Diyafram Nedir?

Diyafram olarak kullandmz terimin ngilizcede iki farkl ekilde kullanlyor olmas biraz kafa kartrcdr. Diaphragm ile anlatlan geen k miktarn ayarlayan yaprakl mekanizma iken bizim burada kullandmz diyafram Aperture terimine karlk gelir ve Aklk kelimesi ile ifade edilebilir. Akln apn, dolaysyla da geen n miktarn belirleyen bu yapraklarn hareketidir.

Kimi yerlerde k dzengeci olarak da geen diyafram (ng: Aperture), lensten geen n miktarn/iddetini ayarlamak iin lensin iine yerletirilmi olan dzenektir. Daha teknik bir tanmlama yaparsak, optik bir sistemde diyafram, grnt dzlemine odaklanmak zere gelen k demetinin konik asn belirler. Diyafram k miktarn ayarlayamann yan sra oluan grntnn niteliini de dorudan etkiler nk diyafram atmzda diyaframdan geen k nlarnn optik alglaycmza dme alar deiir ve sadece odaklama yaptmz blge netken, geriye kalan alanlarn bulank olmasna neden olur.

Diyafram deerleri nelerdir?

1.0, 1.1, 1.2, 1.4, 1.6, 1.8, 2.0, 2.2, 2.5, 2.8, 3.2, 3.5, 4.0, 4.5, 5.0, 5.6, 6.3, 7.1, 8.0, 9.0, 10, 11, 13, 14, 16, 18, 20, 22, 25, 29, 32, 36, 40, 45, 51, 57, 64, 72, 81, 91 Not: Bu deerler 1/3 durakl diyafram deerleridir. Kaln yazlm olanlar tam durak olup, 2 tam durak arasnda 2 adet de 1/3 duraklk deer yer alr. Her bir deer, kendinden nceki deerin saladndan 1/3 durak daha az k demektir. Mesela f:2, f:2.8in 2 kat k salar. Ekranda gsterimi daha kolay olsun diye sadece say deeri bulunur ama aslnda f/deer eklindedir yani 1.4 iin f/1.4 f/22 aralndaki diyafram

Lensimizin sahip olduu diyafram deerini nasl okuruz?

Diyafram belirlerken f/2.8, f/5.6 gibi eyler duymusunuzdur, duymamsanz bile lenslerin isimlerinde odak uzaklnn yan sra diyafram deerlerini de grmsnzdr. Aada fotoraf bulunan Sony DT 3.5-5.6/18-55 SAM lensini ele alalm. Buradaki 18 ve 55, mm cinsinden odak uzakln gsterirken, onlarn nndeki 3.5 ve 5.6 da lensin u odak uzaklklarnda sahip olduu en geni diyafram deerini anlatr. Lensi 18mmde kullanrken kullanabileceiniz en ak diyafram deeri f/3.5 olacaktr. f/1.8 kullanmanz imkanszdr ama f/3.5 deerinden daha ksk diyafram deerlerini yani daha byk f deerlerini kullanabilirsiniz. 55mm odak uzaklnda da kullanabileceiniz en ak diyafram (en kk f deeri) f/5.6dr. Bu lens, odak uzakl deiken bir lens olduu iin iki adet diyafram deeri

vardr. Bu yazmzla aadaki sorularn cevaplarn renmi olacaksnz.

Diyafram nedir? Diyafram deerleri nelerdir? f/1.4, f/8 neyi ifade eder? Lensimizin sahip olduu diyafram deerini nasl okuruz? Diyaframn fotorafa nasl bir etkisi olmaktadr

Diyafram Nedir?
Diyafram olarak kullandmz terimin ngilizcede iki farkl ekilde kullanlyor olmas biraz kafa kartrcdr. Diaphragm ile anlatlan geen k miktarn ayarlayan yaprakl mekanizma iken bizim burada kullandmz diyafram Aperture terimine karlk gelir ve Aklk kelimesi ile ifade edilebilir. Akln apn, dolaysyla da geen n miktarn belirleyen bu yapraklarn hareketidir.

Diyafram baklar ve diyafram akl.

Kimi yerlerde k dzengeci olarak da geen diyafram (ng: Aperture), lensten geen n miktarn/iddetini ayarlamak iin lensin iine yerletirilmi olan dzenektir. Daha teknik bir tanmlama yaparsak, optik bir sistemde diyafram, grnt dzlemine odaklanmak zere gelen k demetinin konik asn belirler. Diyafram k miktarn ayarlayamann yan sra oluan grntnn niteliini de dorudan etkiler nk diyafram atmzda diyaframdan geen k nlarnn optik alglaycmza dme alar deiir ve sadece odaklama yaptmz blge netken, geriye kalan alanlarn bulank olmasna neden olur. Alan derinlii olarak bilinen bu konuya Arka plan nasl ldrrm? isimli yazmzda deinmitik.

Diyaframn alan derinlii zerinden fotorafa etkisi.

Diyafram deerleri nelerdir?

f deerlerinde lensin sahip olduu aklklarn birbirleri ile ilikisi. Kaynak: Wikipedia 1.0, 1.1, 1.2, 1.4, 1.6, 1.8, 2.0, 2.2, 2.5, 2.8, 3.2, 3.5, 4.0, 4.5, 5.0, 5.6, 6.3, 7.1, 8.0, 9.0, 10, 11, 13, 14, 16, 18, 20, 22, 25, 29, 32, 36, 40, 45, 51, 57, 64, 72, 81, 91 Not: Bu deerler 1/3 durakl diyafram deerleridir. Kaln yazlm olanlar tam durak olup, 2 tam durak arasnda 2 adet de 1/3 duraklk deer yer alr. Her bir deer, kendinden nceki deerin saladndan 1/3 durak daha az k demektir. Mesela f:2, f:2.8in 2 kat k salar. Ekranda gsterimi daha kolay olsun diye sadece say deeri bulunur ama aslnda f/deer eklindedir yani 1.4 iin f/1.4 f/22 aralndaki diyafram Soru: Bende bu ara deerler yok, f/5.6dan dorudan f/8e geiyor. Neden acaba? Cevap: Genelde fotoraf makinelerinde tam deerler arasnda geiin ka kademede olacan belirleyebilmeniz iin ayar bulunur. ngilizce makine kullananlar EV step anahtar kelimesini arayabilirler. Bu deeri 1, 1/2 yada 1/3 yapma imkan mevcuttur. Fotoraf makinenizin kullanma klavuzuna bakabilirsiniz (Custom Functions blmnde olur genelde). DSLR sahipleri gene de bulamazlarsa buradan sorarsalar yardmc olmaya alrz.

Lensimizin sahip olduu diyafram deerini nasl okuruz?

Diyafram belirlerken f/2.8, f/5.6 gibi eyler duymusunuzdur, duymamsanz bile lenslerin isimlerinde odak uzaklnn yan sra diyafram deerlerini de grmsnzdr. Aada fotoraf bulunan Sony DT 3.5-5.6/18-55 SAM lensini ele alalm. Buradaki 18 ve 55, mm cinsinden odak uzakln gsterirken, onlarn nndeki 3.5 ve 5.6 da lensin u odak uzaklklarnda sahip olduu en geni diyafram deerini anlatr. Lensi 18mmde kullanrken kullanabileceiniz en ak diyafram deeri f/3.5 olacaktr. f/1.8 kullanmanz imkanszdr ama f/3.5 deerinden daha ksk diyafram deerlerini yani daha byk f deerlerini kullanabilirsiniz. 55mm odak uzaklnda da kullanabileceiniz en ak diyafram (en kk f deeri) f/5.6dr. Bu lens, odak uzakl deiken bir lens olduu iin iki adet diyafram deeri vardr.

Odak uzakl deiken lenste yazan diyafram deerleri nasl okunur? Peki ara odak uzaklklar iin, mesela yukardaki lensin 28mmde sahip olduu en kk f deeri iin ne syleyebiliriz? Lensin zerine bakarak tek syleyebileceimiz bu deerin f/3.5 ile f/5.6 arasnda olduudur. f deeri kk odak uzaklndan byk odak uzaklna doru zum yaptmzda belli admlarla byr. Kimi deiken odak uzaklkl lenslerde ise sabit diyafram deeri mevcuttur. Bu lensler deiken diyafram deerli lenslere gre daha pahal olurlar. Bu tarz lenslere rnek olarak AF-S NIKKOR 14-24mm f/2.8G G ED lensini verebiliriz.

Deiken odak uzaklkl lenste dabit diyafram. Eer sabit odak uzaklkl bir lensinin varsa 50mm f/1.4 eklinde bir kullanm grrsnz. Gene ayn mantk geerlidir. Sadece tek bir odak uzakl olduu iin o odak uzaklndaki en geni diyafram deeri yani en kk f deeri lensin zerinde yazar.

Sabit odakl lenste sabit diyafram deeri. Sabit diyafram deerinden diyaframn deitirilemedii anlalmamaldr. Sabit odak uzaklna sahip lenste tek bir odak uzakl olduu iin sadece bir tane en ak diyafram deerinin olmas ok doaldr. Bu lenslerin hepsinde lensin stnde en ak diyafram deeri yazar ve lensler en ksk diyafram deerine kadar deitirilebilir. Mesela bir stte yer alan Canon EF 50mm 1:1.4 (f/1.4 ile ayn anlama gelir) lensinde f/1.4 f/22 aralndaki tm diyafram deerlerini kullanabilirsiniz. Diyafram deeri sabit olup deitirilemeyen tek lens tipi aynal lenstir. Gnmzde byk markalardan sadece Sony aynal lens retmektedir. Sony 500mm f/8 Reflex lensinin f/8 deeri sabittir, deitirilemez.

Sony REFLEX 8/500. Grdnz gibi diyafram-odak uzakl ikilisinin lens zerindeki yazm ekli reticiden reticiye deimekte. Peki ara odak uzaklklar iin, mesela yukardaki lensin 28mmde sahip olduu en kk f deeri iin ne syleyebiliriz? Lensin zerine bakarak tek syleyebileceimiz bu deerin f/3.5 ile f/5.6 arasnda olduudur. f deeri kk odak uzaklndan byk odak uzaklna doru zum yaptmzda belli admlarla byr. Kimi deiken odak uzaklkl lenslerde ise sabit diyafram deeri mevcuttur. Bu lensler deiken diyafram deerli lenslere gre daha pahal olurlar. Bu tarz lenslere rnek olarak AF-S NIKKOR 14-24mm f/2.8G G ED lensini verebiliriz.

Deiken odak uzaklkl lenste dabit diyafram. Eer sabit odak uzaklkl bir lensinin varsa 50mm f/1.4 eklinde bir kullanm grrsnz. Gene ayn mantk geerlidir. Sadece tek bir odak uzakl olduu iin o odak uzaklndaki en geni diyafram deeri yani en kk f deeri lensin zerinde yazar.

Sabit odakl lenste sabit diyafram deeri.

Diyaframn fotorafa etkisi nasldr?

Diyaframn alan derinliini deitirerek fotoraftaki net alan miktarn deitirdiini sylemitik. Bu blmde rnek fotoraflar ile diyaframn fotoraf zerindeki etkisine bakacaz.