ngha cc con s trong phn tch bo co ti chnh

Bit tnh ton v s dng cc ch s ti chnh khng ch c ngha vi nh phn tch ti chnh, m cn rt quan trng vi nh u t cng nh vi chnh bn thn doanh nghip v cc ch nCc ch s ti chnh cho php chng ta so snh cc mt khc nhau ca cc bo co ti chnh trong mt doanh nghip vi cc doanh nghip khc trong ton ngnh xem xt kh nng chi tr c tc cng nh kh nng chi tr n vay

Ch s ti chnh gip nh phn tch ch cn nhn lt qua cc bo co ti chnh cng c th tm ra c xu hng pht trin ca doanh nghip cng nh gip nh u t, cc ch n kim tra c tnh hnh sc khe ti chnh ca doanh nghip. Trong bi vit ny ti xin gii thiu cch tnh mt vi ch s ti chnh quan trng.

C 4 loi ch s ti chnh quan trng:

Ch s thanh ton: cc ch s trong loi ny c tnh ton v s dng quyt nh xem liu mt doanh nghip no c kh nng thanh ton cc ngha v phi tr ngn hn hay khng? Ch s hot ng: Cc ch s hot ng cho thy doanh nghip hot ng tt nh th no. Trong cc ch s ca loi ny li c chia ra cc ch s li nhun hot ng v hiu qu hot ng. Cc ch s v li nhun hot ng cho bit tng th kh nng sinh li ca cng ty, cn ch s v hiu qu hot ng cho thy doanh nghip s dng ti sn hiu qu n mc no? Ch s ri ro: bao gm ch s ri ro kinh doanh v ri ro ti chnh. Ri ro kinh doanh lin quan n s thay i trong thu nhp v d nh ri ro ca dng tin khng n nh qua cc thi gian khc nhau. Ri ro ti chnh l ri ro lin quan n cu trc ti chnh ca cng ty, v d nh vic s dng n. Ch s tng trng tim nng: y l cc ch s cc k c ngha vi cc c ng v nh u t xem xt xem cng ty ng gi n u v cho php cc ch n d on c kh nng tr n ca cc khon n hin hnh v nh gi cc khon n tng thm nu c.

A. Ch s thanh ton: Ch s thanh ton hin hnh (current ratio): y l ch s o lng kh nng doanh nghip p ng cc ngha v ti chnh ngn hn. Ni chung th ch s ny mc 2-3 c xem l tt. Ch s ny cng thp m ch doanh nghip s gp kh khn i vi vic thc hin cc ngha v ca mnh nhng mt ch s thanh ton hin hnh qu cao cng khng lun l du hiu tt, bi v n cho thy ti sn ca doanh nghip b ct cht vo ti sn lu ng qu nhiu v nh vy th hiu qu s dng ti sn ca doanh nghip l khng cao. Cng thc tnh : Ch s thanh ton hin hnh= ti sn lu ng/ n ngn hn Ch s thanh ton nhanh ( quick ratio): Ch s thanh ton nhanh o lng mc thanh khon cao hn. Ch nhng ti sn c tnh thanh khon cao mi c a vo tnh ton. Hng tn kho v cc ti sn ngn hn khc c b ra v khi cn tin tr n, tnh thanh khon ca chng rt thp. Ch s thanh ton nhanh=( tin mt+ chng khon kh mi+ cc khon phi thu)/ n ngn hn. Ch s tin mt: Ch s tin mt cho bit bao nhiu tin mt v chng khon kh mi ca doanh nghip p ng cc ngha v n ngn hn. Ni cch khc n cho bit, c mt ng n ngn hn th c bao nhiu tin mt v chng khon kh mi m bo chi tr? Ch s tin mt = (tin mt+ chng khon kh mi)/ n ngn hn Ch s dng tin t hot ng: Cc khon phi thu t v gii hn vng quay hng tn kho c th lm cho thng tin nh cc ch s thanh ton hin hnh v thanh ton nhanh khng tht s mang ngha nh k vng ca cc nh s dng bo co ti chnh. Bi vy ch s dng tin hot ng lc ny li l mt ch dn tt hn i vi kh nng ca cng ty trong vic thc hin cc ngha v ti chnh ngn hn vi tin mt c c t hot ng ch s dng tin hot ng= dng tin hot ng/ n ngn hn Ch s vng quay cc khon phi thu: y l mt ch s cho thy tnh hiu qu ca chnh sch tn dng m doanh nghip p dng i vi cc bn hng. Ch s vng quay cng cao s cho thy doanh nghip c khch hng tr n cng nhanh. Nhng

nu so snh vi cc doanh nghip cng ngnh m ch s ny vn qu cao th c th doanh nghip s c th b mt khch hng v cc khch hng s chuyn sang tiu th sn phm ca cc i th cnh tranh cung cp thi gian tn dng di hn. V nh vy th doanh nghip chng ta s b sp gim doanh s. Khi so snh ch s ny qua tng nm, nhn thy s st gim th rt c th l doanh nghip ang gp kh khn vi vic thu n t khch hng v cng c th l du hiu cho thy doanh s vt qu mc. Vng quay cc khon phi thu= doanh s thun hng nm/ cc khon phi thu trung bnh Trong : cc khon phi thu trung bnh= (cc khon phi thu cn li trong bo co ca nm trc v cc khon phi thu nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay khon phi thu : Cng tng t nh vng quay cc khon phi thu, c iu ch s ny cho chng ta bit v s ngy trung bnh m doanh nghip thu c tin ca khch hng s ngy trung bnh= 365/ vng quay cc khon phi thu Ch s vng quay hng tn kho: Ch s ny th hin kh nng qun tr hng tn kho hiu qu nh th no. Ch s vng quay hng tn kho cng cao cng cho thy doanh nghip bn hng nhanh v hng tn kho khng b ng nhiu trong doanh nghip. C ngha l doanh nghip s t ri ro hn nu nhn thy trong bo co ti chnh, khon mc hng tn kho c gi tr gim qua cc nm. Tuy nhin ch s ny qu cao cng khng tt v nh th c ngha l lng hng d tr trong kho khng nhiu, nu nhu cu th trng tng t ngt th rt kh nng doanh nghip b mt khch hng v b i th cnh tranh ginh th phn. Thm na, d tr nguyn liu vt liu u vo cho cc khu sn xut khng c th khin cho dy chuyn b ngng tr. V vy ch s vng quay hng tn kho cn phi ln m bo mc sn xut p ng c nhu cu khch hng. Vng quay hng tn kho=gi vn hng bn/hng tn kho trung bnh Trong : hng tn kho trung bnh= (hng tn kho trong bo co nm trc+ hng tn kho nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay hng tn kho: Tng t nh vng quay hng tn kho c iu ch s ny quan tm n s ngy. s ngy bnh qun vng quay hng tn kho=365/ vng quay hng tn kho Ch s vng quay cc khon phi tr: Ch s ny cho bit doanh nghip s dng chnh sch tn dng ca nh cung cp nh th no. Ch s vng quay cc khon phi tr qu thp c th nh hng khng tt n xp hng tn dng ca doanh nghip. vng quay cc khon phi tr=doanh s mua hng thng nin/ phi tr bnh qun trong doanh s mua hng thng nin= gi vn hng bn+hng tn kho cui k - hng tn kho u k phi tr bnh qun=(phi tr trong bo co nm trc + phi tr nm nay)/2 Ch s s ngy bnh qun vng quay cc khon phi tr: s ngy bnh qun vng quay cc khon phi tr= 365/ vng quay cc khon phi tr .

B. Ch s hot ng:

Ch s li nhun hot ng: Li nhun hot ng c cu thnh bi li nhun hot ng v li nhun u t Li nhun bn hng: Bin li nhun thun: Ch s ny cho bit mc li nhun tng thm trn mi n v hng ho c bn ra hoc dch v c cung cp. Do n th hin mc hiu qu ca hot ng kinh doanh trong doanh nghip. D nhin l ch s ny khc nhau gia cc ngnh. Bin li nhun thun= li nhun rng/ doanh thu thun Trong : li nhun rng= doanh thu thun- gi vn hng bn Bin li nhun hot ng: Bin li nhun hot ng= thu nhp hot ng/ doanh thu thun Trong : thu nhp hot ng= thu nhp trc thu v li vay t hot ng kinh doanh bn hng v cung cp dch v Bin EBITDA Bin EBITDA= Li nhun trc thu v khu hao/ doanh thu thun Bin EBT: Ch s ny cho bit kh nng hot ng ca hot ng doanh nghip. Bin li nhun truc thu= thu nhp trc thu/ doanh thu Bin li nhun rng Bin li nhun rng= thu nhp rng/ doanh thu Bin li nhun phn phi: Ch s ny cho bit bao nhiu doanh thu c phn phi cho cc chi ph c nh trong mi n v hng bn ra. Bin li nhun phn phi = tng doanh thu phn phi/ doanh thu

Trong : doanh thu phn phi = doanh thu chi ph bin i Li nhun u t T sut sinh li trn ti sn ( ROA): o lng hiu qu hot ng ca cng ty m khng quan tm n cu trc ti chnh ROA= thu nhp trc thu v li vay/ tng ti sn trung bnh Trong : tng ti sn trung bnh= (tng ti sn trong bo bo nm trc+ tng ti sn hin hnh)/2 T sut sinh li trn vn c phn thng ( ROCE): o lng kh nng sinh li i vi cc c ng thng khng bao gm c ng u i. ROCE= (Thu nhp rng - c tc u i)/ vn c phn thng bnh qun Trong : vn c phn thng bnh qun= (vn c phn thng trong bo co nm trc + vn c phn thng hin ti)/2 T sut sinh li trn tng vn c phn (ROE): o lng kh nng sinh l i vi c phn ni chung, bao gm c c phn u i. ROE=Thu nhp rng/ tng vn c phn bnh qun Trong : vn c phn bnh qun= (tng vn c phn nm trc+ tng vn c phn hin ti) / 2 T sut sinh li trn tng vn ( ROTC) Tng vn c nh ngha l tng n phi tr v vn c phn c ng. Chi ph li vay c nh ngha l tng chi ph li vay phi tr tr i tt c thu nhp li vay ( nu c). Ch s ny o lng tng kh nng sinh li trong hot ng ca doanh nghip t tt c cc ngun ti tr ROTC = (thu nhp rng+ chi ph li vay)/ tng vn trung bnh Ch s hiu qu hot ng: Vng quay tng ti sn: Ch s ny o lng kh nng doanh nghip to ra doanh thu t vic u t vo tng ti sn . Ch s ny bng 3 c ngha l : vi mi la c u t vo trong tng ti sn, th cng ty s to ra c 3 la doanh thu. Cc doanh nghip trong ngnh thm dng vn thng c ch s vng quay tng ti sn thp hn so vi cc doanh nghip khc. Vng quay tng ti sn= doanh thu thun/ tng ti sn trung bnh Vng quay ti sn c nh: Cng tng t nh ch s vng quay tng ti sn ch khc nhau v vi ch s ny th ch tnh cho ti sn c nh Vng quay ti sn c nh= doanh thu thun/ ti sn c nh trung bnh Vng quay vn c phn: Ch s ny o lng kh nng doanh nghip to ra doanh thu t vic u t vo tng vn c phn( bao gm c phn thng v c phn u i). T s ny bng 3 c ngha l vi mi la u t vo vn c phn, cng ty s to ra 3 la doanh thu. Vng quay vn c phn= doanh thu thun/ tng vn c phn trung bnh.

C. Ch s ri ro

Ch s ri ro kinh doanh Ri ro kinh doanh c nh ngha nh l ri ro lin quan n nhng bin ng trong doanh thu. o lng ri ro kinh doanh ngi ta dng nhiu phng thc t n gin n phc tp. Phng thc n gin: Bn ch s di y i din cho phng thc n gin trong vic tnh ton cc ch s ri ro kinh doanh. Ri ro kinh doanh l ri ro m cng ty c th kim c t tin hn hoc t hn l mt tin khi doanh s gim xung. Trong mt mi trng c doanh s ang trn sp gim, mt cng ty c th thua l nu cng ty y s dng chi ph c nh qu nhiu. Nu phn ln chi ph trong cng ty ch l chi ph bin i th n s t khi no ri vo tnh trng trn. Tt c cc doanh nghip u s dng chi ph c nh v chi ph bin i. Do vy vic hiu c cu trc chi ph c nh ca doanh nghip tht s l iu cn thit khi nh gi ri ro kinh doanh ca doanh nghip . Mt vi ch s thng c s dng l : Ch s bin li nhun phn phi. Ch s ny cho bit phn li nhun tng thm t s thay i ca mi la trong doanh thu. Nu ch s bin phn phi li nhun ca cng ty bng 20%, sau nu c s sp gim $50.000 trong doanh thu th s c s sp gim $10.000 trong li nhun

Bin phn phi= 1 - (chi ph bin i/ doanh thu) Mc nh hng ca n by kinh doanh (OLE) Ch s n by kinh doanh c s dng d on bao nhiu phn trm thay i trong thu nhp v t sut sinh li trn ti sn i vi mi phn trm thay i trong doanh thu. Nu doanh nghip c OLE ln hn 1 th sau n by kinh doanh vn c duy tr. Nu OLE bng 1, sau tt c cc chi ph l bin i, v vy c 10% gia tng trong doanh thu, th ROA ca cng ty cng gia tng 10% ch s nh hng n by kinh doanh ( OLE)= ch s Bin li nhun phn phi/ phn trm thay i trong thu nhp (ROA) Mc nh hng n by ti chnh( FLE): Cng ty s dng n ti tr cho cc hot ng, do s to nn nh hng ca n by ti chnh v gia tng t sut sinh li cho cc c ng, th hin ri ro kinh doanh tng thm khi doanh thu thay i. FLE = thu nhp hot ng/ thu nhp thun. Nu mt cng ty c FLE bng 1.33 th, khi thu nhp hot ng gia tng 50% s to nn s gia tng 67% trong thu nhp rng. Ch s hiu ng n by tng th (TLE) bng s kt hp gia OLE v FLE ta c hiu ng n by tng th (TLE). TLE c xc nh bng: TLE= OLE x FLE Trong v d trc, doanh s gia tng $50.000, OLE bng 20% v FLE bng 1.33. Ch s hiu ng n by tng th bng $13,333, v d, thu nhp rng s tng $13.33 cho mi $50.000 doanh thu tng thm. Ch s ri ro ti chnh Cc ch s v ri ro ti chnh lin quan n cu trc ti chnh ca cng ty Phn tch vic s dng n ca cng ty. T s n trn tng vn: Ch s ny cho thy t l n c s dng trong tng cu trc vn ca cng ty. T s n trn vn ln m ch rng cc c ng ang thc hin chnh sch thm dng n v v do lm cho cng ty tr nn ri ro hn. N trn tng vn= tng n/ tng vn Trong : Tng n = n ngn hn + n di hn Tng vn = tng n + tng vn ch s hu. T s n trn vn c phn: N trn vn c phn= tng n/ tng vn c phn Phn tch cc ch s kh nng thanh ton li vay Ch s kh nng thanh ton li vay: Ch s ny cho bit vi mi ng chi ph li vay th c bao nhiu ng EBIT m bo thanh ton v c o lng: Kh nng thanh ton li vay = thu nhp trc thu v li vay ( EBIT)/ li vay Ch s kh nng thanh ton cc chi ph ti chnh c nh: Trong doanh nghip ngoi li vay th cn mt s chi ph ti chnh c nh khc nh chi ph thu ti chnh, thu hot ng, Ch s kh nng thanh ton cc chi ph ti chnh c nh = thu nhp trc cc chi ph ti chnh c nh/ chi ph ti chnh c nh Kh nng tin mt m bo chi tr li vay: Dng tin hot ng iu chnh c nh ngha l dng tin hot ng + chi ph ti chnh c nh + thu phi tr Kh nng tin mt m bo chi tr li vay = dng tin hot ng iu chnh/ chi ph li vay Kh nng tin mt m bo chi tr cc chi ph ti chnh c nh: Kh nng tin mt m bo chi tr cc chi ph ti chnh c nh = dng tin hot ng iu chnh / chi ph ti chnh c nh Ch s chi tiu vn :

Ch s ny cho bit thng tin bao nhiu tin mt c to ra t hot ng ca doanh nghip s c li sau khi thc hin cc ngha v thanh ton ca chi tiu vn phc v cho cc khon n ca cng ty. Nu ch s ny bng 2, c ngha l cng ty ang hot ng bng 2 ln so vi nhng g n tht s cn ti u t cho doanh nghip tip tc hot ng, phn thng d c th c phn b tr bt n. Ch s chi tiu vn = dng tin hot ng/ chi tiu vn. Ch s dng tin vi n: Ch s ny cung cp thng tin cho bit bao nhiu tin mt ca cng ty to ra t hot ng c th c s dng tr tng n Ch s dng tin so vi n = dng tin t hot ng/ tng n

D. Ch s tng trng tim nng

Ch s tng trng G =RR x ROE Trong : RR= T l li nhun gi li = 1- ( c tc/ tng thu nhp rng) ROE = thu nhp rng / tng vn ch s hu= thu nhp rng/ doanh thu * doanh thu/ tng ti sn * tng ti sn/ vn c phn. Trn y l mt s cc ch s ti chnh c bn nhm nh gi tnh hnh hot ng kinh doanh cng nh kh nng ti chnh v tim nng tng trng ca doanh nghip. Tuy nhin cn phi ht sc lu rng cc ch s ng mt mnh th n cng khng c nhiu ngha. Cc nh phn tch khi s dng cc ch s ti chnh cn phi kt hp vi nhiu yu t khc th d nh: Ch s trung bnh ngnh: So snh cng ty vi trung bnh ngnh l dng so snh ph bin hay gp So snh trong bi cnh chung ca nn kinh t: i khi cn phi nhn tng th chu k kinh t, iu ny s gip nh phn tch hiu v d on c tnh hnh cng ty trong cc iu kin thay i khc nhau ca nn kinh t, ngay c trong giai on nn kinh t suy thoi.

So snh vi kt qu hot ng trong qu kh ca doanh nghip : y cng l dng so snh thng gp. So snh dng ny tng t nh phn tch chui thi gian nhn ra khuynh hng cho cc ch s. Hn ch ca cc ch s ti chnh:

Di y l cc hn ch ca ch s ti chnh m cc nh phn tch nn lu tm: Nhiu cng ty ln hot ng trong cc lnh vc khc nhau ca cc ngnh khc nhau. i vi nhng cng ty nh th ny th rt kh tm thy mt lot cc ch s ngnh c ngha.

Lm pht c th l yu t lm cho bng cn i k ton ca doanh nghip b bp mo i ng k. Trong trng hp ny, li nhun c th cng b nh hng. Tuy nhin phn tch cc ch s ti chnh ca mt cng ty qua thi gian hay qua phn tch so snh vi cc i th cnh tranh nn c xem xt k cng

Yu t ma v cng c th l sai lch cc ch s ti chnh. Hiu yu t ma v nh hng nh th no n doanh nghip c th gim thiu kh nng hiu sai cc ch s ti chnh. V d, hng tn kho ca doanh nghip bn l c th cao trong ma h chun b cung cp cho khch hng vo nm hc mi. Do , khon phi tr ca doanh nghip tng ln v ROA ca n thp xung.

Cc phng php k ton khc nhau cng c th bp mo s so snh gia cc cng ty vi nhau, thm ch l ngay trong 1 cng ty.

Tht kh nhn nh c mt ch s l tt hay xu. Mt ch s tin mt cao trong qu kh i vi cng ty tng trng c th l mt du hiu tt, nhng cng c th l mt du hiu cho thy cng ty chuyn qua giai on tng trng v nn c nh gi thp xung.

Mt cng ty c th c nhng ch s tt v c nhng ch s xu, do vy tht kh m ni c l mt cng ty mnh hay yu. Ni chung, phn tch ch s mt cch my mc th rt nguy him. Ni cch khc, s dng ch s phn tch ti chnh mt cch thng minh s cung cp cho bn rt nhiu thng tin b ch.