CIENCIAS PARA O MUNDO CONTEMPORNEO 1 Bacharelato- IES BREAMO

2012-131

A materia de ciencias para o mundo contemporneo, comn para o alumnado de todas as modalidades de bacharelato, proponse contribur a que todas as persoas posan un coecemento cientfico funcional, susceptible de ser aplicado a contextos diversos; un coecemento que ademais facilite o desenvolvemento de actitudes, como as de tolerancia e ausencia de dogmatismo, e que permita actuar como persoas autnomas e crticas capaces de argumentar, xustificar as sas posicins e participar activamente na sociedade. Os contidos da materia estn estruturados en bloques. No bloque comn recllense aqueles contidos que deben estar presentes nalgunha medida no desenvolvemento de todos os demais, anda que a sa distribucin e tratamento depender da sa pertinencia en cada contexto. Os restantes cntranse en mbitos nos cales se insire algn problema especfico merecedor de interese social. A orixe do universo e da vida, a sade, a xestin sustentable do planeta, as como a biotecnoloxa, as tecnoloxas da comunicacin, a nanotecnoloxa e a sociedade do coecemento, son campos que forman parte do noso presente e futuro inmediato e son susceptibles de ser tratados desde unha perspectiva de divulgacin cientfica, cunha formulacin accesible. 2. CONTIDOS E MNIMOS: BLOQUES E UNIDADES DIDCTICAS-TEMPORALIZACIN Bloque 1. Contidos comns. (Procedimentais e actitudinais) -Anlise da evolucin do concepto de ciencia e das distintas disciplinas ao longo da historia. -Busca, comprensin e seleccin, a partir de diferentes fontes, de informacin relevante relacionada con problemas tecnocientficos. -Coecemento dos trazos fundamentais das formas de traballo na comunidade cientfica. -Recoecemento da contribucin do coecemento cientfico e tecnolxico comprensin do mundo. -Anlise crtica da visin androcntrica, eurocntrica e etnocntrica da ciencia e da tecnoloxa. -Recoecemento das repercusins dos avances tecnocientficos na sociedade -Identificacin e manifestacin das limitacins do coecemento tecnocientfico, tanto inherentes a el como derivadas do seu uso inadecuado. -Desenvolvemento da capacidade de reflexin de cara capacitacin na toma de decisins responsables. Bloque 2. Na procura dun modelo cosmolxico. Unidade 1. O noso lugar no Universo -Escalas de lonxitudes, masas e tempos no universo. A organizacin do Universo -Utilizacin do modelo cosmolxico actual para explicar a orixe do Universo e a formacin da Terra. -A tecnoloxa espacial e a exploracin do sistema solar. Unidade 2. O noso Planeta: a Terra -Explicacin dalgunhas catstrofes terrestres (sismos, tsunamis, erupcins volcnicas) recorrendo ao modelo de tectnica de placas.Da deriva continental a tectnica global. Unidade 3. A orixe da vida e a orixe do ser humano -A orixe da vida: anlise das principais hipteses. -Do fixismo ao evolucionismo. A seleccin natural darwiniana e a sa explicacin desde a xentica. Controversia con outras teoras pseudocientficas, como a teora do deseo intelixente. -Orixe da especie humana: da familia de homnidos fsiles ao Homo sapiens. Elaboracin dunha posible rbore xenealxica. Bloque 3. Sade e calidade de vida. Unidade 4. Vivir mis, vivir mellor
11

PROFESORA: Beatriz Surez Alonso

-A sade como equilibrio entre a persoa e o medio natural. Identificacin de estilos de vida saudables. -As enfermidades que nos afectan.Coecemento da orixe infecciosa dalgunhas doenzas. A defensa contra as infeccins. Tratamento das enfermidades e infecciosas. A enfermidade como problema colectivo. Epidemias e pandemias: a busca de beneficios econmicos por riba doutras consideracins e a sa relacin con enfermidades emerxentes. -Frmacos e medicamentos. Recoecemento dos condicionamentos da investigacin mdica: as patentes. A SIDA como exemplo de valoracin da sanidade en funcin do desenvolvemento dos pases. Plan de sade na Comunidade Autnoma galega. Unidade 5. A revolucin xentica: desvelando os secretos da vida -De que estn feitos os xenes e como se copian. O dogma central da Bioloxa molecular. O xenoma humano. -Manipulando os xenes un a un . Biotecnoloxa. A revolucin biotecnolxica. Do ADN ao PXH (proxecto xenoma humano); proxectos pblicos e intereses comerciais. Xastrara xentica. Alimentos transxnicos e outras aplicacins. Discusin dos beneficios e prexuzos da modificacin xentica. -Coecemento e valoracin das novas tcnicas con potencial teraputico: transplantes, reproducin asistida, clonacin, clulas troncais. Biotica. Anlise das distintas repercusins destas tecnoloxas. -Mis al da xentica: a epixentica e a protemica. Bloque 4. Modelo de xestin do planeta. Unidade 6. Cara unha xestin sostible do Planeta -Os riscos naturais. O concepto de risco. Factores que incrementan os riscos. As catstrofes mis frecuentes. -Os impactos: a contaminacin, a desertizacin, o aumento de residuos e a perda de biodiversidade. O cambio climtico. -A sobreexplotacin dos recursos: aire, auga, solo, seres vivos e fontes de enerxa. A auga como recurso limitado. Enerxas alternativas e enerxa nuclear. O papel das mulleres na xestin destes recursos. -A xestin sustentable da Terra. Principios xerais de sustentabilidade econmica, ecolxica e social. Os compromisos internacionais e a responsabilidade institucional e cidad. Estratexias de desenvolvemento sustentable en Galicia. -A ordenacin territorial: instrumento de proteccin ambiental, de planificacin e de xestin a prol dun desenvolvemento equilibrado e sustentable. Bloque 5. Novos materiais para novas necesidades. Unidade 7. Novas necesidades, novos materiais -A humanidade e o uso dos materiais. De nde obtemos os materiais. Localizacin, producin e consumo de materiais: control de recursos. -Algns materiais naturais: os metais, riscos a causa da sa corrosin. O papel e o problema da deforestacin. -O desenvolvemento cientfico-tecnolxico e a sociedade de consumo: esgotamento de materiais e aparicin de novas necesidades, desde a medicina aeronutica. -A resposta da ciencia e a tecnoloxa. Novos materiais: os polmeros e os materiais cermicos. Novas tecnoloxas: a nanotecnoloxa. -Anlise ambiental e enerxtica do uso dos materiais: reducin, reutilizacin e reciclaxe. Lixos. Bloque 6. Da sociedade da informacin sociedade do coecemento. Unidade 8. Un mundo dixital -As posibilidades tecnolxicas do tratamento da informacin: procesamento, almacenamento e intercambio de informacin. -O salto do analxico ao dixital. Tratamento numrico da informacin, do sinal, do son e da imaxe.

-A revolucin tecnolxica da comunicacin e tratamento da informacin. Repercusins na vida coti. -A sociedade da informacin e as sas oportunidades e riscos. Redes, globalizacin da informacin e fenda dixital. Fiabilidade das distintas fontes, criterios para avaliala. -Democracia e cidadana: dereitos e deberes das persoas na sociedade da informacin. A igualdade de xnero. -Oportunidades das TIC (tecnoloxas da informacin e da comunicacin) para a educacin e o ocio:uso responsable delas.O mundo dixital nas Ciencias: Teledeteccins, GPS e SIX. TEMPORALIZACIN 1 Avaliacin: Bloque 3 2 Avaliacin: Bloque 4 e 2 3 Avaliacin: Bloques 5 e 6 Todo o curso: Bloque 1 6. CRITERIOS DE AVALIACIN Os criterios de avaliacin tratan de comprobar o desenvolvemento das competencias e capacidades seguintes: 1. Recoecer e facerse preguntas sobre problemas de actualidade e interese para a cidadana, en que estean implicadas as tecnociencias, e sobre as sas posibles solucins, apreciando a sa multidimensionalidade. 2. Coecer e apreciar a contribucin da ciencia e da tecnoloxa mellora da vida humana e amosar unha actitude crtica ante elas. 3. Analizar a evolucin do concepto de ciencia e das distintas disciplinas a travs da historia. Diferenciar a ciencia doutras formas de coecemento e apreciar os valores consubstanciais da prctica cientfica. 4. Identificar e practicar os trazos fundamentais das formas de traballo da ciencia. 5. Formar opinins propias e argumentadas a partir de informacin procedente de diversas fontes. 6. Decatarse da relacin entre a actividade cientfica e tecnolxica e o contexto social en que se produce, e recoecer o carcter colectivo dos avances cientficos e tecnolxicos e o papel das mulleres. 7. Recoecer as limitacins da ciencia e da tecnoloxa. 8. Coecer e tomar postura ante os problemas ambientais. 9. Analizar e valorar as implicacins das tecnoloxas relacionadas con novos materiais. 10. Identificar os principais problemas relacionados coa sade, a sa prevencin e solucins achegadas pola ciencia e a tecnoloxa, valorando os aspectos ticos, sociais e de xnero presentes nestes temas. 11. Coecer os fundamentos bsicos e as aplicacin da xastrara xentica e valorar as sas implicacins ticas e sociais. 12. Analizar e valorar adecuadamente as posibilidades e retos da sociedade da informacin e do ocio.

13. Utilizar a informacin e conceptos aprendidos para participar de forma activa como integrantes dunha cidadana crtica na toma de decisins sobre problemas que lles afectan relacionados coa ciencia e a tecnoloxa. 7. PROCEDEMENTOS E INSTRUMENTOS DE AVALIACIN Para avaliar s alumnos recolleremos informacin a travs de distintos elementos, entre os que destacarn os seguintes apartados: Probas escritas centradas nos conceptos cientficos fundamentais referentes a cada cuestin traballada na aula. Comentarios de texto aparecidos en prensa ou ben de extractos cientficos especializados. Traballos de investigacin tanto individuais como en grupo: contidos, presentacin e exposicin das conclusin aos seus compaeiros. Participacin activa nas clases. Capacidade de exposicin e argumentacin nos debates Prcticas de laboratorio en caso de realizalas Actitude ante a materia CRITERIOS ESPECFICOS DA AVALIACION PRIMEIRO O artigo 44.2 do Real Decreto 732/1995, de 5 de maio de 1995, dereitos e deberes dos alumnos e normas de convivencia establece: 1A falta a clase de xeito reiterado pode provocar a imposibilidade da aplicacin correcta dos criterios xerais de avaliacin e a propia avaliacin continua. Atendendo a este feito, os alumnos/as que falten inxustificadamente no nmero de faltas que determine o R.R.I do IES Breamo de Pontedeume, perdern o dereito a avaliacin continua e tern que superar un exame final especfico que versar sobre os contidos e procedementos da programacin. SEGUNDO Os resultados da avaliacin expresaranse mediante cualificacins numricas de cero a dez, sen decimais, considerando negativas as inferiores a cinco (artigo 7.12 da Orde do 24 de xuo de 2008 pola que se desenvolve a organizacin e o currculo das ensinanzas de bacharelato na Comunidade Autnoma de Galicia). Este departamento toma como criterio que: cando a nota media, ou no seu caso, nota nica de exame, prctica, traballo..... sexa decimal, otorgarase o nmero enteiro inmediata mente inferior o non supera-las cinco dcimas, as por exemplo, unha nota igual ou inferior a 6,5 ser cualificada como 6. Este criterio aplicarase con cualificacin iguais ou superiores a 5. TERCEIRO Os exercicios tericos e demais actividades sern liberatorios, cando a cualificacin sexa positiva, de ser negativa integrarase a materia no seguinte exercicio, actividade........ CUARTO En cada avaliacin: *os exames escritos suporn un 80% da nota *investigacins, exposicin de traballos, participacin nos debates, actitude diaria na aula suporn un 10% da nota *prcticas de laboratorio suporn un 10%(de non poder realizarse prcticas, os exames escritos suporn un 90% da nota) QUINTO Cando un alumno/a durante a avaliacin tea unha cualificacin inferior a 5 en preguntas orais, prcticas, traballos, actitude..non poder libera-la materia da avaliacin e ser examinado na seguinte avaliacin de toda a materia dada ata ese momento. Os alumnos que aproben as tres avaliacins tern unha nota final que ser media das tres avaliacins SEXTO Os alumnos que en xuo no tean aprobadas tdalas avaliacins non aprobarn a materia e polo tanto ter que asistir recuperacin en setembro que consistir nunha proba escrita atendendo s contidos mnimos impartidos durante o curso e cuxa valoracin ser a mesma que as probas escritas realizadas nas diferentes avaliacins.

STIMO Os alumnos/as que non se presenten os exames e probas propostas polo Departamento sern cualificados coa menor nota que autorice a lexislacin, ags dos que: - Padezan doenza de tipo fsico ou psquico, aportando xustificacin mdica ( non son vlidos os impresos de citacin ou de prescricin farmacolxica) -Motivos de traballo, aportando certificacin da empresa -Imprevistos que tean que atenderse de xeito inescusable por coincidir coa data fixada do exame ( O departamento determinar, baixo criterio maioritario do seus membros que imprevistos son xustificables) OCTAVO Cando o profesor/a demostre que o alumno/a copia ou altera de calquera xeito un exame documento ou traballo, o alumno/a: - Ser cualificado coa mnima nota que autorice a lexislacin. - Perder o dereito a ser avaliado segundo das normas xerais - Ter que superar as probas especficas que se determinen, respetando sempre os contidos, procedementos e obxectivos da programacin.