TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).

2010

VN QUN TR CNG TY TRONG CC DOANH NGHIP VIT NAM

CORPORATE GOVERNANCE IN VIETNAMESE ENTERPRISES Nguyn Trng Sn
i hc Nng
TM TT Qun tr cng ty tt c ngha quan trng trong vic to nn s hi ha cc mi quan h gia hi ng qun tr, ban gim c, cc c ng v cc bn c quyn li lin quan trong doanh nghip, t to nn nh hng v s kim sot qu trnh pht trin ca doanh nghip. Qun tr cng ty tt s thc y hot ng v tng cng kh nng tip cn ca doanh nghip vi cc ngun vn bn ngoi, gp phn tch cc vo vic tng cng gi tr doanh nghip, tng cng u t v pht trin bn vng cho doanh nghip v nn kinh t. Thi gian qua, cc doanh nghip Vit Nam mc d c s tng trng mnh v s lng, tuy nhin cht lng doanh nghip cn thp, nng lc cnh tranh yu. Mt trong nhng nguyn nhn c bn l nng lc qun tr, c bit l qun tr cng ty cn ht sc hn ch. Trn c s kho st thc tin bi vit i su phn tch thc trng qun tr cng ty trong cc doanh nghip trn nhiu kha cnh: khun kh php l, c cu t chc v c ch qun l ca doanh nghip, tnh minh bch trong hot ng, vn bo v quyn ca c ng v ngi lao ng t a ra nhng nhn nh tng qut v cc xut nhm tng cng nng lc qun tr cng ty Vit Nam. ABSTRACT Good corporate governance plays an important role in creating a good balance among the executive board, the directorate, shareholders and stakeholders whereby the business development can be well-controlled and oriented. Good corporate governance not only promotes activities, enhances the enterprises abilites to approach outside sources of capital but also improves the business value, minimizes the enterprise risks, intensifies the investment and sustainable development for the business and the economy. Over the past time, although Vietnamese businesses has rapidly increased in quantity, their quality still remains low with weak competitiveness. One of the reasons is the limited management capability. On the basis of a practical survey, the article aims to analyse business management on various aspects: legal framework, organizational structure and management mechanism, transparency, the proctection of the rights of shareholders and employees, which serves as a foundation for forming general evaluations and putting up new proposals to strengthen managerial capability in Vietnamese enterprises.

1. t vn Sau hn 20 nm i mi thc hin chnh sch kinh t nhiu thnh phn, h thng doanh nghip Vit Nam hnh thnh v pht trin rng khp trn c nc tt c cc ngnh kinh t. Cng vi s pht trin nhanh chng v s lng, s xut hin ca cc cng ty ln, qun tr cng ty (QTCT) ang ngy cng thu ht s quan tm ca cng ng doanh nghip v cc nh xy dng php lut v doanh nghip. Sau gn 20 nm i
234

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

mi, cng vi qu trnh hon thin mi trng kinh doanh cho cc doanh nghip, khung qun tr v cng ty cng tng bc xy dng, b sung v hon thin. Cho n nay, khung QTCT Vit Nam c nh gi l ph hp vi cc yu cu v nguyn tc qun tr ph bin c tha nhn trn th gii. Tuy nhin, hot ng QTCT Vit Nam vn cn nhiu im hn ch v yu km. Khi nim QTCT vn cn rt mi m. Theo mt iu tra trn cc doanh nghip ln Vit Nam do IFC-MPDF [1] thc hin, ch c 23% s ngi c hi cho rng cc doanh nhn Vit Nam hiu khi nim v nguyn tc c bn ca QTCT. Nhiu lnh o doanh nghip cn ln ln gia QTCT vi qun l tc nghip. Theo kt qu kho st thc tin v QTCT cc tnh min Trung v Ty Nguyn nm 2009 [2] c ti 95.6% s doanh nghip c iu tra cha thc hin y cng tc QTCT. Thc hnh qun l theo kiu thun tin, thiu vng cc yu t ca QTCT lm cho nng lc cnh tranh ca doanh nghip gp nhiu hn ch, doanh nghip lng tng v chm phn ng vi s thay i ca mi trng kinh doanh, c bit l trong bi cnh khng khong ti chnh. S yu km v qun tr cng lm cho doanh nghip Vit Nam chm ln, ng v s lng, tuy nhin yu km v cht lng. 2. Ni dung ca qun tr cng ty 2.1 Quan nim v qun tr cng ty (Corporate governance) Quan nim v ni dung ca QTCT cc quc gia khc nhau l rt khc nhau. iu ny do s khc nhau v ngun gc th ch lut php, c tnh quc gia, vn ha v trnh pht trin ca th trng ti chnh ti mi nc t nh hng n quyn ca c ng, quyn ca ch n, v thc thi quyn t hu. Tuy nhin c th a ra mt nh ngha chung, dung ha c s khc nhau trong cch quan nim v QTCT nh sau: QTCT l mt h thng cc c ch v quy nh, thng qua , cng ty c nh hng iu hnh v kim sot nhm p ng quyn li ca nh u t, ngi lao ng v nhng ngi iu hnh cng ty. Gia QTCT (corporate governance) v qun tr kinh doanh (business management) c s khc nhau rt c bn: Qun tr kinh doanh l iu hnh hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip do Ban gim c thc hin. QTCT l mt qu trnh gim st v kim sot c thc hin bo m cho vic thc thi qun tr kinh doanh ph hp vi li ch ca cc c ng. QTCT ngha rng cn hng n m bo quyn li ca nhng ngi lin quan, khng ch l c ng m cn bao gm c cc nhn vin, khch hng, nh cung cp, mi trng v cc c quan nh nc. QTCT c t trn c c ca s tch bit gia qun l v s hu doanh nghip. Cng ty l ca ch s hu (nh u t, c ng), nhng cng ty tn ti v pht trin phi c s dn dt ca Hi ng qun tr, s iu hnh ca Ban gim c v s ng gp ca ngi lao ng, nhng ngi ny khng phi lc no cng c chung ch v quyn li. iu ny dn n cn phi c mt c ch nh u t, c ng c th kim sot vic iu hnh cng ty nhm em li hiu qu cao nht. QTCT tp trung x l cc vn thng pht sinh trong mi quan h y quyn
235

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

trong cng ty, ngn nga v hn ch nhng ngi qun l lm dng quyn v nhim v c giao s dng ti sn v c hi kinh doanh ca cng ty phc v cho li ch ring ca bn thn hoc ca ngi khc, hoc lm tht thot ngun lc do cng ty kim sot. Tm li, QTCT l m hnh cn bng v kim ch quyn lc gia cc bn lin quan ca cng ty, nhm m bo s pht trin di hn v bn vng ca cng ty. 2.2 Ni dung ca qun tr cng ty QTCT xc nh quyn hn v trch nhim gia cc nhm li ch, cc thnh vin khc nhau trong cng ty, bao gm cc c ng, hi ng qun tr, ban iu hnh, ban kim sot v nhng ngi lin quan khc ca cng ty nh ngi lao ng, nh cung cp. ng thi, QTCT cng lp ra cc nguyn tc v quy trnh, th tc ra quyt nh trong cng ty, qua ngn chn s lm dng quyn lc v chc v, gim thiu nhng ri ro lin quan n hoc c ngun gc t nhng giao dch vi cc bn c lin quan, nhng xung t li ch tim nng v t vic khng c tiu chun r rng hoc khng tun th cc quy nh v cng b thng tin v khng minh bch. Ni tm li, cc ch chnh trong QTCT gm c: Cng khai v minh bch thng tin; X l mu thun quyn li gia ngi qun l doanh nghip, hi ng qun tr v c ng khc; X l mu thun gia c ng ln v c ng thiu s; Vai tr ca qun tr vin c lp, cc t chc kim ton c lp; Chnh sch i ng vi cc nh qun l; Th tc ph sn doanh nghip; Quyn t hu; Vic thc thi cc iu khon lut v hp ng. Qun tr cng ty tt c ngha quan trng trong vic thc y tng trng kinh t lnh mnh, to nn s hi ha ca mt lot cc mi quan h gia ban gim c cng ty, hi ng qun tr, cc c ng v cc bn c quyn li lin quan, t to nn nh hng v s kim sot cng ty. Qun tr cng ty tt s thc y hot ng v tng cng kh nng tip cn ca cng ty vi cc ngun vn bn ngoi, gp phn tch cc vo vic tng cng gi tr cng ty, gim thiu ri ro, tng cng u t v pht trin bn vng cho doanh nghip v nn kinh t. 3. nh gi qun tr cng ty ti Vit Nam 3.1 D liu v phng php iu tra c th a ra nhng nhn nh v qun tr cng ty ti cc doanh nghip, nhm nghin cu xy dng mt mu iu tra gm 400 doanh nghip c a ch khp c nc [2, 3]. Do kh khn v thi gian v iu kin nghin cu, quy m mu c phn b hn ch, tuy nhin vi mc tiu l a ra nhng nhn nh tng qut ban u v vn nghin cu, kch thc mu nh trn l c th chp nhn c. Ni dung iu tra l tm hiu mc vn dng cc nguyn tc v tnh hnh thc thi ni dung qun tr cng ty theo quy nh ca Lut Doanh nghip 2005 thng qua kin tr li ca nhiu thnh vin khc nhau ca cc doanh nghip: ch s hu, thnh vin HQT, lnh o, c ng, nhn vin. Bng cu hi s dng thang im Liker vi 05 mc im nh gi cho vic tun th cc nguyn tc v thc hin ni dung qun tr cng ty: 5 im - Tun
236

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

th; 4 im - Nhn chung c tun th; 3 im - c tun th mt phn; 2 im - Cn bn khng c tun th; 1 im - Khng c tun th.
Bng 1. nh gi tnh hnh qun tr cng ty ti cc doanh nghip NGUYN TC 1. nh gi v khun kh php l qun tr cng ty Khun kh php l chung v QTCT Khun kh php l v cng ch thc thi/minh bch Phn chia trch nhim qun l r rng 2. Quyn ca c ng Cc quyn c bn ca c ng Quyn tham gia vo cc quyt nh ln Quyn tham d i hi ng c ng thng nin C ng c php tham kho kin ln nhau To iu kin thc hin quyn s hu 3.i x cng bng vi cc c ng Tt c cc c ng c i x cng bng Hi ng qun tr/Ban gim c cng b thng tin v li ch 4. Vai tr ca cc bn c quyn li lin quan Tn trng quyn hp php ca cc bn c quyn li lin quan Cc bn c quyn li lin quan c khiu ni Cng b thng tin ca cc bn c quyn li lin quan Bo v ngi t co 5. Tnh minh bch Chun mc cng b thng tin Cng b thng tin kp thi Trch nhim ca kim ton c lp Tm hiu v xung t li ch 6. Trch nhim ca Hi ng qun tr Hot ng c trch nhim v cn trng i x cng bng vi mi c ng p dng cc chun mc o c cao 7. nh gi chung v tnh hnh qun tr cng ty Tng hp v tnh ton t cc ngun d liu [2], [3]. 237 MC IM 2.33 2 2 3 2.80 3 3 3 3 2 2 2 2 2.50 3 3 2 2 2.5 3 3 2 2 2.67 3 2 2 2.47

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

nh gi chung v tnh hnh QTCT trong cc doanh nghip Vit Nam ch nhn c mc im kh thp (2.47/5), ch t mc di trung bnh. Trong vic tun th nguyn tc m bo quyn ca c ng v cc chc nng s hu chnh nhn c s nh gi cao nht (2.87/5), nguyn tc i x cng bng vi cc c ng c nh gi tun th km nht (2/5). 3.2 Bn lun v nhn nh v hn ch ca QTCT t kt qu iu tra Vi kt qu iu tra c lng ha nh bng 1, kt hp vi vic phng vn su cc thnh vin ca doanh nghip v s dng cc d liu th cp [3, 4], c th rt ra nhng nhn nh chung v cc hn ch ca tnh hnh QTCT ti Vit Nam hin nay nh sau: - V khun kh php l qun tr cng ty Kt qu nh gi chung nhn c kh thp (2.33/5). Tuy nhin trn c s nhng vn bn php lut c ban hnh nh Lut Doanh nghip (2005); Lut Chng khon (2006) c th rt ra nhn nh: khun kh php l v QTCT Vit Nam kh y v tng bc tip cn cc chun mc QTCT ca th gii. Tuy nhin nhiu quy nh trong Lut cn kh chung v cho n nay vn cha c cc Ngh nh hng dn, do vy cc doanh nghip thiu c s thc hin. Kt qu nh gi nhn c thp, theo chng ti ch yu do cc thnh vin ca doanh nghip t tm hiu v php lut ni chung cng nh cc vn lin quan n QTCT ni ring. Nhiu ni dung Lut quy nh kh r rng, tuy nhin doanh nghip t s dng. - V vn t chc b my v phn chia quyn hn trong cc doanh nghip C th ni y l im hn ch ln nht trong QTCT hin nay Vit Nam. Vic t chc, qun l v iu hnh doanh nghip ph bin hin nay l u theo c ch tp quyn. Quyn hn tp trung mt s t ngi, h va l c ng ln, va l thnh vin ca Hi ng qun tr (HQT) v ng thi gi cc chc v ch cht trong ban iu hnh (Ban Gim c). Lnh o doanh nghip hot ng thc t thin v iu hnh hn l hoch nh chin lc v gim st thc thi chin lc pht trin doanh nghip; cha thc hin c chc nng gim st v cn bng quyn lc gia cc bn trong doanh nghip, nht l gia ch s hu v iu hnh. im mu cht nht ca QTCT l to ra c mt HQT c tm ch o v kim sot cng ty. Theo thng l quc t, HQT l mt c quan c quyn lc cao nht ca doanh nghip, ni vch ra nhng chin lc v gim st hot ng sn xut kinh doanh ca doanh nghip. Cc thnh vin HQT phi l nhng ngi mu mc v a nng, c vai tr hnh mu cho c ng v cc bn c li ch lin quan. Tuy nhin trn thc t, kt qu iu tra cho thy: i vi doanh nghip di hnh thc cng ty, 95% gim c doanh nghip l thnh vin ca HQT, trong trn 60% va gi chc ch tch HQT va gi chc gim c hoc tng gim c; i vi cc doanh nghip t nhn, tuyt i b phn gim c doanh nghip l ch s hu doanh nghip v thc hnh QTCT theo kiu gia nh, mt mnh hoc mt s ngi thn m nhn
238

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

tt c cc chc nng qun l. Nh vy gia chc nng lnh o vi nhim v chnh l xy dng chin lc (thng ca ch doanh nghip v HQT) v chc nng qun l vic vn hnh hng ngy ca ngi qun l (Ban iu hnh) khng r rng. Vi vic kim nhim 2 trong 1 ny, cc ch doanh nghip tr nn rt bn rn vi vic iu hnh, khng nng lc v thi gian dnh cho vic xy dng chin lc pht trin. Kt qu tt yu l phn ln doanh nghip khng c chin lc, hot ng ch yu mang tnh ngn hn, nhm vo li nhun trc mt, t duy ch yu da trn cc chiu, chc mang tnh ng ph, thiu tnh di hn v bn vng. V Ban kim sot trong cc doanh nghip: Hin ti, trong cc doanh nghip vai tr ca Ban kim sot li kh m nht. Hu ht thnh vin ca Ban kim sot u l nhn vin ca cng ty, lm vic theo ch kim nhim. Theo quy nh, ban kim sot phi kim tra v kim sot c hot ng ca HQT v Ban iu hnh, tuy nhin h li l nhn vin cp di, do vy tnh c lp trong kim tra l rt hn ch. Trn thc t hin nay, hu ht ban kim sot u hot ng rt hnh thc, ph thuc vo HQT v ban iu hnh. Vi cc c im nu trn, Ban kim sot kh c th hon thnh c chc nng, nhim v nh lut nh v tr nn hnh thc, thng ch l ngi ng du cho ban lnh o khi cn thit. V vy, thc trng v ban kim sot nc ta c l ch tn ti di hnh thc ngi gim st b kim duyt, ch cha phi l mt th ch gim st ni b c lp, chuyn mn v chuyn nghip cn bng hot ng ca doanh nghip, phc v li ch ti a ca doanh nghip. - V cng khai v minh bch thng tin trong QTCT Km cng khai v khng minh bch ang l mt trong s cc vn ln ca QTCT hin nay Vit Nam. Ch s hu, cc c ng khng nhn c mt cch kp thi, chnh xc v y cc thng tin c bn v doanh nghip. Cc thng tin c bn bao gm t tng ti sn n nh gi chnh xc v thc trng ti chnh hin nay v thng tin v lu chuyn tin t trong qu kh cng nh cc thng tin v d bo trong tng lai. iu ny lm cho cc nh u t v c ng khng th nh gi chnh xc gi tr doanh nghip trong hin ti cng nh tng lai. Cc doanh nghip cha c cc chun mc cng b thng tin, do vy kh ty tin khi thc hin. Cng tc kim ton ni b v kim ton c lp cha c ch trng. Cht lng bo co ti chnh v mc cng b thng tin i vi cc cng ty nim yt, c bit l i vi cc cng ty c phn khng nim yt v doanh nghip nh nc cha cao. Nhng c quan chu trch nhim thc y qun tr cng ty tt hoc cha c hoc cn yu km. Cn phi c nhiu n lc xy dng mt vn ha kinh doanh gp phn nng cao vic thc thi c trch nhim, cng bng v minh bch. - Vn bo m quyn li ca c ng, nht l nhng c ng c c phn nh V vn ny, kt qu iu tra cho thy cc doanh nghip bc u thc hin, tuy nhin cha t yu cu. Trong qu trnh hot ng, nhiu c ng nht l cc c ng nh khng hoc cha c tham gia biu quyt cc vn ln nh: sa i cc vn bn quan trng iu chnh hot ng ca cng ty, pht hnh thm c phiu hoc tin hnh cc giao dch bt thng
239

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

- Tnh hnh thc hin cc lnh vc qun tr chc nng trong cc doanh nghip Qun tr cng ty, bn cnh vic to ra mt c ch qun l nhm bo m s cn bng v quyn v li ch gia cc bn trong v ngoi doanh nghip cn i hi phi thc thi tt cc hot ng qun tr chc nng nh qun tr chin lc, nhn s, ti chnh, marketingT kt qu iu tra, c bit l vic s dng k thut phng vn su i vi cc nh lnh o doanh nghip v gim c iu hnh cho thy: V qun tr chin lc: i b phn doanh nghip u khng xc nh r rng s mnh tn ti, khng c mc tiu di hn v khng xc nh c m hnh chin lc pht trin (trn 95%). Hot ng ca doanh nghip ch yu c xc lp thng qua cc k hoch vn hnh ngn hn, phn ln l k hoch thng, thm ch ngn hn. C th ni, t duy ngn hn, thiu phng hng hot ng di hn ang l mt c im ln chi phi qu trnh hot ng ca doanh nghip. Tui th bnh qun ca doanh nghip rt ngn, ch khong 3,4 nm. Rt nhiu doanh nghip c thnh lp ch nhm mc ch khai thc mt c hi kinh doanh no , khi c hi khng cn na, doanh nghip cng kt thc hot ng. V qun tr ti chnh v k ton: c im chung l cc doanh nghip ca Vit Nam cha thc s vn hnh h thng qun tr ti chnh mt cch khoa hc v minh bch, phn ln ch mi ch trng chc nng k ton, c bit l k ton thu nhm ng ph vi c quan Thu. Qun tr dng tin ang l mt khi nim kh mi m, phn ln ch mi ch trng vic hch ton ng doanh thu v chi ph xc nh li nhun trong tng nm hot ng hoc tng tc nghip ring r. Nhiu doanh nghip doanh thu tng nhng lung tin vo v ra doanh nghip vn b ch tc, lng tng trong huy ng v s dng ngun vn. Cha thit lp k ton qun tr hoc k ton qun tr cha cung cp y , kp thi thng tin k ton, ti chnh phc v ra quyt nh qun l ca lnh o n v. V hot ng kim sot ca k ton, nhiu khon chi chng t khng hp php, hp l; k ton ch tp hp chng t quyt ton, cha thc hin kim sot hoc kim sot khng y ; khng kim sot c hoc kim sot khng cht ch tiu hao vt t, nguyn liu, chi ph sa cha my mc, thit b, cng c, dng c; k ton khng tham gia kim sot vt cht, kim sot trc tip cc hot ng quan trng ca n v. V qun tr ngun nhn lc: Nhn lc l mt yu t cn bn quyt nh nng lc cnh tranh ca doanh nghip, tuy nhin tnh hnh chung ca cc doanh nghip Vit Nam l cht lng ngun nhn lc thp v rt thiu n nh. Bn cnh cc nguyn nhn v h thng o to quc gia, mt trong nhng l do chnh ca tnh trng ny l cch qun tr cng ty ca doanh nghip. Cch qun tr y khng p ng nhng nhu cu nhn bn ca ngi lao ng l: cng vic ph hp kh nng, phn cng hp l, pht huy c kh nng, th lao tng xng v c hi thng tin. Do doanh nghip khng sn sinh ra nhng qun tr vin c kh nng, nhiu nhn vin ch ng thi vic nhng doanh nghip rt lng tng trong vic b tr nhn s thay th cho nhng v tr ngh vic. ng c lm vic ca nhn vin ch yu l thu nhp m bo cuc sng, lm vic theo kiu tho khon, ht gi hoc ht nhim v l ngh, t sng to v t sng kin ci tin cng vic. Nhn vin khng bit hoc khng hiu thu o nh hng, chin lc pht trin ca
240

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

doanh nghip. Mc gn b gia nhn vin v doanh nghip rt thp, h kh th vi nhng thnh cng hay tht bi ca doanh nghip, xem nh l vn ca ch doanh nghip. i vi gii ch, vn quan tm li l chnh l s giu c v thnh t ca chnh bn thn mnh hn l v doanh nghip trong h cng ch l mt b phn. V qun tr thng hiu v marketing: im hn ch ln ca cc doanh nghip l cha quan quan tm n cng tc xy dng thng hiu. Mt s doanh nghip mi ch hng ti nh v sn phm ca mnh l Hng Vit Nam cht lng cao cha ngh n chun quc t hoc thp hn l khu vc, tha nhn sn phm mnh l sn phm ni a, th hin s t ti nu so vi th trng th gii. Nhng sn phm cht lng cao theo chun quc t khng bao gi t qung co l hng M cht lng cao hay hng Nht cht lng cao. Cng tc marketing ch yu ch tin hnh cc hot ng qung co, mt chin lc marketing mang tnh h thng cn vng bng trong cc doanh nghip. Nhng vng mc, hn ch nu trn th hin cng tc QTCT c nhiu khim khuyt, lm nh hng n hiu qu cng tc iu hnh v hiu qu hot ng kinh doanh ca doanh nghip. Vn ng ch l nhiu n v khng xc nh c nguyn nhn c bn ca nhng hn ch, do vy mc d rt n lc khc phc, nhng ch dng mc sa cha cc biu hin bn ngoi, triu chng ca vn , cha cha tr c tn gc nhng hn ch, nn khng mang li hiu qu nh mong mun, nhng vng mc, bt cp tng t vn tip tc pht sinh. 4. Kt lun v kin ngh 4.1 Kt lun Qun tr cng ty theo chun mc quc t l mt yu t quan trng gip doanh nghip nng cao nng lc cnh tranh, a dng ha c ngun lc pht trin c bit l ngun lc ti chnh trong mt th gii phng. Trn bnh din quc gia, vic to ra mt khun kh php l v thc thi tt qun tr cng ty c ngha ht sc to ln trong vic thu ht u t, a dng ha cc quan h hp tc v lin kt kinh t quc t. S gia tng nhanh v s lng, tuy nhin nng lc cnh tranh vn cn hn ch ca cc doanh nghip Vit Nam trong thi gian qua c nhiu nguyn nhn, trong nguyn nhn quan trng l vn QTCT cn ht sc yu km. iu ny c th hin di nhiu kha cnh khc nhau: c cu t chc ht sc n gin nng v qun l theo kiu gia nh, c ch qun l ch yu theo kiu thun tin; cha phn bit rch ri quyn v ngha v ca cc b phn cu thnh nh: Hi ng qun tr, Ban iu hnh, Ban kim sot v nhn vin Chc nng hoch nh v iu hnh cha c phn bit, doanh nghip hot ng mang tnh ngn hn, iu hnh ch yu theo t duy tc nghip; Tnh minh bch cn hn ch v cha c c ch m bo s minh bch trong hot ng; Quyn li ca c ng nh v ngi lao ng trong doanh nghip cha c quan tm y ; Cc hot ng qun tr chc nng cn nhiu hn ch v n gin. Nhng hn ch ny t ra nhng ro cn cho s ln mnh ca doanh nghip, lm cho doanh nghip pht trin thiu nh hng di hn v thiu bn vng.
241

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

4.2 Kin ngh tng cng qun tr cng ty trong cc doanh nghip Vit Nam hin nay, cn phi gii quyt nhiu vn trn c bnh din qun l v m ca Nh nc v trong phm vi ca tng doanh nghip. V pha cc c quan qun l nh nc: Chng ta t c mt s thnh tu quan trng trong vic xy dng khun kh php l v QTCT theo thng l quc t, vn quan trng hin nay l phi lm cho cc ch th kinh t trong nc thu hiu, ng thun v tun th. lm c iu ny iu quan trng u tin cn phi lm l phi tuyn truyn v gio dc xy dng v nng cao nhn thc v QTCT v ngha ca QTCT i vi qu trnh pht trin ca doanh nghip v c nn kinh t. Cn c s thng nht v khi nim v ni dung ca khoa hc qun tr, xy dng h thng cc khi nim, thut ng c bn thng dng nht trong QTCT ph hp vi chun mc v thng l quc t. Bn cht v ni dung c bn ca qun tr s c th hin thng qua chnh nhng khi nim, thut ng v khung QTCT. Qua bn cht ca qun tr s c th hin mt cch thng nht, c th hiu c v n vi ch s hu, nhng cn b, cng chc nh nc v ngi qun l doanh nghip. Do vy, vic nghin cu, bin son cc cm nang hay sch gio khoa, cc ti liu tham kho khc v qun tr r rng phi l mt nhim v u tin. Tch cc v ch ng t chc cc lp tp hun, o to v QTCT. Cn nghin cu v a cc ni dung ca QTCT vo ging dy ti cc Trng i hc v cc t chc o to thay cho vic ch dy v qun tr kinh doanh trong cc trng hin nay. V pha cc doanh nghip: p dng khoa hc qun tr vo thc tin, doanh nghip phi coi QTCT nh mt yu cu t thn, ni ti v chnh li ch ca doanh nghip cng nh s pht trin bn vng v lu di ca doanh nghip, phi xem vic nng cao nng lc QTCT nh mt trong nhng yu t quyt nh cu thnh nng lc cnh tranh ca doanh nghip. Vi nhng hn ch nh phn tch trn, tng cng QTCT trong cc doanh nghip trc ht cn ht sc ch trng vic xy dng h thng qun tr. H thng phi bao gm: t chc b my, chnh sch, quy ch, quy trnh nghip v, kim tra, kim sot; quy nh y chc nng, nhim v ca cc b phn, c s phn cng, phn nhim, y quyn r rng, xc nh c trch nhim c nhn gn vi cht lng cng vic v quyn li ca ngi thc hin; cc quy trnh nghip v phi chi tit, c th hng dn thc hin, xc nh r trch nhim ca tng c nhn, tng b phn c lin quan. H thng cc quy ch, quy trnh qun tr ca doanh nghip cn bao gm: (1) Cng tc iu hnh ca Ban gim c: Quy ch hot ng ca Ban gim c; Vn bn phn cng nhim v cho cc thnh vin Ban gim c; Quy nh v c cu t chc v chc nng nhim v ca cc b phn, phng ban trong n v; Ni quy hot ng ca doanh nghip; Quy ch hot ng, quy trnh nghip v ca cc phng, ban; Quy nh v h thng thng tin, bo co cc lnh vc hot ng phc v iu hnh ca lnh o doanh nghip, lnh o cc phng, ban; Quy ch qun l ti chnh; Quy ch qun l, s dng ti sn; Quy nh v trnh t lp, xt duyt, lun
242

TP CH KHOA HC V CNG NGH, I HC NNG - S 5(40).2010

chuyn v lu tr chng t k ton; Quy nh v k ton qun tr, Quy nh v h thng nh mc tiu hao vt t; Quy ch, quy trnh v kim sot ni b Bn cnh vic xy dng h thng, vn tip theo l lm cho h thng thc s vn hnh c trong i sng ca doanh nghip. Bn cnh vic kin nh vi mc tiu pht trin v p dng h thng, cn ht sc ch trng vic gim st, kim tra v nh gi nhm ci tin lin tc h thng cho ngy cng ph hp hn vi iu kin thc t ca doanh nghip. TI LIU THAM KHO [1] Erik Berglof - Stijn Claessens. Thc thi v qun tr cng ty tt cc nc ang pht trin v cc nn kinh t ang chuyn i - The World bank research observer, vol 21 no1 2006 [2] PGS.TS Nguyn Trng Sn Bo co tng hp kt qu thc hin ti nghin cu khoa hc cp B trng im Nng lc cnh tranh ca cc doanh nghip theo thnh phn kinh t Nng M s B2006 N01 08T. [3] PGS.TS Nguyn Trng Sn Bo co tng hp kt qu thc hin ti nghin cu khoa hc cp Tnh Nng cao nng lc cnh tranh ca tnh Qung Ngi. [4] TS. Hunh Nm Tng cng Qun tr Cng ty, gii php nng cao hiu qu v pht trin bn vng doanh nghip sau c phn ha NXB Nng 2007. [5] http://www.vnep.org.vn/vi-VN/Cac-loai-hinh-doanh-nghiep/Van-dung-khoa-hoc quan-tri-cong-ty-nang-cao-hieu-qua-cua-doanh-nghiep.html

243