue noxonaname spanero na namnx napo. H n rosn conocen momenr nne
cmo ce oxasaxme necnoconn a pasepem xe ce namnpa namnxr ncrnncxn nrpemen
npar. Ero samo n ncxxa cnpornna eme nanpasna. Hponnennero ne nn apn c noea n
nsae na ncexn cnope sacnyrnre.
Ero or ncnuxn resn copaxennx nsxoxaxme, xoraro paspaornaxme ocnonnre na
namero nono nnxenne. Hne cme noxo yeenn, ue camo namero nnxenne e n
ccroxnne a nsnpe nonararmnoro naenne na nemcxnx napo, a cne rona a orne no-
aneu n a csae rpannren ]ynamenr, na xoro cne npeme me nspacne nona pxana.
Tona nxma a e pxana, xoxro e uyxa na napoa n xoxro e saera camo c ronn
cronancxn nnrepecn. He, rona me e ncrnncxn napoen oprannsm, rona me e -
repuancxa spaana, enc1nn1enno npec1annnnama neucxa1a nannn.
- 195 -
Inana XI

Hspnonauanen nepno o1 pasnn1ne1o na HCIPH
B nacroxmara saxnmunrenna rnana or npnara uacr na moxra paora as ncxam a ce
cnpa na npnonauannnx nepno na namero nnxenne, a as saeno c rona a ocnernx
nxxonxo nnpoca, xonro rorana sacranaxa na nenen pe. Tona ne snaun, ue ryx me ce
cnpa nopono na ncnuxn nponemn na namero nnxenne. Hennre saaunre na namero
nono nnxenne ca ronxona rpannosnn, ue rpxna a nm nocnerx nennx rom. Bn nropara
uacr na nacroxmara paora me ce nocrapax a ocnernx nopono nporpamnnre ocnonn na
namero nnxenne n a napncynam xapra na onona, xoero nne pasnpame no ymara
"pxana". Kasnaxn "nne" nmam npenn onesn crornnn xnnxn nemnn, xonro n omn
nnnnn ce crpemxr xm cmnx nean, maxap, pasnpa ce, ne nnnarn a ro nspasxnar c enn
n cmn ymn. 3a ncnuxn nennxn pe]opmn e xapaxrepno nmenno rona, ue xoraro sa rxx
neue croxr mnnnonn xopa, rn nponsrnacxna enn uonex. Crornnn xnnxn xopa nenexr
onpeenena meura, moxe n neue n-nponxenne na nenn cronernx. H ero naxpax ce
namnpa enn uonex, xoro, crana rnamara na resn nenn, ana nm xcen nspas n no raxn
naunn crana snamenocen na nonara nennxa nex.
noxoro neononcrno, rocnocrnamo cpe mnnnonn n mnnnonn xopa camo no cee
cn ronopn sa rona, ue resn mnnnonnn macn nsnocnar meurara sa nemo npnnnnnno nono, sa
panxanna npomxna na ceramnara ocranonxa. Heononcrnoro na macnre namnpa nspas n
pasnnunn ]opmn. V enn ro ce nspasxna n oruaxnne n esnaexnocr, y pyrn - nn
nsmymenne n osnonenne, y rpern - n nnno pannoymne, y uernprn - n ecen rnxn n
r.n. 3a rona nrpemno neononcrno na macnre enaxno ronopxr xaxro nannunero na
ronxmo xonnuecrno xopa, na xonro ncxxaxnn nsopn ca ompsnann, raxa n nannunero na
ronxm po nsnparenn, ]anarnuno rnacynamn sa xpanara nennna.
Hmenno xm resn rnynann ce opmame npen ncnuxo namero mnao .nnxenne.
Hamara naprnx ce nocranxme sa saaua a cepe no cnonre snamena ne cnrn n ononnn
xopa, a xopa ynnsenn n mnoro neononnn, xopa crpaamn n necnoxonn. Hamara naprnx
rpxname a cn nocrann saaua ne a nnyna na nonpxnocrra, a a rnea npen ncnuxo n
nounna.
Or uncro nonnrnuecxn spnrenen rn nmaxme npes 1918 r. cnenara xaprnna.
Hapor e pasxcan na ne uacrn. Enara uacr, mnoro manxa, nxnmuna rnanno
nannonannara nnrennrennnx n aconmrno nxma n peonere cn xopa na ]nsnuecxnx rpy.
Bnmno rasn nnrennrennnx e nacrpoena nannonanno, no no rasn yma rx nce ome ne cn
npecranx nnmo pyro, ocnen manonna cnaa samnra na raxa napeuennre pxannn
nnrepecn, cnnaamn c nnrepecnre na nnacrnxra. Tasn nnrennrennnx ce onnrna a
samnrn cnonre nen n nenn c yxonno opxne, xoero xaxro npen e mnoro neocraruno
n nonpxnocrno n nn ncexn cnyua e cncem escnnno npe nanopa na npornnnnxa. C
enn yap npes 1918 r. rasn o neoranna ynpannxnama xnaca eme copena.
Tpenepexn or crpax, rosn cno cera e roron noxopno a nonece ncxxo ynnxenne n e
nsnnnen c rpener npe rpxecrnynamnx esnomaen noenren.
Ha rosn cno npornnocron pyra xnaca: mnpoxnre rpyemn ce macn, xopara na
]nsnuecxnx rpy. Tesn macn ca oennenn n noneue nnn no-manxo panxannn mapxcncrxn
naprnn n ca nnnn c pemnrennocr a cmaxar cc cnna ncxxa nena cnpornna. Tesn
macn ne ncxar a ar pannonannn, re csnarenno orxnpnxr xaxnaro n a nno samnra
na nannonannnre nnrepecn n oxorno nonarar npar na ncexn uyxecrpanen rner. Tosn
nropn narep, pasnpa ce, uncneno mnoro npensxoxa npnnx; n na-naxnoro, n rosn
narep ce namnpar rxmo onesn enemenrn, es xonro nnxaxno nannonanno nspaxane ne e
mncnnmo n ne e nsmoxno.
- 196 -
T xaro eno eme neue xcno npes 1918 r: xaxnoro n a nno nspaxane na
nemcxnx napo e nsmoxno camo axo Iepmannx cn npne npenmnara cnna na namara
apena. Hamnre ypxoasnn "pxannn exrenn" nocroxnno popxr, ue sa a cn npne
cnnara na mexynaponara apena, na Iepmannx ne ocrnra camo opxne. Ho rona ne e
nxpno. B ecrnnrennocr nn nnncna npen ncnuxo cnna na nonxra. Hmame npeme, xoraro
nemcxnxr napo nmame opxne noneue or ocraruno. H xaxno? Bnpexn ncnuxoro rona
opxne ne moxe a samnrn namara cnooa. Tona ce cnyun, samoro nncrnnxrr sa
nannonanno camocxpanenne ce oxasa neocraruno cnnen, nnncname nonx sa
camocxpanenne. Hnxaxno opxne ne moxe a nomorne, ncxxo opxne me ocrane mprn
ronap, nnmo ne crpynam marepnan, axo nnncna pemnrennocr a ce nsnonsname or rona
opxne oxpa. Iepmannx ce npenpna n oesopxena crpana, ne samoro npen e
nnncnano opxne, a samoro ne crnrame nonx oxpa a ce nsnonsna or cnnara na
opxnero n opara sa sanasnanero na cnoxra naponocr.
Iocnoa nennre nonnrnnn cera onuar a onpananar esnonara cn nonnrnxa na
esxpann orcrnxn c rona, ue Iepmannx e oesopxena. B ecrnnrennocr paorara
cncem ne cron raxa. Hmenno nopan namara npecrnna nonnrnxa, nmenno nopan rona,
ue nne, rocnoa nenn, npeaoxre nannonannnre nnrepecn na Iepmannx, nne rpxname a
npeaere opxnero na namara crpana. Cera ce onnrnare a onpanaere cocrnenara cn
nona crpaxnnnocr c nnncara na opxne. Ho rana e onxnonena nxa n ]anmn]nxannx
xaro ncnuxo nn namnre ycra.
Oaue rpxna a xaxem, ue rosn ynpex n cmara crenen ce ornacx n sa nonnrnnnre
orxcno. Camo nopan rxxnara esxapaxrepna crpaxnnnocr nsenara nnacrra npes 1918 r.
enpecxa nannau moxa a orxpane opxnero na nemcxara nannx. Hpnnre nonnrnnn
cmo nxmar nnxaxno npano n onpanananero na cnoxra mpa npenasnnnocr /uern -
crpaxnnnocr/ a ce nosonanar na nnncara na opxnero no rasn npocra npnunna, ue
oesopxananero na Iepmannx e pesynrar or cocrnenara nm crpaxnnnocr.
Ero samo nponemr sa nspaxanero na repmancxara cnna ce ccron ne n rona xax
ornono a cn namepnm opxne, a n rona xax a nsponm rosn yx, xoro enncrneno ana
nsmoxnocr na napoa a nsnonsna opxnero. Axo y napoa e xnn rosn yx, rorana
nonxra my me namepn xnnxn nrnma a ce cone c opxne. A axo, or pyra crpana, na
enn crpaxnnnen my aar n pnere ecer nymxn, ro nxma a crpenx nnro c ena, xoraro
ro nananar. Tesn ecer nymxn n pnere na crpaxnnnena me ar no-manxo nonesnn,
orxonxoro n pnere na enn mxecrnen uonex onxnonenara roxra.
Bnpocr sa nspaxanero na nonnrnuecxara mom na namnx napo e npen ncnuxo
nnpoc sa ospanxnanero na namnx nannonanen nncrnnxr sa camocxpanenne. Tona e xcno
maxap camo nopan ]axra, ue n onacrra na nnmnara nonnrnxa npenapnrennara onenxa
na ncxxa pxana ce npann ne ns ocnona na rona c xaxno xonnuecrno opxne pasnonara
rx. Horennnannara cnna na ncxxa aena pxana ce onenxna npen ncnuxo ns ocnona na
sanoxenara n aenara nannx mopanna cnna sa cnpornna. Koraro ce onpeenx nennocrra
na enn nnn pyr napo xaro enenryanen cmsnnx na mexynaponara apena, ro
xpnrepnxr ne e xonnuecrnoro na mprnoro opxne n naxxaysnre -ecrnnrennnxr
xpnrepn e oxonxo e xnn n napoa reponsmr na opara, oxonxo e cnnna, oxonxo e
nnamenna neronara nonx sa nannonanno camocxpanenne. Cmsnre ce cxnmunar ne c
opxnero, a c xopara. Taxa nanpnmep anrnncxnxr napo nnnarn me ocrane n ounre na
nennx cnxr nenen cmsnnx ororana, oxaro neronnre pxononrenn n mnpoxnre naponn
macn noxasnar npenmnara rnpocr n cnnna pemnrennocr a onexar oxpa nenx
sanounarara opa, es a ce cnnpar npe nnxaxnn xeprnn n es a mncnxr sa rona xonxo
me nponxn aenara opa. A nann nxn cnxr snae, ue sanounaxn opara, anrnnuannre
cncem ne cmxrar sa pemanam momenr ccroxnnero na cnoero nopxanane n aennx
momenr n cpannenne c nopxennre cnnn na npornnnnxa.
- 197 -
Ho axo nne pasepem, ue nopxananero na nemcxara nannx e nsmoxno camo ns
ocnona na nspaxanero na nncrnnxra sa nonnrnuecxo camocxpanenne, ro me nn crane
xcno n ome nemo: ue sarona ne e ocraruno a ce sanomna onsn manx cno, xoro es
pyro ce ccron or noneue nnn no-manxo nannonanno nacrpoenn enemenrn, no ue nn e
neoxonmo npen ncnuxo a nxnem nannonanna nex na onesn macn, xonro ocera ca
nacrpoenn anrnnannonanno.
Ero samo mnaoro nnxenne, xoero cn nocranx sa saaua nspaxanero na
cynepennara repmancxa pxana, rpxna a nnxa cnoxra enncrnena nen n sanomnanero
na na-mnpoxnre naponn macn. Konxoro n a e xanxa namara raxa napeuena nannonanna
ypxoasnx, xonxoro n a e cnao pasnnro n nex ncrnncxn nannonannoro uyncrno -xcno e,
ue or rasn crpana nxma onacnocr or mo-roe cepnosna cnpornna, axo cymeem a
nponexame cnnna nrpemna n nnmna nannonanna nonnrnxa. Hx opn axo resn cnoene
c npncmoro nm rnoymne n xcornecrno sanounar a oxasnar nacnnna cnpornna, xaxro
ca npannnn rona o nsnecrna crenen n n enoxara na Fncmapx, ro npn rxxnara acnocnonna
crpaxnnnocr nxma a ce nanoxn cepnosno a ce copasxname c rxx.
Cncem pyro nemo ce mnpoxnre macn na namnre nnrepnannonanno nacrpoenn
cnnemennnnn. Tyx rpxna a ce copasxname c npnmnrnnnara cnnn na mnpoxnre macn,
npnnnxnann a paspemanar ocnonnnre nponemn upes nacnnne, no n c enpecxoro nm
pxonocrno, rorono a nycne n xo na-pemnrennn n esnomann naunnn na opa.
Tosn narep nxma a ce cnpe n npe rona a norymn ncxxo nemcxo nspaxane no onesn
naunnn, no xonro na npemero npeuynn rpnaxa na nemcxara apmnx. H na-naxnoro: n
ena napnamenrapna pxana resn macn camo cc cnoxra uncnenocr morar a nponanxr
ncxxa nnmna nonnrnxa, nacouena xm nspaxanero na nannxra n morar a nanpanxr
raxa, ue pyrnre napon a nn onenxnar xaro enenryannn cmsnnnn mnoro nncxo. He
rpxna a ce mncnn, ue camo nne pasnpame xonxo orcnana Iepmannx npn nannunero na
15-mnnnonnnx narep na mapxcncrnre, nann]ncrnre n npnnpxennnnre na nenrpncrxnre
naprnn. He, n uyxnna cmo mnoro ope cn anar cmerxa, ue rosn mprn ronap mnoro
nn orcnana n nn npann manonennn xaro cmsnnnn. Hnro ena pxana nxma ocoeno
oxorno a cxnmun cms c raxana pxana, n xoxro na-axrnnnnre cnoene or nacenennero
ne ncxar a nopxar nnxaxna mo-roe pemnrenna nnmna nonnrnxa.
Hpnanere xm rona n ]axra, ue pxononrennre na resn naprnn na nsmxnara
nensexno me ce opxr npornn ncxxo nspaxane neue nopan nncrnnxra sa cocrnenoro
cn camocxpanenne. Ero samo ncropnuecxn e aconmrno nemncnnmo a cn npecrannm,
ue nemcxnxr napo me moxe a sanomna cnonre crapn nosnnnn, npen a cn pasuncrn
cmerxnre c ncrnncxnre nnnonnnnn sa namero xpymenne. Hpe ca na ncropnxra
noemnpn 1918 r. me ce pasrnexa ne xaro nsmxna na monapxnxra, a xaro nsmxna na
oreuecrnoro.
H raxa, sa a npnone ornono nesanncnmo nonoxenne na mexynaponara apena,
Iepmannx npen ncnuxo rpxna a cn npne ennnara nonx, a npne enncrnoro na cnox
cocrnen napo.
Beue or uncro rexnnuecxa crpana e xcno, ue nexra sa nesanncnmocrra na Iepmannx
na mexynaponara apena e neocmecrnnma, oxaro na crpanara na rasn ocnoonrenna
nex ne sacranar na-mnpoxnre macn na napoa. Bcexn o]nnep necno me pasepe, ue or
uncro noenna rnena rouxa nne ne moxem a nonm nona, onnpaxn ce camo na
cryenrcxn arantonn, ue ocnen mosxa na napoa ca nn nyxnn n neronnre mmpynn.
Heoxonmo e opn a nmame npenn n, ue axo namara nannonanna samnra ce onnpame
camo na raxa napeuenara nnrennrennnx, rona n nno nenonpannmo pasrounrencrno na
cnnn, xaxnnro nmame rnpe manxo. Hne mnoro cnnno ycemame resn saryn, cne xaro
raxona ronxmo xonnuecrno mnaa nemcxa nnrennrennnx npes ecenra na 1914 r. sarnna na
]nanpcxnre nonera n namnre opononuecxn nonxone. Fes paornnuecxnre macn ne
- 198 -
moxem ne camo a nomname, no opn ne moxem a nponeem neoxonmara rexnnuecxa
nororonxa. 3a rona cmo npen ncnuxo e neoxonmo enncrno na nonxra na namnx
napoen oprannsm. a ne sapanxme n, ue rpxna a ce copasxname c xonrpona,
yupeen na nac or nepcacxnre noenrenn. Bcxxo name ecrnne ce namnpa no
nasopa na xnnxn pennnnn oun. Hpn raxnna ocroxrencrna xaxnaro n a nno rexnnuecxa
noenna nororonxa e nsmoxna camo, axo cme aconmrno ennnn n axo na nepcacxnre
mnnonn nm nomarar camo orennn neronnnn, xonro ce npoanar sa 30 cpepnnxa. C
raxnna orennn neronnnn me nn e necno a ce cnpannm. Ho nnmo ne moxe a ce
nanpann npornn mnnnonnnre macn, axo re nopan nonnrnuecxo yexenne ne ncxar
nnxaxno nannonanno nspaxane. Taxana cnpornna e nenpeoonnma, oxaro nenoenm
rnannara npnunna sa rxxnara npaxenocr, sanoxena n mapxcnuecxnx mnporne, oxaro
ne nsronnm or cpnara n mosnnre nm nenre na mapxcnsma. H raxa, or xaxnaro n rnena
rouxa a ro nornenem - ann or rnena rouxa na rexnnuecxara nororonxa, nnn or rnena
rouxa na camoro noene na nonara, nnn or rnena rouxa na nnmnononnrnuecxnre
cmsn - nce eno, nnpocr sa namero nannonanno nspaxane n sanomnane na ncrnncxa
nesanncnmocr sa Iepmannx onnpa n npenapnrennoro sanomnane na mnpoxnre macn or
namnx napo.
Heoxonmo e a ce nomnn, ue es sanomnanero na nnmna cnooa ncxxa nrpemna
pe]opma n na-opnx cnyua nn npenpma camo n no-nsrona sa nnmnnx npar xononnx.
Hnoonere na ncexn raxa napeuen nxonomnuecxn noem nce eno me ce nanar camo na
xonrponnpamnre nn pxann. H axo n pesynrar na connannn npomenn nne sanounem a
paornm no-ope, ro rasn paora cmo e or nonsa camo sa rxx. Bo ce xacae o
omoxynrypnnx nporpec, ro ro nsomo e neocrnen sa nemcxara nannx, oxaro rx ne cn
sanomna nannonanna nesanncnmocr, r xaro omoxynrypnnxr nporpec e rxcno cnpsan c
nonnrnuecxara nesanncnmocr n ocroncrnoro na nannonannoro nxno.
Ho mom e raxa, mom xaro nxnoro nn nannonanno eme e ronxona rxcno cnpsano
cc sanomnanero no snamenara na nannonannnre nen na mnpoxnre cnoene na napoa, ro
xcno e, ue nmenno n rona ce ccron na-ronxmara, na-naxnara saaua na nxnoro name
nnxenne. T xaro namero nnxenne ne moxe a ce orpannuana c nnpocn na momenra,
a rpxna a orae nxnoro cn nnnmanne nmenno na onesn nnpocn, or xonro sanncn
emero.
Ero samo na nac ome npes 1919 r. nn eme nannno xcno, ue nncmara nen na nonoro
nnxenne rpxna a e "nannonannsannxra" na macnre, r.e. nnepxnanero na
nannonannara nex n na-mnpoxnre cnoene na napoa.
Orryx or raxrnuecxa rnena rouxa nponsrnuame nxnara penna nsncxnannx.
1.3a a ce sanomnar macnre na crpanara sa nexra na nannonannoro nspaxane,
nnxaxnn connannn xeprnn ne ca npexaneno ronemn.
Kaxnnro n cronancxn orcrnxn a ar nanpanenn or rpyemnre ce, re ne ca nnmo n
cpannenne c onasn orpomna nonsa, xoxro me nonyun nxnara nannx, axo naroapenne na
orcrnxnre ycnee a npne resn cnoene no snamenara na nannxra. Camo xcorneara
orpannuenocr /c xoxro, ynn, ce ornnuanar nxxon namn npenpnemauecxn xprone/ moxe
a ne pasnpa, ue axo ne ycneem nax a nsponm nnnara connapnocr na namara nannx,
ro ncrnncxn cronancxn noem me e nensmoxen, a snaun me e nensmoxno a ce
nsnnnua n cepnosna cronancxa nonsa.
Hne ne nxme sarynnn nonara, axo nemcxnre npo]cmsn ecrnnrenno nsnxno
xxa ce orann na enoro na nannonannara samnra n axo paornnnnre, nnnsamn n
npo]cmsnre, c nennx cn ]anarnsm ce opexa sa enoro na ponnara. Hexa resn
npo]cmsn c nxnoro cn ycpne a xxa orcroxnann nxonomnuecxnre nnrepecn na
paornnnnre npornn anunnre sa neuana npenpnemaun, nexa re nonxxora a nycxaxa n
xo opn crauxnre, sa a npnnyxr npenpnemaunre a ynaxar saxonnnre ncxannx na
- 199 -
paornnnnre. Or rona namara nannx nxmame a sarnne, crnra npo]cmsnre or nce cpne
a noxpenxxa nonara. E, a axo nne xxme cneuennnn nonara, ncnuxn nxonomnuecxn
orcrnxn sa paornnnnre, pasnpa ce, mxxa a ce nsnnarxr croxparno. 3a rona opn n
nno cmemno a ronopnm.
Ero samo rona nnxenne, xoero cn nocranx nennxa saaua a npne paornnuecxara
xnaca n nonoro na nannxra, ne rpxna a sapanx, ue nnpocr sa nxonomnuecxnre xeprnn
ryx nsomo ne rpxna a nrpae nnxaxna ponx, oxonxoro nxonomnuecxnre orcrnxn ne
sannamnar nesanncnmocrra na nannonannoro cronancrno.
2.a ce nsnnranar mnpoxnre naponn macn n nannonanen yx moxe camo no nrx na
nsnranero na connannoro nm pannnme. Camo upes nsnranero na connannoro pannnme
morar a ar csaenn onesn omonxonomnuecxn npenocranxn, xonro enncrnenn
nosnonxnar na orennoro nnne a ce npnomn xm xynrypnnre nara na nxnara nannx.
3.a ce nnepn nannonannara nex n mnpoxnre naponn macn ne e nsmoxno upes
nononnnuarn mepxn - ne e nsmoxno, axo nsxoxame or rnena rouxa na raxa napeuenara
"oexrnnnocr". 3a a nocrnrnem nenra e neoxonmo no na-pemnrenen, na-
]anracrnuen n na-enocrpanunn naunn a ce ccpeorounm nmenno npxy rasn nen.
Tona snaun, ue ne e nsmoxno a ce sanomna nennxr napo sa nannonannara nex raxa,
xaxro cn ro npecranx namara cnpemenna ypxoasnx, r.e. c raxnna n raxnna "yronopxn"
n "orpannuennx". He, sa rona rpxna a sacranem na rnenmero na xpannx nannonannsm
n a ne ce crpaxyname or resn excnecn, xonro ca cnpsann c ncxxa xpanocr. Hpornn
orponara e neoxonma npornnoorpona. Camo nomnnxr ym na ymepennx n cnpernar
ypxoa moxe a cn nopasn, ue xm pax non nrxr na snarnara cpea.
Bnpoxnre naponn macn ne ce ccroxr or npo]ecopn n nnnomarn. Haponnre macn
npnrexanar mnoro manxo xonnuecrno acrpaxrnn snannx. 3a rxx pemana onacrra na
uyncrnara. Honoxnrennoro nnn orpnnarenno snauenne na naponara maca xm eno nnn
pyro xnnenne ce onpeenx na neue or uyncrnoro. Ha nex rpxna a ce xaxe a nnn ne,
pyro rx ne pasnpa. Ho nmenno samoro macara ce ynpannxna or uyncrnoro, e no-rpyno
rx a e pasxnarena. a ce pasxnarn nxpara e no-rpyno, orxonxoro a ce pasxnarn
snannero; nmonra e no-rpana or ynaxennero; uyncrnoro na ompasa e no-cnnno or
onxnonenara nenpnxsn. nnxemara cnna na na-mormnre npenparn na semxra nnnarn
ce e xpnena nn ]anarnsma na macnre, nonxxora ocrnram o ncrepnx, no nnxora rasn
nnxema cnna na ce e xpnena n nxxaxnn nayunn nen, nnesanno onnaenn macnre.
Koro ncxa a sanomna na cnox crpana mnpoxnre macn na napoa, ro npen ncnuxo
rpxna a noepe xnmu, ornapxm nparnre xm cpnero na napoa. Tosn xnmu e nonx n
cnna, a cncem ne "oexrnnnocr", r.e. cnaocr.
4.a ce sanomna ymara na napoa e nsmoxno camo, axo enonpemenno c opara sa
cocrnennre nonoxnrennn nenn noneem opa sa ynnmoxananero na onesn, xonro ca
npornnnnnn na namnre nenn.
Axo sanounem a nonm na-esnomana opa cpemy npornnnnxa, ro napor na-
uecro nmenno n rona me nnn rnoxra npanora. A axo ce orxasnam or nnnoro
ynnmoxenne na npara, ro napor nnxa n rona cocrnenara rn necnrypnocr n npanorara
na rnoero eno, a moxe n opn n rnoxra nenpanora.
Bnpoxnre naponn macn ca xc or camara npnpoa. Te ne pasnpar xax nxxon xopa,
xonro rnpxr, ue ncxar npornnononoxnoro, n cmoro npeme nmesnnuar nomexy cn,
crncxar cn pnere, n r.n. Macara ncxa eno - noeara na cnnnnx na no-cnanx,
ynnmoxananero na cnanx nnn neronoro esnpexocnonno nounnxnane.
Bnepxnanero na nannonannara nex n mnpoxnre cnoene na namnx napo me ce
yae camo n cnyua, ue nape c npornnononoxnara opa sa ymara na napoa nne
nponeem nnno nsxopenxnane na nnrepnannonannnre my orponnrenn.
- 200 -
5.Bcnuxn ronemn nnpocn enonpemenno ca nnpocn na enx n ncnuxn re ca
nponsnonn or onpeenenn no-noxn npnunnn. Ho pemanamo snauenne nma camo enn
or nponemnre: nponemr sa paconoro cxpanenne na napoa. Enncrneno or crenenra
na uncrorara na xpnra ce onpeenx ncrnncxara cnna nnn cnaocr na xopara. Xopara,
xonro ne pasnpar snauennero na paconnx nponem, npnnnuar na onesn, xonro ncxar y
moncone a pasnnxr xauecrna na xprxn, es a pasnpar, ue psnx xr na xprxara nnn
ocoenara nsnpnemunnocr na nyena ca xauecrna, sanoxenn n rxxnara paca, a cncem ne
nemo raxona, xoero moxe a ce nayun. Haponre, npenepernamn uncrorara na cnoxra
paca, c rona ce orxasnar n or enncrnoro na ymennx xnnor nn ncnuxnre my npoxnn.
Heocrarunara enoponocr na xpnra nensexno non o neocraruno enncrno na
nennx xnnor na aen napo; ncnuxn npomenn n c]epara na yxonnnre n rnopuecxnre nn
cnnn ca camo nponsnonn or npomennre n onacrra na paconnx xnnor.
Koro ncxa a ocnoon nemcxnx napo or uyxnre my nnnxnnx n or noponnre na
nemnnx en, ro npen ncnuxo rpxna a ro ocnoon or uyxnre ]axropn, xonro
nopaxar ncnuxn resn noponn.
oxaro ne pasepem oxpa snauennero na paconnx nponem, a cneonarenno n
snauennero na enpecxnx nnpoc, nspaxane na nemcxara nannx nxma a nma.
Hponemr sa pacara nn ana xnmu sa pasnpanero ne camo na nennx xo na
cneronnara ncropnx, no n sa nxnoro pasnnrne na omouonemxara xynrypa nsomo.
6.Hamnxr crpemex a npnem n nonoro na napoa onesn mnpoxn macn, xonro ocera ce
namnpar n nnrepnannonannnx narep, n nnxaxn cnyua ne osnauana orxas or samnrara na
cnpanennnnre nnrepecn na orennnre ccnonnx. Pasnnunero n nnrepecnre na orennnre
npo]ecnn n ccnonnx cncem ne e cmoro nemo xaro xnaconoro pasnennenne. He, raxnna
pasnnunx ca pasnpamn ce or camo cee cn pesynrar or nennx nn nxonomnuecxn xnnor.
Ipynnpanero na xopara no npo]ecnn n nnxaxn cnyua ne e n paspes c nnrepecnre na
napoa xaro nxno. Hocnennre nsncxnar enncrno camo no onesn nnpocn, xonro
ecrnnrenno sacxrar nennx napo.
a ce npne n nonoro na napoa nnn opn camo na pxanara eno ccnonne,
npenpnano ce n xnaca, moxe ne c rona, no-nncmnre xnacn a cnxsar naony, a camo axo
ycneem a nsnrnem narope no-nnsmnre xnacn. Hocnrennre na rosn nponec nnxora ne
morar a cranar nncmnre xnacn - nocnren moxe a crane camo nnsmara xnaca, noema
opa sa cnoero pannonpanne. Cnpemennara ypxoasnx, nanpnmep, sae cnoero mxcro n
pxanara ne naroapenne na meponpnxrnxra na nopxncrnoro, a naroapenne na
cocrnenara cn eneprnx n na crapannxra na cocrnennre cn pxononrenn.
Hemcxnxr paornnx nne me sanomname sa nemcxara nannx ne nocpecrnom xanxnre
nen sa canrnmenranno noparnmxnane, a upes nonnrnxa na cncremno n nnanomepno
noopxnane na neronoro connanno n omoxynrypno nonoxenne, oxaro n pesynrar na
raxnna cncremnn ycnnnx na nsuesne npornnononoxnocrra na nnrepecnre none n na-
pemanamnre onacrn. nnxennero, xoero cn nocranx raxnna nenn, pasnpa ce, rpxna a
cn sanepyna npnnpxennnn nmenno n narepa na rpyemnre ce. Hnrennrennnxra nn e
nyxna camo oronxona, oxonxoro rx nsnxno e paspana rasn nen. Tosn nponec na
npenpmane n cnnxanane, pasnpa ce, nxma a e sanpmen n nponxenne na
nxxaxnn cn 10-20 ronnn, a me nsncxna mnoro noxonennx.
Ha-ronxmara npeuxa a ce cnnxar paornnnnre or namero npeme c nannxra xaro
nxno, cncem ne e pasmnnananero na Ccnonnnre nnrepecn. He, rasn npeuxa e sanoxena n
nnrepnannonannnre acnnpannn na ceramnnre pxononrenn na paornnuecxara xnaca, n
rexnnre npornnopxannn n npornnooreuecrnenn nocranonxn. Axo naueno na cmnre
npo]cmsn croxxa xopa, nacrpoenn ecrnnrenno nannonanno, n axo re c ]anarnsm
npoxapnaxa cnonre nannonannn nen n onacrra na nonnrnuecxnx n nsomo na nennx
napoen xnnor, ro mnnnonn paornnnn, nxa cranann na-nennn unenone na namero
- 201 -
omecrno, na namnx napo, nesanncnmo or nannunero na penna rpxannx no uncro
nxonomnuecxn nnpocn.
Taxona nnxenne, xoero ncxa uecrno a npne nemcxnx paornnx na neronara nannx,
pasnpa ce, rpxna no na-pxsx naunn a ce nsxnxna npornn npenpnemaunre, xonro no
naponn nnrepecn pasnpar camo cnoero neorpannueno rocnocrno na paornnxa xaro
npoanau na paorna cnna n nn ncexn onnr sa aconmrno cnpanennna samnra na
saxonnnre nnrepecn na paornnxa nnxar npecrnnenne npornn "napoa". Xopara, xonro
samnranar raxn "mnporne", csnarenno samnranar nenpanara n nxara. Hnrepecnre na
napoa xaro nxno nsnarar onpeenenn sanxennx ne camo npxy enara, no npxy nere
crpann.
Axo paornnnnre, es a ce copasxnar c no-ronxmoro naro n cc ccroxnnero na
nannonannara npomnmnenocr, onnpaxn ce camo na cnoxra cnna, nscrncxnar upes manrax
nsnecrnn orcrnxn, re npmar ecrnnrenen rpxx npornn napoa; no cmo raxn rpxx
nsnpmnar n npenpnemaunre, axo re, esuoneuno excnnoarnpaxn paornnnnre,
snoynorpexnar c nannonannara paorna cnna, nsrncxnaxn or nenara nor mnnnonn
neuann. Taxnna npenpnemaun nxmar npano a ronopxr sa cnonre nannonannn uyncrna,
raxnna npenpnemaun ca eroncrnunn neronnnn, r xaro, nnacxxn connanno
nanpexenne n peonere na paornnnnre, re nponoxnpar xon]nnxrn, xonro raxa nnn nnaue
nensexno nocxr npea na nxnara nannx.
H raxa, rnannnxr pesepnoap, or xoro namero mnao nnxenne rpxna a uepnn cnnn,
e npen ncnuxo xprr na rpyonnre xopa. Hamara saaua e a ocnoonm resn macn or
rnera na nnrepnannonannnre nen, a rn nsrprnem or noxrnre na connannara nnmera n
na omo xynrypnara nsocrananocr, a cne rona a nanpannm or rxx nennx nenen ]axrop
na omo nannonannara opa sa omonannonannnre nnrepecn.
Axo n peonere na nannonannara nnrennrennnx ce namepxr xopa c ropemn cpna,
xopa, mncnemn sa emero na cnox napo n nannno pasnpamn nennxoro snauenne,
xoero nma sanomnanero na mnpoxnre naponn macn sa namero eno, ro raxnna xopa me
oxaxar nennn ycnyrn na namero nnxenne n nne oxorno me ce nsnonsname or rexnnre
nennn yxonnn xauecrna. Ho nnxora nxma a rnuame cne rnacynamnre onuera or
peonere na ypxoasnxra. Tesn nsnparenn nxa cranann sa namero nnxenne mprn
ronap, xoro n orcnann npnrerarennara cnna na nnxennero na mnpoxnre naponn
macn. Pasnpa ce, nexra sa oennxnanero na napoa enonpemenno n orrope, n orony
reopernuno e mnoro opa. Ha maconnre cpannx n mann]ecrannn, xoraro ce cnpar
saeno n paornnuecxnre npecrannrenn na samoxnnre xnacn, na npn norne ce
nonyuana ronxm e]exr. Ho resn e]exrn ne morar a nsxopenxr onona, xoero e csanano n
nponxenne na cronernx. Pasnnxara n xynrypnoro pasnnrne e ronxona ronxma n
nosnnnnre, saemann or nere crpann no uncro nxonomnuecxn nnpocn, ca ome ronxona
pasnnunn, ue mom nnmnnxr e]exr or cnmecrnara mann]ecrannx ce pasnpcne, rasn
pasnnxa nesaanno me sanoune a ce nspasxna ornono.
Hx n n xpax na xpanmara, nenra ne e a npeycrponm peonere nrpe n nannonannnx
narep. Hamara rnanna saaua e a sanomname onasn maca, xoxro ce namnpa ome n
anrnnannonannnx narep.
Camo or rnena rouxa na rasn nocnena nen rpxna a onpeenxme nxnara raxrnxa na
namero nnxenne.
7.Tasn moxe n enocrpanunna, no sarona nx cncem xcna nosnnnx rpxna a namepn
nspas n n oprannsnpanero na nponaranara na mnaara naprnx, a or pyra crpana ycnexr
na camara nponarana nsncxna nmenno raxana xcna nosnnnx.
3a a nma ecrnnrenno ycnex, nponaranara rpxna a e nacouena camo xm ena
crpana; n npornnen cnyua, nmaxn npenn ronxmoro pasnnune n opasonarennoro
pannnme na nara narepa, nponaranara nnn nxma a e paspana or enara or
- 202 -
crpannre, nnn me e nsnpnera or pyrara crpana xaro nemo, pasnpamo ce or camo
cee cn, cxyuno n esnnrepecno.
opn naunnr na nspasxnane n ronr na nponaranara ne moxe a e enaxn sa
na ronxona pasnnunn narepa. Axo nponaranara ce orxaxe or npocrorara n cnnara na
naponnx crnn, rx nxma a namepn nr xm mnpoxnre macn. Axo nx e no nxyca na
mnpoxara maca, axo cornercrna na rpyonarnre uyncrna n mannepn, rx nenpemenno me
ce cropn onxnonena n npnmnrnnna na raxa napeuenara nnrennrennnx. Cpe cro raxa
napeuenn oparopn, ena nn me ce namepxr n ecer raxnna, xonro nxa ycnenn c enaxn
ycnex nec a ronopxr npe aynropnx or npo]ecopn n cryenrn. Ho or xnnxa oparopn c
mxa me ce namepn camo enn, xoro a cymee a ynneue cpanne, n xoero nma n
mnocepn, n npo]ecopn, a cymee a namepn raxana ]opma na nsnoxenne, xoxro a ce
cropn enaxno nnrepecna n na nere uacrn or aynropnxra n xoxro a npensnnxa rpm or
annoncmenrn n y ennre, n y pyrnre. He rpxna a sapanxme, ue na-nennxonennara
nex n na-npensxonara reopnx na-uecro namnpar pasnpocrpanenne camo upes manxn
xopa. Paorara ne e n rona xaxno nma npenn orenen rennanen rnopen na ena nnn
pyra nennxa nex, a n rona n xaxna ]opma n c xaxn ycnex me onecar rasn nex o
mnpoxnre naponn macn onesn, xonro nrpaxr ryx ponxra na nocpennnn.
Hpnrerarennara cnna na connanemoxpannxra n na nennx mapxcncrxn narep n
snaunrenna crenen ce oxcnxname c rona, ue re ce opmaxa nmenno xm onpeenena
nynnxa, xm onpeenen narep. Henre na connanemoxpannxra xxa ocraruno
orpannuenn n rnoymnn, no ronxona no-necno rn nsnpnemaxa onesn macn, unero
ymcrneno nnno nannno cornercrname na resn nen.
Orryx n sa namero mnao nnxenne nponsrnua npocrara n xcna saaua.
Hamara nponarana no cpxanne n ]opma rpxna a cornercrna na na-mnpoxnre
naponn macn; nenara npannnnocr ce nponepxna camo or nennx peanen ycnex.
B ronemnre naponn cpannx, xero ce cnpar mnpoxn naponn macn, na-
opnxr oparop me e ne onsn, xoro n yxonno ornomenne cron na-nnso o
npnccrnamara nnrennrennnx, a onsn, xoro ymee a sanomna cpnara na macara.
Onsn nnrennrenr, xoro, npnccrnaxn na raxona cpanne, sanoune a xpnrnxyna
peura na oparopa, nesanncnmo, ue rx e nmana orpomen ycnex cpe macnre, me oxaxe c
rona camo, ue cncem ne e paspan ncrnncxnre nenn na namero nnxenne n cneonarenno
ne npecrannxna sa nero nnxaxna nennocr. 3a namero nnxenne nma nena camo onsn
nnrennrenr, xoro oronxona e paspan saaunre n nennre na nnxennero, ue ymee a
onenn nponaranara nsxnmunrenno or rnenmero na nnnxnnero npxy macara, a cncem
ne or spnrennnx rn na onona nneuarnenne, xoero rx npann na camnx nero. T xaro
namara nponarana nma sa nen ne "pasnneuennero" na xopa n es rona neue nannonanno
nacrpoenn, a sanomnanero na onesn cnoene or napoa, xonro no xpn npnnanexar xm
namnx narep, no no yexennx sacera ce ornacxr npaxeno xm namnre nen.
Hsomo, namero mnao nnxenne rpxname a ce pxonon or onesn copaxennx,
xonro pasnnx no-rope n rnanara sa noennara nponarana.
ue namara nponarana eme npannnna, oxasna nennxr ycnex.
8.Honnrnuecxnre nenn na eno nennxo pe]opmaropcxo nnxenne nnxora ne morar a
ar nocrnrnarn n pesynrar camo na npocnernrencxa paora nnn na nnnxnnero na
npocnernrennre na rocnocrnamara nnacr; re morar a ar peannsnpann camo upes
sanomnane na nonnrnuecxara nnacr. Bcxxa cneronna nex ne camo nma npano, no nma n
sanxenne a nseme n pnere cn onesn cpecrna, xonro enncrneno anar nsmoxnocr
a nnnrn n xnnora cnonre nnanone. Enncrneno ycnexr e rnanen cnx na namara
semx n n sanncnmocr or nero ce onpeenx crenenra na npanora nnn na nenpanora na
aeno nnxenne. Hpn rona, pasnpa ce, no ycnex nne pasnpame ne npocro sansemanero
na nnacrra camo no cee cn, xaxro nnxxme rona npes 1918 r.; no ycnex nne pasnpame
- 203 -
ecrnnrenno naroerennnre nocnennn sa nennx napo or npemnnananero na nnacrra n
onpeenenn pne. Ho ycnemen pxanen npenpar nne n paspes c esnennre nemcxn
mpncrn pasnpame ne npocro npemnnananero na pxannara nnacr n pnere na rocnoa
penonmnnonepnre, a pasnpame camo onona penonmnnonno ecrnne, xoero e onecno
orarn pesynrarn sa nannxra n e csano sa nex no-opn ycnonnx or npenmnnx pexnm.
Hnmo noono ne moxe, pasnpa ce, a ce xaxe sa nemacrnnre cnrnx or 1918 r., xonro
ca pesynrar or ecrnnx na annrn, a cncem ne nennxa penonmnnx.
Ho axo sanomnanero na nonnrnuecxara nnacr e na-naxnara npenocranxa sa
npaxrnuecxoro nnnmenne n xnnora na pe]opmaropcxnre namepennx na aeno
nnxenne, ro e xcno, ue rona nnxenne or npnnre nn na cnoero nsnnxnane rpxna a
ce ocsnana n a ce uyncrna xaro nnxenne na macnre, a ne xaro nnreparypen xny,
xero nnxr ua, nnn xaro xomnannx, xero nrpaxr na xernn.
9.Hamero mnao nnxenne no camara cn cmnocr n no ]opmnre na cnoxra oprannsannx
e anrnnapnamenrapno nnxenne. Tona snaun, ue n nxnara cnox paora n no-cnennanno nn
]opmnre na cnox nrpemen crpoex nnxennero pemnrenno orxnpnx npnnnnna na
pemanane cnope onmnncrnoro na rnaconere, orxnpnx onsn pe, xoraro noxr e camo
nsnnnnren na nonxra n mnennxra na onmnncrnoro. Taxana erpaannx na ponxra na
noxa nne ne onycxame. B ronxmoro n manxoro namero nnxenne npecrannxna
npnnnnn na esycnonnnx anropnrer na noxa n cueranne c nncmara ]opma na neronara
orronopnocr.
Ha npaxrnxa rosn npnnnnn cn namnpa cnenoro npnnoxenne.
Hpnnxr npecearen na namara mecrna oprannsannx ce nasnauana or nox, croxm c
eno crnano no-nncoxo n namara oprannsannonna epapxnx. Tosn npecearen e
orronopen pxononren na mecrnara oprannsannx. Bcnuxn mecrnn xomnrern my ce
nounnxnar, a ne oparnoro. Hpn nac nxma n ne moxe a nma xomnrern, sannmanamn ce c
rnacynannx, npn nac cmecrnynar camo xomnrern sa paora. Hxnara paora pasnpeenx
orronopnnx pxononren, r.e. npecearenxr na mecrnara oprannsannx. Ho cmnx
npnnnnn ce nsrpaxar ncnuxn ocranann oprannsannonnn snena - paon, oxpr, onacr.
Boxr nn ncnuxn resn snena ce nasnauana orrope - c neorpannuenn npanomomnx n
anropnrer. Camo noxr na nxnara naprnx crnacno ycrana ce nsnpa na npnnunnre
cpannx na unenonere na naprnxra. To e enncrnen pxononren na nxnoro nnxenne.
Bcnuxn xomnrern my ce nounnxnar, a ne oparnoro. Ho sarona nx ro nocn na nnemnre
cn n nxnara orronopnocr. Hpe nonn nsopn npnnpxennnnre na nnxennero morar a ro
npnnnexar xm orronopnocr, morar a my nsemar snannero, axo e ecrnan npornn
npnnnnnnre na nnxennero nnn axo nomo e cnyxnn na neronnre nnrepecn. Torana
mxcroro na npenmnnx nox me nseme pyr, no-op, ro me nma cmnx anropnrer n
npxy nero me nexn cmara orronopnocr.
Ena or nncmnre saaun na namero nnxenne ce ccron n rona a ce ae noea na
rosn npnnnnn ne camo n namnre cocrnenn peone, no n n nxnoro emo pxanno
ycrpocrno.
Koro ncxa a e nox, na nero me my e aen neorpannuen anropnrer, no me
rpxna cmo raxa a nocn n na-rexxara orronopnocr.
Koro e necnocoen sa rona, ro e rnpe crpaxnnn, sa a nocn nocnennnre or
cnonre ecrnnx, ro ne e roen sa nox. 3a ponxra na nox e npnsnan camo repo.
Hennxr nporpec n nxnara xynrypa na uoneuecrnoro ce asnpar nsxnmunrenno npxy
rennannocrra n eneprnxra na nnunocrn, a n nnxaxn cnyua ne ca npoyxr na
"onmnncrnoro".
3a a moxe namara nannx a cn npne nennunero n cnnara, rx rpxna a cymee a
xynrnnnpa nnunocrra n a npne ncnuxn npana.
- 204 -
Tona snaun, ue nxnoro name nnxenne e anrnnapnamenrapno nnxenne. H axo nne n
ecrnnrennocr nsemame yuacrne n eno nnn pyro napnamenrapno yupexenne, ro ro
npannm, camo sa a ro nspnnnm ornrpe n n xpax na xpanmara, a npemaxnem camoro rona
yupexenne, n xoero ne moxem a ne nnxame enn or na-npennre enemenrn na
pasnaanero na pxanara n omecrnoro.
10.Hamero nnxenne ce orxasna a saeme xaxnaro n a nno nosnnnx no onesn nnpocn,
xonro nsnnsar nsnn npeennre na namara nonnrnuecxa paora nnn nxmar npnnnnnno
snauenne sa nero. 3aauara na namero nnxenne na e n pennrnosnara pe]opmannx, a n
nonnrnuecxara peoprannsannx na naponnx xnnor. B nporecranrnsma n n xaronnuecrnoro
nne nnxame enaxno nenna onopa sa namnx napo n sarona pemnrenno ce opnm npornn
onesn naprnn, xonro ncxar a npenpnar pennrnxra n nncrpymenr sa nonnrnuecxa opa,
ncxar a npnnnsxr pennrnxra o ronnre naprnnn nnrepecn.
Ha-cerne namero nnxenne ne nnxa cnoxra saaua nn nscranonxnanero na
onpeenenn ]opmn na pxanno ycrpocrno nnn n opara npornn pyra ]opma na rona
ycrpocrno. Hne nnxame cnoxra saaua n csananero na onsn npnnnnnen ]ynamenr,
es xoro e nensmoxno nponxnrennoro cmecrnynane nnro na penynnxara, nnro na
monapxnxra. Hamara mncnx ce ccron ne n rona a nscranonnm monapxnxra nnn a
yxpennm penynnxara, a n rona - a csaem repmancxa pxana.
Bnpocr sa nnmnnre ]opmn na pxannnx crpo me e neue nenenr na enoro.
Tosn nnpoc nxma npnnnnnno snauenne, a nsnxno sanncn or npaxrnuecxara
nenecopasnocr.
3a napo, xoro cymee npen ncnuxo a paspemn nennxnre nponemn n saaua na
cnoero cmecrnynane, nnpocnre sa nnmnnre ]opmannocrn neue nxma a nrpaxr ronxma
ponx n nn ncexn cnyua nxma a onear o nrpemna opa.
11.Bnpocnre sa nrpemnara oprannsannx ca sa namero nnxenne ne npnnnnnnn
nnpocn, a camo nnpocn na nenecopasnocr.
Ha-opara ]opma na oprannsannx e onasn, npn xoxro mexy pxonocrnoro n
orennnre npnnpxennnn na nnxennero nma xonxoro e nsmoxno no-manxo mexnnnn
snena. T xaro rnannara saaua na oprannsannxra e camo pasnpocrpanennero na
onpeenena nex, a cne rona npernopxnanero na rasn nex n ecrnnrennocr. Ho nexra,
xaxro neue snaem, ce paxa n rnanara camo na enn uonex.
Hsomo moxem a xaxem, ue oprannsannxra e camo neoxonmo sno. B na-opnx
cnyua rx e cpecrno xm nenra, n na-nomnx cnyua -crana camonen.
B namnx cnxr mexannunnre narypn ce paxar mnoro no-uecro or rnopuecxnre. Ero
samo oprannsannnre ce ]opmnpar mnoro no-necno, orxonxoro ce ]opmnpar nenre.
Hrxr, xoro npemnnana ncxxa, crpemxma ce xm nnnmenne n xnnora, nex,
ocoeno ena nex, xoxro nma pe]opmaropcxn xapaxrep, n omn nnnnn moxe a e
opncynan no cnennx naunn.
B mosxa na enn uonex nsnnxna rennanna nex. Tosn uonex ce uyncrna npnsnan a
comn nexra cn na nxnoro uoneuecrno. To sanouna a npononxna nsrnenre cn n
nocrenenno cn sanomna onpeenen xpr or npnnpxennnn. oxaro rosn uonex npeana
nenre cn na pyrnre nnuno n nenocpecrneno, nne nmame npe cee cn na-
ecr.ecrnenara n na-neannara ]opma sa pasnpocrpanxnane na nexra. Ho ero ue poxr na
npnnpxennnnre na nonoro yuenne cnnno sanouna a napacrna n a anropa na nennxara
nex crana neue nensmoxno a ncrnn n nenocpecrnena npsxa c esponnre cn
npnnpxennnn n a pxonon nxnara paora n npenmnnre ]opmn. C paspacrnanero na
nnxennero nenocpecrnenoro omynane na noxa c ncnuxnre my npnnpxennnn crana
neue nensmoxno n ce noxnxna neoxonmocr or nocpecrnynam anapar. C rona
npenmnara neanna ]opma na npeanane na nexra crana nensmoxna; cera ce nanara a
ce npnerne o neoxonmoro sno - o oprannsannxra. Ho mecra ce opasynar npnnre
- 205 -
noonn rpynn. Axo crana yma sa nonnrnuecxo nnxenne, ro nsnnxnar npnnre mecrnn
xomnrern, xonro npecrannxnar saponmn na nxnara no-xcna no-pasrnara oprannsannx.
Hpen a ce onycne oprannsnpane na mecrnn rpynn, e neoxonmo npen ncnuxo a
ce ocnrypn, resn rpynn esycnonno a npnsnanar anropnrera na nennx pxononren na
nxnoro nnxenne n opasynanara or nero mxona. Fes rona e nensmoxno a ce sanasn
enncrnoro na nxnoro yuenne. Inranrcxo reononnrnuecxo snauenne nma npannnnnxr
nsop na enn onpeenen nynxr, xoro rpxna a crane cpeoroune na nxnoro nnxenne.
3a a e nnxennero spano, sa a ce nonsna npecranxmara ro rnana c escnopno n
aconmrno npnsnanne, e neoxonmo npen ncnuxo a ce nsepe enn onpeenen
reorpa]cxn nynxr sa nnxennero, xoro a npnrexana marnuecxo nnnxnne sa ncnuxn
npnnpxennnn n a nrpae sa rxx ponx na Mexa nnn Pnm.
Ero samo ocnonarenxr na nnxennero, npncrnnaxn xm csananero na npnnre
mecrnn oprannsannn, nnxora ne rpxna a sapanx rasn saaua: npnonauannnxr nenrp
na nnxennero rpxna ne camo a sanasna cnoero nnnxnne, no n cncremno a ro
ynennuana. Konxoro noneue ce ynennuanar nnsonnre xxn, ronxona noneue rpxna a ce
ynennuana nenoro, mopanno n ]axrnuecxo nnnxnne na nenrpannnx nynxr na
nnxennero.
Ornauano ynennuananero na pox na npnnpxennnnre onexa o neoxonmocrra
or opasynane na mecrnn oprannsannn. Ho nonararmnoro ynennuanane non neue o
csanane na nonn oprannsannonnn snena-paonnn, oxpxnn oprannsannn n r.n.
Hpnonauanno nenrpannnxr nynxr na nnxennero cpannnrenno necno ypxa cnoero
nnnxnne npxy npnnunnre mecrnn oprannsannn. Ho neue mnoro no-rpyno me my e
a ypxn esycnonnoro cn nnnxnne npxy nonnre oprannsannn or no-nncox rnn; a a ce
ypxn rona nnnxnne e neoxonmo na ncxxa nena, r xaro es rona e nensmoxno
enncrnoro na nnxennero, nensmoxno e ecrnnrennoro nnnmenne n xnnora na
onasn nex, n nmero na xoxro nnxennero e sanounano.
Ho cne rona nnxennero ce pasnnna n nsnnxna neoxonmocrra or csananero na
ome nonn no-nncmn oprannsannonnn snena -oxpxnn n onacrnn oprannsannn. Cera e
neoxonmo a ce crpemnm npnonauannnxr nenrpanen nynxr na nnxennero a sanasn
neocnopnmoro cn nnnxnne n npxy resn snena. Camo rona me ocnrypn enncrno na
mxonara, enncrno na yuennero.
Ero samo opasynanero na nonn oprannsannn e onycrnmo camo npn ycnonne, ue
nenrpr nma nsmoxnocr nannno a cn ocnrypn escnopen neen anropnrer na ncnuxn
resn oprannsannn. Axo crana yma sa nonnrnuecxa oprannsannx, ro rasn rapannnx uecro
ce csana camo c peanna npaxrnuecxa cnna.
Orryx nponsrnuar cnennre npannna, xm xonro rpxna a ce npnpxame npn
csanane na oprannsannx.
a/ Hpen ncnuxo e neoxonmo a ce xonnenrpnpa nxnara paora na enn nynxr. Hpn
nac rona eme Mmnxen. Tyx e neoxonmo a ce csae xpr or esycnonno npeann
npnnpxennnn, a ce csae mxona, npnrona sa no-nararmnoro pasnpocrpanxnane na
nexra na noxa. a ce sanomna anropnrer, xoro n morn a ce pasnpocrnpa n npxy
ncnuxn pyrn oprannsannn or no-xcno npeme, moxe camo, axo ornauano ce yae a ce
nocrnrnar ouennnn ycnexn n nenrpannnx nynxr.
3a a ce nanpann camoro nnxenne mnpoxo nsnecrno na mnpoxara maca, sa a ce
nonynxpnsnpar none manxo nmenara na noxonere na nnxennero, eme neoxonmo
none n enn onpeenen rpa ne camo a ce pasxnarn nexra sa nenoenmocrra na
mapxcnuecxoro yuenne, no n a ce oxaxe nnnara nsmoxnocr sa paspacrnane na namero
nnxenne, npaxeno na mapxcnsma.
- 206 -
/ Opasynanero na mecrnn rpynn moxeme a ce onycxa camo n raxana crenen, n
xaxnaro esycnonno eme ocnrypen nnnnxr anropnrer na nenrpannoro pxonocrno or
Mmnxen.
n/ Opasynanero na paonnn, oxpxnn n onacrnn oprannsannn cmo eme
neoxonmo a ce perynnpa, onycxaxn rxxnoro nsnnxnane camo npn nsmoxnocr
nannno a nm ocnrypnm ]axrnuecxo pxonocrno or Mmnxen.
Ho-nararx, pasnpa ce, pasnnrnero na oprannsannonnnre ]opmn ce namnpa n rxcna
sanncnmocr or nannunero na neoxonmnre sa pasnnrnero na oprannsannxra pxonoemn
rnann.
Tyx ca nsmoxnn na nrx.
a/ Hnn nnxennero npnrexana neoxonmnre ]nnanconn cpecrna, sa a nsnnra
cnoconn pxononrenn; rorana ro cnpa xopara n opaorna rosn marepnan nannno
nnanomepno or rnenmero na cnonre ocnonnn raxrnuecxn nnanone.
Tosn nr e na-necen n na-ps. Ho ro nsncxna mnoro napn, r xaro raxn
xonrnnrenr or pxononrenn e neoxonmo a ce nsemar na nocroxnna sannara.
/ Hnn nx nnxennero ne pasnonara c ocrarunn napnunn cpecrna n nopan rona
ne moxe a pxn na nocroxnna sannara pxononrenn.
Tosn nr e no-anen n no-rexx.
B rosn cnyua pxonocrnoro nonxxora e npnnyeno a ocranx nenn onacrn es
ncxxaxna oprannsannx, oxaro cpe npnnpxennnnre na nnxennero ne ce namepn
ocraruno cnocoen uonex, na xororo nenrpannoro yupexenne me moxe a nsnoxn
oprannsnpanero na paorara n cornernnx paon nnn onacr.
Moxe a ce cnyun n nxxaxn ronxm paon a ne ce namepn nnro enn noxoxm
pxononren, a n pyro mxcro a ce namepxr nama nnn rpnma ronemn paornnxa. Orryx
nsnnxnar ronemn rpynocrn n camo c ronnnre na nnxennero ce yana a rn npeoonee.
Bnnarn n nensmenno rnanna npenocranxa sa ycnexa na oprannsannxra e nannunero
na saenexnrenen pxononren.
Kaxro apmnxra ne e sa nnxe es o]nnepn, raxa n nonnrnuecxara oprannsannx - es
corneren pxononren.
Axo nxmame na pasnonoxenne ocraruno rananrnnn pxononren, ro e na-ope
nsomo a ne csaname na aenoro mxcro oprannsannx, orxonxoro a csaem noma.
3a pxononrenx e neoxonma ne camo rnpa nonx, no n cnoconocrn; eneprnxra n
cnnara na nonxra nmar oaue no-ronxmo snauenne, orxonxoro nonerr na yma. Ho pasnpa
cn, na-nonesno e cuerannero n eno nnne na ynopnrocr, pemnrennocr n ronemn
ymcrnenn cnoconocrn.
12.Femoro nnxenne na-mnoro sanncn or ]anarnsma n nerpnnmocrra, c xonro
npnnpxennnnre my ce nsxnxnar n samnra na cnoero yuenne, pemnrenno opexn ce
npornn onesn, xonro xonxypnpar aenoro yuenne.
Orpomna rpemxa e npenonoxennero, ue or oennxnane c ananornunn na nac
oprannsannn nne craname no-cnnnn. uncro nnmno moxe n a e raxa. B ounre na
nonpxnocrnnre nanmarenn oprannsannxra cne oennxnanero c ananornunn pyrn
oprannsannn crana no-morma. Ha npaxrnxa ne e raxa. B ecrnnrennocr raxona
oennxnane nocn n cee cn saponma na ema nrpemna cnaocr. Kaxro n a
oxasnar, ue ne en-xaxnn cn oprannsannn ca nourn rxecrnenn, n ecrnnrennocr ce
oxasna, ue cncem ne e raxa. Axo rxecrnoro eme nnno, rorana na npaxrnxa n nmano
ne ne, a camo eno nnxenne. Pasnnunero necmneno e na nnne. H axo opn ce onpeenx
camo or pasnnunara crenen na cnoconocr na noxonere na ncxxa or oprannsannnre, nce
eno, pasnnunero n nno ]axr. 3axonr n npnpoara e n rona, ue no-cnnnoro rpxna a
noexana no-cnaoro n raxa a cecrna sa ycnpmencrnanero na no-cnnnoro. oxaro
- 207 -
esnpnnnnnnoro oennxnane na ne pasnnunn nnxennx n eno npornnopeun na saxona
na npnpoara.
Ha npno npeme oennxnanero na ne nonnrnuecxn oprannsannn n ena moxe opn
a nma nsnecren nnmen ycnex, no no-xcno resn ycnexn me nocnyxar camo sa npnunna
na emn cnaocrn. Eno nnxenne crana nennxo camo n cnyua, ue na sanoxennre n
nero cnnn e npeocraneno neorpannueno none sa pasnnrne. Camo rorana, nocrenenno
pasnnnaxn cnonre cnnn, nnxennero, n xpax na xpanmara, me ypxn noea na ncnuxn
xonxypenrn.
Moxe opn a ce xaxe nsomo, ue cnnnre na nnxennero pacrar ororana, oxaro ro
npnsnana nsnxno sa cno pxonoen npnnnnn opara n camo opara. nnxennero
ocrnra cnoxra xynmnnannonna rouxa camo n rosn momenr, xoraro na nerona crpana
xnonn nourn nnna noea.
3a nnxennero nonxxora e opn mnoro nonesno a non cnoxra opa n raxana
]opma, xoxro ne oemana psn ycnexn. Onesn ycnexn, xonro ca nocrnrnarn n pesynrar
na nra, ynopnra n nsnnnena c nerpnnmocr opa, ca mnoro no-rpann.
nnxenne, nspacnano n pesynrar na oennxnane na raxa napeuenn ananornunn
naprnn, r.e. nnxenne, asnpano na xomnpomncn, npnnnua na opanxepnno pacrenne.
Bnmno ro ce paspacrna mnoro nnmno. Ho ncrnncxa cnna, cnocona a nspxn ncxxaxnn
ypn n a oxaxe ycnemna cnpornna na cronernnre rpannnn, raxona nnxenne nxma.
Be crane morma n me cymee a nnnrn ncrnncxn n xnnora ena nennxa nex
camo onasn oprannsannx, xoxro ce ornacx c nerpnnmocr, c pennrnosen ]anarnsm xm
ncnuxn ocranann nnxennx n e yeena camo n cnoxra cocrnena npanora. Axo camara
nex na nnxennero e nxpna, n axo opara sa rasn nex ce non nmenno raxa, xaxro nne
xasname, rasn nex me crane aconmrno nenoenma. Bcxxaxnn npecnenannx me onear
camo o nenoro yxpennane.
Cnnara na xpncrnxncrnoro ce e ccroxna, nanpnmep, ne n onnrnre sa crnamenne n
npnmnpenne, a peuem, c nnsxnre my ]nnoco]cxn mnennx na pennnre. Tx ce e ccroxna
n nenpexnonnara ]anarnuna samnra camo na eno cocrneno yuenne.
Fpsnre, no uncro nnmnn ycnexn, nocrnrnarn upes pasnnunn oennxnannx,
crpynar mnoro no-manxo or annoro, no sarona nx rpano ynennuanane na cnnara na
cocrnenara oprannsannx, xoxro non aconmrno nesanncnma opa sa cnoero cocrneno
yuenne.
13.nnxennero rpxna a nsnnrana cnonre unenone raxa, ue opara a ne nm nsrnexa
nemo rxrocrno, a camn a ce crpemxr xm nex. Te ne rpxna a ce crpaxynar or npaxara
or crpana npornnnnxa. Hanpornn, rpxna a rnear na rasn npaxa xaro na npno
oxasarencrno sa rona, ue cocrnenoro nm nnxenne nma npano na cmecrnynane. Tpxna
a ne ce crpaxyname or ompasara na npornnnnxa, a a ce crpemnm ro xonxoro e
nsmoxno no-noxo a nn mpasn sa paorara nn n nonsa na namara nannx. Hpn rona
rpxna npenapnrenno a snaem, ue mom nparr na mpasn, ro ro ce nxe n me
xnenernnun sa nama cmerxa.
He e ncrnncxn nannonanconnanncr n nome npnnnuen nemen onsn, xoro ne ro
nanaar enpecxnre necrnnnn, r.e. xororo re ne ocnnnar c pyrarnn n xnenera. Konxoro
noneue resn cmprnn nparone na namnx napo mpasxr n npecnenar aen paornnx,
ronxona no-uecren e rosn uonex, ronxona no-uncrn ca namepennxra my, ronxona no-
nonesna e neronara enocr.
Hpnnpxennnnre na namero nnxenne nne rpxna cncremno a nsnnraname c
nexra, ue enpenre n cnonre necrnnnn nxar nenpexcnaro n ue axo cnyuano n resn
necrnnnn nenx xaxar ncrnnara, ro rona ce npann camo, sa a npnxpnxr enerecer n
ener cnyuan na nxa. Enpenre ca nenamnnarn macropn na nxara. Hxa n sanya -
ero rnannnre opnx na rxxnara opa.
- 208 -
Hamnxr oen rpxna a rnea na ncexn yap, xoro my nanacx xnenernnuecxara
enpecxa npeca, xaro na nouerna pana.
Onsn, cpemy xororo na-mnoro xnenernnuar enpenre, e na-nnso o nac. Onsn,
xororo na-mnoro mpasxr enpenre, e na-opnxr nn npnxren.
Axo rn, cne xaro cranem cyrpnn, nsemem n pne enpecxn necrnnx n ne namepnm n
nero nona xnenera npornn cee cn, rona snaun, ue nuepamnnxr rn en e mnnan nanpasno.
Axo rona ne eme raxa, ro enpenre nanxpno n nec nxa re nanaann, pyrann, xanxnn,
xnenernnn, npoxnnnann, npecnenann. Koro ncrnncxn ce opn npornn resn na-nomn
nparone na namnx napo, na-snnre nparone na nxnoro apncxo uoneuecrno n na nxnara
omouonemxa xynrypa - npornn nero, pasnpa ce, enpecxara paca nensexno me xca n
me xnpnx.
Axo nmenno resn nsrnen nponnxnar n nnrra n xpnra na namnre npnnpxennnn,
namero nnxenne me crane nenoenmo n nenoxonenmo.
14.Hamero nnxenne rpxna cncremno a nsnnrana uyncrnoro sa ynaxenne xm
saenexnrennara nnunocr. Hamero nnxenne nnxora ne .rpxna a sapanx, ue
naapenara nnunocr e rnanen nnraren na nporpeca, ue ncxxa nennxa nex n ncxxo nennxo
ecrnne ca camo npoyxr na rnopuecxara cnna na uonexa, ue npexnonennero npes
nennunero na ronxmara nnunocr ne e camo cnpanennna an xm uonexa, no n nemo
raxona, xoero oennxna mnoro xopa n eno ecrnne.
Bennunero na nnunocrra ne moxe a ce samenn c nnmo. Tx ne moxe a e samenena
c nnmo, ocoeno xoraro onnnernopxna xynrypno-rnopuecxnx enemenr, a ne npocro
oprannsannonno-mexannuen ]axrop. Kaxro ne moxe a ce samenn enn nennx xyoxnnx,
ycnxn a sanpmn xaprnnara cn camo nanononnna, raxa ne moxem a samennm n enn
nennx noer, mncnnren, nennx pxanen exren n nennx nnxonoen, r xaro enocrra
na ncnuxn resn xopa e nsxycrno. Txxnoro aponanne e ap no oxnx mnnocr, a ne
pesynrar or mexannuno sayuanane.
Bcnuxn na-nennxn npenparn n sanoenannx na semxra, ncnuxn nennxn xynrypnn
cnrnx n escmprnn ena n onacrra na pxannoro nsxycrno n r.n. - ncnuxo rona e sa
neunn npemena nepasenno cnpsano c eno nnn pyro nme, xoero e nnnmenne na resn
nennxn ena. a ce orxaxem or npexnonennero npe enn nennx uonex, snaun a ce
orxaxem or nsnonsnanero na nxnara rasn rpannosna npnrerarenna cnna, xoxro e
npncma na ncnuxn nennxn exrenn na rasn semx.
Enpenre na-ope or ncnuxn pasnpar rasn ncrnna. Ionemnre exrenn or enpecxnx
narep ca "nennxn" camo n paspymnrennara paora, n opara npornn uoneuecrnoro n
neronara xynrypa. H nesanncnmo or rona enpenre npanxr or rxx nonyorone. Axo
naponre noncxar a nsaar nxnmoro na cnonre ecrnnrenno nennxn exrenn,
enpenre nesaanno ce pasnnxnar, ue rona e neocroen "xynr xm nnunocrra".
Axo enn nnn pyr napo e cranan ronxona crpaxnnn, ue ce e noan na rona
naxancrno n narnocr na enpenre, rona osnauana, ue ro ce e orxasan a nsnonsna na-
saenexnrennnre cnnn, c xonro pasnonara. T xaro namara cnna ce ccron ne n
ynaxennero xm ronara "maca", a n npexnonennero npe rennx, sa a ce crapaem a ce
nsnrnem o neronnre nen.
Koraro xopara ce npexpmnar n sanounar a ce oruanar, nmenno rorana ca nm na-
nyxnn nennxnre rennn. Hmenno rorana xm ennre n nemacrnn xopa rnear or
mnnanoro cenxnre na nennxnre xopa, cymenn a cranar opnn npornn mnsepnxra, nosopa,
nemacrnxra, cymenn a noxaxar na xopara nr xm macrnnn xnnor.
Texxo na napo, xoro ce cpamyna a opma nornea cn sa nomom xm nennxnre
xopa!
B npnnx nepno or sapaxanero na namara naprnx namero nnxenne na-mnoro
crpaame or rona, ue nmenara na neronnre noxone ne xxa ome nsnecrnn, ue
- 209 -
npornnnnnnre ne npnanaxa na nnxennero cepnosno snauenne. Tona na-mnoro npeueme
na namnx ycnex. B rosn nepno namnre cpannx ce ccroxxa camo or mecr, ceem,
maxcnmym ocem ymn, n rnannara rpynocr eme nmenno na rosn manx xpr a ce
nxne necxpymnma nxpa nn nennxoro eme na namero nnxenne.
Homncnere cn camo. Ha namnre cpannx npnccrnar mecr-ceem enxnn, xopa es
nme. H ero, rxmo resn xopa rpxna a ce narpxr cc saauara a nsxonar nennxo
nnxenne, xoero rpxna a cymee a nanpann onona, xoero ne ce e yano na orpomnnre
maconn naprnn, a nmenno: a nscsae repmancxara pxana - no-morma, no-
npexpacna, orxonxoro e nno xoraro n a nno n mnnanoro. Axo no onona npeme nn
nanaaxa, axo opn camo xxa sanounann a nn ocmnnar, nne mxxme a em macrnnnn,
r xaro na-rexxoro sa nac eme, ue aconmrno ne nn saenxsnaxa. Or rona na-mnoro
crpaaxme no onona npeme, ocoeno as nnuno.
Koraro nnxsox n rosn manx xpxox, pasnpa ce, ne moxeme ome n yma a crana
nnro sa naprnx, nnro sa cepnosno nnxenne. As neue onncax no-rope npnnre cn
nneuarnennx or npnnre cpemn n rosn xpxox. B nnsxnre cemnnn as ome n ome nenx
ce yenx xonxo e neuanno nonoxennero na rasn raxa napeuena naprnx. Kaprnnara eme
ecrnnrenno norncxama. Haprnxra nxmame na cnoe pasnonoxenne nnmo, xareropnuno
nnmo. H n cmoro npeme rasn manxa naprnx npecrannxname napnamenr n mnnnarmpa,
r.e. rxmo onsn nncrnryr, na xoro rx eme oxnnna opa. B rasn nama manxa naprnx
nnpocnre cmo rn pemaname onmnncrnoro or rnaconere. H n cmoro npeme, xoraro n
ncrnncxnre napnamenrn xopara o nperpaxnane cnopexa n nponxenne na nenn mecenn
nce nax sa snaunrennn nponemn, n namnx manx xpxox esxpano ce npennpaxa no
nnpoca xax a orronopxr na eno nnn pyro xanxo nncmne.
Ho-mnpoxnre xprone or namnx napo cncem nxmaxa npecrana sa namara
roranamna paora. Hnro enn uonex n Mmnxen ne snaeme namara naprnx opn no nme,
axo ne ce cmxrar nononnn ysnnara npnnpxennnn n rexnnre manoponn nosnarn.
Bcxxa cpxa n eno manxo mmnxencxo xa]ene ce cnpame raxa napeuennxr xomnrer.
Benx n cemnnara cranaxa ncxycnonnn neuepn. H r xaro nennxr ccran na
unenonere na naprnxra ce nsuepnname cc ccrana na xomnrera, ro xopara, pasnpa ce,
xxa enn n cmn. 3aauara cera ce ccroeme n rona a ce nsnese nsnn pamxnre na
manxnx xpxox, a ce sanomna nsnecrno xonnuecrno nonn npnnpxennnn. A ome no-
naxno eme no xaxnro n a nno naunn a ce nanpann mo-roe nsnecrno namero
nnxenne n no-mnpoxn xprone.
C rasn nen nne npnxrnaxme o cnenara rexnnxa. Benx n mecena, a cne rona n
nenx na ne cemnnn ce onnrnaxme na cnnxame "cpannx". Hoxannre sa resn cpannx
nnmexme na pxa, nocne na nnmema mamnna n ornauano camn pasanaxme resn noxann.
Bcexn or nac ce opmame xm cnonre nnunn nosnarn n rn yexaname a ce xnxr na
cpannero.
Pesynrarnre xxa mnoro xanxn.
Hpexpacno cn cnomnxm xax nnuno as no onona npeme pasaox oxono 80 raxnna
noxann n xax neuepra nne cexxme n nomemennero na cpannero n c nerpnenne
ouaxnaxme nnanero na "macnre".
Hacrnn npeme sa cpannero. uaxaxme ome enn uac n nnxoro ne ouaxaxme.
"Hpecearenxr" rpxname a orxpne "cpannero" cc cmnre cemnna nocernrenn.
Cne rona npemnnaxme xm pasmnoxanane na noxannre n ena xanropa sa nnmemn
mamnnn. Vcnexr ce nspasn n rona, ue na cnenamnre cpannx sanounaxa a nnar
nexonnnna ymn noneue. Fanno n nocrenenno napacna xonnuecrnoro na nocernrennre o
11,13 cne rona 17,23 n naxpax 34 nocernrenn.
Cnpaxn manxn cymn n namnx een xpr, nne na-nocne moxaxme a aem
npnara oxna sa cpanne nn necrnnx, a nmenno n roranamnnx nesanncnm opran
- 210 -
"Mmnxencxn nanmaren". Vcnexr eme nopasnrenen. Hacpounxme cpannero n
nsara na mmnxencxara Hpnnopna nnnnnna /a ne ce cmecna c ronxmara sana na rasn
nnnnnna/ - n manxo nomemenne, nonpamo ne noneue or 130 ymn. Ha men nnuno rona
nomemenne rorana mn ce crpyname ronxm canon n ncexn or nac ce crpaxyname me ycneem
nn rasn neuep a sannnnm c nocernrenn raxona "orpomno" nomemenne.
B 7 uaca neuepra n nomemennero nmame 111 ymn n nne orxpnxme cpannero.
Vnoen oxna npouere enn mmnxencxn npo]ecop. Ha men mn npecroeme a
nsnxsa xaro nropn oxnaunx - sa npnn nr na nynnuno cpanne.
Toranamnnxr nn npecearen na naprnxra, r-n Xapep, cmxrame nxnoro rona
npenpnxrne sa mnoro pncxonano. Tosn mnoro nopxuen rocnonn eme rnpo yeen,
ue as, Xnrnep, npnrexanam mnoro pasnocrpannn cnoconocrn, no ne npnrexanam camo
ena, a nmenno -ne cm oparop. Hxmax nnxaxna nsmoxnocr a ro pasyex n rona n no-
xcno.
Hesanncnmo or rona ro ce nxeme.
Ha rona cpanne mn eme aena ymara sa 20 mnnyrn. As ronopnx nononnn uac. H
rona, xoero npen camo nncrnnxrnnno uyncrnax, cera eme oxasano na npaxrnxa: as ymex
a ronopx! B xpax na moxra nononnnuacona peu cnymarennre xxa aconmrno
naenexrpnsnpann. Texnnxr enrycnasm xaro nauano ce nspasn n rona, ue na mox npnsnn a
ce noxpenn nnxennero marepnanno, na mxcro xxa cpann 300 mapxn. Hnannna nn
nana or nnemnre. Hnmerara na namara naprnx no onona npeme eme ronxona ronxma, ue
nxmaxme cpecrna a naneuarame npnnre resncn, a ne ronopnm sa neuarane na
npoxnamannn. Cera eme csaen npnnxr manx ]on, xoro aname nsmoxnocr a ce
noxpnxr none na-neoxonmnre pasxon.
Ho ycnexr na rona npno no-ronxmo cpanne nmame snauenne n n pyro
ornomenne.
Ho onona npeme as npenpnex npnnre xpauxn, sa a nnea n ccrana na xomnrera
nsnecrno xonnuecrno no-cnexn mnan cnnn. Hpes noennnre ronnn as xx sanpsan
pyxecxn npsxn c ronxmo xonnuecrno nepnn npnxrenn. H ero, no moe nnnxnne resn
xopa sanounaxa a nnnsar n peonere na namero nnxenne. Tona xxa nce eneprnunn
mnan xopa, cnnxnann na ncnnnnnna n nsnecnn or noennara cn cnyxa mnennero, ue na
cnera nxma nnmo nensmoxno, crnra camo xaxro rpxna a ro noxenaem.
oxonxo raxn npnrox na cnexa xpn nn eme ecrnnrenno neoxonm, moxax a
ce yex cne nxxonxo cemnnn cnmecrna paora.
Toranamnnxr npn npecearen na namara naprnx, r. Xapep, eme xypnanncr n sa
enn xypnanncr npnrexaname ocraruno pasnocrpanno opasonanne. Ho ro nmame
enn ronxm neocrarx, xpano naxen sa naprnen nox: ne eme macon oparop. To
paoreme mnoro npnnexno n opocnecrno, no nxmame ronxm pasmax; moxe n rxmo
samoro ne eme ronxm oparop. Iocnonn pexcnep, xoro rorana eme npecearen na
mecrnara mmnxencxa rpyna, eme paornnx. Ionxma oparopcxa apa ro cmo nxmame,
ocnen rona ne eme n nonnx. He eme ornn noenna cnyxa, ne eme monnnsnpan n no
npeme na nonara. Feme ]nsnuecxn cna uonex n neocraruno pemnrenen n my nnncnaxa
rxmo onesn annn, xonro ca neoxonmn, sa a ce oxasna saxanxnamo nnnxnne npxy
mexnre narypn. Taxa ue n namara npecearenn ne xxa nanpanenn or onsn marepnan,
xoro e nyxen na xopara, sa a nxna ]anarnuna nxpa n noeara na nnxennero, a
yn xenxsna eneprnx n axo e neoxonmo, c rpya pemnrennocr a orcrpanxna or nrx
ncnuxn nperpan npe nspacrnanero na nexra. 3a rona xxa neoxonmn xopa cc
cornernnre ]nsnuecxn n nenn xauecrna, xopa, ycnonnn onesn noennn opoerenn,
xonro morar a ce oxapaxrepnsnpar raxa: psn n nonxn xaro ronuera, enacrnunn n
ynopnrn xaro xoxa, rnpn n necrnaemn xaro cromanara na Kpyn.
- 211 -
As camnxr no onona npeme xx npen ncnuxo nonnx. 3a mecrre ronnn noenna
cnyxa xx cn nspaornn nannnn, xonro saeno cc camara mn nnmnocr rpxname a
nsrnexar ocra uyxn na rosn xpxox. As cmo xx ornnxnan a pasnpam cmncna na
ymn xaro: "rona e nensmoxno", "ne moxem a cn nosnonnm rosn pncx", "rona e ome
rnpe onacno" n r.n.
Pasnpa ce, samncnenara or nac paora ecrnnrenno eme mnoro onacna. B mnoro
mecrnocrn n Iepmannx npes 1920 r. cpanne na nannonanno nacrpoenn xopa, orxpnro
anennpamn xm mnpoxnre naponn macn, eme, npocrnuxo xasano, ome nensmoxno.
Vuacrnnnnre n raxnna cpannx npocro mxxa a ar nrn n pasronenn. 3a rona ne xxa
neoxonmn ronemn ycnnnx. Ho onesn npemena opn ronemnre maconn cpannx na
ypxoasnnre naprnn ce pasxrnaxa npn noxnara na ysnna xomynncrn xaro sann or
xyuera. Ho rocnoa uepnennre camn npexpacno snaexa xonxo esnpenn n nennnnn xxa
noneuero or roranamnnre cpannx na ypxoasnnre naprnn, xonro noneue npnnnuaxa na
cxyunn ynecennrennn xnyone. a npecnenar raxnna esnpenn cpannx uepnennre ne
cn npanexa rpy. 3arona nx ocoeno esnomano ce naxnpnxxa na raxnna cpannx,
xonro nm nsrnexaxa onacnn. Tyx re npen ncnuxo nycxaxa n xo na-cnrypnoro opxne
- nacnnnero n repopa.
Ha-ompasnn sa resn mapxcncrxn nxnn nensexno rpxname a ar xopara,
xonro cn nocranxxa csnarennara saaua a nsrprnar mnpoxnre macn or monononnoro
nnnxnne na mapxcncrxnre enpecxo-opconn naprnn n a npnar resn macn no snamenara
na nannxra. Beue camoro nasnanne "nemcxa paornnuecxa naprnx" pasneme resn rocnoa
o xpana crenen. He eme rpyno a ce pasepe, ue npn npnn yoen cnyua me nn ce
nanoxn a ce cpemnem n cepnosen o c onesn, rorana ome nnxnn or noeara cn,
mapxcncrxn maxn.
B recnnx xpr na namara roranamna naprnx ocra ce crpaxynaxa or raxona
cncxnane. Orryx crpemexr no-manxo a ce nsxnxname na nynnuna apena. Xopara ce
crpaxynaxa, ue ome npnoro name cpanne me e nponaneno n ue rona moxe a onee
o rnenra na nxnoro nnxenne. He mn eme necno a yex xonernre, ue rosn cncx
ne rpxna a ce nsxrna, ue nanpornn, n a ce sanacxname c enncrnenoro opxne, xoero
me nn samnrn or nacnnnnnnre. Tepopr moxe a e cmasan camo c repop, a ne c
yxonno opxne. Hsxor or npnoro cpanne yxpenn moxra nosnnnx. Cera neue ce
noxnn pemnrennocr a cnnxame nropo, no-ronxmo cpanne.
Km oxromnpn 1918 r. n nnnnnnara "Eepn" ce ccrox nroporo no-ronxmo cpanne.
Tema: Fpecr-Hnroncx n Bepcan. Hmame nenn uernpnma oxnaunnn. As nnuno ronopnx
oxono uac n nmax no-ronxm ycnex, orxonxoro na npenmnoro cpanne. Hocernrennre
xxa manxo noneue or 130. He mnna es onnrn a ce nponann cpannero, no monre
xonern cmasaxa rosn onnr n saponm. Cxananncrnre xxa nsxnpnenn, no npen rona
nspxno nrn.
Cne ne cemnnn n cmoro nomemenne ce ccrox cnenamoro cpanne. Fpoxr na
nocernrennre eme neue na 170 - sa aenoro nomemenne ocraruno ronxma aynropnx.
As ce nsxasax nax n nax ycnexr mn eme no-ronxm or npenmnnx.
3anounax a nacroxnam, ue e neoxonmo a ypenm cpanne n mnoro no-ronxma
sana. Haxpax ycnxxme a namepnm raxn canon n pyrnx xpa na rpaa. Tona eme
pecropanrr "Iepmancxa nmnepnx" na axayepmpace. Ha rona npno cpanne n nonoro
nomemenne oe na-manxo napo, oxono 140 ymn. B xomnrera nax sanounaxa
xoneannx. Hamnre neunn necnmncrn sanounaxa a rnpxr, ue ypexame cpannx
"npexaneno" uecro. B xomnrera ce pasropxxa cnopone. As samnranax rnenmero, ue n
raxn ronxm rpa xaro Mmnxen c neronnre 700 xnnxn xnrenn moxe a ce ypexar n no
ecer cpannx na cemnna yexanax pyrapnre a ne ce noanar na cnaanero na
nacrpoennero cne npnnx manx neycnex, oxasnax, ue nspannxr or nac nr e
- 212 -
enncrneno npannnen n ue axo em nacrounnn, ycnexr cc cnrypnocr me oe.
Hsomo nxnara snma na 1919/1920 r. eme nocnerena na rona a nxna na pyrapnre
nxpa n nenoenmara cnna na namero mnao nnxenne n a nsnrna rasn nxpa o onasn
crenen na ]anarnsm, xoxro npemecrna nnannnn.
Xor n nsxor na cnenamoro cpanne nenara onpanaxa moxra rnena rouxa.
Fpoxr na nocernrennre nax ce nnrna o na 200, ycnexr na oparopnre eme ronxm, nn
]nnancono ornomenne cmo nonyunxme opn pesynrarn.
Ha uaca sanounax a nacroxnam a ypenm cnenamo cpanne. To ce ccrox cne no-
manxo or ne cemnnn n na nero ooxa neue 270 ymn.
Cne ne cemnnn, neue sa cemn nr, noxannxme n cmoro nomemenne ncnuxn namn
pyrapn n npnnpxennnn. ooxa na 400 ymn n canonr neue ena ycnxname a
noepe ncnuxn xenaemn.
Txmo no rona npeme craname nrpemno ]opmnpane na namero mnao nnxenne. B
namnx manx xpr paorara uecro crnrame a ronemn cnopone. Or pasnnunn crpann -
xaxro rona, ynn, ce cnyuna n cera - nn xpnrnxynaxa, ue napnuame namero mnao nnxenne
"naprnx". B rosn nsrne nnnarn cm nnxan n nnxam n cera necnora na ymcrnennx
xprosop n nnna nenpaxrnunocr na onesn, xonro ne ymexr a orenxr nnmnoro or
nrpemnara cmnocr n xonro nxa ncxann a nanoxar na namero nnxenne na-
rpmxoro nsmoxno nme, sanmcrnano nenpemenno or mnoro penna enoxa.
Axo enn nnn pyr exren e npnnpxennx na onpeenena cmena nex, unero
ocmecrnxnane cmxra nonesno sa nxnoro uoneuecrno, ro me sanoune c rona, ue me cn
rpcn npnnpxennnn, roronn saeno c nero a ce opxr sa neronara nex. H opn axo
saauara na aen exren n npecranxnoro or nero nnxenne npenonara ynnmoxananero
na ncnuxn naprnn n nnxnnnpanero na ncxxaxno paspoxnane na nannxra - nce eno,
nanara ce a ce sanoune c opasynanero na nona naprnx, xoxro me cmecrnynano momenra,
xoraro nponsrnacenara or nex nex ce ocmecrnn n xnnora. H axo namnre crapomonn
naponnuecxn / ]tonxnme/ reopernnn, xonro ca cnnnn camo na ymn, no nnxora ne ca
ymeenn a nocrnrar npaxrnuecxn ycnexn, ce onnrnaxa a npnxauar na naprnxra mnoro
nnmnn nasnannx, ro paorara nnxax ne ce npomenx. Tona e camo nrpa na ymn n
]oxycnnuecrno.
Hanpornn!
Axo nemo npornnopeun na naponnuecxoro /]tonxnme/ pasnpane n na-opnx
cmncn na rasn yma, rona e nmenno nomxranero na nnmnn nasnannx, npn rona
sanmcrnann or craporepmancxnx nepno na namara ncropnx n aconmrno nenoxoxmn sa
cnpemennocrra. Taxnna escmncnenn onnrn a cxanenne xxa mnoro uecrn.
Hsomo n no onesn npemena n n no-xcnnx nepno nenenx mn ce nanarame a
npenasnam pyrapnre or onesn naponnuecxn acxann, xonro nnmo ne morar a aar na
nnxennero, no sarona nx ca crpaxorno camonaexnn. Ha eno mnao nnxenne moxe
cnnno a nanpen npnroxa n peonere my na raxnna xopa, xonro my onacxr camo
ynepennero, ue re neue 30 nnn 40 ronnn samnranar "cmara " nex. B xpax na xpanmara,
axo xopara 30 nnn 40 ronnn ca ce opnnn sa raxa napeuena nex n ne ca nmann npn rona
nn na-manx peanen ycnex; axo re ne ca cymenn a nonpeuar sa noeara na
npornnononoxnara nex - ro nann rona e na-oporo oxasarencrno, ue resn xopa sa
nnmo ne cranar. Ha-ronxmara onacnocr ce ccron n rona, ue raxnna narypn ne ca
cxnonnn a cranar npocro peonn unenone na naprnxra, a nperennpar sa ponxra na
noxone. 3a rasn ponx cnope rxx nm ana npano orannamnara nm enocr. Ho rexxo na
eno mnao nnxenne, axo nonane n raxnna pne. Axo enn nnn pyr rpram n
nponxenne na 40 ronnn e morn camo a noryna cnoero npenpnxrne, ro nann ncexn
me pasepe, ue na raxn uonex ne rpxna a ce nsnara a oprannsnpa nono npenpnxrne.
Cmoro rpxna a ce xaxe sa pennnre naponnuecxn /]tonxnme/ Marycannonnn, xonro
- 213 -
n nponxenne na nxxonxo ecernnernx ca mornn camo a norynar nennxara nex n a x
oxapnar o saxocrenxnane.
Mannnna or resn xopa nnaxa n peonere na namero nono nnxenne, sa a my cnyxar
n ecrnnrennocr. Honeuero ce npomxnaxa n namnre peone, sa a nponxanar a nexr
crapara cn necen n a nonyuar nsmoxnocr a npononxnar npenmnnre cn craponpemcxn
nen. E, a mo sa nen xxa rona, e rpyno c nepo a ce onnme.
Ha-xapaxrepnoro sa resn narypn e, ue re nnnarn nmar na ycrara cn npnmepn or
enoxara na craporepmancxnx reponsm, ue nocroxnno pnxar sa enonnacara pennocr,
sa meuone n ponn, xamennn pann n r.n., a n ecrnnrennocr ca na-orxnnennre
crpaxnnnnn, xonro uonex moxe a cn npecrann. Pasmaxnaxn nn nsyxa rnn
namapnnenn meuone, nannnuaxn cn crpamna meua xoxa n naxnynnaxn na rnanara cn
na-crpamnara manxa, re sa rexymnx en npononxnar opa nocpecrnom raxa
napeuenoro "yxonno opxne" n ce pasxrnar xaro sann npn noxnara na npnara
rpynnuxa xomynncrn c rymenn nanxn n pnere. Femnre noxonennx nsomo nxma a
morar a ynexoneuar opasa na resn xopa n nonnx reponuecxn enoc.
As npexaneno ope cm nsyunn resn rocnoa, sa a nsnnrnam xm rxxnoro
]oxycnnuecrno nemo pyro, ocnen npespenne. B naponara maca rn npensnnxnar camo
cmxx. Hoxnara na raxnna noxone eme nsrono camo sa enpenre. 3a enpenre rona xxa
noxoxmn samnrnnnn na nexra sa nona repmancxa pxana. Hpn rona nperennnnre na
resn rocnoa ca aconmrno npecnnenn. Te ce cmxrar sa no-ymnn or ncnuxn, nnpexn ue
nxnoro nm mnnano xpacnopeunno onponeprana rasn nperennnx. Hannnnr na noonn
xopa crana ncrnncxo oxne naxasanne sa uecrnnre ncxpenn opnn, xonro ne onuar a
pnxar sa reponsma na mnnannre nexone, a ncxar n namnx ceramen nex na npaxrnxa a
noxaxar none manxo cocrnen reponsm.
ocra rpyno eme a ce opnenrnpam xo or resn rocnoa ce nsxnxna raxa camo or
rnynocr n necnoconocr n xo or rxx npecnena onpeenenn nenn. Bo ce ornacx o raxa
napeuennre pennrnosnn pe]opmaropn cc crapa repmancxa mapxa, ro resn nepconaxn
nnnarn mn nxnar noospenne, ue ca nsnparenn or onesn xprone, xonro ne ncxar
nspaxanero na namnx napo. Ta nann e ]axr, ue nxnara enocr na resn nepconaxn na
npaxrnxa ornnnua namnx napo or omara opa npornn omnx npar - enpenna n
pasnpcxna namnre cnnn nn nrpemna pennrnosna pasnpa.
Bcnuxo rona saeno nsero cnyxn sa ome enn mornn a ce crpemnm xm csanane na
ecrnnrenno cnnno n nenrpannsnpano anropnrerno pxonocrno na namero nnxenne.
Camo npn nannune na raxona pxonocrno morar a ar oesnpeenn resn cmnnrennn
enemenrn. Hxma nnmo ynnnrenno n rona, ue nmenno or xpronere na resn naponnuecxn
/]tonxnme/ Axac]epn ce nepynar na-osnoennre npornnnnnn na nenrpannsnpanoro
cnnno pxonocrno na namero nnxenne. Te mpasxr rasn cnna nmenno samoro rx nm
nosnonxna a npexr na nnxennero.
He nanpasno namero mnao nnxenne nenara npne onpeenena nporpama, n xoxro
repmnnr "naponnuecrno" ne ce ynorpexna nnro nenx. Tosn repmnn ne e noxoxm
nmenno nopan cnoxra pasnoenocr. Ero samo ro ne moxe a crane asa sa namero
nnxenne n xpnrepn sa npnnanexnocr xm nero. Konxoro e "no-mnpoxo" rona nonxrne,
ronxona noneue xenaemn me nma a nsnonsnar rosn ncenonnm. Axo xxme npnenn raxn
neonpeenen n onycxam mnoro rnxynannx xpnrepn, rona meme a onee camo o ram,
ue nxnara nn nonnrnuecxa opa meme a saryn cnoero enncrno n nenenacouenocr, r
xaro ncexn n nnaran n rona nonxrne, xaxnoro my xpymne.
Hnma ne e rxno a nnxame n cera xax cpe onesn, xonro nocxr na manxnre cn
nosynra "]enxnm" /"naponnx"/ ncexn rnxyna rosn nosynr, xaxro cn me. Enn nsnecren
anapcxn npo]ecop, nomnam camo upes npocnonyroro "yxonno opxne" n peonno
nnsxm npe Fepnnn, rnxyna rosn nosynr xaro npeanocr xm monapxnxra. Tasn yuena
- 214 -
rnana sapanx, pasnpa ce, ue rxmo namnre nemcxn monapcn or nocnenara enoxa ca
nmann mnoro manxo omo c "napoa". Taxana npsxa nxma a nsmacropn n rosn yuen,
r xaro e rpyno a ce namepn nemo no-manxo "napono" or noneuero namn monapxnn.
Axo rona ne eme raxa, ro resn monapxnn nxmame a nsuesnar nnn nsuesnanero nm meme
a e oxasarencrno nmenno sa nenpanorara na "naponnuecxnx" mnporne.
Ero raxa nsnnsa, ue n rona nonxrne ncexn nnara, xaxnoro cn ncxa. Ho nmenno sarona
ro nsomo ne crana sa nosynr na namero nonnrnuecxo nnxenne.
Hxma a ce pasnpocrnpam noneue sa nnnara nenpaxrnunocr, sa nnnoro nepasnpane
na naponara yma or resn naponnuecxn cnernrenn na XX cronerne. Fesnomomnocrra
nm ocraruno e oxasana or rona, ue n nennx narep camo cnnsxonrenno nm ce
npncmnnar. Hexa cn pnxar, xasnar sa rxx nennre, npenepexnrenno maxann c pxa.
Koro na rosn cnxr ne e cymxn a nocrnrne none a ro mpasxr nparonere, ro rnpe
manxo crpyna. pyxara na raxnna xopa ne camo ue nxmame cronocr sa namero mnao
nnxenne, no eme nanpano npena. B rona ce ccroeme ena or npnunnnre nne, npno,
a nsepem repmnna "naprnx", n nropo, a ce napeuem "Iepmancxa nannonan-
connanncrnuecxapaornnuecxa naprnx". Camo n rona nne ce naxnaxme a ce nsannm or
nxnara rasn nacmnna naponnuecxn cnntonnn.
Hasonanaxn ce naprnx, nne ce ocnooxanaxme or resn noxnonnnnn na crapnnara,
or ncnuxn xpeuerana, xonro nn npornymnxa ymnre sa npenecrnre na naponnuecxara
nex. Hasonanaxn ce nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx, nne orpxsnaxme
or cee cn nxnara nra onamxa or pnnapn na neuannnx opas, xenaemn a ce cpaxanar
camo c "yxonno" opxne, nsannxme ce or ncnuxn resn saryenxnn, xonro sa ]pasnre sa
yxonno opxne xpnexa camo cocrnenara cn crpaxnnnocr.
Or camo cee cn ce pasnpa, ue no-xcno rxmo resn rocnoa na-mnoro nn nanaaxa,
nsnonsnaxn sa cnonre nanaennx, pasnpa ce, camo neporo, xaxro n nooana na raxnna
rtconn. Tesn rocnoa, pasnpa ce, ne namnpaxa sa nsmoxno a ce pxonoxr or
npnnnnna "na nacnnnero a ce orronapx c nacnnne". Hmnmnxr mornn na ncnuxnre nm
ynpenn npornn nac eme, ue cme ce xnanxnn na naraxara n aconmrno ne cme pasnpann
xaxno e "yxonno opxne". ue na ncxxo napono cpanne npnnre nerecer nnorn,
nsnonsnaxn rpnara n mmpynnre cn, nxma a nosnonxr a ronopn opn na emocren -
rona aconmrno ne rporna noonn uyann. Camnre re naroapenne na cnoxra npoena
crpaxnnnocr nnxora nxma a ce osonar n nonoxennero na oparopn, unnro nsxasnannx
nponanxr nnornre. Monx nn ce, re nome ne onuar "myma" n "ncxannnara", re
onuar a paorxr "rnxo" n "cnoxono".
opn n cera cmxram sa neoxonmo na-pemnrenno a npenasx namero mnao
nnxenne or mpexnre na resn raxa napeuenn "rnxn" paornnnn. Te ne camo ca
crpaxnnnnn, no ca n nenexn n esennnnn. Enn mxecrnen uonex, xoro nnxa
onacnocrra n snae xax nmenno e neoxonmo a ce opn cpemy nex, nxma a npononxna
"rnmnna" n "pe", a me cmxra sa cnoe npno sanxenne orxpnro n pemnrenno a ce
nsxnn npornn aeno sno n a noxaxe na npaxrnxa xax a ce opnm cpemy nero. Koro ne
nocrnna raxa, ro e xanx crpaxnnnen, ro ne nsnnnxna cnox enemenrapen nr nnn or
mpsen n nenexecrno, nnn or uncronpoen eronsm. Honeuero or resn "rnxn" paornnnn
ce pxar raxa, cxxam ca xo snae xonxo ymnn. Ha npaxrnxa re nnmo ne pasnpar, maxap
n a ce naynar c ncnuxn cnnn. Ocnen rona re ca mpsennnn, xoero oaue ne nm npeun a
ce onnrnar a nnymar na nennx cnxr, ue ca npnnexnn xaro nuennuxn. C ena yma npe
nac ca mmexepn, nonnrnuecxn momennnn, xonro mpasxr uecrnnre paornnnn nmenno
sapan rxxnara eneprnx. Bom uyere raxana nomna nenepya a mymne sa npenecrnre na
"rnxara" paora, moxere cmeno a ce osanoxnre na xnnxa npornn eno, ue camara rx
esennnun n xnnee camo or rona, ue xpae or pyrnre.
- 215 -
Hpnanere xm rona namennocrra n neuynanara camonaexnocr, xapaxrepnn sa resn
rocnoa. Hxnara rax nennna n crpaxnnna nannau nce ome cmxra sa cno nr orrope
naony a xpnrnxyna ecrnnrennara paora na npeann na enoro xopa, es a ce cnnpar
npe ]axrnuecxara nomom na na-snnre nparone na namnx napo.
Bcexn nam arnrarop, xoro nma mxecrno none n ena manxa nnnnnna a ce
orpanxna na macara or npornnnnnnre n orxpnro a samnrana namnre nsrnen, npnnacx
mnoro no-ronxma nonsa na enoro or xnnxa raxnna mpn nnxa. Tosn nam peonn
arnrarop cc cnrypnocr me nn sanomna nxxo n pyr non npnnpxennx. Heronara
enocr raxa nnn nnaue me onece nce nax nxxaxnn nnnmn pesynrarn. oxaro resn
crpaxnnnn momennnn, npononxnamn "rnxara" paora n xpnemn ce or ncxxa orronopnocr,
ne crpynar nyxnara napa. Bn nennxara opa sa nspaxane na namnx napo re nrpaxr
camo ponx na rpren.
B nauanoro na 1920 r. sanounax a nacroxnam, ue nn e neoxonmo neue a ypenm
npnoro ncrnncxo macono cpanne. Ho rosn nono nsnnxnaxa pasnornacnx. uacr or
pxononnre pyrapn cmxrame rona sa npexenpemenno n onacno. Ho onona npeme
uepnennxr neuar neue sanouna a nn opma nnnmanne. Hne xxme macrnnnn, ue na-
nocne ycnxxme a npensnnxame ompasa or rasn crpana. 3anounaxme a ce nsxnxname
xaro, ncxycnonnn oparopn na cpannxra na pyrn naprnn. Pasnpa ce, nponanxxa nn c
nnxone n mym. Ho nce nax nsnecrna nonsa nmame. 3a nac nayunxa n xonxoro no-ronxma
nsnecrnocr npnonnaxa namnre nsrnen, ronxona noneue pacreme xpocrra cpemy nac n
peonere na uepnennre. Feme xcno, ue mom ce onnrame a ypenm ronxmo macono
cpanne, namnre "npnxrenn" or uepnennx narep me ce xnxr n ronxmo xonnuecrno, sa a
ce onnrar a nanpanxr cxanan.
Pasnpa ce, as nnuno ope pasnpax, ue raxn onnr sa nponanxne na namero
cpanne e nannno nsmoxen, no xx na mnenne, ue rasn opa nce eno ne moxem a x
nsernem n me ce cncxame c uepnennre axo ne cera, ro cne nxxonxo mecena. ope
nosnanax ncnxonornxra na uepnennre n sarona ne ce cmnxnax, ue axo nm oxaxem na-
xpana cnpornna, nne ne camo me nm nanpannm nsnecrno nneuarnenne, no n me
sanomname nxxon or rxx na cnox crpana. Ero samo eme neoxonmo a ce sanacnm c
pemnrennocr, xaxnoro n a crana, a npnnm o xpa. Hamnxr roranamen npnn
npecearen na naprnxra, r. Xapep, ne cnoenxme moero mnenne n ne cmxrame momenra
sa noxoxm; xaro uecren n orxpnr uonex, ro ce orxasa or nnnomomnxra cn n ce
orpnna. Ha nerono mxcro e nspan r. Anron pexcnep. As nnuno ce saex c orena sa
nponaranara n x noneox es ncxxaxno ornexane. Ha 24 ]enpyapn nne nacpounxme
npnoro ronxmo napono cpanne, xoero nmame sa saaua a nsnece na macara nenre na
namero rorana ome nensnecrno nnxenne.
Honeox nnuno nxnara nororonxa; rx eme cncem xparxa. Hennxr nn anapar eme
oprannsnpan raxa, ue a nmame nsmoxnocr a npoxapname npnernre pemennx c
mnnnenocna psnna. Hne cn nocrannxme sa saaua a cnpame n nponxenne na 24
uaca ronemn cpannx, mom nsnnxne nxxaxn ronxm snoonenen nnpoc. 3a cpannxra
pemnxme a nsnecrxname nynnxara c nnaxarn n npoxnamannn, xonro rpxname a ce
ccranxr n yxa, nsnoxen or men n cornernara rnana sa nponaranara. Hamara saaua
eme a nnmem raxa, ue nanncanoro a e pasnpaemo sa mnpoxnre naponn macn -a
ce xonnenrpnpame npxy manxo rouxn, mnoro nrn a nonrapxme eno n cmo, a
ronopnm xparxo, xcno, ynepeno, a npoxnxname nacrounnocr n pasnpocrpanennero na
namnre nosnnn n nnaxarn n a nmame ocraruno nspxnnnocr n rpnenne, sa a
nsuaxame, oxaro oar pesynrarnre.
Hne csnarenno nspaxme uepnennx nnxr sa namnre nnaxarn n nosnnn. Tosn nnxr
na-mnoro nsyxa. Ocnen rona nsopr na uepnennx nnxr na-mnoro rpxname a
pasnn n nsmymana npornnnnnnre n rona rpxname a nm nonpeun a sapanxr sa nac.
- 216 -
B cxopo npeme n Fanapnx ce pasxpn rxcna npsxa mexy mapxcnsma n nenrpncrxara
naprnx. Vnpannxnamara ryx "anapcxa napona naprnx" cmo sanouna a npoxnxna
ronxma rpnxa, sa a orcnan nnnxnnero na namnre uepnenn nnaxarn npxy paornnnnre,
xonro npnxxa cne uepnennre. Axo nonnnnxra ne moxeme a nsmncnn nnxaxnn pyrn
mornnn, rx sanouname a rnpn, ue namnre nnaxarn "npeuar na ynnunoro nnxenne". B
xpax na xpanmara ce namnpaxa nonon, sa a sapanxr namnre nnaxarn n no rosn naunn
a ycnyxar na uepnennre cn npnxrenn. Taxa napeuenara nemcxa nannonanna napona
naprnx cmo nomarame na namnre nparone n rona naropono eno. Kax nnaue! Moxexa
nn re a ce npnmnpxr, ue nne cn nocranxme sa saaua a npnem n nonoro na nannxra
crornnn xnnxn sanynnn ce, onnenn ce n nnrepnannonannnre xosnn, nemcxn
paornnnn? Tesn namn nnaxarn ca na-oporo oxasarencrno sa orpomnnre rpynocrn, c
xonro no onona npeme rpxname a ce copasxna namero mnao nnxenne. 3a emnre
noxonennx resn nnaxarn me ar ne camo nennx cnmnon na onona, xoero nanpann namero
nnxenne sa pasxpenocrxnanero na napoa, no n cnmnon na rona xonxo ronxm eme
nponsnonr na roranamnnre, raxa napeuenn, nannonannn nnacrn, xonro cncem ce
pasnacaxa, sa a nn nonpeuar a nnepnm ecrnnrenno nannonannnre nen n mnpoxnre
macn na namnx napo.
Cara na namnre npnn uepnenn nnaxarn me oxaxe na ncnuxn n na ncexn, ue npes
ronnnre 1919,1920,1921,1922 n 1923 or ncrnncxn nannonanno npannrencrno n Fanapnx
nxmame n nomen, ue na npaxrnxa anapcxoro npannrencrno camo eme npnnyeno a ce
copasxna c napacrnamoro nannonanno nnxenne, oprannsnpano or nac.
Camnre npannrencrna npanexa ncnuxo, xoero sannceme or rxx, sa a nonpeuar n a
sapxar sanounannx ce nponec na ospanxnane.
Hsxnmuenne n rona ornomenne npanexa camo nama exrenn. Hmam npenn
roranamnnx nonnna-npesnenr Epncr Henep n neronnxr nepen cnernnx upnx.
Tesn nama ymn xxa enncrnennre or nncoxnre unnonnnuecxn c]epn, xonro ome
rorana nmaxa ocraruno mxecrno, sa a ce uyncrnar na-nanpe nemnn n uax cne rona
pxannn unnonnnnn. Cpe orronopnnre exrenn Epncr Henep eme enncrnennxr,
xoro ne ce crpememe xm enrnna nonynxpnocr cpe macnre n uyncrname ncrnncxa
orronopnocr npe cnox napo, sa enoro na nspaxanero na xoro eme roron a orae
ncnuxo, opn cocrnennx cn xnnor. Ero samo ro nnnarn eme rpn n ounre na nxnara
rasn maca or npoaxno unnonnnuecrno, sa xoero ocnoonrennoro nnxenne na napoa e
npasen snyx n xoero, es a pascxana, nsnnnxna ncnuxo, nopuano or paoroarenx.
3a pasnnxa or mnosnna namn raxa napeuenn nasnrenn na raxa napeuennx pxanen
anropnrer Epncr Henep npnnanexeme xm onesn, xonro ne camo ne ce crpaxynar or
ompasara na nsmennnnnre, a nanpornn, cmxraxa sa pasnpamo ce or camo cee cn, ue
nsmennnnnre rpxna a mpasxr ncexn npnnnuen uonex. Bnxaxn esxpanara mxa,
xoxro npexnnxname namnxr napo, Henep camo ce paname, ue n opara cn npornn
nparonere na napoa cn e nannxxn ompasara na enpenre n mapxcncrnre.
To eme neonxnoneno uecren uonex. Inannnre ueprn na neronara narypa ca
neonxnonenara, nourn anrnuna npocrora n repmancxara orxpnrocr. "Ho-ope cmpr,
orxonxoro pocrno" - resn ymn ne xxa sa nero ]pasa, re xapaxrepnsnpaxa nxnoro my
cmecrno.
B monre oun or ncnuxn roranamnn pxannn pxononrenn n Fanapnx camo Epncr
Henep n neronnxr crpynnx oxrop upnx nmar npano a ce cmxrar sa paornnnn,
ecrnnrenno nomarann na nspaxanero na nannonannoro eno n Fanapnx.
Hpen a cnnxame namero npno macono cpanne, nn eme neoxonmo ne camo a
npnrornnm nennx neoxonm nponaranen marepnan, no n oxonuarenno a ]opmynnpame
resncnre na naprnnara nporpama.
- 217 -
Bn nropara uacr na namara paora me nsnoxnm no-nopono onesn ronemn nen, or
xonro ce pxonoexme, ]opmynnpaxn nporpamara. Tyx ncxam a orenexa camo ]axra,
ue npncrnnaxn xm oxonuarennara ]opmynnponxa na resncnre, cn nocranxxme sa
saaua ne camo oxonuarenno a o]opmnm nnxennero n a my aem onpeeneno
cpxanne, no npecnenaxme n npaxrnuecxa nen - a nannmem nporpamara raxa, ue
nennre na nnxennero nenara a cranar pasnpaemn sa mnpoxnre macn.
B raxa napeuennre nnrennrenrcxn xprone mnoro ce merynaxa n ocrpoymnnuexa no
nono na namnx onnr a ]opmynnpame nporpamara no na-nonynxpen naunn. Ho
cnrnxra pso oxasaxa, ue nne xxme npann.
Hpes resn ronnn npe namnre oun nsnnxnaxa ecerxn naprnn, no ncnuxn re
oranna ca nsuesnann escneno n nporpamnre nm ca pasnpcnarn or nxrpa. Ocrana camo
ena enncrnena naprnx: repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx.
H cera, xoraro nnma resn peone, as noneue or xoraro n a nno cm nsnnnen c nxpa, ue
namara oxonuarenna noea e esycnonno ocnrypena, xonxoro n npeuxn a ce nsnrar
npe namero nnxenne, xonxoro n nrn manxnre naprnnn mnnncrpn a nn nnmanar or
cnooara na cnonoro, xonxoro n nrn a nanarana nspana npxy naprnxra.
Be mnnar ronnn, nemnnxr pexnm n neronnre nocnrenn me ar oranna
sapanenn, a nporpamara na namara naprnx me crane nporpama na nxnara pxana n
camara nn naprnx me crane nenn ]ynamenr.
Cpecrnara, xonro ycnxxme a cepem na namnre cpannx sa 4 mecena, nn aoxa
nsmoxnocr a naneuarame npnnre nosnnn, nnaxarn n nporpamn na naprnxra.
Axo as sanpmnam npnara uacr na cnoero nponsneenne c onncanne na npnoro
macono cpanne na naprnxra, ro ro npanx, samoro nmenno rona cpanne eme ronxm
xanon. Tona cpanne cxca c rpannnxra na manxnx ]epen. 3a npn nr nne nsnxsoxme
na mnpox nr n ce opnaxme xm mnpoxoro omecrneno mnenne, xoero e na-morm
]axrop na namero npeme.
B onesn nn na-mnoro me yrpnxname ena-enncrnena mncn: me e nn nnen
canonr nnn me rpxna a ronopnm npe seema npasnora. Brpemno xx aconmrno
yeen, ue crnra a ce cepe ocraruno napo, rosn en me crane en na orpomen ycnex
sa namero mnao nnxenne. C nerpnenne n rpenora ouaxnaxme nne nacpouenara neuep.
Cpannero rpxname a sanoune n 7 u. n 30 m. B 7 u. n 15 m. as nnxsox n ronemnx
canon na Hpnnopnara nnnnnna na Manxnx mmnxencxn nnoma n cpnero mn sarpenrx or
paocr. Inranrcxnxr canon /rona nomemenne rorana mn nsrnexame rpannosno/ eme
nnen c napo. B canona nxmame xe nrna a nane. Hpnccrnaxa ne no-manxo or ne
xnnxn ymn. H na-naxnoro, ooxa nmenno onesn, xonro nn xxa neoxonmn.
Honeue or nononnnara aynropnx ce ccroeme or xomynncrn n nesanncnmn. Pasnpa ce,
re xxa omnn c namepennero a nponanxr namero cpanne n camoro my nauano.
Ho na nnanonere nm ne eme nncano a ce ocmecrnxr. Bom cnpmn npnnxr
oparop, ymara eme aena na men. Cne nxxonxo cexynn ce nocnnaxa nanaxn. B
canona sanounaxa npnnre cncnn. Bena mon npnnpxennnn ce cuenxaxa c
napymnrennre na pea. Hocrenenno re ycnxxa onxxe a nnopxr rnmnna. As
nponxnx peura cn. He mnna n nononnn uac n rpm or annoncmenrn neue sarnymaname
nnxonere n pena na npornnnnnnre.
Cera as npemnnax xm uerenero na nporpamara n xm pasxcnxnanero no rouxn.
Tona eme npnnxr onnr sa nonynxpnsnpane na namara nporpama.
C ncxxa mnnyra nanaxnre cranaxa nce no-pexn, a annoncmenrnre nce no-cnnnn. As
uerxx rouxa no rouxa ncnuxnre 23 resnca, xaro ncexn nr nnrax npnccrnamara maca
cnymarenn xaxnn nspaxennx nma npornn aena rouxa. B orronop rpmxxa
annoncmenrn, xonro nce no-ennoymnn. H xoraro sauerox nocnennx, resn
annoncmenrn cranaxa nenpexcnarn n ncnuxn resncn xxa oopenn ennoymno.
- 218 -
Koraro cnpmnx, npe men eme ennna cnnorena maca or cnymarenn, unnro nexa n
ynncon. Heonncyem enrycnasm! Feme xcno, ue xopara ca npnonnn nona nxpa, nonn
yexennx n nona nonx.
Cpannero nponxn uernpn uaca. H xoraro cne nsrnuanero na rona npeme xopara
sanounaxa anno a ce pasornnar, nsnnnenn c noem n noymennenne, as neue rnpo
snaex, ue cera npnnnnnnre na namero nnxenne ecrnnrenno ca nponnn npnnx ]ponr
n ca sanounann a nponnxnar n macara na nemcxnx napo. As ne ce cmnxnax nnro sa mnr,
ue cera nxma raxana cnna na cnera, xoxro a naxapa napoa a npeae resn nennxn
npnnnnnn.
Hne pasnannxme orn, na xoro me e nsxonan meur na namara cnooa.
Cera as nenoxonenmo nxpnam, ue e yapnn ne camo uacr sa nspaxane, no n uacr
na nennxoro ormmenne sa npecrnnennero or 9 noemnpn 1918 r.
Canonr nocrenenno onycrxname.
3anouname nona enoxa n ncropnxra na namero nnxenne.
- 219 -
Bmopa Hacm:
Hauuouaucouuauucmuuecuomo euxeuue
- 220 -
Inana I
Mnporne n nap1nn
Ha 25 ]enpyapn 1920 r. ce ccrox npnoro macono cpanne, ypeeno or
npnnpxennnnre na mnaoro nnxenne. B ronemnx canon na mmnxencxara Hpnnopna
nnnnnna 25 1esnca o1 nporpaua1a na nona1a nap1nn xxa npouerenn npe nexnnxna
aynropnx n rouxa no rouxa oopenn npn nennxan enrycnasm na ncnuxn cpann ce.
C rona naprnxra nonyun npnoro pxonocrno sa ecrnne, nonyun nporpama,
cxcana nenx sa nnnarn c ncnuxn npenmnn ocrapenn npecrann, cnoxnna xpcr na
ncnuxn npenmnn ocrapenn n nanpano npenn nenn. Ha cnenara nsnnsame nona cnna,
oxnnna pemnrenna opa na nennx crap rnnnax na crpaxnnnnx ypxoasen cnxr n na
ncnuxn orcenxn na nnxnnre or noeara mapxcnuecxn oprannsannn. Iepmannx nereme
xm nponacr; namero nnxenne eme npnsnano a x cnpe n nocnennx momenr, sa a ne ce
crpomonxca.
3a men eme nsnn ncxxo cmnenne, ue nonoro nnxenne me naepe ocraruno cnna
n me cneuenn nrxara camo n cnyua, ue ome or npnnre nn na cnoero cmecrnynane
npoyn n cpnara na npnnpxennnnre cn ropemoro yexenne, ue sa nac paorara ce
xacae ne sa moen nsnparenen nosynr sa nonene na rnacone, a sa non, ecrnnrenno nennx
mnporne.
Bcmnocr nexa cn cnomnnm xax ce nspaornaxa ocera r napeuennre naprnnn
nporpamn, xax rn npexpoxnaxa, npeoxncnaxa m r.n. ocraruno e camo a cn cnomnnm
or xaxnn mornnn ce pxonoexa ncensmoxnnre "nporpamnn xomncnn" na ypxoasnnre
naprnn, xoraro ce sananxxa sa cnoero pxoenne.
Koraro resn naprnn npenpnemaxa nonn npomenn n cnonre nporpamn, re nensmenno
ce pxonoexa or enn mornn: xax a naepar noneue rnacone sa npecroxmnre nonn
nsopn. Bom resn napnamenrcxn ]oxycnnnn noymexa, ue nmnmnxr napo nax e
cxnonen a ce pasynryna n ne ncxa a rernn noneue crapara xapyna, re nenara npanexa
onnr a nnpernar xonere. Torana na cnenara nsnnsaxa crapnre snesoponn n naprnnn
acrponosn, npen ncnuxo or cpeara na r napeuennre onnrnn, npenn n xnnenn "crapn"
napnamenrapncrn c "orar nonnrnuecxn onnr". Ha rxx neue nenenx nm ce e cnyunano
a nanmanar xax rpnennero na macnre ce nsuepnna n xax noxonere nnnarn namnpar
non "n"xo"."Hauaca na cnenara nsnnsa craporo nsnnrano cpecrno: opasyna ce
"xomncnx". Cne rona sanounar a ymar nn ncnuxn nocoxn xaxno nmenno ne ce xapecna
na napoa n xaxno nonnuxo n ncxan ro. C rasn nen craparenno nperpcnar ncnuxn
neuarnn nponsneennx na pyrnre naprnn. Cne rona xomncnxra ycpno ce onnrna a
pasepe xaxnn rouno nosynrn ca ocoeno nonynxpnn n aennx momenr cpe enn nnn
pyrn rpynnponxn, npo]ecnn n r.n. Bnesanno ce oxasna, ue "emarorcxnre nosynrn" na
onosnnnxra ne ca uax ronxona nomn n nnesanno resn ororana "npenn" nosynrn ce
noxnxnar n "npepaorenara" nporpama sa na-ronxmo nsymnenne na ncrnncxnre amn na
resn nosynrn. H ncnuxo rona crana xaro nemo, xoero ce pasnpa or camo cee cn.
Bonnxr na ]ponra onxnoneno cn cmenx pnsara, xoraro rx rmxn or nmxn. Ho
rope-ony raxa nocrnnar n npocnonyrnre "nporpamnn" xomncnn, xoraro pennsnpar
crapnre nporpamn n na psa pxa rn npexpoxnar no non reprnn. Ha cenxnnna oemanar
nporexnnx na cencxoro cronancrno, na npomnmnennxa - samnra na norpenrencxnre my
nnrepecn, na yunrennre oemanar nonnmenne na sannarnre, na unnonnnnnre - na
nencnxra, na nonnnnre n cnpannre - nnno ocnrypxnane. B cmoro npeme ne ce cxnxr
a oemaxr noopxnane na comennxra, namanxnane na mnroro, namanxnane na
annnre, axo ne n nnnoro nm npemaxnane. Cnyuna ce nxxo nr a sapanxr n
psnnara sa eno nnn pyro ccnonne nnn sa eno nnn pyro nsncxnane, nonynxpno cpe
- 221 -
mnpoxnre naponn macn; rorana n nocnennx momenr na psa pxa ce muar a npnmnxr
xm nporpamara ome eno-ne "neoxonmn " ncxannx, oxaro na-nocne rocnoa
onnrnnre napnamenrapncrn ne crnrnar o nsnoa, ue cera n nporpamara nm e nanncano
aconmrno ncnuxo neoxonmo, ncnuxo, xoero nsncxna sa cnoe ycnoxoenne n sa
ycnoxoenne na xennre n enara cn cpennxr ecna]. Cera moxe nax narononyuno a
rprnar na nona nnanane c naexara, ue "rpaxann nsnparennre" "e ar ocraruno
rnynann a nonxpnar na "nonara" nporpama n nax a xnnnar na nnnara na crapnre
nonnrnxann.
Cne xaro mnnar nsopnre n rocnoa napnamenrapncrnre xnu n ne nomncnxr neue a
oprannsnpar naponn cpannx nenn ner ronnn. Iocnoa saxonoarennre cera cn
panar, ue ca ce orpnann or ompsnanoro nm pasraxanane c nneenre n morar a ce
oraar no no-npnxrnn n no-nsnnmenn sannmannx n camnx napnamenr. Cera moxe a ce
pasnycne n "nporpamnara xomncnx". Cera sanouna opara na napnamenrapncra sa
nacmnoro napue xnx, cnpeu sa nonyuananero na nennnre, nonaramn ce na naponnx
npecrannren.
Bcxxa cyrpnn rocnonn naponnxr npecrannren ce ornpanx xm nncoxara nanara,
nonxxora nnpouem es a crnra a sacearennara sana, a orpannuanaxn ce camo a nnnme
]amnnnxra cn n cnncnnre na "npnccrnynamnre", namnpamn ce n xynoapnre. Hsnnnen c
roronnocr a cnyxn na cnox napo o nocnena xanxa xpn, rocnonn enyrarr
camoornepxeno nnncna n nocouennx cnncx cnoero nme n cne rona psa a nonyun
nonaramoro my ce sa rosn rexx rpy sannamane.
Cne oxono uernpn ronnn nnn n ocoeno xpnrnunnre cemnnn, xoraro sanouna a
nsrnexa, ue napnamenrr ncexn momenr moxe a e pasnycnar, resn rocnoa rn
osema neyxpornma eneprnx. Kaxro nnunnxara na macxnx pmap n onpeenen momenr
ne moxe a ne ce npenpne n camnx pmap, raxa n resn napnamenrcxn rcennnn ne
morar a ce cnprxr na eno mxcro. Cera re nanycxar cnenara na xyxnennx rearp n
ncnuxn xaro c xpnnna nonnrar xm pasnnunn xpanma na crpanara - nax npn "nsnmennx
napo". Ornono nponsnacxr peun npe nsnparennre, nanro n namnpoxo nm pasnpanxr
sa cocrnennre cn nonnsn n sa xopanocpeunero n snoxenarencrnoro na ncnuxn pyrn
enyrarn. Ho nmecro annoncmenrn na resn rocnoa nonxxora nm ce cnyuna a nscnymnar
ocra rpyn saenexxn, a n nxxon cnyuan nanpano ncynnn. Axo napor nsnese rnpe
"nenaroapen", rocnoa enyrarnre snaxr eno nsnnrano cpecrno. Torana nm crana
xcno, ue nporpamara rpxna nax a ce npexpon, nononn n nsrnan. C rasn nen ce csana
nona xomncnx n nonara nrpa sanouna ornauano. A r xaro ce snae, ue uonemxara
rnynocr e esxpana, nxma samo a ce yuyname, ue resn rocnoa nnpexn ncnuxo nax
nocrnrar nenra cn. Hsnrano or npecara, sacnenena or cnasnnre "nonara" nporpama
rnacynamoro onue - xaxro or "ypxoasen", raxa n or "nponerapcxn" nponsxo ornono
ce npma npn xcnnre na cnonre rocnoapn n nax ana rnaca cn na crapnre nxnn. Cera
rocnoa naponnre npecrannrenn, nspannnnre na rpyemnre ce macn, ornono ce
npmar n npnonrnoro ccroxnne na napnamenrcxn rcennnn n npncrnnar c nona
eneprnx xm nsxxanero na pxannnre pesepnn. Te nmxr or mac n cnoxono nnmo ne
npanxr nenn uernpn ronnn, oxaro nax yapn uacr n or xyxnnuxara ce nsnmnn
necrxma c ncnuxn nnerone na rara nenepya.
Hxma nnmo no-rxrocrno or rona a nanmanam cncremno nonrapxmoro ce
sanyxanane na macnre.Tesn nopxxn n ypxoasnnx narep, pasnpa ce, nnxax ne
cecrnar sa noxnxnanero na nonn cnexn cnnn, cnoconn a onear o xpa opara c
oprannsnpanara cnna na mapxcnsma.Ho camnre resn rocnoa n ne mncnxr cepnosno sa
raxana opa. Konxoro n a ca orpannuenn, xonxoro n a ca rnn resn macropn
napnamenrapncrn, nce nax n re ne morar a nonxpnar, ue no nrx na sananara
emoxpannx moxe a e noeeno mapxcnuecxoro yuenne, sa-xoero camara rasn
- 222 -
emoxpannx n ncnuxo cnpsano c nex, e camo cpecrno sa napannsnpane na npornnnnxa,
camo opne n opara sa cocrnennre nenn na mapxcncrnre. Ena uacr or mapxcncrnre
mnoro ymeno ce npecrpyna, ue sa rxx emoxpannxra e cnernnx. Ho nne nce nax ne cme
ronxona rnynann, sa a sapannm, ue n xpnrnunnre momenrn resn rocnoa nnmexa na
ncxxo pemenne na onmnncrnoro, nponeeno no nrx na sananara emoxpannx. Hnma
cme sapannnn onesn nn, xoraro ypxoasnnre napnamenrapncrn or rnynocr ce naxnaxa
na rona, ue nmar onmnncrno n napnamenra, a rocnoa mapxcncrnre rn ocrannxa a ce
sanncnar c rasn pnxanxa n sarpanxa peannara nnacr, onnpaxn ce na ann or ynnunn
norpomaxnn, eseprtopn, na rpynnuxn enpecxn nnreparopn n naprnnn ]ynxnnonepn.
Tpxna a cn aconmrna napnamenrcxa xana, sa a nonxpnam, ue nocnrennre na rasn
cneronna uyma, xoraro my oe npemero, none sa mnnyra me cnpar npe
caxpamenrannnre ]opmynn na sanannx napnamenrapnsm.
Mapxcnsmr me npnn pxa sa pxa c emoxpannxra o momenra, n xoro es a
nonpa cpecrna ycnee xaro npx na ncnuxo a ce cone c ]axrnuecxa noxpena na
nnanonere cn or crpana na onesn xprone or nannonannara nnrennrennnx, xonro ro
ncmnocr ncxa a ynnmoxn. Ho axo mapxcncrnre ome nec crnrnar o yexennero, ue n
xorena na namara cnpemenna napnamenrapna emoxpannx no nxxaxn naunn e
nsxpncrannsnpano onmnncrno, nsnamepxnamo a ce nsnonsna or saxonnnre cn npana
na onmnncrno cpemy mapxcnsma, moxere a ere cnrypnn, ue na nxnara rasn xomenx
n napnamenra na uaca me e cnoxen xpa. 3namenocnnre na uepnennx nnrepnannonan
momenranno nxa npecranann a anennpar xm emoxparnunara cnecr n nesaanno nxa
nycnann sanannrenen npnsnn xm nponerapcxnre macn npornn emoxpannxra. B cmnx
rosn en rocnoa mapxcncrnre nxa npenecnn cnoxra opa or nnecenxcanara armoc]epa
na napnamenrapnnre saceannx nn ]apnxnre, sanonre, na ynnnara. Hxnoro
napnamenrapcxo nennxonenne n nperpnxno xpymenne sa enn en n rona, xoero
nanannre anocronn ne ycnxxa a nanpanxr n napnamenra, nxa ro sarpannn cc cnna
nocrpexanannre or rxx nponerapcxn macn, xaxro neue crana nenx npes ecenra na 1918
r. Tesn pasxpenn macn ornono nxa npenoann na ypxoasnnx cnxr op ypox sa rona
xaxno esymne e a ce yremanar c nnmsnn, ue cc cpecrnara na sananara emoxpannx
ypxoasnxra moxe a ce samnrn or sanomnanero na cnera or enpenre.
Tpxna a cme npexaneno onepunnn rnynnn, ra nmaxn paora c raxn naprntop a
cn npsname pnere c onpeenenn npannna na nrpara, xoraro naprntopr ncexn momenr e
roron a nnme na xaxnnro n a e npannna, mom ne my nsnacxr.
Hne neue snaem, ue sa ncnuxn raxa napeuenn ypxoasnn naprnn nxnara nonnrnuecxa
opa e camo cpecrno sa sanomnane na napnamenrcxnre xpecna. Hne snaem, sa resn nenn
nocouennre naprnn ca roronn a cmenxr nporpamnnre cn npnnnnnn xaro pxannnn n ue
xoraro e neoxonmo, re nsxnpnxr sa opa nenn uacrn or nporpamara xaro nsnnmen
anacr. Pasnpa ce, cnope enara ca n pesynrarnre. Tesn naprnn ne morar a nmar
nnxaxna npnrerarenna cnna sa mnpoxnre macn, r xaro macara me e c nxnara cn yma
c onesn, n xonro nnxa nacnrenn na ronemnre nen, na xonro moxe a nxpna esycnonno n
neorpannueno, n xonro nnxa xopa, ]anarnuno opemn ce oxpa sa cnonre nen.
Hpornnnnxr e nopxen or rnana o nern, ro nma cno mnporne, axo me a e
xnnxn nrn npecrnen. Hpecrnnnxr mypmyna cmecrnynamnx crpo n e roron a
npnn oxpa. 3a a noenm raxn npornnnnx, nne rpxna a nmame cnox nncox nean,
rpxna c pasnxrn snamena a npnnm na nacrnarenen esnomaen o, orxnpnxxn
nenx sa nnnarn raxrnxara na orcnaenara orpana. Axo nopan rona na namero
nnxenne ce nanara a nscnymna or ycrara na raxa napeuennre ypxoasnn mnnncrpn,
xaro nanpnmep or ycrara na anapcxnre mnnncrpn or nenrpncrxara naprnx ocrpoymnnx
ynpex, ue paornm sa "npenpar", ro na resn nonnrnuecxn rnann nne orronapxme: a,
mnnocrnnn rocnoa, nne ce crapaem a nanaxcame rona, xoero e saryeno nopan namara
- 223 -
npecrnna rnynocr! Cc cnoero napnamenrcxo rpramecrno nne cnomornaxre nannxra a
e rnacnara n nponacr. Hne nx me nomornem na napoa a ce nsmxne or rasn
nponacr, nne me nanpannm sa nero crnana, no xonro a ce nsxarepn orope n a nnese
na-nocne n ncrnncxnx xpam na cnooara. Hmenno sarona nne nsxonaxme non mnporne,
nmenno sarona nponexame raxrnxa na nacrnnenne.
Hopan ncnuxo rona nne n npnnx nepno or cmecrnynanero na namero nnxenne
rpxname ocoeno marenno a ce norpnxnm nennxr cnxr a nnn n nac ]ananra or
ncrnncxn onn sa non mnporne, a ne manonen napnamenrcxn xny, npecnenam
onxnonenn napnamenrcxn nnrepecn.
Hpnara nn npenasna mxpxa eme nsnranero na raxana nporpama, xoxro camo c
nennunero na cnoxra nen orncxname or nac ncnuxn nnnrxn ymone, ncnuxn cnanuxn
naprnnn nonnrnnn na cnpemennocrra.
oxonxo npannnno cme ecrnann nne, xonro npnaoxme na namara nporpama raxn
rpannosen pasmax n raxana pxsxa ]opmynnponxa, na-ope noxasnar ]arannnre
rpemxn, nanpanenn or pyrnre naprnn, onenn n xpax na xpanmara Iepmannx o
xaracrpo]a.
Texxnre yponn or resn ronnn nensexno rpxname a onear o nsnnxnane na
nono yuenne sa pxanara, a rona yuenne na cno pe rpxname a crane ccranna uacr or
nonnx mnporne.Pasnpa ce, n omara xapaxrepncrnxa na uonexa xaro "pennrnosno
nacrpoen", neue cpxa uacrnuno npnnnnnnnre nen. Tona nonxrne nxnmuna n cee cn
nanpnmep mncnra sa cmecrnynanero na nncme cmecrno, mncnra, ue ymara e neuna n
r.n. Ana ncnuxn resn orennn mncnn, xonxoro n axcnomarnunn a ca re sa enn nnn pyr
nnnnnnym, nce nax n enn nnn pyr momenr morar ome a ar nonoxenn na
cmnenne, n rorana me ce pasxnarn nxnara "pennrnosnocr" na aen uonex. Heronara
pennrnosnocr me crane nannno connna camo rorana, xoraro ro ce nponnxne or
neonponepxnma nxpa, sa xoero e neoxonma nnn onpeenena crenen na nounna na
uyncrnoro, nnn onpeenena nounna na nosnannero. Camo neonponepxnmara nxpa
crana axrnnen ]axrop, npoxapnam nr na ocnonnnre pennrnosnn nonxrnx.
Axo npe nac eme camo pennrnxra es xcnn n rounn oueprannx, ro omara cnao
]opmena "pennrnosnocr" nmenno nopan cnaara o]opmenocr n nna ne camo
esnonesna sa uonexa, no no ncxxa nepoxrnocr n ro onena o nceomo pasnaane.
Ananornuno nonoxenne nmame c nonxrnero "naponnuecxn nacrpoen" uonex
/"]tonxnm"/. Orennn uacrnunn npnnnnnn ce cpxar, pasnpa ce, n n rona omo
nonxrne. H maxap camn no cee cn resn orennn npnnnnnn a ca mnoro naxnn, re ome ca
raxa nexcnn, ue morar a nonyuar cepnosno snauenne camo rorana, xoraro ar
nsnpnern or nonnrnuecxa naprnx, xoxro a nm npnae onpeenenn oueprannx. Bcexn
snae, ue cnooa ne moxem a nonyunm enncrneno c om crpemex xm nex, xonxoro n
crpacren a e rosn crpemex. Cmoro rpxna a ce xaxe sa ocmecrnxnanero na neannre
na namnx mnporne n nponsrnuamnre or resn neann npaxrnuecxn nocrynarn. Tyx cmo
ne moxe a nomorne camo uyncrnoro n camo nrpemnoro xenanne na uonexa. He! Camo
rorana, xoraro namnxr crpemex xm nannonanna nesanncnmocr npneme ]opmara na ona
oprannsannx, nmama na cnoe pasnonoxenne cpecrna na noenna cnna - camo rorana
neannnxr crpemex na napoa me ce npenpne n npexpacna ecrnnrennocr.
Hnro enn mnporne, opn a e xnnxa nrn npannnen n nonesen sa uoneuecrnoro, ne
npnonna npaxrnuecxo snauenne n xnnora na naponre, oxaro neronnre npnnnnnn ne
cranar npaxrnuecxn sname na ono nnxenne. A rona nnxenne na cno pe me ocrane
naprnx ororana, oxaro enocrra na rasn naprnx ne onee o nnna noea na nennre
nen n ormnre na naprnxra ne nanoxar oxpacxara cn npxy nennx omecrnen xnnor na
nonara pxana.Ho sa a moxe enn nnn pyr mnporne ecrnnrenno a nocnyxn sa
]ynamenr na nonoro omecrneno pasnnrne, e neoxonmo npen ncnuxo a nma nnna
- 224 -
xcnora ornocno xapaxrepa, nennre n ocnonnnre ueprn na rosn mnporne. Hpno ycnonne
sa ycnexa na eno nnxenne, asnpano npxy onpeenen mnporne, ce ccron n rona ro
ecrnnrenno a ycnee a ycranonn xcnora n enncrno na nenre. Or omnre npecrann
nne rpxna a npnnm xm onpeenena nonnrnuecxa nporpama. Or omnx mnporne nne
rpxna a cmornem a nsneem onpeeneno nonnrnuecxn nxpnane. Hpn rona, pasnpa ce,
nne me rpxna a orennm neoxonmoro nnnmanne ne camo na namara xpana nen, no n
na onesn xonxpernn cpecrna sa opa, c unxro nomom ncxame a oneem namero eno
o noea. Cymara or npannnnn acrpaxrnn npecrann, nsnrnarn or rnopena na
nporpamara, ce nyxae n or cueranane cc camnre npaxrnuecxn mepxn, nsnrnarn or
nonnrnxa. Hama nrenona snesa rpxna a e neunnxr nean na uoneuecrnoro. Ana
npn rona ne rpxna a sapanxme n sa uonemxnre cnaocrn, samoro axo ne rn nsemem
npenn, nne sa cxanenne moxem or camoro nauano a opeuem namero nnxenne na
neycnex. B namnx cnxr ome ne e ocraruno a nscnenam n a ycranonnm neunnre
saxonn na ncrnnara. Km rona rpxna a npnannm n ycnnnxra na nennxnre nosnanaun na
naponara ncnxonornx. H camo rorana nne me nsnesem or onacrra na neuno ncrnnnoro n
neannoro n me cymeem a nocrnrnem sa cmprnnre xopa onona, xoero uonemxn e
nsmoxno n namnx npaxrnuecxn cnxr.
Hexa cam no cee cn enn mnporne a e aconmrno npannn n neanen.
Hesanncnmo or rona ro rpxna a e npeneen n na esnxa na npaxrnuecxara nonnrnxa.
H camo rorana, xoraro nne npnaem na nnxennero crporn oueprannx, ennna nonx sa
opa - camo rorana moxe a ce pasunra na noea na omara nex, sanoxena n namnx
mnporne. a npeuyncrnar nnn opn a ocsnanar npanorara na namara nex morar neue,
moxe nn, mnnnonn n mnnnonn xopa. H nesanncnmo or rona e neoxonmo ornauano a
nsnese enn uonex n a nsnoxn yuennero c neonponepxnma cnna. Camo rorana
oxonuarenno me nonxpnar n nero n mnnnonnre. Camo rorana npe rxx me nma ne
es]opmena nex, a neuen nenoxonenm npnnnnn. Camo rorana me e csaena
xenxsnara xanapa na ennnara n necxpymnma nxpa, camo rorana me crane peannocr
ennnara nonx na mnnnonnre, xoxro me cpnne ncnuxn nperpan.
Hpanoro sa raxana paora e sanoxeno n nenara oma neoxonmocr. Hpanoro na
onpeeneno xonxperno nnne na raxana paora e sanoxeno n neronnx npaxrnuecxn ycnex.
Axo ce onnrame or ymara "]tonxnm" a nsponnm nenoro ecrnnrenno nrpemno xpo,
me crnrnem o cnenoro:Pasnpocrpanennxr cnpemenen nsrne sa ponxra na pxanara
ce ccron n rona, ue pxanara nxma nnmo omo c paconnre npenocranxn. Ha
pxanara, nancrnna, ce npnsnana onpeenena rnopuecxa n xynrypna cnna, no n nex npen
ncnuxo nnxar npoyxr or onpeenenn cronancxn neoxonmocrn, n na-opnx cnyua -
ecrecrnen pesynrar or crpemexnre na onpeenen uonemxn xonrnomepar xm pasmnpxnane
na neronara nonnrnuecxa nnacr. Tosn nsrne n cnoero nonnrnuecxo pasnnrne non ne
camo xm orpnnanne na paconnx ]axrop, no n o nonenxnane na ponxra na nnunocrra.
T xaro orpnuanero na ponxra na pasnnunnre pacn sa pasnnrnero na xynrypara
nensexno non o rona, ue nne npecraname a pasnpame n ponxra na nnunocrra n rasn
onacr. Ena ronxma rpemxa non cne cee cn n pyra. Axo nne npecranem a nnxame
pasnnune mexy pacnre, rona non no-nararx o nrnopnpane na pasnnunxra mexy
orennnre napon, a nocne nornuecxn n o nrnopnpane na pasnnunxra mexy orennnre
xopa. Poxara na enpenna Kapn Mapxc, yuennero na mapxcnsma, ncmnocr ne e nnmo
pyro, ocnen npenpmane n onpeeneno nonnrnuecxn cnmnon-nepym na resn oranna neue
cmecrnynamn n mnpoxo pasnpocrpanenn npenparnn npecrann. Hsymnrennnxr
nonnrnuecxn ycnex na mapxcnuecxoro yuenne n nn aconmrno nensmoxen, axo n
ocnonara na mapxcnsma ne nexeme ena oranna pasnpocrpanena y nac nsnparena nex.
Tasn orpona oranna neue ce noceme nn nsyxa. Ha pasnaramoro nnnxnne xxa
nonoxenn mnnnonn. Hnncname camo eno nnne, xoero a o]opmn rasn nsnparena nex.
- 225 -
H ero, rosn enn uonex ce namepn. Txmo ro eme Kapn Mapxc. To npopouecxn orrarna
xaxna paspymnrenna cnna moxe a npecrannxna rasn orpona. C nsxycrnoro na uepen
martocnnx ro csae xonnenrpnpano yuenne, nacoueno sa nsmoxno na-psoro
ynnmoxanane na nesanncnmocrra na ncnuxn cnoonn nannn na rasn semx n nxnoro rona
orponno yuenne nocrann na cnyxa na cnoxra cocrnena paca.
Ho raxn naunn mapxcnuecxoro yuenne e camo xonnenrpnpan neen excrpaxr or
cranannre nec nceomn npecrann n yexennx. Beue camo nopan rona nxnara opa na
namnx r napeuen ypxoasen cnxr cpemy mapxcnsma e npocro cmemna n esnenna no
rasn npocra npnunna, ue namnxr ypxoasen cnxr e nsnxno nponnxnar or cmnre resn
orponn. Mnporner na namara ypxoasnx ce pasnnuana or mnpornea na mapxcncrnre
camo no crenennre n nnnara. Camnxr ypxoasen cnxr e nonoxen na mapxcnsm. Hxnara
pasnnxa e ram, ue ypxoasnxra nxpna nn nsmoxnocrra sa rocnocrno na enn
rpynnponxn xopa /na ypxoasnxra/, oxaro mapxcncrnre ce crpemxr a aar nxnara nnacr
n pnere na pyra rpynnponxa - na enpenre.
Karo npornnonec na ncnuxo rona naponnuecxnxr "]tonxnm" mnporne npnsnana
rnanna ponx na pacara. Haponnuecrnoro npnnnnnno nnxa n pxanara camo cpecrno
xm nenra, a camara nen nnxa n sanasnanero na paconnre ocnonn na uoneuecrnoro. Ho
raxn naunn naponnuecrnoro n nnxaxn cnyua ne nxpna n panencrnoro na pacnre. To
snae, ue pacnre ca pasnnunn nomexy cn, ue pacnre ce enxr na nnsmn n nncmn n ue
namara saaua na semxra e a nomarame sa noeara na na-opara, na-cnnnara paca,
xoxro rpxna a nounnn no-nomara n no-cnaara paca. Haponnuecrnoro no rosn naunn
npnnnnnno ce asnpa npxy apncroxparnunara rnena rouxa sa npnpoara n nxpna, ue
rosn saxon ce pasnpocrnpa npxy ncnuxo n rosn cnxr, nxnmunrenno o ncxxo orenno
xnno cmecrno. To npnsnana na camo pasnnunara nennocr na pacnre, no n pasnnunara
nennocr na orennnre xopa. H rxmo c rona ro nma oprannsnpamo snauenne cpemy
esoprannsnpamara ponx na mapxcnsma. To nxpna n neoxonmocrra or neannsnpane na
uoneuecrnoro, r xaro n rona neannsnpane nnxa npenocranxa sa nxnoro name
cmecrnynane. Ho ro me orxaxe npano na cmecrnynane na xoxro n a nno ernuna nex,
crnra rx a npecrannxna nxxaxna sannaxa sa paconnx xnnor, nocnren na na-nncoxa
ernxa. T xaro n nonerpennx cnxr na nennnonennnre ncnuxn uonemxn nonxrnx sa
npexpacnoro n nsnnmenoro, ncnuxn uonemxn npecrann sa neannoro eme nxa nnn
sannnarn saryenn.
Hxnara uonemxa xynrypa n nnnnnnsannx na namara semx e nepaspnnno cnpsana cc
cmecrnynanero na apnena. Axo apnnnre nocrenenno xxa nsmpenn nnn xxa nnesanno
sarnnann, rona osnauana, ue nxnoro semno xno n nno ornono opeueno na nnna
nnnca na xynrypa.
Ha-ronxmoro npecrnnenne na namara semx n ounre na naponnuecxnx mnporne e
enocrra, nacouena cpemy uonemxara xynrypa upes ynnmoxananero na nocnrenx na rasn
xynrypa. Koro nnrne pxa cpemy nncmero nnnmenne na oxnero noone na rasn
semx, ro ce onnuna cpemy ncenarnx rnopen na ncnuxn uyeca na rasn semx, n c rona
cecrna sa namero nsronnane or pax.
Tona osnauana, ue naponnuecxnxr mnporne /]tonxnm/, npnn pxa sa pxa c
ecrnnrennnre nonenn na npnpoara. To nomara sa nscranonxnanero na cnoonara
nrpa na cnnnre, xoxro enncrneno e cnocona a cecrna sa noeara na na-opara
paca, xoxro rpxna a nnaee nxnara semx.Bcnuxn nne npeuyncrname, ue n oraneuenoro
eme npe uoneuecrnoro me nsnnxnar nponemn, xonro me ar no cnnnre camo na
nncmara paca. H camo rasn nncma rocnocrnama paca, onnpaxn ce na cpecrnara n
nsmoxnocrnre na nxnoro semno xno, me e npnsnanara a paspemn resn nponemn.
***
- 226 -
Or camo cee cn ce pasnpa, ue rona na-omo nsnoxenne na npnnnnnnre na
naponnuecxnx mnporne ce noana na xnnxn pasnnunn rnxynannx. H ecrnnrenno,
cpe namnre mnan nonnrnuecxn nonoopasynannx nne muna me namepnre none ena
rpynnponxa, xoxro raxa nnn nnaue a ne cn npncnoxna omnre ocnonn na rosn mnporne.
Ho rxmo rona noxasna, ue oxaro crana yma camo sa "omnre ocnonn" na rosn
mnporne, nnxaxno ncrnncxo enncrno ome ne ce ycranonxna. Mapxcnuecxnxr narep
ecrna crporo oprannsnpano n ro ornanxna ennno nenrpannsnpano pxonocrno. H
oxaro npornn rosn nenrpannsnpan narep nne nsnnsame pasenenn, na orennn manxn
orpxn, sa nnxaxn ycnex n yma ne moxe a crana. Ha ronxona cnao opxne nnxora
nxma a my e ceno a noen. Camo n cnyua, ue nne npornnonocrannm na
nnrepnannonanncrxnx mnporne, pxonoen or mapxcnsma, cmo ronxona oprannsnpana
cnna, pxonoena or namnre nsrnen - camo rorana npn enaxno nanpexenne na
eneprnxra ycnexr n xpana cmerxa me ce naxnonn na crpanara na neunara ncrnna.
Ho a ce ae oprannsannonen nspas na onpeenenn nen e nsmoxno camo ns
ocnona na aconmrno rounara n xcna ]opmynnponxa na resn nen. Onasn ponx, xoxro sa
nxpara nrpaxr ormarnre na npxnara - sa nonara nonnrnuecxa naprnx rpxna a nrpaxr
naprnnnre npnnnnnn.
Ero samo nne xasname, ue naponnuecxnxr mnporne rpxna a cn nsxone opxne,
xoero n my ano nsmoxnocr a ce ne sa cnoero eno cc cmo raxn ycnex, xaxro
npann rona mapxcncrxara naprnna oprannsannx n nenara opa sa
nnrepnannonannsm.Txmo c rasn saaua ce narpna repmancxara nannonan-
connanncrnuecxa naprnx.ue noeara na omnre ocnonn na naponnuecxnx mnporne ce
ocnrypxna camo upes csanane na nannno onpeenena naprnna oprannsannx, na-ope
oxasna enn ]axr, xoro none xocneno ce npnsnana n or npornnnnnnre na csananero
na cnennanna naprnna oprannsannx. Hocnennre ne ce ymopxnar a xpemxr, ue
naponnuecxnx mnporne ne rpxna a e "nacnecrnena amnnnx" na eno nnne,
samoro ro "xnnee" n cpnara na mnnnonn n mnnnonn xopa. Ho nnra ce: axo rona e raxa,
axo na namnre nen cuyncrnar mnnnonn, ro samo resn mnnnonn ne cnomornaxa a
nonpeuar na npaxennx sa nac mnporne? Hanara ce a orronopnm na rosn nnpoc: camo
samoro npornnnnxr ne e pasnpcnar, a nma oprannsannx, nocrpoena xnacnuecxn. Axo
npenmcrnoro na npornnnnxa ne ce ccroeme n rona, namnxr nemcxn napo n rpxnano
oranna neue a e cneuennn rnranrcxa noea, a ro n ecrnnrennocr ce namnpa na pa
na nponacrra. Axo nemo nosnonn na nnrepnannonanncrxnx mnporne a noen, rona e
neronara crporo oprannsnpana nonnrnuecxa naprnx, nsrpaena no noenno my. Axo nemo e
nocnno ocera nopaxenne cne nopaxenne na npornnononoxnnx mnporne, ro e rona, ue
ocera nne nxmaxme ennna n ope oprannsnpana naprnx. a ce opnm c ycnex n a
noenm namnx mnporne moxe ne rorana, xoraro ro npeocrann na ncexn nsmoxnocr
a rnxyna namnre nsrnen, xaxro my cxnmne, a camo rorana, xoraro nsrnenre nn
nonyuar crporo oueprano rnxynane n xoraro nne ce csaem cnnna nonnrnuecxa
oprannsannx.
Ero samo cnoxra cocrnena saaua as nnxax n rona, or nxnoro mnoroopasne na
nen, ccrannxnamn namnx mnporne, sa nsepa rnannnre n nenrpannn nen n a nm
npnam noneue nnn no-manxo sanpmena ]opma na ormarn, oxono xonro enncrneno
moxe e ce oennxnar ronemn macn or xopa. C pyrn ymn: or nxnara cxponnmnnna or
nen na omonaponnuecxnx mnporne repmancxara nannonan-connanncrnuecxa
paornnuecxa naprnx nsnpa na-cmecrnennre, nmaxn npenn ncnuxn ocoenocrn na
enoxara, ncnuxn npaxrnuecxn nyxn na enx, ncnuxn cnan n cnnnn crpann na onsn
uonemxn marepnan, c xoro me rpxna a nmame paora, naprnxra nspaorna onpeeneno
cnmnon-nepym; n ns ocnona na rasn nporpama nne nsrpaxame crporo nenrpannsnpana
oprannsannx, xoxro enncrnena moxe a ocnrypn noea na namnx mnporne.
- 227 -
Inana II

spaana1a
Ome npes 1920-1921 r. or xpronere na cnpemennnx, naxnnxn cee cn ypxoasen
cnxr cpemy namero mnao nnxenne ce nocnnaxa ynpenn, ue cme nnn orpnuann
cnpemennara pxana. Ha rona ocnonanne pnnapnre-xyxera or ncnuxn naprnn ce
cmxraxa n npanoro cn enn npes pyr a npenarar mepxn sa npecnenane na namero
mnao nnxenne, xoero craname nce no-neyono sa rxx. Tesn rocnoa csnarenno
sapanxxa, ue n ypxoasnnxr cnxr nec no ymara "pxana" pasnpa aconmrno
pasnnunn nema, ue enoopasno onpeenenne na nonxrnero "pxana" nxma cnope rxx
camnre, nx n ne moxe a nma.
Ha-omo xasano, moxe a pasennm cmecrnynamnre nsrnen sa ponxra na
pxanara na rpn rpynn:
a/ Ipynara na onesn, xonro no pxana pasnpar npocro noneue nnn no-manxo
opononno oennxnane na xopa no ernara na ena n cma npannrencrnena nnacr.
Tasn rpyna e na-mnoropona. B nennre peone npen ncnuxo ce oennxnar onesn
]ernmncrn na cnpemennnx npnnnnn na nernrnmnsma, n unnro oun nonxra na uonexa n
nxnara rasn paora ne nrpae nsomo nnxaxna ponx. Axo npe nac e ]axrr sa
cmecrnynanero na rasn n rasn pxana, ro neue camo rona e ocraruno, sa a ce cmxra
aenara pxana sa cnemena n nenpnxocnonena. 3a a noxpenxr rasn nenena nex, re
nsnrar na npn nnan xyuemxara nxpnocr xm raxa napeuenara nex sa "pxannnx
anropnrer". Ho samaxnane na npunnara resn xopa npenpmar npocroro cpecrno n
camocroxrenna nen. Cnope rxx nsnnsa, ue ne pxanara cmecrnyna, sa a cnyxn na
xopara, a xopara cmecrnynar, sa a ce xnanxr o semxra na anropnrera na pxanara,
nxnmunaxn ryx nocnennx xapnepncr, xoro cmo nnnmana rosn "anropnrer". 3a a ne
ce cmenn c esnoxocrno rona nepmanenrno ccroxnne na rnxo nsropxeno nounranne -
nnacrnmamnre rpxna a ocnrypxr "rnmnna n pe". Hocnennre cmo ce npenpmar or
cpecrno n camonen. pxannara nnacr rpxna a ce rpnxn sa "rnmnna n pe", a
"rnmnnara n per" na cno pe rpxna a ce rpnxar sa nronernero na pxanara. C
rona ce nsuepnna nennxr xnnor na pxanara.
B Fanapnx resn "npnnnnnn" orcroxnar ]oxycnnnnre or anapcxara napona naprnx,
mecrnnre nsnxn na naprnxra na nenrpa. B Ancrpnx resn "npnnnnnn" ca nnn
samnranann na npemero or uepno-xnrnre nernrnmncrn. B camara Iepmannx resn
nsrnen uecrnuxo ce samnranaxa, sa cxanenne, or xoncepnarnnnn enemenrn, ocranann n
rpannnnre na cmnre nsrnen sa ponxra na pxanara.
/ Bropara rpyna e no-manopona. Km nex cnaar onesn, xonro ne ce saononxnar c
ronnx ]axr sa cmecrnynanero na aena pxana, a nsrxnar ome nxxon ycnonnx.
Xopara c raxnna nsrnen ne ce saononxnar c rona, ue en xaxno-cn xonnuecrno
rpaxann xnnexr no ernara na ena npannrencrnena nnacr, no nsncxnar ome enaxnocr
na esnxa, nsxoxaxn npn rona, nancrnna, camo or amnnncrparnnno-rexnnuecxn
copaxennx. B ounre na rasn rpyna pxannara nnacr ne e enncrnena n nsxnmunrenna
nen na cmecrnynanero na pxanara. Te nsrxnar ocnen rona n xpnrepnx sa
narononyunero na noannnnre. B resn xprone onuar neue a ronopxr n sa "cnooara",
xaro, nancrnna, mnoro nenxpno cn npecranxr xaxno nmenno e cnooa. uopmara na
ynpannenne neue ne nm ce crpyna nenpnxocnonena, rx neue moxe a e nonoxena na
ocxane or rnena rouxa na nenecopasnocrra. pennnxr nponsxo na rasn ]opma na
ynpannenne cmo neue ne cnyxn n ounre na resn xopa sa ponx cpemy ncxxa xpnrnxa.
Tasn rpyna noxoxa xm nnpoca sa pxanara npen ncnuxo c xpnrepnx sa
narononyuno nxonomnuecxo pasnnrne. Pemanam momenr n ounre na rasn rpyna e
- 228 -
cronancxnxr ]axrop, penrannnocrra. Tesn nsrnen ca npecranenn na neue or namero
cpeno nemcxn mprepcrno, n uecrnocr or nnepannara emoxpannx.
n/ Tperara rpyna n nn]pono ornomenne e na-cnaa.Tx nnxa n pxanara neue
cpecrno sa sanomnane na onpeenenn nonnrnuecxn nosnnnn sa napoa, oennen or enn
esnx n xnxnam ce rnanen nocnren na pxannara nex. Hancrnna, camnre nonnrnuecxn
nenn, xonro rpxna a npecnena pxanara, ome ne ca ocraruno xcnn n na rasn rpyna.
Crpemexr n pxanara a cmecrnyna enn pxanen esnx ce onpeenx y resn xopa or
rona, ue no rosn nr re pasunrar a nocrnrnar pasmnpxnane na repnropnxra n
ynennuanane na nonnrnuecxara nnacr na cnoxra pxana. Ho cmenpemenno rn pxonon
n rona nenpannnno no cmnocrra cn mnenne, ue upes nnnxnnero na esnxa e nsmoxno a
ce nponnxne n nonn repnropnn n a ar re "nannonannsnpann".
Hensmoxno eme es rexxa ocaa a nanmaname xax n resn xprone npes
nocnennre ecernnernx cn nrpaexa c ymara "repmannsnpane". As nnuno ome cn
cnomnxm xax npes npemero na moxra mnaocr rosn repmnn noeme o aconmrno
nenepoxrnn rpemxn. opn n xpronere na omorepmancxoro nannonanno nnxenne uecro
moxeme a ce uye mnennero, ue c nomomra na npannrencrnoro ancrpncxnre nemnn necno
me morar a nponexar "repmannsnpane" na ancrpncxoro cnanxncrno. Te nxmaxa opn
npecrana sa rona, a ce "repmannsnpa" moxe camo semxra, a ne xopara. Ho
"repmannsnpane" re pasnpaxa rorana ncmnocr camo nnmno ycnoxnane /nx n ro no
npnnya/ na nemcxnx esnx. Ho nann n nno aconmrno uyonnmna rpemxa a mncnnm,
ue nanpnmep enn nerp nnn xnraen ce npenpmar n "repmannn", axo ce nayuar a
ronopxr nemcxn n a peuem, ca roronn a aar rnaconere cn na nsopnre na ena nnn
pyra nemcxa naprnx. Hamnxr ypxoasen nannonanen cnxr n xaep cn nxmame, ue raxona
"repmannsnpane" n ecrnnrennocr e erepmannsnpane. T xaro, narpannaxn na xopara
om esnx, nne camo nnmno sannuaname onasn pasnnxa, xoxro ocera noneue e nena na
oun, n no rosn naunn cnarame nauano na nponeca na cmecnanero na pacnre, nocrnraxn c
rona ne repmannsnpane, a ynnmoxanane na enemenrnre na repmannsma. B ncropnxra
uecro e nmano cnyuan, xoraro napor-sanoenaren no cnnara na nnmnara npnnya e
narpannan esnxa cn na sanomnannre napon, no cne nxxaxnn cn xnnxa ronnn cee
oxasnano, ue na rosn esnx ronopn ncmnocr neue cncem pyr napo n noenrennre na
eno ca ce npenpnann n noeenn.
Haponocrra nnn no-ope xasano, pacara, ce onpeenx ne or omnocrra na esnxa, a
or omnocrra na xpnra. Or rona nponsrnua, ue sa ncrnncxo repmannsnpane n morno a
ce ronopn camo n cnyua, ue n pesynrar na rosn nponec moxem a nocrnrnem noeennre
a nmar repmancxa xpn. Ho rona e nensmoxno. B pesynrar na xpnocmemennero ce
nonyuana camo raxana npomxna, xoxro nonnxana nnnoro na no-nncoxara paca. B xpana
cmerxa no raxn naunn ce nonyuana camo ynnmoxanane na onesn xauecrna, xonro na
npemero ca onenn a noea napoa-sanoenaren. B nponeca na cmecnanero na nannnre
ocoen ymp rpnxr xynrypnnre cnnn. H ro nnpexn ue cmecennre nannn me ronopxr na
esnxa na npenmnara, no-nncoxa paca. B nponxenne na onpeenen nepno ome me nma
nsnecrno cpennonanne mexy pasnnunnre ueprn na xapaxrepa na nere cmecnnn ce
nannn. Hocrenenno cnnsaxn naony, cmecnnnre ce napon morar nnpexn rona a
noxaxar nocnennre nnamnn na xpxo xynrypno pasnnrne. Honxxora resn nsyxnannx
nmar neouaxnano ronxm pasmax. Ho rona ca camo nsyxnannx. B npnnre noxonennx na
xpcrocnanero npenec nma ome xpnra c no-nncoxo xauecrno, no oxonuarennnxr npoyxr
na cmecnanero nensexno me e no-nnsxo o nncmara paca. Oxonuarennnxr pesynrar
nemnnyemo me e xynrypnnxr perpec. Cera rpxna a cmxrame camo sa macrne, ue
raxona "repmannsnpane" na Ancrpnx n enoxara na Hocn] II ne cnonyun. Axo eme
ycnxno, ro ancrpncxara pxana nepoxrno meme a ce sanasn, no camo c nenara na
nonnxananero na paconoro pannnme na nemcxara nannx. B nponxenne na cronernx n
- 229 -
crapara Ancrpnx moxe n n nsxpncrannsnpan nsnecren nncrnnxr sa cranocr, no camoro
"crao" n cnxsno npn rona c nxxonxo crnana no-nncxo. Hapor-nocnren na
pxannara nex n Ancrpnx moxe n meme a e csaen, no npn rona nensexno n
sarnnan napor-nocnren na xynrypara.
3a repmancxara nannx e mnoro no-ope, ue rosn nponec na cmecnane ne ce nsnpmn,
maxap rona n a ne eme pesynrar na naropona annonnnocr, a camo pesynrar na
xcorneara orpannuenocr na Xacyprnre. Axo cmecnanero eme cranano, ro ena nn
cera nxme mornn a ronopnm sa ancrpncxnre nemnn xaro sa ronxm xynrypen ]axrop.
Ho ne camo n Ancrpnx, a n n camara Iepmannx raxa napeuennre nannonannn xprone
uecro ca nsxoxann n nsxoxar or cmnx neen xpr. Hann, nanpnmep, nsrxnanara or
mnosnna noncxa "nonnrnxa" c nen "repmannsnpanero" na Hsroxa, nsnnsa sa cxanenne or
cmnre resn nxnnnn npenocranxn. Xopara n ryx pasunrar a nocrnrnar
"repmannsnpane" nocpecrnom npocroro nnepxnane na nemcxnx esnx. Ho n ryx nxme
mornn a nonyunm camo neuannn pesynrarn: noncxnxr napo n cn ocranan noncxn napo,
camo nspasxnam na uyx esnx cocrnennre cn, uyxn sa nac nen. Taxn uyx na namara
paca napo cc cnoxra no-nncxa crenen na pasnnrne camo n xomnpomernpan
ocroncrnoro n nncorara na namnx cocrnen napo.
Homncnere cn, xaxna orpomna npea nn onacx camo rona ocroxrencrno, ue
emnrpnpannx n Amepnxa enpenn, ymeem xpnno-nxno a nsxnuna nemcxnx esnx, n CAB ro
npnemar nonxxora sa nemen. Hann na npn norne na nnxoro n npes ym ne moxe a my
mnne, ue mom xaro rasn nmxana emnrpannx or Hsroxa nonsna nemcxnx esnx, ro snaun n
nponsxor e nemcxn. A ncmnocr na npno npeme nmenno nne o nsnecrna crenen
nocnm n ounre na amepnxannnre orronopnocr sa resn nmxann enpen.
Honesno repmannsnpane n xoa na ncropnxra e nno onona repmannsnpane na semxra,
xoero namnre npereun ca nponenn c opxne n pne, sanomnaxn onpeenenn semn n
sacennaxn rn c nemcxn cenxnn. Ho oxonxoro n pesynrar na rona n namnx napoen
oprannsm ce e nnxna uyxa xpn, namnre npaen cmo ca cecrnann sa emoro nn
paspoxnane n sa namnx nemcxn cnpxnnnnnyannsm, xoro sa xanocr n nxxon
xprone ce pasrnexa xaro nemo rnpe nonoxnrenno. 3a rasn rpera rpyna pxanara
cmo o nsnecrna crenen e ome camonen; n sanasnanero na aena pxana rasn rpyna
cmo nnxa nncmara saaua na uonemxoro nrne.
B saxnmuenne moxem a xaxem: ncnuxnre resn nsrnen ce oennxnar or
nepasnpanero na onasn rnanna nex, ue nxnoro pasnnrne na xynrypara ce oycnanx npen
ncnuxo or pacara n sarona rnanna saaua na pxanara rpxna a e sanasnanero na
pacara, or xoero npen ncnuxo sanncn nennxr xo na pasnnrnero na uonemxara xynrypa.
Ha-xpann nornuecxn nsnon or resn nenepnn nsrnen npxy cmnocrra n nenra
na pxanara cymx a nanpann enpennr Kapn Mapxc. Fypxoasnnxr cnxr cam cc
cocrnennre cn pne orxcna nexra sa pxanara or nexra sa pacara n xaxro ne cymx
nmecro paconara rnena rouxa a nsrxne nxxaxna pyra, pannocrona, camo ornopn no
rosn naunn nparara na onona yuenne, xoero orpnua camara pxana
xaro raxana.
Ero samo neue n n rasn onacr opara or crpana na ypxoasnnx cnxr npornn
mapxcnuecxnx nnrepnannonan nensexno o nnmo ne non. Fypxoasnnxr cnxr cam
noponn onsn ]ynamenr, xoro rpxname a e onopa na cocrnennre my nen. A
nsneuennxr npornnnnx nenara ononn xe e cnaoro mxcro na npara n ce naxnpnn
npxy nero c nomomra na rona opxne, xoero ypxoasnnxr cnxr, es a ncxa,my ae n
pnere.
Ero samo npnoro sanxenne na namero nnxenne, asnpamo ce na
omonaponnuecxnx mnporne, e rpnxara a e na-nocne csaeno enncrno na
nsrnenre npxy nenra n cmnocrra na
- 230 -
pxanara.
Hpannnnnxr npnnnnnen nsrne npxy pxanara ce ccron n rona, ue pxanara ne
e nen, a cpecrno xm nenra. Hancrnna es pxana nxma nncoxa uonemxa xynrypa, no
camara pxana ne e ome rnanen ]axrop na xynrypara. Inanen ]axrop na nocnenara e
nsxnmunrenno nannunero na paca, cnocona na crane rnopen na xynrypara.
Hexa na semxra a cmecrnynar crornnn na-opasnonn pxann, no axo nsmpar
nocnrennre na xynrypara - apnnnre, ro na semxra ne n ocranana nnxaxna xynrypa, none
onxxe cornercrnama na yxonnoro pannnme na cmecrnynamnre nec na-xynrypnn
napon. Moxem a ornem ome no-aneu. Moxe a ce xaxe, ue ]axrr na
cmecrnynanero na pxanara ome n nn na-manxa crenen ne nn nsanx opn or
ynnmoxananero na nennx uonemxn po, axo n pesynrar na rnenra na na-nncoxnre pacn
ce nnmnm or na-nncoxnre yxonnn xauecrna n yxonna enacrnunocr.
Axo n pesynrar na nxxaxno rexronnuecxo cnrne semnara nonpxnocr oe n
necnoxono ccroxnne n or oxeancxnre nnnn ce nanrnar nonn Xnmanan, ro nxnara
uonemxa xynrypa n morna a sarnne nopan ena raxana yxacna xaracrpo]a. B pesynrar
na rona nxme nnenn rnenra na ncnuxn pxann, paspymananero na ncxxaxn pe,
ynnmoxananero na ncnuxn oxymenrn na xnnxonernoro pasnnrne. B pesynrar - camo
eno mprno none, noxpnro c noa n xan. Ho axo n rosn yxac n xaoc e onenxno opn camo
eno mnoro manxo xonnuecrno xopa or xynrypna paca, ro cne xnnxonernx na semxra nax
nxa ce noxnnnn npnsnann na uonemxa xynrypa n rnopuecxa cnna. 3annnarn, nanexn
semxra n nna onycromena camo n cnyua, ue sarnne nocnenara xynrypna paca n
ncnuxnre o enn orennn npecrannrenn. Cmara mncn or pyra crpana
nornpxanar n npnmepnre na nxxon cnpemennn pxann. Axo aena sauaruna
pxana ne npnrexana paca c ocraruno nncoxo xauecrno, rx raxa n nxma a crnrne no-
aneu or sauarnnre n moxe oxonuarenno sa saxpee. Kaxro nsnecrnn nnone xnnornn or
oncropnuecxnx nepno e rpxnano a nsuesnar n a orcrnxr mxcro na pyrn, raxa n
uonexr e npnnyen a nsuesne, axo ne my ocrnrar yxonnn cnnn, xonro enncrnenn my
ocnrypxnar nyxnoro opxne n opara sa camocxpanenne.
He camara pxana csana onpeenena crenen na xynrypara. pxanara camo
sanasna pacara, a nocnenara onpeenx crenenra na xynrypara. pxanara cama no cee
cn moxe a cmecrnyna nenn cronernx, es a ce npomenx, a n cmoro npeme n pesynrar
na pacono cmecnane xynrypnnre cnoconocrn na napoa a ca neue oranna erpanpann n
nxnoro my xnsneno pannnme a e cnanano n orpomna crenen. Hamara nemna pxana,
nanpnmep, moxe n xauecrnoro cn na ]opmanen mexannsm a nnaun cnoero cmecrnynane
ome ronxona n ronxona ronnn n n cmoro npeme cncremnoro orpanxne na namara paca
nensmenno cnnxana xynrypnoro pannnme na napoa n cera neue non o xnnennx, npe
xonro uonex ce yxacxna.
Ero samo e neoxonmo a xoncrarnpame: ne pxanara e rnannara npenocranxa sa
nsnnxnanero na uonex or no-nncoxa nopoa, a pacara.Tona cnocrno na pacara e neuno.
Heoxonmn ca camo cornernn nnmnn ycnonnx, sa a moxe ro npaxrnuecxn a ce
npoxnn. Kynrypno naapennre, rnopuecxn nannn, nnn no-ope xasano pacn, ca nocnnn n
cee cn resn nonesnn xauecrna n rorana, xoraro nenaronpnxrnnre nnmnn ocroxrencrna
ca nm npeunnn a ce npoxnxr. Ero samo na-rpya rpemxa e a ce npecranx paorara
raxa, cxxam repmannnre or enoxara o Poxecrno Xpncrono ca nnn "nnmenn or
ncxxaxna xynrypa", nnn ca "napnapn". B ecrnnrennocr ne e nmano nnmo noono.
Camo cyponocrra na cenepnoro nm oreuecrno rn e nocrannna n raxona nonoxenne, xoero e
npeueno na pasnnrnero na rnopuecxnre nm cnnn. Axo xxa nonanann n no-
naronpnxrnara ocranonxa na mra n axo n nnnero na nnsmnre napon xxa cn namepnnn
neoxonmara paorna cnna, ro sanoxennre n rxx, no npemenno pememn cnoconocrn
nxa pasn]rxnn nnmno, aconmrno no cmnx naunn, xaxro rona e nno c pennnre
- 231 -
rpnn. Oaue ne rpxna a ce mncnn, ue sa resn rnopuecxn cnoconocrn nncmnre pacn ca
sanxenn camo na cenepnnx xnnmar. Hpecenere or cenep na mr, a peuem, nannannnre
nnn ecxnmocnre n re nxma a cranar or rona napon, cnoconn a rnopxr xynrypa. He,
rasn npexpacna rnopuecxa cnoconocr e npncma camo na apnena. Tx moxe npemenno a
cnn n nero, axo e nocranen n nenaronpnxrnn ycnonnx, axo e nonanan n ocranonxa na
rnpe nerocronpnemna npnpoa, no rx me ce noxnn n nero nenara, mom nonane n no-
naronpnxrna npnpona cpea.
Orryx nponsrnua cnenoro.
pxanara e cpecrno xm nenra. Henara cocrnena nen ce ccron n sanasnanero n
n no-nararmnoro pasnnrne na xonexrnna or enaxnn nn ]nsnuecxo n mopanno
ornomenne uonemxn cmecrna. Tona sanasnane ce ornacx npen ncnuxo camo sa onona
xpo, xoero ecrnnrenno npnnanexn xm aena paca n ocnrypxna pasnnrnero na
onesn cnnn, xonro ca sanoxenn n nex. uacr or rona xpo me ocnrypxna sanasnanero na
]nsnuecxnx xnnor, a pyrara uacr me cecrna sa nonararmno yxonno pasnnrne. B
ecrnnrennocr enara uacr csana npenocranxn, neoxonmn sa pyrara.
pxana, xoxro, xoxro ne cnyxn na rasn nen e nemo yponnno, opeuena e na rnen.
Camnxr ]axr na nenoro cmecrnynane ome nnmo ne oxasna. Hnxo nxma a xaxe, ue
ycnexr na ena maxa ]nnycrnepn moxe a onpanae pasonnuecrnoro xaro
nncrnrynnx. Hne, nannonanconnanncrnre, xaro opnn sa non mnporne nnxora na rpxna
a sacraname na npocnonyrara "nouna na ]axrnre", npn rona na ]anmnnn ]axrn. Hnaue
nxme nnn ne opnn sa nona nennxa nex, a xanxn pon na cnpemennara nxa. Hne
rpxna a ce nayunm na-crporo a npannm pasnnxa mexy pxanara xaro nsnecren c
n pacara xaro cpxanne na rosn c. Tosn c nma nxxaxn cmncn camo rorana, xoraro
ecrnnrenno nma nsmoxnocr a sanasn n samnrn onona, xoero ce cpxa n nero. B
npornnen cnyua ro nnmo ne crpyna.
H raxa, nncma nen na ecrnnrenno naponara pxana rpxna a e rpnxara sa
sanasnanero na onona ocnonno pacono xpo, xoero enncrneno e cnocono a csana
xynrypa, a apxna na uoneuecrnoro xpacora, ocroncrno n ncnuxo nsnnmeno. Hne,
apnnnre, pasnpame no pxana camo xnnnx oprannsm na pacara, xoro ne camo
ocnrypxna camoro cmecrnynane na rasn paca, no ocnrypxna cmo raxa nsmoxnocr sa
no-nararmno pasnnrne na ncnuxn sanoxenn n nex cnoconocrn o crenen na na-nncma
cnooa.
Ero xaxno rpxna a e pxanara. Tona, xoero cera nn narpannar no nasnannero
"pxana", e camo na-neuanen npoyxr na rexxn uonemxn sanyn. E, a nensexen
cnrnnx na resn sanyn ca neonncyemnre crpaannx na napoa.
Hne, nannonanconnanncrnre, nannno cn aname cmerxa sa rona, ue samnranaxn
pasnnrnre no-rope nsrnen sa ponxra na pxanara, nocrnname xaro penonmnnonepn,
xaro xaxnnro nn n saxnemxnar na ncxxa xpauxa. Oaue nne mncnnm n ecrname
aconmrno nesanncnmo or rona xax me ce ornecar xm nac cnpemennnnnre: ann me nn
annonpar, nnn me nn nopnnanar. Hne nmame camo eno sanxenne: onona, xoero nn e
nsnoxeno or ncrnnara. Hne me nsnnnxname cnox nr c rnpo yexenne, ue
emnre noxonennx me npoxnxr noneue annonnnocr n ne camo me pasepar namero
ceramno noneenne, no n me ro onpanaxr n nsnecar.
3a opasnona moxem a cmxrame camo onasn pxana, xoxro ne camo cornercrna na
xnsnennre ycnonnx na npecranxnnx or nex napo, no n cama upes cnoero cmecrnynane n
ecrnnrennocr ocnrypxna nonararmno pasnnrne na rosn napo. H ro - nesanncnmo or
rona xaxno omoxynrypno snauenne nma aena pxana n pamxnre na nennx ocranan
cnxr. T xaro saauara na pxanara ce ccron ne n rona rx camara a nopaxa nonn
cnoconocrn na nannxra, a camo n rona a ocnrypn cnoono pasnnrne na neue
cmecrnynamnre, aenn nenn cnoconocrn. Orryx nponsrnua, ue noma me napeuem
- 232 -
onasn pxana, xoxro c ncnuxn ycnonnx na cnoero cmecrnynane opnua na rnen pacara
- nocnrenxa na xynrypara. H ro nesanncnmo or rona, ue cama no cee cn rasn pxana
cron na nsnecrna xynrypna nncora. B ecrnnrennocr raxana pxana paspymana
npenocranxnre sa no-nararmno cmecrnynane na rasn xynrypa, xoxro e csaena ne or
pxanara, a or xynrypno-rnopuecxnre cnnn, sanoxenn n camnx napo. pxanara, xaxro
neue xasaxme, npecrannxna camo ]opmara, no ne camoro cpxanne. Crenenra na
xynrypnocr na aen napo no nnxaxn naunn ne moxe a e xpnrepn sa
opoxauecrnenocrra na pxanara, n xoxro xnnee rosn napo. Hannno pasnpaemo e, ue
enn nncoxo naapen n xynrypno ornomenne napo npecrannxna nemo mnoro no-nenno,
orxonxoro a peuem, eno nnn pyro nertpcxo nneme; n nesanncnmo or rona, nannno
nsmoxno e pxanara, n xoxro xnnee rosn no-xynrypen napo a cornercrna na nenra
cn mnoro no-manxo, orxonxoro pxannnxr oprannsm na nertpcxoro nneme na onesn
neann, xonro croxr npe nocnenoro.
Orryx nponsrnua, ue opoxauecrnenocrra nnn neopo xauecrnenocrra na aena
pxana sa nac ce onpeenx camo n sanncnmocr or onasn ornocnrenna nonsa, xoxro aena
pxana nocn na aen xonxperen napo, no n nnxo cnyua ne or onona snauenne, xoero
aena pxana nma nsomo n pamxnre na nennx ocranan cnxr. Tosn ornocnrenen
xpnrepn e mnoro npocr n necen; mnoro rpyno e a ce namepn aconmren xpnrepn, r
xaro rasn aconmrna onenxa sanncn neue ncmnocr ne or opoxauecrnenocrra na
pxanara, a or opoxauecrnenocrra n crenenra na nsnrnarocr na camnx napo.
3arona, xoraro ronopnm sa no-nncoxara mncnx na pxanara, nnxora ne rpxna a
sapanxme, ue rasn mncnx e sanoxena ncmnocr n xauecrnara na camnx napo n ue saaua
na pxanara e c nxnara cn oprannuna cnna a ocnrypn cnoono pasnnrne na aennx
napo.
Axo sarona nne ncxame a ocnernnm nnpoca xaxna- nmenno pxana nn e nyxna na
nac, nemnnre, nne rpxna npen ncnuxo a cn ynrpannnnnyannsm sarynxme
nsmoxnocrra a sanomname cneronno rocnocrno. Axo n xoa na ncropnuecxoro
pasnnrne nemcxnxr napo eme nman cmo raxona spano enncrno xaro ocranannre
napon, ro repmancxara pxana nec esycnonno n rocnocrnana na nxnoro semno
xno. Xor na cneronnara ncropnx n rosn cnyua n nn aconmrno pyr. H nnxo
nxma a ce naeme a rnpn, ann rorana ne nxme ycnenn ecrnnrenno a nocrnrnem
rona, xoero cera ocnenennre nann]ncrn ce onnrnar a nocrnrnar cc cnsn n nprene na
onamxa. Camo rorana nne nxme mornn a nocrnrnem ecrnnrenno rpaen mnp, r xaro
mnpr, asnpan na noeara na meua e mnoro no-rpaen, orxonxoro "mnpr", nsxpnxan or
cnsnnnnre crapn an na nann]nsma; camo raxn mnp meme a e rpaen n camo raxn
mnp n nocrannn nxnoro semno xno no pxonocrnoro na napoa-rocnoap, cnocoen
a ocnrypn nncm pasnner na xynrypara.
Ocroxrencrnoro, ue nne nxmaxme ennen, enoxpnen napo, nn crpyname
neonncyemn crpaannx. Bcxxo nemcxn xnxsue moxe a nonyun cnox cocrnena
pesnennnx, no nemcxnxr napo xaro nxno saryn onona rocnocrnamo nonoxenne, na
xoero nmame nnno npano. Hamnxr nemcxn napo n o nec crpaa or rasn paspoenocr.
Ana rpxna a xaxem, ue onona, xoero n mnnanoro n n nacroxmero noceme camo
nemacrnx, n eme moxe a nma naroerenna crpana. ocera eme xpano npeno, ue
cmecnanero na pacnre ne crnrame o xpa n ue y nac nponxanaxa a xnnexr xcuera n
ccrannn uacrn or npenmnnre camocroxrennn pacn. Ho rona nce nax nma n nsnecrna
opa crpana: naroapenne na rosn xo na nponeca uncrorara na xpnra ce sanasn maxap
n uacrnuno n uacr or nacenennero ce cnacn or paconara erpaannx.
Bxpno e, ue axo nponecr eme crnrnan o xpax, cera nxme nmann npe cee cn no-
ennen napoen oprannsm; sarona nx neronoro xynrypno pannnme, xaxro neue snaem or
saxona sa cmecnanero na xonro n a nno pacn, n nno no-nncxo or xynrypnoro pannnme
- 233 -
na onasn uacr or nacenennero, xoxro npnonauanno e croxna n pacon cmncn no-nncoxo.
Tyx nmenno e opara crpana na rona, ue y nac ocera ne ce e crnrnano o nnno
sanpmnane na nponeca na cmecnanara na pacnre. Hmenno naroapenne na rona n
Iepmannx ome nma snaunrennn rpynn ceneporepmannn c uncra xpn, n xonro rpxna a
nnxame na-ronxmoro cn cxponnme, na-ronxmara cn naexa. B rmnnre npemena na
nnno nepasnpane na saxonnre na paconoro pasnnrne xopara ne ca cn anann cmerxa sa
snauennero na rosn ]axr n npocro ca cmxrann, ue ncnuxn xopa ca enaxnn n pannn. Cera
nne snaem nemo pyro. Cera nne pasnpame, ue axo nponecr na cmecnane eme
ocrnrnan o camnx cn xpa, ro nsnnxnanoro nono enncrno moxe n meme a nn
ocnrypn no-ronxma nnmna cnna, no sarona nx na-nncoxarara nen na uoneuecrnoro
meme a e neue neocrnxnma: enncrnennxr nocnren na no-nncoxa xynrypa n
nornan n omnx pacon "xncen" na nonnx "ennen" napo n no raxn naunn n nsuesnano
onona nneme, xoero e nspano or cara sa nsnpmnane na no-nennxn ena.
Cara eme mnnocrnna xm nac n rona ornomenne n es name cecrnne nonpeun
a ce nsnpmn rona nemacrne. Hamara saaua cera e a pasepem n a nsnonsname rona
ocroxrencrno.
Koro ronopn sa nncoxara mncnx na nemcxnx napo na rasn semx, ro rpxna a
pasnpa, ue rasn mncnx moxe a ce ccron camo n csananero na raxana pxana, xoxro
me nnxa na-nncoxara cn saaua n sanasnanero n noxpenara na sanasnnnre ce ome no-
naroponn uacrn or namnx napo, a c rona n na nxnoro uoneuecrno.
Ho rosn naunn pxanara sa npn nr n ncropnxra me ce narpn c ecrnnrenno
nncoxa saaua. Hosynrr sa sanasnanero na "rnmnnara n pea" e camo cmemen. B na-
opnx cnyua ro moxe camo o ocnrypn "rnxo" momennuecrno n rpaex. A nosynrr sa
sanasnanero n noxpenara na onasn na-opa uacr or nemnnre, xoxro ce e sanasnna na
semxra naroapenne na oxnxra mnnocr - rona me e ecrnnrenno nennx nosynr.
Taxana mncnx ecrnnrenno e ocrona sa ena nennxa pxana.
Or mprnnx mexannsm, xoro e nman ocera camosaononnrenno snauenne, cera me
nsnnxne ecrnnrenno xnn oprannsm n neronara nsxnmunrenna nen me e
cnyxenero na nncmara nex.
Iepmancxara pxana rpxna a oxnane n cee cn ncnuxn nemnn n rpxna a cn
nocrann xaro na-naxna saaua ne camo a cepe n sanasn, no nocrenenno a nomorne a
saemar rocnocrnamo nonoxenne na onesn na-nennn n pacono ornomenne enemenrn,
xonro y nac nnpexn ncnuxo ca ce sanasnnn.
Ho rona osnauana, pasnpa ce, ue nemnnxr nepno na npocrpannx rpxna a ce
cmenn c nepno na opa. H npen ncnuxo nne rpxna a sanomnnm ne nema. Hpno, ue
no nenonnxen xamx n noa ne reue / "xoro nexn, pxxcna"/; n nropo, ue na-
opnxr naunn sa samnra e nacrnnennero, r xaro camo ro ocnrypxna noeara.
Konxoro no-nennxa e nenra, xoxro ce pee npe namnre oun n xonxoro no-manxo n aennx
momenr pasnpar nennunero na rasn nen mnpoxnre naponn macn, ronxona no-ronxmo
snauenne me npnonxr namnre ycnexn. Axo npannnno cme paspann namara nen n axo
noneem opa es xoneanne n c rnpa nxpa n namero eno, ycnexr nxma a nn naxapa
npexaneno nro a ro uaxame.
Ha ceramnnre nnacrnmamn, pasnpa ce, nm ce nnxa no-cnoxona paora a ce
"rpyxr" sa sanasnanero na craryxnoro, orxonxoro a ar npnnyenn a ce opxr sa
eno nensnecrno eme. Mnoro no-necno e a ce nnxa n pxanara no crapomy camo
npocr mexannsm, cmecrnynam enncrneno sa a cn ocnrypn cmecrnynanero. Mnoro
no-necno e a ce nonrapxr npasnn ]pasn, ue nennxr nn xnnor "npnnanexn na
pxanara". uonex, pasnpa ce, sa rona n cmecrnyna, sa a cnyxn na uoneuecrnoro, a
ncnuxn, nsnesnn or nepara na napoa - sa a cnyxar na napoa. Ecrecrneno, mnoro no-
necno e n pxannara nnacr a ce nnxa camo mexannsm na onpeenena oprannsannx,
- 234 -
orxonxoro a ce nnxa n nex nncmero nnnmenne na nncrnnxra sa camocxpanenne,
sanoxen n aen napo. B npnnx cnyua cnanre xopa nnxar n pxannara nnacr
camonen. Bn nropnx cnyua n pxanara rpxna a ce nnxa camo mormo opne nn
nennxara n neuna opa sa cmecrnynane - opne, npe xoero ncexn rpxna a ce
npexnonn, samoro n rosn cnyua crana yma ne npocro sa ]opmanno-mexannuno
yupexenne, a sa nspasxnane na omara nonx sa sanasnane na xnnora.
Ero samo n npecroxmara nn nennxa opa sa namnx mnporne nne me nonyunm camo
mnoro manxo xonnuecrno cmsnnnn or cpeara na onesn, xonro ca ocrapenn, sa
cxanenne, ne camo ]nsnuecxn, no n yxonno. Camo no nsxnmuenne npn nac me oar
crapnn c mnan cpna n cnex ym. Ho, pasnpa ce, or cpeara na raxa napeuenoro
omecrno npn nac nnxora nxma a oar onesn, xonro nnxar saauara na cnox xnnor n
sanasnanero na nemnnx pe na nemara.
Tpxna a ce copasxname ne ronxona c onesn cnoene, xonro npnrexanar sna nonx,
xonxoro c onasn esxpano ronxma apmnx, xoxro ce ccron, or ena crpana or nsocranann
n pannoymnn, a or pyra - or npxxo sannrepecynann or sanasnanero na nemnnre
nopxxn. Ha npn norne rasn rnranrcxn saaua, c xoxro ce narpname, moxe a
nsrnexa esnaexna, no n ecrnnrennocr nmenno nennunero na namnre saaun xpne n
cee cn nsmoxnocrra sa rxxnara peannsannx.
Hamnxr oen nnx crana cnrnan, cnpam n namnre peone ncnuxo, xoero e cnnno.
Hmenno nennunero na nennre nn orncxna pennre xopa nenara nnn ro orcena cne
nsnecrno npeme, no sarona nx no namnre snamena ce cnpar ncnuxn ecrnnrenno
oenn narypn. Heoxonmo e a cn aem xcna cmerxa sa cnenoro: axo na enara crpana
nnxame xonnenrpannx na nncma eneprnx n pemnrennocr, a or pyra crpana - mnpoxnre
macn na pannoymnnre, ro neronxmoro mannnncrno, cpano ce n npnnx narep, nnnarn
me nseme npx na rpamanoro onmnncrno ocranann nn nropnx narep. Cneronnara
ncropnx x npanxr mannnncrna, crnra camo n rona uncneno mannnncrno a e nnnarena
ronxma nonx n ronxma pemnrennocr.
Orpomnocrra na saaunre, xonro cn nocranxme, n ounre na mnosnna sarpynxna
namara noea; n ecrnnrennocr nmenno n rona e sanoxena namara noea. Bn
nennunero n rpynocrra na namara saaua e sanoxeno rona, ue n namnx narep me ce
cepar camo na-opnre onn. Hmenno n rosn noop e rapannnxra sa namnx ycnex.
Karo npannno camara npnpoa uecro nnacx cnon nonpanxn n nponeca na cmecnanero
na naponre n resn nonpanxn ca nacouenn xm sanasnanero na uncrorara na pacara.
Hpnpoara ne onua xpcrocxnre na pacnre. Ocoeno rexxo e na npnnre npoyxrn or
xpcrocnanero na nannnre - na rperoro, uernpro, nero noxonenne. Ha rxx nm nnncnar ne
camo xauecrnara na no-nncoxara or cmecnnnre ce pacn, nnncna nm ne camo enncrnoro na
xpnra, no n enncrnoro na nonxra n enncrnoro na xnsnenara eneprnx nsomo. Bn
ncnuxn onesn xpnrnunn momenrn, xoraro ennnara paca n nsena pso n ennoymno
pemenne, raxana pasceuena paca nenpemenno me noxaxe nepemnrennocr n ncnuxnre
meponpnxrnx me nocxr nononnnuar xapaxrep. A ncnuxo rona saeno nsero osnauana, ue
pasceuennre pacn ne camo ca no-cnan or ennnnre, no nanpano morar a ar opeuenn
n pesynrar na rasn cnaocr na psa rnen. Hcropnxra nosnana esxpano xonnuecrno
cnyuan, xoraro ennnara paca ycroxna n opara, a cmecenara npn cmnre ocroxrencrna
sarnna. Txmo ryx rpxna a nnxame nonpanxara, xoxro nnacx camara npnpoa. Ho
npnpoara uecro ornna n no-nararx. Tx orpannuana cnoconocrra sa pasmnoxanane y
cmecennre nannn. Ho raxn naunn rx nsomo npeun na no-nararmnoro pasmnoxanane na
xpcrocannre ce napon n moxe a ce crnrne o nnno nsmnpane.
Taxa, axo eno nnne, npnnanexamo xm onpeenena paca, nnnsa nn npsxa c nnne
or no-nncxa paca, ro xaro nauano me ce nonyun camo nonnxanane omoro pannnme na
noromcrnoro; no-xcno me ce nonyun orcnanane na noromcrnoro n cpannenne c
- 235 -
noromcrnoro na onesn cnpysn, xonro ne ca cmecnnn pacnre. Axo no-nararx nxma
nnxaxn npnrox na cnexa xpn or crpana na no-nncoxara paca, ro npn nponxanamoro
xpcrocnane na noromnnre na npnara nsera or nac noxa noromcrnoro no rasn nnnnx
nnn cncem me nsmpe n pesynrar na mpara nameca na npnpoara, nnn n nponxenne na
xnnxonernx n xnnxoxparnn cmecnannx me csae non nn, cncem pasnnuen or
npnnre cmecnnn ce pacn. Torana npe nac e nona naponocr, c npncma sa nex
onpeenena cnna na cnpornna, no nanana na mnoro no-nncxa crenen or no-nncoxara or
yuacrnamnre n npnoro cmecnane pacn. Ho n n nocnennx cnyua nonara, no-nncxa paca,
nensexno me sarnne n opara c no-nncoxara paca, axo raxana e ocranana na semxra.
Tasn no-nncxa paca nnxora nxma a moxe a nspxn opara cc cmo ronxona
ennnara, no no-nncoxocroxma na xynrypnara crna paca. 3a rona nxma a crnrnar
nnro rnopuecxnre cnoconocrn, nnro yxonnara enacrnunocr, r xaro nn ncnuxn resn
ornomennx rx n pesynrar na mnoroxparnn cmecnannx camo e ryena. Bs ocnona na
ncnuxo rona moxem a xaxem.
Bcxxo pacono cmecnane pano nnn xcno non o rnenra na onona noromcrno, xoero
ce e nonyunno n pesynrar na cmecnanero, crnra no-nncoxara paca, nnxsna n cmecnanero,
maxap uacrnuno a ce e sanasnna n uncr nn na semxra. Camo n cnyua, ue n no-nncoxara
paca nxnara oxpa yuacrna n cmecnanero, me nsuesne ropenocouenara onacnocr sa
npoyxra na cmecnanero.
Txmo n rona rpxna a nnxame nsnecrna rapannnx sa nocrenenen ecrecrnen nponec
na nspaxane. oxonxoro na semxra ce sanasna maxap nsnecrna uacr uncrn n pacono
ornomenne enemenrn, neyuacrnamn n cmecnanero, oronxona nocrenenno ce npexparxna
orpanxnero napacnre.
Tona crana or camo cee cn y nacenenne cc cnnen pacon nncrnnxr, xoero camo no
cnnara na ocoeno creuenne na ocroxrencrna npemenno ce e orxnonnno or nrx na
nopmannoro n pacono ornomenne uncro pasmnoxanane. Bom xaro nsxnmunrennnre
ocroxrencrna cnpmar, nax me ce crpemn xm paxone c uncrn n pacono ornomenne
enemenrn n no raxn naunn me ce cnoxn xpa na no-nararmnoro cmecnane. Torana
nacenennero, nonyueno n pesynrar na cmecnanero, nax me orcrnn na saen nnan, ocnen
axo ro n xonnuecrneno ornomenne e cranano neue raxana rnranrcxa cnna, ue nnxaxna
cnpornna or crpana na sanasnnnre paconara cn uncrora enemenrn neue ne e nsmoxna.
Ho axo uonex cam e sarynn uncrorara na nncrnnxra, ro nxma samo a ce naxna, ue
na nomom me my ce npnreue npnpoara. 3a rona e neoxonmo uonex cam a ce onnra a
cn nsnpne cc cnnara na pasyma neocrnra na nncrnnxr. Torana camo pasymr moxe a
nomorne. Ho n ecrnnrennocr nne uecro nnxame nemo pyro. 3acnenennxr uonex
nponxanana noryna nocnennre ocrarnn or cnoxra pacona uncrora, oxaro naxpax ne
x saryn nannno. Torana nonyuaname neue onasn ennna es]opmena maca, xoxro n ounre
na mnoro cnpemennn naroerenn na uoneuecrnoro e nean. Tona e na-ronxmoro
nemacrne sa uoneuecrnoro. Taxana cmec nxma a nn ae uonexa, cnocoen a e
nocnren na xynrypara, nnn a ro xaxem no-ope, ocnonaren na xynrypara, rnopen na
xynrypara. Taxana cmec csana camo ronxmo crao, ronxma es]opmena maca or crann
xnnornn.
B rosn cnyua ncropnuecxara mncnx na uoneuecrnoro moxe a ce cmxra sa
cnpmena.Koro ne ncxa namara semx a oe o rona ccroxnne, ro rpxna nenx sa
nnnarn a pasepe, ue saaua npen ncnuxo na repmancxara pxana e - npnnnnnno a
cnoxn xpa na ncxxaxno no-nararmno cmecnane na pacnre.
nemnoro name xanxo noxonenne, pasnpa ce, nenara me ce pasnnxa no nono
neonycrnmocrra na nmemarencrnoro n onacrra na cnemennre npana na uonexa. He, me
xaxem na rnx xopa, nne nosnaname camo eno cnemeno npano na uonexa, xoero n cmoro
npeme e n nerono cnemeno sanxenne: uonex rpxna nrenno a ce rpnxn xpnra my a
- 236 -
ocrana uncra, r xaro, camo sanasnaxn na-opara uacr na uoneuecrnoro, nne
ocnrypxname nsmoxnocr sa no-nncoxo n naropono pasnnrne na nxnoro uoneuecrno na
semxra.
Hamara naponnuecxa pxana me cmxra nopan rona sa cnox npna saaua a
nsnrne nncrnrynnxra na paxa na nona nncora, a ro ospann oronxona, ue ro a
npecrane a e nosop sa pacara. Hamara pxana me nocrann nncrnrynnxra na paxa na
raxana nncora, xoxro n cornercrnana na neronoro nncoxo npnsnanne - a ana
noromcrno or xopa no opas n noone oxne, a ne noromcrno, ccroxmo ce or cmec na
uonex n mamyna.
Axo npornn rona nporecrnpar or rnena rouxa na raxa napeuenara xymannocr, rpxna
a orenexnm, ue raxn nporecr na-manxo npnnnua na namara enoxa. Hann, or ena
crpana, rasn nama enoxa cmxra sa cno nr na ncexn nemacren erenepar nenpemenno a
ocnrypn nsmoxnocr a nnon noromcrno n no rosn naunn a nnon esxpann crpaannx
na rasn semx. A or pyra crpana nann nmenno n namnx nex nn ncxxa anrexa n opn or
ncexn ynnuen rpronen nne moxere a nonyunre cpecrna, sa a nonpeunre a ce noxnn na
xn cnxr noromcrno opn y ecrnnrenno spann ponrenn. Kaxno nsnnsa? Hsnnsa, ue
namara npexnanena pxana na "rnmnnara n pea" cmxra sa cno nr a ocnrypn na
cn]nnncrnxa, ryepxynosnnx, nacnecrneno onnnx, caxarnx, nnora n npecrnnnxa
nsmoxnocr cnoono a ce nnoxr. A or pyra crana rx ynexoneuana raxnna nopxxn,
npn xonro mnnnonn na-opn unenone na namara nannx nxmar nsmoxnocr a paxar
ena. Axo rona ne eme raxa, ro namara pxana npen ncnuxo rpxname a ce norpnxn
nnn none a nomncnn xax nmenno a csae spann npenocranxn sa npennrannero n
sanasnanero na xnnora na onesn uonemxn cmecrna, xonro enncrneno ca cnoconn a
ocnrypxr spanero na emnre noxonennx.
o xaxno crenen nxnara nemna cncrema npornnopeun na xaxnro n a nno nean,
xonxo onna n esxpano nenaroapna e raxana cncrema! Hamara nemna pxana
npeocranx ncnuxo na cocrnennx xo na nemara n opn ne cn npann rpya a nomncnn
na rona xaxno rpxna a nanpann, sa a -nomorne sa ycnpmencrnynanero na emnre
noxonennx. Or camo cee cn ce pasnpa, ue n npxnara nn e cmo ronxona rpemna n rona
ornomenne. Tx, xoxro noneue or ncnuxn xpemn, ue uonexr e oxne noone, n cmoro
npeme ne cmxra sa cno nr a ce samncnn xax a nanpann raxa, ue rosn uonex, nocnren
na oxnx yx na semxra, a ne ce nspaxa n sarnnam nponerapn. Hpnonauanno
npxnara cama cxpcrna nenyxnnre cn pne na ymopennre rpn, a nocne npann neuanna
]nsnonomnx no nono na rona, ue xpncrnxncxoro yuenne nxma ocraruno nnnxnne, ue
"esoxnero" npnema yxacxnamn pasmepn n r.n. Hamara npxna ouennno ne ce ocema,
ue axo xopara sarnnar ]nsnuecxn, ro, pasnpa ce, re ce pasnarar n yxonno. Karo ne ymee
a nsnnnn cnox enemenrapen nr npe cocrnennx cn napo, namara npxna
xomnencnpa rona c namepennero cn a ocnne cc cnonre naroexnnx xorenrornre n
synycnre. B cmoro npeme, xoraro c oxnxra nomom cme oxnnenn neue oram, ue
namnre cocrnenn enponecxn napon npe ounre nn oneynar or ncrnncxa ]nsnuecxa n
mopanna npoxasa, nne, nnxare nn, nsnpamame narouecrnnn mncnonepn n Henrpanna
A]pnxa, xonro oprannsnpar ram mncnn sa nerpnre. B xpax na xpanmara me ce crnrne
oram, ue cc cnoxra "nncma xynrypa" nne me npenpnem onx npnmnrnnen, no span
napo n rnnna pacona xpcrocxa.
nere namn xpncrnxncxn npxnn nxa nocrnnnn no-ope, axo nmecro a
narpannar na nerpnre cnonre mncnn, xonro nerpnre ne ncxar n ne pasnpar, cn nanpanxr
rpya a yexr enponennre, ue sa onnnre ponrenn e mnoro no-ope a ce narpxr c
nsnnrannero na eno spano cnpaue, orxonxoro camn a nnoxr na ennx cnxr xnnann
ena, opeuenn a nnauar xanxo cmecrnynane.
- 237 -
Hamara naponnuecxa pxana me rpxna a ce narpn c ncnuxnre resn saaun,
xonro nec ronxona ce npenepernar. Hamara pxana me nanpann pacara cpenme na
nennx omecrnen xnnor. Hamara pxana cncremno me ce rpnxn sa sanasnanero na
uncrorara na pacara. Tx me oxnn erero sa na-nennoro ocroxnne na napoa. Tx me ce
norpnxn noromcrno a nmar camo spann xopa. 3a nosop me ce cmxra camo nnoenero na
ena, axo ponrennre ca onnn. 3a ronxma uecr me ce cmxra ponrennre a ce orxaxar a
nmar ena, axo ne ca ocraruno spann. Or pyra crpana me ce cmxra sa ocnrenno a
ne ce paxar ena, axo ponrennre ca spann, r xaro na pxanara e nyxno spano
noromcrno. pxanara me nsnnsa n ponxra na samnrnnx na xnnxonernoro eme n c
nenara nonx me rpxna a ce copasxnar xenannxra na orennnre rpaxann.
pxanara me ae nsmoxnocr na nacenennero a ce nsnonsna or ncnuxn ecrnnrenno
nennxn nsoperennx n or mennnnara. pxanara me oxnn sa nnmenn or npana a nmar
noromcrno ncnuxn onnx, xonro camn ca onnn, xonro nmar noma nacnecrnenocr n
cneonarenno morar a npeaar nomara nacnecrnenocr n na cnenamnre noxonennx. Or
pyra crpana pxanara me ce norpnxn spannre xenn a paxar ena, es a ce
orpannuanar n rona ornomenne - no nnnxnne na xanxara nxonomnuecxa ocranonxa - n
sa camnre ena ercrnoro a ne crana npoxnxrne. Hamara pxana me cnoxn xpa na rona
npecrnno espasnnune, c xoero nec ce ornacxr xm mnoroernoro cemecrno. Hamara
pxana, nanpornn, me ce narpn c nouernara samnra na rona cemecrno, xoero rpxna
a crane narocnoneno sa napoa. Hamara pxana me ce rpnxn sa erero ome noneue,
orxonxoro sa nspacrnnx.
Koro nn ]nsnuecxo n mopanno ornomenne ne e ocraruno span, a ne cmee a
ynexoneuana onecrra cn n oprannsma na erero cn. Ha namara pxana ryx npecron
orpomna nsnnrarenna paora, no me oe npeme rasn paora a ce cmxra sa mnoro no-
ronxm nonnr or ncnuxn na-noeonocnn nonn na cnpemennara nn ypxoasna enoxa.
pxanara me nsnnrana n rpaxannre cn mncnra, ue camnxr rn a cn onen n cna ne e
nosop, a camo nemacrne, no e nosopno sapan cocrnennx cn eronsm a npeanam
onecrra cn na emnre noxonennx. pxanara me yen rpaxannre cn, ue me e
mnoro no-naropono, axo nennnonnnre sa cnoxra onecr spenn xopa ce orxaxar a nmar
cocrnenn ena n oraar onura n rpnxara cn na spann, no enn ena or cnoxra
crpana, xonro me nspacnar n me cranar onopa na omecrnoro. Tasn cnox nsnnrarenna
paora pxanara, pasnpa ce, me onnnn c uncro npaxrnuecxn meponpnxrnx. Fes a ce
cmymana or nnxaxnn npepascnn n a ce cnnpa npe rona, ue ornauano nomo me nn
pasepar, namara pxana me nponexa nnnnxra cn nmenno n rosn nacoxa.
Axo camo n nponxenne na nxxaxnn cn 600 ronnn pxanara rnpo nponexa
raxana nonnrnxa, rona me onee o raxona ospanxnane na nacenennero, xaxnoro cera ne
moxem a cn npecrannm. Axo csnarenno n nnanomepno sanounem a nponexame
nonnrnxa n noxpena camo na spannre ponrenn, n pesynrar na rona me nonyunm paca,
xoxro npno me ce ocnoon or ]nsnuecxnre neocrarnn, a nocne nocrenenno me
sanoune a ce nsnra n yxonno.
Axo napor n pxanara na rosn nr, namero nnnmanne n nocnecrnne camo me ce
xonnenrpnpa npxy nonnmananero na pasmnoxananero na na-nennara n pacono
ornomenne uacr or nannxra. A cne rona n nennxr napo me nouyncrna onesn orpomnn
nnmcone, xonro nonyuana nannxra.
Ha-nanpe sa rona e neoxonmo pxanara a ne npeocranx na cnyuax nnpoca sa
sacennanero na npnonrnre or nex nonn semn, a a nounnxna rosn nnpoc na
onpeenenn nopmn. pxanara rpxna a yupen cnennannn "paconn" xomncnn n camo re
a morar a nsanar paspemenne sa npecennane n nonnre semn. Komncnnre rpxna a
nsxoxar camo or rona oxonxo e uncra n pacono ornomenne xpnra na npecennamnx ce.
Camo raxa me moxem nocrenenno a csaem oxono pxanara npcren or xononnn,
- 238 -
ncnuxn xnrenn na xonro ca xopa or ena uncra paca, n camo raxa me moxem a
cecrname sa ycnpmencrnanero na pacara. Hacenennero na resn xononnn rorana n
cranano na-cxnonennoro cxponnme na naponara nxnocr. Hapacrnanero na resn
xononnn rorana me nxna ropocr n nxpa n emero na ncexn cnn na napoa. T xaro
ncexn me nnxa n rxx saponm na nennxoro eme na nennx napo, nx n na nxnoro
uoneuecrno.
B pesynrar na ncnuxo rona namnxr naponnuecxn mnporne esycnonno me ycnee a
nopon raxana enoxa, xoraro xopara me nnxar nncmara cn saaua ne n rona a noopxr
xauecrnoro na xyuero, xonx, xorxara, a n rona a csaar no-nncoxa paca xopa. Tona me
e enoxa, xoraro enn xopa cc csnannero sa neoxonmocr mnuannno me ce orxasnar
or nxxon nema, a pyrn paocrno me ce xeprnar n me anar.
Hexa ne nn xasnar, ue n namnx cnxr e nensmoxno n a ce meurae sa nemo noono.
Hnma ne nnxame cera, ue crornnn n crornnn xopa cn nanarar orpannuennxra na
nennara no nnnxnnero camo na npxonnnre nsncxnannx n na nnmo pyro. Hnma nne
nxma a ycneem a nocrnrnem ananornunn pesynrarn, axo ne camo npxnara, a nxnara
pxana sanoune cncremno a coun na xopara xaxn ronxm nacnecrnen rpxx nsnpmnar
onesn, xonro cncremno orpanxr pacara n npeuar na xn cnxr a ce paxar xopa,
ecrnnrenno ocronn sa ncemormnx rnopen?
Pasnpa ce, nemnara apmnx na nemacrnnre ecna]n nxma a pasepe rona.
unnncrepnre n ecna]nre me nnrar pamene n no nannx me nonrapxr rnynanara ]pasa:
"camo no cee cn rona e mnoro xyano, no e nensmoxno a ce nanpann". a, rocnoa, me
nm orronopnm nne, c nac, pasnpa ce, rona ne moxe a ce nanpann! Bne c namnre mopannn
xauecrna ne cre ronn sa rona! Bne, rocnoa ecna]n, nosnanare camo ena rpnxa: sa
camnre cee cn! Ha nac, rocnoa, nn e nosnaro camo eno oxecrno: namnre napn! Hne ce
opmame ne xm nac, a xm onasn nennxa apmnx or enxnn, xonro ca npexaneno enn,
sa a cmxrar cnox nnuen xnnor sa nncme macrne na semxra. Hne ce opmame ne xm
onesn, xonro nxpnar camo n snarnnx renen, a xm onesn, xonro nmar pyrn orone. H
npen ncnuxo ce opmame xm orpomnara apmnx na namara nemcxa mnaex. Tx nspacrna
n enoxa, xoraro naspxna nennx sano. Honoxennero, o xoero onee pannoymnero na
amnre, nensexno me noyn enara xm axrnnnocr n opa. Honara nemna nemcxa
mnaex nnn me crane crponrenxa na nona napona pxana, nnn me rpxna a crane
cnnerenxa na nnnnx xpax n rnen na nennx ypxoasen cnxr.
He rpxna a cn npannm nnmsnn. Axo onpeeneno noxonenne nnxa rpemxnre cn n
opn rn npnsnana, no n cmoro npeme, xaxro npann namnxr ypxoasen cnxr, nponxana
a ce saononxna c enrnnn nsxnnennx, ue npornn cmecrnynamnre en nnmo ne moxe a
ce nanpann, rorana rpxna nanpano a xaxem: raxona omecrno e opeueno na rnen. Ha-
xapaxrepnoro sa cnpemennnx ypxoasen cnxr e, ue ro cam neue ne ce pemana a orpnua
resn en. To e npnnyen a npnsnae, ue mnoro nema y nac ca nomn n rnnnn, no
cmenpemenno ne moxe a namepn n cee cn pemnrennocr a ce nnrne npornn rona sno,
a cepe n eno eneprnxra na 60-70 mnnnonnnx napo n a ncrnn n pemnrenna opa
cc snoro. Hemo noneue, axo c rona ce sananxr pyrn, rxx rn ocnnnar c rnn nonrpanxn,
muar ce a namepxr xonxoro ce moxe noneue "reopernunn" aprymenrn, sa a oxaxar, ue
ycnexr e nensmoxen. Bcexn aprymenr nm ce nnxa noxoxm, sa a noxpenxr
cocrnenoro cn manoymne n nnmoxecrna. Axo nanpnmep nennxr amepnxancxn
xonrnnenr ce nsxasna npornn orpanxnero c anxoxon n sanouna opa npornn rasn orpona,
namnxr enponecxn ypxoasen cnxr ro nna camo a xnarn rnana no rosn nono n a
pnxa rnynocrn. Xopara n xaep cn nxmar xonxo ca nnmoxnn cc cnonre nacmemxn no
nono na rona meponpnxrne. Axo nonrpanxnre ne nomarar n axo nce nax n enn nnn pyr
xpa na semnoro xno ce namnpar cmenn xopa, xonro oxnxnar opa na pyrnnara n nmar
npn rona nsnecren ycnex, ro nce nax n na rxx me nm ce namepn naxara. Be rn xnenerxr,
- 239 -
ncnuxnre nm ycnexn me ar nocranenn no snaxa na nnpoca, me npnnexar cpemy
cmenuannre raxa napeuennre "mopannn" copaxennx, maxap n ycnnnxra na resn
cmenuann a ca nnn nacouenn cpemy na-rnycnnre anrnmopannn nema.
He, n rona ornomenne ne moxem a nmame nnxaxnn cmnennx: namero cnpemenno
mprepcrno nxma nnxaxna nena n opara sa no-nncoxn saaun na uoneuecrnoro. To nxma
nnxaxna xnann]nxannx sa rona, camoro ro e sarnano n rnpe nomn xauecrna. Ero samo
n onesn nonnrnuecxn xnyone, nsnecrnn nec no xonexrnnnoro nasnanne "ypxoasnn
naprnn", oranna neue ne ca nnmo pyro, ocnen xopncrnn oennennx sa samnra na
npo]ecnonannn nnn ccnonno-xnaconn nnrepecn. Bncmara cn saaua re nnxar
nsxnmunrenno n ycnemnara samnra na na-recnn eroncrnunn nnrepecn. cno e, ue rasn
nonnrnxancrnama "rnnnx" na ypxoasnxra e rono sa ncnuxo pyro, ocnen sa cepnosna
opa sa nennxn nenn. Vcnnnxra na resn ypxoa esycnonno ca opeuenn na nnna
esnnonocr - ocoeno cne xaro nne nnxame or ena crpana ne xomnannxra na
"npenasnnnnre" crapn nemnnn, a ncrnncxnre nponerapcxn macn, xonro mapxcncrnre
cncremno paspasnar n naropemxnar o xno n xonro nopan rona ce roronn ne a
pnxar, a a ecrnar.
***
Axo nne cmxrame sa npna saaua na pxanara samnrara n cncremnara noxpena na
na-opnre enemenrn na pacara, ro or rona, pasnpa ce, nponsrnua, ue pxanara rpxna
a pasnpocrnpa rpnxnre cn ne camo npxy nonopoenoro, no rpxna cncremno a nomara
rona nonopoeno a e orrneano o momenra, xoraro or nero me nspacrne spxn uonex,
xoro me crane nenen unen or omecrnoro n cam me cnomara sa no-nararmnoro spano
pasmnoxanane.
Beue snaem, ue oma npenocranxa sa spano yxonno pasnnrne e uncrorara na
pacara. B cmara crenen moxe a ce xaxe, ue ]nsnuecxoro spane na ncexn orenen uonex
e rnanna npenocranxa sa spano yxonno nsnnranne. Axo ronopnm ne sa eno nnne, a sa
nxnara maca, ro pasnpa ce, e nxpno, ue span yx nma camo n spano rxno. Tona nn na-
manxo ne ce onponeprana or ocroxrencrnoro, ue n orennn cnyuan cpemame n rennn nn
]nsnuecxn cnaa onnnxa n ue nxxon rennn nonxxora ca nanpano ]nsnuecxn onnn xopa.
Tyx crana yma camo sa nsxnmuennx, xonro xaro nancxxe camo nornpxanar
npannnoro. Ho axo enn nxn napo n cnoxra maca ce ccron or ]nsnuecxn ereneparn, or
raxana cpea mnoro pxxo moxe a nsnese nennx uonex. A n a ce noxnn, nxma a nma
ronxm ycnex. Oxpxanamara ro nspaxama ce cpea nnn nsomo nxma a ro pasepe,
nnn nonxra me e ronxona napannsnpana, ue rx nce eno nxma a cmorne a ce nsnrne o
opnonara nncora na rosn orenen repo.
Bsemaxn no nnnmanne ncnuxo rona, naponnuecxara pxana me nnxa rnannara
cn saaua ne n nannnanero na namnre ena c nsmoxno no-ronxmo xonnuecrno "snannx", a
npen ncnuxo n orrnexanero na nannno spann xopa. Camo na nropn nnan me mncnnm
sa pasnnrnero na yxonnnre cnoconocrn. Ho n n rasn onacr nne npen ncnuxo me ce
rpnxnm a pasnnname n namara mnaex xapaxrep, nonx, cnnna pemnrennocr, a n
cueranne c rona cncremno me ce rpynm a pasnnname y rxx uyncrno sa orronopnocr. uax
naxpax me mncnnm sa uncro yunnnmnoro opasonanne.
Hamara pxana me nsxoxa or rona, ue ca nn neoxonmn ne ]nsnuecxn cnan
xopa, maxap n pasnocrpanno opasonann, a ca nn neoxonmn ]nsnuecxn spann xopa c
rnp xapaxrep, pemnrennn n eneprnunn, maxap n c neocraruna mnpoxo opasonanne.
Axo napor ce ccroeme camo or yuenn n axo n cmoro npeme resn yuenn xxa
]nsnuecxn nspaxamn ce xopa cc cnaa nonx n na ncnuxo orrope ce monexa na ora na
nann]nsma, ro sa raxn napo npenapnrenno moxe a ce xaxe: ro ne camo nxma a
sanomna neero, ne n ne n cymxn a cn ocnrypn n mo-roe ocrono cmecrnynane na
semxra. B rexxara opa, xoraro ce pemanar cnre na xopa n napon, nopaxenne me
- 240 -
nperpnn ne rosn, xoro snae no-manxo, a rosn, xoro e no-cna n xoro ne ymee a npann
npaxrnuecxn nsnon opn or rona manxo, xoero snae. B xpax na xpanmara n ryx e
neoxonmo cnasnane na nsnecrnn nponopnnn: mexy ]nsnuecxoro spane n ymcrnenoro
snanne rpxna a cmecrnyna xapmonnx. Eno rnnemo rxno nxma a crane no-
npnnnexarenno, opn n nero a xnnee na-noernunnxr yx. Hx n xopara nnxora ne nxa
ce crpemnnn a pasnnnar ymcrnennre cn cnoconocrn, axo rn cnpsnar nenpemenno c rona,
ue aen uonex rpxna a ce npenpne nn ]nsnuecxa pasnannna, a crane
cnaoxapaxrepen nnnann. Ipnxnxr nean sa xpacora e ocranan escmpren nmenno
samoro ryx nmame nsymnrenno cueranne na ]nsnuecxara xpacora c naropocrnoro na
ymara n mnpox noner na yma.
Ero samo n namara pxana rpnxara sa ]nsnuecxoro pasnnrne nxma a e
npeocranena na ncxxo orenno nnne, nxma a e camo saaua na ponrennre. He, na
rosn nponem camara pxana me nocnern orpomno nnnmanne, r xaro rona e nponem
sa camoyrnpxananero na nannxra, unero spane e npnsnana a samnrana pxanara.
Paorara no nsnnrannero rpxna a ce sanouna ome or mnanre maxn, ra nann
ycnxxme n nponxenne na ecernnernx nnnmarenna paora a nocrnrnem ponnxnre y
nac a ne ce sapasxnar npn paxanero n ponnnara rpecxa a e pxxa rocrenxa. A cera e
neoxonmo a ce norpynm na nsnnrannero na namnre cecrpn n maxn n a nocrnrnem
re a paxar spann ena. C rona me nonoxnm ocnonara sa csananero na ecrnnrenno
spano noromcrno.
B namara naponnuecxa pxana yunnnmero rpxna a orenn necpannnmo noneue
npeme sa ]nsnuecxoro nsnnranne. Or nomo no-nomo e a ce opemenxnar mnanre
mosnn c raxn anacr, xaxro ce npann cera. Onnrr noxasna, ue or nxnara rpamana maca
na raxa napeuennre yunnnmnn snannx mosxr sapxa camo nxxaxna manxa uacr, n npn
rona n noneuero cnyuan ne na-naxnoro. Bsnnrannnnre na namnre yuenn saneennx
npocro nxmar nnxaxna nsmoxnocr a orenxr naxnoro or nenaxnoro n n xpax na
xpanmara sanomnxr camo nropocrenennn manxn noponocrn. Axo cera n yuennre
nporpamn na namnre cpenn yunnnma sa rnmnacrnxa ca orenenn ena nxxaxnn cn na
uaca cemnuno, a npn rona rosn npemer nesanxnrenen, ro nponopnnonanno c npemero,
xoero nne orenxme sa ymcrneno pasnnrne, rona e nxxaxna nnna pxornx. Hne rpxna a
nocrannm nemara raxa, ue ncexn mnaex a nocnemana exenenno mnnnmym enn uac
npen oe n enn neuep na ncensmoxnn nnone cnopr n rnmnacrnxa. Hpn rona n
nnxaxn cnyua ne rpxna a ce orxasname or enn naxen nn cnopr, na xoro sa
cxanenne n n namara cocrnena cpea nonxxora rnear ornncoxo - ronopx sa oxca.
B xpronere na r napeuenoro "opasonano" omecrno moxem a uyem no rosn
nono nenepoxrnn rnynocrn. Axo enn mna uonex ce yun na ]exronxa n cne rona nenn
nn ce sannmana c ]exrynane, rona ce cmxra sa nemo pasnpamo ce or camo cee cn n
opn noureno. A axo ce yun na oxc, rona nsrnexa nemo mnoro rpyo. Hnra ce - samo?
Hne ne nosnaname nnxaxn pyr nn cnopr, xoro o raxana crenen a nspaorna n uonexa
cnoconocr a nacrnna, cnoconocr mnnnenocno a nsema pemennx n xoro nsomo o
raxana crenen a cecrna sa saxanxnanero na oprannsma. Axo nama mnaexn paspemar
enn nnn pyr xon]nnxr c nomomra na mmpynnre cn, rona nn na-manxo ne e no-rpyo,
orxonxoro axo ro paspemar c nomomra na mnn]onann xcone xenxso. Axo enn nananar
uonex ce samnrana c nomomra na mmpynnre cn, rona ne e no-manxo naropono,
orxonxoro-a yexana n a nnxa nonnnax. Hamero spano momue rpxna a ce nayun or
manxo a nanacx noo. Hexa namnre ymnn rnann a ce pasnnxar no rosn nono, ue
npononxnam nnornn, no opn as nponxanam a mncnx, ue saauara na namara
pxana me ce ccron ne n rona a nsnnrana nenn xononn nnaxn ecrern n ]nsnuecxn
ereneparn.
- 241 -
Hamara pxana nnxa cnox nean ne n "ynaxaemnx" ecna] n ne n opoerennara
crapa moma; namnxr nean sa mx e onnnernopennero na mxecrnena cnna; namnxr nean
sa xena - rx a e n ccroxnne a nn paxa nono noxonenne spann mxe.
Cnoprr nn e neoxonm, ne camo sa a nsnnraname orennn cnnnn n cmenn xopa,
no n sa a saxanxname namnre ena n a rn norornxme a morar cnoxono a nonacxr,
axo e neoxonmo, n necnpanennnnre yapn na cara.
Axo nennxr nam ropen ymcrnen cno na npemero cn e nn oyuanan ne camo na opn
mannepn, no nmecro rona e nn oyuanan xaxro rpxna, a peuem, na oxc, ro y nac n
nna nensmoxna npocnonyrara noemnpncxa penonmnnx, xoxro nsnpmnxa cyrentopn,
eseprtopn n rem noonn oxnynn. Axo resn raone nmaxa ycnex npes noemnpn 1918 r.,
rona ce nxn cncem ne na eneprnxra n pemnrennocrra na resn "rnopnn" na
penonmnnxra, a camo na xanxara esxapaxrepnocr na onesn, xonro rorana pxonoexa
pxanara n npxy xonro nexeme orronopnocrra sa nex. Txmo ram e eara, ue ncnuxn
namn yxonnn pxononrenn nmaxa r napeuenoro "yxonno" nsnnranne. Ero samo re
ce oxasaxa escnnnn n rosn momenr, xoraro npornnnara crpana npnxrna o cnna. Bcnuxo
rona n xpana cmerxa eme pesynrar or ocroxrencrnoro, ue namnre nncmn yuenn
saneennx npnnnnnno nsnnranaxa ne mxe, a camo unnonnnnn, nnxenepn, rexnnnn,
xnmnnn, mpncrn, nnreparopn, a cmo raxa pasnpa ce - sa a ne nsmnpar resn nopon -
npo]ecopn no cornernnre cnennannocrn.
Henoro nn pxonocrno nnnarn e nno necrxmo. 3arona nx ram, xero ce
nanarame a ce npoxnn nxxaxna cnna na nonxra, nne n noneuero cnyuan xxme no
ncxxaxna xpnrnxa.
Pasnpa ce, camo c nsnnranne or enn uonex cc crpaxnnn no npnpoa xapaxrep, ne
moxem a nanpannm xpapen. Ho or pyra crpana, n uonex, na xororo no npnpoa ne my
nnncna xpapocr, me e napannsnpan c rnx cnon xauecrna, axo nopan neocrarnnre
na ]nsnuecxoro cn nsnnranne nonane n no-nensrono nonoxenne or npornnnnxa cn.
Hpnmepr na apmnxra na-ope noxasna oxonxo csnannero na ]nsnuecxara cnnn n
nonxocr npoyxa y uonexa mxecrno, yx na nacrnnenne. Pasnpa ce, n apmnxra ne ce
ccron camo or repon. B orpomnoro onmnncrno or cnyuanre ryx nmame paora cc
cpenn onxnonenn xopa. Ho npensxocrnoro na ]nsnuecxoro nsnnranne na nemcxnx
nonnx n mnpno npeme e nxnano na rosn rnranrcxn oprannsm nenonna nxpa n cnoero
npensxocrno. Tona npaneme or namnx nonnx uonex, noxo yeen n npeneca cn na
npornnnnxa. Tosn ]axr ne moxeme a orpeue n nenpnxrenxr. Tona, xoero namnre apmnn
ycnxxa a nanpanxr npes nxroro n ecenra na 1914 r., xoraro nne neypxnmo
nanpenaxme n noxpnnaxme namnre nacrnnamn npemena c escmprna cnana, eme camo
pesynrar or neymopnoro nsnnranne n nponxenne na nrn ronnn npen nonara.
Hmenno n npenoennnre ronnn nne c neoxonmoro ]nsnuecxo nsnnranne n apmnxra
norornxxme xopara sa resn aconmrno nenepoxrnn nonnsn, r xaro nm nxnaxme
raxana nxpa n cee cn, xoxro ne ce nsnapn opn cpe yxacnre na neuynannre xpnann
cpaxennx.
Hmenno or namnx nemcxn napo, xoro cera rpxna a rpnn ynnxennx or crpana na
nennx ocranan cnxr, noneue or ncnuxo ne my ocrnra nrpemna nxpa n cnonre cnnn. Ho
rasn nrpemna nxpa moxe a ce nsnnrana camo or ercxn ronnn. Hne rpxna a
nsnnraname namnre ena raxa, ue re a nxpnar, ue nmenno nne, nemnnre, me em
esycnonno na-cnnnn or ncnuxn ocranann. Bsnnrannero rpxna a e oprannsnpano
raxa, ue a nnymnm na namnx napo csnannero, ue nannxra nn ornono me crane
nenoenma. Axo nemo na npemero e nonno namnre nemcxn apmnn or noea xm
noea, ro e n onasn cyma or onepne, xoxro nsnnrname ncexn nonnx cam xm cee cn n
ncnuxn saeno xm cnonre pxononrenn. Axo nemo ome moxe ornono a nnrne nemcxnx
napo, ro e camo yexennero, ue nne ornono me nsnomname cnooara cn. Ho raxona
- 242 -
yexenne moxe a e nocrnrnaro, camo axo mnnnonn n mnnnonn xopa enaxno
nsnpnemar rona uyncrno.
H ryx ne rpxna a cn npannm nnxaxnn nnmsnn.
Kpymennero na namnx napo eme yxacno n me ca neoxonmn nenepoxrnn ycnnnx,
sa a moxem n enn npexpacen en na-nocne a nnxnonpame pesynrara or rona
nopaxenne. Moxe nn nancrnna a nonxpname, ue namnxr napo, axo nponxnm a ro
nsnnraname c nexra sa npexnonenne npe "rnmnnara n pea", nxxora me namepn cnnn
a pasxca nepnrnre cn n a sanoxnrn ornomxnre nm n nnnero na nparonere? He, a ce
mncnn raxa, n nno ropunna rpemxa. Morar a onpanxr nemara camo ncrnncxara spana
nannonanna nonx, xaxara sa cnooa n nncma crpacr.
***
Bnpocr sa onexnoro cmo nma nsnecrno snauenne. Hamara mnaex rpxna a ce
onnua raxa, ue rona a cecrna sa nocouenara nen. Hpocro e xanxo a nnxame xax
mnaexra nn crana xeprna na na-rnynannre mon. Crapara nocnonnna - no pexnre
nocpemar -npnonna na-nsnparen cmncn.
pexara rpxna a cnyxn na enoro sa nsnnranane na mnaexra. Onsn mna momx,
xoro npes nxroro xon c nrn nanranonn, ynnr o mnxra, neue camo c rona nanacx
npea na cnoxra ]nsnuecxa saxanxa. Heoxonmo nn e a nsnnraname n mnaexra n
nsnecrno camonmne n opn nanpano - a ne ce crpaxyname a napnuame nemara c
ncrnncxnre nm nmena - nsnecrno rmecrnanne. Heoxonmo e camo uonex a ce nsropxna
ne or rona, ue ce e conn c xyann pexn, xaxnnro pyrnre ne morar a cn xynxr, a or
rona, ue nma xpacnno rxno, c xaxnoro, axo nma xenanne, moxe a ce cone ncexn.
Tona nma snauenne n sa emero. Heoxonmo nn e namnre enoxn ope a
nosnanar cnonre pnnapn. Axo naroapenne na rnynamxn mon nnpocr sa xpacnnoro
rxno cera ne eme nsrnacxnan na nocneno mxcro, ro xpnnoxpaxnre nsxaenn enpeuera
ne nxa mornn a orxnonxr or npannx nr crornnn xnnxn nemcxn enoxn. Hannxra e
sannrepecynana n pax a ncrnnar xopa c xpacnnn rena, r xaro camo rona moxe a
ocnrypn na napoa nn ecrnnrenno xpacnno noromcrno.
B nemno npeme rona sa nac e ocoeno neoxonmo, r xaro cera ro nxma noennoro
nsnnranne, xoero n npenmnnre npemena none oruacrn samenxme nnncara na
neoxonmara oprannsannx na ]nsnuecxoro nsnnranne n yunnnmara. B apmnxra cmo
eme naxno ne camo rona, ue ncxxo orenno nnne nonyuaname cornernara saxanxa.
Baxno eme n rona xaxno nnnxnne e oxasano noennoro nsnnranne nn
nsanmoornomennxra no nononere. Ena mnaa enoxa nnnarn e npenounrana noenen
npe nenoennnx.
Hamara pxana rpxna a ce narpn c ]nsnuecxoro nsnnranne ne camo npes
o]nnnannnx yunnnmen nepno na mnaexra, no n n nepnoa cne yunnnmero. pxanara
ne rpxna a nsocranx cnonre rpnxn sa mnaexra, oxaro nponxana neponr na
]nsnuecxnx pacrex. Fn nno aconmrno neneno a cn mncnnm, ue mom mnanxr
rpaxannn sanpmn yunnnme, pxanara nsnenx me npecrane a ce rpnxn sa nero n
me cn cnomnn sa nero uax xoraro rn npnsone na noenna cnyxa. He, pxanara ne camo
nma npano, no e n nxna cncremno n neorxnonno a ce rpnxn sa nxnoro ]nsnuecxo
nsnnranne na nacenennero. Hamara cnpemenna pxana ne npoxnxna nnxaxn nnrepec
xm spanero na rpaxannre n sarona rx npecrnno sapann sa ]nsnuecxoro nsnnranne
na mnaexra. Ceramnara pxana cnoxono npeocranx na mnaexra a pymn spanero
cn n nynnunn omone n no ynnnnre, nmecro a nseme n cnon pne enoro sa
nsnnrannero na mnaexra n upes cncremna paora a ce crpemn xm csanane na
noxonenne or ]nsnuecxn spann mxe n xenn.3a rona xaxnn me ar xonxpernnre
]opmn na ]nsnuecxoro nsnnranne, me moxem a ronopnm no-xcno. Cera e naxno
nsomo a ce saemem c ]nsnuecxoro nsnnranne n a sanounem a rpcnm noxoxmn
- 243 -
nrnma. Hamara pxana me ce narpn c npannnnara oprannsannx ne camo na
ymcrnenoro, no n na ]nsnuecxoro nsnnranne na mnaexra n cneyunnnmnnx nepno n
me csae sarona cornernnre pxannn yupexennx. B omn nnnnn nxnoro
nsnnranne me nonara ocnonnre na emara noenna cnyxa. 3aauara na emara
apmnx neue nxma a e oyuananero na mnanx uonex na na-npocrn ]nsnuecxn
ynpaxnennx. Apmnxra nenara me nonyuana mnan xopa, npemnnann esyxopna mxona na
]nsnuecxa nororonxa n saauara me ce ccron camo n rona or resn norornenn xopa a
nanpann nonnnn. B namara pxana apmnxra me oyuana nonnxa ne camo a
mapmnpyna, rx me crane sa nero nncma mxona sa narpnornuno nsnnranne. Mnanxr
nonnx me nonyun n apmnxra ncnuxn cneennx ornocno opanenero cc corneren nn
opxne. Ho n cmoro npeme apmnxra me ro ]opmnpa n sa no-nararmnnx xnnor. Ha-
naxnoro, xoero me ae apmnxra na mnanx nonnx, e rona, xoero ce cunrame sa nncma
sacnyra n na crapara apmnx; n rasn mxona mnaexnre me ce npenpmar n ncrnncxn mxe;
n rasn mxona namara mnaex me ce yun ne camo na nocnymanne n ncnnnnnna, no me ce
yun n a sanonxna. B apmnxra mnanxr nemen me ce nayun a mnun, ne camo xoraro ro
nopnnanar cnpanennno, no n xoraro my ce nanara a nscnymna necnpanennnn ynpenn.
B apmnxra ro rpxna a yxpenn nxpara cn n cocrnenara cn cnna a nsnnra cnox
xopnoparnnen yx, a nsnnra n cee cn noxoro yexenne n nenoenmocrra na
cocrnenara cn nannx.
Cne nsrnuanero na noennara cnyxa na mnanx nemen me my ar nsanann na
oxymenra: npno, rpaxancxa nnnoma, anama my npano a ce sannmana c omecrnena
enocr n nropo, cnnerencrno sa ccroxnnero na ]nsnuecxoro my spane, xoero my ana
npano a ncrnna n pax.
Ho ananornx c nsnnrananero na momuerara namara pxana me oprannsnpa n
nsnnrannero na momnuerara. H ryx nenrpr na rexecrra me e na - neue nn
]nsnuecxoro nsnnranne n ena cne rona n mopannoro. uncro yunnnmnoro opasonanne
me cron na rpero mxcro. Inannara saaua na xencxoro nsnnranne me ce ccron n
norornxnero na ncrnncxn maxn.
***
Ena na nropn nnan namara pxana me oprannsnpa nsnnrananero na xapaxrepa.
Ocnonnnre ueprn na xapaxrepa na ncexn uonex ca sanoxenn n nero, pasnpa ce, no
poxenne. Koro ce e ponn eroncr, me ocrane raxn sannnarn. Koro ce e ponn
neanncr, cmo raxa nnn nnaue me cn ocrane neanncr. Ho rpxna a ce nma npenn n
rona, ue mexy nere rpynn xopa c pxsxo nspasenn xapaxrepn croxr mnnnonn n mnnnonn
xopa c mnoro neonpeenenn n nexcno nspasenn ueprn na xapaxrepa. Poennxr
npecrnnnx, pasnpa ce, e nn n me cn ocrane npecrnnnx. Ho rnpe mnoro xopa c
nsnecrnn npecrnnn naxnonnocrn morar naroapenne na npannnnoro nsnnranne a
cranar uecrnn xopa n nennn unenone na omecrnoro n oparnoro, naroapenne na
nomoro nsnnranne mnoro xonennnn xapaxrepn me ce orxnonxr no nomnx nr.
Konxo uecro no npeme na nonara rpxname a uyname xann, ue namnxr napo ne
ymee a mnun! Konxo rpyno eme sapan rona a onasnm or npornnnnxa opn mnoro
naxnn noennn rann. H nnma me e neymecrno a ce sannrame: a xaxno e ycnxno a
nanpann npen nonara nemcxoro nsnnranne, sa a nayun nemena a mnun, xoraro
rpxna? Hnma ne e ncrnna, ue n namero yunnnme manxnx onocnnx mnoro uecro ro anaxa
sa npnmep na mnuannnnre my pyrapn. Hnma n namero yunnnme n cera ne rnear na
onocnre xaro na npnsnax sa noxnanna "orxponenocr" n na mnuannnocrra xaro na
npnsnax sa nosopna npnxpnrocr? H namero yunnnme nsomo cn e anano nxxora rpya a
nrtnnn na cnonre nsnnrannnn, ue mnuannnocrra e nenno mxecrneno uyncrno? He, n
ounre na ncnuxn nemnn yunnnmnn nacrannnnn ncnuxo rona ca nesacnyxanamn
nnnmanne peonnn. A n ecrnnrennocr sapan resn peonnn namara pxana
- 244 -
rpnn nanpasna mnoromnnnonnn cenn pasnocxn, r xaro 90% or ncnuxnre nn
cenn nponecn sa ocxpnenne na nnunocrra n rem noonn nsnnxnar nsxnmunrenno
nopan rona, ue y nac ne ymexr a mnuar. V nac ca cnnxnann nexomncneno a nonrapxr n
a pasnpocrpanxnar ncensmoxnn esorronopnn nsxnnennx. Hamero napono cronancrno
cncremno rpnn ronxm ymp nopan rona, ue nanxno n naxcno ce paspnxnar naxnn
nponsnocrnenn ronn. opn nsnecrnn cexpernn nororonxn c noenen xapaxrep cranar
cncem nnmsopnn nopan ocroxrencrnoro, ue cme ornnxnann a mnunm n sa ncnuxo
pnxame na rnac. Ho npeme na nona raxana npnxasnnnocr moxe a onece ome no-
ronxma npea - a ce crnrne o sarynanero na nenn cpaxennx, o sarynanero na nxnara
xamnannx. Hxma samo a ce cmnxname, ue xoero ne cme nsnnrann n mnaocrra, nxma a
ro nnnm n n no-spxna nspacr. Tpxna na ncxxa nena a oryunm namero yunrencrno a ce
nonsna or "cneennxra", nonyuanann or nepasymnn mnan onocnnnn, r xaro rona
nsrpaxa eno or na-nomnre xauecrna na xapaxrepa.
Tona e camo enn or mnororo npnmepn. nec y nac nsomo ne ce opma nnxaxno
nnnmanne na pasnnrnero na naroponn ueprn na xapaxrepa n yunnnme. Koraro my oe
npemero namara pxana rpxna a opne na rona cepnosno nnnmanne. Hpeanocrra,
nepnocrra, roronnocrra sa camoxeprna, ymennero a mnunm - ero opoerennre, xonro
ca mnoro neoxonmn na enn nennx napo. Cncremno a ce noxpenxr n nsnnranar n
yunnnme resn uyncrna e paora mnoro no-naxna, orxonxoro mnoro or rona, xoero sannna
nec namnre yuenn nporpamn. Cmo raxa naxna nsnnrarenna saaua e cncremnoro
oryunane or cnsnnnn xann, or neuno xnenuene n r.n. Hamero yunnnme rpxna a
nsnnrana enara c nexra, ue rpxna a ymeem, xoraro e neoxonmo, mnuannno a
nonacxm n crpaannx, n cnpanennnn yapn.
Bom sapanxme sa rasn naxna saaua, nxma samo nocne a nn yuyna, ue n xpnrnuen
momenr, a peuem no npeme na nona, xoraro na ]ponra ce namnpar mnnnonn namn
cnnone, nxnara noma ne npann nnmo pyro, ocnen a npenacx nanpe n nasa nncma,
nnnn c xnenuene n xann. Axo n namnre naponn yunnnma no-manxo nanomnnaxa
mnaexra cc mxoncxa npempocr, no cncremno nsnnranaxa n nex camoonaanne, rona
mnoro n mnoro meme a ce nsnnarn npes 1915-1918 r.
Ho raxn naunn namara pxana me rpxna a opne ocoeno nnnmanne npxy
nsnnrannero na xapaxrepa. Mnoro mopannn e]exrn, or xonro cera crpaa namnxr
napoen oprannsm, morar a ar orcrpanenn camo no rosn nr. Axo ne nn ce yae a
rn orcrpannm nannno, ra nn ncexn cnyua me ycneem cnnno a cmexunm resn onesnenn
xnnennx.
Ocoeno ronxmo snauenne nne npnaname na nsnnrananero na cnnno nonx n
pemnrennocr, na cncremnoro xynrnnnpane na uyncroro sa orronopnocr.
B crapara apmnx onuaxme a xasname, ue rnpara xomana e no-opa or nnxaxna.
Axo nepn]pasnpame resn ymn cnpxmo nsnnrannero na mnaexra, moxe a ce xaxe: no-
ope e mnaexra a orronapx na nnpoca nonxxora ne cncem npannnno, orxonxoro a ne
orronapx nsomo. Tpxna y nac noneue a ce cpamynar a orronopxr sapan onacennero a
xaxar nemo nenpannnno, orxonxoro a aar ps orronop, maxap n ne nnnarn npannnen.
Beue n rasn npnmnrnnna ]opma rpxna a nnnxem npxy mnaexra n cmncn rx a nma
mxecrno a ecrna.
Hne uecro ce onnaxname or rona, ue npes exemnpn 1918 r. ncnuxn, sanounaxn or
monapxa n cnpmnaxn c nocnennx nonnx sarynxa cnoconocrra a nsemar xaxnoro n
a nno camacroxrenno pemenne.
Tosn yxacen ]axr e crpamno npeynpexenne sa nxnoro eno na namero
nsnnranne. B rasn yxacna xaracrpo]a ce nspasn c rnranrcxn pasmepn onona, xoero y nac
cncremno ce nsnnraname c peonnn. Axo nemo n ocera nn ornema cnnara sa xaxxaro n
a nno cepnosna cnpornna, rona ne e neocrnrr na opxne, a neocrnrr na nonx. Tosn
- 245 -
neocrnr na nonx ce e sarnesnn noxo n namnx napo n nmenno ro nn npeun a
nsemem xaxnoro n a nno pemenne, axo ro e cnpsano cc cepnosen pncx. Cxxam n
ecrnnrennocr nennunero na pemennero ne e sanoxeno n rona, ue rpxna a ce epsae.
Enn or namnre renepann, xaxro e nsnecrno, ynorpen ]opmynara: "As npenpnemam
ena nnn pyra xpauxa camo n cnyua, ue ycnexr mn e cnrypen ne no-manxo or 51
nponenra." Fes cam a ro ncxa, rosn renepan ae n cnonre ymn xnacnuecxa ]opmyna na
namero noxo neuanno esnonne. B resn "51 nponenra" e nennxr rparnsm na
cnpemennoro repmancxo xpymenne. Xopara ne pasnpar, ue xoro ornauano ncxa or
cara nxxaxnn rapannnn sa ycnex, ro npenapnrenno ce orxasna or nocnennre
ocrarnn na reponsm. T xaro reponsmr ce ccron rxmo n rona a npenpnemam
cmena xpauxa c nnno csnanne sa nanncnanara cmprna onacnocr n moxe n nce nax a
cnacnm nonoxennero. Axo uonex e onen or pax, ne ca my neoxonmn 51 nponenra
cnrypnocr, sa a ce pemn na onepannx, samoro es onepannx nce eno me ympe. Axo rasn
onepannx oemana opn camo nononnn nponenr ospanxnane, enn mxecrnen uonex nax
me npenouere onepannxra, orxonxoro npocro a xnenun sa cnoxra nensneunma onecr.
Axo nne cera npexnnxname raxn rexx nepno na nnno esnonne na xopara, rona
necmneno e pesynrar na npnnnnnno nenpannnna oprannsannx na nsnnrannero y nac.
Vxacxnamnre nocnennn or rasn nenpannnna oprannsannx na nsnnrannero nensexno
ce orpasxnar npxy nennx nn xnnor n nensexno noxr oram, ue pxononrennre na
pxanara sanounar a crpaar or neocrnr na rpaxancxo mxecrno. Tyx cnaa n
paspasnnara ce nona mona onecr: crpax or orronopnocr. Tyx cmo rpxna a nnxame
pesynrar or nenpannnnara oprannsannx na nsnnrannero. Tosn neocrarx nocrenenno
onnerxna nennx omecrnen xnnor n cn namnpa "escmpren" sanpmex n nncrnrynnxra na
napnamenrapnsma.
Ome or yunnnmnara cxamexa y nac manxnxr rpemnnx, xoro pso n oxorno
"xnerneno ce pasxana" sa rpexonere cn ce npenounra npe momuero, xoero orxpnro n
mxecrneno samnrana mnennero cn. 3a nxxon namn cnpemennn nsnnrarenn nocnenoro
xauecrno nonxxora opn e opasen sa nenonpannma pasnana na xapaxrepa. H na raxn
manx nnar nonxxora nanpano my oemanar ecnnxa sa neronara ynopnrocr, es a
pasnpar, ue axo nennxr nn napo npnrexaname resn ueprn na xapaxrepa, ro n rona n
rpxnano a nnxame orpomno cxponnme.
Hamara pxana me nsnnrana n mnaexnre or yunnnmnara cxamexa uyncrnoro sa
orronopnocr n roronnocrra mxecrneno a orcroxnam cnoero mnenne. Tona nn e cmo
r neoxonmo, xaxro n cncremnoro nsnnranane n mnaexra na nonx n pemnrennocr sa
ecrnne. Axo pxanara cymee nannno n oxpa a pasepe resn saaun, ro n pesynrar
na mnoro nra paora na camnre cee cn nne me nonyunm napoen onrnmnsm,
ecrnernnno nnmen or onesn cnaocrn, xonro cera ]aranno oneoxa o namero
xpymenne.
***
Bo ce ornacx o uncro yunnnmnoro nsnnranne, xoero cera y nac e an]ara n omerara
na ncnuxo, ro namara pxana n eme me moxe a ro nsnpneme, nancrnna, c nxxon
manxn npomenn.
Tesn npomenn ca n rpn onacrn.
Hpno: mnanxr mosx ne rpxna a e opemenen c nema, or xonro 95% ne ca my
nyxnn n xonro nopan rona ro pso sapanx.3aauara ce ccron n rona na ncexn yuam
a e aen maxap n manx, no na-naxen sanac or cneennx, xonro ca my ecrnnrenno
neoxonmn n no-nararmnnx xnnor n xonro ro me moxe a ynorpen c nonsa sa nxnoro
omecrno. A rxmo rona nne ne moxem a nanpannm, axo npocro narpanname na mnaexa
npexaneno ronxma maca marepnan, na-cmecrnenara uacr or xoro ne e n ccroxnne a
sapxn n namerra cn. Taxa nanpnmep, cncem nepasnpaemo e samo mnnnonn xopa
- 246 -
rpxna a ryxr ronnn n nsyuanane na na nnn rpn uyxn esnxa. B ecrnnrennocr camo
mnoro manxa uacr or resn xopa me npnnoxar snannero na resn esnnn n xnnora. A
rpamanoro onmnncrno cxopo uncro n npocro me rn sapann. Or cro xnnxn yuennnn,
nsyuanamn, a peuem, ]pencxn esnx, maxcnmym ne xnnxn me my namepxr cepnosno
npaxrnuecxo npnnoxenne, a 98 xnnxn n nponxenne na nennx cn nonararmen xnnor
na npaxrnxa nxma a ce nsnonsnar or resn snannx. Kaxno nsnnsa? 3apan nere xnnxn,
na xonro resn snannx ca nonesnn, 98 xnnxn ce muar aconmrno nanpasno n aconmrno
esnonesno ryxr cxnonennoro cn npeme.
Hpn rona n aennx cnyua crana yma sa esnx, sa xoro ne moxe a ce xaxe
nanpnmep ornacxmoro ce sa narnncxnx esnx, xe. ue nsyuananero my cecrna nsomo sa
cnnnoro pasnnrne na nornuecxoro mncnene. Cnope nac n nno mnoro nonesno, axo na
mnanx yuam ce aem camo na-oma npecrana sa aen esnx, axo my aem omnx my
ouepx, npecrana sa xapaxrepnnre ueprn na rosn esnx, c pyrn ymn, axo my aem
nsnecrna npecrana sa rpamarnxara, cnnraxcnca, npnsnomennero n r.n. 3a rona moxem a
ce orpannunm c orennn opasnn. To n nno nannno ocraruno sa oma ynorpea, c
rona ncexn n morn a ce cnpann, n ro n nno n xpax na xpanmara mnoro no-nenno or
nemnoro nanomnnane na "nennx esnx", maxap npenapnrenno a snaem, ue
ecrnnrennoro nsyuanane na esnxa ne crana n ue xopara nce eno cxopo me ro sapanxr.
Torana n nsuesnana n onacnocrra, ue or nennx marepnan n namerra na yuamnx ce me
ocranar camo orennn cnyuann rpoxn nne nxme nocrnrnann mnaexra a sapxn n
namerra cn na-naxnoro, r xaro nenaxnoro n nno neue orcxro or camnre nearosn.
Fnaroapenne na rona onmnncrnoro yuamn ce n nonyunno omn ocnonn, xonro
ecrnnrenno ca nm neoxonmn n no-nararmnnx xnnor.
Onesn, na xonro ecrnnrenno nm e neoxonmo nsyuananero na uyxn esnnn, nxa
ce saenn c rona cnennanno no cocrnen nsop n nxa nocrnrnann neoxonmnre
pesynrarn.
Taxa n yuennre nporpamn n ce ocnoonno npeme saneoxonmnre ]nsnuecxn
ynpaxnennx n sa pyrnre ncnnnnnnn, sa xonro ronopnxme no-rope.
Ocoeno e neoxonmo a ce nnecar cepnosnn npomenn n ceramnoro npenoanane na
ncropnxra. Ena nn nxxo pyr napo nsyuana ncropnxra noneue or nac, nemnnre. Ho ena
nn me ce namepn pyr napo, xoro a npnnara n xnnora rona nsyuanane no-nomo or nac.
Axo e nxpno, ue nonnrnxara e ncropnx n nenoro ocmecrnxnane, ro nxnara nn
cnpemenna nonnrnxa oxasna xonxo nomo e oprannsnpano y nac npenoananero na
ncropnuecxnre nayxn. Pasnpa ce, n nno cncem esnonesno npocro a xnenunm no
nono na xanxnre nonnrnuecxn pesynrarn, xonro nonyuaname, axo ne nn ocrnra
pemnrennocr ecrnnrenno a nsemem neoxonmnre mepxn, sa a npomennm
npenoananero na ncropnuecxnre nayxn n no raxn naunn a csaem asa sa no-opo
nonnrnuecxo nsnnranne. B 99 cnyuax or 100 nemnoro nn npenoanane na
ncropnuecxnre nayxn sa nnmo ne ro nna. Oma nnnnx nannno nnncna. B namerra
ocranar camo manxo arn, nmena, manxo xpononornx. 3a na-naxnoro, sa onona, xoero
ncmnocr enncrneno nma snauenne, npenoanarenxr no ncropnx nsomo ne ronopn.
Txmo n onacrra na npenoananero na ncropnxra e neoxonmo ronxmo
cxpamanane na nporpamara. Henrpr na rexecrra rpxna a ce npenece npxy rona sa
yuamnre ce a e onexueno pasnpanero na omara ocnonna nnnnx na pasnnrne.
Konxoro noneue npomennm nporpamara na npenoananero n rasn nacoxa, ronxona noneue
moxem a cn nosnonnm a ce naxname, ue ncexn orenen yuam ce ecrnnrenno c nonsa
me npemnne neoxonmnx xypc, a cneonarenno nonsa n xpana cmerxa me nma n nxnoro
omecrno. T xaro rpxna a nsyuaname ncropnxra ne npocro, sa a snaem xaxno e
cranano nxxora na cnera, a sa a moxem a npnnarame n eme yponnre no ncropnx n
nonsa na cocrnennx cn napo. B rona rpxna a ce ccron nenra. Hpenoananero na
- 247 -
cornernnx ]axrnuecxn marepnan na yuamnx ce rpxna a ce pasrnexa camo xaro
cpecrno.
Cera y nac e oparnoro: cpecrnoro e cranano nen, a camara nen e aconmrno
sapanena. H nexa ne nn xasnar, ue sa ocnonarennoro nsyuanane na ncropnxra ncnuxn resn
orennn arn, ]axruera n xpononornx, emex, ca aconmrno neoxonmn n es rxx
yuamnxr ce ne moxe a pasepe omara nepnra na pasnnrnero. He, c rona morar a ce
sannmanar camo cnennanncrnre-ncropnnn. Onxnonennxr cpeen uonex ne e npo]ecop na
ncropnuecxnre nayxn. 3a nero ncropnxra e neoxonma, oxonxoro a moxe a cn ccrann
camocroxrenno mnenne no nnpocnre sa nonnrnuecxnx xnnor na cocrnennx cn napo.
Koro ncxa a crane npo]ecop no ncropnx, ro moxe no-xcno a ce nocnern nsnxno na
rona sannmanne. Taxn uonex, pasnpa ce, rpxna a ce saeme c nxnara rax nayxa n a ce
sanoun n na-manxnre noponocrn. Ho rxmo n rona ne moxe a my nomorne
nemnnx naunn na npenoanane, samoro nemnoro npenoanane e rnpe omnpno sa
onxnonennx cpeen uonex n n cmoro npeme aconmrno neocraruno sa cnennanncra.
3arona ena or naxnnre saaun na namara pxana me e rpnxara na-nocne a
e nanncan raxn xypc no ncropnx, n xoro omnnnpamo nonoxenne a saeme paconnxr
nponem.
B saxnmuenne rpxna a xaxem: namara pxana ocesarenno me namann
omoyunnnmnoro npenoanane n me orenn or nero camo na-naxnoro n cmecrnenoro.
Hape c rona rx me csae nsmoxnocr sa ncnuxn xenaemn a nonyuar ecrnnrenno
connno cnennanno opasonanne. Hannno ocraruno e ncexn a nonyun sa ocnona camo
na-omo opasonanne. A n onasn onacr, xoxro ro nsepe sa cnox cnennannocr, moxe
a nonyun connno, nopono cnennanno opasonanne. Omoopasonarennnx mnnnmym
me e sanxnrenen sa ncnuxn, cnennannoro opasonanne me e paora na ncxxo
orenno nnne.
Cc cxpamananero na yuennx nnan nne me cneuennm mnoro cnoonn uacone n
resn uacone rpxna a ar nocnerenn na ]nsnuecxn ynpaxnennx, nsnnranne na
xapaxrepa, nonxra n cnnnara pemnrennocr.
Konxo e neocraruno nemnoro nn yunnnmno npenoanane, sa a ae na uonexa
neoxonmnre my n no-nararmnnx xnnor npo]ecnonannn snannx, na-ope ce nnxa
camo or ]axra, ue sa enn n cmn nxnocrn y nac xopara nnar or rpn pasnnunn
yunnnma. Pemanamo snauenne nma camo omoopasonarennnxr mnnnmym, a cncem ne
mexannunoro "npnonnane" na cnennannara yunnnmna npempocr. Ha xororo ca my
neoxonmn ecrnnrenno cnennannn snannx, ro ne moxe, xaxro neue xasaxme, a rn
nonyun n npeennre na yuennre nnanone na namnre nemnn cpenn yuenn saneennx.
3arona namara pxana rpxna nenx sannnarn a cnpmn c nxnara rasn
nononnnuarocr.
***
Bropo, namara pxana me nponee cnenara npomxna. B namero npeme na
sacnnnanero na marepnannsma nce no-ronxmo npenmcrno nmar rounnre nayxn -
maremarnxa, ]nsnxa, xnmnx n r.n. Pasnpa ce, n enoxa, xoraro rexnnxara n xnmnxra ca na
npeen nnan n nanarar oxpacxara cn npxy nennx nn noncenenen xnnor, es rona ne
moxem a mnnem. Ho nnpexn ncnuxo n nno xpano onacno, axo nxnoro nn omo
opasonanne ce nsuepnna c resn npemern. He, nsnnrannero na nannxra rpxna a e
nsrpaeno ne npxy marepnannsma, a npxy neannsma. Hamero napono opasonanne
rpxna a e nsrpaseno na-nanpe npxy xymannrapnnre nayxn n a ana na yuamnx
ce camo ocnonn sa no-nararmno cnennanno opasonanne. Hocrnnaxn no pyr naunn,
nne ce nnmaname or raxnna nennocrn, xonro or rnena rouxa na omnre nnrepecn na
nannxra ca mnoro no-naxnn or ncxxaxnn rexnnuecxn n cnennannn snannx. B onacrra na
ncropnxra n nnxaxn cnyua ne rpxna a ce orxasname or nsyuananero na anrnunnx cnxr.
- 248 -
Hsyuananero na pnmcxara ncropnx -pasnpa ce, n na-omnre ueprn na pasnnrnero -
nnnarn e nno n nn ncnuxn npemena me ocrane na-naxna paora. Tpxna cmo raxa a
sanasnm npenoananero na ncropnxra na rpnnre, r xaro xynrypnnre neann na rosn
napo sannnarn me ocranar opasen na ncnuxo npexpacno. Hamara cnpemenna opa e
opa sa xnnxonernara xynrypa. pennnre rpnn n pennnre repmannn ce paorenn sa
eno eno. H nne ne rpxna a nosnonnm nnxomy a pasxca rona pacono enncrno.
Heoxonmo e crporo a ce pasrpannuanar omoro opasonanne n ocoennre
cnennannn snannx. Hmenno samoro nocnennre n namnx nex nce noneue cranar ocroxnne
na mamona, nne rpxna xaro npornnonec a sanasnm neanncrnuecxnre ocnonn na omoro
opasonanne. Hancxxe rpxna a oxasname, ue npomnmnenocrra n rexnnxara,
rpronnxra n sanaxrnre morar a npon]rxnar, oxaro omecrnoro xaro nxno e
nponnxnaro or neannsma, es xoro ne cmecrnyna n nocouennxr pasnner. ecrnnrenna
npenocranxa sa raxn pasnner moxe a e ne marepnanncrnuecxnxr eronsm, a camo
neanncrnuecxnxr anrpynsm, roronnocrra na xopara a xeprnar nnunnre cn nnrepecn sa
nnrepecnre na omecrnoro.
nemnoro name nsnnranne nnxa rnannara cn saaua n rona a ae na mnanx
uonex camo onesn cnennannn snannx, xonro ca my neoxonmn, sa a moxe no-nararx n
xnnora a cn nsxapna napuero xnx. Tona onxnoneno ce nspasxna cc cnennre ymn:
"mnaexr rpxna c npemero a crane nonesen unen na namero omecrno". Ho rona,
oaue, pasnpar camo, ue ro rpxna a cymee a cn ocnrypn cornernara sannara.
Hxxaxno nonpxnocrno omo opasonanne -ro, r a ce xaxe, e camo esnnarno
npnnoxenne. Ionopn ce, ue namnxr yuam ce nonyuana n omo "pxanno" opasonanne.
Ho nne c nac, unrarenm, snaem, ue pxanara e camo ]opma. Beue camo nopan rosn ]axr
na cnpemennnx yuam ce e rpyno a ce ae "pxanno" opasonanne. uopmara necno
moxe a ce cuynn. V nac ne nnarar ecrnnrenno xcno cpxanne n nonxrnero
"pxana". Kaxno ocrana peanno or cnpemennoro "pxanno" nsnnranne? Ocrana camo
enn nsrpxan "narpnornsm". B crapara onoenna Iepmannx ca nnxann rnannara saaua
nn nsnnrananero na nononoxnoncrno xm monapxa n xm ncnuxn ronemn n manxn
xnxse. Tasn "nearornxa" eme ne camo esnxycna, no n xpano rnynana. Tx ne noeme
xm nenra maxap camo nopan rona, ue nsnraxa npexaneno mnoro nonn. Ho raxn naunn
napor nn ne nosnaname ecrnerenno nennxnre exrenn na namara ncropnx. H ryx
sapan peonnn nponycxaxme ocnonnara nnnnx na pasnnrne.
Or camo cee cn ce pasnpa, ue no rosn naunn ne moxeme a ce - npensnnxa
ncrnncxn nannonanen enrycnasm. Taxana oprannsannx na nsnnrannero aconmrno ne
aname nsmoxnocr a ce nsepar rnpe nemnoroponnre, no ecrnnrenno nennxn n
namara ncropnx nmena n a ce nanpanxr resn nmena ocroxnne na nennx nemcxn napo -
xoero enncrneno n morno a oennn nennx napo n npexnonenne n enn nean n a
npensnnxa n nero ecrnnrenno nox n rpaen noem. Hne ne cymxxme a nocrannm n
nenrpa na nnnmannero na napoa nmenara na namnre ecrnnrenno ronemn exrenn, a
nanpannm or rxx repon na cnpemennocrra, a xonnenrpnpame npxy rxx nnnmannero na
nxnara nannx n raxa a csaem nacrpoenne, oennxnamo nennx napo. He cymxxme or
ncnuxn onacrn na snannero a orennm onesn xopa, xonro ecrnnrenno rpxna a
npecrannxnar namara cnana, ne cymxxme a nanpannm or rxx nennxn opasnn, c xonro
rpxna a ce ropee nxnara nannx. Hne ocranaxme nsnxno na nnnoro na onxnonenoro.
Ouennno ryx nrpaeme ponx n crpaxr a ne nsrnexame "monnnncrn", or xoero y nac
ocoeno ce crpaxynar. 3aononxnaxme ce c manonen nnacrnuecxn narpnornsm.
Hocnennxr nn ce nnxame mnoro no- "yoen" or mymnnre n paocrnn npoxnn na
ecrnnrenno noxara nannonanna ropocr. Hocpecrnennxr nnacrnuecxn
narpnornsm nnnarn eme roron a "cnyxn", oxaro ncrnncxara nannonanna ropocr
moxeme a npexnn nperennnn a nounnn pyrnre na cee cn. H rona nsrnexame
- 249 -
"onacno". " Monapxnuecxnxr narpnornsm ne ornname no-nararx or opasynanero na
manonnn cpyxennx na "nerepannre or nonara". Hannonannara ropocr ena nn n ce
orpannunna c raxnna nennnnn nrpauxn. Tx npnnnua na naropoen xon, xoro ne ncexn
moxe a xxne n a npenycne. Crpyna nn cn a ce yuyname, ue pxononrennre na crapara
Iepmannx npenoueroxa a ne ce onpsnar c raxnna onacnn "nema". Hann na nnxoro or
nac n npes ym ne my mnnaname, ue e nnsx enxr, xoraro me oe cneronnara nona,
xoxro cpe rpoxora na opnxra n cpe nnnnre na rasonnre araxn me nanpann peanen
nsnnr na ncrnncxnx narpnornsm n nspxnnnocr na ncexn nemen. Koraro rasn nona
oe, ncnuxn nne ce yenxme xonxo yxacno cn ormcrn nnnara nnnca na
ecrnnrenno nannonanno nsnnranne, nnnara nnnca na ecrnnrenno noxo
nannonanno uyncrno. Hapor nxmame ronxmo xenanne a ymnpa sa cnonre xpancxo-
nmneparopcxn nnaerenn. A xaxno e "nannx" camo xxme uynann. Koraro oe
penonmnnxra n nexra sa monapxnuecxnx narpnornsm yracna or camo cee cn,
npenoananero na ncropnxra nonyun y nac neue ecrnnrenno camo npnnoxno snauenne.
Cnpemennara pxana ne ce nyxae or nannonanen noem. Axo ncxa nemo, ro e
enrycnasm sa penynnxancxn pexnm. Ho nmenno rona rx ne moxe a nonyun. Kaxro
nnacrnuecxnxr narpnornsm ne moxeme a e ocoeno rpaen n enoxa, xoraro na-
naxna ponx nrpaeme neue npnnnnnr na nannonannocrnre, raxa penynnxancxnxr
narpnornsm ne moxe a nma cepnosna cnna cera. Ena nn moxem a ce cnaxname, ue
no nosynra "sa penynnxara" nemcxnxr napo ne n ce cpaxanan uernpn ronnn n
nononnna no ]ponronere. A na-manxo nspxnnnocr nxa npoxnnnn nepoxrno camnre
nnnnnaropn na rasn saenexnrenna penynnxa.
Axo namara npexnanena penynnxa neouaxnano npocmecrnyna neue ocra nro
npeme, rx ro nxn camo na rona, ue ncexn momenr e rorona a npneme npnnx
rpanrencxn oronop, a sannarn, xonxoro noncxar a orcrnn ncxxa repnropnx, xoxro
noxenaxr a nonyuar n r. n. Ha uyxnre pxann rasn repmancxa penynnxa mnoro nm
xapecna. 3a npornnnnxa e nnnarn no-yono a nma paora cc cnan n noxopnn xopa.
Tasn cnmnarnx na npornnnnxa nmenno xm penynnxancxara ]opma na ynpannenne n
Iepmannx e na-ynnmoxnrennara npnca sa noemnpncxara penynnxa. Hpornnnnnnre
onuar repmancxara penynnxa n anar nsmoxnocr a cmecrnyna, r xaro snaxr, ue
nxma a namepxr no-op nomomnnx sa saponanero na repmancxnx napo. Camo na rona
ocroxrencrno nxn cmecrnynanero cn namara npexpacna penynnxa. Ero samo rx
necno moxe a mnne es ncxxaxno ecrnnrenno nannonanno nsnnranne. Ha nex crnra,
ue reponre or pacannepa x npnnercrnar c "ypa", maxap ue mexy nac xasano axo
pacannepnre ecrnnrenno rpxname a samnranar c xnnora cn snamero na
penynnxara, re nepoxrno nxa ce pasxrann xaro sann.
Hamara naponnuecxa pxana me rpxna a non cepnosna opa sa
cmecrnynanero cn. Tx ne moxe a nsnoxn naexnre cn na nnana na ayec n nnxaxnn
nonncn na resn oronopn nxma a cnyxar sa samnra. Ha nac, sa a ocnrypnm
cmecrnynanero na namara pxana, me nn e neoxonmo nmenno onona, or xoero
ronxona ce orxasna cnpemennara penynnxa. Konxoro no-cnpmena e namara
pxana, xaxro n cmncn na ]opmara, raxa n n cmncn na cpxannero, ronxona no-
ronxma sanncr n no-ronxma cnpornna me cpemnem or crpana na npornnnnxa. Inannara nn
samnra rorana me e ne ronxona n cnnara na opxnero, xonxoro n cnnara na camnre
rpaxann. Hamara samnra me e ne cncrema or xpenocrn, a xnnara crena or mxe n
xenn, npensnnnenn c nncoxa nmon xm oreuecrnoro n c ]anarnuen nannonanen
enrycnasm.
Ero samo nne rpxna xaro rpero a nmame npenn cnenoro.
Hamara naponnuecxa pxana me cymee a nsnonsna n nayxara n nnrepec na
pasnnnanero na nannonannara ropocr. Hne me oprannsnpame or rasn rnena rouxa
- 250 -
npenoananero ne camo na omara ncropnx, no n ncropnxra na pasnnrnero na nxnara
xynrypa. Hne me npocnanxme namnx nsoperaren ne ronxona xaro raxn, no n xaro
nemen,xaro cnn na namnx napo. Hne me yunm a ce ynaxana nn ncexn ronxm uonex ne
camo rnopena na nennxn ena, no n cnna na ena nennxa nannx. Or ronemnx po nennxn
exrenn na repmancxara ncropnx me nsepem nexonnnna na-nennxn n me cymeem a rn
nanpannm nsnecrnn na na-mnpoxnre cnoene na namara mnaex. Oxono resn
nemnoroponn crnone me nsnrnem nxnoro ropo sanne na nannonannnx noem. Ho
rosn spnrenen rn rpxna a npeycrponm ncnuxn yuenn nporpamn n nocrenenno a
peoprannsnpame paorara no nsnnrannero raxa, ue namnxr mnaex, sanpmnaxn
yunnnme, a nsnnsa or nero ne nonynann]ncr, emoxpar n r.n., a ncrnncxn nemen.
3a a e rona nannonanno uyncrno or camoro nauano ncrnncxo, a ne nnmsopno, e
neoxonmo or na-panna mnaocr, xoraro xopara ca ome ocoeno nsnpnemunnn c
xenxsna nocneonarennocr a nm npncaxame cnennre mncnn.
Koro ecrnnrenno onua napoa cn, ro nnnarn rpxna a e roron a nornpn
rona c ncrnncxa xeprna. Hxma n ne moxe a nma raxona nannonanno uyncrno, xoero ce
rpnxn camo sa cocrnenara cn nonsa. Hxma n ne moxe a nma raxn nannonannsm, xoro
a e npncm camo na orennn xnacn. Manxo e camo a ce nnxa "ypa", rpxna sa rona a
cron ncrnncxa nmon xm nannxra, ncrnncxa rpnxa sa sanasnane na naponoro spane.
Be moxem a ce ropeem cc cnox napo camo rorana, xoraro nxmame npnunnn a ce
cpamyname sa nnro eno or namnre ccnonnx. Hnxaxna ropocr ne moxe a nxna raxn
napo, nononnnara or xoro xnnee n nocroxnna mnsepnx n en n cncremno sarnna or
resn rexxn ycnonnx na xnnor. Camo rorana, xoraro nennxr napo ce nonsna or ncrnncxo
]nsnuecxo n mopanno spane moxe a ce noxnn paocr n ropocr, ue npnnanexnm xm
rosn napo. Bncoxoro uyncrno na nannonanna ropocr ncrnncxn me nsnnra camo onsn,
xoro nnxa n pasnpa nennunero na cnox napo.
Ome or mnan ronnn rpxna a nsnnraname n namara mnaex ynaxenne xm
nannonannsma n cueranne na nocnennx c uyncrnoro sa connanna cnpanennnocr. Camo
rorana me nsrpanm napo, ccroxm ce or rpaxann, ecrnnrenno cnpsann c npsxnre
na oma nmon, oma ropocr, omo csnanne sa cnoxra nenoenmocr.
Hpncmnxr na cnpemennara enoxa crpax or monnnnsma e camo cnmnrom sa
nmnorenrnocrra na rasn enoxa. Tasn enoxa ne snae xaxno e ecrnnrenno noxa,
ecrnnrenno crnxnna cnna. Ero samo rx ne e n npnsnana a nsnpmn nennxn ena.
Bennxnre npenparn nxa nnn aconmrno nensmoxnn, axo na semxra cmecrnynaxa camo
ecna]cxnre opoerenn na rnmnnara n cnoxocrnnero n nxmame crpacrn, ocrnramn o
]anarnsm n opn o ncrepnx.
Hamnxr cnxr esycnonno npnn cpemy nennxn npeopasonannx. Bnpocr e camo n
rona ann resn npeopasonannx me nocnyxar sa cnacenne na apncxoro uoneuecrno nnn
camo sa nonsa na neunnx enpenn.
Hamara pxana rpxna a oprannsnpa nxnara paora no nsnnrannero raxa, ue a
cymee a orrnea noxonenne, xoero ecrnnrenno a ce oxaxe na nncorara na
npecroxmnre saaun.
Hoeara me npnnanexn na onsn napo, xoro npn ycnee a rprne no rosn nr.
***
Benenr na ncnuxn saaun na namara oprannsannx na nsnnrannero rpxna a ce
ccron n rona, c nnna oruernnnocr a nocrannm npe nxnara mnaex na-nanpe
nponema sa pacara. H c yma cn , n c uyncrnara cn namara mnaex rpxna a pasepe, ue
rona e rnannnxr cpe rnannnre n nenrpannnxr cpe nenrpannnre nponemn. Hnro enn
mnaex n nnro ena enoxa ne rpxna a nsnycxar yunnnmero, es a pasepar o xpa
xaxno rnranrcxo pemanamo snauenne nma nnpocr sa uncrorara na xpnra. Camo raxa me
- 251 -
csaem ocnonnre sa paconoro nspaxane na namnx napo. Camo no rosn nr me
nsxonem ncnuxn npenocranxn sa no-nararmnoro cn xynrypno pasnnrne.
T xaro rpxna a nomnnm, ue nxnoro ]nsnuecxo n ymcrneno nsnnranne n xpana
cmerxa moxe a e nonesno camo sa onesn xopa, xonro ca paspann npnnnnnnara
naxnocr na paconnx nponem n xonro ca roronn ecrnnrenno a nanpanxr ncnuxo
neoxonmo sa sanasnanero na uncrorara na pacara.
B npornnen cnyua nensexno me ce csae onona rparnuno nonoxenne, xoero
oruacrn neue ce e csano sa nac n me nn sacrpamn nemacrne, unnro pasmepn opn e
rpyno a cn npecrannm, a nmenno: rorana nne n n emnre npemena me ocranem camo
xynrypen rop. He camo n cmncn, ue me rynm nce no-ronxm po cnnone na cnox napo, a
n cmncn, ue xpnra nn me e opeuena na cncremna erpaannx. Cmecnaxn ce c pyrn
pacn, nne nm oxasname nsnecrnn ycnyrn, nsnraxn rn na no-nncoxo pannnme, no camn
cme opeuenn na cncremno cnnsane naony, a cne rona n na nspaxane.
Axo nne cymeem a npeycrponm npxy nocouennre nauana nxnara paora no
nsnnrannero no spnrennnx rn na sanasnanero na uncrorara na pacara, rona, pasnpa
ce, me onece orpomno nonsa n sa noennoro eno. B namara pxana noennara cnyxa
nsomo me ce pasrnexa camo xaro saxnmunrenna rnana nn nsnnrannero na namara
mnaex.
***
Ho xonxoro n a e ronxmo snauennero na ]nsnuecxoro n ymcrneno nsnnranne na
mnaexra n namara ema pxana, cmo ronxona ronxmo snauenne me rpxna a
npnaem n na cncremnnx uonemxn orop. B nemno npeme ce ornacxme n xm rosn
nponem rnpe nexomncneno. Or narara na nncmero opasonanne y nac cera ce nonsnar
no npannno camo enara na samoxnn ponrenn. Bnpocr sa naapenocrra nrpae camo
nounnena ponx. V nac sapanxr, ue eno onxnoneno cencxo momue uecro moxe a e
no-naapeno or enara na no-samoxnn ponrenn, maxap ue no ornomenne na snannxra
rona cencxo momue mnoro me nm orcrnna. Axo enara na no-samoxnnre ponrenn snaxr
noneue, rona cncem ne ronopn n nonsa na rxxnara no-ronxma rananrnnnocr. 3nannx re ca
nonyunnn camo nopan no-orarara ocranonxa, no-pasnocrpannnre nneuarnennx n r.n.
Axo namero no-naapeno onxnoneno cencxo momue or na-pannoro cn ercrno cmo e
xnnxno n raxana opa cpea, ro n narpynano moxe n opn noneue snannx. B nemno
npeme e ocranana moxe n, camo ena onacr, xero npoennxr rananr nrpae no-ronxma
ponx or nponsxoa. Tona e onacrra na nsxycrnoro. Tyx .nnpocr sa orarcrnoro nnn
enocrra na ponrennre neue ne nrpae raxana ponx, no npocrara npnunna, ue ryx crana
yma sa npoenn cnoconocrn, a ne sa yuene. Hocnenoro moxe a e nonesno sa
ycnpmencrnanero na rananra, no npnoro n rnanno ycnonne e nannunero na camnx
rananr. Or rosn npnmep ocoeno xcno ce nnxa, ue naapenocrra cncem ne e npncma
camo na nncmnre cnoene, a ome noneue camo na orarnre xopa. uecro na-ronemnre
xyoxnnnn nponsxoxar rxmo or na-ennre cemecrna. 3naem mnoro cnyuan, xoraro
onxnoneno, no rananrnnno cencxo momue no-xcno ce e npenpmano n cneronno
snamennr maecrpo.
3aenexnrenno e, ue n namara enoxa rona ro pasnpar, xoraro crana yma sa
nsxycrnoro, no sa nnmo na cnera ne ncxar a ro npnnoxar xm ncnuxn pyrn onacrn na
yxonnara xynrypa. Ko snae samo cmxrar, ue xm raxa napeuennre rounn nayxn rona ne
ce ornacx. Fes cmnenne, nsnecrnn mexannuecxn cnoconocrn n uonexa morar n a ce
nsnnrar. Hann onnrnnxr pectop ycnxna a oyun ymnnx nyen na na-cnoxnn rpnxone.
Ho xaxro na xyuero, raxa n na uonexa ryx nomara camo pecnponxara, sa ocoen rananr
sacera ne crana yma. Bcexn cpeen uonex, axo nocnernm na rona ocraruno npeme,
moxem a ro nayunm na nxxon nema. Ho axo y nero nxma nnxaxna ncxpnna or rananr, rona
me e camo esymno "oyuenne" xaro npn xnnornoro. Axo nocnernm ocoeno mnoro
- 252 -
nnnmanne na pecnponxara, moxem n cpennx uonex a nayunm na nxxon nema na
cpenoro nnno, no rona me e camo mprna "nayxa", aconmrno esnnona n n xpana
cmerxa nnmena or ncxxaxno rnopuecrno. Taxana "nearornxa" moxe a nsnnra xopa,
xonro napnuame xoemn ennnxnonenn. Ho raxnna "opasonann" xopa me nperpnxr
]nacxo ncexn nr, xoraro cyponnxr xnnor nm npexnn mo-roe cepnosnn nsncxnannx.
Taxnna xopa nnro na xpauxa nxma a nompnar nanpe enoro na nporpeca. Hanpornn,
re camnre me ce nyxaxr or nocroxnna noxpena n nnnarn me ar sanncnmn. Xopa,
nonyunnn raxona "nsnnranne" rn nna camo a saemar nncoxn nxnocrn npn ceramnnx
nam nemacren pexnm.
Hne cmxrame sa nopasnpamo ce or camo cee cn, ue npn npannnna oprannsannx na
nsnnrannero n nepara na nannxra nnnarn me ce namepn ocraruno xonnuecrno rananrn
sa ncnuxn onacrn na namnx xnnor. Ho-nararx nne cmxrame sa nopasnpamo ce or camo
cee cn, ue nayunoro snanne me onece ronxona noneue nonsa, xonxoro noneue n mprnara
nayxa nxnem xnnnx x na cornernnx rananr. ecrnnrenno rnopuecxn axr ce
nonyuana camo rorana, xoraro snannero n cnoconocrnre cxnmuar pauen cms.
Be npnneem ryx enn npnmep sa rona xonxo esrpannuno rpemn n rasn nacoxa
namero nemno omecrno. Or npeme na npeme moxere a cpemnere n namnre
nnmcrpnpann nsannx crarnn cc cornernn noprpern, n xonro ce pasxasna sa ynnnenne
na namnx cpeen nemcxn ecna] xax ryx nnn ram ycnenn sa npn nr a nanpanxr or nerp
yunren, anoxar nnn axe nacrop, nnn na-nocne reponuen renop n r.n. Hamnxr nemcxn
ecna] axxa c ornopena ycra npe rnx uyeca n crnra o nsnoa, ue n cnpemennoro
omecrno nsnnrarennoro eno ce namnpa na neoceraema nncora. Enpenre nx nsnonsnar
rona sa cncem pyrn nenn: xnrpo nocmnnaxn ce n paara cn, re sanounar a oxasnar
na nennxr uecren napo, ue resn npnmepn ca na-yenrenen aprymenr n nonsa na rxxnara
reopnx sa panencrnoro na ncnuxn xopa. Ha cnpemennoro nemacrno omecrno n npes ym
ne my mnnana, ue resn npnmepn ronopxr camo sa eno: xonxo cnnno rpemnm cpemy na-
enemenrapnnre nsncxnannx na spannx pasym. Mnnnonn n mnnnonn xopa, npnnanexamn
xm mnoro no-nncoxa no cnoxra xynrypa paca, nnauar xanxo cmecrnynane, saemaxn
na-nncxnre mecra n namara omecrnena epapxnx. A nne n rona npeme ce paname na
npecrnnara nrpa, nosnonxnama a ce pecnpa ena nonymamyna oronxona, ue a ce
nanpann or nex anoxar. Xopara ne pasnpar, ue nne nsnpmname orpomen rpxx npornn
nonxra na neunnx nam rnopen, xoraro cnoxono rneame xax crornnn n crornnn xnnxn
na-naapenn xopa rnnar, nonoxenn na ncnuxn yxacn na nponerapnsannxra, n n cmoro
npeme pecnpame synycnre n xa]pnre, sa a nm aem nsmoxnocr a saemar mxcro n no-
nsnrnarn npo]ecnn. T xaro rpxna a xaxem ncrnnara -n ecrnnrennocr rona e camo
pecnponxa, cmo raxana pecnponxa xaro oyuananero na enn nyen. Axo
nocnemanaxme ronxona rpy n nnnmanne na xopara or no-nnrennrenrnn pacn, pesynrarr,
pasnpa ce, n nn xnnxa nrn no-ronxm.
ope e, ue namnre nnmcrpnpann nsannx morar a nn sanosnaxr camo c
nsxnmunrennn cnyua na raxana pecnponxa. Axo resn nsxnmuennx cranexa npannno,
rona n nno nancrnna nerpnnmo. ocraruno nerpnnm e neue n ]axrr, ue n cera
nncme opasonanne y nac nonyuanar cncem ne onesn, xonro nmar sa rona cnoconocrn n
rananrn. a, nne ronopnm nanpano: cncem nerpnnmo e rona nonoxenne, xoraro or
ronna na ronna crornnn xnnxn aconmrno esapnn xopa nonyuanar nsmoxnocrra a
npemnnar npes nncmnre yuenn saneennx, oxaro crornnn xnnxn pyrn ecrnnrenno
rananrnnnn xopa ca nnmenn or nsmoxnocrra a nonyuar nncme opasonanne. B pesynrar
na rona nannxra nonacx nenepoxren ymp, xoro opn ne moxe a ce nsuncnn. Axo n
nponxenne na nocnennre ecernnernx nmenno n CAB ce nanmana raxona orpomno
napacrnane na na-naxnn nsoperennx, rona n snaunrenna crenen ce oxcnxna c ]axra, ue
- 253 -
ram rananrnnnn xopa or nnsmnre cnoene na napoa nmar mnoro no-ronxma nsmoxnocr a
nonyuar nncme opasonanne,
orxonxoro n Enpona.
3a a cranem nsoperaren, e neoxonm npen ncnuxo rananr. Tyx ne ca ocrarunn
mexannunnre snannx. Ho y nac ne opmar nnxaxno nnnmanne na rona. V nac na-
naxnoro e xyanara enexxa.
Be oe npeme, xoraro namara naponnuacxa pxana me nseme mepxn n n rasn
onacr. Hne me nnxame saauara cn ne n rona a ynexoneunm nnnxnnero na ena
omecrnena xnaca. Hne me cn nocrannm sa nen a orepem na-opnre rnann or ncnuxn
cnoene na nacenennero n nmenno na resn na-cnoconn xopa me aem nsmoxnocr a
oxasnar na-ronxmo nnnxnne npxy namero omecrno n a ce nonsnar c na-ronxma
nounr. Hamara pxana me ce uyncrna nxna ne camo a ocnrypn neoxonmoro
nsnnranne na ncnuxn ena cc cpeno nnno, no me ce narpn n c ocoenoro
sanxenne a ornopn nr na ncnuxn ncrnncxn rananrnnnn xopa. Ocoeno me ce
nocrapaem a ornopnm nparnre na pxannnre nncmn yuenn saneennx sa ncnuxn xopa c
apa - aconmrno nesanncnmo or rona or xaxnn omecrnenn xprone nponsxoxar re.
Tpxna a ro nanpannm na ncxxa nena. T xaro camo raxa me nsnnrame ecrnnrenno
rennannn pxononrenn na nannxra, a ne npocro yuenn cyxapn.
Hamara pxana me rpxna a nocrnn raxa ome n npenn na cnenoro. V nac, n
Iepmannx, r napeuennxr nncm, opasonan cno e ronxona sarnopen n cee cn n e
ronxona saxocrenxn, ue neue nxma aconmrno nnxaxna xnna npsxa c no-nncxocroxmnre
cnoene or nacenennero. 3a rona nn ce nanara a ce pasnnamame n ne nacoxn. Hpno, rosn
cno aconmrno e sarynn cnoconocrra a pasnpa nacrpoennxra na mnpoxnre naponn
macn. Tosn cno rnpe oranna ce e orxcnan or ncxxaxno omynane c napoa, sa a
moxe ome a sanasn pasnpanero na ncnxonornxra na nocnennx. Tosn cno e cranan neue
cncem uyx na napoa. Bropo, rosn cno crpaa n or pyra onecr: ro ryn nocnennre
ocrarnn or ncxxaxna cnna na nonxra. Hnrennrenrcxnre xprone, xonro noxr aconmrno
sarnopen xnnor, nnnarn me noxasnar mnoro no-manxa cnna na nonxra or mnpoxnre cnoene
na onxnonennx napo. A nann nennxr cnxr snae, ue nne, nemnnre, ocera crpaaxme,
pasnpa ce, ne or neocrnr na nayunn nannx, a rxmo or neocrnr na cnna na nonxra, na
cnnna pemnrennocr. Hnma ne nnxaxme, ue xonxoro no-"opasonann" xxa namnre
pxannnnn, ronxona no-cnan ce oxasnaxa re n xnnara npaxrnxa. Axo n nonnrnuecxn, n
rexnnuecxn namara nororonxa sa cneronnara nona eme neocraruna, rona crana raxa,
pasnpa ce, ne samoro cpe namnre ynpannxnamn xprone nmame neocrnr na opasonann
rnann; nanpornn, crana, samoro ynpannxnamnre nn ce ccroxxa nce or opasonann xopa,
xonro nmaxa xonxoro mere snannx, no aconmrno nm nnncnaxa span nncrnnxr, eneprnx n
cmenocr. He eme nemacrne sa nennx nn napo, ue npes cneronnara nona nne rpxname
a nonm opa ne na xnnor, a na cmpr no pxonocrnoro na xannnepa Ferman-Xonner,
xoro eme narypa ]nnoco]crnama n rnpe cnaa. Axo nmecro nero nmaxme cnnen
napoen nox, ro, pasnpa ce, xeprnnre na namnre reponunn nonnnn nxmame a ar
nanpasnn. Tosn noop na pxononrenn nsxnmunrenno or "nnrenexryannnre,
opasonann" cnoene mnoro cnnno nomorna n na neronnnnre or noemnpncxara
penonmnnx. Bcnuxn resn namn "opasonann" pxannn exrenn cn nasexa opasonannero
camo sa cee cn, ne cymxxa a ro nocranxr n cnyxa na nxnoro oreuecrno. Txmo rona
onee o ycnexa na npornnnara crpana.
B rona ornomenne moxem a ce nayunm na nxxon nonesnn nema or npnmepa na
xaronnuecxara npxna. Hennre cnemennnn anar oer sa espaune. Hmenno sarona
ncnuxn nonn n nonn peone na xaronnuecxoro yxonencrno nensexno ce nepynar or
mnpoxnre naponn macn. Hmenno rasn ponx na nennara ocera onxnoneno ne ce
saenxsname. Ho rxmo n nex e sanoxena onasn rpamana cnna, xoxro e npncma na rasn
- 254 -
crapa nncrnrynnx. Hpnnyena ornono n ornono a nonnna peonere na cnonre
pxononrenn or cpeara na nsnesnnre or nnsmnre cnoene na napoa, xaronnuecxara
npxna naroapenne na rona sanasna rxcna npsxa c napoa n cn ocnrypxna nocroxnen
npnrox na nona eneprnx, na nonn npecnn cnnn, xonro xnnexr camo n mnpoxara napona
maca. Orryx n rona, ue rosn rnranrcxn oprannsm sanasna neuna cnna, mnaocr, yxonna
enecrnunocr n cromanena cnna na nonxra.
Hamara pxana, xoraro my oe npemero, me cn nocrann sa saaua a oprannsnpa
enoro na nsnnrannero raxa, ue ro a ocnrypxna nocroxnen npnrox na cnexa xpn n
nocroxnno ononxnane nannunnx ccran na ymcrneno pxonoemnre cnoene. Bpxy
pxanara nexn npxxoro sanxenne cncremno n nnanomepno a orxpnna or nxnara maca
na napoa na-cnoconnre n naapenn xopa n a rn nocranx n cnyxa na omecrnoro.
pxanara n pxannnre nxnocrn rpxna a cmecrnynar, ne sa a ocnrypxnar xyan
xnnor na nxxaxna orenna xnaca, a sa a nsnnnxnar cnonre ecrnnrenno nncoxn
sanxennx. Ho rona me e nsmoxno camo rorana, xoraro nocnrenn na pxannara
nnacr npnnnnnno me ar camo na-cnoconnre, na-eneprnunnre n na-nonennre xopa.
Tona rpxna a ce ornacx ne camo sa amnnncrparnnnnre nxnocrn, no n sa nenoro
pxonocrno na nannxra nn ncnuxn onacrn. Tosn napo, xoro ycnee a nocrann na-
cnoconnre xopa naueno na na-naxnnre orpacnn na xnnora, neue camo nopan rona me
nonyun na-cnnnnxr ]axrop na nennunero. Axo ce xonxypnpar na enaxnn napoa,
noeara me cneuenn onsn napo, xoro ycnee a orae n pnere na na-rananrnnnnre
xopa nxnoro ymcrneno pxonocrno na crpanara. H oparnoro: me nperpnn nopaxenne
rosn napo, xoro ne ycnee a ae neoxonmnx nr na xopara c ronemn npoenn
rananrn n npenpne pxannnre cn yupexennx n onxnonen crapuecxn om.
Pasnpa ce, npn nemnnre nn nopxxn n.cnuxn rnx namn npenoxennx sacera ca
neocmecrnnmn. Benara me nn nspasxr, ue ne moxem a ncxame, nanpnmep, or cnnuero
na nxxo pxanen unnonnnx a crane sanaxrunx camo samoro, a peuem, cnnr na nxxo
sanaxrunx e nsnxsn no-cnocoen or nero. Hpn ceramnnre nsrnen sa ponxra na
]nsnuecxnx rpy raxona nspaxenne e pasnpaemo. Ero samo namara pxana me rpxna
a nocrnrne npen ncnuxo npnnnnnna npomxna n camoro ornomenne xm ]nsnuecxnx
rpy. Hamara pxana me rpxna na ncxxa nena a npnxnmun cc nemnoro neocrono
ornomenne xm ]nsnuecxnx rpy. Tona rpxna a e nocrnrnaro, opn n a ca
neoxonmn ycnnnxra na nenn cronernx. Hamara pxana me cn sa uonexa ne no rona
xaxna nmenno paora npmn ro, a no xauecrnoro na rpya my. Ha nemnnre namn
ymnnnn rona moxe a ce cropn nemo neuynano. Hmax cn xac! Hann "rpyr" na na-
esapnnx necrnnxapcxn pacxau y nac cera ce cmxra sa "no-nncm" or rpya, a peuem, na
na-nnrennrenrnnx paornnx, saer n rounara mexannxa. H camo na rona ocnonanne, ue
necrnnxapxr, paorn, nnxare nn, c neporo! Ana raxn noxo cncem ne e nemo
ecrecrneno n sanxnrenno. To nn e npncen nsxycrneno. Ho-pano xm rpya ne ca
noxoxann c raxnna xpnrepnn. Ceramnnre npornnoecrecrnenn nopxxn ca camo
pesynrar or omnre onecrn na cnpemennara nn npexaneno marepnanncrnuna enoxa.
Or npnnnnnna rnena rouxa nne rpxna a onenxname ncexn rpy noxxo: ncexn rpy
nma or ena crpana marepnanno, or pyra crana neno snauenne. Heronara marepnanna
nennocr e n rona marepnanno snauenne, xoero aen rpy nma sa xnnora na omecrnoro.
Konxoro no-ronxmo xonnuecrno xopa morar npxxo nnn xocneno a ce nsnonsnar or
nnoonere na aen rpy, ronxona no-ronxma e marepnannara my nennocr. Tona namnpa
na-nnacrnuen nspas n pasmepa na marepnannoro nsnarpaxenne, xoero nonyuana ncxxo
nnne sa cnox rpy. Or pyra crpana, sa pasnnxa or rasn uncro marepnanna nennocr na
rpya ne rpxna a rynm or oun n neronara neanna nennocr. Hocnenara ce nsmepna ne
c marepnannoro snauenne, xoero nma aen rpy, a camo cc crenenra my na
neoxonmocr xaro raxn. Marepnannara nonsa or nxxoe ronxmo orxpnrne, e pasnpa ce,
- 255 -
no-ronxma, or onasn marepnanna nonsa, xoxro nocn ncexn en cc cnoxra paora, a
peuem, enn om paornnx. Ho nann namero omecrno enaxno ce nyxae n or ycnyrnre
na nsoperarenx, n or ycnyrnre na omnx paornnx. Omecrnoro, pasnpa ce, npann
marepnanna pasnnxa mexy nonsara, xoxro nocn rpyr na nsoperarenx n rpyr na
omnx paornnx n ro nspasxna c rona, ue nm nnama pasnnunn nsnarpaxennx. Ho or
neanna rnena rouxa rpyr na ennnx n na pyrnx n ounre na omecrnoro e enaxn,
mom ncexn or rxx paorn n cnoxra onacr c enaxna opocnecrnocr. H ero, rpxna a
onenxname ncexn orenen uonex nmenno or raxona rnenme, a ne n sanncnmocr or
nsnarpaxennero, xoero nonyuana.
Femara pasymna pxana me cn nocrann sa saaua a ana na ncexn orenen uonex
paora, ecrnnrenno orronapxma na cnoconocrnre my. C pyrn ymn, na na-
cnoconnre xopa me e aena cornerna paora. Hpn rona no cnoconocrn me ce
pasnpa ecrnnrenno npoenoro n uonexa, r.e. noapenoro my or npnpoara, a ne onona,
na xoero c rpy xpnno-nxno ca ro nayunnn. B namara pxana me onenxname uonexa
cnope rona xax nsnnnxna nsnoxenara my omecrnena saaua. Camara saaua me my
e nsnoxena cnope cnoconocrnre. Bnr enocr na orenen uonex n pasymnara
pxana me e ne nen na cmecrnynanero my, a camo cpecrno. Bcexn uonex me nma
nnnara nsmoxnocr sa no-nararmno pasnnrne n ycnpmencrnynane, no. pasnpa ce, n
pamxnre na omecrnoro, nsrpaeno npxy ]ynamenra na pxanara. Bcexn uonex rpxna
a ana cnox xn rpy sa saspanxnanero na rosn ]ynamenr. B xaxna ]opma ncexn paorn
sa cnoxra pxana, sanncn ne or nero, a or npnpoara, nnoxnna n nero ena nnn pyra
crenen na naapenocr. Or crenenra na rpyonmnero n opocnecrnocrra na ncexn
orenen rpaxannn sanncn, me npne nn ro uecrno na omecrnoro onona, xoero e
nonyunn or nero. Onsn, xoro npann rona c neoxonmoro rpyonmne n
opocnecrnocr, sacnyxana cornernoro ynaxenne or crpana na omecrnoro. Hexa no-
ronxma marepnanno nsnarpaxnnne nonyuana onsn, unxrapaora onacx no-ronxma
marepnanna nonsa sa omecrnoro. Heannara onenxa rpxna a e panna sa ncnuxn. Axo
xopara opocnecrno nsnnnxnar nsnoxennre nm or omecrnoro sanxennx n no rosn
naunn uecrno npmar nra cn n na npnpoara n na ycnnnxra na omecrnoro. Or rasn
rnena rouxa ccnem ne e nosopno a paornm xaro onxnonen sanaxrunx, no e nosopno
a em, a peuem, necnocoen unnonnnx, xoro apom xe naponnx xnx. Or rasn
rnena rouxa me ce pasnpa or cama cee cn, ue na uonexa nxma a my ce nsnarar raxnna
saaun, sa xonro npenapnrenno ce snae, ue nxma cornernnre cnoconocrn.
Camo raxa nonyuaname enncrneno npannnnnx xpnrepnn sa omecrnennre npana n
npenmcrna.Cnpemennara enoxa cama paorn cpemy cee cn. Tx nnexa nceomo
nsnparenno npano, pnxa nanxno n naxcno sa nnno pannonpanne, no aconmrno ne
ymee a oocnone ncnuxo rona. Cnpemennara enoxa onenxna uonexa n sanncnmocr or
marepnannoro nsnarpaxenne, xoero ro nonyuana sa rpya cn. Ho c rona rx ynnmoxana
camnx ]ynamenr sa ecrnnrenno panencrno n no-naroponnx cmncn na rasn yma.
T xaro ncrnncxoro panencrno moxe a ce nspasxna camo nn ]opmara na nsnnnenne or
ncexn na cnonre ocoenn sanxennx, a ne n rona ncnuxn a anar enn n cm npoyxr na
rpya. Camo raxa npemaxname ponxra na cnyuanocrra / npoennre xauecrna/, xoxro ne
sanncn or camnx uonex. Camo raxa csaname nonoxenne, npn xoero ncexn orenen uonex
crana xonau na onasn ponx n snauenne, xoero nma n omecrnoro.
B name npeme, xoraro ronemn rpynn or xopa ce onenxnar enn pyrn camo no
pasmepnre na oxonre, ncnuxn rona, xaxro xasaxme, ne ro pasnpar. Ho orryx cncem ne
nponsrnua, ue nne me ce orxaxem a samnraname cnonre nen. Hanpornn, xoro ncxa a
nsnexyna namara cnpemennocr or nennre nrpemnn onecrn, or nennx rnnnou, ro
npen ncnuxo rpxna a nma cmenocrra a nornene ncrnnara n nnnero n a namepn
npnunnnre sa onecrra. Hmenno c rasn saaua ce narpna Hannonanconnanncrnuecxoro
- 256 -
nnxenne. Hne ncxame na ncxxa nena a npeooneem ncnuxn nomnn npepascnn na
cnpemennocrra, ncxame na ncxxa nena n nepara na namnx napo a namepnm n
oprannsnpame onasn cnna, xoxro me cymee a pasuncrn nr sa nonnx mnporne.
Pasnpa ce, ryx me nn nspasxr, ue neannara onenxa na rpya e neorennma or
marepnannara my onenxa, ue no-npenepexnrennoro ornomenne xm ]nsnuecxnx rpy ce
oxcnxna c no-nncxoro my sannamane n r.n. Be nn xaxar no-nararx, ue no-nncxoro
sannamane na ]nsnuecxnx rpy nmenno onexa o rona, ue xopara na ]nsnuecxnx rpy
no-manxo ce nonsnar or xynrypnnre nara na nannxra n ue or rona crpaa rxxnara crenen
na xynrypnocr. Be nn nocouar na-nocne, ue xopara rxmo sarona ce oxr or ]nsnuecxnx
rpy, samoro npenn na no-nomoro my sannamane nensexno ce crnra oram xopara na
]nsnuecxnx rpy a ca no-manxo xynrypnn n r.n.
Tona e mnoro nxpno. Ho orryx nponsrnua camo rona, ue sa n eme me rpxna a ce
orxaxem or rnpe ronxmara pasnnxa n sannamanero na rpya. Hexa ne nn xasnar, ue rona
me onee o cnaane na nponsnonrennocrra na rpya. Axo enncrnen crnmyn sa
ymcrnennx rpy eme nncoxoro my nsnarpaxenne, rona n osnauanano, ue nmame npe
cee cn na-neuannnre cnmnromn na orpomno pasnaane. Axo rosn xpnrepn nmame
rocnocrnamo nonoxenne n nxnara nn npenmna ncropnx, uoneuecrnoro nnxora ne n
morno a nanpann na-ronemnre cn xynrypnn n nayunn sanoenannx. T xaro nne snaem,
ue na-ronemnre nn orxpnrnx, na-nennxnre nayunn paorn, na-npensxonnre
namernnnn na uonemxara xynrypa - ncnuxo rona e nsnnxnano cncem ne nopan xaxa sa
nncoxo sannamane. Hanpornn, ncnuxo rona uecro e cranano nsmoxno camo samoro xopara
ca ce orxasnann or semnnre nara, cnpsann c orarcrnoro.
Pasnpa ce, nxma a orpnuame, ue n namnx nex snaroro ynpannxna cnera. Ho nne ce
naxname, ue n nnsxo eme uonex nax me sanoune a cnyxn na no-nsnnmenn orone.
B ceramnnx nn xnnor mnoro nema, pasnpa ce, ce nxar camo na crpemexa xm napnre,
no rxmo sarona nec ca ronxona manxo onnx nema, es xonro uoneuecrnoro ecrnnrenno
n oenxno.
Ena or saaunre na namero nnxenne e ome cera a nponsrnacnm raxana epa, xoxro
me ocnrypn na ncexn uonex cpecrna sa ocrono cmecrnynane, no n cmoro npeme me
csae raxnna nopxxn, xoraro uonexr me xnnee cncem ne camo sapan marepnannnre
yononcrnnx. 3a rona mexy pyroro me nponeem raxana nonnrnxa sa nsnarpaxenne
na rpya, xoxro opn na nocnennx onxnonen paornnx me ocnrypn nsmoxnocr a non
uecren, nopxuen xnnor, crnra a nsnnnxna opocnecrno cnonre sanxennx.
H nexa ne nn xasnar, ue rona e camo nean, xoro nnxora nxma a nocrnrnem n xoro
ne ce npnmnpxna c namnre nopxxn na semxra
nsomo.
Hne ne cme ronxona npocrn, ra a nxpname, ue me ycneem a csaem raxn crpo, n
xoro nxma a nma nnxaxnn neocrarnn. Ho rona ne nn ocnooxana or sanxennero
a ce opnm npornn onesn rpemxn, xonro cera ca neue nannno xcnn, a npeoonxname
cnaocrnre n a ce crpemnm xm neana. Cyponara ecrnnrennocr neue cama ce e
norpnxnna a nnece noneue or ocraruno xonnuecrno orpannuennx xm namnx nean.
Ho nmenno sarona xopara rpxna c ncnuxn cnnn na ymara cn a ce crpemxr xm nennxara
nen. Orennnre neycnexn ne rpxna a nn orxnonxnar or rona. Hann ne ce orxasname or
cnnnmara camo samoro nonxxora ce cnyunar cenn rpemxn; nann ne ce orxasname or
mennnnara camo samoro na semxra nce eno me ocranar onecrn.
a ce nonenxna cnnara na neana e mnoro onacna paora. Koro manoymnnun n
rona ornomenne, me my nanomnx npnmepa na namnre reponunn nonnnn no ]ponronere.
H axo uonex cam e nn nonnx, ro me pasepe xaxno ncxam a xaxa. Ha ]ponronere
xopara ymnpaxa, ne samoro rpcexa marepnannn nara. Te ymnpaxa or nmon xm
oreuecrnoro, or xenanne a samnrxr uecra na nannxra, or nxpa n nenoro nennune. H
- 257 -
camo rorana, xoraro namnxr nemcxn napo ce orenn or resn neann n ce noae na
mepxanrnnnnre oemannx na penonmnnonepnre, ce oxasa ue ro ne npnon semno
macrne, a npnon camo nceoma mnsepnx n omo npespenne.
Ho or ncnuxo rona n nponsrnua na-nacroxrennara neoxonmocr a
npornnonocrannm na cnpemennara yrnnnrapna penynnxa nxpara n neannara pxana
na emero.
- 258 -
Inana III

Hoannx n rpaaannn
nemnnre namn raxa napeuenn pxann xaro npannno nosnanar camo ne xareropnn
xopa: rpaxann n uyxennn. 3a rpaxann ce cmxrar ncnuxn onnx, xonro nnn ca poenn n
aena pxana, nnn npncrnraxn n nex, ca npnonnn rpaxancxn npana. 3a uyxennn
ce cmxrar ncnuxn onesn, xonro ce nonsnar or raxnna npana n pyra pxana. Mexy
enara n pyrara xareropnx cmecrnyna n manxa rpyna or raxa napeuennre nnmenn or
noancrno. Tesn xopa nmar uecrra a ne npnnanexar xm nnro ena or ceramnnre
pxann, n cneonarenno, nnxe ne ce nonsnar c rpaxancxn npana.
H raxa, rpaxancxnre npana n cnpemennara pxana ce onpeenxr npenmno or
rona, ue aen uonex ce e ponn n aena pxana. Hpnnanexnocrra xm
onepeenenapaca nnn onpeenen napo nsomo ne nrpae ryx nnxaxna ponx. Herpr,
npen xnnxn n nemcxnre xononnn n npecennn ce n Iepmannx, csana noromcrno n rona
noromcrno nne pasrnexame xaro "nemcxn rpaxann". Cmoro moxem a xaxem sa
enpenna, nonxxa, a]pnxanena, asnarena n r.n. Texnnre ena cmo es ocoen rpy cranar
nemcxn rpaxann.
Ocnen rpaxancxnre npana, npnonnann no poxenne, cmecrnyna n nsmoxnocrra
sa no-xcno npnonnane na rpaxancxn npana. Tyx neue ce nocranxr nxxon
"orpannuennx". Hanpnmep, or uonexa ce nsncxnar no nsmoxnocr a ne cnaa xm
norpomaxnnre n cyrentopnre, a e "esonacen" n nonnrnuecxn ornomenne, r.e. a e
aconmrna nonnrnuecxa nyna n na-nocne a ne e "opemennrenen" sa cnoxra nona
ponna. Ho nocnenoro n namnx mepxanrnnen nex pasnpar, ecrecrneno, uncro
]nnanconara crpana. Axo aeno nnne ycnee a yen amnnncrpannxra, ue me e
op anxonnaren, rona e ocraruna npenopxa , sa a e npnero n uncnoro na
rpaxannre.
Ha paconnx momenr ryx ne ce opma nnxaxno nnnmanne.Hpnemanero n uncnoro na
rpaxannre crana npnmepno n raxana ocranonxa, n xaxnaro uonex ro npnemar, a peuem,
sa unen na anromonnen xny. uonexr nonnna anxera, a nocne resn annn ce nponepxnar
n cne nxxonxo nn my nsnpamar enexxa, n xoxro my ce comana, ue e cranan rpaxann
na rasn n rasn pxana. 3a rona ce nsnpa na-cmemnara ]opma. Ha rocnonn 3ynyca,
npnonn roxy-mo rpaxancrno n Iepmannx, n enexxara my comanar, ue "c
nonyuananero na nacroxmero nne cranare nemen"!
Bcnuxn resn uyeca rn nsnpmna npesnenrr na pxanara. Tona, xoero ne morar
a nanpanxr camnre neeca, necno ce nsnpmna cc samaxnane na npunnara na rosn
canonen uyornopen. Eno samaxnane na neporo - n ncexn monronon nnesanno ce
npenpma n ncrnncxn "nemen".
Ho ne crnra rona, ue ne ce opma nn na-manxo nnnmanne na paconnx momenr.
pxanara ne npoxnana nnxaxn nnrepec n xm rona oxonxo e ]nsnuecxn span nonnxr
rpaxannn. Axo me rosn uonex xnn a ce pasnara or cn]nnnc, rona ne nn nnrepecyna,
crnra a cn nnama annnre n a e nonnrnuecxn "esonacen".Taxa or ronna na
ronna resn opasynannx, napeuenn pxann, ncmyxnar n cee cn orponn, na xonro ena
nn ca n ccroxnne a nspxar.
Ho raxn naunn n cnpemennara pxana rpaxannnr ce pasnnuana or uyxenena
camo no rona, ue my e ornopen nrxr xm ncnuxn omecrnenn nxnocrn n ue ornn
noennara cn cnyxa, nonyuana axrnnno n nacnnno nsnparenno npano. o rona omn
nsero ce cnexa nxnara pasnnxa. T xaro cc samnra na nnunnre npana n nnunara
cnooa uyxenenr ce nonsna n cmara crenen, xaxro n rpaxannnr na pxanara.
Hone n namara nemna repmancxa penynnxa nemara ca nmenno raxnna.
- 259 -
3nax, ue ymnre mn me ce cropxr nenpnxrnn na nxxon xopa. Ho rpxna a saxnx nanpano:
nnmo no-neneno n esmncneno or nemnara nn cncrema sa npnonnane na rpaxancxn
npana ne mora a cn npecranx. Hosnaname camo ena pxana, xero cmecrnynar
maxap n saponm cncem pyrn nopxxn n rona ornomenne. Tona e CAB, xero
pxannara nnacr ce onnrna none a oprannsnpa paorara pasymno. CAB npnnnnnno
orxasnar npano na emnrpannx na ]nsnuecxn nespann enemenrn, a na nxxon pacn ce
sapanxna npano na nnnsane nsomo. C rona CAB npnnnnnno sacranar na rnenmero na
namero naponnuecxo pasnpane sa pxanara. 3auarnnre na raxona pasnpane ram
esycnonno ca nannne.
Hamara ema naponnuecxa pxana nopasenx xnrennre na crpanara narpn
xnacn: rpaxann, noannnn n uyxennn.uaxrr na paxane n aena pxana
npnnnnnno me ocnrypxna camo npano na noancrno. Hoancrnoro xaro raxona ome ne
ana npano a ce saemar omecrnenn nxnocrn n a ce yuacrna n nonnrnuecxara
enocr. Hnro axrnnno, nnro nacnnno nsnparenno npano. pxanara me nponee
npnnnnna n oxymenrnre na ncexn noannx xcno a ce xasna xm xaxna paca n
nannonannocr npnnanexn ro. Hoannxr ncexn momenr moxe a ce orxaxe or
repmancxo noancrno n a crane rpaxannn na onasn crpana, xoxro cornercrna na
neronara nannonannocr. uyxenenr me ce pasnnuana or noannxa camo no rona, ue ce
nonsna or noancrno n pyra crpana.
Mnanxr noannx c nemcxa nannonannocr me e sanxen a npemnne cmoro
yunnnme xaro ncexn nemen. C rona ro ce nounnxna na ncnuxn onesn nsncxnannx, xonro
pxanara nsnra c nen a nsnnra or noannxa nepen cnn na cnoxra nannx n paca.
Hoannxr no-nararx e nxen a ce nounnxna na ncnuxn nsncxnannx na pxanara no
nnpocnre na ]nsnuecxoro nsnnranne, a cmo a ornna noenna cnyxa. pxanara me
yupen nceoma noncxa nonnnnocr; ncexn nemen me ornna noenna cnyxa n apmnxra
me ro nsnonsna raxa, xaxro cornercrna na ]nsnuecxnre my n yxonnn cnoconocrn. H
ero rosn mna uonex, xoro me e nannno esynpeuen n nannno span, cne
nsrnuanero na noennara cn cnyxa n rpxecrnena ocranonxa me nonyun npana na
rpaxannn. Cnnnrencrnoro sa npeocranxne na rpaxancxn npana rpxna e ce
pasrnexa xaro na-nenen oxymenr sa nennx my no-nararmen xnnor. Honyuanaxn
rosn oxymenr, noannxr crana rpaxannn n ce nonsna or nncuxn npana n npenmcrna na
nocnennx. pxanara rpxna a npann pxsxa pasnnxa mexy resn, xonro ca nnera na
nannxra, ]axrop na nenoro nennune n onesn, xonro camo xnnexr na repnropnxra na
pxanara n cn "nsxapnar" ram xnxa.
B momenra na ananero na oxymenra sa rpaxancrno rpaxannnr nonara
rpxecrnena xnerna npe pxanara n cnox napo. oxymenrr a rpaxancrno rpxna a
ce pasrnexa xaro nemo, xoero oennxna ncnuxn rpaxann n ynnmoxana xaxnnro n a
nno npornnopeunx, xaxnro n a nno namex sa nsmoxna nponacr mexy rxx. Hne
rpxna a nsnnrame cnonre rpaxann raxa, ue ncexn or rxx a cmxra sa no-ronxma uecr
a e merau n cocrnenara cn pxana, orxonxoro xpan n uyxa pxana.
Ipaxannnr ce nonsna c onpeenenn npenmcrna npe uyxenena. To e rocnoap n
pxanara. Ho ronemnre npana nsncxnar n ronemn sanxennx. Ha npecrnnnnnre,
nsmennnnnre, esxapaxrepnnre n esuecrnn xopa pxanara ncexn momenr moxe a
orneme rpaxancxnre npana. Torana re ornono ce npenpmar n onxnonenn noannnn.
Hemcxnre enoxn ca camo noannnn n rpaxancxn npana me nonyuanar ena cne
omxnanero cn. Ho na xennre, nspxamn ce cc cocrnen rpy, n nxxon cnyuan morar
a ar npeocranxnn rpaxancxn npana nesanncnmo or rona ann ca omxenn.
- 260 -
Inana IV

spaana1a n ponn1a na nnunoc11a
H raxa, namara nannonanconnanncrnuecxa pxana nnxa rnannara cn saaua n rona
a nsnnra ocronn nocnrenn na nexra sa pxanara. C rasn nen rx npann ncnuxo
nsmoxno, sa a nopxa na-nennnre n pacono ornomenne enemenrn, a nomorne na
pasnnrnero nm n a nm ocnrypn cornerna ponx n npaxrnuecxnx xnnor. Ho rona ne e
ocraruno. Bom pxanara cn nocranx raxnna nenn, rx rpxna n cocrnenara cn
oprannsannx a npnnee n cornercrnne c resn nenn.
Bom xaro oxnxname nenpnmnpnma nona na mapxcnuecxnx npnnnnn "uonex e panen
na uonexa", mom xaro onenxname uonexa npen ncnuxo or rnena rouxa na
npnnanexnocrra my xm onpeenena paca - ro nne rpxna a cymeem a nanpannm or
rona ncnuxn nornunn nsnon o camnx xpa. Bom xaro nsxoxame or rona, ue pemanamo
snauenne nma pacara, r.e. crenenra na uncrorara na xpnra, rpxna a cymeem a
npnnoxnm rosn xpnrepnn n xm ncexn orenen uonex. Kaxro nopasenxme nenn napon n
sanncnmocr or rona xm xaxna paca re npnnanexar, raxa rpxna a nopasenxme n
orennnre xopa nn ncexn napo. Bom xaro xasname, ue enn napo cncem ne e panen na
pyr napo, rasn axcnoma rpxna a ce npnnoxn n xm orennnre xopa nrpe nn ncexn
napo. C pyrn ymn rona snaun, ue ne ncexn uonex e panen na pyr uonex, ne ncxxa rnana
e panna na pyra rnana, r xaro n ryx cmara ponx nrpae crenenra na uncrorara na
xpnra, maxap ue n orennn cnyuan nmame npe cee cn xnnxn na-]nnn napnanrn.
Hpnnxr nsno, xoro nponsrnua orryx, e neoxonmocrra nrpe nn ncexn napo a
ce orenxr na-nennnre n pacon cmncn enemenrn, npnrexanamn na-ronxmo ]nsnuecxo
spann n cneonarenno, na-npncnocoenn a pasmnoxanane. Tasn npna n]epennnannx
moxe a ce napeue no-rpya. Tx e no-rpya, samoro aenara saaua ce pemana nourn
mexannuno.
Bropnxr nn n]epennnannx me e no-rpyna. Hne ronopnm sa n]epennnannx na
nnrenexryannnre cnoconocrn. Or nxnara nannx rpxna a cymeem a orennm na-
nennnre rnann na yxonno na-pasnnrnre xopa. Ha rxx rpxna a ocnrypnm na-ronxmo
nnnxnne n pxanara, ne camo samoro cnpanennnocrra ro nsncxna, no npen ncnuxo
samoro ro nsncxna nonsara na nannxra. Tosn orop ne moxe a e nanpanen no uncro
mexannuen nr. 3a rona rpxna a ce norpnxn neue camara noncenenna opa.
Onsn mnporne, xoro orxnpnx emoxparnuecxnxr npnnnnn na macara n cn nocranx
sa saaua a orae nnacrra na nennx cnxr n pnere na na-opara nannx r.e. n pnere
na na-opnre xopa, nornuno rpxna a npnnoxn cmnx apncroxparnuen npnnnnn nrpe
n camnx napo. C pyrn ymn ro rpxna a ocnrypn na-ronxmo nnnxnne n ncrnncxo
pxonocrno sa na-opnre rnann n aen napo. A rona osnauana, ue raxn mnporne
ncnuxo npann ne na npnnnnna na onmnncrnoro, a npxy ponxra na nnunocrra.
Tpxna a nxmam nnxaxna npecrana sa ncrnncxara cmnocr na
nannonanconnanncrnuecxnx mnporne, sa a mncnnm, ue namara pxana me ce
pasnnuana or ncnuxn pyrn pxann camo mexannuno; a peuem - c no-opo ycrpocrno
no cnox cronancxn xnnor, c no-manxo nepanencrno mexy orarcrnoro n nnmerara, c no-
npannnna nonnrnxa na sannarnre, c orcrpanxnane na rnpe ronxmara pasnnxa n
sannamanero na rpya, c npeocranxne na ronemn npana na mnpoxn cnoene or
nacenennero n nponsnocrnennx nponec n r.n. He, ncnuxo rona n nno rnpe manxo.
Bcnuxo rona nn na-manxo ne ocnrypxna ome nnro rpanocr, nnro ncrnncxo nennune na
nannonanconnanncrnuecxara pxana. Hapo, xoro ce orpannuana camo c resn nnmnn
pe]opmn, nn na-manxo ne n nn rapanrnpan, ue nmenno na nero e ocnrypena
oxonuarenna noea n omoro cpennonanne na naponre. Bcnuxo rona ca nema rnpe
- 261 -
cnpanennnn n crpemexr xm panencrno cam no cee cn e op crpemex. Ho a ce
orpannun camo c rona namero nnxenne, axo ro ncxa a e ecrnnrenno nennxo, ne
moxe, r xaro rona n osnauanano n xpax na xpanmara a ce orpannun camo c nnmnn
nema. Ha nac nn e neoxonmo a noneem paorara raxa, ue sa napoa a ce csae,
moxe a ce xaxe, nonennrenna neoxonmocr na ncxxa nena n nenx sannnarn a
nnxnnnpa resn cnaocrn, or xonro crpaame cera.
3a a em no-xcnn, moxe n nxma a e esnonesno ome nenx a xnpnnm norne
npxy rona xax n camoro nauano ce e pasnnnana omouonemxara xynrypa.Hpnara xpauxa,
xoxro c nnna narnenocr e ornnuanana uonexa or xnnornoro, e nna xpauxara xm
nsoperarencrnoro. Tona nsoperarencrno ornauano ce e cnexano camo o xnrpocrn n
ynonxn,onexuanamn sa uonexa opara c xnnornnre. Fes resn xnrpocrn ro uecro ne n
morn a sanasn cnox xnnor. 3nauennero na rona aconmrno npnmnrnnno
nsoperarencrno ne e ocraruno xcno sa nemnnx nanmaren. Hne nsnpnemame cera
resn noxnarn cymapno, xaro macono xnnenne n sarona ne moxem n a cn npecrannm xaxno
ponx n nman ryx orennnxr uonex, orennoro nnne. Taxa n xnrpocrnre, n
ynonxnre,nsnonsnann or xnnornnre uonemxoro oxo cmo nsnpnema cymapno:nnxo ne
n morn a ycranonn npnonauannnx nponsxo na resn noxnarn n ynonxn. H nne ce
orpannuaname c rona a oxnnm resn noxnarn sa "nncrnnxrnnnn".
B namnx cnyua rasn yma nnmo na xasna, nonexe, xoro nxpna, ue ncxxo uonemxo
cmecrno nocrenenno ce pasnnna, ro nensexno rpxna a npnsnae, ue rona pasnnrne
ornxxe e rpxnano a sanoune. A mom xaro e raxa, rpxna a npnsnaem, ue nxxora e
rpxnano a ce namepn enn cyexr, xoro npn a sanoune a ce pasnnna, a cne rona
rosn nponec e sanounan a ce nonrapx nce no-uecro n no-uecro, oxaro e npemnnan n
nocsnarennnx xnnor na nxn po nnn nn n ncnuxo rona no-xcno ca sanounann a ro
napnuar "nncrnnxr".
Ha-necno e a pasepem rona y camnx uonex. Axo nsemem npnnre pasymnn
meponpnxrnx n opara c xnnornnre, escnopno me rpxna a npnsnaem, ue no cnox
npnonauanen nponsxo resn ecrnnx ca ecrnnx na ocoeno naapenn cyexrn. Tyx
neue esycnonno ce nspasxna ponxra na nnunocrra. Hocrenenno resn ymnn meponpnxrnx
ca sanounann a ce ycnoxnar or ncnuxn xopa, a no-xcno ca sanounann a ce cmxrar sa
nemo, xoero ce pasnpa or camo cee cn. Hnma ne nnxame cmoro n n onacrra na
noennoro eno. Hma penna nema, xonro cera ca cranann nemo pasnpamo ce or camo cee
cn n ca sanernann n ocnonara na ncxxa crparernx. Ho nann e xcno, ue npnonauanno sa
resn meponpnxrnx e rpxnano a ce cern enn uonex. Mncnra sa resn meponpnxrnx
ornauano e nsnnxnana n ena onpeenena rnana. A nocne ca mnnann xnnxonernx n re ce
cranann nemo pasnpamo ce or camo cee cn sa ncnuxn.
Cne npnnre xpauxn na uonexa n onacrra na nsoperarencrnoro nnar n
cnenamnre: ro ce nayuana n cnoxra opa sa cmecrnynane a nsnonsna penna nema n
penna xnnn cmecrna. Orryx non nauanoro cn n nsoperarencxara enocr na uonexa,
rpannosnnre nnoone na xoxro cera ca npe ounre na ncnuxn. Taxnna ca ncnuxn
marepnannn nsoperennx, sanounaxn or nsnonsnanero na xamxa xaro opxne,
nponxanaxn c yxporxnanero na xnnornnre, nocne c nsxycrnenoro onnane na orn n
r. n., ocrnraxn o mnoroopasnnre n aconmrno nsymnrennn orxpnrnx or namn nn. H
xaxno? Bn ncnuxn resn orxpnrnx nancxxe ce nponnxa ponxra na nnunocrra. H
xonxoro ca no-nennuecrnenn resn orxpnrnx, xonxoro ca no-nnso o namara
cnpemennocr, ronxona no-xcno ce onanx n rxx ponxra na nnunocrra.
H raxa: nne snaem cera, ue sa ncnuxn namn marepnannn orxpnrnx cme nxnnnn na
rnopuecxara cnna n cnoconocrn na nnunocrra n nmenno resn orxpnrnx n nocnena
cmerxa n nsnrar uonex na xnnornncxnx cnxr, oxonuarenno ro nocranxr na no-nncoxo
pannnme. Hmenno orxpnrnxra npen ncnuxo n cnyxar na nxnoro eno na pasnnrnero na
- 262 -
xynrypara. Ornauano rona e nna na-onxnonena ynonxa na npnonrnnx uonex, xoro
ronn xnnornn n npnonrnara ropa. Cera rona ca na-nsymnrennn nsoperennx, xonro n
na-ronxma crenen onexuanar opara na uonexa sa xnnor n my anar n pnere
nsymnrennn cpecrna sa opa sa no-opo eme. Hxnoro uonemxo mncnene, ncnuxn
nsoperennx na uonemxnx mosx n nocnena cmerxa cnyxar na uonexa n opara my sa
xnnor na rasn nnanera maxap n ornauano a ne cme pasnpann raxa napeuenara peanna
nonsa or aeno orxpnrne nnn nsoperenne. Bcnuxo rona saeno nsero nocrenenno nsnra
uonexa nce no-nncoxo n no-nncoxo na nxnara cpea or oxpxanamn ro pyrn xnnn
cmecrna, ncnuxo rona yxpenna neronnre nosnnnn nn ncnuxn ornomennx n uonex crana
rocnoap na nxnara semx.
Ho raxn naunn ncnuxn nsoperennx ca camo npoyxrn na rnopuecrnoro na orenno
nnne. Hesanncnmo or xenannxra cn no raxn naunn nsoperarennre ca n no-ronxma nnn
no-manxa crenen naroerenn.
enocrra na resn nnna ana n pnere na mnnnonn, a nocne n na mnnnapn xopa
neoxonmnre opnx, c nomomra na xonro xopara me cn onexuar nxnara no-nararmna
opa sa xnnor.
Taxa nne nnxame, ue o nmnxara na nxnara cnpemenna marepnanna xynrypa cron
nsoperarencxara enocr na orennn nnna. Orennn nsoperarenn nsanmna ce onnnar
enn pyr n ncexn crnna na pamenere na pyrnx. Tona ce ornacx n sa camnre nponecn na
nponsnocrno, n xm camnre nema, nsoperenn or orennn xopa. T xaro ncnuxn
nponsnocrnenn nponecn no cnox nponsxo ne ca nnmo pyro, ocnen nsoperennx,
oxonxoro sanncxr or mosxa na orennn nnunocrn. Cmoro rpxna a ce xaxe n sa uncro
rnopuecxara ymcrnena paora. Tx ne ce noana na nnxaxnn nsmepennx, no n cmoro
npeme e neoxonma npenocranxa sa ncnuxn no-nararmnn marepnannn orxpnrnx n
cneonarenno na cno pe e nsxnmunrenno npoyxr na enocrra na orennn nnunocrn.
Orxpnrnxra rn npann ne macara, oprannsnpa n mncnn ne onmnncrnoro, a camo
nsxnmunrenno orennnxr uonex - nnunocrra.
3a npannnno oprannsnpano rpxna a npnsnaem onona omecrno, xoero na-mnoro
nonomara resn rnopuecxn cnnn, onexuana nm paorara n nm ana nsmoxnocr e ce
rpyxr c nonsa sa ncnuxn xopa. Bn ncxxo orxpnrne, nno ro marepnanno nnn uncro
rnopuecxo, na-cxnonennnxr ]axrop npen ncnuxo e camnxr nsoperaren xaro nnunocr.
3arona npna n na-nncoxa saaua na oprannsannxra na omecrnoro e csananero na
raxnna ycnonnx, xonro nxa ann nsmoxnocr na nnunocrra a nocn na-ronxma nonsa sa
omecrnoro. Hxnara oprannsannx rpxna a e nocrpoena no spnrennnx rn nmenno
na rasn saaua. Camo rorana oprannsannxra npecrana a e uncro mexannuna n crana
xnn oprannsm. Hxnara oprannsannx na omecrnoro rpxna a npecrannxna nnnren
crpemex a ce nocrann nnunocrra na macara, r.e. a ce nounnn macara nannunocrra.
H raxa, oprannsannxra ne camo ne rpxna a npeun na nnunocrra a ce orenx or
macara, no nanpornn, nnunocrra rpxna cama a cecrna n a onexuana rosn nponec.
Hpn rona oprannsannxra rpxna a nsxoxa or npnnnnna, ue ncnuxn naroexnnx sa
unnonnnuecrnoro ocera ca nponsrnuann ne or macara, a or rnopuecxara cnna na
orennara nnunocr. ecrnnrennn naroerenn na uonemxnx po ocera ca nno camo
orennn rnopuecxn rnann. H rona rpxna a ce xaxe orxpnro na rnac. a ocnrypn
pemanamo nnnxnne na resn rnann, a onexun enocrra na resn nsrxnarn nnunocrn me
e n nnrepecnre na nxnoro omecrno. Bn ncexn cnyua nne nxma a cnyxnm na
omecrnoro n nxma a nonomornem ncrnncxnre my nnrepecn, axo npeocrannm nnacrra
na cnxnara maca, necnocona a mncnn n neosapena or oxnx ncxpa. Axo ncxame a
cnyxnm na omecrnoro, rpxna a oraem pxonocrnoro n pnere na onesn, xonro
npnpoara ecrnnrenno e naapnna c ocoenn apn.
- 263 -
Oropr na resn rnann crana, xaxro neue xasaxme, n nponeca na rexxara xnrecxa
opa. Mnosnna ce npeuynnar n sarnnar, oxasnaxn c rona, ue ne ca nnn npncnocoenn
xm xnnora, n camo mannnna n xpana cmerxa ce yocroxnar c xpenx na nspannnn.
Tosn nponec na orop n cera npornua nn ncnuxn onacrn na mncnenero, xyoxecrnenoro
rnopuecrno n opn cronancrnoro, maxap n rosn nocnena onacr ro mnoro a ce
ycnoxnxna or npnnnecenn ocroxrencrna. Tasn nex rocnocrna cmo n na apmnxra, n
na nxnara pxana. Bn ncnuxn resn onacrn nce ome omnnnpa nexra sa nnunocrra,
nexra sa nnacrra, npnxma orrope naony e sa orronopnocrra, npnxma orony narope.
Camo onacrra na uncrara nonnrnxa n namnx nex nourn 100% ce orxnonn or rosn
ecrecrnen npnnnnn. Hxnara uonemxa xynrypa, xaxro nnxxme, e pesynrar or rnopuecxara
enocr na nnunocrra. H ero, nanyx na rona n pxonoemnre oprann a pxanara ncxar
a npoxapar ne npnnnnna na nnunocrra, a na "onmnncrnoro". Tasn orpona nensexno
sanouna a nponnxna nn ncnuxn nopn na namnx xnnor n rona, ecrecrneno, ne moxe a
onee o nnmo pyro, ocnen o nnno paspymanane na omecrnoro. Axo ce nrneare n
paspymnrennara enocr na enpenre n uyxnre pxann, nne me rpxna a ce yenre, ue
nxnara nm "paora" ce cnexa rxmo o onnrn a ce ynnmoxn ponxra na nnunocrra n resn
pxann n na neno mxcro a ce nocrann ponxra na macara. Ho rona snaun, ue
oprannsannonnnre npnnnnnn na apncxoro uoneuecrno ce nsmecrnar or paspymnrennnre
npnnnnnn na enpenre. Txmo naroapenne na rona enpenre ce npenpmar nn "]epmenr
na pasnarane" na nenn napon n pacn n nocrenenno paspymanar nxnara uonemxa xynrypa.
Mapxcnsmr ne e nnmo pyro, ocnen nonnrnxa na enpenre, xoxro ce ccron n rona a e
cncremarnuno ynnmoxanana ponxra na nnunocrra nn ncnuxn onacrn na uonemxnx
xnnor n rx a e samenena c ponxra na "onmnncrnoro". Ha rona cornercrna n
nonnrnuecxara onacr napnamenrapnara ]opma na ynpannenne, unnro nemacrnn
nocnennn nnxame nancxxe, xaro ce noune or manxnx rpacxn cner n ce cnpmn c
pxononnre oprann na pxanara; a n nxonomnuecxara onacr na rona cornercrna
npo]cmsnoro nnxenne, xoero nec aconmrno ne ce rpnxn sa nnrepecnre na
paornnxa, a cnyxn camo na paspymnrennnre nnanone na nnrepnannonannoro enpecrno.
B rasn crenen, n xoxro n nxonomnxara npecrana a cmecrnyna ponxra na nnunocrra, n
rasn crenen, n xoxro rx sanouna nce noneue n noneue a sanncn or nsecrnnero n
nnnxnnero na macara n ca nnmana or nennoro crpynnuecrno na rnopuecxnre ymone,
cronancrnoro nensexno me nsocrana, ncnuxn cnpemennn ]apnuno-sanocxn xomnrern
mncnxr cera ne sa nnrepecnre na saernre n resn npenpnxrnx paornnnn n cnyxamn n
cmo raxa, ne sa camoro nponsnocrno, npxy xoero re ne ce onnrnar a nnnxxr, a cnyxar
camo na paspymnrennn nenn. Te npexr ne camo na nponsnocrnoro xaro nxno, no n na
ncexn neron yuacrnnx noorenno. Hpasnnre reopernunn ]pasn ne morar a yonnernopxr
yuacrnnnnre n cronancxnx nponec. Vonnernopenne n nmano, camo xoraro ncexn
yuacrnnx n cronancxnx nponec sanoune a nonyuana nce no-ronxma xonnuecrno
noncenennn marepnannn nara. Camo rorana ncexn rpyxennx n crnrnan o
yexennero, ue cronancrnoro paorn n nnrepecnre na nxnoro n n nnrepecnre na ncexn
orenen yuacrnnx.
Moxe nn mapxcnsmr, onnpaxn ce na cnoxra reopnx sa macara, a nseme n cnon pne
cmecrnynamoro cronancrno n ann n nn cnocoen a nonee paorara no-nararx -
rona ne nrpae nnxaxna ponx. Bnpocr ne e ram, moxe nn ro cera nnn me moxe nn n
eme a ynpannxna neue cmecrnynamoro cronancrno, a n rona n nn morn npn
neronara xopenno nenpannnna nocranonxa cam a csae noona xynrypa. opn a e
oxasano, ue mapxcnsmr n morn a nseme n pnere cn nemnoro cronancrno n a ro
pasnne no-nararx c nsnecren ycnex, nce eno, c rona aconmrno ne ce oxasna, ue ro
cam cc cnon cnnn n morn a csae npn sanasnane na cnonre npnnnnnn noono
cronancrno, xoero cera nonyuana n roron nn.
- 264 -
H mapxcnsmr na npaxrnxa ae neue ne eno oxasarencrno sa npannnnocrra na rona
name rnpenne. To ne camo nnxe nnro nenx ne ycnx cc cnon cnnn a csae
nxxaxna ecrnnrenno rnopuecxa xynrypa; ro ne camo nnro nenx ne eme n ccroxnne
a nacoun cmecrnynamara xynrypa raxa, xaxro nsncxnar neronnre npnnnnnn; nanpornn,
na npaxrnxa ro eme npnnyen nensexno a npann orcrnxn na nenre na
npornnnnnnre cn, npnnyen eme a npnsnana npnnnnna na nnunocrra opn n
nocrpoxnanero na cnoxra cocrnena oprannsannx.
Hamnxr mnporne npnnnnnno ce ornnuana or mapxcnuecxnx mnporne no rona, ue
ro npnsnana ne camo nennxoro snauenne na pacara, no n nennxoro snauenne na
nnunocrra, a sarona rxmo npxy rxx nsrpaxa nxnoro cn sanne. Pacara n nnunocrra -
ero rnannnre ]axropn na namnx mnporne.
Axo Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ne npnaname ocnonno snauenne
nmenno na resn na ]axropa, axo ro eme ce orpannunno camo c nnmnn pe]opmn nnn
axe n sanounano a orcrnna na reopnxra na macara, rorana nne nxme npecrannxnann
camo onxnonena naprnx, xoxro non na-onxnonena xonxypennnx c mapxcnuecxara
naprnx. Torana nne ne nxme nmann npano a xasname, ue namero nnxenne npecrannxna
non mnporne, axo nxnara connanna nporpama na namero nnxenne ce ccroeme n rona a
nsmecrn ponxra na nnunocrra n na neno mxcro a nocrann ponxra na macara, rona n
osnauanano, ue orponara na mapxcnsma n sanounana a pasxxa n camara
nannonanconnanncrnuecxa naprnx, xaxro rx oranna pasxxa cnpemennnre ypxoasnn
naprnn.
He, namara pxana n nnrepec na ncnuxn cnon rpaxann me ce norpnxn na-nanpe
sa rona, ponxra na nnunocrra a e npnsnara nn ncnuxn onacrn es nsxnmuenne.
Camo raxa me aem nsmoxnocr na ncexn a nanpann xonxoro ce moxe noneue sa
omecrnoro n a nonyun noneue sa camnx cee cn.
H oparnoro: namara pxana me nanpann ncnuxo nsmoxno a nponn npnnnnna
na onmnncrnoro, npnnnnnr sa pemanane upes macara or ncnuxn onacrn na namnx
xnnor, cneonarenno n or onacrra na nonnrnxara. Bmecro rona nne me nsnrnem nn
ncnuxn onacrn npanoro na nnunocrra.
Orryx nponsrnua cnennxr nsno.Ha-opara ]opma na pxanara, na-oporo
pxanno ycrpocrno me e onona, xoero ecrecrneno n nensexno me nsnra na na-
nncoxnre mecra na-nsrxnarnre cnnone na napoa n me nm ocnrypxna escnopno
pxonono nnnxnne.
Beue xasaxme, ue n onacrra na cronancxnx xnnor na-cnoconnre xopa ne ce
nasnauanar orrope, a camn rpxna a cn nponxr nr orony. Cpennonanne na no-
cnoconnre c no-manxo cnoconn crana nancxxe, xaro ce noune or manxoro
npenpnxrne n ce cnpmn c na-rpannosnoro or rxx. Ho rona ce ornacx cmo n sa
onacrra na nonnrnxara. Ha-nsrxnarnre xopa n ryx ne morar a ar nnesanno
"orxpnrn". Camo aconmrno necrxmnre rennn cn pasuncrnar nrx c enn yap.
3aauara na pxanara ce ccron n rona, sanounaxn or manxnx rpacxn cner n
cnpmnaxn c nncmnre oprann na crpanara, a csae raxana oprannsannx, xoxro
nannno ocnrypxna rpxecrnoro na npnnnnna na nnunocrra.
Hpn nac nxma a nma nnxaxnn pemennx cnope onmnncrnoro na rnaconere, a me
nma camo orronopnn nnunocrn. Pasnpa ce, ncexn exren rpxna a nma cno cnernnx, no
e nxen a pemana cam.
Hne rpxna a npenecem n c]epara na pxannnx xnnor onsn ocnonen npnnnnn,
npxy xoro na npemero eme nocrpoena nxnara npycxa apmnx n naroapenne na xoro
rasn apmnx cymx a crane nsymnrenen nncrpymenr na nennx nemcxn napo: nnacr na
ncexn nox orrope naony n orronopnocr npe noxa orony narope.
- 265 -
Tona ne snaun, ue rorana me moxem nannno a mnnem es onesn xopnopannn, xonro
nec ce napnuar napnamenrn. Ho unenonere na resn xopnopannn me cranar ecrnnrenno
cnernnnn. Hexa re anar cnern, a orronopnocrra a nocn eno onpeeneno nnne n
cmenpemenno camo ro a nma nnacr n npano a sanonxna. Camn no cee cn
napnamenrnre ca neoxonmn, r xaro ryx npen ncnuxn xopara nocrenenno me
nspacrnar n raxa me ce csana xpr or exrenn, na xonro no-xcno morar a ce nsnarar
ocoeno orronopnn saaun.Ho raxn naunn namara pxana me nsrnexa raxa.
3anounaxn c omnnara n cnpmnaxn c rnannnre pxononn oprann na pxanara,
nnxe nxma a nma npecrannrennn oprann, xonro a pemanar xaxnoro n a nno npxy
npnnnnna na onmnncrnoro. Be nma camo cnemarennn oprann, naronapenn cc saauara
a nomarar na aen nspan nox, xoro nmenno nocranx xopa na cornernn nocrone. B
cornernara onacr ncexn aen exren nocn orronopnocr aconmrno raxa, xaxro
orronapx sa ecrnnxra cn enn nox or no-xpynen mama nnn npecearenxr na
cornernara xopnopannx. Hamara pxana npnnnnnno nxma a onycne no cnennannn
nnpocn, a peuem no nnpocnre na cronancrnoro, a ce nsncxna mnennero na xopa, xonro
no poa na cnoxra enocr n opasonanne nnmo ne pasnpar or rasn paora. Ero samo nne
or camoro nauano me pasennm npecrannrennnre cn oprann na: 1/nonnrnuecxa nanara n
2/ npo]ecnonannn ccnonnn nanarn.
3a a crane nsmoxno nnoornopnoro crpynnuecrno na nere yupexennx, na rxx
me e nocranen cnennanen cenar or nspann xopa.Hnro n nanarnre, nnro n cenara
nnxoro nxma a nma rnacynannx. Hne me nmame camo paoremn yupexennx, no ne
rnacynamn mamnnn.Bcexn unen na yupexennero nma camo cnemarenen rnac, no ne
pemanam. Pemana camo cornernnxr npecearen, xoro nocn n orronopnocrra.
Camo npn neorxnonno npnnarane n xnnora na cuerannero na aconmrnara orronopnocr c
aconmrnara nnacr nne nocrenenno me csaem raxana orpana xopnopannx or noxone,
sa xaxnaro cera n enoxara na esorronopnnx napnamenrapnsm ne moxe n a ce meurae.
Torana n pxannoro ycrpocrno na nannxra me oe n cornercrnne cc saxona,
na xoro uoneuecrnoro nxn ncnuxnre cn ycnexn n onacrra na xynrypnnx n cronancxn
xnnor.
Bo ce ornacx o ocmecrnnmocrra na resn meponpnxrnx, monx npen ncnuxo a ne
ce nsnycxa or oun rosn ]axr, ue cnpemennnxr napnamenrapen npnnnnn sa pemanane
cnope onmnncrnoro na rnaconere aneu ne nnnarn e cmecrnynan n uonemxara ncropnx.
Hanpornn, emoxparnuecxnxr npnnnnn e cmecrnynan camo npes mnoro xparxn
ncropnuecxn nepnon, n resn nepnon nnnarn ca nnn enoxn na naenne na naponre n
pxannre.
Pasnpa ce, ne rpxna a mncnnm, ue raxn nox npenpar moxe a ce nocrnrne c
onxnonena sanone orrope naony nnn camo upes reopernunn pascxennx. He. Hann
meponpnxrnxra, xonro npenarame, nxma a ce orpannuar camo c pxannoro ycrpocrno,
a me rpxna a nponnxnar n n nxnoro ocranano saxonoarencrno, nx n nn ncnuxn
onacrn na omecrnennx xnnor. a ocmecrnn raxn nennx npenpar me e no cnnara
camo na nnxenne, xoero camo me e nsrpaeno n yxa na resn nen n raxa camo me cnyxn
sa npnoopas na emara pxana.
Ero samo e neoxonmo namero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne ome cera
xonxoro ce moxe no-noxo a ycnon resn nen n a saxnnee c rxx. Hne me cymeem a
rn npnnoxnm n nxnoro npaxrnuecxo nsrpaxane na namara cocrnena oprannsannx;
rorana me nn e no-necno ne camo a npoxapame nr sa emnre nonn pxannn
]opmn, no xoraro my oe npemero, nne me moxem a oraem na pasnonoxenne na
nennx napo n namara cocrnena oprannsannx, xoxro no cnoxra sanpmenocr cama me
npecrannxna nemo xaro pxana.
- 266 -
Inana V
Mnporne n oprannsannn
Hne opncynaxme n omn ueprn xax rpxna a nsrnexa namara
nannonanconnanncrnuecxa pxana. Pasnpa ce, a ce opncyna xax rpxna a nsrnexa
ena pxana, ne e ocraruno, sa a e rx nsrpaena. Mnoro no-naxno e a ce xaxe
xax me nsnnxne rasn pxana. Pasnpa ce, ne e nsmoxno a ce ouaxna, ue nemnnre
naprnn, xonro ce nonsnar sa cnonre xopncrnn nnrepecn or cnpemennnre ]opmn na
pxanara, camn opononno me npomenxr nemnnre cn nosnnnn n me ce sanonxr a
ocmecrnxr rona, xoero npenarame ryx. Tona ome no-manxo moxe a ce ouaxna n nopan
ocroxrencrnoro, ue pxononnre enemenrn na nemnnre naprnn n ecrnnrennocr
nsnxno ce ccroxr or enpen. Enpenre, pasnpa ce, ncxar a nponxanar no crapomy, r
xaro snaxr, ue axo nne ne nm nonpeunm, n enn npexpacen en npopouecrnara nm me ce
cnar n re ecrnnrenno me nornnar ncnuxn ocranann napon na semxra n me cranar
rocnoapn na cnera.
Enpenre enaxno ce nonrpanar n na nemcxnre "ypxoa", n na nemcxnre
"nponerapnn", xonro or rnynocr n crpaxnnnocr enaxno onexuanar rnycnara paora na
enpenna. Enpenre nn ce nonrpanar n cncremno nponxanar cnoxra snoxona paora.
nemnnre naprnn, pxonoenn or enpen, pasnpa ce, ne morar a npecnenar nnxaxnn
pyrn nnrepecn, ocnen enpecxn. C nennxnre crpemexn na apncxnre napon resn naprnn
ne morar a nmar nnmo omo.
3arona ncexn, xoro ncxa a npenpne n ecrnnrennocr neana sa
nannonanconnanncrnuecxa pxana, rpxna a rpcn nona cnna, nesanncnmo or
cmecrnynamnre naprnn n nnacrn - raxana cnna, xoxro n ncxana n n nna cnocona
ecrnnrenno a sanoune opa sa rosn nennx nean. A npecron rpannosna opa, r
xaro ome npnnxr nnpoc ce ccron ne n rona xax na npasno mxcro a nocrponm namara
nona neanna pxana, a n rona - xax a orcrpannm cmecrnynamara enpecxa pxana.
Ha-ronxmara rpynocr, xaxro uecro ce cnyuna n ncropnxra, ce ccron ne n rona xax a ce
orxpnxr nonn ]opmn sa no-oporo, a n rona xax a ce ouncrn nonero or no-nomoro.
Hpepascnnre ryx onxnoneno nnnsar n cms c xopncrnnre nnrepecn, opasynaxn
om enr, xoro nsnnpa noeara na nonara nex.
Ero samo opnnre sa nonnx nennx nean sa cxanenne nxma a ce orpannuar camo c
nosnrnnnoro my nsnoxenne, no me rpxna na-nanpe a ce saemar c nerarnnnara paora
sa orcrpanxnanero na cmecrnynamoro sno n pasuncrnanero na nrx xm emero.
Konxoro n nenpnxrno a ce cropn na ncexn or nac, nonoro mnao yuenne, xoero ncxa
a npoxapa nr sa nonn nennxn npnnnnnn, na-nanpe rpxna a ce opne xm opxnero
na xpnrnxara no ornomenne na ncnuxo crapo.
Axo or cpeara na raxa napeuennre ]tonxnme ronxona uecro nn ce xasna, ue re,
nnxare nn, ne ncxar a ryxr npeme sa nerarnnna xpnrnxa, a ncxar a ce sannmanar camo
c nonoxnrenna paora na crponrencrno, rona camo oxasna xonxo nonpxnocrno
pascxanar resn xopa. Tasn nenena n esnomomna ernnmnna, rona nancrnna nannno
pene oxasna camo, ue re ne ca paspann cmncna opn na onesn cnrnx, xonro camn
yuacrnar. Mapxcnsmr cmo nma cnox nen n cnox nonoxnrenna nporpama sa crponrencrno
/maxap n neronara nonoxnrenna nporpama a ce ccron camo n csanane na nxrarypa na
nnrepnannonannnx xannran na enpecrnoro/. H nesanncnmo or rona, n mapxcnsmr
rpxname ornauano a nocnern nenn 70 ronnn camo na xpnrnxara. Mapxcnsmr ce
sannmaname c ynnmoxanama, pasxxama xpnrnxa, xpnrnxa n ome nenx xpnrnxa - o
momenra, n xoro orponnnre xncennnn na rasn xpnrnxa ne pasxoxa crapara pxana n ne
oneoxa o nenoro naenne. Ena rorana sanouna neronara raxa napeuena "crponrenna"
- 267 -
paora. H pasnpa ce, rona eme or nerona rnena rouxa npannnno n nornuno.
Hponaranara na emnx crpon cama no cee cn ome ne orcrpanxna cmecrnynamoro. Fn
nno cmemno a ce naxname, ue npnnpxennnnre na cmecrnynamnx crpo, es a
ronopnm sa nnuno sannrepecynannre or nero, necno me ce noaar na ynemannxra n
camn opononno me npnsnaxr, ue rpxna a cnxsar or cnenara. He, rona nxma a crane.
Enn cpemy pyrn me ce nsnpanxr npnnpxennnnre na ne pasnnunn rnenn rouxn. B
xpax na xpanmara me ce namepxr rpynnponxn, xonro me sanounar a rpcxr xomnpomncn.
Tona osnauana, ue n rxxno nnne raxa napeuennx mnporne crana onxnonena naprnx n ne
moxe a ce nsnrne no-nncoxo or rona pannnme. Hcrnncxnxr mnporne nnnarn me e
nerpnnm n nxma a ce saononn c ponxra na "naprnx cpe pyrnre naprnn"; ncrnncxnxr
mnporne orxnpnx npannnoro "xnne n ocrann n pyrnre a xnnexr"; ro nperennpa sa
nsxnmunrenno esycnonno npnsnanne n nsncxna nennxr omecrnen xnnor a e
nsrpaen nsxnmunrenno cnope neronnre yxasannx. Hopan nxnocrnnxr mnporne ne ce
npnmnpxna c xopara, xonro nponxanar a samnranar crapnx pe na nemara.
Taxa e nno n c pennrnnre.
Xpncrnxncrnoro cmo ne e morno a ce saononn c rona, ue cn e nsnrnano cocrnen
onrap, no e nno npnnyeno a nomncnn npen ncnuxo n sa paspymananero na esnuecxnre
onrapn. Camo naroapenne na ]anarnunara nerpnnmocr ce paxa no-xcno
neonponepxnmara nxpa. Fes nerpnnmocr nxma n nxpa.Be nn nspasxr, moxe n, ue
nerpnnmocrra n ]anarnsmr ca na-npncmn nmenno sa enpenre n me npnnexar
pasnnunn ncropnuecxn npnmepn.
Moxe n rona e n nxpno. 3a rona moxe camo a ce cxanxna. Ponxra na enpecxnx
]anarnsm n enpecxara nerpnnmocr n ncropnxra, e pasnpa ce, mnoro neuanna. Ho rona
nn na-manxo ne npomenx ]axra, ue es ]anarnsm n nerpnnmocr nxma a npomennm
cmecrnynamoro nonoxenne. Axo ecrnnrenno ncxame a nsrprnem namnx nemcxn
napo or ceramnnre yxacn, rpxna ne a meuraem sa rona xonxo n nno xyano, axo rosn
nnn onsn rn nxmame na cnera, a ce nanara a nomncnnm c xaxnn nmenno cpecrna moxem
a cnoxnm xpa na cmecrnynamoro nonoxenne na nemara. ue enpecxnxr mnporne e
nsnxno nponnsan or xnoncxa nerpnnmocr, pasnpa ce, e nxpno. Ho nne moxem a
cnomnm enpenre camo n cnyua, ue npoxnnm cmara nerpnnmocr, ue noxaxem ome no-
cnnna nonx n samnraname cc cmnx ]anarnsm pyr mnporne, xoro no cmnnara cn,
pasnpa ce, e npannn n uncr.
Hnxomy ne e sapaneno a ce oneuanxna or ]axra, ue c nsnnxnanero na
xpncrnxncrnoro sa npn nr n no-cnoonnx penen cnxr ce noxnxna yxonen repop. Ho
]axrr cn e ]axr. Hnxo ne moxe a orpnua, ue orrorana cnerr e nsnanan n
nonoxennero a cnomxna nacnnnero camo c nacnnne n repopa - c repop. Camo xaro
nsnpmnm rasn npenapnrenna paora, moxem a npncrnnm xm csananero na nonnx
pe.
Honnrnuecxnre naprnn nnnarn ca cxnonnn xm xomnpomncn, nxnocrnnre mnpornen
- nnxora. Honnrnuecxnre naprnn camn cmxrar, ue peom c rxx rpxna a cmecrnynar n
pyrn naprnn; nxnocrnnre mnpornen oxnxnar sa nenorpemnmn enncrneno camnre cee
cn.
Bcxxa nonnrnuecxa naprnx no renennnx cmo o nsnecrna crenen ce crpemn xm
nonnrnuecxo ennonnacrne; n rosn cmncn nn ncxxa naprnx nma uacr or mnporne.
Ho recnnre pamxn na nporpamara n no-ronxmara cn uacr nnmanar naprnxra or onsn
reponsm, xaxnro nsncxna npnnpsanocrra xm enn nxnocren mnporne. Vmepenocrra n
cronopunnocrra na onxnonenara naprnx npnnnnuar n nennre peone n cnan xopa, c
xonro ne moxem a npenpnemem xpcronocnn noxon. Ero samo nocpecrnennre
naprnn onxnoneno pso nspenxnar n cnnpar na rosn cran na pasnnrne. Tona snaun,
ue aena naprnx ce e orxasana or cepnosna opa sa mnporne n e npemnnana
- 268 -
nsxnmunrenno xm r napeuenara "nonoxnrenna paora"; c pyrn ymn rx psa a
saeme mecrenne o pxannara annna n ncxa xonxoro ce moxe no-nro a ce sapxn
na rona mecrenne. Km rona cera ce cnexar ncnuxnre crpemexn. A axo anunnre
xonxypenrn ce onnrnar a x orncnar or pxannara annna, ro ncnuxn nomncnn na
naprnxra ce nacounar xm rona, nacnna nnn upes xnrpocr na cno pe a orncnar
xonxypenra n na ncxxa nena a cn orxcnar napue or annnara. Tona ca uaxann na
nonnrnxara.
Hxnocrnnxr mnporne nnxora ne ce crnacxna a enn nnnxnnero cn c pyrnre
mnpornen. Ero samo ro nxma a ce crnacn a crpynnun c yupexennx, xonro
nnnmana! pyr mnporne. Ero samo ro nnxa saauara cn n nnnoro paspymenne na
xoa na nenre na npornnnnxa, nn nspnnxnanero my c ncnuxn cpecrna, n opara
oxpa, oxaro nrxr ne e pasuncren.
3a a ce onee o xpax nsrpenrennara opa npornn craporo, sa a ce npncrnn
cne rona cepnosno xm crponrencrnoro na nonoro, ca nyxnn ecrnnrenno pemnrennn
onn, r xaro rasn opa nnnarn e cnpsana cc cepnosnn onacnocrn. Hxnocrnnxr
mnporne me noen camo n cnyua, ue n neronnre peone ce cepar ecrnnrenno na-
pemnrennnre n mxecrnenn xopa na enoxara n axo re cymexr a csaar c rasn nen
ecrnnrenno spana ona oprannsannx. C rasn nen or nxnara cyma na aenn nen e
neoxonmo a ce orenxr na-naxnnre, na-xpynnnre nen, a nm ce npnae xcna n
pasnpaema ]opma n a ce nanpann or rxx onpeeneno cnmnon-nepym sa onpeenen
xonexrnn or xopa. Hporpamara na nocpecrnenara nonnrnuecxa naprnx onxnoneno e
camo penenra sa ena nnn pyra nsnparenna xamnannx. Cncem pyro nemo e
nporpamara, nponsrnuama or enn nxnocren mnporne. Taxana nporpama e oxnxnane na
nona na nennx cmecrnynam crap pe c ncnuxnre my pxannn yupexennx, oxnxnane
na nona na pyrnx mnporne.
Hpn rona cncem ne e neoxonmo ncexn orenen npnnpxennx na non mnporne,
roron a ce opn sa nonnre nen, nenpemenno a pasnpa oxpa nennx xo na mncnnre
na noxonere na nnxennero. ocraruno e ro a pasnpa camo ocnonnnre nen,
sanernann n ocnonara na nnxennero, a e nponnxnar or rxx n a e nonxpnan n rxx
ronxona ropemo,ue enncrnennxr my crpemex a crane nenpemennoro nocrnrane na
noeara na rona yuenne. Hann cncem ne cmxrame sa sanxnrenno ncexn nonnx a
e nocneren nn ncnuxn copaxennx na nncmara crparernx na nnxonoena. Or
nonnxa nsncxname eno: ro a e na-crporo ncnnnnnnnpan n ]anarnuno a nxpna n
npanorara n cnnara na namero nnxenne. 3a eno nennxo nnxenne c nennx pasmax n
eme rona e nannno ocraruno.
Apmnx, xoxro n ce ccroxna camo or renepann /maxap n camo renepann no
opasonanne n pasnpane/, ne n nna rona sa nnmo. Cmoro moxe a ce xaxe n sa eno
nonnrnuecxo nnxenne, npecrannxnamo onpeenen mnporne. Axo n peonere my ce
cepar nsxnmunrenno camo "opasonann" xopa, ro sa nnmo ne crana. He, na nac ca nn
nyxnn cmo n onxnonenn npnmnrnnnn nonnnn, r xaro es rona ne e nsmoxna
nnxaxna ncnnnnnna.
Oprannsannx nsomo e nsmoxna camo rorana, xoraro xaro asa sa nncoxoxauecrneno
pxonocrno cnyxn no-mnpoxa maca, pxonoena npenmno or uyncrnoro cn. Enn
noenen orpx, ccroxm ce, a peuem, or necra enaxno pasnnrn xopa, no-rpyno ce
noana na spana ncnnnnnna, orxonxoro orpx, ccranen or 190 no-manxo pasnnrn n
camo ecer no-pasnnrn xopa.
Tona ope ro paspa na npemero cn connanemoxpannxra n cymx a ro nma
npenn. Tx nepyname n peonere cn namara mnaex, npemnnana npes noenna cnyxa n
or rosn marepnan csaname crpona oprannsannx, n xoxro ncnnnnnnara eme raxa
spana, xaxro n apmnxra. Connanemoxparnuecxara oprannsannx cmo npecrannxname
- 269 -
cnoero poa apmnx, ccroxma ce or nonnnn n o]nnepcrno. Xopara na ]nsnuecxnx rpy,
npemnnann npes noenna cnyxa, ccrannxnaxa sa connanemoxpannxra xonrnnrenra na
nonnnnre. Enpecxara nnrennrennnx ce nae c ponxra na o]nnepcrnoro. Bo ce ornacx o
unnonnnnnre or npo]cmsnre /noneuero nemnn/, re nrpaexa ryx npenmno ponxra na
ynrepo]nnepn. Karo rneaxa xax connanemoxparnre nepynar n cnonre peone camo r
napeuenara neopasonana maca, namnre nourenn mprepn c yxop noxnamaxa rnann. Te
cncem ne pasnpaxa, ue rxmo n rona e sanorr sa ycnexa na connanemoxpannxra.
Hamnre ypxoasnn naprnn n enocrpanunnnx cn crpemex a nepynar nsxnmunrenno
"opasonann" xopa, n ecrnnrennocr napaxa n peonere cn camo neronn sa nnmo,
nnmenn or ncnnnnnna ann. A n rona npeme mapxcncrnre or cnox neopasonan
uonemxn marepnan nsxonaxa ncrnncxa apmnx or naprnnn nonnnn, nounnxnamn ce na
enpecxnre cn pxononrenn cmo raxa cnxno, xaxro no-pano ca ce nounnxnann na
nemcxnre cn o]nnepn. Hemcxoro mprepcrno nsomo ne ce nnrepecyname or
ncnxonornxra na macnre, namnpaxn ue rona e no ocroncrnoro my. Ero samo namnre
nourenn mprepn ne namepnxa sa neoxonmo opn a ce samncnxr xaxn nox cmncn
nma rona ocroxrencrno n xaxnn onacnocrn xpne ro. Hanpornn, rocnoa mprepnre
nponxanaxa a ca cnrypnn, ue nenno e camo onona nonnrnuecxo nnxenne, xoero
nepyna npnnpxennnnre cn or peonere na "nnrennrennnxra". Bom nnrennrennnxra e n
namnre peone, snaun no-pso me oem na nnacr - pascxanaxa mpnre mprepn.
ue nensmoxno e neopasonanara maca a nseme nnacrra! Tesn xopa aconmrno ne
pasnpaxa, ue ecrnnrennara cnna na ena nonnrnuecxa naprnx ce ccron cncem ne n
rona a cepe noneue "opasonann", a n rona a ocnrypn ecrnnrenna ncnnnnnna n
nocnymanne or crpana na peonnara maca naprnnn unenone. Pemanamo snauenne nma
pxonocrnoro. Ha-naxnoro, xoero e neoxonmo e pxonocrnoro a e na nncora.
Axo ena cpemy pyra nomnar ne apmnn, noeara me cneuenn ne onasn, ncexn nonnx
na xoxro e npemnnan npes ocoeno nncoxa crparernuecxa mxona, a onasn, xoxro e
ornanxnana or na-opnre pxononrenn n xoxro ce ccron or nonnnn no-
ncnnnnnnnpann n no-cnnxnann na cnxno nocnymanne.
He rpxna a nsnycxame or oun rosn npnnnnn nnro sa mnr, axo ncxame namnxr
mnporne a ce nnnrn n xnnora.
H raxa, axo ncxame namnxr mnporne a noen, nne rpxna a cymeem a ro
npenpnem n ono nnxenne. Ccranxxn nporpamara na rona nnxenne, rpxna a
nmame npenn xauecrnoro na onsn uonemxn marepnan, c xoro ce nanara a nmame
paora. Kpannre nenn n pxononnre nen na nporpamara rpxna a ar esynpeunn;
no rona ome ne e ocraruno. Camnre ]opmynnponxn rpxna rennanno a cxnanar nxnara
ncnxonornx na onesn xprone, es unxro nomom na-npexpacnara nex sannnarn me cn
ocrane camo n napcrnoro na nenre.
Axo naponnuecxara nex ncxame ne npocro a ocrane neonpeenena nex, a a
nocrnrne peannn npaxrnuecxn ycnexn, rx rpxname e ]opmynnpa onpeenenn resncn,
cnoconn cc cnoero cpxanne n cnoxra ]opma a oennxr oxono cee cn uonemxara
maca. Ionopexn sa macara nne nmame npenn npen ncnuxo onesn cnoene, xonro
enncrneno morar a onear o noea namnx mnporne. Hne nmame npenn nemcxnre
paornnnn.
3arona nspasnxme nxnara nama nporpama n manxo na po, a nmenno n nacer n ner
resnca. Hpnara saaua na resn resncn ce ccron n rona a aar na onxnonennx uonex or
napoa xcna rpya npecrana sa nennre na namero nnxenne. Tnx resncn ca nsnecren
nonnrnuecxn cnmnon-nepym. Te or ena crpana nn nepynar nonn npnnpxennnn, a or
pyra - oennxnar n cnnorxnar neue sanepynannre, cnpsnaxn rn c enncrnoro na
noernre sanxennx.
- 270 -
Hpn rona nne ne rpxna a nsnycxame or oun cnenoro. T napeuenara nporpama na
namero nnxenne no cnonre xpann nenn e aconmrno npannnna n aconmrno
nenoxonenma; no ]opmynnponxara na resncnre nma npenn ome penna uncro
ncnxonornuecxn momenrn. Ha mnosnna cera moxe a ce cropn, ue enn nnn pyr orenen
resnc n morn a e ]opmynnpan no-cnonyunnno n raxnna nsxnnennx ne nenx ca nn
npanenn. Ho nne rpxna a xaxem, ue ncexn onnr a ce noopxr ]opmynnponxnre, na-
uecro nocn camo npea. He rpxna a ce npann npemer na ncxycnx nemo, xoero rpxna
a e nenoxonenmo. Hpnsnaem nn, ue maxap n enn resnc ne e noneue ormar n moxe
a e npepasrnean, rona necmneno me onee o esxpann earn n o nceomn
pasnornacnx. Ha-opara ]opmynnponxa nxma a ce namepn nenara, a npenmnara,
maxap n noma, me nsrnexa neue nenxpna. B raxnna cnyuan nnnarn ce nanara a ce
nperernn, xoe e no-nsrono - a ce rpcn nona, no-noxoxma ]opmynnponxa, xoxro me
npensnnxa nensexna ncxycnx n namnre peone nnn a ce orpannunm cc crapara, ne
na-cnonyunnna ]opmynnponxa, xoxro oaue me nn nosnonn a sanasnm nnnoro
enncrno n nenoxonenmocr n namnre peone. Hperernxxn, crnrame o nsnoa, ue
nocnenoro e ecrnnrenno sa npenounrane. Hann namnre ]opmynnponxn nnnarn morar
a ce noopxnar esxpa. Hne snaem, ue xopara ca ocraruno nonpxnocrnn; mnoro or
rxx me cn nomncnxr, ue rxmo noopxnanero na uncro nnmnn ]opmynnponxn e na-
naxnara saaua na namero nnxenne. Tona n oneno camo o orcnananero na nonxra n
eneprnxra sa opa. Hxnara axrnnnocr, xoxro rpxna a e nacouena xm sanomnane na
nonn npnnpxennnn, n nna opnara n nenpannnna nocoxa n eneprnxra n morna a ce
pasnpcne nn nrpemnn pasnpn sapan ]opmynnponxnre na nporpamara.
Axo aeno yuenne n ocnonara cn e nxpno, ro mnoro no-manxo npeno e a ce sanasn
opn raxana ]opmynnponxa, xoxro neue ne cornercrna nannno na ecrnnrennocrra,
orxonxoro a sanounem a noopxname rosn ocnonen saxon sa nnxennero, xoro ocera
ce e cmxran sa nenoxnarnm, a nnonm no raxn naunn ncxycnx c ncnuxn nponsrnuamn
orryx npenn nocnennn. Ocoeno neonycrnmn ca raxnna ncxycnn, xoraro nnxennero
rpxna ome a non opa sa noea. Kax ncxare a nxnere na xopara cnxna nxpa n
npannnnocrra na cocrnenoro yuenne, axo nne camnre nocroxnno onycxare maxap n
nnmnn nsmenennx na nporpamara n raxa ceere cmnennx n necnrypnocr?
Camara cmnocr na nnxennero rpxna a ce nnxa, pasnpa ce, ne nn nnmnnre
]opmynnponxn, a n neronnre nrpemnn nenn. Tesn nenn ca neunn. 3a a rn oneem o
noea, nne, n nnrepecnre na nnxennero, rpxna cncremno a orcrpanxname ncnuxo
onona, xoero nnacx necnrypnocr, xoero paspoxna cnnnre.
B rona ornomenne nne cmo moxem na mnoro nema a ce nayunm or xaronnuecxara
npxna. Henoro yuenne cera no mnoro rouxn nnnsa n npornnopeune c rounnre nayxn n c
pesynrarnre or na-nonnre nscnenannx. Hesanncnmo or rona xaronnuecxara npxna nnro
na ora nxma a npomenn rnannnre nonoxennx na yuennero cn. Karonnuecxara npxna
npannnno cmxra, ue cnnara na nenoro yuenne ne e n rona ro nenpemenno a cnnaa c
pesynrarnre or nayunnre nscnenannx, xonro npn rona camn nperpnxnar nocroxnnn
npomenn, a n rona nenx sa nnnarn oxpa a orcroxna cnonre ormn, es xonro nsomo
nxma nxpa. Ero samo xaronnuecxara npxna n nec e cnnna, xaxro nxxora. He rpxna a cn
npopox, sa a npecxaxem, ue n namnx nex, xoraro ncnuxo raxa pso reue n ce nsmenx,
xaronnuecxara npxna me npnonna nce no-ronxmo xonnuecrno npnnpxennnn, nmenno
samoro rx nponxana nensmenno a cron na ena n cma, nenx sannnarn aena
nosnnnx. H raxa, xoro cepnosno ncxa noea na namnx mnporne, ro rpxna a pasepe
npno, ue sa ycnexa e neoxonmo a csaem ono n cnnno nnxenne, n nropo, ue n
ocnonara na nporpamara na rona nnxenne rpxna a ce nonoxar pennn resncn,
nenonexamn na nnxaxnn npomenn. Hporpamara cncem ne rpxna a onycxa
ncensmoxnn orcrnxn n yxa na npemero n a menn cnonre ]opmynnponxn. uopmara,
- 271 -
xoxro nenx e npnsnara sa npannnna, rpxna a e sanasena na ncxxa nena o onsn
momenr, oxaro namero nnxenne noen. Bcxxaxnn onnrn npen rona a ce
npensnnxnar ncxycnn n a ce nonoxn na cmnenne ena nnn pyra rouxa or
nporpamara camo orcnanar nnxennero n namanxnar neronara ona cnna. nec me
npnemem eno "noopenne", no ome yrpe me nocrnxr nonn nonpanxn, a n pyrn en -
ome no-nonn. Crnra a ce ornopn nr sa raxnna nonpanxn. ue me ce sanoune raxa- nne
snaem, a xax me cnpmn, o xaxnn espexnn cnopone me ce crnrne - nnxo ne moxe a
snae.
Hamero mnao nannonanconnanncrnuecxo nnxenne nenpemenno rpxna a nseme
npenn rosn ono. Iepmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx,
npnemaxn nacer n nerre resncn, cn nspaorn nenoxonenma nporpama. 3aauara na
crapnre n nonn unenone na namara naprnx ca ccron ne n rona xpnrnuecxn a
npepaornar resn resncn, a n rona a rn nsnnnxnar o nocnena xanxa xpn. Axo ne
nocrnname raxa, m ncxxa rpyna nonn unenone, xonro nnnsar n namara naprnx, cc
cmoro npano me nnxar cnoxra saaua nn nce nonn n nonn npepasrnexannx na
nporpamara. o xaxno me onee rona? Camo o sarya na cnnn nn nrpemnonaprnnn
cnopone, nmecro resn cnnn a ce oraar nsnxno sa nepynane na nonn npnnpxennnn na
nnxennero! Orpomnara maca or namn npnnpxennnn cn sa namero nnxenne ne no
yxnara na enn nnn pyr resnc, a no yxa na nxnoro yuenne, xoero rnxyname camn.
Or resn copaxennx ce pxonoexme, nsnpaxn nasnannero na namero mnao
nnxenne, or resn copaxennx ce pxonoexme no-xcno, nspaornaxn nporpamara,
nax or rxx ce pxononm n enoro na pasnpocrpanennero na namnre nen. 3a a ocnrypnm
ecrnnrenno noea na naponnuecxnre nen, nne rpxname a csaem napona
naprnx, r.e. naprnx, ccroxma ce ne camo or nnrennrenrnn noxone, a oennxnama n
cnonre peone n xopa na ]nsnuecxnx rpy.
Axo ne xxme csann raxana ona oprannsannx, ncnuxn onnrn a ce ocmecrnxr n
xnnora naponnuecxnre nen nxa nnn opeuenn na neycnex, xaxro n mnnanoro, raxa n
n emero. Ero samo namero nnxenne ne camo nma npano, no e n nxno a rnea na
cee cn xaro na nporpecnnen orpx, xaro na ncrnncxn npecrannren na naponnuecxnre
nen. Ocnonnnre nen na Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ca naponnuecxnre
nen na nannonanconnannsma. Axo nannonanconnannsmr ncxa a noen, ro rpxna
nsnxno n nannno a sacrane na rasn nouna. H nax nannonanconnanncrnre ne camo nmar
npano, no ca n nxnn no na-xareropnuen naunn a orcroxnar onasn rnena rouxa, ue a
ce opnm sa naponnuecxnre nen moxe camo n peonere na Iepmancxara
nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx. Bcexn pyr onnr me e camo
mapnarancrno.
Koraro ce onnrnar cera a nn ynpexnar, ue cme "monononnsnpann" naponnuecxnre
nen, nne orronapxme na rona:- He camo cme rn monononnsnpann, no enncrneno nne me
rn npernopnm n xnnora!Bcnuxo onona, xoero npen nac ce e pasnpano no naponnuecxn
nen, eme ronxona es]opmeno, ue ne moxeme a oxaxe nn na-manxoro nnnxnne npxy
cara na namnx napo. Hpen nac craname yma camo sa orennn, necnpsann ena c
pyra ncrnnn, xonro uecro camo cn npornnopeuaxa n xareropnuno ne npecrannxnaxa
nnmo manxo nnn noneue nxnocrno. Axo opn mexy orennnre nocrynarn rorana e
cmecrnynana nsnecrna npsxa, ro nce nax rona e nno nemo ronxona cnao, ue eme
npocro nemncnnmo a ce nsrpan npxy nero xaxnoro n a nno nnxenne.
Tona moxeme a nanpann camo namero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne.Axo
cera ncensmoxnn cmsnnuera, rpynn n rpynnuxn, a axo mere n "ronemn naprnn" enn
npes pyrn xpemxr sa cnoero "naponnuecrno", rona cmo e camo pesynrar or paorara na
namero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne. Fes namara paora na ncnuxn resn
oprannsannn n npes ym ne n nm mnnano a ynorpex I rasn yma. Tx cama ne n nm
- 272 -
ronopnna nnmo. H ocoeno sa pxononrennre na resn rpynn n rpynnuxn moxe cc
cnrypnocr a ce xaxe, ue re ne nxa nmann nnxaxno ornomenne xm rona nonxrne. Fn
nna neoxonma orpomna paora na repmancxara nannonanconnanncrnuecxa
paornnuecxa naprnx, sa a pasepar resn xopa xaxno nennxo cpxanne ce nnara n rona
nonxrne. Camo cnannara n ycnemna enocr na namara naprnx noxasa orpomnara cnna na
rasn nex n nornxna pyrnre rpynn neue camo sapan xonxypennnxra none na ymn a
ycnoxr rosn nosynr.
Bcnuxn resn naprnn n rpynn oranna ca cnnxnann a cmenxr nosynrnre cn or rnena
rouxa na penara n spnrenna cnexynannx. Hxma nnmo uyno n rona, ue cera re cn
npncnoxnar n naponnuecxnre nosynrn, onnrnaxn ce no raxn naunn none onxxe a
namanxr npnrerarennara cnna na Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne n a
crannnsnpar cocrnennre cn paornnnn. Camo rpenorara sa cara na cocrnennre nm
oprannsannn, camo crpaxr npe pacrxmara nn cnna, npe ynnnepcannoro snauenne na
namero nnxenne, xapa cera resn rocnoa a ynorpexnar ymn, xonro npen ocem
ronnn re nsomo ne snaexa, na xonro npen ceem ronnn camo ce cmeexa, npen mecr
ronnn rn oxnxnaxa sa nenenocr, npen ner ronnn ce opexa c rxx, npen uernpn
ronnn rn nocpemaxa c ompasa, npen rpn ronnn rn nonaraxa na npecnenane, a ero ue
npen ne ronnn ce npncennnxa xm rxx n cera rn nsnonsnar, sa a npomxnar
xonrpaanno nexropnnre cn.
Hanara nn ce cera ome n ome nenx a xoncrarnpame ]axra, ue ncnuxn resn naprnn
nxmar nn na-manxa npecrana sa rona xaxno ecrnnrenno e neoxonmo na nemcxnx
napo. Ha-ope ro oxasna onasn nonpxnocrnocr, c xoxro re ce nsxnpnxr nanxno n
naxcno c ymara "]tonxnm".
Cera na ncxxa xpauxa me cpemnara xopa, xonro ce pannpar n rorara "]tonxnm" n
pasnpocrpanxnar na-]anracrnunn n rnynann nnanone. opn, axo neouaxnano ce narxnar
na nxxox orenna npannnna nexa, ro nax nsnnsa, ue camo nexa n nnnara
nsonnpanocr cmo nsomo ne moxe a cnyxn sa ocnona na nxxaxno cepnosno n ronxmo
nnxenne. Taxnna "npnxrenn", xonro ce onnrnar a cxannxr nporpamn - oruacrn
npouerenn or xnnrnre, oruacrn nsmncnenn or cocrnennre nm rnann -uecro ca no-onacnn
or orxpnrnre nparone na naponnuecxara nex. B na-opnx cnyua rona ca aconmrno
esnnonn reopernnn. Ho n noneuero cnyuan nmame npe cee cn xpano npenn
xpeuerana, xonro ena samacxnpnar upes "penno repmancxo" nepuene nnnara cn
nnmoxnocr n npasnora.
Hpornnonocranxxn ce na ncnuxn resn neronn onnrn, e mnoro nonesno a nsnnxame
n namerra cn onsn nepno, xoraro mnaoro nannonanconnanncrnuecxo nnxenne ome
npaneme npnnre cn xpauxn.
- 273 -
Inana VI

Bopa1a n nauano1o. Cnna1a na anna1a peu
Ome npen a ormymxr namnre nneuarnennx or npnoro ronxmo cpanne, ccroxno
ce na 24 ]enpyapn 1920 r. n ronxmara sana na mmnxencxara Hpnnopna nnnnnna, nne
sanounaxme a ce rornnm sa cnenamoro ronxmo cpanne. Hpen n namara cpea cmxraxa
sa sarpynnrenno n enn rpa xaro Mmnxen a ce ypexa nenx nnn na nrn meceuno
neronxmo cpanne. Cera nne cmxraxme sa nannno nsmoxno a ypexame ncxxa
cemnna ronxmo macono cpanne. Hxma samo a oanxm, ue cera nocroxnno nn mueme
camo ena mncn: me oar nn cnymarenn n me nn cnymar nn? Maxap ue sa camnx cee
cn me xaxa, ue no rona npeme xx neue nsnnnen c nxpa, ue crnra a ce cepe napo, me
ycneem a ro yenm.
Hocouennxr canon n Mmnxencxara nnnnnna no onona npeme npnon sa nac,
nannonanconnanncrnre, nourn cnemeno snauenne. Bcxxa cemnna cnpaxme n rosn
canon ronxmo cpanne n ncexn nr canonr nce noneue n noneue ce nannname, a
cnymarennre cranaxa nce no-nnnmarennn n no-nnnmarennn. 3anounaxme c nnpoca sa
"nnnonnnnnre sa nonara" - nponem, xoro rorana ne nnrepecyname xareropnuno nnxoro
or "pxonoemnre" nonnrnnn. Cne rona npemnnanaxme xm onenxara na Bepcacxnx
oronop n pyrnre mnpnn oronopn n crnraxme o penna pyrn na-pasnnunn remn,
xonro nn ce nnxaxa nonesnn or arnrannonna rnena rouxa. Konxo mnoro npospennx ae
rorana namero mnao nnxenne na naponara maca n xax ncnuxn resn namn npopouecrna
ce nsnnnnxa cera yxna no yxna! Cera, pasnpa ce, e necno a ce ronopn n a ce nnme sa
ncnuxo rona. A n onesn npemena na ncxxo raxona nynnuno macono cpanne na rema
"Bepcacxn mnpen oronop" /nann cnnxnaxme na resn cpannx ne cnoxonn ]nnncrepn,
a nsyena nponerapcxa maca/ rneaxa xaro na noxymenne cpemy penynnxara, xaro na
peaxnnonno, a uecro opn xaro na monapxnuecxo meponpnxrne. Bom namnxr oparop
nponsneceme npnara ]pasa, npnnre xpnrnunn ymn no apec na Bepcacxnx oronop,
nenara ce pasnacxme crepeornnno nsxnnnanne or mxcro: "A Fpecr-Hnroncx?" n macara
nsyeno nonrapxme rona nsxnnnanne o nperpaxnane nnn o momenra, xoraro
oxnaunxr maxname c pxa n ce orxasname or ncxxa naexa a npeyen aynropnxra.
Hpn nna na rona nacrpoenne na napoa uonex moxeme a nsnane n oruaxnne n a
nsnnra xenanne a cn ncxa rnanara n crenara. Hapor ornauano ne ncxame opn a
cnyma, ne ncxame a pasepe, ue Bepca e namnxr nosop, ue nponxrynannxr nn or nero
mnp osnauana neuynano pasopenne sa namnx napo. Paspymnrennara paora na
mapxcncrnre or ena crpana, nponarannara orpona na pxannre or Anranrara or pyra,
ornemaxa na xopara ncxxaxna cnoconocr a mncnxr. Hx n ne rpxname a ce onnaxname,
r xaro n cocrnenara nn nnna eme esxpano ronxma. Kaxno nanpann ypxoasnxra, sa
a orpannun none manxo rosn yxacen nponec na pasnoxenne, sa a nomorne sa
npoxcnxnanero na mosnnre, sa a npoxapa nr xm ncrnnara? Hnmo, aconmrno nnmo!
Torana nnxe ne cpemnax ncnuxnre nemnn nennxn anocronn na naponnuecxnre nen!
Moxe n re ca ronopnnn nxxe n manxn xpxonn, cpe cmnmnennnn, no ram, xero
eme ncrnncxoro nm mxcro, ne rn nnxaxme. a ce noxnxr ram, xero moxexa a ce
cpemnar c nnuara rnyrnnna, re ne ce pemanaxa - ocnen n cnyuanre, xoraro nm eme
yono a nnxr saeno c nnnnre.
Ha men ome no onona npeme mn eme aconmrno xcno, ue sa npnnx xonrnnrenr
namn npnnpxennnn e neoxonmo npen ncnuxo nopono a ce anannsnpa nnpocr sa
nnnonnnnnre or nonara, a ce ycranonn peannara ncropnuecxa ncrnna n rona ornomenne.
Hamero nnxenne ce narpn cc saauara a sanosnae na-mnpoxnre naponn cnoene c
ncrnncxoro cpxanne na Bepcacxnx mnpen oronop. B rona eme sanorr sa ycnexa na
- 274 -
namero nnxenne n eme. B rosn mnpen oronop rorana ome nnxaxa ycnex na
emoxpannxra. H ero, nne cmxraxme sa cnox saaua a nsnesem cpemy Bepcacxnx oronop
c maxcnmanna pxsxocr, ra n mosnnre na ncnuxn a ce saneuara ]axrr, ue enncrneno
nne cme npnnnnnno nenpnmnpnmn npornnnnnn na rosn oronop. Hne snaexme, ue me
oe npeme, xoraro napor me pasepe ncrnncxara rpanrencxa cmnocr na rosn
oronop n nxnara my ronora n rorana napor me cn cnomnn xaxno cme my ronopnnn n me
npnone onepne xm namero nnxenne.
Ome rorana oxasnax na pyrapnre cn, ue axo n ronemnre npnnnnnnn nnpocn
nxnoro omecrneno mnenne n aen momenr e na nenpannnna nosnnnx, ro namara saaua
ce ccron n rona c ncnuxn cnnn a ce npornnonocrannm na nenpannnnoro mnenne, es a
ce copasxname c nonynxpnocrra, es a ce crpaxyname, ue me ce naxnpnxr c ompasa
npxy nac. oxasnax, ue repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx
rpxna a e ne cnyrnnx na omecrnenoro mnenne, a nerona rocnoapxa. Haprnxra ne e
po na macara, a nenn nonennren!
Koraro nnxennero e ome cnao, npe nero nnnarn nsnnxna nsxymenne n momenra,
xoraro cnnnnxr npornnnnx e ycnxn a ynneue cne cee cn nxnara napona maca no
]anmnn nr - a namepn nxxon copxennx, xonro yx ronopxr n nonsa na rona, ue sa
nsnecrno npeme moxe n rpxna a ce npncennn xm onmnncrnoro n a nee n ynncon c
nero. uonemxara crpaxnnnocr n raxnna cnyuan ronxona ycpno rpcn copaxennx n
nonsa na ena raxana raxrnxa, ue nnnarn me ce namepxr nxxaxnn aprymenrn, yx ronopemn
n nonsa na neoxonmocrra a ce noxpenn npecrnnoro nnxenne "or rnena rouxa na
namnre cocrnenn nnrepecn".
Henenx cm nonaan n raxana ocranonxa, xoraro ce e nsncxnana orpomna
eneprnx, sa a ne nosnonnm namnxr xopa a e xnpnen n esnara na uyxnx norox n
a ne onycnem namara naprnx a crane nrpauxa n uyxn pne. Cnomnere cn maxap enn
npnmep: nnpocr sa mxen Tnpon. Kaxno x nnrepecyna enpecxara npeca cara na
mxen Tnpon? Kaxno x nnrepecyna Xexya! A ero ue rx nanrna raxn oruaxn no no
nono na mxen Tnpon, ue na orpomnara uacr or napoa ecrnnrenno sanouna a ce
crpyna, ue crana y ma sa cnnnre na nennx repmancxn napo. H xaxno? Cpe mnosnna
enn na raxa napeuenoro "nannonanno" nnxenne ce sanouna poxenne. Penna cmsn
n naprnn or rosn narep or ron crpax npe omecrnenoro mnenne, nocropenn or
enpecxnre necrnnnn, escmncneno ce npncennnxa xm ronenero na rasn cncrema,
xoxro sa nac, nemnnre, n namero nemno nonoxenne rpxname a e ncrnncxn nu na
naexara. B cmoro npeme, xoraro nn e xnanan sa rpnoro nnrepnannonannnxr enpecxn
xannran, namnre r napeuenn narpnorn penar npornn onsn een n onasn cncrema, xoxro
ce e ocmennna none n ena crpana a pasxca enpecxo-]panxmaconcxnre nepnrn n a
oxaxe ecrnnrenno nannonanncrnuecxa cnpornna na rasn nnrepnannonanna xsna. Ha
nxxon cnan xapaxrepn nm ce cropn rnpe cnasnnrenno a nonnynar no reuennero, xe.
]axrnuecxn a xannrynnpar npe nocropenoro omecrneno mnenne. A craname nnpoc
nmenno sa xannrynannx! Pasnpa ce, na xopara nm e nenpnxrno a npnsnaxr cera rasn
ropunna ncrnna, n re npenounrar a nsnprar n a nxar nonxxora opn camnre cee cn.
H nnpexn ncnuxo, ]axr e: nnpocr e camo n crpaxnnnocrra, xoxro noeme o
xannrynannx npe nacrpoennxra, nsxycrneno csaenn or rocnoa enpenre. Bcnuxn
ocranann "mornnn", xonro onxnoneno npnnexar, ca camo xanxn n penann onnrn a ce
xpnxr cnenre. penannre rpemnnnn nnnarn nocrnnar raxa.
B rasn ocranonxa eme aconmrno neoxonmo c xenxsna pxa a ce peoprannsnpa
nnxennero, sa a e ro cnaceno n or mnnnmannnre orcrnxn n nacoxara, xoxro n nn
onena o rnen. a ce nanpann raxana peoprannsannx n ocranonxa, xoraro nxnoro
omecrneno mnenne eme nsyeno n onpeenena nacoxa, xoraro cnnnn nerpone
pasyxnaxa orpomnnx nnamx camo na ena crpana, eme pasnpa ce, paora ne mnoro
- 275 -
nonynxpna, a nonxxora n cnpsana cc cmprna onacnocr sa onsn cmenuax, xoro ce
sanonn c rasn saaua. 3naem or ncropnxra ocra cnyuan, xoraro raxnna cmenuann ca nnn
ynnann c xamnn sa ecrnnx, xonro ca npensnnxann na-ronxma npnsnarennocr n
npexnonenne y cnenamnre noxonennx.
Eno nennxo nnxenne rpxna a nsrpaxa nnanonere cn camo pasunraxn na
nocnenoro n ne rpxna a ce copasxna c nacrpoennxra n nacroxmnx momenr. Pasnpa
ce, n raxnna uacone na orennnx een my e mnoro rpyno, no ro ne rpxna a sapanx, ue
rpynnxr momenr me mnne, n ue nennxoro nnxenne, xoero ncxa na ononn cnera, nxma
npano a ce copasxna c nacrpoennxra n aen momenr, a e nxno a mncnn sa
emero.
Moxe opn a ce nsnee saxon, no cnnara na xoro ca nnn na-rpann n nennxn n
ncropnxra camo onesn ycnexn, xonro n nauanoro ca cpemann na-mnoro pasnpane cpe
rnnara, r xaro n nauanoro aennre nonn npenoxennx ca nnn n nnen paspes c
pasnpanero na macara, c nennre xenannx n mnennx.
Hne rpxname a nsnnrame rona ome rorana, n npnnre nn na namnre nynnunn
nsxasnannx npe macara. Ome or npnnre xpauxn na namara enocr nne nancrnna ne ce
rpnxexme sa narononennero na macara n cmxraxme sa cnon nr a ce oxnxname npornn
onona esymne, xoero e onnaxno rorana namnx napo. Hourn nnnarn npes onnx ronnn
as rpxname a ce nsxasnam na cpannx npes xopa, xonro nxpnaxa n neann,
npornnononoxnn na monre n xonro ce crpemxxa xm nema, npornnononoxnn na monre
nxpnannx. Hpe men - ne-rpn xnnxn ymn; na moe pasnonoxenne - camo na uaca; n ero,
sa na uaca as rpxna a npeyex rasn maca or xopa! Kpauxa cne xpauxa as nsnnax ns
no xpaxara nm ]ynamenra na crapnre nen, xpauxa cne xpauxa npeoonxnax
nrpemnara nm cnpornna, nocrenenno rn npeyexanax n, n xpax na xpanmara, rn
onexax na nounara na namnx non mnporne.
Torana sa xparxo npeme onnaxx eno nono nsxycrno: a xnamam nxa sa porara,
npenapnrenno a orrarnam nspaxennxra na npornnnnxa n a rn pasnnam n xoa na
cocrnenara cn peu. He mn eme rpyno a ce yex rorana, ue ncxycnonnnre oparopn or
npornnnnxonnx narep onxnoneno nsnnsar c onpeenen "peneproap", nonrapxr enn n
cmn aprymenrn, xnno nspaorenn, r a ce xaxe, no nenrpannsnpan naunn. Pasnpa ce,
raxa n eme n ecrnnrennocr. Or resn npnmepn ome nenx ce yexanax c xaxna
nenepoxrna ncnnnnnnnpanocr npornnnnxr nponexa cnoxra nponarana. H as ocera ce
ropex c rona, ue ycnxx a namepx cpecrna ne camo a oesnpex rasn nponarana, no n
a opna opxnero na npara cpemy camnx nero. Cne ronna-ne onnaxx nnpryosno
rona nsxycrno.
Ccranxxn nnana na ncxxa peu, as neue npenapnrenno ce crapaex a cn npecranx
ncnuxn npenonaraemn nspaxennx, xonro me mn ar ornpanenn, n cn nocranxx sa
saaua n xoa na cocrnenara cn peu a pasnx n onponeprax rasn aprymenrannx. Cxopo
crnrnax o nsnoa, ue e na-ope orxpnro a npnnea n peura cn ncnuxn nsmoxnn
nspaxennx n nauaca a oxaxa, ue ca nenepnn. Axo nmare npe cee cn uecren cnymaren,
maxap n narnxan c raxnna manonnn nspaxennx, nmenno n raxn naunn na nsnoxennx
na-pso me ro npnnneuere na cnox crpana. Bom n xoa na namara cocrnena peu
ycneere a pasxnarnre nnymenara na cnymarenx npempocr, nne neue nanononnna cre ro
sanomnann n nn ncexn cnyua ro me nn cnyma nce no-nnnmarenno n no-nnnmarenno.
Ome xoraro xx o]nnep no nonnrnpocnerara, ce nsxasnax npe nonnnnre rnanno na
rema sa "Bepcacxnx oronop". Hsxoxaxn or copaxennxra, xonro npnneox no-rope,
cera pasmnpnx remara n sanounax a nsnnsam c oxnaa "Fpecr n Bepca". Beue snaex or
cocrnennx cn onnr c npnnx oxna, ue aynropnxra onxnoneno e aconmrno
nesanosnara c peannoro cpxanne na Fpecr-Hnroncxnx oronop n, ue npornnnnxr upes
nsxycna nponarana e cymxn a nnymn na macara mncnra, ue Fpecrxnx oronop e
- 276 -
ecrnnrenno nxxaxn nacnnnnuecxn nosopen oronop. Vnopnrocrra, c xoxro rasn nxa
eme nnymanana na na-mnpoxn macn, onee, n xpax na xpanmara, oram, ue macnre
sanounaxa a nnxar nn Bepcacxnx oronop camo nsnecrno cnpanennno nsmesne sa
npecrnnennero, xoero yx camn cme nsnpmnnn n Fpecr. Xopara, noann ce na resn
nacrpoennx, ecrecrneno, nsnpnemaxa ncexn onnr sa opa cpemy Bepcacxnx oronop
xaro nemo cnpanennno. He nenx nn ce e cnyunano a cpemame maca onxnonenn xopa,
xonro no cnoemy uecrno n ncxpeno ce nsmymanaxa no nono onnrnre sa opa cpemy
Bepcacxnx oronop - nmenno or raxana rnena rouxa. Camo sarona n Iepmannx moxa a
nonyun npana na rpaxancrno escpamnara n yxacna ymnuxa "penapannn". Hxnnno-
nnnemepnara ]pasa sa penapannnre no onona npeme ecrnnrenno nsrnexame na
mnnnonn or namnx napo xaro nnnmenne na nxxaxna nncma cnpanennnocr. Tona eme
yxacno, no eme raxa. 3a na-opo oxasarencrno, ue eme raxa, moxe a cnyxn
ycnexr, xoro nmame sanounarara or men nponarana cpemy Bepcacxnx oronop, xoxro
nponarana na-rxcno xx cnpsan c oxcnennero na ncrnncxoro snauenne na Fpecr-
Hnroncxnx oronop. Bsemax nara oronopa, cnocrannx rn rouxa no rouxa n
emoncrpnpax na aynropnxra xonxo Fpecrxnx oronop n ecrnnrennocr e opasen na
esrpannuna xymannocr n cpannenne c esuoneunara xecroxocr na Bepcacxnx oronop.
Pesynrarr eme samemerxnam. Torana ce nsxasnax npe aynropnx or oxono ne xnnxn
ymn. Ornauano or canona me rneaxa none 3600 npaxenn oun, a cne rpn uaca, xm
xpax na cpannero npe men onxnoneno eme neue ennna maca, cnnorena or cnemeno
neroynanne n nencrono nsmymenne cpemy anropnre na Bepcacxnx oronop. H as c
yonnernopenne uyncrnax, ue nax n nax nn ce e yano a ocnoonm cpnara n mosnnre
na crornnn xnnxn coreuecrnennnn or orponnoro ceme na nxara n a nm nnymnm
namara ncrnna.
Tesn ne remn - "ecrnnrennnre npnunnn sa cneronnara nona" n "Fpecr n Bepca"
- rorana cmxrax sa na-naxnn. H ero, as nonrapxx n pasnnunn napnanrn resn oxnan
ecerxn n ecerxn nrn npes pasnnunn aynropnn, oxaro naxpax ne crnrnax o nsnoa,
ue sa ocnonnnx xonrnnrenr or npnnre npnnpxennnn na namero nnxenne resn remn ca
nannno nsxcnenn.
Hnuno sa men resn cpannx nmar n rasn opa crpana, ue as nocrenenno onnaxx
nsxycrnoro na maconnx oparop, ue ce noxnn nyxnnxr naroc n as ce nayunx na onesn
xecrone, xonro ca neoxonmn na oparopa, nsxasnam ce npe xnnxnn cpannx.
Beue cnomenax, ue n onesn npemena na orxpnrnre cpannx nsomo ne ce uynaxa
pxononrennre na nemnnre rpynn n naprnn, xonro cera rnpxr, ue nmenno re ca
nsnpmnnn npenpara n omecrnenoro mnenne. opn nxxo or raxa napeuennre
nannonannn nonnrnnn n a e nsnnsan c oxna na noona rema, ro e nno camo npe
cpanne or cmnmnennnn, r.e. npe raxana aynropnx, xoxro npenapnrenno e nna
crnacna c oparopa n ce e nyxaena, moxe n, camo or noxpena na cnonre nsrnen. Ho
raxnna cpannx, pasnpa ce, ne xxa or ronxmo snauenne. Baxno eme a sanomname
onesn xopa, xonro ocera nopan cnoero nsnnranne, nopan rpannnnre, ce namnpaxa n
narepa na npornnnnxa.
Cera nne moxaxme a nsnonsname n nnrepecnre na namara nponarana n
npoxnamannnre. Ome oxaro xx na noenna cnyxa, nanncax nncronxa na rema "Fpecr-
Hnroncx n Bepca", nsnxsna n mnoro ronxm rnpax. Cera npensaox rasn npoxnamannx n
sa naprnxra. Pesynrarnre xxa npensxonn. Ha npnnre nn cpannx ncnuxn cronone
onxnoneno xxa sarpynnann c ncensmoxnn nncronxn, necrnnnn, pomypn n r.n. Ho na-
naxno snauenne nmame nce nax ycrnoro cnono. Enncrneno ycrnara peu e cnocona a
nanpann xonxperen npenpar n ymonere. 3a rona nma ocraruno naxnn ncnxonornuecxn
npnunnn.
- 277 -
B npnara uacr na nacroxmero cunnenne as neue noxasax, ue rnannnxr ]axrop na
na-ronemnre cneronnn npenparn nnnarn e nna ycrnara peu, a ne neuarnoro cnono.Ho
nono na rona moe rnpenne n ypxoasnnx neuar ce nonee ncxycnx. uacr or namnre
ypxoasnn mpenn cmerna sa neoxonmo a ce npornnonocrann. Ho xaxn eme
peannnxr nono sa resn nspaxennx? opn camnre mornnn, no xonro resn rocnoa ce
oxnnxa npornn men, ronopxr sa rxxnara nenpanora n sa moxra npanora. B ecrnnrennocr
ypxoasnara nnrennrennnx nporecrnpa npornn rosn mo nsrne camo samoro rx camara
e aconmrno nnmena or ycrnnx ap a nsecrna npxy macara. Hamara nnrennrennnx
nsnxno ce orana na nncarencxa enocr. Arnraropcxara ycrna peu ne e nena npo]ecnx.
Hocrenenno oryunaxn ce a ronopn c napoa, namara nnrennrennnx nensexno ryeme
n, n xpax na xpanmara, nannno saryn cnoconocrra a pasnpa ncnxonornxra na macara.
Oparopr, xoro ce nsxasna npe naponara maca, uere no nnnara na aynropnxra,
oxonxo rx pasnpa onona, xoero ronopn, oxonxo my cuyncrna. Aynropnxra nauaca
nnacx nsnecrnn nonpanxn n rona, xoero ronopn oparopr. Mexy oparopa n neronnre
cnymarenn nnnarn cmecrnyna nsnecren xonraxr. Hncarenxr ne moxe a xaxe nnmo
noono sa cee cn. Ta ro nnxora ne nnxa no-ronxmara uacr or unrarennre cn. Beue
camo nopan rona nncarenxr nensexno npnana na nncannxra cn cncem oma ]opma.
Hpe ounre my nxma aynropnx, xoxro a nnxa nenocpecrneno. Tona nensexno
nnmana neuarnoro cnono or ocraruna rtnxanocr, or ocraruno pasnpane na
ncnxonornuecxnre nmancn. Fnecrxmnxr oparop no npannno me e n ne nom nncaren, a
necrxmnxr nncaren nnxora nxma a e oparop, ocnen axo cnennanno ne ce e
ynpaxnxnan n rona nsxycrno. Tpxna ome a nmame npenn, ue macara e nneprna n
nennna. Tx neoxorno nsema n pne neuarnoro nponsneenne, ocoeno axo uonexr or
macara ne e yeen npenapnrenno, ue n aena xnnxxa me namepn nmenno onona, n
xoero camnxr ro nxpna n na xoero camnxr ro ce naxna. Knnrnre c onpeenena nacoxa
onxnoneno ce uerar or xopa, xonro camn cnaar xm nex. Camo npoxnamannxra nnn
nnaxarr morar ome a pasunrar, nopan xparxocrra cn, a ar npounrann nonxxora n
or npornnnnnnre n c rona a nm oxaxar mnmonerno nnnxnne. Pncynxara nn ncnuxnre
]opmn, nxnmunrenno ]nnma, nma neue no-ronemn mancone. Tyx na uonex ne my ce nanara
mnoro a cn nanpxra mosxa. ocraruno my e a nornene pncynxara n na-mnoro a
npouere xparxnx oxcnnrenen rexcr xm nex. He e cmoro, xaro a npouerem nxna
xnnxxa nnn pomypa.
Pncynxara ecrna na uonexa pso, moxe a ce xaxe - c enn yap. Tyx ne e
neoxonmo mnoro npeme, xaxro e npn uerenero.Ho na-naxnoro e rona, ue neuarnoro
nponsneenne moxe a nonane n pasnnunn pne, a ]opmynnponxara cn ocrana ena n
cma. A ncmnocr, snaem, ue ]opmynnponxara nma ronxmo snauenne n ue ncxxo
nponsneenne oxasna ronxona no-ronxmo nnnxnne, xonxoro noneue e npncnocoeno
nmenno xm aen xpr unrarenn. Knnra, nanncana sa mnpoxnre maca, rpxna a e
nanncana cncem n pyr crnn, orxonxoro xnnra, nmama npenn camo recnnx xpr na
nncmara nnrennrennnx.
B manxo ornomennx neuarnoro nponsneenne moxe cmo raxa a ce npncnocoxna
xm cnoxra aynropnx xaro ycrno cnono.
Ha ncexn oparop, pasnpa ce, ce nanara mnoro nrn a ronopn na ena n cma rema.
Ho axo ro e ecrnnrenno nennx n rennanen napoen oparop, me cymee nce nax a
pasnoopasn no ]opma marepnana cn. Taxn oparop nnnarn uyncrna cnoxra aynropnx n
cnonranno nonpa nmenno onesn ymn, xonro ca neoxonmn, sa a crnrne o cpnero
na aena aynropnx. Axo my ce cnyun mnnuxo a cpxa, ro nenara me ro nouyncrna
n nauaca me nanpann neoxonmara nonpanxa. Beue xasax, ue ncrnncxnxr oparop no
nnnara na cnymarennre cn uere n nnxa, npno, pasnpar nn onona, xoero ronopn, nropo,
cnoconn nn ca nnnmarenno a cnexr nsnoxennero my, rpero, yexana nn rn onona,
- 278 -
xoero xasna. Axo saenxsna, ue aynropnxra ne ro pasnpa, nenara cmenx rona n sanouna
a ronopn mnoro no-npocro n nonynxpno, raxa ue a ro pasepe n na-nsocranannx
cnymaren. Axo saenxsna, ue na aynropnxra e rpyno a cnen nennx xo na
nsnoxennero, nauaca cmenx remnoro na peura n sanouna a nsnara mncnra cn no-anno,
no-nopono n no-cxemarnuno, oxaro ne nouyncrna, ue aynropnxra neue nannno
cnoxono cnen nnmxara na oxnaa. Axo, na-cerne nouyncrna, ue aynropnxra ne e
nannno yeena or aprymenrnre my, sanouna a npnnexa nce nonn n nonn onon n
npnmepn, sanouna a anannsnpa pasnpocrpanennre nspaxennx, nensxasannre cmnennx n
cncremno npenxna mncnra cn o momenra, n xoro nouyncrna, ue n sanara ca nsuesnann
n nocnennre ocrarnn or onosnnnxra, oxaro nax no nnnara na cnymarennre cn ne nnn,
ue aprymenrannxra e paspana n npnera n ue nocnennre cnpornnnxnamn ce cnymarenn
ca xannrynnpann.
uecro na oparopa my ce cnyuna a ce narxna na npepascnn, xonro ca camo
npoyxr na uyncrnoro, a ne na yma. Ha-uecro ryx ce cncxname c nncrnnxrnnno
neopoxenarencrno, c necsnarenna ompasa, c npensero orpnnarenno ornomenne. a ce
npeoonexr raxnna necsnarennn nacrpoennx e mnoro no-rpyno, orxonxoro a ce nanne
enn nnn pyr norpemen npnnnnnen nsrne, asnpam ce npxy nepasnpanero, a peuem,
na ena nnn pyra nayuna ncrnna.
Horpemnnre nayunn nsrnen, nenpannnnoro nonnrnuecxo pasnpane morar a ce
nannxr c pasymnn aprymenrn. Brpemnara cnpornna na xopara, asnpana npxy
uyncrnoro, no rosn naunn ne me npeooneem nnxora. Tyx rpxna a ce ecrna
nsxnmunrenno c npnsnn xm rancrnenara onacr na uyncrnara. Taxana saaua e neue
cncem nenocnnna sa nncarenx. Tyx e neoxonm camo oparop.
3a npnmepn nxma samo a ornname aneue. Hpe nac e croycrara ypxoasna npeca.
Hennre necrnnnn ce cnncnar mnoro cpuno. Tnpaxnre nm ocrnrar mnoro mnnnonn.
Tasn npeca nanonxna ncnuxn xpanma na crpanara. H xaxno? Bcnuxo rona ne npeun na
mnpoxn cnoene or napoa a ocranar nenpnmnpnmn nparone na ypxoasnnx cnxr. Hxnara
rasn necrnnxapcxa n xnnxna nnna orcxaua or nnsmnre cnoene na napoa xaro ronxa or
crena. Bcnuxnre ycnnnx na namnx nnrenexryanen cnxr n rona ornomennx ornnar
nanpasno. Kaxno oxasna rona? Eno or nere - nnn ue ncnuxn neuarnn nponsneennx na
cnpemennnx ypxoasen cnxr nnmo ne crpynar, nnn ue neuarnnre nponsneennx nsomo
ne ocrnrar o cpnero na mnpoxnre naponn macn. Hocnenoro e ocoeno nxpno, axo
neuarnnre nponsneennx aconmrno ne cornercrnar na ncnxonornxra na macara, xoero n
aennx cnyua e raxa.
H nexa ne nn xasnar /xaxro cropn nacxopo enn epnnncxn necrnnx or narepa
ounannonane, ue npnmepr na mapxcnsma n rnannoro cunnenne na Kapn Mapxc
onponepranar namnre pascxennx. Hxma nnmo no-nonpxnocrno or rona norpemno
rnpenne. Inranrcxoro cn nnnxnne npxy macara mapxcnsmr nonyun ne naroapenne
na onesn neronn neuarnn nponsneennx, n xonro ce nsnara ]opmannoro yuenne na
enpecxara mncn, a nsxnmunrenno naroapenne na rpannosnara ycrna nponarana,
xoxro nsecrna npxy macnre neue n nponxenne na mnoro ronnn. Moxem a
rapanrnpame, ue or cro xnnxn nemcxn paornnnn maxcnmym cro ymn nosnanar
mapxconnx "Kannran". Tona cunnenne ce nsyuana rnanno or nnrennrennnxra n ocoeno
or enpenre, a cncem ne or mnpoxa maca npnnpxennnn na mapxcnsma or nnsmnre cnoene
na napoa. Hx n rona cunnenne cncem ne e nanncano sa mnpoxnre macn, a
nsxnmunrenno sa enpecxnre pxononrenn, ocnyxnamn mamnnara na enpecxnre
sanoenannx. Karo ronnnno sa nxnara rasn mamnna mapxcncrnre ynorpexnar cncem pyr
marepnan, a nmenno: exenennara npeca. Mapxcnuecxara exenenna npeca panxanno ce
pasnnuana or ypxoasnara no rona, ue n mapxcnuecxnre necrnnnn nnmar arnraropn, a
ypxoasnara, c nsnnnenne, arnrannx x npanxr pacxaun. Onxnonennxr peaxrop na enn
- 279 -
connanemoxparnuecxn necrnnx nna n nomemennero na peaxnnxra cn nanpano or
naponoro cpanne. To npensxono nosnana nacrnoro cn. Fypxoasnnxr pacxau
nsomo pxxo nanycxa xannera cn. Ha naponnre cpannx ro nsomo ne xon. A n a
orne, nenara me ce pasonee camo or nomnx nsyx. Ero samo neronoro neuarno cnono
ocrana cncem esnomomno n escnnno a oxasna nnnxnne na mnpoxnre naponn macn.
Mnnnonn npnnpxennnn cpe paornnnnre mapxcnsmr nonyun nopan neuarnnre
nponsneennx na cnonre npxonnn ornn, a n pesynrara na neymopnara n nancrnna
rpannosna nponaranaropcxa paora na ecerxn xnnxn neymopnn arnraropn,
sanounaxn or na-ronemnre anocronn na ronenero n cnpmnaxn c manxnre unnonnnnn
or npo]cmsnre, pennre cexperapn n ncxycnonnn oparopn.
Tasn nmenno nponarana norornn xonrnnrenra or xopa, xonro cne rona cranaxa
nocroxnnn unrarenn na connanemoxparnuecxara npeca. Hx n camara rasn npeca cmo ce
nnme noneue na pasronopnnx esnx. B rexnnre necrnnnn ne nnmar, a "ronopxr". ennre
or ypxoasnnx narep - npo]ecopn, yuenn, reopernnn, ncensmoxnn nncarenn -nonxxora
ce onnrnar a nsnnsar n xaro oparopn. oxaro mapxcncrxnre oparopn nourn nnnarn
nsnnsar n n ponxra na nncarenn. Ta n nocnennx cnyua crana yma npen ncnuxo sa
enpen.
Ero ecrnnrennara npnunna, nopan xoxro necrnnxapcxnxr cnxr ne e n ccroxnne a
oxaxe mo-roe cepnosno nnnxnne npxy nacrpoennxra na mnpoxnre cnoene na namnx
napo. Hsnecrna ponx ryx, pasnpa ce, nrpae n rona, ue camnre resn necrnnnn ce namnpar
n pnere na enpen, a nocnennre nnxax ne ca sannrepecynann a nayuar macara na nemo
opo.
Kpano rpyno e, xaxro neue xasaxme, a ce npeoonxnar necsnarennoro npaxeno
nacrpoenne na aynropnxra, npepascnnre, asnpann npxy uyncrnara, npensernre
mnennx, nexcnnre ycemannx n r.n. Tyx ce nanara a ce copasxname npocro c
esrernonnn ]axropn. Vmennxr oparop me nn xaxe, ue ycnexr na eno cpanne sanncn
cepnosno opn or raxn ]axrop xaro uaconere, n xonro ce nponexa. Cmnxr oparop,
xoro uere cmnx oxna na cmara rema, me npensnnxa cncem pyro nneuarnenne y
aynropnxra, axo cpannero ce nponexa n ecer uaca cyrpnnra, nnn n rpn uaca cne
ox, nnn neuepra. Koraro ome nxmax ocraruno onnr, as cam onpeenxx cpannxra sa
cyrpnnra. H as ome mnoro ope cn cnomnxm neycnexa na cpannero, xoero oxnnxme sa
cyrpnnra n nomemennero na mmnxencxnx pecropanr "Kann" c nen a nporecrnpame
"npornn esopasnxra n saernre or uyxecrpannn nocxn nemcxn repnropnn". Torana
rona eme na-ronxmoro nomemenne n Mmnxen n namnxr pncx eme ocra ronxm. H ero
ue pemnxme, ue me ce cepe noneue napo n ue sa ncnuxn namn npnnpxennnn me e
no-necno a oar na cpannero, axo ro oxnnm sa neenx n ecer uaca cyrpnnra.
Pesynrarr eme mnoro nom, maxap n cmenpemenno nn nncma crenen noyunrenen.
Hapor oe. 3anara eme nnna. Bnmnoro nneuarnenne eme nmnosanrno. Ho n
cmoro npeme nacrpoennero na cpannero eme aconmrno neeno. He ce ycemame
nnxaxna ronnora. H as camnxr xaro oxnaunx ce uyncrnax noxo nemacren, ue ne mora
a csam aconmrno nnxaxn xonraxr mexy cee cn n cnymarennre. Ionopnx n rona
yrpo cncem ne no-sne, orxonxoro nnnarn, a nxmame nnxaxn e]exr? Hanycnax sanara na
cpannero cncem neyonnernopen, no nonyunx nenen ypox. Ho-xcno ome nxxonxo
nrn nonropnx rosn onnr n pesynrarr eme cmnxr.
B xpax na xpanmara ryx nxma nnmo sa uyene. Onnrare ce a ornere na rearp, a
peuem, n rpn uaca cne oe n onnrare a ornere na cmara nneca cc cmnx ccran or
aprncrn na neuepno npecrannenne n 8 uaca neuepra n me ere nopasenn or rona xonxo
pasnnuno me e nneuarnennero. Enn nanmarenen uonex, cnocoen a cn ana cmerxa sa
cocrnennre cn nacrpoennx, nenara me nouyncrna orpomnara pasnnxa mexy
nneuarnennero, xoero ce nonyuana or nennoro n nneuarnennero, xoero ce nonyuana or
- 280 -
neuepnoro npecrannenne. Tona ce ornacx opn n sa xnnoro. Hocnennxr npnmep e
ocoeno naxen, samoro n npnmepa c rearpa moxe a ce nspasn, ue nn neuepnoro
npecrannenne aprncrnre moxe n ca ce crapann noneue, n r.n. oxaro
xnnemarorpa]nunnxr ]nnm e enaxn n n 12 u. na ox, n n 9 uaca neuepra. He, paorara
e nmenno n rona, ue camoro npeme npes enx oxasna cnoero onpeeneno nnnxnne npxy
spnrenx. Cmoro nnnxnne oxasna nomemennero. Hma raxnna nomemennx, xonro nnnarn
n nensmenno ocranxr spnrenx n cnymarenx cryen. Bnnmo oxcnenne ne moxe a ce
namepn, n nce nax e ]axr, ue nemo npeun n ncrnncxo nacrpoenne ne ce csana.
Bn ncnuxnre resn cnyuan saauara ce ccron n rona a ce nsecrna no corneren
naunn npxy nonxra na cnymarenx nnn spnrenx.Ha-mnoro rona naxn sa cpannxra, n
xonro aynropnxra e ccranena or xopa c npornnononoxnn xenannx n npxy xonro xopa
oparopr ncxa a oxaxe nsecrnnx n npornnononoxna nacoxa. Ouennno nonxra na
uonexa or cyrpnnra, a moxe n npes nennx en e ome no-cnnna, orxonxoro neuep; sarona
aennxr cnymaren oxasna na oparopa c npornnononoxnn nsrnen no-ronxma nrpemna
cnpornna cyrpnnra, a ne neuepra. Ouennno, neuep onxnonennxr uonex e no-noarnnn
na nonxra na no-cnnnnx, n aennx cnyua na oxnaunxa. T xaro noonn cpannx ne
ca nnmo pyro ocnen cnoero poa nyo mexy ne pasnnunn nacrpoennx. H opn sa
enn ncrnncxn oparop, npnrexanam saenexnrenno xpacnopeune, npnrexanam ueprn na
anocron, nce nax e no-necno a npeyen uonexa n onesn uacone na enx, xoraro camara
npnpoa neue e orcnanna neronara cnpornnnrenna cnna, orxonxoro n onesn uacone na
enx. xoraro rosn uonex ome npnrexana nxnara cn eneprnx n nonx.
Ha cmara nen cnyxn nsxycrnenara, no cmenpemenno rancrnena ocranonxa,
csanana or xaronnuecxara npxna: ropxmn cnemn, xannnnnnn, mnpncn n r.n.
Hcrnncxnxr oparop nmenno n cnonre nyon c npornnnnxa, xororo ce crpemn a npnomn
xm cnoxra nxpa, nocrenenno npnonna nopasnrenno ]nna ncnxonornuecxa
uyncrnnrennocr, xoxro nourn nannno nnncna na nncarenx. Ero samo moxe a ce xaxe, ue
no npnnnnn neuarnnre nponsneennx ca no-npnronn camo sa sanouanane n
sarnpxanane na neue cmecrnynamn mnennx. Bcnuxn ecrnnrenno nennxn
ncropnuecxn npenparn ca nnn nsnpmnann nocpecrnom ycrnoro cnono, a ne
nocpecrnom neuernn nponsneennx. Hocnennre nnnarn ca nrpann camo nounnena ponx.
Hann ncnuxn snaem, ue ]pencxara penonmnnx cncem ne e nna pesynrar na
]nnoco]cxn reopnn. Tasn penonmnnx ne n x nmano, axo emarosnre na ronemnx crnn ne
xxa csann nxna apmnx or xopa, nonoxnnn na ronenne monapxnxra, cncremno
pasyxnamn crpacrnre na crpaamnx napo - oxaro naxpax ne ce e paspasnn uyonnmnnx
nspnn, naxapan a rpenepn nxna Enpona. Cmoro rpxna a xaxem sa na-ronemnx
penonmnnonen npenpar na nonoro npeme. He cunnennxra na Hennn nanpannxa
onmennmxara penonmnnx n Pycnx. Inanna ponx nsnrpa oparopcxara enocr na
ronemnre n manxn anocronn na ompasara, pasnannnn crpacrnre na napoa n nenepoxrnn
maman.
Hapor, ccroxm ce or nerpamornn xopa, eme nnneuen n xomynncrnuecxara
penonmnnx ne upes uerenero na reopernunnre cunnennx na Kapn Mapxc, a upes
xaprnnnre na onesn neecnn nara, xonro nm pncynaxa xnnxn n xnnxn arnraropn,
pxonoemn ce, pasnpa ce, camo or ena onpeenena nex.
Taxa e nno, raxa me e nnnarn.Kpano xapaxrepno sa namara nemacrna,
orxcnara or xnnora nemcxa nnrennrennnx e, ue n cnope nex nncarenxr nnnarn nma
ymcrneno npensxocrno na oparopa. B rosn cmncn ce pasnpocrpanxna n cnomenarnx or
nac necrnnx or narepa ounannonane. Cnoxra aprymenrannx rosn nemacren necrnnx
nornpxana c rona xaxno pasouaponanne nonxxora npensnnxnana peura na npnsnar
ronxm oparop, cne xaro e naneuarana. Tona mn nanomnx pyr ennso, xoro mn e
ocranan n namerra or npemero na nonara. Ho onona npeme ce noxnn xnnxxa c peun na
- 281 -
Ho-xopx, xoro rorana eme ome anrnncxn noenen mnnncrp. Hamnxr ypxoasen
nemcxn neuar nenara nonoxn rasn xnnxxa na "na-]nn" xpnrnuecxn ananns n xaro ne
no ne oxasa, ue peunre na Ho-xopx ca aconmrno anannn, nenayunn,
neocraruno ]nnn n r.n. B rona npeme romuero peun na Ho-xopx nonana n n
monre pne. As npouerox na enn x rasn xnnxunna n ce yenx nenara, ue nmam npe
cee cn opasnn na oparopcxoro nsxycrno n nsymnrenno ymenne a nsecrna npxy
ncnxonornxra na macnre. Ocraname mn camo ropunno a ce nocmex na namnre
necrnnxapn, xonro aconmrno ne xxa n ccroxnne a pasepar snauennero na resn peun.
Hamnre macrnnenn xynn cexa sa peunre na Ho-xopx no onona nneuarnenne, xoero
re npanexa na namnre nayrn npecnrenn nnrennrenrn. Bcmnocr, nennxnxr anrnncxn
emaror Ho-xopx asnpame peunre cn nsxnmunrenno npxy rona a oxaxe xonxoro
e nsmoxno no-ronxmo nsecrnne na ecrnnrenno mnpoxnre macn na cnox napo. H
ro eme, pasnpa ce, cncem npan. Or rnena rouxa na rosn xpnrepn peunre na
anrnncxnx noenen mnnncrp xxa npensxonn, xxa opasnonn n noxasnaxa
nsymnrenno pasnpane na naponara yma or rosn oparop. Hmenno sarona peunre na
Ho-xopx ecrnnrenno xxa oxasann orpomno nnnxnne npxy anrnncxara rnna.
Cpannere resn peun na Ho-xopx c esnomomnoro pene na nemcxnx oparop
Ferman-Xonner. Bnmno peunre na nocnennx nxa mornn a nsrnexar "no-]nnn", no n
ecrnnrennocr peunre na Ferman oxasnaxa camo rona, ue rosn uonex cncem ne ymee a
ronopn cc cnox napo, r xaro aconmrno ne ro nosnana. 3a npaunx mosx na
"opasonannx" nemcxn xypnanncr ocrana cncem nepasnpaemo samo Ho-xopx e
morn a oxaxe raxona rnranrcxo nnnxnne npxy macara, a "opasonanara" pnxannna na
Ferman, xoxro ronxona ce xapecname na namnre "ymnn" xypnanncrn n nnrennrenrn,
nxmame nnxaxno nnnxnne npxy macara. ue Ho-xopx ne camo ne orcrnna no
rennannocr na Ferman-Xonner, no mnoroxparno ro npensxoxa -rona ro oxasa nmenno
upes ]axra, ue e ycnxn a npnae na peunre cn raxana ]opma, xoxro my e ornopnna
cpnero na napoa my n my e ana nsmoxnocr nannno a nounnn napoa na cnoxra
nonx. Tosn anrnnuannn oxasna npensxocrnoro cn na pasnnre Fermanonnn nmenno c
rona, ue ymeeme a ronopn cc cnox napo npocro, xcno, nspasnrenno, npnnexaxn nexn
n ocrnnn npnmepn, nsecrnaxn npxy uyncrnoro n nopaxennero na macara. Peura
na ncrnncxnx pxanen exren rpxna a ce onenxna ne no onona nneuarnenne, xoero rx
npann na ynnnepcnrercxnre npo]ecopn, a no onona nnnxnne, xoero oxasna npxy
mnpoxnre cnoene na napoa. Ero enncrnennxr xpnrepn, nosnonxnam a ce cn sa
crenenra na ecrnnrennara rennannocr na aen oparop.
Hamero nnxenne e ome mnoro mnao. H axo ro or nnmo crana neue raxana ronxma
cnna, n axo ncnuxn nnmnn n nrpemnn nparone ca npnnyenn a my oxasnar uecr upes
cnoero npecnenane, rpxna a npnnnmem rona camo na ]axra, nnro sa momenr ne
nsnycxame or oun npnneennre no-rope copaxennx.
Heuarnara nnreparypa na namero nnxenne nma, pasnpa ce, naxno snauenne na
naprnxra. Ho n ceramnara ocranonxa nenara ponx e na-neue n rona a npnana
enncrno na mncnenero na pxononnx cno paornnnn - na nncmnre n nnsmn
pxononrenn na nnxennero. a nepyna macnre, nacrpoenn ome npaxeno xm nac e
npnsnano rnanno ycrnoro cnono. Bsemere enn yeen connanemoxpar nnn, a peuem,
]anarnuno nacrpoen xomynncr. ue me nsemar nn re nome n pne nxxox
nannonanconnanncrnuecxa pomypa! A ome noneue nxma a nounar a xynynar namn
nsannx, nxma a rn uerar, nxma a npnaar nnxaxno snauenne na onasn xpnrnxa, xoxro
ce cpxa n rxx no apec na cocrnennx nm mnporne. Hx n necrnnx na uyxa naprnx
nsemar n namnx nex mnoro pxxo. Orenen po na necrnnxa nnpouem ne moxe n a oxaxe
mo-roe cepnosno nnnxnne. Enn nsonnpan po na necrnnx or xoro n a e narep ne ana
xcna npecrana sa nsrnenre na rosn narep n sarona ne moxe a oxaxe nnnxnne npxy
- 282 -
unrarenx. Honeuero xopa or macara ocnen rona ca npnnyenn a npecmxrar ncexn cno
n]ennr n neue camo nopan rona or onxnonennx uonex ne moxe a ce ouaxna a ce
aonnpa sa necrnnx na npornnnnx narep, camo sa a nma nsmoxnocr oexrnnno a ce
opnenrnpa sa pasnornacnxra. Or ecer xnnxn ymn ena nn me ce namepn enn, xoro a
nocrnn raxa. Camo rorana, xoraro uonex neue e sanepynan or aeno nnxenne, ro me
ce aonnpa sa necrnnxa na naprnxra n ro rnanno sa a e n reuenne na cocrnennx cn
naprnen xnnor.
Cncem pyro nemo e xparxara npoxnamannx, nanncana na "pasronopen" esnx. Axo
npoxnamannxra ce pasana esnnarno, ro neue c ronxma oxora x nsemar n pne. Hsnecrna
ponx ryx nrpae n rona n sarnannero a e osnauena remara na npoxnamannxra. Axo crana
yma sa nnpoc, xoro n aen momenr nnrepecyna ncnuxn, axo rasn rema e na ycrara na
ncnuxn, ro npoxnamannxra ce pasrpana xaro ronn xnx. Tasn nncronxa onxnoneno x
pasrnexar noneue nnn no-manxo nnnmarenno, raxana nncronxa nonxxora ycnxna a
nacoun nnnmannero na unrarenx n nona nacoxa, a npensnnxa y nero nnrepec xm nono
nnxenne n r.n. Ho n nncronxara opn n na-naronpnxrnnx cnyua ana camo nex rnacx
n onpeenena nocoxa. a onee paorara oxpa, r.e. a sanomna uonexa, rx ne moxe.
Hncronxara moxe camo a opne nnnmannero na npouennx x npxy nxxaxn non ]axr,
non nosynr n r.n. Bnnxnnero na nncronxara ce nanara a e sarnpeno c pyrn
cpecrna. Tyx cnaa npen ncnuxo maconoro cpanne.
Axo aen uonex e sanounan a xnonn xm onpeeneno nono mnao nnxenne, ro
ornauano ro nce nax ce uyncrna ome necnrypen. H nmenno ryx nna na nomom maconoro
cpanne. Kaprnnara na ronxmoro cpanne, ccroxmo ce or xopa enaxno nacrpoenn,
na-uecro ecrna oopxnamo na uonexa, xoro nce ome ce rornn a ncrnn n peonere
na nonoro nnxenne. Bsemere nonnxa na ]ponra. 3aeno cc cnoxra pora, c arantona,
saonxonen or ncnuxn crpann or pyrapnre cn, ro ornna na o no-cmeno, orxonxoro
rorana, xoraro e npeocranen na camnx cee cn. B rpynara ro ce uyncrna nce nax
onxxe n esonacnocr, maxap ue n ecrnnrennocr cncem ne e raxa.
Koraro uonex nonane na ronxmo cpanne nnn na ronxma emoncrpannx, rona ne
camo noxpenx nacrpoennero my, no my ana onpeenena npsxa cc cmnmnennnnre,
nspaorna y nero xopnoparnnen yx. Axo aen uonex e camo npn npnnpxennx na nono
yuenne n aen sano, n aeno npenpnxrne, paornnnnna n r.n. nonxxora my e
rpynnuxo n ro ce oopxna xaro nnxa, ue e nonnx na ronxma apmnx, unen na omnpna
xopnopannx. Tona ycemane ro nonyuana sa npn nr camo xoraro nonaa na npnoro
ronxmo macono cpanne nnn macona emoncrpannx. Or cnoxra manxa paornnnnna nnn
cnoero ronxmo npenpnxrne, xero orennnxr uonex ce uyncrna cncem manx, nonnxr
npnnpxennx na nonoro nnxenne sa npn nr nonaa na macono cpanne. Tyx ro
nenara nnxa xnnxn n xnnxn xopa, nacrpoenn xaro nero. Benara ro saonxanx
armoc]epa na mymen enrycnasm, npncma na cpanne, xero npnccrnar rpn-uernpn
xnnxn ymn or enn narep. Tasn armoc]epa ynnnua. Ouennnnxr sa ncnuxn ycnex na
cpannero npoyxa noem n n rosn non nocernren, n sa npn nr oxonuarenno ce
ocnooxana or raennre ome n nero nrpemnn cmnennx. uonexr nenonno ce noana na
onona nnmeno nnnxnne, xoero nne napnuame macono camonnymenne. Bonxra, crpacrra,
cnnara na xnnxnre ce axymynnpa nn ncexn orenen yuacrnnx na cpannero. uonexr,
npecrnnn npara na cpannero ome c nsnecrno cmnenne n rpnre, cera ro nanycxa c
ropo nnrnara rnana: ro e npnonn nnna nxpa n cnoero eno, cranan unen na
onpeenen xonexrnn.
Hamero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne nnxora ne rpxna a sapanx sa ncnuxo
rona. Hne nnxora nxma a ce noaem na nnymennero na ypxoasnnre rnynnn, xonro,
nnxare nn, mnoro ope pasnpar ncnuxo n nce nax ycnxxa a nponrpaxr ena ronxma
pxana, a nponrpaxr rocnocrnoro na cocrnenara cn xnaca. a, re crpamno ca ymnn,
- 283 -
resn rocnoa; re ymexr ncnuxo n ne cymxxa a nanpanxr camo ena peonnx - ne
cymxxa a nonpeuar na rona nennxr nemcxn napo a nonane n oxrnxra na mapxcnsma.
Tyx re ce nponannxa no na-xanx naunn. He e nn xcno, ue rxxnoro camomnenne n
nayrocr ca camo ponn parx na rnynocrra n nenexecrnoro nm.
Axo resn rocnoa ne ncxar a npnsnaxr nennxoro snauenne na ycrnoro cnono, rona
oxcnxna mnoro npocro ]axra, ue camnre re npexaneno ope ca ce yennn n escnnnero
na cnoero cnono.
- 284 -
Inana VII

Cnscsnn1e c uepnennn qpon1
Hpes 1919-1920 r., a cmo npes 1920 r as nnuno cmxrax sa neoxonmo a nocemanam
ypxoasnnre cpannx. Te nensmenno mn npanexa cmoro nneuarnenne, xaxnoro
npnonnax npes ercxnre cn ronnn, xoraro mn napexaxa a nsnnx nxnna pneno
macno. Tpxna a ro nsnnem, n xasnar, ue pnenoro macno e mnoro nonesno, no nxycr my
e ornparnrenen! Axo eme nsmoxno sa mnap a ce onee nacnna nennxr nemcxn napo
na resn ypxoasnn cpannx n axo moxeme a ro sapxnm o xpax a npecrannennero,
ro n nponxenne na nxxonxo cronernx rona moxe n meme a ae onpeenenn
pesynrarn. Ho nnuno sa cee cn me xaxa, ue xnnorr n sarynn sa men n rosn cnyua
nxnara cn npenecr n as ma nx npecranan a ce panam, ue cm nemen. 3a macrne oaue ,
napor ne moxem a ro oneen na mnap na rnx cpannx. Ero samo ne rpxna a ce
yuyname, ue spanara esxnrpocrna maca na napoa xra or resn ypxoasnn "maconn
cpannx" xaro xnon or ramxn.
As nnuno nmax yononcrnnero a nnx na xnno resn cmnnrennn npoponn na
ypxoasnnx mnporne n rpxna a xaxa, ue orrorana npecranax a ce yuynam na rona, ue
resn rocnoa ne npnanar ronxmo snauenne na ycrnoro cnono. Torana nocemanax
cpannx na emoxparnre, ounannonane, nemcxara napona naprnx, anapcxara
napona naprnx /naprnxra na nenrpa na Fanapnx/. Axo nemo neme na oun, ro eme
nnnara enoponocr na aynropnxra. Bn ncnuxn rnx "maconn cpannx" n
ecrnnrennocr yuacrnaxa camo unenone na naprnxra. Hnna nnnca na ncnnnnnna!
Bnmnara xaprnna na cpannero noneue nanomnx rnna sxnaun n xny sa nrpn na xaprn,
orxonxoro cpanne na napo, roxy-mo sanpmnn na-ronxmara cn penonmnnx. H rpxna
a cme cnpanennnn xm rocnoa oxnaunnnre: or cnox crpana re npannxa ncnuxo
nsmoxno ome noneue o ycnnxr cxyxara. Te nponsnacxxa nnn a ro xaxem no-ope,
uerxxa peun, aconmrno noonn na necrnnxapcxnre crarnn n namnre "opasonann"
neuarnn oprann nnn na nxxaxn cxyuen nayuen rpaxrar. Hourennre oparopn craparenno
nsxrnaxa maxap ena xpxa yma. Honxxora ce onycxame camo nxxox nanpernara,
mpmana npo]ecopcxa mera. B raxn momenr nourennre unenone na npesnnyma cmxraxa
sa cnoe sanxenne a ce sacmexr, no n rosn cmxx n nnxaxn cnyua ne rpxname a e
nncox. He, ra nann rona n morno, oxe onasn, a sapasn aynropnxra, xoxro cmo roxy-
nnx sanounana a ce cmee. He, unenonere na npesnnyma cmxraxa sa nsmoxno camo
"naropono" a ce ycmnxnar. Cpxanocr npen ncnuxo!
H nsomo rosn npesnnym!
Benx mn ce cnyun a npnccrnam na ypxoasno cpanne n Mmnxen nn
Barneponara sana. Tona eme mann]ecrannx no cnyua mnnex na Hannnrcxara nrxa.
pxeme peu nxxaxn nouren crapen, npo]ecop or nxxo ynnnepcnrer. Ha rpnynara
ceeme npesnnymr.
Ornxno - enn monoxn, orxcno - pyr monoxn, no cpeara nxxaxn cyexr es
monoxn. H rpnmara n saxonuann orope cmprynn. uonex nmame uyncrno, ue nnxa x
cnn, roxy-mo nponsnecnn cmprna npnca, x nacropn, xonro ce rornxr a xpcrxr
ere. Taxa napeuenara peu na oxnaunxa, xoxro n neuaren nn moxe n meme a nanpann
nxxaxno nneuarnenne, npn ycrno nponsnacxne ecrname npocro yxacno. Cne rpn
uernprn uaca nxnoro cpanne or cxyxa nsnana n rpanc. Cxyxara ce napymaname camo
or rona, ue or npeme na npeme orennn rocnonnuonnn nnn orennn amnuxn cranaxa n cn
ornnaxa. Tnmnnara ce napymaname ome or myma, xoro nnraxa xennepxnre n or
nposxnxnre na orennn "noymenenn" cnymarenn. B enn rn na sanara saenxsax
- 285 -
rpnma paornnnn, omnn x or nmonnrcrno, x no nopuenne na cnoxra oprannsannx.
Hacrannx ce o rxx. Tesn paornnnn camo nponnuno ce cnornexaxa, a nocne nounaxa a
ce cmymxnar n xnonnre, noxanxxn ce a nsnxsar. Haxpax re rnxnuxo ce nnrnaxa n
xaro ce crapaexa a ne npanxr nnxaxn mym, nsnxsoxa or sanara. cno eme, ue n ne ncxar
a nnrar nnxaxn mym:nnxaxn rona copnme, rpxname a ca crnrnann o nsnoa, ue
ne cn crpyna a npeuar na resn xopa a cxyuaxr. As ocranax. Cpannero neue ornname
xm xpax cn. Inacr na oxnanamnx npo]ecop craname nce no-cna. Hourennxr oparop
cnpmn. Torana ce nanrna cyexrr, xoro ceeme no cpeara mexy nara monoxna n
sanouna nopono a nsnara na npnccrnamnre nemcxn "parx n cecrpn" xonxo e
naroapen ro camnxr n xonxo naroapnn rpxna a ar ncnuxn npnccrnamn na
mnoroynaxaemnxr npo]ecop Xnxc sa neronnre saenexnrenen, nsxnmunrenen,
nsymnrenen oxna, xoro nn ronxona ]ynamenranen n nox, xoro na ronxona
mnoro nn nayunn ncnuxn nac n xoro e sa nac nxno "nrpemno npexnnxnane" n nsomo
"ronxmo cnrne". Fn nno npo]annpane na rosn rpxecrnen momenr, nponxaname
npecearenxr, axo cne raxn nox oxna onycnem nxxaxna ncxycnx. Cmxram, ue
me nspasx mnennero na ncnuxn npnccrnamn, axo saxnx, ue ne e neoxonma nnxaxna
ncxycnx n nmecro rona npnxannam ncnuxn a cranar n a nsnnxar ennoymno "ypa" n r.
n. B saxnmuenne npecearenxr npnxanname a ce nsnee "ounan mep anec".
Cpannero xpnno-nxno sanx. Ho xoraro ce crnrna o nropara crpo]a, poxr na
neemnre nenara cnana. Hpnnenr eme noxpenen nax c no-ronxma xonnuecrno
rnacone, a xoraro ce crnrna o rpernx xynner, neemnre cranaxa ome no-manxo. Paspax,
ue nourenoro cpanne ne snae opn rexcra na namara nennxa narpnornuna necen. Ho
sacnyxana nn cn n ecrnnrennocr raxona eno "nncoxo" cpanne a snae nansycr
naponara necen!
Cne rona cpannero ce pasorne, no-rouno, pasxra ce. Enn psaxa xm
nnnnnnara, pyrn - xm xa]enero, rpern - npocro na uncr nsyx.
a, na uncr nsyx! Haram ce crpemxx n as c nxnara cn yma. Cne sanapenara
armoc]epa na cpannero rona eme nannno pasnpaemo. H rona ce napnua
mann]ecrannx n namer na nennxara reponuna nrxa, n xoxro ca yuacrnann crornnn
xnnxn cnnone na namnx napo! Hsnnrax xenanne a nex.
Hpannrencrnoro onua raxnna "mann]ecrannn". Tona ca ecrnnrenno "cnoxonn"
cpannx. Iocnonn mnnncrpr nxma samo a ce npnrecnxna a ne crane esnopxx, a
ne nnrnar nnesanno nnnnre na enrycnasma na nopmannoro nnno, onycxano or
ypxoasnnre npnnnunx. Tyx namnre ynpannnnn nxma samo a ce crpaxynar, ue
noymenenara maca me nsnese or sanara, me ce nopen n crponn pennn n c pyxna
xenxsna xpauxa me mnne no ncnuxn rnannn ynnnn na rpaa, neexn, a peuem, namnx
nannonanen xnmn. He, namara onuama cnoxocrnnero nonnnnx moxe a ne ce rpenoxn.
Tyx nxma a nma nnxaxnn nenpnxrnocrn. Xopara me ornar camo n xpumara nnn
xa]enero...
He, or raxnna rpaxann nnacrra moxe a e ononna!...
Hamnre nannonanconnanncrnuecxn cpannx, pasnpa ce, ne xxa ronxona "mnpnn".
Tyx na npaxenn mnpornea nnnsaxa n orxpnr o enn c pyr. Hamnre cpannx ne
cnpmnaxa c rpnnnanno, nnxomy ne nyxno neene, xoero nnxoro ne pasnanna. Hamnre
cpannx na-uecro cnpmnaxa c nspnn or ncrnncxa ]anarnuna crpacr n nenonpanen
enrycnasm.
Feme nn xcno or camoro nauano, ue na namnre cpannx e esycnonno neoxonmo
a ce ocnrypn cnxna ncnnnnnna n npen ncnuxo a ce rapanrnpa ncrnncxn anropnrer na
npesnnymnre na namnre cpannx. T xaro peunre na namnre oparopn, ecrecrneno,
nnxax ne npnnnuaxa na esnnernara pnxannna na ypxoasnnre "pe]epenrn"; peunre na
namnre oxnaunnn no cpxannero n ]opmara cn nnnarn npensnnxnaxa y
- 286 -
npornnnnnnre xcna snoa n onnrn a nspasxnar. He moxexme a ce onnauem or
neocrnr na npornnnnnn na namnre cpannx. Konxo uecro nnaxa re na nenn rnnn,
xaro npenapnrenno cn pasnpeenxxa ponnre! H na nnnara nm moxeme a ce npouere:
"nec me rn onpmnm!".
uepnennre uecro onexaxa xopara cn na namnre cpannx yxnanno na nenn
xononn, npn rona npenapnrenno nanomnnaxa resn xopa n cmncn, ue rasn neuep rpxna
oxonuarenno a nn pasrpomxr. uepnennre uecro npanexa aconmrno ncnuxn
npnroronnennx, sa a nspnnxr cpannxra nn. Camo pemnrennocrra n eneprnxra na
namnre npesnnymn, camo psnnara n narncxa na namara oxpana na cpannxra moxeme
a ocyern resn saronopn.
ecrnnrenno, uepnennre nmame samo a ecnexr.
opn camnxr uepnen nnxr na namnre nnaxarn npnnnnuame npn nac aynropnx n or
uncnoro na uepnennre. Cpennxr ypxoa ne npecraname a ce nsmymana, ue n nne,
nannonanconnanncrnre, cme nspann uepnennx nnxr. B rona nnxaxa none
nycmncnenocr or nama crpana. Mpnre noxone na ounannonannre cn namennaxa
enn pyrnmy noospennx, ue nne yx n ecrnnrennocr cme camo pasnonnnocr na
mapxcncrnre, ue moxe n nsomo cme camo npnxpnrn mapxcncrn nnn ome no-ope -
connanncrn. Tesn mpenn ocera ne ca paspann pasnnxara mexy connannsma n
mapxcnsma. Ocoeno nsmymenne cpe resn ecna]n npensnnxname ocroxrencrnoro, ue
na namnre cpannx nne ce opmaxme xm aynropnxra ne c ymnre "mnnocrnnn
rocnoa n rocnoxn", a c ymnre: "coreuecrnennnn n coreuecrnennuxn". E, a xaro
paspaxa, ue n cnoxra cocrnena cpea ce napnuame enn pyr "naprnnn pyrapn",
namnxr "mapxcnsm" neue eme nsnn ncxxaxnn noospennx. Henenx nne npocro ce
rpecxxme or cmxx nopan crpaxa na rnx ypxoasnn sann n ocrpoymnnre nm oraxn
ornocno namnx nponsxo, namnre namepennx n namnre nenn.
uepnennxr nnxr sa namnre nnaxarn nspaxme, pasnpa ce, ne cnyuano, a cne spxn
pasmncn. Hcxaxme c rona xonxoro e nsmoxno noneue a paspasnnm uepnennre, a
npensnnxame nsmymennero nm n a rn nponoxnpame a sanounar a xoxr na
cpannxra nn, maxap n camo c nen a rn nponanxr. 3a nac eme naxno resn xopa nsomo
a oar n a nn nscnymar.
3aanno eme n onnx ronnn a ce nanmana xoneannero n esnomomnocrra na
namnre npornnnnnn, xonro ne snaexa xaxna raxrnxa a nsepar cnpxmo nac.
Ornauano uepnennre npenoxnxa na npnnpxennnnre cn e ne nn opmar
nnnmanne n a nn oxornpar.
Ho npannno paornnnnre rxmo raxa n nocrnnaxa.
Ho c npemero orennn paornnnn nce nax sanounaxa a ce npomxnar na namnre
cpannx. H r xaro poxr nm craname nce no-ronxm, a nneuarnennero, xoero nm
npaneme namero yuenne - nce no-cnnno, noxonere nce nax sanounaxa a nepnnnuar n
nsnanaxa n esnoxocrno. B xpax na xpanmara re sanounaxa a crnrar o nsnoa, ue
npocroro npemnuanane e neyono n ue rpxna a npnnoxar repop cnpxmo nac.
Cera noaunre ce opmar xm "csnarennnre paornnnn" c pyr npnsnn: nexa xoxr
na namnre cpannx, sa a aar ram ornop na "peaxnnonno-monapxnuecxara
nponoxannx"; nexa noxonere na nannonanconnanncrnre ce sanosnaxr c mmpynnre na
uecrnnre nponerapnn.
B pesynrar na rona ce nonyun neue pyra xaprnna. Beue cne rpn uernprn uaca or
nauanoro na cpannero nomemennero onxnoneno e npennneno or paornnnn.
Cpannero nanomnx apyren norpe, xoro ncexn momenr moxe a xnpxne nn nsyxa.
unrnnr neue e sapeen, n nspnnr axa-axa a rpmne. Ho n ecrnnrennocr craname
pyro. Paornnnnre nnaxa npn nac xaro npornnnnnn n nparone, a cn ornnaxa or
cpannero, axo ne xaro npnxrenn, ro none xaro xopa, nosamncnnnn ce na npanorara na
- 287 -
cnoero cocrneno yuenne. Onxnoneno cne rpnuacon mo oxna nxnara aynropnx -
xaxro npnxrennre, raxa n ocxopomnnre nparone - ce npenpmame n ennna noymenena
maca or npnxrenn. Csaname ce raxona nacrpoenne, ue npornnnnnnre ne moxexa neue n
a meuraxr a nspnnxr cpannero. Torana noaunre nax sanounaxa a ce crpaxynar n
npemnnanaxa na crpanara na onesn, xonro no-pano npenaraxa a ne ce xon na namnre
cpannx. B peonere na mapxcncrxnre noaun nax ce sarnpxaname mnennero, ue
enncrnenara npannnna raxrnxa cnpxmo nac me e oxorr na namnre cpannx.
Hax sa nsnecrno npeme npnnpxennnnre na uepnennre npecranaxa a xoxr na
namnre cpannx, no mnoro cxopo nrpara sanouname ornono.
Hnnara sapana a ce xon na namnre cpannx ne ycnxname. "pyrapnre" nce nax
nnaxa na rxx nn nce noneue n noneue snaunrennn xonnuecrna. Torana nax noexanaxa
npnnpxennnnre na no-panxannara raxrnxa: namnre cpannx me rpxna, xaxnoro n a
crana, a ce nponanxr.
Ho ero, mnnanar ne, rpn, ocem, ecer namn cpannx; onnrnre a rn nponanxr ne
ycnxnar n ncexn nr uacr or uepnennre mnnana na nama crpana. Torana nnesanno nax ce
pasnacx crapara napona: "Hponerapnn, pyrapn, paornnnn n paornnuxn, oxornpare
cpannxra na resn nannonan connanncrnuecxn nponoxaropn!"
Cmnre neunn xoneannx moxeme e ce nanmanar n n uepnenara npeca. Ty onnrn
a npemnuanar sa nac, ry, yexanaxn ce, ue rona ne onexa o nenra, nsnpar
npornnononoxnara raxrnxa. Torana sanounar a nn cxnanxr nn ncnuxn ]opmn ncexn
oxn en. Hpn rona na paornnnnre ycpno ce oxasna npen ncnuxo xonxo cme cmemnn
nne, nannonanconnanncrnre. Ha cxopo noaunre nax ce yexanar, ue nocrnrar
npornnononoxnn pesynrarn, r xaro mnoro paornnnn ecrecrneno saanar nnpoca: axo
nannonanconnanncrnre ca ronxona cmemnn n nnmoxnn, ro sa xo xnon ronxona mnoro
ce nnme sa rxx. Onxnonennre paornnnn sanounaxa a nsnnrnar nmonnrcrno. Torana
necrnnnnre na uepnennre nnesanno npanxr non sano: ne npocro nsenarencrnar na nac,
a nn npecranxr xaro na-crpamnnre npecrnnnnn n nxnara ncropnx na uoneuecrnoro. B
uepnennre necrnnnn ce noxnxnar ecerxn crarnn, nocrannnn cn saauara ome n ome
nenx a oxaxar npecrnnocrra na namnre namepennx. Cne rona nycxar n xo acnn
sa pasnn cxanannn ncropnn, pasnpa ce, nsmncnenn ornauanoro o xpax. Ho cxopo
rnanarapnre ce yexanar, ue n rosn naunn na opa o nemo ne non. Bcmnocr ncnuxo
rona camo nn nomarame, r xaro npnxonaname nnnmannero xm nac n xm namero
nnxenne.
As ome rorana cmxrax: nexa re nn ce nonrpanar nnn nn pyraxr, nexa nn npecranxr
xaro xomenanrn n npecrnnnnn, camo n camo noneue a ronopxr sa nac, camo
paornnnnre a ce sannrepecynar or namero nnxenne n a sanounar a nnxar n nac
onpeenena cnna, c xoxro pano nnn xcno me rpxna a ce copasxnar.
Kaxno npecrannxnaxme n ecrnnrennocr n xaxno ecrnnrenno ncxaxme, c rona
rnanarapnre na enpecxara npeca n enn npexpacen en mnoro ope me ce sanosnaxr. B
rona xxme nannno cnrypnn.
Axo no onona npeme ne ce crnrame o npexn nponann na namnre cpannx, rona n
snaunrenna crenan ce oxcnxna npen ncnuxo c nenepoxrnara crpaxnnnocr na rocnoa
rnanarapnre na uepnennre. Txxnara nmnma raxrnxa eme a nsnpamar na namnre
cpannx manxn xopnna, a camn a uaxar pesynrara or samncnxnnx cxanan na ynnnara -
neaneu or nomemennero, xero craname camoro cpanne.
Onxnoneno nne xxme nn]opmnpann sa ncnuxn nnanone na resn rocnoa uax o
peonnn n noponocrn. Tosn ]axr ce oxcnxna npno c rona, ue nne, nsxoxaxn or
copaxenne sa nenecopasnocr, uecro ocranxxme mnoro cnon pyrapn n uepnennre
oprannsannn. A nropo, oxcnxna ce c rona, ue noaunre na uepnennre onxnoneno ne
ymeexa a cn pxar esnxa sa snre. Hne neue ronopnxme sa rona, ue y nac, n Iepmannx,
- 288 -
nsomo ne morar a mnuar. B aennx cnyua npnxasnnnocrra noceme nonsa na
nannonannoro eno. Inanarapnre na uepnennre ne moxexa a ce cpxar nenara a ne
paspnxar samncnennre rennannn nnanone. Koxomxara, xasnar, xyxyxxa camo xoraro
neue e cnecna xnero; rnanarapnre na uepnennre nocrnnaxa naonaxn. Hannno
nn]opmnpann sa nnanonere na uepnennre, nne nnnarn npenapnrenno nsemaxme
neoxonmnre mepxn, n nsnparennre or rxx arenrn uecro ne noosnpaxa, ue me ce
namepxr sa nparara, ome npen a ce onnrar a sanounar cxanan.
Hxnara rasn ocranonxa noyn namara naprnx a nseme paorara no oxpanara na
namnre cpannx n cocrnennre cn pne. Ha o]nnnannara nonnnecxa oxpana ryx ne
moxe a ce pasunra. Hanpornn. O]nnnannnre nnacrn onxnoneno ecrnar raxa, ue rona e
or nonsa camo na cxananncrnre. 3a a ocyern cxanana, nonnnnxra npnxrna onxnoneno
a rona, ue npocro saxpnna cpannero. Ho nann rxmo rona eme neoxonmo na
uepnennre.
Hpaxrnxara na namara nonnnnx n rona ornomenne npecrannxna ecrnnrenno
npeen na essaxonnero. V nac e nspaoren raxn onua. Axo mnoroynaxaemara
nonnnnx nayun, ue ena nnn pyra rpyna cxananncrn ncxa a nponann cpanne,
nonnnnxra ne cmxra sa cno nr a sapxn cxananncrnre, a uncro n npocro sapanxna
camoro cpanne. Hocpecrnennxr nonnnecxn renn nnxa n rona npeena na
pxannnuecxara mpocr. Tona y nac ce napnua "npenanrnnnn meponpnxrnx, nacouenn
xm ocyerxnane na essaxonnero".
Kaxno nsnnsa? Bcxxa rpynnuxa pemnrennn annrn nnnarn moxe a nonpeun na
uecrnnre xopa a nponear samncnenoro or rxx nonnrnuecxo cpanne. B nmero na
"rnmnnara n pea" pxannara nnacr noxopno nanexa rnana npe annrnre n "monn"
uecrnnre nonnrnuecxn enn a ar oronxona cnnsxonrennn, ue a ne "nponoxnpar"
annrnre. Axo nannonanconnanncrnre nacpouar penna cpannx, a npo]cmsnre
saxnxnar, ue me npnsonar cnonre unenone a oxaxar cnpornna, namara mpa nonnnnx
ne cmxra sa neoxonmo a sarnopn resn manraxncrn, a cmxra sa naro uncro n npocro a
sapann namnre cpannx. Tesn oxpannrenn na saxona uecro nnaxa ronxona escpamnn,
ue ne ce cnenxxa a nn comanar raxnna nema n nncmen nn.
3a a oesonacnm cpannxra cn or enenryannn cxanann, nne rpxname a ypenm
nemara raxa, ue a em n ccroxnne ome or saponm a cmaxem ncnuxn raxnna onnrn.
Ocnen rona nne ce copasxnaxme n cc cnenoro: ncxxo cpanne, axo ro oxpanxna
camo nonnnnxra, neue camo c rona ce ncxpenrnpa n ounre na mnpoxnre naponn macn.
Onona cpanne, xoero moxe a ce ccron camo naroapenne na ycnnenara oxpana na
nonnnnxra, neue nxma npnrerarenna cnna sa macnre. Hnsmnre cnoene na napoa ce
npncennxnaxa camo xm onnx, n xonro uyncrnar ronxma cocrnena cnna.
Kaxro enn mxecrnen uonex no-necno noexana cpnara na xennre, raxa n
cornernara naprnx no-necno noexana naponoro cpne, orxonxoro ena crpaxnnna
oprannsannx, xoxro ce xpne sa rpa na nonnnnxra.
Hocnenoro copaxenne nrpaeme ocoeno naxna ponx sa rona, ue namara mnaa
naprnx namepn sa neoxonmo a ce narpn cama c oxpanara na cnonre nynnunn
cpannx or repopa na npornnnnnnre.
Paorara no oxpanara na namnre cpannx nne nsrpaxaxme npxy cnennre na
npnnnnna:
1. Bpxy eneprnunoro n ncnxonornuecxn npannnno pxonocrno na cpannero.
2. Bpxy csananero na cnennanno orpxn, nmamn saauara a oxpanxnar pea na
namnre cpannx.
Koraro nne, nannonanconnanncrnre, no onona npeme ypexaxme cpanne, cronann
na namnre cpannx xxme nne n nnxo pyr. ue nmenno nne cme neorpannuanann
cronann n sanara, anaxme na npnccrnamnre a nouyncrnar nenpexcnaro ncxxa mnnyra.
- 289 -
Hamnre npornnnnnn npexpacno snaexa, ue axo nxxo nocmee a npnerne o nponoxannx,
nesaanno me e nsxnpnen npes nparara n ue axo nne opn cme 10 ymn cpemy
nercrornn, nce eno, nxma a ce cnpem npe nnmo. Onxnoneno rorana - ocoeno nsnn
Mmnxen - na namnre cpannx rocnocrname raxana nponopnnx: 10-15
nannonanconnanncrn na 500-700 cnymarenn. H nesanncnmo or rona nnro ena
nponoxannx na namnre cpannx ne moxeme a ocrana esnaxasana. Hocernrennre na
namnre cpannx rnpo snaexa, ue no-cxopo me nosnonnm a nn ynxr, orxonxoro a
xannrynnpame. H nenenx na namnre cpannx ecrnnrenno ce cnyuname mennuxa
namn pyrapn repocxn a ce orpanxna or rpamana maca penxmn n roronn na ncnuxo
uepnenn n nnpexn rona nocrnrame cnoero.
Pasnpa ce, axo uepnennre xxa pemnnn a crnrnar o xpax, re nxa mornn a ce
pasnpanxr c namara mennuxa; no rocnoa uepnennre snaexa, ue npen a npenxr 15-20
namn xopa, nne cc cnrypnocr me crpomnm uepennre none na na nrn no-ronxmo
xonnuecrno rexnn npnnpxennnn. E, a raxn pncx uepnennre ne onuaxa.
Hpncrnnaxn xm mnpoxara oprannsannx na namnre cpannx, nne ce nayunxme a
nsnonsname onnra na mapxcncrxnre n ypxoasnn cpannx.
Ha cpannxra na mapxcncrnre oranna rocnocrname cnxna ncnnnnnna, raxa ue sa
onnrn sa nponanxne na cpannxra nm none or crpana na ypxoasnnre npornnnnnn n
yma ne moxeme a crana. 3arona nx camnre uepnenn ce ycnpmencrnaxa n raxnna
onnrn no ornomenne na npornnnnnnre cn. Te ocrnrnaxa o rona ornomenne xaro
nnpryosnocr, ue no eno npeme n nxna penna onacrn n Iepmannx ncexn onnr a ce cnnxa
nemapxcnuecxo cpanne neue ce pasrnexame xaro nponoxannx cnpxmo paornnnnre.
Ocoeno ce pasnnxpxxa rnanarapnre na uepnennre, axo noosnpaxa, ue na nxxoe cpanne
me saronopxr sa rexnnre cocrnenn rpexone n me pasonnuar cocrnenara nm nnsocr n
nxa. Bom camo rocnoa rnanarapnre nayuexa, ue ce npenonara cnnxnane na raxona
npaxeno na rxx cpanne, nennxr uepnen neuar nanrame nencron no. Cne rona resn
npnnnnnnn npornnnnnn na saxona nauaca rnuaxa xm npnnx nonanan nm nonnna n
naxanno saxnxnaxa, ue e no-ope nonnnnxra camo a ne onycne rasn "nponoxannx na
paornnnnre", nnaue, snaun, me crane no-nomo. C ncexn unnonnnx re ronopexa n
corneren crnn, nmaxn npenn xonxo ronxmo marape e rosn unnonnnx. Ho axo no
nsxnmuenne ce narxnaxa na ecrnnrenno uecren nemcxn amnnncrparop, a ne na xanx
napnan, n axo rosn amnnncrparop ne ce noaeme na manraxa nm, rorana rocnoa
uepnennre nax npnxrnaxa o cnoero nsnnrano cpecrno: saxnxnaxa, ue paornnnnre nxma
a rpnxr "nponoxannx na nponerapnnre" n npnxannaxa cnonre npnnpxennnn n en-
xonxo cn uaca a ce xnxr na cpannero na npornnnnnnre cn n "nocpecrnom
mycxynecrara pxa na paornnxa a cnoxar xpa na rosn neuynan nosop."
Tpxname a ce nnn n xaxn cmyr nsnaaxa crpaxnnnnre pxononrenn na
ypxoasnnre cpannx, xoraro ram ce noxnxnaxa rocnoa uepnennre. Ha-uecro camo
sannaxara na uepnennre eme ocraruna, oprannsaropnre na cpannero a ce orxaxar
or camoro cpanne. Ho axo cpannero ne ce ormeneme, ro or crpaxnnnocr ro orxpnnaxa
none c uac no-xcno - nmecro n 8 uaca, n 9 uaca neuepra. B nponxenne na rosn uac
emnxr npecearen ncrnname n uecrnn nperonopn c xnnnnre ce npornnnnnn;
masnexn ce npe rxx, ro npaneme rpncer n rpn xomnnnmenra na "rocnoara or
onosnnnxra", pasnpocrnpame ce na rema xonxo ncnuxn ypennnn na cpannero ca
paocrnn n macrnnnn, ue onosnnnxra e omna na cpannero /uncra nxa!/ r xaro,
snaun, ca cnrypnn, ue cne omxna na mnennx /a cnooa na ncxycnxra ro no rosn
naunn neue npenapnrenno rapanrnpame na npornnnnnnre/, moxe n me ce namepn oma
nouna n nn ncexn cnyua spnrenna rouxa, snaun, a ce cnnxar n r.n. Hpn rona xpapnxr
npecearen, pasnpa ce, ne npecraname a ce xnne, ue n saaunre na ypennnnre na
cpannero, oxe, onasn, cncem ne nnnsa a npeyen xopara or pyrara naprnx. He,
- 290 -
nexa ncexn cnoono cn ocrana na cnoero mnenne n a npeocrann cnooa na mnennxra n
na pyrnre. Bcnuxo, sa xoero npecearenxr monn "rocnoara or onosnnnxra", e a ne
npexcnar oxnaunxa: npn rona n oxnaunxr, snaun, me e cncem xparx, a cne
nero nenara me sanounar pasncxnannxra. Hnma ynaxaemnre rpaxann ncxar n rona name
cpanne a npecrannxna xaprnna na paroyncrnena nona n narepa na nemcxnx
napo!
B rosn yx ynnseno xaxannxeme emnxr npecearen na cpannero.
Fppp...
Iocnoa pyrapnre ornxno, pasnpa ce, rnpe manxo ce rpornaxa or raxnna
ynemannx. Bom oxnaunxr sanouneme peura cn, nenara ro ocnnnaxa c ecnn
pyrarnn. B xpax na xpanmara, oxnaunxr rpxname a cn cnpa xaprnmxnre n a
cnpmna. Hpn rona uecro ce nonyuaname nneuarnenne, ue camnxr oxnaunx onexueno
nsxname, ononen, ue muennxra my pso ca ce cnpmnnn. Ho nencronnre nonnn na
uepnennre resn ypxoasnn ropeaopn nanycxaxa apenara na cpannero, a ome no-uecro
npocro nsnnraxa or cpannero cc cuynena rnana.
Ero samo na rocnoa mapxcncrnre nm ce nnx nemo cncem nono rona, c xoero nm ce
nanoxn a ce cpemnar na namnra nannonanconnanncrnuecxn cpannx. Ornauano re
nnaxa n nomemennxra na namnre cpannx c nnna cnrypnocr, ue n ryx xaro na mera me
ycnexr c onuanara cn nrpa. "nec cnpmname c resn rocnoa" - raxa ce ]yxaxa enn na
pyr npn nnnsanero na namnre '' cpannx. H xonxo yuyenn ocranaxa resn rocnoa, ome
npen a ycnexr a nanpanxr nropn nnnmenpy], neue nsxnpuanaxa or sanara na
cpannero xaro nepna n camn ne pasnpaxa xax ca ce namepnnn sa nparara na sanara.
Hpno, npecearenxr na cpannero y nac ce pxeme no cncem pyr naunn.
Hnxora namnxr npecearen ne ce ynnxaname a monn npornnnnnnre a nn ocranxr
cnoono a ronopnm. Bropo, namnxr npecearen n nnxaxn cnyua ne oemaname
npenapnrenno esrpannuna cnooa na ncxycnnre na namero cpanne, a camo
saxnxname, ue cronann na cpannero cme nne, ue sarona ncnuxn npana na cpannero ca
namn n ue ncexn, xoro nocmee a nanpann maxap camo enn nnnmenpy], nenara me
e esxanocrno nsxnpnen or sanara. Ho-nararx namnxr npecearen cmxrame sa
neoxonmo nenara a saxnn, ue ne noemame nnxaxna orronopnocr sa cara, xoxro
moxe a nocrnrna cxananncrnre. Axo ocrane npeme n axo cmxrame sa nonesno, me
orxpnem nsnecrna ncxycnx, axo ne, nxma a orxpnem. Cne rona npecearenxr, es
noneue a ce oxcnxna, oxnxname cpannero sa orxpnro, a namnxr oxnaunx nauaca
npncrnname xm oxnaa.
Beue camo rona npensnnxname nsymnennero na npornnnnnnre.
Ho no-nararx na name pasnonoxenne xxa ome, maxap n manoponn, no
npensxono oprannsnpann orpxn, nmamn sa saaua a oxpanxnar pea na cpannero.
Fypxoasnnre naprnn onxnoneno nepynaxa pasnopenrenn na cpannero or uncnoro na
crapnre nourenn xopa, na xonro npano na ynaxenne n anropnrer aname rxxnara
npexnonna nspacr. Ho r xaro naccxnanara or mapxcncrnre rnna nnmeme na
npexnonnara nm nspacr, nonsa or resn pasnopenrenn na ypxoasnnre cpannx nxmame
nnxaxna.
As n camoro nauano npoxapax mncnra, ue orpxnre na namnre pasnopenrenn na
cpannxra rpxna npnnnnnno a ce ccroxr camo or mnaexn. Hamnre orpxn ce
ccroxxa oruacrn or mon nnsxn npnxrenn or ]ponra n or noennara cnyxa nsomo,
oruacrn or mnan naprnnn pyrapn, neoranna ncrnnnn n namero nnxenne. As
nsnnranax y resn pyrapn mncnra, ue repopr moxe a ce cnomn camo c repop, ue ycnex
na namara semx e cen camo na onesn, xonro nmar ocraruno pemnrennocr n mxecrno,
ue nne nonm opa sa raxana nennxa nex, sa xoxro ne e rpemno a oraem nocnenara
cn xanxa xpn. Tasn mnaex eme nsnnrana or nac c nexra, ue axo ce nanoxn paorara
- 291 -
a ce pemana cc cnna, na-opara raxrnxa me e nnnarn nacrnnennero. Ero samo n
cxopo npeme ncnuxn nayunxa ncrnnara, ue namnre orpxn - rona ne ca unenone na
ncxycnonen xny, a xopa, nponnxnarn or noncxn yx n nnnarn roronn a ce opxr ne na
xnnor, a na cmpr.
Kax crpacrno xayname rasn npexpacna mnaex nmenno oen nosynr!
Kax rona ]ponrono noxonenne npesnpame, xax mpaseme ypxoasnara
cnaoxapaxrepnocr n crpaxnnnocr!
Tasn npensxona mnaex cera ce yen c ounre cn, ue noemnpncxara penonmnnx e
nna pesynrar camo na cnaocrra n crpaxnnnocrra na ypxoasnnre pxononrenn.
unsnuecxara cnna, sa a samnrn nnrepecnre na nemcxnx napo, n crnrnana n npes
noemnpn 1918 r. sa rona ne crnrna camo nspxnnnocr n ym na pxononrennre. Kax
paocrno cnxexa nonxxora ounre na resn mnan pyrapn, xoraro nm pasxcnxnax ncnuxo
rona n ornono n ornono nm oxasnax, ue na-mpnre nen o nnmo nxma a onear, axo
ne nn crnrne ]nsnuecxara cnna a rn samnrnm, ue mnnocpnara ornnx na mnpa cnnsa
camo npn cnnnnx n ue ecrnnrenno rpaen mnp morar a sanomnar camo onesn, xonro ce
onnpar na peannn cnna. Ena cera rasn mnaex ecrnnrenno paspa nexra sa nceomara
nonncxa nonnnnocr n nenoro ncrnncxo nennxo snauenne. Cera rx ce yen xonxo
mprnemxo e nno rnxynanero, xoero anaxa na rasn nex crapnre unnonnnuecxn ymn.
Cera moxra mnaex paspa, ue cmncnr na rasn nex e n ncrnncxn reponunara opa sa
cmecrnynanero na cnox napo, a ne opara sa mprnnx anropnrer na ena mprna
pxana.
H raxa npensxono nsnnnxname saauara cn rasn nama npexpacna mnaex!
Bpxy ncexn napymnren na pea na namnre cpannx namnre orpxn nannraxa xaro
xro xnmnn nrnnn. Te aconmrno ne ce copasxnaxa c xonnuecrnoro na npornnnnxa. Hexa
nparonere n sanara a xxa ecer nrn noneue, nexa rn panxnaxa, nexa rn ynnaxa - nce
eno, ncexn or resn mnan xopa snaeme, ue nsnnnxna nennxa cnemena mncnx, ue npxy
nero nexn enoro sa samnra na namero nennxo nnxenne. Beue xm xpax na nxroro na
1920 r. oprannsannxra na resn namn orpxn npne onpeenenn ]opmn. Hpes nponerra na
1921 r. sanounaxme a ]opmnpame or rxx crornn, xonro na cno pe ce nopasenxxa na
no-manxn ennnnn.
Tona crana aconmrno neoxonmo, r xaro cnoenpemenno namnre cpannx
sanounaxa nce noneue n noneue a ce paspacrnar. Bce no-uecro n no-uecro nn ce nanarame
a npnxrname o na-ronemnre sann n Mmnxen. B nponxenne na ecenra n snmara na
1920-1921 r. n na-ronemnre nomemennx n Mmnxen nancxxe ce cnpame nmenno
namara aynropnx. Maconnre cpannx, ycrponann or repmancxara
nannonanconnanncrnuncxa paornnuecxa naprnx, npes nxnoro npeme xxa ronxona
npennnenn, ue ncexn nr nonnnnxra sarnapxme nparnre n oxcnxname, ue sanara noneue
ne moxe a noepe nnro enn uonex.
Koraro ce oprannsnpaxa namnre orpxn, npe nac nsnnxna ome enn non, naxen
nnpoc. ocera nxmaxme nnro cnox naprnna snauxa, nnro cnoe naprnno sname. Tona
crana neno c nnxennero. Fes resn cnmnonn nne ne moxexme noneue a mnnem nnro
cera, nnro, ome noneue, n eme. Ha naprnnnre pyrapn nm rpxname snauxa, no xoxro
re nnmno nxa mornn a ce pasnosnanar enn pyr. E, a sa n eme ne nxa mornn,
pasnpa ce, a mnnar es nsnecren cnmnon, xoro npn rona rpxname a npornnonocrannm
na cnmnona na uepnennx nnrepnannonan.
Ome or ercxnre cn ronnn snaex xaxno nennxo ncnxonornuecxo snauenne nmar
noonn cnmnonn n xax ecrnar re na-neue na uyncrnoro. Cne xpax na nonara nenx
mn ce cnyun a nanmanam macona mapxcncrxa emoncrpannx npe xpancxnx nopen n
Hmcrrapren. B rasn emoncrpannx yuacrnaxa oxono 120 xnnxn ymn. Mope or uepnenn
snamena, uepnenn npenpsxn n uepnenn nnerx - ncnuxo rona csaname neorpasnmo
- 292 -
nnmno nneuarnenne. As nnuno moxax a ce yex ryx, ue rona nnmeno spennme
nensexno npann rnranrcxo nneuarnenne na onxnonennx uonex or napoa.
Fypxoasnnre naprnn, xonro ne npnrexanar cno ocoen mnporne, nopan rona ne ce
nyxaexa ocera n or cnoe cocrneno naprnno sname. Fypxoasnnre "narpnorn" ce
saononxnaxa c o]nnnannnx pxanen ]nar. Tona n nno ecrecrneno, axo ypxoasnxra
cama eme csana cnox pxana, a cneonarenno n cornernnre nenn cnmnonn.
Ho ne eme raxa.
Hmnepnxra e csaena es xaxnoro n a nno cecrnne or crpana na repmancxara
ypxoasnx, a nmnepcxnxr ]nar ce e ponn na onnre nonera. Ho nmenno sarona
o]nnnannnxr nmnepcxn ]nar npecrannxname camo pxanno sname n ne cnyxeme sa
nspasxnane na nxxaxn ocoen mnporne.
Camo ome n nemcxa Ancrpnx ypxoasnxra nmame nemo xaro cnoe cocrneno sname.
uacr or nemcxo-ancrpncxoro nannonanno nacrpoeno mprepcrno cn e npncnonno
snamero or 1848 r. Tosn uepno-uepnen-snaren ]nar rorana crana o]nnnanen cnmnon na
uacrra ancrpncxn nemnn. 3a rona sname cmo ne croeme ocoen mnporne. Ho or
pxanna rnena rosn cnmnon nnpexn ncnuxo npecrannxname nemo penonmnnonno.
Ha-nenpnmnpnmnre nparone na rosn uepno-uepnen-snaren ]nar rorana xxa - a re ro
sapanxme - connanemoxparnre, xpncrxnconnannara naprnx n ncnuxn nnone xnepnxann.
Tesn naprnn ce nonrpanaxa rorana na uepno-uepneno-snarnoro sname, xnpnxxa no nero
xan, ncynaxa ro rouno raxa, xaxro nanpannxa rona npes 1918 r. cnpxmo uepno-xno-
uepnenoro sname. uepno-uepneno-snarnnre nnerone, or xonro ce nonsnaxa nemcxnre
naprnn or crapa Ancrpnx, ca nnn na npemero cn nnerona na 1848 r., r.e. nnerone or ocra
]anracrnuna enoxa. B Ancrpnx sa resn snamena npneme uacr or uecrnnre nemcxn
narpnorn. Ho sa xynncnre na nnxennero ome rorana npenasnnno ce xpnexa enpen. A
ero, cne xaro ce nsnpmn na-nonara nsmxna na oreuecrnoro, cne xaro no na-
escpamen naunn npoaoxa nemcxnx napo, na mapxcncrnre n na nenrpncrxnre naprnn
uepno-uepnennre-snarnn snamena nnesanno ronxona nm omnnxxa, ue cera rnear na rxx
xaro na cnox cnernnx.
H ero xax ce cnyun, ue o 1920 r. na uepnenoro sname na mapxcncrnre, ncmnocr, ne
npornnocroeme nnxaxn pyr ]nar, xoro a e cnmnon na pyr, nanpano
npornnononoxen na mapxcnsma mnporne. Ha-opara uacr or nemcxnre ypxoasnn
naprnn, nancrnna, ne noncxa a sacrane no uepno-uepnennx-snaren ]nar, cranan cera
]nar na nparonere. Ho, or pyra crpana, rx ne cymx n a nsnrne cnox camocroxrenna
nporpama. B na-opnx cnyua rx nsnrame camo nexra sa npocroro nscranonxnane na
crapara nmnepnx.
Fnaroapenne na nocnenoro ocroxrencrno uepno-xno-uepnennxr ]nar nax ce
nspon n crana o]nnnanno sname na namnre raxa napeuenn "nannonannn" ypxoasnn
naprnn.
Ha nac nn eme xcno, ue rona sname, xoero eme noeeno n pasxcano or
mapxcncrnre n mnoro ynnsnrenna ocranonxa sa namero nannonanno ocroncrno, nnxax
ne e noxoxmo a crane cnmnon na nona enoxa, xoraro rnanna nama saaua crana opara
npornn cmnx rosn mapxcnsm. Pasnpa ce, resn nnerone ca mnoro cxnn n cnemenn sa
nac. Tona uyecno cueranne or arpn ne moxe a ne pana ounre na ncexn uecren nemen,
xoro ce opn no rona sname n npnnacx sa nero na-ronemn xeprnn. Ho cnmnon na nona
enoxa, sname na npecroxmara ceramna opa, resn nnerone nce nax ne morar a cranar.
3a pasnnxa or ncnuxn ypxoasnn nonnrnnn as xx na mnenne, ue sa nemcxara nannx e
ncrnncxo macrne ocroxrencrnoro, ue sarynxme o]nnnannoro sname na crapara
nmnepnx. Hexa cnpemennara nona penynnxa a npmn nonocrnre cn no cnoe
cocrneno sname. Hne rpxna camo a cme naroapnn na cara sa rona, ue nsann
craporo cnanno sname na crapara repmancxa nmnepnx or yuacrra na nosopno
- 293 -
npocrnrynpane n cnpemennara penynnxa. Hexa nemnnre pxann, rprynamn cc
cnnnre na cnonre rpaxann, a ne cmexr a ouepnxr namero crapo reponuno uepno-
xno-uepneno sname.
oxaro cmecrnyna pexnmr na noemnpncxnx nosop, no-ope ro a ce nonsna or
cnon cocrnenn emnemn n a ne cmee a nosopn snamero na reponunoro mnnano. Bpeme e
namnre ypxoasnn nonnrnnn a pasepar, ue onsn, xoro npenara nemnnxr pexnm a
cn npncnon uepno-xno-uepnennx ]nar, oxpaxa namero mnnano. Tona sname
cornercrname na crapara nmnepnx, a ceramnara penynnxa, cnana ory, e nspana onesn
nnerone, xonro noxoxar sa nex.
Ero samo nne, nannonanconnanncrnre, ne moxexme a nanpannm cnoe craporo
o]nnnanno sname na crapara nmnepnx. Hamara saaua e a csaem nona pxana, a ne
npocro a npoynm or mprn cn crapnx pexnm, nornnan n pesynrar na cocrnennre my
cnaocr n rpemxn.
Ero samo namero nnxenne, orxpnno n nmero na rona xamnannx cpemy mapxcnsma,
rpxna a nma cnoe cocrneno nono sname, xoero a e cnmnon na emara nona pxana.
Bnpocr sa rona xax rpxna a nsrnexa namero nono sname, no onona npeme cnnno
nn nnrepecyname. Or ncnuxn crpann nonyuanaxme ncensmoxnn npoexrn. Xenannxra na
anropnre na resn npoexrn xxa, pasnpa ce, mnoro opn, no cnonyunnnn npoexrn
nxmame. Honnxr ]nar rpxname a nspasxna nenrpannnre nen na namero nnxenne. Ho
cmenpemenno nnmnara my ]opma nenpemenno rpxname a e mnoro nspasnrenna,
npnrerarenna, ecrnama na macnre. Ha xororo my ce e cnyunano mnoro nrn a ce
oxocna o macara, ro me pasepe, ue n peonnnre nmar n rona ornomenne ronxmo
snauenne. Cnonyunnnara naprnna snauxa moxe a nocnyxn xaro npn rnacx, xoro a
npoyn nnrepeca xm eno nono nnxenne y crornnn xnnxn xopa.
Or pasnnunn crpann nn npenaraxa ennx nnxr. Tona eme nenpnemnnno sa nac, r
xaro nne n nnxaxna crenen ne ncxaxme a orxecrnxname namero nnxenne cc crapara
nmnepnx, nnn no-rouno c onesn crpaxnnnn naprnn, xonro nnxar cnoxra enncrnena
nonnrnuecxa nen nn nscranonxnanero na crapnx pexnm. Hpn rona ennxr nnxr nsomo
ne e nnxr, xoro a ynnnua macara. To noxoxa sa opoerennn crapn momn n sa
ncensmoxnn nocrnn cmsn, no ne sa nennxo penonmnnonno nnxenne na namero npeme,
xoero cn nocranx sa nen a nsnpmn na-nennxnx npenpar.
pyrn nn npenaraxa uepnnx nnxr. uepnnre xpacxn ope cnmnonnsnpar
cnpemennoro nonoxenne na nemara, no sarona nx re cncem ne nspasxnar nrpemnnre
renennnn, sanoxenn n namero nnxenne. Hocne uepnnxr nnxr cmo ne ynnnua macnre.
Fxno-cnnnre nnerone camn no cee cn or ecrernuecxa rnena rouxa nnxax ne ca nomn,
no rn nsxnmunxme, samoro resn nnerone ca o]nnnanen cnmnon na ena or orennnre
repmancxn pxann, npn rona ne nonsnama ce c ocoena nonynxpnocr npenn na
npaxrnxynapcxnre renennnn. Hx n rona cueranne na nnerone ne aname mo-roe xcna
npecrana sa nennre na namero nnxenne.
3a uepno-uepneno-snarnoro sname n yma ne moxeme a crana. uepno-xno-
uepnennre nnerone xxa nenpnemnnnn no copaxennx, nocouenn no-pano, none n
rexnnx npenmen nn. Tona cueranne na xpacxn esycnonno e no-opo or ncnuxn
ocranann. To e na-mormnxr axop or arpn, xoro nome e nsmoxen. As nnuno npes
nxnoro npeme xx sa rona r nnn nnaue a sanasnm crapnre nnerone, r xaro re xxa sa
men xaro sa nonnx ne camo cnernnx, no n mn nsrnexaxa or ecrernuecxa rnena rouxa
na-xyoxecrnenn. Hesanncnmo or rona xx npnnyen a orxnonx esxpannre npoexrn,
nsnpamann mn or ncnuxn xpanma or mnan npnnpxennnn na nnxennero, oxonxoro
ncnuxn resn npoexrn ce cnexaxa camo o ena rema: nsemaxa crapnre nnerone n na rosn
]on n pasnnunn napnanrn pncynaxa mornxoopasen xpcr. Karo nox as ne ncxax or
camoro nauano a nynnxynam cocrnennx cn npoexr, r xaro onycxax, ue nxxo pyr
- 294 -
me npenoxn cmo ronxona op, a moxe n n no-op npoexr or mox. H ecrnnrenno
enn sonexap or Bapnepr npenoxn cncem ne nom npoexr, nnsx o mox. Heronnxr
npoexr nmame camo rosn enncrnen neocrarx, ue xpcrr npxy ennx xpr nmame
nsnnmna uynxa. Cne penna onnrn n npenpanxnnx cam ccrannx oxonuarennnx npoexr:
ocnonnnxr ]on na snamero uepnen, nrpe xn xpr, a n nenrtpa na xpra- uepen
mornxoopasen xpcr. Cne nrn npenpanxnnx namepnx na-nocne neoxonmoro
cornomenne mexy ronemnnara na snamero n ronemnnara na ennx xpr, a cmo ce
cnpxx oxonuarenno na ronemnnara n ]opmara na xpcra.
Txmo rona sname crana name sname. Fe npnera cmara ]opma n sa npenpsxnre:
uepnena npenpsxa, ornrpe xn xpr, a n nenrpa na xpra uepen xpcr.
Cne rona eme nspana cmo raxana naprnna snauxa: xn xpr na uepnen ]on, a n
xpra uepen xpcr. Enn mmnxencxn snarap no ]amnnnx umc npecrann npnnx npoexr,
xoro nocne nnese n ynorpea.
Hpes xcnoro nxro na 1920 r. namnxr naprnen ]nar sa npn nr nnx xn cnxr. To
npensxono noxoxame na namero mnao nnxenne. Feme non n mna xaro camoro
name nannonanconnanncrnuecxo nnxenne. Honoro, nennxano o rorana sname nmame
mormo arnrannonno nnnxnne.
Tona eme ecrnnrenno ocroen cnmnon! Hpe nac e ne camo cueranne or ncnuxn
arpn, xonro raxa ropemo onuaxme na npemero. Hpe nac e cmo xpxo onnnernopenne na
neannre n crpemexnre na namero nono nnxenne. uepnennxr nnxr onnnernopxna
connannnre nen, sanoxenn n namero nnxenne. Fennxr nnxr - nexra sa nannonannsma.
Mornxoopasnnxr xpcr - mncnxra na opara sa noea na apnnnre n saeno c rona sa
noea na rnopuecxnx rpy, xoro or namrnnexa e nn anrncemnrcxn n anrncemnrcxn me
ocrane.
Cne ne ronnn, xoraro namnre pyxnnn ce paspacnaxa n oxnanaxa neue mnoro
xnnxn mypmonann, nsnnxna neoxonmocrra a nspaornm sa rasn mnaa oprannsannx
ome enn cnmnon na noeara: cnennanen manapr. Hpoexra sa marapra cmo
nspaornx cam, a nocne ro npeaox na enn snarap - Xap - sa nsnnnenne. Orrorana
manaprr cmo cnaa xm noeonocnnre cnmnonn na namero nnxenne.
Hamnre cpannx npes 1920 r nce noneue sauecrnxa. B xpax na xpanmara, nne
sanounaxme a ypexame no ne cpannx na cemnna. Hpe nnaxarnre nn nnnarn ce
rnnxxa mnoxecrno xopa. Ha-ronemnre sann n Mmnxen nnnarn xxa npennnenn.
ecerxn xnnxn, nsnrann or mapxcncrnre, paornnnn npemnnanaxa na nama crpana n no
rosn naunn xxa npnarn n nonoro na opnnre sa nona ema cnoona pxana. Cera n
Mmnxen nn nosnaname neue mnpoxa nynnxa. 3a nac saronopnxa. ymara
"nannonanconnanncr" eme na ycrara na ncnuxn n ncnuxn neue pasnpaxa, ue rasn yma
osnauana onpeenena nporpama. Cncremno pacreme poxr na namnre npnnpxennnn n ce
ynennuaname poxr na unenonere na oprannsannxra. Hpes snmara na 1920/21 r. nne ce
nsxnxnaxme neue n Mmnxen xaro cnnna naprnx.
Ocnen mapxcncrxnre naprnn n nac n Mmnxen nxmame rorana nnxaxna pyra naprnx c
raxona macono nnnxnne. Bn ncexn cnyua nxmame pyra nannonanna naprnx c raxona
macono nnnxnne. Herxnnxnara aynropnx na sana "Knn" nenenx ce nsnnname or
namnre cnymarenn raxa, ue nrna nxmame xe a nane. B Mmnxen ocraname camo eno
ronxmo nomemenne, n xoero ome ne ce pemanaxme a ycrponame cnon cpannx: nnpxr
Kpone.
B xpax na xnyapn 1921 r Iepmannx nax npexnnxname ocoeno rexxn npemena.
Hapnxxoro crnamenne, xoero sanxaname Iepmannx a sannarn esymnara cyma or 100
mnnnapa snarnn mapxn nnnsame n cnna n sanouname a npnrncxa napoa no na-
esnomaen naunn.
- 295 -
B Mmnxen oranna cmecrnyname nox na raxa napeuennre narpnornunn cmsn. H
ero rosn nox npoexrnpame cera a ypen ronxmo nporecrno cpanne no rosn nono.
Bpemero eme ropemo, ne moxeme a ce uaxa. As nnuno mnoro nepnnnuex, r xaro
npneroro pemenne sa ronxmo nporecrno cpanne nce ce ornarame n ornarame. Ornauano
e samncnena mann]ecrannx na Kpancxnx nnoma. Cne rona rosn nnan eme nspxsan or
onacennero, ue uepnennre me pasronxr mann]ecrannxra. Cne rona e nsnrnar npoexr sa
mann]ecrannx no Anexra na nnxononnre. Ho n rosn npoexr orne n apxnna n, n xax na
xpanmara, ce cnpxxa na npoexr sa omo cpanne n cmoro nomemenne "Knnn". Hnmo
ne craname. T napeuennre ronemn naprnn nsomo ne opmaxa nnnmanne na rona
cpanne, a noxr na narpnornunnre cmsn nce ne ce pemaname rouno o onpeenn en
sa npenonaraemara mann]ecrannx.
Bn nropnnx na 1 ]enpyapn 1921 r. sanounax a nacroxnam na-nocne a e nsero
pemenne. Oemaxa mn, ue n cpxa pemennero me e nsero. oe cpxa n as noncxax
oxonuarenen orronop. Ho nax ne nonyunx xcen orronop. Feme mn saxneno, ue noxr
"pasunra" npes cnenamara cemnna n cpxa nenpemenno a oprannsnpa rasn
mann]ecrannx.
Tona eme neue npexaneno. Tpnennero mn ce nsuepna n as pemnx a oprannsnpam
nporecrno cpanne na cno cocrnen pncx. Cmara cpxa cne oe n nponxenne na
10 mnnyrn nponxrynax na mamnnonncxara ena nncronxa n nopuax a ce naeme
nomemennero na nnpxa Kpone sa cnenamnx en, n uernprx 3 ]enpyapn.
Ho onona npeme rona eme mnoro pncxonano npenpnxrne. He ce snaeme, me ycneem
nn a cepem aynropnx, xoxro n morna a sannnn rona xonocanno nomemenne. Ho
ocnen rona cmecrnyname n orpomnara onacnocr, ue me oar uepnennre n me nponanxr
cpannero.
Hamnre pyxnnn xxa ome rnpe cnan sa raxona xonocanno nomemenne.
Konxperen nnan sa ecrnne npn enenryannn onnrn sa nponanxne na cpannero cmo
ome nxmax. Torana ome mn ce crpyname, ue a ce nponann cpanne n raxona rpamano
nomemenne e mnoro no-necno, orxonxoro n manxa sana. Ho onnrr noxasa, ue n rona
ornomenne cm nn aconmrno nenpan. Txmo naonaxn - n rona rpamano nomemenne e
mnoro no-necno a ce cnpannm c napymnrennre na pea, orxonxoro n npennnena manxo
sana.
cno eme camo eno: axo nn cnonern neycnex, moxem a em orxnpnenn nasa
sa nro. Axo uepnennre enn nr ycneexa a pasronxr name cpanne, rona c enn yap
n nn nnmnno or opeon, n nxnano na npornnnnxa cnnn a nonrapx raxnna onnrn na
ncxxo name cnename cpanne. Tona n oneno o caorax na ncnuxn namn no-xcnn
cpannx n nxa mnnann, moxe n, nxxonxo mecena, npen a ycneem a ce cnsemem or
yapa.
Ha pemennero eme nsero. Ocraname a ce ecrna. 3a pasnpocrpanennero na namara
nncronxa n nnaxarn nmaxa na pasnonoxenne camo enn en, a nmenno uernprx. Ome or
cyrpnnra sa name oropuenne sananx x. Hmame ncnuxn ocnonannx a ce onacxname, ue
mnosnna me npenouerar a cn ocranar nxmn, orxonxoro n x n no cnera a xoxr na
cpanne, xero npn rona e nsmoxno xpnonponnrne cnnane.
B uernprx cyrpnnra sanounax cncem cepnosno a ce onacxnam, me cymeem nn a
cepem ocraruno ronxma aynropnx, sa a sannnnm rona rnranrcxo nomemenne. Axo
ne nn ce yaeme, nxnara nnna meme a e mox n nonoxennero mn npe noxa nxmame
a e sa sannxane. Pemnx nenara a nycna ome ne nncronxn. Hesaanno nponxrynax
rexcra, aox a naneuarar nncronxnre n npncrnnx xm pasnpocrpanennero nm.
Hncronxnre, ecrecrneno, cpxaxa noxana sa cpannero. Cne rona naex na xamnona,
pannpax rn c uepnen nnar, cnoxnx n rxx nxxonxo naprnnn snamena n xaunx na ncexn or
xamnonnre no 15-20 pyrapn. Te nonyunxa sanone a onxonxr ncnuxn ynnnn na rpaa,
- 296 -
na pasxnpnxr nancxxe nncronxn n, nome, a noxr nponarana n nonsa na namero
cpanne.Tona eme npnnxr cnyua, xoraro no ynnnnre na Mmnxen ce noxnnxa xamnonn
cc snamena, npnnanexamn na nemapxcncrxa naprnx. Fypxoasnoro nacenenne na rpaa
cneeme c ornopena ycra nnxennero na xamnonnre c namnre snamena. B paornnuecxnre
xnaprann no apec na namnre xamnonn ce pasnacxxa npoxnxrnx, paornnnnre pasmaxnaxa
mmpynn n ncynaxa no nono na na-nonara "nponoxannx cpemy nponerapnnre". Hann
ocera nnxo ne eme ce cmnxnan, ue ronemn cpannx nmar npano a cnnxnar camo
mapxcncrnre n a ce nnxar cc cnon snamena npxy xamnonn nmar npano cmo camo re.
Km ceem uaca neuepra nomemennero na nnpxa ome ne eme nnno. Bcexn ecer
mnnyrn mn comanaxa no rene]ona xaxno e nonoxennero. Camnxr as xx xpano
nsnepnen. Koraro ypexaxme cpannx n pyrn nomemennx, ro xm ceem nnn ceem n
uernpr sanara onxnoneno nname nnna. Ho cxopo nonoxennero sanouna a ce
nsxcnxna: as npocro ne xx nsen npenn rnranrcxnre pasmepn na nomemennero na nnpxa.
B npenmnnre sann na namnre cpannx xnnxa ymn npecrannxnaxa neue snaunma
nennunna. B nomemennero na nnpxa Kpone raxona xonnuecrno xopa eme cncem
nesaenexnmo. B ocem es uernpr mn comnxa, ue uernpn nern or nomemennero ca
neue saern n ue ronemn macn napo ce rnnxr ome npe nnernnre xacn. Torana rprnax
xm nnpxa.
Crnrnax o nomemennero na nnpxa n ocem es ne mnnyrn. Hpe nnpxa nce ome ce
rnneme rpamana maca xopa. Oruacrn rona xxa npocro nmonnrnn, no oruacrn n
npornnnnnn na onnx, xonro npenounraxa a nsuaxnar cnrnxra na ynnnara.
Koraro nnxsox n sanara, nnxx npe cee cn rnranrcxa maca or xopa n cpnero mn
san cc cmara paocr, xaxro npen ronna no npeme na npnoro nn ronxmo cpanne n
ronxmara sana na mmnxencxara Hpnnopna nnnnnna. Konxo e ronxm ycnexr, paspax
ena rorana, xoraro, cne xaro ce npomxnax npes uonemxara crena, ce xaunx na
rpnynara n moxax no-ope a orneam aynropnxra. 3anara mn ce cropn noona na
rnranrcxa paxonnna, npennnena c xnnxn n xnnxn xopa. Apenara na nnpxa cmo eme
nxnara saera or nocernrenn. Hpoaenn xxa noneue or 5600 nnera. A axo npnannm xm
rxx nsnecrno xonnuecrno espaornn, enn cryenrn n cocrnenara oxpana, ro
aynropnxra ne eme nnxax no-manxa or mecr n nononnna xnnxn ymn.
Moxr oxna eme osarnanen: "Inen nnn cnerno eme". Koraro nornenax
aynropnxra, cpnero mn san ynepeno: ne rnen, a nmenno cnerno eme.!
3anounax oxnaa cn n ronopnx oxono na uaca n nononnna. Beue cne nononnn uac
nnrynnnxra mn nocxasa, ue rona cpanne me ce npenpne n orpomen nam ycnex.
Houyncrnax, ue peura mn ocrnrano cpnero na ncexn or cnymarennre. Beue cne npnnx
uac sanounaxa a me npexcnar nce noneue n noneue ypnn annoncmenrn. Cne na uaca
n sanara nacrnn onasn nanpernara n rpxecrnena rnmnna, xoxro no-xcno nenenx
cm npexnnxnan n cmoro nomemenne n xoxro e nesapannma sa ncnuxn yuacrnnnn n resn
namn cpannx. 3aranna x, rnranrcxara rnna noneme ncexn snyx. A xoraro nponsnecox
nocnenara yma or cnoxra peu, rnnara nsnana n yen nsropr, nxnara ce nanrna or
mxcroro cn n or ncnuxn rpn ce nsrprna momnoro neene na "ounan mep anec".
Camnxr as ce namnpax no orpomnoro nneuarnenne or crananoro. Karo omartocan
nponxanax a crox na rpnynara n a nanmanam xax rnranrcxnxr uonemxn norox n
nponxenne na nenn nacer mnnyrn ce nsnnname npes nenrpannnre nparn nann.
Koraro napor ce pasorne, as, npennnam or macrne, anno ce ornpannx xm xmn.
Or rona cpanne n nnpxa Kpone xxa nanpanenn cnnmxn. Tesn ]ororpa]nn no-
ope or xaxnnro n a nno ymn noxasnar nennunero na cpannero. Hxxon ypxoasnn
necrnnnn naneuaraxa cnnmxn n manxn enexxn, n xonro ce xasname, ue rona e nna
"nannonanna" mann]ecrannx, no xaxro onxnoneno ce npemnuanaxa nmenara na
ypennnnre.
- 297 -
Tona cpanne sa npn nr nsnrna namara naprnx na nnnoro na onxnonennre
manonnn naprnn. Cera nnxo neue ne moxeme a saonxonn namero nnxenne. 3a a
noueprax, ue npe nac ne e npocro mnmoneren ycnex, cnyuaen ennso, as nenara nsex
mepxn npes cnenamara cemnna a e cnnxano cmo raxona cpanne n cmoro
nomemenne. Vcnexr eme cmnxr. Inranrcxoro nomemenne eme nax npennneno
oronxona, ue as nenara pemnx npes cnenamara cemnna a ypenm rpero cpanne.
Tona rpero cpanne eme cmo raxa npennneno n mnna cc cmnx noem.
Taxa sanouna sa nac 1921 r. n Mmnxen. Cera npemnnax xm ypexanero na ne, a
nonxxora n na rpn maconn cpannx na cemnna. Cera namnre cpannx nocroxnno
cranaxa nmenno n nnpxa n ncnuxn neuepn nmaxa enaxn ycnex.
B pesynrar na rona poxr na npnnpxennnnre nn pso napacna; cnnno ce ynennun
cmo poxr na unenonere na naprnxra.
Taxnna ycnexn ne moxexa, pasnpa ce, a ocranxr pannoymnn n namnre
npornnnnnn. Hne neue xasaxme, ue npornnnnnnre npnxrnaxa ry xm npemnuanane na
namero nnxenne, ry xm repop. Cera re ce yenxa, ue nnro enoro, nnro pyroro
nomara. Cne nsnecrnn xoneannx npornnnnnnre ornono nsexa pemenne a npnxrnar o
repop, no a ro nanpanxr c raxana cnna, ue sanro a nn oryuar a ycrponame cpannx.
Karo nnmen nono re nspaxa eno mnoro rancrneno noxymenne cpemy rexnnx
enyrar Eprapr Ayep. Tosn Eprapr yx nxxo npes nomra ro nn nananan c penonnep.
Hancrnna, ro ne eme panen n nsomo ne ce snae enn e crpenxno no nero, no nepcnxra
eme nycnara n cmncn, ue e nmano noxymenne. Pasnpa ce, nsymnrennoro npnccrnne na
yxa n neonuanoro mxecrno na connanemoxparnuecxnx nox ne camo nonpeunnn a
ce nsnpmn npecrnnoro noxymenne, no n naxapann a nsxrar rancrnennre
npecrnnnnn. Hpecrnnnnnre nsxrann ronxona pso, ue nonnnnxra raxa n ne ycnxna
opn a nonane no cnenre nm. Ho nmenno rosn nono eme ce cropnn na uepnennre
noxoxm, sa a sanounar ornono esmepno ronenne na namero nnxenne n nax a
sanounar a ce xnanxr xax esnomano me ce pasnpanxr c nac. Cera -sannamname nn
mecrnnxr c.. necrnnx- ca nsern neue nannno ocrarunn mepxn, sa a nn cmaxar nenx
sa nnnarn. Mycxynecrara pxa na paornnnnre, snaun, me cnoxn xpa na ncnuxn namn
xpecnnnn ycnexn. Cne nxxonxo nn uepnennre onpeenxxa n cpoxa na nanaennero. C
rasn nen re ce cnpxxa na cpanne,' n xoero rpxname a ronopx nnuno. Craname yma sa
cpannero n ronxmara sana na Hpnnopnara nnnnnna.
Ha 4 noemnpn 1921 r. mexy 6 n 7 uaca cne oe as nonyunx rouno nsnecrne, ue e
pemeno na ncxxa nena a ce nponann namero cpanne n ue c rasn nen or mnoro uepnenn
npenpnxrnx ca nsnparenn cnennanno ronemn macn paornnnn.
Camo nopan nemacrno creuenne na ocroxrencrnara nne ne nonyunxme rona
comenne mnoro no-pano. Paorara e ram, ue rxmo rosn en cmenxxme nomemennero na
cnoxra naprnna oprannsannx n ce mecrexme n nono. Ho n nonoro nomemenne
nponxanaxa a paorxr n nne ne moxaxme nenara a ce nacrannm ram. B craporo
nomemenne rene]onr neue eme maxnar, a nonoro ne xxme cmornann ome a ro
npenecem. Hxxonxo nrn npes enx ce onnrnann a nn ce oaxr, sa a nn comxr sa
rornemnx ce cxanan, no ncnecrnne na nocouennre ocroxrencrna ne xxa mornn a ce
cnpxar.
T xaro ne snaexme sa rornemnre ce cnrnx, ce cnyun raxa, ue na cpannero
npnccrname mnoro cnaa pyxnna. Hxmame opn nxna crorna. Hpnccrnamnxr orpx
napoxname ncnuxo 46 ymn. Hamnxr ocneomnrenen anapar no onona npeme eme ome
nomo oprannsnpan n npn roranamnara cnyxa sa cnpsxa nne sa nxxaxn cn uac ne xxme
n ccroxnne a monnnsnpame ocraruno noxpennenne. Hpn rona n mnnanoro ne
nenx eme nmano nxnnnn rpenorn n nonyuennre cneennx ne ce onpananaxa. He
- 298 -
nanpasno ena crapa nocnonnna xasna, ue npenapnrenno nacpouennre penonmnnn nnxora
ne cranar. Tona npannno eme ce nornpnno n n onnra na namnre cparx.
B pesynrar na ncnuxn rnx ocroxrencrna nne ne moxaxme a nsemem ncnuxn onnx
mepxn, xonro nxa nnn nsern, axo nanpeme snaexme xaxno ce rornn.
aenoro nomemenne npn rona nn nsrnexame no-neyono sa ynpaxnennero na
uepnennre. Onxnoneno noneue ce crpaxynaxme sa nnpxa, nsomo, sa cpannxra, xonro
cranaxa n no-ronemn nomemennx. Ho rosn en nonyunxme ypox, xoro nn yen n
oparnoro. Bcnuxn resn nponemn nnocnecrnne nsyunxme na-nopono, moxe a ce
xaxe nayuno. Pesynrarnre, o xonro crernaxme, xxa xpano noyunrennn n cnpmnxa
ronxma paora na namnre mypmonn orpxn sa n eme.
Koraro n ener es uernpr nnxsox n manxara sana, onenena o rnannoro
nomemenne, xero meme a crana cpannero, nxmame neue nnxaxno cmnenne, ue
uepnennre ecrnnrenno ca norornnnn nponoxannx. Inannara sana eme neue
npennnena n nonnnnxra noneue nnxoro ne nycxame. Hpornnnnnnre xxa omnn mnoro
pano n xxa saenn mnoro mecra n sanara. oxaro noneuero or namnre npnnpxennnn neue
ne moxexa a nponnxnar n nomemennero na cpannero. Hamnxr manx orpx or
mypmonann me uaxame n manxara sana, onenena o ronxmoro nomemenne. 3anonxax a
sarnopxr nparnre xm rnannoro nomemenne n pemnx npno a noronopx c monre
mypmonann. Fes nsnnmnn ymn oxcnnx na cnonre mnann, ue nec nepoxrno sa npnn nr
me nm ce yae cnyua a noxaxar n ecrnnrennocr xonxo ca npeann na namero
nnxenne. 3axnnx nm nnxo or rxx a ne cmee a nanycxa cpannero - ocnen axo ne ro
nsnecar mprn. Kasax nm, ue n camnxr as, xaxnoro n a crana, me ocrana n sanara na
cpannero n ce naxnam nnxo or rxx a ne me nsocrann. Axo saenexa, ue nxxo or rxx
ce nsnnamn, nnuno me my cxcam npenpsxara n me my ornema naprnnara snauxa. Cne
rona as sanonxax ome npn npnnre onnrn a ce nnece esnopxx n cpannero a
nacrnnar momenranno, nomnexn, ue nacrnnennero e na-opara samnra.
Momuerara mn ornpnaxa c rpnxparno "ypa". Inaconere nm xxa pasnnnynann.
Cne rona ce osonax n ronxmara sana. Cera moxex cc cocrnennre cn oun a ce yex
n rona xaxna cnryannx ce eme csana. Hpornnnnnnre cexxa na rcrn peone n ce
onnrnaxa a me nponnxar c nornenre cn. Mnosnna or rxx me rneaxa c necxpnnana
ompasa, a pyrn sanounaxa a ornpanxr cncem nenycmncnenn saenexxn or mecrara cn.
nec nn e "omn xpaxr", nec "nenx sannnarn" me nn sarnopxr ycrara; mnosnna
namexnaxa, ue nanpano me nn "nsxopmxr" n r.n. n cmnx yx. Tesn rocnoa xxa
npexaneno ynepenn n cnox npenec n ce pxaxa no cornernnx naunn.
Hesanncnmo or rona cpannero eme orxpnro n as npncrnnx xm oxnaa. Moxra
maca n rona nomemenne onxnoneno ce cnarame n cpeara na sanara noxpa ronxmara
crena. Ho raxn naunn onxnoneno ce namnpax n camnx nenrp na aynropnxra. C rona
moxe n ce n oxcnxna ocroxrencrnoro, ue n rasn sana ycnxnax a csam no-
npnnonnrnaro nacrpoenne, orxonxoro n xoxro n a nno pyra. Tosn nr npe camnx mn
noc, ocoeno nnxno or men cexxa camo npornnnnnn. Tona xxa ]nsnuecxn cnnnn xopa,
rnanno mnaexn or ]apnxnre na Kycrepnam, Map]e n p. Te xxa rcro nacxann
noxpa nxnara nxna crpana n peonere nm ocrnraxa uax o moxra maca. Benara
saenxsax, ue re sanounaxa a cnpar oxono cnonre nexn ronxmo xonnuecrno xanuera or
npa. Te nopunaxa nce nonn n nonn nopnnn, a onpasnennre xanuera cnaraxa no macara.
Taxa narpynaxa nxna arapex or xanuera. Tpyno moxeme a ce ouaxna, ue npn raxnna
ocroxrencrna paorara moxe a cnpmn mo-roe narononyuno.
Hesanncnmo or rona neue xx ycnxn a ronopx oxono uac n nononnna - nnpexn
ncnuxn nnnmenpy]n. 3anouname a mn ce crpyna, ue nannno cme onnaenn
nonoxennero. Inanarapnre nsnparenn, sa a oprannsnpar rosn cxanan, ouennno cmo
- 299 -
sanounaxa a mncnxr raxa. Bnxame ce no rona xax cranaxa nce no necnoxonn, nsnnsaxa
nanxxe, cne rona ornono ce npmaxa n nce no-nepnno mennexa nemo na nacrnoro cn.
Hapnpaxn enn or nnnmenpy]nre, onycnax manxa ncnxonornuecxa rpemxa n x
nouyncrnax nenara, cne xaro ymnre nsnerxxa or ycrara mn. Txmo rona nocnyxn sa
cnrnan sa nauanoro na cxanana.
Pasnecoxa ce nxxonxo rnennn nonnxnannx n n rosn momenr nxxaxn cyexr
nnesanno cxoun na crona n saxpemx "cnooa"! no rosn cnrnan neuannnre pnnapn na
cnooara npncrnnxa xm paora.
3a nxxonxo cexynn nxnara orpomna sana ce npenpna n cnnane. Haoxono - nno
penxma rnna, na unnro rnann xaro cnapxn nerxr espo rnnnenn xanuera. mmxane,
nnxone n nonnn, npamene na cuynenn cronone, snn na npcxamn ce na napuera xanuera, c
ena yma a!
Taxn eme rosn ny cnexraxn.
Ocranax nensmyrnm na mxcroro cn n moxax orram a nanmanam xax npensxono
nsnnnxnaxa sanxennxra cn monre mnann.
Fnx ncxan a nornenem n ananornuna ocranonxa ncxxo ypxoasno cpanne!
Cxananncrnre ome ne xxa cnapnnn a nnxsar n ponnre cn, xoraro monre
mypmonann /raxa nm eme ceno a ce napnuar or rosn en/ neue npemnnaxa n
nacrnnenne. Karo rnyrnnna pasxpenn nnnn ce ycrpemnxa xm rxx monre mypmonann,
rpynnpaxn ce n manxn rpynnuxn or no 8-10 ymn. Monre mnann sanounaxa nesaanno a
nsxnpnxr cxananncrnre or sanara. Beue cne ner mnnyrn or ncnuxn mon mnann
mypreme xpn. Mnosnna or rasn pyxnna rorana sa npn nr onosnax, xaxro rpxna.
Haueno eme moxr xpap Mopnc. Cne rona ryx sa npn nr nosnax Xec, xoro e mo
nnuen cexperap n mnoro, mnoro pyrn. opn onesn or rxx, xonro xxa rexxo panenn,
nponxanaxa a ce nxr, oxaro nce ome moxexa a ce pxar na xpaxara cn. Hennxr
rosn a nponxn nourn 20 mnnyrn. Cne rona oaue npornnnnnnre, xonro xxa ne no-
manxo or 700-800 ymn, xxa nsxnpnenn or sanara n nerxxa crpemrnano no cara.
Camo n nennx rn na sanara ome ce pxeme ronxma rpyna npornnnnnn, oxasnaxn
oxecrouena cnpornna. B rona npeme o nxonara npara no nocoxa xm rpnynara ce
pasnecoxa na penonnepnn nscrpena, cne xoero sanouna xcna crpena. Cpnero mn na
crap nonnx nsnnra ncrnncxo yononcrnne. Ocranonxara sanouname a nanomnx
ncrnncxa npecrpenxa na ]ponra.
Ko nmenno crpenxme, neue ne moxeme a ce pasepe. cno eme camo, ue or rosn
momenr xpocrra na monre, onnnamn ce n xpn momuera, ce ycnnn. B xpax na xpanmara re
ycnxxa a ce cnpanxr c nocnenara rpyna npornnnnnn n nannno a ouncrxr sanara.
Or momenra na sanounanero na onnre ecrnnx xxa mnnann oxono 25 mnnyrn.
Cera sanara nsrnexame raxa, cxxam n nex roxy-mo ce e npcnan cnapx. Ha mnoro or
monre npnnpxennnn rpxname a ce nanpanxr npenpsxn na camoro mxcro, pyrn
rpxname a ar orxapann n onnnna. Ho rocnoapn na nonoxennero ocranaxme nne.
Hpecearencrnynamnxr rona cpanne Xepman Ecep crana n nensmyrnmo xasa:
"Cpannero nponxana. Hma ymara oxnaunxr." H as nponxnx.
Koraro neue xxme saxpnnn cpannero, nnesanno ornua nonnnecxn unnonnnx n
nno pasmaxnaxn pann, saxpemx: "Pasnycxam cpannero."
Hpn nna na rosn saxcnxn nmcrnren na pea nne nenonno ce pascmxxme. Taxnna ca
ncnuxn resn repon! Konxoro no-manx e mamar na resn rocnoa, ronxona noneue
naxnnuar n ce nanrar na xoxnnn.
Ha mnoro naxnn nema ce nayunxme n xoa na rona cpanne. Hpornnnnnnre oaue
cmo nonyunxa yponn, xonro ne sapannxa cxopo.
uax o ecenra na 1923 r. mecrnnxr c.-. Becrnnx ("Mmnxencxa noma") ne ce
pemaname noneue a nn sannamna c "mycxynecrara pxa na paornnxa".
- 300 -
Inana VIII

Cnnnn1e ca cnnnn csc cnon1a cauoc1on1ennoc1
Ho-rope cnomenax sa noxa na nemcxnre narpnornunn cnnn. Tyx ncxam naxparxo a
ce cnpa na nponema sa raxnna noxone nsomo.
Onxnoneno no nox ce pasnpa crnamennero na nxxonxo cmsa nnn oprannsannn,
xonro, sa a onexuar paorara cn, ncrnnar n nsnecrno crpynnuecrno, csanar omn
pxononn oprann c no-ronxma nnn no-manxa xomnerenrnocr n cne rona npncrnnar cm
cnmecrnn ecrnnx. Beue camo or rona e xcno, ue rpxna a crana yma sa cmsn nnn
naprnn, unnro nenn nnn nrnma ne rpxna rnpe a ce ornnuanar enn or pyrn.
Onxnoneno raxa ce n cmxra. Cpennxr ecna], ecrecrneno mnoro ce pana, xoraro uyna,
ue resn n resn oprannsannn na-nocne ca opasynann nox, npemecrnnn ca na saen nnan
"ncnuxo onona, xoero rn pasennxna" n ca cnoxnnn na npeen nnan "rona, xoero rn
oennxna". Hpn rona onxnoneno ce npenonara, ue n pesynrar na raxona oennenne
nenpemenno ce nonyuana or snae xaxno ynennuanane na cnnnre, ue cnanre, ororana
orennn rpynn, nnesanno ca nspacnann n orpomna cnna.
B no-ronxma cn uacr rona e aconmrno nenxpno.
3a a cn nsxcnnm xaxro rpxna rosn nponem, cnope men e neoxonmo npen
ncnuxo a cn saaem nnpoca: axo aenn rpynn n oprannsannn rnpxr, ue ncnuxn re
npecnenar ena n cma nen, ro xax, nnra ce, a cn oxcnnm camnx ]axr na nsnnxnanero
na pasnnunnre oprannsannn? Ta nornxara yx xasna, ue axo nenra e cncem enaxna, ro
nxma pasymnn ocnonannx sa nsnnxnanero na nxxonxo oprannsannn, npecnenamn ena n
cma nen.
Onxnoneno raxa ce cnyuna, ue aena onpeenena nen ornauano npecnena camo
ena oprannsannx. Enn onpeenen exren, nosnan onpeenena ncrnna, x nponsrnacxna n
onpeenena cpea, a cne rona csana nnxenne, npnsnano a ce opn sa
ocmecrnxnanero na rasn nen.
Taxa ce csana cms nnn naprnx, xonro n sanncnmocr or cnoxra nporpama nnn cn
nocranxr sa saaua npemaxnanero na onpeenen cmecrnynam pe, nnn ce crpemxr cm
csanane na non pe n eme. Bom eno nnxenne e csaeno, ro neue npaxrnuecxn
camo c rona npnonna npano na npnopnrer. Ha npn norne ncnuxn, xonro ce crpemxr
xm cmara nen, n rpxnano es mnoro npnxasxn uncro n npocro a ce npncennxnar
xm neue cmecrnynamoro nnxenne, crapaexn ce a ro nocnnxr n c rona a npnnnxar
nocrnranero na omara nen.
B ecrnnrennocr uecro ne crana raxa. H npnunnnre ca ne. Enara or rxx sacnyxana
a x napeuem rparnuna; pyrara ce xpne n uonemxnre cnaocrn, n xanxnre ueprn na
xapaxrepa na nxxon xopa.
Ha-noxa ocnona na resn ne rpynn xnnennx cnope men ca ]axrnre, xonro camn
no cee cn morar a nonnmanar cnnara na nonxra, eneprnxra n nnrensnnnocrra na
ecrnnxra na xopara, n c rona morar a npnnnxanar paspemennero na nsnnxnamnre
nponemn n n xpana cmerxa a cecrnar sa nonnmananero na uonemxara eneprnx.
Tparnunara npnunna sarona, ue npn paspemanane na onpeenena saaua paorara ne
ce nsuepnna c ena-enncrnena oprannsannx, nne nnxame n cnenoro. Bcxxo ecrnne or
ronxm crnn na namara semx onxnoneno e nspas na crpemexn, oranna neue xnneemn n
mnnnonn cpna. Cnyuna ce opn n raxa, ue nxxaxn crpacren crpemex xm paspemanane
na onpeenen nponem xnnee n cpnara na mnnnonn xopa n nponxenne na nenn
cronernx. Xopara nce noneue n noneue uyncrnar neoxonmocrra na enn nnn pyrn
necnpanennnocrn, a nnmnnxr nspas na resn crpemexn nce ome ce uaxa. Cnyuna ce n
raxa, ue naponre, crenemn no nroro na resn nemacrnx, n nponxenne na mnoro nr
- 301 -
cpox ne namnpar nnxaxno reponuno paspemenne na nponema. Taxnna napon nne
napnuame nmnorenrnn. Axo aen napo nma ocraruno xnsnena cnna n eneprnx, rorana
n neronara cpea nenpemenno me ce namepn enxsan or oxnx npcr uonex, xoro me
nocoun npannnnnx nr xm ocnooxenne, xm nsnnnenne na sanernara meura, xm
npemaxnane na rexxara mnsepnx, xm ycnoxoxnane na nscrpaanara yma na mnnnonn n
mnnnonn.
3arona e nannno n pea na nemara, ue n enoro sa paspemananero na raxnna nennxn
nponemn na enoxara yuacrnar xnnxn n xnnxn xopa, xaxro e nensexno n rona, ue
rnpe mnoro cmxrar nmenno cee cn npnsnann a nocouar nrx na xopara. Camara ca
ouennno nsnra rnpe mnoro xannarypn, npeocranxxn cne rona n cnoona opa
na cnnnre a noen onsn, xoro e no-cnocoen, no-cnnen. Ha nocnennx xnnorr npuna
oxonuarenno paspemenne na cornernnx nponem na enoxara.
Taxa e nno rpyno n n onacrra na pennrnxra. Xopara ca nsnnrnann rnyxo
neononcrno or aeno nonoxenne na nemara n nponxenne na nrn cronernx. Hpes
nxnoro rona npeme re crpacrno ce crpemnnn xm ononnenne. Tosn nanpernar crpemex na
xopara xm ena nen nensexno e nsnran or rxxnara cpea ecerxn exrenn, ncexn or
xonro ce e uyncrnan npnsnan a noxaxe nr n a namepn nsxo or pennrnosnoro
neononcrno. Mnoro or resn xopa ca ce cmxrann sa npoponn na nono yuenne n mnoro or
rxx nn ncexn cnyua ca cranann nsrxnarn opnn n rasn onacr.
Pasnpa ce, n ryx no cnnara na ecrecrnennx pe na nemara nennxara mncnx, n xpax na
xpanmara, ce naa na no-cnnnnx. Ho rona, ue na-cnnno e nmenno aeno enncrneno
nnne, na ncnuxn ocranann nnnarn ornauano crana xcno c ronemn ycnnnx. Hanpornn, resn
nperenenrn nnnarn ornauano ca cxnonnn a mncnxr, ue ncnuxn re nmar enaxnn npana a
cranar rnannn nspasnrenn na aena nacoxa nnn nacrpoenne. Hx n oxonnnxr cnxr
ornauano cmo c ycnnne ce opnenrnpn no nnpoca xo or nperenenrnre sa pxonocrno
e na-cnnen n xoro nopan rasn npnunna rpxna a cnena oxpa.
Hmenno raxa ce cnyuna, ue n nponxenne na cronernx, a uecro n n enn n cmn
cpannnrenno xparx nepno ce noxnxnam exrenn, xonro csanar nnxenne n naenxsnar
nenn noneue nnn no-manxo enaxnn no cmecrno nnn nn ncexn cnyua nsrnexamn na
mnpoxnre naponn macn noneue nnn no-manxo enaxnn.
Crpemexr na camnx napo uecro e ocra neonpeenen xapaxrep. Cmo ronxona
omn ca no npnnnnn n neronnre yexennx. Hapor pxxo cn ana nnna cmerxa sa rona
xaxnn ca cocrneno neronnre xenannx n xaxnn ca nsmoxnocrnre sa nnnmananero nm n
xnnora.
Tparnsmr na nonoxennero e ram, ue ronemnre exrenn uecro no pasnnunn nrnma ce
crpemxr xm ena n cma nen, es nsomo a snaxr enn sa pyr, n sarona ncexn or rxx
nannno ncxpeno nxpna n cnoxra cocrnena mncnx n n rona, ue enncrneno ro snae nrx,
no xoro rpxna a npnn, es a opma nnnmanne na pyrnre.
Tparnuno e nnn nn ncexn cnyua nsrnexa na npn norne ocroxrencrnoro, ue
penna nnxennx, naprnn, pennrnosnn rpynn, nopoenn or yxa na npemero, paorxr
cncem nesanncnmo enn or pyrn, maxap nennre nm no npnnnnn a ca enaxnn. Xopara
namnpar rona sa rparnuno, r xaro noneuero or rxx ca cnrypnn, ue npn oennxnane na
ncnuxn resn rpynn n enn narep, ocnonnnre nenn nxa nnn nocrnrnarn no-pso n no-
cnrypno. B ecrnnrennocr rona ne e raxa. B ecrnnrennocr camara npnpoa c nenara
esnomana nornxa npeocranx na orennnre rpynn n reuennx cnooa a ce
cpennonanar n ana nanmara na npnencrnoro na na-cnnnnre. B xpax na xpanmara
noea nocrnra onona nnxenne, xoero e nspano na-nepnnx, na-xcnnx n na-connnnx
nr.
A xax n ecrnnrennocr a ce onpeenn npannnnocrra nnn nenpannnnocrra na enn
nnn pyr nr, axo ne a ce npeocrann pemennero na cnoonara opa na cnnnre, axo ne
- 302 -
a ce cnoxn xpcr na orsnnnre na ncesnaxonnnre n oxrpnnepnre n axo ne ce pasunra na
rona, ue n xpax na xpanmara, na-cnnnnxr me nocrnrne n na-cnrypen ycnex.
Axo ce oxaxe, ue xm ena n cma nen, no no pasnnunn nrnma npnxr pasnnunn
rpynn, ro ncxxa or resn rpynn, nayuanaxn a ocranannre, me cmerne sa cno nr
nnnmarenno a ce nrnea n cnonre cocrnenn nrnma n a nomncnn sa rona, ne moxe nn
ome noneue a nanperne eneprnxra cn, sa a crnrne no-cxopo o xenanara nen.
B pesynrar na rona cpennonanne ce nonyuana camo no-ronxma saxanxa na orennnre
onn. Ha uoneuecrnoro ne nenx ca npnnacxnn orpomna nonsa rxmo onesn nnxennx
n yuennx, xonro ca cymenn npannnno a npenenxr onnra or nopaxennxra na
npemecrnennnnre cn.
Ho raxn naunn pasnennennero n paspoenocrra, xonro na npn norne nn npanxr
rparnuno nneuarnenne, n ecrnnrennocr uecro onexar, n xpax na xpanmara, cncem ne
o ronxona nomn pesynrarn.
Bsemere, nanpnmep, raxn nponem xaro oennxnanero na Iepmannx. ocra
pasnpocrpanen e nsrner, ue n nara nrx sa oennxnane n upes Ancrpnx, n upes
Hpycnx, n upes nocpennuecrnoro na Xacyprnre, n upes nocpennuecrnoro na
Xoxennonepnnre ca nnn, snaun, enaxno opn n ue e rpxnano npocro a ce oennxr
ncnuxn cnnn n a ce npnn xm omara nen. E, a nne snaem, ue axo rorana xxa ce
oennnnn ncnuxn cnnn, or rona n nmano nonsa camo Ancrpnx, a rxmo upes Ancrpnx
nnxora ne nxme nonyunnn ennna repmancxa nmnepnx.
ecrnnrennoro enncrno na Iepmannx nsnnxna ne or raxona oennxnane na
cnnnre, a or opara - onasn opa, n xoxro mnnnonn nemnn ca nnxann rorana yxacxnam
cnmnon na paroyncrnena nona, r xaro ncrnncxoro enncrno na Iepmannx ce paxa
opn ne n oenere xpa Hapnx, xaxro cmxrar mnosnna no-xcno, a ce paxa n Ktonnrpen.
Hne nnxame cneonarenno, ue n csananero na nemcxara nmnepnx ne e nno
pesynrar na npocro oennxnane n cnpane na ncnuxn cnnn, a pesynrar or nannno
csnarenna /a nonxxora n escsnarenna/ opa sa xeremonnx, or xoxro opa Hpycnx, n
xpax na xpanmara, nsnnsa noenrenxa. Koro ne xon c naounnnn, xoro ymee a nnxa
xnnora, xaxnro e, ro rpxna a npnsnae saeno c nac, ue xnnnxr xnnor c neronara
cnoona opa na cnnnre n xpax na xpanmara nn ana opasnn sa mnoro no-npannnnn
pemennx, orxonxoro r napeuennxr span pasym na uonexa. Ko nancrnna n nonxpnan
npen 200 ronnn, ue nmenno xoxennonepnoncxa Hpycnx, a ne xacyproncxa Ancrpnx me
crane rnopen n yunren na nonara repmancxa nmnepnx. E, a xo me nseme cera a orpnua,
ue cara e pemnna no-npannnno? Ko n namn nn moxe opn a cn npecrann ennna
repmancxa nmnepnx no pxonocrnoro na ena npornnna n pasnoxena nnacrnx?
Ecrecrnenoro pasnnrne na nemara, xaxro nnxame, maxap n cne nenn nexone na
opa, nce nax, n xpax na xpanmara, e nocrannno neoxonmnre xopa na neoxonmoro
mxcro. Taxa e nno, raxa n me e.
Taxa ue nxma samo a ce onnaxname or rona, ue pasnnunn xopa, crpemexn ce xm
ena n cma nen, nsnpar pasnnunn nrnma xm nex. Xor na cnrnxra neue cam ce e
norpnxnn sa rona noeara a npnnanexn na onesn, xonro ca no-cnnnn, na onesn, xonro
ca cymenn a nsepar no-npannnnnre nrnma xm nenra. Ho ocnen nocouenara npnunna
nma ome eno ocroxrencrno, xoero non o rona, ue n namnx xnnor uecro nsnnxnar
napanennn nnxennx, xonro na npn norne npnxr xm ena n cma nen, no no pasnnunn
nrnma. Tona nropo ocroxrencrno neue cncem ne e rparnuno, a rxmo naonaxn. To ce
xopenn n onasn sanncr, camonmne, xonxypennnx n xpannnn nannnn, xonro sa xanocr
mnoro uecro ce cpemar no cnera. Hne uecro nnxame y orennn cyexrn cueranne na
ncnuxn resn neocronn xauecrna.
Bom camo ce namepn ronxm uonex, xoro a pasepe norpenocrra na npemero, a
npoymee mnsepnxra na cnox napo, npannnno a ycranonn npnunnnre sa onecrra n a
- 303 -
sanoune cepnosna opa, sa a x nsnexyna; mom xaro rosn exren oxonuarenno ]nxcnpa
cnoxra nen n nsepe cornernnx nr xm nex - nauaca nenpemenno ce namnpar penn
xopa n xopnna, xonro sanounar nnnmarenno n pennnno a cnexr ncxxa xpauxa na rosn
exren, crnra a e ycnxn a opne npxy cee cn nnnmannero na nxnoro omecrno.
Bnxann nn cre xax npaenr ce npecrpyna, ue my e aconmrno nce eno, a n
ecrnnrennocr na-nnnmarenno rnea n sannxa na no-macrnnnnx cn pyrap, xoro e
ycnxn a crpaun napuennero xnx? Touno raxa nocrnnar resn penn xopa n xopnna!
Bom camo nxxo ronxm uonex orxpne nonn nrnma, nenara ce namnpar mnoro xenaemn,
xonro camn ne ymexr a namepxr nonn nrnma, no sarona nx nxmar nnmo npornn a
nsuaxar yonnx momenr, sa a ce onnrar a oxonar sa cee cn nxxon pesynrarn or
noeara, xoxro npnnanexn na pyr.
Bom ce sanosnaxr c nonnre nenn na nnxennero, nsmncnenn ne or rxx n ne or rxx
]opmynnpann, re nauaca sanounar a mncnxr: a nxma nn a ycneem a cn npncnonm rasn
nen, axo rprnem xm nex no pyrn, no-xparxn nrnma?
Koraro nennre na nonoro nnxenne ca neue ]opmynnpann, xoraro nporpamara na
rona nnxenne e neue nsnecrna, rorana na cnenara ce noxnxnar manxn xopa n xopnna n
sanounar a xpemxr, ue re ce crpemxr rxmo xm resn nenn. Be cn peuem, axo re
ecrnnrenno ce crpemxr xm cmnre nenn, rpxna uecrno a sacranar n peonere na neue
cmecrnynamoro nnxenne n a npnsnaxr npnopnrera my. Ho re nxma a nocrnxr raxa sa
nnmo na cnera. Kax ne! Te me npenouerar a orxpanar or pyrnre nporpamara n a
ocnonar cnox cocrnena nona naprnx. Hpn rona na raxnna xopnna nnnarn nm crnra
escpamnero a oxasnar nanxno n naxcno na ncnuxn xenaemn, ue nmenno re "oranna
neue" ca ce crpemnnn rxmo xm resn nenn. uecro rasn mamma ycnxna. Taxnna xopa
sacnyxanar nceomo npespenne, a n ecrnnrennocr nonxxora ce nonsnar opn c nsnecrna
nounr. Hnma nancrnna ne e escpamne a npecranxm uyxara nporpama sa cnox, a nocne
n a npnnm no nxxaxnn cnon ocoenn nrnma xm nocrnranero na onesn nenn, xonro ca
orxpanarn or pyrnre? A ome no-ronxmo escpamne ca onesn nnxone sa nonsara or
enncrno, xonro na-uecro naanar rxmo resn ncrnncxn nnnonnnnn sa pasnennennero n
paspoxnanero na cnnnre. Koraro resn cyexrn ce yexr, ue oxpaennxr or rxx
npornnnnx nce nax nma ronemn npenmymecrna n neypxnmo npnn nanpe, rorana n
xopnna naanar nencron nnx sa neoxonmocrra or oennenne na resn ncnuxn cnnn.
Iope-ony raxa nsnnxna r napeuenoro "pasnennenne na narpnornunnre cnnn".
uaxrr, ue npes 1918-1919 r. n nxnara crpana ycnopeno nsnnxname nxna penna
rpynn, naprnn n r.n., xonro ce napnuaxa naponnuecxn, aconmrno ne sannceme or nonxra
na orennnre nnnnnaropn, a nponsrnuame or ecrecrnenoro pasnnrne na nemara. Beue
npes 1920 r. or cpeara na ncnuxn resn rpynn n naprnn nocrenenno nsxpncrannsnpa
repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx, xoxro nsnese noenrenxa.
uecrnocrra n uecrorara na namepennxra na noneuero nnnnnaropn or ycnopennre rpynn n
naprnn eme oxasana c rona, ue resn opocnecrnn xopa cxpomno n es nperennnn ce
npncennnxa xm no-cnnnoro nnxenne n es xaxnnro n a nno ycnonnx camn
pasnycxaxa cnonre no-cnan rpynn n oprannsannn n nonsa na namara ennna naprnx.
Tpxna ocoeno a noueprax rona ornocno rnannnx npecrannren na nemcxara
connanncrnuecxa naprnx n Hmpnepr, Rnnyc Bpaxep. Kpannre nenn na repmancxara
nannonanconnanncrnuecxa naprnx or ena crpana n repmancxara connanncrnuecxa naprnx
or pyra, xxa enaxnn n saeno c rona nere naprnn xxa opasynann cncem nesanncnmo
ena or pyra. Inanen nox na repmancxara connanncrnuecxa naprnx rorana eme, xaxro
neue xasax, yunrenxr Rnnyc Bpaxep or Hmpnepr. Ornauano ro cnxro nxpname n
emero n n mncnxra na csaenoro or nero nnxenne, no mom nnx, ue namara
repmancxa nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx e no-cnnna n no-pso pacre,
ro pasnycna cnoxra cocrnena naprnx n noxann ncnuxn cnon npnnpxennnn a nnxsar n
- 304 -
peonere na namara naprnx n saeno c nac a ce opxr no-nararx sa omnre nenn.
Xopara ne nsemar necno raxnna pemennx. Tonxona no-ronxma npnsnarennocr sacnyxana
Bpaxep.
Or rosn nepno na nnxennero ne ca ocranann nn na-manxn ornomxn. Xopara
ecrnnrenno ncxaxa oennxnane na cnnnre n sarona nenara namepnxa npannnnnx nr
sa raxona oennenne. Tona, xoero cera e npnero a ce napnua "pasnennenne na
narpnornunnx narep", crana nsxnmunrenno n pesynrar na nropnx or ropenocouennre
]axropn: rxmo n momenra, xoraro repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa
naprnx rprna no nrx na necmnennre ycnexn, ce namepnxa uecronmnn, xonro
cmernaxa, ue nmar npano a nnxsar n xonxypennnx c nex. Ho-pano re nxmaxa nnxaxnn cnon
cocrnenn nen n ome noneue nnxaxnn cnon cocrnenn nenn; cera re "sanmcrnaxa" ncnuxo
rona or nac.
Bnesanno sanounaxa a nsnnxnar "nonn" nporpamn, n ecrnnrennocr nsnxno
npenncann or namara nporpama. Bnesanno xxa ]opmynnpann "nonn" nen, ncmnocr
nsnxno nsern or nac. Bnesanno nsnnxnaxa "nonn" nenn, sa xonro nne n ecrnnrennocr
xxme ce opnnn n nponxenne na ronnn. Bnesanno ce orxpnxa "nonn" nrnma, no
xonro namara naprnx npaxrnuecxn oranna neue npneme. Fxxa nycnarn n xo
ncensmoxnn co]nsmn, c nen a ce oxaxe samo resn xopa ca npnnyenn a ocnonar cnon
ycnopenn nonn naprnn nape c oranna neue cmecrnynamara repmancxa
nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx. Ho xonxoro no- "naroponn" mornnn
npnnexaxa resn rocnoa, ronxona no-nxnnnn xxa rexnnre ]pasn.
B ecrnnrennocr pemanama ponx ryx nrpaeme enncrneno nnunoro uecronmne na
nnnnnaropnre, rexnnxr crpemex a nsnrpaxr ponx, sa xaxnaro re nxmaxa nnxaxnn annn n
apn. Tesn nonnrnuecxn nnnnnyrn nancrnna nxmaxa nnxaxnn apn, ocnen ena: ronxma
cmenocr, xoraro crana yma a ce orxpane uyxa nex. Cnope napoa raxana cmenocr
onxnoneno ce xapaxrepnsnpa c ymara xpaxa.
Bcxxa nama nex, ncxxa nama mncn resn nonnrnuecxn xnenromann cn npncnoxnaxa n
na-xparx cpox n x nycxaxa n oopor sa cnonre enna. H resn cmnre rocnoa ce
nsxnrpxxa npn rona a onnaxnar "pasnennennero na narpnornunnx narep" no ncnuxn
xpcronrnma n a xpxcxar sa neoxonmocr or enncrno. Ouennno ca ce naxnann
nnxonere nm a nn ompsnar n nne n npnarx xm orxpanarnre or rxx nen a nm
npunm n cornernnre oprannsannn.
Ho pasnpa ce, resn rocnoa ne ycnxnaxa a naxnrpxr ncnuxn. H xoraro re
sanounaxa a ce yexanar, ue ne cn crpyna rpya n ue cocrnenara nm nanxa npnn ne
oram ycnemno, rorana resn rocnoa cranaxa no-cronopunnn n xxa macrnnnn, axo nm ce
yaeme a namepxr npnexnme n enn or r napeuennre noxone na naprnxra.
Bcnuxn resn rpynn n rpynnuxn, escnnnn a croxr na cocrnennre cn xpaxa,
onxnoneno sanounaxa e ce oennxnar no ]opmara na nox. Tesn rocnoa xxa rnpo
yeenn, ue axo ce cepar ocem xynn, nenpemenno me ce nonyun enn rnanarop.
Km nnpoca sa opasynanero na r napeuennre noxone nnnarn rpxna a
noxoxame or rnenmero na raxrnxara, no npn rona ne rpxna a nsnycxame or oun
cnenoro npnnnnnno copaxenne.
Opasynanero na noxone nnxora ne non o crannnsnpane na cnanre naprntopn,
no mnoro uecro non o orcnanane na cnnnnx or naprntopnre. Aconmrno nenxpno e
mnennero, ue oennxnanero na ncensmoxnn cnan rpynn nenpemenno me ae n xpana
cmerxa ronxma cnna. Tona ne e nxpno none samoro, xaxro e oxasano or npaxrnxara,
"onmnncrnoro", n xaxnaro n ]opma a ce oprannsnpa, nnnarn e camo npecrannrencrno
na crpaxnnnocrra n rnynocrra. Mnorornanoro pxonocrno, csanano n pesynrar na nox
or pasnnunn rpynn, nensexno me nponexa rnynana n crpaxnnna nnnnx. Hemo noneue.
Ocnen ncnuxo ocranano enn nox or rpynn npeun n na cnoonoro cpennonanne na
- 305 -
cnnnre n cneonarenno cnnpa ornpanero na na-opoxauecrnennre enemenrn, xoero
camo saanx oxonuarennara noea na no-spannre n no-cnnnnre oprannsannn.
Hpenn na ncnuxo xasano noonn oennennx nanacxr camo npea na ecrecrnennx
xo na pasnnrnero. Bn ncnuxn cnyuan noonn "oennennx" mnoro no-uecro npeuar sa
paspemananero na cornernnre nponemn, orxonxoro a cecrnar sa paspemananero nm.
Pasnpa ce, nonxxora ocroxrencrnara ca raxnna, ue nsxoxaxn or uncro
raxrnuecxn copaxennx, rnannnre pxononrenn na nnxennero, xonro nnxar nennx
nr n ymexr a orrarnar emero, nesanncnmo or ncnuxo cmxrar sa neoxonmo sa mnoro
xparx cpox a nnxsar n onpeeneno crnamenne c ananornunnre rpynn n saeno c rxx a
nanpanxr ena nnn pyra xpauxa. Ho axo nnxennero ne ncxa camo a ce orxaxe or cnoxra
nennxa ocnoonrenna mncnx, ro n nnxaxn cnyua ne rpxna a ynexoneuana nooen
nox. T xaro, axo nnxennero sanro ce sapxn na rosn eran, ro nensexno n ce
sapxano n raxn nox n no rosn naunn camo n ce nnmnno or nsmoxnocrra /nx n n
sarynno npano/ a pasnne oxpa cnonre cocrnenn cnnn, a noen n orxpnra opa
ncnuxn cnepnnnn n a nsnese nnen noenren n opara sa nennre, xonro cn nocranx.
Hnxora ne 1pnna a ce sapann, ue ncnuxo enc1nn1enno nennxo na 1osn cnn1 e
nno sanomnano csnceu ne o1 xoannnnn, a e nno pesyn1a1 o1 ycnexa na enn
ennc1nen noen1en. Ycnexn1e, noc1nrann n pesyn1a1 na xoannnnn, neue nocn1 n
cee cn saponma na semo1o pasponnane na cnnn1e, a c 1ona n na sarynane na
sanomnano1o. Bennxn1e, enc1nn1enno cne1onnn yuc1nenn penonmnnn nnnarn ca
npoyx1 na 1n1annuna opa na o1ennn c1poro pasrpannuenn enn o1 pyr narepn,
a csnceu ne ca eno na xoannnnn.
Hama1a nona, coc1nena na1pno1nuna spaana nssnnxna csnceu ne n pesyn1a1
na xounpouncnn csrnamennn na enn nnn pyr na1pno1nuen nox, a cauo n
pesyn1a1 na c1ouanena1a nonn na name1o coc1neno nnaenne, xoe1o me cn
nponpann ns1 npo1nn ncnuxn.
- 306 -
Inana IX

Ocnonnn nssrnen nspxy oprannsannn1a na CA
Cnnara na crapara repmancxa pxana ce xpeneme, r a ce xaxe, na rpn xnra: 1/ na
monapxnuecxara ]opma na ynpannenne, 2/ na amnnncrparnnnnx anapar n 3/ na apmnxra.
Penonmnnxra or 1918 r. npemaxna monapxnuecxara ]opma na ynpannenne, pasnoxn
apmnxra n nanpann amnnncrparnnnnx anapar ocroxnne na naprnnara xopynnnx. Taxa
penonmnnxra ynnmoxn ncnuxnre rpn nsrounnxa na cnnn na pxannara nnacr. T xaro
rpxna a ce snae, ue nsrounnx na cnnn na ncxxa pxanna nnacr ca nmenno resn rpn
nocouenn ]axropa.
Ocnonen ]ynamenr na pxannara nnacr nnnarn e nenara nonynxpnocr. Ho onasn
pxanna nnacr, xoxro ce asnpa camo na rosn ]ynamenr, e xpano cnaa n nerpana.
Bcexn nocnren na nnacr, ocnonana enncrneno na nonynxpnocrra, me mncnn npxy rona,
ue n npnarx xm nonynxpnocrra nenpemenno rpxna a cn csae n pyra cnna.
Bropnxr or na-naxnnre ]axropn na ncxxa pxanna nnacr nne nnxame nopan rasn
npnunna nn nopxenara cnna. Taxana nnacr me e mnoro no-crannna, no-cnnna or
npnara. Axo cne rona nonynxpnocrra ce cennn c nopxenara cnna n axo rasn nnacr
npocmecrnyna ocraruno nro, raxana pxanna nnacr me e ome no-spana, r
xaro me nonyun n anropnrera na rpannnxra. Koraro ce cennxr nonynxpnocrra,
nopxenara cnna n rpannnxra, rorana pxannara nnacr me crane neue aconmrno
nenoxonenma.
Penonmnnxra or 1918 r. nannno ynnmoxn nsmoxnocrra sa rpernx cnyua. Cne
penonmnnxra sa nnxaxna rpannnonna pxanna nnacr ne moxeme neue n yma a crana.
Karo ynnmoxn crapara pxana, orcrpann crapara ]opma na ynpannenne, nsxnpnn
crapnre pxannn cnmnonn, penonmnnxra pxsxo npexcna nxnara rpannnx. Pesynrarr
or ncnuxo rona ne moxeme a ne e noxo noxonanane na pxannara nnacr.
Bropnxr ]axrop na pxannara nnacr- nopxenara cnna- cmo eme ynnmoxen. 3a
a nanpanxr penonmnnxra nsmoxna, penonmnnonepnre rpxname a pasnoxar n
apmnxra, xoxro ocera nnnarn e nna nnnmenne na oprannsnpanara cnna na pxanara.
Hemo noneue. Pasxennre or penonmnnonna arnrannx nonncxn uacr rpxname n
nenocpecrneno a ar ynorpeenn xaro yapna cnna na penonmnnonnnx npenpar.
Hancrnna ]ponronnre apmnn aneu ne ncnuxn ce noaoxa na nponeca na pasnoxennero.
Ho xoraro nonara cnpmn n apmnnre cne uernpn ronnn n nononnna reponuna opa
nanycnaxa ]ponronere, re, sanpmaxn ce n ponnara, cmo xxa nonoxenn na
esoprannsannx n pasnoxenne. emonnnsannxra npemnnaname n na-nenaronpnxrna
ocranonxa. B xax na xpanmara, nxnara nnma ]ponrona apmnx eme nnneuena n xaoc n
pasnoxenne, xapaxrepnsnpamn ce c npnnnnna na "opononnara ncnnnnnna". Txmo
rona eme enoxara na npocnonyrnre nonnmxn cnern.
Bpxy noonn ynronnnuecxn orpxn, pasrnexamn noennara cnyxa or rna na
npocnonyrnx ocemuacon paoren en, pasnpa ce, ne moxeme neue a ce nsrpan nnxaxna
pxanna nnacr. Taxa eme ynnmoxen n nropnxr ]axrop, enncrneno cnocoen a
ocnrypn ncrnncxa crannnocr na pxannara nnacr. Kaxno ocrana rorana na
penonmnnxra? Ocrana enncrneno ronara nonynxpnocr. Ho camo npxy nex, xaxro neue
snaem, crannna pxanna nnacr ne moxe a ce nsrpan. Tosn ]axrop e xpano
necnrypen. Axo penonmnnxra nnpexn ncnuxo ycnx c enn yap a copn pxannoro
sanne, rosn ]axr ce oxcnxna camo c rona, ue neue n xoa na camara cneronna nona y nac
eme ynnmoxeno onona nrpemno pannonecne, xoero npen ce ocnrypxname or camara
crpyxrypa na namnx napo.
- 307 -
Bcexn napoen oprannsm moxe e cn nopasenn narpn ronemn xnacn. Hpnara
xnaca e nonmcr na na-opnre xopa - opn n cmncn na ronxma opoeren, ronxmo
mxecrno n roronnocr sa camoxeprna. Bropara xnaca n nonmcr na na-nomnx uonemxn
marepnan, nonmcr na uonemxnre ornann; resn xopa ce nmecrnnnme na ncnuxn
eroncrnunn nncrnnxrn n noponn. Tperara xnaca e orpomnara maca, xoxro ce namnpa no
cpeara mexy nara nocouenn nonmca. Tona ca nmenno cpennre xopa, sa xonro ne ca
npncmn nnro nsxnmunrenen reponsm, nnro pxsxo nspasena npecrnnocr.
Enoxnre na noem na pxanara onxnoneno ce xapaxrepnsnpar c aconmrno
rocnocrno na nonmca na na-opnre xopa. Axo rasn xopa ne pxonoexa, ne n nn
nsmoxen n camnxr noem.
Onxnonennre nopmannn enoxn na noneue nnn no-manxo pannomepno crannno
pasnnrne ce xapaxrepnsnpar ouennno sa ncnuxn c npeonaananero na enemenrnre na
cpeara. Cnnnre na nara nonmca n raxnna enoxn onxnoneno ce ypannonecxnar.
Enoxnre na xpymenne na pxanara ce xapaxrepnsnpar c npeonaanamara ponx na
nonmca na na-nomnre xopa.
Hnrepecno e oaue, ue snarnara cpea, r.e. mnpoxnre macn na cpennre xopa cnarar
cnox orneuarx npxy enoxara camo rorana, xoraro nara xpann nonmca ce namnpar n
xecroxo cnnane enn c pyrn n raxa nsanmno cn npsnar cnnnre. A noen nn enn nnn
pyr or xpannre nonmcn, mnpoxara maca na cpeara nesaanno ce nounnxna na aennx
noenren. Axo noen nonmcr na na-opnre xopa, mnpoxara cpea nenara me
rprne cne rxx. Axo nseme npx nonmcr na na-nomnre enemenrn, ro mnpoxara cpea
nn ncexn cnyua nxma a my oxaxe cnpornna. T xaro mnpoxnre macn na cpennre
xopa nnxora ne ca cnoconn a nonear camocroxrenna opa.
H ero, cneronnara nona cne uernpn ronnn n nononnna rexxn nrxn aconmrno
napymn y nac pannonecnero mexy rpnre nocouenn xnacn. He moxe a ce orpnua, pasnpa
ce, ]axrr, ue n cpeara e ana npes nonara orpomnn xeprnn. Ho pemanamo snauenne
nmame ]axrr, ue nonmcr na na-opnre xopa npes nonara nourn nsnxno nana no
onnre nonera. Hancrnna nensuncnnmo xonnuecrno or repon na namara nannx ocrann
xocrnre cn no ]ponronere.
a cn cnomnnm xaxnn rnranrcxn xeprnn noncxa nonara nmenno or resn reponunn
enemenrn, xonro cpennre xopa onxnoneno ne morar a saenexar. opononnn - na
]ponra! opononnn - n na-onacnnre narpynn! opononnn - n pasysnananero!
opononnn - na rpynara rene]onna cnyxa! opononnn - n xononara sa npexnpnxne
na mocrone! opononnn - na nononnre noxn! opononnn - n annannxra! opononnn
- n mypmonnre arantonn! H r.n., n r.n. Xnnxn n xnnxn nrn n nponxenne na
uernpnre n nononnna ronnn na nonara ce pasnacxxa resn npnsnnn no pasnnunn nonon.
H nnnarn moxexme a nanmaname ena n cma xaprnna: na resn npnsnnn ce orxnnxnaxa
ronopan momuera nnn spenn xopa or uncnoro camo na reponuno nacrpoennre nemnn,
xonro xxa sapannnn ncnuxn nnunn nnrepecn n nsnnnenn c ropema nmon xm
oreuecrnoro, xxa roronn ncexn momenr a oraar xnnora cn. C ecerxn, cc crornnn
xnnxn sarnnaxa resn na-opn xopa no npeme na nonara. Manoponnxr xpr na
onenennre ne moxeme neue saononnrenno a nsnnnxna cnoxra connanna ]ynxnnx.
Kaxno a xaxem camo sa ]axra, ue npes 1914 r. y nac ce nepynaxa nenn apmnn or
opononnn? A noneuero or rxx sarnnaxa n ne moxexa a ne sarnnar, r xaro nopan
npecrnnara escnecrnocr na namnre napnamenrcxn n nenexn resn xopa nxmaxa
ocraruna npenoenna nororonxa n nopan rasn npnunna nensexno cranaxa
onxnoneno nymeuno meco. B roranamnnre ]nanpcxn oene nanaxa (nnn xxa
ocaxarenn) nenn 400 xnnxn n nxmame c xoro a samennm rosn na-op cno or xopa.
3aryara na resn xopa ne rpxna a ce nsuncnxna camo apnrmernuno. Txxnara rnen
neue ocra uyncrnnrenno napymn pannonecnero. Honmcr na na-nomnre enemenrn na
- 308 -
nannxra nensexno sanouna a narexana. Hnsocrra, crpaxnnnocrra n nonocrra
nensexno sanounaxa a nsemar npx.
Km rona rpxna a oannm n cnenoro.
Paorara ne eme camo ram, ue na onnre nonera macono sarnnaxa na-opnre
xopa. Feara ce ccroeme n n rona, ue n rnna no cmoro npeme na-craparenno ce
sanasnaxa nmenno na-nomnre enemenrn. Ha ncexn repo opononen, cmeno n
escrpamno rprnan cpemy narpnornunara cmpr, ce naame none no enn "repo" or
rnna, nsxran or cmprra n sanasnn cnox cxnonenen xnnor sa "nonsa" na ponnara. Ero
samo xm xpax na nonara nne nonyunxme cnenara xaprnna: cpeara npnnece cnonre
ronemn xpnnn xeprnn; nonmcr na na-opnre xopa opasnono n nourn nsnxno
]nsnuecxn sarnna; nonmcr na na-nomnre enemenrn sa xanocr nourn nennxr onenx,
nsnonsnaxn sa cnonre nnrepecn mnoro nenenocrn na namero saxonoarencrno, a na-
naxnoro - rona ocroxrencrno, ue ne nycnaxme n xo noennnx ycran. H nmenno rasn
mnoro ope sanasnna ce uonemxa nxna nsnpmn noemnpncxara penonmnnx, camo
samoro neue ne my npornnocroeme nonmcr na na-opnre xopa. Fonmnncrnoro or
nocnennre sarnnann no ]ponronere.
Hpenn na rona rpxna a xaxem, ue repmancxara penonmnnx cncem ne x nsnpmn
camnxr napo. He naponnre macn na Iepmannx ca nnnonnn sa resn xannonn ena, a camo
ena rnycna maxa eseprtopn, cyrentopn n noonn raone.
Peonnxr ]ponronax c paocr npnnercrna sanpmnanero na xpnanara opa n eme
macrnnn, ue moxe a ce npne n ponnara a nnn xenara n enara cn. Hcrnncxa
nrpemna npsxa c penonmnnxra ro nxmame. To ne onuame penonmnnxra n ome no-
manxo onuame nennre noxone n oprannsaropn. 3a uernpnre n nononnna ronnn na
]ponra ro eme ycnxn a sapann opn nmenara na onesn naprnnn xnenn n nxnara nm
nrpemna paxa my eme cncem uyxa.
Camo cpe ena manxa uacr or nemcxnx napo penonmnnxra eme ecrnnrenno
nonynxpna. Hmam npenn onsn po xopa, xonro no ncensmoxnn npenosn ce muar a
pacnar or ]ponra n a ce cxpnxr n rnna. Tesn nepconaxn onuaxa penonmnnxra, no
cmo ne sa uepnnre oun, a sa rona, ue rn nsanxme or neoxonmocrra a ce opxr sa
ponnara.
Ho or nonynxpnocrra cpe raxnna pasnoxnnn ce enemenrn penonmnnxra ne moxa e
cn ymne mya. a ce nsrpan pxannara nnacr npxy noonn enemenrn eme
nensmoxno. A ncmnocr sa mnaara penynnxa eme neoxonmo a csae mo-roe
spana pxanna nnacr; nnaue rx nmame ncnuxn ocnonannx a ce onacxna, ue cne
npnoro opxnane ocrarnnre or na-opnre enemenrn na namara nannx nce nax me ce
oennxr n c enn yap me nsrpnxr nxnara rasn penynnxa.
Boxonere na npenpara no onona npeme na-mnoro ce crpaxynaxa, ue noonprexr na
nrpemnnx esnopxx me rn nonneue n ue rorana nnesanno me ce nnrne nxxo xenesen
mmpyx, xoro me rn copn na semxra. Ha mnaara penynnxa eme neoxonmo na
ncxxa nena a xonconnnpa cnonre cnnn.
Ocranonxara eme raxana, ue penynnxara na ncxxa nena rpxname pso a cn
csae nopxena cnna, r xaro a ce onnpa camo na ena cnaa nonynxpnocr eme
noneue or onacno.
Hpes exemnpn, xnyapn, ]enpyapn 1918-1919 r. maraopnre na penonmnnxra nenara
nouyncrnaxa, ue nounara nsno xpaxara nm ce nsnnsna. H ero ue re sanounaxa a ce
osprar, sa a namepxr xopa, xonro nxa ncxann n nxa mornn a noxpenxr c nopxena
cnna onesn cnan nosnnnn, xonro nm xxa apenn or "naponara nmon".
"Anrnmnnnrapncrnuecxara" penynnxa cera ce nyxaeme or nonnnn. A r xaro rasn
penynnxa ce nonsname c nonynxpnocr camo n xpronere na cyrentopnre, xpannre,
norpomaxnnre, eseprtopnre, reponre or rnna n nome enemenrnre, oxapaxrepnsnpann
- 309 -
or nac no-rope xaro nonmc na na-nomnre xopa, ro a ce nepynar cpe resn cnoene
nonnnn, roronn a ympar sa nonnx nean, n nno esnnona paora. Onsn cno, xoro
eme nocnren na nenre na noemnpncxara penonmnnx, ne ncxame, nx n ne eme
cnocoen a ae nonnnn sa samnrara na rasn cnox penonmnnx. Ha rosn cno my xxa
neoxonmn ne oprannsannx na cnnnre na penynnxara, a ome no-ronxma esoprannsannx,
r xaro camo raxa rx n morna a yonnernopn cnonre rpanrencxn nncrnnxrn. Tosn
cno npneme ne no nosynra: pe n nsrpaxane na repmancxara penynnxa, a no
nosynra: pasrpanane na penynnxara.
Hpannrencrnoro na naponnre ynnnomomenn no ncnuxn xpcronrnma moneme sa
nomom. Ho na-manx orxnnx ro nonyuaname or crpana na nocnrennre na nenre na
penonmnnxra. Hanpornn, or rasn crpana ro nonyuaname camo ornop n opn osnonenne.
T xaro n onnrnre a ce csae apmnx rpanrennre nnxaxa onacnocr sa cee cn. Te
ncxaxa nmenno raxana penynnxa, xoxro nsnxno a sanncn or enara "nonynxpnocr" n
cpeara na rpanrennre. B penonmnnxra re nnxaxa camo npano a xpaar, mononon sa
rocnoapcrnane na apecranrn, roxy-mo nsmxnann ce or sarnopa, sa ann or xpann n
rpanrenn, c ena peu sa na-orxnnenara nannau.
Hpannrencrnoro na naponnre ynnnomomenn moxeme xonxoro cn ncxa a monn sa
nomom. Or rosn narep ro ne nonyuaname nnxaxn orxnnx. Hanpornn, orram ce pasnece
camo pyrarnx: "npearenn!", rorana n rocnoa naponnre ynnnomomenn sanounaxa a
pasnpar xaxno e ncrnncxoro ymcrneno nnno na rosn cno, npxy xoro ce rpaeme
rxxnara nonynxpnocr.
H ero, nmenno no onona npeme n namero oreuecrno nax ce namepnxa mnoroponn
mnan nemnn, nspasnnn roronnocr, xaxro re mncnexa, n nnrepecnre na "rnmnnara n pea"
ornono a onexar nonnmxnre mnnenn n a nsemar nymxn na pamenere cn sa opa
npornn pymnrennre na crpanara. Tesn mnan xopa ornono sanounaxa a csanar orpxn
or opononnn. B ymara cn noxo nenannxaxn penonmnnxra, re saeno c rona na
npaxrnxa ce oxnnxa n nena samnra n raxa n ecrnnrennocr x yxpennxa.
Tasn mnaex ecrname, pasnpa ce, c na-opn namepennx. Hcrnncxnre
oprannsaropn na penonmnnxra, xonro x pnaxa sa npnunna, enpenre, onennxa
roranamnara cnryannx rpesno n or cnox rnena rouxa npannnno. Hemcxnxr napo ome ne
eme cspxn rorana sa rona a e xnpnen n xpnanara noxna na onmennsma, xaxro
rona moxa a crane n Pycnx. Tona ce oxcnxname c ]axra, ue paconoro ccroxnne na
nemcxnx napo nce nax eme no-narononyuno n enncrnoro mexy nemcxara
nnrennrennnx n nemcxoro nacenenne na ]nsnuecxnx rpy ome ne eme ocraruno
paspymeno. Hacenenne ro na Pycnx rneme n nerpamornocr, xoero pasnpa ce, ne moxeme
a ce xaxe sa Iepmannx, nnro sa pyrnre sananoenponecxn napon. B Pycnx camara
nnrennrennnx n no-ronxmara cn uacr cnaa xm ne pycxnre
501
nannonannocrn n nn ncexn cnyua xm ne cnanxncxnre pacn. C rnxnx cno or
nnrennrennnxra n Pycnx eme necno a ce cnpanxr, r xaro mexy rxx n mnpoxnre
naponn macn nourn cncem nxmame nocpecrnamn snena, a n ymcrnenoro n mopanno
pannnme na mnpoxnre naponn macn n Pycnx eme crpamno nncxo.
B Pycnx crnrame manxo. Tpxname camo a ce naccxa neopasonanara, ne ymeema
nnro a uere, nnro a nnme, maca cpemy ropnnx cno na nnrennrennnxra, n es rona
nourn necnpsan c napoa. Tona crnrame, sa a pemn nxnara ca na crpanara n sa a
moxe a ce cmxra penonmnnxra sa ycnxna. Hxnara nerpamorna maca na pycxnx napo
nonana n nnno pocrno npn enpecxnre nxraropn, na xonro, pasnpa ce, nm crnrna a
onexar cnoxra nxrarypa n rorara na "nxrarypara na napoa".
- 310 -
Camo npnnaranero na na-paxononcxn mepxn npn ncexn onnr sa eseprtopcrno
nocnyxn sa ocraruno nnamem npnmep ne camo sa orennn nnna, no n nxnara nonnmxa
maca.
B Iepmannx nmame ronxmo snauenne ome n cnenoro ocroxrencrno. Pasnoxennero
na apmnxra, pasnpa ce, craname nancxxe - es rona noemnpncxara penonmnnx ne n
ycnxna. Ho nesanncnmo or ncnuxo rnanen nocnren na nenre na penonmnnxra n rnanen
nnnonnnx sa pasnoxennero na apmnxra ne eme ]ponronaxr. Tasn "paora" cnpmnxa
rnanno neronnnnre or mecrnnre rapnnsonn nnn onesn cyexrn, xonro nsomo moxaxa a
ce nsxapar "nesamennmn" n a ce cxpnxr nxxe n rnna na cronancxa paora. Cornernn
"nonnnennx" resn ann nonyuanaxa sa cmerxa na eseprtopnre. Or ]ponronere no rona
npeme eseprnpaxa n rnna ecerxn xnnxn xopa, ocranaxn nourn cncem esnaxasann.
Crpaxnnnnnre, xaxro ce snae, nn ncnuxn npemena n enoxn ce crpaxynar camo or eno: or
cocrnenara cn cmpr. Ha ]ponra cmprra, pasnpa ce, n morna a nacrnrne crpaxnnnena
ncexn en n uac. Hma camo eno cpecrno a naxapam crpaxnnnnnre, cnanre n
xoneaemnre ce nnpexn ncnuxo a nsnnnxr nra cn: eseprtopr rpxna a snae, ue
axo nsxra or ]ponra, nenpemenno me ro nocrnrne onasn yuacr, or xoxro na-mnoro ce
crpaxyna. eseprtopr rpxna a snae, ue axo ocrane na ]ponra, cmprra moxe n a ro
nacrnrne, no axo nsxra or ]ponra, rx nenpemenno me ro nacrnrne.
B rona ce ccron nennxr cmncn na noennnx ycran.
Pasnpa ce, meme a e mnoro ope n xpacnno, axo n onasn nennxa opa sa
cmecrnynane na nemcxnx napo, xoxro nn ce nanoxn a nonm, moxeme a ce onpem
camo na opononnara npeanocr na ncnuxn n ncexn. Ho nne snaem, ue resn xauecrna xxa
npncmn na na-opara uacr na nannxra, a cncem ne na ncexn cpeen uonex. Ero samo
ce neoxonmn cnennannn saxonn sa noenno npeme. Hann n saxonoarencrnoro npornn
xpannre e c orne na npnnnnnno uecrnnre xopa, a camo na xoneaemnre ce cnan
enemenrn. Cc cnoero sannamnrenno nnnxnne raxona saxonoarencrno npeun a nsnnxne
nonoxenne, xoraro no-uecrnnx ro cmxrar sa rnynan, n xoraro nopan rona xopara nxa
mornn a crnrnar o yexennero, ue e no-ope camn a sanounar a xpaar, orxonxoro
a ocranar c npasnn pne nnn a nosnonxnar a ro oxpaxar.
Ero samo eme aconmrno nenpannnno a ce onycne opn sa momenr, ue n ena
opa, xoxro no ncxxo uonemxo pasnpane rpxname a nponxn none nxxonxo ronnn,
me moxe a mnnem es cnennannn saxonn sa noenno npeme. Hann onnrr na mnoro
cronernx n opn xnnxonernx cncem nenycmncneno noxasna, ue n mnoro cepnosnn
npemena, xoraro pxanara e npnnyena a npexnxna cyponn nsncxnannx xm nepnnre na
ncnuxn rpaxann, cnaoxapaxrepnnre xopa ce nanara a ar npnnyxanann a
nsnnnxr sanxennxra cn.
Pasnpa ce, sa namnre reponunn opononnn saxonr sa cmprnoro naxasanne ne
eme nyxen, no raxn saxon eme aconmrno neoxonm cnpxmo onesn crpaxnnnn
eroncrn, xonro nocranxxa cxnonennnx cn xnnor na nnrepecnre na oreuecrnoro. V nac
npaxrnuecxn cmprnoro naxasanne ne eme npnnoxeno, r.e. noennnxr ycran ]axrnuecxn
ocrana ne npnnoxen, n nne xecroxo cn nnarnxme sa rona. Or ]ponronere ce neeme -
ocoeno sanounaxn or 1918 r. - nenpexcnar norox or eseprtopn n nmenno resn
enemenrn nomornaxa a ce csae onasn npecrnna oprannsannx, xoxro or 7 noemnpn
1918 r. nnesanno ce nsxnn xaro rnanen xoneno na penonmnnxra.
uponronannre xaro nxno nxmar nnmo omo c rona nosopno xnnenne. Crpacren
crpemex xm mnp nsnnrnaxa, pasnpa ce, n nonnnnre na ]ponra. Ho nmenno rona
moxeme a crane orpomna onacnocr sa penonmnnxra. Koraro cne npnmnpnero nemcxnre
apmnn sanounaxa a ce npmar y oma, roranamnnre rnanarapn na penonmnnxra cc crpax
ce sannraxa: xaxno me nanpanxr cera ]ponronnre nocxn? Be nsrpnxr nn ]ponronannre
ncnuxo rona, xoero cera me nnxr n ponnara?
- 311 -
Hpes resn cemnnn repmancxara penonmnnx eme npnnyena none nnmno a ce
npecropn na mnoro cxpomna n ymepena. Inanarapnre na penonmnnxra ce crpaxynaxa, ue
nnaue sanpmamnre ce nnnsnn pso me cnoxar xpa na nxnara penonmnnx. Axo rorana
eme ce namepnn none enn pemnrenen uonex, n axo ro n cymxn a npenee na cnox
crpana none ena npeana my nnnsnx, rasn nnnsnx n orxcnana or cee cn uepnennre
napnann, n nsnpannna o crenara cnox "cner", n ynna c punn rpanarn
cnpornnxnamnre ce n sa nxxaxnn cn uernpn cemnnn raxana nnnsnx n ce paspacnana n
nxna morma apmnx, moxe n or 60 nnnsnn nnn ome noneue. Or rona na-mnoro ce
onacxnaxa rocnoa enpecxnre nmnpecapnn. 3a a ne crane raxa, re npnaoxa na
penonmnnxra orrenx na ymepenocr. Orxasnaxn ce or orxponen onmennsm,
rnanarapnre npecrannxa paorara raxa, cxxam rxxnara saaua e a "ocnrypxr rnmnna n
pa". Orryx n ncnuxn mnoroponn ronemn orcrnxn, orryx npnsnna xm crapnx
unnonnnuecxn xopnyc, orryx opmennero xm crapnre pxononrenn na apmnxra.
Bcnuxn resn xopa xxa nyxnn sa nsnecrno npeme. uax cne xaro rn nsnonsnaxa no
neoxonmnx naunn, moxeme n a rn nsronxr, n nssemnaxn penynnxara or pnere na
resn crapn cnyrn na pxanara, a x xnpnxr nn nnacrra na xcrpenre na penonmnnxra.
Camo raxa moxeme a pasunrar a nsmamxr crapnre renepann n crapnre
amnnncrparopn. Karo ce noxasa mnoro ennxarna n nennnna, penonmnnxra moxeme a
pasunra a cnomn cnpornnara na resn xprone n no raxn naunn a oesopxn na-
crpamnnre cn npornnnnnn.
Hpaxrnxara noxasa, ue rasn nsmama nannno cnonyun.
Ho penonmnnxra, xaxro snaem, x nsnpmnxa ne enemenrnre na "rnmnnara n pea", a
onesn enemenrn, unro nean e merexr, rpaexr, nnxuxocnanero. Honara ymepena
raxrnxa na penonmnnxra ne moxeme a e no cpne na resn enemenrn. Te ne moxexa a
pasepar, ue raxn raxrnuecxn xo e neoxonm, a a nm ce oxcnxna rona rnacno, cmo
eme sarpynnrenno.
Hocrenenno ynennuanaxn ce uncneno, repmancxara connanemoxpannx nce noneue
npecraname a e rpyo penonmnnonna naprnx. Tona ne snaun, ue rasn naprnx cn eme
nocrannna cera pyrn nenn nnn ue noxonere xxa npecranann a ncxar penonmnnx, a
nennxr xopnyc na naprnxra eme aconmrno nenpncnocoen a nsnpmn penonmnnx: c 10
mnnnonna naprnx penonmnnx neue nsomo ne moxe a ce nsnpmn. Taxona macono
nnxenne ne npecranx neue nonmca na axrnnnocrra; rona ca neue mnpoxnre macn or
cpeara, r e. nneprnocrra.
Enpenre cnoenpemenno paspaxa rona ocroxrencrno n nmenno sarona nanpannxa
pasnennennero n repmancxara connanemoxpannx neue no npeme na nonara. Karo ce
yenxa, ue connanemoxpannxra nopan nneprnocrra na macra na nennre unenone
nenponsnonno e sacranana cxxam na crpanara na onmnncrnoro or napoa, r.e. n
ecrnnrennocr e cranana ononen ronys sa enoro na nannonannara samnra, enpenre
pemnxa a nssemar or connanemoxpannxra na-panxanno-axrnnncrxnre enemenrn n a
csaar or rxx ocoeno yapnn nacrnarennn xononn. Hesanncnmara naprnx n cmsr
"Cnaprax" cranaxa mypmonn arantonn na penonmnnonnnx mapxcnsm. Ha rxx eme
nsnoxena saauara a nocranxr ncnuxn npe cnpmen ]axr, a norornenara sa rona or
ecerronmna paora c.-. Maca nensexno neue rpxname a sacrane "npxy nounara na
resn ]axrn". Mapxcnsmr onenxname cncem npannnno crpaxnnnara ypxoasnx: ro
npocro x rpernpame en canaBe. C nex nsomo ne ce copasxnaxa. Mapxcncrnre
npexpacno nosnanaxa xyuemxara noxopnocr na rona orxnnxno noxonenne n ne ce
cmnxnaxa, ue rx ne e cnocona a oxaxe nnxaxna cepnosna cnpornna.
Ho ero ue penonmnnxra e nsnpmena n ocnonara na crapnx pexnm e ynnmoxena.
Bocxnre or ]ponra norexoxa nasa xm crpanara. Cera rnanarapnre na penonmnnxra
cmxrar sa aconmrno neoxonmo manxo a saanxr no-nararmnnx xo. Cera ncnuxn
- 312 -
na-naxnn nosnnnn ca saern or crapara c.-. naprnx, a mypmonnre arantonn na
nesanncnmara c.-. naprnx n cnapraxonnnre ca orcrpanenn.
Fes nrpemna opa ryx ne moxeme a ce mnne.
Or ena crpana resn axrnnncrxn arantonn na penonmnnxra, pasnpa ce, ne moxexa
a ar ononnn n ce uyncrnaxa nsnrann, or pyra crpana n sa camnre nmnpecapnn
eme camo or nonsa axrnnncrxnre arantonn a nponxanar a nnrar mym n cxanann.
T xaro mom sanpmn npenparr, nenara ce oxasna, ue n narepa na penonmnnxra nma
ncmnocr ne naprnn: naprnxra na "rnmnnara n pea" n rpynara na xpnannx repop. He e
nn xcno, ue namara ypxoasnx na uaca nopsa a npemnne n narepa na "rnmnnara n
pea". Cera sa xanxnre ypxoasnn nonnrnnn nax ce csae oranna xenannxr momenr a
npnxr n xpax c npecrannrennre na o]nnnannara nnacr, a npnrncxar o rpnre cn
nonnre cn rocnoapn, xonro re, nancrnna, nenannxaxa noxo n ymara cn, no ome
noneue ce crpaxynaxa or rxx. Ha ypxoasnnre nonnrnnn eme oxasana nncoxa uecr; cera
moxexa a cenar na ena maca c rpn nrn no-ompasnnre nm mapxcncrxn rnanarapn n
saeno c rxx a omncnxr nnan sa cnmecrna opa npornn onmennxnre.
Taxa neue npes exemnpn 1918 n, a ome noneue npes xnyapn 1919 r. n Iepmannx ce
csae cnenara xaprnna.Mannnncrnoro or na-nomnre enemenrn n crpanara nsnpmn
penonmnnxra, no unero sname nenara sacranaxa ncnuxn mapxcncrxn naprnn.
Penonmnnxra nnmno rprna no ymepen nr, xoero nenara npensnnxa ]anarnuna
ompasa xm nex or crpana na excrpemncrnre. Hocnennre nenara xnamar punnre
rpanarn n xapreunnnnre, sanounar a npensemar pxannnre sannx, c ena yma
sanounar cepnosno a sacrpamanar ymepenara penonmnnx. Vnnamena or xpannre nenn,
o]nnnannara connanemoxpannx cxnmuna npnmnpne c npnnpxennnnre na crapnx crpo,
sa a ce opxr saeno cpemy excrpemncrnre. B pesynrar na rona npornnnnnnre na
penynnxara cnnpar opara cn cpemy nex n nomarar sa ycmnpxnanero na onnx, xonro,
nancrnna no cncem pyrn mornnn, cmo ca npornnnnnn na rasn penonmnnx. B pesynrar
na rona, n xpax na xpanmara, onacnocrra or opara na npnnpxennnnre na crapnx crpo
cpemy penynnxara e aconmrno ennmnnnpana.
Tona ocroxrencrno nma ronxona naxno snauenne, ue rpxna a ce noueprae
xonxoro ce moxe no-eeno. Camo onsn, xoro nseme npenn rona ocroxrencrno, me
moxe a pasepe xax crana raxa, ue na Iepmannx narpannxa penonmnnx, nnpexn ue
ener ecern or napoa ne yuacrnaxa n nex, ceem ecern or napoa ce nsxasaxa npornn
nex, mecr ecern x mpasexa n n xpax na xpanmara camo ena ecera axrnnno yuacrna n
nex.
Hmenno raxa nocrenenno nsuepnaxa cnnnre cn na apnxanre cnapraxonnn or ena
crpana n nannonanncrnuecxnre ]anarnnn n neanncrn or pyra. nara xpann nonmca no
raxn naunn ce ynnmoxnxa enn pyr, n pesynrar na xoero, xaxro nnnarn, noen
cpeara. Fypxoasnxra n mapxcncrnre ce oennnxa npxy nounara na "csaennre
]axrn", n mnaara penynnxa sanouna a ce "xonconnnpa". Tona oaue ne nonpeun na
ypxoasnnre naprnn na npno npeme, ocoeno npe nsopnre, a nponxar a ce
saxnar c nexra sa monapxnxra. Hsnnxnaxn nennxnre cenxn or mnnanoro, ypxoasnxra
nce ome ce naxname a oxaxe ocraruno nnnxnne npxy ymonere na mnanre xopa,
xonro npnxxa cne nennre snamena.
Pasnpa ce, rona eme mnoro neuecrno. Brpemno ypxoasnxra oranna eme
cxcana c monapxnxra, no mopannnxr pasnpar, nsnapnn cn c nnanero na penynnxara, o
ronxma crenen n narepa na ypxoasnnre naprnn. Hocpecrnennx ypxoasen nonnrnx cera
ce uyncrname mnoro no-ope n ocranonxara na xan n npoaxnocr, csaena or
penynnxara, orxonxoro ce eme uyncrnan npen n cyponara ocranonxa na npenmnara
pxana, nsncxnama ome nsnecrna uncrora na npannre.
***
- 313 -
Kaxro neue xasaxme, cne pasrpoma na crapara apmnx penonmnnxra eme npnnyena
a ce norpnxn sa csananero na nonn nopxenn cnnn, cnoconn a noxpenxr nonara
pxanna nnacr. Hopan nxnara csana ce ocranonxa penonmnnxra maxeme a nepyna
nonn nopxenn cnnn camo or narepa, npnpxam ce xm npornnononoxen na nex
mnporne. Camo n resn peone moxeme nocrenenno a ce sanepyna apmnx, unro pasmep
eme npenapnrenno mnoro orpannuen or mnpnnx oronop. C npemero nmenno rasn apmnx
rpxname a crane nncrpymenr na nonara pxana.
H raxa, axo ce onnrame a ce orcrpannm or ncnuxn ecrnnrennn rpemxn na crapara
pxana, pasnpa ce, o ronxma crenen cecrnann sa penonmnnonnoro nnxenne, n axo
ce onnrame a cn saaem nnpoca xax nce nax npn onncanara ocranonxa penonmnnxra
moxa a ycnee, ro me rpxna a cn orronopnm raxa. Penonmnnxra ycnx:
1/ n pesynrar na nxocrenxnanero na namnre nonxrnx a nr n
ncnnnnnna.
2/ n pesynrar na crpaxnnnara nacnnnocr na namnre r napeuenn
pxannn naprnn.
Km rona rpxna a oannm n cnenoro:
Ocnonnara npnunna sa nxocrenxnanero na namnre nonxrnx sa nr n ncnnnnnna n
xpana cmerxa eme namero aconmrno anannonanno n camo ]opmanno pxanno
nsnnranne. Hopan rona n n rasn onacr y nac npecranaxa a pasnpar ecrnnrennara
ponx na cpecrnoro n nenra. Honxrnero sa nr, nsnnnxnanero na cnonre sanxennx,
ncnnnnnnara - ncnuxo rona cncem ne e camonen, aconmrno raxa, xaxro ne e camonen n
pxanara. He, ncnuxn resn nonxrnx rpxna a ar camo cpecrno xm nenra. Camara
nen ce ccron n rona a ce ocnrypn na omecrnoro, ccroxmo ce or ]nsnuecxn n mopanno
enoponn xnnn cmecrna, nsmoxnocr sa ocrono cmecrnynane na rasn semx. Koraro
sarnna nxn napo, xoraro e nsnpanen npe na-rexxn nsnnrannx rnanno nopan
ecrnnxra na orennn neronnnn, rorana n nno uncro esymne a ce pxononm or
copaxennxra sa ]opmanna ncnnnnnna ornocno resn neronnnn, opn re a ca na
nnacr. He, npn raxona nonoxenne na nemara ecrnnrennoro nsnnnenne na nra
nsncxna a ce napymn ]opmannara ncnnnnnna, no a cnacnm cnox napo or rnen.
Crnacno pasnpocrpanennre cnpemennn ypxoasnn nonxrnx, axo na nonnxa my napexr
orrope a ne crpenx no ynronnnnnre, ro ncnnnnnnara nsncxna or nero ecrnnrenno a
ne crpenx. Taxana esymna ]opmanna ncnnnnnna nsrnexa na nxxon no-nenna or
xnnora na cocrnennx napo. Crnacno namnre nannonanconnanncrnuecxn nonxrnx,
paorara cncem ne e raxana. B raxnna momenrn nonnxr rpxna a cnasna ne
]opmannara ncnnnnnna cnpxmo cnox cna nauannnx, a ncrnncxara ncnnnnnna cnpxmo
cnox napo. B raxnna momenrn ncexn or nac rpxna a nomnn sa nxnara cn nnuna
orronopnocr npe nannxra xaro nxno.
Hoemnpncxara penonmnnx moxa a ycnee, camo samoro rasn ecrnnrenno xnna
npecrana sa ncrnncxara ncnnnnnna no onona npeme e cncem nsuesnana y namnx napo
- no-rouno cpe neronnre ynpannxnamn xprone. Tona xnna uyncrno e orcrnnno mxcro
na oxrpnnepcxn n uncro ]opmannn nonxrnx sa ncnnnnnna, xoero npn aenara
ocranonxa eme camo or nonsa sa penonmnnxra.
3a a noxcnnm nropara or ropenpnneennre rouxn, rpxna a xaxem cnenoro.
ecrnnrennara npnunna sa crpaxnnnocrra na r napeuennre "pxannn naprnn" n
nocnena cmerxa ce xopenn n rona, ue no npeme na nonara nne sarynxme na-axrnnnnre,
na-opoxauecrnennre enemenrn or namnx napo. Ho-nararx, ronxma ponx nsnrpa ryx n
ocroxrencrnoro, ue ncnuxn namn ypxoasnn naprnn sacranaxa nsxnmunrenno na
nounara na opara camo upes r napeuenoro yxonno opxne, a npnnaranero na
]nsnuecxa cnna npeocrannxa camo na pxanara. Pasnpa ce, raxn nsrne ronopn camo
sa cnaocrra n opn nanpano sa nspaxanero na ypxoasnnre naprnn. Tosn nsrne eme
- 314 -
aconmrno escmncnen none sapan rona, ue nonnrnuecxnre npornnnnnn na ypxoasnnre
naprnn oranna ce xxa orxasann or noono rnenme n saxnxnaxa aconmrno orxpnro,
ue ca roronn a ce opxr sa nocrnranero na cnonre nenn cmo n upes npnnarane na
]nsnuecxa cnna. Hennxr cnxr na ypxoasnara emoxpannx nensexno rpxname a
nopon mapxcnsma. Ho n cmnx momenr, xoraro mapxcnsmr ce pon na xn cnxr,
npnsnnr xm opa camo c yxonno opxne crana neue nnna escmncnnna. 3a rasn
nenennna rpxname no-xcno a nnarnm yxacxnama nena. T xaro e nsnecrno, ue camnxr
mapxcnsm nnnarn n nensmenno e oxasnan, ue nnpocr sa nsopa na cpecrno sa opa e
nnpoc camo na nenecopasnocr. H camnxr mapxcnsm ce cmxrame n npanoro cn a
nsnpa ncxxo cpecrno sa opa, crnra ro a oemana ycnex.
oxonxo cme npann a onenxname namepennxra na mapxcncrnre, oxasnar cnrnxra
or 7-11 noemnpn 1918 r. Hpes resn nn mapxcncrnre opn n ne nomncnnxa n xaxnaro n a
nno crenen a cn npsnar pnere c npnnnnnnre na napnamenrapnsma n emoxpannxra.
Fes nn na-manxo a ce xoneaxr, re nycnaxa n xo nopxenn ann or npecrnnnnn,
xonro nanecoxa cmpronocen yap na resn "nennxn" npnnnnnn. E, a ypxoasnnre
oprannsannn or xpeuerana, or camo cee cn ce pasnpa, ce oxasaxa n rosn momenr
aconmrno nenopxenn.
Hsnecrno npeme cne penonmnnxra ypxoasnnre naprnn ornono nsnnynaxa na xn
cnxr, maxap n no nonn nasnannx. Koraro xpapnre noxone na napso npeoxncannre
ce ypxoasnn naprnn pemnxa xax a nanycnar cnonre yexnma n a nsnxsar or rmnnre
masera, xero ce xpnexa n nnre na penonmnnxra, ro ce oxasa, ue resn neuannn noxone,
xaxro my e per, nnmo ne ca sapannnn n na nnmo ne ca ce nayunnn. Texnnre
nonnrnuecxn nporpamn, xaxro npen, nsnxno xxa opnarn xm mnnanoro, oxonxoro
nrpemno re ne xxa ce npnmnpnnn c nonnx pexnm. Honnrnuecxnre nm nenn ce ccroxxa
n rona, nenpemenno a nsemar cnope cnnnre cn yuacrne n nonnre pxannn yupexennx,
csaenn or penonmnnxra. A enncrnenoro nm opxne, xaxro npen, cn ocraname
popenero.
H cne penonmnnxra ypxoasnnre naprnn nenenx no na-xanx naunn
xannrynnpaxa npe ynnnara.
Koraro na nenen pe eme nocranen nnpocr sa raxa napeuennre saxonn sa samnra
na penynnxara, ornauano nxmame onmnncrno sa rosn saxon. Ho xoraro no ynnnnre na
Fepnnn ce noxnn nyxnnxnara emoncrpannx na mapxcncrnre, pxannnre exrenn or
ypxoasnxra raxa ce nsnnamnxa, ue npornn cocrnenoro nm yexenne rnacynaxa sa
saxon. Tesn rocnoa uncro n npocro ce crpaxynaxa, nxxo nr npn nsnnsane or paxcrara
emoncrpnpamara rnna a ne nm cuynn pnere n xpaxara. Cne xaro rnacynaxa sa
saxona, rona sa xanocr ne ce cnyun. Honara pxana moxeme cnoono a npnn no
xaxnnro cn ncxa nrnma, cxxam nsomo nxmame nnxaxna nannonanna onosnnnx.
Enncrnennre oprannsannn, xonro ome ce pemanaxa no rona npeme raxa nnn nnaue
a oxasnar cnpornna na mapxcncrnre n na npnxmnre cne rxx macn, xxa
opononuecxnre xopnycn, cmsnre sa camoorpana, rpaxancxara mnnnnnx n na-cerne
rpannnonnnre noennn cmsn. Ho n resn oprannsannn ne moxaxa a oxaxar mo-roe
cepnosno nnnxnne npxy xoa na nemara. H ero samo.
Taxa napeuennre nannonannn naprnn ne cmornaxa a oxaxar nnxaxno nnnxnne npxy
xoa na nemara, r xaro ne nm crnrna peanna cnna, xoxro n morna a e nsneena na
ynnnara. A r napeuennre noennn cmsn ne moxaxa a oxaxar nnxaxno peanno nnnxnne
npxy xoa na nemara, r xaro nxmaxa xcna nonnrnuecxa nex, nxmaxa nnxaxna mo-roe
onpeenena nonnrnuecxa nen.
Axo nemo ae na npemero cnna na mapxcnsma, rona eme nmenno ornnunoro
cueranne na nonnrnuecxa nonx c axrnnncrxa pyrannocr. A axo nemo nnmaname or
- 315 -
ncxxaxno nnnxnne nemcxnre nannonann naprnn, rona eme nmenno nnnara nnnca na
xaxnoro n a nno cueranne mexy pyrannara cnna n nonnrnuecxara neneycrpemenocr.
Kaxnnro n a xxa xenannxra na nemcxnre "nannonannn" naprnn, re nce eno nxmaxa
nn na-manxa peanna cnna, xoxro n morna a e nsneena na ynnnara.
C noennnre cmsn eme rxmo oparnoro. Te xxa cronann na ynnnara n ncmnocr
cronann na pxanara. Ho nm nnncname nonnrnuecxa nex, xcnora na nonnrnuecxnre
nenn. Ero samo re aconmrno ne xxa n ccroxnne a nsnonsnar cnnara cn n nnrepecnre
na nannonannoro nspaxane na Iepmannx, a xnrpnre enpen n n nara cnyuax norpnnaxa
pne n npanexa ncnuxo nsmoxno, sa a ynexoneuar nmenno rona nonoxenne na nemara,
xaro nacxaexa n nere crpana n nm namennaxa meenn npnxasxa, ue nmenno rona
nonoxenne e neannoro.
upes cnox neuar enpenre saenexnrenno ymeno nponarannpaxa nexra sa
"nonnrnunocrra" na noennnre cmsn. H cmo ronxona ymeno rn nname a
nponarannpar nexra, ue nonnrnuecxnre naprnn, snaun, rpxna a nsnonsnar camo
"uncro yxonno" opxne. A mnnnonn namn nemcxn anamn escmncneno nonrapxxa
nxnara rasn mpocr na enpenre, opn es a noosnpar, ue no rosn naunn ce
oesopxanar n nsnxno naar n nannre na enpenre.
3a ncnuxo rona, pasnpa ce, cn nmame npnunna. Bom nnncna ronxma oprannsnpama
nex, rona nnnarn n nensexno non cne cee cn n nnncara na ronxma ]nsnuecxa cnna,
cnocona a ce opn sa rasn nex. Camo onesn, xonro aconmrno ]anarnuno ca yeenn n
cnoxra npanora n n rona, ue rxxnara nex rpxna a noen na ncxxa nena n a npeopne
nennx cnxr - camo re me nmar ocraruno pemnrennocr n opara sa cnoxra nen a
npnxrnar n o cnnara na opxnero.
nnxenne, xoero ne cn nocranx raxnna nncoxn nenn n raxnna nennxn neann, nnxora
nopan rasn npnunna nxma a npnerne xm cnnara na opxnero.
Tanara na ycnexnre na ]pencxara penonmnnx n rona ce n ccroeme, ue rx nmame
raxana nona nennxa nex. Txmo na rona ocroxrencrno nxn cnoxra noea n pycxara
penonmnnx. H cmoro, na-cerne,rpxna a xaxem sa nrannancxnx ]amnsm: axo ro
ycnx c raxn orpomen ycnex n c nonsa sa enoro a peoprannsnpa xnnora na nennx napo,
ro rona crana camo samoro ro nmame cnox nennxa nex.
Fypxoasnnre naprnn ca aconmrno necnoconn na rona.
Ho n sa noennnre cmsn or onncnanara enoxa rpxna a xaxem cmoro; oxonxoro re
nsomo ne cn nocranxxa xaxnnro n a nno nonnrnuecxn nenn, rexnnxr nean, xaxro n
neanr na ypxoasnnre naprnn ce ccroeme n npocrara pecranpannx na mnnanoro. Bn
ncnuxn resn noennn cmsn cxopo nax ce yxpenn yxr na crapnre manonnn cmsn
ornpen nonara. H nopan rona na-ocrporo opxne n roranamnoro nannonanno
nnxenne na Iepmannx pso ce npnrnn. Boennnre cmsn npocro nonanaxa no
pocrnoro na nonara penynnxa. Cyexrnnnnre xenannx na resn noennn cmsn xxa na-
nourenn, no rona nn na-manxo ne npomenx paorara. Peanno rxxnara ponx eme noneue
or neuanna.
Cne rona mapxcncrnre nocrenenno nonyunxa nona asa n nnnero na
xonconnnpamnx ce paxcnep. pxannara nnacr moxa cera a ce onpe na paxcnepa.
Hensexnara nornxa onee o rona, ue noennnre cmsn cranaxa nenyxnn. A r xaro
mapxcncrnre npes nxnoro npeme nnxaxa n rxx nsnecrna onacnocr, ro cera re npncrnnxa
xm pasnycxanero nm. Ha-nenaexnnre noaun na noennnre cmsn, na xonro
mapxcncrnre ne ce onepxnaxa ocoeno, sanounaxa a rn anar no c n a rn npnnpar n
sarnopa. Boaunre na noennnre cmsn cn xxa norornnnn rasn yuacr cc cocrnennre cn
pne.
Koraro eme ocnonana repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa
naprnx, n Iepmannx sa npn nr ce noxnn nnxenne, xoero, sa pasnnxa or ypxoasnnre
- 316 -
naprnn, ne cn nocranxme sa nen mexannunara pecranpannx na mnnanoro, a nsnrna non
nean sa oprannuna napona pxana n npornnonec na cnpemennnx pxanen
mexannsm.
Ome or npnnx mnr na cnoero nsnnxnane namero mnao nnxenne sacrnname
rnenmero, ue sa cnonre nen, ro, pasnpa ce, rpxna a ce opn c yxonnn cpecrna, no n
cmoro npeme, axo e neoxonmo, rpxna a samnrana nexra c rpnre cn n a npnnoxn
]nsnuecxa cnna. Or camoro nauano nne xxme noxo yeenn, ue namero nono yuenne
nma rnranrcxo cneronno snauenne, n nmenno sarona nne or npnnx momenr cmxrame, ue n
nerona samnra moxe n rpxna a npnnecem na-rexxn xeprnn.
Ho-rope neue ronopnx sa rona samo ncxxo nnxenne, xoero ncxa a sanomna cpnero na
cnox napo, rpxna a cymee camo, cc cocrnenn cnnn a ce samnrana cpemy ncxxaxnn
repopncrnunn onnrn na npornnnnxa. Hennxr onnr na ncropnxra noxasna, ue
repopncrnunnre cpecrna, npenarann or npecrannrennre na onpeenen mnporne,
nnxora ne morar a ar cnomenn camo or ena ]opmanna pxanna nnacr, ue ryx e
neoxonmo a ce npornnonocrann na repopa npen ncnuxo cno cocrnen cmen n
pemnrenen mnporne. Fesymnnre unnonnnnn or ncnuxn npemena ne morar a pasepar
rasn npocra paora. Ho ]axrr cn e ]axr. pxannara nnacr moxe a ocnrypn ncrnncxn
pe camo rorana, xoraro nenoro cpxanne na pxanara e n cmoro npeme nxn
mnporne, rocnocrnam na ymonere. Torana camo orennn npecrnnn narypn me ce
pemanar na noxymenne cpemy ocnonnre na pxanara. Torana repopr npornn pxanara
nxma a e opne sa opa na mnpoxnre macn, namnpamn ce no oaxnnero na pyr, cmo
raxa nxnocren, no npornnononoxen mnporne. Honxxora pxanara moxe opn n
nponxenne na nenn cronernx a npnnara na-nacnncrnenn mepxn sa opa npornn
repopa n nce nax nnmo nxma a nanpann cpemy nero n, n xpax na xpanmara, me nperpnn
nopaxenne.
Hornenere opara na namara nemcxa pxana c nenre na mapxcnsma. Harncxr na
mapxcnsma cpemy pxanara crana nce no-cnnen n no-cnnen. B nponxenne na 70
ronnn pxanara ce e opnna cpemy mapxcnsma, no ne e morna a nonpeun na noeara
na rosn mnporne, nnpexn ue e ocxana mapxcncrnre na xnnxn ronnn sarnop n
nsomo n npnnarana na-xpnann cpecrna na opa. B xpax na xpanmara, nemcxara
pxana nannno xannrynnpa npe mapxcncrnre (cpennxr ypxoasen pxononren na
namara pxana, pasnpa ce, me orpnua rona, no nxma a pasyen nnxoro).
Pasnpa ce, raxana pxana, xoxro na 9 noemnpn 1918 r. ce nnaueme no xopem npe
mapxcncrnre n ce npeae na rxxnara mnnocr, ne moxe yrpe nnesanno a ce nspon n a
oysae mapxcncrnre. Hanpornn, ypxoasnnre rnynann, cenann no mnnncrepcxnre
cronone cera nce no-uecro n no-uecro sanounar a popxr, ue ne moxe a ce ynpannxna
"cpemy paornnnnre", xaro nonxrnero "paornnnn" na npaxrnxa cnnaa y rxx c
nonxrnero "mapxcncrn". Tesn rocnoa ne pasnpar opn rona, ue orxecrnxnaxn
paornnnnre c mapxcncrnre, nsnpmnar nona ]anmn]nxannx na ncrnnara. Hsrxnaxn
rasn "nona" aprymenrannx, ypxoasnnre exrenn ce onnrnar camo a cxpnxr cnoero
xpymenne n cnoxra cocrnena xannrynannx npe nenre n oprannsannxra na
mapxcncrnre.
Hsnpaneno npe ]axra na oxonuarennoro nounnxnane na cnpemennara pxana na
mapxcncrxoro nro, Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ome noneue ce uyncrna
nxno a ce opn sa cnonre nen ne camo c ronn yxonnn cpecrna, a a cymee a ce
samnrn n c ]nsnuecxara cnna npornn ynoennx or noeara Hnrepnannonan.
Beue onncax no-rope xax norpenocrnre na opara na namero mnao nnxenne
nocrenenno oneoxa o neoxonmocrra a oprannsnpame cocrnenara oxpana na
cpannxra, xax cne rona rpxname a csaem cnennannn orpxn sa oxpana n xax npe
- 317 -
nac ce nsnpann nnpocr sa oprannsannonnnre ]opmn na no-nararmnoro nsrpaxane na
raxnna orpxn.
Bnmno namnre orpxn oruacrn nanomnxxa raxa napeuennre noennn cmsn, no n
ecrnnrennocr re nxmaxa nnmo omo c rxx.
Beue cnomenax, ue nemcxnre noennn oprannsannn nxmaxa nnxaxna cocrnena mo-
roe onpeenena nex. Tona xxa ecrnnrenno camo cmsn sa camoorpana,
oprannsnpann na noneue nnn no-manxo nenecopasnn nauana, n re xxa ncmnocr camo
nsnecren neneranen npnarx xm nerannnre noennn cnnn na pxanara. Axo re nmaxa
opononen xapaxrep, ro ne eme n cmncn, ue ca cnoonn pyxnnn, opemn ce sa
cnoxra cocrnena ocnoonrenna nex n nmamn cnon cocrnenn nonnrnuecxn nsrnen,
no npocro camo n cmncn, ue or ]opmanna crpana re nsnnxnaxa cxxam nancrnna
opononno. Orennnre rnanarapn na resn cmsn, a nonxxora n nennre cmsn xxa
nacrpoenn noneue nnn no-manxo onosnnnonno xm penynnxara, no rona ne npomenxme
nemara. Manxo e ome a crnrnem o yexennero, ue aen pe na nemara n aenn
pxannn yupexennx ne ca ocraruno opn. Tpxna cam a snaem xaxnn nonn
nopxxn n xaxnn nonn yupexennx ncxam a csaem rn camnxr n npornnonec na
crapnre. H rpxna cne rona a ce nponnxnem or ecrnnrenna pemnmocr a ce opnm sa
rosn non nean. Camo rorana moxe a ce xaxe, ue aena oprannsannx npnrexana cnox
cocrnena no-nsnnmena nex.
Txmo c rona namnre nannonanconnanncrnuecxn orpxn sa orpana ce ornnuanaxa
or ncnuxn ocranann noennn oprannsannn, ue re n nn na-manxa crenan ne nosnonxnaxa a
ar pxonoenn or yupexennxra, csaenn or penonmnnxra, a nanpornn, nsnxno ce
oranaxa na pasnonoxenne na nonara nennxa nex sa opa sa nona Iepmannx.
Hamnre orpxn, nancrnna, cn nocranxxa n nauanoro sa saaua camo oxpanara na pea
na namnre cpannx. Texnnre saaun ornauano xxa mnoro orpannuenn: orpxnre nmaxa
sa nen camo a ocnrypxnar pe na namnre cpannx n a ne anar na npornnnnnnre
nsmoxnocr a rn nponanxr. Hamnre orpxn or camoro nauano xxa nsnnrann n yx na
cnxna ncnnnnnna n crporo nacrnarenna raxrnxa. Mnoro rnynann opn or
"narpnornunnre" xprone na nacenennero cn uemexa esnnnre no nono na rona, ue
namnre orpxn, snaun, ca nnn cnenn noxnonnnnn na rymenara nanxa. Tesn rnann n
xaep cn nxmaxa, ue xm rymennre nanxn nne npnxrnaxme, camo samoro ne ncxaxme c
uyxn rymenn nanxn a nxr namnre xopa. Hx n ocnen rona nnma ne snaem or
ncropnxra, ue ne nenx na-ronemn exrenn na uoneuecrnoro ca naann xeprnn or
pnere na nnmoxnn ynnn. Hamara saaua ce ccroeme cncem ne n rona a nanpannm
nacnnnero camonen; namara saaua eme a onasnm nennxnre necrnrenn na namnre
neann or nacnnnero na pyrnre. H namero nnxenne nenara paspa, ue ro ne moxe n ne
rpxna a pasunra na oxpana or crpana na pxanara, mom pxanara ne e n ccroxnne a
oxpanxna nnrepecnre na nannxra. Hamero nnxenne paspa, ue nanpornn, nne rpxna a
ce saemem c enoro sa samnra na nannxra n c enoro na opa npornn ncnuxn onnx, xonro
sannamnar a ynnmoxar n napoa, n pxanara.
Cne onncanoro or nac no-rope cpaxenne n sanara na mmnxencxara Hpnnopna
nnnnnna namnre orpxn n namer na rosn mym, xoro re rorana raxa ycnemno nponeoxa,
nonyunxa nasnannero mypmonn orenn. Beue camoro nasnanne noxasna, ue nmame paora
c enn onpeenen orpacn na nnxennero, c enn neron oren. Tona ca cmo raxnna
orenn, xaxro orenr na nponaranara, orenr no neuara, nayunnre nncrnryrn n
pyrnre ccrannn uacrn na namara naprnx.
oxonxo mypmonnre orpxn xxa neoxonmn, moxaxme a ce yenm ne camo or
npnmepa na mmnxencxoro cpanne, no n or npnmepa na cpannx n pyrn rpaone,
xoraro ce onnraxme a nsnesem nsnn npeennre na Mmnxen. Mapxcncrnre ce yenxa, ue
nne craname onacnn n sarona cn nocrannxa sa saaua a ymar ncxxo name cpanne ome
- 318 -
n saponm. Km xaxnnro n mpcnn mepxn a npnxrnaxa ryx uepnennre, rnanarapnre ne
anaxa xocm a nane or rnannre nm n nancxxe samnranaxa resn meponpnxrnx. ue
mapxcncrnre ce panaxa na ncexn cno ycnex n opara npornn nac - rona e pasnpaemo.
Ho xaxno a xaxem sa onesn ypxoasnn naprnn, xonro na mnoro mecra npocro ne ce
ocmenxnaxa a ypexar orxpnrn cpannx n n cmoro npeme ce panaxa, xoraro nnxaxa,
ue ryx nnn ram cmo ne ycnxnar a orcroxr cnonre cpannx or' nanaennxra na
mapxcncrnre?
Fypxoasnnre exrenn, xonro ne moxexa camn a ce cnpanxr c mapxcncrnre n na
momenrn nannno xannrynnpaxa npe rxx, ce panaxa, xoraro nnxaxa, ue n nne ne
ycnxname a cnomnm rosn npornnnnx. Kaxno a xaxem no-nararx sa raxnna pxannn
unnonnnnn, no-nnnanpesnenrn n opn mnnncrpn, xonro nnmno onuaxa a ce
nsxapnar npnnpxennnn na "nannonannoro" nnxenne n n cmoro npeme no na-
escnecren naunn nomaraxa na mapxcncrnre npornn nac, nannonanconnanncrnre? Kaxno
a xaxem sa xopara, xonro n cnoero camoynnxenne ornnaxa ronxona aneu, ue sa enn
xanx xomnnnmenr n nxxo enpecxn necrnnx xxa roronn a npecnenar xopara, na
unro reponsm nxar rona, ue npes 1910 r. pasynrynanara rnna ne rn oecn na
npnnre nonanann ]enepn.
Xanxn xopnna! He roxy raxa namnxr nesapannm Henep, xoro o noro na ymara
cn nenannxame ncnuxn resn naxen, c npncmara my npxmora nenx xasa: "Hxn xnnor
cm ncxan a a npen ncnuxo nemen, a cne rona pxanen unnonnnx; no nnxora npes
xnnora cn ne cm ncxan a me cmecnar opn sa mnr c resn unnonnnuecxn npocrnryrxn,
xonro ncexn momenr ca roronn a ce npoanar na ncexn, xoro rn xynyna." Ha-neuannoro
eme rona, ue nmenno na rosn copr pxannn unnonnnnn nocrenenno ce yaname a
nounnxr ecerxn xnnxn ecrnnrenno uecrnn n mxecrnenn cnyrn na nemcxara
pxana, no n a sapasxr mnosnna cc cnoxra cocrnena escnecrnocr. Onesn, xonro
ocranaxa nepnn na cee cn n ne ryexa uecrra cn, re nocrenenno nsmecrnxa n samecrnxa c
noxopnn cyexrn. A camnre cee cn resn neronnnn nmaxa narnocrra nnnarn a nsxapnar
sa xopa, cuyncrnamn na "nannonannoro nnxenne!
Hne, pasnpa ce, ne moxexme a ouaxname xaxnaro n a nno nomom n noxpena or
crpana na noonn unnonnnnn. Camo n pexn cnyuan nonyuanaxme nomom or pxannn
oprann. Ena cne xaro csaoxme cocrnena oxpana, moxaxme a ocnrypnm nsnecrna
cnooa na namnre cpannx n camo no raxn naunn moxaxme a nxnem nsnecrno
ynaxenne xm cee cn, r xaro ynaxanar camo onnx, xonro ymexr camn a ce samnranar.
Hpncrnnaxn xm oprannsnpanero na namnre mypmonn orpxn, nne npen ncnuxo
ce crpemxxme a aem na yuacrnnnnre n rxx neoxonmara nsmoxnocr sa ]nsnuecxo
nsnnranne n enonpemenno c rona ce crpemxxme a nanpannm or rxx npnnpxennnn na
nannonanconnanncrnuecxnre nen. B resn orpxn rpxname a rocnocrna na-crpora
ncnnnnnna.
Hne csanaxme cnonre mypmonn orpxn raxa, ue re a nxmar nnmo omo c
ypxoasnnre noennn oprannsannn, no cmo raxa a nxmar nnmo omo n c nenerannnre
oprannsannn.
Fopexn ce no na-pxsx naunn npornn rona, mypmonnre orpxn na repmancxara
nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx a npnnnuar na raxa napeuennre noennn
cmsn, as nsxoxax or cnennre copaxennx.
Beue no cmecrno mn eme xcno, ue a ce ae noenno opasonanne na nennx napo
upes uacrnn noennn cmsn e aconmrno nensmoxno, r xaro sa rona ce nsncxnar
rpannosnn pxannn cpecrna. Koro mncnn pyroxue, n na-ronxma crenen nanenxna
cnonre cocrnenn cnnn. Ha asara na raxa napeuenara "opononna ncnnnnnna" moxe a
ce nsrpaxr camo cpannnrenno manxn oprannsannn. Aconmrno nsxnmueno e ryx a ce
nannmar onpeenennre pasmepn na ena noenna oprannsannx. T xaro n nnncnano
- 319 -
nemo mnoro naxno: sa a sanonxnam, rpxna a nmam npano a naxasnam; neoxonmo e
cnennanno saxonoarencrno sa naxasannxra, neoxonma e npnnynrenna cnna. Hpes
ecenra na 1918 r. nnn no-rouno npes nponerra na 1919 r., pasnpa ce, moxeme a ce
csanar raxa napeuennre "opononuecxn xopnycn". H ro npno, samoro noneuero or
resn xopnycn ce nepynaxa n nropo, samoro xopara, xonro nnnsaxa n resn xopnycn, rorana
na npaxrnxa ome ce nounnxnaxa na noennara ncnnnnnna, maxap n camo sa orpannuen
cpox.
3a nnmo noono ne moxe a nperennpa ena "opononuecxa noenna oprannsannx"
or nemno npeme. Konxoro noneue ce paspacrna raxn cms xonnuecrneno, ronxona no-
cnaa crana neronara ncnnnnnna, n ronxona no-manxn nsncxnannx ce nanara a ce
npexnxnar xm orennnre yuacrnnnn n cmsa. Taxa nocrenenno nsnnsa, ue noennnre
oprannsannn or cnpemennocrra npnonnar crapnx ope nsnecren nn xapaxrep na
nonnrnuecxnre nonncxn cmsn n oennennxra na nerepannre or nonara.
opononnara noenna nororonxa, axo sa nex ne cron esycnonnara cnna na
npnnyxennero, e nsmoxna camo sa orpannueno xonnuecrno xopa. Ioronnocr
opononno a ce nounnxnar na ncnnnnnnara nnnarn npoxnxnar mnoro manxo xopa n
camo n peonnara apmnx ncnnnnnnara e nemo, xoero ce pasnpa or camo cee cn.
Hx na-cerne nponexanero na ecrnnrenno nceoma noenna nororonxa upes uacrnn
noennn cmsn e nensmoxno ome n samoro raxnna cmsn onxnoneno pasnonarar cc
cmemno manxo napnunn cpecrna. A nann enoro na nceomara noenna nororonxa e cera
na-naxno. a ne sapanxme, ue or xpax na nonara ca nsrexnn neue ocem ronnn n ue sa
rona npeme ne cme ann na nnro ena nspacrona rpyna mnaexn neoxonmara noenna
nororonxa. Boennnre cmsn ne morar a cn nocranxr sa saaua camo a oxnanar onesn
naopn, xonro neue ca mnnann npes noenna nororonxa, r xaro rorana n morno nenara
maremarnuecxn a ce nsuncnn, xora npes rasn xopnopannx me mnnar nocnennre or
oyuanamnre ce na noenno eno mnan xopa. axe na-mnanxr nonnx or enoxara na
1918 r. cne 20 ronnn me e neoecnocoen. A nann nne pso ce npnnnxaname
nmenno xm rosn cpox. H ero xax nsnnsa, ue ncnuxn raxa napeuenn noennn cmsn nce
noneue npnonnar xapaxrepa na crapnre oennennx na nnmnre nonnn. Ho rona ne
moxe a e saaua na yupexennxra, xonro rnear na cee cn ne xaro na oprannsannx
na nnmn nonnn, a xaro na cnpemenna noenna oprannsannx, xoero ce nnxa neue or
rxxnoro nasnanne. Hann cnpemennnre noennn oprannsannn cn nocranxr sa saaua ne
npocro a sanasxr crapnre npsxn n rpannnn na nnmnre nonnnn, a nnxar cnoxra
mncnx n csananero na ecrnnrenno cepnosna noenna cnna n n nponaranara na
noennara nex.
3a a ce nsnann raxana saaua, rpxna a nma peanna nsmoxnocr ecrnnrenno a
e oxnanara nxnara mnaex, xoxro ocera ne e mnnana npes noenno oyuenne. Axo
mnaexra ce oyuana camo n nponxenne na enn nnn na uaca na cemnna, raxa nonnx
ne moxe a ce csae. Hpn onesn nonnmenn nsncxnannx, xonro noennara cnyxa cera
npexnxna na ncexn orenen nonnx, neronmnnxr cpox na cnyxara ena-ena crnra, sa
a ce nanpann or enn neoyuen mna uonex oyuen nonnx. Ta nann ncnuxn nne no
]ponronere camn moxaxme a ce yenm o xaxnn yxacnn nocnennn onexame
ocroxrencrnoro, ue uacr or namara mnaex nname na ]ponronere es ocraruna
noenna nororonxa. Ta nann opn onesn orpxn or opononnn, xonro c xenxsna eneprnx
xxa oyuanann n nponxenne na 15-20 cemnnn, nesanncnmo or rona na ]ponra
npecrannxnaxa camo nymeuno meco. Hanarame ce re a ar pasnpeenxnn no pyrn
noennn uacrn n camo n peonere na onnrnnre crapn nonnnn resn, oyuanann sa 4-6
mecena nonopannn moxexa a npnnecar nxxaxna nonsa. Camo no pxonocrnoro na
"crapnnre" resn opononnn nocrenenno ce sanosnanaxa c noennoro eno n cranaxa
nonesnn.
- 320 -
Hsrnexa nn aconmrno esnonesna paora a ce onnrname a aname noenna
nororonxa na mnaexra, cne xaro moxem a ynorpenm sa rona camo no 1 -2 uaca
cemnuno, cne xaro sa rona nxma ocraruno napnunn cpecrna n nxma onpeenena
npnnynrenna xomnerenrnocr. a ce ocnexar nosnannxra na crapnre nonnnn no rosn
naunn moxe n e nsmoxno, no a ce npenpnar mnanre neoyuenn xopa nn nonnnn no
rosn nr e nensmoxno.
Hx n xaxno nonsa or raxana paora! Enn nnn pyr noenen cms moxe n me ycnee
na raxa napeuennre opononuecxn nauana c orpomen rpy xpnno-nxno a oyun na nemo
xnnxn ymn, axo nocnennre npoxnxr ecrnnrenno mnoro opa nonx. Kaxno nonsa or
rona, axo n cmoro npeme cnpemennara pxana cc cnonre nann]ncrxo-emoxparnunn
]opmn sa "nsnnranne" na mnnnonn mnaexn nnmana resn mnnnonn or ncnuxn spann
nncrnnxrn, nporonna or rxx ncnuxn nponxcnn na nannonanno-narpnornuna mncnene n
nocpecrnom rasn orpona na pasnoxennero npenpma namara mnaex n rpnennno crao
or onnn.
Ta n cpannenne c rona ncnuxn nannn na raxa napeuennre noennn cmsn ca npocro
cmemnn.
Ho e mnoro no-naxno cnenoro copaxenne, xoero nnnarn cme npnnexann cpemy
nenpannnnara nex sa oprannsannx na noennara nororonxa na opononuecxn nauana.
a onycnem, ue nnpexn ncnuxn nspoenn rpynocrn na noennnre cmsn nm ce
orae cne ronna a aar onpeenena noenna nororonxa na nsnecrno xonnuecrno
mnan nemnn. a onycnem opn, ue na cmsnre ce e yano a aar na rasn mnaex n
neoxonmara ]nsnuecxa saxanxa, a x oyuar a cn cnyxn c opxnero n opn a
nnymar cornernnre narpnornunn nen. Ho xaxna nonsa, axo ncnuxo rona crana n pamxnre
na pxana, xoxro no camnx cn xapaxrep aconmrno ne ce crpemn xm csanane na
cepnosna noenna cnna n opn nenannxa noennara oprannsannx? Hxnara nsnpmena
paora nce eno me orne no xnonnre, r xaro pxononrennre na pxanara, ce
crpemxr xm uncro npornnononoxnn nenn.
Tesn pesynrarn nce ome me ar nnmoxnn, mom xaro camnre npannrencrna ne ca
noxasann na npaxrnxa, ue ncxar a csaar sa nannxra cepnosna noenna cnna. A nann
namnre npannrencrna ocera ca noxasann camo npornnononoxnoro. Km noennara cnna re
anennpar camo n rosn cnyua, xoraro rona nm e neoxonmo sa noxpena na cnoxra
cocrnena npena sa napoa nnacr.
nec paorara e ynn, rouno raxana. Hnma ne e cmemno nancrnna c nor na uenoro a
ce paorn na rona a e aena noenna nororonxa na nxxaxnn cn ecer xnnxn ymn,
xoraro pxanara camo npen nxxonxo ronnn .nosopno e npeana ocem n nononnna
mnnnona npexpacno oyuenn nonnnn, xoraro pxanara ne camo ne e noncxana cepnosno
a ce onpe na resn nonnnn, a xaro naroapnocr sa npnnecennre or rxx xeprnn e
cronapnna npxy rnannre nm nceom nosop. Kaxna nonsa a ce oyuanar nonn nonnnn sa
onsn pxanen pexnm, xoro onxn c xan xpapnre n cnannn nonnnn or mnnanoro, orne
nm xoxapnre, crnxa n xanra snamenara nm n nsomo nanpann ncnuxo nsmoxno, sa a
npecrann n na-nosopna cnernnna onesn repocxn nonnsn, nsnpmenn or camara apmnx.
Be ce pemn nn nancrnna nxxo a rnpn, ue cnpemennnxr pxanen pexnm e nanpannn
none ena xpauxa, sa a nscranonn uecrra na crapara apmnx, a npnsone xm pe onesn,
xonro x pasnaraxa n ocxpxnaxa? Hnmo noono. Hanpornn, nmenno onesn, xonro
pasnaraxa n ocxpxnaxa crapara apmnx, cera ce namnpar na na-nncoxn nocrone, croxr na
xopmnnoro na ynpannennero. Ta nann oranna e xasano, ue "npanoro cnrcrna cnnara".
E, a cnnara n namara penynnxa cera ce namnpa, xaxro e nsnecrno, n pnere na onesn
rocnoa, xonro na npemero sanounaxa penonmnnxra. Tasn penonmnnx, xaxro neue ne
nenx xasaxme, na npaxrnxa eme na-nona nsmxna na oreuecrnoro, eme na-rnycnara
mamnnannx na momennnn, xaxnaro nosnana nemcxara ncropnx. Kax cne rona moxe a
- 321 -
nma naexn, ue raxana nnacr me cn nocrann saauara ecrnnrenno a csae nona
mnaa nemcxa apmnx? Bcnuxn pasymnn onon ronopxr rxmo oparnoro.
Ho nxma samo a xonm aneu. a opnem nnnmanne na rona xaxna nosnnnx saexa
cne penonmnnxra or 1918 r. namnre npannrencrna cnpxmo roranamnnre ronemn
oprannsannn sa camoorpana. Km rxx ce ornacxxa c nsnecrno narononenne, oxaro resn
oprannsannn moxexa a norpxnar sa nnuna samnra na na-crpaxnnnnre rnanarapn na
camara penonmnnx. Ho mom xaro nopan nceomoro pasnoxenne na napoa rasn onacnocr
nsrnexame orcrpanena n oprannsannnre sa camoorpana moxexa a norpxnar camo xaro
opne sa yxpennane na nannonannnre nen, re nenara xxa npnsnarn sa nenyxnn, n
eme nanpaneno ncnuxo, sa a ce pasopxar resn oprannsannn, a no nsmoxnocr n npocro
a ar pasronenn.
opn ncrnncxnre xnxse, xaxro noxasnar npnmepnre or ncropnxra, aneu ne nnnarn ca
ce ornnamann c naroapnocr sa oxasanara nm nomom.
E, a penonmnnonnnre ynnn, rpanrenn n npearenn, pasnpa ce, ome no-manxo ca
mncnenn a ce ornnarxr c opo sa oxasannre nm ycnyrn. Camo ceramnnre nono nsneuenn
ypxoasnn "narpnorn" morar a nonxpnar n rona. Bo ce ornacx o men, xoraro ca mn
ronopnnn sa neoxonmocrra a ce csanar opononnn noennn cmsn, nnxora ne cm
morn a ce cpxa a ne ce sannram: a sa xoro me csanam nona apmnx or namnre mnan
xopa? 3a xaxnn nenn me e ynorpeena rasn apmnx? Kora, n xaxna ocranonxa me e
rx npnsonana xm ecrnne? Bom cn nocranex resn nnpocn, nenara crnrax o orronopa,
xoro ecrnnrenno rpxname a onpeenn namnre cocrnenn ecrnnx.
3a nac eme xcno, ue axo cnpemennnxr pexnm xoraro n a nno ce opne xm
raxana noenna cnna, ro nn ncexn cnyua nxma a e, sa a samnrn ncrnncxn nannonannnre
nnrepecn, a camo sa a yxpenn cocrnenara cn nacnnnnuecxa nnacr npornn napoa, xoraro
rpnennero my ce nsuepna n my ompsne cnoxono a rnea xax ro mamxr, npeanar n
npoanar.
Beue no rasn npnunna crnrnaxme o nsnoa, ue mypmonnre orpxn na repmancxara
nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx ne rpxna a nmar nnmo omo c
noona oprannsannx na noennnre cnnn na pxanara. Hne or camoro nauano rneaxme na
mypmonnre orpxn xaro na oprannsannx sa oxpana na nannonanconnanncrnuecxoro
nnxenne, xaro na nsnnrarenen opran. Ero samo cmxraxme, ue saaunre na mypmonnre
orpxn ce namnpar n cncem pyra c]epa or saaunre na raxa napeuennre noennn cmsn.
Ho namnre mypmonn orpxn n nnxaxn cnyua ne rpxname a cranar n rann
nenerannn oprannsannn. Hennre na rannre oprannsannn ca nnnarn npornnosaxonnn. Ho
nopan rona pasmepnre na noonn oprannsannn ecrecrneno ca mnoro manxn. a ce
csae ronxma no pasmepn oprannsannx n n cmoro npeme a ce sanasn cmecrnynanero
n rana nnn opn camo a ce cxpnxr ncrnncxnre nenn e nensmoxna paora, ocoeno
axo ce nma npenn pnnocrra na namnx nemcxn napo. Bcexn raxn onnr xnnxa nrn
me ce nponann. Hpno, ceramnara nonnnnx nnnarn nma na cnoe pasnonoxenne ocraruen
ma or cyrentopn n rem noonn raone, nnnarn roron a 30 cpepnnxa a npeaar
ncnuxn, xoero ycnxnar a nayuar n opn a nsmncnxr nema, xonro ne cmecrnynar. A
nropo, n cocrnennre npnnpxennnn nnxora nxma a ar ocraruno xoncnnparnnnn,
sa a sanasxr oprannsannxra n rana. Camo nocpecrnom nroronmen nnuen orop
moxe a ce csaar mnoro manxn rann oprannsannn, ccroxmn ce or cncem
manoponn rpynn. Ho raxnna manxn oprannsannn nxa sarynnn ncxxaxna cronocr sa
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne. Tona,xoero nn eme neoxonmo n xoero nn e
neoxonmo cera, e ne nxxox n pyra crorna or oruaxnn saronopnnnn, a crornnn n
crornnn xnnxn ]anarnunn opnn, roronn a oraar xnnora cn sa noeara na namnx
mnporne. Heoxonmo nn e a paornm ne n rann xpxonn n xoncnnparnnnn
oprannsannn. Heoxonmn ce nn momnn nsxnn na macnre. He c nomomra na xnnxana n
- 322 -
orponara nnn penonnepa me orxpnem nr na namero nennxo nnxenne, a upes
sanomnanero na ynnnara. Hne rpxna a noxaxem na mapxcncrnre, ue emnre cronann
na ynnnara cme nne, nannonanconnanncrnre. Hne me nm oxaxem, ue n eme me cranem
ne camo cronann na ynnnara, no n cronann na pxanara.
Tannre oprannsannn moxexa a cranar onacnn n c rona, ue unenonere nm nxa
mornn a sanounar a sapanxr sa nennunero na croxmnre npe rxx saaun n a crnrnar
o mncnra, ue moxe a ce npomenxr cnnnre na napoa xm no-opo upes eno nnn
pyro orenno yncrno. Taxona mnenne moxe nonxxora a cn namepn ncropnuecxo
onpananne. A nmenno - n cnyua, xoraro napor crpaa no rnpannxra na nxxo
ecrnnrenno rennanen yrnernren n xoraro e nosnoneno a ce mncnn, ue rosn yxacen rner
e ronxona span rnanno nopan nnunnre xauecrna na aennx rnpannn. Hpn raxnna
ocroxrencrna cpe napoa nnnarn me ce namepn ormcrnren n rosn ormcrnren, nsnxsn
or naponara cpea, me ce noxeprna, sa a onpmn ompasnnx rnpannn c enn rouen
nscrpen. Camo pennre xopnna, camo neronnnnre, nsroprnamn ce or npannre na
cnpemennara penynnxa, me cmernar raxn axr sa ocroen sa ocxane n ncxxaxnn
mopannn nemenrannn. A ero ue na-nennxnxr nenen sa cnooara na namnx napo n cnox
"Bnnxenm Ten" nsnxna, xaxro snaem, nmenno raxn axr.
Hpes 1919-1920 r. moxeme cepnosno a ce onacxname, ue n rannre oprannsannn
nenpemenno me ce namepxr xopa, xonro, yxacenn or esxpannre nemacrnx na ponnara
n nxnonenn or ncropnuecxn npnmepn, nancrnna me xnanar penonnepa, sa a ormcrxr
na onnx, xonro muar Iepmannx n me cn nomncnxr, ue no raxn naunn ecrnnrenno
morar a nsnexynar napoa cn. Ho raxn naunn na ecrnnx n nn escmncnen, r xaro
n ecrnnrennocr namnre mapxcncrn noenxa cncem ne naroapenne na
npensxonnre xauecrna na orennnre cnon rnanarapn, a camo n nsxnmunrenno nopan
esrpannunara crpaxnnnocr n xanxa nnmoxnocr na ypxoasnnx cnxr. Hamara ypxoasnx
cama cn nonnca na-esxanocrnara npnca nmenno c rona, ue ce nounnn na
penonmnnxra, xoxro ne nsnrna nnro ena mo-roe snaunrenna rnana. Moxe ome raxa
nnn nnaue a ce pasepe, ue rpxna a xannrynnpam npe raxnna xopa xaro Poecnnep,
anron nnn Mapar. Ho cn nponsnacxr ynnmoxanama npnca xopa, xonro xannrynnpar
npe cyexrn xaro mpmannx Baeman, eennre Epneprep n upnpnx Eepr nnn
npe ncnuxn ocranann nonnrnuecxn mnnuera na noemnpncxara penonmnnx. B Iepmannx
ne moxeme opn a ce xaxe, ue nmenno en-xo cn rnanarap na penonmnnxra nopan
cnonre ronemn nnunn xauecrna e rnanno nemacrne sa oreuecrnoro. He, oxono nac nmame
camo penonmnnonnn pnennnn, eseprnpamn cnapraxonnn, or penn no-penn
xopnna. a xnanem penonnepa n a npemaxnem or nrx enn nnn pyr or resn rocnoa
aconmrno nxmame cmncn. Ha-mnoro rona n oneno o nsxaunanero na nama nonn
xpnonnnn na mxcroro na enn.
B onncnanoro npeme ce nanarame na-pxsxo a ce oxnxname npornn raxnna
noxymennx. Taxana npaxrnxa e nna nenecopasna, xoraro na apenara na ncropnxra
nancrnna ca ecrnann ronemn nnunocrn, no rx nnxax ne noxoxame sa namara enoxa na
nonnrnuecxn nnnnnyrn.
Bcmnocr, rona rpxna a ce xaxe n no nnpoca sa mepxnre na opa npornn
onxnonennre nsmennnnn. Kaxn cmncn nma nancrnna a ce pascrpenx a peuem, enn
cyexr, npean n pnere na npara opne, axo na-nncoxnre nxnocrn y nac ce saemar or
neronnnn, npoann nxnara pxana, npxy unxro cnecr rexar na mnnnona nanpasnn
xeprnn, n xonro ca nnnonnnnn sa ocaxarxnanero na mnnnonn n npn ncnuxo rona cncem
cnoxono cn cexr na mecrara n cn npmar cnonre penynnxancxn paornnnn.
Fescmncneno e a ce ynnar penn npearenn n raxana pxana, xero camoro
npannrencrno ocnooxana npearennre or xaxnoro n a nno naxasanne. T xaro npn
raxona nonoxenne na nemara e nannno nsmoxno ronemnre npearenn a naxapar a
- 323 -
orronapx nxxo neanncr sa rona, ue e naynunn c xypmym uenoro na nxxo nonanan my
na nrx peen momennx nnn npearen. H nann rpxna a cn saaem nnpoca: a xoro
nancrnna a nsnparnm a npemaxne enn raxn peen npearen? a nsnparnm nn c rasn
nen cmo raxona peno uoneue nnn a nsnparnm ncrnncxn neanncr? B npnnx cnyua
pncxynam a ne nonyunm neoxonmnx pesynrar n pano nnn xcno cpemy re
nenpemenno me nanpanxr onoc. Bn nropnx cnyua pennxr momennx nancrnna me
e orcrpanen, no sarona nx rpxna a ce pncxyna nennnxr xnnor na enn moxe n
nesamennm neanncr.
Moxra rnena rouxa no nnpoca e cnenara. Hnxax ne nn npnnxra a ecnm pennre
xpann n a ocranxme a rnuar na cnooa ronemnre xpann. Mnoro no-ope me e,
axo n enn npexpacen momenr csaem nannonanen rpnynan, xoro me cymee a
nsnpann npe ca n a pascrpenx nxxonxoro ecerxn xnnxn noemnpncxn npecrnnnnn,
onesn, xonro nrpaexa ponxra na oprannsaropn na penonmnnxra n sarona rpxna a nocxr
rnanna orronopnocr. Taxn npnmep me e ocraruno sannamnrenen sa ncnuxn nn
npemena cmo raxa n sa pennre npearenn n me nm nocnyxn xaro neoxonm ypox.
Bcnuxn resn copaxennx me nornxnaxa rorana ome n ome nenx na-pemnrenno
a sapanx yuacrnero n rann oprannsannn n a ne onycna namnre mypmonn orpxn a
npnemar neneranen xapaxrep. B onesn ronnn as npenpnemax na-nacroxrennn mepxn, sa
a ne onycna yuacrnero na namnre nannonanconnanncrnuecxn oprannsannn n
excnepnmenrn, naueno na xonro n noneuero cnyuan croeme npensxona, neanncrnuecxn
nacrpoena nemcxa mnaex, npnnecna mnoro ronemn xeprnn, no ne cymxna none manxo a
npomenn xm no-opo cnnnre na ponnara.
Ho axo namnre mypmonn orpxn ne rpxname a cranar nnro onxnonenn noennn
oprannsannn, nnro rann cnnn, ro or rona nponsrnuame cnenoro:
1 .Inannnxr npnnnnn sa oprannsannxra na namnre mypmonn orpxn rpxname a
crane ne noennnxr xpnrepn, a xpnrepnxr na naprnnara nenecopasnocr.
unenonere na namnre mypmonn orpxn rpxname, pasnpa ce, a nonyuar cornernara
mxona sa ]nsnuecxo pasnnrne, no nenrpa na rexecrra nne nnxaxme ne n uncro
noennnre ynpaxnennx, a n cnopra. As nnnarn ce xx npnpxan xm nsrnea, ue oxcr
n xny-xnny nmar mnoro no-ronxmo snauenne or nomnre crpenxonn xypcone, r xaro nce
eno opononuecxnre omecrna xxa n ccroxnne a anar na cnonre unenone camo
nonyoasonanne, a ne nnno noenno opasonanne. are na nemcxara nannx 6 mnnnona
esyxopno rpennpann cnoprncrn, nocrnrnere resn 6 mnnnona a ca nsnnnenn c
]anarnuna nmon xm ponnara n a ca saxanenn c mncnra, ue nacrnnennero e na-
opara raxrnxa - n ncrnncxn naponara pxana me cymee sa nxxaxnn cn ne ronnn a
csae or rxx, axo e neoxonmo, ncrnncxa apmnx,ocoeno axo nmame neoxonmnre
sa rona xapn. Kapn sa raxana apmnx npn namnre ycnonnx moxe a nn ae camo
paxcnepr, a ne nononnnuarnre noennn cmsn. Hne cmxrame, ue ]nsnuecxnre
ynpaxnennx ca neoxonmn na namnx mypmonax, sa a ce nxopenn n nero csnannero sa
]nsnuecxoro my npensxocrno, xoero enncrneno moxe a ro yen n cocrnenara my
cnna. A cnoprr rpxname a pasnne y namnre mypmonann ncnuxn onesn xauecrna, xonro
nxa nm ann nsmoxnocr ycnemno a ce nsxnxr n samnra na namero nnxenne ram,
xero n xoraro e neoxonmo.
2. 3a a ne ce npenpmar namnre mypmonn orpxn n rann oprannsannn, nne nenara
nneoxme onpeenena ynn]opma, no xoxro ncexn moxeme a nosnae unena na namnx
orpx. A nocne n camnre pasmepn na orpxnre rpxname a noxaxar na ncexn cpemnar, ue
cncem ne crana yma sa rann oprannsannn. Hamnre mypmonn orpxn ne rpxname a ce
xpnxr n nenerannocr, a rpxname a mapmnpynar no orxpnro nee. Camo rona rpxname
nenara a cnoxn xpa na ncxxaxnn nerenn sa "rann oprannsannn". unenonere na
namnre mypmonn orpxn nsnnranaxme npen ncnuxo n nnna nena npeanocr xm
- 324 -
nennxnre nen na nnxennero. Hocranxxme cn sa saaua a pasmnpnm xopnsonra na ncexn
mypmonax oronxona, ue ncexn or rxx a pasnpa onasn nennxa mncnx, xoxro nexn npxy
nero. Ha ncexn peonn mypmonax nomaraxme a ocsnae, ue namara saaua e csananero
na nona nannonanconnanncrnuecxa pxana. Cne xaro pasepeme rona, namnxr
mypmonax, pasnpa ce, neue ne moxeme a nnxa saauara cn n npemaxnanero na enn
nnn pyr peen nnn opn no-ronxm momennx. H no raxn naunn ornaame onacnocrra,
ue namnre mypmonann me sanoune a rn cnasnxna penara xoncnnpannx n ue me
rpcxr yonnernopenne na cnox axrnnnsm n orennn noxymennx. Camo raxa moxexme a
pasnpcnem armoc]epara na penano ormmenne n penann saronopn, npncmn na
cnpemennara penynnxa. Camo naroapenne na rona nsnrnaxme namara opa na no-
nncoxoro pannnme na opa na na mnpornea. Bcexn nam peonn mypmonax rpxname a
pasepe, ue namara opa e nsrpenrenna opa na nxn non mnporne npornn mnpornea
na mapxcnsma n ncnuxo onona, xoero ro nopaxa.
3. Or rona nponsrnua, ue n oprannsannonnnre ]opmn na mypmonoro nnxenne n
naunnr na nopxanane na mypmonannre n opn ynn]opmara nm ne moxeme n ne
rpxname a nanomnx crapara apmnx. Bcnuxo rona rpxname a e nsrpaeno npxy
cncem pyr npnnnnn, cnope saaunre, xonro croxxa npe mypmonoro nnxenne.
B nponxenne na 1920 n 1921 r. as na-ycnneno npononxnax nmenno
ropensnoxennre nsrnen. Hocrenenno ycnxx nannno a nnyma resn nsrnen na
namara mnaa oprannsannx. Pesynrarr eme raxn, ue xm xpax na nxroro na 1922 r. nne
pasnonaraxme neue c nspxno' xonnuecrno mypmonn orpxn /crornn/, a xm xpax na ecenra
na 1922 r. resn orpxn xxa neue oneuenn n cnox cocrnena ynn]opma. Fesxpano naxno
snauenne sa nxnoro no-nararmno pasnnrne na mypmonnre orpxn nmaxa rpn cnrnx.
1.Ionxmara oennena emoncrpannx na ncnuxn narpnornunn cmsn, nacouena
cpemy saxona sa samnra na penynnxara. Tasn emoncrpannx ce ccrox n xpax na nxroro
na 1922 r. na Kpancxnx nnoma n Mmnxen.
Mmnxencxnre narpnornunn cmsn nycnaxa npoxnamannx sa nporecr npornn saxona
sa samnra na penynnxara n n rasn npoxnamannx npnxannaxa nacenennero a nseme
yuacrne n npecroxmara rpannosna mann]ecrannx. Hpe cexnnnre na namara naprnx
nycnaxme mecr mypmonn orpxa, ncexn no cro ymn. Hpe namnre xononn npnxxa na
opxecrpa mysnxanrn, a namnre mann]ecranrn nocexa 15 naprnnn snamena. Koraro
namnre xononn nannxnxa nnomaa, ro eme neue nanononnna sannnen c napo. Ho
cpanara ce ram rnna nxmame n pnere cn nnro eno sname. Hoxnara na namnre xononn
c opxecrpnre, cc snamenara n c nexonxocrornn mypmonann npensnnxa ncrnncxn nspnn
or enrycnasm. Ha men nnuno ce nana uecrra a nsnxsa xaro enn or oparopnre npe
cpanara ce na nnomaa mecrecer xnnxna rnna.
Vcnexr na mann]ecrannxra eme orpomen. Cera eme oxasano na ncnuxn, ue
nnpexn sannaxnre na uepnennre n nannonannnre oprannsannn na Mmnxen ymexr a
mann]ecrnpar na ynnnara. Koraro uepnennre ce onnraxa a nycnar cpemy namnre
mapmnpynamn xononn nsnecrno xonnuecrno cnon nopxenn xopa, namnre mypmonann sa
nxxonxo mnnyrn pasronnxa resn rocnoa, nanpannxa rn na nyx n npax. 3a npn nr
namero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne noxasa ryx cnoxra pemnmocr n sa n eme
a orcroxna npanoro cn npxy ynnnara n nenx sannnarn a nnmn or rasn npnnnnernx
rocnoa npearennre.
Tosn en oxonuarenno oxasa, ue onesn oprannsannonnn npnnnnnn n
ncnxonornuecxn copaxennx, sanoxenn n ocnonara na nsrpaxanero na mypmonnre
orpxn, xxa cncem npannnnn.
Bpxy rasn noeonocna ocnona nne nponxnxme a pasmnpxname nnxennero na
mypmonannre. Cne nxxonxo cemnnn poxr na mypmonnre orpxn n Mmnxen ce ynon.
2. Hoxor na Koypr npes oxromnpn 1922 r.
- 325 -
Haponnuecxnre cmsn nsexa pemenne a oprannsnpar n Koypr r napeuennx "en
na nannxra". Hnuno as cmo nonyunx noxana sa Koypr, npn xoero n nncmoro ce xasname,
ue e xenarenno a npncrnrna ne cam, a "c nsnecren po cnponoxamn". Tasn noxana
nonyunx n 11 u. npes enx n nenara pemnx, ue ncnuxo rona me e mnoro nanpemenno.
Beue cne uac xx an ncnuxn neoxonmn napexannx. Karo "cnponoxamn" naenxsax
800 ymn mypmonann. Pasennx rn na 14 orpxa, xaunx rn na cnennanen nnax n rn
nsnparnx sa Koypr -rpaen, xoro cera e anapcxn. Cornernn sanonen xxa nsnparenn
cmo raxa o pyrnre nannonanconnanncrnuecxn mypmonn rpynn, opasynann no rona
npeme n pasnnunn rpaone.
3a npn nr n Iepmannx ce nsnpamame raxn cnennanen nnax. Ha mexnnnnre
crannnn na nero ce xaunaxa nonn rpynn mypmonann, xoero npensnnxa orpomna censannx.
Hynnxara o rosn momenr ne eme nnxana namnre snamena, cera moxeme a rn nnn.
E]exrr eme mnoro ronxm.
Koraro npncrnrnaxme na Koyprcxara rapa, nocpemna nn enerannx or xomnrera,
xoro pxonoeme "enx na nannxra" n nn comn cnenoro. Mexy xomnrera n
mecrnnre npo]cmsn, a cmo mecrnnre oprannsannn na nesanncnmara c.-. naprnx n
xomynncrnuecxara naprnx nno cxnmueno crnamenne, ue nne, snaun, rpxna a ornem n
rpaa ne no crpo, a xaro rnna, es snamena n es cnox mysnxa (noexme cno cocrnen
opxecrp or 42 ymn).
Pasnpa ce, as nauaca pemnrenno orxnpnnx rona nosopno ycnonne n nspasnx npe
enerannxra nsmymennero cn, ue xomnrerr nsomo e namepnn sa neoxonmo a
ncrnna n xaxnnro n a nno crnamennx c noonn rocnoa. Cne rona cnoxono saxnnx,
ue monre mypmonann nesaanno me ce crpoxr n ue nne, pasnpa cn, c mysnxa n cc
snamena me rprnem xm rpaa. Peueno-cropeno.
Ome na nnomaa npe rapara nn nocpemna mnoroxnnxna rnna, xoxro sanouna a
nn ocnnna c pyrarnn n sannaxn. Cpemy nac ce nocnnaxa nnxone: "ynnn"," annrn",
"rpanrenn", "npecrnnnnn" n pyrn nacxarennn ennrern, xaxnnro onuar a
ynorpexnar npocnonyrnre rnopnn na repmancxara penynnxa. Mnanre mypmonn orpxn
sanasnxa opasnon pe. Hanoxn ce a ce pasrpnem nax ryx na nnomaa npe rapara npe
ounre na nynnxara. Bypmonannre ce pxaxa cpxano, es nsomo a saenxsnar
cnnemnre ce ocxpnennx. He snaexme naxe ce namnpa rpar. Crnncanara nonnnnx
norpemno nn nacoun ne xm npenasnauennre sa nac xnaprnpn n noxpannnnre na rpaa,
a xm ronxmoro nomemenne na ena or nnnnnnnre, pasnonoxena nnso o nenrpa na
rpaa. Or nere crpann cne namnre xononn ce nnxeme ronxma ncrpa rnna, xoxro
nponxaname a mymn. Bom nocnennxr or namnre orpxn sanouna a nnnsa n noprnre
na nnnnnnara, cpanara ce rnna nanpann onnr c nnxone n mmxane a ce nrypne cne
nac. 3a a nonpeun na rona, nonnnnxra nopsa a sarnopn noprnre n ncnuxn nxoone n
nomemennero. Csae ce cncem nensmoxno nonoxenne. Hocrponx mypmonannre n
nopa, xasax nm nxxonxo ymn n aox cornernnre yxasannx. Hocne noncxax nonnnnxra
nesaanno a ornopn noprnre. Cne xparxo xoneanne nonnnnxra orcrnn npe moero
ncxane.
Haneuep ce crnrna a cepnosnn cncnn. Hamnre narpynn nnraxa nsnanann n
escsnanne orennn nannonanconnanncrn, nonoxenn na rnycno nanaenne or crpana
na npornnnnxa. Torana n nne npecranaxme a ce nepemonnm c npara. Ha sasopxnane
moxaxme a xoncrarnpame, ue uepnennxr repop, no unero nro nacenennero na Koypr
creneme n nponxenne na mnoro ronnn, c enn yap e cmasan. uepnennre nenara
nycnaxa nncronxn, n xonro c npncmara nm enpecxo-mapxcncrxa nxnnnocr ynepxnaxa,
ue snaun, namnre "ann" nn n xnnn, nn n pxan nonenn "nsrpenrenna nona npornn
mnpnnre paornnnn". "pyrapnre paornnnn n paornnuxn" ce npnxannaxa a nsnxsar na
ynnnara n a nn aar ornop. Oprannsnpanara or uepnennre emoncrpannx rpxname a
- 326 -
ce ccron n enn n nononnna. H na rasn "rpannosna napona emoncrpannx" xxa
npnsonann ecerxn xnnxn paornnnn or nxnara oxonnocr. Tnpo pemen nenx sa
nnnarn a cnpma c uepnennx repop n Koypr, as n ennacer n nononnna cpax cnonre
mypmonann, xonro n rosn momenr napoxnaxa neue xnnxa n nercrornn ymn. Hocrponx
rn n pennn n cam sacranax naueno na orpxa, n nne rprnaxme xm xoyprcxara xpenocr,
nrxr xm xoxro mnnaname rxmo npes ronemnx nnoma, xero eme onpeenena
emoncrpannxra na uepnennre. Be nnnm, mncnex cn, ann uepnennre me nocmexr ornono
a nn nananar. Koraro ce npnnnxnxme o nnomaa, ram nmecro oemannre ecerxn
xnnxn nmame ncnuxo na ncnuxo nexonxocrornn ymn; uacr or rxx nauaca ce pasxraxa,
pyrara uacr ce crapaeme a ce pxn mnoro rnxo. Camo ryx-ram cpemamnre ce uepnenn
orpxn, omnn or pyrn mecra n sarona ome nesanosnarn c nac, ce onnrnaxa ornono a nn
noxnpnxr ocxpnennx. Ho nne sa nxxonxo mnnyrn nenx sannnarn rn oryunxme or
rona. H ero cera, xoraro namara noea eme ouennna, mecrnoro nacenenne nenara
onexueno nsxna. Xopara ce oxonnrnxa. Hacenennero sanouna a nnxa npnnercrnnx no
nam apec. A naneuep, xoraro ce npmaxme, na penna mecra cranaxa crnxnnn
nsropxenn emoncrpannn n nama uecr.
Koraro crnrnaxme na rapara, sa a ce xauname na nnaxa, xenesnnuapcxnxr nepconan
neouaxnano nn saxnn, ue nxma a xapar namnx nnax. Torana sanonxax a comxr na
penna rnanarapn, ue axo xenesnnuapnre ecrnnrenno ne xapar nnaxa, nenara me
apecrynam ncnuxn onesn uepnenn rnanarapn, xonro mn nonanar n me rn xaua no nxxonxo
ymn nn ncexn naron, na noxomornna n na renepa, a nocne monre xopa camn me
noxapar nnaxa.3anonxax a xaxar na rocnoa uepnennre, ue raxona nremecrnne me
e, pasnpa ce, ocra pncxonano, no sarona nx axo crane xaracrpo]a n nne rpxna a
sarnnem, ro n rexnnre rnanarapn me sarnnar saeno c nac. Hone me nmame yremennero,
ue cme ornmnn na onx cnxr ne camn, a n "nouernnx" cnpono na uepnennre anocronn na
"parcrnoro n panencrnoro ".
Bom rona eme comeno na xororo rpxna, nnaxr nesaanno oe n rprna na
mnnyrara. Ha cnenamara cyrpnn na-narononyuno npncrnrnaxme n Mmnxen.
Ho raxn naunn n Koypr sa npn nr or 1914 r. eme nscranoneno or nac
ecrnnrennoro panencrno na rpaxannre npe saxona. Axo namnre nncoxonocranenn
rnynnn no nr n na nr camoononno saxnxnar, ue cnpemennara pxana na-crporo
samnrana xnnora na cnonre rpaxann, rona npocro ne e ncrnna. B ecrnnrennocr n onnx
ronnn na npaxrnxa rpaxannre rpxname a ce samnranar or camnre npecrannrenn na
cnpemennara pxana.
Koyprcxnre cnrnx nmaxa na-naronpnxrnn nocnennn. yxr na namnre
noeonocnn mypmonn orpxn, pasnpa ce, yxpenna. Bcnuxn ce yenxa, ue
pxonocrnoro na orpxnre ce namnpa na nnna nncora. Ho na-naxnoro, nacenennero ce
sannrepecyna cera or nac mnoro noneue, orxonxoro o rosn momenr, n mnosnna sa npn
nr sanounaxa a ocsnanar, ue Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ouennno e
nmenno onasn cnna, xoxro n noneue nnn no-manxo nnsx cpox me nnxnnnpa
mapxcncrxara esymne.
Camo n narepa na emoxpannxra ccxaxa no nono na rona, ue ne cme nosnonnnn
cnoxono a nn crpomar uepnnre, ue cme ce pemnnn n ena emoxparnuna penynnxa a
orronopnm na nonoro nanaenne ne c nann]ncrxn necnn, a c mmpynn n c nanxn.
Fypxoasnara npeca ce pxa, pasnpa ce, rnycno n onno xaxro nnnarn. Camo mnoro
manxo na po uecrnn necrnnnn npnnercrnaxa ]axra, ue none na eno mxcro na
mapxcncrxnre nacnnnnnn e nn aen neoxonmnx ornop.
B camnx Koypr uacr or nsmamennre or mapxcncrnre paornnnn nonyun mnoro
nonesen ypox. B cncnnre c namnre nannonan-connanncrnuecxn paornnnn resn
uepnenn paspaxa, ue n namnre paornnnn ce opxr sa onpeenen nean, r xaro ne
- 327 -
eme rpyno a ce cerxr, ue raxa morar a ce nxr camo xopa, xonro ce opxr
ecrnnrenno sa nemo nsnnmeno n cxno.
Ho na-ronxma nonsa or ncnuxn resn cnrnx nmaxa, pasnpa ce, camnre mypmonn
orpxn. Te pso sanounaxa a cranar no-mnoroponn. Koraro na 23 xnyapn 1923 r. ce
orxpn namnxr npn xonrpec, ro n ocnemananero na snamero nsexa yuacrne neue mecr
xnnxn mypmonann n npnara uacr or orpxnre eme n cnoxra ynn]opma.
Koyprcxnre cnrnx ome n ome nenx oxasaxa, ue na nac nn e neoxonmo ne
camo cncremno a pasnnname xopnoparnnnnx yx nrpe n namnre orpxn, no n na ncxxa
nena nenpemenno enaxno a onnuame mypmonannre, sa a morar re a ce pasnosnanar
nomexy cn ome no nnmen nn. o rasn momenr xxme ce orpannuanann camo c
npenpsxa na pxara. Cera nneoxme ome ]penua n nosnarara na ncnuxn manxa.
Bsnonsnaxn ce or onnra or Koypr, pemnxme cncremno n nnanomepno a nanpannm
cmoro n penna pyrn rpaone, xero sa nocnennre ronnn uepnennre ne xxa
onycnann nnro eno cpanne na pyro mncnemn. Cera n resn rpaone nne pemnxme a
nscranonnm cnooara na cpannxra. Hsnpaxme rpa cne rpa, xonnenrpnpaxme ram
namnre nannonanconnanncrnuecxn arantonn n raxa xapaxme a xannrynnpar ena cne
pyra anapcxnre xpenocrn na uepnennre. Bypmonnre orpxn nce noneue n noneue
cnnxnaxa n ponxra cn. Bce no-manxo n no-manxo npnnnuaxa re na crapnre esxnsnenn
noennn cmsn n nce noneue n noneue npnonna xapaxrep na ncrnncxn xnnn onn
oprannsannn, nrpaemn na-ronxma ponx n enoro na opara sa nono eme na
repmancxara pxana.
Taxa cncremno ce pasnnnaxa nemara o mapr 1923 r. xm rona npeme ce paspasnxa
cnrnx, xonro me naxapaxa n mnoro ornomennx a npomenx raxrnxara n a npemecrx
nnxennero na nonn pencn.
3. B nauanoro na 1923 r. ]pannysnre, xaxro ce snae, sansexa Pypcxnx acen. Tona na
npno npeme oxasa mnoro cepnosno nnnxnne npxy xoa na pasnnrnero na namero
mypmono nnxenne.
opn n cera ne mora n ne namnpam sa nenecopasno or rnenme na nannonannnre
nnrepecn a pasxaxa orxpnro sa ncnuxo, cnpsano c rona. Tpxna a ce orpannua camo c
]axrnre, xonro xxa sacernarn n nynnunn ocxannx n xonro raxa nnn nnaue cranaxa
oexr na rnacnocr.
3ansemanero na Pypcxnx acen or ]pannysnre cncem ne eme neouaxnano. Hne
nmaxme rorana cepnosno ocnonannx a ce naxname, ue cc crpaxnnnara nonnrnxa na
nocroxnnn orcrnnennx neue me e cnpmeno n ue npxy noennnre cmsn npn nonara
ocranonxa me nerne nannno onpeenena omecrnena saaua. Hpn raxnna ocroxrencrna
nne cmxraxme, ue n namnre mypmonn orpxn, napoxnamn rorana neue nxxonxo xnnxn
mnan saxanenn onn, ne rpxna a ocranar nacrpana or omonannonannoro oennenne
na noennnre cnnn. Hpes nponerra n nxroro na 1923 r mypmonnre orpxn xxa
peoprannsnpann n npenpnarn nn noncxa oena uacr. Tosn ]axr nsnrpa ronxma ponx n
no-nararmnoro pasnnrne na cnrnxra or 1923 r., none oronxona, oxonxoro n rxx
yuacrname namero nnxenne.
Xoa na cnrnxra npes 1923 r. as ocnernx na pyro mxcro. Tyx me ce orpannua camo
n rona a saenexa: mom xaro npenocranxnre, or xonro nsxoxaxme, npncrnnaxn xm
peoprannsnpanero na roranamnnre mypmonn orpxn, ne ce onpanaxa; mom xaro
npexor xm axrnnna cnpornna cpemy upannnx ne ce nsnpmn, ro ce nanara a xaxem,
ue or uncro naprnna rnena rouxa rasn peoprannsannx eme npena.
Konxoro n a e yxacen na npn norne xpaxr na 1923 r, nce nax, rneaxn nasa,
rpxna a xaxem, ue nennxr ]nnan eme neoxonm. Honeennero na repmancxoro
npannrencrno nanpann esnpemeren onsn nr, no xoro xxme pemnnn a npeneem
namnre mypmonn orpxn. H cera c enn yap eme cnpmeno c onasn peoprannsannx na
- 328 -
mypmonoro eno, xoxro, xaxro neue xasaxme, or nama naprnna rnena rouxa eme
npeen.
Cera cne cnrnxra na 1923 r. eme xcno, ue nax rpxna a ce npnem na crapnx nr
n a sanounem c rona, c xoero cnpmnxme, npen a npeneem mypmonnre orpxn na nonn
pencn. B rona cnoepasnara opa crpana na cnrnxra or xpax na 1923r. Ornono
oprannsnpanara npes 1925 r. repmancxa nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx
rpxna ornono a peoprannsnpa cnonre mypmonn orpxn n yxa na onesn nmenno
npnnnnnn, xonro nsnoxnx n npnara uacr na nacroxmara rnana. Hmenno na resn nauana
a ce oprannsnpa enoro n n rosn yx a ce nponxana n no-nararx. Iepmancxara
nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx rpxna no raxn naunn a ce npne xm
onesn ncrnncxn spann nsrnen, or xonro nsxoxaxme or camoro nauano. Bncmara cn
saaua rx rpxna a nnxa n rona: or cnonre mypmonn orpxn a nanpann nncrpymenr sa
samnra n nponarana na nenre na namnx mnporne.
Haprnxra ne rpxna a onycxa nnro mypmonnre orpxn a ce npenpnar n raxa
napeuenn noennn cmsn, nnro a ce npenpnar n rann oprannsannn. Haprnxra nnxa n
mypmonnre orpxn ananrap na nennxnre nannonanconnanncrnuecxn nen. Koraro
naprnxra cymee a nanpann raxa, ue namnre mypmonn orpxn ecrnnrenno a cranar
raxana croxnnxna rnapnx, naprnxra me nocrnrne xenannero cn mypmonannre a cranar
nanannn na na-nennxara n cnxra nex na semxra.
- 329 -
Inana X
meepannsus1 xa1o uacxnponxa
Hpes snmara na 1919 r., a n ome no-ronxma crenen npes nxroro na 1920 r. namara
mnaa naprnx eme npnnyena a saeme nosnnnn no enn nnpoc, xoro nonyun orpomno
snauenne ome no npemero na nonara. B npnara uacr na nacroxmero cunnenne,
onncnaxn meronre na nponaranara na npornnnnxa, xonro cnope men ocoeno nexa
na oun, opnax nnnmannero na unrarenx npxy rona, ue anrnnuannre n ]pannysnre
ycnneno ce crapaexa a pasnanxr crapnre npornnopeunx mexy cenepa n mra n Iepmannx.
Hpnnre npoxnamannn, xonro sanounaxa cncremno naccxnane npornn Hpycnx, yx
enncrnen nnnonnnx sa nonara, ce noxnnxa ome npes nponerra na 1915 r. Km xpax na
1916 r. rasn cmo ronxona ymena, xonxoro n onna arnrannx ocrnrna xynmnnannonnara
cn rouxa. Tona, npenasnaueno sa na-nnsxnre nncrnnxrn naccxnane na mxnxnnre
cpemy cenepnxnnre, cxopo sanouna a ana cnonre orponnn nnoone. Enn or na-
ronemnre nponycxn na pxonoemnre xprone na npannrencrnoro n apmnxra - n ocoeno
na anapcxnx ma - eme rosn, ue n cnoero sacnenenne n camonaexnocr re nsomo ne
npenpnemaxa neoxonmnre mepxn sa npornnoecrnne. Cpemy rasn arnrannx ne eme
npenpnero aconmrno nnmo. Hanpornn, n nxxon xprone x npnemaxa c yononcrnne.
Hxxon rocnoa xxa ronxona orpannuenn, ue nm ce crpyname, ue raxana nponarana ne
camo me nomorne sa orcnananero na nenrpanncrxnre renennnn na repmancxara
pxana, no moxe n opn anromarnuno me sacnnn nexra sa ]eepannsma. 3a rona rexxo
onymenne nne sannarnxme cmo ronxona rexxo, xaxro rona pxxo nna n ncropnxra.
Xopara mncnexa, ue n pesynrar na rasn arnrannx me nnarn enncrneno Hpycnx, a na
npaxrnxa nnarn nxna Iepmannx. Tasn arnrannx ycxopn namero xpymenne. Kpax nperpnx
ne camo repmancxara pxana xaro raxana, no n orennnre pxann, nnnsamn n ccrana
na namara nmnepnx.
Cnyun ce raxa, ue penonmnnxra noen npen ncnuxo rxmo n rosn rpa, xero
nsxycrneno pasnannanara ompasa npornn npycannre eme ocoeno cnnna. Hmenno ryx
penonmnnxra npen ncnuxo n cnann rxmo na-crapara rpannnonna nnacrnx.
Fn nno, pasnpa ce, nenpannnno a ce mncnn, ue anrnnpycxnre nacrpoennx ce
oxcnxnaxa nsxnmunrenno c noennara nponaranna na npornnnnxa. Touno raxa n nno
nenpannnno a ce mncnn, ue napor, noanam ce na rasn nponarana cncem ne e nman
cmexuanamn nnnara ocroxrencrna. Ena or na-naxnnre npnunnn sa nsnnxnanero na
anrnnpycxnre nacrpoennx e nenepoxrnara oprannsannx na nxnoro name cronancrno npes
noenno npeme. B rasn onacr rocnocrname aconmrno esymna nenrpannsannx,
pannxnama ce na npxxa onexa na nxnara pxana. A momennnnre ce nsnonsnaxa or rasn
ynrpanenrpannsannx, sa a oprannsnpar no-necno cnox ynrparpaex. Cpennxr uonex
nensexno orxecrnxname axnnonepnoro pyxecrno or noenno npeme c Fepnnn /xero
saceanaxa reme]rapnre or resn pyxecrna/, a Fepnnn, pasnpa ce - c Hpycnx. Ha cpennx
uonex n npes ym ne my mnnaname, ue ncrnncxn oprannsaropn na resn rpanrencxn
nncrnryrn, paoremn no ncenonnma axnnonepnn pyxecrna, ne ca nnro epnnnuannre,
nnro npycannre, nnro nemnnre nsomo. Cpennxr uonex npnnncname ncnuxn
npecrnnennx n snoynorpen na resn orpomnn yupexennx na cronnnara n sarona
npexnpnxme nxnara cn ompasa xaxro npxy cronnnara, raxa n npxy Hpycnx xaro nxno.
A r xaro na noonn npecrann ornnxe ne ce aname ornop, a nxxon npnemaxa
noono rnxynane c yononcrnne, ro ecrecrneno ompasara cpemy Hpycnx nce noneue ce
pasrapxme.
Enpenre, pasnpa ce, xxa ocraruno ymnn, sa a pasepar, ue escpamnoro
orpanane na nemcxnx napo, xoero re xxa oprannsnpann no npnxpnrnero na
- 330 -
axnnonepnn pyxecrna or noenno npeme, necmneno me npensnnxa nsnecrna cnpornna.
oxaro camnre enpen nnxo ne rn xnamame nanpano sa rymara, re pas'npa ce, moxexa a
ne ce esnoxoxr or pacrxmoro neononcrno. Ho sa a ne onycnar n no-xcno npxx nspnn
na nsmymenne, na enpenre rpxname na-mnoro a nm ce xapeca nmenno raxona
cpecrno, xoero a nacoun neononcrnoro n cncem pyra nocoxa n no raxn naunn a
ae orymnnx sa neroynannero.
Hexa Fanapnx cn npnn na noxo cpemy Hpycnx, a Hpycnx - cpemy Fanapnx. Konxoro
no-cnnno ce pasnann npaxara mexy Fanapnx n Hpycnx, ronxona no-ope. Konxoro no-
ropema crane cxnarxara mexy Fanapnx n Hpycnx, ronxona e no-cnoxono sa enpenre.
Hmenno raxa eme na-ope a ce ornneue omecrnenoro mnenne or rasn
nnrepnannonanna maxa. Xopara opn sanounaxa nanpano a sapanxr sa nenoro
cmecrnynane. Pasnpa e, n n camara Fanapnx nce nax nmame ocraruno xonnuecrno
naropasymnn xopa, xonro npanexa ycnnnx a ne onycnar no-nararmno pasnannane na
mexyoconnnre. Ho mom raxana onacnocr craname peanna, enpenre nauaca nycxaxa n
xo n Fepnnn nxxaxna nona nponoxannx n raxa ornono pasnannaxa opara. Bcnuxn, xonro
rpxname a snaxr rona, nenara ce naxnpnxxa npxy nonnx nnnnenr n ro pasyxnaxa c
ncnuxn cnnn, oxaro na-nocne noxapr na pasnpnre mexy mra n cenepa nce nax ce
pasrapxme o uepneno.
Enpenre noexa rorana saenexnrenno ymena npe]nnena nrpa. Hpes nxnoro npeme
sannmanaxa c resn nrpemnn pxsrn ry enara, ry pyrara crpana n naroapenne na rona
moxexa c nce no-ronxm ycnex a orpanar n ennre, n pyrnre.
Hocne oe penonmnnxra.
o 1918 r. nnn no-rouno xasano o noemnpn 1918 r. cpennxr uonex n ocoeno no-
cnao pasnnrnxr ecna] n paornnx moxexa ome a ne cn anar cmerxa sa nponsxoa na
resn mexyoconnn n sa rexnnre nocnennn. Ho cxxam or nauanoro na penonmnnxra,
ocoeno n Fanapnx, rona rpxname a ro pasepar ncnuxn n nn ncexn cnyua rpxname a
ro pasepe onasn uacr or nacenennero, xoxro ce npnuncnxname xm "nannonannnx narep".
T xaro ome npen penonmnnxra a noen, oprannsaropr na npenpara n Fanapnx
nenara ce oxnn n samnra na cnenn]nunnre "anapcxn" nnrepecn.
Pasnpa ce, Kypr Ecnep snaeme xaxno npann. Karo nacoun penonmnnonnoro
ncranne n Fanapnx cpemy ocrananara Iepmannx, ro nsomo ne ce pxonoeme or
cnennanno anapcxnre nnrepecn, a ecrname npocro xaro ynnnomomen na rocnoa
enpenre. To npocro nsnonsname cmecrnynamnre n Fanapnx anrnnarnn n
npepascnn, sa a paspon no-necno Iepmannx. Axo eme ycnxn nannno a
paspon pxanara, ro rorana rx cncem necno n cranana nnxuxa na onmennsma.
Hpnnoxenara or Ecnep raxrnxa nponxnxa n cne cmprra my. Mapxcncrxara
"nesanncnma naprnx" nnesanno sanouna a anennpa xm onesn uyncrna n nncrnnxrn,
xonro na-spano ce xopenxxa n pxannara oocoenocr n ce nacaxaxa or orennnre
nnacrnn, - maxap ue, xaxro ce snae, ororana mapxcncrnre nnnarn ocnnnaxa c na-
xsnnrenna nponnx rxmo ncexn cenaparnsm n ncxxo oocoxnane.
Fopara na anapcxara cnercxa penynnxa npornn nacrnnamnre or cenep apmnn,
rprnann a ocnooxanar Fanapnx, mapxcncrnre n nxnara cn nponarana nsopasxnaxa
npen ncnuxo xaro opa na "anapcxnre paornnnn" npornn "npycxnx mnnnrapnsm".
Camo c rona moxe a ce oxcnn ocroxrencrnoro, ue n Mmnxen sa pasnnxa or penna
pyrn repmancxn onacrn cne naanero na cnercxara penynnxa cncem ne nacrnn
orpesnxnane na mnpoxnre macn, a nanpornn, ome noneue napacna nsmymennero n
osnonennero cpemy Hpycnx.
Hsxycrnoro, c xoero onmennmxnre arnraropn cmornaxa a npecranxr
npemaxnanero na cnercxara penynnxa xaro noea na "npycxnx mnnnrapnsm" na
"anrnmnnnrapncrnunnx" n "anrnnpycxn" "anapcxn napo", nm onece orarn nnoone.
- 331 -
Ome npn nsopnre n saxonoarennnx anapcxn nanrar Kypr Ecnep nonyun n Mmnxen
no-manxo or 10 xnnxn rnaca, a xomynncrnuecxara naprnx opn camo 3 xnnxn, oxaro
cne naanero na cnercxara penynnxa nere naprnn saeno nmaxa neue oxono 100
xnnxn nsnparenn.
As nnuno sanounax cnoxra opa cpemy rona esymno naccxnane na orennnre
nemcxn nnemena enn cpemy pyrn nmenno no rona npeme.
Mncnx, ue npes nennx mn xnnor nnro nenx ne mn ce e nanarano a ce sananxm c
paora, xoxro n nauanoro a e nna ronxona nenonynxpna, xaxro moxra roranamna opa
cpemy anrnnpycxoro naccxnane. B nponxenne na cnercxnx nepno n Mmnxen
cranaxa espo maconn cpannx, n xonro nacrpoennero npornn ocrananara Iepmannx ce
pasnanname o raxana crenen, ue nnro enn cenepnxx ne moxeme a ce nsxaxe na rxx, a
npycannre npocro rn sannamnaxa cc cmpr. Honeuero or resn cpannx ocrnraxa o
raxana rouxa na xnnene, ue n xpax nm aynropnxra onxnoneno ce cnnname n enn nn
nnx: "ony Hpycnx!", "Hnxaxna npsxa c Hpycnx!", "Bona na Hpycnx" n r. n. Enn or
"na-necrxmnre" npecrannrenn na nexra sa cynepennrera na Fanapnx, xaxro ce snae,
nsnrna opn n paxcrara nosynr, xoro ]opmynnpa c ymnre: "Ho-ope a ympem xaro
anapnn, orxonxoro a nerernpame no nnacrra na npycannre!"
Tpxname a nnn uonex roranamnnre cpannx, sa a e n ccroxnne a pasepe
xaxno snauenne nmame nnuno sa men npnoro mn nsxasnane cpe mennuxa npnxrenn
npornn rona esymne na eno ronxmo cpanne n sanara na mmnxencxara nnnnnna "Hn".
Ipynara npnxrenn, xoxro me saonxanxme, ce ccroeme nsnxno or mon ]ponronn pyrapn.
H ero, nexa unrarenxr cn npecrann namero nacrpoenne: xoraro nne nponnnaxme xpnra
cn sa oreuecrnoro na ]ponra, noneuero or resn rocnoa, xonro cera nn ocnnnaxa c
ncynnn, ce xxa xpnnn, pasnpa ce, n rnna, eseprnpaxa n r.n. A cera resn ann, sarynnn
ncxxaxno camoonaanne, nn nocpemaxa c pen, ocnnnaxa nn c ncensmoxnn ocxpnennx
n nn sannamnaxa a nn ynxr na mxcro! 3a men nnuno resn nsxasnannx nmaxa rasn
macrnnna crpana, ue naroapenne na rxx oxono men ce cpa ocoeno rxcna rpynnuxa
npnxrenn, nouyncrnann ce cnpsann c men ne na xnnor, a na cmpr n cxxam saxnenn mn ce
nn nxpnocr.
Tesn namn cpaxennx na cpannxra ce nonrapxxa n nponxenne na nxnara 1919 r., a
n nauanoro na 1920 r. ome noneue ce sacnnnxa. Hmame raxnna cpannx - ocoeno cn
cnomnxm eno raxona cpanne nn Barneponara sana na 3onempace - n xonro rpynara
mon npnxrenn, no rona npeme noynennunna ce, nnxame ronxm sop. Tesn cpannx uecro
cnpmnaxa c rona, ue monre npnxrenn rn nexa, ocxpxnaxa, rnuexa c xpaxa n rn
nsxnpnxxa nonymprnn or cpannxra.
3anounax rasn opa xaro orenno nnne n nmax ornauano noxpenara camo na cnonre
nnunn ]ponronn pyrapn. Ho cne rona nxnoro name mnao nnxenne nnx cnoxra, moxe
a ce xaxe cnemena saaua n rona a nponxana rasn opa.
H ocera ce ropex c rona, ue nmenno na men ce nana a cnoxa xpa na rasn cmecnna
or rnynocr n npecrnnenne. Maxap ue ornauano ce onnpax camo na cnonre anapcxn
npnnpxennnn, na men nce nax mn ce yae a pema rasn saaua. Kasax - cmecnna or
rnynocr n npecrnnenne. Hspasxnam ce raxa, samoro snax: ronxmara maca or cnrnnnn ce
e ccroxna or opoymno rnynann xopa, no oprannsaropnre na naccxnanero necmneno
ne cnaaxa xm npocrnre. He, as n rorana cmxrax, n cera cmxram, ue rasn paora eme
oprannsnpana or npearenn, unxro cnyxa ce nnamame or upannnx. B enn cnyua /nmam
npenn ncropnxra na opren/ ]axrnre neue nornpnxa, ue e nno nmenno raxa.
Pexnctopnre na nxnoro rona naccxnane necno npecranxxa nemara raxa, cxxam
enncrnen nono sa ncnuxnre nm nsxnn ca camo ]eepanncrxnre mornnn. Txmo rona
eme ocoeno onacno. Pasnpa ce, sa ncexn pasymen uonex e xcno, ue nexra a
]eepannsma n ecrnnrennocr nxma nnmo omo c oprannsannxra na naccxnanero n
- 332 -
nnymananero na orxpnra ompasa cpemy Hpycnx. Hxma mo, op "]eepannsm" e rosn,
xoro ce crpemn a orcxyne or pyrara uacr na ]eepannxra onpeenenn repnropnn nnn
opn a onee o pasenxne na rasn uacr na ]eepannxra. Enn uecren ]eepanncr,
xoro ce nosonana na pxannnuecxnre nen na Fncmapx, ne sa a mamn, ne moxe,
nnrnpaxn Fncmapx, n cmoro npeme e ce onnrna a orxcne or csaenara or Fncmapx
pxana onpeenenn repnropnn n orxpnro a nopxa cenaparncrxn renennnn cnpxmo
csaenara or Fncmapx pxana. Kaxn no nxa nanrnann n Mmnxen, axo, a peuem,
ena nnn pyra xoncepnarnnna npycxa naprnx sanouneme orxpnro a ncxa nnn a
nopxa orenxnero na onpeenenn repnropnn or Fanapnx. Xanxo eme camo sa onesn
ecrnnrenno uecrnn ]eepanncrn anapnn, xonro ne paspaxa xe e cmncnr na rasn
nona nrpa, r xaro nsmamenn xxa npen ncnuxo nmenno resn onxnonenn xopa.
Hmenno or rona, ue na ]eeparnnnara nex ce aname noono rnxynane, rx na-mnoro
ryeme. Bsmoxna nn e n xpax na xpanmara ycnemna nponarana sa ]eeparnnno
ycrpocrno na pxanara, mom xopara cmenpemenno ocnnnar c ocxpnennx n onnnar
c xan eno or na-naxnnre snena na ]eeparnnnara pxana - Hpycnx, mom xopara
npanxr ncnuxo nsmoxno, sa a noxonaxr Hpycnx n a nanpanxr ompasna nexra sa
xaxnaro n a nno npsxa c nex. Hennxr rosn noxo eme ocoeno npeen, samoro resn
raxa napeuenn ]eepanncrn nacounaxa nxnara cn xamnannx rorana npornn Hpycnx, xoxro
nxmame nnmo omo c pexnma na noemnpncxara emoxpannx. Tesn npocnonyrn
"]eepanncrn" nacounaxa ncnuxnre crpenn na cnonre ocxpnennx ne npornn amnre na
Bamapcxara xoncrnrynnx /amnre na rasn xoncrnrynnx camn n noneuero cnyuan cnaar
xm npecennnnnre or mxna Iepmannx nnn xm enpenre/, a cpemy npecrannrennre na
crapa xoncepnarnnna Hpycnx, r.e. cpemy anrnnonre na Bamapcxara xoncrnrynnx.
Pasnpa ce, ne rpxna a ce yuyname, ue n nxnara rasn snocrna xamnannx ]eepanncrnre
craparenno saonxanxxa enpenre, ne cmeexa a rn saxauar. Tyx moxe n rpxna a ce
rpcn xnmua xm nxnara rasn saraxa.
Hne snaem neue, ue npen penonmnnxra enpenre, sa a ornnexar nnnmannero na
napoa or cnonre axnnonepnn pyxecrna or noenno npeme n or camnre cee cn, ymeexa a
nacrponar macnre na anapcxnx napo cpemy Hpycnx. Ho nann cne noeara na
penonmnnxra enpenre rpxname a npnxpnxr cnox ecer nrn no-xnmen rpanrencxn
noxo. H ero, na enpenre nce nax nm ce yae a naccxar raxa napeuennre
"nannonannn" enemenrn na Iepmannx enn cpemy pyrn: re ycnxxa a nnnexar
xoncepnarnnno nacrpoennre anapnn n opara cpemy cmo raxa xoncepnarnnno
nacrpoennre npycann. H nax enpenre npnxrnaxa o cnoero npenounrano cpecrno.
pxexn n pnere cn ncnuxn nnmxn na pxanara, re necno npensnnxnaxa nonn rpyn
n esraxrnn nponoxannn n Hpycnx n c rona pasnannaxa nce no-xpocrna ompasa n Fanapnx.
A xoraro nm eme neoxonmo - n naonaxn. Ompasara nnro nenx ne eme nacouena
cpemy camnre enpen, sarona nx nnnarn n nensmenno ce nacouname cpemy nemcxnre
parx. Fanapenr sapanxme, ue n Fepnnn xnnexr 4 mnnnona rpyemn ce, rpyonmnnn,
saern c rnopuecxa paora xopa n nomneme, ue n Fepnnn nma rnnn, pasnparen 3anaen
xnapran. Ho, n xpax na xpanmara, ompasara na opnnre eme nacouena ne camo cpemy
rosn xnapran, a npornn nennx "npycxn" napo.
uecro rn nname e ce oruaem.
H ocera na ncxxa xpauxa moxere a ce narxnere na cmara nonxocr na enpenre.
Bnnarn n nensmenno re ce crapaxr a ornnexar omecrnenoro nnnmanne or camnre cee
cn n a ro nacouar n cncem pyra nocoxa.
Hpes 1918 r. n yma ne moxeme a crana sa nnxaxna nnanomepna anrncemnrcxa
paora. H ocera xnno cn cnomnxm c xaxnn npeuxn rpxname a ce copasxnam, camo
xaro nponsnecxx ymara "enpenn". Benara ce pasnacxxa or rnynann no-rnynann nnxone
nnn aynropnxra sanouname a oxasna ynopnra cnpornna. Hpnnre nn onnrn a
- 333 -
noxaxem na omecrnenoro mnenne xo e ecrnnrennnxr npar, ne noexa nourn o
nnxaxnn pesynrarn. Camo anno n nocrenenno paorara sanouna a ce npomenx xm no-
opo. Oprannsannonnnre ocnonn, npxy xonro eme nsrpaen roranamnnxr
anrncemnrcxn cms "8cIm2 mx! TmnrTmxI /orpannrenen n nacrnarenen cms/ xxa
nenpannnnn. Ho n cmoro npeme rasn oprannsannx nmame sacnyrara, ue r nnn nnaue e
nocrannna npe no-mnpoxnre xprone enpecxnx nnpoc. Hpes snmara na 1918/1919 r.
moxeme a ce xoncrarnpa, ue anrncemnrcxoro nnxenne sanouna a nycxa nxxaxnn
xopenn. Hamero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne cne nsnecrno npeme nonee opa
cpemy enpecrnoro n mnoro no-mnpoxn maman. Hne cymxxme a nanpannm or
anrncemnrnsma nnxema cnna na ronxmo napono nnxenne, a npen nac rosn nponem
ocraname ocroxnne camo na rxcno orpannuenn xprone or epara n pena ypxoasnx.
Ho ena sanounaxme ycnemno a nacaxame anrncemnrnsma cpe ecrnnrenno
mnpoxn cnoene na nemcxnx napo, n enpenre sanounaxa a nsemar cnon xonrpamepxn.
Hpen ncnuxo re npnxrnaxa xm npenounranoro cn cpecrno. C npnxasna psnna
enpenre ce nsxnrpnxa a npensnnxar nrpemnn pasnpn n camnx narpnornuen narep, xaro
xnpnnxa n nero ]axnara na mexyocoen pasop. Ha nenen pe eme nocranen
nnpocr sa ynrpamonrancrnoro, n rona ne moxeme a ne onee o opa mexy
xaronnnnsma n nporecranrnsma. B csanara ce ocranonxa rona eme moxe n
enncrnenoro cpecrno a ce ornneue nnnmannero xm pyrn nponemn n a nn nonpeuar
ome noneue a xonnenrpnpame narncxa cpemy enpecrnoro. Onesn exrenn, xonro
nsnraxa na anancnenara rosn nnpoc, nsnpmnxa orpomen rpxx. He e ronxona necno a ce
nonpann rona sno. Enpenre nn ncexn cnyua nocrnrnaxa xenanara nen: xaronnnn n
nporecranrn ce nxr nomexy cn sa cnoe yononcrnne, a cmprnnre nparone na apncxoro
uoneuecrno n na nxnoro xpncrnxncrno morar a norpnnar pne or yononcrnne n a ce
nocmnxnar n panre cn.
Ha npemero enpenre ymeexa n nponxenne na mnoro ronnn a sannmanar
omecrnenoro mnenne n opara mexy ]eepannsma n ynnrapnsma. oxaro resn narepn
noexa nsrpenrenna nona enn cpemy pyrn n npoanaxa oreuecrnoro cn na
mexynaponnx xannran. Taxa nocrnnar re n cera: naccxnaxn xaronnnn cpemy
nporecranrn n oparno, re cn cnpmnar cnonre cn paornnnn, xaro ce crapaxr
cmenpemenno nocrenenno a orpanxr csnannero n na xaronnuecxnx, n na
nporecranrcxnx narep.
Cnomnere cn maxap onax npea, xoxro nanacxr enpenre, nnmanaxn nannxra or
uncrorara na xpnra. Cnomnere cn, ue a ce nsannm or pesynrarnre na rona sampcxnane
na xpnra na namara paca me moxem ena cne cronernx, axo nome namepnm cnnn
nxxora a noenm rona sno. Cnomnere cn ome, xax rona cncremno pasnoxenne na namara
paca ynnmoxana nocnennre apncxn nennocrn na nemcxnx napo. Hnma ne e xcno, ue
nne nce noneue n noneue rynm xauecrnoro na nannx -nocnrenxa na xynrypara. Hnma ne e
xcno, ue none n namnre ronemn rpaone nne pso npnnm xm raxona nonoxenne, n
xaxnoro ce namnpa neue mxna Hrannx. Crornnn xnnxn unenone na namnx napo sarnnar
n pesynrar na orpanxne na xpnra, a nne mnnaname noxpa ncnuxo rona, cxxam cme
aconmrno cnenn.
Tasn cnox rnycna paora enpenre nponexar nannno nnanomepno. Tesn uepnoxocn
napasnrn cncem csnarenno norynar namnre neonnrnn cnernoxocn enoxn, n pesynrar
na xoero nne rynm raxnna nennocrn, xonro nnxora nxma a ce nscranonxr. H xaxno? H
xaronnuecxnxr, n nporecranrcxnxr cnxr - a, nne rnpnm rona: n xaronnuecxnxr, n
nporecranrcxnxr narep ce ornacxr cncem pannoymno xm resn npecrnnennx na
enpenre n ne saenxsnar xax resn napasnrn na naponre npecrnno ynnmoxanar na-
nennnre, na-naroponnre oxn apone na semxra. Cnnnre na cnera ce pemanar ne or
- 334 -
rona ann xaronnnnre me noexr nporecranrnre, a or rona me ce sanasn nn apncxoro
uoneuecrno na namara semx nnn me nsmpe.
H npn rona nonoxenne namnre xaronnuecxn n nporecranrcxn narepn ne ymexr a ce
cennxr npornn nparonere na uoneuecrnoro, a nmecro rona cn mncnxr xax a ce
ynnmoxar enn pyrn! Hne cmxrame, ue ncrnncxnre narpnorn nmar cnemenoro
sanxenne a ce norpnxar sa rona nxpnamnre or nara narepa a npecranar nanpasno a
cnomenanar oxnero nme, a a sanounar na eno a nsnnnxnar nonxra oxnx n a
cymexr a nonpeuar na enpenre a nosopxr enoro oxne. Hnma ne oxnxra nonx e
csana uonexa no opas n noone na ncennmnnx. Txmo sarona xasname: nexa ncexn cn
ocrane cc cnoxra nxpa, no nexa ncexn a cmxra sa cnoe npno sanxenne a ce opn
cpemy onnx, xonro nnxar saauara na xnnora cn n rona a noxonaxr nxpara na pyrnx.
Karonnxr a ne cmee a ocxpxna pennrnosnoro uyncrno na nporecranra n oparno. B
Iepmannx n es rona neue nma pennrnosno pasnennenne. Axo ne nocrnrnem
npexparxnanero na opara na pennrnosna nouna, ro n xpax na xpanmara mexy
xaronnuecxnx n nporecranrcxnx narep moxe a ce pasropn nona sa ynnmoxenne.
Honoxennero n namara crpana n rona ornomenne ne moxe n a ce cpannxna c
nonoxennero nn upannnx, Hcnannx nnn Hrannx. B resn rpn crpann necno moxem a cn
npecrannm xamnannx sa opa npornn xnepnxannsma n ynrpamonrancrnoro, n raxana
xamnannx nn na-manxo nxma a sannamna c pasnaane ]pencxnx, ncnancxnx nnn
nrannancxnx napo. Cncem pyro nemo e Iepmannx. V nac xm raxana xamnannx nanxpno
nesaanno nxa ce npncennnnn n nporecranrnre. Ho c rona xamnannxra nenara
saryna cnox xapaxrep na onxnonen nporecr na camnre xaronnnn npornn nonnrnuecxoro
nsnnmecrno or crpana na cocrnennre nm yxonnn nacrnpn n nenara npnonna
xapaxrep na nanaenne na nporecranrnsma cpemy xaronnnnsma.
Hanaxnre na xopa or ena n cma nxpa ce nsnpnemar no cncem pasnnuen naunn,
orxonxoro nanaxnre or crana na xopa or pyra nxpa, opn axo npnnre ca cncem
necnpanennnn. Xopara moxe n oxorno nxa ce ncnymann n xpnrnxara n nxa
nonpannnn enn nnn pyrn cnon rpemxn, oxonxoro xpnrnxara nna or xopa or
cocrnenara nxpa. Ho xopara nenara me ce sannarxr n me orxaxar a npnemar xaxnnro n
a nno nonpanxn, axo rona ro npenopuar nnn ome noneue - axo ro nsncxnar
npnnpxennnnre na pyra nxpa. Boxonere na ncexn narep n rosn cnyua nsnpnemar
ncnuxn resn onnrn xaro nemo neonycrnmo n cncem nenpnnnuno, xaro onnr sa nameca n
uyxn nrpemnn paorn. Tyx nxma a nomornar cmo nosonanannxra na enncrnoro na
nannonannnre nnrepecn, r xaro pennrnosnnre uyncrna nce ome ne ca sanernann y nac
mnoro no-noxo, orxonxoro xaxnnro n a nno copaxennx sa nonnrnuecxa
nenecopasnocr. Bn ncexn cnyua nannonannoro enncrno ne moxe a ce yxpenna ram,
xero ce pasnanna nona mexy xaronnnn n nporecranrn. Camo npn nsanmnn orcrnxn,
camo npn enaxna rpnnmocr or nere crpann moxe a ce npomenn ceramnoro nonoxenne
na nemara n a nocrnrnem n eme namara nannx a crane ennna n nennxa.
3axnxnam cncem orxpnro, ue n xopara xonro ncxar cera a nnnexar namero
nnxenne n pennrnosnn cnopone, nnxam ome no-nomn nparone na mox napo, orxonxoro
opn n nnrepnannonanno nacrpoennre xomynncrn. T xaro nocnennre, nannonan-
connanncrnuecxoro nnxenne me cymee, xoraro my oe npemero, a npne na
npannnnnx nr. Ha-npecrnno nocrnnar cera nmenno onesn, xonro, namnpaxn ce n
namnre cocrnenn peone, ce onnrnar a ornxr namero nnxenne or npannnnnx nr n
my npeuar a nsnnnn namara mncnx. Taxnna xopa ca opnn sa enpecxnre nnrepecn - nce
eno ann ro npanxr csnarenno nnn necsnarenno. T xaro camo enpenre ca
sannrepecynann cera a nnnexar namero nnxenne n xpnann pennrnosnn pasnpn rxmo
n momenra, xoraro sanouname a craname onacnn sa enpecrnoro. Ionopx cncem
csnarenno sa xpnannre pasnpn, r xaro camo nenexn n cmncn na ncropnuecxnre
- 335 -
yponn xopa morar a cmxrar, ue namero nnxenne e cnocono a paspemn n pennrnosnnx
nponem - raxn nponem, n xoro ca ce pasnnann ycnnnxra na nexonere n na nennxn
pxannn exrenn.
Hx n camnre ]axrn ca ocraruno xpacnopeunnn. Hann e ]axr, ue onesn rocnoa,
xonro npes 1924 r. nnesanno orxpnxa, ue rnannara mncnx na "naponnuecxoro" nnxenne
e opara npornn ynrpamonrancrnoro, ca nocrnrnann neue nannno onpeenenn
pesynrarn: resn rocnoa cncem ne ycnxxa a cmaxar ynrpamonrancrnoro, sarona nx
ycnxxa a nnecar pasnennenne n narepa na narpnornunoro nnxenne. Hxma a nonxpnam
cmo n na rona, ue enn nnn pyr nespxn ym or cnpemennnx narep na narpnornunoro
nnxenne yx me cymee a nanpann onona, xoero ne e ycnxn a nanpann camnxr Fncmapx.
Cmxram, ue nncm nr na pxononrennre na Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne e
a nonear pemnrenna opa npornn ncexn onnr a ce nsnonsna
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne sa raxana opa. Xopara, xonro noxr raxana
nponarana, rpxna momenranno a ar orcrpanenn or peonere na namero nnxenne.
o ecenra na 1923 r. rona nannno nn ce yaname. Bxpnamnxr nporecranr n nxpnamnxr
xaronnx pyxno paorexa n peonere na namero nnxenne pxa sa paxa, es nnxora a
nnnsar n n na-manx xon]nnxr cc cnoxra pennrnosna cnecr. Hanpornn, cnmecrnara
reponuna opa, xoxro noexa xaronnnnre n nporecranrnre n ennen ]ponr npornn
paspymnrennre na apncxoro uoneuecrno, rn nayun noneue a ce nenxr n ynaxanar enn
pyrn. Txmo no rona npeme namero nnxenne nponee, xaxro e nsnecrno, na-
pemnrennara cn opa npornn nenrpncrxnre naprnn, xaro nxnara nn xamnannx ce noeme
ne na pennrnosna nouna, a nsxnmunrenno ns ocnona, na nonnrnxo-nxonomnuecxn, paconn
n nannonannn mornnn. Vcnexr, xoro nmaxme no rona npeme, ronopn nsnxno n nonsa na
namero rnenme n npornn onesn, xonro cera ce onnrnar a nsmncnxr "no-opa" raxrnxa.
Hpes nocnennre ecer ronnn nonxxora ce crnrame o ram, ue nxxon sacnenenn
npnnpxennnn na "naponnuecxoro" nnxenne ronxona ycpno ce saexa c pennrnosnn
pxsrn, ue npecranaxa a saenxsnar xax arencrnunnre mapxcncrxn necrnnnn napouno
pasnannar resn cnopone, nocxasnar n na nere crpann pasnnunn rnynann aprymenrn,
nomymnar n na nara narepa cornernn anoxarn n r.n.
Tesn cnopone npecrannxnar cmprna onacnocr nmenno y nac, n Iepmannx.
Hcropnxra noxasna, ue nemnnre, noneue or xoro n a e nno pyr napo, ca cnoconn a
noxr xpnonponnrnn nonn n nmero na nxxaxn ]anrom. He nenx n na nrn nopan
rona namnxr napo ce e ornnnuan or ecrnnrenno naxnn nponemn, or xonro ce
onpeenxr ncrnncxnre my cnnn. oxaro nne ce sannmanaxme cc pennrnosnn pasnpn,
nennxr ocranan cnxr cn noenn cnoonnre repnropnn. oxaro cera cnopnm xox onacnocr
e no-ronxma - enpecxara nnn ynrpamonrancxara - rocnoa enpenre ycnneno paspymanar
paconnx ]ynamenr na namero cmecrnynane n c rona norynar namnx napo sannnarn.
As or cnox crpana mora camo a xaxa or nxnoro cn cpne no nono na resn "nonaropn",
xonro ncxar a nocouar na nannonanconnanncrnuecxoro nnxenne nonn nrnma: oxe,
nsann nn or raxnna npnxrenn, a cc cnonre nparone Hannonanconnanncrnuecxoro
nnxenne camo me ce cnpann.
***
B nponxenne na 1919,1920 n 1921 r., a cmo raxa n n no-xcnn ronnn, enpenre
nponexaxa mnoro ymena nponarana, pasnannaxn opara mexy ]eepanncrnre n
ynnrapncrnre. Hamero nannonanconnanncrnuecxo nnxenne, pasnpa ce, ce ornacxme
xpano orpnnarenno xm resn pasnpn. Hesanncnmo or rona rpxname a saemem
onpeenena nosnnnx npxy rosn nponem. Tpxna nn Iepmannx a npecrannxna
]eeparnnen cms na pxann nnn ennna nenrpannsnpana pxana n xaxno nmenno
rpxna a pasnpame no enoro n pyroro? Or mox rnena rouxa na-naxen e nropnxr
- 336 -
nnpoc. T xaro nmenno orronopr na rosn nnpoc, or ena crpana, npoxcnxna rosn
nponem, a or pyra nosnonxna a ce nsrnan nxnara ocrpora na rasn anrepnarnna.
Bo e cmsna pxana?
Ho cmsna pxana nne pasnpame cms na cynepennn pxann, ncrnnamn nn
npsxa cncem opononno r.e. onnpaxn ce na cnox cynepennrer, n orcrnnaxn no rosn
naunn n nonsa na cmsa onasn uacr or cnonre npana, xonro nensexno rpxna a
npemnnar xm yupexennxra na oennenara pxana.
Ha npaxrnxa rasn reopernuna ]opmynnponxa nsnxno ne cornercrna na nonoxennero
na nemara n nnro ena or cmecrnynamnre n cnera cmsnn pxana. Ha-manxo
cornercrna rasn ]opmyna na onona, xoero nnxame n CAB. 3a npnonauannnx
cynepennrer na orennnre marn, nnesnn nocne n Cenepoamepnxancxnx cms, nome ne
ronopnm. Mnoro or resn orennn marn ca opasynann no-xcno n ena no-xcno ca
nnn, raxa na a xaxe, nnecenn n cnncxa, na Cenepoamepnxancxnre cennenn marn. Ero
samo ryx nmame n noneuero cnyuan camo ennnnn,cpann or rnenmero na no-ronemn
nnn no-manxn amnnncrparnnno rexnnuecxn yocrna. Ipannnnre na orennnre marn
uecro ca ycranonxnann ryx npocro c eno pacnane na neporo. Tesn marn nnxora ne ca
nmann n ne ca mornn a nmar nnxaxn ocoen cynepennrer.
Hsnxno n nannno ropenpnneenara ]opmynnponxa ne noxoxa n sa Iepmannx,
maxap ue rpxna a xaxem, ue n Iepmannx nn or ncxxo cmnenne n nauanoro ca
cmecrnynann orennn pxann n nmenno xaro pxann n ena no-xcno or rxx e
csaen cms. Ho rpxna a nmame npenn, ue n Iepmancxara nmnepnx e opasynana ne
ns ocnona na cnoonara nonensxna n pannomepnoro cecrnne or crpana na ncxxa or
orennnre pxann, a ns ocnona na xeremonnxra na ena pxana na ncnuxn ocranann,
a nmenno na Hpycnx. Beue n uncro repnropnanno ornomenne orennnre nemcxn pxann
nmar orpomnn pasnnunx, r xaro or rasn rnena rouxa re ne morar a ar cpannxnann,
nanpnmep, c Amepnxancxnx cms. Cpannere npenmnnre orennn nemcxn pxannnn c
ronemnre n c na-ronemnre or rxx n nenara me nnnre xonxo nepannn xxa cnnnre,
xonxo e nepanna, cneonarenno, onasn nenra, xoxro ncxxa or rxx e nnecna n enoro sa
csanane na cmsna pxana. Cnpxmo noneuero or resn orennn pxann sa ncrnncxn
cynepennrer n yma ne moxeme a crana, ocnen axo ymnre "pxanen cynepennrer" ne
ce pasnpar n uncro unnonnnuecxn xasnonen cmncn. B ecrnnrennocr na "pxannnx
cynepennrer" na mnoro or resn orennn camocroxrennn pxann oranna e cnoxen xpa -
c xoero camo oxonuarenno ce oxasna, xonxo cnan ca nnn na npaxrnxa resn mnnmo
camocroxrennn pxann.
Tyx nxma a npocnexname nopono ncropnxra na opasynanero na orennnre
nemcxn pxann. Be nocounm camo, ue pxannnre rpannnn nourn nnxora ne ca
cnnaann c nnemennnre rpannnn. Hponsxor na resn pxann e oycnonen or uncro
nonnrnuecxn ]axropn, xonro n noneuero cnyuan ce xopenxr n neuannara enoxa na
escnnnero na Iepmannx, oycnoneno or paspoenocrra na nemcxoro oreuecrno, xoxro or
cnox crpana npensnnxna, pasnpa ce, n camoro rona escnnne.
Bcnuxo rona nsema npenn /none uacrnuno/ crapara xoncrnrynnx, xoraro n cmsnnx
cner rx npeocranx na orennnre pxann ne enaxno xonnuecrno rnacone, a ce
copasxna c ecrnnrennnre maman na orennnre pxann n c rxxnara ponx npn
opasynanero na ennnara pxana.
Hemara ne ca croxnn raxa, npn opasynanero na ennnara pxana orennnre
pxann npocro opononno a orcrnxr n nena nonsa onpeenena uacr or cnox
cynepennrer. Ha npaxrnxa nemara ca croxnn raxa, ue resn cynepennn npana na orennnre
pxann neue ne cmecrnynann nsomo, nnn nx Hpycnx cc cnoero npensxocrno na
cnnnre e sacranxna orennara pxana a orcrnn cynepennnre cn npana n nonsa na
ennnara pxana. Fncmapx, pasnpa ce, cncem ne ce e pxononn or npnnnnna, ue or
- 337 -
orennnre pxann rpxna na ncxxa nena a ce ornemar xonxoro ce moxe noneue npana n
a ce npear na oennenara pxana. He, ro e nsncxnan camo onona, es xoero
oennenara pxana cncem ne e morna a mnne. Tosn npnnnnn e nn ronxona ymepen,
xonxoro n pasymen, r xaro ro nsema npenn n nannxa, n rpannnnre na npenmnnre
orennn pxann. Hmenno naroapenne na rona Fncmapx ycnxna or camoro nauano a cn
ocnrypn ncrnncxa nmon xm oennenara pxana n ncrnncxa roronnocr opononno a
ce paorn sa nena nonsa. Or rona ne cnena, ue Fncmapx cmxra rorana, ue aeno
xonnuecrno cynepennn npana me ar ocrarunn sa oennenara pxana sa ncnuxn
emn npemena. He, raxona nemo Fncmapx ne mncnn. Hanpornn, ro camo nnxa, ue n
aennx momenr e rpyno a ce nanpann nemo pyro n npeocranx n rona ornomenne na
emero a onpmn ocrananoro. To ne namnpa sa yono n rosn momenr a cmaxe
oxpa cnpornnara na orennnre pxann n ce naxna, ue camoro npeme n ecrecrnennxr
xo na pasnnrnero me onpmar ocrananoro. Pasnpa ce, rxmo c rona Fncmapx oxasna,
ue e ecrnnrenno nsxycen n nennx pxanen exren. Xor na nonararmnoro pasnnrne
na npaxrnxa ce cnexa rxmo o rona, ue napacrna cynepennrerr na oennenara
pxana sa cmerxa na cynepennrera na orennnre pasrnopnnn ce n nex uacrn. Bpemero
paorn nmenno n nacoxara, na xoxro nsnara naexn Fncmapx.
Tona pasnnrne ce ycxopxna cne repmancxoro xpymenne n ynnmoxananero na
monapxnuecxara ]opma na ynpannenne. Pasnpaemo e. Ipannnnre na orennnre
repmancxn pxann, xaxro neue xasaxme, cncem ne cnnaar c nnemennnre rpannnn.
Texnnxr nponsxo e cnpsan npen ncnuxo c uncro nonnrnuecxn ]axropn.
Monapxnuecxnre nnacrnn nrpaxr ryx orpomna ponx. Ero c xaxno ce oxcnxna ]axrr, ue
xoraro monapxnuecxara ]opma na ynpannenne e ynnmoxena, rona nensexno onexa o
namanxnane snauennero na orennnre pxann. Hxna penna raxnna "camocroxrennn
pxann" oronxona saryna ncxxaxno snauenne n ncxxaxna nrpemna spannna, ue re
camnre nenara, pxonoexn ce or nenecopasnocrra, sanounar a ce oennxnar c
pyrn manxn pxann nnn a ce pasrnapxr n no-ronemnre. Tyx rpxna a nnxame na-
narneno oxasarencrno sa rona, oxonxo nepeanen n ecrnnrennocr e cynepennrerr na
resn manxn pxann n oxonxo nncxo ca onenxnann rosn cynepennrer rexnnre cocrnenn
rpaxann.
Ho raxn naunn npemaxnanero na monapxnuecxara ]opma na ynpannenne n na camnre
monapcn nanacx ocraruno cnnen yap npxy ]eeparnnnnx xapaxrep na pxanara; no
ome no-cnnen yap my nanacx raxa napeuennxr mnpen oronop n onesn sanxennx,
xonro sa nac nponsrnuar or nero.
Hpen nonara orennnre nemcxn pxann ce nonsnar c nsnecren ]nnancon
cynepennrer. cno e oaue, ue cne xaro Iepmannx saryna nonara n e npnnyena a ce
narpn cnope mnpnnx oronop c raxnna rnranrcxn ]nnanconn sanxennx, xonro n
nnxaxn cnyua ne morar a ce noxpnxr sa cmerxa na nnocxnre na orennnre pxann,
nnxaxna ]nnancona camocroxrennocr na orennnre pxann neue ne e nsmoxna. Hennx
cn npenmen ]nnancon cynepennrer orennnre pxann orcrnnar na ennnara pxana.
Ho-nararmnnre xpauxn, onenn o nnnoro npemnnanane na nomara n xenesnnre
nrnma n pnere na oprannre na oennenara pxana cmo ca nensexen pesynrara or
"mnpnnx" oronop, onen o nce no-ronxmo noponane na namnx napo. Oprannre na
oenenara pxana ca npnnyenn a xonnenrpnpar n pnere cn nce nonn n nonn
nennocrn, es xoero nenrpannoro npannrencrno ne moxe a nsnnnxna Bepcancxnx
oronop c ncnuxnre my nsnynannx.
uopmnre, n xonro ce nsnpmna rona npemnnanane na cynepennnre npana na
orennnre pxann n pnere na oprannre na oennenara pxana, uecro ca xpano
xecroxn, no camnxr nponec e nornuecxn neoxonm. Bnnara sa rona nexn npxy onesn
naprnn n exrenn, xonro cnoenpemenno ne ca nonoxnnn ncnuxn ycnnnx Iepmannx a
- 338 -
noen nn nonara. Bnnara sa rona nexn ocoeno npxy onesn naprnn n Fanapnx, xonro
no npeme na nonara or penan eronsm orxasnaxa na oennenara pxana na-
neoxonmoro n sa rona ca npnnyenn cera, cne nopaxennero, a nnamar n nenrpannara
xaca ecer nrn noneue. Hcropnxra ormcrn sa cee cn. Pxxo naxasannero e nnano
ronxona pso cne npecrnnennero. Cmnre onesn naprnn, xonro camo npen nxxonxo
ronnn moxexa a nocranxr nnrepecnre na orennnre pxann no-nncoxo or nnrepeca na
Iepmannx xaro nxno /a rona eme ocoeno saenexnmo n Fanapnx/ cera, no narncxa na
ocranonxara ca npnnyenn mnuannno a rnear xax ce ynnmoxanar nocnennre
cynepennn npana na orennnre pxann, r xaro es rona crana nensmoxno camoro
cmecrnynane na Iepmannx. 3a ncnuxo rona re camn ca nnnonnn.
Opmaxn ce xm nsnparennre - a nxnara arnrannx na namnre cnpemennn naprnn
cera e nacouena nsxnmunrenno xm nsnparennre - ypxoasnnre naprnn xnenuar n ce
onnaxnar, ue orennnre pxann nce noneue n noneue sarynar cynepennnre cn npana. Ho
rona e nnno nnnemepne. Hnma ne resn camnre naprnn ce crapaexa a ce namnnar ena
pyra n nonnrnxara na nsnnnxnanero na Bepcancxnx oronop. E, a nonnrnxara na
nsnnnennero ecrecrneno non o mnoro noxn npomenn n n onacrra na nrpemnara
nonnrnxa na Iepmannx. Fncmapxona Iepmannx eme cnoona nann n ne cn npsname
pnere c nnxaxnn nnmnn sanxennx. Fncmapxona Iepmannx, pasnpa, ce ne e nosnanana
nnxaxnn ]nnanconn sanxennx, mo-roe noonn no cnoxra rexecr, a ome noneue no
esnnonocrra cn na sanxennxra na nemna ayeconcxa Iepmannx. B onacrra na
nrpemnara nonnrnxa xomnerenrnocrra na oennenara pxana n enoxara na Fncmapx
cmo e crporo orpannuena n ce ccpeorouana camo npxy na-neoxonmoro. Ero samo
Fncmapxona Iepmannx moxe a xnnee or nnocxnre na orennnre pxann n ne ncxa sa
cee cn nsxnmunrennn npana. Orennnre pxann, or ena crpana, morar a sanasnar
neoxonmara ]nnancona camocroxrennocr, a or pyra, morar a nnamar n nenrpannara
xaca camo cpannnrenno cxpomnn cymn. Fnaroapenne na resn ne ocroxrencrna
orennnre pxann ce ornacxr mnoro ope xm oennenara pxana. Ho n nno
cncem nenpannnno n neuecrno a rnpnm, ue ceramnnre orernarn ornomennx mexy
orennnre pxann n oprannre na oennenara pxana ce oxcnxnar camo c rxxnara
]nnancona sanncnmocr. He, paorara aneu ne e raxana. Axo orennnre pxann cera ce
ornacxr no-nomo xm nexra sa oennena pxana, rona ce oxcnxna ne cc saryara na
cynepennn npana or crpana na orennnre pxann, a npen ncnuxo e pesynrar or rona, ue
cnpemennara oennena pxana no raxn xanx naunn npecrannxna nnrepecnre na
nennx nemcxn napo. Hpnxrennre na Bamapcxara xoncrnrynnx morar a ypexar
xonxoro cn ncxar mnnen, pacannepnre morar a ypexar xonxoro cn ncxar rpxecrna,
a cnpemennara pxana nce nax ocrana uyxa na ncnuxn cnoene na napoa. Cnennannoro
saxonoarencrno sa samnra na penynnxara, pasnpa ce, moxe a orxaxe rosn nnn onsn or
nsxnn npornn penynnxancxnre yupexennx, no a ce sanomna nmonra na nemcxnx napo
no raxn naunn ne e nsmoxno. C rona, ue cnpemennara penynnxa e npnnyena
craparenno a ce samnrana or cocrnennre cn rpaxann cc cnennannn naparpa]n n
sarnop, rx cama cn nponsnacx ynnmoxnrenna npnca n noxasna na xaxno nncxo pannnme
e nennx cnpemenen pexnm.
Ho n n pyro ornomenne ne ca npann onesn naprnn, xonro rnpxr, ue nemnara
nenpnxsn na orennnre pxann xm oennenara pxana yx ce oxcnxnana c rona, ue
oennenara pxana rnpe mnoro opxsna npenmnnre cynepennn npana na orennnre
pxann. a cn npecrannm sa momenr, ue oennenara pxana ne pasmnpxname cnoxra
xomnerenrnocr, no nsemame or orennnre pxann orpomnnre cymn, xonro rx cera nsema.
Kaxno, nnma nmonra na orennnre pxann xm oennenara pxana rorana n nna
no-ronxma? Hn na-manxo. Hanpornn, axo orennnre pxann rpxname camn a npanxr
nnocxn c raxnna orpomnn pasmepn, xonro nponsrnuar or rpanrencxnx Bepcacxn
- 339 -
oronop, ro npaxennre ornomennx na orennnre pxann xm oennenara pxana
nanxpno ome noneue nxa ce ycnnnnn. Tesn nnocxn nepoxrno no onxnonen nr raxa n ne
nxa mornn a ar nonyuenn n nsrnexa pxanara n rpxnano a npnerne o
npnnynrennn canxnnn. Ta mom xaro penynnxara cron npxy nounara na npocnonyrnx
mnpen oronop n nxma nnro mxecrno, nnro nsomo namepenne a cxca c nero, ro rx
raxa nnn nnaue rpxna a nsnnnxna cnonre sanxennx. E, a xo e nnnonen sa rona?
Bnnonnn ca nax onesn naprnn, xonro nenpexcnaro nponarannpar npe nsnparennre
neoxonmocrra or sanasnanero na camocroxrennocrra na orennnre pxann, no n
cmoro npeme na npaxrnxa cncremno nopxar raxana nonnrnxa na oennenara
pxana, xoxro nensexno non n ne moxe a ne non o saryara na "cynepennnre"
npana na orennnre pxann.
Kasnam "nensexno", samoro cnpemennara oennena penynnxa nxma pyr nsxo,
mom xaro npoxnerara nrpemna n nnmna nonnrnxa nsnara npxy nex raxnna orpomnn
marepnannn reron. Hne nnxame ryx xax xnnn xnnna nsnna. Bcxxo nono nrono
sanxenne, xoero penynnxara e npnnyena a npneme, naroapenne na npecrnnara cn
nnmna nonnrnxa, nensexno ycnnna n nrpemnnx rner. A mom xaro ce nanara nce
noneue n noneue a ce npnrncxa ornrpe, rona na cno pe nensexno non o
nocrenennoro ynnmoxanane na ncnuxn onesn cynepennn npana na orennnre pxann,
r xaro nemnara penynnxa ne moxe a onycne orennnre pxann a oxasnar opn
noone na cnpornna.
Pasnnxara mexy nemnara nonnrnxa na oennenara pxana n nonnrnxara na
crapara nama oennena pxana moxe a ce oxapaxrepnsnpa raxa: crapara pxana
ocnrypxname cnooa nrpe n noxasname cnnn nann, a nemnara penynnxa noxasna
cnaocr nann n norncxa cocrnennre cn rpaxann nrpe. H n nara cnyuax enoro
nponsrnua or pyroro. Mormara nannonanna pxana ce nonsna c ronxma nmon n
npnnpsanocr or crpana na cnonre rpaxann n sarona ne ce nyxae or cnennanno
saxonoarencrno sa nrpemnn nenn;cnpemennara penynnxa, namnpama ce n pocxa
sanncnmocr or nnrepnannonannnx xannran, camo c nacnnne moxe a npnnyn cnonre
noannnn a nnarxr nanoxennx nm anx. Axo cnpemennnxr pexnm cmee a ronopn sa
"cnoonn rpaxann", rona ce oxcnxna camo c escpamnero n narnocrra na rosn pexnm.
Cnoonn rpaxann e nmano camo n crapa Iepmannx. nemnara penynnxa e camo ena
xononnx, namnpama ce n pocxa sanncnmocr or uyxennn. Ero samo n nemnara
penynnxa nxma rpaxann, a nma n na-opnx cnyua noannnn. Ero samo mexy
pyroro nemnara penynnxa nxma n nannonanno sname. T xaro rona, xoero y nac
napnuar nannonanno sname, na npaxrnxa e camo ]apnuno xnemo, ycranoneno cc
cornernnre pasnopen na "nmnmoro" nauancrno. Ero c xaxno ce oxcnxna n
ocroxrencrnoro, ue ncnuxn cnmnonn na cnpemennara nemcxa emoxpannx ocranar
cncem uyxn na ymara na nemcxnx napo n me ocranar uyxn sannnarn. nemnara
penynnxa nanpemero nnm npxy ncnuxn onesn uyncrna n rpannnn na mnnanoro, xonro
xxa cxnn na nennx napo. Fes nnro sa mnr a ce samncnn, rasn penynnxa esxanocrno
crnxa ncnuxn cnmnonn na nennxoro nauano n rn onx c xan. Ho neue ne e aneu npemero,
xoraro camara rasn penynnxa c yuynane me nnn xonxo ca uyxn nennre cocrnenn
emnemn na nemnnre noannnn. Camara penynnxa nanpann ncnuxo, sanncemo or nex,
ra nacenennero a rnea na nemnnx pexnm camo xaro na ennso n nemcxara ncropnx.
Ho raxn naunn nsnnsa, ue nemnara pxana, sa a nponxana a nnaun cnoero
cmecrnynane e npnnyena a opxsna cynepennre npana na orennnre pxann ne camo or
uncro marepnannn mornnn, no n no omo nonnrnuecxn copaxennx. nemnara
penynnxa e npnnyena a nscmyxna or ncexn rpaxannn nocnenara xanxa xpn. 3arona
ce nycxa n xo nsnynama ]nnancona nonnrnxa. Ho nmenno sarona ry e npnnyena a
nnmana cnonre rpaxann or nocnennre nm npana. Hnaue rx nma ncnuxn ocnonannx a ce
- 340 -
onacxna, ue n enn npexpacen en nceomoro neononcrno me ce nsnee n orxpnro
nsmymenne.
Axo nepn]pasnpame nsnoxenara no-rope resa, ro nne, nannonanconnanncrnre,
rpxna a crnrnem o cnennx xopenen nsno: mormara nannonanna pxana, ymeema
oxpa a orcroxna n samnrana nnrepecnre na cnonre rpaxann nann, nnnarn me e n
ccroxnne a ocnrypn cnooa na cnonre rpaxann n nrpe, n nxma a ce nanoxn npn
rona a ce rpenoxn sa spannnara na pxanara. Ho nmenno sarona mormoro
nannonanno npannrencrno moxe a npexnxna no-ronemn nsncxnannx xm orennoro nnne
n xm orennnre pxann, r xaro ncexn orenen rpaxannn n raxnna meponpnxrnx na
nenrpannara nnacr nnnarn n nensmenno me nnxa opnx na nennunero na cocrnennx cn
napo. Camo n rosn cnyua orpannuananero na npanara na orennnre pxann nxma a
npen na nnrepecnre na pxanara xaro nxno.
Hxma nnxaxno cmnenne, ue nsomo nrpemnara oprannsannx na ncnuxn pxann na
cnera ce noana na nsnecrno nnnennpane. B rona ornomenne n Iepmannx ne moxe a
e nsxnmuenne. Heneno e n name npeme a ronopnm sa "pxannnx cynepennrer" na
raxnna pxann, xonro nopan nnmoxnocrra na cnonre maman ne morar a nperennpar
sa nero. H or amnnncrparnnno-rexnnuecxo, n or rnenme na comnrennnre nrnma
ponxra na orennnre pxann nce noneue ornaa. Hpn cnpemennnre comnrennn
nrnma n npn cnpemennara rexnnxa pascroxnnero n npocrpancrnoro nrpaxr nce no-
manxa n nce no-manxa ponx. Tona, xoero npen e nno pxana, nec npecrannxna
onxnonena nponnnnnx. Tona, xoero cera e pxana, npen e npecrannxnano xonrnnenr.
Or uncro rexnnuecxo rnenme a ce ynpannxna cera Iepmannx ne e no-rpyno, orxonxoro
npen 120 ronnn a ce ynpannxna nxxaxna cn Fpanenyprcxa nponnnnnx. Pascroxnnero
mexy Mmnxen n Fepnnn nec ce npeoonxna no-necno, orxonxoro npen cro ronnn
pascroxnnero mexy Mmnxen n, a peuem, Bapnepr. Or rnena rouxa na cnpemennoro
pasnnrne na comnrennnre nrnma nxnara repnropnx na Iepmannx npecrannxna nemo
no-manxo or na-manxoro nnn cpeno xpancrno or npemero na nanoneononnre nonn.
Koro ne pasnpa resn nonn ocroxrencrna n nponsrnuamnre or rxx nocnennn, ro
npocro nsocrana or cnoero npeme. Taxnna xopa nnnarn e nmano n me nma, no re ne ca n
ccroxnne nnro a opnar xonenoro na ncropnxra nasa, nnro a cnpar nnxennero my.
Hne, nannonanconnanncrnre, ne moxem n ne rpxna a ormnnaname resn ]axrn, a
rpxna a ymeem a cn npannm or rxx cornernnre nsnon. H ryx nxma a nanem n nnen
na ]pasnre na r napeuennre nannonannn naprnn na ypxoasnxra. Vnorpexnam
repmnna "]pasn", npno, samoro resn napnn camn ne nxpnar cepnosno n ocmecrnxnanero
na cnonre nnanone, n nropo, samoro resn naprnn na-mnoro or ncnuxn ca nnnonnn sa
nemnnre cnrnx. Ocoeno n Fanapnx ncnuxn nnxone npornn pxannara
nenrpannsannx ca nponxrynann na-mnoro or nnrepecnre na naprnnara nnrpnra. 3a
rasn arnrannx ne cron nnxaxna no-cepnosna nex. Bn ncnuxn momenrn, xoraro resn
naprnn ca mornn a npenpnar ena npasna ]pasa n nemo cepnosno, re es nsxnmuenne ca
ce oxasnann n sanena ynnna. Fanapcxara pxana ne e oxasana nn na-manxa peanna
cnpornna cpemy raxa napeuennx rpaex na cynepennn npana, maxap ue nncnn n nnxone
nnxora ne ca nnncnann. Hemo noneue. Axo n Fanapnx ce namnpame cepnosen exren,
xoro a ce ocmenn ncrnncxn a ce oxnn npornn nemnara esymna cncrema, nauaca ro
oxnxnaxa sa "uonex, cnxsn or nounara na cnpemennara pxana" n rxmo resn
anapcxn naprnn sanounaxa a ronxr n npecnenar rosn exren, oxaro ne ycneexa a ro
rnxnar n sarnopa nnn none nesaxonno a ro nnmar or nsmoxnocrra sa nynnunn nsxnn.
Or rosn npnmep namnre npnnpxennnn na-ope me pasepar xonxo ca nxnnnn
nnxonere na raxa napeuennre ]eepanncrnunn xprone. Tesn xopa ymexr a npanxr n or
pennrnxra cpecrno sa naprnna nrpa. Hexra sa ]eeparnnnoro ycrpocrno na
- 341 -
pxanara n rexnnre pne e cmo cpecrno sa naprnnn nnrpnrn, nonxxora or rnpe
mpcno ecrecrno.
Hsnecrna nenrpannsannx, ocoeno n onacrra na comennxra, e nemo cncem
ecrecrneno. Hesanncnmo or rona, sa nac, nannonanconnanncrnre, uecro nsnnxna
neoxonmocr npn cnpemennnx pexnm a ce oxnxname npornn raxana nenrpannsannx.
Hpnnyenn cme a nocrnname raxa n cnyuanre, xoraro cornernn meponpnxrnx nmar sa
saaua a nocnyxar na nemnara norynama nnmna nonnrnxa. Cnpemennnxr pexnm
npenpne nenrpannsannxra na xenesonrnoro eno, ]nnancnre, nomencxoro eno n r.n.
ne or nncmn nannonanno nonnrnuecxn copaxennx, a camo c nen a ccpeoroun n cnon
pne neoxonmnre marepnannn nennocrn, xonro anar nsmoxnocr a ce ocmecrnxna
npocnonyrara nonnrnxa na nsnnnennero. Ero samo na nac, nannonanconnanncrnre, nn ce
nanara a npenpnemame ncnuxn onesn xpauxn, xonro n namn oun ca noxoxmn, sa a
sarpynnm, a no nsmoxnocr n nannno a nonpeunm na rasn nonnrnxa. Tyx cnaar n
ncnuxn cpecrna sa opa npornn ceramnara nenrpannsannx na na-naxnnre orpacnn na
pxannnre yupexennx, oxonxoro nnxame, ue rasn nenrpannsannx e npenpnera camo
c nen a ce nsnomnar nonn mnnnapn sa nnacxne na nnarexn sa uyxennnre, xonro nn
narpannxa cne nonara nepcacxoro nro.
Hmenno or resn copaxennx Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne sae nosnnnx
npornn raxnna onnrn.
Bropnxr mornn, xoro nn nornxna a oxaxem cnpornna na noona nenrpannsannx
ce cnexa o rona, ue n ynennuananero na xomnerenrnocrra na oprannre na nenrpannara
nnacr nne npn nacroxmara ocranonxa ne moxem a ne nnxame nona sannaxa n onacrra
na nrpemnara nonnrnxa. Konnenrpnpaxn n cnon pne ronemn cpecrna, oprannre na
nenrpannara nnacr nonyuanar nsmoxnocr ome noneue a ycnnnar narncxa npxy nennx
nrpemen xnnor na crpanara, a rona na cno pe crana ome no-ronxmo nemacrne sa
nxnara nemcxa nannx, nemnnxr enpecxo-emoxparnuen pexnm, cranan ncrnncxo
npoxnxrne sa nemcxnx napo, ce onnrna a oesnpen ncxxa xpnrnxa or crpana na
orennnre, ne nounnnnn my ce ome nannno pxann n raxa ecrnnrenno a rn nnmn
or ncxxaxnn ocrarnn or camocroxrennocr. Ha nac, nannonanconnanncrnre, rona nn ana
ncnuxn ocnonannx, sa a ce onnrame a aem na onosnnnxra na resn orennn pxann
no-spana ocnona n a nanpannm rxxnara opa npornn nenrpannsannxra nspas na no-
nncoxa nannonanna nonnrnxa nsomo. Fanapcxara napona naprnx ce pxonon n cnoxra
opa sa "ocoenn npana n npnnnnernn" sa anapcxara pxana camo or na-penann
naprnxynapncrxn copaxennx. Hne, nannonanconnanncrnre, rpxna a cymeem a
nsnonsname ocoenoro nonoxenne na Fanapnx raxa, ue a nocrannm Fanapnx n cnyxa na
no-nncoxn nannonannn nnrepecn n opara npornn cnpemennara noemnpncxa
emoxpannx. Ho nne nmame ome eno ocnonanne a ce opnm npornn nenrpannsannxra n
nenara ceramna ]opma. Paorara e ram, ue ceramnara raxa napeuena nenrpannsannx n
penna cnyuan n ecrnnrennocr cncem ne non o nenrpannsannx n ome no-manxo non
o onpocrxnane na ynpannennero, a n ecrnnrennocr ornema cynepennnre npana na
orennnre pxann, camo sa a npeae penna yupexennx n pnere na
xopncronmnnnre noxone na penonmnnonnnre naprnn. Hnxora ocera n nemcxara
ncropnx ne cme nnxann raxnna escnecrnn snoynorpen c nen namnpamnre ce na nnacr
a morar a cn nocronnxr pnere, xaxro nnxame rona n cnpemennara emoxparnuna
penynnxa. Axo cera ronxona xpocrno nenrpannsnpar nanxno n naxcno, rona o ronxma
crenen ce oxcnxna c ]axra, ue naprnnre, xonro nxxora rpxecrneno oemanaxa, ue
orcera nararx omecrnennre nxnocrn me ce pasanar camo no cnoconocrn, n
ecrnnrennocr rprynar cera c omecrnenn mecrenna, pxonoexn ce camo or rxcno
naprnnn eroncrnunn nnrepecn. Orxaxro cmecrnyna penynnxara, ocoeno or momenra,
xoraro rx sanouna ycnneno a nponexa nonnrnxa na nenrpannsannx na cronancxnre
- 342 -
oprann, n amnnncrparnnnnx anapar ce nnx orpomna nnna or enpen. Cera neue ncexn
nnxa, ue cronancxnre n amnnncrparnnnn anaparn cranar ncrnncxa xpenocr na enpenre.
Tosn rpern mornn nn nornxna neue or raxrnuecxn copaxennx a em mnoro
nnnmarennn xm ncexn non onnr sa nenrpannsannx, sa a moxem, axo e neoxonmo, a
oxaxem cnpornna. Ho nnnarn n nensmenno nne rpxna a nsxoxame npn rona or
nncmnre nannonanno nonnrnuecxn copaxennx n nnxora ne rpxna a ce pxononm or
penano naprnxynapncrxo rnenme.
Hocnennre saenexxn rpxname a ar nanpanenn, sa a ne moxe y namnre
npnnpxennnn a ce sapon nenpannnnara mncn, ue nne, nannonanconnanncrnre,
nsomo orxasname na oennenara pxana npanoro a ce nonsna c no-ronxm cynepennrer
or cynepennrera na orennnre pxann. B ecrnnrennocr nne, nannonanconnanncrnre,
nn na-manxo ne nonarame na cmnenne rona npano na oennenara pxana. 3a nac,
nannonanconnanncrnre, pxanara, xaxro nn nenx cme xasnann, e camo ]opma. Ha-
cmecrnenoro sa nac e nenoro cpxanne, r.e. nnrepecnre na nannxra, na napoa.
Orryx ce nnxa, ue or nama rnena rouxa na cynepennnre nnrepecn na nannxra ce
nounnxna ncnuxo ocranano. Orryx ce nnxa cmo n rona, ue nnro oennenara pxana
xaro nxno, nnro ronxona noneue orennara pxana nrpe n nannxra ne morar a ar sa
nac ]ernm.
Orennnre pxann, xonro nnnsar n ccrana na repmancxara penynnxa, namnpar sa
neoxonmo a nspxar n uyxnna cnon ocoenn npecrannrencrna nsnn omo
repmancxnre npecrannrencrna. Ocnen rona orennnre namn pxann nsnpamar
cnennannn npecrannrencrna n ena na pyra. Ha rona esopasne rpxna a ce cnoxn
xpa. H me my e cnoxen xpa.
V nac ca cnnxnann, npouee, a nsnonsnar sa nocrone na nocnannnn n n noconcrnara
nsomo nenpemenno nsnxn na crapn nopxncxn ]amnnnn. 3anaanero na resn ]amnnnn
uecro ce nonpanx nmenno c rona, ue na rexnnre nsnxn pasanar cornernn mecrenna n
uyxnna. Hne, nannonanconnanncrnre, ne moxem, pasnpa ce, a cnoenxme resn
rporarennn rpnxn sa nspaxamnre ce nopxncxn ]amnnnn. Hne cmxrame, ue namnre
nnnomarnuecxn npecrannrencrna sa rpannna neue n npen penonmnnxra xxa ocra
xanxn. a nponxaname a npnnm no rosn nr cnope nac e rnpe ronxm nyxc.
Hne cmxrame, ue sa n eme camocroxrennocrra na orennnre pxann rpxna a ce
orpannun npenmno n xynrypno-nonnrnuecxara onacr. a nsemem Fanapnx. Ha-mnoro sa
Fanapnx e nanpannn Hynnr I, a rosn monapx cncem ne e cnaan xm recnouennre
anrnnenrpanncrxn nacrpoenn napnxynapncrn. To e exren c nennxo repmancxa
opnenrannx n n cmara npeme ncrnncxn npnxren na nsxycrnoro. Hynnr I opma
nnnmanne na-nanpe npxy yxpennanero na xynrypnnre nosnnnn na Fanapnx, a cncem
ne npxy cnennannoro yxpennane na nenara pxanna camocroxrennocr.
Hmenno no rosn nr ro yxpenna nosnnnnre na Fanapnx mnoro no-ope n mnoro no-
spano. Mmnxen no onona npeme e ome nesnaunrenna nponnnnnanna pesnennnx, no
Hynnr I ycnxna a x npenpne n ronxma merpononnx na repmancxoro nsxycrno. Hmenno
no rosn naunn ro csana na-ronemnx xynrypen nenrp, xoro n ocera npnnnnua xm
cee cn nanpnmep n ]pannysnre. Axo Mmnxen eme ocranan rona, xoero e nn no-pano, n
Fanapnx n morno a ce nanmana cmoro, xoero crana n Caxconnx camo c rasn pasnnxa,
ue "anapcxnxr Hannnr", r.e. Hmpnepr n ce npenpnan n rpa na ]pannysnre n n
npecranan a e anapcxn rpa. Bn nennx rpa anapcxara cronnna npenpnaxa ne
onesn nnxaun, xonro no ncnuxn xpcronrnma penxxa: "ony Hpycnx!" - nennx rpa or
Mmnxen nanpann xpanxr, xoro npenpna rosn rpa n xyoxecrnen ncep, ronxona
saenexnrenen, ue ncnuxn ro saenxsnar n ncnuxn sanounar a ce ornacxr xm nero c
ocraruno ynaxenne.
- 343 -
Hne ne rpxna a sapanxme rosn ypox. 3a n eme camocroxrennocrra na orennnre
namn pxann, cnope men, me ce xopenn n xynrypno-nonnrnuecxara onacr, a ne n uecro
pxannara. Ho n n rona ornomenne c npemero nnnennpanero me ce ycnnn. Fnaroapenne
na nce no-napacrnamara nexora na comennxra xopara ronxona pso ce cmecnar, ue
rpannnnre na orennnre nnemena nensexno nce noneue n noneue ce sannuanar, xoero
rpxna a onee o nce no-ronxma n no-ronxma omnocr n xynrypen xnnor.
Bo ce ornacx o apmnxra, ro nne esycnonno rpxna a x nsannm or xaxnnro n a
nno orennn nnnxnnx or crpana na camocroxrennnre pxann. Femara
nannonanconnanncrnuecxa pxana n nnxaxn cnyua ne rpxna a nonrapx rpemxnre na
mnnanoro, r.e. ne rpxna a npoyrna na apmnxra raxana saaua, xoxro e aconmrno
nenpncma. Iepmancxara apmnx ne moxe n ne rpxna a e mxona sa xoncepnnpane na
ueprnre na oocoenocrra na orennnre nnemena; nanpornn, repmancxara apmnx rpxna
a crane mxona sa nsanmno pasnpane n sannuanane na ornnunrennnre ueprn mexy
nemnnre or ncnuxn uacrn na Iepmannx. Apmnxra rpxna a oennxna ncnuxn nemcxn
nonnnn n a npeoonxna ncnuxn momenrn, xonro n xnnora na pxanara morar a nmar
nonxxora n pasennxnamo snauenne. Apmnxra rpxna a cn nocranx sa saaua a pasmnpn
xopnsonra na ncexn nonnx nsnn npeennre na neronara manxa pxana n a pasxpnna
npe nero nepcnexrnnnre na nxnara repmancxa nannx. Hamnxr nonnx rpxna a ce nayun
a nasn rpannnnre na nxna Iepmannx, a ne camo rpannnnre na cnoxra manxa
camocroxrenna pxana. Aconmrno neneno e mnanxr repmanen a e ocranen
nenpemenno ram, xero ce e ponn; mnoro no-nenecopasno e n ronnnre na noennara
cnyxa a my ce noxaxe nxna Iepmannx. B name npeme rona e ronxona noneue
neoxonmo, samoro mnanxr nemen neue ne rprna xaxro npen a crpancrna, xoero e
pasmnpxnano xopnsonrnre na namnre mnaex. Hnma ne e neneno npn raxona nonoxenne
na nemara a ce ocranx mnanxr anapen nenpemenno n Mmnxen, ]panxonenr - n
Hmpnepr, aenenr - n Kapncpye, nmpremepxenr - n Byrrapr n r.n.? Hnma nancrnna
ne n nno no-nonesno a ce noxaxe na mnanx anapen Pen nnn xpapexnero na
Cenepno mope, a ce noxaxar na xamypruannna Annnre, a ce noxaxe na xnrenx na
nsrouna Hpycnx namara cpenonnannncxa onacr n r.n.? 3emnxuecxn xapaxrep moxe a
nmar poonere nocxn, no ne rapnnsonnre. pyrnre nnone nenrpannsannx morar
nonxxora a cpemnar n namero ocxane, nenrpannsannxra n onacrra na noennoro eno
- nnxora! Henrpannsannxra n onacrra na noennoro eno nnnarn me cpema camo namara
noxpena. a ne ronopnm sa rona, ue npn nemnnre manxn pasmepn na namara apmnx n
nno acypno a x ennm n no orennn pxann. B nsnpmnnara ce y nac nenrpannsannx
na noennoro eno nne nnxame sanor sa emero, nonexe xoraro cne npeme cmornem a
npncrnnm xm nscsananero na ronxmara napona apmnx, nne nnxora nxma a ce
orxaxem or nenrpannsnpannre nrnma.
Mnaa1a noeonocna nen nsn ncexn cnyuan nnua a nosnonn a n nspaa1
psne1e c xaxnn1o n a nno csopaaennn, ocnen csc csopaaennn1a sa noea1a na
name1o eno. Hannonanconnannsus1 npnnnnnno ce narspna c npano1o a
na1panna npnnnnnn1e cn na nnna1a repuancxa nannn, es a ce cnnpa npe
rpannnn1e na enn nnn pyrn o1ennn spaann. Tsn xa1o cauo 1axa nne me uoaeu
a nssnn1aue nnna1a neucxa nannn n nen1e na nannonanconnannsua. Kax1o
nspxna1a ne ce uync1na cnspsana o1 nnxaxnn nonn1nuecxn rpannnn, 1axa n
nannonanconnannc1nuecxa1a nen ne uoae a ce cnnpa npe rpannnn1e na
o1ennn1e repuancxn onac1n.
Hannonanconnannc1nuecxo1o yuenne csnceu ne e opsane sa nonn1nuecxn1e
nn1epecn na o1ennn1e spaann n Iepuannn, a npe1ennpa sa esycnonno
rocnoc1no na nnna1a repuancxa nannn. Hannonanconnannc1nuecxo1o yuenne
npe1ennpa a onpeenn csnnn1e na nennn napo n o1nono a peoprannsnpa
- 344 -
nennn uy anno1. E1o samo nannonanconnannc1n1e ne uora1 a ce csopasnna1 c
rpannnn1e, cssaenn ne o1 nac, a o1 onasn nonn1nxa, xon1o nne pemn1enno
o1xnspnnue.
Konxo1o no-nsnna se noea1a na namn1e nen, 1onxona no-ronnua
ns1pemna cnooa me uoaeu a npeoc1annu na ncexn.
- 345 -
Inana XI

Hponarana n oprannsannn
1921 r. nmame n sa nnxennero, n nnuno sa men ronxmo snauenne n mnoro
ornomennx. Koraro nnxsox n nemcxara paornnuecxa naprnx, nenara ce saex c
pxonocrnoro na nponaranara. Tasn paora n onsn momenr cmxrax sa na-naxna. Torana
ne cn crpyname ome a cn ncxam rnanara na oprannsannonnn nnpocn, r xaro
nxnara saaua n onasn ocranonxa ce ccroeme n rona, npen ncnuxo a ce sanosnae c
namnre nen, xonxoro e nsmoxno no-ronxm xpr or xopa. Hponarannara paora
rpxname a npemecrna oprannsannonnara, r xaro es rona sa oprannsannxra ne n
nmano corneren uonemxn marepnan. Hx n as nsomo cm npornnnnx na rnpe psoro
csanane na oprannsannxra n na neanrnunnx noxo no rosn nnpoc. Ho rosn naunn
pxxo me nonyunm ecrnnrenno xnna oprannsannx; na-uecro me ce nonyun camo
mprn mexannsm. Hcrnncxara oprannsannx rpxna a ce pasnnna oprannuno. Camo
rorana rx e ecrnnrenno xnsnena. Henre, oxnanann snaunrenno xonnuecrno xopa,
nnnarn me ce crpemxr xm csanane na nsnecren pe. Or ronxmo snauenne e xaxnn me
ar ]opmnre na nrpemnara oprannsannx, Ho n ryx rpxna a ce copasxname c onasn
uonemxa cnaocr, xoxro uecro, ocoeno n nauanoro, xapa mnoro xopa a nacrpxnar npe
uonex c no-nncoxn ymcrnenn cnoconocrn. Axo oprannsannxra ce csana camo orrope no
mexannuen nr, ro orryx nsnnxna cepnosnara onacnocr, ue nocranenoro naueno na nex
nnne or pennocr me npeun n pxonocrnoro a nsemar yuacrne no-cnoconn xopa. Moxe
a ce nonyun orpomna npea. 3a eno mnao nnxenne raxana onacnocr moxe a crane
nanpano ]aranna.
Hpenn na rona e no-nenecopasno, axo nenrpr ornauano sa onpeeneno npeme
non uncro nponaranna paora n ena no-xcno nponexa marenen orop cpe
sanomnannre npnnpxennnn, sa a namepn cpe rxx ecrnnrenno npnronn
pxononrenn. Hpn rona uecro ce oxasna, ue rxmo cpe na-manxo nsxnennre xopa ce
namnpar poennre noxone.
Aconmrno nenpannnno n nno npen ncnuxo a ce nnxa rnannoro xauecrno,
neoxonmo sa pxononrenx, n reopernunnre cnoconocrn.
uecro e nxpno rxmo oparnoro.
Bennxnre reopernnn camo n mnoro pexn cnyuan me ar n nennxn oprannsaropn.
Cnnara na reopernxa, rnopena na nona nporpama, nexn npen ncnuxo n onacrra na
nosnannero n ]opmynnponxara na npannnnn acrpaxrnn saxonn, a oprannsaropr rpxna
a e na-nanpe ncnxonor. Ha oprannsaropa my ce nanara a npnema uonexa raxn,
xaxnro e, sarona e nxen na-nanpe ope a ro nosnana. Oprannsaropr ne rpxna
nnro a nanenxna uonexa, nnro a ro nonenxna. Oprannsaropr rpxna a ce copasxna
n c uonemxnre cnaocrn, n cc snepcxnre nncrnnxrn, sanoxenn n uonexa. Camo axo nseme
npenn ncnuxn ]axropn, me cnonyun a csae raxana oprannsannx, xoxro a e
ecrnnrenno xnn oprannsm, ocraruno span n cnnen, sa a e naexna onopa sa
onpeenenn nen n a orxpne nr npe resn nen n xnnora.
Ome no-pxxo ronemnxr reopernx me e n cmoro npeme ronxm nox. Ho-cxopo
arnraropr me cymee a e cmenpemenno n nox, maxap ue xm noono rnpenne
onxnoneno ce ornacxr cxenrnuno xopara, npnnnxnann a paorxr camo nayuno. As
nesanncnmo or ncnuxo pxa sa rona rnpenne. Ta ro e pasnpaemo. Arnraropr, xoro
nma cnoconocrra ecrnnrenno a sanomna macara na crpanara na onpeenena nex,
nnnarn rpxna a e n cmoro npeme n ncnxonor, opn rosn arnrarop a e camo
emaror. Taxn uonex nce nax e mnoro no-npncnocoen sa ponxra na nox, orxonxoro
enn manxo nosnanam xopara reopernx ne or rosn cnxr. T xaro a pxononm osnauana
- 346 -
a nnxnm macnre. a ymeem a ]opmnpam nen, ome ne snaun a ymeem a pxononm.
Enoro nxma nnmo omo c pyroro. Cncem esnonesno sannmanne e cnopr xoe e no-
naxno: a ymeem a ]opmynnpam neannre n nennre na uoneuecrnoro, nnn a ymeem a
rn ocmecrnxnam. Enoro es pyroro n nno cncem escmncneno, xaxro uecro
saenxsname n xnnora. Ha-npexpacnara reopnx me ocrane cncem esnenna n nxma a
nma nnxaxno snauenne, axo ne cn namepn nox, xoro a cymee a nonece resn nen cpe
macnre. H oparnoro. Hexa npaxrnuecxnxr pxononren a noxaxe opn na-ronxm
pasmax n xauecrna na rennanen nox, no xaxna nonsa, axo ne ce e namepnn ocraruno
nox reopernx, xoro n cymxn no neoxonmnx naunn a ]opmynnpa camnre nenn na
opara. Cuerannero or xauecrna na reopernx, oprannsarop n nox n eno nnne e na-
pxxoro cpe rona, xoero cpemame na semxra. Hmenno cuerannero na resn rpn xauecrna n
eno nnne ana nennxnx uonex.
As nnuno, xaxro neue xasax npes npnnx nepno na cnoxra enocr ce nocnernx na
enoro na nponaranara. Camo no nrx na nponaranara moxeme a ce csae npnoro
manxo xpo, nponnxnaro or nenre na namero nono yuenne, n cne rona moxeme a ce
noepe onsn uonemxn marepnan, or xoro no-xcno rpxname a ce csaar npnnre
enemenrn na oprannsannxra. Hennre na nponaranara no onona npeme nmaxa mnoro no-
ronxmo snauenne or oprannsannxra.
Bom xaro namero nnxenne cn nocranx sa nen a cxpymn ncnuxn ceramnn nopxxn
n nmecro rxx a csae non crpo, ro n peonere na namnre pxononrenn rpxna a
rocnocrna nnna xcnora n cnennre ornomennx. Cnox uonemxn marepnan ncxxo
nnxenne rpxna npen ncnuxo a nopasenn na ne ronemn rpynn: 1. npnnpxennnn na
nnxennero n 2. unenone na naprnxra.
3aauara na nponaranara e - a nepyna npnnpxennnn; saauara na oprannsannxra
- a nepyna unenone na naprnxra.Hpnnpxennx na nnxennero e ncexn, xoro saxnxna,
ue e crnacen c nennre na nnxennero; unen na oprannsannxra moxe a e camo onsn,
xoro e roron na eno a ce opn sa resn nenn.
Cnmnarnnre na npnnpxennnnre nnxennero sanomna nocpecrnom nponaranara.
3aauara na oprannsannxra e a nornxne cnonre unenone nocpecrnom nponarana a
sanomnar nonn npnnpxennnn, or xonro no-xcno nax me ce nepynar unenone na
oprannsannxra.
3a a em npnnpxennx na ena nex, e ocraruno a nmam onpeeneno
yexenne. 3a a cranem unen na oprannsannx e neoxonmo mxecrno orxpnro a ce
nsxasnam sa rona yexenne n a ro nponarannpam npe pyrnre xopa.
a ce orpannun c nacnnno cuyncrnne e npncmo na onmnncrnoro xopa, r xaro
onmnncrnoro e nneprno n crpaxnnno. 3a a cranem unen na oprannsannx, ce nsncxna
onpeenena axrnnnocr, xoero e npncmo na mannnncrno or xopa.
3aauara na nponaranara sarona e neymopnara rpnxa a ce sanomnar nce nonn n
nonn npnnpxennnn na aenn nen. 3aaua na oprannsannxra nnnarn me e
neymopnara rpnxa sa oropa na na-nennnre npnnpxennnn na nnxennero c nen a
ar re npenpnarn n unenone na naprnxra. Ero samo nponaranara ne e sanxena
cnennanno a ce rpnxn sarona, oxonxo sanomnannre or nex npnnpxennnn ca xopa
cnoconn, xopa pasnpamn, xopa c xapaxrep. Oprannsannxra, nanpornn, cnennanno e
saera c rona or macara npnnpxennnn na-marenno a orepe nmenno onesn enemenrn,
xonro ecrnnrenno ca cnoconn a ocnrypxr noea na nnxennero.
Hponaranara cn nocranx sa nen a pasnpocrpann aeno yuenne cpe nennx napo.
Oprannsannxra cn nocranx sa nen a oxnane camo onesn enemenrn, xonro nopan
ncnxonornuecxn npnunnn nxma a cranar cnnpauxa sa no-nararmnoro pasnpocrpanenne
na aenn nen.
- 347 -
Hponaranara ce crapae a nonnnxe na nxnoro nacenenne n yxa na onpeenenn nen
n cmxra sa cnox saaua a norornn ncnuxn ymone sa noeara na resn nen.
Oprannsannxra cn nocranx sa saaua nrnxr oprannuecxn noop na ncnuxn
oecnoconn enemenrn or uncnoro na npnnpxennnnre na nnxennero, roronn n
cnoconn a noxr opa sa nnna noea na aennre nen.
Hoeara na aenn nen e ronxona no-ocnrypena, xonxoro no-ope nponaranara
cymee a oxnane nxnara maca na nacenennero. Hoeara na aenn nen e ronxona no-
ocnrypena, xonxoro no-crporo n no-spano e nsrpaena onasn oprannsannx, xoxro nma sa
saaua a nponee nxnara npaxrnuecxa opa.
Or rona nponsrnua, ue xonxoro e no-ronxmo xonnuecrnoro na npnnpxennnnre na
nnxennero, ronxona no-ope, no ue sa oprannsannxra npexaneno ronxmoro xonnuecrno
unenone e no-cxopo onacno, orxonxoro nonesno.
Koraro nponaranara e sanomnana sa aenn nen nourn nennx napo, rorana
cornernnre nsnon moxe a nanpann oprannsannx neue c manxa mennuxa xopa. Or rona
nponsrnua, ue xonxoro e no-omnpna nponaranara, ronxona no-manxa moxe a e
oprannsannxra. Konxoro e no-ronxm poxr na npnnpxennnnre, ronxona no-manx moxe
a e pox na unenonere na naprnxra. Tyx npsxara e oparno nponopnnonanna.
Konxoro no-ope e nopaornna nponaranara, ronxona no-manxa no pasmepn moxe a
e oprannsannxra. Konxoro e no-ronxm poxr na npnnpxennnnre, ronxona no-cxpomen
moxe a e poxr na unenonere na oprannsannxra. H oparno: xonxoro no-nomo e
oprannsnpana nponaranara, ronxona no-omnpna rpxna a e oprannsannxra.
Konxoro no-manxo npnnpxennnn nma aeno nnxenne, ronxona no-ronxm rpxna a
e poxr na unenonere na oprannsannxra, axo nnxennero nsomo pasunra na ycnex.
***
Hpnara saaua na nponaranara e a sanomna cnmnarnxra na onesn xopa, or uncnoro
na xonro no-xcno me ce csae oprannsannxra. Hpnara saaua na oprannsannxra e a
cneuenn onesn xopa, xonro ce npnronn sa no-nararmno noene na nponarana. Bropara
saaua na nponaranara e a noxonae nxpara n cmecrnynamnx pe na nemara n a
nponne xopara c nxpa n nonoro yuenne. Bropara saaua na oprannsannxra e opara sa
nnacr, ra no raxn naunn a ocnrypn oxonuarenen ycnex na aeno yuenne.
***
Cneronnoncropnuecxara ymcrnena penonmnnx nocrnra na-nnen ycnex rorana,
xoraro cymee a yen nourn nxnoro nacenenne n npannnnocrra na cnox mnporne, a axo
e neoxonmo no-xcno n a nanoxn cnox mnporne na onesn, xonro ome ne ca nonxpnann
n nero. A oprannsannxra rpxna a oxnane raxona xonnuecrno xopa, xoero e esycnonno
neoxonmo, sa a ce saemar ncnuxn nosnnnn n pxanara, a nseme n cnon pne ncnuxn
nepnnn nsnn.
Ha-ronxmara onacnocr sa nnxennero e npexaneno psoro, nenopmanno napacrnane
na pox na unenonere na oprannsannxra. oxaro aeno nnxenne rpxna a non rexxa
opa, crpaxnnnnre n eroncrnunn enemenrn craparenno ro nsxrnar. Ho xoraro noeara
na nnxennero e ]axr nnn xoraro nnsocrra na noeara e neue nannno ouennna, xm
peonere na neronnre oprannsannn psar ncnuxn.
Txmo c rona ce oxcnxna, ue ronxona mnoro, na npn norne noeonocnn nnxennx
npe camara noea nnn no-ope xasano npen sanpmexa na rexnnre crpemexn
nsnenx nsnaar n cnaocr, cnnpar opara cn n ormnpar. Tona osnauana, ue
naroapenne na npnnre noen xm aennx narep ca ce ycrpemnnn ronxona mnoro
neopoxauecrnenn n neocronn enemenrn, ue ca nocrnrnann npenec na oennre
enemenrn na oprannsannxra. Torana nxnoro nnxenne ce nounnxna na recnnre xopncrnn
nnrepecn na resn nennnonennn enemenrn n naa naony, npncnocoxna ce xm nncxoro
nnno na onesn, xonro ca ro onaann, a noeara na npnonauannara nex na nnxennero
- 348 -
crana nensmoxna. Henra, xm xoxro npnnre rpynn or npnnpxennnn ]anarnuno ca ce
crpemnnn, cera e cmasana. Foennxr yx na nnxennero e napannsnpan. Fypxoasnnxr cnxr
n raxnna cnyuan npannnno xasna, ue "uncroro nnno e paspeeno c noa". o ocoeno
nncoxn neann nnxennero rorana neue ne moxe a ce nsnrne.
3arona camo nopan copaxennx sa camocxpanenne ncxxo nnxenne, cne xaro
nocrnrne ronxm ycnex, rpxna a npexparn cnoonnx ocrn na unenone n neronnre
oprannsannn n a onycxa n cnonre peone nonn xopa xpano nnnmarenno n cne na-
marenna nponepxa. Camo npeocranxxn nxnoro nnnxnne na ocnonnoro xpo or crapn
exrenn, nnxennero nnnarn sanasna cnoxra cnexecr, uncrora n spane. nnxennero
rpxna cncremno a ce rpnxn pxonocrnoro nensmenno a npnnanexn nmenno na rona
xpo. Camo ro rpxna a onpeenx nxnara nponarana, or xoxro sanncn omnxr ycnex
cpe nacenennero. Camo ro rpxna a ccpeorouana n pnere cn ncnuxara onasn peanna
nnacr, or xoxro sanncn npaxrnuecxnxr ycnex na nenre na nnxennero.
3anomnaxn enn nnn pyr nnanapm, nnxennero rpxna a npeana ncnuxn naxnn
nosnnnn n pnere nmenno na rona crapo xpo. Taxa rpxna a ce nocrnna o onsn
momenr, xoraro npnnnnnnre n yuennero na naprnxra ne cranar ]ynamenr n cpxanne
na nxnara nona pxana. Camo rorana or nepara na naprnxra me ce pon nona pxanna
xoncrnrynnx, n na nex moxe nocrenenno n nnnmarenno a ce npeae xopmnnoro na
ynpannennero. Ho n rosn nponec ne mnnana es nsanmna opa. Tona cmo ne e nnpoc
camo na eno uonemxo npennxane. To e n snaunrenna eranen pesynrar or nrpara n
opara na cnnnre, unero ocnonno nanpannenne, nancrnna, moxe a ce npennxa, no ne
moxe oxpa a ce onpeenn.
Mormnre ycnexn na ncnuxn ecrnnrenno ronemn nonnrnuecxn n pennrnosnn
nnxennx ca nnn nsmoxnn camo naroapenne na rona, ue resn nnxennx ecrnnrenno
ne ca nsnycxann or oun npnnnnnnre, xonro nsnoxnxme no-rope. Bn ncexn cnyua
nnxaxn nponxnrenen ycnex ne e nsmoxen, axo ne ce cnasnar resn saxonn.
***
B ponxra na pxononren na nponarannnx oren na naprnxra as ce rpnxex ne camo
sa rana a csam na nnxennero ocraruno ronxm xonrnnrenr or npnnpxennnn, a cn
nocranxx ome ena saaua. Hpnanaxn na nponaranara na-panxanen xapaxrep, as ce
crpemxx oprannsannxra c npemero a nonyun na-opoxauecrnen uonemxn marepnan.
Konxoro no-panxanna n npensnnxnama eme moxra nponarana, ronxona noneue
orncxname rx ncnuxn cnan n xoneaemn ce n ronxona noneue npeueme na raxnna xopa
a nponnxnar n peonere na namara oprannsannx n ocnonnoro xpo. Hexa resn xopa a
ocranar npnnpxennnn na nnxennero, xasnaxme cn rorana nne, no re ca rxmo onesn
xopa, xonro nn cnmnarnsnpar camo n ymara cn, es a ce pemanar a ro saxnxr orxpnro.
Konxo xnnxn xopa rorana nn ynepxnaxa, ue or nxnoro cn cpne nn cnmnarnsnpar, no
nesanncnmo or rona na morar a cranar unenone na namnre oprannsannn! Ta namero
nnxenne e ronxona panxanno, xasnaxa nn re, ue a cranem unenone na namnre
oprannsannn osnauana a ce nonoxnm na mnoro rexxn nsncxnannx n onacnocrn, xoero
pasnpa ce, ne rpxna a ce nsncxna or nourennx mnpen rpaxannn. Hosnonere nn,
xasnaxa resn xopa, none na npno npeme a ocranem nacrpana n camo n ymara cn a
cnmnarnsnpame na namero nnxenne. Kaxno nx, rona ne eme nomo! Axo resn xopa, n
ymara cn cnmnarnsnpar na penonmnnxra, ncnuxn xxa nnesnn no onona npeme n namara
naprnx n xxa cranann nnnoxpnnn nenn unenone, ro nne nec mxxme a cme, moxe n,
narouecrnno parcrno, no ne nxme npecrannxnann mnao, oeno, crpemxmo ce xm
opa nnxenne.
Xnnara n nacrnarenna ]opma, xoxro npnaox rorana na nxnara nama nponarana,
nn rapanrnpame, ue n peonere na namnre oprannsannn me nnxsar ecrnnrenno camo
panxannn xopa. Hsxnmuennxra, pasnpa ce, ne ce poxr.
- 349 -
B cmoro npeme namara nponarana eme oprannsnpana raxa, ue neue cne na-
xparxo npeme sanounaxa nrpemno a nn cnmnarnsnpar crornnn xnnxn xopa, no resn
xopa sanounaxa a xenaxr namara noea, maxap ue camnre re xxa ome rnpe
crpaxnnnn, sa a ce pemar a ce xeprnar sa omoro eno.
o cpeara na 1921 r. moxeme a ce mnne camo c nponaranaropcxa enocr. 3acera
rx eme ocraruna sa nonsa na namero nnxenne. Ho cnrnxra or nxroro na rasn
ronna noxasaxa, ue e nacrnnn momenrr, xoraro rpxna cncremno a npncnoconm n
oprannsannx xm ouennnnre ycnexn na namara nponarana n a npnaem na enoro na
oprannsannxra cmo raxona ronxmo snauenne, xaxnoro ocera nmame nponaranara.
Ho rona npeme ena manxa rpynnuxa naponnuecxn ]anracrn c narocxnonnoro
cecrnne na roranamnnx npecearen na naprnxra nanpannxa onnr a nsemar
oprannsannonnoro pxonocrno n cnon pne. Ho rasn nnrpnra nperpnx nopaxenne n na
omoro cpanne na unenonere na naprnxra pxonocrnoro na nnxennero ennoymno
eme npeaeno na men. Enonpemenno eme npner nonnxr ycran, xoro nsnara nxnara
orronopnocr na npnnx npecearen na nnxennero, npnnnnnno ynnmoxana pemennxra
na xomnrera n nmecro rxx nnexa cncrema sa pasenennero na rpya, xoxro orrorana ce
onpana no na-nennxonenen naunn.
Or npnn anrycr 1921 r. as nsex enoro na nrpemnara peoprannsannx na
nnxennero n cnon pne. Ha nomom mn ooxa penna npensxonn crpynnnn, sa
xonro me noronopx ocoeno no-ony.
Hpemnnanaxn xm csanane na oprannsannx, xoxro rpxname a peannsnpa
pesynrarnre or namara npenmna nponaranna enocr, as rpxname a nnxnnnpam
penna crapn nannnn n a nnea penna nonn npnnnnnn, xonro ocera ne nosnaname
nnro ena naprnx. Hpes 1919-1920 r. naueno na namero nnxenne croeme xomnrer, xoro
ce nsnpame ns ocnona na onpeenennre ycrannn rouxn na unencxnre cpannx. Tosn
xomnrer ce ccroeme or npnn n nropn xacnep, npnn n nropn cexperap n npnn n nropn
npecearen. Tyx nnnsaxa ome naprnnnxr xonrpontop,/me]r na nponaranara, nxxonxo
pyrn unenone na xomnrera.
Konxoro n a e xomnuno, no raxn xomnrer onnnernopxname rxmo onona sno,
npornn xoero namero nnxenne ncxame a nnn na-pxsxa opa, a nmenno
napnamenrapnsma. Ta nann rosn npnnnnn, or camo cee cn ce pasnpa, ce nponexame ne
camo orrope, no n orony, nxnmunrenno o na-manxnre mecrnn rpynn na namero
nnxenne n rona uncno n n oxpsnre, onacrnre, n nenrpannnre oprannsannn na
orennnre camocroxrennn pxann n r.n. C ena yma, nonyuaname ce cmara onasn
cncrema, no unro rner ncnuxn nne n Iepmannx crpaaxme, nx n cera ome crpaame.
Feme mn xcno, ue na resn nopxxn rpxna nenx sannnarn a ce cnoxn xpa, axo ne
ncxame sapan nenpannnnara crpyxrypa na namara cocrnena oprannsannx nnxennero a
nsryn cnoconocrra nsomo a nsnnnn cnoxra nennxa ncropnuecxa mncnx.
3aceannxra na namnre xomnrern c nporoxonn, c rnacynane no onmnncrno na
rnaconere, n ecrnnrennocr npecrannxnaxa napnamenr n ymanen nn. Tyx cmo nsnxno
nnncname ncxxa nnuna orronopnocr, a cneonarenno n uyncrno sa orronopnocr. Tyx cmo
npon]rxname onasn nenena esorronopnocr n onesn nenenn n nepasymnn nopxxn, xaxro
n n namnre ronemn pxannn npecrannrennn oprann. B xomnrernre nsnpaxa xacnepn,
cexperapn, xonrpontopn, pxononrenn na nponaranara n ome or snae xaxnn, a cne
rona ncnuxnre resn xopa, nsern saeno rn xapaxa no ncexn nnpoc a nsemar omn
pemennx upes rnacynane. Ho raxn naunn nsnnsame, ue uonexr, na xororo e nsnoxena,
a peuem, nponaranara, rnacyna no nnpocn, xonro ce ornacxr o ]nnancnre,
sanexamnxr ]nnancnre rnacyna no nnpocn, ornacxmn ce o orena na oprannsannxra;
sanexamnxr orena na oprannsannxra rnacyna no nnpocn, ornacxmn ce o cexperapnre
n r.n. n r.n.
- 350 -
Ho nnra ce, samo rorana a ce nasnauana cnennanen uonex a sanexa nponaranara,
axo no rosn nnpoc me rnacynar xacnepnre, cexperapnre, xonrpontopnre n r.n. uonex c
nenonpeen mosx nxma a pasepe rona, cmo xaxro nxma a pasepe raxnna nopxxn,
xoraro a peuem, n ronxmo ]apnuno npenpnxrne sanounar a xanxr pxononrennre
nnn xoncrpyxropnre or enn ronemn orpacnn c onmnncrno na rnaconere a pemanar
nnpocn, sacxramn cncem pyrn orpacnn.
Pemnx a ne ce nounnx na resn rnynann nopxxn. Cne na-xparxo npeme npecranax
a xox na resn saceannx. Oraox ce nsnxno na cnoxra nponarana n - acra. H nsex
na-cepnosnn mepxn n rasn onacr npnnxr cpemnar nenexa a ne moxe a mn npeun,
namecnaxn ce n nemo, xoero ne snae. Touno raxa ce crapaex n as a ne ce namecnam n
paornre na pyrnre.
Koraro eme npner nonnxr ycran n as xx npnsonan na nocra npnn npecearen,
rona mn ae ocraruen anropnrer n neoxonmnre npana, sa a cnoxa xpa na nxnara
rasn escmncnnna. Cera nmecro pemenne na xomnrernre no onmnncrno na rnaconere
pemnrenno eme nponeen npnnnnnr na aconmrnara nnuna orronopnocr.
Hpnnxr npecearen nocn orronopnocr sa nxnoro pxonocrno na nnxennero. To
pasnpeenx paorara mexy unenonere na nounnennx my xomnrer n mexy ncnuxn pyrn
neoxonmn my crpynnnn. Bcexn or resn paornnnn nocn nnna nnuna orronopnocr sa
nsnoxenara my paora. Bcexn or resn paornnnn e nounnen camo na npnnx
npecearen. Hsopr na resn xopa sanncn camo or npecearenx n npecearenxr e
nxen no corneren naunn a ocnrypn oprannsannx sa paora n a naenxsna oma
nnnnx na crpynnuecrno.
Hocrenenno rosn saxon sa npnnnnnnara nnuna orronopnocr crana nemo pasnpamo
ce or camo cee cn n namero nnxenne - none mo ce ornacx o naprnnoro pxonocrno.
B manxnre mecrnn rpynn, a cmo n paonnnre n oxpxnn oprannsannn moxe n ome n
nponxenne na penna ronnn rosn npnnnnn nxma a e npoxapan nannno, r xaro
npornn nero ecrecrneno nspasxnar crpaxnnnn n necnoconn xopa. Ha raxnna enemenrn
npnnnnnr na nnuna orronopnocr sa ncxxo meponpnxrne nnnarn e nenpnxren. Taxnna
enemenrn ce uyncrnar no-cnoonn n no-ononnn, xoraro npn ncxxo rpyno pemenne re
morar a ce cxpnxr sa rpa na onmnncrnoro n raxa napeuennx xomnrer. As nnuno
oaue cmxram sa aconmrno neoxonmo a ce non na-pemnrenna opa npornn
noonn nacrpoennx. Ha xopara, crpaxynamn ce or npnnnnna na nnunara orronopnocr, n
nnxaxn cnyua ne rpxna a ce npann nn na-manxa orcrnxa. Camo raxa nocrenenno me
nn ce yae a nspaornm raxn noxo xm pxononrennre, xoro me ae nsmoxnocr
a ce noepe pxonocrno, ecrnnrenno cnocono a nsnnnxna cnonre orronopnn
]ynxnnn.
Bn ncexn cnyua, cncem xcno e, ue nnxenne, xoero ncxa a ocnoon pxanara
or ncnuxn nenenocrn n or esymnero na napnamenrapnsma, npen ncnuxo camo rpxna a
e cnoono or ncxxaxn napnamenrapnsm. Camo raxa nnxennero me moxe a cn
csae ocraruna asa n neoxonmara cnna sa ycnemna opa.
Onona nnxenne, xoero n enoxara na npnnnnna na onmnncrnoro cymee nn ncnuxo
camo npnnnnnno a npneme rnenmero sa npnencrnynamara ponx na noxonere n
nponsrnuamnx orryx npnnnnn na nnunara orronopnocr - raxona nnxenne c
maremarnuecxa rounocr n enn npexpacen en nensexno me noen n me cnoxn xpa na
cmecrnynamnx crap pe.
Tasn nex onee o nnna nrpemna peoprannsannx na nxnoro nnxenne. Hornuen
nsno or rasn peoprannsannx eme cmo rona, ue nne rpxname a crnrnem o na-crporo
pasenxne mexy omo nonnrnuecxoro pxonocrno na nnxennero n rproncxoro
pxonocrno na ncnuxn naprnnn npenpnxrnx. Hpnnnnnr na nnunara orronopnocr
ecrecrneno eme npoxapan n nn ncnuxn enonn npenpnxrnx na naprnxra, xoero
- 351 -
nensexno rpxname a onee o rproncxoro ospanxnane na ncnuxn namn
npenpnxrnx, oxonxoro re xxa ocnooenn or nonnrnuecxn nnnxnnx n oprannsnpann
nsxnmunrenno na cronancxn nauana.
Koraro npes ecenra na 1919 r. as ce npncennnx xm naprnxra, ccroxma ce rorana
or mecr ymn, rx nxmame ome nn na-manx anapar, nnro enn cnyxam, nnro enn
neuaren oxymenr n opn nxmame nanxn n neuarn. Komnrerr na naprnxra ce
nocnonxname ornauano n manxara xpumnuxa na Xepenxace, cne rona n pyro neronxmo
xa]ene. Pasnpa ce, rona nonoxenne eme nerpnnmo. Cne nsnecrno npeme as rprnax
a onxanxm mmnxencxnre pecropanrn n xpumn, pasunraxn a namepx nxxaxna orenna
crax, xoxro n morno a naemem xaro nocroxnno nomemenne sa naprnxra. B nnnnnnara na
Bepnsxe namepnx manx cyrepen, xoro nxxora ouennno xxa nonsnann rocnoa
anapcxnre pxannn cnernnnn sa ocoeno ynn rynxn. Tosn cyrepen eme mnoro
rmen n sarona mnoro noneue noxoxame sa npenmnoro cn npenasnauenne, orxonxoro
sa nonnrnuecxa oprannsannx. Masero nmame camo enn nposopen, rneam xm rxcna
ynnuxa n opn n na-cnnuennre nn n namero nomemenne napeme nonympax. Ta rxmo
ram ce nacrannxme. anaxa nn ro camo sa 50 mapxn na mecen, rorana rona nn nsrnexame
orpomna cyma, raxa ue ne moxexme a npexnxname ronemn nsncxnannx. Txmo npen a
ce nanecem cronannre cnannxa or crennre namnepnxra, xoxro npen eme yxpacara na
masero. Tpxname a ce npnmnpnm n c rona. Hsomo, nomemennero npaneme noneue
nneuarnenne na rponnna, orxonxoro na naprnno mpo.
H nce nax rona eme neue ronxm nporpec. Hocrenenno npoxapaxme enexrpnuecrno;
nocne, cne nro npeme ycnxxme a cnoxnm rene]on. Ornauano nmaxme camo ena maca
n nxxonxo nsern no naem crona, nocne ycnxxme a ce conem c nncannme, a no-xcno
opn n c mxa]. ne manxn mxa]uera nn ae sa npemenno nonsnane cronannnr na
nomemennero. B rxx xpnexme cnonre nnaxarn, npoxnamannn n r.n.
a nponxaname a cnpame xomnrera nenx cemnuno, eme nensmoxno.
Tpxname na ncxxa nena a nmame none enn nneren paornnx, xoro n morn cncremno
a non nxnara paora.
3a nac rorana rona eme ome rpyno. Haprnxra nmame ronxona manxo unenone, ue
cpe rxx eme xpano rpyno a ce namepn noxoxm uonex, xoro or ena crpana, n
morn a ocnyxna ncnuxn mnorocrpannn norpenocrn na nnxennero, a or pyra, n
morn a mnne c mnoro manxo sannamane.
Ha-nocne, cne nro rpcene, namepnxme raxn uonex. Tona eme nnmnxr nonnx
Bycnep, mo ]ponronn pyrap. Bycnep crana npn ynpannren na naprnnnre paorn.
Ornauano ro moxeme a nn orenx camo no na uaca n nname n mporo or 6 o 8 u.
neuepra, nocne sanouna a nna or 5 o 8 u. neuepra, nocne sanouna a nn nocnemana
nropara nononnna na enx, a cne nsnecrno npeme nne neue moxexme a my nnamame
nannno n ro paoreme npn nac or panno yrpo o xcna neuep. Tona eme uonex nn
nncma crenen npnnexen, uncr, noxo uecren, npean na nnxennero c nxnara cn yma.
Ero samo ro paoreme es a cxpcrna pne. Karo npemnna xm nac, Bycnep onece n
mporo manxa nnmema mamnna cncrema "Anep", xoxro eme nerona nnuna cocrnenocr.
Tona eme npnara mamnna n cnyxa na namero nnxenne. Cne nsnecrno npeme nsexme
or Bycnep rasn mamnna, a x nnamaxme na uacrn. Cne rona pemnxme, ue e aconmrno
neoxonmo a ce conem c manx orneynopen mxa], n xoro pemnxme a nasnm or
enenryannn nanaennx unencxnre xnnxxn n namara xaprorexa. Kaxro nnxa unrarenxr,
nne ce conxme c xaca, cncem ne sa a nasnm n nex ronemnre cn napn. Vnn, napn nne
nsomo nxmaxme. Haprnxra eme crpamno ena n uecrnuxo nnuno na men mn ce
nanarame a orxcnam rona-onona sa nex or manxnre cn cnecrxnannx.
Cne ronna n nononnna rona nomemenne nn eme neue rnpe manxo n nne ce
npemecrnxme n nono nomemenne na Kopnennycmpace. Tona nomemenne nax
- 352 -
npnnanexeme na ena nnnnnna, no cera nmaxme na pasnonoxenne ne ena crax, a nenn
rpn n ocnen rona ronxm necrnmn. Ho onnx npemena raxona nomemenne ne nsrnexame
ncrnncxn nyxc. B rona nomemenne ocranaxme o noemnpn 1923 r.
Hpes exemnpn 1920 r. nne npnonxme necrnnxa "utonxnmep Feoaxrep". Tosn
necrnnx, xoro ce npnpxame, xaxro ce nnxa or sarnannero my omo nsero xm
naponnuecxn nsrnen nne rpxname cera a ro peoprannsnpame n opran na repmancxara
nannonan-connanncrnuecxa paornnuecxa naprnx. Becrnnxr nsnnsame na nrn
cemnuno. B nauanoro na 1923 r. ro ce npenpna n exenennnx, a or anrycr 1923 r.
sanouna a nsnnsa n ronxm ]opmar. T xaro rorana xx ome aconmren nonax n onacrra
na necrnnxapcrnoro, as nenenx rpxname a nnamam ronemn napn, sa a ce "nayua".
3namenarenen e opn camo ]axrr, ue na nennx narep or esponn enpecxn necrnnnn
rorana ycnxxme a npornnonocrannm camo enn-enncrnen ecrnnrenno ronxm
naponnuecxn necrnnx. Tona ce oxcnxname o ronxma crenen c ocroxrencrnoro, ue
ncnuxn raxa napeuenn naponnuecxn npenpnxrnx ocera ce oprannsnpaxa no aconmrno
ne enonn naunn. B rona nmax nsmoxnocr mnoro nrn a ce yex.
Pxononrennre na resn npenpnxrnx ce nepynaxa ne no npnnnnna na
ecrnnrennnre nm cnoconocrn, a no copaxennx rona a e cno uonex, cnoenxm
yexennxra na naprnxra. Crnrnaxme o nsnoa, ue rona e cncem nenpannnen xpnrepnn.
Cnope nac yexennero ne rpxna a e nemo nnmno. Axo aen uonex e yeen
npnnpxennx na nnxennero, ro rpxna a ro noxaxe na eno, r.e. rpxna a cymee a
oprannsnpa paorara, xoxro my e nsnoxena. Tosn, xoro cymee a nanpann sa cnox
napo nemo nenno, oxasna c rana, ue e yeen uonex.
A axo xopara camo mnoro xpemxr sa cnonre yexennx n n cmoro npeme ne ymexr c
nnmo a ca nonesnn na cnox napo, raxnna yexennx nyxnar rpom ne crpynar n ne nocxr
nnmo pyro, ocnen npea. Taxnna xopa ca camo anacr sa nnxennero n sa naprnxra.
Becrnnxr "utonxnmep Feoaxrep", xaxro ce nnxa or sarnannero my eme raxa
napeuen naponnuecxn opran c ncnuxn onesn npenmcrna n ome noneue c ncnuxn onesn
cnaocrn n rpemxn, xonro ca npncmn na ncnuxn naponnuecxn npenpnxrnx.
Cpxannero na necrnnxa eme rnpe noureno, a rproncxara crpana na nxnoro
npenpnxrne - no ncxxaxna xpnrnxa. Hsarennre xxa na mnanne, ue raxn necrnnx
rpxna a xnnee sa cmerxa na opononnn noxeprnynannx na npnnpxennnnre na
nnxennero, oxaro nne cmxraxme, ue necrnnxr cam rpxna a ce nnama n rpxna a cn
npone nr n cepnosna xonxypennnx c pyrnre necrnnnn. Hne xxme na mnenne, ue e
npocro nenpnnnuno a e npnnyxanana naprnxra a nnama sa rpemxnre n cnaocrnre
n rproncxara crpana na rona npenpnxrne. He rpxna sapan cocrnenara rn
necnoconocr a xapam a nnamar nopxunnre narpnorn.
As cmernax sa cno nr a ce crpemx na rona nonoxenne a ce cnoxn xpa nenx
sa nnnarn. H mn nponpnx. 3a macrne namepnx uonex, xoro cymx ne camo a
peoprannsnpa nxnara paora nn necrnnxa, no n a crane npn rproncxn pxononren na
ncnuxn npenpnxrnx na naprnxra n a sanomna orpomnn sacnyrn npe namero nnxenne.
Hpes 1914 r. as cpemnax na ]ponra nemnnx rproncxn pxononren na nxnara nama
naprnx Maxc Aman, xoro rorana ome mn eme nauannnx. 3a uernpnre ronnn na nonara
nmax nsmoxnocr mnoro nrn a ce yex n rona, ue rosn uonex npnrexana cncem
neonxnonenn cnoconocrn, npnnexanne n nopasnrenna opocnecrnocr. Ero rosn
uonex n crana cera mo crpynnx.
Hpes xcnoro nxro na 1921 r. namero nnxenne npexnnxname rexxa xpnsa. Or
mnoro namn paornnnn ne xx ononen, a enn or rxx uncro n npocro orpan xacara.
Txmo n rosn momenr cnyuano cpemnax mox npenmen ]ponronn npnxren Maxc Aman n
sanounax a ro monx a ce saeme c rproncxoro pxonocrno na naprnnnre ena. Cne
nrn xoneannx - Aman nmame rorana mnoro opa nxnocr, xoxro my orxpnname
- 353 -
ronemn nepcnexrnnn - ro ce crnacn, xaro nocrann camo eno ycnonne - ue ne e crnacen
a e momue sa ycnyrn na nenexnre xomnrern, a me npnsnana camo enn cronannn -
nnuno men.
H ero, rpxna a xaxa, ue nesapannma sacnyra na rosn ecrnnrenno rproncxn
opasonan uonex e, ue namnre naprnnn npenpnxrnx xxa npnneenn n nnen pe.
Orrorana namnre nenrpannn naprnnn npenpnxrnx cranaxa opasnonn; nn ncexn
cnyua nnro eno or npenpnxrnxra na no-nncxnre naprnnn snena ne cymx a ce
nsnrne na raxana nncora, a ome no-manxo re moxaxa a nsnpenapxr n rproncxo
ornomenne namnre nenrpannn npenpnxrnx. Ho xaxro nnnarn n xnnora nmenno raxnna
xopa c npensxonn xauecrna cranar oexr na sanncr n npaxa. Tona npannno sa
cxanenne ce nornpn n aennx cnyua. Ho ryx neue nnmo ne moxe a ce nanpann.
Tpxname camo a ce sanacnm cc cornernoro rpnenne.
Hpes 1922 r.nnxennero neue e nocraneno na spana ocnona xaxro n
oprannsannonen cmncn, raxa n n cmncn na rproncxoro oprannsnpane na namnpe
npenpnxrnx. Hne npnrexanaxme neue nannno sanpmena nenrpanna xaprorexa,
oxnamama ncnuxn unenone na naprnxra; ]nnancnpanero na napnxra eme nocraneno na
spana ocnona; rexymnre pasxon ce noxpnnaxa or rexymn oxon; nsnnpennre oxon
ce ynorpexnaxa camo sa nsnnpenn pasxon. Bnpexn ue npemenara xxa mnoro rexxn,
naprnxra nourn ne nnnsame n nrone, axo ne ce cmxrar nxxon manxn rexymn cmerxn, n
nocrenenno opn sanouna a ynennuana xannrann cn. Hne paorexme na cmnre nauana,
na xaxnnro paorxr uacrnnre npenpnxrnx: cnyxamnxr nepconan ne rpxname a ce
nosonana camo na snamennrnre "yexennx", a rpxname na eno a oxasna, ue xopara ca
cn na mxcroro. Hcrnncxnxr nannonanconnanncr nornpxana yexennxra cn c rona, ue
ecrna npnnexno n ocneomeno nsnnnxna paorara, xoxro my e nsnoxnn xonexrnnr.
Xopara, xonro ne ymexr xaxro rpxna a nsnnnxnar sanxennxra, no-ope a ne ce
nosonanar na rxx, r xaro n ecrnnrennocr re camo napymanar
nannonanconnanncrnuecxnre yexennx. C xpana eneprnx, nesanncnmo or nnnara,
namnxr non rproncxn pxononren npoxapa rnenmero, ue naprnnnre npenpnxrnx n
nnxaxn cnyua ne rpxna a ar ronnn mecrenna sa nenrxn, axo me re a cnaar xm
npnnpxennnnre na nnxennero n opn a ca unenone na naprnxra. Haprnx, xoxro xaro
namara non ronxona pxsxa opa npornn naprnnara xopynnnx, rocnocrnama n
cnpemennnre oprann na ynpannennero, npen ncnuxo ne rpxna a onycxa cocrnennxr
anapar a e sapasen or cmnre resn onecrn. Hmann cme cnyuan, xoraro n
amnnncrpannxra na necrnnxa npnemaxme xopa, npnnanexamn no cnonre yexennx
xm anapcxara napona naprnx, no sarona nx oxasann na eno, ue ca ecrnnrenno
xnann]nnnpann paornnnn. Pesynrarr or resn onnrn eme npensxoen. uecrno n
orxponeno nsnaraxn nmenno rosn xpnrepn, nnxennero no-pso n no-cnrypno
sanomname cpnara na cnox nepconan, orxonxoro rona n nno nsmoxno npn pyr
noxo xm paorara. Fonmnncrnoro or resn cnyxamn no-xcno cranaxa opn
nannonanconnanncrn n ymeexa a oxaxar rona ne camo na ymn, no n c uecrna paora n
cnyxa na nonoro nnxenne. Pasnpa ce, axo npe nac nmame nama enaxno
xnann]nnnpann, or xonro ennnxr eme unen na naprnxra, a pyrnxr esnaprnen, ro n
rosn cnyua nne anaxme npenmcrno na npnnx, no nnxora ne npnemaxme na cnyxa
xopa camo sarona, ue ca unenone na naprnxra. Onasn pemnrennocr, c xoxro namnxr non
naprnen pxononren, nnpexn cnpornnara npoxapname n npoxapa rosn npnnnnn, no-
xcno onece na nnxennero mnoro ronxma nonsa. Camo naroapenne na rona eme
nsmoxno n rexxoro npeme na nn]nannxra, xoraro sarnnaxa ecerxn xnnxn npenpnxrnx
n cnnpaxa xnnxn necrnnnn, rproncxoro pxonocrno na namero nnxenne a ocrana
xaxro npen na nncora n necrnnxr "utonxnmep Feoaxrep" nce noneue a yxpenna.
- 354 -
Hmenno no rona npeme namnxr necrnnx crana enn or na-ronemnre oprann na
exenennnx neuar.
1921 r. eme osnamenynana npouee n c rona, ue cne xaro cranax npecearen na
naprnxra n pyrnre naprnnn npenpnxrnx xxa ocnooenn or namecara na xomnrernre
n or xpnrnxara na en-xaxno cn xonnuecrno unenone na xonernnre. Tona eme mnoro
naxno, r xaro nnaue ne moxeme sa cepnosno npenpnxrne a ce namepn cepnosen
uonex. Cepnosnnxr paornnx ne ce crnacxname a sanoune paora, axo snaeme, ue nnmo
nepasnpamn xpeuerana me my ce namecnar n paorara na ncxxa xpauxa, npecranxxn
nemara raxa, ue re nxa cnpmnnn ncnuxo no-ope, xoraro n ecrnnrennocr re csanar
camo xaoc n esnopxx. Bcnuxn rnx rocnoa cnernnnn rpxname a ce maxnar. Ha
nxxon or rxx nnmo pyro ne nm ocrana, ocnen a sanounar a cn rpcxr pyrn "]ynxnnn",
xonro no crapomy a nm anar nsmoxnocr a "xonrponnpar", a "nxnonxnar" n r.n. Ho
onesn npemena cmecrnyname nxn xpr or xopa, xonro xxa nanpano nopxann or neunn
crpemexn nancxxe a namepxr "nemo" n nocroxnno xxa pemennn cc saenexnrennn
nnanone, npoexrn, nen, meron n r.n. Bncm nean sa resn xopa no crapomy eme
opasynanero na nxxaxn xonrponen opran nnn xomnrer, xoro a nanpann cnox
cnennannocr ymenero xaxno npanxr pyrnre n a rn "xonrponnpa". Ha resn
xomnrerunnn opn ne nm mnnaname npes yma, ue, or rnena rouxa na ncrnncxnx
nannonanconnannsm, a ce npeun na xopa, xonro ecrnnrenno cn snaxr paorara, na
ncxxa xpauxa a ce "xonrponnpar" re n a ce ocmecrnxna nameca n rexnnre
pasnopexannx, e ncrnncxo ocxpnenne. As, pasnpa ce, cmernax sa cnoe sanxenne a
samnrx or raxnna onnrn ncnuxn ecrnnrenno opocnecrnn n snaemn paorara cn
paornnnn. Cmxrax sa cnox saaua a nm ocnrypx rnna n a csam sa rxx ncnuxn
ycnonnx, npn xonro enncrneno e nsmoxna cepnosna n orronopna paora.
Ha-oporo cpecrno a ce oesnpexr noonn xomnrern, sannmanamn ce c
nponsnacxne na nensnnnnmn pemennx nnn npocro esennnuemn, eme a nm npenoxa
nxxaxna ecrnnrenna paora. Hpocro eme cmemno a ce rnea xax n rosn cnyua
noonn xomnrern momenranno ce nsnapxnaxa n unenonere nm neue n cc cnem ne
moxeme a rn namepnm. Bcexn nr n noonn cnyuan mn nnaxa na ym nemnnre namn
nncoxn pxannn yupexennx - na-nanpe namnxr repmancxn paxcrar. Kax
momenranno nxa ce nsnapnnn, mncnex cn, ncnuxn resn nourenn enyrarn or paxcrara,
axo nm xxa xasann: npecranere a pnxare, ero nn raxana n raxana npaxrnuecxa paora!
Kax nxa ce nsnnamnnn resn rocnoa, axo nauaca nm ce saxnn ome, ue ncexn or resn
popxonnn no orenno me nocn na-crpora nnuna orronopnocr sa onpeenena paora!
As neue n rorana cncremno orcroxnax rnenmero, ue nne cme nxnn n rona
ornomenne a nocrnname raxa, xaxro nocrnnar uacrnnre npenpnemaun: sa ncexn nocr
nn ncxxo npenpnxrne rpcxr nsxnmunrenno cnoconn n uecrnn unnonnnnn,
opocnecrnn n ymenn amnnncrparopn n pxononrenn n rn cmenxr ororana, oxaro
ne ce noepe neoxonmnxr ccran. Ho cne xaro ce noepar resn xopa, rpxna a nm ce
ocnrypn esycnonen anropnrer n a nm cn npeocrann nnna cnooa na ecrnne cnpxmo
nounnennre nm paornnnn c nen re a nocxr n nnna orronopnocr. Hnxo npes rnanara
nm ne rpxna a ana pasnopexannx na rexnnre nounnenn, cne xaro camnxr ro ne e
na-opnxr nosnanau na aennx orpacn na paorara. Fopnx ce sa rona cnoe rnenme n
nponxenne na ne ronnn. Hocrenenno ycnxx a ro npoxapam na npaxrnxa. Cera raxn
noxo xm paorara ce cmxra y nac sa nemo pasnpamo ce or camo cee cn - none
oxonxoro crana yma sa nenrpannoro pxonocrno na naprnxra.
Ha 9 noemnpn 1923 r. moxaxme a nponepnm, oxonxo e npannnen raxn noxo.
Koraro npen uernpn ronnn as ce npncennnx xm nnxennero, naprnxra nxmame ome
opn cnox nnsnrxa. Ha 9 noemnpn 1923 r, xoraro naprnxra eme pasnycnara, nenoro
nmymecrno eme xon]ncxynano. H xaxno? B rosn momenr xannranr na naprnxra,
- 355 -
nxnmunaxn n nmymecrnoro na namnx necrnnx, napoxname neue noneue or 170 xnnxn
snarnn mapxn.
- 356 -
Inana XII

Bsnpocs1 sa npoqcsmsn1e
Fpsoro paspacrnane na nnxennero nn naxapa npes 1922 r. a saemem nosnnnx no
enn nnpoc, xoro ne e paspemen nannno n ocera. Hne cncremno mncnexme na rona
no xaxnn nrnma namero nnxenne na-necno n morno a sanomna cpnara na mnpoxnre
paornnuecxn macn. B resn cnon pasmnmnennx nnnarn ce narxnaxme na
ocroxrencrnoro, ue nn e rpyno a sanomname paornnnnre, oxaro npecrannrencrnoro
na npo]ecnonannnre n nxonomnuecxnre nm nnrepecn ce namnpa n pnere na npaxenn
nam xopa, n oxaro npxy npo]cmsnre morar a nnnxxr uyxn na nac nonnrnuecxn
oprannsannn. Hocroxnno xxme npnnyenn a crnrame o rosn nsno. H nxma cmnenne,
ue e ecrnnrenno raxa. Ta nann, cnope omoro yexenne, paornnxr, saer n nxxoe
npenpnxrne, nome ne moxe a cmecrnyna, axo ne e unen na npo]ecnonanen cms.
Paorara ne e camo ram, ue npo]cmsnre samnranar neronnre nxonomnuecxn nnrepecn.
Inannara npnunna e n rona, ue nsomo nxma nro a ro pxar n npenpnxrnero, axo ne
e unen na npo]ecnonannnx cms. B name npeme npo]cmsnre oxnamar neue
onmnncrnoro or paornnnnre. upes nra opa npo]ecnonannnre cmsn nocrnrnaxa
cxnmunanero na rapn]nn oronopn, ocnrypxnamn na ncexn paornnx nsnecrno nnno na
sannamane. Or pesynrara or rasn opa ce nonsna ncexn paornnx. Enn npnnnuen uonex
or cpeara na paornnnnre nnnarn me nsnnrna yrpnsennx na cnecrra, axo ce nonsna or
no-nncoxa paorna sannara, sanomnana or npo]ecnonannnre cmsn, n n cmoro npeme ne
yuacrna n opara, xoxro noxr npo]cmsnre.
a ce pasronapx na resn remn c enn cpeen ypxoasen npenpnemau, snaun
nanpasno a ce ryn npeme. Hpenpnemaunre ne pasnpar /nnn ne ncxar a pasepar/ nnro
marepnannara, nnro mopannara crpana na nnpoca. Te ca yeenn, ue cocrnennre nm
nxonomnuecxn nnrepecn yx nsncxnar paornnnnre a ne ca oprannsnpann n nopan rona
npenpnemaunre ca necnoconn mo-roe esnpncrpacrno a cxr no resn nnpocn. Ero
samo ryx ce nanara, xaxro n n penna pyrn cnyuan a ce opmame xm
nesannrepecynann xopa, r.e. xm raxnna, sa xonro ne mncnnm, ue re sapan pnerara ne
nnxar ropara. Hesannrepecynannre xprone npn opa nonx me cymexr a pasepar
onona, or xoero r nnn nnaue sanncxr na-naxnnre crpann na namnx ceramen n em
xnnor.
B npnara uacr na nacroxmara paora as neue ce nsxasax ocraruno nopono sa
snauennero n nennre na npo]cmsnre, a cmo raxa sa rxxnara neoxonmocr. Tam
crnrnax o nsnoa, ue oxaro nsanmoornomennxra mexy paoroarennre n paornnnnre
xopenno ne ce npomenxr, na paornnnnre nnmo pyro ne nm ocrana, ocnen camn a
samnranar cnonre nnrepecn n nxonomnuecxara onacr, nsxnxnaxn ce xaro pannonpannn
xonrparenrn. Tam nocounax, ue resn nsanmoornomennx morar a ce npomenxr nnn n
pesynrar na pxannn meponpnxrnx /xonro na-uecro ocranar esnnonn/, nnn n pesynrar
na omoro npensnnranne na nxnoro nacenenne. B npnara uacr as pasnnnax nexra, ue
samnrara na nxonomnuecxnre nnrepecn na paornnnnre e nonesna sa nxnoro omecrno,
axo orcrpanxna connannnre necnpanennnocrn, cnoconn a nanecar camo orpomna npea
na omecrnoro xaro nxno. Tam xasnax, ue npo]cmsnre ca neoxonmocr, mom xaro y nac
cpe npenpnemaunre nma xopa, xonro ne camo ne csnanar, ue npxy rxx nexar
onpeenenn omecrnenn sanxennx, no n xonro nsomo ne ncxar a nonomornar opn
na-npnmnrnnnnre uonemxn npana. H as crnrnax o nensexnnx nsno, ue mom xaro
raxana camosamnra sa paornnnnre e neoxonma, ro rx e nsmoxna camo nn ]opmara na
oennenne na paornnnnre na npo]ecnonanna ocnona.
- 357 -
B rona ornomenne moxra rnena rouxa npes 1922 r. ne ce npomenn. Ho cera eme
neoxonmo rouno a ce ]opmynnpa namero ornomenne no rosn nponem. Cera neue ne
moxexme a ce orpannunm camo c exnapnpanero na namnre yexennx; cera rpxname a
nanpannm npaxrnuecxn nsnon or yexennxra cn.
Heoxonmo eme a orronopnm na cnennre nnpocn.
1. Heoxonmn nn ca npo]cmsnre nsomo?
2.Tpxna nn repmancxara nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx a csae
cocrnenn npo]ecnonannn cmsn nnn rx rpxna a ae na cnonre unenone nsmoxnocr n
nxxaxna pyra ]opma a yuacrnar n npo]cmsnre?
3. Kaxn xapaxrep rpxna a nmar nannonanconnanncrnuecxnre npo]cmsn? Kaxnn
rpxna a ar namnre saaun n rexnnre nenn?
4. Ho xaxn naunn moxem a csaem raxnna npo]ecnonannn cmsn?
Hpnnxr nnpoc, cnope men e neue ocraruno ocneren. Hpn nemnoro nonoxenne
na nemara npo]ecnonannnre cmsn, no moe mnenne, ca aconmrno neoxonmn. As opn
cmxram, ue re cnaar xm na-naxnnre yupexennx, sacxramn cronancxnx xnnor na
nannxra. Te nmar ronxmo snauenne ne camo sa connannononnrnuecxnx xnnor na crpanara,
no n sa nannonanno nonnrnuecxnx xnnor na napoa. Axo mnpoxnre rpyemn ce macn
naroapenne na npannnnara oprannsannx na npo]cmsnre ca nonyuanann ecrnnrenno
nnno yonnernopenne na cnonre norpenocrn n n cmoro npeme nxa nonyuanann upes
npo]cmsnre cornerno nsnnranne, ro rona camo n yxpennno cnnnre na napoa n n
neonxnonena crenen n ynennuanano neronara nspxnnnocr n opara sa
cmecrnynane.
Ha npo]cmsnre npen ncnuxo nm npecron a nsnrpaxr mnoro ronxma ponx npn
nsrpaxanero na namnx em nxonomnuecxn napnamenr n na namnre emn ccnonnn
xamapn.
Ha nropnx nnpoc orronopr e cmo ronxona necen. Bom npo]ecnonannoro
nnxenne e or raxana ronxma naxnocr, ro e xcno, ue nannonanconnannsmr ryx ne moxe
a ce orpannun c uncro reopernunn orronopn, a rpxna a saeme npaxrnuecxa nosnnnx.
Kaxna nmenno - na rona e no-rpyno a ce orronopn.
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne nocranx sa nen na cnoxra enocr
nannonanconnanncrnuecxara pxana. 3arona ne rpxna a nsnycxame or oun, ue ncnuxn
emn yupexennx na namara pxana rpxna a nspacrnar or camoro name nnxenne.
Fn nno mnoro ronxma rpemxa a ce mncnn, ue e ocraruno camo a nonyunm n cnon pne
nnacrra n rorana me moxem c enn yap or nnmo a nsrpanm nonn yupexennx, es a
nmame sa rona npenapnrenno norornenn uonemxn xapn, nsnnrann cnennanno
saaennre saaun n ]ynxnnn. Bnmnara ]opma n ryx ne nrpae ocoeno ronxma ponx, rx
moxe a e csaena n mexannuno. Inanno snauenne nma cpxannero, yxr na
ncnuxo. Hxma nnmo no-necno, nanpnmep, orxonxoro upes sanone nxraropcxn a
nanoxnm na pxannnre yupexennx onsn npnnnnn na pxonocrno, xoro rocnocrna n
namnre naprnnn yupexennx /nsxnmunrennara ponx na noxonere n r.n./. Ho
ecrnnrenno xnsneno npoxapnane na resn npnnnnnn me nma camo rorana, xoraro ro ne e
expernpano orrope, xoraro resn nopxxn ce pasnnnar nocrenenno, sanounaxn or na-
manxoro n xoraro cyponnxr xnnor cam n nponxenne na mnoro ronnn npann
neoxonmnx nnuen orop, naroapenne na xoro enncrneno e nsmoxno a
nsxpncrannsnpa cornernara rpyna or noxone.
Ero samo ne rpxna a cn npecranxme paorara raxa, ue nn e ocraruno a nmame n
cnox nopr]en npoexrn sa nono pxanno ycrpocrno, n ue nonyuanaxn n cnon pne
pxannara nnacr, nne me moxem nenara "a nneem n xnnora" resn npoexrn. Moxem,
pasnpa ce, a ce onnrame a nanpannm nemo noono, no pesynrarr nnxora nxma a
e ocraruno naronpnxren. B noneuero cnyuan rona me e mprnopoeno ere. Taxnna
- 358 -
nnanone mn nanomnxr camo ocranonxara npn paxanero na Bamapcxara xoncrnrynnx.
Xopara cxar na macara n nanncnar nonara xoncrnrynnx, xaro cmenpemenno noapxnar
na nemcxnx napo n nonn emnemn. Ho nnro enoro, nnro pyroro nsomo ne
cornercrnar na npexnnxnoro or namnx napo sa nocnenoro nononnn cronerne.
Hannonanconnanncrnuecxara pxana rpxna a ce nasn a nonropn noonn
excnepnmenrn. Hamara pxana rpxna a nspacne or nepara na oranna neue
cmecrnynamn oprannsannn. Camo n cnyua, ue namnre cnpemennn oprannsannn ar
nponnxnarn or nannonanconnanncrnuecxn yx, or rxx cnoenpemenno me moxe a ce pon
ecrnnrenno xnsnena nannonanconnanncrnuecxa pxana.
Hne neue xasaxme, ue nmenno n nemnnre npo]ecnonannn oprann, r.e. npen ncnuxo
n npo]ecnonannnre cmsn, nnxame saponmnre na namnre emn nxonomnuecxn
xamapn. Ho sa a morar resn emn ccnonnn npecrannrencrna n emnxr nenrpanen
nxonomnuecxn napnamenr a ar ecrnnrenno nannonanconnanncrnuecxn
yupexennx, e neoxonmo neue nemnnre saponmn na resn yupexennx cmo a ca
nponnrn or nannonanconnanncrnuecxn yx. Vupexennxra, csaenn or namero
nnxenne, xoraro my oe npemero me ce npennnarxr n pxannn yupexennx. Hamara
pxana cmo ne moxe c enn samax a nsrpcn or pxana cn cornernnre yupexennx -
ocnen axo ne ncxame rona a ca cncem xnnann oprann.
Beue camo or resn no-nncoxn copaxennx nponsrnua, ue nannonan-
connanncrnuecxoro nnxenne nenpemenno camo rpxna a ce saeme c npo]cmsnre.
C rasn nnpoc Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne rpxna a ce saeme ome n
samoro ecrnnrenno a ce npensnnrar paoroarennre n paornnnnre n a ce nanpanxr
ennre n pyrnre nocnrenn na namara pxanna nex ne e nsmoxno camo upes
reopernunn nopuennx, npnsnnn xm rxxnara cnecr n r.n. Tona moxe a ce nocrnrne,
camo xaro ce npenpanx n no ncenenna opa nxnara ocranonxa. Camo n no ncenenna
opa namero nnxenne moxe a npensnnra nere crpann n a cnnxn rnenmara nm no
ocnonnnre nnpocn. Fes raxana npenapnrenna paora n nno uncra nnmsnx a ce
naxname xoraro n a nno a csaem ecrnnrenno enncrno na nnrepecnre na nennx
napo. Heoxonmo e nennxnre neann na namnx mnporne nocrenenno a nponnxnar nn
ncnuxn onacrn na xnnora. Camo rorana me ce csae non crnn na xnnor n c npemero
nne me ce yenm, ue nonnxr crpo nma ecrnnrenno cepnosna nouna no xpaxara, a ne e
nemo nnmno n cnyuano.
Orryx nponsrnua, ue namero nnxenne rpxna a ce ornece nonoxnrenno ne camo
xm nexra sa npo]cmsnre, a rpxna a cn nocrann sa saaua c nxnara cn npaxrnuecxa
paora a npensnnra ncnuxn cnon npnnpxennnn n unenone na naprnxra raxa, ue re
ecrnnrenno a norornxr emara nannonanconnanncrnuecxa pxana. Or xasanoro
nponsrnua namnxr orronop na rpernx nnpoc. Hannonanconnanncrnuecxnre npo]cmsn
cncem ne rpxna a ar oprann sa xnacona opa, a camo oprann na npo]ecnonanno
npecrannrencrno. Hannonanconnanncrnuecxara pxana ne nosnana "xnacn". Tx n
nonnrnuecxo ornomenne nosnana camo rpaxann, nonsnamn ce or cncem enaxnn npana
n nocemn enaxnn sanxennx, a nape c rxx - noannnn na pxanara, xonro ne ce
nonsnar c nnxaxnn nonnrnuecxn npana.
3aaua na npo]cmsnre or nama nannonanconnanncrnuecxa rnena rouxa cncem ne
e cnnorxnanero na onpeenenn rpynn or nacenennero nrpe n pxanara n npenpmanero
nm n xnacn c nen nocne a nonear opa c pyrn, cmo cnnorenn rpynn or pyrn cnoene
na nacenennero nrpe n pxanara. Hne ne moxem a cmxrame, ue raxana saaua e
npncma na npo]ecnonannnre cmsn xaro raxnna. He, rasn saaua n npo]cmsnre e
nsxycrneno nacaena or mapxcncrnre n momenra, xoraro re cymxxa a npenpnar
npo]cmsnre n opne sa nocrnrane na cnonre nenn. "yxr na xnaconara opa" e
- 359 -
npncm ne na npo]cmsnre xaro raxnna, a e npncm camo na mapxcnsma, xoro cymx a
nanpann or npo]cmsnre opne na cnoxra xnacona opa.
Mapxcnsmr csae rona opne, a nnrepnannonannoro enpecrno ynorpexna cera
rosn nncrpymenr sa paspymanane na cronancxara ocnona na cnoonnre nesanncnmn
nannonannn pxann c nen a ynnmoxn nannonannara nnycrpnx n nannonannara
rpronnx. Ho rasn nr na pxannnxr nnrepnannonanen enpecxn xannran nopona
cnoonnre napon, nocranxxn rn n pocxa sanncnmocr or cee cn.
B npornnonec na ncnuxo rona nannonanconnanncrnuecxnre npo]cmsn rpxna
oprannsannonno a oennxnar onpeenenn rpynn yuacrnnnn or nannonannnx cronancxn
nponec c nen a yxpenxr nannonannoro cronancrno, a ynennuanar neronnre cnnn.
Orcrpanxnaxn cmecrnynamnre snoynorpen, xonro n nocnena cmerxa nanacxr camo
npea na naponnx oprannsm xaro nxno, npo]cmsnre me ce opxr npornn ncnuxo onona,
xoero npen na nannxra, a cneonarenno n na pxanara n n nocnena cmerxa n na camoro
cronancrno.
Axo nopan rona nannonanconnanncrnuecxnxr cms npnxrna o crauxa, ro sa nero
crauxara ne e cpecrno sa paspymanane nnn rpyc na nannonannoro nponsnocrno, a
cpecrno sa orcrpanxnane na onesn snoynorpen, xonro no cnnara na cnox anrnconnanen
xapaxrep camo npexr na nponsnocrnoro, a cneonarenno n na omecrnoro xaro nxno.
Hnrepecnre na nponsnocrnoro, na neronoro napacrnane, na neronara mom namnre
nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn me npnemar npncrpacrno. Hponsnonrennocrra na
ncexn orenen rpyxennx nnnarn ce namnpa n npnunnna sanncnmocr or omo npanonoro n
connanno nonoxenne, xoero ro saema n cronancxnx nponec. Camo or rona n nocnena
cmerxa ce onpeenx crenenra na neronnre rpnxn sa nponsnocrnennx nponec xaro nxno n
pasnpanero, ue cocrnenara my ca cmo sanncn or npon]rxnanero na cronancrnoro
xaro nxno.
Tpyxennnnre nannonanconnanncrn rpxna a nmar ynepenocrra, ue npon]rxnanero
na nannonannoro cronancrno ocnrypxna n rxxnoro cocrneno marepnanno
naroccroxnne.
Paoroarennre nannonanconnanncrn rpxna a nmar ynepenocrra, ue macrnero n
ononcrnoro na rexnnre paornnnn ca npenocranxa sa no-nararmnoro npon]rxnane na
cocrnennre nm npenpnxrnx.
H paornnnnre nannonanconnanncrn, n paoroarennre nannonanconnanncrn
enaxno ca camo cnyrn na omecrnoro n nsnnnxnar neronnre nopuennx.
Hamnxr cro me npeocrann n na ennre, n na pyrnre maxcnmanna nnuna cnooa n
nsnnnennre na rexnnre sanxennx. To me nanpann rona, samoro xaxro noxasna
onnrr, ncexn nsnnnxna sanxennxra cn ronxona no-ope, xonxoro noneue cnooa my
e npeocranena, xonxoro no-manxo ce npaxrnxyna npnnyxennero orrope. Hamnxr crpo
me nocrnn raxa, samoro, xaxro noxasna cmnxr rosn onnr, npexanenoro npnnyxanane
camo npeun na oropa na na-cnnnnre, na-cnoconnre n na-rpyonmnnnre.
Ero samo sa namnre nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn crauxara e cpecrno,
xoero moxe n rpxna a ce npnnara camo o onsn momenr, xoraro me nsnnxne
nannonanconnanncrnuecxa naponnuecxa pxana. Hamara pxana me ce saeme cc
samnrara na ncnuxn npana na ncnuxn rpaxann es pasnnxa n c rona me nanpann nsnnmna
opara mexy nere ronemn rpynn or nacenennero, r.e. paoroarennre n paornnnnre.
Torana n camara rasn opa, xoxro nocroxnno non o nsnecrno namanxnane na
nponsnocrnoro, a cneonarenno nanacx npea na nxnoro omecrno, ma crane nsnnmna.
Ha namnre nxonomnuecxn xamapn pxanara me nsnoxn sanxennero a ce rpnxar sa
nopmannnx xo na nxnoro nannonanno nponsnocrno n sa cnoenpemennoro orcrpanxnane
na ncnuxn neocrarnn n rpemxn, xonro morar a nanecar npea na nponsnocrnoro.
Onona, xoero cera ne moxe a e orcrpaneno no pyr naunn, ocnen upes opara na
- 360 -
mnnnonn, rorana me ce npemaxna n crennre na Ccnonnnre xamapn n nenrpannnx
cronancxn napnamenr. Torana me e npexparen rosn pe, n xoro npenpnemaunre n
paornnnnre noxr oxecrouena opa sapan nopmnre na sannarara, nanacxxn npn rona
orpomna npea na nxnoro cronancrno. Torana ncnuxn resn nponemn me ce paspemanar c
omn ycnnnx n no-nncoxo yupexenne, xoero me nocranx na ncnuxo naroro na
omecrnoro n pxanara xaro nxno n sa xoero nxma a nma nnxaxn pyr xpnrepn, ocnen
rosn.
B rasn onacr, xaxro n nn ncnuxn pyrn y nac me rocnocrna xenesnnxr saxon, ue
nnrepecnre na oreuecrnoro xaro nxno ca na ncnuxn n ena nocne cnenar nnrepecnre na
orennnre npo]ecnn, rpynn n r.n.
3aauara na nannonanconnanncrnuecxnre npo]cmsn e nsnnrannero na unenonere
nmenno n rosn yx n nororonxara nm sa rasn no-nncoxa nen, xoxro ce nspasxna n
cnenoro: oma paora na ncnuxn n na ncexn sa ocnrypxnanero na xnnora na napoa n
pxanara cnope npnponnre cnoconocrn n onona pasnnrne, xoero e ano na resn
cnoconocrn n cnnn omecrnoro.
Ha uernprnx nnpoc: no xaxn naunn moxem a crnrnem o raxnna cmsn, na
npemero eme ocoeno rpyno a orronopnm.
a nsrpanm xaxnoro n a nno na npasno mxcro e no-necno, orxonxoro a
nsrpaxam, xoraro na rona mxcro cmecrnyna nemo crapo. Axo na aeno mxcro nxma
ome npenpnxrnx or cornernnx orpacn, ro e cpannnrenno necno a ce csae.
3naunrenno no-rpyno e a ce csae npenpnxrne, axo ananornuno npenpnxrne neue
cmecrnyna na aenoro mxcro. A ome no-rpyno e a ce csana ycnopeno
npenpnxrne, xoraro ecrnnrenno moxe a npon]rxna camo enoro or rxx. T xaro
npn rona nonoxenne na nemara npe nnnnnaropa cron saauara ne camo a yxpenn cnoero
cocrneno nono npenpnxrne, no n a nanpann ncnuxo nsmoxno, sa a ynnmoxn neue
cmecrnynamoro n aenoro mxcro npenpnxrne, es xoero nnnnnaropr nxma a moxe
cam a yxpenne.
Cmecrnynanero na napanennn nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn npocro peom
c pyrn npo]ecnonannn cmsn n nno escmncnnna. Hamnxr nanonnanconnanncrnuecxn
npo]cms n rpxnano a ce nponnxne or csnannero sa nennunero na cnonre saaun n
orryx y nero rpxna esycnonno a ce sapon esycnonna nerpnnmocr xm xaxnnro n a
nno ycnopenn, a ome noneue npaxenn oprannsannn. Hamnxr npo]cms rpxna a cn
nocranx sa nen xaxnoro n a crana, a pxn oxpa na cnoero as, na cnoxra
nsxnmunrennocr. B rasn onacr sa nac cmo ne moxe a nma nnxaxno crnamarencrno n
nnxaxnn xomnpomncn cc cponn crpemexn. He, n ryx e neoxonmo npen ncnuxo
nsncxnanero sa nnna nsxnmunrennocr sa nac camnre.
H ero, sa a ce nocrnrne rona xxa nsmoxnn camo na nrx:
1.Moxeme nenara a sanounem a nsrpaxame cnon npo]cmsn n cne rona
nocrenenno a sanounem opa npornn nnrepnannonannnre mapxcnuecxn npo]cmsn nnn
moxeme
2.a sanounem a nnnsame n mapxcnuecxnre npo]cmsn n a ce onnrame a rn
nsnnnnm c non yx c nen a nanpannm or rxx opne na nonnx mnporne.
Hpornn npnnx or resn nrnma ronopexa cnennre copaxennx: namnre ]nnanconn
sarpynennx no onesn npemena xxa ome mnoro ronemn, r xaro nne npnrexanaxme
cncem nesnaunrennn cpecrna. Bce no-ycnnnamara ce nn]nannx sarpynxname
nonoxennero n c rona, ue n resn ronnn eme rpyno a ce ronopn sa nxxaxnn ocesaemn
nsron, xonro npo]cmsnre a anar na cnonre unenone. Hsxoxaxn or rona, orennnxr
paornnx ne nnxame rorana ocoenn ocnonannx a nnacx unencxn nnocxn n npo]cmsa.
Tona ce ornacxme n sa neue cmecrnynamnre npo]cmsn, a ne camo sa onesn, xonro nne
nxme mornn a nsrpanm. Mapxcnuecxnre npo]cmsn xxa na pa na rnenra. Cnacn rn
- 361 -
or rona camo rennannara pypcxa axnnx na rocnonn Kyno, xoxro nnesanno onece na
npo]cmsnre noapx or mnnnonn mapxn. Hmenno rosn "nannonanen" paxcxannnep
cnpanennno rpxna a e pasrnexan xaro cnacnren na mapxcnuecxnre npo]cmsn.
B onnx npemena nne ne moxexme a pasunrame na raxnna ]nnanconn nsmoxnocrn.
E, a npo]cmsn, xonro nopan esnapnunero cn ne ca n ccroxnne a oxaxar marepnanna
noxpena na paornnnnre, ne nxa mornn a pasunrar n na rxxnara noxpena. Ha-nocne
nnuno or mox rnena rouxa cmecrneno snauenne nmame n rona ocroxrencrno, ue raxana
paora xaro csanane na nonn npo]cmsn ne rpxna a ce nsnara na onxnonenn
nocpecrnenn paornnnn.
Hsomo npn paspemananero na rosn nponem nnpocr sa nyxnnre sa rona xopa
nsnrpa mnoro ronxma ponx. Torana nxmax na pasnonoxenne nnro ena rnana, na xoxro nx
morn a nsnoxa paspemananero na rasn rnranrcxa saaua. Koro n cymxn no rona
npeme ecrnnrenno a pasne mapxcnuecxnre npo]cmsn n nmecro rasn mamnna sa
nsrpenrenna xnacona opa a csae nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn, ro n
morn a e napeuen enn or na-nennxnre xopa n Iepmannx. Ha raxn uonex no-xcno
nxa nsnrnann namernnnn n nxa ro npnuncnnnn xm Hanreona na na-nennxnre
exrenn na ncropnxra.
3a cxanenne no rona npeme as ne nosnanax nnro enn uonex, xoro n nperennpan
sa raxn namernnx.
Fn nno cncem nenpannnno a ce yremanam c rona, ue n naueno na
nnrepnannonannnre npo]cmsn cera croxr cncem nocpecrnenn xopa. Tona nnmo ne
oxasna; nonexe xoraro na npemero ce csanaxa resn npo]cmsn, nnxaxnn pyrn
ananornunn oprannsannn ne cmecrnynaxa. Cncem pyro e nonoxennero cera, xoraro
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne n rpxnano a non opa c ena oranna
cmecrnynama rnranrcxa oprannsannx, mnoro pasxnonena n npexpacno nsrpaena orrope
o ony. Tosn, xoro ncxa a sanomna uyxa nosnnnx, nnnarn rpxna a npensxoxa
onsn, xoro camo samnrana nosnnnxra, namnpama ce n pnere my. Cera xpenocrnre na
mapxcnuecxnre npo]cmsn necno morar a orcroxnar n na-nocpecrnennre onsn. Ho sa
a mypmynam ycnemno resn xpenocrn n a rn nsemem n cnon pne e neoxonma nna
eneprnx, nyxnn ca rennannn cnoconocrn na xopa, xonro nn ncnuxn ornomennx nxa
nmann npensxocrno na ceramnnre pxononrenn na npo]cmsnre. Fesnenno n nno
a cnopnm cc cara, oxaro y nac ne ce namepn raxn uonex. A ome no-escmncneno
n nno a ce onnrame a sansemem resn xpenocrn, onnpaxn ce camo na cyporara na
raxn uonex.
Tyx, noneue orxero n a nno, cnena a nmame npe nn, ue n xnnora e mnoro no-
ope a ce ornoxn eno nnn pyro eno, orxonxoro a ce sanonnm sa nero c
nenoxoxmn cnnn n a ce nonyun saceuxa.
Ome eno copaxenne me pxonoeme rorana. Hexa ro napexar emarorcxo, no nce
nax ro e nxpno. Torana nmax n ome nmam rnporo yexenne, ue e onacno ena nennxa
npnnnnnna nonnrnuecxa opa rnpe pano a ce ycnoxnxna c nxonomnuecxn nponemn.
Tona e ocoeno nxpno cnpxmo namnx nemcxn napo. V nac nxonomnuecxara opa nenara
me ornneue eneprnxra or nonnrnuecxara opa. Bom nemenr crnrne o yexennero, ue
axo cnecrxna, moxe a cn xynn manxa xmnuxa, ro nenara me ce nocnern nsnxno
nmenno na rasn saaua, raxa ue opn nxma a my ocrane npeme sa nonnrnuecxa opa.
Tona me onee oram, ue ro me ocrann na mnpa onesn cnnn, xonro cne nsnecrno npeme
me ycnexr, pasnpa ce, a my ornemar n nocnennx rpom, nxonomnca upes cnecrxnane.
Bmecro ecrnnrenno oxpa a ce opn sa cnonre nonnrnuecxn nenn n yexennx,
nemenr e cxnonen nsnxno a ce orae na rpnxnre sa cnoxra xmnuxa n a cxa mexy
ncnuxn cronone.
- 362 -
Hamero nannonan connanncrnuecxo nnxenne nec e nsnpaneno npe nauanoro na
cnonre na-ronemn oene. To ome rpxna a ccpeorouana nnnmannero cn npxy
oxonuarennoro nspaornane na cnonre nporpamnn neann, ro n rpxna a xonnenrpnpa
nxnara cn eneprnx n a nanperne o xpaen npeen mycxynnre cn n opara sa
nsxpncrannsnpannre neann, xaro ycnexr or rasn opa e nsmoxen camo n cnyua, ue
cymeem nannno a ce ccpeorounm npxy onpeenennre nenn.
Ornnnuanero na nnnmannero nsxnmunrenno xm cronancxn nponemn, nensexno
napannsnpa axrnnnocrra n nonnrnuecxara opa. Tona na-ope oxasna cnennxr
xnacnuecxn npnmep.
Iepmancxara penonmnnx npes noemnpn 1919 r. eme nanpanena ne or npo]cmsnre, a
nnpexn rxx. Iepmancxara ypxoasnx ne non nnxaxna nonnrnuecxa opa sa no-opo
eme, nmenno samoro rx nnxa ocraruna rapannnx sa no-opo eme n
cronancxnx pacrex. Tesn yponn ne rpxna a ornnar nanpasno n sa nac, r xaro c nac n
ce nonropnno cmoro. Konxoro noneue ccpeorouaname nxnara
cnna na namero nnxenne npxy nonnrnuecxara opa, ronxona no-cnrypen ycnex me
nocrnrnem no nxnara nnnnx. A axo npexenpemenno opemennm cnoero nnxenne c
npo]cmsnn nnpocn, c nnpocn sa npecenenuecxara nonnrnxa n pyrn ananornunn
nponemn, ro or rona namero eno xaro nxno nxma a nma nonsa. Bcnuxn resn nponemn
camn no cee cn ca mnoro naxnn, no ncrnncxn nxme mornn a rn paspemnm camo rorana,
xoraro sa paspemananero nm me moxem a nycnem n xo nonnrnuecxara nnacr. ororana
resn nponemn morar camo a napannsnpar eneprnxra na namero nnxenne. Konxoro no-
npexenpemenno anraxnpame nnnmannero cn c raxnna nponemn, ronxona no-npeno me
e rona sa nnxennero, r xaro ronxona noneue me orcnana nonxra sa opa sa
xopenno npenpanxne na nonnrnuecxnre nopxxn. Hpn raxona nonoxenne na nemara e
nannno nsmoxno npo]cmsnnre momenrn a sanounar a orxnonxnar or npannnnnx nr
nonnrnuecxoro nnxenne, nmecro namnre npnnnnnnn nsrnen camn a onpeenxr
nrnmara na pasnnrne na npo]ecnonannoro nnxenne.
Camocroxrennnre nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn nxa mornn a ca
ecrnnrenno or nonsa sa namero nnxenne n namnx napo camo n cnyua, ue oronxona
ca ce nponnxnann neue or namnre nen, ue npn nnxaxnn ocroxrencrna ne nxa mornn a
nonanar n mpexnre na mapxcnsma. Ta nann ca nn neoxonmn raxnna
nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn, xonro ne npocro a npanxr pena xonxypennnx
na mapxcnuecxnre npo]cmsn. Bmecro raxnna nannonanconnanncrnuecxn npo]cmsn,
no-ope a nxma nnxaxnn npo]cmsn! Heoxonmn ca nn raxnna cocrnenn npo]cmsn,
xonro nxa cymenn a nonear npornn mapxcnuecxnre npo]cmsn ne camo
oprannsnpana, no n nena opa. Hamnre npo]cmsn rpxna a cymexr a nanecar
pemanam yap na mapxcnuecxnre npo]cmsn xaro na oprannsannn sa xnacona opa, xaro
na npecrannrenn na xnaconara nex. Hamnre npo]cmsn rpxna a cymexr a nsmecrxr
mapxcnuecxnre npo]cmsn n camn a cranar oprannsannn, npecrannxnamn
npo]ecnonannnre nnrepecn na nemcxnre rpaxann. Bcnuxn resn copaxennx ronopexa
rorana n ronopxr n cera npornn opasynanero na namn cocrnenn npo]cmsn - ocnen axo
nnesanno ce noxnn raxn ym, sa xoro n morno a ce xaxe, ue xnno e npenasnauen or
cara a pemn nmenno rosn nponem.
H raxa, ocranaxa ome camo ne nocnenn nsmoxnocrn: nnn a nocnername
pyrapnre cn a nsnxsar or npo]cmsnre, nnn a rn nocnername a ocranar n rxx n a
noxr nopnnna paora npornn mapxcnsma nrpe n rxx.
Karo npannno as npenopuax nropnx nr.
Hpes 1922-1923 r. moxeme cmeno a ce npenopua rosn nr. Hamero nnxenne eme
ome mnao, poxr na namnre pyrapn, nnnsamn n cmecrnynamnre npo]cmsn eme ome
cpannnrenno manx, a ]nnanconara nonsa or unencxnre nnocxn, xonro npanexa namnre
- 363 -
npnxrenn n nepnoa na nn]nannxra, ne moxeme a e mo-roe ocesaema sa
cmecrnynamnre npo]cmsn. Bpeara sa rxx nx eme mnoro cmecrnena, r xaro
namnre npnxrenn, unenynamn n npo]cmsnre, noexa nrpe n resn npo]cmsn nonnrnxa
na na-pxsxa xpnrnxa n pasnoxenne na peonere na npornnnnxa.
As pemnrenno ce nsxasax npornn excnepnmenrnre a csaem cnon manxn
camocroxrennn npo]cmsn, xonro or camoro nauano nensexno mxxa a ar opeuenn
na neycnex. Hpn rona as nx cmxran sa ncrnncxo npecrnnenne a ce nnmana paornnxr
opn or manxa uacr or cxpomnara my sannara nn nn na unencxn nnocxn sa raxana
oprannsannx, or xoxro unenonere ne morar a ouaxnar cepnosna nonsa.
Axo na nonnrnuecxnx xopnsonr ce noxnxna ena nnn pyra nona nonnrnuecxa naprnx,
sa a nsuesne cne rona pso n escneno, ro rona ne e ea, a uecro opn e or nonsa.
Bn ncexn cnyua ryx nnxo nxma npano a ce onnaxna: xoro nnama nnocxn n nonsa na
ena nnn pyra nonnrnuecxa naprnx, ro nnnarn cn ana napnuxnre cxxam "a snc!
percm", no xoro nnama nnocxn n xacara na npo]cmsa, ro nma npano a nsncxna
npo]cmsr ecrnnrenno c nemo a my nomorne, a axo aennxr npo]cms nxma
nnxaxnn mancone a nanpann rona, ro na oprannsaropnre na raxnna npo]cmsn ce rnea
xaro na nxnn nnn none xaro na nexomncnenn xopa.
Ero or ncnuxn resn copaxennx ce pxonoexme nne npes 1922 r. n ecrnaxme
copasno c rxx. Hxxon or monre npornnnnnn cmxraxa, ue re no-ope pasnpar
nonoxennero or men n npncrnnxa xm opasynane na cocrnenn npo]cmsn. Tona, ue
nne orcroxnaxme nocouenoro rnenme, re oxnxnaxa sa oxasarencrno sa namara
orpannuenocr. H xaxno? Hsmnna cncem manxo npeme n opasynannre or rxx nonn
npo]cmsn aconmrno nsuesnaxa or nnnero na semxra. B xpana cmerxa n re xaro nac
ocranaxa es cnon npo]cmsn. Pasnnxara eme camo n rona, ue nne ne nraxme nnro
pyrnre, nnro camnre cee cn.
- 364 -
Inana XIII

Cnenoenna1a repuancxa nonn1nxa
Ome npen penonmnnxra pxonocrnoro na nnmnara nonnrnxa n Iepmannx eme
ocra espeno n nxmame nnxaxna onpeenena npnnnnnna nnnnx, ocoeno oxonxoro
craname nnpoc sa nonnrnxa na nenecopasnn cmsn c yrn crpann. Cne penonmnnxra
rosn xaoc ne camo nponxn, no nse ome no-sannamnrennn pasmepn. B npenoennara
enoxa xoncrarnpaxme npocro neocraruno pasnpane na paorara n nnxaxme nmenno n
rona npnunnara sa namara nenpannnna nnmna nonnrnxa. Ho cne xaro nonara cnpmn,
rpxna a norpcnm rasn npnunna n neocrnra na opa nonx n uecrnocr. B xpax na
xpanmara, nannno ecrecrneno e, ue onesn xprone, xonro naroapenne na penonmnnxra
nnxxa ocmecrnenn cnonre paspymnrennn nenn, aconmrno nxmar nnrepec or raxana
nnmna nonnrnxa, xoxro n xpana cmerxa n morna a onee o nspaxane na
cnoonara repmancxa pxana. Taxona pasnnrne n npornnopeuano na nrpemnnx
cmncn na nxnoro noemnpncxo npecrnnenne, r xaro n morno a npexcne nponeca
na repmancxoro cronancrno n repmancxnx rpy no nnrepnannonanen xonrpon, xoero,
pasnpa ce, cncem ne nnnsa n nnanonere na noemnpncxnre npecrnnnnn. Ho rona ne e
ncnuxo. Axo nnmnara nonnrnxa na nona Iepmannx ecrnnrenno eme nacouena xm
nsnpmanero na cnooara na Iepmannx, rona n morno a crane npxxa sannaxa sa
ceramnnre npecrannrenn na nnacrra nrpe n crpanara. Bcexn ecrnnrenno ronxm ycnex
n onacrra na nnmnara nonnrnxa c xenxsna neoxonmocr non o ananornunn
pesynrarn n onacrra na nrpemnara nonnrnxa. A or pyra crpana, enn cepnosen onnr sa
nspaxane na nannxra nann e nensmoxen, axo ne ro npexoxa yxpennane na
nannonannara nex nrpe. Axo aena crpana sanoune cepnosna opa sa nannonanna
nesanncnmocr n cnooa, ro nensexno onexa o nspacrnane na nannonannoro
camocsnanne, o yxpennane na nannonannnre uyncrna, xoero na cno pe ne moxe a ne
ycnnn cnpornnara cnpxmo anrnnannonannnre enemenrn nrpe n crpanara. B onxnoneno
mnpno cnno npeme napor cpannnrenno noxopno nonacx raxnna nopxxn n rpnn raxnna
nnaerenn, xonro sa nnmo na cnera ne n rpnxn n nepno na nannonanen noem. B
raxnna ypnn nepnon napor ce opma c rp xm raxnna xopa, a uecro nm oxasna n
raxana cnpornna, xoxro crana sa rxx conocna. a cn cnomnnm nanpnmep xax ce
ornece omecrnenoro mnenne n Iepmannx xm onacnocrra or mnnoncrno n nauanoro na
nonara. Ta nann n rosn momenr nsyxna ncrnncxn nspnn or uonemxn crpacrn; crnrna ce
o rouxa na xnnene; sanouna ce npecnenane na mnnoncrnoro, nonxxora ocrnramo opn
o necnpanennnocrn. Bcmnocr ncexn necno me copasn, ue n nponxenne na nrn
ronnn mnpno npeme onacnocrra or mnnoncrno nax cmecrnyname, n moxe n opn eme
no-ronxma, orxonxoro nenocpecrneno n nnre na nonara. Ho n onxnonenara ennnuna
ocranonxa nnxo ne opmame nnnmanne na rasn onacnocr.
pxannnre napasnrn, noxaunnn ce na rpona naroapenne na noemnpncxnre
cnrnx, npnrexanar mnoro pasnnr nncrnnxr sa camocxpanenne. Te npexpacno pasnpar,
ue axo Iepmannx nonee ymna nnmna nonnrnxa n ycnee a cxnmun cornernnre cmsn c
pyrn pxann, ro rona n oneno o nannonanno-ocnoonrenen noem cpe namnx
napo n n npensnnxano raxn nspnn or nannonannn crpacrn, xoro necno n morn a
onee o ynnmoxananero na camnre noemnpncxn npecrnnnnn.
Ero samo or 1918 r. namnre pxonoemn npannrencrnenn c]epn noxr raxana
nnmna nonnrnxa, xoxro e no ncxxaxna xpnrnxa. Hpocnexnaxn rasn rxxna nonnrnxa,
crnrame o nsnoa, ue resn c]epn nourn nnnarn n nn ncnuxo nnanomepno paorxr
npornn nnrepecnre na nemcxara nannx. Ha npn norne moxe a nsrnexa, ue ecrnnxra
na npannrencrnennre c]epn n rasn onacr ca nnmenn or ncxxaxn nnan n cncrema, no
- 365 -
xoraro pasrneame ornnso resn ecrnnx, xcno ce nnxa, ue nmame npe cee cn
nocneonarenno nponxenne na onesn npecrnnn meron, na unro nr noemnpncxara
penonmnnx sa npn nr nsnese orxpnro n xax na 1918 r.
Pasnpa ce, nne rpxna a ymeem a npannm pasnnxa mexy nosnnnxra na
orronopnnre nnn no-rouno xasano "nxnnre a ar orronopnn" noxone n
pxononrenn na pxanara, nonnnnxra na cpennx napnamenrcxn nonnrnxan n
nosnnnxra na ronemnx esorronopen narep na napoa, xoro noxasna onuo rpnenne.
Enn npexpacno snaxr xaxno ncxar; rona ca pxononrennre na pxanara. pyrn
noxpenxr rasn nonnrnxa nnn cmo samoro snaxr xaxno ncxar, nnn nx samoro
crpaxnnnocrra nm npeun a ce onnuar cepnosno npornn rona, xoero noxo n ymara cn
cmxrar sa npeno. Tona ca cpennre napnamenrapnn nonnrnxann. E, a rpernre - r.e.
ocnonanara maca or nacenennero - ce nounnxnar or nepasnpane n rnynocr.
oxaro namara nemcxa nannonanconnanncrnuecxa paornnuecxa naprnx
npecrannxname camo manxa n ne ocoeno nsnecrna oprannsannx, nponemnre na
nnmnara nonnrnxa n ounre na namnre npnnpxennnn moxexa a nmar camo nounneno
snauenne. Hpn rona namero nnxenne nnnarn e cmxrano, ue nnmnara nesanncnmocr n
cnooa na napoa ne naar or neero n ne morar a ar noapx or pnere na semnnre
nnacrn, a nnnarn ca camo nno nrpemnoro nanpexenne na ncnuxn cnnn na camnx napo.
ecrnnrenna npenocranxa sa nannonanno-ocnoonrenen noem na namnx napo e
npenapnrennoro orcrpanxnane na onesn npnunnn, xonro oneoxa o namero xpymenne
n o ynnmoxananero na onsn narep, xoro nsnonsna xpymennero na Iepmannx sa
xopncrnn nenn.
Bcnuxo rona nannno oxcnxna samo namero mnao nnxenne, na npno npeme, ce
ccpeorouaname rnanno npxy nponemnre sa npomxna na nrpemnara nonnrnxa n ne
moxeme ome c neoxonmoro nnnmanne a ce ornacx xm nponemnre na nnmnara
nonnrnxa.
Ho mom nnxennero nn nspacna n npecrana a e manxa n nesnaunrenna oprannsannx,
mom cranaxme ronxma naprnx, nenara nsnnxna neoxonmocrra a saemem nosnnnx no
nnpocnre na nnmnara nonnrnxa, xonro ne camo ne nxa ce namnpann n npornnopeune c
ocnonnre na namnx mnporne, a nanpornn, nxa nonsrnuann or nero.
Ha namnx napo ne my ocrnra mxona no nnmna nonnrnxa. Or rona sa namero
mnao nnxenne nponsrnua ocoeno naxnoro sanxenne a npenoae na noxonere na
namero nnxenne, nx n na nxnara mnpoxa maca or npnnpxennnn, ocnonnnx mero sa
pasnpane na nnmnononnrnuecxnre nponemn. Fes rona ne e nsmoxno npaxrnuecxn a
ce norornnm sa onesn meponpnxrnx, xonro ca neoxonmn, sa a moxe namnx napo c
npemero a cn npne nesanncnmocrra, a cn npne ncrnncxnx pxanen cynepennrer.
Ha-naxnoro n ocnonno, xoero rpxna a nomnnm n cnyuax, e ue n nnmnara
nonnrnxa e camo cpecrno xm nenra; camara nen ce ccron n eno - n nonsa na
cocrnennx napo. Bnmnara nonnrnxa moxe n rpxna a nsxoxa camo or eno
copaxenne: nonesno nn e aeno npenpnxrne sa rnox napo, me my onece nn nsroa
cera nnn n eme, nnn me my onece camo ymp?
Tona e enncrnennxr xpnrepn, or xoro moxe a ce nsxoxa. Bcnuxn ocranann
xpnrepnn - naprnno-nonnrnuecxn, pennrnosnn, xymannn copaxennx n r.n. - nannno
ornaar.
B xaxno ce ccroeme saauara na repmancxara nnmna nonnrnxa npen nonara? B
rona a ocnrypn nsxpannanero na namnx napo n neronnre ena na rasn semx, sa xoero cc
cornerna nonnrnxa eme neoxonmo a ce ocnrypxr na Iepmannx nonesnn cmsnnnn. B
xpax na xpanmara, saauara na repmancxara nnmna nonnrnxa n nec ce cnexa o
cmoro, camo c ena pasnnxa: npen nonara nne moxexme a ce opnm sa sanasnanero n
yxpennanero na nemcxara nannx, onnpaxn ce na cnnara na cmecrnynamara rorana
- 366 -
nesanncnma pxana; nec rpxna npno a nocrnrnem nscranonxnanero na namara
pxanna nesanncnmocr n c rona a csaem npenocranxa sa no-nararmnoro
nponexane na npannnna nnmna nonnrnxa, cnocona a ocnrypn n eme nsxpannanero
n yxpennanero na namnx napo.
C pyrn ymn, nenra na cnpemennara repmancxa nnmna nonnrnxa e nororonxara
na ycnonnx, neoxonmn sa nscranonxnanero na cnooara n nesanncnmocrra na namara
pxana.
Hpn rona nocroxnno rpxna a nmame npenn cnenoro xapnnanno copaxenne.
3a a nonyun napor nsmoxnocr n eme ornono a sanomna nesanncnmocr, cncem ne
e neoxonmo ro nenpemenno a sanasn nsnxno enncrnoro na cnoxra repnropnx. Mnoro
no-naxno e a sanasn none manxa uacr or pxannara cn repnropnx, no sarona nx
nannno cnoona. Torana rasn, maxap n manxa repnropnx, me crane nocnrenxa na nenre
na nxnara nannx n me e n ccroxnne a ce narpn c enoro sa nororonxara na
ocnoonrennara opa na nennx napo, nxnmunrenno n nororonxara na nopxena
opa sa cnooa n nesanncnmocr.
Axo enn cro mnnnonen napo, sa a sanasn pxannoro cn enncrno, e roron
noxopno a nonacx pocrno, rona e mnoro no-nomo, orxonxoro, axo raxana pxana n
raxn napo ca paspoenn, no ce e sanasnna none ena manxa uacr or napoa, xoxro ce
nonsna c nnna cnooa. Pasnpa ce - axo onycnem, ue rasn uacr or napoa me e
npensnnnena or csnannero sa cnoxra cnemena mncnx n me e rorona nro n ynopnro
a ce opn ne camo sa yxonnoro n xynrypnoro enncrno na cnox napo, no n sa noennara
nororonxa sa ocnooxanane na cnoxra ponna n sa npncennxnanero na ncnuxn onesn
uacrn or napoa, xonro nmar nemacrnero a ca no uyxosemno pocrno.
Ho-nararx rpxna a nmame npenn rona copaxenne, ue e no-naxno a ce
ornomna nnna nesanncnmocr n nnna nonnrnuecxa camocroxrennocr sa rnannnre
repnropnn na aena pxana, orxonxoro a ce npecnena nenra nesaanno a ar
npnarn nropocrenennnre repnropnn, xonro aena pxana nnn napo e rpxnano a
saryn. B noonn cnyuan rpxna pemnrenno a ce npemecrxr na saen nnan
copaxennxra sa nsnpmanero na resn nropocrenennn repnropnn n nsnxno a ce
ccpeoroun nnnmannero npxy rona a ce npne nnnara cnooa n ncrnncxara
nesanncnmocr na rnannara repnropnx. a ce npnar orxcnarnre nponnnnnn, a ce
nscranonn nnnoro pxanno enncrno, nxnmunaxn ncnuxn orxcnarn napuera, sanncn
ne camo or xenannxra na nopoennre napon, ne camo or nporecrnre na onesn uacrn or
repnropnxra, xonro ca sanasnnn cnoxra camocroxrennocr. Tona moxe a ce nanpann camo
n cnyua, ue resn repnropnn, xonro ca sanasnnn cnox pxanen cynepennrer, namepxr
ocraruno peanna cnna, sa a ce conxr n opa c nscranonxnanero na oreuecrnoro n
neronnre npenmnn rpannnn.
3a a ce npnar c npemero oparno orxcnarnre repnropnn, rpxna c ncnuxn cnnn a
ce yxpennar ocranannre cnoonn uacrn na pxanara, rpxna a ce yxpenn nn ncnuxn
cpna nenoxonenmoro pemenne na ncxxa nena a ce nsxone nona cnna n n neoxonmnx
uac a e rx nocranena na xapra n opara sa ocnooxenne n oennenne na nennx
napo. Orryx - namnxr nsno: rpxna npemenno a ornoxnm nnpoca sa nsnpmanero na
orxcnarnre onacrn n a xonnenrpnpame nxnoro cn nnnmanne npxy rona a yxpennm
ocranannre repnropnn; rpxna resn repnropnn a cn nsnomnar nnna nonnrnuecxa
nesanncnmocr n a csaar onasn cnna, es xoxro nnxora nxma a ycnexr a nonpanxr
necnpanennnocrra, npnunnena nm or uyxecrpannnx noponren. 3a a ce npnar n
nonoro na nannxra orxcnarnre or nex repnropnn, ne ca ocrarunn opn na-
nnamennnre nporecrn. 3a rona e neoxonm ope naocrpen meu. a ce naocrpn rosn meu
- raxana e saauara na nrpemnara nonnrnxa na aen napo. a ce csae ocranonxa,
xoxro ana nsmoxnocr a ce sanoune rona n xoxro me nomorne a ce namepxr nonn
- 367 -
cmsnnnn, parx no opxne - raxana e saauara na nnmnara nonnrnxa na aena
pxana.
***
B npnara uacr na rasn paora as ce cnpxx nopono na nononnnuarocrra na namara
nnmna nonnrnxa n npenoennara enoxa. Or ncnuxn uernpn nrx, xonro xxa nsmoxnn
sa sanasnane n nsxpannane na namnx napo, npannrencrnoro ce cnpx na uernprnx, na-
nenaronpnxrnnx or rxx. Bmecro spanara nonnrnxa na npnonnane na nonn semn n
Enpona, npannrencrnoro ce cnpx na nonnrnxara na sanomnane na xononnn n sacnnnane na
cnoxra mexynapona rpronnx. Haxnaxn ce no raxn naunn a nserne nonara,
npannrencrnoro nsnpmn ome no-ronxma rpemxa. Onnrnaxn ce a cene na ncnuxn
cronone nanenx, repmancxoro npannrencrno n ecrnnrennocr cena na semxra.
Pasnnarara sa rasn xopenno nenpannnna nnmna nonnrnxa eme n xpana cmerxa
nonara.
Enncrneno npannnnnxr nr or ncnuxn, oueprann or men n npnara uacr uernpn
nsmoxnocrn, meme a e rpernxr nr: nrxr na xonrnnenrannoro yxpennane na
Iepmannx upes npnonnane na nonn semn n Enpona. Axo xxme rprnann no rosn nr, ro
cne nsnecrno npeme nxme mornn a onnnnm rasn raxrnxa c npnonnanero na
xononnannn repnropnn. Tasn nonnrnxa n morna a e nponeena nnn n cms c Anrnnx,
nnn npn raxona nanpexenne na noennnre cnnn na cocrnenara crpana, xoero n nn
naxapano sa 40-50 ronnn aconmrno a ocrannm na saen nnan ncnuxn xynrypnn saaun.
B na-nomnx cnyua n nocnenoro meme a e nannno onpanano. Kynrypnoro
snauenne na ncxxa nannx nourn nnnarn e cnpsano c nonnrnuecxara cnooa n
nesanncnmocr na aena nannx. Fes nesanncnmocr nxma n xynrypa. Orryx nponsrnua, ue
nnxaxnn xeprnn ne ca nsnnpeno ronemn, axo es rxx ne moxe a ce ocnrypn
nonnrnuecxara nesanncnmocr n cnooara na aena nannx. Axo opn xynrypnoro
pasnnrne npemenno nsocrana sapan rona, ue rpxna a ce aar rnpe ronemn cpecrna
sa nopxanane, ro cne nsnecrno npeme rona me ce nsnnarn croxparno. Onxnoneno ce
cnyuna raxa, ue cne mnoro ronxmo nanpxrane na cnnnre na pxanara n nnrepecnre na
sanasnanero na nenara nesanncnmocr, nensexno nacrnna pasnepxnane n
neoxonmnre cpecrna morar a ar nsnonsnann nax sa xynrypa. Txmo n raxnna
enoxn nax nacrnna rnranrcxn pasnner na xynrypnnre cnnn n pxanara necno ycnxna a
nanaxca nponycnaroro. Or nanpexennero na nepcncxnre nonn no-xcno ce paxa
pasnnerr na enoxara na Hepnxn. upes reronre na nynnuecxnre nonn pnmcxara
pxana crnra nnocnecrnne o nennx xynrypen noem.
Pasnpa ce, pemennero na raxn nnpoc xaro rosn: neoxonmo nn e a ce
nounnxnar ncnuxn crpemexn na napoa na ena enncrnena saaua - nororonxara na
ema noenna opa - ne moxe a ce npeocrann na pasrnexane na onmnncrnoro,
ccroxmo ce or napnamenrapnn rnynnn n esennnnn. a nounnn nennx xnnor na
napoa na enncrnenara saaua sa nororonxa na ema noenna opa e morn amara
na upnpnx Bennxn. Ho na amnre na namnx cnpemenen enpecxo-emoxparnuen
napnamenrapnsm raxana saaua, pasnpa ce, ne e no cnnnre.
Hpenn camo na rona nororonxara na Iepmannx xm sanomnane na nonn semn n
Enpona n npenoenno npeme eme mnoro cnaa. a paspemnm rasn saaua, es a nmame
neoxonmnre cmsnnnn, eme xpano rpyno.
Ho r xaro y nac ne ncxaxa n a uynar sa nnanomepna nororonxa sa nona, ro
npenoueroxa nannno a ce orxaxar or sanomnanero na semn n Enpona n nsnpaxn nrx
na xononnannara n rproncxa nonnrnxa, ce orxasaxa or enncrneno nenecopasnnx cms
c Anrnnx. Hpn rona ycnxxa a nanpanxr raxa, ue enonpemenno a cxcar n c Pycnx,
nnpexn ue nonnrnxara sa opa c Anrnnx nornuno n rpxnano a onee o cms c
- 368 -
Pycnx. B xpax na xpanmara, nne nnxsoxme nn nonara, ocranenn or ncnuxn n ce oxasaxme
n nemacren cms camo c orxnnxnara xacyprcxa pxana.
Km xapaxrepncrnxara na namara cnpemenna nnmna nonnrnxa rpxna a oannm,
ue a ce namepn n nex nxxaxna onpeenena, mo-roe pasnpaema nnnnx e aconmrno
nensmoxno. Hpen nonara repmancxoro npannrencrno npneme no uernprnx or
nsmoxnnre nrnma, maxap ue n ryx npoxnxname ocraruno nononnnuarocr. Ho or
npemero na penonmnnxra opn c nopxeno oxo ne moxe a ce nnn mo-roe onpeenena
nnnnx n namara nnmna nonnrnxa. Ome n no-ronxma crenan, orxonxoro npen nonara,
nemnara nnmna nonnrnxa na Iepmannx e aconmrno nnmena or xaxnaro n a nno
nnanomepnocr n omncnenocr. B nex moxe a ce namepn camo ena nnanomepnocr:
cncremen crpemex a ce csae raxona nonoxenne, npn xoero namnxr napo nnxora ne
n morn a ce nsnpann.
Axo pasrneame xnanoxpnno cnpemennoro cornomenne na cnnnre n Enpona,
crnrame o cnennre nsnon.
B nponxenne na rpncra ronnn ncropnxra na namnx xonrnnenr ce e onpeenxna
npen ncnuxo or onnrnre na Anrnnx nnnarn a csana raxnna rpynnponxn or pxann n
Enpona, xonro a ce ypannonecxnar nsanmno n raxa a ocnrypxnar na Anrnnx, anaxn
cnooa na ecrnnx n onacrra na cneronnara nonnrnxa.
Tpannnonnara renennnx na pnrancxara nnnomannx /n Iepmannx ananornuna
rpannnx o nsnecrna crenen ce onnrname a csae npycxara apmnx/ or npemenara na
nmneparpnna Ennsaer ce ccroeme n rona a ne ce nosnonn na nnro ena or
enponecxnre nennxn pxann a ce nsnrne na onpeeneno pannnme. B opara sa rasn
nen Anrnnx npnxrname o ncxxaxnn cpecrna, es a nsxnmuna n nonnre. Cpecrnara,
xonro Anrnnx n resn cnyuan nycxame n xo, nnaxa mnoro pasnnunn, n sanncnmocr or
csanoro ce nonoxenne nnn nocranenara saaua. Ho pemnrennocrra n nacrounnocrra
na Anrnnx ncexn nr eme ena n cma. Konxoro no-rpyno craname c npemero
nonoxennero na Anrnnx, c ronxona no-ronxma nacrounnocr pnrancxnre pxannn
exrenn nponxanaxa a ce crpemxr xm rona enponecxnre pxann nenpemenno a ce
ypannonecxnar n nn nsanmno cpennonanne nensmenno a napannsnpar cnonre cnnn.
Koraro Cenepna Amepnxa nonnrnuecxn ce orenn or Anrnnx, Anrnnx sanouna a npann
ome no-nacrounnn onnrn sa sanasnane na enponecxoro pannonecne, xoero rpxname a
ocnrypn anrnncxnx rnn. Cne xaro Hcnannx n Hnepnannx xxa ynnmoxenn xaro
ronemn mopcxn pxann, Anrnnx xonnenrpnpa ncnuxnre cn ycnnnx npornn nanramara ce
upannnx, oxaro na-nocne c xpymennero na Hanoneon I sannaxara sa noenna xeremonnx
na upannnx moxeme n ounre na Anrnnx a ce cmxra sa nnxnnnpana.
Hocrenenno pnrancxoro pxanno nsxycrno sanouna a ce opma npornn
Iepmannx. Tosn nponec ce pasmnpxname anno, npno, samoro oxaro Iepmannx ne eme
ocrnrnana enncrno, rx ne moxeme a npecrannxna mo-roe peanna onacnocr sa
Anrnnx, nropo, samoro omecrnenoro mnenne na mnpoxnre macn, csaeno upes
nponarana, ce npomenx rnpe anno. Vexennxra na pxannnre exrenn nmar rpesn
xapaxrep, oxaro mnpoxara nponarana, nmama npenn naponnre macn, anennpa noneue
xm uyncrnara. Ho naroapenne na rona nacrpoennxra, csaenn or mnpoxara
nponarana, ca no-crannnn. 3a a ce npomenxr re, e neoxonmo noneue npeme. Cnyuna
ce raxa, ue pxannnre exrenn, pxonoemn cnnnre na cnoxra crpana, ycnxnar a
crnrnar o nonn nnanone n nonn nen, a macnre nce ome ce namnpar no oaxnnero na
crapnre nen n rpxna anno n nocrenenno a ar nacounann no nonnx nr, cnope
nonnre nnanone na pxannnre pxononrenn.
Cnoxra nona nosnnnx cnpxmo Iepmannx Anrnnx n omn nnnnn onpeenx ome npes
1870-1871 r. nn npsxa c napacrnanero na nxonomnuecxoro snauenne na Amepnxa, a
cmo nn npsxa c napacrnanero na nonnrnuecxoro nnnxnne na Pycnx, Anrnnx na nxxonxo
- 369 -
nrn noxasna xoneannx no nnpoca sa ornomennero cn xm Iepmannx. Ho Iepmannx, sa
xanocr ne ycnxna a nsnonsna resn momenrn n npenn na rona npaxenara nosnnnx na
Anrnnx cnpxmo nac nce noneue ce sacnnna.
Anrnnx sanouna a nnxa n Iepmannx pxana, xoxro nopan cnoxra neoocnonano
psa nnycrpnannsannx npnonna raxona ronxmo rproncxo n omo nonnrnuecxo
snauenne, ue sanouna neue a mepn cnnn cc camara Bennxopnrannx. Iepmancxnre
pxannn exrenn nnxar nepnara na mpocrra n cnoxra npocnonyra nex sa "mnpno
cronancxo" sanomnane na nnnxnne. Ho n ounre na anrnncxnre nonnrnnn resn nnanone na
repmancxara nonnrnxa ca ono n nonsa na neoxonmocrra a ce oprannsnpa xonxoro e
nsmoxno no-cnnna cnpornna cpemy Iepmannx. Tasn anrnncxa cnpornna, pasnpa ce,
cxopo npnema ]opma na ncecrpanno nacrnnenne, r xaro Anrnnx nnxora ne e nnxana
nenra na cnoxra nonnrnxa n sanasnanero na cmnnrennnx mnp, a nnnarn e nnxana cnoxra
nen nsxnmunrenno n rona a yxpenn n saspann cnoero cocrneno pnrancxo cneronno
rocnocrno. Pasnpa ce, Anrnnx no-nararx samncnx a nsnonsna n opara npornn
Iepmannx aconmrno ncnuxn nsmoxnn cmsnnnn, xaxnnro camo nxa mornn nn noenno
ornomenne a nocnyxar sa rasn nen. Tona cmo cornercrna na crapara anrnncxa
rpannnx - rpesno a ce onenxnar cnnnre na npornnnnxa n a ne cn npanxr nnmsnn
ornocno cocrnennre cnnn. Tesn cnocrna na anrnncxara nonnrnxa y nac ca
xapaxrepnsnpann xaro "escpamnn"; no rona e npocro rnynano no npocrara npnunna, ue
oprannsannxra na ncxxa nona rpxna a ce pasrnexa camo or spnrennnx rn na
nenecopasnocrra, a ne or spnrennnx rn na reponunnre ]pasn. 3aauara na
nnnomannxra na ncxxa crpana ce ccron ne n rona no na-reponuen naunn a onee cnox
napo o rnen, a n rona a ocnrypn no-nararmno cmecrnynane na cnox napo, maxap n
c na-nposanunn cpecrna. Or rasn rnena rouxa nenecopasno e ncxxo cpecrno, xoero
non o nenra. a ce nsnycne none eno raxona cpecrno osnauana sapanxne na cnox om
n npecrnnenne cnpxmo cocrnennx napo.
Ena c noeara na noemnpncxara penonmnnx n Iepmannx Anrnnx moxa cnoxono
a nsxne n a cn xaxe, ue cera onacnocrra or repmancxa xeremonnx n cnera e
nsuesnana sanro.
Ho Anrnnx nxma nnxaxn nnrepec Iepmannx aconmrno a nsuesne or reorpa]cxara
xapra na Enpona. Hanpornn, rxmo yxacnoro xpymenne na Iepmannx, npexnnxno or nex n
noemnpncxnre nn na 1918 r., csae sa pnrancxara nnnomannx cncem nona
cnryannx, xoxro no-pano nnxo ne e cmxran sa npanonoona.
B nponxenne na uernpn n nononnna ronnn pnrancxara cneronna nmnepnx non
nona npornn mnnmnx npenec na ena onpeenena xononnanna pxana, r.e. Iepmannx. H
ero, nnesanno ce paspasxna xaracrpo]a, xoxro sannamna a nsrpne or nnnero na semxra
rasn pxana. Iepmannx nnesanno noxasna raxn yxacxnam neocrnr na na-enemenrapen
nncrnnxr sa camocxpanenne, ue n nponxenne na nxxaxnn cn 48 uaca nxnoro
enponecxo pannonecne e napymeno. Aconmrno neouaxnano ce csana nono nonoxenne:
Iepmannx e ynnmoxena n na-cnnna xonrnnenranna pxana n Enpona crana upannnx.
Ho Anrnnx n nponxenne na mnoro ronnn, ocoeno n ronnnre na nonara, nponexa
orpomna nponarana cpe cocrnenoro cn nacenenne n cyxa n nero ncnuxn nncrnnxrn
n crpacrn npornn Iepmannx. Cera resn, csaenn or anrnncxara nponarana
nacrpoennx, ce ycemar neue or pnrancxnre pxannn exrenn xaro ononen ronys.
Vnnmoxanaxn Iepmannx xaro xononnanna pxana, xaro pxana, nperennpama sa
cneronna ponx n rpronnxra, Anrnnx moxe a cmxra, ue, ncmnocr, neue e nocrnrnana
cnonre nenn nn nonara. Bcnuxo, xoero ornna no-aneu or rona, e neue n paspes c
pnrancxnre nnrepecn. Hnnoro ynnmoxanane na Iepmannx xaro ronxma pxana na
enponecxnx xonrnnenr nnnsa camo n nnrepecnre na npornnnnnnre na Anrnnx. H
nesanncnmo or rona npes noemnpncxnre nn na 1918 r.uax o xpax na nxroro na 1919 r.
- 370 -
anrnncxara nnnomannx ne moxe pso a npeycrpon cnoxra nonnrnxa, none samoro
npes nrara nona rx cama e npensnnxana n mnpoxnre macn na anrnncxnx napo
onpeenenn uyncrna n e csana onpeenenn nacrpoennx. a npeycrpon pso cnoxra
nonnrnxa anrnncxara nnnomannx ne moxe, npno samoro rpxna a ce copasxna c
nacrpoennxra na cnox cocrnen napo n nropo, samoro ne nosnonxna rona n
cornomennero na uncro noennnre ]axropn cne xpax na nonara. upannnx nsema
nnnnnarnnara n cnon pne n moxe cera a nxryna nonxra cn na pyrnre. Camara
Iepmannx, xoxro npes resn mecenn, xoraro nesnnre ce naxnanxr, n morna mnoro a
npomenn, npexnnxna rpuonere na nrpemna rpaxancxa nona n upes ycrara na cnonre
r napeuenn pxannn exrenn cncremno saxnxna camo eno, a nmenno, ue rx nensmenno
e rorona a ce nounnn na ncnuxn ycnonnx, xonro nponxryna npornnnnxr.
Taxa me e nnnarn. Axo ena nnn pyra nannx aconmrno e sarynna nncrnnxr sa
camocxpanenne neue a nrpae ponxra na "axrnnen cmsnnx", ro rx nenpemenno me nane
o ponxra na po n aenara crpana nensexno me nsnnra cara na xononnx.
Ha Anrnnx ne ocrana nnmo pyro, ocnen a nseme yuacrne n rpaexnre na
upannnx, none sa a ne nosnonn na upannnx npexaneno a yxpenne sa nama cmerxa. Tona
e enncrnenara raxrnxa, xoxro nsomo e nsmoxna sa Anrnnx n aena ocranonxa.
B ecrnnrennocr Anrnnx ne nocrnra nennre, xonro cn nocrann nn nonara. Tx ne
ycnxna a nocrnrne raxona nonoxenne, nnro ena enponecxa pxana a ne ce nsnrne
na onpeeneno nnno. Hanpornn, cera raxana onacnocr sa Anrnnx crana ome no-peanna,
camo c rasn pasnnxa, ue rasn pxana ne e Iepmannx, a upannnx.
Iepmannx xaro noenna pxana or 1914 r. ce namnpa n oxpxennero na ne crpann,
or xonro enara e cmo ronxona cnnna, a pyrara e ome no-cnnna or Iepmannx; ocnen
ncnuxo rona Iepmannx rpxna a ce copasxna n c npeonaananero na mopcxnre cnnn na
Anrnnx. Camo cnnnre na Pycnx n upannnx ca ocrarunn, sa a nonpeuar na rnpe
ronxmoro pasnpocrpanenne na nnnxnnero na Iepmannx. Ho-nararx rpxna a ce nma
npenn n ocraruno nenaronpnxrnoro noenno-reorpa]cxo nonoxenne na Iepmannx;
no rosn nono Anrnnx cmo moxe a npann nsnecrna orcrnxa, r xaro nomoro noenno-
reorpa]cxo nonoxenne e ronxma npeuxa sa nspacrnanero na noennoro mormecrno na
Iepmannx. Mopcxoro xpapexne or noenna rnena rouxa npecrannxna sa Iepmannx
ocoeno ronemn neyocrna, r xaro peronere ca rnpe recnn n manxn; mo ce ornacx
a cyxonrnnre rpannnn, re ca rnpe orxpnrn, a cyxonrnnre ]ponrone rnpe
omnpnn.
Cncem pyro e ceramnoro nonoxenne na upannnx. upannnx e na-ronxmara noenna
pxana na xonrnnenra, xero rx nxma cera nnro enn mo-roe cepnosen cnepnnx.
Hennre mxnn rpannnn npecrannxnar nemo xaro ecrecrnena samnra cpemy Hcnannx n
Hrannx. Cpemy Iepmannx upannnx e cera ocraruno samnrena or rona, ue nne camnre
cme aconmrno escnnnn. Hnnnxra na ]pencxoro xpapexne e raxona, ue upannnx
nnnarn moxe na enn nr yuacrx or ]ponra a sacrpamana na-naxnnre nepnnn nsnn
na Bennxopnrannx. Tesn ronemn anrnncxn nenrpone cera ca mnoro opn mnmenn
xaxro sa ]pencxnx ]nor, raxa n sa ]pencxara anexoona aprnnepnx. Hononara nona
or crpana na upannnx moxe cmo a crane neonxnoneno onacna sa ncnuxn na-naxnn
nrnma na anrnncxara rpronnx. Axo upannnx, onnpaxn ce na nxnnara na cnoero
arnanrnuecxn xpapexne n ne no-manxo omnpnnre ]pencxn uacrn or Cpensemno
mope, sanoune nonona nona, ro nennre nononn noxn nxa mornn a nanecar na
Anrnnx orpomen ymp.
Kaxno crana na npaxrnxa? Anrnnx cn nocranx sa nen a ne onycxa npexaneno
sacnnnane na Iepmannx n nonyuana na npaxrnxa ]pencxa xeremonnx na enponecxnx
xonrnnenr. Taxn e omo nonnrnuecxnxr nsno. Pesynrarnre or nonara n uncro noenno
ornomenne: yxpennanero na upannnx xaro npna pxana na cymara n anane npana na
- 371 -
Amepnxa na cmnre mopcxn nopxennx, xaxnnro nma camara Anrnnx. Hxonomnuecxnre
nsnon or nonara sa Anrnnx: penna repnropnn, or xonro cronancrnoro na
Bennxopnrannx e nsnnpeno sannrepecynano, cranaxa ocroxnne na nnmnre
cmsnnnn.
Anrnncxara rpannnonna nonnrnxa e nsncxnana n nsncxna nsnecrna anxannsannx
na Enpona; oxaro nnrepecnre na cnpemenna upannnx nsncxnar nsnecrna anxannsannx
na Iepmannx.
Xenannero na Anrnnx eme n ocrana - a ne onycne xoxro n a nno enponecxa
xonrnnenranna pxana a nspacne n cneronen ]axrop, sa xoero e neoxonmo cnnnre
na orennnre enponecxn pxann a ce ypannonecxnar. B rona Anrnnx nnxa
npenocranxa sa cocrnenara cn xeremonnx.
Xenannero na upannnx eme n ocrana - a ne onycne Iepmannx a crane
ecrnnrenno ennna pxana c ennno cnnno pxonocrno, sa xoero rx cncremno
noxpenx nexra sa npenpmanero na Iepmannx n xonrnomepar or manxn n cncem manxn
pxannnn, unnro cnnn nsanmno ce ypannonecxnar. H ncnuxo rona - npn sanasnane na
nennx pxr na Pen n cnon pne. B raxana cncrema upannnx nnxa rnannara
npenocranxa sa cnoxra cocrnena xeremonnx n Enpona.
Hennre na ]pencxara nnnomannx n xpana cmerxa ca n paspes c nennre n
renennnnre na pnrancxoro pxanno nsxycrno.
Koro npenenxna or rosn rn nsmoxnocrnre, ocranamn sa Iepmannx, ro
nensexno me rpxna a crnrne saeno c nac o nsnoa, ue rpxna a rpcnm cnnxanane
camo c Anrnnx. Anrnncxara noenna nonnrnxa nmame sa Iepmannx yxacxnamn
nocnennn. Ho rona ne rpxna a nn nonpeun cera a pasepem, ue nec Anrnnx neue nxma
nnrepec or ynnmoxananero na Iepmannx. Hanpornn, cera c ncxxa ronna anrnncxara
nonnrnxa nce noneue me nsnnrna neyocrnoro or rona, ue ]pencxara xeremonnx n
Enpona crana nce no-cnnna. Ho nnpoca sa nsmoxnnre cmsnnnn namara pxana ne
rpxna, pasnpa ce, a ce pxonon or cnomenn or mnnanoro, a rpxna a ymee a
nsnonsna onnra na mnnanoro n nnrepecnre na emero. A onnrr nn yun npen ncnuxo,
ue cmsn, xonro cn nocranxr camo nerarnnnn nenn, npenapnrenno ca opeuenn na
cnaocr. Cnnnre na na napoa me cranar nepasennn, camo axo cmsr nm orxpnna
nepcnexrnna sa nonn npnonnxn, nonn sanoenannx, c ena yma, sacnnnanero n na
enara, n na pyrara crpana. oxonxoro e neonnren namnxr napo no nnpocnre na
nnmnara nonnrnxa moxe a ce cn no namara npeca, uecro nomecrnama comennx, ue
nxxo pxanen exren or nxxox cn crpana e pyxecxn nacrpoen xm Iepmannx n
oparno - npn xoero "pyxecxoro ornomenne" na en-xo cn pxannn exrenn xm nac
nnxar cepnosna rapannnx sa Iepmannx. Tona e nenepoxrna rnynocr. Tona e npocra
cnexynannx c esmepnara nannnocr na onxnonennx nemcxn ecna]. B ecrnnrennocr
nxma n nnxoro ne moxe a nma raxn, a peuem, amepnxancxn, anrnncxn nnn nrannancxn
pxanen exren, sa xororo n morno a ce xaxe, ue neronara opnenrannx e
"nporepmancxa". B ecrnnrennocr ncexn anrnncxn pxanen exren e npen ncnuxo
anrnnuannn, ncexn amepnxancxn pxanen exren - npen ncnuxo amepnxanen, n cpe
nrannancxnre pxannn exrenn cmo nxma a namepnm nnro enn, xoro a ne ce
npnpxa rnanno xm nponrannancxara opnenrannx. Koro ncxa a nsrpaxa cmsn na
Iepmannx c uyxn nannn na asara na rona, ue en-xo cn pxannn exrenn nmar
nporepmancxa opnenrannx, ro nnn e nnnemep, nnn e marape. Haponre cnpsnar cnonre
cnnn, ne samoro nsnnrnar ocoeno ynaxenne nnn ocoena cxnonnocr enn xm pyrn,
a camo samoro cnnxananero na nara xonrparenra nm nsrnexa nsanmnonsrono.
Anrnncxnre pxannn exrenn, pasnpa ce, nnnarn me ca sa anrnncxara nonnrnxa, a ne
sa nemcxara. Ho nemara morar a ar raxnna, ue nmenno nnrepecnre na npoanrnncxara
nonnrnxa no pasnnunn npnunnn n nsnecrna crenen a cnnaar c nnrepecnre na
- 372 -
nporepmancxara nonnrnxa. Pasnpa ce, camo o nsnecrna crenen: n enn npexpacen en
ncnuxo rona moxe aconmrno a ce npomenn. Hcrnncxoro nsxycrno na pxononnx
pxanen exren rpxna a ce ccron n rona npes ncexn nepno or npeme a ymee a ce
cennn rxmo c rosn naprntop, xoro nopan cnonre cocrnenn nnrepecn n aen
nepno e npnnyen a npnn no cmnx nr.
3a a ce npnnoxar npaxrnuecxn nsnoxennre copaxennx xm namnx cnyua npn
rona nonoxenne na nemara, xoero ce e csano cera n Iepmannx, rpxna a orronopnm na
cnennre nnpocn: nma nn na cnera pxann, xonro n nacroxmnx momenr a ca
aconmrno nesannrepecynann or rona a e nannno ynnmoxeno snauennero na
Iepmannx n Cpena Enpona n raxa oxonuarenno a ce saspann esycnonnara xeremonnx
na upannnx n Enpona? Heoxonmo e a ce sannrame: nmann raxnna pxann, xonro,
nsxoxaxn or cocrnennre cn nonnrnuecxn rpannnn, nensexno n rpxnano a nnxr
n rona sannaxa sa cee cn?
Hne rpxna oxpa a pasepem cnenoro: na-cmpren npar na repmancxnx napo e
n me e upannnx. Bce eno, xoro n a ynpannxna nn upannnx - Fyponnre nnn
xxonnnnre, nanoneonnnre nnn ypxoasnnre emoxparn, penynnxannnre-xnepnxann
nnn uepnennre onmennxn - xpana nen na ]pencxara nnmna nonnrnxa nnnarn me e
sansemanero na Pen. H nnnarn upannnx, sa a sapxn rasn nennxa pexa n cnon pne,
nensexno me ce crpemn Iepmannx a npecrannxna cnaa n paspoena pxana.
Anrnnx ne ncxa Iepmannx a e cneronna pxana, upannnx ne ncxa nome a
cmecrnyna na cnera pxana, xoxro ce napnua Iepmannx. Tona nce nax e cmecrnena
pasnnxa. E, a nann cera sa nac e snoonenna ne opara sa cneronna xeremonnx. Cera cme
npnnyenn a ce opnm npocro sa cmecrnynanero na namero oreuecrno, sa enncrnoro
na namara nannx n sa rona na namnre ena a nm e ocnrypeno napuero xnx. H ero, axo
nsemem npenn ncnuxo rona n ce sannrame xe ca onesn pxann, c xonro nxme mornn
a nnesem n cms, me rpxna a orronopnm: nma camo ne raxnna pxann - Anrnnx n
Hrannx.
Anrnnx ne ncxa raxana upannnx, unro noenen mmpyx es ncxxaxnn npeuxn or
crpana na ocrananara Enpona n oxpanxnan ena nonnrnxa, xoxro pano nnn xcno me
onee o cncx c anrnncxnre nnrepecn. Anrnnx n nnxaxn cnyua ne moxe a ncxa
raxana upannnx, xoxro, onnpaxn ce na necmernnre nrnnmnn n xenesnn orarcrna n
3anana Enpona, n nponxnna a cn csana morma cneronna nxonomnuecxa nosnnnx,
npecrannxnama onacnocr sa Anrnnx. Ha-cerne, Anrnnx ne moxe a ncxa raxana
upannnx, xoxro n morna a pasne ncnuxn ocranann pxann na enponecxnx
xonrnnenr, xoero ne camo n morno, no n nensexno n rpxnano a onee o
nspaxanero na crapnre meurn na upannnx sa cneronno rocnocrno. Anrnnx pasnpa, ue
npn raxnna ocroxrencrna ]pencxnxr nsymen ]nor moxe a crane sa nex mnoro no-
onacen, orxonxoro na npemero namnre nenennnn. Boennoro npensxocrno na upannnx
ne moxe a ne pascrpona nepnnre na cneronnara nennxopnrancxa nmnepnx.
Ho n Hrannx ne moxe a ncxa n ne ncxa upannnx ome noneue a yxpenna cnoero
npnnnnernponano nonoxenne n Enpona. Femnre cnnn na Hrannx nensexno ca
cnpsann c xpapexnero na Cpensemno mope. Hrannx yuacrna n cneronnara nona,
pasnpa ce, cncem ne sa a nocrnrne pasmnpxnanero na upannnx. Hrannx e rnacxana
nn nonara or crpemexa a nanece cmpren yap na cnox apnarnuecxn cnepnnx. Bcxxo
no-nararmno yxpennane na upannnx na Enponecxnx xonrnnenr, nensexno me e
npeuxa sa Hrannx. H rona, pasnpa ce, nnro na ora ne moxe a npomenn ]axra, ue
nrannancxnxr n ]pencxnxr napo ca cponn nomexy cn. Hn na-manxn nnmsnn n rona
ornomenne ne moxe a nma: rona ocroxrencrno nsomo ne npemaxna cnepnnuecrnoro.
Pascxanaxn cncem xnanoxpnno n rpesno, crnrame o nsnoa, ue npn nemnara
ocranonxa camo ne pxann na-nanpe camn ca sannrepecynann none o nsnecrna
- 373 -
crenen a ne noxonanar ycnonnxra sa cmecrnynane na nemcxara nannx. Tesn ne
pxann ca Anrnnx n Hrannx.
***
Hpenenxnaxn nsmoxnocrnre sa raxn cms, nne npen ncnuxo ne rpxna a
sapanxme rpn ]axropa. Enn or resn ]axropn sanncn or camnre nac, a nara ocranann -
or pyrnre pxann.
Moxe nn nsomo a ce nnnsa n cms c nemna Iepmannx? Be nnese nn xoxro n a
nno pxana n cms /a nen na cmsa nnnarn moxe a e camo nponexanero na
onpeenenn nacrnarennn saaun/ c namara pxana, cne xaro pxononrennre n
nponxenne na penna ronnn noxasnar na nennx cnxr opasnn na xanxa necnoconocr
n nann]ncrxa crpaxnnnocr n cne xaro orpomna uacr or namnx napo, sacnenena or
mapxcncrxo-emoxparnunn nen, npeana nnrepecnre na cocrnenara nannx n
cocrnenara cn crpana no na-nnnmm naunn? Be nenn nn xoxro n a nno pxana
cmsa c namara pxana n me nsnoxn nn rx xaxnnro n a nno naexn sa ycnemna
opa saeno c nac, cne xaro nnxa, ue namara pxana nxma nnro mxecrno, nnro
xenanne opn a cn nompne npcra sa samnra na cocrnenoro cn cmecrnynane? Be ce
cnpxe nn xoxro n a nno pxana, xoxro n cmsa c pyra pxana rpcn ne npocro
sanasnane na craryxnoro, ocnrypxnamo no-nararmno rnnene /xaxro eme c Tponnx
cms/, me ce cnpxe nn ne na xnnor, a na cmpr c namara pxana, xoraro nnxa, ue cme
cnoconn cera camo a ce nnaunm no xopem n noxopno a ce nounnxname na ncnuxn
npexnenn nsncxnannx? Ha xoro e nyxen cmsr c raxana pxana, xoxro ryn
nocnennre ocrarnn or cnoero nennune? Ta nann c nxnoro cn noneenne nne ce nnmnxme
or npanoro a nperennpame sa nemo no-opo? Ha xoro e nyxen cms c raxona
npannrencrno, xoero neue ne ce nonsna c xaxnoro n a nno ynaxenne or crpana na
cocrnennre cn rpaxann? He moxe n ecrnnrennocr namero npannrencrno a
nperennpa uyxennnre a ro ynaxanar noneue or cocrnennre my rpaxann!
He, ena ynaxanama cee cn pxana, xoxro nnxa n cmsnre c pyrnre pxann
nemo noneue or npocr oexr na nnrpnrnre na npenpnemunnnre napnamenrapncrn, nxma
a nnese n cms c nemna Iepmannx, nx n ne n morna a ro nanpann, opn n a ncxa.
nemna Iepmannx e sarynna onesn xauecrna, xonro ca neoxonmn, sa a e xenan
cmsnnx. Tona n xpana cmerxa e rnannara npnunna sa connapnocrra, nce ome
cmecrnynama n narepa na pxannre-rpanrenxn. Camara Iepmannx nnxora ne oxasna
nnxaxna cnpornna. Hxnara "cnpornna" ce orpannuana c enn-na nnamennn
"nporecra" or crpana na namnre napnamenrapnn nspannnn. Bom camn ne ce opnm sa
cnonre nnrepecn, ro ecrecrneno n nennxr ocranan cnxr ne nnxa nnxaxno ocnonanne a
nn samnrana. Hx n camnxr ncennmen, nesanncnmo or mnnocpnero cn, npnnnnnno ne
onua crpaxnnnnre napon - nnpexn rnpennxra na namnre nnaunnnn narpnornunn
cmsn. Hpn raxona nonoxenne na nemara opn na onesn pxann, xonro nenocpecrneno
nxmar nnrepec or nenocpecrnenoro ynnmoxanane na Iepmannx, nnmo pyro ne nm
ocrana, ocnen a nsemar yuacrne n rpanrencxnre noxon na upannnx, none sa a ne ce
nsnonsna upannnx cama or nxnara nnxuxa n a ne crane naroapenne na rona no-cnnna.
Ho-nararx ne rpxna a nsnycxame or oun, ue sa crpannre, nomnann npornn nac,
cncem ne e ronxona npocro a nocrnrnar npomenn n nacrpoennxra na mnpoxnre macn or
nacenennero, cne xaro maconara nponarana n nponxenne na nr npomexyrx e
ypxna n ena onpeenena rouxa. B nponxenne na nrn ronnn namnxr napo e
nsopasxnan xaro "xynn", "rpanrenn", "nanann" n r.n. Cne rona ne moxe nenara a ce
npomenn ]ponrr n a ce oxnn, ue rosn neuen npar cera moxe a crane cmsnnx.
Ho ocoeno ronxmo snauenne nma rpernxr ]axrop, xoro oxasna na-cmecrneno
nnnxnne na nnpoca sa emnre rpynnponxn or enponecxnre pxann n na emara
nonnrnxa na cmsnre.
- 374 -
Cocrnennre pnrancxn nnrepecn na Anrnnx cncem ne nsncxnar no-nararmno
orcnanane n ome noneue ynnmoxanane na Iepmannx, no nx or rona e nsnnpeno
sannrepecynan nnrepnannonannnxr enpecxn opcon xannran. Pasmnnananero mexy
o]nnnannara nnn, no-ope a ce xaxe, rpannnonnara nonnrnxa na anrnncxnre
pxannn exrenn n pemanamnre cnnn na enpecxnx opcon xannran ce crpemn ne camo
xm nnno nxonomnuecxo ynnmoxanane na Iepmannx, no n xm nnnoro nonnrnuecxo
noponane. Enpecxnxr xannran cmxra, ue a ce nounnn nannno Iepmannx na
nnrepnannonannnx xonrpon, r.e. a ce nounnn nannno repmancxnxr rpy na enpecxnx
cneronen xannran e nsmoxno camo n cnyua, ue ycnee n nonnrnuecxn ornomenne a
onmennsnpa Iepmannx. 3a a ar mapxcncrxnre ann na nnrepnannonannnx enpecxn
opcon xannran n ccroxnne oxonuarenno a npeuynxr rpnaxa na repmancxara
nannonanna pxana, nm e neoxonma pyxecxa noxpena ornn. Txmo sarona na
enpenre nm e neoxonmo ]pencxnre apmnn a sannamnar Iepmannx, oxaro nrpe n
crpanara nacrnn raxona pasnoxenne, xoero me nosnonn na onmennmxnre ann,
cnycnarn or nnrepnannonanno-enpecxnx opcon xannran oxonuarenno a sannaexr
namara pxana.
B namn npeme enpenre noneue or ncnuxn nponexar ronenne, sa a e Iepmannx
onpmena. Inannnre ]apnxanrn na ncnuxn nanaxn cpemy Iepmannx ca enpen. Taxa
eme npen nonara n no npeme na cneronnara nona. Enpecxara opcona n mapxcnuecxa
npeca cncremno pasnanname ompasa npornn Iepmannx, oxaro pxannre ena cne pyra
sanounaxa a ce orxasnar or neyrpannara cn nosnnnx n sanounaxa a ce npncennxnar
xm anrnrepmancxara xoannnnx nnpexn nnrepecnre na cnonre cocrnenn napon.
Or xaxro ce pxonoxr enpenre n rosn cnyua, e xcno. Hocpecrnom onmennsannxra
na Iepmannx re ce naxnar a nsxopenxr ocnonnnx cnon na nemcxara narpnornuna
nnrennrennnx n raxa a cn csaar aconmrno neorpannuenn nsmoxnocrn a
nscrncxnar or nemcxara paorna cnna nocnennre coxone. Karo nounnxr nannno
Iepmannx, enpenre ncxar, pasnpa ce, a pasnpocrpanxr nnacrra cn n no-aneu, a
noxopxr no xpaxara cn nennx cnxr. Iepmannx, xaxro ne nenx e nno n n npenmnara
nn ncropnx, e onasn rouxa, oxono xoxro crana opara, pemanama cnnnre na cnera.
Axo namnxr napo n namara pxana ecrnnrenno cranar xeprna na rosn xnmen n
xpnoxaen enpecxn rnpan, ro rosn oxrono me oxnane c nnnanara cn nxnara semx. H
oparno: axo Iepmannx ycnee a nserne rona nro, rorana me moxe a ce cmxra, ue
cmprnara onacnocr, sannamnama nennx cnxr n ncnuxn napon, e cnomena.
uepnennre me nanpanxr aconmrno ncnuxo, xoero sanncn or rxx, sa a noxpenxr
npenmnara npaxa na penna nannn npornn Iepmannx, a no nsmoxnocr a pasnanxr
rasn npaxa ome noneue - n rona ne moxe a nma nnxaxno cmnenne. Ana nxma nnxaxno
cmnenne n n rona, ue ncrnncxnre nnrepecn na aennre napon camo n mnoro manxa
crenen cnnaar c rona, xoero ncxar enpenre. Ho npnnnnn, enpenre, n cnoxra paora no
orpanxnero na csnannero na naponre, npnxrnar o onona opxne, xoero na-mnoro
cornercrna na ymonacrpoennero na aen napo, n xoero, cneonarenno, oemana
maxcnmanno nsmoxen ycnex. V nac, n Iepmannx, xero paconara uncrora na
nacenennero e nocrpaana ocoeno cnnno, enpenre cn cnyxar na-mnoro c nann]ncrxara
neonornx, c nosonanane na nnrepecnre na "mnpnnre" rpaxann, c nomomra na
nnrepnannonanncrnuecxnx xpr or nen. Bn upannnx enpenre cn cnyxar rnanno c
nomomra na monnnnsma, cnpanennno cmxraxn, ue ryx nmenno monnnnsmr me nma na-
ronxm ycnex. B Anrnnx enpenre nycxar n xo rnanno aprymenrn, ornacxmn ce xm
cneronnoro rocnocrno - cronancxo n nonnrnuecxo. C ena yma, nn ncxxa crpana
enpenre nycxar n xo onasn aprymenrannx, xoxro na-mnoro cornercrna na
ymonacrpoennero na aennx napo. Camo cne xaro nsnpmar rasn npenapnrenna
paora n cn ocnrypxr ocraruno nonnrnuecxo n nxonomnuecxo nnnxnne, enpenre
- 375 -
saxnpnxr rona opxne, cnanxr macxara n sanounar neue no-orxponeno a noxasnar
ncrnncxnre nenn na cnonre crpemexn. Torana enpenre sanounar neue no-nnrensnnno a
paspymanar ena pxana cne pyra, npenpmaxn rn n xynnma pasnannnn, c nen npxy
rosn xyn no-xcno a nsnrnar neunnx cynepennrer na enpecrnoro.
B Anrnnx, xaxro n n Hrannx, moxe n c npocro nenopxeno oxo necno a ce nannna
onona pasmnnanane, xoero cmecrnyna mexy nsrnenre na na-opara uacr na na-
nourennre pxannn exrenn or aennre crpann n crpemexnre na enpecxnx cneronen
opcon xannran.
Camo nn upannnx cera noneue or xoraro n a nno nma enncrno na nsrnenre na
opcara n enpecxnx opcon xannran or ena crpana n monnnncrnuno nacrpoennre
pxannn exrenn na ]pencxara penynnxa, or pyra. Tona rxecrno na nnrepecnre n
nacrpoennxra npecrannxna orpomna onacnocr sa Iepmannx. Hmenno ncnecrnne na rona
ocroxrencrno upannnx e na-crpamnnxr nn npar. Or ena crpana ]pencxnxr napo nce
noneue n noneue cmecna cnoxra xpn c xpnra na nerpnre; a or pyra, ]pencxnxr napo
nce no-rxcno n no-rxcno ce cnnxana c enpenre ns ocnona na omnre crpemexn a
nounnn na cee cn nennx cnxr. H ncnuxo rona, nsero saeno, npenpma upannnx n na-
ronxmara sannaxa sa cmecrnynanero na xnara paca n Enpona. Crpemexr na ]pannysnre
a onear nerpnre na Pen, n cpnero na Enpona, n c rona a orponxr namara xpn, e
nspas na cancrnunara, nanpano npornnoecrecrnena mcr, xoxro nsnnrna xm namnx
napo rosn nam nsnauanen npar, nsnnnen c monnnncrnunn uyncrna; no n xnanoxpnno
ormcrnrennnre enpen ce crpemxr xm cmoro. Ha rxx cmo nm cn ncxa a sanounar
cnoxra paora no orpanxnero na xpnra na xnara paca rxmo n nenrpa na enponecxnx
xonrnnenr. Orryx re ce naxnar a nanecar na namara no-nncoxa paca na-rouen yap,
xaro noxonaxr ocnonnre na rocnocrnamoro nonoxenne.
Tona, c xoero upannnx, noyxana ecrecrneno or uyncrno sa mcr n nnanomepno
pxonoena or enpenre, ce sannmana cera n Enpona, e npecrnnenne npornn nxnoro xno
uoneuecrno na semxra. Be oe momenr, xoraro nenn noxonennx me npoxnnnar upannnx
n me ormmanar sa rona, ue nsnpmnaxn npecrnnenne npornn pacara, rx nsnpmna
npnopoen rpxx npornn nxnoro uoneuecrno.
Hne, nemnnre, rpxna a nanpannm sa cee cn camo enn nsno or ]pencxara
onacnocr: Hne cme nxnn a orxnpnnm na saen nnan ncnuxn momenrn na uyncrnara n
es a ce xoneaem, a noaem pxa na onesn, sa xonro nxraropcxnre crpemexn na
]pannysnre npecrannxnar cmo raxana onacnocr, xaxro n sa nac.
3a nxn nepno or npeme sa Iepmannx ca nsmoxnn camo na cmsnnxa n Enpona:
Anrnnx n Hrannx.
***
Koro ce narpn c rpya a nanpann perpocnexrnnen osop na nxnara nnmna
nonnrnxa na Iepmannx sa cnepenonmnnonnnx nepno, ro npn nna na aconmrno
nenepoxrnara cnaocr na namnre npannrencrna rpxna a ce xnane sa rnanara n nnn a
nsnane n nnno oruaxnne, nnn a ce nsnnnn c nnamenno nsmymenne n a sanoune
opa npornn resn raxa napeuenn npannrencrna. a ce xaxe, ue na resn npannrencrna ne
nm ocrnra pasnpane, n nno rnpe cnao, r xaro ymcrnennre nnxnonn or namnre
noemnpncxn naprnn ycnxxa a nsepar raxana nonnrnxa, xoxro na nnro enn uonex c
nopmanen mosx, na npn norne, ne n my omna na ym: re sanounaxa a nacxaxr
upannnx, a rpcxr nenoro narononenne. a, a, ne noneue n ne no-manxo! B
nponxenne na penna ronnn namnre npannrencrna c rporarenna nannnocr na
nenonpannmn ]anracrn npanxr penna nonropnn onnrn a ce cpyxar c upannnx. Te
xoxr na sann nannuxn npe nex, xpemxr no ncnuxn xpcronrnma, ue cme nsnnnenn c
ynaxenne xm rasn "nennxa nannx", n ncxxo ymeno momennuecrno na ]pencxnre nanaun
nensmenno ce onnrnar a noxaxar xaro npenecrnnx na xnen nonpar n nama nonsa.
- 376 -
ecrnnrennnre nmnpecapnn na namara nonnrnxa, pasnpa ce, camn nnxora ne ca nxpnann
n rasn nenenocr, re rneaxa na nonnrnxara na copasxnanero c upannnx or enn rn: sa
rxx rona eme na-opnxr naunn a caornpar ncxxaxnn onnrn a ce oprannsnpa cms
mexy Iepmannx n pyrnre crpann - raxn cms, xoro n morn a nma ecrnnrenno
'npaxrnuecxo snauenne. Tesn rocnoa npensxono cn anaxa cmerxa sa ncrnncxnre
namepennx na upannnx n na onesn, xonro croxr sa nex. re ce npecrpynaxa, ue nxpnar nn
nsmoxnocrra sa cms mexy Iepmannx n upannnx, xaro nannno cn anaxa cmerxa, ue
axo napor nn npecrane a nxpna n rasn xnmepa, ro ro nepoxrno me sanoune a rpcn
pyrn nrnma.
axe sa nac, nannonanconnanncrnre, cera npecrannxna nsnecrna rpynocr a
yenm namnre cocrnenn npnnpxennnn, ue Anrnnx n eme moxe a crane nama
cmsnnna. Hamara enpecxa npeca mnoro ope ymeeme n ymee a xonnenrpnpa nxnara
ompasa npxy Anrnnx. A mnoro opn, no nannnn nemnn ce xnamar na rasn enpecxa
nnna n sanounar a pnxar nanxno n naxcno, ue axo ne nec, ro yrpe Iepmannx me
"nspon" cnoxra mopcxa mom, sanounar a nporecrnpar npornn rona, ue ca nn nnmnnn or
xononnn n r.n. A na mpcnnre enpen camo rona nm rpxna; re marenno cnpar nennx
rosn marepnan n ro nsnpamar na cnnemennnnnre cn n Anrnnx sa rexnnre
nponaranaropcxn nenn. Ha npn norne opn sa na-ne nsxymennre n nonnrnxara nemnn
ne e rpyno a pasepar, ue cera y nac na nenen pe cncem ne e opara sa yxpennanero
na "mopcxara" mom na Iepmannx. a cn nocranxme raxnna nenn, es a yxpennm
npenapnrenno namnre nosnnnn n Enpona, eme nenenocr n npen nonara, a n
ceramnara ocranonxa raxana rnynocr e pannocnnna na npecrnnenne.
uonex moxe nancrnna a ce oruae, xoraro nanmana xax enpecxnre nnrpnranrn
necno ycnxnar a sannmanar opnre nemnn c ecerocrenennn nnpocn n npasnn
emoncrpannn, oxaro upannnx cncremno pasxcna na uacrn namnx napo n nnanomepno
ymn namara nesanncnmocr.
As rpxna a ce cnpa ryx ome na ena nmnma sa enpenre rema, xoxro re nsnonsnaxa
npes nocnennre ronnn c ocoena nonxocr. Ionopx sa mxen Tnpon.
a, mxen Tnpon! Tpxna e ce cnpa ryx none naxparxo na rosn nnpoc, sa a cn
pasuncrx cmerxnre c resn nxnn n neronnnn, xonro pasunrar camo na sapanxnero n
rnynocrra na mnpoxnre cnoene na namnx napo. Tesn neronnnn cmxrar a npecranxr
paorara raxa cxxam re ecrnnrenno ca nsnnnenn c uyncrno na nannonanno
nsmymenne. Ho nann nne snaem, ue na napnamenrcxnre nxnn nonxrnero sa nannonanno
uyncrno e cmo ronxona npncmo, xaxro na cnpaxara nonxrnero sa cocrnenocr.
Hcxam a noueprax, ue n nepnoa, xoraro ecrnnrenno ce pemanaxa cnnnre na
mxen Tnpon - r.e. n nepnoa or anrycr 1914 r o noemnpn 1918 r, as nnuno ce namnpax
ram, xero ecrnnrenno moxeme a ce nomorne sa naronpnxrnoro paspemanane na
nnpoca, r.e. na ]ponra. Hpes ncnuxn resn ronnn ce cpaxanax pamo o pamo c ncnuxn
uecrnn onn or nannxra, sa a ne sarynm mxen Tnpon n sa a ne npnnanexn rasn
nemcxa repnropnx, xaxro n ncnuxn pyrn nemcxn repnropnn, na nnxo pyr, ocnen na
namero oreuecrno.
A nx napnamenrapnnre ]oxycnnnn, nxnara rasn nonnrnxancrnama naprnna
nannau, pasnpa ce, n ne nomncnn rorana a orne na ]ponra. Hanpornn, oxaro nne ce
cpaxanaxme na ]ponra, cnrypnn, ue me nocrnrnem naronpnxrno paspemenne na nnpoca
sa mxen Tnpon, resn rocnoa c nor na uenoro paorexa npornn nannxra, c ncnuxn cnnn
rouexa noxa n, n xpax na xpanmara, ro sanxa n rpa na namara apmnx. Ko ne paspa,
ue mxen Tnpon moxeme a ce sapxn n nemcxn pne ne c nxnnnn peun na nonxnre
napnamenrapncrn na nnencxnx Hnoma na xmercrnoro nnn npe mmnxencxara Anex na
nnxononnre, a camo c meu, camo c opa na xenesnnre arantonn na ]ponra? Rxen
- 377 -
Tnpon ro npeaoxa onesn, xonro pasnannxa ]ponra n c rona npeaoxa ome penna
pyrn nemcxn repnropnn.
A xoro cera npecranx paorara raxa, cxxam mxnornponcxnxr nponem moxe a ce
paspemn upes nporecrn, saxnnennx, npernynann emoncrpannn n r.n., ro nnn e neronnx,
nnn e nemcxn ]nnncrep.
Ta nann e xcno xaro xn en, ue a cn nsnpnem ornono orxcnarnre repnropnn
moxem camo cc cnnara na opxnero, a cncem ne c rpxecrnenn npnsnnn xm oxnxra
mnnocr nnn anenannn xm nnrara na nannnre.
H ero, as nanpano nocranxm nnpoca: xo e cnocoen n xo e roron c ecrnnrenno
nopxena pxa a ce opn sa nsnpmanero na resn orxcnarn repnropnn?
Bo ce ornacx o men, cmex a nn ynepx, ue nce nax n mn crnrnano mxecrno a
sacrana naueno na enn aranton, opn axo ro ce ccron camo or napnamenrapnn
popxonnn n pyrn naprnnn pxononrenn n orronopnn paornnnn. Hexa re a
opasynar raxn mypmonn aranton n nne me rprnem saeno a ornomname mxen Tnpon.
xnon a ro nseme, nx ncxan nce nax a nnx, xax me pearnpa rona parcrno, axo n
momenr, xoraro nponsnacxr "nnamenen" nporecr na rnannre nm ce npcnar nxxonxo
mpannena. Mncnx, ue xaprnnara nxma mnoro a ce pasnnuana or , onasn, xoraro n xypnnxa
nnesanno naxnyna nncnna.
Ho na-onnoro nn ncnuxo rona e, ue resn rocnoa camn aconmrno ne nxpnar, ue no
rexnnx nr moxe nemo a ce nocrnrne. Te camn npensxono cn anar cmerxa, ue nxnara
nm mymna cyernx nxma nnxaxno snauenne. Ho samo a ne nomymxr? Pasnpa ce, a ce
pnxa sa ocnooxananero na mxen Tnpon n ceramnara ocranonxa e xe no-necno,
orxonxoro na npemero a ce opnm sa neronoro sanasnane n nemcxn pne. Bcexn npann
rona, xoero my e npncmo. Hne na npemero cn nponnnaxme xpnra sa mxen Tnpon, a resn
rocnoa cera camo cn rouar uonxnre.
Ocoeno saanno e a ce rnea xaxn naxen nn cn npnanar cera nnencxnre
nernrnmncrn, cxxam noxr or snae xaxna rexxa opa sa npmanero na mxen Tnpon.
Cmnncxn nyxnn! Hpen ceem ronnn nncoxara nnacrnx, na xoxro ce xnanxxa resn
rocnoa, es a ce samncnx, nsnpmn npearencrno n npecrnnenne, nomaraxn na
anrnrepmancxara xoannnnx a npernrne cmo n mxen Tnpon. Torana resn xprone c
ncnuxn cnnn noxpenxxa nonnrnxara na cnoxra npearencxa nnacrnx n nnmexa na mxen
Tnpon, xaxro n na mnoro pyrn nema. E, a cera samo a ne nopnxar sa opara sa
orxcnarnre repnropnn - nann rona e opa camo c "yxonnn cpecrna"? 3amo a ne
ns]apnxynar nxxox n pyra ysnna "nporecrn", samo a ne cn aar nn, ue "o noro
na ymara" ca nsmyrenn or necnpanennnocrra. Ta ryx nxma nnxaxn pncx. Ha-mnoro
a nperpaxnem sa nsnecrno npeme nnn a cn nsnonanam npcrnre, xoraro pacnem
crarnxa sa nxxo necrnnx. He e cmoro, xaxro no npeme na sansemanero na Pypcxnx
acen a oprannsnpam, a peuem, nspnnxnane na mocrone.
Axo ce samncnnm no cmecrno, ro, pasnpa ce, cncem ne e rpyno a ce pasepe
samo onpeenenn xprone npes nocnennre ronnn ce onnraxa a npemecrxr nenrpa na
rexecrra na nemcxo-nrannancxnre nsanmoornomennx n nnocxocrra na nponema sa mxen
Tnpon. Enpenre n xacyprcxnre nernrnmncrn ca xpano sannrepecynann a nonpeuar na
raxana nnmna nonnrnxa na Iepmannx, xoxro n enn npexpacen en moxe a onee o
nspaxanero na cnoonoro nemcxo oreuecrno. Ta nann mymr no nono na mxen Tnpon
ce nnra ne or nmon xm nocnennx - a nsxnmunrenno or crpax a ne ce crnrne o
crnamenne n pyxa mexy Iepmannx n Hrannx.
E, a nxnnnocr n xnanoxpnne resn rocnoa nmar ocraruno n re nanyx na ncxxa
ouennnocr no na-narn naunn sanounar a oxasnar, ue mxen Tnpon cme ro "npeann"
nmenno nne.
are a xaxem na resn rocnoa npano n ounre.
- 378 -
Rxen Tnpon ro npeaoxa onnx nemnn, xonro, nexn spann n nponxenne na
1914-1918 r. ne ce namnpaxa na ]ponra n ne oraoxa no rosn naunn nonaraemoro ce sa
samnra na oreuecrnoro. 3aenexere cn, rona e npnoro.
Rxen Tnpon ro npeaoxa onesn, xonro npes resn ronnn ne cmxraxa sa cno nr
a oraar ncnuxnre cn cnnn, sa a yxpenxr pxanara xaro nxno, a yxpenxr nonxra na
napoa a onee nonara oxpa, xaxnoro n a crpyna rona. 3aenexere cn, rona e
nroporo.
Rxen Tnpon ro npeaoxa onesn, xonro nomaraxa na penonmnnxra - npxxo nnn
xocneno, noxasnaxn crpaxnnna rpnnmocr xm nex - n no rosn naunn nsnxa or pnere
nn enncrnenoro opne, xoero eme cnocono a cnacn mxen Tnpon. 3aenexere cn,
rona e rperoro.
Rxen Tnpon ro npeaoxa onesn, unnro naprnn n npnnpxennnn cnoxnxa
nonncnre cn no nosopnnre "mnpnn" oronopn or Bepcan n Cen-Xepmen. 3aenexere
cn, rona e uernproro.
a, rocnoa xpapn oprannsaropn na nnamennn nporecrn, nmenno raxa, a ne no pyr
naunn croxr nemara!
As nnuno cera ce pxonox camo or rpesnara mncn, ue ne moxem a cn npnem
orxcnarnre nponnnnnn upes xpacnopeunero na napnamenrapnnre popxonnn, a moxem
a cn rn npnem camo c nomomra na ope narouen meu, r.e. upes xpnana nona.
As nnuno aconmrno ne namnpam sa neoxonmo a xpnx, ue cera, xoraro xpenxr
neue e xnpnen, ne cmxram sa nsmoxno a cn npnem mxen Tnpon upes nona. Hemo
noneue. As nnuno nx ce nsxasan npornn raxana nona, r xaro cm cnrypen, ue camo
sapan rosn nnpoc nxma a ycneem a npensnnxame cpe repmancxnx napo raxn
nnamenen noem, es xoro sa nnxaxna noea n yma ne moxe a crana. As nnuno cmxrax
n cmxram, ue axo ce nanoxn a nponnname xpn, ro n nno npecrnnenne a npannm rona
n nmero na 200 xnnxn nemnn, xoraro peom c rxx no uyxosemno nro crpaar 7
mnnnona nemnn, a a]pnxancxnre opn na nerpcxnre nnemena esnaxasano orpanxr
xpnra na nemcxnx napo.
Axo nemcxara nannx ncxa a cnpmn cc sacrpamanamara x onacnocr or nsrpenane n
Enpona, rx ne rpxna a nonrapx rpemxara or npenoennara enoxa n a cn neuenn nparone
nanxno n naxcno. He, rx rpxna a cn ae xcna cmerxa xo or npornnnnnnre e na-
onacen n cne rona a xonnenrpnpa ncnuxnre cn cnnn, sa a yapn rosn npornnnnx.
Femnre noxonennx na namnx napo nxma a nn ocxr, axo moxem a nocrnrnem rasn
noea camo c nenara na nsnecrnn xeprnn no pyrnre rouxn. Konxoro no-necrxmn ar
nocrnrnarnre or nac ycnexn, ronxona noneue emnre noxonennx me pasepar n me
onenxr namnx nonnr, ue cme ecrnann raxa, a ne pyroxue camo nopan rexxara nyxa
n cne nox pasmncn.
Hne nxmame npano a sapanxme n nnxora nxma a sapannm onsn ocnonen resnc, ue
sa ornomnanero na orxcnarnre onacrn rpxna npen ncnuxo a ornomname
nonnrnuecxara nesanncnmocr na namara mnrpononnx n a npnem npenmnara cnna na
namara pxana n onesn maman, n xonro rx ce e sanasnna cera.
3a a nocrnrnem rnanno resn nenn, e neoxonma ymna nonnrnxa na cmsnre; n rona
e npnara saaua na eno ecrnnrenno cnnno npannrencrno, xoero ncxa a cnacn
Iepmannx.
Hne, nannonanconnanncrnre, n nnxaxn cnyua nxma a rprnem cne namnre
nncxnnnn "narpnorn", xonro na npaxrnxa rn pxonoxr enpenre. Texxo na namero
nnxenne, axo nmecro nororonxa na ecrnnrenno pemanama nopxena opa ro
sanoune a ce ynpaxnxna n cnonecnn nporecrn!
3a cnoero xpymenne Iepmannx e sanxena cmo na ]anracrnunara npecrana sa
cnemennx cms c pxannnx rpyn na xacyprcxara monapxnx. uanrasnnre n
- 379 -
canrnmenrnre n noxoa xm nnmnononnrnuecxnre nsmoxnocrn na nemnnx en ca
na-oporo cpecrno a ce nonpeun na Iepmannx a ce nspon xoraro n a nno.
a ce cnpem ome cncem sa xparxo na onesn nspaxennx, xonro morar a ar
nanpanenn nn npsxa c rpnre nocranenn or men nnpoca.
Hpno, me nnese nn nsomo xoxro n a nno pxana n crnamenne c nemna
Iepmannx npn cnpemennara , ouennna sa ncnuxn cnaocr; nropo, cnoconn nn ca
npaxynamnre c nac ocera nannn a npeycrpoxr cnonre cocrnenn peone n rasn nacoxa.
H rpero, nxma nn a namornar enpecxoro nnnxnne opara nonx n pasnpanero na
pxannnre exrenn or cornernnre crpann n nxma nn a ycnexr no raxn naunn enpenre
a pascrpoxr namnre nnanone, xaro ne onycnar rxxnara peannsannx.
Ha npnnx nnpoc neue orronopnx nanononnna. Or camo cee cn ce pasnpa, ue c
nemna Iepmannx n raxn nn, n xaxnro e cera, nnxo nxma a nnese n cms. Hnro ena
pxana nxma a ce pemn a cnpxe cara cn c raxana pxana, unnro npannrencrna
npanxr ncnuxo nsmoxno, sa a ynnmoxar xaxnoro n a nno onepne xm nex. Ho axo
mnosnna namn cnnemennnnn ce onnrnar a onpanaxr noneennero na namnre
npannrencrna c rona, ue n camnxr nn napo cera e sne nacrpoen, n axo n rona ncxar a
nnxar nsnnnenne sa namnre pxannn exrenn, ro npornn rona rpxna a nporecrnpame
no na-pxsx naunn. Aconmrno necmneno e, pasnpa ce, ue noneennero na namnx
napo npes nocnennre mecr ronnn eme esxpano esxapaxrepno -xoero e mnoro
neuanno. Onona espasnnune, c xoero napor nn ce ornacx cera xm na-naxnnre
nnpocn, nn naa xaro xamx na cpnero. Hpoxnxnanara or napoa crpaxnnnocr nonxxora
nanpano nnne xm neero. H nce nax nne ne rpxna a sapanxme, ue camo npen nxxonxo
ronnn cmnxr rosn napo noxasname na nennx cnxr npnmepn sa nsymnrennn uonemxn
opoerenn. 3anounaxn or anrycr 1914 r. n o camnx xpa na nennxara opa na
naponre, nnxo pyr napo ne noxasa raxnna uyeca or mxecrno, nspxnnnocr n
rpnenne xaro namnx, nec ronxona ornycnan ce nemcxn napo. Mncnx, ue nnxo nxma a
nocmee a rnpn, ue nosopnoro nonoxenne, xoero npexnnxname cera, nome e
sanoxeno n xapaxrepa na namara nannx. He, ncnuxo rona, xoero cme npnnyenn a
nonacxme cera, e camo pesynrar or esymnoro npecrnnenne, nsnpmeno na 9 noemnpn
1918 r. 3noro nensexno nopaxa nono sno. Tona rnpenne na noera na-narneno ce
nornpxana or cnrnxra or nocnennre ronnn. Ana n n name npeme ne ca nsuesnann
ome oxonuarenno ocnonnnre nonoxnrennn ueprn or xapaxrepa na namnx napo. Tesn
cnnn camo ce namnpar n pememo ccroxnne, re rpxna a ar pasyenn. Beue n cera
orennn mnnnn npopxsnar rmnnre onann n npe nac uecro nnamnar cnernnnnre na
raxnna nonnsn, xonro no-xcno me ar pasrnexann or nxna Iepmannx xaro
npenecrnnnn na sanounanoro ospanxnane. Beue ne nenx nnxaxme n nocneno npeme
npnmepn sa rona xax xnnxn n xnnxn mnan nemnn nax ce cnpar n pennn n rnpo
saxnxnar sa cnoxra roronnocr a ympar sa cxnoro oreuecrno, xaxro npaneme rona namara
mnaex npes 1914 r. Hax mnnnonn nemnn c nxnoro cn crapanne , n npnnexanne ce saexa
cc cnox rnopuecxn rpy, cxxam paspymennxra na penonmnnxra nnxora ne rn e nmano.
Konaur xaxro npen cron o naxonannxra, cenxnnnr npnn cne nnyra, a yuennxr
paorn n cnox xanner n ncexn nsnxno ce orana na cnoero eno, ncexn opocnecrno
nsnnnxna cnoero sanxenne.
Ho nono na npnrecnennxra or crpana na namnre nparone onxnonennxr nemen neue
ne ce cmee n ne rpcn onpananne na npornnnnxa. He, resn npnrecnennx npensnnxnar
neue ropunnnna n rnxn. Fes cmnenne, n nacrpoennxra ca cranann ronemn npomenn.
Axo ncnuxo rona ne e oneno ome o nnno nspaxane na nncrnnxra sa
camocxpanenne na namnx napo n ne e csano ome ncrnncxn crpemex a ce npne na
Iepmannx nxxoramnara mom, ro nnnara sa rona e na namnre ynpannnnn, xonro ne
- 380 -
ronxona ca nn nsnparenn or neero, xonxoro camn sansexa nnacrra n ce nonsnar or nex or
1918 r. sa ccnnnane na namnx napo.
a, xopara, xonro ce onnaxnar cera or namara nannx, rpxna npen ncnuxo a ar
nonnrann: a xaxno nanpannxre nne, sa a noopnre nemara, a nsxopennre resn
cnaocrn? Axo namnxr napo ne oxasna ocraruna noxpena na meponpnxrnxra na
namnre npannrencrna, /a nne snaem, ue cepnosnn meponpnxrnx or crpana na nocnennre
ncmnocr ne e nmano/, ro moxe nn rona a ce cmxra sa nnna na namnx napo? He ce nn
oxcnxna rona, nanpornn, o ronxma crenen c ]axra, ue camnre npannrencrna na ymexr a
nsnnnxnar enemenrapnnx cn nr? Hne nnrame: xaxno nanpannxa namnre npannrencrna,
sa a sapasxr ornono namnx napo c yx na ropo camoyrnpxanane, na mxecrnena
ynopnrocr n rnenna ompasa?
Koraro npes 1919 r. na nemcxnx napo my narpannxa rpanrencxnx mnpen oronop,
moxeme a ce naxname, ue nmenno rosn pocxn oronop me nsrprne or rpnre na
nxnara nemcxa nannx ennen nnx na nporecr n ncxane sa cnooa. B ncropnxra uecro ce e
cnyunano mnpnnre oronopn, cronapnnn ce xaro yapn na nu npxy nnemnre na
noeennx napo, a nocnyxar xaro cnrnan sa nauano na noem.
Konxo mnoro moxexme a nanpannm n rona ornomenne or Bepcancxnx rpanrencxn
oronop!
Hnma eno ocrono sa snannero cn nemcxo npannrencrno ne n cymxno or rosn
neuynano nosopen, esxpano nsnynam oronop a nanpann opxne sa opa npornn
npara n a onee nannonannnre crpacrn o rouxara na xnnene? Hnma ne n ycnxna ena
ncrnncxa rennanna nponarana a nsnonsna cancrnunara xecroxocr na rosn oronop, sa
a nsxapa cocrnennx cn napo or pannoymnero, a npensnnxa y napoa nsmymenne, a
cne rona a npenpne rona nceomo nsmymenne n ncrnncxn xc npornn rpanrennre?
Hne rpxname a nsemem ncxxa orenna rouxa na Bepcancxnx oronop n cncremno
a x pasncxname na na-mnpoxnre cnoene na napoa. Hne rpxname a naxapame 60
mnnnona nemnn - mxe n xenn, nspacrnn n ena- ncnuxn o enn a nouyncrnar n
cpnara cn cpam sa rosn oronop. Hne rpxname a naxapame ncnuxn resn 60 mnnnona a
nampasxr rosn rpanrencxn oronop o noro na ymara cn, ra rasn ropema ompasa a
saxann nonxra na napoa n ncnuxn rona a ce nsnee n enn om oen nnx: are nn
ornono opxne?
a, nmenno raxa rpxname a nsnonsname nooen mnpen oronop. Konxoro no-
escpamnn ca nsncxnannxra na rosn oronop, xonxoro no-esmepen e rnerr, ynpaxnxnan
npxy nac, ronxona n no-ronxma crenen ro n morn a crane opne sa no-opa
nponarana, cpecrno sa npoyxane na sacnannre n namara nannx nannonannn
crpemexn.
Ho, pasnpa ce, rasn nponarana e nsmoxna camo n cnyua, ue nne nxme cymenn
a nsnonsname ncnuxo, sanounaxn or nmnxara na erero n nponxanaxn c ncnuxn o
enn necrnnnn, c ncnuxn xnna, c ncnuxn yxn n r.n. Axo xxme ycnenn a nocrannm
ncnuxo n cnyxa na rasn nex, rorana ceramnara mona na nnaunnnnre mapnnonann
narpnorn: "Iocnon, a nn cnooa!", cxopo n ce cmennna c ecrnnrenno cmenn
nosynrn n nne nxme cymenn a naxapame ncxxo nemcxn momue a ce opma xm
ncennmnnx c ropema mona: "Iocnon ncennmen, narocnonn namero opxne, n
cnpanennn, xaxro nnnarn cn nn! Cn cam, sacnyxaname nn cera cnooa. Iocnon
oxe, a narocnonennero cn na namara opa!"
Ho nnmo noono ne eme nanpaneno. Hne ycnxxme a nposxname ncnuxo rona.
H cera na ncnuxo orrope nxxon ce yuynar, ue namnxr napo ne e raxn, xaxnro
moxeme n rpxname a e. H cera na ncnuxo orrope napexar, ue nennxr cnxr nnxa n
nac pon, nnxa n nac noxopnn xyuera, xonro naroapno nnxar pnere na onesn, xonro
roxy-mo ca rn nnn.
- 381 -
Hne npnsnaname, pasnpa ce, ue ceramnoro noneenne na namnx napo npeun nxxo
a nnn n nac nennn cmsnnnn. Ho n mnoro no-ronxma crenen cecrna sa rona
nosopnoro noneenne na namnre npannrencrna. Axo cne 8 ronnn esmepen rner namnxr
napo nce ome noxasna ronxona manxo nonx sa cnooa, ro sa rona e nnnonna npen
ncnuxo pasnparnocrra na namnre npannrencrna.
a nonm axrnnna nnmna nonnrnxa n a cn namepnm nennn cmsnnnn nne moxem
camo rorana, xoraro n uyxnna sanounar no pyr naunn a onenxnar xauecrnara na namnx
napo. Ho n no-ronxma crenen sa rona e neoxonmo a ce noxnn na-nocne y nac
npannrencrno, xoero a rnea na cee cn ne xaro na nannuap na uyxnre pxann, ne
xaro na cnpau na annn or cocrnennx napo, a xaro na xepon na nannonannara
cnecr.
Koraro namnxr napo ycnee a cn csae npannrencrno, xoero a nnn mncnxra cn n
rona, ro nxma a ca neoxonmn nonn mecr ronnn, ra cmenara nnmna nonnrnxa na
namara pxana a moxe a ce onpe na cmo raxa cmenara nonx na napoa, roron na
opa sa cnoxra cnooa.
Ha nropnx nnpoc - sa rpynocrnre, c xonro e cnpsano npenpmanero na
npaxennre nacrpoennx na naponnre macn n Anrnnx n Hrannx n pyxecxn - rpxna a
orronopnm raxa.
Boennara nponarana npensnnxna n cpeara na penna napon, sacranann n
cneronnara nona npornn nac, ncrnncxa nemcxa ncnxosa. 3a a ce nsmenn raxona
nacrpoenne e neoxonmo sa ncnuxn a crane ouennno, ue nonxra sa camocxpanenne
ornono ce e npoynna n repmancxnx napo. Camo rorana repmancxara pxana ornono
me npnone onesn ueprn, xonro ca neoxonmn, sa a nrpae cepnosna ponx npxy
maxmarnara cxa na enponecxara nonnrnxa, n camo rorana me ce namepxr naprntopn,
xonro me noncxar n me morar a nrpaxr c nac. Camo rorana, xoraro npannrencrnara na
cornernnre pxann ce yexr, ue namnxr cocrnen napo n namero cocrneno
npannrencrno ca npnonnn na-nocne onesn xauecrna, xonro npanxr or nac nenen
cmsnnx, re, nsxoxaxn or cocrnennre cn nnrepecn, me sanounar a noxr nona
nponarana, xoxro me npomenn omecrnenoro mnenne n aennre crpann. Pasnpa ce,
rona nsncxna mnoro ronnn nacrounna n ymena paora. Ho nmenno sarona, ue sa raxana
paora ca neoxonmn ronnn, ncnuxn nsxasnar ryx ronxmo nrnexane n npenasnnnocr.
Hnro eno npannrencrno nxma a npncrnn xm rasn paora, axo nxma esycnonna
cnrypnocr, ue cn crpyna a ce saeme c nex n ue n eme moxe a noxne or rosn nr
ocraruno onnnn nnoone. Hpasnoro popene na noneue nnn no-manxo ocrpoymnnre
mnnncrpn na nnmnnre paorn ryx ne crnra. Hnro eno npannrencrno nxma a npomenn
xapaxrepa na cnoxra arnrannx n a npexnpnx cnmnarnnre na cnoero nacenenne or ena
nannx npxy pyra, oxaro ne ce yen, ue enenryannnxr non cmsnnx nma sa cee cn
ecrnnrenno peanna cnna. Hnaue aeno npannrencrno camo n pasnpcnano
omecrnenoro mnenne n cnoxra crpana. Hnro eno npannrencrno nxma a nnn n
rpxecrnennre ]pasn na orennnre unenone na npannrencrnoro na aena crpana
rapannnx, ue emnxr cms c en-xox cn pxana ecrnnrenno me nma cepnosna
nennocr. 3a rona e neoxonmo cornernara uyxa crpana a nnn, ue y nac cmecrnyna
ecrnnrenno crannno npannrencrno, xoero non ecrnnrenno nenecopasna
nonnrnxa. 3a rona e neoxonmo cornernara pxana a ce yen, ue n omecrnenoro
mnenne n namara crpana nsnxno e nponnxnaro or cmnre nen. Km nac me ce ornecar c
ronxona no-ronxmo onepne, xonxoro noneue ce yexr, ue n namero cocrneno
npannrencrno npann cornernnre nororonxn n onacrra na nponaranara n ue namero
cocrneno omecrneno mnenne nenycmncneno noxpenx n rona cnoero npannrencrno.
Hpn namero ceramno nonoxenne rona osnauana, ue ena rorana me nn cmernar sa
nennn cmsnnnn, xoraro n namero npannrencrno n namero omecrneno mnenne cymexr
- 382 -
a noxaxar, ue ca ecrnnrenno nponnxnarn or ]anarnunara nonx sa opa sa cnooa n
nesanncnmocr. Camo rorana n pyrnre pxann me sanounar a norornxr nperpynnpane
n omecrnenoro mnenne na cocrnenoro nm nacenenne - none onesn pxann, xonro,
nsxoxaxn or cnonre cocrnenn nnrepecn, morar a rprnar c nac pxa sa pxa, r.e. a
cxnmuar c nac nsnecren cms, axo nne cranem ocroen naprntop.
Ho ryx rpxna a ce nma npenn n cnenoro: a ce npomenn omecrnenoro mnenne
na nxn napo n pyra nacoxa e mnoro rpyna paora. Mnosnna nn ncexn cnyua ornauano
nxma a pasepar rona. Ero samo n nno rnynocr n npecrnnenne cc cnonre cocrnenn
rpemxn a aname opxne n pnere na enemenrn, xonro ncxar pyro.
Hne rpxna a cn aem cmerxa, ue oxaro nennxr napo oxpa pasepe nrpemnnx
cmncn na nonnre namepennx na cnoero npannrencrno, me mnne mnoro npeme. Ta nann
aeno npannrencrno nxma a moxe npexaneno orxponeno a oxcnxna cnonre mornnn n
oxonuarennn nenn. Tyx rpxna a ce naxname nnn na cnxnara nxpa na macara, nnn na
nnrynrnnnoro pasnpane na no-pasnnrnre pxonoemn cnoene na aen napo. Mnoro
xopa oaue ca nnmenn or apara sa nonnrnuecxo npennxane n anexornecrno. H r
xaro or nonnrnuecxn copaxennx npannrencrnara, xaxro neue xasaxme, nxma a morar n
aennx cnyua a ar mnoro orxponenn, ro na-nepoxrno nnnarn me ce namepn raxana
uacr or nnrenexryannnre pxononrenn, xoxro nopan neocrarunara cn nposopnnnocr
nenpemenno me nnn n nonnx sano camo npocr excnepnmenr. uacr or xoncepnarnnnoro
nacrpoennre enemenrn na namara nannx no raxn naunn nepoxrno me oxaxe cnpornna na
nonara nponarana.
Ero samo e ocoeno neoxonmo a ce norpnxnm resn xoncepnarnnnn enemenrn n
nnxaxn cnyua a ne nonyuar or nac camnre opxne n pnere cn, upes xoero re nxa
mornn a nsnrar cepnosnn npenxrcrnnx sa neoxonmoro cnnxanane. Tona ne rpxna a
ce sapanx ocoeno y nac, xero namnre, c nsnnnenne, nonnrnnn, nsnrar uncro
]anracrnunn n cncem nepeannn nosynrn. Hnma ne e xcno, nancrnna, ue nnxonere sa
neoxonmocrra or csanane na non noenen ]nor na Iepmannx, ornomnanero na namnre
xononnn n r. n. ca camo npasno pnxane? 3amncnn nn ce cnoxono na resn nnpocn,
ncexn me ce yen, ue nxma nnxaxnn mo-roe peannn mancone sa rona. A resn
escmncnenn nnxone, xonro naanar oruacrn aconmrno nannnn, oruacrn nopxann
xopa, n nnxaxn cnyua ne morar a ca or nonsa sa Iepmannx. B Anrnnx resn nnxone
npanxr nannno onpeeneno nneuarnenne. Bcnuxn resn cnonecnn nporecrn n rpmxn
cnononsnnxnnx nensmenno cnyxar camo na namnre cmprnn nparone. Xopara nspasxonar
ncnuxnre cn cnnn sa npenn emoncrpannxn npornn ora n nennx cnxr, sapanxxn, ue
rnannara npenocranxa sa ncexn ycnex npen ncnuxo e npnnnnnr:
Kaxnoro nanpannm-npann ro oxpa.
V nac nnar ymn n nporecrn nanenx npornn ner nnn nenn ecer pxann, xaro
sapanxr, ue npen ncnuxo nn e neoxonmo a xonnenrpnpame ncnuxnre cn ]nsnuecxn n
yxonnn cnnn, sa a nanecem yap n cpnero na na-snnx cn npornnnnx. Taxa nne camo ce
nnmaname or ncxxaxnn mancone a cxnmunm rosn cms, xoro nn e neoxonm, sa a cn
ypenm nxxora cmerxnre c na-npoxnernx cn npar.
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne n ryx rpxna a ce naeme c onpeenena
mncnx. Hne rpxna a nayunm namnx napo a ormnnana peonnnre n a ce xonnenrpnpa
npxy rnannoro, a ne pascena cnnnre cn sa nropocrenennoro n nnxora a ne sapanx, ue
nen na aennx en sa nac e opara sa ronoro cmecrnynane na namnx napo n ue
enncrnennxr nn npornnnnx n aenoro npeme e onasn pxana, xoxro nn nnmana or
npanoro na cmecrnynane.
Mnoro nema, pasnpa ce, nn oropuanar o n yma; no rona ome cncem ne e
ocnonanne a sarynm xnanoxpnne n c escmncnenn nnxone a ce xapame c nennx cnxr,
nmecro a xonnenrpnpame cnnnre cn npornn na-cmprnnx npar.
- 383 -
Hx n na-cerne nemcxnx napo nome nxma nnxaxno mopanno npano a ce onnaxna
or noneennero na pyrnre pxann, oxaro ne npnsone npe ca cocrnennre cn
npecrnnnnn, npoanamn n npeanamn namara ponna. Oraneu a ocnnname c pyrarnn
Anrnnx, Hrannx n r.n. - rona e cncem, cncem necepnosno, axo nne n cmoro npeme
npeocranxme cnooa na ecrnne na neronnnn, npoann ce sa 30 cpepnnxa na npara -
na onesn neronnnn, xonro na npemero nocrnnxa na cnyxa na npaxenara
nponarana, nomornaxa a nn nsnxr or pnere opxnero n ce nocrapaxa a npeuynxr
mopannnx rpnax na napannsnpannx napo.
Hpornnnnxr npann camo onona, xoero n rpxna a ce ouaxna or nero. Heronoro
noneenne n neronnre ecrnnx n rpxnano camo a nn nocnyxar sa ypox.
Ha rosn, xoro ne ncxa a ce nsnrne na nncorara na resn nsrnen, npenopuname a
ce ncnyma none n nocnennx ono: ra nann n raxn cnyua nn ocrana camo nnen orxas
or ncnuxo, samoro ncxxaxna nonnrnxa na cmsn crana sa n eme nensmoxna. Axo ne
moxem a cxnmunm cms c Anrnnx, samoro e sansena namnre xononnn; axo ne moxem a
npnnm pxa sa pxa c Hrannx, samoro rx nnaee mxen Tnpon; axo c Honma n
uexocnonaxnx cncem na moxem a cxnmunm nnxaxnn cmsn - rorana n Enpona nsomo
nxma a ocranar nnxaxnn pyrn pxann, axo ne cmxrame upannnx, xoxro oaue, cmeem
a nanomnnm, cmo nn orxpana Ensac-Horapnnrnx.
Ena nn moxem a ce cmnxname, ue raxana nonnrnxa cncem ne e nonesna na
nemcxnx napo. Moxem a ce ycmnnm camo n eno: xaxnn ca resn xopa, npononxnamn
raxana nonnrnxa - rnynann, nenexn nnn npnn momennnn?
oxonxoro crana yma sa pxononrenn n noxone, na men nnnarn mn ce crpyna, ue
resn rocnoa cnaar xm nocnennx copr xopa.
H raxa, oxonxoro moxe a npennn uonemxnxr ym, a ce nocrnrne npomxna n nama
nonsa n nacrpoennxra na nec npaxenn xm nac napon, e nannno nsmoxno,
oxonxoro ncrnncxnre nm nnrepecn ca noonn na namnre cocrnenn. 3a rona e
neoxonmo camo npno, namara cocrnena pxana a npoxnn cepnosna nonx xm opa
sa cmecrnynanero cn n a npnone xauecrna na nenen cmsnnx n, nropo, neoxonmo e
a npecrane a ana na resn napon marepnan npornn nac camnre - sa xoero e neoxonmo
a cnoxnm xpa na cocrnennre cn rpnxn, a ome noneue na npecrnnnre ecrnnx n
namnx cocrnen narep.
Ha-rpyno e a ce orronopn na rpernx nnpoc.
Mncnnmo nn e nsomo npecrannrennre na ncrnncxnre nnrepecn na anrnncxara n
nrannancxara nannn a morar a npoxapar cnoxra nonx nnpexn nonxra na enpenre,
cmprnnre nparone na naponara n nannonannara pxana.
Be morar nn nanpnmep, cnnnre na rpannnonnoro pnrancxo pxanno nsxycrno a
ce cnpanxr c enpecxoro nnnxnne nnn ne?
a ce orronopn na rosn nnpoc, xaxro neue xasax, e mnoro rpyno. Paspemennero na
rosn nponem sanncn or rnpe ronxm po ]axropn, sa a moxe nenara a ce ae
nannno onpeenen orronop. Ornocno enara pxana nne nn ncexn cnyua moxem a
xaxem, ue rx e oronxona spano crannnsnpana n cnyxn na nnrepecnre na cnoxra nannx,
ue ryx na nnxaxnn enpecxn nnnxnnx nxma a ce yae a npeoonexr onesn renennnn,
xonro ca nonnrnuecxa neoxonmocr sa aena pxana. Ionopx sa Hrannx.
Ho-rpyna e paorara c Anrnnx. B rasn crpana "na-cnoonara emoxpannx"
enpenre no saonxonen naunn nce ome neorpannueno nxrynar nonxra cn na
omecrnenoro mnenne. Bce nax n n Anrnnx nnxame neue nenpexcnarara opa mexy
npecrannrennre na ncrnncxo pnrancxnre pxannn nnrepecn or ena crpana n
samnrnnnnre na enpecxara cneronna nxrarypa, or pyra.
oxonxoro ocrp xapaxrep uecro npnemar resn npornnopeunx, sa npn nr moxeme
a ce nnn cne nonara n onasn pasnnxa na nosnnnnre no xnoncxnx nnpoc, xoxro ce
- 384 -
nspasn nn nsrnenre na anrnncxoro npannrencrno or ena crpana n anrnncxara npeca,
or pyra.
Benara cne xpax na cneronnara nona mexy Amepnxa n nonnx, xaxro e nsnecrno,
nsnnxna craporo nsanmno paspasnenne. Bennxnre enponecxn cneronnn pxann,
pasnpa ce, cmo ne moxaxa a ocranar pannoymnn npe nnnero na nonara noenna
onacnocr. Mexy Anrnnx n Amepnxa, xaxro e nsnecrno, nsnnxna craporo nsanmno
paspasnenne. Ho resn npsxn nsomo ne npeuar a nsnnxne n Anrnnx nsnecrna sanncr n
sarpnxenocr no nono na nsnnpenoro sacnnnane na Amepnxancxnx cms nn ncnuxn
onacrn na mexynaponara nonnrnxa n nxonomnxa. ocxopo Amepnxa eme xononnx,
ocxopo ncnuxn rneaxa na rasn crpana xaro na ere na nennxara maxa Anrnnx. H ero, ue
cera Amepnxa crana rocnoapxa na nennx cnxr. Hannno pasnpaemo e, ue Anrnnx n
rpenoxno esnoxocrno npepasrnexa ncnuxnre cn crapn cmsn n pnrancxoro pxanno
nsxycrno c oxsn rnea n emero a ne nacrnn momenr, xoraro ]opmynara "Anrnnx -
nnaerenxa na moperara" me ce cmenn or ]opmynara: "Amepnxa - nnaerenxa na
moperara". a ce cnpann c amepnxancxnx pxanen xonoc, c neronnre nensponmn
orarcrna n neoxocnara nensromena semx e no-rpyno, orxonxoro a ce cnpann c
oxpxenara or ncnuxn crpann Iepmannx. Axo n momenra, xoraro me ce pemana cnopr
mexy Anrnnx n Amepnxa, Anrnnx e npeocranena na camara cee cn, ro npncara
e nonncana npenapnrenno. Ero samo Anrnnx raxa xano ce crpemn xm cms c xnrara
nannx, xoro or uncro pacona rnena rouxa moxe a e n ocra cmnnrenen, sarona nx
or pxanno-nonnrnuecxa rnena rouxa e enncrnenara nsmoxnocr a ce noxpenn
cneronnoro nonoxenne na Bennxopnrannx npornn pso pacrxmoro nnnxnne na
amepnxancxnx xonrnnenr.
H xaxno nnxxme? oxaro anrnncxoro, npannrencrno nnpexn crpynnuecrnoro c
Amepnxa, na enponecxnre ]ponrone ne ncxame a orcnan cnonre npsxn c asnarcxnx
naprntop - enpecxara npeca n Anrnnx no na-pemnrenen naunn yapn n rnn anrno-
xnoncxnx cms.
Hnra ce: xax eme nsmoxno resn cmnre enpecxn oprann, xonro o 1918 r. nnro sa
mnr ne npecranaxa a cnyxar na nexra na pnrancxara opa npornn nemcxara pxana,
ryx nsnenx rprnaxa no cnon cocrnenn nrnma, cxxam napymanaxn cnoxra xnerna sa
nxpnocr.
Paorara ce oxcnxna mnoro npocro. Vnnmoxananero na Iepmannx ro ncxaxa na-
nanpe ne nnrepecnre na Anrnnx, a nnrepecnre na enpecrnoro. Hcrnncxnre pxannn
nnrepecn na Anrnnx ne nsncxnar cmo n ynnmoxananero na nonnx. Tona cmo e nyxno
camo na enpenre, xonro ce crpemxr, xaxro ce snae, xm neorpannueno rocnocrno na
nennx cnxr. H nsnnsa, ue oxaro Anrnnx e sarpnxena camo a yxpenn nonoxennero cn n
cnera, enpenre n cmoro npeme ce rornxr a onnaexr rocnocrnoro na nennx cnxr.
Enpenre neue pxar n cnon pne cnpemennnre enponecxn pxann. Te npenpmar
resn pxann n cnon esnonnn opnx, nsnonsnaxn sa rona nnn meroa na raxa
napeuenara sanana emoxpannx, nnn meroa na npxxoro yrnerenne no ]opmara na
pycxnx onmennsm. Ho enpenre cera pxar n cnon pne neue ne camo crapnx cnxr. He,
cmara yuacr sannamna n nonnx cnxr. Enpenre ca ncrnncxnre rnanarapn na opcara n
cenepnoamepnxancxnre cennenn marn. C ncxxa ronna enpenre nce noneue sanounar a
ynpannxnar cnnnre n na rosn 120-mnnnonen napo. Enpenre rnear c xc na rona, ue
na manxo napon nce nax ce e yano ome a sanasxr nsnecrna nesanncnmocr cnpxmo rxx.
C escpamna nonxocr enpenre moennpar omecrnenoro mnenne raxa, xaxro nm e
neoxonmo, sa a ro npenpnar n opne na opa sa rexnnre cocrnenn meurn.
Ha-ronemnre rnann na enpecrnoro cmxrar, ue neue e nnsx uacr, xoraro me nnxr
nsnnnena sanernara meura n me morar a nornnar ncnuxn pyrn napon.
- 385 -
H ero, enpenre ce crpaxynar, peom c ronxmoro crao napon, xoero nce noneue nm ce
yana a npenpnar n cnon xononnn, a ne ocrane none ena ecrnnrenno nesanncnma
pxana, xoxro n nocnennx momenr moxe a nponann nxnara nm nrpa. T xaro
onmennsnpannxr cnxr me moxe a ce sapxn camo n cnyua, ue oxnane ncnuxn.
Axo na cnera ce sanasn none ena ncrnncxa nannonanna pxana c ocrarunn
maman, ro enpecxara cneronna carpannx nensexno me sarnne n opa c nannonannara
nex. Taxana e cara na ncxxa rnpannx n rosn cnxr.
Enpenre npexpacno cn anar cmerxa, ue n nponxenne na xnnxonernx ca ycnenn a
ce npncnocoxr xm enponecxnre ycnonnx. Tyx re ycnemno noxonanar paconnre
]ynamenrn na nannnre, nce noneue npenpmaxn enponecxoro nacenenne n esnononn
nspon. Ho enpenre ne no-nomo snaxr, ue a norornxr cmara ca na ena asnarcxa
nannonanna pxana xaro nonnx ena nn me nm ce yae. a ce npanxr na nemnn,
anrnnuann nnn ]pannysn enpenre ycnxnar, no mocronere xm xnrnre asnarnn ne morar
a namepxr. Ero samo enpenre ce crapaxr a paspymar xnoncxara nannonanna pxana,
nsnonsnaxn sa rona cnnnre na nce ome cmecrnynamnre pyrn nannonannn pxann.
Enpenre cnoenpemenno ncxar a ce nsanxr or enn onacen npornnnnx, npen n pnere nm
a npemnne nnacrra na ncnuxn ocranann pxana n re no raxn naunn a ce npenpnar n
cneronna ecnornx.
Enpenre ce crpaxynar or nonnx, r xaro n ceramnnx nn rx cncem ne ce nnncna
n pamxnre na xnnxonernoro enpecxo rocnocrno. Ero samo re ncxar a cnomxr
nannonannara pxana ome npen oxonuarenno a oocnonar cnoxra cocrnena
nxrarypa.
Ero samo enpenre cera naccxnar ncnuxn napon cpemy nonnx, rouno raxa, xaxro na
npemero npanexa rona cnpxmo Iepmannx. Ero samo crana raxa, ue n cmoro npeme, xoraro
anrnncxnre pxannn exrenn ce crpemxr a cxnmuar cms c nonnx, pnrancxo-
enpecxara npeca ncxa npxxa opa npornn xnoncxnx cmsnnx. He e nsxnmueno no
]nara na emoxpannxra nnn no nosynra sa opa npornn xnoncxnx mnnnrapnsm n
xnoncxnx xasepnsm enpenre nancrnna a ycnexr a norornxr nsrpenrenna nona
cpemy nonnx.
C rona ce oxcnxna ocroxrencrnoro, ue enpenre nnxsoxa n orxpnro npornnopeune c
anrnncxnre pxannn exrenn.
Ho naroapenne na rona n n Anrnnx nensexno me sanoune opa npornn
enpecxara cneronna onacnocr.
Ero samo npe Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne nax nsnnxna orpomna
saaua.
Hame1o nnaenne 1pnna a o1nopn oun1e na napoa sa nonoaenne1o na
uyan1e nannn n a ycnee a noxaae na nennn cnn1 xse e enc1nn1ennnn npar.
Buec1o oupasa npo1nn apnnnn1e, o1 xon1o uoae a nn o1enn 1nspe unoro, no c
xon1o nsn ncexn cnyuan nn oennnna omnoc11a na xpsn1a n omnoc11a na
xyn1ypa1a, name1o nnaenne 1pnna a nacoun nceomnn rnnn npo1nn onesn, xon1o
ca enc1nn1ennn nparone na nnno1o uoneuec1no n nc1nncxn nnnonnnnn sa ncnuxn
c1paannn.
Ho npen ncnuxo nne 1pnna a ce norpnanu none n nama1a coc1nena c1pana
ncnuxn a pasepa1 xse e enc1nn1ennnn1 nn npo1nnnnx. Torana nama1a
coc1nena opa me c1ane nan-opnn1 npnuep n nne me noxaaeu na pyrn1e
napon ns1n, xon1o me onee o mac1ne nnno1o apnncxo uoneuec1no.
a se nam psxonon1en pasyus1, a nama cnna - nonn1a! Hexa cssnanne1o sa
namnn cnemen snr nn nouorne a nponnnu oc1a1suno ynopn1oc1 n enc1nne! B
oc1anano1o - a nn nouorne rocno-or, a nn se 1on samn1a!
- 386 -
Inana XIV

Hs1ouna opnen1annn nnn ns1ouna nonn1nxa
Ornomennero na Iepmannx xm Pycnx cmxram sa neoxonmo a nonoxa na ocoen
pasop. Ho ne npnunnn.
1.Tosn nponem nma pemanamo snauenne nsomo sa nxnara nnmna nonnrnxa na
Iepmannx.
2.Tosn nponem e npoen xamx, upes xoro npen ncnuxo ce nponepxnar
nonnrnuecxnre cnoconocrn na namero mnao nannonanconnanncrnuecxo nnxenne; upes
rosn npoen xamx nne nponepxname oxonxo n ecrnnrennocr cme cnoconn xcno a
mncnnm n npannnno a ecrname.
Tpxna nenara a npnsnax, ue ocoeno nropara rouxa mn csana nonxxora ronemn
rpnxn. Hamero mnao nnxenne, xaxro e nsnecrno, cn sanomna npnnpxennnn rnanno ne
or xpronere na nnn]epenrnnre npen xopa, a noneue cpe nnmnre npnnpxennnn na
xpann nsrnen. Ero samo e nannno ecrecrneno, ue resn xopa nnar npn nac, es ome
nannno a ca ce pasennnn c onesn npecrann n onacrra na nnmnara nonnrnxa /nnn c
onona neocraruno pasnpane na resn nnpocn/, xonro ca nm nnn npncmn o npexoa
n namnx narep. Tona ce ornacx ne camo sa npnnpxennnnre, xonro nnar npn nac or nennx
narep. Hanpornn, xonxoro n a xxa npenn nsrnenre, xm xonro ocera ca ce
npnpxann xopara no nnpocnre na nnmnara nonnrnxa, ocrarnnre or span pasym n
nepen nncrnnxr uecro ca nnacxnn cnonre nonpanxn n resn nsrnen. Ha nac nn ocraname n
raxnna cnyuan camo a nocounm na resn xopa npenmnnre rpemxn n a nm aem no-
rounn opnenrannn. He nenx mn ce cnyuname a xoncrarnpam, ue spannxr pasym n
npannnnnxr nncrnnxr sa camocxpanenne ca namnre na-opn cmsnnnn n rona
ornomenne.
Mnoro no-rpyno e a ce csae npannnno nonnrnuecxo mncnene y onesn xprone
xopa, xonro no-pano ca nonyunnn ne camo nenpannnno nsnnranne n rasn onacr, no ca n
sarynnn nocnennre ocrarnn or span nncrnnxr, npnnacxxn rn na onrapa na raxa
napeuenara oexrnnnocr. Onnrr nn noxasna, ue e na-rpyno a ce npeyexr omnnre
or peonere na raxa napeuenara nnrennrennnx. Hmenno re na-rpyno ycnoxnar na npn
norne npocrnre n nornuecxn xcnn nsrnen npxy rona, xoero npecrannxna ncrnncxn
nnrepec sa namara nnmna nonnrnxa. Tesn xopa ne camo ca opemenenn or nxn xyn na-
escmncnenn npecrann n npepascnn, no n cncem ca sarynnn spannx nncrnnxr sa
camocxpanenne. Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne e npnnyeno a non ocra
rexxn oene nmenno c resn xprone. Tesn oene ca rexxn, samoro nmame npe cee cn
cyexrn, npnrexanamn orpomno camomnenne n onxnoneno rneamn or nncoxo na xopa c
nospann nncrnnxrn, maxap ue nnnoro nm cocrneno nenexecrno ne nm ana nnxaxno
npano sa rona. Tesn namenno camonaexnn enemenrn cn nopasxnar, ue pasnpar
ncnuxo. Bcmnocr, y rxx nxma n nomen or cnoconocr rpesno n xnanoxpnno a
anannsnpar nonoxennero n a npenenxnar neoxonmnre ecrnnx. A es rona nnro
xpauxa ne moxe a ce nanpann rxmo n onacrra na nnmnara nonnrnxa.
Ho nmenno resn xprone n nocneno npeme nce noneue n noneue onpeenxr nacoxara
na namara nnmna nonnrnxa, xaro x rnacxar no na-nemacrnn n nenpannnnn nrnma.
uanracrnunara neonornx na resn xprone onpeenx namara nnmna nonnrnxa n mnoro
no-ronxma crenen, orxonxoro ncrnncxnre spann nnrepecn na nemcxnx napo. Tona e n
monre oun ome enn aprymenr, sa a pasrneam npe cnonre npnnpxennnn na-naxnnx
nponem na nxnara nn nnmna nonnrnxa, r.e. nnpocr sa namero ornomenne xm Pycnx.
As me nanpanx rona c nxnara ocroxrencrnenocr, xoxro e neoxonma n xoxro e nsmoxna
n pamxnre na nacroxmoro cunnenne.
- 387 -
Hpen ncnuxo rpxna a orenexa ryx cnenoro.
Ho nnmna nonnrnxa cnope nac rpxna a ce pasnpa perynnpanero na
nsanmoornomennxra na enn napo c ncnuxn ocranann napon na cnera. Kax nmenno ce
perynnpar resn nsanmoornomennx, nnnarn sanncn or nannno onpeenenn ]axropn. Hne,
nannonanconnanncrnre, rpxna a nocounm, ue nnmnara nonnrnxa na namara
naponnuecxa pxana npen ncnuxo me nsxoxa or cnenoro.
Hamara pxana me ce crpemn npen ncnuxo a ycranonn spana, ecrecrnena,
xnsnena nponopnnx mexy xonnuecrnoro na namero nacenenne n remna na neronoro
napacrnane or ena crpana n xonnuecrnoro n xauecrno na namnre repnropnn or pyra.
Camo raxa namara nnmna nonnrnxa me moxe no neoxonmnx naunn a ocnrypn cara
na namara paca, oennena n namara pxana.
3a spana nponopnnx nne moxem a cmxrame camo raxona ornomenne mexy
nocouennre ne nennunnn, xoero nsnxno ocnrypxna npexpanara na napoa c npoyxrn or
namara cocrnena semx. Bcxxo pyro nonoxenne na nemara, axo ro nponxana opn
cronernx nnn xnnxonernx, e nopmanno n nespano. Pano nnn xcno raxona nonoxenne
me nanece orpomna npea na napoa n moxe opn a onee o nnnoro my ynnmoxenne.
3a a moxe napor a cn ocnrypn ncrnncxa cnooa a cmecrnyna, my e
neoxonma ocraruno ronxma repnropnx.
3a a ce ycranonn xonxo ronxma rpxna a e neoxonmara repnropnx, ne e
ocraruno a ce pxononm camo or norpenocrnre na rexymnx momenr. Tyx ne moxe
npocro a ce nseme omara cyma na pexonrara n a ce pasenn na xonnuecrnoro na
nacenennero. B cornernara rnana n npnara uacr na nacroxmara paora as neue nsnoxnx
nopono, ue ronemnnara na repnropnxra nma snauenne sa pxanara ne camo or uncro
npoononcrnena, no n or noenna n omo nonnrnuecxa rouxa. Hapor ne moxe a ce
saononn c rona, ue npnnanexamnre my repnropnn my anar ocraruna npexpana.
Hapor rpxna a ce rpnxn n camnre resn repnropnn a ar ocraruno samnrenn.
Hocnenoro sanncn or omo nonnrnuecxara cnna na aena pxana, xoxro na cno pe n
ne manxa crenen ce onpeenx or noenno-reorpa]cxn ]axropn.
Bo ce ornacx o namnx nemcxn napo, ro rpxna a ce xaxe, ue Iepmannx moxe a
ocnrypn cnoero eme camo n xauecrnoro na cneronna pxana. B nponxenne nourn
na ne ronnn ncropnxra na namnx napo c neronara noneue nnn no-manxo cnonyunnna
nnmna nonnrnxa eme cneronna ncropnx. Hnma ne moxe a ce yen n rona n namero
cocrneno noxonenne? Ta nann rnranrcxara opa na naponre, xoxro sannnn 1914-1918
r. eme n ecrnnrennocr camo opa na repmancxnx napo sa neronoro cmecrnynane na
semnoro xno, no nesanncnmo or rona ncnuxn napnuaxa rasn nona cneronna nona.
Bnnsaxn n rasn nona, repmancxnxr napo npecrannxname camo mnnma cneronna
pxana. Kasnam "mnnma cneronna", samoro n ecrnnrennocr Iepmannx ne eme
cneronna pxana. Axo n Iepmannx xm 1914 r. cmecrnyname pyra nponopnnx mexy
oema na repnropnxra n xonnuecrnoro na nacenennero, rorana rx ecrnnrenno meme a
e cneronna pxana. H camo rorana - axo ocrannm na crpana pyrnre ]axropn -
cneronnara nona n morna a cnpmn sa nac narononyuno.
As cncem ne ncxam n ne nnxam cnoxra saaua n rona a ce onnram a pasrneam ryx
"xax" nxa mornn a ce opnar nemara, "axo" ocroxrencrnara xxa pyrn. Ho as cmxram
sa cncem neoxonmo nannno rpesno n es. nnxaxno yxpamarencrno a nocoua
ceramnoro nonoxenne, nnymanamo na-rpenoxnn onacennx. Tpxna none n peonere na
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ncnuxn a cn anar cmerxa xonxo nomo e
nonoxennero cera n xopara no-noxo a ce samncnxr na rona, xaxno rpxna a ce
npenpneme, sa a ce nsnese or nonoxennero.
Iepmannx cera ne e cneronna pxana. opn a ycneem a npeooneem namara
ceramna noenna esnomomnocr, Iepmannx nce eno ne n morna a nperennpa sa raxona
- 388 -
snanne. Hancrnna, xaxno snauenne moxe a nma na namara nnanera pxana c raxana
nenaronpnxrna nponopnnx mexy xonnuecrnoro na nacenennero n xonnuecrnoro na
semxra? B namnx nex nxnara semx e noenena mexy nxxonxo pxann, ncxxa or xonro
orpma nourn nenn xonrnnenrn. Ko npn raxona nonoxenne na nemara me napeue
cneronna pxana crpana xaro cnpemenna Iepmannx, repnropnxra na xoxro /axo nmame
npenn nenoro ocnonno nonnrnuecxo xpo/ ne namnnana nxxaxnn cn 500 xnn. xn.
xnnomerpa.
Axo nsemem camo pasmepa na repnropnnre, ro repmancxara pxana nma cmemno
manxo snauenne n cpannenne c raxa napeuennre cneronnn pxann. H nexa ne nn xasnar,
ue Anrnnx cmo npecrannxna ena neronxma repnropnx! B ecrnnrennocr Anrnnx e
camo cronnna na pnrancxara cneronna nmnepnx, a nocnenara orpma nourn ena
uernpr or nxnara semna nonpxnocr. Bnxre no-nararx raxnna rnranrcxn pxann xaro
Cenepoamepnxancxnre cennenn marn, cne rona Pycnx n Knra. Bcxxa or resn pxann
nma repnropnx none 10 nrn no-ronxma, orxonxoro cnpemenna Iepmannx. Km resn
orpomnn crpann rpxna a ornecem cera opn upannnx. Bn nce no-ronemn pasmepn
uepnn rx non uonemxn marepnan sa cnonre apmnn or a]pnxancxnre xononnn. B pacono
ornomenne upannnx nperpnxna cera ronxona cnnno nerpcxo nnnxnne, ue cxopo me
moxem a ronopnm sa nsnnxnane na nona a]pnxancxa pxana na enponecxa repnropnx.
Kononnannara nonnrnxa na cnpemenna upannnx aconmrno ne moxe a ce cpannxna c
onasn xononnanna nonnrnxa, xoxro na npemero noeme Iepmannx. Axo upannnx n
nponxenne na ome nxxaxnn cn rpn nexa ce pasnnna n cmara nacoxa, nocnennre
ocrarnn or ]panxcxara xpn me nsuesnar, pasrnapxxn ce n nonara enponecxo
a]pnxancxa mynarcxa pxana. upannnx nocrenenno ce npenpma n ena rnranrcxa
pxana, npocrnpama ce or Pen o Konro. H n rasn pxana nocrenenno ce
pasnpocrpanxna no-nncxara paca, xoxro e npoyxr na nce no-sacnnnamo ce cmecnane na
xpnra.
C rona ce pasnnuana ]pencxara xononnanna nonnrnxa or crapara nemcxa xononnanna
nonnrnxa.
Kononnannara nonnrnxa na crapa Iepmannx eme nononnnuara, xaxro n ncnuxo
ocranano, xoero nne npanexme rorana. Iepmannx ne nse mepxn, sa a sacenn n cepnosnn
pasmepn n cnonre xononnn xopa or nemcxara paca, a or pyra crpana, ne nse mepxn n a
ocnrypn npnrox or xpnra na uepnnre na namnre cocrnenn repnropnn /maxap ue
nocnenoro meme a e npecrnno npenpnxrne/. Acxepnre n nsrounoa]pnxancxnre
xononnn na Iepmannx npecrannxnaxa camo nnaxa xpauxa n rasn nacoxa. Txxnara ponx na
npaxrnxa ce ccroeme camo n oxpanara na camara xononnx. V nac opn ne ce nopon nex
a oxapame uepnn nocxn na enponecxnre ]ponrone na nonara, opn axo nmaxme
raxana nsmoxnocr. Ho n ecrnnrennocr nne nxmaxme raxana nsmoxnocr. oxaro
]pannysnre or camoro nauano nnxaxa ena or naxnnre cn saaun nmenno n rona.
Taxa nsnese, ue penna pxann cera nmar ne camo mnoro no-ronxmo
napoonacenenne or nac, no n mnoro no-ronxma repnropnx, xoxro e ocnona na
nonnrnuecxara nm cnna. Hpen ne xnnxn ronnn cornomennero mexy xonnuecrnoro
na napoonacenennero n xonnuecrnoro na semxra e nno sa nac maxcnmanno
nenaronpnxrno. H ero cera, cne ne xnnxn ronnn, nne ce namnpame n rona ornomenne
n cmo ronxona nenaronpnxrno nonoxenne. Ho rorana nne cme nnn mna napo n oxono
nac n nmano ronemn pxann, npexnnxnamn enoxa na pasnaane, n camnre nne cme mornn
ome a nsemem yuacrne n opara npornn nocnennx nennxan - Pnm. Cncem pyrn ca
nemara cera. Cera nne cme oxpxenn or npcren or nce no-napacrnamn rnranrcxn
pxann, n cpannenne c xonro snauennero na namara cnpemenna pxana e nnmoxno.
Hnxora ne rpxna a sapanxme rasn ropunna ncrnna, xaro npn rona sanasname
rpesnocr n xnanoxpnne. a npocnenm cornomennero mexy namara pxana n
- 389 -
penna pyrn pxann npes nocnennre cronernx - xaxro n cmncn na xonnuecrnoro na
napoonacenennero, raxa n n cmncn na xonnuecrnara na semxra. Bcexn, xoro nsnpmn
rasn paora, c ropecr rpxna a xoncrarnpa rona, sa xoero neue ronopnx n nauanoro na
rasn rnana: Iepmannx ne e noneue cneronna pxana, nesanncnmo or rona cnnna nn e rx
nn noenno ornomenne n aennx momenr nnn e cnaa.
Hne cme nsnanann cera n raxona nonoxenne, ue ne nspxame neue nnxaxno
cpannenne c pyrnre pxann. H ncnuxo rona nopan nemacrnara nnmna nonnrnxa na
pxononrennre na namara pxana, r.e. nopan rona, ue nne nsomo nxmaxme
onpeenenn, me cn nosnonx a xaxa, sanernn nenn n crpemexn n onacrra na nnmnara
nonnrnxa n na-cerne nopan rona, ue sarynxme spannx nncrnnxr sa camocxpanenne.
Axo Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ecrnnrenno ncxa a ce narpn c
nennxa ncropnuecxa mncnx, nne npen ncnuxo rpxna a pasepem nxnara rexecr na
namero cnpemenno nonoxenne, xonxoro n ropunno a e ro, a cne rona cmeno n
nnanomepno a noneem opa npornn rasn esapna n esnnona nnmna nonnrnxa,
xoxro o cera namnre pxannn exrenn narpannaxa na Iepmannx. Hne rpxna a ce
ocnoonm or ncxxaxnn "rpannnn" n npepascnn, rpxna a namepnm n cee cn
mxecrno a oennnm nennx nam napo n a rprnem no rosn nr, xoro me nn
ocnoon or nemnara recnornx, me nn ae nonn semn n c rona me nsann namnx napo
or onacnocrra nnn cncem a sarnne, nnn sa nsnane n pocrno or pyrn napon.
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne na ncxxa nena rpxna a npemaxne
cmecrnynamara ncnponopnnx mexy xonnuecrnoro na namero napoonacenenne n
oema na namnre repnropnn, xaro nma npenn repnropnxra ne camo xaro
nenocpecrnena npoononcrnama asa, no n xaro ]axrop sa samnra na rpannnnre. Camo
rorana me npemaxnem esnsxonocrra na namero ceramno nonoxenne n me saemem onona
mxcro, na xoero nmame npano a pasunrame no cnnara na onasn ponx, xoxro cme nrpann n
ncropnxra.
Hne, nannonanconnanncrnre, cme nasnrenn na nncmnre apncxn nennocrn na semxra.
Ero samo npxy nac nexar nncmn sanxennx. 3a a cymeem a nsnnnnm resn
sanxennx, nne rpxna a cymeem a yenm namnx napo a nanpann ncnuxo
neoxonmo sa samnra na uncrorara na pacara. Hne rpxna a nocrnrnem nemnnre a ce
sannmanar ne camo c ycnpmencrnanero na nopon xyuera, xone n xorxn, no a noxanxr
na-nocne n camnre cee cn.
ue cm npan a napnuam oceramnara nemcxa nonnrnxa esnenna n esnnona - rona
ce nnxa neue camo or pesynrarnre, o xonro rx onee. opn axo namnxr napo
ecrnnrenno cnaame xm na-esapnnre n crpaxnnnn napon, pesynrarnre nax
nxmame a ar no-nomn, orxonxoro ca cera. Axo npes nocnennre ecernnernx npen
nonara paorara nnmno nsrnexame no-opa, ro or rona namnxr nsno ne ce npomenx.
Ta nann cnnara na ncxxa pxana ce nsmepna camo upes cpannxnanero c pyrn pxann.
Ho cpannnm nn roranamna Iepmannx c pyrnre pxann, nenara me nnnm, ue
nocnennre ca pacnn no-pannomepno n no-pso ca ce pasnnnann. oxaro Iepmannx,
nesanncnmo or nennx cn nnmen ycnex n ecrnnrennocr nce noneue n noneue nsocraname
or pyrnre pxann, raxa ue ncrannnxra mexy nac n rxx nce noneue ce npomenxme n
nenaronpnxrna sa nac nocoxa. opn or rnena rouxa na napacrnanero na
napoonacenennero nne c npemero cmo sanounaxme nce noneue a nsocraname.
Hne onycnaxme npenonoxennero, ue nemcxnxr napo orcrnna no opoerenn na
pyrnre napon. Ho nann na npaxrnxa ne e raxa. Ha npaxrnxa nnro n cmncna na
reponsma, nnro n cmncna na roronnocrra a nponnna xpnra cn sa enoro na cnoxra
pxana Iepmannx cncem ne nsocraname or pyrnre napon. A mom xaro e raxa, ro nn
ocrana camo enn enncrnen nsno: namnxr neycnex moxe a ce oxcnn camo c rona, ue
xeprnnre n xpnra na napoa xxa nsnonsnann nenpannnno.
- 390 -
Axo n rasn npsxa ce onnrame a ce orneame nasa sa nxnara nonnrnuecxa ncropnx
na namnx napo sa xnnxa ronnn n noneue; axo ce nocrapaem a cn npnnomnnm
esponnre nonn n nrxn, n xonro e yuacrnan namnx napo, n npecmernem xaxnn, n
xpax na xpanmara, ca nnn pesynrarnre or nxnoro rona pasnnrne - nne me rpxna a
npnsnaem, ue na ]ona na resn mopera or xpn camo rpn cnrnx ca nonyunnn n xnnora na
namnx napo ecrnnrenno naxno n rpano ncropnuecxo snauenne.
1. Kononnsnpanero na nsrouna Enpona.
2. 3anomnanero n xononnsnpanero na onacrnre na nsrox or Ena.
3.Oprannsnpanero na Xoxennonepnnre na panenyprcxo-npycxara pxana xaro
opasen n xpncrannsannonno xpo na nonara nmnepnx.
Tona e ypox n npeynpexenne sa emero.
Hmenno npnnre na na-ronemn ycnexa na namara nnmna nonnrnxa ca na-
rpannre ycnexn. Axo ne xxa re, namnxr napo nsomo ne n nrpan cera nnxaxna ponx.
Tona ca nnn npnnre, no sa cxanenne n enncrnennre ycnemnn onnrn a ce csae no-
naronpnxrna nponopnnx mexy xonnuecrnoro na pacrxmoro napoonacenenne n pasmepa
na namnre repnropnn. Hancrnna nensuncnnma npea na namnx napo nanacxr onesn
ncropnnn, xonro ne ymexr a oraar nonaraemoro ce nmenno na resn ne na-naxnn
cnrnx n ncropnxra na Iepmannx, ne ymexr a noxaxar na nonnre noxonennx na namnx
napo, ue nmenno resn ne cnrnx ca nsnrpann pemanama ponx. Bmecro rona namnre
ncropnnn ccpeorouanar nnnmannero na nonnre noxonennx npxy esponnre
ananrmpn n nonn, npxy pasnnunn ennson, xero, nancrnna, e npoxnen reponsm, no n
mnoro ]anracrnxa. Hamnre ncropnnn ne morar a pasepar, ue ncnuxn resn ennson
ncmnocr nxmar nnxaxno cepnosno snauenne n cpannenne c resn ne nennxn cnrnx n
namara ncropnx.
Tpernxr ronxm ycnex na namara nonnrnuecxa enocr ce ccron n opasynanero na
npycxara pxana n n csananero na nemcxara apmnx. Hexra sa nceomara nonncxa
nonnnnocr n nennx cnpemenen nn cornercrna nmenno na pxannnre nen na rona
nonoopasynanne. 3nauennero na rasn nex e nancrnna orpomna. Hemcxnxr napo,
ronxona crpaan or pasunenenocrra n ynrpannnnnyannsma, nmenno naroapenne na
csananero na ncnnnnnnnpanara npycxa apmnx cn npna onesn oprannsannonnn
cnoconocrn, xonro sa nro eme sarynn. pyrnre napon nopan ycnonnxra na cnox
xnnor nnxora ne ca rynnn uyncrnoro sa camocxpanenne n spana cranocr. Ha nac
moxeme a nn npne resn uyncrna camo ornono oprannsnpanara npycxa apmnx. Txmo c
rona ce oxcnxna ]axrr, ue ynnmoxananero na nceomara nonncxa nonnnnocr onee o
ronxona rexxn nocnennn sa nac, oxaro sa ecerxn pyrn nannonannocrn ro n morno a
mnne escneno. Axo cera, a peuem, ome ecer namn noxonennx xxa npnnyenn a
xnnexr n rasn ocranonxa n axo npn rona nne ne nnacxxme cornernnre nonpanxn upes
sacnnnane na noennnx enemenr n namero yunnnmno nsnnranne, ro nxma nnxaxno
cmnenne, ue namnxr napo n sarynn nocnennre ocrarnn or camocroxrennocr na rasn
nnanera, ocoeno axo ce nsemar npenn nenaronpnxrnnre paconn nnnxnnx n
nponsrnuamnxr orryx neen xaoc. Hemcxnxr yx rorana n morn a xnnee camo n
uyxnre nannn n cxopo paorara n crnrnana oram, ue sa nemnnre xaro rnopnn na
xynrypara, nxa sanounann a sapanxr. Hemnnre nxa ce npenpnann n xynrypen rop.
Hocnennre ocrarnn or cenepno apncxara xpn cxopo mxxa a ar orponenn n nne
oxonuarenno mxxme a cnesem or cnenara.
ocrono e a e orenxsano, ue namnre npornnnnnn mnoro no-ope, orxonxoro
nne camnre cn aname cmerxa, ue nmenno rpnre ropenocouenn cnrnx n repmancxara
ncropnx nmar pemanamo snauenne. Hpornnnnnnre mnoro ope pasnpar rona, oxaro
nne camnre noneue ce nsroprname or reponunn ennson or mnnanoro, cncem esnnonn
- 391 -
sa namnx napo, maxap n a ca xocrnann xnnora na mnnnonn na-naroponn cnnone na
Iepmannx.
Hne rpxna na ncxxa nena a ce nayunm a pasnnuaname n npenmnara ncropnx
ecrnnrenno ronemnre n ocrannnn rpana cnea ycnexn or onesn ennson, xonro ca nn
xocrnann ronemn xeprnn, no o nnmo rpano ne ca onenn. Tona me nma orpomno
snauenne sa namero noneenne sa nacroxmero n sa emero.
Hne, nannonanconnanncrnre, nnxora n npn nnxaxnn ycnonnx ne rpxna a ycnoxname
ynrpanarpnornunnre nacrpoennx na cnpemennnx ypxoasen cnxr. Ocoeno onacno,
cmprno onacno me e sa nac n xaxnaro n a nno crenen a cn npxem pnere c
rpannnnre na onasn nonnrnxa, xaxnaro repmancxara nmnepnx noeme npen nonara.
B nponxenne na nennx ncropnuecxn nepno na XIX cronerne nxma a namepnm
nnmo raxona, xoero n rpxnano a nocnename cera n xoero or nama rnena rouxa n
morno a onpanaem none c ocranonxara na onsn nepno. Hpornnononoxno na
pxononrennre or roranamnoro npeme nne rpxna a nsepem sa nncm npnnnnn na
namara nnmna nonnrnxa: ycranonxnanero na neoxonmara nponopnnx mexy
xonnuecrnoro na napoonacenennero n pasmepnre na namnre repnropnn! Vponnre or
mnnanoro nax n nax nn yuar na eno: nen na nxnara nama nnmna nonnrnxa rpxna a
e npnonnanero na nonn semn; n n cmoro npeme ]ynamenr na nxnara nn nrpemna
nonnrnxa rpxna a e nonnxr span, ennen nannonanconnanncrnuecxn mnporne.
Hcxam ome a ce cnpa ryx naxparxo na nnpoca, oxonxo e onpanano namero ncxane
sa nonn semn or mopanno-npancrnena rnena rouxa. Tona e neoxonmo, samoro opn n
raxa napeuennre naponnuecxn xprone ncensmoxnn cnaxopeunnn popxonnn ce
crapaxr a oxaxar na namnx napo, ue nen na namara nnmna nonnrnxa rpxna a e
camo nonpanxnero na necnpanennnocrra, xonro xxa npnunnenn na nemcxnx napo npes
1918 r. Axo rona e nonpaneno, ro na nac, nemnnre, noneue, snaun, nnmo ne nn rpxna
n nne cme roronn a nperpnem parcxn ncnuxn n ncexnro.
Ho rosn nono cmxram sa neoxonmo npen ncnuxo a saenexa cnenoro.
Hcxanero a ce nscranonxr onesn rpannnn, xonro cmecrnynaxa o 1914 r. e
nonnrnuecxa escmncnnna n npn rona raxana, ue no cnonre pasmepn n nocnennn e
pannocnnna na npecrnnenne. Hpen ncnuxo namnre pxannn rpannnn or 1914 r. xxa
aconmrno nenornunn. Te cncem ne xxa cnpmenn or rnena rouxa na nannonannnx
ccran n cncem na xxa nenecopasnn or noenno-reorpa]cxa rnena rouxa. Tesn
rpannnn ne xxa npoyxr na onpeenena npenapnrenno omncnena nonnrnxa, re o
nsnecrna crenen xxa pesynrar na cnyuax. Tona xxa npemennn rpannnn, a cncem ne
pesynrar or sanpmena nonnrnuecxa opa.
Cc cmoro, a n mnoro cnyuan n c ome no-ronxmo npano nxme mornn a nsemem ne
1914 r, a nxxo pyr xanon n nemcxara ncropnx n a cn nocrannm sa nen a nocrnrnem
nscranonxnanero na rpannnnre or onona npeme. Hcxanero a ce npnem xm rpannnnre
or 1914 r. nannno cornercrna na recnnx xprosop na namnx ypxoasen cnxr. Honer na
yma sa emero na rosn cnxr my nnncna. To xnnee camo c mnnanoro n npn rona .rnanno
c nnsxoro mnnano. opn n mnnanoro neronnxr xprosop ne e n ccroxnne a pasnnun
nnmo, ocnen na-nnsxnre ronnn. Ha nero napyna saxonr sa orpannuenocrra. Hopan
rona ro moxe a nnxa camo onona, xoero my e no noca cera. Bcexn cepnosen onnr a ce
npomenn aenoro nonoxenne na nemara nensexno ce narxna na cnpornna or nerona
crpana. Ho n ryx neronara axrnnnocr ce napannsnpa or neronara orpannuenocr. Ero c
xaxno ce oxcnxna, ue nonnrnuecxnxr xopnsonr na resn xopa ne crnra no-aneu or
rpannnnre or 1914r.
Ho c nsnranero na ncxanero sa npmane na rpannnnre or 1914 r. namara ypxoasnx
camo nomara na nparonere, r xaro rona ncxane oennxna n om ornop ncnuxn nnmn
cmsnnnn n npeun na rexnnx cms a ce pasnane. Camo raxa moxe a ce pasepe, ue cne
- 392 -
8 ronnn, nsrexnn or xpax na cneronnara nona, rosn ncrp cms or pxann, nnesnn
nn nonara c pasnnunn xenannx n nenn, nce ome ne ce e pasnanan n xoannnnxra na
noenrennre nce ome ocrana noneue nnn no-manxo ennna.
Ha npemero ncnuxn resn pxann enaxno xxa onaroerencrnynann or xpymennero
na Iepmannx. Or crpax npe nac re ce crapaexa a ce nomnpxr ena c pyra, ocranxxn
npemenno nacrpana sanncrra n uecronmnero n cocrnennre cn peone. Bcnuxn re
enaxno ce crpemxxa a noenxr nomexy cn namero nacnecrno, nnxaxn n rona na-
opara samnra npornn nsmoxno nspaxane na Iepmannx. Crpaxr npe cnnara na
namnx napo n csnannero sa nexamnre na cnecrra nm rpexone - ero nnmenra, xoro
ocera ome cnoxname n eno rasn ncrpa xoannnnx.
Honeennero na namara ypxoasnx ne e n ccroxnne a nsnxe nnmnre cmsnnnn.
Hpecranxxn sa cnox nonnrnuecxa nporpama nscranonxnanero na rpannnnre or 1914 r.,
namnxr ypxoasen cnxr orncxna ncnuxn yuacrnnnn n xoannnnxra. Enn nnn pyr
naprntop, xoro moxe n cnoenpemenno n cxcan c nnmara xoannnnx, ce crpaxyna a ro
nanpann, onacxnaxn ce or nsonannx, rxmo xoraro nsnese or xoannnnxra. Hosynrr sa
nscranonxnane na rpannnnre or 1914 r. orncxna ncxxa or pxannre-yuacrnnnn n
xoannnnxra na noenrennre.
Tosn nosynr e aconmrno escmncnen n cnennre ornomennx:
1. Hne nxmame nnxaxnn cpecrna ecrnnrenno a nocrnrnem rasn nen, a npasnnre
]pasn na cpannxra na namnre nourenn cmsn nxma a nomornar.
2. Axo rasn nen moxeme a e nocrnrnara, ro a ce nponnna sa nex xpnra na namnx
napo nancrnna ne n cn crpynano.
Hxma n ne moxe a nma nnxaxnn cmnennx, ue nscranonxnanero na rpannnnre or
1914 r. moxe a e nocrnrnaro camo c xpn. Camo aconmrno nannnn xopa morar a
nonxpnar, ue nonpanxnero na nepcacxnre rpannnn moxe a ce nocrnrne upes nnrpnrn n
pnxane. a ne ronopnm sa rona, ue raxn onnr n nsncxnan naueno na Iepmannx a cron
]nrypa xaro Tanepan, xaxnaro nne nxmame. Enara nononnna or cnpemennnre nn
exrenn ce ccron or nsneuenn momennnn n n cmoro npeme rnpe esxapaxrepnn
cyexrn; rasn nononnna uncro n npocro e npaxena na nnrepecnre na namnx napo.
pyrara nononnna or namnre pxannn exrenn nx ce ccron or opoymnn,
aconmrno nensxymenn n aconmrno esnnonn rnynann, xonro nsomo ne ca cnoconn
sa nnmo cepnosno. Ho ocnen rona, rpxna ome a nmame npenn, ue ne xnneem neue n
enoxara na nnencxnre xonrpecn. Ormnnano e npemero, xoraro cnoponere sa rpannnnre ce
noexa or xnxsere n or rexnnre merpecn; nne xnneem neue n pyra enoxa, xoraro
esxanocrnoro cneronno enpecrno ce opn sa rocnocrno na naponre or nennx cnxr.
Enpenre ca xnanann sa rymara ncnuxn napon na cnera n camo cc cnnara na meua moxe
a ce naxapa pxara nm a ce maxne or rpnoro. Tesn nnrepnannonannn noenrenn na
naponre morar a ar noeenn camo or xonnenrpnpanara nonx n cnna na npoyennre
nannonannn crpacrn, a raxana opa nnxora ne mnnana es xpn.
Ho mom xaro ce nanara a crnrnem o yexennero, ue nnrepecnre na namero
eme nsncxnar na-ronemn xeprnn, ro nesanncnmo or copaxennxra sa nonnrnuecxa
mpocr, camo sapan resn xeprnn rpxna a cn nocrannm ecrnnrenno ocrona nen.
Ipannnnre or 1914 r. nxmar nnxaxno snauenne sa emero na nemcxara nannx. Tesn
rpannnn ne ocnrypxnaxa n ocraruna crenen nnro sanoenannxra or mnnanoro, nnro
nnrepecnre na emero. Tesn rpannnn ne nxa ocnrypnnn na namnx napo ncrnncxoro
nrpemno enncrno n ne nxa my rapanrnpann ocraruno nsxpannane. Tesn rpannnn ca
aconmrno neyonnernopnrennn or noenna rnena rouxa n aconmrno nxmame a aar
onona cornomenne mexy nac n pyrnre cneronnn pxann /no-rouno xasano
ncrnncxnre cneronnn pxann/, xoero nn e neoxonmo. Ipannnnre or 1914 r. ne
namanxnar pascroxnnero mexy nac n Anrnnx n ne nn ocnrypxnar raxana repnropnx, c
- 393 -
xaxnaro pasnonara Amepnxa. opn upannnx ne n sarynna n rosn cnyua mo-roe
snaunrenna uacr or cnoero cneronno nnnxnne.
Camo eno moxem a xaxem cc cnrypnocr: opn axo namara opa sa
nscranonxnane rpannnnre or 1914 r. oneeme o naronpnxrnn pesynrarn, ro rx n
noncxana raxnna xeprnn or nama crpana, ue ne nxa ocranann cnnn, xonro ca neoxonmn
sa opa sa xnnor n sa ncrnncxo nennune na namara nannx. Hanpornn, nocrnraxn raxn
nonpxnocren ycnex, nne ne nxme ce crpemnnn neue xm no-nncoxn nenn, ronxona
noneue, ue neue n morno a ce xaxe, ue "nannonannara uecr" e cnacena n nrxr sa
rproncxoro pasnnrne none npemenno orxpnr.
He, nne, nannonanconnanncrnre, orxnpnxme noona nocranonxa na nnpoca. Hne
neorxnonno me ce crpemnm xm cnonre cocrnenn nenn , a nmenno xm rona, namnxr
nemcxn napo a nonyun na rasn semx raxnna repnropnn, xaxnnro my nooanar. Camo n
opara sa raxnna nenn me cmeem a npnnecem opn na-ronemnre xeprnn n camo n raxn
cnyua me moxem a onpanaem resn xeprnn xaxro npe ora, raxa n npe emnre
noxonennx. Hpe ora me cme uncrn, samoro xopara, xaxro e nsnecrno nsomo ce paxar
na semxra, sa a ce opxr sa nacmnnx xnx n rxxnara nosnnnx n cnera ce onpeenx ne or
rona, ue nxxo me nm noapn, xaxnoro n a nno, a or rona xaxno me cymexr camn a
sanomnar cc cocrnenoro cn mxecrno n cocrnennx cn ym. Hpe emnre noxonennx
nne me cme onpanann, samoro npn namara nocranonxa na nnpoca ncxxa xanxa nponxra
xpn ce nsnpma xnnxn nrn. nemnnre noxonennx, pasnpa ce, rpxna a noxeprnar
cxnonennnx cn xnnor na mnoro cnon cnnone, no sarona nx na semnre, xonro me
sanomname, emnre noxonennx cenxnn me paxar na cnera nonn cnnnn noxonennx
cnnone na nemcxnx napo n rona me e onpanannero sa namnre xeprnn. pxannnre
exrenn, xonro ce narpxr c orronopnocrra sa nponexanero na npenaranara or nac
nonnrnxa, nxma a ar onnnenn or ncropnxra, ue nexomncneno ca xeprnann xpnra na
cnox napo.
Tyx rpxna no na-pemnrenen naunn a saxnemx onesn pacxaun or naponnuecxnx
narep, xonro, n npenaranara or nac nonnrnxa sa sanomnane na nonn repnropnn, nnxar
"napymanane na cnemennre npana na uonexa" n rem noonn rnynocrn. Koraro ce
sacnymam n rona, xoero ronopxr resn rocnoa, ro nenonno ce nnram: xaxnn pexnctopn
croxr sa resn cyexrn? Bn ncexn cnyua, necmneno e, ue onona opxnane ne ymonere,
xoero nnacxr resn rocnoa, e nsrono camo na nparonere na namnx napo. Hpononera na
resn cyexrn nocrnra camo rona, ue npecrnno orcnana nonxra na namnx napo n
opara sa na-xpnnnre my nnrepecn. Ta nann e xcno, ue nnro enn napo n rosn cnxr
nnxora ne e nonyunn nnro enn xnaparen merp semx no cnnara na nxxaxnn nncmn
npana. Kaxro rpannnnre na Iepmannx ca nnn n ca cnyuann, raxa ca cnyuann n
rpannnnre na pyrnre napon. Ipannnnre na ncnuxn napon ca camo pesynrar or
nonnrnuecxa opa, pesynrar or aeno cornomenne na cnnnre. Camo esennre n
cnaoymnn xopa morar a cmxrar, ue enn nnn pyrn pxannn [pannnn na namara semx
ca nemo nanexn nenoxonenmo n nenonexamo na npomxna. B ecrnnrennocr resn
rpannnn ca camo npemennn. Tona e camo naysa npen a nacrnn nona opa sa npomxna
na rpannnnre. nec resn rpannnn nsrnexar nenoxonenmn, no ome yrpe re morar a
ar npomenenn.
Xopara onpeenxr pxannnre rpannnn n camnre xopa rn n npomenxr.
Axo enn nnn pyr napo e ycnxn a cn sanomna mnoro ronemn repnropnn, rona
cncem ne sanxana pyrnre napon nanexn a npnsnaxr rosn ]axr sa nenoxonenm.
Tona oxasna camo, ue sanoenarenxr n aen momenr e nn ocraruno cnnen, a
ocranannre napon ca nnn ocraruno cnan, sa a onycnar rona. Hpanoro na aen
sanoenaren ce asnpa camo npxy neronara cnna. Axo namnxr nemcxn napo nec no raxn
nensmoxen naunn e npnrncnar na cncem manxa repnropnx n nopan rona e npnnyen a
- 394 -
npnn cpemy ronxona rexxo eme, ro or rona cncem na cnena, ue nne rpxna a ce
npnmnpnm cc cara. a ncranem npornn rona e name na-saxonno npano. Fn nno
rnynano a ce mncnn, ue nxxaxna nncma cnna e orcnna pyrn pxann a nonyuar
orpomnn repnropnn, a nne a ce nounnnm na ceramnoro necnpanennno pasnpeenxne na
semxra. Ta nann n resn semn, na xonro xnneem cera, ne ca nn ce nanann xaro ap or
neero, a ca nonyuenn or namnre en n rexxa opa. Taxa n sa n eme nonnre
repnropnn me rn nonyunm ne xaro noapx or pacxaunre or nocouennx nn, a camo n
pesynrar na rexxa opa c opxne n pxa.
Bcnuxn nne cera pasnpame, ue nn npecron mnoro ronxma n rexxa opa c upannnx.
Ho rasn opa me e aconmrno esnenna, axo c nex ce nsuepnnaxa ncnuxn crpemexn
na namara nnmna nonnrnxa. Tasn opa c upannnx moxe a nma n me nma cmncn camo
oronxona, oxonxoro me nn ocnrypn rnn n opara sa ynennuananero na namnre
repnropnn n Enpona. Hamara saaua ne e n xononnannnre sanoenannx. Paspemananero na
croxmnre npe nac nponemn nne nnxame camo n nsxnmunrenno n sanomnanero na nonn
semn, xonro nxme mornn a sacennm c nemnn. Hpn rona ca nn neoxonmn raxnna semn,
xonro nenocpecrneno ce onnxanar o xopennnre semn na namara ponna. Ena n rosn
cnyua namnre npecennnnn me morar a sanasxr rxcna npsxa c xopennoro nacenenne na
Iepmannx. Camo raxn npnpacr na semx me nn ocnrypn npnpacr na cnnn, xoro ce
oycnanx or ronxmara nxnocrna repnropnx.
Hne, nannonanconnanncrnre, rpxna a ornem ome no-aneu: npanoro sa
npnonnane no nonn semn crana ne camo npano, no n nr, axo es pasmnpxnanero na
cnonre repnropnn enn nennx napo e opeuen na rnen. Ocoeno axo crana yma ne sa
nxxaxn nerpcxn napo, a sa nennxnx nemcxn napo - sa rosn napo, na xororo cnerr
nxn cnoxra xynrypa. Hemara croxr raxa, ue Iepmannx nnn me e cneronna pxana,
nnn rasn crpana nsomo nxma a x nma. Ho sa a crane cneronna pxana, Iepmannx
nenpemenno rpxna a npnone onesn pasmepn, xonro enncrneno morar a ocnrypxr
neoxonmara ponx npn cnpemennnre ycnonnx n a rapanrnpar xnnora na ncnuxn
xnrenn na Iepmannx.
Hne, nannonanconnanncrnre, nannno csnarenno cnarame xpcr na nxnara nemcxa
nnmna nonnrnxa or npen nonara. Hne ncxame a cnpem neunnx repmancxn crpemex
xm mra n sanaa na Enpona n onpeeneno nocouname c npcr repnropnnre, pasnonoxenn
na nsrox. Hne oxonuarenno cxcname c xononnannara nonnrnxa n rproncxa nonnrnxa or
npenoenno npeme n csnarenno npemnnaname xm nonnrnxa na sanomnane na nonn semn
n Enpona.
Koraro ronopnm sa sanomnane na nona semn n Enpona, nne, pasnpa ce, nmame
npenn na npno mxcro camo Pycnx n onesn pxann n noxpannnnre , xonro ca
nounnenn.
Camara ca nn coun c npcr. Oranaxn Pycnx n pnere na onmennsma, cara
nnmana pycxnx napo or onasn nnrennrennnx, npxy xoxro ocera ce e xpennno
pxannoro cmecrnynane n xoxro enncrneno e nna sanor sa nsnecrna spannna na
pxanara. He pxannnuecxnre aponannx na cnanxncrnoro ca ann cnna n spannna na
pycxara pxana. Bcnuxo rona Pycnx pxn na repmancxnre enemenrn - npensxoen
npnmep sa onasn orpomna pxannnuecxa ponx, xoxro ca cnoconn a nrpaxr repmancxnre
enemenrn, ecrnaxn nrpe n ena no-nnsxa paca. Hmenno raxa ca csaenn mnoro
mormn pxann na cnera. Henenx n ncropnxra cme nnxann xax napon c no-nncxa
xynrypa, naueno na xonro xaro oprannsaropn ca croxnn repmannn, ca ce npenpmann n
mormn pxann n cne rona ca ce pxann spano na xpaxara cn, oxaro ce e sanasnano
paconoro xpo na repmannnre. B nponxenne na cronernx Pycnx e xnnxna sa cmerxa
nmenno na repmancxoro xpo n nennre nncmn cnoene na nacenennero. Cera rona xpo e
nsrpeeno nannno n o xpa. Ho xaxro pycnre ne morar cc cocrnennre cn cnnn a
- 395 -
orxnpnxr enpecxnx xpem, raxa n camo enpenre ne ca n ccroxnne sanro a pxar n
nounnenne rasn rpamana pxana. Camnre enpen cncem ne ca enemenr na
oprannsannxra, a no-cxopo ]epmenr na esoprannsannxra. Tasn rnranrcxa nsrouna
pxana e opeuena na rnen. Bcnuxn npenocranxn ca neue yspenn sa rona. Kpaxr na
enpecxoro rocnocrno n Pycnx me e cmo xpa na Pycnx xaro pxana. Cara nn e
npeonpeennna a em cnneren na raxana xaracrpo]a, xoxro no-ope or xaxnoro n
a nno me nornpn esycnonnara npannnnocr na namara pacona reopnx.
Hamara saaua, namara mncnx rpxnana ce ccron npen ncnuxo n rona, a yenm
namnx napo: namnre emn nenn a ne nonropnm nxxo e]exren noxo na
Anexcanp, a a orxpnem sa cee cn nsmoxnocrn sa npnnexen rpy na nonn semn,
xonro me nn sanomna nemcxnxr meu.
***
Or camo cee cn ce pasnpa, ue enpecrnoro oxasna n me oxasna na-pemnrenna
cnpornna na raxana nonnrnxa. Enpenre no-ope or xororo n a nno cn anar cmerxa,
xaxno snauenne e nmana sa rxx noona nama nonnrnxa. Ha npn norne camo rosn ]axr
e ocraruen, ra ncnuxn ecrnnrenno nannonanno nacrpoenn nemnn a pasepar nxnara
npannnnocr na npenaranara or nac nona opnenrannx, 3a xanocr na npaxrnxa nnxame
oparnoro. He camo n xpronere ounannonane, no n n xpronere ]tonxnme nexra sa
raxana nsrouna nonnrnxa cpema ynopnra cnpornna. Hpn rona oaue onuar a ce
nosonanar na Fncmapx. Tpenoxar yxa na Fncmapx, sa a samnrxr ena nonnrnxa, xoxro e
aconmrno nenena n xpano npena sa cnnnre na nemcxnx napo. Kasnar nn, ue
Fncmapx na npemero cn npnanan mnoro ronxmo snauenne na sanasnanero na opn
ornomennx c Pycnx. Tona o nsnecrna crenen e nxpno. Ho ce sapanx, ue cmo ronxona
ronxmo snauenne Fncmapx e npnanan na opnre ornomennx, nanpnmep, n c Hrannx; ue
cmnxr rosn Fncmapx na npemero cn opn e nnxsn n cms c Hrannx, sa a npnrncne no-
cnnno Ancrpnx. Ho nann or rona ne npanxr nsno, ue rpxna cera a nponxaname rasn
nonnrnxa.
a, me nn xaxar, nne ne moxem a nonrapxme noona nonnrnxa, "samoro
cnpemenna Hrannx ne e onasn Hrannx or enoxara na Fncmapx". Bxpno e! Ho, nourenn
rocnoa, nosnonere mn a nn nanomnx rorana ]axra, ue n cnpemenna Pycnx cmo neue ne
e raxana, xaxnaro e nna Pycnx n enoxara na Fncmapx! Ha Fncmapx nnxora n npes ym ne
my e mnnanano a ynexoneun enn nnn pyr raxrnuecxn xo sa ncnuxn npemena. 3a raxona
nemo Fncmapx e nn rnpe ronxm macrop n nsnonsnanero na pso npomenxmn ce
cnryannn. Hopan rona nnpocr rpxna a e nocranen ne "xax e nocrnnn rorana
Fncmapx", a "xax n nocrnnn Fncmapx cera?" Hpn raxana ]opmynnponxa na nponema na
nex me e necno a ce orronopn. Fncmapx npn neronoro nonnrnuecxo anexornecrno
nnxora ne n cnpsan cara na Iepmannx cc cara na raxana pxana, xoxro e
nensexno opeuena na rnen.
a ne sapanxme, ue Fncmapx na npemero cn ce e ornacxn c mnoro cmecenn uyncrna
xm npnnre xpauxn na Iepmannx no nrx na xononnannara n rproncxa nonnrnxa. Ha-
npncpne Fncmapx e npneman nnrepecnre na xonconnannxra n nrpemnoro saspanxnane
na csaenara or nero nmnepnx. Camo or nocnenoro ro e nsxoxan, xoraro e
npnnercrnan cnnxananero c Pycnx, xoero e rpxnano a my ocnrypn n a my pasnpxe
pnere cnpxmo sanaa. Onona, xoero rorana e nno nonesno sa Iepmannx, cera n
onecno camo npea.
Beue npes 1920-1921 r, xoraro namero mnao nannonan-connanncrnuecxo nnxenne
ena sanouna a yxpenna, ryx-ram sanounaxa a pasnpar, ue nmenno nne me cymeem a
oprannsnpame nannonan-ocnoonrennara opa na nemcxnx napo n nn npsxa c rona or
pasnnunn crpann sanounaxa a nn npenarar cms c ocnoonrennnre nnxennx or pyrn
crpann. Tosn nnan nannno cornercrna na pasnpocrpanenara rorana nponarana na
- 396 -
"cmsa na yrnerennre nannn". Torana craname yma npenmno sa npecrannrenn na
orennn anxancxn pxann, a cmo sa nxxon nonnrnnn na Ernner n Hnnx. B noneuero
cnyuan resn nonnrnnn mn npanexa nneuarnenne na popxonnn, xonro cn npnanar
naxnocr, es a nmar sa rpa cn nxxaxna cepnosna peanna cnna. Ho cpe nemnnre, n
cnennanno n nannonannnx narep na nemnnre, mnosnna cn nosnonxnaxa a ar ynneuenn
or resn nayrn nsrounn snamennrocrn. Bn ncexn ernnercxn nnn nnncxn cryenr,
osonan ce n Fepnnn, oxorno nnxaxa "npecrannren na Hnnx n Ernner". Xopara ne
paspaxa, ue onxnoneno npe nac xxa nnna, neynnnomomenn or nnxoro a cxnmunar
xaxnnro n a nno crnamennx. oronopnre c resn nnna ne moxexa a nmar nnxaxno
peanno snauenne neue samoro sa rxx ne croeme nnxaxna cnna. a ce nepemonnm c resn
nynn snaueme npocro a rynm npeme. As nnuno ce nsxasnax npornn raxnna onnrn no na-
pemnrenen naunn. H ne camo samoro ncnuxn resn "nperonopn", nponxanamn nonxxora
cc cemnnn, as rn cmxrax sa aconmrno esnnonn. He. opn axo resn xopa xxa
ecrnnrenno npecrannrenn, ynnnomomenn or cornernnre nannn, cmo nx cmernan
nxnoro rona npenpnxrne ne camo sa esnonesno, no n nanpano sa npeno.
ocraruno en nn eme npnunnnna neue repmancxara npenoenna nonnrnxa, xoxro
ncxuecxn crpaneme or axrnnno nacrnarennnre namepennx n ce orpannuaname c
orpannrennn cmsn camo c orxnnenn pxann, n ncropnuecxnx cmncn nsnesnn or moa.
Kaxro cmsr nn c Ancrpnx, raxa n cmsr nn c Typnnx aneu ne eme necen. Ha-
mormnre noennn nnycrpnannn pxann cncremno rornexa nacrnarenen cms npornn
nac, a nne n rona npeme cnpaxme oxono cee cn camo ocrapenn nmnorenrnn pxann,
xnno opeuenn na rnen, n c rosn oxnyx ncxaxme a npnnm na o npornn cneronnara
xoannnnx. 3a rasn orpomna rpemxa na namara nnmna nonnrnxa Iepmannx nnarn cxno.
Ho ouennno sa namnre neunn ]anracrn rasn nena ne e ocraruna n re ca roronn nax a
nonropxr cmara rpemxa, sa xoxro cera n rpxnano a nnarnm ome no-ropunno. a ce
onnrame cera c nomomra na "cmsa na yrnerennre nannn" a rprnem na o npornn
ncemormnre noenrenn n nno ne camo cmemno, no n rnenno. Taxana nonnrnxa n
nna rnenna, samoro rx nax n ornnxxna namnx napo or peannnre nsmoxnocrn n
ornono nxme ccpeorounnn nnnmannero cn npxy esnnonn naexn n ]anracrnunn
nnmsnn. nemnnxr nemen ecrnnrenno npnnnua na onsn anem ce, xoro ce xnama sa
cnamxa. Tona ce ornacx nonxxora n sa mnoro opasonann xopa. Bom ce noxaxe ena nnn
pyra cnernnnxa n naroro, resn xopa nenara cnpsnar c nex cnonre naexn n sanounar
a npecnenar ]anroma. Hexa rona a e "cmsr na yrnerennre nannn", Hnrara na
nannnre nnn xaxnoro n a nno pyro ]anracrnuno orxpnrne - nce eno y nac nensexno
me ce namepxr xnnxn nxpnamn ymn, xonro me nsnoxar naexn na resn ]anrasnn.
H ocera cn cnomnxm xaxnn aconmrno ercxn, nanpano nepasnpaemn, naexn
npes 1920-1921 r. nnesanno sanounaxa a ce nsnarar n xpronere ]tonxnme nn npsxa c
rona, ue Anrnnx yx e nsnpanena npe xaracrpo]a n Hnnx. Ko pasxasname resn
npnxasxn? Hpnnre cpemnarn asnarcxn mapnarann! Hx opn n a xxa ncrnncxn "opnn
sa cnooara" na Hnnx - nce eno, nnma moxe a ce nxpna na resn cxnramn ns Enpona
nnncxn nremecrnennnn? H nesanncnmo or rona, resn mapnarann ycnxxa a yexr
ocra pasymnn, omo nsero, xopa n rona, ue n Hnnx, xoxro nrpae raxana orpomna ponx sa
pnrancxoro rocnocrno, Anrnnx x ouaxna nnen xpax. Kaxnoro xopara ncxar, na rona
necno nxpnar. Ha namnre ]tonxnme n npes ym ne nm mnnaname, ue camo rona e nsrounnx
na nxpara nm.
Xopara ne pasnpaxa xonxo ca nenenn naexnre nm. Cnpsnaxn xpymennero na
Hnnx c nsmoxnocrra sa rnen na anrnncxoro nnanuecrno, xopara c rona camo
nouepranaxa xaxno orpomno snauenne nma Hnnx sa Anrnnx. Ho axo rona e raxa - a ro
ecrnnrenno e raxa - ro nann e xcno, ue n camnre anrnnuann ce ocemar ne no-manxo,
orxonxoro npoponnre na namnre ]tonxnme ue nann e ecrnnrenno ernnmnna a ce
- 397 -
npenonara, ue n camara Anrnnx ne pasnpar xaxno rpamano snauenne sa pnrancxoro
cneronno nnanuecrno nma nnncxoro xpancrno. Tpxna aconmrno a sapannm ncnuxn
yponn or cneronnara nona, rpxna aconmrno a ne pasnpam ncrnncxnx xapaxrep na
anrnocaxconcxara nannx, ra none sa mnr a npenonoxnm, ue Anrnnx me nsnycne or
pnere cn Hnnx, es a npnnoxn na-xpann cpecrna, sa a ypxn rocnocrnoro cn.
Xopara, nonxpnann n rasn npnxasxa, oxasaxa camo, ue nxmar nn na-manxa npecrana xax
Anrnnx ymee a nponnxna nn ncnuxn nopn na nnncxoro xpancrno. Anrnnx n morna a
saryn Hnnx nnn n cnyua, ue camara anrnncxa amnnncrpannx n Hnnx e nonoxena
na pacono pasnoxenne /sa xoero n aennx momenr n Hnnx n yma ne moxe a crana/, nnn
n cnyua, ue Anrnnx nperpnn xpax nn nona c nxxaxn no-morm or nex npornnnnx. Ho
a e cnanena anrnncxara nnacr n Hnnx or camnre ynronnnnn, n yma ne moxe a
crana. Hne, nemnnre, crpyna mn ce, moxaxme n camn ocraruno a ce yenm, ue nnxax
ne e necno a ce cnpannm c Anrnnx. A ocnen ncnuxo pyro, me xaxa sa cee cn, ue as xaro
repmanen nce nax nnnarn me npenouera a nnxam Hnnx no nnanuecrnoro na
Anrnnx, orxonxoro no nxxaxna pyra nnacr.
Cmo ronxona necepnosnn ca naexnre sa nxxaxno mncrnuno ncranne n Ernner.
Hamnre nemcxn rnynann morar, pasnpa ce, xonxoro cn ncxar a norpnnar pne or
yononcrnne, yremanaxn ce c naexara, ue raxa napeuenara "cnemena nona" na
ernnrxnnre me nn nsann or neoxonmocrra camn a xeprname xpnra cn - r xaro
rpxna uecrno a ce npnsnae, ue nn ncnuxn rnx crpaxnnnn cnexynannn crana yma
nmenno sa noonn naexn. B ecrnnrennocr raxana cnemena nona me e xecroxo
norymena no xpcronocnnx orn na anrnncxnre xapreunnnn n ocxonounn cnapxn.
Fn nno rnynano nancrnna a pasunrame, ue ena nnn pyra xoannnnx, ccroxma ce
camo or caxarn, xoraro n a nno moxe a ycnee a cnann ena morma pxana,
nsnnnena c pemnrennocr a ce opn sa cnoero rocnocrno, axo e neoxonmo o
nocnena xanxa xpn. As n cam cnaam xm narepa ]tonxnme, no nmenno sarona snam
xaxna orpomna ponx nrpae pacara n camo nopan rona nxma a nonxpnam, ue raxa
napeuennre "yrnerenn nannn", npnnanexamn xm nnsxnre pacn, morar a noexr
Anrnnx. Camo sapan rona as ne ncxam moxr napo a cennn cara cn cc cnnnre
na "yrnerennre nannn".
Cmara nosnnnx rpxna a saemem cera n cnpxmo Pycnx. a ne ronopnm sa
ncrnncxnre namepennx na nonnre nnaerenn na Pycnx. ocraruen e ]axrr, ue Pycnx,
sarynna cnox npxonen repmancxn cno, c rona neue npecrana a nma xaxnoro n a nno
snauenne xaro nsmoxen cmsnnx na nemcxara nannx n ocnoonrennara opa. Or uncro
noenna rnena rouxa nonara na Iepmannx-Pycnx npornn 3anana Enpona /a no-rouno e
a ce xaxe n rosn cnyua - npornn nennx ocranan cnxr/ n nna ncrnncxa xaracrpo]a sa
nac. Ta nxnara opa n ce pasnrpana na pycxa, a na repmancxa repnropnx, xaro Iepmannx
ne n morna a pasunra na mo-roe cepnosna noxpena or crpana na Pycnx.
Bopxennre cnnn na nemcxara pxana nec ca ronxona nnmoxnn n ronxona
nenpnronn sa nnmna opa, ue nne ne nxme mornn a oprannsnpame opn mo-roe
connna oxpana sa namnre sanann rpannnn, nxnmunaxn ryx samnrara or Anrnnx.
Txmo namnre na-nnycrpnannn onacrn mxxa a ar nonoxenn na xonnenrpnpano
nanaenne or crpana na namnre npornnnnnn, a nne mxxme a em escnnnn a rn
samnrnm. Hpnanere xm rona n ]axra, ue mexy Iepmannx n Pycnx e pasnonoxena
noncxara pxana, xoxro nsnxno ce namnpa n pnere na upannnx. B cnyua na nona na
Iepmannx-Pycnx npornn 3anana Enpona, Pycnx, npen a nsnparn none enn nonnx na
nemcxnx ]ponr, rpxna a nspxn noeonocna nona c Honma. B raxana nona
nnpocr nome me e ne nn nonnnnre, a n rexnnuecxoro nopxenne. B rona
ornomenne yxacnnre ocroxrencrno, na xonro xxme cnnerenn no npeme na cneronnara
nona, nxa ce nonropnnn c ome no-ronxma cnna. Beue npes 1914-1918 r. na repmancxara
- 398 -
nnycrpnx ce nanoxn a orronapx sa cnonre "cnannn" cmsnnnn, r xaro rexnnuecxara
crpana na nopxennero n cneronnara nona nsnxno naame npxy nac, a ne npxy resn
cmsnnnn. E, a a ce ronopn sa Pycnx xaro sa cepnosen rexnnuecxn ]axrop nn nonara, e
cncem nsnnmno. Ha nceomoro moropnsnpane na cnera, xoero n na-nnsxara nona me
nsnrpae xonocanna n pemanama ponx, nne ne nxme mornn a npornnonocrannm nourn
nnmo. Camara Iepmannx n rasn naxna onacr e nosopno nsocranana. Ho n cnyua na
raxana nona rx or cnoero manxo me rpxna ome a xpann Pycnx, r xaro Pycnx nxma
ome nnro enn sano, xoro n cymxn, a xaxem, a nanpann ncrnncxn xnn xamnon. Bo
sa nona n nna rasn? Hne me em nonoxenn npocro na nsnnane. Iepmancxara
mnaex n nponxna ome noneue xpn, orxonxoro n npenmnnre nonn, mom xaro nnnarn
nxnara rexecr na nonara n nanana npxy nac, a n pesynrar na rona - neornparnmo
nopaxenne.
Ho axo opn npenonoxnm, ue crane uyo n ue raxana nona ne cnpmn c nnno
ynnmoxenne na Iepmannx, - n nocnena cmerxa oesxpnennx u nemcxn napo nce eno
me e oxpxen xaro npen or rpamann noennn pxann, a snaun namero ceramno
nonoxenne c nnmo cmecrneno nxma a ce npomenn.
Onxnoneno na rona nspasxnar, ue cmsr c Pycnx cncem ne rpxna a snaun
nesaanna nona nnn ue sa raxana nona nne moxem npenapnrenno a ce norornnm. He,
ne e raxa! Cms, xoro ne cn nocranx sa nen nona, e escmncnen n esnonesen. Cmsnre
ce csanar camo c nen sa opa. Axo opn n momenra na cxnmunanero na cmsa nonara e
ome n aneuno eme, nce eno, crpannre nenpemenno me nmar npenn rnanno
nepcnexrnnara sa noennn ycnoxnennx. Inynano n nno a ce mncnn, ue xoxro n a e
pxana, cxnmunaxn cms, me mncnn pyroxue. Eno or nere - nnn repmancxo-pycxara
xoannnnx n ocranana camo na xaprnx n c rona n sarynna sa nac ncxxaxna nennocr n
snauenne; nnn raxn cms me npecrane a e camo na xaprnxa n me e peannsnpan,
n rorana nennxr ocranan cnxr nensexno me nnn n rona npeynpexenne sa cee cn.
Cncem nannno e a ce mncnn, ue Anrnnx n upannnx n raxn cnyua cnoxono me uaxar,
a peuem, ecernna ronnn, oxaro nemcxo-pycxnxr cms nanpann nxnara neoxonma
rexnnuecxa nororonxa sa nonara. He, n rosn cnyua ypxra me ce paspasn na Iepmannx
c nenepoxrna psnna.
Beue camnxr ]axr na cxnmunanero na cms mexy Iepmannx n Pycnx n osnauanan
nensexnocr na ema nona, unro nsxo npenapnrenno e pemen. Taxana nona n
morna a osnauana camo xpa sa Iepmannx.
Km rona oaue rpxna a oannm cnenoro.
1. Cnpemennnre rocnoapn na Pycnx aconmrno ne nomncnxr sa cxnmunane na uecren
cms c Iepmannx, a ome no-manxo sa neronoro nsnnnenne, axo ro cxnmuar.
He rpxna a sapanxme n ]axra, ue ynpannnnnre na cnpemenna Pycnx ca onernnnn ce c
xpn onnn npecrnnnnn, uonemxa nxna, xoxro, nsnonsnaxn ce or naronpnxrnoro sa
nex rparnuno creuenne na ocroxrencrnara, e xnanana na rxcno orpomnara pxana n x e
sannaxna, nsnpmnna e nna xpnana pasnpana na mnnnonn nporpecnnnn nnrennrenrnn
xopa, ]axrnuecxn e nsrpenna nnrennrennnxra n cera, neue nnso ecer ronnn,
ocmecrnxna xecroxa rnpannx, xoxro nxxora e nosnanana ncropnxra. He rpxna npouee a
ce sapanx n ocroxrencrnoro, ue resn rocnoapn ca nsnesnn or onsn napo, unnro ueprn
npecrannxnar cmecnna or snepcxa xecroxocr n neoxcnnma nxnnnocr, n ue resn
rocnoa nec noneue or xoraro n a nno ce cmxrar sa npnsnann a omacrnnnxr nennx
cnxr c xpnanoro cn rocnocrno. He rpxna a ce sapanx nnro sa mnr, ue
nnrepnannonannoro enpecrno, xoero nec nannno pxn n pnere cn nxna Pycnx,
nnxa n Iepmannx cmsnnx, a crpana, npeonpeenena a nonece cmnx xpen. ue xo
me cxnmun cms c raxn naprntop, unro enncrnen nnrepec ce cnexa camo a rona a
ynnmoxn pyrnx naprntop? H xo, nnrame nne npen ncnuxo, me cxnmun cms cc
- 399 -
cyexrn, sa xonro cnerocrra na oronopnre e npasen snyx, r xaro resn cyexrn nxmar
nnmo omo c uecrra n ncrnnara, a ca npecrannrenn na rosn cnxr camo na nxara,
nsmamara, nnxuxocnanero, rpanrencrnoro, pasonnuecrnoro. Onsn, xoro samncnn a
cxnmun cms c napasnrn, n npnnnuan na pno, xoero cxnmuna "cms" c arpo]nxra.
2. Iepmannx cmo ne e nsanena or rasn onacnocr, xeprna na xoxro nana na npemero
Pycnx. Camo ypxoasnnre rnynnn ca cnoconn a mncnxr, ue onmennsmr n Iepmannx e
neue cmasan.
Tesn nonpxnocrnn xopa aconmrno ne pasnpar, ue crana yma sa nanop or crpana
na enpenre, xonro ce crpemxr xm cneronno rocnocrno n ue rosn narncx na enpenre e
cmo ronxona ecrecrnen, xaro narncxa na anrnocaxconcxara nannx, xoxro na cno pe
cmo ce crpemn xm nnno rocnocrno na semxra. Anrnocaxconnnre noxr rasn opa no
raxn naunn n c raxnna cpecrna, xonro ca nm npncmn, a enpennr non opa c onona
opxne, xoero e npncmo sa nero. Enpenre npnxr no cno nr. Te ce nnepxnar n cpeara
na pyrnre napon, pasnarar rn ornrpe; enpenre ce opxr c nxa, xnenera, orpona n
pasnoxenne, a xoraro nacrnn momenrr, nsnrar opara cn na "na-nncoxo" crnano n
npemnnanar xm npxxo xpnano nsrpenenne na ompasnnx npornnnnx. Pycxnxr
onmennsm e camo non, npncm na XX nex, onnr na enpenre a nocrnrnar cneronno
rocnocrno. B pyrn ncropnuecxn nepnon cmnxr crpemex na enpenre ce e onnuan
camo n pyra ]opma.
Crpemexnre na enpenre ca rnpe rxcno cnpsann c nennx xapaxrep na rosn napo.
Hnxo pyr napo cmo nxma opononno a ce orxaxe or pasnpocrpanennero cn na
semxra n or ynennuanane na cnoxra nnacr; camo nnmnn ocroxrencrna morar a ro
npnnyxr xm rona nnn camo ncnecrnne na nmnorenrnocr, xoraro aen napo ocrapee,
nma raxnna xnnennx. E, a ome no-manxo enpenre nnxora nxma a ce orxaxar or cnonre
crpemexn xm cneronna nxrarypa n nnxora nxma a npenpnemar camoorpannuanane n
rona ornomenne. C enpenre cmo me crane raxa, ue nnn me rn orxnpnn nasa nxxaxna
cnna, namnpama ce nsnn rxx, nnn re camnre me sanounar a ormnpar, n no rosn naunn me
ormpe n crpemexr nm xm cneronno rocnocrno.
Hne xaro npnnpxennnn na paconara reopnx snaem, ue nsnaanero na enn nnn pyr
napo n nmnorenrnocr, e nnpoc na uncrora na xpnra; no rxmo uncrorara na cnoxra
cocrnena xpn enpecxnxr napo cnmana noneue or xoro n a nno pyr napo. Ero
samo e necmneno, ue enpenre me npnxr no cnox yxacen nr n no-nararx -o onsn
momenr, xoraro ce namecn pyra ocraruno ronxma cnna, xoxro me cymee a ce cpasn n
xecroxa opa c enpecrnoro n nenx sannnarn a nsnparn resn oroopnn n
npensnonxra.
Ha-nnsxara npnmamxa sa onmennsma n nemno npeme e rxmo Iepmannx. 3a a
e ome nenx nsrprnar namnxr napo or smncxnre oxrnx na nnrepnannonannoro
enpecrno, e neoxonmo namara mnaa nex a cymee a pasyn ncnuxn cnnn na
nannxra n a nxne csnanne sa nennxara mncnx, xoxro nn ouaxna. Camo n rosn cnyua
nne me moxem a cnacnm namnx napo or oxonuarennoro orpanxne na namara xpn. Camo
rorana me cymeem a npoynm onesn cnnn, xonro sanro me nn aar rapannnx
npornn nonrapxnero na nocrnrnannre nn xaracrpo]n. B cnernnnara na resn nenn n nno
uncro esymne a nnesem n cms c pxana, naueno na xoxro croxr cmprnnre nparone na
nxnoro nn eme. Kax na npaxrnxa moxem a ocnoonm namnx napo or resn orponnn
oxrnx, axo camn ce nanxame n rxx. Kax nancrnna me moxem a ocnoonm nemcxnre
paornnnn or onmennmxn nnnxnnx, xax me moxem a rn yenm, ue onmennsmr e
npoxnxrne n npecrnnenne npornn nxnoro uoneuecrno, axo camn sanounem a nnnsame n
cms c onmennmxn oprannsannn. Kax nancrnna me nsemem cne rona a ocxame
onxnonennx uonex or macara sa cnmnarnnre my xm onmennmxnre nsrnen, axo
- 400 -
pxononrennre na namara pxana camn nxa ce nspann sa cmsnnnn na
npecrannrennre na onmennmxnx mnporne.
3a a nponeem ycnemna opa npornn enpecxnre onnrn sa onmennsnpane na
nennx cnxr, nne rpxna npen ncnuxo a saemem xcna nosnnnx cnpxmo cnercxa Pycnx. He
moxe a nannem xnona c nomomra na Bensenyn.
Axo opn n xpronere ]tonxnme nce ome ce namnpar xopa, xonro meuraxr sa cms c
Pycnx, ro nne rn monnm npen ncnuxo a ce ornear oxono cee cn n a cn aar cmerxa
xaxnn nmenno cnnn nrpe n camara Iepmannx noxpenxr raxn nnan. Hnma re ne nnxar,
ue nmenno nnrepnannonannara mapxcnuecxa npeca npenopuna n noxpenx nnana sa cms
c Pycnx? Ha npn norne camo rosn ]axr e ocraruen, sa a ce pasepe oxe non
rona. Orxora nancrnna narepr ]tonxnme e roron a ce opn c onona opxne, xoero my
npoyrnar enpenre?
Ha crapa Iepmannx nne ornpanxme enn ynpex: n onacrra na nnmnara nonnrnxa rx
npes nxnoro npeme ce e xoneaena xaro maxano, crapaexn ce xaxnoro n a crana n na
ncxxa nena a sanasn mnpa, xaro na npaxrnxa camo cn pasnann ornomennxra c ncnuxn. Ho
nnxora ne cme ynpexnann crapa Iepmannx sa rona, ue ce e orxasana a nponxana
opnre ornomennx c Pycnx.
Hpnsnanam orxpnro, ue neue n npenoenno npeme cmxrax, ue Iepmannx n nocrnnna
mnoro no-npannnno, axo orxasnaxn ce or escmncnenara xononnanna nonnrnxa, or
csananero na noenen ]nor n sacnnnane na cneronnara cn rpronnx, rx nneseme n cms c
Anrnnx npornn Pycnx. Axo nne nanpeme ycneexme a ce orxaxem or onnrnre a cn
sanomname ynnnepcanno nnnxnne n ce xxme ccpeorounnn npxy eneprnunara nonnrnxa
sa sanomnane na nonn semn na enponecxnx xonrnnenr, rona meme a nn onece camo
nonsa.
As ne sapanxm ncnuxn narnn sannaxn, c xonro cmeeme cncremno a ocnnna
Iepmannx nancnanncrxa Pycnx. He sapanxm mnoroxparnnre nponn monnnsannn, xm
xonro npnxrname Pycnx c enncrnenara nen a naxpnn Iepmannx. He mora a sapanx
nacrpoennxra, xonro rocnocrnaxa n Pycnx ome npen nonara n onesn oxecrouenn
nanaxn cpemy namnx napo, c xonro ce nscnnname pycxara npeca, nsropxeno ornacxma
ce xm upannnx.
Ho rxmo npen nauanoro na nonara nne ome nmaxme nropn nr: moxeme a ce
onpem na Pycnx cpemy Anrnnx.
nec nonoxennero na nemara e xopenno npomeneno. Axo npen cneronnara nona
nne moxexme a norncnem n cee cn onara npornn Pycnx, n nce nax a rprnem c nex
cpemy Anrnnx, ro cera sa rona n yma ne moxe a crana. Crpenxnre npxy nn]epnara na
ncropnxra ca ce npemecrnnn neue xe no-aneu. Hannxana uacr, xoraro cnnnre na
namnx napo r nnn nnaue rpxna oxonuarenno a ce pemar. Bcnuxn ronemn pxann na
semxra npexnnxnar cera nponec na xonconnannx. Tona rpxna a nn nocnyxn sa
npeynpexenne. nxnn cme na-nocne xaxro rpxna sa ce samncnnm na ncnuxo, xoero
crana, a ce npocrnm cc cnera na meurnre n a ce nsnpannm na nrx na cyponara
ecrnnrennocr, xoro enncrneno moxe a nn nsnee na non mnpox pym.
Axo Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne ycnee nannno a ce ocnoon or
ncnuxn nnmsnn n a ce nsepe sa pxononrenn camo ononre na pasyma, nce ome e
nsmoxen nonpar, npn xoro xaracrpo]ara, nocrnrnana nn npes 1918 r. n nocnena
cmerxa a crane nonparna rouxa xm nono nspaxane na namnx napo. Or yponnre na
rona rexxo nopaxenne namnxr napo moxe a nsnneue nona opnenrannx sa nxnara
nnmna nonnrnxa. Karo yxpenn nrpemnoro cn nonoxenne no nrx na nonnx mnporne
Iepmannx moxe a crnrne n o oxonuarenna crannnsannx na nonara cn nnmna
nonnrnxa. Torana n namnre pne me ce oxaxe na-nocne onpeenenara sanerna
nonnrnuecxa nen n nporpama, r.e. rona, xoero ana cnna na Anrnnx, rona, xoero e anano
- 401 -
na npemero cnna opn na Pycnx, rona, xoero e anano n ana cnna na upannnx nensmenno
a ce crpemn xm onesn nenn, xonro or nena rnena rouxa ca npannnnn.
Tosn nensmenen nonnrnuecxn saner n onacrra na nnmnara nonnrnxa, moxe a ce
]opmynnpa sa nemcxara nannx cc cnennre ymn:
-Hnxora ne ce npnmnpxnare cc cmecrnynanero na ne xonrnnenrannn pxann n
Enpona! Bn ncexn onnr na rpannnnre na Iepmannx a ce csae nropa noenna pxana,
nnn opn camo pxana, cnocona no-xcno a crane ronxma noenna pxana, nne rpxna
a nnxare npxxo nanaenne cpemy Iepmannx. Bom xaro ce csana raxona nonoxenne,
nne ne camo nmare npano, no cre nxnn a ce opnre npornn nero c ncnuxn cpecrna,
nxnmunrenno ynorpeara na opxne. H nne nxmare npano a ce ycnoxonre, oxaro ne
ycneere a nonpeunre na nsnnxnanero na raxana pxana nnn oxaro ne nn ce yae a x
ynnmoxnre, axo e ycnxna neue a nsnnxne. Horpnxere ce namnxr napo a cn sanomna
nonn semn ryx, n Enpona, a ne a nnxa ocnonnre na cnoero cmecrnynane n xononnnre.
oxaro namara pxana ne ycnee a ocnrypn ncexn cno cnn sa cronernx nanpe c
ocraruno xonnuecrno semx, nne ne rpxna a cmxrare, ue nonoxennero nn e crannno.
Hnxora ne sapanxre, ue na-cnemenoro npano e npanoro a npnrexanam ocraruno
xonnuecrno semx, xoxro nne camn me opaorname. He sapanxre nnxora, ue na-
cnemena e onasn xpn, xoxro nponnname n opara sa semx.
Hpen a sanpma rasn rnana, ncxam ome n ome nenx a ce cnpa npxy
oxasarencrnoro na mncnra, ue n enoro sa cxnmunane na cmsn sa nac cmecrnyna camo
ena-enncrnena nsmoxnocr. Ome n npenmnara rnana oxasax, ue ecrnnrenno
nonesen n orxpnnam nn ronemn nepcnexrnnn moxe a e camo cmsr c Anrnnx n
Hrannx. Tyx ncxam a ce cnpa naxparxo na noennoro snauenne, xoero moxe a nonyun
rosn cms.
Hpenenxnaxn nonoxennero, rpxna a xaxa, ue n n ronxmoro, n n manxoro noennnre
nocnennn or raxn cms me ar npano npornnononoxnn na onesn, o xonro n onen
cmsr na Iepmannx c Pycnx. Hpen ncnuxo ryx e naxno, ue cnnxananero na Iepmannx c
Anrnnx n Hrannx no nnxaxn naunn ne non o onacnocr or nona. Enncrnenara
pxana, c xoxro rpxna a ce copasxname xaro c enenryanen npornnnnx sa raxn cms
- upannnx - nxma a e n ccroxnne a nn oxnn nona. Tona me ae na Iepmannx
nsmoxnocr cncem cnoxono a ce saeme c nxnara onasn nororonxa, xoxro n pamxnre na
raxana xoannnnx e neoxonma, sa a cn pasuncrn cmerxnre c upannnx, xoraro my oe
npemero. T xaro na-naxnoro n raxn cms sa nac e rona, ue Iepmannx ne moxe rorana
a e nonoxena na nnesanno nanaenne n nanpornn, cmsr na npornnnnnnre ce
pasnaa, r.e. ynnmoxana ce Anranrara, sapan xoxro nperpnxxme esxpano mnoro
nemacrnx. Cxnmunanero na raxn cms osnauana, ue cmprnnxr npar na namnx napo -
upannnx - cam me ce osone n nsonnpano nonoxenne. Axo ycnexr na rosn cms ornauano
nma camo mopanno snauenne, ro n rorana rona n nna orpomna xpauxa nanpe. Iepmannx
n cn pasnpsana rorana pnere oronxona, ue cera opn e rpyno a cn ro npecrannm.
T xaro nxnara nnnnnarnna rorana n npemnnana or upannnx xm nonnx anrno-
repmancxo-nrannancxn enponecxn cms.
Bropn pesynrar or raxn cms n nno rona, ue Iepmannx c enn yap me nsnese or
nemnoro nenaronpnxrno crparernuecxo nonoxenne. Hpno, nne me nonyunm morma
samnra na cnonre ]nanrone, nropo, me em nannno ocnrypenn c npoononcrnne n
cyponnnn. H enoro, n pyroro n onecno na-ronxma nonsa na namnx non pxanen
pe.
A ome no-naxno e ocroxrencrnoro, ue n rosn noenen cms me nnnsar rxmo
pxann, xonro o nsnecrna crenen ce onnnar n rexnnuecxara onacr. 3a npnn nr
Iepmannx n nmana cmsnnnn, xonro a ne npnnnuar na nnxnnnn, cmyuemn xpn or
namero cronancrno; sa npn nr nxme nmann cmsnnnn, npnrexanamn raxana
- 402 -
npomnmnenocr, xoxro n morna na-oraro a onnnn namara cocrnena rexnnxa na
nopxanane.
a ne sapanxme, ue n n nara cnyuax crana yma sa cmsnnnn, xonro nsomo ne
morar a ce cpannxnar c nxxaxna cn Typnnx nnn c nemna Pycnx. Anrnnx e nennxa
cneronna pxana, a Hrannx - mnaa, nnna cc cnnn nannonanna pxana. Cmsr c
raxnna pxann n csan cncem pyrn npenocranxn sa opa n Enpona, orxonxoro
onsn cms c rnnemn pxannn rpynone, na xoro Iepmannx ce onnpame n nocnenara
nona.
Pasnpa ce, a ce nocrnrne raxn cms e paora, cnpsana c ronemn rpynocrn, sa
xoero neue ronopnx n npenmnara rnana. Ho nnma opasynanero na Anranrara na npemero
cn eme no-manxo rpyna paora? Onona, xoero na npemero ce ycnx a nanpann xpan
Eyap VII, nesanncnmo or nourn nnnoro pasmnnanane na rosn cms c rnpe mnoro
nnrepecn, rpxna a ce yae n me nn ce yae n na nac, axo nsnxno ce nponnxnem or
nexra sa neoxonmocrra or npenarannx or men cms n cymeem a npeooneem n cee
cn cnpornnara cpemy raxn cms. Tpxna camo a ce pasepe, ue nxnara ocranonxa
nonennrenno nsncxna or nac nmenno raxona pemenne, neoxonmo e nenx sannnarn a
ce orxaxem or nnmna nonnrnxa, xoxro npes nocnennre ecernnernx nxmame nnxaxnn
nenn, neoxonmo e rnpo a nsepem enn-enncrnen nr n a npnnm no nero oxpa.
Heoxonma nn e sanana opnenrannx a ne nsrouna opnenrannx, neoxonma nn e
nsrouna nonnrnxa, nacouena xm sanomnane na nonn semn sa nemcxnx napo. 3a rona ca
nn neoxonmn cnnn, sa rona nn e neoxonmo npen ncnuxo a ynnmoxnm crpemexa na
upannnx xm xeremonnx n Enpona, r xaro upannnx e cmpren npar na namnx napo, rx
nn ymn n nn nnmana or ncxxaxna cnna. Ero samo nxma raxana xeprna, xoxro a ne cme
nxnn a npnnecem, sa a orcnanm upannnx. Bcxxa pxana, xoxro xaro nac cmxra sa
cee cn nenonocnma xeremonnxra na upannnx na xonrnnenra, c rona crana nam ecrecrnen
cmsnnx. Bcexn nr xm cms c raxana pxana sa nac e npnemnnn. Hnxaxno
camoorpannuanane ne moxe a nn ce cropn npexaneno, axo n xpana cmerxa onee o
nopaxennero na namnx na-sn n ompasen npar.
Pasnpa ce, me nn ocranar n no-manxn pann. Hsnenxnanero na resn pann nne moxem
cnoxono a npeocrannm na cmexuanamoro Fesecrnne na npemero, mom xaro camo
ycneem a nsropnm na-ronemnre or rxx n a nsnexyname na-rexxara onecr.
Hsnnsaxn c raxona npenoxenne, nne cera, pasnpa ce, pncxyname a em
nonoxenn na na-ecnn nanaxn or crpana na nparonere na namnx napo. Hexa cn naxr.
Hac, nannonanconnanncrnre, rona nxma a nn cnpe n nne xaxro npen me
nponsrnacxname rona, xoero no na-noxo name yexenne e esycnonno neoxonmo
or rnena rouxa na nnrepecnre na oreuecrnoro. Pasnpa ce, cera nn ce nanara ome a
nnyname cpemy reuennero. Taxa napeuenoro omecrneno mnenne ce ]opmnpa or
nyxancrnoro na enpenre, npensxono nsnonsnamn esnenocrra na orpomnoro
xonnuecrno nemnn. Bnnnre oxono nac ce nsnrar nonxxora mnoro nncoxo, sannamnaxn
nn c ea. Hnmo! Koro nnyna cpemy reuennero, me e no-necno saenxsan, or rosn,
xoro nnyna no reuennero. Cera nne npecrannxname camo manxa cxana, no cne nxxox n
pyra ronna me ce npenpnem n onasn nenoxonenma rnpnna, n xoxro me ce pasnxr
nnnnre - sa a ce nacouar nocne n pyro pycno.
Heoxonmo nn e a nocrnrnem rona, n ounre na nennx ocranan cnxr nmenno
Hannonanconnanncrnuecxoro nnxenne a e pasrnexano xaro nocnren na nannno
onpeenena nonnrnuecxa nporpama. Kaxnoro n a nn ouaxna n eme, nexa nennxr cnxr
nenara nn nosnae no rona sname, xoero nne nsnrame!
Ha nac npen ncnuxo nn e neoxonmo camn oxpa a pasepem xaxna rpxna a
e namara nporpama sa nnmnara nonnrnxa. Cne xaro nosnaem rona o xpax, me
namepnm n cee cn ocraruno cnnn n ycrounnocr, sa a ce opnm sa cnonre nsrnen o
- 403 -
xpa. Tona nn e mnoro n mnoro neoxonmo. Bpaxenara npeca ce naxnpnx npxy nac c
raxana xpocr, ue na nxxon or namnre nonxxora nm npnuepnxna n rorana nsnnxnar
xoneannx: a ne nanpannm nn ena nnn pyra orcrnxa n rasn onacr, a ne sanounem nn
saeno c nnnnre a nnem no nnun maxap no orennn nnpocn na nnmnara nonnrnxa
Karo cn nspaornm crannnn nsrnen no rosn nnpoc, nne me ce ponnpame npornn rasn
onacnocr.
- 404 -
Inana XV

Heoxonuoc11a o1 ax1nnna csnpo1nna
Hpeanaxn ce na mnnocrra na noenrenx npes noemnpn 1918 r. Iepmannx noe no
nrx na nonnrnxa, xoxro cnope onxnonenoro uonemxo pasnpane nensexno rpxname
a onee o nnno nounnenne na npara. Bcnuxn ncropnuecxn npnmepn
cnnerencrnynar, ue axo aen napo es na-xpana npnnya e cnannn opxnero, ro no-
nararx ro me npenouere a nperpnn ncxxaxnn ocxpnennx n nsnynannx, nmecro
ornono a nonepn cara cn na opxnero.
Ho uoneuecrnoro rona moxe a ce pasepe. Axo noenrenxr e ymen, ro me cymee
a npexnn nsncxnannxra cn xm noeennx na uacrn. Hoenrenxr npannnno me
npecmerne, ue cne xaro nma paora c napo, sarynn mxecrnoro cn - a raxn e ncexn
napo, opononno noxopnn ce na noenrenx - ro napor sapan enn nnn pyro
uacrnuno nsncxnane nxma a ce pemn a npnerne o cnnara na opxnero. A na xonxoro
noneue nsnynannx noeennxr napo ce e nounnnn na uacrn, ronxona noneue ro me
yexana cee cn, ue sapan orenno nono nsnynane ne cn crpyna a ncrana, mom xaro
mnuannno e npnen mnoro no-ronemn nemacrnx.
Inenra na Kapraren e xnacnuecxn npnmep sa raxana anna cmpr na nxn napo, sa
raxana rnen, sa xoxro oaue e nnnonen camnxr rosn napo. Tosn npnmep ne moxe a ne
nnamn ncexn napo, xoro nonaa n ananornuno nonoxenne.
Tasn mncn no necpannnm naunn e paspaornn n cnoxra xnnra "Tpnre npnnnnna"
Knaysennn, xoro sannnarn x e saneuaran n cnennre ymn:
"Hosopnoro nerno or crpaxnnnoro nounnenne nxma a ce nsmne nxxora - xasna
Knaysennn - rasn xanxa orpona me orponn xpnra n na emnre noxonennx or aen
napo, rx me noxonae cnnnre n me napannsnpa nonxra na penna noxonennx." "pyro
nemo e - xasna Knaysennn - axo aen napo e sarynn cnoxra nesanncnmocr n cnooa
cne xpnana, no nourena opa. Camara rasn opa me ocnrypn rorana nspaxanero na
aennx napo. Honnrr na opara me e cam no cee cn onona spnne, xoero me
ae no-xcno nonn orarn xnnone".
Ena n esxapaxrepno nannx, pasnpa ce, nxma a cmerne sa neoxonmo a ycnoxna
raxnna yponn. Onesn napon, xonro nomnxr noonn yponn, nsomo ne morar ronxona
nomo a nanar. Camo onesn, xonro rn sapanxr nnn ne ncxar a rn snaxr, rpnxr nnen
xpax. Ero samo or samnrnnnnre na raxana esnona noxopnocr ne moxe n a ce ouaxna
nnesanno a npornenar n a ce pemar a ecrnar no pyr naunn. Hanpornn, nmenno
resn xopa nnnarn me pnrar cpemy nonoro yuenne, ororana, oxaro aennxr napo
oxonuarenno npnnnxne xm pocrno nnn na nonpxnocrra ce noxnxr nonn no-opn cnnn,
xonro a cymexr a onpmar npoxnernx noponren. B npnnx cnyua xopara,
npnnnxnaxn, npecranar opn a ce uyncrnar ocoeno sne. Vmnnxr noenren uecro opn
yocroxna raxnna nnmenn or xapaxrep xopa c nxnocrra na nasnparenn na ponre, c
xoxro re oxorno ce sananxr, nsnnnxnaxn rasn nxnocr cnpxmo cocrnennx cn napo
ome no-esxanocrno, orxonxoro rona n nanpannno uyxo xnnorno, nocraneno or
noenrenx.
Xor na cnrnxra or 1918 r. noxasna xonxo n Iepmannx ce e pasnpocrpannna rasn
nanpasna naexa, ue axo ce nounnnm opononno na noenrenx, me nonyunm nsnecrna
nomaa. Hmenno rasn pasnpocrpanena naexa na-cnnno nnnxe npxy nonnrnuecxnre
nacrpoenne n nonnrnuecxnre ecrnnx na mnpoxnre macn na namnx napo. Houepranam
rona, oxonxoro crana yma nmenno sa mnpoxnre cnoene na napoa, samoro rnanarapnre
ce pxonoxr, pasnpa ce, or pyrn copaxennx. Pxonocrnoro na cnnnre na namara
crpana, orxaxro e cnpmnna nonara, ce namnpa n pnere na enpenre, xonro cera opn ne
- 405 -
ce crapaxr ocoeno a npnxpnxr ponxra cn. A mom xaro e raxa, xcno e, ue nmame npe
cee cn cncem csnarenno namepenne a e noryen namnxr napo, a ne ena nnn
pyra rpemxa. Axo no rosn rn ce nrneame n pxonocrnoro na namara nnmna
nonnrnxa, me ce yenm, ue nmame npe cee cn ne npocro mxrane or ena crpana na
pyra, a cncem omncnena, pa]nnnpana, xnanoxpnna nonnrnxa, sa a ce npnn no
raara na cneronnnre sanoenarennn nen na enpenre.
Koraro n nauanoro na XIX n. Iepmannx nperpnxna crpamno nopaxenne, ro ceemre
ronnn or 1806 o 1813 ca ocrarunn, sa a sanoune Hpycnx ornono a ce nanra,
noxasnaxn orpomna eneprnx n pemnmocr sa opa. A ero ue cera cne namero nopaxenne
n cneronnara nona mnna cmo raxn cpox, n nne ne camo ne nsnonsnaxme rona npeme, no
nanpornn, namara pxana ome noneue orcnana.
Ceem ronnn cne cnrnxra or noemnpn 1918 r. nne nonncaxme Hoxapncxnx
oronop!
Xor na nemara eme nmenno raxn, xaxro noxasaxme no-rope: nonncnaxn
nenx nosopno npnmnpne, nne ne moxaxme a namepnm n cee cn ocraruno cnnn n
mxecrno a npornnocronm na nce nonnre n nonn nsnynannx na npornnnnxa. A
npornnnnnnre xxa rnpe ymnn, sa a noncxar or nac npexaneno mnoro nanenx. Te
nnnarn osnpaxa nsnynannxra cn raxa, ue a ne nsrnexar npexanenn, sa a ne ce nanara
a ce crpaxynar or nesaanen nspnn na naponnre crpacrn. H n rona ornomenne rexnnre
mnennx nnnarn ca cnnaann c mnennxra na namnre pxononrenn. Cne enn
nxraropcxn oronop cnename pyr n ncexn nr nne ce yremanaxme c rona, ue r xaro
cme npnenn neue nxn xyn pyrn rpanrencxn oronopn, ro ne cn crpyna npexaneno a ce
oropuaname no nono na nxxoe orenno nsnynane n a npnxrname o cnpornna. Ero nn
onasn "xanxa orpona", sa xoxro ronopn Knaysennn: npoxnxnaxn npnara
esxapaxrepnocr, nne nocrenenno nsnaame n ce ynnxaname ome noneue. Hpen a
nsemem xaxnoro n a nno nono pemenne, nne cncremno ce nosonaname na pemero, xoero
or no-pano cme nsenn na nnemnre cn n c rona ce ycnoxoxname. Taxona nacnecrno e
ncrnncxn ononen ronys na nosere na napoa, nopan xoero napor oxonuarenno ce
opnua na cmecrnynanero na pocxara paca.
B nponxenne na penna ronnn npxy rnanara na Iepmannx ce cnnxr nce nonn n
nonn sanonen sa pasopxanane, sa nnmanane or camocroxrennocr, sa penapannn n r.n. n
xpax na xpanmara n Iepmannx ce pon rosn yx, xoro n nnana ayec nnxa macrne, a n
Hoxapncxnx oronop - ycnex. Camo eno yremenne moxe a ce namepn n rona nemacrne:
xopara moxem a rn nsnxem, no ora ne moxem nsnra. Bcnuxn resn nn ne nonyunxa
oxnxra narocnonnx. Orxaxro napor rprna no nrx na camoynnxennero, ro ne moxe
a ce nsmxne or nyxara n rpnxnre. Enncrnennxr nn cnrypen cmsnnx cera e
mnsepnxra. Cara n n aennx cnyua ne nanpann nsxnmuenne: rx nn ce ornnarn cnope
sacnyrnre. Hne ne cymxxme a samnrnm cnoxra uecr n ero, cara nn nayun cera, ue es
cnooa n camocroxrennocr nxma napue xnx. V nac xopara ce nayunxa a xpemxr, ue nn e
nyxno napue xnx - me oe npeme a ce nayuar a xpemxr n sa rona, ue ca nn
neoxonmn cnooa n nesanncnmocr. Heuynano rxrocrno eme nonoxennero na namnx
napo cne 1918 r. Ho xonxoro n ropunno a eme nonoxennero no rona npeme,
"omecrnenoro mnenne" na-esxanocrno npecnename ncexn, xoro ce ocmeneme a
npecxasna onona, xoero nensexno nacrnname. Hamnre pxononrenn xxa ronxona
xanxn, xonxoro n camonaexnn. Txxnoro camomnenne ne snaeme rpannnn, ocoeno xoraro
craname yma sa pasrpannuanane na nenpnxrnnre npoponn. Honmynare ce na resn
cnamenn napnamenrcxn xyxnn, nonmynare ce na resn cenapn n pxannuapn /ryx ne
ronopx sa npo]ecnnre, xoero n aennx cnyua ne n nmano snauenne/, ra resn
nonnrnuecxn nnnnnyrn cepnosno ce xarepxr npxy nneecrana n orram noyuanar ncnuxn
ocranann npocrocmprnn. yma a nxma, ue raxn "pxanen exren" cne nxxonxo
- 406 -
mecena ronxona me ce opesnnn, ue n uyxnna ncnuxn me my ce cmexr. Bcnuxn naoxono
nnxar, ue rosn "exren" aconmrno ce e onnen n nnxaxn nr ne nnxa; no rona ne my
npeun xaxro npen a cn ocrana na mxcroro c nncoxo nnrnara rnana. Konxoro no ne rn
nna resn napnamenrcxn exrenn na cnpemenna penynnxa, ronxona no-xcno
npecnenar re ncnuxn, xonro ouaxnar nemo or rxx, xonro xoncrarnpar esnnonocrra na
"npocnernara" nm enocr, n ocoeno onesn, xonro ce ocmenxnar a npecxaxar, ue rasn
enocr n no-nararx o nnmo opo nxma a onee. Ho xoraro raxn napnamenrcxn
]oxycnnx e oxonuarenno cpasen n xoraro ne moxe noneue a xpne nnnoro ]nacxo na
cnoxra enocr, rorana ro nenpemenno me namepn xnnxn npnunnn, xonro rpxna a
nsnnnxr neycnexa my. Camo eno raxn "pxanen exren" ne npnsnana nnxora - a
nmenno, ue rnannara npnunna sa ncnuxn nemacrnx e ro camnxr.
Hpes snmara na 1922/23 r. neue nn ncexn cnyua ncnuxn rpxname a pasepar, ue
upannnx n cne cxnmunanero na mnpa, nponxana c xenxsna nocneonarennocr a ce
crpemn xm onesn nenn, xonro cn eme nocrannna or camoro nauano n xonro npn
cxnmunanero na Bepcancxnx mnp ne nocrnrna nannno. Ko nancrnna me nonxpna, ue
uernpn ronnn n nononnna upannnx nonacxme na-rexxn xeprnn, n ne xaneme xpnra
cn, camo sa a noncxa cne rona cornernnre penapannn sa npnunnennx ymp. Camo
nnpocr sa Ensac-Horapnnrnx ne n morn a npoyn raxana eneprnx y ]pannysnre.
He, axo re nomnaxa c raxona nanpexenne na cnnnre, ro eme camo sa rona, ue nponemr
Ensac-Horapnnrnx eme sa rxx camo uacr or onasn ronxma nonnrnuecxa nporpama, xoxro
nnmar na cnoero sname nnmnnre nonnrnnn na upannnx. B xaxno ce ccron rasn ronxma
nporpama? Ecrecrneno, n rona a ce paspon Iepmannx na penna manxn pxannnn. Ero
sa xaxno ecrnnrenno ce opeme monnnncrnuna upannnx - xoero oaue ne nonpeun n
ecrnnrennocr a npenpne cnox napo n nancxnexr na nannonannoro enpecrno.
upannnx n ecrnnrennocr n nocrnrnana cnoxra nen, axo, xaxro n nauanoro na rona
n Hapnx, nxnara opa ce eme pasnrpana na nemcxa repnropnx. a cn npecrannm camo
sa mnr, ue xpnannre cpaxennx na cneronnara nona ce pasnrpanaxa na Coma, ne nn
unanpnx, ne n Aproa, ne xpa Bapmana n Hnxnn-Honropo, Konno, Pnra n r.n., a ce
pasnrpanaxa n Iepmannx n Pyp, na Man, na Ena, xpa Xanonep, Hannnr, Hmpnepr n r.
n. - n rorana rpxna a npnsnaem, ue n raxn cnyua paspoxnanero na Iepmannx cncem
na n nno nsxnmueno. Ionxm nnpoc e, meme nn a moxe namara mnaa ]eepanna
pxana n nponxenne na uernpn ronnn n nononnna a nspxa raxona nsnnranne,
xoero ce oxasa no cnnnre na upannnx c nennx enncrnen ronxm nenrp - Hapnx n c
nenara mnoronexonna nenrpannsannx. ue rasn na-ronxma opa na naponre ce pasnrpa
nsnn rpannnnre na namero oreuecrno, nma escmprna sacnyra namara crapa apmnx n n
rona e ronxmoro macrne sa nxnoro name nemcxo eme. Tnpo cm yeen, ue axo ne
eme raxa, ro nne cera ne nxme nmann Iepmannx, a nxme nmann camo xynunnxa orennn
"nemcxn pxann". uecro cn mncnx cc samnpamo cpne, ue raxana nepcnexrnna eme
nsmoxna. Camo xoraro ce samncnnm o xaxno n morno a onee ncnuxo rona, crnram
o nsnoa, ue xpnra na namnre nanann npnxrenn n parx ce e nponxna nce nax ne
cncem nanpasno.
Henra, xm xoxro ce crpememe upannnx c rasn nona, ne ce ocmecrnn. Hpes
noemnpn 1918 r. Iepmannx, nancrnna nperpnx mnnnenocno xpymenne. Ho n momenra,
xoraro nrpe n crpanara y nac ce pasnrpa xaracrpo]a, nemcxnre apmnn nce ome croxxa na
repnropnxra na npaxennre pxann, nponnxnaxn nnso o rexnnre xnsnenn
nenrpone. Hpnara rpnxa na upannnx n rosn momenr eme ne ronxona nnnoro
paspoxnane na Iepmannx, xonxoro nnpocr sa rona xax no-cxopo a ce ocnoon
repnropnxra na upannnx n Fenrnx or nemcxnre apmnn. Hpnara rpnxa na napnxxoro
npannrencrno cne xpax na nonara no raxn naunn eme pasopxananero na
repmancxnre apmnn n nsnpamanero nm xonxoro e nsmoxno no-cxopo n npeennre na
- 407 -
Iepmannx. Ena na nropn nnan ]pencxoro npannrencrno moxeme a nomncnn xax a
nocrnrne onesn nenn na nonara, n nmero na xonro eme sanounara nxnara opa. Ho n
nocnenoro ornomenne upannnx eme o nsnecrna crenen napannsnpana. Anrnnx or cnox
rnena rouxa moxeme n n rosn momenr a cmxra, ue nannno e nocrnrnana cnonre noennn
nenn, r xaro neue eme nocrnrnana Iepmannx a saryn cnoero xononnanno n
rproncxo mormecrno n a crane pxana or nropn panr. Anrnnx cncem ne eme
sannrepecynana a ynnmoxn es ocrarx Iepmannx xaro ennna pxana. Hanpornn,
Anrnnx ne moxeme a ne ncxa n nnnero na Iepmannx na xonrnnenra nce nax a ocrane
ocraruno cnnen cnepnnx na upannnx. Ero samo ]pencxoro npannrencrno rpxname
upes pemnrenna nonnrnxa n mnpnnx nepno a ce crpemn xm cmnre nenn, xonro
nocranxme nonara. Ero samo nsxnnennero na Knemanco, ue sa nero mnpr e camo
nponxenne na nonara, ne eme npasnn npnxasxn.
upannysnre pemnxa, ue nm ocrana camo enn nr: cncremno n neorxnonno a
pasrpcnar namara pxanna nnacr ncexn nr, xoraro nm ce yae nsmoxnocr. C
nocroxnnnre nsncxnannx sa nce no-oxonuarenno pasopxanane na Iepmannx or ena
crpana n c rpanrencxnre nxonomnuecxn nsncxnannx or pyra, ]pannysnre cncremno
noxonanar namero pxanno enncrno. uyncrnoro sa nannonanna uecr n Iepmannx
nocrenenno ormnpa n na rosn ]on nxonomnuecxnxr rner n neunara mnsepnx morar a
nonear xm ocoeno onacnn nonnrnuecxn nocnennn. Axo raxn nonnrnuecxn rner n
nxonomnuecxn rpaex nponxaname 10-20 ronnn, rona nensexno n norynno opn
na-cnnnnx pxanen oprannsm. H rxmo no rosn nr nenra, xoxro npecnename
upannnx upes nonara, rorana n nna ocmecrnena.
Hpes snmara na 1922/23 r. ncrnncxnre namepennx na upannnx xxa neue oxpa
oronenn. Ha Iepmannx ocranaxa ne nsmoxnocrn: nnn namnxr pxanen oprannsm a
ce oxaxe ronxona nspxnnn, ue snre na ]pannysnre a ce npnrnxr, nnn nne a ce
pemnm na axrnnnnx nono, a npenopxnm namnx pxanen xopa /xoero pano nnn
xcno e nensexno/ n a yapnm npara. Hocnennxr nsxo, pasnpa ce, n osnauanan
opa ne na xnnor, a na cmpr. Fnxme mornn a oneneem camo n cnyua, ue nn ce yaeme
oronxona a nsonnpame upannnx, ue rasn nropa nona a e neue ne nona na
Iepmannx npornn nennx ocranan cnxr, a samnra na Iepmannx or upannnx, cranana
sannaxa sa nennx cnxr.
Taxa cron nnpocr. H as cm rnpo yeen, ue pano nnn xcno me nacrnn nmenno
nropnxr cnyua. Hnxora nxma a nonxpnam, ue namepennxra na upannnx cnpxmo nac a ce
npomenxr. Hxma a nonxpnam, samoro resn namepennx n xpana cmerxa nannno
cornercrnar na nnrepecnre sa camocxpanenne na ]pencxara nannx. Axo camnxr as xx
]pannysnn n cneonarenno nennunero na upannnx mn eme ronxona cxno, xonxoro
cnxro e cera sa men nennunero na Iepmannx, as, n xpax na xpanmara, nx nocrnnn raxa,
xaxro nocrnna Knemanco. upannnx nocrenenno ryn cnoero napoonacenenne; upannnx
ryn cnonre na-opn n pacono ornomenne enemenrn. Hpn raxnna ocroxrencrna
nsmnpamara ]pencxa nannx moxe a sanasn cnoero snauenne na semxra camo n cnyua, ue
upannnx ycnee a paspon Iepmannx. upencxara nnmna nonnrnxa moxe xnnxn nrn
a ce npomenx, no n xpax na xpanmara no na-saonxonnnre nrnma rx nensexno me
crnrne o cmoro: nnanr sa paspoxnane na Iepmannx ne moxe a ne ocrana oexr na
na-crpacrnnre n sanernn crpemexn. H ero, npn raxnna ocroxrencrna cnope nac e
cncem nenpannnno a ce mncnn, ue ena uncro nacnnna raxrnxa, camo xonxoro camnre
nne a nspxnm, npn xaxnnro n a nno ocroxrencrna moxe sanro a e
nenecopasna, mom xaro upannnx axrnnno n neorxnonno nponxana a npoxapna
cnoxra nnnnx. oxaro paspemaname neunnx xon]nnxr mexy Iepmannx n upannnx camo
no ]opmara na orpana, na npaxrnxa ro nnxora nxma a e pemen. Pesynrarr moxe
a e camo enn: c ncxxo cronerne Iepmannx me ryn ena cne pyra nce no-nonn n
- 408 -
no-nonn nosnnnn. Brneare ce n onesn npomenn, xonro ca nperpnenn namnre esnxonn
rpannnn or XII nex, n me ce yenre xonxo e rpyno a ce pasunra na ycnexa na rasn
opnenrannx, xoxro nn e xocrnana neue raxnna orpomnn saryn.
Heoxonmo e Iepmannx nannno n oxpa a pasepe, ue nenara xnsnena nonx ne
rpxna a ce orpannuana camo n nacnnna orpana. Heoxonmo e a ce pasepe, ue nne
rpxna na-nocne a cepem ncnuxnre cn cnnn sa axrnnna opa c upannnx, sa nocneen
pemnrenen o. Heoxonmo e nne, nemnnre, rouno n xcno a ]opmynnpame nennxnre
xpann nenn, xm xonro me ce crpemnm n rosn o. Camo rorana me moxem a oneem
ecrnnrenno paorara o xpa n a npexparnm neunara esnnona opa mexy nac n
upannnx, xocrnana nn ronxona mnoro xeprnn. Bcnuxo rona, pasnpa ce, axo onycnem, ue
n ynnmoxananero na upannnx Iepmannx nnxa camo cpecrno, xoero nnocnecrnne
rpxna a orxpne na namnx napo nsmoxnocr a cn sanomna nonn repnropnn na pyro
mxcro. nec nmame camo 80 mnnnona nemnn n nxna Enpona. Hamara nnmna nonnrnxa me
moxe a ce napeue npannnna camo n cnyua, ue cne nxxonxo ecernnernx na namnx
xonrnnenr me xnnexr ne no-manxo or 250 mnnnona nemnn n ro me xnnexr ne n recnora
xaro ]apnunn xynn, paoremn sa pyrn pxann, a xaro cenxnn n paornnnn, nsanmno
onnnamn ce n rnopuecxn rpy.
Hpes exemnpn 1922 r. ornomennxra mexy Iepmannx n upannnx ornono ce
nsocrpnxa n sannamnrenna crenen. upannnx pemn a npnerne o nonn uyonnmnn
nsnynannx, a sarona eme neoxonmo xaro sanor a sannaee ome penna namn
repnropnn. Hpen a nanpann nopennx nxonomnuecxn rpaex, upannnx nmame nyxa
a oxaxe npxy nac non nonnrnuecxn narncx. 3a a naxnysxr no-necno non xpem na
"nenoxopnnx" nemcxn napo, ]pannysnre namepnxa sa neoxonmo a sansemar enn or
namnre na-naxnn nepnnn nsnn. 3ansemanero na Pypcxnx acen nmame sa saaua ne
camo oxonuarenno a npeuynn rpnaxa na Iepmannx n mopanno ornomenne, no n a
csae sa nac raxnna cronancxn sarpynennx, xonro a nn nornxnar a npnemem
ncxxaxnn, opn n na-rexxnre sanxennx. a npenne nnn a npeuynn rpnaxa na
Iepmannx - raxana saaua cn nocranxme upannnx. H xaxno? Iepmannx ornauano ce npenn,
ra c npemero oxonuarenno a ce npexpmn!
B momenra, xoraro ]pannysnre sansexa Pypcxnx acen, cara ncmnocr nax
nporerna pxa na nemcxnx napo, orxpnnaxn nn nsnecrnn nsmoxnocrn sa nspaxane.
Ha npn norne sansemanero na Pypcxnx acen eme sa nac orpomno nemacrne; no
nornenaro ornnso crana xcno, ue rona cnrne xpneme n cee cn mnorooemanama
nsmoxnocr nenx sannnarn a ce cnoxn xpa na ncnuxn crpaannx na nemcxnx napo.
3ansemanero na Pypcxnx acen or upannnx sa npn nr ecrnnrenno onee o
nrpemno oruyxenne mexy Anrnnx n upannnx. Tona cnrne npensnnxa neononcrno
ne camo n xpronere na pnrancxara nnnomannx, xoxro nnnarn ce e ornacxna xm cmsa
c upannnx cc cryena npecmernnnocr, no n cpe na-mnpoxnre xprone na anrnncxnx
napo. Cronancxnre xprone na Anrnnx xxa ocoeno neononnn or rona nponsmecrnne n
ne cxpnnaxa, ue ca nsnnpeno pasrpenoxenn or nonoro, nenepoxrno sacnnnane na
]pencxnre nosnnnn na xonrnnenra. Ta nann naroapenne na sansemanero na Pypcxnx
acen upannnx nonyuaname raxana noenna nosnnnx n Enpona, xaxnaro nxmame npen n
camara Iepmannx. Hemo noneue, upannnx nonyuaname ome naroapenne na rona raxnna
mormn nxonomnuecxn nosnnnn, xonro nourn ocnrypxnaxa nonoxenne na monononncr.
upannnx nonyuaname cera n cnon pne na-ronemnre nrnnmnn mnnn n xenesnn
pynnnn n nxna Enpona. Tona npnaname orpomno mormecrno, r xaro ncnuxn
snaexa, ue sa pasnnxa or Iepmannx, upannnx e cnnxnana nnnarn a non axrnnna nnmna
nonnrnxa. A mo ce ornacx o noennara onecr na ]pannysnre, ro n xoa na cneronnara
nona upannnx nax nanomnn na nennx cnxr, ue ne ymee a ce cpaxana. Cne xaro
upannnx sannax nrnnmnnre acenn na Pyp, Anrnnx nensexno rpxname a
- 409 -
nouyncrna, ue ncnuxn ycnexn, nocrnrnarn or nex n xoa na cneronnara nona, sanounar a
cn pascenar xaro nm. B ecrnnrennocr noenren nsnnsame mapman uom, a cncem ne
pnrancxara nnnomannx c nxnoro rpyonmne n eneprnx.
B Hrannx cmo ce npomenn nacrpoennero npornn upannnx, xoero orxaxro e
cnpmnna nonara, n es rona ne eme posono. Cera nenpnxsnra orcrnn mxcro na
ncrnncxara ompasa. Hannxaname onsn nennx ncropnuecxn momenr, xoraro nuepamnnre
cmsnnnn moxexa yrpe a cranar ncrnncxn nparone. 3a xanocr y nac ne ce nonropn rona,
xoero nnxxme na Fanxannre, xoraro cmsnnnnre or nropara anxancxa nona nnesanno
ce osonaxa or pasnnunn or pasnnunn crpann na apnxaara. Axo y nac ne crana raxa, ro e
samoro Iepmannx nxmame cnox Ennep nama, no sarona nx nmame paxxannnepa Kyno.
3ansemanero na Pyp or ]pannysnre nn orxpnname naronpnxrnn nepcnexrnnn ne
camo n onacrra na nnmnara nonnrnxa. 3naunrenna uacr or namnx napo, xoxro ocera
no nnnxnne na nxnnnara npeca nxpname, ue upannnx nce ome e noopnnna sa nporpec n
cnooa, cera ce ocnoon or rasn nsmama. Hpes nponerra na 1923 r. ce nonropn nemo
noono na mncxnre nn na 1914 ronna. Bcnuxn nne ope cn cnomnxme xax oxono
nauanoro na nonara meurara sa nnrepnannonanna connapnocr na naponre nnesanno ce
nsnapn or rnannre na nemcxnre paornnnn. Bcnuxn nne nomnnm, ue nemcxnre paornnnn
sacranaxa rorana n omnre peone, uyncrnaxn, ue camo axo cnnnre nn ca cnnorenn, nne
nxma a nanem xeprna na no-cnnnnx npar. Hemo noono moxeme a ce nonropn n n
momenra na sansemanero na Pypcxnx acen or ]pannysnre.
Koraro ]pannysnre sanounaxa a ocmecrnxnar cnoxra sannaxa n ornauano nnaxo n
npenasnnno sanounaxa a npnnnxnar nonxonere cn na namnre repnropnn, sa Iepmannx
yapn nennxnxr pemanam uac. Hacrpoennero n Iepmannx ce npomenxme or mnnyra na
mnnyra. H axo namnxr napo eme cymxn a npernopn resn nacrpoennx n cepnosnn
ecrnnx, ro Pypcxnx acen n morn na crane sa upannnx rona, xoero na npemero crana
Mocxna sa Hanoneon. 3a Iepmannx ce csaoxa camo ne nsmoxnocrn: nnn a ce
noxopn na cara n a ce nounnn na ncnuxn nsncxnannx, nnn a npnxone nornea na
nxna Iepmannx n ropxmnre xonaunnnn n nmxmnre nemn na Pyp n a npensnnxa n nennx
nn napo nnamenna nonx nenx sannnarn a cnpmn c rosn nosop n no-ope a ce
narpn c ncnuxn yxacn na npemennara opa, orxonxoro esxpano a nonacx
ouaxnamnre nn yxacn, noxopno nonaraxn rp.
Ha roranamnnx paxcxannnep Kyno npnnanexn cmnnrennara uecr sa orxpnnanero
na rpern nr, a na ypxoasnnre naprnn na Iepmannx npnnanexn ome no-cmnnrennara
uecr a ce ycrpemxr no rosn nr n a ro oxnxr ena nn ne sa rennanen.
Ho nexa na-nanpe ce cnpem sa manxo na nropnx nr.
3ansemaxn Pypcxnx acen, upannnx no na-ouennen naunn napymn Bepcacxnx
oronop. C rona rx ce nocrann nn npaxeno ornomenne xm penna pxann,
rapanrnpann na npemero Bepcancxnx oronop n ocoeno xm Anrnnx n Hrannx. upannnx
ne moxeme a pasunra noneue na xaxnaro n a nno noxpena or crpana na resn pxann
sa nennre na eroncrnunnx cn rpanrencxn noxo. Ocraname camo na cno pncx a
onee o macrnnn nsxo npenpnerara ananrmpa - r xaro ornauano sansemanero na
Pyp eme camo ananrmpa.
Axo y nac, n Iepmannx, no rona npeme cmecrnyname ecrnnrenno nannonanno
npannrencrno, na nero n my ocranan camo enn nr -nrxr na uecrra. Pasnpa ce, nne ne
moxexme rorana or camoro nauano a oxaxem nopxena cnpornna na upannnx. Ho
rpxname npen ncnuxo a pasepem, ue a nnnsame n nperonopn, es a nmame sa rpa
cn nnxaxna peanna cnna, eme n cmemno, n esnnono. Fes a nmame nsmoxnocr a
oxaxem axrnnna cnpornna, eme neneno a sacraname na rona rnenme, ue "nne, snaun, n
nnxaxnn nperonopn ne nnnsame". Ho ome no-escmncneno eme a sanouname nperonopn,
es a cn csaem npenapnrenno nnxaxna peanna cnna. Cncem ne ncxame a xaxem, ue
- 410 -
n roranamnara ocranonxa cme mornn a nonpeunm na sansemanero na Pypcxnx acen
upes noennn meponpnxrnx. Camo esymen n morn a ae cner sa raxnna xpauxn. Ho
eno moxexme a nanpannm: rpxname a ce nsnonsname or nneuarnennero, xoero
nanpann ]axrr na sansemanero na Pypcxnx acen, n oxaro upannnx ocmecrnxname
cnox nnan, nne moxexme n rpxname, es a ce copasxname c nepcacxnre sapann
/oxonxoro upannnx cama pasxca Bepcancxnx oronop/, a cn csaem onasn noenna
cnna, xoxro n npecrannxnana no-xcno peanen aprymenr sa namnre npecrannrenn na
emara xon]epennnx. Ta nann or camoro nauano eme xcno, ue pano nnn xcno cara
na sansernx or upannnx acen me ce pemana na ena nnn pyra xon]epennnx. Hnma
eme rpyno a ce ocernm, ue axo nsnparnm na rosn xon]epennnx opn na-rennannnre
npecrannrenn, re nce eno nnmo nxma a cymexr a nocrnrnar, axo sa rxx nxma peanna
cnna? Xpaporo mnnaue ne moxe ycnemno a ce ccresana c arner. Bom namnre
ynnnomomenn ce xnxnar na xon]epennnxra cncem esopxnn, xcno e, ue re nxmar a
nsnxsar or ccresannero c xaxnnro n a nno nocrnxennx. Hnma ne xxa nosopnn ncnuxn
onesn xomenn, xonro ce pasnrpanaxa na npocnonyrnre xon]epennnn, sanounaxn or 1918
r., xanexa nn na ena nnn pyra xon]epennnx n nsenarencxn nn npecranxxa
npenapnrenno npnrornenn pemennx. Ha nac nn ce npeocranxme o noronopnm sa resn
pemennx, no ncnuxn snaexa, ue nperonopnre ca nanpasnn n ue nne n xpax na xpanmara me
rpxna a ce nounnnm na nponxrynanara nonx. Hnma resn nosopnn xomenn, pasnrpann
ce npe nnnero na nennx cnxr, ne xxa neocronn? Karo npecrannrenn na resn
xon]epennnn nne nnnarn nsnpamaxme xopa nocpecrnenn n orpannuenn. Ho-xopx
ne rpememe, xoraro nenx rpyo nsenarencxn saenxsa, ue "nemnnre ne ymexr a cn
nsepar opn ymnn noxone n npecrannrenn" /resn ymn xxa xasann no apec na namnx
roranamen paxcxannnep Cnmon/. Ho rpxname a saenexnm, ue opn a xxme
nsnpamann na rasn xon]epennnx ncrnncxn rennn, ro npn namara esopxnocr n npn rasn
cromanena nonx, xoxro nnnarn noxasnaxa nparonere, nne nce eno nnmo ne nxme mornn
a nocrnrnem.
Ho axo npes nponerra na 1923 r. Iepmannx eme noncxana a ce nsnonsna or
sansemanero na Pypcxnx acen xaro nono sa nscsanane na cnoxra noenna cnna, rx
npen ncnuxo n rpxnano a ae n pnere na namara nannx yxonno opxne; rx n
rpxnano npen ncnuxo a yxpenn nonxra na nemcxnx napo n a ynnmoxn onesn, xonro
cncremno pasnarar namara nannonanna cnna.
Bcxxa mncn sa ecrnnrenna cnpornna cpemy upannnx n nna uncra
escmncnnna, axo cmenpemenno ne ce oxnn nenpnmnpnma opa npornn onesn, xonro
npen 5 ronnn nanecoxa na namara apmnx yap orxm rnna n nonpeunxa noeonocno
a sanpmn opara na ]ponronere. Camo ypxoasnnre rnynann moxaxa a nsmrxr rasn
nenepoxrna nex, ue mapxcnsmr cera e cranan nemo pyro n ue n onesn neronnnn, xonro
npes 1918 r. aconmrno xnanoxpnno crnxaxa c xpaxara cn na mnnnona rpyna, cera
npes 1923 r., cne xaro cenaxa n npannrencrnennre xpecna, nnesanno ce e npoynna
nannonannara cnecr n r.n. Ho namara ypxoasnx, xonxoro n nenepoxrno a e rona, eme
ynneuena nmenno or rasn escmncnena nex. Cnope nennre cmerxn npenmnnre
nsmennnnn, cera nnesanno rpxname a ce npenpnar n onn sa nemcxara cnooa!
Ha npaxrnxa rocnoa mapxcncrnre, pasnpa ce, n ne nomncnnxa sa rona. Kaxro
xnenara ne ce pasenx opononno c mpmara, raxa mapxcncrr ne npecrana a npeana
ponnara. Onxnoneno n raxnna cnyuan nspasxnar, ue mnoro nemcxn paornnnn na
npemero oxorno ca ann xnnora cn sa enoro na Iepmannx. Fesxpano rnynano
nspaxenne! Hemcxnre paornnnn - pasnpa ce! Ho ne nnrepnannonannnre mapxcncrn!
Axo nemcxnre paornnnn npes 1914 r. no yexenne ce xxa oxasann mapxcncrn, ro nne
nxme sarynnn nonara ome cne rpn cemnnn. Iepmannx meme a nperpnn rorana
xpymenne ome npen npnnxr nam nonnx a e npemnnan uyxara rpannna. He, ]axrr,
- 411 -
ue nemcxnxr napo npes 1914 r. eme ome cnocoen sa opa, cnnerencrname camo sa
rona, ue xsnara na mapxcnsma ne eme ycnxna ome a nponnxne rnpe noxo. Ho
nmenno n onasn crenen, n xoxro npes cnenamnre mecenn n ronnn nemcxnxr paornnx n
nemcxnxr nonnx nax sanounaxa a npmar cnmnarnnre cn xm mapxcncrxnre noxone,
paorara na Iepmannx craname nce no-noma.
Axo n nauanoro na nonara xxme ce pemnnn a saymnm c orponnn rasone 12-15
xnnxn raxnna enpecxn rnanarapn, norynamn namnx napo, xaxro sarnnaxa no-xcno or
orponnn rasone crornnn xnnxn or na-opnre namn nemcxn paornnnn or pasnnunn
npo]ecnn no ]ponronere-rorana mnnnonn xeprnn, npnnecenn or nac na onnre nonera,
nxmame a ar nanpasnn. Hanpornn, axo nanpeme xxme npemaxnann nxxaxnn cn 12
xnnxn momennnn, ro c rona moxe n mxxme a cnacnm nxn mnnnon uecrnn nemnn, unro
xnnor n eme n onecn na-nennn nnoone na namara ponna. Ho namara
ypxoasna "pxanna mpocr" n ryx ce noxasa n onxnonenara cn cnernnna.
Fypxoasnnre pxannn exrenn xnanoxpnno, es a nm mnrne oxoro, npamaxa na
nonerara na cmprra mnnnonn n mnnnonn nemnn, no a cnpmar c 10-12 xnnxn
nsmennnnn, cnexynanrn, nnxnapn n nxnn - sa rona ne rn nname. Xnnorr na resn
neronnnn n rexnnre oun eme nannonanna cnernnx, nn ncexn cnyua, nemo
nenpnxocnoneno. Hancrnna, ne snaem na xaxno noneue a ce uynm n rosn ypxoasen
cnxr - na rnocrra, cnaocrra n crpaxnnnocrra nnn na nsnxno npornnnnre "yexennx".
Tasn xnaca ecrnnrenno e opeuena or cara na rnen; xanxo camo, ue rx nneue cne
cee cn xm nponacrra nennx napo.
Hpes 1923 r. nne xxme nsnpanenn npe nonrapxne na cmara cnryannx, xaxro npes
1918 r. Km xaxnaro n ]opma na cnpornna a eme ce pemnna a npnerne Iepmannx,
nce eno npnara npenocranxa sa ycnexa eme a ce ynnmoxn mapxcnuecxara orpona n
namnx napoen oprannsm. Or mox rnena rouxa, npnara saaua na ncxxo ecrnnrenno
nannonanno npannrencrno n Iepmannx n rosn momenr eme npen ncnuxo a namepn
onesn cnnn, xonro nxa ce pemnnn a oxnxr nsrpenrenna nona na mapxcnsma. Eno
ncrnncxo nannonanno npannrencrno ne n morno a nnxa saauara cn n rona a nonrapx
xaxro npen rnynanara ]pasa sa "rnmnna n cnoxocrnne" n momenr, xoraro nnmnnxr
npar nanacxme na oreuecrnoro ynnmoxanam yap, a nrpemnnxr xpr nponxaname
cnoxra nopnnna paora na ncxxa xpauxa nrpe n crpanara. He, eno ncrnncxo
nannonanno npannrencrno n raxana ocranonxa n rpcnno esnopxx n esnoxocrno,
camo n camo n rasn esnoxona ocranonxa napor ecrnnrenno a ycnee a ce
pasnpann cc cnonre cmprnn mapxcncrxn nparone. Bom xaro npannrencrnoro ne nanpann
rona, ro ncxxa mncn sa xaxnaro n a nno cnpornna eme uncro esymne.
a ce pasuncrxr raxnna cmerxn, nmamn ecrnnrenno cneronnoncropnuecxo
snauenne, pasnpa ce, nnxora ne moxe no cxemara na namnre rann cnernnnn nnn na
namnre crapn mnnncrpn c nsxymenn ymn. Taxnna nema ce npanxr n opa n camo n
opa, r xaro opara e neunnxr saxon sa namnx xnnor na semxra. Iepmannx rpxna a
cn ae cmerxa, ue or na-xpnannre rpaxancxn nonn uecro ce paxa span cromanen
napoen oprannsm, oxaro nsxycrneno nenexnnxr mnp mnoro uecro non o rnnene n
snoxauecrneno pasnoxenne. Cnnnre na napoa ne rpxna a ce pemanar c naxonn
pxannnn. Inannara saaua npes 1923 r. eme no na-xecrox naunn a ce yymn
mapxcncrxara exnna, cncremno pasxxama cnnnre na namnx napo. Axo rona eme
cranano, rorana n camo rorana moxeme a ce xaxe, ue nororonxara sa axrnnna cnpornna
cpemy upannnx ecrnnrenno nma cmncn.
Hanpasno ce crapaex rorana a yex none raxa napeuennre nannonannn xprone, ue
cera e nocraneno na xapra nxnoro eme n ue axo nonropnm rpemxnre or 1914 r., ro
nensexno me ce nonropn n pasnpsxara or 1918 r. Hanpasno cnopex c xopara o
nperpaxnane, as monex a nn aar nsmoxnocr orxpnro a ce cpasnm c mapxcncrnre n
- 412 -
raxa a ouncrnm nrx. Ho xopara xxa rnyxn. Bcnuxn re, nxnmunrenno roranamnnx me]
na namnre noennn cnnn, npecranxxa paorara raxa, cxxam snaxr pyr, no-op nr.
Mnna manxo npeme n re, pasnpa ce, cnpmnxa c xannrynannx - na-crpamnara
xannrynannx sa ncnuxn npemena.
Torana paspax c ncnuxn ]npn na ymara cn, ue mncnxra na nemcxara ypxoasnx e
cnpmena n ue rx ne e cnocona noneue a pemn nnro ena ronxma saaua. Torana mn
crana cncem xcno, ue ncnuxn rnx ypxoasnn naprnn cnopxr c mapxcncrnre camo or
copaxennx sa xonxypennnx, a n ecrnnrennocr ne ncxar cepnosno a ynnmoxar
mapxcnsma. Bcnuxn re nrpemno oranna xxa ce npnmnpnnn c mncnra, ue oreuecrnoro e
ympxno. Camo eno xenanne pxonoeme ecrnnxra nm - a nsemar cornernoro yuacrne
n nomena. Camo sapan rona re xxa cnoconn ome a noxr "opa".
Tpxna orxpnro a npnsnax, ue nmenno no rona npeme ce nponnxnax or ocoeno
noxo ynaxenne xm onsn nennx uonex, xoro or ropema nmon xm cnox napo ne ce
npnmnpn c nnmnnre nparone na Hrannx, a pemn a nocrnrne n nocrnrna ynnmoxennero
na rosn npar c ncnuxn cpecrna n no ncnuxn naunnn. Myconnnn cn sanomna nnno mxcro
cpe na-nennxnre xopa na uoneuecrnoro nmenno cc cnoxra pemnrennocr a ne enn
nnacrra cn na Hrannx c mapxcncrnre. Myconnnn cnacn cnoero oreuecrno or
mapxcnuecxara onacnocr.
Konxo ca xanxn namnre nnmoxnn pxannn xyxera n cpannenne c rosn
ecrnnrenno nennx exren! Konxo e ornparnrenno a uyname xax resn nonnrnuecxn nynn
no na-nensnnran naunn narpyxnar enn uonex, xoro cron xnnxa nrn no-nncoxo or
rxx! H xonxo e onno a csnanam, ue ncnuxo rona crana n crpana, naueno na xoxro camo
npen nononnn nex e croxn raxn nox xaro Fncmapx!
Hpenn na resn nacrpoennx na ypxoasnxra n npenn na rona, ue npannrencrnoro
pemn a noman mapxcncrnre, cara na xaxnaro n a nno axrnnna cnpornna n Pyp
npes 1923 r. eme npenapnrenno pemena. a nonm opa npornn upannnx, nmaxn
cmprnn nparone n cnonre cocrnenn peone, eme uncro esymne, noxasnara opa,
xoxro rorana npenpnexa, eme uncro ]oxycnnuecrno. Tx eme npenasnauena camo, sa
a yonnernopn onxxe nannonanncrnuecxnre enemenrn n Iepmannx, a ycnoxon
"xnnxmara napona yma" n npocro a nsmamn cnao nsxymennre. Axo resn rocnoa
nancrnna nxpnaxa n rona, xoero npanxr, re ne nxa mornn a ne pasepar, ue cnnara na
napoa e npen ncnuxo ne n neronoro opxne, a n neronara nonx sa opa n ue npen a
noexanam nnmnnx npar, e neoxonmo a ynnmoxnm nrpemnnx. Hnaue rexxo na
rosn napo, xoro ne e noenn ome n npnnx en na opara. Axo nrpemnnxr npar ne e
ynnmoxen, ro mom na xopnsonra ce noxaxe npnara cxnxa na nsmoxno nopaxenne nn
nnmnara opa, ro me nanrne rnana, me pasnoxn namara cocrnena cnna n me
nomorne na nnmnnx npar oxonuarenno a nn noen.
Ome npes nponerra na 1923 r. eme aconmrno xcno xax me cnpmn ncnuxo rona.
Hexa ne nn xasnar, ue noennnxr ycnex na namara opa npornn upannnx e nn no ronxm
nnpoc. Axo pesynrarr or repmancxnx noem n namero nsxasnane npornn sansemanero na
Pypcxnx acen or ]pannysnre eme camo ynnmoxananero na mapxcncrnre nrpe n
Iepmannx, ro n rorana n morno a ce xaxe, ue ycnexr e na nama crpana. Axo Iepmannx
eme ocnooena or resn cmprnn nparone na nxnoro cmecrnynane n nxnoro eme,
ro raxana Iepmannx meme a npecrannxna cnna, xoxro nnxo n cnera ne n morn neue
a saymn. B enx, xoraro Iepmannx cxpymn mapxcncrnre, rx n ecrnnrennocr me
xnpnn cnonre nepnrn sannnarn. T xaro nnxora n ncropnxra nparr ne nn e noexanan
cc cocrnenn cnnn, nnnarn cme sarnnann camo naroapenne na cocrnennre cn rpexone,
naroapenne na npecrnnnre ycnnnx na nparonere n namnre cocrnenn peone.
- 413 -
Toranamnoro nemcxo npannrencrno ne namepn n cee cn cnnn sa rosn reponuen axr.
Or rona nensexno nponsrnua, ue my ce nanoxn a rprne no npnnx nr, r.e. a
npeocrann ncnuxo na xoa na nemara, es a npenpnema aconmrno nnmo.
Ho rona ne e ncnuxo. Heero noapn na namnx napo n rosn momenr "nennxnx"
pxanen exren r. Kyno. Tosn uonex nn m no npo]ecnx, nnro ronxona noneue no
poxenne eme pxanen exren nnn nonnrnx. Feme cncem cnyuaen uonex, oxasan ce
noxoxm camo sa onpeenenn nyxn. Bcmnocr, ro eme onxnonen rpronen. H
nmenno nocnenoro ocroxrencrno crpyname na Iepmannx ocoeno cxno, samoro rosn
nonnrnxancrnam rpronen n xm ronemnre nnpocn na nonnrnxara noxon nmenno xaro
xm xomepuecxo npenpnxrne.
upannnx sanse Pypcxnx acen. C xaxno e orar rosn acen? C nrnnma! 3naun
upannnx sanse Pypcxnx acen sapan nrnnmara. Taxa pascxaname rosn "pxanen"
exren. H ero, r. Kyno ce narxna na "rennannara " mncn a oprannsnpa crauxa, ra
]pannysnre a ne morar a nonyuar nrnnma. Bcnuxn npenpnxrnx na ]pannysnre,
pascxaname r. Kyno, rorana me ar nepenrannnn n n enn npexpacen en
]pannysnre camn me nn ouncrxr Pypcxnx acen. Hpnnnsnrenno raxn eme xor na
mncnnre na rosn "nnen", "nannonanen", "pxanen exren", xoro nsnnsame rorana c
peun npe "cnox napo" n Byrrapr n n penna pyrn mecra, xaro napor c macrnnna
]nsnonomnx nscnymname noxomncnennre orxpnrnx na cnox "nox".
Ho sa a ce oprannsnpa crauxa, eme neoxonmo a ce opne xm mapxcncrnre,
r xaro n crauxara rpxname a yuacrnar paornnnnre. Bom xaro e raxa, rpxname a ce
csae ennen ]ponr na paornnnnre c ncnuxn ocranann nemnn. E, a paornnx n
npecrannre na raxn ypxoasen pxanen exren nnnarn ce orxecrnxna c mapxcncra.
Tpxname a ce nnxr nsropxennre ]nsnonomnn na ypxoasnnre nonnrnnn, xoraro
nscnymnaxa rosn rennanen nosynr na "noxa". Kyno n rexnnre oun eme saenexnrenen
nannonanen exren, npocro renn. Ha-nocne re nonyunxa rosn nox, xororo npes nxnoro
npeme xxa rpcnnn! Mocrr xm mapxcncrnre eme nocrpoen, "nannonannnre"
momennnn cera yono moxexa a ce pannpar n rorara na narpnornsma, nporxraxn na
npaxrnxa pxa na nnrepnannonannnre nsmennnnn na oreuecrnoro. Iocnoa mapxcncrnre,
pasnpa ce, oxorno noxpennxa rasn raxrnxa. Ha r-n Kyno mapxcncrnre my rpxnaxa, sa
a moxe a csae cnox "ennen ]ponr", a na mapxcncrxnre rnanarapn nm rpxname r-n
Kyno, samoro upes nero moxeme a cneuenxr napnuxn. Ero samo nere crpann moxexa a
ar ononnn. Kyno nocrnrna cnox "ennen ]ponr", ccroxm ce, or ena crpana, or
nannonannn popxonnn, a or pyra, or anrnnannonannn momennnn. A
nnrepnannonannnre nxnn moxexa cera na pxanna cmerxa a nsnnnxnar cnoxra
"nncoxa" mncnx sa paspymanane na nannonannoro cronancrno, nonyuanaxn sa rona
cnennanna sannara or pxannara xasna. Hexra a ce cnacn nannxra upes nnarena
nceoma crauxa eme nancrnna escmprna nex. Ome no-escmpren eme rosn nosynr,
nocpemnar c enrycnasm or ncnuxn, nxnmunrenno na-pannoymnnre xm nonnrnxara
nenexn.
ue napor ne moxe a e ocnooen upes monn n ynnxennx, eme noneue nnn
no-manxo omonsnecrno. Ho ue napor ne moxe a e ocnooen n upes nenrxcxa
crauxa, npecroeme a ce oxaxe na r-n Kyno upes cnennannnx ncropnuecxn npnmep. Axo
nmecro npnsnn xm nnarena crauxa r-n Kyno eme npnsonan rorana nemnnre a nopaorxr
nsnnpeno n nonsa na nannxra camo nxxaxnn cn na uaca, ro nxnoro rona momennuecrno
c "ennnnx ]ponr" n ce pascexno xaro nm ome na rpernx en. Haponre ce
ocnooxanar ne upes esenne, a upes rexxn xeprnn.
Tasn nacnnna cnpornna, pasnpa ce, ne moxeme a nponxn nro. Camo
aconmrno uyx na noennoro eno uonex moxe a cn nopasn, ue raxnna cmemnn
cpecrna morar a naxapar a ce orrernxr apmnnre na oxynaropnre. A xaxno pyro
- 414 -
npenasnauenne moxeme a nma n ecrnnrennocr noona "axnnx", crpynama mnnnapn
n xopenno noxonana napnunara cncrema na crpanara?
Koraro ]pannysnre ce yenxa, ue nxnara cnpornna na nemnnre ce cnexa camo o
resn cmemnn meponpnxrnx, re aconmrno ce ycnoxonxa n sanounaxa a ce ycrponar n
Pypcxnx acen xaro y oma cn. Ha npemero nne camn noxasaxme na ]pannysnre npnmepn
xax a npenexar n cnoxocrnne rpaxancxoro nacenenne na oxynnpannre repnropnn,
axo rona nacenenne sanouna a npnunnxna cepnosnn nenpnxrnocrn na oxynannonnnre
nnacrn. Hann npen ener ronnn nne mnoro pso ce cnpannxme c naprnsancxnre ann
na enrnnnre n ocra necno yenxme enrncxoro rpaxancxo nacenenne, ue npn
nannunero na nemcxn oxynannonnn orpxn na enrncxa repnropnx,sa nero e mnoro
onacno a ce cnpsna c naprnsannre. Axo npocnonyrara nacnnna cnpornna ecrnnrenno
eme ce cropnna onacna na upannnx, nennre oxynannonnn apmnn camo sa nxxonxo nn c
nexora nxa cnoxnnn xpa na rona ernncxo npenpnxrne.
Ha npn norne npen ncnuxo eme neoxonmo a cn saaem nnpoca: a xaxno me
npannm, axo namara nacnnna cnpornna ecrnnrenno noecrna na nepnnre na
npornnnnxa n ro pemn a npnerne o xpnana ]nsnuecxa pasnpana? Be nponxnm nn
n rorana a oxasname cnpornna? Axo a, ro nne raxa nnn nnaue rpxna a ce pemnm a ce
nonoxnm na na-rexxn xpnann npecnenannx. B rosn cnyua crnrame o cmoro, o
xoero nxme crnrnann npn axrnnna cnpornna, xe. o neoxonmocr or ncrnncxa opa.
Kaxnaro n a nno nacnnna cnpornna nma nrpemen cmncn camo rorana, xoraro sa
nero cron pemnrennocr n cnyua na neoxonmocr a ce npnerne n o orxpnra opa
nnn none o npnxpnra naprnsancxa nona. 3a a e raxana opa cepnosna, e
neoxonma cnrypnocr nn nsmoxnocrra sa ycnex. Ena ocaena xpenocr, sarynna
naexa, ue me e yae a nporonn ocaxamnre^ c rona neue na npaxrnxa ce e
npeana na nenpnxrenx, ocoeno axo npornnnnxr oemana a sanasn xnnora na
ocaennre. Torana ocaennre nnnarn me npenouerar rasn npnmamxa npe cmprra,
xoxro rn ouaxna n cnyua, ue nponxar a ce cnpornnnxnar. Bom ocaenara or
nparonere xpenocr saryn nxpa, ue me oar na nomom n me x ocnooxr, cnnara na
ocaennre neue e cnomena.
Ero samo nacnnnara cnpornna n Pyp moxeme a e ycnemna n nome n nmana
nxxaxn cmncn, camo n cnyua, ue nne n rona npeme rornexme ]ponr sa axrnnna opa. B
rosn cnyua namnxr napo n morn a nanpann uyeca. Axo ncexn nemen n oxynnpannre
uacrn snaeme, ue ponnara rornn apmnx or 80 nnn 100 nnnsnn, rorana nrxr na
]pencxnre oxynannonnn nocxn ecrnnrenno ne n nn noxpnr c posn. Xopara ca
cxnonnn a npnnacxr xeprnn camo rorana, xoraro morar ecrnnrenno a ouaxnar ycnex, a
ne rorana, xoraro esnennocrra na resn xeprnn e ouennna.
Hmaxme npe cee cn xnacnuecxn cnyua, xoraro nne, nannonanconnanncrnre,
rpxname no na-pemnrenen naunn a ce nsxaxem npornn nooen nannonanen nosynr. H
nne nsnnnnxme cnox nr. Hpes resn mecenn as nnuno xx nonoxen na mnoroponn
nanaxn or crpana na xopa, unnro nannonannn yexennx npecrannxnaxa camo nxxaxna
cmecnna or xnna rnynocr n npasnn ]pasn. Bcnuxn resn rocnoa xpemxxa, camo samoro
rxxnoro uyncrno e npnxrno rennuxano or csnannero sa esonacnocrra or
narpnornunn nnxone n aenara ocranonxa. Cmxrax rosn xanx ennen ]ponr sa cmemna
nenenocr. Hcropnxra noxasna, ue xx cncem npan.
Koraro xacnre na npo]cmsnre ocraruno ce nannnnxa sa cmerxa na exnnxra na
r-n Kyno n xoraro nacnnnara cnpornna nannxn onasn rpannna, orn xoxro rpxname
a ce pemnm or npocro esenne a npemnnem xm axrnnno nanaenne, uepnennre xnenn
nnesanno eseprnpaxa or omonannonannoro crao onnn n ome nenx ce noxasaxa
raxnna, xaxnnro nnnarn ca nnn. Hoxpnn rnanara cn c nosop, r-n Kyno ce npna xm
- 415 -
cnonre rproncxn xopan; a Iepmannx nonyun ome enn nenen ypox n saryn ome ena
ronxma naexa.
uax o xpax na nxroro mnoro namn o]nnepn /rona xxa nn ncexn cnyua ne na-
nomnre enemenrn/ nce ome ne nxpnaxa n ymara cn, ue e nsmoxen raxn nosopen nsxo
or nxnoro naunnanne. Bcnuxn re ce naxnaxa, ue axo ne moxe orxpnro a ce
nopxaname, ro Iepmannx none rnxomnxom me nanpann ncnuxo neoxonmo, sa a
npenpne rona nono nanaenne na upannnx n nonparna rouxa or repmancxara ncropnx. B
namnre peone rorana nmame ocra xopa, xonro nponxanaxa a nsnarar nsnecrnn
naexn none na nocxara. H rona yexenne eme ronxona cnnno, ue oxasa ronxmo
nnnxnne npxy noneennero n ocoeno npxy sanxrnxra na ronxma uacr or namara
mnaex.
Cne rona nacrnn momenrr na nosopnoro xpymenne. Cera ncnuxn ce yenxa, ue
mnnnapn xxa xnpnenn nanpasno n ue xnnxn n xnnxn mnan nemnn, xonro xxa
ocraruno rnynann, sa a npnemar na cepnosno oemannxra na pxononrennre na
pxanara, sa sarnnann nanpasno. uyonnmnara nosopna xannrynannx npensnnxa nspnn
or nsmymenne or crpana na nemacrnnx napo, xoro ce yen, ue ca ro npeann. Hmenno
no rona npeme n mnnnonn rnann cspx spanoro yexenne, ue moxe a cnacn
nonoxennero camo panxanno npemaxnane na nxnara rocnocrnama cncrema.
B rosn momenr escpamnoro npearencrno na nnrepecnre na oreuecrnoro eme ouennno
sa ncnuxn; a or pyra crpana crana ouennno, ue csanoro ce nxonomnuecxo nonoxenne
nensexno opnua namnx napo na anna rnana cmpr. Hxnara ocranonxa eme yspxna,
xaxro nnxora. Tx nonennrenno nsncxname nmenno panxanno pemenne na nnpoca. Cera
na ncnuxn eme xcno, ue cnpemennara repmancxa pxana e nornxana ncxxa nxpa nn
ncnuxo cnxro, ue ce e nacmxna na npanara na cnonre rpaxann, ue e nsmamnna mnnnonn
cnon npeann cnnone, orxpanaxn or pyrn mnnnonn cnon rpaxann nocnenara
crornnxa. Ha ncnuxn eme xcno, ue raxana pxana na moxe a pasunra na nnmo pyro,
ocnen na ompasa or crpana na cnonre rpaxann. Ha-ope me opncynam roranamnoro
nacrpoenne, xaro nnrnpam ryx saxnmunrennnx orxc or moxra cocrnena peu na enn
ronxm ceen nponec npes nponerra na 1924 r.
"Hne ce ornacxme cncem cnoxono xm npncara, xoxro me nn nponsnecar
cnnnnre or nemnara pxana. He e aneu npemero, xoraro ncropnxra, rasn ornnx na
nncmara cnpanennnocr n ecrnnrennara npana, c ycmnnxa me cxca namara npnca n
re nn cmxra a aconmrno n nannno onpanann."
Ho ncropnxra ocnen rona me npnsone na c onesn, xonro cera ce na nnacr n ce nonsnar or
nex, sa a rnuar saxona n npanoro: rx me npnsone na c onesn, xonro oxapaxa napoa
o nponacr, onesn, xonro n ronnara na nemacrnero na ponnara nocranx I nnrepecnre na
cnoero cocrnena "as" na xnnora na omecrnoro.
Hxma a ce pasnpocrnpam ryx sa onesn cnrnx, xonro oneoxa o 8 noemnpn 1923
r. n npeonpeennxa rosn nsxo na cnrnxra. He npanx rona, samoro ne nnxam nnxaxna
nonsa or nero sa emero n ro cmxram sa cncem esnenno n aennx momenr. 3amo a
uonnnm ena sapacnann pann? 3amo oxonuarenno a npnxonaname resn xopa, xonro
noxo n ymara cn, moxe n cmo ce nsnnnenn c nmon xm cnox napo, no ne nn
paspaxa n ne cymxxa a rprnar no enn nr c nac!
Hpe nnnero na omoro orpomno nemacrne na namara ponna, as ne ncxam a
ocxpxnam onesn, xonro, moxe n cne npeme, nce nax me ce npncennxr xm ennnnx
]ponr na nemnnre n me ce noxaxar ncrnncxn cnnone na nemcxnx napo. T xaro snam,
ue me oe npeme, xoraro opn onesn, xonro xxa npaxenn xm nac n onnx nn,
naroroneno me ce npexnonxr npe namerra na namnre pyrapn, noxeprnann xnnora cn
n nnrepecnre na namero oreuecrno.
- 416 -
As nocnernx npnara uacr na moero cunnenne na ocemnacer sarnnann repon. B
saxnmunrennnre peone na nropara uacr na cnoero cunnenne ncxam ome nenx a
npnnomnx nennxnre opasn na resn xopa n a xaxa na ncnuxn npnnpxennnn n opnn na
namero yuenne, ue re rpxna a npnxr no crnxnre na resn repon, xonro ce noxeprnaxa c
nnnoro csnanne sa nennunero na namnre nenn. Tesn repon me ar npnmep sa ncnuxn
xoneaemn ce, sa ncnuxn oesnepenn. Texnnre ena sonar ncexn or nac xm nsnnnenne
na nra, xaxro ymeexa a nsnnnxnar cnox nr o camnx cn xpa resn nporpecnnnn
onn. Km resn repon npnuncnxnam n rosn npexpacen uonex, xoro cymx a cnyxn na
enoro na nspaxanero na namnx napo xaro noer n xaro mncnnren n n xpana cmerxa
cmo xaro oen. Heronoro nme e:
n1pnx Exap1
- 417 -
3axnmuenne
Ha 9 noemnpn 1923 r, na uernprara ronna or cnoero cmecrnynane, repmancxara
nannonanconnanncrnuecxa naprnx eme sapanena n pasnycnara n nxna Iepmannx. Cera,
npes noemnpn 1926 r., namara naprnx nax cmecrnyna cnoono n crana cnnna, xaxro
nnxora ocera.
He moxaxa a nanecar npea na namero nnxenne nnxaxnn npecnenannx na
neronnre noxone, nnxaxna xnenera, nnxaxnn npasnn npnxasxn. Or ncnuxn npecnenannx
ro nsnnsame nce no-cnnno, samoro namnre nen ca npannnnn, namnre nen ca uncrn n
roronnocrra na namnre npnnpxennnn sa camoxeprna e nn or ncxxo cmnenne.
Axo n armoc]epara na nemnara napnamenrapna xopynnnx nne cymeem nce noneue a
sanounm namara opa, axo cymeem a cranem onnnernopenne na nexra sa pacara n
nexra sa nnunocrra, ro nne c maremarnuecxa rounocr nensexno me crnrnem o
noeara. H axo nxna Iepmannx ce oprannsnpa na cmnre nauana n ycnon cmnre
npnnnnnn, rx nensexno me cn sanomna ocrono nonoxenne na semxra.
Onasn pxana, xoxro n enoxara na orpanxnero na pacnre ce nocnern na enoro sa
ycnpmencrnane na na-opnre paconn enemenrn na semxra, pano nnn xcno me
sannaee nennx cnxr.
Hexa npnnpxennnnre na namero nnxenne nnxora ne sapanxr rona. Hpe nnnero
na rasn nennxa nen nnxaxnn xeprnn nxma a nsrnexar npexaneno ronemn.
- 418 -
Hpoepa+a ua HCIPH - 24.02.1920 e.
Hpoepa+ama ua HCIPH ce czcmou om 25 mouuu u e czsaeua om Aouq Xumuep u
Aumou peucuep. Hyuuuuo e npecmaeeua ua 24.02.1920e.
1. Oennxnane na ncnuxn repmannn nn Bennxa Iepmannx. !
2. Orxnpnxne na Bepcacxnx oronop n yrnpxanane npanoro na Iepmannx a
onpeenx ornomennxra cn c pyrn napon.
3. Hcxane na onnnnrennn repnropnn sa ocnrypxnane na xpann n sa ypexane nnpoca c
npenacenenocrra na Iepmannx (xnsneno npocrpacrno, Lebensraum).
4. Ipaxancrnoro a ce onpeenx or pacara; nnxo enpenn a ne e rpaxannn na
Iepmannx.
5. "Herepmannnre" n Iepmannx a ar camo "rocrn" n a ca oexr na cornernn saxonn.
6. Cnyxenn nocrone a ne ce pasanar no "nonnrnuecxa cemecrnenocr", a n sanncnmocr
or xauecrnara n xnann]nxannxra.
7. Hpexpanara na rpaxannre a e npnocrenenno sanxenne na pxanara. B cnyua
ue pxannnre pecypcn ce npenaronapxr, xopara, xonro ne ca repmancxn rpaxann a
ar nsxnmuenn or pxannnre npnnnnernn.
8. a ce npexparn nmnrpannxra na "nerepmannn".
9. Pannn npana n sanxennx sa ncnuxn rpaxann.
10. Bcexn rpaxannn a paorn sa omoro naro.
11. Bcnuxn nerpyonn oxon a ar xon]ncxynann.
12. Bcnuxn neuann or nonara a ar xon]ncxynann.
13. Bcnuxn ronemn rpcrone a ar nannonannsnpann.
14. Pasnpeenxne na neuannre nn ncnuxn no-ronemn nxonomnuecxn npenpnxrnx.
15. ocraruna ocnryponxa sa crapnnn.
16. pennre nponsnonrenn n rpronnn a ce noxpenxr n a nm ce npeocranxr ronemn
marasnnn.
17. Pe]opma n cocrnenocrra npxy semnre n xpa na cnexynannnre cc semn.
18. Fesmnnocrno npecnenane na rexxnre npecrnnennx n cmpr sa cnexynanrnre.
19. Marepnanncrnunoro Pnmcxo npano a ce samecrn c Iepmancxo npano.
20. noxn npeopasynannx n nannonannara opasonarenna cncrema.
21. pxanara a nonomara maunncrnoro n a crnmynnpa pasnnrnero na mnaexra.
22. Hpemaxnane na nnarenara npo]ecnonanna apmnx n csanane na nannonanna apmnx.
23. Becrnnnnre a cranar repmancxa cocrnenocr; a ne ce nosnonxna na nerepmannn a
paorxr n rxx.
24. Cnooa na neponsnoneannxra c nsxnmuenne na pennrnn, xonro sacrpamanar
repmancxara paca; naprnxra ne ce onpsna nsxnmunrenno c eno neponsnoneanne, no a
ce opn cpemy enpecxnx marepnannsm.
25. Cnnna nenrpanna nnacr sa ocmecrnxnane na e]exrnnno saxonoarencrno.
- 419 -

You might also like