Professional Documents
Culture Documents
$ *f l}ttrj q ** *}rci em i e i' n *nnt> ba.r.czE.ll}tl $ nr}i* {:Ermyrm st* 3ln: i *: rvr rni tlp *ll.s tr*:i, ; 1rel"atu i:a,
. Pr.z.YczynY niit ti rerlne : rviittl", tvr:da" uieg, tettl tr.zsienie zierrri itcl.
. ltrasn ocirnn
trrtrclu s;:r
t.eri to
ry -t
a olv"e i getlnte l.rY cu tl e ; rt,\' trzytttao ti' ci,grirrri ca plr s 'cu utl ci, rt1'rrri * ry i ti,
t
'
.
Prr,}t,l,.uY stat}''st5..ceuc lt1rt'oalt{l o$filllir:zun1 iicz*lnor:i1 prilb*:li- nra } li cz.b bada rr1'ch pr rtltte trti rt. i tcl.
Pl:n'.|: licm e m etodv rnrlipr kolt strirlicj i, okrelcll.i e want lt k.5lv brz*g*r,}, r:h, m et rrclv \,,'ln 0 slt.t) rr i a itrl.
it<l.
r{lw*e u{r$
e$t}vtl
*rri*rri
i rrigdy ni * j e"st
Norgrry trlr.oj e,ktc try, po tvinny )za3}e [! !a kon s trukcj i racj on alny :lapas b ezpiecaefrs tw a
I{ i
*:
*:z*,vt'qxln g} . j c st *f."ekr"larfi an:q zp i'*cu efi st. wn i u.*-vt* crun sr ci k'on st.rt k t$ i
Narzdzia niezawodnqci
teo ri a
p
:.
flrmienna }oss.lrva
. Ilataffir*try
zlrricrtn*j loscwej
ari[.i sty crxr-v
rtrks z preilr
PodstaWowe funkcje:
nlcj a : krelaj m. pran, d clpr:c{o bi efi strt'o tego, e znticilna '!osr:rt'r X jest nlniejsza od ok:elclnej rtartclc:i x,
F*(*)-P(x<x)
G s to pralvtto 5o dobies tn'etJx{x) ; p ie nr;sz n 1: oc iro d n a cl"vs trpb iurnt-v,
s^ \ ' f -(*)-
/r
d .' dx
/\ F.(r)
F*(x)
- j- f.G)aE I
Fx (x)
I}ystrtui.tntel:
fa(x)
Gs t oprirlvdopotltlbictis
[.rt'a
+@
z wari
anr-;
otr
r(x,)_
,*
or_^[
. W sp 'cr,.l"nrrik zrnierrrr* ci
(nta selrs i.v'll.o d'Jr rt'.al:tt:r:i rerinii*j ,,istot.rli,'r.ne'i trrl rcra; rrin i n rx4<l rd ksza <iil o ti i:lr}jletl i a stil.n ri a rd ilv;i.:;i u )
t/ -ox ,xIx
"=llr, nfr
. Odch.r'l en i e stalrdmd orve
1n
priibki
Z.
.-X-ltx
ox
rvarl:
reldriia:
Fz
,|
-,-] L ox
=o
\t'arianc.lg,
,= E(z,)_ p=I
N $'lttn$ty'.{{it wt.-sstt}
(iamnra
. L',strclnrlny
t.-vtrlu
(G.rurrbcla) (F:rechcta)
lt
. Iikstremln.l' $'prr
Il
Rozkadjednostajny
G.stclpi:a w(lDpt)dotli :strte:
&G)
=1=
lD-a
dla
x<a
x>b
:
dtaxe <a,b>
II
dla
w.ar[:i.eidriia i wariatrc.ia
a+b ltx= Z
Rozkadnormalny
G
stcs pratt
opod obierlstga
p1-
'*zrtorednia
oa - oJcb,r'lenie standardorve
f.strrbuanta:
E.rt'l
=#i,-"*
Gstoorawdopodobiestwa
f(x)
0.4
rozkadu normalnego
0.3
Px
0.t0.6
-
0.4.
02
Ro zk ad
lo
gavtmi czno
-r o
rm alny
Znrienna X rrra rrizkad logairtmiczn'o-nor.rnalrg, jecli zlllienrta Y = ltlX rna rtlzka.tln<lrrnah}v () piirarrrtra<lr: p.' i oy
prawrJopot]obie.stua.
tsto
.f*(')=
r T-e xo,
^lZtt
-l|'"G)-,' 2L or
l' J,
>0
",!
J)
st arr<h rtl<lrt'e
0.8
0.6
0.4
0.2
3l Off
=-
ll
. l'[oze ]'l"rt
d
e{'ek
a cj
nte
rpl:et
. .Katta dvstrltrua nta rozkrdtr n r:rm aln ego r*prezffiItolt'an} jext przez lirri pmst . Krrli linia prosta repreuentuicjal*1 t\s tryb ua t rtlzl*aclu rrtrrrna lnegr> .
${
ozrr a i <lerrt.vfiltort
odwrotnodystrybuanty
rozkadu normalnego
v,
nt>r
tnaLn-v
o'o o',.
095 090
*(,)=f+,-,
o"(')=;['-.''Lr
r_
,(
ll
.],J
0&) o70
0 6lt
050
0.40
r oxi
{)
Erf[x]
=ii,-''
ty
1]
dt
0to
oui ol0
00!
002 001
o d-l'st
tl
l."v'b11 ].n
lvrlgo rozJiladr.l
ormi }] 1510 t)
f0
o;](x) _
J InverseErr(zx -
0m5
(rrajnisnqJ r,l,'srttl(i
tl.znii*z;1y'c!
itd.
a: do t:.starlje.|
(najwiitsz:ej} x5"
Kaxl.ej xi p.Tryporz.q<i
. . .
pt=ffi
I
rn r,
1.:.
z, = Q-'(P,)
Nanieu'splraclne txi,
z.1)
.I]j nanisianert.spci}r.zi1ire iilo si w lini{: prcstE, clarte rnonii a1> r<lksyrn<;t'a r<rzj*a derri rlrli.na lrtyrn .
bVekt
51r'-'t)
. Korelac,i e zrnienil-t,ch
. Funkc.ia linion'a zrnieuu-t'ch losorr:vch
losoltryr:h
r.,k.
I} o
cry.'n
trri en
rryclr
l<l.s
trrt}'clr o ro
irder
clr
Wektorylosowe
l,Vlttor
{ X..,
]
Xi,
os
ort1'
<{t::fi
..., ]X,. } ,
n iirj e s i j Jt ci rrp o i:z1 <lkorrRrr y z.bi r gilzit: Xi, i = 1, 2, ..., n, s z,tliienn1rrri lnsort1tni
i.'a
y)
.fn(*,y) =
iimeg,otl'e g,stosci
p.r"atvd
a,
(I, y)
oxoy
opoci obieri.strva
f*(*)_
Ifn(*'yy
f,(y)_ Ifn(",y}'
Rozkad warurrkowy
r*n@r
y)=#
fr(y)
X iY
,f*n?l v) = "f
*(*) orair
fr,*(y
")
alho
fn(r,y)= f.k)fr(y)
Korelacj
Niecir X i Y
zmiennych losowych
o.y
i .:1.
Kgrr's'r.i an
-*j
zrr:.i cn
n.vclr X' i Y
a:z,y
}Yai]'l
}' :
1tlspl*ryrrnj-[*ko*e1acji:
Pxy
=Cov,y) ;
o
xor
.l+eli P,.r. ,'' o, io X. i lrl s4 iiieskore.!c\'\,.ln (linio*'vo). Jiie]i ip:ixi t, tcr.X i Y s.lirri.rrit'o s1r.or*lo';vane
=
Nit.zaierre xryrierrrl+ losctrvei ..t nlesk:r:lcliturre, ale rrieskorelotr.aire anrieirrrel iliet sii lr'<lg.;lrr<lci ilielzaletrel.
f(r,y)=
*r:r'*v')
F(''y)
['
stu
{*)]
Err(:)-
t'
*()]
#["**
Gstoprawdopodobiestwa
0.15
0.1
0.05
Dystrrybuanta
Dwurq]4miarowy rozklad
orm.alnyJriesorel owany
.f (*, y\ =
|1;i1 ;"ty
, o
tt - 1tisl}cz'''nrrik.
kr:r,:lulcji
32
Dn"rrv*'ymiarolv rozkad
normalny nieskorelowany
Grs
tuJ:rartc1il;:odr:bieris
tra
f(x,y)
I
0.08
006:
00.1
:
Px =4
Ltv
002
0:
=2
6x=2
ov
=l
g-\q -\^33
t\
0.75'
0.5 0.25
'Fx=4
lrv =2
6x
=f
ov=1
Dwuw].miarowJr rozklad
qrmalny skorelowany
Gst i:ri pi,ltlr't1<tp<ld<lbifr.strt,a
\-\
Px =6
0.1
Fv =5 6x =2
0.05
ov=l
J p=i
].)'l sli'.v
;lii t'i
ldffi
F*=6
!r
=5
ux -4 -1 -l J
P=;
sto pra it
oporl
ticfrstwr
Px =6 Pv =4
cx =2
6v =2
P=-i
[1
n1';-r'1',( r-rr\')
" )-l*
))
garytmiczno-normalny skorelowany
|tl
1,ti,
rr'urtuci r'-liirrie
l^;si:ic;:.1,'l.l
i.:ik.
kclr j aij i
F.= I Itv
=2
I J
o=O*r =-
,2
u=l
lt', = 2
I
LJ--
{.st o.1>r.ai,tt1<lp<lc1cl>
ie st r.r'a
')
Ur -'1
P=J
Dwuwymiarowy rozklad
lo
garrniczno.normalny skorelorr'any
(st
o
-nial','dtii> rld
<; l
>i
sl.'r,a
P=l
Pt'=2
o=0.6
2
3
Or'=,2
P = 0.95
0.4
0.2
'..,
a,X,+
... +
rrn
a,X n= a,X ,
i=l
e,
rr,a
rian*i zmie
+
Y tt7n
j=l
<:
szi :
ty = atlx, + az|tx,+..'
a,!x,='
aitx,
o = EW
=
,,),I=,|,,]_ p
X,)
=io,o,
,:l j=l
o *,X,o X,o
X,,
to
o? =.o?,,r,
r=l
Przykad
n.ieclr I-.:: nono, Q
je.st
....
cbcieiiiel. Rzrrj.:a:
y=R_e
tzlat. nl*;.gfn:l.sett br::-li:ic::el;siv.:cr, jt:st l.q,stlit:zcjEi:c. *lr:*li Y < t:l. konstil.il<jo rtii:gir Jczi.:li Y ).: t.i, nclnclr! ilv.arii. \.Vr'znai:zryt: 1ly, t:\.i V1. BI i,;:.;l:|.r':\{.!II;yIr!pie:"r,piiiikr.l li}iln"Y {ii.;);::i.:i...:::.'1' i',..'
Fy=Lqiltx,=ltn-ltg
o?
'}:::::-!
=ZZa,a,CoX,,X r=lftl
,ot,
,)
o}
+ o,n
_fColR,Q)
= o,^ + o,o
_Lp^,o^on
,r-ov-@
Fy
Fe
rozkladach norn,ralnych
rr nrrierri.r3'c}r lclsorvyc:li
X.,
...,
Xn,
\\rtetJv: Fr
.n i=l
-i,,x,
i*r
=|,,|,*,
<l
o =Zo?o,r,
i=!
rozkIa.r*zie nonrra.ln1rri.
\&'.sha.f:uiltl*ezaw.<xlnocirrbli'er:lr.vtel|'rlol'f,t3
tr\zr iori
Nieliniowa funkcj
a zmiennych losowych
X,. X", ,.., X*
Y=
rozkladach logarytmiczno-normalnych
Y
lo s
- XtX r...X,
=
L<lgitiltrrrr.r.!cobustrr;ruiie: lnI
cl
|n(X,X,.,.X,)=it,.x,
enn ej \|:
irr'ym
u.!
r n
cj z,nii
llhy
g,cizie:
=\[rr,*,
'(,*n;
o? =Zo?,*,
o,nx,
=^(,-*)=
,^*,
=h(,*,)-,r-
46
btlzie
-qurn}
Xt* Xr+
"..+
X,
losor.'nt'c:h
X,, X*,
..., X,-,
Y: XtXr...X,
F':::jc'rt.ir.
T.:':-i-rf
---+ 7"'
ln ), = ln
X, +ln X,+...+
|n
X,
Analiza
ezpieczestwa konstrukcj i
i
s't
"
bezpiccztlii.str'cl
kr:nstl.ri'kr:ii ?
' -
P<lt*m*"$
aiE* aa stoso+.it.n i a :
" -
Rirc-i
{.}t.:txl i.t
kr:ustnlkcji
r';.r'tj
pt.itr:o\-W\,v1nie
("kalill
arsarii:
r'v
stitttitl
'{\s.rxEq.*i ln
(np. przekroczenie maksymalnego momentu zginaj cego, powstanie przegubu plastycznego, zgniecenie betonu ciskanego, zniszczenie przy cinaniu rodnikabelki stalowej, zerwanie spoiny, globalna utrata statecznoci, lokalne wyboczenie rodnikalub pki, zmczenie materialu itp. ) st.arr gra rriczrry urry t lrolvarri r (np. zarysowaniebetonu, ugicie, drgania, trwale odksztalcenie itp. )
onclci
t\w*.r5'j$e { *b*lit**mi*
>
morro )
Starl kotistnrl$i rni:lia opisai.: uil ponloc: paralnetrlv X,,".., X,., grlzi:X, * p}falllctr.3 obcierlia i rr.l.{noci. Funkcit .stitntr graniczntlgo gi]K,' ..., X., ).icst. tilrrl..cj tyr:h pl u lutltr.lrv, ttl'4 ac
1{ p!-:{}.I)ittJ1u
rc:,:}ri**r.rt.vr:i:
s(X,,.
.,
X ,) > o *0
\rp!.u},pi]ttl1iu
stanem graniczlty"nr.
poniszvm tguor(}tl}'
n i r:zl
*go m
r:
zua
lt
i:
1.I}z..}ilvan}'lll
lilalgittc.sem tlca"pir:t:xctist'*'t
g=R-O
R-Q marErnes bezpieczestwa obcie nle
Prawdopodobiestwo awarii
K:nsi.iukcja i:lega a',tarii, g-d;,'oi>ciqzellie Q przellu.rc:za trc'trcl lr'edy R" pta.'vdcrioJcl':icl,r.sL'a,oawat.ii rrtlet.ie.st prrawd'oporioirierlstvu terg<l, e > It: Q
Pr
=ZP(R
'
=
= r,
^e
r,)
=ZptO> RIR
=
T('
Fae))f^?,)d4
q,
,-T,<,)
<
P,
=Zp(e -
<
Q)
=I
pfn
ele
Q)
p(e
--
q,)
Pr =T,^rr,) fs(q,)dq,
F;le coci
dr-
* obcizenia Q i nonociR
53
prandopodobiestw.a
llyclt opi
s irj
cv t'h
s t.a
rr
korrs |r rrk$ i
obszar bezpieczestwa
R>Q
obszar awai
R<Q
lt'.t.llt
ii
kcji
.i.ri5r,',vrriia|c}wv
szk:c
*.ul.t.,v.miarcrvej
Wskanik niezawodnoci
Dtrfiriicja (Crlneii
ok. 1969)
q
lVs.kiniknii:zart'odlroci t>?nilgzl} si przez |.1. Dla r<lz,iiia tlu ritir.rn u lrte g<l rn rl.rr a gtl tlt;li c:xy iias tpui
co
ln r) .-I_
"lo'^
'
.
7.,rryi}zek
F9
riridn-v
r.1i
rr'.ska
ziiikierri nier:a*.o<1rioci
"n
a prawd<ri><lc1<lbiest\reln
!
est
lrast1>
qcy..:
_-o-l("')
a!:o Pf
o(
B)
Pf
1o-r
10-2
p
1.O 1.5
Pf o,1586
trzS
2r33
3,Og 3,7L
to-3
2.O
o,o66Br o,02275
to-4
to-5
2.5
o,oo6zto
o,oo135o o,oooe3a{i
to{
to-7
4,26
4,75 5'19
3.o
3.5
4.n
4.5
to-8 to-e
5,62
5,99
5.o
s(xr,xr,.-.x,)
grlzie Xr $4 zmi
*n
nymi
ioso.''r1,
n1,rn
i .
R-
. 1-llx,
!L\,ox,
g(Xt,...,
X,)
arX, +...
o,X,
l(-v
)
i"or'c}r,
f,.- F,,Z,o*,
Zr.t tp
L. . .,.
tr.i
g*(T-r,...,4)
da, cd.
. .
H trs ofet.a -Iirr tlr tleii rr i irj c si e jrlro minilrraluar clcllegclc otl poczatku riklad rt pi.zestl.zeiri zmieunvch loso rry'ch zredukorvan.vch d o grir ui c;' c p i s ai n ej f unkcj starnu gr.rnicznego g" = <l (take uielinicrva,t
rr
.lVskanik
ieza.l,r'ct1uo.{ci
oznatcza to, ze B jest rninirrialu4 ocilegiocia c,d pttukttr (o,..., o) rto n-rvym iarorr'ej pcrt i erzcb ni,.gr.it ni c zu c.j "
g*(2r,...,4.)
=o
Z,)
n.lz1a.\...ii]\
,,-Y i=l
ad
zi rtretod
it
erircr j n a'
B*(2r,...4,)
=o
Ni
e'i i
ni
eig, c,'
!v prrcrs tri:
ei{ rre
ri u krx.r.. u
rrcij
2000
l{i>rrl!>
3061
Rq'slre
(X)o
[(irJ]
sfio
6000
ttl"irx*$est kq)ffiie*!