สรุปบรรยายพิเศษ การพัฒนาองคการ

ใหนักศึกษา ป โท จิตวิทยาองคกรและอุตสาหกรรม ม. เชียงใหม

โดย อ สิทธิโชค วรานุสันติกูล (2 กย 2544)

การพัฒนาองคการ
จากความหมายของการพัฒนาองคการของ พอรัสกับรอเบิรตสัน ( Porras &
Robertson ,1992 ) ไดใหความหมายไววา การพัฒนาองคการหมายถึง การนําเอาทฤษฎี คานิยม
กลยุทธและเทคนิคทางพฤติกรรมศาสตร มาใชวางแผนการเปลี่ยนแปลงการทํางานในองคการ
ดวยจุดประสงคที่จะสงเสริมพัฒนาบุคคล การปรับปรุงการปฏิบัติงานขององคการ ทั้งนี้กระทํา
ผานการเปลี่ยนแปลงของพฤติกรรมการทํางานของพนักงานในองคการ
จากนิยามแสดงใหเห็นวาการพัฒนาองคการนั้นมีสามประเด็นคือ 1) การพัฒนาเพื่อเพิ่ม
ประสิทธิภาพขององคการ 2) เนนการเจริญงอกงามของพนักงาน 3) สิ่งที่ใชในการพัฒนาองคการ
มีรากฐานมาจากทฤษฎีและหลักการทางพฤติกรรมศาสตร

ขั้นตอนการพัฒนาองคการ

Organization Transformation

Vision

Mission

Strategy

Culture Structure Process

New Behavior New Roles and New Process

สรุปการบรรยาย 2/9/01 Position
1 21/1/09
by: ภาสกร แชมประเสริฐ
 การพัฒนาองคการจะพึงตองมีการกําหนดวิสัยทัศน วัตถุประสงคเปาหมายในการพัฒนา
องคการอยางชัดเจน แลวจึงสรางกลยุทธวิธีการที่จะทําใหเกิดการพัฒนาตามที่ไดตั้งเปาหมายไว
กลยุทธที่ดําเนินการนั้น สามารถแบงไดเปน 3 ดานคือ
1. วัฒนธรรม (Culture) เปนการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองคการ ทําใหเกิดพฤติกรรม
ของพนักงานในองคการแบบใหม
2. โครงสราง (Structure) เปนการเปลี่ยนแปลงโครงสราง การบริหาร การดําเนินงานของ
องคการ ซึ่งจะทําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงบทบาทและหนาที่ของพนักงาน
3. กระบวนการ (Process) เปนการเปลี่ยนแปลงกระบวนการทํางาน เทคนิควิธีการ
การพัฒนาองคการจึงถือไดวาเปนการนําเอาความศาสตรความรูมาใชเพื่อเปลี่ยนแปลง
องคการ ซึ่งในเชิงของการเปลี่ยนแปลงองคการ พนักงานทั้งองคการ ตั้งแตระดับผูบริหาร หัวหนา
งานตลอดจนพนักงาน จะเกิดการยอมรับถึงสิ่งที่เปลี่ยนแปลงนี้แตกตางกันออกไปขึ้นอยูกับการ
รับรู(Perception) ของแตละบุคคล ผูที่จะทําการพัฒนาองคการจะตอง สังเกต เก็บขอมูล และ
วิเคราะหคนหาปญหาและแนวทางการแกปญหารวมกับพนักงานในองคการ เพื่อใหเกิดความ
รวมมื อในการพั ฒนาองคการจากพนั ก งาน และก็เ ป นเรื่องปกติที่ จะต องเกิดการต อต า นการ
เปลี่ยนแปลงจากพนักงานในองคการ เนื่องจากพฤติกรรม,บทบาท และการกระบวนการทํางาน
เดิมที่เคยชินจะตองถูกเปลี่ยนแปลง ยอมกอใหเกิดความไมพอใจและสงผลใหเกิดการตอตานขึ้น
ได องคการที่ตองการจะใหเกิดการเปลี่ยนแปลงแลวประสบผลสําเร็จนั้น ผูพัฒนาองคการจะตอง
มีความรูความเขาใจถึงเหตุผลในการตอตาน และวางแผนหาวิธีที่จะดําเนินการ
และสิ่งหนึ่งที่เปนตัวตอตานการเปลี่ยนแปลง การรับรูสิ่งใหมของคนทั่วไป คือ Paradigm
ขอมูลที่ตรงตาม
Paradigm

ขอมูลที่ไมตรงตาม
Paradigm
Paradigm

การรับรู

สรุปการบรรยาย 2/9/01 2 21/1/09

by: ภาสกร แชมประเสริฐ
 Paradigm เปรียบเสมือนเครื่องกรองการรับรูที่เขามากระทบสัมผัส ขอมูลที่เปนไปตาม
Paradigm ก็จะผานเขาสูการรับรูและประมวลความคิด สวนขอมูลที่ไมเปนไปตาม Paradigm ก็
จะทําใหเกิดการหลีกเลี่ยงไมสนใจและอาจบิดเบือนขอมูลใหเขากับ Paradigm ที่มีอยู
ผลจาก Paradigm ( Paradigm Effect )
ทําใหเกิดการปดกั้นความคิดใหม สงผลใหไมเกิดนวัตกรรม (Innovation) ทําใหนักธุรกิจ
ไมเห็นโอกาสใหม ผูบริหารไมเห็นกลยุทธใหม และทําใหไมเกิดการพัฒนาเปลี่ยนแปลง
ตัวอยางที่เห็นไดชัดเจนในเรื่องของ Paradigm คือการใหดูไพทีละใบจํานวน 7 ใบ ในเวลา
สั้น ๆ แลวจึงคอยใหเวลานานขึ้น ทั้งที่ไพนั้นมีความผิดจากไพปกติสีไมตรงตามความเปนจริง แต
ผูที่ดูก็จะไมทันสังเกตุความผิดปกติของไพในครั้งแรกเลย ทั้งนี้เพราะการรับรูตาม Paradigm ได
ทําใหเกิดการบิดเบือนไพที่เห็นใหมีลักษณะเหมือนไพปกติ จึงไมไดเห็นถึงความผิดปกติเลย
ถาเราสามารถที่จะขจัดการปดกั้นความคิดในเชิง Paradigm ออกไปไดจะทําใหเกิด
แนวความคิดใหม ๆ อยางมากมาย เชน

♦ ตัวอยางรถยนตประหยัดเชื้อเพลิง ประดิษฐโดยผูผลิตที่ไมมีความรูดานเครื่องยนต
เลยโดยอาศัยกลไกที่แตกตางจากรถปกติ ใชชวงที่หยุดหรือเบรกในการอัดกาซเพื่อ
ใชในการขับเคลื่อน สวนเมื่อตองการวิ่งก็เพียงแตการปลอยกาซที่อัดไวมาขับเคลื่อน
รถ ซึ่งเปนแนวคิดในมุมกลับกับรถยนตที่เปนอยู ดวยความที่ผูผลิตไมเขาใจการ
ทํางานของรถยนตจึงไมเกิดการปดกั้นความคิด

♦ การทําอาน จักรยานในรูปแบบใหม ที่นั่งสบายกวา ดวยการออกแบบในลักษณะที่นั่งรองรับ

มากกวา ที่จะยึดติดกับความคิดของ “ อาน “ แบบเดิม ๆ

สรุปการบรรยาย 2/9/01 3 21/1/09

by: ภาสกร แชมประเสริฐ
 ♦ การเสนอแนวคิดของการทําภาพถายแบบใหม ที่ใชหลักไฟฟาสถิตยใน
การทําใหเกิดการติดของผงสีดําเขากับวัตถุ เปนแนวคิดใหมที่ไมมีใครสนใจ
เพราะแตกตางจากรูปแบบการถายแบบเดิมและไมเห็นประโยชน

แตในที่สุดก็กลายเปนตนกําเนิดของเครื่องถายเอกสาร

♦ เรื่องนาฬิกาของชาวสวิตเซอรแลนด ที่จากเดิมเคยเปนนาฬิกาที่มีสวน
แบงการตลาดสูงที่สุดในโลก ดวยลักษณะของนาฬิการที่เปนแบบกลไก
และฟนเฟองใชความประณีตละเอียดออนและแรงงาน แมจะมีผูคิดคน
นาฬิกาแบบใหมที่ใชถาน(Quarts) ก็ไมไดรับความนิยมและเห็นวาเปน
Casio
เรื่องที่แตกตางไปจากเดิมและไมนาจะเปนนาฬิกาที่ไดรับความนิยมได จึง
GPS satellites :
นําเปดเผยสูสาธารณะและก็เปนที่มาของนาฬิกาที่แพรหลายในปจจุบัน your current
และตลาดสวนใหญเปนของญี่ปุน location

“ สิ่งที่ประสบความสําเร็จในอดีตมักจะตอตาน
สิ่งใหมหรือการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น “

ทําใหไมเกิดการเปลี่ยนแปลง ปดกั้นความคิด
หรือเรียกวาเปน Paradigm อัมพาต
สรุปการบรรยาย 2/9/01 4 21/1/09
by: ภาสกร แชมประเสริฐ
การเปลี่ยนแปลง Paradigm
1. ผูที่สรางสรรคสิ่งใหม มักเปนคนภายนอก ไมมีการปดกั้นความคิด ไมมีอะไรตองเสีย
ในการคิดแบบ Paradigm ใหม
2. ผูที่ใช Paradigm ตองมีความกลา และศรัทธา
3. ตองมีความเชื่อมั่นวาคุณก็เปนคนหนึ่งที่สามารถจะเปลี่ยนกฎ ทิ้ง paradigm เดิม ๆ
แลวเปลี่ยนมาใช paradigm ใหมได

คําถามที่จะทําใหเกิดการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงสําหรับองคการคือ

“ มีอะไรที่ทําไมไดในปจจุบัน แตถาทําได
จะเปลีย่ นแปลงการดําเนินงานอยางดียิ่ง

Paradigm จึงถือไดวามีความสําคัญตอการยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้น การ

ยอมรับสิ่งใหมที่นอกเหนือจากความคิดเดิม ๆ อาจจะนําใหเกิดการเปลี่ยนแปลงที่มีคายิ่ง เกิด
นวัตกรรม เกิดโอกาสใหม ๆ ที่คาดไมถึง การพัฒนาองคการจึงตองทําใหสมาชิกในองคการเกิด
ความเชื่อมั่นที่จะเปลี่ยนแปลง เปดใจยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้น แลวรวมมือพัฒนาในแนวทางเดียวกัน

สรุปการบรรยาย 2/9/01 5 21/1/09

by: ภาสกร แชมประเสริฐ