Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin 2

Lp D17QNH

NI DUNG
NHNG NT MI TRONG S PHT TRIN CA CH NGHA T BN HIN I 1.s pht trin nhy vt v lc lng sn xut - Th nht, cch mng cng ngh thng tin v cng ngh cao pht trin mnh m, khi ngun t cc nc phng ty l kt qu ca s tch ly khao hc k thut lu di ca cc nc t bn. Mi my nm gn y cng ngh thng tin pht trin mnh m, tr thnh ngnh ln nht, c quy m tng trng mnh nht, na cui thp nin 90 ca th k XX, ngnh cng ngh thng tin ca M chim 8.3% trong GDP, ng, gp cho tng trng kinh t trn 30%. Cng vi s lang rng trn ton cu ca cch mng cng ngh thng tin, cc ngnh cng ngh cao mi khc nh sinh hc, vt liu mi, ngun nng lng mi, hng khng v trcng ang pht trin mnh m. D kin cch mng khoa hc k thut s bng n mt cao tro mi do s kt hp gia cng ngh thng tin vi cng ngh cao khc, c bit l cng ngh sinh hc. S tin b v nhng bc t pht ca khoa hc k thut m ra mt khng gian rng ln mi khc cho s pht trin ca sc sn xut. - Th hai, cht lng gio dc nng cao gp phn tng cng t cht ngi lao ng. V d: Thi gian c gio dc hc tp ca cng dn M t 10,6 nm ca nm 1948 tng n 14 nm vo nm 1999, trong cng thi gian ny t l trn i hc ca ngi dn tui trn 25 tui t 14% tng ln n 50%. T trnh , k nng ca cn b cng nhn vin c nng cao, dn n tng nng sut lao ng v sc cnh tranh. - Th ba, kinh t tng trng nhanh, nng sut lao ng c nng cao hn, thnh qu khoa hc k thut nhanh chng chuyn ha vo sn xut kinh doanh. Theo thng k vo nm 1820, trc cuc cch mng khoa hc k thut ln th nht, t l tng trng GDP bnh qun hng nm ca th gii rt thp, nm u cng nguyn n nm 1000 ch c 0,01% t nm 1000 n nm 1820 l 0,22%, t nm 1820 n nm 1898 t 2,21%. Sau chin tranh th gii th hai, tc tng trng kinh t th gii nng cao r rt, t nm 1950 1973, GDP th gii mi nm tng 4,91%, t nm 1973 1998 tng 3,01%. Nhng nm 90 ca th k XX, nc M di s thc y ca cch mng cng ngh thng tin c c 10 nm phn vinh lin tc, trong khong thi gian t anwm 1996 2000 mc tng trng GDP bnh qun hng nm t trn 4%. Tin b khoa hc k thut thc y nng cao nng sut lao ng. t nm 1995 2001 nng sut lao ng ca cc ngnh phi nng nghip M tng trng bnh qun hng nm l 2,6%, gp hai ln so vi khong thi gian t nm 1973 1995 (1,39%), y chnh l thnh qu ca vic p dng rng ri cng ngh thng tin. 2. Nn kinh t ang c xu hng chuyn t nn kinh t cng nghip sang kinh t tri thc. Cuc cch mng khoa hc cng ngh ln th nht (200 nm trc) thc y ch ngha t bn chuyn i t kinh t nng nghip sang kinh t cng nghip. Cch mng cng ngh thng tin
Trang 1

Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin 2

Lp D17QNH

hin nay thc y nn kinh t t bn ch ngha chuyn t kinh t cng nghip sang kinh t tri thc. Trong kinh t tri thc vai tr ca tri thc v k thut cao hn cc yu t nh ngun ti nguyn thin nhin v vn tr thnh yu t sn xut quan trng nht. Vn hnh ca kinh t tri thc ch yu khng cn do ngi lao ng c bp thao tc my mc, m ch yu do nhng ngi lao ng tr c trong cc ngnh thit k, nghin cu pht trin cng nh truyn b tri thc thc y. Nng cao tm quan trng ca tri thc, biu hin ch tng trng ca t bn v hnh ( gio dc, nghin cu, khai thc ) cao hn t bn hu hnh (xy dng my mc), hm lng tri thc tng ln trong sn phm v dch v. i tng sn xut v tiu th ca kinh t tri thc l kt tinh tri thc. Sng to k thut v sng to c ch ng vai tr thng cht trong pht trin kinh t tri thc. Sng to k thut l ng lc bn trong thc y pht trin kinh t tri thc v c quan h mt thit vi chnh sch khoa hc k thut v sng to c ch. Sng to c ch l v cng quan trng i vi s ra i v pht trin ca kinh t tri thc. C ch hp nht ba loi hnh x nghip u t ri ro, doanh nghip nh, cng ngh cao v th trng c phiu l ng lc trc tip ca kinh t mi. Cng vi s chuyn i loi hnh kinh t, kt cu ngnh ngh ca ch ngha t bn cng c iu chnh v nng cp hn, chuyn sang dch v ha v cng ngh ha cao. iu ny th hin ch: Trong ba ngnh ngh ln, v tr ca nng nghip h thp, v tr ca cng nghip v dch v tng cao, c bit l ngnh dc v c lin quan n cng ngh mi c tng ln. Theo thng k t trng nng nghip v t trng cng nghip ca M chim trong GDP nm 1899 l 18,2% v 36,1%, nm 1999 l 1,4% v 21,7%. Trong cng thi gian ny, t trng ca ngnh dch v trong GDP tng t 45,7% ln n 77%. ng vai tr quan trng trong qu trnh iu chnh ny phi k n vai tr cng ngh thng tin. 3. S iu chnh v quan h sn xut v quan h giai cp - Quan h s hu c nhng thay i, biu hin ni bt l s phn tn quyn nm c phiu tng ln. Nhng nm 90 ca th k XX, s lng ngi dn nm c phiu v gi tr c phiu M tng kh nhanh. Nm 1989 l 28% dn s M c c phiu, nm 1999 ti 48,2% , nm 1995 nhng ngi c trong tay c phiu tr gi thp (500USD tr xung) ang gim dn, cn nhng ngi c trong tay c phiu tr gi 50.000USD tr nn tng gp i so vi nm 1989 ln n 18,4 triu ngi. Phn tn ha quyn khng ch c phiu c li cho ci thin quan h gia ch x nghip v cng nhn. Nhng trn thc t, cng nhn l c ng nh, khng th cng vi nh t bn phn chia quyn lc nn phn tn ha quyn khng ch c phiu cng khng lm thay i i v lm thu ca ngi lao ng . - Th hai, kt cu giai cp cng c nhng bin i ln, cc giai cp, tng lp, on th x hi v tp on cng tn ti v tc ng ln nhau. Ni bc nht l s xut hin ca tng lp trung lu (hay cn gi l giai cp trung sn), chim khaongr 40 -50% dn s. Trn thc t, phn ln trong s ny c c phiu hoc mt phn vn, rt nhiu trong s h l phn t tri thc
Trang 2

Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin 2

Lp D17QNH

hoc nhn vin chuyn ngnh, c a v ngh nghip kh tt. khng cn l giai cp v sn theo quan nim truyn thng na. - Th ba, cng vi s tng trng ca sn xut v s iu chnh v quan h sn xut, thu thp bng tin lng ca ngi lao ng cng c c mc tng trng kh ln, s liu thng k ca cc iu tra dn s lin bang M cho thy, t nm 1986 1993, thu nhp thc t ca s cng nhn thuc cc doanh nghip t nhn lun c xu th gim, nhng t nm 1993 n nm 1999 th li tng ln 7,4%, nm 1999 t l nghe kh gim n mc thp nht k t nm 1979. - Tt c nhng iu ny cho thy, mu thun giai cp trong x hi t bn ch ngha vn cn tn ti, nhng nh nhng iu chnh ca ch ngha t bn v quan h sn xut, m bt ngun t quan h s hu nn phn no xoa du c tnh gay gt cu mu thun ny. Nhng iu chnh ni ln rng, ch ngha t bn muoons tn ti v pht trin cng phi lo gii quyt cc vn v x hi, gii quyt mi quan h gia t bn v lao ng, song song vi s pht trin nhanh chng ca lc lng sn xut v cuc u tranh bn b ca giai cp cng nhn. 4. Th ch qun l kinh doanh trong ni b doanh nghip c thay i ln - Trong iu kin mi ca cuc cch mng khoa hc k thut v kinh t tri thc, th ch qun l kinh doanh ni b cc doanh nghip thc hin cc bc iu chnh v ci cch mi. - Th nht, doanh nghip ci cch c ch qun l, thit lp c cu t chc hng ngang v mng li. Phng hng ci cch l xa b h thng kiu kim t thp truyn thng nh tp trung qu ln quyn lc, a tng th v theo chiu dc thay th bng h thng kiu mng li phn quyn, t tng th v theo chiu ngang nhm gim bt khu trung gian, thng tin thun li n gin, trnh t quyt sch, pht huy y tnh ch ng v trch nhim ca ton th cng nhn nhm nng cao hiu qu cng tc. - Th hai, dng cng ngh cao ci cch c ch qun l sn xut. thch ng vi nhng thay i th ch sn xut theo n t hng, doanh nghip thit lp h thng sn xut, linh hot, h thng sn xut bng my tnh, ch cung cp thch hp v c ch pht trin theo nhu cu (tc khu sn xut cng gn vi khch hng hn). - Th ba, thc hin qun l ci cch lao ng, ly con ngi lm gc, yu cu i vi cng nhn ch yu khng phi l iu kin th lc m l phi c k nng v tri thc cao hn, h pht huy tnh ch ng v tnh sng to, t nng cao nng sut lao ng v tng cng th cnh tranh ca doanh nghip. - Th t, thay i hnh thc t chc ca doanh nghip xut hin xu th hai loi hnh ln ha v nh ha cng h tr nhau tn ti. Cc doanh nghip ln khng ngng m rng u th v quy m, tng cng sc mnh th trng ca cng ty. ng thi cc daonh nghip nh linh hot hn, c tinh thn sng to hn cng c pht trin mnh m, lm cho kinh t t bn ch ngha c sc sng v hiu qu cao. 5. iu tit v m ca nh nc ngy cng c tng cng
Trang 3

Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin 2

Lp D17QNH

- iu chnh chin lc tng th kp thi pht trin kinh t nng cao kh nng cnh tranh. - S la chn chnh sch thc dng (dung ha gia gi tr truyn thng v ch trng chnh tr ca ch ngha t do vi mt s bin php ca ch ngha bo th mi nhm xoa du nhng mu thun ca ch ngha t bn hin nay). 6. Cc cng ty xuyn quc gia ngy cng ng vai tr quan trng trong h thng kinh t ca ch ngha t bn, l lc lng ch yu thc y ton cu ha kinh t. - Xu hng ton cu ha ngy cng c nhiu x nghip trong nc tr thnh cng ty xuyn quc gia. Nm 1988 s cng ty xuyn quc gia 44.000 vi 280 cng ty con, chim 44% gi tr ton cu, 50% tng kim ngch bun bn, 90% u t trc tip nc ngoi, trn 80% bn quyn k thut cao, hin nay c 60.000 cng ty. - Cc lin minh kinh t - ti chnh khu vc nh: EU, NAFTA, ASEAN - Thc y ton cu ha sn xut v ngun vn, thc y mnh m phn cng lao ng. - Truyn b khao hc k thut v kinh nghim qun l trn phm vi ton cu, to khng gian rng ln pht trin lc lng sn xut. - Vai tr ca cc cng ty xuyn quc gia v s l thuc nhau gia cc quc gia tng khng ngng.Cc cng ty xuyn quc gia chim v tr then cht trong nn kinh t th gii - Tng cng kim sot ca t bn trn phm vi ton cu. - To c hi v thch thc ln cho cc nc ang pht trin. 7. iu tit v phi hp quc t c tng cng - Tc ng ca nn kinh t ton cu ha nh nc t bn ch ngha ngy cng ch trng n chnh sch kinh t v m. Gii quyt mu thun gia cc nc phng Ty thng p dng hnh thc thng lng tha hip ch khng i khng gay gt nh trc, to khng gian pht trin rng ln cho ch ngha t bn. - Trong ch ngha t bn hin i, s trao i sn phm di dng hon chnh gia cc nc t bn khng cn l mi lin h ch yu na, m thm vo l s hp tc ca nhiu nc sn xut ra mt sn phm hin i. l s lin hp quc t. - Cc trung tm v lin minh trong khu vc v kinh t, ti chnh c hnh thnh da trn s pht trin ca nn kinh t ti chnh. - Cc t chc lin minh kinh t, ti chnh, thng mi quc t cng ra i nh Ngn hng th gii, t chc thng mi th gii.Cc t chc lin minh ny to ra s phi hp cht ch trong hot ng kinh t ca cc nc t bn, mu thun du i, ch ngha t bn pht trin v n nh hn. .

Trang 4

Nhng nguyn l c bn ca ch ngha Mc Lnin 2

Lp D17QNH

Trang 5