Hải quan

1
Chng 1: Hi quan v mn hc nghip v hi quan 1. Khi qut v lch s hi quan Th gii v cc cng c hip nh quc t v hi quan. Lch s nhn loi chng minh rng: t khi cc quc gia xut hin trn tri t th khng mt quc gia no c th tn ti hon ton bit lp, khng h c mi quan h kinh t, c bit l thng mi quc t (xut nhp khu)- quan h kinh t quc t ph bin v pht trin nht. qun l hot ng xut nhp khu v nhng hot ng c lin quan, cc quc gia t chc mt lc lng "canh gc bin cng ca T quc v mt kinh t", nc ta lc lng c gi l "hi quan" . V trong iu kin hi nhp, iu ho hot ng ca Hi quan cc nc, ngi ta thnh lp Hi ng Hp tc Hi quan (Customs Cooperation Council - CCC), nay l T chc Hi quan th gii (World Customs Organization - WCO). Vy hi quan l g? Hi quan c nhng chc nng v nhim v g? Trong iu kin hi nhp hi quan c vai tr quan trng nh th no? Hi quan pht trin theo xu hng no c th gp phn thc y thng mi v giao lu quc t, mang li li ch chung cho mi quc gia? Lut Hi quan Vit Nam v Quy trnh th tc hi quan... l nhng vn chng ti tp trung gii thiu trong chng ny. 1.1. Khi qut v lch s v xu hng pht trin ca hi quan trn th gii. Lch s hnh thnh v pht trin hi quan gn lin vi s xut hin ca Nh nc, s pht trin ca quan h hng ho - tin t v quan h kinh t quc t. Cng vi s ra i ca cc khu vc mu dch trn th gii v s pht trin ca ngoi thng, hi quan ra i v ngy cng c cng c, hon thin v pht trin. Ln tr li lch s ta thy: Trong hot ng ca khu vc mu dch quc t u tin trn tri t ti thnh Aten (Hy Lp) c thu thu "IMFORLUM" nh vo cc hot ng bun bn ti y. Thi by gi, tt c hng ho xut khu, nhp khu vo Aten, cng nh tu thuyn xut cnh, nhp cnh, neo u ti cng u phi np thu. Mc thu nh vo hng ho bng 1/50 (tc 2%) tr gi hng. Ti thnh La M cng c thu thu xut khu, nhp khu. Thu ny c gi l "PORTORIUM" v do mt s ngi ng thu. Ti , ngay t thi u Trung c, c thu thu "DOGANA" v ngoi ra cn cm xut khu lng thc, gi c quyn sn xut v bun mui; V sau khi pht trin cc ngnh t tm, thuc da, lm nn, lm gng th cm cm nhp khu cc mt hng trn nhng li min thu nhp khu nguyn liu dng cho cc ngh ny. Anh, vo th k th 11, thu thu "CUSTOMS" nh vo hng xut khu, nhp khu. Trung Quc, n i nh ng th bt u thu thu hng xut nhp khu, do mt c quan gi l "CHEPOSEN" thc hin kim sot tu thuyn xut nhp cnh. n th k th 17, nh Thanh t ra danh t Hi quan (hi ngoi quan thu) thay cho c quan "CHEPOSEN". Lc u thu sut do nh Vua t ra, cao hay thp l do nh Vua cn tin nhiu hay t, sau n i Khang Hy
mi t ra biu thu theo tng loi hng ho, nh i vi hng ho, thc phm hoc i vi qun o, dng hng ngy l 4% theo gi tr hng nhp khu v 1% theo gi tr hng xut khu. Cho n nay tt c cc nc trn th gii, khng phn bit ch chnh tr, nc no cng c mt ng li kinh t i ngoi, mt chnh sch thu quan, cng quy nh th l, th tc xut khu, nhp khu hng ho v t ra c quan ph trch vic thi hnh cc th tc, th l ny ng thi thu thu xut khu, thu nhp khu. Th tc ny c gi chung l th tc hi quan. Cn c quan ph trch thi hnh th tc hi quan th tu mi nc m n c tn gi khc nhau: Trung Quc hin nay l Quan, Anh - Costoms, Php - Donanes, c - Zooliverwaltung, Cu ba - Duana, Vit Nam - Hi quan.... nhng ni dung cng tc th ging nhau. Hi quan l mt t Vit gc Hn, c du nhp vo nc ta t nm 1955, khi Hi quan Trung Quc gip ta ci t lc lng Thu quan do thc dn Php li. Trong t Hi quan th Hi c ngha l hi ngoi, quan l ca. Hi quan c dng theo ngha sau: Hi quan l c quan do Nh nc thit lp thc hin chc nng qun l Nh nc i vi hot ng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp nh, qu cnh v u tranh chng bun lu hoc vn chuyn tri php hng ho, tin t... qua bin gii. Tm li, S hnh thnh v pht trin ca Hi quan trn ton th gii l mt qu trnh pht trin khch quan. Nghin cu v lch s hnh thnh hi quan trn th gii chng ta c th rt ra mt s nhn xt sau y: - Hi quan ra i, pht trin cng vi vic ra i v pht trin ca Nh nc. - Ngoi thng l hot ng mang li nhiu li ch kinh t cho cc thng nhn, nn mun c pht trin hot ng ny cc nc s ti phi np mt khon thu nht nh. - Qun l nn kinh t, chnh tr, qun s, x hil chc nng ca Nh nc. Hot ng bun bn, giao thng quc t tn ti khch quan ca nn kinh t cc nc, n khng ch mang li nhng li ch m n cn c nhng tc ng bt li i vi nn kinh t, chnh tr v x hi v nhng li ch ca quc gia, dn tc. Do vy, cn phi c qun l, kim sot hot ng ny nhm khuych trng thun li, kim sot, hn ch nhng bt li. - Hi quan l c quan thay mt Chnh ph thc hin vic kim tra, gim st cc hot ng xut khu, nhp khu, XNC phng tin vn ti, hnh l, chng bun lu, gian ln thng mi v thu thu xut nhp khu. - Hi quan trn th gii ban u c hnh thnh vi chc nng ch yu l c quan thu thu hng ho xut nhp khu. Nhng do s pht trin mnh m ca kinh t, Hi quan pht trin v m rng thm nhiu chc nng, nhim v mi. - T chc ca Hi quan ngy cng pht trin, hon thin khng ch mt quc gia m cn m rng trn phm vi th gii. T chc Hi quan ca cc nc c pht trin tng ng vi quy m ca hot ng xut, nhp khu hng ho. ng thi, s pht trin ca thng mi ton cu i hi phi thng nht nhng quy nh v hi quan nhm gim nh th tc, gim nh phin h pht trin cc hot ng giao thng quc t.
1.2. Gii thiu cc cng c, hip c quc t v hi quan. Ngoi Cng c v thnh lp Hi ng hp tc hi quan (Customs Cooperation Council CCC) nay l T chc Hi quan th gii (World Customs Organization - WCO), c k kt vo nm 1950 v bt u c hiu lc vo nm 1952, nc ta chnh thc tham gia Cng c vo ngy 01/07/1993; Vit Nam cn k kt hoc cng nhn 4 Cng c, Hip nh quan trng v Hi quan: Cng c Kyoto v n gin ho, hi ho ho th tc hi quan. Cng c HS - Harmonized System - H thng iu ho trong m t v m ho hng ha. Hip nh CVA - Customs Value Agreement - Hip nh nh gi Hi quan. Hip nh Hi quan ASEAN. Di y xin gii thiu vn tt ni dung cc vn kin quan trng ny. a. Cng c Kyoto: a1. Gii thiu s lc v Cng c Kyoto: - Cng c Kyoto c chp thun ti k hp 41/42 ca Hi ng Hp tc Hi quan v c hiu lc t 25/9/1974. Cng c Kyoto l mt vn bn php lut quc t c bn nht v th tc hi quan, cn c tn gi l Cng c v n gin ho v hi ho th tc hi quan. Vn kin ny bao gm Thn Cng c v 31 ph lc, trong mi ph lc bao qut mt th tc hi quan hon chnh. - Thn Cng c gm 5 chng v 19 iu vi ni dung chnh l: + S cam kt v n gin ho v hi ho th tc hi quan; + Xc nh cc nguyn tc hnh thnh cc ph lc, nguyn tc tham gia cng c v tng ph lc, nguyn tcgii quyt tranh chp, nguyn tc sa i; + Nhng quy nh chung v trch nhim v quyn hn ca cc bn k kt. - Ph lc gm cc chun mc v thc hnh khuyn ngh v th tc hi quan. Hin nay c 31 ph lc, gn nh bao qut mi th tc hi quan. a2. Mc tiu ca Cng c Kyoto: Nh tn gi ca n, mc tiu ca Cng c Kyoto l n gin ho v hi ho ho th tc HQ nhm tng bc gim nh cc th tc hi quan, to ra s thng nht tng i v th tc hi quan ca cc nc, t to iu kin thun li cho vic pht trin thng mi. 31 ph lc thc cht l s h thng ho cc th tc hi quan m hu nh hi quan nc no cng p dng, tuy khng phi hon ton nh ni dung cc bn ph lc v cc nc p dng nhng khng th ch ho mt cch c h thng v y nhu cng c Kyoto. Vit Nam cng trong tnh trng nh vy. Cng c Kyoto ch iu chnh lnh vc th tc hi quan, do vic tham gia k kt Cng c ny khng gy nh hng g xu n ngun thu ngn sch t XNK; mt khc, nu p dng tt s c tc dng thc y thng mi, t tng ngun thu cho ngn sch.
Tuy nhin, khi tham gia k kt Cng c th phi thc hin theo Cng c (tr nhng vn bo lu ph hp nguyn tc bo lu ca Cng c). thc hin c phi th ch ho cc cam kt thnh lut php quc gia. Nu lut php quc gia c quy nh nhng khc vi Cng c th phi sa li theo Cng c (c th a vo lut hoc vo cc ch th, quyt nh hnh chnh). i vi h thng php lut, chnh sch v hi quan hin hnh ca Vit Nam va c trnh trng thiu va c trnh trng quy nh khc vi quy nh ca Cng c Kyoto. n nay c trn 50 nc tham gia k kt Cng c ny mc chp nhn ph lc v bo lu khc nhau. Ch tch nc Cng ho X hi Ch ngha Vit Nam ph chun tng phn Cng c Kyoto, theo quyt nh s 735/Q/CTN ngy 21/5/1997. B trng B Ngoi giao nc ta lm xong th tc ph chun vi T chc Hi quan th gii ngy 04/07/1997 v bt u c hiu lc vo ngy 04/10/1997. Cn c vo tnh hnh thc t, Vit Nam tham gia Cng c Kyoto vi mc chp nhn c bo lu mt s iu trong 3 ph lc A1, B1 v C1. Trong cc ph lc, 3 ph lc A1, B1, C1 qun xuyn nhng cng tc c bn nht v th tc Hi quan i vi phng tin vn ti xut nhp cnh v hng ho xut nhp khu. Tng cc Hi quan ngh khi tham cng c, Vit Nam nn chn 3 ph lc ny. a3. Quyn hn v ngha v khi tham gia cng c Kyoto. + Quyn hn: - c tham gia cc phin hp ca U ban k thut v/v sa i, b sung vn bn ca ph lc. Khi nhng sa i nh hng n quc gia, nc tham gia cng c c quyn gi thng bo ti Tng th k Hi ng Hp tc Hi quan. - c nhn nhng thng tin mi nht v hi quan. - Khng phi ng l ph. - C quyn a ra cc bo lu tr vic khng c bo lu cc nh ngha. + Ngha v: - Phi chp nhn t nht 1 ph lc khi tham gia cng c. - Thc hin cc iu khon cam kt. - Phi iu chnh h thng lut, chnh sch quc gia nhm n gin ho v thng nht ho th tc HQ m mnh cam kt thc hin bng 1 trong 2 cch: + iu chnh lut. + Bng ch th, quyt nh hnh chnh. a4. Th tc tham gia. Nguyn tc
Mt nc c th tr thnh Bn k Cng c bng vic ra nhp Cng c v vic chp nhn t nht mt ph lc. Bt c nc no ph chun hay ra nhp Cng c ny cng c xem nh tn thnh nhng sa i c hiu lc ca Cng c vo ngy nc ny a ra vn kin ph chun hay ra nhp. Bt c nc no cng nhn 1 ph lc no tr phi nc ny a ra bo lu theo iu 5 ca cng c ny, s c xem nh l tn thnh cc sa i i vi nhng ph lc m nhng sa i ny c hiu lc vo ngy nc ny thng bo ln Tng th k Hi ng kin tn thnh ca h. Vn kin ph chun hay ra nhp phi np cho Tng th k hi ng. Vo thi im k kt, trong khi ph chun hay ra nhp Cng c ny phi nu r mt hay nhiu ph lc m nc ny chp nhn, t nht phi chp nhn 1 ph lc. Cng c ny c hiu lc sau 3 thng khi quc gia xin ra nhp Cng c k vo Cng c m khng bo lu v vic ph chun. a5. Danh sch cc ph lc A1. Th tc trc khi ng k t khai A2 . Ch Hi quan i vi hng ho tam lu kho. A3. Th tc p dng i vi cc phng tin kinh doanh vn ti. A4. Ch Hi quan i vi hng ho trn phng tin vn ti. B1. Thng quan cho hng ho tiu dng ni a. B2. Vic min gim thu nhp khu v cc loi thu i vi hng ho nhp khu khai bo tiu dng ni a. B3. Ti nhp khu nguyn trng. C1. Xut khu hn D1. Quy tc xut x. D2. Chng c xut x bng chng t. D3. Kim tra chng t chng nhn xut x. E1. Qu cnh Hi quan. E2. Chuyn ti. E3. Kho Hi quan. E4. Hon thu E5. Tm nhp ti xut nguyn trng. E6. Tm nhp gia cng trong nc. E7. Min thu i vi hng nhp khu thay th. E8. Tm nhp gia cng ngoi nc.
F1. Khu vc t do thu quan. F2. Gia cng hng ho dng trong nc. F3. Cc u i Hi quan p dng vi khch du lch. F4. Th tc Hi quan i vi vic vn chuyn bng ng bu in. F5. Vic gi hng gp. F6. Thoi tr thu nhp khu. F7. Vic chuyn hng ho ven bin. G1. Thng tin do c quan Hi quan cung cp. G2. Quan h gia c quan Hi quan v bn th 3. H1. Khiu ni v cc Hi quan. H2. Cc vi phm Hi quan. J1. p dng vi tnh trong Hi quan. b. Cng c HS (Harmonized System) : Cng c HS c cc nc thnh vin thng qua ngy 14 thng 6 nm 1983, ti Brucxen - Vng quc B. Cng c c Chnh ph Vit Nam cng nhn. Ni dung c bn ca Cng c HS: Cng c HS bao gm: Phn m u, cc ph lc km theo v h thng iu ho ( h thng HS ). * Phn m u: Phn m u ca Cng c gm c 5 phn nh tp trung gii thiu qu trnh hnh thnh, bin son cc nh ngha c bn v h thng iu ho trong m t v m ho hng ho v gii thch chi tit v ni dung ca Cng c HS. * Cc ph lc km theo: Cc ph lc l mt phn cu thnh ca Cng c. Cho n nay c 16 ph lc km theo, l: Ph lc A, B, C, D, E, F, G, H, I, J, K, L, M, N, O, P, Q, R. * H thng iu ho (H thng HS): Khi nim: H thng iu ho trong m t v m ho hng ho, sau y c xem l h thng iu ho: l mt danh mc bao gm cc nhm, phn nhm v cc m s lin quan ca chng, cc ch gii ca phn, ch gii chng, ch gii nhm, phn nhm, v cc quy tc chung din gii h thng iu ho. Cu trc ca Danh mc:
Danh mc hng ho c cu trc gm 21 phn v c chia thnh 97 chng, bao gm 1241 nhm hng ho v c phn xp thnh 5018 phn nhm hng ho cp 6 ch s. Trong s 5018 phn nhm hng c 311 nhm hng khng c phn tch thnh nhng phn nhm c th. Nhng nhm hng c xp t theo mt cu trc hp l v mang tnh rng buc cng nh loi tr cao nhm o bo mi hng ho ch c phn loi vo mt nhm m thi. Nh vy v tr ca nhng chng loi hng ho c xp loi danh mc tun theo trnh t t nhng sn phm th, nguyn vt liu tin tin n nhng chng loi hng ho c ch bin cao. Trong tng phn, chng s phn xp loi cng i t nhng hng ho n gin n nhng hng ho c cu trc phc tp. Trong mi chng chia ra cc nhm hng (cp 4 ch s), trong mi nhm hng c th phn chia thnh cc phn nhm hng (cp 6 ch s), v trong mi phn nhm hng c th chia thnh cc mt hng (cp 8 ch s). Tu theo c im, tnh cht, cu to ca tng chng, nhm, phn nhm v mt hng m mt chng c th c chia thnh mt hay nhiu nhm hng, mt nhm hng c th khng chia hoc chia thnh nhiu phn nhm hng v mt phn nhm hng c th khng chia hoc chia thnh nhiu mt hng khc nhau. thun tin cho vic tra cu, phn xp loi hng ho, tt c cc nhm hng, phn nhm hng, mt hng u c m ho theo s th t ca mt hng trong chng, nhm v phn nhm. c. Hip nh tr gi GATT - 1994 (Hip nh tr gi hi quan - Customs Value Agreement CVA). S ra i ca Hip nh ca GATT v vic xc nh tr gi hi quan: Thu hi quan nh theo gi tr hng ho khng phi l pht minh ca thi i chng ta m n tn ti t thi Trung c. Nhng cng vi s pht trin ca nhn loi, phng php xc nh tr gi hi quan cng thay i rt nhiu. Ngy xa, vic xc nh tr gi hi quan l nhng phng php n nh gi c th ca tng quc gia, cc nh xut nhp khu khng c quyn khiu ni cc quyt nh ca hi quan v vn tr gi. Trn th gii tn ti nhiu phng php xc nh gi, khng thng nht vi nhau, c khi tri ngc nhau v km n nh, to ra nhng mu thun nghim trng trong quan h bun bn quc t. n u th k 20 mt vn bc xc c t ra: phi xy dng mt h thng xc nh tr gi hi quan thng nht, khoa hc, n nh v c hiu qu nhm to iu kin cho thng mi quc t pht trin. Sau nhiu c gng, ln u tin nhng nguyn tc xc nh tr gi hi quan c nu ln ti iu 7 ca Hip nh chung v Thu quan v Thng mi vo nm 1947 - Hip nh ny c gi tt l GATT (General Agreement on Tariff and Trade). Cng vi s ln mnh ca GATT/WTO vic xc nh tr gi hi quan cng gt hi c nhng thnh tu quan trng. Trong thi k 1973-1979 thng qua cc cuc m phn thng mi a phng din ra ti Geneve, c bit ti Vng m phn Tokyo a ra c nhng chnh sch thng mi quc t ln nht trong thi i chng ta l tin ti t do ho thng mi gia cc quc gia, loi tr nhng tr ngi trong bun bn quc t. Mt trong nhng bin php quan trng t c mc ch ny l vic a ra h thng quc t v xc nh tr gi hi quan p dng thng nht trn ton th gii. l vic thng qua c mt Hip nh lin quan n vic thc hin iu 7 ca GATT. Hip nh c thng qua vo nm1979 v c hiu lc ngy 01/01/1981, gi l Hip nh Xc nh tr gi hi quan GATT. Hip nh ny thit lp c mt h thng xc nh tr gi hi
quan trn c s "tr gi giao dch" thc t ca hng ho nhp khu, tc l gi thc t thanh ton hoc s phi thanh ton. Ti vng m phn Uruguay, nm 1994, Hip nh c sa i, b sung hon chnh hn v thng c gi tt l "Hip nh tr gi GATT - 1994". H thng xc nh tr gi theo Hip nh a ra phng php xc nh tr gi thc t, cng minh, ng thi loi tr c vic xc nh tr gi tu tin hoc gi to. Thc hin Hip nh GATT - 1994 l mt trong nhng iu kin cc quc gia cn tun th gia nhp WTO. Cho n nay, tt c cc thnh vin ca WTO hoc chnh thc tham gia hoc cng nhn thc hin Hip nh ny. Vit Nam trong nm 2001, Tng cc Hi quan s thc hin th im cch tnh thu theo Hip nh tr gi GATT - 1994 mt s khu vc v theo cam kt ti Hip nh Thng mi Vit M,Vit Nam p dng ton b h thng tnh thu theo GATT vo nm 2003. - Cu trc ca Hip nh tr gi GATT - 1994. Hip nh GATT - 1994 c 24 iu khon c chia lm 4 phn, ngoi ra Hip nh cn km theo 3 ph lc v 1 Ngh nh th, cng c cng nhn l phn gn lin vi Hip nh. - Ni dung Ngh nh bao gm: Phn th nht: Cc quy tc xc nh tr gi (t iu 1 n iu 17). Phn th hai: Phn thc hin Hip nh, bao gm c vn v gii quyt tranh chp (iu 18 v iu 19). Phn th ba: Cc x l c bit (iu 20). Phn th t: Cc iu khon cui cng (t iu 21n iu 24). - Cc ph lc: Ph lc I: Cc ch gii tng iu khon trong Hip nh; Ph lc II: Quy nh hot ng ca U ban K thut v xc nh tr gi hi quan; Ph lc III: Quy nh v quyn bo lu. - Ngh nh th: Quy nh cc iu khon c lin quan n cc vn c bit v nhng yu cu c bit i vi cc nc ang pht trin. Cc phng php xc nh tr gi hi quan theo tinh thn ca Hip nh tr gi hi quan GATT - 1994. Hip nh tr gi GATT a ra 6 phng php khc nhau theo th t cho vic xc nh tr gi hi quan; (1) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu (Transaction value). (2) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu ging ht nhau (Identical goods).
(3) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu tng t (Similar goods). (4) Phng php khu tr (Deductive method). (5) Phng php tnh ton (Computed method). (6) Phng php din gii hp l (Fall - back method). Hip nh cng ch ra rng khng mt nh nhp khu hoc mt c quan qun l no c quyn la chn tu tin phng php xc nh gi m u phi tun th theo trnh t. Ni cch khc l xc nh gi tr hng ho nhp khu, ngi ta s phi p dng theo th t bt u t phng php th nht - tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu, ch khi v mt l do no m phng php ny khng th p dng th ngi ta mi p dng phng php th hai v nu phng php th hai khng p dng c th mi p dng phng php k tip, c nh vy cho n phng php cui cng. Nguyn tc ny ch ngoi l i vi phng php th t v th nm, nu nh nhp khu yu cu th c th o ln trt t p dng gia hai phng php ny. d. Hip nh Hi quan ASEAN: Hp tc hi quan l mt trong 9 chng trnh hp tc ca ASEAN. Thng 3/1997, cc nc ASEAN, trong c Vit Nam, k Hip nh Hi quan ASEAN. - Hip nh c mc ch: + Xy dng mt c cu m bo cc bin php thu quan v phi thu quan c lin quan n vic p dng chng trnh CEPT trong AFTA. + Tng cng hp tc ASEAN trong cng tc hi quan nh l phng tin to thun li cho thng mi v m bo thc hin ng cc bin php ngn cm hn ch v kim sot. + Thc y cc cng tc chnh yu trong vic tin hnh cng tc hi quan cc nc ASEAN theo cc nguyn tc ca hip nh ny. + Hi ho danh mc thu v tr gi, th tc hi quan trong cc nc ASEAN. - Chng trnh hp tc trong lnh vc hi quan ASEAN tp trung trong 3 ni dung ch yu sau: + Thc hin thng nht phng php nh gi tnh thu Hi quan gia cc nc ASEAN. + Thc hin hi ho cc th tc Hi quan. + Thc hin p dng mt danh mc biu thu hi ho thng nht ca ASEAN. 2. Khi qut v lch s hi quan Vit Nam v cc vn bn php lut v hi quan. 2.1. Khi qut v lch s Hi quan Vit Nam Ngy 10 thng 9 nm 1945 B trng ni v V Nguyn Gip k sc lnh s 27/SL thnh lp "S thu quan v thu gin thu". Lc khi nim v hi quan cha ra i. Mi hot ng thu thu xut khu, chng bun lu, bun bn thuc phin... u do s thu quan v thu gin thu m nhn. y l t chc tin thn ca Hi quan Vit Nam ngy nay.
10
Ngy 29 thng 5 nm 1946 H Ch tch k sc lnh 75/SL thnh lp Nha thu quan v thu gin thu trc thuc B ti chnh. Ngy 15 thng 11 nm 1954 ngnh thu xut nhp khu chuyn t B Ti chnh sang B Cng thng. T y u tin t Hi quan xut hin trong mt vn bn chnh thc ca Nh nc Vit Nam dn ch cng ho. Ngy 6 thng 4 nm 1955 bng quyt nh 508/TTg Th tng Chnh ph ra quyt nh thnh lp S Hi quan t di s qun l ca B Cng Thng. Mi quyn hn, t chc ca Cc Hi quan c quy nh bi quyt nh 73 - BCT/ND/KB ngy 6 /4/1955. Ngy 21/12/1958 Quc hi hp k th 8 quyt nh thnh lp B ngoi thng v b Ni thng. S Hi quan trung ng t chuyn v B Ngoi thng qun l. Ngy 17/2/1962 B Ngoi thng ra quyt nh 490/BNT - Q - TCCB i tn S hi quan thnh Cc hi quan. Nhim v ca Hi quan Vit Nam trong giai on 1960 - 1984 l qun l hot ng kinh doanh xut nhp khu v thu thu nhp khu nu c. Sau khi min Nam hon ton gii phng, a bn hot ng ca Hi quan tri di t Bc vo Nam, rt phc tp, v vy nhim v ca Hi quan cng nng n hn bao gi ht. Ngy 28/8/1976, Hi ngh ngnh Hi quan ton quc hp ti Thnh ph H Ch Minh quyt nh thng nht hi quan ton quc. Ngy 30 /8 /1984, Hi ng Nh nc ra ngh quyt 547/NQ/HNN thnh lp Tng cc Hi quan trc thuc s qun l ca Hi ng B trng. Mi quyn hn, nhim v ca Hi quan Vit Nam c quy nh ti Q s: 139/HBT ngy 20/10 /1984. tng bc xy dng ngnh Hi quan chnh quy hin i ngy 24/2/1990 Ch tch Hi ng Nh nc V Ch Cng k ban hnh php lnh Hi quan ti lnh s 32 - LCT/HNN. Trong nm u tin ca th k 21 Quc hi Vit Nam thng qua lut hi quan Vit Nam bng Lut 29/2001/QH10 tai k hp th 9 kho 10 t ngy 22 thng 5 n ngy 29/6/2001. Ngy 12/7/2001 Ch tch nc Trn c Lng ra lnh 10/2001/L - CTN cng b lut hi quan c hiu lc t 1/1/2002. Ngy 4/9/2002 Th tng Chnh ph ra quyt nh 113/Q - TTg chuyn Tng cc Hi quan v B Ti chnh. Ngy 19/11/2002 Chnh ph ban hnh Ngh nh s: 96/2002/N - CP quy nh chc nng, nhim v, quyn hn, c cu, b my ca tng cc Hi quan trc thuc B ti chnh. Hi quan Vit Nam gia nhp Hi ng Hp tc Hi quan th gii (nay l T chc Hi quan Th gii) 1/7/1993. Thng 3/1997 Hi quan Vit Nam cng k Hip nh Hi quan ASEAN. 2.2. Gii thiu cc vn bn php lut v hi quan v cc vn bn php lut c lin quan. Hot ng hi quan l mt trong nhng lnh vc hot ng qun l Nh nc. C quan Hi quan l c quan bo v php lut v hi quan v php lut khc c lin quan. i tng thi hnh th tc hi quan, ch kim tra gim st v thu hi quan bao gm cc t chc v c nhn c lin quan trong nc v nc ngoi. V vy, cc hot ng ca hi quan Vit Nam phi tun theo nhng quy nh ca php lut Vit Nam, cc iu c quc t m Vit Nam k kt hoc tham gia v cc tp qun, thng l quc t v hi quan.
11
Theo iu 5, Lut Hi quan Vit Nam: Trong trng hp iu c quc t m Vit Nam k kt hoc tham gia c quy nh khc vi quy nh ca Lut Hi quan th p dng quy nh ca iu c quc t . i vi nhng trng hp m Lut Hi quan Vit Nam, cc vn bn php lut khc ca Vit Nam, iu c quc t m Vit Nam k kt hoc tham gia cha c quy nh th c th p dng tp qun v thng l quc t v hi quan, nu vic p dng tp qun v thng l quc t khng tri vi nguyn tc c bn ca php lut Vit Nam. (Lut Hi quan Vit Nam). (1) Cc Cng c, Hip nh quc t v hi quan m Vit Nam k kt hoc tham gia: Vit Nam k kt hoc tham gia cc iu c quc t v hi quan sau: Cng c v thnh lp Hi ng hp tc hi quan. Cng c Kyoto v n gin v hi ho th tc hi quan. Cng c HS - H thng iu ho trong m t v m ho hng ho. Hip nh CVA - Hip nh xc nh tr gi hi quan GATT Hip nh hi quan ASEAN. (2). Php lut nc Cng ho X hi Ch ngha Vit Nam v hi quan v lin quan n hi quan. a. Hin php nc Cng ho X hi ch ngha Vit Nam nm 1992: iu 24: "Nh nc thng nht qun l v m rng hot ng kinh t i ngoi, pht trin mi hnh thc hp tc kinh t vi mi quc gia, mi t chc kinh t, trn nguyn tc tn trng c lp ch quyn v cng c li, bo v v thc y sn xut trong nc". iu 26: "Nh nc thng nht qun l nn kinh t quc dn bng php lut, k hoch, chnh sch; phn cng trch nhim v phn cp qun l Nh nc gia cc ngnh, cc cp; kt hp li ch c nhn, ca tp th, vi li ch Nh nc". b. Lut Hi quan Vit Nam: Ngy 23/6/2001, Quc hi kho X, k hp th 9 thng qua Lut Hi quan. Ngy 29/6/2001, Ch tch Quc hi Nguyn Vn An, k thng qua Lut Hi quan. Ngy 12/7/2001, Ch tch nc Trn c Lng k lnh cng b lut Hi quan. Lut Hi quan c hiu lc t ngy 01/01/2002. (tip) Lut Hi quan gm 8 chng, 82 iu. 3. Vai tr, chc nng, nhim v ca Hi quan Vit Nam. 3.1. Vai tr ca Hi quan Cng vi s pht trin ca nhn loi, lc lng hi quan cng ngy cng trng thnh, gp phn xng ng vo s nghip n nh v pht trin kinh t, c bit l kinh t i ngoi trong iu kin hi nhp.
12
Kinh t i ngoi cng pht trin bao nhiu, th vai tr v trch nhim ca lc lng hi quan cng to ln, nng n by nhiu. Mt mt, hi quan phi to mi iu kin thun li cho thng mi quc t v cc mi quan h giao lu, hp tc quc t pht trin; Mt khc, lc lng hi quan phi kin quyt ngn chn hin tng bun lu. gian ln thng mi, gp phn pht trin kinh t, vn ho, bo v li ch ch quyn kinh t v an ninh quc gia. L "ngi gc ca nn kinh t t nc", l lc lng bin phng trn mt trn kinh t, vai tr ca hi quan khng ch gii hn trong lnh vc kinh t, m cn m rng trong cc lnh vc c lin quan. bt k quc gia no trn th gii, lc lng hi quan cng l mt trong nhng cng c ca Nh nc bo v li ch, ch quyn kinh t v an ninh quc gia, bo h v thc y sn xut trong nc pht trin, bo v li ch ngi tiu dng v m bo ngun thu ngn sch. Nhim v chnh tr ca ngnh Hi quan va mang tnh cht kinh t va mang tnh cht an ninh quc gia, chng c mi quan h mt thit, gn b v an xen vi nhau. Tu theo quan im lch s, kinh t x hi ca mi nc, mi khu vc, trong tng giai on pht trin m chc nng, nhim v ca hi quan c th c nhng im khc nhau, nhng hu ht cc nc u ging nhau v nhng nhim v c bn. Vit Nam, cng vi s pht trin a thnh phn kinh t, vai tr, chc nng, nhim v ca ngnh hi quan ngy cng c nhn thc mt cch y , su sc, ph hp vi quy lut vn ng v pht trin ca nn kinh t. Hi quan Vit Nam t ch l cng c ca Nh nc nhm thc hin chnh sch Nh nc c quyn ngoi thng, n ch hi quan bo m thc hin chnh sch Nh nc v pht trin quan h kinh t, vn ho vi nc ngoi, thc hin chc nng qun l Nh nc i vi hot ng xut nhp khu trong iu kin hi nhp vi nn kinh t th gii v khu vc. Ngoi ra, Hi quan cn thc hin nhim v chng bun lu v gian ln thng mi, nhim v t chc thu thu xut nhp khu l mt trong nhng nhim v quan trng ca hi quan nhm gp phn bo v li ch ch quyn kinh t v an ninh quc gia. Hi quan khng ch hot ng ca khu bin gii m hot ng dc bin gii, c trong ni a, tt c cc ni c nhu cu lm th tc kim tra, gim st, kim sot hng ha xut nhp khu, khng ch phi hp vi lc lng trong ncm cn phi hp tc cht ch vi cc t chc hi quan quc t v khu vc. "L tm mng ngn c bit" lc lng hi quan c vai tr rt to ln trong iu kin hi nhp. Hi quan, mt mt, to iu kin thun li, thng thong cho thng mi, giao lu quc t pht trin, kp thi n nhn nhng c hi gip t nc pht trin hng cng; Mt khc, ngn chn nhng hin tng tiu cc (bun lu, gian ln thng mi...) gip nn kinh t pht trin lnh mnh, hiu qu. Bn cnh , lc lng hi quan cn l b mt ca t nc, mt trong nhng ngi u tin m khch nc ngoi tip xc l cng chc hi quan. Th tc hi quan thun li, nhanh chng, cng chc hi quan vn minh, lch s, nghim tc, s to n tng tt, gip thu ht c nhiu khch nc ngoi n lm n, du lch, em li li ch cho quc gia. Tng kim ngch xut nhp khu ca c nc nm 2004 t 58,45 t USD, tng 28% so vi nm 2003, trong , xut khu t 26,5 t USD, tng 31,4% so vi nm 2003 v vt hn 21% k hoch nm. Nhp khu t 31,95 t USD, tng 26,7% so vi nm 2003 v vt 20,6% k hoch nm. Tng kim ngch xut nhp khu hng ho c nc nm 2005 t 69,42t USD, tng 18,8% so vi nm 2004. Trong xut khu t 32,44 t USD, tng 22,4%, nhp khu t 36,98 t USD, tng 15,7% so vi nm 2004.
13
Tng kim ngch xut nhp khu c nm 2006 t 84,7 t USD, trong : xut khu tng 22,8% vi kim ngch 39,83 t USD; nhp khu tng 21,4% vi 44,89 t USD. Mc nhp siu ch l 5,07 t USD, bng khong 12,7% xut khu. Trong na u nm 2007, tng kim ngch xut nhp khu t 49,73 t USD, tng 25,3% so vi hai qu u nm 2006. Trong , xut khu t 22,54 t USD, tng 19,8%, nhp khu t hn 27,19 t USD, tng 30,2% so vi cng k nm trc. 6th2007 004 005 006 Xut khu Nhp khu Tng XNK 26,5 t USD 31,95 t USD 58,45 t USD 32,44 t USD 36,98 t USD 69,42 t USD 39,83 t USD 44,89 t USD 84,7 t USD Ngun: TCHQ 3.2. Chc nng, nhim v ca Hi quan Vit Nam. Hi quan l c quan do Nh nc thit lp, nn chc nng, nhim v, phm vi hot ng ca hi quan phi tun theo php lut ca quc gia v cc iu c quc t lin quan n hot ng hi quan m quc gia k kt hoc cng nhn, ch khng ph thuc vo tn gi ca t chc. Cng vi bc tin ca nhn loi th nhim v v phm vi hot ng ca hi quan cc quc gia cng c th thay i. C th, trong giai on u ca thng mi quc t, th chc nng chnh ca hi quan l thu thu xut nhp khu - ngun thu quan trng ca ngn sch quc gia. Khi cc quc gia c chnh sch bo h sn xut trong ncth hi quan c thm chc nng qun l cht ch cc i tng lm th tc hi quan thc hin chnh sch bo h. V by gi trong iu kin hi nhp th hi quan phi n gin ho v hi ho ho th tc hi quan gia cc nc gp phn tch cc vo s pht trin thng mi quc t v cc giao lu quc t khc. a. Chc nng ca Hi quan Vit Nam: Hi quan Vit Nam thc hin chc nng qun l Nh nc v hi quan i vi hot ng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh Vit Nam; u tranh chng bun lu hoc vn chuyn tri php hng ha, ngoi hi, tin Vit Nam qua bin gii. Trong hot ng ca mnh, Hi quan Vit Nam tun theo php lut Vit Nam v iu c quc t lin quan n hot ng hi quan m nc Cng ho X hi Ch ngha Vit Nam k kt hoc cng nhn. Chc nng c quy nh trong Lut Hi quan ( c thng qua ti k hp th 9, Quc hi kho X v c hiu lc t 1/1/2002). Theo iu 73 Lut Hi quan, ni dung qun l Nh nc v Hi quan bao gm: (1). Xy dng v ch o thc hin chin lc, quy hoch pht trin Hi quan Vit Nam. (2). Ban hnh v t chc thc hin cc vn bn quy phm php lut v hi quan. 22,54 t USD 27,19 t USD 49,73 t USD
14
(3). Hng dn, thc hin v tuyn truyn php lut hi quan. (4). Quy nh v t chc hot ng ca hi quan. (5). o to, bi dng, xy dng i ng cng chc hi quan. (6). T chc nghin cu, ng dng khoa hc v cng ngh, phng php qun l hi quan hin i. (7). Thng k nh nc v hi quan. (8). Thanh tra, kim tra, gii quyt khiu ni, t co v x l vi phm php lut v hi quan. (9). Hp tc quc t v hi quan. b. Nhim v ca Hi quan Vit Nam: Theo iu 11 Lut Hi quan (iu 11 c sa i, b sung), Hi quan Vit Nam c nhim v thc hin kim tra, gim st hng ho, phng tin vn ti; phng, chng bun lu, vn chuyn tri php hng ho qua bin gii; t chc thc hin php lut v thu i vi hng ho xut khu, nhp khu; thng k hng ho xut khu, nhp khu; kin ngh ch trng, bin php qun l nh nc v hi quan i vi hot ng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh v chnh sch thu i vi hng ho xut khu, nhp khu. 4. Xu hng pht trin ca hi quan th gii trong iu kin hi nhp kinh t quc t; Trong iu kin Hi nhp Kinh t Quc t ton b mi hot ng cu Hi quan th gii s c hon thin khng ngng theo hng: tiu chun ho v thng nht ho. Mc tiu: to iu kin thun li cho thng mi ton cu pht trin. iu c th hin r trong Li ni u ca Cng c Kyoto: "Cc bn tham gia Cng c ny c xy dng di s bo tr ca Hi ng Hp tc Hi quan. Lu rng nhng khc bit gia th tc Hi quan ca cc nc, c th gy tr ngi cho thng mi quc t v cc giao lu quc t khc. Nhn thc rng vic thc y thng mi v giao lu cng nh vic thc y hp tc quc t l li ch chung ca mi quc gia. Nhn thc rng vic n gin ho v hi ho ho th tc Hi quan gia cc nc c th ng gp tch cc vo s pht trin thng mi quc t v cc giao lu quc t khc. Nht tr rng mt vn kin quc t nu ra cc iu khon m cc nc cam kt p dng ngay khi c th s dn n vic n gin ho v iu ho th tc hi quan cp ngy cng cao, v l mt trong nhng nhim v c bn ca Hi ng Hp tc Hi quan. Qu trnh n gin ho v hi ho ho th tc hi quan s c thc hin tng bc, da vo cc khi lin kt kinh t khu vc (EU, APEC, NAFTA, AFTA...). Chnh v vy m mt trong 15 chng trnh hnh ng ca APEC (Asia Pacific Economic Cooperation) - t chc m Vit Nam tr thnh thnh vin chnh thc t thng 11/1998 - l tiu chun ho v thng nht ho th tc hi quan theo hng khoa hc, gin n v thun tin nhm to iu kin cho thng mi quc t pht
15
trin. V Hip nh Hi quan ASEAN cng khng ngoi mc ch trn. lm c vic ny, cn thc hin: - Son tho v thng qua cc vn kin quc t v khu vc v n gin ho v hi ho th tc hi quan. - Tng bc n gin ho v cng khai ho th tc hi quan cc quc gia. - Thc hin vi tnh ho v in t ho cho quy trnh th tc hi quan vi mc tiu nng cao hot ng hiu qu kinh t cho hot ng xut nhp khu. 5. Gii thiu v mn hc Nghip v hi quan Hi quan l c quan thay mt Nh nc hoch nh chnh sch v hi quan ng thi hi quan cn l c quan thc hin cc hot ng qun l nh nc v hi quan, l c quan tha hnh, thc thi cc hot ng kim tra, gim st, thu thu, phc tp hi quan, u tranh chng bun lu v nhng hnh vi tri php lut trong lnh vc xut nhp khu hng ho, xut nhp cnh phng tin vn ti, con ngi v hnh lMi hot ng ca hi quan mang tnh nghip v v mi hot ng ca c nhn, t chc l ch cc i tng hi quan phi tun th mt cch thng nht, cng khai, minh bch khng ch trong phm vi ngnh, a phng m cn tin ti thng nht trn trng quc t thng qua cc cng c, hip c quc t. V vy, b mn nghip v hi quan ra i nhm trang b cho cng chc hi quan, cc t chc, cc nhn kinh doanh hng ho xut khu, nhp khu, cc ch phng tin vn ti xut nhp cnh v cc t chc c nhn c hnh l, t liu tiu dng xut nhp cnh bit c v nm vng thc thi nhim v hoc chp hnh nghim chnh quy nh v hi quan ca Nh nc mt cch thng nht. 5.1. i tng nghin cu. Cng nh nhiu mn khoa hc khc, mn hc nghip v hi quan c i tng nghin cu ring. i tng nghin cu ca mn hc nghip v hi quan khng ch thun tu l h thng th tc, ch hi quan do Nh nc quy nh m cn nghin cu cch thc t chc, trin khai thc hin cc th tc, ch hi quan, quy trnh nghip v hi quan nh th no; ng thi cn nghin cu h thng vn bn lut php v hi quan c cp nht thng xuyn. Mt khc, nhm trang b nhng kin thc h cho cc t chc, c nhn trong qu trnh thc hin nghip v, th tc, ch hi quan vi tng i tng hi quan c th l hng ho hoc phng tin vn ti hoc hnh l, mn hc cn nghin cu mt s vn lin quan nh hng ho, vn chuyn, thanh ton, chng t hi quan, xut x hng ho, v nhiu vn khc. Nghin cu hiu qu hot ng ca nghip v theo xu hng n gin ho th tc hi quan nhng vn bo m qun l v kim sot c hiu qu ca Nh nc i vi cc hot ng ca cc i tng hi quan. 5.2. Phm vi nghin cu. L mn hc nghip v nn phm vi nghin cu ca mn hc khng i su nghin cu bn cht ca hi quan ch ra thc cht hi quan l g? m ch nghin cu hnh thc ca th tc v ch hi quan l phi lm g, lm nh th no c th xut khu, nhp khu hng ho, xut cnh nhp cnh phng tin vn ti, hnh l ca hnh khchng theo nhng quy nh qun l ca Nh nc. T thc y nhanh hot ng giao lu bun bn, rt ngn thi gian lm th tc giy t v hi
16
quan. ng thi gip cho cng chc hi quan kp thi ngn chn nhng hnh vi v tnh hoc c tnh lm tri cc quy nh ca Nh nc v hi quan. 5.3. Phng php nghin cu Mn hc nghip v hi quan s dng mt s phng php nghin cu truyn thng nh: t duy l gic, phn tch nh gi, in cu, thng k, tho lun nhm cc phng php ny c s dng linh hot trn c s kt hp cht ch gi cc phng php sao cho ngi hc c th nhanh chng nm c nhng ni dung c bn ca nghip v hi quan t c th tc nghip mt cch c lp t hai phng din l cng chc hi quan hoc l cc t chc c nhn thc hin cc hot ng kinh doanh xut khu, nhp khu hoc cc hot ng xut nhp cnh 5.4. Ni dung ca mn hc. Ni dung ca mn hc bao gm 10 chng: Chng 1: Hi quan v mn hc nghip v hi quan Chng 2: Th tc hi quan Chng 3: Cc phng php xc nh tr gi tnh thu hng nhp khu theo GATT/ WTO Chng 4: p m xc nh thu xut tnh thu xut khu,nhp khu hng ha Chng 5: Th tc khai bo v ng k hi quan. Chng 6: Th tc xut trnh, ch kim tra v nghip v gim st hi quan Chng 7: Nghip v hon thnh th tc hi quan(thng quan), vi phm v x l vi phm trong hi quan Chng 8: Phc tp h s hi quan v kim tra sau thng quan Chng 9: Nghip v hi quan in t Chng 10: H s hi quan. 6. Ti liu tham kho.
17
Chng 2: Th tc hi quan 1. Khi qut v th tc hi quan 1.1. Khi nim v th tc hi quan Th tc hi quan l cc cng vic m ch cc i tng hi quan v cng chc hi quan phi thc hin theo quy nh ca php lut i vi hng ha XNK, phng tin vn ti XNC, qu cnh. i tng hi quan bao gm hng ho xut khu, nhp khu; phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh; hnh l xut cnh, nhp cnh. Ch cc i tng hi quan l cc t chc hoc c nhn c quyn s hu i tng hi quan. Ngi c u quyn lm th tc hi quan l thay mt ngi s hu lm th tc hi quan cho i tng hi quan thng qua hp ng hoc u quyn theo trch nhim c phn cng. Nh vy, th tc hi quan bao gm: khai bo, ng k hi quan, kim tra, gim st hi quan, np thu hi quan, thng quan, phc tp v kim tra sau thng quan. Tu theo i tng hi quan v nhng quy nh ca Nh nc m cng chc hi quan v ch cc i tng hi quan phi thc hin hoc khng phi thc hin nhng ni dung ca th tc hi quan. 1.2. Vai tr, tc dng ca th tc hi quan @ L bin php qun l ca Chnh ph buc ch cc i tng hi quan phi chp hnh c xut khu, nhp khu hng ho, xut cnh hoc nhp cnh phng tin vn ti. @ To iu kin cho vic gim nh cc th tc hnh chnh trong lnh vc hi quan. @ Gp phn pht trin hot ng kinh doanh thng mi quc t ca Vit Nam. 1.3. Trch nhim php l ca th tc hi quan a. Trch nhim php l ca ch i tng hi quan (1). Ngi lm th tc hi quan c quyn: a) c c quan hi quan cung cp thng tin lin quan n vic khai hi quan i vi hng ha xut khu, nhp khu, qu cnh, phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh v hng dn lm th tc hi quan; b) Xem trc hng ha, ly mu hng ha di s gim st ca cng chc hi quan trc khi khai hi quan bo m vic khai hi quan c chnh xc; c) ngh c quan hi quan kim tra li thc t hng ha kim tra, nu khng ng vi quyt nh ca c quan hi quan, trong trng hp hng ha cha c thng quan; d) Khiu ni, t co vic lm tri php lut ca c quan hi quan, cng chc hi quan;
18
) Yu cu bi thng thit hi pht sinh do c quan hi quan, cng chc hi quan gy ra theo quy nh ca php lut. (2). Ngi lm th tc hi quan c ngha v: a) Khai hi quan v thc hin ng quy nh nh: - Khai v np t khai hi quan; np, xut trnh chng t thuc h s hi quan; - a hng ha, phng tin vn ti n a im c quy nh cho vic kim tra thc t hng ha, phng tin vn ti; - Np thu v thc hin cc ngha v ti chnh khc theo quy nh ca php lut. - Khai v np t khai hi quan theo ng quy nh hin hnh, - Khai hi quan chnh xc, trung thc, y theo mu t khai hi quan hin hnh. - K khai, tnh thu, np thu y , ng thi hn v chu trch nhim v vic k khai, tnh thu ca mnh.. Trong thi hn 6 thng, k t ngy ng k t khai, nu pht hin c s nhm ln trong vic k khai, tnh thu, np thu th phi bo cho c quan hi quan ni lm th tc iu chnh s tin thu phi np. Thc hin cc ngha v khc trong vic k khai, tnh thu, np thu v cc khon thu khc theo quy nh ca php lut. Chp hnh cc quyt nh ca c quan hi quan v thu v cc khon thu khc. b) Chu trch nhim trc php lut v s xc thc ca ni dung khai v cc chng t np, xut trnh; c) Thc hin cc quyt nh v yu cu ca c quan hi quan, cng chc hi quan trong vic lm th tc hi quan i vi hng ha, phng tin vn ti theo quy nh ca Lut ny; d) Lu gi s sch, chng t k ton v cc chng t khc c lin quan n hng ha xut khu, nhp khu c thng quan trong thi hn 5 nm, k t ngy ng k t khai hi quan; cung cp thng tin, chng t lin quan khi c quan hi quan yu cu kim tra. ) B tr ngi phc v vic kim tra thc t hng ha, phng tin vn ti; b. Trch nhim php l ca c quan hi quan. Khi lm th tc hi quan, cng chc hi quan c nhim v v quyn hn sau y: (1). Nghim chnh chp hnh php lut, quy trnh nghip v hi quan v chu trch nhim v vic thc hin nhim v, quyn hn ca mnh; (2). Hng dn ngi khai hi quan khi c yu cu; (3). Thc hin kim tra, gim st hi quan; trong trng hp pht hin c du hiu vi phm php lut hi quan th yu cu ch hng ha, ngi ch huy phng tin vn ti hoc ngi c y quyn thc hin cc yu cu kim tra, khm xt hng ha, phng tin vn ti theo quy nh ca php lut; (4). Ly mu hng ha vi s c mt ca ngi khai hi quan c quan hi quan phn tch hoc trng cu gim nh phc v kim tra hng ha; s dng kt qu phn tch, kt qu gim nh xc nh ng m s v cht lng hng ha;
19
(5). Yu cu ngi khai hi quan cung cp thng tin, chng t lin quan n hng ha, phng tin vn ti xc nh ng m s, tr gi ca hng ha phc v vic thu thu v cc khon thu khc theo quy nh ca php lut; (6). Gim st vic m, ng, chuyn ti, xp d hng ha ti a im lm th tc hi quan v a im kim tra hng ha xut khu, nhp khu; (7). Yu cu ngi ch huy, ngi iu khin phng tin vn ti i ng tuyn ng, dng ng ni quy nh; (8). Cc nhim v v quyn hn khc theo quy nh ca php lut. 2. Th tc hi quan 2.1. i tng phi lm hoc min tr th tc hi quan a) i tng phi lm th tc hi quan: (1). Hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh; vt dng trn phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh; ngoi hi, tin Vit Nam, kim kh qu, qu, vn ho phm, di vt, bu phm, bu kin xut khu, nhp khu; hnh l ca ngi xut cnh, nhp cnh; cc vt phm khc xut khu, nhp khu, qu cnh hoc lu gi trong a bn hot ng ca c quan hi quan. (2). Phng tin vn ti ng b, ng st, ng hng khng, ng bin, ng sng xut cnh, nhp cnh, qu cnh, chuyn cng. (3). H s hi quan v cc chng t lin quan n i tng hi quan. b) i tng c min lm th tc hi quan( min khai, min kim tra): (1). Ti ngoi giao, ti lnh s c min khai, min kim tra hi quan. (2). Hnh l, phng tin vn ti ca c quan, t chc, c nhn c hng quyn u i, min tr ngoi giao v hnh l, phng tin vn ti ca cc i tng c bit khc c min kim tra hi quan. 2.2. Nguyn tc khi lm th tc hi quan. 2.2.1. Nguyn tc chung: (1). Hng ha xut khu, nhp khu, qu cnh, phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh phi c lm th tc hi quan, chu s kim tra, gim st hi quan, vn chuyn ng tuyn ng, qua ca khu theo quy nh ca php lut. (2). Hng ha, phng tin vn ti c thng quan sau khi lm th tc hi quan. (3). Th tc hi quan phi c thc hin cng khai, nhanh chng, thun tin v theo ng quy nh ca php lut. (4). Vic b tr nhn lc, thi gian lm vic phi p ng yu cu hot ng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh. 2.2.2. Nguyn tc ring. a. Nguyn tc khai bo v ng k hi quan.
20
1.1 - Ngi lm th tc hi quan phi t khai bo v k khai y , trung thc trn t khai hi quan theo mu ca hi quan. - Ngi lm th tc hi quan c th u quyn hoc thu ngi khc thay mnh khai hi quan. 1.3 hi quan. 1.4 1.5 - Khng gch xo, sa cha, thay th t khai hi quan khi cha c php ca - T ch trch nhim v li khai trn t khai hi quan. - c s dng hnh thc khai in t.
1.2
b. Nguyn tc kim tra hi quan phi m bo cc nguyn tc sau y: - Kim tra hi quan c thc hin trong qu trnh lm th tc hi quan v sau thng quan; - Kim tra hi quan c gii hn mc ph hp kt qu phn tch thng tin, nh gi vic chp hnh php lut ca ch hng, mc ri ro v vi phm php lut hi quan; - Th trng c quan hi quan ni tip nhn h s hi quan quyt nh hnh thc, mc kim tra hi quan. c. Nguyn tc gim st hi quan. - Hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh, phng tin vn ti xut cnh, qu cnh phi chu s gim st hi quan. - Ch gim st khi c yu cu nhim v - S dng phng thc gim st thch hp cho tng i tng gim st. - Kt hp nhiu phng thc gim st b mt bt ng kt hp vi cng khai - Kt hp cht ch gia kim tra v gim st. - Khng b qua, b st i tng gim st. d. Nguyn tc phc tp h s hi quan - Ch thc hin vic phc tp h s hi quan sau khi tp hp y cc chng t km theo t khai hi quan; - Vic thc hin phc tp h s hi quan theo tng loi hnh hng ho xut khu, nhp khu; e. Nguyn tc kim tra sau thng quan - Kim tra sau thng quan cn tun th quy nh khng tu tin, cm tnh - Trnh phin cho ch i tng hi quan v gy kh d cho nhn vic kim tra. - S dng bin php thch hp cho hot ng nghip v - Khch quan, chnh xc, trung thc - T m cn trng trnh b st 2.3. a im lm th tc hi quan
21
2.3.1. a im lm th tc hi quan bao gm: khai, xut trnh, ng k hi quan, kim tra gim st hi quan c thc hin : (a) Tr s Chi cc hi quan ca khu: cng bin quc t, cng sng quc t, cng hng khng dn dng quc t, ga ng st lin vn quc t, bu in quc t, ca khu bin gii ng b; hoc (b) Tr s Chi cc hi quan ngoi ca khu: a im lm th tc hi quan cng ni a, a im lm th tc hi quan ngoi ca khu. Chng hn a im lm th tc hi quan ngoi ca khu nh: - Trm hng l ( Container freight station CFS ) - Ni tp kt hng hi quan kim tra. - Chn cng trnh. - Nh my, x nghip. - a im tip nhn hng vin tr nhn o, a im hi tr, trin lm. - Kho chuyn dng bo qun hng ho c bit. 2.3.2. a im phc tp, kim tra sau thng quan c thc hin ti tr s ca cc doanh nghip. 2.4. Thi gian lm th tc hi quan Thi gian lm th hi quan bao gm: @ Thi hn khai v np t khai hi quan Ngi khai hi quan phi khai v np t khai hi quan i vi hng ha, phng tin vn ti trong thi hn sau y: (1). Hng ha nhp khu c thc hin trong thi hn 30 ngy, k t ngy hng ha n ca khu; (2). Hng ha xut khu c thc hin chm nht l 08 gi trc khi phng tin vn ti xut cnh; (3). Hnh l mang theo ca ngi nhp cnh, xut cnh c thc hin ngay khi phng tin vn ti n ca khu nhp v trc khi t chc vn ti chm dt vic lm th tc nhn hnh khch ln phng tin vn ti xut cnh. Hnh l gi trc hoc gi sau chuyn i ca ngi nhp cnh c thc hin nh quy nh i vi hng ho nhp khu; (4). Hng ha, phng tin vn ti qu cnh c thc hin ngay khi hng ha, phng tin vn ti ti ca khu nhp u tin v trc khi hng ha, phng tin vn ti qua ca khu xut cui cng; (5). Phng tin vn ti ng bin xut cnh, nhp cnh c thc hin chm nht 02 gi sau khi cng v thng bo phng tin vn ti n v tr n tr hoa tiu v 01 gi trc khi phng tin vn ti xut cnh;
22
(6). Phng tin vn ti ng hng khng xut cnh, nhp cnh c thc hin ngay khi phng tin vn ti n ca khu v trc khi t chc vn ti chm dt vic lm th tc nhn hng ha xut khu, hnh khch xut cnh; (7). Phng tin vn ti ng st, ng b v ng sng xut cnh, nhp cnh c thc hin ngay sau khi phng tin vn ti n ca khu nhp u tin v trc khi phng tin vn ti qua ca khu xut cui cng xut cnh. @ Thi hn tip nhn, ng k, kim tra h s hi quan: Cng chc hi quan tip nhn, ng k, kim tra h s hi quan ngay sau khi ngi khai hi quan np, xut trnh h s hi quan ng quy nh ca php lut; trong trng hp khng chp nhn ng k h s hi quan th phi thng bo l do cho ngi khai hi quan bit. @ Thi hn thc hin kim tra thc t hng ho phng tin vn ti. Sau khi ngi khai hi quan thc hin y cc yu cu v vic lm th tc hi quan quy nh, thi hn cng chc hi quan hon thnh kim tra thc t hng ha, phng tin vn ti c quy nh nh sau: - Chm nht l 08 gi lm vic i vi l hng xut khu, nhp khu p dng hnh thc kim tra thc t mt phn hng ha theo xc sut; - Chm nht l 02 ngy lm vic i vi l hng xut khu, nhp khu p dng hnh thc kim tra thc t ton b hng ha. - Trong trng hp p dng hnh thc kim tra thc t ton b hng ha m l hng xut khu, nhp khu c s lng ln, vic kim tra phc tp th thi hn kim tra c th c gia hn nhng khng qu 08 gi lm vic; - Vic kim tra phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh phi bo m kp thi vic xp d hng ha xut khu, nhp khu v vic xut cnh, nhp cnh ca hnh khch; @ Thi hn gim st hi quan. - i vi hng ho, phng tin nhp khu: thi gian gim st tnh t khi hng ho, phng tin vn ti vo n lnh th hi quan cho n khi lm xong th tc hi quan. - i vi hng ho, phng tin xut khu: thi gian tnh t khi kim tra hi quan xong cho n khi hng ho, phng tin vn ti thc xut ra khi Vit Nam. - i vi hng ho, phng tin vn ti qu cnh: thi gian gim st tnh t khi n a bn hot ng hi quan cho ti khi ra khi lnh th hi quan. @ Thi hn np thu hi quan. Thi hn np thu xut khu, thu nhp khu c quy nh nh sau: a) i vi hng ho nhp khu l hng tiu dng th phi np xong thu trc khi nhn hng; trng hp c bo lnh v s tin thu phi np th thi hn np thu l thi hn bo lnh, nhng khng qu 30 ngy k t ngy ng k t khai hi quan.
23
b) i vi hng ha nhp khu l vt t, nguyn liu sn xut hng ha xut khu th thi hn np thu l 275 ngy, k t ngy ng k t khai hi quan; trng hp c bit th thi hn np thu c th di hn 275 ngy ph hp vi chu k sn xut, d tr vt t, nguyn liu ca doanh nghip theo quy nh ca Chnh ph; c) i vi hng ha kinh doanh theo phng thc tm nhp, ti xut hoc tm xut, ti nhp l 15 ngy, k t ngy ht thi hn tm nhp, ti xut hoc tm xut, ti nhp; d) Ngoi cc trng hp quy nh ti im b v im c trn y th thi hn np thu i vi hng ho nhp khu l 30 ngy, k t ngy i tng np thu ng k t khai hi quan. @ Thi hn xc nhn hon thnh th tc hi quan. Ngay sau khi ch cc i tng hi quan v cng chc hon thnh cc ngha v v trch ca mnh theo quy nh v lm th tc hi quan th cng chc hi quan phi lm th tc xc nhn hon thnh th tc hi quan ln t khai hi quan hoc xc nh thc xut hng ho theo yu cu. @ Thi hn phc tp hi quan + 15 ngy k t ngy hng ho c thng quan i vi cc trng hp hng ho xut khu, nhp khu theo hp ng mua bn hoc cc loi hnh hng ho lm th tc hi quan bnh thng, khng np h s, chng t; + 05 ngy k t ngy ra quyt nh khng thu thu hoc hon thu hoc hon tt vic thanh khon hp ng gia cng hoc sau khi nhn c t khai ti xut, ti nhp tr li i vi hng gia cng, nhp nguyn liu sn xut xut khu; hng tm nhp - ti xut, hng tm xut - ti nhp v cc hng ho khc c thi hn thanh khon theo h s ko di, nhng khng qu 365 ngy sau khi thng quan; + Ngay sau khi np b sung chng t i vi cc trng hp n chng t th nhng khng qu 15 ngy k t ngy thng quan. Nu n C/O th khng qu 70 ngy k t ngy hng ho c thng quan. @ Thi hn kim tra sau thng quan. - Trong thi hn 5 nm, k t ngy thng quan, ngi c thm quyn c quyn ra quyt nh kim tra sau thng quan. - Quyt nh kim tra sau thng quan c thng bo bng vn bn cho n v c kim tra t nht 05 ngy lm vic trc khi tin hnh kim tra. - Thi hn kim tra trc tip ti n v ti a l 05 ngy lm vic. - Nu ht thi hn kim tra m cha thc hin xong c th c gia hn nhng khng qu 05 ngy lm vic v ch c gia hn mt ln. 2.5. Ni dung lm th tc hi quan a. i vi ngi khai hi quan Khi lm th tc hi quan, ngi khai hi quan phi: a) Khai v np t khai hi quan; np, xut trnh chng t thuc h s hi quan;
24
b) a hng ha, phng tin vn ti n a im c quy nh cho vic kim tra thc t hng ha, phng tin vn ti; c) Np thu v thc hin cc ngha v ti chnh khc theo quy nh ca php lut. b. i vi c quan hi quan Khi lm th tc hi quan, cng chc hi quan phi: a) Tip nhn v ng k h s hi quan; b) Kim tra h s hi quan v kim tra thc t hng ha, phng tin vn ti; c) Thu thu v cc khon thu khc theo quy nh ca php lut; d) Quyt nh vic thng quan hng ha, phng tin vn ti. 2.6. Quy trnh v lm th tc hi quan. a. Khai bo hi quan Khai hi quan l th tc ch i tng kim tra hi quan hoc ngi i din hp php phi cung cp cho c quan hi quan cc thng tin v cc i tng hi quan bng cc hnh thc c quy nh Nhng quy nh ca php lut v khai hi quan v ng k hi quan l c s php l ca th tc khai hi quan v ch ng k khai hi quan. Khai hi quan l trch nhim php l bt buc i vi ch i tng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh khi thc hin vic xut, nhp cc i tng qua bin gii quc gia. Chnh v vy, khc vi cc th tc xut trnh v ngha v np thu, th tc khai hi quan khng c tp qun min tr. Khai hi quan cn phi tun th nhng nguyn tc sau y: (1). Khai hi quan c thc hin thng nht theo mu t khai hi quan do Tng cc Hi quan quy nh. (2). Ngi khai hi quan phi khai y , chnh xc, r rng theo ni dung trn t khai hi quan. (3). Ngi khai hi quan c s dng hnh thc khai in t. b. Np v xut trnh h s hi quan Sau khi khai bo hi quan, theo quy nh, ch cc i tuowngj hi quan phi np v xut trnh nhng chng t hi quan thuc b h s hi quan. Trong b h s hi quan bao gm hai loi: Th nht: Nhng chng t phi np. Nhng chng t phi np cng chia thnh hai loi: nhng chng t c bn nht nh: T khai hi quan, hp ng thng mi, ho n thng mi..; th hai nh: nhng chng t b sung tu theo i tng hi quan nh: chng nhn xut x, chng nhn y t, chng nhn kim dch,
25
Th hai: Nhng chng t phi xut trnh c quan hi quan kim tra i chiu. Chng hn nh: giy chng nhn ng k kinh doanh, m s kinh doanh Np v xut trnh h s hi quan l nghip v tip theo c ng k hi quan i vi i tng hi quan. Do vy, np v xut trnh h s hi quan phi nm trong khong thi gian quy nh v ti a im quy nh. c. Tip nhp v ng k h s hi quan Tip nhn h s hi quan l nghip v ca cng chc hi quan phi tin hnh xc nhn t cch ca ch i tng lm th tc hi quan, xc nhn vic chp hnh ca ch i tng hi quan v th tc h s hi quan. Ch ng k khai hi quan l c ch qun l nh nc v hi quan m cc c quan hi quan c trch nhim t chc thc hin. T khai hi quan v h s khai hi quan khi c ng k l chng t php l gn lin vi trch nhim php l ca c ch i tng v c nhn cng chc hi quan cng vi n v hi quan t chc thc hin th tc ng k; l c s php l ban u vi c qu trnh th tc kim tra gim st hi quan vi mt i tng Khi tip nhn h s hi quan, cng chc hi quan kim tra vic khai theo ni dung yu cu trn t khai hi quan, chng t thuc h s hi quan, s ph hp ca ni dung khai hi quan v chng t thuc h s hi quan; ng k h s hi quan theo ng quy nh ca php lut; trong trng hp khng chp nhn ng k h s hi quan th phi thng bo l do cho ngi khai hi quan bit. d. Xut trnh i tng hi quan Th tc xut trnh hi quan l cng vic m ngi ch i tng hi quan phi thc hin theo quy nh ca php lut i vi cc i tng lm th tc hi quan. Xut trnh hi quan l th tc bt buc i vi ch i tng hi quan phi chp hnh, n th hin s chp hnh v tun th php lut ca ch i tng hi quan. i tng hi quan qua khai bo ng k hi quan th bt buc phi xut trnh v mt hin vt ng vi cc chng t c ng k khai bo. Theo quy nh, i tng xut trnh hi quan trong qu trnh thc hin th tc hi quan c th hin hai mt: + Th nht, hin vt l phn vt cht ca chnh i tng khai bo trn t khai hi quan, bao gm: hng ho xut nhp khu, phng tin vn ti xut nhp cnh, hnh l xut nhp cnh. + Th hai, chng t phi xut trnh chng minh quyn s hu hp php, hp l ca ch i tng lm th tc hi quan nh nh theo quy nh ca php lut vi tng i tng hi quan. i tng xut trnh hi quan ngoi vic c xut trnh ng thi gian, a im theo quy nh cn phi m bo s ph hp gia phn hin vt ca i tng lm th tc hi quan vi h s hi quan. Mi s sai lch gia hin vt v h s hi quan u c coi l bt hp l. C th: i tng lm th tc hi quan phi y , chnh xc ng nh m t trong b h s hi quan. e. Kim tra i chiu, gim st hi quan
26
@ Kim tra, i chiu i tng hi quan Kim tra hi quan l vic kim tra h s hi quan, cc chng t lin quan v kim tra thc t hng ho, phng tin vn ti do c quan hi quan thc hin. Nh vy, i vi mi nghip v kim tra hi quan u c mt mc ch ring bit khc nhau. Vi kim tra hi quan l dng cc bin php nghip v v k thut nhm xem xt s thng nht hoc pht hin s khc bit v nguyn nhn khc bit gia hng ho, phng tin vn ti vi t khai v h s hi quan km theo. Kim tra hi quan l h thng cc bin php, k thut nghip v gip cho c quan hi quan qun l cc i tng hi quan v buc cc ch i tng hi quan tun th cc quy phm php lut v hi quan, ngn nga nhng vi phm v khng chp hnh ch chnh sch ca Nh nc v qun l hng ho xut nhp khu, hnh l v phng tin xut nhp cnh trn lnh th hi quan Vit Nam. i vi mt quc gia c ch quyn th vn qun l v buc cc i tng hi quan phi tun th v chp hnh quy nh qun l ca nh nc i vi hng ho, hnh l, phng tin vn ti mi khi vt qua ng bin gii l nhm bo v li ch quc gia. Do vy, kim tra i chiu hi quan l cc bin php ca Nh nc thng qua c quan Hi quan qun l cc i tng hi quan. Kim tra i chiu hi quan l nghip v hi quan thng qua: - Ni dung kim tra bao gm: kim tra h s, kim tra i tng hi quan. - Phng php kim tra bao gm: Kim tra nguyn trng, kim tra im, kim tra i din, kim tra ton b Vi quy trnh gm cc bc: Bc 1: Chun b phng n kim tra Bc 2: Thc hin nghip v kim tra i chiu hi quan hteo phng an. Bc 3: Kt thc nghip v kim tra i chiu hi quan @ Gim st i tng hi quan Gim st hi quan l bin php nghip v do c quan hi quan p dng m bo s nguyn trng ca hng ho, phng tin vn ti ang thuc i tng qun l hi quan Nh vy, gim st hi quan l hot ng ca cc c quan hi quan bng nhng nghip v v k thut theo di, quan st i tng hi quan nhm mc ch l bo m s nguyn trng cng nh pht hin kp thi nhng thay i ca i tng qun l hi quan trong qu trnh hon thnh th tc hi quan c nhng bin php x l kp thi. Khc vi kim tra hi quan, ch gim st hi quan l hot ng gin tip vi nhiu nghip v k thut khc nhau theo di, quan st i tng hi quan l hng ho, phng tin vn ti nhp nhng cha hon thnh th tc hi quan hoc hon thnh th tc hi quan nhng cha thc xut nhm pht hin nhng sai phm ca ch i tng hi quan m qu trnh kim tra hi quan khng th pht hin c. Mt khc, gim st hi quan cn c mc ch nhm m bo ch i tng hi quan thc hin ng quy nh ca lut php hi quan.
27
Gim st hi quan i vi hng ha, phng tin vn ti c thc hin bng cc phng thc sau y: a) Nim phong hi quan hoc bng phng tin k thut khc; b) Gim st trc tip do cng chc hi quan thc hin. Thi gian gim st hi quan: a) T khi hng ha nhp khu, phng tin vn ti nhp cnh ti a bn hot ng hi quan n khi c thng quan; b) T khi bt u kim tra thc t hng ha xut khu n khi thc xut khu; c) T khi hng ha, phng tin vn ti qu cnh ti a bn hot ng hi quan n khi ra khi lnh th Vit Nam. Ch hng ha, ngi ch huy hoc ngi iu khin phng tin vn ti, ngi i l lm th tc hi quan c ngha v bo m nguyn trng hng ha v nim phong hi quan; trong trng hp bt kh khng m khng gi c nguyn trng hng ha hoc nim phong hi quan th sau khi p dng bin php cn thit hn ch v ngn nga tn tht c th xy ra, phi bo ngay vi c quan hi quan hoc y ban nhn dn x, phng, th trn ni gn nht xc nhn. Thc t cho thy, nghip v gim st hi qua c bit cn thit v thch hp vi i tng hi quan l cc phng tin vn ti, hnh l xut nhp cnh. Bi i tng hi quan ny nu thc hin kim tra thng gp nhiu kh khn v phng thc v thi gian kim tra. f. Np thu v thu thu hi quan ( nu c). Thu quan l khon thu bng tin do Nh nc quy nh bt buc cc t chc hoc c nhn khi xut hoc nhp khu hng ho thuc din phi np vo ngn sch Nh nc. Cng vi s pht trin ca ch x hi th thu cng c nhng thay i k c v lng v cht. Trc kia, khi x hi cha pht trin th thu mang tnh hin vt r rt bao gm nhng sn vt l sn phm ca lao ng hoc nhng vt mang gi tr do B tc, Nh nc quy nh. Thu l mt khon thu bng tin hoc hin vt do Nh nc buc mi t chc, c nhn phi np khi thc hin nhng hnh vi do php lut quy nh. np thu, ch i tng hi quan phi: - T tnh thu theo phng php do Nh nc quy nh. - Khai vo t khai hi quan. C quan hi quan phi: + Kim tra t khai thu phi np ca doanh nghip trn t khai. + Thng bo thu. + To iu kin thun li cho doanh nghip np thu. tnh thu cn nm c mt s c s sau: @ Xc nh tr gi hi quan nu thu quan tnh theo gi tr:
28
Cc phng php tnh tr gi hi quan l c s cho vic tnh thu l: (1) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu (Transaction value). (2) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu ging ht nhau (Identical goods). (3) Tr gi giao dch i vi hng ho nhp khu tng t (Similar goods). (4) Phng php khu tr (Deductive method). (5) Phng php tnh ton (Computed method). (6) Phng php din gii hp l (Fall - back method). Hip nh cng ch ra rng khng mt nh nhp khu hoc mt c quan qun l no c quyn la chn tu tin phng php xc nh gi m u phi tun th theo trnh t. Nguyn tc ny ch ngoi l i vi phng php th t v th nm, nu nh nhp khu yu cu th c th o ln trt t p dng gia hai phng php ny. @ Xc nh s lng hng ho phi tnh thu nu tnh thu theo s lng, khi lng hng ho giao dch nh: - Ci chic, thng, hm, kin - Tn t kg @ Thu sut. Thu sut bao gm: Thu sut tng i ( theo t l phn trm ) hoc thu sut tuyt i ( l mt lng tin tuyt i cho 1 n v hng ho m khng cn c vo gi tr hng ho ) p dng cho tng loi hng ho do Nh nc quy nh. @ Biu thu: Thu sut c biu hin thng quan biu thu ca Nh nc. Biu thu c phn loi theo nhiu tiu thc khc nhau: - Biu thu cho tng loi hoc nhm loi hng ho. - Biu thu cho hng xut khu, nhp khu. - Biu thu theo quan h thng mi vi cc nc: u i hoc thng thng. - Biu thu bo h mu dch, chng ph gi, chng pht g. Thng quan hi quan Hon thnh th tc hi quan (Thng quan hi quan): L vic n v hi quan c thm quyn chng nhn i tng thi hnh th tc hi quan c php xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh (Thng quan), sau khi th tc hi quan vi i tng c hon thnh. Ch i tng thi hnh y th tc hi quan v khai bo, xut trnh, lm ngha v np thu v cc ngha v khc (nu c), np l ph hi quan v c quan hi quan thc hin y , chnh xc ch ng k khai bo, kim tra gim st v thu hi quan i vi i tng . Nhng kt qu ni trn phi c th hin y trn t khai hoc trn chng t khai bo hi quan v i tng . Th tc thng quan hi quan phi c thc hin trong thi gian qui nh, nu c. T khai
29
hay h s khai bo hi quan c thng quan hi quan phi c trao cho ch i tng ngay sau . Ni dung chng nhn thng quan ca c quan hi quan phi ph hp vi qui nh ca php lut lin quan n vic xut, nhp v np thu ca i tng . Trn c s vic thi hnh th tc khai bo, xut trnh, lm ngha v np thu hi quan ca ch i tng v kt qu ng k khai bo, kim tra gim st v thu thu hi quan m hi quan thc hin, n v hi quan c trch nhim thc hin tip th tc thng quan hi quan vi i tng. Nghip v thng quan hi quan c thc hin thng nht trong c nc. Ni dung nghip v thng quan hi quan l vic ngi cng chc hi quan c thm quyn ng du lm th tc hi quan v ghi ngy thng, k v ghi r tn ti ni qui nh trn t khai hay chng t th tc v i tng c thng quan. chu trch nhim v vic , trc khi chng nhn, ngi cng chc hi quan c thm quyn cho thng quan phi c bin php kim tra kt qu thc hin cc khu nghip v trc c ghi nhn trn t khai hi quan hay chng t khai bo hi quan v i tng . h. Phc tp hi quan v kim tra sau thng quan @ Phc tp hi quan. Phc tp hi quan l bin php kim tra, i chiu cc chng t hi quan trong h s hi quan ca l hng xut khu, nhp khu thng quan nhm xc nh vic tun th php lut v hi quan ca ngi khai bo hi quan v cn b, cng chc hi quan trong qu trnh lm th tc hao quan. Vic phc tp, lu tr h s c thc hin trong vng 60 ngy k t ngy thng quan. Trong thi gian ny nu ngi khai hi quan t pht hin c s sai st v ngh c quan Hi quan iu chnh th Lnh o Chi cc xem xt cho iu chnh m khng phi x pht vi phm hnh chnh. Quy trnh phc tp h s hi quan bao gm: Bc 1: Lp k hoch phc tp Bc 2: Tin hnh phc tp h s hi quan Bc 3: X l kt qu phc tp h s hi quan @ Kim tra sau thng quan. Kim tra sau thng quan l hot ng kim tra ca c quan hi quan nhm them nh tnh chnh xc, trung thc ca cc chng t m ch hng ho hoc ngi c u quyn, t chc c nhn trc tip xut, nhp khu hng ho khai, np, xut trnh vi c quan hi quan, ngn chn, x l hnh vi vi phm php lut v hi quan, gian ln thu, vi phm chnh sch xut nhp khu i vi hng ho xut, nhp khu c thng quan. Trong trng hp pht hin c du hiu vi phm php lut hi quan i vi hng ha xut khu, nhp khu c thng quan, c quan hi quan c p dng bin php kim tra sau thng quan. Trong thi hn 5 nm, k t ngy hng ha xut khu, nhp khu c thng quan, Cc trng Cc Hi quan tnh, lin tnh, thnh ph trc thuc Trung ng c quyn ra quyt nh kim
30
tra sau thng quan. Trong trng hp cn thit, Tng cc trng Tng cc Hi quan ra quyt nh kim tra sau thng quan. Cn c quyt nh kim tra sau thng quan, cng chc hi quan trc tip kim tra s sch, chng t k ton v cc chng t khc c lin quan n l hng xut khu, nhp khu c thng quan ti doanh nghip i chiu vi t khai hi quan v cc chng t thuc h s hi quan; trong trng hp cn thit v cn iu kin th kim tra thc t hng ha. Trong qu trnh kim tra, theo yu cu ca c quan hi quan, cc c quan, t chc v c nhn c lin quan to iu kin, cung cp chng t k ton, cc thng tin, ti liu cn thit phc v cho vic kim tra ca c quan hi quan. CHNG III: CC PHNG PHP XC NH TR GI TNH THU HNG NHP KHU THEO GATT/WTO 1- Gii thiu chung: 1.1. i tng p dng: Hng ho nhp khu c hp ng thng mi c xc nh tr gi tnh thu bao gm: a - Hng ho nhp khu ca doanh nghip, cc bn hp doanh thuc i tng iu chnh ca Lut u t nc ngoi ti Vit Nam; b - Hng ho nhp khu c xut x t cc nc, vng lnh th, khi lin minh quc gia m Vit Nam k kt thc hin xc nh tr gi tnh thu theo nguyn tc thc hin iu 7 Hip nh chung v thu quan v thng mi - GATT - (General Agreement on Tariff and trade 1994) v cc hng ho nhp khu khc theo quyt nh ca Th tng Chnh ph. c - Hng ho nhp khu theo hp ng thng mi c xut x t cc nc v cc t chc Quc t m Vit Nam cam kt thc hin tr gi tnh thu theo GATT, l i tng p dng tr gi tnh thu. d - Hng nhp khu trong danh mc hng ho ca Vit Nam thc hin hip nh v u i thu quan c hiu lc chung (CEPT - Common Efectiver Preferential Tariff Scheme) ca cc nc ASEAN c p dng tr gi thu theo Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16 thng 3 nm 2007 quy nh v vic xc nh tr gi hi quan i vi hng ho xut nhp khu. Tr gi tnh thu i vi hng ho nhp khu l gi tr gi ca hng ho dng tnh thu nhp khu, c xc nh tnh n ca khu nhp u tin. Ngoi i tng trn, hng ho nhp khu c thc hin theo quy nh ca php lut v thu sut thu nhp khu, xut khu. Vit Nam tr thnh thnh vin th 150 ca T chc Thng mi Th gii (World Trade Oranization - WTO) t thng11 nm 2006, vic p dng h thng xc nh tr gi hi quan theo GATT ca WTO thay th cho phng php xc nh gi tnh thu hin hnh c p dng rng ri hu ht cc nc thnh vin, nhm p ng nhu cu trn, Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16 thng 3 nm 2007 quy nh v vic xc nh gi hi quan i vi hng ho xut khu, nhp khu v thng t s: 40/2008/TT- BTC ngy 21/05/2008 hng dn ngh nh s 40/2007/N - CP ngy 16/03/2007 ra i. Tn ch ca GATT l tn trng v to iu kin thun li cho doanh nghip trong qu trnh m phn v gi, v gi tr gi thc t ca hng ho trn c s giao dch gia cc doanh nghip v i tc c xem l c s u tin v quan trng nht trong vic xc nh tr gi hi
31
quan, cn cc phng php xc nh tr gi hi quan, cn cc phng php xc nh tr gi khc trong h thng nguyn tc xc nh gi tr hi quan ca GATT cng khng ngoi mc ch tm ra c mt tr gi ng hoc gn ng vi tr gi giao dch thc t hng ho. iu 7 ca Hip nh chung v Thu quan v Thng mi (GATT - General Agreement on Tariff and Trade 1994): "Tr gi hi quan ca hng ho nhp khu phi c xc nh trn c s 3 nguyn tc c bn: - Phi cn c vo tr gi thc t ca hng ho - Khng c cn c vo tr gi ca hng ho c sn xut ti nc nhp khu hoc tr gi h cu hay p t. - Phi l gi m vi mc gi y hng ho tng t c bn trong k kinh doanh bnh thng, vi cc iu kin cnh tranh khng hn ch." 1.2. Thi im v phng php xc nh tr gi thu: - Thi im xc nh tr gi tnh thu i hng ho nhp khu l ngy ngi khai hi quan ng quan ng k t khai hi quan hng ho nhp khu. - Ngi khai hi quan t xc nh tr gi tnh thu theo mu quy nh v np cho c quan hi quan cng vi t khai hng ho nhp khu. Trong trng hp c quan Hi quan xc nh tr gi tnh thu th c quan Hi quan phi thng bo cho ngi khai hi quan bit kt qu xc nh tr gi thu trong thi hn lm th tc hi quan theo quy nh ca php lut. - Hip nh chung v Thu quan v Thng mi (GATT - General Agreement on Tariff and Trade 1994) yu cu tr gi hi quan ca hng ho nhp khu phi xc nh theo mt trong 6 phng php c GATT p dng l - Phng php tr gi giao dch thc t (Transaction Vulue) - Phng php tr gi giao dch ca hng cng loi (Identical goods) - Phng php giao dch ca hng tng t (Similar Goods) - Phng php suy din (Deductive method) - Phng php tnh ton (Compter method) - Phng php d phng ( Fall- back method) Cc phng php 1 n 2, 3, 4, 5, 6, Phng php 1 phi c u tin xc nh trc (thc t 90% p dng phng php 1), phng php 2 ch c p dng khi thc t khng th p dng phng php 1, v c nh vy ch c php p dng phng php sau, khi khng th p dng c phng php trc . Ring phng php 4 v 5 th c th chuyn i tu theo yu cu ca ngi nhp khu, cng chc Hi quan khng c t p dng tri vi php lut ny. Trc khi i vo thc hin cc phng php xc nh tr gi thu cn nm mt s nguyn tc chung sau: Gii thch cc t ng: 1. "Tr gi giao dch" l gi m ngi mua thc t thanh ton hay s phi thanh ton cho hng ho c bn xut khu ti Vit Nam, sau khi c iu chnh theo quy nh ti iu 13 Ngh nh s 40/2007/N - CP ngy 16/03/2007. 2. "Gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton" l tng s tin m ngi mua thanh ton hoc s phi thanh ton, trc tip hoc gin tip cho ngi bn mua hng ho nhp khu 3. "Bn xut khu n Vit Nam" l hot ng thng mi trong c s chuyn dch hng ho t ngi bn sang ngi mua, qua ca khu, bin gii Vit Nam hoc khu phi
32
thu quan vo th trng ni a, nhm mc ch chuyn quyn s hu hng ho t ngi bn sang ngi mua. 4. "Ngy xut khu" s dng trong phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht v phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu tng t l ngy xp hng trn phng tin vn ti theo vn n; i vi vn chuyn hng ho bng ng b th ngy xut khu l ngy ng k t khai hi quan. 5. "Ca khu nhp u tin" l cng ch ghi trn vn ti n. i vi vn ti bng ng b, ng st hay ng sng quc t th "ca khu nhp u tin" l cng ch ghi trn hp ng. 6. "Tham vn" l vic c quan hi quan v ngi khai hi quan trao i, cung cp thng tin lin quan n vic xc nh tr gi tnh thu k khai , theo yu cu ca ngi khai hi quan . 7. "Hng ho nhp khu ging ht" l nhng hng ho ging nhau v mi phng din nhng c cc c im vt l, cht lng v danh ting c sn xut cng mt nc, bi cng mt nh sn xut hoc nh sn xut khc theo s u quyn ca nh sn xut , c nhp khu vo Vit Nam. 8. "Hng ho nhp khu tng t" l nhng hng ho mc d khng ging nhau v mi phng din nhng c cc c trng c bn ging nhau, c lm t nguyn vt liu ging nhau c cng chc nng v c th hon i cho nhau trong giao dch thng mi, c sn xut cng mt nc, bi cng mt nh sn xut , c nhp khu vo Vit Nam. 9. "Mc gi bn ra tnh trn s lng bn ra ln nht" s dng trong phng php xc nh tr gi tnh thu theo tr gi khu tr l mc gi m hng ha c bn vi mc gi tng cng ln nht trong cc giao dch hng ho cho nhng ngi mua khng c quan h c bit vi ngi bn hng ho, cp thng mi u tin ngay sau khi nhp khu. 10. "Ngy sm nht ngay sau khi nhp khu" trong phng php khu tr l ngy m hng ho c bn vi s lng hng ho hnh thnh n gi (ti thiu bng 10% lng hng ho ca mt hng trong l hng nhp khu) 11. "Cn nguyn trng nh khi nhp khu" S dng trong phng php xc nh tr gi tnh thu theo tr gi khu tr, l hng ho sau khi nhp khu khng b bt c mt tc ng no lm thay i hnh dng, c im, tnh nht, cng dng ca hng ho ca mt hng , lm tng gim gi tr hng ho nhp khu. 12. "Hng ho cng phm cp hay chng loi" s dng trong phng php xc nh tr gi tnh thu theo tr gi khu tr, l nhng hng ho nm trong cng mt nhm hoc cng mt khung nhm hng ho do cng mt nh sn xut hay mt ngnh cng nghip sn xut ra v bao gm c mt hng ging ht hoc mt hng tng t. 13. Ngi mua v ngi bn c mi quan h c bit khi: a, H cng l nhn vin hoc gim c ca mt doanh nghip khc; b, H l nhng thnh vin hp danh gp vn trong kinh doanh c php lut cng nhn; c, H l ch v ngi lm thu; d, Ngi bn c quyn kim sot ngi mua hoc ngi mua hoc ngc li , H u b bn th ba gim st e, H cng gim st mt bn th ba.
33
Mt ngi c quyn kim sot ngi khc quy nh ti im d, , e l ngi c th hn ch c hay ch o c mt cch trc tip hoc gin tip i vi ngi kia. g, H c mi quan h gia nh nh sau: - V chng; - ng b v chu, c quan h huyt thng vi nhau - C ch bc v chu, c quan h huyt thng vi nhau. - Anh ch em rut - Anh ch em du, r h, Mt ngi th ba s hu, kim sot hoc nm gi t 5% tr ln s c phiu c quyn biu quyt ca c hai bn i, Cc bn lin kt vi nhau trong kinh doanh, mt bn l i l c quyn nh phn phi c quyn hoc nh chuyn nhng c quyn ca bn kia c coi l c mi quan h c bit nu nh mi quan h ph hp vi quy nh t im a n im h trn y. Thi im xc nh gi hi quan v thi hn np thu 1. Thi im xc nh tr gi hi quan l ngy ngi khai hi quan ng k t khai hi quan hng ho xut khu nhp khu 2. Trng hp tr gi hi quan do c quan hi quan xc nh th thi im xc nh tr gi hi quan l ngy c quan hi quan xc nh tr gi theo quy nh ti Ngh nh ny. Trong thi hn ti a 10 ngy lm vic, k t ngy c quan hi quan hi quan c vn bn n nh thu theo mc gi do c quan hi quan xc nh th ngi khai quan phi hon thnh ngha v thu. Nguyn tc v phng php xc nh tr gi hi quan nhm mc ch tnh thu Tr gi hi quan nhm mc ch tnh thu i vi hng ho xut khu c xc nh theo nguyn tc v phng php nh sau: 1. i vi hng ho xut khu, tr gi tnh thu l gi bn ti ca khu xut (gi FOB, gi DAF), khng bao gm ph bo him (I) v ph vn ti (F) 2. i vi hng ho nhp khu, tr gi tnh thu l gi thc t phi tr tnh thu ca khu nhp u tin v c xc nh theo cc phng php xc nh tr gi tnh thu quy nh t iu 7 n iu 12 Ngh nh s 40/2007-CP ngay 16/06/2007, bng cch p dng tun t tng phng php xc nh tr gi tnh thu. Trng hp ngi khai hi quan c vn bn ngh th trnh t p dng cc phng php xc nh tr gi khu tr v phng php xc nh tr gi tnh ton c th thay i cho nhau. 3. Cn c vo nguyn tc xc nh tr gi tnh thu s do b ti chnh quy nh c th vic xc nh tr gi tnh thu i vi hng ho nhp khu trong trng hp sau: a, Hng ho nhp khu c min thu, a vo s dng ti Vit Nam nhng sau c c quan nh nc c thm quyn cho php chuyn nhng hoc thay i mc ch c min thu trc y. b, Hng ho nhp khu l hng ho i thu mn. c, Hng ho nhp khu l hng em ra nc ngoi sa cha, gia cng d, Hng bo hnh v hng khuyn mi ,Hng ho nhp khu khng c hp ng mua bn hng ho, bao gm: - Hng ho mua bn, trao i ca c dn bin gii
34
- Hng nhp khu ca khch nhp cnh, qu biu qu tng ti sn di chuyn nhp khu vt tiu chun (nh mc) c min thu - Hng ho nhp khu ca cc doanh nghip cung cp dch v bu chnh, pht trin nhanh e, Hng ho nhp khu c th khc Tr gi hi quan phc v mc ch thng k 1. Tr gi hi quan phc v mc ch thng k hng ho xut nhp khu, nhp khu c xc nh theo nguyn tc sau: a, i vi hng ho thuc i tng chu thu, tr gi thng k c xc nh da trn tr gi tnh thu c xc nh theo cc nguyn tc tr gi tnh thu. b, i vi hng ho thuc i tng chu thu, xt min thu hoc khng xc nh c gi tr tnh thu th tr gi thng k l tr gi do ngi khai hi quan khai bo theo nguyn tc sau: - i vi hng ho nhp khu, tr gi thng k l gi bn ti ca khu u tin (gi cif); - i vi hng ho xut khu, tr gi thng k l gi bn ti ca khu u tin (gi fob, gi daf); 2. B ti chnh quy nh c th vic thu thp x l, s dng v lu tr tr gi thng k. Phng php tr gi dao dch thc t - transaction value. Phng php tr gi giao dch hng cng loi/ hng tng t - identical goods/similar goods. Phng php suy din (khu tr Deductive method). Phng php tr gi tnh ton - Computer method. Phng php d phng/suy lun - Fall - back method 2- Cc phng php tr gi tnh thu theo GATT: 2.1. Phng php xc nh tr gi giao dch thc t (Transaction Value). (iu 7 - Ngh nh s 40/2007/N - CP) Thc hin tr gi giao dch ca hng ho trc ht cn xem xt giao dch lin quan n hng ho c phi l mt giao dch bn hng v bn hng xut khu n nc khu hay khng. Nhng trng hp khng c coi l giao dch bn hng xut khu n nc nhp khu hay khng. Nhng trng hp khng c coi l giao dch bn hng xut khu n nc nhp khu, bao gm: Giao dch gi bn. Giao dch gi min ph hng qu biu, qu tng, cho hng mu, hng qung co... Giao dch gi hng cho cc vn phng, chi nhnh khng c php nhn c lp Giao dch thu mn hng ho. V d 1. Ngi mua A Vit Nam k hp ng mua 5.000 tn ho cht ca mt cng ty Singaphore. Hng ho do ngi sn xut n , l bn hng ca cng ty V, chuyn t n n Vit Nam. 2. Ngi mua A Vit Nam mua 200 thng du da ca mt ngi bn B cng Vit Nam. Hng ho c chuyn n cng Si Gn t x nghip sn xut ca B Thi Lan. 3. Vn phng m ca mt h thng khch sn a quc gia t ti nc X mua cc vt t cn thit cho hot ng ca mnh. Vo u mi nm, cc khch sn thuc h thng ti cc nc I, J v K phi trnh cc n mua vt t ca mnh ln vn phng m. Sau vn phng m
35
tp hp tt c cc n hng ca cc khch sn trong h thng hoc gi n cc nh cung ng nc X. Cc vt t hoc l ngi cung ng hng ho gi trc tip n mi khch sn trong h thng hoc c gi n vn phng m sau mi chuyn n tng khch sn. Trong mi trng hp, cc nh cung ng ho n n vn phng m ti nc X v vn phng ny sau li pht ho n thanh ton n tng khch sn trong h thng. C vic bn hng xut khu khng? Khi nim tr gi giao dch L gi c thc t hoc s phi tr cho khch hng ho khi hng c bn theo nghip v xut khu n nc ca ngi hi nhp v c iu chnh ph hp vi cc quy nh ca iu 8 Hip nh gia tr GATT. Gi thc t thanh ton l tng s tin ngi mua (ngi nhp khu) thanh ton hoc s phi thanh ton cho ngi bn (ngi xut khu) v s lng hng ho nhp khu. Vic thanh ton ny c th do ngi nhp khu chuyn tr trc tip cho ngi xut khu hoc ngi nhp khu chuyn tr cho ngi th ba theo yu cu ca ngi xut khu. iu 7 Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16/03/2007: Tr gi tnh thu ca hng ho nhp khu l tr gi giao dch. Tr gi giao dch l gi m ngi mua thc t thanh ton hay s phi thanh ton cho hng ho c bn xut khu ti Vit Nam, sau khi c iu chnh theo quy nh ti iu 13 Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16/03/2007. Gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton c xc nh bng tng s tin m ngi mua thanh ton hay s phi thanh ton, trc tip hoc gin tip cho ngi bn mua hng ho nhp khu, bao gm cc khon sau y: a) Gi mua ghi trn ho n thng mi. Trng hp gi mua ghi trn ho n thng mi c bao gm cc khon gim gi cho l hng nhp khu ph hp thng l thng mi quc t, th cc khon ny c tr ra xc nh tr gi tnh thu. B trng B Ti chnh quy nh c th vic khu tr khon gim gi ny ra khi tr gi tnh thu. b) Cc khon tin ngi mua phi thanh ton nhng cha tnh vo gi mua ghi trn ho n thng mi, bao gm: - Tin tr trc, tin t cc cho vic sn xut, mua bn, vn chuyn, bo him hng ho. - Cc khon thanh ton gin tip cho ngi bn nh: khon tin ngi mua tr cho ngi th ba theo yu cu ca ngi bn; khon tin c thanh ton bng cch b tr n. Tr gi hi quan ca hng nhp khu l tr gi giao dch thc t ca nhng hng ho ang c nh gi nu n tho mn mi iu kin sau y: 1. Phi c bng chng l nghip v bn hng xut khu cho mt nc nhp khu tc l phi c hp ng mua bn, ho n thng mi, n t hng 2. Ngi mua khng b hn ch quyn nh ot hoc s dng hng ho sau khi nhp khu, ngoi tr cc hn ch sau: - Hn ch v vic mua bn, s dng hng ho theo quy nh ca php lut Vit Nam; - Hn ch v ni tiu th hng ho sau khi nhp khu; - Nhng hn ch khc nhng khng lm nh hng n tr gi ca hng ho. 3. Vic bn hng hoc gi c khng b ph thuc vo cc iu kin hoc cc xt on m gi tr ca hng ho ang c nh gi khng th xc nh c.
36
4. Sau khi bn li, chuyn nhng, hoc s dng hng ho nhp khu ngi mua khng phi chuyn tr thm bt c mt khon tin no d l trc tip hay gin tip cho ngi bn. Tr cc iu chnh hp l c thc hin ph hp vi quy nh ca iu 8 gatt 1994 (iu 13 Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16/03/2007) khi thc hin cc iu chnh ny cn phi c cc thng tin y chnh xc. 5. Ngi mua v ngi bn khng c quan h c bit: Mi quan h c bit gia ngi mua v ngi bn c coi l khng nh hng n tr gi giao dch khi tho mn mt trong hai iu kin sau: - Mi quan h khng nh hng n gi c thc t thanh ton hay s phi thanh ton. Kt qu kim tra giao dch mua bn hng nhp khu cho thy giao dch mua bn c tin hnh nh vi nhng ngi mua khng c quan h c bit v mi quan h c bit khng nh hng n gi c hng ho. - Tr gi giao dch gn xp x vi tr gi chun: Tr gi giao dch xp x vi mt trong nhng gi tr di y ca l hng c xut khu n Vit Nam trong cng ngy hoc trong vng 60 ngy trc hoc sau ngy xut khu l hng ang c xc nh tr gi tnh thu. - Tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht hay tng t c bn cho ngi nhp khu khc khng c mi quan h c bit vi ngi xut khu (ngi bn); - Tr gi tnh thu ca hng ho nhp khu ging ht hay tng t c xc nh theo quy nh ti iu 10 & 11 Ngh nh 40/2007; Khi c cc thng tin y , hp l th c php cng thm cc khon chi ph vo gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton theo iu 8 ca GATT 1994, (iu 13 Ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16/03/2007). Tr gi hi quan khng bao gm cc chi ph, nu cc chi ph c th phn bit c vi gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton cho hng ho nhp khu. V d 1. Cng ty Smith Dayton, Ohio, tr 1.850.000USD cho Nh my chi Pierre Paris (Php), mua mt l chi. Nh my chi Pierre l ra phi ghi n cho cng ty Smith 2.200.000 USD i vi chi; tuy nhin, do cng ty Pierre cn n cng ty Smith 350.000 USD. u l gi thc t thanh ton hay cn phi thanh ton? 2. Cng ty A k mt hp ng di hn vi nh sn xut nc ngoi S mua mt l hng in kiu mi. Theo cc iu kin ca hp ng. l in c bn di nhn thng mi ca S, v A s chu thanh ton cc ph tn tip th c c b sung vo gi tr hp ng thanh ton hay khng? 3. Ngi bn ngh mt kiu bt gi nh sau: T 1 n 9 n v hng - khng bt gi. T 10 n 49 n v hng - bt gi 5% T 50 n v hng tr ln - bt gi 8% Ngi nhp khu B mua 27 n v hng v nhn c 5% bt gi. Ngi nhp khu C cng mua 27 n v hng v cng nhn c 5% bt gi nhng cng nhn c hng lm ba chuyn, mi chuyn 9 n v. Vy vic bt gi 5% c c chp nhn hay khng? 4. C B v C u mua thm mi ngi 42 n v hng ho. C hai u nhn c vic bt gi 8% i vi l hng 42 n v do nh sn xut dnh vic gim gi cho ngi mua s hng tng cng ln hn 50 n v, Vic gim gi 8% c c chp nhn khng?
37
Tm li: Vic Xc nh gi giao dch ca hng ho nhp khu thc cht l tm kim gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton ca hng ho, sau iu chnh nhng yu t pht sinh theo quy nh iu 8 ca Hip nh GATT 1994 2.2. Phng php tr gi giao dch ca hng cng loi (Identical goods)/hng tng t - Identical goods/Similar Goods. L do p dng phng php 2, 3 Hng ho nhp khu trc ht c xem xt xc nh tr gi hi quan theo phng php 1, tuy vy trong mt s trng hp do khng y iu kin nn gi tnh thu khng th xc nh c theo tr gi giao dch ca hng ho nhp khu Nhng yu cu chung C hai phng php 2 & 3 u t ra nhng yu cu chung nht nh trong kho xc nh tr gi hi quan: A- Khi nim v hng ho cng loi/ ging ht - Identical goods Hng c coi l cng loi l nhng hng ho m: + Ging nhau v cc kha cnh - Tnh cht v c im v th vt cht. - Cht lng hng ho - Danh ting hng ho + c sn xut cng mt nc vi hng ho ang c xc nh tr gi. + Do cng mt hng sn xut + Nhng khc bit khc nh b b ngoi, v mu sc, kch c, kiu dng m khng nh hng ti vic xc nh cc hng ho th cng c coi l mt hng ho ging ht 1. Hng ho nhp khu vo Vit Nam nu khng xc nh c tr gi tnh thu theo phng php mt tr gi tnh thu l gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht c xc nh tr gi tnh thu theo quy nh ti iu 7 Ngh nh s 40/2007-N-CP ngy 16/03/2007. 2. Hng ho nhp khu ging ht phi tho mn cc iu kin sau: a, L hng nhp khu ging ht c xut khu n Vit Nam vo cng ngy hoc trong vng 60 ngy trc hoc sau ngy xut khu ca l hng ang c xc nh tr gi tnh thu b, L hng nhp khu ging ht c giao dch mua bn cng cp mc hoc c iu chnh v cng cp bn bun hoc bn l c cng s lng hoc c iu chnh v cng s lng vi l hng ang c xc nh tr gi tnh thu c, L hng nhp khu ging ht c cng khong cch v phng thc vn chuyn hoc c iu chnh v cng khong cch hoc cng phng thc vn chuyn ging nh l hng ang c xc nh tr gi tnh thu 3. Khi p dng phng php xc nh tr gi tnh thu, nu khng c l hng nhp khu c sn xut bi cng mt nh sn xut th mi xt n hng ha c sn xut bi cc nh sn xut khc, nhng phi m bo cc quy nh v hng ho nhp khu ging ht 4. Khi xc nh tnh thu m xc nh c t hai gi tr giao dch ca hng ho nhp khu ging ht tr ht tr ln th tr gi tnh thu l tr gi giao dch thp nht, sau khi iu chnh mc gi v cng cc iu kin quy nh. V d 1. C hai l qun o trc y cng nhp khu v xc nh tr gi theo qui nh ca phng php 2. C 2 l hng qun o ny u c lm t la 100% vi nhiu mu sc, kch c khc nhau nhng ton b qun o ny u c ct theo cng mt mu m. Mt l tn ca mt
38
nh thit k thi trang ni ting, cn l kia khng. Hi hai l hng trn c c coi l cng loi/ging ht theo phng php 2 khng? 2. Bn c hai l hng xe p khc nhau, c hai l u c cng kch c, mu sc, kiu dng Mt l c lp rp, cn l kia cha c lp rp. Hi: Nhng l hng trn c c coi l hng ho ging ht nhau khng? 3. Bn c hai l hng giy dn tng, c cng mu sc, mu m v kch thc di rng nh nhau. Mt l hng do mt ngi trang tr ni tht nhp khu, l hng kia do mt ngi bn bun nhp khu, lng hng m ngi bn bun nhp khu ln hn nn gi h hn. Hi: Cc cun giy ny c ging ht nhau khng? B- Khi nim v hng ho tng t - Similar Goods Hng ho tng t l nhng hng ho khng ging nhau v mi phng din nhng c c im ging nhau, v c lm t cc nguyn liu ging nhau v iu lm cho mt hng thc hin cc chc nng ging nhau v c th thay th nhau v mt thng mi. c sn xut cng mt nc vi mt hng ang xc nh tr gi. c sn xut cng mt hng vi mt hng ang xc nh tr gi. Phng php xc nh tr gi tnh thu theo tr gi giao dch ca hng ho nhp khu tng t - Similar Goods 1. Hng ho nhp khu vo Vit Nam nu khng xc nh c tr gi tnh thu theo phng php 2 v 3 th tr gi tnh thu l tr gi giao dch ca hng ho nhp khu tng t c xc nh tr gi tnh thu theo phng php tr gi giao dch thc t. 2. Hng ho nhp khu tng t phi tho mn cc iu kin sau: a) L hng nhp khu tng t c xut khu n Vit Nam vo cng ngy hoc trong vng 60 ngy trc hoc sau ngy xut khu ca l hng ang c xc nh tr gi tnh thu; b) L hng nhp khu tng t c giao dch mua bn cng cp hoc c iu chnh v cng cp bn bun hoc bn l, c cng s lng hoc c iu chnh v cng s lng vi l hng ang c xc nh tr gi tnh thu; c) L hng nhp khu tng t c cng khong cch v phng thc vn chuyn hoc c iu chnh v cng khong cch v phng thc vn chuyn ging nh l hng ang c xc nh tr gi tnh thu. 3. Khi p dung phng php xc nh tr gi tnh thu hng tng, nu khng c l hng nhp khu c sn xut bi cng mt nh sn xut th mi xt n hng ho c sn xut bi nh sn xut khc, nhng phi m bo cc quy nh v hng ho nhp khu tng t. 4. Khi xc nh tr gi tnh thu hng tng t m xc nh c t hai tr gi giao dch ca hng ho nhp khu tng t tr ln th tr gi tnh thu l tr gi giao dch thp nht, sau khi iu chnh mc gi v cng iu kin quy nh. V d 1. C hai l hng rut xe (sm) cao su cng c, c nhp khu t hai nh sn xut khc nhau cng mt nc. Mi nh sn xut dng mt nhn mn khc nhau, nhng rut xe ca h t cng tiu chun v c cng cht lng, c cng uy tn sn phm v c nh ch to t nc nhp khu s dng. Hi: C l mt hng tng t khng? 2. C mt l hng gm hai kin Phomai (Rocquefort) hiu khc nhau, c hai u l phomai xanh, c sn xut t sa cu. Mt loi c sn xut bng phng php ch xt nm mc trong qu trnh . l nguyn nhn dn n khi ct ming phomai, n b b vn, ch dng nu n, trn
39
salt, nc ct. Loi pho mai kia sn xut bng phng php khng ch xt trong qu trnh , v vy, nm mc khng thm qua khi phomai, loi ny c th ct thnh ming nh m khng b b vn v dng di dng lt mng. Hi mt hng trn c phi l hng ho tng t khng? Cc iu kin la chn l hng, tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht tng t. Mt hng ho nhp khu khng c coi l ging ht hay tng t vi hng ho nhp khu ang c xc nh tr gi tnh thu nu nh trong qu trnh sn xut ra mt trong nhng hng ho c s dng cc thit k k thut, thit k thi cng, thit k m thut, bn v trin khai, bn v thit k, cc s , phc hay cc sn phm dch vu tng t c lm ra Vit Nam do ngi mua cung cp min ph cho ngi bn hoc ngi sn xut. Cc iu kin la chn l hng, tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht, tng t thc hin nh sau: a- iu kin v thi gian Mt hng nhp khu ging ht hoc tng t phi c xut khu n Vit Nam vo cng ny hoc trong vng 60 ngy trc hoc sau ngy xut khu (ngy xut khu l ngy pht hnh vn n) ca mt hng ang c xc nh tr gi tnh thu. V d 1
2/3/2009 1/5/2009 12/5/ 009
A V d 2
Khong chn v iu kin thi gian
Ngy nhp khu (I)
2/3/2009
1/4/2009
1/5/2009
12/5/2009
Khong chn v b- iu kin v cp thng mi B iu kin thi ho Giao dch nhp khu hng gian ging ht hoc tng t phi c cng cc iu kin v cp thng mi v s lng vi giao dch nhp khu hng ho ang c xc nh tr gi tnh thu. Nu khng c giao dch nhp khu nh vy th la chn giao dch nhp khu hng ho ging ht hoc tng t khc theo th t u tin sau: 1. La chn giao dch c cng cp thng mi, khc nhau v s lng vi giao dch. 2. La chn giao dch c cng s lng, khc nhau v cp thng mi.
40
3. La chn giao dch khc nhau c v cp thng mi v s lng vi giao dch. Giao dch nhp khu hng ho ging ht hoc tng t c la chn theo mt trong cc trng hp trn y phi c iu chnh v cp thng mi v s lng tng ng vi cp v s lng ca giao dch nhp khu hng ho ang c xc nh tr gi tnh thu, bt k s iu chnh lm tng hay gim tr gi ca giao dch nhp khu hng ho ging ht hoc tng t. Nhng ti liu, thng tin s dng xc nh tr gi tnh thu theo phng php hng ho nhp khu ging ht, hng ho nhp khu tng t. Khi p dng phng php xc nh tr gi tnh thu theo tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht hoc tng t, ngi khai hi quan c la chn bt k l hng nhp khu ging ht hoc tng t tho mn cc iu kin nu trn lm c s xc nh tr gi tnh thu; ng thi c trch nhim cung cp cc h s, chng t hp php, hp l (c ng du sao y bn chnh) ca n v nhp khu hng ho ging ht hoc tng t, gm: T khai tr gi hng ho nhp khu ging ht hoc hng ho nhp khu tng t la chn; Hp ng thng mi, ho n thng mi ca hng ho nhp khu ging ht, hoc hng ho nhp khu tng t do ngi bn pht hnh; Hp ng vn chuyn hoc vn n ca hng ho nhp khu ging ht hoc tng t (nu c s iu chnh ca chi ph ny); Cc bng gi bn hng xut khu ca nh sn xut hoc ngi bn hng nc ngoi (nu c s iu chnh v cp thng mi, s lng). Cc h s, chng t hp php, hp l khc cn thit v lin quan n vic xc nh tr gi tnh thu (nu c). Khi p dng phng php tr gi giao dch ca hng ho nhp khu ging ht hoc tng t, cng chc hi quan phi cn c vo cc thng tin c sn ti c quan Hi quan ni xc nh tr gi tnh thu v cc ti liu, chng t do ngi khai hi quan cung cp xc nh tr gi tnh thu. 2.3. phng php suy din (Deductive method). Nguyn tc chung Theo phng php ny tr gi Hi quan c xc nh trn c s bn hng ang cn xc nh tr gi nc nhp khu hoc tr gi ca mt hng cng loi, mt hng tng t nhp khu, loi tr nhng chi ph nht nh bt ngun t nhng nghip v nhp khu v chi ph bn hng. Tr gi khu tr c xc nh t gi bn hng ho nhp khu trn th trng Vit Nam tr (-) i cc chi ph hp l pht sinh v li nhun thu c sau khi bn hng nhp khu. iu kin p dng Hng ho c bn ra nc nhp khu phi c cng iu kin vi hng nhp khu, phi din ra cng k hoc cng thi k vi mt hng nhp khu ang c xc nh tr gi. Cch xc nh Xc nh gi bn trn th trng ni a 1. Gi bn trn th trng ni a phi l gi bn ca chnh hng ho ang c xc nh gi tr tnh thu. Trng hp hng ho nhp khu cha c bn ti thi im nhp khu th ly gi bn ca hng ho nhp khu ging ht, nu khng c gi bn ca hng ho nhp khu tng t c bn trn th trng trong nc, vi iu kin hng ho c bn
41
nguyn trng nh khi nhp khu. Hng hoa nhp khu vo Vit Nam nu khng xc nh c tr gi thu theo phng php 1;2 &3 th gi tr thu l gi khu tr. Tr gi khu tr c xc nh cn c vo gi bn ca hng ho nhp khu, hng ho nhp khu ging ht, hng ho nhp khu tng t trn th trng Vit Nam tr (-) i cc chi ph hp l pht sinh sau khi nhp khu. 2. Gi bn c la chn l n v ca mt loi hng ho c bn ra vi s lng ln nht k t khi mt hng nhp khu c bn ra v phi hnh thnh n gi (phi t ti thiu 10% lng hng ho ca l hng nhp khu c chn gi bn khu tr), vi iu kin bn cho ngi mua trong nc khng c mi quan h c bit. Gi bn hng ho nhp khu trn th trng Vit Nam c xc nh theo nhng nguyn tc sau: a) Gi bn hng ho nhp khu l gi bn thc t, nu khng c gi bn thc t ca hng nhp khu cn xc nh gia tnh thu th ly gi bn thc t ca hng ho nhp khu ging ht hay hng nhp khu c bn trn th trng trong nc xc nh gi bn thc t. b) Ngi nhp khu v ngi mua hng trong nc khng c mi quan h c bit: c) Mc gi bn tnh trn s lng bn ra ln nht v hnh thnh n gi; d) Hng ho c bn ra (bn bun hoc bn l) vo ngy sm nht ngay sau khi nhp khu, nhng khng chm qu 90 ngy (ngy theo lch) sau ngy nhp khu l hng . Cc khon c khu tr khi gi bn bao gm cc chi ph hp l pht sinh sau khi nhp khu hng ho a) Trng hp ngi nhp khu mua hng theo phng thc mua t bn on, cc khon c khu tr gm: - Cc chi ph v vn ti v chi ph mua bo him cho hng ho khi tiu th trn th trng ni a. - Cc khon thu, ph v l ph phi np ngn sch nh nc khi nhp khu v bn hng nhp khu m theo quy nh ca php lut hin hnh c hch ton vo doanh thu bn hng, gi vn v chi ph bn hng nhp khu. - Chi ph qun l chung lin quan n vic bn hng nhp khu; - Li nhun bn hng sau khi nhp khu. b) Trng hp ngi nhp khu l i l bn hng cho thng nhn nc ngoi th chi ph c tr l hoa hng bn hng. Trng hp i l bn hng c thng nhn nc ngoi u quyn thc hin mt s hot ng c lin quan n vic bn hng sau khi nhp khu ti Vit Nam ngoi hp ng i l th nhng chi ph ca cc hot ng ny pht sinh ti Vit Nam cng c tr trong phm vi cc chi ph c tho thun trong hp ng. Chi ph pht sinh sau khi nhp khu c php khu tr phi phn nh trung thc chi ph chung v li nhun thc t, ph bin trong kinh doanh ngnh hng . 4. Hng ho nhp khu qua qu trnh gia cng, ch bin thm trong nc th cng c xc nh tr gi tnh thu theo nguyn tc gi bn hng ni a v tr i cc chi ph gia cng, ch bin lm tng thm tr gi ca hng ho. Phng php xc nh tr gi tnh thu ny s khng c p dng khi: - Hng ho nhp khu sau khi gia cng, ch bin khng cn nguyn trng nh khi nhp khu;
42
- Hng ho nhp khu khi gia cng, ch bin vn gi nguyn c im, tnh cht, cng dng nh khi nhp khu nhng ch cn l mt b phn ca hng ho c bn ra trn th trng Vit Nam. Trng hp sau khi gia cng, ch bin hng ho nhp khu khng cn nguyn trng nh khi nhp khu, nhng vn c th xc nh c chnh xc gi tr tng thm do qu trnh gia cng, ch bin th tr gi tnh thu vn c p dng. 5. S liu phc v cho tnh ton tr gi khu tr do ngi nhp khu hay i din cho ngi nhp khu cung cp, tr khi nhng s liu ny khng nht qun vi cc s liu thu nhp c t cc giao dch bn hng nhp khu cng phm cp hay cng chng loi ti Vit Nam. Trng hp s liu ca ngi nhp khu khng nht qun vi s liu thu thp c t nhng giao dch bn hng nhp khu cng phm cp hay cng chng loi ti Vit Nam, th vic khu tr khon li nhun v chi ph chung phi da trn c s cc s liu khch quan v nh lng c, ngoi thng tin do ngi nhp khu hay i din ca ngi nhp khu cung cp. Chng t phi np Khi xc nh gi tnh thu theo phng php ny, ngi nhp khu phi np cc chng t (bn sao c ng du sao y bn chnh ca n v): Ho n bn hng do B Ti chnh pht hnh hoc cho php s dng. Hp ng i l bn hng nu ngi nhp khu l i l bn hng ca ngi xut khu. Hp ng ny phi qui nh c th khon ph hoa hng m ngi i l c hng, cc khon chi ph m ngi i l phi tr. Cc chng t, s liu k ton hp php, hp l (c bn gii trnh km theo) v chi ph chung, cc chi ph khc v li nhun bn hng. Bin lai thu hoc thng bo thu v cc khon thu np hoc s phi np. Cc ti liu cn thit khc theo yu cu ca c quan Hi quan. 2.4. Phng php tnh ton (Computer method) Nguyn tc chung Theo phng php ny tr gi hi quan c xc nh trn c s gi thnh ca mt hng ang c xc nh tr gi cng vi mt khon li nhun v chi ph chung c phn nh trong nghip v bn hng cng loi t nc ca ngi xut khu sang nc ca ngi nhp khu. Cch xc nh Trc ht phi xc nh tng s gi thnh hp l. 1. Hng ho nhp khu vo Vit Nam nu khng xc nh c tr gi tnh thu theo cc phng php t 1 n 4 th tr gi tnh thu l tr gi tnh ton. Tr gi tnh ton c xc nh bao gm cc khon sau: a) Gi thnh hoc tr gi ca nguyn vt liu, chi ph ca qu trnh sn xut hoc qu trnh gia cng khc ca vic sn xut hng ho nhp khu, bao gm: - Cc chi ph di y do ngi mua hng ho phi chu nhng cha c tnh vo tr gi giao dch: - Chi ph hoa hng bn hng v ph mi gii. - Chi ph bao b c coi l ng nht vi hng ho nhp khu;
43
Bao b c coi l ng nht vi hng ho l cc loi bao b thng xuyn i km vi hng ho nh mt iu kin bo qun hay s dng hng ho, c phn loi cng vi hng ho theo nguyn tc phn loi v m s hng ho hin hnh; - Chi ph ng gi, bao gm c chi ph vt liu v chi ph nhn cng. - Tr gi ca hng ho, dch v do ngi mua cung cp cho ngi bn min ph hoc gim gi sn xut v tiu th hng ho nhp khu vo Vit Nam, cha c tnh vo gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton, bao gm: + Nguyn vt liu, b phn cu thnh hng ho, cc ph tng v cc chi tit tng t c a vo hng ho nhp khu; + Cc cng c, khun mu, khun rp v cc chi tit tng t c s dng sn xut hng ho nhp khu. + Nguyn liu, nhin liu tiu hao trong qu trnh sn xut hng ho nhp khu; + Thit k k thut, thit k thi cng, k hoch trin khai, thit k m thut, thit k mu, s v phc ho c thc hin nc ngoi v cn thit trong qu trnh sn xut hng ho nhp khu, nu nhng hng ho hay dch v do ngi mua cung cp trc tip hay gin tip s dng cho qu trnh sn xut hng nhp khu. Ch tnh vo tr gi tnh thu tr gi ca cc thit k k thut, thit k thi cng, k hoch trin khai, thit k m thut, thit k mu, s v phc ho nu cc cng vic thc hin Vit Nam v cn thit cho qu trnh sn xut hng ho nhp khu. b) Chi ph, li nhun bn hng ho nhp khu. c) Cc chi ph iu chnh: - Chi ph vn ti, bc hng, d hng, chuyn hng c lin quan n vic vn chuyn hng nhp khu n ca hng nhp. - Chi ph bo him vn chuyn hng ho nhp khu n ca khu nhp. d) Tin bn quyn, ph giy php s dng cc quyn s hu tr tu lin quan n hng ho nhp khu m ngi mua hng phi tr nh iu kin ca vic mua bn hng ho nhp khu; ) Cc khon tin m ngi mua thu c sau khi nh ot, s dng hng ho nhp khu c chuyn di mi hnh thc cho ngi bn hng nhp khu; 2. Khon chi ph, li nhun c s dng tnh ton tr gi tnh thu quy nh ti iu ny phi c xem xt mt cch tng th. 3. Vic xc nh tr gi tnh ton phi da trn cc s liu ca nh sn xut cung cp ph hp vi cc nguyn tc k ton ca nc sn xut hng ho, tr khi cc s liu ny khng ph hp vi s liu thu thp c ti Vit Nam. 4. Khng c tin hnh vic kim tra hoc yu cu xut trnh kim tra s sch k ton hay bt k h s no khc ca cc i tng khng c tr trn lnh th Vit Nam, nhm mc ch xc nh tr gi tnh ton. Vic thm tra cc thng tin do ngi sn xut hng ho cung cp phc v xc nh tr gi tnh thu quy nh ti iu ny c th c thc hin ngoi lnh th Vit Nam nu: a) c s ng ca nh sn xut v; b) Phi c thng bo trc bng vn bn cho c quan c thm quyn ca nc c lin quan v c c quan ny chp thun cho php tin hnh vic kim tra. 2.5. Phng php d phng/suy lun (Fall-back method) Nguyn tc chung
44
Khi khng th xc nh c tr gi hi quan theo cc phng php trn y th tr gi hi quan c th c xc nh bng cch p dng kt hp 5 phng php trn. Khi xc nh tr gi hi quan theo phng php 6 khng c tu tin p t, hoc suy on v cn c. Cch xc nh phng php suy lun 1. Hng ho nhp khu vo Vit Nam nu khng xc nh c tr gi tnh thu theo cc phng php quy nh t 1 n 5 th gi tnh thu c xc nh bng phng php suy lun. Phng php suy lun l p dng tun t, linh hot cc phng php xc nh tr gi tnh thu t 1 n 5 v dng ngay ti phng php xc nh c tr gi tnh thu, v phi da vo cc ti liu, s liu thng tin c sn ti thi im xc nh tr gi tnh thu. 2. Khi p dng phng php suy lun th khng c s dng cc tr gi di y xc nh tr gi tnh thu: a) Gi bn trn th trng ni a ca mt hng cng loi c sn xut ti Vit Nam. b) Gi bn hng ho th trng ni a nc xut khu c) Gi bn hng ho xut khu n mt nc khc; d) Chi ph sn xut hng ho, tr chi ph sn xut ca hng ho nhp khu. ) Gi tnh thu ti thiu; e) Cc loi gi gi nh; g) H thng xc nh tr gi cho php s dng t gi cao hn trong hai tr gi thay th lm tr gi tnh thu. V d v nhng trng hp p dng phng php 6 d phng 1. Trong trng hp lm rt cao, ngi nhp khu thc hin nhim v k 3 nm sau ngy mua hng nc xut khu, gi c ca l hng cng c xc nh vo thi im mua. xc nh li tr gi l hng vo thi im nhp khu (3 nm sau v c lm pht) ngi ta s dng chuyn gia v p dng phng php 6 "d phng". 2. Khi c mt h thng thit b bao gm nhiu b phn, mt s b phn do trong nc sn xut, mt s khc phi mua ca nc ngoi nhng cc b phn phi mua ny khng c gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton (v v th m khng c gi tr giao dch). Ngi ta cng khng c c s nh gi trc tip cho cc b phn mua ca nc ngoi. Trng hp ny c th vn dng phng php 5 "tnh ton" xc nh tr gi ca cc b phn mua ca nc ngoi. 3. Phng php tr gi giao dch c th khng c p dng xc nh tr gi cho hng ho nhp khu theo iu kin hp ng thu mua (thu thit b tr tin tng phn theo nh k khi tr tin tng ng tr gi thit b th c th s hu ton b thit b). ng nhin d c s dng phng php xc nh tr gi khc nh tnh ton hay suy din nhng im xut pht vn l tr gi giao dch ca hp ng thu mua v t thc hin cc iu chnh hp l xc nh tr gi hi quan ca l hng. 3. Tr gi hi quan ca cc my mc s dng c th c xc nh trn c s d ton ca cc chuyn gia v tr gi hin thi ca my mc vo thi im nhp khu. Trong trng hp ny th khng mt phng php xc nh tr gi no c coi l tt hn v my mc c nhp khu nc nhp khu s dng hoc b tho ri coi nh nhng ph tng thay th. 3. Cc khon iu chnh
45
iu 8 GATT, v iu 13-N 40/2007/N-CP ngy 16 thng 3 nm 2007 thay th Ngh nh s 155/2005/N-CP) qui nh v cc khon iu chnh: 3.1. i vi cc khon phi Cng ch iu chnh khi: Cc khon ny do ngi mua gnh chu v cha nm trong gi ghi trn ho n thng mi. Trng hp l hng nhp khu c khon phi cng nhng khng c s liu khch quan xc nh c gi tr tnh thu khng c chp nhn v phi chuyn sang phng php xc nh tr gi tnh thu tip theo. Khon phi cng phi lin quan trc tip n hng ho nhp khu. Cc khon phi cng vo tr gi giao dch xc nh tr gi tnh thu: a) Cc chi ph di y do ngi mua hng ho phi chu nhng cha c tnh vo gi tr giao dch: - Chi ph hoa hng bn hng v ph mi gii; - Chi ph bao b c coi l ng nht vi hng ho nhp khu; Bao b c coi l ng nht vi hng ho l cc loi bao b thng xuyn i km vi hng ho nh mt iu kin bo qun hay s dng hng ho, c phn loi cng vi hng ho theo nguyn tc phn loi v m s hng ho hin hnh; - Chi ph ng gi, bao gm c chi ph vt liu v chi ph nhn cng. b) Tr gi ca hng ho, dch v do ngi mua cung cp cho ngi bn min ph hoc gim gi sn xut v tiu th hng ho nhp khu vo Vit Nam, cha c tnh vo gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton, bao gm: - Nguyn vt liu, b phn cu thnh hng ho, cc ph tng v cc chi tit tng t c a vo hng ho nhp khu. - Cc cng c, khun mu, khun rp v cc chi tit tng t c s dng sn xut hng ho nhp khu. - Nguyn liu, nhin liu tiu hao trong qu trnh sn xut hng ho nhp khu; - Thit k k thut, thit k thi cng, k hoch trin khai, thit k m thut, thit k mu, s phc ho c thc hin nc ngoi v cn thit trong qu trnh sn xut hng ho nhp khu. c) Tin bn quyn, ph giy php s dng cc quyn s hu tr tu lin quan n hng ho nhp khu m ngi mua phi tr nh iu kin ca vic mua bn hng ho nhp khu; d) Cc khon tin m ngi mua thu c sau khi nh ot, s dng hng ho nhp khu c chuyn di mi hnh thc cho ngi bn hng nhp khu; ) Chi ph vn ti, bc hng, d hng, chuyn hng c lin quan n vic vn chuyn hng nhp khu n ca khu nhp; e) Chi ph bo him vn chuyn hng ho nhp khu n ca khu nhp. 3.2. i vi cc khon Tr ch iu chnh khi: C chng t hp php, hp l. Tr gi giao dch vn c chp nhn nu nh ngi khai hi quan khng c s liu khch quan xc nh v khng tr ra khi tr gi giao dch cc khon ny. Cc khon di y c tr ra khi tr gi giao dch nu c tnh trong gi mua hng nhp khu: a) Chi ph cho nhng hot ng pht sinh sau khi nhp khu hng ho, bao gm: chi ph xy dng, kin trc, lp t, bo dng hoc tr gip k thut; b) Chi ph vn chuyn, bo him trong ni a pht sinh sau khi nhp khu;
46
c) Cc khon thu, ph, l ph phi np ngn sch nh nc tnh trong gi mua hng nhp khu; d) Cc khon gim gi thc hin trc khi xp hng ln phng tin vn chuyn nc xut khu hng ho, c lp thnh vn bn v np cng vi t khai hi quan hng ho nhp khu; ) Cc chi ph do ngi mua chu, lin quan n tip th hng ho nhp khu, bao gm: - Chi ph nghin cu, iu tra th trng v sn phm sp nhp khu; - Chi ph qung co nhn hiu, thng hiu nhp khu; - Chi ph lin quan n vic trng by, gii thiu sn phm mi - Chi ph tham gia hi ch, trin lm thng mi v sn phm mi - Chi ph kim tra s lng, cht lng hng trc khi nhp khu. Trng hp cc chi ph ny c tho thun gia ngi mua, ngi bn v l mt phn ca gi thc t thanh ton hay s phi thanh ton, do ngi mua tr cho ngi bn th s khng c tr ra khi tr gi giao dch; - Chi ph m L/C thanh ton cho l hng nhp khu nu chi ph ny do ngi mua tr cho ngn hng i din cho ngi mua thc hin vic thanh ton tin hng. e) Khon li sut theo tho thun ti chnh ca ngi mua v c lin quan n vic mua hng ho nhp khu s c tr ra khi tr gi giao dch nu p ng cc iu kin sau: - Tho thun ti chnh c lp thnh vn bn; - Trong trng hp c yu cu, ngi khai hi quan chng minh c l tr gi khai bo chnh l gi thanh ton hay s phi thanh ton v; - Li sut khai bo khng vt qu mc li sut ph bin ti Vit Nam thi im tho thun ti chnh c thc hin; - C s liu khch quan v nh lng c khu tr khon li ny ra khi gi thanh ton hoc phi thanh ton. 3. Vic cng thm hoc tr i cc chi ph quy nh ch c thc hin trn c s cc s liu khch quan, c sn v nh lng c, ph hp vi cc quy nh ca php lut v k ton. 4. Khng c cng thm hay tr i bt c khon no khc ngoi cc quy nh ti ngh nh s 40/2007/N-CP ngy 16/03/2007. 4. Gii thiu chung v t khai tr gi hi quan hng nhp khu theo GATT ca Vit Nam 4.1. Phm vi p dng Hng ho nhp khu theo hp ng thng mi c xut x t cc nc v cc t chc Quc t m Vit Nam cam kt thc hin tr gi tnh thu theo GATT, l i tng p dng tr gi tnh thu. Hng nhp khu trong danh mc hng ho ca Vit Nam thc hin Hip nh v u i thu quan c hiu lc chung (CEPT - Common Effective Preferential Tariff Scheme) ca cc nc ASEAN c p dng tr gi tnh thu theo N 60/CP ngy 06/06/02. Ngoi i tng trn, hng ho nhp khu c thc hin theo qui nh ca php lut v thu sut thu nhp khu, xut khu. 4.2. Thi im v phng php xc nh tr gi tnh thu Thi im xc nh tr gi tnh thu i vi hng ho nhp khu l ngy ngi khai hi quan ng k t khai hi quan hng ho nhp khu.
47
Bng cch p dng tun t trong 6 phng php qui nh ti iu 7 ca GATT v dng ngay phng php xc nh c gi tr tnh thu. Trng hp ngi khai hi quan ngh th trnh t p dng cc phng php 4 v 5 c th thay i cho nhau. 4.3. T gi dng xc nh tr gi tnh thu Tr gi tnh thu c p dng bng VN T gi dng xc nh l t gi giao dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng Nh nc Vit Nam cng b ti thi im ng k t khai hi quan hng ho nhp khu. 4.4. Hnh thc, kt cu t khai tr gi tnh thu hng ho nhp khu Hnh thc T khai c k hiu HQ/2003-TGTT v ph lc t khai tr gi tnh thu hng ho nhp khu c k hiu HQ/2003-PLTG, p dng tr gi giao dch thc t c in trn hai mt giy kh A4, ch en, nn mu xanh nht, c biu tng hi quan in m, ngn ng s dng bng ting Vit (K hiu HQ/200. - TGTT tu cc nm s dng, th d HQ/2009-TGTT). Cc mu: PP2 dng cho phng php xc nh tr gi giao dch hng nhp khu ging ht (cng loi). PP3 dng cho phng php xc nh tr gi giao dch hng nhp khu tng t. PP4 dng cho phng php khu tr PP6 dng cho cc phng php xc nh tr gi tnh thu khc. Kt cu: Mt trc t khai gm 24 tiu thc: - Phn tiu ca ca t khai: Km theo t khai hng ho nhp khu HQ/2002-NK s /Nhp khu./ngy/ 200. dnh ring cho cng thc Hi quan ghi chp. - Phn khai bo ca ngi hi quan, t tiu thc 1 n 24. Mt sau t khai: - T tiu thc 6 n 25 l phn khai bo ca ngi khai hi quan. - Tiu thc 26 v 27 dnh ring cho cng chc hi quan. 4.5. Tnh php l ca t khai tr gi T khai tr gi tnh thu l mt phn khng tch ri ca t khai hng ho nhp khu (HQ/2002-NK) T khai HQ/2005-TGTT phi c lp thnh 2 bn v np km theo t khai HQ/2002NK khi lm th tc hi quan. Bn photo khng c gi tr php l trong vic khai bo tr gi tnh thu hng ho nhp khu. 4.6. Hng dn khai bo T khai HQ/2009-TGTT ch s dng khai bo ti a 8 mt hng. Cc mt hng t tiu thc 1 n 5 ging nhau c khai bo trn cng mt t khai tr gi. Nu khng l hng nhp khu c nhiu mt hng c cc tiu thc t 1 n 5 khng ging nhau th phi khai bo trn nhiu t khai tr gi.
48
HO NI. TR gi
Trng hp hng ho c trn 8 mt hng nhp khu, ngi khai hi quan t lp ph lc theo ng mu HQ/2009-PLTG. Trn t khai HQ/2009-TGTT khng khai bo cc tiu thc t 6 n 24. Nguyn tc phn b k khai: Trng hp c cc chi ph lin quan n nhiu mt hng khc nhau nhng cc chng t lin quan khng quy nh c th chi ph cho tng mt hng th ngi khai hi quan phn b cc chi ph theo t l tr gi ca tng mt hng trn tng tr gi l hng, tr cc khon chi ph vn ti, bo him c qui nh. HI QUAN VIT T KHAI TR GI TNH THU HNG HO NHP NAM KHU Km theo t khai hng ho nhp khu HQ/2002-NK s ./NK/ ngy/../200 T s ../ t S lng ph lc t khai tr gi: . t HQ/2009-TGTT 1. Ngy xut khu.. Ngy .. thng . nm 200. Xo xxx xxx xxx IU KIN P DNG TR GI GIAO DCH 2. Ngi mua c y quyn nh ot, quyn s dng C Khng hng ho sau khi nhp khu khng? 3. Vic bn hng hay gi c c ph thuc iu kin no C Khng dn n vic khng xc nh c tr gi ca hng ho nhp khu khng? 4. Ngi mua c phi tr thm bt k khon tin no t s C Khng tin thu c do vic nh ot, s dng hng ho nhp khu khng? Nu C, c phi l khon tin khai bo ti tiu thc 16 khng? 5. Ngi mua v ngi bn c mi quan h c bit hay C Khng khng? Nu C, nu r mi quan h . C Khng Mi quan h c bit c nh hng n tr gi giao dch khng PHN XC NH TR GI TNH THU 6 Mt hng Mt hng Mt hng s s s .. .. 7. Gi ho n 8. Cc khon thanh ton gin tip 9. Khon tin tr trc, t cc Xo xxx
49
Xo xxx 10- Tin hoa hng bn hng v ph mi gii 11- Chi ph bo b gn lin vi hng ho 12- Chi ph ng gi 13. Cc khon tr gip ngi mua cung cp min ph hoc gim gi: a. Nguyn vt liu, b phn cu thnh, cc ph tng, chi tit tng t Xo xxx b. Vt liu, Nhin liu, nng lng tiu hao c. Cng c, dng c, khun dp, khun c, khun mu chi tit tng t. d. Bn v thit k k thut/trin khai, thit k m thut/thi cng/mu, s , phc tho, sn phm v dch v tng t. 14. Tin bn quyn, tin giy php 15. Tin thu c phi tr sau khi nh ot hay s dng hng ho 16. Chi ph vn chuyn, bc xp, chuyn hng 17. Chi ph bo him hng ho Xo xxx 18. Ph bo him v ph vn chuyn hng ho ni a 19. Chi ph pht sinh sau khi nhp khu 20. Tin li phi tr do vic thanh ton tin mua hng 21. Cc khon thu, ph, l ph phi tr
II. CC KHON IU CHNH CNG
50
III. CC KHON IU CHNH TR
22. Khon gim gi Xo xxx Xo xxx
IV. TR TNH THU
23. Tr gi tnh thu nguyn GI t = 7 + 8 + +17 - 18 - 19 - - 22 24. Tr gi tnh thu bng VN
PHN XC NH TR GI TNH THU khu 6.S th t mt hng trong t khai hng ho nhp Mt Mt hng s hng s 7. Gi mua ghi trn ho n 8. Cc khon thanh ton gin tip 9.Khon tin tr trc, ng trc, t cc Xo xxx Mt hng s
10. Chi ph hoa hng bn hng/ph mi gii Xo xxx 11. Chi ph bao b gn lin vi hng ho 12. Chi ph ng gi 13. Cc khon tr gip do ngi mua cung cp min ph hoc gim gi a- Nguyn vt liu, b phn cu thnh, ph tng, chi tit tng t. b- Vt liu nhin liu nng lng tiu hao c- Cng c, dng c, khun rp, khun c, khun mu chi tit tng t
51
d- Bn v thit k/k thut/trin khai Thit k m thut, thi cng, mu, s , phc tho, sn phm v dch v tng t 14. Tin bn quyn, tin giy php 15. Tin thu c phi tr sau khi nh ot hay s dng hng ho 16. Chi ph vn chuyn, bc xp 17. Chi ph bo him hng ho Xo xxx
18. Ph bo him v ph vn chuyn hng ho ni a 19. Chi ph pht sinh sau khi nhp khu 20. Tin li phi tr do vic thanh ton tin mua hng 21. Cc khon thu, ph, l ph phi tr 22. Khon gim gi Xo xxx Xo xxx
23. Tr gi tnh thu nguyn t = 7 + 8 + +17 - 18 - 19 - - 22 24. Tr gi tnh thu bng VN
25. Ti xin cam oan v chu DNH RING CHO CNG CHC HI trch nhim trc php lut v nhng QUAN ni dung khai bo trn t khai ny. 26. Ghi chp 27. Phn ghi chp (Ngi khai hi quan ghi r h ca cn b tip ca cng chc hi quan
52
tn, chc danh, k, ng du)
nhn t khai
kim tra, xc nh tr gi tnh thu
Ngythngnm 200. K ghi r h tn tn Hng dn khai bo cc tiu thc t khai tr gi Phn khai bo ca ngi khai hi quan IU KIN P DNG TR GI GIAO DCH T Ghi s th t ca tng t khai tr gi / Tng s t khai tr gi. s/t V d: L hng nhp khu c 13 mt hng v khai bo trn 3 t khai tr gi: T s: 1 / 3 t; T s: 2 / 3 t; T s: 3 / 3 t. Tiu Khai bo ngy xp hng ln tu th hin trn vn n. thc 1 Xo xxx Xo xxx IU KIN P DNG TR GI GIAO DCH Tiu thc 2 Khai bo C nu ngi mua c y quyn nh ot, quyn s dng hng ho sau khi nhp khu hoc phi chu nhng hn ch qui nh ti iu 5 khon 2 tit a N 60/2002-CP. Khai bo KHNG nu ngi mua khng c y quyn nh ot, quyn s dng hng ho sau khi nhp khu. Tiu thc 3 Khai bo "C" nu vic bn hng hay gi c hng ho c ph thuc vo mt s iu kin dn n vic khng xc nh c tr gi ca hng ho cn xc nh tr gi tnh thu. V d: V v bt c ng gi chung bn l. Ngi mua v ngi bn tho thun n gi cho tng gi hng bn l, v vy khng th xc nh c gi ca tng mt hng bt v v. Khai bo "KHNG" nu vic bn hng hay gi c ca hng ho khng ph thuc vo bt k iu kin no. Tiu thc 4 Khai bo "C" nu sau khi bn li hng ho nhp khu, ngi mua phi tr thm cho ngi bn hoc ngi th ba theo yu cu ca ngi bn, mt khon tin t s tin thu c do vic nh ot, s dng hng ho nhp khu mang li. Nu C, khai bo tip c phi l khon tin c nu ti tiu thc 15 khng. Khai bo KHNG nu sau khi bn li hng ho nhp khu, ngi mua khng phi tr thm cho ngi bn hoc ngi th ba theo yu cu ca ngi bn, bt k khon tin no t s tin thu c do K ghi r h
53
vic nh ot, s dng hng ho nhp khu. Tiu thc 5 Khai bo "C" nu mi quan h c bit gia ngi mua v ngi bn thuc mt trong cc trng hp qui nh ti iu 4 khon 4 N 60/2002-CP hoc im 2 mc V chng 1 thng t 118/2003/TT/BTC ngy 8/12/2003 v khai bo c th mi quan h thuc tit no ca khon 4 iu 4 N 60/2002-CP. Khai bo tip mi quan h c nh hng n tr gi giao dch khng. Khai bo "KHNG" nu mi quan h gia ngi mua v ngi bn khng thuc mt trong cc trng hp qui nh ti khon 4, iu 4 N 60/2002-CP, hoc im 2, mc V chng 1 Thng t. Trng hp mi quan h c bit nh hng n gi c, ngi khai hi quan s dng phng php tip theo xc nh tr gi tnh thu. [ PHN XC NH TR GI TNH THU Tiu thc 6 Khng khai bo chi tit tn hng m ch ghi s th t ca tng mt hng theo s th t khai ti tiu thc 17 t khai hng ho nhp khu (HQ2002/NK) hoc ph lc t khai hng ho nhp khu (Khi s dng ph lc t khai hng ho nhp khu ngi khai hi quan phi nh s th t lin tc). I. TR GI GIAO DCH Tiu Khai bo n gi nguyn t ghi trn ho n thng mi ca thc 7 tng mt hng nhp khu (CIF, FOB, DAF, v.v). V d 1: Ho n thng mi th hin: Tr gi: 1000USD/100 b CIF Ha noikhai bo ti tiu thc 7. Ph giy php: 20USD/100 bkhai bo ti tiu thc 14. V d 2: Ho n thng mi th hin: Tr gi: 1000USD/100 b FOB cng xut khukhai bo ti tiu thc 7. Chi ph vn chuyn (F): 100USDkhai bo ti tiu thc 16. Chi ph bo him (I): 100USD.khai bo ti tiu thc 17. Trong v d 1, gi ghi trn ho n thng mi bao gm c chi ph vn chuyn, ph bo him th khng cn tch ring cc chi ph ny ra khai bo vo tiu thc 16 v 17. Tiu L cc khon thanh ton gin tip (qui nh ti im 2."a".ii mc thc 8 I chng II Thng t) v cha bao gm trong gi tr ghi trn ho n thng mi khai bo ti tiu thc 7, phi khai bo l cc khon thanh ton c lin quan n l hng nhp khu v thuc mt trong cc khon sau: Khon n ca ngi bn i vi ngi mua (khon tin c
54
thanh ton bng cch cn tr n gia ngi mua v ngi bn). V d 1: tr gi l hng nhp khu 10.000USD; ngi bn n ngi mua 4.000 USD. Ngi mua ch thanh ton trc tip cho ngi bn 6.000 USD, 4.000 USD l khon thanh ton gin tip. Khon tin do ngi mua tr cho ngi th ba theo yu cu ca ngi bn. V d 2: tr gi l hng nhp khu 10.000USD; ngi bn n ngi th ba 3.000 USD do yu cu ngi mua tr cho ngi xut khu 7.000 USD v tr cho ngi th ba 3.000 USD. 3.000 USD l khon thanh ton gin tip. Trng hp vic mua bn hng ho hay gi c ca hng ho ph thuc vo mt hay mt s cc iu kin khai bo ti tiu thc 4, nhng ngi nhp khu c ti liu khch quan, hp l, xc nh mc nh hng bng tin ca s ph thuc , th ngi khai bo hi quan khai bo khon tin c gim do s nh hng ti tiu thc ny. V d 3: Ngi xut khu tho thun bn cho ngi nhp khu hng ho A vi mc gim gi 1000USD/tng tr gi l hng nu ngi nhp khu chp nhn mua km hng ho B, 1000 USD s phi khai bo ti tiu thc 8 tng ng vi hng ho A, Hng dn phn b khi k khai: Trng hp l hng c nhiu mt hng th ngi khai hi quan cn c vo hp ng, ho n thng mi, cc tho thun, v thanh ton k khai. Nu hp ng thng mi, khon thanh ton c tho thun s khu tr vo tin hng ca mt hng, A trong l hng nhp khu bao gm nhiu mt hng, ngi khai hi quan khai bo khon tin ny vo ct tng ng vi mt hng A. Nu trong hp ng thng mi khng c tho thun khon thanh ton s c khu tr cho mt hng c th no trong l hng nhp khu, th khon thanh ton ny s c phn chia khai bo theo nguyn tc t l gia gi tr ca tng mt hng trn tng gi tr ca l hng. V d 4: L hng nhp khu c tr gi 10.000USD gm 2 mt hng. + Tr gi mt hng A: 4.000 USD = 40% tr gi c l hng + Tr gi mt hng B: 6.000 USD = 60% tr gi c l hng Khon tin thanh ton gin tip: 2.000USD, c phn b nh sau: # Mt hng A: 2.000 x 40% = 800 (USD) # Mt hng B: 2.000 x 60% = 1.200 (USD) Tiu thc 9 Ch khai bo cc khon tr trc, ng trc, t cc lin quan n vic mua hng ho nhp khu khi cha bao gm trong gi ghi trn ho n thng mi v cha khai bo ti tiu thc 7, 8.
55
Phn b khon tin tr trc, t cc k khai hi quan thc hin theo hng dn phn b khi k khai ti tiu thc 9 II. CC KHON IU CHNH CNG Tiu thc Ngi khai hi quan i chiu vi qui nh ti im 2 mc VII 10 n chng II Thng t. k khai. tiu thc Ch khai bo nhng khon iu chnh cng do ngi mua phi 17 tr lin quan trc tip n hng ho nhp khu nu chng cha bao gm trong tr gi giao dch khai bo ti tiu thc 7; Trng hp ti thi im k khai hi quan ngi khai hi quan cha bit chnh xc tin bn quyn, ph giy php k khai th ghi vo tng ng "Khai bo sau" tiu thc 14
III. CC KHON IU CHNH TR Tiu thc Ch khai bo cc khon iu chnh tr nu chng (i chiu vi 18 n qui nh ti .11 N 60-CP v im 3 mc VII chng II Thng t) tiu thc bao gm trong tr gi giao dch khai bo ti tiu thc 7, 8, 9. 22 Tiu thc Ch khai bo cc khon gim gi khi chng c thc hin trc 22 khi xp hng ln phng tin vn chuyn nc xut khu hng ho v c lp thnh vn bn np cng vi t khai hi quan hng ho nhp khu. Tiu 23 Tiu 24 Tiu 25 thc thc Cng tt c cc khon khai bo ti tiu thc 7 n 17 v tr i cc tiu thc t 18 n 22
Tr gi tnh thu tng mt hng bng n v tin t Vit Nam c xc nh bng php tnh nhn gia tiu thc 23 t khai tr gi v t gi tnh thu ti tiu thc 15 t khai HQ/2002-NK. thc Ngi khai hi quan ghi r ngy; thng, nm khai bo; k v ghi r h tn, chc danh. ng du n v
PHN DNH CHO CNG CHC HI QUAN Tiu ca Cng chc hi quan tip nhn, ng k t khai tr gi ghi s, t khai tr gi ngy, thng ng k t khai hng ho nhp khu (HQ/2002-NK) ca l hng ang c khai bo tr gi. Tiu thc Cng chc hi quan tip nhn t khai tr gi ghi chp cc thng 26 tin lin quan n vic xc nh tr gi vo bn lu ti c quan hi quan chuyn n cc khu nghip v sau v k tn. Bn tr cho ngi khai hi quan, cng chc hi quan tip nhn t khai tr gi vn ghi chp y vo tiu thc ny.
56
Tiu 27
thc
Cng chc Hi quan kim tra, xc nh tr gi tnh thu ghi chp kin v ni dung xc nh gi tnh thu ca ngi khai hi quan v k tn vo bn lu ti c quan Hi quan, khng ghi vo bn tr cho ngi khai hi quan. Chp nhn kt qu xc nh tr gi tnh thu. Khng chp nhn tr gi khai bo, xc nh li tr gi tnh thu, ghi r phng php c s dng. Yu cu tham vn. Yu cu kim tra sau thng quan. Cc ni dung phi tip tc kim tra. Ghi chp cc nghip v khc
CHNG IV - P M XC NH THU SUT V TNH THU XUT KHU, THU NHP KHU HNG HA 1. Cn c tnh thu 1.1. S lng hng ho xut nhp khu L s lng tng mt hng thc t xut khu, nhp khu. S lng hng ho theo hp ng: S lng chnh xc (c th) S lng phng chng Trng lng: C b (thc t, trung bnh, quen dng, c tnh, ghi trn ho n, thun tu, coi nh tnh) Tnh Thng mi Trong : 100 + Wtc Gtm = Gtt x Gtm: Trng lng thng mi ca 100 + Wtt hng ho Gtt: Trng lng thc t ca hng ho Wtt: m tiu chun ca hng ho L thuyt Phng php ny p dng vi nhng mt hng c quy cch v kch thc c nh nh: Thp tm, tn l,.v my mc thit b ng b. Theo phng php ny ngi ta cn c vo th tch, trng lng ring v s lng hng tnh trng lng hng. Trong : n P l trng lng l thuyt ca hng ho. i i i Vi l th tch ca mt n v hng ho i. i Mi l trng lng ring ca hng ho i.
P= V M S
57
Si l s lng hng ho i. N l loi hng ho trong l hng Theo C/O: Thu sut i vi hng nhp khu gm thu sut thng thng, thu sut u i v thu sut u i c bit, c hng u i v thu quan, yu cu phi c C/O (Certificate of Origin). 1.2. Gi tnh thu (tr gi Hi quan) Nguyn tc chung: - Hng xut khu: L gi bn thc t ti ca khu xut theo gi FOB(ng bin), hoc DAF(bin gii t lin) tc khng c Freight (F) v Insurance (I). - Hng nhp khu: L gi mua vo thc t ti ca khu nhp theo gi CIF (ng bin), hoc DAF(bin gii t lin). Trng hp p gi tnh thu theo H MBNT C ni dung ch yu theo quy nh ca Lut Thng Mi sa i s 36/2005 ngy 14/06/2005 (Tr cc mt hng thuc danh mc Nh nc qun l gi tnh thu). p dng thng t s 08/2002/TT-BTC ngy 23/01/2002 V/v Hng dn thc hin p dng gi tnh thu nhp khu theo HMBNT. C th: Cc trng hp khng p dng gi tnh thu theo hp ng mua bn ngoi thng. - Hng ho nhp khu thuc danh mc cc mt hng Nh nc qun l gi tnh thu. - Hng ho nhp khu khng thuc Nh nc qun l gi tnh thu nhng khng iu kin p dng gi tnh thu nhp khu theo hp ng mua bn ngoi thng. - Hng nhp khu theo cc phng thc khc khng thng qua hp ng mua bn (hng nhp khu phi mu dch, hng nhp khu ca c dn bin gii), khng thanh ton quan Ngn hng (hng i hng, hng tr cng) th gi tnh thu nhp khu l gi do Tng cc Hi quan qui nh ph hp vi nguyn tc nh gi tnh thu nhp khu qui nh ti iu 7 N 54/CP ngy 28/8/1993 ca Chnh Ph qui nh chi tit thi hnh lut thu xut khu, thu nhp khu. Xc nh gi tnh thu nhp khu Gi tnh thu i vi hng nhp khu l gi mua ca khch ti ca khu nhp bao gm c chi ph v ti (F) v ph bo him (I) theo hp ng mua bn ph hp vi cc chng t khc c lin quan n vic mua hng. Gi mua ti ca khu l tng s tin m ngi mua thanh ton hay s phi thanh ton cho ngi bn v hng ho nhp khu (gi thc t phi thanh ton). 1. Trng hp trong gi mua hng nhp khu cha bao gm chi ph vn ti (F) v ph bo him (I) th cc t chc c nhn nhp khu phi xut trnh cc chng t hoc ho n hp l v cc chi ph k trn vi c quan Hi quan xc nh tr gi tnh thu. Nu ngi nhp khu khng xut trnh c cc chng t xc nh chi ph vn ti v ph bo him th Hi quan tnh chi ph bo him theo hng dn thng nht ca Tng cc Hi quan. Ch hng xut trnh chng t hp l, Hi quan xc nh gi tnh thu. 2. Nu khng c c s th theo nguyn tc ca BTM qui nh: I = 0.3% FOB F = 15% FOB Cch quy i Nu bit gi CIF hng xut khu, cn qui i ra gi FOB tnh thu: FOB = CIF - I - F, hoc
58
FOB = CIF - 0,3%FOB - 15%FOB, hoc CIF FOBbin = , 1,153 Nu bit gi FOB hng nhp khu, cn qui i ra CIF tnh thu: C+F CIF = 1 r CIF = FOB +I + F CIF = FOB + 0,3%FOB + 15%FOB = 115,3%FOB CIF = 1,153FOB 3. Trng hp mua bn theo phng thc tr tin chm: Gi tnh thu ca hng ho nhp khu khng bao gm khon li sut tr chm nu cc iu kin sau: Khon li sut tr chm ny c th hin ti hp ng mua bn hng ho. Gi ghi trong ho n thng mi ph hp vi gi thc t phi thanh ton ca hng ho nhp khu khng bao gm khon li sut tr chm. Khon li sut tr chm ch lin quan n chnh l hng nhp khu ang xc nh gi khng lin quan n l hng khc. Khon li sut c tr khi gi tnh thu nhp khu ti a khng vt qu mc li sut trn v cho vay ngoi t ca ngn hng Nh nc Vit Nam cng b i vi khon vay trong nc. 4. Trng hp ngi bn gim gi cho ngi mua hng Gi tnh thu ca hng ho nhp khu c tr khon gim nu cc iu kin sau: Vic tho thun gim gi phi c thc hin bng vn bn trc khi bn bn hon thnh th tc gi hng cho bn mua, phi ghi r nguyn nhn ca vic gim gi . Gi ghi trong ho n thng mi ph hp vi mc gi c gim theo tho thun; Gi thc t phi thanh ton ph hp vi mc gi c gim: Vic gim gi c thc hin cho chnh l hng nhp khu , khng lin quan n cc l hng khc. Khon gim gi c khu tr khi gi tnh thu nhp khu ti a khng vt qu 10% trn tng gi tr ca loi hng ghi trn hp ng. 5. Trng hp hng ho nhp khu thuc danh mc cc mt hng Nh nc qun l gi tnh thu nhp khu, m c gi tr thc t phi thanh ton, sau khi tr khon gim gi thp hn gi tr ghi trong Bng gi tnh thu ti thiu do B Ti chnh ban hnh th p dng theo bng gi ti thiu. iu kin p dng gi tnh thu nhp khu theo hp ng MBNT: iu kin 1: Hp ng mua bn ngoi thng phi bng vn bn, c y ni dung ch yu ca mt bn hp ng theo iu 50 LTM (10/8/97) nh sau: Tn hng (l tn thng mi thng thng), lng, gi c, phng thc thanh ton. iu kin 2: Thc hin thanh ton 100% tr gi l hng nhp khu qua Ngn hng thng mi bng mt loi ng tin c hai bn tha thun theo ng cc phng thc thanh ton quc t nh L/C, TTR, T/T, D/A, D/P. iu kin 3: doanh nghip nhp khu thc hin np thu VAT theo phng thc khu tr: Khi lm th tc nhp khu, doanh nghip nhp khu phi np (mt ln) cho c quan Hi
59
quan (ni lm th tc nhp khu) bn sao ng k p dng tnh thu VAT theo phng php khu tr thu c kin chp nhn ca c quan thu ni doanh nghip ng k np thu. Cc trng hp c bit 1. i vi hng ho nhp khu ca cc doanh nghip c vn u t nc ngoi (thuc i tng iu chnh ca Lut u t nc ngoi ti Vit Nam) th tnh thu nhp khu theo gi tr ghi trn ho n hng ho nhp khu, nu gi trn ho n l gi mua thc t phi thanh ton bao gm c "F" v "I". 2. i vi hng ho do cc doanh nghip nhp khu v lm nguyn liu, vt t trc tip a vo sn xut sn phm tnh thu nhp khu theo gi ghi trn hp ng mua bn ngoi thng, nu m bo cc iu kin, mt l: c cc iu kin p dng gi tnh thu theo hp ng mua bn ngoi thng; hai l: doanh nghip nhp khu (hoc u thc nhp khu) khng c n thu qu hn thuc din cng ch khu nhp khu; ba l: Vt t nguyn liu nhp khu m bo ph hp vi danh mc nguyn, vt liu nhp khu sn xut sn phm ng k vi c quan Hi quan ni doanh nghip lm th tc nhp khu. 3. Hng nhp khu, c bao gm hng bo hnh theo hp ng (k c trng hp hng gi sau) nhng trong hp ng khng tnh ton ring i vi s hng ho bo hnh th gi tnh thu trn hp ng l gi bao gm c phn bo hnh. 4. i vi my mc, thit b, phng tin vn ti a ra nc ngoi sa cha, th gi tnh thu khi nhp khu tr li Vit Nam l chi ph sa cha theo hp ng ng k vi nc ngoi. 5. hng ho do pha nc ngoi gia cng cho pha Vit Nam, th gi tnh thu khi nhp khu l gi tr thc t ca hng ho nhp khu tr (-) i gi tr ca nguyn liu, vt t, hng ho xut ra nc ngoi gia cng theo hp ng k (Thu sut nhp khu tnh theo mt hng gia cng thc t nhp khu v xut x ca hng ho l xut x ca nc nhn gia cng). 6. Hng nhp khu a vo s dng ti Vit Nam, phi truy thu, gi tnh thu truy thu c tnh trn c s gi tr s dng cn li ca hng ho ti thi im tnh thu truy thu, theo kt qu gim nh cht lng hng ho ca c quan Nh nc c thm quyn, c th: Gi tr s dng cn li trn 30 - 50%: Gi tnh thu bng 20% ca gi nhp khu hng mi Gi tr s dng cn li trn 50 - 70%: Gi tnh thu bng 30% ca gi nhp khu hng mi. Gi tr s dng cn li trn 70 - 85%: Gi tnh thu bng 45% ca gi nhp khu hng mi. Gi tr s dng cn li trn 85%: Gi tnh thu bng 60% ca gi nhp khu hng mi. 7. i vi mt s mt hng Nh nc qun l gi, th gi tnh thu l gi theo bng gi ca BTC qui nh. Nu gi trn H MBNT > gi ca BTC th tnh theo gi H MBNT Nu gi trn H MBNT < bng gi ca BTC th tnh theo gi ti thiu ca BTC. Gi nhp khu theo hp ng ngoi thng phi t 80% tr ln so vi khung gi qui nh ti bng gi ti thiu do tng cc Hi quan ban hnh. Nu thp hn s thc hin theo mc gi kim tra ca Hi quan. 8. i vi hng ho nhp khu khng iu kin xc nh gi tnh thu theo hp ng, qui nh ti TT s 82/1997/TT/BTC ngy 11.11.97, hoc hng nhp khu theo cc phng thc khc khng thng qua HMB (nh qu biu, tng, xut nhp khu phi mu dch, hot ng
60
ca c dn bin gii,) th gi tnh thu c thc hin theo Bng gi tnh thu ca B Ti chnh hoc Tng cc Hi quan quy nh (cc mt hng nh nc khng ghi gi). 1.3. T gi tnh thu L t gi mua, bn thc t bnh qun trn th trng ngoi t lin NH do NH Nh nc Vit Nam cng b trn bo ND hng ngy. i vi ngoi t khng c giao dch trn th trng ngoi t lin NH th xc nh theo nguyn tc t gi tnh cho gia t gi USD vi VND mua, bn thc t bnh qun trn th trng ngoi t v t gi USD vi cc ngoi t khc trn th trng quc t do NH Nh nc Vit Nam cng b. Thu xut nhp khu c np bng VND. Trng hp mun np thu bng ngoi t th phi np bng ngoi t t do chuyn i do NH Nh nc Vit Nam cng b. 1.4. Thu sut a. Thu sut thu nhp khu Gm thu sut thng thng, thu sut u i, v thu sut u i c bit. Thu sut u i Thu sut u i ch p dng cho hng ho nhp khu c xut x t cc nc c tho thun v i x ti hu quc (MFN - Most Favoured Nation) hoc ch i ng quc gia (NT National Treatment) trong quan h TM vi Vit Nam c qui nh c th cho tng mt hng trong Biu thu sut nhp khu u i. iu kin c p dng thu sut u i - Hng ho nhp khu c C/O t nhng nc c tho thun v i x ti hu quc trong quan h Thng mi vi Vit Nam. Nc phi nm trong danh sch cc nc do B Thng mi (BTM) thng bo c tho thun v i x ti hu quc trong quan h thng mi vi Vit Nam. - C/O phi ph hp vi qui nh ca BTM theo ch u i thu quan ph cp (GSP Generalised System of Preference). Thu sut u i c bit L thu sut c p dng cho hng ho nhp khu c xut x t nc, m Vit Nam c tho thun u i c bit v thu nhp khu theo th ch khu vc thng mi t do (AFTA), lin minh quan thu hoc to thun li cho giao thng lu thng mi bin gii, v trng hp u i c bit khc. iu kin c p dng 1/ Hng ho nhp khu c C/O t nc m Vit Nam c tho thun u i c bit. C/O phi ph hp vi quy nh ca BTM. 2/ Hng nhp khu phi l mt hng c qui nh c th trong tho thun v phi p ng cc iu kin tho thun. Thu sut thng thng L thu sut p dng cho cc loi hng ho nhp khu khng ph thuc thu sut u i v thu sut u i c bit c tnh nh sau: S = S x x Thu x T thu lng HH n gi gi phi np tn tn su
61
h thu =
h thu Tr gi tnh thu
t (%) Thu x sut x gi T
b- Thu sut thu xut khu Ca tng mt hng thc hin theo Biu thu thu xut khu. c- Thu gi tr gia tng (VAT - Value Added Tax / TVA - Taxe sur Valeur Ajoute'e). + i tng chu thu gi tr gia tng (GTGT) Thu gi tr gia tng (Value Add Tariff - VAT) l loi thu gin thu, ngi tiu dng np thu. Thu tnh trn khon gi tr tng thm ca hng ho, dch v pht sinh trong qu trnh t nhp khu, sn xut, lu thng n tiu dng. - i tng chu thu GTGT l hng ho, dch v dng cho sn xut kinh doanh v tiu dng Vit Nam. + i tng khng chu thu GTGT - Hng vin tr nhn o, vin tr khng hon li ca cc t chc quc t, Nh nc, Chnh ph, Hip hi, cc t chc phi chnh ph nc ngoi vin tr cho Vit Nam. - Qu tng cho cc c quan Nh nc, t chc chnh tr, x hi, n v v trang, - dng ca cc t chc, c nhn nc ngoi theo tiu chun min tr ngoi giao, hng mang theo ngi theo tiu chun hnh l min thu, hng l dng ca ngi Vit Nam nh c nc ngoi khi v nc mang theo. - Hng chuyn khu, qu cnh, mn ng qua Vit Nam, hng tm nhp, ti xut; tm xut, ti nhp. - Cc loi nguyn liu nhp khu : Sn xut hng xut khu. Gia cng hng xut khu theo hp ng gia cng vi nc ngoi. - Hng ho dch v cung ng cho cc i tng v trng hp sau khng chu thu VAT khu nhp khu: Hng nhp khu cung ng trc tip cho tu bin, my bay, tu ho. Phng tin vn ti khc t Vit Nam i nc ngoi nh cung ng xng, du, nc v cc loi thc phm, bao gm c xut n phc v hnh khch, cung ng dch v sa cha, lm v sinh phng tin vn ti quc t. Cc loi hng nhp khu bn min thu ti cc ca hng min thu ti cc sn bay, bn cng, nh ga v cc ca khu bin gii. - Vng nhp khu dng thi, ming v cc loi vng cha ch tc thnh sn phm, m ngh trang sc hay sn phm khc. - Cc loi thit b my mc, phng tin vn ti chuyn dng t ngun gp vn u nc ngoi. - V kh, kh ti chuyn dng nhp khu phc v cho an ninh, quc phng c xc nh c th theo danh mc thng nht vi BTC.
Thu sut thng thng = 150% Thu sut u i
62
- Chuyn giao cng ngh c xc nh ti chng III "chuyn giao cng ngh" ca B lut dn s Vit Nam. - Hng nhp khu thuc in chu thu tiu th c bit. - Sn phm xut khu l ti nguyn, khong sn khai thc cha ch bin thnh thnh phm. Du th, than , phin, ct, t him, qu. Qung Man-gan, qung thic, qung st, qung cromit, qung emenhit, qung apatit. Cn c tnh thu GTGT vi hng nhp khu L gi tinh thu v thu sut. Gi tnh thu VAT hng nhp khu: Gi nhp khu ti ca khu +Thu nhp khu. Trng hp hng ho nhp khu c min thu thu nhp khu hon ton th gi tnh thu VAT hng nhp khu l gi xc nh tnh thu nhp khu. Trng hp hng ho nhp khu c min mt thu nhp khu th gi tnh thu VAT l gi tnh thu c xc nh nh xc nh gi tnh thu nhp khu v cng vi phn nhp khu phi np (sau khi tr phn c gim thu nhp khu). Thu sut thu GTGT: Theo qui nh ti iu 8 lut thu GTGT Phng php tnh thu GTGT hng nhp khu Cng thc chung: VAT = + x Trong l hng c nhiu mt hng chu thu VAT khc nhau, phi tnh thu ring cho tng mt hng, sau tng hp s thu ca c l hng. 2. Tra cu p m tnh thu xut nhp khu. 2.1. Nguyn tc xy dng v cu to ca Biu thu xut nhp khu Danh mc mt hng chu thu ca Biu thu xut nhp khu hin hnh v c bn c xy dng trn c s bng danh mc hng ho xut nhp khu ca Hi ng Hp tc Hi quan th gii (Harmonized System), ng thi c bin i mt s phn c th cho ph hp hp ng xut nhp khu ca Vit Nam. 2.2. Cu to danh mc hng ho xut khu, nhp khu. 1. Danh mc hng ho xut khu, nhp khu bao gm: 1.1. Cc ch gii bt buc (nm u cc phn, chng ca Danh mc hng ho xut khu, nhp khu Vit Nam). 1.2. Danh mc hng ho chi tit. 1.3. Su quy tc tng qut. 2. Danh mc hng ho chi tit v biu thu nhp khu u i: Gm c 21 phn c chia thnh 97 Chng (trong , chng 77 l chng d phng), trong tng chng li c chia chi tit thnh tng cc nhm, phn nhm v danh mc chi tit cc mt hng. 3. Danh mc hng ho xut khu, nhp khu v biu thu nhp khu u i c chia thnh 5 ct. - Ct th 1: l ct m hiu ca nhm hng. - Ct th 2: l ct m hiu ca phn nhm hng 6 s. - Ct th 3: l ct m hiu ca phn nhm hng 8 s.
63
- Ct th 4: l ct m t hng ho. - Ct th 5: n v tnh (trong Danh mc hng ho xut khu, nhp khu), hoc thu sut (trong Biu thu nhp khu u i). 4. Biu thu xut khu: Ring Biu thu xut khu khng xy dng danh mc y theo Danh mc hng ho xut khu, nhp khu Vit Nam m ch chi tit nhng nhm mt hng chu thu xut khu. Biu thu xut khu c chia thnh 4 ct: - Ct th 1, l ct s th t ca nhm mt hng chu thu xut khu. - Ct th 2, l ct m t hng ho. - Ct th 3, l nhm, m s c cha nhm mt hng chu thu xut khu. - Ct th 4, l ct thu xut thu xut khu. 2.3. Phn loi hng ho theo danh mc hng ho xut khu, nhp khu. 1. Khi phn loi hng ho xut khu, nhp khu xc nh m s ca hng ho theo Danh mc hng ho xut khu, nhp khu v Biu thu nhp khu u i, Biu thu xut khu phi tun th nguyn tc: - Tun th Danh mc hng ho xut khu, nhp khu Vit Nam; Biu thu nhp khu u i; Biu thu xut khu. - Tun th 6 quy tc tng qut ca Cng c HS; - Tun th cc ch gii bt buc ca Cng c HS; 2. Ngoi cc cn c nu trn, khi phn loi hng ho cn tham kho thm ch gii b sung ca Danh mc biu thu quan chung ASEAN (SEN) ban hnh v ch gii chi tit "H thng hi ho m t v m ho hng ho" ca T chc Hi quan th gii. 3. Mt mt hng sau khi phn loi phi c m s y l 8 ch s v ch c xp vo mt m s duy nht theo Danh mc hng ho xut khu, nhp khu Vit Nam. 4. i vi hng ho xut khu. Trng hp mt mt hng xut khu no khng c quy nh chi tit trong Danh mc Biu thu xut khu th khi lm th tc hi quan, ngi khai hi ;quan vn phi k khai tn hng v m s ca mt hng theo Danh mc hng ho xut khu, nhp khu Vit Nam. V d: Mt hng "c hnh ging" khng c chi tit m s v tn hng trong Biu thu xut khu. Khi lm th tc hi quan, ngi khai hi quan vn phi k khai y tn hng, m s 0703.10.11, thu sut th xut khu 0%. 2.4. Phn loi hng ho trong khi lm th tc hi quan 1. i vi ngi khai hi quan 1.1. Ngi khai Hi quan c trch nhim phn loi hng ho (xc nh chnh xc tn gi, m t v m s hng ho xut khu, nhp khu) trn t khai hi quan v chu trch nhim v vic phn loi . 1.2. Trng hp ngi khai hi quan khng t phn loi c hng ho, nu khng ngh c quan hi quan thc hin phn loi trc khi lm th tc hi quan th c ngh mt c quan, t chc gim nh chuyn ngnh gim nh lm c s cho ngi khai hi quan thc hin vic phn loi. 1.3. Trng hp Ngi khai hi quan khng nht tr vi kt lun phn loi ca c quan hi quan th c quyn khiu ni theo quy nh ca php lut v theo trnh t sau y:
64
1. Ngi khai hi quan khng ng vi kt lun phn loi ca Chi cc Hi quan th lm vn bn ngh Chi cc trng Chi cc hi quan lm th tc l hng xem xt li. 2. Nu ngi khai hi quan khng ng vi gii quyt khiu ni ca Chi cc hi quan th gi vn bn ngh Cc trng Cc Hi quan tnh, thnh ph lin quan gii quyt. 3. Nu ngi khai hi quan khng nht tr vi gii quyt khiu ni ca Chi cc Cc hi quan tnh, thnh ph th lm vn bn ngh Tng cc trng Tng cc Hi quan gii quyt. 4. Nu ngi khai hi quan khng nht tr vi gii quyt ca Tng cc trng Tng cc Hi quan th lm vn bn ngh B trng B ti chnh gii quyt. Quyt nh ca B trng b ti chnh l quyt nh cui cng. Trng hp ngi khai hi quan khng nht tr vi kt qu gii quyt khiu ni ca c quan hi quan cc cp th c quyn khi kin ti To n theo quy nh ca php lut. Thi hn gii quyt khiu ni thc theo quy nh ca php lut v khiu ni, t co hin hnh. 2. i vi Chi cc Hi quan lm th tc xut khu, nhp khu 2.1. Khi lm th tc hi quan cho hng ho xut khu, nhp khu cng chc hi quan phi cn c vo quy nh ti Ngh nh 06/2003/N - CP ngy 22/01/2003 ca Chnh ph phn loi. Trng hp khng chp nhn vic phn loi hng ho ca ngi khai hi quan th phi c c s v phi thc hin vic phn loi li cho chnh xc. 2.2. Trng hp c cn c cho rng vic phn loi ca ngi khai hi quan khng chnh xc nhng Chi cc hi quan cng khng c kh nng phn loi th ngh Trung tm phn tch, phn loi hng ho trc thuc Tng cc Hi ;quan (gi tt l Trung tm PTPL) thc hin vic phn loi hng ho. Th tc trng cu Trung tm PTPL phn loi thc hin theo Quy ch phn tch, phn loi hng ho do Tng cc Hi quan ban hng. Kt lun phn loi hng ho ca Trung tm PTPL l c s Chi cc Hi quan lm th tc hi quan. 2.3 Trng hp pht trin kt qu phn loi hng ho ca Trung tm PTPL thiu chnh xc khng ph hp vi thc t hng ho xut khu, nhp khu th bo co Tng cc Hi quan ch o. 2.5. Nguyn tc p m thu i vi hng ho nhp khu Nguyn tc 1: "Tn ca cc phn, ca chng hoc ca phn chng c a ra ch nhm mc ch d tra cu. m bo tnh php l, vic phn loi hng ho phi c xc nh theo ni dung ca tng nhm, ch gii ca cc phn, chng lin quan v theo cc quy tc di y (nu cc nhm hoc cc ch gii khng c yu cu no khc)". Vic phn loi hng ho c xc nh da theo nguyn tc chia theo nhm, phn nhm hng v mt hng. c k phn ch gii. V d: Chng 1: "ng vt sng", nhng c sng khng c phn loi vo chng 1 thm ch v mt sinh hc chng l ng vt sng nhng theo biu thu chng c phn loi vo chng 3 "C v ng vt gip xc thn mm v ng vt khng xng sng di nc". C m s 03019310 - c chp lm ging thu sut 0%, nu m s 03019390 - c khc th thu sut l 20%. Nguyn tc 2: Mt mt hng c phn loi trong mt nhm hng, th nhng mt hng dng cha hon chnh, hoc cha hon thin nhng c nhng c trng c bn cht ca thnh phn
65
cng thuc nhm . Cng nh vy i vi hng ho dng (hon chnh) thnh phn hoc c c trng c bn ca thnh phm nhng cha lp rp hoc khng lp rp. Theo nguyn tc ny, cc nhm hng khng nhng bao gm mt hng dng hon chnh, m cn bao gm mt hng dng cha hon chnh, hoc cha hon thin vi iu kin chng mang nhng c trng c bn ca hng hon chnh hon thin. Cn phn bit vi loi hng ho thuc dng SKD - CKD - IKD. V d: Xe p khng c yn thuc nhm 8712 "xe p hai bnh v cc loi xe p bng chn khc.," (thu sut 5%). Nguyn tc 3: Hng ho thot nhn c th xp vo hai hay nhiu nhm, th s phn loi nh sau: a) Hng ho c xp vo nhm c m t c trng nht s ph hp hn xp vo nhm c phm vi khi qut. Tuy nhin khi hai hoc nhiu nhm m mi nhm ch lin quan n mt phn ca vt liu hoc cht liu cha trong hng ho hn hp cht, hoc ch lin quan n mt phn ca hng ho hn hp cht, hoc ch lin quan n mt phn ca hng ho trong trng hp hng ho dng b c ng gi bn l, th nhng nhm ny c coi nh c trng tng ng trong quan h vi nhng hng ho ni trn, ngay c khi mt trong s cc nhm c m t y hoc chnh xc hn v nhng hng ho . b) Nhng hng ho l hn hp ca nhiu cht, nhng hng ho cu to t nhiu cht khc nhau hoc c to ra bi mt tp hp cc sn phm khc nhau v hng ho dng b ng gi bn l nu khng phn loi c theo nguyn tc 3.a, th xp theo cht hoc mt hng to ra cht c bn ca chng. Hng ho c cu to t nhiu cht khc nhau: da vo cht c trng v hm lng cht c trong hng ho. Th d: Mt hng "thm dt mc v dt kim c s ;dng trong xe t". Mt hng ny c th c phn vo hai nhm: - Nhm 8703, "ph tng v b phn ph tr dng cho xe c ng c" thu sut 45%. - Nhm 5703, "thm . dt mc." thu sut 35%. Theo nguyn tc ny, nhm xc nh r hn v km theo m t mt hng c th y hn l nhm c c trng hn, do vy cn c xp vo nhm 5703. Nguyn tc 4: Hng ho khng th phn loi theo cc nguyn tc 1,2,3 nu trn th phi xp vo nhm ph hp vi loi hng ging chng nht bng cch s dng phng php hng ho cng loi hoc tng t. Cch ny i hi vic so snh hng ho nh phn loi vi hng ho tng t c phn loi bng cch xc nh hng ho ging chng nht da trn nhiu yu t nh tn gi, tnh cht, c im, cu to, mc ch bin, cng dng. ca hng ho. V d: Phn loi mt hng: giy nhm bt nt c chai" (loi ny thng c dung bt c chai ru shampagne, bia ), c th c xp vo hai m s: - 7607: nhom l mng c chiu dy khng qu 0,2mm c thu sut 1%. - 8309: Nt chai lo, bao chic bt nt chai bng kim loi thng c thu sut 20%.
66
Theo , giy nhm bt nt c chai c tnh cht s dng tng t bao thic bt nt chai. Do vy s c xp vo nhm 8309 nu ch gii phn, chng, nhm khng c yu cu no khc. Nguyn tc 5: - Bao b do ngi mua cung cp, ngi bn ng gi hng ho sau giao tr li cho ngi mua. - Bao b do ngi bn cung cp, ngi mua s dng xong tr li bao b cho ngi bn. - Bao b do ngi bn cung cp, tr gi bao b ln s c tch ring khi tnh thu. - Bao b gi tr nh s dng cng hng ho. - Bao my nh, hp ng nhc c, bao sng, hp ng dng c v, hp t trang v cc loi bao hp tng t, sp xp ring ng mt loi hng xc nh hay mt b phn, c th dng trong mt thi gian di v i km vi sn phm khi bn c phn loi cng vi sn phm . Tuy nhin, nguyn tc ny khng lin quan n v, bao mang tnh cht c bn ca mt tp hp (hng + v (bao) ng thi khng p dng i vi loi bao b c dung lp i lp li. V d: Mt hng Ga gia dng loi 10kg/bnh, th phi tch ring ga thuc nhm 2711 thu sut 10% cn bnh ng ga thuc nhm 7311 (bnh thp) thu sut 11%. Mt hng ga du lch loi 2kg/bnh khi phn loi xp chung vo nhm 2711.
67
Nguyn tc 6: m bo tnh php l, phn loi hng ho gia cc phn nhm ca mt nhm phi c xc nh ph hp theo ni dung ca tng phn nhm v ch gii ca nhng phn nhm c lin quan vi nhng sa i v chi tit cho thch hp cho tng nhm, trong iu kin l ch c nhng phn nhm cng cp i mi so snh c v cc nguyn tc 1,2,3,4,5 ni trn. V d: P hn loi "c sng" thuc nhm 0301. Nu c chp c dng nh c cnh th khng th xp chng phn nhm cp 1. Ti phn nhm cp 1 ch xc nh c chp c thuc dng c cnh hay khng? Do c chp c dng nh c cnh nn phi phn loi vo phn nhm 030110 ch khng phn theo phn nhm 030193 "c chp".
Chng 5: Th tc khai bo v ng k hi quan. 1- khi qut v Th tc khai bo v ng k hi quan. 1.1. Khi nim v th tc khai bo v ng k hi quan. 1.6 Khai hi quan l th tc bt buc i vi ch i tng kim tra hi quan hoc ngi i din hp php phi cung cp cho c quan hi quan cc thng tin v cc i tng hi quan bng cc hnh thc c quy nh.
1.7 Nghip v khai hi quan l cch thc, t chc chuyn mn ca ch i tng chu kim tra hi quan hoc ngi i din hp php ca ch i tng phi kim tra hi quan phi thc hin cung cp nhng thng tin lin quan n i tng kim tra hi quan bng cc hnh thc v ni dung c c quan qun l hi quan quy nh.
Nghip v ng k hi quan cho thy cch thc tin hnh nhng cng vic cn thit cho vic xut trnh h s hi quan, tip nhn v ng k t khai hi quan ca ch i tng hi quan v c quan hi quan c thm quyn. 1.2. Vai tr ca th tc khai bo hi quan v ng k khai hi quan.
1.8
68
1.9 - L khi u quan trng vi vai tr cung cp thng tin v i tng khai hi quan cho vic thc hin nhng th tc v nghip v tip theo ca h thng cc th tc v nghip v hi quan m php lut quy nh.
1.10 Thng tin v i tng lm th hi quan bao gm: chng loi, s lng, tr gi, ngun gc xut x ca hng ho hoc ti sn; l do xut nhp khu, xut nhp cnh, mc thu xut nhp khu ( nu c )
1.11 - Khai hi quan c coi nh bng chng ca ch i tng c th c coi nh minh chng cho vic chp hnh nhng quy nh v th tc hi quan ca Nh nc. Vic khai hi quan c tc dng l bng chng u tin cho thy ch i tng chp hnh. 1.12 - ng k khai bo hi quan l th tc tip theo trong quy trnh nghip v hi
quan, n chng t vic chp hnh quy nh ca Hi quan cho vic chun b tin hnh kim tra, kim sot hi quan. Do vy, ng k khai hi quan phi m nhng vn v ni dung khai bo, thi gian, a im ng k khai bo v xut trnh nhng chng t km theo.
1.13 - Tip nhn ng k khai bo hi quan l khu m u ca c quan hi quan

chun b thc hin nhim v kim tra gim st hi quan nhm xc nh t cch php l ca ngi khai hi quan, kim tra tnh ng b, tnh hp l ca b chng t hi quan. 1.3- i tng lm th tc khai bo hi quan. 1.14 Theo Lut hi quan ngy 12/7/2001 ca Quc hi th i tng phi lm th tc hi quan v khai hi quan bao gm: 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 1.24 1.25 1.26 - Hng kinh doanh xut nhp khu - Hng tm nhp ti xut. - Hng mua bn ca cc c dn bin gii. - Qu biu. - Hng ho xut nhp khu theo ng bu in. - Hng ho trn phng tin vn ti. - Hng ho xut nhp khu bng phng thc thng mi in t. - Hng qu cnh. - Ti sn di chuyn. - Hnh l ca ngi xut nhp cnh. - Hng ho ca Khu ch xut, Kho ngoi quan, Khu mu dch t do.
1.23 - Hng chuyn ca khu.
1.27 - Phng tin vn ti bao gm phng tin vn ti ng b, ng st, ng hng khng, ng bin, ng sng xut cnh, nhp cnh, qu cnh.
2- Th tc khai bo hi quan.
69
2.1. Quyn v ngha v ca cc bn lin quan. 2.1.1. Quyn v ngha v ca ngi khai hi quan
70
a- Ngi khai hi quan c quyn:
2.1 + c c quan hi cung cp thng tin lin quan n vic khai hi quan i vi hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh, phng tin vn ti xut nhp cnh, nhp cnh, qu cnh v hng dn lm th tc hi quan;
2.2 + c ngh c quan hi quan gi b mt v cc thng tin lin quan n vic xc nh tr gi tnh thu cung cp; 2.3 + c ngh c quan hi quan hng dn, thng bo vic xc nh tr gi tnh thu theo quy nh;
2.4 + c quyn chng minh tnh chnh xc, trung thc ca tr gi tnh thu khai bo v khiu ni cc quyt nh v gi tnh thu ca c quan hi quan theo quy nh;
2.5 + Xem trc hng ho, ly mu hng ho di s gim st ca cng chc hi quan trc khi khia hi quan bo m vic khai hi quan c chnh xc; + ngh li c quan hi quan kim tra li thc t hng ho kim tra, nu khng ng vi quyt nh ca c quan hi quan, trong trng hp hng ho cha c thng quan; 2.7 quan; 2.8 + Yu cu bi thng thit hi pht sinh do c quan hi quan, cng chc hi quan gy ra theo quy nh ca php lut. 3 b- Ngi khai hi quan c ngha v: - T k khai y , chnh xc, r rng theo ni dung trn t khai hi quan, theo mu t khai tr gi tnh thu hng ho nhp khu; t xc nh tr gi tnh thu v chu trch nhim trc php lut v tnh chnh xc, tnh trung thc ca cc ni dung k khai v kt qu xc nh tr gi tnh thu; Thc hin cc ngha v khc trong vic k khai, tnh thu theo quy nh ca php lut; + Khiu ni, t co vic lm tri php lut ca c quan hi quan, cng chc hi
2.6
3.1
3.2 - Khai hi quan c thc hin thng nht v np t khai hi quan theo ng quy nh hin hnh i vi cc i tng lm th tc hi quan;
3.3 - m bo y chng loi chng t khai hi quan v ni dung chng t ng vi thc t i tng c khai hi quan. 3.4 - T khai hi quan hoc h s khai hi quan phi do ch i tng hoc ngi i din hp php k chu trch nhim v khai bo v c nhng th tc hi quan tip theo vi i tng khai bo . 3.5 hnh. - Thc hin vic khai hi quan ng vi thi gian v a im quy nh hin
71
3.6 - Trong vng thi hn 6 thng, k t ngy ng k t khai, nu pht hin c s nhm ln trong vic k khai, tnh thu, np thu th phi bo cho c quan hi quan ni lm th tc iu chnh s tin thu phi np; - Thc hin cc quyt nh v yu cu ca c quan hi quan, cng chc hi quan trong vic lm th tc hi quan i vi hnh ho, phng tin vn ti theo quy nh ca php lut hin hnh; 3.8 - Lu gi s sch, chng t k ton v cc chng t khc c lin quan n hng ho xut khu, nhp khu c thng quan trong thi hn 5 nm, k t ngy ng k t khai hi quan; 2.2. Hnh thc khai hi quan. Theo tp qun v hi quan hin nay, khai hi quan c hai hnh thc: 2.2.1. Khai ming - khai bng li. - y l hnh thc khai bo nh nhng nht trong thi hnh th tc khai hi quan c p dng ch yu vi i tng l hnh l xch tay ca hnh khch xut cnh, nhp cnh, ngoi tr hnh l c hng ch u i hi quan.
3.7
- Khi mt i tng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh khng buc phi khai bng t khai hi quan khng c ngha l c min khai hi quan khi qua ca khu. Trong trng hp , khi thy cn thit, cng chc hi quan ang tha hnh nhim v ti ch c quyn hi theo ni dung khai hi quan v ch i tng c trch nhim tr li. - Khai ming l hnh thc khng thng dng trc y, nhng hin nay ngy cng c p dng rng ri hn ti cc ca khu trn th gii, trong c Vit Nam ang p dng bin php "Ca xanh", "Ca " cng chnh l p dng bin php khai ming. - Khi c quan hi quan ca mt quc gia cho php p dng hnh thc khai ming bng bin php "Ca xanh", "Ca " th bao gi cng cho tin hnh km theo nhng bin php nghip v, k thut c th c, m bo n mc cn thit pht hin, khm ph nhng hnh vi li dng. 2.2.2. Khai vit - khai bng chng t.
5 6
72
7 - y l hnh thc khai hi quan cht ch c v th tc hnh chnh v php l. Khai vit trong th tc khai hi quan gm hai loi hnh c th: @. Khai vit bng t khai hi quan do Tng cc hi quan pht hnh, loi hnh ny c p dng ch yu cho cc i tng hng ha, hnh l xut khu, nhp khu l loi i tng chu thu xut khu, nhp khu, vic khai bo phi y nhng ni dung chi tit cho vic xc nh ng i tng, ng thu sut theo Lut thu.
T khai hi quan.
10 T khai hi quan l mt trong nhng loi n ch ch yu ca c quan hi quan do chnh c quan hi quan quc gia pht hnh v gi bn quyn. T khai c s dng theo mu ca Tng cc Hi quan v c ci tin hon thin trong nhng nm gn y ( t khai HQ-95 c s dng t nm 1995- 1996; t khai HQ-96 c s dng t 1996-2000; t khai HQ-99 c s dng t nm 2001-2002). Hin nay ang s dng mu t khai hi quan HQ-2002 theo quyt nh s: 1257/2001/Q-TCHQ ngy 4/12/2001. 11 Theo thc tin hi quan Vit Nam v hi quan th gii, hin nay ang c lu hnh cc loi t khai hi quan sau: 12 13 14 15 a. T khai hi quan vi hng xut khu. b. T khai hi quan vi hng nhp khu. c. T khai hnh l xut nhp khu. d. Cc loi t khai khc 2.4. Ni dung khai hi quan. Theo tp qun v hi quan hin nay, khai hi quan c hai hnh thc: 2.4.1. Khai ming - khai bng li. - y l hnh thc khai bo nh nhng nht trong thi hnh th tc khai hi quan. Mt loi khai bo khng c ghi nhn bng chng t, khng c hnh thnh v lu tr thnh h s, c p dng ch yu vi i tng l hnh l xch tay ca hnh khch xut cnh, nhp cnh, ngoi tr hnh l c hng ch u i hi quan. - Khi mt i tng xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh khng buc phi khai bng t khai hi quan khng c ngha l c min khai hi quan khi qua ca khu. Trong trng hp , khi thy cn thit, cng chc hi quan ang tha hnh nhim v ti ch c quyn hi theo ni dung khai hi quan v ch i tng c trch nhim tr li. - Khai ming l hnh thc khng thng dng trc y, nhng hin nay ngy cng c p dng rng ri hn ti cc ca khu trn th gii, trong c Vit Nam ang p dng bin php "Ca xanh", "Ca " cng chnh l p dng bin php khai ming. "Ca xanh", "Ca " l tn hiu thng bo chnh thc ca c quan hi quan Vit Nam vi hnh khch xut cnh, nhp cnh. K hiu "Ca xanh" l ca dnh cho khch t thy mnh khng mang theo hng cm, hng lu v hnh l vt tiu chun quy nh c min thu ca Nh nc s ti. Tri li "Ca " l ca dnh ring cho hnh khch t thy mnh c hnh l v vt phm thuc din phi khai hi quan. Ngi i theo ca xanh khi
73
thy cn thit vn c hi quan mi v yu cu khai ming. Trong nhng trng hp nhiu khi ch hnh l li phi khai hnh l ca mnh bng t khai hi quan, c ngi tr thnh ngi c hnh vi phm php hi quan. - Khi c quan hi quan ca mt quc gia cho php p dng hnh thc khai ming bng bin php "Ca xanh", "Ca " th bao gi cng cho tin hnh km theo nhng bin php nghip v, k thut c th c, m bo n mc cn thit pht hin, khm ph nhng hnh vi li dng. 2.4.2. Khai vit - khai bng chng t. y l hnh thc khai hi quan cht ch c v th tc hnh chnh v php l. Khai vit trong th tc khai hi quan gm hai loi hnh c th: @ Khai vit bng t khai hi quan do Tng cc hi quan pht hnh, loi hnh ny c p dng ch yu cho cc i tng hng ha, hnh l xut khu, nhp khu l loi i tng chu thu xut khu, nhp khu, vic khai bo phi y nhng ni dung chi tit cho vic xc nh ng i tng, ng thu sut theo Lut Thu. V vy ch c khai theo t khai hi quan do Tng cc hi quan pht hnh mi m bo y chnh xc cc yu cu v nghip v v php l theo ch qun l nh nc v hi quan v theo Lut thu Xut khu, Nhp khu. @ Khai vit bng chng t sn c i km vi i tng thi hnh th tc hi quan v ch kim tra, gim st, thu hi quan. Chng t sn c c th l giy php xut nhp khu, xut nhp cnh, hp ng thng mi, ho n hng, bn lc khai hngnu trong c nhng thng tin, thng s k thut, nghip v qun l v thu hi quan. Loi hnh khai bo hi quan ny thng ch c p dng ch yu i vi i tng kim tra gim st hi quan l phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh ( by bay, tu bin ,). Khi phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh ra vo ca khu, i li trn a bn hot ng hi quan v khu vc kim tra hi quan hay trn lnh th hi quan ca mi quc gia u phi c giy t hp l km theo i vi bn thn phng tin vn ti v cc i tng chuyn ch trn phng tin . 2.5. Cch thc khai trn t hi quan. Theo thng l v tp qun quc t v hi quan, ni dung khai hi quan vi cc i tng thi hnh th tc hi quan bao gm cc thng s nghip v v php l c s hi quan thc hin nhim v kim tra, gim st v thu hi quan i vi i tng . Ni dung khai hi quan y nht cng chnh l ni dung t khai hi quan hin hnh cng vi nhng chng t km theo, theo quy nh ca php lut v hi quan. 2.5.1. Khai theo ni dung t khai hi quan cho hng ho xut khu, nhp khu Khai hi quan cho hng ho xut khu, nhp khu theo hp ng thng mi c thc hin theo mt s ni dung sau y: (1) Tn c quan hi quan, ni lm th tc: khai tn cc Hi quan tnh, thnh ph v tn Chi cc Hi quan ca khu hoc Chi cc Hi quan a im lm th tc hi quan ( nu lm th tc hi quan ngoi ca khu ) (2) S ng k t khai: Do cng chc hi quan ghi. S ng k t khai c cng chc hi quan ghi nhm theo di, phn toi, qun l t khai. S
74
ng k t khai bao gm: - Phn bng s: phn nh th t ca t khai - Phn bng ch gm: xut hoc nhp khu, loi hnh kinh doanh, n v lm th tc. V du: T khai xut khu s 30, loi hnh gia cng, c lm th tc ti ICD H Ni, s c ghi nh sau: 29/XK/GC/ICD. (3) Ngy thng nm ng k t khai: Do cng chc hi quan ghi. Ngy ng k hi quan l ngy thng nhn hoc ngi c u quyn xut trnh h s hi quan v c chp nhn. (4) S lng ph lc t khai: Do cng chc hi quan ghi Ph lc t khai hi quan l mt phn ni dung ca t khai, n gii thch nhng ni dung trong t khai khng phn nh ht. (5) H v tn, ch k ca cng chc hi quan lm nhim v tip nhn h s hi quan. (6) Ngi xut, nhp khu ( l cc doanh nghip Vit Nam ): Ghi y h, tn, a ch, in thoi, fax ca thng nhn v s kinh doanh xut khu - nhp khu ca thng nhn ng k vi Cc Hi quan tnh, thnh ph ( do thng nhn ghi ) (7) Tn v a ch ca ngi xut khu, nhp khu ( l doanh nghip nc ngoi ): Ghi y h, tn, a ch, in thoi, fax ca thng nhn nc bn hng cho Vit Nam v m s kinh doanh ca ngi xut, nhp khu nc ngoi ( nu c )( do ngi khai ghi ) (8) Ngi u thc: - Ghi tn y , a ch, s in thoi, s fax, m s kinh doanh xut khu - nhp khu ca thng nhn u thc cho ngi nhp khu (9) i l lm th tc hi quan: Ghi tn y , a ch, s in thoi, s Fax, m s thu ca i l lm th tc hi quan. (10) Loi hnh: - i vi l hng xut khu c thu xut khu th nh du (v) vo C thu. Hng khng thu hoc hng c thu sut bng khng nh du vo khng thu. - K hiu: 'KD' ch kinh doanh; "T" ch u t; "GC" ch Gia cng; "SXXK" ch Sn xut xut khu; "NTX" ch tm nhp - Ti xut; "TX" ch Ti nhp. - nh du (v) vo thch hp vi loi hnh nhp khu. V d: nhp khu hng kinh doanh th nh du (V) vo 'KD' (11) Giy php/Ngy cp/ngy ht hn: Ghi s vn bn cp hn ngch hoc duyt k hoch nhp khu ca B Thng mi, B, ngnh chc nng (nu c), ngnh ban hnh v ngy ht hn (nu c) ca vn bn . (12) Nc xut khu/ nhp khu: - Nu l hng nhp khu th ch cn ghi m nc xut hng cho Vit Nam. - Nu l hng xut khu th ch cn ghi m nc nhp khu hng Vit Nam.
75
p dng m nc cp ISO trong tiu thc ny. Ch : khng ghi tn nc m hng ho trung chuyn (transit) qua (13) Ca khu xut hng (s dng i vi t khai hng xut khu): Ghi tn ca khu cui cng ni hng c xut ra khi Vit Nam theo k hiu m s ISO. (14) Phng tin vn ti ( s dng i vi t khai hng nhp khu): Ghi tn tu bin, s, chuyn bay, s chuyn tu ho, s hiu s ngy n ca phng tin vn ti ch hng nhp khu t nc ngoi vo Vit Nam theo cc loi hnh vn chuyn ng bin, ng hng khng, ng st. Nu l hng c vn chuyn bng ng b th ch ghi loi hnh phng tin vn ti, khng phi ghi s hiu. (15) Cng, a im xp hang (s dng i vi t khai hng xut khu) - Ghi tn cng, a im (c tho thun trong hp ng thng mi) ni t hng ho c xp ln phng tin vn ti chuyn n Vit Nam, p dng m ISO. (18) Cng, a im d hng (s dng i vi t khai hng xut khu) - Ghi tn cng, a im (v d: Hi phng) ni hng ho d khi phng tin vn ti. p dng m ho cng ph hp vi ISO. Trng hp a im d hng cha c p dng m s theo ISO th ch ghi a danh vo mc ny. (15) Hp ng thng mi: Ghi s, ngy k v ngy ht hn (nu c) ca hp ng thng mi hoc ph kin hp ng. (16) Ho n thng mi ( s dng i vi t khai hng nhp khu ): Ghi s, ngy ca ho n thng mi (17) Vn ti n (s dng i vi t khai hng nhp khu): Ghi s, ngy, thng, nm ca vn ti n (B/L) hoc chng t vn ti c gi tr do ngi vn ti cp thay th B/L (18) iu kin giao hng - Ghi r iu kin giao hng m hai bn mua v bn tho thun trong hp ng thng mi (v d: CIF Hi phng, FOb TOKYO...) (19) ng tin thanh ton Ghi m ca loi tin t dng thanh ton (nguyn t) c tho thun trong hp ng thng mi. p dng m tin ph hp vi ISO (v d: ng dollar Hoa K l USD). T gi tnh thu: Ghi t gi gia n v nguyn t vi tin Vit Nam p dng tnh thu (theo quy nh hin hnh ti thi im ng k t khai hi quan) bng ng Vit Nam. (20) Phng thc thanh ton - Ghi r phng thc thanh ton tho thun trong Hp ng thng mi (v d: L/C, DA, DP, TTR hoc hng i hng...). (21) Tn hng quy cch phm cht - Ghi r tn, quy cch phm cht hng ho theo hp ng thng mi.
76
Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau: - Trn t khai hi quan: ghi "Theo ph lc t khai" - Trn ph lc t khai: ghi r tn, quy cch phm cht tng mt hng. i vi l hng c p vo 1 m s nhng trong l hng c nhiu chi tit, nhiu mt hng (v d: thit b ton b, thit b ng b) th doanh nghip ghi tn gi chung ca l hng trn t khai, c php lp bn k chi tit (khng phi khai vo ph lc). (22) M s hng ho - Ghi m s phn loi hng ho theo danh muc hng ho XNK Vit Nam (HS.VN) do c quan Nh nc c thm quyn ban hnh. Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau: - Trn t khai hi quan: khng ghi g. - Trn ph lc t khai: ghi r m s tng mt hng. (23) Xut x ( s dng i vi t khai hng nhp khu ) Ghi tn nc ni hng ho c ch to (sn xut) ra. Cn c vo giy chng nhn xut x ng quy nh, tho thun trn hp ng thng mi v cc ti liu khc c lin quan n l hng. p dng m nc quy nh trong ISO. Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cc ghi tng t nh ti tiu thc m s hng ho. (24) Lng - Ghi s lng hoc trng lng tng mt hng trong l hng thuc t khai hi quan ang khai bo ph hp vi n v tnh ti tiu thc n v tnh. Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi tng t nh ti tiu thc m s hng ho. (25) n v tnh Ghi tn n v tnh ca tng mt hng (v d: mt, kg...) tha thun trong hp ng (nhng phi ng vi cc n v o lng chun mc m Nh nc Vit Nam cng nhn). Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi tng t nh ti tiu thc m s hng ho. (26) n gi nguyn t - Ghi gi ca mt n v hng ho (theo n v tnh mc 25) bng loi tin t ghi mc ng tin thanh ton, cn c vo tho thun trong hp ng thng mi, ho n, L/C. - Hp ng thng mi theo phng thc tr tin chm v gi mua, gi bn ghi trn hp ng gm c li sut phi tr th n gi c xc nh bng gi mua, gi bn tr (-) li sut phi tr theo hp ng thng mi.
77
Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi tng t nh ti tiu thc m s hng ho. (27) Tr gi nguyn t - Ghi tr gi bng nguyn t ca tng mt hang xut, nhp khu, l kt qu ca php nhn (x) gia "Lng v "n gi nguyn t " Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau: - Trn t khai hi quan: ghi tng tr gi nguyn t ca cc mt hng khai bo trn ph lc t khai. - Trn ph lc t khai: ghi tr gi nguyn t cho tng mt hng. (28) Thu nhp khu ( s dng i vi t khai hng nhp khu ) a. Tr gi tnh thu: Ghi tr gi ca tng mt hng bng n v tin Vit Nam. i vi nhng mt hng theo quy nh c p dng mc gi trong hp ng thng mi hoc trn ho n thng mi lm tr gi tnh thu hi quan v n gi nguyn t l gi CIF hoc gi DAF (i vi hng nhp qua bin gii t lin) th Tr gi tnh thu c quy i tnh t T gi x Tr gi nguyn t. Nu n gi nguyn t v cc yu t khc c lin quan nh ph bo him, ph vn ti... ghi trn cc chng t hoc theo quy nh ca c quan Nh nc c thm quyn tnh ra gi CIF hoc gi DAF, t tnh ra tr gi tnh thu theo cng thc "Tr gi tnh thu = n gi nguyn t x T gi x Lng " - i vi nhng mt hng hoc l hng thuc din phi p dng gi tnh thu theo bng gi tnh thu ti thiu th tr gi tnh thu l kt qu php tnh: "Mc gi ti thiu theo bng gi do c quan Nh nc c thm quyn quy nh x Lng x t gi". - i vi mt hng thuc din tnh tr gi tnh thu theo Hip nh GATT/WTO th thc hin theo cch tnh thu ca t khai tr gi theo quy nh. b. Thu sut (%): Chi mc thu sut tng ng vi m s xc nh v theo biu thu nhp khu. c. Tin thu: Ghi s thu nhp khu phi np i vi tng mt hng l kt qu ca php tnh "Tr gi tnh thu" x "Thu sut (%) ca tng mt hng". Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi vo tiu thc ny nh sau: - Trn t khai hi quan: Ghi tng s thu nhp khu phi np ti "Cng". - Trn ph lc t khai: ghi r tr gi tnh thu, thu sut,s thu nhp khu phi np cho tng mt hng (29) Tin thu GTGT (hoc TTB) ( s dng i vi t khai hng nhp khu ) a. Tr gi tnh thu: Tr gi tnh thu ca thu GTGT hoc TTB l tng ca tr gi tnh thu nhp khu v thu nhp khu phi np ca tng mt hng. Cng thc tnh: "Tr gi tnh thu GTGT hoc TTB = Tr gi tnh thu nhp khu + Tin thu nhp khu ".
78
b. Thu sut (%): Ghi mc thu GTGT (hoc TTB) tng ng vi m s hng ho c xc nh v theo biu thu GTGT hoc TTB. c. Tin thu: Ghi s thu GTGT (hoc TTB) phi np l kt qu php tnh: "Tr gi tnh thu GTGT hoc TTB" x "Thu sut (%) ca tng mt hng". * Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi tng t nh ti tiu thc thu nhp khu. (30) Thu khc ( s dng i vi t khai hng nhp khu ) - T l (%): ghi t l cc khon thu khc theo quy nh. - S tin: Ghi kt qu php tnh: "Gi tnh thu nhp khu ca tng mt hng" x "lng" x "T l" Trong trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln th cch ghi tng t nh ti tiu thc thu nhp khu. (31) Tng s tin thu v thu khc ( s dng i vi t khai hng nhp khu ) Ghi tng s tin thu nhp khu; GTGT (hoc TTB); thu khc, bng s v bng ch. (32) Chng t i km - Ghi s lng tng loi chng t trong b h s tng tng vi bn chnh hoc bn sao. - Lit k cc chng t khc (nu c) trong b h s np cho c quan hi quan khi ng k t khai (33) Ngi khai hi quan k tn, ng du - Ngi khai hi quan ghi ngy/thng/nm khai bo, k xc nhn, ghi r h tn, chc danh v ng du trn t khai. (34) Phn ghi kt qu kim tra hng ho ca hi quan - Hnh thc kim tra: Cn c trn c s d liu hin c, Chi cc trng hoc Ph Chi cc trng Chi cc Hi quan ca khu hoc Chi cc Hi quan a im lm th tc Hi quan ngoi ca khu nh du vo tng ng ti mc hnh thc kim tra. Trng hp kim tra xc sut ghi r t l kim tra. Ghi r h tn ngi quyt nh hnh thc kim tra. - Cng chc hi quan c giao nhim v kim tra thc t hng ho (kim ho vin) ghi a im kim tra; thi gian kim tra; kt qu v tn hng; m s; xut x; s lng hoc trng lng (tng ng vi n v tnh); quy cch phm cht... ca hng ho (theo quy nh ca Tng cc Hi quan v kim tra hng ho) sau khi kim tra thc t hng ho xut hoc nhp khu. (35) i din doanh nghip Ngi khai hi quan chng kin vic kim tra hng ho ghi kin (nu c), k v ghi r h tn. (36) Cn b kim ho
79
Kim ho vin k, ghi r h tn sau khi ghi kt qu kim ho phn ghi kt qu kim tra hng ho ca hi quan. (37) Tng s tin phi iu chnh sau khi kim tra ( s dng cho t khai hng nhp khu ) - Cn b kim tra thu ghi tng s tin thu v thu khc phi iu chnh (nu c). - Trng hp iu chnh tng th gch ch "gim" hoc ngc li (38) Tng s thu v thu khc phi np ( s dng cho t khai hng nhp khu ) - Cn c kt qu tnh thu ca ch hng v kt qu kim tra thu ca c quan Hi quan, cn b kim tra thu tnh, ghi tng s thu v chnh lch gi phi np. - Cn b kim tra thu vit giy thng bo thu thng bo cho ch hng thi hn phi np ca s thu . Ghi r s, ngy, thng, nm ca giy thng bo thu vo mc ny. - Trong trng hp ch hng np tin thu, ph thu ngay th vit bin li thu thu. Ghi r s, ngy, thng , nm ca giy thng bo thu vo mc ny. (39) L ph hi quan - S l ph hi quan phi np oc tnh ton theo quy nh ti cc vn bn php quy do c quan Nh nc c thm quyn ban hnh. Cn b kim tra thu tnh, ghi s tin phi np v ghu s bin lai thu l ph. (40) Cn b kim tra thu Cn b kim tra thu k xc nhn, ghi r h tn, ngy, thng, nm thc hin cng tc kim tra thu. (41) Ghi chp ca hi quan Danh cho cn b hi quan cc khu nghip v ghi chp nhng ni dung cn thit m khng ghi ni khc c nh s bin bn, s quyt nh x pht, x l... (nu c). (42) Xc nhn lm th tc hi quan Cng chc Hi quan c thm quyn theo quy nh ca Tng cc Hi quan k tn, ghi r tn xc nhn l hng lm th tc hi quan. - Cn c kt qu kim tra thc t hng ho, trn c s khai bo, t tnh thu ca ngi khai bo, cng chc hi quan c phn cng kim tra thu (Cn b kim tra thu) tin hnh kim tra s thu v thu khc so vi kt qu t k khai, tnh ton ca ngi khai bo. - Tnh ton s thu v thu khc i vi nhng mt hng cn phi tnh li, theo cch tnh tng t nh quy nh trn. (44) Tng s tin phi iu chnh sau khi kim tra: Tng/gim - Cn b kim tra thu ghi tng s tin thu v thu khc phi iu chnh (nu c). - Trng hp iu chnh tng th gch ch "Gim" hoc ngc li (45) Tng s thu v thu khc phi np:
80
- Cn c kt qu tnh thu ca ch hng v kt qu kim tra thu ca c quan Hi quan, cn b kim tra thu tnh, ghi tng s thu v chnh lch gi phi np. - Cn b kim tra thu vit giy thng bo thu thng bo cho ch hng thi hn phi np ca s thu . Ghi r s, ngy, thng , nm ca giy thng bo thu vo mc ny. - Trong trng hp ch hng np tin thu, ph thu ngy th vit bin li thu thu. Ghi r s, ngy, thng , nm ca giy thng bo thu vo mc ny. 2.5.2. Khai theo ni dung t khai hnh l xut nhp khu. Khc vi t khai hng xut khu, nhp khu, t hnh l xut khu, nhp khu hin nay vn cha c t chc hi quan th gii c mu n ch chun hng dn chung. T trc ti nay th tc khai hi quan vi hnh l xut khu, nhp khu gia cc quc gia vn c s khc nhau, ty thuc vo thc t chnh sch v iu kin kinh t, k thut v an ninh mi quc gia. Trong xu th n gin ha, hi ha ha th tc hi quan hin nay, th tc khai hi quan vi hnh l xut khu, nhp khu ang c hi quan mi quc gia, mi khu vc p dng bin php n gin ha mt cch nhanh chng. Trong nhng quc gia cn p dng hnh thc khai vit bng t khai hi quan vi hnh l xut khu, nhp khu th ni dung v bin php khai bo cng ang c tip tc n gin v gim nh. Vit Nam, t khai hi quan vi hnh l xut khu, nhp khu c ci tin nhiu ln theo thc t v iu kin ca t nc v xu hng chung ca hi quan th gii. T khai gm 4 trang vi 4 phn ring: - Phn A lu ti hi quan gm: trang 1 (ni dung khai bo) v trang 2 (ni dung hng dn). - Phn B (trang 3) do ch hnh l gi xut trnh vi hi quan khi ti xut hoc tri nhp. - Phn C (trang 4) dnh cho ch hnh l khai khi ti xut hoc ti nhp. T khai hnh l: "Hi quan 60 - 94" c nhng u im: - Ch hnh l ch phi vit mt ln theo ni dung c hng dn trang 2. - Vic dnh cho ch hnh l c t khai c hay khng c ngoi hi, hnh l, hng ha thuc din khai phi khai hi quan khng ch thun tin cho khch hng m cn gip cho hi quan c c thng tin cn thit ban u c bin php kim tra gim st hi quan thch hp vi l hnh l khai. y chnh l m hnh "ca xanh, ca " c th hin trn t khai hnh l, c ngha cht ch hn "ca xanh", "ca " trn thc t hin trng th tc. 2.6. B sung v sa cha t khai hi quan. Trc thi im kim tra thc t hng ho hoc quyt nh min kim tra thc t hng ho, nu ngi khai hi quan c l do chnh ng, c vn bn ngh v c Chi cc trng Hi quan chp nhn th c b sung, sa cha t khai hi quan ng k; trng hp thay i loi hnh xut khu, nhp khu th c thay t khai hi quan khc. 2.9. Thay th t khai hi quan.
81
i vi hng ho xut khu, nhp khu phc v yu cu khn cp theo quy nh hin hnh, ngi khai hi quan c np t lc khai hi quan thng quan, sau np t khai chnh thc v chng t km theo t khai trong thi hn 15 (mi lm) ngy, k t ngy ng k t lc khai. T lc khai hi quan c cc ni dung sau: tn, a ch ngi xut khu hng ho, ngi nhp khu hng ho; nhng thng tin s b v tn hng, lng hng; ca khu nhp; thi gian phng tin vn ti vn chuyn l hng xut khu, nhp khu. 3. ng k khai hi quan. 3.1. Trch nhim ca ch i tng lm th tc hi quan. 16 Trch nhim ca ch cc i tng lm th tc hi quan phi c trch nhim i vi th tc ng k khai hi quan: 17 quan. 18 + Chun b v xut trnh y , ng cc chng theo quy nh ca Nh nc v ng k h s hi quan. 19 + Chu trch nhim v tnh hp l, tnh trung thc ca b chng t xut trnh cng chc hi quan khi ng k khai bo hi quan. 20 + ng k khai bo hi quan phi ng thi gian, a im quy nh. 3.2. Quyn v ngha v ca c quan hi quan + Chp hnh y , ng cc quy nh ca Nh nc v vic ng k khai bo hi
82
21
a- C quan hi quan c quyn:
21.1 + Yu cu ngi khai hi quan np, xut trnh cc ti liu lin quan n vic mua bn hng ho chng minh tnh chnh xc, tnh trung thc tr gi tnh thu hng ho nhp khu khai bo; 21.2 y: 21.3 - Ngi khai hi quan khng khng xc nh c tr gi tnh thu theo mt trong cc phng php quy nh trong thi hn lm th tc hi quan; + C quan hi quan c quyn xc nh tr gi tnh thu vi cc trng hp sau
21.4 - Ngi khai hi quan khng c vn bn chng minh hoc khng chng minh
c tnh chnh xc, tnh trung thc ca tr gi tnh thu khai bo trong thi gian 30 ngy k t ngay nhn c thng bo ca c quan hi quan; 22 - Ngi khai hi quan xc nh sai tr gi tnh thu hay vic xc nh gi tr tnh thu khng ng vi quy nh; 23 khu. 24 b- C quan hi quan c ngha v: 25 + Pht hnh t khai tr gi tnh thu hng ho nhp khu, quy nh c th ni dng k khai ph hp vi tng phng php xc nh tr gi tnh thu quy nh. Cc hi quan tnh, lin tnh, thnh ph trc thuc Trung ng hoc Chi c hi quan ca khu cp t khai tr gi tnh thu cho ngi khai hi quan; hng dn ngi khai k khai hi quan k khai, xc nh tr gi tnh thu hng ho nhp khu theo quy nh; 26 + Gi b mt cc thng tin do ngi ngi khai hi quan cung cp c lin quan n vic xc nh gi trnh tnh thu theo ngh ca ngi khai hi quan. 27 28 Trch nhim ca c quan hi quan trong vic tip nhn ng k khai bo hi quan: + Thc hin nghim chnh php lut v quy trnh nghip v hi quan. - Kim tra vic k khai, xc nh tr gi lm cn c tnh thu i vi hng ho nhp
29 + Kp thi tip nhn ng k, kim tra h s khai bo hi quan mt cch khoa hc, nhanh chng, thun tin theo ng quy nh ca php lut. 30 + Kim tra thn trng h s ca khch hng xut trnh khi ng k khai bo hi quan khng nh tnh hp l ca chng t ng thi pht hin gian ln, gi mo ca chng t hi quan. 31 + Trong trng hp khng chp nhn ng k h s hi quan th tr li h s v phi thng bo cho ngi khai bit l do. 32 + Hng dn v gii p nhng thc mc ca khch hng v th tc ng k khai bo, h s khai bo hi quan. 33 + Phn lung hng ho da trn hai tiu ch ( thng nhn v mt hng ) nh trong quy nh ti vn bn s: 2329/TCHQ ngy 9/7/1998 ca Tng cc Hi quan. 3.3. Th tc ng k hi quan
83
3.2.1. T chc tip nhn ng k khai hi quan. Tip nhn ng k khai hi quan l mt qu trnh tip theo ca khai hi quan do n v Hi quan c thm quyn tin hnh bt u thc hin cc chc nng kim tra, gim st hi quan vi i tng chu s kim tra, gim st hi quan. 34 Vic khai bo v tip nhn ng k khai hi quan, theo quy nh hin hnh ca hi quan Vit Nam, c thc hin ti cc a im do c quan hi quan quy nh nh ca khu, tr s c quan hi quan, kho ngoi quan 35 Ni tip nhn ng k khai hi quan l im tip cn u tiu ca c quan hi quan i vi cc ch i tng thi hnh th tc hi quan v chu s kim tra gim st hi quan. V vy, cn c t chc vn minh, lch s thng thong, thun tin c phng tin hng dn v thng tin, ng v th tr s lm vic ca c quan nh nc. 36 L khu m u ca c dy chuyn nghip v kim tra gim st. Kt qu tt xu ca khu nghip v ny lin quan trc tip dy chuyn n tt c cc khu nghip v sau . Hai vn quan trng trong khu nghip v tip nhn ng k t khai hi quan l: 37 - Ngi lm nghip v tip nhn ng k khai bo phi c nng lc nghip v v ngoi ng, c tin cy v o c. 38 - Phi c y phng tin k thut vi tnh, m bo nhim v ng k khai hi quan thun tin, nhanh chng, chnh xc.. 39 Mi i tng ng k khai bo thc hin theo m s ring. S ng k hay chng trnh vi tnh ng k khai bo phi do Tng cc hi quan pht hnh v qun l thng nht. ng thi vi h thng ng k hay chng trnh vi tnh ng k khai hi quan phi thc hin h thng s giao nhn lun chuyn t khai trong giy chuyn nghip v kim tra gim st. Ring vic ng k khai hi quan vi hng xut khu, nhp khu ch c thc hin theo gi hnh chnh hay gi lm vic thch hp c th do c quan hi quan cp tnh quy nh. 3.3.2. Thc hin quy trnh nghip v tip nhn, ng k khai hi quan. 40 Quy trnh nghip v tip nhn, ng k khai hi quan bao gm ni dung nhim v v bin php c thc hin theo trnh t sau y: 3.3.2.1. Kim tra t cch php l ca ngi khai hi quan. Theo lut php hi quan, cc quc gia u cng nhn vic khai hi quan c th c thc hin bi ch i tng hay ngi i din hp php ca ch i tng khai hi quan.
84
41 y:
Vic kim tra t cch php l ca ngi khai hi quan bao gm nhng ni dung sau
42 - Kim tra vn bn hp ca ch doanh nghip y nhim cho c nhn chuyn vin nghip v thc hin trch nhim khai hi quan vi hng xut khu, nhp khu ca doanh nghip. 43 - Kim tra cc giy t ty thn. 44 - Nu l nhng ngi khai thu th phi c chng ch hnh ngh khai thu hi quan theo quy nh ca TCHQ. 45 + Kim tra vn bn hp l ca c quan hi quan c thm quyn cho php doanh nghip lm dch v khai hi quan. 46 + Kim tra vn bn hp l ca doanh nghip dch v khai hi quan y nhim cho c nhn, chuyn vin nghip v thc hin trch nhim khai hi quan. 47 Theo quy nh ca TCHQ, chuyn vin nghip v cc doanh nghip xut khu, nhp khu khi c giao hay khi ngng giao trch nhim khai hi quan u phi c gii thiu bng vn bn chnh thc ca ch doanh nghip vi c quan hi quan. Nhng ngi ny ch c t cch php l lm th tc khai hi quan sau khi c quan hi quan ghi chp thun trn vn bn ngh ca ch doanh nghip. 3.3.2.2. Tip nhn v kim tra h s ng k.
85
48 Theo quy nh ca php lut v hi quan, mi loi i tng th tc khc nhau phi np v xut trnh t khai v nhng loi chng t khc nhau. Khi tip nhn h s hi quan, cng chc hi quan phi kim tra vic khai theo ni dung yu cu trn t khai hi quan, chng t thuc h s hi quan, s ph hp ca ni dung khai hi quan v chng t thuc h s hi quan. Tuy nhin, nhng ni dung v bin php nghip v chung phi c thc hin y , chnh xc v thng nht l: 49 @ Kim tra chng loi v s lng chng t. 50 Vic u tin sau khi tip nhn t khai v b chng t do ngi khai hng np v xut trnh l kim tra ln lt chng loi v s lng tng chng loi chng t. Vic kim tra phi c thc hin trc s chng kin ca ngi khai hng. 51 @ Kim tra tnh hp l ca chng t. 52 y l khu phc tp nht, nhng li quan trng nht ca khu nghip v ng k khai hi quan. Tnh hp l ca chng t bao gm: 53 - Hp l v php lut, v hnh chnh, v nghip v v khng gian, thi gian th hin trn chng t. 54 55 - Hp l ca chng t ring l v hp l trong mi quan h tng th ca b chng t. @ Mt s im nghip v khc lin quan cn thc hin ng:
56 - Mt t khai ch c ng k khai bo cho mt hp ng, mt giy php hay chng t cp hn ngch, v ngc li, mt chng t ni trn, c ng k vi nhiu t khai khc nhau, nu ni dung v thi hn cn hiu lc. 57 - T khai hi quan ch c ng k mt ln v sau khi ng k, khng c sa cha ty xa, iu chnh. T khai hi quan v h s ng k khai hi quan, nu c sa cha, ty xa, iu chnh trc khi ng k khai hi quan, ch c tha nhn vi iu kin phi c ch k (th nhn), ch k v du ca c quan cp chng t . 3.3.2.3. ng k khai bo t khai v b chng t km theo ch c lm th tc ng k sau khi c kim tra c tnh hp l theo quy nh.
86
58
Trnh t th tc ng k bao gm:
59 @ Hnh l v phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh do cng chc hi quan c chc nng lm th tc ti ch tip nhn, kim tra v nu y yu t php l th tin hnh lm th tc. Khi lm xong th tc kim tra gim st hi quan theo quy nh, nu c, th k tn ng du lm th tc hi quan trn t khai hi quan hoc giy t khai bo theo quy nh vi loi i tng c th . Vic vo my vi tnh qun l th tc thc hin sau khi lm tng hp s liu tnh hnh chung. 60 @ Vi hng xut khu, nhp khu: 61 - ng du tip nhn t khai vo ni quy nh trn t khai, vo s ng k t khai, ghi s t khai cng ngy thng nm ng k khai bo theo ng ni dung cc ct mc quy nh trn s ng k v trn t khai, k v ghi r h tn ti ni quy nh trn t khai. 62 ring. 3.3.2.4. Lun chuyn t khai v chng t khai hi quan sau khi ng k khai hi quan. @ Vi t khai hnh l xut khu, nhp khu: 63 - T khai hnh l xut khu, sau khi hon thnh th tc hnh chnh vi c chuyn phng tin vn ti xut cnh, c chuyn tip n khu nghip v sau cng l phc tp v lu tr. 64 - T khai hnh l nhp khu, nu trong chuyn phng tin vn ti nhp cnh khng c hnh l k gi chm v khng c hnh l xch tay phi x l hnh chnh sau , th t khai hnh l cng c tng hp v chuyn tip nh trn. Nu c nhng tnh hung phi s dng tip n t khai hnh l nh trn th c th thc hin bng mt trong hai cch sau y: 65 + Hoc vn tin hnh phc tp v lu tr ngay nh vi t khai hnh l xut, khi phi s dng n th ly ra theo phng php lu tr. 66 + Hoc cho tch ngay nhng t khai hnh l s phi s dng n, vi s ghi nhn theo di phng php lu tr. S t khai hnh l cn li a vo phc tp lu tr ngay theo dy chuyn nghip v. @. Vi chng t khai hi quan ca phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh. - Vic ng k khai hi quan trn mng vi tnh ( hi quan in t ) s c quy nh
87
67 Th tc khai hi quan vi phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh thng bao gm 2 i tng thi hnh th tc hi quan v chu s kim tra, gim st hi quan l bn thn phng tin vn ti v i tng chuyn tr trn phng tin vn ti khi xut cnh, nhp cnh, qu cnh. Do vy h s th tc khai hi quan, sau khi hon thnh th tc xut cnh, nhp cnh, qu cnh u phi c chuyn tip n hai phn nghip v lin quan. C th s c hng dn ti cc chng v PTVTXC, NC ca gio trnh ny. 68 @. Vi t khai v chng t khai hi quan ca hng xut khu, nhp khu. 69 T khai v chng t khai hi quan ca hng xut khu, nhp khu sau khi ng k khai hi quan, u c chuyn tip theo dy chuyn nghip v n khu kim tra (kim ha) hi quan, sau c chuyn tip n khi hon thnh th tc hi quan vi l hng s c a vo phc tp v lu tr (xem ph lc km theo cui chng). 70 Mt ni dung nghip v qun l rt quan trng trong vic lun chuyn t khai v chng t ng k khai hi quan trong dy chuyn nghip v kim tra gim st v thu hi quan i vi hng xut khu, nhp khu l vic m bo c bao nhiu t khai v h s c ng k khai hi quan th ng by nhiu t khai v h s phi c hon thnh th tc hi quan v thanh l th tc. Phn t khai v s a vo lu tr phi c kim tra phc tp v lu tr ng quy nh ca Tng cc hi quan v php lut. 71 Trong thc tin hot ng hi quan, s khng ng b trong thc hin dy chuyn nghip v kim tra gim st v thu hi quan, s thiu ht, tht lc t khai v h s th tc khai hi quan lun lun l du hiu vi phm php lut trong lnh vc hi quan.
88
Chng 6: Th tc xut trnh, ch kim tra v nghip v gim st hi quan. 1. Th tc xut trnh hi quan. 1.1. Khi nim v th tc xut trnh hi quan. Th tc xut trnh hi quan l cng vic m ngi ch i tng hi quan phi thc hin theo quy nh ca php lut i vi cc i tng lm th tc hi quan. 1.2. Tnh cht php l ca th tc xut trnh hi quan. Xut trnh hi quan l th tc bt buc i vi ch i tng hi quan. Ch cc i tng hi quan phi tun th cc ch , chnh sch v thu hi quan hin hnh. Ch chu trch nhim ca ch i tng hi quan. 1.3. Nguyn tc xut trnh hi quan. Xut trnh hi qua phi tun th mt s nguyn tc nh sau: + Chp hnh nghim chnh quy phm php lut. + m bo y , chnh xc. + Trung thc l nguyn tc quan trng. + m bo tnh khoa hc, hp, to iu kin thun li. 1.4. i tng xut trnh hi quan. + Th nht, hin vt l phn vt cht ca chnh i tng khai bo. + Th hai, chng t phi xut trnh chng minh quyn s hu hp php, hp l. 1.5. Trch nhim ch i tng hi quan trong xut trnh hi quan. + Ch i tng hi quan phi c mt trong xut trnh hi quan. + Chu mi chi ph pht sinh trong qu trnh xut trnh. + Phi bo m an ton nin phong ca hi quan. + To iu kin cn thit, thun li cng chc hi quan. 1.6. Ni dung, hnh thc xut trnh hi quan. a- Ni dung ca xut trnh hi quan: + Chun b hng ho theo ng quy nh. + a i tng lm th tc hi quan a im tho thun hoc quy nh. + Sn sng cho vic xut trnh v cng tc kim tra. + Xut trnh i tng lm th tc hi quan trc s kim tra, kim sot, i chiu.
89
b- Hnh thc xut trnh hi quan: L xut trnh hin vt ca i tng, vi tng th hon chnh, nguyn trng ban u hay cui cng c c th ha theo th tc hi quan, vi chng t km theo. 1.7. Thi gian xut trnh hi quan. Thi gian xut trnh hi quan l quy phm bt buc c thc hin c th: - i vi hng ho xut, nhp khu th tu thuc vo s tho thun, sp xp ca hi quan v theo giy hn. - i vi phng tin xut cnh, nhp cnh, qu cnh th ngay sau khi khai, kim tra i tng hi quan. 1.8. a im xut trnh. 71.1 Do vy a im xut trnh, a im kim tra, kim sot hi quan u c thc hin ti mt ni theo quy nh hoc theo tho thun sau khi c s ng ca c quan hi quan c thm quyn.. V a im c th xut trnh v kim tra hi quan: + Xut trnh ti ca khu + Xut trnh hi quan ngoi ca khu. 2- Ch kim tra i chiu hi quan 2.1. Khi nim ca kim tra i chiu hi quan Theo Lut Hi quan th: Kim tra hi quan l vic kim tra h s hi quan, cc chng t lin quan v kim tra thc t hng ho, phng tin vn ti do c quan hi quan thc hin. 2.1. Tnh cht php l ca kim tra i chiu hi quan - Kim tra i chiu hi quan l th tc bt buc. Nu khng, hoc cn tr tun th ch kim tra hi quan th ch cc i tng hi quan phi chu trch nhim trc php lut. - Cng chc hi quan c phn cng khng thc hin y quy nh v nghip v hoc thiu tinh thn trch nhim gy hu qu, hoc c hnh vi thng ng, tiu cc trong khi lm nhim v. 2.3. Nguyn tc thc hin kim tra i chiu hi quan a- Hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh, phng tin vn ti xut cnh, qu cnh phi c lm th tc hi quan phi chu s kim tra, i chiu hi quan. b- Ch kim tra i chiu hi quan phi c thc hin cng khai, nhanh chng, thun tin v theo ng quy nh ca php lut.
90
c- Ch c kim tra sau khi ch i tng ng k khai bo hi quan v khi cng chc hi quan phi c trong tay t khai v h s ng k khai bo hi quan. ng thi, khi kim tra phi c t 2 nhn vin hi quan tr ln cho cng mt i tng. d- m bo an ton tuyt i kim tra, chng phin h. Kim tra ln 1, nu cn kim tra li th hoc do lc lng ti kim tra hoc c quyt nh ca Cc trng c hi quan cp tnh tr ln, ngoi tr trng hp c hnh vi phm php qu tang. e- Phi ghi kt qu kim tra trn vn bn c lin quan theo quy nh ca hi quan. f- Trong khi kim tra hi quan, nu c cn c trng hi quan ca khu tr ln c quyn quyt nh khm ngi hoc yu cu m ni ct giu khm xt theo php lut. g- Vic p dng phng php kim tra vi mi i tng hi quan l quyn v trch nhim ca cn b hi quan cp i, ca khu hoc phng nghip v gim st qun l hi quan cp tnh v ca kim ha vin hi quan. 2.4. Vai tr v v tr ca nghip v kim tra i chiu. Nghip v kim tra i chiu hi quan c vai tr v v tr ht sc quan trng, l nghip v mu cht quyt nh n s thnh bi. Kim tra i chiu hi quan l khu nghip v duy nht trong ch kim tra hi quan thc hin kim tra thc t hin vt cc i tng hi quan. Kim tra i chiu hi quan l mt trong nhng khu nghip v pht hin v bt gi cc hnh vi vi phm php lut hiu qu nht. Nu cn st lt hnh vi vi phm php lut th tuy khng phi khng cn iu kin pht hin bt gi, nhng khng phi l d dng. 2.5. i tng kim tra v min kim tra. a) Min kim tra thc t i vi: @ Hng ho xut khu, nhp khu ca ch hng chp hnh tt. @Hng ho xut khu, nhp khu sau y ca cc ch hng khc: - Hng ho xut khu (tr hng ho xut khu c sn xut t nguyn liu nhp khu v hng ho xut khu c iu kin); - My mc thit b to ti sn c nh thuc din min thu ca d n u t. - Hng ho t nc ngoi a vo khu thng mi t do, cng trung chuyn, kho ngoi quan; hng ho qu cnh; hng ho cu tr khn cp, chuyn dng phc v cho an ninh quc phng, vin tr nhn o, tm nhp - ti xut c thi hn quy nh; - Hng ho thuc cc trng hp c bit khc do Th tng quyt nh; - Hng ho khc khng thuc cc trng hp trn khi kt qu phn tch thng tin cho thy khng c kh nng vi phm php lut hi quan. b) Kim tra thc t i vi:
91
@ Hng ho xut khu, nhp khu ca ch hng nhiu ln vi phm. @ Hng ho xut khu, nhp khu thuc din min kim tra thc t, nhng c quan hi quan pht hin c du hiu vi phm php lut hi quan; @ Hng ho xc nh c kh nng vi phm php lut hi quan qua kt qu phn tch thng tin. 2.6. Thi gian v a im kim tra hi quan. a- Thi gian kim tra i chiu hi quan. - i vi hng ho, phng tin nhp khu: tnh t khi hng ho phng tin vn ti vo n lnh th hi quan cho n khi lm xong th tc hi quan. - i vi hng ho, phng tin xut khu: tnh t khi kim tra n khi thc xut khi Vit Nam. - i vi hng ho v phng tin qu cnh: tnh t khi n a bn hot ng hi quan cho ti khi ra khi lnh th hi quan. b- a im kim tra hi quan. Tng t nh i vi a im xut trnh hi quan 2.7. Ni dung kim tra hi quan. a- Kim tra h s hi quan. Kim tra chi tit theo mt s ni dung c th sau y: * Kim tra t cch php nhn ca ch i tng hi quan. * Kim tra tnh hp php ca l hng, phng tin xut nhp khu. * Kim tra tnh ng b v hp l ca cc giy t chng t km theo t khai. b- Kim tra thc t i tng hi quan. Nhng cn c xc nh kim tra: - Chnh sch qun l hng ho xut nhp khu ca Nh nc. - Tnh cht, chng loi, ngun gc hng ho. - H s hi quan. - Cc thng tin lin quan. @ Kim tra hng ho xut, nhp khu @ Kim tra phng tin vn ti xut, nhp cnh. @ Kim tra hnh l, ti sn xut, nhp cnh 2.8. Phng php kim tra hi quan. Hiu qu v hiu lc kim tra hi quan u da trn hai yu t ch yu: * Yu t con ngi gim dn v s lng, tng nhanh v cht lng.
92
* Yu t phng tin k thut tng nhanh v c cht lng v s lng. Cho n nay kim tra hi quan bao gm cc phng php sau: a. Kim tra nguyn trng i tng xut trnh l phng php kim tra nh nhng nht, khng yu cu ch i tng tho m i tng; Ch i chiu bn ngoi bng gic quan, v bao b ng gi, k m hiu, nim phong, cp ch, cu trc tng th i tng. Phng php kim tra ny thng c p dng vi: - Cc loi hng ri, hng lng. - Hng c gi tr thp, min thu, thu sut = 0%, hoc thu sut thp, l hng ha thng xuyn xut nhp khu, phng tin vn ti thng xuyn xut cnh, nhp cnh ti 1 ca khu hay lm th tc xut trnh ti n v hi quan, c kim tra. b. Kim tra im. Kim tra im l kim tra mt n v hay mt s n v trong tng th 1 l hng, 1 l hnh l, 1 b phn, 1 im trn phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh m c cho l mu cht, quan trng ca tng th i tng kim tra. c xc nh, ch nh trc khi kim tra thc t i tng. Nu theo gc nghip v hi quan th y l phng php kim tra c k thut v cht lng nghip v nht. Mt c im ca phng php kim tra "im" l phi bo mt nhng ngun thng tin a n vic kim tra im. Phng php kim tra ny thng p dng cho cc i tng c ni dung v tnh cht phc tp, c ngun thng tin trc, c du hiu nghi vn. Vic p dng bin php ny phi c s ch o ca cp lnh o i tr ln. c. Kim tra i din. Kim tra i din l kim tra mt b phn bng mt t l cn thit trong tng th i tng xut trnh do hi quan c quy nh t khi ng k t khai. Trong trng hp ny, ngha i din phi c hiu l i din y cc thng s cu thnh i tng xut trnh hi quan. y l phng php thng thng, ph bin nht trong kim tra hi quan. Phng php kim tra ny p dng cho nhng i tng c ni dung, hnh thc v tnh cht thng thng, khi lng ln, c thu sut trung bnh, khng c thng tin d bo trc. d. Kim tra ton b Kim tra ton b trong hi quan l kim tra tt c cc n v, cc b phn cu thnh ca i tng xut trnh hi quan (mi kin hng trong l hng, kin hnh l trong 1 l hnh l; mi toa tu ha trong on tu lin vn quc t, mi bung thuyn vin trn con tu) u c m kim tra. p dng vi i tng hi quan c tnh cht phc tp v vai tr quan trng, do ch i tng
93
hi quan c nhng vi phm cn phi kim tra ton b i tng. y l phng php kim tra cht ch nht trong hi quan, tn km v phin h nht cho ch i tng, i hi nhiu thi gian cho hot ng kim tra. V vy cn phi cn nhc v: - L do a n vic kim tra ny v kt qu c th t c. - Nhng kh khn tr ngi v phng n gii quyt. Khi p dng phng php ny phi c s ch o, iu hnh trc tip ca cn b cp i, ca khu hay phng nghip v hi quan cp tnh tr ln. 2.9. Quy trnh nghip v kim tra, i chiu hi quan. Bc 1: Chun b phng n kim tra i chiu hi quan: Chun b phung n kim tra i chiu l v cng quan trng cc nhn vin hi quan trin khai kim tra, i chiu hi quan. Phng n kim tra ph thuc vo ch qun l i tng hi quan v tnh cht ca i tng hi quan. Ngi ch huy iu hnh hot ng kim tra hi quan: (1) - Nm i tng kim tra hi quan d kin trc phng n cng tc. (2) - Qun l h s i tng kim tra gim st khai thc v i tng. Ch phn cng v giao h s kim tra cho kim tra vin vo gi u ngy hoc bui lm vic. (3) - Chun b ni dung ch o kim tra. kin ch o v phn cng kim tra vin phi c ghi y trn t khai hoc h s giao cho kim tra vin. Kim tra vin c giao nhim v kim tra i tng phi chun b: (1) - Nm r v y nhim v kim tra hi quan vi mt i tng c th. (2) - Nghin cu t khai v h s khai bo hi quan ca ch i tng. Trn c s , nm r tnh hnh v i tng kim tra. (3) - Xem xt thi gian v a im kim tra do ch i tng yu cu c chun b thch hp. (4) - Lp phng n kim tra, bo co xin kin ch o ca cp c thm quyn, chun b phng tin nghip v kim tra v phn cng c th gia hai kim tra vin. Bc 2: Thc hin nghip v kim tra i chiu hi quan theo phng n: Khi n hin trng kim tra, cc kim tra vin phi ln lt thc hin nhng bin php nghip v sau y: (1) Kim tra s c mt ca ch i tng v kim tra iu kin sn sng cho vic xut trnh ca ch i tng. (2) Kim tra hnh thc, b ngoi ca i tng hi quan, c th l:
94
+ Vi hng nhp khu: kim tra tnh nguyn trng ban u, tnh trng nim phong kp ch, tng th khi lng, s lng + Vi hng xut khu: Vic c th ha l hng, tng th khi lng, s lng + i vi cc phng tin vn ti: kim tra vic ton vn ca phng tin vn ti, pht hin nhng khc bit, nhng nghi ng b ngoi. (3) Kim tra i chiu c th hin vt i tng vi t khai v chng t khai bo hi quan, theo phng n kim tra. - V nguyn tc hai kim tra vin phi cng kim tra mi n v i tng kim tra. Kim tra vin lm nhim v ghi kt qu kim tra vn c trch nhim quan st, tham gia thng nht nh gi nhn xt hin vt kim tra cng chu trch nhim. Kim tra vin lm nhim v trc tip kim tra hin vt i tng cng vn c trch nhim gim st vic ghi kt qu kim tra. - Vi hng xut khu - nhp khu, ngay khi kim tra i chiu mt n v hng ha, cc kim tra vin thng nht xc nh ngay c nhng thng s nghip v quan trng nht l: Tn v m hng, quy cch ng gi, xut x, s lng hng, t l kim tra, tnh trng nim phong ( nu c ). Sau khi kim tra c trch nhim ghi kt qu kim tra theo quy nh i vi tng loi hng ho. Nu khng thng nht, khng t xc nh ti ch c, th phi thc hin mt trong hai phng php sau y: + Ly mu hng theo quy nh gim nh. + Ghi nhn y chi tit nhng yu t cu thnh cc thng s v bo co ln cp c thm quyn. - Vi phng tin vn ti xut nhp cnh: Nhn vin hi quan kim tra cc chng t hi quan do ch phng tin vn ti k khai v np, i chiu vi thc t kim tra phng tin vn ti, yu cu tho m nhng b phn thuc phng tin vn ti kim tra nu pht hin nhng du hiu nghi ng. Ghi kt lun kim tra ln t khai hi quan l cho php xut cnh hoc khng, nu cho php xut, nhp cnh th ghi r tn v ng du lm th tc hi quan. ng thi ghi vo s theo di phng tin xut, nhp cnh. Mt s lu : * Trong qu trnh kim tra nu thy cn thit thay i phng php kim tra th kim tra vin, sau khi c s nht tr, phi bo co xin kin ca cn b cp c thm quyn. * Vic kim tra i tng cn c thc hin lin tc, dt im. Trng hp l hng c khi lng ln, khng th kt thc trong bui hay trong ngy lm vic, th phi c bin php x l thch hp. * Khi pht hin hnh vi vi phm th tc hay phm php hi quan phi lp bin bn vi phm ngay sau khi kt thc kim tra n v hng ha c hin vt vi phm . Tang vt tm gi phi c nim phong hi quan v c th giao ch i tng tm qun l, sau khi k nhn trn bin bn vi phm; khng kim tra vin va kim tra va coi gi tang vt phm php, khng m bo an ton. Trng hp vi phm ln hoc c du hiu phc tp, phi c bo co ngay ln cp ch huy c
95
thm quyn c ch o hoc tng cng lc lng. * Ghi kt qu kim tra: - Kt qu kim tra phi c ghi thng nht, theo quy nh vi nhng i tng hng ha c th v bo m yu cu xc nh gi biu, thu sut sau . - Kt qu kim tra phi c ghi ti hin trng kim tra, sau khi thng nht gia hai kim tra vin v ch i tng cng k xc nhn ti ch. Tuyt i khng c ghi kt qu kim tra trc khi kim tra thc t i tng, hoc ghi kt qu kim tra sau khi ri khi hin trng kim tra hi quan. - T khai hng sau khi kim tra phi c y ch k, ghi r h tn hai kim tra vin v ch i tng kim tra. Bc 3: Kt thc nghip v kim tra i chiu hi quan. - Sau khi hon thnh nhim v kim tra i chiu hi quan vi mt i tng, kim tra vin phi c trch nhim bo co ln cp cn b iu hnh c thm quyn, ni dung v hnh thc bo co kt qu kim tra hi quan chnh l np t khai v h s kim tra lm y ni dung nghip v v trch nhim ca kim tra vin, ring nhng trng hp c s c pht sinh trong qu trnh nh c lp bin bn vi phm hi quan, c tm gi tang vt vi phm th phi c thm vic bo co v bn giao thanh l trch nhim lin quan ca kim tra vin. - Cn b iu hnh nghip v sau khi kim tra t khai v h s nghe bo co ca kim tra vin phi thc hin nhng vic sau y: * Chuyn tip t khai v h s theo dy chuyn nghip v kim tra gim st hi quan. * Gii quyt nhng vic cn li theo bo co ca kim tra vin, nu c. 3. Nghip v Gim st hi quan. 3.1. Khi nim v gim st hi quan. Theo lut Hi quan th: Gim st hi quan l bin php nghip v do c quan hi quan p dng bo m s nguyn trng ca hng ha, phng tin vn ti ang thuc i tng qun l hi quan. 3.2. i tng gim st hi quan. - Hng ha lm xong th tc hi quan xut khu nhng cha thc xut khu; - Hng ha lm xong th tc hi quan nhp khu nhng cha c thng quan; - Hng ha xut khu, nhp khu cha lm th tc hi quan c lu trong kho, bi thuc phm vi a bn hot ng ca c quan hi quan; - Hng ho qu cnh, chuyn ca khu, chuyn cng b. Phng tin vn ti ng b, ng st, ng hng khng, ng bin, ng sng xut cnh, nhp cnh, qu cnh, chuyn cng. 3.3. Ni dung gim st hi quan.
96
a. Gim st vic xp d hnh l, hng ho xut khu, nhp khu ang trong phm vi thi hnh th tc hi quan: - Xp d ln xung phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh ti ca khu. - Xp d ln xung phng tin vn ti ni a c php vn chuyn hng xut khu, nhp khu theo th tc chuyn tip v qui ch a im kim tra hi quan ngoi khu vc ca khu hay cc loi hnh th tc hi quan tng t. - Xp d ra vo container hay phng tin ng gi tng t. b. Gim st vic vn chuyn hng ho, hnh l xut nhp khu ang trong phm vi hnh th tc hi quan: - Vn chuyn ra vo kho bi tm ti ca khu vi phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh. - Vn chuyn qua li ca khu n kim tra hi quan ngoi khu vc ca khu v hi quan ni a, theo Quy ch th tc chuyn tip. - Vn chuyn qua li gia cc kho, bi trong phm vi mt n v ca khu hay mt a im kim tra hi quan ngoi khu vc ca khu. c. Gim st kho, bi cha hng xut khu, nhp khu - Gim st hng ho ra vo kho bi ti ca khu. - Gim st hng ho ra vo kho bi ti a im kim tra hi quan ngoi khu vc ca khu v a im c php khc. d. Gim st phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh lu u v di chuyn khi khng cn thit phi kim tra. - Phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh ra vo ca khu. - Phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh lu u trong phm vi ca khu. - Tu bin xut cnh, nhp cnh khi chuyn cng. - Xe la lin vn quc t v phng tin vn ti qu cnh di chuyn trn ng lin vn v qu cnh trong phm vi lnh th quc gia. - Phng tin vn ti ni a c php vn chuyn hng hng ho xut khu, nhp khu ang thi hnh th tc hi quan v trong phm vi kim tra gim st hi quan. 3.4. a im gim st hi quan. - i vi hng ho xut khu. - i vi hng ho nhp khu. - i vi phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh, hng ho chuyn khu, hng ho qu cnh - Trong cc trng hp c bit th a im gim st hi quan c th ti mt ni thch hp do lnh o c quan hi quan quyt nh.
97
3.5. Cc phng thc gim st hi quan. a. Gim st trc tip bng cng chc hi quan. Gim st trc tip bng cng chc hi quan l bin php dng ngi thng qua trnh chuyn mn, kinh nghim ngh nghip, u c phn on v ch lm vic theo di gim st i tng hi quan. @ u im gim st bng ngi @ Nhc im gim st bg ngi. Mt s yu cu khi thc hin gim st hi quan bng cng chc hi quan: (1) Gim st trc tip bng cng thc hi quan c cp hi quan c thm quyn giao nhim v gim st mt i tng, mt mc tiu c th, vi ni dung nhim v c th. (2) Phi thc hin ch hai gim st vin cng lm nhim v gim st trong mt ca gim st mt i tng gim st. (3) Phi thc hin ch gim st theo ca kp v ch gim st ghi nhn tnh hnh, kt qu gim st v bn giao ca kp. b. Gim st bng nim phong hi quan. @ Khi nim. Nim phong l vic ng kn i tng bng cc cht liu thch hp nu mun xm nhp i tng phi ph hu nim phong. Gim st bng nim phong l bin php k thut nghip v m bo s nguyn trng ca i tng nim phong v nhm pht hin s xm nhp t bn ngoi ca con ngi vo i tng nim phong. @ i tng gim st bng nim phong trong hi quan. Cc trng hp sau y phi nim phong hi quan: (1) Hng ho nhp khu chuyn ca khu. (2) Hng ho nhp khu chuyn cng c d xung ca khu nhp v xp ln phng tin vn ti khc vn chuyn n cng ch. (3) Hng ho xut khu c kim tra ti a im ngoi ca khu vn chuyn ra ca khu xut. (4) Hng ho xut khu do hi quan ca khu xut kim tra thc t. (5) Hng ho xut khu hon thnh th tc hi quan c vn chuyn ti ca khu xut. @ Mt s yu cu v iu kin m bo nim phong: + im nim phong l im bt buc phi xm phm nu mun xm phm i tng nim phong. Nh vy, i tng nim phong bt buc phi c cu trc bao b, ng gi, ai np m bo ch cn mt u mi c th qua xm phm n vt cht bn trong i tng.
98
+ im nim phong nh vy l phi c iu kin m bo nim phong khng b ph hu ( ma, gi, cht liu baop b, cht liu nim phong) hoc b cc loi sinh vt gm nhm, ph hu. + K thut nim phong phi c thc hin y , chnh xc cc quy ch, quy trnh v cc thao tc k thut nghip v, tuyt i khng c s xut, thiu st c th lm cho nim phong t mt hiu lc hoc b li dung gy hu qu nghim trng. + Khi thc hin bin php nim phong hi quan vi mt i tng th vic nim phong phi c ghi nhn y trn h s hi quan, c ch k xc nhn ca ch i tng v ng thi chu trch nhim v nim phong hi quan, nu nim phong c thc hin ti a im thuc phm vi qun l ca ch i tng. @ Cc loi nim phong. (1) Nim phong bng giy Giy nin phong l mt loi n ch hi quan do Tng c hi quan pht hnh, vi nhng thng s k thut nht nh kim tra, phng nga lm gi, tu theo kh nng v yu cu ring ca mi nc. Nim phong bng cn n hai cht liu v giy v keo dn. y l loi hnh nim phong ang c p dng ph bin ti hi quan Vit Nam v cc nc. Khi nim phong hi quan c thc hin mt s nghip v c th. (2) Nim phong bng xi Nim phong bng xi c thc hin bng cch nu xi thnh cht lng, ph kn ln mi ai hay dy chng buc bao b, kin, thng, bao, gi, hng ho, hnh l, hin vt cn c nim phong v ch xi va ng c th d du nim phong hi quan in ln trn . Xi kh cng nhanh (1 2 pht) v tr thnh du n hi quan trn hin vt c nim phong. Nh vy nim phong bng xi phi cn n nguyn liu xi v con du nghip v nim phong hi quan cng dy nim phong. Nim phong bng xi c s bn chc hn nim phong bng giy, nhng c nhc im ln l phc tp v tn thi gian thc hin con nim. Do vy hnh thc nim phong ny n nay khng cn s dng ph bin trong hot ng hi quan nhng ang cn s dng ph bin trong cc ngnh bu in v ngoi giao. (3) Nim phong bng kp ch Nim phong bng kp ch hi quan l vic dng n hai loi nguyn liu l ch cu to vin ch, dy km v phng tin nghip v l chic km c m hiu kim tra c ni trn mt ca gng km to thnh nim phong kp ch. Kp ch l hnh thc ph bin trong nim phong hi quan Vit Nam v th gii hin nay, do nhng c tnh thch hp v hin i ca n (bn, chc khng chu nh hng ca mi trng). Hin nay trong vn ti thng mi v hi quan quc t cn s dng mt loi kp ch bng m kho (seal), ch yu dng nim phong hm hng, toa xe la, containter
99
Nim phong hi quan l mt bin php nghim v sc bn v hiu qu m khng tn km nhiu nhn lc v tin ca. c. Gim st hi quan bng phng tin k thut nghe, nhn hin i ( camera). @ Gim st bng phng tin k thut phi tun th cc nguyn tc nh sau: + Trang thit b k thut lun phi trong tnh trng thng xuyn hot ng tt c th m bo thc hin gim st hi quan khi cn. + Ch hot ng ca phng tin k thut gim st phi kt hp cng khai vi b mt. B mt, bt ng l c s nng cao hiu qu, hiu lc ca gim st bng phng tin k thut. + Gim st bng phng tin k thut phi h tr v kt hp vi gim st bng ngi v nim phong tu theo yu cu i tng v thi gian gim st hi quan. + Gim st bng phng tin k thut l s cnh bo cho i tng b gim st phi chp hnh nghim chnh nhng quy nh ca Hi quan v Nh nc. @ Nhng yu cu trong trang b v s dng trang b k thut gim st hi quan. - Cn c trang b v s dng ng thi hai m hnh thit b gim st hi quan h thng ng b, hon chnh i i vi my l. - Trang b mi, hin i. c th hon thnh nhim v gim st cn nghin cu, b tr cc phng tin k thut hin i nht c th c. - o to nhn lc m bo s dng tt v c hiu qu trang b k thut khi c trang b. 3.6. Quy trnh nghip v gim st hi quan Bc 1: Chun b phng n gim st. (1) Ngi ch huy, iu hnh hot ng gim st ti n v hi quan c thm quyn chun b nhng vic: - Nm r i tng s c gim st hi quan c y d liu cho hot ng ch o gim st i tng nh. - Chun b ni dung v bin php nghip v gim st i tng gim st nh hng dn khi giao nhim v. (2) Gim st vin hi quan c giao nhim v gim st phi chun b: - Nm r y nhim v gim st oc giao. - Nghin cu h s c giao i tng gim st, kt hp nghin cu kin ch o ca cp ch huy, iu hnh. - Lp phng n, k hoch thc hin nghip v gim st i tng. - Chun b phng tin nghip v, k thut lin quan cn thit. Bc 2: Thc hin nhim v gim st cc gim st vin phi lm cc vic: Ngay khi n hin trng gim st cc gim st vin phi lm cc vic:
100
(1) Gp ch i tng gim st hay ngi i din hp php thng bo thc hin nhim v gim st, ng thi yu cu thc hin nhng vic lin quan trch nhim ca ch i tng trong qu trnh gim st. (2) Kim tra thc t hin trng gim st : - Xc nh s st hp ca phng php n gim st vi thc t hin trng gim st. - Xc nh v tr gim st bng ngi hay bng phng tin nghip v, k thut. - Phn cng thc hin nhim v gim st theo phng n v thng nht bin php x l tnh hung pht sinh, nu c. (3) Duy tr hot ng gim st theo phng n. Bc 3: Kt thc nhim v gim st theo phng n vi mt i tng hay mt mc tiu gim st hi quan. (1) Thng nht trong gim st vin v nh gi kt qu, kinh nghim thc hin phng n gim st v kin ngh, nu c. (2) Ghi nhn h s gim st bo co ln cp hi quan giao nhim v gim st. (3) Nhng trng hp c s c pht sinh trong qu trnh gim st th h s v tang vt lin quan phi c km theo bo co. Nu cn tm gi.
101
Chng 7: Nghip v hon thnh th tc hi quan(thng quan), vi phm v x l vi phm trong hi quan 1. Nghip v hon thnh th tc hi quan. 1.1. Khi nim v nghip v thng quan hi quan Theo Lut Hi quan, thng quan hng ho l vic c quan hi quan quyt nh hng ho c xut khu, nhp khu, phng tin vn ti c xut cnh, nhp cnh. Nghip v hon thnh th tc hi quan l vic c quan hi quan c thm quyn chng nhn i tng thi hnh th tc hi quan c php xut khu, nhp khu, xut cnh, nhp cnh, qu cnh (Thng quan), sau khi th tc hi quan vi i tng c hon thnh. 1.2. V tr, tm quan trng v s cn thit thc hin thng quan. - Thng quan chim v tr v cng quan trng trong quy trnh th tc hi quan m bt c t chc v c nhn c lin no cng quan tm. - Thng quan hi quan l s th hin kt qu ca qu trnh n lc thc hin th tc hi quan ca ch i tng hi qua v cng chc hi quan theo quy nh ca Nh nc. - Thng quan l iu kin cc doanh nghip tip tc qu trnh lu thng hng ho. - Mi trc tr pht sinh t qu trnh thng quan u c th nh hng n kt qu kinh doanh. 1.3. Trch nhim php l ca cc bn vi vic lm th tc thng quan. 1.3.1. Trch nhim php l v thng quan hi quan ca c quan hi quan @ Thng quan hi quan vi cc i tng thi hnh th tc hi quan l trch nhim ca c quan hi quan trc Nh nc v php lut. @ Trn c s vic thi hnh th tc khai bo, xut trnh, lm ngha v np thu hi quan ca ch i tng v kt qu ng k khai bo, kim tra gim st v thu thu hi quan m hi quan thc hin, n v hi quan c trch nhim thc hin tip th tc thng quan hi quan vi i tng. @ Trng ph phng Gim st qun l v Trng, Ph hi quan ca khu c quyn k cho thng quan hi quan v chu trch nhim trc tng cc hi quan v trc php lut. @ C nhn cng chc hi quan lm nhim v trc tip ti cc khu nghip v l ngi chu trch nhim trc tip trc cp trn v trc php lut v phn kt qu c th do mnh thc hin trong dy chuyn nghip v hi quan. 1.3.2. Trch nhim php l ca ch cc i tng hi quan. @ Chp hnh nghim chnh nhng quyt nh v vic thng quan ca c quan hi quan @ C trch nhim b sung nhng chng t thuc h s hi quan khi c yu cu ca c quan hi quan lm c s cho quyt nh thng quan ca c quan hi quan. @ c quyn khiu ni nhng quyt nh ca c quan hi quan. Tuy nhin, trong thi gian khiu
102
ni ch quyt nh ca c quan c thm quyn th ch i tng hi quan vn phi chp hnh nhng quyt nh ca c quan hi quan. @ c yu cu bi thng nhng thit hi v vt cht v khi phc gi tr tinh thn nu nhng quyt nh ca c quan hi quan t nhng sai lm v gy hu qu xu cho ch i tng hi quan. 1.4. Thng quan quan hng ho, phng tin vn ti. a. Hng ha, phng tin vn ti c thng quan sau khi lm xong th tc hi quan. b. Hng ha, phng tin vn ti cha lm xong th tc hi quan c th c thng quan nu thuc mt trong cc trng hp sau y: - Thiu mt s chng t thuc h s hi quan nhng c c quan hi quan ng cho chm np c thi hn; - Cha np, np cha s tin thu phi np trong thi hn quy nh m c php bo lnh v s tin thu phi np. c. Trng hp ch hng ha, phng tin vn ti b x pht vi phm hnh chnh v hi quan bng hnh thc pht tin th hng ha, phng tin vn ti c th c thng quan nu np pht hoc c bo lnh v s tin phi np. d. i vi hng ha xut khu, nhp khu c trng cu gim nh th c quan hi quan cn c kt qu gim nh quyt nh thng quan. Trong trng hp ch kt qu gim nh m ch hng c yu cu a hng ha v bo qun th c quan hi quan ch chp nhn trong trng hp p ng cc iu kin v gim st hi quan. e. Hng ha xut khu, nhp khu phc v yu cu khn cp c thng quan theo quy nh, bao gm: - Hng ha phc v vic khc phc ngay cc hu qu ca thin tai; - Hng ha phc v cc yu cu cu tr khn cp; - Hng ha phc v cc yu cu v an ninh, quc phng v hng ha phc v cc yu cu khn cp khc theo quyt nh ca Th tng Chnh ph. 1.5. Nhng yu cu thc hin trong khi lm th tc thng quan. @ Nghip v thng quan hi quan c thc hin thng nht trong c nc. @ T chc tht cht hot ng ca dy chuyn nghip v v th tc hi quan. @ T chc thc hin tht cht ch b h s th tc hi quan dy chuyn nghip v Kim tra giam st Thu hi quan. @ Tt c thng tin v kt qu c ti cc khu nghip v c th u phi c ghi nhn y , chnh xc trn t khai hi quan hay chng t khai bo hi quan. 1.6. Nghip v hon thnh th tc hi quan. Bc 1: Kim tra kt qu thc hin v ghi trn t khai hi quan. chu trch nhim v vic , trc khi chng nhn, ngi cng chc hi quan c thm quyn
103
cho thng quan phi c bin php kim tra kt qu thc hin cc khu nghip v trc c ghi nhn trn t khai hi quan hay chng t khai bo hi quan v i tng . Bc 2: Xc nhn hon thnh th tc hi quan C quan hi quan thng quan hng ho cn c vo: - Khai bo ca ngi khai hi quan hoc kt lun ca c quan kim tra nh nc, t chc gim nh i vi trng hp hng ho min kim tra thc t; - Kt qu kim tra thc t hng ha ca c quan hi quan i vi trng hp hng ho c kim tra thc t; - Giy ng k kim tra nh nc v cht lng hng ha hoc Giy thng bo min kim tra nh nc do c quan qun l nh nc c thm quyn cp i vi hng ha nhp khu thuc din phi kim tra nh nc v cht lng; - Kt qu gim nh i vi hng ha c yu cu gim nh; - Hng ho xut khu, nhp khu khng thuc din chu cc loi thu khu nhp khu, hng c min thu, hng gia cng, hng c bit khc c thng quan ngay sau khi c xc nhn ca c quan hi quan trn t khai v kt qu kim tra thc t hng ha; - Hng ha xut khu, nhp khu thuc din c thu c thng quan sau khi ngi khai hi quan np thu hoc c bo lnh. V sau khi kim tra cc th tc trc thuc dy truyn th tc hi quan, cng chc hi quan c thm quyn ng du lm th tc hi quan v ghi ngy thng, k v ghi r h tn ti ni qui nh trn t khai hay chng t th tc v i tng c thng quan. i vi hng ho xut khu c th xc nhn thc xut: + i vi hng ho xut khu qua ca khu ng bin, ng hng khng, ng st: C quan Hi quan ni lm th tc xut cn c vn ti n v ho n thng mi do ch hng xut trnh xc nhn thc xut trn T khai hi quan. + i vi hng ho xut khu qua ca khu ng b, ng sng: Hi quan ca khu cn c vo kt qu gim st vic xut khu xc nhn thc xut trn t khai hi quan. + i vi hng ho xut khu kho ngoi quan: hi quan kho ngoi quan xc nhn "hng a vo kho ngoi quan" ln t khai hi quan xut khu ngi xut khu lm cn c thanh khon. Bc 3: T chc qun l, lu tr t khai v h s sau khi thng quan hi quan. T khai hay h s khai bo hi quan c thng qua hi quan phi c trao cho ch i tng ngay sau . T khai hi quan v h s th tc hi quan sau khi thng quan phi c chuyn tip theo dy chuyn nghip v v sau phi c t chc lu tr ti c quan hi quan cp tnh, theo qui nh hin hnh ca Php lut v TCHQ. 2. vi phm v x l vi phm hnh chnh trong hi quan. 2.1. Khi nim v vi phm v x l vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan.
104
Vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan l hnh vi do c nhn, t chc thc hin mt cch c hoc v vi phm cc quy nh qun l nh nc v hi quan (bao gm c thu i vi hng ho xut khu, nhp khu) cha n mc truy cu trch nhim hnh s. X l vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan l cc th tc cng vi cc ch ti hnh chnh ca c quan nh nc c thm quyn quyt nh x l nhng vi phm hnh chnh cha ti mc truy cu trch nhim hnh s ca cc t chc, c nhn vi phm php lut v hi quan v cc bin php cng ch thi hnh quyt nh . 2.2. Nguyn tc x l vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan: a) C nhn, t chc vi phm cc quy nh qun l nh nc v hi quan th b x pht theo quy nh hin hnh. b) C nhn, t chc thc hin hnh vi vi phm hnh chnh m t chi nhn hng th vn phi chu trch nhim i vi hnh vi vi phm do mnh thc hin. c) Trng hp hnh vi vi phm trong lnh vc hi quan l h qu ca mt hnh vi vi phm khc trong cng lnh vc hi quan th ch x pht i vi hnh vi vi phm c ch ti x pht nng hn. d) Mt hnh vi vi phm do cng mt c nhn, t chc thc hin cng mt thi im trn nhiu t khai, hp ng th ch x pht mt ln; ng thi p dng tnh tit tng nng vi phm nhiu ln trong cng lnh vc. e) Trng hp b x pht v mt hnh vi vi phm, nhng cha ht mt nm k t ngy chp hnh xong quyt nh x pht hoc k t ngy ht thi hiu thi hnh quyt nh x pht m li tip tc thc hin hnh vi vi phm l hng khc th p dng tnh tit tng nng. f) Vi phm ln u trong lnh vc hi quan l trng hp c nhn, t chc trc cha b hoc b x pht vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan nhng qua 1 nm k t ngy chp hnh xong quyt nh x pht hoc t ngy ht thi hiu thi hnh quyt nh x pht m khng ti phm. 2.3. Nhng hnh vi b x l v khng x pht hnh chnh v hi quan 2.3.1. Nhng hnh vi b x l vi phm trong lnh vc hi quan. (1) Vi phm quy nh v thi hn lm th tc hi quan, np h s thu - Khai v np h s hi quan khng ng thi hn quy nh. - Khng np ng thi hn chng t thuc h s hi quan c chm np theo quy nh ca php lut hi quan; - Khai b sung h s khai thu qu 60 (su mi) ngy, k t ngy ng k t khai hi quan trc khi c quan hi quan kim tra, pht hin vic khai thiu ngha v thu hoc khai tng s thu c min, gim, c hon; - Np h s xt hon thu qu thi hn quy nh - Khng chp hnh ng ch bo co hng ho chu s gim st hi quan ti kho, cng theo quy nh php lut. - Khai thu qu thi hn quy nh khi thay i mc ch s dng hng ho c min thu;
105
- Tm nhp, ti xut; tm xut, ti nhp hng ho, phng tin vn ti qu thi hn quy nh; - Khng np h s thanh khon hp ng, t khai hi quan, hng ho ng thi hn quy nh. (2) Vi phm quy nh v khai hi quan v khai thu - Khng khai hoc khai sai so vi thc t v tn hng, s lng, trng lng hng ho t nc ngoi vo cng trung chuyn, khu phi thu quan hoc t cng trung chuyn, khu phi thu quan ra nc ngoi; Hng ho qu cnh, chuyn khu; Hng vin tr nhn o, vin tr khng hon li c cp c thm quyn ph duyt. - Khng khai hoc khai sai so vi thc t v tn hng, chng loi, s lng, trng lng, tr gi hng ho l nguyn liu, vt t, my mc, thit b, linh kin nhp khu thuc din min thu; Hng ho t nc ngoi a vo kho ngoi quan, kho bo thu, ca hng min thu; hng ho t kho ngoi quan, kho bo thu, ca hng min thu a ra nc ngoi; Hng ho tm nhp, tm xut; - Khai khng v tn hng, s lng, trng lng, tr gi hng ho xut khu, tr hng ho xut khu l sn phm gia cng, sn phm sn xut t nguyn liu nhp khu hoc tm xut, ti xut; - Khai khng ng cc ni dung trong h s thanh khon hng ho trong doanh nghip ch xut, kho bo thu. - Khai sai dn n thiu s tin thu phi np hoc tng s tin thu c min, gim, c hon do: + Lp v khai khng ng cc ni dung trong h s quyt ton thu, h s thanh khon, h s xt min, gim thu, hon thu; Khng khai hoc khai sai v tn hng, chng loi, s lng, trng lng, cht lng, tr gi, m s hng ho, thu sut, xut x hng ho xut khu, nhp khu m c quan hi quan pht hin trong qu trnh thng quan hng ho xut nhp khu; + Khai tng so vi nh mc tiu hao nguyn liu gia cng hng ho xut khu, nguyn liu nhp khu sn xut hng xut khu m khng khai b sung trc thi im c quan hi quan kim tra; (3) Vi phm quy nh v khai hi quan ca ngi xut cnh, nhp cnh i vi ngoi t, tin Vit Nam bng tin mt, vng (dng khi, thi, ht, ming) - Khng khai hoc khai sai so vi quy nh ca php lut v ngoi t, tin Vit Nam bng tin mt, vng mang theo khi xut cnh. - Khng khai hoc khai sai so vi quy nh ca php lut v ngoi t, tin Vit Nam bng tin mt, vng mang theo khi nhp cnh. - khai nhiu hn s lng thc t ngoi t, tin Vit Nam bng tin mt, vng mang theo. (4) Vi phm quy nh v kim tra hi quan, thanh tra thu - Khng b tr ngi, phng tin phc v vic kim tra thc t hng ho, phng tin vn ti khi c quan hi quan yu cu m khng c l do xc ng; - Khng xut trnh hng ho cn ang lu gi l i tng kim tra sau thng quan theo yu cu ca c quan hi quan;
106
- Khng cung cp chng t, ti liu, d liu in t lin quan n hng ha xut khu, nhp khu, phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh khi c quan hi quan yu cu theo quy nh ca php lut; - Khng chp hnh quyt nh kim tra, thanh tra thu ca c quan hi quan; - Vi phm cc quy nh v lu mu, lu h s, chng t. - Thay i hnh thc, cu to, tnh cht hng ho hp thc ho vic xut khu, nhp khu; - nh tro hng ho kim tra hi quan vi hng ho cha kim tra hi quan. - Gi mo nim phong hi quan, giy t thuc h s hi quan xut khu, nhp khu hng ho m khng phi l ti phm. (5) Vi phm quy nh v gim st hi quan - Di chuyn phng tin vn ti ch hng ho qu cnh, chuyn cng, chuyn ca khu khng ng tuyn ng, a im, ca khu quy nh hoc ng k trong h s hi quan; - T ph nim phong hi quan. - T thay i bao b, xut x, nhn hng ho ang chu s gim st hi quan; - Khng bo qun nguyn vn hng ha theo quy nh ca php lut ch hon thnh vic thng quan. - T thay i chng loi, s lng, cht lng, trng lng hng ho ang chu s gim st hi quan; -T tiu th hng ho ang chu s gim st hi quan. (6) Vi phm quy nh v kim sot hi quan - Khng chp hnh hiu lnh ca cng chc hi quan theo quy nh khi di chuyn phng tin vn ti trong a bn hot ng hi quan; - Khng thc hin yu cu m ni ct gi hng ho theo quy nh thc hin quyt nh khm hnh chnh; - Cha chp, mua bn, vn chuyn hng ho xut khu, nhp khu khng c chng t hp l trong a bn hot ng hi quan; - a hng ho, phng tin qua bin gii khng ng ca khu hoc a im quy nh. - Bc d hng ho khng ng cng ch ghi trong bn lc khai hng ho m khng c l do xc ng; - T xp d, chuyn ti, sang mn, sang toa, ct toa hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh trn phng tin vn ti ang chu s kim tra, gim st hi quan; - Tu tn, tiu hy hoc vt b hng ho trn trnh s kim tra, gim st, kim sot hi quan. (7) Trn thu, gian ln thu - S dng chng t, ti liu khng hp php, khng ng vi thc t giao dch k khai thu; t ty xo, sa cha chng t dn n thiu s thu phi np hoc tng s thu c min, gim, c hon;
107
- Khai sai m s hng ho i vi nhng mt hng c xc nh m s hng ho, thu sut ln nhp khu trc dn n xc nh thiu s thu phi np; - Vi phm quy nh v qun l hng ho trong khu phi thu quan; - Lm th tc xut khu nhng khng xut khu sn phm gia cng, sn phm sn xut t nguyn liu nhp khu; - Khai nhiu hn so vi thc t hng ho xut khu v chng loi, s lng, trng lng sn phm gia cng, sn phm sn xut t nguyn liu nhp khu. - Xut khu sn phm gia cng, sn phm sn xut t nguyn liu nhp khu khng ph hp vi nguyn liu nhp khu; nhp khu sn phm gia cng t nc ngoi khng ph hp vi nguyn liu xut khu; - T s dng nguyn liu, vt t, my mc, thit b, linh kin nhp khu gia cng khng ng mc ch quy nh; - T thay i mc ch s dng hng ho c min thu, xt min thu m khng khai thu; - Khng khai hoc khai sai hng ho nhp khu t khu phi thu quan vo ni a; - Khng ghi chp trong s sch k ton cc khon thu lin quan n vic xc nh s tin thu phi np; - Cc hnh vi c khng khai hoc khai sai khc v tn hng, chng loi, s lng, trng lng, cht lng, tr gi, thu sut, xut x hng ho xut khu, nhp khu trn thu. (8) Vi phm quy nh v np thu - Ngi np thu, ngi bo lnh np thu c hnh vi chm np tin thu theo quy nh php lut qun l thu. - Ngi np thu do khai sai c hon thu cao hn quy nh. (9) Vi phm cc quy nh chnh sch qun l hng ho xut khu, nhp khu, qu cnh hng ho; phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh - Xut khu, nhp khu hng ho tri vi quy nh v: +Trao i hng ho ca c dn bin gii; + Nhp khu hng vin tr nhn o; + Xut khu, nhp khu qu biu, ti sn di chuyn, hng ho ca ngi xut cnh, nhp cnh; + Vi phm quy nh ti cc im a, b v c khon ny th ngoi vic pht tin cn b tch thu tang vt vi phm; trng hp tang vt vi phm thuc danh mc xut khu, nhp khu c iu kin hoc phi c giy php th b buc a ra khi lnh th Vit Nam ti ca khu nhp, nh ch xut khu hoc buc tiu hu. - Qu cnh, chuyn khu hng ho; xut cnh, nhp cnh, qu cnh phng tin vn ti thuc din phi c giy php m khng c giy php ca c quan c thm quyn. - Tm nhp - ti xut, tm xut - ti nhp hng ho thuc din phi c giy php m khng c giy php; Xut khu, nhp khu hng ho khng ng ni dung ghi trong giy php.
108
- Xut khu, nhp khu, a vo Vit Nam hng ho thuc din cm xut khu, cm nhp khu hoc tm ngng xut khu, tm ngng nhp khu; - a hng ho gi mo xut x vo lnh th Vit Nam; - Xut khu hng ho gi mo xut x; - Nhp khu hng ho thuc din phi c giy php m khng xut trnh c giy php trong thi hn 30 (ba mi) ngy k t ngy hng v n ca khu; - Xut khu, nhp khu hng ho khng iu kin, tiu chun k thut theo quy nh ca php lut; - Xut khu hng ho khng c giy php theo quy nh; - Xut khu, nhp khu hng ho khng c nhn hng ho theo quy nh php lut; - T thay i mc ch s dng hng ho l nguyn liu, vt t, linh kin, my mc, thit b gia cng; hng ho tm nhp - ti xut, tm xut - ti nhp thuc din cm xut khu, cm nhp khu hoc xut khu, nhp khu c iu kin m khng c php ca c quan nh nc c thm quyn. (10) Vi phm quy nh v qun l kho ngoi quan, kho bo thu - Khng thng bo cho c quan hi quan khi hp ng thu kho ht hn; - Khng a hng ho ra khi kho ngoi quan khi hp ng thu kho ht hn. - Di chuyn hng ho t kho ngoi quan ny sang kho ngoi quan khc khi cha c s ng ca c quan hi quan; - T m rng, thu hp, di chuyn a im kho ngoi quan; - Khng m s theo di vic xut khu, nhp khu, xut kho, nhp kho hng ho theo quy nh ca php lut. - a t nc ngoi vo kho ngoi quan hng ho thuc din khng c lu gi trong kho ngoi quan theo quy nh; - Tip tc kinh doanh kho ngoi quan khi b thu hi Giy php thnh lp kho ngoi quan; - Ty xo, sa cha Giy php thnh lp kho ngoi quan; - T tu tn hng ho lu gi trong kho ngoi quan, kho bo thu; - Tiu hy hng ho lu gi trong kho ngoi quan, kho bo thu khng ng quy nh php lut. (11) Xc phm, e do, cn tr cng chc hi quan ang thi hnh cng v - Xc phm danh d hoc cn tr cng chc hi quan ang thi hnh cng v. - e do hoc dng v lc chng li cng chc hi quan ang thi hnh cng v m khng phi l ti phm. 2.3.2. Nhng hnh vi khng b x pht hnh chnh trong lnh vc hi quan
109
- Hng ho, phng tin vn ti c a vo lnh th Vit Nam do b ho hon, thin tai, ch ho, s kin bt ng, trong tnh th cp thit phi khai hi quan theo quy nh ca php lut; hng ho, phng tin vn ti phi c a ra khi lnh th Vit Nam sau khi cc yu t nu trn c khc phc. - Nhm ln trong qu trnh nhp khu, gi hng ho vo Vit Nam nhng c ngi gi hng, ngi nhn hoc ngi i din hp php thng bo bng vn bn vi c quan hi quan, c th trng c quan hi quan ni tip nhn v x l h s chp nhn trc thi im kim tra thc t hng ho hoc quyt nh min kim tra thc t hng ho trong trng hp hng ho nhp khu l ma ty, v kh, ti liu phn ng. Vic thng bo nhm ln phi c ngi gi hng, ngi nhn hng hoc ngi i din hp php thc hin bng vn bn, nu r l do gi cho c quan hi quan km theo cc chng t lin quan n vic nhm ln. - Khai b sung h s hi quan trong cc trng hp sau: + Trc thi im c quan hi quan kim tra thc t hng ho hoc quyt nh min kim tra thc t hng ho, ngi khai hi quan pht hin h s hi quan np c sai st; + Ngi np thu t pht hin nhng sai st nh hng n s thu phi np trong thi hn 60 (su mi) ngy, k t ngy ng k t khai hi quan nhng trc khi c quan hi quan thc hin kim tra thu, thanh tra thu ti tr s ca ngi np thu. Trong trng hp ny, ngi np thu vn b x pht v hnh vi chm np thu. - Xut khu, nhp khu hng ho khng ng vi khai hi quan lm thiu s thu phi np hoc tng s thu c min, gim, c hon nhng s thu chnh lch khng qu 500.000 ng i vi trng hp vi phm do c nhn thc hin hoc 1.000.000 ng i vi trng hp vi phm do t chc thc hin. - Xut khu, nhp khu hng ho khng ng vi khai hi quan v s lng, trng lng m hng ho xut khu, nhp khu khng ng vi khai hi quan c tr gi di 10.000.000 ng. - Khai ng tn hng ho thc xut khu, nhp khu nhng khai sai m s, thu sut ln u. - Vi phm quy nh v khai hi quan i vi ngoi t, tin Vit Nam bng tin mt ca ngi xut cnh, nhp cnh m tang vt vi phm c tr gi di 10.000.000 ng. - Ti thi im pht hin hnh vi vi phm c s xc nh thuc trng hp khng x pht th ngi c thm quyn x pht ch lp bin bn chng nhn lu h s; Nu cha c s xc nh hnh vi vi phm c thuc trng hp khng x pht hay khng th ngi c thm quyn x pht lp bin bn vi phm hnh chnh v hi quan; trn c s h s hi quan, ti liu c lin quan, bin bn vi phm hnh chnh v hi quan ra quyt nh v vic khng x pht. - Ngi khai hi quan khai sai m s, thu sut ln u, c quan Hi quan hng dn khai li m s, thu sut cho chnh xc, lp bin bn chng nhn v khng x pht. Vic khai sai m s, thu sut c coi l ln u khi p ng cc iu kin: + Trong thi hn mt nm (tnh n ngy ng k t khai hi quan xut, nhp khu l hng khai sai m s, thu sut) c nhn, t chc cha xut, nhp khu mt hng ; hoc xut, nhp khu mt hng nhng khai m s, thu sut cha ng v cha c pht hin;
110
+ C nhn, t chc b x pht v hnh vi khai sai m s, thu sut ca mt hng nhng qua mt nm k t ngy chp hnh xong quyt nh x pht hoc k t ngy ht thi hiu thi hnh quyt nh x pht m khng ti phm; + Cha c c quan Hi quan hng dn khai m s, thu sut mt hng ny hoc hng dn nhng cha ng. 2.4. Thi hiu x pht a) Quyt nh cng ch c hiu lc thi hnh trong thi hn 01 (mt) nm, k t ngy ra quyt nh. b) Trng hp c nhn, t chc b p dng bin php cng ch c tnh trn trnh, tr hon th thi hiu thi hnh c tnh li k t thi im hnh vi trn trnh, tr hon c chm dt. c) Cc bin php cng ch thi hnh quyt nh x pht chm dt hiu lc, k t khi tin thu, tin pht b cng ch c np vo ngn sch nh nc v cc ni dung khc ca quyt nh x pht c thc hin xong. Cn c chm dt thi hnh quyt nh cng ch l chng t np tin thu, tin pht vo ngn sch nh nc ca ngi b cng ch, c xc nhn ca Kho bc Nh nc hoc c quan c php thu thu, c quan ngn hng trch chuyn tin np thu, np pht t ti khon ca ngi np thu. d) Cch tnh thi hn, thi hiu - Thi hn, thi hiu trong Php lnh X l vi phm hnh chnh quy nh theo thng hoc theo nm th khong thi gian c tnh theo thng, nm dng lch, bao gm c ngy ngh theo quy nh ca B lut Lao ng. - Thi hn trong Php lnh X l vi phm hnh chnh quy nh theo ngy th khong thi gian c tnh theo ngy lm vic, khng bao gm ngy ngh theo quy nh ca B lut Lao ng. 2.5. Cc bin php x l vi phm hnh chnh trong lnh vc hi quan. Cc t chc v c nhn vi phm nhng li hnh chnh trong lnh vc hi quan cha ti mc truy cu trch nhim hnh s nh nu ti mc 2.3, tu theo mc vi phm, tnh tit tng nng hay gim nh m c th b x l theo cc bit php sau y: 2.5.1. Cnh co. Cnh co: p dng i vi c nhn, t chc vi phm ln u, c tnh tit gim nh, hoc i vi mi hnh vi vi phm hnh chnh do ngi cha thnh nin t 14 tui n di 16 tui thc hin. 2.5.2. Pht tin. i vi hnh vi trn thu, gian ln thu th mc pht tin l t 1 n 3 ln s thu trn, gian ln. i vi hnh vi khai thiu ngha v thu hoc khai tng s thu c min, gim, c hon th mc pht tin l 10% s tin thu khai thiu, s tin thu c min, gim, s tin thu c hon khai tng. i vi hnh vi chm np tin thu th mc pht tin l 0,05% mi ngy tnh trn s tin thu np chm.
111
i vi hnh vi khng thc hin trch, chuyn ton b hoc mt phn tng ng s tin phi np t ti khon ca t chc, c nhn b cng ch thi hnh quyt nh hnh chnh v thu vo ngn sch nh nc th b pht tin tng ng vi s tin khng trch chuyn. Mc pht tin ti a i vi hnh vi vi phm hnh chnh khc v hi quan l 70.000.000 ng v v th tc thu l 100.000.000 ng. Mc tin pht c th i vi mt hnh vi vi phm l mc trung bnh ca khung tin pht c quy nh i vi hnh vi . Trng hp c tnh tit gim nh th mc tin pht c gim xung nhng khng thp hn mc ti thiu ca khung tin pht. Trng hp c tnh tit tng nng th mc tin pht c th c tng ln nhng khng vt mc ti a ca khung tin pht. 2.5.3. Pht b sung. Ty theo tnh cht, mc vi phm, c nhn, t chc vi phm hnh chnh cn c th b p dng mt hoc cc hnh thc x pht b sung sau y: - Tc quyn s dng giy php, chng ch hnh ngh; - Tch thu tang vt, phng tin c s dng vi phm hnh chnh. 2.5.4. Bin php khc phc hu qu. Ngoi cc hnh thc x pht c quy nh trn, c nhn, t chc vi phm hnh chnh cn c th b p dng mt hoc cc bin php khc phc hu qu sau y: - Buc tiu hy tang vt vi phm l vn ho phm c hi, hng ho gy hi cho sc kho con ngi, vt nui v cy trng; - Buc a ra khi lnh th Vit Nam hoc buc ti xut hng ho, phng tin vi phm ti ca khu nhp; - Buc np li s tin bng tr gi tang vt, phng tin vi phm b tiu th, tu tn, tiu hy tri vi quy nh ca php lut. - T chc, c nhn vi phm phi chu mi chi ph thc hin cc bin php khc phc hu qu.
112
Chng 8: Phc tp h s hi quan v kim tra sau thng quan 1. Phc tp h s hi quan 1.1. Khi qut v phc tp h s hi quan 1.1.1. Khi nim Phc tp hi quan l bin php kim tra, i chiu cc chng t hi quan trong h s hi quan ca l hng xut khu, nhp khu thng quan nhm xc nh vic tun th php lut v hi quan ca ngi khai bo hi quan v cn b, cng chc hi quan trong qu trnh lm th tc hi quan. 1.1.2. Mc ch a. Pht hin chnh xc, kp thi nhng sai st, khng hp l gia khai hi quan v cc chng t trong h s hi quan, cc du hiu vi phm php lut v hi quan. b. Pht hin cc sai st v nghip v hi quan do cng chc hi quan thc hin. c. Phn loi xc nh ngi chp hnh tt php lut v hi quan. 1.1.3. Yu cu: a. Ni dung, trnh t cng tc phc tp h s hi quan phi c thc hin ng theo quy nh. b. Cng tc phc tp h s phi m bo chnh xc, kp thi v trung thc; c. Hon chnh, sp xp b h s hi quan phc v cng tc thng k hi quan, lu tr y , khoa hc, d tra cu. 1.1.4. S cn thit v vai tr ca phc tp h s hi quan Lun tn ti cc nguyn nhn dn n lm trai php lut ca ch cc i tng hi quan v ca cng chc hi quan. Do vy, cn thit phi c cc bin php i ph vi nhng vi phm ny. Phc tp hi quan c vai trn ngy cng quan trong khi m th tc hi quan ngy mt n gin v thng thong hn. 1.1.5. Tnh cht php l ca phc tp h s hi quan. Tnh cht php l quy nh trch nhim ca cn b, cng chc hi quan thc hin vic phc tp h s hi quan: a. Trch nhim ca cng chc hi quan. - Phi thc hin y , ng theo ni dung trnh t cng vic v phi chu trch nhim trc php lut v cp trn trc tip. - Pht hin kp thi nhng sai st v k thut nghip v. - xut kin i vi nhng trng hp vi phm thuc thm quyn hoc xut, bo co cp trn gii quyt i vi nhng trng hp vt thm quyn.
113
- Nhp cc d liu theo cc tiu ch quy nh. - Bo co kt qu thc hin cng vic. b. Trch nhim ca i trng i K ton thu v phc tp h s hi quan: - i trng chu trch nhim trc Chi cc trng Hi quan t chc thc hin cc cng vic. - Lp k hoch t chc phc tp h s hi quan cho tng thi k. - a ra kt lun v kt qu phc tp h s hi quan do cng chc hi quan thc hin, c quyn bo lu kin. - Ph duyt ni dung kin xut ca cng chc hi quan tha hnh hoc trc tip lm bo co, xut kin x l. - Ch o vic thc hin cng tc bo co tng hp kt qu phc tp v t chc sp xp h s hi quan lu tr ti n v hoc chuyn b phn lu tr. c. Trch nhim ca Chi cc trng Chi cc Hi quan: - Chi cc trng Chi cc Hi quan chu trch nhim trc Cc trng ton b cng tc phc tp h s hi quan ti Chi cc. - Gii quyt, x l cc trng hp vi phm thuc thm quyn; hoc bo co v chuyn ton b h s hi quan trn nhng trng hp vi phm vt thm quyn v phc tp hoc c du hiu vi phm php lut nhng khng c iu kin xc minh; - Phi hp vi cc n v trong v ngoi ngnh phc v tt cng tc phc tp h s hi quan; Cung cp h s hi quan khi c yu cu phc v cng tc kim tra sau thng quan; - Qun l gio dc tt, t chc hc tp, c rt kinh nghim i vi cng chc hi quan. - B tr cng chc hi quan theo hng chuyn mn ho. - Bo co cc trng theo nh k hoc t xut v kt qu phc tp. 1.2. Phc tp h s hi quan. 1.2.1. i tng ca phc tp h s hi quan. i tng ca phc tp hi quan l kim tra, i chiu cc chng t hi quan trong h s hi quan. Ton b h s hi quan ca cc l hng xut khu, nhp khu ngay sau khi thng quan u phi c phc tp. 1.2.2. Thi gian phc tp h s hi quan + 15 ngy k t ngy hng ho c thng quan i vi cc trng hp hng ho xut khu, nhp khu theo hp ng mua bn hoc cc loi hnh hng ho lm th tc hi quan bnh thng, khng np h s, chng t; + 05 ngy k t ngy ra quyt nh khng thu thu hoc hon thu hoc hon tt vic thanh khon hp ng gia cng hoc sau khi nhn c t khai ti xut, ti nhp tr li i vi hng gia
114
cng, nhp nguyn liu sn xut xut khu; hng tm nhp - ti xut, hng tm xut - ti nhp v cc hng ho khc c thi hn thanh khon theo h s ko di, nhng khng qu 365 ngy sau khi thng quan; + Ngay sau khi np b sung chng t i vi cc trng hp n chng t th nhng khng qu 15 ngy k t ngy thng quan. Nu n C/O th khng qu 70 ngy k t ngy hng ho c thng quan. 1.2.3. a im phc tp h s hi quan Chi cc Hi quan ca khu, Chi cc Hi quan ngoi ca khu v cc n v tng ng (sau y gi tt l Chi cc Hi quan) ni ng k t khai hi quan cho l hng xut khu, nhp khu; 1.2.4. Phng php phc tp hi quan - Phng php i chiu so snh. - Phng php phn tch kim tra trng tm trng im. 1.2.5. Quy trnh phc tp h s hi quan. Bc 1: Lp k hoch phc tp h s hi quan: (1). Cn c lp k hoch: - K hoch do Phng Kim tra sau thng quan, Cc Hi quan tnh, thnh ph lp theo k (theo tng thng, tng qu, tng nm); - c im, tnh hnh khi lng cng vic, nhn s thc t ca n v, v cc thng tin khc nm c ti thi im thng quan; - Cc tiu ch phn loi h s hi quan theo trng tm, trng im (2). Cc tiu ch phn loi h s hi quan: a. Theo loi hnh hng ho xut khu, nhp khu: - Hng kinh doanh theo hp ng mua bn; - Hng u t, hng gia cng cho nc ngoi, hng gia cng ngoi nc, hng nhp khu nguyn liu sn xut xut khu; - Hng tm nhp- ti xut, tm xut- ti nhp, hng chuyn khu, hng qu cnh; - Cc loi hnh hng ho khc thuc nhm xut khu, nhp khu phi mu dch. - Loi hnh hng ho xut khu, nhp khu khc. b. Theo nhm hng hoc mt hng xut khu, nhp khu: - Nhm hng, mt hng xut khu, nhp khu phi lu v gi tnh thu: + Mt hng nm trong Danh mc qun l gi ca nh nc; + Mt hng iu kin p gi theo hp ng thng mi; + Mt hng mi, ang phi xy dng gi
115
- Nhm hng, mt hng xut khu, nhp khu phi lu v thu sut thu xut khu, thu nhp khu: + Nhng mt hng xut khu, nhp khu nhy cm, c nhiu kh nng gian ln v chnh sch qun l hng ho ca Nh nc. c. Qu trnh chp hnh php lut v hi quan ca ngi khai hi quan Khi phc tp h s hi quan cn phi xem xt cc yu t cc tiu ch: - Chp hnh tt php lut hi quan, cha c vi phm; - Chp hnh tt php lut hi quan, c vi phm nhng mc vi phm khng ln (thuc thm quyn x pht ca Chi cc), hoc khng c tnh vi phm; - Chp hnh khng tt php lut hi quan, thng xuyn c vi phm; - n v mi lm th tc xut khu, nhp khu qua n v d. Theo hnh thc kim tra thc t hng ho: - Nhng l hng xut nhp khu thuc din c min kim tra thc t; - Nhng l hng thuc din kim tra xc sut theo t l khng qu 10%; - Nhng l hng thuc din kim tra ton b 100% e. Cc thng tin khc: - Nm c qua h thng h s cn lu tr, bo co; - Nm tnh hnh trong ni b hoc trn a bn qun l ca Chi cc t i th tc hng ho xut khu, nhp khu, i kim sot v cc n v khc c lin quan; - Nm thng tin t trong ngnh nh kin ch o ca cp trn - Nm bt khai thc thng tin t ngoi ngnh nh cc doanh nghip, cc t chc, c quan qun l chuyn ngnh ... (3). Ni dung k hoch phc tp hi quan: a. Lnh o i k ton thu v phc tp h s hi quan c nhim v: - Cn c vo cc ni dung quy nh tin hnh lp k hoch phc tp h s hi quan theo tng thi k v theo nguyn tc phn loi h s hi quan. - Phn cng c th cho tng cng chc thc hin; - Gim st v thc hin k hoch ra, gii quyt cc vng mc thuc thm quyn v bo co lnh o. b. Lnh o chi cc Hi quan ph trch i k ton thu v phc tp h s hi quan c nhim v : - Ph duyt k hoch, chng trnh phc tp h s theo tng thi k.
116
- C ch o, nh hng phc tp h s hi quan trn c s tnh hnh qun l hng ho thc t ti n v v theo ch o ca cp trn; - Gim st vic thc hin k hoch ph duyt, gii quyt cc vng mc thuc thm quyn v bo co lnh o. c. Cng chc hi quan c nhim v thc hin cc cng vic sau: - Tin hnh phn loi h s trn c s kt hp vi thng tin ca mnh v cc tiu ch; - Xc nh kt qu phn loi l h s hi quan thuc din trng im hay khng thuc din trng im. d. Trong thi hn 10 ngy u ca tng thi k k hoch bo co v Cc (phng kim tra sau thng quan) lm c s kim tra gim st qu trnh. Bc 2: Tin hnh phc tp h s hi quan: Cng chc hi quan cn c kt qu phn loi h s ti Bc 1 trn tin hnh phc tp h s hi quan theo trnh t sau: (1). i vi h s hi quan khng thuc din trng im: a. Kim tra i chiu s ng b v y ca h s hi quan. b. Kim tra, i chiu kt qu kim tra tnh thu. (2). i vi h s hi quan thuc din trng im: a. Thc hin ni dung kim tra nh trn; b. Kim tra theo ni dung, trnh t cc bc lm th tc hi quan, gm: - Kim tra i chiu vi chnh sch qun l hng ho xut khu, nhp khu; - Kim tra kt qu, cch ghi xc nhn kt qu kim tra thc t hng ho ca b phn kim tra thc t hng ho (i vi l hng phi kim tra thc t); - Kim tra, i chiu kt qu kim tra vic tnh thu vi cc quy nh hin hnh. c. Thc hin cc bc kim tra khc trong cc trng hp c th sau: - i vi nhng mt hng phi phn tch, phn loi hoc gim nh: + Kim tra tnh hp php, kt qu phn tch, phn loi, hoc chng th gim nh; + So snh i chiu vi kt qu kim tra thc t hng ho (nu c) ca c quan hi quan khi lm th tc v h s hi quan; + Trng hp c nghi ng v kt qu phn tch, phn loi, gim nh, phi ghi kin ca mnh vo "Phiu ghi kt qu phc tp h s hi quan" - i vi nhng l hng vi phm: Kim tra li vic lp bin bn vi phm, cn c x pht, mc pht, thm quyn pht.
117
(3). Ton b ni dung c phc tp v cc kin xut x l (nu c) phi c ghi r vo "Phiu ghi kt qu phc tp h s hi quan v nhp cc d liu theo cc tiu ch quy nh trong ni dung "Phiu ghi kt qu phc tp h s hi quan" vo my vi tnh (nu c) Bc 3: X l kt qu phc tp h s hi quan: (1). Tip theo tin hnh phn loi tng h s hi quan theo cc tiu ch sau: a. Nhng h s hi quan khng c vi phm, hoc khng pht hin vi phm; b. Nhng h s cha hon chnh, c sai st mang tnh k thut thuc trch nhim ca cng chc hi quan hoc nhng h s vi phm thuc thm quyn x l ca chi cc trng; c. Nhng h s hi quan vi phm vt thm quyn x l ca cp chi cc hi quan hoc c nhng du hiu vi phm php lut hi quan; Tip theo: cng chc hi quan chuyn ton b h s hi quan phc tp km "Phiu ghi kt qu phc tp h s hi quan" cho Lnh o i k ton thu v phc tp h s hi quan. (2). Lnh o i k ton thu v phc tp h s hi quan xem xt kt qu phc tp hi quan, i chiu vi kt qu lm th tc hi quan v cc ngun thng tin khc thu c a ra kt lun ca mnh, c ghi r ti "phiu ghi kt qu phc tp h s hi quan", c th: a. Nu ng theo kt lun phc tp hi quan trn th k xc nhn v chuyn li cho cng chc hi quan tin hnh lu tr h s theo quy nh; b. Nu ng vi kt lun trn th ghi kin xut ca mnh v trnh lnh o Chi cc x l (3). Lnh o Chi cc Hi quan sau khi nhn c h s hi quan tin hnh x l nh sau: a. Nu vi phm thuc thm quyn x l ca cc b phn nghip v th chuyn cc b phn nghip v gii quyt. Nu vi phm thuc thm quyn ca cp lnh o Chi cc x l th lm cc th tc lnh o Chi cc ra quyt nh x l; sau chuyn b phn lu tr h s theo quy nh; b. Nu vi phm vt qu thm quyn x l ca cp Chi cc th hon chnh h s, bo co cc hi quan. Trng hp ngi khai hi quan thuc a bn kim tra sau thng quan ca Cc Hi quan tnh, thnh ph khc. Nu l hng vi phm vt thm quyn x l th Chi cc Hi quan, chm nht l sau 03 ngy lm vic k t ngy kt thc phc tp, phi bo co kt qu phc tp v chuyn ton b h s ln Cc Hi quan x l tip. c. T chc rt kinh nghim, chn chnh nhng sai st k thut. (4). Nguyn tc chuyn v nhn h s hi quan: a. Chi cc Hi quan c cng vn gi Cc Hi quan tnh, thnh ph, trong nu r s b h s, s t khai v ngy ng k t khai; s lng cc chng t trong b h s (bn chnh, bn sao); hnh thc vi phm hoc du hiu vi phm ca ngi khai hi quan;
118
b. H s hi quan gi phi l bn chnh, c gi bng chuyn pht nhanh theo ng bu in hoc gi trc tip; Cc n v nhn c h s phi c vn bn xc nhn s h s, s chng t trong h s nhn c v gi li Chi cc Hi quan. c. Cc hi quan tnh, thnh ph sau khi nhn c h s hi quan do Chi cc gi n, x l nh sau: - Nu h s thuc loi vi phm php lut hi quan, vt thm quyn x l ca cp Chi cc hi quan th chuyn b phn tham mu x l xem xt bo co lnh o cc ra quyt nh x l theo thm quyn; - Nu h s hi quan c du hiu vi phm php lut hi quan th chuyn Phng kim tra sau thng quan xem xt bo co Lnh o Cc ra quyt nh kim tra sau thng quan; Bc 4: Tng hp v bo co (1). Kt thc phc tp h s hi quan, cng chc hi quan ghi y cc tiu ch quy nh trong cc mu S di y: - S theo di phc tp h s hi quan ti Chi cc Hi quan theo tng loi hnh - Mu s 03STD/PT. - S theo di kt qu x l h s hi quan ti Chi cc Hi quan (i vi nhng h s phi x l pht, truy thu, truy hon) - Mu s 04-SXL/PT. (2). i k ton thu v phc tp h s hi quan thc hin vic bo co theo mu sau y: - Bo co tng hp kt qu phc tp, x l h s hi quan ti Chi cc Hi quan (bo co thng) - mu s 05-BC/PT theo Ph lc 2 km, chuyn lnh o Chi cc k theo thm quyn. - Chuyn h s hi quan phc tp cho b phn lu tr h s hi quan theo ng quy nh (i vi h s lu) 2. Kim tra sau thng quan. 2.1. Khi qut v kim tra sau thng quan 2.1.1. Khi nim Kim tra sau thng quan l hot ng kim tra ca c quan hi quan nhm thm nh tnh chnh xc, trung thc ca ni dung cc chng t m ch hng ho hoc ngi c u quyn, t chc, c nhn trc tip xut khu khai, np, xut trnh vi c quan hi quan, ngn chn, x l hnh vi vi phm php lut v hi quan, gian ln thu, vi pham chnh sch qun l xut nhp khu i vi hng ho xut khu, nhp khu c thng quan 2.1.2. S cn thit v vai tr ca kim tra sau thng quan. Tn ti khch quan ca nhng nguyn nhn vi phm php lut v hi quan. B sung cho nhng khim khuyt ca qu trnh thng quan hi quan. 2.1.3. Ngha v v quyn ca cc bn trong kim tra sau thng quan. 2.1.3.1. Ngha v v quyn ca ngi kim tra:
119
a - Ngha v: - Xut trnh quyt nh kim tra v chng minh th hi quan; - Thc hin ng trnh t kim tra, th tc kim tra; - Tun th php lut, m bo tnh khch quan, chnh xc; - Khng a ra cc yu cu tri php lut, gy kh khn, phin h cho n v c kim tra, cc t chc, c nhn c lin quan; - Khng c kt lun sai s tht; - Bo co ngi k quyt nh kim tra sau thng quan v kin ngh cc bin php gii quyt kt qu kim tra; - Chu trch nhim trc php lut v bin bn kt lun kim tra; - Chp hnh quy ch bo mt; qun l v s dng ng mc ch cc chng t, ti liu c cung cp. b - Quyn ca ngi kim tra: - Yu cu n v c kim tra xut trnh cc chng t, s sch k ton, cc chng t khc lin quan n hng ho xut khu, nhp khu c thng quan; - Kim tra thc t hng ho xut khu, nhp khu; - Lp bin bn kt lun kim tra, bin bn vi phm i vi trng hp c vi phm php lut v kin ngh bin php gii quyt; - p dng cc bin php x l vi phm hnh chnh theo quy nh ca php lut. 2.1.3.2. Ngha v v quyn ca n v b kim tra: a - Ngha v: - C ngi c thm quyn lm vic vi on kim tra; - To iu kin ngi kim tra thi hnh cng v; - Cung cp y cc chng t, s sch k ton v cc chng t khc c lin quan n hng ho xut khu, nhp khu theo yu cu ca ngi kim tra; - n v c kim tra phi chp hnh cc quy nh v kim tra sau thng quan, quyt nh kim tra, bin bn kt lun kim tra; - Khng cn tr hot ng kim tra di mi hnh thc. b - Quyn: - Yu cu ngi kim tra xut trnh quyt nh kim tra, chng minh th hi quan; - T chi vic kim tra nu quyt nh kim tra khng ng vi quy nh ca php lut; - Khiu ni, t co v hnh vi vi phm php lut ca ngi kim tra trong qu trnh kim tra;
120
- c gii trnh v bin bn kt lun kim tra, kin ngh v bin php gii quyt ca ngi kim tra; - Nhn bin bn kt lun kim tra; - Yu cu c quan Hi quan bi thng thit hi do vic x l kt qu kim tra khng ng php lut gy ra. 2.1.4. Tnh cht php l ca kim tra sau thng quan. - Cc trng Cc Hi quan tnh, lin tnh, thnh ph trc thuc trung ng k quyt nh kim tra sau thng quan i vi hng ho xut khu, nhp khu c thng quan khi c du hiu vi phm php lut hi quan ca cc t chc, c nhn hot ng xut khu, nhp khu, c tr s v ng k m s thu trong phm vi, a bn qun l ca mnh. - i vi nhng trng hp ni dung kim tra phc tp, lin quan n nhiu i tng, du hiu vi phm lin quan n phm vi qun l ca nhiu Cc Hi quan tnh, thnh ph th Tng cc trng Tng cc Hi quan ra quyt nh kim tra sau thng quan. 2.2. Kim tra sau thng quan. 2.2.1. i tng chu kim tra sau thng quan i tng kim tra sau thng quan l cc chng t thuc h s hi quan, chng t k ton, s k ton, bo co ti chnh, cc d liu in t v cc giy t khc c lin quan n l hng xut khu, nhp khu ca cc t chc, c nhn. 2.2.2. Phm vi kim tra sau thng quan a. Vic kim tra sau thng quan ch c tin hnh khi pht hin c du hiu vi phm php lut v hi quan i vi hng ho xut khu, nhp khu c thng quan. Du hiu vi phm php lut v hi quan c th l: + Khi pht hin c du hiu cc chng t thuc h s hi quan khng hp php, hp l theo quy nh v hnh thc, ni dung ghi chp, trnh t thi gian + Khi pht hin c du hiu khai tr gi tnh thu khng hp l, khng ng ch quy nh v qun l gi tnh thu ca nh nc nh: Khai sai gi tnh thu hng ho xut khu, nhp khu, gi thc t phi thanh ton hoc thanh ton; Phng thc v thi gian thanh ton thc t khng ph hp vi vic khai trn h s hi quan v khng ng vi quy nh ca nh nc; Bt hp l trong vic khai phng thc vn ti, phng tin vn ti, qung ng vn ti, tuyn ng vn ti, cc ph vn ti; Bt hp l trong vic khai ph bo him; + Thng tin v xut x, giy chng nhn xut x (C/O). + C du hiu gian ln trong vic hng u i v chnh sch thu, gian ln thng
121
mi. + L hng c du hiu vi phm chnh sch qun l hng ho xut khu, nhp khu ca nh nc. + C thng tin v ni dung kt lun ca chng th gim nh, kt qu phn tch, phn loi l hng xut khu, nhp khu. + C cc du hiu nghi vn khc. b- Trc v trong qu trnh kim tra sau thng quan, c quan Hi quan phi lm vic vi cc c quan nh: thu, ngn hng, bo him, gim nh, vn ti, giao nhn i chiu, thm tra xc minh tnh chnh xc ca cc chng t, ti liu thuc l hng xut khu, nhp khu c thng quan. c- Trng hp cn thit i vi s hng ho xut khu, nhp khu c thng quan cn lu gi ti n v c kim tra hoc t chc, c nhn khc c lin quan th c quan hi quan tin hnh kim tra thc t hng ho c kt lun chnh xc ni dung kim tra. 2.2.3. Thi hn kim tra sau thng quan - Trong thi hn 5 nm, k t ngy thng quan, ngi c thm quyn c quyn ra quyt nh kim tra sau thng quan. - Quyt nh kim tra sau thng quan c thng bo bng vn bn cho n v c kim tra t nht 05 ngy lm vic trc khi tin hnh kim tra. - Thi hn kim tra trc tip ti n v ti a l 05 ngy lm vic. - Nu ht thi hn kim tra m cha thc hin xong c th c gia hn nhng khng qu 05 ngy lm vic v ch c gia hn mt ln. 2.2.4. Ni dung ca kim tra sau thng quan - Kim tra tnh chnh xc, trung thc ca nhng ni dung c k khai trn t khai hi quan, nhng chng t c xut trnh, np cho c quan hi quan, cc chng t, s sch k ton lin quan n hng ho xut khu, nhp khu c du hiu vi phm php lut hi quan; - Kim tra hng ho xut khu, nhp khu c thng quan, nu hng ho cn ang c lu gi ti n v c kim tra. - Kim tra vic chp hng cc quy nh ca php lut v thu i vi hng ho xut khu, nhp khu, chnh sch qun l xut khu, nhp khu; cc quy nh ca php lut v th tc hi quan. 2.2.5. Quy trnh kim tra sau thng quan. Kim tra sau thng quan bao gm cc bc: Bc 1- Chun b kim tra: - Cn c cc thng tin thu thp c, lp k hoch kim tra nu r mc ch, yu cu kim tra, ni dung kim tra, phm vi kim tra, thi gian thc hin kim tra; - D kin nhn s on kim tra v trng on kim tra ph hp vi yu cu cng
122
vic; - Chun b ti liu c lin quan cho cuc kim tra v nghin cu h s. - Tin hnh xc minh mt s thng tin, ti liu c lin quan. - C quan Hi quan c th mi n v c kim tra n tr s c quan hi quan gii trnh, lm r cc du hiu vi phm do c quan Hi quan pht hin c. Nu c s kt lun v cc du hiu vi phm ny th khng phi tin hnh kim tra sau thng quan ti n v c kim tra. Bc 2 - Ban hnh quyt nh kim tra sau thng quan v quy nh thi hn kim tra sau thng quan: - Ban hnh quyt nh kim tra sau thng quan vi cc ni dung: Cn c php l v l do kim tra; Ni dung, phm vi kim tra; Thi hn kim tra; Trng on v cc thnh vin on kim tra (gi tt l ngi kim tra); Trch nhim ca ngi kim tra v n v c kim tra. - Quyt nh kim tra sau thng quan c thng bo bng vn bn. - Quyt nh gia hn thi gian kim tra sau thng quan. Bc 3 - Cng b quyt nh kim tra sau thng quan v tin hnh kim tra sau thng quan: - Cng b quyt nh kim tra sau thng quan. - Tin hnh kim tra: Cn c vo ni dung, phm vi kim tra v du hiu vi phm php lut ghi trong quyt nh kim tra sau thng quan tin hnh: Kim tra s y , tnh hp php, hp l, ng b, chnh xc, trung thc ca h s hi quan lu ti n v kim tra, i chiu vi h s hi quan lu ti c quan hi quan. Kim tra chng t k ton, s k ton, bo co ti chnh c lin quan. Kim tra thc t hng ho nu xt thy cn thit v cn ang c lu gi ti n v b kim tra. Kim tra vic chp hnh cc quy nh ca php lut v thu v thu khc; chnh sch qun l hng ho XNK v cc quy nh khc; Kim tra cc chng t khc c lin quan. - Nu kim tra v pht hin c hnh vi vi phm php lut v hi quan th lp bin bn. Trng on kim tra phi bo co ngay vi ngi ra quyt nh kim tra sau thng quan v nhng nhng vi phm php lut vt qu thm quyn gii quyt ca mnh c cc bin php x l kp thi.
123
- Vic kim tra chng t, s sch, hng ho XNK c thng quan phi m bo nguyn tc: Ch kim tra cc chng t thuc din phi c lu gi theo quy nh ca php lut. Ch kim tra thc t hng ho xut khu, nhp khu c thng quan nu hng ho cn ang c lu gi ti n v b kim tra. Bc 4- Lp bin bn kt lun kim tra: - Kt thc cuc kim tra, on kim tra phi lp bin bn kt lun kim tra. - Bin bn kt lun kim tra c ch k ca trng on kim tra v ngi ng u n v c kim tra hoc ngi c ngi ng u n v c kim tra u quyn; - Trng hp khng nht tr vi ni dung bin bn kt lun kim tra th vn phi k bin bn kt lun kim tra v c quyn ghi r kin ca mnh km theo cc chng t gii trnh, chng minh, nhng vn phi chp hnh kt lun kim tra ca on kim tra. ng thi, c quyn kiu ni vi ngi k quyt nh kim tra sau thng quan; - Trng hp n v c kim tra khng chp hnh quyt nh, khng cung cp y h s, ti liu, chng t, s k ton, bo co ti chnh v cc chng t khc c lin quan cho on kim tra, t chi khng k bin bn th trng on kim tra ghi r kin ca h vi s chng kin ca ngi lm chng, ng thi bo co ngi k quyt nh kim tra p dng cc bin php x l. Bc 5 - T chc thc hin kt lun kim tra: Trng on bo co ngi k quyt nh kim tra sau thng quan. Cn c vo bin bn kt lun kim tra, bin bn vi phm hnh chnh, cp c thm quyn ra quyt nh x l vi phm, c th: i vi trng hp hnh vi vi phm hnh chnh thuc thm quyn x l ca c quan Hi quan. i vi trng hp hnh vi vi phm hnh chnh khng thuc thm quyn x l ca c quan Hi quan. i vi trng hp phi truy thu thu v/hoc cc khon thu khc. i vi trng hp phi truy hon thu v/hoc cc khon thu khc. i vi trng hp c hnh vi vi phm mc phi truy cu trch nhim hnh s. Cc Hi quan ni k quyt nh kim tra sau thng quan c trch nhim: Theo di, n c, p dng cc bin php cng ch theo quy nh. Bo co kt qu kim tra v Tng cc Hi quan (Cc Kim tra sau thng quan) theo di; Thng bo cho Cc Hi quan tnh, lin tnh, thnh ph, Chi cc Hi quan ca khu c lin quan.
124
Chng 8: Nghip v hi quan in t 1- Khi qut v hi quan in t 1.1. Khi nim v mt s thut ng lin quan n hi quan in t. (1) Hi quan in t l vic m ch cc i tng hi quan v c quan hi quan lm th tc hi quan cho i tng hi quan thng qua cc phng tin in t, ng truyn thng tin qua mng, c s d liu thng tin, chng trnh phn mm... (2) Thng ip d liu in t hi quan: L thng tin c to ra, gi i, c nhn v c lu tr bng phng tin in t thc hin th tc hi quan in t. (3) Chng t hi quan in t: L chng t to ra theo quy nh thc hin giao dch in t trong lnh vc ti chnh c s dng thc hin th tc hi quan in t. (4) H thng x l d liu in t hi quan: L h thng thng tin do Tng cc Hi quan qun l tp trung, thng nht, c s dng tip nhn, lu tr, x l v phn hi cc thng ip d liu in t hi quan thc hin th tc hi quan in t. 1.2. c im ca hi quan in t: - Khai hi quan thng qua t khai hi quan in t - Xut trnh, np t khai hi quan v h s hi quan in t thng qua h thng truyn d liu in t, qua internet nn tnh chn thc ca t khai v h s c th b gi mo, thay i trc v sau khi xut trnh. - Kim tra, tip nhn h s v t khai hi quan thng qua cc chng t v t khai in t. - ng k hi quan in t thng qua h thng d liu v truyn ti thng tin, qua mng internet. 1.3. Vai tr v tc dng ca hi quan in t - Nng cao nng sut, tit kim thi gian, chi ph trong vic tin hnh cc th tc hi quan cho i tng hi quan. - n gin ho cc th tc hi quan. - m bo tnh cng khai, minh bch v thun li. - Hi nhp v thng nht v th tc hi quan. - Thc y pht trin hot ng thng mi quc t. 1.4. iu kin xy dng trin v p dng hi quan in t. a. C s php l v hi quan in t b. iu kin v vt cht k thut c. Nhn lc
125
1.5. i tng v phm vi p dng ca hi quan in t. a) i tng p dng: Cc doanh nghip thuc mi thnh phn kinh t t nguyn ng k v c C quan Hi quan chp nhn tham gia th tc hi quan in t. b) Phm vi p dng: Quy trnh th tc hi quan in t p dng i vi hng ho xut khu, nhp khu theo hp ng lm th tc hi quan ti Cc Hi quan thnh ph Hi Phng, Cc Hi quan thnh ph H Ch Minh v cc Cc Hi quan Tnh, Thnh ph khc khi c php thc hin th im th tc hi quan in t do B trng B Ti chnh quyt nh. 1.6. ng k hi quan in t. a) ng k mu HQ/2005-KT v np bn ng k cho Chi cc Hi quan in t ni ng k. b) Chm nht 3 ngy lm vic k t ngy nhn c bn ng k, kim tra cc tiu ch trn bn ng k ca doanh nghip nu ph hp trnh Cc trng ph duyt, cp ti khon truy nhp v Giy cng nhn tham gia th tc hi quan in t HQ/2005-CNT, nu khng ph hp th thng bo t chi c nu r l do. 2. Th tc hi quan in t 2.1. Khi nim v th tc hi quan in t. Th tc hi quan in t l nhng cng vic m ngi khai hi quan v cng chc hi quan phi thc hin theo lut nh v vic k khai, ng k t khai hi quan, kim tra h s hi quan v quyt nh thng quan thng qua h thng in t. 2.2. Nguyn tc tin hnh hi quan in t. Cc nguyn tc tin hnh th tc hi quan gm: (a) ng php lut, cng khai, nhanh chng, thun tin; (b) Kim tra hi quan i vi hng ha xut khu, nhp khu v phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh c da trn c s qun l ri ro. 2.3. Khai hi quan in t. 2.3.1. Ngi khai hi quan in t bao gm: (1) Ch hng (2) Ngi c ch hng u quyn; (3) T chc c u thc; (4) i l lm th tc hi quan; (5) i l giao nhn, vn ti, ngi iu khin phng tin vn chuyn. 2.3.2. Quyn ca ngi khai hi quan in t:
126
- Yu cu ban hnh Quyt nh trc i vi hng ho d kin xut khu, nhp khu trn c s cc thng tin do doanh nghip cung cp; - Yu cu cung cp thng tin v qu trnh x l h s in t thng qua h thng x l d liu in t hi quan. 2.3.3. Ngha v ca ngi khai hi quan in t: - Thc hin vic lu gi v m bo tnh ton vn ton b chng t hi quan. - Sao chp v lu gi bn sao ca chng t hi quan in t. 2.3.4. Thi im kim tra thng tin khai v thi hn khai hi quan in t a) Thi im kim tra thng tin khai hi quan in t - Kim tra, chp nhn ng k t 8h00 n 12h00 v t 13h00 n 17h00 (tr ngy ngh v ngy l). - Trong trng hp ngoi gi hnh chnh, Chi cc trng Chi cc Hi quan b) Thi hn khai in t - Vi hng ha nhp khu, thi gian khai c thc hin trc khi hoc trong thi hn 30 ngy, k t ngy hng ha n ca khu; - Vi hng ha xut khu, thi gian c thc hin chm nht l 08 gi trc khi phng tin vn ti xut cnh; - Thng tin khai hi quan in t c gi tr lm th tc hi quan trong thi hn 15 ngy, k t ngy c quan hi quan chp nhn thng tin khai hi quan in t. 2.3.5. Th tc tin hnh khai hi quan in t: (1) To thng tin khai hi quan in t trn my tnh theo ng cc tiu ch v khun dng chun quy nh v chu trch nhim trc php lut v cc ni dung khai. (2) Gi cc thng tin khai hi quan in t n Chi cc Hi quan in t ni ng k tham gia; (3) Tip nhn thng tin phn hi ca c quan hi quan: i Nhn Thng bo t chi t khai hi quan in t v sa i, b sung t khai hi quan in t theo yu cu ca c quan hi quan. Hoc ii. Nhn Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t v thc hin cc cng vic di y, nu t khai hi quan in t c chp nhn: - Thc hin cc yu cu ti Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t; - In t khai (02 bn) v ph lc t khai hi quan in t in theo theo mu ( nu hng ha xut khu, nhp khu c t 4 mt hng tr ln ); bn k s container; k, ng du vo t khai hi quan in t in, ph lc t khai, bn k s container.
127
- i vi hng ha c Chi cc hi quan in t cho php thng quan ngay trn c s t khai hi quan in t th ngi khai hi quan mang t khai hi quan in t in n c quan hi quan xc nhn thng quan in t; - i vi hng ha Chi cc hi quan in t yu cu phi xut trnh, np chng t thuc h s hi quan trc khi thng quan th doanh nghip np, xut trnh t khai hi quan in t in cng cc chng t thuc h s hi quan theo yu cu; - i vi hng ha Chi cc hi quan in t yu cu phi xut trnh chng t thuc h s hi quan v kim tra thc t hng ha th doanh nghip np, xut trnh t khai hi quan in t in cng cc chng t thuc h s hi quan v xut trnh hng ha Chi cc hi quan in t kim tra theo yu cu; - i vi hng ha c Chi cc hi quan in t chp nhn gii phng hng hoc cho php mang hng ho v bo qun th ngi khai hi quan mang t khai hi quan in t in n c quan hi quan xc nhn "Gii phng hng" hoc "Hng mang v bo qun". Sau khi c chp nhn gii phng hng hoc cho php mang hng ho v bo qun ngi khai hi quan phi tip tc thc hin cc yu cu ca c quan hi quan hon thnh th tc thng quan hng ha; - Vic xc nhn thng quan in t, gii phng hng, hng mang v bo qun, c thc hin ti Chi cc hi quan in t ni ng k t khai hi quan hoc b phn thc hin th tc hi quan in t ti ca khu. (4) i vi cc trng hp cn xc nhn thc xut cho l hng xut khu, ngi khai hi quan khai b sung thng tin v vn ti n hoc ho n ti chnh (i vi hng ha xut khu a vo khu ch xut) v nhn Thng bo thc xut ca c quan hi quan. (5) Ngi khai hi quan c php chm np/xut trnh bn chnh mt s chng t trong h s hi quan tr giy php xut khu, nhp khu i vi hng ho phi c giy php xut khu, nhp khu theo quy nh ca php lut v phi khai v vic chm np trn t khai hi quan in t. Ngi khai hi quan phi khai, np/ xut trnh cc chng t theo yu cu c quan hi quan trong vng 30 ngy k t ngy ng k t khai hi quan in t. Chi cc trng Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l t khai hi quan in t quyt nh cho php chm np bng vic quyt nh cp nht tiu ch ri ro vo h thng x l d liu in t hi quan v quyt nh iu chnh trc tip khi cn thit. (6). Ngi khai hi quan c php khai t khai hi quan in t cha hon chnh lm th tc hi quan khi p ng iu kin sau: a. T khai hi quan in t cha hon chnh l t khai hi quan in t c to theo cc tiu ch v khun dng quy nh nhng cha cha ng cc thng tin hon chnh v hng ha nhp khu. b. Ngi khai hi quan c khai t khai cha hon chnh lm th tc hi quan i vi hng ha nhp khu: - Khi khai t khai hi quan in t cha hon chnh, ngi khai hi quan phi khai cc thng tin cha hon chnh trn c s cc chng t hin c thuc h s hi quan in t; - Xc nh m s hng ho khng c khc vi m s hng ho trong t khai hi quan in t hon chnh c hon tt sau ny.
128
- Cc thng tin lin quan trc tip n hng ha phi khai hon chnh khi ng k t khai hi quan in t cha hon chnh bao gm: Thng tin v giy php nhp khu nu hng ho nhp khu thuc din phi c giy php, v p ng iu kin nhp khu i vi hng ho nhp khu c iu kin theo quy nh ca php lut; Thng tin v kim dch ng thc vt, an ton v sinh thc phm v tiu chun, cht lng, phi chu s kim tra ca cc c quan qun l nh nc chuyn ngnh trc khi thng quan. c. Ngi khai hi quan phi hon tt t khai hi quan in t theo ng cc tiu ch v khun dng chun quy nh quy nh ngay sau khi c thng tin hon chnh trong thi hn quy nh ca php lut. d. i vi hng ha c thu, p dng chnh sch thu c hiu lc ti thi im ng k t khai hi quan in t cha hon chnh. e. Vic chp nhn t khai hi quan in t cha hon chnh do Chi cc trng Chi cc hi quan in t quyt nh tng trng hp c th. (7). Ngi khai hi quan c ngh c quan hi quan cho php sa i, b sung ni dung, thay t khai hi quan in t c ng k vi iu kin: a. Sa i b sung sau khi c quyt nh phn lung v trc thi im kim tra thc t hng ho; b. Sa i b sung khi ngi khai hi quan t pht hin nhng sai st nh hng n s thu phi np trong thi hn 60 ngy k t ngy ng k t khai hi quan nhng trc khi c quan hi quan thc hin kim tra thu, thanh tra thu ti tr s ca ngi khai hi quan; c. Sa i b sung khi hng ho c thng quan nu vic sa i, b sung ni dung t khai hi quan in t khng nh hng n chnh sch qun l xut khu, nhp khu v chnh sch thu i vi hng ho xut khu, nhp khu v trc khi c quan hi quan tin hnh kim tra sau thng quan; d. Sa i b sung khi vic kim tra hng ho bt u nhng cha kt thc nu c l do chnh ng bng vn bn; e. Thay t khai hi quan in t trong trng hp thay i loi hnh xut khu, nhp khu vi iu kin trc khi gii phng hng; f. Khi sa i b sung, ngi khai hi quan to thng tin sa i b sung trn t khai hi quan in t theo mu quy nh, nu r l do, gi n c quan hi quan, nhn "Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t", v thc hin cc yu cu ti thng bo hng dn th tc hi quan. Chi cc trng Chi cc hi quan in t xem xt quyt nh cho sa i b sung t khai hi quan in t. 2.4. Kim tra, tip nhn, ng k t khai hi quan in t. 2.4.1. H thng x l d liu in t hi quan s t ng kim tra, tip nhn ng k t khai hi quan in t. Trng hp h thng x l khng thc hin c, cng chc hi quan trc tip kim tra s b ni dung khai ca ngi khai hi quan c th: - Kim tra i chiu s ph hp gia tn hng v m s hng ho xut khu, nhp khu; - Kim tra vic khai cc tiu ch ca t khai hi quan in t. Cng chc hi quan cn c kt qu kim tra quyt nh vic ng k thng qua h thng x l d liu in t hi quan.
129
2.4.2. Trng hp khng chp nhn, h thng x l d liu in t hi quan s gi Thng bo t chi t khai hi quan in t trong nu r l do. 2.4.3. Trng hp chp nhn, h thng x l d liu in t hi quan cp s t khai hi quan in t v phn lung theo mt trong cc hnh thc sau: - Chp nhn thng quan trn c s thng tin khai hi quan in t (lung xanh). - Kim tra chng t giy thuc h s hi quan trc khi thng quan hng ha(lung vng). Cng chc hi quan kim tra chng t giy cp nht kt qu kim tra vo h thng x l d liu in t hi quan; in 02 Phiu ghi kt qu kim tra chng t giy theo quy nh, k tn, ng du cng chc v yu cu ngi khai hi quan k ln Phiu ghi kt qu kim tra chng t giy; giao ngi khai hi quan 01 bn, 01 bn lu h s. - Kim tra chng t giy thuc h s hi quan v kim tra thc t hng ha trc khi thng quan hng ha (lung ). Cng chc hi quan kim tra thc t cp nht kt qu kim tra vo h thng x l d liu in t hi quan; in 02 Phiu ghi kt qu kim tra hng ha theo mu, k tn, ng du cng chc v yu cu ngi khai hi quan k ln Phiu ghi kt qu kim tra hng ha; giao ngi khai hi quan 01 bn, 01 bn lu h s. Nguyn tc phn lung (1) Chp nhn thng quan trn c s thng tin khai hi quan in t (Lung Xanh) i vi cc trng hp sau: i. i vi hng xut khu nu c mt trong cc iu kin sau: - Hng xut khu (tr hng xut khu t nguyn liu nhp khu); - Hng ha xut khu thuc danh mc cm hoc c iu kin nhng np vn bn cho php cho c quan Hi quan quy nh. ii Hng ha nhp khu ca cc doanh nghip c qu trnh chp hnh tt php lut hi quan nu c 2 iu kin sau: - Hng ha khng thuc danh mc cm xut khu, cm nhp khu hoc thuc danh mc xut khu, nhp khu c iu kin hoc phi gim nh, phn tch; hng ha thuc loi ny nhng np, xut trnh vn bn cho php cho c quan Hi quan. - Hng ha thuc din khng phi np thu ngay. iii. Hng ha thuc cc trng hp c bit khc do B Ti chnh hng dn thc hin cc quyt nh ca Th tng Chnh ph; (2) Kim tra chng t giy thuc h s hi quan trc khi thng quan hng ha (Lung Vng) i vi cc trng hp sau: - Hng ha thuc danh mc cm xut khu, cm nhp khu hoc thuc danh mc xut khu, nhp khu c iu kin hoc phi gim nh, phn tch nhng cha np vn bn cho php cho c quan Hi quan; - Hng ha thuc din phi np thu ngay;
130
- Hng ha thuc din quy nh ti mc (1) thuc nguyn tc phn lung nu trn nhng pht hin c nghi vn v h s hi quan. (3) Kim tra chng t giy thuc h s hi quan v kim tra thc t hng ha trc khi thng quan hng ha (Lung ) i vi cc trng hp sau: - Hng ha xut khu, nhp khu ca ch hng nhiu ln vi phm php lut v hi quan; - Hng ha khng thuc din quy nh ti mc (1) v (2) thuc nguyn tc phn lung nu trn, cn c vo kt qu thu thp, phn tch thng tin qun l ri ro t c s d liu, t trinh st hi quan, t c quan, t chc, c nhn v Hi quan cc nc m xc nh c kh nng vi phm php lut v hi quan phi kim tra thc t; 2.5. Kim tra, gim st hi quan. 2.5.1. Hnh thc, mc kim tra a. Hnh thc kim tra thc t hng ho: Do cng chc hi quan trc tip thc hin; bng my mc, thit b k thut, cc bin php nghip v khc; b. Mc kim tra: Min kim tra; kim tra mt phn hoc ton b l hng; c. Hnh thc, mc kim tra: - Chi cc trng Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l h s hi quan in t, trong phm vi thm quyn c phn cp, quyt nh hnh thc v mc kim tra; quyt nh thay i hnh thc v mc kim tra do h thng x l d liu in t hi quan a ra, khi c thng tin v du hiu vi phm php lut hi quan. Vic quyt nh hnh thc v mc kim tra ca Chi cc trng Chi cc hi quan in t th hin thng qua vic quyt nh cp nht hoc chp nhn h s ri ro trn h thng x l d liu in t hi quan - i trng i nghip v thng quan thuc Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l t khai hi quan in t quyt nh thay i mc kim tra khi c thng tin v du hiu vi phm php lut trong qu trnh kim tra. 2.5.2. Ni dung kim tra thc t hng ho a. Kim tra xc nh tn hng, m s hng ho i. Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l h s hi quan chu trch nhim xc nh v tn hng, m s hng ho. Trng hp pht hin vic khai ca ngi khai hi quan l cha chnh xc th gii thch cho ngi khai hi quan bit iu chnh tn hng, m s theo ng quy nh, hng dn v phn loi, p m hng ho. Trng hp cng chc hi quan, Chi cc hi quan in t, Cc hi quan tnh, thnh ph khng xc nh c tn hng, m s hng ho th bo co cp trn trc tip c hng dn xc nh. Hoc: ii. Trng hp Chi cc hi quan in t khng xc nh c chnh xc tn hng, m s hng ho do mt hng cn phn tch trong phng th nghim mi xc nh c thnh phn, hm lng, cc cht cu thnh, bn cht, cng dng ca hng ho th Chi cc hi quan in t cng ch hng ly mu gi n Trung tm phn tch, phn loi hng ho xut khu, nhp khu thuc Tng cc Hi quan (di y gi tt l Trung
131
tm) phn tch, phn loi. Cn c kt qu phn tch, phn loi ca Trung tm v cc thng tin khc, Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l h s hi quan quyt nh m s hng ho. iii. Trng hp ngi khai hi quan khng ng vi tn v m s hng ho do Chi cc hi quan in t xc nh th cng vi c quan hi quan ly mu, thng nht la chn thng nhn gim nh gim nh. Kt qu gim nh ca thng nhn gim nh l cn c cc bn thc hin. Trng hp ngi khai hi quan v c quan hi quan khng thng nht c trong vic la chn thng nhn gim nh th c quan hi quan la chn thng nhn gim nh v cn c kt qu gim nh ny kt lun. Nu ngi khai hi quan khng ng vi kt lun ny th thc hin khiu ni theo quy nh ca php lut. b. Kim tra xc nh lng hng ho i. i vi mt hng thng thng, c quan hi quan u tin s dng cc my mc, phng tin k thut hin i thc hin kim tra v lng hng; Nu c du hiu vi phm v s lng, trng lng hng ho th cng chc Hi quan trc tip kim tra hng ho xc nh chnh xc. ii. i vi nhng mt hng m my mc, phng tin k thut hin i ca hi quan (my soi container, cn in t, thit b o lng khc) hoc trc tip cng chc hi quan kim tra hng ho khng xc nh c lng hng (nh hng lng, hng ri, l hng c lng hng ln,...) th c quan hi quan cn c vo kt qu gim nh ca thng nhn gim nh xc nh. Trng hp c c s xc nh vic kim tra khng th thc hin c bng my mc, phng tin k thut hin i ca hi quan hoc kim tra trc tip ca cng chc hi quan th c quan hi quan cho php ngi khai hi quan trng cu thng nhn gim nh xc nh. Thng nhn thc hin gim nh phi iu kin tiu chn theo quy nh ca Lut Thng mi, ph hp vi yu cu gim nh c th v chu trch nhim trc php lut v kt qu gim nh ca mnh. c. Kim tra xc nh cht lng hng ho i. i vi hng ho nhp khu thuc danh mc sn phm, hng ho phi kim tra cht lng: C quan hi quan cn c giy ng k kim tra cht lng hoc giy thng bo l hng min kim tra (ch kim tra h s) hoc thng bo kt qu kim tra cht lng, kt qu kim tra v sinh an ton thc phm, kt qu kim dch iu kin nhp khu lm th tc hi quan. ii. i vi hng ho khng thuc danh mc sn phm, hng ho phi kim tra nh nc v cht lng: + Trng hp bng phng tin v thit b ca mnh, c quan hi quan khng xc nh c cht lng hng ho p dng chnh sch qun l xut khu, nhp khu hng ho th cng vi ngi khai hi quan thng nht la chn thng nhn gim nh thc hin gim nh. Kt lun ca thng nhn gim nh c gi tr cc bn thc hin. Vic gim nh c th c thc hin trn mu hoc ti liu k thut (ca ta l,...); Trng hp c c s xc nh vic kim tra khng th thc hin c bng my mc, phng tin k thut hin i ca hi quan hoc kim tra trc tip ca cng chc hi quan th c quan hi quan cho php ngi khai hi quan trng cu thng nhn gim nh xc nh;
132
Thng nhn thc hin gim nh phi iu kin tiu chn theo quy nh ca Lut thng mi, ph hp vi yu cu gim nh c th v chu trch nhim trc php lut v kt qu gim nh ca mnh. + Trng hp ngi khai hi quan v c quan hi quan khng thng nht c trong vic la chn thng nhn gim nh th c quan hi quan la chn thng nhn gim nh v cn c kt qu gim nh ny kt lun. Nu ngi khai hi quan khng ng vi kt lun ny th thc hin khiu ni theo quy nh ca php lut. d. Kim tra xc nh xut x hng ho i.Vic kim tra xut x hng ho phi cn c vo thc t hng ho, h s hi quan in t v nhng thng tin c lin quan n hng ho. Vic xc nh xut x hng xut khu, nhp khu thc hin theo quy nh ti Ngh nh s 19/2006/N-CP ngy 20/02/2006 ca Chnh ph v cc vn bn hng dn c lin quan. ii. Hng ho nhp khu thuc din c hng cc u i v thu quan theo cc iu c quc t m Vit Nam tham gia k kt c p dng cc quy nh v xut x thc hin cc iu c quc t . iii. Ngi khai hi quan chu trch nhim trc php lut v xut x hng ho xut khu. C quan hi quan ch yu cu ngi khai hi quan cung cp chng t cn thit chng minh xut x hng ho khi c nghi ng v xut x hng ho xut khu. iv. Nhng trng hp phi xut trnh v/hoc np C/O, nhng trng hp khng phi xut trnh v/hoc np C/O trong h s hi quan i vi hng ho nhp khu: - Nhng trng hp phi xut trnh v/hoc np C/O bng chng t in t hoc vn bn giy: Hng ho c xut x t nc hoc nhm nc c Vit Nam cho hng thu sut u i c bit theo quy nh ca php lut Vit Nam v theo cc iu c quc t m Vit Nam k kt hoc gia nhp; Hng ho nhp khu phi tun th theo cc ch qun l nhp khu c bit theo quy nh ca php lut Vit Nam hoc theo cc iu c quc t song phng hoc a phng m Vit Nam l thnh vin; Hng ho nhp khu c Vit Nam v cc t chc quc t thng bo ang trong thi im c nguy c gy hi n an ton x hi, sc kho ca cng ng hoc v sinh mi trng cn c kim sot; Hng ho nhp khu t cc nc thuc din Vit Nam thng bo ang trong thi dim p dng thu chng bn ph gi, thu chng tr gi, cc bin php t v, bin php hn ngch thu quan, bin php hn ch s lng. - Nhng trng hp khng phi xut trnh v/hoc np C/O Hng ho nhp khu hng thu sut ti hu quc hoc thng thng ngoi nhng trng hp quy nh trn;
133
Hng ho nhp khu hng thu sut u i c bit c tr gi FOB khng vt qu 200 USD.Trong trng hp ny, ngi khai hi quan phi t khai, t chu trch nhim trc php lut v xut x hng ho. v. Nu xut x thc t ca hng ho nhp khu v xut x theo thng tin khai ca ngi khai hi quan khng ph hp vi nhau nhng vn thuc nc, vng lnh th c hng u i ti hu quc ca Vit Nam th c quan hi quan vn p dng thu sut u i theo quy nh, nhng s tu tnh cht, mc vi phm xem xt x l theo quy nh ca php lut. vi. C/O np cho c quan hi quan th khng c thay th hoc sa i ni dung, tr trng hp c l do chnh ng v do chnh c quan hay t chc c thm quyn cp C/O sa i, thay th trong thi hn quy nh ca php lut. vii. iu kin p dng thu sut u i c bit c thc hin i vi hng nhp khu ni chung, khng phn bit loi hnh xut khu, nhp khu hng ha. viii. Trong trng hp c nghi ng v xut x hng ho, c quan hi quan yu cu ngi khai hi quan cung cp thm cc chng t chng minh (nu c) hoc ngh c quan c thm quyn ca nc xut khu xc nhn.Trong khi ch kt qu kim tra, hng ho khng c hng u i thu quan nhng vn c lm tip th tc hi quan. Vic kim tra xc minh xut x hng ho phi c hon thnh trong vng 150 ngy, k t ngy ngi khai hi quan np b h s y v hp l v xut x hng ho theo quy nh. e. Kim tra thu Cng chc hi quan kim tra h s thu theo cc ni dung sau: i Kim tra cc cn c xc nh hng ho khng thuc i tng chu thu trong trng hp ngi khai hi quan khai hng ho khng thuc i tng chu thu xut khu, thu nhp khu hoc thu gi tr gia tng hoc thu tiu th c bit. ii. Kim tra cc cn c xc nh hng ho thuc i tng min thu, xt min thu, gim thu trong trng hp ngi khai hi quan khai hng ho thuc i tng min thu, xt min thu, gim thu. iii. Kim tra cc cn c tnh thu xc nh s thu phi np trong trng hp hng ho xut khu, nhp khu thuc i tng chu thu. Ni dung kim tra gm: - Kim tra k khai ca ngi khai hi quan v lng hng, n v tnh ca hng ho xut khu, nhp khu; - Kim tra tr gi khai bo ca ngi khai hi quan v thc hin theo cc quy nh hin hnh v xc nh tr gi hi quan i vi hng ho xut khu, nhp khu; - Kim tra k khai ca ngi khai hi quan v mc thu sut thu xut khu, thu nhp khu, thu gi tr gia tng, thu tiu th c bit; chnh lch gi (nu c); - Kim tra iu kin p dng thi hn np thu hoc p dng cc bin php cng ch thu theo quy nh ca php lut thu. Ly mu, lu mu, lu nh hng ho xut khu, nhp khu (1). Hnh thc ly mu: ly mu hin vt, chp nh.
134
(2). Cc trng hp phi ly mu - Theo yu cu ca c quan hi quan H thng x l d liu in t hi quan t ng xc nh cc l hng, hnh thc ly mu; Trong trng hp c thng tin cn phi ly mu hoc thay i hnh thc ly mu m bo qun l hi quan, i trng i nghip v thng quan Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l t khai hi quan in t quyt nh vic ly mu. - Theo yu cu ca ngi khai hi quan. (3). Th tc ly mu: - Mu ch ly mc ti thiu cho vic phn tch gim nh, phn loi theo quy nh v phn tch phn loi hng ho xut khu, nhp khu; - Khi ly mu phi lp bin bn ly mu theo Mu s 17 Ph lc XIV, cp nht vo h thng x l d liu in t hi quan v lu theo mu; - Khi ly mu phi c i din ngi khai hi quan v i din c quan hi quan; - Mu phi c hai bn k xc nhn v nim phong; - Khi bn giao mu phi c bin bn bn giao v k xc nhn. - Nguyn vt liu nhp khu sn xut hng xut khu, c chuyn ca khu, c min kim tra thc t hng ho, nhng thuc din phi ly mu c ly mu ti hi quan ca khu hoc nh my, x nghip, c s sn xut. Ni dung ly mu c th hin trn T khai hi quan in t in s 14 i vi T khai xut khu, s 17 i vi T khai nhp khu. Trng hp ngi khai hi quan c yu cu ly mu ti ca khu, Chi cc hi quan in t hoc Chi cc hi quan ca khu thc hin vic ly mu theo quy nh. Trng hp doanh nghip c yu cu ly mu ti nh my, x nghip, c s sn xut th thc hin th tc chuyn ca khu theo quy nh. Chi cc hi quan in t thc hin vic ly mu. (4). Lu mu: - Mu c lu ti: + Trung tm phn tch, phn loi (i vi mu do Trung tm phn tch, phn loi tin hnh phn tch); + Chi cc hi quan (i vi cc trng hp Chi cc cn ly mu gii quyt cc nghip v c lin quan n mu, cc trng hp l hnh nh th ngoi vic lu nh giy, cn c lu trong h thng x l d liu in t hi quan); + Doanh nghip (i vi nguyn liu nhp khu gia cng, sn xut xut khu). - Thi gian lu mu: + Mu phn tch lu ti Trung tm phn tch, phn loi v Chi cc hi quan phc v yu cu thc hin chnh sch qun l xut khu, nhp khu hng ho c lu trong thi hn 90 ngy tnh t ngy thng quan hng ho. Trng hp c tranh chp, khiu ni th lu n khi gii quyt xong tranh chp, khiu ni;
135
+ Mu nguyn liu gia cng c lu ti doanh nghip cho n khi hon thnh th tc thanh khon xong hp ng gia cng; + Mu nguyn liu sn xut hng xut khu c lu ti doanh nghip cho n khi hon thnh th tc thanh khon xong t khai nhp khu. 2.6. Np thu xut khu, nhp khu ( in t) 2.6.1. Trch nhim ca ngi np thu i. To thng tin khai in t trn my tnh theo ng cc tiu ch quy nh ca php lut v qun l thu v khun dng chun ca c quan hi quan. ii. Gi thng tin khai in t n c quan hi quan iii. Tip nhn thng tin phn hi ca c quan hi quan - Thng bo hng dn np h s n cp c thm quyn; - Thng bo yu cu sa i, b sung thng tin khai in t; - Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t v thc hin theo hng dn ti thng bo; - Nhn thng bo kt qu xt min thu, gim thu; hon thu; xo n tin thu, tin pht. 2.6.2. Trch nhim ca c quan hi quan i. H thng x l d liu in t hi quan t ng kim tra tip nhn, phn loi thng tin khai in t theo cc hnh thc: - Thng bo cc trng hp xt min thu, gim thu; hon thu; xo n tin thu, tin pht vt thm quyn ca Chi cc hi quan in t; hng dn ngi khai thu np h s n cp c thm quyn. - Thng bo cc trng hp thuc thm quyn gii quyt ca Chi cc hi quan in t v xc nh r: thu. iii. i vi cc trng hp Chi cc hi quan in t c trch nhim xem xt theo quy nh trnh cp c thm quyn quyt nh, Chi cc trng Chi cc hi quan in t yu cu ngi khai thu phi xut trnh h s giy kim tra. iv. Cc quyt nh hnh chnh v thu thuc thm quyn quyt nh ca Chi cc hi quan in t c gi n ngi np thu di dng chng t in t v bn giy. v. Chi cc hi quan in t cp nht kt qu xt min thu, gim thu, hon thu, xo n tin thu, tin pht vo h thng x l d liu in t hi quan; xc nhn kt qu x l v thu trn t khai hi quan in t in i vi nhng h s thu do Chi cc hi quan in t th l theo quy nh. Yu cu sa i, b sung thng tin khai in t; Chp nhn theo thng tin khai in t ca ngi khai thu; Yu cu xut trnh h s thu kim tra.
ii. Chi cc trng Chi cc hi quan in t quyt nh hnh thc, mc kim tra i vi h s
136
2.6.3. Thu np thu v l ph hi quan i. Doanh nghip thc hin y cc ngha v v thu v l ph hi quan theo thng bo ca Chi cc Hi quan in t thng qua h thng x l d liu in t hi quan, c th: - i vi hng ha phi np thu ngay, sau khi c quan Hi quan chp nhn thng tin khai in t v cp s t khai hi quan in t doanh nghip np thu theo Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t v xut trnh chng t np thu hoc bo lnh ca t chc tn dng hoc t chc khc c php thc hin mt s hot ng ngn hng bo lnh v s tin thu phi np cho Chi cc Hi quan in t trc khi thng quan; - i vi hng ha c n hn thu th doanh nghip phi np thu theo Thng bo hng dn lm th tc hi quan in t trong thi gian n hn theo lut nh; - Vic np l ph hi quan ca cc l hng c thng quan thng trc c thc hin t ngy 1 n 10 thng sau ti Chi cc Hi quan in t. ii. Cng chc hi quan thuc Chi cc Hi quan in t thc hin: - Thu, theo di np thu, n thu v k ton thu theo quy nh. - Tnh, thu l ph hi quan hng thng theo quy nh. 2.7. Thng quan hng ho. 2.7.1. Hng ho c thng quan sau khi lm xong th tc hi quan. i. i vi hng ho thuc danh mc phi thc hin kim dch ng thc vt (do B nng nghip v pht trin nng thn cng b), kim tra v sinh an ton thc phm (do B y t cng b), kim tra cht lng hng ho theo tiu chun, cht lng (do B khoa hc v cng ngh cng b) trc khi thng quan: c thng quan sau khi c giy thng bo kt qu kim tra cht lng, kt qu kim tra v sinh an ton thc phm, kt qu kim dch iu kin nhp khu; ii. i vi hng ho khc thuc danh mc phi kim tra nh nc v cht lng khng yu cu phi c kt qu iu kin nhp khu trc khi thng quan: c thng quan trn c s giy ng k kim tra nh nc v cht lng. C quan hi quan khng chu trch nhim i vi cht lng hng ho nhp khu sau khi c thng quan. 2.7.2. Hng ho cha lm xong th tc hi quan c th c thng quan nu thuc mt trong cc trng hp sau: i. Thiu mt s chng t bn chnh thuc h s hi quan nhng c c quan hi quan ng cho chm np; ii. Cha np, np cha s tin thu phi np trong thi hn quy nh m c t chc tn dng hoc t chc khc hot ng theo quy nh ca Lut cc t chc tn dng ng ra bo m v s tin thu phi np, tr trng hp hng ho xut khu, nhp khu c hng n hn np thu theo quy nh ca php lut v thu. 2.7.3. Thm quyn quyt nh.
137
i. Chi cc trng Chi cc hi quan in t ni tip nhn v x l t khai hi quan in t quyt nh thng quan i vi nhng l hng c min kim tra hi quan bng vic quyt nh cp nht tiu ch ri ro vo h thng x l d liu in t hi quan, trong phm vi thm quyn c phn cp. ii. Cng chc kim tra h s, kim tra thc t hng ho quyt nh thng quan i vi nhng trng hp: Kt qu kim tra h s ph hp vi quy nh php lut trong trng hp l hng phi kim tra h s hi quan in t. Kt qu kim tra thc t hng ho ph hp vi thng tin khai trong trng hp l hng phi kim tra thc t hng ho. iii. i trng i nghip v thng quan quyt nh thng quan i vi nhng l hng khng thuc loi quy nh nh trn. 2.7.4. Cng chc hi quan thuc Chi cc hi quan in t cn c quyt nh trn h thng x l d liu in t hi quan, k, ng du cng chc vo xc nhn thng quan trn t khai hi quan in t in. 2.8. Kim tra sau thng quan Kim tra sau thng quan i vi hng ho xut khu, nhp khu c thc hin trong cc trng hp sau y: Kim tra theo k hoch nhm thm nh s tun th php lut. Kim tra trn c s h s ri ro do c quan hi quan xy dng. Kim tra khi c thng tin, du hiu vi phm php lut hi quan.
2.8.1. i tng kim tra sau thng quan 2.8.2. Nguyn tc kim tra sau thng quan: 2.8.3. Thm quyn quyt nh ca kim tra sau thng quan. 2.8.4. Ni dung kim tra sau thng quan i. Kim tra h s hi quan in t, so snh, i chiu ni dung khai hi quan in t vi cc chng t c lin quan n xut khu, nhp khu hng ho: o Kim tra tnh hp php, chnh xc ca cc chng t thuc h s hi quan, s ph hp ca cc chng t km theo t khai hi quan in t vi cc ni dung khai trong t khai hi quan in t v cc quy nh ca php lut v xut khu, nhp khu hng ho; o Kim tra vic xc nh tr gi; cn c tnh thu, cch tnh s thu v cc khon thu khc; vic tun th cc quy nh v chnh sch qun l xut khu, nhp khu hng ho, thc thi quyn s hu tr tu, cc iu c quc t c lin quan n qun l xut khu, nhp khu hng ho. ii. Kim tra chng t k ton, s k ton, bo co ti chnh v cc chng t khc c lin quan n hng ho c thng quan ti doanh nghip. iii. Kim tra cc ni dung khc c lin quan nhm nh gi mc tun th php lut ca n v.
138
iv. Kim tra thc t hng ho nhp khu ca n v c kim tra trong trng hp cn thit v iu kin. 2.8.5. Phng php kim tra sau thng quan i. Phng php kim tra theo k hoch: ii. Phng php kim tra t xut: iii. Phng php t kim tra ca ngi khai hi quan: 2.8.6. Cc cng vic kim tra sau thng quan ca Chi cc Hi quan in t i. Tip nhn v lu tr cc t khai in, ii. Thu thp thng tin trn c s: iii. Trn c s kt qu kim tra, nu c du hiu vi phm. iv. Phn loi, phn tch, nh gi thng tin. v. Tin hnh cc bc kim tra sau thng quan ti doanh nghip theo quy nh ca php lut v nhp kt qu kim tra sau thng quan vo h thng. 2.8.8. Thi hiu, thi hn kim tra sau thng quan i. Thi hiu kim tra sau thng quan i vi hng ha thng quan in t l 05(nm) nm k t ngy ng k t khai hi quan in t; ii. Thi hn kim tra sau thng quan: - Thi hn kim tra ti a l 05 (nm) ngy lm vic i vi trng hp kim tra h s hi quan in t, so snh, i chiu ni dung khai, vic xc nh tr gi; cn c tnh thu, cch tnh s thu v cc khon thu khc; vic tun th cc quy nh v chnh sch qun l xut khu, nhp khu hng ho... - Ti a l 15 (mi lm) ngy lm vic i vi trng hp kim tra cc ni dung khc c lin quan nhm nh gi mc tun th php lut ca n v. - Trng hp phc tp ngi quyt nh kim tra gia hn thi gian. Thi gian gia hn, l do gia hn c thng bo bng vn bn. 2.8.9. X l kt qu kim tra i. Kt qu kim tra sau thng quan c cp nht vo h thng x l d liu in t hi quan nh gi mc ri ro vi phm php lut; ii. Kt lun kim tra, gii trnh ca n v c kim tra (nu c). ii. Vic truy thu thu, hon thu, x l vi phm php lut. Sau y l mt s nt c bn ca t khai in t, ph lc t khai v phiu ghi kt qun kim tra hng ho: a. M t t khai, ph lc t khai v phiu ghi kt qu kim tra hng ho. a.1. T khai hi quan in t:
139
i. Hnh thc: Hnh thc, kch thc t khai hi quan in t cho hng ho xut khu, nhp khu c trnh by trn 01 mt kh giy A4 thng thng, nn trng in ch en. T khai hi quan in t dng cho hng ho xut khu, nhp khu c s dng cho cc loi hnh xut khu, nhp khu kinh doanh theo hp ng mua bn. ii. Kt cu: T khai hi quan in t c thit k khai bo cho ti a 3 mt hng. trng hp l hng c t 4 mt hng tr ln, th trn t khai chnh ch th hin tng qut, vic khai bo chi tit i vi ton b l hng c thc hin trn ph lc t khai Phn tiu t khai in t do h thng x l d liu hi quan in t ti Chi cc Hi quan in t ni lm th tc cp bao gm cc tiu ch: Chi cc Hi quan in t, Chi cc Hi quan s xut khu, nhp khu hng ho, s tham chiu, ngy, gi gi, s t khai, ngy, gi ng k. Phn dnh cho ngi khai hi quan khai bo v tnh thu: bao gm tiu ch t 1 31 32 dnh cho c quan Hi quan xc nhn hng ho c lm th tc hi quan v xc thc xut, thc nhp. a.2. Ph lc t khai hi quan in t: i. Hnh thc: Hnh thc, kch thc ph lc t khai hi quan in t cho hng ho xut khu, nhp khu c trnh by trn 01 mt kh giy A4 thng thng, nn trng in ch en. Ph lc t khai hi quan in t dng cho hng ho xut khu, nhp khu c s dng cho cc loi hnh xut khu, nhp khu kinh doanh theo hp ng mua bn. ii. Kt cu: Ph lc t khai hi quan in t c thit k khai bo cho ti a 10 mt hng. trng hp l hng c t 11 mt hng tr ln, th khi khai bo tip sang t ph lc t khai in t khc. Phn tiu ph lc t khai in t do h thng x l d liu hi quan in t ti Chi cc Hi quan in t ni lm th tc cp bao gm cc tiu ch: Chi cc Hi quan in t, Chi cc Hi quan s xut khu, nhp khu hng ho, s ph lc, ngy, gi gi, s t khai, ngy, gi ng k. Phn thng tin hng ho dnh cho ngi khai hi quan khai bo v tnh thu: bao gm tiu ch t 19 31. a.3. Phiu ghi kt qu kim tra hng ho: i. Hnh thc: Hnh thc, kch thc phiu ghi kt qu kim tra hng ho cho hng ho xut khu, nhp khu c trnh by trn 01 mt kh giy A4 thng thng, nn trng in ch en. Phiu ghi kt qu kim tra hng ho dng cho hng ho xut khu, nhp khu c s dng cho cc loi hnh xut khu, nhp khu kinh doanh theo hp ng mua bn.
140
i. Kt cu: Phiu ghi kt qu kim tra hng ho c thit k ghi nhn kt qu kim tra thc t hng ho Phn tiu phiu ghi kt qu kim tra hng ho do h thng x l d liu hi quan in t ti Chi cc Hi quan in t ni lm th tc cp bao gm cc tiu ch: Chi cc Hi quan in t, Chi cc Hi quan s xut khu, nhp khu hng ho, s t khai, ngy, gi ng k, ngy, gi kim ho, ngy, gi kt thc v cc tiu ch t 1 9. s 10 dnh cho c quan Hi quan ghi cc kt qu kim tra thc t hng ho. s 11 dnh cho ngi i din ch hng chng kin vic kim tra thc t hng ho k tn v ghi kin(nu c) 12 dnh cho kim ho vin kim tra thc t hng ho k tn. Cc loi t khai hi quan in t, ph lc t khai hi quan in t v phiu ghi kt qu kim tra hng ho l chng t php l phn nh ni dung khai bo hng ho ca ch i tng kim tra gim st hi quan, ng thi l mt chng t k ton c s dng ghi chp, phi nh vic thu thu v cc khon thu khc i vi hng ho XNK, l c s tp hp s liu thng k xut nhp khu hng ho v kim tra sau thng quan theo quy nh ca Php lut. b. Hng dn chi tit cc tiu ch trn t khai in t, ph lc t khai in t v phiu ghi kt qu kim tra hng ho. b.1. Hng dn cc tiu ch trn t khai HQ/2005-TKT Tiu ch Chi cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu khu S tham chiu Ngy, gi gi S t khai Ngy, gi ng k s 1 s 2 s 3 s 4 Thng tin Chi cc Hi quan in t thuc Cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu, ni c hng ho xut khu, nhp
S tham chiu do chng trnh ca doanh nghip to ra qun l v truyn n h thng ca c quan Hi quan Ngy, gi t khai c gi n c quan Hi quan S t khai do h thng x l d liu hi quan in t ca c quan Hi quan cc cp Ngy, gi t khai c c quan Hi quan chp nhn v coi l ngy ng k tnh thu. Ngi xut khu Ngi nhp khu i l lm th tc Hi quan/ u thc Loi hnh xut khu/nhp khu
141
s 5 s 6 s 7 s 8 s 9 s 10 s 11 s 12 s 13 s 14 s 15 s 16 s 17 s 18
Ngy thc xut Ngy thc nhp S, ngy ho n thng mi S, ngy giy php XNK S, ngy hp ng mua bn S, ngy vn ti n, in ra t h thng Cng xp hng Cng d hng Tn, s hiu phng tin vn ti Nc xut khu( i vi t khai nhp khu); nc nhp khu( i vi t khai xut khu) iu kin giao hng Phng thc thanh ton Nguyn t T gi tnh thu
Kt qu phn lung Kt qu phn lung v hng dn lm th tc hi quan do v hng dn lm th tc Chi cc Hi quan in t quyt nh hi quan s 19 s 20 s 21 s 22 s 23 s 24 s 25 s 26 s 27 s 28 Tn hng, quy cch, phm cht M s hng ho (ti thiu 6 s) Xut x hng ho S lng ca tng mt hng n v tnh ca mt mt hng n gi theo nguyn t Tr gi theo nguyn t S hiu cc container cha hng ( nu hng cha trong container) Tng thu xut khu/nhp khu cho mt mt hng Tng thu gi tr gia tng hoc thu tiu th c bit cho mt
142
mt hng s 29 s 30 s 31 s 32 Tng thu khc cho mt mt hng Tng s tin thu v thu khc cho ton b t khai Cam kt v xc nhn ca ch hng Xc nhn ca Chi cc Hi quan ca khu ni c hng ho xut khu, nhp khu / Xc nhn thc xut, thc nhp. Thng tin Chi cc Hi quan in t thuc Cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu, ni c hng ho xut khu, nhp khu S ca bn ph lc(do doanh nghip sinh tun t) S t khai do h thng x l d liu hi quan in t ca c quan Hi quan cc cp Ngy, gi t khai c c quan Hi quan chp nhn v coi l ngy ng k tnh thu. Tn hng, quy cch, phm cht M s hng ho (ti thiu 6 s) Xut x hng ho S lng ca tng mt hng n v tnh ca mt mt hng n gi theo nguyn t Tr gi theo nguyn t S hiu cc container cha hng ( nu hng cha trong container) Tng thu xut khu/nhp khu cho mt mt hng Tng thu gi tr gia tng hoc thu tiu th c bit cho mt mt hng Tng thu khc cho mt mt hng Tng s tin thu v thu khc cho ton b t khai
b.2. Hng dn cc tiu ch trn ph lc t khai HQ/2005-PLTK Tiu ch Chi cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu Ph lc s S t khai Ngy, gi ng k s 19 s 20 s 21 s 22 s 23 s 24 s 25 s 26 s 27 s 28 s 29 s 30
143
s 31
Cam kt v xc nhn ca ch hng
b.3. Hng dn cc tiu ch trn phiu ghi kt qu kim tra hng ho HQ/2005-PKH Tiu ch Chi cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu S tham chiu Ngy, gi gi S t khai Ngy, gi ng k s 1 s 2 s 3 s 4 s 5 s 6 s 7 s 8 s 9 s 10 s 11 s 12 s 13 s 14 khu S tham chiu do chng trnh ca doanh nghip to ra qun l v truyn n h thng ca c quan Hi quan Ngy, gi t khai c gi n c quan Hi quan S t khai do h thng x l d liu hi quan in t ca c quan Hi quan cc cp Ngy, gi t khai c c quan Hi quan chp nhn v coi l ngy ng k tnh thu. Ngi xut khu Ngi nhp khu i l lm th tc Hi quan/ u thc Loi hnh xut khu/nhp khu Ngy thc xut Ngy thc nhp S, ngy ho n thng mi S, ngy giy php XNK S, ngy hp ng mua bn S, ngy vn ti n, in ra t h thng Cng xp hng Cng d hng Tn, s hiu phng tin vn ti Nc xut khu( i vi t khai nhp khu); nc nhp khu( i vi t khai xut khu) Thng tin Chi cc Hi quan in t thuc Cc Hi quan Chi cc Hi quan ca khu, ni c hng ho xut khu, nhp
144
s 15 s 16 s 17 s 18
iu kin giao hng Phng thc thanh ton Nguyn t T gi tnh thu
Kt qu phn lung Kt qu phn lung v hng dn lm th tc hi quan do v hng dn lm th tc Chi cc Hi quan in t quyt nh hi quan s 19 s 20 Tn hng, quy cch, phm cht M s hng ho (ti thiu 6 s)
145
Chng 9: H s hi quan. 1. T khai hi quan. 1.1. Khi nim. T khai hi quan l mt loi n ch ch yu ca c quan hi quan do chnh c quan hi quan quc gia pht hnh v gi bn quyn. 1.2. S ra i ca t khai hi quan. - Theo s pht trin, tin b ca kinh t x hi v trnh khoa hc k thut ca mi quc gia v th gii, theo yu cu nghip v v k thut qun l nh nc v hi quan, t khai hi quan khng ngng c ci tin thch hp. - Thit k mt mu t khai mi l mt ti khoa hc nghip v hi quan v n phi p ng yu cu ca mt n ch c tnh cht quc gia v cc mt hnh thc v ni dung, an ton v hiu qu s dng. - T khai hi quan c s dng theo mu thng nht ca Tng cc Hi quan Vit Nam v c ci tin hon thin trong nhng nm gn y ( t khai hi quan HQ-85 c s dng t nm 1995- 1996; t khai hi quan HQ-96 c s dng t 1996-2000; t khai hi quan HQ-1999 s dng t 2000-2001; t khai hi quan HQ-2002 c p dng t nm 2002 n nay. 1.3. Phn loi. Theo thc tin hi quan Vit Nam v hi quan th gii, hin nay ang c lu hnh cc loi t khai hi quan sau: + T khai hi quan vi hng xut khu. + T khai hi quan vi hng nhp khu. + T khai hnh l xut nhp khu. + Cc loi t khai khc 1.4. Hnh thc, cu trc v ni dung ca t khai hi quan. a. V hnh thc t khai hi quan. T khai hi quan c thit k theo mu v lut ho mu t khai nhm thc hin thng nht trong c nc. Mu t khai hng xut khu hn v nhp khu tiu dng ni a ca Vit Nam c thit k theo mu t khai hi quan quy nh ti ph lc B1, C1 Cng c Kyoto 1973 caT chc Hi quan m Vit Nam cam kt tun th. C th cn lu mt s vn sau: - Mu t khai c cc bin php k thut phng nga lm gi. Cng c Kyoto dng tiu chun ha kch thc ca t khai hi quan v trng lng mi cm2 giy in t khai cng cc bin php k thut khc kim tra. Hi quan Vit Nam dng mu sc v hoa vn trn giy in t khai hi quan kim tra.
146
- i vi t chc hi quan th gii vic dng tiu chun mu sc v hoa vn trn giy in t khai hi quan hng dn v kim tra thng nht vi hi quan tt c cc nc thnh vin l rt kh khn. Song hi quan ca mt quc gia li c th p dng c hai tiu chun ni trn phng nga v kim tra t khai hi quan lm gi s cng cht ch v hiu qu hn. a. V ni dung t khai hi quan. Theo Quyt nh 1257/2001/Q-TCHQ ngy 4/12/2001 ca Tng cc hi quan Vit Nam, t khai hng xut nhp khu HQ-2002 c cu trc v ni dung rt y , c th c phn nh ring khu vc trch nhim nh xut khu, nh nhp khu v hi quan. Trong phn trch nhim hi quan li c phn nh ring hai khu nghip v trc tip l kim ha v tnh thu, vi c nhng phn cp hot ng trong tng khu nghip v. Mt t khai nh vy, sau khi l hng c hon thnh th tc (thng quan), ton b chng t v ni dung hot ng qu trnh th tc vi l hng c xc nh tht y , r rng. Khi t khai c coi l mt chng t tng hp v th tc hi quan vi l hng. Vic x l nhng pht sinh v sau, nu c, s rt thun tin v chnh xc. Tuy nhin t n s hon thin nh vy trn mt t khai hng kh trnh ht nhng nhc im i km: - Cu trc v ni dung nng n cha hn thch hp vi thc t hin trng th tc xut khu, nhp khu si ng, nng bng v c vi yu cu ci cch th tc hnh chnh trong lnh vc hi quan hin nay. - Vic s dng mt mu t khai hi quan nh trn cho hng ha xut khu, nhp khu vi 3 loi hnh kinh doanh khc nhau bng cch dng k hiu KD, T, GC (kinh doanh, u t, gia cng) c u im n gin c loi n ch, song kh trnh khi s hn ch cc yu cu nghip v qun l ca c quan hi quan vi mi loi hnh xut khu, nhp khu c th. Chnh v vy khai bo bng n ch hi quan l hnh thc khai bo cht ch nht trong th tc khai bo hi quan. Khai vit bng chng t sn c i km vi i tng thi hnh th tc hi quan v ch kim tra gim st - thu hi quan. Chng t sn c ni y c th l giy php xut nhp khu, xut nhp cnh, hp ng thng mi, ha n hng, lc khai hng nu trong c nhng thng tin, thng s k thut, nghip v qun l v thu hi quan. Loi hnh khai bo hi quan ny thng ch c p dng ch yu i vi i tng kim tra gim st hi quan l phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh (my bay, tu bin). Khi phng tin vn ti xut cnh, nhp cnh, qu cnh ra vo ca khu, i li trn a bn hot ng hi quan v khu vc kim sot hi quan hay trn lnh th hi quan ca mi quc gia u phi c giy t hp l km theo i vi bn thn phng tin vn ti v cc i tng chuyn ch trn phng tin . Nhng t sau Cng c Kyoto 1973 loi hnh khai bo hi quan bng giy t sn c cn c hi quan nhiu quc gia cho p dng c vi hng ha xut khu, nhp khu, trong , c th c hoc khng c iu kin bo lnh i km, ty thc t nh xut khu, nh nhp khu v loi hng ha c th. Trong hnh thc khai vit ni trn, vi s pht trin ca khoa hc k thut, hin nay hnh thc khai bo hi quan trn mng vi tnh ang pht trin nhanh.
147
1.5. Mu t khai hi quan. Mu t khai hi quan hin hnh ca Hi quan Vit Nam i vi hng xut khu, nhp khu HQ-2002 ban hnh theo quyt nh s 1257/2001/Q-TCHQ ngy 4/12/2001 ca Tng cc Hi quan. Ni dung ca mt trc t khai hng xut khu gm cc chi tit: tn c quan xut, hnh thc xut (mu dch, hng mu, tm xut, chuyn khu), ca khu, phng tin vn ti, s hiu v ngy thng ca giy php xut khu, cc giy t np km (bn k chi tit, giy chng nhn phm cht, giy chng kim dch), cc chi tit v hng ho (k m hiu, s lng kin hng, quy cch tng mt hng, s lng hng, trng lng c b, trng lng tnh, tr gi hng bng ngoi l)s liu ca thng k hi quan. Ni dung mt sau t khai hng xut khu gm cc chi tit: tnh hnh v kt qu kim tra hng ho, tnh hnh xp hng ln phng tin vn ti, hng thc t i qua bin gii. 2. Giy php xut khu, nhp khu ( licence ) 3. Hp ng mua bn hng ho quc t ( contract ) 4. Ho n thng mi (Commercial lnvoice) 4.1. Khi nim. L chng t c bn trong cc chng t hng ho. Ho n do ngi bn lp xut trnh cho ngi mua sau khi gi hng. l yu cu ca ngi bn i ngi mua tr tin, theo tng s hng c ghi trn ho n. 4.2. Tc dng ca ho n thng mi: - Trong vic thanh ton tin hng, ho n ng vai tr trung tm ca b chng t thanh ton. Trong trng hp b chng t c hi phiu km theo, thng qua ho n, ngi tr tin c th kim tra lnh i tin trong ni dung ca hi phiu. Trong trng hp khng dng hi phiu thanh ton, ho n c tc dng thay th cho hi phiu, lm c s cho vic i tin v tr tin. - Trong vic khai bo hi quan, ho n ni ln tr gi hng ho v l bng chng cho s mua bn, trn c s ngi ta tin hnh gim qun v tnh tin thu. - Trong nghip v tn dng, ho n vi ch k chp nhn tr tin ca ngi mua c th lm vai tr ca mt chng t m bo cho vic vay mn. - Ho n cng cung cp nhng chi tit v hng ho, cn thit cho vic thng k, i chiu hng ho vi hp ng v theo di thc hin hp ng. - Trong mt s trng hp nht nh bn sao ca ho n c dng nh mt th thng bo ca kt qu giao hng, ngi mua chun b nhp hng v chun b tr tin hng. 4.3. Ni dung ho n thng mi. Ngy thng lp ho n, tn a ch ca ngi bn, ngi mua, tn hng hoc tn dch v c mua bn, s lng hng ho, gi n v, tng gi tr. Ngoi ra trn ho n ngi ta cn c th
148
r thm v s lng kin hng, loi bao b, k m hiu, trng lng c v v trng lng tnh, s v ngy k hp ng mua bn c lin quan, ngy gi hng, iu kin giao hng, iu kin thanh ton. Khi lp ho n cn lu : - V tn ngi mua: Phi ghi rt ng vi tn ngi k kt hp ng vi mnh hoc tn ngi mua quy nh trong L/C. - V s lng (hoc trng lng) hng ho: Cn c vo s lng (hoc trng lng) thc giao cho ngi vn ti ghi, do phi ph hp vi s lng (hoc trng lng) ghi trong vn n. - V gi n v v tng tr gi: Cn ghi r l gi FOB, CIF hay CFR... Tng tr gi trn ho n khng vt tr gi ca L/C k c phn c php dung sai. Nu giao hng vt qu gi tr L/C, ngi bn phi tho thun vi ngi mua cch thc thanh ton phn giao vt y. (Xem iu 37 trong UCP 500 ICC 1993). 4.4. Mt s loi ho n thng mi. - Ho n chiu l (Protorma Invoice) L loi chng t c hnh thc nh ho n, nhng khng dng thanh ton nh ho n thng mi. Ho n chiu l dng cho nhng mc ch sau: lm chng t khai hi quan, xin giy php nhp khu, lm c s cho vic khai tr gi hng ho em i trin lm, gi bn hoc c tc dng lm n cho hng. - Ho n tm thi (Provisional Invoice) L ho n dng trong vic thanh ton s b tin hng trong cc trng hp nh: Gi hng ho ch gi tm tnh, tm thu tin hng v vic thanh ton cui cng s cn c vo trng lng (hoc s lng) xc nh cng d hng, hng ho c giao lm nhiu ln m mi ln ch thanh ton mt phn cho n khi bn bn giao xong mi thanh ton dt khot, khi t l tng gim gi c xc nh cng d hng, cn c vo s thay i phm cht hng ho sau qu trnh chuyn ch. - Ho n chnh thc (Final linvoice) Trong nhng trng hp s dng n ho n tm thi k khi thanh ton cui cng, ngi bn phi lp ho n chnh thc. V vy ho n chnh thc l ho n thng mi xc nh tng gi tr cui cng ca l hng v l c s thanh ton dt khot tin hng. - Ho n chi tit (Detaild Invoice) Trong ho n chi tit, gi c c phn tch ra thnh nhng mc tiu rt chi tit. Mun c cng nhn l ho n chi tit trc ht tiu ca ho n phi ghi r tn "Ho n chi tit". Cn ni dung c chi tit n mc no l tu theo yu cu ca tng trng hp c th, khng c mt qui nh no c tnh cht c nh c. - Ho n trung lp Ngi mua c th dng li phiu ng gi trong khi bn li hng cho ngi th ba. 5. Vn n ng bin (b/l: bill of lading ) 5.1. Khi nim vn n ng bin:
149
Vn n ng bin l chng t do ngi chuyn ch (ch tu, thuyn trng) cp cho ngi gi hng nhm xc nhn vic hng ho c tip nhn vn chuyn. Tuy mi hng tu u c mu vn n ring, nhng v ni dung chng c nhng im chung. mt trc ca B/L c ghi r tn ngi gi, ngi nhn (hoc "theo lnh"...), tn tu, cng bc hng, cng d hng, tn hng, k m hiu, s lng kin, trng lng, gi c, tng tr gi, cch tr cc ( cc tr trc hay tr ti cng n ), tnh hnh xp hng, s bn gc lp, ngy thng cp vn n... Mt sau ghi cc iu kin chuyn ch. Khi chuyn ch hng va c vn n th quan h gia ngi vn ti v ngi nhn hng do vn n iu chnh, cn quan h gia ngi gi hng v ngi vn ti do hp ng thu tu iu chnh. 5.2. Chc nng ca vn n: * L mt bin lai ca ngi chuyn ch xc nhn l h nhn hng ch. * L mt chng t s hu hng ho, quy nh hng ho s giao cho ai cng ch, do cho php mua bn hng ho bng cch chuyn nhng B/L. Chnh v chc nng c bit ny m vic thay th B/L bng th tc EDI l vic rt kh khn hin nay. * L bng chng ca hp ng thu tu n iu chnh quan h gia ngi cho thu v ngi i thu tu. Vn n ng bin c lp thnh mt s bn gc, nhng bn gc ny lp thnh b vn n. Trn cc bn gc, ngi ta in hoc ng du cc ch "Original" - Bn gc. Ngoi b Vn n gc, cn c mt s bn sao, trn ghi ch "Copy" - Bn sao. Ch c bn gc ca B/L mi c chc nng nu trn, cn cc bn sao khng c gi tr php l nh bn gc, chng ch dng trong cc trng hp: thng bo giao hng, kim tra hng ho, thng k hi quan... 5.3. Phn loi vn n: 5.3.1.Nu xt theo du hiu trn vn n c ghi ch xu v hng ho hay khng, th vn n c chia lm hai loi: - Vn n hon ho (Clean B/L) l vn n khng c thm iu khon hay ghi ch v tnh trng khim khuyt ca hng ho v/hoc bao b (xem thm iu 32 ca UPC 500). - Vn n khng hon ho (Unclean B/L) l loi vn n trn ngi chuyn ch c ghi nhng ghi ch xu v tnh trng ca hng ho v/hoc bao b. V d: "Thng b v", "ng trong nhng bao rch hay s dng ri..." cc B/L c ghi ch nh vy s b ngn hng t chi thanh ton, tr khi c qui nh ring. 5.3.2. Nu xt theo du hiu ngi vn ti nhn hng khi hng c xp ln tu hay cha, th B/L c chia l hai loi: Vn n xp hng (Shipped on board B/L) ngha l vn n c cp khi hng ho trn tu. Vn n nhn hng xp (Received for shipment B/L) l vn n c cp trc khi hng ho c xp ln tu. Trn B/L khng ghi r ngy, thng c xp xung tu. Sau khi xp hng xung tu, ngi gi hng c th i ly vn n xp hng.
150
5.3.3 Nu xt theo du hiu qui nh ngi nhn hng s c cc loi vn n. Vn n theo lnh (B/L to order) l B/L theo ngi chuyn ch s giao hng theo lnh ca ngi gi hng, ngn hng hoc ngi nhn hng. Vn n ch danh (B/L to a named person) or (Straight B/L) l B/L trong c ghi r tn v a ch ngi nhn hng, do hng ch c th giao c c tn trong B/L. Vn n xut trnh (Bearer B/L) cn c tn gi l vn n v danh, l vn n trong khng ghi r tn ngi nhn hng, cng khng ghi r theo lnh ca ai. Ngi chuyn ch s giao hng cho ngi cm vn n v xut trnh cho h. Vn n ny thng c chuyn nhng bng cch trao tay. 5.3.4. Nu theo du hiu hng ho c chuyn bng mt hay nhiu tu th c cc loi vn n: Vn n i thng (Direct B/L) cp cho hng ho c chuyn ch bng mt con tu i t cng xp hng n cng ch, ngha l tu ch i thng t cng n cng. Vn n sut (Through B/L) l B/L dng trong trng hp chuyn ch hng ho gia cc hng ho gia cc cng bng hai hoc nhiu tu thuc hai hay nhiu ch khc nhau. Ngi cp vn n i sut phi chu trch nhim v hng ho trn chng ng t cng xp hng n cng d cui cng. Vn n a ht (Local B/L) l B/L do cc tu tham gia chuyn ch cp, loi B/L ny ch c chc nng l bin lai nhn hng ho m thi. 5.3.5. Ngoi cc loi B/L c bn k trn trong thc t cn gp cc loi B/L khc Vn n theo hp ng thu tu (Charter party B/L) l loi B/L do thuyn trng hng ho gia cc cng bng hai hoc nhiu tu thuc hai hay nhiu ch khc nhau. Ngi cp vn n i sut phi chu trch nhim v hng ho trn chng ng t cng xp hng n cng d cui cng. Vn n theo hp ng thu tu (Charter party B/L) l loki B/L do thuyn trng tu cp. Vn n hn hp (Combined B/L) l loi vn n ch hng bng nhiu loi phng tin vn ti khcnhau, trong c vn ti bng ng bin. Loi vn n ny c Phng Thng Mi Quc t tha nhn trong khun kh Hip hi nhng ngi vn ti FIATA, nn c gi l FIATA combined B/L. Vn n rt gn (Short B/L) l loi vn n tm tt nhng iu khon ch yu, nhng ni dung khc cn tham chiu t cc ngun hoc chng t c lin quan. 5.3.6. Cc vn n khng c gi tr thanh ton. * Vn n theo cc hp ng thu tu (Charter party B/L). Loi vn n ny s b coi l bt hp l tr khi L/C cho php. Trong trng hp L/C cho php, ngay c khi L/C yu cu xut trnh mt hp ng thu tu th cc ngn hng s khng kim tra hp ng thu tu , nhng s chuyn cho ngi nhn hng m khng chu bt c trch nhim g.
151
* Vn n nhn hng gi (Received for shipment B/L) nu khng c ghi ch g trn b mt ca vn n th vn n loi ny cha chng t c hng ln tu m L/C th lun i hi vn n phi l "Clean on board" do loi vn n ny b xem xt l bt hp l. Tr khi L/C cho php, th loi vn n ny mi c gi tr thanh ton. 2.5.2. Nhng ni dung cn lu khi lp v kim tra Bill of Lading (B/L) C tn tu ch hng khng? Tn ni bc hng ni d hng c ghi khng, c ph hp vi yu cu ca tn dng khng? L/C c cho php chuyn ti khng? Vn n c nu giao hng ngoi nhng cng qui nh khng? Vn n c ghi ngy pht hnh khng? So snh vi hn giao hng, ngy hng ln tu phi trng hoc trc ngy giao hng tr nht do L/C qui nh. Cc L/C quy nh vic xut trnh b chng t phi sau mt thi hn r rng sau ngy ca vn n. Nu khng c cc qui nh ny, ngn hng ch chp nhn chng t c xut trnh trong vng 21 ngy k t ngy k B/L v phi trong thi hn hiu lc ca L/C (UCP 500 Art 43) nn ngy k B/L cn l cn c xem B/: cng b chng t i km b bt hp l khng? Ngi lp vn n Ngi chuyn ch i l c chuyn ch ch nh (As agent of the carrier). Thuyn trng i din c thuyn trng ch nh. Vn n c c ngi pht hnh k khng? Vn n c ghi r "Shipped on board"/"On board? khng? Tr kh L/C cho php, B/L ghi "On deck" s khng c ngn hng chp nhn. Vn n c ghi r s lng bn chnh c pht hnh khng (theo thng l ng th b vn n c 3 bn chnh). Cn c vo L/C th my bn chnh ca b vn n gi cho ngn hng (nu ch c 2/3 bn chnh gi cho ngn hng th trn thc t ngi mua c th i nhn hng trc khi c thng bo kt qu kim tra b chng t ca ngn hng - vai tr ca ngn hng b gim nh). Vn n c hon ho khng? Tr khi L/C cho php ngn hng s khng chp nhn nhng vn n khng hon ho (UCP 500 Art 32) Vn n c nu s L/C khng? Tn a ch ca ngi gi hng (Shipper): thng l ngi hng li L/C, c ng qui nh ca L/C khng? Nu l mt tn khc th phi xem trn L/C c qui nh "Third party documents are acceptable" khng? Tn ngi gi hng ny c thng nht vi cc chng t khc khng? Tn, a ch ngi nhn hng (Consignee): c ng qui nh ca L/C khng? Cn lu rng y l phn sai st nhiu nht trong vn n v l phn quy nh rt khc nhau trong L/C. C 3 trng hp:
152
Nu trong L/C qui nh "Full set of original of clean on board ocean B/L showing L/C N0 made out to order of shipper and blank endorsed..." th ngi gi hng k hu trng (ch k tn, m khng ghi tn ngi c hng li tip theo), trong phn "Consignee" ch ghi "to order" - ai cm vn n iu c th i nhn hng. Nu trong L/C qui nh"... made out to order of issuing bank..." th phn "consignee" phi ghi "to order of" + tn, a ch ngn hng pht hnh. Trong trng hp ny xy ra khi ngi nhp khu khng k qu . Nu trong L/C qui nh" ... made out to order of applicant..." th phn "consignee" l "to order of" + tn, a ch ca ngi xin m L/C. Trng hp ny xy ra khi khch hng k qu . Tn, a ch ngi cn thng bo (notify party): thng l ngi n mua v phi ng qui nh ca L/C. Tn hng ho, s lng, trng lng... c khp vi ho n khng? Shipping mark c ng L/C yu cu khng? S hiu, s container (nu c) c ging nh c th hin trn Packing list khng? Cc ghi ch v cc ph c ng (Freight prepaid/Freight collect) so vi quy nh ca L/C khng? 6. Chng t bo him 6.1. Khi nim chng t bo him Chng t bo him l chng t do ngi/t chc bo him cp cho ngi c bo him, nhm hp thc ho hp ng bo him v c dng iu tit quan h gia t chc bo him v ngi c bo him. Trong mi quan h ny, t chc bo him nhn bi thng cho nhng tn tht xy ra v nhng ri ro m hai bn tho thun trong hp ng bo bo him mt s tin nht nh l ph bo him. 6.2. Cc loi chng t bo him.
n bo him (Insurance pollicy) l chng t do t chc bo him cp, bao gm nhng iu khon ch yu ca hp ng bo him, nhm hp thc ho hp ng ny. n bo him gm c:
Cc iu khon cung v c tnh cht thng xuyn, trong ngi ta qui nh r trch nhim ca ngi bo him v ngi c bo him. Cc iu khon ring v i tng bo him (Tn hng, s lng, k m hiu, tn phng tin ch hng...) v vic tnh ton ph bo him (tr gi bo him hoc s tin bo him, iu kin bo him, ph bo him...).
Giy chng nhn bo him (Insurance certificate) l chng t do ngi bo him cp cho ngi c bo him xc nhn hng ho bo him theo iu kin hp ng.
153
Ni dung ca giy chng nhn bo him ch bao gm iu khon ni ln i tng c bo him, cc chi tit cn thit cho vic tnh ton ph bo him v iu kin bo him tho thun. 6.3. Nhng ni dung cn ch khi kim tra chng th bo him Chng th bo him c ng loi L/C qui nh khng? (l loi Cert.of Insurance hay l loi Insurance policy). B chng t bo him lp thnh my bn gc (thng lp thnh 2 bn). Tt c gc c c xut trnh y khng? (UCP 500 Art34). Chng t bo him do ai cp? (Ngn hng ch chp nhn chng t do cc cng ty bo him hoc nhng ngi bo him hoc cc i l ca h pht hnh v c k tn, ngn hng khng chp nhn chng t bo him do mi gii bo him cp, tr khi L/C cho php r rng) (UCP 500 Art.34). Chng t bo him c c ghi ngy thng v k khng? Ngy lp chng t bo him phi ghi r l "Bo him c hiu lc chm nht l vo ngy bt u vn chuyn" th mi c xem l hp l. Tnh li s tin c bo him c ng yu cu ca L/C khng? Loi tin ghi trong chng t bo him c phi l loi tin ghi trong L/C? nu L/C qui nh tr bng ng tin khc ng tin dng trong thanh ton th phi km ch th v t gi s c p dng v trn hp ng bo him cng phi ghi r nh vy. Loi bo him phi mua c ng nh L/C qui nh khng? Cc chi tit v tn ngi mua bo him. Khi L/C qui nh phi c hp ng bo him trong b chng t th ngi mua bo him phi l ngi bn, hoc l ngi cung cp hng ho (lc ny gi bn l CIF, CIP...) nu l ngi bn tn v a ch phi ghi ging nh trn L/C v thng nht vi cc chng t khc. Nu l ngi cung cp khc th tn, a ch phi ging nht vi cc chng t khc. Chng t bo him c c ngi bn k hu khng? H s khiu ni trnh ti u? C ng qui nh ca L/C khng? L trnh v phng thc vn chuyn c ph hp vi L/C khng? Cc chi tit v tn phng tin vn ti, cng i, cng n, hng ho c ph hp vi L/C v cc chng t c lin quan khc khng? 7. Phiu ng gi: (Packing list) 7.1. Khi nim. Phiu ng gi l mt chng t hng ho lit k nhng mt hng, nhng loi hng c ng gi trong mt kin hng nht nh. Phiu ng gi do ngi sn xut, ngi xut khu lp ra khi ng gi hng ho. Phiu ng gi c tc dng to mi iu kin thun li cho vic kim nh hng ho trong mi kin. 7.2. Ni dung ca phiu ng gi.
154
Ni dung ca phiu ng gi gm: tn ngi bn, tn hng, tn ngi mua, s hiu ho n, s th t ca kin hng; cch ng gi, thng, bao hm... s lng hng ng trong kin hng, trng lng hng ho, th tch ca kin hng. Ngoi nhng chi tit trn y i khi phiu ng gi cn ghi r tn x nghip sn xut, ngi ng gi v ngi kim tra k thut. Ngi ta lp phiu ng gi ba bn. - Mt bn trong kin hng sao cho ngi nhn hng khi cn kim tra hng ho trong kin c th thy c ngay chng t i chiu hng ho thc t vi hng ho do ngi bn gi. - Mt bn c tp hp cng vi cc phiu ng gi ca kin hng khc thnh mt b y cc phiu ng gi ca l hng. B ny c xp trong kin hng th nht ca l hng nhm to iu kin cho ngi nhn hng kim tra in hnh cc kin hng hoc d dng rt ta mt s hng no ra khi l hng. - Mt bn na cng c tp hp thnh mt b khc y cc phiu ng gi ca l hng. B chng t ny c gi n tng Cng ty xut khu tng Cng ty km vi ho n thng mi khi xut trnh chng t cho Ngn hng, lm c s cho vic thanh ton tin hng.
155
IDEXCO 100 Le Loi Streel - district 1 - HoChiMinhCity - S.R.of Vit Nam Tel: 25643 - 97583 - 97586 Cable address Contract No Date of delivery Means of transport Transport Receipt Place of departure Place of destination Fax: 84 8 25513 Packing list Date: 25/01/94 No: 11 - s (A) :IDEXCO : L/C No. 3319/IMP/TT : Jan 31st, 1994 : PHU YEN 01 : B/L : Saigon port : Singapore
Descroption of goods Packing: in Newsingle jute bag
Number package
of
Wieght Each Bag
Total wight
Bass vietnamese kernels grade 2 groundnut 1,520
KGS NW: 50.00 GW: 50.60
MT NW: 76.00 GW: 76.912
(290 ker nels/100gr) DIRECTOR
156
IDEXCO 100 L Li - Qun 1 - Thnh ph H Ch Minh - Vit Nam in thoi: 25643 - 97583 - 97586 Fax: 84 8 25513 a ch in tn Hp ng s Ngy giao hng Phng tin vn chuyn Ho n vn ti Ni khi hnh Ni n : L/C : IDEXCO S: 3319/IMP/TT : 31/1/94 : Ph Yn 01 : Vn n s 11 - S (A) : Cng Si Gn : Singapore Phiu ng gi Ngy 25/01/94
M t hng ho ng gi: Trong bao b n mi u phng nhn Vit Nam loi 2 (290 ht/1gram)
S bao Bao 1520
Trng lng mi bao Kg
Trng lng tng cng Tn
Trng lng tnh: 50 Trng lng tnh: 76 Trng lng c b: 50,6 Trng lng c b: 76,912
Ni rng: Bn mi mt ngn v bn mi l M Gim c
157
8. Bng k chi tit (Speciticatio): 8.1. Khi nim. Bng k chi tit l chng t hng ho, trong ngi ta thng k c th tt c cc loi hng v cc mt hng ca l hng trn ho n hoc hp ng no . 8.2. Cc loi bng k chi tit. C 2 loi bng k chi tit Mt l, bng k chi tit c lp ra khi k kt hp ng, bng ny c dng lm ph lc hp ng v l phn khng tch ri khi hp ng. Hai l, bng k chi tit c lp ra khi gi hng cho ngi mua, bao gm nhng chi tit v cc loi hng, cc mt hng ca l hng gi i. Trong trng hp ny, bng k chi tit thc ra l bng tng hp ca cc phiu ng gi, nhm b sung v c th ho cc chi tit trn ho n. 8.3. Ni dung ca bng k chi tit. Ni dung v hnh thc ca bng k chi tit khng nhng ph thuc vo nhng yu cu ca hi quan nc ngi mua. Ni dung ca bng k chi tit bao gm nhng im sau: Tn ngi bn v ngi mua, tn hng, s hp ng, s ho n, k m hiu, s hiu cc kin hng, s lng kin hng, s lng hng trong mi kin, trng lng mi kin (k c b v tnh), trng lng tng cng. nc ta, trong vic xut khu nng sn v khong sn, chng ta t s dng bng k chi tit trong vic lp chng t gi hng v thanh ton. Chng t m chng ta quen gi l "chi tit hng ho" li l "phiu ng gi kim bng k trng lng" (Packinh List and Weight).
Bng k chi tit ng gi v trng lng Ngi mua: L/C s : Phng tin vn chuyn: T ..................................................... n Vn n s:
158
K hiu s ho
M t hng ng gi
Mi bao S bao Trng Trng lng c b lng tnh
Tng cng Trng lng Trng lng tnh c b
9. Giy chng nhn s lng/trng lng (certificate of quantty/weight) 9.1. Bn cht L chng t xc nhn s lng/trng lng ca hng ho thc giao. Giy chng nhn s lng/trng lng cng c th do ngi cung cp hoc t chc gim nh hng ho cp, tu theo s tho thun trong hp ng. Khi tho thun v cc giy chng nhn cht lng, s lng hoc trng lng cn c bit quan tm n giy chng nhn ln cui, bi cc giy ny s c tc dng quyt nh trong vic gii quyt tranh chp sau ny. Phi qui nh r kim tra ln cui s c thc hin ti u, ai tin hnh kim tra v cp giy chng nhn. 9.2. Nhng ni dung cn lu khi kim tra giy chng nhn s lng/cht lng: C quan cp giy chng nhn s lng, cht lng c phi l ni c ch nh trong L/C? (C th giy chng nhn s lng, cht lng ring, c th chng nhn chung, c th do chnh ngi bn/ngi sn xut cp cng c th do mt c quan kim nghim/gim nh cp tu theo yu cu ca L/C. Cc yu t v ngi giao hng, ngi mua, cc ph ch (s L/C, s Invoice,...) c ng vi L/C v cc chng t khc khng? Cc chng nhn ghi r rng loi hng c kim thy tt, ph hp vi tiu chun kim nghim ca ni cp chng nhn xc nhn ng v qui cch t hng Xc nhn s lng, ghi ch v trng lng tnh, trng lng c b. Giy chng nhn c c k khng? 10. Giy chng nhn xut x (Certificate of origin: c/o) 10.1. Khi nim, ni dung: Giy chng nhn xut x l chng t do nh sn xut hoc do c quan c thm quyn, thng l Phng Thng mi/ B Thng mi cp xc nhn ni sn xut hoc khai thc ra hng ho. 10.2. Ni dung ca giy chng nhn xut x. Ni dung ca C/O bao gm: tn v a ch ca ngi mua, tn v a ch ca ngi bn; tn hng; k m hiu; li khai ca ch hng v ni sn xut hoc khai thc hng; Xc nhn ca c quan c thm quyn. 10.3. Cc loi giy chng nhn xut x:
159
C/O c nhiu loi: Form A, Form B, FormO, Form T, Form C, Form D... Form A: Form A l loi C/O dng cho cc mt hng xut khu c hng u i thu quan trong khun kh Hip nh u i thu quan ph cp GSP (Generalized system of prefences). Giy chng nhn xut x Form A phi c khai bng ting Anh v nh my. Ni dung khai phi ph hp vi qui nh ca hp ng hay th tn dng v cc chng t khc nh vn n, ho n thng mi... Form A c 12 mc. 1 Tn ngi gi hng, a ch - Goods consigned from (Exporter's business name, address, country). 2 Tn ngi nhn, a ch, nc n - Goods consigned to (Consignee's name, address, country). 3. Chi tit v vn ti - Means of transport and route (as for as known): Cn ghi r hng c gi t nc no n nc no, loi phng tin, tn tu, s vn n. 4. For official use - mc ny thng thng t s dng ti, ch s dng trong trng hp: Khi bn Original xin ln u b tht lc, mun xin li bn Original khc, th 4 ghi "do bn chnh b tht lc nay xin cp li bn original ln th hai" ng thi s ng du vo ny "DUPLICATE". Khi khch hng nc ngoi yu cu phi ghi r thi hn hiu lc ca GSP. 5. Item number - ghi r s tng loi hng. 6. Marks and number of packages - ghi r "Shipping mark" v s th t ca s thng hng giao. 7. Number and of packages; description of goods. Ghi r chi tit hng ho, gm: s lng, loi hng g, m t hng ho, ca hp ng no... s hiu ca l hng. V d: Vietnam yellow maize new Crop 2000 In bulk, total: eight hundred and twelve metric tons" 8. Origin criterion (see notes overleaf) ghi r s code hng ho ca l hng tu tng loi hng v tng nhm quc gia, v d: Hng gia cng phi ghi "W" cng s code hng ho. Hng t doanh ghi "P" Hng gia cng i cc nc Bc M "G", i cc nc ng u ghi "Y". 9. Gross weight or other quantity: ghi r trng lng c bao b hoc s lng (i, chic...) ca l hng. 10. Number and invoice: ghi s v ngy lp ho n xut hng.
160
11. Certification: Phn xc nhn ca c quan cp C/O 12. Declaration by the exporter: Phn xc nhn ca ngi xin cp C/O, gm tn nc sn xut hng ho, tn nc nhp l hng , a im, ngy thng, nm cp C/O. Form B: C/O Form B dng cho cc sn phm xut khu m ngi mua nc ngoi yu cu. s 1: Tn giao dch ca n v xut hng + a ch + tn nc (Vit Nam). s 2: Tn ngi nhn hng + a ch + tn nc. s 3: Tn phowng tin vn ti s 4: trng. s 5: S th th hng ho (nu c). s 6: Tn hng s 7: Trong lng ton b hay s lng hng. s 8: S ho n s 9: trng Form hng dt vo EU (Form T): s 1: Tn giao dch ca n v xut hng + a ch + tn nc (Vit Nam) s 2: S tham chiu (do Phng Thng mi cp) s 3: Nm quota s 4: S cat (category) s 5: Tn ngi nhn hng + a ch + tn nc s 6: Nc xut x (Vit Nam) s 7: Nc ni hng n s 8: Ni v ngy xp hng - Phng tin vn chuyn s 9: y l ghi ch thm cho hng ho thuc qui nh ring, chng hn nh i vi hng thuc quota cng nghip th nh ch: INDUSTRIAL QUOTA; hng thuc quota GSP th nh ch GSP quota; hng tham gia trin lm th nh ch EXHIBITION; trng hp hng thuc quota thng thng th dng ng du "DUPLICATE" hoc " RETROSPEC - TIVELY". s 10: S v ng k m hiu - s kin v cch ng gi - m t hng ho (Xem qui nh trong hp ng hoc L/C). s 11: S lng s 12: Tr gi FOB ca l hng s 13: trng
161
s 14: Ghi tn, a ch ca c quan cp CO Form hng dt th cng vo EU: s 1: Tn, a ch y , nc ca ngi xut khu s 2: S tham chiu s 3: Tn, a ch y , nc ca ngi nhp khu. s 4: Nc xut x s 5: Nc n s 6: Ni v ngy xp hng, phng tin vn chuyn. s 7: Thng s b sung s 8: M hiu v s - s v loi kin hng - ch dn v hng ho. s 9: S lng s 10: Tr gi FOB s 11: Chng nhn ca c quan c thm quyn (ngi c thm quyn ca Phng thng mi v Cng nghip Vit Nam k tn v ng du). s 12: Tn v a ch y ca c quan c thm quyn Form O: ( Form O tm thi bi b, do ICO ngng hot ng) Giy chng nhn xut x hng ho Form O Cafe c cp cho cafe xut khu sang cc nc thnh vin ICO. Giy chng nhn xut x hng ho. Form O Cafe phi c khai bng ting Anh v nh my. Ni dung khai phi ph hp vi quy nh ca hp ng hay nh tn dng v cc chng t khc nh: Ho n thng mi, vn n.... s 1: Thi hn c hiu lc ca C/O. s 2: S tham chiu M nc Vit Nam: 145 M cng (mi cng dng mt s ring). S th t s 4: Nc sn xut cafe s 5: Nc n s 6: Tn tu v phng tin vn chuyn khc s 7: Cng xp hng ln tu, cng trung gian s 8: Ngy xp hng. s 9: B trng
162
s 10: Cng n hoc im n s 11: S m hiu (Vit Nam ng k vi ICO) M xc nhn ca ICO (m nc, m ICO, s th t l hng xut khu ca n v). M khc s 12: S bao hoc Container s 13: M t cafe Xanh (th) Rang Ho tan Loi khc s 14: Trng lng tnh s 15: n v trng lng: khai bo trng lng mt n v bao b (theo qui inh ca ICO mi bao nng 60 kg) s 16: Cc thng tin khc s 17: Xc nhn ca c quan hi quan ti ni xut hng s 18: Xc nhn ca c quan c thm quyn Form D: Form D l loi C/O dng cho cc mt hng xut khu c hng ch thu quan u i c hiu lc chung (CFPT - Common Effective Preferential Tariff). Giy chng nhn mu D phi c khai bng ting Anh v nh my. Ni dung khai phi ph hp vi t khai hi quan c thanh khon v cc chng t khc nh vn n, ho n thng mi v giy chng nhn kim tra xut x ca Cng ty gim nh hng ho xut nhp khu (trong trng hp c yu cu kim tra). s 1: Tn giao dch ca ngi xut hng + a ch + tn nc (Vit Nam). s 2: Tn ngi nhn hng + a ch + tn nc (ph hp vi t khai hi quan c thanh khon) trn cng bn phi: do phng qun l xut nhp khu khu vc ghi. S tham chiu gm 12 k t, chia lm 5 nhm, chi tit cch ghi nh sau: Nhm 1: 02 k t Vit Nam (Vit in) l vit tt ca hai ch Vit Nam. Nhm 2: 02 k t (vit in) l vit tt tn nc nhp khu, quy nh cc ch vit tt nh sau: BR: Bruney PL: Philippines IN: Indonesia SG: Singapore ML: Malaysia TL: Thailand
163
Nhm: 02 k t biu hin nm cp giy chng nhn Nhm 4: 01 k t th hin tn phng qun l xut nhp khu khu vc cp giy chng nhn mu D theo qui nh sau: S 1: H Ni S 2: Hi Phng S 3: Nng S 4: Nha Trang S 5: Tp H Ch Minh S 6: Cn Th
Nhm 5: gm 05 k t biu hin s th t ca giy chng nhn mu D Gia nhm 3 v 4 cng nh gia nhm 4 v 5 c du gch cho V d: Phng qun l xut nhp khu khu vc Tp H Ch Minh cp giy chng nhn mu D mang s th 6 cho mt l hng xut khu sang Thi Lan trong nm 1999 th cc ghi s tham chiu ca giy chng nhn mu D ny s nh sau: Vit Nam - TL 99/5/00006 s 3: Tn phng tin vn ti (nu gi bng my bay th nh "By Air", nu gi ng bin th nh "ln tu") + t cng no? n cng no? s 4: trng (sau khi nhp khu hng ho, c quan Hi quan ti cng hoc a im nhp khu s nh du thch hp trc khi gi li cho phng qun l xut nhp khu khu vc cp giy chng nhn mu D ny). s 5: Danh muc hng ho (01 mt hng, 01 l hng, i 01 nc trong mt thi gian). s 6: K m v s hiu ca kin hng s 7: S, loi kin hng, m t hng ho (bao gm s lng v s HS ca nc nhp khu). s 8: Hng dn c th nh sau: a. Trng hp hng ho/ sn phm c xut x ton b ti Vit Nam (khng s dng nguyn ph liu nhp khu) th nh ch "X". b. Hng ho khng c sn xut hay khai thc ton b ti Vit Nam nh qui tc 3 ca quy ch xut x khi khai r s phn trm tr gi oc tnh theo gi FOB ca hng ho c sn xut hay khai thc ti Vit Nam, v d 40%. c. Hng ho c xut x cng gp nh quy tc 4 ca quy ch xut x th ghi r s phn trm ca hm lng c xut x cng gp ASEAN, v d 40%. s 9: Trng lng c b hoc s lng v gi tr khc (gi FOB) s 10: S v ngy ca ho n thng mi. s 11: Dng th 1 ghi ch Vit Nam
164
Dng th 2 ghi y tn nc nhp khu; Dng th ba ghi a im, ngy thng nm, v ch k, s 12: trng Trng hp cp sau th ghi: "Issued retroactively) Trng hp cp li th ghi: "Certified true copy" Cc c quan cp giy chng nhn xut x Form D. Bruney: B Cng nghip v Ti nguyn Indonesia: B Thng mi. Lo: V Ngoi thng, B Thng mi. Malaysia: B Thng mi v Cng nghip Mianma: V Thng mi, B Thng mi Philippines: C quan Hi quan Singapore: Hi ng pht trin thng mi Thailand: V u i thng mi, B thng mi Vit Nam: B Thng mi. Hin mi c thm Form E p dng cho chng trnh "Thu hoch sm" trong quan h thng mi vi Trung Quc 10.4. Nhng ni dung cn lu khi lp v kim tra C/O. C quan cp giy chng nhn xut x c phi ni c ch nh trong L/C (do nh sn xut cp hay do c quan c thm quyn ca nc ngi bn nh Phng Thng mi cp) khng? Cc ni dung sau c ng so vi L/C v thng nht so vi cc chng t khc khng? Tn, a ch ca ngi gi hng, ngi nhn hng, ngi c thng `bo, tn con tu. Ni xut x, ni n Tn loi hng, qui cch hng ho, trng lng hng ho, k m hiu. Cc ph ch khc c ng khng? (s L/C, s Invoice...) Ngi cp giy chng nhn c k khng?
165
Original 1. Goods consigned from (Exporter's businegs name address country) IDEXCO 100 Le Loi street District 1 HCM City S.R VietNam 2. Good consigned to (Consignee's name addres county) to ofder of Mac - Nels 120 Tanjong Road Singapore 0209 3. Means of transport and route M/V PHU YEN 01 From: Saigon Prt To: Singapore 5. Item 6. Marks 7. Number and kind of 8. 9. 10. packages description of goods and Origin Gross Nember Vietnames groundnuts kernels grade 2 nuber number Criterion (See notes weight or other and data of (290 Kernetles/100 gr) Packing: over notes over In quantity 76,912invoice of new single jute bag Export Licence "P" lear) Kgs/ Gw No. cackages 10/XK data: jan 29 th 1994 No. 76,000 Kgs/NW 1,520 8/91 D: jun 25 th 1994 bags 4. For officlal use Certificate of origin Isseed in: Vit Nam
11. Certification it is hereby certifided, on the basis of 12. Declaration by the expotter 1 he control carried out that the declaratic by the exporter is corredt undersighned hereby declares that the above details Ho Chi Minh City jan 31 st 1994 Chamber of Commerce and statements are correct, that at th goods were produced in Vietnam. Ho Chi Minh City, jan 31 st 1994 Exporter Gim c 1. Hng ho c gi i (tn thng mi ca ngi xut khu a ch quc gia) IDEXCO 100 L Li Qun 1 Thnh ph H Ch Minh Vit Nam 2. Hng ho gi n (tn ngi nhn, a ch, quc gia) Theo lnh ca Mac - lt 120 Tanjong Road Singapore 0209 3. Tn phng tin vn chuyn v on ng i Tu Ph Yn 01 t cng Si Gn n Singapore mc 5. S 6. K hiu v s lng bao ho. 1.520 bao 4. Cho nhng trng hp cc bit Giy chng nhn xut x Lp ti: Vit Nam
7. S v loi bao, m t hng 8. Ngun 9. Trng 10. S gc tiu chun lng c b hoc ca ho n ngy (xem ch thch mt lng. Trng 8/94 Ngy: s s sau) "P" lng c 25/01/94 b: u phng nhn Vit Nam loi 76,912 Kg Trng
166
2 (290 ht/100gr) ng gi: trong bao b n mi S giy php xut khu: 10/xut khu ngy 29/1/1994
lng tnh: 76kg
11. Chng nhn Trn c s vic thc hin kim tra nay 12. Khai bo ca ngi XK Nay khai bo chng nhn rng s khai bo ca ngi XK l ng TP. H Ch nhng chi tit v k khai trn l ng, tt c rng Minh, ngy 31/01/1994 Phng Thng mi nhng hng ho c sn xut Vit Nam TP.HCM, ngy 31/01/1994 Ngi xut khu.
167

Hải quan

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Hải quan

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1

Khong chn v iu kin thi gian

Ngy nhp khu (I)

II. CC KHON IU CHNH CNG

III. CC KHON IU CHNH TR

22. Khon gim gi Xo xxx Xo xxx

IV. TR TNH THU

23. Tr gi tnh thu nguyn GI t = 7 + 8 + +17 - 18 - 19 - - 22 24. Tr gi tnh thu bng VN

23. Tr gi tnh thu nguyn t = 7 + 8 + +17 - 18 - 19 - - 22 24. Tr gi tnh thu bng VN

tn, chc danh, k, ng du)

kim tra, xc nh tr gi tnh thu

h thu Tr gi tnh thu

t (%) Thu x sut x gi T

Thu sut thng thng = 150% Thu sut u i

1.13 - Tip nhn ng k khai bo hi quan l khu m u ca c quan hi quan

1.23 - Hng chuyn ca khu.

a- Ngi khai hi quan c quyn:

a- C quan hi quan c quyn:

Trnh t th tc ng k bao gm:

Cam kt v xc nhn ca ch hng

Descroption of goods Packing: in Newsingle jute bag

Wieght Each Bag

Bass vietnamese kernels grade 2 groundnut 1,520

KGS NW: 50.00 GW: 50.60

MT NW: 76.00 GW: 76.912

(290 ker nels/100gr) DIRECTOR

S bao Bao 1520

Trng lng mi bao Kg

Trng lng tng cng Tn

Ni rng: Bn mi mt ngn v bn mi l M Gim c

Mi bao S bao Trng Trng lng c b lng tnh

Tng cng Trng lng Trng lng tnh c b

lng tnh: 76kg

You might also like