Usura

Page 1 of 1

O SAL DA TERRA

Usura
26.11.2012
JOAQUIM VENTURA A vorxine da crise que estamos a padecer pode levarmos a esquecer, ou a minusvalorar, aquelas pequenas grandes historias que alicerzaron a situacin de runa que vivimos. Xa moito saber que foi a cobiza duns poucos (uns milleiros, de calquera xeito) o que provocou que a inmensa maiora de cidadns esteamos empobrecidos, cando non dobremente empobrecidos (caso este daqueles que foron vtimas da recuncada cobizosa das preferentes). Pero aparte do xornalismo de investigacin (vela as evidencias de Jordi vole e o seu programa Salvados na Sexta3) os escritores anda amosan timidez hora de novelar o saqueo de que foron obxecto moitas entidades de carcter semipblico, como eran as caixas de aforro. Unha excepcin a novela Usura, de Pedro Asensio Romero, que publica unha editorial nova e valente, Alrevs. A trama , aparentemente, sinxela. O director de oficina dunha entidade de aforros aparece morto no seu despacho. A vtima fra responsable da rea de riscos da caixa, vinculada ao bispado. Un retrato que lembra, e non por casualidade, ao caso de certa entidade andaluza, presidida durante moitos anos por un crego que deixouse ben colocado a si mesmo e s sas irms, que foi intervida malia as reticencias dos seus reitores e dun seudosindicato corporativista montado pola empresa. O tema que expn Pedro Asensio excede, para ben, a simple dimensin dunha novela criminal. Para este almeriense que exerce de tal, o libro que comentamos non un fin en si mesmo senn un instrumento para evidenciar os pecados alleos. Economista de formacin e responsable de trfico e seguridade do concello de Almera, enUsuraexpn un dos grandes conflitos doutrinarios que padeceu a Igrexa ao longo dos seus dous milenios de existencia: a sa relacin verbo do dieiro. Ou, dito doutro xeito, se lcito ou non que a Igrexaos seus membros e ela como institucin- tiren proveito da sa riqueza. Durante a Idade Media, e especialmente, nas cidades e nas cortes, a Igrexa non tia relacin directa co dieiro. Ofertaba salvacins a cambio de doazns pero estas sempre, ou case sempre, an destinadas a ampliar a sa presenza: templos e conventos. O labor de prestarcon interese- ficaba reservado aos xudeus, protexidos pola xerarqua real e eclesistica, que levaban riba de si a condicin sucia da usura. Coa hexemona das cidades no Renacemento, o papel dos xudeus resultou prescindible e foi a propia burguesa quen pasou a considerar o beneficio das finanzas un negocio mis. Daquela, a Igrexa tivo que intervir para sentar doutrina. E aquela pugna polo turpe lucrum(o beneficio sucio) o eixo que Asensio Romero sita para analizar o papel duns relixiosos que fixeron do prstamo cobizoso e especulativo a favor de certos privilexiados a sa razn de ser, en troques de coidar dunha xestin social a prol dos desfavorecidos. A tradicin catlica, consolidada coa reforma establecida no concilio de Trento, favoreceu a aparicin de entidades de prstamo, os montes de piedade, que co paso dos anos derivaron nas caixas de aforros (mutualistas ou vinculadas a institucins relixiosas ou civs). De calquera xeito, xa hai sculos que estamos advertidos da cobiza dalgns relixiosos. Lembremos ao arcipreste de Hita e aqueles seus versos que din que o dieiro "ffaze muchos priores, obispos e abbades, arobispos, dotores, patriarcas, potestades". O ao franciscano mallorqun Anselm Turmeda que, polos mesmos anos, escribiu que "diners alegren los infants e fan cantar los capellans e los frares carmelitans a les grans festes".

http://www.galiciahoxe.com/popImprimir.php?idWeb=2&idNoticia=778395

27/11/2012