Professional Documents
Culture Documents
h iq<h
s
m%:u uqKh
frdah,a bkaiahq"
191" yef,dla mdr"
fld<U 5'
3'
4'
4'
m%ldYkh
- 2005 wf.dai;
a =
uqKh
fld,s m%skagia
17$2" mesj;a; mdr" .xf.dv,"
kqf.af.dv'
fg,s ( 011-4302312
ii
t;x ik;x
m%ldYl ksfokh
t;x mKS;x
hox
inn ixLdr iuf:d
innQmmksiif..d
;KylLfhd
rdf.d
ksfrdfOd
ksnndkx
"fuh Ydk;h
fuh m%KS;h
tk
ish ixialdrhkaf.a ixisu
ish Wmka w;yer oeu
;Kydj CIh lsu
fkdwe,au kjQ rd.h
keje;au k jQ ksfrdaOh
ksu k jQ ksnndkh''
iii
vi
wud .
uyje,s . W;=rg ye/fuka miq tf;la ksire uqvq f,i
mej;s fmfoiaj, isjQfha buy;a fjkfils' msmdihg meka|la fkd,nd
is f.dyq fmfoi mqrd ksyj .,d hk isi,
s a h oyka mskd.shy'
ue,jqkq f.dhu irej ks,j
a kaj lr,ska nrh' u,a m,ska .ejiS.;a
;=re-,sh n,d iekfik fmfoia jeisfhda ;=gq l j.=<y'
oy wud . ~~W;=rg~~ ye/f jev ms<sfj<la fuhg f;jirlg
fmr werUqKs' oy m;-fmd; ;nd ~~tod-f,~~ i|yd j;a h
meyeo lsug j;a-lula ke;af;da" ksyj fkd,fha .,dhk
w, oy wudh oyka ioy msmdih ikaisjd .;ay' wgq igq
yer" ieoeyefhka irej" .=K kqjKska nrj ms<sfj;a ug ke
.;ay' f,d-f,djq;=re u,a m, fk,d .kska yo mqrd ms ne;sfhka
kka whqka fidki m<l<y'
~~Ou_ .%J: uqK Ndrh~~ kka h;a l< fuu Ou_odk jevms<sfj,
i|yd wmf.ka jehjqfka msis Ou_odk ixl,amh muKs' wud.
~~W;=rg~~ ye/jQfjda iiqka .=K ykk m;Hd.YS,S ieoeyej;ayquh'
~~ksjfka ksu~~ fmd;a fm< t<s oelafuka fkdkej;S ~~myka lKqj
Ou_foaYkd~~ fmd;a fmf<ys ~~nrmek~~ oeug;a" foia-foiaj, oy
msmdis;hska Wfoid wm w;ska ,shefjk wksl=;a fmd;-m; ta whqkau
t<s oelaug;a Tjqyq W;aiql jQy' ~~fok foa msisju f~~ woyiska
w, jQ oyu Bg ksis fYdaNk uqKhlskau Ou_ldka w;g m;a
lsug mshjr .;ay' uqs; msgm;a ixLHdj wjikajkq yd iu.u
~~kej; uqK~~ m<lsfuka oy wud . h<S hd fkdug oe
wgklska wem lemjQy'
~~fmd;a wf,h~~ ms<sn|j ful, nyq,j olakg ,efnk jdKsc
ixl,amhg msgqmd" ;yxj,ska f;drj" ;uka w;g fkd,fhau m;a
lefrk ~~oy mqr~~ ;=<ska Ou_odk ixl,amfhys w.h jgyd .;a
fndfyda mdGl mskaj;ayq ;uka ,o ri wyrla" kE-ys;j;=ka iu.
fnod-yod .kakdla fuka fkduiqrej wka oy ,ehkgo Ou_
odkhg iyNd.S jQy' bkq fkdkej;S" Yla;s muKska ~~Ou_ .%J:
uqKNdrhg~~ Wrugo bm;ajQy" we;efula f,dl= l=vd oy fmd;a
uqKh lrf yd kej;-kej; uqKh lrf nrmek bis,Sug
mjd miqng fkdjQy'
vii
h iq<sh
^fojk uqKh&
fuu Ou_ .%J:h ioy msmdis;hska w;g m;alsu Wfoid ld,h"
Okh" Y%uh Ydik ohdfjka m;Hd. l< ieufokdgu w, jQ
Ou_h fkd,fha fnodfuka cks; l=Y, Yla;sh mru Ydka; W;=
ksj_dKdjfndaOh msKsi fya;= jdikd fjdhs m;uq'
-imdol
^2550& 2006 uehs
viii
viii
h iq<h
s
nqmshdKka jykafia my<fjk;dla f,dalhd ys;=fj
crdurKfhka f;dr cd;shla wmg ,nd.kak mqjka lsh,'
Njfhka f;dr Wmdodkhla' f,dalhd f hg fudayfhka
m%h;akhla fhj ksid ;uhs .egqula we;s Wfk' we;a;
jYfhka wdh_jHjydrhg wkqj- Wm;la we;sWkd lsh, lshkafk(
f,dalhla uekSug" f,dalhla ;ekSug" l=[[hla .eyqj jf.hs
- ~fu;kla~ we;su' Th hg cd;sh jYfhka flfkla
Wmk fldgu" bmu;a tlalu ,nk m<uqfjksu ~Wmkak
;E.a.~ ;uhs urKh'
miqld,Sk .d:djla - kuq;a fndfydu w:j;a .d:djla
;uhs( ~Wmm;;shd ifyfjox - urKx wd.;x iod~ wd .d:dj' ~Wm;;a
iu.u yeul,ayu
s urKh tkjd~ lshk tl' wE;a;lska tlla
weo, .kak fldg" wks;a tl;a we, tkak jf.a( cd;sh weo,
.kak fldg crdurKh;a we, tkj' nqmshdKka jykafia
Wodk md<sfh olajkj" f f,dalijNdjhu" f f,dalhd"
~Njh~ ls h , w,a , f.k bka k tl we;a ; jYfhka u
~w[[:dNdjhla~ - fjkiaula - wks;H;dj taflu we;=,fa j,
;sfhkafk' Njh ;uhs Nhg fya;=j" f Njh ms<sn|j we,au
we;s l r.ekS u ' ~hoNskJo;s ;x Nhx - hii Ndh;s ;x lLx~ ~hjkafk we lrk taj fjkia fjhs lsh,' ta ksid" talu
lla' wkak ta ksidu" ~Nj mmydkdh fLd mksox n%yuphx jqii;s~
- ~ta Njfhka ug" Njh m%ySk lsu i|yd" n%yupfhys
yeisfrkj~ lsh, - nqmshdKka jykafia olajd jod<d'
fu;ksk;
q a wmg fmfkkj Njh w[[:dNdjhu ijNdj fldg
s u
we;s nj' fukak f Ou_;dj lSu ;uhs bommpph;dfj uQ,l
woyi' Ou_ pCIqIh my< Wkd lsh, lshkafk" f f,dalfha
meje;au ms<sn| f ;;aFjh wjfndaOuhs' kuq;a flg
iu;a tlaluhs ta Ou_ pCIqIh my<fjkafk' ~hx ls[
iuqohOuux innx ;x ksfrdOOuux~
1
- fh jck;s mqkmmqkx
wccdfhj id .;s
>uoOdk ixirx
- ixidrx kd;sj;;;s~15
Th hg nejdu lsiu
s fohl ijhxlsh
% Fjhla keye' ~Tfgda
uela~ fohlj;a ~Tfgda~ njla keye' we;a;jYfhka ;sfhkafk
- ~lfia ord isula~' fl ;uhs wr ~#L~ lshk fl jpfk
f;areu' # lshkafk lfia" ~L~ lshkafk ord isu' ~lfia
kuq;a ordiskj - ord isk kuq;a lhs~' t;fldg ~#L~ lshk
tfla w:h T;kska .kak mqjks'
~hiq<sh~ lsh, ykajkafk fudllao lsh, .eUqka .%y
lr, nejdu" - fu;k ;sfhkafk hje,l=;a -uyc,l|l=;a
w;r yemSula' folla w;r yemSula - ila - tla flfkl=f.
jevla fkdfjhs' ~bommpph;dj~ thska fmfkkj' wkak tal
ksid ;uhs zw;;dms w;;fkd kFZ - ~;udg ;udj;a wh;a ke;~
lsh, lshkafk' hiq<h
s g hiq<h
s j;a wh;a ke;" ijhxlsh
% Fjhla
ke;" ~Tfgda~ njla ke;" - f f,dal ijNdjh;a lhs' fl
;uhs b;ska l'
f hiq<h
s ms<n
s |j;a ;sfhkafk ta fh fohla' nene,aug
~jij;;k~ -ijNdjhla ;sfhkj' ~jij;;k~ - lsh, lshkafk
hlsis fohla ;ukaf. md,kfhys mj;ajd.; yels Yla;h
s hs'
~wd;u~ lshk mofh uQ,sl w:h;a thhs' f,dalhd w;r
;sfhk wd;u oDIfh" uQ,sl yeSula ;uhs - ~ug mqjka
fj uf.a hgf; ;nd.kak~ lshk tl' tal ;uhs jifh
mj;ajkjhs lshkafk' t;fldg hiq<shla yd ne ne,aug
fmakafk" tafl ijhxls%hFjhla jf.au" jij;;k ijNdjhla'
hiq<sh wr yeu tllau weo, .kakj jf.a fmfkkj fka@
kuq;a we;a;jYfhkau fu;k jij;;k ijNdjhla fkdfjhs
;sfhkafk" wkd;au ijNdjhla'
10
11
12
20
21
22
zixL;xZ
zjhOuuxZ
zrd. OuuxZ
29
31
- m%;sIGdjla fkd,n;ao@
37
38
wksfpp ksppi[[d
flL iqLi[[d
wiqfN iqNi[[d
wk;;ks w;;i[[d
foi n,j' ~ksgGx kdurEmix~ - kdu rEmhg x.df.k kdurEmhg we;=,afj," ~box ippk;s u[[;s~ fuh i;Hhhs
yshs' tal yeSula muKhs' i;H ldrKhla fkdfjhs' f
f,dalfha i;Hhhs lsh, we;a; jYfhkau ys;k foa wi;H
iajNdjhla yehghs wmg fuhska yefkafka'
talu ;j;a fyd|g meye,s fjkj" iq;; ksmd;fh Wr.
iQ;%fha lSm ;eklu;a i|yka fjk" tliudk mdGhlska'
fYaIfhkau fukak f mdGh i|yka fjkj ~innx ;:ok;s
[;jd f,dfl~ - f f,dalfha ish,a,u ;:hs lsh, kf.k"
im_hd yej oukak jf.a f ish,a,u w;yeu .ekhs ta
iQ;%fha lshefjkafk' im_hd yej wi;H fohla nj f;are
.ekSfukqhs yej w;ykafk' ta jf.a ~inn ;:x box ;s [Fjd
f,dfl~" f,dalfha yeu fohlau ;:hs lsh, f;are .ekSu"
th ~;:d~ fkdjk nj f;are .ekSuhs' ;:d lshkafk ~tfia
nj~' hula h:dN+; k" thg ;:d lsh, lshkak mqjka'
th ~h:dN+;~ fkdfjhs k Bg fhdok jpkh ~wh:d~ tfyu ke;ak ~;:~ - i;H fkdjk" lshk yeSuhs t;fldg
tkafka' f lshk yehg wr jggh - wr h iq<sh"
[[dKh;a - kdu rEmh;a w;r f i;a ; a j hdf.a ;a ;
ika ; dkfha lrlefjkjd' we;a ; jYfhka u fuh ;:
;;aFjhla- wi;H ;;aFjhla' fukak f wi;H ;;aFjfhka
uu ;uhs" - f ojh;dfjka uu ;uhs - zwry;ajhZ lsh,
lshkafk' f oajh;dj ksiduhs" f,daN" fodai" fuday" lshk
;;aFj ;=k we;s fjkafk'
39
40
zwk;;ks w;;udksx
ksgGx kdurEmix
iq<h
s k;r Wkdu fldhs me;a;g .shdo" uy uQog tl;=jk
q doj;a
lsh, lshkak nerej jf.a ta ;:d.;jrh judkj ishu
yk.kak neye'
h iq<sh k;r Wkdg miafia ;ju;a ta h iq<sh Wka
fld< frdvq wdh lrlefjk fldg" flfkla ys;d.kakj
t;k h iq<shla ;sfnkj lsh,' h iq<sfha flakaia:dkh
ls%hd rys; we;s nj" h iq<sh fjkqjg ka t;k
;sfhkafka ;kslr uy uqyqo nj" flaj, uy uqyqo nj"
flfkla f;are .;af;d;a ta ;eke;a;dg-wr Y+kH;d oY_kh
ksid- ~;:d.; flfkla ke;ehs~ lsh, lshk lSu ksidwe;sfjk Uq,a wia:dk NS;sh" r,kakg mqjka fjkj'
t;fldg hiq<shl mgq flakaia:dkh k;r u" uy
uqyqola Wreu lr .ekSug iudkhs' h iq<sh k;rWkduhs uy
uqyqo Wreu fjkafka' h iq<shg wh;a iS; foaj,a w;yeu"
wiS; uy uqyqola Wreu lr.ekSu jf.hs' fukak f lshk
lshq j,ska kef.k m%fya,sldj we;a; jYfhkau wr ~wry;a~
lshk jpkfhau;a .efj, ;sfhkj' ry;ka jykafiag"
nqrcdKka jykafiag ~wryd~ ~wryx~ lshk jpk wms md
lrkj' Th wry;a lshk jpkfh m%Odk w:h - mQcd wdh
,eug" yeu fohlau ,eug iqiq u lshk woyihs' yeu
fohlau w; yefukqhs yeu fohlau ,eug iqiqjkafka'
fu;k;a ;sfnkj uy m%fya,sld ;;a;ajhla'
ry;a fjkj lsh, lshkafka yeu fohlau w;yeu" ;Kaydj
w;yeu' imQKfhkau ;Kaydj laIh lsu' t;fldg
;Kaydj laIh l<dg miafia yeu wdYdjlau w;yehg
miafihs"-yeu fohlau w; yehg miafihs" yeu fohlau
,nkakg iqiq fjkafk' Tkak Th fha uyd .eUqre
;;a;ajhla ;sfhkj" Th wry;a lshk mfoa'
45
46
47
49
50
51
52
i;a;j
a hd f ~f,daljHjydr~ j,g ~ixl,am~ j,g hg;a fjkjd'
fjdhska u Tyqg b;d wudrehs'
53
54