B CNG THNG TRNG I HC CNG NGHIP TP.

HCM KHOA HA
-----------------------**********----------------------

TIU LUN MN

CNG NGH SN XUT SN

TI:

GM V NHA THIN NHIN

GVHD: H TH VIT H SVTH MSSV LP : PHM VN MNH : 09278521 : DHHO3TLT

TP. H CHI MINH, thng 2 nm 2012

Sn (hoc c th gi l cht ph b mt) c dng trang tr m thut hoc bo v cc b mt vt liu cn sn.Sn c loi ngi c xa ch bin t cc vt liu thin nhin sn c to cc bc tranh trn nn nhiu hang ng nhm ghi li hnh nh sinh hot cuc sng thng ngy m ngnh kho c hc th gii xc nh c nin i cch y khong 25.000 nm.Ai Cp bit ch to sn m thut t nm 3000 600 trc cng nguynHy Lp v La M ch to sn du bo va c tc dng trang tr va c tnh cht bo v cc b mt cn sn trong thi k nm 600 trc cng nguyn n nm 400 sau cng nguyn v mi n th k 13 sau cng nguyn cc nc khc ca Chu u mi bit n cng ngh sn ny v n cui th k 18 mi bt u c cc nh sn xut sn chuyn nghip do yu cu v sn tng mnh. Cuc cch mng k thut ca th gii tc ng thc y pht trin ngnh cng nghip sn t th k 18 nhng cht lng sn bo v v trang tr vn cha cao v nguyn liu ch to sn i t cc loi du nha thin nhin v cc loi bt mu v c c cht lng thp chnh v th nn em quyt nh chn ti gm v nha thin nhin l cht to mang duy nht cho n u th k ny v ang c dng ph bin trong sn trang tr nc ta Trong phm vi nghin cu ca mnh em xin trnh by nhng hiu bit ca mnh v mt s loi nha thin nhin.v thi gian nghin cu ngn v kin thc cn hn hp nn khng trnh khi nhng thiu st mong nhn c nhng li nhn xt v gp y qu bu ca c HTth Vit H ti c hon thin hn. Em xin chn thnh cm n Sinh vin thc hin Phm Vn Mnh

I.Cc loi gm v nha thin nhin Gm v nha thin nhin cng vi cc loi du kh l nhng cht to mng duy nht cho n u th k ny.Hin nay ng dng ca chng trong cng ngh sn hn ch nhiu. tuy vy Vit Nam nhng loi sn ny vn cn c dng ph bin ch yu trong sn trang tr. Gm nha l nhng sn phm tit ra t mt s loi cy nh thng trm,sn ph th,nha thin nhin thng ha tan trong ru,hidrocacbon v ete. Cu to ha hc ca cc loi nha ny vn cha c hon ton sng t.thng n l hn hp ca nhiu hp cht.

CHNG I ; Nha c ngun gc t thc vt

1.1 nha thng l loi nha c dng t rt lu i,trch ly t mt s loi cy thng. Thng rng rrawns trong sut c mu t vng nht n nu , c ch s a xit tng i cao v nng nng chy thp. Khng ph thuc vo ngun gc, trong thnh phn nha thng thng c 9095% a xit nha v 5-10% phn khng c x phng ha. Cc a xit nha trong nha thng c rt nhiu loi, nhng c cu to gn nhau ch khc nhau khng no v v tri ni i.trong tt c cc phn ng ca nhn cacboxilic, cac a xit nha ny u c hot tnh nh nhau. Nh vy c th xem nha thng c 90%a xit nha, Nha thng cha bin tnh c mt s nhc im hn ch vic ng dng trong cng nghip sn; - nhit d nng chy thp,v vy n c th mm ngay khi chu tc dng ca nh sng mt tri. - d b oxi ha, a xit abietic c th hp thu n 60% oxi so vi trng lng nha s hp th ny xy ra nhanh chng nhit thng thng nu b mt tip xc ln nh dng sn, vecni. oxi ha c km theo b gy lien kt trong phn t v ph hoi tnh cht ca nha, mang sn s ha phn nhanh chng.ngoai ra n con rt nhy vi tia cc tm. - a xt cao ;trong a s ng dng phi cn nhc tnh ng dng ca nha.nhm hot tnh y c th pht ra nhng phn ng khng mong mun khi co mt cc ph gia, bt mu mang tnh kim. - khuynh hng kt tinh dung dch nha thng trong du ha v trong ru s kt tinh d dng.co th gim khuynh hng ny bng cch ng phn ha nhit d cao. - khuynh hng gi dung mi; dung dch nha thng cho mng thng c tc kh chm ,mng sn khi kh vn dnh thi gian di. D c nhng nhc in trn nha thng vn c ng dng ch to vec ni vi cc loi gm thin nhin bo v tm thi. 1.2 Dn xut ca nha thng

Dn xut a nha thng nhn dduwowcjdo phn ng ca nhm ni i hoc ca nhm c bo xi lic ca a xit abeitic. N gm nhng hp cht c mu sng tan trong cc dung mi thng dng nh ru, ce ton dung mi thm v thng, nhit nng chy c th ln n 1750c. cc nha ny c tnh cht a dng v gi thnh h , c th gii quyt c nhiu vn ca ca cng nghipsn ,vecni va mc in. 1.3 Cc dn xut do phn ng ca ni i Nha maleic ; acid c hai ni i lin hp,d dng b o xi ha. Cu trc ny to kh nng phn ng vi acid fumaric hoc alhydrit maleic theo phn ng diels alder. Aduct ny sau c t ha vi glycegin hoc pentaeritrit. Cc nha maleic c th tan trong hyddrocacbon v trong ru , ch gi li rt t dung mi mng, c kh nng trn hp tt vi cc dung mi to mng khc v cho mt mng bong, mang sng, t b vng ii khi dng.phi hp vi du kh hoc du trng hp c dng lm cc loi sn trong nh cho cc thit b un nng nhit trung bnh m khng b vng i. Dng vi nha alkit n lm tng bng v n nh mu sc ca sn ny di tc dng ca nh sng, rt ngn thi gian kh. 1.4 nha thng hydro ha :mt phng php gim hoc loai tr hn khng no ca nha thng v do v do kha nng o xi ha cua no la hidro ha cc ni i. Nha thng hdro ha cc ni i. Nha thng hydro ha c tan v trng gng nha thng. Kh nng chu o xi ha ca n cao hn nhiu so vi nha thng .tr s acid v nhit nng chy cng gn nh nha thng do o t c tc dng trc tip n cng nghip sn 1.5 nha thng trng hp Trong thc t y l phn ng di me ha. Phn ng tin hnh nhit thp, trong dung dch di tc dng ca xc tc nh bon florua, acid sunfuric, nhm clorua, Nha thng trng hp c yu im l; nhit nng chy cao hn khong20oc, n nh o xi ha cao hn, khuynh hng kt tinh gm cch in v nht dung dch cao hn.nha thng trng hp trn c v nhiu loi nha khc. N c dng ch yu tng hp rezinnat kim loi veste.

II cc dn xut do phn ng ca nhm acid 2.1 Rezinat nattri ;ka li v amon ha tan trong nc c iu ch bng cch cho nha thng vo dung dch kim nhit 80-100oc . cc rezin nat c dng nhiu trong cng nghip sn xut gy lm chat kt dnh v cung l cht n nh nh tng rt tt. 2.2 can xi rezinat: C th iu ch bng cch cho natri tc dng vi mt la mui can xi tan trong nc , nhng phng php dng nha thng nng chy vi vi ti ph bin hn. Loai ci rezinat thng dng nht c iu ch t nha thng vi 6% vi,c tri s acid khong 80 v nhit nng chy 135-140oc. 2.3 este nha thng ; este ha cac cid nha tin hnh tng i kh khn do s cn tr khng gian ca phn t. phn ng phi tin hnh nhit i trn 2500c, v vy cc loi ru si thp phi thc hin di p sut. 2.4 metyi v etyl abietat; y l nhng loi cht lng nht, c mu nht,rt t bay hi.no c th trn c vi nhiu loi nha khc,n nh vi tc dng ca nhit rt n nh vi qua trnh x phng ha. Khi o xi ha co khuynh hng b gel ha. Nhng este ha ny dng lm cht ha do cho mt s loi nha, trong c ni tro v etyl xen lulo. N cn dng lm keo dn vi cc li nha khc. 2.5 Este glyce rin nha thng ; trong thc t sn phm ca qu trnh ste hoasgiuwax glycerin v acid nha l mt hn hp gm diglicerin, triglicerin v te ca diglicerin. T l thnh phn ny ph thuc vo t l cu t ban u v iu kin phn ng. n ha tan tt trong cc dung mi thng thng v trn c vi nhiu cht to mng nng chy 92 oc thng c phi hp vi nhiu loi du kh v sn xenlulo lm tng bng , cng, bm dnh, gim gi thnh ca cc mng sn trn. E ste pentaeritrit nha thng pentaeritrit l mt ru bn chc sn xut t axetandehyt v fomadehyt. Trong bn nhm ru bc mt ny,ba nhm e te ha tng i d dng vi nha thng nhm th t kh khn hn nhiu do cn tr ca

khng gian.iu kin e te ha tng t nh glycerin. Sn phm gn ch yu tetrane ste v pen ta eritrit v hexae ste di pan tae ri rit; E te ca pen taeritrit c cc yu im sau so vi e ste ca glycerin n nh nhit . cng vac kh nng chu nc cao hn,c dng ch to vecni cng vi du tho mc hoc cc acid bo.

CHNG II Nha c ngun gc ng vt

2.1B cnh kin: C khong 2000 loi cn trng v cng nh vy c, tm gi l b cnh kin (Laccifer Lacca hay Coccus Lacca), di t 1mm n hn 2,5 cm, sng k sinh trn cc loi cy thch hp vi chng nh cc loi cy u chiu, cy c sen, cy cho min Bc nc ta, to ra cht nha "lac". Ngi ta co lp nha ny (v c cc cn trng to ra nha) ch to ra nha cnh kin. Cn khong 300.000 cn trng mi ch ra c 1 kg nha cch kin. B cch kin c mt i sng tng i ngn, gm bn giai on: trng, su, kn (hay nhng) v trng thnh lm b. Kip sng rt ph du, ch ko di t 5 n 6 thng. Thnh ra nhng ni nui b ly nha c th thu hoch hai ln trong mt nm. B cnh kin sng k sinh, bm vo mt nhnh nh trn cy, v nm hu nh bt ng. B ci c th khong 100 trng trong ci bc mang trn mnh. Trng n ra su, di khong 0,5 mm, cn v bc, b ra ngoi, v bm cht vo mt nhnh cy. Ming su c mt c phn di gip su thc xuyn qua v cy, v ht nha t nui sng. Thn su t t tit ra mt cht st, cht ny ng cng li khi ra gi, cng ngy cng dy, to thnh mt tm gip nha che ch cho su. Su thnh kn, sng trong lp gip nha ny, ch cha hai l, mt th v mt bi tit. Ri kn thnh b, vn bt ng cho n khi trng thnh, trong khong thi gian tng cng l tm tun. n lc , b cnh kin ci vn bt ng, nm trong lp gip nha, v bt u c trng. Vic sn xut nha c tng nhanh hn, v lp gip c tri ra ln hn cha s lng trng ang c to thnh. Trong khi con c thot xc, mt i c phn ht nha trong ming, mc chn, ng ten v hai cnh nh. Nh b cnh kin c c th di chuyn ph b ci cho trng c trng. Sau , b ci thu mnh nh li nh sng lt qua lp gip nha, v trng n thnh su, m li mt chu k mi. Trong bung trng c mt cht lng mu sm gi l phm nhum cnh kin, ging nh "cochineal", thng dng cho mu thc phm. Nhng ni nui b cnh kin i n lc trng sp n mi co cc nhnh cy c b ly nha. Ch mt s t b ci c trng c gi li lm ging cho lp sau. Sau khi c su cnh

kin ln cc cy thch hp th khng cn chm sc g na. Ch i n ma l thu hoch. Nha cnh kin: Nha cnh kin khi mi va c co khi cc nhnh cy cha nha ly t gip nha ca b, cn cha thm xc cc con b, v cy, mu ca nha... c gi l nha th (crude lac, hay theo ting trong ngh l sticklac) v rt m. Laccifer lacca Ngi gy nui phi hong hay phi cho kh trc khi em ra ch lng by bn cho cc ngi i thu mua ca cc hng xng ch to nha. xng, ngi ta p dp hay gi nt nha th ra, ra v lc li loi b t ct, xc b, v cy... Sau , qut v hong kh li nha kt thnh vy, mu t sm n vng lt, gi l nha ging, hay "Seedlac." Seedlac cha t 70 n 90% nha v 3 n 4% sp. Ngi ta pha ch Seedlac lm thnh nha cch kin, "Shelllac". Cch pha ch ty theo ch. Trong sut qu trnh ch to, c th dng my mc, hay ch dng tay, ty theo trang b ca hng xng. Nha shellac loi tt nht mu vng nht, ri n loi mu da cam sm, n loi mu nu nu. i khi ngi ta thm ha cht vo, cho nha thnh mu hi trng gi l white lac. Nha cnh kin tan tt trong ru tuy nhin thng lai mt lng cn khong 5-7%.no tan it trong cc loi e ste vavf hdrocacbon thnh phn ca nha cnh kin rt phc tp,gm khong 1,8% cc loi hydrocacbon,cc loi loi ru bo 77.2%,cc acid 21%, cc acid v ru ny c mch kh di, a s tn ti di dng polyester y l mt loi nha nhit do,nhng nhit cao hoc trong thi gian qu lu th chuyn sang trng thi cng nh sng, khng nng chy khng ha tan v dn. Nha cnh kin trong dung dich cn c s dng hang th k nay , lm vecni g cao cp. sn ph bng phng php phun hoc tampon c th dng lm lp sn ph hoc sn men lm lp trng v con dung bo v b mt trng bc ca

gng, ch to mc in, lm sn cch in c th ph hp c vi nhiu loi nha thin nhin.

CHNG III. KT LUN

Qua bi tiu lun ny em nghin cu v hiu r hn v cc vn ; Cc phng php s dng nha thin nhin trong sn Cc hnh thc khai thc v tng hp nha thin nhin Cc loi nha c ngun gc t thc vt Cc loi nha c ngun gc t ng vt Cc phng php trng hp v tng hp nha

10

TI LIU THAM KHO

Ti liu dn: Sch Vit Nam phn ng vt - trang 389. Ha hu c ; nguyn hu nh : NXB GIO DC ,2003 C S L THUYT HA HU C TAAPJ1,THI DON TNH ;NXB KHOA HC V K THUT H NI

11

MC LC