You are on page 1of 226

Nguyn Cng Phng g y g g

Mch xoay chiu Mch xoay chiu


C s l thuyt mch in
Ni dung
Thng s mch Thng s mch
Phn t mch
Mch mt chiu Mch mt chiu
Mch xoay chiu
Mng hai ca Mng hai ca
Mch ba pha
Q t h Qu trnh qu
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
2
Mch xoay chiu (1)
Mch mt chiu c dng cho n cui tk.19 g
nh ngha mch xoay chiu: c ngun (p hoc dng)
kch thch hnh sin (hoc cos)
Phng php gii: dng s phc
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
3
Mch xoay chiu (2)
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Bin din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
4
9. Phn tch mch in bng my tnh
Sng sin (1)
u(t) = U
m
sint
U
m
: bin ca sng sin
: tn s gc (rad/s)
t t : gc
U : tr hiu dng
(t)
2
m
U
U =
U
m
u(t)
t
0

2
3
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
5
t
U
m
Sng sin (2)
U
m
u(t)
2 T
t
0

2
3
t e 2 = T
t 2
t
U
m
( )
e
t 2
= T
U
m
u(t)
t
0
T/2
T
3T/2
T
f
1
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
6
t
U
m
T
f
Sng sin (3)
u(t) = U
m
sin(t + )
: pha ban u
h i
u(t) U
m
sin(t )
u(t)
u
1
(t) = U
m
sint
u
2
sm pha so vi u
1
,
hoc
chm pha so i
U
m
u(t)
u
2
(t) = U
m
sin(t + )
1
( )
m
u
1
chm pha so vi u
2
Nu 0 u
1
lch
pha vi u
t
0

2
pha vi u
2
Nu = 0 u
1
ng
pha vi u
2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


7
pha vi u
2
U
m
Sng sin (4)
u(t) = U
m
sin(t + ) ( )
m
( )
t = 0

U
m
t
*

0
t
t
*
Quay vi vn tc rad/s
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
8
Quay vi vn tc rad/s
Sng sin (5)
u(t) = U
m
sin(t + )
u
1
(t) = U
1
sin(t +
1
)
u (t) = U sin(t + )
u(t) U
m
sin(t )
u
2
(t) = U
2
sin(t +
2
)
u
1
(t) + u
2
(t)

U
m
U
1

1
1
U
2

2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
9
Bin & gc pha l c trng ca mt sng sin
Sng sin (6)
U
1
u
1
(t) + u
2
(t)

1
U
2

2
Ch : Php cng cc sng sin bng vct quay
h khi i t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
10
ch ng khi cc sng sin c cng tn s
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
11
9. Phn tch mch in bng my tnh
Phn ng ca cc phn t c bn (1)
i
R
t U e sin =
t I i
m
e sin =
sin u RI t e =
u
R
t U
Rm
e sin =
R
u Ri =
m
sin
R m
u RI t e =
u (t)
0
i(t)
u
R
(t)
u
R
i
t

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


12
) sin( ) sin( e e + = + = t RI u t I i
m r m
Phn ng ca cc phn t c bn (2)
i
L
di
L
u
L
t I i
m
e sin =
cos
L m
u LI t e e =
o
sin( 90 )
m
LI t e e = +
L
u L
dt
= o
sin( 90 )
Lm
U t e = +
u (t)
i(t)
u
L
0

u
L
(t)
i
t
90
o

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


13
o
sin( ) sin( 90 )
m L m
i I t u LI t e e e = + = + +
Phn ng ca cc phn t c bn (3)
C
i
C
u
C
t I i
m
e sin =
1
1
u idt
C
=
}
1
sin
m
u I tdt
C
e =
}
C
t
I
m
e cos =
o
sin( 90 )
m
I
t e =
o
sin( 90 ) U t e =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
14
t
C
e
e
cos = sin( 90 ) t
C
e
e
= sin( 90 )
m
U t e =
Phn ng ca cc phn t c bn (4)
C
i
u
C
t I i e sin
o
sin( 90 )
m
I
u t e
o
sin( 90 ) U t e
t I i
m
e sin =
sin( 90 )
m
C
u t
C
e
e
= sin( 90 )
m
U t e =
90
o
u
C
(t)
t
0

i(t)
i
0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


15
o
sin( ) sin( 90 )
m
m C
I
i I t u t
C
e e
e
= + = +
u
C
Phn ng ca cc phn t c bn (5)
t I i e sin = t I i
m
e sin =
ii
u
L
u
C
u
r
i
L
i
o
i ( 90 )
m
I
t
o
i ( 90 )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
16
t RI u
m r
e sin =
o
sin( 90 )
m
C
u t
C
e
e
=
o
sin( 90 )
L m
u LI t e e = +
Phn ng ca cc phn t c bn (6)
) sin( e + = t I i ) sin( e + = t I i
m
u
L
i

u
r
i

u
C
) i (
o
i ( 90 )
I
o
i ( 90 ) LI


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
17
) sin( e + = t RI u
m r
o
sin( 90 )
m
C
I
u t
C
e
e
= +
o
sin( 90 )
L m
u LI t e e = + +
Phn ng ca cc phn t c bn (7)
VD1
i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; u = ?
C L r
u u u u + + =
t t rI u
m r
100 sin 5 . 200 sin = = e
o o
5 I
0 o
sin( 90 ) 100.3.5sin(100 90 )
L m
u LI t t e e = + = +
o o
5
5
sin( 90 ) sin(100 90 )
100.2.10
m
C
I
u t t
C
e
e

= =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
18
o o
1000sin100 1500sin(100 90 ) 2500sin(100 90 ) V u t t t = + + +
Phn ng ca cc phn t c bn (8)
VD1
i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; u = ?
o o
1000sin100 1500sin(100 90 ) 2500sin(100 90 ) V u t t t + + + 1000sin100 1500sin(100 90 ) 2500sin(100 90 ) V u t t t = + + +
1.5
2
2.5
0
0.5
1
1.5
-1.5
-1
-0.5
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
19
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 200
-2.5
-2
Phn ng ca cc phn t c bn (9)
VD1
i(t) = 5sin100t A; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; u = ?
u
L
u
r
u + u u
L
+ u
C
u
o o
1000sin100 1500sin(100 90 ) 2500sin(100 90 ) V u t t t = + + +
u
C
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
20
o
1000 2 sin(100 45 ) V t =
Phn ng ca cc phn t c bn (10)
u
L

u
L
+ u
C
e
C
I
LI
m
m
e
e

m
rI
u
r
u
C
C e
) i ( ) (
2
2
|
|

|
t
I
LI I
m
m
u
C
t I i
m
e sin =
) sin( ) (
2
e
e
e +
|
.
|

\
|
+ = t
C
LI rI u
m
m m
L e
1

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


21
r
C
L
arctg
e
e
=
Phn ng ca cc phn t c bn (11)
VD2
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
e u u u = + +
idt Li i + +
}
1
'
ri u
r
=
e u u u
C L r
= + +
e idt
C
Li ri = + +
}
'
}
idt
1
' Li u
L
=
t e
i
Li ri 100 cos 100 100 ' ' ' ' = = + +
}
= idt
C
u
c
t e
C
Li ri 100 cos 100 . 100 = = + +
t 100 cos 10
4
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
22
) 100 sin( + = t I i
m
Phn ng ca cc phn t c bn (12)
VD2
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;
) 100 sin( + = t I i
m
( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
) (
m
) 100 sin( + = t rI u
m r
o
sin(100 90 )
L m
u LI t e = + +
o
sin(100 90 )
m
C
I
u t | = +
o
sin(100 )
sin(100 90 )
m
rI t
LI t

e
+ +
+ + + +
e u u u
C L r
= + +
sin(100 90 )
C
u t
C
|
e
+
o
sin(100 90 )
sin(100 90 )
m
m
LI t
I
t
C
e

e
+ + + +
+ + =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
23
100sin100
C
t
e
=
Phn ng ca cc phn t c bn (13)
VD2
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;
0 o
sin(100 ) sin(100 90 ) sin(100 90 ) 100sin100
m
I
rI t LI t t t e + + + + + + =
( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
o
200 sin(100 ) 300 sin(100 90 )
m m
I t I t + + + + +
sin(100 ) sin(100 90 ) sin(100 90 ) 100sin100
m m
rI t LI t t t
C
e
e
+ + + + + + =
u
r
u
L
( ) ( )
2
2 2
100 500 300 200 = +
m m m
I I I
o
500 sin(100 90 ) 100sin100
m
I t t + + =
u
r
( ) ( )
m m m
1/ 8 0, 35 A
m
I = =
u
L
+ u
C
e
0 35 i (100 ) A i
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
24
u
C
0, 35sin(100 ) A i t = +
Phn ng ca cc phn t c bn (14)
VD2
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H;
0 o
sin(100 ) sin(100 90 ) sin(100 90 ) 100sin100
m
I
rI t LI t t t e + + + + + + =
( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
o
200 sin(100 ) 300 sin(100 90 )
m m
I t I t + + + + +
sin(100 ) sin(100 90 ) sin(100 90 ) 100sin100
m m
rI t LI t t t
C
e
e
+ + + + + + =
u
r
u
L
o
500 300
1 45
m m
I I
arctg arctg

= = =
o
500 sin(100 90 ) 100sin100
m
I t t + + =
u
r

200
m
g g
I

o
0, 35sin(100 45 ) A i t = +
u
L
+ u
C e
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
25
u
C
Phn ng ca cc phn t c bn (15)
VD2
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
e idt
C
Li ri = + +
}
1
'
) 100 sin( + t I i ) 100 sin( + = t I i
m
Biu din vct
o
0, 35sin(100 45 ) A i t = +
o
0 35sin(100 45 ) A
E
I i t = = +

E
C j
I
I L j I r


= + +
100
100
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
26
0, 35sin(100 45 ) A
1
100
100
I i t
r j L
j C
= = +
+ +

1
Mch xoay chiu
e idt
C
Li ri = + +
}
1
'
(phng trnh vi phn) (phng trnh vi phn)
(dng s phc phc ho mch in xoay chiu) (dng s phc phc ho mch in xoay chiu)
I
rI j LI E
j C
e
e
+ + =



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
27
(phng trnh i s tuyn tnh phc)
Mt mch in xoay chiu c th c m hnh ho
bng mt (h) phng trnh vi (tch) phn bng mt (h) phng trnh vi (tch) phn
phn tch mch in chng ta phi gii (h) phng
trnh vi (tch) phn
Nu c th chuyn vic gii phng trnh vi (tch phn)
v vic gii phng trnh i s tuyn tnh th ni chung
vic phn tch mch in s n gin hn vic phn tch mch in s n gin hn
dng s phc phc ho mch in
t mch in phc ho (h) phng trnh i s tuyn t mch in phc ho (h) phng trnh i s tuyn
tnh phc)
dng s phc n gin ho vic phn tch mch
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
28
g p g p
in xoay chiu
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
29
9. Phn tch mch in bng my tnh
S phc (1)
s thc
1 = j
v = a + jb
s thc

phn thc
phn o
a = Re(v)
b = Im(v)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
30
S phc (2)
v = a + jb v a jb
o
j
2 2
r a b v = + =
b
b = rsin
b
arctg =
r a b v +
0
thc
1
a
a = rcos
a
arctg =
M un ca s phc v
a jb r +
j
re


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
31
e
j
= cos + jsin (ct. Euler)
S phc (3)
) ( ) ( ) ( ) ( d b j c a jd c jb a + + + + + + ) ( ) ( ) ( ) ( d b j c a jd c jb a + + + = + + +
) ( ) ( ) ( ) ( d b j c a jd c jb a + = + +
) ( ) ( ) )( (
2
ad bc j bd ac bd j jad jbc ac jd c jb a + + = + + + = + +
2 2 2 2 2 2
2
) )( ( ad bc
j
bd ac bd j jad jbc ac jd c jb a jb a
+
+
=
+
=
+
=
+
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
32
2 2 2 2 2 2
) ( ) )( ( d c
j
d c jd c jd c jd c jd c + + + +
S phc (4)
) ( ) ( ) )( (
2
ad bc j bd ac bd j jad jbc ac jd c jb a + + = + + + = + +
2 2 2 2 2 2
2
) ( ) )( (
) )( (
d c
ad bc
j
d c
bd ac
jd c
bd j jad jbc ac
jd c jd c
jd c jb a
jd c
jb a
+

+
+
+
=

+
=
+
+
=
+
+
jd
1
a jb r +
1

1
( )( ) ( a jb c jd r + +
1 2
)(r
2 1 2
) ( ) r r =
1 2
+
2
c jd r +
2

1
( )( ) ( j j
1 2
)(
2 1 2
) ( )
1 2

1
r
a jb +

1

1
r
=
1 2

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
33
c jd +
2
r
2 2
r
1 2

S phc (5)
1 1 1
r
1
r
=
(r
2 2
) ( ) r = 2
r r = / 2
v a jb r = + =
Lin hp phc ca v:
*

v v a jb r = = =
j
re


=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
34
Lin hp phc ca v: v v a jb r re
S phc (6)
1 1 1 1
; z x jy z x jy r = + = + =
1 2 2 2 2
; z x jy r | = + =
2
|
1 1 1 1
; jy jy
1 2 2 2 2
; jy |
2
|
1 2 1 2 1 2
( ) ( ) z z x x j y y + = + + +
( ) ( ) z z x x j y y = +
1 2 1 2 1 2
( ) ( ) z z x x j y y = +
1 2 1 2
z z r r =
1 2
| | +
z r
1 1
2 2
z r
z r
=
1 2
| |
1 1
|
3 4 5 j + +
o
*
30
?
(4 )(6 )
=
z r
= |
z r = / 2 |
*
(4 5)(6 7) j j +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
35
*
z x jy r = =
j
re
|
|

=
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
36
9. Phn tch mch in bng my tnh
Biu din sng sin bng s phc (1)
Bn knh & gc pha biu din c mt s phc
Bin & gc pha biu din c mt sng sin Bin & gc pha biu din c mt sng sin
Dng s phc biu din sng sin g p g
( ) sin( ) 2 sin( )
m
x t X t X t X X e e = + = + =

( ) ( ) ( )
m

( ) sin( ) x t X t X X e = + =


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
37
( ) sin( )
m
x t X t X X e +
Biu din sng sin bng s phc (2)

b ( ) sin( )
m
x t X t X X e = + = jb a + =
o
j
b
2 2
b a X + =
1
b = Xsin
a
b
arctg =
0
thc
a
a = Xcos
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
38
Biu din sng sin bng s phc (3)
V d 1: V d 1:
4sin(20t + 40
o
) ? 4sin(20t 40 ) ?
6sin(314t 120
o
) ?
5cos(100t + 20
o
) ?
?
12
o
30
?
3 + j4 ?
24
o
60
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
39
Biu din sng sin bng s phc (4)
V d 2: V d 2:
Cho i (t) = 4sin(t + 30
o
) A Cho i
1
(t) 4sin(t + 30 ) A
i
2
(t) = 5sin(t 30
o
) A
Tnh i
1
(t) + i
2
(t) ?
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
40
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
41
9. Phn tch mch in bng my tnh
Phc ho cc phn t c bn (1)
i
R
u
R
i
R
) sin( ) sin( e e + = + = t RI u t I i
m r m
i I I =


R
U RI =

RI =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
42
Phc ho cc phn t c bn (2)
i
R R
I

u
R
I
R
U

) sin( e + = t RI u
m R
R
U RI =

RI =

u
R
(t)
R
U
I

t
0

i(t)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
43

Phc ho cc phn t c bn (3)


i
L
u
L
o
( 90 ) j

o
sin( ) sin( 90 )
m L m
i I t u LI t e e e = + = + +
j
o
o ( 90 )
sin( 90 )
j
m L
LI t U LIe

e e e
+
+ + =

r
j
re


o o
( 90 ) 90 j j j
LIe LIe e

e e
+
=
o
( 90 ) j
LIe L I

e e
+
=
( )
o
90 j
e
o
90 j
e j =
e e e e e
j
Ie I

=
LIe L I e e =
( )
e
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
44
L
U j LI e =

j LI e =

Phc ho cc phn t c bn (4)
i
L
L je
I

u
L
L
U

I
o
sin( 90 )
L m L
u LI t U j LI e e e = + + =

u
L
(t)
i(t)
L
U

t
0

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


45
90
o

Phc ho cc phn t c bn (5)
C
i
u
C
o
i ( ) i ( 90 )
I
i I
o
sin( ) sin( 90 )
m
m C
I
i I t u t
C
e e
e
= + = +
o
o ( 90 )
sin( 90 )
j
m
C
I I
t U e
C C

e

+ =

j
re r Z
( )
C
C C

e e

o o
( 90 ) 90
1
j j j
I
e Ie e
C C

e e

=
o
( 90 ) j
I
I
e
C

=
o
90 j
e
C


o
90
1
j
e j
j

= =
j
Ie I

=
C e C e
I


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
46
C
U =
I
j C j C

e e
=
Phc ho cc phn t c bn (6)
C
i
I

C je
1
C
i
u
C
C
U

I
C je
o
sin( 90 )
m
C C
I I
u t U
C j C
e
e e
= + =

90
o
u
C
(t)
i(t)
U

t
0
i(t)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
47
C
U
Phc ho cc phn t c bn (7)
C
i
i
L
i
R
C
i
u
C
u
L
i
u
R
i
o
sin( 90 )
m
C
I
u t
C
e
e
= +
o
sin( 90 )
L m
u LI t e e = + +
L
) sin( e + = t RI u
m r
I

C je
1
L je
I

R
I

C
U

j
I

L
U

I I
R
U

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


48
C j
I
U
C
e

= I L j U
L

e = I R U
R

=
Phc ho cc phn t c bn (8)
u
jj
) sin( e + = t U u
m
) sin( e + = t J j
m
U

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


49
J J =


U U =


Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
50
9. Phn tch mch in bng my tnh

1
Mch xoay chiu
e idt
C
Li ri = + +
}
1
'
(phng trnh vi phn) (phng trnh vi phn)
(dng s phc phc ho mch in xoay chiu) (dng s phc phc ho mch in xoay chiu)
I
rI j LI E
j C
e
e
+ + =



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
51
(phng trnh i s tuyn tnh phc)
Mch xoay chiu
Mch mt chiu:
khng c cc php tnh vi tch phn
ch gii (h) phng trnh i s
Mch xoay chiu: Mch xoay chiu:
(hu ht) c cc php tnh vi tch phn
cn gii (h) phng trnh vi tch phn g ( ) p g p
phc tp
Gii php cho mch xoay chiu:
dng s phc phc ho mch in xoay chiu
bin (h) phng trnh vi tch phn thnh (h) phng trnh
i s
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
52
s
n gin hn
Phn tch mch xoay chiu
Phc ho mch xoay chiu y
Ni dung:
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7 Ma trn 7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
h l
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
53
10. nh l Norton
nh lut Ohm (1)
I R U

=
R
U
R
=

I R U
R
=
I L j U

e =
R
I
=

L j
U
L
e


U

I L j U
L
e =
I

L j
I
L
e =

U 1

I Z U

= Z
I
U
=

C j
I
U
C
e

=
C j I
U
C
e
1
=

Z: tngtr ()
1
Z
Y
1
=
Tngdn (S):
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
54
Tng tr (tng dn) l mt s phc, nhng khng phi l vct quay
nh lut Ohm (2)
U

Z
I
U
=

1
R Z
R
=
R
I
U
R
=

R
Y
R
1
=
L j Z
L
e = L j
I
U
L
e =

L
j
L j
Y
L
e e

= =
1
C
j
C j
Z
C

= =
1
C j I
U
C
1
=

j
C j Y
C
e =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
55
C C j
C
e e
C j I e
C
nh lut Ohm (3)
j
L j Z
L
e =
C
j
Z
C
e
=
0 =
L
Z
C
Z
0 = e
L C
0 = e
Ngn mch H mch
e

L
Z 0 =
C
Z
Ngn mch
H mch
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
56
Ngn mch
H mch
nh lut Ohm (4)
jX R Z
Z
I

jX R Z + =
R i t
I
U

R: in tr
X: in khng
X > 0: in khng cm
X < 0: in khng dung
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
57
nh lut Ohm (5)
VD
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
58
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
59
10. nh l Norton
nh lut Kirchhoff (1)
Trong mt vng kn: g g
u
1
+ u
2
+ + u
n
= 0 (1)
Trong mch xoay chiu, cc in p u c dng hnh sin, nn
(1) c dng:
U i ( t + ) + U i ( t + ) + + U i ( t + ) 0 U
m1
sin(t +
1
) + U
m2
sin(t +
2
) + + U
mn
sin(t +
n
) = 0
0 ...
2 1
= + + +
n
U U U

(KA)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
60
nh lut Kirchhoff (2)
Ti mt nh:
i
1
+ i
2
+ + i
n
= 0 (1)
Trong mch xoay chiu, cc dng in u c dng hnh sin, nn
(1) c dng:
I i ( t + ) + I i ( t + ) + + I i ( t + ) 0 I
m1
sin(t +
1
) + I
m2
sin(t +
2
) + + I
mn
sin(t +
n
) = 0
0 ...
2 1
= + + +
n
I I I

(KD)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
61
Phn tch mch xoay chiu
nh lut Ohm & nh lut Kirchhoff ng i vi cc nh lut Ohm & nh lut Kirchhoff ng i vi cc
tn hiu phc ho
Cc bc phn tch mch in xoay chiu: p y
1. Phc ho mch in (phc ho cc phn t mch)
2. Phn tch mch in bng cc phng php phn tch mch
mt chiu
3. Chuyn tn hiu phc ho sang tn hiu tc thi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
62
Phn tch mch xoay chiu
VD
e(t) = 100sin100t V; r = 200 ; L = 3 H; ( ) ; ; ;
C = 20 F; i = ?
1. Phc ho mch in (phc ho cc phn t mch)
2 Phn tch mch in bng cc phng php phn 2. Phn tch mch in bng cc phng php phn
tch mch hc trong phn mch mt chiu
3. Chuyn tn hiu phc ho sang tn hiu tc thi
200
300 j
I

300 j
500 j
70, 71
o
0 V
I
70, 71
I =

o
0
0, 25
200 300 500 j j
=
+
o
45 A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
63
o o
( ) 0, 25 2 sin(100 45 ) 0, 35sin(100 45 ) A i t t t = + = +
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
64
10. nh l Norton
Dng nhnh (1)
n s l cc dng in ca cc nhnh n s l cc dng in ca cc nhnh
S lng n s = s lng nhnh (khng k ngun dng)
ca mch
Lp h phng trnh bng cch
p dng KD cho n
KD
nh, v p g
KD
,
p dng KA cho n
KA
vng
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
65
Dng nhnh (2)
VD1
A
B
n
KD
= s_nh 1 = 3 1 = 2 vit 2 p/tr theo KD
0 :
3 2 1
= + I I I a

0 :
4 3
= + J I I b

n
KA
= s_nhnh s_nh + 1 = 4 3 + 1 = 2
vit 2 p/tr theo KA
1 1 2 2 1 2
: A Z I Z I E E =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
66
1 1 2 2 1 2
2 2 3 3 4 4 2
: B Z I Z I Z I E + + =

Dng nhnh (3)
VD1
A
B

=
= +
4 3
3 2 1
0
J I I
I I I


- Dng
p
1
I
I

=
2 1 2 2 1 1
4 3
E I Z I Z I Z
E E I Z I Z
J I I


- p
- Cng sut
2
3
I
I
I

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


67

= + +
2 4 4 3 3 2 2
E I Z I Z I Z
-
4
I

Dng nhnh (4)


VD2
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
0 I I I J

1 2 3
0 I I I J + + =
1 1 2 2 1
Z I Z I E =


2 2 3 3 3
Z I Z I E + =
1 2 3
2 I I I + =

o
30

1 2
2 3
10 20 30
20 (5 10) 45
I j I
j I j I
=
+ =

o
15

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


68
1 2 3
1 2 3
; ; I I I
A A A
= = =
A A A

Dng nhnh (5)
VD2
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
2 I I I

o
30

1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
1 2 3
2 I I I + =
o
1 2
30
10 20 30
20 (5 10) 45
I j I
j I j I

=
+ =


o
15

2 3
20 (5 10) 45 j I j I + = 15

1 2 3
1 2 3
; ; I I I
A A A
= = =
A A A

1 1 1
10 20 0
0 20 5 10
j
j j

A =
20 0 1 1 1 1
1 10 0
20 5 10 20 5 10 20 0
j
j j j j j

= +

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
69
0 20 5 10 j j
250 200 j =
Dng nhnh (6)
VD2
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
2 I I I

o
30

1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
1 2 3
2 I I I + =
o
1 2
30
10 20 30
20 (5 10) 45
I j I
j I j I

=
+ =


o
15

2 3
20 (5 10) 45 j I j I + = 15

2
o
30 1 1
30 20 0 j

1
I =

30 20 0
45
j
o
15 20 5 10
250 200
j j
j


1, 04 3, 95 j = + 4, 09 =
o
75, 2 A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
70
o
1
4, 09 2 sin( 75, 2 ) A i t e = +
Dng nhnh (7)
VD2
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
2 I I I

o
30

1 2 3
2 I I I + =
o
1 2
30
10 20 30
20 (5 10) 45
I j I
j I j I

=
+ =


o
15

2 3
20 (5 10) 45 j I j I + = 15

1 2
o
30 1
10 30 0

2
I =

10 30 0
0 45
o
15 5 10
250 200
j
j


1, 98 0, 98 j = + 2, 20 =
o
26, 4 A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
71
o
2
2, 20 2 sin( 26, 4 ) A i t e = +
Dng nhnh (8)
VD2
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
2 I I I

o
30

1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
1 2 3
2 I I I + =
o
1 2
30
10 20 30
20 (5 10) 45
I j I
j I j I

=
+ =


o
15

2 3
20 (5 10) 45 j I j I + = 15

1 1 2
o
30
10 20 30 j

3
I =

10 20 30
0 20 45
j
j

o
15
250 200 j
4, 75 3, 93 j = + 6,16 =
o
39, 6 A
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
72
o
3
6,16 2 sin( 39, 6 ) A i t e = +
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
73
10. nh l Norton
Th nh (1)
0
c
=

1 2
1 1 1 1
a b
E E
Z Z Z Z Z Z

| |
+ + = +

|
\ .


1
1
1
a
E
I
Z

=

2
2
a
E
I

=

1 2 3 3 1 2
1 1 1
a b
Z Z Z Z Z Z
J
Z Z Z

\ .

| |

+ + =
|

\ .



a
b


2
2
I
Z
3
3
a b
I
Z

=

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


74
3 3 4
Z Z Z

\ .

3
Z
4
4
b
I
Z

VD1
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
Th nh (2)
1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
1 1 1 30
2
10 20 5 10 10
a
j j

| |
+ + = +
|

\ .

o
45
30
o
15
5 10 j
19 57 39 50 V j

19, 57 39, 50 V
a
j =

1
30 (19, 57 39, 50)
1, 04 3, 95 4, 09
10
j
I j

= = + =

o
75, 2 A

o
1
4 09 2 sin( 75 2 ) A i t e

= +

2
(19, 57 39, 50)
1, 98 0, 98 2, 20
20
j
I j
j

= = + =

o
26, 4 A
45
I

o
15 (19, 57 39, 50)
4 75 3 93 6 16
j
j
+
+
o
39 6 A

1
o
2
o
3
4, 09 2 sin( 75, 2 ) A
2, 20 2 sin( 26, 4 ) A
6,16 2 sin( 39, 6 ) A
i t
i t
i t
e
e
e

= +

= +

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


75
3
I =
( )
4, 75 3, 93 6,16
5 10
j
j
j
= + =

o
39, 6 A

Th nh (2)
VD2
20 E =

o
45 V; 5 J =

o
60 A 20 E = 45 V; 5 J = 60 A
; 12
1
O = Z ; 10
2
O = j Z
O = 16
3
j Z
Tnh cc i?
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
76
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
77
10. nh l Norton
Dng vng (1)
A
I

B
I

1 2 1 2
( ) ( )
A A B
Z I Z I I E E + =

1 A
I I
I I I
=



1 2 1 2
2 3 4 2
( ) ( )
( ) ( ) ( )
A A B
B A B B
Z I Z I I E E
Z I I Z I Z I J E
+

+ + + =


A
B
I
I

2
3
4
B A
B
B
I I I
I I
I I J

= +



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
78
4 B
Dng vng (2)
VD1
1 2 3
10 ; 20 ; 5 10 ; Z Z j Z j = O = O = O
1 3
30V; 45 E E = =

o
15 V; 2 J =

o
30 A;
Tnh cc dng in trong mch?
A
I

B
I

10 20( 2
A A B
I j I I + +

o
30 ) 30
20( 2
B A
j I I
=


o
30 ) (5 10) 45
B
j I + =

o
15

20( 2
B A
j I I 30 ) (5 10) 45
B
j I + 15

(10 20) 20 30 20.2


A B
j I j I j + =


o
30
20 (5 20) 20 2 j I j I j

+ +

o
30 45 +
o
15

1, 04 3, 95 A
4 75 3 93 A
A
B
I j
I j
= +


= +

20 (5 20) 20.2
A B
j I j I j + + = 30 45 + 15

4, 75 3, 93 A
B
I j = +

1
1, 04 3, 95 4, 09
A
I I j = = + =


o
75, 2 A
2 20 I I I J = + =

o
26 4 A

o
1
o
4, 09 2 sin( 75, 2 ) A
2 20 2 sin( 26 4 ) A
i t
i t
e
e

= +

= +

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


79

2
2, 20
A B
I I I J = + =
3
26, 4 A
4, 75 3, 93 6,16
B
I I j = = + =

o
39, 6 A

2
o
3
2, 20 2 sin( 26, 4 ) A
6,16 2 sin( 39, 6 ) A
i t
i t
e
e
= +

= +

Dng vng (2)


VD2
200 E =

0V; 10 J =

o
30 A 200 E 0V; 10 J 30 A
Z
1
= Z
2
= 20 + j10 ; Z
3
= 15 ;
Z
4
= 10 j5 ; Z
5
= 5 + j10 ;
T h i? Tnh cc i?
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
80
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
81
10. nh l Norton
Bin i tng ng (1)
C h t th i ti Z Z Cc phn t th ng ni tip Z
td
= Z
k

1 1
Cc phn t th ng song song

=
k td
Z Z
Cc ngun p ni tip

=
k td
E E

Cc ngun dng song song

=
k td
J J

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
82
Bin i tng ng (2)
E Z J Z

Bin i
J Z E
td

=
d
E
J =

, , E Z J Z
Bin i
J Z E
td
td
J
Z
1
Bin i Millman
1 2 3
1
1 1 1
td
Z
Z Z Z
=
+ +
Bin i Millman
1 2 3
1 2 3
1 1 1
td
E E E
Z Z Z
E
+
=

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


83
1 2 3
1 1 1
td
Z Z Z
+ +
Bin i tng ng (3)
C A
C A
Z
Z Z
Z Z Z + + =
1
2 1
Z Z Z
Z Z
Z
A
+ +
=
B
Z
B A
B A
Z Z
Z Z Z + + =
2
3 2 1
Z Z Z + +
3 2
Z Z Z
Z Z
Z
B
=
C
B A
Z
2
C B
Z Z
Z Z Z + + =
3 2 1
Z Z Z
B
+ +
3 1
Z Z
Z =
A
C B
Z
Z Z Z + + =
3
3 2 1
Z Z Z
Z
C
+ +
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
84
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
85
10. nh l Norton
Ma trn (1)
A
B
1 2 3
3 4
0 I I I
I I J

+ =



(
(
(

(
(
(

(
(
(

2
1
0
1 1 0 0
0 1 1 1
J
I
I

1 1 2 2 1 2
2 2 3 3 4 4 2
Z I Z I E E
Z I Z I Z I E

+ + =



(
(
(


=
(
(
(
(

(
(
(

2
2 1
4
3
4 3 2
2 1
0
0 0
E
E E
I
I
Z Z Z
Z Z

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


86

AI=B

Ma trn (2)
A
B
1 2 3 4
I I I I

1
2
1 1 1 0 0
0 0 1 1
I
J
I
(
( (
(
( (

(
( (

a
b
a
b
1 2 3 4
2
1 2 1 2
3
2 3 4 2
4
0 0
0
Z Z E E
I
Z Z Z E
I
(
( (
=
(
( (

(
( (
(


A
B
A
B
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
87
Ma trn (3)

= + + +
= +
J Z E I Z Z Z I Z
E E I Z I Z Z
V V
V V


4 2 2 4 3 2 1 2
2 1 2 2 1 2 1
) (
) (

+ + + J Z E I Z Z Z I Z
V V 4 2 2 4 3 2 1 2
) (
(
(


=
(
(

+
E E I
Z Z Z Z
Z Z Z
v

2 1 1
2 2 1
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
88
(

+ +
J Z E I
Z Z Z Z
v 4 2 2
4 3 2 2
Tt c cc ngun
Ma trn (4)
Tt c cc ngun
p c mt trn
ng i ca dng
vng:
Tt c cc tng
tr c mt trn
ng i ca
-ngun p : cng
chiu th (+),
ngc chiu th ()
1 V
I

g
-ngun p :
cng chiu th (),
ngc chiu th (+)
1 V
4
Z J

1 2 2
1 1 2 v
Z Z Z
I E E
+ ( (
(
( (
(


Tt t t h
1 2 2
1 1 2
2 2 3 4
2 2 4
v
v
Z Z Z Z
I E Z J
=
( (
(
+ +




I

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


89
Tt c cc tng tr c
mt trn ng i ca
Tt c cc tng tr chung ca
& ; nu cng chiu th (+),
ngc chiu th ()
2 V
I

1 V
I
2 V
I

Phn tch mch xoay chiu


1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
90
10. nh l Norton
Xp chng (1)
p dng cho mch in c t 2 ngun tr ln p dng cho mch in c t 2 ngun tr ln
c dng trong phn tch mch mt chiu, mc
ch: c th lm cho cu trc mch tr nn n gin hn g
Li ch ca nguyn l ny trong phn tch mch xoay
chiu:
C th lm cho cu trc mch tr nn n gin hn
Rt tin dng khi phn tch mch c nhiu ngun c tn s
khc nhau
Ch : tuyt i khng c cng (trong min phc)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
91
Ch : tuyt i khng c cng (trong min phc)
cc tn hiu sin c tn s khc nhau
Xp chng (2)
k = 1
Gi ngun th k, trit tiu cc ngun cn li
Phn tch mch in khi ch c ngun th k u
k
, i
k
k = k + 1
k < s lng ngun trong mch ?
ng
s_lng_ngun

s_lng_ngun
i i

Sai
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
92
1
k
k
u u
=
=

1
k
k
i i
=
=

Xp chng (3)
VD1
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) V; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F ? L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F; u
R1
= ?
B 1 B 2 B 3 Bc 1
1.1 Trit tiu e
1
& j
1
2
R
e
u
Bc 2
2.1 Trit tiu e
2
& j
1
1
R
e
u
Bc 3
3.1 Trit tiu e
1
& e
2
1 R
j
u
1.2 Tnh u
R1
|
e2
2.2 Tnh u
R1
|
e1
3.2 Tnh u
R1
|
j
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
93
Bc 4: u
R1
= u
R1
|
e2
+ u
R1
|
e1
+ u
R1
|
j
Xp chng (4)
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) V; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F ?
VD1
L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F; u
R1
= ?
B 1
2
2
1 2
6
1A
1 5
e
e
i
R R

= = =
+ +
Bc 1
1.1 Trit tiu e
1
& j
1
2
R
e
u
1 1
1( 1) 1V
R
u R i = = =
1 1
2 2
1( 1) 1V
R
e e
u R i
1.2 Tnh u
R1
|
e2
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
94
Xp chng (5)
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) V; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F ?
VD1
2
1
C
L
R Z
Z Z R
R Z
= + +
+
L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F; u
R1
= ?
B 2
2
5( 10)
10 1
5 10
C
R Z
j
j
j
+

= + +

Bc 2
2.1 Trit tiu e
2
& j
1
1
R
e
u
5 8 9, 43 j = + =
o
58 O
1
1
1
7, 07
R
E
E
I
Z
= =

0
9 43
o
0, 75
58
=
o
58 A
1 E
Z 9, 43 58
1 1 1
1 1
1.0, 75
R R
E E
U R I = =


o
58 0, 75 =
o
58 V
2.2 Tnh u
R1
|
e1
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
95
o
1
1
1, 06sin(10 58 ) V
R
e
u t =
Xp chng (6)
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) V; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F ?
VD1
L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F; u
R1
= ?
( 50)(2,83
j L
E Z J j = =

o
30 ) 141, 42 =
o
120 V
Bc 3
3.1 Trit tiu e
1
& e
2
1 R
j
u
( 50)(2,83
j L
E Z J j 30 ) 141, 42 120 V
2
2
5( 2)
0, 69 1, 72
5 2
C
C
R Z j
Z j
R Z j

= = = O
+

1
141, 42
50
j
J
E
I
j R Z
= =
+ +

o
120
2, 93
50 1 0, 69 1, 72 j j
=
+ +
o
32 A
1 1
1.2, 93
R
U R I = =


o
32 2, 93 =
o
32 V
3.2 Tnh u
R1
|
j
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
96
1 1
,
R
J J

,
o
1
4,14sin(50 32 ) V
R
j
u t = +
Xp chng (7)
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) V; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F ?
VD1
L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F; u
R1
= ?
1
2
R
e
u
1
1
R
e
u
1 R
j
u
1
2
1V
R
e
u =
o
1
1
1, 06sin(10 58 ) V
R
e
u t =
o
1
4,14sin(50 32 ) V
R
j
u t = +
u
R1
= u
R1
|
e2
+ u
R1
|
e1
+ u
R1
|
j
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
97
o o
1 1, 06sin(10 58 ) 4,14sin(50 32 ) V t t = + + +
Xp chng (8)
e
1
= 45V (DC); e
4
= 60V (DC); j = 10sin(100t) A;
R 5 R 10 C 2 F L 0 1H ?
VD2
1
R
C
L
R
1
= 5; R
3
= 10; C = 2mF; L = 0,1H; u
C
= ?
1
R
1
e
j
3
R
4
e
Bc 1
u
1
R
e
C
R
L
1, 2
C
e e
u
1
e
3
R
4
e
Bc 3
1 2
C C C
e e j
u u u = +
1
R
j
C
3
R
L
C
j
u
Bc 2
1, 2
C C C
e e j
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
98
j
3
R
C
j
Xp chng (9)
e
1
= 45V (DC); e
4
= 60V (DC); j = 10sin(100t) A;
R 5 R 10 C 2 F L 0 1H ?
VD2
1
R
C
L
R
1
= 5; R
3
= 10; C = 2mF; L = 0,1H; u
C
= ?
1
R
1
e
j
3
R
4
e
Bc 1
u
1
R
e
C
R
L
1, 2
C
e e
u
1
e
3
R
4
e
1 4
1, 2
45 60 15V
C
e e
u e e = = =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
99
Xp chng (10)
e
1
= 45V (DC); e
4
= 60V (DC); j = 10sin(100t) A;
R 5 R 10 C 2 F L 0 1H ?
VD2
1
R
C
L
R
1
= 5; R
3
= 10; C = 2mF; L = 0,1H; u
C
= ?
1
R
1
e
j
3
R
4
e
1
3
1
1 5 10/ 2 1
1 ( ) 1 10( 100.0,1)
100.0, 002
5
100 0 002 10 100 0 1
C
j
R J
U
R j L j
j C j
R
j C R j L j j
e
e
e e

= =
+ + + +
+ +

3
100.0, 002 10 100.0,1
17, 68 17, 68
j C R j L j j
j
e e + +
= =
o
90 V
1
R
j
C
3
R
L
C
j
u
Bc 2
o
o
17, 68 2 sin(100 90 )
25sin(100 90 ) V
C
j
u t
t
=
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
100
j
3
R
C
j
25sin(100 90 ) V t =
Xp chng (11)
e
1
= 45V (DC); e
4
= 60V (DC); j = 10sin(100t) A;
R 5 R 10 C 2 F L 0 1H ?
VD2
1
R
C
L
R
1
= 5; R
3
= 10; C = 2mF; L = 0,1H; u
C
= ?
1
R
1
e
j
3
R
4
e
C
1, 2
15V
C
e e
u =
Bc 1
1 2
C
u
1
R
1
e
C
3
R
L
1, 2
C
e e
1
3
4
e
C
Bc 3
1, 2
C C C
e e j
u u u = +
1
R
j
3
R
L
C
j
u
Bc 2
o
15 25sin(100 90 ) V t = +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
101
o
25sin(100 90 ) V
C
j
u t =
Xp chng (13)
e = 45V (DC); j
1
= 6sin(100t + 15
o
) A; j
2
= 10sin(100t) A;
R 5 R 10 C 2 F L 0 1H i ?
VD3
e
1
j
C R
1
= 5; R
2
= 10; C = 2mF; L = 0,1H; i
R1
= ?
1
R
e
L
C
2
R
2
j
R
e
L
C
2
R
j
1 R
e
i
1
1
45
9A
5
R
e
e
i
R
= = =
1

1
R
2
j
j
i
1 2 2
1
1, 2
1
1
2
1
1 ( )
R
j j
J R J
j L
j C
I
R j L
R j L
R
j C R j L
e
e
e
e
+
=
+
+ +
+

1
j
L
C
R
1
1, 2
R
j j
i
1
4, 52 1, 97 4, 92
j C R j L
j
e e +
= + =
o
23, 6 A
o
9 4 92 2 i (100 23 6 ) i t + +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
102
1
R
L
2
R
2
j
o
1
o
9 4, 92 2 sin(100 23, 6 )
9 6, 97sin(100 23, 6 ) A
R
i t
t
= + +
= + +
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
103
10. nh l Norton
Thevenin (1)
Mt mch tuyn tnh 2 cc c th
t
I

y
c thay th bng mt mch
tng ng gm c ngun p

Mch
tuyn tnh
2 cc
Z
t
td
E

& tng tr Z
td
, trong :
: ngun p h mch trn 2 cc
Z h i khi i i
2 cc
td
E

Z
td
: tng tr trn hai cc khi trit tiu
cc ngun t
I

t td
td
t
Z Z
E
I
+
=

Z
t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
104
t td
Z Z +
Thevenin (2)
Mch
tuyn tnh
2 cc trit
Z
td
Mch
tuyn tnh
2 cc trit
tiu ngun
td
y
2 cc
Mch Mch
tuyn tnh
2 cc
td
E

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


105
Thevenin (3)
VD1
20 E =

0
45 V;
5 J =

o
60 A
Tnh i
2
bng mng Thevenin?
; 12
1
O = Z ; 10
2
O = j Z O = 16
3
j Z
O =

=
+
= 76 , 5 68 , 7
16 12
) 16 ( 12
3 1
3 1
j
j
j
Z Z
Z Z
Z
td
20
E
J

o
45
5

o
60
1
1 3
1 1
td a
J
Z
E
Z Z


= = =
+


5
12

o
60
1 1
12 16 j
+

54, 38 =
o
140, 4 V
54 38
E

o
140 4
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
106
2
2
54, 38
td
td
E
I
Z Z
= =
+

140, 4
6, 20
7, 68 5, 76 10 j j
=
+
o
169, 3 A
Thevenin (4)
VD2
1
Z
2
Z
4
Z
1
100 E =

o
4
30 V; 80 E =

o
45 V; 5A; J =

1
1
E

2
3
Z
4
E

1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tnh dng in qua Z
2
bng /l Thevenin?
Z
1
Z
3
Z
4
Z
td
Z
3 4
1
3 4
20( 25)
10 10 100
20 25
td
Z Z j j
Z Z j
Z Z j j

= + = + = + O
+
E =

3
E a
b
td a b
E =
1 1 1 1
137 50V
a a
Z J E E Z J j + = = + = +


4
226 226V
E
Z I Z j +

1
Z
1
E

3
Z
4
Z
td
E a
b
4
3 3 3
3 4
226 226V
b
Z I Z j
Z Z
= = = +
+
363 176V
td a b
E j = =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


107
4
E

2
2
363 176
1,19 3,81A
10 100 5
td
td
E j
I j
Z Z j

= = =
+ + +

Thevenin (5)
VD3
1
100 E =

o
3 4
30 V; 5A; 8 J J = =

o
45 A;
1
E

3
J

3
Z
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tnh dng in qua Z
3
bng /l Thevenin?
1
Z
2
Z
3
4
Z
4
J

d
Z
Z
Z
td
Z
1 2
4
1 2
10.5
25 3, 33 25
10 5
td
Z Z
Z Z j j
Z Z
= + = + = + O
+ +
1
Z
2
Z
4
Z
4
J

3
J

td
E
a
b
E =


3
3
12 68 28 94A
td
td
E
I
Z Z
j
=
+
= +

Z
1
E

2
Z
4
Z
J

td
td a b
E =
1
3
1 2 1
1 1
a
E
J
Z Z Z

| |
+ = +
|

\ .

45, 53 16, 67V


a
j = +



12, 68 28, 94A j = +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
108
1
Z 4
J
3 4
4
1
b
J J
Z

\ .

= +

141, 4 16, 4V
b
j


Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
109
10. nh l Norton
Norton (1)
Mch
tuyn tnh tuyn tnh
2 cc

td td td
J Z E

=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
110
Norton (2)
VD1
1
100 E =

o
4
30 V; 80 E =

o
45 V; 5A; J =

1
Z 4
Z
a b
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tm mng tng ng Norton?
Z
1
1
E

3
Z
4
E

1
Z
3
Z
4
Z
td
Z
a
3
3 4
1
20( 25)
10 10 100
d
Z Z j j
Z Z j

= + = + = + O
b
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
111
1
3 4
10 10 100
20 25
td
Z Z j
Z Z j j
+ + + O
+
Norton (3)
VD1
1
100 E =

o
4
30 V; 80 E =

o
45 V; 5A; J =

1
Z 4
Z
a b
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tm mng tng ng Norton?
a a
1
1
E

3
Z
4
E

1
Z
1
E

3
Z
4
Z

td
J

a a
1
I

1 td
J I J = +

1, 39 3, 77A j =
4
E

1 4
1 4
150 88V
1 1 1
a
E E
J
Z Z
j
+ +
= = +

1
1
6, 39 3, 77A
a
E
I j
Z

= =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


112
1 3 4
1 1 1
a
j
Z Z Z

+ +
1
1
j
Z
Norton (4)
VD1
1
100 E =

o
4
30 V; 80 E =

o
45 V; 5A; J =

1
Z 4
Z
a b
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tm mng tng ng Norton?
Z
1
1
E

3
Z
4
E

1
Z
3
Z
4
Z
td
Z
10 100
td
Z j = + O
3
td
j
1
Z
1
E

3
Z
4
Z
td
J

1, 39 3, 77A
td
J j =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


113
1
3
4
E

td
j
Norton (5)
VD2
1
100 E =

o
3 4
30 V; 5A; 8 J J = =

o
45 A;
1
E

3
J

a
b
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tm mng tng ng Norton?
1
Z
2
Z
4
Z
4
J

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


114
Thevenin & Norton (1)
J Z E

=
td td td
J Z E =
td
td
td
E
Z
J
=

td
J
h mch
ngn mch
td
U
Z
I
=

h mch td
E U =

J I

(C h h 2 h h i )
ngn mch td
J I =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
115
(Cch th 2 tnh tng tr tng ng ca s Thevenin)
Thevenin & Norton (2)
Vic p dng nh l Thevenin hoc nh l Norton gi l phng p g g p g
php mng mt ca/mng 2 cc
Cc mch in c xy dng da trn nh l Thevenin hoc
nh l Norton gi l s (tng ng) Thevenin hoc s nh l Norton gi l s (tng ng) Thevenin hoc s
(tng ng) Norton
S Norton c th rt ra c t s Thevenin & ngc li
Z khi i i h Z
td
= tng_tr_vo_sau_khi_trit_tiu_ngun, hoc
,
h mch td Thevenin
td
E U
Z = =


hoc
,
ngn mch
td
td Norton
Z
I J


1
,
td
Z =

l dng in chy vo cng, o/tnh c sau khi


vo
I

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


116
,
vo
td
I
g y g,
trit tiu ngun & t in p 1V ln cng vo
vo
I
Thevenin & Norton (3)
VD
1
100 E =

o
4
30 V; 80 E =

o
45 V; 5A; J =

1
Z 4
Z
a b
1 2 3 4
10 5 ; 20 25 ; Z Z Z j Z j = O; = O = O; = O
Tm tng tr tng ng Z
ab
?
1
1
E

3
Z
4
E

td
E a
b
td
ab
td
E
Z
J
=

1
Z
1
E

3
Z
4
Z

td
E a
b
4
E

363 176V
td
E j =

1
Z
1
E

Z
4
Z
td
J

a a
1
I

1, 39 3, 77A
td
J j =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


117
1
E J
3
Z
4
E

10 100
ab
Z j = + O
Phn tch mch xoay chiu
1. nh lut Ohm
2. nh lut Kirchhoff
3. Dng nhnh g
4. Th nh
5. Dng vng
6. Bin i tng ng
7. Ma trn
8. Nguyn l xp chng
9. nh l Thevenin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
118
10. nh l Norton
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 Cng s t trong mch oa chi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
119
9. Phn tch mch in bng my tnh
Cng sut trong mch xoay chiu
Cng sut l mt i lng quan trng g g q g
Tt c cc thit b in (dn dng & cng nghip) u c thng
s v cng sut
Ni dung: Ni dung:
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 T hi d 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5. H s cng sut
6 C h 6. Cng sut phc
7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


120
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Cng sut tc thi (1)
Cng sut tc thi: Cng sut tc thi:
p(t) = u(t).i(t)
l tc hp th nng lng ca mt phn t mch l tc hp th nng lng ca mt phn t mch
Nu
u(t) = U sin(t + ) u(t) = U
m
sin(t +
u
)
i(t) = I
m
sin(t +
i
)
Th Th
p(t) = U
m
I
m
sin(t +
u
)sin(t +
i
)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
121
Cng sut tc thi (2)
)] cos( ) [cos(
1
sin sin B A B A B A + =
p(t) = U
m
I
m
sin(t +
u
)sin(t +
i
)
)] cos( ) [cos(
2
sin sin B A B A B A + =
( ) [cos( ) cos(2 )]
m m
U I
p t t e = + + ( ) [cos( ) cos(2 )]
2
u i u i
p t t e = + +
( ) (2 )
m m m m
U I U I
t + + cos( ) cos(2 )
2 2
m m m m
u i u i
t e = + +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
122
hng s sin
Cng sut tc thi (3)
U I U I
( ) cos( ) cos(2 )
2 2
m m m m
u i u i
U I U I
p t t e = + +
p(t)
2
m m
U I
cos( )
2
m m
u i
U I

t
0
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
123
t
Cng sut tc dng (1)
Kh o cng sut tc thi Kh o cng sut tc thi
Trong thc t ngi ta o cng sut tc dng (bng
otmt, wattmeter) , )
Cng sut tc dng: trung bnh ca cng sut tc thi
trong mt chu k g
1
T
}
0
1
( )
T
P p t dt
T
=
}
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
124
Cng sut tc dng (2)
1
( )
T
P d
}
0
1
( ) P p t dt
T
=
}
( ) ( ) (2 )
m m m m
U I U I
t t ( ) cos( ) cos(2 )
2 2
m m m m
u i u i
p t t e = + +
1 1 1 1
T T
} }
0 0
1 1 1 1
cos( ) cos(2 )
2 2
T T
m m u i m m u i
P U I dt U I t dt
T T
e = + +
} }
Trong mt chu k gi tr trung bnh ca thnh phn xoay chiu bng zero Trong mt chu k, gi tr trung bnh ca thnh phn xoay chiu bng zero
1
cos( )
m m u i
P U I =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
125
( )
2
m m u i

Cng sut tc dng (3)
m
U
U =

U I
2
u

m
I
I =

m
I
I =
i

2
m m
U I
UI =

u i

m m
U I 1 1
( ) i ( ) U I j U I +
2
i

2
I
i

2
m m
cos( ) sin( )
2 2
u i m m u i m m u i
U I j U I = +
1
cos( ) P U I cos( )
2
m m u i
P U I =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
126
Re{ } P UI =
Cng sut tc dng (4)
11

Re{ } cos( )
2
m m u i
P UI U I = =

2 2
1 1 1
cos(0)
2 2 2
m m m m m
P U I U I I R I R = = = =
u i
=
1
o
1
cos(90 ) 0
2
m m
P U I = =
o
90
u i
=

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
127
(Cng sut tc dng ca cun cm hoc t in bng zero)
Cng sut tc dng (5)
V d: V d:
u(t) = 150sin(314t 30
o
) V
i(t) = 10sin(314t + 45
o
) A i(t) 10sin(314t + 45 ) A
Tnh cng sut tc dng P.
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
128
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
129
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Truyn cng sut cc i (1)
I

2
P I R =
td
t
E
I =

Mch
tuyn tnh
Z
t
I
t t t
P I R =
td
t
E
I
Z Z
=
td td td
Z R jX = +
t
td t
Z Z +
tuyn tnh
2 cc
Z
t
t
td t
Z Z +
t t t
Z R jX = +
t
I

Z Z R jX R jX + = + + +
Z
t
( ) ( )
td t td td t t
td t td t
Z Z R jX R jX
R R j X X
+ = + + +
= + + +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
130
2 2
( ) ( )
td t td t td t
Z Z R R X X + = + + +
Truyn cng sut cc i (2)
I

2
P I R =
Mch
tuyn tnh
Z
t
I
t t t
P I R =
td
t
E
I =
tuyn tnh
2 cc
Z
t
2 2
( ) ( ) Z Z R R X X
t
td t
Z Z +
t
I

2 2
( ) ( )
td t td t td t
Z Z R R X X + = + + +
2
Z
t
2
2 2
( ) ( )
td t
t
td t td t
E R
P
R R X X
=
+ + +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
131
Truyn cng sut cc i (3)
2
d
E R
2 2
( ) ( )
td t
t
td t td t
E R
P
R R X X
=
+ + +
0
t
P c

0
0
t
t
R
P

iu kin P
t
t cc i:
0
t
t
X

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


132
Truyn cng sut cc i (4)
P c

( ) P R X X c +
0
t
t
P
X
P
c

2 2
( ) ( ) 2 ( ) P R R X X R R R c
2
2 2 2
( )
0
[( ) ( ) ]
t t td t
td
t td t td t
P R X X
E
X R R X X
c +
= =
c + + +
0
t
t
P
R
c

2 2
2
2 2 2
( ) ( ) 2 ( )
0
2[( ) ( ) ]
t td t td t t td t
td
t td t td t
P R R X X R R R
E
R R R X X
c + + + +
= =
c + + +
2 2
( )
t td
X X
R R X X
=


+ +

t td
X X
R R
=

( )
t td td t
R R X X = + +

t td
R R =

Z Z
truyn cng sut cc i, tng tr ti phi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
133
t td
Z Z =
y g , g p
bng lin hp phc ca tng tr Thevenin
Truyn cng sut cc i (5)
2
E R
2
2 2
( ) ( )
td t
t
td t td t
E R
P
R R X X
=
+ + +
2
td
E
P
max
4
td
t
td
P
R
=
t td
t td
X X
R R
=

=
t td
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
134
Truyn cng sut cc i (6)

Z Z =
truyn cng sut cc i, tng tr ti phi
t td
Z Z =
bng lin hp phc ca tng tr Thevenin
Nu Z = R ? X = 0
2 2
0 ( )
t
P
R R X X
c
Nu Z
t
= R
t
? X
t
= 0
2 2
0 ( )
t
t td td t
t
P
R R X X
R
c
= = + +
c
2 2
t td td td
R R X Z = + =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
135
Truyn cng sut cc i (7)
VD
20 E =

o
45 V; 5 J =

o
60 A
Tnh Z
2
n nhn c cng sut cc i?
Cng sut bng bao nhiu?
; 12
1
O = Z O = 16
3
j Z
1 3
12( 16) Z Z j
Z

= =
1 3
12 16
7, 68 5, 76
td
Z
Z Z j
j
= =
+
= O
2

7, 68 5, 76
td
Z Z j = = + O
2

td
Z Z =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
136
2
, ,
td
j
2 td
Truyn cng sut cc i (8)
VD
20 E =

o
45 V; 5 J =

o
60 A
Tnh Z
2
n nhn c cng sut cc i?
Cng sut bng bao nhiu?
; 12
1
O = Z O = 16
3
j Z
2
max
4
td
t
E
P
R
=
1
20
E
J
Z
E

= = =


o
45
5
12

o
60
54 38 =
o
140 4 V
4
td
R
7, 68 5, 76
td
Z j = O
1
1 3
1 1
td a
E
Z Z
= = =
+
12
1 1
12 16 j
+

54, 38 = 140, 4 V
2 2
54 38
d
E
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
137
, ,
td
j
54, 38V
td
E =
max
54, 38
96, 3W
4 4.7, 68
td
t
td
E
P
R
= = =
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
138
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Tr hiu dng (1)
Xut pht t nhu cu o/nh gi tc dng ca mt Xut pht t nhu cu o/nh gi tc dng ca mt
ngun p/ngun dng trong vic cung cp cng sut cho
mt in tr (ti thun tr)
nh ngha: Tr hiu dng ca mt dng in chu k l
ln mt dng in mt chiu, cng sut m dng in
mt chiu ny cung cp cho mt in tr bng cng sut
m dng in chu k cung cp cho in tr
C th vit tt tr hiu dng l rms (root-mean-square)
Gi tt l dng hiu dng (& p hiu dng)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
139
K hiu: I & U [ca dng chu k i(t) & p chu k u(t)]
Tr hiu dng (2)
1
T T
R
} }
2 2
0 0
1
T T
R
P i Rdt i dt
T T
= =
} }
2
1
T
I i dt =
}
2
P I R =
0
T
}
2
0
1
T
U u dt
T
=
}
Tng t:
I l tr hiu dng ca i(t)
2
1
T
X dt
}

root-mean-square
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
140
2
0
X x dt
T
=
}
Tng qut:
Tr hiu dng (3)
1 1
T T
} }
2
1
T
I i dt =
}
( ) sin
m
i t I t e =
2 2
0 0
1 1
[ sin ]
T T
m
I i dt I t dt
T T
e = =
} }
0
I i dt
T
}
1 1 2
( )
m
2
0
1 1 cos 2
2
T
m
t
I dt
T
e
=
}
2
0
2
2
T
m m
I I
dt
T
= =
}
m
U
U =
m
I
I =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
141
2
U
2
Tr hiu dng (4)
Tnh tr hiu dng ca u(t) = 311sin314t V
VD 1
Tnh tr hiu dng ca u(t) 311sin314t V
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
142
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
143
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Cng sut biu kin (1)
1
cos( )
m m u i
P U I = ( )
2
m m u i

m
U
U = cos( ) P UI =
2
U =
m
I
I =
cos( )
u i
P UI =
(P: cng sut tc dng)
2
I =
t S = UI
(S: cng sut biu kin)
cos( ) P S =
(S: cng sut biu kin)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
144
cos( )
u i
P S =
Cng sut biu kin (2)
Tch ca tr hiu dng ca in p & tr hiu dng ca Tch ca tr hiu dng ca in p & tr hiu dng ca
dng in
S = UI
n v: VA (vn-ampe, volt-ampere)
Ch : n v ca cng sut tc dng P l W(ot watt) Ch : n v ca cng sut tc dng P l W (ot, watt)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
145
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
146
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
H s cng sut (1)
P = Scos(
u

i
) (
u

i
)
H s cng sut: pf = cos(
u

i
)
pf : power factor pf p
Du ca (
u

i
) khng nh hng n pf
0 pf 1

u

i
: gc h s cng sut
Ti thun tr:
u

i
= 0 pf = 1 P = S = UI
Ti thun in khng:
u

i
= 90
o
pf = 0 P = 0
pf ca ti in khng cm gi l pf chm pha
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
147
pf ca ti in khng dung gi l pf sm pha
H s cng sut (2)
u(t) = 100sin(314t + 30
o
) V
VD
u(t) 100sin(314t + 30 ) V
i(t) = 5sin(314t 15
o
) A
Tnh S pf Tnh S, pf
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
148
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
149
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Cng sut phc (1)
Cha mi thng tin lin quan n cng sut ca mt ti Cha mi thng tin lin quan n cng sut ca mt ti
n v: VA (vn-ampe, ging n v ca cng sut biu
kin))
Z
I

I
U

S UI =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
150
S UI
Cng sut phc (2)

S UI =

U U =


S U
( )
I
( )
UI
U U =
u

I I =

S U =
( ) u
I
( ) i

UI =
u i

cos( ) sin( )
u i u i
UI jUI = + ( ) ( )
u i u i
j
S UI =
cos( ) sin( ) S
u i u i
S jS = +
P jQ = + jQ
P : cng sut tc dng (W)

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


151
Q : cng sut phn khng (VAR, volt-ampere reactive)
Cng sut phc (3)
Cng sut tc dng P = UIcos(
i
) Cng sut tc dng P UIcos(
u

i
)
Cng sut phn khng: Q = UIsin(
u

i
)
sin( ) gi l h s phn khng thng k hiu l rf sin(
u

i
) gi l h s phn khng, thng k hiu l rf
(reactive factor)
P l cng sut c ch P l cng sut c ch
Q l php o s trao i nng lng gia ngun & phn
in khng ca ti g c
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
152
Cng sut phc (4)

S UI =

2

S ZII ZI = =

2 2 2
( ) S R jX I I R jI X
U ZI =

Z R jX = +
2 2 2
( ) S R jX I I R jI X = + = +
P jQ = +
2

Re( ) Re( ) S P UI I R = = =

Im( ) Im( ) S Q UI I X = = =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


153
Cng sut phc (5)
I
2

Z
X

I
2
Z
I
2
X

Q
S
xI
2

R

I
2
R

P
T i t t T i t Tam gic tng tr Tam gic cng sut
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
154
Cng sut phc (6)

P jQ UI UI = + = = S

u i

2 2 2 2
S S UI P Q = = = +
Re( ) cos( ) S
u i
P S = = ( ) ( )
u i

Im( ) sin( ) S
u i
Q S = =
cos( )
u i
P
pf
S
= =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
155
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 Bo ton cng s t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
156
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Bo ton cng sut (1)
1 2
I I I = +

1 2

( ) S UI U I I = = +

1 2
U U U = +

1 2

( ) S UI U U I = = +

1 2
( ) S UI U I I +
1 2

UI UI = +

1 2
( ) S UI U U I +
1 2

U I U I = +

1 2
S S = +
1 2
S S = +
S S S S
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
157
1 2
... S S S S
n
= + + +
Bo ton cng sut (2)
S S S S = + + +
Cng sut phc ca ngun = tng cng sut phc ca ti
1 2
... S S S S
n
= + + +
Cng sut tc dng ca ngun = tng cng sut tc dng
ca ti
Cng sut phn khng ca ngun = tng cng sut phn
khng ca ti
Cng sut biu kin ca ngun tng cng sut biu
kin ca ti
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
158
Bo ton cng sut (3)
o
220 0 V E = Z

VD
220 0 V E = Z
1
4 2 Z j = + O
15 10 Z j = O
2
15 10 Z j = O
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
159
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
160
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Ci thin h s cng sut (1)
H s cng sut cng ln cng tt g g g
Dng I a cng sut P (cho trc) ti ti t l nghch vi h
s cng sut ti:
cos( )
cos( )
u i
u i
P
P UI I
U


= =

Vi mt cng sut P cho trc, h s cng sut cng nh th


dng I ti ti cng ln; dng ln hn mc cn thit s lm tng dng I ti ti cng ln; dng ln hn mc cn thit s lm tng
tn tht in p & tng tn tht cng sut trn ng dy & thit
b truyn ti in
H l ( ) h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
161
H s cng sut cng ln cng tt (
u

i
) cng nh cng tt
Ci thin h s cng sut (2)
Hu ht cc ti dn dng (my git, my iu ho, t lnh, ) u g ( y g , y , , )
c tnh cm khng
Cc ti ny c m hnh ho bng mt in tr ni tip vi mt
cun cm
Ci thin h s cng sut l qu trnh tng h s cng sut m
khng lm thay i in p & dng in ban u ca ti g t ay p & d g ba u ca t
Thng c thc hin bng cch ni ti song song vi mt t
in (t b)
C th hiu l in dung chn bt dng chy trn ng dy, ni
cch khc l mt phn ca dng in ng ra phi chy trn ng
dy (nu khng c t) chy qua chy li gia t v ti
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
162
dy (nu khng c t) chy qua chy li gia t v ti
Ci thin h s cng sut (3)
(
i
) cng nh cng tt (
u

i
) cng nh cng tt
Thng c thc hin bng cch ni ti song song vi
mt t in (t b) ( )
C
I

2 1
<
I
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
163
t
I
2 1

Ci thin h s cng sut (4)
Mc thm t song song gim gc lch pha gia dng Mc thm t song song gim gc lch pha gia dng
& p tng h s cng sut
Mun tng h s cng sut t cos
1
ln cos
2
th C = ? g g
1

2
(vn phi m bo P c gi nguyn)
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
164
Ci thin h s cng sut (5)
Q
1
= Ptg
1
, Q
2
= Ptg
2
Q
1 Q
S
1
Cng sut phn khng cn b sung:
Q = Q Q
Q
2
2
E
Q CE
X
e A = =
P
Q = Q
1
Q
2

2
Q
2

1
2
Q
C
E e
A
=
X
P
E e
Q Q P P
1 2 1 2 1 2
2 2 2
tg tg tg tg Q Q P P
C P
E E E

e e e

= = =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
165
Ci thin h s cng sut (6)
VD
Xt mt ti c in p 220 V, tn s 50 Hz, cng sut 1000kW, h s cng sut 0,8.
Phi b h b b hi h l 0 9? Phi b thm mt t bng bao nhiu nng h s cng sut ln 0,9?
1 2
tg tg
1 2
2
tg tg
C P
E

e
=
o
1 1 1 1
0,8 cos 0,8 36, 9 tg 0, 75 pf = = = =
o
0 9 cos 0 9 25 8 tg 0 48 pf = = = =
2 2 2 2
0, 9 cos 0, 9 25,8 tg 0, 48 pf = = = =
3
0, 75 0, 48
1000 10 0 0178F C

= =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
166
2
1000.10 0, 0178F
314(220)
C
Cng sut trong mch xoay chiu
1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng 1. Cng sut tc thi & cng sut tc dng
2. Truyn cng sut cc i
3 Tr hiu dng 3. Tr hiu dng
4. Cng sut biu kin
5 H s cng sut 5. H s cng sut
6. Cng sut phc
7 B t t 7. Bo ton cng sut
8. Ci thin h s cng sut
9 T hi d & t t hi hi
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
167
9. Tr hiu dng & cng sut ca tn hiu a hi
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (1)
Tn hiu a hi: tng ca cc sng sin c tn s khc Tn hiu a hi: tng ca cc sng sin c tn s khc
nhau (k c tn s zero (mt chiu))
V d: x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45
o
) ( ) ( )
2
1
T
X x dt =
}
2
2 o
5 10sin50 25sin(10 45 ) x t t ( = +

0
X x dt
T
}

( )
2
2
2 o
o o
5 10sin50 25sin(10 45 )
2 5 10 i 50 2 5 25 i (10 45 ) 2(10 i 50 )[25 i (10 45 )]
t t ( = + +

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
168
o o
2.5.10sin50 2.5.25sin(10 45 ) 2(10sin50 )[25sin(10 45 )] t t t t +
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (2)
( )
2
2
2 2 o
5 10sin50 25sin(10 45 ) x t t ( = + +

( )
o o
5 10sin50 25sin(10 45 )
2.5.10sin50 2.5.25sin(10 45 ) 2(10sin50 )[25sin(10 45 )]
x t t
t t t t
( = + +

+
( )
2
2 2
0 0 0
1 1 1
5 10sin50
T T T
x dt dt t dt
T T T
= + +
} } }
2
o
0
1
25sin(10 45 )
1 1
T
T T
t dt
T
( +
}
} }
o
0 0
o
1 1
2.5.10sin50 2.5.25sin(10 45 )
1
2(10sin50 )[25sin(10 45 )]
T T
T
tdt t dt
T T
t t dt
+
} }
}
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
169
0
2(10sin50 )[25sin(10 45 )] t t dt
T

}
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (3)
( )
2
2 2
1 1 1
5 10sin50
T T T
x dt dt t dt = + +
} } }
( )
0 0 0
2
o
0
5 10sin50
1
25sin(10 45 )
T
x dt dt t dt
T T T
t dt
T
= + +
( +

} } }
}
= 0
0
o
0 0
1 1
2.5.10sin50 2.5.25sin(10 45 )
T T
T
tdt t dt
T T

+
}
} }
o
0
1
2(10sin50 )[25sin(10 45 )]
T
t t dt
T

}
( )
2
2
2 2 o
0 0 0 0
1 1 1 1
5 10sin50 25sin(10 45 )
T T T T
x dt dt t dt t dt
T T T T
( = + +
} } } }
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
170
0 0 0 0
T T T T
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (4)
(t) 5 10 i 50t + 25 i (10t 45
o
)
( )
2
2
2 2 o
1 1 1 1
5 10sin50 25sin(10 45 )
T T T T
x dt dt t dt t dt ( = + +
} } } }
x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45
o
)
( )
0 0 0 0
5 10sin50 25sin(10 45 ) x dt dt t dt t dt
T T T T
( = + +
} } } }
2
0
1
T
X x dt
T
=
}
( )
2
2
2 o
0 0 0
1 1 1
5 10sin50 25sin(10 45 )
T T T
dt t dt t dt
T T T
( = + +
} } }
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
171
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (5)
x(t) = 5 10sin50t + 25sin(10t 45
o
) = x
0
x
1
+ x
2
( )
2
2
2 o
0 0 0
1 1 1
5 10sin50 25sin(10 45 )
T T T
X dt t dt t dt
T T T
( = + +
} } }
0 1 2
2 2
0
1
5 5
T
dt
T
=
}
( )
2
2 1 10
T
}
(Tr hiu dng ca x
0
)
( )
2
0
1 10
10sin50
2
T
t dt
T
=
}
2
2
0
1 25
25sin(10 45 )
T
t dt
(
=
}
(Tr hiu dng ca x
1
)
(Tr hiu dng ca x
2
)
( )
2 2
2 10 25 | | | |
0
25sin(10 45 )
2
t dt
T
(
=
}
(Tr hiu dng ca x
2
)
2 2 2
X X X
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
172
( )
2 10 25
5
2 2
X
| | | |
= + +
| |
\ . \ .
2 2 2
0 1 2
X X X = + +
Tr hiu dng ca tn hiu a hi (6)
2 2 2
( ) x t x x x X X X X = + = + +
0 1 2 0 1 2
( ) x t x x x X X X X = + = + +
(Ch : x
0
, x
1
& x
2
c tn s khc nhau)
1 1
2
0 0
( ) ( )
N N
k k
x t x t X X

= =

0 0
1 1
2
( ) ( )
N N
k k
u t u t U U

= =

0 0
( ) ( )
k k
1 1
2
( ) ( )
N N
i t i t I I


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
173
0 0
( ) ( )
k k
i t i t I I = =

Cng sut ca tn hiu a hi (1)
1 N

2
P RI
0
( ) ( )
k
i t i t =

2
P RI =
1 1
2
( ) ( )
N N
i t i t I I


2
0 0
( ) ( )
k k
i t i t I I = =

1 1 1
2 2
0 0 0
N N N
k k k
P R I RI P

= = =

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
174
Cng sut ca tn hiu a hi (2)
VD
e
1
= 10sin10t V; j = 4sin(50t + 30
o
) A; e
2
= 6 V (DC);
L 1 H R 1 R 5 C 0 01 F L = 1 H; R
1
= 1 ; R
2
= 5 ; C = 0,01 F;
Tnh U
R1
& P
R1
o o
1
1 1, 06sin(10 58 ) 4,14sin(50 32 ) V
R
u t t = + + +
2 2
2
1
1, 06 4,14
1 3,18V
2 2
R
U = + + =
2 2
1
1
3,18
10,13W
1
R
R
U
P
R
= = =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
175
1
1
,
1
R
R
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
176
9. Phn tch mch in bng my tnh
H cm
Hin tng h cm: khi 2 cun cm/cun dy t st Hin tng h cm: khi 2 cun cm/cun dy t st
nhau, dng t thng ca 1 cun (do dng in trong
cun ny gy ra) s lin kt vi cun th 2, to ra in
p trn cun
Ni dung:
Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
177
Hin tng h cm (1)
T trc n nay ch xt cc mch in c cc phn t T trc n nay ch xt cc mch in c cc phn t
mch lin kt vi nhau bng dy dn
Hai phn t (tip xc vi nhau hoc khng) nh hng p ( p g) g
ln nhau thng qua t trng (do chng sinh ra) gi l c
lin kt t
V d: my bin p
Hin tng h cm: khi 2 cun cm/cun dy t st
nhau, dng t thng bin thin ca 1 cun (do dng in
trong cun ny gy ra) s lin kt vi cun th 2, to ra
i t
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
178
in p trn cun
Hin tng h cm (2)
i(t)
|
u(t)
Cun dy N vng
d
u N
dt
|
=
d di
N
di dt
|
=
Lut Faraday:
dt
di dt
di
u L
dt
=
d
L N
di
|
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
179
dt
(t cm/in cm)
Hin tng h cm (3)
i
2
(t) = 0
1
2 21
di
u M
dt
=
1 11 12
| | | = +
dt
1 11 12
| | | +
1
1 1
d
u N
dt
|
=
12
2 2
d
u N
dt
|
=
1 1 1
1 1
1
d di di
N L
di dt dt
|
= =
12 1 1
2 21
1
d di di
N M
di dt dt
|
= =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
180
L
1
: t cm/in cm M
21
: h cm
Hin tng h cm (4)
i
1
(t) = 0
2
1 12
di
u M
dt
=
2 21 22
| | | = +
2 21 22
| | |
2
2 2
d
u N
dt
|
=
21
1 1
d
u N
dt
|
=
d di di |
2 2 2
2 2
2
d di di
N L
di dt dt
|
= = 21 2 2
1 12
2
d di di
N M
di dt dt
|
= =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
181
L
2
: t cm/in cm
M
12
: h cm
Hin tng h cm (5)
M
12
= M
21
= M M
12
M
21
M
M> 0
H cm (h s h cm) H cm (h s h cm)
n v: H
Hin tng h cm ch tn ti nu: Hin tng h cm ch tn ti nu:
2 cun dy gn nhau, &
Ngun kch thch bin thin Ngun kch thch bin thin
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
182
Hin tng h cm (6)
i
2
(t) = 0 i
1
(t) = 0
1
1 1
di
u L
dt
=
(in p t cm)
2
( )
2
2 2
di
u L
dt
=
1
( )
dt
(in p h cm)
1
di
M
2
di
u M
dt
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
183
(in p h cm)
1
2 21
u M
dt
=
2
1 12
u M
dt
=
Hin tng h cm (7)
i
2
(t) = 0
di
2
( )
1
2 21
di
u M
dt
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
184
i
2
(t) = 0
Hin tng h cm (8)
i
2
(t) = 0
2
( )
1
2 21
di
u M
dt
=
1
2 21
di
u M
dt
=
i
2
(t) = 0
i
2
(t) = 0
di
di
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
185
1
2 21
di
u M
dt
=
1
2 21
di
u M
dt
=
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
186
Quy tc du chm (1)
(khi cun 2 h mch) (khi cun 2 h mch)
Nu c hai mi tn (dng trn
cun 1 & p trn cun 2) u p )
i vo hoc u i ra khi u
c nh du th in p h cm
s dng
Nu mt mi tn i vo u c

di
i
2
(t) = 0
nh du & mi kia i ra khi
u c nh du th in p h
cm s m
1
2
di
u M
dt
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
187
cm s m
Quy tc du chm (2)
(khi cun 2 h mch) (khi cun 2 h mch)
Nu c hai mi tn (dng trn
cun 1 & p trn cun 2) u p )
i vo hoc u i ra khi u
c nh du th in p h cm
di
i
2
(t) = 0 s dng
Nu mt mi tn i vo u c
1
2
di
u M
dt
=
nh du & mi kia i ra khi
u c nh du th in p h
cm s m
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
188
cm s m
Quy tc du chm (3)
(khi cun 2 h mch) (khi cun 2 h mch)
Nu c hai mi tn (dng trn
cun 1 & p trn cun 2) u p )
i vo hoc u i ra khi u
c nh du th in p h cm
di
i
2
(t) = 0 s dng
Nu mt mi tn i vo u c
1
2
di
u M
dt
=
nh du & mi kia i ra khi
u c nh du th in p h
cm s m
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
189
cm s m
Quy tc du chm (4)
(khi cun 2 h mch) (khi cun 2 h mch)
Nu c hai mi tn (dng trn
cun 1 & p trn cun 2) u p )
i vo hoc u i ra khi u
c nh du th in p h cm
di
i
2
(t) = 0 s dng
Nu mt mi tn i vo u c
1
2
di
u M
dt
=
nh du & mi kia i ra khi
u c nh du th in p h
cm s m
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
190
cm s m
Quy tc du chm (5)
i
2
(t) = 0 i
2
(t) = 0
2
( )
2
( )
1
2
di
u M
dt
=
1
2
di
u M
dt
=
i
2
(t) = 0
i
2
(t) = 0
2
( )
2
( )
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
191
1
2
di
u M
dt
=
1
2
di
u M
dt
=
Quy tc du chm (6)
Nu c hai dng in g
u i vo hoc u i
ra khi u c nh du
th in p h cm s th in p h cm s
cng du vi in p t
cm
Nu mt dng in i
vo u c nh du &
dng kia i ra khi u
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dng kia i ra khi u
c nh du th in p
t cm ngc du vi
i h
dt dt
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
192
in p h cm dt dt
Quy tc du chm (7)
Nu c hai dng in g
u i vo hoc u i
ra khi u c nh du
th in p h cm s th in p h cm s
cng du vi in p t
cm
Nu mt dng in i
vo u c nh du &
dng kia i ra khi u
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dng kia i ra khi u
c nh du th in p
t cm ngc du vi
i h
dt dt
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
193
in p h cm dt dt
Quy tc du chm (8)
Nu c hai dng in g
u i vo hoc u i
ra khi u c nh du
th in p h cm s th in p h cm s
cng du vi in p t
cm
Nu mt dng in i
vo u c nh du &
dng kia i ra khi u
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
=
dng kia i ra khi u
c nh du th in p
t cm ngc du vi
i h
dt dt
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
194
in p h cm dt dt
Quy tc du chm (9)
Nu c hai dng in g
u i vo hoc u i
ra khi u c nh du
th in p h cm s th in p h cm s
cng du vi in p t
cm
Nu mt dng in i
vo u c nh du &
dng kia i ra khi u
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
=
dng kia i ra khi u
c nh du th in p
t cm ngc du vi
i h
dt dt
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
=
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
195
in p h cm dt dt
Quy tc du chm (10)
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
196
1 2
1 1
di di
u L M
dt dt
=
2 1
2 2
di di
u L M
dt dt
=
1 2
1 1
di di
u L M
dt dt
=
2 1
2 2
di di
u L M
dt dt
=
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
197
Cng sut h cm
Chu tc dng ca 2 yu t: dng chy qua cun cm & Chu tc dng ca 2 yu t: dng chy qua cun cm &
in p h cm (do cun dy khc gy ra)
L cng sut tc dng g g
) , cos( I U I U P
M M M

=
M M M
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
198
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Phc ho Phc ho
Dng nhnh
Dng vng g g
Ma trn
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
199
Phc ho (1)
i
2
(t) = 0
2
1
2
di
u M
dt
=
2 1
cos
m
u MI t e e =
1 1
sin
m
i I t e =
o
1
sin( 90 )
m
MI t e e = +
o
sin( 90 )
Mm
U t e = +
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
200
o
1 1 2 1
sin( ) sin( 90 )
m m
i I t u MI t e e e = + = + +
Phc ho (2)
i
2
(t) = 0
2
o
( 90 ) j

o
1 1 2 1
sin( ) sin( 90 )
m m
i I t u MI t e e e = + = + +
j
o
o ( 90 )
1 2 1
sin( 90 )
j
m
MI t U MI e

e e e
+
+ + =

r
j
re


o o
( 90 ) 90
1 1
j j j
MI e MI e e

e e
+
=
o
( 90 ) j
MI e M I

e e
+
=
( )
o
90 j
e
o
90 j
e j =
1 1
1 1
j
I e I

=
1 1
MI e M I e e =
( )
e
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
201
2 1
U j MI e =

1
j MI e =

Phc ho (3)
i
2
(t) = 0
2
0 I =

o
2 1 2 1
sin( 90 )
m
u MI t U j MI e e e = + + =

u
M
(t)
i(t)
2
U

t
0

1
I

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


202
90
o

M
Phc ha (4)
VD1
e = 100sin20t V; L
1
= 2 H; R
1
= 10 ; L
2
= 4 H;
M 0 5 H T h
2
u
2
L
1
L
1
R 1
i
M= 0,5 H. Tnh u
2
.
2 1
10 U j I =

e
10 j
2
U

80 j 40 j
10
70 7
1
I

1
(10 40) 70, 7 j I + =

70, 7
1
0, 42 1, 66A I j =

10(0 42 1 66) U j j =

2
10(0, 42 1, 66)
16, 64 4,16 17,15
U j j
j
=
= + =
o
14, 0 V
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
203
o
2
17,15 2 sin(20 14, 0 ) V u t = +
1
2
di
u M
dt
=
M
Phc ha (5)
VD2
e = 150sin10t V; L
1
= 2 H; R
1
= 10 ; L
2
= 5 H;
R 5 M 0 5 H T h d i t h
2
i
2
R
2
L
1
L
1
R 1
i
R
2
= 5 ; M= 0,5 H. Tnh cc dng in trong mch.
1 1 2
10 20 5 106 I j I j I + + =

e
5 j
1 1 2
j j
2
I

5
50 j 20 j
10
106
1
I

2 2 1
5 50 5 0 I j I j I + + =

A
B
5
106
1 2
1 2
(10 20) 5 106
5 (5 50) 0
j I j I
j I j I

+ + =


+ + =

1
2, 21 4, 29 4,83 I j = =


o
62, 7 A

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


204
2
0, 26 0, 40 0, 48 I j = + =

o
123, 0 A

dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
Phc ha (6)
2
L
1
L
M
VD3
e = 311cos314t V; L
1
= 0,2 H; R = 60 ; L
2
= 0,4 H; M= 0,1 H.
T h d i t h
R
e
M
Tnh dng in trong mch.
125, 6 j
62,8 j
31, 4 j

60
220
, j
I

62,8 31, 4 125, 6 31, 4 60 220 j I j I j I j I I + + =


1 58 I

o
64 5 A 1, 58 I =
o
64, 5 A
o
1 58 2 (314 64 5 ) A i
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
205
o
1, 58 2 cos(314 64, 5 ) A i t =
Phc ha (7)
2
L
1
L
M
VD4
e = 60 + 311sin314t V; L
1
= 0,2 H; R = 60 ; L
2
= 0,4 H;
M 0 1 H T h d i t h
R
e
M
M= 0,1 H. Tnh dng in trong mch.
60
1A
60
DC
I = =
60
DC
( 62,8 31, 4 125, 6 31, 4 60) 220
AC
j j j j I + + =

60
60 DC
I
1, 58
AC
I =

o
64, 5 A
125, 6 j
62,8 j
31, 4 j
o
1, 58 2 sin(314 64, 5 ) A
AC
i t =
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
206
60
220
AC
I

o
1 1, 58 2 sin(314 64, 5 ) A
DC AC
i I i t = + = +
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Phc ho Phc ho
Dng nhnh
Dng vng g g
Ma trn
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
207
Dng nhnh (1)
1
Z
3
Z
a
b 1
I

3
I

VD1
E

2
Z
4
Z
2
I

4
I

M
Z
A
B
1
E
2
E

J
c dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
1 2 3
3 4
: 0
: 0
a I I I
b I I J

+ =

+ =



1 1 2 2 2 1 1 2
2 2 1 3 3 4 4 2
:
:
M M
M
A Z I Z I Z I Z I E E
B Z I Z I Z I Z I E

+ =

+ + + =



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
208
2 2 1 3 3 4 4 2 M
Dng nhnh (2)
1
Z
3
Z
a
b 1
I

3
I

VD2
E

2
Z
4
Z
2
I

4
I

M
Z
A
B
1
E
2
E

J
c
1 2
1 1
di di
u L M
dt dt
=
2 1
2 2
di di
u L M
dt dt
=
1 2 3
3 4
: 0
: 0
a I I I
b I I J

+ =

+ =



1 1 2 2 3 1 2
2 2 3 3 3 2 4 4 2
:
:
M
M M
A Z I Z I Z I E E
B Z I Z I Z I Z I Z I E

+ =

+ + =



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
209
2 2 3 3 3 2 4 4 2 M M
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Phc ho Phc ho
Dng nhnh
Dng vng g g
Ma trn
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
210
Dng vng (1)
1
Z
3
Z
a
b
VD1
E

2
Z
4
Z
M
Z
A
B
J

1
E
2
E

J
c dt
di
M
dt
di
L u
2 1
1 1
+ =
dt
di
M
dt
di
L u
1 2
2 2
+ =
( ) ( ) ( ) Z I Z I I Z I I Z I E E


[ [ ] ]
1 2 1 2
2 3 4 2
( ) ( ) ( )
( ) ( ) ( )
A M A B A B M A
B A M A B B
Z I Z I I Z I I Z I E E
Z I I Z I Z I Z I J E

+ =

+ + + + =


[ [
[
] ]
]
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
211
Dng vng (2)
1
Z
3
Z
a
b 1
I

3
I

VD2
E

2
Z
4
Z
2
I

4
I

M
Z
A
B
J

1
E
2
E

J
c
1 2
1 1
di di
u L M
dt dt
=
2 1
2 2
di di
u L M
dt dt
=
( ) ( ) Z I Z I I Z I E E

+ +


[
]
1 2 1 2
2 3 4 2
( ) ( )
( ) ( ) ( ) ( )
A A B M B
B A M B B M B A B
Z I Z I I Z I E E
Z I I Z I Z I Z I I Z I J E

+ + =

+ + + + =


[
[ [ ] ]
]
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
212
H cm
Hin tng h cm Hin tng h cm
Quy tc du chm
Cng sut h cm Cng sut h cm
Phn tch mch in c h cm
Phc ho Phc ho
Dng nhnh
Dng vng g g
Ma trn
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
213
Ma trn (1)
VD1
A
B
A
B
1 2 3
3 4
0 I I I
I I J

+ =



( )
3 4
1 1 2 2 2 1 2
1
j L j M I j L R j M I E E
j C
e e e e
e

| |

+ + + =
|

\ .


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
214
( )
1 2 2 2 3 3 4 4 2
j MI R j L I Z I Z I E e e
\ .

+ + + + =


i h
Ma trn (2)
VD1
i h
in p h
cm do
to ra trn
2
I

in p h
cm do
to ra trn
1
I

vng A
in p h
A
B

vng A
p
cm do
to ra trn
vng B
1
I

A
B
1
I

2
I

3
I

4
I

a
b
a
vng B
1
1 1 1 0
0
0 0 1 1
I

(
(
(
(
(
(
(

Khng i xng!
b
A
b
A
B
( )
2
1 2 2 1 2
3
0 0 1 1
1
0 0
J
I
j L j M j L R j M E E
I
j C
E
I
e e e e
e

(
(
(

(
(
(
=
| |
(
( + +
(
|
(
(
\ . (
(

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn


215
B
B
2
4
2 2 3 4
j
E
I
j M R j L Z Z e e
(
\ . (
(


(
+

Ma trn (3)
VD2
A
B

A
B
1
1 1 1 0
0
0 0 1 1
I

(
(
(
(

(
(
(

1
I

2
I

3
I

4
I

a
b
a
( )
2
1 2 2 1 2
3
0 0 1 1
1
0 0
J
I
j L j M j L R j M E E
I
j C
E
I
e e e e
e

(
(
(

(
(
(
=
| |
(
( + +
(
|
(
(
\ . (
(


(

b
A
b
A
B
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
216
2
4
2 2 3 4
E
I
j M R j L Z Z e e
(
(


(
+

B
B
Ma trn (4)
VD1
A
B
J

A
B
( )
( ) ( )
1 2 2 2 2 1 2
1
2
A B
j L R j L j M I R j L j M I E E
j C
R j L j M I R j L Z Z I E Z J
e e e e e
e

| |
+ + + + + =
|
\ .

+ + + + +



( ) ( )
2 2 2 2 3 4 2 4 A B
R j L j M I R j L Z Z I E Z J e e e

+ + + + + =

( )
1 2 2 2 2
1 2
1
2
A
j L R j L j M R j L j M
I E E
j C
e e e e e
e
(
| |
+ + + +
( (

( |
=
\ . ( (
(

Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
217
( ) ( )
2 4
2 2 2 2 3 4
B
j C
I E Z J
R j L j M R j L Z Z
e
e e e

\ . ( (
(


(
+ + + +


Ma trn (5)
VD1
Tt c cc phn
t c mt trn
H cm gia
& , du (+) v
c hai u i
A
I

B
I

A
B
J

t c mt trn
ng i ca
c hai u i
vo u *

A
I

A
B
( )
1
2 j L R j L j M R j L j M
I E E
e e e e e
(
| |
+ + + +
( (
( |

2 cun cm c h cm trn ng i ca ,
du ( ) v i vo u * 1 cun & i ra khi u * cun th 2
A
I
B
I

( )
( ) ( )
1 2 2 2 2
1 2
2 4
2 2 2 2 3 4
2
A
B
j L R j L j M R j L j M
I E E
j C
I E Z J
R j L j M R j L Z Z
e e e e e
e
e e e
+ + + +
( (

( |
=
\ . ( (
(


(
+ + + +


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
218
Tt c cc phn t c
mt trn ng i ca
Tt c cc phn t chung ca & ,
du ( ) v & ngc chiu trn cc phn t ny
B
I

B
I

A
I

B
I

A
I

Ma trn (6)
VD2
A
B
J

A
B
( )
1
2 j L R j L j M R j L j M
I E E
(
| |
+ + + +
( (
( |

( )
( ) ( )
1 2 2 2 2
1 2
2 4
2 2 2 2 3 4
2
A
B
j L R j L j M R j L j M
I E E
j C
I E Z J
R j L j M R j L Z Z
e e e e e
e
e e e
+ + + +
( (

( |
=
\ . ( (
(


(
+ + +


Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
219
Phn tch mch in c h cm (1)
Ch : khng nn dng phng php th nh khi phn Ch : khng nn dng phng php th nh khi phn
tch mch in c h cm
C th dng c nhng rt phc tp & kh nh quy g g p p q y
lut khng dng
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
220
Phn tch mch in c h cm (2)
VD1
R
1
= 1 ; Z
C
= j2 ; Z
L1
= j3 ; Z
L2
= j4 ;
1
;
C
j ;
L1
j ;
L2
j ;
R
2
= 5 ; Z
M
= j6 ;
Tnh cc dng trong mch.
100 E =

o
0 V
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
221
Phn tch mch in c h cm (3)
Tnh Z n nhn c cng sut cc i?
VD2
1
R
1
j L e
3
R
Tnh Z
t
n nhn c cng sut cc i?
E

2
j L e
t
Z
j M e
E
2
R
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
222
Mch xoay chiu
1. Sng sin g
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7. Cng sut trong mch xoay chiu
8 H cm 8. H cm
9. Phn tch mch in bng my tnh
1. Gii h phng trnh phc
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
223
p g p
2. Gii mch in xoay chiu
Phn tch mch in bng my tnh (1)
1 2 3
(1 ) (2 3 ) ( 4 5) 6 7 j I j I j I j

+ + + + =


1 2 3
1 2 3
1 2 3
( ) ( ) ( )
( 8 9) 10 (11 12) 13
14 (15 16) 17 18 19
j j j j
j I I j I j
I j I j I j

+ + =

+ + = +



Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
224
Phn tch mch in bng my tnh (2)
V d 3-16 SGK V d 3 16 SGK
Bi tp 3-17 SGK
Bi tp 4-1 SGK Bi tp 4-1 SGK
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
225
Mch xoay chiu
1. Sng sin 1. Sng sin
2. Phn ng ca cc phn t c bn
3 S phc 3. S phc
4. Biu din sng sin bng s phc
5 Phc ho cc phn t c bn 5. Phc ho cc phn t c bn
6. Phn tch mch xoay chiu
7 C t t h hi 7. Cng sut trong mch xoay chiu
8. H cm
9 Ph t h h i b t h
Mch xoay chiu - sites.google.com/site/ncpdhbkhn
226
9. Phn tch mch in bng my tnh

You might also like