Gii php thu ht v thc y sinh vin tch cc hc tp

Kt qu t mt nghin cu gn y ca PGS.TS.Nguyn Cng Khanh, Trng i hc s phm H Ni, cho thy c mt t l cao sinh vin (54,5%) khng hng th trong cc bi ging. C l y cng ch l mt pht hin mi (bng con s) v mt iu m chng ta bit rt r t lu nay ri. Ni cch khc l cht lng gio dc i hc hin nay nc ta ang gp nhiu vn m ch l mt biu hin nh phn ni ca c tng bng chm. Vn t ra l vy th u l nguyn nhn chn hc ca sinh vin. Trong s cc nguyn nhn khc nhau chc chn c vic sinh vin cha xc nh c ng n cc mc tiu lm ng c t thn cho vic hc ca mnh. Mt khc, ni dung v phng php o to i hc ca chng ta cng cha ph hp. Hn na, mi gio vin cng cha thc s trang b c cho mnh nhng k nng cn thit li cun sinh vin hc tp. Chnh v th m chng ta vn cha thu ht c sinh vin nhit tnh hc tp nhm to ra hiu qu tt hn cho qu trnh o to. Do vy, trong nhng vic phi lm thu ht sinh vin tch cc th trc ht phi gip h xc nh c hc tp l mc tiu t thn, ng thi gio vin phi i mi phng php ging dy v trau di nhng k nng s phm cn thit. Xc nh hc tp l mc tiu t thn Cc nh gio, trc khi dy tri thc, rn luyn k nng, phi dy cho ngi hc bit rng: Hc tp l mc tiu t thn ( Quc Bo, 2008). Ch khi no sinh vin t xc nh c v/hay nh trng gip sinh vin xc nh c nhng mc tiu hc tp ng n cho chnh h lm ng c t thn th h mi tch cc n lc hc tp. Vy th mc tiu hc tp m chng ta cn hng cho sinh vin l g thu hut c h nhit tnh hc tp? Theo UNESCO (1996) cc mc tiu tr ct ca vic hc trong thi i ngy nay l "hc bit,hc lm, hc chung sng vi nhau v hc tn ti". C s lin quan g gia nhng mc tiu hc tp ny vi s nhit tnh hc tp ca ngi hc? 1. Hc bit (learning to know) Hc trc tin hiu bit (learn to know) v l mc tiu truyn thng ca vic hc. Khi ngi hc khao kht mun bit th s say sa hc tp tm kim kin thc. Chnh v th m cc nn gio dc tin tin nh gio dc M ang dy cng gip cho hc sinh, sinh vin c "khuynh hng mun bit". Gio dc Thi Lan t cng ra mc tiu gip cho hcsinh khao kht tm kim tri thc mi, khm ph b n thn v cu c sng. Tuy nhin, kin thc nhn loi, d trong mt lnh vc chuyn mn hp, khng ngng c cp nht v trong x hi y bin ng lm sao mt con ngi c th hiu bit ht tt c nhng g xung quanh v s dng lng kin thc hc c trng i hc trong mt s nm tc ng vo thc tin? Cch duy nht l hc khng ngng cp nht kin thc trong sut cuc i (life-long learning) (Trn L Hu Ngha, 2008). Do vy, ci bit quan trng nht ca ngi hc l bit cch hc (knowing how to learn), c bit l cch t hc. Ni cch khc, dy hc khng ch ly vic thuyt ging nhm trang b kin thc cho hc vin lm nhim v c bn m phi to c hi cho ngi hc ch ng tch cc trong vic tm kim kin thc theo nhng cch thc nht nh (phng php hc) v vn dng nhng kin thc hc c tip tc hc. R rng sinh vin lm cc bi tp ton vi mc ch c th l tm ra p s cho bi ton, nhng c l khng ai nh c v cng khng cn nh lm g nhng p s . Mc tiu ca vic lm bi tp l bit

c cch gii ton, hiu v vn dng nhng nguyn l ton hc cho vic tip tc hc c cc mn hc sau. Hc bit quan trng na l bit s dng cc phng tin gip hc tp c hiu qu cao. Trong s cc phng tin cn hc nht trong thi i ton cu ho v bng n thng tin hin ny th phi l ngoi ng (m quang trng nht l ting Anh) v tin hc. Khi sinh vin ch ng s dng c ngoi ng v tin hc th chc chn h ngay m hc tp hn v h tip cn c thng tin khng hn ch ca nhn loi mt cch c hiu qu hn. 2. Hc lm (learning to do) Khi ngi hc xc nh c vic hc l trang b cho mnh nng lc lm vic vi mt ngh nghip c nh hng (theo chng trnh o to) th ngi hc s hc nhm c c nhng kin thc v k nng ngh nghip cn thit. Khi xc nh c mc tiu ny th ngi hc s say sa hc tp, hc khng v mc ich i ph thi c hay bng cp m hc v mc ch lm vic trong c cuc i. V kha cch ny th hc i hc cng ging nh hc li xe, mc ch ca vic hc li xe khng phi l ly bng li (mc d l yu cu bt buc phi c) m c bn l sau ny bit li xe m khng nguy him n tnh mng. Do vy, khi hc li xe khng ai li khng tch cc hc c v ngi hc u nhn thc r l hc cho chnh mnh v hc lm (li xe) thc s. Tuy nhin, hc i hc cn phi nhm mc tiu xa hn na l hc bit sng to (learning to be creative). Hc tp i vi sinh vin i khi ch v s thc p ca gia nh, hoc ch n thun l ly tm bng v s din, v kim cng n vic lm m thiu hn s say m vn ti nh cao tri thc v sng to v v th m thiu i s am m. Khi c mc tiu vn ti nh cao tri thc v sng to th sinh vin mi say m trong hc tp. Chnh v th gio dc Nht Bn t ra mc tiu "o to mt lp ngi mi y nng lc sng to c kh nng khm ph v thch ng nhanh chng v i x hi thng tin". Mt khi ngi hc khng kht khao sng to th s khng t gic, n lc v say sa trong hc tp. Mt sinh vin ngnh ging cy trng chng hn chc chn s say m hc tp nu c kht khao v tin rng rng sau ny mnh s to ra c nhng ging cy trng mi c gi tr cao cho thc tin sn xut. 3. Hc chung sng (learning to live together) V th gii ngy cng xch li gn nhau, mi c nhn l mt mt xch trong x hi v ph thuc ln nhau cho nn bn thn mi c nhn khng ch hc cho ring mnh m cn hc cho c cng ng, hc ln nhau, lm vic vi nhau v chung sng vi nhau. Kha nim hc chung sng nhn mnh vo vic pht trin s hiu bit, quan tm v tn trng ngi khc, k c nim tin, gi tr v vn ho ring ca h. iu ny c coi l s to c s cho vic trnh c xung t, gii quyt m vn khng bng bo lc v chung sng ho bnh vi nhau. Hn th na, iu ny cng c ngha l tha nhn s khc bit ca nhau v s a dng nh l c hi, l ngun lc c gi tr khai thc v mc tiu chung, ch khng phi l mi e do . Chnh v vy nhiu nc ang tm nhng cch khc nhau nhm khuyn khch vic hc chung sng. Khi ngi hc xc nh c mc tiu ny th ngoi vic hc ly kin thc v k nng lm vic th h s thy cn phi v hng th hc vi nhau, hc cch hc cng nhau pht trin kh nng chung sng v lm vic cng nhau sau ny. l mt ng c sinh vin nhit tnh hc tp. 4. Hc tn ti (learning to be) X hi lun lun bin i, kin thc nhn loi lun lun bng n, trong x hi hin i ai mun t khng nh mnh, mun tn ti c bnh ng vi mi ngi th khng th khng hc tp. Hc tp khng ngng trong sut cuc i l con ng m mi ngi

phi xy cho mnh tn ti c trong x hi hc tp nag nay m t nc no cng ang xy dng. y cng chnh l iu m mi sinh vin phi thc c ly vic hc lm ng c t thn cho chnh mnh, t mi say m hc, hc cho chnh s tn ti ca bn thn mnh. i mi phng php ging dy Trong mt thi gian di trc y, phng php dy hc ly vic trang b kin thc lm nhim v c bn. Do vy, dung lng v mc ng ha kin thc l mc tiu ca vic dy hc. Cch tip cn mc tiu gio dc ph bin cc nc trn th gii khong 2-3 thp k trc l trang b cho ngi hc mt h thng tri thc, k nng v thi c xc nh theo mt chun mc c th o lng, nh gi c. Yu cu c bn ca cch tip cn ny l lm cho ngi hc t c cc mc tiu gio dc c xc nh da trn 3 ngun thng tin ch yu: ngi hc, thc tin cuc sng v kin cc chuyn gia. Cn c ngi hc y c xc nh da trn trnh chung ca ngi hc trong mt h thng gio dc ch khng phi nhu cu, s thch c nhn. Phng php ging gii thnh hnh nh mt phng php ch yu ph bin kin thc cho hc sinh, sinh vin theo cch tip cn ny. u im ca n l c th truyn t kin thc mt cch hiu qu, c bit vi mt lng hc vin ln trong lp. Cng c nhiu ngi hc c rt tt t phng php ny c bit l khi c ging vin gii. Nhng phng php ny c nhc im ln l ngi hc ch nghe mt cch th ng nn khng khng hng th khi hc, tip thu khng c tt bi ging. Tuy nhin, y vn l phng php c ang c p dng ph bin trong nn gio dc Vit Nam hin nay v hu qu l phn ng sinh vin khng c hng th trong gi hc nh thy c qua kt qu iu tra ni trn ca PGS.TS. Nguyn Cng Khanh. Cha ni l theo nhn xt ca nhiu chuyn gia gio dc th tip cn theo hng ny b li thi, lc hu, lm thui cht tim nng phong ph ca ngi hc. i lp vi cch tip cn ging dy truyn thng ni trn cng tng c cch tip cn ngc li m ngi ta vn gi l cch tip cn nhn vn. y cch tip cn quan tm n tng c nhn ng i hc. Kiu tip cn mc tiu loi ny kh ph bin M v cc nc phng Ty trong thp nin 1970-1980. Cch tip cn ny thng lm cho ngi hc thch hn nhng d dng cho ngi hc tr nn qu t do v "bung th" m khng t c mc tiu gio d c nh l mt h thng cc chun mc x hi c xc nh i vi nhn cch mt loi i tng gio dc. iu ny cng ging nh cho thc khch, nht l ngi Vit Nam ta, vo mt nh hng n t chn: chng ta c th rt thch n v n tu thch, nhng rt c th ta khng bit nn chn nhng mn no n, n bao nhiu v n nh th no p ng va nhu cu dinh dng cho c th v ph hp vi vn ho m thc nu khng c hng dn v khng c qu trnh lm quen. Chnh v th, khc phc nhng nhc im ca c hai cch tip cn gio dc ni trn, hin nay cc nn gio dc tin tin trn th gii hng ti mt cch tip cn hin i kt hp gia truyn thng v nhn vn. Quan nim v vic hc hin i bn cnh vic nhn mnh vic hc c hng dn cng cao vic t hc, t nh hng v s t chu trch nhim cho vic hc ca mnh (Obanya v CS, 2003). Trong bi cnh ca thi k mi v trong giai on mi ca s pht trin gio dc i hc, ngi ta nu ra 3 tiu ch quan trng i mi phng php dy v hc nh sau:

- Tiu ch bao qut hng u ca vic dy v hc l dy cch hc; - Phm cht cn pht huy mnh m l tnh ch ng ca ngi hc; - Cng c cn khai thc trit l cng ngh thng tin. Bi vit ny khng cp su n ton b cc tiu ch ny m ch tho lun gii php thc y v thu ht sinh vin hc tp tch cc (active learning). V mt ny, ngi phng Ty tin phong trong vic i mi phng php ging dy. Chnh h vn dng thnh cng trn thc t mt nguyn l gio dc ca ngi phng ng c (Khng T, 451 BC) l Nhng g ti nghe, ti s qun; Nhng g ti thy, ti s nh; Nhng g ti lm, ti s hiu. hc tt mt iu g ngi hc khng ch cn nghe thy, m phi c nhn thy v tt hn na l trc tip lm iu trong mt qu trnh. Phng php ging dy phi lm sao s dng c cng nhiu gic quan ca ngi hc tham gia vo qu trnh hc th cng tt. Vic hc khng phi l mt mn th thao nghe nhn. Sinh vin khng th hc c nhiu nu ch ngi trong lp nghe ging, lm bi tp cho v tr li cu hi. Phi cho ngi hc c ni v nhng g ang hc, vit v n, lin h vi kinh nghim thc tin v ng dng vo cuc sng hng ngy. Nhiu k thut rt n gin nhng n c th to ra s khc bit rt ln trong qu trnh hc tp ca hc vin. tp trung ch ca hc vin vo ni dung bi ging, ngi dy khng cn phi ni lin tc m phi bit cch lm cho ngi hc tham gia tch cc vo qu trnh hc tp ca bn thn. i vi gio dc chuyn nghip th vic thc tp, thc hnh, rn ngh v thc tp sn xut (thc a) cho sinh vin l ht sc cn thit, tng cng c hi cho h lm hiu c vn v pht trin k nng ngh nghip. Ngi hc phi bin nhng g hc c thnh mt phn ca chnh bn thn mnh. to hng th v pht huy mnh m tnh ch ng ca ngi hc, vic i mi phng php ging dy nc ta hin nay cn i vo cc hng sau y: - T chc tt bi ging v cch ging bi Thc ra th cho n nay ging bi vn thnh hnh nh mt phng php ph bin kin thc cho hc sinh, sinh vin. N t ra l mt cng c khng d b qua. Ging gii l phng php tt nht truyn t cc kin thc chung v thng tin, nht l trong iu kin lp ng nh nc ta hin nay. Vn l phi ci tin phng php ny li cun c s ch hn ca ngi hc. D ni dung c nh th no th mt bi ging tt u phi c b cc tt v ging gii mt cch r rng. cc hc vin d tip thu th ging vin phi phc tho, nh r, nhc li nhng khi nim quan trng nht, c minh ho ph hp v tm t t ngn gn. K nng trnh by l rt quan trng v ging vin phi lun nh hng s ch ca hc vin vo ni dung bi ch khng phi vo ngi ging. Chng hn, ging vin nn a ra mt vn trc khi ging nh hng hc vin vo nhng thng tin nht nh. Khi bi ging c kt cu tng ng vi vn t ra, hc vin nghe c nh hng s tip thu thng tin c ch ng hn. Khi ging vin tp trung ch n hc vin v lm sng t ni dung bi cho h, lm cho cc lin quan n cc tnh hung c th, gip h ghi nh th hc vin s hng th hn v hc c nhiu hn. Mun vy, ging vin phi c kin thc su rng v c nhiu kinh nghim thc tin. l c s ca thnh ng gio gi con ht tr. - Tng cng t cu hi v khuyn khch ngi hc a ra cu hi Ging vin c th to s tham gia tch cc ca hc vin bng cch a ra nhiu cu hi v khuyn khch h t cu hi. Cu hi l phn ct li ca mt qu trnh hc. Gio vin yu cu cc hc vin t cu hi, ch lng nghe v a chng vo nhng ln dy sau

 khuyn khch cc hc vin t cu hi. ng thi, gio vin cng phi thng xuyn t cu hi buc mi hc vin phi tch cc suy ngh tm tr li. Nu gio vin bit lng nghe cc kin tr li ca hc vin, c nh gi kt qu hc tp thng qua hi v tr li cu hi trn lp th ngi hc s c thm ng c hc tp tch cc hn trong qu trnh hc trn lp. Trong khi ging bi ging vin nn p dng phng php ng no kch thch hc vin suy ngh bng cch a ra mt ch hoc mt vn cc hc vin a ra ngh hoc gi . Ngi hc c ghi nhn nhng khng nh gi. Bng cch ging vin c th lm cho hc vin cm thy mnh c lin quan n bi ging v thng qua o c th bit c nng lc ca mi ngi hc. Hc vin c th hi gio vin hoc ngc li tm tt kin thc, lm r vn hoc minh ho vic p dng kin thc. Vic hi ny c th din ra trc, trong hoc sau bi ging ty thuc vo vic hc vin c quen thuc ch hay khng. Vic hi cng c th c tin hnh ring r v coi nh l c hi thy tr chia s quan im, kinh nghim v ra nhng k hoch p dng kin thc vo thc t. - Dng nhng phng tin h tr trc quan Dng nhng hnh minh ho trc quan lm cho bi ging bt tru tng v sau thi gian ni lin tc phi c gi gii lao. hc c mt vn , nhiu ngi i hi phi c nhn tn mt ngay c khi va c nghe v n. Do vy, gio vin nn s dng cc phng tin nh: biu , th, bng, my chiu, bng video h tr ging dy. Tuy nhin, nu dng cc phng tin nghe nhn ch thay phn vit bng thi th hu qu s tiu cc bi v thc cht vn l phng php thuyt trnh mt chiu. Mc ch vic dng cc phng tin nghe nhn l lm cho bi ging sinh ng hn, tit kim thi gian vit bng ginh thi gian cho ging vin gii thch, cho sinh vin t cu hi v tho lun. - Chun b cc ti liu b sung Trc khi ging bi, nht l khi ging vin s dng bi ging PowerPoint, nn phn pht cng bi ging/handout cho sinh vin. Cc ti liu ny gip ngi hc d theo di nhng chnh, tm tt ni dung, pht trin cc v p dng chng. Ngoi ra ging vin c th pht hay gii thiu ngun ti liu c thm lin quan sinh vin c th nghin cu su hn v vn c ging trn lp. - Khuyn khch hc tp theo nhm v tng cng tho lun Khi cho sinh vin hc tp theo nhm kt qu thng tt hn l hc mt mnh. Hc tp, cng nh lm vic, nu c tnh tng h v x hi s tt hn l cnh tranh v bit lp. Lm vic cng vi nhng ngi khc s hng th hn v tng thm c hi hc tp c ln nhau. Chia s tng ca nhau v phn ng trc hnh ng ca ngi khc s lm cho suy ngh sc bn hn v hiu bit c su sc hn. Tho lun l trao i trc tip gia cc hc vin t c mt mc ch hc tp c th. N c th l trao i thn mt, khng hnh thc hoc c t chc vi mc tiu v nhim v nht nh, thi gian c gii hn, lch trnh chun b trc v c th c hoc khng c ngi ch tr. Gio vin c th bt u bi hc bng mt cuc tho lun ly kin v quan im ca hc vin, cng c th xen gia bng mt cuc tho lun lm sng t mt vn hoc tm tt cng c ni dung, cng c th t chc bui tho lun vo cui bui hc v tt c nhng mc ch k trn.

Gio vin c th bt u cuc tho lun bng cch a ra mt li pht biu, mt cu hi hoc mt vn , cng c th dng cc on phim minh ho hoc bi tp. Cc phng php khc c th to ra cu trc ca mt cuc tho lun hu ch. Cc bui tho lun c th l mt nhm nh t 4-6 ngi hoc nhm nhng t tho lun vi nhau hoc mt nhm t 6-10 ngi tho lun v mt vn trong khi nhng ngi cn li ngi nghe. Nu nh lp hc c k hoch i thc a/thc tp gio trnh th cho sinh vin t tho lun lp k hoch v m nhim mt phn hay ton b mi s sp xp cho chuyn i.To c hi cho nhng sinh vin lm cn b ha nhp trong lp. Dng cc k nng lnh o ca nhng sinh vin ci thin hot ng ca cc sinh vin khc. - Minh ho bi ging bng cc v d, tnh hung hoc s vic c th Thay v tp trung cung cp khi nim, kin thc (yu cu hc thuc), ging vin cn ly v d gii thch/minh ho khi nim. S dng cc v d quen thuc minh ho v cc quy tc, nguyn l, nh ngha, hc thuyt sinh vin c th hiu c. Gio vin cn t ra cho ngi hc nhng tnh hung cn phi gii quyt nhm gip hc vin p dng l thuyt v kin thc hc c ra quyt nh. Gio vin phn tch tnh hung t ra hc vin bit cch p dng nhng g hc vo cuc sng ca ngi hc sau ny. Phng php dy v hc tch cc hin nay thng c p dng c vic dy hc qua d n, dy hc nu vn , hc thng qua hnh ng, hc qua tri nghim (nu tng, nhim v, hng dn chn la cc khi nim, cc phng php, cng c nh gi... tm cch t ra cho SV cc nhim v phi gii quyt chng suy ngh, tm l thuyt, phng php ph hp... hc sinh tch cc tm kim thng tin, t tri nghim... v hc cc k nng nh gi cch suy ngh ca bn thn). - Phn hi nhanh chng vi sinh vin Sinh vin cn bit v nhng g c th thu c t kho hc. Lc bt u hc sinh vin cn c gip trong vic nh gi kin thc v nng lc hin c. Trong lp sinh vin cn c c hi thng xuyn th hin v nhn c nhng gi b ch cho vic hc c tt hn. Trong qu trnh hc v cui kho sinh vin cn c c hi bc l nhng g h hc c, bit nhng g h cn phi lm tip tc hc tt hn. Do vy s nh gi v phn hi kp thi ca gio vin i vi ngi hc c tc dng rt ln i vi vic ch ng hc tp ca sinh vin. - Nhn mnh tm quan trng ca vic s dng thi gian hc tp Hc tp l bng thi gian cng vi cng sc. Khng g thay th c thi gian trong hc tp. Hc cch s dng tt thi gian c ngha quyt nh i vi sinh vin cng nh cc nh chuyn mn. Sinh vin cn c gip bit qu thi gian v bit cch s dng thi gian hc tp mt cch c hiu qu nht. Phn b thi gian tt c ngha l hc c hiu qu i vi sinh vin v dy c hiu qu i vi gio vin. - t k vng cao cho sinh vin C k vng cao trong cuc sng v hc tp l ht sc cn thit cho mi ngi. Thng th khi gio vin t k vng cao cho sinh vin th h s phi tch cc phn u hc tp hn. Nu gio vin qu d di, hc t thi vn , thm ch t c im cao, th sinh vin s khng chu hc. Do vy, k vng sinh vin phi n lc hc tp l mt gii php mang tnh cng bc cn thit thc y sinh vin ch ng hc tp nhm t c kt qu cao. - Tn trng ti nng v phng php hc a dng ca sinh vin

C nhiu cch thc hc tp khc nhau. Sinh vin mang n trng vi nhng nng lc v kiu hc tp rt khc nhau. Nhng sinh vin xut sc trong phng seminar c th li rt vng v trong phng th nghim hay trong mt studio ngh thut. Nhng sinh vin thc hnh tt cha chc hc tt v l thuyt. Do vy mi sinh vin cn c c hi th hin ti nng ring ca h v c hc theo cch hu hiu nht vi mi ngi. Sau h c th buc phi hc theo cch mi m h cha quen. Chng hn, mi hc vin u c phng php ghi chp ring ring nhng d sao gio vin cng nn hng dn v cc vn nh: thng tin c trong sch hay trong ti liu c c pht khng? C cn thit phi ghi qu chi tit khng? Cc con s v s kin c th c quan trng khng? Liu trong bi kim tra c hi v chng khng? - Ra nhiu bi tp v tiu lun Trc, trong v sau bi ging, gio vin phi yu cu hc vin vit trnh by cc cu hi, kin, quan im hoc lm cc bi tp vn dng. Cc bi tp ny s gip ngi hc phi t o su tm hiu r kin thc l thuyt, nhn bit c cc tiu chun, nim tin, quan im thi , xem xt mi quan h gia l thuyt v thc hnh, sau chia s cc tiu chun vi ngi khc. Phn ln cc hot ng ny cn s tin tng thc s, s thng xuyn trao i gia cc thnh vin trong nhm. Cc bi vit c th c gi kn, c dng trong nhm hoc a cho ngi dy. Mc ch ca vic ny l lm cho hc vin sng t thm ni dung v chng trnh ca mnh. Vic giao cho sinh vin vit cc bi tiu lun theo ch c tc dng rt tt khng ch h nm c cc thng tin lin quan n ch m rn luyn h rt tt v cch khai thc ti liu v cch vit ti liu khoa hc. Vic ny i hi h thng th vin ca nh trng cn phi c nng cp c ngun ti liu v tin li cho sinh vin tra cu. Hin nay nhn chung k nng vit ca sinh vin i hc v thm ch c cao hc v nghin cu sinh ca chng ta rt yu. Nguyn nhn chnh c l l do khng c ch trng luyn v vn ny v khng c thc hnh thng xuyn thng qua vic vit cc tiu lun chuyn . - Tng cng cc bi kim tra Cc cu hi ngn trn lp gip hc vin nh gi c s tip thu v ghi nh ca h hoc n li kin thc trc khi sang mt bi mi. Cc bi kim tra gia k gip nh gi tin hc tp ca sinh vin v cho sinh bit phi lm g c kt qu hc tp tt hn. Cc bi kim tra ny nn c tnh vo im xp loi cui k v c th bo trc hoc khng bo trc. Nu c cc bi kim tra tin th sinh vin s phi tch cc hc tp hn, c bit l t hc nh i ph vi vic kim tra . D l hc i ph v c th sinh vin khng c hng th th kt qu cui cng vn l tch cc hn. - Phi hp ging dy Mt mn hc c nhiu ngi cng tham gia ging dy s lm cho vic ging dy n iu hn. Hn na, khi mi gio vin c phn cng chu trch nhim mt vi chng hay chuyn ca mn hc th s c iu kin u t chun b cho bi ging c tt hn, cht lng ging dy s cao hn, hc sinh s thu c nhiu kin thc cp nht hn v do vy s thch hc hn. Mt s gii php khc thu ht ngi hc Sau y l mt s gii php b sung c cc nh gio dc tha nhn nhm thu ht sinh vin nhit tnh tham gia hc tp. Tng cng tip xc gia gio vin vi sinh vin

Vic tip xc thng xuyn gia sinh vin v ging vin trong v ngoi lp hc l yu t quan trng nht to ng lc v li cun sinh vin tham gia hc tp. C mt s k nng tip xc vi sinh vin m mi ging vin cn luyn tp c c nhm thu ht sinh vin ch n bi ging v tch cc hc tp hn. l: Gii thiu tn vi sinh vin, cho h s in thoi, a ch lin h v email (nu c) ngay t bui ln lp u tin. Nm tn ca sinh vin cng nhanh cng tt gi tn h trong lp hc nhm to ra mi trng hc tp thn thin. Cui mi tit hc gi mt vi sinh vin li ni chuyn trong t pht v mt iu g . Thay v tr bi kim tra trn lp, c th bo sinh vin n phng lm vic hay b mn gp thy nhn bi. Lm nh vy s to c hi cho ging vin tip chuyn thoi mi vi sinh vin. Gi in cho sinh vin nu h vng hc hi thm l do v tho lun cch khc phc. Ly thng tin phn hi u n t sinh vin bit h nh gi mnh nh th no iu chnh c kp thi. Tham gia cc sinh hot mang tnh x hi vi sinh vin gn gi v hiu c h hn. Hi han mang tnh c nhn vi sinh vin vo thi gian thch hp. Tr li cn trng tt c mi cu hi ca sinh vin. Ch lng nghe nhng nhn xt v quan im ca sinh vin, lm cho sinh vin cm thy rng cc kin, nhn xt v quan im ca h l c gi tr v c tn trng. Sn sng tha nhn vi sinh vin rng mt s cu hi mnh khng tr li c. Nu mt sinh vin no th l ring vi mnh mt iu b mt ring t th phi bit tn trng iu ca sinh vin, trnh nh gi nhng iu b mt ring t . Thng xuyn trao i sch v, ti liu vi sinh vin. Coi trng hot ng trn lp ca ging vin Nn i li quanh lp hc khi ni hay t cu hi cho sinh vin. Vic ny to ra s gn gi v khng gian i vi ngi hc. Trnh ng sau bc ging hay ngi sau bn sut c tit dy. Dnh ton b tit dy u tin hng dn lp nhm to ra mt khng kh hc tp tt v c nhng trao i qua li vi sinh vin nh ni trn. Gip sinh vin lm quen vi nhau trong bui hc u tin (theo h thng o to tn ch th nhiu nhiu sinh vin khng bit nhau trong bui u ca mt hc phn mi). Trong bui hc u tin phi a ra v tho lun vi sinh vin v mc tiu cn t c ca hc phn. Lm cho sinh vin thy c hc phn ph hp nh th no vi mc tiu ngh nghip/c nhn ca h. Hi sinh vin xem h k vng g gio vin v bng cch no gio vin c th ng gp tt cho qu trnh hc tp ca h. Cho sinh vin bit cch tnh im chuyn cn cho h thy c s quan tm ca gio vin n vic sinh vin c mt trn lp v thng xuyn nhc li iu ny. Tr bi kim tra, tiu lun v.v. cho sinh vin cng sm cng tt, trong c ghi nhn xt vo nhng ch ph hp. Thng xuyn thay i cc k thut dng trong ging dy (ging gii, tho lun nhm, chiu phim, v.v.). Dng nhiu k nng ging dy khc nhau, trong s dng cng nhiu phng tin nghe nhn cng tt. Khi tr li cu hi ca sinh vin phi m bo rng sinh vin hiu c. Yu cu sinh vin t nhc li cu tr li.

 Nu phi b gi ln lp th cn gii thch r l do v s lm g b vo . Ni r v yu cu sinh vin thc hin ng nhng hnh vi no c th chp nhn c v nhng hnh vi no khng th chp nhn c trong lp hc. Tng cng giao tip bng mt vi sinh vin trong v ngoi lp hc. Dng kin thc v kinh nghim ca mnh lin h nhng phn bi ging ca mnh vi kin thc ca cc mn hc khc trong khi ging bi. Trong qu trnh dy, c bit l nhng bui hc u tin: o nhn mnh rng mnh sn sng gip cho tng c nhn sinh vin khi h cn o ch r s ph hp ca hc phn mnh dy vi mc tiu hc tp ca sinh vin. o tranh th tm cch khen ngi ng vin nhng sinh vin hc khng c tt hay nhng sinh vin c hin tng b hc nhiu . o Trnh t sinh vin vo nhng tnh hung kh x hay xu h, c bit l trn lp. Kt lun c ng c tch cc hc tp, ngi hc phi t thc c hoc cn c gip nhn thc c rng hc trc ht l cho bn thn mnh v chnh mnh l ngi phi bit cch bin kin thc cha khai ph thnh ti sn ring. Ngc li, vic dy cn hng vo pht trin c nhn sao cho c nhn thy hng th hc tp v bit rng mnh c th p dng nhng kin thc thu c trng hc vo cng vic ngoi i v trong sut c cuc i ca h. ng thi, qu trnh o to i hc phi gip sinh vin bit rn luyn vic t hc v duy tr vic hc sut i, ch khng ch dng li sau khi tt nghip i hc hoc ch hc khi n trng hc. Mun vy, phng php ging dy phi hng ti trang b cho ngi hc cch hc h c th cp nht kin thc thng xuyn v lin tc. i mi phng php ging dy l nhm pht huy mnh m l tnh ch ng ca ngi hc. Hn na, dy v hc c hiu qu cao th vic khai thc trit cng ngh thng tin truyn thng trong qu trnh dy v hc l ht sc cn thit trong thi i ngy nay. l nhng vn mang tnh ph qut cho gio dc i hc ni chung. Ring i vi cc ngnh trong khi nng-lm-ng nghip, vn sinh vin xut thn t nng thn v kin thc bn a trong chuyn mn cn phi c coi l nhng nt c th trong qu trnh i mi phng php ging dy hin nay. p ng c nhng i hi nh nu trn, ngi gio vin cn phi c tm huyt, ginh rt nhiu thi gian v cng sc nng cao trnh chuyn mn v i mi phng php ging dy. i vi cc nc pht trin, ni c iu kin vt cht tt cho gio vin lm vic, c c ch thu ht gio vin i hc yn tm tn tu vi cng vic chuyn mn th vic thc hin cc gii php nh nu trn l hon ton kh thi. Trong iu kin nc ta, vi iu kin vt cht cn nhiu kh khn, mc lng cho gio vin cn rt thp, nht l t l sinh vin/gio vin qu cao, nhiu thy c phi dy qu nhiu lp, nhiu tit th vic i mi phng php ging dy theo hng trn khng phi d dng. iu ny i hi phi c nhng gii php v m ng n. Tuy nhin, mt khi ngi thy tht s tm huyt vi ngh nghip v nh trng c trch nhim cao i vi s tin b ca x hi th chc chn s tm c cch vt qua c cc tr ngi. Bng chng l trong nhng nm thng chin tranh, trong hon cnh nn kinh t, x hi ca t nc cn gp mun vn gian kh nhng chng ta vn c nhng th h ngi thy rt ni ting v o to cho t nc rt nhiu chuyn gia gii. Ti liu tham kho

Pai Obanya, Juma Shabani, Peter Okebukola (2003) Guide to Teaching and Learning in Higher Education. http://www.breda-guide.tripod.com Giang Bch (2008). Ging ng i hc vit nam th k 21. Vietimes. http://cnts.hua.edu.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=485&Itemid=245 Trn L Hu Ngha (2008). Dy v hc theo quan im hc sut i. http://cnts.hua.edu.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=487&Itemid=296 UNESCO (1996) Learning: The Treasure Within. Quc Bo (2008) Hc tp l mc tiu t thn. H Ni ngn nm. http://cnts.hua.edu.vn/index.php?option=com_content&task=view&id=486&Itemid=296 Nguyn Xun Trch v Bi Hu on