BAB 5 :

TENAGA & PERUBAHAN KIMIA

5.1 PERUBAHAN KIMIA & PERUBAHAN FIZIK

Perubahan Fizik Maksud Perubahan yang tidak menghasilkan bahan baru. Hanya sifat fizik yang berubah.
Contoh

Perubahan fizik
1. PELEBURAN
2. PENDIDIHAN 3. PEMEJALWAPAN 4. KETERLARUTAN 5. PENGHABLURAN

AIS AIR

dipanaskan
dipanaskan

AIR

STIM dipanaskan

HABLUR IODIN GULA + AIR

WAP IODIN LARUTAN GULA

HABLUR

LARUTAN TEPU KUPRUM SULFAT

Perubahan kimia Perubahan yang menghasilkan bahan baru. Bahan baru mempunyai sifat & komposisi kimia yang berlainan daripada bahan asal.

PERUBAHAN KIMIIA Pembakaran pita magnesium Pengaratan besi

CONTOH Magnesium + oksigen magnesium oksida

Besi + oksigen

besi oksida

Peneutralan

Asid sulfurik + natrium hidroksida sulfat + air Kuprum karbonat dioksida

natrium

Penguraian

kuprum oksida + karbon

Perubahan fizik & kimia dalam kehidupan seharian

Perubahan fizik 1. Pendidihan air kepada stim 2. Mambancuh air kopi/minuman 3. Kejadian awan dan hujan 4. Minyak wangi meruap 5. Mencuci pakaian dengan sabun 6. Menyediakan garam atau gula secara Penghabluran 7. Peleburan lilin Perubahan Kimia 1. Menaikkan aduanan roti dalam ketuhar 2. Memasak 3. Pereputan bangkai haiwan 4. Kilat 5. Pengaratan besi 6. Respirasi sel dalam badan

7. Nyalaan lilin

Perbezaan antara perubahan fizik dengan perubahan kimia

Bil Ciri Perubahan fizik

1
2

Pembentukan bahan Tiada baru Sifat dan komposisi Sama bahan asal dan hasil Perubahan berbalik Biasanya berbalik Keperluan Biasanya penggunaan tenaga memerlukan sedikit tenaga Jisim bahan asal Sama dengan bahan hasil

Perubahan kimia Berbeza

3
4 5

Biasanya tidak berbalik Biasanya memerlukan banyak tenaga Berbeza

PERUBAHAN HABA DALAM TINDAK BALAS KIMIA

Dalam satu tindak balas kimia, tenaga diserap untuk memecahkan ikatan kimia. Dalam satu tindak balas kimia yang lain, haba dibebaskan untuk membentuk ikatan kimia.

TINDAK BALAS EKSOTERMIK

Tindak balas kimia yang membebaskan tenaga haba ke persekitaran. Hasil tindak balas lebih panas daripada bahan asal. Contoh: a) Pembakaran b) Peneutralan c) Pemeralutan bahan kimia tertentu.

TINDAK BALAS ENDOTERMIK

Tindak balas kimia yang menyerap tenaga haba dari persekitaran. Hasil tindak balas lebih sejuk daripada bahan asal. Contoh : a) Melarutkan bahan kimia tertentu b) Penguraian c) Peleburan bahan.

TINDAK BALAS KIMIA DALAM INDUSTRI :

Proses Harber Proses penghasilan ammonia secara besar-besaran .

PERINGKAT 1

Gas nitrogen diperolehi drp proses penyulingan berperingkat cecair udara. Gas hidrogen diperoleh drp tindak balas gas asli dengan stim.

Selepas ditulen & dikeringkan , isipadu gas nitrogen & gas hidrogen dalam nisbah 1: 3 dicampurkan pada tekanan tinggi.

PERINGKAT 2

Campuran gas nitrogen & gas hidrogen dialirkan ke dalam kebuk tindakbalas.

Tekanan : 200-250 atmosfera

suhu : 450-500o C serbuk besi digunakan sebagai mangkin. Nitrogen + Hidrogen Ammonia

PERINGKAT 3
Gas ammonia yang terhasil disejukkan dan dikondensasikan membentuk cecair ammonia.

Proses Sentuh : Proses penghasilan asid sulfurik secara besar-besaran.

PERINGKAT 1 Gas sulfur dioksida dihasilkan daripada pembakaran sulfur dalam udara pada suhu 10000C .

PERINGKAT 2

Gas sulfur trioksida dihasilkan daripada tindak balas sulfur dioksida dengan oksigen.

Tindak balas ini dimangkinkan oleh vanadium(V) oksida Tekanan : 1 atm suhu : 450-500oc

PERINGKAT 3

Cecair oleum dihasilkan daripada penyerapan gas sulfur trioksida ke dalam asid sulfurik pekat sehingga mencapai 95.5%. Asid sulfurik terbentuk apabila oleum dicampurkan dengan air.