TNG THUT

TI CP B TRNG IM T TNG H CH MINH V CNG TC THANH TRA

PHN MT MT S VN L LUN CHUNG CA T TNG H CH MINH V CNG TC THANH TRA T tng H Ch Minh l kt qu ca s vn dng v pht trin sng to ch ngha Mc - Lnin vo iu kin c th ca nc ta, k tha v pht trin cc gi tr truyn thng tt p ca dn tc, tip thu tinh hoa vn ha nhn loi, l mt h thng quan im ton din v su sc v nhng vn c bn ca cch mng Vit Nam. l t tng v gii phng dn tc, gii phng giai cp, gii phng con ngi; v c lp dn tc gn lin vi ch ngha x hi; v xy dng nh nc ca dn, do dn, v dn; v chng tham , lng ph, quan liu, thc hnh tit kim; v nn vn ha dn tc v hin i; v o c cch mng; v on kt trong ng, on kt dn tc, on kt quc t, kt hp sc mnh dn tc vi sc mnh thi i; v xy dng ng trong sch, vng mnh ... T tng H Ch Minh v ang soi ng cho cuc u tranh ca nhn dn ta ginh thng li. l ti sn tinh thn to ln ca ng v dn tc ta. T tng H Ch Minh l mt hc thuyt cch mng, cng vi ch ngha Mc - L nin, l nn tng t tng ca ng, kim ch nam cho hnh ng ca cch mng Vit Nam. Nghin cu t tng H Ch Minh khng theo li tm chng trch c m nghin cu mt cch h thng, nm vng v vn dng sng to vo thc tin nhng t tng, quan im ct li nht v nhng vn c bn nht. cng l nh hng v yu cu quan trng khi nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra 1. Ngun gc t tng H Ch Minh Nghin cu t tng H Ch Minh, trc ht phi nghin cu ngun gc, ci to nn bn cht ct li, xuyn sut hnh thnh trong con ngi H Ch Minh trong sut chiu di ca s nghip. V phng din l lun, nhiu nh nghin cu coi ngun gc t tng H Ch Minh xut pht t 3 im c bn l: Ch ngha yu nc v truyn thng vn ha nhn i ca dn tc Vit Nam; tinh hoa vn ha phng ng v phng Ty; Ch ngha Mc Lnin. Ba yu t trn kt hp vi
1

nhn cch c nhn kit xut ca Ngi c c rt t qu trnh hot ng thc tin ca Ngi to nn t tng H Ch Minh. 1.1. T tng H Ch Minh, s k tha v pht trin ch ngha yu nc, truyn thng vn ha nhn i ca dn tc Vit Nam C th khng nh rng, Ch tch H Ch Minh ra i tm con ng cho cch mng Vit Nam vi tm lng ca mt ngi Vit Nam yu nc. Ch ngha yu nc ca Ngi c tip thu t truyn thng yu nc t ngn i ca cha ng. l mt truyn thng yu nc, thng ni, tinh thn c lp, t ch, t lc, t cng. Truyn thng khin Ngi khng cam tm nhn cnh nc mt nh tan, ng bo mnh lm than trong kip n l. Truyn thng hun c ngi thanh nin Nguyn Tt Thnh quyt tm ra i tm con ng cu nc, cu dn. Lch s chng minh rng, dn tc Vit Nam l dn tc hnh thnh rt sm. Nc chng ta c t thi Vua Hng, c quc gia dn tc t thi i Vn Lang, u Lc. Dn tc Vit Nam l mt dn tc vn hin, c mt nn vn ha truyn thng lu i, l truyn thng nhn ngha, c lp, t lc t cng ca mt dn tc c hnh thnh sm, truyn thng ny c hnh thnh t cuc u tranh khut phc thin nhin v chng k th xm lc gi gn t nc. Tinh thn nhn ngha, on kt, tng thn tng i c th hin thng qua thc tin cc cuc u tranh lm ch thin nhin v chng gic ngoi xm. V vy, trch nhim ca con chu l phi gi gn v bo v b ci non sng nh li Bc H cn dn Cc Vua Hng c cng dng nc, Bc chu ta phi cng nhau gi ly nc. Trong nhng truyn thng tt p , ch ngha yu nc l dng chy xuyn sut lch s dn tc ta. Lch s dn tc Vit Nam chng minh dn tc ta l mt dn tc c lng yu nc nng nn, v trn ht l mt dn tc c ch kin cng, bt khut, khng chu lm n l, kin quyt bo v nn c lp, t do ca T quc mnh. Truyn thng thm m trong Ch tch H Ch Minh m Ngi mang theo trong sut cuc i mnh. Chnh ch ngha yu nc thi thc Ngi ra i tm ng cu nc. C th coi l hnh trang gi tr nht ca ngi thanh nin Nguyn Tt Thnh, n l c s, l ng lc trong sut cuc i
2

hot ng cch mng ca Ngi. Nhn thc v lng yu nc ca con ngi Vit Nam, Ngi ni: Dn ta c mt lng nng nn yu nc. l mt truyn thng qu bu ca ta. T xa n nay, mi khi T quc b xm lng, th tinh thn y li si ni, n kt thnh mt ln sng v cng mnh m, to ln, n lt qua mi s nguy him, kh khn, nhn chm tt c l bn nc v l cp nc. T tng yu nc, thng dn ca Ngi c hnh thnh t rt sm. T nh cu b Nguyn Sinh Cung c nui dng trong truyn thng yu nc v u tranh bt khut ca qu hng sng Lam ni Hng, mt mnh t a linh, nhn kit. Ngi c tha hng tr tu uyn bc ca ngi cha l c Ph bng Nguyn Sinh Sc v nh hng, hp th nhng bi hc v lng nhn i, c hy sinh cao c ca m l b Hong Th Loan. Nhng nm thng th u, Ngi chng kin cnh nc mt, nh tan, i sng nhn dn lm than, c cc, s thng tr ca thc dn Php v cng h khc v bo tn. Cc cuc u tranh do cc tng lp s phu yu nc lnh o u i n tht bi. Cch mng Vit Nam khi khng hong v ng li. Tip thu truyn thng yu nc, vi t duy c lp sng to, H Ch Minh sm hnh thnh ch hng v tm con ng i cho cho ring mnh. H Ch Minh rt trn trng v khm phc tinh thn u tranh bt khut ca nhng ch s yu nc trc , nhng Ngi c suy ngh khc vi con ng cu nc ca cc bc tin bi. Ngi cho rng con ng ng du ca c Phan Bi Chu chng khc no ui h ca trc, rc beo ca sau, cn c Phan Chu Trinh thc hin cc bin php ci lng, chng khc no xin gic r lng thng. Nm 1911, Ngi ra i tm ng cu nc. Ngi khng i theo con ng ca cc bc tin bi i, m i theo con ng ring ca mnh. Nh vy, Ch tch H Ch Minh ra i tm ng cu nc mang theo truyn thng yu nc, nhn i, t lc, t cng ca dn tc, vi mt tinh thn yu nc su sc, mt hoi bo cu nc, cu dn v mt lng tin sc ta c th gii phng cho ta. 1.2. Tip thu tinh hoa vn ha phng ng v phng Ty

C th thy trong t tng H Ch Minh c rt nhiu biu hin ca vic tip

3

thu nhng gi tr nhn vn ca c vn ho phng ng v phng Ty H Ch Minh sinh ra v ln ln trong mt gia nh Nho gio, t nh Ngi hc ch Hn vi cc thy l bc tc nho yu nc, lu thng T Th, Ng Kinh. nh hng ca Nho gio i vi Ngi rt ln, o c Nho gio thm vo t tng ca Ngi, nhng trit l hnh ng, t tng nhp th, hnh o gip i, cao vn ha, l gio v coi trng hc hnh. Khi c nhng bi vit ca Ngi, d bt c lnh vc no, ta u thy c rt nhiu lun im, phm tr, mnh ca Nho gio c H Ch Minh s dng c chn lc, a vo nhng t tng mi, ph hp vi iu kin ca t nc v thi i, c bit trn lnh vc o c. Ngi tip thu tinh hoa Nho gio v ng trn quan im cch mng s dng Nho gio, tc l tip thu c ph phn. Cng ging nh Mc tip thu c ph phn t tng ca cc nh khoa hc x hi t sn; trit hc duy vt ca Ph-Bch v php bin chng ca Hghen, H Ch Minh c cch nhn nhn khch quan, khoa hc i vi Nho gio, Ngi nh gi ng n vai tr, ngha ca Nho gio trong lch s t tng x hi nhn loi. Cng nh vy l s tip thu c chn lc tinh tu ca Pht gio - mt ngun gc t tng, trit l, vn ha phng ng du nhp vo Vit Nam rt sm. Nhng im tch cc ca Pht gio li nhng du n ht sc su sc trong t duy hnh ng, cch ng x ca H Ch Minh. Ngi k tha nhng t tng tin b, tch cc ca Pht gio, l t tng v tha, t bi, bc i, cu kh cu nn; np sng gin d, thanh lim; cao tinh thn bnh ng; khng xa ri i sng m lun gn b vi dn tc, t nc. nh hng ca t tng Lo Trang cng th hin m nt trong con ngi Ch tch H Ch Minh vi lng yu thin nhin, li sng gin d, ha mnh vi thin nhin ca Ngi. Vn ha phng Ty vi t tng dn ch cch mng cng th hin m nt trong t tng H Ch Minh. T khi Ngi cn hc cc trng Tiu hc ng Ba, Quc hc Hu, Ngi say m mn hc lch s v tm hiu v cuc i cch mng Php nm
4

1789. Mt im quan trng tc ng n H Ch Minh l t tng t do, bnh ng, bc i, n l xut pht im Ngi xc nh hng i tm ng cu nc ca mnh. Ngi k li: Vo trc tui 13, ti c nghe c nhng t T do, bnh ng, bc i, lc cc s phu yu nc ang bn vi nhau v nhng t ny, iu thi thc Ngi quyt tm sang phng Ty, sang Php tm hiu t do, bnh ng, bc i, xem h lm th no tr v cu nc, cu ng bo. Qua , c th thy t tng t do, bnh ng, bc i c nh hng rt mnh n H Ch Minh trc khi xut dng tm ng cu nc. Nhng t tng dn ch ca cc nh khai sng nh Vnte, Rtx, Mngtexki cng nh hng n t tng Ngi. Khi sang M, Ngi tip thu gi tr v quyn t do, quyn mu cu hnh phc ca tt c cc dn tc, Ngi tip thu v hnh thnh phong cch dn ch ca mnh t trong cuc sng thc tin chu u. Cn nhn mnh rng t tng dn ch ca H Ch Minh khng phi i ra nc ngoi ngi mi bit n. Tinh thn v quyn ca ngi dn, quyn sng nc ta c, C Phan Bi Chu cp n, C Phan Chu Trinh thuc phi dn quyn hiu rt r v dn ch. C Nguyn Sinh Sc tng Phan Chu Chinh cu th: dn quyn tin t chc. iu cho thy, H Ch Minh bit n khi nim dn quyn khi cn trong nc. Trong qu trnh bn ba nc ngoi, Ngi bit n Th k nh sng, Cch mng Php Ngi nghin cu, tip thu c ph phn nhng t tng dn ch ca phng Ty. iu ny th hin r khi Ngi vit bn Tuyn ngn c lp, khai sinh ra nc Vit Nam Dn ch cng ha v tinh thn ca Hin php nm 1946. 1.3. S tip thu, vn dng v pht trin sng to Ch ngha Mc Lnin

Cn nhn mnh rng, H Ch Minh n vi ch ngha Lnin ri mi n vi ch ngha Mc-Lnin. Trong tc phm ng cch mnh Ngi vit By gi hc thuyt nhiu, ch ngha nhiu, nhng ch ngha chn chnh nht, chc chn nht l ch ngha Lnin. Ngi n vi ch ngha Lnin v Lun cng ca Lnin ni ti vn thuc a. Chnh ch ngha yu nc dn Ngi n vi ch ngha Lnin. Trong bi Con ng dn ti n ch ngha Lnin Ngi vit: Lc by gi, ti ng h Cch mng Thng Mi ch l theo cm tnh t nhin
5

Ti tham gia ng X hi Php chng qua l v cc ng, b y t ng tnh vi ti, vi cuc u tranh ca cc dn tc b p bc. Cn ng l g, cng on l g, ch ngha x hi v ch ngha cng sn l g, th ti cha hiu. Nm 1920 l mt bc ngot ln i vi cuc i hot ng ca Ngi, t ch ngha yu nc chn chnh Ngi n vi ch ngha quc t v sn. Trong thi gian hot ng, Ngi tip tc nghin cu, tm hiu v ch ngha Mc-Lnin, c bit thi gian lm vic Lin X, Ngi hiu kh su sc v ch ngha Mc-Lnin v phong tro cng sn quc t. S tip thu, vn dng ch ngha Mc-Lnin l mt nh hng quyt nh hnh thnh t tng H Ch Minh, lm cho t tng H Ch Minh i vo h t tng ca ch ngha McLnin. Ngi nhn thy rng, khng phi ch dn tc mnh cn c gii phng m cn gii phng nhng con ngi cng kh. Ngi nhn ra mi quan h gia cch mng thuc a vi cch mng chnh quc; mi quan h gia ch ngha yu nc vi ch ngha x hi, ch ngha cng sn; mi quan h gia cch mng gii phng dn tc vi cch mng v sn, ri i n gii phng con ngi. Ch ngha McLnin trang b th gii quan cch mng, phng php lun duy vt bin chng H Ch Minh tng kt lch s, tng kt thc tin tm ra con ng cu nc, H Ch Minh cho rng: Mun cu nc v gii phng dn tc khng c con ng no khc con ng cch mng v sn. Qu trnh hot ng thc tin, nhn cch cao c v ti nng kit xut ca H Ch Minh
1.4.

C th khng nh rng, rt t nh cch mng c c qu trnh hot ng thc tin phong ph nh Ch tch H Ch Minh. Mt ngi dn mt nc, mt nho sinh, Ngi i nm chu bn b, tri qua th ngh t dy hc n lm bi tu Ngi i qua nhiu nc, tip thu vn ha ca nhiu nn vn ha khc nhau, thu nhn mi nc mt thc tin sinh ng. Vi t duy c lp, t ch, sng to, c ph bnh tinh tng, Ngi c cch nhn nhn c o, khoa hc. Nhng ngi khc n Hclem thy vng nguyt qu, thy tng thn t do, song Ngi li thy nhng ngi da en cch tng thn t do rt xa. Ngi sang Anh quc, cng quc vi nn i cng nghip. Ngi tr li nc Php, ti Pari.
6

Ngi qua Trung Quc, sang Lin X. Qu trnh bn ba tm chn l cch mng, tip thu v pht trin nhng gi tr tin b ca cc hc thuyt, t tng trn th gii, Ngi khng ngng hc tp, bn b trau rn nhm chim lnh vn tri thc ca thi i v vn kinh nghim qu bu trong u tranh ca phong tro cch mng trn th gii. Con ngi H Ch Minh, nhn cch H Ch Minh l mt yu t quan trng to nn t tng ca Ngi, phm cht c nhn cao p a H Ch Minh n vi ch ngha Mc-Lnin, Ngi tip nhn, chn lc, chuyn ha nhng tinh hoa ca dn tc v nhn loi lm giu cho kho tng t tng ca chnh mnh. H Ch Minh l hnh nh ca s kt hp c t bi, bc i ca o Pht, trit hc ca C.Mc v thin ti cch mng ca Lnin. T tng H Ch Minh c v tr ht sc quan trng trong vic phn nh bn cht cch mng v khoa hc ca ch ngha Mc-Lnin soi ng cho cch mng Vit Nam i t thng li ny n thng li khc. 2. nh hng nghin cu T tng H Ch Minh v cng tc thanh tra
2.1. Nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra phi xut pht t

t tng H Ch Minh v vic xy dng v hon thin Nh nc dn ch nhn dn, nh nc ca nhn dn, do nhn dn v v nhn dn Ngun gc ca t tng H Ch Minh v nh nc li xut pht t tinh thn yu nc thng dn, mt tinh thn dn tc cao c v su sc ca ngi. Ngi tng ni: Ti ch c mt s ham mun, ham mun tt bc l lm sao cho nc ta hon ton c lp, dn ta c hon ton t do, ng bo ai cng c cm n o mc, ai cng c hc hnhNu cn c ng phi th s l ng ca dn tc Vit Nam. ng ch c mt mc ch lm cho dn tc ta hon ton c lp Ngi n vi Ch ngha Mc - Lnin t tm lng ca mt ngi yu nc, Ngi n vi Ch ngha Mc - Lnin bi v Ngi thy l ch ngha duy nht ng n, gip cho dn tc, cho nhn dn Vit Nam thot khi ch n l, t do l y, cm o l y, Ch ngha khng ch nhm gii phng giai cp m cn gii phng cc dn tc b p bc vi khu hiu Giai cp v sn trn ton th gii v cc dn tc thuc a on kt li v Ngi khng nh: Con ng gii phng dn tc khng c con ng no khc l con ng cch mng v sn.
7

Sau khi lnh o Cch mng ginh chnh quyn th vn xy dng v cng c chnh quyn nhn dn c t ln hng u. Vn ginh chnh quyn l vn c bn ca mi cuc cch mng. Nhng vi H Ch Minh cch mng khng ch ginh chnh quyn m quan trng hn na l phi xy dng chnh quyn thc s l ca dn, do dn v v dn, mi chnh l mc tiu cao nht ca Ngi Chnh ph l cng bc ca dn vy. Cc cng vic ca Chnh ph lm phi nhm mt mc ch duy nht l mu t do hnh phc cho mi ngi. Cho nn Chnh ph nhn dn bao gi cng phi t quyn li dn ln trn ht thy. Vic g c li cho dn th phi lm. Vic g c hi cho dn th phi trnh 1 Mun cho dn yu, mun c lng dn, vic g c li cho dn phi ht sc lm, vic g c hi cho dn phi ht sc trnhNi tm li, ht thy nhng vic c th nng cao i sng vt cht tinh thn ca dn phi c ta c bit ch 2. Khng th k ht nhng iu tm huyt ca Ngi khi ni v vic xy dng mt nh nc ca dn v thc s v dn. V vy cn phi xy dng chnh quyn thc s v dn cng nh c c lp th nn c lp phi mang li hnh phc cho nhn dn mi c ngha nu nc c lp m dn khng hng hnh phc, t do th c lp cng chng c ngha g3. Vi nhn quan cch mng sng sut cng vi s tip thu c chn lc tinh hoa ca trit hc php quyn phng Ty, Ngi nhn thy trc nhng vn c th ny sinh, nhng khuyt tt bm sinh ca quyn lc. Quyn lc nh nc bt ngun t nhn dn nhng nu khng c nhng c ch gim st, kim sot, quyn lc rt d b tha ho, Chnh ph t ch l ca dn s tr thnh Chnh ph cai tr dn, cn b ng vin t ch l cng bc ca dn nu khng bit t rn luyn thng xuyn v khng c kim sot tt s tr thnh cc quan cch mng ch lo vinh thn ph gia, xung quanh cc U ban nhn dn, mt vi ni ting phn nn on thn nhiu hn ting khen. Nhng U ban khng nhng khng c dn yu cn b dn khinh, dn ght l khc na4. Tt c mi quan tm lo lng cng vi nhng biu hin ca bnh quan liu mt dn ch, li dng chc quyn mu li c nhn, c hip qun chng xut hin ngay t nhng ngy u
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 4, tr.22, 23 Sd, tp 4, tr.47,48 3 Sd, tp 4, tr.56,58 4 Bo cu quc s 65, ngy 12 thng 10 nm 1945

ginh chnh quyn thi thc H Ch tch tm ra mt c ch thch hp gim st cc c quan thc hin quyn lc nh nc. Qu trnh tho lun ban hnh Sc lnh s 64/SL thnh lp Ban thanh tra c bit l gii cho iu ny. iu u tin ca Sc lnh s 64/SL l Chnh ph s thnh lp ngay mt Ban thanh tra c bit c u nhim l i gim st tt c cc cng vic v cc nhn vin ca cc U ban nhn dn v cc c quan ca Chnh ph. Ton b nhng nhim v ca Ban thanh tra c bit quy nh ti iu 2 ca Bn sc lnh quan trng ny t vic gii quyt khiu ni ca dn, xem xt, x l nhng c quan v c nhn phm li n vic ngh ln Chnh ph nhng iu cn sa i trong cc c quan u thng nht trong mt mc tiu duy nht l bo m cc c quan nh nc v cn b, nhn vin nh nc thc hin ng trch nhim ca mnh, bo m s lim chnh v phc v nhn dn. 2.2. Nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra trong s thng nht gia cc quan im ca Ngi v cng tc thanh tra vi cc quan im v cng tc kim tra ca ng, gia s lnh o ca ng v s qun l ca B my nh nc y cng l vn ht sc quan trng v phng php lun cn phi l gii v thng nht v nhn thc. Do c im ca cch mng Vit Nam, s hnh thnh nh nc dn ch nhn dn gn b cht ch vi s ra i v qu trnh lnh o ca ng cng sn Vit Nam. Qu trnh hon thin nh nc dn ch nhn dn cng l qu trnh khng nh vai tr to ln, s lnh o, ton din tuyt i ca ng. ng ta l ng cm quyn. ng lnh o thng qua vic ra ng li ch trng trong cc Ngh quyt, thng qua hot ng ca cc cn b ng vin trong b my nh nc. Nh nc ta l nh nc php quyn x hi ch ngha, mt nh nc ca dn, do dn v v dn, tt c quyn lc thuc v nhn dn. Chnh v vy, nc ta c s thng nht hu c gia s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc v vic thc hin quyn lc nhn dn. C ch ng lnh o, Nh nc qun l, nhn dn lm ch th hin tinh thn . Mt mt ng tng cng nng lc lnh o ca mnh, mt khc ng lnh o xy dng v nng cao nng lc v hiu qu qun l ca b my nh nc. Chnh v vy gia lnh o v qun l, gia t chc ng v cc c quan nh nc, gia cng tc
9

thanh tra nh nc v cng tc kim tra ca ng, gia vic tng cng gio dc v kim sot vic thc hin chc trch cng v bo m tnh lim chnh ca i ng cn b, cng chc nh nc vi vic gio dc phm cht chnh tr v tnh tin phong gng mu ca ngi ng vin lun gn b cht ch vi nhau. c bit trong thi gian nc ta mi ginh c c lp, chnh quyn cn non tr s khai, s lnh o ca ng l trc tip v c th, khi ng, chnh quyn, on th l mt th thng nht biu hin cho s i din quyn lc ca nhn dn. Chnh v l nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra cn c t trong s thng nht gia cc quan im ca Ngi v cng tc thanh tra vi cc quan im v cng tc kim tra ca ng, gia s lnh o ca ng v s qun l ca B my nh nc. Chnh v vy khng th trn c s s phn tch cc t ng, thut ng, khi nim m H Ch tch dng phn tch cc vn bao trm c tnh cht h thng th hin t tng v nh nc v cch mng ca Ngi. H Ch tch ni: Lnh o ng ngha l: 1. 2. 3. Phi quyt nh mi vn mt cch cho ng Phi t chc s thi hnh cho ng; Phi t chc s kim sot

Trong tc phm Mt vic m cc c quan lnh o cn thc hnh ngay, Ngi ni: Khi c chnh sch ng, th s thnh cng hoc tht bi ca chnh sch l do ni t chc cng vic, ni la chn cn b, v do ni kim tra Ti Sc lnh s 64/SL thnh lp Ban thanh tra c bit, quy nh Ban thanh tra c bit c nhim v l gim st H Ch tch cn dng nhiu thut ng khc nh c sot theo di tu tng ch, i vi tng lnh vc hot ng khc nhau, khi th ti cc Hi ngh ca ng, khi th i vi c quan nh nc hoc cc t chc x hi, on th. Tm li, mc d dng nhiu cch ni khc nhau nhng tu trung li u th hin t tng ca H Ch tch v cng tc kim sot hot ng ca c quan ng, b my nh nc v cc cn b, ng vin trong
10

cc c quan t chc , nhng ngi thc hin quyn lc nh nc. y l mt vn khng th b qua khi nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra.
2.3. Nghin cu t tng H Ch Minh cn nghin cu h thng quan im

ca Ngi v cng tc thanh tra, kim tra ni chung v nhng mt cng tc c tnh cht truyn thng ca ngnh thanh tra, l cng tc thanh tra, cng tc gii quyt khiu ni, t co v cng tc u tranh chng tham nhng y l vn quan trng cn thng nht v mt nhn thc ngay t u c nh hng nghin cu v xc nh c phm vi nghin cu. Trn thc t cng tc thanh tra, kim tra, cng tc gii quyt khiu ni, t co ca cng dn v cng tc chng tham nhng (m H Ch tch thng gi l nn tham , nn lng ph v bnh quan liu) u l nhng mng cng tc ht sc quan trng trong hot ng lnh o ca ng v s qun l iu hnh ca Nh nc. Khc vi cc lnh vc cng tc khc, chng hn lnh vc xt x ch do To n thc hin, lnh vc iu tra do cc c quan iu tra tin hnh, cng tc thanh tra, gii quyt khiu ni t co v u tranh chng tham nhng li thuc trch nhim ca ton ng, ton dn, ton b h thng chnh tr. Tuy nhin, nhn t phng din lch s s thy rng, cc t chc thanh tra ng vai tr quan trng trong cng tc thanh tra, gii quyt khiu ni, t co v u tranh chng tham nhng. Sc lnh s 64/SL ngy 23/11/1945, vn bn nh du s ra ra i ca ngnh thanh tra mc d cn rt s khai nhng c nhng quy nh v chc nng nhim v, quyn hn bao hm y cc phng din hot ng ny ca ngnh thanh tra. Ni mt cch khc, ni hm ca khi nim cng tc thanh tra bao hm cc lnh vc thanh tra, gii quyt khiu ni, t co v u tranh chng tham nhng. V vy, nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra phi kt hp gia vic nghin cu h thng quan im ca Ngi v cng tc thanh tra, kim tra, u tranh chng tham nhng vi t cch l nhng nhim v quan trng ca qu trnh xy dng b my nh nc ca dn, do dn, v dn vi vic nghin cu h thng quan im ca ngi v cc chc nng, nhim v ca ngnh thanh tra Vit Nam qua cc thi k lch s c th hin trong cc bi ni, bi vit, nhng li hun th cn b thanh tra ti cc Hi ngh ngnh thanh tra v c trong
11

cc vn bn php lut quy nh chc nng nhim v ca cc t chc thanh tra nh nc trong cc thi k lch s. l nhng ni dung khng th tch ri trong qu trnh nghin cu. iu cng th hin s nht qun trong t tng quan im ca Ngi v xy dng nh nc cng nh phn nh s gn b hu c gia cng tc thanh tra vi cc mt cng tc khc trong hot ng tng th ca b my nh nc ta.
2.4. Nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra cn qun trit

tinh thn ca Ch th s 23-CT/TW ngy 27 thng 3 nm 2004 Lm r h thng nhng quan im ca H Ch Minh v cng tc thanh tra, l kt qu ca s vn dng v pht trin sng to ch ngha Mc- Lnin vo iu kin c th ca nc ta, k tha v pht trin cc gi tr truyn thng tt p ca dn tc, tip thu tinh hoa ca nhn loi. iu i hi khi nghin cu, nh gi nhng lun im ca Ngi cn nh gi s kt hp gia vn quyn lc nhn dn, v nh nc v Cch mng, v thanh tra v kim tra, kim sot v cc vn l lun khc ca ch ngha Mc - Lnin, cc t tng trit hc v php quyn ca phng Ty, cc gi tr nhn vn cao c ca trit hc phng ng cng nh nhng gi tr tinh hoa mang tnh truyn thng ca Vit Nam vi s vn dng sng to ca H Ch tch vo iu kin hon cnh c th ca cch mng Vit nam trong tng giai on lch s. ng thi cc quan im t tng th hin nhn quan thin ti, sng sut cng vi ct cch nhn i ca mt ngi ht mc yu nc, thng dn ca c nhn con ngi H Ch Minh. Vic nghin cu khng ch gin n trong vic phn tch nhng quan im ca ngi m cn o su hn na trong vic tm hiu ngun gc v qu trnh hnh thnh pht trin t tng cng nh tnh thc tin trong h thng quan im ca Ngi. c bit l cn thu trit cc quan im trong t tng H Ch Minh soi sng nhng vn l lun ang t ra trong tnh hnh thin nay v c nhng gii php nh hng nng cao hiu qu, hiu lc ca cng tc thanh tra p ng yu cu ca nhim v v tnh hnh mi. Ch c nh th vic nghin cu vi xng ngang tm yu cu tm hiu t tng mt con ngi v i nh H Ch Minh, mi thy ht trch nhim nng n v vinh d ln lao m Ngi trao cho ngnh thanh tra cng nh mi ngi lm
12

cng tc thanh tra. PHN HAI T TNG H CH MINH V CNG TC THANH TRA I. Ni dung T tng H Ch Minh v cng tc thanh tra

Ni dung t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra l h thng cc quan im ca Ngi v cng tc thanh tra, kim tra; gii quyt khiu ni, t co; chng tham , lng ph, chng bnh quan liu; v cc yu cu ca Ngi i vi i ng cn b thanh tra 1. Quan im ca H Ch Minh v thanh tra, kim tra
1.1 . V tr, vai tr ca cng tc thanh tra; mc ch hot ng thanh tra

1.1.1. V tr, vai tr ca cng tc thanh tra a) Thanh tra l cng tc quan trng v c tnh cht thng xuyn ca c quan lnh o ca ng v Nh nc cc cp Ngay t nhng ngy u lp nc, Ch tch H Ch Minh rt ch ti vic s dng, pht huy vai tr cng tc thanh tra. Ti cuc hp Chnh ph ngy 13/11/1945, H Ch tch ngh cc B trng c th chia nhau i thanh tra mt khu vc gn H Ni. B Ni V s kho cu v lp mt chng trnh v vic ny. Ngy 23/11/1945, Ch tch H Ch Minh k Sc lnh 64/SL thnh lp Ban Thanh tra c bit, c nhim v gim st tt c cng vic v cc nhn vin ca U ban nhn dn v cc c quan ca Chnh ph. V tr, vai tr quan trng ca cng tc thanh tra c th hin trong nhiu bi vit, bi ni, ch th ca H Ch tch nhiu lc, nhiu ni. Ti Hi ngh tng kt thanh tra ton min Bc thng 4 nm 1957, H Ch tch cn dn cn b thanh tra gip trn hiu bit tnh hnh a phng v cp di, ng thi cng gip cho cc cp a phng kp thi sa cha, un nn nu lm sai, hoc lm chm. Cho nn trch nhim ca cng tc thanh tra l quan trng1. Vai tr ca cc c quan thanh tra c th hin ngay t Sc lnh s 64/SL ngy 23 thng 11 nm 1945 thnh lp Ban Thanh tra c bit. Ti Sc lnh ny
1

Mt s vn kin ch yu ca ng v Chnh ph v cng tc thanh tra. U Ban Thanh tra ca Chnh ph, 1977

13

quy nh Ban Thanh tra c bit c ton quyn nhn cc n khiu ni ca nhn dn; iu tra, hi chng, xem xt cc ti liu giy t ca UBHC hoc cc c quan ca Chnh ph cn thit cho cng vic gim st; nh chc, bt giam bt c nhn vin no trong UBHC hay ca Chnh ph phm li. Cng tc thanh tra cng l mt bin php quan trng trong vic ngn nga, pht hin v x l nhng hnh vi vi phm php lut. Ch tch H Ch Minh cho rng cng tc lnh o, ch o, iu hnh, qun l m thiu s kim tra, thanh tra th s dn n bnh quan liu, tham , lng ph v ch c tng cng kim tra, kim sot th mi chng c cc t nn ny. Ngi ni mun chng bnh quan liu, bnh bn giy; mun bit cc ngh quyt c c thi hnh khng, thi hnh c ng khng; mun bit ai ra sc lm, ai lm cho qua chuyn, ch c mt cch l kho kim sot1. Cng vi vic pht hin v x l cc vi phm php lut, thanh tra cn ng vai tr nh mt bin php phng nga hu hiu cc vi phm php lut. Thanh tra cng vi cc phng thc kim tra, gim st lun l hin thn ca k cng php lut; cng tc thanh tra, kim tra, gim st d c thc hin di bt c hnh thc no, cng lun c tc dng hn ch, rn e nhng hnh vi vi phm php lut ca cc i tng qun l. Mt khc, cc gii php c a ra t hot ng thanh tra, kim tra, gim st khng ch hng vo vic x l cc hnh vi vi phm php lut, m cn c tc dng khc phc cc k h ca chnh sch, php lut, ngn nga tn gc mm mng pht sinh nhng vi phm php lut. Ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ln th nht ngy 19/4/1957, Ch tch H Ch Minh ni nu Trung ng ng, Chnh ph c ngh quyt, ch th a v cc ngnh, cc a phng, kt qu th no khng c thanh tra kh m bit c a phng no lm tt, lm va, lm xu; c lm hay khng lm trn khng bit; a phng nhiu khi t mnh cng khng bit; trn khng thu di; di khng thu trn. Thanh tra l theo di xem cc k hoch, ch th, chnh sch , cc a phng chp hnh th no2. Xut pht t v tr, vai tr ca cng tc thanh tra l mt ni dung, mt
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, tr.287. Mt s vn kin ch yu ca ng v Chnh ph v cng tc thanh tra, UB Thanh tra ca Chnh ph, 1977, tr.7

14

phng thc thc hin s lnh o ca cc cp u ng v s ch o, iu hnh ca chnh quyn cc cp, do vy s lnh o, ch o thng xuyn ca cc c quan lnh o ng v Nh nc c ngha quyt nh n hiu lc, hiu qu thanh tra. Thc tin cng tc thanh tra thi gian qua cho thy, a phng no, ngnh no ch trng n cng tc thanh tra th a phng , ngnh thc hin tt cng tc qun l nh nc, t c khiu ni, t co; ngc li ni no khng ch trng ng mc n cng tc thanh tra, kim tra th ni khng thc hin tt nhim v chnh tr ca mnh. Thanh tra l cng tc quan trng, v vy ng v Nh nc phi ch trng n cng tc xy dng t chc v b tr cn b lm cng tc thanh tra, nhm p ng c yu cu, nhim v t ra. Cn phi qun trit su sc cc quan im ca Ch tch H Ch Minh v b tr cn b v v t chc i vi cng tc thanh tra. H Ch tch khng nh, tng cng cng tc t chc, cn b thanh tra c v s lng v cht lng, c bit l cht lng, l mt yu cu cn thit cng tc thanh tra pht huy c vai tr ca mnh. Ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc nm 1960, H Ch tch hun th Mt s ban thanh tra cha c cng c, cn b cn thiu v cc cp lnh o a phng cha nhn r cng tc thanh tra l quan trng, nn cha ch tng cng cn b ng mc, cha gip , lnh o n mt cch cht ch1. Cng c t chc, p ng s lng cn b lm cng tc thanh tra l mt yu cu quan trng, tuy nhin iu quan trng hn l phi nng cao cht lng i ng cn b thanh tra. La chn, b tr ngi lm cng tc thanh tra p ng c cc yu cu v phm cht, nng lc, kinh nghim l yu cu tin quyt nng cao hiu lc, hiu qu cng tc thanh tra. Cn phi thm nhun quan im ca H Ch tch v b tr cn b lm cng tc thanh tra Khng th gp ai cng phi i kim tra. Ngi lnh o phi t mnh lm vic kim tra mi kinh nghim v oai tn. Nhng ngi lnh o cn phi c mt nhm cn b nhiu kinh nghim v giu nng lc gip mnh i kim tra2. Theo quan im ca Ch tch H Ch Minh, v thanh tra l cng tc quan
1 2

Sd, tr.16 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, tr.521.

15

trng ca c quan lnh o ng v Nh nc, do phi c tin hnh thng xuyn. Cng tc thanh tra nu khng c tin hnh thng xuyn tt yu s dn ti bnh quan liu, mnh lnh v t s tip tc gy ra nhng tc hi to ln khc cho s nghip cch mng. Trn thc t c khng t lnh o a phng, n v cha coi trng vai tr cng tc thanh tra, kim tra dn ti k lut khng c thi hnh nghim tc, dn ch khng c bo m, khiu kin ca nhn dn dai dng, phc tp... lm tn rt nhiu tin ca v cng sc ca cc c quan Nh nc gii quyt. Thng qua cng tc thanh tra, kim tra mi bit ch trng, ngh quyt ca ng, c ch, chnh sch ca Nh nc i vo cuc sng ra sao? C c thc hin y hay khng? Cng qua vic thng xuyn thanh tra, kim tra m cc nh lnh o, qun l c c nhng thng tin phn hi t thc t cuc sng, l nhng d liu quan trng ra nhng ch trng, chnh sch st hp vi i hi ca thc tin. Thanh tra thng xuyn l mt yu cu khng th thiu nhm nng cao hiu lc, hiu qu qun l nh nc. Mun m bo tnh thng xuyn ca cng tc thanh tra, yu cu cn thit t ra l ngi lnh o, qun l phi to iu kin cho t chc thanh tra hot ng theo ng chc nng, nhim v, quyn hn. Hot ng thanh tra phi c bo m tnh c lp tng i, thanh tra phi tun theo php lut, ch tun theo php lut v khng ai c cn tr hot ng thanh tra. Tnh thng xuyn trong hot ng thanh tra do chnh c im, tnh cht ca hot ng chp hnh, iu hnh trong qun l hnh chnh Nh nc quyt nh v c mi quan h cht ch vi yu cu kp thi ca vic ra cc quyt nh lnh o, qun l. Thc t chng minh trong nhiu tnh hung, cc bin php qun l nu c p dng kp thi th s gii quyt c nhng vn , nhng cng vi bin php , nu chm c p dng th s khng gii quyt c tnh hung, thm ch cn phn tc dng. ch thn H Ch tch, sau khi nghe bo co ca cn b thanh tra, c th xin li gi ng bo lin khu IV v vic cn b mt vi ni lm sai Ch th ca Chnh ph v ng li ca on th trong quan h vi ngi dn. l mt minh chng sinh ng cho vic ngi lnh o kp thi x l nhng vn do thanh tra xut, kin ngh.
16

b) Thanh tra l tai mt ca trn, l ngi bn ca di y l quan im c ngha ch o thc tin rt su sc, Ch tch H Ch Minh ch r v tr v vai tr c bit ca thanh tra trong hot ng ca nh nc v i sng x hi. Ngi v thanh tra quan trng nh tai mt ca con ngi - nh b phn cu thnh c th con ngi, l phng tin cc k trng yu gip cho con ngi nhn thc v pht trin tr tu. iu c ngha l, cng ging nh tai mt ca c th con ngi, thanh tra c Ch tch H Ch Minh xem nh l mt b phn cu thnh hu c ca qun l nh nc, l phng tin nhn thc ca qu trnh qun l nh nc. Gia chng khng c khong cch. Bi qun l nh nc, qun l x hi m khng c thanh tra, kim tra xem nh khng c qun l. Nu tch ri thanh tra, kim tra khi qun l nh nc, qun l x hi th khc no tch ri ci tai, ci mt khi c th con ngi; tch ri phng tin nhn thc v pht trin tr tu ca con ngi ra khi con ngi. Cng vi t tng cao vai tr ca thanh tra trong qun l nh nc, ba nm sau, ti Hi ngh cn b thanh tra ton quc (05/3/1960) Ch tch H Ch Minh li nhn mnh: c th ni, cn b thanh tra l tai mt ca ng v Chnh ph, tai c sng sut th ngi mi sng sut1. Ln ny, Ngi ch ra mt cch c th rng ng v Chnh ph l nhng thc th lnh o v qun l t nc khng c tch ri lnh o, qun l vi kim tra, thanh tra. ng v Chnh ph phi pht huy vai tr ca kim tra, thanh tra, phi gn b vi n trong qu trnh lnh o, qun l. Phi xem thanh tra, kim tra l mt khu quan trng khng th thiu c trong lnh o, qun l v iu hnh ca nhng ngi ng u cc c quan ng v nh nc. Bi qua kim tra, thanh tra gip cho ngi lnh o, qun l cp trn thy c nhng yu km, thiu st, nhng im cha ph hp, thiu ng b ca ng li chnh sch, ca h thng php lut, nh gi c nng lc, trch nhim iu hnh v qun l ca ngi lnh o, qun l cp di, nh gi mt cch y , ng n ni no, c nhn no lm tt hoc lm cha tt biu dng, un nm kp thi. ng l, khi v Thanh tra l tai mt ca trn, l ngi bn ca di Ch tch H Ch Minh ch ra mt cch su sc rng, thanh tra khng ch c vai tr gip cho ngi lnh o, qun l xem xt ng li ch trng, chnh sch v php lut ca ng v nh nc ra c c thc hin hay khng, c thc hin nh th no v n u;
1

Hun th ca Ch tch H Ch Minh ti Hi ngh cn b thanh tra ngy 05/3/1960.

17

m cn c vai tr gip xem xt li chnh ch trng, chnh sch v php lut ca mnh ra ng hay khng ng. Nh vy, i vi ngi lnh o v qun l th thanh tra ng l phng tin nhm nhn thc v pht trin t duy, kim tra li chnh mnh, ch ng iu chnh li ch trng, chnh sch v php lut cho ph hp vi qu trnh qun l nh nc. Lm c iu , thanh tra chnh l tai mt ca trn. Cng vi vai tr l tai mt ca trn, thanh tra cn l bn ca di. iu c ngha l i vi nhng ngi l lnh o qun l cp di th thanh tra chnh l ngi bn gip mnh nhn thy, bit c, pht hin v ch cho mnh thy c nhng vic mnh lm ng, lm tt tip tc pht huy, nhng vic lm sai, lm khng y , lm thiu trch nhim khc phc sa cha nng cao nng lc v trch nhim ca mnh. Nh vy, thanh tra chnh l ngi bn, ngi gip mnh trong qu trnh thc thi nhim v qun l nh nc. Vy m khng t ngi nhn thc khng y , chng nhng khng coi trng thanh tra m cn s hi thanh tra, tm cch lng trnh thanh tra. ng nh C Th tng Phm Vn ng c ln n thm v ni chuyn vi Hi ngh thanh tra (24/3/1972) rng: V tr v tm quan trng, tc dng ca cng tc thanh tra l ch n phi pht hin cho mnh nhng ci m mnh cn bit, n thng xuyn l tai mt ca mnh, n bit nhn, bit thy, bit pht hin v bit ch cho mnh nhng ci m mnh cn bit. Cho nn hm nay ti ni vi cc ng ch im ny cc ng ch ch . Cc ng ch khng coi trng thanh tra tc l tc mt ci v kh cn thit ca ngi lnh o, khng ti g mnh thy ht u. Thanh tra ch c th m ng c vai tr l l tai mt ca trn, l ngi bn ca di khi cn b thanh tra nh ci gng cho ngi ta soi mt, gng m th soi khng c. tr thnh ci gng soi, Bc cn dn: cn b thanh tra c gng hc tp, hc ci hay, trnh ci d, trau di o c cch mng, nng cao trnh l lun, trnh nghip v v trnh chuyn mn lm vic cho tt th mi l tin v vang, l xng ng vi s tn nhim ca ng v Chnh ph1. Tm li, theo quan im ca H Ch Minh, cng tc thanh tra phc v thit
1

Hun th ca Ch tch H Ch Minh ti Hi ngh thanh tra min Bc ngy 05/3/1960.

18

thc cho s lnh o ca ng v s qun l ca Nh nc i vi i sng x hi, do vy cng tc thanh tra c vai tr rt quan trng v c tnh cht thng xuyn ca c quan lnh o ca ng v Nh nc. y l mt trong nhng ni dung c bn trong t tng ca Ngi v cng tc thanh tra v nhng ni dung ny phi c qun trit y trong qu trnh xy dng h thng cc c quan Thanh tra Nh nc trong iu kin pht trin t nc hin nay. 1.1.2. Mc ch hot ng thanh tra Thanh tra l nhm mc ch gip cp trn nm c tnh hnh, gip cp di sa cha, un nn nhng sai lm, lch lc; gip cp di thc hin ch trng, chnh sch, php lut. Ngi vit: Chnh sch ng l ngun gc ca thng li. Song t ngun gc i n thng li thc s, cn phi t chc, phi u tranh. Khi c chnh sch ng, th s thnh cng hay tht bi ca chnh sch l do ni cch t chc cng vic, ni la chn cn b, v do ni kim tra. Nu ba iu y s si, th chnh sch ng my cng v ch1. Ngi gii thch c th r thm: Mc ch s t chc cng tc l: ng vin ton th nhn dn hng hi thi hnh chnh sch nh. Mc ch la chn cn b l dng nhn ti cn phi hp l, ch dng th mc lm ngh th rn v cho h hiu r mi mt cc cng vic h phi ph trch. M mun bit s ng vin y v s thc hnh y n mc no th phi c kim tra2. Bng nhng kt lun thanh tra nh gi ng thc trng vic thc hin ch trng, chnh sch, php lut mt a phng, mt ngnh hoc nhng n v c quan c thanh tra, kim tra vi nhng nhn xt u, khuyt im; lm r nhng nguyn nhn v c nhng kin ngh sa cha, khc phc nhng khuyt im, thiu st m thanh tra pht hin v c quan c thanh tra tha nhn, trong c nhng s h, khim khuyt ca ch trng, chnh sch, php lut, c ch qun l... gip cho c quan lnh o ca ng, Nh nc khng nhng nm c tnh hnh thc hin ch trng, chnh sch, php lut, ch th, mnh lnh... m cn c c s thc tin nghin cu, b sung, sa i hon thin ch trng, chnh sch, php lut, c ch qun l... ban hnh, hoc ban hnh chnh sch, c
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, trang 521 Sd.

19

ch qun l mi ph hp vi s pht trin ca cch mng. Quan im ny ca H Ch Minh c th hin ngay trong Sc lnh 64/SL thnh lp ngnh thanh tra, trong ghi r: Ban thanh tra c quyn ngh nhng iu cn sa i trong cc c quan. Quan im thng xuyn c H Ch Minh nhc n trong cc bi ni, bi vit gio hun cho ngnh thanh tra lun xc nh ng n mc ch ca hot ng thanh tra qua cc thi k lch s.
1.2 . V nguyn tc, phng php kim tra, thanh tra

1.2.1. Kim tra, thanh tra phi kp thi, c th, khch quan Hot ng thanh tra gip cp trn nm c tnh hnh, gip cp di sa cha, un nn nhng sai lm, lch lc; gip cp di thc hin ch trng, chnh sch, php lut. Do vy, cng tc thanh tra lun lun i hi tnh kp thi. Khi c Ngh quyt th phi lp tc c thc s thc hnh ngh quyt y, phi bit r s linh hot v cch lm vic ca cn b v nhn dn a phng y. C nh th mi kp thi thy r nhng khuyt im v nhng kh khn sa i cc khuyt im v tm cch gip vt qua mi kh khn1, nh vy, hot ng thanh tra mi gip c quan, n v c thanh tra nng cao tinh thn trch nhim v thc t chc k lut, va kp thi biu dng nhng ngi tt, vic tt, va kp thi gio dc v x l ng mc i vi nhng ngi mc khuyt im, sai lm2. Tnh kp thi c th ch thnh quy nh mang tnh nguyn tc cho hot ng thanh tra l hot ng thanh tra phi tun theo php lut, bo m tnh chnh xc, khch quan, cng khai, dn ch, kp thi Thanh tra phi n tn ni, xem tn ch, y l phng thc hot ng c trng ca cng tc thanh tra, kim tra, kim sot. Theo quan im ca Ch tch H Ch Minh, tin hnh thanh tra (hay kim tra, kim sot) phi i n tn ni, xem tn ch. Ngi ni: Thanh tra mun bit, mun thy, mun hiu r s tht c quan, a phng no y phi n tn ni, nghe ngng, tm hi, chu kh. Quan liu s khng lm c nhim v3. Nh vy, theo quan im ca H Ch
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, tr.521 Ngh quyt s 164/CP ngy 31/8/1970 ca Hi ng Chnh ph v vic tng cng cng tc thanh tra.. 3 Mt s vn kin ch yu ca ng v Chnh ph v cng tc thanh tra, UB Thanh tra ca Chnh ph, 1977, tr.7

20

tch, cng tc thanh tra khng th dung np c bt k mt biu hin quan liu no. Thanh tra l gip cp trn nm c y , chnh xc tnh hnh, ng thi thanh tra cng xem xt xem cp di thc hin ch trng, chnh sch, php lut nh th no, c g vng mc th tho g, c g sai tri th chn chnh. Theo quan im ca Ch tch H Ch Minh, vi phng php i n tn ni, xem tn ch, thanh tra s gp phn chng bnh quan liu. Ngi cho rng: Mun chng bnh quan liu, bnh bn giy; mun bit cc ngh quyt c c thi hnh khng, thi hnh c ng khng; mun bit ai ra sc lm, ai lm qua chuyn, ch c mt cch l kho kim sot. Trong tc phm Mt vic m cc c quan lnh o cn thc hnh ngay ng trn bo S tht s 103 ngy 30/11/1948, Ngi vit: Hin nay, nhiu ni cn b lnh o ch lo khai hi v tho ngh quyt, nh in v gi ch th, sau th h khng bit g n nhng ngh quyt thi hnh n u, c nhng kh khn tr ngi g, dn chng c ra sc tham gia hay khng. H qun mt kim tra () v kim tra khng nn ch cn c vo cc t bo co, m phi i n tn ni1. Theo quan im ca H Ch tch, thanh tra phi cn thn, khch quan. Cng tc thanh tra c vai tr rt quan trng, gip cho ngi lnh o, cho c quan cp trn nm c tnh hnh chp hnh cc ch th, ngh quyt, ch trng, chnh sch, php lut cc c quan, n v cp di nh th no c nhng bin php iu chnh, un nn cho ph hp. Do , nhng thng tin m thanh tra cung cp cho c quan cp trn, cho ngi lnh o i hi chnh xc rt cao. Mun c c chnh xc , thi ca ngi cn b thanh tra l phi cn thn, xem xt mt cch t m, thu o v nh gi mt cch khch quan, khng p t theo ch quan ca mnh, Ngi khng nh: Thi ca ngi cn b thanh tra l kim tra phi cn thn. Nghe khng c thin lch, nghe mt bn, nn nghe ngi ny, nghe ngi kia. Phi khch quan. Ch do mun v suy on ch quan ca mnh. Chng quan liu: Thanh tra mun bit, mun thy, mun hiu r s tht c quan, a phng no y phi n tn ni, nghe ngng, tm hi, chu kh. Phi cn thn, khch quan, iu tra, nghin cu k lng, chu kh2
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, tr.520 Mt s vn kin v cng tc thanh tra, tr.7-10.

21

1.2.2. Bo m dn ch trong hot ng thanh tra Ch tch H Ch Minh cho rng mt trong nhng cch thc bo m dn ch trong hot ng thanh tra l ph bnh v t ph bnh. y l yu t rt quan trng to nn hiu qu ca cng tc thanh tra. Trong bi Mt vic m cc c quan lnh o cn thc hnh ngay ng trn bo S tht s 103 ngy 30/11/1948, Ngi vit: kim tra phi dng cch thc tht th t ph bnh v ph bnh t r ht mi khuyt im v tm cch sa cha nhng khuyt im y. Nh th th cn b cng thm trng k lut v lng ph trch1. Ch tch H Ch Minh l mt tm gng sng v thc u tranh ph bnh v t ph bnh. Gia nm 1950, khi nhn c bo co ca on thanh tra do c H Tng Mu, Tng Thanh tra Chnh ph lm Trng on v nhng vi phm ca chnh quyn cc tnh Thanh Ho, Ngh An, H Tnh khi huy ng nhn ti, vt lc cho khng chin (vi phm chnh sch tn gio, huy ng qu sc dn, qun phit, do dm, truy bc qun chng...) Ngi vit th gi cho ng bo Lin khu IV. Trong th c on vit Nh cc ng thanh tra bo co li nhng vic , ti rt au lng. D Chnh ph ra lnh trng tr nhng cn b , ti phi tht th xin li ng bo v nhng cn b sai lm m b oan c. Ti tht th t ph bnh khuyt im ca ti l gio dc v la chn cn b cha c chu o. Cc cp Lin khu v tnh cng phi chu mt phn trch nhim v thiu s kim tra cht ch cc cn b cp di. Ngi nhn mnh: Ti mong rng: t nay cc cn b u bit ph bnh v t ph bnh, u c gng sa i li lm vic, theo ng ng li ca Chnh ph v on th, hp vi lng dn.
1.3 . S kt hp gia thanh tra ca nh nc v s gim st ca nhn dn

H Ch Minh lun coi trng hot ng thanh tra, kim tra ca Nh nc cng nh hot ng gim st ca nhn dn i vi Nh nc, coi l nhng yu t khng th thiu xy dng v hon thin nh nc ca dn, do dn v v dn. Tuy nhin, theo Ngi, hai yu t ny v bn cht phi kt hp cht ch vi nhau, cng hng vi nhau to ng lc xy dng, hon thin v gi vng bn cht cch mng ca nh nc.
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, t.5, tr.521

22

1.3.1 Quan h cht ch vi nhn dn l sc mnh, l nguyn nhn ca mi thng li ca Cch mng Vit Nam di s lnh o ca ng Cch y my trm nm, c kt truyn thng ca dn tc t ngn i, ngi anh hng dn tc Nguyn Tri rt ra mt chn l vnh hng: y thuyn l dn, lt thuyn cng l dn, Lt thuyn mi bit dn nh nc. Tip thu truyn thng qu bu trn ca dn tc, H Ch Minh lun c bit quan tm ti vic gi gn s gn b gia c quan nh nc, i ng cn b, cng chc nh nc vi nhn dn, gn kt gia hot ng ca cc c quan nh nc vi sinh hot ca qun chng nhn dn. Ngi tng cn dn: Ngi lnh o t phi c mi lin h cht ch gia mnh vi dn chng. Gi cht mi lin h vi dn chng v lun lun lng tai nghe kin ca dn chng, l nn tng lc lng ca ng v nh m ng thng li. V vy, cch xa dn chng, khng lin h cht ch vi dn chng, cng nh ng l lng gia tri, nht nh tht bi.1 Xut pht t quan im ny m Ngi lun ch trng ti mi mi lin h gia Nh nc vi nhn dn. S kt hp cht ch gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn, theo Ngi, chnh l mt trong nhng mi lin h mang tnh cht sng - cn ca Nh nc ta. c th coi l mt trong nhng cu tr li u tin, l gii cho cu hi ti sao phi kt hp gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn trong lun im ca Ngi. 1.3.2 Gim st ca nhn dn phi c coi nh mt mt trong cng tc thanh tra, kim tra ca c quan nh nc Khi ni v hot ng thanh tra, kim tra ca Nh nc, H Ch Minh thng xuyn nhn mnh vai tr gim st ca nhn dn. Theo Ngi, s gim st ca nhn dn khng phi ch l yu t bn ngoi tc ng vo c quan nh nc, vo hot ng thanh tra m n phi c coi nh mt yu t ni sinh, l mt mt ca cng tc thanh tra, kim tra ca c quan nh nc. Thm ch, Ngi cn coi y l cch tt nht thanh tra, kim tra i vi i ng cn b, cng chc nh nc. Trong tc phm Sa i l li lm vic, Ngi vit: Kim sot c hai cch: mt cch l t trn xung. Tc l ngi lnh o kim sot kt qu nhng cng vic ca cn b ca mnh. Mt cch na l t di ln. Tc l qun chng v
1

H Ch Minh, Ton tp, tp 5, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, trang 286

23

cn b kim sot s sai lm ca ngi lnh o v by t ci cch sa cha s sai lm . Cch ny l cch tt nht kim sot cc nhn vin1 Bn cnh vic nhn mnh nhng yu cu v nng lc, v phm cht o c i vi nhng ngi lm cng tc thanh tra, kim tra, H Ch Minh cn thng xuyn nhn mnh ti vai tr gim st ca qun chng nhn dn l bin php bo m cho hot ng thanh tra, kim tra ng n. Ngi cn dn: Phi t chc s kim sot, m mun kim sot ng th cng phi c qun chng gip mi c. Nhng ngi lnh o ch trng thy mt mt ca cng vic, ca s thay i ca mi ngi, trng t trn xung. V vy, s trng thy c hn. Tri li, dn chng trng thy cng vic, s thay i ca mi ngi, mt mt khc: h trng thy t di ln nn s trng thy cng c hn. V vy, mun gii quyt vn cho ng, t phi hp kinh nghim c hai bn li2. 1.3.3 Kt hp tt gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi s gim st ca nhn dn s gp phn hn ch khuyt im, pht huy u im v bo m hiu qu hot ng ca c quan nh nc Theo H Ch Minh, kt hp tt gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi s gim st ca nhn dn l nhn t quan trng hn ch khuyt im, pht huy u im v bo m hiu qu trong hot ng ca h thng c quan nh nc. Ngi vit: Ti mong rng:Cn b cp trn phi lun lun n c v kim tra cng vic cn b cp di. Nhn dn th gip Chnh ph v on th kim tra cng vic v hnh vi ca cc cn b. Nh vy, th chng ta trnh khi nhiu khuyt im, pht trin c nhiu u im3 Hin nay, hot ng ca cc c quan nh nc ni chung v hot ng thanh tra, kim tra ca cc c quan nh nc ni ring dng nh vn khp kn trc nhn dn; nhn dn vn phi knh nhi vin chi i vi cc hot ng thanh tra, kim tra ca cc c quan chc nng. Tai, mt nhn dn nhn thy mi biu hin lnh mnh hay khng lnh mnh trong hot ng ca mi c quan, mi chc danh nh nc nhng tai, mt y v nhiu l do vn t khi c c quan nh nc trng dng thc s. Trong cc bo co tng kt hot ng ca cc c quan,
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, trang 288 Sd, tp, 5, trang 286 3 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, trang 66

24

t chc, khi nh gi v nhng nguyn nhn khch quan v ch quan tc ng ti kt qu v hiu qu cng vic, chng ta kh c th gp c nhng dng no nh gi v vai tr, nh hng ca nhn dn, ca qun chng. y cng l vn m chng ta hin nay cn phi suy ngh mt cch nghim tc. 1.3.4 Phi trn trng v cu th i vi s gim st ca nhn dn Mt iu ht sc quan trng trong lun im ca H Ch Minh v vic kt hp gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn l thi trn trng ca mt ngi ng u ng, ng u Nh nc i vi nhn dn trong vic ku gi nhn dn thc hin quyn gim st i vi Nh nc. Chng ta hy xem li cch ku gi nhn dn ca Ngi: Xin ng bo hy ph bnh, gip gim st cng vic Chnh ph1; Chnh ph rt mong ng bo gip , n c, kim sot v ph bnh lm trn nhim v ca mnh l ngi y t trung thnh tn ty ca nhn dn2. Ngay i vi nhng vic m Nh nc cha p ng c i hi ca nhn dn, Ngi khng li cho khch quan m thng thn thay mt Chnh ph nhn li v xin nhn dn lng th Cn nhng vic lm, m cha lm c th xin ng bo nguyn lng3. Li l ca ngi ng u ng cm quyn, ng u Nh nc ni vi dn rt gn gi, m p tnh ngi nhng cng cha ng y trch nhim nh vy dng nh xo b mi khong cch gia Ngi, gia ng v Nh nc do Ngi ng u vi qun chng nhn dn. iu ny l him xy ra mt nc vn tri qua hng ngn nm phong kin, ni m thc h phong kin v ng cp ngay n thi im hin nay cng u phi xo tan. y c l l yu t thn nht, ct li nht, tinh tu nht trong lun im ca Ngi v s kt hp gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn, l mt trong nhng yu t gp phn to nn vc dng H Ch Minh trong lng dn tc. c c thi , thc i vi nhn dn nh ca H Ch Minh chc chn i ng cn b, cng chc chng ta cn phi n lc rt nhiu. Nh vy, theo H Ch Minh, kt hp cht ch gia thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn l mt yu cu tt yu t ra trong qu trnh xy
1 2

Sd, tp 5, trang 61 Sd, tp 7, trang 361-362 3 Sd, tp 5, trang 61

25

dng v hon thin Nh nc ca dn, do dn v v dn. Trong mt nh nc thc s ca dn, do dn v v dn th thanh tra, kim tra ca Nh nc v gim st ca nhn dn i vi nh nc phi gn b cht ch, ho ng vi nhau, l hai mt khng th thiu ca mt th thng nht v l yu t bo m hiu qu cho nhau. C kt hp cht ch thanh tra, kim tra ca Nh nc vi gim st ca nhn dn th chng ta mi c th xy dng c Nh nc thc s ca dn, do dn v v dn.
1.4 . V trch nhim ca lnh o ng v Chnh quyn cc cp i vi cng

tc thanh tra 1.4.1. Phi trc tip kim tra, thanh tra v lnh o, ch o cng tc thanh tra. S lnh o, ch o ca cp u ng v chnh quyn c ngha quyt nh n hiu lc, hiu qu hot ng ca cng tc thanh tra. Ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 19/4/1957, Ngi hun th: Cng tc thanh tra l rt quan trng, v vy cc cp chnh quyn cng nh ng phi gip cho cn b thanh tra lm trn nhim v . Ngi ni: Ti c bo co nhiu ni, khu, tnh khng xem trng thanh tra, nhiu khu, tnh cha c thanh tra, ni no c ri cng t gip , sn sc. Th l khng ng. Cn b thanh tra gip mnh xem xt li ch trng, chnh sch ng hay khng ng, c thc hin hay khng, nn t Trung ng tr xung cn gip , xem trng thanh tra. Khng nhng khu, tnh, cc B cng th. Nu thanh tra lm c kp thi ta s trnh c sai lm. Nu khng c l tai, con mt, cc c quan Trung ng, khu, tnh s khng bit vic di nh th no. Trong bi ni chuyn ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc nm 1960, H Ch tch ch r: Mt s Ban Thanh tra cha c cng c, cn b cn thiu v cc cp lnh o a phng cha nhn r cng tc thanh tra l quan trng, nn cha ch tng cng cn b ng mc, cha gip , lnh o n mt cch cht ch. Trong bi Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh thanh tra ton min Bc nm 1961, mt ln na, Ch tch H Ch Minh li cp n trch nhim ca cc B, ngnh, cc cp i vi cng tc thanh tra. Ngi khng nh: Cc B,
26

ngnh, cc cp nht nh phi c c quan kim tra ca mnh, theo di ngay t u, kp thi un nn, sa cha cc sai lm, thiu st c th xy ra. M cng v vy, cn b lnh o nht nh phi trc tip ch o c quan thanh tra ca mnh. 1.4.2. Phi quan tm, gip v yu cu thanh tra lm trn nhim v Thanh tra l phc v s lnh o ca ng v s qun l ca Nh nc cho nn H Ch tch lun nhc nh cc cp U ng v chnh quyn phi quan tm n cng tc thanh tra. Ngi ni: Cc Ban Thanh tra lm vic kh hay km, nhanh hay chm, trc ht do bn thn mi Ban Thanh tra c gng, mi cn b thanh tra c gng nhiu hay t; nhng cn do cc cp lnh o ca ng, chnh quyn a phng c quan tm n cng tc thanh tra hay khng. Cc cp lnh o cn quan tm gip cc Ban Thanh tra lm vic tt. S quan tm ca cc cp u ng v chnh quyn i vi cng tc thanh tra, theo quan im ca H Ch tch, c th hin cc mt sau y: Th nht: Phi quan tm n vic tng cng cn b, cng c t chc ca cc c quan thanh tra. H Ch tch cho rng: nhng ni m cc Ban Thanh tra cha c cng c, cn b cn thiu l nhng ni m cc cp lnh o cha quan tm n cng tc thanh tra. Ngi khng nh, quan tm n cng tc thanh tra trc ht l quan tm n vic tng cng cng tc t chc, tng cng cn b thanh tra c v s lng v cht lng. Trong tc phm Sa i li lm vic, khi cp n vn cn b, H Ch tch nu ra 5 bin php m cc cp lnh o p dng pht huy nng lc cn b. l: 1) Ch o- Th cho h lm, th cho h ph trch, d sai lm cht t cng khng s. 2) Nng cao - Lun lun tm cch cho h hc thm l lun v cch lm vic, lm cho t tng, nng lc ca h ngy cng tin b. 3) Kim tra - Khng phi ngy no cng kim tra. Nhng thng thng kim tra gip h rt kinh nghim, sa cha khuyt im, pht trin u im... 4) Ci to - Khi h sai lm th dng cch thuyt phc gip cho h sa
27

cha. 5) Gip - Phi cho h iu kin sinh sng y m lm vic. Khi h m au phi c thuc thang. Tu theo hon cnh m gip h gii quyt vn gia nh. Nhng iu rt quan h vi tinh thn cn b v s thn i on kt trong ng. Th hai: Phi quan tm n vic thc hin cc kt lun, kin ngh ca Thanh tra. Ngi cho rng, Thanh tra l cng c, l tai, mt ca ngi lnh o, ngi qun l cho nn hiu lc, hiu qu ca cng tc thanh tra ph thuc rt nhiu vo vic cc c quan lnh o c quan tm n vic thc hin cc kt lun, kin ngh ca Thanh tra hay khng. Nu nh cc kt lun, kin ngh ca Thanh tra khng c cc cp u v chnh quyn cc cp quan tm, thc hin th ngha, vai tr ca cng tc thanh tra b nh hng, uy tn ca Thanh tra cng s gim st v ni chung cng tc thanh tra s km hiu lc v hiu qu. Sinh thi, Ch tch H Ch Minh l mt tm gng mu mc ca mt ngi lnh o lun quan tm n cc kt lun, kin ngh ca Thanh tra. Gia nm 1950, ngay sau khi nghe bo co kt qu thanh tra ca on thanh tra Chnh ph v nhng sai lm nghim trng trong vic huy ng nhn ti, vt lc cho khng chin cc tnh Thanh Ho, Ngh An, H Tnh, Ngi ch o Chnh ph x l nghim minh nhng cn b sai phm, ng thi vit th nhn li vi ng bo Lin khu IV. Trong th Ngi cn nu ra cc bin php sa cha, ngn nga nhng hin tng sai phm , trong c on vit: Cn b cp trn phi lun lun n c, kim tra cng vic ca cn b cp di, nhn dn th gip Chnh ph v on th kim tra cng vic v hnh vi ca cc cn b. Trong v n Trn D Chu nhn hi l, bin th cng qu... gy hu qu nghim trng, nh hng n cng tc hu cn qun i, lm gim sc chin u ca qun i trong khng chin. Ngi kp thi ch o cc c quan chc nng x l nghim minh v vic ny, cng c lng tin ca ng bo, chin s i vi ng v Chnh ph. Tm li, theo quan im ca Ch tch H Ch Minh, cng tc thanh tra c mt v tr, vai tr rt quan trng. N l chc nng thit yu ca qun l, l cng c
28

phc v s lnh o ca ng, s qun l ca Nh nc. Thanh tra lun lun gn lin vi qun l, l mt ni dung ca qun l. Thanh tra cn l mt phng thc pht huy dn ch, tng cng php ch, pht hin v x l nhng biu hin quan liu, tham , lng ph v nhng hnh vi vi phm php lut trong hot ng qun l. Xut pht t tnh cht, v tr v vai tr ca cng tc thanh tra nn i hi s quan tm, gip , s trc tip ch o, lnh o ca cp u v chnh quyn cc cp. y l mt trong nhng yu t quyt nh n hiu lc, hiu qu cng tc thanh tra. 2. Quan im ca H Ch Minh v gii quyt khiu ni, t co C th khng nh rng, khng ai lm cng tc thanh tra, cng tc tip nhn v gii quyt khiu ni, t co ca dn li khng nh n li cn dn su sc ca Ch tch H Ch Minh: ng bo c oan c mi khiu ni hoc v cha hiu r chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni. Ta phi gii quyt nhanh, tt th ng bo thy r ng v Chnh ph quan tm lo lng n quyn li ca h, do mi quan h gia nhn dn vi ng v Chnh ph cng c cng c tt hn1. Li hun th ca th hin r nt quan im su sc v tnh nhn vn cao c ca Ngi v cng tc xt, gii quyt khiu ni, t co ca cng dn cng nh khng nh r tm quan trng ca cng tc ny. Theo quan im th gii quyt khiu ni, t co l mt bin php quan trng v thit thc cng c lng tin ca nhn dn vo ng v Nh nc. Trong li hun th trn y ca H Ch tch th hin mt cch nhn nhn su sc v bn cht v ngha ca cng tc ny 2.1.Quan im ca H Ch Minh v ngi khiu ni v vic khiu ni Ngi ni ng bo c oan c hoc cha hiu r chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni. Cu ni th hin s chia s v quan im v dn, lun lun ng v pha ngi dn ca Ngi. D cng vic khiu ni l cng vic phc tp nhng phi lun lun thu trit cch nhn nhn v nh gi ng th mi c mt thi ng n trong khi tip nhn v gii quyt khiu ni ca cng dn.
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 10, trang 81-82

29

Hn ai ht, H Ch tch hiu r con ngi Vit Nam cn c chu thng chu kh. Nhiu nm b ch h phng Bc ch phong kin nn v nh hng ca o gio phng ng kh hnh thm su vo tm l con ngi Vit Nam. Chnh v vy, ngi dn thng cam chu thit thi. Cch mng v lm cho h tr thnh ngi ch tht s ca t nc nhng tm l vn cn hn khc trong mi con ngi. S e ngi chnh quyn, khng a phin phc vn cn ng tr mc d c s ng vin khch l v nh nc dn ch c gng ngi dn ni ln ting ni ca mnh, nht l khi b thit thi v li ch. V vy H Ch tch mi nhc nh: ng bo c oan cth mi khiu ni. C l y l iu cn dn m mi ngi cn b, cng chc ni chung v cn b thanh tra vin lm cng tc gii quyt khiu ni, t co nn lun phi suy ngm. Ngi cn ni: ng bocha hiu chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni l mt cch nhn ton din su sc v khch quan v mt vn tng chng nh n gin. Nh nc ta l nh nc ca dn, do dn, v dn. Mi ch trng ca ng, chnh sch php lut ca nh nc ban hnh cng nhm to iu kin pht trin t nc em li hnh phc m no cho nhn dn. Quyn li ca mi ngi dn v li ch ca nh nc l nht tr. Lm tt ch trng chnh sch ca ng, thc hin nghim chnh php lut ca nh nc va l quyn, va l ngha v ca mi ngi dn. cng chnh l yu cu t ra cho cc c quan nh nc, cn b, cng chc nh nc phi lm cho nhn dn hiu r. Nht l trong hon cnh c th ca nc ta, sau bao nm sng trong cnh lm than n l, ngho nn, tm ti, khi trnh dn tr cn cha cao, s hiu bit ni chung v php lut ni ring cn hn ch trong khi chng ta cn thiu cc phng tin truyn thng c th mang li nhng thng tin thit thc n cho ngi dn. Cho nn i khi ngi dn khng hiu hay cha hiu r vic lm ca chnh quyn m sinh ra khiu ni, thc mc. Nhn mt kha cnh khc, bn thn cc ch trng chnh sch ca chng ta khng phi lc no cng r rng y . Bao nhiu nm qua, chng ta c gng xy dng mt h thng php lut iu chnh mi quan h x hi. Cc vn bn thng xuyn c sa i, b sung p ng yu cu ngy cng cao ca
30

mt nh nc php quyn. S nm bt, cp nht thng xuyn v nht l hiu ng tinh thn v li vn ca nhng quy nh php lut hon ton khng d dng. Cc quy nh , mc d khng c g khc hn l vic c th ho, th ch ho nh hng v mc tiu xy dng nh nc php quyn ca dn, do dn, v dn, tt c v li ch nhn dn, khng phi c mi ngi dn hiu r v trong khng t trng hp s mu thun gia quyn li ca tng c nhn vi li ch chung c th ny sinh trong qu trnh thc hin s l nhng nguyn nhn gy khiu kin, thc mc, nguyn nhn ca vic v cha hiu chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni. Nhng iu cn dn ca H Ch tch khng ch th hin mt cch nhn khch quan, ton din m hn th na n l biu hin c th t tng ca Ngi. l d bt lun th no, vic ca ngi dn cng thuc v trch nhim ca nh nc. Nh nc sinh ra phc v dn, cn b, ng vin phi l cng bc ca dn. Dn b oan c l do cn b, chnh quyn lm sai. Dn cha hiu l do cn b, chnh quyn cha lm cho h hiu. V vy chnh quyn c trch nhim tip nhn v gii quyt cc khiu ni, thc mc . 2.2. Quan im ca H Ch Minh v trch nhim gii quyt khiu ni, t co Chng ta u hiu rng gii quyt khiu ni, t co l hnh thc biu hin trc tip ca mi quan h gia nhn dn vi Nh nc. Khi ngi dn c iu g oan c m khiu ni v nhng khiu ni c cc c quan nh nc c trch nhim xem xt, gii quyt kp thi v tha ng th ngi dn s cm thy mnh nhn c s quan tm ca ng v Nh nc, thy mnh c tn trng, mnh l ngi ch thc s ca Nh nc, h s thy gn gi gn b, tin yu chnh quyn. H Ch tch lun nhc nh trch nhim ca nh nc trong vic tip nhn v gii quyt khiu ni cho dn. Ngi a yu cu rt cao cho cng tc gii quyt khiu ni, t co ca dn. Khng nhng phi tip nhn v gii quyt kp thi m cc cp chnh quyn, cc cn b, cng chc phi gii quyt nhanh, tt cc khiu ni . Vi H Ch tch, li ch ca nc, ca dn l trn ht, vic ca
31

dn l vic hng u, nhng khiu ni cn phi oc xem xt, thm ch ngi dn khng ku ni cng phi ch ng kim tra xem kin ngi dn th no, c thit thi, thc mc g khng. Trong Hun th v cng tc thanh ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 19/4/1957, Ch tch H Ch Minh ch r: Trong lc ny, c nhng cn b, ng vin v vic ny, vic khc m ku, cn b thanh tra cng phi xt kp thi, chng chng no, hay chng y. i vi nhn dn vic ku ni, c lc khng ku ni i chng na, cn b thanh tra cng phi thm d kin nhn dn. cao trch nhim ca cc c quan chnh quyn trong vic gii quyt nhanh chng v c hiu qu cc khiu ni, t gic ca dn l biu hin c th ca mt nh nc v dn m H Ch tch lun nhn mnh. Tinh thn c th hin qua nhiu vn bn ca Nh nc ta. Thng t s 436/TTg ca Th tng Chnh ph ngy 13/9/1958 quy nh trch nhim, quyn hn, nhim v, t chc ca cc c quan chnh quyn trong vic gii quyt cc loi n th khiu ni, t gic ca nhn dn ch r: Nghin cu v gii quyt cc vic khiu ni v t gic ca nhn dn l mt trch nhim quan trng ca tt c cc c quan nh nc v cc cp trc nhn dn. Gii quyt tt, kp thi th khiu t ca nhn dn l biu hin tinh thn ph trch ca cc c quan nh nc trc nhn dn, l thit thc bo m quyn t do dn ca nhn dn, tho mn nhng yu cu thit thn ca nhn dn, nh mi lin h gia Nh nc v nhn dn s c tng cng. Mt vn na th hin quan im ca H Ch tch v vn gii quyt khiu ni sm chng no, hay chng y l cn gii quyt khiu ni ngay t c s ni pht sinh khiu ni ca dn. iu c bit l i vi khiu ni c gi ln Trung ng m hin nay vn b coi l loi n th vt cp, Ngi vn th hin s nht quan trong t tng ng bo c oan cm khiu ni khi ti Hi ngh cng tc thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960 Ngi cn dn Cc c, cc ch phi lm th no ng nhiu th khiu ni gi thng n Bc, v cc a phng gii quyt khng tt nn h phi a n Bc. Li cn dn l v cng thm tha v ng cho chng ta suy ngh, xem xt c mt ci nhn ng
32

n v tnh trang n th vt cp hin nay. Khi ngi dn pht hin ra vic lm sai tri ca cn b, ca chnh quyn th h t gic, t co. S t co th hin tinh thn trch nhim ca cng dn, h bc xc, phn ng vi nhng iu sai tri. Bi h cho rng chnh quyn l ca dn, l ni ngi dn c th trong cy, tin tng, nhng ngi cn b, ng vin l do dn tn nhim c ra lo toan vic ca dn ca nc, chnh quyn phi trong sch, cn b, ng vin phi l ngi mu mc. H khng chp nhn nhng biu hin sai tri trong hot ng ca chnh quyn hay nhng biu hin sch nhiu, ca quyn, hch dch, tham , lng ph kiu quan cch mng nh H Ch tch tng ph phn. H Ch tch khng dung tha cho nhng k li dng danh ngha chnh quyn nhn dn mu li c nhn, c khot nhn dn. Khi b ngi dn t co, pht gic nhng k phi b trng tr thch ng. Ngay nhng ngy u lp nc, H Ch tch nhn thc y nguy c v s thoi ha ca nhng ngi nm quyn lc v kin quyt u tranh vi chng. 2.3. Quan im ca H Ch Minh v ngha, vai tr ca cng tc gii quyt khiu ni, t co H Ch tch ch r ngha ln lao ca cng tc gii quyt khiu ni, t co ca ngi dn. Ti Hi ngh thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960, ngi ni: Vic xt v gii quyt khiu ni, t gic, cc Ban thanh tra (...) gp phn n nh t tng cho cn b, cng nhn vin v ng bo. Vic gii quyt nhanh chng, ng php lut cc khiu ni, t co ca dn v gn vi n l vic khi phc kp thi cc quyn, li ch hp php ca ngi dn, ng thi x l nghim minh, ng php lut nhng ngi c hnh vi sai phm s cng c nim tin yu ca nhn dn vo chnh quyn, vo ch , vo cc ch trng, ng li ca ng v php lut ca Nh nc, lm cho mi quan h gia nhn dn vi ng v Nh nc ngy cng gn b, bn cht. Trong Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 19/4/1957, H Ch tch ch r; Trong lc ny, c nhng cn b, ng vin v vic ny, vic khc m ku, cn b thanh tra phi xt kp thi, chng chng no hay chng y. i vi nhn dn, c lc ku ni, c lc khng
33

ku ni i na, cn b thanh tra cng phi i thm d kin nhn dn. c bit quan tm n nguyn tc ny trong vic gii quyt khiu ni, t co, H Ch tch trong mt ln khc, ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960 tip tc khng nh: V cng tc xt v gii quyt cc khiu ni, t gic, nhim v ca cc Ban Thanh tra l phi lm cho nghim chnh, kp thi, lm sm chng no hay chng y, ... Ta phi gii quyt nhanh, tt th ng bo mi thy r ng v chnh ph lun quan tm lo lng n quyn li ca h, do mi quan h gia nhn dn vi ng v Chnh ph cng c cng c tt hn. Mi quan h m H Ch tch ni y chnh l ngun gc sc mnh, nguyn nhn s thng li ca cch mng Vit nam. N th hin t tng H Ch Minh v cch mng phi da vo sc mnh ton dn, c dn l c tt c. V th hin mc tiu cao c m Ngi phn u l lm sao cho nhn dn n, mc, ngy cng sung sng, ai ny c i hc, m au c thuc, gi khng lao ng c th ngh1. H Ch tch cng tng khng nh: Trong bu tri ny khng g qu bng nhn dn,. Trong th gii ny khng g mnh bng lc lng on kt ca nhn dn2. Chnh v vy Ngi lun quan tm n vic cng c nim tin ca nhn dn vo ch , pht huy sc mnh on kt ton dn v coi l ngun sc mnh v ch nh thng mi k th t hi nht v nh vy th phi ht lng v cng vic ca dn. H ch tch cho rng Mun cho dn yu, mun c lng dn, vic g c li cho dn phi ht sc lm, vic g c hi cho dn phi ht sc trnh. Phi ch gii quyt ht cc vn du kh n u mc lng, nhng vn quan h n i sng ca dn. Phi chp n, phi x kin cho dn mi khi ngi ta em ti3 T mt kha cnh khc, H Ch tch lun nhn mnh n vic pht huy vai tr ca ngi dn trong vic kim sot cc c quan nh nc, cn b, cng chc nh nc, coi l phng thc kim sot c hiu qu nht gii quyt khiu ni, t co cng chnh l mt cch gin tip thc hin quyn gim st ca cng dn i vi nh nc. H Ch tch ni: Kim sot c hai cch: mt cch l t trn
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 10, tr.591. Sd, tp 8, tr.276. 3 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 4, tr.47-48

34

xung. Tc l ngi lnh o kim sot kt qu nhng cng vic ca cn b mnh. Mt cch na l t di ln. Tc l qun chng v cn b, kim sot s sai lm ca ngi lnh o v by t ci cch sa cha s sai lm . Cch ny l cch tt nht kim sot1 S kim sot cng l gip chnh quyn khc phc c sai lm khuyt im thc s l chnh quyn v dn, dn l ch. Dn l ch th chnh quyn phi l y t. Khi dn dng y t lm vic cho mnh, th phi gip Chnh ph. Nu Chnh ph sai th phi ph bnh, ph bnh khng phi l chitrong nhn vin c nhiu khuyt imXin ng bo hy ph bnh, gip gim st cng vic ca Chnh ph2. C l khng c mt li l no chn tnh v cu th hn nh li ca H Ch tch - mt v nguyn th quc gia - trc quc dn ng bo, t t mnh di s ph bnh gim st ca nhn dn. cng l thi m mi ngi cn b, ng vin phi c trc nhng li phn nn, thc mc, nhng iu khiu ni, t co ca nhn dn trc nhng vic lm sai tri ca mnh hay cp di ca mnh m bnh tnh lng nghe v xem xt thu tnh t l. Bao nhiu nm qua, nhng li cn dn ca ngi vn gi nguyn gi tr v mi cn b thanh tra vin phi lun hc tp v thm nhun. Trc mi kh khn, vt v trong cng tc tip dn, gii quyt khiu ni, t co ca dn u phi nh rng: ng bo c oan c hoc v cha hiu chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni. 3. Quan im H Ch Minh v chng tham , lng ph, chng bnh quan liu Ch tch H Ch Minh rt quan tm n vn phng, chng tham , quan liu, lng ph. Ngi cho rng chnh l tn d, nc xu ca tham nhng. Theo Ngi, tham nhng l bn cht, gn lin vi ch thc dn, phong kin. Di ch cch mng ch dn ch nhn dn, tham nhng khng cn tn ti, ch cn nhng tn d ca tham nhng l tham , quan liu, lng ph. chnh l ba th "gic ni xm" nguy him khng km "gic ngoi xm"; nu ton ng, ton dn khng kin quyt u tranh phng, chng th s dn n nhng suy thoi,
1 2

Sd, tp 5, tr.287-288 Sd, tp 5, tr.60-61

35

 v khng th lng ht c. H Ch tch c nhiu bi ni, bi vit ch r bn cht, nguyn nhn, phn tch cc tc hi ca tham , quan liu, lng ph. Ngi cng ra nhiu ch trng, bin php phng, chng tham nhng. Ngi cho rng vic thc hin cc ch trng, bin php l nhim v rt quan trng, cn c ng, Nh nc v ton th qun chng nhn dn tin hnh thng xuyn, lin tc. 3.1. Quan im ca H Ch tch v chng tham , lng ph, chng bnh quan liu Chng tham , lng ph, chng bnh quan liu l mi quan tm ln, thng xuyn ca H Ch tch. Ngi coi tham , lng ph l ti li tin nht trong x hi. Ngi ch r bn cht ca tham : l ly ca cng lm ca t. L gian ln tham lam, tham l trm cp. Ngi nu ra mt khi nim khi qut, lm r bn cht tham : Tham l g? - ng v pha cn b m ni, tham l: n cp ca cng lm ca t c khot ca nhn dn n bt ca b i Tiu t m khai nhiu, li dng ca chung ca Chnh ph lm qu ring cho a phng mnh, n v mnh cng l tham . - ng v pha nhn dn m ni, tham l: n cp ca cng, khai gian, lu thu1 Mt im c trng ca hnh vi tham theo H Ch tch chnh l vic bin ca cng thnh ca t. Nhng hiu th no l ca cng, th no l ca t? Ca cng chnh l ti sn ca nhn dn, do nhn dn ng gp, phc v mc ch chng l gii phng dn tc, xy dng t nc. Ca t khng ch l ti sn ring ca mt cn b, cng chc no. Ti sn chung khi khng dnh phc v mc ch chung, ch dnh lm ca ring, qu ring cho mt tp th, mt
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.488.

36

i phng cng b coi l ca t. Bt c hnh vi no ly ca cng lm ca t cng u b H Ch tch coi l hnh vi tham . y chnh l hnh vi tham hiu theo ngha rng. Theo ngha ny, ch th ca hnh vi tham khng ch l cn b, cng chc - nhng ngi nm chc v, quyn hn nht nh trong b my nh nc. Ngi dn bnh thng nu nh n cp ca cng, khai gian, lu thu cng c th l ch th ca hnh vi tham . Trong cng cuc khng chin chng gic ngoi xm, xy dng t nc x hi ch ngha, mi ngun lc u phi c huy ng cho s nghip cch mng. Nu nh tin vn, ti sn cng b chim ot di bt c hnh thc no, phc v cho li ch c nhn hp hi th u c th b coi l tham . Su sc hn na, H Ch tch cn ch ra mt hnh thc tham tinh vi, rt kh nhn thy trong cuc sng i thng, l tham gin tip. Ngi nu ra mt th d v tham gin tip: mt cn b, Chnh ph, nhn dn tr lng hng thng u cho, nhng li km lng trch nhim, ng ni ny, trng ni n, lm vic chm chp, n cp gi ca Chnh ph, ca nhn dn1. y l mt hnh thc tham c bit. Tuy khng nhanh chng gy hu qu nghim trng nh nhng hnh vi trc tip chim ot ti sn cng, nhng tham gin tip xy ra hng ngy, thng xuyn, lin tc, gy nh hng nghim trng n hot ng ng n ca b my nh nc, hiu lc ca qun l nh nc, l mt trong nhng mi nguy hi ln i vi s nghip cch mng ca t nc. Cng vi tham , lng ph cng b H Ch tch coi l mt ti li i vi t nc, i vi nhn dn. Lng ph l nhng vic lm ca cn b c quan nh nc, qun i, x nghip v nhn dn lm hao tn, tn km v ch sc lao ng, thi gi, tin ca. Ngi ni: C ngi li ni tham mi c ti, cn lng ph th khng c ti. Thc ra vic khc nhau nhng kt qu vn hao tn ca cng, ca Chnh ph, ca nhn dn2. Khng nhng th, c khi lng ph cn c hi nhiu hn tham , v lng ph rt ph bin: lng ph ca ci, th gi, lc lng ca nhn dn, ca Chnh ph. H Ch tch ch ra cc loi lng ph: lng ph sc lao ng, lng ph thi gi, lng ph tin ca. Mi loi li c rt nhiu hnh thc
1 2

Sd, tp 6, tr.436 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.436

37

khc nhau, trn cc lnh vc khc nhau: nng nhip, cng nghip, vn ti, ti chnh... Tt c u dn n mt hu qu, c khi cn tai hi hn tham , l gy thit hi, tht thot ti sn ca Nh nc, ca nhn dn, nh hng n cng cuc khng chin kin quc.
a) Do u m c tham , lng ph

Tham , lng ph l nhng cn bnh nguy him. Mun chng tham , lng ph hiu qu, cn phi tm hiu ngun gc, nguyn nhn ca chng. H Ch tch ni: Tham , lng ph u do bnh quan liu m ra 1. Ngi ch r t quan liu chnh l cn nguyn su xa, nguyn nhn trc tip, l iu kin ca tham , lng ph. Ngi khng nh ni no c t quan liu th c tham , lng ph; m quan liu cng nng th tham , lng ph cng nhiu. Ch tch H Ch Minh c rt nhiu bi ni, bi vit bn v t quan liu. Ngi phn tch cn k, ch ra bn cht, nguyn nhn, biu hin c th ca bnh quan liu. Theo H Ch tch, quan liu l bnh giy t, bnh hnh thc, khng thc t, l xa cch qun chng, khng theo ng li qun chng, lm khng ng chnh sch ca Chnh ph v ca on th2. Quan liu l cn b ph trch xa ri thc t, khng i su i st cng vic, vic g cng khng nm vng, ch o mt cch i khi, chung chung. Quan liu l xa ri qun chng, khng r lai lch, t tng v cng tc ca cn b mnh, khng lng nghe kin ca qun chng, s ph bnh v t ph bnh. Tc phong ca ngi cn b mc bnh quan liu l thiu dn ch, khng gi ng nguyn tc lnh o tp th, phn cng ph trch. Ngi nu v ln n mnh m cc biu hin ca bnh quan liu. Theo H Ch tch, ngi cn b mc bnh quan liu l nhng ngi mang nng ch ngha c nhn, lun ch ngh n li ch ca bn thn, coi thng li ch ca nhn dn, ca Nh nc. Bnh quan liu c cc cc biu hin: i vi cng vic khng nm r, khng tng tn ni dung cng vic, chm chp, thiu thc i vi cng vic, ch lm cho qua chuyn; i vi cp di, i vi nhn dn th ch bit ra mnh lnh, khng bit gii thch, khuyn khch, gio dc cp di, khng bit ng vin, lm cho dn chng t gic, li cng khng bit lng nghe kin ca
1 2

Sd, tp 6, tr.394 Sd, tp 6, tr.394

38

cp di, ph bnh, gp ca nhn dn. Nhng cng chnh nhng ngi cn b quan liu , i vi bn thn th li d di, khng chu tu dng, phn u, hc tp tin b, ngi kh, ngi gian kh, ch lo vun vn, ch bit hng th, ch chm lo cho bn thn, lc no cng mun nhn dn phng s mnh, trc mt nhn dn th ln mt quan cch mng. Theo H Ch tch, ngi cn b mc bnh quan liu cn c biu hin i vi cng vic th trng hnh thc, m khng xem xt mi mt, khng vo su vn . Ch bit khai hi ngh, vit ch th, xem bo co trn giy ch khng kim tra n ni, n chn1. Khi trin khai thc hin cng vic ca bn thn, giao nhim v cho cp di m khng bit kim tra th s khng c iu kin gii thch, hng dn, n c cp di, khng kp thi pht hin, chn chnh hay x l vi phm, iu ny dn n cng vic s khng c hiu qu, gy thit hi v ti sn, tin bc, cng sc ca Nh nc, ca nhn dn. Theo H Ch tch, v nhng ngi v nhng c quan lnh o mc bnh quan liu thnh th c mt m khng thy sut, c tai m khng nghe thu, c ch m khng gi ng, c k lut m khng nm vng. Kt qu l nhng ngi xu, nhng cn b km tha h tham , lng ph. iu dn n hu qu l khng nhng bn thn ngi cn b mc bnh quan liu c hnh vi tham , lng ph chim ot ca cng lm ca t, tho mn li ch c nhn m vic bung lng qun l, iu hnh, gio dc cn b khng n ni n chn, bao che, d dn n vic xy ra tham , lng ph ca cn b cp di, gy thit hi, tht thot ti sn ca Nh nc, thi gi, cng sc ca nhn dn. b) Tai hi do cc t tham , lng ph, quan liu gy ra H Ch tch khng nh quan liu, tham , lng ph l bn ng minh ca thc dn, phong kin, k th ca nhn dn, ca b i, ca Chnh ph 2. Bi v, tham , lng ph c tc hi rt ln. Trc ht v trc tip, n gy thit hi cho ti sn ca nh nc, ca nhn dn. Cn b c giao qun l ti sn ca Nh nc, ca nhn dn, ti sn do nhng nc bn ng gp, gip phc v cho khng chin, kin quc, nng cao i sng ca nhn dn. Do ch ngha c nhn, do t li
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.489 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.490

39

mt s cn b tham , chim ot ca cng, bin ca cng thnh ca t, xm phm n ca cng ca Nh nc, ca tp th, lm hi n s nghip xy dng nc nh, c hi n cng vic ci thin i sng ca nhn dn. Cng vi tham , lng ph cng gy thit hai, tht thot mt lng ln ti sn cng. Do mc bnh quan liu, mnh lnh, do thiu tinh thn trch nhim, mt s cn b lng ph rt nhiu tin bc, cng sc, thi gi ca Nh nc, ca nhn dn. Khng trc tip trm cp ca cng lm ca ring nhng lng ph din ra thng xuyn, di nhiu hnh thc cng gy tn hi nghim trng cho Nh nc, cho nhn dn khng km tham . Tham , lng ph cn lm tha ho, suy thoi o c cch mng ca cn b, ph hoi tinh thn trong sch, ch vt kh ca cn b, nhn dn, xi mn lng tin ca nhn dn vo ng, Nh nc. H Ch tch khng nh: phn ng cn b, ng vin, on vin, cng nhn vin chc ta u trong sch, tn tu, u l mang bn cht, o c cch mng l cn, kim, lim, chnh. H khng ngi gian kh, hy sinh v cch mng, v nhn dn. Nhng vn cn mt b phn cn b do tham , quan liu, lng ph, do mu li c nhn, ch ngh n hng th thoi ho, bin cht, khng gi c o c cch mng. iu ny lm gim sc chin u ca ng, gim lng tin ca nhn dn vo ng, Nh nc, lm hi n s nghip cch mng. Trong cng cuc u tranh gii phng dn tc, xy dng t nc tin ln ch ngha x hi, c nc phi huy ng v huy ng c mi ngun lc: ca ci vt cht, cng sc, tinh thnV s nghip cch mng ca t nc, chin s th hy sinh xng mu, ng bo th hy sinh m hi nc mt ng gp 1. Nhng k tham , lng ph chim ot, ph phm, hu hoi nhng ngun lc y. iu ny dn n mt hu qu nguy hi ln hn na, l s cn tr, ph hoi s nghip cch mng, lm chm tr cng cuc khng chin v kin quc ca ta. c) Chng tham , lng ph l cch mng S nghip cch mng do ton th h thng chnh tr, ton th qun chng nhn dn tin hnh, di s lnh o ca ng, Bc H. u tranh ginh c lp dn tc, tiu dit ch thc dn, phong kin, xy dng t nc tin ln x hi
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.490.

40

ch ngha l ni dung, mc tiu ca cch mng. H Ch tch khng nh: tham , lng ph, quan liu l nhng xu xa ca x hi c1, tham l c trng, gn lin vi thc dn, phong kin. u tranh chng thc dn, phong kin, xy dng x hi mi phi bao hm c u tranh chng tham , lng ph, quan liu. Cch mng khng th thnh cng hon ton nu vn cn tham , lng ph. V vy, chng tham , lng ph l mt ni dung, nhim v quan trng ca cch mng. Tham , lng ph, quan liu ngn tr, ph hoi s nghip cch mng. Ti sn ca Nh nc, ca ci, cng sc ca nhn dn b chim ot, lng ph. i ng cn b cch mng b tha ho, suy thoi o c, st gim tnh chin u. l hu qu nguy hi tham , lng ph , quan liu gy ra, e do gy ra i vi cch mng. Do vy, u tranh chng tham , lng ph chnh l loi b nhng tr lc ca cch mng, phc v cho s nghip cch mng. d) Chng tham , lng ph l dn ch Nh nc ta l Nh nc ca dn, do dn, v dn. Quyn lc thuc v nhn dn. Tt c ti sn l ca nhn dn. Nhn dn ng gp m hi xng mu, tin ca cho cng cuc khng chin, xy dng t nc. V vy, bo v ca cng, chng tham , lng ph l bo v ti sn ca nhn dn, bo v quyn dn ch ca nhn dn. H Ch tch ch r: phong tro chng tham , lng ph, quan liu t phi da vo lc lng qun chng th mi thnh cng2. Dn ch tc l nhn dn lm ch. Cn b l ngi c giao qun l ti sn thc hin cc nhim v do nhn dn giao ph. V vy, nhn dn c quyn v ngha v gim st, ph bnh cn b, u tranh chng mi biu hin quan liu, tham , lng ph. S tham gia ca qun chng quyt nh s thnh cng ca cng cuc u tranh phng, chng tham , lng ph. Qun chng tham gia tch cc, ng o th cuc u tranh cng mang li hiu qu cao. Bc H khng nh: Qun chng tham gia cng ng, thnh cng cng y , mau chng3. 3.2. Quan im ch o cng tc phng, chng tham , lng ph ca H
1 2

Sd, tp 6, tr.494 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.495. 3 Sd, tp 6, tr.495

41

Ch tch Cng tc chng tham , lng ph l rt quan trng, phi c tt c cc cp, cc ngnh quan tm v tin hnh thng xuyn. Cng nh cc mt trn khc, mun ginh thng li trn mt trn chng tham , lng ph; chng ta phi nm c cc quan im chnh ch o cuc u tranh trn mt trn . H Ch tch nu r: phi c chun b, c k hoch, c t chc, t phi c lnh o v trung kin1. u tranh chng tham , lng ph cn phi bng h thng cc bin php ng b, c trc mt v lu di, kt hp cht ch gia xy v chng. Cng vi vic xy dng c ch phng, chng, tn cng tham , lng ph trn tt c cc lnh vc, cn xc nh v tp trung vo cc lnh vc trng tm v cc bin php ch yu. Yu t quan trng, quyt nh hiu lc, hiu qu ca cuc u tranh phng, chng tham , lng ph chnh l cng tc lnh o. Cng nh trong tt c cc hot ng khc ca cch mng nc ta, s lnh o tp trung thng nht ca ng, thng qua cc ch trng, chnh sch mang tnh ch o, thng qua cc t chc, cc cp u ng, chnh l mu cht, quyt nh s thnh bi ca cuc u tranh chng tham , lng ph, chng bnh quan liu. H Ch tch lun nhn mnh trong cuc u tranh chng tham , lng ph phi kt hp cht ch gia tuyn truyn, gio dc v cng ch, trong ly tuyn truyn, gio dc l nn tng, c s. Ngi ni: Trong phong tro chng tham , lng ph, quan liu, gio dc l chnh, trng pht l ph. Vic tuyn truyn, gio dc cn c c bit coi trng, lm cho cn b hiu c s nguy hi, xu xa ca tham , lng ph, t c cc hnh ng tch cc nhm phng, chng. ng thi, qua cng tc tuyn truyn, gio dc s gip nu gng tt, ln n cc hnh vi tham , lng ph, gp phn vo vic tch cc ngn chn nn tham , lng ph. Nhng khi cn thit, i vi nhng k suy thoi v o c, khng chu rn luyn, n nn hi ci, c tnh t li, chim ot ti sn ca nh nc, ca nhn dn, ph hoi s nghip cch mng, phi trng tr thng tay, ng php lut bo v s nghim minh ca php lut v rn e, lm gng. 3.3. Cc bin php phng, chng tham , lng ph, quan liu Trn c s nhn thc su sc s nguy him, tm ra bn cht, nguyn nhn
1

Sd, tp 6, tr.490

42

ca tham , lng ph, quan liu, H Ch tch nu ra hng lot bin php nhm u tranh phng, chng. Trong cc bin php phng, chng tham , lng ph, quan liu, H Ch tch c bit ch trng bin php pht ng t tng ca qun chng. Ngi ni: lm cho qun chng khinh ght t tham , lng ph, quan liu; bin hng c, hng triu con mt, l tai cnh gic ca qun chng thnh nhng ngn n pha soi sng khp mi ni, khng cho t tham , lng ph, quan liu cn ch n np1. Qun chng l lc lng chnh ca cch mng, s tham gia tch cc ca qun chng quyt nh s thnh bi ca cch mng. Trong cuc u tranh phng, chng tham , lng ph, quan liu, qun chng nhn dn gim st cn b, cng chc, kp thi pht hin sai phm, ph bnh, ln n cc biu hin tiu cc ca cn b. S gim st gt gao ca qun chng nhn dn i vi cn b, cng chc nh nc, thng qua cc hnh thc khc nhau l mt c ch ngn nga tham , lng ph hu hiu. ng thi, s gim st cht ch, vi cc phn nh, kin ngh kp thi ca nhn dn s gip cc c quan nh nc c thm quyn sm pht hin cc hnh vi tham , lng ph, t c cc bin php x l ph hp. Tham , lng ph, quan liu l biu hin s tha ho, suy thoi o c ca cn b, cng chc Nh nc. V vy, H Ch tch lun lun ch trng cc bin php nhm trong sch ho, nng cao phm cht o c cch mng i vi i ng cn b, cng chc nh nc. Ngi cho rng t tham , lng ph do ch ngha c nhn, bnh quan liu gy ra. l ch lo vun vn, hng th, khng quan tm n rn luyn, tu dng, thiu trch nhim vi cng vic, khng quan tm n tm t, nguyn vng ca cp di, ca nhn dn, s s gim st, ph bnh. u tranh chng ch ngha c nhn, bnh quan liu chnh l bin php phng nga tham , lng ph hu hiu nht. u tranh chng ch ngha c nhn, bnh quan liu c hiu qu, Ngi ch th: ng ta phi ra sc tng cng gio dc ton ng v l tng cng sn ch ngha, v ng li, chnh sch ca ng, v nhim v v o c ca ngi ng vin2. Ngi cn b cn xc nh ng vai tr ca mnh l cng bc ca nhn dn, nhim v ca mnh l phc v s nghip cch mng, t li ch ca cch mng, ca ng, ca nhn dn ln trn ht, lun i su, i st cng vic, gn gi
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 10, tr.576 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 12, tr.439

43

qun chng, tn trng v pht huy quyn lm ch ca nhn dn, nng cao tinh thn tp th, thc k lut. Ngi cn b phi khng ngng tu dng, phn, lun lun hc hi, hc trong sch v, hc hi cp trn, cp di v nhn dn. Ch tch H Ch Minh l ngi khi xng, pht ng, ch o v hng dn phong tro ph bnh v t ph bnh trong i ng cn b, ng vin. Ngi ch o: b i, c quan, on th v nhn dn phi t chc mt phong tro tht th t ph bnh v ph bnh t cp trn xung, cp di ln1. Trong phong tro ny, mi cn b, ng vin phi lun thc t ph bnh v ph bnh, khng phi kch, h b nhau, m cng nhau nhn thc cc sai lm, khuyt im, cng bn cch khc phc, sa cha, thc hin chc trch, cng v tt hn. T ph bnh v ph bnh phi hng n s on kt ca cn b, ng vin, hng n nng cao tinh thn trch nhim, tinh thn vt kh hon thnh cc nhim v ca cch mng. H Ch tch nu quan im ch o i vi vic t ph bnh v ph bnh, theo , cn b, ng vin t kim tho v kim tho ngi khc phi tht th, phi da vo s thc, phi o tn gc r nhng khuyt im. Khng nn thoa v, che giu. Khng nn t tht ra nhiu, cng khng nn ni vic nh b vic ln, ni vic c qun vic mi2. Ngi nu cc bc thc hin t ph bnh v ph bnh, trc ht, t ph bnh v ph bnh cc tiu t. Sau , c quan trin khai kim tho chung. Ph bnh v t ph bnh phi tin hnh t trn xung, t di ln, phi lm thng xuyn, lin tc, phi c bo co, iu tra, hng dn vic kim tho. Sau khi cng khai, tht th t ph bnh v ph bnh, cn b, ng vin phi kin quyt sa i nhng sai lm, khuyt im. Theo H Ch tch, ngi cn b phi l tm gng v s trong sng, lng tn tu, ch vt kh, v phm cht o c cch mng; phi lun lun thc hin Cn, kim, lim, chnh. Ngi dy rng: Mun gi vng nhn cch, trnh khi h ho th phi lun thc hnh 4 ch m Bc thng ni. l: Cn, Kim, Lim, Chnh3. Bc H c rt nhiu bi ni, bi vit v Cn, Kim, Lim, Chnh. H Ch tch phn tch, gii thch c th cn k th no l Cn, Kim, Lim, Chnh. Ngi ni: Cn tc l tng nng sut trong cng tc, bt k cng tc g. Kim l khng
1 2

Sd, tp 6, tr.395 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 6, tr.492 3 Sd, tp 7, tr.347

44

lng ph th gi, ca ci ca mnh v ca nhn dn. Lim tc l khng tham v lun lun tn trng, gi gn ca cng v ca nhn dn. Chnh l vic phi th d nh cng phi lm, vic tri th d nh cng trnh1. Ngi yu cu, hng dn cn b, cng chc thc hnh Cn, Kim, Lim, Chnh. Ngi cho rng chnh l phm cht cn phi c ca ngi cn b cch mng. H Ch tch coi gio dc, thuyt phc, cc bin php v t tng, v phng nga l chnh, l nn tng trong cuc u tranh chng tham , lng ph, quan liu. ng thi, Ngi lun nhn mnh vic nghim tr cc hnh vi tham , lng ph. Vic trng tr nghim khc hnh vi tham , lng ph phi ng cc quy nh ca php lut, khng c n nang ngi c chc v, a v, vi mc ch bo v cng l, m bo s nghim minh ca php lut, rn e, lm gng cho nhng k ang hoc c nh tham . Ngi ch th: Php lut phi thng tay trng tr nhng k Bt Lim, bt k k y a v no, lm ngh nghip g. Cng vi rt nhiu bi ni, bi vit, Bc H c nhng hnh ng ht sc c th minh chng rng Bc lun nhn t, coi gio dc, thuyt phc l chnh, nhng Ngi cng rt nghim khc i vi nhng k tham , t li, ph hoi s nghip cch mng. i t Trn D Chu, Cc trng Cc qun nhu, vn l ngi c cng vi cch mng, nhng c hnh ng tham ti sn ca Nh nc. To n kt n Trn D Chu t hnh. Gia nh Trn D Chu lm n gi Bc H xin c n gim. Nhng Bc H bc n xin n gim . V hnh pht c thi hnh. y chnh l s th hin sinh ng, c th, r nt quan im, s nghim khc ca Bc i vi hnh vi tham , lng ph. 3.4. Cc c quan thanh tra nh nc chng nhng kim tra chng lng ph, tham m cn phi chng bnh quan liu, mnh lnh Trong cng cuc u tranh chng tham , lng ph, chng bnh quan liu, cc c quan thanh tra nh nc ng vai tr rt quan trng. H Ch tch hun th: cc ban thanh tra phi ch kim tra chng lng ph, tham . Pht hin ra nhng vic lng ph, tham , chng nhng cn bo co vi Trung ng v Chnh ph bit v gii quyt m cn gip cc cp lnh o a phng tm ra nhng bin php

Sd, tp 7, tr.392

45

tch cc chng lng ph, tham 1. Nh vy, thanh tra, kim tra khng nhng pht hin vi phm, pht hin tham , lng ph x l. Quan trng hn, qua kim tra, cc c quan thanh tra nh nc tm hiu nguyn nhn tham , lng ph, tm ra bin php chng tham , lng ph, t , kin ngh vi cc c quan nh nc c thm quyn, vi bn thn cc c quan l i tng thanh tra, kim tra c cc gii php hu hiu nhm chng tham , lng ph c hiu qu. Bnh quan liu, mnh lnh l nguyn nhn, ngun gc ca nn tham , lng ph. V vy, cc c quan thanh tra nh nc chng nhng kim tra chng lng ph, tham m cn phi chng bnh quan liu, mnh lnh gip cc c quan Nh nc ci tin cng tc cng tc, gi gn k lut, thc hnh dn ch, gp phn cng c b my Nh nc. C quan thanh tra nh nc l c quan c ng, Chnh ph tn nhim giao trng trch chng tham , lng ph, chng bnh quan liu. thc hin tt, c hiu qu nhim v ca mnh, c quan thanh tra nh nc phi t chng tham , lng ph, bnh quan liu trong ni b c quan mnh trc. H Ch tch yu cu ngi cn b thanh tra phi t mnh nghim chnh, phi c o c cch mng, t mnh phi gng mu cho ngi khc. Ngi ch th r rng: phi anh tham i thanh tra tham th khng c, phi ngi li i thanh tra cng vic ngi khc cng khng c2. Ngi cn b thanh tra khi i thanh tra chng quan liu th trc ht bn thn mnh khng c quan liu. Thanh tra mun bit, mun thy, mun hiu r s tht c quan, a phng no y phi n tn ni, nghe ngng, tm hiu, chu kh. Quan liu s khng lm c nhim v.
4. Yu cu ca Ch tch H Ch Minh i vi cn b thanh tra

4.1. Cn b thanh tra phi c nng lc, kinh nghim v uy tn Ch tch H Ch Minh ch r cng tc thanh tra c tm quan trng c bit. Do , vic la chn ai lm cng tc thanh tra l mt vn quan trng, n s quyt nh n hiu qu, hiu lc ca cng tc thanh tra. Ngi ni: V cng tc thanh tra l mt cng tc quan trng, ng v Chnh ph c tin cy mi giao cho
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 10, tr.81 Xem: H Ch tch Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc, ngy 19/4/1957

46

lm nhim v y. C th ni cn b thanh tra l tai, mt ca ng v Chnh ph, tai mt c sng sut th ngi mi sng sut1. lm c tai mt cho ng, cho Chnh ph, cn b thanh tra phi l nhng ngi thc s c nng lc, kinh nghim v uy tn. Thc t cho thy lm c cc cng vic quan trng nhng kh khn v phc tp, nht l cc cng vic i hi hiu bit su sc v l lun chnh tr, kin thc chuyn mn khoa hc - k thut, th thc s i hi kh nng v tr tu ca con ngi. Cng tc thanh tra i hi i ng cn b c nng lc. Ngi lm vic c nng lc th cng vic mi em li hiu qu, cng ging nh trn c th con ngi, u c - trung tm nhn thc i hi tai, mt sng sut th mi c kh nng nhn thc sng sut, minh mn. Khi ni v ti v c, H Ch tch dy: c c m khng c ti s thnh ngi v dng. i vi cng tc thanh tra, cu ni ca ngi li cng xc ng. Thanh tra l mt ngh c bit, ngi lm ngh thanh tra phi c kh nng, kin thc c th cng nh phi giu bn lnh v kinh nghim. Ngi cn b thanh tra c nng lc, kinh nghim l ngi khng ch nm vng cng vic m h phi lm, tc l tinh thng nghip v, gii v chuyn mn nghip v thanh tra, m h cn hiu bit kh su sc v cc vn x hi m h ang sng, gii v cc mi quan h hnh chnh, am hiu lut php, gii quyt cc mi quan h x hi mt cch minh bch, cng tm theo ng php lut v khng tri vi tp qun, o l truyn thng ca dn tcXut pht t c th ca cng tc thanh tra l: theo di, xem xt vic chp hnh ng n ng li, chnh sch, ngh quyt, ch th ca ng v Chnh ph2, tc l cng tc kim tra, pht hin, i n ngn ngun, lch, sng cho nn ngi lm cng tc thanh tra phi cng thc s nng lc v sng sut. Chng hn, bn v nng lc ca ngi cn b thanh tra th hin phng php thanh tra ng n, Ngi ch r phng php thanh tra khoa hc l: thanh tra phi kp thi; thanh tra phi n tn ni, xem tn ch3; thanh tra phi cn thn, khch quan4, thanh tra phi dng cch thc ph bnh v t ph bnh5.
1 2

Xem: Mt s vn kin v cng tc thanh tra, tr.11-15. H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 10, tr. 275, 276 3 H Ch tch Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc, ngy 19/4/1957 4 H Ch tch Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc, ngy 19/4/1957 5 H Ch Minh: Ton tp, NXB Chnh tr Quc gia, H.1995, tp 5, tr.521

47

Bn cnh phm cht c nng lc, Ch tch H Ch Minh cng i hi ngi cn b thanh tra phi giu bn lnh, kinh nghim v c uy tn cao. Khi ni v trch nhim ca ngi lnh o l phi kim tra cng vic ca cc c quan, ca cc cn b cp di, Ngi ch r: Khng th gp ai cng phi i kim tra. Ngi lnh o phi t mnh lm vic kim tra mi kinh nghim v oai tn. Nhng ngi lnh o cn phi c mt nhm cn b nhiu kinh nghim v giu nng lc gip mnh i kim tra. Thanh tra l mt cng vic phc tp, nht l khi v vic thanh tra c lin quan n nhiu ngnh, nhiu cp hoc khi i tng thanh tra l nhng cn b cao cp th cng i hi bn lnh, kinh nghim ca ngi i thanh tra. Bn lnh th hin tinh thn thng thn kim tra, pht hin cc sai phm, u tranh ph bnh i vi mi i tng. Kinh nghim ca ngi cn b thanh tra c c l do hc hi, ti luyn, c rt t thc t, l s thun thc chuyn mn, sc so, khn ngoan trong x l mi vn , cc quan h pht sinh trong qu trnh thanh tra. Thc t, khi thanh tra cc v vic phc tp, kinh nghim s gip cn b thanh tra lm tt cng vic, h s bc tch mi vn , i n ngn ngun, lch, sng, c phng sch ng n vi cc hnh vi, th on khng tch cc ca mt s i tng thanh tra nhm che y cc sai phm. Ngi cn b thanh tra phi c uy tn cao, Ngi ch r: Cn b thanh tra nh ci gng cho ngi ta soi mt, gng m th khng soi c1. ng vy, lm gng cho ngi ta soi th cn b thanh tra phi thc s c ti nng v tm gng o c cch mng trong sng. Nng lc v o c l hai phm cht to to ra uy tn cho ngi cn b thanh tra. S tinh thng nghip v thanh tra, hiu bit su rng v chnh sch, php lut cng vi cc tm gng trong sng v o c cch mng cn, kim, lim, chnh, ch cng v t ca cn b thanh tra s lm cho i tng thanh tra tm phc khu phc, thnh khn sa cha khuyt im, tip thu ph bnh hon thnh tt hn chc trch, nhim v ca mnh. H Ch tch c yu cu cao i vi cn b thanh tra, Ngi ch r: mun kim sot c kt qu tt, phi c hai iu: mt l vic kim sot phi c h thng, phi thng lm. Hai l ngi i kim sot phi l nhng ngi rt c uy tn. Quan im ca H Ch tch v cn b thanh tra c nng lc, kinh nghim
1

H Ch tch Hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc, ngy 19/4/1957

48

v uy tn th hin qua vic ngi cn trng la chn, bt nhng ngi cn b c y phm cht nh ni trn. Sau khi thnh lp Ban Thanh tra c bit ngy 23/11/1945, Ch tch H Ch Minh k Sc lnh c C Bi Bng on, nguyn Chnh nht To thng thm H Ni - mt nhn s ni ting v ng C Huy Cn, B trng B Canh nng mt tr thc tr c nng lc vo Ban Thanh tra c bit. Khi giao nhim v cho Ban Thanh tra c bit, Ngi cn dn ng C Huy Cn: Ban Thanh tra khng cn nhiu ngi, lc ny hai ngi l : mt v cao tui v l v quan c ting lim khit ca Triu nh c l c Bi; mt thanh nin hng hi, m trong nc cng bit ting l ch. Ngi gi, ngi tr da vo nhau m lm vic, nht nh vic thanh tra s tt, v cn lm ngay. 4.2. Cn b thanh tra phi c o c cch mng, phi gng mu

Bn v o c cch mng, trong tc phm o c cch mng c cng b ln u tin trn tp ch Hc tp s 12 (12/1958), Ngi vit: Ngi cch mng phi c o c cch mng lm nn tng mi hon thnh c nhim v cch mng v vang Ni tm tt th o c cch mng l quyt tm sut i u tranh cho ng, cho Cch mng. l iu ch cht nht.1 Nh vy, c th hiu rng yu t cch mng trong o c hnh thnh phm tr o c cch mng. o c cch mng khng ch th hin cc phm hnh: Cn, Kim, Lim, Chnh, Ch cng v t, m cn l t tng, lp trng chnh tr, l tng, quyt tm sut i u tranh cho ng, cho Cch mng. Ngi ni: o c cch mng khng phi trn tri sa xung. N do u tranh, rn luyn bn b hng ngy m pht trin v cng c. Cng nh ngc cng mi cng sng, v cng luyn cng trong2. Ch tch H Ch Minh cho rng o c l nhn t quyt nh gip ngi cch mng hon thnh nhim v c giao; o c ca cn b, ng vin, cng chc phi c xem xt ton din trong mi lnh vc hot ng, t i cng n i t nh sinh hot, hc tp, lao ng, chin u, lnh o, qun l Ngi ch r: Lm cch mng ci to x hi c thnh x hi mi l mt s nghip rt v
1 2

H Ch Minh: Ton tp, NXB.Chnh tr quc gia, H.2002, tp 9, tr.285. Sd, tp 9, tr.293.

49

vang, nhng n cng l mt nhim v rt nng n, mt cuc u tranh rt phc tp, lu di, gian kh. Sc c mnh mi gnh c nng v i c xa. Ngi cch mng phi c o c cch mng lm nn tng, mi hon thnh c nhim v cch mng v vang1. i vi ngi cn b thanh tra th o c cch mng li cng l mt yu cu quan trng, Ngi ni: Cn b thanh tra nh ci gng cho ngi ta soi mt, gng m th khng soi c. V th cn b thanh tra phi rn luyn o c cch mng. l cu ni ni ting ca Ngi v ngh thanh tra cng nh ngi lm cng tc thanh tra. C th v cu ni nh khun vng thc ngc m bt k ngi cn b thanh tra no u phi lnh hi, lm thc ngm tu dng, c gng hc tp sa i, c pht trin u im sa cha khuyt im, cng l i hi i vi ngi cn b thanh tra hn nhng cn b khc. L nhng ngi cn b lm cng tc c bit cng tc kim tra, pht hin, lm sng t ngn ngun lch sng nn bn thn ngi lm cng tc thanh tra phi t mnh gng mu v vic lm ca h lun lun c nhn dn theo di, coi l khun mu. Mi cn b thanh tra phi tht s l tm gng mi mt cho qun chng noi theo, c nh vy th ngi c thanh tra mi tm phc khu phc vic thanh tra ca h. Ngi so snh mt tm gng sng cn c gi tr hn mt trm bi din vn tuyn truyn2. Bn v tm gng v o c cch mng ca ngi cn b thanh tra, ngi ch r: Thng v c quan, a phng, b phn hay cng vic no c ch khng ng, ch sai lm mi cn thanh tra (cng c khi thanh tra ci tt, ni tt, nhng thng l nh vy) cho nn phm cht ca ngi cn b thanh tra l phi t mnh nghim chnh, phi c o c cch mng. Th d: Phi anh tham i thanh tra tham th khng c, phi ngi li i thanh thanh tra cng vic ngi khc th cng khng c. Cn b thanh tra phi c o c cch mng, phi hiu nhn tnh th c nh, nhng t mnh cn phi gng mu cho ngi khc3. Theo quan im ca ngi, phm cht o c cch mng ca ngi cn b thanh tra cn th hin vic ngi cn b hiu r vinh d c lm cng tc
1 2

Sd, tp 9, tr.283. H Ch Minh: Ton tp, NXB.Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, tp 5, tr.287 3 Mt s vn kin v cng tc thanh tra, tr. 7-10

50

thanh tra, khng mc bnh c nhn ch ngha. Ngi ni: i vi cn b, c lm cng tc thanh tra l mt vinh d. V sao? V cng tc thanh tra l mt cng tc quan trng, ng v Chnh ph c tin cy mi giao cho lm nhim v y. C th ni cn b thanh tra l tai, mt ca ng v Chnh ph, tai mt c sng sut th ngi mi sng sut1. Ngi cng ph bnh: Mt s cn b cha yn tm cng tc, cho lm cng tc thanh tra khng tin b, thc mc v tin , ng ni ny trng ni n, mun xin i cng tc khc. Nh th l khng hiu r nhim v ca mnh, khng hiu vinh d ca mnh, l mc bnh c nhn ch ngha2. 4.3. Cn b thanh tra phi c gng hc tp, trau di o c cch mng, nng cao trnh l lun, nghip v, chuyn mn Thanh tra l mt cng vic c bit, chnh v vy, ngi cn b thanh tra phi l mt in hnh v nng lc v o c cch mng, phi nh ci gng cho ngi ta soi mt. Nhng khng phi ngi cn b thanh tra no cng u hon thin v ai cng c u, c khuyt. phn u tr thnh mt tm gng sng v o c cch mng th cn b thanh tra phi lun rn luyn, tu dng v c thc t ph bnh sa mnh tin ti s hon thin lm ci gng cho ngi ta soi, hc tp, ngi ni: c phi thn thnh mi lm c thanh tra khng? V ai cng c u, cng c khuyt, nhng cn b no c chn i lm vic thanh tra l ng v Chnh ph c tin mi chn mnh, mnh phi rn luyn, hc tp, c gng sa cha khuyt im, pht huy u imRn luyn o c cch mng c kh khng? Kh. Nhng c gng hc tp sa i, c pht trin u im sa cha khuyt im dn dn; cng vic ca cn b thanh tra i hi ci hn cn b khc. Cc c, cc ch cng l cn b cch mng, quyt tm rn luyn, hc hi nht nh lm trn nhim v. Nhng phi quyt tm. Khng phi nghe Bc ni nh th ri kim im thy mnh cn khuyt im li bi quan. Nh ci dao by gi cha sc nhng cn phi cht, nn phi c mi ri cng sc3. Xut pht t quan nim nhn v thp ton, H Ch tch a ra quan im rt bin chng v ng n trong vic nhn nhn cn b, Ngi ch r: Khng c ai ci g cng tt, ci g cng hay. V vy, chng ta phi kho dng ngi, sa
1 2

H Ch tch hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960 H Ch tch hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960 3 H Ch tch hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960

51

cha nhng khuyt im cho h, gip u im ca h. Tinh thn cu ni th hin quan im yu qu, gi gn v o to cn b. Ti nng v o c ca con ngi khng phi t trn tri ri xung, n phi lun lun c trau di, rn luyn v pht trin. Ti nng ca con ngi c c ch yu l nh hc tp v rn luyn, hc l mt cng vic lin tc sut i nh V.I.Lnin dy: hc, hc na, hc mi. Nu r tm quan trng ca vic hc tp, nng cao kin thc chuyn mn, nghip v, v trau di o c cch mng ca ngi cn b thanh tra, H Ch tch cn dn: Cn b thanh tra phi c gng hc tp, hc ci hay, trnh ci d, trau di o c cch mng, nng cao trnh l lun, trnh nghip v v trnh chuyn mn lm vic cho tt1. ng nh Ngi dy, lm vic cho tt th cn b thanh tra phi c o c cch mng v c nng lc. Chng ch c c nh khng ngng hc tp, trau di. Trau di o c cch mng khng ch l tu dng o c Cn, Kim, Lim, Chnh, Ch cng v t, m cn l khng ngng hc tp, nm vng t tng v cc nguyn l c bn ca ch ngha Mc - Lnin v t tng H Ch Minh; khng ngng cp nht, nm bt, thm nhun cc chnh sch, php lut ca ng v Nh nc. Hc tp c nh vy, th o c cch mng mi c trau di, pht trin v cn b thanh tra s tr thnh ci gng cho ngi ta soi mt. Hc tp l mt vn ch cht trong vic tng cng nng lc ca cn b thanh tra. Ngi cn b thanh tra phi khng ngng trau di, nng cao nghip v thanh tra: l cc kin thc chuyn ngnh v kinh t, ti chnh; ch tiu, ch ; chnh sch, php lut; ngoi ng, tin hc v.v Ch lm c nh vy th cn b thanh tra mi theo kp yu cu ca qun l nh nc l cng tc thanh tra phi tht s hiu lc, hiu qu, lun thch ng vi s pht trin ca cc quan h, vn x hi l ni dung v i tng ca thanh tra. Cng tc thanh tra trong t chc v hat ng ca b my nh nc ch thc s pht huy hiu qu khi c i ng cn b ngang tm, c bn lnh chnh tr, phm cht cch mng, nng lc tr tu v t chc thc tin. Nh vy, mi lc mi ni, nht l trong giai on hin ny khi nc ta ang bc sang thi k i
1

H Ch tch hun th v cng tc thanh tra ti Hi ngh cn b thanh tra ton min Bc ngy 5/3/1960

52

mi y mnh s nghip cng nghip ho, hin i ho th li cn dn ca H Ch tch v tinh thn khng ngng hc tp, trau di o c cch mng, nng cao kin thc chuyn mn nghip v tht s l mt yu ch m mi cn b thanh tra phi hc tp, qun trit. 2 Hc tp, vn dng t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra, gii quyt khiu ni, t co, chng tham , lng ph v yu cu i vi cn b thanh tra vin giai on hin nay

Hc tp v vn dng t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra va l yu cu chnh tr va l yu cu t ra t thc tin thc hin nhim v ca ngnh thanh tra trong thi k mi. 1. Hc tp, vn dng cc quan im ca H Ch Minh v cng tc thanh tra Trc ht chng ta cn qun trit t tng H Ch Minh v vai tr v v tr ca cng tc thanh tra trong vic xy dng Nh nc ca dn, do dn v v dn ca H Ch tch. Vi mc tiu xy dng mt nh nc dn ch tt c quyn bnh thuc v nhn dn (iu 1 Hin php nm 1946) Ch tch H Ch Minh cho rng Chnh ph phi l cng bc ca dn. Cc cng vic ca Chnh ph phi nhm vo mt mc ch duy nht l mu t do hnh phc cho mi ngi. Cho nn Chnh ph nhn dn bao gi cng phi t li ch dn ln trn ht thy. Vic g c li cho dn th lm. Vic g c hi cho dn th phi trnh. V c mt Chnh ph nh vy th lun phi c s kim sot v gim st. Nhim v ca Ban Thanh tra c bit do Sc lnh 64/SL Ch tch H Ch Minh k ban hnh chnh l nhm kim sot b my v cc cn b, cng chc trong b my nh nc. Hot ng thanh tra chnh l mt c ch bo m s hot ng ca b my thc s c hiu qu. Vy th theo quan im ca H Ch tch th chnh l cng tc thanh tra phi hng vo phc v cho s vn hnh ca b my nh nc qua cu ni ni ting ca Ngi: Thanh tra l tai mt ca trn, l ngi bn ca di. Cu ni th hin tm t tng v quan im ca H Ch tch v cng tc thanh tra, khng nhng Ngi khng nh vai tr v cng quan trng ca cng tc thanh tra m cn th hin bn cht ca hot ng thanh tra l gii quyt mi quan h trn di lm cho b my nh nc ngy cng trong sch vng mnh, hot ng c
53

hiu qu th hin ng bn cht nh nc Vit nam l nh nc ca dn, do dn v v dn. y Bc khng ni n quan h gia nh nc v nhn dn hay vi x hi ni chung v vi Bc dn khng bao gi l "di", Ngi lun rn dy: cn b l cng bc ca dn. Ni n thanh tra l tai mt ca trn, l ngi bn ca di l Bc mun ni n quan h gia cp trn v cp di trong b my chnh quyn, thanh tra gip cho trn hiu r bn thn ch trng chnh sch ca mnh ng hay khng ng cn iu chnh, trn bit c a phng no lm tt, lm va, lm xu, c lm hay khng lm, trn khng bit, a phng t mnh cng khng bit; trn khng thu di, di khng thu trn. V vy cn b thanh tra gip trn hiu bit tnh hnh a phng v cp di, ng thi cng gip cho cp a phng kp thi sa cha un nn nu lm sai, hoc lm chm. C th ni, thanh tra, kim tra - theo quan im ca ng v Ch tch H Ch Minh, nh mt chic cu ni gia lnh o c quan cp trn v c quan cp di, gia c quan ban hnh chnh sch v c quan thc hin chnh sch, gia trung ng v a phng, gia ngi lnh o, ch o v ngi thc hin. iu khng nh hot ng thanh tra khng c mc ch t thn m l phc v cho cng tc qun l iu hnh ca nh nc ngy cng c hiu qu, hiu lc, phc v nhn dn ngy cng tt hn. Chnh v vy cng tc thanh tra phi hng vo vic nh gi cc c ch chnh v vic thc hin cc c ch chnh sch trong thc tin cuc sng. Trong c ch php lut lin quan n nhim v quyn hn ca thanh tra cng nh trong thc tin tin hnh cc cuc thanh tra th y phi c coi l u tin hng u. iu ny cng tr nn cc k quan trng khi chng ta ang trong qu trnh i mi ton din t nc, trng tm l i mi c ch qun l kinh t, s nh gi c ch chnh sch qua cc kin ngh ca thanh tra l v cng cn thit. Chng ta ang sng trong mt thi k pht trin ht sc si ng t bn thn qu trnh pht trin nn kinh t th trng vi sc tng trng ng k do mi tim nng c pht huy. Thm vo l s hi nhp ca Vit nam vo i sng kinh t - chnh tr ca th gii. Trong bi cnh , cc tiu ch nh gi lun c s bin ng. Bn thn cc vn bn php lut cng c thay i thng xuyn nhng nhiu khi vn khng phn nh ht c thc tin cuc sng, cc quan h x hi mi pht sinh. Chnh v vy ngnh thanh
54

tra v c th l nhng ngi i thanh tra phi c quan im ng v nhn nhn cc vn vi nhn quan bin chng, trong s vn ng v pht trin ca s vt, hin tng nh gi chnh xc cc vn m mnh thanh tra. T a ra cc kin ngh xc ng x l bn thn nhng vn , ng thi a ra cc gii php hoc d kin cho tng lai. Thanh tra ly php lut lm chun mc nhng hn th na phi thy c mc ch ti thng trong qun l nh nc l hiu qu qun l, tnh phc v nhn dn xem xt nh gi ng sai, cng v ti Mt vic lm no m cha ng vi quy nh ca php lut nhng li c li cho nc, cho dn th chnh quy nh cn phi c thanh tra kin ngh sa i. Nh vy thanh tra ngoi vic xem xt vic lm ca i tng thanh tra cn phi xem xt chnh ch trng, chnh sch c ng khng c ph hp vi thc tin hay khng. y cng l vn rt phc tp i hi ngi lm cng tc thanh tra phi tht s c nng lc, c th ch ra nguyn nhn ca cc sai lm khuyt im ca i tng thanh tra gip h khc phc, sa cha thanh tra khng phi ch i xem a phng thc hin ch th ngh quyt th no. Nu h lm sai hay gp kh khn, cn gip h lm cho ng vi ngh quyt, ch th ca trn a xung. Lm c nh vy thanh tra mi thc s l ngi bn ca di. Hin nay khng t cn b trong v ngoi ngnh thanh tra cho rng quyn lc thanh tra ngy cng b hn ch; cng tc thanh tra khng c coi trng v thanh tra ch yu l kin ngh, khng c quyn x l mnh m nh trc kia. Hiu nh vy l cha y v cha thy ht c ngha quan trng v vai tr to ln ca thanh tra trong vic ng gp vo qu trnh hon thin c ch chnh sch thng qua vic thc hin quyn kin ngh. Vn ch quyn kin ngh c thc hin nh th no v c ch no quyn kin ngh c xem xt mt cch nghim tc. iu ny cn xut pht t c hai pha: Mt l: C quan thanh tra cn phi c nhng kin ngh tht xc ng (k c kin ngh v sa i c ch chnh sch v kin ngh v x l qua thanh tra), c cn c php lut v ph hp vi thc tin cuc sng. Hai l: Cn xy dng c ch pht huy hiu qu, hiu lc cc kin ngh ca thanh tra. Trong cn quy nh trch nhim ca cc c quan nh nc trong vic xem xt v x l mt cch nghim tc nhng vn m thanh tra kin ngh
55

v c c ch thc hin vn ny mt cch hiu qu. Ch c nh vy thanh tra mi pht huy c vai tr ca mnh, mi thc s l tai mt ca trn, l ngi bn ca di nh quan im ca H Ch tch. Mt vn na m hin nay chng ta cn nhn nhn li vn dng ng t tng ca H Ch tch v cng tc thanh tra, mc ch thanh tra c xc nh l lm cho trn thu di, di thu trn, i tng ca hot ng thanh tra l vic thc thi cng v, nhim v ca c quan nh nc v cng chc nh nc, iu m c th hin rt r trong ni dung ca Sc lnh s 64/SL ngy 23/11/1945 thnh lp Ban Thanh tra c bit. Qua qu trnh pht trin v cng vi s thay i c ch qun l, chng ta c nhng hot ng thanh tra ra bn ngoi x hi (thng c gi l thanh tra chuyn ngnh) thc cht l hot ng kim tra thng xuyn nhm pht hin v x l vi phm ca cc i tng b qun l. Ti cc Hi tho khoa hc nhiu kin cho rng hin nay khi nim thanh tra b lm dng, b "thanh tra ho". T gy nn mt quan nim khng hay v hot ng thanh tra, cho rng thanh tra hin nay l trn lan, chng cho, gy kh d cho cc i tng b thanh tra. Trong cuc hp Chnh ph u nm 1949, Chnh ph cho rng: Phn bit cng tc kim tra l cng vic thng xuyn ca ngi ph trch v cng vic thanh tra c tnh ng trn m xem xt cng vic ca mt b phn. V vy trong qu trnh i mi t chc v hot ng thanh tra cn nghin cu thanh tra tr li ng v tr ca n l tai mt ca trn. T chc thanh tra phi gn nh hn, tp trung hn. Hot ng thanh tra phi c trng tm, trng im v coi trng cc cuc thanh tra din rng nh gi c ch chnh sch C s phn bit gia thanh tra vi cc hot ng kim tra thng xuyn ca c quan qun l vi mc ch bo m trt t qun l v x l vi phm hnh chnh. Vn ny bc u c x l khi chng ta xy dng Lut Thanh tra v cn phi tip tc theo nh hng trong qu trnh hon thin php lut v thanh tra nhng nm ti. 2. Hc tp, vn dng cc quan im ca H Ch Minh v cng tc gii quyt khiu ni, t co Gii quyt khiu ni, t co l hnh thc biu hin trc tip ca mi quan
56

h gia nhn dn vi Nh nc. Khi ngi dn c iu g oan c m c cc c quan nh nc c trch nhim xem xt, gii quyt kp thi v tha ng th ngi dn s cm thy mnh nhn c s quan tm ca ng v Nh nc, thy mnh c tn trng, mnh l ngi ch thc s ca Nh nc, h s thy gn gi gn b, tin yu chnh quyn. H Ch tch lun nhc nh trch nhim ca nh nc trong vic tip nhn v gii quyt khiu ni cho dn. Ngi a yu cu rt cao cho cng tc gii quyt khiu ni, t co ca dn. Khng nhng phi tip nhn v gii quyt kp thi m cc cp chnh quyn, cc cn b, cng chc phi gii quyt nhanh, tt cc khiu ni . Theo quan im ca H Ch tch, li ch ca nc, ca dn l trn ht, vic ca dn l vic hng u, nhng khiu ni cn phi oc xem xt, thm ch ngi dn khng ku ni cng phi ch ng kim tra xem kin ngi dn th no, c thit thi, thc mc g khng. cao trch nhim ca cc c quan chnh quyn trong vic gii quyt nhanh chng v c hiu qu cc khiu ni, t gic ca dn l biu hin c th ca mt nh nc v dn m H Ch tch lun nhn mnh. Gii quyt tt, kp thi th khiu t ca nhn dn l biu hin tinh thn trch nhim ca cc c quan nh nc trc nhn dn, l thit thc bo m quyn t do dn ca nhn dn, tho mn nhng yu cu thit thn ca nhn dn, nh mi lin h gia Nh nc v nhn dn s c tng cng. Trong thi gian gn y c nhiu ngi ln Trung ng khiu ni, c bit l c nhiu on ng ngi n khiu ni ti cc tr s, thm ch n nh ring cc ng ch lnh o ng v Nh nc H Ni. Mc d cng c mt s trng hp ngi khiu ni c nhng i hi thiu cn c hoc do b kch ng, li ko nhng phi thy rng a s trng hp h b thit thi, thm ch l oan c. Trn thc t h bc ng cng, s thiu trch nhim ca cc c quan chnh quyn a phng, ca cc cp, cc ngnh l nguyn nhn ch yu ca tnh trng khiu ni vt cp ln Trung ng. Trong mi trng phi thy rng xy ra tnh trng trch nhim ch yu thuc v c quan nh nc, thuc v chnh quyn c s ni pht sinh khiu kin. V cc a phng khng
57

gii quyt tt cho nhn dn nn h phi a n cc c quan Trung ng. mi l quan nim ng th hin tinh thn trch nhim cao ca mt chnh quyn v nhn dn. V vy chng ta cn lm tt hn na cng tc ny vi nhng nh hng c th sau y: - cao trch nhim ca cc c quan nh nc trong cng tc gii quyt khiu ni: y l vn cc k quan trng nhm nng cao hiu qu cng tc gii quyt khiu ni, t co ca cng dn. Thc tin cho thy cng mt h thng php lut nh nhau v vi nhng vn ny sinh nh nhau nhng ni no, cp u ng v chnh quyn quan tm cao trch nhim trc dn, lng nghe v quan tm y n cng tc gii quyt kiu ni, t co th hiu qu ca cng tc ny s cao, nhn dn tin tng v tnh hnh kinh t - x hi n nh. Ngc li, nhng ni no cp u v chnh quyn thiu trch nhim th tnh hnh khiu ni, t co s phc tp, thm ch xy ra im nng, gy bt n v chnh tr, uy tn ca chnh quyn gim st. Va qua, Lut Khiu ni, t co (sa i) c quy nh x l i vi ngi thiu trch nhim trong vic gii quyt khiu ni, t co ca cng dn nhm cao trch nhim ca th trng cc cp, cc ngnh trong cng tc ny. - Tp trung gii quyt nhanh, tt khiu ni ngay t c s: y cng l mt im quan trng trong quan im ca H Ch tch v cng tc gii quyt khiu ni, t co. Thc tin tng kt cho thy iu hon ton ng n. Tuyt i a s cc v vic khiu ni, t co u pht sinh t c s. Nu c gii quyt ngay t u th hiu qu s rt cao v khng pht sinh phc tp. Chnh v vy, trong qu trnh nghin cu nhm i mi phng thc gii quyt khiu ni, t co th iu ht sc quan trng l phi to ra nhiu c ch buc cp chnh quyn c s phi quan tm gii quyt cc khiu ni, t co t khi mi pht sinh. - Coi trng i thoi trong qu trnh gii quyt khiu ni gii thch hng dn cho dn hiu chnh sch php lut v chp hnh nghim chnh quyt nh gii quyt khiu ni. y l mt vn ht sc quan trng th hin s vn dng quan im ca H Ch tch trong cng tc gii quyt khiu ni, t co v thc t chng minh tc dng ht sc to ln ca vic i thoi. Mt mt n va
58

th hin tnh dn ch cng khai trong cng tc ny, mt khc n cng to iu kin cc c quan nh nc nm bt c tm t nguyn vng ca ngi dn gii quyt vic khiu ni mt cch nhanh chng v c hiu qu. 3. Hc tp, vn dng t tng H Ch Minh v u tranh chng tham nhng H Ch tch lun c thi nghim khc i vi cc hnh vi tiu cc, li dng chc quyn mu li c nhn. Ngi lun nhc nh lm cch mng khng phi l lm quan pht ti m l gii phng dn tc, lm cho T quc giu mnh, ng bo sung sng. Chnh v vy Ngi coi tham lng ph quan liu l k th ca nhn dn, coi tham cng ging nh phn quc. Ngi tng ni: Nu cn c mt ng phi th s l ng dn tc Vit Nam. ng s ch c mt mc ch lm cho dn tc ta hon ton c lp. ng vin ca ng s l tt c quc dn Vit Nam, tr nhng k phn quc v nhng k tham ra ngoi. Chnh v vy Ngi coi chng tham , lng ph, quan liu cng cn kp nh vic nh gic trn mt trn. Trong giai on hin nay, t tham nhng pht trin ngy mt trn lan, tr thnh mt trong bn nguy c e do s tn vong ca ch , vic hc tp, vn dng cc quan im ca H Ch Minh v u tranh chng tham nhng, bnh quan liu l ht sc cn thit, 3.1.Chng tham nhng phi gn lin vi chng lng ph v bnh quan liu. H Ch tch ni: V u m c lng ph v tham ? V cn b ph trch lnh o cc cp cc ngnh quan liu, khng i st cng vic, cn b, qun chng nhn dn. C th ni bnh quan liu l ch gieo ht vun trng cho tham , lng ph ny n c. V th mun chng tham , lng ph, phi chng bnh quan liu 1. Lng ph tuy khng ly ca cng t ti song kt qu cng rt tai hi cho nhn dn, cho Chnh ph. C khi tai hi hn nn tham . M c nn tham , lng ph l v bnh quan liu. V nhng ngi v nhng c quan lnh o t cp trn n cp di khng
1

H Ch Minh: Ton tp, NXB.Chnh tr quc gia, H Ni, 2002, tp 6, tr.435-438.

59

st cng vic thc t, khng theo di v gio dc cn b, khng gn gi qun chng. i vi cng vic th trng hnh thc m khng xem xt mi mt, khng vo su vn . Ch bit khai hi, vit ch th, xem bo co trn giy, ch khng kim tra n ni, n chn. V nhng c nhn, nhng c quan lnh o mc bnh quan liu thnh th c mt m khng thy sut, c tai m khng nghe thu, c ch m khng gi ng, c k lut m khng nm vng. Kt qa l nhng ngi xu, nhng cn b km tha h tham , lng ph. Th l bnh quan liu p , dung tng, che ch cho nn tham , lng ph. V vy mun tr sch nn tham , lng ph, th trc mt phi ty sch bnh quan liu Theo H Ch tch th tham lng ph l do ngi lnh o thiu trch nhim thiu kim tra, thanh tra, khng coi trng k cng k lut. C th thy r chng quan liu th cng tc thanh tra, kim tra c H Ch tch c bit coi trng v thanh tra l tai mt ca trn l ngi bn ca di. 3.2.u tranh chng tham nhng phi cao bin php phng nga. Ngi ni Trong phong tro chng tham , lng ph, quan liu, gio dc l chnh, trng pht l ph. Mun nh vy phi lun kim sot cn b bi v giao cng vic m khng kim tra, n lc tht bi mi ch n. Th l khng bit yu du cn b. Ngi cn ni: kho kim sot bao nhiu khuyt im li ra ht v li kho kim sot v sau khuyt im nht nh s bt i. R rng theo quan im ca Ngi th bin php phng nga l quan trng nht v trong phng nga th vic ch ng thanh tra kim tra, kim sot l bin php hng u. 3.3.Phi x l nghim khc nhng k tham nhng Thc tin chng minh H Ch tch vi tm lng nhn i cao c nhng khi cn vn ht sc kin quyt trng tr nghim khc nhng k tham nhng bi v theo Ngi l nhng k hi nc hi dn, xu nh bn Vit gian, mt thm, l k th ca nhn dn. Vic x bn Trn D Chu, mt i t qun i tng c cng trong khng chin l v d in hnh. Ngi tri qua nhng m trng v cng tht xt xa khi phi x bn ngi tng l ng ch ca mnh. Ngi dn li Lnin khi To n nhn dn Mc T Khoa x nh mt v n hi l, L nin khng bng lng, vit: Khng x bn l n ca t, m x mt cch pha tr,
60

mm mng nh nhng nh vy- l iu ng xu h cho nhng ng vin cng sn, cho nhng ngi cch mng. Cn phi nu nhng ng ch n hi l ra d lun qu trch v cn phi ui h ra khi ng. R rng vi Ngi tham nhng l iu ng ln n nht v cn phi trng tr nhim khc v n tn hi n li ch ca nhn dn, thanh danh uy tn ca ng. Trng tr nghim khc chnh l bo v ch , bo v thanh danh ca ng. y chnh l iu ng suy ngh khi chng ta soi xt li vic x l tnh trng tham nhng hin nay. Trong mt s trng hp khng phi khng c lc, c ni chng ta x l thiu kin quyt, khng cng khai nhng ngi c chc quyn hn ti tham nhng v s lm mt uy tn ca ng v Nh nc, s b ch li dng. Nhng iu d phn tc dng v n gy mt lng tin ca nhn dn vo ng, vo ch . 4. Hc tp, vn dng cc yu cu ca Ch tch H Ch Minh i vi cn b thanh tra trong giai on hin nay Cng tc thanh tra l cng tc cc k quan trng nn phi do nhng ngi c phm cht o c tt v c uy tn, c bit l nhng ngi ng u ngnh thanh tra. Khi thnh lp Ban Thanh tra c bit trong li cn dn ng C Huy Cn, Bc ni Bn thn thanh tra khng cn nhiu ngi, lc ny hai ngi l , mt v cao tui v l v quan c ting l lim khit ca triu nh c, l c Bi; mt ngi thanh nin hng hi, m trong nc ai cng bit ting l ch. Ti cuc hp Hi ng Chnh ph ngy 16 thng 6 nm 1949, mt trong nhng ni dung hp l xem xt qu trnh thc hin cng tc thanh tra trong nhng nm qua, bn v vic thnh lp Ban thanh tra Chnh ph thay th Ban thanh tra c bit. Hi ng Chnh ph ngh ngi ng u t chc thanh tra, tc Tng Thanh tra phi l ngi c tn tui, uy tn v danh vng. Bc H tng ni: Cn b thanh tra nh ci gng cho ngi ta soi mt, gng m th khng soi c. Ngi i hi rt cao v o c ca ngi lm cng tc thanh tra Cn b thanh tra phi c o c cch mng, phi hiu nhn tnh th thi nh, nhng t mnh phi gng mu cho ngi khc. Qun trit t tng H Ch Minh v cng tc cn b, Hi ngh ln th ba Ban Chp hnh Trung ng ng (Kho VIII) bn v chin lc cn b thi k y mng cng nghip ho, hin i ho t nc (vi chin lc cn b n nm
61

2020) khng nh rng: Cn b l nhn t quyt nh s thnh bi ca cch mng, gn lin vi vn mnh ca t nc v ch ; l ci gc ca mi cng vic. Hi ngh ln III, Ban chp hnh Trung ng ng ra nhng tiu chun chung cho i ng cn b v c ba mt: phm cht chnh tr; o c, li sng; trnh , kin thc, nng lc. ng, Nh nc c th ho, tip thu, pht trin ng n quan im ca Ch tch H Ch Minh v tiu chun i vi i ng cn b. Cc tiu chun chung c quan h mt thit vi nhau. Coi trng c o c v nng lc, tc l c c v ti, c l gc. Xut pht t nhn thc, quan im trn y v tiu chun chung i vi cn b trn c s tip thu, thm nhun quan im ca Ch tch H Ch Minh, ng v Nh nc qun trit v xy dng tiu chun c th i vi ngi cn b thanh tra. Ban B th Trung ng (kho V) yu cu cc cp u ng cn la chn nhng ng ch c tiu chun v phm cht v nng lc, c kinh nghim, c cn b, ng vin v qun chng tn nhim lnh o t chc thanh tra, c s lng cn b thanh tra c phm cht, o c tt, c kin thc, kinh nghim1. Cc vn bn php lut v cng tc thanh tra cng th ch ho nhng tiu chun c th i vi cn b thanh tra. iu 31, Lut thanh tra quy nh v tiu chun chung ca Thanh tra vin quy nh: 1. Ngi c b nhim vo ngch thanh tra phi c cc tiu chun sau y: Trung thnh vi T quc v Hin php nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam; c phm cht o c tt, c thc trch nhim, lim khit, trung thc, cng minh, khch quan; Tt nghip i hc, c kin thc qun l nh nc v kin thc php lut; i vi Thanh tra vin thc hin chc nng thanh tra chuyn ngnh cn phi c kin thc chuyn mn v chuyn ngnh ; C nghip v thanh tra;
1

Ch th s 38/CT-TW ngy 20/2/1984 ca Ban B th Trung ng ng (Kho V) v tng cng s lnh o ca ng i vi cng tc thanh tra

62

C t nht hai nm lm cng tc thanh tra i vi ngi mi c tuyn dng vo ngnh thanh tra (khng k thi gian tp s); nu l cn b, cng chc cng tc cc c quan, t chc khc chuyn sang c quan thanh tra nh nc th phi c t nht mt nm lm cng tc thanh tra Ngy 21/10/1993, B trng - Trng ban t chc cn b Chnh ph (nay l B Ni v) ban hnh Quyt nh s 818/Q/TCCP-VC ban hnh tiu chun nghip v cc ngch cng chc ngnh Thanh tra. Theo , mi ngch Thanh tra vin u c nhng tiu chun c th v trnh hiu bit v yu cu c th v trnh c o to. Ngoi ra, thi gian ti s c nhiu vn bn c ban hnh quy nh v ch , ch tiu v tiu chun i vi cc ngch cng chc ngnh thanh tra nhm thc hin c th hn na v yu cu i vi i ng cn b thanh tra vin trong giai on hin nay. PHN BA: KT LUN V KIN NGH Qu trnh hnh thnh v pht trin t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra gn vi qu trnh hnh thnh v pht trin t tng ca Ngi v xy dng ng Cng sn v xy dng nh nc dn ch nhn dn Vit Nam. Nghin cu t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra cho chng ta ci nhn su sc hn, ton din hn h thng quan im nhn thc ca Ngi v mt trong nhng lnh vc quan trng ca qun l nh nc. ngha v tm quan trng ca lnh vc cng tc ny chnh l s bo m cho b my nh nc vn hnh theo ng nh hng x hi ch ngha v gi c bn cht ca mt nh nc ca dn, do dn v v dn. D l cng tc thanh tra kim tra, cng tc gii quyt khiu ni, t co hay cng tc u tranh chng tham nhng, u chng ta cng tm thy ci gc gc, ci ngun trong h thng quan im ca Ngi t tng v dn, dn vi bn, th hin mt s kt hp nhun nhuyn n l k gia nhng gi tr vn ho ca nhn loi, di nh sng ca t duy bin chng duy vt Mcxt, pht trin rc r trong tm cao tr tu v nhn cch cao c ca c nhn con ngi H Ch Minh. i theo con ng cch mng ca ngi t nc ta lm nn nhng chin
63

cng hin hch, nh thng hai quc to l Php v M lm nn in bin ph lng ly nm chu, chn ng a cu, kt thc 9 nm trng k khng chin chng thc dn Php, lm nn trn in Bin Ph trn khng nh gc ch ca tn sen m quc t, biu tng ca ch ngha thc dn mi. Trong ha bnh v dng xy, ging cao ngn c c lp, t ch vi nim t ho ca dn tc c soi ri bng t tng H Ch Minh, chng ta vt qua mun ngn kh khn a t nc vo k nguyn m no hnh phc, ch ng trong tin trnh hi nhp, snh vai vi cc cng quc nm chu. Qun trit tinh thn v quan im ca ngi v cng tc thanh tra, hn na th k qua, cc th h cn b thanh tra vin lun c gng hon thnh tt nhim v ca mnh, gp phn quan trng vo s nghip cch mng chung ca dn tc. Tuy nhin, cng trong qu trnh pht trin, khng phi khng c lc chng ta phm nhng sai lm khuyt im, cng tc thanh tra c ni, c lc khng c coi trng ng mc, vi nhng thng trm, thm ch l nhng nt t gy, nhng bc tht li trong qu trnh pht trin. iu do c nhng nguyn nhn khch quan v ch quan. Do , chng ta cng thy cn phi c mt nhn thc y hn, nht qun hn v cng tc thanh tra, thng qua vic nghin cu v qun trit t tng ca H Ch Minh vn dng kp thi, sng to trong giai on mi vi nhng yu cu mi. Nhng quan im t tng ca Ngi v tng lnh vc trong cng tc thanh tra, gii quyt khiu ni, t co v u tranh chng tham nhng va mang nhng gi tr su sc, ton din ca lch s, va lun gi c tnh thi s nng hi; va l nhng nh hng khi qut chung, li va c th soi ri vo tng cng vic thng nht ca ngi lm cng tc thanh tra. Chnh t ngha to ln ca vic nghin cu t tng H Ch Minh v trn c s kt qu nghin cu ca ti, chng ti ngh: Mt l: T chc hc tp t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra cho cc cn b lm cng tc thanh tra, trc ht l trong h thng cc t chc thanh tra nh nc cc cp cc ngnh, lm cho cc cn b thanh tra vin nhn thc ngun gc, ni dung, gi tr , vai tr ca t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra; to ra s chuyn bin mnh m, t gic ca mi cn b thanh tra vin, ca cc cp cc ngnh, cc a phng trong vic vn dng sng to t tng H Ch Minh gii quyt nhng vn thc tin ny sinh trong cng tc thanh tra, gii
64

quyt khiu ni, t co v u tranh chng tham nhng. Hai l: Nghin cu ton din v c h thng nhng quan im ca H Ch Minh v cng tc thanh tra xc nh li v tr, vai tr v mc tiu ca cng tc thanh tra, cng nh tng kt thc tin cng tc thanh tra qua hn na th k hnh thnh v pht trin rt ra nhng bi hc kinh nghim ng thi nghin cu nhng nh hng ln cho s pht trin ca ngnh thanh tra trong cng cuc ci cch b my nh nc ph hp vi tin trnh xy dng nh nc php quyn x hi ch ngha, mt nh nc thc s l ca dn, do dn, v dn. H thng cc quan im c bn ca Ch tch H Ch Minh v xy dng nh nc php quyn x hi ch ngha ca dn, do dn, v dn l bt bin, nhng s vn dng, pht trin nhng quan im, t tng ca Ngi trong iu kin hon cnh c th hin nay l rt cn thit v i hi phi c s tm ti sng to, thch ng vi hon cnh mi ca cch mng Vit Nam. Cng nh vy, cng tc thanh tra, kim tra ni chung v t chc, hot ng ca ngnh thanh tra Vit Nam cn c nhn nhn v nh gi mt cch ton din tm ra nh hng pht trin cho ngnh thanh tra trong thi k hin i ho, cng nghip ho t nc v trong xu th hi nhp hin nay. Vic vn dng t tng H Ch Minh v cng tc thanh tra phi lun gi vng nhng nh hng c tnh cht c bn, nhng vn c tnh nguyn tc ca Ngi, ng thi c s sng to v pht trin linh hot, khng rp khun, cng nhc. Ba l: Pht ng mt phong tro rn luyn phm cht o c cch mng theo gng Bc H v i, y li s suy thoi v o c li sng trong i ng cn b thanh tra vin, xy dng i ng cn b thanh tra vin xng ng vi li rn dy ca Ngi cn b thanh tra nh ci gng cho ngi ta soi mt, ngnh thanh tra xng ng l tai mt ca trn, l ngi bn ca di. y thc s l cng vic cn quan tm thng xuyn v y cng l vn m by lu nay cha c chng ta coi trng. Trong nhng nm qua, cc t sinh hot chnh tr t tng ni chung v ca ngnh thanh tra ni ring cn mang nng tnh hnh thc, t hiu qu. Chnh v vy nhng biu hin lch lc trong o c li sng, trong cng tc v sinh hot ca mt s cn b thanh tra vin c c hi pht trin, nht l t khi chng ta ch trng thc hin chuyn i c ch qun l kinh t. l h qu ca vic
65

thiu tu dng rn luyn ca bn thn tng cn b thanh tra vin nhng ng thi cng l trch nhim ca chng ta cha lm tt cng tc chnh tr t tng, theo di gip cn b thanh tra rn luyn phm cht o c li sng ca mnh. Mt s v vic v vi phm php lut trong ngnh thanh tra thi gian gn y li cho chng ta nhng bi hc au xt v cng tc qun l cn b cng nh trch nhim gio dc i ng cn b ng vin lm cng tc thanh tra vn l mt lnh vc cng tc y kh khn v nhiu cm by. H Ch tch tng ni: giao cng cho cn b m khng kim tra n khi tht bi mi ch n th l khng bit yu du cn b. Cn b thanh tra l vn qu ca ngnh, nht l nhng cn b c nhiu nm ln ln cng hin, nu chng ta khng c cc bin php gio dc, khng c c ch kim tra, gim st xy ra nhng iu ng tic th chng ta khng nhng mt cn b m thanh danh ca ngnh thanh tra vi bit bao thnh tch t c hn my chc nm qua cng b nh hng. Trong thi gian ti iu ny nht nh phi c khc phc. Nhng li dy ca H Ch tch i vi cn b, ng vin ni chung v cn b thanh tra ni ring phi tr thnh kim ch nam cho vic rn luyn o c tc phong ca ngi cn b thanh tra v ca c ngnh thanh tra. l o c cch mng khng th thiu ca ngi cn b thanh tra, ng thi cng rn luyn c tc phong cng tc m Ngi tng rn dy cn b thanh tra: phi n tn ni, xem tn ch; phi khch quan, t m cn thn; phi dn ch v pht huy tinh thn lm ch ca nhn dn, pht huy v kh ph bnh v t ph bnh Lm c iu , i hi n lc ca bn thn mi cn b thanh tra, ng thi phi tr thnh mt ni dung trong hot ng ca ngnh thanh tra v c thc hin lu di, thng xuyn lin tc; bo m tnh khoa hc, ton din c h thng v bo m hiu qu thit thc, trnh hnh thc. ***** Cng vi vic y mnh tuyn truyn hc tp t tng H Ch Minh trong cng tc thanh tra l vic nghin cu sa i, b sung hon thin th ch thanh tra thanh tra thc s l tai mt ca trn, l ngi bn ca di v xy dng i ng cn b thanh tra trong sch vng mnh, nh ci gng cho ngi ta soi mt, c th:

66

1 - Sa i Lut Thanh tra theo hng nhn mnh hot ng thanh tra hnh chnh, tng cng kim sot b my v hot ng ca cc cn b, cng chc nh nc 2 - Xy dng Lut T co v gii quyt t co trong cc c quan thanh tra tr thnh mt trong nhng u mi quan trng trong vic tip nhn v x l cc t co v tham nhng tiu cc trong b my nh nc. 3 - Xy dng Lut Khiu ni v gii quyt khiu ni trong c bit nhn mnh trch nhim ca cc c quan nh nc trong vic tip nhn v gii quyt cc khiu ni ca dn. cao tnh dn ch trong qu trnh gii quyt khiu ni thng qua vic i thoi vi dn, thc s qun trit li dy ca Bc: ng bo c oan c hoc v cha hiu chnh sch ca ng v Chnh ph m khiu ni. Ta phi gii quyt nhanh, tt. c bit coi trng vic gii quyt khiu ni ngay t a phng, c s t khi mi pht sinh. 4 - Nghin cu ban hnh quy tc ng x ca cn b thanh tra, cao o c v tc phong lm vic ca cc cn b thanh tra c bit l khi i tin hnh thanh tra ti a phng c s v khi tip xc trc tip vi cng dn. Lm sao cn b thanh tra thc s l ngi bn ca c s, l ni ngi dn c th gi gm, trng cy mi khi c oan c. Nghin cu ban hnh v thc hin c ch kim tra gim st hot ng ca cc on thanh tra thc hin tt chc trch cng v v hon thnh cc ni dung thanh tra, phng nga cc hin tng tiu cc trong qu trnh tin hnh thanh tra, ng thi xy dng c ch thm nh cc bo co kt qu thanh tra trc khi ngi ra quyt nh thanh tra k kt lun thanh tra. 5 - Xy dng n v chuyn trch chng tham nhng thuc Thanh tra Chnh ph v trong cc t chc thanh tra khc, tng bc a cng tc u tranh chng tham nhng tr thnh mt trng tm trong cng tc thanh tra. n v ny phi gm nhng cn b thanh tra gii nghip v, c tinh thn u tranh chng tham nhng tiu cc v cng phi c nhng quyn hn c bit khi thc hin trch nhim u tranh chng tham nhng, nht l quyn hn trong vic x l v kin ngh x l nhng cn b cng chc c hnh vi tham nhng./.

67