Professional Documents
Culture Documents
Bi Quyet Sang Tao
Bi Quyet Sang Tao
Mc lc
Chng 1: Th no l mt tng
Chng 2: Vui ci
Chng 3: C duyn sng to
Chng 4: t mc tiu cho tr no
Chng 5: Hy ging tr con thm na
Chng 6: Np thm d liu
Chng 7: Thu ht can m
Chng 8: T duy li t duy
Chng 9: Hc cch phi hp
Chng 10: nh ngha vn
Chng 11: Thu nhp thng tin
Chng 12: i tm tng
Chng 13: Qun pht n i
Chng 14: Bin tng thnh hnh ng
Khng iu g trn th gii ny thay th c Lng kin tr
Ti nng cng khng - V d v ngi c ti m khng thnh cng th rt nhiu.
Ca ci cng khng Rt nhiu ngi giu t chng nc nhng li cht ngho.
Thin ti cng khng Thin ti sinh bt phng thi ng v k.
Trnh vn ho cng khng Th gii ny y nhng ngi c vn ho nhng b b b.
May mn cng khng Thn may mn tri tnh tri nt lm suy vong bit bao vng triu
Ch c Lng kin tr v Tm cng quyt mi Ton nng .
Chc hn trong mi chng ta, k t khi cn cp sch n trng ph thng cho n nhng nm thng l la trn gh ging ng i hc ri bc
chn vo i vi bit bao kht khao chy bng v tng lai v nhng hoi bo tng p t hn cng nh bao ngi khc, bn lun nghe ni
n t TNG, vy c bao gi bn cht hi: tng l g v lm sao c tng? Khng ch tng v qung co m cn l tng v
mi lnh vc trong cuc sng hng ngy; l hot ng ca c mt i ngi, mt cng vic bn khng bao gi ngng ngh, mt mc tiu khng
bao gi hon mn. Mt cn b k ton, nh lp k hoch truyn thng, mt nh nghin cu ch khng ch l ngi son tho cc chng trnh
qung co hay ngi ch o ngh thut; mt ngi mi vo ngh hay mt tay go ci chuyn nghip v cng nh bao ngi khc l doanh nhn
hay cng chc, gio vin hay ni ch tt c h u cn bit cch ny sinh tng. Ti sao?
Trc tin v tng mi l bnh xe ca s tin b, kh nng ny sinh tng tt chnh l iu kin sng cn cho thnh cng ca mi ngi.
Khng c tng ng ngha vi s tr tr.
Th hai, my vi tnh hin ang cng ng hu ht nhng cng vic tm thng m chng ta phi lm, do (t ra l trn l thuyt) chng ta c
t do v tt nhin i hi chng ta phi thc hin cng vic lao ng sng to m my vi tnh khng th p ng.
Th ba, chng ta ang sng trong k nguyn m nhiu ngi gi l K nguyn ca thng tin, mt k nguyn lun yu cu dng chy lin tc ca
nhng tng mi nu mun khai thc ht tim nng ca con ngi v thnh tu ca vn mnh nhn loi.
Tm li, gi tr tht ca cc thng tin qua Din n ny ngoi vic gip chng ta hiu s vt thu o hn, ch thc c khi c phi hp vi
nhng thng tin khc hnh thnh tng mi : tng gii quyt vn ; tng gip ngi khc; tng tit kim, sa cha v to ra
s vt; tng lm cho s vt tt hn, r hn v c ch hn; nhng tng c kh nng soi sng, ng vin, tip sc, to cm hng v lm cho
cuc sng thm phong ph.
1- TH NO L MT TNG?
Trc khi tm ra cch pht sinh mt tng, chng ta cng lng nghe v bn bc lm sao nh ngha c mt tng. A.E. Housman ni:
Ti khng th nh ngha c thi ca cng nh con ch Terrier khng th nh ngha mt con chut, c hai chng ti u c th nhn ra i tng
bng nhng triu chng m i tng gy ra cho chng ti. Ci p cng th, cng ging nh cc th khc nh c tnh v tnh yu, lng qu
cm v s kin nhn... V mt tng cng th, khi i din vi mt tng th ta c th bit, c th cm nhn c ngay, mt iu g trong ta
nhn ra n nhng bn th nh ngha n xem !
Sau y l mt vi gii p c thu nht li:
l mt iu g hin nhin n mc nu c ai ni cho bn nghe v n, bn s t hi ti sao mnh li khng ngh ra n.
Mt tng bao trm mi kha cnh ca mt tnh hung v lm cho tnh hung tr nn n gin; thu mi tiu tit thnh mt ci gt gn gh, ci
gt y gi l tng.
l mt biu trng gip ta c th hiu c ngay mt s vt c hp nhn hoc bit n mt cch ph bin nhng c chuyn ti theo mt
phong cch mi m, c o hoc bt ng.
l mt tia chp ni nghim gip bn nhn thy s vt trong nh sng mi, Tia chp ny thng nht hai ngh c v ri rc thnh mt nim.
Mt tng s tng hp nhng iu phc tp thnh vic n gin n ngc nhin.
Nhng nh ngha trn mang tnh m t nhiu hn l nh ngha nhng d sao chng cng ni ln c iu trng yu, cho bn mt cm nhn tt
hn v iu c gi l tng bi chng ni v vic tng hp vn , ni nghim v tnh hin nhin. Tuy nhin, cu ni hay nht l cu nh ngha
ca James Webb Young: tng l mt s phi hp mi ca nhng yu t c, khng hn khng km .
Th nht: Gn nh n ni cho chng ta bit cch tm ra tng khi cho rng tm tng ging nh to ra cch ch bin mt thc n mi,
Tt c nhng g bn cn phi lm l ly vi th m bn bit trc ri phi hp chng li thep cch mi. n gin nh th y v n hay ch
khng cn phi thin ti mi lm c.
J. Bronowski vit: Vi ti, tht sai lm khi ngh rng hot ng sng to l mt iu g khng thng thng. Mi ngy, ngi bnh thng trong
chng ta u tm ra nhng tng tt, u to ra v pht minh khm ph vi ny vic n nh: cch sa cha t, bn ra chn, ca no hay sp
xp cng vic, lm tng doanh s, tit kim tin bc, dy d con ci, lm cho mi vic c tt hn hoc d hn, r hn
Th hai: N ch thng vo vn v chnh l cha kha cho vic tm ra tng l phi hp mi vic.
Hadamard vit: Tht hin nhin, khi sng to hoc khm ph cho d lnh vc ton hc hay bt c lnh vc no khc, u din ra bng cch phi
hp tng
J. Bronowski vit: Mt ngi tr nn sng to, cho d l mt ngh s hay khoa hc gia, khi anh ta pht hin mt s ng nht mi trong tnh a
dng ca thin nhin - tm thy mt im tng ng gia nhng s vt m trc nay cha ai ngh theo chiu hng u c sng to chnh
l mt u c lun tm ti nhng im tng ng bt ng. Hoc nh Francis H. Cartier: Ch c mt cch duy nht ta th c mt tng
mi: phi hp hoc lin hp hai hay nhiu tng m ta sn c, t chng k bn nhau nh th no ta c th pht hin ra mt s tng quan
gia chng vi nhau, mi tng quan m trc ta cha h bit. Trong The Act of Creative, Arthur Koestler cn c trn lun rng tnh
c o sng to khng c ngha l to ra hoc pht sinh mt h thng tng t ci khng m ng hn l t s phi hp nhng m hnh suy
ngh tng tn ti vng vng thng qua tin trnh trao i cho, A. Koestler gi tin trnh ny l bisociation ; n vn m, chn lc, sp xp li, phi
hp, tng hp nhng s vic, nng lc, k nng sn c. Bisociation c hiu nh l k cng ca s kt hp, im tng ng bt ng, tng th
mi, lc trn chung vi nhau ri tuyn chn, nhng tc hp mi.
2- VUI CI
Khng phi tnh c m vic vui th c xut u tin trong tin trnh to iu kin cho tr no pht sinh tng. Nhng vui th c th l iu
kin quan trng nht.
L do? Thng thng, trong mt d n qung co ca mt phng ban thng c ba hay bn nhm cng lm vic. Nhm no ci mm hay ci
gin lun tm ra tng tt; nhm vui nhn nht chnh l nhm s tm ra gii php ti u, qung co bo ch hay nht, qung co pht sng tt nht,
bng qung co ngoi tri n tng nht. Suy cho cng, nhn xt trn ng cho tt c mi th, ai vui th vi cng vic ca mnh th ngi s
lm tt hn, iu ny cng lun ng vi nhng ngi i tm tng v c th p dng cho bt c ai bt k ni no cn pht ra sng kin. Tht
vy, bn s khng ngc nhin ti sao c khi hi v mi loi sng to u l bn ng hnh vi nhau; nn tng ca c khi hi cng l nn tng
ca sng to vic lin kt mt cch bt ng nhiu thnh phn d bit li vi nhau to ra mt tng th mi thc s c ngha, mt c r tri t
ngt khi ai cng tng l chy thng, mt bisociation hai h quy chiu va vo nhau. Khi , tr no ta cng ang theo con ng ny bng dng
buc phi r sang li khc v k diu ca nhng iu k diu ci li mn khng nh trc y li hon ton logic. Mt iu g mi c to
ra, mt iu m sau tr nn hin nhin v cng chnh l c tnh ca tng; vic lin kt bt ng ca hai yu t c to ra mt tng th
mi c ngha, hay ni theo cch ca Koestler l hai ci khun ca suy ngh gp nhau cng: c khi hi v s sng to, s vui nhn v tng
vi th vui v nng xut.
S. Dali phi hp mng m v ngh thut thnh trng phi Siu thc (Surrealism)
Ai phi hp la v thc n tr thnh vic nu nng.
Newton phi hp thy triu v vic tri to ri thnh trng lc.
Darwin phi hp nhng tai ha ca loi ngi v s bnh trng cc chng loi thnh s chn lc t nhin.
Ai phi hp gi rch v cy gy thnh cy lau nh
V bn hy ghi nhn mi tng quan nhn qu: Nim vui n trc v cng vic tt n sau. S vui th s gip cho sng to x lng, l mt
trong nhng ht bn gt hi tng; thc c iu , chng ta s bt u gieo thm nhiu ht nh th tm c nim vui khi lm vic.
Bi vy ng ph i bn, Hy tm nim vui.
V cng khng phi ngu nhin, nhn c hi vui vy ti sao li khng ny sinh ra tng?
3- C DUYN SNG TO
Cha ai hiu c ti sao tr no con ngi, vn l mt th vt cht li c th pht sinh ra tng, vn l mt th phi vt cht. Bn ch bit l
tng c thc s xy ra, c th n xy ra vi bn t thng xuyn hn so vi ngi khc nhng chc chn n xy ra vi bn c vi ln.
Khng c chng suy yu no v mt sinh l - khng c t bin trong no chng hn - ngn cn bn tm ra tng.
Khng ai cho rng nhng ngi c duyn sng to li c sinh ra vi mt ti nng c bit no v sng to, hoc bng mt cch suy ngh
c o a h n c nhng i l cha ai lai vng, hoc vi mt ni nghim sc bn nh tia laser gip h pht hin ra c mt trt t
mi hay tng quan mi trong khi nhng ngi khc ch thy mt m hn n. iu lm cho h tr nn khc ngi chnh l: Ngi no tm ra
tng bi lun bit rng tng tht c v bit rng mnh s tm ra chng. Ngi no khng tm ra tng th khng bit rng tng tht c v
khng bit rng mnh s tm ra chng.
Bn sai.
Khi cng i su trong lnh vc qung co, bn s thc c rng c hng trm gii php, hng trm li p, hng trm tng.
Bit u c n hng ngn, bit u li l v tn.
Bn xem nh: Khong nm 1940 c ti 94 ci bng sng ch - patent c cp cho kiu dng ly ng bt co ru. Ly ng bt co ru, tri
! Hin nay ang c n 1.200 kiu dy km gai. Bn tng bc chn vo cc nh sch, bn ngh sao khi s lng sch pht hnh v nu n
trong thnh ph cng trang b cho mt th vin nh
Lincoln Steffens vit vo nm 1931: Cha c g c hon tt, Mi th trn th gii u phi c thc hin v thc hin mi. Bc tranh p
nht cha c v ra, v kch c sc nht cha c son xong, bi th hay nht cha c sng tc. Vt l, ton hc v c bit l nhng
pht minh khoa hc tin tin u ang c xt li mt cch c bn. Ho hc ch ang tr thnh khoa hc; tm l hc, kinh t v x hi hc u
ang i ch mt Darwin, m cng trnh ca Darwin s li i ch mt Einstein mi
Nhng g ng vit u ng cho hm nay cng nh tng ng cho nm 1931. Cha c g hon tt, mi th u ang ch bn thc hin.
Khi i din vi vn sng to, hu ht chng ta u c i tm mt gii php ng n nht bi v t trc n nay chng ta u c gio dc
mt cch nh th. trng, khi bn phi tr li nhng cu trc nghim ng sai th cu tr li lun ch c mt p n ng. V vy, chng ta
thng ngm gi nh rng mi cu hi, mi vn u nh th c v khi khng th tm ra mt gii php, chng ta u hng.
Trn thc t, hu ht mi vn khng c ging nhng thi chng ta hc trong trng, mi vn u c nhiu gii php, v khi bn nhn thc
ra c iu , bn s tm ra c nhiu tng, nhiu gii php. mile Cou tng ni: Lun ngh rng nhng g mnh phi lm l d v n s
tr thnh d.
Tin s Norbert Wiener c cng nhn xt: Khi mt khoa hc gia bt tay vo mt bi ton m bit rng c gii php th thi ca ng ta khc hn,
ng ta i c 50% con ng n gii php y.
l mt trong nhng l do ti sao c nhng dng ngi hnh nh lc no cng ny sinh ra tng v h bit rng chng ch ln qun u y
thi, nu bn khng tm ra th ngi khc cng tm ra.
Lun cn mt tng khc, lun cn mt gii php na. V bn phi hc chp nhn iu ny.
Th nht: Phi chp nhn rng hnh nh t thn l yu t quan trng nht gip cho bn thnh cng. Tnh cch v hnh ng ca bn; cch giao
tip ng x vi ngi khc, nhng cm xc, nim tin, s tn tm trong cng vic, c vng v ngay c nng khiu, nng lc cng u b nh
hng chnh xc hn l b iu khin bi hnh nh t thn. n gin, bn hy hnh ng ging nh loi ngi m bn ngh mnh nh th. Nu
ngh mnh tht bi th chc bn s tht bi, ngh rng mnh thnh cng tt bn s thnh cng. Ai tin rng mnh lm c th lm c, ai khng tin th
khng th.
Henry Ford nht tr: Cho d bn ngh rng mnh lm c hay khng, bn u ng
Tm li: Thi quan trng hn s vic. iu ny c bit c ngha i vi phn ln gia nhng ngi lun sc si tng v nhng k khng
h c cht no. im d bit khng phi l kh nng bm sinh tm ra tng m chnh l nim tin rng mnh c kh nng tm ra tng.
Th hai: Bn phi chp nhn iu m W. James gi l khm ph ln nht th h ti, khm ph no? Con ngi c th thay i cuc sng ca
mnh bng cch thay i thi .
iu hn nhin l th nhng c nhiu ngi, trong c bn li khng chu chp nhn.
ng rng hnh nh t thn s lo li cuc sng ca mnh nhng mc cho bao nhiu chng c hin nhin, cho hng ngn cc v d trong i sng
thc bn vn khc t nim rng mnh c th thay i hnh nh t thn. Bn sai ri, bn c th thay i n.
Bn cho rng, nu bn ngh khc i trong tm th mnh vn l mnh. Khng u, bn l mt mnh khc. Bn tng rng mnh khng th suy ngh
cch no khc hn v cho rng cch suy ngh hin nay tc vo ngn nm bia Bn sai ri, bn c kh nng suy ngh theo cch khc. Ai cng
bit v nhn nhn nhn l tinh thn nh hng n s vn hnh ca th xc, nhng g tinh thn c th lm c th thng rt p o. Khi bn ngh
v mt vic g , chp nhn quan nim rng vt th ny (tinh thn) c kh nng bin i vt th khc (th xc) th l mt bc nhy vt ln, mt
bc nhy quan trng mt bc nhy lng t. Rng tinh thn c th bin i tinh thn.
Nu bn t nh rng mnh khng bao gi tm ra tng th bn s khng bao gi tm ra. Thay vo , mi ngy nn t nh rng mnh l ngun
tng, rng tng ang sc si dng trn trong ta nh mch nc tun t sui. Mi ngy, khng, nhiu ln trong ngy. Cui cng bn s sng
theo ci hnh nh tinh thn mi m bn to ra cho mnh. Mt khi bit rng tng tht hin hu v bn c th tm ra chng, bn s thy mnh
chm vo mt cm gic m m; l mt s bnh lng m bn cn c hn bao gi ht. Hy th gin i. Bn bit l tng sn c u y ri v
bn s tm ra n. ng lo g v thi gian mc d vi tng s chm ny sinh hn, song c iu thc t l vic tm ra tng li khng ph thuc
vo thi gian, khng ty thuc vo ni lm vic, thi kho biu v thm ch c khi lng cng vic. Bn c th tm ra chng khi ang n tra, ang
tm hay ang i do. Vic th c c tng ty vo vic bn c tin rng n sn c hay khng v vo nim tin ni bn thn mnh.
4- T MC TIU CHO TR NO
Bn hy tng tng mt thanh dm thp rng chng 3 tc, di khong 30 m bc qua nc 2 to nh cao c 40 tng. Nu bn i c t cao c
ny qua cao c kia, ti tng bn 100 USD. Bn s cho rng l chuyn in r. Nu ti bt cc a con 3 thng tui ca bn, ng trn nc to
cao c kia th n ra ngoi v bt bn buc phi i qua thanh dm , nu khng ti s bung ri n. Nh nhiu ngi khc, bn s thc hin ngay
yu cu ny. Khng ch i trn thanh dm m bn s i tht d dng khng cn n lc g.
Ti sao bn li phn ng khc i? Nhim v ca bn i trn thanh dm vn khng thay i.
Bn phn ng khc i l v mc ch thay i. Mc ch ln u l lm sao ng ng; bn quan tm lm sao qua ti bn kia, i nh th no,
dang tay cn bng ra sao, si chn di ngn. Mc ch ln sau l cu ly a con ca mnh, bn khng h quan tm n nhng vn khc. Mi
tm nguyn u ch l cu ly a b v tinh thn bn t ng ngh ra cch di chuyn tt nht cho th xc qua c bn kia. Tng t nh th,
mt khi t mc tiu cho tr no chng hn phi pht sinh ra tng th tr no ca bn s ngh ra cch pht sinh. Ti sao bn khng nhn
ra? Mt ln na, l tnh hung mt bc nhy vt lng t so vi bc nhy nh.
Nu tinh thn c th iu khin cch ng x v hnh ng ca th xc trn mt thanh dm thp rng chng 3 tc, di khong 30 m bc qua nc 2
to nh cao c 40 tng. Nu tinh thn c th iu khin cch lm vic ca th xc bn n nh vy th bn th ngh n vic tinh thn iu khin
hot ng ca tinh thn. Cho nn, nu bn mun tm ra tng, ng tng tng l mnh s tm ra tng, hy ngh l mnh tm ra c
chng ri. Tng tng rng mnh ang c ngi khen, cm n v tng thng. V bn s t c tt c nhng iu nu trn.
5- HY GING TR CON THM NA
Baudelaire m t thin ti nh l kh nng phc hi tui nh theo mun. Theo ng, nu c kh nng tr v nhng diu k ca tui th, bn s
nm bit mi v thin ti. V ng c l, chnh a b trong ta mi sng to ch khng phi g trng thnh.
G trng thnh suy ngh qu nhiu, mang qu nhiu tho v b tri buc bi qu nhiu tri thc, qu nhiu gii hn cng quy lut, gi nhn v tin
kin. G trng thnh l mt g kh b cng tay.
a b v t v t do v khng cn bit iu no nn lm, iu no khng nn lm. N nhn thy th gii ng nh th gii c th ch khng nh
g kh trng thnh vn c dy bo rng th gii nh th no th tin nh th y.
Gary Zukav vit trong quyn The Dancing Wu Li Master lnh vc vt l cng nh mi lnh vc khc, nhng ai cm nhn c nhiu nht men
say ca tin trnh sng to s l ngi vt qua hay nht nhng m rng buc ca nhng g bit ri dn thn vin du vo vng t trinh
nguyn nm pha bn kia chng ngi ca v hin nhin. Dng ngi ny c 02 c tnh. Th nht l kh nng nh tr th nhn thy th gii
c nh th ch khng phi ci dng v ca th gii theo cch ta bit v n. c tnh th hai i vi nhng ngh nhn v nh khoa hc tht s
l nim tin kin nh vo bn thn
Mt cu chuyn k v thin s Nht tn Nam n thi Minh Tr. Ngy kia c mt v gio s i hc n gp ng tham vn v thin. ng pha tr i
khch, ngi rt tr y tch ca khch ri c thong th rt na, rt mi. Vi gio s nhn tch tr y trn ra ngoi cho n khi khng chu c na:
- y qu ri, khng th rt thm na !
- Cng ging nh tch tr ny, bn trong ngi y p nhng thnh kin v suy on, lm sao ti c th ch cho ngi v thin nu ngi khng trt
sch chic tch ca mnh?.
Mun tng kh nng sng to, nh tm l Jean Piager vit bn hy gi li mt phn tr th bi tnh sng to v pht minh vn l c im ca
tr con trc khi chng b x hi ca ngi ln lm cho mo m. Thomas Edison cng c cng kin Pht minh v i nht th gii l tr no ca
tr th Song c l Dylan Thomas l ngi c cu ni hay nht Qu bng m ti nm khi ang chi trong cng vin trc kia vn cha ri xung
mt t. G trng thnh c khuynh hng lm li nhng g m hn hoc ngi khc lm ln sau cng. Vi tr th th khng c ln sau cng,
ln no cng l ln u tin. V vy khi i khai ph tm tng, chng thc rng t thn chng c th nhn v thy th gii mt cch ti mi m
khng cn tham chiu n nhng g nghe ni trc ; chng khai ph mt vng t ti mi v nguyn thy; vng t khng c c l, khng
c bin cng hay ro cn hoc vch ngn gii hn, mt vng t v bin vi bit bao ha hn v c hi. Tr th ch bit hin ti by gi v chng
khng bit nhng g trc cho nn, chng ph l v khng bit c l, chng lm nhng iu k cc khin ngi ln khng an tm; khi tm gii
php cho mt vn , bn thn chng nhn v thy th gii mt cch ti mi. Ln no cng mi. Gia nhng vt tng chng nh khng c
cht lin h no, chng li nhn thy nhiu mi tng quan mi. Chng t c mu tm cn cy th mu cam, chng treo xe la l lng trn tng
my Tr nh lun ch tm quan st nhng vt th ta coi l bnh thng v c c cm nhn v nhng iu k diu ca nhng vt m ta xem
l hin nhin, tt yu. Tr nh lun ming hi, hi v hi. Ti sao Mt Trng li trn? Ti sao bu tri li xanh? Gic m l g? Ti sao ta li c ngn
chn? Sinh nht ca Tri t l ngy no?... Neil Postman cng ni Khi bc chn vo trng, tr con l du chm hi, v khi ra trng l du
chm than. Vy bn hy tr li thnh du chm hi i. Vi nhng g nhn thy, bn hy t hi ti sao li th.
Vy, lun l y l g? ng than khc trc chuyn ri. Lnh lm go, v lm mui hay l ta ch ra mt ci go khc tt hn.
Nhng c mt cch t duy khc do Edward De Bono ph bin gi l t duy c o cn gi l t duy theo chiu ngang, t duy x ro. Theo
cch t duy ny, bn s tin bng tng c nhy vt ch khng nht thit phi theo ng dn logic, bn c th s dng nhiu con ng khng
chnh thng (c v nh khng dn n u c) tm ra kt lun bi v mi gii php tt u c ngha v do u c nhng con ng hp l
a n gii php y.
Thc t sau mi din bin, khi ngh li bn thy rng hu ht cc gii php u hin nhin, tht kh m tng tng rng gii php li xy n mt
cch logic. l li t duy c o, cn gi l t duy theo hng ngang hay t duy x ro.
8.4- t ra mt vi gii hn
Cn phi phn bit, nhng gii hn va nu trn l loi ranh gii do bn tng tng ra, l loi gi nh trong tim thc m ta hay dng ln cho
tnh cht ca vn . y, chng ta mun ni n mt khun kh lm vic m ta s ng no bn trong tm ra gii php; nghe qua c v
nh mu thun c sng to m cn c khun kh? l mt my thun v Rollo May gi l mt hin tng v ng gii thch rng: bn thn
c sng to cng i hi gii hn bi v hnh ng sng to pht sinh t vic loi ngi chin u vi gii hn v chng li gii hn .
Khi ra mt k hoch cho nhn vin tm tng qung co no , nu cho h qu nhiu t do sng to th h s lng tng, qu nhiu t do
s dn n hn lon. Nhng nu ta buc h phi lm vic theo mt s nguyn tc ch o ca chin lc sng to vi mt khon ngn sch nht
nh v thi hn c th, vi mt hng ch nht tr th h lun c gii php.
i khi, tng n vi chng ta, chng ta khng to ra chng theo mnh. Chng n trong tnh trng ging nh ta ang m m mng mng, nh
mt gic mng c ch hng. Gic mng hnh nh c lin quan n nhng vn m ta tng quan tm, tng lm trong vi nm nay; trong
c ni rng nhng gii hn hu quan s tc ng n ta nh mt c huch cho tr tng tng.
Leonardo da Vinci tng ni: Phm v hp gip tr no c k cng, phm vi rng lm tr no xao lng.
T.S. Eliot tng vit trong mt bi ph bnh: rng ng ngi khen k lut sng tc, ng cho rng nu b buc phi sng tc trong mt khung lm
vic, tr tng tng s b th thch mc cao nht v sn sinh ra tng phong ph nht. Nu c t do hon tan, c may c c sn
phm tt s eo xo ngay.
Dryden cho bit ng thch sng tc th c vn v khi i tm vn th, ti thng gp nhng pht kin mi.\Rollo May cng nht tr: Khi lm th,
bn pht hin ra rng nhu cu lm cho th khp vi thc ny hay thc khc s buc tr no ca bn phi tm ra thm nhiu ngha mi. Trong c
gng , bn t n nhiu ngha mi v su sc hn l bn tng ao c mnh t c.
Loi gii hn gic gi chng ta nhiu nht chnh l thi gian. Thi hn cht (deadline) lun gic chng ta phi hon tt mt vic g . Hy t cho
mnh mt gii hn.
9- HC CCH PHI HP
Nu mt tng mi l mt s phi hp mi ca nhng yu t c khng hn khng km th ngi no bit cch phi hp cc yu t c s c
nhiu c may pht sinh tng mi hn l k khng bit phi hp.
9.1- Tm im tng t
Vn ca bn c tng t nhng vn khc hay khng? im no c, im no khng tng t?
Li th ln nht trong SPDV ca bn l g? Liu bn c th so snh li th ca mnh vi cc i th cnh tranh khc?
V nu li th ln nht ca bn l s tin li? L tnh kinh t? L uy tn? L nt n gin? Hay lu bn? Hay l g khc?.. th nhng ngi no, g,
vt g tin li nht, kinh t nht, uy tn, n gin, lu bn nht m bn c th lin tng ti?
9.2- Hy ph l
Hot ng no cng c lut l, quy c v phng thc tin hnh. C th chng khng c tc vo nhng li khc ct ghi tm mi ngi.
Hu ht, nhng tin b ln nht trn lnh vc khoa hc, ngh thut v trn mi lnh vc khc u l kt qu ca s ph l hay x ro.
Van Gogh ph l v cch th hin mt a hoa
Picasso ph l cch th hin mt gng mt ph n
Freud ph l v cch x l tnh trng suy yu
Pastuer ph l v cch x l bnh hon
Lobatchewsky ph v quy tc hnh hc Euclid
Beethoven ph l v cch c cu mt bi giao hng
David Ogilvy ph l v cch son tho qung cao
Gaudi ph l v cch thit k nh c
Henry Ford ph l v vic phi tr lng cho cng nhn
Fanny Farmer ph l v cch bin son mt quyn sch dy nu n
Cliff Einstein, gim c mt vn phng qung co ni: Cch tt nht tm ra tng chnh l tm ra tng. ca anh ta l mt khi bn c mt
tng th bn s b p lc ny sinh tng. Theo Cliff, cc tng c cch ring phnh to ra rt nhanh, rng cch hay nht khin nguyn
tin trnh chuyn ng l mi n bng mt tng, bt k tng no. Cho d tng c ngha hay khng, hoc c gii quyt c vn
hay khng, thm ch c lin quan hay khng, min l tng y mi l v khc bit. iu ny nghe qua c v in r nhng ngy no bn c
th xem, c tc dng y.
Hal Riney, gim c mt vn phng qung co khc ni: Thc ra ti cho rng tin trnh sng to c l chng c g hn l th v sai, mt tin trnh
c nh hng bi vic tht, kinh nghim v tng tri.
Ralph Price ni: Cho n khi tht bi, bn mi bit mnh c thnh cng hay khng. Ralph l bn phi c nhng tng khc c c s
so snh mi bit liu mt tng c hiu qu hay khng.
Linus Pauling ni: Cch tt nht tm ra tng tt l c c hng t tng. ca Pauling l tm kim nhiu tng d hn l tm c
ci tng trng i nhng li qu kh tm. ng cng cho rng nhiu khi tng khng xy ra ti hon cnh thc t, do vy cch bo m hay
nht l tm hng lot tng.
Song bn nn nh mt iu: Tt c nhng ngi k trn u bo rng Hy lm g i ch, ng ngi m ch tng rng vo mm. Hy i
lng n. Tp trung vo n. Tm kim n. Lm i. Thc t thng ghi nhn l thot tin cc tng c v do d, sau nhanh hn ri cui cng
qu nhanh n mc khng kp ghi nh bng mt t kha trn bng. n lc ny, bn ng tm ngng xem xt chng; nu khng dng chy,
nhp iu, s k diu s tc. Bn nhanh tay ghi ch tng ny n khc i sau ny hy phn tch. Khi bt u i tm tng, bn thng ngh
rng ch c mt gii php thi. Thc t by gi bn hiu: Lun sn c mt gii p khc, vic ca bn l hy tm ra chng. Bn phi t p mnh
nhn vo vn , phi i tm tng, tm ra gii php. Hy suy ngh kiu x ro, theo chiu ngang, T duy bng hnh nh. Chi tr Nu nh?.... Tm
nhng im tng t. Phi hp iu ny vi iu khc. T hi mnh ang gi nh iu g, ang theo quy lut no. Thu ht can m v tin cng.
Nhng n mt lc no bn phi ngng tm kim, phi ngng suy ngh v n. V nhng n lc lin tc v kin tr y thng mang n nhng
kt qu rt n tng.
Andrew Wiles phi mt by nm lao ng mi chng minh c nh l cui cng ca Fermat - mt chng minh m hng ngn nh ton hc
tng tm kim sut hng bao th k.
Gatling phi nghin cu sut bn nm mi hon chnh c loi sng t ng.
Tnh kin tr ca Edison tr thnh truyn thuyt.
V ca Einstein. V Newton. V Pauling
Tuy nhin s n lc no v thi im ny ty bi ton v ty tng ngi gii xem nh , qu ! Ni nh Koestler, bn vn m,
chn lc, sp xp li, phi hp, tng hp nhng s vic, tng, nng lc v k nng kh d. Nhng tng vn khng hin ra ?
13- QUN PHT N I
y l iu bn nn lm ch sau khi nghe theo li khuyn phn trc.
Thng th ta khng c thi gian qun i cc vn v ta phi tm ra tng ngay by gi. Khng n ngy mai. Ngay by gi.
Thc t chng minh rng nu gp mt chng ngi trc khi c gii quyt mt vn hoc c tm ra tng th vic qun pht n i cng l
mt vic thit yu. Bn nghe nh:
Helmholtz ni: Vi ti, cc tng khng bao gi n khi u c ti mt mi hoc khi ti ang ngi ti bn lm vic.
Einstein cho bit nhng tng hay nht ch ny sinh khi ng ang co ru.
Henry Poincar k li kinh nghim v vic ng nghin cu ct lc gii mt bi ton. Khi mi n lc u tht bi, ng lin b d i ngh mt;
va bc chn ln xe bus th li gii n vi ng.
Rollo May tin rng cm hng n t nhng ngun trong v thc vn c kch thch bi s lao ng cn c c thc, ri sau c gii
phng bi thi gian ngh ngi tip theo sau.
Tht vy, trong quyn The Babinski Reflex, Phillip Goldberg ch ra rng hin tng ny (m ng gi v von l hiu ng Eureka theo kiu
Archimedes khm ph ra trong bn tm) din ra thng xuyn n ni c xem nh l im c trng ca khm ph khoa hc, sng to ngh
thut, gii quyt vn v a ra quyt nh. Vy, khi no bn dnh chu vo mt tng (mt d n hoc mt vn no ), hay khi cc
tng khng th n nanh nh trc y. Khi bn vn cha th tm ra hoc gi nh bn c cm tng mnh va u vo tng. Khi mi vic tr
nn qu gay go v kh khn. Khi bn trong bn vang ln cu kt cng ri. Bn hy qun pht vn ny i v bt tay vo vic khc.
Nhng khng phi bn qun pht n i ri ri vo trng thi l th ng hoc ngi ra xem TV sut c tun. Trng thi th ng s lm bn
mt , bp nght cc mi quan tm, dp tt nhng n lc cn c nhm xem xt s vic vi mc k lng hn, nhn ra nhng im
tng ng v lin i. Bn hy qun pht vn ny i v bt tay vo vic khc.
lnh vc qung co, thng nhng ngi vit ni dung kch bn, nhng ngi ch o ngh thut lun ng x nh th khi c th. Khi h cha
th tm ra tng mi cho mt show qung co truyn hnh no v thi hn vn cn n tun sau. H lin chuyn ny sang mt bn ri suy
ngh v mt show qung co cho mt loi sn phm khc. Vi ngy sau khi tr li tng ban u th k diu thay, tng nh sn c. Nu trong
trng hp lc bn cha c sn mt d n no t duy, vy th hy kim cho mnh mt d n. B quyt y l bn phi sang s cho
tim thc bn t gii quyt ci vn ang gy rc ri, trong khi thc ca bn ang lm vic vi vn khc, c ngha l tm gc vn ny
li trong khi tr c ca bn x l vn khc.
Carl Sagan lm nh th, khi b tc d n ny, ng lin chuyn sang d n tip theo cho tim thc hot ng. Mi ln ht chn, khi tr li
vn c th bn ngc nhin nhn ra rng mnh gii quyt n hoc tim thc mnh gii quyt hi no mnh khng hay.
Isaac Asimov cng vy. Khi cm thy bt u c kh khn, ti chuyn ngay sang mt quyn sch khc ang vit d dang. Khi tr li vn c th
tim thc ti gii quyt n ri.
Nhng bn phi nhc li ln na: Phi tip tc suy ngh mt vic no khc, kim ra mt d n khc x l. Dng ngh rng mnh phi
cho b no c ngh ngi. Khng u. B no khng phi l loi c bp bit mt mi. Ngoi ra, tim thc ca bn khng h quan tm liu n
ang phi x l mt vn vi tm quan trng c th lm o ln th gii (c gi tr hng triu USD) hay ch l mt cng vic bnh thng (gi tr
vi USD). Bt c vn no, b no cng lm vic sing nng v tn ty nh nhau. cng l mt trong nhng l do v sao c nhng dng ngi
lun bn rn v lm c hng t cng vic nhng vn c th qun l thm c d n khc na. H c kinh nghim tp trung n lc vo
nhng d n quan trng v h cng c kinh nghim v vic cho phn ln cng vic c x l ngm. C cng tc mi xong cng tc.
14.a- Bt u ngay by gi
sng hm sau th nhit tnh ca bn tng hay gim? Vy cn ch lm g?
Emerson ni: Khng c nhit tnh th khng th hon tt vic g ln lao.
V cng c nhiu nhit tnh cng tt. Hn na, nu bn lm vic g m cn chn ch th lun l SAI.
Tin hnh ngay lc ny i. Mi khi bn ph v c sc v lm n chuyn ng, bn s gip cho tng c sc sng ring v bt u tin vo
nhng lnh vc m bn cha bao gi ng c th ng dng. tng s to ra c hi, ln qua ro cn, vt ln trn tr ngi v p o
logic.
14.b- Nu bn s phi lm, th lm lin i
Nu bn khng dn thn vo vic ng dng tng ca mnh th ch vi tun hay vi thng sau, bn s tic nui khi nhn li v t nh rng phi chi
mnh lm pht n i cho ri.
Mt trong nhng cch dn thn hay nht l u t thi gian, u t tin bc v u t cng sc ng dng tng.
l s dn thn. V dn thn to ra hnh ng.