Professional Documents
Culture Documents
27 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 1945
Και βαδίζουν σκυφτοί, αμίλητοι, παραδομένοι στη μοίρα τους άντρες, γυναίκες,
παιδάκια, ηλικιωμένοι, ενώ άρρωστοι κι ανήμποροι ακολουθούν στο τέλος της
επιθανάτιας πορείας πάνω στα κάρα. Κι οι Γερμανοί ουρλιάζουν: «Schnell, schnell»
και τα μωρά κλαίνε και τα κίτρινα άστρα στο στήθος αντανακλούν τον ήλιο – έναν ήλιο
που δε θα ξαναδούν πια ποτέ - κι ο κόσμος, σιωπηλός μάρτυρας του εγκλήματος,
παρακολουθεί. Ανάμεσά σ’ αυτούς τους κατατρεγμένους αναγνωρίζουν γείτονες, φίλους,
συμμαθητές…
Ο φοβερός Ρούντολφ Ες, που οδηγήθηκε στην αγχόνη το 1947, ήταν ο διοικητής του
στρατοπέδου, ενώ εμπνευστής του προγράμματος «Τελική Λύση», που εφαρμόστηκε το
1942, ήταν ο Δήμιος της Ευρώπης, Ράινχαρτ Χάινριχ.
“Arbeit macht Frei” , Η εργασία απελευθερώνει, είναι γραμμένο ειρωνικά πάνω από την
πύλη του θανάτου που οδηγεί στο στρατόπεδο, ενώ λίγο πιο πέρα αιωρούνται ακόμα οι
κρεμάλες που είχαν στηθεί από τους ναζί για παραδειγματική τιμωρία αυτών που
τόλμησαν να παρακούσουν. Ένα κτίριο απ’ όλα ήταν προορισμένο για το αποκορύφωμα της
κτηνωδίας, τα ιατρικά πειράματα. Ούτε ένας δεν βγήκε ζωντανός από κει. Στειρώσεις,
δοκιμές φαρμακευτικών ουσιών, αλλά και χημικά όπλα, νάρκες, και οτιδήποτε άλλο
μπορούσε να συνδράμει στη νίκη του Γ΄ Ράιχ, έπρεπε πρώτα να δοκιμαστεί σε ανθρώπινα
πειραματόζωα.
Η μέρα που απελευθερώθηκε το Άουσβιτς ορίστηκε στη χώρα μας σαν “Ημέρα Μνήμης των
Ελλήνων Εβραίων μαρτύρων και ηρώων του Ολοκαυτώματος”, ενώ οι περισσότερες
ευρωπαϊκές χώρες έχουν την ίδια μέρα αντίστοιχη επέτειο.. Στον τόπο του μαρτυρίου
μάλιστα καθιερώθηκε η “Πορεία των ζωντανών” από το Άουσβιτς στο Μπιρκενάου, που
συμβολίζει την πορεία των αιχμαλώτων προς το θάνατο.
“Nie mehr”, Ποτέ πια, είναι γραμμένο σε μια αναμνηστική στήλη στο στρατόπεδο του
θανάτου, γιατί πρέπει να θυμόμαστε. Γιατί η λήθη εξυπηρετεί τους εγκληματίες και η
έλλειψη γνώσης οδηγεί στα ίδια τραγικά εγκλήματα. Η «εθνική καθαρότητα» ήταν εκείνη
που οδήγησε τον Κεμάλ σε τόσες γενοκτονίες και σφαγές στην Τουρκία, το ίδιο και τον
Χίτλερ στο ολοκαύτωμα και τη γενοκτονία των Εβραίων, των τσιγγάνων και άλλων
«υπανθρώπων».
Κι όμως, τόσα χρόνια μετά και ο ρατσισμός προβάλλει πάλι μπροστά μας απειλητικός,
σαν τη Λερναία Ύδρα, που μόλις της κόψεις ένα κεφάλι, δύο ξεπετάγονται στη θέση
του. Ας μην επαναπαυόμαστε. Ας μην αφήσουμε την επέτειο αυτή να περάσει στα ψιλά
των εφημερίδων. Ας διαβάζουμε την Ιστορία. Ας πλατύνουμε τη σκέψη μας. Γιατί το
Άουσβιτς αναβιώνει πολύ εύκολα, στα σταλινικά γκουλάγκ, στη Σρεμπρένιτσα, στο Αμπού
Γκράϊμπ και Κύριος οίδε πού αλλού. Ας γίνει η «γνώση» ένας ελάχιστος φόρος τιμής σ’
εκείνους που πολτοποιήθηκαν από τις μυλόπετρες της Ιστορίας, σ’ εκείνους που
πλήρωσαν με το αθώο αίμα τους την εμπάθεια, το σοβινισμό και τη μισαλλοδοξία των
«τυράννων».
* Η Χριστιάννα Λούπα είναι δικηγόρος και συγγραφέας των βιβλίων «Μετά την
Καταστροφή, Σμύρνη – Κατοχή» και "Στους Δρόμους του Πεπρωμένου, Μεσοπόλεμος-Κατοχή-
Εμφύλιος" (εκδόσεις Ιωλκός)