Imazhi i Kosovs

Fatmir Fazliu

Imazhi i nj shteti ka rndsi si pr pozitn q ai shtet gzon n arenn ndrkombtare, aftsin pr t realizuar interesa n politikn e jashtme, trheqjen e investimeve t huaja, ashtu edhe pr shtje t prditshme me t cilat ndeshen qytetart e tij kur udhtojn jasht, ose kan fardo kontakti me institucione t jashtme. Imazhi i shtetit t Kosovs n bot nuk sht i mir. Studimet q lidhen me kt tem argumentojn se Kosova n fakt ka problem serioz me imazhin e saj. Pr ta br situatn m t pafavorshme, edhe imazhi i shqiptarit nuk sht i mir. Nj shqiptar tipik portretizohet si antar i ndonj klani familjar n botn e krimit t organizuar, trafikant droge e qeniesh njerzore, vrass brutal apo hakmarrs i motivuar. Prve problemeve t zakonshme me imazhin, n rastin e Kosovs ekziston nj vshtirsi shtes pr shkak se imazhi i Kosovs nuk sht plotsisht i veuar nga ai i shqiptarve si popull dhe nga ai Shqipris, si shtet fqinj. Pr shkak se si Kosova ashtu edhe Shqipria banohen nga popullsi shumic shqiptare, t dyja vendet vuajn pasojat negative t veprimeve jo t mira t shqiptarve jasht vendit, qofshin ata nga Shqipria apo Kosova. Krijimit t ktij imazhi negativ, prve prfshirjes s bashkatdhetarve tan n veprime t tilla, i ka kontribuar edhe prirja e kinematografis botrore pr t na paraqitur si t till, mjafton t kujtojm filmin Taken, por edhe lehtsia me t ciln n publikime t ndryshme n Evrop e bot shqiptart vlersohen si m t rrezikshmit e bots s krimit t organizuar, edhe pse statistikat zyrtare tregojn nj realitet m ndryshe. T njjtin efekt negativ sht duke e shprndar edhe seriali amerikan Nikita, n t cilin nj agjent i CIA-s e vret zvendskryeministrin e Kosovs, i cili sht i prfshir n krime. Kur sht n pyetje imazhi i shtetit t Kosovs, na dalin dy probleme t mdha. S pari shteti i Kosovs sht relativisht i panjohur pr publikun ndrkombtar. S dyti ata q e kan iden pr shtetin e Kosovs, kt e kan t shoqruar me iden se Kosova sht shtet ballkanik i dal nga nj konflikt ndretnik, jostabil n planin politik, ku lulzon korrupsioni dhe krimi i organizuar. Shumica e qytetarve t huaj q udhtojn pr her t par n Kosov, vijn me frikn se po shkojn n nj vend t rrezikshm. Disa nga ata q kan udhtuar pr n Kosov n vizita t organizuara nga ndonj institucion vendor, iu kan shprehur organizatorve krkesn e tyre pr mbrojtje nga polica gjat gjith kohs sa do t jen n Kosov. T gjith jan befasuar, kur kan ardhur n Kosov dhe kan kuptuar se ndodhen n nj ambient m t sigurt sesa n shumicn e vendeve evropiane. Befasi tjera t mira prfshijn banort lokal shum mikprits apo qasjen n internet wireless falas n kafiterit e Prishtins. Kjo situat e pafavorshme me imazhin ton duhet, dhe mund t prmirsohet. Nuk sht e zez gjithka q lidhet me imazhin e Kosovs, ai ka edhe plot an pozitive t cilat duhet t prdoren. Prgjegjsia bie mbi institucionet shtetrore prgjegjse pr menaxhimin e imazhit t Kosovs jasht, si sht MPJ-ja dhe institucione tjera, mbi njerzit nga bota e shoqris civile, akademis e biznesit, por edhe mbi qytetart e zakonshm, t cilt duhet vetdijesuar dhe zhvilluar shkathtsit e tyre pr t kontribuar n prmirsimin e imazhit t vendit prmes diplomacis qytetare. N kt situat duhet gjithashtu t prcaktohet s n far raporti do t vendoset imazhi i projektuar i Kosovs, n raport me at t Shqipris, dhe n raport me imazhin ekzistues t shqiptarit. Pr t zhvilluar nj imazh pozitiv pr Kosovn dhe qytetart e saj, s pari duhet angazhuar pr ta br at gjersisht t njohur tek opinioni publik ndrkombtar. Dhe pastaj pr ta lidhur at njohuri me prshtypje, opinione, qndrime e ndjenja pozitive karshi nesh. Nj dika e till do t mund t realizohej duke filluar s pari me prmirsime brenda shtpis n Kosovs dhe tek diaspora jon. Masandej duhet t krijojm mekanizma prkats nga diplomacia publike q kto ndryshime pozitive n Kosov dhe n sjelljen e bashkatdhetarve tan jasht, t bhen gjersisht t njohura pr opinionin publik ndrkombtar. Prfitues nga dika e till do t ishim t gjith, pozita e shtetit ton n arenn ndrkombtare do t prmirsohej, suksesi n procesin e rritjes s numrit t njohjeve formale t pavarsis dhe antarsimit n organizatat ndrkombtare do t rritej. Njerzit tan q jetojn e udhtojn jasht do t gzonin privilegjet e zakonshme si qytetart e vendeve tjera. Prmirsimi i imazhit si rezultat i prmirsimeve reale n Kosov, padyshim q do t lehtsonte shum procesin e integrimeve evropiane t Kosovs, prfshir procesin e liberalizimit t vizave, pr t cilin po flasim shum e po punojm pak.