MC LC I . LI M U ....................................................................................... 2 II . NI DUNG .......................................................................................... 3 1. Nhng c im ni bt ca dn s Vit Nam hin nay.................... 3 a. Quy m dn s nc ta rt ln v vn ang pht trin mnh.................. 3 b.

Dn s nc ta ang bc vo giai on c cu dn s vng ............. 3 c. T l dn th hin thp nhng ang tng mnh .................................. 4 d. Cht lng dn s cha cao .................................................................... 4 e. Mt cn bng gii tnh ............................................................................ 5 2. Nhng nh hng ca dn s n s pht trin ca x hi Vit Nam ................................................................................................ 5 a. Dn s v gio dc .................................................................................. 5 b. Dn s v y t ......................................................................................... 7 c. Dn s v bnh ng gii ..................................................................................... 8 d. Dn s v an sinh x hi ...................................................................................... 9 3. Nng cao cht lng dn s ............................................................... 11 III. KT LUN ....................................................................................... 13

I. LI M U

Khi tm hiu ti mt t nc, ta thng ni ngay n din tch lnh th v dn s ca t nc . Ti sao vy? Bi v dn s cng nh phn chia cht lng dn s c nhng nh hng rt ln n s pht trin bn vng ca mt quc gia, dn tc. Nht l i vi Vit Nam, khi nc ta ang bc vo thi k c cu dn s vng. y l c hi m tt c cc quc gia ang pht trin u mong i. c mt x hi tin b, mt nn kinh t vng mnh th s pht trin dn s l mt trong nhng yu t quan trng, cn quan tm hng u. l l em chn ti : nh hng ca dn s n s pht trin x hi Vit Nam.

II.

NI DUNG

1. Nhng c im ni bt ca dn s Vit Nam hin nay a. Quy m dn s nc ta rt ln v vn ang pht trin mnh Theo bo co Tnh hnh Dn s Th gii dn s Vit Nam ca in ip Quc, trong l 89 triu ngi. Vit Nam hin ng th

s nhng nc ng dn nht th gii v l nc ng dn th hai ti khu vc ng Nam ( ng u l In--n-xi-a vi dn s khong 237 triu ngi). Khng nhng vy mt dn s nc ta cng rt cao, ln ti 258 ngi/km2. Mt dn s nc ta cao gp hn 5 ln mt chung ca th gii v gp 10 ln mt dn s ca cc nc pht trin. C th khng nh rng: Vit Nam l quc gia c quy m dn s rt ln. Mc d vy, dn s nc ta vn tng mnh: trong 5 nm gn y, mi nm dn s nc ta vn tng thm khong 1,1 triu ngi. Theo d bo ca Tng cc Thng k, nm , dn s nc ta s vt 100 triu ngi, mt dn s s ln ti 335 ngi/km2. Quy m dn s rt ln, mt dn s rt cao v vn ang tng mnh, bn cnh vic to ra th trng ln, ngun lao ng di do, gi r, c s c hp dn u t, cng gp phn khng nh lm trm trng thm nhng kh khn trong gii quyt vic lm, nng cao thu nhp, ci thin tnh trng y t, gio dc, nh , xa b t nn x hi, tai nn giao thng b. Dn s nc ta ang bc vo giai on c cu dn s vng Vit Nam ang bc vo thi k dn s vng, t c l tng s ngi trong tui lao ng ln hn tng s ngi ph thuc (gi v tr em), hin t l ngi trong tui lao ng chim hn 6 % dn s, theo phn tch th bnh qun ngi lao ng nui ngi ph thuc.

R rng Vit Nam ang c mt c hi vng khi s dng mt lc lng lao ng tr di do trong giai on tng trng kinh t 2010-2020. K hoch ha gia nh l iu cp thit trong iu kin nc ngho, t t nh Vit Nam. Sau nhiu nm y mnh chin lc hoch ho gia nh mi cp v chng ch nn c - con, t l sinh Vit Nam gim mnh v hin m c sinh thp , (bng vi m c sinh thay th). Tui th bnh qun ca ngi Vit Nam cng c bc tin r rt khi tng ln n 73, tui v d kin t 75 tui vo nm c. T l dn th hin thp nhng ang tng mnh c d dn thnh th hin chim 3 % tng dn s Vit Nam nhng li ang tng nhanh vi tc trung bnh 3, % nm. hu vc min ng Nam l ni c m c th ha cao nht. Nguyn nhn chnh l do th trng lao ng m rng. Mt dn s Vit Nam, theo Tng cc Thng k, c s phn b rt chnh lch v m c gia tng khng ng u. hu vc ng bng sng ng min c ng nht trn c nc ( 5 triu ngi trong khi v ng t s t nh nh Nam nh, Thanh inh lm n sinh sng. Theo Ty nguyn ch hn 5 triu ngi. . con ngi m trong tui sinh

a... t l tng dn s khng ng k v s ngi di c vo cc t nh thnh pha Nam (ch yu l Thnh ph h c tnh trong nm nm -2009 c ti 9,1 triu ngi di c.

Vic di c t nng thn ra thnh th mt mt th c y nhanh qu trnh th ha nhng mt khc li gy p lc rt ln ln h thng c s h tng, dch v x hi , nh , mi trng... cc th ln. Tnh trng kt xe, nhi m di n ra ngy cng nhiu Thnh ph h d. Cht lng dn s cha cao Cht lng dn s l s phn nh cc c trng v th cht, tr tu v tinh thn ca ton b dn s. Theo bo co Pht trin con ngi 2010 ca hng trnh Pht trin Lin hip quc (UNDP), ch s pht trin con ngi (HDI) ca Vit Nam inh (ni ng dn nht nc vi trn 7, triu ngi hay Ni (6,5 triu ngi .

xp th 128/187 quc gia. Theo bo co ca Vin dinh dng quc gia, chiu cao ca thanh nin Vit Nam 18 tui, tuy ci thin (nm 3: Nam 163,7 cm, n 53cm nhng so vi chun quc t (nam 176,8 cm, n 163,7 cm) th chiu cao ca thanh nin Vit Nam cn thp hn rt nhiu. Tnh trng tha cn, bo ph trong tui hc ng c du hiu gia tng, c bit thnh ph; tnh trng ph thai vn cn nhiu Theo cnh bo ca Qu Dn s Lin hip quc, cht lng dn s thp ang l yu t cn tr s pht trin v t Vit Nam trc nguy c tt hu. Do , nng cao cht lng dn s l mc tiu phn u ca c cng ng v quc gia. e. Mt cn bng gii tnh nh gi m c cn bng gia s nam v s n, ngi ta dng ch tiu t s gii tnh, t c l s nam tng ng vi 100 n. Nm 979 t s gii tnh khi sinh l 999 l 7, nm 9 l 5 b trai trn b gi th nm 989 l 6, ,5 v nm 010 l 111. 3 b trai b gi nm

Theo d bo dn s, nu khng c cc bin php can thip hiu qu hn th t l mt cn bng ny s tng ln 5 v t ti 5 nm , t c l s lng nam nhiu hn n t 2,3

n 4,3 triu ngi. iu ny s dn n hng triu nam gii c th khng ly c v, to ra nhiu vn x hi. Nu khng c nhng gii php hiu qu, thc trng mt cn bng gii tnh s ngy cng nghim trng hn. 2. Nhng nh hng ca dn s n s pht trin ca x hi Vit Nam a. Dn s v gio dc Gio dc l g ? Gio dc l qu trnh hot ng c th c, c mc ch, c k hoch nhm truyn cho lp ngi mi nhng kinh nghim u tranh v sn xut nhng tri th c v t nhin, v x hi v v t duy, h c th c kh nng tham gia vo lao ng v i sng x hi. C nhiu loi gio

dc khc nhau nhng u c mi quan h qua li vi dn s nht l gio dc trong nh trng. Mt nn gio dc hin i tin b thng c xem xt bi cc c trng sau: - Tnh i chng: nn gio dc cho mi ngi v mi ngi. - Tnh nhn vn, dn tc v nhn loi. - S bnh ng v c hi hc tp v trnh hc vn gia cc nhm x hi. Ti nc ta, hai ch tiu: t l ngi ln bit ch v t l tng hc sinh i hc trong tng str em t 6-15 tui l nhng ch tiu m cc nc ang pht trin rt quan tm. Chng phn nh trnh v xu hng pht trin ca mt nn gio dc v chnh sch gio dc ca mt quc gia. nh hng ca dn s n gio dc i. Cc tc ng tch cc ca dn s n gio dc Quy m dn s ln l iu kin th c y m rng qui m ca gio dc. nc ta, khong nm cui ca th k XX, quy dn s m dn s tng nhanh nn s lng hc sinh ph thng cng khng ngng tng ln. V d t nm 98 n nm tng ln hc tng ln %. 8% th s hc sinh ph thng tng 5 %, v t l i

S tng nhanh dn s nh hng n cht lng cuc sng, m c thu nhp, t nh hng n u t cho gio dc cho con ci ni chung v cho con trai, con gi ni ring, nh hng n quy m, cht lng gio dc v s bnh ng trong gio dc . Vi mt quc gia dn s tr nh nc ta, t l dn s trong tui i hc cao, to iu kin cho gio dc pht trin. Tuy nhin, trong nhng nm gn y, do vic y mnh K hoch ha gia nh, m c sinh gim nn t l dn s trong tui hc sinh ph thng gim t 39,33% nm 979 xung cn 8,73% nm dn trong tui ny ca c nc cng b t u gim, t 9. S

6.5 7.676 ngi nm 999 xung cn 2009.

.65 .

8 ngi nm

ii. Cc tc ng tiu cc ca dn s n gio dc Dn s tng, nhng thu nhp bnh qun cha cao (nm l .3 USD ngi nm nn t l dn s c gio dc 8 c nc vn cn thp, t l m ch trong dn c cao. Nm hn .

1,7 triu ngi m ch. tui 15-25, s ngi m ch l ngi, con s ny tui 25-35 l gn 250.000 ngi, trn 36 tui l gn 1,3 triu ngi. Thiu gio vin v c s vt cht do t l dn s trong tui i hc nhiu i hi phi u t cho gio dc. Chi ph cho gio dc ca ngi dn Vit Nam ln ti 44% trong tng chi ph x hi cho gio dc, cao th hai cc nc chu, ch sau Campuchia. S phn b dn c nh hng n c hi c gio dc ca ngi dn. Vit Nam c t l tr em n trng bc tiu hc gn nh l ph cp (95%). Tuy nhin, nu tnh ring khu vc dn tc thiu s th t l tr em n trng bc tiu hc ch t khong 80% v bc trung hc c s l 77%. Di c nng thn - thnh th c tc dng th c y gio dc pht trin khu vc thnh th: m tng s ngi c nhu cu i hc, tng thm gio vin, c s vt chtto s c p cho gio dc ti nhng thnh ph c mt dn c ng. Bt bnh ng gia cc vng min, gia cc tng lp x hi, gia nam n ang cng gy ra s mt cn bng v gio dc. T l bit ch Vit Nam tng i cao (92% dn s). Trong s 8% dn s m ch th 80% sng vng nng thn, trong 6 % l ph n. Nh vy, c mt nn gio dc pht trin th vic pht trin dn s ng vai tr quan trng. Mt khc, chnh gio dc

cng l nhn t quyt nh n vic pht trin quy m dn s v cht lng cuc sng. b. Dn s v y t S c khe v y t S c kho l mt yu t quan trng m bo hnh phc cho mi con ngi. S c kho tt l c s lao ng c nng sut cao, c tinh thn trch nhim, tm hn lnh mnh, trong sng v l mc tiu quan trng ca qu trnh pht trin. Theo nh ngha ca T ch c y t th gii "S c kho l trng thi thoi mi v th cht, tinh thn v x hi, ch khng ch b hp trong ngha l khng c bnh tt hay thng tt". Y t l h thng t ch c thc hin cc bin php c th, c bit l bin php k thut d phng, cha bnh, phc hi ch c nng. y t tc ng n ton b qu trnh ti sn xut dn s, mt khc s "bng n dn s" cng ang to s c p mnh m i vi ngnh y t. Tc ng ca dn s i vi y t Dn s tng qu nhanh s dn n t l tng ln v do lm cho s ngi khm bnh tng ln. Tht vy, dn s tng nhanh li tp trung nc ngho, kh nng dinh dng h n ch, t l m c bnh tng ln, trc ht l bnh suy dinh dng. Dn s ng v tng qu nhanh dn n nh thm cht chi, v sinh khng m bo, nht l ngun nc sinh hot. Quy m dn s ln tc tng dn s cao i hi quy m h thng y t bnh vin , s c s y t, s gng bnh, s y bc s cng phi pht trin vi tc thch hp m bo cc hot ng khm v cha bnh cho ngi dn. Trn thc t hin nay, nhng nc ngho s pht trin ca h thng y t khng theo kp nhu cu khm cha bnh do tc tng dn s cao. Chnh v vy cht lng chm sc y t thng thp. i quan h gia dn s v y t c tnh cht tng h. Mt mt , ngy nay

Phn b dn s nh hng n h thng y t. Cc khu vc a l khc nhau , nh ng bng min ni, thnh th, nng thn c s khc nhau v iu kin t nhin , kinh t x hi ln c c cu bnh tt khc nhau. Mt dn s cng nh hng n hiu qu ph c v ca h thng y t. nhng ni c mt dn s qu thp, mt cn b hay mt c s y t ch phc v c mt s t dn nn hiu qu khng cao. Ngc li, nu mt dn s qu cao, khng cn b v cc phng tin y t cn thit th xy ra tnh tr ng ngc li. Nhiu bnh nhn khng c chm sc y dn n t vong tng ln. C th thy s gia tng dn s lm thay i c cu, hot ng v xu hng pht trin ca ngnh y t. c mt h thng y t tt, phc v c mi nhu cu ca ngi dn th cc chnh sach pht trin dn s v cng cp thit, m y li l mt trong nhng nhim v ca ngnh y t. c. Dn s v bnh ng gii Vn dn s v pht trin vi bnh ng gii l hai vn song hnh c nhng tc ng qua li ln nhau trong xu th pht trin. Dn s n nh, x hi phn vinh, gia nh hnh phc l mt mc tiu ca pht trin dn s; bnh ng gii trong xu th pht trin cng l mt mc tiu ca pht trin dn s bo m qu trnh pht trin con ngi cng bng, bnh ng; ng thi cng pht huy vai tr tch cc ca mi gii trong s pht trin ca gia nh v t nc. Mi s pht trin ca dn s c tc ng n tnh trng bnh ng gii. Nt c trng trong mi quan h gia pht trin dn s v bnh ng gii trong x hi ngy nay l s tng dn s qu nhanh dn n hu qu xu cho vic thc hinbnh ng gii mt s nc phng ng, trong c Vit Nam, t tng trng nam khinh n gn nh n su vo suy ngh. Quy m gia nh ln, c bit l gia nh ngho, cha m thng ch u tin cho chm sc s c khe v gio dc nh trng cho con trai. V vy, con gi thng ri vo cnh tht hc hoc t

hc, i lm v ly chng sm, nhiu con. Kt qu l, so vi nam gii, ph n thng c hc vn, thu nhp thp hn, t hot ng chnh tr, x hi t hn hn. Bt bnh ng nam n l iu kh trnh khi. Thc hin tt vn bnh ng gii trong gia nh, bi gia nh l mt t bo ca x hi, gia nh l ni nui dng gio dc con ngi u tin, l cu ni cc thnh vin trong gia nh vi x hi. d. Dn s v an sinh x hi An sinh x hi l s bo v ca x hi i vi cc thnh vin ca mnh thng qua mt lot bin php cng cng, nhm chng li nhng kh khn v kinh t v x hi do b ngng hoc gim thu nhp, gy ra bi m au, thai sn, tai nn lao ng, tht nghip, thng tt, tui gi v cht; ng thi m bo cc chm sc y t v tr cp cho cc gia nh ng con. th thy tnh trng dn s ni chung v dn s giai on c cu vng ni ring c tc ng rt ln n nhu cu an sinh x hi. Vit Nam, cu trc ca h thng an sinh x hi gm 5 tr ct: Bo him x hi; Bo him y t; Bo him tht nghip; C u tr x hi; Tr gi p v u i x hi. Xt v thc cht, nm tr ct ny l nhm thc hin 3 ch c nng chin lc ca h thng an sinh x hi: Phng nga ri ro, gim thiu ri ro v kh c phc ri ro. cu dn s c nh hng trc tip ti cc dch v an sinh x hi. Mt quc gia c dn s tr th cc vn v an sinh s nghin v cc dch v cho tr em nh gio dc, trng hc, pht trin tm vc... trong khi vi c cu dn s gi thi cc dch v y t, tr cp... li cng quan trng. Vic dn s gia tng nhanh, nht l nhm trong tui lao ng cng to ra thch th c v nng cao cht lng lao ng v to vic lm. Theo Tng cc Thng k, nm , t l tht nghip ca c nc l ,88%, trong khu vc thnh th l 4,29% v khu vc nng thn l 2,3%. Bn cnh t l thiu vic lm, tng ng cho cc khu vc l 3,57%; ,8 % v , 6%. iu ny c ngha l

10

cn bo m an sinh x hi cho .5 8.9

ngi tht nghip v 2.043.952

ngi thiu vic lm, tng s hai nhm i tng ny l 3.69 .85 ngi. cu dn s Vit Nam, c bit l c cu dn s theo tui ang bin i nhanh chng. Phn nh thc trng ny vo chnh sch pht trin kinh t x hi, chnh sch an sinh x hi l yu cu khng th thiu hin nay. 3. Nng cao cht lng dn s Vi nhng tc ng to ln n mi mt ca x hi, vic quan tm, u t nng cao cht lng dn s l mc tiu hng u ca mi quc gia dn tc. nng cao cht lng sng ca ngi dn cn c cc chnh sch ng n. Th nht, cn thc hin chnh sch k hoch ha gia nh v xy dng quy m gia nh hp l y khng ch l vic ca dn s hc, m n lin quan n nhiu phm vi kinh t, x hi, vn ha. i l, gia nh l t bo ca x hi. Quan nim truyn thng v gia nh cng nh m hnh gia nh ang c nhng bin i, cn thc hin chnh sch php lut to iu kin xy dng gia nh -2 con; to c hi mi thnh vin trong gia nh u c tn trng, xy dng np sng vn ha gia nh; y mnh dch v k hoch ha gia nh, phng trnh thai, t vn s c khe tnh dc. Dn s g n vi pht trin kinh t bn vng, m bo cng bng x hi. Cc ni dung chnh nh gii quyt vic lm, gim tht nghip; y mnh chng trnh xa i gim ngho, to vic lm hn l cho tin ca; hm s c s c khe cng ng; Pht trin gio dc. hnh sch v chng trnh c th i vi nhng nhm c th nh v thnh nin, ngi gi, ngi tn tt (trong thp nin ti ngi gi s tng 85% , ngi dn tc thiu s. Chnh sch x hi v di c. Thc hin di c c quy hoch, k hoch nm trong phng hng chin lc ti phn b dn c v lao ng gim s c p ni qu ng dn. Chnh sch v th ha. th ha l xu hng tt yu ca qu trnh pht trin kinh t x hi l xu hng chuyn i t x hi nng thn l ph bin sang x hi th l ph bin ti cc nc pht trin v ang pht trin.

11

 th ha phi tin hnh trn c s d liu c th, c phng n thc hin mt cch thu o; phi c thc hin mt cch ng b, c y cc yu t m bo cho dn c c cuc sng n nh, c hng cc quyn li v chm sc y t, gio dc, v vn ha. Sau nm 5, c hi dn s s bc vo giai on hai: Nc ta tin vo k nguyn dn s vng ca mnh, ko di khong 3 nm. Nu c hi dn s, c bit l giai on dn s vng di n ra trng vi thi k kinh t n nh v ct cnh, ng thi h thng gio dc thc hin tt ch c nng chun b tri th c v ngh nghip cho lao ng, ngun lc lao ng c qua o to, c tri th c, k nng ngh nghip s tr thnh ng lc mnh ca nn kinh t (tng vic lm, thu nhp, tit kim . Ngc li, nu h thng kinh t v gio dc yu km, khng p ng c nhu cu ca s bng n ngun nhn lc ny, s dn n tnh trng tht nghip trong x hi trn lan nht l gii tr, va thiu vic lm, li va thiu nhn lc lao ng k thut cao, dn n t nn v mt n nh x hi. hi dn s i hi nh nc phi c nhng chnh sch, la chn ng n m b t c n.

12

III.

KT LUN

Vic tm hiu ti nh hng ca dn s n s pht trin x hi Vit Nam gi p em hiu thm tm quan trng ca s gia tng dn s v cc chnh sch dn s ca Nh nc trong vic hng ti mt x hi phn thnh, tin b. Mt dt nc giu mnh l mt tp th nhng con ngi c s c khe, tinh thn v tri th c cao xy dng v bo v T quc. i vi nc ta, giai on trc m t l mt c hi vng v dn s m mi quc gia u ch i, nhng cng l mt thch th c t ra. V vy, nhng quyt nh ca ng, Nh nc l ht s c quan trng, nhng bn cnh cng khng th thiu th c ca tng ngi dn trong x hi trong vic thc hin cc chnh sch v Dn s v K hoch ha gia nh hng ti nhng mc tiu m t nc mun hng ti. Bi tiu lun ca em cn nhiu thiu st, em mong nhn c s ng gp ca thy c ! Em xin chn thnh cm n !

13

14