ANDREA STEFANI

E kryer n emr t nderit, gjakmarrja sht vula e turpit dhe e krimit. Pr t gjith ne. Kushdo qofsh, president, lider, kryeministr, ministr, fanatik, puntor, militant, i papun, emigrant, biznesmen, intelektual, milioner, pabuks, gazetar, minator, qytetar, malsor, fshatar e kushdo qofsh, ti je nj dorras (kshtu e quan Kanuni at q vret pr gjak) q rri n prit me plumbin e vdekjes gati. Por po ashtu jemi edhe ai ose ajo q bie n prit, jemi ai q krkon ndihm nga ne, jemi fmija q ngujohet n agim t jets dhe po ne q nuk ia japim kt ndihm duke fajsuar shtetin. Sepse shteti i prgjumur, i vdekur, i pandjeshm jemi ne. Jemi pra viktima q krkon ndihm dhe mbrojtje nga vetvetja dhe nuk e merr kurr. Jemi edhe njeriu, burri apo gruaja, q vret e q vritet, q merr gjak dhe jep gjak n emr t nderit. Sepse me kt Kanun t tmerrshm antiligj dhe antishtet, nderi i jets qndron te vdekja. *** Gjakmarrja sht rrnimi m kriminal i moralit. Ne t gjith, si shtet, si burokraci dhe si mizri jemi, si n romanin Prilli i Thyer i Kadares, edhe Berishaj edhe Kryeqyqe, edhe vrasim edhe vritemi pr gjak, ne q duke lvizur rrotn e mullirit t gjakmarrjes ngjallim vdekjen dhe varrosim jetn. Katastrofa nuk kufizohet vetm me t vrart pr gjak. As me t ngujuarit. Grmadha morale sht m e gjer, m gjithprfshirse. Sepse jemi ne q dnojm me vdekje me heshtjen ton, indiferencn ton. Sepse kush hesht, pranon. Jemi fajtor ne q nuk duam tia dim pr kullat e ngujimit t foshnjave, t krthive, sepse jemi ngujuar n vilat, shtpit, kasollet e apartamentet tona, bizneset, punt, ambiciet hallet tona, jemi ngujuar e kyur me shula, dryna e kode t sofistikuara n egotizmat tona private duke tradhtuar jetn kudo q ajo dhunohet jasht ders son dhe duke u br kshtu, shrbyes t vdekjes. T gjith jemi dorrasi dhe njherazi viktima e tij. T vetmit t panjoll, t paprlyer n kt odise sa totale aq edhe kriminale t vdekjes, jan fmijt dhe mbi t gjitha, ata krthinj t mjer q kyen n mes t katr mureve dhe q pr ti shptuar dimrit t vdekjes, jan t dnuar t braktisin diellin, pranvern e jets, gzimin dhe lodrat e saj. Mos t na gnjej mendja se ata jetojn. Sepse thelbi i jets, sht liria. Dhe ata nuk e kan at. Ata fmij gjallojn, por nuk jetojn. Pr t gjith ne, shqiptart, nuk mund t jet shfajsim forca e nj zakoni mesjetar q ka 20 vjet q sht ringjallur si kuedra e fshatit n prralla, duke gllabruar jet pangishm. sht gjakmarrja q na akuzon, jan foshnjat e ngujuara q na akuzojn, jan vdekjet e paralajmruara pafundsisht dhe jett e braktisura pafundsisht n thonjt e vdekjes nga po ne, q na denoncojn si hordhi t vdekjes. Mos

bni sikur nuk shihni, sikur nuk dgjoni dhe skuptoni! T gjith jemi nn akuzn e gjakmarrjes dhe fajsis pr t. Dorrasi q shkreh pushkn vrasse jemi ne edhe prball tij biem po ne q kemi vrar m par vllain, babn apo motrn e dorrasit. Jemi ne q po vrasim veten ton pafundsisht. *** Tashm edhe shteti yn, si flamuri i tij, ka dy kok. Njra kok sht ligji dhe tjetra ajo e Kanunit. Por Kanuni po ia ha kokn ligjit. Nj tjetr tregues i frikshm se n vend q t shkojm para drejt Europs, po degdisemi prapa n Mesjet. Edhe akujt e diktaturs s djeshme po na duken m t ngroht. Sepse, sikundr ka shkruar edhe Ismail Kadare, bashk me ta kishte ngrir edhe gjakmarrja. Por ja akujt e dimrit t diktaturs shkrin dhe bashk me t, si nj gjarpr deri ather i ngrir, shkriu edhe gjakmarrja. Dhe tashm pr turpin dhe zin ton, pranvera e liris, prilli i saj, ka dy dekada q prgjaket nga nj Kanun q njerzit e hartuan n Mesjet pr t kompensuar mungesn e shtetit dhe t ligjit. Dhe e kan gabim ata q thon se Kanuni nuk lejon vrasjen e fmijve. Mjerisht, Kanuni e lejon nj tmerr t till, ose m sakt, e ka lejuar ather kur skishte shtet, pr ta br shum t vshtir marrjen e nj jete, pr ti thn babait apo vllait dorras se, ndrsa qndron n prit dhe merr shenj, sht duke vn n thepin e vdekjes jetn e birit, vllait, motrs, vajzs apo axhs s tij. Kanuni nuk merr gjak vetm te gruaja dhe te prifti. Pra, mjerisht, ndrsa morali ka vdekur sht Kanuni q po zbatohet me besnikri n emr t moralit. Ndrsa ligji jo. Ligji sht braktisur bashk me jetn. Dhe sot, gjakmarrja akuzon pikrisht pr mungesn e shtetit dhe t ligjit. Sepse, nuk sht shtet ai q nuk mbron dot jetn e antarve t tij dhe fmijve t tij nga vet antart e tij. Nuk sht shtet ai ku zakoni i tmerrshm i gjakmarrjes, zakoni i vdekjes, sht br ligj n nj koh q shpresat tona, prpjekjet tona duhet ta bjn ligjin zakon, ligjin q mbron jetn. Gjakmarrja nuk sht nder. Gjakmarrja sht krim. Mesjeta e instaloi gjakmarrjen n strukturn e moralit dhe nderit, por sot, morali i nj shoqrie moderne, i nj shoqrie t ligjit, drejtsis dhe liris, duhet ta gozhdoj at n shtylln e turpit. Mjerisht, u bn dy dekada q shoqria shqiptare nuk po ngrihet n nj protest t madhe n mbrojtje t jets dhe moralit t jets q t mbroj nderin, moralin e saj modern. Edhe disa organizime t vogla t shoqris civile kundr gjakmarrjes, kan shrbyer m shum si nj sfond aktivizmi q nxjerr m n dukje pasivitetin ton masiv. Jemi ende larg momentit kur shoqria do t ngrihet n nj protest q t bashkoj t gjith shqiptart q duan Europn dhe shtetin me ligj e liri, si t majt e t djatht, t krishter e mysliman, sepse bashk me mkatin ton t prbashkt t braktisjes s jets, ne ndryjm t gjith brenda nesh jetn si thelbin ton t prbashkt. Ky thelb duhet ti bashkoj shqiptart q indiferencn e prbashkt prpara plojs s mbrame t gjakmarrjes, mkatin e heshtjes s tyre t madhe q ulrin dhe na damkos si barbar, ta shndrrojn n protestn m t madhe liruese, n alarmin m t madh, n klithmn m t thekshme, m totale pr jetn. *** Gjakmarrja sht dhunim i moralit dhe e ligjit. Prandaj ajo mund t luftohet me sukses vetm me an t nj aleance totale t moralit dhe ligjit. Rndimi i statistikave t gjakmarrjes sht edhe tregues i dshtimit t moralit dhe ligjit. sht tregues i dshtimit t shoqris

dhe shtetit. Nj dshtim q krcnon rrnjsisht integrimin me Europn. A ka naivitet m t madh t besosh se mund t integrohet me botn e liris, me botn e jets, nj shoqri q i kthen djepet n varre dhe varret n djepe? A mund t besosh se mund t integrohet me shoqrin e ligjit, drejtsis dhe liris nj shoqri q nuk sht shoqri, sepse sundohet nga kanunet e nj gjendjeje pa shtet, nga kanunet e nj gjendjeje thuajse natyrore? Gjakmarrja po merr gjakun e sistemit t liris, po thith gjakun e ligjit, po mposht drejtsin, jetn dhe lirin. Ata fmij t ndrydhur e shtypur mes muresh, duhet t na bjn m n fund t kuptojm se nuk ka liri pa drejtsi, pa ligj. Dhe nuk do t ket integrim pr shqiptart me gjakmarrjen npr kmb. Kupa e mkatit sht mbushur plot gjak dhe po derdhet. Nuk ka shptim pr ne nga gjakmarrja, nse te viktimat e gjakmarrjes nuk shohim veten ton, t afrmin ton. Shoqria nuk mund t vloj si nj vullkan dhe t shprthej me llav urrejtjeje kundr vdekjes, pa kt empati q vjen nga dashuria pr jetn, pa aftsin pr t marr plagn e tjetrit, pr ta br tnden vdekjen, dhimbjen e tjetrit. Ndaj t shtrir, t vrar me plumb nga gjaksi, duhet t dgjojm kumbimin e atyre hapave t dorarsit q largohet dhe secili prej nesh duhet t kuptoj (ashtu si Gjorgu n astin e tij t fundit) se ata jan hapat e tij dhe se sht ai vet e askush tjetr, q po vrapon kshtu duke ln pas, t shtrir midis rrugs, trupin e vet, q porsa e ka vrar.

Shkrime t tjera me interes

Lamtumir Musa Skura! Dshmori prcillet n banesn e fundit