You are on page 1of 158

t*Fkw&edum,f

t*kFwdK&fygVdawmf
jrefrmjyef
t|uedygwf
-----earm w b*0awm t&[awm ormorK'/

1 yXryPmou (yXrokwfig;q,f)
1
2
3
4
5

arwm0*f
r[m0*f
*[ywd0*f
'ge0*f
Oaygox0*f

-----2 - 'kwd,yPmou ('kwd,okwfig;q,f)


(6) 1 - a*gwrD0*f
(7) 2 - blrdpmv0*f
(*) 3 - ,ru0*f
(9) 4 - owd0*f
(10) 5 - omrn0*f
-----11 - &m*ay,smv

t|uedygwf rmwdum NyD;\/


------

t*Fkw&edum,f
t*kFwdK&fygVdawmf
jrefrmjyef
t|uedygwf
-----earm w b*0awm t&[awm ormorK'/

1 yXryPmou (yXrokwfig;q,f)
1 - arwm0*f
1 - arwmokwf
2 - ynmokwf
3 - yXr tyd,okwf
4 - 'kwd, tyd,okwf
5 - yXr avmu "rokwf

6 - 'kwd, avmu"rokwf
7 - a'0'w0dywdokwf
8 - Ow&0dywdokwf
9 - eEokwf
10 - um&@0okwf

-----2 - r[m0*f
1- a0&okwf
2 - oD[okwf
3 - tmZmeD,okwf
4 - tcVKuFokwf
5 - rvokwf

6 - 'law,sokwf
7 - yXr AEeokwf
8 - 'kwd, AEeokwf
9 - y[m&m'okwf
10 - Oaygoxokwf

-----3 - *[ywd0*f
1
2
3
4
5

- yXr O*okwf
- 'kwd, O*okwf
- yXr [wuokwf
- 'kwd, [wuokwf
- r[memrokwf

6 - ZD0uokwf
7 - yXr Avokwf
8 - 'kwd,Avokwf
9 - tuPokwf
10 - tEkk'r[m0dwuokwf

------

t*kFwdK&fygVdawmf
t|uedygwf
4 - 'ge0*f
1 - yXr'geokwf
2 - 'kwd,'geokwf
3 - 'ge0wKokwf
4 - acwokwf
5 - 'gElyywdokwf

6 - yknud&d,0wKokwf
7 - oyK&do'geokwf
8 - oyK&dookwf
9 - tbdoEokwf
10 - 'kp&dw0dyguokwf

-----5 - Oaygox0*f
1 - oHcdwLaygoxokwf
2 - 0dwwlaygoxokwf
3 - 0domcgokwf
4 - 0gao|okwf
5 - aAmZokwf

6 - tEkk'okwf
7 - 'kwd, 0domcgokwf
8 - eukvrmwmokwf
9 - yXr "avmuduokwf
10 - 'kwd, "avmuduokwf

------

t*kFwdK&fygVdawmf
t|uedygwf
2 - 'kwd,yPmou ('kwd,okwfig;q,f)
(6) 1 - a*gwrD0*f
1
2
3
4
5

- a*gwrDokwf
- Mo0g'okwf
- oHcdwokwf
- 'DCZmPkokwf
- OZ,okwf

6 - b,okwf
7 - yXr tm[kae,sokwf
8 - 'kwd, tm[kae,sokwf
9 - yXr yk*vokwf
10 - 'kwd, yk*vokwf

-----(7) 2 - blrdpmv0*f
1
2
3
4
5

- pmokwf
- tvHow
k f
- oHcdwokwf
- *,moDookwf
- tbdbm,weokwf

6 - 0darmuokwf
7 - te&d,a0g[m&okwf
8 - t&d,a0g[m&okwf
9 - y&domokwf
10 - blrdpmvokwf

-----(*) 3 - ,ru0*f
1 - yXr o'gokwf
2 - 'kwd, o'gokwf
3 - yXr r&Pwdokwf
4 - 'kwd, r&Pwdokwf
5 - yXr or'gokwf

6 - 'kwd, or'gokwf
7 - pmokwf
8 - tvHow
k f
9 - y&d[meokwf
10 - ukoDwm&r0wKokwf

------

t*kFwdK&fygVdawmf
t|uedygwf
(9) 4 - owd0*f
1
2
3
4
5

- orZnokwf
- ykPd,okwf
- rlvuokwf
- apm&okwf
- orPokwf

6 - ,ookwf
7 - ywedukZeokwf
8 - tyom'ya0'eD,okwf
9 - y#dom&PD,okwf
10 - orm0weokwf

-----(10) 5 - omrn0*f
-----11 - &m*ay,smv

t|uedygwf rmwdum NyD;\/


------

t*Fkw&edum,f
t*kFwdK&fygVdawmf
jrefrmjyef
t|uedygwf
-----earm w b*0awm t&[awm ormorK'/

1 yXryPmou (yXrokwfig;q,f)
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
1 - arwmokwf
1/ tuREkfyfonf odkY Mum;emcJh&ygonf tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf temxydPfolaX;\ t&Hjzpfaom aZw0ef
ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd ]]&[ef;wdkY}} [k
ac:awmfrl\? xkd&[ef;wdkYonf ]]toQifbk&m;}} [k jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmufxm;
ukef\? jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ - &[ef;wdkY (qefYusifbufrS) vGwfajrmuf
aom arwmpdwfukd rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGmjyKtyf ,mOf uJhJodkYjyKtyf wnf&m uJhJodkY
jyKtyf a&S;I wnfaptyf avhvmtyf aumif;pGm tm;xkwftyfonf &Sdaomf &SpfrsKd;aom tusKd;
wdkYukd (rcRwf&vdrfhrnf[k) arQmfvifhtyfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - csrf;csrf;omom tdyf&
\? csrf;csrf;omom Ekd;&\? tdyfrufqkd;ukd rjrifruf? vlwdkY\ cspfjrwfEkd;jcif;ukd cH&\? ewf om;&J
bDvl;wdkY\ cspfjrwfEkd;jcif;ukd cH&\? ewfwdkY apmifha&Smufukef\? xkd(arwmukdyGg;rsm;aom) oltm;
rD; tqdyf vufeufwdkY rpGJ rus rzsufqD;Ekdif? vGefjrwfaom (t&[wzkdvf) w&m;ukd xkd;xGif;
rodEkdifcJhaomf jA[mhjynfodkY vm;&\/ &[ef;wdkY (qefYusifbufrS) vGwfajrmufaom arwmpdwfukd
rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyf ,mOf uJhJodkYjyKtyf wnf&m uJhJodkYjyKtyf a&S;Iwnfap
tyf avhvmtyf aumif;pGm tm;xkwftyfonf &Sdaomf tusKd;&SpfrsKd;wdkYukd(rcRwf&vdrfhrnf [k)
arQmfvifhtyfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
tMuifolonf tzefzef owd&onf jzpf twkdif;t&Snf r&Sdaom arwmw&m;ukd yGg;rsm;
\? Oy"dw&m;\ ukef&m arwmpsmefukd Ijrifaom xkdoltm; oHa,mZOfwdkYonf acgif;yg;ukef\/
a'gopdwf r&Sdrl ow0gwpfOD; wpfa,mufukdaomfvnf; tu,f arwm yGg;jim;tHh? xkdodkY
arwm yGg;jcif;aMumifh ukokdvfw&m;ESifh jynfhpHk&\? ow0gtm;vHk;wdkYukd pdwfjzifh oem;Muifemjcif;
&Sdaom olawmfoljrwfonf rsm;jym;aom ukokdvfw&m;ukd jyKonfrnf\/ tMuif &aohESifh
wlaom rif;wdkYonf ow0gtaygif;ESifh jynfhESufaeaom ajrtjyifukd ('Pfvnf;rzuf vufeuf
vnf; raqmif) atmifEkdifMuukef vSL'gef; ay;urf;ukefvsuf wkdif;oljynfom;wdkY tdrfwHcg;zGifh
aeEkdifaMumif;jzpfaom q,fckdifhwpfckdif tcGefawmfaumuf,ljcif; ]oar"}? trIxrf;
t&mxrf;wdkYtm; vc&dumay;jcif; ]yk&doar"}? qif;&Jom;wdkYtm; &if;ESD;&ef Opmxkwfay;jcif;
]ormygo}? cspfESpfvkdzG,faom pum;ukd ajymqkdjcif; ]0gZay,s}wnf; [laom o*F[0wKav;ck

wdkYjzifh csD;ajrmufum tpOf vSnfhvnfaeukef\/ (xkdrif;wdkY\) xkdvSL'gef;ay;urf; csD;ajrmufrIwdkY


onf aumif;pGm yGg;rsm;tyfaom arwmpdwf\ wpfq,fhajcmufpdwf wpfpdwfukdrQvnf; rrSDEkdif
ukef? Oyrmaomfum; tvHk;pHkaom Mu,fwm&m taygif;wdkY\ ta&mifonf v\ ta&mif\
wpfq,fhajcmufpdwf wpfpdwfukdrQ rrSDEkdif ouJhodkYwnf;/ tMuifolonf ow0g tm;vHk;wdkY
arwmukd yGg;rsm;onf jzpf wpfpHkwpfa,mufukdrQ rdrdukd,fwkdifvnf; rowfjzwf? olwpfyg;ukd
vnf; rowfjzwfap? rdrdukd,fwkdifvnf; tEkdifr,l? olwpfyg;ukdvnf; tEkdifr,lap? xkdoltm;
wpfpHk wpfa,mufESifhrQ &efr&SdEkdif/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
2 - ynmokwf
2/ &[ef;wdkY taMumif;&SpfrsKd; taxmuftyHh &SpfrsKd;wdkYonf jrwfaom tusifh\ tpOD;
jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf vGepf Gm wkd;yGg;ap&ef pnfyifjyefYajymap&ef
yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY &[ef;
onf omoemawmf q&mukdjzpfap tav; tjrwf jyKxkdufaom oDwif;oHk;azmf wpfOD;OD;ukd
jzpfap trSDjyK aexkdif\? xkd&[ef;tm; ,if;onfh trSDjyK&m q&m oDwif;oHk;azmfwdkY tm;BuD;
pGmaom &SufaMumufrIonf vnf;aumif;? cspfjrwfEkd;rIonf vnf;aumif;? kdaoav;pm;rIonf
vnf;aumif; a&S;Iwnf\/ &[ef;wdkY taMumif; taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\
tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyif jyefYajymap&ef
yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom yXr taMumif; taxmuftyHhwnf;/
xkd&[ef;onf xkdq&mukdjzpfap tav;tjrwf jyKxkdufaom oDwif;oHk;azmf wpfOD;OD;ukd
jzpfap trSDjyK aexkdifpOf xkd&[ef;tm; tMuifq&m oDwif;oHk;azmfwdkY tm;BuD;pGmaom &Suf
aMumufrIonf vnf;aumif;? cspfjrwfEkd;rIonf vnf;aumif;? kdaoav;pm;rIonf vnf;aumif;
a&S;Iwnf\? xkdq&m oDwif;oHk;azmfwdkYodkY &Hzef&Hcg csOf;uyf ]]toQifbk&m; ygVdum;
tb,fodkY oabm &Sdygoenf;? ygVd\ teufum; tb,fygenf;}} [k ar;jref;\? Jyem
jyK\? xkd&[ef;tm; xkdtoQifwdkYonf rzGifhjytyfao;aom t&mukdvnf; zGifhjyukef\? ay:vGif
xif&Sm;pGm rjyKtyfao;aom t&mukdvnf; ay:vGif xif&Sm;atmif jyKay;ukef\? rsm;pGmukef
aom ,HkrSm;tyfaom w&m;wdkY ,kHrSm;rIukdvnf; y,fazsmuf ay;ukef\/ &[ef;wdkY taMumif;
taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf
vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyif jyefYajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom
'kwd, taMumif;taxmuftyHhwnf;/
xkd&[ef;onf xkdw&m;awmfukd Mum;em& ukd,fjzifh (taygif;taz:rS) uif;a0;rI pdwfjzifh
(udavomrS) uif;a0;rI [laom ESpfyg;pHkaom uif;a0;rIESifh jynfhpHkap\/ &[ef;wdkY taMumif;
taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf

vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyif jyefYajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom


wwd,taMumif; taxmuftyHhwnf;/
oDv&Sd\? ygwdarmuoH0& oDvukd apmifha&Smuf aexkdif\? tusifh ]tmpm&} usufpm;&m
]a*gp&} ESifh jynfhpHk\? tenf;i,frQavmufaom tjypfwdkYaomfvnf; ab;[k Iavh&Sdonfjzpf
odumyk'fwdkY aqmufwnfvsuf usifhoHk;\/ &[ef;wdkY taMumif; taxmuftyHhonf
jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf vGefpGm wdk;yGg;ap&ef
pnfyif jyefYajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom pwkwtaMumif;
taxmuftyHhwnf;/
tMum;tjrif rsm;\? tMum;tjrifukd aqmif\? tMum;tjrifukd qnf;yl;\? tp\
aumif;jcif; tv,f\ aumif;jcif; tqHk;\ aumif;jcif;&Sd teuf o'gESifhwuG jzpfonfhjyif
xuf0ef;usif jynfhpHkvsuf jzLpifaom jrwfaom tusifhukd a[maz:jywwfukefaom w&m;wdkYukd
rsm;pGm Mum;emzl;\? aqmifxm;\? EIwfjzifh avhusufxm;\? pdwfjzifh rSwfom;xm;\? ynmjzifh
aumif;pGm xkd;xGif; od\/ &[ef;wdkY taMumif; taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\
tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf&&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyif jyefYajymap&ef
yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom yrtaMumif; taxmuftyHhwnf;/
tukokdvfw&m;wdkYukd y,f&ef ukokdvfw&m;wdkYukd jynfhpHkap&ef xufoefaom vkHYv&Sdvsuf
ae\? tm;tpGrf;&Sd\? ckdifjrJaom vkHYv&Sd\? ukokdvfw&m;wdkY wm0efukd ypfcsxm;jcif; r&Sd/
&[ef;wdkY taMumif; taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;
aomf &&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyifjyefYajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif
jynfhpHkap&ef jzpfaom q|r taMumif; taxmuftyHhwnf;/
oHCmhabmifodkY a&mufonf&Sdaomf txl;xl;aom pum;ukd ajymqkdrI r&Sd? r*fzkdvfrS zDvm
jzpfaom pum;ukd ajymqkdrI r&Sd? ukd,fwkdifvnf; w&m;a[majym\? olwpfyg;ukdvnf; w&m;
a[majym&ef awmif;yef wkdufwGef;\? jrwfaom qdwfqdwfaerIukdvnf; rxDrJhjrif rjyK/ &[ef;wdkY
taMumif; taxmuftyHhonf jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf
&&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyifjyefYajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap
&ef jzpfaom owr taMumif; taxmuftyHhwnf;/
]]um; kyf? um; kyf\ jzpfaMumif;? um; kyf\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; a0'em?
um; a0'em\ jzpfaMumif;? um; a0'em\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; onm? um;
onm\ jzpfaMumif;? um; onm\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; ocFg&? um; ocFg&\
jzpfaMumif;? um; ocFg&\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; 0dnmPf? um; 0dnmPf\
jzpfaMumif;? um; 0dnmPf\ csKyfaysmufrIwnf;}}[k Oyg'geuEmig;yg;wdkY jzpfrI ysufrIukd
tzefzef Iavh&Sdonfjzpf ae\/ &[ef;wdkY taMumif;taxmuftyHhonf jrwfaom
tusifh\ tpOD;jzpfonfh ynmukd r&ao;aomf&&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyif\jyefY
ajymap&ef yGg;rsm;ap&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfaom t|rtaMumif; taxmuftyHh
wnf;/
xkd&[ef;ukd oDwif;oHk;azmfwdkYu odkY csD;usL;ukef\? ]]toQifonf q&mukdjzpfap tav;
tjrwf jyKxkdufaom oDwif;oHk;azmf wpfOD;OD;ukd jzpfap trSDjyK aexkdif\? xkdtoQiftm;
,if;onf trSDjyK&m q&m oDwif;oHk;azmfwdkY tm;BuD;pGmaom &SufaMumufrIonf vnf;aumif;?

cspfjrwfEkd;rIonf vnf;aumif;? kdaoav;pm;rIonf vnf;aumif; a&S;Iwnf\? rcRwf{uef


toQifonf odoifhaom w&m;ukd od? jrifoifah om w&m;ukd jrif\}} [k (csD;usL;ukef\)/
csD;usL;jcif; oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukd yGg;ap&ef &[ef;
w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf;jzpf&ef jzpfay\/ (1)
xkdtoQifonf q&mukdjzpfap tav;tjrwf jyKxkdufaom oDwif;oHk;azmf wpfOD;OD;ukdjzpfap
trSDjyK aexkdifpOf xkdtoQiftm; tMuifq&m oDwif;oHk;azmfwdkY tm;BuD;pGmaom &SufaMumuf
rIonf vnf;aumif;? cspfjrwfEkd;rIonf vnf;aumif;? kdaoav;pm;rIonf vnf;aumif; a&S;I
wnf\? xkdq&m oDwif;oHk;azmfwdkYodkY &Hzef&Hcg csOf;uyf ]]toQifbk&m; ygVdum; tb,fodkY
oabm &Sdygoenf;? ygVd\ teufum; tb,fygenf;}} [k ar;jref;\? jyemjyK\? xkd&[ef;
tm; xkdtoQifwdkYonf rzGifhjytyfao;aom t&mukdvnf; zGifhjyukef\? ay:vGifxif&Sm;pGm
rjyKtyfao;aom t&mukdvnf; ay:vGifxif&Sm;atmif jyKay;ukef\? rsm;pGmukefaom ,HkrSm;tyf
aom w&m;wdkY ,HkrSm;rIukdvnf; y,fazsmufay;ukef\? rcRwf{uef toQifonf odoifhaom
w&m;ukd od jrifoifhaom w&m;ukd jrif\[k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif; oabmw&m;onf
vnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukd yGg;ap&ef &[ef;w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf; jzpf&ef
jzpfay\? (2)
xkdtoQifonf xkdw&m;awmfukd Mum;em& ukd,fjzifh (taygif;tazmfrS) uif;a0;rI pdwfjzifh
(udavomrS) uif;a0;rI [laom ESpfyg;pHkaom uif;a0;rIESifh jynfhpHkap\? rcRwf{uef toQif
onf odoifhaom w&m;ukd od? jrifoifhaom w&m;ukd jrif\ [k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif;
oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukdyGg;ap&ef &[ef;w&m;ukd &&ef
wpfaygif;wnf; jzpf&ef jzpfay\/ (3)
toQifonf oDv&Sd\? ygwdarmuoH0&oDvukd apmifha&Smuf aexkdif\? tusifh
]tmpm&} usufpm;&m ]a*gp&} ESifh jynfhpHk\? tenf;i,frQavmufaom tjypfwdkYaomfvnf;
ab;[k Iavh&Sdonf jzpf odumyk'fwdkY aqmufwnfvsuf usifhoHk;\? rcRwf{uef toQif
onf odoifhaom w&m;ukd od? jrifoifhaom w&m;ukd jrif\ [k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif;
oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukdyGg;ap&ef &[ef;w&m;ukd &&ef
wpfaygif;wnf; jzpf&ef jzpfay\/ (4)
toQifonf tMum;tjrif rsm;\? tMum;tjrifukd aqmif\? tMum;tjrifukd qnf;yl;\?
tp\ aumif;jcif; tv,f\ aumif;jcif; tqHk;\ aumif;jcif; &Sd teuf o'gESifhwuG
jzpfonfhjyif xuf0ef;usif jynfhpHkvsuf jzLpifaom jrwfaom tusifhukd jywwfukefaom w&m;wdkY
ukd rsm;pGm Mum;emzl;\? aqmifxm;\? EIwfjzifh avhusufxm;\? pdwjf zifh rSwfom;xm;\?
ynmjzifh aumif;pGm xkd;xGif; od\/ rcRwf{uef toQifonf odoifhaom w&m;ukd od?
jrifoifhaom w&m;ukd jrif\[k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif; oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;
&ef av;pm;&ef ESvHk;ukdyGg;ap&ef &[ef;w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf; jzpf&ef jzpfay\/ (5)
toQifonf tukokdvfw&m;wdkYukd y,f&ef ukokdvfw&m;wdkYukd jynfhpHkap&ef xufoefaom
vkHYv &Sdvsufae\? tm;tpGrf;&Sd\? ckdifjrJaom vkHYv&Sd\? ukokdvfw&m;wdkY wm0efukd ypfcsxm;
jcif; r&Sd/ rcRwf{uef toQifonf odoifhaom w&m;ukd od? jrifoifhaom w&m;ukd jrif\
[k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif; oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukdyGg;ap
&ef &[ef;w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf;jzpf&ef jzpfay\/ (6)

toQifonf oHCmhabmifodkY a&mufonf &Sdaomf txl;xl;aom pum;ukd ajymqkdrI r&Sd?


r*fzkdvfrS zDvmjzpfaom pum;ukd ajymqkdrI r&Sd? ukd,fwkdifvnf; w&m;a[majym\? olwpfyg;ukd
vnf; w&m;a[majym&ef awmif;yefwkdufwGef;\? jrwfaom qdwfqdwfaerIukdvnf; rxDrJhjrif
rjyK/ rcRwf{uef toQifonf odoifhaom w&m;ukd od? jrifoifhaom w&m;ukd jrif\ [k
csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif; oabmw&m;onfvnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukd yGg;ap
&ef &[ef;w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf; jzpf&ef jzpfay\/ (7)
toQifonf ]]um; kyf? um; kyf\ jzpfaMumif;? um; kyf\ csKyfaysmufrIwnf;/
um; a0'em? um; a0'em\ jzpfaMumif;? um; a0'em\ csKyfaysmufrIwnf;/ um;
onm? um; onm\ jzpfaMumif;? um; onm\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; ocFg&?
um; ocFg&\ jzpfaMumif;? um; ocFg&\ csKyfaysmufrIwnf;/ um; 0dnmPf? um;
0dnmPf\ jzpfaMumif;? um; 0dnmPf\ csKyfaysmufrIwnf;}} [k Oyg'geuEmig;yg;wdkY jzpfrI
ysufrIukd tzefzef Iavh&Sdonf jzpf aexkdif\/ rcRwf{uef toQifonf odoifhaom
w&m;ukd od? jrifoifhaom w&m;ukd jrif\ [k csD;usL;ukef\/ csD;usL;jcif; oabmw&m;onf
vnf; cspfjrwfEkd;&ef av;pm;&ef ESvHk;ukdyGg;ap&ef &[ef;w&m;ukd &&ef wpfaygif;wnf; jzpf&ef
jzpfay\/ (8)
&[ef;wdkY taMumif;&SpfrsKd; taxmuftyHh &SpfrsKd;wdkYonf jrwfaom tusifh\ tpOD;jzpf
onfh ynmukd r&ao;aomf &&ef &NyD;aomf vGefpGm wkd;yGg;ap&ef pnfyifjyefYajymap&ef yGg;rsm;ap
&ef xuf0ef;usif jynfhpHkap&ef jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
3 - yXr tyd,okwf
3/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY rcspftyfolvnf;
jzpf\? rESpfouftyfolvnf; jzpf\? rav;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd ryGg;apwwfolvnf;
jzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf rcspfcifxkdufolukd
vnf; csD;rGrf;wwf\? cspfcifxkdufolukdvnf; uJh&JUwwf\? vmbfukdvnf; vkdvm;\? tkdtao
jyKrIukdvnf; vkdvm;\? &Sufvnf; r&Sufwwf? aMumufvnf; raMumufwwf? ,kwfnHhaom tvkd
vnf; &Sd\? rSm;,Gif;aom t,lvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;
onf oDwif;oHk;azmfwdkY rcspftyfolvnf; jzpf\? rESpfouftyfolvnf; jzpf\? rav;pm;tyfol
vnf; jzpf\? ESvHk;ukd ryGg;apwwfolvnf; jzpf\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom
&[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY cspftyfolvnf; jzpf\? ESpfouftyfolvnf; jzpf\? av;pm;tyfol
vnf; jzpf\? ESvHk;ukd yGg;apwwfolvnf; jzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY
omoemawmf &[ef;onf rcspfcifxkdufolukdvnf; rcsD;rGrf;wwf? cspfcifxkdufolukdvnf;
ruJh&JUwwf? vmbfukdvnf; rvkdvm;? tkdtao jyKrIukdvnf; rvkdvm;? &Sufvnf; &Sufwwf\?

aMumufvnf; aMumufwwf\? tvkdvnf; enf;\? rSefuefaom t,lvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY


w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY cspftyfolvnf; jzpf\? ESpfouf
tyfolvnf; jzpf\? av;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd yGg;apwwfolvnf; jzpf\ [k
(rdefYawmfrl\)/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
4 - 'kwd, tyd,okwf
4/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY rcspftyfol vnf;
jzpf\? rESpfouftyfolvnf; jzpf\? rav;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd ryGg;ap wwfolvnf;
jzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl- &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf vmbfukdvnf;
vkdhvm;\? tkdtaojyKrIukdvnf; vdkvm;\? (rdrdukd olwpfyg;wdkYu) rxDrJhjrif rjyKrIukdvnf;
vkdvm;\? tcgumvukdvnf; rodwwf? twkdif;t&Snfukdvnf; rodwwf? pifMu,fvnf;
rpifMu,f? pum;vnf; rsm;\? oDwif;oHk;azmfwdkYukdvnf; qJa&;Budrf;armif;wwf\/ &[ef;wdkY
w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY rcspftyfolvnf; jzpf\?
rESpfouftyfolvnf; jzpf\? rav;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd ryGg;apwwfolvnf; jzpf\/
&[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY\ cspftyfolvnf; jzpf\?
ESpfouftyfolvnf; jzpf\? av;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd yGg;apwwfolvnf; jzpf\/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl-&[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf vmbfukdvnf; rvkdvm;?
tkdtaojyKrIukdvnf; rvkdvm;? (rdrdukd olwpfyg;wdkYu) rxDrJhjrif rjyKrIukdvnf; rvkdvm;?
tcgumvukdvnf; odwwf\? twkdif;t&Snfukdvnf; odwwf\? pifMu,fvnf; pifMu,f\?
pum;vnf; rrsm;? oDwif;oHk;azmfwdkYukdvnf; rqJa&; rBudrf;armif;wwf/ &[ef;wdkY
w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf oDwif;oHk;azmfwdkY\ cspftyfolvnf; jzpf\?
ESpfouftyfolvnf; jzpf\? av;pm;tyfolvnf; jzpf\? ESvHk;ukd yGg;apwwfolvnf; jzpf\[k
(rdefYawmfrl\)/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
5 - yXr avmu "rokwf
5/ &[ef;wdkY avmu"Hw&m; &SpfrsKd;wdkYonf avmuodkY tpOfvkdufukef\? avmuonf
vnf; avmu"Hw&m; &SpfrsKd;wdkYodkY tpOfvkduf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - vmbf&rI
vmbfr&rI? tjcHt&H&SdrI tjcHt&Hr&SdrI? uJh&JUrI csD;rGrf;rI? csrf;omrI qif;&JrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY
avmu"H w&m;&SpfrsKd;wdkYonf avmuodkY tpOfvkdufukef\? avmuonfvnf; avmu"H
w&m;&SpfrsKd;wdkYodkY tpOfvkduf\ [k (rdefYawmfrl\)/ vmbf&rIonf vnf;aumif;? vmbfr&rlonf
vnf;aumif;? tjcHt&H&SdrIonf vnf;aumif;? tjcHt&Hr&SdrIonf vnf;aumif;? uJh&JUrIonf
vnf;aumif;? csD;rGrf;rIonf vnf;aumif;? csrf;omrIonf vnf;aumif;? qif;&JrIonf vnf;
aumif; oabmw&m;wdkYonf vlwdkY tjrJr&Sdukef? twnf r&Sdukef? azmufjyef ajymif;vJwwf
aom oabm&Sdukef\/ owdESifh jynfhpHkaom ynm&Sdonf xkdw&m;wdkYukd od azmufjyefwwf
aom w&m;wdkYukd Pfjzifh Iqifjcif\? xkdodkYaom ynm&Sd\ pdwfukd tvkd&Sdtyfaom avmu"H
w&m;wdkYonfvnf; racsmufcsm;Ekdifukef? tvkdr&Sdtyfaom avmu"Hw&m;wdkYaMumifhvnf;
pdwfxdckduf yifyef;jcif;odkY ra&mufEkdifay/ xkdoltm; pdwfESifhavsmfaom avmu"Hw&m;wdkYonf
vnf;aumif;? pdwfESifhqefYusifaom avmu"Hw&m;wdkYonf vnf;aumif; ysufpD;NyD; csKyfaysmuf
NyD;jzpf r&Sdukef? b0\ wpfzufurf;odkY a&mufaomolonf udavom jrLuif; pkd;&drfrI
r&Sdaom edAmefukd odvsuf b0\ wpfzufurf;odkY a&mufonf\ tjzpfukd aumif;pGm odEkdifay
\/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
6 - 'kwd, avmu"rokwf
6/ &[ef;wdkY avmu"Hw&m; &SpfrsKd;wdkYonf avmuodkY tpOfvkdufukef\? avmuonf
vnf; avmu"Hw&m; &SpfrsKd;wdkYodkY tpOfvkduf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - vmbf&rI
vmbfr&rI? tjcHt&H&SdrI tjcHt&Hr&SdrI? uJh&JUrI csD;rGrf;rI? csrf;omrI qif;&JrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY
avmu"Hw&m; &SpfrsKd;wdkYonf avmuodkY tpOfvkdufukef\? avmuonfvnf; avmu"H
w&m;&SpfrsKd;wdkYodkY tpOfvkduf\/ &[ef;wdkY tMum;tjrif r&Sdaom ykxkZOftm; vmbf&rIonf
vnf;aumif;? vmbfr&rlonf vnf;aumif;? tjcHt&H&SdrIonf vnf;aumif;? tjcHt&Hr&SdrIonf
vnf;aumif;? uJh&JUrIonf vnf;aumif;? csD;rGrf;rIonf vnf;aumif;? csrf;omrIonf vnf;
aumif;? qif;&JrIonfvnf;aumif; jzpf\/ &[ef;wdkY tMum;tjrif&Sdaom t&d,mwynfhtm;
vnf; vmbf&rIonf vnf;aumif;? vmbfr&rIonf vnf;aumif;? tjcHt&H&SdrIonf vnf;
aumif;? tjcHt&Hr&SdrIonf vnf;aumif;? uJh&JUrIonf vnf;aumif;? csD;rGrf;rIonf vnf;aumif;?

csrf;omrIonf vnf;aumif;? qif;&JrIonf vnf;aumif; jzpf\/ &[ef;wdkY xkdodkYjzpf&m tMum;


tjrif&Sdaom t&d,mwynfh\ tMum;tjrif r&Sdaom ykxkZOfESifh tb,fodYk xl;oenf;? tb,f
odkY tm;xkwfrI vGefuJoenf;? tb,fodkY jyKrlyHkxl; oenf; [k (ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyfwdkYtm; w&m;awmfonf jrwfpGmbk&m;vQif t&if;cH &Sdygukef\? jrwfpGm
bk&m;vQif a&SUaqmifTefjyol &Sdygukef\? jrwfpGmbk&m;vQif rSDckd&m &Sdygukef\? toQifbk&m;
awmif;yefyg\? a[mawmfrltyfaom xkdpum;\ teuft"dyg,fukd jrwfpGmbk&m;onf omvQif
a[mMum;awmfrlygavmh? jrwfpGmbk&m;\ a[mMum;awmfrlcsufukd emMum;Mu&onf&Sdaomf &[ef;
wdkYonf aqmif&Guf rSwfom;Muygvdrfhrnf [k (avQmufMuukef\)/
&[ef;wdkY odkYjzpfvQif emMum;Muukefavmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;Muukefavmh? a[maytHh [k
(rdefYawmfrl\)? ]]toQifbk&m; aumif;ygNyD}} [k xkd&[ef;wdkYonf jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum;
avQmufxm;ukef\/ jrwfpGmbk&m;onf w&m;ukd a[mMum;awmfrl\ &[ef;wdkY tMum;tjrif r&Sdaom ykxkZOftm; vmbf&rIonf jzpf\? xkdykxkZOfonf ]]ightm;
vmbf&rIonf jzpfcJhNyD? xkdvmbf&rIonfum; tjrJr&Sd qif;&J\? azmufjyefwwfaom oabm
&Sd\}} [k rqifjcif ?[kwfwkdif;rSefpGm rod/ vmbfr&rIonf jzpf\/y/ tjcHt&H &SdrIonf jzpf\/
tjcHt&H r&SdrIonf jzpf\/ uJh&JUrIonf jzpf\/ csD;rGrf;rIonf jzpf\/ csrf;omrIonf jzpf\/
qif;&JrIonf jzpf\/ xkdykxkZOfonf ]]ightm; qif;&JrIonf jzpfcJhNyD? xkdqif;&JrIonfum; tjrJr&Sd?
qif;&J\? azmufjyefwwfaom oabm&Sd\}}[k [kwfwkdif;rSefpGm rod/
xkdykxkZOftm; vmbf&rIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; wnf\? vmbfr&rIonfvnf; pdwf
ukd odrf;usKH; wnf\? tjcHt&H tausmftapm &SdrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; wnf\?
tjcHt&H tausmftapm r&SdrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; wnf\? uJh&JUrIonfvnf; pdwfukd
odrf;usKH; wnf\? csD;rGrf;rIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; wnf\? csrf;omrIonfvnf; pdwfukd
odrf;usKH; wnf\? qif;&JrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; wnf\? xkdykxkZOfonf vmbf&rI
jzpfonf&Sdaomf 0rf;ajrmuf\? vmbfr&rI jzpfonf&Sdaomf 0rf;enf;\? tjcHt&H&SdrI jzpfonf
&Sdaomf 0rf;ajrmuf\? tjcHt&H r&SdrIjzpfonf &Sdaomf 0rf;enf;\? csD;rGrf;rI jzpfonf &Sdaomf
0rf;ajrmuf\? uJh&JUrI jzpfonf&Sdaomf 0rf;enf;\? csrf;omrI jzpfonf&Sdaomf 0rf;ajrmuf\? qif;&J
rIjzpfonf &Sdaomf 0rf;enf;\? xkdykxkZOfonf odkY 0rf;ajrmufrI 0rf;enf;rIodkY a&mufonfjzpf
y#doaEaejcif; tkdjcif; aojcif; pkd;&drfjcif; ikda<u;jcif; qif;&Jjcif; ESSvHk;rom,mjcif; jyif;pGm
yifyef;jcif;wdkYrS rvGwfEkdif? qif;&Jtaygif;rS rvGwfEkdif [k igqkd\/ &[ef;wdkY tMum;tjrif &Sdaom
t&d,mwynfhtm;vnf; vmbf&rIonf jzpf\? xkdt&d,m wynfhonf ]]ightm; vmbf&rIonf
jzpfcJhNyD? xkdvmbf&rIonfum; tjrJr&Sd? qif;&J\? azmufjyefwwfaom oabm&Sd\}} [k qifjcif
\?[kwfwkdif;rSefpGm od\/ vmbfr&rIonf jzpf\/y/ tjcHt&H &SdrIonf jzpf\/ tjcHt&H r&SdrI
onf jzpf\/ uJh&JUrIonf jzpf\/ csD;rGrf;rIonf jzpf\/ csrf;omrIonf jzpf\/ qif;&JrIonf
jzpf\/ xkdt&d,mwynfhonf ]]ightm; qif;&JrIonf jzpfcJhNyD? xkdqif;&JrIonfum; tjrJr&Sd?
qif;&J\? azmufjyefwwfaom oabm&Sd\}} [k qifjcif\? [kwfwkdif;rSefpGm od\/ xkdt&d,m
wynfhtm; vmbf&rIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? vmbfr&rI onfvnf; pdwfukd
odrf;usKH; rwnfEkdif? tjcHt&H &SdrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? tjcHt&H r&SdrIonf
vnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? uJh&JUrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? csD;rGrf;rI
onfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? csrf;omrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif?
qif;&JrIonfvnf; pdwfukd odrf;usKH; rwnfEkdif? xkdt&d,mwynfhonf vmbf&rI jzpfonf
&Sdaomf 0rf;rajrmuf? vmbfr&rI jzpfonf&Sdaomf 0rf;renf;? tjcHt&H&SdrI jzpfonf&Sdaomf

0rf;rajrmuf? tjcHt&H r&SdrIjzpfonf &Sdaomf 0rf;renf;? csD;rGrf;rI jzpfonf &Sdaomf 0rf;rajrmuf?


uJh&JUrI jzpfonf&Sdaomf 0rf;renf;? csrf;omrI jzpfonf&Sdaomf 0rf;rajrmuf? qif;&JrI jzpfonf
&Sdaomf 0rf;renf;? xkdt&d,mwynfhonf odkY 0rf;ajrmufrI 0rf;enf;rIukd y,fEkdifonf jzpf
y#doaEaejcif; tkdjcif; aojcif; pkd;&drfjcif; ikda<u;jcif; qif;&Jjcif; ESvHk;rom,mjcif; jyif;pGm
yifyef;jcif;wdkYrS vGwfajrmuf\? qif;&Jtaygif;rS vGwfajrmuf\[k igqkd\/ &[ef;wdkY onfom
vQif tMum;tjrif &Sdaom t&d,mwynfh\ tMum;tjrif r&Sdaom ykxkZOfESifh xl;aom
taMumif;wnf;? vGefuJaom tm;xkwfrIwnf;? xl;aom jyKrlyHkwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
vmbf&rIonfvnf;aumif;? vmbfr&rIonfvnf;aumif;? tjcHt&H&SdrIonf vnf;aumif;?
tjcHt&Hr&SdrIonfvnf;aumif;?
uJh&JUrIonfvnf;aumif;?
csD;rGrf;rIonfvnf;aumif;?
csrf;omrIonfvnf;aumif;? qif;&JrIonfvnf;aumif; oabmw&m;wdkYonf vlwdkY
tjrJr&Sdukef? twnfr&Sdukef? azmufjyef ajymif;vJwwfaom oabm&Sdukef\/ owdESifh
jynfhpHkaom ynm&Sdonf xkdw&m;wdkYukd od azmufjyefwwfaom w&m;wdkYukd (Pfjzifh)
Iqifjcif\? xkdodkYaom ynm&Sd\ pdwfukd tvkd&Sdtyfaom avmu"Hw&m;wdkYonfvnf;
racsmufcsm;Ekdifukef? tvkdr&Sdtyfaom avmu"Hw&m;wdkYaMumifhvnf; pdwfxdckdufyifyef;jcif;odkY
ra&mufEkdifay/ xkdoltm; pdwfESifh avsmfaom avmu"Hw&m;wdkYonfvnf;aumif;? pdwfESifh
qefYusifaom avmu"Hw&m;wdkYonfvnf;aumif; ysufpD;NyD; csKyfaysmufNyD; jzpf r&Sdukef? b0\
wpfzufurf;odkY a&mufaomolonf udavom jrLuif; pkd;&drfrIr&Sdaom edAmefukd odvsuf
b0\ wpfzufurf;odkY a&mufonf\ tjzpfukd aumif;pGm odEkdifay\/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
7 - a'0'w0dywdokwf
7/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a'0'wf oif;cGJ xGufoGm; rMumjrifhrD &mZN*Kd[fjynfh
*dZuk#fawmif (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf a'0'wfukd taMumif;jyK
&[ef;wdkYukd rdefYawmfrl\? &[ef;wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdr\
d ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\?
&[ef;wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? &[ef;wdkY &[ef;
onf &Hzef&Hcg rdrd\ jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\? &[ef;wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\
jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\? &[ef;wdkY rolawmfw&m; &SpfrsKd;wdkY ESdyfpufvTrf;rkd; xuf0ef;usif
odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfholwnf;?
tm,kuyfywfvHk; wnf&rnfholwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY vmbf&rI ESdyfpufvTrf;rkd; xuf0ef;usif odrf;,ltyf
aom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfholwnf;? tm,kuyf
ywfvHk; wnf&rnfholwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/ &[ef;wdkY vmbfr&rI onf/y/
&[ef;wdkY tjcHt&H &SdrI/ &[ef;wdkY tjcHt&H r&SdrI/ &[ef;wdkY tkdtaojyKrI/ &[ef;wdkY tkdtao

rjyKrI/ &[ef;wdkY ,kwfnHhaom tvkd/ &[ef;wdkY ,kwfrmaom taqG cifyGef;&SdrI ESdyfpufvTrf;rkd;


xuf0ef;usif odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J
usuf&rnfholwnf;? tm,kuyfywfvHk; wnf&rnfholwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/
&[ef;wdkY rolawmfw&m; &SpfrsKd;wdkY ESdyfpufvTrf;rkd; xuf0ef;usif odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom
a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfholwnf;? tm,kuyfywfvHk; wnf&
rnfh olwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/
&[ef;wdkY &[ef;onf jzpfay:vmaom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; aexkdifrlum;
aumif;\/ jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H&SdrIukd/ jzpfay:vmaom
tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao rjyKrIukd/
jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef;&SdrIukd
ESdrfeif; ESdrfeif; aexkdifrlum; aumif;\/ &[ef;wdkY tb,fodkYaom tusKd;xl;ukd pGJ &[ef;
onf jzpfay:vmaom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&moenf;/ jzpfay:vmaom vmbf
r&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H &SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:
vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaorjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom
tvkdukd/ jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqG cifyGef;&SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&moenf;/
&[ef;wdkY ,if;jzpfay:vmaom vmbf&rIukd rESdrfeif;rl aeaom xkd&[ef;tm; tmoa0g
w&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom) tylrD;wdkYonf jzpfukef&m\? jzpfay:vmaom vmbf&rIukd
ESdrfeif; aeaom xkd&[ef;tm; taMumif;jzifh tmoa0gw&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom)
tylrD;wdkYonf rjzpfukef? &[ef;wdkY ,if;jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay: vmaom
tjcHt&H&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&Hr&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:
vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ ,if;jzpfay:vmaom
,kwfrmaom taqGcifyGef; &SdrIukd rESdrfeif;rl aeaom xkd&[ef;tm; tmoa0gw&m;ESifh yifyef;
aMumif; (udavom) tylrD;wdkYonf jzpfukef&m\? jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef;
&SdrIukd ESdrfeif; aeaom xkd&[ef;tm; taMumif;jzifh tmoa0gw&m;ESifh yifyef;aMumif;
(udavom) tylrD;wdkYonf rjzpfukef/ &[ef;wdkY tusKd;xl;ukdpGJ &[ef;onf jzpfay:vmaom
vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&m\/ jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay:vmaom
tjcHt&H &SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao jyKrIukd/ jzpfay:
vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ jzpfay:vmaom ,kwfrm
aom taqGcifyGef; &SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&m\/ &[ef;wdkY xdkYaMumifh omoemawmf
]]jzpfay:vmaom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; igwdkY aeMuukeftHh? jzpfay:vmaom vmbf
r&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom
tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/
jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef; &SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; igwdkY aeMuukeftHh}} [k
odkY usifh&rnf/ &[ef;wdkY odkYvQif oifwkdYonf usifhtyfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
8 - Ow&0dywdokwf
8/ tcgwpfyg; toQifOw&onf r[do0wKt&yf oacF,suawmif 0#Zmvduausmif;
(oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg toQifOw&onf &[ef;wdkYukd ]]ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg
rdrd\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd
qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\ jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQif
wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\}} [k rdefYMum;\/ xkdtcg
a00Pfewfrif;BuD;onf ajrmuft&yfrS awmift&yfodkY wpfpHkwpfckaom jyKzG,f udpjzifh
oGm;av\? a00Pfewfrif;BuD;onf r[do0wKt&yf oacF,suawmif 0#Zmvdu ausmif;
&[ef;wdkYtm; ]]ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY
&[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg
rdrd\ jynfhpHkrIukd qifjcifrlaumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ jynfhpHkrIukd
qifjcifrlaumif;\}} [k odkY w&m;a[mvsuf aeaom toQifOw&\ w&m;oHukd Mum;onf
omvQifwnf;/
xkdtcg a00Pfewfrif;BuD;onf cGeftm;&Sdaom a,mufsm;onf auG;xm;aom
vufarmif;ukd qefYouJhodkY vnf;aumif;? qefYxm;aom vufarmif;ukd auG;ouJhodkY vnf;
aumif; twlyifvQif r[do0wKt&yf oacF,suawmif 0#Zmvduausmif;rS uG,fcJh
wm0womewfwdkY xif&Sm;jzpfav\/ xkdtcg a00Pfewfrif;BuD;onf ewfwdkY t&Sif
odMum;rif; txHodkY csOf;uyf ewfwdkYt&Sif odMum;rif;tm; - ]]t&SifodMum;rif; odawmfrlyg
avmh? xkdtoQifOw&onf r[do0wKt&yf oacF,suawmif 0#Zmvduausmif; &[ef;wdkY
tm; ]ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf
&Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\
jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\? ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ jynfhpHkrIukd qifjcifrl
aumif;\} [k odkY w&m; a[mawmfrlyg\}} [k avQmufwifav\/ xkdtcg ewfwdkYt&Sif
odMum;rif;onf cGeftm;&Sdaom a,mufsm;onf auG;xm;aom vufarmif;ukd qefYouJhodkY vnf;
aumif;? qefYxm;aom vufarmif;ukd auG;ouJhodkY vnf;aumif; twlyifvQif wm0wom
ewfjynf uG,fcJh r[do0wKt&yf oacF,suawmif 0#Zmvduausmif; toQifOw&\
rsufarSmuf xif&Sm;jzpfav\/ xkdtcg ewfwdkYt&Sif odMum;rif;onf toQifOw&txHodkY
csOf;uyf toQifOw&ukd &Sdckd;vsuf wpfckaom t&yf &yfwnfum toQifOw&tm; toQif
bk&m; toQifOw&onf &[ef;awmfwdkYtm; ]]ighoQifwdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\ ysufpD;rIukd
qifjcifrl aumif;\? &Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd/y/ rdrd\ jynfhpHkrIukd/y/ olwpfyg;\
jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\}} [k odkYaom w&m;ukd a[mMum;awmfrl\ [lonf rSefygo
avm[k avQmuf\/ ewfwdkYt&Sif odMum;rif; twkdif; rSefay\ [k (qkd\)/ toQifbk&m;
w&m;awmfukd toQifOw&\ rdrdPftxifukd pGJ a[mMum;tyfygoavm? odkYr[kwf ylaZmf
txl;ukd cHawmfrlxkdufaom (tvHk;pHkaomw&m;wdkYu)kd ukd,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom xkdjrwfpGm
bk&m;\ pum;awmfukd pJG a[mMum;tyfygoavm [k (avQmuf\)/

ewfwdkYt&Sif odMum;rif; ,if;odkY odvkdygrl oifhtm; Oyrmukd jyKaytHh? avmu tcsKdU


aom ynm&Sd a,mufsm;wdkYonf qkdvkdaom pum;\ teuft"dyg,fukd Oyrmjzifhom xif&Sm;
odMuukef\/ ewfwfdkYt&Sif odMum;rif; &Gm\ vnf;aumif;? ed*Hk;\ vnf;aumif; reD;ra0; t&yf
BuD;pGmaom pyg;yHkukd yHkxm;&m\? vlrsm;taygif;onf (xkdpyg;yHkrS) pyg;ukd xrf;ykd;wdkYjzifh vnf;
aumif;? awmif;wdkYjzifh vnf;aumif;? cg;ykdufwdjkY zifh vnf;aumif;? vufckyfwdkYjzifh vnf;aumif;
o,f,l&m\/ ewfwdkYt&Sif odMum;rif; tMuifolonf xkdvlrsm;taygif;odkY csOf;uyf ]]tb,f
t&yfrS pyg;ukd o,f,lcJhygukefoenf;}} [k ar;jref;&m\/ ewfwdkYt&Sif odMum;rif; xkdvlrsm;
taygif;onf xkdoltm; tb,fodkY ajzMum;onf&Sdaomf aumif;pGm ajzMum;onf rnf&moenf;
[k (ar;\)/
toQifbk&m; ]]rnfaom pyg;yHkBuD;rS o,f,lcJhygukef\}} [k xkdvlrsm; taygif;onf
ajzMum;onf &Sdaomf aumif;pGm ajzMum;onf rnf&myg\ [k (avQmuf\)/
ewfwdkYt&Sif odMum;rif; twlomvQif aumif;pGm Mum;tyfaom w&m;pum; [lorQ
tm;vHk;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxkdufaom (tvHk;pHkaomw&m;wdkYukd) ukd,fwkdifrSefpGm odawmf
rlaom xkdjrwfpGmbk&m;\ w&m;pum;awmfomwnf;? xkdjrwfpGmbk&m;\ w&m;pum;awmfrS ,l
,l igwdkYonf vnf;aumif;? wpfyg;aomolwdkYonf vnf;aumif; a[majymMu&ukef\ [k
(rdefYqkd\)/
toQifbk&m; tHhMozG,f aumif;aypG? rjzpfzl;jrJ jzpfaypG? toQifOw&onf aumif;pGm
ajymMum;tyfaom w&m;pum; [lorQ tm;vHk;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxkdufaom
(tvHk;pHkaomw&m;wdkYukd) ukd,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom xkdjrwfpGmbk&m;\ w&m;pum;awmf
omwnf;? xkdjrwfpGmbk&m;\ w&m;pum;awmfrS ,l ,l igwdkYonf vnf;aumif;? wpfyg;
aom olwdkYonf vnf;aumif; a[majymMu&ukef\ [k pum;ukd tvGefaumif;pGm ajymqkdtyf
ygay\/ toQifOw& tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a'0'wf oif;cGJxGufoGm; rMumjrifhrD
&mZN*Kd[fjynf *dZuk#fawmif (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf a'0'wfukd
taMumif;jyK &[ef;wdkYukd - &[ef;wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg rdrd\ ysufpD;rIukd qifjcifrlaumif;
\? &[ef;wdkY &[ef;onf &Hzef&Hcg olwpfyg;\ ysufpD;rIukd/y/ rdrd\ jynfhpHkrIukd/y/ olwpfyg;\
jynfhpHkrIukd qifjcifrl aumif;\/ &[ef;wdkY rolawmfw&m; &SpfrsKd;wdkY ESdyfpufvTrf;rkd; xuf0ef;
usif odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfhol
wnf;? tm,kuyfywfvHk; wnf&rnfholwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY vmbf&rI ESdyfpufvTrf;rkd; xuf0ef;usif odrf;,ltyf
aom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfholwnf;? tm,kuyf
ywfvHk; wnf&rnfholwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/ &[ef;wdkY vmbfr&rI/y/
tjcHt&H&SdrI/ tjcHt&H r&SdrI/ tkdtaojyKrI/ tkdtao rjyKrI/ ,kwfnHhaom tvkd&SdrI/ ,kwfrm
aom taqGcifyGef;&SdrI ESdyfpuf vTrf;rkd; xuf0ef;usif odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom a'0'wf
onf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J usuf&rnfholwnf;? tm,kuyfywfvHk; wnf& rnfhol
wnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/ &[ef;wdYk rolawmfw&m;&SpfrsKd;wdkY ESdyfpufvTrf;rkd;
xuf0ef;usif odrf;,ltyfaom pdwf&Sdaom a'0'wfonf tyg,fodkY us&rnfholwnf;? i&J
usuf&rnfholwnf;? tm,kuyfywfvHk; wnf&rnfh olwnf;? ukpm;jcif;iSg rwwfaumif;olwnf;/
&[ef;wdkY &[ef;onf jzpfay:vmaom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; aerlaumif;\?
jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H &SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H

r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vm


aom ,kwfnHhaom tvkdukd/ jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef; &SdrIukd ESdrfeif;
ESdrfeif; aerl aumif;\/ &[ef;wdkY tb,fodakY om tusKd;xl;ukd pGJ &[ef;onf jzpfay:vm
aom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&moenf;/ jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/ jzpfay:
vmaom tjcHt&H &SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrI
ukd/ jzpfay:vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ jzpfay:vm
aom ,kwfrmaom taqGcifyGef;&SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&moenf;/
&[ef;wdkY ,if;jzpfay:vmaom vmbf&rIukd rESdrfeif;rl aeaom xkd&[ef;tm; tmoa0g
w&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom) tylrD;wdkYonf jzpfukef&m\? jzpfay:vmaom vmbfukd
ESdrfeif; aeaom xkd&[ef;tm; taMumif;jzifh tmoa0gw&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom)
tylrD;wdkYonf rjzpfukef/
&[ef;wdkY ,if; jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H&SdrIukd/ jzpfay:
vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao
rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ ,if;jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqG
cifyGef;&SdrIukd rESdrfeif;rl aeaom xkd&[ef;tm; tmoa0gw&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom)
tylrD;wdkYonf jzpfukef&m\? jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef;&SdrIukd ESdrfeif;
aeaom xkd&[ef;tm; taMumif;jzifh tmoa0gw&m;ESifh yifyef;aMumif; (udavom) tylrD;
wdkYonf rjzpfukef/ &[ef;wdkY tusKd;xl;ukd pGJ &[ef;onf jzpfay:vmaom vmbf&rIukd
ESdrfeif; ESdrfeif; ae&m\? jzpfay:vmaom vmbfr&rIukd/y/ jzpfay:vmaom tjcHt&H&SdrIukd/
jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtaojyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkd
tao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaomtvkdukd/ jzpfay:vmaom ,kwfrmaom taqG
cifyGef;&SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; ae&m\/ &[ef;wdkY xdkYaMumifh omoemawmf ]]jzpfay:vm
aom vmbf&rIukd ESdrfeif; ESdrfeif; igwdkY aeMuukeftHh? jzpfay:vmaom vmbf r&rIukd/y/
jzpfay:vmaom tjcHt&H&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tjcHt&H r&SdrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao
jyKrIukd/ jzpfay:vmaom tkdtao rjyKrIukd/ jzpfay:vmaom ,kwfnHhaom tvkdukd/ jzpfay:
vmaom ,kwfrmaom taqGcifyGef; &SdrIukd ESdrfeif; ESdrfeif; igwdkY aeMuukeftHh}} [k odkY
usifh&rnf/ &[ef;wdkY odkYvQif oifwdkYonf usifhtyfukef\ [k rdefYawmfrl\/
toQifbk&m;Ow& vlwdkY rQavmuf &[ef; &[ef;rdef;r Oygoum Oygodumrwnf;
[laom y&dowfav;yg;wdkY &Sdygukef\? w&m; a'oemawmfonf wpfpHkwpfckaom y&dowf
rxif&Sm;ao;yg bk&m;? toQifbk&m; toQifOw&onf w&m;a'oemawmfukd oif,lawmfrlyg
avmh/
toQifbk&m; toQifOw&onf w&m;a'oemawmfukd oifMum;awmf rlygavmh? toQif
bk&m; toQifOw&onf w&m;a'oemawmfukd aqmifxm;awmfrlygavmh? toQifbk&m;
w&m;a'oemawmfonf tusKd;pD;yGg;ESifh pyfyg\? omoemawmfwnf; [laom jrwfaom
tusifh\ tpOD; jzpfyg\ [k (avQmufMum;av\)/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
9 - eEokwf
9/ &[ef;wdkY eE&[ef;ukd ]]trsKd;aumif;om;}} [k qkdonf&Sdaomf aumif;pGm qkdonf rnf&m
\? &[ef;wdkY eE&[ef;ukd ]]tm;&Sdol}} [k qkdonf&Sdaomf aumif;pGm qkdonf rnf&m\? &[ef;wdkY
eE&[ef;ukd ]]MunfnKdzG,f&Sdol}} [k qkdonf&Sdaomf aumif;pGm qkdonf rnf&m\? &[ef;wdkY eE
&[ef;ukd ]]xlajymaom &m*&Sdol}} [k qkdonf&Sdaomf aumif;pGm qkdonf rnf&m\? &[ef;wdkY eE
&[ef;onf a`EwdkY vHkjcHKaom wHcg;&Sd\? tpm;tpm twkdif;t&Snfukd od\? Ekd;Mum;rI
tm;xkwf\? atmufarhrI ]owd} qifjcifPf ]orZOf}ESifh jynfhpHk\? tMuif a`Eukd
apmifha&SmufrI ponfwdkYaMumifh eE&[ef;onf jrwfaom tusifhukd jynfhpHkpifMu,fpGm usifh&ef
pGrf;Ekdif\? xdktaMumif;wdkYukd MuOfxm; wpfyg;aom taMumif;ukd qkdojzifh tb,ftusKd;
&SdtHhenf;/
&[ef;wdkY xkdav;yg;wdkYwGif qkdvwHUonfum; eE&[ef;\ a`EwdkY vHkjcHKaom wHcg;
&SdrIwnf;? &[ef;wdkY eE&[ef;onf tu,f ta&SUt&yfukd wnfhwnfh MunfhawmhrnfjzpftHh?
eEonf ]]odkY ta&SUt&yfukd wnfhwnfh Munfhaom ightm; a&S;IMuHpnfrI ]tbdZm} ESvHk;
rom,mrI ]a'gre} [k qkdtyfukefaom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf tpOfvkduf
ukefvdrfhrnf r[kwf}} [k tjcif;t&m tm;vHk;ukd pdwfjzifh ESvHk;oGif; ta&SUt&yfukd wnfhwnfh
Munfh\? odkYvQif xkdta&SUt&yfukd wnfhwnfhMunfh&m qifjcifPf ]orZOf} ESifh jynfhpHk\/
&[ef;wdkY eE&[ef;onf tu,f taemuft&yfukd wnfhwnfh MunfhawmhrnfjzpftHh/y/
ajrmuft&yfukd wnfhwnfh Munfhawmhrnf jzpftHh/ awmift&yfukd wnfhwnfh Munfhawmhrnfjzpf
tHh/ txuft&yfukd armhMunfhawmhrnf jzpftHh/ atmuft&yfukd ikHYMunfhawmhrnf jzpftHh/
taxmifhft&yfukd apmif;iJhMunfhawmhrnf jzpftHh? eE&[ef;onf ]]odkY taxmifht&yfukdapmif;iJh
Munfhaom ightm; a&S;IMuHpnfrI ]tbdZm} ESvHk;rom,mrI ]a'gre} [k qkdtyfukefaom
,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf tpOfvkduf ukefvdrfhrnf r[kwf}} [k tjcif;t&m tm;vHk;
ukd pdwfjzifh ESvHk;oGif; taxmifht&yfukd apmif;iJhMunfh\? odkYvQif xkdtaxmifht&yfukd
apmif;iJhMunfh&m qifjcifPf ]orZOf} ESifh jynfhpHk\/ &[ef;wdkY onfum; eE&[ef;\ a`E
wdkY vHkjcHKaom wHcg;&SdrIwnf;/
&[ef;wdkY xkdav;yg;wdkYwGif qkdvwHUonfum; eE&[ef;\ tpm;tpm twkdif;t&Snfukd
odrIwnf;? &[ef;wdkY omoemawmf eE&[ef;onf toifhtm;jzifh qifjcif qGrf;udkrSD0J\?
jrL;xl;&ef rmef,pf&ef wefqmqif&ef ta&tqif; zGHUNzKd;wkd;yGg;&ef (qGrf;ukdrSD0Jonf) r[kwf?
ukd,f wnfwHh&efrQom rQw&efrQom qmavmifrGwfodyf yifyef;jcif;ukd y,fazsmuf&efrQom
jrwfaomtusifhukd csD;ajrmuf&efrQom qGrf;ukd rSD0J\? odkY rSD0Jjcif;jzifh a0'ema[mif;ukdvnf;
y,fazsmuftHh? a0'emopfukdvnf; rjzpfaptHh? ightm; rQwjcif; tjypf r&Sdjcif;ESifh csrf;ompGm
ae&jcif;onf jzpfayvdrfhrnf[k qGrf;ukd rSD0J\/ &[ef;wdkY onfum; eE&[ef;\ tpm;tpm
twkdif;t&Snfukd odrIwnf;/
&[ef;wdkY xkdav;yg;wdkYwGif qkdvwHUonfum; eE&[ef;\ Ekd;Mum;rI tm;xkwfjcif;wnf;?
&[ef;wdkY omoemawmf eE&[ef;onf aeYtcg pBuavQmufjcif; xkdifaejcif; ydwfyif
wm;jrpfwwfaom ]eD0&P} w&m;wdkYrS pdwfukd okwfoif\? nOfhOD;,H pBuavQmufjcif; xkdifae

jcif; ydwfyif wm;jrpfwwfaom ]eD0&P} w&m;wdkYrS pdwfukd okwfoif\? nOfh\ oef;acgif,H


(vusfm) ajcay: (vuf0J) ajcukd pOf;i,fvGefum wifxm; owd&Sdvsuf qifjcifPf &Sdvsuf
(rnfonfhtcsdef) xtHh[k ESvHk;oGif; ykdif;jcm;vsuf vufsmeHawmif;jzifh jrwfaom avsmif;puf
jcif;ukd jyK\? nOfh\ aemufqHk;,H apmapmx pBuavQmufjcif; xkdifaejcif; ydwfyifwm;jrpf
wwfaom ]eD0&P} w&m;wdkYrS pdwfukd okwfoif\/ &[ef;wdkY onfum; eE&[ef;\ Ekd;Mum;rI
tm;xkwfjcif;wnf;/
&[ef;wdkY xdkav;yg;wdkYwGif qdkvwHUonfum; eE&[ef;\ atmufarhrI ]owd} qifjcif
Pf ]orZOf}ESifh jynfhpHkrIwnf;? &[ef;wdkY omoemawmf eE&[ef;tm; a0'emwdkYonf
xifxif&Sm;&Sm; jzpfukef\? a0'emwdkYonf xifxif&Sm;&Sm; xifukef\? a0'emwdkYonf xifxif
&Sm;&Sm; csKyfjcif;odkY a&mufukef\? (onm)wdYo
k nf xifxif&Sm;&Sm;/y/ 0dwufwdkYonf xifxif
&Sm;&Sm; /y/ csKyfjcif;odkY a&mufukef\/ &[ef;wdkY onfum; eE&[ef;\ atmufarhrI ]owd}
qifjcifPf ]orZOf} ESifh jynfhpHkrIwnf;/
&[ef;wdkY eE&[ef;onf a`EwdkY vHkjcHKaom wHcg;&Sd\? tpm;tpm twdkif;t&Snfukd
od\? Edk;Mum;rI tm;xkwf\? atmufarhrI ]owd} qifjcifPf ]orZOf} ESifh jynfhpHk\? tMuif
a`Eukd apmifha&SmufrIponfwdkYaMumifh eE&[ef;onf jrwfaom tusifhukd jynfhpHkpifMu,fpGm
usifh&efpGrf;Edkif\? xdktaMumif;wdkYukd MuOfxm; wpfyg;aom taMumif;ukd qdkojzifh tb,f
tusKd;&SdtHhenf; [k (rdefYawmfrl\)/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 11 -- aarrw
wmm00**f f ======
10 - um&@0okwf
10/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf prmNrKdU **&ma&uef\ urf;em; (oDwif;oHk;)
aeawmfrl\/ xdktcg &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh pGyfpJGukef\? xdk&[ef;onf &[ef;wdkYu
tmywfjzifh pGyfpJGonf&Sdaomf taMumif;wpfyg;jzifh taMumif;wpfyg;ukd zHk;vTrf;\? tjyifty
pum;ukd xnfhoGif;\? trsufxGufjcif;ukd vnf;aumif;? pdwfqdk;jcif;ukd vnf;aumif;? rESpfouf
jcif;ukd vnf;aumif; xifpGm jyK\/ xdktcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd odkY rdefYawmfrl\ ]]&[ef;wdkY yk*dKvfukd (omoemawmfrS) ESifxw
k fukefavmh/ &[ef;wdkY yk*dKvfukd (omoemawmf
rS) ESifxkwfukefavmh/ &[ef;wdkY odkYaom yk*dKvfonf omoemawmfrS xkwfy,fxdkufol jzpf\?
okwfoif &Sif;vif;tyfaom olwpfyg;\ wynfhom;jzpfaom xdkyk*dKvfjzifh oifwdkYtm; tb,f
tusKd;&SdtHhenf;/
&[ef;wdkY omoemawmf tcsKdUaom yk*dKvf\ a&SUodkYwufrI aemufodkYqkwfrI wllMunfhrI
wapmif;MunfhrI auG;rI qefYrI 'kuk#foydwf ouFef;aqmifrIonf xdkol\ tmywfukd &[ef;
aumif;wdkY rjrifMu&ao;orQ wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYuJhodkYwnf;? xdkol\ tmywfukd
&[ef;aumif;wdkY jrifMu&aom tcgum; xdkolukd ]]olum; &[ef;wdkYukd zsufqD;olwnf;?

&[ef; tzsif;wnf;? &[ef; trIdufwnf;}} [k odukef\? xdkolukd odkY odukefonf&Sdaomf tyodkY


ESifxkwf zsufqD;ukef\? odkY ESifxkwf zsufqD;jcif;onf tb,fhaMumifhenf;? ]]wpfyg;aom
&[ef;aumif;wdkYukd rzsufqD;ygapvifh}} [k ESvHk;oGif;&SdaomaMumifhwnf;/
&[ef;wdkY Oyrmaomfum; aumif;rGefaom rka,mcif; rka,myifwdkYukd zsufqD;aom rka,m
tzsif; jzpfaom rka,m trIdufjzpfaom tyifonf ayguf&m\? tESHrxGufao;orQ xdktyif\
tjrpfonf wpfyg;aom rka,maumif;wdkY uJhodkY jzpf\? tdk;wHonf wpfyg;aom rka,maumif;
wdkYuJhodkY jzpf\? t&Gufonf wpfyg;aom rka,maumif;wdkY uJhodkY jzpf\? tESHxGufay:vmaom
tcgum; xdktyifukd ]]tyifum; rka,myifwdkYukd zsuq
f D;aom tyifwnf;? rka,m tzsif;
wnf;? rka,m trIdufwnf;}} [k odukef\? xdktyifukd odkY odonf&Sdaomf tjrpfyg Ekwfvsuf
rka,mcif;\ tjyifodkY pGefYypfukef\? xdkodkY Ekwfy,fpGefYypfjcif;onf tb,fhaMumifhenf;? ]]wpfyg;
aom rka,maumif;wdkYudk rzsufqD;ygapvifh}} [k ESvHk;oGif;&SdaomaMumifhwnf;/ &[ef;wdkY
twlomvQif omoemawmf tcsKdUaom yk*dKvf\ a&SUodkYwufrI aemufodkYqkwfrI wllMunfh
rI wapmif;MunfhrI auG;rI qefYrI 'kuk#foydwf ouFef;aqmif,lrIonf xdkol\ tmywfukd &[ef;
aumif;wdkY rjrifMu&ao;orQ wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYuJhodkYwnf;? xdkol\ tmywfukd &[ef;
aumif;wdkY jrifMu&aomtcgum; xdkolukd ]]olum; &[ef;wdkYukd zsufqD;olwnf;? &[ef;
tzsif;wnf;? &[ef; trIdufwnf;}} [k odukef\? odkY odukefonf&Sdaomf xdk&[ef;ukd tyodkY
ESifxkwf zsufqD;ukef\? odkY ESifxkwf zsufqD;jcif;onf tb,fhaMumifhenf;? ]]wpfyg;aom
&[ef;aumif;wdkYukd rzsufqD;ygapvifh}} [k ESvHk;oGif;&SdaomaMumifhwnf;/
&[ef;wdkY Oyrm wpfenf;aomfum; pyg;yHkBuD;ukd avSUonf&Sdaomf xdkpyg;yHkBuD; jrJjrHukef
aom tESpf&Sdukefaom pyg;wdkYonf wpfae&m tpktyHkjzpf ae\? tm;enf;ukefaom tzsif;
jzpfMuonfh pyg;wdkYukd avonf wpfae&modkY vGifhap\? xdkpyg;zsif;ukd pyg;&SifwdkYonf wHjruf
pnf;ukd ,l twkdif;xuftvGef vSnf;xkwfypfukef\/ odkY vSnf;xkwfypfMujcif;onf tb,fh
aMumifhenf;? ]]wpfyg;aom pyg;aumif;wdkYukd rzsufqD;ygapvifh}} [k ESvHk;oGif;&SdaomaMumifh
wnf;/ &[ef;wdkY twlomvQif omoemawmf tcsKdUaom &[ef;\ a&SUodkYwufrI aemufodkY
qkwfrI wllMunfhrI wapmif;MunfhrI auG;rI qefrY I 'kuk#foydwf ouFef; aqmif,lrIonf xdkol\
tmywfukd &[ef;aumif;wdkY rjrifMu&ao;orQ wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYuJhodkYwnf;? xdkol\
tmywfukd &[ef;aumif;wdkY jrifMu&aomtcgum; xdkolukd ]]olum; &[ef;wdkYukd zsufqD;ol
wnf;? &[ef; tzsif;wnf;? &[ef; trIdufwnf;}} [k odukef\? odkY odukefonf&Sdaomf
xdk&[ef;ukd tyodkY ESifxkwf zsufqD;ukef\? odYk ESifxkwf zsufqD;jcif;onf tb,fhaMumifhenf;?
]]wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYukd rzsufqD;ygapvifh}} [k ESvHk;oGif;&SdaomaMumifhwnf;/
&[ef;wdkY Oyrm wpfenf;aomfum; a&wGif;rS oG,ftyfaom a&wHavQmufukd tvkd&Sdaom
a,musfm;onf "m;xufxufukd ukdifpJG awmodkY 0ifav&m\? xdka,musfm;onf tMuif tMuif
opfyifukdyif "m;aESmifhjzifh xkESuf&m\? xdkodkYxkESuf&m jrJjrHaom tESpf&Sdukefaom opfyifwdkY
onf "m;aESmifhjzifh xkESuf tyfukefaomf rmaMumpGm toHjrnf[D;ukef\/ twGif; ykyfukefaom
pGwfpdkjcif; &Sdukefaom a,mufoGm;ykyf oabm&Sdukefaom opfyifwdkYonf "m;aESmifhjzifh xkESuf
tyfukefaomf 'kwf'kwf [k toHjrnfukef\? xdkopfyifukd t&if;rS jzwf\? t&if;rS jzwfNyD;
tzsm;rSjzwf\? tzsm;rS jzwfNyD; twGif; aumif;pGm okwfoifoifhonfukd okwfoifNyD;vQif
a&wGif;rS oG,ftyfaom a&wHavQmuftjzpf ,SOfap\/ &[ef;wdkY twlomvQif omoem
awmf tcsKdUaom yk*dKvf\ a&SUodkYwufrI aemufodkY qkwfrI wllMunfhrI wapmif;MunfhrI auG;rI
qefYrI 'kuk#f oydwf ouFef;aqmif,lrIonf xdkol\ tmywfukd &[ef;aumif;wdkY rjrifMu&ao;

orQ wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYuJhodkYwnf;? xdkol\ tmywfukd &[ef;aumif;wdkY jrifMu&aom


tcgum; xdkolukd ]]olum; &[ef;wdkYukd zsufqD;olwnf;? &[ef; tzsif;wnf;? &[ef;
trIdufwnf;}} [k odukef\? odkY odukefonf&Sdaomf xdk&[ef;ukd tyodkY ESifxkwf zsufqD;ukef\?
odkY ESifxw
k f zsufqD;jcif;onf tb,fhaMumifhenf;? ]]wpfyg;aom &[ef;aumif;wdkYukd rzsufqD;
ygapvifh}} [k ESvHk;oGif; &SdaomaMumifhwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
twlwuG aygif;oif; qufqHjcif;jzifh &[ef;onf ,kwfrmaom tvkd&Sd\? trsufxGuf
avh&Sd\? olUaus;Zl;ukd acszsufwwf\? Murf;MuKwfcufxefaom ESvHk;xm;&Sd\? *kPfwk *kPfNyKdif
vkyfwwf\? remvkd jiLplwwf\? 0efwdkrI&Sd\? pOf;vJwwf\/ y&dowftv,f tajymtqdk
odrfarGU\? &[ef;aumif; uJhodkY ajymqdkwwf\? qdwfuG,f&m raumif;rIukd jyKvkyfwwf\?
,kwfnHhaom t,l&Sd\? dkaorI uif;\/ wkefvIyjf cif;vnf; &Sd\? r[kwfrrSefaom pum;ukdvnf;
ajymqdkwwf\ [k odEdkifukef&m\? xdk&[ef;,kwfukd trSeftwdkif; odonf&Sdaomf &[ef;tm;vHk;
wdkY nDnDGwfGwf jzpfMuukefvsuf xdk&[ef;,kwfukd ESifxkwfukef&m\/ trIdufozG,f jzpfaom
&[ef;ukd ESifxkwfukefavmh? a,mufoGm;ykyfozG,fjzpfaom &[ef;ukd qJGxkwfukefavmh? &[ef;
r[kwfbJ &[ef; [k rSwfxifukefaom tzsif;ozG,fjzpfaom &[ef;wdkYukd arQmvkdufukefavmh/
,kwfnHhaom tvkd&Sdukefaom ,kwfnHhaom tusifh usufpm;ukefaom &[ef;,kwfwdkYukd
ESifxkwfNyD; pifMu,fukefaom &[ef;wdkYonf pifMu,fukefaom &[ef;aumif;wdkYESifh tcsif;csif;
dkaoukefvsuf aygif;oif; qufqHjcif;ukd jyKukefavmh? xdkodkY aygif;oif; qufqHjcif;aMumifh
nDGwfukef ynm &ifhukefvsuf oifwdko
Y nf 'ku\ tqHk;udk jyKEdkifukefvwHU/
'orokwf/
a&S;OD;pGmaom arwm0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
1 - a0&okwf
11/ tuREfkyfonf odkY Mum;emcJh&ygonf tcgwpfyg; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf a0&mjynf eaVkrnfaom wrmyif
teD; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg a0&ykPm;onf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyfNyD;vQif
jrwfpGmbk&m;ESifhtwl 0rf;ajrmuf 0rf;om EIwfquf ajymqdk\? 0rf;ajrmufzG,f trSwf&zG,f
pum;ukd ajymqdk NyD;qHk;ap wpfckaomae&m xdkifaeNyD;aom a0&ykPm;onf jrwfpGmbk&m;
tm; toQifa*gwr (pum;)ukd tuREfkyf Mum;zl;ygonf? ]]&[ef;a*gwronf tdkukefaom
BuD;ukefaom &ifhukefaom a&S;rDukefaom tqHk;t&G,fodkY a&mufukefaom ykPm;wdkYukd &Sdvnf;
rcdk; c&D;OD;vnf; rBuKd xdkif&efae&mjzifh zdwfvnf; rzdwf}} [k Mum;zl;ygonf? toQifa*gwr xdk
(tuREfkyfMum;zl;aompum;) onf xdk(Mum;zl;onfh)twdkif; rSefonfomwnf;? toQifa*gwr
tdkukefaom BuD;ukefaom &ifhukefaom a&S;rDuek faom tqHk;t&G,fodkY a&mufukefaom ykPm;wdkY
ukd &Sdvnf;rcdk; c&D;OD;vnf; rBuKd xdkif&efae&mjzifh zdwfvnf;rzdwf? toQifa*gwr xdk(&Sdcdk;jcif;
ponfukdrjyKjcif;)onf roifhavsmfonf omvQiw
f nf; [k avQmuf\/ ykPm; ewfESifhwuGaom
rm&fewfESifhwuGaom jA[mESifhwuGaom Moumoavmu vnf;aumif;? orPjAm[PESifh
wuGaom rif;rsm; vlrsm;ESifhwuGaom owavmu vnf;aumif; igonf &Sdvnf; cdk;xdkuf
c&D;OD;vnf; BuKdxdkuf xdkif&efae&mjzifh zdwfvnf; zdwfxdkufaom olukd jrifawmfrrl/ ykPm;
tMuifolukd igonf &Sdrlvnf; cdk;jim;tHh? c&D;OD;rlvnf; BuKdjim;tHh? xdkif&ef ae&mjzifhrlvnf; zdwf
jim;tHh? xdkol\ OD;acgif;onfvnf; jywfus&m\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifa*gwronf t&omuif;aom oabm&Sd\ [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf t&omuif;aom oabm
&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQif
wnf;? ykPm; lygHk o'gHk *EmHk &omHk azm|AmHkwdkY om,mjcif; t&omwdkYukd jrwfpGmbk&m;
onf y,fNyD;NyD? (t0dZm wPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;NyD? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhodkU
jyKNyD;NyD? (topf) rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif;oabm r&SdukefNyD? ykPm; enf;
y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf t&omuif;aom oabm&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl
ajymqdk Edkif&m\? oif(ykPm;) &nf&G,fajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfom
wnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (1)
toQifa*gwronf oHk;aqmifjcif; r&Sd [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf oHk;aqmifjcif; r&Sd}} [k
ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQifwnf;? ykPm;
lygHk o'gHk *EmHk &omHk azm|AmHkwdkY oHk;aqmifjcif;wdkYukd jrwfpGmbk&m;onf y,fNyD;NyD?
(t0dZmwPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;NyD? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhodkU jyKNyD;NyD? (topf)
rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif;oabm r&SdukefNyD? ykPm; enf; y&d,m,ftm;jzifh
]]&[ef;a*gwronf oHk;aqmifjcif; r&Sd}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? oif(ykPm;)
&nf&G,f ajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY ) r&Sdonfomwnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (2)

toQifa*gwronf rjyKxdkuf [laom t,l ]tud&d,0g'} &Sd\ [k (ykPm;u qdk\)/


ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf [laom t,l
]tud&d,0g'} &Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf
&Sdonf omvQifwnf;? ykPm; igonf ukd,fjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf} ukd
vnf;aumif;? EIwfjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf} ukd vnf;aumif;? pdwfjzifhjyK
aom raumif;aom tusifh ]raem'kpdkuf} ukd vnf;aumif; rjyKxdkuf [k a[m\? rsm;jym;aom
,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd rjyKxdkuf[k a[m\? ykPm; enf; y&d,m,ftm;jzifh
]]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf [laom t,l ]tud&d,0g'} &Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdk
Edkif&m\? oif (ykPm;) &nf&G,f ajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfomwnf;
[k (rdefYawmfrl\)/ (3)
toQifa*gwronf jzwftyf\ [laom t,l ]Oap'0g'} &Sd\ [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jzwftyf\ [laom t,l
]Oap'0g'} &Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sdonf
omvQifwnf;? ykPm; igonf &m* a'go arm[wdkYukd jzwftyfonfukd a[m\? rsm;jym;aom
,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd jzwftyfonfukd a[m\? ykPm; enf;y&d,m,ftm;jzifh
]]&[ef;a*gwronf jzwftyf\[laom t,l ]Oap'0g'} &Sd\}}[k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif
&m\? oif(ykPm;) &nf&G,f ajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfomwnf; [k
(rdefYawmfrl\)/ (4)
toQifa*gwronf pufqkyfjcif; oabm&Sd\ [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf pufqkyfjcif; oabm
&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQif
wnf;? ykPm; igonf ukd,fjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf} ukd vnf;aumif;?
EIwfjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf} ukd vnf;aumif;? pdwfjzifhjyKaom raumif;
aom tusifh ]raem'kpdkuf} ukd vnf;aumif;? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYodkY
a&mufjcif;ukd vnf;aumif; pufqkyf\? ykPm ; enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf
pufqkyfjcif; oabm&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? oif(ykPm;) &nf&G,fajymqdk
aom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfomwnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (5)
toQifa*gwronf zsufqD;wwf\ [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf zsufqD;wwf\}} [k ighukd
ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQifwnf;? ykPm;
igonf &m*ukd vnf;aumif;? a'goukd vnf;aumif;? arm[ukd vnf;aumif; zsufqD;&ef w&m;
ukd a[m\? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd zsufqD;&ef w&m;ukd a[m\?
ykPm; enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf zsufqD;wwf\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl
ajymqdkEdkif&m\? oif(ykPm;) &nf&G,fajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfom
wnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (6)
toQifa*gwronf ylyefapwwfaom oabm&Sd\ [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ylyefapwwfaom oabm
&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQif

wnf;? ykPm; igonf ukd,fjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf} ukd vnf;aumif;?


EIwfjzifhjyKaom raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf} ukd vnf;aumif;? pdwfjzifhjyKaom raumif;
aom tusifh ]raem'kpdkuf} ukdvnf;aumif;? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd
vnf;aumif; ylyefapwwfaom w&m;wdkY[l a[m\? ykPm; ylyefapwwf ,kwfnHhukefaom
tukodkvfw&m;wdkYukd y,fNyD;aom? (t0dZm wPSm) tjrpfukd t<uif;rJhjzwfNyD;aom? (EkwfNyD;aom)
xef;yif&muJhodkU jyKNyD;aom? (topf) rjzpfjcif;ukd jyKNyD;aom? aemiftcg jzpfjcif; oabmr&Sd
aom olukd ylyefapwwfaom tusifh&Sdol[k iga[m\? ykPm; jrwfpGmbk&m;onf ylyefapwwf
aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd y,fNyD;NyD? (t0dZm wPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;NyD?
(EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhodkU jyKNyD;NyD? (topf) rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif;
oabm r&SdukefNyD? ykPm; enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ylyefapwwfaom
oabm&Sd\}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEidk f&m\? oif(ykPm;) &nf&G,fajymqdkaom enf;
y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfomwnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (7)
toQifa*gwronf ewfjynfa&mufjcif;iSg rxdkuf [k (ykPm;u qdk\)/
ykPm; tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ewfjynfa&mufjcif;iSg
rxdkuf}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &SdonfomvQif
wnf;? ykPm; aemifwpfzef y#doaEaejcif; wpfzef b0opf jzpfjcif;ukd y,fNyD;aom? (t0dZm
wPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;aom? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhodkU jyKNyD;aom? (topf)
rjzpfjcif;ukd jyKNyD;aom? aemiftcg jzpfjcif; oabmr&Sdaom olukd y#doaEaejcif;rS uif;\ [k
iga[m\? ykPm; jrwfpGmbk&m;onf aemifwpfzef y#doaEaejcif; wpfzef b0opf jzpfjcif;ukd
y,fNyD;NyD? (t0dZmwPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;NyD? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhodkU jyKNyD;NyD?
(topf) rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif; oabm r&SdukefNyD? ykPm; enf;y&d,m,f
tm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ewfjynfa&mufjcif;iSg rxdkuf}} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\?
oif(ykPm;)&nf&G,fajymqdkaom enf;y&d,m,frsKd;um; (igwdkY) r&Sdonfomwnf; [k (rdefYawmf
rl\)/ (8)
ykPm; Oyrmaomfum; Muufr &SpfvHk;aomf vnf;aumif;? q,fvHk;aomf vnf;aumif;?
wpfq,fhESpfvHk;aomf vnf;aumif; OwdkYonf &Sdukef&m\? xdk(O)wdkYukd Muufronf aumif;pGm
0yftyfukef\? xuf0ef;usifrS aumif;pGm taiGUay;tyfukef\? xuf0ef;usifrS aumif;pGm (MuufeHY
ukd) xHkaptyfukef\? (MuufOwdkYtwGif;wnfaom) xdkMuufi,ftaygif;wdkYwGif ajconf;zsm;
EIwfoD;zsm;jzifh OcGHukd a&S;OD;pGm azmufcJG csrf;csrf;omom aygufzGm;vmaom Muufi,fukd
tb,fodkY qdktyfoenf;}} tBuD; [l qdktyfoavm? odkYr[kwf ti,f[l qdktyfoavm}} [k
(ar;awmfrl\)/
toQifa*gwr ]]tBuD;}} [l qdktyfygonf? xdkMuufi,f taygif;wdkYwGif (OcGHukd azmufcJG
a&S;OD;pGm xGufvmaom) xdk (Muufi,f) onf tBuD;jzpfyg\ [k (avQmuf\)/
ykPm; twlyifvQif t0dZm a&mufaom (t0dZm)[laom O jzpfaom (t0dZm[laom
OcGHjzifh) xuf0ef;usif ajr;,Suftyfaom ow0gtaygif;wGif t0dZm [laom OcGHukd azmufcJG
(ig) wpfOD;wnf;omvQif avmu twkrJh vGefjrwfaom ukd,fwdkifrSefpGm odjrifaom
]ormoarm"d} Pfukd xdk;xGif; odNyD? ykPm; xdkigonf avmuxuf BuD;\? jrwf\/ ykPm;
igonf rwGefYwdkaom vkHYvukd tm;xkwfNyD;NyD? (ightm;) arhavsmhjcif; r&Sdaom owdonf xifNyD?
(ig\) ukd,fonf ylyefjcif;r&Sd Nidrf;at;NyD? (ig\) pdwfonf wpfckwnf;aom tmHk&Sd onfjzpf

aumif;pGmwnfNyD? ykPm; xdkigonf umr*kPfwdkYrS uif;qdwf omvQif tukodkvf w&m;wdkYrS


uif;qdwf omvQif MuHpnfjcif; ]0dwuf} ESifhwuGjzpfaom? oHk;oyf qifjcifjcif; ]0dpm&} ESifhwuG
jzpfaom? (eD0&P) uif;qdwfjcif;aMumifhjzpfaom? ESpfodrfhjcif; ]yDwd} csrf;omjcif; ]okc} &Sdaom
yXrpsmefodkY a&muf aecJhNyD/ 0dwuf0dpm& Nidrf;jcif;aMumifh rdrdoEmef pdwfukd Munfvifap
wwfaom? pdwfwnfMunfjcif; ]orm"d} ukd jzpfyGg;apwwfaom? MuHpnfjcif; ]0dwuf} r&Sdaom?
oHk;oyf qifjcifjcif; ]0dpm&} r&Sdaom? wnfMunfjcif; ]orm"d} aMumifhjzpfaom? ESpfodrfhjcif; ]yDwd}
csrf;omjcif; ]okc} &Sdaom 'kwd,psmefodkY a&muf aecJhNyD? ESpfodrfhjcif; ]yDwd} ukdvnf; rwyfruf
jcif;aMumifh atmufarhjcif; ]owd} qifjcifjcif; ]orZOf} ESifh jynfhpHkonf jzpf vspfvsLIvsuf
aecJhNyD? csrf;omjcif; ]okc} ukdvnf; ukd,fjzifh cHpm;cJhNyD? tMuif wwd,psmefaMumifh xdkolukd
]]vspfvsLIol owd&Sdol csrf;ompGm aeavh&Sdol}} [k t&d,m (yk*dKvf)wdkYonf ajymMum;ukef\?
(xdkigonf) xdkwwd,psmefodkY a&muf aecJhNyD/ csrf;omqif;&Jukd y,fjcif;aMumifh vnf;aumif;?
a&S;OD;u yifvQif 0rf;omjcif; ESvHk;romjcif;wdkY\ csKyfESihfjcif;aMumifh vnf;aumif; qif;&Jcsrf;om
r&Sdaom vspfvsLIrI ]Oayum} aMumifhjzpfonfh owd\ pifMu,fjcif;&Sdaom pwkwpsmefodkY a&muf
aecJhNyD/
odkY wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf jzLpifvwfaomf npfaMu;r&Sdvwfaomf
npfnL;jcif; uif;vwfaomf El;nHhvwfaomf jyKNcif;iSg toifh jzpfvwfaomf wnfwhHvwfaomf
rwkefvIyfjcif;odkY a&mufvwfaomf xdkigonf a&S; jzpfzl;aom b0ukd atmufarh odaom
]ykaAed0gomEkwdPf} tvdkYiSg pdwfukd a&S;IGwfapcJhNyD/ xdkigonf rsm;jym;aom a&S;
jzpfzl;aom b0ukd atmufarh\? onfwkdYum; tb,fenf; - wpfb0ukd vnf;aumif;?
ESpfb0wdkYukd vnf;aumif;? oHk;b0wdkYukd vnf;aumif;? av;b0wdkYukd vnf;aumif;? ig;b0wdkYukd
vnf;aumif;? q,fb0wdkYukd vnf;aumif;? b0ESpfq,fwdkYukd vnf;aumif;? b0oHk;q,fwdkYukd
vnf;aumif;? b0av;q,fwdkYukd vnf;aumif;? b0ig;q,fwdkYukd vnf;aumif;? b0wpf&mukd
vnf;aumif;? b0wpfaxmifukd vnf;aumif;? b0wpfodef;ukd vnf;aumif;? rsm;jym;aom
ysufuyfwdkYukd vnf;aumif; rsm;jym;aom jzpfuyfwdkYukd vnf;aumif;? rsm;jym;aom ysufuyf
jzpfuyfwdkYukd vnf;aumif; rnfaom b0 (igonf) odkYaom trnf&SdcJh\? odkYaom
tEG,f&SdcJh\? odkYaom tqif;&SdcJh\? odkYaom tpm&SdcJh\? odkYaom csrf;omqif;&Jukd cHpm;
cJh\? odkYaom touftydkif;tjcm; &SdcJh\? xdkigonf xdkb0rS aocJh rnfaom b0
jzpfjyef\? xdkb0vnf; ]]odkYaom trnf&SdcJh\? odkYaom tEG,f&SdcJh\? odkYaom tqif;
&SdcJh\? odkYaom tpm&SdcJh\? odkYaom csrf;omqif;&Jukd cHpm;cJh\? odkYaom touf
tydkif;tjcm; &SdcJh\? xdk(ig)onf xdkb0rS aocJh b0 jzpfjyef\}} [k odkY tjcif;t&m
(tjzpfoepf) ESifhwuG TefjyzG,f (trnftEG,f) ESifhwuG rsm;jym;aom a&S; jzpfzl;aom b0ukd
atmufarhcJhNyD/ ykPm; igonf nOfhOD; ]yXr} ,mrf yXrjzpfaom todPf ]0dZm} ukd &cJhNyD?
rarhravsmh jyif;pGm tm;xkwfvsuf apvTwftyfaom pdwf&Sdonfjzpf aeaom oltm; rodrI
]t0dZm} aysmuf todPf ]0dZm} jzpfay:ouJhodkY (ightm;) rodrI ]t0dZm} aysmuf
todPf ]0dZm} jzpfay:cJhNyD? trkdufarSmif aysmuf tvif;a&mif jzpfay:ouJhodkY (ightm;)
trkdufarSmif aysmuf tvif;a&mif jzpfay:cJhNyD/ ykPm; onfum; Muufi,fonf OcGHwGif;rS
azmufcJG xGufay:vm ouJhodkY (t0dZmOcGHrS) ig\ yXr azmufcJGxGufay:vmjcif; jzpf\/ (1)
odkY wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf jzLpifvwfaomf npfaMu; r&Sdvwfaomf
npfnL;jcif; uif;vwfaomf El;nHhvwfaomf jyKNcif;iSg toifhjzpfvwfaomf wnfwhHvwfaomf

rwkefvIyfjcif;odkY a&mufvwfaomf xdkigonf ow0gwdkY\ aojcif; jzpfay:jcif;ukd odaom


]pkwlyygwPf}} tvdkYiSg pdwfukd a&S;IGwfapcJhNyD/
xdkigonf txl;ojzifh pifMu,faom vlwdkY\rsufpdtjrifxuf omvGefaom ewfrsufpdESifh
wlaom ]'dApuK} Pfjzifh aoqJ ow0g jzpfay:qJ ow0g ,kwfaom ow0g jrwfaom
ow0g tqif;vSaom ow0g tqif;rvSaom ow0g aumif;aom vm;&m&Sdaom ow0g
raumif;aom vm;&m&Sdaom ow0gwdkYukd jrif\? uHtm;avsmfpGm jzpfaom ow0gwdkYukd od\?
]]tcsif;wdkY ow0gwdkYonf ukd,fjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf} ESifh jynfhpHk
ukef\? EIwfjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf}ESifh jynhfpHkukef\? pdwfjzifh jyKaom
raumif;aom tusifh ]raem'kpdkuf} ESifh jynhfpHkukef\? t&d,mwdkYukd pGyfpJGukef\? rSm;aom t,l
&Sdukef\? rSm;aom t,ljzifh jyKaom uH&Sdukef\? xdkow0gwdkYonf cEmukd,f ysufpD; aoNyD;
onfrS aemuf csrf;omuif;&m raumif;aom vm;&m zdkz&J usa&muf&m i&J jzpfay:ukef\}}
[k od\? ]]tcsif;wdkY ow0gwdkYonfum; ukd,fjzifh jyKaom aumif;aom tusifh ]um,
okpdkuf} ESifh jynfhpHkukef\? EIwfjzifh jyKaom aumif;aom tusifh ]0pDokpdkuf}ESifh jynhfpHkukef\?
pdwfjzifhjyKaom aumif;aom tusifh ]raemokpdkuf} ESifh jynhfpHkukef\? t&d,mwdkYukd pGyfpJGjcif;rS
uif;ukef\? rSefaom t,l&Sdukef\? rSefaom t,ljzifh jyKaom uH&Sdukef\? xdkow0gwdkYonf
cEmukd,f ysufpD; aoNyD;onfrS aemuf aumif;aom vm;&m vlUjynf ewfjynf ]ok*wd}
jzpfay:ukef\}} [k od\/ odkYvQif txl;ojzifh pifMu,faom vlwdkY\ rsufpdtjrifxuf
omvGefaom ewfrsufpdESifhwlaom ]'dApuK} Pfjzifh aoqJ ow0g jzpfay:qJ ow0g ,kwf
aom ow0g jrwfaom ow0g tqif; vSaom ow0g tqif;rvSaom ow0g aumif;aom
vm;&m&Sdaom ow0g raumif;aom vm;&m&Sdaom ow0gwdkYukd jrif\? uHtm;avsmfpGm jzpfay:
vmaom ow0gwdkYukd od\? ykPm; igonf oef;acgif ]rZdr},mrf 'kwd,jzpfaom
todPf ]0dZm} ukd &cJhNyD? rarhravsmh jyif;pGm tm;xkwfvsuf apvTwftyfaom pdwf&Sdonf
jzpf aeaomoltm; rodrI ]t0dZm} aysmuf todPf ]0dZm} jzpfay:ouJhodkY (ightm;) rodrI
]t0dZm} aysmuf todPf ]0dZm} jzpfay:cJNh yD? trkdufarSmifaysmuf tvif;a&mif jzpfay:
ouJhodkY (ightm;) trkdufarSmifaysmuf tvif;a&mif jzpfay:cJhNyD/ ykPm; onfum; Muufi,f
onf OcGHwGif;rS azmufcJG xGufay:vmouJhodkY (t0dZmOcGHrS) ig\ 'kwd, azmufcJGxGufay:vm
jcif; jzpf\/ (2)
odkY wnfMunfaom pdwfonf pifMu,fvwfaomf jzLpifvwfaomf npfaMu;r&Sdvwfaomf
npfnL;jcif; uif;vwfaomf El;nHhvwfaomf jyKNcif;iSg toifhjzpfvwfaomf wnfwhHvwfaomf
rwkefvIyfjcif;odkY a&mufvwfaomf xdkigonf tmoa0gw&m;wdkYukd ukefapaom ]tmo0u,
Pf} tvdkYiSg pdwfukd a&S;IGwfapcJhNyD/ xdkigonf ]]um; qif;&J}}[k [kwfrSefaomtwkdif;
odcJhNyD? ]]um; qif;&J jzpfay:jcif;\ taMumif;}}[k [kwfrSefaomtwkdif; odcJhNyD? ]]um;
qif;&JcsKyf&m (edAmef)}} [k [kwfrSefaomtwkdif; odcJhNyD? ]]um; qif;&JcsKyf&m(edAmef)odkY a&muf
aMumif; tusifh}} [k [kwfrSefaomtwkdif; odcJhNyD? ]]onfwdkYum; ,dkpD;jcif; tmo0wdkY} [k
[kwfrSefaomtwkdif; odcJhNyD? ]]um; ,dkpD;jcif; tmo0wdkY jzpfay:jcif;\ taMumif;}} [k
[kwfrSefaomtwkdif; odcJhNyD? ]]um; ,dkpD;jcif; ]tmo0}wdkY csKyf&m (edAmef)}} [k [kwfrSefaom
twkdif; odcJhNyD? ]]um; ,dkpD;jcif; ]tmo0}wdkY csKyf&m (edAmef)odkY a&mufaMumif; tusifh}} [k
[kwfrSefaom twkdif; odcJhNyD? odkY odaomf odkY jrifaomf xdkig (bk&m;)\ pdwfonf
umrmo0rSvnf; vGwfajrmufcJhNyD? b0go0rSvnf; vGwfajrmufcJhNyD? t0dZmo0rSvnf;
vGwfajrmufcJhNyD? vGwfajrmuf NyD;vwfaomf ]]vGwfajrmufcJhavNyD}} [k todPf jzpfay:\?

]]y#doaEaerI ukefNyD? jrwfaom tusifhukd usifhoHk;NyD;NyD? (r*f) udpukd jyKNyD;NyD? r*fudp tvdkYiSg
wpfyg;aom jyKzG,f r&SdawmhNyD}} [k odcJhNyD/
ykPm; igonf rkd;aomuf ]ypdr},mrf wwd,jzpfaom todPf ]0dZm} ukd &cJhNyD? rarh
ravsmh jyif;pGm tm;xkwfvsuf apvTwftyfaom pdwf&Sdonf jzpf aeaomoltm; rodrI
]t0dZm}aysmuf todPf ]0dZm} jzpfay:ouJhodkY (ightm;) rodrI ]t0dZm} aysmuf todPf
]0dZm} jzpfay:cJhNyD? trkdufarSmifaysmuf tvif;a&mif jzpfay:ouJhodkY (ightm;) trkdufarSmif
aysmuf tvif;a&mif jzpfay:cJhNyD/ ykPm; onfum; Muufi,fonf OcGHwGif;rS azmufcJG
xGufay:vm ouJhodkY (t0dZmOcGHrS) ig\ wwd,azmufcJG xGufay:vmjcif; jzpf\/ (3)
odkY rdefYawmfrlaomf a0&ykPm;onf jrwfpGmbk&m;tm; (pum;ukd) avQmuf\/
]]toQifa*gwronf tBuD; jzpfygay\? toQifa*gwronf tjrwf jzpfygay\? toQifa*gwr
(w&m;awmfonf) tvGefESpfoufzG,f &Sdygay\? toQifa*gwr (w&m;awmfonf) tvGef
ESpfoufzG,f &Sdygay\? toQifa*gwr Oyrmaomfum; arSmufxm;onfukd vSefbdjyouJhodkY
vnf;aumif;? zHk;vTrf;xm;onfukd zGifhvSpfjybdouJhodkY vnf;aumif;? rsufpdvnfaom oltm;
vrf;rSefukd ajymMum;bd ouJhodkY vnf;aumif;? ]]rsufpdtjrif&Sdaom olwdkYonf tqif;wdkYukd
jrifMuvdrfhrnf}} [k trkdufarSmif qDrD;wefaqmifukd aqmifjybdouJhodkY vnf;aumif; toQif
a*gwr twlomvQif toQifa*gwronf rsm;pGmaom taMumif;jzifh w&m;awmfukd jyawmf
rlygay\? toQifa*gwr xdktuREfkyfonf toQifa*gwrukd ukd;uG,f&m [l qnf;uyfyg\?
w&m;awmfukdvnf; ukd;uG,f&m [l qnf;uyfyg\? oHCmawmfukdvnf; ukd;uG,f&m [l
qnf;uyfyg\? toQifa*gwronf tuREfkyfukd ,aeYrSp toufxufqHk; (&wemokH;yg;ukd)
ukd;uG,f qnf;uyfaom Oygoum [k rSwfawmfrlyg}} [k (avQmuf\)/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
2 - oD[okwf
12/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f aqmifayguf
aom ausmif;BuD; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdkpOftcg tvGefausmfapm xif&Sm;ukefaom
vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae twlpnf;a0;ukefvsuf rsm;pGmaom taMumif;jzifh jrwfpGm
bk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;awmf\ *kPfukd ajymqdkukef\? oHCmawmf\ *kPfukd
ajymqdkukef\/ xdktcg ed*P\wynfh oD[ppfolBuD;onf xdky&dowf xdkifae\? xdktcg
oD[ppfolBuD;tm; xdkjrwfpGmbk&m;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHkaomw&m;wdkY
ukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom bk&m;jzpfayvdrfhrnf? xdkYaMumifhomvQif tvGefausmfapm
xif&Sm;ukefaom vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae twlpnf;a0;ukefvsuf rsm;pGmaom
taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;awmf\ *kPfukd ajymqdkukef\?
oHCmawmf\ *kPfukd ajymqdkukef\? igonf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHkaom

w&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom xdkjrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf&ef csOf;uyf&rl aumif;&m


\}} [k tMuHjzpf\/ xdkYaemuf oD[ppfolBuD;onf ed*Pem#ykwxHodkY csOf;uyfNyD;vQif em#\
om; ed*Ptm; ]]toQifbk&m; tuREfkyfonf &[ef;a*gwrukd zl;ajrmf&ef csOf;uyfjcif;iSg
tvkd&Sdyg\}} [k ajymqdk\/ oD[ tb,fhaMumifh oifonf jyKxdkuf\ [laom ]ud&d,0g'} t,l
&Sdvsuf rjyKxdkuf [laom ]tud&d,0g'} t,l&Sdaom &[ef;a*gwrukd zl;ajrmf&ef csOf;uyfvdkbd
oenf;? oD[ &[ef;a*gwronf rjyKxdkuf [k ]tud&d,0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfhaomiSg w&m;ukd
a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifh wynfhwdkYukd qHk;r\ [k (ajymqdk\)/
xdktcg oD[ppfolBuD;tm; jrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf&ef oGm;tHh [k tm;xkwfrIonf Nidrf;av
\/ ESpfBudrfajrmufvnf; tvGefausmfapm xif&Sm;ukefaom vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae
twlpnf;a0;ukefvsuf rsm;pGmaom taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;
awmf\ *kPfukd ajymqdkukef\? oHCmawmf\ *kPfukd ajymqdkukef\/ ESpfBudrfajrmufvnf; oD[
ppfolBuD;tm; ]]xdkjrwfpGmbk&m;onf pifppf {uef ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHk
aomw&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom bk&m; jzpfayvdrfhrnf? xdkYaMumifhomvQif
tvGefausmfapm xif&Sm;ukefaom vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae twlpnf;a0;ukef
vsuf rsm;pGmaom taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;awmf\ *kPfukd
ajymqdkukef\? oHCmawmf\ *kPfukd ajymqdkukef\? igonf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom
(tvHk;pHkaomw&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom xdkjrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf&ef csOf;uyf
&rl aumif;&m\}} [k tMuHjzpf\/ ESpfBudrfajrmufvnf; oD[ppfolBuD;onf ed*Pem#ykwxHodkY
csOf;uyfNyD;vQif em#\om; ed*Ptm; ]]toQifbk&m; tuREfkyfonf &[ef;a*gwrukd zl;ajrmf&ef
csOf;uyfjcif;iSg tvkd&Sdyg\}} [k ajymqdk\/ oD[ tb,fhaMumifh oifonf jyKxdkuf\ [k
]ud&d,0g'} t,l&Sdvsuf rjyKxdkuf [k ]tud&d, 0g'} t,l&Sdaom &[ef;a*gwrukd zl;ajrmf&ef
csOf;uyfvdkbdoenf;? oD[ &[ef;a*gwronf rjyKxdkuf[k ]tud&d,0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfhaom
iSg w&m;ukd a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifh wynfhwdkYukd qHk;r\ [k (ajymqdk\)/ ESpfBudrf
ajrmufvnf; oD[ppfolBuD;tm; jrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf&ef oGm;tHh [k tm;xkwfrIonf Nidrf;av
\/ oHk;Budrfajrmufvnf; tvGefausmfapm xif&Sm;ukefaom vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae
twl pnf;a0;ukefvsuf rsm;pGmaom taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;
awmf\ *kPfukd ajymqdkukef\? oHCmawmf\ *kPu
f kd ajymqdkukef\/ oHk;Budrfajrmufvnf; oD[
ppfolBuD;tm; ]]xdkjrwfpGmbk&m;onf pifppf {uef ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom (tvHk;pHk
aomw&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom bk&m;jzpfayvdrfhrnf? xdkYaMumifhomvQif tvGef
ausmfapm xif&Sm;ukefaom vdp0Drif;wdkYonf rif;uGef; twlae twl pnf;a0;ukefvsuf
rsm;pGmaom taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m;\ *kPfukd ajymqdkukef\? w&m;awmf\ *kPfukd ajymqdk
ukef\? oHCmawmf\ *kPfukd ajymqdkukef\/ yefMum;onfjzpfap ryefMum;onfjzpfap ed*P
wdkYonf todkY jyKEdkifukeftHhenf;? igonf ed*PwdkYukd ryefMum;bJomvQif ylaZmftxl;ukd cHawmf
rlxdkufaom (tvHk;pHkaomw&m;wdu
kY kd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom xdkjrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf
&ef csOf;uyf&rl aumif;&m\}} [k tMuHjzpf\/ xdkYaemuf oD[ppfolBuD;onf aerGef;vGJtcg
&xm;ig;&mwdkYjzifh jrwfpGmbk&m;ukd zl;ajrmf&ef a0omvDjynfrS xGufav\? ,mOfjzifh oGm;Edkif
orQaom t&yfwdkifatmif ,mOfjzifh oGm; ,mOfrS oufNyD;aomf ajcusifomvQif jrwfpGmbk&m;
xHodkY csOf;uyf &Sdcdk;vsuf wpfckaom ae&m xdkifum jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; ]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf [laom ]tud&d,0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfhaomiSg
w&m;a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k Mum;&zl;ygonf?

toQifbk&m; todkYygenf;? ]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf[laom ]tud&d,0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfh


aomiSg w&m;a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhwdkYukd qHk;r\} [k qkdaom
xdkolwdkYonf jrwfpGmbk&m; rdefYawmfrlonfh twdkif;yif ajymqdkMuonf [kwfyg\avm? jrwfpGm
bk&m;ukd r[kwfrrSefaom pum;jzifh pGyfpJG&m ra&mufbJ &Sdygukef\avm? jrwfpGmbk&m; a[m
aom w&m;ukdyif wpfqifh a[mMum;Muonf [kwfyg\avm? (jrwfpGmbk&m;\) rlv&if;pum;ESifh
(xdkolwdkY\)wpfqifhajymaom pum;onf uJh&JUzG,ftaMumif; vHk;0 uif;yg\avm? tuREfkyfwdkY
onfum; jrwfpGmbk&m;ukd pGyfpJG&ef tvkdr&SdMuyg}} [k avQmuf\/
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf [laom
]tud&d,0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk (tud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfh
om;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/
(1)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jyKxdkuf\ [laom ]ud&d,
0g'} t,l&Sd\? jyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(ud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (2)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jzwftyf\ [laom ]Oap'
0g'} t,l&Sd\? jzwfpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(Oap'0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (3)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf pufqkyfjcif;oabm &Sd\?
pufqkyfpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdk
vkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (4)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf zsufqD;wwf\? zsufqD;
pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl
ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (5)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ylyefapwwfaom tusifh
&Sd\? ylyefpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdk
vkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (6)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf y#doaEaejcif;rS uif;\?
y#doaE aejcif;rS uif;pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k
ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (7)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf oufom&mukd &Smwwf\?
oufom&mukd &SmpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd
ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\? xdkodkYaom enf;y&d,m,frsKd;onf &Sd\/ (8)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf[laom ]tud&d,
0g'} t,l&Sd\? rjyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&maom xdktaMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf ukd,fjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf}? EIwfjzifh jyKaom
raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf}? pdwfjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]raem'kpdkuf} ukd

rjyKxdkuf [k a[m\? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd rjyKxdkuf[k a[m\?


oD[ odkYaom enf;y&d,m,f tm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf rjyKxdkuf[laom ]tud&d,0g'}
t,l&Sd\? rjyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(tud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (1)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jyKxdkuf\ [laom ]ud&d,
0g'} t,l&Sd\? jyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(ud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&maom xdktaMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf ukd,fjzifh jyKaom aumif;aom tusifh ]um,okpdkuf}? EIwfjzifh jyKaom
aumif;aom tusifh ]0pDokpdkuf}? pdwfjzifh jyKaom aumif;aom tusifh ]raemokpdkuf} udk
jyKxdkuf\ [k a[m\? oD[ odkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jyKxdkuf\
[laom ]ud&d,0g'} t,l&Sd\? jyKpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(ud&d,0g') w&m;jzifhvnf; wynfh
om;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (2)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf jzwftyf\ [laom ]Oap'
0g'} t,l&Sd\? jzwfpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk(Oap'0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd
qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&maom xdktaMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf &m* a'go arm[wdkYukd jzwftyfonfukd a[m\? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom
tukodkvfw&m;wdkYukd jzwftyfonfukd a[m\? oD[ odkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;
a*gwronf jzwftyf\ [laom ]Oap'0g'} t,l&Sd\? jzwfpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdk
(Oap'0g') w&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (3)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf pufqkyfjcif; oabm&Sd\?
pufqkyfpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdk
vkdrl ajymqdkEdkif&maom xdktaMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf ukd,fjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf}? EIwfjzifh jyKaom
raumif;aom tusifh ]0pD'kpdkuf}? pdwfjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]raem'kpdkuf} rS
pufqkyf\? rsm;jym;aom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYodkY a&mufjcif;rS pufqkyf\? oD[
odkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf pufqkyfjcif; oabm&Sd\? pufqkyf
pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl
ajymqdkEdkif&m\/ (4)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf zsufqD;wwf\? zsufqD;
pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl
ajymqdkEdkif&maom xdktaMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf &m* a'go arm[ukd zsufqD;pdrfhaomiSg w&m;a[m\? rsm;jym;aom ,kwfnHh
aom tukodkvfw&m;wdkYukd zsufqD;pdrfhaomiSg w&m;a[m\? oD[ odkYaom enf;y&d,m,f
tm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf zsufqD;wwf\? zsufqD;pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifh
vnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (5)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ylyefapwwfaom oabm
&Sd\? ylyefpdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdk
vkdrl ajymqdkEdkif&maom xkdktaMumif;um; tb,fenf;/

oD[ igonf ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd ylyefapwwf\ [k a[m\? ukd,fjzifh


jyKaom raumif;aom tusifh ]um,'kpdkuf}? EIwfjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]0pD
'kpdkuf}? pdwfjzifh jyKaom raumif;aom tusifh ]raem'kpdkuf} ukd ylyefapwwf\ [k a[m\/
oD[ ylyefapwwf ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd y,fNyD;aom? (t0dZm wPSm) tjrpfukd
t<uif;rJh jzwfNyD;aom? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhJodkY jyKNyD;aom? (topf) rjzpfjcif;ukd jyKNyD;
aom? aemifwpfzef jzpfjcif;oabm r&Sdaom yk*dKvfukd udavomwdkYukd ylyefapwwfaom yk*dKvf
[l ig a[m\/ oD[ jrwfpGmbk&m;onf ylyefapwwfaom ,kwfnHhaom tukodkvfw&m;wdkYukd
y,fNyD;NyD? (t0dZmwPSm) tjrpfukd jzwfNyD;NyD? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhJodkY jyKNyD;NyD? (topf)
rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif;oabm r&SdukefNyD? oD[ odkYaom enf;y&d,m,f
tm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf ylyefapwwfaom oabm&Sd\? ylyefpdrfhaomiSg w&m;a[m\?
xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (6)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf y#doaEaejcif;rS uif;\?
y#doaEaejcif;rS uif;pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k
ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&maom taMumif;um; tb,fenf;/
oD[ aemifwpfzef y#doaEaejcif; wpfzefb0opf jzpfjcif;ukd y,fNyD;aom (t0dZm
wPSm)
tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;aom (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhJodkY jyKNyD;aom (topf) rjzpfjcif;
ukd jyKNyD;aom aemiftcg jzpfjcif; oabmr&Sdaom yk*dKvfukd y#doaEaejcif;rS uif;\ [k ig
a[m\/ oD[ jrwfpGmbk&m;onf aemifwpfzef y#doaEaejcif; b0opf jzpfjcif;ukd y,fNyD;NyD?
(t0dZm wPSm) tjrpfukd t<uif;rJh jzwfNyD;NyD? (EkwfNyD;aom) xef;yif&muJhJodkY jyKNyD;NyD? (topf)
rjzpfjcif;ukd jyKNyD;NyD? aemiftcg jzpfjcif;oabm r&SdukefNyD? oD[ odkYaom enf;y&d,m,f
tm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf y#doaEaejcif;rS uif;\? y#doaEaejcif;rS uif;pdrfhaomiSg w&m;
a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (7)
oD[ tMuifodkYaom enf;y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf oufom&mukd &Smwwf\?
oufom&mukd &pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd
ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&maom taMumif;um; tb,fenf;/
oD[ igonf jrwfaom (r*fzkdvf[laom) oufomjcif;jzifh oufom&mukd &Sm\? oufom
&mukd &pdrfhaomiSg w&m;a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\/ oD[ enf;
y&d,m,ftm;jzifh ]]&[ef;a*gwronf oufom&mukd &Sm\? oufom&mukd &pdrfhaomiSg w&m;
a[m\? xdkw&m;jzifhvnf; wynfhom;wdkYukd qHk;r\} [k ighukd ajymqdkvkdrl ajymqdkEdkif&m\/ (8)
odkY a[mawmfrlaomf oD[ppfolBuD;onf jrwfpGmbk&m;ukd ]]toQifbk&m; (w&m;awmf
onf) tvGef ESpfoufzG,f &Sdygay\? toQifbk&m; (w&m;awmfonf) tvGef ESpfoufzG,f &Sdyg
ay\/y/ jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd ,aeYrSp toufxufqHk; (&wemoHk;yg;ukd) ukd;uG,f
qnf;uyfwwfaom Oygoum [l rSwfawmfrlyg [k (avQmuf\)/
oD[ pl;prf; qifjcif jyKavmh? oifwdkYuJhodkY xif&Sm;ausmfapmaom olwdkYtm; pl;prf;
qifjcif jyKjcif;onf aumif;\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd ]]oD[ pl;prf;qifjcif jyKavmh? oifwdkYuJhodkY
xif&Sm; ausmfapmaom olwdkYtm; pl;prf;qifjcif jyKjcif;onf aumif;\}} [k rdefYawmfrl\?

pum;jzifhvnf; tuREfkyfonf jrwfpGmbk&m;tm; twdkif;xuf tvGef 0rf;ajrmufyg\? ESpfouf


yg\/ toQifbk&m; wpfyg;aom t,l&Sdaom wdwdwdkYonf tuREfkyfuJhodkYaom wynfhukd &cJhaomf
]]oD[ppfolBuD;onf igwdkY\ wynfhtjzpfodkU a&muf\}} [k ESvHk;oGif;um a0omvD wpfjynfvHk;
ukd wHcGefatmifvH pdkufaxmifukef&m\? xdkodkY jzpfygvsufvnf; jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd
]]oD[ pl;prf;qifjcif jyKavmh? oifwdkYuJhodkY xif&Sm; ausmfapmaom olwdkYtm; pl;prf; qifjcif
jyKrIonf aumif;\}} [k rdefYawmfrl\/ toQifbk&m; xdktuREfkyfonf ESpfBudrfajrmufvnf;
jrwfpGmbk&m;ukd ukd;uG,f&m [l qnf;uyfyg\? w&m;awmfukdvnf; ukd;uG,f&m [l qnf;uyf
yg\? oHCmawmfukdvnf; ukd;uG,f&m [l qnf;uyfyg\/ jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd
,aeYrSp toufxufqHk; (&wemoHk;yg;ukd) ukd;uG,f qnf;uyfwwfaom Oygoum [l
rSwfawmfrlyg [k (avQmuf\)/
oD[ &SnfpGmaom aeYnOfhywfvHk; oif\ tdrfonf ed*PwdkY\ a&wGif;ozG,f jzpfcJhaom
aMumifh uyfa&mufvmaom xdked*PwdkYtm; qGrf;vSL&rnfukd atmufarhavavmh [k (rdefYawmf
rl\)/
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd ]]oD[ &SnfpGmaom aeYnOfhywfvHk; oif\
tdrfonf ed*PwdkY\ a&wGif;ozG,f jzpfcJhaomaMumifh uyfa&mufvmaom xdked*PwdkYtm;
qGrf;vSL&rnfukd atmufarhavavmh}} [k rdefYawmfrl\? pum;jzifhvnf; tuREfkyfonf
jrwfpGmbk&m;tm; twdkif;xuf tvGef 0rf;ajrmufyg\? ESpfoufyg\/ toQifbk&m; &[ef;
a*gwronf ]]ightm; omvQif tvSLukd vSLtyf\? wpfyg;aom olwdkYtm; tvSLukd rvSLtyf?
ig\ wynfhom;wdkY tm;omvQif tvSLukd ay;vSLtyf\? wpfyg;aom olwdkY\ wynfhom;wdkYtm;
tvSLukd ray;vSLtyf/ ightm; vSLaom tvSLonfomvQif tusKd;BuD;\? wpfyg;aom olwdkYtm;
vSLaom tvSLonf tusKd;rBuD;? ig\ wynfhom;wdkYtm; vSLaom tvSLonfomvQif tusKd;BuD;
\? wpfyg;aom olwdkY\ wynfhom;wdkYtm; vSLaom tvSLonf tusKd;rBuD;}} [k a[mawmfrl\
[laom pum;ukd tuREfkyf Mum;&zl;ygonf? xdkodkY jzpfvsufvnf; jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyf
ukd ed*PwdkYvnf; ay;vSLjcif; aqmufwnfap\? toQifbk&m; pifppfaomfum; tuREfkyfwdkY
onf xdktvSLay;jcif; tcgumvukd odygukeftHh? toQifbk&m; xdktuREfkyfonf oHk;Budrfajrmuf
vnf; jrwfpGmbk&m;ukd vnf;aumif;? w&m;awmfukd vnf;aumif;? oHCmawmfukd vnf;aumif;
ukd;uG,f&m [l qnf;uyfyg\/ jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfukd ,aeYrSp toufxufqHk;
(&wemoHk;yg;ukd) ukd;uG,f qnf;uyfwwfaom Oygoum [l rSwfawmfrlyg [k (avQmuf\)/
xdktcg jrwfpGmbk&m;onf oD[ppfolBuD;tm; tpOftwdkif;aom w&m;pum;ukd a[mawmf
rl\/ onfum; tb,fenf; - 'geESifhpyfaom pum;ukdvnf;aumif;? oDvESifhpyfaom pum;
ukd vnf;aumif;? ewfjynfESifhpyfaom pum;ukd vnf;aumif;? umr*kPfwdkY\ tjypfukd vnf;
aumif;? ,kwfnHhjcif;ukd vnf;aumif;? npfnL;jcif;ukd vnf;aumif;? (umr*kPfwdkYrS) xGufajrmuf
jcif; tusKd;ukd vnf;aumif; jyawmfrl\/ jrwfpGmbk&m;onf oD[ppfolBuD; oifhavsmfaom
pdwf El;nHhaompdwf tydwftyif ]eD0&P}rS uif;aompdwf wuf<uaompdwf ,HkMunfaom pdwf
&Sdonfukd odawmfrlaomtcg jrwfpGmbk&m;wdkY\ ukd,fwdkifxw
k fazmf odjrifNyD;aom ]omrkuHodu}
w&m;a'oemawmf jzpfaom qif;&Jjcif; ]'kuopm} ukd vnf;aumif;? qif;&J jzpfaMumif;
]ork',opm} ukd vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&m ]eda&m"opm} ukd vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&m
]eda&m"}odkY a&mufaMumif;vrf; ]r*opm} ukd vnf;aumif; jyawmfrl\? rnf;npfjcif; uif;aom
jzLpifaom t0wfonf qdk;&nfukd aumif;pGm cH,louJhodkU xdkYtwl oD[ppfolBuD;tm; xdkae&m
yifvQif ]]jzpfjcif;oabm &Sdaom w&m;tvHk;pHkonf csKyfjcif; oabm&Sd\}} [k (udavom) jrL

tnpftaMu; uif;aom w&m;rsufpd ]aomwmywdr*fPf}onf jzpfay:\/ xdktcg oD[


ppfolBuD;onf w&m;ukd jrifNyD; w&m;odkY a&mufNyD; w&m;ukd odNyD; w&m;odkY ouf0ifNyD;onfjzpf
,HkrSm;jcif;ukd ul;ajrmufNyD; odkYavm odkUavm ]awG;awmjcif;} uif;NyD;onfjzpf jrwfpGmbk&m;
omoemawmf &J&ifhjcif;odkY a&mufNyD;onf bk&m;rSwpfyg; ukd;pm;xdkufol r&Sdonf jzpf
jrwfpGmbk&m;ukd ]]toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf eufjzef qGrf;bkOf;ay;&ef &[ef; oHCmESifhtwl
tuREfkyf\ qGrf;ukd vufcHawmfrlyg}} [k avQmuf\? jrwfpGmbk&m;onf qdwfqdwfaeojzifh
vufcHawmfrl\/ xdktcg oD[ppfolBuD;onf jrwfpGmbk&m;\ vufcHawmfrljcif;ukd od ae&mrS
xvsuf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;vQif tdktaojyKum zJcGgoGm;av\/
xdkYaemuf oD[ppfolBuD;onf a,musfm;wpfa,mufukd ]]tcsif; oGm;acs? tvkdvdkjzpfaom
tom;ukd odavmh}} [k qkdapcdkif;\? xdktcg oD[ppfolBuD;onf xdknOfhvGefaomtcg rdrdtdrf
rGefjrwfaom cJzG,fabmZOfukd pD&ifNyD;vQif jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; (qGrf;bkOf;ay;&ef)
tcsdefwefygNyD? qGrf;pDrHNyD;ygNyD}} [k tcsdefwefaMumif;ukd avQmufMum;ap\/ xdktcg jrwfpGmbk&m;
onf eHeuftcsdef ouFef;ukd jyif0wf oydwf ouFef;udk ,lum oD[ ppfolBuD;tdrfodkY
<uawmfrl cif;xm;aom ae&m &[ef; oHCmESifhtwl xdkifaeawmfrl\/ xdktcg rsm;pGmaom
ed*PwdkYonf a0omvDjynf vrf;rwpfckrS vrf;rwpfckodkY vnf;aumif;? vrf;qHk wpfckrS vrf;qHk
wpfckodkY vnf;aumif;? (oGm;) vufarmif;wdkYukd ajrmufukefvsuf ]],aeY oD[ ppfolBuD;onf
qlNzKd;aom (uRJ EGm; qdwf 0uf tp&Sdaom) ow0gukd owf &[ef;a*gwrtm; qGrf;vkyfauR;
\? &[ef;a*gwronf odvsuf &nfTef; owfaom xdktrJom;ukd pm;\? rdrdukd pJG
owfaom raumif;rIuHukd (&\)}} [k [pfatmf a<u;aMumfukef\/ xdktcg a,musfm;wpf
a,mufonf oD[ppfolBuD; txHodkY csOf;uyfNyD;vQif oD[ppfolBuD;\ em;&if; ]]t&Sif odyg
avmh rsm;pGmaom ed*PwdkYonf a0omvDjynf vrf;rwpfckrS vrf;r wpfckodkY vnf;aumif;?
vrf;qHkwpfckrS vrf;qHkwpfckodkY vnf;aumif; (oGm;) vufarmif;wdkYukd ajrmufukefvsuf ],aeY
oD[ppfolBuD;onf qlNzKd;aom (uRJ EGm; qdwf 0uf tp&Sdaom) ow0gukd owf &[ef;a*gwr
tm; qGrf;vkyfauR;\? &[ef;a*gwronf odvsuf &nfTef; owfaom xdktrJom;ukd pm;\?
rdrdukd pJG owfaom raumif;rIuHukd (&\)} [k [pfatmf a<u;aMumfukef\}} [k ajymMum;\/
tarmif roifhavsmfacs? xdktoQifed*PwdkYonf &SnfpGmaom aeYnOfhywfvHk; jrwfpGmbk&m;\
aus;Zl;rJhukd tvkd&Sdukef\? w&m;awmf\ aus;Zl;rJhukd tvkd&Sdukef\? oHCmawmf\ aus;Zl;rJhukd
tvkd&Sdukef\/ xdktoQifed*PwdkYonf jrwfpGmbk&m;ukd xif&Sm;r&SdbJ tcsnf;ESD; r[kwfrrSefaom
pum;jzifh pGyfpJGMuonfum; rpJEdkifMuukef? igwdkYonfum; touf [laom taMumif;aMumifh
vnf; aoapvkdaom apwemjzifh olUtoufukd rowfapukef&m}} [k (ajymqdk\)/
xkdtcg oD[ppfolBuD;onf bk&m;trSL;&Sdaom &[ef;oHCmukd rGefjrwfaom cJzG,fabmZOf
jzifh a&mifh&Jonhfwkdifatmif wm;jrpfonfhwkdifatmif rdrdukd,fwkdif vkyfauR;\? jrwfpGmbk&m;onf
qGrf;pm;NyD; oydwfrS vufukd z,fNyD;aomtcg wpfckaomae&m xkdifaeaom oD[ppfolBuD;ukd
w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;ukd) odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef)
xufoef &Tifvef;apNyD;aomf ae&mrS xum zJ<uawmfrl\/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
3 - tmZmeD,okwf
13/ &[ef;wdkY rif;\ t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom tmZmenfjrif;aumif;onf rif;tm;
xkduf\? rif;\ toHk;taqmif jzpf\? rif;\ t*Fgtpdwftykdif; [l a&wGufjcif;odkY a&muf\/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu rif;\ tmZmenfjrif;aumif;onf (1)
trdbuf tzbuf ESpfzufpvHk;rS aumif;pGm arG;zGm;\? wpfyg;aom tmZmenfjrif; aumif;wdkY
arG;zGm;&m(odEKjrpfurf;)t&yf arG;zGm;\/ (2) xkdtmZmenfjrif;tm; tpkdjzpfap tajcmufjzpfap
auR;aom tpmukd zkdz&J rMuJaprl omvQif aumif;rGefpGm pm;\/
(3) usifBuD;ukdjzpfap usifi,fukdjzpfap zdae&efaomf vnf;aumif;? zd tdyf&efaomf
vnf;aumif; pufqkyf\/ (4) pifMu,faom tavhtx&Sd\? csrf;ompGm aeavh&Sd\? wpfyg;aom
jrif;wdkYukd rxdwfvefYapwwf/ (5) xkdjrif;\ pOf;vJjcif; EGm;usifi,f aumufuJhodkY aumufjcif;
va&;aumufuJhodkY aumufjcif; xGefukdif;aumufuJhodkY aumufjcif;wdkYukd &xm;xdef;tm;
[kwfrSefonfhtwkdif; xifpGmjyKwwf\? xkdjrif;\ xkdpOf;vJrI tp&SdonfwdkYukd &xm;xdef;onf
ESdyfuGyf qHk;rjcif;iSg vkHYvjyK\/ (6) 0efukdvnf; aqmifavh&Sd\? ]]pifppf wpfyg;aom jrif;wdkY
aqmifonfjzpfap raqmifonfjzpfap t&m igonfomvQif aqmiftHh}} [k pdwfukdjzpfap\/
(7)oGm;onf&Sdaomf ajzmifhaom vrf;jzifhom oGm;\/ (8) toufxufqHk; tm;&Sd\? tm;tpGrf;
ukdvnf; jywwf\/ &[ef;wdkY rif;\ t*Fg &SpfrsKd;wdkYESifhjynfhpHkaom tmZmenfjrif;aumif;onf
rif;tm;xkduf\? rif;\ toHk;taqmifjzpf\? rif;\ t*Fgtpdwftykdif; [l a&wGufjcif;odkY
a&muf\/ &[ef;wdkY twlomvQif w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf t&yfa0;rS
aqmifvmaomfvnf; ay;vSL ylaZmf&ef xkdufwef\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef
tjrwfqHk; v,fajrjzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf
(1) oDv&Sd\? ygwdarmuoH0&oDvukd apmifhpnf; ae\? tusifh ]tmpm&} usufpm;&m
]a*gp&} ESifh jynfhpHk\? tenf;i,frQaom tjypfwdkYaomfvnf; ab;[k Iavh&Sdonf jzpf
odumyk'fwdkY aumif;pGm aqmufwnfvsuf usifh\? (2) xkd&[ef;tm; ,kwfnHhonfvnf;jzpfap
rGefjrwfonfvnf;jzpfap ay;vSLtyfaom abmZOfukd rnnf;rnL aumif;pGmomvQif oHk;aqmif
\? (3) ukd,fjzifh jyKtyfaom raumif;rI? EIwfjzifh jyKtyfaom raumif;rI? pdwfjzifh jyKtyfaom
raumif;rIrS pufqkyf\? ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYodkY a&mufjcif;rS pufqkyf\? (4)
pifMu,faom tavh&Sd\? csrf;ompGm aeavh&Sd\? wpfyg;aom &[ef;wdkYukd rxdwfvefYapwwf?
(5) xkd&[ef;\ pOf;vJjcif; EGm;usifi,f aumufuJhodkY aumufjcif; va&;aumufuJhodkY aumuf
jcif; xGefukdif;aumufuJhodkY aumufjcif;wdkYukd jrwfpGmbk&m;aomf vnf;aumif;? ynm&Sd oDwif;
oHk;azmfwdkYaomf vnf;aumif; [kwfrSefonfhtwkdif; xifpGmjyKwwf\? xkd&[ef;\ xkdpOf;vJjcif;
tp&SdonfwdkYukd jrwfpGmbk&m;onf vnf;aumif;? ynm&Sd oDwif;oHk;azmfwdkYonf vnf;aumif;
ESdyfuGyf qHk;rjcif;iSg vkHYvjyK\? (6) usifhoHk;wwf\? ]]pifppf wpfyg;aom &[ef;wdkY usifhoHk;onf
jzpfap rusifhoHk;onfjzpfap t&m igonfomvQif usifhoHk;tHh}} [k pdwfukd jzpfap\? (7)
oGm;onf&Sdaomf ajzmifhaom vrf;jzifhomvQif oGm;\/ xkdpum;&yf qkdvwHUonfum;
ajzmifhaom vrf;wnf;? ajzmifhaom vrf;onf tb,fenf;? aumif;pGm jrifjcif; ]orm'd|d}/y/
aumif;pGm wnfMunfjcif; ]ormorm"d} onfwdkYwnf;/ (8) ]]ukd,f ta& taMum tkd;rQom
<uif;aomfvnf; <uif;ap? tom; taoG;wdkYonf cef;ajcmufaomfvnf; cef;ajcmufap?

a,mufsm;wdkY\ tm;tpGrf; a,mufsm;wdkY\ 0D&d, a,mufsm;wdkY\ vkHYvjzifh a&muftyf &tyfaom


w&m;odkY ra&mufbJ r&bJ 0D&d,\ qkwf,kwf&yfwefYjcif;onf rjzpftHh}} [k xufoefaom
vkHYv&Sdonf jzpf ae\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf (t&yfa0;rS)
aqmifvmaomfvnf; ay;vSLylaZmf&ef xkdufwef\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwf
qHk; v,fajrjzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
4 - tcVKuFokwf
14/ &[ef;wdkY jrif;,kwf &SpfrsKd;wdkYukd vnf;aumif;? jrif;\ tjypf &SpfrsKd;wdkYukd vnf;aumif;?
a,mufsm;,kwf &SpfrsKd;wdkYukd vnf;aumif;? a,mufsm;\ tjypf&SpfrsKd;wdkYukd vnf;aumif; a[mtHh?
xkdw&m;ukd emMuukefavmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;Muukefavmh? a[maytHh [k (rdefYawmfrl\)/
]]toQifbk&m; aumif;ygNyD}} [k xkd&[ef;wdkYonf jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmufxm;
ukef\? jrwfpGmbk&m;onf w&m;ukd a[mawmfrl\/
&[ef;wdkY jrif;,kwf&SpfrsKd;wdkYESifh jrif;\ tjypf&SpfrsKd;wdkY[lonf tb,fwdkYenf;[lrl &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG
armif;ESiftyfonf &Sdaomf aemufodkY qkwf\? aemufbufodkY &xm;ukd vnfap\? &[ef;wdkY
avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onfum; jrif;\
yXrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf pkefuef\? &xm;bD; tuGyfukd zsufqD;\?
(&xm;OD; xm;aom) vSHwH oHk;acsmif;ukd csKd;zJh\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwf
onf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onfum; jrif;\ 'kwd,tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf &xm;oefukd aygifjzifh wGef;z,f &xm;oefukd
omvQif (a&SUajcESpfzufjzifh) vTrf;rkd; ESdrfeif;\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf
odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onfum; jrif;\ wwd,tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf vrf;r[kwfonfukd ,l\? &xm;ukd vrf;vGJatmif
jyK\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY
onfum; jrif;\ pwkwtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf a&SUukd,fukd ckefajrmuf\? a&SUajcwdkYukd ajrmufcsD

\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onf


um; jrif;\ yrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf &xm;xdef;\ pum;ukd em;raxmifbJ ESifwHukd
*krpkdufbJ ZufBuKd; oHuGif;ukd oGm;wdkYjzifh ukdufjzwf zsufqD;\? tvkd&Sd&m t&yfodkY zJoGm;\?
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onf
um; jrif;\ q|tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf a&SUodkYvnf; rwuf aemufodkYvnf; rqkwf?
xkdt&yfyifvQif wkdifikwfuJhodkY &yfwnf\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf
odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onfum; jrif;\ owrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; avmu tcsKdUaom jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd
&xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf a&SUajcwdkYukdvnf; auG; aemufajcwdkYukdvnf;
auG; xkdt&yfyifvQif ajcav;zufwdkYukd zd 0yfae\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom
jrif;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\/ &[ef;wdkY onfum; jrif;\ t|rtjypfwnf;/
&[ef;wdkY onfwdkYum; jrif;,kwf &SpfrsKd;wdkYESifh jrif;\ tjypf&SpfrsKd;wdkYwnf;/
&[ef;wdkY a,mufsm;,kwf &SpfrsKd;wdkYESifh a,mufsm;\ tjypf&SpfrsKd;wdkY [lonf tb,fwdkYenf;
[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\?
xkd&[ef;onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf ]]ratmufarhrd}} [l owd
r&jcif;jzifh ajzqkd\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qGarmif;ESif
tyfonf &Sdaomf aemufodkY qkwf aemufodkY &xm;ukd vnfapouJhodkY? &[ef;wdkY yk*Kdvfukd
xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdYk avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwfonf odkY
oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ yXrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emonf&Sdaomf ]]rkdufrJ rvdrmaom oifajymaom pum;jzifh
todkY jyK&tHhenf;? oifuyif ajymqkdtyf\ [k atmufarhbd\}} [k apm'emolukdyif jyef
ykwfcwf\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;Esiftyf
onf &Sdaomf aemufodkY ckef &xm;bD;tuGyfukd zsufqD;um? &xm;OD; xm;aom vSHwHoHk;
acsmif;ukd csKd;zJh ouJhodkY? &[ef;wdkY yk*Kdvfukd xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdkY
avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum;
a,mufsm;\ 'kwd,tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf ]]oifonf rnfaom tmywfodkY
a&muf\? oif a&S;OD;pGm ukpm;OD;avmh}} [k apm'emolukdyif tjypf wpfzefwif\? &[ef;wdkY
jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf &xm;oefukd
aygifjzifh wGef;z,f &xm;oefukdomvQif (a&SUajcESpfzufjzifh) vTrf;rkd; ESdrfeif; ouJhodkY? &[ef;wdkY
yk*Kdvfukd xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwf
onf odkY oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ wwd,tjypfwnf;/

&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;


onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf wpfyg;aom taMumif;jzifh wpfyg;aom
taMumif;ukd zHk;vTrf;\? pum;ukd tjyifodkY a&mufap\? trsufxGufjcif; pdwfqkd;jcif; rESpfouf
jcif;ukd xifpGmjyK\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESif
tyfonf&Sdaomf vrf;c&D; r[kwfonfukd ,l\? &xm;ukd vrf;vGJatmif jyKouJhodkY? &[ef;wdkY
yk*Kdvfukd xkdjrif;,kwfESifh wl\[k igqkd\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwf
onf odkY oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ pwkw tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf &Sdaomf oHCmhtv,f vufarmif;ESpfzuf
ajrmufjcif;ukd jyK\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESif
tyfonf &Sdaomf a&SUukd,fukd ckefajrm ufvsuf a&SUajcwdkYukd ajrmufcsDouJhodkY? &[ef;wdkY yk*Kdvf
ukd xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwfonf odkY
oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ yrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf oHCmh pum;ukd em;raxmifbJ apm'u
ukd *krpkdufbJ tmywf&Sdonf jzpfomvQif tvkd&Sd&m t&yfodkY zJoGm;\? &[ef;wdkY jrif;,kwf
onf ]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf &xm;xdef;\ pum;
ukd em;raxmifbJ ESifwHukd *krpkdufbJ ZufBuKd;oHuiG f;ukd oGm;wdkYjzifh ukdufjzwf zsufqD; tvkd&Sd
&m t&yfodkY zJoGm; ouJhodkY? &[ef;wdkY yk*Kdvfukd xkdjrif;,kwfESifh wl\[k igqkd\? &[ef;wdkY
avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwfonf odkY oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum;
a,mufsm;\ q|tjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf ]]igonf tmywfodkY ra&muf? igonf
tmywfroifh}} [k ESvHk;xm; qdwfqdwfaeojzifh oHCmukd nOf;qJ\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf
]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf &Sdaomf a&SUodkYvnf; rwuf
aemufodkYvnf; rqkwf? xkdt&yf yifvQif wkdifikwfozG,f &yfwnf ouJhodkY? &[ef;wdkY yk*Kdvf
ukd xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwfonf odkY
oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ owrtjypfwnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;wdkYonf &[ef;ukd tmywfjzifh apm'emukef\? xkd&[ef;
onf &[ef;wdkYu tmywfjzifh apm'emtyfonf&Sdaomf ]]toQifwdkY toQifwdkYonf tb,faMumifh
vQif tuREkfyf tvGefjyif;jypGm aMumifhMu pkdufawmfrlMuoenf;? ,ckyif tuREkfyfonf odumcs
vlxGuftHh}} [k qkd\? xkd&[ef;onf odumcs vlxGufNyD;vQif ]]toQifwdkY toQifwdkYonf
,cktcgrl ESpfoufaom pdwf&Sdonf jzpfMuygavmh}} [k qkd\? &[ef;wdkY jrif;,kwfonf
]]oGm;avmh}} [k qkd &xm;xdef;u xkd;qG armif;ESiftyfonf&Sdaomf a&SUajcwdkYukdvnf; auG;
aemufajcwdkYukdvnf; auG; xkdt&yfyifvQif ajcav;zufwdkYukd zd 0yfae ouJhodkY? &[ef;wdkY
yk*Kdvfukd xkdjrif;,kwfESifh wl\ [k igqkd\? &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom a,mufsm;,kwf
onf odkY oabmvnf; &Sd\? &[ef;wdkY onfum; a,mufsm;\ t|rtjypfwnf;/ &[ef;wdkY
onfwdkYum; a,mufsm;,kwf &SpfrsKd;wdkYESifh a,mufsm;\ tjypf&SpfrsKd;wdkY jzpfuke\
f [k (rdefYawmf
rl\)/
pwkwokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
5 - rvokwf
15/ &[ef;wdkY tnpftaMu;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY ro&Zm,fjcif;onf twwfynm\ tnpftaMu; rnf\/ &[ef;wdkY x<uvkHYv
r&Sdjcif;onf tdrf\ tnpftaMu; rnf\?
&[ef;wdkY ysif;&djcif;onf ukd,ftqif;\ tnpftaMu; rnf\/ &[ef;wdkY arhavsmhjcif;onf
(Opmukd)apmifha&Smufol\ tnpftaMu; rnf\/ &[ef;wdkY raumif;aom tusifhonf rdef;r\
tnpftaMu; rnf\?
&[ef;wdkY 0efwkdrIonf ay;vSLaom ol\ tnpftaMu;rnf\?
&[ef;wdkY ,kwfnHhukefaom tukokdvf jzpfukefaom w&m;wdkYonf avmu vnf;
aumif;? wrvGefavmu vnf;aumif; tnpftaMu; rnfukef\?
&[ef;wdkY t0dZmonf xkdqkdtyfcJhNyD;aom tnpftaMu;wdkYxuf xl;aom tnpftaMu; rnf
\? vGefuJaom tnpftaMu; rnf\/ &[ef;wdkY tnpftaMu;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k
(rdefYawmfrl\)/
twwfynmwdkYonf ro&Zm,fjcif;vQif tnpftaMu; &Sdukef\? tdrfwdkYonf x<uvkHYv
r&Sdjcif;vQif tnpftaMu; &Sdukef\? ukd,t
f qif;\ tnpf taMu;um; ysif;&djcif;wnf;?
(Opmukd)apmifha&Smufaom ol\ tnpf taMu;um; arhavsmhrIwnf;? rdef;r\ tnpftaMu;um;
raumif;aom tusifhwnf;? 0efwkdrIonf ay;vSLaomol\ tnpftaMu;wnf;? ,kwfnHhukef
aom tukokdvfw&m;wdkYonf avmu vnf;aumif;? wrvGefavmu vnf;aumif; tnpf
taMu;wdkYwnf;? t0dZmonf xkdtnpftaMu;wdkYxuf xl;aom tnpftaMu;wnf;? vGefuJaom
tnpftaMu;wnf;/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
6 - 'law,sokwf
16/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf wrefjyKvkyf oGm;&ef xkdufwef
\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf em;vnf; axmifwwf
\? jyefvnf; ajymwwf\? oif,lvnf; oif,lwwf\? rSwfvnf; rSwfwwf\? odvnf;
odwwf\? odapvnf; odapwwf\? tusKd;pD;yGg;&Sd r&Sdvnf; vdrm\? jiif;cHkjcif;ukdvnf; rjyK
wwf/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf wref jyKvkyf oGm;&ef xkdufwef
\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom om&dykMwmonf wref jyKvkyf oGm;&ef xkdufwef
\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf om&dykMwmonf em;vnf; axmif
wwf\? jyefvnf; ajymwwf\? oif,lvnf; oif,lwwf\? rSwfvnf; rSwfwwf\? odvnf;
odwwf\? odapvnf; odapwwf\? tusKd;pD;yGg;&Sd r&Sdvnf; vdrm\? jiif;cHkjcif;ukdvnf; rjyK
wwf/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom om&dykMwmonf wrefjyKvkyf oGm;&ef
xkdufwef\ [k (rdefYawmfrl\)/
tMuif&[ef;onf Murf;wrf;pGm ajymqkdwwfaom y&dowfodkY a&mufaomfvnf; rwkefrvIyf?
pum;ukdvnf; r,kwfap? owif;pum;ukdvnf; rzHk;uG,f/ ,HkrSm;jcif;uif;aom pum;ukdvnf;
ajymqkdwwf\? ar;jref;aomfvnf; trsuf rxGufwwf? xkdodkY oabm&Sdaom &[ef;onf pifppf
tm;jzifh wref jyKvkyf oGm;&ef xkdufwef\/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
7 - yXr AEeokwf
17/ &[ef;wdkY tjcif;t&m &SpfrsKd;wdkYjzifh rdef;ronf a,mufsm;ukd aESmifzGJU\/ tb,f&SpfrsKd;
wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY rdef;ronf ikda<u;jcif;jzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY rdef;ronf
jyHK;&,fjcif;jzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY rdef;ronf pum;ajymjcif;jzifh a,mufsm;ukd
aESmifzGJU\? &[ef;wdkY rdef;ronf toGiftjyif trlt&mjzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY
rdef;ronf awmrS csKd;,ltyfaom yef; opfoD;ponfjzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY rdef;r
onf teHYjzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY rdef;ronf t&omjzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\?
&[ef;wdkY rdef;ronf tawGUjzifh a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY tjcif;t&m &SpfrsKd;wdkYjzifh
rdef;ronf a,mufsm;ukd aESmifzGJU\? &[ef;wdkY zwnf; [laom tawGUjzifh aESmifzGJUtyfukef
aom xkdow0gwdkYonf jrJjrH ckdifcHhpGm aESmifzGJUtyfonfomvQif jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
8 - 'kwd, AEeokwf
18/ &[ef;wdkY tjcif;t&m &SpfrsKd;wdkYjzifh a,mufsm;onf rdef;rukd aESmifzGJU\/ tb,f&SpfrsKd;
wdkYenf;[lrl-&[ef;wdkY a,mufsm;onf ikda<u;jcif;jzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY a,mufsm;
onf jyHK;&,fjcif;jzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY a,mufsm;onf pum;ajymjcif;jzifh rdef;rukd
aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY a,mufsm;onf toGiftjyif trlt&mjzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY
a,mufsm;onf awmrS csKd;,ltyfaom yef; opfoD;ponfjzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY
a,mufsm;onf teHYjzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY a,mufsm;onf t&omjzifh rdef;rukd
aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY a,mufsm;onf tawGUjzifh rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY tjcif;t&m
&SpfrsKd;wdkYjzifh a,mufsm;onf rdef;rukd aESmifzGJU\/ &[ef;wdkY zwnf; [laom tawGUjzifh
aESmifzGJUtyfukefaom xkdow0gwdkYonf jrJjrH ckdifchHpGm aESmifzGJUtyfonfomvQif jzpfukef\ [k
(rdefYawmfrl\)/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
9 - y[m&m'okwf
19/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0&mjynf eaVkrnfaom wrmyif&if;0,f
(oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg y[m&m'tok&defonf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf kad opGm
&Sdckd;NyD;vQif wpfckaom ae&m &yfwnf\? wpfckaom ae&m &yfwnfaeaom y[m&m'
tok&deftm; jrwfpGmbk&m;onf y[m&m'tok&mwdkYonf r[mork'&m arGUavsmfMuukef\
avm[k rdefYawmfrl\/ toQifbk&m; tok&mwdkYonf r[mork'&m arGUavsmfMuygukef\ [k
(avQmuf\)/
y[m&m' r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmwdkYonf tb,fwdkY
enf;? ,if;oabmwdkYukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMu
ukefoavm [k (ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYonf &SpfrsKd;wdkY
ygwnf;/ ,if;tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYukd jrifukef jrifuek f tok&mwdkY
onf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl toQifbk&m; r[mork'&monf urf;pyf apmufeufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfh\?
tpOftwkdif; ukdif;\? tpOftwkdif; &SKdif;\? toQifbk&m; ,if;odkY r[mork'&m\ urf;pyf
apmufeufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfhjcif;? tpOftwkdif; ukdif;jcif;? tpOftwkdif; &SKdif;jcif;

onf r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom yXroabmwnf;/ ,if;oabmukd


jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'& m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m;
aemufwpfrsKd;um; r[mork'&monf wnfwHhaom oabm&Sdonf jzpf urf;ukd rvGef? toQif
bk&m; ,if;odkY r[mork'&m\ wnfwHhaom oabm&Sdonf jzpf urf;ukd rvGefjcif;onfvnf;
r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom 'kwd,oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef
jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m; aemuf
wpfrsKd;um; r[mork'&monf taoaumifykyfESifh rqufqH? r[mork'&m taoaumifykyf
&SdvQif urf;odkY vsifpGmuyfap\? ukef;odkY wifap\? toQifbk&m; ,if;odkY r[mork'&m\ tao
aumifykyfESifh rqufqHjcif;? r[mork'&m taoaumifykyf&SdvQif urf;odkY vsifpGmuyfapjcif;?
ukef;odkY wifapjcif;onfvnf; r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom wwd,oabm
wnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuyg
ukef\/ toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; **Fgjrpf ,rkHemjrpf tpd&0wDjrpf o&bljrpf r[Djrpf
[laom jrpfBuD;tm;vHk;wdkYonf r[mork'&modkY a&mufukefvwfaomf a&S; jzpfukefaom trnf
tEG,fwdkYukd pGefY ]]r[mork'&m}} [lomvQif ac:a0:jcif;odkY a&mufMuygukef\/ toQif
bk&m; ,if;odkY **Fgjrpf ,rkHemjrpf tpd&0wDjrpf o&bljrpf r[Djrpf [laom jrpfBuD;tm;vHk;wdkY
onf r[mork'&modkY a&mufukefvwfaomf a&S; jzpfukefaom trnftEG,fwdkYukd pGefY
]]r[mork'&m}} [l omvQif ac:a0:jcif;odkY a&mufMu&jcif;onfvnf; r[mork'&m\
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl; jrJjzpfaom pwkwoabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef
tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um;
avmu tvHk;pHkaom jrpfBuD; jrpfi,fwdkYonfvnf; r[mork'&modkY 0ifukef\? tvHk;pHkaom
aumif;uifrS rkd;a&tvsOfwdkYonfvnf; usukef\? xkda&aMumifh r[mork'&m\ avsmhjcif;
jynfhjcif;onf rxif&Sm;? toQifbk&m; ,if;odkY avmu tvHk;pHkaom jrpfBuD;jrpfi,fwdkYonf
vnf; r[mork'&modkY 0ifjcif;? tvHk;pHkaom aumif;uifrS rkd;a&tvsOfwdkYonfvnf; usjcif;?
xkda&aMumifh r[mork'&m\ avsmhjcif; jynfhjcif;onf rxif&Sm;jcif;onfvnf; r[mork'&m
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom yroabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef
tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um;
r[mork'&monf iefaom t&omwpfrsKd;wnf;om &Sd\? toQifbk&m; ,if;odkY r[mork'&m\
iefaom t&omwpfrsKd;wnf;om &Sdjcif;onfvnf; r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom q|oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m
tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; r[mork'&monf ykvJ jr
aMumifrsuf&GJ ckoif; ausmuf ovif; oEm aiG a&T ywjrm;eD ywjrm;ajymuf [laom
rsm;aom &wem ra&rwGufEkdifaom &wem&Sd\? ,if;odkY r[mork'&m\ ykvJ jr aMumifrsuf&GJ
ckoif; ausmufovif; oEm aiG a&T ywjrm;eD ywjrm;ajymuf [laom rsm;aom &wem
ra&rwGufEkdifaom &wem &Sdjcif;onfvnf; r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom owr oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m
tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; r[mork'&monf wdrdrnf
aom ig; wdrd*Fvrnfaomig; wdrd&yd*Fvrnfaomig; tok&me*g; *EAewf [laom ow0g
BuD;wdkY\ vnf;aumif;? ,lZem wpf&m ,lZemESpf&m ,lZemoHk;&m ,lZemav;&m ,lZemig;&m
wkdifatmif twabm BuD;rm;aom ow0gwdkY\ vnf;aumif; ae&mjzpf\? toQifbk&m; ,if;odkY
wdrdrnfaom ig; wdrd*Fvrnfaomig; wdrd&yd*Fvrnfaomig; tok&m e*g; *EAewf [laom
ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif;? ,lZem wpf&m ,lZemESpf&m ,lZemoHk;&m ,lZemav;&m ,lZem

ig;&m wkdifatmif twabmBuD;rm;aom ow0gwdkY\ vnf;aumif; ae&mjzpfjcif; onfvnf;


r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom t|roabmwnf;/ ,if;oabmukd
jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'& m tvGef arGUavsmfMuygukef\/ toQifbk&m;
r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;? ,if;oabm
wdkYukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGefarGUavsmf Muygukef\ [k
(avQmuf\)/ toQifbk&m; &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} arGUavsmfMuygukef\
avm [k (avQmuf\)/
y[m&m' &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} arGUavsmfMuygukef\ [k (rdefYawmf
rl\)/
toQifbk&m; &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tb,fodkYaom tHhzG,fjzpfaom
rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmukd jrifukef jrifukef arGUavsmfMuygukefoenf; [k (avQmuf\)/
y[m&m' "r0de, ]omoemawmf} &SpfrsKd;aom tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom
oabmwdkYonf &Sdukef\? ,if;oabmwdkYukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de,
]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/ &SpfrsKd;wdkYum; tb,fwdkYenf;[lrl - y[m&m'
r[mork'&monf urf;pyf apmufeufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfhonf tpOftwkdif;
ukdif;onf tpOftwkdif; &SKdif;onf jzpfouJhodkY? twlyif "r0de, ]omoemawmf}
odumpOf&Sd\? vkyfief;pOf&Sd\? usifhpOf&Sd\? tpomvQif t&[wzkdvfukd xkd;xGif; odonf
r[kwf? y[m&m' ,if;odkY "r0de, ]omoemawmf}\ odumpOf&Sdjcif;? vkyfief;pOf&Sdjcif;?
usifhpOf&Sdjcif;? tpomvQif t&[wzkdvfukd xkd;xGif; rod&jcif;onf "r0de, ]omoem
awmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom yXr oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef
&[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' r[m
ork'&monf wnfwHhaom oabm&Sdonf jzpf urf;ukd rvGefouJhodkY? twlyif igonf
wynfhwdkYtwGuf ynwfxm;aom odumyk'fukd ig\ wynfhwdkYonf touf [laom taMumif;
aMumifhaomfvnf; rusL;ausmfukef? y[m&m' ,if;odkY wynfhwdkYtwGuf ig ynwfxm;aom
odumyk'fukd ig\ wynfhwdkYonf touf[laom taMumif;aMumifhaomfvnf; rusL;ausmfjcif;
onfvnf; "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom 'kwd, oabm
wnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef
arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' r[mork'&monf taoaumifykyfESifh rqufqH? r[mork'&m
taoaumifykyf&SdvQif urf;odkY vsifpGm uyfapouJhodkY ukef;odkY wifapouJhodkY? twlyif
,kwfnHhaom tusifh&Sdaom? rpifMu,fonfjzpf ,HkrSm; awG;awmzG,f tusifh&Sdaom? trIukd
zHk;uG,faom? &[ef; r[kwfbJ &[ef;[k 0efcHaom? jrwfaom tusifhukd rusifhbJ jrwfaom
tusifhukd usifh\ [k 0efcHaom? twGif;ykyfaom? udavom rkd;pGwfaom? trIdufozG,f jzpfaom?
oDvr&Sdaom xkdyk*KdvfESifh oHCmonf rqufqH? pnf;a0; xkdyk*Kdvfukd vsifpGmESifxkwf\?
xkdyk*Kdvfonf oHCmhtv,f xkdifaeaomfvnf; pifppftm;jzifh oHCmrS a0;\? oHCmonf
vnf; xkdyk*KdvfESifh a0;\? y[m&m' ,if;odkY ,kwfnHhaom tusifh&aSd om? rpifMu,fonf jzpf
,HkrSm; awG;awmzG,f tusifh&Sdaom? trIukd zHk;uG,faom? &[ef; r[kwfbJ &[ef;[k 0efcHaom?
jrwfaom tusifhukd rusifhbJ jrwfaom tusifhukd usifh\[k 0efcHaom? twGif;ykyfaom?
udavom rkd;pGwfaom? trIdufozG,f jzpfaom? oDvr&Sdaom xkdyk*KdvfESifh oHCm\ rqufqH
jcif;? pnf;a0; xkdyk*Kdvfukd vsifpGmESifxkwfjcif;? xkdyk*Kdvfonf oHCmhtv,f xkdifaeaomf
vnf; pifppftm;jzifh oHCmrS a0;jcif;? oHCmonfvnf; xkdyk*KdvfESifh a0;jcif;onfvnf;

"r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom wwd, oabmwnf;/


,if;tHhzG,f jzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r
0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' **Fgjrpf ,rkemjrpf tpd&0wDjrpf
o&bljrpf r[Djrpf[laom jrpfBuD; tm;vHk;wdkYonf r[mork'&modkY a&mufukefvwfaomf a&S;
jzpfukefaom trnftEG,fwdkYukd pGefYMu&ukef ]]r[mork'&m[lomvQif a&wGufjcif;odkY
a&mufMu&ukef ouJhodkY? twlyif rif;? ykPm;? ukefonf? olqif;&J [laom trsKd;av;yg;wdkY
onf jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY
a&mufukefvwfaomf a&S; jzpfukefaom trnf tEG,fwdkYukd pGefYMuukef ]]omuD0ifrif;om;
bk&m;om;awmf &[ef;wdkY}} [lomvQif a&wGufjcif;odkY a&mufukef\/ y[m&m' ,if;odkY rif;?
ykPm;? ukefonf? olqif;&J [laom trsKd;av;yg;wdkY jrwfpGmbk&m; a[mawmfrlaom "r0de,
]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY a&mufukefvwfaomf a&S; jzpfukefaom trnf
tEG,fwdkYukd pGefY ]]omuD0ifrif;om; bk&m; om;awmf &[ef;wdkY}}[lomvQif a&wGufjcif;odkY
a&mufjcif;onfvnf; "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom pwkw
oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifuke
f &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf}
tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' avmu tvHk;pHkaom jrpfBuD; jrpfi,fwdkYonf r[m
ork'&modkY 0ifukef\? tvHk;pHkaom aumif;uifrS rkd;a& tvsOfwdkYonfvnf; usukef\? xkda&
aMumifh r[mork'&m\ avsmhjcif; jynfhjcif;onf rxif&Sm; ouJhodkY? twlyif rsm;pGmaom
&[ef;wdkYonf cEmr<uif; usefaom tNidrf;"mwfjzifh Nidrf;ukef\? xkdNidrf;jcif;jzifh tNidrf;(edAmef)
"mwf\ avsmhjcif; jynfhjcif;onf rxif&Sm;? y[m&m' ,if;odkY &[ef;rsm;pGmwdkY cEm
r<uif;usefaom tNidrf;"mwfjzifh Nidrf;jcif;? xkdNidrf;jcif;jzifh tNidrf;"mwf (edAmef)\ avsmhrI jynfhrI
rxif&Sm;jcif;onfvnf; "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
yroabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf}
tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' r[mork'&monf iefaom t&omwpfrsKd;wnf;om
&SdouJhodkY? twlyif "r0de, ]omoemawmf} onf vGwfajrmufrI ]0drkwd} t&om wpfrsKd;
wnf;om &Sd\? y[m&m' ,if;odkY "r0de, ]omoemawmf}\ vGwfajrmufrI t&omwpfrsKd;
wnf;om &Sdjcif;onfvnf; "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
q|oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf}
tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' r[mork'&monf ykvJ jr aMumifrsuf&GJ ckoif;
ausmufovif; oEm aiG a&T ywjrm;eD ywjrm;ajymuf [laom rsm;aom &wem ra&rwGuf
Ekdifaom &wem &SdouJhodkY? twlyif "r0de, ]omoemawmf} onf ]owdy|mefav;yg;
ory"mefav;yg; 'dyg'fav;yg; a`Eig;yg; Akdvfig;yg; aAmZifckepfyg; t*Fg&Spfyg;&Sdaom
t&d,mr*f [laom rsm;aom &wem ra& rwGufEkdifaom &wem&Sd\? y[m&m' ,if;odkY
"r0de, ]omoemawmf}\ owdy|mefav;yg;/y/ t*Fg&Spfyg;&Sdaom t&d,mr*fwnf; [laom
rsm;jym;aom ra&rwGufEkdifaom &wem&Sdjcif;onf "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,f
jzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom owroabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkY
onf "r0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' r[mork'&monf
wdrdrnfaomig; wdrd*Fvrnfaomig; wdrd&yd*Fvrnfaomig; tok&m e*g; *EAewf [laom
ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif;? ,lZemwpf&m ,lZemESpf&m ,lZem oHk;&m ,lZem av;&m
,lZemig;&m wkdifatmif twabmBuD;rm;aom ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif; ae&m jzpfouJhodkY?
twlyif "r0de, ]omoemawmf}onf aomwmyefyk*Kdvf aomwmywd zkdvfukd rsufarSmuf
jyK&ef usifhqJyk*Kdvf? ou'g*grfyk*Kdvf ou'g*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? tem*grf

yk*Kdvf tem*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? &[Emyk*Kdvf t&[wzkdvfukd rsufarSmuf


jyK&ef usifhqJyk*Kdvf [laom BuD;jrwfaom ow0gwdkY\ ae&m jzpf\/ y[m&m' ,if;odkY
"r0de, ]omoemawmf}\ aomwmyefyk*Kdvf aomwmywdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJ
yk*Kdvf? ou'g*grfyk*Kdvf ou'g*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? tem*grfyk*Kdvf
tem*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? &[Emyk*Kdvf t&[wzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef
usifhqJyk*Kdvf [laom BuD;jrwfaom ow0gwdkY\ ae&mjzpfjcif;onf "r0de, ]omoemawmf}
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom t|roabmwnf;/ ,if;oabmwdkYukd jrifukef jrifukef
&[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/ y[m&m' "r0de,
]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmwdkYum; &SpfrsKd;wdkYwnf;/
,if;oabmukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef
arGUavsmfMuukef\ [k rdefYawmfrl\/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 22 -- rr[
[mm00**f f ======
10 - Oaygoxokwf
20/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf ykAmHkausmif; rd*g&rmwm 0domcg\
jymom'f (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg OykofaeY &[ef; oHCm tjcH&Hvsuf xkdifaeawmf
rl\? xkdtcg toQiftmeEmonf nOfheufonfjzpf yXr,mrfvGefvwfaomf ae&mrS xum
vuf0J wpfzuf ycHk;xuf {uoDukd pr,fwif jrwfpGmbk&m;&Sd&modkY vuftkyfcsDvsuf toQifbk&m; nOfheufygNyD? yXr,mrf vGefygNyD? &[ef;oHCmonf MumjrifhpGm xkdifae&yg\?
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYtm; ygwdarmufukd jyawmfrlyg}} [k avQmuf\/ odkY
avQmufaomf jrwfpGmbk&m;onf qdwfqdwf aeawmfrl\? ESpfBudrfajrmufvnf; toQiftmeEm
onf nOfheufonf jzpf rZdr,mrf vGefvwfaomf ae&mrSxum vuf0Jwpfzuf ycHk;xuf
{uoDukd pr,fwif jrwfpGmbk&m;&Sd&modkY vuftkyfcsDvsuf - ]]toQifbk&m; nOfheufygNyD?
rZdr,mrf vGefygNyD? &[ef; oHCmonf MumjrifhpGm xkdifae&yg\? toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf
&[ef;wdkYtm; ygwdarmufukd jyawmfrlyg}} [k avQmuf\/ ESpfBudrfajrmufvnf; jrwfpGmbk&m;onf
qdwfqdwf aeawmfrl\? oHk;Budrfajrmufvnf; toQiftmeEmonf nOfheufonf jzpf ypdr,mrf
vGefvwfaomf tkPfwuf onfjzpf nOfhonf ESpfoufzG,f rsufESm&Sdvwfaomf ae&mrS xum
vuf0Jwpfzuf ycHk;xuf {uoDukd pr,fwif jrwfpGmbk&m;&Sd&modkY vuftkyfcsDvsuf toQifbk&m; nOfheufygNyD? ypdr,mrf vGefygNyD? tkPfwufygNyD? nOfhonf ESpfoufzG,f rsufESm
&SdygNyD? &[ef; oHCmonf MumjrifhpGm xkdifae&yg\? toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkY
tm; ygwdarmufukd jyawmfrlyg}} [k avQmuf\/ tmeEm y&dowfonf rpifMu,f [k (rdefYawmf
rl\)/
xkdtcg ]]jrwfpGmbk&m;u tb,folukd &nf tmeEm y&dowfonf rpifMu,f}} [k
rdefYawmf rloenf;[l toQifr[marm*vmeftm; tMuHjzpf\? xkdaemuf toQifr[m

arm*vmefonf &[ef;oHCm tvHk;pHk\ pdwfukd rdr\


d pdwfjzifh ykdif;jcm; ESvHk;oGif;awmfrl\/
xdkYaemuf toQifr[marm*vmefonf ,kwfnHhaom tusifh&Sdaom? rpifMu,fonf jzpf ,HkrSm;
awG;awmzG,f tusifh&Sdaom? trIukd zHk;uG,faom? &[ef;r[kwfbJ &[ef; [k 0efcHaom?
jrwfaom tusifhukd rusifhbJ jrwfaom tusifhukd usifh\[k 0efcHaom? twGif;ykyfaom?
udavom rkd;pGwfaom? trIdufozG,f jzpfaom? &[ef; oHCm tv,f xkdifaeaom? oDv
r&Sdaom ]'kDv} yk*Kdvfukd jrif ae&mrS xNyD;vQif xkdyk*KdvfxHodkY csOf;uyfvsuf ]]ighoQif
xavmh? jrwfpGmbk&m;onf oifhukd jrif\? oifhtm; &[ef;wdkYESifh twlwuG aygif;oif;rI r&Sd [k}}
qkdaomfvnf; xkdyk*Kdvfonf qdwfqdwfae\/
ESpfBudrfajrmufvnf; toQifr[marm*vmefonf xkdyk*Kdvfukd ]]ighoQif xavmh? jrwfpGmbk&m;
onf oifhukd jrif\? oifhtm; &[ef;wdkYESifh twlwuG aygif;oif;rIr&Sd}} [k qkdaomfvnf;
xkdyk*Kdvfonf qdwfqdwfae\? oHk;Budrfajrmufvnf; toQifr[marm*vmefonf xkdyk*Kdvfukd
]]ighoQif xavmh? jrwfpGmbk&m;onf oifhukd jrif\? oifhtm; &[ef;wdkYESifh twlwuG aygif;oif;rI
r&Sd}} [k qkdaomfvnf; xkdyk*Kdvfonf qdwq
f dwfae\/ xkdtcg toQifr[marm*vmefonf
xkdyk*Kdvfukd vufarmif; ukdifvsuf wHcg;rkcfrS tjyifodkY xGufapNyD;vQif rif;wkyfi,f rif;wkyfBuD;
ukd vQKd jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyfum toQifbk&m; tuREkfyfonf xkdyk*Kdvfukd xGufap
tyfygNyD? y&dowfonf pifMu,fygNyD? toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYtm; ygwdarmuf
ukd jyawmfrlyg}} [k avQmuf\/ arm*vmef tHhzG,fjzpf\? arm*vmef rjzpfzl;jrJ jzpf\? xkdr*fzkdvf
rS tcsnf;tESD;jzpfaom a,mufsm;onf vufarmif;ukd ukdifonfh wkdifatmifaomfvnf; qkdif;iHhbd
\ [k rdefYawmfrl\/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd &[ef;wdkY ,cktcg oifwdkYonfyifvQif Oykof
jyKMuukefavmh? ygwdarmuf jyMuukefavmh? &[ef;wdYk igonf ,aeYrS tpjyK Oykof rjyKawmhtHh?
ygwdarmuf rjyawmhtHh? rpifMu,faom y&dowf jrwfpGmbk&m;\ ygwdarmufjy&maom
taMumif;t&monf rjzpfEkdifay/
&[ef;wdkY r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYonf &SpfrsKd;wdkY
wnf;? ,if;tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYukd jrifukef jrifukef tok&mwdkYonf
r[mork'&m tvGefarGUavsmfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY r[mork'&monf urf;pyf apmufeufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfh\?
tpOftwkdif; ukdif;\? tpOftwkdif; &SKdif;\? &[ef;wdkY ,if;odkY r[mork'&m\ urf;pyf apmuf
eufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfhjcif;? tpOftwkdif; ukdif;jcif;? tpOftwkdif; &SKdif;jcif;onf
r[mork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom yXroabmwnf;/ ,if;oabmwdkYukd jrifukef
jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'& m tvGef arGUavsmfMuukef\/y/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; r[mork'&monf wdrdrnfaomig; wdrd*Fvrnfaomig;
wdrd&yd*Fvrnfaomig; tok&m e*g; *EAewf [laom ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif;? ,lZem
wpf&m/y/ ,lZemig;&m wkdifatmif twabmBuD;rm;aom ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif; ae&m
jzpf\? &[ef;wdkY ,if;odkY r[mork'&monf wdrdrnfaomig; wdrd*Fvrnfaomig; wdrd&yd*Fv
rnfaomig; tok&m e*g; *EAewf [laom ow0gBuD;wdkY\ vnf;aumif; ,lZemwpf&m/y/
,lZemig;&mwkdifatmif twabmBuD;rm;aom ow0gwdkY\ vnf;aumif; ae&mjzpfjcif;onf
r[m\ork'&m tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom t|roabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef
jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuukef\/ &[ef;wdkY r[mork'&m

tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabmwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;? ,if;oabmwdkYukd jrifukef


jrifukef tok&mwdkYonf r[mork'&m tvGef arGUavsmfMuukef\/ &[ef;wdkY twlyif
"r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYonf &Sdukef\/
,if;oabm&SpfrsKd;wdkYukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef
arGUavsmfMuukef\/ tb,f &SpfrsKd;wdkYenf; [lrl &[ef;wdkY r[mork'&monf urf;pyf apmufeufonf r[kwfrl tpOftwkdif; edrfhonf
tpOftwkdif; ukdif;onf tpOftwkdif; &SKdif;onf jzpfouJhodkY? twlyif ("r0de,) omoem
awmf odumpOf&Sd\? vkyfief;pOf &Sd\? usifhpOf&Sd\? tpomvQif t&[wzkdvfukd xkd;xGif;
odonf r[kwf? &[ef;wdkY ,if;odkY "r0de, ]omoemawmf}\ odumpOf&Sdjcif;? vkyfief;pOf
&Sdjcif;? usifhpOf&Sdjcif; tp omvQif t&[wzkdvfukd xkd;xGif; rodjcif;onf "r0de,
]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom yXroabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef
jrifukef &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\/y/ &[ef;wdkY
r[mork'&monf wdrdrnfaomig; wdrd*Fvrnfaomig; wdrd&yd*Fvrnfaomig; tok&m e*g;
*EAewfwdkY\ vnf;aumif;? ,lZemwpf&m ,lZemESpf&m ,lZemoHk;&m ,lZemav;&m ,lZem
ig;&m wkdifatmif twabmBuD;rm;aom ow0gwdkY\ vnf;aumif; ae&m jzpfouJhodkY? twl
yif "r0de, ]omoemawmf} onf aomwmyefyk*K dvf aomwmywdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef
usifhqJyk*Kdvf? ou'g*grfyk*Kdvf ou'g*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? tem*grfyk*Kdvf
tem*grdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf? &[Emyk*Kdvf t&[wzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef
usifhqJyk*Kdvf [laom BuD;jrwfaom ow0gwdkY\ ae&mjzpf\/ &[ef;wdkY ,if;odkY "r0de,
]omoemawmf}\ aomwmyefyk*Kdvf aomwmywdzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf/y/
&[Emyk*Kdvf t&[wzkdvfukd rsufarSmufjyK&ef usifhqJyk*Kdvf [laom BuD;jrwfaom ow0gwdkY\
ae&mjzpfjcif;onf "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom t|r
oabmwnf;/ ,if;oabmukd jrifukef jrifuke
f &[ef;wdkYonf "r0de, ]omoemawmf}
tvGef arGUavsmfMuukef\/ &[ef;wdkY "r0de, ]omoemawmf} tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom oabmwdkYum; &SpfrsKd;wdkYwnf;/ ,if;oabmwdkYukd jrifukef jrifukef &[ef;wdkYonf
"r0de, ]omoemawmf} tvGef arGUavsmfMuukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
ESpfckajrmuf r[m0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
1 - yXr O*okwf
21/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymm'f aqmifayguf
aom ausmif;BuD; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\? xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd ]]&[ef;wdkY
a0omvDjynfom; O*ol<u,fukd tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\
[k rSwfukefavmh}} [l pum;ukd rdefYawmfrl\? jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl
ae&mrS xNyD;vQif ausmif;odkY 0ifawmfrl\/
xkdtcg &[ef;wpfyg;onf eHeuftcsdef ouFef;ukd jyif0wf oydwf ouFef;ukd ,lNyD;vQif
a0omvDjynfom; O*ol<u,f\ tdrfodkY csOf;uyfNyD;aomf cif;xm;aomae&m xkdifae\/ xkdtcg
a0omvDjynfom; O*ol<u,fonf xkd&[ef;ukd &Sdckd;NyD;vQif wpfckaomae&m xkdifae\?
xkd&[ef;onf wpfckaom ae&m xkdifaeaom a0omvDjynfom; O*ol<u,ftm; - ol<u,f
oifonf tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\[l jrwfpGmbk&m;
rdefYawmfrl\? ol<u,f oifhukd tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm &SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k
jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrlonfh oabm &SpfrsKd;wdkYum; tb,fwdkYenf; [k ar;\/ toQifbk&m;
]]tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom tb,f oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\}} [k jrwfpGmbk&m;
rdefYMum;awmf rlonfukdrl tuREkfyf rodyg? toQifbk&m; (pifppfaomfum;) tuREkfyftm; tHhzG,f
jzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom tMuif oabm&SpfrsKd;wdkYonf &Sdygukef\? tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom xkdoabm &SpfrsKd;wdkYukd emawmfrlavmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;awmfrlavmh? avQmufygtHh
[k qdk\/ ]]aumif;NyD ol<u,f}} [l xkd&[ef;onf a0omvDjynfom; O*ol<u,ftm; 0efcH\?
a0omvDjynfom; O*ol<u,fonf pum;ukd avQmuf\? toQifbk&m; tuREkfyfonf tMuif
tcg jrwfpGmbk&m;ukd a&S;OD;pGm ta0;rSvQif jrif&\? toQifbk&m; jrifonfESifh wpfNyKdifeuf
omvQif tuREkfyf\ pdwfonf jrwfpGmbk&m;tm; MunfnKdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyftm;
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom yXr oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; xkdtuREkfyfonf
MunfnKdaom pdwf&Sdonfjzpf jrwfpGmbk&m;odkY qnf;uyfyg\? xkdtuREkfyftm; jrwfpGmbk&m;
onf tpOftwkdif;aom w&m;pum;ukd a[mawmfrl\? onfum; tb,fenf;? 'geESifh
pyfaom pum;ukd vnf;aumif;? oDvESifhpyfaom pum;ukd vnf;aumif;? ewfjynfESifh pyfaom
pum;ukd vnf;aumif;? umr*kPfwdkY\ tjypfukd vnf;aumif;? ,kwfnHhjcif;ukd vnf;aumif;?
npfnL;jcif;ukd vnf;aumif;? (umr*kPfwdkYrS) xGufajrmufjcif; tusKd;ukd vnf;aumif; jyawmfrl
\? jrwfpGmbk&m;onf wynfhawmfukd oifhavsmfaom pdwf El;nHhaompdwf tydwftyif ]eD0&P}
rS uif;aompdwf wuf<uaompdwf ,HkMunfaom pdwf&Sdonfukd odawmfrlaomtcg jrwfpGmbk&m;
wdkY\ ukd,fwkdif xkwfazmf odjrifNyD;aom ]omrkuHodu} w&m;a'oemawmf jzpfaom qif;&Jjcif;
]'kuopm} ukd vnf;aumif;? qif;&JjzpfaMumif; ]ork',opm} ukd vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&m
]eda&m"opm} ukd vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&modkY a&mufaMumif;vrf; ]r*opm}ukd vnf;aumif;
jyawmfrlyg\? rnf;npfjcif; uif;aom jzLpifaom t0wfonf qkd;&nfukd aumif;pGm cH,l
ouJhodkY wynfhawmftm; xkdae&myifvQif ]]jzpfjcif; oabm&Sdaom w&m;tvHk;pHkonf csKyfjcif;
oabm&Sd\}} [k udavomjrL tnpftaMu; uif;aom w&m;rsufpd ]aomwmywdr*fPf}
onf jzpfay:yg\? toQifbk&m; xkdwynfhawmfonf w&m;ukd jrifNyD;onf w&m;odkY a&mufNyD;
onf w&m;ukd odNyD;onf jzpf w&m;odkY ouf0ifNyD;onf ,HkrSm;jcif;ukd ul;ajrmufNyD;onf

odkYavm odkYavm awG;awmjcif; uif;NyD;onf jzpf jrwfpGmbk&m; omoem &J&ifhjcif;odkY


a&mufNyD;onf bk&m;rSwpfyg; ukd;pm;xkdufol rdSonf jzpf xkdae&myifvQif jrwfpGmbk&m;ukd
vnf;aumif;? w&m;awmfukd vnf;aumif;? oHCmawmfukd vnf;aumif; ukd;uG,f&m [l
qnf;uyfygNyD? jA[p&d, odumyk'fvQif ig;ckajrmuf&Sdaom odumyk'fwdkYukd aqmufwnfygNyD?
toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom 'kwd, oabmonf &Sdyg\/
toQifbk&m; xkdtuREkfyftm; ukrm&D&G,f (Eke,fysKdjrpfukefaom) r,m;av;a,mufwdkYonf
&Sdygukef\? toQifbk&m; xkdtcg tuREkfyfonf xkdr,m;wdkYxHodkY csOf;uyf xkdr,m;wdkYukd ]]ESrwdkY
igonfum; jA[p&d,odumyk'fvQif ig;ckajrmuf&Sdaom odumyk'fwdkYukd aumif;pGm aqmufwnf
tyfukef\? tvkd&Sdaom ESronf tdrfyifvQif pnf;pdrfOpmwdkYukdvnf; oHk;aqmifcHpm;avmh?
aumif;rI ukokdvfwdkYukdvnf; jyKavmh? rdrdwdk\
Y taqGtrsKd;wdkY tdrfodkYaomfvnf; oGm;avmh?
a,mufsm;wpfyg;ukd tvkd&Sdonfjzpfrl tb,fa,mufsm;tm; oifwdkYukd ay;&tHhenf;}} [k pum;
ukd qkd\? toQifbk&m; odkYqkdaomf r,m;BuD;onf tuREkfyfukd ]]t&Sif rnfaom a,mufsm;
tm; tuREkfyfukd ay;ygavmh}} [k qkd\? toQifbk&m; xkdtcg tuREkfyfonf xkda,mufsm;ukd
ac:apNyD; vuf0Jvufjzifh r,m;ukd ukdif vuf,mvufjzifh a&u&m;ukd ukdifNyD;vQif
xkda,mufsm;tm; pGefYyg\? toQifbk&m; tuREkfyfonf ukrm&D&G,f (Eke,fysKdjrpfaom) r,m;ukd
pGefYonf&Sdaomf pdwfazmufjyefjcif;ukd rodyg? toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfz;l jrJ
jzpfaom wwd, oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyf\ trsKd;tdrf &Sdukefaom
pnf;pdrfOpmwdkYudk vnf;aumif;aom oabm&Sdukefaom oDv0Eyk*KdvfwdkYESifh rcGJjcm;tyfukef/
toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom pwkwoabmonf &Sdyg\/
toQifbk&m; tuREkfyfonf &[ef;odkY qnf;uyfcJhrl dkaopGmomvQif qnf;uyfyg\? rdkrao
rqnf;uyfyg/ toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom yr oabm
onf &Sdyg\/ toQifbk&m; xkdtoQifonf tuREkfyftm; w&m;a[mcJhrl dkaopGmomvQif w&m;
em\? rdkrao remyg? tuREkfyftm; xkdtoQifonf w&m;ra[mcJhrl tuREkfyfonf xkdtoQif
tm; w&m;a[myg\/ toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom q|
oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfudk ewfwdkY csOf;uyf ]]ol<u,f jrwfpGmbk&m;onf
w&m;udk aumif;pGm a[mawmfrl\}} [k ajymMum;ukef\? toQifbk&m; odkY ajymMum;onf
&Sdaomf ]]oif ewfwdkYu odkY ajymukefonf jzpfap rajymukefonf jzpfap pifppfaomfum;
jrwfpGmbk&m;onf w&m;udk aumif;pGm a[mawmfrl\}} [k xkdewfwdkYudk tuREkfyf odkY ajymqdkyg
\? odkY qdkjcif;onf tHhzG,fr[kwfyg? toQifbk&m; ighxHodkY ewfwdkY csOf;uyfukef\? igonf
vnf; ewfwdkYESifhtwlwuG pum; ajymqdk&\ [k ewfwdkY csOf;uyfvmjcif; ewfwdkYESifh twlwuG
pum; ajym&jcif; [laom taMumif;aMumifh pdwf\ wuf<urIudk rodpzl;yg/ toQifbk&m;
tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom owroabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m;
tuREkfyfonf jrwfpGmbk&m; a[mawmfrltyfaom atmufydkif; oHa,mZOfig;rsKd;wdkYwGif rdrd
ry,ftyfao;aom wpfpHkwpfckaom oHa,mZOfudkrQ rawGUjrifyg/ toQifbk&m; tuREkfyftm;
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom t|roabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tHhzG,fjzpfaom
rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkY &Sdygukef\? ]]tHhzG,f jzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfukefaom
tb,foabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\}} [k jrwfpGmbk&m; rdefYMum; awmfrlonfudkrlum; tuREkfyf
rodyg[k (avQmuf\)/
xkdtcg xkd&[ef;onf a0omvDjynfom; O*ol<u,f\ tdrfrS qGrf;udk cH,lNyD;vQif ae&mrS
x zJoGm;\? xkdtcg xkd&[ef;onf qGrf;pm;NyD;aemuf qGrf;cH&mrS zJcJhNyD;aomf jrwfpGmbk&m;
xHodkY csOf;uyf &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom t&yf xkdifaevsuf a0omvDjynfom; O*ol<u,fESifh

twlwuG ajymqdkcJhorQ pum; tvHk;pHkudk jrwfpGmbk&m;tm; avQmufMum;\/ &[ef;aumif;\


aumif;\? aumif;pGm ajymMum;vdkolonf a0omvDjynfom; O*ol<u,f ajymMum;onfhtwkdif;
ajymMum;&m\? &[ef; a0omvDjynfom; O*ol<u,fudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
oabm&SpfrsKd;wdkYESifhyifvQif jynfhpHk\ [k igqdk\/ &[ef; a0omvDjynfom; O*ol<u,fudk
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifhjynfhpHk\ [k rSwfavavmh [k (rdefYawmf
rl\)/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
2 - 'kwd, O*okwf
22/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf 0ZDwkdif; [wd&Gm (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg
jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd ]]&[ef;wdkY [wd&Gmom; O*ol<u,fudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k rSwfukefavmh}} [l rdefYawmfrl\/ jrwfpGmbk&m;onf
pum;udk rdefYawmfrl ae&mrS xNyD;vQif ausmif;odkY 0ifawmfrl\/ xdktcg &[ef;wpfyg;onf
eHeuftcsdef ouFef;udk jyif0wf oydwf ouFef;udk ,lNyD;vQif [wd&Gmom; O*ol<u,f\
tdrfodkY csOf;uyfNyD;aomf cif;xm;aom ae&m xkdifae\? xkdtcg xkd[wd&Gmom; O*ol<u,fonf
xkd&[ef;udk &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaomae&m xkdifae\? xkd&[ef;onf wpfckaom ae&m xkdifae
aom [wd&Gmom; O*ol<u,ftm; - ]]ol<u,f oifonf tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [l jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrl\? ol<u,f oifhudk tHhzG,fjzpf
aom rjzpfzl;jrJjzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\} [k jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrlonfh
oabm &SpfrsKd;wdkYum; tb,fwdkYenf; [k ar;\/ toQifbk&m; ]]tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom tb,f oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmf rlonfudkrl}}
tuREkfyf rodyg? toQifbk&m; pifppfaomfum; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
tMuif oabm&SpfrsKd;wdkYonf &Sdygukef\? tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom xkdoabm&SpfrsKd;wdkY
udk emawmfrlavmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;awmfrlavmh? avQmufygtHh [k (qdk\)/
]]aumif;NyD ol<u,f}} [l xkd&[ef;onf [wd&Gmom; O*ol<u,ftm; 0efcH\? [wd&Gmom;
O*ol<u,fonf pum;udk avQmuf\ - ]]toQifbk&m; tuREkfyfonf uHhaumfawm vSnfhvnf
aysmfyg;aepOf jrwfpGmbk&m;udk a&S;OD;pGm ta0;rS jrif&\? toQifbk&m; jrifonfESifh wpfNydKifeuf
omvQif tuREkfyf\ pdwfonf jrwfpGmbk&m;tm; MunfdKyg\? aot&uf rl;,pfjcif;onfvnf;
ajyaysmufyg\/ toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom yXroabm
onf &Sdyg\/ toQifbk&m; xkdtuREfkyfonf MunfndKaom pdwf&Sdonf jzpf jrwfpGmbk&m;udk
qnf;uyfyg\? xkdtuREkfyftm; jrwfpGmbk&m;onf tpOftwkdif;aom w&m;pum;udk a[mawmfrl
\? onfum; tb,fenf;? 'geESifhpyfaom pum;udk vnf;aumif;? oDvESifhpyfaom pum;udk
vnf;aumif;? ewfjynfESifh pyfaom pum;udk vnf;aumif;? umr*kPfwdkY\ tjypfudk vnf;
aumif;? ,kwfnHhjcif;udk vnf;aumif;? npfnL;jcif;udk vnf;aumif;? (umr*kPfwdkYrS) xGufajrmuf

jcif; tusKd;udk vnf;aumif; jyawmfrl\? jrwfpGmbk&m;onf wynfhawmfudk oifhavsmfaompdwf


El;nHhaompdwf tydwftyif ]eD0&P} rS uif;aompdwf wuf<uaompdwf ,HkMunfaompdwf &Sdonf
udk odawmfrlaom tcg jrwfpGmbk&m;wdkY\ udk,fwkdifxkwfazmf odjrifNyD;aom ]omrkuHodu}
w&m;a'oemawmf jzpfaom qif;&Jjcif; ]'kuopm} udk vnf;aumif;? qif;&JjzpfaMumif;
]ork',opm} udk vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&m ]eda&m"opm} udk vnf;aumif;? qif;&JcsKyf&modkY
a&mufaMumif;vrf; ]r*opm} udk vnf;aumif; jyoawmfrlyg\? rnf;npfjcif; uif;aom
jzLpifaom t0wfonf qdk;&nfudk aumif;pGm cH,louJhodkY wynfhawmftm; xkdae&myifvQif
]]jzpfjcif; oabm&Sdaom w&m;tvHk;pHkonf csKyfjcif; oabm&Sd\}} [k udavomjrL tnpftaMu;
uif;aom w&m;rsufpd ]aomwmywd r*fPf}onf jzpfay:yg\? toQifbk&m; xdkwynfhawmf
onf w&m;udk jrifNyD;onf w&m;odkY a&mufNyD;onf w&m;udk odNyD;onf jzpf w&m;odkY
ouf0ifNyD;onf ,HkrSm;jcif;udk ul;ajrmufNyD;onf odkYavm odkYavm awG;awmjcif; uif;NyD;onf
jzpf jrwfpGmbk&m; omoem &J&ifhjcif;odkY a&mufNyD;onf bk&m;rSwpfyg; udk;pm;xkdufol
r&Sdonf jzpf xkdae&myifvQif jrwfpGmbk&m;udk vnf;aumif;? w&m;awmfudk vnf;aumif;?
oHCmawmfudk vnf;aumif; udk;uG,f&m[l qnf;uyfygNyD? jA[p&d, odumyk'fvQif ig;ck
ajrmuf&Sdaom odumyk'fwdkYudk aqmufwnfygNyD/ toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom
rjzpfzl;jrJ jzpfaom 'kwd, oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; xkdtuREkfyftm; ukrm&D&G,f
(Eke,fysKdrspfukefaom) r,m;av;a,mufwdkYonf &Sdygukef\? toQifbk&m; xkdtcg tuREkfyfonf
xkdr,m;wdkYxHodkY csOf;uyf xkdr,m;wdkYudk ]]ESrwdkY igonfum; jA[p&d,odumyk'fvQif ig;ck
ajrmuf&Sdaom odumyk'fwdkYudk aumif;pGm aqmufwnftyfukef\? tvdk&Sdaom ESronf tdrf
yif pnf;pdrfOpmwdkYudkvnf; oHk;aqmifcHpm;avmh? aumif;rI ukokdvfwdkYudkvnf; jyKavmh? rdrdwdkY\
taqGtrsKd;wdkY tdrfodkYaomfvnf; oGm;avmh? a,musfm;wpfyg;udk tvdk&Sdonfjzpfrl tb,f
a,musfm;tm; oifwdkYudk ay;&tHhenf;}} [k qdk\? toQifbk&m; odkYqdkaomf r,m;BuD;onf
tuREkfyfudk ]]t&Sif rnfaom a,musfm;tm; tuREkfyfudk ay;ygavmh}} [k qdk\? toQifbk&m;
xkdtcg tuREkfyfonf xkda,musfm;udk ac:apNyD; vuf0Jvufjzifh r,m;udk udkif vuf,m
vufjzifh a&u&m;udk udkifNyD;vQif xkda,musfm;tm; pGefYyg\? toQifbk&m; tuREkfyfonf ukrm&D
&G,f (Eke,fysKdrspfaom) r,m;udk pGefYonf&Sdaomf pdwf azmufjyefjcif;udk rodyg/ toQifbk&m;
tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom wwd, oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m;
tuREkfyf\ trsKd;tdrf &Sdukefaom pnf;pdrfOpmwdkYudkvnf; aumif;aom oabm&Sdukefaom
oDv0Eyk*dKvfwdkYESifh rcJGjcm;tyfukef/ toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom pwkwoabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf &[ef;odkY qnf;uyfonf
&Sdaomf kdaopGmomvQif qnf;uyfyg\? rdkrao rqnf;uyfyg? tuREkfyftm; xkdtoQifonf
tu,f w&m;a[mcJhrl? kdaopGmomvQif w&m;em\? rdkrao remyg? tuREkfyftm; xkdtoQif
onf tu,f w&m;ra[mcJhrl tuREkfyfonf xkdtoQiftm; w&m;a[myg\/ toQifbk&m;
tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom yroabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m;
oHCmudk yifhzdwftyfonf &Sdaomf ewfwdkYonf csOf;uyf ]]ol<u,f rnfaom &[ef;onf
(lyum, emrum,) ESpfyg;pHkrS vGwfajrmufaom ]Obawm bm*0drkw} yk*Kdvfwnf;? rnf
aom &[ef;onf ynmjzifh vGwfajrmufaom ]ynm0drkw} yk*Kdvfwnf;? rnfaom &[ef;onf
emrum,jzifh edAmefudk rsufarSmuf jyKjcif;&Sdaom ]um,oud} yk*Kdvfwnf;? rnfaom
&[ef;onf txufr*fzdkvfodkY a&mufaom ]'d|dyw} yk*Kdvfwnf;? rnfaom &[ef;onf
o'gjzifh vGwfajrmufaom ]o'g0drkw} yk*dKvfwnf;? rnfaom &[ef;onf (ynm) w&m;jzifh
txufr*fodkY tpOfavQmufaom ]"rmEkom&D} yk*Kdvfwnf;? rnfaom &[ef;onf o'gjzifh

txufr*fodkY tpOfavQmufaom ]o'gEkom&D} yk*Kdvfwnf;? rnfaom &[ef;onf oDv&Sd\?


aumif;aom oabm&Sd\? rnfaom &[ef;onf oDvr&Sd? ,kwfnHhaom oabm&Sd\}} [k
ajymMum;Muukef\? xkdodkY ajymjcif;onf tHhzG,f r[kwfyg? toQifbk&m; tuREkfyfonf oHCm
awmfudk vkyfauR;onf&Sdaomf ]]rnfaom yk*Kdvftm;rl tenf;i,f ay;vSLtHh? rnfaom
yk*Kdvftm; rlrsm;pGm ay;vSLtHh}} [k odkY pdwfjzpfonfudk rodpzl;yg? toQifbk&m; pifppfaomf
um; tuREkfyfonf rQwaom pdwf&Sdonf jzpfomvQif ay;vSL\/ toQifbk&m; tuREkfyftm;
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom q|oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfudk ewfwdkY
onf csOf;uyf ]]ol<u,f jrwfpGmbk&m;onf w&m;udk aumif;pGm a[mawmfrl\}} [k ajymMum;
Muukef\/ toQifbk&m; odkY ajymMum;onf&Sdaomf oifewfwdkYu odkY ajymukefonfjzpfap
rajymukefonfjzpfap pifppfaomfum; jrwfpGmbk&m;onf w&m;udk aumif;pGm a[mawmfrl\}} [k
xkdewfwdkYudk tuREkfyf odkY ajymqdkyg\/ odkY qdkjcif;onf tHzG,f r[kwfyg? toQifbk&m;
]]ighxHodkY ewfwdkY csOf;uyfukef\? igonfvnf; ewfwdkYESifh twlwuG pum; ajymqdk&\}} [k
ewfwdkY csOf;uyfvmjcif; ewfwdkYESifhwuG pum; ajym&jcif; [laom taMumif;aMumifh pdwf\
wuf<urIudk rodpzl;yg/ toQifbk&m; tuREfkyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom owr
oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf jrwfpGmbk&m;\ a&S;OD;pGm tu,f ao&ygrl?
tuREkfyfudk jrwfpGmbk&m;onf ]]tMuif oHa,mZOfESifh ,SOfaom [wd&Gmom; O*ol<u,fonf
wpfzef avmuodkY a&mufvm&m\? xkdoHa,mZOfonf r&SdawmhNyD}} [k rdefYMum;awmfrl&maom
taMumif;onf tHhzG,fr[kwfyg? toQifbk&m; tuREkfyftm; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
t|r oabmonf &Sdyg\/ toQifbk&m; tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabm&SpfrsKd;
wdkYonf &Sdygukef\/ ]]tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom tb,f oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\}}
[k jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrlonfudkrl tuREkfyf rodyg [k (avQmuf\)/
xkdtcg xkd&[ef;onf [wd&Gmom; O*ol<u,f\ tdrfrS qGrf;udk cH,lNyD;vQif ae&mrS x
zJoGm;\? xkdtcg xkd&[ef;onf qGrf;pm;NyD;aemuf qGrf;cH&mrS zJcGgNyD;aomf jrwfpGmbk&m; txHodkY
csOf;uyfum jrwfpGmbk&m;udk &Sdcdk;NyD;vQif oifhavsmfaom t&yf xkdifvsuf [wd&Gmom; O*
ol<u,fESifh twlwuG ajymcJhorQ pum;tvHk;pHkudk jrwfpmG bk&m;tm; avQmufMum;\/ &[ef;
aumif;\ aumif;\? aumif;pGm ajzMum;vdkolonf [wd&Gmom; O*ol<u,f ajymMum;onfh
twkdif; ajymMum;&m\? &[ef; [wd&Gmom; O*ol<u,fudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
oabm&SpfrsKd;wdkYESifhyifvQif jynfhpHk\[k igqdk\/ &[ef; [wd&Gmom; O*ol<u,fudk tHhzG,fjzpf
aom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k rSwfavavmh [k (rdefYawmfrl\)/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
3 - yXr [wuokwf
23/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf tmV0Djynf t*gV0apwD (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYudk &[ef;wdkY [wutmV0uudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom oabmckepfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\[l rSwfukefavmh? tb,fckepfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY [wutmV0uonf o'gw&m;&Sd\? &[ef;wdkY [wutmV0uonf oDv&Sd\?
&[ef;wdkY [wutmV0uonf ('kpkdufrS) &Sufwwf\? &[ef;wdkY [wutmV0uonf
('kpkdufrS) vefYwwf\? &[ef;wdkY [wutmV0uonf rsm;aom tMum;tjrif&Sd\? &[ef;wdkY
[wutmV0uonf pGefYMuJay;urf;wwf\? &[ef;wdkY [wutmV0uonf ynm&Sd\?
&[ef;wdkY [wutmV0uudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmckepfrsKd;wdkYESifh
jynfhpHk\ [l rSwfukefavmh [k rdefYawmfrl\? jrwfpGmbk&m;onf pum;udk a[mawmfrl
ae&mrS xNyD;vQif ausmif;odkY 0ifawmfrl\/
xkdtcg &[ef;wpfyg;onf eHeuftcsdef ouFef;udk jyif0wf oydwf ouFef;udk ,lNyD;vQif
[wutmV0uxHodkY csOf;uyf cif;xm;tyfaom ae&m xkdifae\/ xkdtcg [wutmV0u
onf xkd&[ef;udk &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom t&yf xkdifae\? xkd&[ef;onf wpfckaom t&yf
xkdifaeaom [wutmV0uudk ighoQif 'g,um oifhudk tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
oabm ckepfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [l jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrl\/
tb,fckepfrsKd;wdkYenf;[lrl- &[ef;wdkY [wutmV0uonf o'gw&m;&Sd\? oDv&Sd\/y/
('kpkdufrS) &Sufwwf\/ ('kpkdufrS) vefYwwf\/ rsm;aom tMum;tjrif &Sd\/ pGefYMuJay;urf;
wwf\/ ynm&Sd\ [k rdefYawmfrl\? 'g,um oifonf tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom
oabmckepfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k jrwfpGmbk&m; rdefYMum;awmfrl\ [l ajym\/ toQifbk&m;
todkYygenf;? odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&m t&yf t0wfjzL0wfaom vlwpfpHkwpfa,muf
r&Sdygoavm [k (avQmuf\)? 'g,um odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&m t&yf t0wfjzL0wf
aom vlwpfpHkwpfa,mufrQ r&Sd [k (rdefYqdk\)/
toQifbk&m; odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&mt&yf t0wfjzL0wfaom vlwpfpHk wpfa,muf
rQ tu,f r&Sdonf jzpftHh? aumif;ygav\ [k (avQmuf\)/
xkdtcg xkd&[ef;onf [wutmV0u\ tdrfrS qGrf;udk cH,lNyD;vQif ae&mrS x zJcGgoGm;
av\/ xkdtcg xkd&[ef;onf qGrf;pm;NyD;aemuf qGrf;cH&mrS zJcJhNyD;aomf jrwfpGmbk&m;xH csOf;uyf
NyD;vQif jrwfpGmbk&m;udk &Sdcdk; wpfckaom ae&m xkdifvsuf pum;udk avQmuf\/ toQif
bk&m; tuREkfyfonf eHeuftcsdef ouFef;udk jyif0wf oydwf ouFef;udk ,lNyD;vQif [wu
tmV0u aetdrfodkY csOf;uyf cif;xm;tyfaom ae&m xkdifyg\? toQifbk&m; xkdtcg
[wu tmV0uonf tuREkfyftxHodkY csOf;uyf &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom ae&m xkdifaeyg\?
toQifbk&m; wpfckaom ae&m xkdifaeaom [wutmV0uudk tuREkfyfonf ]]'g,um
oifonf tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmckepfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\}} [k jrwfpGmbk&m;
rdefYMum;awmfrl\/ tb,fckepfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY [wutmV0uonf o'gw&m;&Sd\?
oDv&Sd\/y/ ('kpkdufrS) &Sufwwf\/ ('kpkdufrS) vefYwwf\/ rsm;aom tMum;tjrif &Sd\/
pGefYMuJay;urf;wwf\/ ynm&Sd\[k rdefYawmfrl\? 'g,um oifonf tHhzG,f jzpfaom

rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabmckepfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\[k jrwfpGmbk&m; rdefYawmfrl\}} [l ajymqdkyg


\/ toQifbk&m; odkY ajymonf&Sdaomf [wutmV0uonf tuREkfyfudk ]]toQifbk&m;
todkYygenf;? odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&m t&yf t0wfjzL0wfaom vlwpfpHkwpfa,muf
r&Sdygoavm}} [k (qdkyg\)? 'g,um odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&m t&yf t0wfjzL0wfaom
vlwpfpHk wpfa,mufrQ r&Sd [k (qdkyg\)/ toQifbk&m; odkY jrwfpGmbk&m; rdefYMum;&m t&yf
t0wfjzL0wfaom vlwpfpHkwpfa,mufrQ tu,f r&SdonfjzpftHh? aumif;ygav\ [k qdkyg\
[l avQmuf\/ &[ef; aumif;pG aumif;pG? xkdtrsKd;aumif;om;onf tvdkenf;\? rdrd xif&Sm;
&SdonfomvQif jzpfaom ukokdvfw&m;wdkYudk olwpfyg;wdkYtm; odapjcif; tvdkr&Sd? &[ef;
xdkYaMumifhyif oifonf [wutmV0uudk tvdkenf;jcif; [laom tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ
jzpfaom oabmESifhvnf; jynfhpHkaomol [k rSwfavavmh [k (rdefYawmfrl\)/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
4 - 'kwd, [wuokwf
24/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf tmV0Djynf t*gV0apwD (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/
xkdtcg Oygoumig;&mwdkYjzifh jcH&Hvsuf jrwfpGmbk&m;xH csOf;uyfNyD;vQif &Sdcdk; wpfckaom
ae&m xkdifaeaom [wutmV0uudk jrwfpGmbk&m;onf ]][wu oif\ y&dowfonf
rsm;vS\wum;? [wu oifonf tb,fodkYvQif rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufoenf;}}
[k rdefYawmfrl\/ toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf a[mawmfrlaom csD;ajrmufzG,f&m o*F[0wK
av;rsKd;wdkYjzifh tuREkfyfonf rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufyg\/ toQifbk&m; tuREkfyf
onf tMuifoludk olonfum; ay;urf;jcif;jzifh csD;ajrmuf xkduf\}} [k od\? xkdoludk
ay;urf;jcif;jzifh csD;ajrmufyg\?
tMuifoludk ]]olonfum; cspfzG,faom pum;udk ajymqdkjcif;jzifh csD;ajrmufxkduf\}} [k
od\? xkdoludk cspfzG,faom pum;udk ajymqdkjcif;jzifh csD;ajrmufyg\/ tMuifoludk ]]olonf
um; tusKd;pD;yGg;udk aqmif&Gufay;jcif;jzifh csD;ajrmufxkduf\}} [k od\? xkdoludk tusKd;pD;yGg;udk
aqmif&Guf ay;jcif;jzifh csD;ajrmufyg\?
tMuifoludk ]]olonfum; rdrdESifh twltrQ jyKjcif;jzifh csD;ajrmufxkduf\}} [k od\?
xkdoludk rdrdESifhtwltrQ jyKjcif;jzifh csD;ajrmufyg\?
toQifbk&m; tuREkfyftdrfum; pnf;pdrfOpmwdkYonf &Sdygukef\? olqif;&J\ pum;udk
em;axmifoifh\ [k rrSwfxifMuukef ouJhodkY ray;urf;ol\ pum;udk em;axmifoifh\ [k
rrSwfxifMuygukef/(tuREfkyf\ pum;udkrlum; em;axmifoifh\[k rSwfxifMuygukef\) [k
(avQmuf\)/
[wu aumif;aypG aumif;aypG? oif\ taMumif;av;rsKd;um; rsm;pGmaom y&dowfudk
csD;ajrmuf&ef oifhaom taMumif;wnf;? [wu a&S;vGefNyD;tcgu rsm;pGmaom y&dowfudk

csD;ajrmufol [lorQ tm;vHk;wdkYonf o*F[0wKav;rsKd;wdkYjzifhomvQif rsm;pGmaom y&dowfudk


csD;ajrmuf cJhukef\? [wu aemiftcg rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufrnfhol [lorQ
tm;vHk;wdkYonf o*F[ 0wKav;rsKd;wdkYjzifhomvQif rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufukefvdrfh
rnf? [wu ,cktcg rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufaeol [lorQ tm;vHk;wdkYonf
o*F[ 0wKav;rsKd;wdkYjzifhomvQif rsm;pGmaom y&dowfudk csD;ajrmufukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
xkdtcg [wutmV0uonf jrwfpGmbk&m;u w&m;pum;jzifh ( tusKd;pD;yGg;udk) odjrifap
vsuf (w&m;udk) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;aponf jzpf ae&mrS
xvsuf jrwfpGmbk&m;udk &Sdcdk; tdktao jyKum zJcGgoGm;av\/ xdkYaemuf jrwfpGmbk&m;onf
[wutmV0u zJoGm; rMumjrifhrD &[ef;wdkYudk ]]&[ef;wdkY [wutmV0u Oygoumudk
tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabm&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\}} [k rSwfukefavmh? tb,f&SpfrsKd;
wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY [wutmV0uonf o'gw&m;&Sd\? oDv &Sd\/y/ ('kpkdufrS) &Sufwwf
\/ ('kpkdufrS) vefYwwf\/ rsm;aom tMum;tjrif &Sd\/ pGefYMuJ ay;urf;wwf\/ ynm&Sd\/
tvdkenf;\/ &[ef;wdkY [wutmV0uonf tHhzG,fjzpfaom rjzpfzl;jrJ jzpfaom oabm
&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHk\ [k rSwfukefavmh [k (rdefYawmfrl\)/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
5 - r[memrokwf
25/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf ouwkdif; uydv0wfjynf edaj*m"mHkausmif;
(oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg r[memrf omuD0ifrif;onf jrwfpGmbk&m;txH csOf;uyfNyD;
vQif &Sdcdk;vsuf wpfckaom ae&m xkdifaeNyD;aomf - ]]toQifbk&m; tb,frQaom taMumif;jzifh
Oygoum jzpfygoenf;}} [k avQmuf\/ r[memrf bk&m;udk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\?
w&m;udk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\? oHCmudk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\? r[memrf
rQaom taMumif;jzifh Oygoumjzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; tb,frQaom taMumif;jzifh Oygoumonf oDv&Sdol rnfygoenf; [k
(avQmuf\)/
r[memrf Oygoumonf olUtouf owfjcif;rS a&SmifMuOf\? olwpfyg;Opmudk cdk;,ljcif;rS
a&SmifMuOf\? umr*kPfwdkY rSm;,Gif;pGm usifhjcif;rS a&SmifMuOf\? r[kwfrrSef ajymjcif;rS a&Smif
MuOf\? ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufudk aomufpm;jcif;rS a&SmifMuOf\/
r[memrf rQaom taMumif;jzifh Oygoumonf oDv&Sdolrnf\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; Oygoumonf tb,frQaom taMumif;jzifh rdrd\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg
usifholjzpf olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg usifhol rjzpfygoenf; [k (avQmuf\)/

r[memrf Oygoumonf rdrdonfomvQif o'gw&m;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udk o'gw&m;


ESifh jynfhpHk&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif oDvESifh jynfhpHk olwpfyg;udk oDvESifh
jynfhpHk&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif pGefYMuJay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udk pGefYMuJ
ay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif &[ef;wdkYudk zl;jrifvdk olwpfyg;udk
&[ef;wdkYudk zl;jrifjcif; raqmufwnfap? rdrdonfomvQif olawmfaumif;w&m;udk emvdk
olwpfyg;udk olawmfaumif;w&m;udk emjcif; raqmufwnfap? rdrdonfomvQif Mum;emtyfNyD;
aom w&m;udk aqmifxm;rSwfom;jcif; oabm&Sd olwpfyg;udk w&m;udk aqmifxm; rSwfom;
&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkY\ taMumif;[kwfonf
r[kwfonf pHkprf; qifjcifwwf olwpfyg;udk taMumif;[kwfonf r[kwfonf pHkprf;
qifjcif&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif teufygVdudk odvsuf avmukw&mw&m;
tm;avsmfaom tusifhudk usifh olwpfyg;udk avmukw&m w&m;tm; avsmfaom tusifhudk
usifh&ef raqmufwnfap/ r[memrf Oygoumonf rQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg;
tvdkYiSg usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg rusifh [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; Oygoumonf tb,frQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf;
usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf; usifhygoenf; [k (avQmuf\)/
r[memrf Oygoumonf rdrdvnf; o'gw&m;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udkvnf; o'gw&m;ESifh
jynfhpHk&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf; oDvESifh jynfhpHk olwpfyg;udkvnf; oDvESifh jynfhpHk&ef
aqmufwnfap\? rdrdvnf; pGefYMuJay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udkvnf; pGefYMuJ ay;urf;
jcif;ESifh jynfhpHk&ef aqmufwnfap\/ rdrdvnf; &[ef;wdkYudk zl;jrifvdk olwpfyg;wdkYudkvnf;
&[ef;wdkYudk zl;jrifjcif; aqmufwnfap\? rdrdvnf; olawmfaumif;w&m;udk emvdk olwpfyg;
udkvnf; olawmfaumif;w&m;udk emjcif; aqmufwnfap\? rdrdvnf; Mum;emtyfNyD;aom
w&m;udk aqmifxm; rSwfom;jcif; oabm&Sd olwpfyg;udkvnf; Mum;emtyfNyD;aom w&m;udk
aqmifxm; rSwfom;&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf; Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkY\ taMumif;
[kwfonf r[kwfonf pHkprf; qifjcifwwf olwpfyg;udkvnf; Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkY\
taMumif;[kwfonf r[kwfonf pHkprf;qifjcif&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf; teufygVdudk
odvsuf avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk usifh olwpfyg;udkvnf; avmukw&m
w&m; tm;avsmfaom tusifhudk usifh&ef aqmufwnfap\/ r[memrf Oygoumonf
rQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf; usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg
vnf; usifh\ [k (rdefYawmfrl\)/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
6 - ZD0uokwf
26/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf &mZN*dK[fjynf ZD0u\ o&ufO,smOf (oDwif;oHk;)
aeawmfrl\/ xkdtcg tb,rif;om; arG;pm;aom ZD0uonf jrwfpGmbk&m; txHodkY csOf;uyfNyD;
vQif &Sdcdk; wpfckaom ae&m xkdifvsuf]]jrwfpGmbk&m; tb,frQaom taMumif;jzifh Oygoum
rnfygoenf;}} [k avQmuf\?
ZD0u bk&m;udk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\? w&m;udk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\?
oHCmudk udk;uG,f&m [l qnf;uyf\? ZD0u rQaom taMumif;jzifh Oygoumrnf\ [k
(rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; tb,frQaom taMumif;jzifh Oygoumonf oDv &Sdolrnfygoenf; [k
(avQmuf\)/
ZD0u Oygoumonf olUtouf owfjcif;rS a&SmifMuOf\? olwpfyg; Opmudk cdk;,ljcif;rS
a&SmifMuOf\? umr*kPfwdkY rSm;,Gif;pGm usifhjcif;rS a&SmifMuOf\? r[kwfrrSef ajymjcif;rS a&Smif
MuOf\? ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufudk aomufpm;jcif;rS a&SmifMuOf\/
ZD0u rQaom taMumif;jzifh Oygoumonf oDv &Sdolrnf\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; Oygoumonf tb,frQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg usifh
olwpfyg; tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg rusifhoenf; [k (avQmuf\)/
ZD0u Oygoumonf rdrdonfomvQif o'gw&m;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udk o'gw&m;ESifh
jynfhpHk&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif oDvESifh jynfhpHk olwpfyg;udk oDvESifh jynfhpHk&ef
raqmufwnfap? rdrdonfomvQif pGefYMuJay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udk pGefYMuJ ay;urf;
jcif;ESifh jynfhpHk&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif &[ef;wdkYudk zl;jrifvdk olwpfyg;udk
&[ef;wdkYudk zl;jrifjcif; raqmufwnfap? rdrdonfomvQif olawmfaumif;w&m;udk emvdk
olwpfyg;udk olawmfaumif;w&m;udk emjcif; raqmufwnfap? rdrdonfomvQif Mum;emtyfNyD;
aom w&m;udk aqmifxm; rSwfom;jcif; oabm&Sd olwpfyg;udk w&m;udk aqmifxm;
rSwfom;&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkY\ taMumif;[kwf
onf r[kwfonf pHkprf; qifjcifwwf olwpfyg;udk taMumif;[kwfonf r[kwfonf
pHkprf;qifjcif&ef raqmufwnfap? rdrdonfomvQif teufygVdudk odvsuf avmukw&mw&m;
tm;avsmfaom tusifhudk usifh olwpfyg;udk avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk
usifh&ef raqmufwnfap/ ZD0u Oygoumonf rQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg;
tvdkYiSg usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg rusifh [k (rdefYawmfrl\)/
]]toQifbk&m; Oygoumonf tb,frQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf;
usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf; usifhygoenf;}} [k (avQmuf\)/
ZD0u Oygoumonf rdrdvnf; o'gw&m;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udkvnf; o'gw&m;ESifh
jynfhpHk&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf; pGefYMuJ ay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk olwpfyg;udkvnf; pGefYMuJ
ay;urf;jcif;ESifh jynfhpHk&ef aqmufwnfap\/ rdrdvnf; &[ef;wdkYudk zl;jrifvdk olwpfyg;wdkYudk
vnf; &[ef;wdkYudk zl;jrifjcif; aqmufwnfap\? rdrdvnf; olawmfaumif;w&m;udk emvdk

olwpfyg;udkvnf; olawmfaumif;w&m;udk emjcif; aqmufwnfap\? rdrdvnf; Mum;emtyfNyD;


aom w&m;udk aqmifxm; rSwfom;jcif; oabm&Sd olwpfyg;udkvnf; Mum;emtyfNyD;aom
w&m;udk aqmifxm; rSwfom;&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf; Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkY\
taMumif;[kwfonf r[kwfonf pHkprf;qifjcifwwf olwpfyg;udkvnf; Mum;emtyfNyD;aom
w&m;wdkY\ taMumif;[kwfonf r[kwfonf pHkprf;qifjcif&ef aqmufwnfap\? rdrdvnf;
teufygVdudk odvsuf avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk usifh olwpfyg;udkvnf;
avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk usifh&ef aqmufwnfap\/ ZD0u Oygoumonf
rQaom taMumif;jzifh rdrd tusKd;pD;yGg; tvdkYiSgvnf; usifh olwpfyg;\ tusKd;pD;yGg; tvdkYiSg
vnf; usifh\ [k (rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
7 - yXr Avokwf
27/ &[ef;wdkY tm;wdkYonf S&SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY oli,fwdkYonf idka<u;jcif; [laom tm;&Sdukef\?
rmwk*grwdkYonf trsufxGufjcif; [laom tm;&Sdukef\?
cdk;olwdkYonf vufeuf [laom tm;&Sdukef\?
rif;wdkYonf tpdk;&jcif; [laom tm;&Sdukef\?
olrdkufwdkYonf uJh&JUjcif; [laom tm;&Sdukef\?
ynm&SdwdkYonf tusKd;&Sd r&Sdudk Ijcif; [laom tm;&Sdukef\?
tMum;tjrifrsm;olwdkYonf qifjcifjcif; [laom tm;&Sdukef\?
orP jAm[PwdkYonf onf;cHjcif; [laom tm;&Sdukef\/ &[ef;wdkY onfwdkYum;
tm;&SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
8 - 'kwd,Avokwf
28/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf &Sdcdk;vsuf wpfckaom ae&m xkdifaeaom
toQifom&dykMwmtm; jrwfpGmbk&m;onf ]]om&dykMwm tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ Pf
tm;wdkYonf tb,frQ &Sdukefoenf;? ,if;Pftm;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf ]ightm;
tmoa0gw&m;wdkY ukefNyD} [k tmoa0gw&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcHukefoenf;}}
[k ar;awmfrl\/
toQifbk&m; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ Pftm;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;? ,if;Pf
tm;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf ]ightm; tmoa0gw&m;wdkY ukefNyD} [k tmoa0gw&m;wdkY\
ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcH\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - toQifbk&m; omoemawmf
tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf tvHk;pHkaom (awblrdu) ocFg&wdkYudk rjrJaomtm;jzifh
[kwfwkdif;rSefpGm aumif;aom (0dyemr*f) ynmjzifh aumif;pGm jriftyfukef\? toQifbk&m;
tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ tvHk;pHkaom ocFg&wdkYudk rjrJaomtm;jzifh [kwfwkdif;rSefpGm
aumif;aom (0dyemr*f) ynmjzifh aumif;pGm jrifjcif;onfvnf; tmoa0g ukefNyD;aom
&[ef;\ tm;ygwnf;/ ,if;tm;udk pGJ tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf ]]ightm; tmoa0g
w&m;wdkY ukefNyD}} [k tmoa0g w&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcH\/ (1)
toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf umr*kPfig;yg;wdkYudk
rD;usD;pkESifh wlukef\ [k [kwfwkdif;rSefpGm aumif;aom (0dyemr*f) ynmjzifh aumif;pGm
jriftyfukef\? toQib
f k&m; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ umr*kPfig;yg;wdkYudk rD;usD;pkESifh
wlukef\ [k [kwfwkdif;rSefpGm aumif;aom (0dyemr*f) ynmjzifh aumif;pGm jrifjcif;onf
vnf; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ tm;ygwnf;/ ,if;tm;udkpGJ tmoa0g ukefNyD;aom
&[ef;onf ]]ightm; tmoa0gw&m;wdkY ukefNyD}} [k tmoa0gw&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf)
udk 0efcH\/ (2)
toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ pdwfonf (ocFg&wdkY\)
qdwfokOf;&m ]edAmef} odkY Gwf\? edAmefodkY udkif;\? edAmefodkY Idif;\? edAmef wnf\? &Sif&[ef;
tjzpf arGUavsmf\? tmoa0gwkdkY\ taMumif;w&m;wdkYrS tvHk;pHkaom tjcif;t&mtm;jzifh
uif;\? toQifbk&m; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ pdwfonf ocFg&wdkY\ qdwfokOf;&m
]edAmef} odkY Gwfjcif;? edAmefodkY udkif;jcif;? edAmefodkY Idif;jcif;? edAmef wnfjcif;? &Sif&[ef; tjzpf
arGUavsmfjcif;? tmoa0gwkdkY\ taMumif;w&m;wdkYrS tvHk;pHkaom tjcif;t&mtm;jzifh uif;jcif;
onfvnf; &[ef;\ tm;ygwnf;/ ,if;tm;udkpGJ tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf ]]ightm;
tmoa0gw&m;wdkY ukefNyD}} [k tmoa0g w&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efc\
H / (3)
toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf owdy|mef av;yg;wdkYudk
yGg;tyfukef\? aumif;pGm yGg;tyfukef\? toQifbk&m; tmoa0gukefNyD;aom &[ef;\ owdy|mef
av;yg;wdkYudk yGg;jcif; aumif;pGm yGg;jcif;onfvnf; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ tm;ygwnf;/
,if;tm;udkpGJ tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf ]]ightm; tmoa0gw&m;wdkY ukefNyD}} [k
tmoa0g w&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcH\/ (4)

toQifbk&m; aemufwpfrsKd;um; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf 'dyg'f av;yg;wdkYudk


yGg;tyfukef\? aumif;pGm yGg;tyfukef\/y/ a`Eig;yg;wdkYudk yGg;tyfukef\? aumif;pGm yGg;tyfukef
\/y/ aAmZifckepfyg;wdkYudk yGg;tyfukef\? aumif;pGm yGg;tyfukef\/y/ t*Fg&Spfyg; &Sdaom t&d,m
r*fudk yGg;tyf\? aumif;pGm yGg;tyfukef\? toQifbk&m; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ t*Fg
&Spfyg;&Sdaom t&d,mr*fudk yGg;jcif; aumif;pGm yGg;jcif;onfvnf; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\
tm;ygwnf;/ ,if;tm;udk pGJ tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf ]]ightm; tmoa0gw&m;wdkY
ukefNyD}} [k tmoa0g w&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcH\/ (5-8)
toQifbk&m; tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;\ Pftm;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYygwnf;/
,if;Pftm;wdkYESifh jynfhpHkaom tmoa0g ukefNyD;aom &[ef;onf ]]ightm; tmoa0gw&m;wdkY
ukefNyD}} [k tmoa0gw&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf) udk 0efcH\ [k (avQmuf\)/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
9 - tuPokwf
29/ &[ef;wdkY ]]avmuonf jyKtyfaom tcGifh&Sd\? avmuonf jyKtyfaom tcGifh&Sd\}} [k
tMum;tjrif r&Sdaom ykxkZOfonf ajymqdk\? xkdykxkZOfonf tcGifh[kwfonfudk vnf;aumif;?
tcGifhr[kwfonfudk vnf;aumif; odum; rod&Sdav/ &[ef;wdkY jrwfaom tusifhukd usifhoHk;&ef
tcGifhtcg r[kwfjcif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom? (tvHk;pHkaom w&m;
wdkYudk) udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom? todPf ]0dZm} tusifh ]p&P}ESifh jynfhpHkawmfrlaom?
aumif;aom pum;udk qdkawmfrlwwfaom? avmuudk odawmfrlaom? qHk;rxkdufoludk qHk;rwwf
onfh twkrJhyk*dKvf jzpfawmfrlaom? ewfvlwdkY\ q&mjzpfawmfrlaom? opmav;yg;w&m;udk
odawmfrlaom? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom jrwfpGmbk&m;onfvnf; avmu yGifhxGef;awmfrl\?
udavomrD; Nidrf;jcif;udk &Gufaqmifwwfaom? udavom Nidrf;jcif;udk jyKwwfaom? av;yg;aom
r*fPfodkY a&mufapwwfaom? jrwfpGmbk&m;wdkYom tjym;tm;jzifh odaptyfaom (opm
av;yg;) w&m;udkvnf; a[mMum;awmfrltyf\? yk*Kdvfonfum; i&JbHk jzpf\/ &[ef;wdkY
onfum; jrwfaom tusifhukd usifhoHk;&ef yXrtcGifhtcg r[kwfjcif;wnf;/ (1)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ ewfvlwdkY\ q&m jzpfawmfrlaom? opmav;yg;w&m;udk
odawmfrlaom? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf avmu yGifhawmfrl\? Udavom
rD; Nidrf;jcif;udk &Gufaqmifwwfaom? udavom Nidrf;jcif;udk jyKwwfaom? av;yg;aom r*fPf
odkY a&mufapwwfaom? jrwfpGmbk&m;wdkYom tjym;tm;jzifh odaptyfaom (opmav;yg;)
w&m;udkvnf; a[mMum;awmf rltyf\? yk*Kdvfonfum; wd&pmefrsKd; jzpf\/y/ (2)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ yk*Kdvfonfum; NydwmbHk jzpf\/y/ (3)

&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ yk*Kdvfonfum; wpfckaom &Snfaom touf&Sdaom


(tonowf) jA[mhbHk jzpf\/y/ (4)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ yk*Kdvfonfum; tpGeftzsm;usaom Zeyk'fwdkY jzpf&\?
xkdyk*Kdvfonfvnf; tvGeftodPf enf;yg;ukefaom vlkdif;rsKd;wdkY jzpf&\? ,if;t&yfwdkY
&[ef; &[ef;rdef;r Oygoum OygodumrwdkY\ jzpfjcif;onf r&Sd/y/ (5)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ yk*Kdvfonfum; rZdra'owdkY jzpf\? xkdyk*Kdvfonf
vnf; ]]ay;vSLtyfaom tvSL\ tusKd;onf r&Sd? ,ZfBuD;ylaZmfrIonf r&Sd? ,Zfi,fylaZmfrIonf
r&Sd? aumif;rI raumif;rIwdkY\ tusKd;0dygufonf r&Sd? avmuonf r&Sd? wpfyg;aom avmu
onf r&Sd? trdonf r&Sd? tzonf r&Sd? ao wpfzefjzpfaom ow0gwdkYonf r&Sdukef?
avmuudk vnf;aumif;? wrvGefavmuudk vnf;aumif;? udk,fwkdifxl;aom Pfjzifh
rsufarSmuf jyK a[mMum;Edkifukefaom tnDtGwf aumif;aom tusifhudk usifhMuukefaom
orPjAm[PwdkYrnfonf avmu r&Sdukef [k rSm;aom t,l(tjrif)&Sdol jzpf\/y/ (6)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um;/y/ yk*Kdvfonfum; rZdra'owdkY jzpf\? xkdyk*Kdvfonf
vnf; ynmr&Sd? rdkufrJ\? qGHUt\? aumif;aom pum; raumif;aom pum;\ teufudk od&ef
rpGrf;Edkif/ &[ef;wdkY onfum; jrwfaom tusifhudk usifhoHk;&ef owr tcGifhtcg r[kwfjcif;
wnf;/ (7)
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom? (tvHk;pHkaomw&m;wdkYudk)
udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom/y/ ewfvlwdkY\ q&m jzpfawmfrlaom? opmav;yg;w&m;udk
odjrifawmf rlaom? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf avmu ryGifhay:/
udavomrD; Nidrf;jcif;udk &Gufaqmifwwfaom? udavom Nidrf;jcif;udk jyKwwfaom? av;yg;aom
r*fPfodkY a&mufapwwfaom? jrwfpGmbk&m;wdkYom tjym;tm;jzifh odaptyfaom (opm
av;yg;) w&m;udkvnf; ra[mMum;tyf? yk*Kdvo
f nfum; rZdra'owdkY jzpf\? xkdyk*Kdvfonf
vnf; ynm&Sd\? rrdkufrJ? rqGHUt? aumif;aom pum; raumif;aom pum;\ teufudk od&ef
pGrf;Edkif\/ &[ef;wdkY onfum; jrwfaom tusifhudk usifhoHk;&ef t|r tcGifhtcg r[kwfjcif;
wnf;/ &[ef;wdkY jrwfaom tusifhukd usifhoHk;&ef tcGifhtcg r[kwfjcif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkY
wnf;/ (8)
&[ef;wdkY jrwfaom tusifhudk usifhoHk;&ef tcGifhtcgonfum; wpfckwnf;omvQifwnf;?
wpfckwnf;aom tcGifhtcg [lonf tb,fenf;/ &[ef;wdkY ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom?
(tvHk;pHkaom w&m;wdkYudk) udk,fwkdifrSefpGm odawmfrlaom? todPf ]0dZm} tusifh ]p&P}ESifh
jynfhpHkawmfrlaom? aumif;aom pum;udk qdkawmfrlwwfaom? avmuudk odawmfrlaom? qHk;r
xkdufoludk qHk;rwwfonfh twkrJh yk*dKvf jzpfawmfrlaom? ewfvlwdkY\ q&m jzpfawmfrlaom?
opmav;yg; w&m;udk odjrifawmfrlaom? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf avmu
yGifhawmfrl\/ udavomrD; Nidrf;jcif;udk &Guaf qmifwwfaom? udavom Nidrf;jcif;udk jyKwwf
aom? av;yg;aom r*fPfodkY a&mufapwwfaom? jrwfpGmbk&m;wdkYom tjym;tm;jzifh odap
tyfaom (opmav;yg;) w&m;udkvnf; a[mMum;awmfrltyf\? yk*Kdvfonfvnf; rZdra'o
wdkY jzpf\/ yk*Kdvfonf ynm&Sd\? rrdkufrJ? rqGHUt? aumif;aom pum; raumif;aom
pum;\ teufudk od&ef pGrf;Edkif\/ &[ef;wdkY onfum; jrwfaom tusifhukd usifhoHk;&ef
wpfckwnf;omvQif jzpfaom tcGifhtcgwnf; [k (rdefYawmfrl\)/ (1)

tMuifolwdkYonf vl\ tjzpfudk &Muukefvsuf aumif;pGm tjym;tm;jzifh odaptyfaom


olawmfaumif; w&m; tcGifUtcgudk r&Muukef? xkdolwdkYonf tcGifhaumif;udk vGefapukef\/
r*f\ tE&m,fudk jyKwwfukefaom rsm;pGmaom tcGifhr[kwfonfwdkYudk a[mawmfrltyfukef\?
avmu jrwfpGmbk&m;wdkYonf wpf&HwpfcgomvQif yGifhukef\/ avmu tMuif Ak'Kyg'
e0rcPudk tvGef&cJ\? xkdAk'Kyg' e0rcPonf (jrwfpGmbk&m;\) rsufarSmufjzpf jzpf\?
vltjzpfudk &jcif;udk vnf;aumif;? olawmfaumif;w&m;udk a[mMum;jcif;udk vnf;aumif;
tvGef&cJ\/ xkdfAk'Kyg' e0rcP rdrdtusKd;pD;yGg;udk tvdk&Sdaom ow0gonf olawmfaumif;
w&m;udk tb,fodkYvQif od&tHhenf; [k tm;xkwf&ef oifh\? pifppf tcGifhaumif;udk rvGefap
vifh/ rSef\? xkdfAk'Kyg' e0rcPudk vGefapaom olwdkYonf i&JodkY a&mufMu&ukef pdk;&drf&
ukef\/ tMuifolonf Ak'Kyg' e0rcP olawmfaumif;w&m;\ ed,mr oabm [k qdktyf
aom xkdt&d,mr*fudk tu,f cRwf,Gif;aptHh? xkdolonf tusKd;pD;yGg;udk vGefapaom
ukefonf uJhodkY MumjrifhpGmaom aeYnOfhywfvHk; ylyef&vdrfhrnf/ olawmfaumif;w&m;udk cRwf,Gif;
apaom t0dZm ydwfqdkYtyfaom ow0g onf y#doaEaejcif; aojcif;wnf; [laom oHo&m
MumjrifhpGm cHpm;&vdrfh rnf/
tMuifolwdkYonfum; vl\tjzpfudk &Muukef aumif;pGm tjym;tm;jzifh odaptyfaom
olawmfaumif;w&m; jrwfpGmbk&m;\ pum;awmfudk (a&S;uvnf;) vdkufemukefNyD? (aemifvnf;)
vdkufemukefvdrfhrnf? (,ckvnf;) vdkufemqJ jzpfukef\/ tMuifolwdkYonfvnf; jrwfpGmbk&m;wdkY
om odapawmf rltyfaom? twkr&Sd jrwfaom tusifh[k qdktyfaom r*fudk usifhukef\/
xkdoltm;vHk;wdkYonf avmu Ak'Kyg' e0rcPudk xkd;xGif; odukef\/ puKig;yg;ESifh
jynfhpHkawmf rlaom? aerif;\ taqGawmf jzpfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf tMuif apmifhpnf;
rI ]oH0&} wdkYudk a[mawmfrltyfukef\/ xkdapmifhpnf;rI ]oH0&} wdkY tcgcyfodrf; vHkjcHKonf
jzpf owdESifh jynfhpHkum (udavomrdk;) rpGwfbJ ae&m\/ avmu tMuifolwdkYonf
tmoa0g w&m;wdkY\ ukef&m (t&[wzdkvf)odkY a&mufukef\/ xkdolwdkYonf pifppftm;jzifh
rm&frif;\ wnf&m oHo&modkY tpOf avQmufukefaom tEko, tm;vHk;wdkYudk jzwfawmuf
edAmefwnf; [laom wpfzufurf;odkY a&mufukef\/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 33 -- **[
[yyw
wd0d0**f f ======
10 - tEkk'r[m0dwuokwf
30/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf b*wkdif; okokrm&*d&NrKdU0,f om;wdkYtm; ab;rJh
ay;&m abouVawm (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg toQiftEkk'gonf apwDwkdif; (
jrwfpGmbk&m; aeawmfrl&mrS) ta&SU0g;awm aeawmfrl\? xkdtcg qdwfNidrf&m t&yfodkY uyf
wpfa,mufwnf; udef;atmif;aeaom toQiftEkk'gtm; ]]avmukw&mw&m;onf tvdk
enf;aom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf tvdkBuD;aom yk*Kdvftm; rjynfhpHk?
avmukw&mw&m;onf a&mifh&JvG,faom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;
onf ra&mifh&Jaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf qdwfNidrfrI &Sdaom yk*Kdvf
tm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf taygif;tazmf arGUavsmfaom yk*Kdvftm;
rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf xufoefaom vkHYv&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf ysif;&daom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf xifaom
owd&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf owdvGwfaom yk*Kdvftm;
rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf wnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf rwnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&m
w&m;onf ynm&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ynmrJhaom
yk*Kdvftm; rjynfhpHk}} [k odkY pdwftMuHjzpf\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf toQiftEkk'g\
pdwftMuHudk rdrdpdwfjzifh odawmfrl cGeftm;&Sdaom a,musfm;onf auG;xm;aom vufarmif;udk
qefYouJhodkY vnf;aumif;? qefYxm;aom vufarmif;udk auG;ouJhodkY vnf;aumif; twlom
vQif b*wkdif; okokrm&*d&NrdKU0,f om;wdkY tm; ab;rJhay;&m abouVawmrS uG,fcJh
apwDwkdif; (jrwfpGmbk&m; oDwif;oHk;awmfrl&mrS) ta&SU 0g;awmt&yf toQiftEkk'g\
rsufarSmuf xif&Sm;jzpf\? jrwfpGmbk&m;onf cif;xm;aom ae&m xkdifaeawmfrl\?
toQiftEkk'gonfvnf; jrwfpGmbk&m;udk &Sdcdk; wpfckaom ae&m xkdifae\? wpfckaom
ae&m xkdifaeaom toQiftEkk'gtm; jrwfpGmbk&m;onf - tEkk'g aumif;pG aumif;pG?
tEkk'g oifonf ]]avmukw&mw&m;onf tvdkenf;aom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf tvdkBuD;aom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf
a&mifh&JvG,faom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ra&mifh&Jaom yk*Kdvftm;
rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf qdwfNidrfrI &Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&m
w&m;onf taygif;tazmf arGUavsmfaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf
xufoefaom vkHYv&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ysif;&daom
yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf xifaom owd&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf owdvGwfaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf
wnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf rwnfMunf
aom pdwf&Sdaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk? avmukw&mw&m;onf ynm&Sdaom yk*Kdvftm;om
jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ynmrJhaom yk*Kdvftm; rjynfhpHk}} [k a,musfm;jrwfwdkY\
tMuHudk aumif;pGmomvQif MuHtyfay\/ tEkk'g odkYjzpfvQif oifonf ]]avmukw&mw&m;
onf oHo&m0#fudk csJUxGifwwfaom ]yy}w&m;rS uif;onfh edAmef arGUavsmfaom? yy
w&m; r&Sd&m edAmef aysmfydkufaom yk*Kdvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf

oHo&m0#fudk csJUxGifwwfaom ]yy}w&m; arGUavsmfaom? yyw&m; aysmfydkufaom


yk*Kdvftm; rjynfhpHk}} [k &Spfckajrmuf a,musfm;jrwfwdkY\ tMuHudkvnf; MuHOD;avmh/ tEkk'g
oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH &SpfrsKd;wdkYudk MuHvwHU? tEkk'g xkdtcg
oifonf tvdk&SdorQ umvywfvHk; umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif tukodkvfw&m;wdkYrS
uif;qdwf omvQif MuHpnfrI ]0dwuf} ESifhwuGjzpfaom? oHk;oyfqifjcifrI ]0dpm&} ESifhwuG
jzpfaom? (eD0&P)uif;qdwfjcif;aMumifh jzpfaom? ESpfodrfhrI ]yDwd} csrf;omrI ]okc} &Sdaom
yXrpsmefodkY a&muf ae&vwH U/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH &SpfrsKd;wdkYudk MuHvwHU? tEkk'g
xkdtcg oifonf tvdk&SdorQ umvywfvHk; 0dwuf 0dpm& Nidrf;jcif;aMumifh rdrdoEmef pdwfudk
Munfvifapwwfaom? pdwf\ wnfMunfjcif; ]orm"d} udk jzpfyGg;apwwfaom? MuHpnfrI ]0dwuf}
r&Sdaom? oHk;oyfqifjcifrI ]0dpm&} r&Sdaom? wnfMunfrI ]orm"d} aMumifh jzpfaom? ESpfodrfhrI
]yDwd} csrf;omrI ]okc} &Sdaom 'kwd,psmefodkY a&muf ae&vwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYudk MuHvwHU? tEkk'g
xkdtcg oifonf tvdk&SdorQ umvywfvHk; ESpfodrfhrI ]yDwd} udkvnf; rwyfrufjcif;aMumifh
owdorZOfESifh jynfhpHkonf jzpf vspfvsL&Ivsuf ae&vwHU? csrf;omrI ]okc} udkvnf; udk,fjzifh
cHpm;vwHU? tMuif wwd,psmefaMumifh xkdoludk ]]vspfvsLIol owd&Sdol csrf;ompGm aeavh&Sdol}}
[k t&d,m (yk*Kdvf)wdkYonf ajymMum;ukef\? xkdwwd,psmefodkY a&muf ae&vwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? tEkk'g
xdktcg oifonf tvkd&SdorQ umvywfvHk; csrf;omqif;&Jukd y,fjcif;aMumifh vnf;aumif;?
0rf;omjcif; ESvHk;romjcif;wdkY\ a&S;OD;uyifvQif csKyfESifhjcif;aMumifh vnf;aumif;? qif;&Jcsrf;om
r&Sdaom OayumaMumifh jzpfonfh owd\ pifMu,fjcif; &Sdaom pwkwpsmefodkY a&muf ae&
vwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? vGefjrwf
aom pdwf jzpfukefaom? rsufarSmufaom ukd,f\ tjzpf csrf;ompGm ae&jcif; &Sdukefaom
av;yg;aom psmefwdkYukdvnf; tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&onf jzpfvwHU? tEkk'g
xdktcg ol<u,ftm; vnf;aumif;? ol<u,fom;tm; vnf;aumif; txl;xl;aom qdk;&nfwdkYjzifh
qkd;tyfukefaom ykqdk;wdkYjzifh jynfhaom ykqdk;xnfh&m aowmonf (ESpfoufzG,f&Sdonfjzpf)
xifouJhodkY? twlomvQif (ouFef; a&mifh&Jjcif;[k qdktyfaom r[mt&d,0How&m;jzifh)
a&mifh&J onfjzpf aeaom oifhtm; ajrrIefY tvdrf;vdrf; uyfaom ]yHhoul} ouFef;onf
arGUavsmfjcif; tusKd;iSg? NiduyfwG,fwmrI r&Sdjcif; tusKd;iSg? csrf;ompGm ae&jcif; tusKd;iSg? edAmef
ukd ouf0ifjcif; tusKd;iSg ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf xifvwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH &SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? vGefjrwf
aom pdwf jzpfukefaom? rsufarSmufjzpfaom ukd,f\ tjzpf csrf;ompGm ae&jcif; &Sdukefaom
av;yg;aom psmefwdkYukdvnf; tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&onf jzpfvwHU/ tEkk'g
xdktcg ol<u,ftm; vnf;aumif;? ol<u,fom;tm; vnf;aumif; rnf;npfjcif; uif;aom?
rsm;pGmaom pm;zG,f[if;&Sdaom? rsm;pGmaom pm;rJ[if;vsm&Sdaom oav;xrif;onf ESpfouf
zG,f &Sdonfjzpf xifouJhodkY? twlomvQif (qGrf; a&mifh&Jjcif; [k qdktyfaom r[m
t&d,0How&m;jzifh) a&mifh&Jonf jzpf aeaom oifhtm; arGUavsmfjcif; tusKd;iSg? Niduyf
wG,fwmrI r&Sdjcif; tusKd;iSg? csrf;ompGm ae&jcif; tusKd;iSg? edAmefodkY ouf0ifjcif; tusKd;iSg?

ovHk;jrif;acgif;jzifh tdrfpOf vSnfhvnf&SmrSD; &tyfaom qGrf;onf ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf


xifvwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? vGefjrwf
aom pdwf jzpfukefaom? rsufarSmufaom ukd,f\ tjzpf csrf;ompGm ae&jcif; &Sdukefaom
av;yg;aom psmefwdkYukdvnf; tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ &onf jzpfvwHU? tEkk'g
xdktcg ol<u,ftm; vnf;aumif;? ol<u,fom;tm; vnf;aumif; twGif;ty vdrf;usHtyf
aom? avrwdkufaom?aphpyfaom wHcg;&Guf&Sdaom? ydwftyfaom avom wHcg;&Sdaom? txGwf
wyfaom tdrfonf ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf xifouJhodkY? twlomvQif (ausmif; a&mifh&J
vG,frI[k qdktyfaom r[mt&d,0How&m;jzifh) a&mifh&Jonfjzpf aeaom oifhtm; arGUavsmf
jcif; tusKd;iSg? Niduyf wG,fwmrI r&Sdjcif; tusKd;iSg? csrf;ompGm ae&jcif; tusKd;iSg? edAmefodkY
ouf0ifjcif; tusKd;iSg opfyif&if;wnf; [laom ausmif;onf ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf
xifvwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? vGefjrwf
aom pdwf jzpfukefaom? rsufarSmufaom ukd,f\ tjzpf csrf;ompGm ae&jcif; &Sdukefaom
av;yg;aom psmefwdkYukdvnf; tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&onf jzpfvwHU? tEkk'g
xdktcg ol<u,ftm; vnf;aumif;? ol<u,fom;tm; vnf;aumif; yvif? arG;&SnfaumfaZmBuD;?
qef;Mu,faom om;arG;tcif;? jzLaom om;arG;tcif;? yef;ajymufjc,f om;arG;tcif;? 0Hydkifha&
tcif;jrwf? (eDaom) rsufESmMuufESifh tHk;eDESpfzuf&Sd ae&monf ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf
xifouJhodkY? twlomvQif (tdyf&mae&m a&mifh&JvG,frI [k qdktyfaom r[mt&d,0Ho
w&m;jzifh) a&mifh&Jonf jzpf aeaom oifhtm; arGUavsmfjcif; tusKd;iSg? Niduyf wG,fwmrI
r&Sdjcif; tusKd;iSg? csrf;ompGm ae&jcif; tusKd;iSg? edAmefodkY ouf0ifjcif; tusKd;iSg jrufwdkYjzifh
cif;tyfaom tdyf&m ae&monf ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf xifvwHU/
tEkk'g oifonf tMuiftcg a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd MuHvwHU? vGefjrwf
aom pdwf jzpfukefaom? rsufarSmufaom ukd,f\ tjzpf csrf;ompGm ae&jcif; &Sdukefaom
av;yg;aom psmefwdkYukdvnf; tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&onf jzpfvwHU? tEkk'g
xdktcg ol<u,ftm; vnf;aumif;? ol<u,fom;tm; vnf;aumif; axmywf qDOD; qD ysm;&nf
wifvJ txl;xl;aom aq;wdkYonf ESpfoufzG,f &Sdonf jzpf xifouJhodkY? twlomvQif
(aq;ypnf; a&mifh&JvG,frI[k qdktyfaom r[mt&d,0How&m;jzifh) a&mifh&Jonf jzpf
aeaom oifhtm; arGUavsmfjcif; tusKd;iSg? Niduyf wG,fwmrI r&Sdjcif; tusKd;iSg? csrf;ompGm
ae&jcif; tusKd;iSg? edAmefodkY ouf0ifjcif; tusKd;iSg EGm;usifi,fykyfjzifh xHktyfaom aq;onf
ESpfoufzG,f &Sdonfjzpf xifvwHU/ tEkk'g xdkYaMumifh oifonf aemiftcgvnf; apwDwdkif;
ta&SU 0g;awmt&yfomvQif 0guyf aeavavmh [k rdefYawmfrl\/
]]toQifbk&m; aumif;ygNyD}} [k toQiftEkk'gonf jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmuf
xm;\/ xdktcg jrwfpGmbk&m;onf toQiftEkk'gukd tqHk;trjzifh qHk;rawmfrl cGeftm;
&Sdaom a,musfm;onf auG;xm;aom vufarmif;ukd qefYouJhodkY vnf;aumif;? qefYxm;aom
vufarmif;ukd auG;ouJhodkY vnf;aumif; twlomvQif apwDwdkif; ta&SU0g;awmt&yfrS
uG,fcJh b*wdkif; okokrm&*d&NrKdU0,f om;wdkYtm; ab;rJhay;&m abouVawm xif&Sm;
jzpfawmfrl\/ jrwfpGmbk&m;onf cif;xm;tyfaom ae&m xdkifaeawmfrlNyD;vQif &[ef;wdkYukd &[ef;wdkY a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkYukd a[maytHh? xdkw&m;ukd emukefavmh/y/ &[ef;wdkY
a,musfm;jrwfwdkY\ tMuHwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;? &[ef;wdkY a,musfm;jrwfwdkY\ tMuH&SpfrsKd;wdkY

onf tb,fwdkYenf;? &[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf tvkdenf;aom yk*dKvftm;om jynfhpHk


\? avmukw&mw&m;onf tvkdBuD;aom yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;wdkY avmukw&m
w&m;onf a&mifh&JvG,faom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ra&mifh&JvG,f
aom yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf qdwfNidrfrI &Sdaom yk*dKvftm;om
jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf taygif;tazmf arGUavsmfaom yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;
wdkY avmukw&mw&m;onf xufoefaom vkHYv&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf ysif;&daom yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf
xifaom owd&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf owdvGwfaom
yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf wnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*dKvftm;
om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf wnfMunfaom pdwfr&Sdaom yk*dKvftm; rjynfhpHk?
&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf ynm&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;
onf ynmrJhaom yk*dKvftm; rjynfhpHk? &[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf yyw&m;rS
uif;onfh edAmef arGUavsmfaom? yyw&m; r&Sd&m edAmef aysmfykdufaom yk*dKvftm;om
jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf yyw&m; arGUavsmfaom? yyw&m; aysmfykdufaom
yk*dKvftm; rjynfhpHk/
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf tvkdenf;aom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf tvkdBuD;aom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd
tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf tvkdenf;ol jzpfvsuf
]]tvkdenf;ol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? a&mifh&JvG,fol jzpfvsuf
]]a&mifh&JvG,fol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? qdwfNidrfrI &Sdoljzpfvsuf
]]qdwfNidrfrI &Sdol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? xufoefaom vkHYv&Sdol
jzpfvsuf ]]xufoefaom vkHYv&Sdol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd/
xifaom owd&Sdol jzpfvsuf ]]xifaom owd&Sdol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k
tvkdr&Sd? wnfMunfaom pdwf&Sdol jzpfvsuf ]]wnfMunfaom pdwf&Sdol [l ighukd odygukefrlum;
aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? ynm&Sdol jzpfvsuf ]]ynm&Sdol [l ighukd odygukefrlum;
aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? yyw&m; uif;&m edAmef arGUavsmfol jzpfvsuf ]]yyw&m;
uif;&m edAmef arGUavsmfol [l ighukd odygukefrlum; aumif;avpG}} [k tvkdr&Sd? ]]&[ef;wdkY
avmukw&mw&m;onf tvkdenf;aom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? tvkdBuD;aom yk*dKvftm;
rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf\/ (1)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf a&mifh&JvG,faom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf ra&mifh&JvG,faom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd
tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf &wwforQaom
ouFef; qGrf; ausmif;tdyf&m ae&m olem\ taxmuftyHh touf\ t&Htwm; aq;ypnf;jzifh
a&mifh&J\/ ]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf a&mifh&JvG,faom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
ra&mifh&JvG,faom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[m
tyf\/ (2)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf qdwfNidrfrI &Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf taygif;tazmf arGUavsmfaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom
xdkpum;ukd tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf qdwfNidrfrI&Sdonf
jzpf aeaom &[ef;tm; &[ef; &[ef;rdef;r Oygoum Oygodumr rif; rif;\trwf wdwd

wdwd wynfhwdkYonf vma&muf qnf;uyfukef\? xdkodkY jzpf&m &[ef;onf ocFg&w&m;wdkY\


qdwfokOf;&m edAmefodkY Gwfaom? edAmefodkY ukdif;aom? edAmefodkY Idif;aom? ocFg&w&m;wdkY\
qdwfokOf;&m edAmef wnfaom? &Si&f [ef; tjzpf arGUavsmfaom pdwfonf wdkufwGef; EId;aqmf
onfESifh ,SOfaom w&m;pum;ukd omvQif pifppf ajyma[mwwf\? ]]&[ef;wdkY avmukw&m
w&m;onf qdwfNidrfrI&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf taygif;tazmf
arGUavsmfaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf
\/ (3)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf xufoefaom vkHYv&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf ysif;&daom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd
tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf tukodkvfw&m;wdkYudk
y,f&ef ukodkvfw&m;wdkYudk jynfhpHkap&ef xufoefaom vkHYv &Sdonfjzpf ae\? tm;tpGrf;ESifh
jynfhpHk\? jrJjrHaom tm;xkwfrI&Sd\? ukodkvfw&m;wdkY wm0efukd ypfcsxm;jcif; r&Sd/ ]]&[ef;wdkY
avmukw&mw&m;onf xufoefaom vkHYv&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&m
w&m;onf ysif;&daom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[m
tyf\/ (4)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf xifaom owd&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf owdvGwfaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd
tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf owdESifh jynfhpHk\?
owd\ &ifhusufrIESifh jynfhpHk\? &SnfpGmaom umvu jyKtyf ajymqdktyfonfukdvnf; atmuf
arhEdkif\? tzefwvJvJ atmufarhEdkif\/ ]]&[ef;wdkY avmukw&m w&m;onf xifaom owd
&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf owdvGwfaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}}
[k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf\/ (5)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf wnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\?
avmukw&mw&m;onf wnfMunfaom pdwfr&Sdaomyk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom
xdkpum;ukd tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf umr
*kPfwdkYrS uif;qdwf/y/ pwkwpsmefukd jynfhpHkap ae\/ ]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;
onf wnfMunfaom pdwf&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf wnfMunf
aom pdwfr&Sdaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf
\/ (6)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf ynm&Sdaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw
&mw&m;onf ynmrJhaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd tb,fukd pJG
a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ynm&Sd\? kyf emrfukd azmufcJG
odjrifEdkifaom? 0#fqif;&J\ ukef&m edAmefodkY aumif;pGm a&mufaMumif; jzpfaom? jzpfrI ysufrIukd
odpGrf;Edkifaom jrwfaom ynmESifh jynfhpHk\/ ]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf ynm&Sdaom
yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf ynmrJhaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k
a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf\/ (7)
]]&[ef;wdkY avmukw&mw&m;onf yyw&m;uif;&m edAmef arGUavsmfaom? yyw&m;
uif;&m edAmef aysmfykdufaom yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&mw&m;onf yyw&m;
arGUavsmfaom? yyw&m; aysmfykdufaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd

tb,fukd pJG a[mtyfoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;\ pdwfonf yyw&m;\


csKyf&m edAmef ajy;0if\? Munfvif\? aumif;pGm wnf\? vGwf\/ ]]&[ef;wdkY avmukw&m
w&m;onf yyw&m; uif;&m edAmef arGUavsmfaom? yyw&m; uif;&m edAmef aysmfykdufaom
yk*dKvftm;om jynfhpHk\? avmukw&m w&m;onf yyw&m; arGUavsmfaom? yyw&m;
aysmfykdufaom yk*dKvftm; rjynfhpHk}} [k a[mtyfaom xdkpum;ukd onfukd pJG a[mtyf\ [k
(rdefYawmfrl\)/ (8)
xdktcg toQiftEkk'gonf aemufESpfjzpfaom 0guyfjcif;ukdvnf; xdkapwDwdkif; ta&SU
0g;awm t&yfyif 0guyfae\/ xdktcg toQiftEkk'gonf wpfa,mufwnf; qdwfNidrf&modkY
uyfvsuf rarhravsmh jyif;pGm tm;xkwfum edAmefodkY apvTwftyfaom pdwf&Sdonfjzpf aeonf
&Sdaomf aumif;pGmomvQif vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifMuaom trsKd;aumif;om;wdkY vdkvm;
tyfaom twkr&Sdaom jrwfaom tusifh\ tqHk;jzpfaom t&[wzdkvftusKd;ukd rMumrD
rsufarSmuf b0yif ukd,fwdkifxl;aom Pfjzifh rsufarSmufjyKvsuf a&muf ae&\? ]]y#doaE
aerIukefNyD? jrwfaom tusifhukd usifhoHk;NyD;NyD? (r*f)udpukd jyKNyD;NyD? (r*f)udp tvdkYiSg
wpfyg;aom jyKzG,f r&SdawmhNyD}} [k odNyD/ toQiftEkk'gum; &[EmwdkYwGif wpfyg; tygt0if
jzpf\/ toQiftEkk'gonf t&[wzkdvfodkY a&mufonfjzpf xdktcsdef *gxmwdkYukd
&Gwfqdk\ - ]]avmu twkr&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf ig\ tMuHukd odawmfrl pdwfjzifh
NyD;aom ukd,fawmfjzifh wefcdk;awmftm;jzifh csOf;uyfawmfrl\/
ightm; tMuif tjcif;t&mtm;jzifh tMuHjzpf\? xdktMuHxuf vGefaom tMuHukd a[mawmf
rl\? oHo&mukd csJUxGifwwfaom yyw&m;uif;&m edAmef arGUavsmfawmfrlaom jrwfpGmbk&m;
onf yyw&m;uif;&m edAmefukd a[mawmfrl\/
igonf xdkjrwfpGmbk&m;\ w&m;awmfukd od omoemawmf arGUavsmfpGm aeNyD? oHk;yg;
aom 0dZmPfwdkYodkY tpOfa&mufNyD? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd vkdufem jyKusifhtyfNyD}}
[k (&Gwfqdk\)/
'orokwf/
oHu;ckajrmuf *[ywd0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
1 - yXr'geokwf
31/ &[ef;wdkY tvSLwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - rdrdtxHodkY a&mufvmaomaMumifh tvSLukd ay;vSL\? aMumuf
aomaMumifh tvSLukd ay;vSL\? ]]ightm; ay;zl;\}} [k tvSLukd ay;vSL\? ]]ightm; ay;ayvdrfh
rnf}} [k tvSLukd ay;vSL\? ]]ay;vSLrIonf aumif;\}} [k tvSLukd ay;vSL\? ]]igonf csufjyKwf
\? olwdkYum; rcsufjyKwfukef? csufjyKwfaom igonf rcsufjyKwfaom olwdkYtm; tvSLray;bJ
ae&efroifh}} [k tvSLukd ay;vSL\? ]]tvSL'geukd ay;vSLaom ightm; aumif;aom ausmfapm
oHonf ysHUESHU wufvdrfhrnf}} [k tvSLukd ay;vSL\? orx 0dyempdwf\ tqifwefqm
tjcHt&H tvdkYiSg tvSLukd ay;vSL\/ &[ef;wdkY tvSLwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k rdefYawmfrl\/
yXrokwf/

-----2 - 'kwd,'geokwf
32/ ay;vSLaMumif;jzpfaom ,HkMunfrI ]o'g}? ay;vSLaMumif; jzpfaom &SufrI ][d&D}? tjypf
r&Sdaom ay;vSLrI ]'ge}? xdkw&m;wdkYonf olawmfaumif;wdkYodkY tpOfvkdufukef\/ xdkpum;onf
rSef\? xdkw&m;taygif;ukd ewfjynf a&mufaMumif;vrf; [k qdkukef\? xdkw&m;taygif;jzifh ewf
jynfodkY oGm;&\/
'kwd,okwf/

-----3 - 'ge0wKokwf
33/ &[ef;wdkY ay;vSLjcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - cspfjrwfEdk;ojzifh tvSLukd ay;vSL\? trsufxGufojzifh tvSLukd
ay;vSL\? rdkufrJawGa0ojzifh tvSLukd ay;vSL\? aMumufojzifh tvSLukd ay;vSL\? ]]tz tbdk;
wdkYonf vSLzl;\? jyKzl;\? a&S;vlBuD;wdkY\ trsKd;tEG,fukd ,kwfap&ef rxdkuf}} [k tvSLukd ay;vSL
\? ]]igonf tvSLukd vSL ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf aumif;rIjyKaom olwdkY\
vm;&mjzpfaom ewfjynf avmu jzpf&ayvdrfhrnf}} [k tvSLukd ay;vSL\? ]]tvSLukd
vSLaom ightm; pdwfMunfvif\? ESpfoufaom pdwf&Sdaom tjzpf 0rf;ajrmufaom pdwf&Sdaom
tjzpfonf jzpf\}} [k tvSLukd ay;vSL\? (orx0dyem) pdwf\ tqifwefqm tjcHt&H
tvdkYiSg tvSLukd ay;vSL\/ &[ef;wdkY ay;vSLjcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k
rdefYawmfrl\/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
4 - acwokwf
34/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom v,f pdkufysKd;tyfaom rsKd;aphonf tusKd;
rrsm;? om,mzG,frrsm;? yGg;pD;rI r&Sd/ tb,ft*Fg&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu
v,fajronf tjrifh tedrfhvnf; jzpf\? ausmufcJ ausmufp&pfvnf; &Sd\? qyfjymvnf; ayguf
\? xGefaMumif;vnf; reuf? a&0ifaygufESifhvnf; rjynfhpHk? a&xkwfaygufESifhvnf; rjynfhpHk?
a&ajrmif;ESifhvnf; rjynfhpHk? uefoif;ESifhvnf; rjynfhpHk/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom
v,fajr pdkufysKd;tyfaom rsKd;aphonf tusKd;rrsm;? om,mzG,frrsm;? yGg;pD;rI r&Sd/
&[ef;wdkY twlomvQif t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom orPjAm[PwdkY ay;vSLtyf
aom tvSLonf tusKd;rrsm;? tmedoifrrsm;? wefcdk;rBuD;? BuD;aom ysHUESHUrI r&Sd/ tb,ft*Fg
&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu orPjAm[PwdkYonf rSm;aom t,l&Sdukef\?
rSm;aom tMuH &Sdukef\? rSm;aom pum;&Sdukef\? rSm;aom tvkyf&Sdukef\? rSm;aom touf
arG;rI &Sdukef\? rSm;aom tm;xkwfrI &Sdukef\? rSm;aom atmufarhrI &Sdukef\? rSm;aom
wnfMunfrI &Sdukef\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom orPjAm[PwdkY ay;vSLtyf
aom tvSLonf tusKd;rrsm;? tmedoifrrsm;? wefcdk;rBuD;? BuD;aom ysHUESHUrI r&Sd/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom v,f pdkufysKd;tyfaom rsKd;aphonf tusKd;rsm;\?
om,mzG,f rsm;\? yGg;pD;rI &Sd\/ tb,ft*Fg&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY v,fajronf tjrifh
tedrfh r&Sd? ausmufcJ ausmufp&pfvnf; r&Sd? qyfjymvnf; rayguf? xGefaMumif;vnf; euf\?
a&0ifaygufESifhvnf; jynfhpHk\? a&xkwfaygufESifhvnf; jynfhpHk\? a&ajrmif;ESifhvnf; jynfhpHk\?
uefoif;ESifhvnf; jynfhpHk\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom v,fajr pdkufysKd;tyfaom
rsKd;aphonf tusKd;rsm;\? om,mzG,frsm;\? yGg;pD;rI&Sd\/ &[ef;wdkY twlomvQif t*Fg&SpfrsKd;wdkY
ESifh jynfhpHkaom orPjAm[PwdkY ay;vSLtyfaom tvSLonf tusKd;rsm;\? tmedoifrsm;\?
wefcdk;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUrI&Sd\/ tb,ft*Fg&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu
orPjAm[PwdkYonf rSefuefaom t,l&Sdukef\? rSefuefaom tMuH &Sdukef\? rSefuefaom
pum; &Sdukef\? rSefuefaom tvkyf &Sdukef\? rSefuefaom toufarG;rI &Sdukef\? rSefuefaom
tm;xkwfrI &Sdukef\? rSefuefaom atmufarhrI &Sdukef\? rSefuefaom wnfMunfrI &Sdukef\/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom orPjAm[PwdkY ay;vSLtyfaom tvSLonf
tusKd;rsm;\? tmedoifrsm;\? wefcdk;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUrI&Sd\ [k (rdefYawmfrl\)/
aumif;aom v,f pdkufysKd;tyfaom jynfhpHkaom rsKd;aphonf rkd;aumif;pGm &Gmonf&Sdaomf
pyg;\ jynfhpHkjcif; ab;&ef r&SdrIESifh jynfhpHkjcif; BuD;yGg;rIESifh jynfhpHkjcif; jyefYajymrIESifh jynfhpHkjcif;
toD;\ jynfhpHkjcif; jzpfouJhodkY? twl jynfhpHkaom oDv&Sdaom orPjAm[PwdkY ay;vSLtyf
aom jynfhpHkaom abmZOfonf xdkolawmfaumif; jyKtyfaom aumif;rI jynfhpHkaomaMumifh
(ukodkvfw&m;wdkY\) jynfhpHkjcif;ukd aqmifwwf\/ xdkYaMumifh avmu jynfhpHkjcif;ukd tvdk
&Sdaom jynfhpHkaom yk*dKvfonf jynfhpHkaom ynm&SdwdkYukd rSD0Jukef&m\? odkY rSD0Jukefaomf jynfhpHk
jcif;wdkYonf NyD;ajrmufukef\/ 0dZm (oHk;yg;) p&P (wpfq,fhig;yg;)ESifh jynfhpHkaom ol pdwf\
jynfhpHkjcif;ukd & uH\ jynfhpHkjcif;ukd jyK\? tusKd;\ jynfhpHkjcif;ukd &\/

[kwfwdkif;rSefpGm avmuukd od (0dyem) PftjrifESifh jynfhpHkjcif;odkY a&muf


(aomwmywd) r*fPfESifh jynfhpHkjcif;ukd tpJGjyK jynfhpHkaom pdw&f Sdolonf (t&[wzdkvfodkY)
a&muf\? tvHk;pHkaom tnpftaMu;ukd cgwGufvsuf edAm efESifh jynfhpHkjcif;odkY a&muf tvHk;pHk
aom 0#fqif;&JwdkYrS vGwf\? xdktvHk;pHkaom 0#fqif;&JwdkYrS vGwfjcif;onf tvHk;pHkwdkYESifh jynfhpHk
jcif; rnf\/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
5 - 'gElyywdokwf
35/ &[ef;wdkY ay;vSLjcif; [laom taMumif;aMumifh (vlUjynfewfjynfwdkY) jzpfjcif;wdkYonf
&SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf orPtm; jzpfap
jAm[Ptm;jzpfap xrif; tazsmf t0wf ,mOf yef; eHYom eHYomaysmif; tdyf&mae&m ausmif;
qDrD; tvSLukd ay;vSL\/ xdkolonf tMuif umr*kPfig;yg;wnf; [laom taMumif;aMumifh ay;
vSL\? xdkumr*kPfig;yg;ukd awmifhw\? xdkolonf rsm;aom Opm&Sdaom rif;rsKd;wdkYukdaomf
vnf;aumif;? ykPm;rsKd;wdkYukdaomf vnf;aumif;? ol<u,frsKd;wdkYukdaomf vnf;aumif; umr*kPf
ig;yg;wdkYjzifh a&mifh&JjynfhpHk pr,f arGUavsmfaeonfwdkYukd jrif\? xdkoltm; ]]igonf ukd,fcEm
ysufa<u aoonfrS aemuf rsm;aom Opm&Sdaom rif;rsKd;wdkY\aomf vnf;aumif;? ykPm;rsKd;
wdkY\aomf vnf;aumif;? ol<u,frsKd;wdkY\aomf vnf;aumif; taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&rl
um; aumif;avpG}} [k odkY pdwftMuH jzpf\? xdkolonf xdkodkYaom pdwfukd xm;\? xdkodkYaom
pdwfukd aqmufwnf\? xdkodkYaom pdwfukd yGg;ap\? xdkol\ ,kwfnHhonfh umr*kPfig;yg;
Gwfaom xdkumr*kPfig;yg;xuf tvGef(r*fzkdvfedAmeftvdkYiSg) ryGg;aptyfaom pdwfonf
xdkawmifhw tyfaom rif;ykPm;paom trsKd;wdkY (uyfa&muf&ef) jzpf\? (xdkolonf) ukd,fcEm
ysufa<u aoonfrS aemuf rsm;pGmaom Opm&Sdaom rif;rsKd;wdkY\aomf vnf;aumif;? ykPm;
rsKd;wdkY\aomf vnf;aumif;? ol<u,frsKd;wdkY\aomf vnf;aumif; taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf
&\? xdkodkY a&muf&jcif;ukdvnf; oDv&Sdaom oltm;om igqdk\? oDv r&Sdaom oltm; rqdk/
&[ef;wdkY oDv&Sdaom oltm; pifMu,faomaMumifh pdwf\ awmifhwrIonf jynfhpHk\/ (1)
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf orPtm;jzpfap jAm[Ptm;jzpfap xrif;
tazsmf t0wf ,mOf yef; eHYom eHYomaysmif; tdyf&mae&m ausmif; qDrD;tvSLukd ay;vSL\/
xdkolonf tMuif umr*kPfig;yg;wnf; [laom taMumif;aMumifh ay;vSL\? xdkumr*kPf
ig;yg;ukd awmifhw\? xdkolonf ]]pmwkr[m&mZfewfwdkYonf touf&Snfukef\? tqif;vSukef\?
csrf;om rsm;ukef\}} [k Mum;zl;\? xdkoltm; ]]igonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf
pmwkr[m&mZfewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&rlum; aumif;avpG}} [k odkYaom
tMuHonf jzpf\? xdkolonf xdkodkYaom pdwfukd xm;\? xdkodkYaom pdwfukd aqmufwnf\?

xdkodkYaom pdwfukd yGg;ap\? xdkol\ ,kwfnHhonfh umr*kPfig;yg; Gwfaom xdkumr*kPf


ig;yg;xuf tvGef (r*fzkdvfedAmeftvdkYiSg) ryGg;rsm;aptyfaom pdwfonf xdkawmifhwtyfaom
pmwkr[m&mZfbHk (uyfa&muf&ef) jzpf\? (xdkolonf) ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS
aemuf pmwkr[m&mZfewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\? xdkodkY a&muf&jcif;ukd
vnf; oDv &Sdaom oltm;om igqdk\? oDv r&Sdaom oltm; rqdk/ &[ef;wdkY oDv&Sdaom
oltm; pifMu,faomaMumifh pdwf\ awmifhwrIonf jynfhpHk\/ (2)
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf orPtm;jzpfap jAm[Ptm;jzpfap xrif;
tazsmf t0wf ,mOf yef; eHYom eHYomaysmif; tdyf&mae&m ausmif; qDrD;tvSLukd ay;vSL\/
xdkolonf tMuif umr*kPfig;yg;wnf;[laom taMumif;aMumifh ay;vSL\? xdkumr*kPfig;yg;ukd
awmifhw\? xdkolonf ]]wm0womewfwdkYonf/y/ ,mrmewfwdkYonf/ wkodwmewfwdkYonf/
edrme&wdewfwdkYonf/ y&edrdw0o0wDewfwdkYonf touf&Snfukef\? tqif;vSukef\? csrf;om
rsm;ukef\}} [k Mum;zl;\? xdkoltm; ]]igonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf y&edrdw
0o0wDewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&rlum; aumif;avpG}} [k odkYaom tMuH
onf jzpf\? xdkolonf xdkodkYaom pdwfukd xm;\? xdkodkYaom pdwfukd aqmufwnf\? xdkodkYaom
pdwfukd yGg;ap\? xdkol\ ,kwfnHhonfh umr*kPfig;yg; Gwfaom xdkumr*kPf ig;yg;xuf
tvGef (r*fzkdvfedAmeftvdkYiSg) ryGg;aptyfaom pdwfonf xdkawmifhwtyfaom y&edrdw0o0wD
bHk (uyfa&muf&ef) jzpf\? (xdkolonf) ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf y&edrdw0
o0wD ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\? xdkodkY a&muf&jcif;ukdvnf; oDv&Sdaom
oltm;om igqdk\? oDvr&Sdaom oltm; rqd/k &[ef;wdkY oDv&Sdaom oltm; pifMu,faom
aMumifh pdwf\ awmifhwrIonf jynfhpHk\/ (3-7)
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf orPtm;jzpfap jAm[Ptm;jzpfap xrif;
tazsmf t0wf ,mOf yef; eHYom eHYomaysmif; tdyf&mae&m ausmif; qDrD;tvSLukd ay;vSL\/
xdkolonf tMuif umr*kPfig;yg;wnf;[laom taMumif;aMumifh ay;vSL\? xdkumr*kPfig;yg;ukd
awmifhw\? xdkolonf ]]jA[mwdkYonf touf&Snfukef\? tqif;vSukef\? csrf;om rsm;ukef\}}
[k Mum;zl;\? xdkoltm; ]]igonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf jA[mwdkY\
taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&rlum; aumif;avpG}} [k odkYaom tMuHonf jzpf\?
xdkolonf xdkodkYaom pdwfukd xm;\? xdkodkYaom pdwfukd aqmufwnf\? xdkodkYaom pdwfukd
yGg;ap\? xdkol\ ,kwfnHhonfh umr*kPfig;yg; Gwfaom xdkumr*kPf ig;yg;wdkYxuf tvGef
(r*fzkdvfedAmeftvdkYiSg) ryGg;rsm;aptyfaom pdwfonf xdkawmifhwtyfaom jA[mbHk
(uyfa&muf&ef) jzpf\? (xdkolonf) ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf jA[mwdkY\
taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\? xdkodkY a&muf&jcif;ukdvnf; oDv&Sdaom oltm;om igqdk\?
oDv r&Sdaom oltm; rqdk/ (0durey[meforkap'y[meftm;jzifh) uif;aom umr&m*&Sdaom
yk*dKvftm;om igqdk\? umr &m*ESifhwuG jzpfaom yk*dKvftm; rqdk? &[ef;wdkY oDv&Sdaom
yk*dKvftm; umr &m* uif;aomaMumifh pdwf\ awmifhwrIonf jynfhpHk\/ &[ef;wdkY ay;vSLjcif;
[laom taMumif;aMumifh (vlUjynf ewfjynfwdkY) jzpfjcif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmf
rl\)/ (8)
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
6 - yknud&d,0wKokwf
36/ &[ef;wdkY yknud&d,0wKwdkYonf oHk;rsKd;wdkYwnf;/ tb,foHk;rsKd;wdkUenf;[lrl -'ge
[laom yknud&d,0wK? oDv[laom yknud&d,0wK? bm0em[laom yknud&d,0wKwdkYwnf;/
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaomolonf 'ge[laom yknud&d,0wKukd tenf;i,fomvQif
jyKtyf\? oDv[laom yknud&d,0wKukd tenf;i,fomvQif jyKtyf\? bm0em [laom ykn
ud&d,0wKukd rNyD;ap? xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrSaemuf vlwdkYwGif bkef;uH
enf;aom ,kwfedrfhaom trsKd; jzpf&\/ &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf 'ge [laom
yknud&d,0wKukd twdkif;t&Snftm;jzifh jyKtyf\? oDv[laom yknud&d,0wKukd twdkif;t&Snf
tm;jzifh jyKtyf\? bm0em[laom yknud&d, 0wKukd rNyD;ap? xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u
aoonfrSaemuf vlwdkYwGif bkef;uHBuD;aom jrifhjrwfaom trsKd; jzpf&\/ &[ef;wdkY
avmu tcsKdUaom olonf 'ge[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? oDv
[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? bm0em[laom yknud&d,0wKukd rNyD;ap?
xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrSaemuf pmwkr[m&mZfewfwdkY\ taygif;tazmf
tjzpfodkY a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk pmwkr[m&mZfewfrif;BuD; av;OD;wdkYonf 'ge [laom
yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh oDv[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ
jyKaomaMumifh ewf jzpfaom touf&Snfjcif;? ewf jzpfaom tqif;vSjcif;? ewf jzpfaom
csrf;omjcif;? ewf jzpfaom tjcHt&H rsm;jcif;? ewf jzpfaom tpdk;&jcif;? ewf jzpfaom lygHk?
ewf jzpfaom o'gHk? ewf jzpfaom *EmHk? ewf jzpfaom &omHk? ewf jzpfaom azm|AmHk
[laom q,fyg;aom taMumif;wdkYjzifh pmwkr[m&mZfewfwdkYukd omvGef vTrf;rkd;ukef\/ &[ef;wdkY
avmu tcsKdUaom olonf 'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? oDv
[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? bm0em[laom yknud&d,0wKukd rNyD;ap?
xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrSaemuf wm0womewfwdkY\ taygif;tazmf
tjzpfodkY a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk ewfwdkYt&Sif odMum;rif;onf 'ge [laom yknud&d,
0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh oDv[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh
ewf jzpfaom touf&Snfjcif;/y/ ewf jzpfaom azm|AmHk [laom q,fyg;aom taMumif;
wdkYjzifh wm0womewfwdkYukd omvGef vTrf;rkd;Edkif\/ &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf
'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? oDv [laom yknud&d,0wKukd tvGef
tuJ jyKtyf\? bm0em[laom yknud&d,0wKukd rNyD;ap? xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u
aoonfrSaemuf ,mrmewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk
ok,mrewfom;onf 'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh oDv [laom
yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh ewf jzpfaom touf&Snfjcif;/y/ ewf jzpfaom
azm|AmHk [laom q,fyg;aom taMumif;wdkYjzifh ,mrmewfwdkYukd omvGef vTrf;rkd;Edkif\/
&[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf 'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\?
oDv[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? bm0em [laom yknud&d,0wKukd
rNyD;ap? xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf wkodwmewfwdkY\ taygif;tazmf
tjzpfodkY a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk oEKdwewfom;onf 'ge [laom yknud&d,0wKukd
tvGeftuJ jyKaomaMumifh oDv [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh ewf

jzpfaom touf&Snfjcif;/y/ ewfjzpfaom azm|AmHk [laom q,fyg;aom taMumif;wdkYjzifh


wkodwmewfwdkYukd omvGef vTrf;rkd;Edkif\/ &[ef;wdkY avmu tcsKdUaom olonf 'ge [laom
yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? oDv [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\?
bm0em [laom yknud&d,0wKukd rNyD;ap? xdkolonf ukd,fcEm ysufa<u aoonfrS aemuf
edrme&wdewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk okedrdwewfom;onf
'ge[laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh oDv [laom yknud&d,0wKukd
tvGeftuJ jyKaomaMumifh ewf jzpfaom touf&Snfjcif;/y/ ewfjzpfaom azm|AmHk[laom
q,fyg;aom taMumif;wdkYjzifh edrme&wdewfwdkYukd omvGefvTrf;rkd;Edkif\/ &[ef;wdkY avmu
tcsKdUaom olonf 'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? oDv [laom
yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKtyf\? bm0em [laom yknud&d,0wKukd rNyD;ap? xdkolonf
ukd,fcEm ysufa<u aoonfrSaemuf y&edrdw0o0wDewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY
a&muf&\/ &[ef;wdkY xdkbHk 0o0wDewfom;onf 'ge [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ
jyKaomaMumifh oDv [laom yknud&d,0wKukd tvGeftuJ jyKaomaMumifh ewf jzpfaom
touf&Snfjcif;? ewf jzpfaom tqif;vSjcif;? ewf jzpfaom csrf;omjcif;? ewf jzpfaom
tjcHt&H rsm;jcif;? ewf jzpfaom tpdk;&jcif;? ewf jzpfaom lygHk? ewf jzpfaom o'gHk?
ewf jzpfaom *EmHk? ewf jzpfaom &omHk? ewf jzpfaom azm|AmHk [laom q,fyg;aom
taMumif;wdkYjzifh y&edrdw0o0wDewfwdkYukd omvGef vTrf;rkd;Edkif\/ &[ef;wdkY xdkyknud&d,0wKwdkY
onf oHk;rsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
7 - oyK&do'geokwf
37/ &[ef;wdkY olawmfaumif;wdkY\ ay;vSLjcif; ]oyK&do'ge} wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - oefY&Sif;pifMu,faom vSLzG,f0wKukd ay;vSL\? rGefjrwfaom
vSLzG,f0wKukd ay;vSL\? oifhavsmf avsmufywfaom tcg ay;vSL\? tyfaom vSLzG,f0wKukd
ay;vSL\? tvSLcHyk*dKvf vSLzG,f0wKwdkYukd a&G;cs,f pdppf ay;vSL\? rjywf ay;vSL\? ay;vSL
onf &Sdaomf pdwfukd Munfvifap\? ay;vSLNyD;aemuf ESpfoufaom pdwf&Sd\/ &[ef;wdkY olawmf
aumif;wdkY\ ay;vSLjcif; ]oyK&do'ge} wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
v,f,majraumif;ozG,f jzpfukefaom? jrwfaom tusifhukd usifhavh &Sdukefaom yk*dKvfwdkY
oefY&Sif; pifMu,faom? rGefjrwfaom? tyfpyfaom tazsmf abmZOf [laom vSLzG,fukd
avsmufywfaom tcg rjywf ay;vSL\/ rsm;pGmaom tmrdoukd pGefYvSLNyD; ESvHk; rom&Sdonf
rjzpf&m? odkY vSLtyfaom tvSLwdkYukd txl; IjrifEkid folwdkYonf csD;rGrf;ukef\/ o'gw&m;ESifh
jynfhpHkaom? xufjrufaom Pf&Sdaom ynm&Sdonf vGwfvGwf pGefYMuJaom pdwfjzifh odkY
ay;vSL ylaZmf qif;&Jr&Sd&m csrf;omaom (vlUjynf ewfjynf) avmuodkY a&muf&\/
owrokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
8 - oyK&dookwf
38/ &[ef;wdkY olawmfaumif;onf trsKd; jzpfay:vmonf &Sdaomf rsm;pGmaom vltaygif;
\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? trdtzwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\?
om;r,m;\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? uReftrIvkyf a,musfm;wdkY\ tusKd;pD;yGg;
csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? taqGcifyGef; cspfuRrf;0ifolwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg
jzpf\? a&S;u aovGefNyD;aom taqGtrsKd;wdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? rif;\
tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? ewfwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\?
orPjAm[PwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\/ &[ef;wdkY tvHk;pHkaom aumuf
pyg;wdkYukd jynfhpHkapwwfaom &GmoGef;aom rkd;BuD;onf rsm;pGmaom vltaygif;\ tusKd;pD;yGg;
csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpfouJhodkY &[ef;wdkY twlomvQif olawmfaumif;onf trsKd; jzpfay:
vmonf &Sdaomf rsm;pGmaom vltaygif;\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? trdtzwdkY\
tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? om;r,m;\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\?
uReftrIvkyf a,musfm;wdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? taqGcifyGef; cspfuRrf;0if
olwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? a&S;u aovGefNyD;aom taqGtrsKd;wdkY\
tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? rif;\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? ewfwdkY\
tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg jzpf\? orPjAm[PwdkY\ tusKd;pD;yGg; csrf;omjcif; tvdkYiSg
jzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
tdrfaeaom ynm&Sdyk*dKvfonf pifppftm;jzifh rsm;pGmaom vlwdkY\ tusKd;iSg jzpf\/
aeYnOfhwdkYywfvHk; ysif;&djcif; r&Sdaom ynm&So
d nf a&S;OD;pGm trdtzwdkYtm; a&S; jyKzl;aom
aus;Zl;ukd tzefwvJvJ atmufarhonfjzpf taMumif; tm;avsmfpGm ylaZmf\? tdrf&m raxmif
bJ &[ef;jyKaom jrwfaom tusifhudk usifhaom yk*dKvfwdkYukd tdktaojyK\/ ouf0if
,HkMunfaom o'gw&m;&Sdaom oDvukd cspo
f lonf w&m;wdkYukd od (olawmfaumif;wdkYukd)
ylaZmf\? rif;\ tpD;tyGg;ukd aqmif\? ewfwdkY\ tpD;tyGg;ukd aqmif\? taqGtrsKd; rdwfaqG
wdkY\ tpD;tyGg;ukd aqmif\/ olawmfaumif;w&m; aumif;pGm wnfaom xdkolonf tvHk;pHk
aom olwdkY\ tpD;tyGg;ukd aqmif\? xdkolonf 0efwdkrI ]rp&d,} tnpftaMu;ukd y,fazsmuf
at;Nidrf;aom avmuodkY a&muf&\/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
9 - tbdoEokwf
39/ &[ef;wdkY csrf;omukd aqmifwwfukefaom? ewfjynftusKd;iSg jzpfukefaom? csrf;om
aom tusKd;ukd ay;wwfukefaom? ewfjynf y#doaEukd jzpfapwwfukefaom aumif;rItxk
ukodkvft,Of &SpfrsKd;wdkYonf tvkd&Sdjcif;iSg ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd yGg;apjcif;iSg tpD;tyGg;
tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf
t&d,mwynfhonf jrwfpGmbk&m;ukd ukd;uG,f&m [l qnf;uyf\? &[ef;wdkY csrf;omukd
aqmifwwfaom? ewfjynf tusKd;iSg jzpfaom? csrf;omaom tusKd;ukd ay;wwfaom? ewfjynf
y#doaEukd jzpfapwwfaom? a&S;OD;pGmaom aumif;rItxk ukodkvft,Ofonf tvkd&Sdjcif;iSg
ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd yGg;apjcif;iSg tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpf\/ &[ef;wdkY
aemufwpfrsKd;um; omoemawmf t&d,mwynfhonf w&m;awmfukd ukd;uG,f&m [l
qnf;uyf\? &[ef;wdkY ESpfckajrmufjzpfaom aumif;rItxk ukodkvft,Ofonf/y/ jzpf\/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; omoemawmf t&d,mwynfhonf oHCmawmfukd ukd;uG,f
&m[l qnf;uyf\? &[ef;wdkY csrf;omukd aqmifwwfaom? ewfjynf tusKd;iSg jzpfaom?
csrf;omaom tusKd;ukd ay;wwfaom? ewfjynf y#doaEukd jzpfapwwfaom? oHk;ckajrmuf
jzpfaom aumif;rItxk ukodkvft,Ofonf tvkd&Sdjcif;iSg ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd yGg;apjcif;iSg
tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpf\/ &[ef;wdkY tjrwf [k odtyfukefaom? &SnfjrifhpGmaom
umvywfvHk; jzpf\ [k odtyfukefaom? olawmfaumif; tquftEG,f [k odtyfukefaom?
a&S;olawmfaumif;wdkY\ tavhtusifh [k odtyfukefaom? ry,ftyfukefaom? (a&S;uvnf;)
ry,fzl;ukefaom? (,ckvnf;) ry,fukefaom? (aemifvnf;) y,fvwHU r[kwfukefaom? ynm&Sd
orPjAm[PwdkY rypfy,ftyfonfh jrwfaom 'ge [k qdktyfukefaom tvSLwdkYonf ig;rsKd;
wdkYwnf;/
tb,fig;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf t&d,mwynfhonf olUtoufukd
owfjcif;ukd y,f olUtoufowfjcif;rS a&SmifMuOf\? &[ef;wdkY olUtoufukd owfjcif;rS a&Smif
MuOfaom t&d,mwynfhonf twdkif;t&Snf r&Sdukefaom ow0gwdkYtm; ab;r&Sdjcif;ukd ay;vSL
onf rnf\? &efr&Sdjcif;ukd ay;vSLonf rnf\? qif;&J r&Sdjcif;ukd ay;vSLonf rnf\? twdkif;
t&Snf r&Sdaom ow0gwdkYtm; ab;r&Sdjcif; &efr&Sdjcif; qif;&J r&Sdjcif;ukd ay;vSLaomaMumifh
twdkif;t&Snf r&Sdaom ab;r&Sdjcif; &efr&Sdjcif; qif;&J r&Sdjcif;\ tzdkY&Sd\/ &[ef;wdkY onfum;
tjrwf[k odtyfaom? &SnfjrifhpGmaom umvywfvHk; jzpf\ [k odtyfaom? olawmfaumif;
tquftEG,f [k odtyfaom? a&S;ola[mif;wdkY\ tavhtusifh [k odtyfaom? ry,ftyfaom?
(a&S;uvnf;) ry,fzl;aom? (,ckvnf;) ry,faom? (aemifvnf;) y,fvwHU r[kwfaom?
ynm&Sd orPjAm[PwdkY rypfy,ftyfonfh jrwfaom tvSL [k qdktyfaom yXrjzpfaom
tvSLwnf;/ &[ef;wdkY csrf;omukd aqmifwwfaom? ewfjynf tusKd;iSg jzpfaom? csrf;omaom
tusKd;ukd ay;wwfaom? ewfjynf y#doaEukd jzpfapwwfaom? pwkwajrmuf jzpfaom
aumif;rItxk ukodkvft,Ofonf tvkd&Sdjcif;iSg ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd yGg;apjcif;iSg tpD;
tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpf\/ &[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; omoemawmf t&d,m
wynfhonf ydkif&Sif ray;aom olwpfyg;Opmukd cdk;,ljcif;ukd y,f ydkif&Sif ray;aom olwpfyg;

Opmukd cdk;,ljcif;rS a&SmifMuOf\/y/ umr*kPfwkdY rSm;,Gif;aomtm;jzifh usifhjcif;ukd y,f


umr*kPfwdkY rSm;,Gif;aomtm;jzifh usifhjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ r[kwfrrSef ajymqdkjcif;ukd y,f
r[kwfrrSef ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&uf
aomufpm;jcif;ukd y,f ,pfrl; arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&uf aomufpm;jcif;rS
a&SmifMuOf\/ &[ef;wdkY ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufukd aomufpm;jcif;rS
a&SmifMuOfaom t&d,mwynfhonf twdkif;t&Snf r&Sdaom ow0gwdkYtm; ab; r&Sdjcif;ukd
ay;vSLonf rnf\? &efr&Sdjcif;ukd ay;vSLonf rnf\? qif;&J r&Sdjcif;ukd ay;vSLonf rnf\?
twdkif;t&Snf r&Sdaom ow0gwdkYtm; ab;r&Sdjcif; &efr&Sdjcif; qif;&J r&Sdjcif;ukd ay;vSLaom
aMumifh twdkif;t&Snf r&Sdaom ab;r&Sdjcif; &efr&Sdjcif; qif;&J r&Sdjcif;\ tzdkY&Sd\/ &[ef;wdkY
onfum; tjrwf [k odtyfaom? &SnfjrifhpGmaom umvywfvHk; jzpf\ [k odtyfaom?
olawmfaumif;wdkY\ tquftEG,f [k odtyfaom? a&S;olawmfaumif;wdkY\ tavhtusifh [k
odtyfaom? ry,ftyfaom? (a&S;uvnf;) ry,fzl;aom? (,ckvnf;) ry,faom? (aemifvnf;)
y,fvwHU r[kwfaom? ynm&Sd orPjAm[PwdkY rypfy,ftyfonfh jrwfaom tvSL [k qdktyf
aom yrjzpfaom tvSLwnf;/ &[ef;wdkY csrf;omukd aqmifwwfaom ewfjynf tusKd;iSg
jzpfaom csrf;omaom tusKd;ukd ay;wwfaom ewfjynf y#doaEukd jzpfapwwfaom t|r
jzpfaom aumif;rItxk ukodkvft,Ofonf tvkd&Sdjcif;iSg ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd yGg;apjcif;iSg
tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpf\/ &[ef;wdkY csrf;omukd aqmifwwfaom? ewfjynf
tusKd;iSg jzpfaom? csrf;omaom tusKd;ukd ay;wwfaom? ewfjynf y#doaEukd jzpfapwwf
aom? &SpfrsKd;aom aumif;rItxk ukodkvf t,OfwdkYonf tvkd&Sdjcif;iSg ESpfoufjcif;iSg ESvHk;ukd
yGg;apjcif;iSg tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 44 -- ''ggee00**f f ======
10 - 'kp&dw0dyguokwf
40/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom ol\ toufukd owfjcif;onf
i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk jzpfapwwf\? ol\ toufukd
owfjcif;\ tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm; toufwdkjcif;ukd jzpfapwwf\/ &[ef;wdkY
rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom ydkif&Sif ray;aom olwpfyg; Opmukd cdk;,ljcif;onf
i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk jzpfapwwf\? ydkif&Sif ray;aom
olwpfyg; Opmukd cdk;,ljcif;\ tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm; pnf;pdrfOpm ysufpD;jcif;
ukd jzpfapwwf\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom umr*kPfwdkY
rSm;,Gif;aomtm;jzifh usifhjcif;onf i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk
jzpfapwwf\? olUom; tdrf&m [laom umr*kPfwdkY rSm;,Gif;aomtm;jzifh usifhjcif;\
tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm; &efolwdkYESifhwuG &efjzpfapwwf\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf
yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom r[kwfrrSef pum;ukd ajymjcif;onf i&Jjzpfapwwf\?
wd&pmefrsKd;jzpfapwwf\? NydwmbHkjzpfapwwf\? r[kwfrrSefaom pum;ukd ajymjcif;\
tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaomoltm; r[kwfrrSefaom pum;jzifh pGyfpJGcH&jcif;ukd jzpfapwwf
\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom ukef;wdkuf pum;ajymjcif;onf i&J
jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk jzpfapwwf\? ukef;wdkufpum; ajymMum;
jcif;\ tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm; taqGcifyGef;wdkYESifh uJGjym;jcif;ukd jzpfapwwf
\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom Murf;wrf;aom pum;ukd ajymqdkjcif;
onf i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk jzpfapwwf\? Murf;wrf;aom
pum;ukd ajymqdkjcif;\ tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm; rESpfoufzG,faom toHukd
jzpfapwwf\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm jyKtyfaom odrfzsif;aom pum;ukd
ajymjcif;onf i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\? NydwmbHk jzpfapwwf\?
odrfzsif;aom pum;ukd ajymqdkjcif;\ tayghq;Hk tusKd;onf vljzpfaom oltm; olwpfyg;wdkY
rem,ltyfaom pum;&Sdonfukd jzpfap wwf\/ &[ef;wdkY rSD0Jtyf yGg;rsm;tyf tBudrfrsm;pGm
jyKtyfaom aot&ufukd aomufjcif;onf i&J jzpfapwwf\? wd&pmefrsKd; jzpfapwwf\?
NydwmbHk jzpfapwwf\? aot&ufukd aomufjcif;\ tayghqHk; tusKd;onf vljzpfaom oltm;
l;oGyfjcif;ukd jzpfapwwf\ [k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
av;ckajrmuf 'ge0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
1 - oHcdwLaygoxokwf
41/ tuREfkyfonf odkY Mum;emcJh&ygonf - tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf
temxydPfolaX;\ t&Hjzpfaom aZw0efausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg jrwfpGm
bk&m;onf &[ef;wdkYukd ]]&[ef;wdkY}} [k rdefYawmfrl\? xdk&[ef;wdkYonf ]]toQifbk&m;}} [k
jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmufxm;ukef\? jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;
\? wefcdk;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\/ &[ef;wdkY tb,fodkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh
jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefcdk;BuD;oenf;? BuD;aom ysHUESHU
jcif;&Sdoenf;/ &[ef;wdkY omoemawmf t&d,mwynfhonf odkY qifjcif\/ ]]&[EmwdkY
onf toufxufqHk; toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfukef\? wkwfukd
csxm;NyD; jzpfukef\? vufeufukd csxm;NyD; jzpfukef\? &Sufwwfukef\? oem; wwfukef\?
cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;vsuf aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh
wpfaeYywfvHk; toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfol wkwfukd csxm;ol
vufeufukd csxm;ol &Sufjcif;&Sdol oem;jcif;odkY a&mufol cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;
ukd vkdvm;ol jzpf aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh?
ightm; Oykof usifhoHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? yXrt*FgESifh jynfhpHk\/
]]&[EmwdkYonf toufxufqHk; ray;onfukd ,ljcif;ukd y,f ray;onfukd ,ljcif;rS a&SmifMuOf
ukef\? ay;onfukdom ,lukef\? ay;onfukdom tvkd&Sdukef\? rckd;r0Suf pifMu,faom
ukd,fjzifh aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; ray;onfukd ,ljcif;ukd y,f
ray;onfukd ,ljcif;rSS a&SmifMuOfvsuf ay;onfukdom ,lavh&Sdonf ay;onfukdom tvkd&Sdonf
jzpf rckd;r0Suf pifMu,faom ukd,fjzifh aeygtHh? taMumif; t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twk
vkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? 'kwd,
t*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf toufxufqHk; rjrwfaom tusifhukd y,f jrwfaom
tusifhukd usifhukef\? (rjrwfaom tusifhrS) a0;pGm a&SmifMuOfukef\? &GmolwdkY\ tavhjzpfaom
arxkeftusifhrS a&SmifMuOfukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; rjrwfaom tusifh
ukd y,f jrwfaom tusifhukd usifhavh&Sdonf jzpf (rjrwfaomtusifhrS) a0;pGm a&SmifMuOf
vsuf &GmolwdkY\ tavhjzpfaom arxkeftusifhrS a&SmifMuOfygtHh? taMumif; t*Fgjzifhvnf;
&[EmwdkYukd twk vkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k
(qifjcif\)? wwd,t*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf toufxufqHk; r[kwfrrSef ajymjcif;
ukd y,f r[kwfrrSef ajymjcif;rS a&SmifMuOfukef\? trSefukdom qkdavh &Sdukef\? rSefaom
pum;csif; qufpyfapukef\? wnfaom pum; &Sdukef\? ,HkMunfxkdufaom pum; &Sdukef\?
avmuukd vSnfhpm;wwfol r[kwfukef? igonf vnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; r[kwfrrSef
ajymjcif;ukd y,f r[kwfrrSef ajymjcif;rS a&SmifMuOfvsuf trSefukdom qkdol rSefaom pum;csif;
qufpyfapol wnfaom pum;&Sdol ,HkMunfxkdufaom pum; &Sdoljzpf avmuukd rvSnfhpm;yJ
(aeygtHh)? taMumif; t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; OykofusifhoHk;
tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? pwkwt*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf
toufxufqHk; ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&uf aomufjcif;ukd y,f

,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufaomufjcif;rS a&SmifMuOfukef\? igonfvnf;


wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufaomufjcif;
ukd y,f ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufukd aomufjcif;rS a&SmifMuOfygtHh?
taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;jcif;onf
vnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? yrt*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf toufxuf
qHk; wpfxyfom pm;ukef\? npmpm;jcif;rS a&SmifMuOfukef\? aevGJaomtcg pm;jcif;rS
a&SmifMuOfukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; wpfxyfom pm;ygtHh? Npm pm;jcif;rS
a&SmifMuOfygtHh? aevGJaomtcg pm;jcif;rS a&SmifMuOfygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkY
ukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;jcif;onfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)?
q|t*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf toufxufqHk; ujcif; oDjcif; wD;rIwfjcif; (olawmf
aumif;w&m;\) ql;ajimifhjzpfaom yGJMunfhjcif; yef;yefjcif; eHYomrIefYjc,fjcif; eHYomaysmif;
vdrf;jcif;ukd y,f ujcif; oDjcif; wD;rIwfjcif; (olawmfaumif;w&m;\) ql;ajimifh jzpfaom
yGJMunfhjcif; yef;yefjcif; eHYomrIefYjc,fjcif; eHYomaysmif;vdrf;jcif;rS a&SmifMuOfukef\? igonfvnf;
wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; ujcif; oDjcif; wD;rIwfjcif; (olawmfaumif;w&m;\) ql;ajimifh
jzpfaom yGJMunfhjcif; yef;yefjcif; eHYomrIefYjc,fjcif; eHYomaysmif; vdrf;jcif;rS a&SmifMuOfygtHh?
taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;jcif;onf
vnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? owrt*FgESifh jynfhpHk\/ ]]&[EmwdkYonf toufxuf
qHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd y,f jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m
aejcif;rS a&SmifMuOfukef\? anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeukef
\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd
y,f jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;rS a&SmifMuOfvsuf anmifapmif;i,fjzpfap
jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf
jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;jcif;onfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? t|rt*FgESifh
jynfhpHk\/ &[ef;wdkY odkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;\?
tmedoifBuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\ [k (rdefYawmfrl\)/
yXrokwf/
------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
2 - 0dwwlaygoxokwf
42/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusKd;BuD;\?
tmedoif BuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\/ &[ef;wdkY tb,fodkY usifhoHk;tyfaom
t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;?
BuD;aom ysHUESHUjcif; &Sdoenf;/
&[ef;wdkY omoemawmf t&d,mwynfhonf odkY qifjcif\ - ]]&[EmwdkYonf touf
xufqHk; toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfukef\? wkwfukd csxm;NyD;
jzpfukef\? vufeufukd csxm;NyD; jzpfukef\? &Sufwwfukef\? oem;wwfukef\? cyfodrf;aom
ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;vsuf aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk;
toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfvsuf wkwfukd csxm;ol vufeufukd
csxm;ol &Sufjcif;&Sdol oem;jcif;odkY a&mufol cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;
oljzpf aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykofusifh
oHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? yXrt*FgESifh jynfhpHk\/y/ ]]&[EmwdkYonf
toufxufqHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd y,f jrifhaom ae&m jrwfaom
ae&m aejcif;rS a&SmifMuOfukef\? anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m
aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;
rS a&SmifMuOfvsuf anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeygtHh?
taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;tyfonf
vnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? t|rt*FgESifh jynfhpHk\/ &[ef;wdkY odkY usifhoHk;tyf
aom t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom
ysHUESHUjcif; &Sd\/ tb,frQavmuf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;?
BuD;aom ysHUESHUjcif; &Sdoenf;? &[ef;wdkY Oyrmaomfum; tMuifolonf rsm;pGm wyfESpfoufzG,f
&wemwdkYESifh jynfhpHkaom t*Fwkdif;? r*"wkdif;? umodwkdif;? aumovwkdif;? 0ZDwkdif;? rvwkdif;?
apwDwkdif;? 0*Fwkdif;? ukkwkdif;? ymvwkdif;? rpwkdif;? ol&aoewkdif;? tuwkdif;? t0Edwkdif;?
*Em&wkdif;? uarmZwkdif; wpfq,fhajcmufwkdif;wdkY pkd;ykdifBuD;rSL;ol [laom rif;tjzpfukd jyKap
&m\? xkdwpfq,fhajcmufwkdif;wdkY rif;tjzpfukd jyKapjcif;onf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom
Oykof\ wpfq,fhajcmufpdwf pdwf wpfpdwfrQjzpfaom tusKd;ukd rrSDEkdif? xkdodkY rrSDEkdifjcif;onf
tb,hfaMumifhenf;/ &[ef;wdkY ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;
usefaomol\ csrf;omESifh wl\/ &[ef;wdkY vl jzpfaom tESpfig;q,fwdkYonf pmwkr[m&mZf
ewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif;oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh
wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewf jzpfaom ESpfaygif;ig;&mwdkYonf pmwkr[m&mZf
ewfwdkY\ touf twkdif;t&Snfjzpf\/ &[ef;wdYk avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap
rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysufa<u aoonfrS
aemuf pmwkr[m&mZf ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;
onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ewfcsrf;omukd axmufqaomf
vlrif;\ tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\ [k igqkd\/ &[ef;wdkY vl jzpfaom
tESpfwpf&mwdkYonf wm0womewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif;oHk;q,fwdkY

onf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewfjzpfaom ESpfaygif;


wpfaxmifonf wm0womewfwdkY\ touf twkdif;t&Snfjzpf\/ &[ef;wdkY avmu rdef;r
jzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh
cEmysufa<u aoonfrSaemuf wm0womewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&m
aom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ewfcsrf;omukd
axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\[k igqkd\/
&[ef;wdkY vl jzpfaom tESpfESpf&mwdkYonf ,mrmewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh
nOfhaygif;oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewf
jzpfaom ESpfaygif;ESpfaxmifonf ,mrmewfwdkY\ touf twkdif;t&Snf jzpf\/ &[ef;wdkY
avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;
jcif;aMumifh cEmysufa<u aoonfrS aemuf ,mrmewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY
uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f
ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\ [k
igqkd\/ &[ef;wdkY vl jzpfaom tESpfav;&mwdkYonf wkodwmewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\?
xkdnOfhjzifh nOfhaygif; oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\?
xkdESpfjzifh ewfjzpfaom ESpfaygif; av;axmifwdkYonf wkodwmewfwdkY\ touf twkdif;t&Snf
jzpf\/ &[ef;wdkY avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom
Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysuf a<uaoonfrS aemuf wkodwmewfwdkY\ taygif;tazmf
tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY taMumif;rsKd;ukd
&nf&G,f ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh
wl\[k igqkd\/ &[ef;wdkY vl jzpfaom tESpf&Spf&mwdkYonf edrme&wdewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh
rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif;oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf Espfrnf
\? xkdESpfjzifh ewfjzpfaom ESpfaygif;&SpfaxmifwdkYonf edrme&wdewfwdkY\ touf twkdif;
t&Snf jzpf\/ &[ef;wdkY avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh
jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysuf a<uaoonfrS aemuf edrme&wdewfwdkY\
taygif;tazmf jzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY
taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usef
aom ol\ csrf;omESifh wl\[k igqkd\/ &[ef;wdkY vl jzpfaom tESpf wpfaxmifajcmuf&mwdkY
onf y&edrdw0o0wDewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif;oHk;q,fwdkYonf
vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fh ESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewfjzpfaom ESpfaygif;
wpfaomif;ajcmufaxmifwdkYonf y&edrdw0o0wDewfwdkY\ touf twkdif;t&Snf jzpf\/
&[ef;wdkY avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom
Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysufa<u aoonfrS aemuf y&edrdw0o0wDewfwdkY\
taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/ &[ef;wdkY
taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ]]ewfcsrf;omukd axmufqaomf vl jzpfaom rif;tjzpfonf
txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\ [k igqkd\}} [k (rdefYawmfrl\)/
ow0gukd rowf&m? ray;tyfaom Opmukd rckd;,l&m? r[kwfrrSefaom pum;ukd rajymqkd
&m? rl;,pfjcif;ukd jzpfapwwfaom aot&ufukd raomuf&m? arxkef[k qkdtyfaom rjrwfaom
tusifhrS a&SmifMuOf&m\? aevGJnpm rpm;&m/ yef;ryef&m? eHYomrIefYukd rvdrf;&m/ anmifapmif;
i,f vnf;aumif;? ajr cif;tyfaom ae&m vnf;aumif; tdyf&m\? t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom
xkdOykofukd 'ku\ tqHk;odkY a&mufawmfrlNyD;aom jrwfpGmbk&m;onf jyawmfrltyf\/ vae

ESpfyg;pHkwdkYonf (lygHkukd) aumif;pGm jywwfukef\? tMuif rQavmufaom t&yfodkY xGef;vif;


awmufyukefonf jzpf tpOf vSnfhvnfukef\? trkdufwkdufukd y,fazsmuf wwfukefaom
aumif;uif tjyif oGm;ukefaom xkdvaewdkYonf t&yfrsufESmwdkYukd wifhw,fapukefonf
jzpf aumif;uif tjyif xGef;vif; awmufyukef\/ xkdvaewdkY vSnfhvnf&m t&yftwGif;
ykvJ ywjrm; aumif;aom aMumifrsuf&GJ od*a&T xkdrSwpfyg;vnf; yuwda&T [laom OpmwdkY
onf &Sdukef\? ,if;od*a&T yuwda&Tukd Zmw&ly[l vnf;aumif;? [#u[l vnf;aumif;
qkdtyf\/ xkdykvJ ywjrm;paom &wemwdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom va&mifwdkYonf
vnf;aumif;? Mu,ftaygif;wdkYonf vnf;aumif; t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom Oykof apmifhoHk;jcif;\
(tusKd;ukd) wpfq,fhajcmufpdwf pdwf wpfpdwfrQ rrSDEkdifukef/ xdkYaMumifhomvQif oDv&Sdaom
rdef;rjzpfap? a,mufsm;jzpfap t*Fg&SpfrsKd; &Sdaom Oykofukd usifhoHk;&m\/ (xkdrdef;ra,mufsm;wdkY
onf) csrf;omaom tusKd;ukd jzpfapwwfukefaom ukokdvfaumif;rIwdkYukd jyKukefaomaMumifh
ruJh&JUtyf ukefonfjzpf ewfjynfodkY uyfa&muf&ukef\/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
3 - 0domcgokwf
43/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf ykAmHkausmif;wkduf rd*g&rmwm 0domcg\
jymom'fausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;ukd kdaopGm &Sdckd; wpfckaom
ae&m xkdifaeaom rd*g&rmwm0domcgtm; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ 0domcg t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;\?
wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif; &Sd\/ 0domcg tb,fodkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh
jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;? BuD;aom
ysHUESHUjcif; &Sdoenf;/ 0domcg omoemawmf t&d,mwynfhonf odkY qifjcif\ -]]&[EmwdkY
onf toufxufqHk; touf owfjcif;ukd y,f touf owfjcif;rS a&SmifMuOfukef\? wkwfukd
csxm;NyD; jzpfukef\? vufeufukd csxm;NyD; jzpfukef\? &Sufwwfukef\? oem;wwfukef\?
cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;vsuf aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh
wpfaeYywfvHk; toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfvsuf wkwfukd csxm;ol
vufeufukd csxm;ol &Sufjcif;&Sdol oem;jcif;odkY a&mufol cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;
ukd vkdvm;ol jzpf aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh?
ightm; Oykof usifhoHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? yXrt*FgESifh jynfhpHk\
/y/ ]]&[EmwdkYonf toufxufqHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd y,f
jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;rS a&SmifMuOfukef\? anmifapmif;i,fjzpfap jruf
tcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; jrifhaom
ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd y,f jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;rS a&SmifMuOf
vsuf anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeygtHh? taMumif;

t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof usifhoHk;tyfonfvnf; jzpfayvdrfh


rnf}} [k (qifjcif\)? t|rt*FgESifh jynfhpHk\/ 0domcg odkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh
jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\/
tb,frQavmuf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;? BuD;aom ysHUESHUjcif;
&Sdoenf;[lrl - 0domcg Oyrmaomfum; tMuifolonf rsm;pGm wyfESpfoufzG,f &wemwdkYESifh
jynfhpHkaom t*Fwkdif;? r*"wkdif;? umodwkdif;? aumovwkdif;? 0ZDwkdif;? rvwkdif;?apwDwkdif;?
0*Fwkdif;? ukkwkdif;? ymvwkdif;? rpwkdif;? ol&aoewkdif;? tuwkdif;? t0Edwkdif;? *Em&wkdif;?
uarmZwkdif; wpfq,fhajcmufwkdif;wdkY pkd;ykdifBuD;rSL;ol [laom rif;tjzpfukd jyK&m\?
xkdwpfq,fhajcmufwkdif;wdkY rif;tjzpfukd jyKapjcif;onf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oyko\
f
wpfq,fhajcmufpdwf pdwf wpfpdwfrQ jzpfaom tusKd;ukd rrSDEkdif/ xkdodkY rrSDEkdifjcif;onf tb,f
taMumif;aMumifhenf;/ 0domcg ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usef
aom ol\ csrf;omESifh wl\/ 0domcg vljzpfaom tESpfig;q,fwdkYonf pmwkr[m&mZfewfwdkY
\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif; oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fh
ESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewf jzpfaom ESpfaygif;ig;&mwdkYonf pmwkr[m&mZf ewfwdkY
\ touf twkdif;t&Snf jzpf\/ 0domcg avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd
t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh ukd,fcEm ysufa<uaoonfrS aemuf
pmwkr[m&mZfewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;rsKd;onf
&Sd\/ 0domcg taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ]]ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpf
onf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\}} [k igqkd\/ 0domcg vl jzpfaom tESpfwpf&mwdkY
onf wm0womewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif;oHk;q,fwdkYonf
vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewfjzpfaom ESpfaygif;
wpfaxmifonf wm0womewfwdkY\ touf twkdif;t&Snf jzpf\/ 0domcg avmu
rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh
ukd,fcEm ysufa<u aoonfrSaemuf wm0womewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf
Ekdif&maom taMumif;rsKd;onf &Sd\/ 0domcg taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ewfcsrf;omukd
axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\ [k igqkd\/ 0domcg
vl jzpfaom tESpfESpf&mwdkYonf/y/ tESpfav;&mwdkYonf/y/ tESpf&Spf&mwdkYonf/y/ tESpf
wpfaxmifajcmuf&mwdkYonf y&edrdw0o0wDewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh
nOfhaygif; oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\? xkdESpfjzifh
ewfjzpfaom ESpfaygif; wpfaomif;ajcmufaxmifwdkYonf y&edrdw0o0wDewfwdkY\ touf
twkdif;t&Snf jzpf\/ 0domcg avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg&SpfrsKd;
ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh ukd,fcEm ysufa<uaoonfrSaemuf y&edrdw0o
0wDewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;rsKd;onf &Sd\/ 0domcg
taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ]]ewf jzpfaom csrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf
txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\}} [k igqkd\ [k (rdefYawmfrl\)/
ow0gukd rowf&m? ray;tyfaom Opmukd rckd;,l&m? r[kwfrrSefaom pum;ukd rajymqkd
&m? rl;,pfjcif;ukd jzpfapwwfaom aot&ufukd raomuf&m? arxkef[k qkdtyfaom rjrwfaom
tusifhrS a&SmifMuOf&m\? aevGJnpm rpm;&m/ yef;ryef&m? eHYomrIefYukd rvdrf;&m/ anmifapmif;
i,f vnf;aumif;? ajr cif;tyfaom ae&m vnf;aumif; tdyf&m\/ t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom
xkdOykofukd 'ku\ tqHk;odkY a&mufawmfrlNyD;aom jrwfpGmbk&m;onf jyawmfrltyf\/ vaeESpf
yg;pHkwdkYonf (lygHkukd) aumif;pGm jywwfukef\? tMuifrQavmufaom t&yfodkY xGef;vif;

awmufyukefonf jzpf tpOf vSnfhvnfukef\? trkdufwkdufukd y,fazsmufwwf ukefaom


aumif;uif tjyif oGm;ukefaom xkdvaewdkYonf t&yfrsufESmwdkYukd wifhw,f apukefonf
jzpf aumif;uiftjyif xGef;vif; awmufyukef\/ xkdvaewdkY vSnfhvnf&m t&yftwGif;
ykvJ ywjrm; aumif;aom aMumifrsuf&GJ od*a&T xkdrSwpfyg;vnf; yuwda&T [laom OpmwdkY
onf &Sdukef\? ,if;od*a&T yuwda&Tukd Zmw&ly [l vnf;aumif;? [#u [l vnf;aumif;
qkdtyf\/ xkdykvJ ywjrm;paom &wemwdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom va&mifwdkYonf
vnf;aumif;? Mu,ftaygif;wdkYonf vnf;aumif; t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom Oykof apmifhoHk;jcif;\
(tusKd;ukd) wpfq,fhajcmufpdwf pdwf wpfpdwfrQ rrSDEkdifukef/ xdkYaMumifhomvQif oDv&Sdaom
rdef;rjzpfap? a,mufsm;jzpfap t*Fg&SpfrsKd; &Sdaom Oykofukd usifhoHk;&m\/ (xkdrdef;ra,mufsm;wdkY
onf) csrf;omaom tusKd;ukd jzpfapwwfukefaom ukokdvfaumif;rIwdkYukd jyKukefaomaMumifh
ruJh&JUtyf ukefonf jzpf ewfjynfodkY uyfa&muf&ukef\/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
4 - 0gao|okwf
44/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f aqmifayguf
aom ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf kdaopGm
&Sdckd;vsuf wpfckaom ae&m xkdifaeaom 0gao|Oygoumtm; jrwfpGmbk&m;onf -]]0gao|
t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusKd;BuD;\/y/ ruJh&JUtyf ukefonf
jzpf ewfjynfodkY uyfa&muf&ukef\}} [k rdefYawmfrl\/
odkY rdefYawmfrlaomf 0gao|Oygoumonf jrwfpGmbk&m;tm; -]]toQifbk&m; tuREkfyf
cspfjrwfEkd;tyfukefaom aqGrsKd;om;csif;wdkYonf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;Muyg
rl tuREkfyf cspftyfaom aqGrsKd;om;csif;wdkYtm;vnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;om
jcif;iSg jzpf&myg\? toQifbk&m; tvHk;pHkaom rif;wdkYonf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd
tu,f usifhoHk;Muygrl tvHk;pHkaom rif;wdkYtm;vnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;om
jcif;iSg jzpf&myg\? toQifbk&m; tvHk;pHkaom ykPm;wdkYonf/y/ ukefonfwdkYonf/ olqif;&JwdkY
onf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd tu,f usifhoHk;Muygrl tvHk;pHkaom olqif;&JwdkYtm;
vnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpf&myg\ [k avQmuf\/ 0gao|
pum;onf avQmufonfhtwkdif; rSef\? 0gao| pum;onf avQmufonhftwkdif; rSef\?
0gao| tvHk;pHkaom rif;wdkYonf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd tu,f usifhoHk;Muygrl
tvHk;pHkaom rif;wdkYtm;vnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpf&m\/ 0gao|
tvHk;pHkaom ykPm;wdkYonf/y/ ukefonfwdkYonf/ olqif;&JwdkYonf t*Fg &SpfrsKd;ESifhjynfhpHkaom
Oykofukd tu,f usifhoHk;Muygrl tvHk;pHkaom olqif;&JwdkYtm;vnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg;
jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpf&m\? 0gao| ewf rm&fewf jA[mESifhwuGaom ewfavmuonf
vnf;aumif;? orPjAm[P rif;rsm; vlrsm;ESifhwuGaom vlavmuonf vnf;aumif; t*Fg

&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd tu,f usifhoHk;Muygrl ewf rm&fewf jA[mESifhwuGaom ewf


avmuESifh orPjAm[P rif;rsm; vlrsm;ESifh wuGaom vlavmutm;vnf; &SnfjrifhpGm
tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpf&m\? 0gao| tifMuif;yifBuD;wdkYaomfvnf; tu,f
pdwfapwem &Sdojzifh t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;Muygrl tifMuif; yifBuD;wdkY
tm;aomfvnf; &SnfjrifhpGm tpD;tyGg; jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpf&mao;\? vljzpfol tm;rl
tb,frSm qkdzG,f&m&SdtHhenf; [k (rdefYawmfrl\)/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
5 - aAmZokwf
45/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf temxydPfolaX;\ t&Hjzpfaom
aZw0efausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\? xkdtcg jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf &Sdckd;NyD;vQif
wpfckaom ae&m xkdifaeaom aAmZmOygodumrtm; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmf
rl\ - aAmZm t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom usifhoHk;tyfaom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoif
BuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\/ aAmZm tb,fodkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh
jynfhpHkaom Oykofonf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;? BuD;aom
ysHUESHUjcif; &Sdoenf;/
aAmZm omoemawmf t&d,mwynfhonf odkY qifjcif\ - ]&[EmwdkYonf touf
xufqHk; toufowfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfukef\? wkwfukd csxm;NyD;
jzpfukef\? vufeufukd csxm;NyD; jzpfukef\? &Sufwwfukef\? oem;wwfukef\? cyfodrf;aom
ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;vsuf aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifhwpfaeY ywfvHk;
touf owfjcif;ukd y,f toufowfjcif;rS a&SmifMuOfol wkwfukd csxm;ol vufeufukd
csxm;ol &Sufjcif;&Sdol oem;jcif;odkY a&mufol cyfodrf;aom ow0gwdkY\ tpD;tyGg;ukd vkdvm;ol
jzpf aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifhvnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; Oykof
usifhoHk;jcif;onfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k (qifjcif\)? yXrt*FgESifh jynfhpHk\/y/ ]]&[EmwdkY
onf toufxufqHk; jrifhaom ae&m jrwfaom ae&m aejcif;ukd y,f jrifhaom ae&m
jrwfaom ae&m aejcif;rS a&SmifMuOfukef\? anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap
edrfhaom ae&m aeukef\? igonfvnf; wpfnOfhESifh wpfaeYywfvHk; jrifhaomae&m jrwfaom
ae&m aejcif;ukd y,f jrifhaomae&m jrwfaomae&m aejcif;rS a&SmifMuOfvsuf
anmifapmif;i,fjzpfap jruftcif;jzpfap edrfhaom ae&m aeygtHh? taMumif;t*Fgjzifh
vnf; &[EmwdkYukd twkvkduf jyKygtHh? ightm; OykofusifhoHk;jcif;onfvnf; jzpfayvdrfhrnf}} [k
(qifjcif\)? t|rt*FgESifh jynfhpHk\/ aAmZm odkY usifhoHk;tyfaom t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHk
aom Oykofonf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;\? wefckd;BuD;\? BuD;aom ysHUESHUjcif;&Sd\/ tb,frQ
avmuf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? wefckd;BuD;oenf;? BuD;aom ysHUESHUjcif; &Sdoenf;/
aAmZm Oyrmaomfum; tMuifolonf rsm;pGm wyfESpfoufzG,f &wemwdkYESifh jynfhpHkaom

t*Fwkdif;? r*"wkdif;? umodwkdif;? aumovwkdif;? 0ZDwkdif;? rvwkdif;?apwDwkdif;? 0*Fwkdif;?


ukkwkdif;? ymvwkdif;? rpwkdif;? ol&aoewkdif;? tuwkdif;? t0Edwkdif;? *Em&wkdif;? uarmZ
wkdif; wpfq,fhajcmufwkdif;wdkY pkd;ykdifBuD;rSL;ol [laom rif;tjzpfukd jyK&m\? xkdwpfq,fh
ajcmufwkdif;wdkY rif;tjzpfukd jyKjcif;onf t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykof\ wpfq,fhajcmuf
pdwf pdwf wpfpdwfrQjzpfaom tusKd;ukd rrSDEkdif/ xkdodkY rrSDEkdifjcif;onf tb,ftaMumif;aMumifh
enf;/ aAmZm ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf txD;usefaom ol\
csrf;omESifhwl\/ aAmZm vljzpfaom tESpfig;q,fwdkYonf pmwkr[m&mZfewfwdkY\ wpfaeY
wpfnOfh rnf\? xkdnOfhjzifh nOfhaygif; oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf
ESpfrnf\? xkdESpfjzifh ewf jzpfaom ESpfaygif;ig;&mwdkYonf pmwkr[m&mZfewfwdkY\ touf
twkdif;t&Snf jzpf\/ aAmZm avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd t*Fg
&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysuf a<uaoonfrS aemuf pmwkr[m
&mZfewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonfomwnf;/
aAmZm taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ]]ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\ tjzpfonf
txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\}} [k igqkd\/ aAmZm vljzpfaom tESpfwpf&mwdkY
onf/y/ aAmZm vljzpfaom tESpfESpf&mwdkYonf/y/ tESpfav;&mwdkYonf/y/ tESpf&Spf&mwdkY
onf/y/ tESpf wpfaxmifajcmuf&mwdkYonf y&edrdw0o 0wDewfwdkY\ wpfaeYwpfnOfh rnf\?
xkdnOfhjzifh nOfhaygif; oHk;q,fwdkYonf vrnf\? xkdvjzifh wpfq,fhESpfvwdkYonf ESpfrnf\?
xkdESpfjzifh ewf jzpfaom ESpfaygif; wpfaomif;ajcmufaxmifwdkYonf y&edrdw0o0wDewfwdkY\
touf twkdif;t&Snf jzpf\/ aAmZm avmu rdef;rjzpfap a,mufsm;jzpfap rnfolrqkd
t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom Oykofukd usifhoHk;jcif;aMumifh cEmysufa<u aoonfrSaemuf
y&edrdw0o0wDewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&mufEkdif&maom taMumif;onf &Sdonf
omwnf;/ aAmZm taMumif;rsKd;ukd &nf&G,f ]]ewfcsrf;omukd axmufqaomf vlrif;\
tjzpfonf txD;usefaom ol\ csrf;omESifh wl\}} [k igqkd\ [k (rdefYawmfrl\)/
ow0gukd rowf&m? ray;tyfaom Opmukd rckd;,l&m? r[kwfrrSefaom pum;ukd rajymqkd
&m? rl;,pfjcif;ukd jzpfapwwfaom aot&ufukd raomuf&m? arxkef[k qkdtyfaom rjrwfaom
tusifhrS a&SmifMuOf&m\? aevGJnpm rpm;&m/ yef;ryef&m? eHYomrIefYukd rvdrf;&m/ anmifapmif;
i,f vnf;aumif;? ajr cif;tyfaom ae&m vnf;aumif; tdyf&m\/ t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom
xkdOykofukd 'ku\ tqHk;odkY a&mufawmfrlNyD;aom jrwfpGmbk&m;onf jyawmf rltyf\/ vae
ESpfyg;pHkwdkYonf (lygHkukd) aumif;pGm jywwfukef\? tMuifrQ avmufaom t&yfodkY xGef;vif;
awmufyukefonfjzpf tpOf vSnfhvnfukef\? trkdufwkdufukd y,fazsmufwwfukefaom
aumif;uif tjyif oGm;ukefaom xkdvaewdkYonf t&yfrsufESmwdkYukd wifhw,fapukefonf
jzpf aumif;uiftjyif xGef;vif; awmufyukef\/ xkdvaewdkY vSnfhvnf&m t&yftwGif;
ykvJ ywjrm; aumif;aom aMumifrsuf&GJ od*a&T xkdrSwpfyg;vnf; yuwda&T [laom OpmwdkY
onf &Sdukef\? ,if;od*a&T yuwda&Tukd Zmw&ly[l vnf;aumif;? [#u[l vnf;aumif;
qkdtyf\/ xkdykvJ ywjrm;paom &wemwdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom va&mifwdkY onf
vnf;aumif;? Mu,ftaygif;wdkYonf vnf;aumif; t*Fg&SpfrsKd;&Sdaom Oykof apmifhoHk;jcif;\
(tusKd;ukd) wpfq,fhajcmufpdwf pdwf wpfpdwfrQ rrSDEkdifukef/ xdkYaMumifhomvQif oDv&Sdaom
rdef;rjzpfap? a,mufsm;jzpfap t*Fg&SpfrsKd; &Sdaom Oykofukd usifhoHk;&m\/ (xkdrdef;ra,mufsm;wdkY
onf) csrf;omaom tusKd;ukd jzpfapwwfukefaom ukokdvfaumif;rIwdkYukd jyKukefaomaMumifh
ruJh&JUtyf ukefonf jzpf ewfjynfodkY uyfa&muf&ukef\/
yrokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
6 - tEkk'okwf
46/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf aumorDjynf aCmodwmHkausmif; (oDwif;oHk;)
aeawmfrl\/ xkdtcg toQiftEkk'gonf aeYoefYpifjcif;odkY uyfvsuf wpfa,mufwnf; udef;
atmif;ae\? xkdtcg rsm;pGmaom remyum,dum ]ESpfoufzG,faom ukd,f&Sdol} ewforD;wdkYonf
toQiftEkk'gxHodkY csOf;uyf &Sdckd;NyD;vQif wpfckaom t&yf &yfwnf aeukefvsuf pum;ukd
avQmufukef\ - ]]toQiftEkk'g tuREkfyfwdko
Y nf remyum,dumrnfaom ewforD;wdkYygwnf;?
oHk;yg;aom t&mwdkY tpkd;&ygukef\? tvkdtwkdif; jzpfapEkdifygukef\? toQifbk&m; tEkk'g
tuREkfyfwdkYonf tvkd&Sd&m tqif;ukd wpfcPcsif; &Ekdifygukef\? tvkd&Sd&m toHukd wpfcPcsif;
&Ekdifygukef\? tvkd&Sd&m csrf;omukd wpfcPcsif; &Ekdifygukef\/ toQifbk&m; tEkk'g tuREkfyf
wdkYonf remyum,dumrnfaom ewforD;wdkYygwnf;? oHk;yg;aom t&mwdkY tpkd;&ygukef\?
tvkdtwkdif; jzpfapEkdifygukef\}} [k (avQmufukef\)/
xkdtcg toQiftEkk'gtm; ]]ewforD; tm;vHk;wdkYonf tnKdcsnf;om nKdaom tqif;
csnf;om nKdaom t0wfcsnf;om nKdaom tqifwefqmcsnf;om jzpfukefrl aumif;avpG}} [k
tMuHonf jzpf\? xkdtcg xkdewforD;tm;vHk;wdkYonf toQiftEkk'g\ pdwftMuHukd od
tnKdcsnf;om nKdaom tqif; csnf;om nKdaom t0wfcsnf;om nKdaom tqifwefqmcsnf;
om jzpfMuukef\/ xdkYaemuf toQiftEkk'gtm; ]]ewforD;tm;vHk;wdkYonf ta&Tcsnf;om/y/
ewforD; tm;vHk;wdkYonf teDcsnf;om jzpfukefrl/ ewforD;tm;vHk;wdkYonf tjzLcsnf;om
jzLaom tqif;csnf;om jzLaom t0wfcsnf;om jzLaom tqifwefqmcsnf;om jzpfukefrl
aumif;avpG}} [k tMuHonf jzpf\/ xkdtcg xkdewforD;tm;vHk;wdkYonf toQiftEkk'g\
pdwftMuHukd od tjzL csnf;om jzLaom tqif;csnf;om jzLaom t0wfcsnf;om jzLaom
tqifwefqmcsnf;om jzpfukef\/ xdkYaemuf xkdewforD;wdkYonf wpfa,mufu oDcsif;qkd\?
wpfa,mufu u\? wpfa,mufu vufckyfwD;\/ aumif;pGm jyifqiftyfaom aumif;pGm
prf;oyftyfaom vdrm uRrf;usifolwdkY aumif;pGm wD;tyfaom t*Fgig;yg;&Sdaom wl&d,mrsKd;\
toHonf om,m aumif;jrwf wyfrufzG,f ESpfoufzG,f cspfjrwfEkd;zG,f ,pfrl;zG,f jzpfouJh
odkY twlomvQif xkdewforD;wdkY\ tqifwefqm toHonf om,maumif;jrwf\?
wyfrufzG,fjzpf\? ESpfoufzG,f jzpf\? cspfjrwfEkd;zG,fjzpf\? ,pfrl;zG,fjzpf\? xkdtcg toQif
tEkk'gonf puKpaom a`EwdkYukd atmufodkYcs\/ xkdtcg ]]toQiftEkk'gonf om,mawmf
rrl}} [k ewforD;wdkY od xkdt&yfyif uG,faysmufukef\? xdkYaemuf toQiftEkk'gonf
naecsrf;tcg udef;atmif;&mrS x jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyfNyD;vQif &Sdckd;vsuf wpfckaom
ae&m xkdifum jrwfpGmbk&m;tm; - toQifbk&m; tuREkfyfonf t&yf aeYoefYpifjcif;iSg
uyfvsuf wpfa,mufwnf; udef;atmif;aeyg\? toQifbk&m; xkdtcg rsm;pGmukefaom
remyum,dum ewforD;wdkYonf tuREkfyfukd &Sdckd;NyD;vQif wpfckaom t&yf &yfwnfukefvsuf
tuREkfyfukd odkY avQmufukef\? ]]toQifb&k m;tEkk'g tuREkfyfwdkYonf remyum,dum
rnfaom ewforD;wdkYygwnf;? oHk;yg;aom t&mwdkY tpkd;&ygukef\/ tvkdtwkdif; jzpfapEkdifyg
ukef\? toQifbk&m;tEkk'g tuREkfyfwdkYonf tvkd&Sd&m tqif;ukd wpfcPcsif; &Ekdifygukef\?
tvkd&Sd&m toHukd wpfcPcsif; &Ekdifygukef\? tvkd&Sd&m csrf;omukd wpfcPcsif; &Ekdifygukef\?
toQifbk&m;tEkk'g tuREkfyfwdkYonf remyum ,dumrnfaom ewforD;wdkYygwnf;? oHk;yg;

aom t&mwdkY tpkd;&ygukef\/ tvkdtwkdif; jzpfapEkdifygukef\}} [k (avQmufygukef\)/


toQifbk&m; xkdtuREkfyftm; ]]ewforD;tm;vHk;wdkYonf tnKdcsnf;om nKdaom tqif;csnf;
om nKdaom t0wfcsnf;om nKdaom tqifwefqmcsnf;om jzpfukefrlum; aumif;avpG}} [k
tMuH jzpfyg\? toQifbk&m; xkdtcg xkdewforD;tm;vHk;wdkYonf tuREkfyf\ pdwftMuHukd od
tnKdcsnf;om nKdaom tqif;csnf;om nKdaom t0wfcsnf;om nKdaom tqifwefqm
csnf;om jzpfygukef\/ toQifbk&m; xkdtuREkfyftm; odkYaom pdwftMuH onf jzpfjyefyg\?
]]ewforD;tm;vHk;wdkYonf ta&Tcsnf;om/y/ ewforD;tm;vHk;wdkYonf teDcsnf;om jzpfukef
ygrl/ ewforD;tm;vHk;wdkYonf tjzLcsnf;om jzLaom tqif;csnf;om jzLaom t0wfcsnf;om
jzLaom tqifwefqmcsnf;om jzpfukefygrl aumif;avpG}} [k tMuHjzpfyg\/ toQifbk&m;
xkdtcg xkdewforD;tm;vHk;wdkYonf tuREkfyf\ pdwftMuHukd od tjzLcsnf;om jzLaom tqif;
csnf;om jzLaom t0wfcsnf;om jzLaom tqifwefqmcsnf;om jzpfygukef\/ toQifbk&m;
xdkYaemuf xkdewforD;wdkYonf wpfa,mufu oDcsif;qkd\? wpfa,mufu u\? wpfa,mufu
vufckyfwD;\/ aumif;pGm jyifqiftyfaom aumif;pGm prf;oyftyfaom vdrm uRrf;usifolwdkY
aumif;pGm wD;tyfaom t*Fgig;yg;&Sdaom wl&d,mrsKd;\ toHonf om,maumif;jrwf
wyfrufzG,f ESpfoufzG,f cspfjrwfEkd;zG,f ,pfrl;zG,f jzpfouJhodkY twlomvQif xkdewforD;wdkY\
tqifwefqm toHonf om,maumif;jrwfyg\? wyfrufzG,f jzpfyg\? ESpfoufzG,f jzpfyg\?
cspfjrwfEkd;zG,f jzpfyg\? ,pfrl;zG,f jzpfyg\? toQifbk&m; xkdtcg tuREkfyfonf puKpaom
a`EwdkYukd atmufodkY csyg\/ toQifbk&m; xkdtcg ]]toQiftEkk'gonf om,mawmf rrl}} [k
ewforD;wdkY od xkdt&yfyif uG,faysmufygukef\/ toQifbk&m; tb,frQukefaom w&m;wdkY
ESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrSaemuf remyum,dumrnfaom
ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf&ygoenf; [k avQmuf\/ tEkk'g w&m;&SpfrsKd;wdkY
ESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrSaemuf remyum,dumrnfaom
ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf&m\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - tEkk'g
avmu rmwk*gronf tusKd;ukd vkdvm;ukefaom? tpD;tyGg;ukd &SmrSD;ukefaom? tpOf oem;
apmifha&Smufwwfukefaom trdtzwdkYu tpOfoem; apmifha&Smufjcif;ukd taMumif;jyK ay;pm;
xdrf;jrm;vkdufaom vifa,mufsm;\ a&S;OD;pGm (tdyf&mrS) xavh&Sd\? aemufrS tdyfavh&Sd\?
tb,fukd jyK&ygtHhenf; [k emcHavh&Sd\? ESpfNcKdufzG,fukd jyKusifhavh&Sd\? csifcifzG,fukd qkdavh
&Sd\/ (1)
rdrd\ cifyGef;onfvifu ]]trd tz &[ef; ykPm;wdkY}} [l tav;tjrwf jyKtyfaom
olwdkYukd tkdtaojyK\? tav;tjrwfjyK\? jrwfEkd;\? ylaZmf\? tdrfodkY a&mufvmukefaom
olwdkYukdvnf; ae&m xkdifcif;ay;jcif; aomufa&wnfjcif;jzifh ylaZmf\/ (2)
]]okd;arG; (jyKjyif vkyfukdif&ef) tvkyf? 0gcsnf (jyKjyif vkyfukdif&ef) tvkyf}} [l vif\
tdrfwGif;rIwdkY vdrm\? rysif;r&dwwf? xkdtdrfwGif;rI vkyfief; taMumif; Oyg,fjzpfaom pHkprf;rI
ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyf&ef pGrf;Ekdif\? pDrH&ef pGrf;Ekdif\/ (3)
vifa,mufsm;\ tdrfwGif;om; jzpfukefaom ]]uRef tapcH trIvkyfjzpfonfh twGif;vlwdkY\
jyKvkyfonfukdvnf; jyKvkyfaomtm;jzifh od\? rjyKvkyfonfukdvnf; rjyKvkyfaomtm;jzifh od\?
zsm;emolwdkY tm;&Sdonf r&Sdonfukdvnf; od\? xkdtwGif;vltaygif;tm; cJzG,fabmZOfwdkYukd
toD;toD; rdrdwdkY\ tzdkYtm;jzifh a0zef\/ (4)

vifa,mufsm; aqmifcJhaom Opm pyg; a&T aiGwdYkukd apmifha&Smuf\? vHkjcHKap\? xkdypnf;


OpmwdkY tay: taysmf rMuL;wwfol? rckd;0Sufwwfol? t&ufaopm raomufpm;wwfol?
rzsufqD;wwfol jzpf\/ (5)
bk&m;ukd ukd;uG,faom? w&m;ukd ukd;uG,faom? oHCmukd ukd;uG,faom Oygodumr jzpf\/
(6)
oDv&Sd\/ olUtoufowfjcif;? olUOpmckd;jcif;? umr*kPfwdkY rSm;,Gif;aomtm;jzifh usifhjcif;?
r[kwfrrSef ajymjcif;? ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&ufukd aomufjcif;rS
a&SmifMuOf\/ (7)
pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHk\/ vGwfvGwf pGefYMuJjcif;&Sdonf (pGefYMuJtHh) [k aq;aMumtyfaom
vuf&Sdonf pGefYMuJjcif; arGUavsmfonf awmif;cHjcif;iSg xkdufonf ay;urf; a0zefjcif;
arGUavsmfonf jzpf? rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aompdwfjzifh tdrfukd pkd;tkyf
ae\/ (8)
tEkk'g w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrSaemuf
remyum,dumrnfaom ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\ [k (rdefYawmfrl\)/
tMuif vifa,mufsm;onf tjrJrjywf vGefpGm tm;xkwftyfaom 0D&d,ESifh jynfhpHkonf
jzpf aMumifhMupkdufvsuf xkdrdrdom;r,m;ukd vkyfauR;arG;jrL\? ynm&Sdaom rdef;raumif;onf
tvHk;pHk tvkd&Sd&mukd ay;wwfaom (rdrdukd)apmifha&Smuf arG;jrLwwfaom xkdvifa,mufsm;ukd
rxDrJhjrif rjyK? jiLplapmif;ajrmif; raumif;aom pum;jzifhvnf; vifa,mufsm;ukd rjcKwfjc,f?
vifa,mufsm; tkdtao jyKtyfol tm;vHk;wdkYukdvnf; jrwfEkd;ylaZmf\/ tMuif rdef;ronf x<u
vkHYv&Sd rysif;&dwwf? aus;uRef tapcH tajcGt&HwdkYukdvnf; txkduftavsmuf csD;ajrmuf
axmufyHhwwf\? vif\ ESpfvkdzG,fukdvnf; jyKusifhwwf\? vifom; pkaqmif;ay;tyfaom
Opmukdvnf; aumif;pGm xdef;odrf; apmifha&Smuf\/ vif\ tvkdodkY vkdufvsuf odkY qkdtyfcJhNyD;
aomtwkdif; jyKusifhaom xkdrdef;ronf remyum,dumrnfaom ewfwdkY jzpf&mbHkodkY uyfa&muf
&\/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
7 - 'kwd, 0domcgokwf
47/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf ykAmHkausmif;wkduf rd*g&rmwm 0domcg\
jymom'fausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg wpfckaom ae&m xkdifaeaom
rd*g&rmwm 0domcgtm; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ - 0domcg w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh
jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrSaemuf remyum,dumrnfaom ewfwdkY\
taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf&\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - 0domcg avmu
rmwk*gronf tusKd;ukd vkdvm;ukefaom? tpD;tyGg;ukd &SmrSD;ukefaom? tpOf oem;apmifha&Smuf
wwfukefaom trdtzwdkYu tpOf oem;apmifha&Smufjcif;ukd taMumif;jyK ay;pm;xdrf;jrm;
vkdufaom vifa,mufsm;\ a&S;OD;pGm (tdyf&mrS) xavh&Sd\? aemufrS tdyfavh&Sd\? tb,fukd
jyK&ygtHhenf; [k emcHavh&Sd\? ESpfNcKdufzG,fukd jyKusifhavh&Sd\? csifcifzG,fukd qkdavh&Sd\/y/
pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHk\/ vGwfvGwf pGefYMuJjcif;&Sdonf (pGefMY uJtHh) [k aq;aMumtyfaom vuf&Sd
onf pGefYMuJjcif; arGUavsmfonf awmif;cHjcif;iSg xkdufonf ay;urf; a0zefjcif; arGUavsmf
onf jzpf? rp&d,wnf; [laom tnpftaMu;uif;aom pdwfjzifh tdrfukd pkd;tkyf ae\/
0domcg w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrSaemuf
remyum,dum rnfaom ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY a&muf&\ [k (rdefYawmfrl\)/
tMuif vifa,mufsm;onf tjrJrjywf vGefpGm tm;xkwftyfaom 0D&d,ESifh jynfhpHkonf
jzpf aMumifhMupkdufvsuf xkdrdrdom;r,m;ukd vkyfauR;arG;jrL\? ynm&Sdaom rdef;raumif;onf
tvHk;pHk tvkd&Sd&mukd ay;wwfaom (rdrdukd)apmifha&Smuf arG;jrLwwfaom xkdvifa,mufsm;ukd
rxDrJhjrif rjyK? jiLplapmif;ajrmif; raumif;aom pum;jzifhvnf; vifa,mufsm;ukd rjcKwfjc,f?
vifa,mufsm; tkdtao jyKtyfol tm;vHk;wdkYukdvnf; jrwfEkd;ylaZmf\/ tMuif rdef;ronf x<u
vkHYv&Sd rysif;&dwwf? aus;uRef tapcH tajcGt&HwdkYukdvnf; txkduftavsmuf csD;ajrmuf
axmufyHhwwf\? vif\ ESpfvkdzG,fukdvnf; jyKusifhwwf\? vifom; pkaqmif;ay;tyfaom
Opmukdvnf; aumif;pGm xdef;odrf;apmifha&Smuf\/ vif\ tvkdodkY vkdufvsuf odkY qkdtyfcJhNyD;
aomtwkdif; jyKusifhaom xkdrdef;ronf remyum,dumrnfaom ewfwdkY jzpf&mbHkodkY uyfa&muf
&\/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
8 - eukvrmwmokwf
48/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf b*wkdif; okokrm&*d&NrKdU0,f om;wdkYtm; ab;rJh
ay;&m abouV trnf&Sdaom awm (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg eukvrmwm
ol<u,fronf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf/y/ wpfckaom ae&m xkdifaeaom eukvrmwm
ol<u,frtm; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ - eukvrmwm w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh
jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysufa<u aoonfrS aemuf remyum,dumrnfaom ewfwdkY\
taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf&\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - eukvrmwm avmu
rmwk*gronf tusKd;ukd vkdvm;ukefaom? tpD;tyGg;ukd &SmrSD;ukefaom? tpOf oem;apmifha&Smuf
wwfukefaom trdtzwdkYu tpOf oem;jcif;ukd taMumif;jyK ay;pm; xdrf;jrm;vkdufaom
vifa,mufsm;\ a&S;OD;pGm (tdyf&mrS) xavh&Sd\? aemufrS tdyfavh&Sd\? tb,fukd jyK&ygtHhenf;
[k emcHavh&Sd\? ESpfNcKdufzG,fukd jyKusifhavh&Sd\? cspfcifzG,fukd qkdavh&Sd\/ (1)
rdrd\ cifyGef;onf vifu ]]trd tz &[ef; ykPm;wdkY}} [l tav;tjrwf jyKtyfaom
olwdkYukd tkdtaojyK\? tav;tjrwfjyK\? jrwfEkd;\? ylaZmf\? (tdrfodkY) a&mufvmukefaom
olwdkYukdvnf; ae&mxkdifcif; ay;jcif; aomufa&wnfjcif;jzifh ylaZmf\/ (2)
]]okd;arG; (jyKjyifvkyfukdif&ef) tvkyf? 0gcsnf (jyKjyifvkyfukdif&ef) tvkyf}} [l vif\
tdrfwGif;rI tvkyfwdkY vdrm\? rysif;r&dwwf? xkdtdrfwGif;rI vkyfief; taMumif; Oyg,fjzpfaom
pHkprf;rI ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyf&ef pGrf;Ekdif\? pDrH&ef pGrf;Ekdif\/ (3)
vifa,mufsm;\ tdrfwGif;om; jzpfukefaom ]]uRef tapcH trIvkyf}} jzpfonfh twGif;vlwdkY
\ jyKvkyfonfukdvnf; jyKvkyfaomtm;jzifh od\? rjyKvkyfonfukdvnf; rjyKvkyfaomtm;jzifh
od\? zsm;emolwdkY tm;&Sdonf r&Sdonfukdvnf; od\? xkdtwGif;vl taygif;tm; cJzG,f abmZOf
wdkYukd toD;toD; rdrdwdkY\ tzdkYtm;jzifh a0zefwwf\/ (4)
vifa,mufsm; aqmifcJhaom Opm pyg; a&T aiGwdYkukd apmifha&Smuf\? vHkjcHKap\? xkdypnf;
OpmwdkY tay: taysmfrMuL;wwfol? rckd;0Suw
f wfol? t&ufaopm raomufpm;wwfol? rzsuf
qD;wwfol jzpf\/ (5)
bk&m;ukd ukd;uG,faom? w&m;ukd ukd;uG,faom? oHCmukd ukd;uG,faom Oygodumr jzpf\/
(6)
oDv&Sd\/ olUtoufukd owfjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpf
aom aot&ufukd aomufjcif;rS a&SmifMuOf\/ (7)
pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHk\/ vGwfvGwf pGefYMuJjcif;&Sdonf (pGefYMuJtHh) [k aq;aMumtyfaom
vuf&Sdonf pGefYMuJjcif; arGUavsmfonf awmif;cHjcif;iSg xkdufonf ay;urf; a0zefjcif;
arGUavsmfonf jzpf? rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aompdwfjzifh tdrfukd pkd;tkyfvsuf
ae\/ (8)

eukvrmwm w&m; &SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf cEmysuf a<uaoonfrS


aemuf remyum,dumrnfaom ewfwdkY\ taygif;tazmf tjzpfodkY uyfa&muf&\ [k
(rdefYawmfrl\)/
tMuif vifa,mufsm;onf tjrJrjywf vGefpGm tm;xkwftyfaom 0D&d,ESifh jynfhpHkonfjzpf
aMumifhMupkdufvsuf xkdrdrd om;r,m;ukd vkyfauR;arG;jrL\? ynm&Sdaom rdef;raumif;onf
tvkH;pkH tvkd&Sd&mukd ay;wwfaom (rdrdukd)apmifha&Smuf arG;jrLwwfaom xkdvifa,mufsm;ukd
rxDrJhjrifrjyK? jiLpl apmif;ajrmif; raumif;aom pum;jzifhvnf; vifa,mufsm;ukd rjcKwfjc,f?
vifa,mufsm; tkdtao jyKtyfol tm;vHk;wdkYukdvnf; jrwfEkd;ylaZmf\/ tMuif rdef;ronf x<u
vkHYv&Sd rysif;&dwwf? aus;uRef tapcH tajcGt&HwdkYukdvnf; txkduftavsmuf csD;ajrmuf
axmufyHhwwf\? vif\ ESpfvkdzG,f&mukdvnf; jyKusifhwwf\? vifom; pkaqmif; ay;tyfaom
Opmukdvnf; aumif;pGm xdef;odrf;apmifha&Smuf\/ vif\ tvkdodkY vkdufvsuf odkY qkdtyfcJhNyD;
aomtwkdif; jyKusifhaom xkdrdef;ronf remyum,dumrnfaom ewfwdkY jzpf&mbHkodkY uyfa&muf
&\/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
9 - yXr "avmuduokwf
49/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf om0wdjynf ykAmHkausmif; rd*g&rmwm 0domcg\
jymom'f (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg 0domcgonf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf\/y/
wpfckaomae&m xkdifaeaom 0domcgtm; jrwfpGmbk&m;onf- 0domcg w&m;av;rsKd;wdkYESifh
jynfhpHkaom rmwk*gronf (ypKyef)avmuukd atmifjrifjcif;iSg usifh\? avmuukd
tm;xkwf\/ tb,f av;rsKd;wdkYenf;[lrl- 0domcg avmu rmwk*gronf trIudpwdkYukd
aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf\? tajcGt&H y&dowfwdkYukd csD;ajrmuf axmufyHhwwf\? vif\
ESpfoufzG,fukd jyKwwf\? (vifa,musfm;) pkaqmif;tyfaom ypnf;Opmukd xdef;odrf; apmifh
a&Smufwwf\/ 0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf trIudpwdkYukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf
oenf;? 0domcg avmu rmwk*gronf ]]odk;arG; (jyKjyifvkyfukdif&ef) tvkyf? 0gcsnf (jyKjyif
vkyfukdif&ef) tvkyf}} [l vif\ tdrfwGif;rI tvkyf uRrf;usif rysif;r&dwwf? xdktdrfwGif;rI
vkyfief; taMumif; Oyg,fjzpfaom pHkprf;rI ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyf&ef pGrf;Edkif\? pDrH&ef
pGrf;Edkif\? 0domcg odkYvQif rmwk*gronf trIudpwdkYukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf\/
0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf tajcGt&H y&dowfwdkYukd csD;ajrmuf axmufyHhwwfoenf;?
0domcg avmu rmwk*gronf vifa,musfm;\ tdrfwGif;om; jzpfukefaom ]]uRef tapcH
trIvkyf}} jzpfonfh twGif;vlwdkY\ jyKvkyfonfukdvnf; jyKvkyfaomtm;jzifh od\? rjyKvkyfonf
ukdvnf; rjyKvkyfaomtm;jzifh od\? zsm;emolwdkY tm;&Sdonf r&Sdonfukdvnf; od\? xdktwGif;vl
taygif;tm; cJzG,f abmZOfukd toD;oD; rdrdwdk\
Y tzdkYtm;jzifh a0zefwwf\? 0domcg odkYvQif

rmwk*gronf tajcGt&H y&dowfwdkYukd csD;ajrmuf axmufyHhwwf\/ 0domcg tb,fodkYvQif


rmwk*gronf vif\ ESpfoufzG,fukd jyKwwfoenf;? 0domcg avmu rmwk*gronf vif\
rESpfoufzG,f[k qdktyfaom trIukd touf [laom taMumif;aMumifhvnf; vGefusL; rusifh/
0domcg odkYvQif rmwk*gronf vif\ ESpfoufzG,u
f kd jyKwwf\/ 0domcg tb,fodkYvQif
rmwk*gronf vifa,musfm; pkaqmif;tyfaom ypnf;Opmukd xdef;odrf; apmifha&Smufwwf
oenf;? 0domcg avmu rmwk*gronf vifa,musfm; aqmif,lcJhaom Opm pyg; a&T aiGwdkY
ukd apmifha&Smuf\? vHkjcHKap\/ xdkypnf; OpmwdkYtay: taysmfrMuL; wwfol? rcdk;r0Sufwwfol?
t&ufaopm raomufpm;wwfol? rzsufqD;wwfol jzpf\/ 0domcg odkYvQif rmwk*gronf
vifa,musfm; pkaqmif;tyfaom ypnf;Opmukd xdef;odrf;apmifha&Smuf wwf\/ 0domcg w&m;
av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf ypKyefavmuukd atmifjrifjcif;iSg usifh\? avmu
ukd tm;xkwf\/ 0domcg w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf wrvGefavmuukd
atmifjrifjcif;iSg usifh\? wrvGefavmuukd tm;xkwf\/ tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - 0domcg
avmu rmwk*gronf o'gw&m;ESifh jynfhpHk\? tusifhoDvESifh jynfhpHk\? pGefYMuJrIESifh jynfhpHk
\? ynmESifh jynfhpHk\/ 0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf o'gw&m;ESifh jynfhpHkoenf;?
0domcg avmu rmwk*gronf o'gw&m;&Sd\? jrwfpGmbk&m;\ t&[wr*fPf oAnKw
Pfukd ,HkMunf\/ ]]xdkjrwfpGmbk&m;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom taMumif;aMumifh
vnf; t&[H rnfawmfrl\? (tvHk;pHkaomw&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom taMumif;
aMumifhvnf; ormorK' rnfawmfrl\? todPf ]0dZm} tusifh ]p&P} ESifh jynfhpHkawmfrlaom
taMumif;aMumifhvnf; 0dZmp&PorE rnfawmfrl\? aumif;aom pum;ukd qdkawmfrlaom
taMumif;aMumifhvnf; ok*w rnfawmfrl\? avmuukd odawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf;
avmu0d'l rnfawmfrl\? qHk;rxdkufolukd qHk;rwwfonfh twkrJhyk*dKvf jzpfawmfrlaom
taMumif;aMumifhvnf; tEkwa&myk&do'rom&xd rnfawmfrl\? ewfvlwdkY\ q&mjzpfawmf
rlaom taMumif;aMumifhvnf; owma'0rEkmeH rnfawmfrl\? (opmav;yg;w&m;wdkYukd)
odawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; Ak' rnfawmfrl\? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom taMumif;
aMumifhvnf; b*0g rnfawmfrl\}} [k (,HkMunf\)/ 0domcg odkYvQif rmwk*gronf
o'gw&m;ESifh jynfhpHk\/ 0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf oDvESifh jynfhpHkoenf;? 0domcg
avmu rmwk*gronf olUtoufowfjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhaMumif;
jzpfaom aot&ufaomufjcif;rS a&SmifMuOf\/ 0domcg odkYvQif rmwk*gronf oDvESifh
jynfhpHk\/ 0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf pGefYMuJrIESifh jynfhpHkoenf;? 0domcg avmu
rmwk*gronf vGwfvGwf pGefYMuJjcif;&Sdonf (pGefYMuJtHh[k) aq;aMumtyfaom vuf&Sdonf
pGefYMuJjcif; arGUavsmfonf awmif;cHjcif;iSg xdkufonf ay;urf; a0zefjcif; arGUavsmfonf
jzpf? rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aom pdwfjzifh tdrfukd pdk;tkyfvsuf ae\/
0domcg odkYvQif rmwk*gronf pGefYMuJrIESifh jynfhpHk\/ 0domcg tb,fodkYvQif rmwk*gronf
ynmESifh jynfhpHkoenf;? 0domcg avmu rmwk*gronf ynm&Sd\/y/ 0domcg odkYvQif
rmwk*gronf ynmESifh jynfhpHk\/ 0domcg w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf
wrvGef avmuukd atmifjrifjcif;iSg usifh\? wrvGef avmuukd tm;xkwf\ [k (rdefYawmfrl\)/
(tMuifrdef;ronf) tdrfrIudpukd aumif;pGm jyKvkyfpD&ifwwf\? y&dowf tajcGt&Hukd
oN*L[f axmufyHh csD;ajrmufwwf\? vif ESpfoufzG,fukd usifhwwf\? (vifa,musfm;) &SmrSD;aom
ypnf;Opmukd tpOfapmifha&Smuf wwf\/ o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY\
pum;ukd odwwf\? rp&d,uif;\? wrvGefb0 csrf;omaMumif;jzpfaom (ukodkvf)vrf;ukd
tjrJ okwfoif\/ tMuif rdef;rtm; w&m;&SpfrsKd;wdkYonf &Sdukef\? w&m; wnfaom rSefuef

aom pum;ukd qdkavh&Sdaom xdkrdef;rukdvnf; oDv&Sdaom rdef;r [l qdkukef\/ wpfq,fh


ajcmufrsKd;aom tjcif;t&m &SpfrsKd;aom t*FgESifhjynfhpHkaom oabm&Sdonfh oDv&Sdaom
Oygodumronf pdwfESvHk;ukd ESpfoufapwwfaom ewfjynfodkY uyfa&muf&\/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 55 -- OOaayyggo
ox
x00**f f ======
10 - 'kwd, "avmuduokwf
50/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf avmuukd atmifjrifjcif;iSg
usifh\? avmuukd tm;xkwf\/ tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY avmu rmwk*gr
onf trIudpwdkYukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf\? tajcGt&H y&dowfwdkYukd csD;ajrmuf axmufyHh
wwf\? vifa,musfm;\ ESpfoufzG,fukd jyKwwf\? (vifa,musfm;) pkaqmif;tyfaom
ypnf;Opmukd xdef;odrf; apmifha&Smuf wwf\/
&[ef;wdkY tb,fodkYvQif rmwk*gronf trIudpwdkYukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwfoenf;?
&[ef;wdkY avmu rmwk*gronf vifa,musfm;\ tdrfwGif;rI tvkyfwdkY vdrm\/y/
&[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf trIudpwdkYukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf\/ &[ef;wdkY
tb,fodkYvQif rmwk*gronf tajcGt&H y&dowfwdkYukd csD;ajrmuf axmufyHhwwfoenf;? &[ef;wdkY
avmu rmwk*gronf vifa,musfm;\ tdrfwGif;om; jzpfukefaom ]]uReftapcH trIvkyf
jzpfonfh twGif;vlwdkY\/y/ &[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf tajcGt&H y&dowfwdkYukd
csD;ajrmuf axmufyHhwwf\/ &[ef;wdkY tb,fodkYvQif rmwk*gronf vifa,musfm;\ ESpfouf
zG,fukd jyKwwfoenf;? &[ef;wdkY avmu rmwk*gronf vifa,musfm;\ rESpfoufzG,f [k
qdktyfaom trIukd touf[laom taMumif;aMumifhvnf; vGefusL; rusifh? &[ef;wdkY
odkYvQif rmwk*gronf vifa,musfm;\ ESpfoufzG,fukd jyKwwf\/ &[ef;wdkY tb,fodkYvQif
rmwk*gronf vifa,musfm; pkaqmif;tyfaom ypnf;Opmukd xdef;odrf; apmifha&Smufwwf
oenf;? &[ef;wdkY avmu rmwk*gronf vifa,musfm; aqmif,l cJhaom/y/ &[ef;wdkY
odkYvQif rmwk*gronf vifa,musfm; pkaqmif;tyfaom ypnf;Opmukd xdef;odrf; apmifha&Smuf
wwf\/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf avmuukd atmifjrifjcif;
iSg usifh\? avmuukd tm;xkwf\/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom rmwk*gronf
wrvGef avmuukd atmifjrifjcif;iSg usifh\? wrvGef avmuukd tm;xkwf\/ tb,fav;rsKd;wdkY
enf;[lrl - &[ef;wdkY avmu rmwk*gronf o'gw&m;ESifh jynfhpHk\? tusifhoDvESifh
jynfhpHk\? pGefYMuJrIESifh jynfhpHk\? ynmESifh jynfhpHk\?
&[ef;wdkY tb,fodkYvQif rmwk*gronf o'gw&m;ESifh jynfhpHkoenf;? &[ef;wdkY avmu
rmwk*gronf o'gw&m;ESifh jynfhpHk\/y/ &[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf o'gw&m;ESifh
jynfhpHk\/ &[ef;wdkY tb,fodkYvQif rmwk*gronf oDvESifh jynfhpHkoenf;? &[ef;wdkY avmu
rmwk*gronf olUtouf owfjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhaMumif; jzpfaom ao

t&ufukd aomufjcif;rS a&SmifMuOf\? &[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf oDvESifh jynfhpHk\/


&[ef;wdkY tb,fodkYvQif rmwk*gronf pGefYMuJrIESifh jynfhpHkoenf;? &[ef;wdkY avmu
rmwk*gronf/y/ rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aom pdwfjzifh tdrfukd pdk;tkyfvsuf
ae\/ &[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHk\/ &[ef;wdkY tb,fodkYvQif
rmwk*gronf ynmESifh jynfhpHkoenf;? &[ef;wdkY avmu rmwk*gronf ynm&Sd\/y/
&[ef;wdkY odkYvQif rmwk*gronf ynmESifh jynfhpHk\/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHk
aom rmwk*gronf wrvGefavmuukd atmifjrifjcif;iSg usifh\? wrvGef avmuukd tm;xkwf
\[k (rdefYawmfrl\)/
(tMuifrdef;ronf) tdrfrIudpukd aumif;pGm jyKvkyf pD&ifwwf\? y&dowf tajcGt&Hukd
oN*K[f axmufyHh csD;ajrmufwwf\? vifa,musfm; ESpfoufzG,fukd usifh\? vifa,musfm;
&SmrSD;aom ypnf;Opmukd tpOfapmifha&Smuf\/ o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY
\ pum;ukd odwwf\? rp&d,uif;\? wrvGefb0 csrf;omaMumif;jzpfaom (ukodkvf) vrf;ukd
tjrJ okwo
f if\/ tMuifrdef;rtm; w&m;&SpfrsKd;wdkYonf &Sdukef\? w&m; wnfaom rSeu
f ef
aom pum;ukd qdkavh&Sdaom xdkrdef;rukdvnf; oDv&Sdaom rdef;r [l qdkukef\/ wpfq,fh
ajcmufrsKd;aom tjcif;t&m &SpfrsKd;aom t*FgESifhjynfhpHkaom oabm&Sdonfh oDv&Sdaom
Oygodumronf pdwfESvHk;ukd ESpfouf apwwfaom ewfjynfodkY uyfa&muf&\/
'orokwf/
ig;ckajrmuf Oaygox0*f NyD;\/
yXr okwfig;q,f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
2 - 'kwd, yPmou ('kwd,okwfig;q,f)
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
1 - a*gwrDokwf
51/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf ouwdkif; uydv0wfjynf edaj*m"mHkausmif;
(yXrqHk;tBudrf <ua&muf oDwif;oHk;)aeawmfrl\/ xdktcg r[myZmywda*gwrDonf jrwfpGm
bk&m;xHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom ae&m &yfwnfNyD;aomf
jrwfpGmbk&m;tm; - ]]toQifbk&m; awmif;yefyg\? rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmf
rlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd
&vkdyg\}} [k avQmuf\/ a*gwrD roifh? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de,
]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0if rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd oif rESpf
oufygvifh [k (rdefYawmfrl\)/
ESpfBudrfajrmufvnf; r[myZmywd a*gwrDonf jrwfpGmbk&m;tm; -]]toQifbk&m; awmif;
yefyg\? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;
abmifodkY 0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd &vkdyg\}} [k avQmuf\/ a*gwrD roifh? jrwfpGmbk&m;
a[mxm;awmf rlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf
rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd oif rESpfoufygvifh [k (rdefYawmfrl\)/
oHk;Budrfajrmufvnf; r[myZmywd a*gwrDonf jrwfpGmbk&m;tm; - ]]toQifbk&m; awmif;
yefyg\? rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd &vkdyg\}} [k avQmuf\/ a*gwrD
roifh? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmif
odkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd oif rESpfoufygvifh [k (rdefYawmfrl\)/
xdktcg r[myZmywd a*gwrDonf ]]jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoem
awmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd jrwfpGmbk&m;
cGifhjyKawmfrrl}} [k qif;&Jjcif; ESvHk;romjcif;&Sdonf rsuf&nf ,dkpD;aom rsufESm&Sdonf jzpf
idka<u;vsuf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;aemuf tdktaojyKum zJoGm;av\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;
onf uydv0wfjynf arGUavsmfawmfrloa&GU oDwif;oHk; aeawmfrl NyD;vQif tpOftwdkif;
a'opm&D vSnfhvnfaomf a0omvDjynfodkY a&mufawmfrl xdka0omvDjynf r[m0kefawm
jymom'f aqmifaygufaom ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg r[myZmywda*gwrD
onf qHyifwdkYukd &dwfjzwfNyD;vQif zef&nfqdk; t0wfwdkYukd 0wf omuD0ifrif;orD; rsm;pGmwdkYESifh
twl a0omvDjynfodkY zJoGm;avaomf tpOftwdkif; a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f
aqmifaygufaom ausmif;odkY csOf;uyfrd\/ xdktcg r[myZmywd a*gwrDonf zl;zl;a&mifaom
ajcwdkYjzifh vnf;aumif;? jrL>yrf;aom ukd,fjzifh vnf;aumif; qif;&Jjcif; ESvHk;romjcif;&Sdonf
rsuf&nf ,dkpD;aom rsufESm&Sdonf jzpf idka<u;vsuf wHcg;rkcfjyify &yfwnf\? zl;zl;a&mifaom
ajcwdkYjzifh vnf;aumif;? jrL>yrf;aom ukd,fjzifh vnf;aumif; qif;&Jjcif; ESvHk;romjcif;&Sdonf
rsuf&nf ,dkpD;aom rsufESm&Sdonf jzpf idka<u;vsuf wHcg;rkcfjyify &yfwnfaeaom r[m
yZmywda*gwrDukd toQiftmeEm jrifavvQif ]]a*gwrD oifonf tb,fhaMumifh zl;zl;a&mif

aom ajcwdkYjzifh vnf;aumif;? jrL>yrf;aom ukd,fjzifh vnf;aumif; qif;&Jjcif; ESvHk;rom,mjcif;


&Sdonf rsuf&nf ,dkpD;aom rsufESm&Sdonf jzpf idka<u;vsuf wHcg;rkcfjyify &yfwnfaeoenf;}}
[k ar;\/ toQifbk&m;tmeEm jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd jrwfpGmbk&m;
cGifhjyKawmf rrlaomaMumifh &yfwnfaeygonf [k (avQmuf\)/
a*gwrD odkUjzpfvQif jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd tuREfkyf jrwfpGmbk&m;
tm; awmif;yefpOf ae&m wcPrQ aeygOD; [k ajymqdk\? xdkYaemuf toQiftmeEmonf
jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf &Sdckd;NyD;vQif wpfckaom ae&m xdkifNyD;aomf pum;ukd avQmuf
\ - ]]toQifbk&m; r[myZmywda*gwrDonf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de,
]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd
jrwfpGmbk&m; cGifhjyKawmfrrl} [k zl;zl;a&mifaom ajcwdkYjzifh vnf;aumif;? jrL>yrf;aom ukd,fjzifh
vnf;aumif; qif;&Jjcif; ESvHk; rom,mjcif;&Sdonf rsuf&nf,dkpD;aom rsufESm &Sdonfjzpf
idka<u;vsuf wHcg;rkcfjyify &yfwnfaeyg\? toQifbk&m; awmif;yefyg\? jrwfpGmbk&m;
a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} rmwk*gronf vlUabmifrS &[ef;abmifodkY
0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd &apcsifygonf}} [k (avQmuf\)/
tmeEm roifh? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmf rlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS
&[ef;abmifodkY 0if rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd oif rESpfoufygvifh [k (rdefYawmfrl\)/
ESpfBudrfajrmufvnf;/y/ oHk;Budrfajrmufvnf; toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; awmif;yefyg\? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmf rlaom "r0de, ]omoemawmf}
rmwk*gronf vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd &apcsifygonf}} [k
(avQmuf\)/
tmeEm roifh? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS
&[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd oif rESpfoufygvifh [k (rdefYawmf
rl\)/
xdktcg toQiftmeEmonf ]]jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef; tjzpfukd jrwfpGmbk&m;
cGifhjyKawmf rrl [k od igonf tjcm;taMumif;jzifh jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmf rlaom
"r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf rmwk*gr\ &Sif&[ef;
tjzpfukd awmif;yef&aomf aumif;avpG}} [k MuHpnfNyD;aemuf jrwfpGmbk&m;tm; - ]]toQifb&k m;
rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} vlUabmifrS
&[ef;abmifodkY 0ifa&muf aomwmywdzdkvfukd vnf;aumif;? ou'g*grdzdkvfukd vnf;aumif;?
tem*grdzdkvfukd vnf;aumif;? t&[wzdkvfukd vnf;aumif; rsufarSmufjyKjcif;iSg xdkufwefyg\
avm}} [k avQmuf\/ tmeEm rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de,
]omoemawmf} vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf aomwmywdzdkvfukd vnf;aumif;?
ou'g*grdzdkvfukd vnf;aumif;? tem*grdzdkvfukd vnf;aumif;? t&[wzdkvfukd vnf;aumif;
rsufarSmuf jyKjcif;iSg xdkufwef\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf aomwmywdzdkvfukd vnf;aumif;/y/ t&[wzdkvfukd

vnf;aumif; rsufarSmufjyKjcif;iSg xdkufwefygrl? toQifbk&m; r[myZmywda*gwrDonf aus;Zl;


rsm;yg\? jrwfpGmbk&m;\ rdaxG;awmfygwnf;? ajcjzifh oGm;Edkifcsdeftxd arG;jrLolygwnf;? EdkYwdkuf
olygwnf;? r,fawmf ewf&GmpHNyD;aemuf jrwfpGmbk&m;ukd EdkYwdkufcJhyg\? toQifbk&m; awmif;yefyg
\? jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf} rmwk*gronf vlUabmifrS
&[ef;abmifodkY 0ifa&muf &Sif&[ef; tjzpfukd &apcsifygonf}} [k (avQmuf\)/
tmeEm r[myZmywda*gwrDonf *k"H&Spfyg;wdkYukd tu,f 0efcHonfjzpftHh? xdk0efcHcsuf
onfyif xdka*gwrDtwGuf yif;cHrI jzpfapavmh/ bduKeDronf yif;jzpf 0gwpf&m &&Sdaomf
vnf; xdkaeY yif;jzpfaom &[ef;tm; &Sdcdk;jcif; c&D;OD;BuKdqdkjcif; vuftkyfcsDjcif; dkaojcif;trIukd
jyK&rnf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/
(1)
bduKeDronf &[ef;a,musfm; r&Sdaom ausmif; 0grqdktyf? w&m;ukdvnf; dkao
av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/ (2)
bduKeDronf vcJGwdkif; vcJGwdkif; bduKoHCmxHrS Oykofukd ar;jcif;? tqHk;trcH&ef
csOf;uyfjcif; [laom w&m;ESpfyg;wdkYukd vkdvm;awmifhw&rnf? w&m;ukdvnf; dkao
av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/ (3)
bduKeDronf 0guRwfvwfaomf ESpfzufoHCm jrifjcif;? Mum;jcif;? ,HkrSm;jcif; [laom
taMumif;oHk;rsKd;wdkYjzifh zdwfMum;&rnf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf
toufxufqHk; rvGefusL;tyf/ (4)
bduKeDronf oHCm'dodof tmywfodkY a&mufvwfaomf ESpfzufoHCm yurmewfukd
usifh&rnf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;
tyf/ (5)
ESpfESpfwdkYywfvHk; w&m;ajcmufyg;wdkY tusifhukd usifhNyD;aom odurmeftm; ESpfzufaom
oHCm yif;cHjcif;ukd &Sm&rnf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf touf
xufqHk; rvGefusL;tyf/ (6)
bduKeDronf &[ef;a,musfm;ukd wpfpHkwpfckaom qJa&; a&&Gwfjcif;rsKd;jzifh rqJa&;tyf?
ra&&Gwftyf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGef
usL;tyf/ (7)
&[ef;jzpfonfh aeYrSp &[ef;a,musfm;wdkY tay: bduKeDrwdkY\ ajymqdkcGifhukd ydwfyiftyf
\? bduKeDrwdkY tay: &[ef;a,musfm;wdkY\ ajymqdkcGifhukd rydwfyiftyf? w&m;ukdvnf;
dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/ (8)
tmeEm r[myZmywda*gwrDonf *k"H&Spfyg;wdkYukd tu,f 0efcHonf jzpftHh? xdk0efcH
csufonfyif xdka*gwrDtwGuf yif;cHrI jzpfapavmh [k (rdefYawmfrl\)/
xdktcg toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;xH *k"H&Spfyg;wdkYukd oif,lcJhNyD; r[myZmywd
a*gwrDxHodkY csOf;uyfNyD;vQif - ]]a*gwrD oifonf *k"H&Spfyg;wdkYukd tu,f 0efcHonfjzpftHh?
xdk0efcHcsufonfyif oifhtwGuf yif;cHrI jzpfvdrfhrnf-

bduKeDronf yif;jzpf 0gwpf&m &&Sdaomfvnf; xdkaeY yif;jzpfaom &[ef;tm; &Sdcdk;jcif;


c&D;OD; BuKdqdkjcif; vuftkyfcsDjcif; dkaojcif;ukd jyK&rnf? w&m;ukdvnf; dkao av;pm;
jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/y/
&[ef;jzpfonfh aeYrSp &[ef;a,musfm;wdkYtay: bduKeDrwdkY\ ajymqdkcGifhukd ydwfyif
tyf\? bduKeDrwdkY tay: &[ef;a,musfm;wdkY\ ajymqdkcGifhukd rydwfyiftyf? w&m;ukdvnf;
dkao av;pm; jrwfEdk; ylaZmf toufxufqHk; rvGefusL;tyf/ a*gwrD oifonf *k"H
&Spfyg;wdkYukd 0efcHrl? xdk0efcHcsufonfyif oifhtwGuf yif;cHrI jzpfvdrfhrnf[k ajymqdk\/ toQif
bk&m;tmeEm i,f&G,fEkysKdvsuf wefqmqifavh&Sdaom OD;acgif; aq;avQmfNyD;aom rdef;ronf
vnf;aumif;? a,musfm;onf vnf;aumif; Mumyef;ukdjzpfap rkd;aqGyef;ukdjzpfap ppfodrfyef;ukd
jzpfap& vufESpfzufwdkYjzifh cH,lum jrwfaom t*Fgjzpfaom OD;acgif; xm;&m ouJhodkY
toQifbk&m; tmeEm twlyif tuREkfyfonf toufxufqHk; rvGefusL;tyfukefaom *k"H
&Spfyg;wdkYukd 0efcHyg\ [k (avQmuf\)/
xdktcg toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;vQif
wpfckaom ae&m xdkifaeNyD;aomf ]]toQifbk&m; r[myZmywda*gwrDonf toufxufqHk;
rvGefusL;tyf ukefaom *k"H&Spfyg;wdkYukd 0efcHyg\}} [l (avQmuf\)/
tmeEm rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0if &Sif&[ef; tjzpfukd r&ygvQif jrwfaom tusifh ]omoem
awmf}onf MumjrifhpGm wnfwHh&m\? tESpfwpfaxmifywfvHk; olawmfaumif;w&m;onf
wnf&m\/ tmeEm rmwk*gronf jrwfpGmbk&m; a[mxm;awmfrlaom "r0de, ]omoemawmf}
vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0if &Sif&[ef; tjzpfukd &aomaMumifh ,cktcg jrwfaom
tusifh ]omoemawmf} onf MumjrifhpGm wnfwHhvdrfhrnf r[kwf/ tmeEm ,cktcg tESpfig;&m
wdkYomvQif olawmfaumif;w&m;onf wnfwHhvdrfhrnf/ tmeEm rmwk*grrsm; a,musfm;enf;
aom rnfonfhtdrfwdkYukd rqdk tdk;xJ rD;xGef; cdk;wwfaom olcdk;wdkYonf zsufqD;vG,fukef
ouJhodkY? tmeEm twlyif tMuif"r0de, ]omoemawmf} rmwk*gronf vlUabmifrS
&[ef;abmifodkY 0if &Sif&[ef; tjzpfukd &\? Xdjk rwfaom tusifh ]omoemawmf}onf
MumjrifhpGm rwnfwHhEdkif/ tmeEm jynfhpHk jzpfxGef;aom oav;cif; zvHjzLrnfaom a&m*grsKd;
usa&mufaomf xdkoav;cif;onf MumjrifhpGm rwnfwHhEdkif ouJhodkY? tmeEm twlyif tMuif
"r0de, ]omoemawmf} rmwk*gronf vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0if &Sif&[ef; tjzpfukd
&\? xdkjrwfaom tusifh ]omoemawmfonf} MumjrifhpGm rwnfwHhEdkif/ tmeEm jynfhpHk jzpfxGef;
aom MuHcif; tleDrnfaom a&m*grsKd;us a&mufaomf xdkMuHcif;onf MumjrifhpGm rwnfwHhEdkif
ouJhodkY? twlyif tMuif "r0de, ]omoemawmf} rmwk*gronf vlUabmifrS &[ef;abmif
odkY 0if &Sif&[ef; tjzpfukd &\? Xdkjrwfaom tusifh ]omoemawmfonf} MumjrifhpGm
rwnfwHhEdkif/ tmeEm a,musfm;onf a&uefBuD;\ uefaygifdk;ukd a&rausmfvGefEdkifavmuf
atmif apmapmu BuKdwif uefoif;zJGU ouJhodkY twlyif igonf bduKeDrwdkYtwGuf
toufxufqHk; rvGefusL;tyfukefaom *k"H&Spfyg;wdkYukd ynwfNyD;cJhNyD [k (rdefYawmfrl\)/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
2 - Mo0g'okwf
52/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f aqmifayguf
aom ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m; txHodkY
csOf;uyf wpfckaom ae&m xdkifvsuf/y/ ]]toQifbk&m; tb,frQaom w&m;wdkYESifh
jynfhpHkaom &[ef;ukd &[ef;rdef;rwdkYtm; qHk;rwwfaom &[ef;[l orkwf tyfygoenf;}} [k
avQmuf\/ tmeEm w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;ukd &[ef;rdef;rwdkYtm; qHk;raom
&[ef; [l orkwftyf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl omoemawmf &[ef;onf oDv&Sd\/y/ odumyk'fwdkY aqmufwnf usifh\/ tMum;
tjrif ]A[kokw} rsm;\/y/ ynmjzifh xdk;xGif; od\/ xdk&[ef;tm; ygwdarmufESpfyg;wdkYonf
tus,ftm;jzifh EIwf vmukef\? aumif;pGm a0zeftyfukef\? aumif;pGm jzpfjcif; &Sdukef\?
ygVdawmf t|uxmtm;jzifh aumif;pGm qHk;jzwfEdkifukef\/ aumif;aom pum;&Sd\? aumif;aom
>rufqdkoH&Sd\? oefY&Sif;pifMu,f ravsmrusaom yk'f Asnf;&Sdaom teufukd odapwwfaom
jynfBuD;olwdkY\ Opmjzpfaom pum;ESifh jynfhpHk\/ bduKeDoHCmtm; w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;
ukd) odjrifap&ef (w&m;ukd) aqmufwnfap&ef (w&m;usifhokH;a&;twGuf) xufoef&Tifvef;
ap&ef pGrf;Edkif\/ trsm;tm;jzifh &[ef;rdef;rwdkYonf cspfciftyf ESpfvkdtyf\/ xdkjrwfpGmbk&m;ukd
&nfrSwf &[ef;jyKaom zef&nfqdk;aom t0wfukd 0wfaom rdef;r BuD;av;aom tmywfukd
rvGefusL;zl;acs/
0gESpfq,faomf vnf;aumif;? 0gESpfq,fxuf tvGefaomf vnf;aumif; &\/ tmeEm
t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;ukd &[ef;rdef;rwdkYtm; qHk;raom &[ef; [l orkwftyf
\ [k (rdefYawmfrl\)/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
3 - oHcdwokwf
53/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f aqmifayguf
aom ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg r[myZmywda*gwrDonf jrwfpGmbk&m;
txHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom ae&m&yfvsuf - toQifbk&m;
awmif;yefyg\? jrwfpGmbk&m;onf tusOf;tm;jzifh tuREfkyftm; w&m;ukd a[mawmfrlyg?
tuREfkyfonf jrwfpGmbk&m;\ ,if;w&m;ukd Mum;emNyD;vQif qdwfNidrf&modkY uyfvsuf rarhravsmh
vkHYvjyKum pdwfukd (edAmefodkY) apvTwfvsuf aevkdyg\[k avQmuf\/ a*gwrD oifonf tMuif
w&m;wdkYukd w&m;wdkYum; wyfrufrI &m*ESifhwuG jzpf&efom jzpfukef\? wyfrufrI &m*uif;&ef
rjzpfukef? 0#f ,SOf&efom jzpfukef\? 0#fuif;&ef rjzpfukef? 0#fqif;&J yGg;pD;&efom jzpfukef\?
0#fqif;&Jukd zsufqD;&ef rjzpfukef? tvkdBuD;&efom jzpfukef\? tvkdenf;&ef rjzpfukef? ra&mifh&J
&efom jzpfukef\? a&mifh&J&ef rjzpfukef? taygif;tazmfESifh ae&efom jzpfukef\? qdwfNidrf&ef
rjzpfukef? ysif;&d&efom jzpfukef\? BuKd;pm;tm;xkwf&ef rjzpfukef? (rdrdukd,fukd) arG;jrLEdkifcJ&efom
jzpfukef\? arG;jrLvG,f&ef rjzpfukef [k odjim;tHh? xdkw&m;wdkYukd pifppftm;jzifh um; w&m;
r[kwf? um; 0denf; r[kwf? um; jrwfpGmbk&m; tqHk;tr r[kwf [k rSwf,lavavmh/
a*gwrD oifonf ]]tMuifw&m;wdkYukd w&m;wdkYum; wyfrufrI &m* uif;&efom jzpfukef
\? wyfrufrI &m*ESifhwuG jzpfjcif;iSg rjzpfukef? 0#fuif;&efom jzpfukef\? 0#f ,SOf&ef rjzpf
ukef? 0#fqif;&Jukd zsufqD;&efom jzpfukef\? 0#fqif;&J yGg;pD;&ef rjzpfukef? tvkdenf;&efom
jzpfukef\? tvkdBuD;&ef rjzpfukef? a&mifh&J&efom jzpfukef\? ra&mifh&J&ef rjzpfukef? qdwfNidrf
&efom jzpfukef\? taygif;tazmfESifh ae&ef rjzpfukef? BuKd;pm; tm;xkwf&efom jzpfukef\?
ysif;&d&ef rjzpfukef? (rdrdukd,fukd) arG;jrLvG,f&efom jzpfukef\? arG;jrLEdkifcJ&ef rjzpfukef}} [k
odjim;tHh/ a*gwrD xdkw&m;wdkYukd pifppftm;jzifh um; w&m;wnf;? um; 0denf;wnf;?
um; jrwfpGmbk&m; tqHk;trwnf;}} [k rSwf,lavavmh [l (rdefYawmfrl\)/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
4 - 'DCZmPkokwf
54/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf aumVd,NrKdU uu&ywrnfaom aumVd,rif;wdkY\
ed*Hk; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xdktcg 'DCZmPkrnfaom aumVd,rif;om;onf jrwfpGmbk&m;
txHodkY csOf;uyf &Sdcdk;NyD;vQif wpfckaom ae&m xdkifaevsuf jrwfpGmbk&m;tm;-]]toQifbk&m;
umr*kPf cHpm;ukefaom vljzpfaom tuREfkyfwdkYonf om;r,m;wdkYjzifh usOf;ajrmif;aom tdrf
ae&ygukef\? umodwdkif;jzpf pEul;ukd oHk;aqmif cHpm;ukef\? yef; eHYom eHYomaysmif;ukd yefqif
vdrf;usHukef\? a&TaiGukd om,mukef\/ toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyfwdkYtm;
rsufarSmufb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg wrvGefb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;
iSg jzpfEdkif&maom w&m;ukd a[mawmfrlyg}} [k avQmuf\/ As*yZtrsKd;om; w&m;av;rsKd;wdkY
onf trsKd;aumif;om;tm; rsufarSmufb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\/
tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - x<uvkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g}?apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI
]tm&uor'g}? rdwfaqGaumif;&SdrI ]uvsmPrdwwm}? rQwpGm toufarG;rI ]orZD0dwm}wdkY
wnf;/
As*yZtrsKd;om; x<uvkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g} [lonf tb,fenf;? As*yZ
trsKd;om; avmu trsKd;aumif;om;onf toufarG;aMumif; tvkyfjzpfaom v,fvkyfjcif;
jzifhjzpfap ukefoG,fjcif;jzifhjzpfap EGm;ausmif;jcif;jzifhjzpfap av;orm;twwfjzifhjzpfap rif;
vkvif tvkyfjzifhjzpfap tjcm;twwfynm wpfrsKd;rsKd;jzifh jzpfap toufarG;rIjyK\? xdktvkyf
uRrf;usif\? ysif;&drIr&Sd? (xdkvkyfief;) taMumif;ukd pHkprf;wwfaom ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyf&ef
vnf; pGrf;Edkif\? pDrH&efvnf; pGrf;Edkif\? As*yZtrsKd;om; onfukd x<uvkHYvESifh jynfhpHkrI
]O|meor'g} [l qdktyf\/ As*yZ trsKd;om; apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI ]tm&uor'g}
[lonf tb,fenf;? As*yZtrsKd;om; avmu trsKd;aumif;om;tm; x<uvkHYvaMumifh
&tyfukefaom vufHk;tm;ukd; qnf;yl;tyfukefaom acR;'D;'D;us jyKtyfukefaom w&m;ESifh
avsmfukefaom w&m;ojzifh &tyfukefaom pnf;pdrf (Opm)wdkYonf &Sdukef\? xdkpnf;pdrf (Opm)wdkY
ukd ]]tb,fodkYvQif ig\ pnf;pdrf OpmwdkYukd rif; (tpdk;&)wdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;?
cdk;olwdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;? rD;ravmifEkdif&moenf;? a&rarsmEdkif&moenf;? rcspfrESpf
oufol (tarGcHqdk;)wdkY raqmif,lEdkif ukef&moenf;}} [k apmifha&Smufjcif; vHkjcHKapjcif;ESifh
jynfhpHkap\/ As*yZtrsKd;om; onfukd apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI ]tm&uor'g} [k
qdktyf\/ As*yZtrsKd;om; rdwfaqGaumif;&SdrI ]uvsmPrdwwm} [lonf tb,fenf;? As*yZ
trsKd;om; avmu trsKd;aumif;om;onf tMuif &Gmjzpfap ed*Hk;jzpfap ae\? xdk&Gm ed*Hk;
&Sdaom i,faomfvnf; BuD;jrifhaom ukd,fusifh&Sdukefaom BuD;vnf; BuD;jrifhaom ukd,fusifh
&Sdukef o'gw&m;ESifh jynfhpHkukef oDvESifh jynfhpHkukef pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkukef ynmESifh jynfhpHkukef
aom ol<u,fwdkYESifhjzpfap ol<u,fom;wdkYESifhjzpfap twlae\? twlajymqdk\? twl aqG;aEG;\?
,if;o'gw&m;ESifh jynfhpHkolwdkY\ o'gw&m;ESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;oDvESifh
jynfhpHkolwdkY\ oDvESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkolwdkY\
pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;ynmESifh jynfhpHkolwdkY\ ynmESifh jynfhpHkrIukd
twkvkduf usifh\/ As*yZtrsKd;om; onfukd rdwfaqGaumif;&SdrI ]uvsmP rdwwm} [l
qdktyf\/ As*yZtrsKd;om; rQwpGm toufarG;rI ]orZD0dwm} [lonf tb,fenf;? As*yZ

trsKd;om; avmu trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)ukd vnf;


aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif; od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)
onf qkwf,kwfrI (xGufaiG) xuf rsm;vdrfhrnf? ig\ qkwf,kwfrI (xGufaiG) onf wdk;yGg;rI
(0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/
As*yZ trsKd;om; Oyrmaomfum; &mZlukdiform;onf vnf;aumif;? &mZlukdif\ wynfhonf
vnf;aumif; &mZl (csdefcGif)ukd ajrmuf rQavmufjzifh ]]atmufodkY edrfh\? rQavmufjzifh
txufodkY jrifh\}} [k odouJhodkY? As*yZtrsKd;om; twlomvQif trsKd;aumif;om;onf
pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif;
od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)onf qkwf,kwfrI (xGufaiG)xuf rsm;vdrfhrnf? ig\
qkwf,kwfrI (xGufaiG) onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef;
renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ As*yZtrsKd;om; trsKd;aumif;om;onf wdk;yGg;rI
(0ifaiG)enf;onf jzpfygvsuf txufwef;usaom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl xdkoltm;
]]trsKd;aumif;om;onf ozef;oD;ukd pm;oluJhoYdk pnf;pdrfOpmwdkYukd oHk;aqmifpm;aomuf\}}
[k qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\? As*yZtrsKd;om; trsKd;aumif;om;onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) rsm;onf
jzpfvsuf NiKdjiifqif;&Jaom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl xdkoltm; trsKd;om;onf
]]tBuD;tuJ r&Sdaom (tm;xm;&mrJh) aojcif;uJhodkY ao&vdrfhrnf}} [k qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\?
As*yZtrsKd;om; trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) ukd vnf;aumif;?
qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif; od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)onf
qkwf,kwfrI (xGufaiG)xuf rsm;vdrfhrnf? ig\ qkwf,kwfrI (xGufaiG)onf wdk;yGg;rI (0ifaiG)xuf
rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ As*yZtrsKd;om;
onfukd rQwpGm toufarG;rI ]orZD0dwm} [k qdktyf\/
As*yZtrsKd;om; odkYvQif jzpfay:vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\ ysufpD;aMumif;wdkYonf
rdef;r vkdufpm;rI? aoaomufMuL;rI? tavmif;tpm;MuL;rI? ,kwfrmaom taqGcifyGef; cspfuRrf;
0ifol&SdrI[k av;rsKd;wdkY jzpfukef\/ As*yZtrsKd;om; Oyrmaomfum; BuD;pGmaom wpfzufqnf
uef a&0ifayguf av;ck a&xGufayguf av;ckwdkY &SdMuukef&m a,musfm;onf xdkwpfzufqnf
uef\ a&0ifaygufwdkYukd ydwf&m\? a&xGufaygufwdkYukd zGifh&m\? rkd;onfvnf; aumif;pGm
r&GmoGef;&m? As*yZtrsKd;om; odkY jzpfonf&Sdaomf xdkwpfzuf qnfuefBuD;onf ,kwfavsmhrnf
om {uef jzpfvdrfhrnf? wdk;yGg;rnfum; r[kwfawmhay? As*yZtrsKd;om; twlomvQif odkY
jzpfay:vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\ ysufpD;aMumif;wdkYonf rdef;r vkdufpm;rI? aoaomufMuL;rI?
tavmif;tpm;MuL;rI? ,kwfrmaom taqGcifyGef;cspfuRrf; 0ifol&SdrI [k av;rsKd;wdkY jzpfuke\
f /
As*yZtrsKd;om; odkYvQif jzpfay:vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;aMumif;wdkYonf rdef;r
rvkdufpm;rI? aoaomuf rMuL;rI? tavmif;tpm; rMuL;rI? aumif;aom taqGcifyGef; cspfuRrf;
0ifol &SdrI [k av;rsKd;wdkY jzpfukef\/ As*yZtrsKd;om; Oyrmaomfum; BuD;pGmaom wpfzuf
qnfuef a&0ifaygufav;ck a&xGufayguf av;ckwdkY&Sd&m a,musfm;onf xdka&uef\ a&0if
aygufwdkYukd zGifh&m\? a&xGufaygufwdkYukd ydwf&m\? rdk;onfvnf; onf;xefpGm &GmoGef;&m\?
As*yZtrsKd;om; odkY jzpfonf &Sdaomf xdkwpfzuf qnfuefBuD;onf wdk;yGg;rnfom {uef
jzpfvdrfhrnf? ,kwfavsmhrnfum; r[kwfawmhay? As*yZtrsKd;om; twlomvQif odkY jzpfay:
vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;aMumif;wdkYonf rdef;r rvkdufpm;rI? aoaomuf rMuL;rI?
tavmif;tpm; rMuL;rI? aumif;aom taqGcifyGef; cspfuRrf;0ifol&SdrI [k av;rsKd;wdkY jzpfukef\/
As*yZtrsKd;om; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;om;tm; rsufarSmufb0 tpD;tyGg;
tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\/ As*yZtrsKd;om; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;

om;tm; wrvGefb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\? tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrlo'gw&m;ESifh jynfhpHkrI ]o'gor'g}? tusifhoDvESifh jynfhpHkrI ]oDvor'g}? pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI
]pm*or'g}? ynmESifh jynfhpHkrI ]ynmor'g}wdkYwnf;/
As*yZtrsKd;om; o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? As*yZtrsKd;om; avmu
trsKd;aumif;om;onf o'gw&m;&Sd\? jrwfpGmbk&m;\ t&[wr*fPf oAnKw Pfukd
,HkMunf\? ]]xdkjrwfpGmbk&m;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom taMumif;aMumifhvnf;
t&[H rnfawmfrl\/y/ ewfvlwdkY\ q&mjzpfawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; owma'0rEk
meH rnfawmfrl\? (opmav;yg;ukd) odawmfrw
l wfaom taMumif;aMumifhvnf; Ak' rnfawmf
rl\? bkef;wefcdk; BuD;awmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; b*0g rnfawmfrl\}} [k ,HkMunf\/
As*yZtrsKd;om; onfukd o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI ]o'gor'g} [k qkdtyf\/ As*yZtrsKd;om;
tusifhoDvESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? As*yZtrsKd;om; omoemawmf trsKd;aumif;
om;onf olUtoufowfjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom
aot&ufaomufjcif;rS a&SmifMuOf\/ As*yZtrsKd;om; onfukd tusifh oDvESifh jynfhpHkrI
]oDvor'g} [k qkdtyf\/ As*yZtrsKd;om; pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;?
As*yZtrsKd;om; homoemawmf trsKd;aumif;om;onf vGwfvGwf pGefYMuJrI&Sd\? (pGefYMuJtHh[k)
aq;aMumtyfaom vuf&Sdol? pGefYMuJjcif; arGUavsmfol? awmif;cHjcif;iSg xdkufol? ay;urf;
a0zefjcif; arGUavsmfol jzpf rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aom pdwfjzifh tdrfukd
pdk;tkyfvsuf ae\/ As*yZtrsKd;om; onfukd pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI ]pm*or'g} [k qkdtyf\/
As*yZtrsKd;om; ynmESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;? As*yZtrsKd;om; omoemawmf
trsKd;aumif;om;onf ynm&Sd\? kyfemrfukd azmufcJG odjrifEdkifaom? 0#f qif;&J\ ukef&m
edAmefodkY a&mufaMumif;jzpfaom? tjzpf tysufukd xdk;xGif; odaom? jrwfaom ynmESifh
aumif;pGm jynfhpHk\? As*yZtrsKd;om; onfukd ynmESifh jynfhpHkrI ]ynmor'g}[k qkdtyf\/
As*yZtrsKd;om; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;om;tm; wrvGefb0 tpD;
tyGg;tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
tvkyfvkyf&mXmewdkY x<u vkHYv&Sdvsuf rarhravsmhrl txl;pDrHjcif;ESifh jynfhpHkaom
a,musfm;onf rQwpGm toufarG;rIukd jyK\? qnf;yl;tyfNyD;aom Opmukd tpOfapmifha&Smuf\/
o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY\ pum;ukd odwwf\? rp&d,uif;\? wrvGef
b0 csrf;omaMumif;jzpfaom (ukodkvf) vrf;ukd tjrJokwfoif\/ odkUvQif w&m;
&SpfrsKd;wdkYonf tdrfaxmif0wfukd &SmrSD;avh&Sdaom o'g w&m;ESifh jynfhpHkoltm; rsufarSmufb0
tpD;tyGg; tvdkYiSg vnf;aumif;? wrvGefb0 csrf;omjcif;iSg vnf;aumif; ESpfyg;pHkaom b0
csrf;omukd aqmifwwfukef\ [l trnfrSef&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf a[mMum;awmfrltyf\?
odkYvQif vljzpfaomolwdkYtm; pGefYMuJrIpm* xdkrS<uif;aom aumif;rIukodkvfonf wdk;yGg;\/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
5 - OZ,okwf
55/ xdktcg OZ,ykPm;onf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ESifh twl
0rf;ajrmuf 0rf;om EIwfquf ajymqdk\? 0rf;ajrmufzG,f trSwf&zG,f pum;ukd ajymqdk NyD;qHk;
apNyD;vQif wpfckaom ae&m xdkifaeNyD;aomf jrwfpGmbk&m;tm;-]]toQifa*gwr tuREfkyfwdkYonf
t&yfwpfyg;odkY oGm;&ef tvkd&Sdukef\? toQifa*gwronf tuREfkyfwdkYtm; rsufarSmufb0
tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg wrvGefb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfEdkif&maom
w&m;udk a[mawmfrlyg}} [k avQmuf\/ ykPm; w&m;av;rsKd;wdkYonf trsKd;aumif;om;tm;
rsufarSmufb0 tpD;tyGg; tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\? tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrlx<uvkHYvESifh jynfhpHkrI?apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI? rdwfaqGaumif;&SdrI? rQwpGm toufarG;rIwdkY
wnf;/
ykPm; x<uvkHYvESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;? ykPm; avmu trsKd;aumif;om;
onf toufarG;aMumif; tvkyfjzpfaom v,fvkyfjcif;jzifhjzpfap ukefoG,fjcif;jzifhjzpfap
EGm;ausmif;jcif;jzifhjzpfap av;orm;twwfjzifhjzpfap rif;vkviftvkyfjzifhjzpfap tjcm;twwf
ynm wpfrsKd;rsKd;jzifhjzpfap touf arG;rIjyK\? xdktvkyf uRrf;usif\? ysif;&drI r&Sd? xdk (vkyfief;)
taMumif;ukd pHkprf;wwfaom ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyfjcif;iSgvnf; pGrf;Edkif\? pD&ifjcif;iSgvnf;
pGrf;Edkif\/ ykPm; onfukd x<uvkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g} [k qdktyf\/ ykPm;apmifh
a&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;? ykPm; avmu trsKd;aumif;om;tm; x<u
vkHYvaMumifh &tyfukefaom vufHk;tm;ukd; qnf;yl; tyfukefaom acR;'D;'D;us jyKtyfukefaom
w&m;ESifh avsmfukefaom w&m;ojzifh &tyfukefaom pnf;pdrf (Opm)wdkYonf &Sdukef\? xdkpnf;pdrf
(Opm)wdkYukd ]]tb,fodkYvQif ig\ pnf;pdrf (Opm)wdkYukd rif;(tpdk;&)wdkY raqmif,lEdkifukef&m
oenf;? cdk;olwdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;? rD;ravmifEkdif&moenf;? a&rarsmEdkif&moenf;?
rcspfrESpfoufaom tarGcH (qdk;)wdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;}} [k apmifha&Smufjcif; vHkjcHKap
jcif;ESifh jynfhpHk\/ ykPm; onfudk apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI ]tm&uor'g} [k qdktyf\/
ykPm; rdwfaqGaumif;&SdrI[lonf tb,fenf;? ykPm; avmu trsKd;aumif;om;onf
tMuif &Gmjzpfap ed*Hk;jzpfap ae\? xdk&Gm ed*Hk;&Sdaom i,faomfvnf; BuD;jrifhonfh ukd,fusifh
&Sdukefaom BuD;vnf; BuD;jrifhaom ukd,fusifh&Sdukef o'gw&m;ESifh jynfhpHkukef oDvESifh jynfhpHk
ukef pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkukef ynmESifh jynfhpHkukefaom ol<u,fwdkYESifhjzpfap ol<u,fom;wdkYESifh
jzpfap twlae\? twlajymqdk\? twlaqG;aEG;\? ,if;o'gw&m;ESifh jynfhpHkolwdkY\ o'gw&m;
ESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;oDvESifh jynfhpHkolwdkY\ oDvESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf
usifh\? ,if;pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkolwdkY\ pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;
ynmESifh jynfhpHkolwdkY\ ynmESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\/ ykPm; onfukd rdwfaqG
aumif;&Sdjcif; ]uvsmPrdwwm} [k qdktyf\/ ykPm; rQwpGm toufarG;rI [lonf tb,f
enf;? ykPm; avmu trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrf(Opm)wdkY\ wdk;yGg;rI(0ifaiG)ukd
vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif; od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI
(0ifaiG) onf qkwf,kwfrI (xGufaiG) xuf rsm;vdrfhrnf? ig\ qkwf,kwfrI (xGufaiG)onf
wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf} }[k rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd
jyK\/ ykPm; Oyrmaomfum; &mZlukdiform;onf vnf;aumif;? &mZlukdif\ wynfhonf

vnf;aumif; &mZl (csdefcGif) ukd ajrmuf ]]rQavmufjzifh atmufodkY edrfh\? rQavmufjzifh


txufodkY jrifh\}} [k odouJhodkY? ykPm; twlomvQif trsKd;aumif; om;onf pnf;pdrf
(Opm)wdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif; od
]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) onf qkwf,kwfrI (xGufaiG) xuf rsm;vdrfhrnf? ig\
qkwf,kwfrI (xGufaiG)onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;
vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ ykPm; trsKd;aumif;om;onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) enf;onf
jzpfygvsuf (txufwef;us)aom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl? xdkoltm; ]]trsKd;
aumif;om;onf ozef;oD;ukd pm;oluJhodkY pnf;pdrf (Opm)wdkYukd oHk;aqmifpm;aomuf\}} [k
qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\? ykPm; trsKd;aumif;om;onf (wdk;yGg;rI) 0ifaiG rsm;onf jzpfvsuf
NiKdjiif qif;&Jaom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl? xdktrsKd;om;tm; ]]trsKd;om;onf
tBuD;tuJ r&Sdaom (tm;xm;&mrJh) aojcif; uJhodkY ao&vwHU}} [k qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\?
ykPm; trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI
(xGufaiG) ukd vnf;aumif; od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)onf qkwf,kwfrI
(xGufaiG)xuf rsm;vwHU? ig\ qkwf,kwfrI (xGufaiG)onf wdk;yGg;rI(0ifaiG)xuf rsm;vdrfhrnf
r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ ykPm; onfukd rQwpGm
toufarG;rI ]orZD0dwm} [k qdktyf\/ ykPm; odkY jzpfay:vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\
ysufpD;aMumif;wdkYonf rdef;rvkduf pm;rI? aoaomufMuL;rI? tavmif;tpm;MuL;rI? ,kwfrmaom
taqGcifyGef; cspfuRrf;0ifol&SdrI [k av;rsKd;wdkY jzpfukef\/ ykPm; Oyrmtm;jzifh BuD;pGmaom
wpfzufqnfuef\ a&0ifaygufav;ck a&xGufayguf av;ckwdkY&Sd&m a,musfm;onf xdkwpfzuf
qnfuef\ a&0ifaygufwdkYukd ydwf&m\? a&xGufaygufwdkYukd zGifh&m\? rkd;onfvnf; aumif;pGm
r&GmoGef;&m/ ykPm; odkY jzpfonf&Sdaomf xdkwpfzuf qnfuefBuD;onf ,kwfavsmhrnfom
{uef jzpfvdrfhrnf? wdk;yGg;rnf r[kwfawmhay? ykPm; twlomvQif odkY jzpfay:vmukefaom
pnf;pdrfOpmwdkY\ ysufpD;aMumif;wdkYonf rdef;r vkdufpm;rI? aoaomufMuL;rI? tavmif;tpm;
MuL;rI? ,kwfrmaom taqGcifyGef; cspfuRrf;0if ol&SdrI [k av;rsKd;wdkY jzpfukef\/ ykPm; odkY
jzpfay:vmukefaom pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;aMumif;wdkYonf rdef;r rvkdufpm;rI? aoaomuf
rMuL;rI? tavmif;tpm; rMuL;rI? aumif;aom taqGcifyGef; cspfuRrf;0if ol&SdrI [k av;rsKd;wdkY
jzpfukef\/ ykPm; Oyrmaomfum; BuD;pGmaom wpfzufqnfuef\ a&0ifaygufav;ck a&xGuf
ayguf av;ckwdkY&Sd&m a,musfm;onf xdka&uef\ a&0ifaygufwdkYukd zGifh&m\? a&xGufaygufwdkYukd
ydwf&m\? rdk;onfvnf; onf;xefpGm &GmoGef;&m\? ykPm; odkY jzpfonf&Sdaomf xdkwpfzuf
qnfuefBuD;onf wdk;yGg;rnfom jzpfvdrfhrnf ,kwfavsmhrnf r[kwfawmhay/ ykPm; twl
omvQif odkY jzpfay:vmukefaom pnf;pdrf OpmwdkY\ wdk;yGg;aMumif;wdkYonf rdef;r rvkdufpm;rI?
aoaomuf rMuL;rI? tavmif;tpm; rMuL;rI? aumif;aom taqGcifyGef; cspfuRrf;0ifol&SdrI [k
av;rsKd;wdkY jzpfukef\/ ykPm; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;om;tm; rsufarSmuf
b0 pD;yGg;jcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\/ ykPm; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;
om;tm; aemifwrvGef b0 pD;yGg; jzpfjcif;iSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\/ tb,fav;rsKd;wdkYenf;
[lrl - o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI? tusifh oDvESifh jynfhprHk I? pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI? ynmESifh jynfhpHkrI
wdkYwnf;/
ykPm; o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? avmu trsKd;aumif;om;onf
o'gw&m;&Sd\? jrwfpGmbk&m;\ t&[wr*fPf oAnKwPfudk ,HkMunf\? ]]xkdjrwfpGmbk&m;
onf ylaZmftxl;udk cHawmfrlxkdufaom taMumif;aMumifhvnf; t&[H rnfawmfrl\/y/ bkef;
wefcdk;BuD;awmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; b*0g rnfawmfrl\}} [k ,HkMunf\/ ykPm ;

onfudk o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI[l qdktyf\/ ykPm; tusifhoDvESifh jynfhpHkrI[lonf


tb,fenf;? ykPm; omoemawmf trsKd;aumif;om;onf olUtoufowfjcif;rS a&SmifMuOf
\/y/ ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&uf aomufjcif;rS a&SmifMuOf\? ykPm;
onfudk tusifhoDvESifh jynfhpHkrI[l qdktyf\/ ykPm; pGefYBuJjcif;ESifh jynfhpHkrI[lonf tb,f
enf;? ykPm; omoemawmf trsKd;aumif;om;onf vGwfvGwfpGefYMuJrI &Sd\? (pGefYMuJtHh[k)
aq;aMumtyfaom vuf&Sdol? pGefYMuJjcif; arGUavsmfol? awmif;cHjcif;iSgxkdufol? ay;urf;
a0zefjcif; arGUavsmfoljzpf rp&d,wnf; [laom tnpftaMu; uif;aom pdwfjzifh tdrfudk
pdk;tkyfvsufae\/ ykPm; onfudk pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI[l qdktyf\/ ykPm; ynmESifh
jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? ykPm; omoemawmf trsKd;aumif;om;onf ynm&Sd\/y/
0#fqif;&J\ ukef&m edAmefodkY a&mufaMumif;jzpfaom tjzpftysufudk xkd;xGi;f odaom
jrwfaom ynmESifh aumif;pGm jynfhpHk\/ ykPm; onfudk ynmESifh jynfhpHkrI[
l qdktyf\/
ykPm; w&m;av;rsKd;wdkYonfum; trsKd;aumif;om;tm; aemifwrvGef b0 tpD;tyGg;
tvdkYiSg csrf;omjcif;iSg jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
tvkyfvkyf&m XmewdkY x<u vkHYv&Sdvsuf rarhravsmhrl txl;pDrHjcif;ESifh jynfhpHkaom
a,musfm;onf rQwpGm toufarG;rIudk jyK\? qnf;yl;tyfNyD;aom Opmudk tpOfapmihfa&Smuf\/
o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY\ pum;udk odwwf\? rp&d, uif;\? wrvGef
b0 csrf;omaMumif;jzpfaom (ukokdvf)vrf;udk tjrJ okwfoif\/ odkYvQif w&m;&Spfyg;wdkY
onf tdraf xmif0wfudk &SmrSD;avh&Sdaom o'g w&m;ESifh jynfhpHkoltm; rsufarSmufb0
tpD;tyGg; tvdkYiSg vnf;aumif;? aemifwrvGef b0 csrf;omjcif;iSg vnf;aumif; ESpfyg;pHkaom
b0 csrf;omudk aqmifwwfukef\ [l trnfrSef &Sdawmfrlaom jrwfpGmbk&m;onf a[mMum;
awmfrltyf\/ odkYvQif vljzpfaom olwdkYtm; pGefYMuJrIpm* xkdrS <uif;aom aumif;rIukokdvf
onf wkd;yGg;\/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
6 - b,okwf
56/ &[ef;wdkY ]]ab;}} [laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/ &[ef;wdkY
]]qif;&J}} [laom trnfonf umr*kPfwdk\
Y trnfwnf;/ &[ef;wdkY ]]a&m*g}} [laom
trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/ &[ef;wdkY ]]tdkif;trm}} [laom trnfonf
umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/ &[ef;wdkY ]]ajimifh}} [laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnf
wnf;/ &[ef;wdkY ]]uyfNidrI}} [laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/ &[ef;wdkY ]]Gef}}
[laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/ &[ef;wdkY ]]trd0rf;wkduf udef;atmif;rI}}
[laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY tb,faMumifhvQif ]]ab;}} [laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfjzpf
oenf;? &[ef;wdkY tMuifhaMumifh umr &m*jzifh wyfruf qE &m* aESmifzGJUtyfaom ow0g
onf rsufarSmufb0 jzpfaom ab;rSvnf; rvGwf? wrvGef b0 jzpfaom ab;rSvnf;
rvGwf? xdkYaMumifh ab;[laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfjzpf\/ &[ef;wdkY tb,f
aMumifhvQif ]]qif;&J}} [laom trnfonf/y/ ]]a&m*g}} [laom trnfonf/ ]]tdkif;trm}}
[laom trnfonf/ ]]ajimifh}} [laom trnfonf/ ]]uyfNidrI}} [laom trnfonf/
]]Gef}} [laom trnfonf/ ]]trd0rf;wkduf udef;atmif;rI}} [laom trnfonf umr*kPf
wdkY\ trnfjzpfoenf;/
&[ef;wdkY tMuifhaMumifh umr&m*jzifh wyfruf qE &m* aESmifzGJUtyfaom ow0g
onf rsufarSmufb0 jzpfaom trd0rf;wkduf udef;atmif;rIrSvnf; rvGwf? wrvGef b0
jzpfaom trd0rf;wkduf udef;atmif;rIrSvnf; rvGwf? xdkYaMumifh trd0rf;wkduf udef;atmif;rI
[laom trnfonf umr*kPfwdkY\ trnfjzpf\/ umr*kPfwdkYudkyif (ypKyefwrvGef) ESpfyg;pHk
jzpfaom ab; - qif;&J - a&m*g tem - ql;ajimifh - NiduyfrI - Gef - trd0rf;wkduf
udef;atmif;rIwdkY [k qdktyfukef\? ,if;umr*kPf Niduyfaom ykxkZOfonf om,mtyfaom
oabm&Sdaom umr*kPf csrf;omjzifh ouf0ifonf jzpf wpfzef trd0rf;wkduf udef;atmif;
jcif;iSg a&muf&\/ tMuiftcgum; udavomwdkYudk ylyefapwwfaom vkHYv&Sdaom &[ef;
onf aumif;pGm tjym;tm;jzifh odwwfaom ynmudk ruif;vGwfap? (xkdtcg) xkdodkY
oabm&Sdaom xkd&[ef;onf ul;EdkifcJaom oHo&m c&D;cJudk vGefajrmuf y#doaEaejcif;
tdkjcif;ESifh jynfhpHkaom wkefvIyaf om ow0gtaygif;udk (Pfjzifh) IjrifEdkif\ [k (rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
7 - yXr tm[kae,sokwf
57/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;kwdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf (t&yfa0;rS) aqmifvm aomf
vnf; ay;vSLtyfaom tvSLukd cHxkduf\? {nfhonfwdkY tvdkYiSg pDrHxm;aom tvSLukdaomfvnf;
cHxkduf\? wrvGeftwGuf &nfarQmfaom tvSLudk cHxkduf\? vuftkyfcsD&ef xkduf\? ow0g
taygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk; v,fajrjzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf oDv&Sd\/y/ odum yk'fwdkY aqmufwnf usifh\/
rsm;aom tMum;tjrif &Sd\/y/ Pfjzifh xkd;xGif; od\/ aumif;aom taqGcifyGef; cspfuRrf;
0ifol &Sd\?
rSefaom t,l&Sd\? rSefaom PftjrifESifh jynfhpHk\?
vGefjrwfaom pdwfukd jzpfapwwfaom rsufarSmufb0 csrf;ompGm aejcif;\ taMumif;
jzpfaom psmefav;yg;wdkYudk rNiKdrjiif &\? ryifryef;bJ &\?
rsm;jym;aom a&S; jzpfzl;aom cEmtpOfudk atmufarhEdkif\/ onfum; tb,fenf;?
wpfb0udk vnf;aumif;? ESpfb0wdkYudk vnf;aumif;/y/ odkY tjcif;t&m (tjzpfoepf)ESifhwuG
TefjyzG,f (trnftEG,f) ESifhwuG rsm;jym;aom a&S;jzpfzl;aom cEmtpOfudk atmufarhEdkif\?
txl;ojzifh pifMu,faom vlwdkY\ rsufpdtjrifxuf omvGefaom ewfrsufpdESifh wlaom
rsufpd ]'dApuKPf} jzifh jrif\/y/ uHtm;avsmfpGm jzpfukefaom ow0gwdkYudk od\?
tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh/y/ t&[wzdkvfudk rsufarSmufjyKvsuf a&muf
ae\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf (t&yfa0;rS) aqmifvm aomf
vnf; ay;vSLtyfaom tvSLudk cHxkduf\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk;
v,fajr jzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
8 - 'kwd, tm[kae,sokwf
58/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf (t&yfa0;rS) aqmifvm
aomfvnf; ay;vSLtyfaom tvSLudk cHxkduf\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk;
v,fajrjzpf\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf oDv&Sd\/y/
odumyk'fwdkY aqmufwnf usifh\/ rsm;aom tMum;tjrif &Sd\/y/ Pfjzifh xkd;xGif;
od\/ xufoefaom vkHYv&Sdonf jzpf ae\? tm;tpGrf;ESifh jynfhpHk\? jrJjrHaom tm;xkwfrI&Sd\?
ukokdvfw&m;wdkY wm0efypf rjzpf/ awmausmif; ae t&nuif"lwifudk aqmufwnf\/
rarGUavsmfrIudk onf;cHEdkif\? jzpfay:vmaom rarGUavsmfrIudk ESdrfeif; ESdrfeif; ae\/
aMumufrufzG,f ab;&efudk onf;cHEdkif\? jzpfay:vmaom aMumufrufzG,f ab;&efudk ESdrfeif;
ESdrfeif; ae\/ vGefjrwfaom pdwfukd jzpfapwwfaom rsufarSmufb0 csrf;ompGm aejcif;\
taMumif;jzpfaom psmefav;rsKd;wdkYudk rNidKrjiif&\? ryifryef;bJ&\/ tmoa0gw&m;wdkY\
ukefjcif;aMumifh/y/ t&[wzdkvfudk rsufarSmufjyKvsuf a&muf ae\/ &[ef;wdkY w&m;
&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf (t&yfa0;rS) aqmifvm aomfvnf; ay;vSLtyfaom
tvSLudk cHxkduf\/y/ ow0g taygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk; v,fajrjzpf\ [k (rdefYawmf
rl\)/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((66)) 11 -- aa**ggw
wrrD0D0**f f ======
9 - yXr yk*vokwf
59/ &[ef;wdkY yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf (t&yfa0;rS) aqmifvmaomfvnf; ay;vSLtyfaom
tvSLudk cHxkdufukef\? {nfhonfwdkY tvdkYiSg pDrHxm;aom tvSLudkaomfvnf; cHxkdufukef\?
wrvGeftwGuf &nfarQmfaom tvSLudk cHxkdufukef\? vuftkycf sD&ef xkdufukef\? ow0g
taygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk; v,fajr jzpfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl aomwmyef
yk*Kdvf aomwmywdzdkvfudk rsufarSmufjyK&ef usifhaom ]aomwmywdr*f} yk*dKvf? ou'g*grf
yk*dKvf ou'g*grdzdkvfudk rsufarSmufjyK&ef usifhaom ]ou'g*grdr*f} yk*dKvf? tem*grfyk*Kdvf
tem*grdzdkvfudk rsufarSmufjyK&ef usifhaom ]tem*grdr*f} yk*Kdvf? &[Emyk*Kdvf t&[wzdkvfudk
rsufarSmufjyK&ef usifhaom ]t&[wr*f} yk*Kdvf/ &[ef;wdkY yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf (t&yfa0;rS)
aqmifvm aomfvnf; ay;vSLtyfaom tvSLudk cHxkdufukef\/y/ ow0g taygif;\ aumif;rI
jyK&ef tjrwfqHk; v,fajr jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
usifhqJ yk*Kdvfav;a,muf zdkvfwnfaom yk*K dvfav;a,mufwdkY &Sdukef\? ajzmifhrwfpGm
jzpf jzpfaom &Spfa,mufaom t&d,m oHCmawmfonf ynm oDvESifh jynfhpHk\/ ay;vSL
ylaZmfukefaom aumif;rIudk &Smukefaom vljzpfukefaom ow0gwdkY\ Oy"dtusKd;&Sdaom
aumif;rIudk jyKavavmh? &Spfa,mufaom t&d,moHCm ay;vSLtyfaom tvSLonf tusKd;
BuD;\/
e0rokwf/

-----10 - 'kwd, yk*vokwf


60/ &[ef;wdkY yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf (t&yfa0;rS) aqmifvmaomfvnf; ay;vSLtyfaom
tvSLudk cHxkdufukef\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk; v,fajr jzpfukef\?
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - aomwmyefyk*Kdvf aomwmywdzdkvfudk rsufarSmufjyK&ef usifhaom
]aomwmywdr*f} yk*dKvf/y/ t&[wzdkvfudk rsufarSmufjyK&ef usifhaom ]t&[wr*f} yk*Kdvf/
(&[ef;wdkY) yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf (t&yfa0;rS) aqmifvm aomfvnf; ay;vSLtyfaom
tvSLudk cHxkdufukef\/y/ ow0gtaygif;\ aumif;rIjyK&ef tjrwfqHk; v,fajr jzpfukef\ [k
(rdefYawmfrl\)/ usifhqJ yk*Kdvfav;a,muf zdkvfwnfaom yk*Kdvfav;a,muf [laom
&Spfa,mufaom yk*KdvfwdkY &Sdukef\? &Spfa,mufaom t&d,m oHCmawmfonf ow0g
tm;vHk;wdkYxuf jrwf\/ ay;vSL ylaZmfukefaom aumif;rIudk &Smukefaom vljzpfukefaom ow0g
wdkY\ Oy"dtusKd;&Sdaom aumif;rIudk jyKavavmh? &Spfa,mufaom t&d,moHCm ay;vSL
tyfaom tvSLonf tusKd;BuD;\ [k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
a&S;OD;pGmaom a*gwrD0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
1 - pmokwf
61/ &[ef;wdkY avmu yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf xif&Sm;&Sdukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl &[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvdk jzpfay:vm\?
xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\? aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;
iSg tm;xkwfaphaqmf vkHYvpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf rjzpf/ xkd&[ef;onf
xkdvmbf r&jcif;aMumifh pdk;&drf&\? yifyef;&\? idka<u;&\? &ifwD;vufcwf jrnfwrf;&\? jyif;pGm
awGa0jcif;odkY a&muf&\/ &[ef;wdkY &[ef;udk vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg
tm;xkwfol? aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbf&jcif;vnf; r&Sdol? pdk;&drfvnf; pdk;&drf&ol? idka<u;
vnf; idka<u;&ol? olawmfaumif; w&m;rSvnf; a&GUavsm&ol [k qdktyf\/ &[ef;wdkY
avmu (um,0da0ujzifhtaygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl
aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvdk jzpfay:vm\? xkd&[ef;onf
(ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\? aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg tm;xkwf
aphaqmf vkHYvpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\/ xkd&[ef;onf xkd (ypnf;av;yg;)
vmbf&jcif;aMumifh ,pfrl;\? tvGef,pfrl;\? arhavsmhjcif;odkY a&muf\/ &[ef;wdkY &[ef;udk
vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol vkHYvpdkufol? vmbfvnf;
&ol? ,pfrl;vnf; ,pfrl;ol? arhavsmhvnf; arhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; a&GUavsm
&ol[k qdktyf\/ &[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf
(wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg
tvdk jzpfay:vm\? xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYv
rpdkuf? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf
rjzpf/ xkd&[ef;onf xkdvmbf r&jcif;aMumifh pdk;&drf&\? yifyef;&\? idka<u;&\? &ifwD;vufcwf
jrnfwrf;&\? jyif;pGm awGa0jcif;odkY a&muf&\/ &[ef;wdkY &[ef;udk vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd
aeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYv rpdkufol? vmbfvnf; r&ol? pdk;&drfvnf;
pdk;&drf&ol? idka<u;vnf; idka<u;&ol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; a&GUavsm&ol [k qdktyf\/
&[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvdk jzpfay:vm\?
xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYv rpdkuf? vmbf&jcif;iSg
tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\/ xkd&[ef;onf
xkdvmbf&jcif;aMumifh ,pfrl;\? tvGef,pfrl;\? arhavsmhjcif;odkY a&muf\/ &[ef;wdkY &[ef;udk
vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbf
vnf;&ol? ,pfrl;vnf; ,pfrl;ol? arhavsmhvnf; arhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rSvnf;
a&GUavsm&ol [k qdktyf\/ &[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwf
vsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;
iSg tvdk jzpfay:vm\? xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\?aphaqmf\?
vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfaphaqmf vkHYvpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf
rjzpf/ xkd&[ef;onf xkdvmbfudk r&jcif;aMumifh rpdk;&drf? ryifyef;? ridka<u;? &ifwD;vufcwf

rjrnfwrf;? jyif;pGm awGa0jcif;odkY ra&muf/ &[ef;wdkY &[ef;udk vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol?


vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbfudkvnf; r&ol? pdk;&drfvnf; rpdk;&drf&
ol? idka<u;vnf; ridka<u;&ol? olawmfaumif; w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol [k qdktyf\/
&[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvdk jzpfay:vm\?
xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\?aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg
tm;xkwfaphaqmf vkHYvpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\/ xkd&[ef;onf xkdvmbf
&jcif;aMumifh r,pfrl;? tvGefr,pfrl;? arhavsmhjcif;odkY ra&muf/ &[ef;wdkY &[ef;udk
vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbfvnf;
&ol? ,pfrl;vnf; r,pfrl;ol? arhavsmhvnf; rarhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; ra&GU
avsm&ol [k qdktyf\/ &[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwf
vsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;
iSg tvdk jzpfay:vm\? xkd&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf?
vkHYvrpdkuf? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf
rjzpf/ xkd&[ef;onf xkdvmbf r&jcif;aMumifh rpdk;&drf? ryifyef;? ridka<u;? &ifwD;vufcwf
rjrnfwrf;? jyif;pGm awGa0jcif;odkYra&muf/ &[ef;wdkY &[ef;udk vmbf&jcif;iSg tvdk&Sd aeol?
vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbfvnf; r&ol? pdk;&drfvnf;
rpdk;&drfol? idka<u;vnf; ridka<u;ol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol [k qdktyf\/
&[ef;wdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvdk jzpfay:vm\?
xkd&[ef;onf vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYvrpdkuf? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf
raphaqmf vkHYv rpdkufaom xkd&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\/ xkd&[ef;onf xkdvmbf&jcif;
aMumifh r,pfrl;? tvGefr,pfrl;? arhavsmhjcif;odkY ra&muf/ &[ef;wdkY &[ef;udk vmbf&jcif;iSg
tvdk&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbfvnf; &ol?
,pfrl;vnf; r,pfrl;ol? arhavsmhvnf; rarhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol
[k qdktyf\/ &[ef;wdkY avmu yk*Kdvf&SpfrsKd;wdkYonf xif&Sm;&Sdukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
2 - tvHokwf
62/ &[ef;wdkY w&m;ajcmufrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/
tb,fajcmufrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/
aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teuf ygVdudk od w&m;

tm;avsmfaom tusifhudkvnf; usifh\/ aumif;aom pum;vnf; &Sd\? aumif;aom >rufqdkoH


vnf; &Sd\? oefY&Sif;aom tjypfuif;aom t"dyg,f odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh
jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;udk) odjrifapvsuf (w&m;udk)
aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;apEdkif\/ &[ef;wdkY w&m;ajcmufrsKd;
wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\
(tpD;tyGg;udk usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/ (1)
&[ef;wdkY w&m;ig;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;) pGrf;Edkif
\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/
tb,fig;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif;um; r&Sd/ Mum;emtyfNyD;aom w&m;udk aqmifxm;wwfaom
oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk
od w&m; tm;avsmfaom tusifhudkvnf; usifh\/ aumif;aom pum;vnf; &Sd\/y/ t"dyg,f
odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifhvnf; jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh
(tusKd;pD;yGg;udk) odjrifapvsuf (w&m;udk) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef
&Tifvef;apEdkif\/ &[ef;wdkY w&m;ig;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/ (2)
&[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;)
pGrf;Edkif \? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/
tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/
aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od w&m;
tm;avsmfaom tusifhudkvnf; usifh\/ aumif;aom pum; r&Sd? aumif;aom >rufqdkoH r&Sd?
oefY&Sif;aom tjypfuif;aom t"dyg,f odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifhvnf; rjynfhpHk/
oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m; pum;udk aumif;pGm rjywwf? (w&m;udk) raqmufwnfapEdkif?
(w&m;usifhoHk;&ef) rxufoef r&Tifvef;apEdkif/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom
&[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;
um;) rpGrf;Edkif/ (3)
&[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/
tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/
aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkum; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od w&m;
tm;avsmfaom tusifhudk rusifh/ aumif;aom pum;&Sd\? aumif;aom >rufqdkoH &Sd\/y/
t"dyg,f odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh
aumif;pGm jywwf\/y/ &[ef;wdkY w&m;av;rsKd;wdYEk Sifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\
(tpD;tyGg;udk usifhjcif;) pGrf;Edkif\/ rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (4)
&[ef;wdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;) pGrf;Edkif
\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/

tb,foHk;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY


vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm
&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od
w&m; tm;avsmfaom tusifhudkvnf; usifh\? aumif;aom pum;r&Sd? aumif;aom >rufqdkoHr&Sd?
oefY&Sif;aom tjypfuif;aom t"dyg,f odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh rjynfhpHk/ oDwif;
oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh aumif;pGm rjywwf? (w&m;udk) raqmufwnfapEdkif? (w&m;usifh
oHk;&ef) rxufoef r&Tifvef;apEdkif/ &[ef;wdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\
(tpD;tyGg;udk usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (5)
&[ef;wdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;
) pGrf;Edkif\/ rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/
tb,foHk;rsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm
&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkum; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od
avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudkvnf; rusifh? aumif;aom pum;&Sd\/y/ t"dyg,f
odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh (tusKd;
pD;yGg;udk) odjrifapvsuf (w&m;udk) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;
apEdkif\/ &[ef;wdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\/ rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (6)
&[ef;wdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;) pGrf;Edkif
\/ olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/
tb,fESpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm
r&Sd/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkum; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od
avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk usifh\/ aumif;aom pum;r&Sd/y/ t"dyg,f
odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh rjynfhpHk/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh (tusKd;
pD;yGg;udk) rjywwf/y/ &[ef;wdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (7)
&[ef;wdkY w&m; ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;) pGrf;Edkif\/ rdrd\ (tpD;tyGg;udk usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/
tb,fESpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf ukokdvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;emNyD;aom w&m;wdkYudk aqmifxm;wwfaom oabm
&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufudkvnf; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od
avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhudk rusifh? aumif;aom pum;&Sd\? aumif;aom
>rufqdkoH &Sd\? oefY&Sif;aom tjypfuif;aom t"dyg,fodvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh
jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;udk) odjrifapvsuf (w&m;udk)
aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;apEdkif\/ &[ef;wdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh
jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;udkusifhjcif;) pGrf;Edkif\/ rdrd\ (tpD;tyGg;udk
usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif [k (rdefYawmfrl\)/ (8)
'kwd,okwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
3 - oHcdwokwf
63/ xkdtcg &[ef;wpfyg;onf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyfNyD;vQif/y/ wpfckaom ae&m
xkdifaevsuf jrwfpGmbk&m;tm; - ]]toQifbk&m; awmif;yefyg\? jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyftm;
tusOf;tm;jzifh w&m;a[mawmf rlygavmh? jrwfpGmbk&m;\ txHawmfrS ,if;w&m;awmfudk
Mum;em& tuREkfyfonf wpfa,mufwnf; qdwfNidrf&m t&yfodkY csOf;uyfum rarhravsmh
jyif;pGm tm;xkwfaom vkHYv&Sdonf jzpf edAmefodkY apvTwftyfaom pdwf&Sdonf jzpfvsuf
aeygtHh}} [k avQmuf\/ odkYvQif omoemawmf tcsKdUaom r*fzdkvfrS tcsnf;tESD;jzpfaom
a,musfm;wdkYonf ighudk omvQif (w&m;a[m&ef) wkdufwGef;ukef\? w&m;a[maomfvnf; igodkY
omvQif (&d,mykxf tm;jzifh) tpOfvdkufoifh\ [k rSwfxifukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf tuREfkyftm; tusOf;tm;jzifh w&m;udk
a[mawmfrlygavmh? aumif;aom pum;udk qdkawmfrlwwfaom jrwfpGmbk&m; tusOf;tm;jzifh
w&m;udk a[mawmfrlygavmh? tuREkfyfonf jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmf rltyfaom w&m;awmf
\ teufudk odEdkifwef&myg\? tuREkfyfonf jrwfpGmbk&m; a[mMum;awmf rltyfaom
w&m;awmf\ tarGcH jzpfEdkifwef&myg\ [k (avQmuf\)/
&[ef; odkYjzpfvQif oifonf ]]ig\ udk,fwGif;oEmef omvQif pdwfonf wnf\? aumif;pGm
wnf\? jzpfay:ukefaom ,kwfnHhukefaom tukokdvf w&m;wdkYonf ukokdvfpdwfudk xuf0ef;
usifrS odrf;,l wnfvdrfhrnf r[kwf}} [k odkY usifh&rnf/ &[ef; oifonf odkYvQif
usifh&rnf/
&[ef; tMuiftcg oif\ udk,fwGif;oEmef pdwfonf wnf\? aumif;pGm wnf\?
jzpfay:ukefaom ,kwfnHhukefaom tukokdvfw&m;wdkYonfvnf; ukokdvfpdwfudk odrf;,l
rwnfukef? &[ef; xkdtcg oifonf ]]ightm; pdwf\ (qefYusifbufw&m;wdkYrS) vGwfaom
arwmpsmefudk yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyf avhvmtyf ,mOfuJhodkY jyKtyf wnf&m uJhodkY
jyKtyf tpOfwnftyf avhvmtyf aumif;pGm tm;xkwftyfonf jzpfayvdrfhrnf}} [k odkY
usifh&rnf/ &[ef; oifonf odkYvQif usifh&rnf/
&[ef; tMuiftcg oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyf\?
&[ef; xkdtcg oifonf MuHpnfrI ]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&} vnf;&Sdaom orm"dudk yGg;rsm;
avavmh? MuHpnfrI ]0dwuf} r&Sd? oHk;oyfrI ]0dpm&} rQom&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh?
MuHpnfrI ]0dwuf}vnf; r&Sd? oHk;oyfrI ]0dpm&} vnf; r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh/
ESpfoufrI ]yDwd} ESifhwuG jzpfaom orm"duv
dk nf; yGg;rsm;avavmh/ yDwd r&Sdaom orm"dudk
vnf; yGg;rsm;avavmh? om,mzG,f ]okc} ESifhwuG jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh?
vspfvsLIrI ]Oayum}ESifhwuG jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh/ &[ef; tMuiftcg
oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf aumif;pGm yGg;rsm;tyf\/ &[ef; xkdtcg oifonf
]]ightm; pdwf\(qefYusifbufw&m;wdkYrS)vGwfaom ukPmpsmefudk/ ightm; pdwf\ (qefYusifbuf
w&m;wdkYrS) vGwfaom rk'dwmpsmefudk ightm; pdwf\ (qefYusifbufw&m;wdkYrS) vGwfaom
Oayumpsmefudk yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGmjyKtyf ,mOfuJhodkY jyKtyf wnf&m uJhodkY jyKtyf tpOf

wnftyf avhvmtyf aumif;pGm tm;xkwftyfonf jzpfayvdrfhrnf}} [k odkY usifh&rnf/


&[ef; oifonf odkYvQif usifh&rnf/
&[ef; tMuiftcg oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf aumif;pGm yGg;rsm;tyf\?
&[ef; xkdtcg oifonf 0dwuf 0dpm&ESifhwuG jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh?
MuHpnfrI ]0dwuf} r&Sd? oHk;oyfrI ]0dpm&} rQom&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? MuHpnfrI
]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&} r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? ESpfoufrI ]yDwd} ESifhwuG
jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? ESpfoufrI ]yDwd} r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;
avavmh? om,mzG,f ]okc}ESifhwuG jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? vspfvsLIrI
]Oayum} ESifhwuG jzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh/ &[ef; tMuiftcg oifonf
orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf aumif;pGm yGg;rsm;tyf\/ &[ef; xkdtcg oifonf ]]vGefpGm
tm;xkwfonf tjym;tm;jzifh odonf atmufarhrI &Sdonf jzpf avmu wyfrufaomtm;jzifh
a&S;I MuHpnfrI ]tbdZm} ESvHk;rom,mrI ]a'gre} udk y,fazsmufvsuf kyftaygif;
kyftaygif;[k Iavh&Sdonf jzpfaetHh}} [k usifh&rnf/ &[ef; oifonf odkYvQif usifh&rnf/
&[ef; tMuiftcg oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyf\?
&[ef; xkdtcg oifonf MuHpnfrI ]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&}ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf;
yGg;rsm;avavmh? MuHpnfrI ]0dwuf} r&Sd? oHk;oyfrI ]0dpm&} rQom&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;av
avmh? MuHpnfrI ]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&}r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? ESpfoufrI
]yDwd} ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? ESpfoufrI ]yDwd}r&Sdaom orm"dudkvnf;
yGg;rsm;avavmh? om,mzG,f ]okc}ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? vspfvsLIrI
]Oayum}ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh/ &[ef; tMuiftcg oifonf
orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf aumif;pGm yGg;rsm;tyf\/ &[ef; xkdtcg oifonf ]]vGefpGm
tm;xkwfonf tjym;tm;jzifh odonf atmufarhrI ]owd} &Sdonf jzpf avmu a&S;I
MuHpnfrI ]tbdZm} ESvHk;rom,mrI ]a'gre} udk y,fazsmufvsuf a0'emwdkY/ pdwf/ w&m;
oabmwdkY w&m;oabm [k Iavh&Sdonf jzpfaetHh}} [k usifh&rnf/ &[ef; oifonf
odkYvQif usifh&rnf/ &[ef; tMuiftcg oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf Budrfzef
rsm;pGm jyKtyf\/ &[ef; xkdtcg oifonf MuHpnfrI ]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&}ESifhwuG jzpfaom
orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? MuHpnfrI ]0dwuf} r&Sd oHk;oyfrI ]0dpm&} rQom&Sdaom
orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? MuHpnfrI ]0dwuf} r&Sd oHk;oyfrI ]0dpm&} rQom&Sdaom orm"dudk
vnf; yGg;rsm;avavmh? MuHpnfrI ]0dwuf} oHk;oyfrI ]0dpm&} r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;
avhavmh? ESpfoufrI ]yDwd} ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? ESpfoufrI ]yDwd}
r&Sdaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh? om,mzG,f ]okc} ESifhwuGjzpfaom orm"dudkvnf;
yGg;rsm;avavmh? vspfvsLIrI OayumESifh wuGjzpfaom orm"dudkvnf; yGg;rsm;avavmh/ &[ef;
tMuif tcg oifonf orm"dudk odkY yGg;rsm;tyf aumif;pGm yGg;rsm;tyf\/ &[ef;
xkdtcg oifonf oGm;vdk&m&modkY csrf;ompGm oGm;&ayvdrfhrnf? &yfvdk&m&m csrf;ompGm &yf&
ayvdrfhrnf? xkdifvdk&m&m t&yf csrf;ompGm xkdif&ayvdrfhrnf? tdyfvdk&m&m t&yf csrf;ompGm
tdyf&ayvdrfh rnf[k (rdefYawmfrl\)/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;u tqHk;trjzifh qHk;rtyfaom xkd&[ef;onf ae&mrS xum
jrwfpGmbk&m;udk &Sdcdk; tdktao jyKNyD;vQif zJoGm;av\/ xdkYaemuf xkd&[ef;onf wpfa,muf
wnf; qdwfNidrf&modkY uyf rarhravsmh jyif;pGm tm;xkwfvsuf edAmefodkY apvTwftyfaom
pdwf&Sdonf jzpf aeonf &Sdaomf aumif;pGmomvQif vlUabmifrS &[ef;abmifodkY 0ifa&muf

Muaom trsKd;aumif;om;wdkY vdkvm;tyfaom twkr&Sdaom jrwfaom tusifh\ tqHk;jzpfaom


t&[wzdkvf tusKd;udk rMumrD rsufarSmufb0yif udk,fwkdifxl;aom Pfjzifh rsufarSmuf
jyKvsuf a&muf ae&\? ]]y#doaEaerI ukefNyD? jrwfaom tusifhudk usifhoHk;NyD;NyD? (r*f) udpudk
jyKNyD;NyD? (r*f)udp tvdkYiSg wpfyg;aom jyKzG,f r&SdawmhNyD}} [k odNyD/ xkd&[ef;onf &[EmwdkY
wGif wpfyg;tygt0if jzpfavawmhownf;/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
4 - *,moDookwf
64/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf *,mNrdKU *,moDo (t&yf) oDwif;oHk;aeawmfrl\/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYudk rdefYawmfrl\/y/ &[ef;wdkY igonf (opmav;yg;udk)
rodao;rD bk&m;tavmif; jzpfpOfuyif ('dApuKPf) tvif;a&mifudkom od&\? lygHkwdkYudk
um; rjrif&ao;/ (1)
&[ef;wdkY xkdightm; ]]tu,f igonf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od& lygHk
wdkYudkvnf; jrif&ygrl ig\ Pftjrifonf xuf0ef;usif tvGef pifMu,fonf jzpf&m\}} [k
tMuHjzpfcJh\/ &[ef;wdkY xkdigonf aemuftcg rarhravsmh vkHYvjyKvsuf edAmefodkY apvTwftyf
aom pdwf&Sdonf jzpf aeonf&Sdaomf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od&\? lygHkwdkYudk
vnf; jrif&\? xkdewfwdkYESifh twlum; rae&ao; pum; rajym&ao; aqG;aEG;jcif;odkY ra&muf
&ao;/ (2)
&[ef;wdkY xkdightm; ]]tu,f igonf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od& lygHkwdkYudk
vnf; jrif& xkdewfwdkYESifh twlae& pum;ajym& aqG;aEG;jcif;odkY a&muf&ygrl ig\ Pf
tjrifonf xuf0ef;usif tvGef pifMu,fonf jzpf&m\}} [k tMuHjzpfcJh\/ &[ef;wdkY aemiftcg
xkdigonf rarhravsmh vkHYvjyKvsuf edAmefodkY apvTwftyfaom pdwf&Sdonf jzpf aeonf
&Sdaomf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od&\? lygHkwdkYudkvnf; jrif&\? xkdewfESifh twl
vnf; ae&\? pum;vnf; ajym&\? aqG;aEG;jcif;odYv
k nf; a&muf&\? xkdewfwdkYrlum; ]]ewfwdkY
onf rnf rnfaom ewfbHkrS (ewfwdkYwnf;)}} [k rod&ao;/ (3)
&[ef;wdkY xkdightm; ]]tu,f igonf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od& lygHkwdkYudk
vnf; jrif& xkdewfwdkYESifh twlvnf; ae& pum;vnf; ajym& aqG;aEG;jcif;odkYvnf; a&muf&NyD;
vQif xdkewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf rnf rnfaom ewfbHkrS (ewfwdkYwnf;)}}[l vnf;
od&ygrl ig\ Pftjrifonf xuf0ef;usif tvGefpifMu,fonf jzpf&m\}} [k tMuH jzpfcJh
\/ &[ef;wdkY aemuftcg xkdigonf rarhravsmh vkHYvjyKvsuf edAmefodkY apvTwftyfaom
pdwf&Sdonf jzpf aeonf&Sdaomf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od& lygHkwdkYudkvnf;
jrif& xkdewfwdkYESifh twlvnf;ae& pum;vnf; ajym& aqG;aEG;jcif;odkYvnf; a&muf&NyD;vQif
xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf rnf rnfaom ewfbHkrS (ewfwdkYwnf;)}} [lvnf; od&\/

]]ewfwdkYonf rnfaom uH\ tusKd;aMumifh vlUbHkrS pkaw xkdbHk jzpf&ukef\}} [l


um; rod&ao;/y/ xkdewfwdkYudkvnf; ]]ewfwdkYonf uH\ tusKd;aMumifh vlUbHkrS pkaw
xkdbHk jzpf&ukef\}} [lvnf; od&\/ xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf uH\ tusKd;aMumifh
odkY tpm;tpm &Sdukef\? odkY csrf;omqif;&Judk cHpm;&ukef\}} [lum; rod&ao;/y/
xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf uH\ tusKd;aMumifh odkY tpm;tpm &Sdukef\? odkY csrf;om
qif;&Judk cHpm;&ukef\}} [lvnf; od&\/ xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf odkY touf&Snfukef
\? odkY MumjrifhpGm wnfjcif;&Sdukef\}} [lum; rod&ao;/y/ xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf
odkY touf &Snfukef\? odkY MumjrifhpGm wnfjcif;&Sdukef\}} [lvnf; od&\? xkdewfwdkYudk
igonf ]]ewfwdkYESifh twlaecJhzl;\ [l vnf;aumif;? raecJhzl;ao; [l vnf;aumif;}} um;
rod&ao;/ (4-7)
&[ef;wdkY xkdightm; ]]tu,f igonf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od& lygHkwdkY
udkvnf; jrif& xkdewfwdkYESifh twlvnf; ae& pum;vnf; ajym& aqG;aEG;jcif;odkY a&muf&NyD;vQif
xdkewfwdkYudk ]ewfwdkYonf rnf rnfaom ewfbHkrS (ewfwdkYwnf;)} [lvnf; od&
xkdewfwdkYudk ]ewfwdkYonf uH\ tusKd;aMumifh vlUbHkrS pkaw xkdbHk jzpfukef\} [l
vnf; od& xkdewfwdkYudk ]ewfwdkYonf odkY tpm;tpm &Sdukef\? odkY csrf;omqif;&Judk
cHpm;ukef\}} [lvnf; od&vsuf xkdewfwdkYudk ]ewfwdkYonf odkY touf&Snfukef\? odkY
MumjrifhpGm wnfjcif; &Sdukef\}} [lvnf; od&onfhtjyif xkdewfwdkYudk igonf ]ewfwdkYESifh
twl aecJhzl;\ [l vnf;aumif;? raecJh&zl;ao; [l vnf;aumif;} od&ygrl ig\ Pf
tjrifonf xuf0ef;usif tvGef pifMu,fonf jzpf&m\}} [k tMuHjzpfcJh\/ &[ef;wdkY aemuftcg
xkdigonf rarhravsmh vkHYvjyKvsuf edAmefodkY apvTwftyfaom pdwf&Sdonf jzpf aeonf
&Sdaomf ('dApuKPf) tvif;a&mifudkvnf; od&\? lygHkwdkYudkvnf; jrif&\? xkdewfwdkYESifhvnf;
twlae&\? pum;vnf; ajym&\? aqG;aEG;jcif;odkYvnf; a&muf&\? xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf
rnf rnfaom ewfbHkrS (ewfwdkYwnf;)}}[lvnf; od&\/ xdkewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf
uH\ tusKd;aMumifh vlUbHkrS pkaw xkdbHk jzpfukef\}} [lvnf; od&\? xkdewfwdkYudk
]]ewfwdkYonf odkY tpm;tpm &Sdukef\? odkY csrf;om qif;&Judk cHpm;&ukef\}} [lvnf;
od&\? xkdewfwdkYudk ]]ewfwdkYonf odkY touf&Snfukef\? odkY MumjrifhpGm wnfjcif;
&Sdukef\}} [lvnf; od&\? xkdewfwdkYudk igonf ]]ewfwdkYESifh twlaecJhzl;\ [l vnf;
aumif;? raecJhzl;ao; [l vnf;aumif;}} od&\/ (8)
&[ef;wdkY tMuifrQavmufaom umvywfvHk; igonf odkY &SpfrsKd;aom tjyef&Sdaom
vGefuJonfomjzpfaom Pftjrifonf tvGefpifMu,fpGm rjzpfao;? &[ef;wdkY xkdrQavmuf
aom umvywfvHk; igonf ewf rm&fewf jA[mESifhwuGaom ewfavmuESifh orPjAm[P
rif;rsm; vlrsm;ESifh wuGaom vlUavmu twkr&Sdaom ormoarm"d ]t&[wr*fPf
oAnKwPf} udk xkd;xGif; odNyD [k 0efrcHao;/ &[ef;wdkY tMuiftcgum; ightm; &SpfrsKd;
aom tjyef&Sdaom vGefuJonfom jzpfaom Pftjrifonf tvGefpifMu,fpGm jzpfcJh\? &[ef;
wdkY xkdtcg igonf ewf rm&fewf jA[mESifh wuGaom ewfavmuESifh orPjAm[P rif;rsm;
vlrsm;ESifh wuGaom vlUavmu twkr&Sdaom ormoarm"d ]t&[wr*fPf oAnKwPf}
udk xkd;xGif; odNyD [k 0efcHcJh\/ ightm; Pftjrifonf xif&Sm; jzpfay:cJh\? ig\ (udavom
wdkYrS) vGwfajrmufrI t&[wzdkvfpdwfonf rysufpD;Edkif? um; tqHk;pGefaom b0wnf;?
,cktcg b0opf jzpfjcif; r&SdawmhNyD [k (rdefYawmfrl\)/
pwkwokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
5 - tbdbm,weokwf
65/ &[ef;wdkY (qefYusifbufw&m;ESifh tmHkwdkYudk) vTrf;rdk;EdkifaMumif; ]tbdbm,we} psmef
wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef
tqif;kyfwdkYudk IrSwf tyoEmef aumif;aom tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom
i,faom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd (kyf)wdkYudk vTrf;rdk; (ig) od\? (ig) jrif\ [k odkY
trSwf ]onm} &Sd\? um; yXr ]tbdbm,we} psmefaywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk IrSwf tyoEmef aumif;aom
tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom BuD;aom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd(kyf)wdkYudk vTrf;rdk;
(ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; 'kwd, ]tbdbm,we} psmef
aywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwfrl tyoEmef aumif;aom
tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom i,faom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd (kyf)wdkYudk vTrf;rdk;
(ig)od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; wwd, ]tbdbm,we} psmef
aywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwfrl tyoEmef aumif;aom
tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom BuD;aom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd(kyf)wdkYudk vTrf;rdk;
(ig)od\? (ig)jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; pwkw ]tbdbm ,we} psmefay
wnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwf rl tyoEmef ndKaom
tqif; ndKaomtaoG; ndKaomta&mif &Sdaom ndKaom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd (kyf)wdkY
udk vTrf;rdk; (ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; yr ]tbdbm,
we} psmefaywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwf rl tyoEmef 0ga&Taom
tqif; 0ga&Taom taoG; 0ga&Taom ta&mif&Sdaom 0ga&Taom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd
(kyf)wdkYudk vTrf;rdk; (ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; q|
]tbdbm,we} psmefaywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwfrl tyoEmef eDaom
tqif; eDaomtaoG; eDaomta&mif &Sdaom eDaom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? ]]xkd (kyf)wdkYudk
vTrf;rdk; (ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; owr ]tbdbm
,we} psmefaywnf;/
wpfOD;aom yk*Kdvfonf rdrdoEmef tqif;kyfwdkYudk rIrSwfrl tyoEmef jzLaom
tqif; jzLaomtaoG; jzLaom ta&mif&Sdaom jzLaom (uodkPf;) kyw
f dkYudk I\? ]]xkd (kyf)wdkYudk
vTrf;rdk; (ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\? um; t|r ]tbdbm,we}
psmefaywnf;/

&[ef;wdkY qefYusifbuf w&m;ESifh tmHkwdkYudk vTrf;rdk;EdkifaMumif; ]tbdbm,we} psmefwdkY


onf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
6 - 0darmuokwf
66/ &[ef;wdkY (qefYusifbufwdkYrS) vGwfajrmufrI ]0darmu} psmefwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - (rdrdoEmef) uodkPf; kyf psmef &Sdonfjzpf (jyifyoEmefvnf;
uodkPf;) kyfwdkYudk I\? um; yXr vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
rdrdoEmef (uodkPf;) kyfudk rIrSwfrl jyifyoEmef (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? um;
'kwd, vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
]]wifhw,f\}} [lom ESvHk;oGif;\? um; wwd, vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
lyonmwdkYudk vHk;0 vGefajrmuf y#dConmwdkY vHk;0csKyfonfhjyif emewonmwdkYudk vHk;0
ESvHk; roGif;rl ]]aumif;uifonf tqHk;r&Sd}} [k ESvHk;oGif;vsuf tmumomem,we (psmef)
odkY a&muf ae\? um; pwkwvGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
tmumomem,we (psmef) udk vHk;0 vGefajrmuf ]]0dnmPfonf tqHk;r&Sd}} [k ESvHk;oGif;
vsuf 0dnmPm,we (psmef) odkY a&muf ae\? um; yr vGwfajrmufrI ]0darmu}
aywnf;/
0dnmPm,we (psmef) udk vHk;0 vGefajrmuf ]]wpfpHkwpfckrQ r&Sd}} [k (ESvHk;oGif;vsuf)
tmudnm,we (psmef) odkY a&muf ae\? um; q| vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
tmudnm,we (psmef) udk vHk;0 vGeaf jrmuf ae0onmemonm,we (psmef)odkY
a&muf ae\? um; owr vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
ae0onmemonm,we (psmef)udk vHk;0 vGefajrmuf onm a0'emwdkY\ csKyf&m (eda&m"
ormywf) odkY a&muf ae\? um; t|r vGwfajrmufrI ]0darmu} aywnf;/
&[ef;wdkY (qefYusifbufwdkYrS) vGwfajrmufrI ]0darmu} psmefwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k
(rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
7 - te&d,a0g[m&okwf
67/ &[ef;wdkY t&d,m r[kwfolwdkY\ tajymtqdkwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;
wdkYenf;[lrl - rjrifonf jrifonf [k qdkavh&SdrI? rMum;onf Mum;onf[k qdkavh&SdrI? rawGUxd
onf awGUxdonf [k qdkavh&SdrI? rodonf odonf [k qdkavh&SdrI? jrifonf rjrif[k qdkavh
&SdrI? Mum;onf rMum; [k qdkavh&SdrI? awGUxdonf rawGUxd [k qdkavh&SdrI? odonf rod [k
qdkavh &SdrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY t&d,m r[kwfolwdkY\ tajymtqdkwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k
(rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

-----8 - t&d,a0g[m&okwf
68/ &[ef;wdkY t&d,mwdkY\ tajymtqdkwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;
[lrl - rjrifonf rjrif[k qdkavh&SdrI? rMum;onf rMum; [k qdkavh&SdrI? rawGUxdonf
rawGUxd[k qdkavh&SdrI? rodonf rod[k qdkavh&SdrI? jrifonf jrifonf[k qdkavh&SdrI? Mum;onf
Mum;onf [k qdkavh&SdrI? awGUxdonf awGUxdonf [k qdkavh&SdrI? odonf odonf [k
qdkavh &SdrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY t&d,mwdkY\ tajymtqdkwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmf
rl\)/
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
9 - y&domokwf
69/ &[ef;wdkY y&dowfwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - rif;y&dowf? ykPm;y&dowf? olaX; ol<u,fy&dowf? &[ef;
y&dowf? pmwkr[m&mZfy&dowf? wm0womy&dowf? rm&fewfy&dowf? jA[my&dowfwdkYwnf;/
&[ef;wdkY igonf t&mruaom rif;y&dwfowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY wufa&muf cJhzl;onfukd
rSwfrday\? xkd(rif;y&dowfrsm;) igonf twlwuGvnf; xkdifaecJhzl;\? twlwuGvnf;
ajymqkdcJhzl;\? twlwuGvnf; aqG;aEG;cJhzl;\? xkd(rif;y&dwfowfrsm;) xkdrif;wdkY\ tqif;
uJhodkYyif ig\ tqif;onfvnf; jzpf\? xkdrif;wdkY\ toH uJhodkYyif ig\ toHonfvnf; jzpf\?

(igonfxkdrif;wdkYukd) w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;ukd) odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnf


apum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;ap\? (odkY) a[majymaepOfvnf; ]]a[majymae
aom olonf tb,folenf;? vlavm ewfavm}} [k ighukd rodukef/ (igonf) w&m;pum;
jzifh (tusKd;pD;yGg;ukd) odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef
&Tifvef; apNyD;vQif uG,fcJh\? (odkY) uG,fcJhaom tcgvnf; ]]uG,foGm;aom olonf
tb,folenf;? ewfavm vlavm}} [k ighukd rodukef/
&[ef;wdkY igonf t&mruaom ykPm;y&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY wufa&mufcJhzl;onfukd
rSwfrday\/y/ olaX;ol<u,fy&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY/ &[ef;y&dowf (pnf;a0;yGJrsm;)odkY/
pmwkr[m&mZfy&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY/ wm0womy&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY/ rm&fewf
y&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY/ jA[my&dowf (pnf;a0;yGJrsm;) odkY wufa&mufcJhzl;onfukd rSwfrd
ay\? xkd(jA[my&dowf) vnf; igonf twlwuGvnf; xkdifaecJhzl;\? twlwuGvnf; ajymqkd
cJhzl;\? twlwuGvnf; aqG;aEG;cJhzl;\? xkd(jA[my&dowfrsm;) xkdjA[mwdkY\ tqif;uJhodkYyif
ig\ tqif;onfvnf; jzpf\? xkdjA[mwdkY\ toHuJhodkYyif ig\ toHonfvnf; jzpf\? (igonf
xkdjA[mwkdUukd) w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;ukd) odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum
(w&m;usifhoHk;&ef) xufoef&Tifvef;ap\? (odkY) ajyma[maepOfvnf; ]]ajyma[maeaom
olonf tb,folenf;? ewfavm vlavm}} [k ighukd rodukef/ (igonf) w&m;pum;
jzifh(tusKd;pD;yGg;ukd) odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef
&Tifvef;apNyD;vQif uG,fcJh\? (odkY) uG,fcJhaom tcgvnf; ]]uG,foGm;aom olonf
tb,folenf;? ewfavm vlavm}} [k ighukd rodukef/
&[ef;wdkY y&dowfwdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
e0rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((77)) 22 -- b
blrlrdpdpmmv
v00**f f ======
10 - blrdpmvokwf
70/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf a0omvDjynf r[m0kefawm jymom'f aqmifayguf
aom ausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf eHeuftcsdef ouFef;ukd
jyif0wf oydwf ouFef;ukd ,lvsuf a0omvDjynfodkY qGrf;cH 0ifawmfrl\/ a0omvDjynf
qGrf;cH vSnfhvnf qGrf;pm;NyD;aemuf qGrf;pm;&mrS zJcJhNyD;aomf ]]tmeEm xkdifp&m tcif;ukd
,lcJhavmh? aeYoefYpif aejcif;iSg (pmygvapwDodkY) csOf;uyfukeftHh}} [k toQiftmeEmtm;
rdefYawmfrl\/
]]aumif;ygNyD toQifbk&m;}} [k toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;tm; 0efcHNyD;vQif xkdifp&m
tcif;ukd,l jrwfpGmbk&m;\ aemufrS aemufrS tpOfvkdufav\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf
pmygvapwDodkY csOf;uyf cif;xm;aomae&m xkdifawmfrl\? toQit
f meEmonfvnf; jrwfpGm
bk&m;ukd &Sdckd; wpfckaom ae&m xkdifae\? wpfckaom ae&m xkdifaeaom toQiftmeEm

tm; jrwfpGmbk&m;onf -]]tmeEm a0omvDjynfonf arGUavsmfzG,f &Sday\? Oa'eapwDonf


arGUavsmfzG,f &Sday\? a*gwruapwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\? A[kykwuapwDonf arGUavsmf
zG,f&Sday\? owrapwDonf arGUavsmfzG,f&Sday\? om&E'apwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\?
pmygvapwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\? tmeEm wpfpHkwpfa,mufaom olonf NyD;pD;jcif;\
tajccH ]'dyg'f} av;yg;wdkYukd yGg;rsm;xm;\? avhusifh xm;\? ,mOfuJhodkY jyKxm;\? wnf&m
uJhJodkY jyKxm;\? aqmufwnfxm;\? qnf;yl;xm;\? aumif;pGm tm;xkwfxm;\? xkdolonf
tvkd&SdcJhaomf tm,kuyf ywfvHk;jzpfap tm,kuyfxuf tvGefjzpfap wnfEkdifay\/ tmeEm
jrwfpGmbk&m;onfum; 'dyg'fav;yg;wdkYukd yGg;rsm;xm;NyD; jzpf\? avhusifhxm;NyD; jzpf\?
,mOfuJhodkY jyKxm;NyD; jzpf\? wnf&muJhJodkY jyKxm;NyD; jzpf\? aqmufwnfxm;NyD; jzpf\? qnf;yl;
xm;NyD;jzpf\? aumif;pGm tm;xkwfxm;NyD; jzpf\? tmeEm odkYjzpf jrwfpGmbk&m;onf tvkd
&SdcJhaomf tm,kuyf ywfvHk;jzpfap tm,kuyfxuf tvGefjzpfap wnfEkdifay\}} [k rdefYawmfrl\/
jrwfpGmbk&m;onf xif&Sm;aom edrdwf t&dyfta,mifukd odkYyif jyaomfvnf; toQif
tmeEmonf oabmaygufjcif;iSg rpGrf;Ekdifacs/ ]](xdkYaMumifh) toQifbk&m; vltrsm;\ pD;yGg;
csrf;om tvdkYiSg ewfvlwdkY\ tusKd;pD;yGg;ESifh csrf;om tvdkYiSg avmuukd apmifha&Smuf&ef
bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf tm,kuyfywfvHk; wnfawmfrlygavmh? aumif;aom pum;
ukd qkdawmfrl wwfaom jrwfpGmbk&m;onf tm,kuyfywfvHk; wnfawmfrlygavmh}} [k
jrwfpGmbk&m;ukd rawmif;yefrdacs? rm&fewf aESmifh,SufcH&aom pdwf&Sdol uJhodkYyif jzpfacs\/
jrwfpGmbk&m;onf ESpfBudrf ajrmufvnf;/y/ jrwfpGmbk&m;onf oHk;Budrfajrmufvnf; toQif
tmeEmtm; - ]]tmeEm a0omvD jynfonf arGUavsmfzG,f &Sday\? Oa'eapwDonf arGUavsmf
zG,f &Sday\? a*gwruapwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\? A[kykwuapwDonf arGUavsmfzG,f
&Sday\? owrapwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\? om&E'apwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\?
pmygvapwDonf arGUavsmfzG,f &Sday\? tmeEm wpfpHk wpfa,mufaom olonf 'dyg'f
av;yg;wdkYukd yGg;rsm;xm;\? avhusifhxm;\? ,mOfuJhodkY jyKxm;\? wnf&muJhJodkY jyKxm;\?
aqmufwnfxm;\? qnf;yl;xm;\? aumif;pGm tm;xkwfxm;\? xkdolonf tvkd&SdcJhaomf
tm,kuyf ywfvHk;jzpfap tm,kuyfxuf tvGefjzpfap wnfEkdifay\/ tmeEm jrwfpGmbk&m;
onfum; 'dyg'f av;yg;wdkYukd yGg;rsm;xm;NyD; jzpf\? avhusifhxm;NyD; jzpf\? ,mOfuJhodkY jyKxm;
NyD; jzpf\? wnf&muJhJodkY jyKxm;NyD; jzpf\? aqmufwnfxm;NyD; jzpf\? qnf;yl;xm;NyD; jzpf\?
aumif;pGm tm;xkwfxm;NyD; jzpf\? tmeEm odkjY zpf jrwfpGmbk&m; tvkd&SdcJhaomf tm,kuyf
ywfvHk; jzpfap tm,kuyfxuf tvGefjzpfap wnfEkdifay\}} [k rdefYawmfrl\/
jrwfpGmbk&m;onf xif&Sm;aom edrdwf t&dyfta,mifukd odkYyif jyaomfvnf; toQif
tmeEmonf oabmaygufjcif;iSg rpGrf;Ekdifacs/ (xdkYaMumifh) ]]toQifbk&m; vltrsm;\ pD;yGg;
csrf;om tvdkYiSg ewfvlwdkY\ tusKd;pD;yGg;ESifh csrf;om tvdkYiSg avmuukd apmifha&Smuf&ef
bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf tm,kuyfywfvHk; wnfawmfrlygavmh? aumif;aom pum;
ukd qkdawmfrl wwfaom jrwfpGmbk&m;onf tm,kuyfywfvHk; wnfawmfrlygavmh}} [k jrwfpGm
bk&m;ukd rawmif;yefrdacs? rm&fewf aESmifh,SufcH&aom pdwf&Sdol uJhodkYyif jzpfacs\/ xkdtcg
jrwfpGmbk&m;onf ]]tmeEm oifoGm;avmh? ,cktcg oGm;&ef tcsdefukd oifod\}} [k toQif
tmeEmtm; rdefYawmfrl\/
]]aumif;ygNyD toQifbk&m;}} [k toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;tm; 0efcHNyD;vQif ae&mrS
xum jrwfpGmbk&m;ukd &Sdckd;vsuf tkdtaojyK reD;ra0; wpfckaom opfyif&if; xkdifae\/
xkdtcg toQiftmeEm zJoGm; rMumjrifhrD ,kwfrmaom rm&fewfonf jrwfpGmbk&m;tm;

pum;ukd avQmuf\ - toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf ,cktcg y&dedAmef


jyKawmfrlygavmh? aumif;aom pum;ukd qkdawmfrlwwfaom jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyKawmf
rlygavmh/ toQifbk&m; jrwfpGmbk&m; y&dedAmefjyK&ef ,ck tcsdefwefygNyD/
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrlzl;ygonf - ]]rm&fewf ig\ wynfh
&[ef;wdkYonf tMuif rQavmufaom umvywfvHk; wwfodvdrm r&SdMuao;? aumif;pGm qHk;rNyD;
rjzpfMuao;? r&J&ifhMuao;? a,m*av;yg;wdkYjzifh ab;r&Sd&m (edAmef)odkY ra&mufMuao;? tMum;
tjrif rrsm;Muao;? w&m;awmfukd raqmifEkdifMuao;? (avmukw&m) w&m;ESifhavsmfaom
w&m;ukd rusifhEkdifMuao;? avsmfaom tusifhukd rusifhEkdifMuao;? w&m;ESifh avsmfpGm rusifhEkdif
Muao;? rdrdwdkY q&mh0g'ukd oif,l rajymEkdif ra[mEkdif rjyEkdif rwnfwHhapEkdif rzGifhEkdif
ra0zefEkdif ray:vGifapEkdifMuao;? ay:aygufvmaom olwpfyg;\ 0g'ukd taMumif;rSefjzifh
aumif;pGm ESdrfeif; tHhzG,f&Sdaom w&m;ukd ra[mjyEkdifMuao;/ xkdrQavmufaom umvywfvHk;
igonf y&dedAmef jyKawmfrlvdrfhrnf r[kwf}} [k (rdefYawmfrlzl;ygonf)/
toQifbk&m; ,cktcg jrwfpGmbk&m;\ wynfh&[ef;wdkYonf wwfodvdrm &SdMuygNyD?
aumif;pGm qHk;rNyD; jzpfMuygNyD? &J&ifhMuygNyD? a,m*av;yg;wdkYjzifh ab;r&Sd&m (edAmef)odkY a&mufMu
ygNyD? tMum;tjrif rsm;MuygNyD? w&m;awmfukd aqmifEkdifMuygNyD? (avmukw&m) w&m;ESifh
avsmfaom w&m;ukd usifhEkdifMuygNyD? avsmfaom tusifhukd usifhEkdifMuygNyD? w&m;ESifh avsmfpGm
usifhEkdifMuygNyD? rdrdwdkY q&mh0g'ukd oif,l ajymEkdif a[mEkdif jyEkdif wnfwHhapEkdif zGifhEkdif a0zef
Ekdif ay:vGifapEkdifMuygNyD? ay:aygufvmaom olwpfyg;0g'ukd taMumif;rSefjzifh aumif;pGm
ESdrfeif; tHhzG,f&Sdaom w&m;ukd a[mjyEkdifMuygNyD/
toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf ,cktcg y&dedAmef jyKawmfrlygavmh?
aumif;aom pum;ukd qkdawmfrlwwfaom jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyKawmfrlygavmh/ toQif
bk&m; jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyK&ef ,ck tcsdefwefygNyD/
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrlzl;ygonf? ]]rm&fewf ig\ wynfh
&[ef;rdef;rwdkYonf tMuifrQavmufaom umvywfvHk; wwfodvdrm r&SdMuao;/y/ ig\
wynfh OygoumwdkYonf tMuifrQavmufaom umvywfvHk; wwfodvdrm r&SdMuao;/y/ ig\
wynfh OygodumrwdkYonf tMuifrQavmufaom umvywfvHk; wwfodvdrm r&SdMuao;?
aumif;pGm qHk;rNyD; rjzpfMuao;? a,m* av;yg;wdkYjzifh ab;r&Sd&m (edAmef)odkY ra&mufMuao;?
r&J&ifhMuao;? tMum;tjrif rrsm;Muao;? w&m;awmfukd raqmifEkdifMuao;? (avmukw&m)
w&m;ESifhavsmfaom w&m;ukd rusifhEkdifMuao;? avsmfaom tusifhukd rusifhEkdifMuao;? w&m;ESifh
avsmfpGm rusifhEkdifMuao;? rdrdwdkY q&mh0g'ukd oif,l rajymEkdif ra[mEkdif rjyEkdif rwnfwHhap
Ekdif rzGifhEkdif ra0zefEkdif ray:vGifapEkdifMuao;? ay:aygufvmaom olwpfyg;\ 0g'ukd
taMumif;rSefjzifh aumif;pGm ESdrfeif; tHhzG,f&Sdaom w&m;ukd ra[mjyEkdifMuao;/ xkdrQavmuf
aom umvywfvHk; igonf y&dedAmef jyKawmfrlvdrfhrnf r[kwf}} [k (rdefYawmfrlzl;ygonf)/
toQifbk&m; ,cktcg jrwfpGmbk&m;\ wynfh OygodumrwdkYonf wwfodvdrm &SdMuygNyD?
aumif;pGm qHk;rNyD; jzpfMuygNyD? &J&ifhMuygNyD? a,m*av;yg;wdkYjzifh ab;r&Sd&m (edAmef)odkY a&mufMu
ygNyD? tMum;tjrif rsm;MuygNyD? w&m;awmfukd aqmifEkdifMuygNyD? (avmukw&m)w&m;ESifh
avsmfaom w&m;ukd usifhEkdifMuygNyD? avsmfaom tusifhukd usifhEkdifMuygNyD? w&m;ESifh avsmfpGm
usifhEkdifMuygNyD? rdrdwdkY q&mh0g'ukd oif,l ajymEkdif a[mEkdif jyEkdif wnfwHhapEkdif zGifhEkdif
a0zefEkdif ay:vGifapEkdifMuygNyD? ay:aygufvmaom olwpfyg;0g'ukd taMumif;rSefjzifh aumif;pGm

ESdrfeif; tHhzG,f&Sdaom w&m;ukd a[mjyEkdifMuygNyD/ toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGm


bk&m;onf ,ck tcg y&dedAmef jyKawmfrlygavmh? aumif;aom pum;ukd qkdawmfrlwwfaom
jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyKawmfrlygavmh/ toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyK&ef
,ck tcsdefwefygNyD/
toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrlzl;ygonf - ]]rm&fewf ig\ jrwfaom
tusifh [k qkdtyfaom omoemawmfonf tMuif rQavmufaom umvywfvHk; (ynm&Sd)
ewf vlwdkY aumif;pGm jyEkdifonfh wkdifatmif rjynfhpHkao;? rpnfyifao;? rjyefYyGg;ao;? vltrsm;
rodao;? rsm;pGm rjzpfxGef;ao;? xkdrQavmufaom umvywfvHk; igonf y&dedAmef jyKawmfrl
vdrfhrnf r[kwf}} [k (rdefYawmfrlzl;ygonf)/
toQifbk&m; ,cktcg jrwfpGmbk&m;\ jrwfaom tusifh[k qkdtyfaom omoemawmfonf
(ynm&Sd) ewfvlwdkY aumif;pGm jyEkdifonfh wkdifatmif jynfhpHkygNyD? pnfyifygNyD? jyefYyGg;ygNyD? vltrsm;
odygNyD? rsm;pGm jzpfxGef;ygNyD/ toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf ,cktcg
y&dedAmef jyKawmfrlygavmh? aumif;aom pum;ukd qkdawmfrlwwfaom jrwfpGmbk&m;onf
y&dedAmef jyKawmfrlygavmh/ toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmefjyK&ef ,cktcsdef wefygNyD
[k avQmuf\/
odkY avQmufaomf jrwfpGmbk&m;onf ,kwfrmaom rm&fewftm; - rm&fewf oifraMumifh
Muvifh? jrwfpGmbk&m;\ y&dedAmef jyKjcif;onf rMumrD jzpfvdrfhrnf? ,aeYrS oHk;vvGefaomtcg
jrwfpGmbk&m;onf y&dedAmef jyKvdrfhrnf [k rdefYawmfrl\/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf pmygvapwD (aepOf) owd&Sdvsuf qifjcifvsuf touf&Snf&ef
jyKjyifrI ]tm,kocFg&} ukd pGefYvTwfawmfrl\? jrwfpGmbk&m;onf touf&Snf&ef jyKjyifrI ]tm,k
ocFg&} ukd pGefYvTwfawmf rlvkdufaomtcg MuufoD; arG;nif;xvsuf aMumufrufzG,f&m tBuD;
tus,fajr (ivsif) vIyfjcif;onf jzpfav\? awmfvnf;oH (ewfpnf)wdkYonfvnf; wNcdrfhNcdrfh
jrnf[nf;ukef\/ xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf taMumif;t&mukd odawmfrl xkdtckduf0,f
O'gef; pum;ukd usL;&ifhawmfrl\ - ]]jrwfpGmbk&m;onf twkrJh edAmefESifh tzefzef jzpfrIb0ukd
EIdif;csdefvsuf b0jzpf&ef jyKjyifwwfaom uHukd pGefYy,fcJhavNyD? tZww&m; arGUavsmfum
aumif;pGm wnfMunfaom pdwf&Sdonf jzpf csyf0wfESifh wlaom rdrdoEmef&Sd udavom uGef&uf
ukd zsufqD;cJhavNyD}} [k (usL;&ifhawmfrl\)/
xkdtcg toQiftmeEmtm; odkYaom tMuHonf jzpf\ - ]]tHhzG,f&SdaypG tcsif;wdkY? rjzpfzl;
jrJjzpfaypG tcsif;wdkY? MuufoD;arG;nif; xapvsuf aMumufrufzG,f aumif;aom ajr (ivsif)
vIyfjcif;onf BuD;us,favpGwum;? tvGefBuD;us,favpGwum;? awmfvnf;oH (ewfpnf)wdkY
onfvnf; wNcdrfhNcdrfh jrnf[nf;oGm;ukef\? tBuD;tus,f ajr(ivsif) vIyfjcif;\ taMumif;um;
tb,fenf; taxmuftyHhum; tb,fenf;}} [k (tMuHjzpf\)/
xdkYaemuf toQiftmeEmonf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdckd;NyD;vQif
wpfckaom ae&m xkdifvsuf jrwfpGmbk&m;tm; - ]]tHhzG,f&SdygaypG toQifbk&m;? rjzpfzl;jrJ jzpfyg
aypG toQifbk&m;? MuufoD;arG;nif; xvsuf aMumufrufzG,f aumif;aom ajr(ivsif)
vIyfjcif;onf BuD;us,fygaypG? tvGefBuD;us,fygaypG? awmfvnf;oH (ewfpnf)wdkYonfvnf;
wNcdrfhNcdrfh jrnf[nf; oGm;ukefyg\? toQifbk&m; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ taMumif;
um; tb,fygenf;? taxmuftyHhum; tb,fygenf;}} [k avQmuf\/ tmeEm tBuD;tus,f
ajr(ivsif)vIyfjcif;\ taMumif; taxmuftyHhwdkYum; &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;

[lrl - tmeEm r[myx0DajrBuD;onf a& wnf\? a&onf av wnf\? avonf


aumif;uif wnf\? tmeEm jyif;xefpGm avwkdufaomtcg a&ukd vIyfap\? a&vIyfaomf
ajrukd vIyfap\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ yXr taMumif; taxmuftyHhay
wnf;/ (1)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; wefckd;ESifh jynfhpHkaom (tbdnmOf) pdwf avhvmNyD;aom
orPonf vnf;aumif;? jAm[Ponf vnf;aumif;? BuD;aom wefckd; tmEkabmf&Sdaom
ewfonf vnf;aumif; tm;enf;aom ajr(uokdPf;psmef)onmESifh tm;BuD;aom a& (uokdPf;
psmef) onmwdkYukd yGg;rsm;NyD;vQif ajrBuD;ukd vIyfap\? wkefvIyfap\? jyif;pGm wkefvIyfap\?
oGufoGufcg wkefvIyfap\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ 'kwd, taMumif;
taxmuftyHhaywnf;/ (2)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; bk&m;tavmif;onf wkodwmewfjynfrS pkaw owd&Sdvsuf
qifjcifvsuf trd0rf;wkdufodkY oufa&mufaom tcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\? jyif;pGm
wkefvIyf\? oGufoGufcg wkefvIyf\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ wwd,
taMumif; taxmuftyHhaywnf;/ (3)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; bk&m;tavmif;onf owd&Sdvsuf qifjcifvsuf trd0rf;wkdufrS
zGm;jrifaomtcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\? jyif;pGm wkefvIyf\? oGufoGufcg wkefvIyf\/
um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ pwkw taMumif; taxmuftyHhaywnf;/ (4)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; jrwfpGmbk&m;onf tjrwfqHk;jzpfaom ormoarm"dPfukd
&&Sdawmf rlaomtcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\? jyif;pGm wkefvIyf\? oGufoGufcg
wkefvIyf\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ yr taMumif; taxmuftyHhay
wnf;/ (5)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; jrwfpGmbk&m;onf tjrwfqHk; jzpfaom "rpMum w&m;OD;ukd
a[mawmfrlaomtcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\? jyif;pGm wkefvIyf\? oGufoGufcg
wkefvIyf\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ q| taMumif; taxmuftyHhay
wnf;/ (6)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; jrwfpGmbk&m;onf owd&Sdvsuf qifjcifvsuf touf&Snf&ef
jyKjyifrI ]tm,kocFg&} ukd pGefYvTwfawmf rlaomtcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\? jyif;pGm
wkefvIyf\? oGufoGufcg wkefvIyf\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ owr
taMumif; taxmuftyHhaywnf;/ (7)
tmeEm aemufwpfrsKd;um; jrwfpGmbk&m;onf cEmemrfkyf t<uif;r&Sdaom Nidrf;jcif;oabm
]tEkyg'daooedAme"mwf}jzifh y&dedAmef 0ifpHawmfrlaomtcg ajrBuD;onf vIyf\? wkefvIyf\?
jyif;pGm wkefvIyf\? oGufoGufcg wkefvIyf\/ um; tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ t|r
taMumif; taxmuftyHhaywnf;/ (8)
tmeEm tBuD;tus,f ajr(ivsif)vIyfjcif;\ taMumif; taxmuftyHhwdkYum; &SpfrsKd;wdkY
wnf;[k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
ESpfckajrmuf blrdpmv0*f NyD;\/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
1 - yXr o'gokwf
71/ &[ef;wdkY &[ef;onf o'gw&m; &Sd\? oDvum; r&Sd? odkYjzpfaomf xkd&[ef;onf
xkdt*FgESifh rjynfhpHkol jzpf\/ xdkYaMumifh ]]igonf tb,fodkYvQif o'g&Sdolonf vnf;aumif;?
oDv&Sdolonf vnf;aumif; jzpfygtHhenf;}} [k xkdt*Fgukd jynfhpHkap&rnf/ &[ef;wdkY tMuif
tcgum; &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? (xkdtcg) odkYjzpfaomf xkd&[ef;
onf xkdt*FgESifh jynfhpHkol jzpf\/ &[ef;wdkY &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\?
rsm;aom tMum;tjrif ]A[kokw}um; r&Sd? odkY jzpfaomf xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh rjynfhpHkol
jzpf\/ xdkYaMumifh ]]igonf tb,fodkYvQif o'g&Sdolonf vnf;aumif;? oDv&Sdolonf
vnf;aumif;? A[kokw&Sdolonf vnf;aumif; jzpf&ygtHhenf;}} [k xkdt*Fgukd jynfhpHkap&rnf/
&[ef;wdkY tMuiftcgum; &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? rsm;aom
tMum;tjrif A[kokwvnf; &Sd\? (xkdtcg) odkYjzpfaomf xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh jynfhpHkol
jzpf\/ &[ef;wdkY &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? A[kokwvnf; &Sd\? w&m;
a[mol ]"ruxdu} um; r[kwf/y/ "ruxduvnf; [kwf\? y&dowf usufpm;olum;
r[kwf/y/ y&dowf usufpm;olvnf;[kwf\? y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m;a[mwwfolum;
r[kwf/y/ y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m;a[mwwfolvnf; [kwf\? vGefjrwfaom pdwf jzpfukef
aom rsufarSmufb0 csrf;ompGm aeaMumif; jzpfukefaom psmefav;yg;wdkYukd tvkd&Sdwkdif; &ol
rNiKdrjiif &ol ryifryef;&olum; r[kwf/y/ vGefjrwfaom pdwf jzpfukefaom rsufarSmufb0
csrf;ompGm aeaMumif; jzpfukefaom psmefav;yg;wdkYukd tvkd&Sdwkdif;&ol rNiKdrjiif&ol ryifryef;
&olvnf; [kwf\? tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0gr&Sdaom vGwfajrmufaom
(t&[wzdkvf) pdwfESifh vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) ynmukd rsufarSmufb0yif ukd,fwkdif
xl;aom Pfjzifh od rsufarSmufjyKum uyfa&mufum; rae&? odkYjzpfaomf xkd&[ef;onf
xkdt*FgESifh rjynfhpHkol jzpf\/ xdkYaMumifh ]]igonf tb,fodkYvQif o'gw&m; &Sdolonf vnf;
aumif;? oDv&Sdolonf vnf;aumif;? A[kokw&Sdolonf vnf;aumif;? w&m;a[mol "ruxdu
onf vnf;aumif;? y&dowf usufpm;olonf vnf;aumif;? y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m;a[m
Ekdifolonf vnf;aumif;? vGefjrwfaom pdwf jzpfukefaom rsufarSmufb0 csrf;ompGm
aeaMumif; jzpfukefaom psmefav;yg;wdkYukd tvkd&Sdwkdif;&ol rNiKdrjiif&ol ryifryef;&olonf
vnf;aumif; tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0g r&Sdaom vGwfajrmufaom
(t&[wzkdvf) pdwfESifh vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) ynmukd rsufarSmufb0yif ukd,fwkdif
xl;aom Pfjzifh od rsufarSmufjyKum uyfa&muf ae&ol jzpf&ygtHhenf;}} [k xkdt*Fgukd
jynfhpHkap&rnf/
&[ef;wdkY tMuiftcg &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? rsm;aom
tMum;tjrif A[kokwvnf; &Sd\? w&m;a[mol "ruxduvnf; [kwf\? y&dowfvnf;
usufpm;\? y&dowf &J&J&ifh&ifhvnf; w&m;a[mEkdif\? vGefjrwfaom pdwf jzpfukefaom
rsufarSmuf b0 csrf;ompGm aeaMumif; jzpfukefaom psmefav;yg;wdkYukd tvkd&Sdwkdif; &ol rNiKd
rjiif&ol ryifryef;&olvnf; [kwf\? tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0g r&Sdaom
vGwfajrmufaom (t&[wzdkvf) pdwfESifh vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) ynmukd ukd,fwkdif

xl;aom Pfjzifh od rsufarSmufjyKum uyfa&mufvnf; ae&\? (xkdtcg) odkYjzpfaomf


xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh jynfhpHkol jzpf\/ &[ef;wdYk w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf
xuf0ef;usif MunfndKzG,f &Sdolonf vnf;aumif;? tjcif;t&m tvHk;pHkESifh jynfhpHkolonf
vnf;aumif; jzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
yXrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
2 - 'kwd, o'gokwf
72/ &[ef;wdkY &[ef;onf o'gw&m;&Sd\? oDvum; r&Sd? odkY jzpfaomf xkd&[ef;onf
xkdt*FgESifh rjynfhpHkol jzpf\/ xdkYaMumifh ]]igonf tb,fodkYvQif o'g&Sdolonf vnf;aumif;?
oDv&Sdolonf vnf;aumif; jzpf&ygtHhenf;}} [k xkdt*Fgukd jynfhpHkap&rnf/ &[ef;wdkY tMuif
tcgum; &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? (xkdtcg) odkY jzpfaomf
xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh jynfhpHkol jzpf\/ &[ef;wdkY &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDv
vnf; &Sd\? rsm;aom tMum;tjrif A[kokwum; r&Sd/y/ A[kokwvnf; &Sd\? w&m;a[mol
"ruxduum; r[kwf/y/ "ruxduvnf; [kwf\? y&dowf usufpm;olum; r[kwf/y/
y&dowf usufpm;olvnf; [kwf\? y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m; a[mwwfolum; r[kwf/y/
y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m;vnf; a[mwwf\? lypsmef(uokdPf;kyf)wdkYukd vGef Nidrf;at;
vGwfajrmufukefaom tlyw&m;wdkYukd emrum,jzifh awGUxd ae&olum; r[kwf/y/ lypsmef
(uokdPf;kyf)wdkYukd vGef Nidrf;at; vGwfajrmufukefaom tlyw&m;wdkYukd emrum,jzifh
awGUxdvnf; ae&\? tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0g r&Sdaom vGwfajrmuf
aom (t&[wzdkvf) pdwfESifh vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) ynmukd rsufarSmuf b0yif
ukd,fwkdifxl;aom Pfjzifh od rsufarSmufjyKum uyfa&mufum; rae&? odkYjzpfaomf
xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh rjynfhpHkol jzpf\/ xdkYaMumifh ]]igonf tb,fodkYvQif o'gw&m; &Sdol
onf vnf;aumif;? oDv&Sdolonf vnf;aumif;? A[kokw &Sdolonf vnf;aumif;? w&m;a[m
ol "ruxduonf vnf;aumif;? y&dowf usufpm;olonf vnf;aumif;? y&dowf &J&J&ifh&ifh
w&m;a[mEkdifolonf vnf;aumif;? lypsmef (uokdPf;kyf)wdkYukd vGef Nidrf;at; vGwfajrmuf
ukefaom tlyw&m;wdkYukd emrum,jzifh awGUxd ae&olonf vnf;aumif;? tmoa0gw&m;
wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0g r&Sdaom vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) pdwfESifh vGwfajrmuf
aom (t&[wzkdvf) ynmukd rsufarSmuf b0yif ukd,fwkdifxl;aom Pfjzifh od rsufarSmuf
jyKum uyfa&muf ae&ol jzpf&ygtHhenf;}} [k xkdt*Fgukd jynfhpHkap&rnf/
&[ef;wdkY tMuiftcgum; &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? oDvvnf; &Sd\? A[kokw
vnf; &Sd\? "ruxduvnf; [kwf\? y&dowfvnf; usufpm;\? y&dowf &J&J&ifh&ifh w&m;
vnf;a[mEkdif\? lypsmef (uokdPf;kyf)wdkYukd vGef Nidrf;at; vGwfajrmufukefaom tlyw&m;
wdkYukd emrum,jzifh awGUxdvnf; ae&\? tmoa0gw&m;wdkY\ ukefjcif;aMumifh tmoa0g
r&Sdaom vGwfajrmufaom (t&[wzdkvf) pdwfESifh vGwfajrmufaom (t&[wzkdvf) ynmukd

rsufarSmufb0yif ukd,fwkdifxl;aom Pfjzifh od rsufarSmufjyKum uyfa&mufvnf;


aeEkdif\? (xkdtcg) odkYjzpfaomf xkd&[ef;onf xkdt*FgESifh jynfhpHkol jzpf\/ &[ef;wdkY w&m;
&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf xuf0ef;usif MunfndKzG,f &Sdolonf vnf;aumif;?
tjcif;t&m tvHk;pHkESifh jynfhpHkolonf vnf;aumif; jzpf\ [k (rdefYawmfrl\)/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
3 - yXr r&Pwdokwf
73/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf emwdu&Gm tkwfausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\?
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd ]]&[ef;wdkY}} [l ac:awmfrl\/ ]]toQifbk&m;}} [k
xkd&[ef;wdkYonf jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmufxm;Muukef\/ jrwfpGmbk&m;onf
pum;ukd rdefYawmfrl\ - ]]&[ef;wdkY aojcif;ukd atmufarhrI ]]r&Pwdukd yGg;rsm;tyf Budrfzef
rsm;pGm jyKtyfonf&Sdaomf tusKd;BuD;\? tmedoifBu;D \? tNrKduf (edAmef) odkY ouf0if\? tNrKduf
(edAmef)vQif tqHk;&Sd\/ &[ef;wdkY oifwdkYonf r&Pwdukd yGg;rsm;ukef\avmh}} [k rdefYawmf
rl\/
odkY rdefYawmfrlonf &Sdaomf &[ef;wpfyg;onf jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyf
onf r&Pwdukd yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif
yGg;rsm;oenf; [k (ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf wpfaeYwpfnOfhrQ touf&Sifae&ygrl aumif;avpG?
jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm
jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY tMuHjzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif r&P
wdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (1)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf wpfaeYrQ touf&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGm
bk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyf
onf jzpf&m\}} [k tMuH jzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif r&Pwdukd yGg;rsm;
yg\[k (avQmuf\)/ (2)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/

toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf aeY0ufrQ touf&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGm


bk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyf
onf jzpf&m\}} [k tMuH jzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif r&Pwdukd yGg;rsm;
yg\ [k (avQmuf\)/ (3)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf qGrf;wpfxyf pm;csdeftwGif; touf&Sifae&ygrl aumif;
avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd)
rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k tMuHjzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif r&P
wdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (4)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf qGrf;wpfxyf pm;csdef\ xuf0ufrQ touf&Sifae&ygrl
aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;
udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}}[k tMuH jzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif
r&Pwdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (5)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf qGrf;av;vkwf ig;vkwfukd 0g;rsKdaecsdeftwGif; touf
&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf
(&[ef;udpukd)rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k tMuH jzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf
odkYvQif r&Pwdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (6)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf qGrf;wpfvkwfukd 0g;rsKdaecsdeftwGif; touf&Sifae&ygrl
aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;
udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k tMuHjzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif
r&Pwdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (7)
&[ef;wpfyg;uvnf; jrwfpGmbk&m;tm; ]]toQifbk&m; tuREkfyfonfvnf; r&Pwdukd
yGg;rsm;yg\}} [k avQmuf\/ &[ef; oifonf r&Pwdukd tb,fodkYvQif yGg;rsm;oenf; [k
(ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREkfyftm; ]]igonf 0ifouf&SL xGufouf xkwfcsdef xGufouf xkwf
0ifouf &SLcsdeftwGif; touf&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd

ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k tMuH


jzpfyg\/ toQifbk&m; tuREkfyfonf odkYvQif r&Pwdukd yGg;rsm;yg\ [k (avQmuf\)/ (8)
odkY avQmufvwfaomf jrwfpGmbk&m;onf xkd&[ef;wdkYtm; &[ef;wdkY tMuif&[ef;onf ]]igonf wpfaeYwpfnOfhrQ touf&Sif ae&ygrl aumif;avpG?
jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm
jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ tMuif &[ef;onfum; ]]igonf
wpfaeYrQ touf&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;
&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd
yGg;rsm;\/ tMuif &[ef;onfum; ]]igonf aeY0ufrQ touf&Sifae&ygrl aumif;avpG?
jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf(&[ef;udpukd)rsm;pGm
jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ tMuif &[ef;onfum; ]]igonf
qGrf;wpfxyf pm;csdeftwGif; touf&Sifae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd
ESvHk;oGif; &av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY
r&Pwdukd yGg;rsm;\/ tMuif &[ef;onfum; ]]igonf qGrf;wpfxyf pm;csdef\ xuf0ufrQ
touf&Sif ae&ygrl aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm;
pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ tMuif
&[ef;onfum; ]]igonf qGrf;av;vkwf ig;vkwfukd 0g;rsKdaecsdef twGif;rQ touf&Sifae&ygrl
aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvkH;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udp
ukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ &[ef;wdkY &[ef;
ajcmufyg;wdkYukd arharhavsmh avsmhaeukef\[l vnf;aumif;? tmoa0gw&m; ukefcef;&ef
EkHYaES;pGm r&Pwdukd yGg;rsm;ukef\ [l vnf;aumif; qkdtyfukef\/ &[ef;wdkY tMuif
&[ef;onfum; ]]igonf qGrf;wpfvkwfukd 0g;rsKdaecsdef twGif;rQ touf&Sif &ygrl aumif;avpG?
jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;udpukd) rsm;pGm
jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ tMuif &[ef;onfvnf; ]]igonf
0ifouf&SL xGufoufxkwfHk xGufoufxkwf 0ifouf&SL HktwGif;rQ touf&Sif&ygrl
aumif;avpG? jrwfpGmbk&m;\ tqHk;trawmfukd ESvHk;oGif;&av&m\? ightm; pifppf (&[ef;
udpukd) rsm;pGm jyKtyfonf jzpf&m\}} [k odkY r&Pwdukd yGg;rsm;\/ &[ef;wdkY &[ef;
(ESpfyg;)wdkYukd rarhravsmh aeukef\[l vnf;aumif;? tmoa0gw&m; ukefcef;&ef xufoefpGm
r&Pwdukd yGg;rsm;ukef\[l vnf;aumif; qkdtyfukef\/ &[ef;wdkY xdkYaMumifh ]]rarhravsmh
aeukeftHh? tmoa0gw&m; ukefcef;&ef xufoefpGm r&P wdukd yGg;rsm;ukeftHh}} [k usifh&rnf?
&[ef;wdkY oifwdkYonf odkYom usifh&rnf [k rdefYawmfrl\/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
4 - 'kwd, r&Pwdokwf
74/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf emwdu&Gm tkwfausmif; (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/
xkdtcg jrwfpGmbk&m;onf &[ef;wdkYukd odkY rdefYawmfrl\/y/ &[ef;wdkY r&Pwdukd yGg;rsm;
tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyfonf&Sdaomf tusKd;BuD;\? tmedoifBuD;\? tNrKduf (edAmef) odkY ouf
0if\? tNrKduf (edAmef)vQif tqHk;&Sd\/ &[ef;wdkY r&Pwdukd tb,fodkY yGg;rsm;tyf Budrfzef
rsm;pGm jyKtyfonf&Sdaomf tusKd;BuD;oenf;? tmedoifBuD;oenf;? tNrKduf(edAmef)odkY ouf0if
oenf;? tNrKduf (edAmef)vQif tqHk;&Sdoenf;/
&[ef;wdkY (omoemawmf) &[ef;onf aeYukd vGefajrmuf nOfhodkY a&mufvwfaomf
]]ightm; aojcif; taMumif;wdkYonf rsm;ukef\? a>raomfvnf; ighukd ukduf&m\? uif;NrD;aumuf
aomfvnf; ighukd ukduf&m\? uif;ajcrsm;aomfvnf; ighukd ukduf&m\? xkdtaMumif;aMumifh ightm;
aojcif;onf jzpf&m\? xkda>rukdufjcif;ponfonf ightm; tE&m,f jzpf&m\? acsmfaomfvnf;
vJ&m\? igpm;tyfaom tpmaomfvnf; rausbJ azmufjyef&m\? igtm; onf;ajcaomfvnf;
ysuf&m\? igtm; ovdyfaomfvnf; ysuf&m\? ightm; avoifwkef;wdkYaomfvnf; jzwfukef&m\?
vlwdkYuaomfvnf; ighukd vkHYvjyKukef&m\? vlr[kwfol (bDvl;)wdkYuaomfvnf; ighukd vkHYv
jyKukef&m\? xkdtaMumif;aMumifh ightm; aojcif;onf jzpf&m\? xkdavoifwkef; jzwfjcif;
ponfonf ightm; tE&m,f jzpf&m\}} [k odkY qifjcif\/ &[ef;wdkY xkd&[ef;onf ]]nOfhtcg
ao&aom ightm; tE&m,fukd jyKrnfh ry,f&ao;aom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf
&Sdukefao;oavm}} [k qifjcif&rnf/ &[ef;wdkY &[ef;onf qifjcifaomf ]]nOfhtcg ao&aom
ightm; tE&m,fukdjyKrnfh ry,f&ao;aom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf &Sdukefao;\}}
[k od&ygrl &[ef;wdkY xkd&[ef;onf ,kwfnHhaom xkdtukokdvfw&m;wdkYukd y,fjcif;iSgomvQif
vGefuJaom tvkdqEukd vnf;aumif;? vkHYvukd vnf;aumif; tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;?
twkdif;xuf tvGef tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;ukd vnf;aumif;? owdukd
vnf;aumif;? orZOfukd vnf;aumif; jyK&rnf/
&[ef;wdkY ykqkd; rD;avmifolonf vnf;aumif;? OD;acgif; rD;avmifolonf vnf;aumif;?
xkdykqkd; xkdOD;acgif;ukd rD;Nidrf;ap&ef vGefuJaom qEukd vnf;aumif;? vkHYvukd vnf;aumif;?
tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? twkdif;xuftvGef tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;
ukd vnf;aumif;? owdukd vnf;aumif;? orZOfukd vnf;aumif; jyK&m ouJhodkY? &[ef;wdkY
twlyif xkd&[ef;onf ,kwfnHhaom xkdtukokdvfw&m;wdkYukd y,f&efomvQif vGefuJaom
qEukd vnf;aumif;? vkHYvukd vnf;aumif;? tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? twkdif;xuf tvGef
tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;ukd vnf;aumif;? owdukd vnf;aumif;? orZOfukd
vnf;aumif; jyK&rnf/
&[ef;wdkY &[ef;onf qifjcifaomf ]]nOfhtcg ao&aom ightm; tE&m,fjyKrnfh ry,f&
ao;aom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf r&Sdukef}} [k odygrl &[ef;wdkY xkd&[ef;onf
ESpfoufrI 0rf;ajrmufrI ]yDwdygarmZ} jzifhomvQif ukokdvfw&m;wdkY aeYnOfhrjywf usifhoHk;vsuf
ae&rnf/

&[ef;wdkY (omoemawmf) &[ef;onf nOfhukd vGefajrmuf aeYodkY a&mufvwfaomf


]]ightm; aojcif; taMumif;wdkYonf rsm;ukef\? a>raomfvnf; ighukd ukduf&m\? uif;NrD;aumuf
aomfvnf; ighukd ukduf&m\? uif;ajcrsm;aomfvnf; ighukd ukduf&m\? xkdtaMumif;aMumifh ightm;
aojcif;onf jzpf&m\? xkda>rukdufjcif;ponfonf ightm; tE&m,f jzpf&m\? acsmfaomfvnf;
vJ&m\? igpm;tyfaom tpmaomfvnf; rausbJ azmufjyef&m\? igtm; onf;ajcaomfvnf;
ysuf&m\? igtm; ovdyfaomfvnf; ysuf&m\? ightm; avoifwkef;wdkYaomfvnf; jzwfukef&m\?
vlwdkYuaomfvnf; ighukd vkHYvjyKukef&m\? vlr[kwfol (bDvl;)wdkYuaomfvnf; ighukd vkHYv
jyKukef&m\? xdkYaMumifh ightm; aojcif;onf jzpf&m\? xkdavoifwkef; jzwfjcif;ponfonf
ightm; tE&m,fjzpf&m\}} [k odkY qifjcif\/ &[ef;wdkY xkd&[ef;onf ]]aeYtcg ao&aom
ightm; tE&m,fukd jyKrnfh ry,f&ao;aom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf &Sdukefao;
oavm}} [k qifjcif&rnf/
&[ef;wdkY &[ef;onf qifjcifaomf ]]aeYtcg ao&aom ightm; tE&m,fukd jyKrnfh
ry,f&ao;aom ,kwfnHUaom tukokdvfw&m;wdkYonf &Sdukefao;\}} [k od&ygrl &[ef;wdkY
&[ef;onf ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf &Sdukefao;\}} [k od&ygrl &[ef;wdkY xkd&[ef;
onf ,kwfnHhaom xkdtukokdvfw&m;wdkYukd y,f&efomvQif vGefuJaom qEukd vnf;aumif;?
vkHYvukd vnf;aumif;? tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? twkdif;xuf tvGef tm;xkwfjcif;ukd
vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;ukd vnf;aumif;? owdukd vnf;aumif;? orZOfukd vnf;aumif; jyK&
rnf/
&[ef;wdkY ykqkd; rD;avmifolonf vnf;aumif; OD;acgif; rD;avmifolonf vnf;aumif;?
xkdykqkd; xkdOD;acgif;ukd rD;Nidrf;ap&ef vGefuJaom qEukd vnf;aumif;? vkHYvukd vnf;aumif;?
tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? twkdif;xuftvGef tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;
ukd vnf;aumif;? owdukd vnf;aumif;? orZOfukd vnf;aumif; jyK&m ouJhodkY? &[ef;wdkY
twlyif xkd&[ef;onf ,kwfnHhaom xkdtukokdvfw&m;wdkYukd y,f&efomvQif vGefuJaom
qEukd vnf;aumif;? vkHYvukd vnf;aumif;? tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? twkdif;xuf tvGef
tm;xkwfjcif;ukd vnf;aumif;? rqkwfepfjcif;ukd vnf;aumif;? owdukd vnf;aumif;? orZOfukd
vnf;aumif; jyK&rnf/
&[ef;wdkY &[ef;onf qifjcifaomf ]]aeYtcg ao&aom ightm; tE&m,fjyKrnfh ry,f&
ao;aom ,kwfnHhaom tukokdvfw&m;wdkYonf r&Sdukef}} [k odygrl &[ef;wdkY xkd&[ef;onf
xkdESpfoufrI 0rf;ajrmufrI ]yDwdygarmZ} jzifhomvQif ukokdvfw&m;wdkY aeYnOfh rjywf usifhoHk;
vsuf ae&rnf/
&[ef;wdkY odkYvQif r&Pwdukd yGg;rsm;tyf Budrfzefrsm;pGm jyKtyfonf&Sdaomf tusKd;BuD;
\? tmedoifBuD;\? tNrKduf(edAmef)odkY ouf0if\? tNrKduf(edAmef)vQif tqHk;&Sd\ [k (rdefYawmf
rl\)/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
5 - yXr or'gokwf
75/ &[ef;wdkY jynfhpHkrI ]or'g}wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl-x<u
vkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g}?apmihfa&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI ]tm&uor'g}? rdwfaqG aumif;&SdrI
]uvsmPrdwwm}? rQwpGm toufarG;rI ]orZD0dwm}? o'gESifh jynfhpHkrI ]o'gor'g}? oDvESifh
jynfhpHkrI ]oDvor'g}? pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI ]pm*or'g}? ynmESifh jynfhpHkrI ]ynmor'g}wdkYwnf;/
&[ef;wdkY jynfhpHkrI ]or'g}wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
tvkyfvkyf&m XmewdkY x<u vkHYv&Sdvsuf rarhravsmhrl txl;pDrHjcif;ESifh jynfhpHkaom
a,mufsm;onf rQwpGm toufarG;rIukd jyK\? qnf;yl; tyfNyD;aom (Opm)ukd apmifha&Smuf\/
o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY\ pum;ukd odwwf\? rp&d,uif;\? wrvGef
b0 csrf;omaMumif; jzpfaom (ukokdvf)vrf;ukd tjrJokwfoif\/ odkYvQif w&m;&SpfrsKd;wdkY
onf tdraf xmif0wfukd &SmrSD;avh&Sdaom o'g w&m;ESifh jynfhpHkoltm; rsufarSmufb0
tpD;tyGg; tvdkYiSg vnf;aumif;? wrvGefb0 csrf;omjcif;iSg vnf;aumif; ESpfyg;pHkaom b0
csrf;omukd aqmifwwfukef\ [l trnfrSef&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf a[mMum;awmfrltyf\/
odkYvQif vljzpfaom olwdkYtm; pGefYMuJrI ]pm*} xkdrS <uif;aom aumif;rIukokdvfonf wkd;yGg;\
[k (rdefYawmfrl\)/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
6 - 'kwd, or'gokwf
76/ &[ef;wdkY jynfhpHkrI ]or'g}wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - x<u
vkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g}?apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI ]tm&uor'g}? rdwfaqGaumif; &SdrI
]uvsmPrdwwm}? rQwpGm toufarG;rI ]orZD0dwm}? o'gESifh jynfhpHkrI ]o'gor'g}? oDvESifh
jynfhpHkrI ]oDvor'g}? pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI ]pm*or'g}? ynmESifh jynfhpHkrI ]ynmor'g}wdkYwnf;/
&[ef;wdkY xkdx<uvkHYvESifh jynfhpHkrI[o
l nf tb,fenf;? &[ef;wdkY avmu trsKd;
aumif;om;onf toufarG;aMumif; tvkyfjzpfaom v,fvkyfjcif;jzifhjzpfap ukefoG,fjcif;jzifh
jzpfap EGm;ausmif;jcif;jzifhjzpfap av;orm;twwfjzifhjzpfap rif; vkvif tvkyfjzifhjzpfap tjcm;
twwfynm wpfrsKd;rsKd;jzifhjzpfap toufarG;rI jyK\? xdktvkyf uRrf;usif\? ysif;&drI r&Sd?
(xdktvkyf) taMumif;ukd pHkprf;wwfaom ynmESifh jynfhpHk\? jyKvkyf&efvnf; pGrf;Edkif\?
pDrH&efvnf; pGrf;Edkif\? &[ef;wdkY onfukd x<u vkHYvESifh jynfhpHkrI ]O|meor'g} [l qdktyf
\/ &[ef;wdkY apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY avmu trsKd;

aumif;om;tm; x<u vkHYvaMumifh &tyfuek faom vufHk;tm;ukd; qnf;yl; tyfukefaom


acR;'D;'D;us jyKtyfukefaom w&m;ESifh avsmfukefaom w&m;ojzifh &tyfukefaom pnf;pdrf
(Opm)wdkYonf &Sdukef\? xdkpnf;pdrf (Opm)wdkYukd ]]tb,fodkYvQif ig\ pnf;pdrfOpmwdkYukd rif;
]tpdk;&}wdkY raqmif,lukef&moenf;? cdk;olwdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;? rD;ravmifEkdif&m
oenf;? a&rarsm Edkif&moenf;? rcspfrESpfoufol tarGcHqdk;wdkY raqmif,lEdkifukef&moenf;}} [k
apmifha&Smufjcif; vHkjcHKapjcif;ESifh jynfhpHkap\/ &[ef;wdkY onfukd apmifha&Smufjcif;ESifh jynfhpHkrI
]tm&uor'g} [k qdktyf\/ &[ef;wdkY rdwfaqGaumif; &SdrI[lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY
avmu trsKd;aumif;om; onf tMuif &Gmjzpfap ed*Hk;jzpfap ae\? xdk&Gm ed*Hk;&Sdaom
i,faomfvnf; BuD;jrifhaom ukd,fusifh&Sdukef BuD;vnf; BuD;jrifhaom ukd,fusifh&Sdukef o'gw&m;
ESifh jynfhpHkukef oDvESifh jynfhpHkukef pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkukef ynmESifh jynfhpHkukefaom ol<u,fwdkY
ESifh jzpfap ol<u,fom;wdkYESifhjzpfap twlae\? twlajymqdk\? twlaqG;aEG;\? ,if;o'gw&m;
ESifh jynfhpHkolwdkY\ o'gw&m;ESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;oDvESifh jynfhpHkolwdkY\
oDvESifhjynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\? ,if;pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkolwdkY\ pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrIukd
twkvkduf usifh\? ,if;ynmESifh jynfhpHkolwdkY\ ynmESifh jynfhpHkrIukd twkvkduf usifh\/
&[ef;wdkY onfukd rdwfaqGaumif;&SdrI ]uvsmPrdwwm} [k qdktyf\/ &[ef;wdkY rQwpGm
toufarG;rI [lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY avmu trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrf (Opm)
wdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG) ukd vnf;aumif; od ]]okdkY
oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG) onf qkwf,kwfrI (xGufaiG) xuf rsm;vdrfhrnf? ig\ qkwf,kwf
rI (xGufaiG) onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm
toufarG;rIukd jyK\/ &[ef;wdkY Oyrmaomfum; &mZlukdiform;onf vnf;aumif;? &mZlukdif\
wynfhonf vnf;aumif; &mZl(csdefcGif)ukd ajrmuf ]]rQavmuf atmufodkYedrfh\? rQavmuf
txufodkY jrifh\}} [k odouJhodkY? &[ef;wdkY twlomvQif trsKd;aumif;om;onf pnf;pdrf
(Opm)wdkY\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG)ukd vnf;aumif; od
]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI(0ifaiG)onf qkwf,kwfrI (xGufaiG)xuf rsm;vdrfhrnf? ig\
qkwf,kwfrI (xGufaiG)onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k rrsm;vGef; renf;
vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ &[ef;wdkY trsKd;aumif;om;onf wdk;yGg;rI (0ifaiG)
enf;onf jzpfygvsuf txufwef; usaom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl xdkoltm;
]]trsKd;aumif;om;onf ozef;oD;ukd pm;oluJhodkY pnf;pdrf (Opm)wdkYukd oHk;aqmifpm;aomuf\}}
[k qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\? &[ef;wdkY trsKd;aumif;om;onf wdk;yGg;rI (0ifaiG)rsm;onf
jzpfvsuf NiKdjiifqif;&Jaom toufarG;jcif;ukd tu,f jyKygrl xdkoltm; ]]tBuD;tuJ r&Sdaom
(tm;xm;&mrJh) aojcif;uJhodkY ao&vdrfhrnf}} [k qdkzG,f&mwdkY jzpfukef\? &[ef;wdkY trsKd;aumif;
om;onf pnf;pdrfOpmwdkY\ wdk;yGg;rI(0ifaiG)ukd vnf;aumif;? qkwf,kwfrI (xGufaiG)ukdvnf;
aumif; od ]]okdkY oHk;pGJaomf ig\ wdk;yGg;rI (0ifaiG)onf qkwf,kwfrI (xGufaiG) xuf rsm;
vdrfhrnf? ig\ qkwf,kwfrI (xGufaiG) onf wdk;yGg;rI (0ifaiG) xuf rsm;vdrfhrnf r[kwf}} [k
rrsm;vGef; renf;vGef; rQwpGm toufarG;rIukd jyK\/ &[ef;wdkY onfukd rQwpGm toufarG;rI
]orZD0dwm} [k qdktyf\/ &[ef;wdkY o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY
avmu trsKd;aumif;om;onf o'gw&m;&Sd\? jrwfpGmbk&m;\ t&[wr*fPf oAnKw
Pfukd ,HkMunf\? ]]xkdjrwfpGmbk&m;onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxkdufaom taMumif;aMumifh
vnf; t&[H rnfawmfrl\/y/ ewfvlwdkY\ q&mjzpfawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf;
owma'0rEkmeH rnfawmfrl\? (opmav;yg;ukd) odapawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf;
Ak' rnfawmfrl\? bkef;wefckd;BuD; awmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; b*0g rnfawmfrl\}} [k

,HkMunf\/ &[ef;wdkY onfukd o'gw&m;ESifh jynfhpHkrI ]o'gor'g} [k qkdtyf\/ &[ef;wdkY


oDvESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY avmu trsKd;aumif;om;onf olUtouf
owfjcif;rS a&SmifMuOf\/y/ ,pfrl;arhavsmhjcif;\ taMumif;jzpfaom aot&uf aomufjcif;rS
a&SmifMuOf\/ &[ef;wdkY onfukd oDvESifh jynfhpHkrI ]oDvor'g} [k qkdtyf\/ &[ef;wdkY
pGefYMuJjcif;ESifh jynfhpHkrI[lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY avmu trsKd;aumif;om;onf/y/
awmif;cHjcif;iSg xkdufol ay;urf; a0zefjcif; arGUavsmfoljzpf rp&d,wnf; [laom tnpf
taMu; uif;aom pdwfjzifh tdrfukd pkd;tkyfvsuf ae\/ &[ef;wdkY onfukd pGefYMuJjcif;ESifh
jynfhpHkrI ]pm*or'g} [k qkdtyf\/ &[ef;wdkY ynmESifh jynfhpHkrI [lonf tb,fenf;? &[ef;wdkY
avmu trsKd;aumif;om;onf ynm&Sd\/y/ 0#fqif;&Jukef&m edAmefodkY a&mufaMumif;
jzpfaom jrwfaom ynmESifh aumif;pGm jynfhpHk\/ &[ef;wdkY onfukd ynmESifh jynfhpHkrI
]ynmor'g} [k qkdtyf\/ &[ef;wdkY jynfhpHkrI ]or'g}wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;[k (rdefYawmfrl\)/
tvkyfvkyf&mXmewdkY x<u vkHYv&Sdvsuf rarhravsmhrl txl;pDrHjcif;ESifh jynfhpHkaom
a,mufsm;onf rQwpGm toufarG;rIukd jyK\? qnf;yl;tyfNyD;aom (Opm)ukd tpOf apmifha&Smuf
\/ o'gw&m;&Sd\? oDvESifh jynfhpHk\? awmif;cHolwdkY\ pum;ukd odwwf\? rp&d,uif;\?
wrvGef b0 csrf;omaMumif; jzpfaom(ukokdvf)vrf;ukd tjrJ okwfoif\/ odkYvQif w&m;
&SpfrsKd;wdkYonf tdrfaxmif0wfukd &SmrSD;avh&Sdaom o'g w&m;ESifh jynfhpHkoltm; rsufarSmufb0
tpD;tyGg; tvdkYiSg vnf;aumif;? wrvGefb0 csrf;omjcif;iSg vnf;aumif; ESpfyg;pHkaom b0
csrf;omukd aqmifwwfukef\ [l trnfrSef&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf a[mMum;awmfrl tyf\/
odkYvQif vljzpfaom olwdkYtm; pGefYMuJrI ]pm*} xkdrS <uif;aom aumif;rI ukokdvfonf wkd;yGg;\
[k (rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
7 - pmokwf
77/ xdktcg toQifom&dykMwmonf &[ef;wdkYtm; ]]ighoQif &[ef;wdkY}} [k ac:awmfrl\?
]]ighoQif}} [k xdk&[ef;wdkYonf toQifom&dykMwmtm; jyefMum; avQmufxm;ukef\/ toQif
om&dykMwmonf pum;ukd rdefYawmfrl\ ighoQifwdkY avmu yk*dKvf&SpfrsKd;wdkYonf xif&Sm;&Sdukef\? tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvkd jzpfay:vm\?
xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\?aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg
tm;xkwf aphaqmf vkHYvpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf rjzpf/ xdk&[ef;onf xdkvmbf
r&jcif;aMumifh pdk;&drf&\? yifyef;&\? idka<u;&\? &ifwD; vufcwf jrnfwrf;&\? jyif;pGm awGa0
jcif;odkY a&muf&\? ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf&jcif;iSg tvkd&Sdaeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwf

ol ?aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbf&jcif;vnf; r&Sdol? pdk;&drfvnf; pdk;&drf&ol? idka<u;vnf;


idka<u;&ol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; a&GUavsm&ol [k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu
(um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom
(a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvkd jzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypnf;
av;yg;) vmbf &jcif;iSg tm;xkwf\? aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg tm;xkwf aphaqmf
vkHYvpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\? xdk&[ef;onf xdk(ypnf;av;yg;) vmbf&
jcif;aMumifh ,pfrl;\? tvGef,pfrl;\? arhavsmhjcif;odkY a&muf\/ ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf
&jcif;iSg tvkd&Sdaeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbfvnf;&ol??
,pfrl;vnf; ,pfrl;ol? arhavsmhvnf; arhavsmhol? olawmfaumif; w&m;rSvnf; a&GUavsm&ol [k
qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHk
wpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvkd
jzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYvrpdkuf?
vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf rjzpf?
xdk&[ef;onf xdkvmbf r&jcif;aMumifh pdk;&dr&f \? yifyef;&\? idka<u;&\? &ifwD; vufcwf
jrnfwrf;&\? jyif;pGm awGa0jcif;odkY a&muf&\? ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf&jcif;iSg tvkd&Sd
aeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbfvnf; r&ol? pdk;&drfvnf;
pdk;&drf&ol? idka<u;vnf; idka<u;&ol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; a&GUavsm&ol [k qdktyf\/
ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ)
rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvkdjzpfay:vm\?
xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYvrpdkuf? vmbf&jcif;iSg
tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\/ xdk&[ef;onf
xdkvmbf&jcif;aMumifh ,pfrl;\? tvGef,pfrl;\? arhavsmhjcif;odkY a&muf\/ ighoQifwdkY &[ef;ukd
vmbf&jcif;iSg tvkd&Sdaeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbf
vnf;&ol? ,pfrl;vnf; ,pfrl;ol? arhavsmhvnf; arhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rSvnf;
a&GUavsm&ol [k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS)
uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;)
vmbf&jcif;iSg tvkdjzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\?
aphaqmf\? vkHYvpdkuf\? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfaphaqmf vkHYvpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf
&jcif;onf rjzpf? xdk&[ef;onf xdkvmbfukd r&jcif;aMumifh rpdk;&drf? ryifyef;? ridka<u;? &ifwD;
vufcwf rjrnfwrf;? jyif;pGm awGa0jcif;odkY ra&muf/ ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf&jcif;iSg
tvkd&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol? vkHYvpdkufol? vmbfukdvnf; r&ol?
pdk;&drfvnf; rpdk;&drf&ol? idka<u;vnf; ridka<u; &ol? olawmfaumif;w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol
[k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf (wpfpHk
wpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tvkd
jzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypn;f av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;xkwf\?aphaqmf\? vkHYvpdkuf\?
vmbf&jcif;iSg tm;xkwfaphaqmf vkHYvpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf jzpf\? xdk&[ef;
onf xdkvmbf &jcif;aMumifh r,pfrl;? tvGefr,pfrl;? arhavsmhjcif;odkY ra&muf/ ighoQifwdkY
&[ef;ukd vmbf&jcif;iSg tvkd&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;xkwfol?aphaqmfol? vkHYvpdkufol?
vmbfvnf;&ol? ,pfrl;vnf; r,pfrl;ol? arhavsmhvnf; rarhavsmhol? olawmfaumif;w&m;rS
vnf; ra&GUavsm &ol [k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS)
uif;qdwfvsuf (wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;)

vmbf&jcif;iSg tvkd jzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf?


raphaqmf? vkHYvrpdkuf? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xdk&[ef;tm;
vmbf&jcif;onf rjzpf? xdk&[ef;onf xdkvmbfr&jcif;aMumifh rpdk;&drf? ryifyef;? ridka<u;? &ifwD;
vufcwf rjrnfwrf;? jyif;pGm awGa0jcif;odkY ra&muf/ ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf&jcif;iSg
tvkd&Sd aeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol? vkHYvrpdkufol? vmbfvnf; r&ol?
pdk;&drfvnf; rpdk;&drf&ol? idka<u;vnf; ridka<u;&ol? olawmfaumif; w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol
[k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu (um,0da0ujzifh taygif;tazmfrS) uif;qdwfvsuf
(wpfpHkwpfckESifhrQ) rqufpyfrl aeaom (a,m*D) &[ef;tm; (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg
tvkd jzpfay:vm\? xdk&[ef;onf (ypnf;av;yg;) vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf? raphaqmf? vkHYv
rpdkuf? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwf raphaqmf vkHYvrpdkufaom xdk&[ef;tm; vmbf&jcif;onf
jzpf\? xdk&[ef;onf xdkvmbf&jcif;aMumifh r,pfrl;? tvGefr,pfrl;? arhavsmhjcif;odkY ra&muf/
ighoQifwdkY &[ef;ukd vmbf&jcif;iSg tvkd&Sdaeol? vmbf&jcif;iSg tm;rxkwfol? raphaqmfol?
vkHYv rpdkufol? vmbfvnf;&ol? ,pfrl;vnf; r,pfrl;ol? arhavsmhvnf; rarhavsmhol?
olawmfaumif;w&m;rSvnf; ra&GUavsm&ol [k qdktyf\/ ighoQifwdkY avmu yk*dKvf&SpfrsKd;wdkY
onf xif&Sm; &Sdukef\ [k (rdefYqdk\)/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
8 - tvHokwf
78/ xdktcg toQifom&dykMwmonf &[ef;wdkYukd ac:awmfrl\/y/ ighoQifwdkY w&m;
ajcmufrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\
(tpD;tyGg;ukdusifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/ tb,fajcmufrsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY omoem
awmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\? Mum;emNyD;aaom w&m;wdkYukd
aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukdvnf; pHkprf; qifjcif
Edkif\/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukdvnf; usifh\/ aumif;
aom pum;vnf; &Sd\? aumif;aom >rufqdkoH &Sd\? oefY&Sif;aom tjypfuif;aom t"dyg,f
odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh
(tusKd;pD;yGg;) ukd odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum (w&m;usifhoHk;&ef) xufoef
&Tifvef;apEdkif\/ ighoQifwdkY w&m; ajcmufrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;
ukd usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/ (1)
ighoQifwdkY w&m;ig;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;
Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/
tb,fig;rsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY
vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif;um; r&Sd/ Mum;emtyfNyD;aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom

oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukdvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk


od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukdvnf; usifh\/ aumif;aom pum;vnf;
&Sd\/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;jzifh aumif;pGm jywwf\/y/ ighoQifwdkY w&m;ig;rsKd;
wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\
(tpD;tyGg;ukd usifhjcif;vnf;) pGrf;Edkif\/ (2)
ighoQifwdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif
\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY
omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\? Mum;em tyfNyD;
aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukd
vnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukd
vnf;usifh\/ aumif;aom pum;r&Sd/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; w&m;pum;ukd aumif;pGm
rjywwf/y/ ighoQifwdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukd
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (3)
ighoQifwdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;
) pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,fav;rsKd;wdkYenf;[lrl-ighoQifwdkY
omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkif\? Mum;emtyfNyD;
aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukd
um; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukd
rusifh/ aumif;aom pum;&Sd\/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; (w&m;pum;jzifh) aumif;pGm jywwf
\/y/ ighoQifwdkY w&m;av;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (4)
ighoQifwdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif
\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,foHk;rsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY
omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd? Mum;em
tyfNyD;aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\
teufukdvnf; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom
tusifhukdvnf; usifh\/ aumif;aom pum; r&Sd/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; (w&m;pum;jzifh)
aumif;pGm rjywwf/y/ ighoQifwdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;
tyGg;ukd usifhjcif;) pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (5)
ighoQifwdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;)
pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,foHk;rsKd;wdYkenf;[lrl - ighoQifwdkY
omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd? Mum;emtyf
NyD;aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabm&Sd\/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukd
um; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukdvnf;
rusifh/ aumif;aom pum; &Sd\/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; (w&m;pum;jzifh) aumif;pGm jywwf
\/y/ ighoQifwdkY w&m;oHk;rsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd
usifhjcif;) pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (6)
ighoQifwdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif
\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,fESpfrsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY

omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpmG pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;emtyf


NyD;aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabmr&Sd/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\ teufukd
um; pHkprf; qifjcifEdkif\/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom tusifhukd
usifh\/ aumif;aom pum;r&Sd/y/ oDwif;oHk;azmfwdkYtm; (w&m;pum;jzifh) aumif;pGm rjywwf
/y/ ighoQifwdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;)
pGrf;Edkif\? olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukd usifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ (7)
ighoQifwdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf olwpfyg;wdkY\(tpD;tyGg;ukdusifhjcif;)
pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;um;) rpGrf;Edkif/ tb,fESpfrsKd;wdkYenf;[lrl - ighoQifwdkY
omoemawmf &[ef;onf ukodkvfw&m;wdkY vsifpGm pHkprf; rSwfom;Edkifjcif; r&Sd/ Mum;em
tyfNyD;aom w&m;wdkYukd aqmifxm;wwfaom oabmr&Sd/ aqmifxm;NyD;aom w&m;wdkY\
teufukdvnf; rpHkprf; rqifjcifEdkif/ teufygVdudk od avmukw&mw&m; tm;avsmfaom
tusifhukdvnf; rusifh? aumif;aom pum;vnf; &Sd\? aumif;aom >rufqdkoH &Sd\? oefY&Sif;aom
tjypfuif;aom t"dyg,f odvG,faom jynfBuD;olwdkY\ pum;ESifh jynfhpHk\/ oDwif;oHk;azmfwdkY
tm; w&m;pum;jzifh (tusKd;pD;yGg;)ukd odjrifapvsuf (w&m;ukd) aqmufwnfapum (w&m;
usifhoHk;&ef) xufoef &Tifvef;apEdkif\/ ighoQifwdkY w&m;ESpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;onf
olwpfyg;wdkY\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) pGrf;Edkif\? rdrd\ (tpD;tyGg;ukdusifhjcif;) rpGrf;Edkif [k
(rdefYawmfrl\)/ (8)
t|rokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
9 - y&d[meokwf
79/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYonf usifhqJ ]aou} &[ef;tm; qkwf,kwfjcif;iSg jzpfukef
\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - trIopf arGUavsmfrI? pum;ajymjcif; arGUavsmfrI? tdyfjcif;
arGUavsmfrI? taygif;tazmf arGUavsmfrI? a`EwdkY apmifhpnf;tyfaom wHcg;r&SdrI? pm;zG,f
twdkif;t&Snf rodrI? a&maESmjcif; arGUavsmfrI? oHo&mukd csJUxGifwwfaom ]yy} w&m;
arGUavsmfrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYonf usifhqJ ]aou} &[ef;tm; qkwf,kwfjcif;
iSg jzpfukef\/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYonf usifhqJ ]aou} &[ef;tm; rqkwf,kwfjcif;iSg
jzpfukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - trIopf rarGUavsmfrI? pum;ajymjcif; rarGUavsmfrI?
tdyfjcif; rarGUavsmfrI? taygif;tazmf rarGUavsmfrI? a`EwdkY apmifhpnf;tyfaom wHcg;&SdrI?
pm;zG,f twdkif;t&Snf odrI? ESD;aESmjcif; rarGUavsmfrI? oHo&mukd csJUxGifwwfaom ]yy}
w&m; rarGUavsmfrIwdkYwnf;/ &[ef;wdkY w&m;&SpfrsKd;wdkYonf usifhqJ ]aou} &[ef;tm;
rqkwf,kwfjcif;iSg jzpfukef\ [k (rdefYawmfrl\)/
e0rokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((**)) 33 -- ,
,rru
u00**f f ======
10 - ukoDwm&r0wKokwf
80/ &[ef;wdkY ysif;&djcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl-&[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf trIudpukd jyKvkyf&rnf
jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf trIudpukd jyKvkyf&awmhrnf? trIudpukd jyKvkyfaom ig\
ukd,fonf yifyef;vdrfhrnf? ,ck igonf tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\?
ra&muf&ao;aom w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh
w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd tm;rxkwf/ &[ef;wdkY onfum; yXr ysif;&djcif;\
taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf trIudpukd jyKvkyfNyD; jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf
trIudpukd jyKvkyfNyD;NyD? trIudpukd jyKvkyfNyD;aom ig\ ukd,fonf yifyef;\? ,ck igonf
tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? ra&muf&ao;aom w&m;odkY a&muf&ef
r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd
tm;rxkwf/ &[ef;wdkY onfum; 'kwd, ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf c&D;oGm;&awmhrnf jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf
c&D;oGm;&awmhrnf? c&D;oGm;aeaom ig\ ukd,fonf yifyef;vdrfhrnf? ,ck igonf tdyfOD;rnf}}[k
pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? ra&muf&ao;aom w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd
&&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd tm;rxkwf/ &[ef;wdkY
onfum; wwd, ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf c&D;oGm;NyD; jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf c&D;
oGm;NyD;NyD? c&D;oGm;NyD;aom ig\ ukd,fonf yifyef;\? ,ck igonf tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/
xdk&[ef;onf tdyf\? ra&muf&ao;aom w&m;odkY a&muf&ef r&ao;aom w&m;ukd &&ef
rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd tm;rxkwf/ &[ef;wdkY onf
um; pwkw ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cH
oGm;onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif;
jynfhpHkatmif r&? xdk&[ef;tm; ]]igonf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cHoGm;
onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif; jynfhpHk
atmif r&cJh? qGrf;cHoGm;aom xdkig\ ukd,fonf yifyef;\? trIudp jyKvkyf&ef ravsmufywf
ao;? ,ck igonf tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? 0D&d,ukd tm;rxkwf/y/
&[ef;wdkY onfum; yr ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cH
oGm;onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif;
jynfhpHkatmif &cJh\? xdk&[ef;tm; ]]igonf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cHoGm;
onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif; jynfhpHk
atmif &cJh\? xdkig\ ukd,fonf av;\? trIudpukd jyKvkyf&ef ravsmufywfao;? pkdpGwfaom

yJuJhodkY av;\? ,ck igonf tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? 0D&d,ukd


tm;rxkwf /y/ &[ef;wdkY onfum; q| ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;tm; tenf;i,frQaom tema&m*gonf jzpf\?
xdk&[ef;tm; ]]ightm; tenf;i,frQaom tema&m*gonf jzpf\? tdyfjcif;iSg avsmufywf\?
,ck igonf tdyfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? 0D&d,ukd tm;rxkwf/y/ &[ef;wdkY
onfum; owr ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf tema&m*grS xajrmuf\? tema&m*grS xajrmuf
rMumao;? xdk&[ef;tm; ]]igonf tema&m*grS xajrmuf\? tema&m*grS xajrmuf
rMumao;? xdkig\ ukd,fonf tm;r&Sd? trIudp jyKvkyf&ef ravsmufywfao;? ,ck ig tdyfOD;
rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf tdyf\? ra&muf&ao;onfh w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh
w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd tm;rxkwf/
&[ef;wdkY onfum; t|r ysif;&djcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY ysif;&djcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
&[ef;wdkY tm;xkwfjcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf;/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkY omoemawmf &[ef;onf trIudpukd jyKvkyf
&rnf jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf trIudpukd jyKvkyf&awmhrnf? trIudpukd jyKvkyfaom
igonf jrwfpGmbk&m;wdkY\ tqHk;trukd ESvHk;oGif;&ef rpGrf;Edkif? ,ck igonf ra&muf&ao;aom
w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmuf
jyK&ef apmapmuyif 0D&d,ukd tm;xkwfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf ra&muf&ao;aom
w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd rsufarSmuf
jyK&ef 0D&d,ukd tm;xkwf\? &[ef;wdkY onfum; yXr tm;xkwfjcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf trIudpukd jyKvkyfNyD;jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf
trIudpukd jyKvkyfNyD;NyD? trIudpukd jyKvkyfae&pOf igonf jrwfpGmbk&m;wdkY\ tqHk;trukd
ESvHk;oGif;&ef rpGrf;Edkif? ,ck igonf 0D&d,ukd tm;xkwfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/ xdk&[ef;onf/y/
0D&d,ukd tm;xkwf\ &[ef;wdkY onfum; 'kwd, tm;xkwfjcif;\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf c&D;oGm;&rnf jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf c&D;
oGm;&awmhrnf? c&D;oGm;aom igonf jrwfpGmbk&m;wdkY\ tqHk;trukd ESvHk;oGif;&ef rvG,f? ,ck
igonf 0D&d,ukd tm;xkwfOD;rnf}} [k pdwfjzpf\/y/ &[ef;wdkY onfum; wwd, tm;xkwfjcif;
\ taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf c&D;oGm;NyD; jzpf\? xdk&[ef;tm; ]]igonf c&D;
oGm;NyD;NyD? c&D;oGm;ae&pOf igonf jrwfpGmbk&m;wdkY\ tqHk;trukd ESvHk;oGif;&ef rpGrf;Edkif? ,ck
igonf 0D&d,ukd tm;xkwfawmhrnf}} [k pdwfjzpf\/y/ &[ef;wdkY onfum; pwkw tm;xkwf
jcif;\taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cH
oGm;onf &Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif;
jynfhpHkatmif r&? xdk&[ef;tm; ]]igonf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cHoGm;
onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif; jynfhpHk
atmif r&? xdkig\ ukd,fonf ayghyg;\? trIudpukd jyKvkyf&ef avsmufywf\? ,ck igonf

0D&d,ukd tm;xkwfawmhrnf}} [k pdwfjzpf\/y/ &[ef;wdkY onfum; yr tm;xkwfjcif;\


taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cH
oGm;onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif;
jynfhpHkatmif &cJh\? xdk&[ef;tm; ]]igonf &GmodkY vnf;aumif;? ed*Hk;odkY vnf;aumif; qGrf;cHoGm;
onf&Sdaomf Murf;onfvnf; jzpfaom Ekonfvnf; jzpfaom qGrf;abmZOfukd tvkd&Sdwdkif; jynfhpHk
atmif &cJh\? xdkig\ ukd,fonf tm;&Sd\? trIudpukd jyKvkyf&ef avsmufywf\? ,ck igonf
0D&d,ukd tm;xkwfawmhrnf}} [k pdwfjzpf\/y/ &[ef;wdkY onfum; q| tm;xkwfjcif;\
taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;tm; tenf;i,frQaom tema&m*gonf jzpf\?
xdk&[ef;tm; ]]ightm; tenf;i,frQaom tema&m*gonf jzpf\? ig\ tema&m*gonf wdk;yGg;
&maom taMumif;&Sd\? ,ck igonf apmapmuyif 0D&d,ukd tm;xkwfawmhrnf}} [k pdwfjzpf
\/y/ &[ef;wdkY onfum; owr tm;xkwfjcif;\taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY aemufwpfrsKd;um; &[ef;onf tema&m*grS xajrmuf\? tema&m*grS xajrmuf
rMumao;? xdk&[ef;tm; ]]igonf tema&m*grS xajrmuf\? tema&m*grS xajrmuf
rMumao;? ightm; tema&m*gonf jzpfjyef&maom taMumif;&Sd\? ,ck igonf ra&muf&ao;
aom w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh w&m;ukd
rsufarSmuf jyK&ef apmapmuyif 0D&d,ukd tm;xkwfawmhrnf}} [k pdwfjzpf\? xdk&[ef;onf
ra&muf&ao;aom w&m;odkY a&muf&ef r&ao;onfh w&m;ukd &&ef rsufarSmuf rjyK&ao;onfh
w&m;ukd rsufarSmufjyK&ef 0D&d,ukd tm;xkwf\/ &[ef;wdkY onfum; t|r tm;xkwfjcif;\
taMumif;wnf;/
&[ef;wdkY tm;xkwfjcif;\ taMumif;wdkYonf &SpfrsKd;wdkYwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
oHu;ckajrmuf ,ur0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
1 - orZnokwf
81/ &[ef;wdkY atmufarhrI ]owd} qifjcifPf ]orZOf} r&Sdvwfaomf? owdorZOf csKdUwJh
aom &[ef;tm; t&SuftaMumuf ][d&dMowy}onf taMumif;csKdUwJh\? [d&dMowy r&Sdvwf
aomf [d&dMowy csKdUwJhaom &[ef;tm; a`Eapmifhpnf;rI ]NEd,oH0&}onf taMumif;
csKdUwJh\? NEd,oH0& r&Sdvwfaomf NEd,oH0& csKdUwJhaom &[ef;tm; tusifhoDvonf
taMumif; csKdUwJh\? tusifhoDv r&Sdvwfaomf tusifhoDv csKdUwJhaom &[ef;tm; rSefuefaom
wnfMunfrI ]ormorm"d} onf taMumif;csKdUwJh\? ormorm"d r&Sdvwfaomf ormorm"d
csKdUwJhaom &[ef;tm; [kwfwdkif;rSefpGm odjrifrI ],xmblwP'e} onf taMumif;
csKdUwJh\? ,xmblwP'e r&Sdvwfaomf ,xmblwOmP'e csKdUwJhaom &[ef;tm;
NiD;aiGUrI ]edAd'g} PfESifh wyfjcif;uif;rI ]0d&m*}Pf(r*fPf)onf taMumif; csKdUwJh\? edAd'g
PfESifh 0d&m*Pf r&Sdvwfaomf edAd'gPfESifh 0d&m*Pf csKdUwJhaom &[ef;tm;
(udavomrS) vGwfajrmufrIESifh vGwfajrmufru
I kd odaom ypa0uPmPftjrif ]0drkwdP
'e}onf taMumif; csKdUwJh\/ &[ef;wdkY opfyifonf tcuft&Guf ysufpD;cJhrl xdkopfyif\
tayG;onf vnf;aumif;? tacgufonf vnf;aumif;? tumonf vnf;aumif;? tESpfonf
vnf;aumif; jynfhpHkjcif;odkY ra&muf ouJhodkY? &[ef;wdkY twlyif owdorZOf r&Sdvwfaomf
owdorZOf csKdUwJhaom &[ef;tm; [d&dMowyonf taMumif;csKdUwJh\? [d&dMowy r&Sdvwf
aomf [d&dMowy csKdUwJhaom &[ef;tm; NEd,oH0&onf taMumif; csKdUwJh\/y/ 0drkwdP
'eonf taMumif; csKdUwJh\/
&[ef;wdkY owdorZOf &Sdvwfaomf owdorZOfESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; [d&dMowyonf
taMumif; jynfhpHk\? [d&dMowy &Sdvwfaomf [d&dMowyESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; NEd,oH0&
onf taMumif; jynfhpHk\? NEd, oH0&&Sdvwfaomf NEd,oH0&ESifh jynfhpHkaom &[ef;tm;
tusifhoDvonf taMumif;jynfhpHk\? tusifhoDv &Sdvwfaomf tusifhoDvESifh jynfhpHkaom
&[ef;tm; orm orm"donf taMumif;jynfhpHk\? ormorm"d &Sdvwfaomf ormorm"dESifh
jynfhpHkaom &[ef;tm; [kwfwdkif;rSefpGm odjrifrI ],xmblwP'e}onf taMumif; jynfhpHk
\? ,xmblwP'e &Sdvwfaomf ,xmblwOmP'eESifh jynfhpHkaom &[ef;tm;
NiD;aiGUrI edAd'gPfESifh wyfjcif;uif;rI 0d&m*Pf(r*fPf)onf taMumif;jynfhpHk\? edAd'gPf
ESifh 0d&m*Pf &Sdvwfaomf edAd'gPf 0d&m*PfESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; (udavomrS)
vGwfajrmufrIESifh vGwfajrmufrIukd odaom ypa0uPmPftjrif ]0drkwdP'e}onf
taMumif; jynfhpHk\/ &[ef;wdkY opfyifonf tcuft&GufESifh jynfhpHkcJhrl xdkopfyif\ tayG;onf
vnf;aumif;? tacgufonf vnf;aumif;? tumonf vnf;aumif;? tESpfonf vnf;aumif;
jynfhpHkjcif;odkY a&mufouJhodkY? &[ef;wdkY twlyif owdorZOf &Sdvwfaomf owdorZOfESifh
jynfhpHkaom &[ef;tm; [d&dMowyonf taMumif;jynfhpHk\? [d&dMowy &Sdvwfaomf/y/
(udavomrS) vGwfajrmufrIESifh vGwfajrmufru
I kd odaom ypa0uPmPftjrif ]0drkwdP
'e} onf taMumif; jynfhpHk\ [k (rdefYawmfrl\)/
yXrokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
2 - ykPd,okwf
82/ xdktcg toQifykPd,onf jrwfpGmbk&m;xHodkY csOf;uyf jrwfpGmbk&m;ukd &Sdcdk;NyD;vQif
wpfckaom ae&m xdkifNyD;aemuf jrwfpGmbk&m;tm; - toQifbk&m; ]]jrwfpGmbk&m;\ w&m;
a'oemawmfonf wpfcgwpf&H xifvmyg\? wpfcgwpf&H rxifvmyg? taMumif;um; tb,f
ygenf;? taxmuftyHhum; tb,fygenf;}} [k avQmuf\/ ykPd, &[ef;onf o'gw&m;&Sd\?
jrwfpGmbk&m;odkYum; rcsOf;uyfwwf? (odkYjzpfvQif) jrwfpGmbk&m;\ w&m; a'oemonf
rxifvm/ ykPd, tMuiftcg &[ef;onf o'gw&m;vnf; &Sd\? csOf;uyfvnf; csOf;uyf\?
odkYaom tcg jrwfpGmbk&m;\ w&m;a'oemonf xifvm\/ ykPd, &[ef;onf o'g
w&m;vnf; &Sd\? csOf;uyfvnf; csOf;uyf\? qnf;uyfum; rqnf;uyf/y/ qnf;uyfvnf;
qnf;uyf\? ar;um; rar;/y/ ar;vnf; ar;\? em;pdkufum; w&m;ukdrem/y/ em;pdkufvnf;
w&m;ukdem\? emNyD;um; w&m;ukd raqmif/y/ emNyD;vnf; w&m;udkaqmif\? aqmiftyfNyD;
aom w&m;wdkY\ teufukdum; rqifjcif/y/ aqmif tyfNyD;aom w&m;wdkY\ teufukdvnf;
qifjcif\? teufygVdukd od w&m;tm;avsmfaom tusifhukdum; rusifh? odkYjzpfvQif jrwfpGm
bk&m;\ w&m; a'oemawmfonf rxifvmonf omwnf;/
ykPd, tMuiftcgum; &[ef;onf o'gw&m;&Sd\? csOf;uyfvnf; csOf;uyf\? qnf;uyf
vnf; qnf;uyf\? ar;vnf; ar;\? em;pdkufvnf; w&m;ukd em\? emNyD;vnf; w&m;udk
aqmif\? aqmiftyfNyD;aom w&m;wdkY\ teufukdvnf; qifjcif\? teufygVdukd od w&m;
tm;avsmfaom tusifhukdvnf; usifh\? (odkYjzpfvQif) jrwfpGmbk&m;\ w&m;a'oemawmfonf
xifvm\/ ykPd, w&m;&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkoltm; jrwfpGmbk&m;\ w&m;a'oemawmfonf
pifppf xifvm\ [k (rdefYawmfrl\)/
'kwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
3 - rlvuokwf
83/ &[ef;wdkY tu,f omoemawmfrS wpfyg;aom t,l&Sdonfh y&dAdkZfwdkYonf ]]ighoQifwdkY
w&m; tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif tajccH &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif jzpf
aMumif; &Sdukefenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,faMumifh jzpfay:ukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkY
onf tb,fvQif aygif;qHk&m &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif a&SUoGm; &Sdukef
oenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif tBuD;tuJ &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf
tb,fvQif vGefuJrI &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif tESpf &Sdukefoenf;}} [k

odkY ar;vmMuukefrl &[ef;wdkY odkU tar;cH&aom oifwdkYonf xdkomoemawmfrS wpfyg;


aom t,l&Sdonfh y&dAdkZfwdkYtm; tb,fodkY ajzqdkukefrnfenf; [k (ar;awmfrl\)/
toQifbk&m; tuREfkyfwdkYtm; w&m;wdkYonf jrwfpGmbk&m;vQif tajccH &Sdygukef\?
jrwfpGmbk&m;vQif xkwfaqmifol &Sdygukef\? jrwfpGmbk&m;vQif vJavsmif;&m &Sdygukef\/ toQif
bk&m; awmif;yefyg\? qdktyfaom w&m;pum;\ teufonf jrwfpGmbk&m;\ (Pfawmf)
om xifygapavmh? jrwfpGmbk&m;\ (txHrS) Mum;em& &[ef;wdkYonf aqmifxm;Mu&ygukef
vdrfhrnf [k (avQmufMuukef\)/ &[ef;wdkY xdkodkjY zpfvQif a[mMum;aytHh? xdkw&m;ukd emMuukef
avmh? aumif;pGm ESvHk;oGif;Muukefavmh? a[maytHh [k (rdefYawmfrl\)/
]]aumif;ygNyD toQifbk&m;}} [k xdk&[ef;wdkYonf jrwfpGmbk&m;tm; jyefMum; avQmufxm;
ukef\/ jrwfpGmbk&m;onf pum;ukd rdefYawmfrl\ - &[ef;wdkY tu,f omoemawmfrS
wpfyg;aom t,l&Sdonfh y&dAdkZfwdkYonf ]]ighoQifwdkY w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif tajccH
&Sdukefoenf;? w&m; tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif jzpfaMumif;&Sd ukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf
tb,faMumifh jzpfay:ukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif aygif;qHk&m &Sdukefoenf;?
w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif a&SUoGm; &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif
tBuD;tuJ &Sdukefoenf;? w&m;tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif vGefuJrI &Sdukefoenf;? w&m;
tm;vHk;wdkYonf tb,fvQif tESpf &Sdukefoenf;}} [k odkY ar;vmMuukefrl &[ef;wdkY odkU
tar; cH&aom oifwdkYonf xdkomoemawmfrS wpfyg;aom t,l&Sdonfh y&dAdkZfwdkYtm; odkY
ajzqdkMuukefavmh ]]ighoQifwdkY w&m;tm;vHk;wdkYonf tvkdqEvQif tajc cH&Sdukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf ESvHk;oGif;rI ]reodum&}vQif jzpfaMumif; &Sdukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf awGUxdrI ]z} aMumifh jzpfay:ukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf cHpm;rI ]a0'em} aygif;qHkukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf wnfMunfrI ]orm"d} vQif a&SUoGm;&Sdukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf atmufarhrI ]owd} vQif tBuD;tuJ &Sdukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf odrI ]ynm}vQif vGefuJrI &Sdukef\?
w&m;tm;vHk;wdkYonf vGwfajrmufrI ]t&[wzkdvf}vQif tESpf &Sdukef\}} [k (ajzqdkMuukef
avmh)/
&[ef;wdkY xdkomoemawmfrS wpfyg;aom t,l&Sdonfh y&dAdkZfwdkY tar;cH&aom oifwdkYonf
odkY ajzqdkMuukefavmh [k (rdefYawmfrl\)/
wwd,okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
4 - apm&okwf
84/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom cdk;olBuD;onf vsifpGm ysufpD;&\? Mum&SnfpGm
rwnfEdkif/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - rdkufESuf rykwfcwfoifholukd dkufESuf ykwfcwf\?
t<uif;rJh,l\? rdef;rukd owf\? owdkYorD;ukd zsufqD;\? &Sif&[ef;ukd vk,uf\? rif;b@mwdkuf
ukd vk,uf\? tvGefeD;&m ckd;rIukd jyK\? odkrSD; ]odrf;qnf;} rI rvdrm/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;
ESifh jynfhpHkaom cdk;olBuD;onf vsifpGm ysufpD;&\? Mum&SnfpGm rwnfEdkif/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom cdk;olBuD;onf vsifpGm rysufpD;? Mum&SnfpGm wnfEdkif\/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - rdkufESuf rykwfcwfoifholukd rdkufESuf rykwfcwf? t<uif;rJh r,l?
rdef;rukd rowf? owdkYorD;ukd rzsufqD;? &Sif&[ef;ukd rvk,uf? rif;b@mwdkufukd rvk,uf?
tvGef eD;&m ckd;rIukd rjyK? odkrSD; ]odrf;qnf;} rI vdrm\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;ESifh jynfhpHkaom
cdk;olBuD;onf vsifpGm rysufpD;? Mum&SnfpGm wnfEdkif\ [k (rdefYawmfrl\)/
pwkwokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
5 - orPokwf
85/ &[ef;wdkY ]]orP}} ]Nidrf;at;ol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom
razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]jAm[P}} ]raumif;rIarQmNyD;ol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkuf
aom razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]a0'*l}} ]todPfodkY a&mufol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkuf
aom razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]bdou}} ]orm;awmf} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom
razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]edrv}} ]tnpftaMu; r&Sdol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom
razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]0drv}} ]tnpftaMu;uif;ol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom
razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/

&[ef;wdkY ]]PD}} ]Pf&Sdol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom razmuf


rjyef ukd,fwdkif odaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf;/
&[ef;wdkY ]]0drkw}} ]vGwfajrmufol} [laom trnfonf ylaZmftxl;ukd cHxdkufaom
razmufrjyef ukd,fwdkifodaom jrwfpGmbk&m;\ trnfwnf; [k (rdefYawmfrl\)/
tMuif *kPfaus;Zl; taygif;odkU Nidrf;at;NyD;aom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf\?
(jrwfaomtusifhukd) usifhoHk;NyD; jzpf raumif;rIukd arQmNyD;aom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf
\? tMuif *kPfaus;Zl; taygif;odkU todPfodkY a&mufNyD;aom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf
\? orm;awmf bdournfaom jrwfpGmbk&m;onf twkrJh*kPfodkY a&muftyf\/ tMuif
*kPfaus;Zl; taygif;odkU tnpftaMu; uif;aom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf\? pifMu,fol
jzpfaom tnpftaMu; r&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf\? tMuif *kPfaus;Zl;
taygif;odkU Pf&Sdaom jrwfpGmbk&m;onf a&muftyf\? vGwfajrmufaom jrwfpGmbk&m;onf
twkrJh *kPo
f dkY a&muftyf\/ xdk*kPfaus;Zl; taygif;odkU a&mufNyD;aom ppfajrjyifukd atmifNyD;
aom xdkigonf taESmiftzJGUrS vGwf (vltrsm;ukdvnf;) vGwfapcJh\? (xdkigonf) usifhNyD;
jzpfaom (udavom) Nidrf;at;NyD;aom tvGef ,Ofaus;aom qifajymifBuD;ozG,f jzpfay\/
yrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
6 - ,ookwf
86/ tcgwpfyg; jrwfpGmbk&m;onf rsm;pGmaom &[ef; oHCmESifhtwl aumovwdkif;wdkY
a'opm&D vSnfhvnfawmf rlvwfaomf aumovrif;om;wdkY\ pme*Fvrnfaom ykPm;&GmodkY
a&mufawmfrl\/ jrwfpGmbk&m;onf xdkpme*Fv&Gm (teD;) pme*Fvawmtkyf (oDwif;oHk;)
aeawmfrl\/ pme*Fv&Gmom; ykPm;ESifh trsKd;om;wdkYonf owif;pum; Mum;Muukef\]]tcsif;wdkY omuD0ifrif;rsKd;rS &[ef;jyKonfh omuD0ifrif;om; &[ef;a*gwronf pme*Fv
&GmodkY <ua&mufawmfrl pme*Fv&GmteD; pme*Fvawmtkyf (oDwif;oHk;) aeawmfrl\/
xdktoQif a*gwr\ aumif;aom ausmfapmowif;onf odkY ysHUESHUxGuf\ - xdkjrwfpGmbk&m;
onf ylaZmftxl;ukd cHawmfrlxdkufaom taMumif;aMumifhvnf; t&[H rnfawmfrl\? (tvHk;pHk
aomw&m;wdkYukd) ukd,fwdkifrSefpGm odawmfrlaom taMumif;aMumifhvnf; ormorK' rnfawmf
rl\/y/ xdkodkY oabm&Sdaom &[Em(yk*dKvf)wdkYukd zl;ajrmf&jcif;onf aumif;onfomwnf; [k
(Mum;Muukef\)/
xdktcg pme*Fv&Gmom; ykPm;ESifh trsKd;om;wdkYonf xdknOfhvGefaom tcg rsm;pGmaom
cJzG,f pm;zG,fukd ,lukef pme*FvawmtkyfoYdk csOf;uyfukefNyD;vQif tjyifbuf wHcg;rkcf
jyif;jy us,favmifaom toH &Sdukefonfjzpf wnfaeukef\/ xdkpOftcg toQifem*dwonf
jrwfpGmbk&m;\ tvkyftauR; jzpf\? xdktcg jrwfpGmbk&m;onf toQifem*dwukd - em*dw

ig;wdkYukd vk,uf&m wHigonfwdkY uJhodkY jyif;jy us,favmifaom toH&SdolwdkYum; tb,folwdkY


enf;[k ar;awmfrl\/
toQifbk&m; olwdkYum; pme*Fv&Gmom; ykPm;ESifh trsKd;om;wdkYygwnf;? rsm;pGmaom
cJzG,f abmZOfukd ,l tjyifbuf wHcg;rkcf jrwfpGmbk&m;ukd vnf;aumif;? &[ef;oHCmukd
vnf;aumif; &nfrSef;NyD;vQif wnfaeMuygonf [k (avQmuf\)/
em*dw igonf tjcHt&H tausmftapmESifh rqufqHvkd? tjcHt&H (tausmftapm)onf
vnf; igESifhtwl rqufqHapvifh? em*dw tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ &aom umr
*kPfrS xGufajrmufrI ]aeur} csrf;om? uif;qdwfrI ]y0da0u} csrf;om? Nidrf;at;rI ]Oyor}
csrf;om? odrI ]oarm"} csrf;omukd tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef; r&Edkifolonf rpifMu,frI
]umr} csrf;om? idkufrsOf;rI ]rd'} csrf;om? vmbf ylaZmfoum (tausmftapm) csrf;omukd om,m
(cHpm;) &m\ [k (rdefYawmfrl\)/
toQifbk&m; bkef;awmfBuD;aom jrwfpGmbk&m;onf ,cktcg onf;cHawmfrlyg? aumif;
aom pum;ukd qdkawmfrlwwfaom jrwfpGmbk&m;onf ,cktcg onf;cHawmfrlyg? toQifbk&m;
,cktcgonfum; jrwfpGmbk&m;\ onf;cHzdkY&m tcgygwnf;? toQifbk&m; tcktcg ed*Hk;ol
ed*Hk;om; Zeyk'fol Zeyk'fom;ESifh trsKd;om;wdkYonf jrwfpGmbk&m; <uawmfrlav&m&m t&yfodkY
pdwfGwfMuukefvsuf omvQif vkdufMuygvdrfhrnf toQifbk&m;? rkd;BuD;onf;xefpGm &GmoGef;vwf
aomf edrfhIdif;&m t&yfodkY a&wdkYonf pD;usMuukef ouJhodkY? toQifbk&m; twlyif ,cktcg
ed*Hk;ol ed*Hk;om; Zeyk'fol Zeyk'fom; ykPm;ESifh trsKd;om;wdkYonf jrwfpGmbk&m; <uawmfrlav
&m&m t&yfodkYvQif pdwfGwfMuukefvsuf omvQif vkdufMuygvdrfhrnf? xdkodkY jzpfjcif;onf
tb,fhaMumifhenf;[lrl toQifbk&m; jrwfpGmbk&m;\ oDv ynmawmfonf xdkodkY BuD;rm;awmf
rljcif;aMumifh jzpfygonf [k (avQmuf\)/
em*dw igonf tjcHt&H (tausmftapm) ESihf rqufqHvkd? tjcHt&H tausmftapmonf
vnf; igESifh rqufqHapvifh? em*dw tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&aom (umr*kPf) rS
xGufajrmufrI ]aeur} csrf;om? uif;qdwfrI ]y0da0u} csrf;om? Nidrf;at;rI ]Oyor} csrf;om?
odrI ]oarm"} csrf;omukd tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef; r&Edkifolonf rpifMu,frI ]umr}
csrf;om? idkufrsOf;rI ]rd'} csrf;om? vmbf ylaZmfoum tausmftapm csrf;omukd om,m (cHpm;)
&m\/ em*dw tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef; bJ&aom (umr*kPf) rS xGufajrmufrI ]aeur}
csrf;om? uif;qdwfrI ]y0da0u} csrf;om? Nidrf;at;rI ]Oyor} csrf;om? odrI ]oarm"} csrf;omukd
tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef; r&Edkifukefaom ewf tcsKdUwdkYaomfvnf; om,m cHpm;ukef&m\/
em*dw pkHk;aygif;qHk *kdPf;zJGUaejcif;ukd tm;xkwf aeukeaf om oifwdkYtm;aomfvnf; ]]tvkd&Sd
wdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ&aom (umr*kPf)rS xGufajrmufrI ]aeur} csrf;om? uif;qdwfrI
]y0da0u} csrf;om? Nidrf;at;rI ]Oyor} csrf;om? odrI ]oarm"} csrf;omukd toQifwdkYonf
tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef; r&Muava,mifwum;/ xdkYaMumifhyif toQifwdkYonf pkHk;
aygif;qHk *kdPf;zJGUaejcif;ukd tm;xkwfaeukef\}} [k (pdwftMuHjzpfEdkif\)/
em*dw igonf omoemawmf tcsif;csif; csKdif;xdk;jcif;jzifh jyif;pGm&,fMu jyif;pGm jrL;xl;
Muaom &[ef;wdkYukd awGUjrif&\/ em*dw xdkightm; ]]tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;bJ &aom
(umr*kPfwdkYrS) xGufajrmufrI ]aeur} csrf;om? uif;qdwfrI ]y0da0u} csrf;om? Nidrf;at;rI
]Oyor} csrf;om? odrI ]oarm"} csrf;omukd toQifwdkYonf tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif ryifryef;

r&Muava,mifwum;/ xdkYaMumifhyif toQifwdkYonf tcsif;csif; csKdif;xdk; upm;jcif;wdkYjzifh


jyif;pGm &,fukef jyif;pGm jrL;xl;ukef\}} [k (pdwftMuHjzpf\)/ (1)
em*dw omoemawmf igonf tvkd&Sdwdkif; 0rf;jynfhatmif pm; tdyfrI ]ao,s}
csrf;om? (0J,m) eHawmif; ajymif;vSnfhtdyfrI ]y} csrf;om? idkufrsOf;rI ]rd'} csrf;omukd
tm;xkwfvsuf aeMuaom &[ef;wdkYukd awGUjrif&\/ em*dw xdkightm; ]]tvkd&Sdwdkif; rNiKdrjiif
ryifryef;bJ&aom (umr*kPfwdkYrS) xGufajrmufrI ]aeur}csrf;om? uif;qdwfrI ]y0da0u}
csrf;om? Nidrf;at;rlI ]Oyor} csrf;om? odrI ]oarm"} csrf;omukd toQifwdkYonf tvkd&Sdwdkif;
rNiKdrjiif ryifryef; r&Muava,mifwum;/ xdkYaMumifhyif toQifwdkYonf tvkd&Sdwdkif;
0rf;jynfhatmif pm; tdyfrI ]ao,s} csrf;om? (0J,m) eHawmif; ajymif;vSnfh tdyfrI ]y}
csrf;om? idkufrsOf;rI ]rd'} csrf;omukd tm;xkwfvsuf aeukef\}} [k (pdwftMuHjzpf\)/ (2)
em*dw igonf omoemawmf wnfMunfpGm xdkifaom &GmeD;ausmif;ae &[ef;ukd jrif&
\/ em*dw xdkightm; ]],cktcg toQifukd t&Hapmifhonf vnf;aumif;? omraPonf
vnf;aumif; vkyfauR;vdrfhrnf? xdk&[ef;ukd xdkorm"drS a&GUavsmapvdrfhrnf}} [k odkY pdwf
tMuH jzpf\/ em*dw xdkYaMumifh igonf xdk&[ef;tm; &GmeD;ausmif;aerIjzifh 0rf;rajrmuf/ (3)
em*dw igonf omoemawmf awmt&yf0,f rsufawmif wpfvIyfvIyf idkufrsOf;vsuf
xdkifaeaom awmausmif;ae &[ef;ukd jrif&\/ em*dw xdkightm; ]],cktcg toQifonf
idkufrsOf;rIaMumifh jzpfaom yifyef;jcif;ukd y,fazsmuf wpfckwnf;aom oabmjzpfonfh
awm[laom trSwfonmukd omvQif ESvHk;oGif;ayvdrfhrnf}} [k odkY pdwftMuHjzpf\/ em*dw
xdkYaMumifh igonf xdk&[ef;tm; awmausmif;aerIjzifh 0rf;ajrmufrd\/ (4)
em*dw igonf omoemawmf awmt&yf0,f rwnfMunfaom pdwf&Sdonfjzpf
xdkifaeaom awmausmif;ae &[ef;ukd jrif&\/ em*dw xdkightm; ]],cktcg toQifonf
rwnfMunfaom pdwfukdvnf; wnfMunfapvdrfhrnf? wnfMunfNyD;aom pdwfukdvnf; apmifh
a&Smufvdrfhrnf}} [k odkY pdwftMuHjzpf\/ em*dw xdkYaMumifh igonf xdk&[ef;tm; awmausmif;
aerIjzifh 0rf;ajrmufrd\/ (5)
em*dw igonf omoemawmf awmt&yf0,f wnfMunfaom pdwf &Sdonfjzpf
xdkifaeaom awmausmif;ae &[ef;ukd jrif&\/ em*dw xdkightm; ]],cktcg toQifonf
rvGwfajrmufaom pdwfukdvnf; vGwfajrmufapvdrfhrnf? vGwfajrmufNyD;aom pdwfukdvnf; apmi
a&Smufayvdrfhrnf}} [k odkY pdwftMuHjzpf\/ em*dw xdkYaMumifh igonf xdk&[ef;tm; awm
ausmif;aerIjzifh 0rf;ajrmufrd\/ (6)
em*dw omoemawmf igonf ouFef; qGrf; ausmif; olem\ taxmuftyHh aq;toHk;
taqmifwdkYukd &aom &GmeD;ausmif;ae &[ef;ukd jrif&\? xdk&[ef;onf xdkvmbf ylaZmfoum
tausmftapmukd tvkdk&Sdonf jzpf wpfa,mufwnf; udef;atmif;rIukd pGefY\? awmpGefjzpfaom
ausmif;wdkYukd pGefY\? &Gm ed*Hk; rif;aejynfodkY 0ifa&mufae\/ em*dw xdkYaMumifh igonf
xdk&[ef;wdkYtm; &GmeD;ausmif; aerIjzifh 0rf;rajrmuf/ (7)
em*dw omoemawmf igonf ouFef; qGrf; ausmif; olem\ taxmuftyHh aq;toHk;
taqmifwdkYukd &aom awmausmif;ae &[ef;ukd jrif&\? xdk&[ef;onf xdkvmbf ylaZmfoum
tausmftapmukd pGefYypfy,f&Sm; wpfa,mufwnf; udef;atmif;aerIukd rpGefY/ awmpGefjzpfaom
ausmif;wdkYukd rpGefY/ em*dw xdkYaMumifh igonf xdk&[ef;tm; awmausmif; aerIjzifh 0rf;ajrmuf
rd\/ (8)

em*dw tMuiftcg c&D;&SnfoGm;aom igonf a&SUrSjzpfap aemufrSjzpfap wpfOD;


wpfa,mufukdrQ rawGUrjrif&? em*dw xdktcg ightm; t,kwfojzifh usifBuD; usifi,fukd pGefY&ef
yif csrf;om\ [k (rdefYawmfrl\)/
q|okwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
7 - ywedukZeokwf
87/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom Oygoumtm; tvkd&Sdvwfaomf oHCmonf
oydwfarSmuf&m\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkYtm; vmbfr&pdrfhaomiSg tm;xkwf\?
&[ef;wdkYtm; tusKd;rJh jzpfpdrfhaomiSg tm;xkwf\? &[ef;wdkYtm; ae&mr& pdrfhaomiSg tm;xkwf
\? &[ef;wdkYukd qJa&;\? a&&Gwf\? (Ncdrf;ajcmuf\)? &[ef;tcsif;csif; uJGjym;ap\? jrwfpGmbk&m;
\ *kPf(aus;Zl;)rJhukd qdk\? w&m;awmf\ *kPf(aus;Zl;)rJhukd qdk\? oHCmawmf\ *kPf(aus;Zl;)rJh
ukd qdk\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom Oygoumtm; tvkd&Sdvwfaomf oHCmonf
oydwfarSmuf&m\/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom Oygoumtm; tvkd&Sdvwfaomf oHCmonf oydwf
vSef&m\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - &[ef;wdkYtm; vmbf r&pdrfhaomiSg tm;rxkwf? &[ef;wdkY
tm; tusKd;rJhjzpf pdrfhaomiSg tm;rxkwf? &[ef;wdkYtm; ae&m r&pdrfhaomiSg tm;rxkwf? &[ef;wdkY
ukd rqJa&;? ra&&Gwf? (rNcdrf;ajcmuf)? &[ef;tcsif;csif; ruJGjym;ap? jrwfpGmbk&m;\ *kPf
(aus;Zl;)ukd qdk\? w&m;awmf\ *kPf (aus;Zl;)ukd qdk\? oHCmawmf\ *kPf(aus;Zl;)ukd qdk\/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom Oygoumtm; tvkd&Sdvwfaomf oHCmonf oydwf
vSef&m\ [k (rdefYawmfrl\)/
owrokwf/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
8 - tyom'ya0'eD,okwf
88/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHak om &[ef;tm; tvkd&Sdukev
f wfaomf OygoumwdkY
onf rMunfndKrIukd odap&mukef\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - vlwdkYtm; vmbf r&pdrfhaomiSg
tm;xkwf\? vlwdkYtm; tusKd;rJh jzpfpdrfhaomiSg tm;xkwf\? vlukd qJa&;\? a&&Gwf\?
(Ncdrf;ajcmuf\)? vltcsif;csif; uJGjym;ap\? jrwfpGmbk&m;\ *kPf(aus;Zl;)rJhukd qdk\? w&m;awmf
\ *kPf(aus;Zl;)rJhukd qdk\? oHCmawmf\ *kPf(aus;Zl;)rJhukd qdk\/ rusufpm;oifhaom
ae&mvnf; xdk&[ef;ukd awGUjrif&ukef\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;tm;
tvkd&Sdukef vwfaomf OygoumwdkYonf rMunfndKrIukd odapukef&m\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkY
ESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; tvkd&Sdukef vwfaomf OygoumwdkYonf MunfdkrIukd odapukef&m\/
tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - vlwdkYtm; vmbf r&pdrfhaomiSg tm;rxkwf? vlwdkYtm; tusKd;rJh
jzpfpdrfhaomiSg tm;rxkwf? vlukd rqJa&;? ra&&Gwf? vltcsif;csif; ruJGjym;ap? jrwfpGmbk&m;\
*kPf (aus;Zl;)ukd qdk\? w&m;awmf\ *kPf(aus;Zl;)ukd qdk\? oHCmawmf\ *kPf(aus;Zl;)ukd
qdk\/ usufpm;oifh&m xdk&[ef;ukd awGUjrif&ukef\/ &[ef;wdkY t*Fg &SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom
&[ef;tm; tvkd&Sdukef vwfaomf OygoumwdkYonf MunfndKrIukd odapukef&m\ [k (rdefYawmf
rl\)/
t|rokwf/

-----9 - y#dom&PD,okwf
89/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; tvdk&Sdvwfaomf oHCmonf
jyefvnf atmufarhaprI ]y#dom&PD,uH} udk jyK&m\/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl - vlwdkYtm;
vmbfr&pdrfhaomiSg tm;xkwf\? vlwdkYtm; tusKd;rJhjzpfpdrfhaomiSg tm;xkwf\? vludk qJa&;\?
a&&Gwf\? ( Ncdrf;ajcmuf\)? vltcsif;csif; uGJjym;ap\? jrwfpGmbk&m;\ *kPf (aus;Zl;) rJhudk qdk\?
w&m;awmf\ *kPf(aus;Zl;)rJhudk qdk\? oHCmawmf\ *kPf (aus;Zl;) rJhudk qdk\? w&m;ESifhpyfaom
vlwdkY\ 0efcHrIudkvnf; rrSefap/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; tvdk&Sd
vwfaomf oHCmonf jyefvnf atmufarhaprIudk jyK&m\/
&[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;tm; tvdk&Sdvwfaomf oHCmonf jyefvnf
atmufarhaprI ]y#dom&PD,uH} udk Nidrf;ap&m\? (kyfodrf;&m\)/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;[lrl vlwdkYtm; vmbf r&pdrfhaomiSg tm;rxkwf? vlwdkYtm; tusKd;rJh jzpfpdrfhaomiSg tm;rxkwf? vludk
rqJa&;? ra&&Gwf? ( rNcdrf;ajcmuf)? vltcsif;csif; ruGJjym;ap? jrwfpGmbk&m;\ *kPf(aus;Zl;)udk
qdk\? w&m;awmf\ *kPf(aus;Zl;) udk qdk\? oHCmawmf\ *kPf(aus;Zl;)udk qdk\? w&m;ESifh
pyfaom vlwdkY\ 0efcHrIudkvnf; rSefap\/ &[ef;wdkY t*Fg&SpfrsKd;wdkYESifh jynfhpHkaom &[ef;tm;
tvdk&Sdvwfaomf oHCmonf jyefvnf atmufarhaprI y#dom&PD,uHudk Nidrf;ap&m\ [k
(rdefYawmfrl\)/
e0rokwf/

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((99)) 44 -- o
ow
wd0d0**f f ======
10 - orm0weokwf
90/ &[ef;wdkY xkdtxl; ,kwfrmrI&Sdaom &[ef;tm; jyKtyfaom wygyd,oduuH jyKcH&
aom &[ef;onf w&m;&SpfrsKd;wdkY aumif;pGm usifh&rnf/ yif;cH ray;tyf? ed&nf; ray;tyf?
omraPudk rvkyfauR;aptyf? &[ef;rdef;rrsm;tm; qHk;rol [k orkwfjcif; ]bduKaem 0g'u
orKwd} udk rom,mtyf? orKwd&aomfvnf; &[ef;rdef;rwdkYudk rqHk;rtyf? wpfpHkwpfckaom
oHCmhorKwdudk rom,mtyf? wpfpHkwpfckaom oD;jcm;Xme (tBuD;tuJt&m) rxm;tyf?
xkduH&Sif &[ef; t&if;jyKojzifh (tmywfrS) rxaptyf/ &[ef;wdkY wygyd,oduuH jyKcH&aom
&[ef;onf w&m;&SpfrsKd;wdkY aumif;pGm usifh&rnf [k (rdefYawmfrl\)/
'orokwf/
av;ckajrmuf owd0*f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== ((1100)) 55 -- o
ommrrn
n00**f f ======
91-116/ aAmZmOygodum? od&Drm? y'krm? okwem? rEkZm? Ow&m? rkwm? acrm Oygodum?
kpD? pkEDrif;orD;? AdrDOygodum? okremrif;orD;? rvdumrdzk&m;? wdmOygodum? wd rmwm?
aomPmOygodum? aomPrmwm? umPmOygodum? umPrmwm? eErmwm Ow&m? rd*g&
rmwm 0domcg? ckZKw&mOygodum? omrm0wDOygodum? aumvd,rif;orD; oky0gom? okyd,m
Oygodum? eukvrmwmol<u,fr? (OygodumrwdkYtm; t*Fg&SpfrsKd;&Sd Oykofudk a[mawmfrl
onf) / (1-26)
ig;ckajrmuf omrn0*f NyD;\/
'kwd, okwfig;q,f NyD;\/

------

t*kFwdK&fygVdawmf
====== 1111 -- &&mm**aayy,
,smsmv
v ======
117/ &[ef;wdkY &m*udk txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;
[lrl - rSefuefpGm odjrifrI ]orm'd|d}? rSefuefpGm MuHpnfrI ]ormouFy}? rSefuefpGm ajymqdkrI
]orm0gpm}? rSefuefpGm jyKvkyfrI ]ormurE}? rSefuefpGm toufarG;rI ]ormtmZD0}? rSefuefpGm
tm;xkwfrI ]orm0g,mr}? rSefuefpGm atmufarhrI ]ormowd}? rSefuefpGm wnfMunfrI ]orm
orm"d}wdkYwnf;/ &[ef;wdkY &m*udk txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ (1)
118/ &[ef;wdkY &m*udk txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ tb,f&SpfrsKd;wdkY
enf;[lrl - twGif;oEmef tqif;kyfudk IrSwf tyoEmef aumif;aom tqif;
raumif;aom tqif; &Sdaom i,faom (uokdPf;) kyfwdkYudk I\? xkd(kyf)wdkYudk vTrf;rdk; ]](ig)
od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\/ twGif;oEmef tqif;kyfudk IrSwf
tyoEmef aumif;aom tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom BuD;aom(uodkPf;)kyfwdkYudk I\?
xkd (kyf)wdkYudk vTrf;rdk; ]](ig)od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\/ twGif;oEmef
tqif;kyfudk rIrSwfrl tyoEmef aumif;aom tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom
i,fukefaom (uokdPf;) kyfwdkYudk I\? xkd (kyf)wdkYudk vTrf;rdk; ]](ig) od\? (ig) jrif\}} [k
odkY trSwf ]onm} &Sd\/ twGif;oEmef tqif;kyfudk rIrSwfr
l tyoEmef aumif;aom
tqif; raumif;aom tqif;&Sdaom BuD;aom (uodkPf;) kyfwdkYudk I\? xkd (kyf)wdkYudk vTrf;rdk;
]](ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\/ twGif;oEmef tqif;kyfudk rIrSwfrl
tyoEmef ndKukefaom ndKaomtqif; ndKaomtaoG; ndKaom ta&mif&Sdaom (uokdPf;)
kyfwdkYudk I\/y/ 0ga&Tukefaom 0ga&Taom tqif; &Sdukefaom/y/ eDukefaom eDaom tqif;
&Sdukefaom/y/ jzLukefaom jzLaom tqif; &Sdukefaom/y/ jzLaom ta&mif&Sdaom (uodkPf;)
kyfwdkYudk I\? xkd(kyf)wdkYudk vTrf;rdk; ]](ig) od\? (ig) jrif\}} [k odkY trSwf ]onm} &Sd\/
&[ef;wdkY &m* udk txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ (2)
119/ &[ef;wdkY &m*udk txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ tb,f&SpfrsKd;wdkYenf;
[lrl - (twGif;oEmef) (uodkPf;) kyf&Sdonfjzpf (tyoEmefvnf;) (uodkPf;) kyfwdkYudk
I\? twGif;oEmef (uodkPf;) kyfudk rIrl tyoEmef (uodkPf;) kyfwdkYudk I\?
]]wifhw,f\}} [l omvQif ESvHk;oGif;\/ &lyonmwdkYudk vHk;0 vGefajrmuf y#dConmwdkY
vHk;0csKyfonfhjyif emewonmwdkYudk vHk;0 ESvHk;roGif;rl ]]aumif;uifonf tqHk;r&Sd}} [k
(ESvHk;oGif;vsuf) tmumomem,we(psmef)odkY a&muf ae\/ tmumomem,wepsmefudk
vHk;0 vGefajrmuf ]]0dnmPfonf tqHk; r&Sd}} [k (ESvHk;oGif;vsuf) 0dnmPm,we (psmef)odkY
a&muf ae\/ 0dnmPm,we psmefudk vHk;0 vGefajrmuf ]]wpfpHkwpfckrQ r&Sd}} [k (ESvHk;oGif;
vsuf) tmudnm,we(psmef)odkY a&muf ae\/ tmudnm,wepsmefudk vHk;0 vGefajrmuf
ae0onmemonm,we (psmef)odkY a&muf ae\/ ae0onmemonm,wepsmef udk vHk;0
vGefajrmuf onma0'emwdkY\ csKyf&m (eda&m"ormywf) odkY a&muf ae\/ &[ef;wdkY &m*udk
txl;od&ef w&m;&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf/ (3)
120-146/ &[ef;wdkY &m*udk ydkif;jcm; od&ef/y/ xuf0ef;usif ukef&ef/ y,f&ef/ ukefcef;
&ef/ ysufpD;&ef/ wyfrufrI uif;&ef/ csKyf&ef/ pGefY&ef/ wpfzef pGefY&ef/y/ w&m; &SpfrsKd;wdkYudk
yGg;rsm;Mu&rnf/ (4-30)

147-626/ jypfrSm;rI ]a'go} udk/y/ awGa0rI ]arm[} udk/ trsufxGufrI ]aum"} udk/
&efNiKd;zGJUrI ]Oyem[} udk/ aus;Zl;udk acszsufrI ]ru} udk/ tNydKifjyKrI ]yVmo} udk/ jiLplrI ]m}
udk/ 0efwkdrI ]rp&d,} ukd/ vSnfhywfrI ]rm,m} udk/ pOf;vJrI ]omaX,s} udk/ cufxefrI ]xr} udk/
jcKwfjc,frI ]om&r} udk/ axmifvTm;rI ]rme} udk/ tvGefaxmifvTm;rI ]twdrme} udk/ ,pfrl;rI
]r'} udk/ arhavsmhrI ]yrm'}udk xl;aomPfjzifh od&ef/y/ ydkif;jcm;od&ef/ xuf0ef;usif
ukef&ef/ y,f&ef/ ukefcef;&ef/ ysufpD;&ef/ uif;&ef/ csKyf&ef/ pGefY&ef/ wpfzefpGefY&ef/y/ w&m;
&SpfrsKd;wdkYudk yGg;rsm;Mu&rnf [k (rdefYawmfrl\)/ (31- 510)
&m*ay,smv NyD;\/

t|uedygwf NyD;\/
------

You might also like