You are on page 1of 314

.

.
- .
.
.
.
.
1. .
- .
2. .
3. .
4. .
(I-III .)
(IV-V .).
(VI-XVI .).
: XVI-XX .
.
.
.
1) .
2) .
3) .
4) .
5) .
6) .
.
.
.
(III-VI .).
(VII-X .).
(XI-XV .).
(XVI-XX .).
.
.
1. LXX .
) LXX.
) LXX.
) LXX .
) LXX .
2. : , , , , .
.
.
.

, .
3.
.
.
.
.
-: , , ,
.
, , .
4. .
5. : , , , ,
.
.
.
.
.
.
.
6. .
- .
. .
7. .
.
.
.
8. .
.
.
.
.
.
.
(VII-XVI .).
.
: .
) (XVI-XX .).
) (XVI-XX .).
.

.
,
-
-
(. 1880- . 1910
).
,
. .
: , .

, ,
. (1910 .)

,
, ,
.
,
,
.

-
.
-
, , ,
,
.
, [ 1 ].
. ,
: , ,
(. 17:12 = . 108:17).
(. 21:42; 22:29; 26:54; . 12:10, 24; 14:49; . 4:21; . 5:39; 7:38; 13:18).
(. 4, 3; 9, 17; 10, 8; .
2:23; 4, 5; 1 . 2:6) :
(. 1:2);
(2 . 3:15). ,
, (. 31:9), (34:16),
(9:2) (8:8); (1 . 12:9; 2 . 8:23)
.
, . ,
: .
:

:

(2 . 3:14).
(. 9:15; 12:24).
.
- :
, ,
, . ., ,
.

:
. , ,
- .
,
. . ,
.
, , ,
. . ,
,
, , .
,
: . IV :
Εισαγωγή
εις
1

τάς γραφάς.
: , . ,

.

.
(Migne. 98 t.) ,
.
. ( ),
, ( . . 6 ., 2 , . 1900 .),
. ,
,
, , . .
.
. ( . . , 1835 .),
: De partibus legis divinae (Migne. 69 t.) : Institutiones divinarum
scripturarum (Migne. 70 t.). ,

[ 2 ]. . ( 1340): Notitia de libris
canonicis et non canonicis (Antw. 1534 .),
.
,
, XVI-o , , ,
. : Santes Pagninus. Isagoge ad sacras
litteras. (Lugd. 1536 .). Sixtus Senensis. Bibliotheka sancta ex praecipuis cathol. eccles. avctoribus
collecta. (Ven. 1566). ,
. : Ellies Du-Pin.
Dissertation preliminaire ou Prolegomenes sur la Bible (Par. 1701).
.
: Palladius. Isagoge in libros prophetarum et apostolorum (Viteb.
1557 .). ivetus. Isagoge ad Scripturam sacram V. et N. T-ti. (1627 .). Walther. Officina biblica
(Lips. 1636 .). Calov. Criticus de s. Scripturae auctoritate, canone, lingua, origin., fontium
puritate ac verss. praecip. (Viteb. 1643 .). Heidegger. Enchiridion biblicum. (Tiguri, 1681 .).
Hottinger. Thesaurus philologicus. (Tigur. 1649 .). Leusden. Philologus Ebr. (Vltrai. 1656 .)
: Philologus Ebraeo-mixtus. (1663 .).
.
.

,
.
XVII XVIII . , : , ,
, ,
, ,
,
. , , ,
, ,
, ,
. : Buxtorf.
Tiberias s. commentarius Masorethicus (Bas. 1620 1665 .) Anticritica (Bas. 1655 .).
Cappellus. Arcanum punctationis evelatum. (1624 .). Diatriba de veris et antiquis Ebraeorum
2

literis. (1645 .). Critica sacra. (Lutet. Par. 1650 1775 .). Morinus. Exercitationum
biblicarum de Hebraei Graecique textus sinceritate (Par. 1669 1686 .). Walton. Prolegomena in
Bibliam Polyglottam. (Lond. 1657 .). Apparatus chronologico-topographico-philologicus (Tig.
1673 .). Hodii. De bibliorum textibus originalibus, versionibus graecis et latina vulgata (Oxon.
1705 .).
, ,
( 1712 .),
, : Histoire critique du Vieux Testament (Par. 1678 1685 .). ,
,
, , .
, (.
) .
,
,
XVII-o XVIII-o . , , ,
.
: : Spinoza. Tractatus
theologico-politicus (Hamb. 1670 .). , , ,
;
.
: Leviathan (Lond. 1651 1670 .).


, . Carpzovius.
Introductio in libros canon. Bibliorum V. T. omnes (Lps. 1721, 1741) ( )
Critica sacra. V. T. ( ) (Lps. 1728 1748). .
,
. -
: Semler. Abhdl. von freier Untersuchung des Kanon
(Halle. 1771-75 .) Apparatus ad liberal. V. T. interpretationem (1773 .).
,
,
, ,
.
,
.
, , . Eichhorn. Einleitung in d. A. Testament (Lpz. 1780-83 . Gött.
1823-25 .) Einleitung in Apocryph. Schriften d. A. T. (Lpz. 1795 .).
, , ,
. Bauer. Hist-crit. Einleitung in die Schriften d. A. T.
(Nürnb. Altd. 1794 1806 .). Augusti. Grundriss e. hist. krit. Einleit. in das A. T. (Lpz.
1806 1827 .). Bertholdt. Hist. krit. Einl. in sämmtl. kanon. apocryph. Schriften d. .
N. Testaments (Erl. 1812-19 .)
, ,
, ,
: De-Wette.
Beiträge zur Einleitung in d. Alte Testament (Halle 1806. 7. 12) Lehrbuch. d. hist. krit.
Einl. in die kanon apocryph. BB. d. A. T. (Berl. 1817 52 .). Schrader
(Berl. 1869 .).

, ,
,
. , : I. D. Michaelis.
Einleitung in die göttl. Schriften des A. Bundes (Hamb. 1787 .),
.
: , , , , , . Bleek. Einleitung in
das A. T. (Berl. 1860. 70 94 .). Stähelin. Spez. Einleitung in d. kanon. Bücher. des
A. T. (Elberf. 1862 .). : Meier. Geschichte der. Poet. Nationalliteratur
d. Hebr. (Lpz. 1856r.). Hausrath. Gesch. der alttestl. Literatur in Aufsätzen. (Heidelb.
1864 .). Noldeke. Die alttestl. Literatur in einer eihe von Aufsätzen dargestellt. (Lpz.
1868 .). Fürst. Geschichte d. biblischen Literatur d. judisch-hellenistischen Scnriftthums
(Lpz. 1867-70 .).
, ,
, , , ,
, , , . .
.
, ,
,
-
: , .
,
, ( )
. E. W. Hengstenberg. (Prof. in Berlin, 1868 .) Beiträge zur Einl. ins A. Test.
(Berl. 1831-39 .). ,
. H. A. Ch: Hävernich. (Prof. in Königsb. 1845 .) Handbuch der hist. krit.
Einleit. in d. A. T. (Erlang. 1836-49 54 . ).
, .
. F. Keil (Prof. Frankf. 1888 .). Lehrbuch, d. hist. krit. Einl. in die kanon. u. apocryph.
Schriften d. A. T. (Frankf. a M. 1859. 73 .).
,
, ,
.
30-
,
.
,
, , .
: , . ,
( 1834 .), : Histoire sainte et laloi (Par.
1879 .) Geschichte d. Heil. Schriften d. A. T. (Braumschw. 1881 .),
,

. : Graf. Die geschichtlichen Bucher d. A. T. (1866). Kuenen. Hist. krit. Einl. in
d. Bucher d. A. T. (Lpz. 1885-94 . , 1861-65 .). Baudissin.
Einl. in d. A. T. (1901 .).
. Cornill. Einl. in d. A. T. (Freib. 1891 .). König. Einl. in. d. A. T.
(1893 .). Strack. Einl. in d. A. T. (Nördling. 1888.95.906 .). Budde. Gesch. d. althebr.
Litteratur (Leipz. 1906 .). : riehm. Einl. in d. A. T. (Halle. 1889-90 .).
rotstem. Das Alte Testament, seine Entstehung u. Ueberfieferung (. .
. Lpz. 1894 .).

: Wellhausen. Prolegomena zur Geschichte Israels Israelitische u. Iudische

Geschichte (1894. .). Stade. Gesch. d. volkes Israel. (1887-88 .). Kittel. Gesch. d. Hebraeer
(1888, 1892 .). : Smend.
Lehrbuch d. alttestam.
eligionsgeschichte (1893, 99 .). Marti. Geschichte d. Israelitisch. eligion (Strassb. 1907 .).
, ,
.
: Bredenkamp. Gesetz u. Propheten. (1881 .). Martin. De l'origine du Pentateuque (Par.
1885-89 .) [ 3 ] [ 4 ],

.

. , , , ,
, -.
, :
Jahn. Einl. in d. göttl.
. d. A. B. (Wien. 1793, 1802-1803, 1805, 1815, 1825.
).
: Herbst. Hist. krit. Einl. in die heil. Schriften d. . . ( .
Freib. 1840-44). Scholz. Einl. in die heil. Srift. d. A. u N.Test. (Köln. 1845-48). reusch.
Lehrb. d. Einl. in d. A. T. (Freiburg, 1850. 70). Glaire. Introd. hist. et crit. aux livres de l'ancien et
nouveau Test. (Par. 1839. 43). Lamy. introd. in S. Scripturam (Mechlin. 1866-68). Ubaldi. Introd.
in S. Scripturam (Rom. 1877-81). Kaulen. Einl. in A. T. (Freiburg, 1876, 1905 .).

: La sainte Bible avec commentaires. Letilleux. Trochon etc. (Paris, 1885 .)
Cursus scripturae sacrae. Cornely. etc. (Paris. 1885-87 .).
: La Sainte Bible Polyglotte
(Par. 1904-1908 .). : Cornely. Introductio generalis et specialis (Par.
1885-1887 .).
.
. Vigouroux. Manuel biblique (Par. 1894. 96).
: .
. (. 1897-1901 .). : Teich. Introductio generalis in scripturam sacram
(1908 .). Gautier. Introduction a l'Ancien Testament (Lausan. 1906 .).
, , , ,
.

.
: Walton. In Biblia
polyglotta prolegomena (Lond. 1655, 1657, 1777 .). Kennicottus. Dissertatio super atione textus
Hebraici. V. . (Lips. 1756-1765; Oxon. 1776-1780 .).

: ,
.
,
: Testamentum Vetus graecum cum variis lectionibus (Oxon. 1798-1827 .).
, LXX
, , , .
: Horne. An introduction of the critical study
and knowledge of the holy scriptures (Lond. 1818, 1856.). Davidson. Introd. to the O. Test. (Lond.
1862-1868). Driver. Introd. to the Literature of the O. Test. (Edinb. 1891-1898). Whright. Introd.
to the O. Test. (Lond. 1890-1898 .).
3
4

.
, , ;
, [ 5 ].
, , .

. ,
8 , [ 6 ].
(. 1873 .),
1823-25 .
(1-6) . (, 1897-1903 .).
( 1 ) ,
, (
). ( -
) (1897-1902 .).
, (. 19041909 .),
.
, , , [ 7 ].
- ,
,
. (,
) [ 8 ] -.
, ,
, ,
, ,
- ,
, ,
. . -
. - :
; ,
;
, . ,
, :
1) ; 2)
; 3) ; 4)
, 5) . ,
.

. ,
, ,
, , ,
. . ,

; .
.
, . [ 9 ].
5
6
7
8
9


.
. ,
. . ,

. .
.
, ,
, - .
- , , ,
, , ,

.
, - ,
. . ,
, -, .
-. ,

,
:
. . , ,
,
, .
.
.

. ,
( ) -
.

, -
. :
, ,
,
.

,
. ,
:
.
.
, ,
, ,
, , . .
, ,
, :
, . 70-80

,
, ,
, .

,
,
.

. ,


. ,
,
[ 10 ].

:

.
, , ,
.
, ,
,
, ,
, , ,
.
, ,
, (. , , ),
, , I- II . .. ,
, ,
,
,
, , ,
. . :
, .
. , ,
,
.

.

: .
: ,
, ,
.

,
.
,
: , . XVIXVII . ,
.
, ,
,
.
10

.
-
.
,
,
-
.
, ,
; ,
,
,
.
, ,
.

. ,
,
( V-IV .
. .), .
.
,
, ,
, ,
. ,
( LXX, . , )

- .
,
,
.
, , ,
. , , ,
, . . ,
.
,
LXX. LXX,
, , LXX,
, ,
LXX.

, ;
. , ,
,
. ,
,
.
.
.
:
. ,
.
.

, , , , , ,
.
,
. , ,
,
, [ 11 ].
,

. .
. .
, , , ,
.

, , ,
: ,
.
- :
, .

.
.
-
.

, .

, ,
. ,
, ,
,
.

:
,
,
, ? , ,

, . ,
- .
, , , ,
, ,
, .
, ,
,
, ,
.
,
, ,
11

,
. ,
, ,
, .
.

.
,
, . ,
- :
, , , ,
(. 5 .). , ,
. :
, ,
(. 11 .). , , ,
, , ,
,
, ,
. , ,
, ,
, (. 3 .)

. ,
,
, .
,
, ,
, . , ,
,
, , .
-
. : ,
(. 3:20); : ,
, (. 4:1); (.
5:29). - , , ,
.
(. 5 10 .)
- , , ,
,
(. Keil und Delitzsch. Com. üb. Genesis).
, , , ,
-
. , , ,
,
, , .
,
. , , : (.
4:16); , , : ,
(. 4, 17).
, (. 10 .: , , 6 .,
11 ., 15 . . .).
, .

, ,
(. 18 .).
: (. 21:31-34; 26:33), - (. 22:14), (.
28:19), (. 32:30), (. 50:11) . . .
-
, , ,
.
,
,
, .

.
: , .
: , (. 10:9)

. ,
: , (. 13:33),
.

, :
, (. 36:13). ,

. ,
.
: ,
(. 21:27),
(21:26).
.
: , ,
(. 28:37). , ,
,
. . ,
, , ,
, , ,

(. 14:5-14).
: (2:6), (2:4), (16:44). ,
, ,
, , (. .
43:15; 48:5; 68:12). , ,
. ,
, ,
,
(. 21:27; . 28:14; . 16:44; . 23:24;
30-31 .).

, ,
. .


. .
, , ,

, ,
- , . .
. ,
, ,
(. 21:31-34; 26:33).
,
(. 31:47).

. , (. 28:18-22),
12 (. 4:20).
,
, . , ,
, ,

(. 27 .), (. 8:30-34).

. ,
,
,
, , , , ,
. ,
, ,
, , ,
.
: ,
, , , ,
. .
,
, .
,
. -
,
[ 12 ].
, , ,
, ,
..
.
, ,

, . , ,
[ 13 ].
: , ? ,
, -
, -.

. : , , ,
, ,
. , ,
.
, ,
12
13

(. 37:23; . 3:9). ,
(. 20:16; 37:3), (. 37:3).
,
, ,
, . ,
,
, ,
,

: ,

. (. 38:18, 25),
.
. ? , - .
? , LXX :
δακτύλιοι, . ,

.
, ,
, ,
.
,
.
(
) ,
,
.
-, ,
,
, [ 14 ]. ,
, ,

- .
,
,
, .
- (. 15:15-16), . . ,
. -
,
[ 15 ].
-
. ,
; ,
,
.
,
,
, .
.
14
15

,
, , ??? . (. 5:6-19). ??? . (.
11:16; . 20:9; 1 . 23:4; 2 . 26:11; . 6:7), LXX
γραμματεύς, ,
, magister, ??? . ,
, , ??? .
,
(Gesenius. Handw. 1905 . 750 s.).

. ,
(. 11:26). ,
, ,
(. 20-24 .). ,
, , , ,
, (. 5:23).
,

(. 6:9; 11:20)
(. 6:8; 11:18). , ,
, (. 24:1-3).
40- ,
,
. , ,
(. 21:23).
, , 30-
, (. ) ,
, .
,
[ 16 ]. , ,
. ,
, ó .
, ,

. ,
. ,
(1600-1480 . . .),
.

, . ,
, . :
(. 17:14), (.
33:2), (. 24:4-7). ,
.
, , , ,
(. 31:24).
, , . ,
(. 8:31-35; 24:26;
. 4:4).
(. 5:45-47; . 12:24; 10:5; . 24:44; .15:21; 2 . 3:15).
,
16

.
,
, , ,
,
,
, ,
, ,
, ,

,
. [ 17 ]
. , , ,
.
: (. 15 .)
(. 32 .), :
(. 48-49 .), (. 26 .; . 28-31 .),
(. 22-24 .), (. 33
.). ,
. , ,
, ,
.

. , ,
,
, . ,

, .
, ,
.
, (. . 8:31-35),

. , , ,
,
??? .
[ 18 ].
, (1480-1442 .),
. :
(. 24:26). ,
(. . 1:1; 3 . 11:41; 1 . 27:24),
,
(. 1-21 .), (22-24 .),
.
,
, ,
, ,
. ,
, .
,
, , , .,
, , (.
17
18

18:4-10). ,
(. 10:13), (
) .
[ 19 ].
,
, , .
.
, ,
. , .
, ,
-.
. (1442-1094 . . .)
- . (1-16 .)
, ,
(17-21 .) ,
, ,
[ 20 ].
, . - (5 .).

. ,
[ 21 ].
, ,
(1094-1055 . . .)
, ,
. , . (1 . 29:29),
.
1 (1-24 .), 1 2 ,
,
(Baba Batra 14a) . 25 1
, ,
. 1 2
, , (2 . 5:4-5).
(1 . 27:6).
, 1 2 ,
, (1 . 29:29) [ 22 ].

,
, ,
-. , ,
, , (1 . 10:10).
, ,
, ,
. , , (. 1:2),

[ 23 ]. ,
19
20
21
22
23

, (1 . 29:29),
(2 . 1:18),
. ,
,
(1 . 26:29-30). ,
(1 . 19:18-20) (1 . 25:1-7).
, ,
(1 . 23-27 .); ,
, (2 . 8:16).
, , ,
(1 .
21:5). ,
,
, , 9
(2 . 24:8). 6 (1 .
23:4). , ,
.
, (10551015 .), .
,
( 73- ) .
, , .
:
. .
. ,
, (2 . 23 .; . 151)
.

,
(2 . 22:1).
, ,
, ,
, ,
,
.
.
, ,
.
, , ,
, [ 24 ].


-. ,
,
( 4 ) (1 . 22-24 .) .
,
. , , ,
, .
. , , :
, ,
. , ,
24

, (. 89:1),
,
.
.
, ,
, , ,
, .
,
,
(Baba Batra, 15a).
, (1015-980 . . .),
.
.
, , . ,
, , .
,
[ 25 ],
, ,
,
.
,
,
, . ,
, -
, ,
,
. ,
, ,
, (8-9 .),
.
[ 26 ].
-
, .

,
; ,
,
.
, , - ,
,
, , ,
, ,
[ 27 ]. , ,
, , ,
, . , ,
: 71 126,
,
.
, ,
25
26
27

. ,

. ,
(. 14:12-20).
, , ,


. , ,
,
, (1-2 .).
. : ,
(42:6-17) [ 28 ].
(980-890 .)
. ,
, ,
, :
, , (2 . 9:29; 12:15; 13:22)
(2 . 16:11; 24:27; 3 . 14:29; 15:31; 4 . 15:31).
, ,

.
I-
. ,
. , : . 26 . . 2832 ., ,

, . ,
, , ,
(. 6:8-10), , , ,
,
ΙΧ-o .
, ,
. ΙΧ -,
.
, ,
, ,
(. 12:1-3).
,
.
,
. , ,

,
:
, , .
,

. :

28

.
, , ,
(1 . 1:11),
, , ,
, .
,


.
- ,
, ,
.
-, , ,

(889-880 ).
, , , .,
.
.
, ,
,
(15-21 .).
,
(877-857 .).

.
.
(2:28-31) , ,
(2:32) [ 29 ].
-, - ,

. II,
(823-783 .)
. ,
(4:11).
,
,
(. 11:29-32) [ 30 ].
II ,
(823-783 .).

, ,
,
,
(. 21:43).
, ,
, , ,
(4:1-2; 7:1-17),
(2:7), (2:8),
. ,
,
(8:12-14), .
29
30


(9:9-14) [ 31 ].
,
(790-725 .).
- ,
, , . ,
,
, , ,
(. 4:8; 5:1, 14).
(10:9), ,
(3:4-5),
.
(3:5). (13:1314) (2:10-11) [ 32 ].
,
, ,
.
.
,
, , , (757696 .). ,
, ;
.
(17:10), (65:10), -
(2:18-20).
(1:11-15), (58 .).
, (1:6-7:29; 22:120), (5:26) (24:10).
,
, (1:5-10).
(7:17-25),
, ,
, (39; 21:1-10; 14:2-3).
.
, (45:1). ,
. -,
(7:14), (11:1) ,
, , (11:7-10; 9:6) ,
, (8-10
.). :
, , , (53 .).
, , (2:1-5; 11:10;
48:24; 53:5), (25:10),
(60 .). : , , , ,
, ,
(10, 19, 23, 35 .).
(13-14 .) [ 33 ].
, ,
31
32
33

(740-695 .). ,
, : , ,
, (. 1:5-7; 3:9-11; 5:11-14; 6:10-12),
. . ,
,
. (. 4:1-5 = . 2:1-5). .
, (4:10)
(5:2-3) , ,
(5:2) [ 34 ].
,
(. 700 .), .
-
(1:9-12). .
, (2:11-12; 3:1),
,
(3:4),
(2:6), , ,
(2:7-10; 3:2-3:5-7) (3:11-19) [ 35 ].

. , ,
, , (1:12; 2:17)

, , (1:9-17; 2:7-10).
,
, (2:6-20).

(3 .) [ 36 ].

, (4 . 21:10-16)
.
, (640-629).

. .
(1:5);

(1:8-9); ,

(3:1-5);
(3:4).
. ,
,
(3:7-20).
; ,
, (2:4-15; 3:810) [ 37 ].
, ,
, ,
, (629-563 .).
34
35
36
37

,
.
,
, ,
, ,
, . . (8:2; 19:13; 7 .).
(5:5-8).
, , (22 .),
(2:34; 5:26-28; 6:7), ,
(20, 23, 26 .)
(9:1-8; 23, 34-38; 11:21-23).
, , ,
, , ,
(13 .).
, :
, , , (4:8-9, 2025). , ,
,
(8. 9. 15. 16 .). 4- ,
, ,
(25, 29, 32, 34 .). ,
,
. 70 (25:11-12; 29:10).
(31-32 .).
, , (23:35; 30-31 .). , ,
, : , , (43, 44, 46, 48
.). (47, 49-51
.) [ 38 ].
, ,
3- 4- ,
(1010-565 .), 37-
. , , ,
, : ,
.
, [ 39 ].
, ,
.
27- , (600-563 .).

.
,
. 10
, , ,
, .
, (.31:29 = . 18:2). , ,
:
, , ,
, , , (6:4-13; 20:28-32; 23:37).

38
39

,
(8 .). :
, ,
(17; 19; 21-22 .);
,
(13 .). -

(16 2, 3 .).
(13 .) ,
(24:1-13).
, ,
.
,
, (12 24 .).
,
,
(37 .), ,
(40-48 .),
, ,
(23; 34:23-26; 37:16-26) ,
(18; 36:26-27; 44-45 .).
:
(26-28 .); ,
(29-32 .).
,
,
(38-39 .).

[ 40 ].
, ,
,
3- (600-533 .). ,
, , , .
(1-6 .), - (7-12 .).
: . ,
,
.
,
-, ,
.
, .
, :
(2 .) (4 .), (5 .),
(3 .) (6 .),
- (2:46-49;
3:95-100; 4:31-34; 5:29; 6:25-28).

, ,
- (8; 10-11 .),
(7:25; 8:10-11; 11:36).
:
40

70 - (9 .),
, ,
(7 .),
(12 .) [ 41 ].
,
. .
:
, (. 520515 .). . , ,
(1 . 5:2).
,
,
(1:1-14).
, ,
, ,
. . , (2:1-10).
,
,
, ,
(2:11-24).
(520 .)
(1 . 5:1-2),
. ,
,
,
(3-4; 6 .).

(8, 12, 14 .),
(3 .),
(9:9-10). :
, , 30 ,
(11:9-14),
(12:12-14). ,
(. 21:43). , , ,
(13:7-9),
(14:3-16),
: ( ) ,
(. 21:43) [ 42 ].
80
, , (450430 .).
, ,
. ,
:
,
.
(1-2 .; 3:8-10).
,
(3:2-7; 4 .),
- :
41
42

(3:1), , , [ 43 ].
, ,
: 1 2 1 .

(1 . 1-9 .), , ,
[ 44 ].

, 2 (2 .
36:22-23), (1 . 1:1-4).
,
.
,
, (430-420 .) :
,
[ 45 ].
, , ,
(. 450-440 .) :
,

.
,
, , ,
.

. ,
, ,
, , .

[ 46 ].
.
.
.
, IV . . .
- , ,
, (1
3 .).
(2 4 .). ,
( 60 ), (5 .).
, , ,
[ 47 ].
: .
, . ,
IV .,
, , .
.
, [ 48 ].
43
44
45
46
47
48

IV-o III-
. ,
,
,
, .
(44-50 .) , ,
[ 49 ].
III-
.

(1-5 .), (69), (10-12; 18-19 .),

(13-14 .). ,
(40-43 .), ,
[ 50 ].
, , 1, 2 3
.
. 1 2 ,
, ,
, [ 51 ].

, ,
.
.

.
, , ,
, ,
.
.
, , , ,
, ,
, , ,
. ,
. [ 52 ].
,
(., 1 ., ., .)
.
LXX .

.
,

, ,
. ,
(7:28-29),
(. 23:37; . 16:9),

49
50
51
52

. . [ 53 ]
,
. : 151-
, 2 ,
, , (3, 25-91; 13 14 .).
.
,
-
[ 54 ].

- . ,
, -
. .

.
.
1. .
-
. ,
: 1)
; 2)
; 3)
4) .
,
, :
.

. ,
.
- ,
,
, , ,
.
.
κανών . ??? . ,
, - : , ,
, - , , ,
, , , ( 13, 6). ,

: , ;
, ; :
; , ;
, (Eurip. . 602. Lycurg. 9.
Dem. 18. 296);
[ 55 ].
53
54
55

κανών : :
(κανών) (. .
), (. 6:16; . 3:16; 2 . 10:13-16).
κανών
( . . III, 11. 1. . . VI, 15;
VII, 16). - -
, .
κανών
,
, ,
( . . III, 11; IV, 35). . :
(. IV, 14).
. , , . ( . 58:3,
.33:4). . ,
(. . . II, 1. 3. . . . . 2:1).

(Βιβλία
κεκανονισμένα)
, . ,
(άόρισα) (39 , .; .
60 .; . . . VI, 25).
-
. : (
, , ) ,
,
- (.
. . 3:16). . (
. 1, 5), ( . 4), ( . . IV,
17); ( ).
.
, , ,
.

.
,
, ,
. ,
(. 17:14),
40- (. 33 .). : (2:2),
(8:1), (36 .) (12, 4, 9) ,
(. 8:1), .
, ,
. ,
, (. 24:4, 7), (.
24:26), (. 34:16). ,
(. 2:1; 8:1; . 1:1-2; .
1:2; . 1:1-2 ) (. 6:1; 13:1;
. 46:1; . 1:1). :
(. 1:2; . 2:2; . 1:2).
, ,
, , - (. 44:2);
(2 . 23:2).
, ,

- .
. ,
: :
: (. 12:36 = . 109:1). ,
. .
: ,
(.1:16 = . 40:10). ,
(.28:25 = . 6:9),
: (. 1:1).
, ,
, :
(γραφής, . . -,
γραφή .
)

(επιλύσεως , )
, ,
(2 . 1:20). . , ,
.
:
, . (πασά
γραφή

(θεόπνειπσος)
, , , ,
(2 . 3:15-16). , ,
,
. ,
.
,
. . :
: (1 . 13 . = .
53:1). : . .
, ,
, , , .
. ,
, . [ 56 ].
- ,
. ,
.
, , ? , ,
.
,
.
,
. ,

: .
.
,
. ,


ίερογραμματεΐς, :
56

γραμματείς
ϊepoi

ίερομνή-μονες
(. . VI, 8. Demosthen. Pro corona, 27).
.
(. , .),
, ,
. , ,
,
, (Praeparat. evag. I, 9).
. ,
, . ,
- (. VI, 57).
(,
V, 90). ,
, . . (Eneid. VI, 72; Plinius. Hist. nat. I, XIII).
, ,
(Diogen Laërt. 9, 6).
, ,
,
.
,
(.7:22)
. ,
,
,
. :
:

, : ,
( . . ) ,
, :
, , ,
(. 31:9, 26-27). :
1) , 2)
3)
. ,

, ,
, ,
.
,
. , , ,
. , ,
,
. :

.
, , , ,
.
, ,
(. 17:14-16).

(. 26 .; . 28-33 .)
(. . 27:1-15; 32:1-3 = . 8:31-35; . l:1-3) [ 57 ].

,
.
,
, .

.
, .
: ,
, ; : ,
,
(24:26-27).
, ,
. , ,
,
, ,
,
,
( 23-24 . : 24:16-25). ,
, ,
,

.

, . ,
, :
, ,
(10:25). - ??? . , (
??? . ) ,
,
( , . βιβλία,
, . . ).
, ,
, , ,
.
.
, , . . ,
.
. ,
,
.
,
,
. ,
, . . ,
,
. ,
. ;
57

[ 58 ].

.
, ,
.
,

, ,
.
. : ,
(. 25:1). ,
,
(25-31 .). , ,
.
; ??? . ,
, , , ,
, (Baba Batra, 15, a.; Ber. rab. . 35.; Schir ab. . 2. Sanh. 20).

. , . ,
,
, , ,
,
. .
. ,
, (. . 36-39 .)
,
. ( . 26:18-19)
.
, . , ,
. ,
.
, ,

. ,
, . ,
, ,
??? . (Jebamoth 77, a; Kamma. 1 . 61, a; Taanit 27, ) [ 59 ]
.
, , ,
(1 . 10:5, 10; 19:18-21), . .
, , ,
[ 60 ]. ,
. , ,
, ,
-, , .
, ,
, ,
. , ,
58
59
60

(1 . 29:29)
,
.
, , ,
, ???
. (Aboda Sara 36, b; Jebamot 7, ). , ,
, ,
,
, -.
. .
, , ,
, , ,
, , . 280
. , , (1 .
25:1-7). ,
(. 48. 54. 61. 72). ,
, ,
-,
-
, 105 :
, , (. 105:1; 2 . 5:12-13;
1 . 16 25 .). , . (2 .
7:1-12). , ,
, , ,
. : , , .
, , (. 1:2),
.
, (.
18:11), (118:50)
(. 43; 47; 59; 67). ,
,
, ,
, , . ,
. , ,
,
. ,
.
, , . .
(1 . 25:6). ,
, . 71
( . 72 ):
. ,
, ,
(. . 85; 93; 97-100), ,
, . -
,
, (1-71 ),

( , , ) .
(1 . 25:6; . 2 . 7:3-6),
. , ,

, ,
.
,
, ??? . (Iebamot. 7 a; Taanit. 27 a;
Berachot. 48 ). , ,
:
, , , , (3 . 4:31), . (2 . 9:29),
(2 . 9:29), , , (3 . 4:5),
, ,
, 3 4:1-6.
,
, ,
(3 . 4:31-37)
.
.
,
.

(. 8:1-9; 3:18; 7:3; 11:30; 7:30; 12:8).
, ,
. : (. 1:7;
2:5) (. 110:10),
, ,
(48, 4, 10; 36, 30; 106, 43).
, , , ,
, , . ,
.
, .
, , , ,
, ,
(87 88 , ). ,
, (3 . 4:4-5),
. , , ,
, ,
, , .
, , ,
1-24 .

.
,
,
,
. ,
: , , (3 .
14:1-16; 2 .10:22), (2 . 12:15; 13:22).
, . 1 , (3 .
13 .). : , (2 .
15:1-7), (2 . 16:7-9), (3 . 17-19; 4 . 2-9),
, (2 . 18:7-28).
,
,

,
,
(3 . 13 17-19 .; 4 . 2-9; 2 . 15:1-7; 16:7-9; 18:7-28). ,
, ,
, .
, ,
( , 2 . 13:4-12).
,
.
(2 . 17:1-9).
, ,
(, , : , ,
) ,
, , ,
, .
, ,
,
-. ,
,
, (
, )
. ,
, , (.
36 .). (2 ..) (. 17; 4142; 68 .). , , (. .
3:16 = . 1:2; . 3:18 = . 9:13). ,

, ,
, .
, ,

, (, )
(Contra Appionem. I, 8).

. ,
, . ,
,
.
, ,
, . .
,
, , , 22,
(De ponder. et mens. 4).
( . . 4, 17).

, , ,


.
, , ,
, , ,
. ??? . (Baba

Batra. 15, a; Jebamot. l .; . Kamma l .; Sanhedrin. 20; Schir ab. 2 .). ,


(. 25:1).
, , . ,
, , ,
(Baba Batra. 15 ).
. , , ,
(. 8 .) . ,
:
(??? . ) : ,
. (. 34:16).
.
, ,
. ?
:
, :
, , . . ,
, (. 17:14-16; . 31:10, 26),
, , .
, , .
, ?
,
. (. 36 .; . 24:18).
( ),
(3:19), (1:11-12), (59:10-11).
, ,
, , .
,
, ,
,
.
. , ,
,
, .
,
, (. . 1-2 . = . 8:14; .
2:8 = . 2:8; . 7:14 = . 5:1-2; . 2:2-5 = . 4:1-5) [ 61 ]. , ,

,
.
,
. , ,
, ,
, , ,
(4 . 21:16). ,
, ,
(2 . 34:22). ,

(4 . 21:12-15 = . 22-23
.; . 1-2 .; . 7:7-9; 3 . 18-19). ,

(. 2 . 36 .). ,
61

, ,
,
(2 . 33:1-19).
13- , ,
.

(2 . 34:14). ,
(. 31:9, 26), ,
, ,

(2 . 33:7),
.
,
, ,
. , 13-
, ,
, . 2-5
,
, ,
, , ,
. ,
(. 1:5), , , ,
, . (. 13:20 = . 2:14; . 47:3 = . 2:15; . 40:1-2 = .
3:16).
,
, ,
, , ,

(2 . 34:31-32) (4 . 23:2-3). ,
(. 31:9-26) , ,
.
? . (4 . 22:8-10), .
: , (2 . 34:14),
,
,
. ,
(. 24:26),
, ,
(2 . 34:24-25 =
. 1; 5; 44 . .), (3:12 = . 26:18-19) .
,
, ,
(. 8:8; . 8:17; 9:3-38). . 68:5
( ), (. 15:25),
. 81: : , , (. 10:34). ,


. , ,
,
, ,
, ,
, . ,

,
( : . . 2; 3; 5; 7; 11 . .; . 17:8 =
. 1:3; . 6:16 = . 1:6; . 17:8 = . 11:28; . 24:20 = . 24:12),
, . (. 13-14 = . 50-51; . 40:22-23 = . 10:1-16).
,
(. 7:25; 11:6-10; 26:4-5; 31,
32),
(4 . 17:13),
,
, , ,
[ 62 ]. ,
,
,
. , ,
, (. 8:8).
. ,
.
, ,
,
, ( 3 14 .), .
, .
, ,
,
. , ,
, ,

. , ,


(.1:4-8) .
. ,
, ,
, (2 . 2:2). ,

. , ,
, , .
. ,
,

, , . ,
, , 14, 16, 20, 23 ,
. ,
. ,
, ,
. ,
(. . 13-14 . = . 32
.), (. 14:14-20).
, ,
. , ,
, ,
62

, (. 9:12). , ,
, , ,
,
(. 25:11; 29:10). ( 9 . 323 .) ,
, ,
, , , ,
, ,
, , (. . 9
., 7:10-11, 12, 16 .). ,
, ,
, ,
.
,
, .
, , , ,
, (. 1:7; 3:1-6),
, . (. 14:4, 8), (. 13:16-18 = . 60 .).
, ,
, ,
, , (. 104-105; . 78:6 = .
10:25). , ,
118 ,
(. 3:28-30, 33, 35-36, 40; . 118:27, 103, 127 .).
,
, , . (. XI, 1-2).
. (, . 12 .). :
,
, ,
(. 9:2-19), ,
(. 118:9,
11, 16-17, 25, 28).
,
, ,
,
, . .
,
( .
52 .),
204 (3 14:21-48),

, ,
.

,
[ 63 ].
, , ,

. ,
, , ,
, (1 . 3:2-5),
63

, ,
, (. 105-106 = 1 3:10-11). ,
,
(. 1:1-6)
[ 64 ].
,
, . (. . 27-28 . = . 9:2-4; 48:1-12 = . 13:1).
(7-8 11 .)

( . 1:8 6 .; . . 2:04 = . 12:3).
.
, , (??? . ) ,
(??? . ) (??? . ) (???
. . 7:12).

(??? . ) (.
11:13; . 24:44; . 1.8; Baba Batra.14-15). , ,

. ,
,
. . . , ,
,
, .

, .

??? . . , , 20
, 444 . ., 120 ,
, , .
(444-328 .)
- (328-196 . . .) , 250 (Baba Batra. 15a;
Birke aboth. 1 .; Megilla 17, b; Jer. Megil. c. 1. 3; Joma fol. 69, 2).
,
(Erubin. 104 b. 109, b ).
. ,
, , , 12
. , ,
( , ) ,
(Baba Batra. 15, ). ,

. , , ,
,
, , . .
,
, , - ,
(. Sopherim. Pirke aboth 1, 1).
: ??? . , . .
,
(Sanhedrin. . 2. fol. 21; Tiberias. 93-102
.). : ,
, ,
64

, ,
, ,
, (. 8-9 .), (. 2:4-6;
4:4-6), . . ,
. . ,
, ,
, ,
,
.

.
,
(
, )
, , ,
(. 126; 136; 145-147).

, 10 (Baba Batra. 14 ). ,
, ,
.
, -,
, .
, , ,
, , ( . 1. 8).
, 22.
.
24 [ 65 ]. , ,
(Baba
Batra. 1 . 14 fol. Targ. in Cant. Cant. 5, 10; Midrasch Cohelet. Midrasch abba; Sanhedrin.
fol. 90).
:
?
?
, :
(
, , )
, ,
- .
,
.
.
, , , ,
: .
, (22
) ,

(διαδοχή
των
προφητών . 1, 8).
,
, (Baba Batra, 14-15).
,
65

.

. , , ,
,
,
.

, , .
: , ,
, , . , . , . .
:
,
, , .
.
, ,
. , ,
,
(Pirke Aboth. l; Baba Batra. 14-15, fr, Sanhedrin. 93; Joma 69 fr, Moed
katon. 18, b..).
, ,

(Sota. 48, fr, Nasir 53, fr, osch-Ha-schana.
19, fr, Chullin. 137, fr, Berach. 58 s, Sebachim. 62 a; Erubin. 104, b).
, , ,
(Sota. 48, b). ,
. ,
, (49 .).
, , ,
(50 .).
(1 . 1-2 .; 4, 46; 9, 27; 14, 41 = .
11:9-40), , ,
(1 . 4:46; 14:41). 1
,
(.9:27).
, ,
, ,
( . 1, 8).
.
, ,
. , ,
? , , ,
, .

, , .
, .
,
. , ,
,
, , . ,
, .
: ) , , (. 45:6),
) )
(44:3-5).


, .
, . . . ,
(ketubim) (, , )
(, , , ). ,

: (. 48:25-28), , 12 ,
(49:8-12). ,
12 , .
, , , ,
, ,
. ,
, ,
(44-49 .), .
,
. , , :
(. 47:9-12 = 1 . 24-26 .),
(. 49:13-15), ,
, (. 49:13 = . 2:23);
,
(. 48:10 = . 4:5-6). ,
. ,
, , (28:8),
(24:18) (17, 12; 24, 23), ,
(44:2-5). , ,
(44-49 .). , ,
, , , ,
.
III- . . .
. ,
, , , ,
, . .
(-
, ) :
, , , . ,
, , ,

(την νόμου και


των
προφητών
καΐ
των
άλλων
πατρίων
βιβλίων
άνάγνωσιν).

, .
: άλλα
Βιβλία -
. , ,
, ,
,
, .
, ,
, , ,

. , , .
,
, . ,
, - .
, , ,
: 1)
, , ,
; 2) : , ;
; 3)
, ; 4)
,
.
, , ,
, ,
.
.
: , , (
) , , ,
(2:1-3). , ,
(. 10-11 .), , . . .
:
, , ,
(2:13).
,

(βιβλιοθήκη)

,
, .
:

, ( )
,

(. 24:44);
(. 4:6; . . 4:7).
,
(1 .
1:1-4; 6:1-12; 7:11-28; . 2:7-8). , 2
, ,
.


βιβλιοθήκη -
,
. ,

.
,
, , ,
, ,
, . ,

, . ,


.
, ,
(1 . 12:9; 2 . 6:23),
(2 . 6:23); (.
7:27); (. 4:1) (1 . 7:16).

(3 . 14 .).
2 ,
. , ,
:
, .
. :
, , ,
. , ,
,
. ,
.

(νόμος
καί
̉ανάγραφά) 22 ,
: 5 , 13 4 .
: ( )
,

(̉επιπνοία
του
θεού),
. 13 ( )
()
. ( ) (. ),
,

(διαδοχή
των
προφητών). ,
, ,
( . 1, 8).
, (1 . 7-8 .; . 2:1; 5:14).
: 1)
: , -
.
, 2 . .
,
, [ 66 ]. , ,
. 2)
22.
, (, ,
, , . .),
, , . ,
, , ,
, , . 12 ,
, . , , ;
. , ,
,
, , ,
66

(2 . 2:13),
, , ,
, .
, , ,
. ,
, ,
. ,
.

. 3)
.

.
: έπ'ιπνοια
του θεού
. 4) , ,
. ,
, , ,
. , ,
; ,
(1 . 7:1, 21; 8:1; . 2:1-20; 13:6).
,
, . 5)

.
, ,
. ,
, , ,
, .
,
. ,
,
,
, , .

, .
Pirke Aboth : , ,
, , (Aboth. 1, 1;
Aboth Natan. . 40). ,
, ,
,
.

.
, ,
( ) :
, , ,
. ,
, .
, (Pirke Aboth. 1) :
, : , ,
,

(Pirke Aboth. Aboth Natan. 23, ). ,


.

(Riehm. Einleitung in d. alte Testam. 11, 270).
, ,
Baba Batra (13-15 fol.).
, .
(??? . ) .
( ).
( : 1 2 ), . , ,
. , (. . 3 4 ) .
(??? . ) , , .
(??? . ) , 12 , .
(. . ) ,
. (. . )?
.
??? . , , ,
. , , , , ,
??? . , ,
. ???
. , : , ,
, . . , -, - [ 67 ]. ,
, ,
. ,

. , ,
, ,
,
, . ,
: , , ,

, .
, , . .
, .
, ,
, ??? . , . .
.
,
, , ,
, 3
(14 .), ,
,
(. De cultu femin. l, 3; . Strom, l, 12;
. Epist. ad chil. 42, 5; . De mirabil. Sacrae Scripturae. 2 lib). .

(. . .).
,
,
. , . : ,
,
67

, , ,
(. 20 .). , ,
22 ,
(Etymol. VI, 3). .
,
,
(. . III, 21; . , . .
8:4; . . . 5, 8) [ 68 ].
, ,
.
, -
, .
,

(
)
. ,
,
() , ,
;
, ,
,
, , (1 7:6-26).

, ,
, .
, , ,
, , , ,
,
. ,
, :
, ,
, ,
, , ,
(. 8:1-18).
, ,

.
? -,
, ,
: . ,
.
. : [ 69 ]: (.
15:25 = . 68:5); : : : (. 10:34 = .
81:6)? . : :
, (1 . 14:21),
28:11-12. (??? . ??? . )
(Pirke aboth. l, 2; Sabbat. 116, b)
Sanhedrin 91, bw. . . . . Fürst. Kanon. 33). ,
, , .
, ,
,
,
68
69

, ,
,
, , ,
(. 9 .). ,
,

, ,
.
: , ,
(. 9:5 = . 102:20; 133; 134:19-21).
,
(12:46). ,
.
: , ,
(1:1). , , ,
. ,
.
,
,

. ,
,
, ,
.
.
, , ,
.

: , (Baba Batra, 13-15).
, :
, , (1-2 . ) (3-4 ), : ,
, 12 ;
: , , , (), , ,
, , , , ().
: , , , ,
(, , , )
chamesch megillot .
?
.
,
, .
.
, . ,
, (. 34:10) ,
,
, (r
Nebochim. II, 45; De fundam. legis 7. Cursus script, sacrae. Introductio generalis Parisiis. 1885 . I,
30; Wogue. Hist. de la Bible. 8 p.; König. 1. c. 455-6 ss.).

.
, , .
(. , , .)

,
(, , , 12 ). ,
, ,
(46:1) (. V, 1.4) .
1-2 , , ; 3-4
.
.
, ,
. , -, (.
49:10-12), (. 10 . 10-11; . 1, 20);
. ,
, ,
(m. in pr. Dan. l, III).
, hachozeh (Jalkut zu Dan. 1066), ,
( 7-12 .).
,
, , :
- (Sabbat. 12, b; Sota. ; Wogue. 1. . 79 .).
(Wogue. l. .
90 .).
,
,
- . , ,
, : ,
, . . .
. ,
, ;
(. 24:44),
. ,
, . , ,
. ,
, .
. -, -
. , :
, . LXX ,
, : ,
. , ,
[ 70 ],
chamesch megillot.
, .
.
, , .
chokma (Megilla. 7, a; Krochmal.
Kerem chemed. V. s. 79; Fürst. Kanon. 55 s.; Wogue. 1. c. 7 .),
, , ,
, , ,
, .
***
70

:
.

: 1)
, ; 2)
,
; 3)
; 4) ,
, , ,
,
, , , ;
5) , ,
,
- ; 6)
,
, . . ,
.
, ,
-
. ,
,
, . ,
-
, .
- .

, ,
. , , ,
: , .

. , ,
. , ,
, , ,

.
, [ 71 ],
, . 1)
.
. , ,
.
. ,
. . , . .
(. 20 .), ,
: .

,
(. 8-10 .). 2)
, , , :
(34:16), (9:1-6), (1 . 1:1-2) .
71

,
(1 . 1:56-57, 63; 2:21-22, 64-67).
3) ,
, ,
.
:

.
,
, .
, (. 21:21),
(10 .), (3-4 . 1-2 .: .
), . ,
, ,
,
? , ,
: , ,
. ., .
.
- ,
. , ,
. (1820 .) ,
.
1750-1850 . [ 72 ] 50 60 .
. ,
,
,
(. 8-10 .).
(.
. 1896 ., 53 .). ,
, , ,
,
, (. . .).
, ,
,
.
(1882 .) ,
, ,
, , . ,
, .
. , ,
- .
, .
, , (1889 .) ,
, .
, ,
,
,
, . , ,
72

[ 73 ]
. . (9:2-3) ,
. , , ,
. ,
,
(1 . 15-16; 28-29; 2 . 6; 19; 29-30 .). ?
, . :
(Einleit. in d. A. T. 2, 351 s.).
. (Baba Batra. 15,
) , . ,
: , 30 .X ,
, ,
, ,
, , (Fürst. Kanon. 95 s.).
, ,
.
.

(1871 .) .
, ,
, , ,
(.
90 . . .). ( ): (1891 .), (1889 .)
. ?
(Jadaim. cap. 3, 4-5):
( )
; : ,
. , .
. : . ,
. : , .
. : ,
. . --: 72 ,
. :
,
. :
- , -.
. ,
. .
, -
,
, ,
, .
, ,

,
(. Sab. 30 b). ,

: ,
(. . Meor Enaim. p. 175, 2), kitbei
kodesch (Sab. 1 .),
, genuzim . . .
73

,
, , , , ,
. ,
- . ,
, ,
, -
(Fürst. Kanon des alt. T-s nach. .Talm. und Midrasch. 95 s.).
, .
, 22; ,
(. . 1, 8).
, ?
, ,
, . (Sabbat. 30, 2; Jadaim. II), .
(Megilla. 7 α); II- --,
, (Sabbat. 30, 2);
(Sabbat. 13, 2; Chagiga. 13, 1; Menachot. 45, 1).
,
(. . .
. . 1881-82 . 1-30 .).
, ,
,
, , (Histoire de la Bible
Par. 1881 . 91-94 pp.).

.
, -
. ., , ,
, ,
. (1891 .),
, (2 . 2:13) 200 . . .
. ,
(2 . 2:13 ), Hakkadosch (. 200 .
. .) (1894 .),
, ,
, ,
, . ,
, ö
(1893 .). [ 74 ] 200 .
. . 100 . . . (1906 .) [ 75 ].

,
, ,
. , . ,
, ,
; , ( )
(. 12:43-44).
2 . ,
, - .
Hakkadosch ,
. , . ,
74
75

,
. ,
, , .


. ,
, , . .
(. , , . ).
, , ,
,
, , ,
,
. , , ,
, , .
, ,
, ,
, , ,
, . .,
,

, ,
,
.
, ,
, (. . 1, 8).
, ,
audiatur et altera pars,
.
2. .


: , :
.
, : 1)
, 2) 3)
.

.
,
(
, : . . ).
, , ,
. ,
, , ,
-
, , , .
, ,
- ().

,
, . ,
?
,
,
. - ,
, . , ,
. ,
. , ,
,
, ,
, ,
, , (. 3:2).
,
. , ,
(444-196 . . .). : ,
, .
, [ 76 ].
.
:
. .
. .

(Kidduschim. 30). ,
,
, ,
, -, , .
, ,
. , ,
, ,
.
,
, ??? . ??? . ??? . ???
. (165-107 . . .). : , ,
. ,
. :
(Megilla Chasmonaim), ,
(Fürst.
Kanon. 111 s.). ,
,
. .
, , ,
, , ,

.

(1 . 2:50-70; 3:3-9), ,
. . [ 77 ] , ,
,
(1 . 12:9), ,
, (1 . 2:50; 2 . 7 .). ,
76
77


. ,
. ,
, .
[ 78 ].

(107 . . . 180 . . .).
.
.
, ,

, (. ittur soferim tikkum soferim)
, ,
. ,
: soferim sanhedrin.
[ 79 ] ,
,
, ,
, - ,
. ,
.
, , : , , ,
,
.

(Pirke Aboth. 1; Baba Batra. 14-15; Kidduschim),
, .
-
24 ,
, (Baba Batra. 14-15; Sanhedrin 10, 1. 28 a; Taanit 8 a; Pirke
aboth l, 2. Midrasch Cohelet 72, 12. Schemot abba. 41 . . .).
: ,
(. 3 .) [ 80 ] . . ,
, : 22
; , , , ,
.
,
[ 81 ]. :
24 , . ,
, , ,
. - (Sanh. 100 b). ,
, 24 kitbei kodesch, .
(Sabbat. 115 b, ). ,
24-, genuzim ( ,
), chizonim
. : ,
, ,
22 . -, ,
78
79
80
81

[ 82 ].

, , . ,

. (LXX .)
.
,

.

. , ,
, ,
, , ,

. ,
, (. . 2:12-21),
, (53 .) (. 21, 68 .).
(2:23-24)
(3-5 .) .
.
, ,
.

, . , ,
, , II . . .
(Eusebius. Praep. evang. XII, 12).
, - .
, ,
.
?
, .
,
(κατασκευάζει)
(7:27). 3
, (2:1-15; 6:2-14).
, ,
, . ,
, ( . 1, 18; . 1, 430;
. 1, 8).

? , .
. LXX
, , ,
.
?
, . , .
, 3 , .
, ,
,
, . ,
,
82

, .
, , , ,

[ 83 ]. , . LXX
, ,
. ,
,
. ,
, , .
, LXX, -
22 . (. , ,
) , ,
, , . ,
, LXX
, .
,
. LXX
. ,
LXX.
.
.
, LXX
.

(. 10:3; .
. 1:1).
,
(1 . 2:50; 2 . 7 .; 3 . 3-4 .).
,
[ 84 ].
, ,
, ,
.

.
,
.
,

. ,
,
.

.
.
,
(. 3:2)
. .
, . , , ,
83
84



;
.
3. .
.
.
:
,
. ,
,
: , ,
, (. 5:18). , ,
: , (. 5:17).
,
γραφή (. 10:35; 17:12),
γραφαΐ
(.
21:42;
22,
29),

νόμος (. 10:24). ,
,
.
(. 17:14-16),
(. 24:26), (. 34:16), (.
118-), , ,
, .
,
: : (.
109:1 = . 12:35). , ,
,
: : (. 11:13);
(. 5: 17). : ,
: , ,
(. 24:44).
,

.
(Contr. Appion. l, 8). , ,
, , ,
, : ,
, (. 24:27). , , ,
: , .

,
.

, ,
-. , ,
, ,
, ,
(. 10:1).

άγίαι

γραφαΐ
(.
1:2),
ιερά
γράμματα (2 . 3:15),
λόγος Κυρίου (. 3:2),


παλαιά
διαθήκη (2 . 3:14).
:
(γραφής) :
,
(2 . 1:21). : ,
(. 3:7-10 = . 94:7-10).
: (. . ,
) ,
(2 . 3:15-16).
,
.

.
?
,
, , ,
. ,

[ 85 ]. , .
? .
,
,
, [ 86 ]. ,

, .
:
, , , , . . ,
, .
,
?
( ) -, , , ( )
, ( )
. [ 87 ],
, .
, , :
, , (. 7:36).

. , , -

( ),
, . ,
- , . ,
.
, ,
85
86
87

.
, ,
, .
, , . ,
: :
(. 18:4). : (12:3; 44:3; 55:1; 58:11), (47:112), (13:1; 14:8), (2:28-29)

. (2:13).
: : ??? . ,
: , (. 31:14; . 17:4; . 5:9; Gesenius. Hebräisch. Handwort. 758 s.).
, :
( , ) [ 88 ].
,
, .

[ 89 ].

: :
(. 11:49).
? ,
, .
,
,
(. 1:22; . 8-9 .).
(.
απόστολος)
(. : 7:25; 25:4; 16. 20. 23
.; 9:16) ( 2 . 24:19; 36:15-16;
9:26).
,
, - , (
) . , ,
(
) . :
, , , (.
23:34).
, . ,
, . ,
(. 8:1-21; 9:1-5) . ,
.

. ,
: : ,
, (1 . 2:9).
, ,
, , - ,
. ,
, .
, ,
88
89

,
. , : ,
, (64:4).
(. 40-66 .)
, , ,
(. 31. 50-51 .; . 11 .;
. 12 . . .). , ,
, (1 . 2:8),
53 : ,
(1 .),
, ,
, ,
.
, .
, , -
: , ,
, : (. 9 .), :
, :
(14 .).
,
: , .
, -, :
. .
,
, , : , :
.
, - , .

,
.
, II-
. ., . ,
,
.
,
, , .
, ,
, ,
.
[ 90 ] ,
, , , :
ne verbum e verbo, sed sensum ex sensu .
, ,
. , :
: (. 8:17).
. 53:4: .
: : ,
(. 13:35), , , . 77:2:
,
(. . . 4:18-19 = . 61:1-2; .28:26-27 = . 6:9-10 . .),
,
90

. :
. ,

- ,
. ,
.
,
, , .
,
. .
.
-
, -
. . ,
,
,
. ,
, LXX,
, ,
.
(1546 .) (1871 .) .
,
, ,
[ 91 ]
,

. ?
, , ,
,
, ,
LXX, , ,
, . ,
LXX, ,
, ,
LXX
. ,
LXX
. , ,
,
, . ,
,
, (. 12:13-19 = .
42:1-3 . .). - ,
(. talifa kumi . 5:41; Eloi Eloi lima savachvani . 15:44 .),
,
. , , . ,
,
, ,
(. , . , ),
, ,
.
91

,
. , ,
.

, .
[ 92 ].
,
. , . :
, (.
6:14), . .: ,
, (. 28:2).
. ,
, , , , .
? ,
( 6:9),
(28:1-10).

. ,
. ,
. : :
: ,
(. 4:4), . .: ,
, (. 16:26).
, :
, (. 8:3). , ,
,
. : : , ,
, , (. 5:28)
: (.
42:12). , , -, , -,
.
. :
, (. 6:7)
: ,
(. 7:14). , ,
, ,
, . : , ,
, , (. 7:12),
: ,
(. 4:15), .
: , :
(. 13:9; . 5:14).
,
(. 6:5-6; 10:12; 11:1; 19:9; . 8:12; . 58 .). :
(. 11:28)
:
() (. 24:19. 21).
, ,
: , (. 9:1-6).
. , , , .
92

,
, .
, , . .,
. -

. ,
.
,
. , ,

.
,
. . : ,
(1 . 1:7), . .:
(. 3:6). . . :
, (. 17:3).
, , ,
; ,
. : . , :
, , ,
(. 1:20-32), . .:
(), , , ,
(. 13:14). ,

,
( .
) . Sapienti st an. :
(. 1:3) . .:

(. 7:26). , .
. : , . . :
,
, ,
(. 4:12), . .: , ,
, , , , , , ,
, , (. 7:22-23). ,
( ), ,
, . ,
, - : .
τομώτερος,

.
.
οξύ.
.
(. 11:33-38).
, ,
() , , , ,
, , ,
, , ,
.
, , ,

.
1 . 1:53; 2:18; 2 . 5:27; 10:6 . ,

. ,
. . .
32 . , , , , ,
, ,
. ,
. , ..,
, (1 . 14:6), (. 14-15 .);
, (3 . 4 .: );
(2 . 7 .), , ;
(. 6 .), ; ,
(. 3 .), ,
(2 . 7:5-15); (1 . 18:11),
(2 . 6:31);
(3 . 17:17) (4 . 4:17), ,
(2 . 7 .);
(3 . 22:27), (. 37-38 .);
(2 . 24:21); .
(3 . 19:31; 4 . 1:8), (4 . 2:13),
. 32 ., ,
, , ,
, , ,
, (2 . 7:3-5), .
,

?!
,
.
,
, .
, , .
,
. ,
:
, : , : .
[ 93 ].
,
,
(. 3:1-2).
. , ,
,
[ 94 ].
,

. ,
.
.
4. .
, ,
93
94

: : I-III .,
: IV-V ., : VI-XVI ., : XVI
.
, , ,
,
.
-
, .
(I-III .)
, ,
,
, ,

(. . IV .;
. 1 . XIII .; c. . VI;
. . . 7; . V . .).


.
, .
, : ,
, (. ).
, ,
, ,
. , ,
,
.
.
.
,
-: -, -,
,
, -
. ,

, ,
.

? , ,
, ,
, , .
. , (1 . 55 27 . = 9:11. ),
(. .10 . = . 4:10), (. . IV, 16 . .
6:19; . 4:36 .) .
, ,
, . , . ,
III- . , IV .
., I II . , , ,
,

? [ 95 ]
, . ?

.

. ,
,
, ,
, , , , ,
(. 3:2). .
.
, ,
,
. , ,
.

.
, - .

85- .
.
,
.
, ,
, .
:
, , ,
LXX , . ,
, ,
(. . 71, 120). ,
.
. . , ,
, .
, , ,
[ 96 ]. , (.
176 .), , ,
[ 97 ]
.
, , :
. ,
, ,
, , ,
,
. : , , ,
, , , , ,
, , , : , ,
, , , (. . . IV, 26). ,
,
, ,
95
96
97

, (
, ).

(Megilla. 7 a; Sanhedr. 100 a; Megilla. 70, 4; Buhl. Kanon. 30 s.; Wogue. Hist. de la Bible. 71 .).
, (Wogue.
96 .). , ,

. . ,
[ 98 ], , ,
,
. , ,
. ,
,
-,
. , ,
, , .
, , ,
,
, , .
.
:
, 22 : ,
, , .
, , ,
, , .
, ,
, (Origenis Opera. II, 328; .
. . VI .). 12 ,
(. 49:12)
. :
21 . .
; .
, . ,
- .
,
. ,
, , - Sarbeth
Sarbane El, , 22 .
, ,
? , ,
-? ,
, .
(m. 27 in Numeros) , , ,
,
( )
. ,
, . , .,
: .
,
,
, , ,
98

, .
.
.

.
,
, , ,

.

, , ,
.

(. 8:6 = Hom. 17 in lerem.; . 7:25-26 = Con. Cels. III, 72; 1 .2:24 =
Cum. in . ad om. VII. : , , 2 ., . Loisy.
Hist. du Canon. 74-75 pp.). ,
,
, .
, ,
,
II III . . . ,
LXX . ,
, , :
(. 350 .) .
,
. , ,

,
.
,
, ,
: 85-
. [ 99 ]: ,
, : : , ,
, , . . . . .
. [ 100 ]. . . .
. ; , , .
. . . . .
,
,
[ 101 ].
?
, : 1)
, 2) 3)
. , ,
,
;

; ,
99
100
101

, ,
.
.
( )
.
(1 . 3:2-3; . 5:12-14);
, .

?
,
?
, , . ,
, , (. 60
.) (, . .) ,
,
,
, .
,
[ 102 ]. ,

, , ,
.
,
[ 103 ], .
, , 85-
,
,
,
, , ,
, , , ,

: (., ., , ,
), (, , ., ), (.,
, . .), , ,
[ 104 ]. ,
.
,
,
. , , ,
. , , , (IV, 3. XVI, 6. =
.89:56, 66), (De idololat. 4; De cultu fem, l, 3), .
. (. . 130).
(Prolog, in Cant),
[ 105 ].
. IV-o

: , , ,
,
102
103
104
105

, .
,
(fixé)
[ 106 ]. . , II-

, , III IV .
(, .),
, , ,
.
, (. 3:2),
. - ,
.
, , , ,
, -
, , ,
,
, . ,

LXX - ,
,
, .
(., ., ), (, .), (.,
, , .), ( , ).
, -
. , ,
;
, ,
24 , . . .
, [ 107 ].
,
, , . ,
, , , ,
24 .

.
(IV-V .).
,
, .

. ,
,
. .
, ,
, , ,
. .
: ,
, , , .
, ,
106
107

, . ,

, , ,
, .

, 60- , 39
. , 33-
, , 4-
.
-
60- (. 350 .) .
[ 108 ] : : 1) , 2)
, 3) , 4) , 5) , 6) , 7) , , 8) ,
9) , 10) , 11)
, 12) , 13) , 14) ,
15) , 16) , 17) , 18) , 19) ,
20) , , , 21) , 22) .

(κανών), . ,
.
: 22 ,
. 22 ,
,
. , 12
.
39- .
. [ 109 ]: ,
, ,
, , , .
: -, , ,
, , ; ,
; ,
, , ,
; ;
, , , . ,
, , ,
; : .
, . :
. ,
-. , : ,
(. 22:29), : ,
(. 5:39) ,

(ου
κανονιςόμενα)


: , , ,
, ,
(. . ) .
. , , ,
108
109

. ,
. . : 1) ,
;
;
. ,
, . , 22 . 2)
; ,
, .
3) . 4)
.
,
, , . .
5) , .
, ,
. 6)
, ,
, ,

. 85-
.
. .

( 340 .).
(IV, 26) (VI, 15)
. [ 110 ]
, .
, ,
.
. ( 386 .) :
, ,
. 22 , LXX-
, . ,
, . , ,
. :
: , , , , . ,
. ,
, , .
,
( ) . .
. : , , ,
. : ,
, , , ,
, 22- .
( ) :
, [ 111 ]. , ,
. , ;

; , ,
,
.
110
111

, . ,
, .
.
( 389 .) : ,
, [ 112 ]:
, , .
. ,
, , , , ,
. ,
. : , , :
, . .
: , , , ,
, , , , . , ,
, ,
. ,
. :


όμολογούμενα, . .
. . ,

. ,
, ,
22 .
.
,
, : ,
[ 113 ]. : , ,
, . ,
,
.
, , , ,
. , ,
. .
: , ,
, : ,
. : ,
, , , , , , , ,
, , .
: ,
, , , .
.
: .
,
, ,
. . ,
, .
, ,
.
. ( 403 .)
. 22 ,
112
113

.
, ,
22 , (. ??? . ), . .
, (De pond et. mens. 4).
: 27 ,
, , : ,
, , , (Ibid.
4. Haeres. 8, 6. 76). 27 ,
, , ,
. , ,
,
[ 114 ]. .
. ,
:
,
(. 31:9-26)
. , ,

. , .
(. 3:2),
, ,
. .
, -
[ 115 ].

. .
. ,
12- , ,
, 13 14
. . ,
.
, , . ( 378 .),
.

.
, ,
, .
IV V . : , ,
, , , ,
. ,

,
. ,
. LXX, ,
, , ,
24- [ 116 ].

, ,

114
115
116

.
. ,
: 1 2
,
.
, ,
, 374 , .
: ,
(. . ), , [ 117 ].
. : De doctrina Christiana
, ,
,
. ,
,
, .
, , ,
;
,
, ,
. ,
,
(De doctrina Christiana. II, 12; De praedestinat. sanctorum. 14; Con. Faustum. XXXIII, 9).
, , : ,
, , , , , , , ,
, . .
: , : , .
, ,
, .
: 12 , , ,
, . 44 , (De doctrina
Christiana. II, 8. 13).

. 1) ,
22- , ;
2) ,
; 3) ,
; ,
: , ;
: , , , ; 4) : 44,
; 5)
, , ,
,
. 6) , ,
- ,
. 7) (contradictiones, , ) ,
,
(firmitate). , ,
(De civit. Dei. XVII, 20).

, . : (393 .)
, (397 419 .). 37
117

[ 118 ]: : , , ,
, , , , , , ,
, , (, ,
); , , , , , ,
, , . ,
, , ,
[ 119 ]. ,
,
. ,
,
, 12 ,
12
; -
( . , . . . 1881 .).
, , :
( 457 .), [ 120 ].
, -
, ,
.
.
, ,
. ( 405 .)
, . , ,
,
, [ 121 ].
, . : , ,
, , , , ,
, 16, (. .
), , : , , ,
, , , .
,
.
( 495 ), ,
,
, 16 , , ,
, , .
: Hieremiae liber unus cum Cinnot Lamentationibus
suis. Cinnot? ,
Lamentationibus? , ,
[ 122 ]
, , ,
.
,
, ,
-, [ 123 ].

118
119
120
121
122
123


, . , ,
.
( 368 .) 15- :
22 , .
: , , ,
, ,
, (sermones dierum) , . .
, . ,
: , . 12 ,
, 18- , 19- , 20-
, 21- 22- . ,
24 [ 124 ]
(Loisy, Trochon, Knabenbauer), ,
,
,
24 , . .
[ 125 ]. ,
,
, . ,


, -
, ,
( 411), , .
[ 126 ]. ,
. , (majorum)
, ; ,
(patrum).
, , ,
; , ; ,
(. . , , , )
, . : , , ,
12 . , ,
: , .
, , (a majoribus) ,
, : , ,
, , . .., ,
,
( )
, (. ,
, ), ,
. ,
,
.


. ( 420 .).
, (Epist. LIII).
124
125
126

. Prologus galeatus. ,
, , 22 ,
22,
, . , , , .
Bresith, , , , ,
. thorah, . . .
, .
. ( 1 2 ), ,
, , , 12 .
; , (. . ),
, ,
, , ,
. 22 : , ,
. 24
, ,
. ,
, , , ,
() . ,
, , , , ,
, ; ,
(. . ), ,
[ 127 ].
, ,
, , . ,
, , 3 4
( 2 3 ) , . 13-14 .
(Praef. in Jeremiam, Danielem et Esdram).
,
, ,
, ,

. , , ,

.
, , ,
, , ,
. ,
,
, ,
. ,
.
,
[ 128 ], : ,
, ? ,
, ,
? , ,
;
,

,
127
128

.
(VI-XVI .).

, ,
, . ,
,
.
;

. , ,

. ,
.

.

.
. (691 ) 85
,
(2- ).
,
:
85- 33- 60-
?
() (. ,
, ) ,
, , , , (XI-XIV
.)
.
Πηδαλίου
.
,
, .
[ 129 ].
33- : ,
, 59- (
60-) , ,
[ 130 ].
, ,
, .
: , ,
, , , 33-
. , .
60- 22 ,
, ,

[ 131 ]. 85- ,
129
130
131

, 3
, 12 ( ) [ 132 ]. ,
, ,
.
33- : ,
, 85-,
60-, . , . .
[ 133 ]. ,
.
22
[ 134 ].
60- ( . 58)
, . ,
. , , 22-
[ 135 ]. 85- :
,
, [ 136 ]. 33-
, , 85- , 60-
,
[ 137 ].

,
22- , .
, . 33-
,
, , -
.

: :
. (. 610 .)
22 , ,
, , , [ 138 ].
( 754 .)
22
. ,
( ) : ,
, ( 2 ) ;
: , , , ; :
, : , , ,
: (. . ), ,
. , .
, ,
, [ 139 ].
132
133
134
135
136
137
138
139

. ,
.
,
- , ,
.

.
, . .,
.
.
, .
. .
, (806-815 .),

22

(κεκανοισμέναι
γραφαί)

(έκκλησιαςομέν
αι),
. ̉óσαι
άντιλέγονται:

, , ,
[ 140 ], , , ,
[ 141 ]. ,
;
. , ,
, ,
,
, .
, , ,
.

,
.
VI-XVI .
. ,
, (613-616 .),
, ; , - ,
.
- , , .
.
, -
,
, , .
,

, . ,
, : ,
- .
(VI- .) ,
140
141

[ 142 ].
VI- ( 461 .)
(!) 60- [ 143 ].
I- (865 .)
I- ,
(?)
. [ 144 ].
IV, ( 1442 .), , .
,
.
, 1 [ 145 ].
, ,
.
(. 533 .).

33- , , , 60-
, [ 146 ].
, ,
, ,

I- ,
, , 774 .
802 . (.
1020 .), ( 1115 .) ( 1115 .)
[ 147 ].
,
, ,
,
XV-o XVI- , , ( VI-XIV .)
,
.
:
(1439 .) (1546 .).

- ,
.
, IV,
.
: : , , , , , ,
, , , , , , , , ,
, , , , , ,
(, .), , , , , 12
[ 148 ]. :
, ;
142
143
144
145
146
147
148

. ,
, ,
, ,
,
.
, ,
(4- 8 1546 .),
, .

,
8 1546 .

7- ,
.
, , ,
, ,
85 , . .
,
., .
sacri et canonici,
: qui in Vulgata latina sunt [ 149 ].
8 :
,
. :
, . . , , , , ; , , ,
, , , , ,
, , , , , ,
, , , , , ,
, , ( ),
,
,
,
, [ 150 ]. ,
,
, .
, , , , ,
,
.
,
. , ,
, . ,
, ,
.

,
.
. , ,
. ( 570 .), :
, ,
70 , , (. 33:9), ,
149
150

,
. , , (?)
(?) [ 151 ]. .
( 636 .) ,
,
, [ 152 ].
,
, , [ 153 ].
VIII IX . (725 .)
(821 .) .
[ 154 ].
, , ; ,
, [ 155 ].
( 856 .) 45 , 72
, .
, . . , III- ,
(1220 .), .
, , 22 ,
24 (. 4:4, 10), ,
, , .
, , ,
, [ 156 ]. ,
, , , .
[ 157 ]
( 1430 .) . . ,

.
,
,

.

,
.
.

I- (577-604 .),
, ,
, . :
, ,
, [ 158 ].
I
. , ( 560 .),
151
152
153
154
155
156
157
158

,
,

, , .
,
, , , , , ,
,
.
,
[ 159 ].
, ,
24-, (. 4:6-8).
( 735 .), ( 778),
24 , (. 4:4). ( 840 .)
22 [ 160 ].
( 912 .) ,
, [ 161 ].
( 849 .) Glossa ordinaria .
, ,
, ,
,
, .
[ 162 ].
, , ( 1135 .).
,
,
,
, .
.
, ,
. 24 ,
(. 4:4).
, 85- [ 163 ].
- ( 1141 .), 22 ,
, ,
. ,
,
. , . .
[ 164 ]. ,

!..
( 1156 .) 22
, 6 , ,
,
[ 165 ].
159
160
161
162
163
164
165

: ( 1178 .),
( 1180 .),
[ 166 ]. - ( 1263 .), -- ( 1286 .),
( 1347 .) [ 167 ].
, (1270 .)
, [ 168 ],
. ,
, ,
. , ,
,
[ 169 ],
, , , ,
, , ,
,
. ,
, , .
.
( 1341 .).
,
, .

,
() -. ,
, , , , ,
, (m.
in Tob. l, 2.; m. in Sap. l, 3).

[ 170 ].
, .
. , ,
( 1455 .), , , :
, ,

; : ,
: , , ,
; ,
, (, , )
(Prolog, in Evangel.).
, 4-, 3-, , ,
, , , , [ 171 ].
,
. , [ 172 ].
, ,
, ( 1459 .)
, (. . )
166
167
168
169
170
171
172

, , ,
. - ,
,
. , , ,
IV-o [ 173 ].
,
,
,
, ,
, ,
( 1534 .). -, ,
[ 174 ],
. .
, , ,
: , , ,
.
, ,
.
,
, , ,
, . . ,
, .
,
IV-o, ,
I- I- [ 175 ].
,
, , . ,
, .
: XVI-XX .

.
-, ,

.

, ,
,
.
.


. -
.

(1672 .) (
1672 .) .
,
173
174
175

. , ,
,
, 1625 ,
. ,
1629 , , ,
,
.
.
, ,
[ 176 ].
22
,

(αυθεντικά)

(κανονικά). : ,
, , , ,

(αποβλήτους),
, ,
. ,
, ,
. 22- (
33-) ,

(θεόπνευστον)
(άγίαν γραφήν).
11 (4 ., , 14 .
, , 3
, , , ), 22- 33
[ 177 ].
.
[ 178 ], .

[ 179 ].
, : 1) ,
,
, 2)
, ,
, .
:

(κανόνα) ,
, ,
, .
,
,
. , , ,
, (κυρος)
, ,
176
177
178
179

, , ,
, ( . ).

[ 180 ].
,
,
, 22
. (1672 .)
, ,
, ,
, (εθνικά)
, .
, ,
. 1) .
,
.
. ,
,
. 2)
:
. , , ,
;
. -
; ,
, ,
. -
.

(1638 .) (1648 .).
. , 30 ,
, 1672 ,
.
( 1672 .) :
, , (. .
)

(τη
άπαριθμήσαι
των αγιογράφων
ου
σημπεριλαμβάν
ονται), ,

(ουκ
άποτροπιάσοντ
αι
ως
εθνικά
και βέβηλα),
(καλά και
ενάρετα)

(ουκ
απόβλητα
διόλου) [ 181 ].
( 1672 .)
180
181

. (κανόνι) ,
, ,
, :
, , , (. . . 13-14 .),
.
.
,
, , ()
. , , ,
, ,

(κανονικά
βιβλία)

(όμολογουμεν
την ιepav γραφήν) [ 182 ].
.
: -, . ; ,
; , . . ,

, [ 183 ]. ,

.
,
,
.
, ,
.
. 1)
(εθνικά
και
βέβηλα),

(καλά
και
ενάρετα) ( ).
2) , ,
. 3)
, , ;
. .
4)
, (, 2 ,
) . . , ,
, , ,
, . .
, ,
. . 5)
, , ,
, .
,

. 6)

, ,
182
183

.
-

,
. .
.
,
, :
. 22 ,
? ,
- ,
. ,
22-
. , , ,
. , ,

,
22- .
. , , ,
.
.
, (1716-1806) : (1780)
(1725-1813 .).
- ,
(1858 .) (1882) ,
.
(1906 .). (1907 .) ,
[ 184 ].
. :
(1692-1752), (1736-1800), . (1857), ,
, (1828), (, . 1899 .) [ 185 ].
.
XVIII . .
(. , ),
(. . 1795 .), (Compend. theol. classicum. 1799 .),
. . . (. 1831 .).
: , .

. .
.
,
, .
, :
-, . .
, ,
.
,
. .: ?
,
184
185

, , . . .
39 .; . . . . 4, . 17. .:
? , ,
,
. . 3, 2. .:
? : 1) , 2) ,
3) , 4) , 5) , 6) , 7) ,
, , 8) , ,
9) , 10) , 11)
, , , 12) ,
13) , 14) , 15) , 16) , 17)
, 18) , 19) , 20) , 21) ,
22) . .:
?
. .: ?
: [ 186 ].
,
, : , ,
. , , ,
. , ,
, : ,
, : 1) , 2) ,
3) , 4) , 5) , 6) , 7) ,
, , 8) , ,
9) , 10) , 11)
, , 12) ,
13) , 14) , 15) , 16) , 17)
, 18) , 19) , 20) , 21) ,
22) . ,
, ,
-
[ 187 ]. . ,
: 1) , 2) , 3) , 4)
, 5) , 6) .
,
, , ,
[ 188 ].
[ 189 ].
,
- .
: 1) , 2) , 3) , 4) ,
5) . : 6) , 7) , 8) 1 2 , 9) 3 4
, 10) 1 2 , 11) 1- , 12) . :
13) , 4) , 15) , 16) , 17) .
: 18) , 19) , 20) , 21) , 22)
. : : 2- , , , 1, 2 3
; : ;
: , 3- .
186
187
188
189

: 151- , ( 2 ), 3:25-95
13 14 . . (1:1; 2:13; 3:17; 4:1; 8:13; 10:3) ,
. ,
, - .
, ,
, ,
, .
,
, , ,
( , , , ,
) .

, , ,
. . ( 124 . 126)
, ,
( 1896- .),
.
, ,
,
.

. , ( 1550 .)
, , .
( 1637 .)
, , ,
:
. ( 1643 .)
, ,
. , (1700 .),
,
. ( 1757 .),
,

, .
1871
(Ses. III, . II, n. 4). ,
, .
( 1875 .), ,
[ 190 ],
: ,
, ( )
, -. , ,
. (Hist. du
Canon. 1890 .), (Hist. du Canon. 1908 .) (Hist. du Canon. 1909 .).
, ,

. ,
,
. , ,

190

[ 191 ].
. ,
( 1621 .)
.
, ,
, ,
,

(1596 .). ,
, ,
, .
,
,
[ 192 ].
XVI- ( 1599 .),

, [ 193 ].
,

. ,
; ,
, , ,
. ,
. ,
, , .
, , , ,
(Bibliotheca sancta. 44 .) [ 194 ].
, ,
. ( . . . 1690 ., .
. 1701 .) :
. ,
. ,
, . ,

. , ,
397 .. ,
(., ),
, .
( 1714),
, : , ,
,
. ( 1817 .) ,
, , , :
(. . )
, ,
.
, .
, ,
191
192
193
194

[ 195 ].
, ,
, ,
. (. 1893 .) ,
, , ., ,
(. . 11:7-12),
, ,
. , [ 196 ]
, ,
. ,
, ,
,
, .
. , ,
1519 ., (2 . 7 .)
, , ,
.
, ,
, . ,
, . (1529 .),
, : ,
.
, 1534 . ,
-
: . . , ,
. ,
, . ,
,
, .
, 1528 ., ,
.
.

. ( 1520 .), ,
; , (
) , , ,
. , ,
, 3 (De canonicis scripturis libellus. 8995 .). , ,
- .
.
: (1552 .),
(1562 .), (1564 .)
, ,
.
.
: 1543 . , 1547 .,
, .
, ,
195
196

,
, ,
. .
[ 197 ].
(1618 .)
, :

,
, , ,
,
, . .
.
, , ( 1536, 1537, 1540 .)

. , 1547 ,
: . 39 (. 6-
.) : , ,
, .
. (1648 .)
:
. ;
.

, ,
. XIX
. (3 1826 .)
: ,
. , ,
[ 198 ].
, , - .
- ( 1318.),
, ,
: ( 708 .), - ( 1286)
, ,
. ,
.
, . , .
,
, , , [ 199 ].
, ,
.
***
, ,
. 1)
.
. 2) ,
197
198
199

, ,
, , ,
,
. 3)

: , .
, ,
. 4)
. 5)

. 6)
, ,
;
, .

.
,
. 7)
, , ,
.
,
, -
. 8) , ,
,
.
.
: . (
. 1871 ., III. .: ) . ( . . .
. 1872, 1), :
(. . 1881-82 .) :
(. . 1896 .). ,
(41-53 .). .
. . . 1898 .
.
: Fürst. Der Kanon des alten Testaments nach den
Ueberlieferungen in Talmud und Midrasch. Leipzig. 1868 .
, -
. Buhl. Kanon und Text des alten
Testaments. Leipzig. 1891 . Wildeboer. Die Entstehung des alttestementlichen Kanon. Gotha.
1891 . Budde. Kanon, d. alten Testaments. Giessen. 1900 .
-,
, .
: Cursus Scripturae Sacrae. Cornely. Introductio in libros sacros. V. T.-ti. Parisiis.
1885. Trochon. La Sainte Bible. Paris. 1885. Loisy. Histoire du Canon de l'ancien Testament.
Paris. 1890 . .
- . ,
, :
Vigouroux. Dictionaire de la Bible. 2 t. 138-184 pp. Par. 1899 . The lewish Enzyklopedia. 3 t.
140-154 pp. New-Iork a. Lond. 1903 . , , ,
- ,
. Jugie. Histoire du Canon de l'Ancien Testament dans 'PEglise Greque et l'Eglise usse.
Par. 1909. ,

.
.
.
-
. : )
) .
: 1) ; 2) ;
3) ; 4) ;
5)
[ 200 ].
1) .
,
.
,
.
,

. , ,
, - , , .
? ,
.
(. 31:18; . 27:1-9; .
8:32; . 19:24).
.
. :
(. 28:36) (1 . 8:22).
. (. 17 .; . 37:16).
(. 8:1; . 37:16).
,
. ,
, .
,
. ,
. ,
.
, , από
του παλαιού
(V, 58). , ,
. 2-,
(197-150 . . .), ,
( V, 196).
200

, .
??? . ??? . , , (,
??? .
), , . . . . 5:23

. , ,
, , .

. ,
. . 36:23 , .
, , , .
, , .
,
, , .
.
[ 201 ].
,
(. 39:6). ,
. ,
, (. 34:4; 37:14; . 31:3536; . 36:18-23) , (. 34:4; . 6:14).
.
(. 19:24; . 17:1); ; ,
(. 44:2).
, ,
(. 5:23; . 36:18).
(. 9:3-11). ,
(. 36:23).
,
,
, , (. ??? . . 36:23).
, III- . . ,

LXX

.
???
.
:
χαρτίον,
βιβλίον, .
, LXX , ,
, .
(Ier. Meg. 71, d.). (Buhl.
Kanon 198-199 ss.) ,
. ,
(Baba Batra. 13, b ; . 4:17-20).
,
. .
, , [ 202 ].
2) .
,
. .
. ,
201
202

. II III . . .,
, ,
. ??? . ??? .
, , ??? . ??? . ;
??? . ??? . , ,
, ??? . ??? . (ladaim. IV, 5; Sanhedrin. fol.
21-22; Hier. Meg. fol. 71, 6; . Hexapl. l, 86 .; . Prol. gal.).
,
?
.
, ,
, , .
ΙΧ-o . . . ,
[ 203 ]. , 1880 ,
(VIII- . . .), , . VIII VII . . .,
, V-o . . . 135 . . .,
, .
,
, ,
, ,
II III . . .
,
, , ,
(Origen. com. in Ezechiel. 9, 4). ,
, ,
. ,
: X.
- , ,
, .
,
, .
,
, .
.
, .
.
-. .

[ 204 ].
.
,
, , ,
.
(1 . 4:7).
. ,
(Sanhedrin. fol. 21).

?

, ,
203
204

( -
), ,
. ,
: 20, 25 32 . . ,
,
( ).
,
. [ 205 ].

.
.
. ,

. ,
, .
:
. ,
. ,
. ,
, , ,
, , , ,
,
. ,

. ,
, ,
.
, ,
.
, , , ,
, :
;
[ 206 ]. ,
, .
, ,
; .
, : ??? . , ,
.
, ,
. ,
,
. , ( )
,
[ 207 ].
?
, (Sanhedrin. fol. 21-22.; Hier. Meg. 71, 6),
(Hexapl. l, 86 p. ed. Montfanc.), (Prol. gal.),
, ,
205
206
207

. XVII
.
,
,
. 60- XIX
. , , ,
.
, ,
, , .
, ,
, . ,
. , , 1 . 6:59 ( . 41)
, . . . 21:16, . ,
, . :
1 . 18:16 , 2 . 8:17 . ,
,
. . 1 . 11:34 2 . 23:32 .
,
, ,
. , .,
, .
:
( ,
) . .
;
.

LXX .
, , ,
. ,
, . . 1 . 1:9
??? . ,
φαγεΐν
αυτούς, , ??? .
( ??? . ) . ,
LXX ,
??? . , πιπί.
, . ,
,
- ,
, ,
[ 208 ].
: , , ,
.
:
, (. 5:18), ,
,
.
, , ,
IV . .
. . . , ,
208

, , ,
. -- ( 176 . . .);
-, - (130 . . .)
.
. , ,
(. Buhl. Kanon 203-204 ss.).
, , ,
,
, .
, .
, ,
.
,
. , ,
, .
,
. ,
: ,
[ 209 ].
(majusculae),
(minusculae), (suspensae), .
(Kidduschin. 66, Sopherin. IX) . III-VI .
. (, , .) ,
, (Sab. 104. Sanh. 94 . 98 b.
Menachot. f. 29) [ 210 ].
- ,

.
3) .
, ,
,
. , ,
, , ,
, ,
. ,
,
. :
? ,
, , ,
.
,
, . ,
. , ,
, , . . , ,
(Tiberias. 90 .).
. ,
, ,

209
210

, , ,
.
, .,
, ,
. ,
.
: ) , ,
, - ,
, )
, , )

? :

? , ,
, ,
?
, ,
- .
: , ,
. ? ,
,
, , - ,
- , ,
,
(Tiberias. VIII X .). ,

( 1590 .),
, , ,
, , , ,
, .
. (Studien u. Kritik. 1830 .)

,
. (Kanon u. Text
1891)
-,
- .
. ,
, ,
,
,
.
, . , ..,
, .
, , :
; ,
, : , , ,
; : . ,
LXX . , , , ,
,
. ,
,

?
.
, ,
,
. ,
, ,
: , , . ,
, , ,
, , , .

. ,

, scriptio plena.

.
,
,
.
. , ,
: . ??? . , ???
. , ??? . ??? . ??? . ??? . , ??? . ??? . ;
: ??? . ??? . ; ??? . ,
??? . ; , . ??? . , ??? .
, ( , ??? . ,
??? . ) . , ,
,
.

.
(. 20:1-17)
(Nedarim. 37, 2.
Berachot 62, 2).
, ,
. ,
, .: ??? . , ??? .
(1 . 16; 2 . 5 .), : ??? . ,
??? . (1 . 12-30; . 34:23) [ 211 ].
, ,
, .: ??? . . 11:30. ??? . 1 . 11:31 ??? . 2 . 23:29; ???
. 2 . 5:2 ??? . 3 . 8:1 (Keil. Einleit. 530 s.). ,

.
(. 8:8).

.
-
(176 . . X. 180 . . X.), , ,
, (Loisy. Histoire du texte et
versions de la Bible. Amien. 1892 . 87 p.) [ 212 ].
211
212

, ,
. , , ,
scriptio plena.
, : .
,
, ,
. , ??? . ,
??? . ; ??? . ??? . ??? . , ??? .
??? . , ??? . . ,

,
(, .). ,
,
.
,
, : LXX , ,
, .
, ,
, ,
. ,
, ,
, , .
,
,
,
: III
. . . III . . . , ,
, . ,
, , ,
, , .


,
.
,
, .
: 1)
. , ; 2)
.
. ,
,
. ,
,
LXX
, . , . 5 : , , ,
, , , , , , LXX
, : ??? . , ??? . , ???
. . ,
. , ,
, ,
, -
. , ,

,
, , ,
(??? . = σάββατον;
??? . = πάσχα .). . ,

( ).
,
.
, ,
, :
,
(Buhl Kanon und Text. d. alten Testaments. 232 s. Gesenius. Geschichte d. Herb.
Sprache. 54. Ewald. Hebr. Gram. 87, a. Lagarde. Mitteilungen. II. 5).
:
, , , .

; ,
, , ,
. :
.
, ,

.

. , ..,
.
,
(
).
,
, ,
. ( )
,
,
,
. ,
. ,
, . ,
. ,
,
,
, .

.
.
.
. ,
; inter
lectum et scriptum, quod legitur et scribitur.
ambiguae , ,
. , , , . 9:7
??? . : deber : , : dabar : ;

dabber ; . 56:11 ??? . : roim ,


: reim ; . 11:10 : ??? . : majim, : mijam; .
13:3 arbe aruba (Ep. ad Damasum).

, . ,
, , ,
(Epist. ad Evagr.).

( ,
. .), . ,
, .
.
. , ,
, ,

,
.
, .

, .
, -
. ,
15-20.

, , .
,
. ,

, .

,
,

.
,

. .
:
(. . 26:23; . 2:12),
: LXX ., (. 3:11; 4, 12-13; . 5:3; 7:12).
, :
(. 3:8; . 3:11).
,
, ( )
. ,
.
,
,
. , , , ,
1:1 ??? . : (. . ??? . ) :
(??? . ); . 33:18 : salem (??? . ) salim (??? . ) . 8:12
, : satietas (??? . ) : septem (??? . ).

,
, , . . ,
,
. ,
(
. 26:33; 33:18), (varietas diversitas
accentuum . 2:23; . 27:28; . 8:12),

, ,
,
, .
,

.
:
, , ,
, , ,
, - , .
: II- . . -
, VI- . ,

, ,
. .
?
?
,
,
. ,
.
.
;
;
. ,
, . ,
,
.
,
.
.
,
. ,
-, ?
:
, .
, ,
. , ,
,

, . . ;
(Buhl. . . 213 s.).
,
, ,

. , :
. 24:29 ??? . bachalab ( ) bacheleb ( )?
(Sanhedrin 4 a ), . 12:5 ??? . : juttan jitten? . 23:17
: jeraeh jirjeh? (Sanherdin 3, 2.
. Morinus: Exercit. 12, . 5; 15, 5).
, ,
, , ,
.
, -
, .
, .
(Gittim. fol. 60). , , ,

. .
,
.
,
, ,
, ,
.

,
. . , ,
,
- [ 213 ] (ladaim. cap. 3, 4-5). :
?
.

- ,
. . taami
tora simnim (Nedar. fol. 37, 2. Berach. 62, 2. Chagig. fol. 6, 2. Megil. fol. 2, 4).
,
(Tiberias. 80 .). ,

, , , .
, ,
. (Studien u. Krit. 1830 . 555 569 s.).
, ,
, ;
, . , ,

, (.
) , , ,
, - .
: simnim taami tora
:
. : mikra masoreth? : masoreth

, .
(m. in Chron. 22, 11. Hiob. 19, 22), (Tiberias. 34 p.)
.
213


, masoreth.
, masoreth
, , . . . 23:17
masoreth ??? . mikra ??? . .
mikra, masoreth
. : . 12:46 masoreth
??? . , mikra ??? . .
mikra, . : . 21:8 masoreth: ??? . , a
mikra ??? . ; . 12:5 masor. ??? . , a mikra ??? . . (Sanhedrin. fol. 3, 2. Stud.
u. Krit. 1830, 557-559 ss.). masoreth
. ,
,
,
. (, , [ 214 ] .),
masoreth ,
mikra, . , masoreth
-, , . ., mikra
, .
keri ketib mikra masoreth ,
(Studien und Kritik. . . 559-60 ss.).
, masoreth , ,
, , ,
- .
, - ,
. mikra ,
[ 215 ], masoreth ,
- .
, ,
-,
. (. Graetz. Krit.
Commentar zu den Psalmen. Bresl. 1882-1883. Wellhausen. Die kleinem Propheten. Berl. 1893 .).
,
. - ,
.
:
, ;
; , . masoreth,
;
, simnim taami tora, ,
.
:
.
:
,
, , ,
- . ,
?
, , .
: ,
214
215

,
.
, (, IX
), .
( 2-3 ),
, :
. 16, 13 rirr , 15 . in do :
( ),
. , [ mikra .
. . . . 154-155 .] , :
, ,
,
? , , ,
, .. ?
: . 32:6 ??? . [ 216 ] :
. , ,
, ? : . 33:8
??? . : (. . ??? . ).
,
?
(Tiberias. 49-68 .). ,
,
. ,
,
,
,
. , ,
. , .
;
terminus ad quem, terminus a quo?
: ,
- . ,
, ,
,
, . :
(. . ), ,
. ,

(), .
, : (Pinhas)
( . 7:85). ,
Sopherim,
VIII- . . .,
Sopherim 700 (Graetz. Com. zu Psalmen. Breslau. 1882 . 108-110
ss.). ,
. .
, X - ,
( ?) ,
--, VIII .
VII VIII . . (Buhl. Kanon und Text des alten Testaments. 1891 .
216

216 s.). , - , ? ,
, , ,
--, --
(Histoire du texte et versions de la
Bible. 165 .). , , -- ,
XIX , - .
XIX ., IX-X .
--,
, . ,
--
; , . . ,
, . . , .
, , ,
. ,
, ,
, .
: ,
, ., .
? ,
:
.
,
, . ,
(Gittin. fol. 60)
(n. u. Text. 213 s.).
, , ,
, ,
-
, .
(??? . ) .
- ,
, .
.
IX- Map 2-, (859-869 .
. .), , -- ( 930 .)
.
, VII VIII
.
,
. ,

, ,
. , .
, , ,
.
.
( . . 36:24) ;
7 .
, ,
, (. , );
, , ,
, , .

, .
, , ,
;
, , ,
, , .
, , ,
, . , , (Kosri. 11, 80 ed.
Buxtorf. p. 143).
,
.
,
,
,
, , .
. ,
.

, ,
.
,

VIII- .
. -
. (. 761 .
. .), , ,
.

. ,
, ,
. .
, , ,
, . . .
.
, ,
- .
- : -- (895 .),
-- ( 930 .) : (870 .), - (- .).
,
, ,
, . -- ,
- , , scriptio plena
defectiva. (
, ), [ 217 ]. - -
. --
, , , . ,
--
. -- ,
, .
217


. --
dikduke hatteamim ( ).
(1518 .) ( 1846 .),
( 1861-1895 .).
--
. , ,
,
--
. ,
.
, ,
-- ,
.
, ,
, , .
, ,
, . - (II- .), : , ,
(XII-XIV .) (Tiberias
119-130 .) [ 218 ].
4)
1840 -
, ,
. -
, . , , ( , )
, ,
. , (X .) ,
, . ,

, .
. . :
ā , ă ;
é , .
. û ê
(??? . ), (??? . ) ,
. ,
, ,
, .
: ,
.
, , , .

916 . . . 1875 . [ 219 ]

.
, , : 1) ,
,
, ; 2) ,
218
219

,
.
, ,
- ,
(Buhl. Kanon und Text d. alten Testam. 231-232 ss.).
:
,
. , ,
,
.
5) .

.
,
, .
- ,
.
:

. ,
? ,
, . , ,
,
-, (. . 1874 . . I. .:
). :
?

. ,
,
.
, , , ,
,
.
. : ,
. , sof
pasuk, (Tiberias. 69.
112-114 .), .
, , (Buhl.
Kanon 222 s.).
(, , .)
[ 220 ]. (Sab. 104a ; Sanhedr. 94 , 98a )
. LXX
.
, ,

( ), : .

.
. ,
220

, ,
. :
. , , ;
, ,
(Menachot. 30 . Mas. Sofer. II). ,
, .
,
(Sab. 104 . Sanh. 94 ).
:
,
(Menachot. 30 ).
,
, ,
,
,
,
.
, ,

. , ,
(. . 13-14 = . 50-51; . 28:1-5 = .
1:1-8; . 27 = . 8:30-35; 10:34)
; (. 7:14 = . 1:23; . 81:6 = . 10:34),
LXX, , , , ; ,
. ,
LXX , - ,
(Frankel. Vorstudien zu
d. Septuaginta 216 s.). , ,
,
, ,
,
(Ioma, 52 ),
(Buhl. Kanon 207 s.) [ 221 ].
,
, ,
, , ,
, ,
(Kidduschim 30α ).
, ,
.
(.
??? . . 10:16 Kidduschim 30 )
-.

: 1) , ,
, , -
; 2) ,
, ;
3)
; 4)
221

.
6) .

, .
,
, .

.
,
,
, ,
.
, ,

. ,
-, . ,
10 ,
, : elle toledoth
(. 2:4; 5:1; 6:9).
,
(. . 13:1; 22:1; . 17:1; 18:1; 1 . 12:25).
(. 1:1; 2:1; 5:1; 6:1; . 1:1; 2:1; 10:1; 11:1; . 1:1; 6:1;
8:1; 12:1), , (. . 13:1;
17:1; 19:1; 23:1 . 46:1; 47:1; 50:1; . 24:1; 25:1; 26:1; 28:1; 29:1). ,
, ,
.
,
,
. , ,
,
:


έπι
της
Βάτου (Μκ.12:26 = 3-4 .), 34 ,
εν Ηλεία (. 11:2 = 3 . 184 . 2 .).
, ,

εν
ταΐς
άρχαΐς.
, ,
, ,
,
(Megil. f. 22, .). , ,
pesukim (. pasuk ). , ,
(. 1-2:4), pasuk. ,
pesukim :
pesukim ,
(meturgamon) pasuk,
pesukim, (Megilla 4, 4).
pesukim,
. . , 52:3-5 pesukim, .
34:5-12 8 pesukim (Meg. IV, 4. Baba Batra 14 ; Menachot 30b ); ,

, 5888 pesukim, 5896,


5880 pesukim (Kidduschim. 30b ),
. 18:9 pesukim. , pesukim
.
.

. ,
, ,
.
,
.
, ,
( ) . ,
: , , ,
. ,
.
(Meg. 16α ), . ,
, , , (De pond. et mens. IV, 162 .).
,
. . ,
, :
, , . . 113- ;
9- ( . 9 10).
, . . 135 :
. , ,
.
, , . ,
, . . , ,
, ,
. , ,
,
.
.
. ,
,
, . ,
, ,
, .
.
,

, , .
,
, , pasuk : (Bereschit
rabba, sec. LXXX, fol. 89, 4. Kidduschim. 30b . Chagiga 6ab. loma 52ab. Sabbat. 30b ).

pesukim.
. , ,

pesukim. : pesukim
, pasuk
(. : . 11:32), pasuk; ,

pesukim; pesukim
pasuk (. 21:7 42
160 ; . Tiberias. 131-137 .). ,
pesukim.
: -
pesukim? : 10
, ? ,
. ,
- pesukim ;
: , pesukim
(Sefer tora III, 4); pesukim . .
,
, ,
, ,
, , ,
pesukim.
: pasuk
(soph pasuk atnach.).
,
. 175 sedarim (Sabbat. 16, 1.
Sofer. 16, 10). -- 154 sedarim,
447 sedarim; 1294
--; -
167 , 1010
(Buhl. Kanon 228 s.), 187 , . .
. , , pesukim
, .
sukim=
sedarim= .

XIII-XV . . .
- .
-- (1240 .).
, ,
, . ,
,
,
. , , -- (. 1330 .),
.
(1437-1448 .), 1523,
2- (1525-1526 .).
,
(1557 .),
(1661 .) ;
1569 .
(1555 .) (1565 .). ,

,
, (. . 113 135, )
. ,
, , .
52:3-5 . pesukim (Meg. 4. 4),

; . 34:5-12, , 8 pesukim, 8 ;
. 21 7 pasuk, 42
160 , . ,
, 5888 pesukim (Kidduschim 30α ),
5845 ; 175 sedarim (Sabbat. 16, 1. fol. 15α ),
187 .
- ,
,
,
.
.
, ,
, .
, .

(. 31:9-10).
(. 8:15-18),
.
, , . .
(Sab. 103b . Berachot 12b ).
(4 . 23:2-3) (. 8-9 .)
,
. .
,
.
(15:21) (. . II, 17) ,
.

(Bab. Meg. 31b ),
(Bab. Meg. 29b). ,
, , (r Nebochim).
, ,
-, , ??? . (
??? . ). XIV
54 , ??? .
, . ??? . (2- ). : 1- . . 1 6,
8; 2 . 6, 9 12, 1; 3 . 12, 1 17, 27.
, .
(. 4:16) (.13:15, 27)
.
, . III . .,
(. 4:16), .

, .
( ??? . ).
: Gaftarot,
(. . 6:1 ??? .
??? . ; . . 1:1), (. . 10:32
). . 85
, .
, (. . )
, . ,

, sedarim: 5 7 .
(Sabbath. f. 116b )
, , ,
.
[ 222 ]. 54 , ,
. VIII . .,
.

,
. , , . ,

(αναγνώσματα).

, , (lectio). .
(capitula), .
, -,
.
, , ,
, ,
.

, - .
??? . ??? . , ,
( ??? . . ??? .
), , : (??? .
) . : 290
379 .
. .

pesukim.
(Taanit. 4, 3. Menachoth. 3, 7)
, (Meg. 4, 4) (Berach. 9-10.
Kidduschim. 30b ).

(Bab. Sab. 103b . Ier. Meg. 71b ).
, -
.

;
, .
, ,
, ,
.
, ,
,
.
.
.
.
. , ,
. .

222

, , .
, , [ 223 ].
***

, ,
.
: ,
, ,
,
, , , ,
, -
. .
, ,
: 1) , - ,
,
,
,
.

. 2) ,
, ,
,
, , , . 3)
, ,
, , .
,
.
,
, , ,

.
:
,
[ 224 ].
.

:
, ,
.

: 1)
2)
. .
1) ,
,
223
224

, , ,
.
, ,
, , ,
.
, ,
, ,
, .
? , ,
,
? ,
, ,
, , ,
, ,
, (άπαξ
λεγόμενα)

, ,
.
,
, .
,
,
(, . . . , . . ,
. . .). ,
,
(. Reinke.
Beiträge zur Erklärung d. alt. Testaments. VII, 57-112 s. l, 1-286 ss.
).
, ,
:
, ,
: (, , , )
(, .).

,
.
.
2)
. ,
(. . , , .) ,
,
, .
,
,
, ,
-, . .

. XVI XVII
. ,
,
, , .



.
Morinus: Exercitationum
biblicarum de hebraei graecique textus sinceritate libri duo (Par. 1660 .).

, , LXX,

LXX
.
: Tiberias,
sive commentarius masoreticus (1620 .) : Anticritica seu vindiciae veritatis hebraicae (1653 .).

, ,
. . : Critica sacra (1650 .).
,
. : LXX,
, , , ,
, , , , keri ketib.


, ,
.
, , ,
-
. , , ,
,
(1678 .), (1745),
. ,
, ,
.
,

(Kallius. etc. . Buhl. Kanon. 238 s.). B
(Urschrift und
Uebersetzungen. d. alt. Test. 1857 .) (Mitteilungen II t. Materialien zu Kritik.
1867 .).
.

( IV . . . II . . .)
, ,
, , LXX
, (Buhl. ibid. 253 s.). ,

.
,
, ,
,
, , ,

.

, ,
,

.
.
,
: 1)
; 2)
; 3) ;
4) ; 5) ;
6) .
.
.
.
?
. ,

.
, ,
.
, ,
, -,
(Einleitung. 202 s.), (Geschichte d. alt. Testaments. 717 s.), (Die Entstehung alt. Testam.
1897 .) .
, ,

,
, , . .
- , ,
.
,

. ,
, ,
,
.
.
- ,
:
,
( ) , LXX
(Loisy. Histoire du texte et versions de la Bible 107-131 pp. Trochon. La sainte Bible.
Introduction. 305-306 pp. .). ,
, , - ,
- , ,

, , .
(. Cornely. Cursus scripturae sacrae. Introductio generalis. 215 p.
Loisy. ibid. 143 p.).
?

? ,
.
, ,
, ,
. ,
(. 31:25; . 24:26; 4 . 22:8; 2 .
34:14.). ,
(. . 4. .
VIII; . IV, 8).
(Megilla 4, 2. Sopherin 6, 4. Geiger.
Urschrift. 232-250 ss.). , (. 25:1)
,
, ,
(Baba Batra 14-15 fol.
. . . . 1, 8).
: , , ,
, .
-
,
, ,
. ,
,
, , ,
, ,
(. 34:16). ,

(. 34:16), ,
(. 8:30-34; 11, 15; .
39:8; 118). , ,
, ,
. :
,
(34:16). , , ,
- ?
,
,
? :
() , . ,
, ,
(. 8:34-35). ,
(11:15).
,
, ?
. , .
, , ,
(. 1, 8. Euseb. r. Evang. VIII. 6),
, -, .
,


. , ,
. . ..

1:13-15 = . 32:20-32; .. 8:30-34 = . 27:4-26, . 4-8 ., 12-13 .; . 2:1415 . 26:16-17; . 20:18 = . 49:8; . 2:3. 1 . 1:11 = . 6:5; 1 . 2:2 =
. 15:11. (.
Bredenkamp. Gesetz u. Propheten. Leipz. 1881 .)
, ,
,
, (.
Hengstenberg. Authentie d. Pentateuchs. Martin. De l'o-rigine du Pentateuque. 1886-1889 .).

(. . 6:25 = 3 . 16:34; . 4:2-3 = 1 . 12:9-10; .
9:52-53 = 2 . 11:21; . 5 . = . 67; 1 . 2:27 = 3 . 2, 27; 2 . 7:12-13 = 3 .
5, 5; 2 . 7, 12-16 = 3 . 8:15-20) , .

,

, . , , (Löhr. Zur Frage
über die Echtheit von lesaias 40-66 cap. Berl. 1878-1880 . Kleinert. Ueber die Echtheit
in dem Buche lesaia enthaltenen Weissagungen. Berl. 1829 .
. . . . 1885-1887 . . 2, 22-50 .).
.
. (Küper. leremias
interpres vindex Veteris Testamenti. Berolini. 1837 .),

. , ,
. , ,
70- (. 25:11-12 = . 9:2),
(. 9 .).
.
. ,
, .
,
,
, .
.

( . . 1898 . 17-30, 33-38, 44-70 .)

.
(. 1:5; 118) ,
.
, ,
, ,
,
.
, .

; .

,
. ,
, . ,
., 13- 52 , 17- 2 . 22 .,

52 4 . 25 ., 37-38 4 . 1819 .

. ? ,
,
,
, ,
.
, .

, .
. - , ,
: 13- 52- .
? ,
, .
. ,
, , ,
. , 5-6 13- :
. , .
6- 52 : .
, . ,
, (
),
, , , .
: 13-
: , ; 52- : ,
. ,
,
, , .

.
, : 2, 4 7 13-
, 52 ( 53)
. , ,
.
, ,
. ., 2 . 22 . 17 .
. ? ,
. , 2- 17- : , ,
, 2 . ,
, ,
, , , ,
1- . : 3 . . 17 ??? . ,
2 . ??? . ; 17 . ??? . , 2 . ??? . ; 4 . 17 . ??? . , 2 . ???
. ; 5 . 2 . ??? . ; 17 . ??? . , 2 . ; 6 . 17
. ??? . , 2 . ??? . . .
,
,
[ 225 ].
,
225

6 37; 5 37 , . . 6
. .
, , ,
,
, , .
4 . 25 . . 52 .
, . 4 . . 1 4 . 22 2 ; 5
. . 2 . ; 6 . . 3 . .
, . : ,
(10) .
.
, .
.
, , ,
,
, , , ,
,
,
.

,
, , .
, ,
, , ,
. -
.
,
[ 226 ]. ,
,
,
, .
?
, ?
, ,

. ,

,
. .
.

( V . . . II . . .).
,
, ,
,
. ,
,
,
,
226

.
, . ,
.
,
, , [ 227 ].
, ,
,
(Kidduschim. 30 ). (, ) (.
) , ,
(1 . 6:1) (. . 39:1-14; . 23:1-29).
, , ,
.

,
, , .
(Midrasch zu Genesis, . 9; lerus. Taanit. l, p. 64 ; Ierus. Meg. 72a; Bab. Meg. p.
18b. Graetz. Com. zu Psal. l, 103). ,
. ,
. , (II- . . .)
.
, , ,
:
(Pirkaboth. l, 1. Abot Natan. . 1), . .

. ,

. , , ,
( ) ,
(Eusebius. r. evang. VIII, 6).

(. 1, 8). , ,
,
. .
.
,
-
,
.
. ,
(Kidduschim. 30 ) :
( ??? . . 11:42), (???
. . 10:16), pasuk (. 13:33), (
??? . . 80:14) (. 78, 38); ,
5888 pesukim, 8 pesukim , 8
pesukim (Kidduchim. 30α . Tiberias. 43 .).
: ,
, , ,
, , ,
, .
.
227

.
,
-
. (Nedarim. 37b )
: ittur soferim ( ??? .
5 : . 18:5; 34:55; . 31:2; . 36:7; 68:26).
, ,
,
;
: ., LXX, . ( . . Geiger. Urschrift.
252-253 ss.). - .
. : tikkum soferim
,
, , . . . 18:22
: ??? .??? .??? .??? . ??? .
. ,
, , tikkum soferim, : ??? . ??? .
??? . ??? . ??? . .
LXX, , ,
. .1:12 : () (??? . ??? . );

, :
(??? . ??? . ). LXX
.
. 15:7; . 11:15; 12:3; 1 . 3:13; 2 . 16:12; 20:1; 3 . 12:16; . 2:11 . .
18. , ,
, , ,
- ,
- , ,
[ 228 ] (Dathe. Proleg, in Polygl. Walton. 237-239 pp.).
, ,
: keri velo ketib (, ). , 2 . 8:3 .
??? . , ,
; 2 . 16:3 . ??? . , ,
( . 31:38; 50:29; .2:11; 3, 5, 17) . . :
ketib velo keri (, ): 4 . 5:18 ??? . ??? .
, ( LXX ); . 6:1
??? . ??? . , LXX, .
. 51:3; . 48:61; .3:12. : keri u ketib ( ) . 21:5; 23, 13; 1 .
17:23; . 1:8 Kidduschim 89b . Sota 42b . loma 21, Berachot 14, 3.
, ,
(Nedarim. 37 fol.). (Urschrift. 254258 ss.), ,
, .
(. 10, 35-36) ,
, LXX, 34 (Sab. 115-116
fol.).
, -
: majusculae, minusculae suspensae:
. 18:5 ??? . , ??? . ; ??? . ,
; . 25:12 ??? . ??? . ; . 11, 42
228

??? . ??? .
(Soferim. 9, .). , ,
; ,
(Sab. 115) [ 229 ].
, ,
, nikudot. .
,
, .
10 , 4 1
(Pesachim 9, 2, Nazir 23a, Berachot 4α , Menachot fol. 87b , Sanhedrin 43b )
.
, . 16:5 . ??? . ,
17:7 ??? . ; . 27:13 . ??? .,
,
(Graetz. Com. zu Psal. 27, 13 106 s.). . ???
. . 19:33 : appungunt Hebraei desuper quasi incredibile est coire
quemquam nescientem (Quaest. in Gen.).

, (. Strack. Prolegomena. 88-91 . Geiger.
Urschrift. 257-258 ss.) [ 230 ].
, -

,
. ,
, ,
,
,
, . keri velo ketib
. . ,
,
. , ,
,
, .

: , ,
- [ 231 ].
, ,
IV-o . . . II- . . ., ,
.
, : , LXX
, , , , , (
), .

, ,
, , , ,

, , ,
.
, . ,
229
230
231

, ,
1000 , .
, ,
,
. . ,
, ,
, ,
(. ).
,
, , ,

[ 232 ]. , . , ,
, LXX,
. :
LXX . . -
( ),
, .
, . LXX
,
, ,
, , .
, . , ,
.
, LXX ,
, ,
. , , ,
,
.
, ; ,
, ,
, ,
. ,
, , , .
,
[ 233 ].


,

, .

.
.
( , , )
. , ,
,
,

; . .
, (
232
233

?) .
, , .

. :
.
??? . , ??? . (. 33:27), :
??? . , ??? . (. 24, 5), 9 ???
. , 11 ??? . .
(Ier. Taanit. IV, fol. 68b. Mas. Sofer. VI, 4 p.
XII. Ier. Meg. 4, 2).

- .
. (Urschrift. 232-234
ss.), (Recueil des travaux Chwolsohn. Berl. 1899, 42) [ 234 ].
(Herzog.
RealEncyklopedie. 11, 165). .
1) . . ,
, ,
, : , , ,
(.29-11; 17:16-18) [ 235 ]. .
, (2 . 2:15-16),
(.8 .) .
, .
.
,
?
? ,
,
, ? - .
, , ,
. ,
, .
XVII
,
, , ,
?
,
,
?
. .
, ,
: . , , .
, ?
, , .
- :
,

2) , ,
, ,
, ?
234
235

,
?.. , .
3)
. .
. ,
, .
.


,
,
[ 236 ].
(III-VI .).

, III VI . . .

? , , ,
,
, , ,
,
. , ,
,
, .

, ,
, ,
.
, .

, , .
, :
(Kidduschim. 30 ).
, . ,
- ,
, . . . , .
: ??? . ??? .
(Sabbat. 49b; Iebamot. 86b ); ??? .
??? . (Meg. 4. 2. Aboth. Natan. 34 . Geiger. Urschrift. 235-236 ss.).
,

. ,
(Gittin. fol. 45, 2),
,
, ,
: , , ,
, () (Sabbat, fol. 103, 2).
,
: majusculae, minusculae, suspensae, nekudot . . (Baba Batra
109b . Sanhedrin. 103a );
236

(Menachot. 29b).

.
:
, (Sabbat. 103b . Menachot. 30b ).
,
. ,
. . : .
;
; 48 60 ,
30 ; ;
, ; , ;
;
; . , ,
, , , , , .
,
, , :
, .
, , , .
, 30 , ,
,
(Menachot. 29b. Sopher. 3, 9. 5, 8).
[ 237 ].
,
. ,
-
,
.
: keri velo ketib,
ketib velo keri, keri u ketib (Nedarim 37b. Kidduschim 30 .).

.
- ,
: al tikri ken ve ala
ken , . ,
-

. . . 24:6 . ??? . . ??? . (Berachoth. 15b ); . 68:13 .
??? . . ??? . (Sabbat. 88b ), .8:10 ??? . . ??? . (Gittin fol. 46).
,
,
, . : jesch em lemikra ve jesch em lemasoret
mikra, masoret. ,
, ,
(mikra) (masoret),
, -
(Strack. Proleg. 66-70 .).
. , .
,
, .
237

: ??? . () . ??? . () (. 28:30; . 13:16; . 2. . 3:2);


. ??? . () ??? . (. 28:27; 1 . 5:6; 6:4-5 . Megilla 25b ).
, ,
. , ,
, .
- ,
,
, .
,
, .
. ,
, .
,
,
,
, , - [ 238 ].
.

.
(VII-X .).
.
, VII X . .. , . ,
, .
-.

: ,
, . , , ,
,
,

(Tiberias. 6 .).
,
. ,
,

.
,
, , ,
, .
, .
,
,
(Buhl. Kanon und Text d. alt. T. 1891 . 94-95 ss.). ,
, , ,
.
, ,
: ??? . ??? . (. 31:5,
16). , ,
238

, ,
.
, . ,
,
.
.

, , ,
, ,
- : Masseket sefer tora Masseket soferim.

[ 239 ].
.
, ,
. ,
(massora marginalis), ,
(massora magna),
(massora parva).
.

(massora finalis).
,
.
-- - X , : Horajat ha
qore .
,
. XI ,
1028 , --: Ochla (
??? . 1 . 1:9; . 27:19),
. XII : Ochla ve Ochla
. II- III-
( 1224 .).

: -- (1525-1526 .), Massoret
ha massoret (1538 .), (1618 .) (1620 .),
(1618 .): Or tora (1626 .). XVIII
. XIX- -
: (1832 .), , , , , ,
(1880-1885 .: The Massorah compiled from manuscripts, alphabetically and
lexically arranged I-III). -
: Die massora magna (Leipz.
1876 .), -
, (Leipzig. 1869-1895) [ 240 ].
. ,
, , ,
, : ittur tikkun soferim, keri velo
ketib, ketib velo keri, keri u ketib; (majusculae),
, , . .
,
. ,
239
240

,
. ,
(pesukim) : , ,
, : . 1534, . 1209,
. 859 . 656, 3-4 . 1534, . 1365 12 . . 1050 . 915 . .
,
: . 27:40; . 22:28; . 17:20 . 13:26 3-4 . 3 .
22:6; . 28:11; . 26:1; . 3:12 ,
, . 21: 7 40 160 ; 3
80 ; . . 36:8; 14 3 ; 7
15 ; 26 , . . 38:13,
. 3:8; (. 32:8; . 14:19); 11
(. 13:9); 3 :
??? . ??? . (. 11:19); ??? .
??? . (. 29:5); ??? . ???
. , (. 31:3);
??? . ??? . (. 18:3); 10
??? . ??? . 10 ??? . ??? . . 33:5
, ,
,
,
. , ,
. :
: 42377, 38218,
29537, 32530;
: 10981 , 24973 . .;
: 4395 ,
600045 . .
plene defective
. . .
??? . : . 1:12 plene (.2:18) defective, ??? .
defective . 1:14
, . ??? . . 14:37 10
( ) .
, ,
.
. ,
??? . ??? . ??? . 9 ; : ??? . ??? . ??? .
7 (. 42, 18); ??? . ??? . 4 (1 . 30:15.) ???
. ??? . ??? .??? . ??? .??? .??? . . .,
. 21:8 .
: ??? . . 1:2
: ???
. 6 (. 6:11), ; ??? . 8
(. 19:8), ; ??? .
: , , (. 29:19).
, , , .
??? . , ??? . .; : , ??? . 10 . 4
; ??? . 5 ; ??? . 2 ; ??? . 3

[ 241 ].
241

, ,

, . ,

, .

,
, . ,
,
. , ,
, ,

, .
, ,
.
, ,
- . ,

, - .
??? . , .
( 200) ,
. , . 19:23 ??? . ??? .
??? . , . . . ??? . ,
??? . . (. . 15:9; . 22:3),
: . 48:45 ??? . ??? . () . 8:3 ??? . (),
. : . 4:19
??? . ??? . ??? . ,
: , ??? . locale.
. 6:8. . 9:6. . 16:19 2 . 18:29 ??? .
??? . interrogativum. B 28
, . , , ,
, ,


[ 242 ].
, - -
, , , : keri ketib,
ketib , keri
, , .
. 848: 65
, 454 329 ;
1314 (Buhl.
Kanon 100 s.).


keri ketib. keri?
, keri
, - , .
, ,
; ,
keri.
242

, keri
, , textus receptus ketib
(Buhl. Kanon 100-102 ss.).
, ,
keri ketib. , keri
, -,
(Buxtorfius. Anticritika. II, IV-V . : Hupfeld.
Stud u. Kritik. 1830, 554. Buhl. Kanon 102 s. .), ,
, ,
, ,

. -
,
keri, .
keri
??? . ??? . .
,
, , , keri. keri
. ,
,
, , . ,
keri,
, .
keri -
. ??? . keri
: 30 , 29 ; ???
. 20 , ??? . 4 , ??? . 7
43 ; 22 ??? . ??? .
, 76 56 ??? . ??? . ; 62
??? . ; 10 , , 8 ,
. 350 keri -
. 22 keri,
??? .
??? .
(Tiberias. 137-139 .). keri ,
??? . , ???
. , . , ,
- . :
??? . ??? . (2 . 5:15); keri
: . 55:16 ??? . ??? . ??? .
; . 123:4 ??? . ??? . ??? .
; . 10:10; . 6:29; . 4:3; . 42:9; 3 . 7:45
??? . ??? . ,
, . 100:3 . 9:2 ??? .
??? . , ,
-
. , ,
άπαξ
λεγόμεν',
. .
, . . 25:7 ??? . ( ,
, : ),
??? . . , ,

, , ,
, .
,
,
, .
:
(Bab. Meg. 25b. Tosefta Meg. IV, 228 .).
, .
keri; . . 13:16
. 3:2 ??? . , ??? . .
,
(. 16 23 .). ,
keri
.
keri
,
, -,
, -
.
, , , ,
, .
, : ??? .
( ??? . ), : ???
. , . .
, . . . 22:29
??? . ??? . ??? . ??? .
, ??? . ,
??? . . : . 23:13 ??? . ,
??? . , ??? .
. : . 24:4; 47:28 , (??? . ) 5 ,
( ??? . ) 6
. ,
??? . , , ,
. . . 28:46 ,
??? . ??? . ??? .
, : 1 . 20:42 ??? . ??? . 4 . 5:27 ??? . ??? . .
, ,
(Tiberias. 261-262
.). , ,
(m. zu Psalmen. 117-118 s.),
,
(Frensdorff. Massora Magna. 7 s.).
, , ,

,
??? . ??? . ,
,
, .
,
, ,

(Geiger. Urschrift 481-490 ss.).

, --
(1526 .). ,
,
(Strack. Proleg. 36-41
.) [ 243 ].
, ,

, ,
, .
.
, ,
,
.
.
. , , .
, , ,
,
, ,
,
, ,
.
, ,
, ,
, ,
.

, , , ,
,
, ,
, , , .
.
(XI-XV .).

, XI- XV . . .

, .
, , ,
[ 244 ]. , 1400,
,
. , ,
, .

:
.
,
: , ( , ,
, ). ,
243
244

.
(), 47
3 : (. 23:13) ??? . 12
??? . ; . 13:13. 34, 20 ??? . ??? . . 13:13 ??? . ???
. 1 . (Strack. Proleg. 54 .).
, ,
, .
,
.
.
, ,
.
,
(
) [ 245 ], . , ,
,
. , ,
( 720 . . .),
580 . ,
. (-)
843 . . ., (31-34 .) 881 .; ( 12)
856 .; 895 ;
.
, () 916 ,
- . ,
. X ,
(. Hit) .
, ,
, - : -- -.
, ,
.
.
, ; . .
XIV (). ( 126)
, ,
VI VIII , XI , LXX.
( 509) XI
(1018-1069 .). ,
, 1106 .,
. -: 634,
VIII , IX -; ( 503) ,
IX -, X XI .;
( 262 274), XI XII .
. ,

(Steinschneider. l. . 54-55 ss.).
47. ,
, (IX-XI .).
, [ 246 ].
245
246


, .
( 1400)
, .
.
, ,
, ,
, ,
(Walton. Prolegomena l .).
(, , ) ,
, . , II- . .
,
. ,
.
, ,
.
. , 47 , ,
(. : 2- . . ). ,
(916 .) ,
16 .
:
33 [ 247 ]. , ,
: ??? . ???
. , ??? . ??? . , ??? . ??? . . . .
, -, ,
,
(. . . 108 .). ,
, ,
,
, ,
.
,
,
XI-XV . : XI
; (
) ; XII- :
-; XIII :
, -
: -- , -.
, ,
, ,
. , ,
[ 248 ].
XIII
.
. :
, (1293-1339 .)
( 1340 .). ,
, ,
247
248

( 1435 .).
, , , ,
,
-.

.


, .
, -,
,
, .
.
,
XI-XV ., .
,
, ,
.
(XVI-XX .).

, .

.

.
, ,
1477 , . . 1482
, ,
. 1485-86 .
(. 4 . ) , . . , ,
, . 1487
.
, 1488
,
, .
1491-1493 ., --
1494 , .
1517 ,
.
(1539 . ) (1534-1535 .).
, ,
.

,
- .

. : , , ,
,
,
, .

.
:
, ,
. , ,
, (:
), .
. ,
8 ,
3 , ,
, . 1502 .,
1514 . 1517 .
. : , LXX .,
;
. .
, ,
, .
,
, , (Delitzch.
Complutensische Varianten zum alttest. Texte. Leipzig. 1878 .).

, ,
: 1516-1517 ., 1526-1527,
1547-1549 ., . ,
, , :
, , : ,
- : ,
,
. , ,
1 2, 3 4 1
2 LXX ,
;
.
, ,
.
,
( 1555 ).
, - 1524-1525 .
XVI -
, , (regia),
II; 15691572 . :
( ,
), LXX, , .
, XVII- , -
. 1618-19 .
. : , , . ,
,
. , ,
.
, ,

, 1661-67 .
,
.
;
:
keri, ketib, sebirin ., , .
. (. 1669 .) Van
Hoogt'a (. 1705 .). (textus
receptus) , , ( , ,
!) textus receptus.
XVII .
: , . 1629-45 .
, : , LXX, , , ,
; :
.
.
.
.

, 1654-57 .
: ,
LXX ; ,
, , ,
.
, , , ,
.
. in folio ,
. II
. ( )
.
XVIII-o -
.
1720
. ,
5 , ,
.
,
.
1630 ,
1742-44 . , ,
- , ,
.
, 29 ,
( 1735 . 1786 .).
, ,
,
.
:
(Oxonii. 1776-80 .) - (Parmae

1784-1801 .).
, 615 , 52
, .
, ,
, .

-. - 731 , 300
, , . ,
, - . ,
, , -
.
,
( , , .),
, ;
, .
, ,
- .
-
, ; XIX XX
. -
.
XIX
. 1806
; 1832 .
, , textus receptus Van-Hoogt'a.
(1849 .) (1855 .),
-.
, : , LXX,
. (r.
1900-1907 .) , , LXX
.
-

. , -,
: (1861, 74 80 .), (1869 .), (1872 .),
(1875 .), (1878 .), (1880 .), , (1882 .),
(1884 .), (1886 .), (1888 .), (1890 .),
(1892 .) (1895 .).
(
),
-- (
). .
- , ,
, .
; ,
( , ,
). , LXX
, (Liber Genesis. Praef. V-VI).
, ; , ,

, , .
, ,
, ,
, 1875-77 . , ,
. Kittel. Biblia Hebraica. Lond. 1906 . ,
[ 249 ].
-
, XVI-XX
. ,
,
.
***
.

,
, ,
, , .
, ,
. , ,

, ,
.
(1869 .), (1882 .),
(1882-83 .) (1894 .),
(1893 .) (1906 .).
,
.

.
, -
, :
(1887 .) (1885 .).
20
,
.

, .
.
.
? , ,
,
. (. . 71, 72),
( . III, 21; IV, 12), (. ad Afric. 9), (,
.5:2), (Synops. 78), (De cultu fem, l, 3), :
(1840- .) . (. 1876, 2, 1-20 .)
, .
. .
. . ,
249

,
,
. ,

, . ,
, ,
; .
, (Hieron. Com. in lesaiam 6, 9). .
, ,
, ,
.
(De civitate Dei. XV, 13)? ,
,
.
,
, .
. -
, .
( . 13).
.
, ,
, .
, LXX. , :
, . 7:14
(παρθένος),

(νεανις), , (,
, ) , LXX .,
, ,
(, . 5:2). :
? ,
, , .
(4 . 22:8). ,
(, . 9:4). , ,
, LXX.
. .
. ,
. 7:14,
,
. LXX (. De cultu fem, l, 3; . . . 71; . .
78). .

,
, LXX.
. LXX
.
LXX, , LXX
,
. ,

.

,

, .
, , . 49:10: ??? .
LXX, , ,
??? . . ,
, .21:27 . : . 21:17
??? . ,
keri ??? .
. . 109:3 ??? . ??? .
, , (Graetz. Com. zu Psalm.
589 s.), : . . 53:10, . 9:25,
. 15:10 .
, .
, , ,
,
, , .
,
,
. , . 5 . ,
LXX ,
(Morinus. Exercitationes).
, ,
,
. , ,
: , , ,
. .
, :
,
, ,
(
LXX .
. . . . . 1858 .). , . , ,
. . , ,
[ 250 ].
, ,
.

.
, ,
, : ,
, , . .
, ,
,
.


. : 1)

, 2)
, .
, :
LXX,
250

.
. 3) .
.
: ) ; )

; ) ,
; )
, ,
,
.
LXX.
, ,
, , ,
.
4) .
,
, .
, . ,
, , .
,
;
. , -

,
. 5)
.
, ,
, . ,
, ,
LXX , .
, ,
, . ,
, ,
. 6) ( XI-XV .)
, .
:
( .)
;
, . ,
, 1000 ,
. 7)
- .
, ,
, , , .
,
.
, ,
, , , , , .,
,
,
.
,

,
,
. .

- .
. ,
- ,

, .
. 8) ,

, -
. ?

, , ,
; ,
, , , .;
,
:
, :
, - .
-
.

.
,
, , ,
- ,
, .
;
, .
.
, ,


.

.

: Herzog. Real-encyklopedie. 2- t. Leipz. 1878 . Bibeltext d. A. Test. 381400. , .
. . . . . 1873. II. ,
: Urtext und Übersetzungen der Bibel (Leipzig. 1897 .),
, .

.
, . : Strack.
Prolegomena in Vetus
Testamentum. Lipsiae. 1873 . Graetz. Kritischer Commentar zu den Psalmen. Breslau. 1882 .
Buhl. Kanon und Text des alten Testaments. Leipzig. 1891 . König Einleitung in das alte
Testament. Bonn. 1893 . Loisy. Histoire critique du texte et versions de la Bible. Amiens. 1892 .
Geiger. Urschrift und Uebersetzungen der Bibel. Breslau. 1857 . Buxtorfius. Tiberias. 1620 .

Anticritika. 1657 . Reinke. Beiträge zur Erklärung des alten Testaments. Siebenter
Band. Müntser. 1866 .
, .

.
.
-
.
.

. ,

, . ,
, ,
. ,
, ,
. , ,
.
,
, ,
.
. , ,
,
. , ,
. , ,
, ,
.
.
, . .
, , . . .
: LXX , , ,
, , .
LXX: , ,
, , , [ 251 ].
: LXX , , , , ,
, , , , , .
1. LXX . [ 252 ]
) LXX.
,
LXX .

, . , .
251
252

[ 253 ].
, ,

. ,
200 500 ,
, ,
. ,
, ,
. , ,
.
120 ,
. ,

. ,
,
, .
( )
. ,
120 ,
, , ,
,
, ,
. 6
, ,
.
72
-,
, ,
. ,
, , , ,
,
. 9
, ,
; ,
,
. (, , )
.
. 72 .
,
, .


, (
, , ) ,
, , .
, ,
, ,
, , .
,
, .
253

[ 254 ].
LXX . [ 255 ] ,
,
.
.
, , LXX
, ,
, , ,
, ,
,
, ,
(De vita Moysis. II, 5).
. , ,
72 . :
, . ,
, ,
(. 1, 31. 13 .) [ 256 ]. ,
, , , ,
. , ,
36- 36 (De ponder. et
mens. 3, 6. 9-11). 72 ,
72 (Soferim. l, 7; Megilla f. 9).
, ,
LXX , (Sefer-tora, l, 8; Megilla
Taanit. 12). , , , ,
. , 10
.

. , ,
.
,
LXX, ,
. , : ,
, ,
, (Prolog, in
Pentateuch.). , XVII ,
[ 257 ],
. ) ,
; ) ,
; ) ; )
, .
, (
), , .
, ,
, . ,
, :
γειώρας
.
???
.
,
ίλάσκεσθαι τας
254
255
256
257

ασέβειας, ??? . . . [ 258 ]



, ,
.
, , .
(. 41:17; 4344 .). .
, ,
. ,
.
.
,
.
,
. ,
,
. , ,
(. 10:3). ,
, .
, ,
,
(Apopthegm. Reg. VIII, 124. Keil. Einleit. 551 s.). ,
(. . . VII, 32),

(Aelian. Var. histor. III, 17). ,
(. evang. VII-VIII; XIII, 12) (Strom, l, 342),
(185-180 . . .),
VI . ,
,

, .
, ,
, .
72 ,
, , . ,
, . 72
: 70
(. 11, 16); 72
; 72 . ,
LXX , ,
, , , ,
, 72
(Buhl. Kanon und Text des alt. Testam. 117 s.).
.
,
.
,
LXX III .., 285-260 .
LXX- ? ,
. , ,
, ,
258

. ,
. , , , .
. ,
(Meg. 9α ). : , ,
, LXX (m. in Ezech. . 5; lerem, . 31;
Mich. . 2.). ,
, ,
,
LXX .
LXX
, .
, III (245-221 .)
.
, [ 259 ], :
,
. -
. ,
. , 38
, ,
(, .
). ,
.
LXX-.
,
, , (
, . . 13-14 .; . 1, 1; 3, 13; 4, 17; 5, 1; 6, 16; 10, 3; 151 .),
, ,
II III .
.
LXX ?
, ,
. ,
, ,
.
, ,
, .
, , ,
(Sopherim. l, 8).
, ,
, , , , .,
. LXX,
, . ,
1:11
. κόνδυ (. 44:2),
άχι (. 41:2), 'ίβις
(.
11:7);

:
αλήθεια
και
φώς (. 28:26; . 8:8); . ,
άρτάβη
(.
5:10),
παστοφορείον
(.
22:15), σχοινος (. 139:3)
259

,
, [ 260 ].
. ,
, , ,
; . 17:1 . ??? .
άμεμπτος, ,

άμεμτττότης
(r. rab. Nedarim. 32); . 22:2 γην
ύψηλήν,
(Sanhedr. 87α); . 13:22 εν
ροπή . ??? . ,
, , ; 1 .
20:30
υιός
πορνιων
αυτομολουντων
: ,

;
1 .
28:20
ορθιον
άναβαίνοντα ???
. , , ,
. . . LXX
- .
. ,
,
, ,
. . (. 12:5; 18:21; 33:20; 13:13; . 13:22).
LXX c
, , ,
LXX . LXX .
,
(. Frankel. Vorstudien zu Septuaginta 90-163, 201-202; : Frankel. Ueber den
Einfluss der palestinischen Exegese auf die alexandrinische Hermeneutik. Leipz. 1851).
. [ 261 ]
LXX .
,
, ( 1-
37-42 .) 245-220 . . .
, ,
, , ,
. , , ,
, ,
- . , .
LXX ,
(
!) LXX
.
[ 262 ],
. LXX .
) LXX.
260
261
262

LXX
κοινή
διάλεκτος, . .
,
. [ 263 ]
,
, .

, .,
, ; , ,
.
, LXX .
, - ,
, σάββατον . ??? . ,
πάσχα ??? . . .
.
, ,
, , ,
. ρήμα λόγος,
??? . , LXX : , ;
σπέρμα ??? . ;
οδός . ??? . , ; ??? . . ??? .
; διαθήκη . ??? .
, . . , LXX ,
, ;
, ;
: γειωρας = ??? . ,
ίλάσκεσθαι τας
ασέβειας . .
, .
,
, ; -,
-. ,
,
,
. ,
. , , ,

- , ,
, ,
. ,
, .
!
-, LXX
, , ;
, , , ,
., ; ,
,
LXX
263

[ 264 ].
,
[ 265 ].
LXX
, ,
; , -
; .
[ 266 ].
-
LXX, ,
,
- . , LXX
.
LXX
- ,
. :
LXX - . , LXX
- , ,
(δουλεύων
) LXX.
,
LXX.
, - ( )
LXX
LXX, .
) LXX .
LXX
. 1)
.
LXX
(.2:24 = . 15:10,
; . 10:5 = . 39:6 . .).
, .
, 235 20
, LXX-.
LXX

. , (, , .),
(, , .), (,
.) , LXX. , LXX
( . 1876, 2, 1-20 .). 2)
, LXX

(
264
265
266

LXX 3 .). ,
, ,
LXX.
, ,
, . LXX . ,
, LXX ,
- , , ;
: , , ,
, ., LXX.
,
LXX . ,

LXX. .
, , ,
LXX.
,
, (1875 .),
LXX . , LXX
, , . ,
. LXX
.
, ,
, .
LXX
.
,
.
, ,
; ,
. (r. Εv. VIII, 1), (De doctr. christ. II, 15), ,
, , , ,
., LXX .
, (. .
. . 5, 2; . Praef. in Pentat), (.
LXX. . . . . 1858 . XVIII . .
. 1876 . 13, 19, 23 35. . . . . 1891, 2-3).
3) LXX
. . , LXX
. (Praef. in Pent.) ,

.
,
.
49:10
τα
άποκείμενα
αύτω .
,
,
( .21:27). : . 24:17, ??? . , :
άνθροπως ,

.
.
3:15

αυτός ,

σπέρμα,

.
2:2
χρισος

, (.4:26),
ήλειμμένος.

,
, ,
post eventum ,
.
4) , LXX
- . . 21:17
: ορυξαν ,
: ??? . , . . 15:10: όσίον
σου , , . ??? .
(. .2:27); : . 109:3; . 53:10-11; . 9:26 . .

LXX . ,
. 144- 13 , LXX.
, ,
, LXX (13-) ,
: (??? . ) ; 2 . 22:2 LXX
22 , . 42 . ,
, LXX
. 1 . 14, 18-47 LXX
(Loisy. Histoire du texte 219-230. Reinke. Beiträge zur Erklärung. VII, 112-166.
LXX
. Monrinus. Exercitationum Biblicarum de Hebraici Graecique
textus sinceritate. Par. 1660 .).
5) ,
LXX . , ,
.
,
.
LXX ,
III . ..
6) LXX : ,
. LXX ,
,
.
, ,
. : ,
.
, ,
, , .,
[ 267 ] .
,
,
.
,
άγαθοποιέω = . ??? .
.
10:32.;
άργυρόνυτος
= ??? . ??? . . 17:12; ςύμη, (

) =
.
???
.
;
άκροβυσία = . ???
267

. . [ 268 ] ,
, ,
.
,
.
.
7) LXX , ,
.
, ,
, . ;
, [ 269 ].
.
,
, ,
, , .
8) , .
, , ,
, .
LXX
. ,
, .
.
LXX,
.
, LXX II-
.., , .
;
, , LXX

270
[
].
LXX, . , , .
: , LXX , ,
( . .
85 .).
, . ,
LXX , :
, -:
, ,
. -
: ερμηνευτής,
ερμηνεία ,
, - [ 271 ].
, ,
, ,
. ,
,
, , , ,
. . LXX ,
268
269
270
271

, . .
, , ,
[ 272 ].
, , LXX

- . , ,
, ,
- ,
,
, . , , LXX
(. 24:10-11), : τον τόπον
ου
είσηχει
ό
θεός , . . 17:6 :
: . . 19:3 :
, : .
, . 6:6-7 ??? . , :
ένεθυμήθη
και
διενοήθη ; ,
, , .

.
: θεός,
: (. 31:42),
(. 4:5) . . , ,
, . ,
,
. . 6:25
, . 1 . 2:10; 3 . 8:53 . . (.
. 94-96 .). ,
LXX , ,
, . .
. , , ,
LXX (Hist. du texte
et versions de la Bible. 107-109 pp.).
, ,

.
. .
. , LXX
.
, ,
. ;
, .
ματαιότης,


. .
,
. ,
.
,
, , , ,
272

. , LXX
, (rnill. . . 96-103 ss.).
.
,
, , [ 273 ]. ,
,
,
(Hieronym. Praef. in Daniel.), .
. ,
, ,
, [ 274 ].
: , (Hieronymus.
Praef. ad lob.), a .
;
,
(Origen. Ep. ad Afric. 4). ,

.
,
.
(. 15:10; 21:17; 109:3);
,
,
, LXX
. ; ,
- .
- ,
LXX .
) LXX .
LXX , ,
. , ,
, . ,
,
. (.
) ;
,
-. , ,
, ,
.

. , , ,
.., ,
-, -. , ,
-. ,
-. ,
, , . , -
- (Megilla, l. 8).
, . ,
273
274

(Buxtorfius. Lex.
Talmud. 104 . Sota 7, 1). -, -.
. ( . 13 .; . 1, 31; . . 137, 72)
( 18 .) , .

LXX-. LXX
(Meg. 9α, 96; Sof. 15, 1.1. Meg. 4, 3 König. Einleitung.
105-106 ss.).
LXX ,
, , . ,
.
, ,
- (. . 53 . = . .8:2833).
,
. , ,
LXX .
LXX
(, , , .).
LXX .
, ,
,
.

. , LXX
II- . ,
(. 6:3; .4:11; . 4:4).
,
LXX , (
. 71-73 .). LXX-
. ,
, ,
, , , . .
, . ,
.
LXX. : ,
(), ,
,
.

(.

ίάσασθαι)
,

(περιελεΐν)
(m. in Matt. XV. Opp. III. t. 14). , , ,
, , LXX ;
, ;
LXX (. . . VI, 16; Hieronymus. De viris
illustribus. LIV .).
[ 275 ]. 185 . . . ;
251-254 . LXX
275

24 40- .

LXX.
, , : , ,
, . ,
(. ), :
, , LXX ; ,
, ; , .
, ; ,
( ) ; ,
( Σ) .
, .
50 , , ,
, . ,
, , .

.

, LXX .
LXX
, LXX,
, . LXX
,
. ,
??? . .
LXX , ,
.
.
LXX .

, , (??? .
Θ = ; ??? . Σ = ).
LXX. LXX
;
, , .
. (. De mens. et ponder. 8)
: . [ 276 ] ,
, .
, ,
, .
, , .
- ; -
.
(Field. l. . LXXI-LXXXIV .).
,
.
,
ή (. 6:17), λέγουσα (. 4:25).
Συρίας ??? . (. 28:2, 5).

, , , .
276

LXX , (1 .
1:1; . 15:10). , (.
Γεδσόν

Γηρσών . 8:16),
. , (. .
25:16-22; . 32:7-8, 40) (. 36-39; 3 . 14-16, 20-21; . 25:15-51 .)
. , ,
.
LXX, 50 , 50
.
,
; .
LXX, . .
LXX,
, , .
,
LXX, : Alexandria et Aegyptus in
septuaginta suis Hesychium laudant auctorem; Constantinopolis usque Antiochiam Luciani M.
exemplaria probat; mediae inter has provincias Palestinos Codices legunt quos ab Origene
elaboratos Eusebius et Pamphilus vulgaverunt: totusque orbis (graecus) hac inter se trifaria varietate
compugnat (Hieronymi. Praefat. ad l Paralipom. Ad Sunniam et Fretel. ep. 106, 2).
. ,
[ 277 ]. , ,
IV V-o .
, , ().
.
, , .
. 653
. ,
, . , 613-618 . XVII
,
1787 [ 278 ].
[ 279 ], ,
.
(Field. Hexapl. LXVIILXXI .). ,
,
, ,
. .
, , LXX,
, , ,
.
(1622 .), (. 1769 ) (Hexaplorum Origenis quae supersunt.
Oxonii 1867-75 .). .
? ,
LXX, , , , ,
, , (Histoire du texte et
versions de la Bible. II, 34-38 pp.). .
, LXX.
277
278
279

LXX LXX,
LXX .
, , ,
, .
.
, LXX
, , , ,
LXX, .
, .
, ,
.
. ,
, , ,
, ,
II III . . . , ,
,
, ,

, , LXX,
LXX .
[ 280 ].
LXX-. III-
, , LXX
.
( 312 .) , ,
.
(κοινή
εκδωσις, vulgata editio) [ 281 ].

. ,
,
, .
. , ,
LXX, , , ,
, ,
,
, .

.
. , ,
, .

.
, , ,
LXX .
,
, .
LXX .
? ,
280
281

LXX [ 282 ].
, LXX
, , , ,
LXX,
, , , , LXX.
, , . 1 . 12:2
(??? . ), LXX
γεγήρακα
καΐ
καθίσομαι,
:
γεγήρακα
και
πεπωλίομαι (= .
)
και
καθισομαι . 2 . 14:11; .
9:6 .
(2 . 12:1; 3 . 15:23),
, , . LXX-
(. ην :
έγένετο,
.
έση
γενήθητι . .).
,
, , ,
.
, -,
-, ( ) , -
( ) LXX [ 283 ].
- ,
.
.
, ,
,
.
, ,
, ,
.
, .
[ 284 ]. , ,
, . . ,

[ 285 ]. ,
, ,
[ 286 ]. ,
, . ,

- IV-XV . ..

, , .

282
283
284
285
286

, , . , , .
, , , . .,
,
LXX
. :
- (, .), ,
LXX, , . ? .
[ 287 ].
LXX , ( 311 .). ,
, .
,
.
, , ,
,
: , .
(.
91 .
1283 ., XI, 26, 41, 49 .), . 58:11,
, , , ,
.
.
( ), LXX
, , , LXX,
, . LXX
,
. ,
LXX, , Κύριος
Κύριος . . LXX ,
, ,
. ,
, ,
, ,
, ,
LXX, ,
LXX, , LXX
. , , , ,
400 ;
LXX.
.
, , -, [ 288 ].
, ,
. ,
- LXX ,
. [ 289 ]
!
,
,
, , . ,
287
288
289

, ,
, .
, -
LXX, .
( ει, γ) ,
, . ,
;
, .
, , , ,
LXX
. , ,
.

,
LXX.
(
),
.
LXX
() . ,
. , ,
.
1821 ,
- .
,
-- ,
. ,
.
,

(. 1:23 = . 7:14; . 4:15 = . 9:1).
, ,
LXX, .
.
, ,
LXX. - LXX.
, , .
LXX,
, LXX. , ,
, , ,
LXX, -
. , . ,
Ι ω. - .
. , (. 31:22).

, LXX.
; .
- ,
.
, .

[ 290 ].
***
LXX
. :
, , , .
LXX
[ 291 ].
LXX .
III IV . (
). , . . .
IX . :
άνος

άνθρωπος,
δαδ

δαβιδ. ,
( ), ( ), ( ).
: , , , , , ,
, ,
. . , ,
VIII IX . XVI .
LXX ; (
466 .); VII . ;
. ,
XII .
, ,
. :
, , .
(
). ;
ίερεύς. ,
.
. .
. VII
. .
,
.
.
, IV , ,
, . 46:29-50 .; 2 . 2:5-7, 10-13; . 105:27;
137:6 . . .
. 1475 . ,
, ,
LXX.
, . ,
LXX,
[ 292 ]. (
290
291
292

1899 . 1899 . .)
(Ralf. Alter und Heimat der Vaticanischen
Bibelhandschrift. Gottingen. 1899 .). -
.
LXX. : Vercellone, Cozza, Melander, Bibliorum sacrorum codex vaticanus.
Rom. 1868-81 . 1890 .
, .
S ??? . . .
, - 1846
. 1 , 1 , , , ,
. 1853 :
. 24:9-10; 41-43 .
1859 : , , 1-3 , ,
, , , , , ,
, , .
. 1845 942
932 . : Codex Sinaiticus
Petropolitanus. ed. Tischendorf. Petropolis, 1862 . .
, .
(, . . 102-103 .).
, ,
(Tischendorf. Vet. Test. Graece. 1887. Monitum. 4 p.) [ 293 ].
, V ,
, 1098 .
, ,
, 1- 1628 . 4- ,
773 : 630 143 ,
. (14-16 .), 1
. (12-14 .) (49-79). .
(1816-21 .). :
Facsimile of the codex Alexandrinus, T. I-IV. London. 1879-83 . ,
, ,
- LXX.
.
. V ., : ,
, . 1845 . ,
, , ,
, ,
.
(Tischendorf, l. .).
( 50 - .).
(. 350) , .
.
[ 294 ].
LXX
. - ,
LXX . ,
, VII-XV ., ;
.
LXX. , ,
293
294

. .
LXX .
, (1514-1517 .) .
.
, , - ,
, . LXX
[ 295 ].
(Cornill. Pr. Ezechiel. 66 s.). (1572 .)
(1645 .) , (1847-56 .).
LXX . 1518 .
,
, . , . -

LXX. (1526-29 .),
(1550 .) . (1. . 79 s.).
(Mitteilungen. II, 57-58 ss.) .
, , V 1587 .

105-138. - ,
, . , 4000
.
(1657 .), (1709 .),
(1824 1887 .), (1850 1887 .).
(Oxonii. 1707-1720 .).
, . ,
( ),
.
. (1821 .)
(Oxonii. 1859 .). LXX
[ 296 ].
. ( 300)
LXX, LXX ,
LXX,
(1798 .).
1827 . : Vetus Testamentum graecum cum variis lectionibus.
. ,
, , ,
, V.
, ,
, .
( , , )
:
, , LXX , LXX,
LXX - (Vorstudien. 251 s.). ,
,
-
LXX LXX. -
, , . , ,
, , , , ,
295
296

LXX
. , -
LXX, (. , .),
, . ,
? ,
XIX , , , LXX:
1)
(1850, 1880, 1887 .); 2) -
LXX (1883 . ); 3) (Swete)
,
[ 297 ], ,
(Cambridge. 1887-1894 . ). 4) , XX ., Bmoke and
Modem. The old Testament in Greek. Vol. 1. Genes. Cambr. 1906. Exod.-Lewit. 1909.
. LXX,
.
LXX, 1821 ., , ,
, , . ,

, , , ,
.
[ 298 ].
-
LXX,
.
1)
LXX
, ., ;
LXX: ,
,
, ,
LXX .
,
, .
2) : , -
,
, .
, LXX,
, , , LXX.
, , , ; ,
.
3) ,
, LXX,
,
LXX .
, -,
LXX .
4)
LXX. ,
LXX
, ,
297
298

, , , .,
, ,
,
, LXX ,
[ 299 ]
LXX .
LXX
?
,
, LXX : LXX
,
,
, ,

. , 200 .
, 200
, , ,
(

. . 2 3 . , 1858 .).
: LXX
,
. ,
LXX , LXX.
,
, - (, , )
- . LXX
( ).
LXX.
LXX
? , .
LXX, ,
? , , ,
, , ,
,
,
. , ,
.
LXX ?
. ,
- .

. , ,
, LXX.
, LXX ,
,
LXX -.

LXX. , . . ,
LXX,
, , ,
299

. , ,
, ,

[ 300 ]. ,
, LXX,
- .
. ,
LXX,
- ,
, .
[ 301 ]!
2. : , , , , .
.
LXX , LXX
.
LXX
,
.
.
, .
(117-138 .) ;
, .
, ,
, .
, ,
, .
, ,
.
(De pond. et mens. 14). (Kidd. I. fol. 59α)
Akilas, , -, .
, ;
;
.
(m. in les. 8, 14);
;
.
, .
. , ,
παρθένος . 7:14 ??? .
(Adv. r. III, 24). 177-192 .,
. .
, . ( . 43, 66
. ), II- . (.
167 .), , ,
(Hexapl. Orig. XVIII). , . ,
, .
300
301

, . .
,
, LXX . ,
(Epiphanius. De pond. et mens. 15. Theodoret. 2. 235. Hieronymus. Praef.
ad Dan.). , . ,
, ,
. (Orig. Opp. II, 14 .).
. .
, ,
(Epistola ad Marcellam. Opp. 1. 251 .),
Judeus Aquila interpretatus est ut christianus
(Praef. in Iob.; in Iesai. 49, 5. Hab. 3, 13). , , ,
,
. , 7:14 ??? .. ,
νεανι (. 22:28),
, , : .
,
. : . 9:5 ??? . , : ??? .
; . 2:2 . 9:26 ??? . ??? . ??? .
. , . .
,
.
.
(. I, 159)
.
, eruditissimus
linguae graecae (verbum de verbo) . ,
, , (. VI, 25. 2, 23).
,
(??? . ??? . . 18:12);
(. 5:4 ??? . );
, , ,
??? . (??? . ) ,
: , ??? . (. 18:1) σκιά
σκιά; (??? .
locale) (δε, συν = ??? .
. . 1:1 συν όυρανόν
καί
συν
τή̃ν
γη̃ν): (??? . =
??? . . 11:30; κικαών = ??? . .4:6).
, , ,
. , πρινεών
. 14:3; παπυρεών . 2:3; ??? .
??? . . 47:8; ??? . ( ??? . . 29:5).
, .
, .
. , . ??? . (.
7:14) : ερευνών
??? . (.1:10; . 21:17 .).
. .
(Divina bibliotheca)
.

, [ 302 ].
.

(κατ'
άκριβείαν) .
, ,
. , .
.
[ 303 ].

(3 . 20:7-17; 4 . 23:11-27; . 90:6-13; 111:4-10).
( : ??? . ??? . ) , (.
. 1898 . . 450-452 . Swete. An introduction 34 .).
.
.
, (180-211 .
. .). ,
, ,
,
, (De pond. et mens. 15). ,

. -
, (. . VI, 17). .
, - (Praef. ad lob.).
Sumkos.
(Field).
. , ,
.
, . 5 . ,
, . .
, ,
.
. . ,
, sensum potius sequi;
, (. VI. 258
.). ,
, . ,
, (m. in Psalm.).
.
, ,
: , (
. 1:7), ( . 4 . 1:2);
(??? .
= ??? . ,??? . , ??? . ); ;
;
, ,
( Ζωογόνος . 3:21;

άνθηρόν
.
2:8).

, . , . ??? .
302
303

. 54:24; ό εύθυμων = ??? . ;

ιδού
εγώ
:
πάρειμι
1 .
3:4;

=
άξιος
θανάτου
2 . 12:5 . .
(. 26:43; .
18:1; 1 . 16:23). ,
. . ,
(, ) ,
(. 9:17; . 25:8; . 23:8 . 21, 32, 34
.). ,
(Praef. in Iob. Com. in Hab. 3, 13).

,
, [ 304 ]. , ,
(Com. in Ier. 32, 30. Nah. 3, 1),
. ,
,
.
, ,
(Field. Hexapl. Orig. Proleg. XXXVI-XXXVH pp.).
.
.
, ,
-. , , - ,
, (De pond. et mens.
17). ,
(Adv. haer. III. 24). (Prol. ad Daniel.).
. (180-192 .), , ,
II- ,
(IV .) .
. .
( ) , , ,
.
, LXX.
, ,
. ,
, LXX
. , LXX
, , ,
, LXX.
, LXX, .
400 . .
.

, , ,
, .
. ,
304

(Praef. in
lob. Com. in Hab.3:13).
. , ,
(άγανώθ . 22:24;
'Αγγαί 2 . 26:9; 'Αγμών
. 19:15), , ,
(Field. Hexapl. proleg. XL .). , ,
II- .
. (Pr.
Ezechiel. 108 s.) (. . 187 s.) [ 305 ].
, .
, ,

. , ,
(. . VI, 16).
, (De mens. et pond. 18).
, , (.
II. 894. De vir. illustr. 54).
. ,
. , .
- .
. , , ,

. ,
, ;
, -, . : 1-4
., , , , . . . 8:5 ( .
κατ'
άνδρα)

(Nestle. Urtext 1. . 84 s.).


. ,
, , .
, , ,
. .3:13 : ,
. , ,
, , , . ,
, , (Field. Orig.
Hexapl. Proleg. XLV).
. ,
, , .
4 .3:13. , . ,
,
. , , .
***
, , ,
, LXX
. (, . 1:4, 14, 16 . .),
305

(, . 1:11), (. 8:22; 52:14; 53:2, 6) . .,


LXX
. , ,

LXX,

. ,
LXX , ,
.

,

. ,
LXX, ,
,
. - ,
, ,
,
. ,
(. Ryssel. .
. 185-189 ss) [ 306 ].
3.
, ,
.

, .
,
(. 8, 8). ,
, ,
,
.
, , ,
. , ,
, , -
,
.
:
, , ,
, , .
, , ,

(2 . 3:16). ,


, (1 . 2:50; 12:9; 2 .
7 .). .
, , .
(. 20 .)
306

(. 9 .), ,

. ,
.
, [ 307 ].

,
, , , , -.

. ,
,
, amorah,
turhamon, meturhamon. B
.

.
, . ,
, , ,
,
,
.
(8:8) (Meg. 3,
α), [ 308 ],
.
. , ,
(ladaim. 4, 5), ,
. . (Sabbat. 16). ,
(Gottesdienstliche Vorträge 62 s.),
.
, . . [ 309 ].
, ,
(I. Meg. 4, 1), , ,
-
, ,
. ,
, , -

.
, .

. ,
. , , (Berach. 5
4. Ier. Meg. 3.3 = . . 18:21; Zum. 1. . 75 .). , ,
, .
. ,
, ,
(. Meg. 3 ) [ 310 ].
307
308
309
310

. : -
.
;
.
,
.
.
,
, ,
(. Meg. ).
,
,
(I. Meg. l, 9 fol. 71).
,
. ,
, . , ,

. III . .
. (Buhl. Kanon und Text. 175 s. Wogue. Histoire de la Bible 149 p.).
,
, , ,
. ,
, ;
,
,
( . 49). ,
.

, . , ,

(??? . ??? . ), ,
, , .
, , ,
, [ 311 ]. ,
, ,
. , , , (. 3:8), (. 15:8; 26:3),
(. 33:3) . . , , . , . 5:5:
; :
.

??? . .
, . , ,

. , . 8, 27: u
; : .
. 28:13 , : .
. 20:24; 33:14; . 23:21 . .

,
311

.
. ,
, .
(Elohim) .
, . 20:13: (??? . ) ,
, . . 3:22
: .
, , ,
. 3:5 , (??? . ), :
(??? . ), ,
. ,
: ,
(. 31:30, 42; . 32:1 . .). . 15:11: , ,
: , . ,
, : (. 31:30; . 32:1).


. , , .
(παχύτης) ,
, . , .
11:5, 7; . 3, 8 : .
. 11:4: : .
, ,

. -
. , . 12:5 ,
: , . . 25:27
: . . 49:10
: . . 22, 14; 45:27; . 15:2
. . 13:16; . 6:8 .
.
33:6: , .
,
,
.
, . ,
. 3:15 : , .
(. . ) , ,
. . 49:10
, , ,
. . 24:17 , , , ,
.
, ,
post eventum, ,
, .
,
:

. , ,
.
,
, . .

. ,
,
, .
, ,
, , , ,
. . , ,
, , , LXX,
. . 49 ., . 24, . 32-33 . . ,
- ,
- .

( . . . .)
. ,
,
.
[ 312 ].
.

, . ,
, (Meg. ).
, ,
, ( 333 . . .).
: ,
, , ,
.
,
, ,
, , ,
. ,
,
. , , ,
(1 . 2 .), (3:17),
(. 2:3;
. 36:37), ,
(. 32:14; 53:4), (. 38:6),
(. 53:10) (. 11:4
-, ).
, , , , .
. ,
.
, . . , ,

. ,
, , . ( 1 . 2 .).
, ,
, , (
. 10:32 .). .
, . 1:11: ? : ,
312

: . . 6:3 , , ,
: , ,
, , .
.
, , ,
.
,
(. 6:12; 3 . 20:17; . 30:20; . 1:2; 2:13; 4:2);
(. 40:22; 57:15). :
(. 13:22). (. 9:14; 28:7-8; 29:10; 30:10
.); (. 14:13).
,
, : . 43:10
, , :
, , . . 4:5
, : . ,

: , , . . :
, , , , . . [ 313 ]
, ,
. ,
, ,
: 1 . 2:10; 2 . 23:3; 3 . 4:33; . 4:2; 9:6; 10:27; 11:1, 6; 15:2;
16:1, 5; 28:5; 42:1; 43:10; 52:13; . 23:5; 30:21; 33:13, 15; . 3:5; 14:8; . 4:8; 5:2, 5; .
3:8; 4:7; 6:12; 10:14; . 9:11. ,
, , -
.
, , ,
, ,
, . ,
. 4:8 , : ,
, .

. , 53
,
( 10 . . Gesenius. Pr. Iesaia. 1, 78-79 ss.).
, .
.
, :
( [ 314 ]) ;
(. . 125 s.).

. .
.
, , ,

. [ 315 ].
.
313
314
315

,

. , ,
: , .

. : .
,
,
. ,
,
. .
:
. ,
(: ??? . : ??? .
??? . ??? . ), : -.
.
,
.
: . 26:9
6 ; . 24:9
; . 10:2 ; . 21:21 , .
, VII- ,
, , . 33:14
, . . . : ,
, .
,
.
. . 4:8
: : , ,
,
, . : , ,
. : , , , , . .
, .
.
,
. . 1:27 . . 19:1-3
. . 3:24 . . 5:24
μετατρον , .
(. 12), . .
(.
16:13-14; 20:18; 3:14), , ,
. , ,
: . ,
. , , . 40:11 ( ??? .
) : , .
(. 3:15; 35:21; 49:1, 10-12; . 12:42; 40:9-11; . 11:26;
23:21; 24:7, 17, 20, 24; . 25:19; 30:14) [ 316 ].
.
316


.
(Baba Camma, 87α)
(. ) ,
, , ( 333 . . .) [ 317 ]. ,
, .
, ,
, , -
[ 318 ] , [ 319 ],
- .
, ,
. ,
. , , ,
- ,
,
. ,
.
-: , , ,
.

5 , ,
.
.
5 .
,
, , . LXX .
, (4, 22),
,
[ 320 ].
: 1) , ,
; 2) ,
, ; 3)
, targum posterius,
[ 321 ]. ,
, !

, ,
. , .5:7:
, . .10:14:
,
, .
.
. , .1:2 5:10 : ,
317
318
319
320
321

, ; 1, 7
. , . . . ,
VII-VIII . . . ,
,
,
, ,
. -
( 6, 8). ,
. , , ,
, , . ,
. . (1, 2-5).
[ 322 ].
, , .

.

,
. .
,
, , ,
, ,
.
.
.
(1:15).
. , 14:18 :
: : ,
, . 14:22 :
, . :
.
,
. , 3:2 :
, , , .
, ,
(?) . 2:11
, .
.
,
, . , . 77:11; 78:64 .
. . 82:7 .
, , .
, 1:3, 5, 6 ;
, . 9, 17, 22, 48, 49
. , . 8:9 :
, ; . 103:26 : ,
, . . 49:10-11 :
. :
, . ,
, , . .
322

56:3 , , ,
. (. 2:2; 18:32; 20:7; 21:2-8;
45:3, 8; 61:7-9; 72:1; 80:18; 84:10),
;
. , . 2:7 : :
, , ; , . . 21:17
: .
109 . , . ,

.
XVII .
1680-1683 .
1715 . . ,
. 1 . 5:10 ; 5:26
, . .1:20; 2:51
. (1 . 1-10) ,
- ; , ,
(1 . 1:44-45). , ,
.

, VII-IX . . .
: Lagarde. Hagiographa Chaldaice. Lipsiae.
1873 .
,
,
[ 323 ].
4. .
, ,
. : ,
, , .
.
,
,

.
, .

.
IX Χ-o . ,
. , ,
simplex. ?
: vulgata, : gewönliche,
- : άπλα -,
. ,
[ 324 ].
.
; ,
323
324

, : , ,
( ).
, ,
.
, - :
Σύρος
(
.
22:16
κρεμάμενος
εν
Σαβέα ).
,
, ,
. , II
, , ,
(του
Συριακου),
-. , II- - .
( 377 .),
. , IV .
. . .
. , .

( . 1:1; 30:14).
. ,
, III II . . .,
, , I- .
? , ,
.
.
(. 15:8)
, . ,
LXX ,
(,
), . .
:
, ,
. ,
(. 11 . . 14:13); ,
(, ) (.
7:14 betula; 9:6 el). , ,
,
(Gesenius. r. Iesaia. 85 s. Cornill. Pr. Ezech. 155 s.). ,
, .
. .
. ( 340 . . .) 2 . ,
, IV , ,
.
, ,
LXX , , ,
( ) .
.
, , LXX , ,
, , , , ,
. ,

. ,
, ,
.
, [ 325 ].
, ,

. , , ,
, LXX.
, , . ,
LXX ;
, ,
LXX.
LXX . , ,
[ 326 ]. .
, LXX,
. ,
, , . 1
; . 2 ,
. , ,
, .
.
LXX.
.
, (, ),
. .

.
. , . 49:14
: .: ; 49:20
.: ; 49:21 , .:
. , ,
. . . 24:23 , : . . 10:1
, : . ,
, (. Cornill. 1. . 149-153 ss.).

. , ,
, -
.

.

[ 327 ]. ,

, .
, LXX,
LXX- , ,
, . ,

, LXX LXX 325
326
327

. , (VIII .)
[ 328 ]. ,
, LXX, ,
,

, , I II .
.
, , .
V .,
. ,
,
. , , .
, ,
. ,
LXX. ( ,
), LXX,
LXX-. LXX ,
. VII (. 613618 .) , ,
.

.
. , ,
, , , , , , ,
, .

- .
- ,

,
. ,
, ,

LXX .
; (
, ), . , ,
- .
.
,
(Hieronymi. De viris illustribus)
, ,
. .
, ,
[ 329 ].
5. : , , , , .
.
328
329

, ,
. , ,
.

. , ,
, ,
, ( 927-942 .).
, . ,
: ,
1546 : , 1790-1791 .;
, ; (1-20
.). , , , .
,

. ;
, , , ,
,
.
, . , . 1:12 : (.
) ; , , ; . 1 .
, , , , . .
7:14 , 9:5 (??? . ) [ 330 ].
, [ 331 ].
: . , 3 4 . (3 . 12 .
4 . 15 .) , .
, X-XI .
. , (Lond. 1622)
XIII , .
, XI XII .
, ,
.

. ,
, .
,
LXX . , ,
LXX, . LXX,
.
( ) ,
, X , ,
LXX . ;
()
LXX.
LXX [ 332 ].
, (1-49 .) ( LXX)
, XI . . , , , ,
1, 2 3 . (1-11 .) 4 (17-25 .) ,
, XIII XIV .
, .
330
331
332

( 1870 .) ( 1875 .) , ,
, - .
, 1671 .;
(New-Jork. 1867 .). ,
[ 333 ].
,
, -
LXX
,
. : , , , .
.
LXX ,

.
. ,
, ,
. ,
. .
,
. ,
.,
.
- .

. ,
, ,
, .
, ,
.
,
. , , ,
,
III- . . .
, ,
; , ,
, (Epiphan. Haer. 76, 1.3).
III- . .
. , . ,
, , (. 19:16).
, (251-356 .)
. . ,
, ,
. . . (292-348 .)
,
, , , . .
, ,
, III- ,
, .
333

III- , , II- .
, ,
. ,
,
, . ,
, ,
( , ) (Ciasca.
Fragmenta Copto-sahidica. l pr. Loisy. 1. c. 221 .). ,
[ 334 ]. ,
, ,
; , , ,
.

. ,
LXX ,
, . ,
, : μεν, δε,
γαρ, άλλα,
, και
γε,
και
τι,
ίνα
μήπως,
óμως
μέντοι

. .

.
, , ,
, .23:8: mmon anastasis onde aggelos onde pneuma (μη
είναι άνάσασιν
μήτε
άγγελον
μήτε πνεύμα).
, , φ.
, . , ,
, ,
, . ,
, , , .
,
(Cornill. Pr. Ezechiel. 35-36 ss.).
. ,
.
.
. , , - ,
. ,
, .
.
, ,
LXX II ΙΙΙ-o .
,
; X .


LXX;
, LXX.
1821 .
. .
334

,
, , ,
, , , .

,
. .
, ,
, .

LXX [ 335 ].
.
, ,
,
.
, ,
, , V , . .
,
. , IV ,
V . ( 407 .)
. , ,
LXX, , IV-V . . [ 336 ].
,
. ,
,

, ,
.
(
δασυπόδα,
καταράκτην,
έρωδιόν . 11, 5, 17, 19).
, , ,
.
.
.
, , ,
( . 22:13; . 5:16; 4 . 12:7) .
,
.
, ,
. :
(, . , , ), (1-4 , , ,
, , , ), (, ,
), (, , , , , 12 ).
( );
.
.
,
335
336

LXX- IV V . , ,
, .

.
(. 14-31 .).
,
.

(. . . 246 .).
: ) ,
, ,
; , IV . (. . 38-42 ss.); )
, , ,
) , .
(. . 42-48 ss.).
,
. ,
(. XV ) [ 337 ].
. [ 338 ]
, ,
, [ 339 ].
,
IV . . . . ,
. , .
, , ,
, , . V
, ,
.
. ,
(. 405 .). :
. . ,
, IV , .

.
, ,
, .
, ,
. , 24-,
, . 436-438 . , , ,
LXX, LXX [ 340 ]. ,
LXX,
.
( . Introd.
387 .), , , [ 341 ].
,
337
338
339
340
341

.
.
,
.

.

(.
22:13
σαβέα,
4 .
10:10
αφρω).
. ;
,
LXX.
LXX (Kaulen. Einleitung. 145 s.).

LXX
(ibid.) [ 342 ]. , ,
,
, .
. ,
, , ,
. ( VI-XIII .)
[ 343 ]. ( 1286 .) ,
, ,
. , ,
, ,
LXX.
(Lagarde. Praetermissa. 113, 22. Nestle. 1. . 175 s.).
XIII II,
.
. , ,
[ 344 ] . ,
, - ,
, , LXX
. , XVII , ( 1666
) , ,
.
, , 1565 .,
1642 ., 1666 ,
1705, 1733 . .
1319 (Venetiis. 1805 .), ( 1839 .),
. 1893-1895 . 1817 1860
, ,
[ 345 ]. . ,
,
, . , ,
. [ 346 ].
.
342
343
344
345
346

III
.
. IV
. , ,
, ( )
. , ,
IX , .
XVII
( Codex argentaeus),
, .
,
: . 5:3-30; . 52:2-3; 1 . 5:8, 42; . 5:13-18; 6:14-19;
7:1-3, 13-45. ,
LXX,
. ,
.
LXX. , ,
.
, .

, , .
, ,
. .
.
,
-
. [ 347 ].
.
, ,

. IV
,
. V
. V ,
, ,
, , , . V
. V
. V , ,
VI . V
, .
, LXX,
. VII
, VIII IX . ; X XI
; XI XII . , . .
V ,
. V
347

. VI
. VI
, . , , V VI .
. , ,
,
.
. X ,
, . ,
978 . , .
LXX
LXX. , -
. , -
,
. , ;
: , , . , , , ,
, . ,
, . ( )
.
LXX.

,
. :
, , ,
, , .
.
(. . 192-221 .). ( , . 1, 1-56)
.
1849 . ,
.
( )
. .
,
. , VIII-IX
.;
, LXX. XI . (
). [ 348 ].
; VII-VIII
., : VIII-IX ., IX-XI . [ 349 ]. XI .
, ,
. VII-VIII .,
,
. - ,
XIII-XIV .
,
, . , .
: , , 3-
[ 350 ]. , .
, XII XIII .
, ,
348
349
350

.
,
. ,
.
. X XI ., ,
()
( ) .
, [ 351 ].
LXX. , ,
, [ 352 ].
1743
, , .
,
LXX.
(1663 ),
: [ 353 ].
.

.
. 978 . 1884
.
. , , ;
: 1:22-6:8; 3 4 .
. 1896 .
, ,
[ 354 ].

- . ,
, .

[ 355 ]. .
6. .
- LXX ,
.

. ,
,
- .
, , , .
. ,
LXX .
,
- .
, ,
351
352
353
354
355

, , - .
- .
: , ,
, , II III .,
, .
,
[ 356 ].
,
: ,
( LXX) (aliquantulum)
( ), (interpretari).
(.
. II, 11, 14-15). , , ,
, ,
. ,
. , ,

, .
,
,
(). :
, (praesumptoribus)
, (dormitantibus) .
- ,
II- . . . , I-
. .
,
, ,
, , ,
[ 357 ], .
.
, .
, -,
, .

.
- , -,
. , LXX .
LXX - , ,
[ 358 ].
-
. ,
, , , ,
. , ,
, , ,
. . , (
356
357
358

) [ 359 ].
, ,
, .
, , ,
(, ??? . = perexsiccare . .).
, ,
.
, .
, . .
, .
cursim LXX ( 383 .).
( 392 .) ,
.
, , , ,
. , -
,
LXX: novum opus facere ex vetere,
. , , ,
VI- . -
, , , :
, (
). -
[ 360 ] .
-
, .
, , ,
, (Moral. Praef.).
,
(praevaricare, demolire, extensa, confixio, exterminium)
, (agonia, baddin,
agonizare), , , (pusillanimitas =
ολιγοψυχία;
vaniloquium
ματαιολογία,
amodo
απ'
άρτι);

, ;
, ,
LXX (Rönsch. Itala und Vulgata. Marburg. 1875 .).
, ,
. , LXX.
,
, ,

LXX. ,

, . ,
- , LXX.
,
.
, , .
359
360

-
(Lagarde. Mittheilungen. III. Nestle. Bibelübersetzungen95s.).

: LXX,
Psalterium Romanum;
XVI . , 1808 .
. ,
,
Psalterium Gallicanum, ,
. ,
, :
, , . ,

: ,
[ 361 ].
. .
,
, , .
. , ,
346 . [ 362 ] , ,
, ,
, , ,
, , , ,
,
. ,
, 28 ( 374 .),
(386 .).
.
. :
, ;
;
, ,
; ,
; .
,
, . [ 363 ].
,
, .
, ,
( ),
.
. , :
,
,
[ 364 ].
: 1)
361
362
363
364

IV ; 2)
IV ; 3)
. .

,
,

, .
, [ 365 ].
16 .
, . . , , ,
, . 389 . 393 ,
Prologus galeatus. ,
, 393-394 (
, , ,
). 395 ,
3 (, ); 398-
, . . , . ,
. 405 ,
,
, ,
, .
: , ,
. - .

. , 389 405 .,
. . 16 .
. ,
, .
,
,
,
, -.
, LXX ,
. ,
(stridor) .
:
(facio verbum 1 . 3:11; plorans ploravit .l:2).
, , , ne verbum verbo, sed sensum ex sensu
transtulit .
: ,
, , .
, LXX,
; ,
, .
(Cornill. Pr. Ezechiel).
, ,
, ,
(. 13:10; 32:12). ,
, (. 28:10; 39:19; .
40:12). , , - ,
365

(. 49:22; . 18:1). , , ,
(. 1:14; .
12:6; 1 . 9:7 . de igne chaldaeorum , , .
; , : . 11:30; . 19:18; . 1:10-15).
;
(, . 13:2, . ). -
-, ,
:
acervus Mercurii . 26:8 (. ); aruspices 4 . 21:6 ();
onocentauri . 34:14; fauni . 50:39 ,
, (. 23:13; .
16:7); ,
: = sepulchrum (. 11:10); = Iesus (.3:18). ,

absolutam et perfectam [ 366 ].
,
, .
, 393-405 . , ,
( ) ,
, -
, , ,

. , , , ,
( ?)
, ,
.
unico die. , , , !..
(, ) tridui opus.
, , ,
, ,
5 .
( , , , : non
potuisse me iterpretari, nisi quod antea intellexeram).
, .
, .
. (
?) . , , ,
, ,
[ 367 ].
- , ,

(1:13; 4:11; 7:4), (1:11) (7:17) [ 368 ].
8 [ 369 ].
,
, , .
, .
. , ,
366
367
368
369

- , LXX ,
. ,
. . , ,
,
, ,
() , , , ,

, LXX.

-. , ,
( 420), , , ,
, ,
LXX , (De
doctr. christ. IV, 15). , , ,

, . , ,
. VI
.
: - ,
( )
. , ,
V- : , , ,
. ( 636)
( ) ,
. (649 .)
. ( 735), (IX .) ,
,
, -
; - .

(1546 .) (1871 .) . XIII
vulgata, . .
, , :
κοινή.
,
, , . .
, . ,
,
, -
. , , , ,
,
. VI- ,
, ,
, , ,
LXX - , ,
, ,
, (De instit. div. lit. 12. Praef. 30). ,
:
LXX ( )
. ,
, . , , VII
, VIII

(. ) : ,
, , ;
LXX, ;
: .
[ 370 ]. VIII .
, 789 . ,
,
, .
.
(, , :
) , ( ),
801 . ,
, .
IX-XIII .
(798-818 .)
. : ( 1072 .), ( 1089 .),
( 1134 .). ,
. .
XIII ,
,
. :
, ,
, . .
1226 , .
, , ,
: textus horribiliter corruptus
est. ,
, , ,
-, , (De
linguarum studii necessitate). : (
1236 .), (1256 .), . , ,
, . ,
.
, ,
; ,
, :
, , -
; ,
; :
, , , , LXX
(Vercellone. Variae lectiones). XIV XV .
, ,
, .
.
, ,
, , :
1) ( )
, , .
( VI-VII .);
716 . . 2)
, . VIII
370

: (29- .). 3) VIII-


(Cavensis) . IX
. , ,
Statianus . [ 371 ]
, . 1450 .
100 50 ,
, .
, ,
, , ,
, . . .
:
. 1540 .
. (1546 .)
,
, , , , ,
. ,
,
. , :
, ,
.
( ) !
(Cursus scrip-turae sacrae. Cornely. Introd. gener. 460-461 pp.).
40 , 50 . :
,
1585 . , -
, , ,
. ,
, ,
,
. :
, , , . LXX
; ,
, . : IV V, XIII
V. , ,

, Aeternus ille,
, (perpetua valitura)
. : vera, legitima, authentica et indubitata editio.
1590 , . ,
, .
,
.
,
, , . ,
XIV : ?
(
!) ,
. ,
XIV IX (1591) .
VIII 1592
. 1592
371

( !) ,
. 1641
VIII. ,
, ( 5-6 ?)
, ,
. ,
. (1604 )
, , .
3000 .
,
, ( 200 )
,
. , (
) perpetuum silentium. ,
veto .
, ( 1592 1598 .),
1592 . (Nestle. 1. . 108 s.) :
Bellum papale sive concordia discors Sixti V et Clementis VIII circa Hieronymianam versionem
(Londini. 1600 .). -
: Biblia sacra vulgatae editionis Sixti V et Clementis VIII. Roma.
1861 . : Biblia
sacra latina Veteris Testament!, Hieronymo interprete ex antiquissima auctoritate descripta. Lipsiae.
1873 . ,
. 29
Divina Bibliotheca (Cornill. 1. . 157-159 ss.). B 1907 .,
X,
, , .
[ 372 ].
,
(Cursus scripturae sacrae. Cornely. Introductio generalis. Paris. 1885 .
419-479 pp.) [ 373 ], ,
.
, ,
- , ,
,
. , ,
,
: (Cursus scripturae sacrae. 440-460
pp.),
, (, ).
-
.
. . , ,

.
,
7. .
372
373

.
,
( LXX), ,
.
. .
, , , .
, ()
. 827 , ,
. ,
,
.
, , , ,
( 842-847 .).
III, ,
, , ,
( , )
. . ,
, .
.

(, , , , .)
, ,
, : .
.
, . , , ,
, 10
( ) ,
,
.
851 , ,

. , ,
( ) . , ,
, .
.
, ,
.
858 , - ,
, ,
,
, (. . ) ,
( ), ,
. . , ,
, , .
. , ,


. . - (
), ,

:
, . .
. .
(, ),

,
.
, ,
. , , .
861 . , .
. . ,
, , .
. . 862
,
, ,
.
, .
. ,
,
, ,
,
. . ,
,
, .
.
: (. 1:1). .
,
.
, [ 374 ],
,
( ) :
, , , . . , ,
.
. , ,
.
, .
, .
,
,

, ,
, ,
,
. ,
, . , ( ) 40 ,
. (863-866 .),
, , ,
, .
, . ,
,
.
374

, ,
.

, .
, .
( 867 .). ,
( 868 .). ,
. :
. .
:
. .
, ,
, .
. .
.
. , ,
. .
(14 869 ),
. .
, ,
, .
.
.
( 870 .), , ,
.
,
, ( 872 .),
, ,
, 2- . VIII
,
(874 .). ,

, ,
. .
,
, ,
. ,
. : , , , . ,
, ,
, .
. ,
( ), , :
, , , , .
.

.
. . ,
filioque. VIII 880
, , ,
.
,
.

,
60- (881-882 .) ,
. ,
,
; .
, ,
,
, , ,
, .
,
. ,
, ,
.
. ,
( 26 26
884 .). ,
(6 885 ) , ,
.
,
,
.
.
, .
, ,
,
, . ,
. ,
, , ,
, ,
, ,
,
. ,
, , ,
,
,
.
,
. , , .
, . , , ,
-, , .
, , .
.
, ,
, , .
.
, ,
.
, . .
.
, , (, .)
(, , ) . . , ,
, . .

, ( . ),
. , , .
: , , ,
, , ( ).
, .
.
( )
, .
, ,
: , ,
, : , ( ).
. .
, , ,
(875-880 .)
,
[ 375 ]. (884-) .
.
, , ,
, . : ,
, , ,
, , ,
. ,
, , .
(. . , 26 .).
.
. , .
, ,
-.
. , (892-927 .):
, . , 60
.
,
κεκανονισμέν&#945
;, 60 , .
( 33 27), , ,
[ 376 ]. -,
( , ),

, , -
. , , ,
, . , ,
[ 377 ].
.
. , ,
, , .
, ,
. ,
. , ,
375
376
377

, , , , , . .

, , .
, .
(892-927 .). ( 879 .)
. ,
, ,
; , , .
,
, .
,
.
- , ,
, , , 1000 ,
.
- . ,
, (955 .), ,
( 882 .)
. . -
. ,
, ,
. , (988 .)
- . .
: ,
. -
. ,
, , .
.
, : : ,
, ,
. , , XI (1077-1088 .). ,
. (1051-1066 .)

. , ,
. ( 1114 .)
, ,
.
XI . [ 378 ]
,
, ,
- ,
. ,
,
1047 . XI
( 37) [ 379 ]. , ,
[ 380 ].
. XII
( 1136 ),
. , .
378
379
380

(. . 2) [ 381 ]. : [ 382 ]. XIII


: , . . , , ,
, . [ 383 ] : , , ,
, , [ 384 ] XIV
[ 385 ], ,
, [ 386 ]. XV
[ 387 ], :
. ,
, ,
, , , XI
- , , .
,
-, , , ,
, , , , ,
, , . ,
.
[ 388 ].

, .
,
. ,
. ,
, ( . ) .
, , ,
. [ 389 ] ,
, ,
; ,
,
, ,
. ,
, XIII
.
,
,
, ,
. , ,
,
,
.
- ,
,
, . ,
381
382
383
384
385
386
387
388
389

,
879-927 .,
.
,
,
,
, - ,
. -
;
;
; ,
, .
,
[ 390 ]. ,
, ,
,
, , .
LXX,
IX . , ,
LXX. ,
, ,
LXX.
,
, .

. ,
LXX,
()
, , ,
().
-
, .
. LXX
. : -,
-, ,
; ,
. ,
: , , , , , . .
, ,
, , ;
,

.

, :
1/6 , .
( ) LXX
. ,
, , ,
.
390

( 1136 .) .
XIV, XV .
, ,
. ,
, , , - (.
. ).
, 1000
. , :
., , , ( . . .)
.
,
,

, -
,
[ 391 ].
,
.
.
- ,
, .
: , , . .,
, . .
,
. ,
( ,
.), , ,
( , .)
-. , ,
: ,
, , , [ 392 ].
, , , .
,
, .
, , , ,
, .
, ,
.
,
-; ,
,
. ,
,
.

, .
, ,
,
.
391
392

.
, [ 393 ],
, , [ 394 ].

, - , .

, ,
. , ,
. ,
. :
, ,
, . .
, .

,
.
. , (1332-1378 .),
,
. , (1378-1406 .)
, ,
, .
,
,
,
, .
. ,

, [ 395 ].
XV , I-
( 1474 .),
[ 396 ] .
[ 397 ],
, 1663 .

.
, XV ,
. ,
,
,
[ 398 ].
, .
, , ,
,
.
,
. ( ,
393
394
395
396
397
398

)
. ( 1499 .)
,
. , , ,
, [ 399 ]
. ,
-, : ,
, , , , , (
). , ,
, (1-25; 46-51 .)
(45 46 .), , ( ).
,
( 30-36 .).
,
[ 400 ]. ,
[ 401 ],
.
.
, ,
.
, , , (1, 2 3), , ,
, , (10-16 .) 1 2
.
.
(1-25; 46-51 .)
( 45 46 .) , .
(1-9 .) - .
(1-9 .) XIV
, ( 10 .) [ 402 ]. , .
(1464-1473 .) . 3
, .
.
[ 403 ].
( 1499 .) ,
.
(1502-1507 .) . , ,
: 16 , , , , ,
, , , ,
[ 404 ].
.
, , ,
LXX,
LXX,
LXX.
, ,
399
400
401
402
403
404

.
.


, [ 405 ].
, ,

. , XVI .

.

,
[ 406 ].
(1505-1556 .) ,
,
( 1552 .);
[ 407 ].

(1551 .).
,
, , .
, ,
.

XVI ( 1562 .).
, ,
.
12 . ,
. , 1
, ,
1 . 1 . .
.
. , ,
, 1 2 1 2 , 12 , ,
, , ,
, . . , ,
. :
, , . ,
. 16.
, 15- .
, . .
.
,
.
, , ,
.
( ),
, ,
, ,
405
406
407

. . , ,
,
.

[ 408 ].
.
, ,
, ,
, , .
XV XVI
.
XVI . ,
1495 , . 1506, 1549 1577
, . 1517-1525 .
,
[ 409 ]. 1570 1575
.
1580 . ,
XVI
,
.
.
. 1581 .
.
, ,
,
,
.
.
.
,

IV ,
.
. ,
, .
( 500 , )
, LXX .
, , , LXX
500 .
, : ,
, , .
, , . .
, . 1581 .
?
,
.
: , , ,
408
409

. .
,
. ,
, ,
,
.
,
LXX
.
,
, ( : . 15:20-21) ,
, 5 11 ,
, .
, .
, , .
13
. :
, ( 1:6-7; 19:47-48; 6:12).
,
:
, , , , , .
, ,
.
.
, ,
[ 410 ]. ,

, . ,
, , ,
,
[ 411 ].
, : ,
:
, , .
, : , 1 2 , ,
, ; ,
3- , ,
, . ,
(1-9 .), (10-16 .), ,
; ,
, , , . , -
[ 412 ]. : , ,
,
, , .
, ,
, .
, , ,
,
410
411
412

[ 413 ], .
, ,
, . ,
, ,
[ 414 ] , , ,
.
,
. ,
(1-25; 45-51 .) ,
; ,
. , ,
. [ 415 ].
, ,
. ,
, ,
, ,
.

[ 416 ]. ,
, .
. .
. ,
.
,
LXX ,
(, , ),
. LXX,
. , ,

, , ,
( 1751 .) , ,
.
,
: , 3
, , , ,
- ,
. ,
- , XVI IX X
. -
.
!..
,
, .
?.. , , , ,
- , ,
, : , , .
, , ,
413
414
415
416

. , .
80 , 1663 ,
.

, ;
, -
. :
, .
, , ; ,
; . 9:9 -
. . [ 417 ]
, ,
, ,
. . ( )
.
, , , ,
- .
1663
. .

:
, , . ,
,
. .
1664 , , :
LXX, 1597
1600 ., ..
, ,
. ,
( 1676 .), ( )
, ,
.
, XVII, XVIII . ,
1698 1704 , 1703 ., 1721 .

.
[ 418 ]. 14 1712
;

. ,
,
, ,
.
.

: .
, , .
. , ,
, . ,

417
418


LXX .
. , ,
, ,
, ,
(
), , , , . .
1720
. 8 , , .
, .
, . ,
,
, [ 419 ]. ,
,
, ,
, ,
.
.
,
, . ,

. , ,
. ,
9 1723 . : ()
.
, , ,
. , ,

, 1724 3
:
. ,
, , ,
, ,
.
,
. , (
, ). , ,
. ,
.
,
, 1725
.
,
, , ,
, ,
, . , I
.
. , 10 1725 ., ,
, , .
, ,
, .
419

. , ,
. , , 1729
,
, - .
. ,
. 3 1735
.
:
8 , ,
.
, .
- ,
, ,
,
.
16 1736
, ,
,
, . ,
:
, ,
, , , ,
- ,
LXX? .
: ( ),
LXX
, ,
, .
.
- , .
,
. 1738
, :
LXX . . ,
, . 1740
( )
:
. ? , .
, , LXX. .
LXX :
.
(
,
). : ,
. , ,
14 1741 ;
. , ,
,
.
, ,
;
; 3- , ,

[ 420 ], ;
; ;
. ,
, 3 1741 1742 . (
!) , ,
, LXX; ,
, . .
,
, 18 1743 . :
. , ,
- .
. 5 1743
43 ;
1744 . . 14
1744 . ,
, .
, , ,
, . 20
. .
- LXX,
(?)
LXX . .
.
, , ;

.
-
. 10- 1745 . , 20
, 11- .
: ( ),
, .
,
, ,
, . 14 ,
, - ,
. ,
: ,
.

, . 2 1745 :
. (
) [ 421 ] ,
,
LXX , ,
,
.
. (
) . ,
, 21
1745 . 11 , 1 . 1 2
420
421

1747 . ,

.
.
.
1745 - .
, , , ,
- ,
. . , ,
( !)
.

, ,
, - , , ,
- .
. , ,
, .
, 1746
, .
, : 11
7- 1746
.
, , ,
.

: , ,
, ,
, :
, , LXX,
14 1712 . LXX
.
: (. . - 1663 .)

, ,
,
,
. ,
,
1746 , 9 1747 . ,
, ,
, (
!) , (
45 ). , ,
5 .
300
. ( 5 . ). .

:
. -
. ,
,
, . , , 1 ,

1747 .
, .
( : )
;
. ,
; , LXX
. : ( ),
, (-) ,
, - , 1663
. , (?) ;
14 . , (?) [ 422 ]
- .
: , .
, ( ?) ,
. .
: 1) (1663 .)
, .
2) , , . .,
. 3)
, , ,
, ,
,
, : ,
,
. . 4)
, ,
. 1747 48
. : .
, 1663 . ,
,
, , ,
.
(1663 .)
,
1751 .
, ,
.
, . 1747
, 22 1751 .
.
, 10 1750 .
,
, .
, . . .
, . 18 1751
600 . , 1752
600 . .
,
, , ,
1756 , ,
, .
422

.

: ,
,
. ,
, (
) ; (. . . 1663 .) ,

,

LXX.
,
,
, , . , , ,
, , .
( )
- (1663 .).
[ 423 ]:
1) ,
LXX
,
. ,
: ( . 30-38
.), ( . 15-21 .),
( . 5:2, 13; . 1:4; 5:4). ,
,
. : , , ,
,
[ 424 ].
, ,
, ( ,
).
2) ,
( )
. ,
,
, -
, .
, ,
. , . 13:5; 18:32; 34:22

, . .
3) LXX,
,
, ,
,
(). 3 , ,
, .
4) , ( ),
423
424

, .
( ). [ 425 ], )
, (,
, ) ,
. , . 6 ; . 28
27 ; 1 . 24 ,
23 ; 16 29 15 ;
5 ; . 36-39
. .
, . 36-39 ,
, ,
. ,
(2 . 36 .; . 151; 1.3.4.5.8. 10 . , 3 13-14 . )
.
. 30-37 , . 25-52 .
. )
,
. , . 23:22 ,
; . 33:23-28, 35
; . 35:13-19; 40:7-18, 24:28-31 . 10 .
. ) ,
,
: . 4:16; . 23:29; 33:2; 1 . 11:32-33; 4:21.
. ,
, , 1 .
1:6; 1 . 11:14; 1 . 4:13; . . 13:19.

, ,
. ,
, . ,
. ) , ,
. . 4:16: , :
. 11:17. . 33:21: : .20:20,
27. . 18:21: , : .6:43 )
,
. , . 19:25-27
. 1:6
: (, ) . . 8:22
: ( . .) (
); . 49:10 . )
, ,
, (1663 .),
,
. , ,
; . 19:8 ; . 20:45 ;
.1:21 .
, ,
. ( ) . )

, . . 2:7 :
. 2 . 4:1 ; . 20:29
425

)
, , (
). , 1 . 2:55: ,
, : , , ; 2 . 5:9 ,
: (άκρας);
: . .

:
.
)

:
εθομις,
κιδαρις ποδηρ
, ,
.
: , ( . 8:7-13). 40
, . )
, ,
. . . 21:8:
, : . . 21:14, . 20:45, 1 . 28:12
. )
, ,
. . 11:22 , , . . 9:9 , , .
) ,
.
.
.
4:13

(αττοσολα

.
επισολαι).
. ) . 1 . 1:18 , :
( ), . 10:24 LXX.
. 1 . 11:19: , : , 1 . 5:2
. 1 . )
,
, (. . 5508
. .). , . 1663 . :
2162 ., : 2262 .
1207 , : 1307 ;
430 ; 480
; 423, : 422 .
; . . 607
. : 5309, 5508 ,
. )
, , . 10:11; 17:25; 25:20; . 26:12; .
26:34 . . )
, ,
, , . 33:26; 39:20. )
, ,
,
( ).
, ,
. : ,
. .
.
, , , ,
, ,
. . , .
?

, ,
, , ,
,

. . :
,

, LXX .
, . 138:11 .
( ): , (. .
. 1858 . . . . LXX .).

. ,
,
.
?
: .
, , ,
, , .
-, ,
, . : ?
:
? ,
. [ 426 ],
LXX,
;

.
;
, ,
.
-, , ,
.
.
8. .
. , ,

. , ,
.
, ,
.
, ,

.
:
, - 426

. , , (1332-1372 .),
, .
- , ,
( 1517-1525 .
).
( 1556 .). , ,
,
(1703 .). .
. ( 1783 .). - ( 1771 .)
[ 427 ] .
, ,
, ,
. ,
. .
,
, .
( )
,
, 1812

. 6- 1812
I . 11 1813 .
,
. , , I -
1815 ,
( ),
, , - .
, . :
,
, . 28 1816
. ,

, (
)
. , . ,
.
, :
, ,
, ,
. , 16 1816 ., :
( .
) , .

, , ,
, . : 1)
. ,
,
. 5)
; 6) ; 7)

; 8) ,
427

, ; 9)
,
.
LXX . 11) ,
, ,
. 12) . , ;
, ,
. 13) ,
[ 428 ], 14) ,
, ; 15)
- . 16-17) ,
, ,
. 19) : , , .

1818 . , 1819 .
, 1820 , ,
. .
, -, :
, , ,
. .
.
: , . .
.
. . , ,
.

, :
, .

. , .
.
,
, . . ,
1821 ,
. ,
. , 1822 .
, 1822
1823 . . 3-
,
,
- . 15 1823
, 12 100 .
, -, ,
, ,
. 1821
,
,
4 1823 . , , ,
.
10 . .
428

. . ,
, .
,
(1 2) . . ,
. 1824 , 1825
, .
7 1825 . .

. 10 57
232 , 3 400 .,
455486 . 26 15 , 41 ,
: ,
, -, , , , ,
, , , , , ,
, .
,
,

1824
, 1826 ,
II.
.

- .
, , XVIII ,

,
,
, . ,
, ,
,
. VII 1820 ,
,
.
, 1816
VII 1824 II-.
, ,

, , ,
;

.
, , , ,
,
.
, , ,
(1821 .), .

. , ,
- , ; ,
, .
, ,
, . ,

, ,
,
.
,
- .
,
, ,
,

. ,
,
. , ,
.
,

. . 12 1826 .
,
.
, .
6 . ., ,
.
.
I 1824 1825 . , , ,
( )
(, ,
).
, ;
,
( 1857 .).
, , 1826 .
,

. 1827 .
, .
, 1827 , ,
,
.
( 1843 .)
( 1836 .)
(, 1857 .).
.
,
( ).
- ( 18361855 .) .
,
,
, ,
. , 1836 ,
( . ),
, :
,

,
.
, , ,
.
: .
. ,
? -
:
;
. ., , ,
. (
1842 .).
-

. (),
.- , ,
LXX [ 429 ],
. , .
, . . ,
, , [ 430 ].
, ,
,
.
LXX
( 1844 . , 1858 . . . .
), : . (. .
1751-1756 .)
,
,
. ,
, , ,
(. ),
LXX,
( 9 1846 ).
, 1841
(
) . . ,
. 20- ,
, .
.
,
, , . 1839
, , 150 ,
1841 300 .
( )

( 10-15 .).
.
, , (, ),
( )
429
430


. ,
. 7:14; 11 ., 40-41 ., ;
; 7-12
; .
. - (
,
)
( 1841 .) .
: ( ),
.
, ,
, LXX ,
. - .
,
.

.
, ,
, , ,
. , ,
, .
, . ,
. ,
,
,
,
.
( ) .

. (20 1841 .)
, : ,
, .; (24 1841 .)
,
( ) ,
40-66 ., ,
.
,
. 1843 , ,
. , : .
;
;
, ,
, , . . 7-10 44 . . 12
.
. , -
, , ,
,
, ,
.

1862-1863 .
, . ,
, ,
. ().
, , , ,
(
, ) 1834

,
. ,
.
,
1837
-
, .

.

, .
, 1839 ,
.
, .
1839

, 1840 ,
. . 11 1842 :
1) , .
. ,
, ,
; 2) ,
. ,
- , .
,

, .
, ,
1860-1867 .
,
.
,
,
, .
,
.
(1855 .) -,

, .
. , II,
.
, ,
, 10
1856 . :

1) . .
, . , ( .
.1), ,
, . 2) .
( )
, . 3)
, ,
.
, . . 4)
, ,
,
. 5-7) 1813
, 1820
.
, . .
: 1) , .
, . 4)
, ,
. 5)
. , , ,

. ,
. 10 1856 .
.

- . . . ,
. ,

. ,
,
,
( ).
, ,
,
,
.
,
(, )
,
: 1)

, , ,
, ,
. 2) ,
, , ,
, , ,
, ,
. LXX ,
, ,
. 3) LXX
, -

,
LXX.
, . , .
,
LXX. 4)
LXX.
, , ,
1814
, ,
( 1821 .) , ,
. 5)
, ,
, LXX ,
.
, ,
.
, !
,
,
, . 6)
, ,
,
,
.
: ,
, . 7)

, , , , ,
, , ,
. , - .
: ,
,
, . ,
,
.

: 1) ,

. , (.
3:15), : (. 49:10).
. 2-3)

,
LXX
. 4)
,
. ,
. 5)
,
, - ,
.
, -

,
(
)
. ,
.
, 21 1857 .
. 1-2) ,
, .
,

. 3) , , ,
. 4-5)
,
, , ,
. , ,
, . 6)
, . 7-8)

, . 10-12)
, . , I
. . 16) ,

, . 18)
,
. 19-20) ,
, , .
. 23)

, . , ,
. .

, , .
, - .
18 1857 . -
,
.

, (, . 10 1856 .,
) 15 1857
. . ,
, ,
, .
, , ,
, . ,
, , ,
, .
.

. -
, , ,
( . 295-314 .)
( ), ,

. ,

20 1858 , ( 21
1857 ).
5 1858
. .
, . , 19 1858 .,
. , ,
, ,
.
1858 1859 . 1860 ., 1862
. 1863 .
,
.
1860 . , :
. , ,
. (), . ,
. , 1859 ,
, ,
, ,
10 1856 , ,

.
. ( 1859 1860 .) . ( 1860 .);
. (1860-1867 .);
( ) ( 1862-1863 .);
. (18611864 .), 1869 ,
.
, (., , .) (,
.) , , ,
. (1861-1870 .).

, ,
. LXX, .
. . , (),
, , .
, ,
1862
. , . 1863
.
,
1-75 , 76-150 ,
.
1867 ., .
. ;
, ,
,
. , . , .
,
1868 . 1875 . .
. .

. 1)
, . ,
,
, . ,
. ()
.
( .
.). 2) : ,
, 3-- . , ,
, ;
(. 10, 30); ;
,
, , . 3)
,
.
, . 39:7: , , LXX: ; .
109:3: LXX: . . 2:6; 137:1. 4)
. LXX 1697 . 5)
,
, , , .
6) , , , .
7) , , ,
. , . 19:5: ;
. 24:3: (.
71:17). 8) ,
- .
- .
,
- , .
, - -
, , .
, ,
. ,
, , .

, .
.
. (
)

,
, , .
, ,
:
(. ),
(. , , ).
,
. .
. 1) 1876

: ,
, , .

, . 2) 1891 1892 .
-
, ,
.
. . . , 1904 .,
, , 1906-1907 .
. .
,
,
, ,
. , 1860
, - ( ,
) .
. (
?) LXX .
, (,
) ,
LXX . LXX

, , .
: (), (), (), . .; :
(. ), (. );
(. 2:23),
: (?) . (
. 40:19).
1862 ,
. ,
(. . 28-33 .), .

. (. 3:24) ,
, , .
.
1866, 68 69
, . . ,
,
, ,
.
, .
1872 . :
(. 48:15; 109:3 .), ,
-: (69:9);
(58:12), (. 24:2);
(60:6); (101:1) -
(. 11:6; 21:25; 34:7).
- . , (?) (58:7);
, (72:16).
, , , .
1891
[ 431 ] . , . .
. - , ,
. , .
431

,
,

, .
.
- ,
.
(1890 .)
(1897 .), ,
. .
. ( , 1897 .).
, (. 1910 .). ,
[ 432 ].
. LXX
. , (
1874-75 .) [ 433 ], 12
: . 1908
(1908), (. 1909 .), (1910),
. . , ,
, ,

.
***
.
: LXX , , , , , ,
, , , , , ,
. :
,
.

, - LXX. ,
, , , .
, ,
, .
,
- .
[ 434 ].
.
-
.
, ,
, , : ,
, , :
432
433
434

, .
. , , [ 435 ].
.
, , -.
, .

,
, .
, , , ,
,
,
. : ,
. ,
,
. ,
,
. , , ,
, , . ., ,
. , -,
,
,
.
, , 50, 70,
600 1000 [ 436 ].
,
, (. 23:16, 18, 23; .
7:11 .), ,
(. 23:13).
: , ,
, . , , ,
, ,
.
-
.
.
,

[ 437 ]. -

, , , [ 438 ].
-
.
, ,
. ,

435
436
437
438

,
. , ,
-, ,
. , 180-
. .; , .
. -
, ,
. ,
, ,
.
- , ,
; ,
, .
,
, -
[ 439 ].
.

, . , -
. -
, .
: ,
.
, , -
[ 440 ]. .
.
, ,
: , .
.

(I- VI .)

.
,
.
: , ;
.
(. 5-7 .), , ,
: ,
, (. 5:18).
: , ,
, (. 5:17). , , ,
, :
(. 24:2527).
439
440

,
(. 12:2-5; 15, 4, 7-9; 19:4; 21:23; 22, 32, 37
. .), ,
(. 15:24; 16:27; 21:41-44; 22:42-45; 24, 15, 30; 26:24; .
4:21 .).
,

. :
(. 11:29-30), (. 12:41), (.
24:37), (. 3:14) .
, , ,
, ,

(. 8:56).
, ,
. ,
(1:22-23; 2, 6, 17-18, 23; 4:14-16; 8:17
); .
, (1:2-4; 2:24; 3:10-13, 21-22; 4, 6, 17, 23-25 .)
(1:1-2, 6-14; 2:7-9, 12-13; 3:5), .
(. 4-7 .), (. 4:22-31)
, : , , (. 5:1-7; 7:25-28;
8:1-7; 9:1-10, 12, 18, 21-28; 10:1) ,
(. 10:1),
.
, ,
, :
, , .
,
, I
II . . . ,
( ), ,
( ).
, ,
, -

.
, ,
(10 .). , ,
, ,
,
.
(185-250 .) .
: ,

-.

,
. ,
, - .
.
, , .

, , ,
,
, .
, [ 441 ].
, , . ,
, ,
(. 1:15), , . .
( 1 . 9:9) . 25:4,
(1 . 2:7), ,
(. 11:4; . 10:1)
(. 4:22-28). , ,
(2 . 4:7; . . IV, 26). , , ,
, , , ,
: ,
,
. ,
: 1)
, ,
.
, - .
, ,
.
, , . 2)
,
. :
4 , . , , 1 ., 36-38 ,
, , . ,
,
.
. , . 1:10
. , ,
, , ,
. . 6 . ,
, , ,
, , , , . . ,
. ,
, . . ,
. 3) , ,
, ,
. ,
.
, 1-36, 118-150. -
, , .
: )
) ,
, , , , , , , , .,
.
,
, , , , , , .,
, (De princip. IV, 108 .);
.
441

(m. in Lev. 3, 136 .).


, ,
, ,
( . 4 .). , ,
, . .
, , ,
,
, ,
.
, ,
,
.
,
, .
,
, ,
.
, , , ,
, ,
. ,
, . ,

,
.
, Φιλοκαλία,

. [ 442 ].

, ,

: . ,
. ,
, V-
, ,
.
,
,
, , . ,
, - ,
,
- ,
, αντίτυπα
ανάλογα, ,
. , ,
,
.
: .
, ,
, , ,
, -.
442

,
.
. ( 373 .) - :
.
( ) [ 443 ]
. ,
.
. ,
, . .
: (8:22),
.
.
-
. , , ,
,
, .
[ 444 ].
, , .
( 444 .). , ,
, . .
. , ,
,
- . .
,
. .
.
: 17
Γλαφυρά () ,
, , ,
. ,

, ,
[ 445 ]. , ,
,
, .
, ,
, -, , , ,
, . .
, .

,
φιλοκαλία:
.
. ( 379 .) ,
, , (.
, , , .), .
(1-27 .)
443
444
445


, .
, .
,
, .
, ,
( αρχή . 1:1),
, ( ??? . . 1:2).
30 1-16 .
-
, ,
. , , .
, ,
.
( 394 .)
. , ,
, . ,
. .
. 15
,
. .
, ,
- ,
- , - .
, . -
. - ,
( ; ,
; , , , . . ),
. ,
. ,
.
-. . ,
,
.
, . 3 ,
(1 . 28).
. ,
.

. , ,
( 340 .).
, . ,
, , ,
.
.
( ) Demonstratio evangelica.
- ,
.
LXX [ 446 ].
446

, ,
, : . , . .
. (. 344, 407 .), ,
. .
, . 8
( 1-3 .) 67 ( ), 58 : 3-12, 41, 43-49, 108-117,
119-150, 6-
. , .
8:11-21 . 30-64 .; 5 (1 . 1-2 .)
. , ,
.
. -, . ,
, , ,
. . , ,
, . . , ,
.
-
, . .
:
, , , ()
,
.
. - ,
, -, .

, ,
. ,
, , ,
. ,
, ( ).
, .
, .
, , ,
,
.
: ,
, , , . ., ,
, .
.

. , ,
, -
, ,
, .

(παχύτη)
,
, , :
, ,
. ,
,
.
.
.

, . -
, , , .
, ( 458 .),
, ,
.
: , . , ,
, ;
,

. : ,
(Expos, in psalm. T.
1. . 2). , ,
. ,
,
, , , : ?
. : ?
.
, ,
. ,
.

, . , ,
.
.
, ,
,
, .
,
, : , ,
. 27:1 ? ,
? - ( )?
( )? ? 12
? ?
.
, . .
. , , , , ,
- .
, ,
, ,
. . ,

[ 447 ].
.
( 444 .)
. , ,
,
. ,
, (θεωρία)
(ίσορία) .

. , ;
447

, 71 ; . 6:6
(ουσία),
, . ,
, . ,
,
.

, ,
.
- . (. 306, 373).
(338 .), , ,
[ 448 ].
,
, . .
. . , ,
, .
, . , , , ,
, 12 , 12
. -, ,
.
, . -
, . ,
,
(θεωρία) .
. :
. .
, ,
,
,
LXX-, . , , .
. : , .
, -
.
: . , (.
9:11) , ; . 9:7
; . 37:21
. . 35:4-7 ,
. : , , , , ,
, , . ,
(. 9:23), ,
; .
, , . . . .
.
, ,
, . ,
, :
, . ,
,
, . , ,
,
(. . 15:9; . 14:1; 1 . 15:25 .).
448

,
. , ,
. ,
, -
,
[ 449 ], .

, ,
.
, ,
.
, , .
,

, , ,
, .

, -
.
, ,
.

, , -
, ,
.
,
, ,
,
, . . ,
. . . . ( 397 .)
, ,
.
, . : ,
; : , ,
, , , , ,
(. 49 .), , (3 . 21), , ,
12 22 118- .
, .
: ,
; ,
.
. ,
, ,
, , , .
: ,
, .
. , .
, - ,
, . .
, , .
,
449

. , ,
.

, .
,
. .
,
12 .
.
, [ 450 ].

, ( 410 .).
4 , . , ,
( ). 75
: , . ,
.
,
, , ,
, . ( 420).
: , ,
,
[ 451 ].
, ( )
,
.
, .
, , ,
.
: , , 18
, 6 , 14 , , 20
. 23 ,
, ,
, ;
,
(
), -
[ 452 ].
. :
, , .
, ;
(m. in Dan. 3, 37).
,
, (Proleg, ad Gal.). :
,
. ,
,
. , ,
: ,
. ,
450
451
452

, . .
. , ,
(Proleg, in Isaiam). , .
:
, 4 . . (387, 390 398 .).
.
(390-396 .),

LXX, ,
, .
(407-420 .),
. , ,
. ,
, . , ,
, ,
.
LXX, ,
, ,
.
, , . ,

, ,
.
LXX ,
,
. ,
, ,
, ,

. , ,
,
.
,
. ,
. - ,
,
.

, , ,
. ,

,
. ,
:
,
, ,
, , , .
, ,
, :
-.
, , ,
. De viris

illustribus, .
,
, . ,

, ,
. ,
. ,
, , ,
.
,
, . ( 430 .). , ,

.
. , :
( . 389 .), ;
Über imperfectus (. 393 .). . . 1:1-27; 12
,
; 14 locutiones et quaestiones: Locutiones in Heptateuchum VII libr.,
Quaestiones in Heptateuchum VII libr. ( . 415 .), (.
.), .
(Annotationes) (Enarrationes) .
,
.
, .
, , . ,
, ,
, , ,
() ,
, .
, (. 6),
, . .
: .
, (. . 6).
, , , .
,
. :
,
? . . , ,
. ,
. ,
: ,
.
4 : De doctrina
Christiana . .
. 1)
.
, ,
. 2) ,
- :
. 3)
. 4)
, , ,

, . 5)
. 6)
, , ,
(. . , , )
. ,
, , . , ,
, . 7)
, ,
, ,
, . 8) LXX,
, ,
. .
. 9)
,
. , .
,
, ,
, .
, , , , ,
, . .
, !
,
( 604 .),
maximus . ,
, ,
. : 36
; 22 . 1
, 7 . :
,
. : ,
. , ,
.
, ,
-
(, . . 9:13; 7:15; 3:2).
- , , ,
. ,
(1-4:3 40:1-49), .
, , , ,
, , . , ,
, , . .
. ,
, , ,
, . : , :
. ,

, . , .
,
, ,
.
.

(VII-XVI .).
VI-
. :
,
, , .

( 620 .) , , ; .
.
. , ( 1107 .), (
), .
, ,
: , , , . ,

, . ,
.
( 1118 .), ,
.
: , , .
, -
. , ,
LXX, ,
, . ,
, ,
,
, ,
,
.
.
, , .
, -,
, , , ,
, , . ., ,
, .
,
.
. .
, .
, ,
, .
,
. ,

.
( 524 .) (.
.), , . , ,
. , , ,
, ;
LXX. , ,

,
, LXX .
,
( 735), ( 856 .),
.
( 849 .), .
, , :
( 1274 .) ( 1290 .).
(, , 50 , , ),
[ 453 ],
,
,
.
. ,
, ,
.
,
. ,
,
. :
( 1103 .), ( 1168 .), ( 1208 .),
( 1170 .), ( 1190) ( 1235 .)
( 1508 .). ,
-,
, , : ,
.
. ,
,
, ,
, ,
( , )
. (XVI .)
[ 454 ].
, ,
, (53
. , .).

, V (1311 .)
, , .,
.
. , 85
, ( 1340 .) [ 455 ],
( 1435 .),

.

, , : (
1477 .), , , , .
: (1514-1517 .).
453
454
455

( 1541 .): , , , , ,
( 1562 .): ,
.
, XVI
,
.
.
: .
) (XVI-XX .).
,
, . : )
) - . , ,
, ,
, [ 456 ].
, ,
, ,
, . ., .
( 1546 .) ,
, , [ 457 ].
, ,
.
: , , , , ,
., , , ,
.
, ,
,
. XVII
, , , , ., , , ,
. , ,
XVIII , ,
, , , - .
-
(1726-1742 .). , ,
, . .
( 1720 .).

( 1564 .) , ,
, .
, , ,
- .

.
,
. , , , ,
456
457

, .
: ( 1531 .),
( 1531), ( 1551), ( 1556 .) .,
. ,
XVI XVII . ( 1570 .), ( 1625) -
( 1642 .). .
- :
( 1616 .) . ( 1689 .).
(. 1622 .) [ 458 ],
[ 459 ], . ,
, ,
,
LXX.
( 1645 .),
(r. 1644 .) ,
, , ,
.
, .
(1775-1779 .).
( 1669 .),
(.
1701 . .).
( 1722 .), (. 1714-1720, 1732 1749-51 .)
.
- , -
, , ,
.
.
( 1787 .), ( 1731 .) .
. XVII XVIII
. ( 1695 .)
, ( 1738 .)
,
,
, , ,
(2 . 3:6).
(. 1710 1731 .)
. , ( 1750 .),
, ,
( 1737, 1748 .)
.
! ( 1770 .),
,
[ 460 ].
, ,

, ,
( 1791 .).
458
459
460

(.
1769-83 .)
. , ,
. . ( 1750-1791 .).
, , , ,


.

, ,
, ,
[ 461 ].
,
, .
, - ,
, , , . .
, ,
.
: , ,
, .
,
, post eventum.
,
, , ,
,
,
, ,
, , , , , , , -, .
(1752-1827), , -
, , . , ,
. (1797-1800 .), (1831 1858 .) (1785-1842 .)
, .
,
, , (Bibelwerk. 17491770 .), . (Scholia in V. T. 1783-1798 .), ( 1790 .),
( 1824 .), (Uebers. d. Bücher, d. A. T. 1773-1789 .) ,
, Ε. Φ. . (Scholia in V.
T. 1788-1835 .).
,
.

, , ,


.
.
: (1824-1835 .),
,

. ,
461

,
.
,
. , ,
(1842-1859 .), .
(1811-1845), (1804-1865),
(1848-52), , ,
- .
[ 462 ].
: (1835-1840), (1852-53), (1835,
1854), (1865 .) .
,
, , (1800-1888 .)
(1813-1890 .) [ 463 ]. ( 1861-73,
1889) .

, , ,
, , ,
. ( , ,
, , , ) ,
, , (, ) ,
.
.
!
, , ,
.

, ,
, .

, . 1886 .
, ö, , , ,
, ö, , , . , ,
, ;
, ,
.
[ 464 ].
, ,
., ,
: (1835-1848 .), ,
, , . (1838-1872 .;
); (1858-1870 .),
.
, ,
, ,
: Nowack. Handkommentar zum Alten Testament.
, , , , .; 1894 . :
462
463
464

Marti. Kurzes Handkommentar zum Alt. Test. , , ,


, . 1897 .
.
, , ,
,
,
.
: Reuss. Das Alte Testament. Leipz. 1909 . Kautzsch. Die Heilige Schrift des Alten
Testaments. Tübing. 1909 . -

.
, ,
.
, XVII-o
, , (Lond. 1645 1657 .),
Henry (1707-1715 .) Pococke (1685)
. : (Lond.
1655-57), : (n. 1776-1780) (1798-1827) [ 465 ].
, , XVI XVII .
: Critici Sacri (1660) Synopsis criticorum sacrorum (Lond. 1669-76 .). XVIII-
: (1714 .)
(1778 .) (1753 .).
.
: Wrigt (1859, 1869 .) Barnes (1853 .). XIX ,
, . , Speaker'a
Cook'a (1871-1882 .) .
, ,
(1855-1867 .),
: (1868 1870,
83 .), (1891 .) . .
[ 466 ]
(Edinb. 1872), , (Edinb. 1894)
.

(1879-1891),
; . : (1861 .), :
(1860), (1882 .) (1885) :
(1895-1907 .) [ 467 ].
) (XVI-XX .).
, ,
, , ,
,
.
,
,
, ,
.
465
466
467

XVI : (15201569 .) ( 1566 ., 1591, 1742 .) Bibliotheca sancta,


, , .
,
, . ( 1574 .)
. ( 1610 .)
,

. , Cursus Completus.
, , LXX
( 1588 .).
, LXX. ,
(1572 .), ,
, (1571, 1582, 1599, 1605 .).
XVII . ,
, (16091617 .). ,
(1580-1583, 1603-1616 .), .
, , (1611 .).
-
, ,
(1681, 1854-1860, 1868 .) -
. -- , : Biblia magna maxima,
(1643, 1660 .). ,
, (1670), (1693) (7,
14), .
XVIII , ,
(1707-1716),
(1722, 1730 .), , ,
. ,
, ,
, .
.
. :
(1753-1754 .), : Thesavrus antiquitatum sacrarum (1744-1769 .),
34 -
. .
(1743 .),
LXX. ,
LXX, , .
XIX .
,
: (1828-1837 .) (1830 .)
. (1858 .,
).
: La sainte Bible commentn : , ,
. ( 1888 ).
.
: Cursus Scripturae Sacrae, :
, , , . . ( 1885 ,
). , ,
, , .

. , , ,
, ,
LXX .
. (1859 .
.), (, , .),
(1857-1870 .), : Beiträge zur Erklärung
(1854-1874 .).
.
,
, ,

, , .
Cursus scripturae sacrae. :
. , ,
.
.
-
, .

-, . La sainte Bible Polyglotte (Par.
1900-1906 . . 1907 .,
). , ,
, LXX ,
. [ 468 ].
, ,
-,
, . ,
[ 469 ], , :
'Ανθύμος.
Ερμηνεία
eiς
τους
150
ψαλμούς
του προφ. Δαβίδ.
Εν
Ιερουσαλίμοις
(1855 .) : Εξηγητής ( 18931894 .), . .
, ,
.
.
.
.


, , , , . , IX ,
, ,
. .
, . XV

468
469

, , ,
. .
,
. , XVI
, . . .
.
. XVII
.
. .
XVIII , -
, , , ,
. ,
!, . ,
( 1761 .), ,
, . . (),
( 1758 .), ,
,
. (), ,
, , .
(), ,
.-, . ,
(. 1799 )
. (),
, , (. 1787, 1805-21, 1814
). ,
, , ,
, , ,
. .
. , ,
, ( 1808 .)
, . . .
, .- ,
, 1 2 .
(), ,
, Compendium Hermenevticae (1806 .).
, , , (.
.) . ( 1772-1773 .). , ,
,
(1801 .). , , ,

.
XIX- 1808-1814 .
.
.
. : . ,
, :
(. 1816, 1819, . 1867 .), . ,
: (. 1814 .). ,
, .
, -
,
. , ,

. , 1848 . .
, 1844 1857 . . .
60- , , .
: , , , 3- ( 18611864 .).
.
. : (1861 .)
(1860 .); : (1860), (1861),
(1860). 1867 ,
,
, , : , , .
, ,
, ,
.
.
(, 1872-1874 .) . (
);
(. 1881 .).
, (. 1872 .), (. 1873 .).
, , ,
, . 26
, - .

: . , . , ,
. ,
.
, , ,
, .
[ 470 ]. ,
, . :
(. 1875-1898 .). ,
, ( ) ,
- .
(1-3 .)
(5 .). (4- .)
, [ 471 ].

. , . . .
( 1879-80 .) (1883 .).
.
,
- - .

. ,
- ,
. , ,
.
. . , ,
- .
470
471

.
( . . 1883-1893 .), .
( 36 , . . 1894 .).
, ,
,
. , ,
( , 1903 .).
1904 , ,
. 6 : .
,
.
, ( , , )
.
, . ,
, (
5 .). ,
, ,
.
! ,
: , ,
(. 1900-1902 .) [ 472 ].
. ,
, ,
, .
:
.
(. 1890 .). . ,
, - (. 1885 .).
: . (. 1897 .) (1905 .) . :
- (1908).
, . [ 473 ]
, ,
- , .
-
(. 1908 .), (1909 .),
(1910 .), ,
.
.
, ,
, .
, ,
, ,

.
,
.
.
, , ,
, , ,
. ,
472
473

,
. ,

, ,
- ,
- . -
,
,
, (),
() . ,
-
,
, ,
- , ,
[ 474 ].
,
,
, ,
.
-
:
, , ,
. ,
, . ,
,
. ,
, .
,
,
.
,
,
LXX ,
- .
,

, . ,

. .
, .

1. ,
. . , .
. (. 1878 . 51-59 .), ,
, . ., . .
2. . . : . . .
474

1903. 10.
3. :
.
(, 1888 .). .
( . 1901 . 1, 5, 7, 8, 10) .
4. . . 1 .
5. ,
,
, , , : Carpenter.
The Bible in the nineteenty Century (Lond. 1903 .).
6.
. . . . . . . . 1875 . 7,
. 703-705: . . .
7. ,

. Einl. (1873 . 6-11 ss.). ,
. , : Geschichte des alten Testaments im
christlich. Kirche, (lena. 1869). ,
1869 . :
. . 1866 ., 3 . 157-190, 305-342, 466-506 . . :
. . . . . . . 1875 . 7, 694-705
.
8. :
, .., ,
. :
. . 1878 .
9. . . .
. 1894 .
10.
. , : , ,
, : , , .
: . .
, , , ,
.
11. ,
,
. .
12. . . . , . . 1847. 166-168 .
13. - . La Sainte Bible avec
commentaires Trochon. Paris. 1886 . I, 254-258 pp.
14. :
.
15. .
. . . . 1896,
. . . 1896, -. Schrader. Keilinschriften u. A. T. 1903 . 192-203,
651-53 ss.
16. , 1896 .
17.
. . . . I, . 284-412.
, , , .,
.
18. ,

, , ,
, .
: . . . . . .
1889 . . . 1-3 . . 1876-79 . . .
. . 1820 . . I. . . 1904 .
19. . . , ,
1 . 1-12 . . 1884 . . . . 4- ,
, .
. 2- . . 4
. . 1905 .
20. . ,
. . 1885 .
21. . . 1889 ., . . .
.
22. . 1889 ., . .
: .
.
23. .
(. 3- ., . 311),
( ),
. (1 . 10:10; 19:19
.: ??? . ??? .), (4 . 2, 3-4 .).
,
, , . .
1898. 765-6 . . . 1908 . 18-20 .
. .
24. . . ,
. . 1897 . . . . 1878.
. (1-36 .). . 1894 . . .
, 1874 . : .: . , 1875 . ..
. , 1878.1905 . . 4- .
: , . . 1907 . 2 . 3-4 .
. . 1901 .
25. . . 3- ,
.
26. . . .
1884 . . , 1884 .
. . . 1894 . . .
, LXX, . ,
1908 . . 4- . . . 1907 .
27. . . . . 1875 .
. . 1885 . . . . -
. . 1873 . . . V . . 1908 . . 2 . 5 .
28. . . . . 1872 .
. , 1860 . . .
. , 1880 . . 2 . 2-3 .
29. . . . 1885 .
30. . . . . . 1884 .
.
31. . . . , . ,
1897 .
32. . . , 1891 .

. . . . , 1901 .
33. . , . . . 1883-91 . .
. . . . . 1887 . . . , 5- . .
1899 . . . . . . 1885-87 . .
LXX, .
. 1909 . . . . , 1889-97 . . 5- . 1908 .
34. . . . , 1890 . . . . .
. 1890 .
35. . . . 1875 .
36. . . . . 1887 .
37. . . . , 1897 .
38. . . . . . . 1879-80 .
. VI . . 1909 . . .
LXX, . , 1910 .
39. . . , 1899 .
40. . . . . . . 1878, 1-2.
. . . , 1863 . .
. . 1904. . VI . . 1909 .
41. . . , 1896 . .
. . 1897 . . . . . . 1891 .
42. . . . . . . 1873 .
43. . . . , . . 1888 .
. . . . , 1903 .
44. . . .
, 1878 .
45. . . . . . . 1891, .
, ,
, 3 .
46. , : ,
III ., VI .,
V .
47. . . . . . . 1902 .
48. . . . . . . 1888, 42 .
49. .
. . 1860 . . . 1907 .
. , 36,
20. . . .
50. . . .
1862 . : , 1873 .
51. . . , 1907 . . .
. , 1907 . .
52. . . . . . 1876 . .
, 1876 . . . , 1904 .
53. . . . 1861 .
. . .
. . . 1876 . . . 426-28 . . . 1862-3 .
54.
. J. Fürst. Geschichte der biblischen Literatur und judich-hellenistischen
Schriftums. Leipzig. 1867-70 . euss. Geschichte d. Heiligen Schriften alten Testaments.
Braunschweig. 1882 . -
. : Budde. Geschichte d.
althebräischen Litteratur. Leipz. 1906 .

. . . .
1/1: .
55. . - . . 1848, . κανών.
56.

, .
57. -
,
, , .
. Hengstenberg. Autentie d. Pentateuch. 1829 .
, . . . . 1898 . 10-31 .
. 1, 9-22 .
58. ?
, .
. 1 2 ,
(1 . 8 .) (10-18 .),
(1 . 12:7-15). ,
(1.29:29).
.
59.
; Fürst. Geschichte der Kanon nach Talmud und Midrach.
Leipzig, 1868 . .
60. :
.
61. . . . . 33-37 .
62.
: Jeremias librorum sacrorum interpres atque vindex. Berolini, 1837 .
. . . 59-74 .
63. . .
412 . . . . 92-100 .
.
64. . . 60 . = . 2:6-7; .32:38-48 = .1:16-17; 14, 10; . 11:1-6 = .3:8;
. 53 . = . 12:10 . .
65. : 22 24 ,
, . , , .
Fürst 'a Kanon.. 1-7 ss. Wogue.
Histoire de la Bible. 5-8 pp.
66. , , . . 10,
10-11; . . 1, 20. . . 48-49 .
67. Fürst. Kanon 70-80 ss.: Wogue. Hist. de la Bible. 19 p.; König.
Einleitung. 1893 . 445 s.
68. Tiberias. 103-104 pp.
69. : , = , . .8:5, 17.
70. Wogue. 1. . 11 .
71. . Loisy. Hist. du Canon. 53 p.
72. . . Einleitung in das alte Testament. Erlangen.
1836-49 . 1- .
.
73. ö, , ,
. Einl. 448 s.
74. Budde. Geschichte d. althebräischen Litteratur. Leipz. 1906 .
75.

, ,
. . .
76. Pirke aboth. 1, 1.
77. . . . . , 1907 . 275-346 .
78. Geiger. Uhrschrift. 200-230 ss.
79. , :
.
80. Fürst. Kanon. 3 s. König. Einl. 460 s.
81. . Kanon d. alt. Testaments nach Ueberlieferungen in Talmud
und Midrasch. Leipzig. 1868 .; Zunz. Die gottesdienstliche Vortrage der Juden. 44 s.; Wogue.
Histoire de la Bible. Par. 1881 .
82. ,
: .
83. Hornemann. Observationes ad illustrationem doctrinae de canone Veteris T-ti ex Philone.
Kopenhagen, 1775 . Siegfried. Philo als Ausleger d. A. T-s. 1875 .
84. Buhl. Kanon 45 s.; Loisy. Hist. du Canon 65 .; . . . 164-170 .
ö (Einleitung 470-474 ss.)
.
85. . . , . . 1847 . 395-396 .
. Dittmar. Vetus Testamentum
in Νονό. Gottingen. 1899 .
86. Fürst. Der Kanon des Alten Testaments. 145 s. , ,
, .
87. . Kanon 145-46 ss.
88. . . ??? . . 8:18; .1:32
89. Dittmar. Vetus Testamentum in Novo. Getting 1899. 109 s.
90.
.
91. ., , .
92. ,
: Keerl. Die Apokryphenfrage mit Berücksichtigung der darauf
bezüglichen Schriften. Leipzig, 1855 .
: Cursus scripturae sacrae. Cornely: Introductio generalis. Paris, 1885 . 6365 pp.
93. Loisy. Histoire du Canon de l'Ancienne Testament. 1890 . 68 p.
94. Ibid.
95. , ,
: Cursus scripturae sacrae.
Introductio generalis. Paris, 1885; Loisy. Histoire du Canon de l'Ancien Testament. Paris, 1890 .
La Sainte Bible avec commentaires; Trochon. Introduction generale. Paris, 1885; Jugie. Histoire du
Canon de l'Ancien Testament dans l'Eglise Greque et l'Eglise Russe. Paris, 1909 . 11-16 pp.
96. . . . . 1- .
97. .
98. (Cursus scripturae sacrae. Introd. gener.)
(Introductio in sacram scripturam), ,
, .
99. , ,
,
: ,
. , 1893 .
, .
. 1876-84 .: . , . , . . 1-2 . .

. . .
. . . 1893 . 214-244 .
100. ,
LXX : Εσδρας β. :
Ίερευς ß.
101. 171-172 .
102. 85- . . . 173
.
103. . . . . . . 1876 . . 426-428 .
104. . Loisy. Hist. du Canon. 74-78 pp.
. . . 181-191 .
105. Loisy. Hist. du Canon 82 p.
106. Ibid. 85 p.
107. Loisy. Hist. du Canon. 89 p.
(trad. franc. 165 .) .
108. . 171-172 .
109. . 303-305 .
110. Loisy. Hist. du Canon. 100 p.
111. Κατηχησ. IV, 33.
; . La
Sainte. Trochon. Introduction générale. Paris. 1885 . 141 p. .
112. 372-373 .
113. 374-375 .
114. Confut. Aetii. . 5. Loisy. Hist. du Canon 103 p.
115. En. . . . 1892 . . 12- .
116. . . . 1902 . 225-226 .
117. Loisy. Hist. du Canon. 125 p.
118. . 195 .
119. La Sainte Bible. Trochon. 135 ð.
120. Loisy. Hist. du
Canon. 129-130 pp. La Sainte Bible. Trochon. 135-136 pp.
121. Sainte Bible 134 p.
122. La Sainte Bible Trochon. 135 p. .
123. ,
, , .
, ,
(Loisy. Hist. du
Canon. 131-132 pp.).
124. La Bible. Trochon 141-142 pp.
125. . .
126. : Comment. in Symbol. Apostol. 36-38. La Sainte Bible Trochon.
142-143 pp.
127. Prologus Galeatus et Prologus in libr. Solomon. juxta LXX.
La Sainte Bible. Trochon. 143-144 pp.
128. , ,
. ,
, .
Loisy. 116-120 .
129. --
. . , 1876-84 .
130. . . 2-. 456 .

131. . . 280 .
132. . . 173 .
133. . . 457 .
134. . . . 506-507 .
135. . . . 280-281 . . . . 145, 507, 313, .
136. . . 174 .
137. . 457 .
138. De sectis. Act. II, n. 1.
139. . IV, 17- . . 1771 .
140. .. , .
141. La Sainte Bible. Trochon. 161p. .
142. Cursus script. sacrae. Cornely. Introd. gener. 112 p.
143. Loisy. Hist. du Canon. 138 p.
.
144. Ibid. 158.
145. Ibid. 178-179 .
146. Ibid. 138 .
147. Ibid. 158-159 .
148. a Sainte Bible. Trochon. 160 p. .
149. ,
, . Hist. du Canon. 194-204 .
150. Ibid. 204-205 .
151. Loisy, Hist. du . 139-140 .
152. Ibid. 142 . De officiis ecclesiast. l, 12.
153. Etymol. VI, 2. Loisy. - 143 p.
154. Ibid. 151-153 pp.
155. Ibid. 155-156 .
156. Loisy. Ibid. 173 . (Cursus scripturae sacrae. 1.
. 128) .
,
157. Ibid. 173-178 .
158. Moralitates. Χ, 6. V. 35. XXX. 17 Loisy. 141-142 .
159. De partibus legis divinae. Loisy. Hist. du Canon. 107-108 pp.
.
160. Loisy. 153-154 .
161. Ibid. 157 .
162. Ibid. 156-157 .
163. Ibid. 165-166 .
164. Ibid. 167-168 .
165. Ibid. 169 .
166. Ibid. 169-171 .
167. Ibid. 175-176 .
168. . Cursus
scrip. sacrae. Introd. generalis. 128 p.
169. Loisy. Hist. du Canon. 174-5 pp.
170. Ibid. 176-177 .
171. Ibid. 180-182 .
172. In Matthaeum praef. g. 2. La Sainte Bible. Trochon. 157 p.
173. Loisy. 182-183 pp.
174. , , .
175. Loisy. Ibid. 183-184 .
176. :

Monumenta fidei ecclesiae orientalis. Jenae. 1850 . : Libri symbolici ecclesiae orientalis. Jenae.
1843 . .
177. Kimmel. Monumenta fidei ecclesiae orientalis. Jenae. 1850 . II, 104-106 pp.
178. Loisy. Hist. du Canon. 243 p. Trochon. La Sainte Bible. 161 p.
179. , . 472 .
180. Kimmel. Monumenta fidei ecclesiae orientalis. 1. p. 42 p.
181. Kimmel. Monumenta. 225 .
182. Kimmel. Monumente 467-68 .
183. Ibid. 420 488 .
184. Jugie. l. . 90-126 .
185. Jugie. Ibid.
186.
. . 1842 . 10-12 .
187. . . . . 1874. 124.
188. . 126. .
, ,
(. 124: .;
126).
189. . ,
.
190. . Hist. du Canon. 234-238 .
191. (Richter. Canones et decreta concilii
tridentini. Leipz. 1853 . 11-12 .), ,
. ,
. .
, . , ,
.
192. Controv. V. De potest. Eccles. g. 2, a. 3, p. 510; Loisy. 220 p.
193. . .
194. Loisy. Hist. du Canon. 217-223 pp.
195. Loisy. Ibid. 226-227, 232-34 .
196. Hist. du Texte. 248-254 .
197. . Hlst. du Canon. 249-251 .
198. :
Trochon. La Sainte Bible. 166-170 pp. Loisy. Hist. du Canon. 189-194, 247-256 pp. Cornely.
Cursus Scripturae Sacrae. Introductio generalis. 142-144 pp.
199. Loisy. Hist. du Canon. 245-247 pp.
200.
. . :
, ,
. . . , 1909 .
.
201. . . . . 44-81 .
202. . . . . 101-106 .
203. . Vigouroux. Dict. de la Bible. Par. 1903 . 3 t. 1014-21 pp.
.
204. ,
, , , .
205. . Loisy. Histoire
critique du texte et des versions de la Bible. Amiens. 1892. 57-76 pp. Sehrader. D. Keilinschriften
u. Alte Testament. Berl. 1903 . 192-203, 651-653 ss. -
, , .

206.
. .
207.
. . Studien und Kritik. 1830. 250-279 .
. .
. , . 21 . . 1.
208. Loisy. . . 103. LXX
Reinke. Beitrage zur Erklrung d. alt. Testaments. 7
Band. 241-303. ss. 1866. . . . , 1884 . 134-137 .
209. .
. . . . ,
. . . 1909 . 21-44 . . .
210. :
Hupfeld. Beleuchtung dunkeln Stellen d. alttestam. Textgeschichte. Studien und Kritik. 1830 .
256-301 ss. Loisy. Histoire critique du texte et versions de la Bible. 56-95 pp. Buhl. Kanon und
Text des alt. Testaments. 1891 . : .
. . . 1874. 1. (
). ,
:
Steinschneider. Vorlesungen über die Künde Hebräischen. Handschriften: Leipz.
1897. 17-39 ss. Vigouroux. Dictionaire de la Bible. Par. 2t. 1899 . 1513-1585 pp.
211. . scriptio plena ( . .
1879, 3. . ).
, .
212. , . . .
. . . 258-279 .
213. . .
214. Herzog. Real-Enzyklopädie 9 t. v. Masorah.
215. mikra . .
. . . 154-155 .
216.
217. Graetz. m. zu d. Psalmen, l, 111-113 ss.
(Buhl. Kanon 217 s.), ,
,
.
218.
, , ,

. Steinschneider. 1. . 13-16 ss. Vigouroux. Dictionaire de la Bible. Par.
1908 . IV, 854-860 pp. V, 535-538 . . . . 225-241 .
219.
. Buhl. Kanon und Text. 217-220 ss. Loisy. Histoire du Texte et versions 162-164 pp.
Steinschneider. Vorlesungen über die Kunde hebräischen Hadschriften, deren
Sammlungen und Verzeichnisse. Leipzig. 1897. 10-13 ss.
220. , . . . .
202-211 .
221. .
. . . . 298-306 .
222. Zum. Die gottesdienstliche Vortrage d. luden 1-6 ss.
.
223. . . Ewald Lehrbuch d. Hebr. Sprache. 95. Ackermann.
Hermeneutische Elemente d. biblischen Accentuations. Leipz. 1893 .

224.
: . :
. . . . . 1873 . . 1874 . .
: . . 1874 .
.
(100-105, 110-112 .). ,
, . . , . . . 1909 .
: Hupfeld Kritische
Beleuchtung einiger dunkeln und missverstandenen Stellen der alttestamentlichen Textgeschichte.
Studien und Kritiken. 1830-1837 . ,
, . Strack. Prolegomena critica in Vetus
Testamen turn. Lipsiae. 1873 .
. Kanon und Text des alten Testaments. 1891 . Loisy. Histoire critique du texte et versions de
la Bible. Amiens. 1892 . Paris. 1893 . ,
,
.
.
.
,
, : Vorlesungen über die Kunde hebräischen
Handschriften, deren Sammlungen und Verzeichnisse. Leipzig. 1897 .
. , , ,
,
,
:
.
Vigouroux. Dictionnaire de la Bible. Par. 2 t. 1899 . 1573-85 pp. 1903 . 3 t. 510-512 pp. 1908 .
V, 535-538 pp. , ,
. .
225. ,
(m. zu Psalmen, l, 212-215 ss.) (Hist. du texte 137-138 pp.).
226. Reinke. Beiträge zur Erklärung d. alt. Testaments. Münster 1866 .
28-32, 303-310 ss. . .
. . 1878 . .
. . . 1879 . 2-3. .
.
. .
227. . : . 2, . 2: .
228. , tikkum soferim
, , , ,
. Strack. Prolegomena 87 s.
. , tikkum soferim Nedar. sed. 4, 37 fol.,
: (Buxtorf. Tib, 40 .).
. . . 194-202 . tikkum soferim
.
229. , majusculae, minusculae suspensae,
. . . .
211-225 . .
230. . . . . 242-258 .
231. , ,
. . -
. .

.
. . . 1879. 2, 1-54 . .: .
. 11-12 52-53 .
.
232. .
.
.
233. . Ryssel. Untersuchungen üeber die Textgestalt und Echtheit des Buches pr.
Micha. Leipz. 1887 . .
. . .
234.
. , . ,
, , . . . 89-95 .
235. . . . . .
1881 . .
236. ,
(Berl. 1899. 42-46 s.).
237. .
. . . . 128-149 .
238. (Prolegomena.
94-111 .).
.
239. Buhl. . . 96 s.
240. . Buhl. l. . 98-100 ss. Loisy. Histoire du texte et versions d. A.
T. 150-184 pp. The lewish Enzyklopedia New-Iork a. Lond. 1904 . 8 t. 365-371 pp.
241.
(Tiberias. 12-18, 131-192 .) (
. , ).
242. sebirin . Tiberias. 145-147
. Geiger. Urschrift 233-234 ss. Graetz. Com. zu Psalmen, l, 115-118 ss.
243.
. Recueil des travaux redige
en memoire D. Chwolson. Berlin. 1899 . 149-188 ss.
244.
. . . . 122-128 .
245.
.
246. . Prolegomena 43-55 .
(Kanon 85-89 ss) (Einleitung. 23-27 ss.),
.
: Steinschneider. Die hebräischen Handschriften d. Hof- und
Staats-bibliothek in München. 1895 Berlin. 1897 . . Vorlesungen über die
Kunde hebräischen Handschriften, deren Sammlungen und Verzeichnisse. Leipzig. 1897 .,
.
;
. Steinschneider'a .
. Dict. de la Bible. Par. 1908, IV, 666-672 . ,
, .
247. . . 149-188 ss.
248. . Graetz'a. Com. zu Psal. 114-115 ss.
249. Masch.
Bibliotheca sacra. Halae. 1778 . : British Museum. Catalogue

of printed boocks. Lond. 1892. Pick. History of printed editions of the old Testament. 1892-93 .;
. Kanon und Text d. alten T-s. Leipz. 1891 . 82-85 ss.
Loisy. Histoire du texte et versions de la Bible. Paris. 1892-93 . Strack. Einleitung in d. alte
Testament. München, 1895 . 174-176. The Ewish Enzyklopedia. 1903 . 3, 154-162 pp.
250.
. . . , 1897 .
251. , .
252. LXX , , ,
.. ,
. : LXX . ,
1898 .
253. ,
. . 28-33
45-47 .
254. : Papageorgios. Ueber Aristeasbrief.
München. 1880. . 29 .
255. . XII, 2.
256. , , , .
, . .-. . 568 .
257. Hodii. Contra historiam Aristeae de LXX interpretibus dissertatio. Oxonii. 1685 .
258.
. . . . . . . . 1875, 1.
259. . . 35-42 .
260. Hodii. De biblior. textib. II, 4 .
261. . . 69 .
262. . . .
. . 1882. 14-15 . 10- . ,
. . LXX. 69 . .
263. .
. 7 . . 1908 . . Κοινή
διάλεκτος . .
264. , άκροβυσία
,

.17:11
άκρογωνυαιος,

.
28:16..,
άπερίτμητος

, καρδία .26:41..,
αγιάζω

,
άντιλήπτωρ (),
στρατιά
του
ουρανού

,
καρπός
του
κόλττου ..
. . 185-200 467-490 .
265. σπλάγχνα ,
.
.:
,

;
χρισός .2:2,
. , (. - . . 1848 . 2.
875 .); αμαρτωλό? ,
.

);
αποστάτη? . 14,
9, . ; , , . ,

; ςωοποιέω , .
. , ; αγαθό ,

(,
,

);
αγαπάω (
),
.
.

;
άυάθβμα , , . .
, ; διάβολο? , .
. -; διαθήκη

,
.
.

;
λοιτουργία
(. 28:35), . . ;
οικονομία
, , ; περί
τομή

,
;
πρεσβύτερος
, , , , (.
. 126-318, 467-489 .).
266. . LXX. 369-465 .
, .
267.
. Pr. Ezechiel. 96-103 ss.
268. . . 493-501 .
269. . . 511-514 .
270. LXX. 3-6 .
271. ,

LXX
:
Περί
των
ερμηνευτών
τη
πάλαιας
θείας
γραφής. Αθήναι. 18441847 .
272.
. (. 1890 .) (, 1897 .) . .
. .
, .
273. . :.
LXX
. . 1874 . , , ,
. LXX .
274. . LXX . . . .
: . . 1884 . 125-144 .
275.
: Hexaplorum Origenis quae supersunt. Oxonii. 1875.
276. Field. Hexapl. LVI-LX .
277. , ,
. ,
(. . . 143-144 .).
278. ( 1787 .),
(Berolini. 1835 .). (Mediolani.
1788 .); , (1820 ).
(Monumenta sacra et profana.
Mediolani 1861-74 .).
279. (. . 143 .).

280. , . .
. - . . 1897 . 2- , 8-34 .
. . . 1905 .
281. Hieronymi. Praef. ad Paralipom. Epist. ad Sunniam et Fretelam. Opp. I II tt. ,
:
(Praef. in Esdr. Epist. 102, 2).
282. . . . . . 1905 . LXXXI .
283. , - .
- . Pr. Ezechiel. 34, 67 ss.
284. . De-Lagarde. Librorum Veteris Testamenti canonicorum pars l graece edit.
Göttingen. 1883 .
285. . (. 1897 .) (. 1905 .).
286. . . 1898 . 217-220 .
287. : . . .
(101-114 .) (LXXV-LXXXIII .).
288. , , . ,
, ,
. Ciasca. Fragmenta Copto-Sahidica. II, LXI. Erman. Brogstücke d.
oberaegypt. Uebersetzung d. A. T. Göttingen. 1880. Nestle. Bibelübersetzungen. 147 s.
289. . , . . . 106 .
290. -
.
291. Loisy. Histoire du texte et versions de la Bible. 2 t. 51-62 pp. Buhl. Kanon und Text.
134-138 ss. Swete. An Introduction to the old Testament in Greek. Cambridge. 1900 . 122-170 pp.
292. rnill. . Ezechiel. 81-95 ss. . . . 143 . . . .
LXXX .
293.
. . . 1860, III. 1862, VIII. . . 1861, 1.
(). . . 1862. .
. . 1663 . . . . . 1863 .

: Tischendorf. Η παλαιά
διαθήκη
κατά
έυδομήκοντα
Leipz.
1887 .
294. :
Vetus Testamentum Graece. Leipz. 1887. 44-76 pp.
LXX . Swete. An introduction to the old
Testament in Greek. Cambridge. 1900 . 122-194 pp.
295. . LXX .
: Vorstudien zu Septuaginta. Leipzig, 1841 u. 243-250 ss. .
An introduction 171-194 pp.
296. .
.
297. . . . . . 3-4
. . . . LXXIX-LXXX .
298. . , : .
. , . ,
. . -.
. . 1902 . 1, 207-211 .
299. , , .
. lahn. Das Buch Ezechiel. Leipz. 1905 . Das Buch Daniel.

300. . . , 1897 .
. . . LXXVIII-LXXX .
301. LXX . 8-20
. Buhl. Kanon und Text des alten Testaments. 109-143 ss. Loisy. Histoire du texte II p. 3-127
pp. Nestle. Bibelbübersetzungen. Leipzig. 1897 . 62-81 ss.
. LXX . (
) ( ),
: Urtext und Uebersetzungen der Bibel in übersichtlicher
darstellung. Leipzig. 1897 . . LXX.
,
. An introduction to the old Testament in Greek. Cambridge.
1900 .
302. Ryssel. Untersuchungen über die Textgestalt und die Echtheit des Buches Micha.
Leipz. 1887. 186-187 ss. Cornill. B. Ezehiel, 104-108 ss.
303. (Hexapl. Proleg. XXIVXXVII pp.).
304. Ryssel. 1.c. 187-188 ss.
305. . , , , .
,
. . . . LXXX-II .
306. : Field. Origenis
Hexaplorum quae supersunt. Oxonii. 1875 . Prolegomena.
. Buhl. Kanon und Text des alten Testaments. 1891 . 150-160
ss. . Dictionnaire biblique. Par. 1901 .
v. Hexaples. B
: . I-III . . 1886 .
307. Tiberias. VI . .
308. Wogue. Histoire de la Bible. 144-145 pp.
309. . . M. 1882 . 46 .
310. ,
(Zunz. 1. . 62-64 ss. ).
311. .
. : . . 1882 .
312. .
, .
Berliner. Masora zum Targum Onkelos. 1877 .
: (1482)
, (1517 ), (1569)
(1657) , 1557 .
: Berliner. Targum
Onkelos. Berlin. 1884 . (Buhl. Kanon und Text. 176177 ss.).
(Merx. Chrestomatia targumica. 1888 .).
: Scheffel. Biure Onkelos,
schollen zum Targum Onkelos. v. Perles. 1888 .
313. .
. XXX-XXXIV . Cornill. Pr. Ezechiel. 123-125 ss.
314. .
-, , , .
.
315.
: , , ,

. : Ryssel. Untersuchungen über die


Textgestalt und Echtheit d. Buches Micha. Leipz. 1887. 163-169 ss.

1517 . , .
1105
: Prophetae chaldaice. Lipsiae. 1872 . ,
: .3:3 . 5 . 2 . 22-23:7. . 52:13-53, 12,
. Chrestomatia targumica. 1888 .
316. 1591 .;
. Altschueler. Orbis antiquitatum. W. u. Leip. 1909. . ,
. .
1518 . . : , .
317. , , 12
, , . Histoire de la Bible 151
p.
318. Ibid. 152 p.
319. Zum. . . 79-82 ss.
320. . . . 1879. 190-192 .
321. 4 ,
. Ibid. 151 .
322. 5
. . Hübsch. Die fünf Megillot nebst dem
syrishen Targum genannt PeschitoPraga. 1866 .
323.
, ,
. Loisy. Histoire du texte et versiones de la Bible 177-203 pp. Nestle.
Bibelübersetzungen 113-170 ss. Buhl. Kanon und Text des alten Testaments 168-186 ss.
( )
,
. Wogue. Histoire de la Bible et l'exegese biblique. Paris. 1881,
143-157 pp. Zunz. Die gottesdienstliche Vorträge der luden. 1832 . 61-83 ss.
: Gesenius. Pr.
Iesaia. 1821 . 65-80 ss. Gomill. Pr. Ezechiel. 1886 . 110-136 ss. Ryssel. Untersuchungen
über die Textgestalt und die Echtheit des Buches Micha. Leipz. 1887 . 163-169 ss.
324. König. Einleitung in d. alte Testament. Bonn. 1893 . 119-121 ss. Nestle. Urtext
und Uebersetzungen d. Bibel. 229-230 ss.
325. ,
, . . LXX
. . . 1874 . 38-50.
. . . 183-189 . : rnell. Prophet Ezechiel. Leipz.
1886.153-156. Ryssel. 1. . 169-117 ss.
326. Gesenius. Proph. lesaiah. 83-84 ss. Ryssel. 1. c. 172 s. (,
) , , LXX
,
LXX.
327. . : . . . 1897 .
328. Cornill. 1 . 153 s. . . . 1899 . 185-187 .
329. .
( 1823 .).
1852 .
1888 .
- (Ceriani. Translatio syra

Peschito Vet. T-ti. Milano. 1876-1883 .).


1861 . (Pr. Ezechiel. 134-147
ss.).
: Laisy. l. . II, 203-216 .; Buhl. l. . 185-195 ss.; Nestle. Bibelübersetzungen.
227-238 ss.; Cornely. 1. . 408-416 ., :
, , ; : ( . . . 1879-1880 .
. . . 1883-1893 . LXX
. . 1874 .) .
(139-140 . .).
.
330. Gesenius. Pr. lesaia. 88-96 ss.
. Cahen. Bible. Traduction nouwelle. Paris. 1831-1839. X t.
331. : Saadia
ben losef al Fayyoumi oeuvres completes. Paris. 1893-1896 .
332. : (Pr. lesaia. 100 s.), (. Ezechiel. 52
s.) (. . 235 .).
333. Loisy. . . 217-219.
Cornely. . . 417. Nestle. Bibelübersetzungen. 150-155 ss.
334. .
Urtext 145 s.
335.
. 1731 . 1744
. (. 1837 .)
(Götting. 1875 .). (1852 .) (1836 .).
, . , , , , ,
(1879-1882 .) (1875 .).
, , 1-2 ,
(1885-1889 .), , , .
(1810), (1811 .)
(Paris. 1885-1888 .).
: , , .
, , .
Urtext und Uebersetzungen. 144-147 ss.
336. , .
, (Nestle. . . 149 s.).
(. . 248-249).
337. .
(Romae. 1513. Coloniae. 1518 .).
.
, , (Lugduni. 1660-1661 .).
: , 4
(Leipzig. 1853-1871 1894 .) ( , .
Halae. 1892-1895 .). Urtext und Uebersetzungen . Praetorius'a. 147-150 ss.
338. ,
, :
- . . . 1902 .
.
339. . . . . 15-27 .
340. . . . 185-193 .
341. , , . . 60 .
342. ,

343. . . . 219-223 .
344. Cornely. Introductio 388 .
345.
. Bibelübersetzungen. 155-157 ss. . 1. . 52-75 .
346. . . 47-51 .
347. XVII (Dardraci. 1665 .),
(1762-63 .). (Veteris et Novi Testamenti
versionis Gothicae fragmenta. Lips. 1836-48 .), (Vulflla oder die gottische Bibel.
Halle. 1875-84 .) (The first Germanic Bible Wilwaukee. 1891 .).
. Urtext und Uebersetzungen. 119-121 ss.
:
. . . . 1887 . 157-179 .
348. . . 2.
1-11 .
349. . 2. 51-56 .
350. . . . .
1897, 8. . . . 3, 384-386 .
351. . 2, 66-68, 77-78 .
352. . 3, 380.
353. . : V . . . 1881 . 184-185 .
. . 3 . 371-378 .
354. . : . . 1899 . 7-8.
. 3. 378-380 . . . XIX
. . 1901 . 225-235 .
355. , .
V . . . 1881. . .
. . . . 1886. 89. 94 .
. . 1 . . 1895 . 144-162 . 2 .
1897 . 68-78 . 3 . 1901 . 371-386 .
356. : -,
- . Nestle, l. . 86 s.
357. Cornill. r. Ezechiel. 25-26 ss. Nestle. Bibelübersetzungen. 87 s.
358. Pr. Ezechiel. 25-34 ss.
359. Rönsch. Itala und Vulgata. Marburg. 1875 .
360. Ranke. Fragmenta versionis latinae antehieronymianae. Marburgi, 1856 . Munter.
Fragmenta versionis antiquae Latinae antehieronymianae. Hafinae, 1819 . Urtext und
Uebersetzungen. 88-91 ss. Corssen. Zwei neue Fragmente der Weingartener
Prophetenhandschrift Berlin, 1899 .
361. . : Nobitus. Vetus Testamentum LXX latine
redditum. Romae. 1588. Sabotier. Bibliorum sacrorum versiones latinae antiquae, sive Vetus Itala.
Par. 1739-1749. : Wordswart, Sanday, White. Old-Latin Biblical texts. Oxford. 18861888. . M. 1897 . 145 . . 1875,
. 1876, 1 . : . .
, , . Bibelübersetzungen. 85-95 ss.
362. (Introd. 421 .),
329 (. 147 .). .
363. Cornely. Introductio generalis. Paris. 1885 . 419-440 pp.
.
364. 149 .
365. Cornely. l. .
366. Cursus scripturae sacrae. Cornely. Introd. generalis. 428 p. Kaulen. Einleitung in die
heilige Schrift. Freiburg. 1876, 117-119 ss.


(. . 150-158 .),
.
367. Cursus scripturae sacrae. Introd. gener. 429 p.
, .
368. Ryssel. Untersuchungen 193 s.
369. . . . 1899. 181 .
370. Vercellone. Variae lectiones Vulgatae editionis. II, praef. VIII.
371. Cornely. 1. . 436-437 .
372. . . 1909 . 36, 1124-25 .
373. . Wercellone.
Variae lectiones Vulgatae. Prolegomena. Roma. 1864.
: : Kaulen. Geschichte der Vulgata. Mainz. 1868;
- : Nowack, Die Bedeutung des Hieronymus für die
alttestamentliche Textkritik. Göttingen. 1875 .
(141-146 .),
: Bibelübersetzungen. 96-109 ss.
.
374. , . . . . . . .
1885 .
375. . , ., , . ,
, ,
, , . . . 6 . . . 1892 . 67
.
376. . , . ,
. .
377. , : . . . 1865 . . . . .
. . 1885 . . . , .
. . . . 1885 . . - .
. . . . . 1892 .
378. . . - . . 1897. 1. 152-164 .
379. . - . . 1880 . 4. 5-98.
380. . . . 1877 . 11-38 .
381. . . . 36-39 .
382. . 39-48 .
383. . 49-60 .
384. . 39-43 .
385. . . . 60-72 . . 1. 32-33 .
386. . 1. 66-68 . . . . . 461. . . . 1-2.
387. XV . : . 1: , . .,
., ., 1-4 ., ., . ., ., . . . ; , .
. . . 3: ., . ., ., ., 1-4 ., ; . . .
Q. 1, 2. . . . 1. . .
. . 1890 . 2 .
388. .
. 1 . 1-164 .
389. . . 1897 . . . -. .
390. . . .
78-152 . . . . . 1877 . 2.3-110 .
, -. -.
391.

. . - . . 1897 .
: LXX .
(. . 1899 .); -. . . . . . X .
4. . 1899 . . (. 1905) I-XXXVIII . .
, , , , :
. ,
. .
.
392. . . . . 1 .
393. .
394.
.
395. . . . -. . 4.
120-124 .
396. , , ,
. . . . 4. 129-130 .
397. . 27
38 . . . 12. . . , . 7-9 .
398. . 137 .
399. . . . 1; 2 3.
400. , . . . 82 .
401. : , .
402. . . . , . . 1878 . 1. 1-3 .
403. . . , . 6-7. 9 .
404. . VIII . 2 . 1859 .
405. , ,
, , . ,
.
, . .
406. . , . 1. 101-109.
407. . -. . . 4. 125-128 .
408. , :
.
. . 1855 . 1 2 . . . . .
1877 . . - . . 1878-1880 . 1-4 . .
- . . 1885 . 1-4 .
. .
. . 1890 . . .
. . . 1868-1869 . . . . .
1897 . . . . . 1905 .
409. . , . . 1877, 2. .:
- . . . . 4. 99-100. .
. . . XLVIII-L .
410. .
. . 1890 . 354-410 .
411. .
- , .
, , - . ,
,
. (. . . XVXL .).
,

. ,
- .
412. . : , , . . 1885 . 210-214 . -
?..
413. . ,
( 17), .
414. . . 17.
415. . . 249-265 .
416. :
. . , . 1 . . .
. . . . 249-265 .
,
.
417.
: .
. . 265-267 .
418.
, . . 3 . 1723 . VI .
419.
( 4-11), .
(1751 .)
. . 1. 164-180 .
420. 3- , , ,
.
421. , .
422. .. Calepinus (Ambros.). Dictionarium undecim lingvarum. Basileae. 1628 .
423. . .
1751 . . . 1860. 2.
424. , ,
,
:

. . 267-293 .
. : ,
,
, , (1859 .)
. .
425. ,
. . . 1860. 2 55-71 .
, 318. !
426. . . :
(1908 . 38), - .
. -
.
427. : -.
(. 1809, 1811 .)
. -, :
, (. 1878 .).
428. - .
429. . - . . , 1900 . 432 .
430. . III, 70. . . 1901.1,

25. .: .
431. 1890-1891 .
432. , : .
. . 1899 . .
1872-1873 . . . . 1889 .
. . . . 1889 . . .
(. . . 1889 . 44- .). . .
. . .
1883 .
433. . . . 1894, 1896.
434.
. . . ,
.
, (,
, .) ,
,
, ,
, .
, ,
. ,
(. )
. ,
, , ,
: ,
;
, ,
, , .
: Urtext und Uebersetzungen. 121-144, 205-206 ss.
435. , , ,
, :
, ,
.
, , . , ,
, , .
436. Einsemenger. Entdecktes ludenthum. l, 9. l p. 453-457 ss.
, .
437. Ligtfoot. Horae hebraicae et talmudicae. Schottgenius. Horae hebr. et talm. 17331742 . Wünsche. Bibliotheka rabbinica. Leipz. 1879-1884 .
: . . . . 1882 . 82179 .
.
438.
: Ewish Encyklopedia. London a. New-Iork. 1903 . 3 t. 162-174 .
8 t. (. 1904 .), 548-580 .
439. Cfrärer. Philo. . . . 179-255 .
,
.
440. ,
. Keil. Einl. 615-677 ss. .
441. , , , ,
, ,
, . . .

: . ,
1899 .
442.
. . . .
. . 1886 .
443. . . . . ( -.
).
444.
: ,
, , .
.
445. .
.
, . . 1903 .
446. . : 4- ., 1- .: . . LXX.
447. .
. : . , . . 1890 .
448. : . . . . 1888, 42- .
: . . .
449. . . 26 .
450. . . .
: . . 1901 .
451. Cornely. Introd. generalis. 633 .
452.
. (. . . 37 . . 1894 .),
,
. : . , .
, 1908 .
453. , .
454. Wogue, Histoire de la Bible et
de l'exegese biblique. Par. 1881 .
455. Postilla perpetua sive brevis commentarius in universam Bibliam.
456. Fl. Illiricus. Clavis scripturae sacrae. 1576 .
457. : ,
, , , , , ,
, . , . :
, , , , ,
.
458. . : . 4-: . LXX.
459. : Critica sacra (1650 .). . .
460. Keil. Einl. 693 s.
461. I. S. Semler. Apparatus ad liberalem Interpretationen! Veteris Testament!. 1773 .
462. Hofmann. Weissagung u. Erfüllung im A. u. N. Test. Nördl. 1841-42 .
463. K. F. Keil und Fr. Delitzsch. Biblischer Commentar über d. alte Testament. Leipz.
1861, 1866 . .
464. Strack und Zöckler. Kurzgefasstes Kommentar zu d. Heil. Schrift. Alten und
Neuen Testementes u. Apocryph. Nordlingen. 1886.
465. . : .
466. Clark forkihm theological library.
467. , , ,
. Litteratur Zeitung'y
. The Ewish Enzyklopedia. New-Iork a. London.

1903 . 3 t. 162-178 pp. Theologischer Jahresbericht. Zweite Abteilung. Das Alte Testament. Leipz.
1905-1910 . .
, , , .
468. .
: Rosenmüllerus. Historia interpretationis librorum sacrorum in ecclesia Christiana.
Lips. 1795-1814 . . Meyer. Geschichte d.
Schrifterklärung seit d. Wiederhestellung d. Wissenschaften. Gott. 1802-1809. Diestel.
Geschichte d. alten Testaments in d. christlichen Kirche. lena. 1869 .
,
.
, . .
: . (. . . .
1866 . 3 .). . (. 1898 .)
: .
.

(. 1, 210-259 .).
469. , .
470.
.
471. .
( 70-80- XIX- .) : .
. (. . 1869, 1); .
: .
. 1877 ; . .
XIX (. . 1901, . 1902, ).
472. ,
. ,
.
473. . : 4- ., . . .
474. . . . . 1890 . LX-LXIV .

You might also like