MC LC

MC LC .......................................................................................................1
LI M U..................................................................................................1
..........................................................................................................................1
Chng I: Tnh hnh chung ca FDI trn th gii:......................................2
I. FDI ton cu trc khng hong kinh t 2008-2009.....................................2
II. FDI trong cuc khng hong kinh t 2008-2009..........................................3
III, FDI hu khng hong kinh t th gii........................................................4

CHNG II: XU HNG PHT TRIN CA FDI TRN TH GII. 5

I, Gi tr FDI tng nhanh chng........................................................................5
1. S liu...........................................................................................................5
2. Nguyn nhn.................................................................................................6
II. S i hng c bn v a bn thu ht vn u t....................................7
1. Thc trng:....................................................................................................7
2. Nguyn nhn:................................................................................................7
III, CHuyn hng trong lnh vc u t.........................................................8
IV. Trung QUc tr thnh khu vc thu ht vn FDI ln nht trong cc
nc ang pht trin...........................................................................................8
1. Thc trng.....................................................................................................8
2. Nguyn nhn.................................................................................................9
V. u t ra nc ngoi ca cc nc ang pht trin c xu hng tng
nhanh..................................................................................................................10
1. Gi tr vn u t........................................................................................10
2. Li ch.........................................................................................................10

CHNG III: VIT NAM VI FDI..........................................................11

I, Tnh hnh chung............................................................................................11
1. FDI nm 2009.............................................................................................11
2. Trong 3 qu u nm 2010.........................................................................12
II. Cc iu kin thun li thu ht FDI Vit Nam.......................................14
1. V tr a l:.................................................................................................14

2. Tnh hnh chnh tr - x hi n nh............................................................14

3. Tc tng trng nhanh v n nh.........................................................15
4. Thm nhp th trng d dng cng vi tim nng th trng tiu th ln. 15
5. Ti nguyn thin nhin phong ph:.............................................................15
6. Thnh cng trong hi nhp kinh t quc t v khu vc...............................16
7. Ngun nhn lc di do, gi nhn cng r..................................................16
8. Chi ph khc r............................................................................................17
III, Kh khn trong thu ht vn u t..........................................................17
1. C s h tng k thut cha cao.................................................................17
2. Th ch v lut php cn nhiu nhc im...............................................18
3. Nn kinh t th trng cn s khai..............................................................19
4. Ngun lao ng di do nhng cht lng thp.........................................19
III. nh hng thu ht v qun l vn u t nc ngoi...........................20

Kt lun..........................................................................................................23
Ti liu tham kho.........................................................................................24

LI M U
Trong nhng nm gn y, vi xu th ton cu ha, u t quc t tng mnh
trn ton th gii. c bit i vi cc nc ang pht trin nh nc ta hin nay
th vn thu ht vn u t nc ngoi l yu t v cng quan trng v rt c
quan tm. Ngun vn l nhn t quyt nh thc hin cc hot ng sn xut
kinh doanh, thc y tng trng v pht trin kinh t. u t quc t gm hai loi
hnh ch yu l u t trc tip nc ngoi (FDI) v u t gin tip nc ngoi
(FPI). Nhng loi hnh u t ph bin v chim t trng ch yu l u t trc
tip. Do FDI tr nn ngy cng quan trng i vi mi quc gia trn th gii
V vy, trong bi tiu lun quan h kinh t quc t em chn ti: Tnh hnh
v xu hng pht trin ca FDI trn th gii
Trong qu trnh lm bi tiu lun ny, em nhn c s gp v ch bo
tn tnh ca TS. Nguyn Quang Minh. Tuy nin do s gii hn v kin thc v kinh
nghim nn bi vit ca em khng trnh khi sai st. Em ming nhn c s gp
t thy
Em xin chn thnh cm n!

Chng I: Tnh hnh chung ca FDI trn th gii:

I. FDI ton cu trc khng hong kinh t 2008-2009
T nm 2003-2007, dng vn FDI tng nhanh lin tc trung bnh mi nm
tng hn 30%
Nm 2003, FDI th gii t 560 t la. c bit trong nm 2003, vn FDI
vo Trung Quc vt nc M th trng vn thu ht vn u t ln nht th gii.
Cho n nm 2007, FDI th gii t k lc 1883 t la vt ngng k lc
1393 t la nm 2000. Tt c cc nn kinh t pht trin, ang pht trin, v n kinh
t chuyn tip u gia tng c t l thu ht vn FDI. M vn l nc ng u v
thu ht FDI tip sau l Anh, Php, Canada. Cc nc pht trin thu ht hai phn
ba tng ngun vn FDI 1243 t la. Cc nc ang pht trin thu ht c xp x
500 t la. Cn khu vc nn kinh t chuyn tip thu ht c 51 t la.
ng thi trong nm 2007 hnh thc FDI st nhp v mua li c bc pht
trin vt bc. Tng khi lng vn thng qua mua bn v st nhp tnh n nm
2007 t 33 t ola th ch ring trong ba nm 2005-2007 t n 31 t la. Tuy
nhin 75% cc v u t mua bn v st nhp u din ra ti cc nn kinh t pht
trin.
Khu vc ng ch trong 2007 l khu vc Nam, Ty, Ty Nam v chu
i Dng vi mc thu ht u t tng nhanh chng. V ng thi nhng khu vc
ny bt u quan tm n vic u t ra nc ngoi vi tng lng vn u t ra
nc ngoi ln n 150 t la tng gp 4 ln so vi nm 2004
Khu vc ng vi lng vn thu ht 71 t la v lng vn ra nc
ngoi 72 t la tng 6 ln so vi nm 2004.
Khu vc M Latinh v Caribe vi lng vn thu ht 124 t la tng hn 50%
so vi 2006 tp trung ch yu Nam M vi lng vn u t 72 t la. Nhng
tuy nhin lng vn tp trung vo cc khu vc ny ch yu l u t vo cng
nghip khai khong.
Cc khu vc cn li trong nm 2007 ni chung u t c nhng bc tin
kh quan.
2

II. FDI trong cuc khng hong kinh t 2008-2009

Tht ra, cuc khng hong ti chnh bt u M t gia nm 2007 nhng
tuy nhin vn cha nh hng nhiu n dng vn FDI
Nm 2008, cuc khng hong kinh t bt u tc ng n dng vn FDI.
Trong nm 2008, dng vn st gim khong 17% xung 1.7 t la. Cuc khng
hong lm thay i b mt FDI: do khu vc cc nc pht trin c dng vn FDI
suy gim mnh (29%) trong tm chn chnh l cc nc Phn Lan, c,
Hungary, ANh , Italia nn cc nc ang pht trin v cc nc chuyn tip tng th
phn trong dng vn FDI ln n 43% tng ngun vn FDI. Ti chu Phi, cc
ngun vn tng n mc k lc, vi s gia tng nhanh nht Ty Phi (tng 63%
so vi nm 2007). Ngun vn vo min Nam, ng v ng Nam chng
kin 17% m rng t n mt tm cao mi; FDI vo Ty tip tc tng trong
nm th su lin tip; ng thi dng vn vo M Latin l Carib tng 13%.
Tuy nhin n nm 2009 ngi ta mi thy c s nh hng ca khng
hong kinh t. Trong nm 2009, dng vn FDI gim 41% t 1.7 t nm 2008 xung
cn hn 1 t la
Trong , mc suy gim FDI ln nht l trong qu I/2009, sau tng i
n nh trong qu III/2009, nhng vn mc thp. FDI trong qu IV/2009 gn nh
khng tng.
Nu nh nm 2008 ch c s suy gim ngun vn FDI cc nc pht trin
cn cc nc ang ni th chu rt t tc ng v ngun vn chy vo vn c duy
tr v cn t mc tng trng khong 11% th n nm 2009 tt c cc khu vc
u phi hng chu nh hng ca cuc khng hong
Trong nm 2009, dng FDI vo cc nc ang ni cng gim mnh, khong
36%, xung cn khong 532 t USD. Nhng mc gim ny vn thp hn so vi
cc nc pht trin - gim 45%, xung cn 488 t USD. Do vy, nm 2009 l nm
u tin cc nc ang ni thu ht c FDI nhiu hn cc nc pht trin.

III, FDI hu khng hong kinh t th gii

Khi cuc khng hong kinh t trn th gii bt u h nhit, cc nn kinh t
ln ang dn dn phc hi nn cc nh kinh t u c nhn nh kh quan v FDI
trong nhng nm sp ti.
Trong cuc hp gn y

Hi ngh LHQ v Thng mi v Pht trin

(UNCTAC) d bo dng vn FDI ton cu c th t ln lt 1.200 t, 1.500 t v

2.000 t USD trong cc nm 2010, 2011 v 2012.
Ngy 7/9 va qua, Din n u t th gii ln th 2 u t cho pht trin
bn vng do UNCTAC t chc ti TP H Mn, tnh Phc Kin (Trung Quc) thu
ht hn 1.500 nh u t, hoch nh chnh sch ca Trung Quc v nc ngoi
tham d. Trong din n, UNCTAC khng nh trong qu I, II, III dng vn FDI
tng trng nh d on. Nghin cu Trin vng u t th gii do UNCTAD
thc hin 236 cng ty xuyn quc gia (TNCs) v 116 c quan thc y u t
quc t (IPA) nhn mnh, cc cng ty v c quan ny ngy cng lc quan v mi
trng u t quc t v trin vng u t FDI sng sa ca h trong nm 2010 v
cc nm sp ti. H cho bit, cuc khng hong kinh t 2008-2009 khng lm thay
i v cu trc cc k hoch FDI ca mnh trong tng lai. Tuy nhin, cuc khng
hong chuyn cc a bn trng tm u t ca cc TNCs v IPA t cc nn kinh
t pht trin sang cc nn kinh t ang pht trin v ang trong thi k chuyn i.
L do l cc nn kinh t ny phc hi nhanh sau khng hong v gi v tr ngy
cng quan trng trong chin lc u t ca cc TNC v IPA. 9/15 a bn u t
FDI u tin ca cc TNCs v IPA trong 2 nm ti l cc nn kinh t ang pht trin
v ang chuyn i
V vy chng ta hon ton c th tin tng vo nhn nh phc hi ngun vn
FDI.

CHNG II: XU HNG PHT TRIN CA FDI TRN

TH GII
I, Gi tr FDI tng nhanh chng
1. S liu
Nhng nm 70, vn u t trc tip trn ton th gii t khong 25 t USD,
n thi k 1980-1985 tng ln gp hai ln, t khong 50 t USD. S vn u
t trc tip nc ngoi trn ton th gii nm 1986 l 78 t USD, nm 1987 l 133
t, 1989 l 195 t. T nm 1990-1993 s lng vn u t trc tip nc ngoi trn
ton th gii hu nh khng tng, ch dng mc trn di 200 t. Tng mnh nht
l nm 1997 t 252 t. Nm 2000 vn u t trc tip tng t ngt t mc 1393
t la. Sau chu nhiu bin ng nn ba nm sau ngun vn c xu hng gim
nh. Nhng t nm 2003 2007, ngun vn tip tc tng nhanh. Vo nm 2007 t
mc k lc 1883 t la.
Do tc ng ca cuc khng hong kinh t th gii nn trong hai nm 20082009 ngun vn gim mnh. Tuy nhin, FDI ang dn dn phc hi v c tnh s
t mc gn 2000 t la vo nm

Nh vy, t nm 70 n 2007 ngun vn FDI tng hn 7532%. Ta c th thy

tc gia tng nhanh chng ca ngun vn FDI trn ton cu.

2. Nguyn nhn
S gia tng nhanh chng ngun vn FDI l do cc nguyn nhn ch yu sau:
_ Do s khc bit v trnh pht trin v ngun lc kinh t gia cc nc
Hin nay trn th gii c mt khong cch v cng ln gia cc nc giu v
ngho trong bao gm phng din khoa hc k thut phng tin sn xut. a
s cc nc ngho u c phng tin sn xut lc hu nn hn ch li nhun trong
khi cc nc pht trin vi khoa hc k thut hin i c nhu cu loi b nhng
phng tin c nn xut hin s chuyn giao cng ngh, u t t cc nc giu
sang ngho. Bn cnh , cc nc ang pht trin khng c iu kin v nhiu
khi lng ph nhiu ngun li. Ngay lp tc cc nh t bn s nhy chn vo cc
nc ny thu li nhun cao.
Do iu tin t nhin khc bit nn cc ngun lc gia cc nc c s chnh
lch ln nn ngay lp tc xut hin s u t nhm cn bng ngun lc vi mi
quc gia
_ S pht trin ca xu hng t do ha u t
Trong my chc nm gn y, ton cu ha pht trin mt cch nhanh chng.
ti a ha vic ton cu ha hu ht cc nc xa b ht cc ro cn ca vic
u t nh ct gim ro cn ca vic u t.
_ Li ch kinh t ca cc bn
iu m cc nh t bn quan tm nht chnh l li nhun. Khi cc nh doanh
nghip nhn thy li nhun t mt quc gia khc h ngay lp tc u t vo. Vic
u t ra nc ngoi khng ch em li li nhn cho nh u t m cn li nhiu li
ch cho nc c nhn u t, nc nhn u t tng trng kinh t, gii quyt
c cng n vic lm. V vy u t em li li ch cho c hai bn

II. S i hng c bn v a bn thu ht vn u t

1. Thc trng:
_ Nhng nm 1960 v trc: ngun vn FDI t cc nc pht trin chuyn
n cc nc ang pht trin
_ T nm 1960 n nay: vn u t t nc pht trin chuyn n nc pht
trin
Nm 2007, cc nc pht trin c dng vn FDI chy vo chim n hai phn
ba ngun vn u t trc tip ( 1243 t trn 1883 t). ng thi cc nc pht trin
cng l nh u t chnh trn th gii nm 2007 dng chy FDI t cc nc pht
trin l 1692 t la
DO cuc khng hong kinh t th gii nm 2009 u t trc tip ca cc nc
ang pht trin vt qua cc nc pht trin. Nhng tuy nhin n nay khi nn kinh
t phc hi th hng thu ht u t li tr v cc nc pht trin . L do l cc nn
kinh t ny phc hi nhanh sau khng hong v gi v tr ngy cng quan trng
trong chin lc u t ca cc TNCs v IPA

2. Nguyn nhn:
_ S chuyn bin t nn kinh t cng nghip sang nn kinh t tri thc lm mt
dn li th ca cc nc ang pht trin v lao ng v ti nguyn.
_Dung lng th trng ca cc nc pht trin rt ln
Theo bo co nm 2008, dn s cc nc pht trin l 978,186,023 chim
khong 14% dn s th gii nhng li chim t trng GDP v cng ln trn th
gii.
_ Mi trng u t cc nc pht trin thun li hn cc nc ang pht
trin
Cc nc pht trin c khoa hc k thut cao, c s h tng tt cng vi
ngun nhn lc cht lng cao to ra mi trng thun li cho cc nh u t
_Chnh sch bo h mu dch ca cc nc ny rt tinh vi. Do vy, u t vo
cc nc ny s gip cc TNCs thm nhp c vo th trng ni a v trnh

c nhng quy nh kht khe v hng nhp khu (mi trng, bao b, nguyn vt
liu ni a, kim dch v sinh)

III, CHuyn hng trong lnh vc u t

Chuyn hng t cc ngnh truyn thng sang cc ngnh mi c bit l lnh
vc dch v
_ Gim u t vo cc ngnh khai thc ti nguyn thin
Nguyn nhn: Ngun ti nguyn thin nhin ang dn cn kit, s lng ti
nguyn cn t ng thi cc quc gia hn ch cho nc khc u t vo lnh vc
ny
_ Tng u t vo nghnh cng nghip ch to
_ u t vo cc ngnh dch v gia tng nhanh chng
Dch v l ngnh em li li nhun cao nht. ng thi hin nay dch v
chim t trng GDP cao nht trn th gii. Dch v chim khong 70 % gi tr xut
nhp khu trn ton th gii. V vy ngun vn tt yu tp trung sang dch v.
_ Hin nay ngnh cng nghip xanh, kinh t ti ch ( low-carbon economy tp
trung sn xut nng lng sch, cc sn phm tt cho mi trng) ang c ch
trng.

IV. Trung QUc tr thnh khu vc thu ht vn FDI ln nht trong cc

nc ang pht trin
1. Thc trng
Trong nhng nm gn y Trung Quc lun ng u th gii v thu ht vn
u t nc ngoi.
Trong hn hai mi nm qua, Trung Quc lun dnh v tr s mt trong cc
nc ang pht trin v thu ht ngun vn FDI
Nm 2003, Trung Quc vt M tr thnh nc thu ht niu vn u t nht
trn th gii ( Trung Quc thu ht khong hn 53.7 t la M 52.7 t la)
Nm 2004, Trung Quc thu ht c 60,6 t USD vn u t trc tip nc
ngoi (FDI). Kt qu ca nm 2005 l 60,3 t USD
8

Nm 2006, FDI thu ht c l 63 t tng 5% so vi 2005

Nm 2007, FDI rt vo Trung Quc tng mnh 13.8 % ln n 82.7 t la
c bit trong nm 2008, khi cuc khng hong kinh t nh hng n ton
cu trong mi ng ngch, FDI trn ton th gii gim th lng vn FDI vo Trung
QUc li tng mnh ln n 111.7 t la tc tng n 27.65%. Trong khi ngun
FDI chnh vo Trung Quc ch yu xut pht t M, chu u v Nht Bn,
trong khi nhng nn kinh t ny cha c du hiu sng sa
Nm 2009, ngun vn FDI TRung Quc mi thc s chu nh hng ca cuc
khng hong kinh t c bit trong na nm u 2009, nhng n cui nm 2009
vic thu ht vn FDI li khi sc tr li. c tnh FDI Trung Quc nm 2009 t
khong hn 90 t ng gim khong 15% so vi 2008
Nm 2010, thu ht ngun vn FDI li tng mnh. Trong 10 thng u nm
nay, Trung Quc ht 82,003 t USD, tng 15,71% so vi cng k nm 2009.

2. Nguyn nhn
_ Th trng c tim nng to ln v th trng tiu th, lao ng, ti nguyn
Trung Quc vi dn s 1.3 t ngi vi GDP ng th ba th gii. Ngun
nhn lc di do, r. Ti nguyn thin nhin ng u th gii
_ Tc pht trin nhanh n nh
Trong hng chc nm gn y, Trung QUc lun gi vng v tr s mt trong
pht trin kinh t. Nn kinh t Trung QUc vn lun t mc tng trng trn 10%.
Trong cuc khng hong kinh t 2008, khi nn kinh t th gii xung dc trm
trng th nn kinh t Trung Quc vn tip tc tng trng gn 10% ( nm 2008 tng
trng 9.6% v nm 2009 tng trng 9.1%).
n qu I nm 2010, kinh t Trung Quc tng trng bng n vi t l 11.9
%.
Nhn chung, nn kinh t Trung Quc trong hng chc nm gn y lun gi
vng c s tng trng cao t bin ng.

_ Mi trng u t hp dn

C chnh sch u t hp dn, c s vt cht tng i tt, th trng rng ln,

tt c to nn Trung Quc chic bnh ngt cho cc nh u t th gii.

V. u t ra nc ngoi ca cc nc ang pht trin c xu hng tng

nhanh
1. Gi tr vn u t
_ Trc nm 1980: khng ng k
_ T nm 1990 n nay gia tng mnh m. Nm 2008 chim 16% tng FDI
th gii
Hu ht cc nc ang pht trin hin nay u quan tm u t n th trng
ca cc nc khc. Dng vn FDI t cc nc ang pht trin tng nhanh chng
mt c bit l Trung Quc.
u t trc tip nc ngoi (FDI) ca cc cng ty Trung Quc tng t 5,5
t USD trong nm 2004 ln 56,5 t USD nm 2009. Cc quan chc Trung Quc d
on con s ny c th t 100 t USD vo nm 2013. Khong 70% vn FDI chy
sang cc nc khc chu v M Latinh ch chim th hai vi 15%.

2. Li ch
_ Nng cao hiu qu s dng ngun vn
_ Khai thc ngun ti nguyn chin lc nc ngoi p ng nhu cu pht
trin kinh t trong nc
c bit i vi Trung Quc vic u t khai thc ti nguyn nc ngoi l
v cng quan trng. Dn s Trung Quc ng, tng trng kinh t cao i hi
ngun nguyn liu v cng ln m bo sn xut. Vy nn hin nay Trung QUc
ang tp trung mua rt nhiu khu khai thc ca cc nc khc trn th gii phc v
sn xut trong tng lai.
_ u t ra nc ngoi nhm m rng th trng v m bo th trng xut
khu n nh

10

CHNG III: VIT NAM VI FDI

I, Tnh hnh chung
1. FDI nm 2009
Do nh hng khng hong kinh t nn trong nm ngun vn FPI b gim:
vn u t ng k vo Vit Nam c nm 2009 c t 21,48 t USD, vn
thc hin c t 10 t USD
Tnh hnh hot ng:
Trong nm 2009, c tnh cc d n u t trc tip nc ngoi gii ngn
c 10 t USD, bng 87% so vi nm 2008.
Xut khu ca khu vc TNN (k c du kh) nm 2009 t 29,9 t USD,
bng 86,6 % so vi nm 2008 v chim 52,7 % tng xut khu c nc. Nu khng
tnh du th, khu vc TNN xut khu 23,6 t USD, chim 41,7 % tng xut khu
v bng 98 % so vi nm 2008. Nhp khu ca khu vc TNN nm 2009 t 24,8
t USD, bng 89,2 % so vi nm 2008 v chim 36,1% tng nhp khu c nc.
Trong nm 2009, khu vc TNN xut siu 5,03 t USD.
Tnh hnh cp GCNT nm 2009:
Theo cc bo co nhn c n 15/12/2009, trong nm 2009 c nc c 839
d n mi c cp GCNT vi tng vn ng k 16,34 t USD. Tuy ch bng
24,6 % so vi nm 2008 nhng y l cng l con s kh cao trong bi cnh khng
hong kinh t hin nay.
Trong nm 2009, c 215 d n ng k tng vn u t vi tng vn ng k
tng thm l 5,13 t USD, bng 98,3% so vi nm 2008.
Tnh chung c cp mi v tng vn, trong nm 2009, cc nh u t nc
ngoi ng k u t vo Vit Nam 21,48 t USD, bng 30% so vi nm 2008.
Theo lnh vc u t:
Dch v lu tr v n ung vn l lnh vc thu ht s quan tm ln nht ca
cc nh u t nc ngoi vi 8,8 t USD vn cp mi v tng thm. Trong , c

11

32 d n cp mi vi tng vn u t l 4,9 t USD v 8 d n tng vn vi s vn

tng thm l 3,8 t USD.
Kinh doanh bt ng sn ng th 2 vi 7,6 t USD vn ng k mi v tng
thm.
Lnh vc cng nghip ch bin, ch to c quy m vn ng k ln th ba
trong nm 2009 vi 2,97 t USD vn ng k, trong c 2,22 t USD ng k
mi v 749 triu USD vn tng thm.
Theo i tc u t:
Trong nm 2009, c 43 quc gia v vng lnh th c d n u t ti Vit
Nam, cc nh u t ln nht ln lt l Hoa K vi tng vn ng k l 9,8 t
USD chim 45,6% tng vn u t vo Vit Nam, Cayman Islands ng th 2 vi
tng vn ng k 2,02 t USD chim 9,4%, ng th 3 l Samoa vi tng vn ng
k 1,7 t USD chim 7,9%; Hn Quc ng th 4 vi 1,66 t USD vn ng k,
chim 7,7% tng vn u t ng k.
Theo a bn u t:
B Ra-Vng Tu l a phng thu ht nhiu vn TNN nht trong nm
2009 vi 6,73 t USD vn ng k mi v tng thm. Tip theo l Qung Nam,
Bnh Dng, ng Nai v Ph Yn vi quy m vn ng k ln lt l 4,1 t USD;
2,5 t USD; 2,36 t USD v 1,7 t USD.

2. Trong 3 qu u nm 2010
Tnh n ht qu III nm 2010, c tnh cc d n u t trc tip nc ngoi
gii ngn c 8.05 t USD, tng 4,8% so vi cng k nm 2010. Xut khu ca
khu vc TNN (k c du kh) 9 thng u nm d kin t 27,4 t USD, tng
26,5% so vi cng k v chim 53,1% tng xut khu c nc. Nu khng tnh du
th, khu vc TNN d kin xut khu 23,7 t USD, chim 45,9% tng xut khu
v tng 40,1% so vi cng k 2009. Nhp khu ca khu vc TNN 9 thng u
nm d kin t 25,7 t USD, tng 42,4% so vi cng k v chim 42,8% tng
nhp khu c nc. Trong 9 thng u nm, khu vc TNN xut siu 1,7 t USD,
trong khi c nc nhp siu 8,6 t USD; nu khng tnh xut khu du th, khu vc
TNN nhp siu trn 2 USD, chim 23,5% gi tr nhp siu c nc. Nh vy,
12

gii quyt tnh trng nhp siu, trong cc thng cui nm cn ch trng thc hin
cc gii php thc y xut khu i vi khu vc trong nc.
Tnh hnh cp GCNT:
Theo cc bo co nhn c, trong 9 thng u nm 2010 c nc c 720 d
n mi c cp GCNT vi tng vn ng k 11,4 t USD, tng 37,3% so vi
cng k 2009.
Theo lnh vc u t:
Lnh vc cng nghip ch bin, ch to l lnh vc th mnh ca cc nh
TNN lin tc tng cao trong cc thng gn y. Vi 275 d n u t c cp
mi, tng s vn cp mi trn 3 t USD v 106 lt d n m rng quy m sn
xut kinh doanh, tng s vn ng k tng thm l 653,6 triu USD a lnh vc
cng nghip ch bin, ch to dn u, chim 30,2% tng vn u t ng k.
Vi 6 d n u t c cp php trong 9 thng u nm 2010, lnh vc sn
xut, phn phi in, kh, nc iu ha ng th 2 vi tng vn u t ng k
kh cao 2,94 t USD, chim 24,1% tng vn u t ng k trong 9 thng u nm.
Khng c nhiu d n ng k thm, nhng vi quy m vn u t trung bnh
ca mt d n kh cao 144,9 triu USD/1 d n nn lnh vc kinh doanh bt ng
sn ng th 3. Tng vn u t ng k trong lnh vc ny l 2,75 t USD, chim
22,6% tng vn u t ng k.
Theo i tc u t:
Trong 9 thng u 2010, c 48 quc gia v vng lnh th c d n u t ti
Vit Nam, cc nh u t ln nht ln lt l H Lan vi tng vn u t ng k l
2,2t USD chim 18,2% tng vn u t vo Vit Nam; Hn Quc ng th 2 vi
tng vn u t ng k trn 2 t USD, chim 17% tng vn u t ti Vit Nam;
Hoa K ng th 3 vi tng vn ng k l 1,87 t USD, chim 15,3% tng vn
u t vo Vit Nam.
Theo a bn u t:
B Ra Vng Tu l a phng thu ht nhiu vn TNN nht trong 9 thng
u 2010 vi 2,23 t USD vn ng k mi v tng thm. Tip theo l Qung Ninh,

13

TP H Ch Minh, Ngh An vi quy m vn ng k ln lt l 2,15 t USD, 1,8 t

USD v 1 t USD.

II. Cc iu kin thun li thu ht FDI Vit Nam

1. V tr a l:
Vit Nam - V tr chin lc cho cc nh u t
Vit Nam l mt quc gia nm trn bn o ng Dng, ven bin Thi Bnh
Dng. Vit Nam c ng bin gii trn t lin di 4.550 km tip gip vi Trung
Quc pha Bc, vi Lo v Cm-pu-chia pha Ty; pha ng gip bin ng.
Trn bn , di t lin Vit Nam mang hnh ch S, ko di t v 23o23 Bc
n 8o27 Bc, di 1.650 km theo hng bc nam, phn rng nht trn t lin di
chng 500 km; ni hp nht di gn 50 km.
Vit Nam c ba mt ng, Nam v Ty-Nam trng ra bin vi b bin di
3.260 km, t Mng Ci pha Bc n H Tin pha Ty Nam. Phn Bin ng
thuc ch quyn Vit Nam m rng v pha ng v ng Nam, c thm lc a,
cc o v qun o ln nh bao bc. Ch ring Vnh Bc B tp trung mt qun
th gn 3.000 hn o trong khu vc Vnh H Long, Bi T Long, cc o Ct Hi,
Ct B, o Bch Long V... Xa hn l qun o Hong Sa v Trng Sa. Pha Ty
- Nam v Nam c cc nhm o Cn Sn, Ph Quc v Th Chu.
Vit Nam nm v tr trung tm ng Nam , c th d dng qua li c
Trung Quc ln cc nc ASEAN v c th tr thnh mt i tc sn xut cht ch
cho c hai. c bit, min Bc tip gip vi bin ng v c tim nng lin kt
c vi nhp pht trin ca khu vc nng ng ny v l mt u th vt
tri ca Vit Nam so vi cc nc ASEAN trong vic thu ht u t trc tip nc
ngoi

2. Tnh hnh chnh tr - x hi n nh

Nhn chung, Vit nam c nh gi l nc c mi trng chnh tr v x hi
n nh so vi cc nc khc trong khu vc. T chc T vn Ri ro Kinh t v
Chnh tr (PERC) ti Hng Kng xp Vit nam v tr th nht v kha cnh n
nh chnh tr v x hi sau s kin 11 thng Chn. So vi cc nc ASEAN khc

14

nh In--n-xi-a, M-lai-xi-a, Phi-lp-pin, v Trung quc, Vit nam c t cc vn

lin quan n tn gio v mu thun sc tc hn. Sau khi a ra chnh sch i
mi, Vit nam v ang t c mc tng trng GDP n nh. S n nh
chnh tr v kinh t v m ang c duy tr. Vit nam c nh gi l ni an ton
u t. ng cng sn Vit nam iu hnh t nc trong nhiu thp k qua
v khng ai mong mun c nhng thay i trong mi trng chnh tr. Cc gii
chc ng h mt chnh sch ci cch v qu trnh chuyn sang mt nn kinh t
th trng ang tip tc.Trong khung cnh ca nhng s kin din ra trong vi nm
qua lin quan n ch ngha khng b, Vit nam c bit n nh l mt trong
nhng nc an ton nht xt v cc ti c chng con ngi v quyn s hu.

3. Tc tng trng nhanh v n nh

Tc tng tng sn phm trong nc (GDP) bnh qun hng nm trong thi
k 2000 - 2010 t 7,2%. GDP bnh qun u ngi nm 2010 khong 1200 USD,
gp 3 ln so vi nm 2000.
c bit ngay c trong cuc khng hong kinh t th gii 2008-2009, nn kinh
t Vit Nam vn tip tc tng trng. Nm 2008 tng trng 6.23%, nm 2009
tng trng t mc 5.3%
Nm 2010 ha hn l nm tng trng mnh hn ca Vit Nam
Trong qu I, chng ta t c mc tng trng 5.38%. Trong qu II, c tnh
tng trng t 6.3%

4. Thm nhp th trng d dng cng vi tim nng th trng tiu th

ln
Vi dn s hn 80 triu ngi, Vit nam c v c th tr thnh mt th trng
hp dn i vi cc cng ty tp trung vo bn hng trong nc. T l FDI trong cc
ngnh nh hng vo th trng trong nc nh cng nghip hng tiu dng, cng
nghip nng, bt ng sn, sn xut nguyn vt liu xy dng vv t mc tng
i cao.

5. Ti nguyn thin nhin phong ph:

Ti nguyn t, rng, nc, khong sn u phong ph

15

6. Thnh cng trong hi nhp kinh t quc t v khu vc

Nm 1993 khai thng quan h vi Qu tin t quc t (IMF), Ngn hng
th gii (WB), Ngn hng pht trin chu (ADB);
Vic t c tha thun sm vi EU, mt i tc thng mi ln c 25
nc thnh vin, c tc ng tch cc i vi qu trnh m phn ca Vit Nam);
Ngy 25/7/1995 chnh thc gia nhp Hip hi cc nc ng Nam
(ASEAN),
Tham gia vo AFTA
Chng trnh thu quan u i c hiu lc chung (CEPT);
Thng 3/1996 tham gia Din n - u (ASEM) vi t cch l thnh vin
sng lp;
15/6/1996 gi n xin gia nhp APEC; 11/1998 c cng nhn l thnh
vin ca APEC;
Nm 2000 k Hip nh thng mi song phng Vit - M
7/11/2006, Vit Nam chnh thc gia nhp WTO

7. Ngun nhn lc di do, gi nhn cng r

S lao ng t 15 tui tr ln ang lm vic trong nn kinh t ti thi im
1/7/2006 c tnh l 43,44 triu ngi, tng 2,1% so vi cng thi im nm trc.
T trng lao ng ang lm vic trong khu vc nng, lm nghip v thu sn tip
tc gim t 57,2% trong nm 2005 xung 55,7% trong nm 2006 chuyn dch
sang cc khu vc c nng sut lao ng cao hn, ph hp vi ch trng cng
nghip ho, hin i ho t nc; tng ng, t trng khu vc cng nghip, xy
dng tip tc tng t 18,3% ln 19,1% v khu vc dch v t 24,5% ln 25,2%.
Trong cc thnh phn kinh t, lao ng thuc khu vc nh nc vn tng nh so vi
nm trc. T l tht nghip ca lao ng khu vc thnh th tip tc gim, t
4,4%, trong t l tht nghip ca nam l 4,8%, ca n l 3,9%. Lao ng cha
qua o to lm vic trong cc doanh nghip c vn u t nc ngoi ti Vit Nam
l 55 USD/thng/ngi. Doanh nghip phi ng thm 15% ph Bo him x hi v
2% Bo him y t cho ngi lao ng.
16

8. Chi ph khc r
Vit Nam c tnh l quc gia c mc chi ph sinh hot r thuc hng nht
th gii

III, Kh khn trong thu ht vn u t

1. C s h tng k thut cha cao.
Kt cu h tng ca Vit Nam cha ph hp vi nhu cu pht trin kinh t v
chi ph v cht lng. Mc d h tng c s c ci thin trong nhng nm qua
nhng kh nng sn c v cht lng kt cu ca Vit Nam vn di mc trung
bnh trong khu vc. Theo kt qu iu tra do Vin Nghin cu pht trin c (GDI)
tin hnh cho thy hn 2/3 doanh nghip c vn u t nc ngoi phi dng
ng b vn ti hng ho ca mnh. Hu ht cc nh u t nc ngoi c
phng vn u ch trch h thng vn ti ngho nn l mt tr ngi ln trong kinh
doanh. ng thi h cn cho bit, chi ph vn ti ca Vit Nam cn cao hn nhiu
so vi bnh qun chung trong khu vc v hu ht cc nc quanh vng. Chng hn
gi vn chuyn mt Container 40feet t Vit Nam i Nht Bn l 1500 USD, gp 2
ln so vi Malaysia, cao hn 500USD so vi Philipin, 600USD so vi n ,
200USD so vi t Thi Lan. Theo nh gi ca UNDP th mt ng giao thng
/km ca Vit Nam ch bng 1% mc trung bnh ca th gii, tc truyn thng
trung bnh ca Vit Nam chm hn th gii 30 ln.
Hu ht cc d n kt cu h tng s dng nhiu vn. Cho n nay, u t vo
kt cu h tng ch yu da vo ngn sch nh nc, bao gm vin tr ODA v cc
khon vay u i. S tham gia ca khi t nhn vo xy dng kt cu h tng vn
cn nhiu hn ch v ch yu l theo hnh thc xy dng-kinh doanh-chuyn giao
trong lnh vc cung cp in, nc, vin thng. Qun l v kinh doanh kt cu h
tng tp trung vo mt s t cng ty nh nc. iu ny dn n thiu tnh cnh
tranh, hot ng kinh doanh khng hiu qa.
C s h tng k thut cn km gy ra rt nhiu kh khn cho cc nh u t
nc ngoi.

17

2. Th ch v lut php cn nhiu nhc im

Trong nhng thp k va qua, Nh nc t c nhng kt qu ng k
trong vic xy dng h thng php lut. Tuy vy, h thng lut php ca Vit Nam
vn cn tn ti mt s nhc im sau:
- Tnh minh bch, nht qun v n nh ca ca lut php l nhc im ln
nht, ng thi cng l i hi ca nh u t nc ngoi. Chnh s thiu minh
bch ca lut php to ra nhng k h cho t nn nhng nhiu, lng quyn v
gy phin h vi cc nh u t. Tnh trng khng nht qun v khng n nh ca
lut php ko theo nhng thay i kh lng trc i vi doanh nghip v lm cho
mt s nh u t khng th thc hin c nhng d tnh ban u ca mnh.
- Cc vn bn quy phm php lut thiu tnh nht qun v ni dung v thi
hiu thi hnh. Nhiu ni dung cn dng li mc chung chung cha c thng t
hng dn c th. S mu thun v chng cho gia cc lut vi nhau, gia lut v
php lnh, ngh nh, thng t lm cho cc i tng thi hnh lut gp nhiu kh
khn, ng thi cng chnh l k h cc t chc v c nhn lch lut trong cc
hot ng khng hp php.
- Tnh trng php vua thua l lng l kh ph bin trong vic mt s c quan
trung ng v chnh qun a phng t ban hnh cc vn bn tri vi lut hoc
khng thi hnh lut.
Hin ti th h thng lut ca Vit Nam cn nhiu mu thun v cha ph hp
vi cc cam kt quc t tham gia. Yu cu ny c t ra cch y nhiu
nm song nhim v sa i ny tin hnh rt chm so vi tin t ra.
Trong cc th tc cho doanh nghip nc ngoi u t vo tuy lin tc
c sa i nhm ti a ha quyn li cho nh u t nhng do cn nhiu hn ch
nn cn gy ra rt nhiu phin nhiu trong khu th tc. V vy t l gii ngn cc
d n gii ngn nc ta cn rt thp so vi s c cp chng nhn u t.
Do vy, h thng php lut cn nhiu nhc im nh hng rt ln n
ngun vn FDI

18

3. Nn kinh t th trng cn s khai

Hn 20 nm qua nn kinh t ca Vit Nam thnh cng trong vic chuyn
i sang nn kinh t th trng c s qun l ca nh nc. Tuy nhin, nn kinh t
th trng ca Vit Nam cn rt s khai. Tnh cht s khai c biu hin nhng
kha cnh nh:
Th trng hng ho dch v hnh thnh nhng cn hn hp v cn nhiu
hin tng tiu cc (hng gi, hng lu, hng nhi nhn hiu lm ri lon th
trng).
Th trng hng ho sc lao ng mi manh nha. Mt s trung tm gii thiu
vic lm v xut khu lao ng mi xut hin nhng ny sinh nhiu hin tng
khng hong. Nt ni bt ca th trng ny l sc cung v lao ng lnh ngh nh
hn rt nhiu so vi mc cu.
Th trng tin t v th trng vn c nhiu tin b nhng vn cn nhiu
trc tr. Rt nhiu doanh nghip, c bit l doanh nghip t nhn rt thiu vn
nhng khng vay c v vng v th tc. Trong khi nhiu ngn hng thng mi
li khng th cho vay nn d n qu hn n mc bo ng. Th trng chng
khon i vo hot ng nhng vn cn thiu hng ho mua bn v cha
c kim sot cht ch.
Trnh s khai ca nn kinh t th trng ca Vit Nam cha m bo
cho mt mi trng u t thun li, cha thc s c sc hp dn mnh m c bit
i vi cc TNCs. S yu km ny ang t ra thch thc ln i vi chnh sch
thu ht vn u t Vit Nam.

4. Ngun lao ng di do nhng cht lng thp

So vi th gii th nc ta c t l gia thy v th cao hn nhiu ln, tuy
nhin ngun nhn lc cp cao li mc khan him. Chng ta ang trong tnh trng
lao ng d v lng v yu v cht
Ngun nhn lc Vit Nam c cu thnh ch yu l nng dn, cng nhn, tr
thc, doanh nhn, dch v v nhn lc ca cc ngnh, ngh. n nay, ngun nhn
lc nng dn c gn 62 triu ngi, bng hn 70 % dn s ca c nc. Ngun
nhn lc cng nhn l 9,5 triu ngi, bng gn 10% dn s ca c nc. Ngun
19

nhn lc tr thc, tt nghip t i hc, cao ng tr ln l hn 2,5 triu ngi, bng

2,15% dn s ca c nc.
Tuy nhin t l ngun nhn lc trong cc lnh vc cha phi l vn ng
quan tm so vi vn cht lng. T l s lao ng cng nhn, nng dn cha qua
o to ln n hn 80%. Cn trong ngun lao ng tr thc th hn 90% s sinh
vin ra trng khng tm thy vic lm ph hp theo chuyn ngnh hc tt c l
do s thiu kinh nghim, k nng, ch trng vo l thuyt m khng c thc hnh
v nhn thc sai lm khi chn ngh. Tt c nhng l do trn to ra ngun lao
ng cht lng km dn n hiu qu sn xut thp.

III. nh hng thu ht v qun l vn u t nc ngoi

Nhn nh c cc mt mnh v yu trong thu ht vn u t trc tip nc
ngoi, ngy 7/4/2009 Chnh ph a ra Ngh quyt 13/NQ-CP nh hng, gii
php thu ht v qun l ngun vn u t trc tip nc ngoi
Chnh ph yu cu cc B, ngnh, a phng t chc trin khai 6 nhm gii
php thu ht v qun l vn FDI, gm:
Th nht, nhm gii php v chnh sch thu ht u t: Chnh ph ch o,
tip tc r sot, sa i, b sung chnh sch v u t, kinh doanh, ban hnh cc u
i khuyn khch u t vo mt s lnh vc, thc hin cc bin php thc y gii
ngn...
Th hai, nhm gii php v quy hoch: Chnh ph yu cu cng b rng ri
cc quy hoch c ph duyt, y nhanh tin gii phng mt bng cc d n
u t.
Th ba, nhm gii php v ci thin c s h tng: Tng r sot, iu chnh,
ph duyt v cng b cc quy hoch v kt cu h tng n nm 2020, huy ng ti
a cc ngun lc u t pht trin kt cu h tng.
Th t, nhm gii php v ngun nhn lc: Hon thin cc vn bn php l v
hp tc u t trong lnh vc gio dc - o to, nghin cu iu chnh chuyn dch
c cu lao ng, nng cao trnh lao ng, c bit i vi ngi nng dn b thu
hi t sn xut giao cho d n.

20

Th nm, nhm gii php v cng tc phi hp trong qun l nh nc i vi

hot ng u t nc ngoi: Trung ng v a phng phi hp cht ch trong
vic cp php v qun l cc d n u t nc ngoi.
Th su, nhm gii php v xc tin u t: Nghin cu xut chnh sch
vn ng, thu ht u t i vi cc tp on a quc gia, tp on; t chc kho
st, nghin cu v xy dng m hnh c quan xc tin u t Trung ng v a
phng...
Chnh ph cng ra mt s gii php khc nh: y mnh ci cch th tc
hnh chnh; phng, chng tham nhng, tiu cc, duy tr c ch i thoi thng
xuyn gia lnh o Chnh ph, cc B, ngnh vi cc nh u t...
Bn cnh cc nh hng chnh c nu ra trong ngh quyt, chnh ph
ch trng n thu ht FDI c nh hng v chn lc. C th l:
Hng dng vn vo cng nghip ph tr
B K hoch v u t xc nh, trong nm 2010 s chn lc hng dng
vn FDI vo nhng lnh vc quan trng nh cng nghip ph tr, pht trin c s
h tng v pht trin ngun nhn lc. Cc ngnh khc nhn c s u tin tip
theo l ch bin nng sn, dch v c gi tr gia tng cao, ngnh sn xut tit kim
nng lng v cc ngnh c t trng xut khu ln. thc hin c iu ny ph
thuc rt nhiu vo a phng trong bi cnh phn cp mnh m v cp php u
t.
ng quan im, ng V Tr Thnh, Ph Vin trng Vin Nghin cu qun
l kinh t Trung ng nhn nh: FDI nn c thu ht vo lnh vc dch v, u t
cho sn xut nng cao cht lng cnh tranh cho nn kinh t pht trin bn vng.
y l vn m chng ta cn quan tm. Trong chng mc no y, th nhng nm
qua, t trng FDI dnh cho bt ng sn l qu ln. D tim nng ca th trng
ny rt ln, song cn tnh ti gii to cc nt tht ht thm FDI vo cc lnh vc
khc nh cng nghip h tr, cng nghip ch bin...
Bn cnh vic chn lc v nng cao hiu qu cc d n u t, thu ht FDI
trong nm 2010 phi gn cht vi qu trnh ti cu trc nn kinh t; thu ht FDI

21

hng vo nhng ngnh ngh, sn phm c th, phc v qu trnh chuyn dch c
cu kinh t nhm khai thc ti a tim nng v hiu qu ca ngun vn ny.
Mun vy, chng ta cn xy dng quy hoch tng th v thu ht FDI gn vi
cc loi quy hoch khc nh quy hoch vng, quy hoch ngnh... c th nh
hng lung vn FDI. Bn cnh , cn to mi trng u t hp dn hn na nh
y mnh ci cch hnh chnh, ci thin v nng cp c s h tng, ci cch h
thng gio dc v o to nhm p ng nhu cu v ngun nhn lc cht lng cao.
M ca th trng dch v
Theo ng Nguyn Mi - Ch tch Hip hi u t nc ngoi Vit Nam,
ngnh dch v ngy cng chim th phn ln trong thng mi ton cu. Khu vc
dch v bao gm nhiu lnh vc: du lch, ti chnh, y t, chm sc sc khe... Trong
nhng nn kinh t pht trin, cc dch v ny thng chim hn mt na cc hot
ng kinh t. Ngnh dch v ca Vit Nam vn cn chm pht trin v nh vy cn
nhiu t pht trin.
Ti Vit Nam, vic m ca th trng dch v cho nh u t nc ngoi s
to iu kin a dng ho v nng cao cht lng pht trin ca cc ngnh dch
v, qua gp phn tng trng kinh t, to thm gi tr gia tng v nng cao sc
cnh tranh ca hng ho Vit Nam. Ngc li, s tng trng v pht trin ca cc
ngnh dch v cng to iu kin Vit Nam tng sc hp dn v cnh tranh khi
thu ht FDI vo cc ngnh kinh t khc.
Sc ht u t t lnh vc dch v l tim tng, theo tnh ton ca UNCTAD,
t trng dch v trong xut nhp khu hin chim khong 70% gi tr xut nhp
khu ton cu. iu ny c ngha l mun thu ht u t nc ngoi t cc nc
pht trin, Vit Nam phi m ca khu vc dch v v thu ht u t, lin doanh trn
cc lnh vc dch v.
Vit Nam vn ang trn con ng ci cch thu ht ngn vn FDI. Cc
bin php ca chng ta a ra c nhng du hiu kh quan trong nhng thng
u 2010 tnh hnh thu ht vn u t nc ngoi c nhiu khi sc.

22

Kt lun
Trong xu hng pht trin ca ton cu ha, ngun vn FDI tng mnh v c
nhiu chuyn dch trong xu hng pht trin s chuyn dch trong a bn u t,
lnh vc u t, cho ph hp vi xu hng pht trin th gii v ti a li nhun
ca nh u t. c bit sau cuc khng hong kinh t ti chnh 2008 -2009, FDI
ang phc hi v ha hn s tng nhanh hn na trong thi gian ti.
Trong nhng nm va qua, Vit Nam lun l mt im n thu ht vn u t
trong khu vc chu cng nh trong cc nc ang pht trin. Tuy nhin cng
nh hu ht cc quc gia Vit Nam c nhng u th cng nh hn ch ring trong
vic thu ht vn FDI. Chnh ph hin ang s dng rt nhiu bin php, chnh sch
y mnh thu ht vn u t nc ngoi v cc bin php em li cc kt qu
kh quan v ha hn ngun vn FDI s tip tc mnh v Vit Nam trong thi
gian ti.
Chng ta hon ton c th hy vng v nn kinh t ngy cng pht trin trn
ton th gii cng nh Vit Nam.

23

Ti liu tham kho

http://www.unctad.org
http://fia.mpi.vn
http://fdi.net
http://baodientu.chinhphu.vn
http://vneconomy.vn

24