16 10 2012

Amerika, Venezella demokrasisini niin eytanlatryor? | Dnya Blteni

- 00:16, 06 Ekim 2012 Cumartesi Amerika, Venezella demokrasisini niin eytanlatryor?

Amerikann mehur gazetecilerinden Dan Rather 30 Maysta Venezella devlet bakan Hugo Chavezin en fazla birka ay iinde leceini yazd. Aradan drt ay geti ve Chavez hem hayatta hem de seim kampanyasnda; ve tekrar seilmesi bekleniyor. Bir gazetecinin Chavez hakknda veya Chavez hkmeti hakknda syleyebilecei her ey bu ite: Venezellann bu ekilde yanl resmedilmesi. Dnyada hakknda en ok yalan sylenen lkedir belki de ve olumsuz olduu mddete bu durum deiecek de deildir. Daha kts, Rather, Chavezi diktatr diye anyor ki bu lkeye ina siyaset bilimcilerin ksa ksa ok az bu ifadeyi doru kabul edeceklerdir. Jimmy Carter, Venezella diktatrl hakknda birka hafta nce yle syledi: Bizim izlemeye aldmz 92 seimleri, Venezelladaki seim sreci, dnyadaki en iyisiydi. Carter, seim izleme merkezi olan Carter Center sayesinde Nobel dl kazanmt; Venezelladaki gemi seimleri izlemi ve tasdik etmitir. Fakat Washington on yldan daha fazla bir sredir Venezella hkmetini gayri merulatrmaya baktndan dolay Cartern bak as nadiren haber olmutur. Son yorumlar ise Amerikan medyas tarafndan bsbtn gz ard edilmitir. Venezellada semenler bir bilgisayar ekranna dokunarak oy kullanmakta, sonra bilgisayardan oy pusulasn bir kt olarak almakta, bu pusulay yine oy sandna atmaktadrlar. Kt pusulular, elektronik saymla kontrol edilmektedir. Bu sistem oy yolsuzluunu neredeyse imknszlatrmaktadr: Oylar almak, bilgisayarlara korsan mdahaleyi ve sonra da alnan oylarla denkletirmek iin sandklara el atmay gerektirir. Amerikann aksine Venezellallar oy saymlarndan emin olabilirler. Bush ve Gore arasnda gerekte kimin kazand hakknda hibir fikrimiz yok oysa. Ve yine Amerikann aksine, Venezella hkmeti semen kaytlar iin elinden gelen her eyi yapmtr. Seimlere katlm yzde 97 dzeyindedir. Amerikada ise yaklaan Kasm seimlerinde 90 milyon kii oy kullanmayacak. Ama gelin grn ki Amerikan d politika sekinleri (ilerinde Amerika ve Bat medyas da var) Venezellann demokratik seimlerini fkeyle aalamaktadrlar. Seimler iin hazrlanm bir habere gre szde Gazetecileri Koruma Komitesi, hkmetin medya imparatorluu kontrol ettiini iddia etmektedir; Venezella devlet televizyonunun lkedeki izleyicilerin yalnzca yzde 5-8ine hitap ettiini okuyucularna bildirmiyorlar. Chavez elbette ki normal yayn akn konumalar iin kesebilir (Chavez iktidara gelmeden nce karlm bir kanuna gre hukukidir zaten) ve bunu dzenli olarak da yapmaktadr. Fakat muhalefet halen medyann geni bir kesimine sahiptir: Radyolar, yazl basn; ve lke zenginlii ve gelirinin byk bir ksm. Muhalefet byk bir ihtimalle bu seimler kaybedecek ki hkmetin iktidar avantajndan deil (nitekim Amerika dhil Bat yarmkresinde kt kullanlan bir durumdur) Venezellallarn byk bir ksmnn hayat standartlarnn iyilemesinden dolay olacaktr bu. Hkmetin petrol sanayinde kontrol ele ald ve iktidarn devirme amal (2002de ABD destekli darbe ve 2002-2003 petrol iilerinin grevi) ykc, kanunsuz teebbslerden ekonomiyi kurtard 2004 ylndan beri yoksulluk yar yarya, ar yoksulluk ise yzde 70
www.dunyabulteni.net/?aType=haberYazdir&ArticleID=18560&tip=yazar 1/2

16 10 2012

Amerika, Venezella demokrasisini niin eytanlatryor? | Dnya Blteni

orannda azalmtr. Sadece nakit gelir lmdr bu. Milyonlarcas ilk kez salk hizmetlerine erimektedir; lise rencilerinin says iki katna kmtr; ou renci okul creti dememektedir. Eitsizlik kayda deer lde azaltlmtr. Hlbuki Venezella, Chavez ncesindeki 20 yl ierisinde Latin Amerikadaki en kt ekonomik baarszlklardan biriydi; kii ba gerek gelir 1980-1998 yllar arasnda yzde 14 azalmt. Washingtonda demokrasinin basit bir tanm var: Bir hkmet, ABD dileri bakanlnn istediklerini yerine getiriyor mu? Politikaclarn semenlere vaatlerini yeri getirmeleri ina olmadklar bir fikirdir. Washingtondan alan yaylm atei yalnzca Venezellay hedeflemiyor. Btn sol ve yeni bamszlna kavumu hkmetler hedeftedir: Arjantin, Ekvator, Bolivya (Brezilya ise ayn muameleye tabi tutulamayacak kadar iri bulunuyor) ABD dileri bakanl gzn dl zerinde tutuyor: Venezella 500 milyar varil petrol zerinde oturuyor ve Washington d politikasna sayg duymuyor. te bu yzden bir numaral halk dman ilan ediliyor ve en kt haberler onun hakknda yaynlanyor. Fakat Venezella, blgenin tarihte sahip olduu en demokratik, ilerlemeci ve bamsz hkmetler grubunu ortaya karm olan Latin Amerika baharnn bir parasdr. Birlikte alyorlar ve Venezella komularnn salam desteine sahip. Brezilya eski devlet bakan Lula da Silva geen ay yle demiti: Chavezin zaferi srf Venezella halknn deil Latin Amerika halklarnn zaferidirbu zafer, emperyalizme bir dier darbeyi indirecektir. Gney Amerikann destei, Venezella demokrasisine zarar vermek, gayri merulatrmak ve istikrarszlatrmak iin rtl deneklere ilave olarak Venezella ierisinde hala milyonlarca dolar harcayan Washingtonn devam eden bu teebbslerine kar Venezellann en salam garantisidir. Kaynak: Guardian Dnya Blteni iin eviren: M. Alpaslan Balc

www.dunyabulteni.net/?aType=haberYazdir&ArticleID=18560&tip=yazar

2/2