Professional Documents
Culture Documents
ပိဋကတ္သံုးပံုျမန္မာျပန္- အဘိဓမၼပိဋက ဝိဘဂၤပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္
ပိဋကတ္သံုးပံုျမန္မာျပန္- အဘိဓမၼပိဋက ဝိဘဂၤပါဠိေတာ္ျမန္မာျပန္
0db*FygVdawmf
jrefrmjyef
-----earm w b*0awm t&[awm ormorK'/
44 -- o
opp00db
db**F F
(trSefoabm ]opm}wdkYukd a0zefjyaom op0dbif;)
1 - okwEbmZeD,
(okwefenf;jzifh a0zef a[mMum;tyfaom ]okwEbmZeD,}enf;)
t&d,opmav;yg;
1 - 'kut&d,opm
(t&d,mwdkY xkd;xGif;odtyfaom qif;&JrItrSefoabm)
'kut&d,opm 12-rsKd;
(1) Zmwd
(5) y&da'0
(2) Z&m
(6) 'ku
(7) a'gre
(3) r&P
(4) aomu
(8) Oyg,mo
(9) tyd,ora,m*'ku
(10) yd,0dya,m*'ku
(11) pdw tvmb'ku
(12) yKyg'geuE'ku
2 - ork', t&d,opm
(t&d,mwdkY xkd;xGif;odtyfaom qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm)
yd,ly omwly 10-rsKd; 60-yg;wdkY wyfrufrIjzpfyHk
tZwdu tm,we 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
tmHkjzpfaom tm&rP "mwf 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
0dnmPf 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
apwem 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
z 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
wPSm 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
a0'em 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
0dwuf 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
onm 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
0dpm& 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
4 - op0db*F
3 - eda&m"t&d,opm
(t&d,wdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JcsKyfrItrSefoabm)
yd,ly omwly 10-rsKd; 60-yg;wdkY wyfrufrIukd y,fyHk
tZwdutm,we 6-yg; wyfrufrIcsKyfjidrf;yHk
Am[d&tm,we 6-yg; (tmkH 6-yg;) wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
0dnmP"mwf 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
apwem 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
z 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
wPSm 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
a0'em 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
0dwuf 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
onm 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
0dpm& 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
4 - r*t&d,opm
'kueda&m"*grdedy#dy'gt&d,opm
(qif;&JcsKyf&modkY a&mufaMumif;tusifhjzpfonfh t&d,myk*dKvfwdkY xkd;xGif;odtyfaom
trSefoabm)
r*if 8-yg;
orm'd|d
ormouFy
orm0gpm
ormurE
ormtmZD0
orm0g,mr
ormowd
ormorm"d
yxrpsmeformorm"d
'kwd,psmeformorm"d
wwd,psmeformorm"d
pwkwpsmeformorm"d
2 - tbd"rbmZeD,
(opmav;yg;wdkYudk tbd"rmenf;jzifha0zef a[mMum;tyfaom tbd"rbmZeD,enf;)
t|*u0g&
(t|*u0g&tm;jzifh opmav;yg; zJGUenf; 5-rsKd;)
1 - t|*u0g& yXrenf;
(wPSmukd ork',opm[k a[maomenf;)
4 - op0db*F
opmav;yg;
ork',opm
'kuopm
'kueda&m"opm
r*opm
orm'd|d? ormouFy? orm0gpm? ormurE? ormtmZD0? orm0g,mr?
ormowd? ormorm"d
2 - t|*u0g& 'kwd,enf;
(udavom 10-yg;ukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
3 - t|*u0g& wwd,enf;
(tukokdvfw&m; tm;vHk;ukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
4 - t|*u0g& pwkwenf;
(tukokdvfw&m; tm;vHk;ESifh avmuDukovrlv 3-yg;wdkYukd ork',opm[k
a[maomenf;)
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
5 - t|*u0g& yrenf;
(avmuDukokdvfESifh tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
5 - y*u0g&
(y*u0g&tm;jzifh opmav;yg; zGJUenf; 5-rsKd;)
1 - y*u0g& yxrenf;
(wPSmudk ork',opmtjzpfjzifh a[maomenf;)
opmav;yg;
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
orm'd|? ormouFy? orm0g,mr? ormowd? ormorm"d
r*opm
4 - op0db*F
5 - y*u0g& yrenf;
(avmuDukokdvf tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
3 - oAo*Fg[du0g&
(oAo*Fg[du0g&tm;jzifh opmav;yg; zGJUenf; 5-rsKd;)
1 - oAo*Fg[du0g& yxrenf;
(wPSmukd ork',opmtjzpfjzifh a[maomenf;)
opmav;yg;
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
5 - oAo*Fg[du0g& yrenf;
(avmuDukokdvfESifh tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
'kuopm
eda&m"opm
r*opm
3 - yOmykpu
(tar;-tajzjyK a[mMum;aom yOmykpuenf;)
opm av;yg;
opm 4-yg;wdkYukd wduf 'kufwdkYjzifh a0zef tar;ykpmenf;oufoufukd jyjcif;
1 - wduf 22-yg;wdkYjzifh a0zef tar;ykpmukd jyjcif;
(1) ukovwduf tar;ykpm
(a0'emwduf trSwf 2-rS oed'ewduf trSwf 22-txd wduf 21-ckwdkY\ tar;ykpmrsm;ukd
ay,smv csefcJhonf/)
4 - op0db*F
opm 4-yg;wdkYukd wduf 'kufwdkYjzifh a0zef tajz0doZemukd jyjcif;
1 - wdu0doZem
(opm 4-yg;wdkYukd wduf 22-yg;wdkYjzifh a0zef tajz0doZemukd jyjcif;)
(1) ukovwduf tajz0doZem
(2) a0'emwduf tajz0doZem
(3) 0dyguwduf tajz0doZem
(4) Oyg'dPwduf tajz0doZem
(5) oHudvd|wduf tajz0doZem
(6) 0dwufwduf tajz0doZem
(7) yDwdwduf tajz0doZem
(8) 'ewduf tajz0doZem
(9) 'ea[wkwduf tajz0doZem
(10) tmp,*grdwduf tajz0doZem
(11) aouwduf tajz0doZem
(12) y&dwwduf tajz0doZem
(13) y&dwm&rPwduf tajz0doZem
(14) [Dewduf tajz0doZem
(15) rdpwwduf1tajz0doZem
(16) r*g&rPwduf tajz0doZem
(17) OyEwduf tajz0doZem
(18) twDwwduf tajz0doZem
(19) twDwm&rPwduf tajz0doZem
(20) tZwwduf tajz0doZem
(21) tZwm&rPwduf tajz0doZem
(22) oed'ewduf tajz0doZem
------
4 - op0db*F
2 - 'ku0doZem
(opm 4-yg;wdkYudk 'kuf100-wdkYjzifh a0zef tajz ]0doZem}udk jyjcif;)
a[wk'kuf tajz0doZem
oa[wku'kuf tajz0doZem
a[wkor,kw'kuf tajz0doZem
a[wk oa[wku'kuf tajz0doZem
a[wka[wkor,kw'kuf tajz0doZem
e a[wk oa[wku'kuf tajz0doZem
------
tmo0'kuf tajz0doZem
omo0'kuf tajz0doZem
tmo0or,kw'kuf tajz0doZem
tmo0 omo0'kuf tajz0doZem
tmo0 tmo0or,kw'kuf tajz0doZem
tmo00dy,kw omo0'kuf tajz0doZem
4 - op0db*F
4 - oanmZea*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(20)
(21)
(22)
(23)
(24)
(25)
oanmZe'kuf tajz0doZem
oanmZed,'kuf tajz0doZem
oanmZeor,kw'kuf tajz0doZem
oanmZe oanmZed,'kuf tajz0doZem
oanmZe oanmZeor,kw'kuf tajz0doZem
oanmZe0dy,kwoanmZed,'kuf tajz0doZem
------
*E'kuf tajz0doZem
*Eed,'kuf tajz0doZem
*Eor,kw'kuf tajz0doZem
*E*Eed,'kuf tajz0doZem
*E*Eor,kw'kuf tajz0doZem
*E0dy,kw *Eed,'kuf tajz0doZem
------
4 - op0db*F
8 - eD0&Pa*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(44)
(45)
(46)
(47)
(48)
(49)
eD0&P'kuf tajz0doZem
eD0&Pd,'kuf tajz0doZem
eD0&Por,kw'kuf tajz0doZem
eD0&P eD0&Pd,'kuf tajz0doZem
eD0&P eD0&Por,kw'kuf tajz0doZem
eD0&P 0dy,kw eD0&Pd,'kuf tajz0doZem
------
y&mrmo'kuf tajz0doZem
y&mr|'kuf tajz0doZem
y&mrmoor,kw'kuf tajz0doZem
y&mrmo y&mr|'kuf tajz0doZem
y&mrmo0dy,kw y&mr|'kuf tajz0doZem
------
om&rP'kuf tajz0doZem
pdw'kuf tajz0doZem
apwodu'kuf tajz0doZem
pdwor,kw'kuf tajz0doZem
pdwoHo|'kuf tajz0doZem
pdwork|me'kuf tajz0doZem
pdwo[bk'kuf tajz0doZem
pdwmEky&d0wd'kuf tajz0doZem
pdwoHo|ork|me'kuf tajz0doZem
pdwoHo|ork|meo[bk'kuf tajz0doZem
pdwoHo| ork|memEky&d0wd'kuf tajz0doZem
tZwdu'kuf tajz0doZem
Oyg'g'kuf tajz0doZem
(68) Oyg'dP'kuf tajz0doZem
4 - op0db*F
11 - Oyg'gea*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(69)
(70)
(71)
(72)
(73)
(74)
Oyg'ge'kuf tajz0doZem
Oyg'ged,'kuf tajz0doZem
Oyg'geor,kw'kuf tajz0doZem
Oyg'geOyg'ged,'kuf tajz0doZem
Oyg'geOyg'geor,kw'kuf tajz0doZem
Oyg'ge0dy,kwOyg'ged,'kuf tajz0doZem
------
udavoa*gpu'kuf tajz0doZem
oHudavodu'kuf tajz0doZem
oHudvd|'kuf tajz0doZem
udavoor,kw'kuf tajz0doZem
udavo oHudavodu'kuf tajz0doZem
udavo oHudvd|'kuf tajz0doZem
udavo udavoor,kw'kuf tajz0doZem
udavo0dy,kw oHudavodu'kuf tajz0doZem
4 - op0db*F
13 - yd|d'kuf 18-ck tajz0doZem
(83) 'aeey[mwA'kuf tajz0doZem
(84) bm0em,y[mwA'kuf tajz0doZem
(85) 'aeey[mwAa[wku'kuf tajz0doZem
(86) bm0em,y[mwAa[wku'kuf tajz0doZem
(87) o0dwu'kuf tajz0doZem
(88) o0dpm&'kuf tajz0doZem
(89) oyDwdu'kuf tajz0doZem
(90) yDwdo[*w'kuf tajz0doZem
(91) okco[*w'kuf tajz0doZem
(92) Oayumo[*w'kuf tajz0doZem
(93) umrm0p&'kuf tajz0doZem
(94) lyg0p&'kuf tajz0doZem
(95) tlyg0p&'kuf tajz0doZem
(96) y&d,myE'kuf tajz0doZem
(97) ed,smedu'kuf tajz0doZem
(98) ed,w'kuf tajz0doZem
(99) oOw&'kuf tajz0doZem
(100) o&P'kuf tajz0doZem
tbd"ryd#u
0db*FygVdawmf
jrefrmjyef
-----earm w b*0awm t&[awm ormorK'/
44 -- o
opp00db
db**F F
(trSefoabm ]opm} wdkYukd a0zefjyaom op0dbif;)
1 - okwEbmZeD,
(okwefenf;jzifh a0zef a[mMum;tyfaom ]okwEbmZeD,} enf;)
t&d,opmav;yg;
189/ / r*fzkdvfukd & jzLpifjrifhjrwfojzifh ]t&d,m}1 [k ac:wGifaom yk*dKvfwdkY xdk;xGif;
odtyfonfh trSefoabm ]t&d,opm}av;yg;wdkYum;(1) t&d,mwdkY xdk;xGif;odtyfaom trSefqif;&JrI ]'kut&d,opm}/
(2)t&d,mwdkY xdk;xGif;odtyfaom trSefqif;&JrI jzpfyGm;aMumif; ]'kuork',t&d,opm}/
(3) t&d,mwdkY xdk;xGif;odtyfaom trSefqif;&JcsKyfrI ]'kueda&m"t&d,opm} /
(4)t&d,mwdkY xdk;xGif;odtyfaom trSefqif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh ]'kueda&m"
*grdeD y#dy'gt&d,opm}wdkYwnf;/
1/ t&d,= r*fzkdvf&ol? udavomwdkYrS pifMu,fol? udavomtnpftaMu;wdkYrS pifMu,f jrifhjrwfol/
= udavomtnpftaMu;wdkYrS uif;a0;apwwfaom oabm (tbd? |? 1? ESm-384)/
op0db*F
1 - 'kut&d,opm
(t&d,mwdkY xkd;xGif;odtyfaom qif;&JrItrSefoabm)
'kut&d,opm 12-rsKd;
190/ xdkt&d,opm 4-rsKd;wdkYwGif tb,fonf t&d,mwdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JrI
trSefoabm ]'kut&d,opm} rnfoenf;/
(b0opf kyfemrfwdkYwpfzef) jzpfay:jcif; ]Zmwd} (y#doaEaejcif;) onfvnf; qif;&J\/
tdkjcif; ]Z&m} onfvnf; qif;&J\/ aojcif; ]r&P} onfvnf; qif;&J\/ pdk;&drfylaqG;jcif;
]aomu}? idka<u; ylaqG; jrnfwrf;jcif; ]y&da0'}? (ukd,f) qif;&Jjcif; ]'ku}? pdwfESvHk;rom,mjcif;
]a'gre}? tvGeftrif; jyif;pGm ylaqG; yifyef; ylavmifjcif; ]Oyg,mo} wdkYonfvnf; qif;&J
ukef\/ rcspfrESpfouftyfonfwdkYESifh twl,SOfwJG aygif;azmfae&jcif;onf qif;&J\/ cspfESpfouf
tyfonfwdkYESifh uJGuGm auGuGif;&jcif;onf qif;&J\/ tMuif tvkd&Sdtyfonfukdvnf; r&? xdkr&
jcif;onfvnf; qif;&J\/ tusOf;csKyftm;jzifh Oyg'gef\ (avmb 'd|dwdkY\) tmHkjzpfaom cEm
ig;yg;1wdkYonf qif;&Jukef\/
1/ Oyg'geuEm 5-yg; = avmuDemrfcEm 4-yg;? kyfcEm 1-yg;/ (avmuDpw
d f apwoduf ky)f
(1) Zmwd
191/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf (b0opfkyfemrfwdkY wpfzef) jzpfay:
jcif; ]Zmwd} (y#doaEaejcif;) rnfoenf;/
xdkxdkow0gwdkY\ xdkxdkow0g tpktaygif;tzJGU (xdkxdkow0gwdkYjzpf&mbHkb0) tMuif
jzpfay:jcif; ]Zmwd}? aumif;pGm (jynfhpHkpGm) jzpfay:jcif; ]omwd}? (trd0rf;wGif; OcGHwGif;odkY) 0if
a&muf oufa&mufjcif; ]MouEd}? topfjzpfay:jcif; ]tbdedAwd}? cEmwdkY\ xif&Sm;jzpfay: jcif;
]cEygwkbm0}? pdwfapwodufwdkY jzpf&mjzpfaMumif; ]tm,we} wdkYukd wpfzef &jcif;onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd (b0opf kyfemrfwdk\
Y wpfzef) jzpfay:jcif; ]Zmwd} (y#doaE
aejcif;)[k qdktyf\/
(2) Z&m
192/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf tdkjcif; (&ifha&mfjcif;) ]Z&m} rnfoenf;/
xdkxdkow0gwdkY\ xdkxdkb0 (xdkxdkow0gwkdU\ ae&mbHk? xdkxdkow0gwdkY\ b0) xdkxdk
ow0g tpktaygif;tzJGU tMuif tdkjcif; (&ifha&mfjcif;) ]Z&m}? tMuif tdkrif;&ifha&mfyHk tjcif;
t&m ]ZD&Pwm}? tMuif oGm;usKd;jcif; ]c@dpH}? tMuif qHyifjzLjcif; ]ygvdpH}? tMuif ta&wGefY
jcif; ]0vdwpwm}? tMuiftouf qkwf,kwfjcif; ]tm,kaem oH[med}? tMuif (rsufpd em;
paom) a`EwdkY\ &ifha&mf (,dk,Gif;) jcif; ]`Ed,y&dygu} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd tdkjcif; (&ifha&mfjcif;) ]Z&m} [k qdktyf\/
(3) r&P
193/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf aojcif; ]r&P} rnfoenf;/
xdkxdkow0gwdkY\ xdkxdkow0g tpktaygif;tzJGUrS (xdkxdkow0gtjzpfrS) tMuif a&GUavsm
jcif; ]pkwd}? tMuif a&GUavsmaom tjcif;t&m ]p0ewm}? tMuif ysufpD;jcif; ]ab'}? tMuif
uG,faysmufjcif; ]tE&"me? tMuif aoqHk;jcif; ]rpK}? tMuif toufukd pGefYjcif; ]r&P}?
(touf&Sifjcif;\) tMuif tqHk;pGefaomtcgukd jyKjcif; ]umvud&d,m}? tMuif cEmwdkY\
ysufpD;jcif; ]cEab'}? cEmukd,ftaumifukd ypfcsjcif; (tokb taoaumifukd romcsjcif;)
]uaV0&edauy}? ZD0dwda`E\ jywfpJjcif; (touf\jywfpJjcif;) ]ZD0dwd`Ed,Oyap'} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd aojcif; ]r&P} [k qdktyf\/
(4) aomu
194/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf pdk;&drfylaqG;jcif; ]aomu} rnfoenf;/
aqGrsKd; ysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif; ]wdAsoe}? pnf;pdrfOpm ysufpD;jcif;ESifh
awGUol\ vnf;aumif; ]abm*Asoe}? tema&m*gaMumifh ysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif;
]a&m*Asoe}? oDvysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif; ]oDvAsoe}? t,l (0g') ysufpD;jcif;ESifh
awGUol\ vnf;aumif; (rdpm'd|dt,l &Sdol\ vnf;aumif;) ]'d|dAsoe}? ysufpD;jcif;wpfckckESifh
jynfhpHkol\ vnf;aumif; (ysufpD;jcif; wpfpHkwpfckESifh rvGwfuif;ol\ vnf;aumif;)? qif;&JrI
oabmwpfckckESifh awGUol\ vnf;aumif; tMuif pdk;&drfylaqG;jcif; ]aomu}? tMuif pdk;&drfaom
tjcif;t&m ]aompem}? tMuif pdk;&drfol\tjzpf ]aompdwwH? tMuif twGif; ylaqG;jcif;
]taEmaomu}? tMuif twGif; vGefpGmylyefjcif; ]taEmy&daomu}? tMuif pdwfylavmifjcif;
(rIdifawGjcif;) ]apwaom y&dZm,e}? tMuif pdwfqif;&Jjcif; (pdwfESvHk;rom,mjcif;) ]a'gre}?
tMuif pdk;&drfrI pl;0ifjcif; (aomu[laomajimifh) ]aomuov} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd pdk;&drfylaqG;jcif; ]aomu} [k qdktyf\/
(5) y&da'0
195/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf idka<u;jrnfwrf;jcif; ]y&da'0} rnf
oenf;/
aqGrsKd; ysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif; ]wdAsoe}? pnf;pdrfOpm ysufpD;jcif;ESifh
awGUol\ vnf;aumif; ]abm*Asoe}? tema&m*gaMumifh ysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif;
]a&m*Asoe}? oDvysufpD;jcif;ESifh awGUol\ vnf;aumif; ]oDvAsoe}? t,l0g' ysufpD;jcif;ESifh
awGUol\ vnf;aumif; (rdpm'd|dt,l &Sdol\vnf;aumif;) ]'d|dAsoe}? ysufpD;jcif;wpfckckESifh
jynfhpHkol\ vnf;aumif; (ysufpD;jcif; wpfpHkwpfckESifh rvGwfuif;ol\ vnf;aumif;)? qif;&JrI
oabm wpfckckESifh awGUol\ vnf;aumif; tMuif vGefpGm idka<u;jrnfwrf;jcif; (wpfpHkwpfOD;ukd
&nfnTef;xkwfazmf ac:a0: idka<u;jrnfwrf;jcif;) ]tma'0}? tvGefjyif;pGm idka<u;jcif; (*kPf
aus;Zl;ukd zJGUEGJU vIdufvIdufvSJvSJ idka<u;jrnfwrf;jcif;) ]y&da'0}? vGefpGm idka<u;aom tjcif;
t&m ]tma'0em}? tvGefjyif;pGm idk;a<u;aom tjcif;t&m ]y&da'0em}? vGefpGm idka<u;ol\
tjzpf ]tma'0dwwH}? tvGefjyif;pGm idka<u;ol\tjzpf ]y&da'0dwwH}? qdkjrnfwrf;jcif; ]0gpm}?
(9) tyd,ora,m*'ku
199/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf rcspfrESpfouf tyfonfwdkYESifh twl
,SOfwJG aygif;azmfae&jcif;aMumifhjzpfaom qif;&J ]tyd,ora,m*'ku} rnfoenf;/
avmu tvkdr&Sdtyf ]ted|}? rESpfouftyf ]tuE}? ESvHk;ukd ryGm;apwwf rjrwfEdk;
tyf ]tremy} jzpfukefaom xdktqif; ]lygHk}? xdktoH ]o'gHk}? xdkteHY ]*EmHk}? xdkt&om
]&omHk}? xdktawGU ]azm|AmHk} wdkYonf tMuifoltm; jzpfukef\/
wpfenf;um;- tMuif olwdkYonf xdkol\ tusKd;rJhukd tvkd&Sdukef\ (tewumrm)?
pD;yGm;rJhukd tvkd&Sdukef\ (t[dwumrm)? csrf;omrJhukd tvkd&Sdukef\ (tzmokuumrm)? 0#fqif;&J
,SOfwJGwwfonfh a,m*av;yg;wdkYrS rvGwfajrmufonfukd tvkd&Sdukef\ (ta,m*aur
umrm)/ xdk (rcspfrESpfouftyfaom) tmHk xdk (rcspfrESpfouftyfaom) olwdkYESifh tMuif
awGUqHk&jcif; ]o*Fwd}? tMuif twlpnf;a0; aygif;qHk&jcif; ]orm*r}? tMuiftwl aygif;azmf
aexdkifjcif; ]oarm"me}? tMuif wpfaygif;wnf; a&maESmjcif; ]rdDbm0} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd rcspf rESpfouftyfonfwdkYESifh twl ,SOfwJG aygif;azmfae&jcif;
aMumifhjzpfaom qif;&JrI ]tyd,ora,m*'ku} [k qdktyf\/
(10) yd,0dya,m*'ku
200/ xdk'kut&d,opm 12-rsKd;wdkYwGif tb,fonf cspfcifESpfouf tyfonfwdkYESifh uJGuGm
auGuGif;&jcif;aMumifhjzpfaom qif;&J ]yd,0dya,m*'ku} rnfoenf;/
avmu tvkd&Sdtyf ]|}? ESpo
f uftyf ]uE}? ESvHk;ukd yGm;apwwf jrwfEdk;tyf ]remy}
jzpfukefaom xdktqif; ]lygHk}? xdktoH ]o'gHk}? xdkteHY ]*EmHk}? xdkt&om ]&omHk}? xdktawGU
]azm|AmHk} wdkYonf tMuifoltm; jzpfukef\/
wpfenf;um;- tMuif trdonf vnf;aumif; (rmwm)? tMuif tzonf vnf;aumif;
(ydwm)? tMuif nD tpfukdonf vnf;aumif; (bmwm)? tMuif tpfr nDronf vnf;aumif;
(b*deD)? tMuif rdwfaqGwdkYonf vnf;aumif; (rdwm)? tMuif taygif;tazmfwdkYonf vnf;
aumif; (trp)? tMuif aqGrsKd;wdkYonf vnf;aumif; (wd)? tMuif aqGrsKd; aoG;csif;om;csif;
wdkYonf vnf;aumif; (omavm[dw)? xdkol\ tusKd;ukd tvkd&Sdukef\ (twumr)? pD;yGm;ukd
tvkdSdukef\ ([dwumr)? csrf;omukd tvkd&Sdukef\ (zmokuumr)? 0#fqif;&J ,SofwJGapwwf
onfh a,m*av;yg;wdkYrS vGwfajrmufonfukd tvkd&Sdukef\ (a,m*aurumr)/
(12) yKyg'geuE'ku
202/ xdk'kut&d,opm 12-yg;wdkYwGif tb,fwdkYonf tusOf; tm;jzifh Oyg'gef\ (wPSm
'd|dwdkY\) tmHkjzpfonfh cEmig;yg;wnf;[laom qif;&J ]yKyg'geuE'ku} wdkY rnfukef
oenf;/
xdkOyg'geuEmig;yg;wdkYum; tb,fwdkYenf;/
Oyg'gef\ (wPSm 'd|dwdkY\) tmHkjzpfaom kyftpk ]lyuEm}? Oyg'gef\ tmHkjzpfaom
cHpm;rItpk ]a0'emuEm}? Oyg'gef\ tmHkjzpfaom rSwfom;rItpk ]onmuEm}? Oyg'gef\ tmHk
jzpfaom jyKjyifpD&ifrItpk ]ocFg&uEm}? Oyg'gef\ tmHkjzpfaom odrItpk ]0dnmPuEm}
wdkYwnf; (avmuDw&m;rsm;)/
ig;yg;wdkYukd tusOf;tm;jzifh Oyg'gef\ tmHkjzpfonfh cEmig;yg;wnf;[laom qif;&J
]yKyg'geuEm} wdkY[k qdktyfukef\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd t&d,mwdkY xdk;xGi;f odtyfaom trSefqif;&JrI ]'kut&d,
opm} [k qdktyf\/
('kut&d,opm NyD;\)/
1/ vkdcsif awmifhwumrQjzifh r&Edkif ra&mufEdkif? r*bm0em yGm;rSom a&mufEdkif &Edkifonf/
(oarm[0daem'eD? ESm-102)
op0db*F
2 - ork', t&d,opm
(t&d,mwdkY xkd;xGif;odtyfaom qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm)
203/ xdkt&d,opm 4-yg;wdkYwGif tb,fonf r*fzkdvfukd & jzLpif jrifhjrwfojzifh
]t&d,m} [k ac:wGifaom yk*dKvfwdkY xdk;xGif;odtyfonfh qif;&JrI jzpfyGm;aMumif; trSefoabm
]'kuork', t&d,opm} rnfoenf;/
tMuif wyfrufrI ]wPSm} onf wpfzef b0opf jzpfapwwf\ ]aygaemb0dum}?
ESpfouf wyfrufjcif;ESifhwuG jzpf\ ]edEd&m*o[*wm}? xdkxdk tmHkwdkY vGefpGm ESpfoufwwf\
]wMwwMwmbdeEdeD}/
xdkwyfrufrI ]wPSm}um; tb,fenf;/
vkdcsifrI[laom taESmiftzJGU ]umr*kPf} wyfrufjcif; ]umrwPSm}? b0 wyfrufjcif;
]b0wPSm}1? b0jywfpJjcif; wyfrufjcif; ]0db0wPSm}2wdkYwnf;/
xdkwyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf tb,f jzpfoenf;? wnfonf&Sdaomf
tb,f wnfoenf;/
avmu tMuif cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} onf
&Sd\? wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyf
aomoabm ]omwly} jzpf\? wnfonf&Sdaomf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,m
tyfaomoabm ]omwly} wnf\/
1/ b0wPSm= ow'd|d/
2/ 0db0wPSm= Oap''d|d/
op0db*F
yd,ly omwly (10) rsKd; (60) yg;wdkY wyfrufrIjzpfyHk
1/ avmu cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} onf
tb,fenf;/
op0db*F
0dnmPf 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(13) avmu jrifodpdwf ]puK0dnmPf} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyf
aom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdonfh jrifodpdwf ]puK0dnmPf} jzpf\? wnfonf&Sdaomf jrifod
pdwf ]puK0dnmPf} wnf\/
(14) avmu Mum;odpdwf ]aomw0dnmPf} onf/y/
(15) avmu eHodpdwf ]Cme0dnmPf} onf/y/
(16) avmu vsufodpdwf ]Zd0Sg0dnmPf} onf/y/
(17) avmu xdodpdwf ]um,0dnmPf} onf/y/
(18) avmu MuHodpdwf ]raem0dnmPf} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyf
aomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdonfh MuHodpdwf ]raem0dnmPf} jzpf\? wnfonf&Sdaomf MuHod
pdwf ]raem0dnmPf} wnf\/
z 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(19) avmu rsufpdtMunf ]puKyom'} ESifh tqif; ]lygHk}wdkY awGUxdrI ]puKor}
(rsufpdtawGUwnf;[laom jrifawGUrI) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaom
oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm}onf jzpfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdonfh rsufpdtawGU ]puKor} jzpf\? wnfonf&Sdaomf rsufpd
tawGU ]puKor} wnf\/
(20) avmu em;tMunf ]aomwyom'} ESifh toH ]o'gHk}wdkY awGUxdrI ]aomwor}
(em;tawGU= Mum;awGUrI) onf/y/
(21) avmu ESmacgif;tMunf ]Cmeyom'} ESifh teHY ]*EmHk} wdkY awGUxdrI ]Cmeor}
(ESmacgif;tawGU= eHawGUrI) onf/y/
(22) avmu vQmtMunf ]Zd0Sgyom'} ESifh t&om ]&omHk} wdkY awGUxdrI ]Zd0Sgor}
(vQmtawGU= vsufawGUrI) onf/y/
(23) avmu ukd,ftMunf ]um,yom'} ESifh tawGU ]azm|AmHk} wdkY awGUxdrI ]um,
or} (ukd,ftawGU= xdawGUrI) onf/y/
(24) avmu pdwfESifh "rmHkwdkY awGUxdrI ]raemor} (pdwftawGU= MuHawGUrI) onf
cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm}
onfjzpfonf &Sdaomf cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh pdwftawGU ]raem
or} jzpf\? wnfonf &Sdaomf cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh pdwf
tawGU ]raemor} wnf\/
op0db*F
a0'em 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(25) avmu rsufpt
d Munf ]puKyom'}ESifh tqif; ]lygHk}wdkY awGUxdrI (rsufpdtawGU)
aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]puKorZm a0'em} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,m
tyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf rsufpdtawGU
aMumifhjzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh cHpm;rI ]puKorZma0'em}
jzpf\? wnfonf&Sdaomf rsufpd tawGUaMumifhjzpfaom cHpm;rI ]puKorZma0'em}
wnf\/
(26) avmu em;tMunf ]aomwyom'} ESifh toH ]o'gHk} wdkY awGUxdrI (em;tawGU)
aMumifh jzpfaom cHpm;rI ]aomworZm a0'em} onf/y/
(27) avmu ESmacgif;tMunf ]Cmeyom'} ESifh teHY ]*EmHk} wdkY awGUxdrI (ESmacgif;
tawGU) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]CmeorZm a0'em} onf/y/
(28) avmu vQmtMunf ]Zd0Sgyom'} ESifh t&om ]&omHk} wdkY awGUxdrI (vQmtawGU)
aMumifh jzpfaom cHpm;rI ]Zd0SgorZm a0'em} onf/y/
(29) avmu ukd,ftMunf ]um,yom'} ESifh tawGU ]azm|AmHk} wdkY awGUxdrI (ukd,f
tawGU) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]um,orZm a0'em} onf/y/
(30) avmu pdwfESifh "rmHkwdkY awGUxdrI (pdwftawGU) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]raem
orZma0'em} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly}
jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf pdwftawGUaMumifhjzpfaom cspfESpfouf
tyf om,mtyfaomoabm &Sdonfh cHpm;rI ]raemorZm a0'em} jzpf\? wnfonf
&Sdaomf pdwftawGU aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]raemorZm a0'em} wnf\/
op0db*F
onm 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(31) avmu tqif; ]lygHk} ukd rSwfom;rI ]onm} (lyonm) onf cspftyfaom
oabm ]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf
jzpfonf&Sdaomf tqif; ]lygHk} ukd cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh rSwfom;
rI ]onm} (lyonm) jzpf\? wnfonf&Sdaomf tqif; ]lygHk} ukd cspfESpfouftyf om,m
tyfaom oabm&Sdonfh rSwfom;rI ]onm} (lyonm) wnf\/
(32) avmu toH ]o'gHk} ukd rSwfom;rI ]onm} (o'onm) onf/y/
(33) avmu teHY ]*EmHk} ukd rSwfom;rI ]onm} (*Eonm) onf/y/
(34) avmu t&om ]&omHk} ukd rSwfom;rI ]onm} (&oonm) onf/y/
(35) avmu tawGU ]azm|AmHk} ukd rSwfom;rI ]onm} (azm|Aonm) onf/y/
(36) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} ukd rSwfom;rI ]onm} ("ronm)
onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI
]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf "rmHkukd cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh
rSwfom;rI ]onm} ("ronm) jzpf\? wnfonf&daS omf "rmHkukd cspfESpfouftyf om,m
tyfaom oabm&Sdonfh rSwfom;rI ]onm} ("ronm) wnf\/
op0db*F
apwem 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(37) avmu tqif; ]lygHk} jzpfaom aphaqmfrIEId;aqmfrI ]apwem} (tqif; ]lygHk} ukd
jrifrI aphaqmf wdkufwGef;tm;xkwfrI ]lyoawem} ) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}?
om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf
tqif; ]lygHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} jzpf\? wnfonf &Sdaomf
tqif; ]lygHk} jzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh aphaqmfrI
EId;aqmfrI ]apwem} wnf\/
(38) avmu toH ]o'gHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} (toH ]o'gHk} ukd
Mum;rI aphaqmfwdkufwGef;tm;xkwfrI ]o'oawem}) onf/y/
(39) avmu teHY ]*EmHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} (teHY ]*EmHk} ukd
eHrI aphaqmf wdkufwGef;tm;xkwfrI ]*Eoawem}) onf/y/
(40) avmu t&om ]&omHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} (t&om
]&omHk} ukd vsufrI aphaqmfwdkufwGef;tm;xkwfrI ]&ooawem}) onf/y/
(41) avmu tawGU ]azm|AmHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} (tawGU
]azm|AmHk} ukd awGUxdrI aphaqmfwdkufwGef; tm;xkwfrI ]azm|Aoawem} ) onf/y/
(42) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabm tmHk ]"rmHk} jzpfaom aphaqmfrI EId;aqmfrI
apwem (pdwfjzifh odtyfaom oabm tmHk ]"rmHk} ukd odrI aphaqmfwdkufwGef;tm;xkwfrI
]"roawem}) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk}
jzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdonfh aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} jzpf
\? wnfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} jzpfaom cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdonfh aphaqmfrI EId;aqmfrI ]apwem} wnf\/
op0db*F
wPSm 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(43) avmu tqif; ]lygHk} wyfrufrI ]wPSm} (lywPSm) onf cspftyfaomoabm
]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf
&Sdaomf tqif; ]lygHk} jzpfaom wyfrufrI ]wPSm} (lywPSm) jzpf\? wnfonf&Sdaomf
tqif; ]lygHk} jzpfaom wyfrufrI ]wPSm} (lywPSm) wnf\/
(44) avmu toH ]o'gHk} wyfrufrI ]wPSm} (o'wPSm) onf/y/
(45) avmu teHY ]*EmHk} wyfrufrI ]wPSm} (*EwPSm) onf/y/
(46) avmu t&om ]&omHk} wyfrufrI ]wPSm} (&owPSm) onf/y/
(47) avmu tawGU ]azm|AmHk} wyfrufrI ]wPSm} (azm|AwPSm) onf/y/
(48) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} wyfrufrI ]wPSm} ("rwPSm)
onf cspftyfaom oabm ]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI
]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} jzpfaom wyfruf
rI ]wPSm} ("rwPSm) jzpf\? wnfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk}
jzpfaom wyfrufrI ]wPSm} ("rwPSm) wnf\/
op0db*F
0dwuf 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(49) avmu tqif; ]lygHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (ly0dwuf) onf cspftyfaomoabm
]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf
&Sdaomf tqif; ]lygHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (ly0dwuf) jzpf\? wnfonf&Sdaomf tqif;
]lygHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (ly0dwuf) wnf\/
(50) avmu toH ]o'gHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (o'0dwuf) onf/y/
(51) avmu teHY ]*EmHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (*E0dwuf) onf/y/
(52) avmu t&om ]&omHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (&o0dwuf) onf/y/
(53) avmu tawGU ]azm|AmHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} (azm|A0dwuf) onf/y/
(54) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf} ("r0dwuf)
onf cspftyfaom oabm ]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI
]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmHk ]"rmHk} ukd MuHpnfrI ]0dwuf}
("r0dwuf) jzpf\? wnfonf&Sdaomf "rmHkukd MuHpnfrI ]0dwuf} ("r0dwuf) wnf\/
op0db*F
0dpm& 6-yg; wyfrufrIjzpfyHk
(55) avmu tqif; ]lygHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(ly0dpm&) onf cspftyfaom oabm ]yd,ly}? om,mtyfaom oabm ]omwly} jzpf\?
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf tqif; ]lygHk} ukd oHk;oyfrI ]0dpm&} (tqif; ]lygHk}
tay: tzefzef usufpm;rI ]ly0dpm&}) jzpf\? wnfonf&Sdaomf tqif; ]lygHk} ukd
oHk;oyfrI ]0dpm&} (tqif; ]lygHk}tay: tzefzef usufpm;rI ]ly0dpm&}) wnf\/
(56) avmu toH ]o'gHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(o'0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\?
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf toH ]o'gHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (o'0dpm&) jzpf\? wnfonf&Sdaomf toH ]o'gHk} ukd oHk;oyf
rI (tmHk tay: tzefzefusufpm;rI) ]0dpm&} (o'0dpm&) wnf\/
(57) avmu teHY ]*EmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(*E0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\?
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf teHY ]*EmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef
usufpm;rI) ]0dpm&} (*E0dpm&) jzpf\? wnfonf&Sdaomf teHY ]*EmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHk
tay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (*E0dpm&) wnf\/
(58) avmu t&om ]&omHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(&o0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\?
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf t&om ]&omHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (&o0dpm&) jzpf\? wnfonf&Sdaomf t&om ]&omHk} ukd
oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (&o0dpm&) wnf\/
(59) avmu tawGU ]azm|AmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzefusufpm;rI) ]0dpm&}
(azm|A0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\?
wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf tawGU ]azm|AmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (azm|A0dpm&) jzpf\? wnfonf&Sdaomf tawGU ]azm|AmHk}
ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} (azm|A0dpm&) wnf\/
(60) avmu pdwfjzifh odtyfaomoabm tmHk ]"rmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} ("r0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaom
oabm ]omwly} jzpf\? wyfrufrI ]wPSm} onf jzpfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom
oabm tmHk ]"rmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} ("r0dpm&)
jzpf\? wnfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaomoabm tmHk ]"rmHk} ukd oHk;oyfrI (tmHktay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} ("r0dpm&) wnf\/ qdkcJhNyD;aom oabmukd r*fzkdvfukd
&NyD; jzLpifjrifhjrwfojzifh ]t&d,m} [k ac:wGifaom yk*dKvfwdkY xdk;xGif;odtyfonfh qif;&JrI
jzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',t&d,opm} [k qdktyf\/
('kuork',t&d,opm NyD;\)/
op0db*F
3 - eda&m"t&d,opm
(t&d,wdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JcsKyfrI trSefoabm)
204/ xdkt&d,opm 4-yg;wdkYwGif tb,fonf r*fzkdvfukd &NyD; jzLpif jrifhjrwfojzifh
]t&d,m} [k ac:wGifaom yk*dKvfwdkY xdk;xGif;odtyfonfh qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"
t&d,opm} rnfoenf;/
xdkwyfrufrI ]wPSm} \omvQif tMuif t<uif;rJhuif;jcif; csKyfaysmufjcif; ]taoo0d&m*1
eda&m"}1? (t<uif;rJh) pGefYjcif; ]pm*}1? (t<uif;rJh) vGwfvGwfuif;uif; a0;a0;pGefYjcif; ]y#ded*}1?
(t<uif;rJh) vGwfajrmufjcif; ]rkwd}1? rwG,fwmruyfNidjcif; ]temv,}1 onf &Sd\/ xdkwyfrufrI
]wPSm} ukd y,ftyfonf&Sdaomf tb,f y,foenf;? csKyfonf&Sdaomf tb,f csKyfoenf;/
avmu tMuif cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} onf
jzpf\? wyfrufrI ]wPSm} ukd y,ftyfonf&Sdaomf cspftyfaomoabm ]yd,ly} ESifh
om,mtyfaom oabm ]omwly} y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf cspftyfaom oabm
]yd,ly} ESifh om,mtyfaomoabm ]omwly} csKyf\/
1/ taoo0d&m*eda&m" pm* y#ded* rkwd temv, yk'fwdkYonf edAmef\ y&d,m,frsm; jzpfonf/
(oarm? tbd? |? ESm-106)/
op0db*F
yd,ly omwly 10-rsKd; 60-yg;wdkY wyfrufrIukd y,fyHk
avmu cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} onf tb,f
enf;/
op0db*F
0dnmP"mwf 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(13) avmu jrifodpdwf ]puK0dnmPf} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyf
aom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf cspfESpfou
tyf om,mtyfaom oabm&Sdaom jrifodpdwf ]puK0dnmPf} y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf
jrifodpdwf ]puK0dnmPf} csKyf\/
(14) avmu Mum;odpdwf ]aomw0dnmPf} onf/y/
(15) avmu eHodpdwf ]Cme0dnmPf} onf/y/
(16) avmu vsufodpdwf ]Zd0Sg0dnmPf} onf/y/
(17) avmu xdodpdwf ]um,0dnmPf} onf/y/
(18) avmu MuHodpdwf ]raem0dnmPf} onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyf
aomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdaom MuHodpdwf ]raem0dnmPf} y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf
MuHodpdwf ]raem0dnmPf} csKyf\/
op0db*F
z 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(19) avmu rsufpdtMunf ]puKyom'} ESifh tqif; ]lygkH} wdkY awGUxdrI rsufpdtawGU
(jrifawGUrI) ]puKor} onf cspftyfaom oabm ]yd,ly}? om,mtyfaom oabm
]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf om,mtyf
aom oabm &Sdaom rsufpdtawGU ]puKor} y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf cspfESpfouf
tyf om,mtyfaom oabm&Sdaom (rsufpdtMunf ]puKyom'} ESifh tqif;lygkHwdkY awGUxdrI)
rsufpdtawGU ]puKor} csKyf\/
(20) avmu em;tMunf ]aomwyom'} ESifh toH ]o'gkH} wdkY awGUxdrI ]aomwor}
(em;tawGU= Mum;awGUrI) onf/y/
(21) avmu ESmacgif;tMunf ]Cmeyom'} ESifh teHY ]*EmkH} wdkY awGUxdrI ]Cmeor}
(ESmacgif;tawGU = eHawGUrI) onf/y/
(22) avmu vQmtMunf ]Zd0Sgyom'} ESifh t&om ]&omkH} wdkY awGUxdrI ]Zd0Sgor}
(vQmtawGU = vsufawGUrI) onf/y/
(23) avmu udk,ftMunf ]um,yom'} ESifh tawGU ]azm|AmkH} wdkY awGUxdrI ]um,
or} (udk,ftawGU = xdawGUrI) onf/y/
(24) avmu pdwfESifh "rmkHwdkY awGUxdrI ]raemor} (pdwftawGU = MuHawGUrI) onf
cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm}
udk y,ftyfonf &Sdaomf cspftyfaomoabm ]yd,ly} ESifh om,mtyfaomoabm ]omw
ly} jzpfaom ]raemor} (pdwftawGU) y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf cspfESpfouftyf
om,mtyfaom oabm&Sdaom (pdwfESifh "rmkHwdkY) awGUxdrI ]raemor} (pdwftawGU)
csKyf\/
op0db*F
a0'em 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(25) avmu rsufpdtMunf ]puKyom'} ESifh tqif; ]lygkH} wdkY awGUxdrI ]puKor}
(rsufpdtawGU = jrifawGUrI) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (puKorZma0'em) onf
cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm}
udk y,ftyfonf&Sdaomf rsufpdtMunf ]puKyom'} ESifh tqif; ]lygkH} wdkY awGUxdrI ]puKor}
(rsufpdtawGU)aMumifhjzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdaom cHpm;rI ]a0'em}
(puKorZma0'em) y,ftyf\? csKyfonf &Sdaomf rsufpd tawGUaMumifhjzpfaom cspfESpf
ouftyf om,mtyfaom oabm&Sdaom cHpm;rI ]a0'em} (puKorZm a0'em) csKyf\/
(26) avmu em;tMunf ]aomwyom'} ESifh toH ]o'gkH} wdkY awGUxdrI ]aomwor}
(em;tawGU = Mum;awGUrI) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (aomworZma0'em) onf/y/
(27) avmu ESmacgif;tMunf ]Cmeyom'} ESifh teHY ]*EmkH} wdkY awGUxdrI ]Cmeor}
(ESmacgif;tawGU = eHawGUrI) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (CmeorZma0'em) onf/y/
(28) avmu vQmtMunf ]Zd0Sgyom'}ESifh t&om ]&omkH} wdkY awGUxdrI ]Zd0Sgor}
(vQmtawGU = vsufawGUrI) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (Zd0SgorZma0'em) onf/y/
(29) avmu udk,ftMunf ]um,yom'} ESifh tawGU ]azm|AmkH} wdkY awGUxdrI ]um,
or} (udk,ftawGU = awGUxdrI) aMumifhjzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (um,orZma0'em)
onf/y/
(30) avmu pdwfESifh "rmkHwdkY awGUxdrI ]raemor} (pdwftawGU = MuHawGUrI) aMumifh
jzpfaom cHpm;rI ]a0'em} (raemorZm a0'em) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,m
tyfaom oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf pdwf
tawGU ]raemor} aMumifh jzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaomoabm &Sdaom cHpm;rI
]a0'em} (raemorZma0'em) y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf pdwftawGU ]raemor}
aMumifh jzpfaom cspfESpfouftyf om,mtyfaom oabm&Sdaom cHpm;rI ]a0'em} (raem
orZm a0'em) csKyf\/
op0db*F
onm 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(31) avmu tqif; ]lygkH} udk rSwfom;rI ]onm} (lyonm) onf/y/
(32) avmu toH ]o'gkH} udk rSwfom;rI ]onm} (o'onm) onf/y/
(33) avmu teHY ]*EmkH} udk rSwfom;rI ]onm} (*Eonm) onf/y/
(34) avmu t&om ]&omkH} udk rSwfom;rI ]onm} (&oonm) onf/y/
(35) avmu tawGU ]azm|AmkH} udk rSwfom;rI ]onm} (azm|Aonm) onf/y/
(36) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmkH ]"rmkH} udk rSwfom;rI ]onm ("ronm)
onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI
]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmkH ]"rmkH} udk rSwfom;rI
]onm} ("ronm) \ cspfESpfoufzG,f oabm ]yd,ly} ESifh om,mzG,foabm ]omwly}
y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf pdwfjzifh odtyfaom oabmtmkH ]"rmkH} udk rSwfom;rI ]onm}
("ronm) \ cspfESpfoufzG,foabm ]yd,ly} ESifh om,mzG,faom ]omwly} csKyf\/
op0db*F
wPSm 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(43) avmu tqif; ]lygkH} wyfrufrI ]wPSm} (lywPSm) onf/y/
(44) avmu toH ]o'gkH} wyfrufrI ]wPSm} (o'wPSm) onf/y/
(45) avmu teHY ]*EmkH} wyfrufrI ]wPSm} (*EwPSm) onf/y/
(46) avmu t&om ]&omkH} wyfrufrI ]wPSm} (&o wPSm) onf/y/
(47) avmu tawGU ]azm|AmkH} wyfrufrI ]wPSm} (azm|AwPSm) onf/y/
(48) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmkH ]"rmkH} wyfrufrI ]wPSm} ("rwPSm)
onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaomoabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI
]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf "rmkHjzpfaom wyfrufrI ]"rwPSm} \ cspfESpfoufzG,f
oabm ]yd,ly} ESifh om,mzG,foabm ]omwly} y,ftyf\? csKyfonf&Sdaomf "rmkHudk
wyfrufrI ]"rwPSm} \ cspfESpfoufzG,foabm ]yd,ly} ESifh om,mzG,foabm ]omwly}
csKyf\/
op0db*F
0dpm& 6-yg; wyfrufrI csKyfNidrf;ykH
(55) avmu tqif; ]lygkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(ly0dpm&) onf/y/
(56) avmu toH ]o'gkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(o'0dpm&) onf/y/
(57) avmu teHY ]*EmkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(*E0dpm&) onf/y/
(58) avmu t&om ]&omkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(&o0dpm&) onf/y/
(59) avmu tawGU ]azm|AmkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay: tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&}
(azm|A0dpm&) onf/y/
(60) avmu pdwfjzifh odtyfaom oabmtmkH ]"rmkH} udk okH;oyfrI (tmkHtay:
tzefzef usufpm;rI) ]0dpm&} ("r0dpm&) onf cspftyfaomoabm ]yd,ly}? om,mtyfaom
oabm ]omwly} jzpf\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,ftyfonf&Sdaomf "rmkHudk okH;oyfrI
]"r0dpm&} \ cspfESpfoufzG,f oabm ]yd,ly} ESifh om,mzG,foabm ]omwly} y,ftyf\?
csKyfonf&Sdaomf "rmkHudk okH;oyfrI ]"r0dpm&} \ cspfESpfoufzG,f oabm ]yd,ly} ESifh
om,mzG,foabm ]omwly} csKyf\/ qdkcJhNyD;aom oabmudk r*fzdkvfudk &NyD; jzLpif
jrifhjrwfojzifh ]t&d,m} [k ac:wGifaom yk*dKvfwdkY xdk;xGif;odtyfaom qif;&JcsKyfrI trSef
oabm ]'kueda&m"t&d,opm} [k qdktyf\/
('kueda&m" t&d,opm NyD;\/)
op0db*F
4 - r*t&d,opm
'kueda&m"*grdedy#dy'gt&d,opm
(qif;&JcsKyf&modkY a&mufaMumif;tusifhjzpfonfh t&d,myk*dKvfwdkY xkd;xGif;
odtyfaom trSefoabm)
205/ xdkt&d,opm 4-yg;wdkYwGif tb,fonf t&d,mwdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JrI
csKyf&modkY a&mufaMumif; tusifhjzpfonfh trSefoabm ]'kueda&m"*grdeD y#dy'gt&d,opm}1
rnfoenf;/
t&d,mwdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JrIcsKyf&modkY a&mufaMumif; tusifhonf (udavom
wdkYrS) jzLpifjrifhjrwfaom t*Fg&Spfyg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*} yifwnf;/
t*Fg&Spfyg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f} [lonf tb,fenf;/
1/ r*if&Spfyg;onfyif ]'kueda&m"*grdeD y#dy'gt&d,opm} jzpfonf/
r*if 8-yg;
(1) razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d}/
(2) razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]ormouFy}/
(3) razmufrjyef rSefuefpGm ajymqdkjcif; ]orm0gpm}/
(4) razmufrjyef rSefuefpGm jyKvkyfjcif; ]ormurE}/
(5) razmufrjyef rSefuefpGm toufarG;jcif; ]ormtmZD0}/
(6) razmufrjyef rSefuefpGm BuKd;pm;tm;xkwf vkHYvjyKjcif; ]orm0g,mr}/
(7) razmufrjyef rSefuefpGm rarhravsmh pl;pl;pdkufpdkuf atmufarhjcif; ]ormowd}/
(8) razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfjcif; (pdwfudk tmkH aumif;pGm xm;jcif;) ]orm
orm"d} (wnf;[laom &Spfyg;wdkYwnf;)/
orm'd|d/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} rnfoenf;/
qif;&J odrI ]'kau PH}? qif;&JjzpfaMumif; odrI ]'kuork'a, PH}? qif;&JcsKyfrI
odrI ]'kueda&ma" PH}? qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh odrI ]'kueda&m"*grded,m
y#dy'g, PH}/
odkY qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm odjrifrI ]orm'd|d} [k qdktyf\/
ormouFy/ /
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]ormouFy}1 rnf
oenf;/
(1) umrtmkH umr*kPf taESmiftzJGUrS vGwfajrmufaom MuHpnfrI ]aeurouFy}/
(2) a'govGwfuif;aom MuHpnfrI (arwmESifh,SOfonfh MuHpnfrI) ]tAsmyg'ouFy}/
(3) nOf;qJESdyfpufjcif;rS vGwfuif;aom MuHpnfrI (ukPmESifh ,SOfonfh MuHpnfrI)
]t0d[o ouFy}/
qdkcJhNyD;aomoabmudk razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfrI ]ormouFy} [k qdktyf\/
orm0gpm/ /
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm ajymqdkjcif; ]orm0gpm} rnf
oenf;/
r[kwf rrSefaom pum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOfjcif; ]rkom0g'ga0&rPd}? ukef;acsm
ukef;wdkufpum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOfjcif; (tcsif;csif; cspfcifrIudk BudwfacszsufqD;aom
pum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOfrI) ]ydokP0gpm a0&rPd}? Murf;wrf;aom pum;udk ajymqdkjcif;
rS a&SmifMuOfjcif; ]zko0gpm a0&rPd}? tusKd;r&Sd Nydfefzsif;aom pum;udk ajymqdkjcif;rS a&SmifMuOf
jcif; ]oryvmyga0&rPd}/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm ajymqdkjcif; ]orm0gpm} [k qdktyf\/
ormurE/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm jyKvkyfjcif; ]ormurE}
rnfoenf;/
olUtoufudk owfjcif;rS a&SmifMuOfjcif; ]ygPmwdygwm a0&rPd}? ydkif&Sifray;tyfaom
olwpfyg;\ ypnf;Opmudk cdk;,ljcif;rS a&SmifMuOfjcif; ]t'dEm'gem a0&rPd}? umr*kPfarxkeftrI
wdkY rSm;,Gif;pGm usifhjcif;rS a&SmifMuOfjcif; ]umarokrdpmpm&m a0&rPd}/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm jyKvkyfrI ]ormurE} [k qdktyf\/
ormtmZD0/ /
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm toufarG;jcif; ]ormtmZD0}2
rnf oenf;/
omoemawmf (udavomwdkYrS) jzLpifjrifhjrwfojzifh t&d,m[k ac:wGifaom wynfh
onf rSm;,Gif;pGm toufarG;rIudk y,fpGefY razmufrjyef rSefuefaom toufarG;rIjzifh touf
arG;jcif;udk jyK\/
ormowd/
/
xdkr*if &Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm rarhravsmh pl;pl; pdkufpdkuf
atmufarhjcif; ]ormowd}5 rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf udavom tnpftaMu;wdkYudk ylyef (cef;ajcmuf) apwwf
aom vkHYv&Sdonfjzpf (jyif;xefaom vkHYv0D&d,&Sdonfjzpf) (tmwmyD) aumif;pGm tjym;
tm;jzifh ydkif;jcm;odwwfaom ynmESifh jynfhpkHonfjzpf (orZmaem) rarhravsmh atmuf
arhjcif; owd &Sdonfjzpf (owdrm) avmu6 a&S;IMuHpnf aomtm;jzifh tvGefwyfrufrI
]tbdZm} ESifh pdwfESvkH; rom,mrI ]a'gre} udk y,fazsmuf qHyifpaom pufqkyfzG,f
w&m;wdkY jzpfay:&m cEmudk,f kyt
f aygif; qHyifpaom pufqkyfzG,fw&m;wdkY jzpfay:&m cEm
udk,f kyftaygif;[l tzefzef Ivsuf ae\ (uma, um,mEkyD)/
cHpm;rI ]a0'em} wdkY/y/
odrI ]pdwf} /y/
udavom tnpftaMu;wdkYudk ylyef (cef;ajcmuf) apwwfaom vkHYv&Sdonfjzpf
(jyif;xefaom vkHYv 0D&d,&Sdonfjzpf) (tmwmyD) aumif;pGm tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;odwwf
aom ynmESifh jynfhpkHonf jzpf (orZmaem) rarhravsmh atmufarhjcif; owd&Sdonfjzpf
(owdrm) avmu a&S;IMuHpnfaomtm;jzifh tvGefwyfrufrI ]tbdZm} ESifh pdwfESvkH; rom,m
rI ]a'gre} udk y,fazsmuf eD0&Pw&m; cEmig;yg;paom w&m;wdkY\ rjrJaomoabm
tedppaom oabmw&m;wdkY rjrJaom oabmw&m;wdkY[l tzefzef Iae\ ("arok
"rmEkyD)/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm rarhravsmh pl;pl;pdkufpdkuf atmufarhrI
]ormowd} [k qdktyf\/
ormorm"d/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfjcif; (pdwfudk tmkH
aumif;pGmxm;jcif;) ]ormorm"d} rnfoenf;/
1/
2/
3/
4/
yxrpsmef ormorm"d/
/
omoemawmf &[ef;onf umr*kPfig;yg;wdkYrS uif;qdwf (uif;vGwf) omvQif
tukodkvfw&m;wdkYrS uif;qdwf (uif; vGwf) omvQif MuHpnfjcif; ]0dwuf} ESifhwuGjzpfaom
(o0dwu) tmkHtay: tzefzef qifjcifokH;oyfjcif; ]0dpm&} ESifhwuGjzpfaom (o0dpm&)
eD0&Pw&m;wdkY\ uif;qdwfjcif;aMumifhjzpfaom (0da0uZ) ESpfoufjcif; ]yDwd} csrf;omjcif;
]okc} &Sdaom (yDwdokc) yXrpsmefodk1Y a&muf ae\ (yxrpsmefudk rsufarSmufjyK ae\)/
'kwd,psmef ormorm"d/
/
MuHpnfjcif; ]0dwuf} qifjcifokH;oyfjcif; ]0dpm&} wdkY\ Nidrf;at;jcif;aMumifh rdrdtwGif;
tZwoEmef pdwfudk Munfvifapwwfaom (orom'e) wnfMunfjcif; ]orm"d} udk yGg;ap
wwfaom ({aum'dbm0) MuHpnfjcif; ]0dwuf} r&Sdaom (t0dwu) qifjcif okH;oyfjcif; ]0dpm&}
r&Sdaom (t0dpm&) wnfMunfjcif; ]orm"d} aMumifhjzpfaom (orm"dZ) ESpfoufjcif; ]yDwd} ESifh
csrf;omjcif; ]okc} &Sdaom 'kwd,psmefodk2Y a&muf ae\ ('kwd,psmefudk rsufarSmufjyK ae\)/
1/ yxrpsmefudk o0dwupsmef o0dpm&psmef 0da0uZpsmef yDwdokcpsmef[k ac:onf/
2/ 'kwd,psmefudk t0dwu t0dpm&psmef orm"dZpsmef yDwdokcpsmef[k ac:onf/ (pwkuenf;tm;jzifh
jyxm;jcif; jzpfonf/)
wwd,psmef ormorm"d/
/
ESpfoufjcif; ]yDwd} udkvnf; wyfrufrIuif;jcif;aMumifh (pufqkyfjcif;aMumifh) vspfvsLIvsuf
vnf; ae\ (Oayuaum)? rarhravsmh atmufarhjcif; ]owd} &Sdvsufvnf; ae\ (oawm)?
aumif;pGm tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;odwwfaom ynmESifh jynfhpkHonf jzpfvsufvnf; ae\
(orZmaem)? csrf;omjcif; ]okc} udkvnf; udk,fpdwfESpfyg; taygif;jzifh cHpm;vsuf ae\
(uma,e y#doHa0a'wd)? ,if;wwd,psmef &&Sdoludk vspfvsLIEdkifol (Oayuaum)? Atmufarh
jcif; ]owd} &Sdol (owdrm)? csrf;ompGm aeavh&Sdol (okc0d[m&D)[k t&d,myk*Kdvf olawmf
oljrwfwdkYonf rdefYMum; csD;rGrf;awmfrlukef\/ xdkwwd,psmefodk1Y a&muf ae\ (rsufarSmufjyK
ae\)/
pwkwpsmef2 ormorm"d/ /
csrf;omjcif; ]okc} udk y,fjcif;aMumifh vnf;aumif; qif;&Jjcif; ]'ku} udk y,fjcif;aMumifh
vnf;aumif; a&S;OD;rqGuyif 0rf;ajrmufjcif; ]aomre} ESifh pdwfESvkH; rom,mjcif;
]a'gre} wdkY\ csKyfESifhjcif;aMumifh vnf;aumif; qif;&Jjcif; ]'ku} vnf; r[kwf csrf;omjcif;
]okc} vnf; r[kwfaom (t'ku rokcjzpfaom) vspfvsLIjcif; (xdkxdktmkH tv,ftvwf
tnDtrQ jzpfjcif;) ]Oayum} aMumifhjzpfaom owd\ tvkH;pkH pifMu,fjcif;&Sdaom (tvGef
pifMu,faom owd&Sdaom) pwkwpsmefodkY3 a&muf ae\ (rsufarSmufjyK ae\)/
qdkcJhNyD;aom psmefav;yg;udk razmufrjyef rSefuefpGm pdwfudk tmkH aumif;pGm
xm;jcif; wnfMunfrI ]ormorm"d} [k qdktyf\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk t&d,mwdkY xdk;xGif; odtyfaom qif;&JrI csKyf&modkY a&muf
aMumif; tusifhjzpfonfh trSefoabm ]'kueda&m"*grdedy#dy'gt&d,opm} [k qdktyf\/
('kueda&m"*grdedy#dy'gt&d,opm NyD;\/)
opm 4-yg;wdkYudk okwefenf;jzifh a0zef a[mMum;tyfaom ]okwEbmZeD,} enf; NyD;\/
1/ wwd,psmefudk Oayuupsmef owdrmpsmef okc0d[m&Dpsmef[k ac:onf/
2/ psmefav;yg;[k pwkuenf;jzifh a[mxm;jcif; jzpfonf/
3/ pwkwpsmefudk t'kurokcpsmef Oayumowdyg&dok'dpsmef [k ac:onf/
op0db*F
2 - tbd"rbmZeD,
(opmav;yg;wdkYudk tbd"rmenf;jzifha0zef a[mMum;tyfaom
]tbd"rbmZeD,}1 enf;)
(1/ tbd"rbmZeD,enf; r[m0g& 3-yg;&Sdonf/ ,if; 3-yg;wdkYum;(1) t|*u0g& = r*if 8-yg;jzifh a0zef r*opm zJGUjyaomenf;/
(2) y*u0g& = oDvr*if 3-yg;rSwpfyg; usef r*if 5-yg;jzifh a0zef r*opm zJGUjyaom enf;/
(3) oAo*Fg[du0g& = zpaom w&m;taygif;jzifh a0zef r*opm zGUJjyaomenf;/)
t|*u0g&
(t|*u0g&tm;jzifh opmav;yg; zJGUenf; 5-rsKd;)2
(2/ t|*u0g& 5-rsKd;rSm (1) wPSm wpfckwnf;udkom ork',opm[k a[maomenf;/ (2) udavom
10-yg;udk ork',opm[k a[maomenf;/ (3) tukodkvfw&m; tm;vkH;udk ork',opm[k a[maomenf;/
(4) tukodkvfw&m; tm;vkH;ESifh avmuDukovrlv 3-yg;wdkYudk ork',opm[k a[maomenf;/ (5) avmuD
ukodkvfESifhtukodkvf tm;vkH;wdkYudk ork',opm [k a[maomenf;/ enf; 5-rsKd;udk aum|mo 5yg;[kvnf; ac:onf/)
op0db*F
1 - t|*u0g& yXrenf;
(wPSmukd ork',opm[k a[maomenf;)
opmav;yg;
206/ opmav;yg;wdkYum;(1) qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm}1/
(2) qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}/
(3) qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm}/
(4) qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh trSefoabm ]'kueda&m"*grdeD y#dy'gopm}
(r*opm) wdkYwnf;/
ork',opm/
/
xdkopmav;ygwdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
tMuif wyfrufrI ]wPSm} onf &Sd\? wyfrufrI ]wPSm} udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSef
oabm ]'kuork',opm}2 [k qdktyf\/
'kuopm/
/
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(wyfrufrI ]wPSm} rS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom ]udavom} (9-yg;) wdkY
onf vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tjypfESifhwuG jzpf raumif;usKd;udk
ay;wwfaom ]tukodkvf} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? (ow0gwdkY\oEmef) ,dkpD; jzpfyGg;
aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfonfh ]tmo0} (wPSm 'd|d arm[wdkY) \ tmkHjzpfaom tjypf
r&Sdrl aumif;usKd;udk ay;wwfaom taMumif;&if; ]ukovrlv} okH;ckwdkYonf vnf;aumif;?
(ukovrlvokH;ckwdkYrS) <uif;aom tmo0\ tmHkjzpfaom avmuD ukokdvfw&m;wdkYonf vnf;
aumif;? tmo0\ tmkHjzpfaom ukodkvf tukodkvfw&m;wdkY\ tusKd;w&m; ]0dyguf} wdkYonf
vnf;aumif;? ukodkvfvnf; r[kwfukefaom tukodkvfvnf; r[kwfukefaom ukodkvf
tukokdvfuH\ tusKd; ]0dyguf} vnf; r[kwfukefaom tMuif jyKumrQoabm ]ud&d,mw&m;}
wdkYonf vnf;aumif;? tvkH;pkHaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm}[k qdktyf\/
'kueda&m"opm/
/
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
tMuifwyfrufrI ]wPSm} udk y,fpGefYjcif;onf &Sd\? wyfrufrI ]wPSm} udk y,fjcif;udk
qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} [k qdktyf\/
r*opm/
/
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeDy#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvf tjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif; &Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,mtqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif;? 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu} edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\/
umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif/y/ qif;&JNiKdjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;aom tod
Pf&Sdaom yXrpsmefodkY3 a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/
xdktcg razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} /y/ razmufrjyef rSefuefpGm
wnfMunfjcif; (pdwfudk tmkH aumif;pGmxm;jcif;) ]ormorm"d} [laom t*Fg&Spfyg;&Sdonfh
edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f} onf jzpf\/
orm'd|d4/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} rnfoenf;
tMuif (cJGcJGjcm;jcm;) tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;odrI ]ynm}? (cJGcJGjcm;jcm;) tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;odrI
oabm ]yZmeem}/y/ (trSefoabm) rawGa0rI (trSefudkodrI) ]tarm[}? (opmav;yg;)
w&m;wdkYudk pdppfjcif;oabm ]"r0dp,}5? aumif;pGm (trSef) odjrifrI ]orm'd|d}? opmav;yg;
w&m;wdkYudk ydkif;jcm; pdppfjcif;oabm ]"r0dp,} jzpf opmav;yg;w&m;wdkYudk odwwfaom
aAm"dPf\ tpdwftydkif;t*Fg ]"r0dp,ormZif}? (udavomwdkYudk y,fowf) edAmefodkY
xGufajrmufaMumif;vrf; ]r*f} \ tpdwftydkif; t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif;
]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} [k qdktyf\/
ormouFy/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]orouFy} rnf
oenf;/
tMuif MuHpnfjcif;oabm ]wu}? txl;MuHpnfjcif;oabm ]0dwu} /y/ aumif;pGm MuHpnf
jcif;oabm ]ormouFy}? xGufajrmufaMumif;vrf; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? xGuf
ajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aomoabmudk razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]ormouFy} [k qdktyf\/
orm0gpm/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm ajymqdkjcif; ]orm0gpm} rnf
oenf;/
raumif;aom EIwftusifh ]0pD'kpdkuf} av;yg;wdkYrS tMuifa0;pGm a&SmifMuOfjcif; ]tm&wd}6?
txl;a&SmifMuOfjcif; ]0d&wd}7? aemufodkYqkwf a&SmifMuOfjcif; ]y#d0d&wd}? (raumif;rI0pD'kpdkuf
usL;vGefrdvQif ay:aygufwwfonfh raumif;usKd;wnf;[laom) ab;&efudk zsufqD;wwfaom
oabm (a&SmifMuOfjcif;oabm) ]a0&rPD}? (raumif;rI0pD'kpdkufudk) rjyKjcif;oabm ]tud&d,}?
(raumif;rI0pD'kpdkufudk) rjyKvkyfjcif; ]tu&P}? rvGefusL;jcif; ]teZmywd}? (0pD'kpdku
[laom) urf;tydkif;tjcm;udk rvGefjcif;oabm ]a0vmtewdur}? (0pD'kpdkufjzpfay:&ef)
taMumif;udk owfjcif;oabm ]aowkCmw}? aumif;pGm ajymqdkrI ]orm0gpm}? (udavomwdkYudk
y,fowf) edAmefodkY xGufajrmufaMumif;vrf; ]r*f}\ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS)
xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm ajymqdkjcif; ]orm0gpm}[k qdktyf\/
ormurE/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm jyKvkyfjcif; ]ormurE} rnf
oenf;/
raumif;aom udk,ftusifh ]um,'kpdkuf} okH;yg;wdkYrS tMuifa0;pGm a&SmifMuOfjcif;oabm
]tm&wd}? txl;a&SmifMuOfjcif;oabm ]0d&wd}? aemufodkYqkwf a&SmifMuOfjcif;oabm ]y#d0d&wd}?
(raumif;rI um,'kpdkufudk usL;vGefrdvQif ay:aygufwwfonfh raumif;usKd;wnf;[laom)
ab;&efudk zsufqD;wwfaom oabm (a&SmifMuOfjcif;oabm) ]a0&rPD}? (raumif;rIum,
'kpdkufudk) rjyKjcif;oabm ]tud&d,}? (raumif;rIum,'kpdkufudk) rjyKvkyfjcif; ]tu&P}?
(raumif;rI um,'kpdkufudk) rvGefusL;jcif; ]teZmywd}? (um,'kpdkuf[laom) urf; tydkif;
tjcm;udkd rvGefjcif;oabm ]a0vmtewdur}? (um,'kpdkuf jzpfay:&ef &m*paom) taMumif;
udk owfjcif;oabm ]aowkCmw}? aumif;pGm jyKvkyfrI ]ormurE}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmuf
aMumif; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;
oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmukd razmufrjyef rSefuefpGm jyKvkyfrI ]ormurE} [k qdktyf\/
ormtmZD0/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm toufarG;rI ]ormtmZD0}
rnfoenf;/
rSm;aom toufarG;rI ]rdpmtmZD0}8rS tMuifa0;pGm a&SmifMuOfjcif;oabm ]tm&wd}? txl;
a&SmifMuOfjcif;oabm ]0d&wd}? aemufodkY qkwf a&SmifMuOfjcif;oabm ]y#d0d&wd}? (raumif;rI
rdpmZD0udk usL;vGefrdvQif ay:aygufvmwwfonfh raumif;usKd;wnf;[laom) ab;&efudk zsufqD;
wwfaom oabm (a&SmifMuOfjcif;oabm) ]a0&rPD}? (rSm;aomtoufarG;rIudk) rjyKjcif;oabm
]tud&d,}? (rSm;aom toufarG;rIudk) rjyKvkyfjcif; ]tu&P}? (um,'kpdkuf 0pD'kpdkufwdkYudk)
rvGefusL;jcif; ]teZmywd}? (um,'kpdkuf 0pD'kpdkuf[laom) urf;tydkif;tjcm;udk rvGefjcif;
]a0vmtewdur}? (um,'kpdkuf 0pD'kpdkufwdkYjzifh rSm;aom toufarG;rI ]rdpmtmZD0} jzpfay:
&ef &m*paom) taMumif;udk owfjcif; ]aowkCmw}? aumif;pGm toufarG;jcif; ]ormtmZD0}?
(0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} \ tpdwftydkif; t*Fg]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmuf
aMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/ qdkcJhNyD;aom oabmudk
razmufrjyef rSefuefpGm toufarG;rI ]ormtmZD0} [k qdktyf\/
orm0g,mr/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm BuKd;pm;tm;xkwfrI ]orm0g,mr}
rnf oenf;/
pdwfjzpfaom tMuif BudK;pm;tm;xkwfjcif; ]0D&d,m&r} (0D&d,apwoduf)/y/ aumif;pGm
tm;xkwfjcif; ]orm0g,mr}? opmav;yg;udk aumif;pGm odrI ]r*fPf} (aAm"dPf) \
taMumif; t*Fgwpfyg;jzpfaom tm;xkwfrI ]0D&d,oarmZif}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif;
]r*f}\ tpdwftydkif; t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm
]r*y&d,myE}onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm BuKd;pm;tm;xkwfrI ]orm0g,mr} [k
qdktyf\/
ormowd/
/
xdkr*if &Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm rarhravsmh pl;pl; pdkufpdkuf
atmufarhrI ]ormowd} rnfoenf;/
tMuif atmufarhrI ]owd}? tpOfatmufarhrI ]tEkwd} /y/ aumif;pGmatmufarhrI
]ormowd}? opmav;yg; aumif;pGmodrI ]r*fPf} \ (aAm"dPf\) tpdwftydkif;t*Fg
jzpfaom atmufarhrI ]owdoarmZif}? xGufajrmufaMumif; ]r*f}\ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}?
xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/ qdkcJhNyD;aom
oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm atmufarhrI ]ormowd} [k qkdtyf\/
ormorm"d/
/
xdkr*if&Spfyg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI (aumif;pGm pdwfudk
tmkH xm;rI) ]ormorm"d} rnfoenf;/
pdwf\ tMuif wnfwHhjcif; ]Xdwd}? aumif;pGm wnfjcif; ]oPdwd}/y/ aumif;pGm wnfMunfrI
]ormorm"d}? opmav;yg; aumif;pGmodrI ]r*fPf} (aAm"dPf\) tpdwftydkif;t*Fgjzpfaom
wnfMunfrI ]orm"doarmZif}? xGufajrmufaMumif; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? xGuf
ajrmufaMumif; ]r*f tusKH;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/ qdkcJhNyD;aom oabmudk
razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI ]aumif;pGm pdwfudk tmkH xm;rI ]ormorm"d} [k qdktyf
\/
qdkcJhNyD;aom r*if&Spfyg;udk qif;&JcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeDy#dy'gopm} [k qdktyf\/
(r*if&Spfyg;rSwpfyg;) <uif;usefaom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwbdwf 28-yg;)
w&m;wdkYonf qif;&JcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif; tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/
(wPSmudk ork',opm[k a[maom t|*u0g& yxrenf; NyD;\)/
5/
6/
7/
8/
op0db*F
2 - t|*u0g& 'kwd,enf;
(udavom 10-yg;ukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm/ /
207/ xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]ork', opm}
rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrSwpfyg;) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpuf
wwfaom ]udavom} 9-yg;wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qdkcJhNyD;aom udavom 10-yg;udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
[k qdktyf\/
'kuopm/
/
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(udavoom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvf w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\
(wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom ukodkvf\ taMumif;&if; ]ukovrlv} oHk;ck
(tavmb ta'go tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? (ukovrlvoHk;ckrS) <uif;aom tmo0
\ tmHkjzpfaom (avmuD) ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\ tmHkjzpfaom
ukodkvf tukodkvfwdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? ukodkvf tukodkvfvnf;
r[kwfrl ukodkvf tukodkvfuH\ tusKd;w&m;vnf; r[kwfaom tMuif jyKumrQoabm
]ud&d,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrItrSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm}rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} udkvnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom udavomwdkYudk vnf;aumif;
y,fpGefYjcif;onf &Sd\/
udavom 10-yg;udk y,fpGefYjcif;udk qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} [k qdk
tyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvf tjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif; &Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,m tqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif; 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu}? edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;aom
todPf &Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg razmufrjyef
rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d}/y/ razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfjcif; (pdwfudk tmHk
aumif;pGmxm;jcif;) ]ormorm"d} [laom t*Fg&Spfyg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f}
onf jzpf\/y/1
qdkcJhNyD;aom r*if&Spfyg;udk qif;&JcsKyfrIokYd a&mufaMumif; tusifhtrSefoabm ]'kueda&m"
*grdeDy#dy'gopm} (r*opm) [k qdktyf\/
(r*if&Spfyg;rSwpfyg;) <uif;aom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwoduf 28-yg;) w&m;
wdkYonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/
(udavom 10-yg;udk ork',opm[k a[maom t|*u0g&
'kwd,enf; NyD;\/)
1/ r*if&Spfyg; tus,ftzGifhudk ay,smvcsefcJhonf? t|*u0g& yxrenf; twdkif; csJU&rnf jzpfonf?
<uif;aom t|*u0g& wwd, pwkw yrenf;rsm;rSmvnf; yxrenf;twdkif; csJU,l&rnf jzpfonf/
op0db*F
3 - t|*u0g& wwd,enf;
(tukokdvfw&m; tm;vHk;ukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm/ /
208/ xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]ork',opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} 9-yg;wdkYonf vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvfw&m;
wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qdkcJhNyD;aom tukodkvfw&m;tm;vHk;udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]ork',opm}
[k qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
tmo0\ (avmb 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfukefaom ukodkvf\ taMumif;&if; ]ukov
rlv} oHk;ck (tavmb ta'go tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? (ukovrlvoHk;ckrS) <uif;
aom tmo0\ tmHkjzpfukefaom (avmuD) ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\
tmHkjzpfukefaom ukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? ukodkvf
tukodkvfvnf; r[kwfrl ukodkvf tukodkvfuH\ tusKd; ]0dyguf} vnf; r[kwfaom tMuif
jyKumrQoabm ]ud&d,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} udk vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom }9-yg;wdkYudk vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvf w&m;wdkYudk
vnf;aumif; y,fpGefYjcif;onf &Sd\/
tukodkvfw&m;tm;vHk; y,fpGefYjcif;udk qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} [k
qdktyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvftjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif; &Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,mtqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfoYdk a&mufjcif;iSg vnf;aumif; 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu} edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;aom
todPf&Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg razmufrjyef
rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d}/y/ razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfjcif; (pdwfudk tmHk
aumif;pGm xm;jcif;) ]ormorm"d} [laom t*Fg&Spfyg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f}
onf jzpf\/y/
qdkcJhNyD;aom r*if&Spfyg;udk qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'kueda&m
"*grdeD y#dy'gopm} [k qdktyf\/
(r*if&Spfyg;rSwpfyg;) <uif;aom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwoduf 28-yg;) w&m;
wdkYonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/
(tukodkvfw&m;tm;vHk;udk ork',opm[ka[maom t|*u0g& wwd,enf; NyD;\/)
op0db*F
4 - t|*u0g& pwkwenf;
(tukokdvfw&m; tm;vHk;ESifh avmuDukovrlv 3-yg;wdkYukd
ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
209/ xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYonf vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYonf
vnf;aumif;? (ow0gwdkY\oEmef) ,dkpD; jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0}
\ (avmb 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfukefaom avmuDukodkvf\ taMumif;&if; ]ukovrlv}
(tavmb ta'go tarm[) oHk;yg;wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qdkcJhNyD;aom tukodkvf w&m;tm;vHk;ESihf avmuDukovrlv 3-yg; w&m;taygif;udk
qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm} [k qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(tukodkvfw&m;tm;vHk;ESifh avmuDukovrlvoHk;yg;wdkYrS) <uif;aom tmo0\ tmHkjzpf
ukefaom avmuD ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\ tmHkjzpfukefaom ukodkvf
tukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} wdkYonf vnf;aumif;? ukodkvf tukodkvfvnf; r[kwfrl
ukodkvf tukodkvfuH\ tusKd; ]w&m;} vnf; r[kwfaom tMuif jyKumrQoabm ]ud&d,m}
w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyo
f nf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m; taygif;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} udkvnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYudk vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYudk vnf;
aumif;? ]tmo0} \ (avmb 'd|d arm[wd\
kY ) tmHk jzpfukefaom (avmuD) ukodkvf\
taMumif;&if;jzpfaom ]ukovrlv} oHk;yg; (tavmb ta'go tarm[) wdkYudk vnf;aumif;
y,fpGefYjcif;onf &Sd\/
op0db*F
5 - t|*u0g& yrenf;
(avmuDukokdvfESifh tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
210/ xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYonf vnf;aumif;? (udavom 10-yg;rS) <uif;aom tukodkvf w&m;wdkYonf
vnf;aumif;? tmo0\ (avmb 'd|d arm[wdkY\) tmHk jzpfukefaom avmuDukodkvf\
taMumif;&if; ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYonf vnf;aumif;? ]ukovrlv} oHk;yg;rS <uif;aom
tmo0\ tmHkjzpfukefaom (avmuD) ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qdkcJhNyD;aom avmuDukodkvf tukodkvfw&m;taygif;udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm
]'kuork',opm} [k qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(ow0gwdkY\ oEmef) ,dkpD;jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0}\ (wPSm
'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom ukodkvftukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf
vnf;aumif; (tmo0\ tmHkjzpfaom avmuD0dygufw&m;wdkYonf vnf;aumif;)? ukodkvf
tukodkvfvnf; r[kwfrl ukodkvftukodkvfuH\ tusKd; ]0dyguf} vnf; r[kwfaom tMuif
jyKumrQoabm ]ud&d,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
avmuD0dyguf Bud,m kyftmvHk;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm}[k qdktyf\/
eda&m"opm/
/
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} udk vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYudk vnf;aumif;? (udavom 10-yg;rS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYudk vnf;
aumif;? tmo0\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom (avmuD) ukodkvf\ taMumif;&if;
]ukovrlv} oHk;yg;wdkYudk vnf;aumif;? (ukovrlvoHk;yg;wdkYrS) <uif;aom tmo0\ tmHk
jzpfaom avmuDukodkvfw&m;wdkYudk vnf;aumif; y,fpGefYjcif;onf &Sd\/
avmuDukodkvf tukodkvfw&m;taygif;udk y,fjcif;udk qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'ku
eda&m"opm} [k qdktyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvftjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif;&Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,m tqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif; 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu}edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwf omvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;
aom todPf &Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg razmufrjyef
rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} /y/ razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfjcif; (pdwfudk tmHk
aumif;pGmxm;jcif;) ]ormorm"d} [laom t*Fg&Spfyg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f}
onf jzpf\/y/
qdkcJhNyD;aom r*if&Spfyg;udk qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'kueda&m
"*grdeDy#dy'gopm} (r*opm) [k qdktyf\/
(r*if&Spfyg;rSwpfyg;) <uif;aom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwoduf 28-yg;) w&m;
wdkYonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/
(avmuDukodkvf tukodkvftm;vHk;udk ork',opmtjzpfjzifh a[maom t|*u0g& yrenf;
NyD;\/)
t|*u0g& 5-enf; NyD;\/
op0db*F
5 - y*u0g&
(y*u0g&tm;jzifh opmav;yg; zGJUenf; 5-rsKd;)
1 - y*u0g& yxrenf;
(wPSmudk ork',opmtjzpfjzifh a[maomenf;)
opmav;yg;
211/ opmav;yg;wdkYum;(1) qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm}/
(2) qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}/
(3) qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm}/
(4) qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif; tusifh trSefoabm ]'kueda&m"*grdeD y#dy'gopm}
(r*opm) wdkYwnf;/
ork',opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm} rnf
oenf;/
tMuif wyfrufrI ]wPSm} onf &Sd\/ wyfrufrI ]wPSm} udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSef
oabm ]'kuork',opm} [k qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom ]udavom} wdkYonf vnf;aumif;?
(udavom 10-yg;rS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? (ow0gwdkY\ oEmef)
,dkpD; jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0} \ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHk
jzpfukefaom (avmuD) ukodkvf\ taMumif;&if;jzpfaom ]ukovrlv} oHk;yg; (tavmb
ta'go tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYrS <uif;aom tmo0\ tmHk
jzpfukefaom (avmuD) ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\ tmHk jzpfukefaom
ukodkvf tukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? ukodkvf tukodkvf
vnf; r[kwfrl ukodkvf tukodkvfuH\ tusKd; ]0dyguf} vnf; r[kwfukefaom tMuif jyKumrQ
oabm ]Bud,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
tMuifwyfrufrI ]wPSm} udk y,fjcif;onf &Sd\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,fjcif;udk qif;&J
csKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} [k qdktyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvf tjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif;&Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,m tqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif; 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu} edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;aom
todPf&Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg razmufrjyef rSefuef
pGm odjrifjcif; ]orm'd|d}? razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]ormouFy}? razmufrjyef rSefuef
pGm BudK;pm;tm;xkwfjcif; ]orm0g,mr}? razmufrjyef rSefuefpGm atmufarhrI ]ormowd}?
razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI (pdwfudk tmHk aumif;pGmxm;jcif;) ]ormorm"d} [laom
t*Fgig;yg;1&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f} onf jzpf\/
orm'd|d/ /
xdkr*ifig;yg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} rnfoenf;/
tMuif (cGJcGJjcm;jcm;) tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;odrI ]ynm}? (cGJcGJjcm;jcm;) tjym;tm;jzifh ydkif;jcm;
odrIoabm ]yZmeem} /y/ (trSefoabm) rawGa0rI (trSefudkodrI) ]tarm[}? (opmav;yg;)
w&m;wdkYudk ydkif;jcm; pdppfjcif;oabm ]"r0dp,}? aumif;pGm trSefodjrifrI ]orm'd|d}? opmav;yg;
w&m;wdkYudk ydkif;jcm; pdppfjcif;oabm ]"r0dp,} jzpf (opmav;yg;) w&m;wdkYudk odwwfaom
]aAm"dPf} \ tpdwftydkif; t*Fgjzpfaom ]"r0dp,oarmZif}? (udavomwdkYudk y,fowf)
edAmefodkY xGufajrmufaMumif;vrf; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmuf
aMumif; ]r*f} tusHK;0ifjcif; oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d} [k qdktyf\/ (PD?
y'-297)
ormouFy/ /
xdkr*ifig;yg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfrI ]ormouFy} rnf
oenf;/
tMuif MuHpnfjcif;oabm ]wu}? txl;MuHpnfjcif;oabm ]0dwu}/y/ aumif;pGm MuHpnf
jcif;oabm ]ormouFy}? xGufajrmufaMumif;vrf; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg]r**F}? xGufajrmuf
aMumif; ]r*f} tusHK;0ifjcif; oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfrI ]ormouFy} [k qdktyf\/
(PD? y'-298)
orm0g,mr/ /
xdkr*ifig;yg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm BudK;pm;tm;xkwfrI ]orm0g,mr}
rnfoenf;/
pdwfjzpfaom tMuif BudK;pm; tm;xkwfjcif; vkHYv ]0D&d,m&r} (0D&d,apwoduf)/y/
aumif;pGm tm;xkwfjcif; ]orm0g,mr}? opmav;yg;udk aumif;pGm odrI ]aAm"dPf} (r*fPf)
\ taMumif; t*Fgwpfyg;jzpfaom BudK;pm;tm;xkwfrI vkHYv ]0D&d,oarmZif}? (0#fqif;&JrS)
xGufajrmufaMumif; ]r*f} \ tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f}
tusHK;0ifjcif;oabm ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm BudK;pm;tm;xkwfrI vkHYv ]orm0g,mr}
[k qdktyf\/ (PD? y'-302)
ormowd/ /
xdkr*if ig;yg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm rarhravsmh pl;pl;pdkufpdkuf
atmufarhrI ]ormowd} rnfoenf;/
tMuif atmufarhrI ]owd}? tpOftjrJ tzefzef atmufarhrI ]tEkwd} /y/ aumif;pGm
atmufarhrI ]ormowd}? opmav;yg;udk aumif;pGm odrI ]aAm"dPf} (r*fPf) \ tpdwf
tydkif; t*Fgjzpfaom atmufarhrI ]owdoarmZif}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} \
tpdwftydkif;t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifaom ]r*y&d,myE}
onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm atmufarhrI ]ormowd} [k qdktyf\/
(PD? y' -303)
ormorm"d/ /
xdkr*ifig;yg;wdkYwGif tb,fonf razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI (pdwfudk tmHk
aumif;pGm xm;rI) ]ormorm"d} rnfoenf;/
pdwf\ tMuif wnfwHhjcif; ]Xdwd} /y/ aumif;pGm wnfMunfrI ]ormorm"d}? opmav;yg;udk
aumif;pGmodrI ]aAm"dPf (r*fPf) \ tpdwftydkif; t*Fgjzpfaom wnfMunfrI ]orm"d
oarmZif}? (0#fqif;&JrS) xGufajrmufaMumif; ]r*f} \ tpdwftydkif; t*Fg ]r**F}? (0#fqif;&JrS)
xGufajrmufaMumif; ]r*f} tusKH;0ifaom ]r*y&d,myE} onf &Sd\/
qdkcJhNyD;aom oabmudk razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI (pdwfudk tmHk aumif;pGm
xm;rI) ]ormorm"d} [k qdktyf\/ (PD? y'-304)
qdkcJhNyD;aom r*ifig;yg;udk qif;&JrIcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) [k qdktyf\/
(r*ifig;ygwdkYrS) <uif;aom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwoduf 28-yg;)2 w&m;wdkY
onf qif;&JcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif;tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/y/3
(wPSmudk ork',opmtjzpfjzifh a[maom y*u0g&4 yxrenf; NyD;\/)
1/ pmykd'fa&-206tpESifh211-tqkH; Munfhyg/
2/ r*fpdwfESifh ,SOfbufapwoduf 36-yg;jzpf r*if5-yg;MuOfvQif apwoduf 31-yg;om jzpfonf/
pifppfrSm yk*vZmo,tm;jzifh oDvr*if 3-yg;wdkYrSm r*f tcdkuftwefYrSm jzpfzG,frvdk[k ,lqxm;&m
ae&m ,SOfbufapwoduf 28-yg;[k jyefqdkvdkufonf/
3/ y*u0g& 'kwd,enf; (=udavom 10-yg;udk ork',opm[k a[maomenf;)/ wwd,enf;
(=tukodkvfw&m;tm;vHk;udk ork',opm[k a[maomenf;)/ pwkwenf; (=tukodkvfw&m;tm;vHk;ESifh
avmuDukov rlv 3-yg;wdkYudk ork',opm[k a[maomenf;) wdkYudk ay,smv csefcJhonf/
4/ y*u0g&[k a[mawmfrl&jcif; taMumif;- (t|*u0g&tp jyefMunfh) (oDvr*if 3-yg;MuOfaom)
t*Fg5-yg;&Sdonfh y*ur*fudk qif;&JcsKyfjcif; (edAmef) odkY a&mufaMumif; tusifh (r*opm) [k a[mawmf
rl&jcif;taMumif;rSm- yk*dKvf\ um,uH 0pDuH tmZD0= toufarG;rIonf r*f r&rD a&S;rqGuyif
oefY&Sif;pifMu,fNyD; jzpfaomaMumifh r*f tcdkuftwefY ,if;oDvr*if 3-yg; jznfhzG,f r&SdawmhNyD? <uif;
r*if 5-yg;om jznfh&awmhonf[k ,lqonfh yk*dKvfwdkY\ yk*vZmo,tm;jzifh y*ur*fudk qif;&JcsKyf
jcif; ]edAmef} odkY a&mufaMumif; tusifh ]r*opm} [k a[mawmfrlonf/ (oarm? |? ESm-115)
op0db*F
5 - y*u0g& yrenf;
(avmuDukokdvf tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm
212/ xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYonf vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYonf
vnf;aumif;? (ow0gwdkY\oEmef) ,dkpD; jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0}
\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfukefaom (avmuD) ukodkvf\ taMumif;&if; ]ukov
rlv} oHk;yg; (tavmb ta'go tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYrS
<uif;aom tmo0\ tmHkjzpfukefaom avmuDukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm} [k
qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(ow0gwdkY\ oEmef) ,dkpD; jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0} \
(wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom ukodkvf tukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkY
onf vnf;aumif; (tmo0\ tmHkjzpfaom avmuD0dygufw&m;wdkYonf vnf;aumif;)?
ukodkvf tukodkvfvnf; r[kwfrl ukodkvf tukodkvfuH\ tusKd;vnf; r[kwfaom tMuif
jyKumrQoabm ]Bud,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyo
f nf vnf;aumif; &Sd\/
avmuD0dyguf Bud,m kyftm;vHk;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopm av;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} udk vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
]udavom} wdkYudk vnf;aumif;? (udavom 10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYudk vnf;
aumif;? ]tmo0}\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfukefaom (avmuD) ukodkvf\
taMumif;&if; jzpfaom ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYudk vnf;aumif;? (]ukovrlv} oHk;yg;wdkYrS) <uif;
aom tmo0\ tmHkjzpfaom avmuDukodkvf w&m;wdkYudk vnf;aumif; y,fjcif;onf &Sd\/
avmuDukodkvf tukodkvfw&m;taygif;udk y,fjcif;udk qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'ku
eda&m"opm} [k qdktyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvf tjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif; &Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,m tqifhjzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif; 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu} edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwf omvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;
aom todPf&Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg razmufrjyef
rSefuefpGm odjrifjcif; ]orm'd|d}? razmufrjyef rSefuefpGm MuHpnfjcif; ]ormouFy}? razmufrjyef
rSefuefpGm BudK;pm;tm;xkwfjcif; ]orm0g,mr}? razmufrjyef rSefuefpGm atmufarhrI ]ormowd}?
razmufrjyef rSefuefpGm wnfMunfrI (pdwfudk tmHk aumif;pGm xm;jcif;) ]ormorm"d} [laom
t*Fgig;yg;&Sdonfh edAmefodkY a&mufaMumif;vrf; ]r*f} onf jzpf\/
qdkcJhNyD;aom r*ifig;yg;udk qif;&JrIcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm)[k qdktyf\/y/1
(r*ifig;yg;wdkYrS) <uif;aom (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*fpdwfESifh apwoduf 28-yg;) w&m;wdkY
onf qif;&JrIcsKyfjcif;odkY a&mufaMumif;tusifh (r*opm) ESifh ,SOfukef\/
(avmuDukodkvf tukodkvftmvHk;udk o'k',opm[k a[maomenf; y*u0g& yrenf;
NyD;\/)
y*u0g&tm;jzifh opmav;yg;zGJUenf; 5-rsKd; NyD;\/
1/ r*if5-yg;\ t"dyg,fudk ay,smv csefcJhonf? yxrenf;twdkif; csJU,l&rnf jzpfonf/
op0db*F
3 - oAo*Fg[du0g&
(oAo*Fg[du0g&tm;jzifh opmav;yg; zGJUenf; 5-rsKd;)
(oA = tvHk;pHk? r*f,SOfaom or,kwfw&m; tm;vHk;/
o*Fg[du = (oH = aumif;pGm/ *g[ = ,ljcif;/ u = jyjcif;) aumif;pGm odrf;,l jyjcif;/ oAo*Fg[du =
r*fpdwfESifh ,SOfbuf z-paom apwodufrsm;udk r*opm[k odrf;usHK; jyonfhenf; jzpfonf/)
1 - oAo*Fg[du0g& yxrenf;
(wPSmukd ork',opmtjzpfjzifh a[maomenf;)
opmav;yg;
213/ opmav;yg;wdkYum;(1) qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm}/
(2) qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}/
(3) qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm}/
(4) qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'kueda&m"*grdeDy#dy'gopm}
(r*opm) wdkYwnf;/
ork',opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
tMuif wyfrufrI ]wPSm} onf &Sd\/ wyfrufrI ]wPSm} udk qif;&JrIjzpfaMumif; trSef
oabm ]'kuork',opm} [k qdktyf\/
'kuopm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom ]udavom} wdkYonf vnf;aumif;?
(udavom 10-yg;rS) <uif;aom tukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? (ow0gwdkY\oEmef)
,dkpD; jzpfyGm;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwfaom ]tmo0} \ (wPSm 'd|d arm[wdkY\)
tmHkjzpfukefaom (avmuD) ukodkvf\ taMumif;&if; ]ukovrlv} oHk;yg; (tavmb ta'go
tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYrS <uif;aom tmo0\ tmHk jzpfuek f
aom (avmuD) ukodkvfw&m;wdkYonf vnf;aumif;? tmo0\ tmHkjzpfukefaom ukodkvf
tukodkvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? ukodkvf tukodkvfvnf;
r[kwfrl ukodkvf tukodkvf uH\ tusKd; ]0dyguf} vnf; r[kwfukefaom tMuif jyKumrQ
oabm ]Bud,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
qdkcJhNyD;aom w&m;taygif;udk qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} [k qdktyf\/
eda&m"opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
tMuifwyfrufrI ]wPSm} udk y,fjcif;onf &Sd\/ wyfrufrI ]wPSm} udk y,fjcif;udk
qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} [k qdktyf\/
r*opm/ /
xdkopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSefoabm ]'ku
eda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm) rnfoenf;/
omoemawmf &[ef;onf tMuiftcg tjrifrSm;rI ]'d|d} ('d|dESifh tukodkvf tjzpfcsif;
wlaom jzpfjcif; &Sdukefaom 0dpdudpmpaom tukodkvfw&m;) wdkYudk y,fjcif;iSg vnf;aumif;?
yxr t&d,mtqifh jzpfonfh aomwmywdzdkvfodkY a&mufjcif;iSg vnf;aumif;? 0#fqif;&JrS
xGufajrmufwwfaom ]ed,smedu} edAmefodkY a&mufaMumif; ]typ,*grd} jzpfaom avmukw&m
psmefudk yGg;\? umr*kPfwdkYrS uif;qdwfomvQif/y/ qif;&JNidKjiifaom tusifh&Sdaom EkHYaES;aom
todPf &Sdaom yXrpsmefodkY a&muf (rsufarSmufjyK) ae\/ xdktcg awGUxdrI ]z}
onf jzpf\/y/ rysHUvGifhrI ]t0dauy} onf jzpf\/1
qdkcJhNyD;aom zpaom w&m;taygif;udk qif;&JcsKyfrIodkY a&mufaMumif;tusifh trSef
oabm ]'kueda&m"*grdeD y#dy'gopm} (r*opm)2 [k qdktyf\/y/
(wPSmudk ork',opmtjzpfjzifh a[maom oAo*Fg[du0g& yxrenf; NyD;\/)
1/ "ro*FPDpmykd'f- 277? ESm-72/
2/ r*opmESifh ,SOfbufjzpfaom zpaom w&m;taygif; (= r*fpdwfESifh,SOfbuf apwoduf)
oAo*Fg[du w&m;udk r*opm[k a[mawmfrljcif; aMumif;rSm- r*fpdwf 4-yg;ESifh r*if8-yg;MuOfaom
apwoduf 28-yg;wdkYonf r*opmESifh ,SOfabmf,OS fbuf w&m;rsm;jzpfMuaomaMumifh qif;&JcsKyfrI (edAmef)
odkYa&mufaMumif; (r*opm) [k a[mawmfrlonf/ (oarm? |? ESm-115) oAo*Fg[du0g& 'kwd,enf;
(=udavom 10-yg;udk ork',opm[k a[maomenf;)/ wwd,enf; (=tukodkvfw&m; tm;vHk;udk
ork',opm[k a[maomenf;)/ pwkwenf; (=tukodkvfw&m;tm;vHk;ESifh avmuDukovrlv 3-yg;wdkYudk
ork',opm[k a[maomenf;)/ enf; 3-rsKd;udk ay,smv csefxm;cJhonf/
op0db*F
5 - oAo*Fg[du0g& yrenf;
(avmuDukokdvfESifh tukokdvftm;vHk;wdkYukd ork',opm[k a[maomenf;)
ork',opm 'kuopm eda&m"opm r*opm
ork',opm
214/ xkdopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm}
rnfoenf;/
wyfrufrI ]wPSm} onf vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwf ESdyfpufwwfaom
udavomwdkYonf vnf;aumif;? (udavom10-yg;wdkYrS) <uif;aom tukokdvfw&m;wdkYonf
vnf;aumif;? (ow0gwdkY\oEmef) ,kdpD;jzpfyGg;aewwf rl;,pfrkdufrJapwwfaom ]tmo0} \
(wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfukefaom avmuDukokdvf\ taMumif;&if; ]ukovrlv}
oHk;yg; (tavmb ta'go tarm[) wdkYonf vnf;aumif;? (ukovrlvoHk;yg;wdkYrS) <uif;
aom tmo0\ tmHkjzpfukefaom avmuDukokdvfw&m;wdkYonf vnf;aumif; &Sdukef\/
qkdcJhNyD;aom w&m;taygif;ukd qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',opm} [k
qkdtyf\/
'kuopm/ /
xkdopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} rnfoenf;/
(ow0gwdkY\oEmef) ,kdpD;jzpfyGg;aewwf rl;,pf rkdufrJapwwfaom ]tmo0}\ (wPSm
'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom ukokdvf tukokdvfw&m;wdkY\ tusKd; ]0dyguf} w&m;wdkYonf
vnf;aumif; (tmo0\ tmHkjzpfaom avmuD0dygufw&m;wdkYonf vnf;aumif;)? ukokdvf
tukokdvfvnf; r[kwfrl ukokdvf tukokdvfuH\ tusKd;vnf; r[kwfaom tMuif jyKumrQ
oabm ]Bud,m} w&m;wdkYonf vnf;aumif;? tvHk;pHkaom kyfonf vnf;aumif; &Sd\/
avmuD0dyguf Bud,m kyftm;vHk;ukd qif;&JrItrSefoabm ]'kuopm} [k qkdtyf\/
eda&m"opm/ /
xkdopmav;yg;wdkYwGif tb,fonf qif;&JcsKyfrI trSefoabm ]'kueda&m"opm} rnf
oenf;/
wyfrufrI ]wPSm} ukd vnf;aumif;? (wPSmrS) <uif;aom ylyefapwwfaom ESdyfpufwwf
aom ]udavom} wdkYukd vnf;aumif;? (udavom10-yg;rS) <uif;aom tukokdvfw&m;wdkYukd
vnf;aumif;? tmo0\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmHkjzpfaom (avmuD) ukokdvf\
taMumif;&if; ]ukovrlv} oHk;yg;wdkYukd vnf;aumif;? (ukovrlvoHk;yg;wdkYrS) <uif;aom
tmo0\ tmHkjzpfaom avmuDukokdvfw&m;wdkYukd vnf;aumif; y,fjcif;onf &Sd\/
op0db*F
3 - yOmykpu
(tar;-tajzjyK a[mMum;aom yOmykpuenf;)
opm 4-yg;
215/ r*fzkdvfukd &NyD; jzLpifjrifh jrwfojzifh ]t&d,m} [k ac:wGifaom yk*KdvfjrwfwdkY
xkd;xGif; odtyfonfh trSefoabm ]t&d,opm} av;yg;wdkYum;(1) t&d,mwdkY xkd;xGif; odtyfaom qif;&JrI trSefoabm ]'kut&d,opm}/
(2) t&d,mwdkY xkd;xGif; odtyfaom qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]'kuork',
t&d,opm}/
(3) t&d,mwdkY xkd;xGif; odtyfaom qif;&JrIcsKyf&m trSefoabm ]'kueda&m"
t&d,opm}/
(4) t&d,mwdkY xkd;xGif; odtyfaom qif;&JrI csKyf&modkY a&mufaMumif;tusifh trSef
oabm ]'kueda&m"*grdeDy#dy'gt&d,opm}1 wdkYwnf;/
1/ 'kueda&m"*grdeDy#dy'gt&d,opm= r*opm/
op0db*F
opm 4-yg;wdkYukd wduf 'kufwdkYjzifh a0zef tar;ykpmenf;oufoufukd jyjcif;
1 - wduf 22-yg;wdkYjzifh a0zef tar;ykpmukd jyjcif;
(1) ukovwduf tar;ykpm
216/ t&d,myk*KdvfwdkY xkd;xGif; odtyfaom trSefoabm ]t&d,opm} 4-yg;wdkYwGif
tjypf r&Sdrl aumif;usKd; csrf;omukdom ay;wwfaom ]ukokdvf} opmwdkYonf tb,frQ
&Sdukefoenf;? tjypfESifhwuGjzpf raumif;usKd;qif;&Jukd ay;wwfaom ]tukokdvf} opmwdkYonf
tb,frQ &Sdukefoenf;? ukokdvf tukokdvftjzpfjzifh ra[mtyfaom ]tAsmuw} opmwdkYonf
tb,frQ &Sdukefoenf;/y/1
1/ a0'emwduf trSwf 2-rS oed'ewduf trSwf 22-txd wduf 21-ckwdkY\ tar;ykpmrsm;ukd
ay,smv csefcJhonf/
op0db*F
opm 4 - yg;wdkYukd wduf 'kufwdkYjzifh a0zef tajz ]0doZem} ukd jyjcif;
1 - wdu0doZem
(opm 4-yg;wdkYukd wduf 22-yg;wdkYjzifh a0zef tajz ]0doZem} ukd jyjcif;)
(1)
ukovwduf tajz0doZem
217/ qif;&JrIjzpfaMumif; trSefoabm ]ork',opm} onf tjypfESifhwuG jzpf raumif;
usKd; qif;&Jukd ay;wwfaom ]tukokdvf} jzpf\ (avmb)/
qif;&JrI csKyf&modkY a&mufaMumif; tusifh trSefoabm ]r*opm} onf tjypf r&Sdrl
aumif;usKd; csrf;omukd ay;wwfaom ]ukokdvf} jzpf\ (r*if&Spfyg;)/
qif;&JrIcsKyf&m trSefoabm ]eda&m"opm} onf ukokdvf tukokdvf tjzpfjzifh ra[mtyf
aom (ukokdvfvnf; r[kwfrl tukokdvfvnf; r[kwfaom) ]tAsmuw} jzpf\ (edAmef)/
tcsKdUaom qif;&JrI trSefoabm ]'kuopm} onf ukokdvf jzpf\ (avmuDukokdvf
pdwKyg'f1rsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf tukokdvf jzpf\ (avmbMuOfaom tukokdvfpdwKyg'f)/
tcsKdUaom 'kuopmonf tAsmuwjzpf\ (avmuD0dygufpdwKyg'f? Bud,mpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
1/ pdwKyg'fonf pdwfESifh,SOfbuf apwodufrsm;[k qkdvkdonf/
wdufrkwf/ /
eda&m"opmudk yDwdESifhwuG jzpf\ (yDwdESifh,SOf\) [l vnf;aumif;? okca0'emESifhwuG
jzpf\[l vnfaumif;? Oayuma0'emESifhwuG jzpf\[l vnf;aumif; rqdktyfacs (edAmef)/
tcsKdUaom 'kuopmonf yDwdESifhwuG jzpf\ (yDwdESifh,SOf\) (avmuDyDwdo[*kwfpdwf
27-yg;? avmb yDwd a'gpwkuf 0dpdudpmMuOfaom ,SOfbuf apwoduf 45-yg;)/ tcsKdUaom
'kuopmonf okca0'emESifhwuG jzpf\ (okca0'emESifh ,SOf\) (avmuDokco[*kwfpdwf
31yg;? avmb a0'em a'gpwkuf 0dpdudpmMuOfaom ,SOfbufapwoduf 45-yg;)/ tcsKdUaom
'kuopmonf Oayuma0'emESifhwuG jzpf\/ (Oayuma0'emESifh ,SOf\) (avmuDOayumo[
*kwfpdwf 47-yg;? avmb a0'em a'gpwkuf yDwdMuOfaom ,SOfbufapwoduf 45-yg;)/
wdufrkwf/ /
tcsKdUaom 'kuopmudk yDwdESifhwuG jzpf\[l vnf;aumif;? okca0'emESifhwuG jzpf\
[l vnf;aumif;? Oayuma0'emESifhwuG jzpf\[l vnf;aumif; rqdktyfacs ('kuo[*kwf
pdwKyg'f? kyf 28-yg;? okco[*kwfum,0dnmPfESifh avmuDpwkwpsmef pdwf 3-yg;wdkY &Sdaom
okca0'em 4-yg;? avmuDOayumo[*kwfpdwf 47-yg; &Sdaom Oayuma0'em 47-yg;)/
(8) 'ewduf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf edAmefudk a&S;OD;pGm jrifojzifh ]'e} rnfaom
aomwmywdr*fonf y,ftyfonfvnf; r[kwfrl (aomwmywdr*f jrifNyD;aom edAmefudk
yGg;rsm;jcif;tm;jzifh wpfzefxyf jrifojzifh ]bm0em} rnfaom) txufr*fokH;ckwdkYonf y,ftyf
onfvnf; r[kwfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ork',opmonf aomwmywdr*fonf y,ftyfonf jzpf\ ('d|d*wor,kwf
pdwf 4-yg;&Sdaom avmb)? tcsKdUaom ork',opmonf txufr*foHk;ckwdkYonf y,ftyfonf
jzpf\ ('d|d*w 0dy,kwfpdwf 4-yg;&Sdaom avmb)/ tcsKdUaom 'kuopmonf aomwmywdr*f
onf y,ftyf\ ('d|d*wor,kwfpdwf 4-ck? 0dpdudpmpdwf? avmbMuOfaom ,SOfbuf apwo
pdwfrsm;? tyg,*red,jzpfaom tukodkvf w&m;rsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf txufr*f
okH;yg;wdkYonf y,ftyf\ (<uif;tukodkvfpdwf 7-yg;? avmbMuOfaom ,SOfbufapwodwfrsm;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf aomwmywdr*f y,ftyfonfvnf; r[kwfrl txufr*f okH;yg;wdkY
onf y,ftyfonfvnf; r[kwfukef (avmuD ukodkvf 0dyguf Bud,m pdwKyg'frsm;? kyf 28-yg;)/
(9) 'ea[wkwduf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf y,ftyfaom [dwf&Sd
onfvnf; r[kwfrl txufr*fokH;yg;wdkY y,ftyfaom [dwf&Sdonfvnf; r[kwfukef (edAmef?
r*fpdwfwdkY &Sdaom r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ork',opmonf aomwmywdr*fonf y,ftyfaom [dwf&Sd\ (avmbrl
'd|d*w or,kwfpdwf&Sdaom avmb-arm[[dwfESifh ,SOf\)/ tcsKdUaom ork',opmonf
txufr*fokH;yg;wdkY y,ftyfaom [dwf&Sd\ (avmbrl 'd|d*w0dy,kwfpdwf&Sdaom avmb)/
tcsKdUaom 'kuopmonf aomwmywdr*fonf y,ftyfaom [dwf&Sd\ (avmbMuOfaom
(15) rdpwwduf1tajz0doZem/ /
eda&m"opmonf rdpwed,w orwed,ww&m; r[kwfacs (ted,w2w&m;jzpfonf)
(edAmef)/ r*opmonf razmufjyefaom oabm&Sd rdrd\ tjcm;rJh tusKd;ay;jrJaom
]orwed,w} w&m;jzpf\ (r*fpdwKyg'f&Sdaom r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf azmufjyefaom oabm&Sd pkwd\
tjcm;rJh (tyg,fi&J) tusKd;ay;jrJaom ]rdpwed,w} w&m; jzpfukef\ (ed,wrdpm'd|duH\
tpGrf;tm;jzifh jzpfaom 'd|d*wor,kwfpdwf 4-yg;wdkY\ owraZmpdwKyg'f? ymeE&d,uHudk
usL;vGefonfh a'gorla'G\ owraZmpdwKyg'f)/ tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opm
ESpfyg;wdkYonf rdpwed,w orwed,wtm;jzifh tusKd;ay; rjrJukef (<uif;aom avmuD
pdwKyg'frsm;? kyf 28-yg;)/
1/ rdpw= (rdpm= rSm;aom/ tw= oabm)/
2/ tm,we0db*F- yOmykpu ykd'fa& (98)? "mwk0b
d *F- yOmykpu ydk'fa& (15) (98) Munfhyg/
op0db*F
2 - 'ku0doZem
(opm 4-yg;wdkYudk 'kuf100-wdkYjzifh a0zef tajz ]0doZem} udk jyjcif;)
1 - a[wka*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(1) a[wk'kuf tajz0doZem
218/ ork',opmonf [dwfrnf\ (tukodkvf[dwfjzpfaom avmb)/
eda&m"opmonf [dwfrrnfacs (edAmef)/
tcsKdUaom ('kuopm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf [dwfrnfukef\ (avmbMuOfaom
avmuD pdwfwdkY &Sdaom a'go arm[ tavmb ta'go tarm[ wnf;[laom [dwf 5yg;? r*fpdwf 4-yg;&Sdonfh tarm[jzpfaom orm'd|dr*if)/ tcsKdUaom ('kuopm? r*opm)
opm ESpfyg;wdkYonf [dwf rrnfukef ([dwf 6-yg;MuOfaom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;? orm'd|d
MuOfaom r*if 7-yg;)/
(2) oa[wku'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf [dwf &Sdukef\1 ([dwfESifh ,SOfukef\)/
eda&m"opmonf [dwfr&Sdacs ([dwfESifh r,SOfacs) (edAmef)/
tcsKdUaom 'kuopmonf [dwf&Sd\ ([dwfESifh,SOf\) (avmbESifh arm[rla'G arm[
MuOfonfh avmuDo[dwfpdwKyg'f)/ tcsKdUaom 'kuopmonf [dwfr&Sdacs ([dwfESifhr,SOfacs)
(arm[rla'G arm[? t[dwfpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
1/ avmbrlpdwf&Sdaom avmbonf arm[[dwfESifh ,SOf\/ r*fpdwf 4-yg;&Sdaom r*if 8-yg;onf
tavmb ta'go tarm[ [dwfwdkYESifh xdkufonftm;avsmfpGm ,SOfMuonf/
op0db*F
2 - plVE&'kuf 7-ck tajz0doZem
(7) oyp,'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm? r*opm) opmokH;yg;wdkYonf taMumif;ESifhwuG jzpfukef\ (uH
pdwf Owk tm[m& taMumif;w&m; av;yg;wdkYaMumifh jzpfukef\)/
eda&m"opmonf taMumif;ESifhwuG rjzpfacs (uH pdwf Owk tm[m&wnf; [laom
taMumif; w&m;av;ygwdkYaMumifh rjzpfacs) (edAmef)/
(8) ocFw'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm? r*opm) opmokH;yg;wdkYonf uH pdwf Owk tm[m& taMumif;
w&m;av;yg;wdkY jyKjyiftyfaom ]ocFw} w&m; jzpfukef\/
eda&m"opmonf uH pdwf Owk tm[m& taMumif;w&m;av;yg;wdkY rjyKjyiftyfaom
]tocFw} w&m; jzpf\ (edAmef)/
(9) oed'e'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? eda&m"opm? r*opm) opmokH;yg;wdkYonf jriftyfaom oabm r&Sdukef/
(puKyom'jzifh rjrifEdkifacs) (avmb? edAmef? r*if 8-yg;)
tcsKdUaom 'kuopmonf jriftyfaom oabm&Sd\ (puKyom'jzifh jrifEdkif\) (tqif;
]lygkH})/ tcsKdUaom 'kuopmonf jriftyfaom oabm r&Sdacs (avmbESifh lygkHMuOfaom
avmuDw&m;rsm;)/
(10) oy#dC'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? eda&m"opm? r*opm) opmokH;yg;wdkYonf xdyg;wwfaom oabm r&Sdukef
(avmb? edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf xdyg;wwfaom oabm&Sd\ (MoVm&dukyfjzpfaom yom'kyf 5yg;ESifh tmkH 5-yg;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf xdyg;wwfaom oabm r&Sdacs (okckrkyf 16yg;? avmbMuOfonfh avmuDpdwKyg'f)/
op0db*F
3 - tmo0a*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(14) tmo0'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf (ow0gwdkY\oEmef) ,dkpD;jzpfyGg; aewwf rl;,pf rdkufrJapwwfaom
oabm ]tmo0} rnf\ (avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf tmo0 rrnfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf (ow0gwdkY\ oEmef) ,dkpD;jzpfyGg;aewwf rl;,pfrdkufrJapwwf
aomoabm ]tmo0} rnf\ ('d|d arm[)/ tcsKdUaom 'kuopmonf tmo0 rrnfacs
(avmb 'd|d arm[MuOfaom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(15) omo0'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf tmo0\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmkH
jzpfukef\ (avmuD w&m;rsm;)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf tmo0\ (wPSm 'd|d arm[wdkY\) tmkH
rjzpfukef (edAmef? r*if&Spfyg;)/
(16) tmo0or,kw'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf tmo0ESifh ('d|d arm[ESifh) ,SOf\ (avmbrlpdwf&Spfyg;&Sdaom
avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf tmo0ESifh (avmb 'd|d arm[wdkYESifh) r,SOf
ukef (edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf tmo0ESifh (avmb 'd|d arm[wdkYESifh) ,SOf\ (a'gorl arm[rl
wdkY &Sdaom arm[ESifh avmbMuOfaom tukodkvfpdwKyg'f)/ tcsKdUaom 'kuopmonf
tmo0ESifh (avmb 'd|d armwdkYESifh) r,SOf (a'gorl arm[rlwdkY&Sdaom arm[? avmuD
ukodkvf 0dyguf Bud,mpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(17) tmo0 omo0'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf (ow0gwdkY\ oEmef) ,dkpD;jzpfyGg;aewwf rl;,pfrdkufrJ apwwfaom
oabm ]tmo0} vnf; rnf tmo0\ tmkHvnf; jzpf\ (avmb)/
'kufrkwf/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYudk tmo0vnf; rnf tmo0ESifhvnf; ,SOfukef\
[l vnf;aumif; tmo0\ tmkHomjzpf tmo0 rrnfukef[l vnf;aumif; rqdktyfukef
(edAmef? r*if 8-yg;)/
op0db*F
4 - oanmZea*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(20) oanmZe'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf (ow0gwdkYudk 0#fqif;&J) ,SOfapwwfaom ]oHa,mZOf} rnf\
(avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf oHa,mZOf rrnfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOfrnf\ (avmbMuOfaom oHa,mZOfw&m; udk,f 7-yg;
= a'go arm[ rme 'd|d 0dpdudpm m rp&d,)/ tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOf
rrnfacs (oHa,mZOfw&m; udk,fMuOfaom avmuDw&m;rsm;)/
(21) oanmZed,'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf oHa,mZOf\ tmkH jzpfukef\ (avmuD
w&m;rsm;)/ (eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf oHa,mZOf\ tmkH rjzpfukef (edAmef?
r*if8-yg;)/
(22) oanmZe or,kw'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf oHa,mZOfESifh,SOf\ (avmbrlpdwf &Sdaom avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf oHa,mZOfESifh r,SOfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOfESifh ,SOf\ (avmbESifh O'po
[*kwfpdwf&Sdaom
arm[ MuOfonfh tukodkvfpdwKyg'frsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOfESifh r,SOfacs
(O'po[ *kwfpdwf &Sdaom arm[? avmuDukodkvf 0dyguf Bud,m pdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(23) oanmZe oanmZed,'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf oHa,mZOfvnf; rnf oHa,mZOf\ tmkHvnf; jzpf\ (avmb)/
'kufrkwf/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYudk oHa,mZOfvnf; rnf oHa,mZOf\ tmkHvnf;
jzpfukef\ [l vnf;aumif;? oHa,mZOf\ tmkHomjzpf oHa,mZOf rrnfukef[l vnf;
aumif; rqdktyfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOfvnf; rnf oHa,mZOf\ tmkHvnf; jzpf\ (avmb
MuOfaom <uif;oHa,mZOf w&m;ukd,f 7-yg;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf oHa,mZOf\ tmkHom
jzpf oHa,mZOf rrnfacs (oHa,mZOfw&m;udk,f 8-yg;MuOfaom avmuDw&m;rsm;)/
op0db*F
5 - *Ea*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(26) *E'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf (ow0gwdkYukd 0#fqif;&J) qufpyfxHk;zJGU wwfaom ]*E} rnf\
(avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf *E rrnfukef (edAmef? r*fpdwf 4-yg;&Sdaom
r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf *Ernf\ (a'go 'd|d)/ tcsKdUaom 'kuopmonf *Errnfacs
(avmb a'go 'd|dwnf;[laom *Ew&m; ukd,fMuOfaom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(27) *Eed,'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf *E\ (avmb a'go 'd|dwdkY\) tmHk
jzpfukef\ (avmuD w&m;rsm;)/ (eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf *E\ tmHkrjzpfukef
(edAmef? r*if 8-yg;)/
(28) *Eor,kw'kuf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf *EESifh (avmb a'go 'd|dwdkYESifh) r,SOfukef
(edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf *EESifh ,SOfukef\ ('d|d*w
0dy,kwfpdwf &Sdaom avmbESifh a'gorla'G&Sdaom a'goMuOfonfh avmbrlpdwKyg'f a'gorl
pdwKyg'f)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf *EESifh r,SOfukef ('d|d*w 0dy,kwf
pdwf&Sdaom avmb? a'gorla'G&Sdaom a'go? arm[rla'G avmuDukodkvf 0dyguf Bud,m
pdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(29) *E*Eed,'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf *Evnf; rnf *E\ tmHkvnf; jzpf\ (avmb)/
'kufrkwf/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYukd *Evnf;rnf *E\ tmHkvnf; jzpfukef\[l
vnf;aumif;? *E\ tmHkomjzpf *E rrnfukef[l vnf;aumif;r qdktyfukef (edAmef? r*if
8-yg;)/
op0db*F
6 - MoCa*gpu'kuf 6-ck tajz0doZem
(32-37)/
op0db*F
9 - y&mrmoa*gpu'kuf 5-ck tajz 0doZem
(50) y&mrmo'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? eda&m"opm? r*opm) opmoHk;yg; wdkYonf rSm;aomtm;jzifh oHk;oyfrI
]y&mrmo} ('d|d) rrnfukef (avmb? edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf y&mrmornf\ ('d|d)? tcsKdUaom 'kuopmonf y&mrmo rrnf
acs (avmb 'd|dMuOfaom avmuDw&m;rsm;)/
(51) y&mr|'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf y&mrmo\ ('d|d\) tmHk jzpfukef\ (avmuD
w&m;rsm;)/ (eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf y&mrmo\ ('d|d\) tmHk rjzpfukef
(edAmef? r*if 8-yg;)/
(52) y&mrmo or,kw'kuf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf rSm;aomtm;jzifh oHk;oyfrI ]y&mrmo} ESifh
('d|dESifh) r,SOfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ork',opmonf y&mrmoESifh ('d|dESifh) ,SOf\ ('d|d*wor,kwfpdwf&Sdaom
avmb)? tcsKdUaom ork',opmonf y&mrmoESifh ('d|dESifh) r,SOfacs ('d|d*w0dy,kwfpdwf
&Sdaom avmb)/
tcsKdUaom 'kuopmonf y&mrmoESifh ('d|dESifh) ,SOf\ (avmbESifh 'd|dMuOfaom 'd|d*w
or,kwfpdwKyg'f)? tcsKdUaom 'kuopmonf y&mrmoESifh ('d|dESifh) r,SOfacs ('d|d*wor,kwf
pdwfMuOfaom avmuDpdwfrsm;? avmb 'd|dMuOf apwoduf 50? kyf 28-yg;)/
'kufrkwf/
/
tcsKdUaom 'kuopmukd y&mrmoESifh ('d|dESifh) ,SOf\[l vnf;aumif;? y&mrmoESifh r,SOf
[l vnf;aumif; rqdktyfacs ('d|d) ('d|dudk 'd|dESifh ,SOf\[k rqdk&acs)/ (PD? y'-1520)
op0db*F
10 - r[E&'kuf 14-ck tajz0doZem
(55) om&rP'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm?r*opm) opmESpfyg;wdkYonf tmHkjyKjcif; &Sdukef\ (tmHkjyKwwf\) (avmb?
r*if&Spfyg;)/
eda&m"opmonf tmHkjyKjcif;oabm r&Sdacs (tmHkrjyKwwfacs) (edAmef)/
tcsKdUaom 'kuopmonf tmHkjyKjcif;oabm &Sd\ (tmHkjyKwwf\) (avmbMuOfaom
avmuDpdwKyg'frsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf tmHkjyKjcif;oabm r&Sdacs (kyf 28-yg;)/
(56) pdw'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? eda&m"opm? r*opm) opmoHk;yg;wdkYonf pdwf rrnfukef (avmb? edAmef?
r*if &Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf pdwfrnf\ (avmuDpdwf 81-yg;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf pdwf
rrnfacs (avmbMuOfaom avmuDpdwfwdkY&Sdaom apwodufrsm;? kyf 28-yg;)/
(57) apwodu'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf apwoduf rnfukef\ (avmb? r*if 8-yg;)/
eda&m"opmonf apwoduf rrnfacs (edAmef)/
tcsKdUaom 'kuopmonf apwodufrnf\ (avmuDpdwfwdkY &Sdaom avmbMuOfonfh
,SOfbuf apwodufrsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf apwoduf rrnfacs (avmuDpdwf 81-yg;?
kyf 28-yg;)/
(58) pdwor,kw'kuf tajz0doZem/ /
(ork',opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf pdwfESifh ,SOfukef\ (avmb? r*if&Spfyg;)/
eda&m"opmonf pdwfESifh r,SOfacs (edAmef)/
tcsKdUaom 'kuopmonf pdwfESifh ,SOf\ (avmuDpdwfESifh ,SOfaom avmbMuOfonfh
apwodufrsm;)/ tcsKdUaom 'kuopmonf pdwfESifh r,SOfacs (kyf 28-yg;)/
'kufrkwf/ /
tcsKdUaom 'kuopmukd pdwfESifh ,SOf\[l vnf;aumif;? pdwfESifh r,SOf[l vnf;aumif;
rqdktyfacs (avmuDpdwf 81-yg;) (pdwfukd pdwfEiS fh ,SOf\[k rqdk&acs)/
op0db*F
11 - Oyg'gea*gpu'kuf 6-ck tajz 0doZem
(69) Oyg'ge'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf jyif;pGm pJGvrf;wwfaom ]Oyg'gef} rnf\ (avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf jyif;pGm pJGvrf;wwfaom ]Oyg'gef} rrnfukef
(edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf jyif;pGm pJGvrf;wwfaom ]Oyg'gef} rnf\ ('d|d)/ tcsKdUaom 'ku
opmonf Oyg'gef rrnfacs (avmb 'd|dMuOfaom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(70) Oyg'ged,'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf Oyg'gef\ (wPSm 'd|dwdkY\) tmHk jzpfukef\
(avmuDw&m;rsm;)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf Oyg'gef\ (wPSm 'd|dwdkY\) tmHk rjzpfukef
(edAmef? r*if&Spfyg;)/
(71) Oyg'geor,kw'kuf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf Oyg'gefESifh (wPSm 'd|dwdkYESifh) r,SOfukef (edAmef?
r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf Oyg'gefESifh (avmb 'd|dESifh)
,SOfukef\ (avmbrlpdwf 8-yg;? 'd|d*w0dy,kwfpdwf 4-yg;&Sdaom avmbMuOfonfh ,SOfbuf
apwodufrsm;)/ tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf Oyg'gefESifh r,SOfukef
('d|d*w0dy,kwfpdwf 4-yg;&Sdaom avmb? arm[rl a'gorlpdwKyg'f? avmuDukodkvf 0dyguf
Bud,mpdwKyg'frsm;? kyf 28yg;)/
(72) Oyg'ge Oyg'ged,'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf Oyg'gefvnf; rnf Oyg'gef\ tmHkvnf; jzpf\ (avmb)/
'kufrkwf/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYukd Oyg'gefvnf; rnf Oyg'gef\ tmHkvnf; jzpf\
[l vnf;aumif;? Oyg'gef\ tmHkom jzpf Oyg'gef rrnf[l vnf;aumif; rqdktyfukef
(edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf Oyg'gefvnf; rnf Oyg'gef\ tmHkvnf; jzpf\ ('d|d)/ tcsKdU
aom 'kuopmonf Oyg'gef\ tmHkom jzpf Oyg'gef rrnfacs (avmuDpdwfrsm;? avmb
'd|dMuOfonfh ,SOfbuf apwoduf 50? kyf 28-yg;)/
op0db*F
12 - udavoa*gpu'kuf 8-ck tajz0doZem
(75) udavoa*gpu'kuf tajz0doZem/
/
ork',opmonf ylyefapwwf ESdyfpufwwf npfEGrf;apwwfaom ]udavom} rnf\
(avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf udavom rrnfukef (edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf udavomrnf\ (a'go arm[ rme 'd|d 0dpdudpm xde O'p
t[d&du taemwy)/ tcsKdUaom 'kuopmonf udavom rrnfacs (udavomw&m;ukd,f
10-yg; MuOfaom avmuDw&m;rsm;)/
(76) oHudavodu'kuf tajz0doZem/ /
('kuopm? ork',opm) opmESpyf g;wdkYonf udavom\ tmHk jzpfukef\ (avmuDw&m;
rsm;)/ (eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf udavom\ tmHk rjzpfukef (edAmef?
r*if&Spfyg;)/
(77) oHudvd|'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf udavomwdkY ylyefaptyf ESdyfpuftyf\ (udavomESifh ,SOf\)
(avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf udavomwdkY rylyefaptyf rESdyfpuftyfukef
(udavomESifh r,SOfukef) (edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf udavomwdkYonf ylyefaptyf ESdyfpuftyf\ (udavomESifh
,SOf\) (avmbMuOfaom tukodkvfpdwKyg'f)/ tcsKdUaom 'kuopmonf udavomwdkY rylyef
aptyf rESdyfpuftyfacs (udavomESifhr,SOfacs) (avmuDukodkvf 0dyguf Bud,mpdwfESifh
,SOfbuf apwodufrsm;? kyf28-yg;)/
(78) udavoor,kw'kuf tajz0doZem/ /
ork',opmonf udavomESifh ,SOf\ (avmb)/
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf udavomESifh r,SOfacs (edAmef? r*if&Spfyg;)/
tcsKdUaom 'kuopmonf udavomESifh ,SOf\ (avmbMuOfaom tukodkvfpdwKyg'f)/
tcsKdUaom 'kuopmonf udavomESifh r,SOfacs (avmuDukodkvf 0dyguf Bud,mpdwKyg'f? kyf
28-yg;)/
op0db*F
13 - yd|d'kuf 18-ck tajz0doZem
(83) 'aeey[mwA'kuf tajz 0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf (edAmefukd a&S;OD;pGm jrifojzifh ]'e} rnf
aom) aomwmywdr*fonf ry,ftyfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ('kuopm?ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf y,ftyfukef
\ ('d|d *wor,kwfpdwKyg'f? 0dpdudpmpdwKyg'f)/ tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opm
ESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf ry,ftyfukef (<uif;aom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
(84) bm0em,y[mwA'kuf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf (aomwmywdr*f jrifNyD;jzpfaom edAmefukd
yGm;rsm;jcif;tm;jzifh wpfzefxyfrH jrifojzifh ]bm0em} rnfaom) txuf r*foHk;ckwdkYonf ry,f
tyfukef (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf txufr*foHk;ckwdkYonf y,ftyf
ukef\ ('d|d*w0dy,kwf a'gorla'G O'po[*kwfpdwKyg'frsm;)/ tcsKdUaom ('kuopm? ork',
opm) opmESpfyg;wdkYonf txufr*foHk;ckwdkYonf ry,ftyfukef (<uif;aom avmuDpdwKyg'f
rsm;? kyf 28-yg;)/
(85) 'aeey[mwAa[wku'kuf tajz0doZem/ /
(eda&m"opm? r*opm) opmESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf y,ftyfukefaom [dwf1
r&Sdukef ([dwfESifh r,SOfukef) (edAmef? r*if 8-yg;)/
tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf y,ftyf
aom [dwf &Sdukef\ ([dwfESifh ,SOfukef\) ('d|d*wor,kwfpdwKyg'f? arm[MuOfaom 0dpdudpm
pdwKyg'f)/ tcsKdUaom ('kuopm? ork',opm) opmESpfyg;wdkYonf aomwmywdr*fonf
y,ftyfaom [dwf r&Sdukef ([dwfESifh r,SOfukef) (0dpdudpmo[*kwf pdwf&Sdaom arm[?
<uif;aom avmuDpdwKyg'f? kyf 28-yg;)/
1/ aomwmywdr*fonf 'd|dESifh 0dpdudpmukd y,fonf? wpfenf;tm;jzifh avmbrl 'd|d*wor,kwfpdwfESifh
arm[rl 0dpdudpmor,kwfpdwfwdkYukd y,fonf? xdkYaMumifh aomwmywdr*fy,faom [dwfrsm;rSm- avmbrl
'd|d*wor,kwfpdwf 4-yg;&Sdaom avmbESifh arm[? 0dpdupd mo[*kwf pdwf&Sdaom arm[wdkYom
jzpfonf/