You are on page 1of 109

ac H voI In In Phu 1

hffp://obooks.vdcmodIa.com
AC HO VOI IN IN PH!
S!! TM, T!YN CHON VA CIOI THI!:
O CIA NAM
NC!YN NC VINH

CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 2
hffp://obooks.vdcmodIa.com
M!C I!C

IoI gIoI fhIu................................................................................................................ 3
Phn fhu nhf ac H voI In In Phu qua mf s baI noI va vIf cua NguoI.. 5
Mu chuy n v In In Phu ................................................................................. 14
Phn fhu 2: ac H vo I In In Phu qua mf s cng frnh nghIn cuu va hI
uc cua can b, chIn sI fa .......................................................................................... 25

ac H voI In In Phu 3
hffp://obooks.vdcmodIa.com
IOI CIOI THI!

Chu fch H Chi MInh Ia Ianh fu vI daI cua ca dn fc, dng
fhoI Ia nguoI chI huy fI cao cua chIn dch In In Phu. Trong
suf fhoI gIan chI huy chI n dch, ac da fham du va chu foa nhIu
cuc hop cua Chinh fr d nhn dnh, danh gIa fnh hnh dIn
ra frn Maf frn, chI dao saf sao khng chI frn chI n fruong In
In Phu ma frn ca cac chIn fruong phI hop frong ca nuo c
nham phuc vu cho fhang Io I I n In Phu.
ng fho I, ac cu ng Iun fh hIn su quan fm, dng vIn,
day bao n cn dI voI can b, chI n sI fa fu nhu ng vn d rng Io n
cua chI n franh va xy dung vu frang nhn dn, dn fu ng vIc
Iam, ca ch u ng xu cu fh frong chI n du va frong cuc sng sInh
hoaf hang ngay. Con can b, chIn sI fa nhu ng nguoI da fruc fIp
fham gIa chI n dch In In Phu va cu ng Ia nhu ng nguoI da
fung duoc gap go va fIp xuc cu ng ac cung Iun fh hIn nhung
fnh cam chn fha nh, Io ng bIf on su sac cu a mnh dI voI ac H
mun va n kinh yu.
Nhn dp ky nI m 50 chIn fhang In In Phu, chung fI
suu f m, fuyn chon va gIoI fhIu faI IIu ac H voI I n In
Phu nham khac hoa hnh anh cu a Chu fch H Chi MInh frong
chIn dch cung nhu ng m I quan h fnh ca m gIua ac voI cac
chIn sI In In mf mI quan h fnh cam gIua con nguoI voI
nhau, rf bnh d, ma cung rf chn fnh, khng h co su cach bIf
gIua Ia nh fu fI cao voI nhung nguo I Iinh.
TaI IIu gm 2 phn:
Phn fhu nhf: ac H voI In In Phu qua mf s baI noI
va vIf cua NguoI.
Phn fhu haI: ac H vo I In In Phu qua m f s cng
frnh nghIn cu u va hI u c cua ca n b, chIn sI fa.
Tuy chu ng fI da co nhI u c gang frong suu fm, fuyn chon
faI IIu, nhung do cng fac Iuu fru con nhIu kho khan, han ch
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 4
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nn faI IIu ac H voI In In Phu khng franh khoI nhung
fhIu sof nhf dnh. Mong ban doc dong gop y kIn.
Thu vIn qun dI



ac H voI In In Phu 5
hffp://obooks.vdcmodIa.com
PHN TH! NHT

AC HO VOI IN IN PH!
Q!A MOT SO AI NOI VA VIT C!A NC!OI

TH! C!I Q!N VA N TY C
Thn gu I foan fh dng ba o, b dI va can b,
Nhn dp phaI doa n Chinh phu In Ty a c, fI fhn aI gu I IoI
fham foan fh dng bao, b dI va can b.
Truoc kIa, dng bao, b dI va ca n b da anh dung fham gIa
danh duI gIa c Ty. Ngay nay da duoc gIaI phong, chung fa cn
phaI ra suc cu ng c va phaf frIn fha ng IoI y.
Vy:
- ng bao fa phaI doan kf chaf cho, gIup do In nhau, fang
gIa san xuf d moI nguoI duoc no com, m ao, va phaI ra suc
fham gIa khang chIn.
- dI phaI fhI dua hoc fp gIup do dng bao, IIn h chaf cho
voI nhn dn d quof sach fh phI va mf fham; va phaI Iun san
sang xung phong dIf gIac Ip cng, khI duoc Inh fh dI chIn du.
- Can b phaI hf Iong hf suc cham Io dn doI sng cua nhn
dn, phaI dI du ng duong I I qun chung, Iam dung chinh sach cua
Chinh phu; va phaI fhu c hIn cn, kIm, IIm, chinh.
Khang chIn cua fa nhf dnh fha ng IoI, nhung phaI fruong ky
gIan kh, fu Iuc ca nh sInh. ng bao, b dI va can b fa o Ty ac
phaI hang haI fham gIa cng cu c khang chIn d cu ng dng bao,
b dI va can b foan quc danh duI gIac Ty, gIac My va franh
IaI dc I p cho T quc, ha nh phu c cho nhn dn.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 6
hffp://obooks.vdcmodIa.com
TI rIng guI IoI fham ca c cu phu Iao, cac chau fhanh nIn va
nhI dng.
Chao fhn aI va quyf fhang
H Chi MInh
H Chi MInh Toan fp. T.7 .- H.: Chinh fr quc gIa, 1996 .- 166

TRA IOI MOT NHA AO TH!Y IN
- HoI: Cuc fhao Iun o Quc hI Phap da chung fo ra ng mf s
Ion nguoI chinh fr Phap mun dan xp mf cach hoa bnh vn d
xung df o VIf Nam bang cach fhuong Iuo ng fru c fIp voI Chinh
phu VIf Nam. y nguyn y cang r ng khap frong nhn dn Pha p.
Th fh Cu va quy Chinh phu hoan nghnh y nguyn y hay
khng7
- Tra IoI: Cu c chIn franh o VIf Nam Ia do Chinh phu Phap
gy ra. Nhn dn VIf Nam phaI cm vu khi anh dung chIn du
bay, fam nam nay chng ko xm Iuoc chinh d bao v nn dc Ip
va quyn fu do duoc s ng hoa bnh. HIn nay nu fhu c dn Phap
fIp fuc cuc chI n franh xm Iuo c fh nhn dn VIf Nam quyf
fm fIp fuc cu c chIn franh a I quc dn fhang IoI cuI cung.
Nhung nu Chinh phu Phap da ruf duoc baI hoc frong cuc chIn
franh my nam nay, mun dI dn dnh chIn o VIf Nam bang
cach fhuong Iuong va gIaI quyf vn d VIf Nam fhoo II hoa bnh
fh nhn dn va Chinh phu VIf Nam n chu Cng hoa san sang
fIp y mun do.
- HoI: Mf su ngung ban hoac mf cuc dnh chIn co fh co
duoc khng7 Va frn can ban nao7
- Tra IoI: MIn Ia Chinh phu Phap dnh chI cu c chIn franh
xm Iuoc fh cu c dnh chI n o VIf Nam fhu c hIn. Co so cua vIc
dnh chIn o VIf Nam Ia Chinh phu Phap fhf fha fn frong nn
dc Ip fhf su cu a nuoc VIf Nam.
- HoI: Nu mf nuoc frung Ip dung ra dan xp d nhu ng daI
bIu cua fu Inh dI phuong duoc gap Cu fh Cu co nhn khng7
Nuoc Thuy In co fh dung ra Iam vIc y hay khng7
ac H voI In In Phu 7
hffp://obooks.vdcmodIa.com
- Tra IoI: Nu co nhung nuoc frung Ip na o mun c gang d
xu c fIn vIc ch m duf cuc chI n franh o VIf Nam bang cach
fhuong Iuong, fh so duoc hoan nghnh, nhung vI c fhuong Iuong
dnh chI n chu y u Ia mf vIc gIua Chinh phu VIf Nam n chu
Cng hoa voI Chinh phu Phap.
- HoI: Thoo y Cu , co phuong phap nao kha c d chm duf cu c
chIn franh khng7
- Tra IoI: Cuc chIn franh o VIf Nam da dom IaI faI hoa cho
nhn dn VIf Nam dng fhoI cung Iam cho nhn dn Phap dau
kh nhI u, cho nn nhn dn Phap du franh chng IaI cuc chIn
franh o VIf Nam.
I voI nhn dn Phap va cac chIn sI hoa bnh Phap, fI xua
nay vn dng fnh va fo Iong quy mn. HIn nay, chang nhung nn
dc Ip cua dn fc VIf Nam b xm pha m nghIm frong, ma
chinh nn dc Ip cua nuo c Phap cung b uy hIp nang. quc
My mf maf fhu c dy fhu c dn Phap fIp fuc va mo rng cuc
chIn franh xm Iuoc VIf Nam, Iam cho Phap cang danh cang yu
dI, hong fhay fh da v Phap o ng uong, mf maf khac IaI baf
buc Pha p ph chun ban dIu uoc v vI c phong fhu o chu u,
nghIa Ia d cho chu nghIa qun phIf uc sng IaI.
V fh cuc du franh cua nhn dn Phap doI dc Ip, dn chu ,
hoa bnh cho nuoc Phap va doI chm duf cuc chIn franh o VIf
Nam Ia mf frong nhung nhn f quan frong d gIa I quyf vn d
VIf Nam bang cach hoa bnh.
Sdd, fr 168 - 169

TH! C!I CAN O VA CHIN SI MT TRN I N IN PH!
Thn a I guI can b va chI n sI Maf frn In In Phu

Thu - ng nam nay, cac chu IaI co nhIm vu fIn qun vao
In In Phu d fIu dIf fhm sInh Iuc dch, mo rng fhm can
cu khang chIn, gIaI phong fhm dng bao b gIac do non.
Nam ngoaI, cac chu da anh dung chIn du, fIu dIf nhI u
dch, da fhang IoI fo. ac rf vuI Io ng.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 8
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Nam nay, sau nhu ng cuc chInh hu n chinh fr va qun su, ca c
chu da fIn b hon. Ca c chu phaI chIn d u anh dung hon, chu
dung gIan kh hon, phaI gIu vu ng quyf fm frong moI hoan canh:
Quyf fm fIu dIf dch,
Quyf fm gIu vu ng chinh sach,
Quyf fm franh nhIu fhang IoI.
ac va Chinh phu cho fIn fhang IoI d khon fhuong ca c chu.
Chao fhn aI va quyf fhang
Thang 12 nm 1953
Sd, tr: 198

TH! C!I CAN O C!NC CP VA ONC AO N CONC
Thu - ng nam nay, cac c ca c chu Ia I ra fIn fuyn d cu ng
b dI dIf gIac, d gIaI phong dng bao fa.
ac go I IoI fham cac c ca c chu, va mong ca c c cac chu ra su c
fhI dua:
Chu du ng gIan kh,
Vuof moI kho khan,
CIup su c b dI, franh nhI u fhang IoI,
Hoan fhanh nhIm vu vuo f muc.
ng fho I cac c cac chu phaI gIu vung chinh sach cu a ang va
cua Chinh phu.
ac cho fhanh fich cua cac c cac chu d khon fhuo ng.
Chao fhn aI va quyf fhang
H Ch Minh
Sd, tr.:199
ac H voI In In Phu 9
hffp://obooks.vdcmodIa.com
TH! C!I CAN O VA CHIN SI O MT TRN I N IN PH!
Thn a I guI foan fh can b va chI n sI o maf frn,
Cac chu sap ra maf frn. NhIm vu cua cac chu I n nay rf fo
Ion, kho khan, nhung rf vInh quang.
Cac chu vua duo c chInh qun chinh fr va chInh hun qun su
va da fhu duoc nhIu fhang Io I v fu fuong va chIn fhuf, ky
fhuf. NhIu don v da danh fha ng frn cac maf frn. a c fIn
rang ca c chu so phaf huy fhang IoI vua qua, quyf fm vuof moI
kho khan gIan kh d Iam fron nhI m vu vo vang sap foI.
ac cho cac chu ba o cao fhanh fich d fhuong nhu ng don v va
ca nhn xuf sac nhf.
Chuc cac chu fha ng fo.
ac hn cac chu.
Chao fhn aI va quyf fhang
Thang 3 nam 1954
H Chi MInh
Sd, tr: 265
IN C!A TR!NC !ONC ANC VA C!A CH! TICH HO CH MINH
C!I CAN O VA CHIN SI O MT TR N IN IN PH!
Thn aI guI foan fh cac can b va chIn sI o maf frn In
In Phu ,
ac va Trung uong ang duoc bao cao v haI frn fhang du
fIn cua qun dI fa o In In Phu. ac va Trung uong ang co
IoI khon cac dng chi. ChI n dch na y Ia mf chIn dch Ich su cua
qun dI fa, fa danh fha ng chIn dch nay co y nghIa qun su va
chinh fr quan frong.
ch so ra suc dI pho, fa phaI c gang, chI n du doo daI, bn
bI, cho chu quan khInh dch, gIanh foan fhang cho chI n dch nay.
Ngay 15 fhang 3 nam 1954
an chp hanh Trung uong ang Iao dng VIf Nam
Sd, tr: 276
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 10
hffp://obooks.vdcmodIa.com
TH! KHN NCOI O OI, N CONC,THANH NIN X!NC PHONC VA
ONC AO TY C A CHIN THNC V VANC O IN IN PH!
Qun fa da gIaI phong In In Phu. a c va Chinh phu
fhn aI guI IoI khon ngoI can b, chIn sI, dn cng, fhanh nIn
xung phong va dng bao da phuong da Iam fron nghIa vu mf
cach vo vang.
Thang Io I fuy Ion nhung moI Ia baf du. Chu ng fa khng nn v
fhang ma kIu, khng nn chu quan khInh dch. Chu ng fa kIn
quyf khang chI n d franh IaI dc Ip, fhng nhf, dn chu, hoa
bnh. f ky d u franh v qun su hay ngoaI gIao cung du phaI
du franh fruo ng ky gIan kh moI dI dn fha ng IoI hoan foan.
ac va Chinh phu so khon fhuong nhu ng can b, chI n sI, dn
cng, fhanh nIn xung phong va dng bao da phuong co cng
frang dac bIf.
Chao fhn aI va quyf fhang
Ngay 8 fhang 5 nam 1954
H chi mInh
ao Nhn dn, s 187, ngay 22 dn 24-5-1954

TH! C!I TOAN TH CAN O VA CHI N SI
O MT TRN IN IN PH!
Truoc hf ac gu I IoI fhn aI fham cac chu fhuong bInh.
Toan fh cac chu cu ng nhu can b va chIn sI o foan quc da
quyf fm franh duoc fha ng IoI Ion d chu c fho ac.
ac quyf dnh khao cac chu. Khao fh na o fuy fhoo dIu
kIn, nhung nhf dnh khao.
Th Ia ac chau fa cung vuI. VuI d c gang mo I, d khac
phu c kho khan mo I va d franh fhang IoI moI.
ac va Chinh phu dnh fhuong cho ff ca cac chu huy hIu
ChIn sI In In Phu. Cac chu fan fhanh khng7
ac dan cac chu mf In nu a:
ac H voI In In Phu 11
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Cho v fhang ma kIu, cho chu quan khInh dch, phaI Iun
Iun san sang Iam fron nhIm vu ang va Chinh phu gIao cho cac
chu.
ac hn cac chu
ac
H Chi MInh
Sd, tr.: 276


Q!N TA TOAN THNC O IN IN PH!
20 fhang 11 nam cu
CIac Pha p nhay du I n In Phu.
Ham mf fIu doan fInh nhu nhf,
Xo fang, sung Ion dy chng chf.
Chung khoo rang: k hoach Nava
Thf Ia manh da n va faI hoa.
Phon nay VIf MInh phaI bIf fay,
Quan fhy My fh vuI Iong fhay!
Cac bao phan dng khap fh gIoI
Inh oI fng bc Nava foI.
*
* *
n fa fh:
dI, dn cng quyf mf Iong,
Xo non, dap suI, vuof qua sng,
Khac phuc kho khan va hIm fro;
anh cho gIac fan moI ha da;
Iang Io chun b suf fhang ngay,
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 12
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Khng quan gIan kh va dang cay;
Quyf fm Iam cho fron nhIm vu,
a hua voI ac, ang va Chinh phu .
*
* *
13 fhang 3 fa fn cng,
CIac con o frong gIc mo n ng:
Mnh co fhy My Io cung cp;
May bay cao cao, xo fang fhp,
IaI co Nava cung CnhI,
Nhu ng fay fuong gIoI na m chI huy,
Chung mnh chuyn nay nhf dnh fhang,
VIf MInh af fhua chay quynh cang.
*
* *
Hon 50 ngay, fa danh dn,
Ta chIm mf dn IaI mf dn,
Qun gIa c chng cu fuy rf hang,
Qun fa anh du ng if aI bang.
Nava, CnhI du moo maf,
Qun gIa c fan hoang fa vy chaf.
CIac koo fung Ioaf ra hang fa.
Qun fa vuI haf khaI hoan ca.
MuoI ba quan nam du ha ng nf,
Tn fuong chI huy cu ng b nhf.
Mf van sau ngan fn gIac Ty,
u Ia fu bInh hoac bo fhy.
Th Ia qun fa da foan fha ng
Toan fhang Ia v rf c gang.
ac H voI In In Phu 13
hffp://obooks.vdcmodIa.com
ChIn sI vIf fhu dng Cu H:
XIn a c vuI Iong ma nhn cho
Mon qua chuc fho sInh nhf ac,
Chung chau c ga ng da sam duoc.
c.b
Sdd, fr: 277 - 279

CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 14
hffp://obooks.vdcmodIa.com
M! CH!YN V IN IN PH!
I
NOI IAO TRN TROI !OI T NCH
Nhu ng mu chuyn anh dung cua qun va dn fa cac bao da
k nhIu. y fI chI k vaI mu chuyn khng anh du ng cua dch.
Truoc hf Ia bon Chinh phu phan dng Phap rf fhao ngh noI Iao.
VaI fhi du:
- Thang 5 nam 1947, fruong Quc pho ng Ia Cf Phr noI:
Qun dI Phap chIm dong ff ca cac fhanh fh va duong gIao
fhng. Vy o ng uong khng co vn d qun su nua.
- Thang 3 nam 1949, Cf Phr IaI noI: TI so Iam fron phn
su, fI so khng d chIn franh f II f.
- Thang 10 nam 1950 Sau khI Phap fhf baI o bIn gIoI.
fruong Quc phong moI Ia PIvon noI: Tu nay, Pha p so baf op
qun dI VIf MInh roI xa can cu cu a ho, Phap so chon nhu ng maf
frn co IoI cho mnh d fra fhu cho nhung bInh sI Phap da hy sInh
o Cao ang va Ia ng Son.
- Thang 11 nam 1950, fruong KhI IIn mInh Phap, Ia
Iofucn noI: Phap ruf IuI khoI bIn gIoI d fp frung fhm qun
du b. ng fhoI d baf op VIf MInh phaI koo daI duong gIao
fhng cu a ho, do do ma Iam cho dch yu fhm.
- Thang 12 nam 1951, PIvon IaI noI: K hoach cua Phap hIn
nay so dua dn fhang IoI frong 15 hoac 18 fhang.
- Thang 10 nam 1953, Thu fuong IanIon noI: K hoach Nava
so fang cuong b dI co dng Phap, so bnh dnh xong dng bang
ac va so chu dng frong nhu ng cuc fI n cng Io n... Iu c Iuong
Phap ngay cang fang, v b dI cung nhu v vu frang.
- Thang 2 nam 1954, khI sang ng uong, PIvon noI: TI
sang dy d gIup Nava chun b k hoach fIn cng. KhI fro v
Phap, PIvon noI: Tuong Nava doan chac rang chIn dch In
In Phu so khng dua IaI kf qua g cho VIf MInh.
ac H voI In In Phu 15
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Thang IoI cua fa o I n In Phu da chu ng fo rang: o n chung
chu quan va noI Ia o mf mua.
II
NOI O PHAP I!NC C!NC
KhI fhf baI, fh bon chinh fr Phap d II cho bon qun su .
on qun su caI IaI.
Ngay 29 fhang 4, fo bao fu san Phap NguoI xom xof dang
nhung y kIn cua mf s Ianh fu qun su Phap, fom faf nhu sau:
- KhI da ruf kho I IaI Chu va Na San, ma Phap IaI dua gn 2
van qun Phap vao fhung Iung In In, do Ia mf fI ac chinh
fr... n mua mua, fh qun dI Phap hoac chf duI hf hoac Ia
du hang.
- Hu h f nhung fIu doan fInh nhu Pha p da dua dn I n
In Phu . Nhu ng cuc da nh nhau o dng bang, nhf Ia frn duong
s 5, ngay fhm du dI. Iu do Iam cho Phap rf Io ngaI... Cac
Ianh fu qun su Phap du cho rang ac nhu da mf rI. o SaI
Con nguoI fa baf du Io so.
- Qun dI ao aI khng duoc 5 van nguoI co su c chIn du.
Phn dng chI cho dp d chun. Qun dI khang chIn, du Ia b
dI dIa phuong, cung khng kom qun dI Phap.
- Mac du nhu ng fhf baI o Hoa nh va In In Phu, fInh
fhn sI quan Pha p vn kha vung. Nhung khI ho hIu ra ng ho phaI
hy sInh cho IoI ich cua My va cua ao aI |fn vua co ma ca qun
dI Phap du khInh ro) fh ho rf fuc fI.
- May bay My dI dan Iua khap xung quanh In In Phu
khng Iam nu ng qun dI khang chIn, ma chI fan pha nhu ng Iang
mac dng dn. Su can fhI p cua My dI voI a nh huong chinh fr fh
rf faI haI, dI voI kf qua qun su fh khng an fhua.
- NoI fom IaI: Cac Ianh fu qun su du nhf fri rang Pha p
khng fh gIu nI ac nua. Va nu fhf baI o In In Phu fh
fnh hnh Phap so cang kho khan.
Trn dy Ia y kIn cua mf nhom Ianh fu qun su Pha p.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 16
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Nhung chu ng fa cho v nhu ng y kIn y ma chu quan khInh
dch.
III
PHAP VO !, MY CANC MO MT
In In Phu Ia mf fhf baI dau don cho fhuc dn Phap,
cang Ia mf fhf baI nhu c nha cho bon can fhIp My. V My da
dnh ra k hoach Nava, da gIup fIn bac va vu khi d fhu c hIn k
hoach y.
HI fhang 10/1953, cac bao fu san Phap da vIf: Chinh phu
Phap vng Inh My ma koo daI chIn franh. My xuf fIn, Phap
fh xuf xuong mau. Inh sI Phap da fhanh mf qun dI danh
gIac fhu. |ao Th gIoI).
My so Phap dam phan va baf op Phap boI fhoo cuc chI n
franh fhf vong. |ao ChI n du)
Trong fr n In In Phu , fruo ng NgoaI gIao My da noI:
My so hf suc gIu p cho Phap gIanh Iy fhang IoI.
Tng fh ng My da vIf fhu khuy n khich b dI Phap o In
In Phu . n khI Phap fhf baI. Tng fhng My IaI guI dIn vuf
duI: TI fo Iong kinh fro ng qun dI Phap anh du ng... Thf baI
fam fhoI cu ng khng fh Iam gIam bof Ich su vo vang cua qun
dI Phap.
Thang 2/1954, doan daI bIu Quc hI My sang xom xof ng
uong. KhI fro v My, ho bao cao rang:
V qun su, 8 nam nay VIf MInh da gIa nh duoc nhIu fhang
IoI. 18 fhang nay, Phap du ng chI n fhuf fIn cng, nhung khng
co kf qua, du qun Phap co 50 va n nguoI chng IaI 30 van nguoI
cua qun VIf MInh. u sao, My cung c n fIp fuc gIup Phap, nu
khng fh Phap khng fh chIn franh nua.
Th Ia My dn dn fro nn ko dch chinh cua qun dI va nhn
dn fa.

ac H voI In In Phu 17
hffp://obooks.vdcmodIa.com
IV
TROI T VIT KHONC !NC CIC PHAP
ch cy rang chung da dua phn Ion qun dI fInh nhu
dn In In Phu, cho nn chu ng rf chac an.
Hm 21/1, bon chI huy Phap fhach: Vo Nguyn CIap co gIoI
fh dn danh In In Phu!
9/3, Nava noI: VIf MInh so b danh fan o In In Phu.
13/3, fa fn cng dof 1, Phap fhf baI. Nhung hm 15/3, Nava
va CnhI vn mua mop: Chac ra ng Phap so fhang.
on chI huy Pha p hunh hoang nhu vy, nhung fInh fhn bInh
sI Phap fh fh na o7
Ngay sau hm fa fn cng dof 1, fn quan nam chI huy phao
bInh dch fu fu; fn quan nam fham muu fruo ng b duI v Ha
NI.
ao Th gIoI |22/4) vIf: Qun nha y du Pha p chang con fInh
fhn g ma noI... Maf nguoI nao cu ng faI mof. Ho vIf I chuc d
IaI. c hf cc ruou cuI cung, ho baf fay nhau, Im Ia ng khng noI
mf IoI, buoc In may bay. RI ho pho mac froI. Ho bIf rang nu
nhay saI mf chuf, fh may phuc Ia m Ia fron doI Iam fu bInh cua
VIf MInh.
ao y vIf fIp: 1 quan nam chI huy dI may bay maf may
hc ha c, noI mf cach mIa maI: Chung fa co nhIu may bay;
chung co Ia ngay nao VIf MInh cu ng ban roI my chIc. PhI cng
fh nguoI nao cung mf nhu. Chinh fI dy, hm nay fI da bay
suf 17 fIng dng h. Nu fI phaI bay mf In nua, fh fI khng
da m bao may bay cua fI so ra sao!.
ao y vIf fhm: Tinh dn 22/4, fu Inh Phap nhn da
mf 23 chIc may bay. Ky fhf da mf 55 chIc o In In Phu.
ch fha du vIn bInh va fIp f xung In In Phu, phn
Ion du da Iof vao fay fa. Nhu: ngay 4/5, chu ng fha 234 du, fh 222
chIc b fa fom duoc.
TI 4/5, chu ng fha 280 du, fh 200 chIc b fa fom duo c.
Hm 5/5, chung fha 759 du fh 337 chIc b fa fom duo c.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 18
hffp://obooks.vdcmodIa.com
V
Q!AN INH PHAP KHONC TH!ONC TH!ONC INH PHAP
Hm 3/5, Tng chI huy qun dch o In In Phu Ia o Caf
dong dac fuyn b: Chu ng fI quyf gIu In In Phu cho dn
nguo I cuI cu ng! Chung fI quyf khng chu hang!
Nhung 4 hm sau, dn frn cuI cung, co do sao vang cua fa
fung bay dn du fh co fra ng xIn hang cua dch I nh dn do. Ca
quan In Iinh dch koo nhau fung dan ra hang. Nam chIn sI fa Ia
cac dng chi Iuf, Iam, HIn va haI dng chi nua danh fhc vao
b fu Inh dch. Tuong o Caf voI 4 fn quan nam, 6 fn quan fu
va 10 fn sI quan nua gIo fay xIn hang.
Th Ia fa da foan fhang frong chI n dch In In Phu.
Ta fIu dIf va baf sng hon 16.000 bInh sI Phap, frong do co
d 1.000 fhuong bInh. Kha p fh gIo I du bIf chinh sa ch nhn dao
cua fa dI voI fhuong bInh va fu bInh dch. Nhung chinh bon chI
huy dch da dI voI fhuong bInh Phap fh nao7 Hang fhng fn
!.P My |7/5) vIf: Hon 1.000 fhuong bInh quan quaI duoI h m fI
don va ngaf fho, bn canh so chI huy Phap... n phuf cuI cung,
fuong o Caf da ra Inh cho sung Io n ban vao so chI huy...
VI
T! IN CIOI N IN IN PH!
Thang 10/1950, frong fr n gIaI phong bIn gIoI, fa fIu dIf va
baf sng 4.500 dch, frong do co 3 fn quan nam. Trn y da Iam
cho ca nuoc Phap xn xao. Cac bao Phap da noI: o Ia fhf baI fo
nhf frong Ich su fhu c dn Phap.
TIp dn nhung frn Hoa nh, phu Nho Quan... Phap cung
fhf baI.
n I n In Phu fh Iam cho ca fh gIoI xn xao. an fa va
nhn dn ca chu a fh vuI mu ng. Pho d quc, nhf Ia Phap My
fh ngo ngac. Mf maf v fu fruoc chu ng fuyn fruy n qua hunh
hoang. |CuI fha ng 4, T ng fhng My con mua mm noI: Phap
cha c fha ng IoI o In In Phu Isonhovor prodIcfs In In
Phu vIcfory) Maf khac, chung fhf baI cu ng na ng fhf: mf 25
ac H voI In In Phu 19
hffp://obooks.vdcmodIa.com
fIu doan fInh nhu nhf, gn 20 fn quan nam va 1 fn fhIu
fuong...
ao chi phan dng Phap My da phaI nh n ra ng: In In
Phu Ia cuc fhf baI fo nhf fu ngay Phap du hang uc |1940).
Qun vI n chInh Phap da b chaf mf du.
TIn In In Phu fhf baI v dn Phap dung ngay ca nuoc
Phap dang fung bung sam sua an mu ng fhang uc |1945).
Thanh fhu cuc an mung cu f hung ma hoa ra cuc fruy dIu.
anh huo ng cua In In Phu: HI n nay, kIu dn Phap o Ha
NI, HaI Phong,... du chun b cun goI chun. Ca c nha fu ban
Phap o vung fam b chIm fh ruf IuI vn IIng co frf fu, mf dng
bac My fruoc kIa dI 34 dng ng uong, nay dI 100 dng. TInh
fhn bInh sI Pha p rf cha n nan. Nguy bInh rf hoang mang, da co
nhung nhom vac sung cha y fhoo fa. Thu c dn Phap fh frach My
khng hf suc, khng kp fhoI cu u van. quc My fh frach Phap
hon ha, bf faI. NI b Chinh phu Phap Iuc duc, fn nay d II cho
fn kIa. aI fuong Nava b cach chuc. Tn fuong Iy sang fhay...
Cang fhf baI fh dch cang hung du, ca ng gn fhang IoI fh fa
cang gap nhIu kho khan. Thf vy, hIn nay o HI ngh CIonovo,
ngoaI mm fh dch no I mun fhuong Iuong, nhung fhf su fh
chung dang gp ruf dIu bInh khI n fuong d fIp fuc chIn franh.
franh Iy fhang IoI moI, chung fa phaI ra suc vuof kho khan
moI; qun, dn va can b fa, mI nguo I phaI ra suc fhI dua Iam
fron nhI m vu, fuyf dI cho khInh dch, cho chu quan. NhIu In
In Phu khac dang cho doI chu ng fa.
.X
H Chi MInh. Toan fp. T.7 .
- H.: Chinh fr Quc gIa, 1996 .- fr: 285 - 291

NOI MA NCH: IN IN PH!
Cuc daI fhang cua qun va dn fa o I n In Phu dn nay
da 1 nam. Nhung fIng dI cua In In Phu v n con vang fo o
Phap. V:
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 20
hffp://obooks.vdcmodIa.com
- HIn nay o Phap dang mo cuc dIu fra v aI ma qun d I
Phap da fhf baI o In In Phu.
- Mf khoa hun Iuy n sI quan o fruong daI hoc qun su Phap
Iy fn Ia khoa In In Phu.
- o cua khaI hoan faI ParI, fruoc dy chI co ngI m nguoI
Iinh v danh da hy sInh frong cu c chIn franh fh gIoI I n fhu I;
nay IaI fhm mf fm bIa ky nIm nguoI Iinh v danh frong cuc
chIn franh o VIf Nam. Ma fm bIa nay cung v In In Phu
ma co.
- Mf nha bao nI fIng Ia ng Sfphan |da fung hang haI
chng chIn franh o VIf Nam, va vIf nhIu baI v k hoach
Nava) vu a b baf gIam. Chinh phu Phap vu cho nhu ng baI cua ng
fa vIf da Iam I bi mf cho nn qun dI Phap da fhua fo o In
In Phu. Vu na y Iam cho du Iu n Phap sI nI phan dI. Trong
mf baI bnh vuc ng Sfphan, ng MrIac |mf v han Im ngoan
dao) vIf daI y nhu sau: Cuc chIn franh xm Iuoc koo daI suf 8
nam, kf qua nhf dnh dI dn I n In Phu. Nhu ng nguoI cm
quyn Phap v mu quang ma fhf baI, ho IaI d II cho nhu ng
nguo I vI f bao. Cach vu cao y ro Ia daI df d hon...
Xua kIa vua Pha p Ia NapIng da gap mf In In Phu o
Mac Tu Khoa |nam 1812), va mf In In Phu khac o OafocI
|nam 1815), hI do ng Sfphan da ra doI du7
C.
ao Nhn dn, ngay 7-5-1955, fr.: 9

Y NCHIA C!A CHIN THNC IN IN PH!`
` ChIn fhang In In Phu ngay fruoc hm HI ngh
CIonovo khaI ma c da co anh huong Ion dn cac cng vIc cua hI
ngh va gop phn vao vIc ky kf cac hIp ngh CIonovo dam bao
Ip IaI hoa bnh o ng uong frn co so fhu a nhn cac quyn dn
fc cua nhn dn VIf Nam, CampuchIa va Iao.
ng fho I, nhu ng m muu chinh fr cua bon fhu c dn va d
quc nhu Iy chI n franh nuI chIn franh, dung nguoI VIf danh
ac H voI In In Phu 21
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nguo I VIf, fro h dc Ip va dn chu nham da nh Ia c huong
nhn dn chung fI, fro h caI cach dIn da fhoo kIu d quc...
du b pha san.
H Chi MInh. Quc khanh In fhu 10
cua nuoc VIf Nam dn chu cng hoa.
Tuyn fp.-H.:Su fhf,1960.-fr:554-555

` ChI n fhang In In Phu va H I ngh CIonovo fhang Io I
da kf fhuc vo vang cuc khang chIn v cu ng anh dung cua nhn
dn fa, mIn a c nuoc fa duoc hoa n foan gIaI phong.
In du fIn frong Ich su, mf dn fc b ap buc da danh
baI cuc xm Iuoc cua mf d quc hu ng manh, da gIanh IaI dc
Ip cho dn fc, dom IaI rung df cho dn cay, dua IaI quyn dn
chu fhuc su cho nhn dn. Tha ng IoI do Ia do Iong yu nuoc nng
nan va fInh fhn du franh anh du ng cua qun va dn fa, do foan
dn fa doan kf chaf cho frong Maf frn dn f c fhng nhf va
chinh quyn nhn dn fa dua frn nn fang cng nng IIn mInh
duoI su Ianh dao cua gIaI cp cng nhn va cua ang, do su u ng h
cua cac nuoc anh om frong pho xa hI chu nghIa va cac Iuc Iuong
hoa bnh dn chu frn fh gIoI.
Thang Io I cua cach mang fhang Tam va cuc kha ng chIn vI
daI chu ng fo rang mf nuo c du nho yu, nhung doan kf chaf cho
duoI su Ianh dao cua gIaI cp cng nhn va ang cu a no, dI dung
duong II cua chu nghIa Mac InIn, fh nhf dnh danh fhang
duoc d quc xm Iuoc.
H Chi MInh. ao cao v du fhao HIn phap sua dI |1959).
Tuyn fp.- H.: Su fhf, 1960.- fr: 749
` u d do chu ng fI fu daf
` aI fhang oanh IIf In In Phu da chm duf cuc chI n
franh xm Iuo c do fhuc dn Phap gy ra va duoc d quc My gIup
suc. HI p ngh CIonovo da duoc ky kf, hoa bnh duoc Ip IaI o
ng uong frn co so cac nuoc cng nh n chu quyn dc Ip,
fhng nhf va Ianh fh foan von cu a nuoc fa. MIn ac VIf Nam
duoc hoa n foan gIaI phong.
H Chi MInh. In van khaI mac aI hI aI bIu foan quc In fhu III cua
ang Iao dng VIf Nam |1960). Tuyn fp.- H.: Su fhf, 1960.- fr: 802
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 22
hffp://obooks.vdcmodIa.com
` ChI n fhang I n In Phu da kf fhu c vo vang cuc kha ng
chIn Iu daI gIan kh va anh dung cu a nhn dn ca nuoc fa,
chng fhuc dn Phap xm Iuoc va su can fhIp cua d quc My . o
Ia fhang IoI vI daI cua nhn dn fa, ma cu ng Ia fhang Io I chung
cua ff ca cac dn fc b ap buc frn fh gIoI. ChIn fhang I n
In Phu cang Ia m sang ngoI chn Iy cua chu nghIa Mac InIn
frong fhoI daI ngay nay: chIn franh xm Iuoc cua bon d quc
nhf dnh fhf baI, cach mang gIaI phong cua cac dn fc nh f
dnh fhanh cng.
ChIn fhang In In Phu da dua dn fhang Io I cu a HI ngh
CIonovo nam 1954 v ng uong. HIp dnh CIonovo da frnh
frong cng nhn chu quyn, dc Ip, fhng nhf va foan von Ia nh
fh cua nhn dn VIf Nam cung nhu cua nhn dn anh om Iao
va CampuchIa. Cac nuoc phuong Ty, My, Anh, Phap fham gIa
HI ngh y du cam kf fn frong nhung quyn dn fc bf kha
xm pha m do.
H Chi MInh. Toan fp. T.11 .- H.: Chinh fr Quc gIa, 1966, fr: 220

` MoI gIa nh duoc chinh quyn con non fro chua dy mf fhang,
chua co fhoI gIan d f chu c va cu ng c Iuc Iuong cua mnh, nhn
dn VIf Nam chI co gy fm vng Iam vu khi, da phaI fIn hanh
mf cuc khang chIn Iu daI va anh du ng ch ng bon fhuc dn
xm Iuo c co d quc gIup suc va cu I cung da gIanh duoc fhang IoI
vI daI o In In Phu, gIaI phong hoan foan mI n ac. HIp dnh
CIonovo nam 1954 duoc ky kf, chinh fhuc fhua nh n nhu ng chu
quyn dn fc fhIng IIng cua nhn dn VIf Nam Ia dc Ip, chu
quyn, fhng nhf va foan von Ianh fh.
H Chi MInh. Cach mang fhang 10 vI daI
mo ra con duong gIaI phong cho cac dn fc.- H.: Su fhf, 1967.- fr: 13

` In In Phu nhu Ia m f caI mc choI Io I bang va ng cua Ich
su. No ghI ro noI chu nghIa fhuc dn Ian xung dc va fan ra, dng
fhoI phong frao gIaI pho ng dn fc khap fh gIoI dang In cao dn
fhang IoI hoan foan.
ChIn SI. Nhn ngay ky nIm chIn fhang In In Phu:
Trong NoI chuyn My .- H.: Qun dI nhn dn, 1960.- fr: 292

ac H voI In In Phu 23
hffp://obooks.vdcmodIa.com
` Nho su doan kf chaf cho va anh dung hy sInh cua foan qun
va foan dn fa, chung fa da daI fha ng o I n In Phu vao mua ho
nam 1954. Iuc Iuong fhu c dn Pha p b fan vo. Chu ng phaI nhn
dnh chIn. HIp ngh CIonovo duoc ky kf; hoa bnh o ng
uong duoc Ip IaI frn nn fang cng nhn dc Ip chu quy n va
foan von Ianh fh cua ca c dn fc ng uong.
In du fIn frong Ich su, mf nuoc fhuc da nho yu da
danh fha ng mf nuoc fhuc dn hu ng manh. o Ia mf fhang IoI vo
vang cua nhn dn VIf Nam, dng fho I cu ng Ia mf fhang IoI cua
cac Iu c Iuong hoa bnh, dn chu va xa hI chu nghIa frn fh gIoI.
H Chi MInh. V xy dung ang .- H.: Su fhf,
1960.- fr: 131

NAVA CHINH PH! NCM

Thuo froI df nI con gIo bu I
KhIn Nava nhI u nI frun chuyn
Thua fo o frn In In
V aI k hoach ma nn nI nay
Cuf v Ty fm Io ng xu h,
Xu h nay bIf d aI dy7
uoc chn In chIc fau bay,
uoc dI mf buoc gIy gIy IaI du ng
Qun khang chI n, fuong chung d xuc,
Nao ngo Na hf suc chu quan
Hon haI muoI mf fIu doan
ChI frong mf frn fan hoang foI boI!
ThI, Na hang cuf v nuoc mo
Quy n chI huy IaI d SaIang
Na dI Sa IaI Iang nhang,
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 24
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Thang dI, fhang o, chang fhang nao hon

CIang son nay gIang son dn VIf,
Toan quc dn kIn quyf du franh
Quyf fm fh cha c cng fhanh
Tu do dc Ip quang vInh doI doI.
X
ao Nhn dn, ngay 7-5-1983




















ac H voI In In Phu 25
hffp://obooks.vdcmodIa.com
PHN TH! 2:
AC HO VOI IN IN PH!
Q!A MOT SO CONC TRNH NCHIN C!!
VA HOI !C C!A CAN O, CHIN SI TA

IN VN C!A TOAN TH CAN O
CAC ON VI CHIN THNC O IN IN PH!
CH!C THO HO CH! TICH
Kinh fhua ac
Chung chau, ca n b aI bIu ff ca cac don v hop hI ngh
chIn fhang chI n dch In In Phu, xIn bao cao voI ac chung
chau da hoan fhanh nhIm vu a c gIao cho. Tuy nhIn frong suf
chIn dch chung chau cu ng da fhy bc I nhIu khuyf dIm
nghIm frong nhu fu fuong hu u khuynh fIu cu c, chung chau da
hoc fp, sua chua. Trong hI ngh, chu ng chau da nhn duoc fhu
khon cua ac, da duoc ngho va fhao Iun IoI day cua ac. Suf
frong chIn dch Iun Iun chu ng chau nh n duo c nhu ng IoI day
bao va su san soc n cn cua ac. Chung chau xIn hua voI ac so
hf suc fhoo IoI ac day, mau chong chn chInh Iuc Iuong, fng kf
va hoc fp kInh nghIm, nhn ro m muu cua dch va sa n sang
nhn nhIm vu moI ma ac, ang va Chinh phu so gIao cho.
Chung chau cu ng nhu foan fh can b va chIn sI suf frong chIn
dch du nghI foI ac, mong ac Iun duo c vuI Iong va khoo manh.
Nay da hoan fhanh duoc nhIm vu, chung chau IaI rf mong duoc
gap ac d duoc bIf suc khoo cua ac va duoc a c day bao.
Nhn ngay sInh nhf ac, chu ng chau xIn chuc a c khoo
manh s ng Iu, Ianh dao foan dn foan ang va qun dI khang
chIn dn fhang IoI hoan foan.
Kinh fhu
Maf frn In In Phu nga y 12 fhang 5 nam 1954
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 26
hffp://obooks.vdcmodIa.com
TOAN TH CAN O HOP HOI NCHI CHIN TH NC IN IN PH!
AO Q!N OI NHN N X!T A N TAI M T TRN,
NCAY 16/5/1954

VIf Nam - H Chi MInh - In In Phu
...
- Nhn ky nIm chIn fha ng In In Phu , d ngh aI fuo ng
cho bIf hI fuong su sac nhf v ac H dI voI chIn dch nay7
- ac fhay maf Chinh fr frao nhIm vu cho fI fruc fIp ra
maf frn chI huy chIn dch. TI Ia fruong ban chI huy va bi fhu
dang uy chIn dch In In Phu, dng fho I Ia Tng fu Inh chI
huy ff ca cac chIn fruong, fru chIn fruong dng bang gIao cho
anh Thanh va anh ung fru c fIp chI dao.
Truoc khI In duong, fI dn chao ac. ac noI: T ng fu Inh
ra maf frn. Tuong qun faI ngoaI. Trao cho chu foan quyn quyf
dnh. Trn na y quan fro ng, phaI danh cho fhang! Chac fha ng moI
danh, khng chac fhang, khng danh.
TI nho IaI ac dan va mf cu frong ngh quyf Trung uong:
ChIn fruong fa hop, nguoI cua fa khng nhIu, cho nn fa chI
duoc fha ng khng duoc baI, v baI fh hf v n. ChIn dch dIn ra
frong 56 ngay dm. Nhung nu k fu Iuc baf du, fraI qua vIc
fhay dI cach danh va nhu ng fha ng chun b fIp fh fhoI gIan koo
daI hon 6 fhang.
Trong suf nua nam o Maf frn In In Phu, b dI chu Iuc
fa da phI hop chIn du voI cac chIn fruo ng va cuI cu ng da fIu
dIf f p doan cu dIm ma nh nhf cua dch frn chI n fruong ng
uong.
TI va ca c dng chi frong ban chI huy da fhuc hIn duoc chI fh
cua a c H, qun dn fa da gIanh duoc fhang IoI hoa n foan o In
In Phu .
- Thoo aI fuong, fu fuong qun su H Chi MInh co y nghIa chI
dao frong chIn dch In In Phu nhu fh nao7
- Tu fuong qun su cua Chu fch H Chi MInh co y nghIa chI
dao frong suf haI cuc khang chIn. ChIn dch I n In Phu Ia
ac H voI In In Phu 27
hffp://obooks.vdcmodIa.com
mf frong nhung bIu hIn xuf sac nhf, Ia mf frong nhung dInh
cao fhanh cng cu a fu fuong y.
Truoc h f, nhu fI vua noI, do Ia fu fuo ng quyf chIn, quyf
fhang. ac frao cho qun dI Ia co fhI dua Quyf chIn Quyf
fhang. Iu do fh hI n nIm fIn co co so va quyf fm Ion: nhf
dnh gIa nh fha ng IoI frong frn nay.
Thu haI Ia fu fuong chIn franh nhn dn, foan dn, foan dIn.
Tu fuo ng y da phaf frIn dn frnh d cao, khng nhung co b dI
chu Iu c Ion o In In Phu ma co ca cac Iu c Iuong chu Iuc va da
phuong frn ca c chIn fruong phI hop fu ac dn Nam, va ca
frn chI n fruo ng haI nuoc ban. Khng nhung co b dI fruoc maf
frn ma co ca Iu c Iuong dn cng dng dao, cua ca c doan gIao
fhng, cu a anh ch om qun nhu, qun y, qun gIoI... cua ca hu
phuong duoc dng vIn chI vIn frn Maf frn voI khu hI u Tf
ca v fI n fuyn, ff ca d chI n fhang. Thu dng 1953- 1954 co
fh noI ca nuoc fa ra frn dIf fhu.
Thu ba Ia chI huy phaI chu dng, sang fao va IInh hoaf. Ngay
khI co quyf dnh dua qun In Ty ac |vn co mf b phn chu
Iu c fa gIu kin o Phu Tho). ac da noI: Phop du ng bInh Ia phaI
fhIn bI n van hoa, fuy fnh hnh cu fh ma co xu fri dung da n.
o dy phaI nhac IaI ky uc su sac nhf cua fI Ia quyf dnh dI
phuong chm chI n dch. Cung Iu c Iuong haI bn nhu vy nu vn
dung phuong chm danh nhanh gIaI quyf nhanh nhu da d ra Iuc
du fh chac chan fhf baI fo. TI da fhoo doI saf dIn bIn cua
fnh hnh, va khI phaf hI n dch da fang cuo ng, da cu ng c phong
ngu, fh fI quyf dnh ra Inh ruf my van qun ra khoI frn da,
ra Inh cho koo phao ra, chun b frn mf fha ng, da o cng su cho
b bInh, xy dung frn da cho phao bInh, chuyn sang phuong
chm danh chac, fIn cha c. o do chung fa gIanh duoc fhang IoI
Ion. Ca dang uy va chI huy du nhf fri quyf dnh fhay dI
phuong chm, ra Inh cho b dI IuI qun frong khI da san sang n
sung d chun b fhm. y Ia quyf dnh kho khan nhf frong
cuc doI chI huy cua fI. Va Iam nhu v y chinh Ia fhu c hIn
nguyn fac chu d ng, IInh hoaf. TI vIf fhu hoa fc v bao cao
Chinh fr, ac va anhTruong ChInh du nhf fri fhay dI cach
danh Ia rf dung.
Thu fu Ia baI hoc dn chu. Tu fuo ng cua ac H Ia phaI fhu c
hIn dn chu khng nhu ng dI voI nhn dn ma ca frong qun dI.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 28
hffp://obooks.vdcmodIa.com
ac Ia mf fm guong Ion v fhu c hIn dn chu, gn guI cam fhng
va quy frong chI n sI, dng bao. aI hoc dn chu frong qun dI va
dac bIf o In In Phu Ia dn chu rf cao, fuong va sI gan bo
mf fhIf, nhung dn chu phaI dI dI voI ky Iuf, ky Iuf fu gIac
nhung nghIm mInh, co fh moI dI dn fhang IoI. o In In Phu,
fI Iun Iun fhoo saf fu fuong ca n b chI huy va b dI. KhI fhay
dI phuong chm chIn dch nhu frn, chung fI ban rf ky frong
dang uy maf frn d cuI cung co su nhf fri cao va sau khI da ra
Inh fhay dI phuong chm fh da frIn khaI cng fac chinh fr rao
rIf d foan fh can b, chI n sI du nhf fri, fang fhm fIn fuo ng:
Phao vao rI phao IaI ra
Phao ra maI mf phao fa IaI vao
Tuy nhIn, sau nay fI moI bIf rang co nhung can b chI huy
frong khi fh chung cua b dI, co khI khng dam noI ra y nghI cua
mnh. Th moI bIf, fhuc hIn duoc dn chu fhu c su khng pha I Ia
d. o do baI ho c dn chu ruf ra o dy Ia Iam sao cho aI cu ng dam
noI In hf y kIn cua mnh. Co fu do fu fuo ng moI phaf huy dn
chu duoc ff. o Ia fu fuong cua a c H. o In In Phu, co dng
chi da noI voI fI Cng fac fu fuong moI nhac nhI u dn quyf
fm ma if ban cach khac phu c nhu ng kho khan frong frn danh.
TI noI: TInh fh n b dI Ia rf quan fro ng, nhung quyf fm phaI
co co so.
Thu nam Ia fhang khng kIu. Sau 56 nga y dm chIn du
gIan kh va anh dung ngay 7/5/1954 qun dn fa da hoan foan
chIn fha ng faI In In Phu.
Ngay hm sau, ac guI dIn cho chI huy, nhIf IIf khon
ngoI can b, chIn sI, dn cng, fhanh nIn xung phong o In
In Phu va dng bao da phuong. TI nho maI cuI buc dIn co
cu: Thang IoI fuy Io n nhung moI Ia buoc du.
Trong khng khi bao frum cua ngay mung daI fhang, ff ca ho
roo, dm df duc sang nhu ban ngay, don mu ng fIn fhang frn.
dI fa sau bao nam chI n du, da dI fo I chIn fha ng fo Ion, IaI
ngho a c bao moI Ia buoc du.
Sau nay, ff ca chung fa cang fh u hIu nhu ng Io I day cua ac,
fh hIn fm nhn xa frng r ng, fhy fruoc cu c chIn du con
fIp fuc. ac da nhac nho: cho v say sua voI fhang IoI ma chu
quan, ma qun nhIm vu fI p fhoo. o Ia mf baI ho c Io n.
ac H voI In In Phu 29
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Nhn dp mung ngay sInh ac H va ChIn fhang In In
Phu, fI co IoI fham hoI fhn fhIf dn cac can b va chIn sI da
fung fham gIa chIn dch In In Phu, dn dng dao ban doc
Tap chi cua an fu fuong van hoa Trung uong.
aI fuong Vo Nguyn CIap
Cng fac fu fuong van hoa, s 5, 1994

I!NC IY IN IN, CHN ONC IA C!...
Phong vIn: Thua aI fuong, 45 nam da qua k fu ngay
chIn fha ng In In Phu 1954. IIu fhoI gIan va fuI fac co Iam
phaI mo if nhIu frong ky uc cua dng chi v nhu ng ngay fhang
hao hu ng do7
aI fuong Vo Nguyn CIap: Khng. Mac du 45 nam da frI
qua, fI fh fuI fac da cao nhung nhu ng ky uc v fr n I n In
Phu khng h phaI mo, fraI IaI con In su frong fm fri.
Nhu ng ky u c v ac H, v Chinh fr, v cac chIn sI, dn
cng va fhanh nIn xung phong gaI fraI, v nhung fuong IInh chI
huy faI ba, nhu ng nguoI anh hung va dung sI ngay nay khng con
nu a...
Ky nIm du fIn fI mun noI Ia buI hop cua Chinh fr o
TIn Koo, huyn nh Hoa, ban v k hoach ng Xun 1953
1954, ac H chu fr, co anh Truo ng ChInh, anh ng du.
Iu c by gIo fa da co dy du fhng fIn v foan b k hoach
Nava.
TI frnh bay y dnh fao bao cua Nava fp frung mf Iu c Iuong
co dng rf Ion o dng bang ac d khIu chIn, Iam fIu hao
chu Iu c cua fa, fao dIu kIn d gIa nh quy n chu d ng va fI n foI
gIanh m f fhang IoI quyf dnh frong vong 18 fhang.
ac ngho cham chu r I bnh fhan noI: ch fp frung qun co
dng Ion ac gIo ban fay In va nam chaf IaI, noI fIp, fa khng
so, fa so buc chu ng phaI phn fan Iuc Iuo ng ra cac huong; ac
xoo ban fay ra. Thoo fu fuong chI dao y, fa da nghIn cu u k
hoach ng Xun, cho nhu ng b phn chu Iu c cu a fa fIn v 5
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 30
hffp://obooks.vdcmodIa.com
huong chIn Iuoc nham nhung noI hIm y u va fuong dI yu cua
dch, cho n huong chinh Ia IaI Chu o Ty ac. Th Ia frong k
hoach cu a Nava cung nhu frong chu fruong cua fa Iu c by gIo chua
h noI dn I n In Phu.
TI nho IaI, ngay 19 fhang 11 nam 1953, fa hop HI ngh qun
su foan quc d ph bIn k hoach ng Xun. Can b chI huy cac
chIn fruong du co maf, fru Nam khng ra kp. n ngay 20
fh fa duoc fIn dch cho qun nhay du xung In In Phu. My
ngay sau, dch fIp fuc fang fhm Iuc Iuong. Th Ia, fhoo d ngh
cua Tng qun uy, Chinh fr ha quyf fm chon In In Phu
Iam dI m quyf chIn, chI dnh chI huy chIn dch va ang uy
Maf frn. TI duo c chI dnh Iam ChI huy fruong kIm i fhu dang
uy fruc fIp chI da o Maf frn I n In Phu, dng fhoI voI fu ca ch
Ia Tng fu Inh co nhIm vu chI dao cac chI n fruong khac frn ca
nuoc k ca b dI fnh nguyn cua fa o Iao va CampuchIa, fru maf
frn dng bang fh do anh Thanh va anh u ng phu frach.
Sau nay, voI kh u hIu Tf ca cho fIn fuyn, ff ca d chIn
fhang, Chinh fr con quyf dnh fhanh Ip HI dng cung cp
maf frn do dng chi Pham Van ng chu fr.
Chu ng fI con doI mf fhoI gIan v dch co fh nhay du xu ng
In In Phu d don qun nguy o IaI Chu v, chu ng co kha
nang fI p fuc fang qun o IaI I n In Phu, dng fhoI cu ng co
kha nang so ruf qun dI.
u fha ng 1 nam 1954, fruoc khI In duo ng ra maf frn, fI
dn KhuI Taf chao ac. ac hoI: Chu ra maf frn In nay co kho
khan g khng7. TI fra Io I: ChI kho khan Ia xa hu phuong nn
khI co v n d quan frong va cp fhIf fh kho xIn y kIn cua ac va
Chinh fr.
ac noI: Tng fu Inh ra maf frn, fuong qun faI ngoaI, frao
cho chu foan quy n, co vn d g kho khan, ban fhng nhf frong
ang uy, fhng nhf voI c vn fh cu quyf dnh rI bao cao sau.
KhI chIa fay, a c nhac: Trn na y quan frong, phaI danh cho
fhang; chac fhang moI danh, khng cha c fhang khng danh.
Nhu ng Io I dan do cua ac Ia fu fuong chI dao gIup fI co can cu d
xu fri frong qua frnh chI huy frn danh.
aI fuong Vo Nguyn CIap
Tap chi Cng san, s 9, 1999, fr. 3
ac H voI In In Phu 31
hffp://obooks.vdcmodIa.com
IN IN PH! VA MY VN T! T!ONC CHIN TRANH
TOAN N, TOAN IN C!A CH! TICH HO CH MINH
In In Phu Ia chIn dch quyf dnh frong chI n cuc ng
Xun 1953 1954, kf fhuc fhang IoI cuc kha ng chIn ch ng
Phap, gIaI phong nua nuoc. ChIn cuc ng Xun 53 54 ma
dInh cao Ia chI n dch I n In Phu Ia dIn hnh fhanh cng cua
vIc quan frIf va f chuc fhu c hIn fu fuong chIn franh foan dn,
foan dIn cua Chu fch H Chi MInh va cua ang fa.
o fhoI dIm cuI cu ng cua cuc do suc quy f IIf gIu a dn fc
VIf Nam va d quc Pha p xm Iuoc, co su h fro cu a d quc My,
dn fc VIf Nam da fhang, d quc Phap da fhua. o cung Ia
fhang IoI cua chI n franh nhn dn VIf Nam.
ChIn cuc ng Xun 1953 1954 Ia mf IoaI hoaf dng chIn
Iuoc cua chIn franh nhn dn VIf Nam, r f khac cac hoaf dng
chIn Iuoc cua cac cu c chIn franh c dIn chI bang qun dI
chinh quI. Phaf huy d n mu c cao nhf suc manh cu a ba fhu qun
va cua foan dn frn quy m foan quc va frn foan ng uong.
Kf hop cac chIn dch fI n cng va mf s chIn dch phan cng
cua b dI chu Iuc voI ca c chIn dch ch ng ca n quof, dof hoaf d ng
cua chIn franh du kich frong do co mf s chIn dch cua chIn
franh nhn dn da phuong. Kf hop danh dch du khap frn cac
chIn fruong voI danh don quyf dnh bang chIn dch quyf chIn
chIn Iuo c o huo ng chu y u. Kf hop cac don fIn cng qun su cua
cac Iuc Iuong vu frang nhn dn voI cac cu c nI dy, pha f, gIa nh
quyn Iam chu cu a nhn dn frong vung dch fam chIm. Kf hop
fIn fuyn va hu phuong fu ac dn Nam. Ca nuoc dc suc cho
maf frn chinh fhoo kh u hIu Tf ca cho fIn fuyn, ff ca d
chIn fha ng. MoI hoaf dng cua Iuc Iuong vu frang va nhn dn
da dIn ra fhoo mf k hoach fa c chI n chIn Iuoc fhng nhf,
nham muc dich danh baI c gang chI n franh Ion nhf va cuI
cu ng cua fhu c dn Phap frong k hoach Nava, gIanh fhang IoI
quyf dnh cho khang chIn. Cac chIn dch, cac frn danh Ion, cac
dof hoaf dng... dIn ra k fIp nhau, dng fhoI voI nhau, xon ko
vao nhau, fao dIu kIn va h fro cho nhau, cac chI n fruong phI
hop voI nhau da dn foI fhang IoI cua chIn dch quyf chIn chIn
Iuoc In In Phu.
Tu fuong chI n franh foan dn, foan dIn cu a Chu fch H Chi
MInh va cua ang fa hnh fhanh va phaf frI n dn frong fhu c fIn
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 32
hffp://obooks.vdcmodIa.com
du franh cach mang va khang chIn ch ng Phap. Tu fuong do IaI
da phaf frIn In mf frnh d moI rf cao frong khang chIn
chng My. o Ia mf dI sa n qun su cu c ky quy bau cua Chu fch
H Chi MInh, co v fri quan frong quyf dnh frong chI n franh
gIaI phong, chI n franh gIu nuoc vua qua. No vn gIu nguyn v fri
va y nghIa frong su nghIp bao v T quc fa ngay nay.
Tu fuo ng do phu hop voI nguyn Iy cu a chu nghIa Mac
InIn v vaI fro cua qun chu ng nhn dn frong Ich su xuf
phaf fu fruyn fhng qun su ca nuoc mf Iong, foan dn da nh
gIac cua dn fc VIf Nam, fu Io ng yu nuoc nng nan cua con
nguo I VIf Nam hun du c qua nhIu fh ky gIu nuoc va dung nuoc,
duoc pha f huy ma nh mo sau cach mang fhang Tam.
Iong yu nuoc cu a nguoI VIf Nam voI n I dung moI huo ng v
chu nghIa xa hI sau Cach mang fhang Tam 1945 - da duoc ac
H bIu fh fhanh quyf fm saf da u phaI df chay ca day
Truong Son cu ng quyf gIanh cho duoc dc Ip fu do. Trong
khang chIn chng Phap, do Ia fInh fhn Tha hy sInh ff ca chu
nhf dnh khng chu mf nuoc, nhf dnh khng chu Iam n I.
Trong khang chI n chng My, do Ia khu hIu co y nghIa fhoI daI
Khng co g quy hon dc Ip fu do. o Ia dng Iuc fInh fhn co
suc ma nh v dch cua chI n franh nhn dn VIf Nam.
Tu fuong chI n franh foan dn, foan dIn cua ac H va cu a
ang fa fh hI n fhanh duong II, chu fruong, chinh sach cua
ang va Nha nuoc fa frong kha ng chIn. Tu fuong do fhm su
vao qun chung, vao du oc fhng mInh sa ng fao va chi khi quf
cuong cu a nhn dn va Qun dI, fro fhanh nn fang cua khoa ho c
va ngh fhuf qun su d c dao cu a chIn fruong nhn dn ma
In In Phu va cu c fIn cng chIn Iuo c ng Xun 1953
1954 Ia mf fhanh cng fIu bIu frong kha ng chIn chng Phap.
ChIn franh nhn dn VIf Nam o fhoI da I H Chi MInh da fro
fhanh vu khi bf kha chI n fhang cua nhn dn va Qun dI fa
frong su nghIp gIaI phong dn fc va bao v T quc.
Tu fuong chIn franh foan dn, foan dI n cua ac H mang
nhIu nI dung r f phong phu. Mo I nguoI con nho IoI ku goI foan
quc kha ng chIn nI fIng cua a c H ngay 20 fhang 12 nam
1946.
o fhu c su Ia fu fuong chIn franh foan dn, foan dIn mf
cach frI f d, mf fu fuong Io n ma rf cu fh. Toan dn Ia moI
ac H voI In In Phu 33
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nguo I dn, fu fha nh fh dn nng fhn, o vung fu do va ca frong
vung fam b chI m. Toan fh dn fc VIf Nam Ia moI nguoI dn
yu nuoc du fham gIa danh dch, bang mo I vu khi va du ng cu,
cng cu co frong fay, bang nhIu cach danh sang fao. Vua chIn
du, vua fang gIa san xuf, phu c vu fIn fuyn. Ia m vuon khng
nha fr ng, bf hop fac voI gIac, fan cu cung Ia yu nuoc. Toan dIn
Ia danh dch frn moI maf: danh ba ng qun su Ia chu yu, kf hop
danh dch bang chinh fr, kInh f, van hoa, fu fuong va ngoaI gIao.
Khang chI n foan dIn, dIf gIac doI, gIac df va gIac ngoaI xm.
Vua khang chI n vua kI n quc...
Trong khang chIn chng Phap, a c H da co rf nhIu fhu guI
dng bao, dng chi, can b, dang vIn, chI n sI Iuc Iuong vu frang,
cac fng Iop nhn dn... ku go I, dng vIn, c vu fhI dua yu nuoc,
hoan fhanh ff moI nhIm vu cua khang chIn. Nguo I con gu I fhu
ku goI nhu ng nguoI Im duong Iac II fro v voI nhn dn, voI T
quc; fhu guI fuong IInh va bInh Iinh Phap, nhn dn Phap gIaI
fhich su nghIp chinh nghIa cua dn fc VIf Nam; fhu guI ca
nhn, doan fh, nhn dn cac dn fc frn fh gIoI ku goI ung h
cuc kha ng chI n fhn fha nh cua nhn dn fa.
Suc manh cua chIn franh foan dn, cua ca dn fc VIf Nam
voI dng Iuc moI Ia qun chung cng nng duoI su Ianh dao cua
ang, cu a gIaI cp cng nhn |nhu ac noI: Cng nng Ia gc cua
cach mang), kf hop voI su ung h va gIup do quc f, suc manh
cua fhoI daI, da dua dn cao frao cua cuc fIn cng chIn Iuoc, dn
chIn fha ng Ich su I n In Phu, dn fhang IoI vI daI cua khang
chIn ch ng Phap.
Cu ng fu suc manh do phaf frIn In mf dInh cao moI, dn fc
VIf Nam fa IaI da Iam nn fhang IoI Ich su vI daI frong khang
chIn ch ng My.
ChIn franh foan dn phaI co Iu c Iuong vu frang nhn dn gm
ba fhu qun Iam nong cf. Trong chI fh fhanh Ip I VIf Nam
fuyn fruyn CIaI phong qun fu fhang 12 nam 1944, Chu fch H
Chi MInh da nu ro vaI fro cua qun dI, cua dI qun chu Iu c va
cua Iu c Iuong vu frang da phuong frong khang chIn foan dn.
Iu c Iuong vu frang nhn dn phaI dua vao suc manh cua foan
dn; su c dn phaI duoc bI duong khng ngung, moI co fh danh
fhang duoc qun dI nha ngh va chIn franh xm Iuoc cua chu
nghIa d quc.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 34
hffp://obooks.vdcmodIa.com
ac H danh su quan fm dac bIf cho ca c Iuc Iuo ng vu frang
nhn dn, hf Iong cham Io day bao can b va chI n sI, cham Io
xy du ng qun dI fa fhanh mf qun dI cach mang duoI su Ianh
dao cua ang, fhuc su cu a dn, do dn va v dn. NguoI cham Io
xy dung qun dI fa fu mf dI qun du kich dn dn fro fhanh
mf qun dI ngay cang chinh quy va hI n daI, fu mf dI qun
chu yu Ia b bInh fIn dn In fhanh m f qun dI gm nhIu
bInh chu ng va qun chu ng. Chu fch H Chi MInh Ia NguoI cha
fhn yu cua cac Iuc Iuong vu frang nhn dn. Can b va chI n sI
fa Iun Iun c ga ng xung dang Ia dI Cu H.
ac H danh gIa rf cao vaI fro cua dn qun du kich, dn
qun fu v, coI do Ia buc fuong dng, vach saf, ko fhu nao dung
du vao cung pha I fhf baI. NguoI r f coI frong vaI fro cua du kich,
cua chIn fhuf du kich. Tu fay Nguo I da bIn soan Ca ch da nh du
kich, gIoI fhIu KInh nghIm du kich Nga, KInh nghIm du
kich Ta u, KInh nghIm du kich Phap cho nhn dn va can b,
chIn sI fa.
Su phn cng nhIm vu gIua qun dI va dn qun du kich da
duoc a c nu nga n gon va d hIu, nhu frong fhu guI bao Qun du
kich |fha ng 7 1949): NhIm vu cua du kich Ia: ngan can gIac,
fIu hao gIac gIu gn qu huong, d cho V Qu c qun duoc ranh
fay, fm co hI danh nhu ng frn fo d fIu dIf chu Iu c cua gIac...
o cung Ia fu fuo ng kf hop ba fhu qun, kf hop chIn franh
du kich voI chIn franh chinh quI, kf hop chIn franh nhn dn
da phuong voI chIn franh bang cac bInh doan chu Iuc frong fu
fuong chIn franh foan dn cua Chu fch H Chi MInh; da fro
fhanh mf quy Iuf gIanh fhang IoI cua chIn franh nhn dn VIf
Nam. Trong kha ng chIn chng Phap, dIu do da fh hIn nI bf
frong cuc fIn cng chIn Iuoc ng Xun nam 1953 1954 ma
chung fa da fhy. Trong khang chI n ch ng My, dIu do IaI da
phaf frIn In mf frnh d moI, ca frong chIn franh gIaI phong o
mIn Nam va frong chI n franh nhn dn chng chIn franh pha
hoaI o mIn ac...
aI fuong Van TIn ung. Tap chi Quc phong foan dn, fh.5, 1989

ac H voI In In Phu 35
hffp://obooks.vdcmodIa.com
AC HO CH! TR HOI NCHI O CHNH TRI A N PH!ONC AN
HOAT ONC TRONC ONC X!N 1953-1954`
... Vao ha fun fhang 9 nay, Chinh fr hop d xof duyf
phuong a n hoaf dng ng Xun ma Tng fham muu da chun
b va frnh Tng Qun uy.
uoI ma I nha fro nup duoI Iu m cy, a c va ca c dng chi
frong Chinh fr ngI quanh chIc ban fro rng, frn co fraI fm
ban d chIn su da duoc b sung nhung fnh hnh moI nhf. H
Chu Tch fru c fIp dIu khIn cuc hop co fm quan frong da c bIf
nay. HI ngh ngho dng chi Vo Nguyn CIap frnh bay ban d an
cua T ng Qun uy va ngho bao cao b sung nhu ng v n d duoc daf
ra. Chinh fr dac bIf quan fm dn m muu xy dung khI co
dng chIn Iuoc va fp frung Iuc Iuong o dng bang ac . HI
ngh danh gIa hoaf dng cua chung my fhang qua, danh gIa suc
manh moI cua h u phuong dang fhu c hIn chinh sa ch rung df;
suc chIn du moI duoc fang cuo ng cua b dI qua dof cung c f
chuc bIn ch, fang cuong frang b va hoc fp chinh fr, chInh
hun qun su ... Can cu vao fnh hnh moI nhf, Chinh fr dI
su phn fich moI maf fhun IoI, kho khan cua fa va cua dch.
Khng khi frang nghIm nhung bnh fhan, noI In su fp frung fri
fu cua f p fh b fhng soaI fI cao, nham fm ra phuong huong
dung da n nhf d gIang cho dch nhung don manh mo, Iam fhf
baI fung k hoach chIn Iuoc moI cua d quc Pha p My, dua
qun va dn fa fIn dn fhang IoI.
ac ngI do, ung dung, cham chu , ngho fnh hnh moI maf.
NguoI fo ra haI Iong fhy Tng Qun uy da nam duoc nhu ng nof
co ban frong k hoach chI n Iuoc cu a dch, da bIf ruf kInh nghIm
cu d kp fhoI frI n khaI moI cng fac chu n b chIn Iuoc som hon
moI nam, ... ac hoI fhm nhIu dI m cu fh v fnh hnh dch, v
kf qua hun Iuyn vua qua, v suc khoo b dI, v cac bInh chu ng
moI duo c fhanh I p, v k hoach ba o v cac vung fu do dang fIn
hanh caI cach rung df...
Hoang Van ThaI. In In Phu chIn dch Ich su :
HI uc .- H.: QN .- 2001, fr: 18 - 19


CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 36
hffp://obooks.vdcmodIa.com
... TI vn nho Ia I buc fhu cua ac H ngay sau ngay chIn
fhang, ac khon ngoI can b, chIn sI, dn cng, fhanh nIn xung
phong va dng bao da phuong da Iam fron nhIm vu mf cach vo
vang.... Nho IaI va suy nghI v nhung g da dIn ra nua nam qua,
nhung kho khan ma qun va dn fa da vuof In d gIanh fhang IoI
frn cach dng Muong Thanh va chinh frn maf duong nay, fI
fhy mI nguoI du xu ng dang voI IoI khon cua ac. Cu ng chinh
frong bu c fhu d ngay 8 fhang 5 y ac da chI ro: Thang Io I fuy
Ion nhung moI baf du.
Thf ra ngay Iu c y, fI chua nhn fhu c h f y nghIa su xa cu a
haI fu baf du y. Cu ng chua Iuong dn fruong ho p df nuoc b
chIa caf va dn fc fa phaI fIp fuc cuc chIn du Iu daI gIan kh
hon 20 nam d co ngay hm nay, ca nuoc dc Ip, fhng nhf.
Trn pha m vI rng Ion hon, ngay Iu c do, fI cu ng chua nh n
fhu c hf fm voc quc f va y nghIa fhoI daI cua chI n fha ng In
In Phu. Suy nghI Iuc do moI chI dung IaI o ch qun va dn fa
da Iam pha san hoan foan k hoach Nava, da dp fan vao y chi
xm Iuoc cua fhuc dn Phap va muu d can fhI p cua d quc
My, fao fh co IoI cho fa frong cuc du franh ngoaI gIao o
CIonovo, ma chua nhn fhu c su sac rang chIn fhang In In
Phu Ia mf don fIn cng manh mo, df pha fha nh fr cua h
fhng fhuc da cua chu nghIa d quc, mo ra mf buoc phaf frIn
moI cua phong frao gIaI phong dn fc. ChI sau nay, qua cac van
kIn danh gIa cua ang, nhu ng Io I noI chn fhanh cu a ban bo nam
chu dn fham VIf Nam, fham chIn fruong In In Phu va
qua fhu c f phaf frIn cua ba dong fhac ca ch ma ng frn fh gIoI,
fI moI nh n fhu c ngay ca ng dy du fm vo c va y nghIa vI da I cua
chIn fha ng In In Phu .
o chu c nang cua mnh, dIu ma fI fp frung suy nghI sau
ngay chIn fhang Ia Iam fh nao phaf huy fhang Io I fo Ion cua cuc
fIn cng ng Xun va chIn dch In In Phu d fIp fuc gIu
vung quyn chu dng chI n Iuo c, fIp fuc phaf frIn fh fIn cng
chIn Iuo c.
Qun fa phaI fIn cng v dng bang, phaI gIaI phong dng
bang a c . o Ia yu cu ff yu ma cuc dIn chI n fruong mu a
ho 1954 daf ra dI voI qun dI. Nhung dIu ban khoan Iuc nay Ia,
dch dang sa suf ca v fInh fhn, y chi va Iu c Iuong sau fhf baI fo
Ion o I n In Phu, phaI franh fhu fho I co danh nhu fh na o d
ac H voI In In Phu 37
hffp://obooks.vdcmodIa.com
phaf huy va cung c duoc fhang IoI vua qua frn cac chIn fruong,
fIp fuc gIanh duoc nhu ng fhang IoI moI, fo Ion hon.

Mun fIn v dng bang, mf vn d cp bach duoc daf ra Ia
phaI gp ruf cu ng c Iuc Iuong, mo rng khI chu Iu c d dap ung
yu cu danh Ion.
quc My co fh fang cuong vI n fro frang b ky fhuf cho
qun vI n chInh Phap. Cuc chIn du so con Iu daI, ac IIf frong
dIu kI n chIn fruong dng bang, voI nhung kho khan moI, khac
so vo I mu a kh vu a qua.
PhaI xy dung qua dm chIn Iuoc Ion manh hon.
Co so vf chf d Iam vIc do, ngoaI yu f co ban nhf Ia suc
manh cu a hu phuong, ngoaI s frang b ky fhuf moI fhu duoc
cua dch, su gIup do cua IIn X va cac nuoc xa hI chu nghIa anh
om co fm quan frong dac bIf.
Mf doan can b bInh chu ng cao xa da nh n I nh chun b In
duong g p d hoc fp va fIp nhn frang b moI.
V dn co quan, dn bao cao cng vIc voI cac d ng chi Vo
Nguyn CIap va Van TIn u ng, fI duoc bIf anh u ng sa p dn
du phaI doan qun su cu a fa dI hop hI ngh Trung CIa. Cuc
chIn d u frn chIn fruong da ac IIf, cuc chIn franh frn ban
hI ngh cu ng khng kom phn kho khan. Co fIn Nava dang fru
finh mf k hoach chIn Iuoc moI. Han IaI muu foan dua va o bon
cm du Nha Tra ng va I u nam go c hong fhua koo nay, bay koo
khac. Nhung nI fnh nuoc Phap dang bIn dng ma nh sau In
In Phu dang phn hoa su sac fhanh haI pho chu chIn, chu
hoa. Tnh hnh dang dIn bIn phu c fap.
u fha ng 6, gIu a Iu c fI dang cung cac dng chi chu fr frong
co quan chun b fng kf hoaf dng ng Xun, nghIn cu u d an
xy du ng Iu c Iuo ng va k hoach fac chIn fhoI gIan foI fh duoc
dng chi CIap frao nhIm vu dn doan chIn sI daI dIn b dI
chIn fha ng o I n In Phu dn gap ac H.
oan gm daI bIu cac don v b bInh, cng bInh, Iuu phao, cao
phao. Cac chIn sI con rf fro. MoI fu nhIu don v v dy, nhung
anh om da nhanh chong quon nhau.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 38
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Tu fram don fIp cua , chu ng fI fhoo duong In huong doo
Coc, noI o va Iam vIc cua ac.
oc duong, chung fI noI chuyn rf vuI. Anh om k IaI chuyn
chIn d u cua don v mnh. Anh om d nhau a c so hoI chuyn g
va fhua voI ac fh nao.
I hf ca buI sang, chu ng fI dn fram don fIp. Mf chIn sI
canh v dn chung fI va cho bIf ac dang doI. Vua foI, chu ng fI
da fhy ac fu frong ngI nha Ia co buoc ra. Vn dI dop cao su
frang, b qun ao v quc qun da bac mau. ac baf fay va m hn
fung chI n sI nhu nguo I ng don cac cha u mo I o xa v. ac vuI vo
chI moI nguo I d n ngI o haI day gh ngay fruoc cua hm, noI
Chinh phu vn hop. Trn chIc ban fro don so, da co san my dIa
koo, bnh nuoc va my Io hoa rung.
ng a c hoI:
- Th chu VInh du7
VInh nho fuI nhf doan va Ia mf frong nhu ng chIn sI du
fIn xng vao hm chI huy cua o Caf va baf sng vIn fuong nay
cu ng voI foan b ban chI huy fp doan cu dIm. ac koo fay VInh
cho ngI xung bn canh.
Cac chI n sI xu c dng Im Iang, cham chu nhn ac. Thy vy,
ac bao:
- Chu nao cuoI In fh ac fhuong ko o.
Cac chI n sI cu ng cuoI. ac cung cuoI vuI vo. ac cha u an koo,
ung nuoc. ac hoI fham suc khoo, fIn fuc gIa dnh fung nguoI.
ac bao cac chIn sI k chuyn koo phao, chuyn chIn du,
chuyn baf bon chI huy dch, chuyn an ung sInh hoaf, chuyn
hanh qun mang nang ... ac cham chu ngho fung nguo I va khon
cac chIn sI danh gIac gIoI, chu du ng gIan kh ff, doan kf ff.
Cac chI n sI phn khoI duoc bIf ac so fa ng mI nguoI fham gIa
chIn dch mf huy hI u ChIn fha ng In In Phu , ky nIm frn
danh Ich su. a c noI y nghIa fo Ion cua chI n fhang vu a qua,
khuyn moI nguo I khng duoc kIu ngao ma phaI khIm fn ho c
fp d Ip cng Io n hon.
RI ac dn cac chIn sI dI dao choI quanh noI ac o, baI fp
fh duc, vuon rau, noI nuI ga...
ac H voI In In Phu 39
hffp://obooks.vdcmodIa.com
uI chIu, ac chau cu ng an com. ua com ac fhf cac chI n
sI co fhf, co ca nhung cac chIn sI fhich nh f mon rau mung Iuc
chm fuong. RoI chIn fruong da mf fhang nhung mo I nguo I vn
fhy fho m rau, fhy vy, ac gap fhu c an cho fung nguo I. Khng
khi fhf m cu ng, gIa dnh.
RIng fI, fu cuc hop h I fhang 9 dn nay moI duo c gap ac.
Thf sung suong khI fhy ac vuI, khoo va haI Iong v chIn fhang
fo Ion vu a qua cu a qun va dn ca nuoc.
Truoc khI doan chIn sI ra v, ac goI fI vao phong Iam vIc
va can dan. aI y ac noI:
- u kf qua HI ngh CIonovo nhu fh nao, nhIm vu qun dI
vn con rf nang n. Sap foI Trung uong so hop va ra ngh quyf
v fnh hnh va nhIm vu moI. Chu v bao cao voI Tng Qun uy
phaI co k hoach phaf frIn Iu c Iuo ng v moI maf, ca chu Iuc va da
phuong. Thang Io I vua qua Ia fo Ion... Trung uong, Chinh phu va
nhn dn rf ph n kho I. Nhung b dI con phaI c ga ng nhI u hon
nua mo I dap ung duoc yu cu cua fnh hnh moI, phaI chu y chI
dao b dI va co quan ruf kInh nghIm chI n du va chI huy. PhaI
khng ngung nng cao frnh d v moI maf d hoan fhanh nhIm
vu. ung v fhang IoI fo Ion ma chu quan fu man dung IaI. Cuc
chIn d u sap foI so con Iu daI gIan kh. Ia can b qun su, hon
aI hf, cac chu frong Qun uy phaI nam vu ng dIu do. Chuy n IoI
fham cua ac foI cac chu frong Qun uy va Quc phong Tng
fu Inh, foI foan fh can b, chIn sI. ac chu c ca c chu cu ng foan
qun fIn b khng ngu ng.
a c sIf chaf fay fI. Nam ban fay m cung cua ac, fI v
cu ng xu c dng fruoc su cham soc n cn cua ac, cua Chinh fr
va Trung uong d I voI qun dI. TI hua quyf fm fhuc hI n bang
duoc IoI day cua ac.
Tro v co quan, fI dang cung can b chu fr cac cuc chun b
gp cho hI ngh fng kf vao fun sau va fhao Iu n ban d an
hoaf dng qun su sap foI fhoo haI kha nang, hoac hoa bnh duoc
Ip IaI, hoac chIn franh fIp dIn, fh duoc fIn HI ngh CIonovo
kf fhuc...
Hoang Van ThaI. In In Phu chIn dch Ich su : HI uc .- H.: QN .-
2001, fr: 154 - 159

CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 40
hffp://obooks.vdcmodIa.com
AC HO VOI CHIN THNC IN IN PH!
Cuc doI cua Chu fch H Chi MInh cung voI Ich su cach ma ng
VIf Nam Ia mf. Tn fuI va hoaf dng cu a NguoI khng fach roI
cuc du franh cua nhn dn fa v mf nuo c VIf Nam hoa bnh,
dc Ip, fhng nhf, dn chu, fu do va chu nghIa xa hI. MI mf
buoc pha f frIn, mI mf fhang IoI cua cach mang VIf Nam, cua
cuc kha ng chIn chng fhuc dn Phap va can fhIp My noI chung,
cua cu c fIn cng chIn Iuoc ng Xun 1953 1954 ma dInh cao
Ia chIn dch In In Phu noI rIng, du khng fach roI su Ianh
dao, chI dao faI fnh, sang fao cu a ang va ac H kinh yu.
*
* *
Nhu chu ng fa du bIf, su dung dan, sang fao cu a ang fa
dung du Ia Chu fch H Chi MInh duoc fh hIn ro rf o duong II
khang chIn foan dn, foan dIn, fruong ky, fu Iuc ca nh sInh.
uong I I dung dan, sang fao nay da dua cuc khang chIn chng
fhu c dn Phap fu fhang Io I nay dn fhang Io I khac va dI foI fhang
IoI Ich su I n In Phu.
ChIn fhang Ich su In In Phu, dInh cao cua cuc kha ng
chIn chng fhu c dn Phap, fruoc hf Ia fhang IoI cua duong II
chinh fr, duong II qun su du ng da n va sang fao cua ang du ng
du Ia Chu fch H Chi MInh. Ngay fu fhang 1/1953, faI HI ngh
an Ch p hanh Trung uong ang I n fhu IV, Chu fch H Chi
MInh da doc mf ban bao cao quan frong v Ianh da o qun su va
chinh sa ch rung df. Trn co so fhao Iun, nhf fri voI bao cao
cua Chu fch H Chi MInh va phn fich khach quan, khoa hoc
hnh fha I chIn su frn chIn fruong VIf Nam va frn chIn
fruong foan ng uong, HI ngh an Chp hanh Trung uong
ang In fhu IV da khang dnh phuong chm chIn Iuoc Ia:
Tranh ch ma nh, danh ch yu d phn fan Iu c Iuong dch va fIu
dIf sInh Iuc dch, mo rng vung fu do. Va xac dnh mu c dich cua
fa Iuc do Ia danh cha c, an cha c, mo rng vu ng fu do.
Ngh quyf HI ngh an Chp hanh Trung uong In fhu IV Ia
anh sang soI duong dua nhn dn fa vuof qua kho khan, gIanh
fhm fhang IoI moI, chun b cho fhang IoI cua cuc fIn cng
chIn Iuo c ng Xun 1953 1954 va cho chIn dch In In
Phu foan fhang.
ac H voI In In Phu 41
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Thang 9/1953, Chinh fr Trung uong ang hop ban v
nhIm vu qun su ng Xun 1953 1954, duoI su chu foa cua
Chu fch H Chi MInh. Chinh fr chu fruong mo cuc fIn cng
Ion: fIu dIf dch o IaI Chu, gIa I phong hoan foan Ty ac va
phI hop voI qun gIaI pho ng Iao gIa I phong Phong XaIy; phI hop
voI qun gIaI pho ng Iao va qun gIaI phong CamphuchIa, fIu dIf
mf b phn dch o Trung Iao, Ha Iao va ng a c CampuchIa,
mo rng vung gIaI phong foI sau Iung SaI Con, danh fhng duong
chIn Iuo c a c Nam ng uong, gIanh Iy da ban chIn Iuoc Ty
Nguyn, pha m muu bnh dnh mIn Nam cua dch.
Chinh fr nh n manh cac nguyn fac chI dao chIn Iuoc va
chI dao fac chIn Ia: danh cha c fhang chac, danh fIu dIf, danh
noI dch so ho va fuong dI yu, bu c dch phaI phn fan. Phuong
chm chung c n quan frIf frong foan b cuc fIn cng chIn Iuoc
Ia fich cuc, chu dng, co dng, IInh hoaf. Va chI 3 fhang sau,
6/12/1953, Chinh fr Ia I fhng qua k hoach fac chIn cua
Tng fu Inh va quyf dnh mo chIn dch In In Phu.
Song song voI vIc d ra nhung chu fruong dung dan, sang fao
v maf qun su, an Chp hanh Trung uong ang va ac H da
rf quan fm dn vIc fhuc hIn chinh sa ch caI ca ch rung df
nham bI duong Iuc Iuong nhn dn, fruo c hf Ia nng dn va dy
manh cuc kha ng chIn. HI ngh an Chp hanh Trung uong In
fhu IV |1-1953), duoI su chu foa cua Chu fch H Chi MInh da
quyf dnh mo cuc phaf dng qun chu ng fhu c hIn frIf d gIam
f, fIn hanh caI cach rung df. V sao phaI fI n hanh caI cach
rung df ngay frong Iu c cuc khang chIn chng fhu c dn Phap o
vao gIaI doan quyf IIf7 ac H da chI ro : Thon chf fhang IoI
cua kha ng chIn Ia cu ng c va mo rng Maf frn dn fc fhng
nhf, cu ng c va phaf frIn qun dI, cung c ang va fang cuong
su Ia nh dao cua ang, cu ng c cng nng IIn mInh. ChI co phaf
dng qun chu ng caI cach rung df, fa moI fIn hanh nhu ng cng
vIc do duoc fhu n IoI. NguoI d ra haI nhIm vu frung fm cua
nam 1954 Ia: Ra suc danh gIac va fhu c hIn caI ca ch rung df.
Nhu ng chu fruong du ng dan, sang fao frn dy cua ang fa
dung d u Ia Chu fch H Chi MInh, da mo duong fhang IoI cho
cu c fIn cng chIn Iuoc ng Xun 1953- 1954 ma dInh cao Ia
chIn dch I n In Phu.
Chu fch H Chi MInh chang nhu ng Ia IInh h n cu a ang fa
frong vI c va ch ra duong II, chu fruong khang chIn dung dan,
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 42
hffp://obooks.vdcmodIa.com
sang fao ma con Ia nguoI chI dao saf sao, gIao duc dng vIn, c vu
kp fhoI qun dn fa frong suf cuc fIn cng chIn Iuoc ng
Xun 1953- 1954 va frong chIn dch I n In Phu.
ChIn dch In In Phu Ia mf frn quyf chIn chIn Iuoc,
mf cu c do su c foan dIn nhf, quyf IIf nhf gIua fa va dch.
Thang, baI cua qun dn fa frong chIn dch nay so co anh huong
Ion dI voI dn fc fa va nhn dn fh gIoI dang chIn du v dc
Ip, fu do. V vy, doI hoI foan a ng, foan dn, foan qun fa phaI
co quyf fm va n Iuc rf cao. Trong fhu guI dng chi Vo Nguyn
CIap fha ng 12- 1953, ac H vIf: chIn dch nay Ia mf chIn
dch rf quan fro ng khng nhu ng v qun su ma ca v chinh fr,
khng nhu ng dI voI frong nuoc ma ca dI voI quc f. V v y foan
dn, foan qun, foan ang phaI fp frung hoan fhanh cho ky
duoc.
Cu ng vao fhoI gIan frn, frong fhu guI ca n b va chIn sI Maf
frn I n In Phu, Chu fch H Chi MInh da can dan: cac can b
va chIn sI fa phaI chIn du anh dung hon, chu dung gIan kh
hon, pha I gIu vu ng quyf fm frong mo I hoan canh: Quyf fm
fIu dIf dch; Quyf fm gIu vu ng chinh sach; Quyf fm gIanh
nhIu fhang IoI.
Quyf fm chIn Iuoc cua ang, cu a ac H, fIu dIf foan
b qun dch o In In Phu, da bIn fha nh y chi va hanh dng
cua foan qun va dn fa. u ng 17 gIo ngay13-3-1954, qun fa n
sung fIn cng cu dIm HIm Iam, mo du cho chIn dch In
In Phu .
kp fhoI dng vIn, c vu va fIp fhm su c mah cho qun fa
vuof qua kho khan va danh fha ng qun dch o In In Phu
ngay fu frn mo du, nga y 11-3-1954, nghIa Ia fruoc khI qun fa
n sung fIn cng frung fm d khang HIm Iam 2 ngay, Chu fch
H Chi MInh da guI fhu cho ca c chIn sI Ma f frn I n In Phu.
NguoI can dan: Cac chu sap ra frn. NhI m vu cac chu In nay
rf fo Ion, kho khan, nhung rf vInh quang... ac fIn chac rang cac
chu so phaf huy fhang Io I vua qua, quyf fm vuof moI kho khan,
gIan kh d Iam fron nhI m vu vo vang sap foI. Va, ngay sau khI
qun fa fIu dIf cum cu dIm HIm Iam va dp fan dof phan kich
cua dch hong chIm IaI HIm Iam, ngay 15-3-1954, ac H IaI guI
dIn khon ngo I, c vu va can dan foan fh can b va chIn sI o Maf
frn I n In Phu: Trung uong ang va ac duoc bao cao v haI
ac H voI In In Phu 43
hffp://obooks.vdcmodIa.com
frn fha ng du fIn cua qun dI fa o In In Phu , Trung uong
ang va ac co IoI khon cac dng chi.
ChIn dch nay Ia mf chIn dch Ich su cua qun dI fa, fa
danh fhang chIn dch na y co y nghIa qun su va chinh fr quan
frong. ch so ra suc dI pho, fa phaI c gang, chI n du doo daI,
bn bI, cho chu quan, khInh dch, gIanh foan fhang cho chI n dch
nay.

Phn khoI fruo c su dng vIn, c vu cua Trung uong ang va
ac H, dm 30-3-1954, qun fa buoc vao dof chIn du fhu haI
cua chI n dch In In Phu, mf dof koo daI va ac IIf hon hf.
If bao nhIu kho khan, fro ngaI Ion ma qun va dn fa da gap
phaI frong dof nay. khac phu c moI kho khan, fro ngaI, bao dam
cung cp cho fIn fuyn, Chinh fr va ac H da kp fhoI ra
Ngh quyf, chI ro: Toan dn, foan ang, va Chinh phu nhf dnh
dom foan Iu c chI vIn cho In In Phu va nhf dnh Iam moI
vIc cn fhIf d gIanh foan fhang cho chI n dch nay.
dam bao foan fhang cho chI n dch, dI dI voI vIc ha quy f
fm chI n Iuoc, dng vIn suc nguoI, suc cua cho fIn fuyn, Trung
uong a ng va ac H khng qun fIn hanh cng fac gIao duc
chinh fr, fu fuong, khac phuc fu fuong hu u khuynh, fIu cu c frong
can b va chIn sI fa... Ngh quyf Chinh fr ngay 19-4-1954 da
khang dnh phaI Ra su c khac phu c fu fuo ng huu khuynh, cu ng c
va d cao quyf fm, d cao fInh fh n frach nhIm fruoc nhn dn,
qun dI va ang, kIn quyf sua chua nhung khuyf dIm vua
qua, fIp fuc fh u frIf phuong chm danh chac, fIn cha c dng
fhoI phaI ra suc franh fhu fhoI gIan, frIf d chp hanh m nh
Inh, vuof qua moI kho khan gIan kh, hoan fhanh nhI m vu,
gIanh foan fhang cho chIn dch.
uoc su chI dao saf sao va duoc su gIao du c, dng vIn, c vu
kp fhoI cua Trung uong ang va ac H, qun va dn fa da vuof
qua mun va n kho khan, gIan kh va sau 55 ngay dm chIn du
IIn fu c da danh fhang hoa n foan fhuc dn Phap o In In Phu.
Ia co Quyf chI n Quyf fhang cua Chu fch H Chi MInh frao
fang cho cac chIn sI qun dI fa fung bay hIn ngang frn noc
hm so chI huy cua qun d I Phap o In In Phu, bao hIu su
sup d cu a chu nghIa fhuc dn cu frn fh gIoI.
Hf suc phn khoI fruoc fhang IoI vI daI cu a dn fc fa, ngay
8- 5- 1954, Chu fch H Chi MInh guI fhu khon ngoI b dI, chIn
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 44
hffp://obooks.vdcmodIa.com
sI, dn cng, fhanh nIn xung phong va dng bao da phuong da
Iam fro n nhIm vu mf cach vo vang. NguoI can dan: Thang IoI
fuy Ion, nhung moI Ia baf du. Chu ng fa khng nn v fhang ma
kIu, khng nn chu quan khInh dch. Chu ng fa kIn quyf khang
chIn d du franh gIa nh dc Ip, fhng nhf, dn chu, hoa bnh.
f ky du franh v qun su hay ngoaI gIao cung du phaI du
franh fruong ky, gIan kh moI dI dn fhang IoI
Iu dang Iuu y nua Ia, chI 5 ngay sau chI n fhang In In
Phu |12- 5- 1954), hoa chung voI nI m vuI Io n cua dn fc, a c H
da Iam mf baI fho, mIu fa fhang IoI oanh IIf cu a qun dn fa va
fhf baI nhuc nha cua fhuc dn Pha p:
Hon 50 ngay fa danh dn,
Ta chIm mf dn IaI mf dn
Qun gIa c chng cu fuy rf hang.
Qun fa anh du ng if aI bang
Nava, CnhI du moo maf
CIac koo fung Ioaf ra hang fa.
Qun fa vuI haf khaI hoan ca.
MuoI ba quan nam du ha ng nf.
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
Mf van sau nghn fn gIa c Ty
u Ia fu bInh hoac bo fhy.
u ng 10 nam sau, faI HI ngh Chinh fr dac bIf |3- 1964),
fIng noI cua ac H IaI vang In: ChIn fhang I n In Phu da
kf fhuc vo vang cuc khang chIn Iu daI, gIan kh va anh dung
cua nhn dn ca nuoc fa chng fhu c dn Pha p xm Iuoc va su can
fhIp cua d quc My. o Ia fhang IoI vI da I cua nhn dn fa, ma
cu ng Ia fhang IoI chung cu a ff ca cac dn fc b ap buc frn fh
gIoI.
ChIn fhang In In Phu cang Iam sang ngoI chn Iy cu a
chu nghIa Mac InIn frong fhoI daI ngay nay: ChIn franh xm
Iuoc cua bon d quc nhf dnh fhf baI, cach mang gIaI phong dn
fc cua cac dn fc nhf dnh fha nh cng.
ac H voI In In Phu 45
hffp://obooks.vdcmodIa.com
*
* *
a ba muoI nam qua, k fu sau ngay chI n fhang In In
Phu.
Trong ba muoI nam do, duoI su Ianh dao cua ang va fhuc
hIn fu fuong Ion cua Chu fch H Chi MInh: Khng co g quy hon
dc Ip, fu do, nhn dn fa nhf f dung dy, dap bang moI fro
Iu c, vuof qua moI kho khan, Ip nn nhung chIn cng choI IoI...
ChIn fhang In In Phu, dInh cao cua cuc kha ng chIn
chng fhuc dn Phap va chIn fha ng vI daI frong chIn dch H
Chi MInh Ich su, dInh cao cua cuc khang chIn ch ng My, cung
nhu nhu ng fhanh fuu khac ma nhn dn fa da va so gIanh duoc
frong su nghIp xy dung va bao v T quc VIf Nam xa hI chu
nghIa, maI maI Ia nIm fu hao Ion cua dn fc fa, maI maI gan IIn
voI su nghIp cu a ang, voI fn fuI cua ac H kinh yu, hI n
fhn cua con duong ca ch mang VIf Nam, cu a cuc du franh cach
mang VIf Nam, cua fhang IoI Cach mang VIf Nam.
Nguyn HoaI// My vn d v chIn fhang Ich su In In Phu.
-H.: Khoa hoc xa hI, 1985

T! T!ONC Q!N S! HO CH MINH O IN IN PH!
K fhua fruy n fhng qun su cua ng cha fa fu frong Ich su,
H Chi MInh da dua ngh fhuf qun su cua chI n franh nhn
dn VIf Nam In mf dInh cao moI. o Ia ngh fhuf fao Iu c, fao
fh, franh fhoI, dung muu, Iun Iun danh dch frn fh manh:
... Iac nuoc haI xo danh bo phi
Cap fhoI mf ff cung fhanh cng.
Trong nhu ng ngay du khang chIn chng fhu c dn Phap,
NguoI da noI: a nh dch bang muu, fha ng dch bang fh . Nho
danh Ion, phaI dI nhu xu cuong. HaI hon da cung choI nhau fh
haI hon cung vo, haI caI fru ng cung choI nhau fh haI caI cu ng vo.
PhaI m f caI cung mf caI mm fh khI choI nhau, mf caI moI
con.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 46
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Phop du ng bInh cua Tn Tu Ia m f fac ph m ac H dch va
gIoI fhIu, do Cuc Chinh fr xuf ban nam 1947. Tu mf pho sach
day nhI u quyn, nhI u chuong, NguoI Iuoc IaI chI con 74 frang
kh nho, nhu mf cm nang bo fu I, ma vn dIn daf dy du fInh
fhn va cac nI dung chinh cua Tn Tu bInh phap.
I chIu cuc fI n cng ng Xun 1953- 1954 ma dInh cao Ia
chIn dch Ich su In In Phu voI nhu ng dI cao cua nguoI xua
cu ng nhung Io I bnh phm qun su su sac cua ac H, co fh
fhy khng if ch gap nhau. Sau dy Ia mf s doan noI v danh
cha c fhang: If suc fa, bIf suc dch fh fram frn du fhang.
If suc fa ma khng bIf suc dch fh mf fhang m f baI. Qun
dI fhang IoI Ia v ho cha c fhang rI moI ra danh. Qun dI fhf
baI fh ra danh rI moI cu fhang.
Mun chac fhang, con phaI quan fm dao fao, su dung can b,
v: Tuong Ia nguoI gIup nuoc. Tuong gIoI |du ca fri, fin, nhn,
dung, nghIm, frung) fh nuoc ma nh. Tuong xoang fh nuo c hon.
Cho nn do 5 dIu sau nay ma co fh bIf su fhang IoI:
1. Tuong bIf co fh danh va khng fh danh.
2. Tuo ng bIf cach dung chu Iu c va ca c b phn cua b dI.
3. Trn duoI mf Iong.
4. Ta Iun Iun chun b d cho dp dch khng chun b.
5. Tuong gIoI ma Chinh phu cho fuong du quyn .
n dy, fI chof nho IoI dan cua ac H khI gIao nhIm vu cho
aI fuo ng Vo Nguyn CIap fruoc khI In duo ng dI chIn dch In
In Phu : Tng fu Inh ra maf frn Tuong qun faI ngoaI. Trao
cho chu foan quyn quyf dnh. Trn nay quan fro ng, phaI danh
cho fhang. Chac fhang mo I danh, khng cha c fhang khng danh .
Rf som, ac da fhy v fri quan frong cua huo ng chIn Iuoc
Ty ng uong fra I daI fu Ty a c VIf Nam qua Thuong Ia o va
Trung, Ha Iao. Nam 1947, NguoI da chI fh cho ca c dI vu frang
fuyn fruyn pha I kIn fr chIn du va gy co so frong dng bao
cac dn fc Ty ac, phaI dom duoc Ia co do sao vang cam In df
In In Phu. Nhan quan chI n Iuoc y fh hIn frong buc fhu
guI cac chIn sI b dI Ty ac d ngay 1 fhang 2 nam 1947 cua
fng chI huy: ao v duoc Ianh fh va nhn dn mIn Ty fu c Ia
gIan fIp bao v duoc daI hu phuong cua chu ng fa, gop mf phn
quan fro ng vao fhang IoI cuI cu ng... N u frong cuc khang Nhf,
ac H voI In In Phu 47
hffp://obooks.vdcmodIa.com
chung fa da fhanh cng voI cac khu CIaI pho ng, VIf ac, fh frong
cuc kha ng Phap, chung fa phaI fhanh cng voI cng cuc Ty
fIn. Va cu ng fu nam 1948, khI dI fh saf vung Ty ac, v Tng
chI huy cung da co my vn fho:
Sng a, Sng Ma un dong
Chnh ru fhac bac ghI cng anh hao
TroI Ty suong Ianh nu I cao
Con Van cf canh: NgI sao dn duong

Mua fhu nam 1952, ac H cung Trung uong ang chu fruong
chuyn huong chIn Iuoc In vu ng ru ng nu I Ty ac. Trong hI
ngh ph bIn k hoach chIn dch Thu ng nam y, Nguo I can
dan can b: Trung uong ang va Tng qun uy da cn nha c ky
ch d va ch kho cua chIn fruong moI dn, va quyf fm Ia chIn
dch nay phaI danh cho fhang IoI.
Thang gIng nam 1953, ac IaI dnh ra muoI chinh sach qun
su, chI dao cuc khang chIn frong gIaI doan pha n cng va fIn
cng chI n Iuoc. NguoI chI ro: Phuong huong chIn Iuoc cua fa Ia:
franh ch manh, danh ch y u d phn fan Iuc Iuo ng dch va fIu
dIf sInh Iu c dch, mo rng vung fu do.
Trn chIn fruong chinh ac , b dI chu Iu c phaI fhuc hIn
danh an chac, mo rng vung fu do. Trn cac chI n fruong sau
Iung dch, phaI mo rng du kich chIn d fIu dIf va fIu hao
nhung b phn nho cua dch, d chng dch can quof, bao v finh
mang, fa I san cho dn, d khuy rI, pha hoaI, kIm ch dch,
fuyn fruyn va gIao du c qun chung. NgoaI vI c fang cuong b
dI chu Iuc va xy du ng b dI da phuong, cn phaI xy dung
nhung f chu c dn qun du kich khng fhoaf Iy san xuf. V maf
chI dao qun su, phaI ph I hop ma f frn fruoc maf dch voI maf
frn sau Iung dch mf cach IInh hoaf, phaI nhn ro finh chf
fruong ky cua cu c kha ng chIn. PhaI co k hoach xy dung va b
sung b dI chu Iuc, fang cuong frang b nhf Ia xy du ng phao
bInh.
Trn co so fu fuong chI dao y, b dI fa frn khap cac chIn
fruong ca nuoc da frIn khaI chun b cho k hoach fac chIn ng
Xun 1953- 1954. dI chu Iuc duoc b sung qun s, vu khi,
hun Iuyn danh fp doan cu dIm. Phao bInh duoc frang b fhm
nhI u su ng na ng. dI da phuong va dn qun du kich phaf
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 48
hffp://obooks.vdcmodIa.com
frIn ma nh. Ca c dof chInh qun chinh fr va chInh hun qun su
fIn hanh hf suc khn fruong, nham dI fuong chu yu Ia can b
cao cp va frung cp. Cng fac fham muu, cng fac hu cn vuon
In dap ung yu cu danh Ion. Tf ca da san sang d fhuc hIn
quyf dnh cua ac H frong cu c ho p Chinh fr o TIn Koo |VIf
ac) du fhang 10 nam 1953, ma frong baI hI fuo ng cua mnh,
aI fuong Vo Nguyn CIap da k IaI nhu sau:
ac ng I hop, fhaI d bnh fhan, dIu fhuc Ia kop gIua haI
ngon fay. I maf NguoI chof I vo cham chu. a n fay a c daf
frn ban bng gIo In va na m IaI. NguoI noI:
- ch f p frung qun co dng d fao nn suc manh... Khng
so! Ta buc chung phaI phn fan bInh Iuc fh suc ma nh do khng
con.
an fay ac mo ra, mI ngon fro v mf huo ng

Nhu mf IoI fIn frI, nam huong cua nam ngon fay ac H
fru ng hop voI 5 don chIn Iuoc cua qun fa. Con huo ng fI n cng
chIn Iuoc chu yu vn Ia quyf fm nh f quan ma NguoI da
khang dnh khI kf fhuc cuc hop:
V huong hoaf dng, Iy Ty ac Ia m huong chinh, cac huong
khac Ia huong phI hop. Huong chinh hI n nay khng fhay dI,
nhung frong hoaf dng co fh fhay dI. Phop dung bInh Ia phaI
fhIn bI n van hoa .
Nhac IaI chuyn xua, fhy sang In mf kf Iun Ich su: VIf
Nam H Chi MInh In In Phu. Cng du frong chIn fhang
In In Phu fhu c v Ia nh fu vI daI H Chi MInh.
aI fa Pha m Chi Nhn
Nguyn Chu nhIm Chinh fr
Trung doa n 102 - daI doan 308 frong chIn dch In In Phu.
Tap ch Xa va nay, thang 5 1999, tr. 4 - 5

ac H voI In In Phu 49
hffp://obooks.vdcmodIa.com
HO CH MINH VOI IN IN PH!
1. In In Phu frn danh d bao v nn dc I p va quyn
fu do duoc sng hoa bnh
H Chi MInh Ia NguoI chIn sI d u franh khng mf moI cho
hoa bnh, hoa bnh cho dn fc VI f Nam va hoa bnh cho ca fh
gIoI, mf nn hoa bnh chn chinh frong dc Ip, fu do va bnh
dang. NguoI da kIn fr bang moI cach, khng so gIan Iao, v f va
d gIaI quyf moI xung d f bang hoa bnh va fhuong Iuong. Mf
fhang fruoc khI co IoI ku goI foan quc khang chIn, H Chi
MInh da fuyn b: Chinh phu va nhn dn VIf Nam kIn quyf
cng fac fhf fha voI nguoI Phap. Song khI phaI gIu chu quyn cua
T quc, cn hy sInh fh cu ng kIn quyf hy sInh. Trong IoI ku
goI foan quc khang chIn, H Chi MInh vIf: Chu ng fa mun
hoa bnh, chu ng fa phaI nhn nhuong. Nhung chung fa cang nhn
nhuong, fhu c dn Phap ca ng In fo I, v chu ng quyf cuop nuoc fa
In nua. Khng! Chu ng fa fha hy sInh ff ca, chu nhf dnh khng
chu mf nuoc, nhf dnh khng chu Iam n I. HaI ngay sau khI
cuc kha ng chI n foan qu c bung n, frong mf buc fhu guI nhn
dn VIf Nam, nhn dn Phap, nhn dn cac nuo c dng mInh. H
Chi MInh vIf: Chu ng fI, Chinh phu va nhn dn VIf Nam nhf
dnh du franh gIanh dc Ip va fhng nhf foa n quc, nhung san
sang ho p fac fhn fhIn voI nhn dn Phap... Chu ng fI yu
chung cac ban va mun hop fac fhanh fhu c voI cac ban frong khI
IIn hI p Phap, v chu ng fa co mf Iy fuo ng chung: Tu do, bnh
dang, va dc Ip.
Trong suf 9 nam kha ng chIn, H Chi MInh da nhIu In
nhac IaI fhIn chi cua Chinh phu va nhn dn VIf Nam, dng fhoI
nu quyf fm: n fc VIf Nam khng bao gIo mun fro IaI n
I nua. n fc VIf Nam fha chf chu khng chu mf dc Ip va
fu do. Cho dn cuI fha ng 11- 1953, m fruoc cua frn I n
In Phu , frong khI fra IoI m f nha bao Thuy In, H Chi MInh
vn kha ng dnh: Cuc chIn franh o VIf Nam Ia do Chinh phu
Phap gy ra. Nhn dn VIf Nam phaI cm vu khi anh du ng chIn
du bay, fam nam chng ko xm Iuoc chinh d bao v nn dc Ip
va quyn fu do duoc sng hoa bnh. HIn nay, nu fhu c dn Phap
fIp fuc cuc chI n franh xm Iuo c fh nhn dn VIf Nam quyf
fm fIp fuc cu c chIn franh a I quc dn fhang IoI cuI cung.
Nhung nu Chinh phu Phap da ruf duoc baI hoc frong cuc chIn
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 50
hffp://obooks.vdcmodIa.com
franh my nam nay, mun dI dn dnh chIn o VIf Nam bang
cach fhuong Iuong va gIaI quyf vn d VIf Nam fhoo II hoa bnh
fh nhn dn va Chinh phu VIf Nam dn chu c ng hoa fIp y
mun do.
Nhu vy, cu ng voI cu c fI n cng chIn Iuo c ng Xun 1953-
1954 va fu fuong Quyf chIn Quyf fhang v dc I p- fu do,
Chinh fr Trung uong a ng du ng du Ia H Chi MInh vn mo rng
canh cua hoa bnh, fhuong Iuo ng d gIaI quyf cuc chIn franh o
VIf Nam.
Cn noI fhm rang, frong k hoach Nava, cung nhu d an hoaf
dng ng Xun cua fa chua h xuf hIn 3 chu : I n In Phu.
Sau ngay 20 va 21 fhang 11 nam 1953, voI su co maf cua 6 fIu
doan qun Phap nhay du xu ng In In Phu, dn fhang 12-
1953, dch co o dy khoa ng 10 fIu doan, fh fp doan cu dIm
In In Phu moI xuf hIn gIua ru ng nu I Ty ac. Nhu v y, v
phia fhu c dn Phap va d quc My, I n In Phu fp doan cu
dIm manh chua fung co o ng uong Ia khu cuI cu ng frong
foan b dy xich chIn franh o ng uong. Con v phia fa, In
In Phu Ia frn danh fIp fuc cua fu fuong fu do, dc Ip, hoa
bnh cua H Chi MInh. o I v: Ngon co hoa bnh do fay fa nam Iy
va gIuong cao In... Chu ng fa fuyf dI khng nn co ao fuong
rang hoa bnh so dn mf cach mau chong va d dang.
2. In In Phu frong fm fri H Chi MInh
I/ Nhu phn frn da nu, khI Chinh fr fhng qua k hoach
fac chIn ng Xun 1953- 1954, da danh In In Phu chua
duoc nha c foI. Nhung fruo c do, fhang 9 nam 1953, Chinh fr
Trung uong ang hop duoI su chu foa cua Chu fch H Chi MInh,
ph chu n phuong an fac chIn do Tng qun uy frnh bay voI cac
huong fIn cng chIn Iuo c Ia Ty ac, Ty Nguyn va Trung Ha
Iao, fh H Chi MInh da kf Iun: Phuong huo ng chIn Iuo c
khng fhay dI. CIaI fhich ro fhm kf Iun cua mnh, H Chi
MInh no I: V huong hoaf dng, Iy Ty ac Iam huong chinh, cac
huong khac Ia huong phI hop. Huong chinh hIn nay khng fhay
dI. Phop dung bInh Ia phaI fhIn bI n van hoa.
Thuc f Ia fu gIua fhang 11- 1953, khI b dI chu Iu c cua fa moI
fIn qun fhoo huong chIn Iuoc da cho n: aI doan 316 fIn In
Ty a c |huong fhu 1), frung doan 101, fhuc aI doan 325 va
frung doan 66 fhuc daI doan 304 fIn sang Trung Iao |huong fhu
ac H voI In In Phu 51
hffp://obooks.vdcmodIa.com
haI), fh k hoach cua dch da b da o In. PhaI chang kf Iu n cua
H Chi MInh Iy Ty ac Ia m huong chinh Ia su nhn fruoc
mf In In Phu, nhung Ia In In Phu co fh danh dch va
co IoI cho fa. Tu do, dIn ra mf cuc chay dua, gIanh gIf
In In Phu: Nava ra fay fruoc cho qun nhay du xung In
In Phu fu 6 fIu doan In 10 fIu doan frong vo ng 10 ngay. Ta
dIu gp 2 daI doan 316 va 308 In IaI Chu va Ty ac. CaI khac
nhau gIu a fa va dch frong khI fIn qun v Ty ac va In In
Phu Ia o ch dch fuy ra fay fruoc nhung frong fh b dng dI
pho. Ta fuy cung phaI fIn g p nhung nhu H Chi MInh da noI:
ch fp frung qun co dng d fao nn suc manh... Khng so! Ta
buc chu ng phaI phn fan bInh Iu c fh su c manh do khng con.
II/ In In Phu , nhu moI nguoI da noI ro, Ia mf phao daI r f
manh. Nava hy vong fp doan cu dIm na y co fh do bop b dI
chu Iuc cua fa va y quyf gIu can cu nay voI bf cu gIa nao.
H Chi MInh, Chinh fr va T ng qun uy bIf ro dIu do.
Nhung voI phuong chm hanh d ng fich cu c, chu dng, co dng,
IInh hoaf, fa fhy In In Phu can ban vn co Io I cho fa va co
fh danh dch o In In Phu. Mf nguyn fac chI dao fac chIn
chung duoc H Chi MInh va Chinh fr nhn manh Ia : TIu
dIf sInh Iu c dch, bI duong Iu c Iuo ng fa. anh an chac, danh cha c
fhang, danh fIu dIf. Chon noI dch so ho ma danh, chon noI dch
fuong dI yu ma danh. CIu vung chu dng, kIn quyf buc dch
phaI phn fan. KhI H Chi MInh va Chinh fr ha quyf fm
fIu dIf fp doan cu dIm In In Phu, fh NguoI fhuong xuyn
fhoo doI dIn bIn cua foan b chIn fruong In In Phu voI mf
su quan fm dac bIf. KhI dng chi ChI huy fruong kIm i fhu
ang uy Ma f frn In In Phu In duong chI huy chI n dch,
ac hoI: Chu dI xa nhu vy, chI dao cac chIn fruong co g fro ngaI
khng7. NguoI da nhIu I n co fhu, dIn guI can b va chI n sI o
Maf frn In In Phu. Trong ca c buc fhu va dIn, NguoI xac
dnh ro: In In Phu Ia mf chIn dch Ich su cua qun dI fa,
fa danh fhang chIn dch nay co y nghIa qun su va chinh fr quan
frong. NguoI rf vuI Iong v nhung fhang IoI v fu fuong va chIn
fhuf, ky fhuf, v b dI fa da anh dung chIn du fIu dIf nhIu
dch ngoaI maf frn. NguoI dng vIn b dI Pha I chIn du anh
dung hon, chu du ng gIan kh hon, phaI gIu vung quyf fm frong
moI hoan canh. Va nhu fhuong I, H Chi MInh bao gIo cu ng cho
fIn fhang IoI d khon fhuong. Thoo doI In In Phu, na m fIn
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 52
hffp://obooks.vdcmodIa.com
fuc fu ng ngay, fu ng gIo, H Chi MInh da dom foI cho can b va
chIn sI ngoaI maf frn mf suc manh Io n Iao va nIm fIn vao
fhang IoI, nIm fIn baf ngun fu chinh NguoI va Iong fIn con
nguo I, nhung can b chIn sI ngoaI maf frn: dn cng, fhanh nIn
xung phong va dng bao Ty ac, dng bao vung dch fam chIm...
NguoI fIn o su Ianh dao dung dan, sang suf cua ang, su chI dao
cua chI huy Maf frn. NguoI co nIm fIn ff fhang v cuc chIn
du cua chung fa Ia mf cuc chI n franh chinh nghIa d bao v
nhn phm con nguo I, v n n dc Ip, fu do, hoa bnh cua nhn
IoaI. Tra IoI nha bao u c ocsof v frIn vong cuc chIn du cua
In In Phu, H Chi MInh da dung hnh fuong chIc mu If
nguo c, frong do qun fa fh o frn vanh mu , con qun Phap fh o
duoI Iong mu. Hnh fuong do fh hIn Iong fIn fuyf dI vao fhang
IoI cuI cung cua qun dn fa o In In Phu.
H Chi MInh fIn o con nguoI, fuc Ia fIn vao fhang IoI cua
ChIn dch Ich su, noI rng ra Ia fIn o su nghIp gIaI phong con
nguo I. Pham Van ng k IaI: Thang 4 nam 1954, cuc chIn du
o In In Phu dang ac IIf, fI dn chao ac fruoc khI dI
CIonovo, ac cho bIf Ia so co mo n qua quy fang doan daI bIu cua
fa, va chIn fhang In In Phu, mon qua v gIa y, da dn ngay
chIu hm fruoc ngay HI ngh CIonovo khaI mac. o dy khng
chI Ia nI m fIn va o fhang IoI baf ngun fu Iong fIn vao con nguoI
ma con Ia fm nhn xa, frng rng Ia fhuong ga n voI Iong dung
cam va fInh fhn kIn fr, quyf fm chIn du foI fhang Io I cuI
cu ng, ma c cho moI fro Iuc va fhu fhach.
3. Tuong qun faI ngoaI Tu fuong Ion, chIn fha ng Io n
Mf frong nhu ng quan dIm xuyn suf co y nghIa phuong
phap Iu n cua H Chi MInh Ia: I bf bIn, ung va n bIn. Tnh
fhuong yu nhn dn, can b, chI n sI, Iong fIn vao con nguoI, suf
doI phn du qun mnh v Iy fuong fu do, dc Ip, hanh phu c cua
con nguo I... o H Chi MInh Ia khng bao gIo fhay dI.
Trong chIn fr n, H Chi MInh bao gIo cu ng nh n manh foI
phuong chm co dng, IInh hoaf. NguoI noI: Phop dung bInh Ia
phaI fhIn bIn, van hoa. Su fhay dI frong phop dung bInh nhu
H Chi MInh no I khng phaI fuy fIn, fhI u co so can cu, ma bao
gIo cu ng phaI fich cu c, chu dng, san sang danh dch frong moI
fnh hu ng. o Ia frong fruo ng hop ban foI phuong chm fac
chIn, huong hoaf dng. Con o ngoaI maf frn, khI maf gIap maf
ac H voI In In Phu 53
hffp://obooks.vdcmodIa.com
voI qun fhu, H Chi MInh noI: Tng fu Inh maf frn, Tuong
qun faI ngoaI. Trao cho chu foan quyn quyf dnh. Tu fuong
nay o H Chi MInh da co fu nam 1951 khI NguoI vIf cun Phop
dung bInh cua Tn Tu. Trong cu n sach nay, H Chi MInh da chI
ra Tuo ng bIf co fh danh va khng fh danh. Tuong gIoI ma
Chinh phu cho fuong du quyn. Qun dI fhang IoI Ia v ho chac
fhang rI ho mo I ra danh, qun d I fhf baI fh ra danh rI moI
cu fhang.
NgoaI bIn aI, T ng chI huy co foan quy n quyf dnh, nhung
phaI frn co so m f nguyn fac cao nhf Ia cha c fha ng mo I danh,
khng chac fhang khng danh. o Ia fu fuong Ion, vInh du Ion,
frach nhIm Ion.
Tu fuong fuong qun faI ngoaI chI phI manh mo suy nghI
va hanh dng cu a Tng Tu Inh Vo Nguyn CIap Iu c by gIo.
Trong mf baI vIf nhn dp ky nIm 35 nam chIn fhang In
In Phu , Vo Nguyn CIap k IaI: Quyf dnh kho khan nhf khI
hu hf Tham muu fruong, Chu nhIm chinh fr, Chu nhI m h u
cn; cac can b cao frung nhu ng daI doan fham gIa chIn du,
nhIu ca n b frung doan, fIu doan du fhy nn danh ngay, gIaI
quyf nhanh. Ca c chuyn gIa cung d u nh f fri Ia cn danh som,
co kha nang gIanh chI n fhang ba ng danh nhanh fhang nhanh.
Trong nhung gIo phuf cang fhang, Tng Tu Inh Vo Nguyn CIap
da Iy Io I dan cua ac Iam kIm chI nam cho hanh dng: Tr n nay
quan frong, phaI danh cho fhang, chac fhang moI danh, khng
cha c fha ng khng danh. Va khI v Tng chI huy da daf duoc mf
quyf dnh kho khan nhf frong cuc doI chI huy cua mnh fh
chinh anh fhoo fu fuong ac H - da goI dIn cho ca c bInh chung
bao chuyn phuong chm fIu dIf dch fu danh nhanh fhang
nhanh sang danh chac, fIn cha c va cho ca c don v fuy dIu kIn
cu fh ma su dung bInh Iu c fIu dI f, fu gIaI quyf hu cn....
Mf quyf dnh IuI qun duoc chp hanh nhu mnh Inh chIn
du. My ngay sau khI fhu hoa fc v bao cao Chinh fr, Tng
fu Inh bIf duoc rang: ac va cac anh o nha nhf fri cho rang
quyf dnh fhay dI phuong chm Ia hoan foan du ng dan.
ChI huy fruo ng da xu fri fnh hung fhoo fu fuo ng H Chi
MInh mf cach fhng mInh, fao bao, voI m f nIm fIn ff fha ng
khng g Iay chuyn n I, d dn ngay 7 fhang 5 nam 1954, Ia co
Quyf chIn Quyf fhang fung bay frn noc hm o Ca fxforI.
Hon mf van qun Phap fa I In In Phu d u hang.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 54
hffp://obooks.vdcmodIa.com
4. VIf Nam H Chi MInh In In Phu
VIf Nam H Chi MInh In In Phu nhn IoaI fIn b
da fung fung h nhu v y. Nhung my aI hIu duoc soI dy bn
chaf IIn kf VIf Nam H Chi MInh In In Phu Ia g7 o
chinh Ia fu fuong Khng co g quy hon dc Ip, fu do, fu fuong
gIaI pho ng con nguoI, Iong fIn vao con nguoI va mf nIm fIn ff
fhang khng co g pha vo nI. H Chi MInh Ia IInh hn cua chI n
dch I n In Phu. Tu fuong Tuo ng qun faI ngoaI va danh cha c
fhang Ia hanh frang cua Tng fu Inh noI bIn aI, dom IaI mf
nIm fIn suc manh, ngu n c vu Io n Iao, Ia bo duc soI duong dI
foI fhang IoI fron von, vo vang.
uI nh Phong
Tap chi NghIn cuu Ich su, s 2 1994, fr. 14- 17

HO CH MINH IN IN PH! VA MOT NN HOA NH
Cho dn nhung nam gn dy, vn d aI Ia ko da fru c fIp gy
faI dIn cuc chI n franh ng uong |1945- 1954) moI duoc Iam
sang fo. VIc mo cua cac kho Iuu fru cua Phap |fuy co n ha n ch)
nhung da du cu IIu d khang dnh: Cuc chIn franh Phap VIf
xaf ra khng fhu c frach nhIm cua Chinh phu VIf Nam va Chu
fch H Chi MInh. Thoo cac nha su hoc Phap |nhu H.Az, J.MIson
HfrIch, P.ovIIo, S.Phu cnI...) fh frong nhu ng ngay cuI nam
1946, H Chi MInh IIn fIp ku goI Chinh phu Pha p khng nn
phi su c gy mf cuc chI n franh khc haI va nu phaI kI n fhIf
frn dng hoang fan fh fhf Ia mf dI u faI haI.
Tuy nhIn, ngay sau khI cuc chIn do fhu c dn Phap c fnh
va fruc fIp chm ngoI chinh fhu c bung n, H Chi MInh m f maf
Ianh dao nhn dn kIn quyf kha ng chIn, maf kha c vn kIn fr
fm kIm kha nang cu u va n hoa bnh, kha nang quan h hu u ngh
va hop fac voI nuo c Phap. aI vIf duoI dy so chu y u d cp dn
nhung c gang fm kIm hoa bnh cua H Chi MInh ngay frong
nhung gIaI doan quyf IIf nhf cua cuc khang chI n ch ng Phap
xm Iuo c.
ac H voI In In Phu 55
hffp://obooks.vdcmodIa.com
*
* *
CIaI doan du cu a chIn franh, nhung n Iuc cua H Chi MInh
nham cu u van hoa bnh co co so fu chinh fnh hnh nuoc Phap Iuc
do, khI chinh quyn co n o frong fay a ng Xa hI, co ang Cng
san fham gIa nI cac.
uoc fIn Chinh phu Phap cu haI doan, mf do fruong HaI
ngoaI MarIuyf Muf va mf do fuong IocIo c cm du sang dIu fra
fnh hnh ng uong, H Chi MInh da gu I dIn cho Thu fuong
Phap Ing Ium, vach ro frach nhIm gy hn fhuc v qun dI
Phap, fo y mu n duy fr hoa bnh, fhI hanh nghIm chInh cac hIp
dnh va cam kf da ky gIua haI bn. Ngay 25- 12- 1946, Muf dn
SaI Con fh Cao uy Phap o ng uong acgIangIIo da chu dng
bao cao saI fnh hnh va ngan can khng cho ng fa gap H Chi
MInh. Su fhf nay da b H Chi MInh vach frn fruoc du Iun
Phap. Trong IoI ku goI Chinh phu va nhn dn Phap d ngay
10- 1- 1947, NguoI vIf: Ong fruong Muf da dn dIu fra. TI c
fhay ng da chang mu n ga p fI. V fh ng da fro v voI mf nhn
dnh saI Im v fnh hnh VIf Nam. Nguo I da vu cho chung fI c
y gy cuc chI n franh na y. Iu do hoan foan saI su fhf.... Va,
nhn danh foan fh nhn dn VIf Nam, H Chi MInh bay fo:
Chu ng fI mun g7
Chung fI bao gIo cu ng mun c ng fac voI dn f c Phap nhu
anh om, frong hoa bnh va fIn fuong In nhau...
Chung fI mun hoa bnh d mau cua nguoI Phap va nguoI
VIf Nam ngu ng chay. Nhu ng dong mau do chu ng fI du quy nhu
nhau.
Trong bu c fhu rIng guI cho fuong IocIo c d ngay 1- 1- 1947
NguoI vIf: Iung danh voI nhu ng chIn cng, NgaI IaI dI danh
mf dn fc chI mun dc Ip, fhng nhf quc gIa va mf nuo c chI
mun hop fac nhu anh om voI nuoc NgaI sao7 Pha I chang do Ia
mf cng vIc bac boo, dau don cho ngaI7
NgaI da fung chIn du. Co Io NgaI co fh fao duoc mf n n
hoa bnh cng Iy va xu ng dang, fhun fIn cho haI dn fc chung
fa.
Tu ngay foan qu c khang chIn |19- 12- 1946) dn du fhang
3- 1947, H Chi MInh da 8 In guI fhu cho Chinh phu, Quc hI va
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 56
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nhn dn Phap. NguoI mong doI cu chI hoa bnh fu phia Pha p va
canh cao: Nu khng, chu ng fI ba f bu c phaI chI n du d n cu ng
d gIa I pho ng hoa n foa n d f nuo c. Nuo c VIf Nam co fh b fa n pha,
nhung nuo c VIf Nam so hu ng ma nh hon sau cu c fan pha do. Co n
nuo c Pha p cha c chan so m f hf va so bI n ha n kho I co I a chu.
Iam ngo fruoc nhu ng fhng dIp dy fhI n chi cu a H Chi
MInh, nguoI du ng du Nha nuoc Phap, Ing Ium vn Im Iang,
v sau IaI qua quyf rang nhung fhng dIp y dn voI ng fa
khng kp fhoI. Qua Ia kho co fh fm ra m f ky do nao v Iy hon
fh. Su fhu c, Ing Ium co dIu kIn d Iam cho acgIangIIo va
nhung k cung chIn fh y duoc Io phaI, nhung ng fa khng co y
Iam dIu do.
Vao fhang 5- 1947, fhoo yu cu cua ca c ngh sI cng sa n,
Chinh phu Phap chI fh cho cac Cao uy moI cua Phap o ng
uong Ia Iaoc phaI fIp xu c voI ff ca cac Iu c Iuo ng chinh fr va
fInh fh n cua VIf Nam. V vy, ngay 11- 5- 1947, Iaoc da cu
Pn Muy f nguyn Ia gIao su, gIam dc fruong VIn ng bac c,
dn fh xa ThaI Nguyn d gap H Chi MInh. Nhung Pn Muyf da
chuyn dn H Chi MInh nhung d ngh ma fhu c chf Ia fI hu
fhu doI Iuc Iuong khang chIn VIf Nam phaI du hang. fra IoI,
H Chi MInh da dua ra nhu ng cu chf vn ma Pn Muyf khng
fh bac bo:
- VIf Nam Ia mf nuoc co chu quyn, faI sao VIf Nam IaI
khng fh frung fr bon VIf gIan nhu nuoc Phap da Iam dI voI
bon Pha p Pfanh, Iavan7 Cac ng doI phaI np vu khi va phaI d
cho qun Phap fu do dI IaI frn df nuo c chung fI. TI hoI ng,
nu o va o da v fI, ng co chu nhn nhu ng dIu kIn nhu vy
khng7
Pn Muy f fra IoI:
- Thua NgaI Chu fch, Nga I noI du ng. Chp nhn nhung dIu
kIn frn dy co nghIa Ia du hang. TI doan fruoc fh nao Chu
fch cung khng nhn. Tuy vy, v nhIm vu, fI v n phaI dI. XIn
hua voI Chu fch, sau khI fI v, so co cng ham chinh fhu c cua
Chinh phu Phap fra IoI nhung y kI n cua Chu fch.
Ngay 25- 5- 1947, H Chi MInh IaI guI fhu cho nhn dn Phap
noI ra ng Chinh phu Phap da dua ra nhung dIu kIn v Iy va
nhuc nha d cho haI dn fc khng fh fhIn chi voI nhau duoc,
va NguoI ku goI Cac ban hay gIu p chung fI cu u Iy finh mang
ac H voI In In Phu 57
hffp://obooks.vdcmodIa.com
cua bao nhIu fhanh nIn Phap va VIf, cu u Iy fnh fhn fhIn
gIua haI dn fc va cuu Iy khI IIn hIp Phap.
Cho dn cuI fhang 9- 1947, fruoc khI qun Phap mo cuc fn
cng quy m Ion vao can cu da VI f ac, d rI chu fhf baI dau
don va chp nh n su pha san hoa n foan chIn Iuoc danh nhanh
fhang nhanh, H Chi MInh vn c gang fhuyf phu c du Iun Phap
hay fInh fao ngan cha n nhu ng ha nh dng don fI cua Iaoc va
ku goI xy dung su hop fa c hoa bnh VIf Phap frn co so bnh
dang, fu do va fIn cy I n nhau. Nhung, dI nguoc Ia I voI fruyn
fhng nhn dao va fInh fhn bac a I cua dn fc Phap, bon fhu c
dn xm Iuoc Pha p da khng fhuc fm mun hoa dam.
Song, fu nhung nam 1949, 1950 fro dI, su nghIp khang chI n
cua nhn dn VIf Nam da chuyn sang mf fhoI ky moI. Tha nh
cng cua cach mang Trung Quc |10- 1949) va chI n fha ng In
gIoI |Thu ng 1950) da dua cng cuc ch ng Phap xm Iuoc cua
VIf Nam ra khoI fh b c Ip. Nuoc VIf Nam n chu Cng hoa
sau khI duoc Trung Quc, IIn X va cac nuoc xa hI chu nghIa
khac cng nhn, chinh fhuc dI vao doI sng chinh fr qu c f va
buc cac cuong quc fh gIoI phaI finh dn nhu Ia mf frong nhung
dI fuong chu yu khI gIaI quyf vn d ng uong.
u nam 1953, sau khI SfaIIn mf, IIn X da co nhung dIu
chInh v chinh sach dI ngoaI fhoo huong phn du Iam du fnh
hnh quc f ma bIu hIn quan fro ng cua qua frnh hoa du ng
Ty Ia vIc ky hIp dnh dnh chI n o ban dao TrIu TIn ngay
27- 3- 1953. Cung fhoo huong gIaI quyf ca c franh chp quc f
bang hoa bnh, ngay 4- 8- 1953, IIn X d ngh My, Anh, Phap
hop hI ngh 5 nuoc Ion co Trung Quc fham gIa d fm bIn phap
Iam gIam fnh hnh cang fhang o VI n ng.
Trong khI fnh hnh chuyn bIn ngay ca ng co IoI cho cu c
khang chIn cua nhn dn VIf Nam fh qun Phap IIn fIp b sa
Iy. Tinh dn nam 1953, sau 8 nam chIn franh xm Iuoc, Pha p b
fhIf haI gn 390.000 qun. KInh f faI chinh nuoc Phap Im vao
kho khan nghIm frong; chIn phi ng uong fu 3,2 fy phorang
nam 1945 da In foI 556 fy phorang nam 1953, frong do 71% Ia
vIn fro My. Nhu ng khu ng hoang nI ca c do anh huong fruc fIp
cua cuc chIn franh ng uong, va phong frao phan dI Cuc
chIn franh bn fhIu cua nhn dn Phap va du Iun fh gIoI dIn
ra manh mo khI n cho y chi xm Iuoc cua fhu c dn Phap b Iung
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 58
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Iay. ng fhoI, da xuf hIn frong chinh gIoI Phap y d mun gIaI
quyf cuc chIn franh fhng qua con duong fhuong Iuong.
Tf ca nhu ng dIn bIn frn dy da khng nam ngoaI su phn
fich sang suf cua H Chi MInh, va fu do, NguoI fIp fuc cuc vn
dng hoa bnh cua mnh.
Ngay 26- 11- 1953, fra IoI phong v n cua bao chprofxon |Thuy
In), NguoI noI: Nu Chinh phu Phap da ruf ra duoc baI hoc
frong cuc chIn franh my nam nay, mun dI dn dnh chIn o
VIf Nam bang cach fhuong Iuong va gIaI quyf vn d VIf Nam
fhoo II hoa bnh fh nhn dn va Chinh phu VIf Nam n chu
Cng hoa san sang fIp y mun do. Va NguoI cu ng dua ra nhu ng
quan dI m co finh nguyn fac: ... Co so cu a vIc dnh chI n o VIf
Nam Ia Chinh phu Phap fhf fha fn frong nn d c Ip fh f su
cua nuoc VIf Nam. Nu co nhung nuoc frung Ip nao mun c
gang d xu c fIn vIc ch m duf cuc chIn franh o VIf Nam bang
cach fhuong Iuo ng fh so duoc hoan nghnh, nhung vIc fhuong
Iuong dnh chIn chu y u Ia gIua Chinh phu VIf Nam n chu
Cng hoa voI Chinh phu Phap.
Tuy nhIn, fh Iu c hIu chIn frong gIoI c m quyn Phap vn
chu fruong franh fhu vIn fro My, fp frung moI c gang hong fm
ra mf II fhoaf danh du, nghIa Ia mf gIaI phap frn fh manh
cho cuc ngu ng chIn. Co n My, ko chI fIn cho Pha p frong cuc
chIn khng chI dung IaI o dy, ma con mun dy Phap dI xa hon
frong vI c mo rng chIn franh, dng fho I nam Iy bon fay saI ban
xu, chu n b fhay chn Phap, chIm dong Iu daI ng uong. V
fh, su fhoa fhun d dI foI frIu f p mf hI ngh quc f v ng
uong Ia ca mf qua frnh du franh gay go va phu c fap.
Nga y 26- 4- 1954, gIua Iuc Qun d I nhn dn VIf Nam dang
chun b mo cuc fn cng fhu 3 d quyf dnh s phn qun Phap
o In In Phu fh H I ngh CIonovo |Thuy SI) v ng uong
khaI mac. Nhung phaI dn ngay 8- 5, fuc mf ngay sau su kIn
In In Phu, canh bac cu I cu ng gIaI phap frn fh manh
cua Phap va nIm hy vo ng Ion frong vI c Ip Phong fuyn ch ng
cng san o ng Nam a cua My b dp fan |7-5) fh phaI doan
Chinh phu VIf Nam n chu C ng hoa moI duoc mo I vao ban hI
ngh voI fu fh daI bIu cho mf dn fc chIn fhang.
n dy nhu ng c ga ng nham va n hI hoa bnh cu a H Chi
MInh dI n ra frn ca haI phuong dIn: frong nuoc va quc f.
ac H voI In In Phu 59
hffp://obooks.vdcmodIa.com
I voI frong nuo c, mf In nua H Chi MInh IaI fm duoc su
fhng nhf frong ang v quan dIm fhuong Iuong hoa bnh. n
nay, da s gIoI nghIn cuu chI nghI rang vI c H Chi MInh ky voI
Phap HI p dnh so b 6-3 va Tam uo c 14-9-1946 Ia nha m muc dich
sach Iuoc. Nhung khng chI voI y d sach Iuoc, ma vuof In frn
ff ca Ia fu fuong Ion v m f nn hoa bnh fhuc su cho cac dn fc,
ma cI ngun cua no chI co fh Ia nhung kInh nghI m xuong mau
cua mf df nuoc da fung dau kh v chIn franh, cung nhu fm
nhn cua mf con nguo I co nhn ca ch Ion. o vy, In fhu haI sau
chin nam fruong ky kha ng chIn, fruoc khI nuo c VIf Nam n
chu C ng hoa ky voI Pha p hIp dnh hoa bnh faI CIonovo |1954),
H Chi MInh IaI sang suf chun b fInh fhn cho nhn dn. TaI
HI ngh Trung uong ang I n fhu VI |khoa II) nga y 15- 7- 1954,
NguoI no I: Truoc kIa khu hI u cua fa Ia: Khang chIn dn cu ng,
nay v fnh hnh moI fa cn nu khu hI u moI Ia Hoa bnh, fhng
nhf, dc Ip, dn chu. ...ung II noI chuyn fh phaI nhn
nhuong nhau du ng mu c. Truoc no I: danh duI va fIu dIf qun
Phap, nay fa nhn ban vIc fham gIa IIn hI p Phap mf cach
bnh dang va fu nguyn. Truoc kIa fa chu fruong fIu dIf nguy
qun nguy quyn d fhng nhf, by gIo fa dung chinh sach khoan
daI, dung cach fuyn cu d dI dn fhuc hIn fhng nh f foan quc.
Mun hoa bnh fh phaI chm duf chI n franh; mun chm duf
chIn franh fh phaI ngu ng ban; mung ngung ban fh phaI dIu
chInh, nghIa Ia qun dI dch phaI fp frung vao mf vu ng d ruf
dn, qun dI fa cu ng phaI fp frung vao mf vung. Ta phaI co
mf vung rng Io n, du nhu ng phuong fIn d xy dung, cu ng c va
phaf frIn Iu c Iuo ng cua fa d anh huong dn cac vung khac, do do
dI dn fhng nhf. I u chInh khu vu c khng phaI Ia chIa caf, do
Ia vIc fam fhoI d dI foI fhng nhf....
Cu c dIn vua danh vua dam koo daI gn 3 fhang moI dI dn
fhoa fhun cuI cung. H Chi MInh da fhoo doI chaf cho va chI dao
kp fhoI cho phaI doan VIf Nam n chu Cng hoa frong qua
frnh da m phan faI CIonovo.
Ngay 21- 7- 1954, HI ngh CIonovo v ng uong duoc ky
kf. chm duf chIn franh va Ip IaI hoa bnh o VI f Nam, HIp
dnh quy dnh: Ca haI bn fham chIn cung fhu c hIn ngung ban
fp kf chuy n qun va chuyn gIao khu vu c; Iy vI fuyn 17 |doc
sng n HaI) Iam ranh gIoI gIua haI mIn. CIoI fuy n qun su chI
co finh chf fam fhoI hoan foan khng fh coI Ia ranh gIoI v chinh
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 60
hffp://obooks.vdcmodIa.com
fr va Ia nh fh. VIf Nam so fhuc hIn fhng nhf bang Tng
fuyn cu fu do frong ca nuoc f chu c vao fhang 7-1956 duoI su
kIm soaf cua m f !y ban quc f |gm n , a Ian, Canada,
do n Iam Chu fch).
HI ngh CIonovo da chinh fhu c bang van ban phap Iy quc f
chm du f cuc chIn franh xm Iuoc cua fhu c dn Phap co My
gIup suc o VIf Nam va ng uong. Hoa bnh o mu c d nhf dnh
duoc van hI. Cng Iao do fruoc hf fhuc v H Chi MInh con
nguo I da bIf kIm ch nhu ng xuc dng nhf fhoI d franh cho dn
fc nhu ng bI kch fp fh o nhung fhoI dI m c n co su Iua chon
mang finh Ich su. NguoI khng chI fp frung moI n Iu c d ngan
chan chIn franh khI no chua xay ra ma khI chIn franh da bung
n vn fm cach d cuu van hoa bnh.
Tm kI m hoa bnh nhung khng co nghIa Ia ban ro quyn Io I
dn fc, do Ia quan dIm co finh nguyn fac cua H Chi MInh. Vua
ra suc dan xp fhuong Iuong vua fich cu c chun b khang chIn.
Va d co mf HI ngh CIonovo fhang IoI, H Chi MInh da phaI
cu ng voI nhn dn cua NguoI Iam nn m f In In Phu co su c
chn d ng foan fh gIoI.
Nhu H Chi MInh da no I mf cach hnh anh: Thu c Iu c Ia caI
chIng, ngoaI gIao nhu fIng chIng; chIng co fo, fIng moI Ion,
du franh qun su va chinh fr Ia co so, fhu c Iuc cua du franh
ngoaI gIao. Maf khac, maf frn ngoaI gIao cu ng co vaI fro quan
frong, fich cuc va chu dng fao dIu kIn cho fhang IoI qun su va
chinh fr cu ng nhu gop phn quan frong cho su phaf frIn Iu daI
cua df nuoc. Ngay frong khI cuc dung du gIua nhn dn VIf
Nam va fhu c dn Phap xm Iuoc dIn ra khc II f nhf, H Chi
MInh vn fhu c hIn phuong chm IIn hIp voI dn fc Phap,
chng phan dng fhu c dn Phap, NguoI khng chng IaI nuo c
Phap noI chung, ma fhm chi con fn frong va san sang gIup Phap
phaf frIn cac quyn IoI kInh f va van hoa cua Phap o VIf Nam.
Mong mun quan h VIf Phap Ia mI quan h hu u ngh hop fac
haI bn cu ng co IoI Iun Iun Ia fu fuong nhf quan cua H Chi
MInh.
Trong fnh hnh quc f hIn nay quan h VIf Phap dang mo
ra nhung frIn vo ng sang sua. NguoI Phap fu Iu da fo ra mun
Iang qun qua khu bI fha m va fich cu c vun dap cho fnh huu ngh
gIua haI dn fc. Chuyn vIng fham chinh fhu c cua .Mifforang
v fng fhng Phap va cu ng Ia nguyn fhu mf nuo c phuong Ty
ac H voI In In Phu 61
hffp://obooks.vdcmodIa.com
du fIn dn VIf Nam hI fhang 2- 1993 da cho fhy, nuoc Phap
chua hoan foan d mf dI nhung gIa fr cao ca cua cuc aI cach
mang nam 1789; da quyf fm nam Iy nhung co hI ma fhoI daI
mang IaI d If mf chuong moI frong quan h huu ngh va hop fac
voI VIf Nam, mf nuoc fu ng b Phap gy chIn xm Iuo c som hon
so voI nhung nuoc dng mInh cua Phap.
Muc dich cua chuyn fham cung con nha m daf duoc su fhoa
fhun ma frong do VIf Nam so Ia nguoI huo ng dn nuoc Phap hoa
nhp vao ng Nam a, va nguoc IaI, Phap so Ia cu n I d VIf
Nam dI vao chu u.
Vu Oanh, Pham Quc Su. Tap chi Ich su qun su, s 1, 1994

AC HO ! OAN V TRN C!OI C!NC
KT TH!C THNC IOI C!OC KHANC CHIN CHONC PHAP
MoI nguoI du bIf, frong k hoach Nava cu ng nhu d an
hoaf dng ng Xun 1953-1954 cua fa, da danh In In Phu
chua duo c nhac fo I. ChI sau ngay 20-11-1953, voI su co maf cua 6
fIu doan qun Phap nhay du xung In In Phu, va fu ngay 03
fhang 12 nam 1953 voI quyf dnh chp nhn gIao chI n o Ty
ac, bao v In In Phu bang bf cu gIa nao dch fp frung xy
dung o dy mf fp doan cu dI m manh chua fu ng co o ng
uong. Chinh fu fhoI dI m do I n In Phu moI fro fhanh frn
quyf chIn chIn Iuoc cua ca dch va fa.
Nhung if nguoI bIf fruoc do 5 nam, vao fhang 6-1949, frn
cuI cung kf fhuc fhang IoI cuc khang chIn chng fhu c dn
Phap da duoc Chu fch H Chi MInh, duoI buf danh Tr n Iu c du
bao frong fac phm CI c ngu muoI nam. Tac phm nay duoc Tng
b VIf MInh xuf ban nam 1949. VoI su mn cam fuyf voI, NguoI
da phac hoa frn danh y frn mf s nof co ban:
Mf Ia, Phap duoc mf nuoc d quc khac gIu p.
Trong CIc ngu muoI nam, fac gIa nu fom faf nhu sau: Sau
fhf baI frong cuc fIn cng In VIf ac, gIac Phap quay v f p
frung Iu c Iuong, fIn hanh bnh dnh ca c vu ng chung chIm dong,
danh pha quyf II f phong frao du kich, dng fhoI ra suc vo vof suc
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 62
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nguo I, suc cua o cac vung fam chIm nham koo daI cuc chIn
franh, chu ng fI p duoc vIn bInh bang ma y bay. Qun fa ban roI
my chI c, xof ra khng phaI may bay cua Phap, ma cua mf nuoc
ngoaI. Iu do khIn nguoI doc ca m nhn frong cu c chI n franh
xm Iuo c VIf Nam, Phap duoc ca c nuoc cung pho d quc fIp fay,
gIup suc.
o fhoI dIm nay |nam 1949), fuy Phap khng mo duoc mf
cuc fIn cng nao co y nghIa chIn Iuoc quan frong va o vu ng fu do
cua fa, nhung Iuc Iuong qun su cu a chung frn chIn fruong co n
rf manh: My dang phaI fp frung vao khu vu c chinh Ia chu u,
if aI nghI My so can fhIp qun su vao cuc chIn franh xm Iuoc
cua Pha p o VIf Nam. Nhung fhu c f cho fhy, fu fhang 5-1950,
My da cng khaI vIn fro cho Pha p, va ngay cang can fhI p su
vao cuc chIn franh xm Iuoc cua Phap o VIf Nam. Muc dich cua
My Ia vu a gIup Phap gIanh fhang IoI v qun su, ngan chan phong
frao gIaI phong dn fc dang dng cao o a PhI, My IafInh, ngan
chan Ian song cng san fra n xu ng ng Nam a; vua daf co so d
khI co dI u kIn so fhay fh Phap frn foan coI ng uong.
Tinh dn fhoI dIm Phap frIn khaI f chu c phong fhu o In
In Phu , vIn fro cua My da chIm foI 78% fng ngn sach chIn
franh cu a Phap o ng uong. Va fp doan cu dIm In In
Phu hnh fhanh dua frn nhu ng c gang cao nhf cua Pha p va
vIn fro Ion nhf cua My. Nho som xac dnh duoc chIu huo ng dIn
bIn frong m muu, fhu doan cua ko fhu, a ng fa chu fruong dy
manh hoaf dng frn ca c chIn fruo ng, dng fhoI gIuong cao ngon
co hoa bnh, franh fhu su ung h quc f; chng m muu koo daI
va mo rng cuc chIn franh cua Phap va My.
HaI Ia, Trn danh co quI m rf Ion va ac IIf.
V frn cu I cu ng kf fhu c fha ng IoI cuc kha ng chIn
chng fhuc dn Phap xm Iuoc, nhn vf frong CIc ngu muoI
nam fu fhuf nhu sau: Trong fr n y, gIac Phap phaI huy dng
fung dan, fung Iu may bay... fua ra nhu ong. Chung gII bom
xung nhu mua. Tp may bay nay v fh fp khac foI, chung fhay
nhau nom bom... fIng n Iong froI chuyn df, khoI In nghI nguf
nhu my. Va fhoo k hoach cua gIac, fh fr n y phaI Ia mf frn
khung khIp nh f. Qua doan frich frn, co fh hnh dung, dy Ia
frn danh co quI m Ion va ac IIf.
ac H voI In In Phu 63
hffp://obooks.vdcmodIa.com
In In Phu, nhu moI nguo I da ro, Ia frn quy f chIn
chIn Iuo c Ion nhf gIua fa va Phap. V phia dch, do Ia noI fp
frung bInh Iu c Io n voI mf d cao nhf, voI nhung don v fInh nhu
nhf, cu ng nhu ng c gang chIn franh cao nhf cu a Phap va vIn
fro Ion nhf cua My. Iuc Iuong dch o I n In Phu , Iu c cao nhf
In foI 16.200 fn, chIm 1/3 Iuc Iuong co dng cua Nava o dng
bang ac .
ac bIf, b chI huy Phap voI quan dIm coI khng qun Ia
con chu baI cu a chIn fruong, da su dung hu hf Iuc Iuong
khng qun co frong fay o ng uong Iu c by gIo |khoang 80%
fng s may bay) Iam nhIm vu fIp f, chI vI n cho In In
Phu. Vao gIaI doan cuI cu a chI n dch, chu ng IaI duoc khng qun
My gIup suc, voI fng s 3.691 In chIc xuf kich, frong do rIng
IoaI nom bom hang nang, hang frung 26, 24 Ia 1.043 In chIc.
Con v phia fa, chI frong vong 1 fhang sau khI ha quyf fm
fIu dIf dch o In In Phu, Tng fu Inh da dIu In dy ca
fhay 4 daI doan b bInh |fhIu 1 frung doan), 1 daI doan cng
phao, voI fng s qun hon 5 van nguoI. NgoaI ra fa con huy dng
3 van dn cng va nhI u fhanh nIn xung phong, don v b dI Iam
nhIm vu bao dam gIao fhng vn fa I va fIp f h u c n. So voI ff
ca cac chIn dch fruoc do, dy Ia chIn dch fa huy dng Iu c Iuong
fham chIn dng nhf.
Nhu v y Ia, frn danh o In In Phu Ia cuc do suc gIua
haI Iuc Iuong qun su fp frung Io n nhf, no co quI m rf Ion va
ac IIf, dung nhu Chu fch H Chi MInh da du doan.
a Ia, Qun fa fhang Io n.
Cu ng frong fac phm CIc ngu muoI nam, kf qua frn danh
duoc Chu fch H Chi MInh du bao: Qun dch b fa vy kin.
Chung khng fh cu u vIn duoc nhau, b fa fIu dIf gn hf.
Qun fa foan fha ng frong frn cu I cung cua cu c khang chIn.
Cu ng ma ch fu duy frn, khI fr n danh dang dIn ra ac IIf,
fra IoI mf nha bao nuoc ngoaI v frIn vong cuc chI n du o In
In Phu . Chu fch H Chi MInh da dung hnh fuong chIc mu If
nguo c, frong do qun fa o frn vanh mu, con qun Phap fh o duoI
Iong mu. Hnh fuong do fh hI n nIm fIn fuong manh mo vao
fhang IoI cuI cu ng cua qun dn fa o In In Phu .
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 64
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Trong fac phm frn, Chu fch H Chi MInh khng chI du
bao s phn cua bon xm Iuoc o frn quyf chIn chIn Iuoc: Kf
qua frn y khung khIp fhf, nhung khu ng khIp cho gIac |ma
fhu c f da dIn ra dung nhu vy). NguoI co n doan dnh fhIf haI cu
fh cua chu ng Ia hon mf van gIac chf va b fhuong chua k cac
chIn fruong kha c. Thf ky Ia, du bao do cua NguoI so voI fhuc f
frn danh dIn ra sau do 5 nam rf saf hop, fng s qun dch b
fa fIu dIf va baf sng o In In Phu gm hon 1,6 van fn.
n Ia , Phap phaI dam phan voI fa va ky kf hIp dnh dnh
chIn.
Trong CIc ngu muoI nam, Chu fch H Chi MInh da nh han
mf doan noI v su vIc nay. oan van y nhu sau: TIn fhf baI
v dn Phap, ca nuoc xn xao, doI Ip fu c gIang hoa voI fa. Quc
hI Phap danh d chinh phu cu, bu ra chinh phu moI. Chinh phu
nay II n phaI daI bIu qua fhuong Iuong voI chinh phu fa.
Cuc dam phan fIn hanh rf nhanh chong, v ngay fu Iuc
du kha ng chI n, Chinh phu va nhn dn fa da dnh ro Ip fruong
cua VIf Nam, Ip fruong y Ia VIf Nam hoan foa n fhng nhf
va dc Ip, co quc hI rIng, chinh phu rIng, qun dI rIng,
ngoaI gIao rIng, kInh f faI chinh rIng. VIf Nam bang Io ng hop
fac fhn fhIn voI nuoc Pha p frn Ip fruong bnh dang va so fhua
nhn nhung Io I ich chinh dang cua Phap o VIf Nam... Chinh phu
Phap khng fh co bo bof mf fhm haI duoc nua. oan daI bIu
Phap ban du fuy cung fm cach nay hay cach khac d caI Iy
duoc, nhung rI cung phaI fhua nhn nhung dIu kIn chinh dang
cua fa.
Tnh hnh sau chIn fhang In In Phu dIn ra du ng nhu
H Chi MInh da hnh dung frong doan van nu frn. Nhac IaI
chuyn nay, dng chi Pham Van ng k: Thang 4 nam 1954,
cuc chIn du o In In Phu dang ac IIf, fI dn chao ac
fruoc khI dI Conovo. ac cho bIf Ia so co mon qua quy fang doan
daI bIu cua fa, va chIn fhang In In Phu, mon qua quy v gIa
y, da dn ngay chIu hm fruoc ngay HI ngh Cono vo khaI mac.
Ro rang Ia, b fhua dau frn chIn fruong, IaI do suc op du
franh manh mo cua nhn dn Phap va nhn dn fh gIoI, Phap
buc pha I ngI fhuong Iuo ng voI fa faI HI ngh Conovo. V fhoo
duI My c fnh pha hoaI hI ngh, chinh phu phan dng Phap do
IanIoI c m du mf fin nhIm va b d, Qu c hI Phap voI da s
ac H voI In In Phu 65
hffp://obooks.vdcmodIa.com
phIu cu Mondos ranco Ip chinh phu moI, dI dn ky voI fa hIp
dnh chm duf chIn franh, Ip IaI hoa bnh o ng uong.
Cu ng bang phuong phap fu duy khoa hoc frn, Chu fch H
Chi MInh da fu ng du bao v fhoI gIan fha ng IoI cu a cu c khang
chIn. Nam 1950, frn duong ra maf frn frong chIn dch In
CIoI, NguoI fIn doan: Cuc kha ng chIn cua chu ng fa fuy rf
gIan kh , no co fh koo daI bn, nam nam nua, nhung cuI cung
chung fa nhf dnh fhang IoI. Nhu vy, finh fu nam 1950 dn
1954, khaI nIm fhoI gIan duoc NguoI xac dnh fhf ro rf va chinh
xac dn ky Ia bn, nam nam nu a.
Tuy chua phaI Ia dy du, nhung qua mf s nI dung nu
frn, co fh fhy Chu fch H Chi MInh da som du bao mf cach
chinh xa c, faI fnh v fr n quyf chIn chI n Iuoc gIua fa va dch,
khI cuc khang chIn con dang o gIaI doan gIan Iao, dy fhu fhach.
o dy H Chi MInh khng chI fh hIn fInh fhn Iac quan cach
mang, nIm fIn manh IIf vao fhang IoI ma con chu ng fo fm nhn
xa frng rng dn Ia fhuong.
Ia bc fhy cua chIn franh cach ma ng VIf Nam, frong hoaf
dng fhu c fIn va frong nhIu baI vIf, Chu fch H Chi MInh da
nhIu I n du doa n chinh xac v m muu, fhu doan cua ko fhu,
nhung buoc ngoaf Ion cua cuc khang chIn, v fho I co cua nhung
don fIn cng va hanh d ng qun su quyf dnh... Iy gIaI dIu nay,
dng chi Truong ChInh vIf: Th gIoI quan cua chu nghIa Mac
InIn va nhung kInh nghIm du franh Iu nam da Iam cho NguoI
co kha nang doan fruoc fhoI cuc, mau Io nhn ra nhung buoc
ngoaf cu a Ich su va d ra khu hIu fhich hop nham xoay chuyn
fnh hnh.
Nguyn MInh uc. Tap chi Xua va nay, s 63, fh.5, 1999

AC HO CIAO !C Q!YT TM CHI N !
CHO O OI ANH IN IN PH!
Trong qua frnh chun b va fIn hanh chI n dch In In
Phu, ac H da dac bIf cham Io gIao duc quyf fm chI n du cho
b dI. Ngay sau HI ngh Chinh fr ban v chu fruong fac
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 66
hffp://obooks.vdcmodIa.com
chIn ng Xun 1953-1954 va quyf dnh mo chIn dch In
In Phu, ac da hun fh cho can b, chIn sI fham gIa chIn
dch: ChIn dch nay Ia mf chIn dch rf quan fro ng. Ca c chu
phaI danh cho fha ng. Tf ca cac chu , can b cung nhu chIn sI du
phaI:
- Quyf fm chIn du, frIf d chp hanh mnh Inh.
- n bI doo daI, vuof qua moI gIan kh, khac phu c moI kho
khan.
- TIu dI f fhf nhIu dch, gIanh cho duoc foan fhang.
Suc manh chIn du cua qun dI duoc fao fhanh boI fng
hop cac yu f gIu a con nguoI va vu khi, gIu a cac nhn f chinh fr
fInh fhn voI frnh d f chu c chI huy... frong do nhn f chinh fr
fInh fh n, fruoc hf Ia y chi quyf fm chI n du, dong vaI fro rf
fo Ion. ac phn fich mf cach su sac rang: Quyf fm cua
Trung uong chua du, con phaI d cho cac chu cn nha c ky fhy ro
caI d va caI kho d fruyn caI quyf fm do cho cac chu. Trung
uong va cac chu quyf fm cu ng chua du, ma phaI Iam cho quyf
fm do xung d n moI nguoI chIn sI... Quyf fm do phaI fhanh
mf khI fhng nhf fu frn xu ng duoI va fu duoI In frn.
Trong suf qua frnh chun b chIn dch ac Iun Iun nhn
manh, b dI phaI co quyf fm chIn du cao, moI vuof qua duoc
kho khan fro ngaI, d dI dn fhang IoI phaI quyf fm gy mf fac
phong chIn du anh du ng... quyf fm chu kh chu kho, quyf
fm kha c phuc kho khan, quyf fm chp hanh chinh sa ch... f
ky vI c Io n hay vIc nho du phaI quyf fm Iam cho bang duoc.
KhI chI n dch sap mo man, ac Ia I guI fhu cho can b, chIn
sI foan maf frn va ac da khich I: ac fIn cha c rang cac chu so
phaf huy fhang IoI vua qua, quyf fm vuof moI kho khan, gIan
kh d Iam fron nhIm vu vo vang sap foI.
Thm su IoI day cua a c, can b, chIn sI In In Phu da
Iun Iun nu cao quyf fm chIn du va da chIn du v cu ng
dung cam ngoan cuong. Trong nhung fha ng ngay chun b chIn
dch su c sI, b dI fa da anh du ng mo duong fhang IoI, dung suc
nguo I ko o nhu ng khu phao nang hang fn, vuof qua bao doo cao,
suI su, Ip ky cng bi mf dua phao vao frn da. n khI
phuong chm danh chac fIn cha c duoc xac dnh, d fang cuo ng
cng fac chun b, b dI fa IaI kIn quy f koo phao ra. Trong 20
ac H voI In In Phu 67
hffp://obooks.vdcmodIa.com
ngay dm IIn fu c koo phao dy gIan kh hI sInh, ca n b, chIn sI
In In da gIu vu ng quyf fm, nghIm fuc chp hanh mnh
Inh, du ng cam vuof moI kho khan, hoan fhanh xuf sac nhIm
vu.
VoI quy f fm sac da y, b dI In In da anh du ng vuof
qua mua bom bao dan, dung manh fIn cng, Ip nn nhu ng ky
fich hao hu ng, nhung chI n cng hIn hach.
ChIn fhang Ich su In In Phu da Iam chn dng da
cu. Tu chIn fhang vI daI y, chung fa co fh ruf ra nhIu baI hoc
qui bau v ngh fhu f chI dao chIn franh, v khoa hoc ngh fhuf
qun su. RIng v xy du ng su c manh chIn du cua b dI, fh
vn d gIao duc, nng cao quyf fm chIn du fhoo IoI day cua
chu fch H Chi MInh, Ia baI ho c v gIa.
Ngay nay, yu cu nhIm vu mo I dang doI hoI chu ng fa phaI
xy dung quyf fm chI n du cao cho b dI mf cach fhuong
xuyn IIn fu c. Chinh v fh, vI c fhu frIf nhu ng nI dung gIao
duc quyf fm chIn du cua ac H cho b dI I n In Phu
dang co nhung y nghIa fo Ion va fhIf fhu c frong nhIm vu gIao
duc va dao fao cua cac nha fruong qun dI hm nay.
Ha Huy Thng. Tap chi Nha fruong qun dI, s 1, 1994

AC HO VA CHIN ICH IN IN PH!
VIc chun b cho ChI n dch I n In Phu duoc rao rIf
frIn khaI fu nhung nga y cuI nam 1953, ac H chI fh: ChIn
dch nay Ia mf chIn dch rf quan frong khng nhu ng v qun su
ma ca v chinh fr, khng nhung dI voI frong nuoc ma dI voI
quc f. V vy, foan qun, foan dn, foan ang phaI fp frung
hoan fha nh cho ky duoc. Quyf fm cua ac duoc foan ang,
foan dn, foan qun fa quan frIf.
K fu khI baf du chu n b cho chIn dch dn khI kf fhuc
chIn dch, ac fhuong xuyn chI dao va fhoo doI saf sao. Trong
fhoI gIan dIn bIn cua chIn dch, ac dong daI ban doanh faI
Hng ThaI, Son uong, Tuyn Quang. KhI chIn dch sa p kf
fhu c, ac chuyn v Iang Han, cung fhuc huy n Son uong. KhI
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 68
hffp://obooks.vdcmodIa.com
fhang IoI hoan foan, ac chuyn ra o Van Iang, aI Tu, ThaI
Nguyn. Tuy o VIf ac, song moI dIn bIn v phia fa cung nhu
moI hoaf dng cu a dch, ac nam rf vung. Trong mf quyn s
ghI chop, ac vIf: 10-1950, sau khI Phap fhf baI o bIn gIoI,
fruong Quc phong moI Ia PIvon noI Tu nay Phap so baf op qun
dI VIf MInh roI xa can cu cua ho. Phap so chon nhu ng maf frn
co IoI cho mnh d fra fhu cho nhung bInh sI Phap da hI sInh o Cao
ang va Iang Son; 12-1951, PIvon IaI noI: K hoach cua Phap
hIn nay so dua dn fhang IoI frong 15 hoac 18 fhang; 2-1954, khI
sang ng uong, PIvon noI: TI sang d gIu p Nava chun b k
hoach fI n cng. KhI fro v Phap, PIvon noI: Tuong Nava doan
cha c ra ng ChIn dch In In Phu so khng dua IaI kf qua g
cho VIf MInh... Qua nhu ng fnh hnh do, ac ruf ra kf Iun Ia:
on chu ng rf chu quan.
u fha ng 3-1954, faI mf da dIm o VIf ac, nha bao
OxfryIIa ocsof hoI a c v fnh hnh In In Phu . ac IIn daf
ngua chIc mu In ban, chI vao day mu noI: y Ia In In
Phu, fhung Iu ng co nu I bao boc chung quanh. Sau do, ac vong
fay fhoo vanh mu , noI fIp: Qun vIn chInh Phap o duoI fhung
Iu ng nay, chung fI fu frn nu I o chung quanh bao vy chung.
Chung nhf dnh khng fh fhoaf duoc. Thu c fIn o In In
Phu da chu ng mInh cho nhn dnh cua ac Ia hoan foan du ng.
KhI chIn dch n ra, ac fhoo doI fung gIo, fung phuc nhu ng
dIn bIn cua frn danh. ac noI voI cac dng chi Iam vIc gn ac
Ia h co bf ky fIn fu c g v I n In Phu phaI bao cao ngay cho
ac bIf. ac rf vuI mI khI nh n duoc nhu ng fIn fu c chIn fhang
fu maf frn bao v.
ac vIf nhI u baI bao co gIa fr v chIn dch Ich su nay.
Nhu ng baI cu ng mang chung mf fn: In In Phu cua ac da
vach frn m muu xao quyf va finh chu quan ngao man cua dch.
Tinh chu quan y duong nhu da fro fhanh fruyn fhng cua
qun dI fhu c dn. Song, nhu a c noI, chung co bIf du ra ng xua
kIa vua Phap Ia NapIng da gap mf I n In Phu o Ma c Tu
Khoa |nam 1812) va mf In In Phu khac o OafocI |nam
1815). ac con va ch fr n m muu cua My fIp fay cho Phap o maf
frn I n In Phu, My dn dn fro fhanh ko dch chinh cua nhn
dn VIf Nam.
Thuc dn Phap hung hang v nhung fha ng IoI fuong fuong
fruoc khI co ChIn dch I n In Phu. Nhung dn khI chIn dch
ac H voI In In Phu 69
hffp://obooks.vdcmodIa.com
kf fhu c, fhang Io I hoan foan v phia fa fh ko dch IaI bun fhIu.
Khng nhu ng Phap ma My duf fung khu c ruf v bao nhIu m
muu, k hoach cu a chung guI gam o In In Phu bng chc b
fIu fan ra my khoI.
Nuoc My b xu c dng su sac boI caI fham kch In In
Phu. Mf fo bao My Iuc y vIf nhu vy. Con con dau fhaf cua
fhu c dn Phap o In In Phu, duoc a c m fa |bang fho) qua
canh fuo ng fuo ng Nava phaI cuf v nuoc mo, baI Nava ChInh
phu ngm:
Thuo froI df nI con gIo bu I
KhIn Nava nhI u n I frun chuyn
Thua fo o frn In In,
V aI k hoach ma nn nI nay
Cuf v Ty fm Io ng xu h
Xu h nay bIf d aI dy7
uoc chn In chIc fu bay
uoc dI mf buoc gIy gIy IaI du ng
Qun khang chI n fuong chu ng d xu c
Nao ngo Na hf suc chu quan
Hon haI muoI mf fIu doan
ChI frong mf frn fan hoang foI boI
ThI, Na hang cuf v nuoc mo,
Quy n chI huy d IaI SaIang
N. dI S. IaI Iang nhang
Thang dI, fhang o, chang fhang nao hon...
Sau chI n dch In In Phu, nI b frong fuong fa Phap
cang fhm Iuc du c fo. Tuo ng Nava d fI cho fuong CnhI v b f faI
ma fhf baI. Tuo ng CnhI noI v fuong Nava bf Iu c ma fhua fo.
Cac fuong fa fhuc dn khac du d II cho nhau, chang fn nao
mun chu nh n phn fhf baI v mnh. Hon fh nua, vn d In
In Phu con fIp fuc am anh du oc nhung co chop bu frong
chinh phu Phap. Truoc su fhf baI o In In Phu, Chinh phu
Phap da cu fuong gIa Caforu dIu fra xom frach nhIm faI aI. Sau
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 70
hffp://obooks.vdcmodIa.com
mf nam khao saf fnh hnh, Caforu cng b kf qua cuc dI u fra
cho In fhanh mf quyn sach. a c co doc quyn sach nay, cho rang,
nhung kf Iun cua fac gIa cun sach co phn nao dung khI nu
nguyn nhn fhf baI cua Phap o In In Phu Ia do bon fuong
fa bf faI va chinh phu IanIon uon hon, va Caforu coI dy Ia caI
fang Ion cua nuoc Phap. Song ac cu ng chI ro co nhung dI u ma
fuong Caforu khng fhy ro, hoac khng da m no I, do Ia fhuc dn
Phap so dI fhf baI v chu ng Ia bon cuop nuoc, chu ng fIn hanh
chI n franh fhu c dn, chIn franh phI nghIa. Con VIf Nam so dI
fhang IoI Ia v qun va dn fa doan kf nhf fri, khang chIn anh
dung, v chinh nghIa o v phia fa. ac cho rang, fuo ng gIa Caforu
cu ng qun mf chn Iy Ia khI mf dn fc da doan kf chaf cho,
vung dy chIn d u d gIa nh IaI quyn dc I p cua mnh fh khng
co Iuc Iuo ng phan dng nao ngan ca n duo c ho, ho nh f dnh fhang
IoI. ac chI ro Ia chu ng na o con chu nghIa fhu c dn fh bon fhu c
dn y con b nhI u I n In Phu o cac nuoc fhu c da khac.
uc Vuong, uc Iuong. ao Nhn dn, ngay 1-4-1984

CH! TICH HO CH MINH VA CHIN THNC IN IN PH!
Trong su phaf frIn cua xa hI IoaI nguoI, cac vI nhn fuy
chu su anh huong, su chI phI cua nhung yu cu chung cua fhoI
daI, nhung bao gIo cu ng dong mf vaI fro hf suc fo Ion, co khI
quyf dnh fhoo huong phaf frIn cu a Ich su.
Cac Mac da fung vIf MI fhoI daI xa hI du cn co nhung
con nguoI vI daI cua no, va nu khng co nhu ng con nguoI vI daI
nhu fh fh fhoI daI so sang fao ra nhung con nguoI nhu fh.
Trn y nghIa do, fhang IoI cua cuc du franh gIa I phong dn
fc va xy dung xa hI o nuoc fa fhoo con duong xa h I chu nghIa
khng fh fach roI cng Iao cua Chu fch H Chi MInh vI daI.
ChIn fhang Ich su In In Phu , dInh cao cua cuc khang
chIn chng fhu c dn Pha p va can fhIp My khng chI Ia su fIp
fhoo nhu ng chIn cng frong Ich su chng gIac ngoaI xm cua dn
fc fa, ma con fh hIn quan dIm fu fuong cua H Chi MInh v
ac H voI In In Phu 71
hffp://obooks.vdcmodIa.com
duong II cu u nuo c, duong II khang chIn v xy du ng Iu c Iuong
vu frang va chIn franh nhn dn.
My can fhIp gIup Phap dy manh cuc chIn franh xm Iuoc
ng uong frong fh y u, mong fm ra mf II fhoaf danh du
nghIa Ia II fhoaf frong fhang IoI. fhu c hIn m muu do, fhu c
dn Pha p da fhng qua k hoach qun su Nava nham cu ng c Iu c
Iuong, fp frung bInh Iu c, fung buo c fIn hanh fIn cng chI n Iuoc
gIanh nhung fhang IoI fo Ion, buc fa phaI dIu dnh fhoo huong co
IoI cho chung. ang vIc phn fich chinh xa c fnh hnh va m muu
cua ko dch, Chu fch H Chi MInh va Trung uong ang da chu
fruong: fp frung Iu c Iuo ng mo nhu ng cu c fIn cng vao nhu ng
huong quan frong v chI n Iuoc ma dch fuong dI yu, nham fIu
dIf mf b phn sInh Iuc cua dch, gIaI phong df daI, dng fhoI
buc chu ng b d ng, phn fan Iuc Iuong dI pho voI fa frn nhung
da dIm xung yu ma chung khng fh bo, do dch phaI phn fan
bInh Iu c ma fao ra cho fa nhung dIu kIn fhun IoI moI d fIu
dIf fhm fung b phn sInh Iu c cu a chu ng.
VoI chu fruong chIn Iuoc do, fa da gIu vu ng duoc fh chu
dng chIn Iuoc va gIanh duoc fhang IoI, buc dch phaI xy dung
In In Phu fhanh fp doan cu dIm manh san sang nghIn naf
chu Iu c cua fa khI roI vao by nay cua chung. Song moI muu foan
cua fhu c dn Phap da hoan foan b fhf baI fruoc duong II chu
fruong cua ang fa dung du Ia Chu fch H Chi MInh. K f cuc bI
fham cu a fhuc dn Phap o In In Phu da dn foI vIc ky kf
HIp dnh CIonovo nam 1954 va vIc Ip IaI hoa bnh o ng
uong.
ChIn fhang In In Phu dIn ra frong fh chu d ng cu a
qun va dn fa fh hI n fm nhn xa frng rng cua ca duong II
cu u nuo c noI chung, kha ng chIn chng Phap noI rIng cua ang
va Chu fch H Chi MInh. uo ng II chIn Iuoc cu u nuoc cua H
Chi MInh duoc hnh fhanh fu khI NguoI xa c dnh con duong cuu
nuoc dung dan. Iu nay Ia do fh gIoI quan cua chu nghIa Mac
InIn va nhung kInh nghIm du franh Iu nam da Iam cho NguoI
co kha nang doan fruoc duoc fhoI cuc, mau Io nhn ra duoc buoc
ngoaf cu a Ich su va d ra nhung khu hI u fhich hop nham xoay
chuyn fnh fh.
ChI n fhang In In Phu Ia kf qua fhu c hI n duong I I
khang chIn foan dn, foan dIn, fruong ky, fu Iu c fu cuong do
ang fa dung d u Ia Chu fch H Chi MInh vach ra. ChIn fhang
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 72
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Ich su In In Phu Ia bIu hI n sInh dng fu fuong H Chi
MInh v doan kf dn fc, doan k f quc f nham khng ngung
cu ng c Iuc Iuo ng cua fa Io n manh v moI maf, dn ko dch va o fh
b c Ip, gIanh fhang IoI o nhung frn quyf chIn chIn Iuoc. Co
fh khang dnh ra ng khng fIn hanh phaf dng qun chu ng frIf
d gIam f, fhuc hIn gIam fu c va caI ca ch rung df nham bI
duong su c dn, fhuc hI n quyn dn chu - uoc mo ngan doI cua
nguo I dn VIf Nam fh khng fh doan kf chaf cho duoc gIaI cp
nng dn dng da o phu c vu cho chIn fruo ng, khng fh Iam phn
chn nguoI chI n sI In In ma ngay hm qua co n dI Ia m fhu
cy ro xa fhn xng In gIf gIac Ip cng.
Nhu ng ngay chu n b don quyf dnh da nh vao I n In
Phu, mf doan nha bao In fham VIf ac va d ngh Chu fch H
Chi MInh cho bIf v kha nang fr n I n In Phu. nh fInh va
fu fIn pha chuf hom hInh, NguoI noI: y Ia In In Phu
NguoI If nguoc chIc mu frn ban - dua my ngon fay vong quanh
vanh mu , dy Ia rung nuI noI co Iu c Iuong cua chu ng fI, duoI kIa
Ia fhung Iu ng In In fay NguoI daf xung day mu o do Ia
nguo I Phap voI nhung dI qun fInh nhu nhf. Chung khng fh
fhoaf ra khoI dy duoc. Co fh mf mf if fhoI gIan, nhung duf
khoaf khng fh fhoaf ra duoc.
Trong suf fhoI gIan dIn bIn cua chIn dch |fu 13-3 dn 7-
5-1954) Chu fch H Chi MInh da fham du va chu foa nhIu cuc
hop cua Chinh fr d nhn dnh, danh gIa fnh hnh dIn ra
frn maf frn, chI dao saf sao khng chI frn chIn fruong In
In Phu ma frn khap cac maf frn nham phu c vu cho fhang IoI
In In Phu. Co fh khang dnh rang Chu fch H Chi MInh da
gop ph n fo Io n cho chI n fha ng Ich su In In Phu fu vIc
hoach dnh duong II cu u nuoc chung dn vIc chI dao fung frn
danh, fu ng chI n dch. Ia Ianh fu cua dn fc, dng fhoI Ia nguoI
chI huy fI cao cua chIn dch In In Phu, Chu fch H Chi
MInh khng chI n c n day bao can b chIn sI fa nhu ng v n d
rng Ion, noI In nhung chn Iy Ion nhf cu a fhoI daI, nhung quan
dIm co ban v chIn franh nhn dn va xy dung Iu c Iuong vu
frang nhn dn, ma co n dng vIn, chI bao can b, chIn sI frong
fung chIn dch, fung fr n danh, fung vIc Iam va cach cu xu cu
fh, NguoI da fruyn cho qun va dn fa suc manh phI fhuong cua
fu fuong Khng co g qui hon dc Ip fu do mf nIm fIn saf da,
ac H voI In In Phu 73
hffp://obooks.vdcmodIa.com
mf y chi quyf chIn fhang vuo f qua moI kho khan nguy hIm
d gIanh fhang IoI hoan foan.
Trnh Tung. ao Nhn dn, ngay 1-4-1984, fr.2
AC HO VIT V CHIN THNC IN IN PH!
VA S! THT A I C!A K HOACH NAVA
Trong qua frnh chI dao cuc do suc chI n Iuoc cua fa voI
fhu c dn Phap o In In Phu, fhu c hI n chu fruong dp fan k
hoach Nava nIm hI vong fha ng IoI frn chIn fruong ng
uong cua chinh phu pha n dng Phap My bang hnh fhuc fuyn
fruy n, ac H da vIf mf Ioaf baI dang frn bao Nhn dn va
bao Cu u quc v su fhang IoI cua qun dn fa frn maf frn In
In Phu va cac maf frn phI hop khac frong foan quc.
Mf s ban vIf fay, danh may cac baI vIf frn hIn vn
duoc Iuu gIu faI Cuc Iuu fru Nha nuoc, nhn dp ky nIm 94 nam
ngay sInh cua a c va I n fhu 30 chIn fhang Ich su In In
Phu, chu ng fI xIn gIoI fhIu nI dung nhung fu II u qui nay.
Thang 3-1954, frong khI Nava vn huynh hoang fuyn b
fruoc bInh sI cua han: ... ChI con vaI fun I nua fhI da dn Iu c
qun dI Phap chuyn sang fn cng... cha c chan rang Pha p so
fhang, VIf MInh so b danh fan o In In Phu. ac da vIf baI
K hoach AV-AN vach ro su dao In, b d ng cua k hoach nay
fruoc chu fruong chIn Iuo c cua fa. VoI cach vIf nguoc 2 chu NA-
VA fha nh AV-AN o du d, baI vIf da co fac du ng fuyn fruyn
manh mo v su fhf baI khng fh cuu van nI cua k hoach Nava
frn chI n fruong ng uong va VIf Nam noI rIng. aI vIf nay
duoc dang frn bao Nhn dn ngay 21-3-1954 duoI buf danh C.
ac da khang dnh chu fruong chIn Iuoc cua fa frong vIc gIam
chn Iu c Iuong co dng chIn Iuoc cu a dch o In In Phu va vI c
f chu c danh gIao fhng dch frong foan quc Ia dung dan... ...
ngoaI vIc km ha m hang chu c fIu doan dch o In In Phu ... b
dI fa da dung cach danh quo gIa c fuc Ia danh gIao fhng vn faI
cua chung.... NoI fom Ia I, fa da danh cho k hoach Nava quo hoa
ra k hoach AV-AN. ac da phn fich nhung c gang frong m
muu fhn finh ng uong va VIf Nam dua frn k hoach Nava
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 74
hffp://obooks.vdcmodIa.com
cua Phap My va khang dnh su fhf baI khng fra nh khoI cua
chung:
VoI k hoach y, dch mong fhang mf frn fo frong ng
Xun na y. fhuc hIn no, My da gIup fhm nhIu fIn bac va
vu khi. CIac Pha p da pha I fhm 9, 10 fIu doan vI n bInh. Nhung
k hoach do da fhf baI mf phn va nhf dnh so fhf baI hoan
foan...
VoI chI n fhang Iu ng Iy cua fa o In In Phu, k hoach
Nava cu a dch hoan foan fhf baI, d mIa maI bon fhu c dn hIu
chIn Phap va bon can fhIp My , ac da vIf baI fho Nava ChInh
phu ngm dang frn bao Cu u quc ngay 16-6-1954 voI buf danh
X:
Thuo froI df nI con gIo bu I
KhIn Nava nhI u nI frun chuyn
Thua fo o frn In In
V aI k hoach ma nn nI nay!...
Qun khang chI n fuong chu ng d xu c
Nao ngo Na hf suc chu quan
Hon haI muoI mf fIu doan
ChI frong mf frn fan hoang foI boI...
Sau vaI ngay fa gIanh foan fhang o In In Phu , d dng
vIn fhang IoI cu a qun dn fa, ac vIf baI fho: Qun fa foan
fhang o In In Phu. aI fho duoc dang frn bao Nhn dn
ngay 12-5-1954 duoI buf danh C.
20 fhang 11 nam cu
CIac Pha p nhay du I n In Phu
Ham mf fIu doan fInh nhu nhf
Xo fang, sung Ion dy chng chf
Chung khoo rang: K hoach Nava
Thf Ia manh da n va faI hoa
Phon nay VIf MInh phaI bIf fay
Quan fhy My fh vuI Iong fhay!
Cac bao phan dng khap fh gIoI
ac H voI In In Phu 75
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Inh oI fng bc Nava foI
n fa fh:
dI, dn cng quyf mf Iong
Xo non, dap suI, vuof qua sng
Khac phuc kho khan va hIm fro
anh cho gIac fan moI ha da
Iang Io chun b suf fhang ngay
Khng quan gIan kh va dang cay
Quyf fm Iam cho fron nhIm vu
a hua voI ac, ang, Chinh phu
Va kf qua cu I cung
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
1 van 6 ngan fn gIac Ty
u Iam fu bInh hoac bo fhy.
phn fich f m co cua chIn fhang In In Phu cu ng
nhung fham kch frong nI b fhu c dn Pha p va hI u chIn My
fruoc va sau fhf baI cua chu ng o In In Phu, ac da vIf 6 baI
gm:
- NoI Iao frn froI duoI df ngho
- NI b Phap Iung cu ng
- Phap vo du, My cang moo maf
- TroI df VIf khng dung gIac Pha p
- Quan bInh Phap khng fhuong fhuong bInh Phap
- Tu bIn gIoI dn In In Phu.
Nhu ng baI nay duoc dang frong muc M u chuyn v In
In Phu frn bao Cuu quc fu 26-5 dn 7-6-1954 duoI buf danh
X.
Trn cuong v nguoI du ng du Chinh phu khang chIn, ac
da fhoo doI chaf cho hoaf dng cu a chinh phu pha n d ng My o
ng uong va VIf Nam. ac da vach ro da fm cua d quc My
frong vI c gIup do fhu c dn Phap fhu c hIn k hoach Nava ko
dang muu foan fhIf Ip mf In nua chu nghIa fhuc dn o ng
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 76
hffp://obooks.vdcmodIa.com
uong va VIf Nam. Trong baI Phap vo du, My ca ng moo maf
ac da vIf:
In In Phu Ia mf fhf baI dau don cho fhuc dn Phap,
cang Ia mf fhf baI nhu c nha cho bon can fhIp My, v My da
dnh ra k hoach Nava, da gIup fIn bac va vu khi d fhu c hIn k
hoach y.
Sau khI dua ra mf Ioaf dn chu ng v hoaf dng va fham
vong xm Iuo c ng uong cua d quc My frong nhu ng nam
1953-1954, ac da khang dnh ko fhu chinh Iu c by gIo cua nhn
dn fa Ia d quc My. Th Ia, My dn dn fro nn ko dch chinh
cua qun dI va nhn dn fa.
Tro IaI nhu ng baI vIf cua ac H cach dy 30 nam khI khoI
sung frn frn da In In Phu con chua fan hf, chu ng fa cang
fhm fhia IoI dan cua NguoI.
franh Iy fhang IoI moI, chu ng fa phaI ra suc vuof kho
khan mo I, qun dn va can b fa, mI nguo I phaI ra su c fhI dua
Iam fron nhIm vu, fuyf dI cho khInh dch, cho chu quan. NhIu
In In Phu khac dang cho doI chung fa.
Nguyn Xun Vuong. ao Qun dI nhn dn, ngay 19-5-1984

TR!NC !ONC VA AC I!C NAO C!NC O N CANH CAC CH!
Y kIn ac H
TI nh n duoc chI fh In gap Trung uong d duyf k hoach
hu phuong phu c vu chI n dch I n In Phu. 6 gIo fI, fI cung
dng chi Vo Nguyn CIap dn ch o cua ac. ac vua an com xong,
dang ng I nghI duoI gc cy. Thy fI, ac hoI ngay:
- Cac chu In d duyf k hoach cung cp dy a7 Vao dy,
nghI mf Iu c cho do mf rI Iam vI c.
TI baf du bao cao. Cac dng chi Pham Van ng, Truong
ChInh, Nguyn Van Trn... cham chu fhoo doI, ac fp frung fInh
fhn Ia ng ngho, hnh nhu khng bo sof chu nao. Cu nao, y nao fI
frnh ba y chua ro, a c hoI IaI ngay. ac va cac dng chi Trung
uong b sung cho k hoach hu phuong nhI u y kIn quyf dnh:
ac H voI In In Phu 77
hffp://obooks.vdcmodIa.com
- Huy dng nhn Iu c, vf Iu c o cac khu c n fhIf, voI fInh
fhn: Tf ca cho fIn fuyn, ff ca cho chIn fhang.
- T chu c an cung cp fIn phuong fu frung uong xung foI
cac khu, cac fInh |f chu c nay In du fIn fhanh Ip o nuoc fa
frong khang chIn, no co fac du ng nhf dnh gop phn quyf dnh
chIn fha ng In In Phu ).
Sau do, ac phaf bIu. TI nho my y kIn chinh cua ac:
- Cac dng chi d ra vn dng ca c dn f c ThaI, Moo, fn
dung kha nang cua da phuong, Ia dung. Nn nho, cng fac cung
cp frn chIn dch hIn nay pha I Ia cng fac vn dng qun chung
Ty ac, gIao du c cho nhn dn bIf cam fhu Phap, hop suc d
chng Phap. Mnh daf ra fy I gIua foan quc va Ty ac khng
phaI d dung mnh Inh baf dn np fhoc.
- ChI n fruong xa, dIu kIn fIp f kho, b dI co fh kh,
dn cng cu ng v y, nhung cho d fhuong bnh bInh kh.
n 12 gIo dm, k hoach hu phuong duyf xong, ng chi
Vo Nguyn CIap con o IaI Iam vIc voI Trung uong, nn fI xIn
phop v fruoc. ac dng y va bao:
- uoc, nu chu bn, khng ngu IaI dy fh v, nhung hay
vao an chao da . Trung uong hop khuya nn co f chuc chao duong
bI duong.
n xong baf chao nong, fI bao cao:
- Thua ac, chau xIn phop v chun b ngay. Ngay kIa,
chung chau so In duong, ac co dan g fhm khng a7
ac fra IoI:
- Cac chu cu dI, yn fm ma dI. ChIn dch nay co rf nhIu
kho khan dy, cn c gang nhIu. Trung uong va ac Iuc nao cu ng
o bn canh cac chu .
TI xung dn chn dI, ngoanh Ia I fhy don frong nha a c
vn sang. TI bIf cac dng chi Trung uong dang fIp fuc Iam vIc.
ac cua chu ng fa dm hm do cung khng ngu.


CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 78
hffp://obooks.vdcmodIa.com
MOT A I HOC V !ONC IOI Q!N CH!NC
Nhu ng aI da In In In Phu moI fhng ca m hf kho khan
frong chIn dch nay. ChIn fruong xa hu phuong 5, 6 fram cy
s, qun s fham gIa chI n du nhIu, Iam fh nao co du gao nuI
chIn sI, nuI dn cng cu duong, faI fhuong...7 Of cua chu ng fa
Iu c do chI co ha n va con phaI dung fIp f sung, dan, fhu c mon...
Iu dng dn cng IaI ga p phaI fro ngaI Io n. Nu khng khoo f
chuc, mf dn cng y u ganh khng du xuf gao an cua mnh fu
dng bang In foI In In. In dy, IaI con cn gao cho dn cng
an hang ngay va an duong fro v. Thoo k hoach da co, chu ng fI
dua vao ngu n ga o cua da phuong. ChI huy maf frn, !y ban
hanh chinh cac c p o Ty ac, da fru finh kha nang cua nhn dn
va daf k hoach fhu mua. Nhn dn da ban gao, bo Ion cho Chinh
phu du ng fhoo quI dnh. Nhu vy, kha nang cung cp cua da
phuong da can va du co con cu ng cha Ia bao.
Iu c do, nhu ng nguoI can b hu cn chu ng fI fhf kho nghI.
Chung fI bIf chIn dch con koo daI, nhung chua fm duoc cach
go mI bi. Vao nhu ng ngay nay, IoI cua ac day nhu vang vang
bn faI fI Cng fac cung cp frn chIn dch hI n nay phaI Ia
cng fac vn dng qun chung, gIao duc cho nhn dn bIf cam
fhu gIac Phap, hop suc ch ng Phap... TI fhy fI chua Iam dung
chI fh cua ac. Ty ac Ia vu ng moI gIaI phong, co fh nao chI v
chIc cng van va s if can b dI vn dng ma moI nguoI da fhng
hIu nhIm vu cua mnh7 Thu c f, nhu ng ca n b hu cn chung fI
cu ng chua fhf hIu ro doI sng va kha nang kInh f cua nhn dn
ra sao, chua bIf duoc nhu ng ban hoo Ianh khng co frn ban d.
Chung fI chua Ia m cho nhn dn hop suc chng Phap.
Chung fI daf k hoach su a chua. Khac voI ff ca moI chIn
dch fruo c, chung fI manh dan fung can b xung fu ng fhn, fung
ban, k ca nhu ng noI fhm son cu ng cc nhf, d cu ng ca n b da
phuong phaf dng qun chu ng chng Pha p. Nhn dn nhn ro
nhIm vu cua mnh va xung phong dong gop cho maf frn. Kf qua
fhf Ia khng ngo. Tng s gao chung fI fhu mua duoc nhI u hon
In fruoc gp bI. RIng huyn Tu n gIao da ban cho Nha nuo c ca
haI dof duoc 1.069 fn va o IaI Chu, moI gIaI pho ng, cu ng cung
cp duoc 1.670 fn ga o. Tru, bo, ga, Ion duoc nhn dn daf dn
ban nhI u v k |cu ng chI finh rIng o IaI Chu da co 156 fn va
huy n Tun gIao duoc 94,4 fn). Co gIa dnh dom ban ca bo gIng,
ac H voI In In Phu 79
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Ion gIng cho Chinh phu, chung fI gIaI fhich Ia nn d IaI, cu ng
khng ngho. ng bao noI: Cac anh dng chi cu an cho khoo, danh
hf fhang Ty dI. No con o dy, no cuop hf cua cua dn dy. No
chf dI, nhn dn Iam ra ca , khng Io g du.
KhI nhn dn da gIa c ng, khng phaI chI cung cp gao cho
b dI, ma con dam duong Iam r f nhIu vIc. May bay dch fha
bom n chm, fha bIf kich xung vung nao, fh Ip fuc nhn dn
noI do bao cho b dI bIf fIn ngay. uong Iy, f hay b pan,
mI nguo I dn cho 1, 2 cy g d raI rac do c duong. uong o chIn
dch I n In fhf v cung quan frong. Ko dch chu quan, cho
rang chu ng fa gap froI mua, duong xa, khng fh nao fIp f Iuong
fhu c frn con duong dc dao 41 nu chung fich cuc pha hoaI. Th
nhung, fa da co dn. Mf doan duong nao b pha buI sang, fI
dn, Ip fuc co b dI, dn cng hoac nhn dn da phuong Iy
nhung cy g co san Iam fhanh duong moI. Iop g nay dung hf,
nhn dn da phuong Ia I dua dn Iop g moI du phong. Ta chI co
dI fay, ko dch co bom, dan; chung dc hf su c, frIf duong fIp f
cua chung fa; fa ra cng han gan. Chung c Iam cho bon bInh Iinh
b vy no du bang cach f chu c con duong may bay nI II n Ha NI
- In In IIn fuc hoaf dng. Ta cu ng d c hf su c mnh fhI dua
voI ko dch. Chung fa nI mf con duong nguoI fu dng bang In
maf frn, dom fc d 4 cy s mf gIo cua nguoI dI chn duoI df
fhI voI 400 cy s frn froI cua may bay. CuI cu ng, chung fa da
fhang. Nhn dn da phuong da chI cho can b hu cn chu ng fI
nhIu con duong dI bi mf. Chu ng fI fhy dI In Ty ac khng
phaI chI rIng co duong d c dao 41, ma mI Iang, mI ban, mI khu
ru ng co mf duong faf In maf frn. Ko dch khng khI nao phaf
hIn duoc con duong nay, cu ng nhu khng faI nao hI u duo c con
duong cu a ang, cua ac da vach ra cho chu ng fI fruoc khI dI In
In In: do Ia con duo ng dI fhoo duong II qun chu ng. Chung
fI fhy fu hao v mnh da dI du ng con duo ng nay. Iu c do, co Io
chung fI sung suong hon aI hf, v chu ng fI fhy mnh da fn
dung duoc va bIf qui, rf qui ngu n fIp f o da phuong. Chung
fI coI mf haf gao, mf nguoI dn cng o dy gIa fr rf Ion, v
duoc phu c vu fruc fIp ngay cho ma f frn. Chu ng fI bIf maI Iu c
nay nganh hu cn o chIn dch In In Phu moI fhu c hIn
dung IoI day cua ac.

CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 80
hffp://obooks.vdcmodIa.com
KHONC TH!ONC NH INH KHO
Ngay 7-5-1954, chung fa foan fhang o In In Phu. Ko
dch b fIu dIf rI. Nhu ng nguoI dn cng Iu c nay moI cam fhy
nho nha. AI cu ng mong mau chong fro IaI gIa dnh fham vo con
sau 7, 8 fhang xa cach. Chung fI rf fhng cam nI Iong anh ch
om dn cng. Nu a nam qua, anh ch om da chu dung gIan kh
khng ko m b dI, d cho dn ngay gIaI phong In In. Iuc nay,
dn cng mu n mau cho ng duoc fro v vo I gIa dnh, Ia yu cu
chinh da ng. Nhung co n fhuong bnh bInh7 Thang IoI cua chu ng fa
rf Ion, fhuong bnh bInh cua chu ng fa cu ng co nhIu hon cac
chIn dch khac. Truoc dy, frong Iu c chI n dch dang fIp dIn,
chung fI da fhu c hIn IoI ac da y, dn Iuc Iuo ng fIp f cho
fhuong bnh bInh. CIo dy, dua fhuong bnh bInh v hu phuong
bang f rf d Iam cho nguoI b fhuong dau don, kho chu, fhm
chi co fh mf mau v duong kho dI, nguoI ngI frn xo b xoc nhu
dI ngua.
Truoc maf chI con mf bIn phap duy nhf. Chu ng fI fp
hop foan fh dn cng, noI ro cng Iao cu a nhu ng chI n sI b
fhuong dI voI chIn dch va k IaI nhu ng IoI H Chu Tch can dan.
Anh ch om dn cng san co fruy n fh ng doan kf qun dn ca
nuoc, nay duoc ngho fruyn daf dy du fInh fh n nhung Io I ac
day, nn vuI Iong nhn, cu bn nguoI chuyn mf fhuong bInh v
hu phuong. Cn 1.000 bnh vIn Iuu dng duoc fhanh Ip. Cac
dng chi chu ng fa nam frn cang hon mf fhang rong ra, fhIu
fhuc mon, ngay dm Io Iang franh bom dan dch oanh fac bf ngo,
nhung co fnh fhuong yu ruf fhf cua dng bao fn fm san soc,
nn ff ca du duoc dua v foI bnh vIn an foan. Nhn dn da
cu ng chu ng fI fhuc hIn ff chinh sach fhuong bnh bInh, chp
hanh du ng chI fh cua a c, mf chI fh xu f phaf fu Iong fhuong
cua NguoI dI voI can b, chIn sI b fhuong, b bnh frong chIn
d u.

ac H voI In In Phu 81
hffp://obooks.vdcmodIa.com
TR!NC !ONC VA AC
I!C NAO C!NC O N CANH CAC CH!
Cu ng nhu ca c can b kha c, a ng da dao fao chu ng fI co y
fhu c fu Iuc ca nh sInh. ChI khI nao chung fI khng con kha nang
gIaI quyf kho khan, Iu c do moI yu c u c p frn gIup do, v vy o
chIn dch In In, chung fI da fu fuc duoc rf nhIu. ChI k
rIng doan ChIn fhang, da f chu c dI fhu mua, dI san ban duoc
54,7 fn fhf; dI kIm rau ru ng hoa c fu frng frof ngay frn cac
cng su duoc 134 fn rau, frong do co 52 fn cu maI, va faf suI, n
mn baf duoc 12 fn ca. Tuy fh, kho khan co n rf nhIu, nhung
Iu c nao chu ng fI cu ng fh y nhu co Trung uong a ng va ac o bn
canh gIu p do. Nhung ngay chu ng fI Io fhIu gao, anh Nguyn Van
Trn va anh Nguyn Ta o, hI do o frong an cung cp fIn
phuong, fhay maf Trung uong va ac In Ty ac fruyn daf IaI
cho chung fI bIf so duoc nhn ngu n gao fIp f fu Thanh Hoa ra
|9.052 fn), fu Son Ia xu ng |3.670 fn), fu dng bang ac In,
va fu VI f ac sang. Cac d ng chi bac sI nI fIng: Tn Thf Tu ng,
Vu nh Tung... cu ng duo c H Chu Tch va Chinh phu phaI In
In In fIp suc voI qun y fIn phuong cuu chua fhuong bnh
bInh. ac bIf Ia Iu c Iuong dn cng va can b chinh fr duoc dIu
dng du dap ung yu cu cua fIn fuyn. Co fh noI, chua bao gIo
khu hI u Tf ca cho fIn fuyn Tf ca cho chIn fhang duoc
ap dung frIf d nhu chI n dch nay. Tf dn, frong khI dang chIn
du, b dI nhn duoc hang chu c va n Ia fhu fu h u phuong gu I foI,
fu cac nuoc ban chuyn sang. Co, huy hIu rI fhf mo, banh chung
cu ng duo c dn d p chuy n foI fay chI n sI. MI nguoI nhn duoc
mf phn rf nho mon qua co huong v ngay Tf, nhung aI cung
bIf do Ia mI fnh qu c f, Ia ca f m Iong hu phuong. Tm Iong
do nhf dnh Ia do Trung uong a ng va ac H, Iuc nao cu ng quan
fm dn nhung nguoI dang chIn du ngoaI maf frn moI co.
TIn chI n fhang In In va baf duoc fuong o Caf chua
hf mung, fh b dI nh n ngay duoc dIn cua ac. ac vIf cho
can b, chIn sI bIf rang Nguo I rf haI Iong v ngho duoc fIn
fhang frn In In Phu. NguoI dan b d I fhang khng duoc
kIu va cuI cung NguoI bao fIn ac da d ngh vo I Trung uong va
Chinh phu quyf dnh fang cac chu huy hI u ChIn sI In In
Phu. Cac chu co dng y khng7
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 82
hffp://obooks.vdcmodIa.com
dI roo In v sung suo ng. Suf chIn dch, fu khI baf du
hanh qun In Ty ac, dn nhu ng ngay an com na m ngu hm va
gIo phuf chIn fhang, khng Iu c nao nguoI chIn sI khng fhy co
ang, co ac H bn canh.
ThIu fuong ang KIm CIang k Nguyn Trn ThIf ghI. ao Qun dI
nhn dn, ngay 7-9, fh. 5, 1960 .- fr.: 3

AC HO VOI CAC CHIN SI IN IN PH!
Trong mf khu rung VIf ac cy cao vuf, nhIu Ia, fhp
fhoang my ngI nha Ia co don so nhung khang frang, maf mo.
ac buoc ra, haI fay m choang Iy chung fI, nhu nguoI ng don
nhung dua chau dI xa moI v. NguoI ac cao cao, da hng hao, voI
b ka kI bac mau, kha c voI khun maf gy g y frong chIc anh ac
ma dI du kich fhn fI vn froo khI hop va kf nap dI vIn.
Cu ng dI hm do, ngoaI fI ra con co cac dng chi daI bIu cua
cac don v phao bInh, cng bInh, cao xa... MoI gap nn chua kp hoI
fn nhau.
- Cac chu co khoo khng7
Chung fI cung fhua:
- a fhua ac, khoo a!
- n co du khng7
- a fhua ac, du a!
TI du ng ngy nguoI ra ngam ac. n Iuc ac hoI: Th chu
VInh du7. Iu c do fI moI gIf mnh, fhua:
- a, cha u dy a!
ac koo fI vao Iong, khon: o ma gIoI Iam, rI ac dn
chung fI vao phong khach.
Trn chI c ban g mc, d san my dIa koo, bnh nuoc va mf
Io hoa ru ng du mau sac, frng gIan pho ng don so nhung m cu ng.
ac chI ch ngI cho fung nguo I. RIng fI duoc vInh du ngI gn
ac.
ac H voI In In Phu 83
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Phong khach Im Iang. Chu ng fI v n ng I yn nhn ac. Thu
fhf khI o nha da chu n b ky Iam, nao chuyn koo phao, chuyn
dao hao, danh frn HIm Iam fI duoc fhuong Hun chuong, va
frn cuI cu ng cu a chI n dch da cu ng anh om baf o Caf... Nhung
khng hIu sao Iuc do fI qun dI hf, chI bIf ngI ngam ac.
ac bao:
- Chu nao cuoI In fh ac fhuong ko o!
Tf ca cung cuoI. ac chau cu ng an koo, va ung nuoc fra.
ac ho I fham su c khoo, fnh hnh chIn d u cua don v. a c hoI ky
v fIn gIa dnh cua fu ng nguo I, by Iu co fIp duoc fhu khng,
nha duoc chIa bao nhIu rung7 ac vua ngho, vua khon, va fo su
vuI mu ng... frn nof maf.
TI ma nh dan k v chuyn baf o Caf. ac chu y fung IoI,
hoI fI mI.
n doan bon chung gIo fay hang, ac noI: Tuong fhu c dn
ma cu ng so chu co a! MoI nguo I cu ng cuoI vuI vo.
ac khon chung fI danh gIac gIoI, chu du ng gIan kh ff.
ac gIa ng gIaI cho chu ng fI ngho v y nghIa fhang IoI cua chIn
dch I n In frn fruong quc f va khuyn phaI khIm f n ho c
fp, chIn du ff hon nua d Ip cng fo hon.
ChIu xung. TroI VIf ac nang, gIo maf. ac daf chung fI
dao fham vuon rau, baI fp fh duc, noI nuI ga, sau do v an com
voI ac. Thy chung fI an nho nho, a c gap fhu c an cho fung
nguo I. ac bao: Hm nay ac daI cac chIn sI In In Phu dy.
ac vua an, vua noI chuyn fnh hnh frong nuoc, fh gIo I cho
chung fI ngho.
ua com, fhu c an fhf, ca con nhIu, nhung fI cu gap mon
rau Iu c chm fuong ma chon, v suf chIn dch if duoc an rau,
nn nguo I hao da san. Thy fh, a c nhn fI, dua: Chu VInh foan
dI fham mon fuong n qu nha chu y a7 AI ny du nhn fI
cuoI... RIng fI, ngho haI fIng fuong n Iong xuc dng! Thm
nghI ac fram cng, nghn vIc fh ma vn bIf dn nhu ng caI nho
cua fu ng da phuong, fu ng chIn sI.
TI. Ru ng VIf ac xu ng hoI Ianh, ngoaI froI mua nang haf.
Nho dn hnh anh ac: ong ac cao Ing Ing, IaI nho dn dng
dI, dng bao dang fIp fu c chIn du, phaf huy chI n fhang In
In Phu. TI cam dng ua nuo c maf, fhm nghI: chIn cng cua
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 84
hffp://obooks.vdcmodIa.com
chau con bo qua, fh ma duoc huong vInh du Ion na y... Thua ac,
chau so c gang nhIu hon nua...
20 nam qua, cu nho dn In gap ac, frong Iong fI IaI dInh
nInh Iam sao cho xung dang voI su quan fm froI bIn cua NguoI.
Nguyn Quang VInh. ao Qun dI nhn dn, ngay 6-5-1974

KY NIM IN IN NHO AC
MI In ky nIm chIn fhang In In Phu, chung fa cang
nho dn cng on cua ac H, v co NguoI chu ng fa mo I co frang su
oanh IIf do.
Chung fa du bIf ac da chu fr cac cuc hop fhng qua k
hoach fIu dIf fp doan cu dIm In In Phu ma gIac Phap
duoc d quc My vIn fro d xy dung fha nh chI n ham nI bf
kha xm pham gIua ru ng xanh Ty ac.
ac da quan fm fhoo doI fung buoc phaf frIn cua chIn
dch. Trong hI ngh ph bIn k hoach ng Xun 1953-1954, H
Chu Tch da gIao duc ky v phuong chm fich cu c, chu dng, co
dng, IInh hoaf cho ca c dng chi chI huy cac daI doan, ca c qun
khu hop o VIf ac cuI fhang 11 nam 1953.
Thang 1 nam 1954, ac da can dan fhm daI fuong Vo
Nguyn CIap fruoc ngay dng chi In maf frn: Cn nam cha c
ngh quyf cua Trung uong va chu fruong cua Chinh fr Ia:
anh chac fhang.
ac da fang co Quyf chIn Quy f fhang Iam gIaI fhuong
Iun Iuu d khich I moI nguoI, Ip cng frong chIn dch. Tf dn,
ac da guI fang mI ca n b, chIn sI o maf frn m f chIc ca rf
dop co In dm haI hang chu do fuoI: KIn quyf Iam fron nhI m
vu.
Truoc ngay n sung, H Chu Tch da guI fhu dng vIn voI
nhung Io I fhn fhIf: Cac chu sap ra frn... chuc ca c chu fha ng fo.
ac hn cac chu.
ac H voI In In Phu 85
hffp://obooks.vdcmodIa.com
KhI qun fa foan fhang, ac da dIn khon ngay va quyf
dnh fang huy hIu ChI n sI I n In Phu cho cac dng chi
fham gIa chIn dch Ich su nay.
VInh du cho bInh chung chu ng fa Ia duoc nhn co Quyf
chIn Quyf fhang du fIn frn maf frn. Ia co cua ac da duoc
frao IaI cho daI dI 806, Trung doan 45, don v da ban nhung phaf
dan phao du fIn vao HIm Iam, mo man chIn dch. Cac don v
phao bInh khac da Iam I ruoc fuo ng frung co ac v hm phao va
daI quan saf cua mnh.
Rf Iy fhu Ia, gIua nhung ngay chI n dch dang dI n bIn gay
go ac IIf, cu I fhang 3 nam 1954, frong mf buI fIp nha ba o uc
ocsof, d fra IoI cu hoI v frIn vo ng cua maf frn In In. H
Chu fch da If ngua caI mu daf frn ban rI ung dung noI:
- y Ia In In Phu.
ac IaI dua fay quanh vanh mu:
- NuI o dy va chung fI cung o dy
TIp do ac nam fay IaI, daf vao frong Iong mu ma noI:
- Con dy Ia qun Phap, chung khng fh fhoaf khoI ch nay
duoc. ThoI gIan khng Iu nua chung so b danh baI.
Tf ca moI nguoI ngI ngho du nhIf IIf fan fhanh. Sau nay
nhIu In chung fa duoc ngho, duo c doc nhung baI noI, nhu ng baI
vIf cua H Chu fch cang gIup chu ng fa nhn fhuc su sac va dy
du hon v chIn cng vI da I nay cua dn fc.
Ngay 12 fhang 5 nam 1954, fuc Ia sau 5 ngay qun Phap d u
hang o In In, ac da vIf ngay baI Qun fa foan fhang o
In In Phu, frong do co nhu ng cu:
...Hon 50 ngay fa danh dn
Ta chIm mf dn, IaI mf dn
Qun gIa c chng cu fuy rf hang
Qun fa anh du ng if aI bang
Nava, CnhI du moo maf
Qun gIa c hoang mang fa vy chaf
CIac koo fung Ioaf ra hang fa
Qun fa vuI haf khaI hoan ca
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 86
hffp://obooks.vdcmodIa.com
MuoI ba quan nam du ha ng nf
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
Mf van sau nghn fn gIa c Ty
u Ia fu bInh hoac bo fhy...
KhI fuong Nava, fng fu I nh cac Iu c Iuong vIn chInh Phap
o ng uong, nguyn Ia fham muu fruong Iuc qun Trung u
khI a c aI Ty uong b fhaI h I, H Chu fch da Iam mf baI
fho fng fIn:
Nava chInh phu ngm
Thuo froI df nI con gIo bu I
KhIn Nava nhI u nI frun chuyn
Thua fo o frn In In
V aI k hoach ma nn nI nay
Cuf v Ty fm Io ng xu h
Xu h nay bIf d aI dy!
anh gIa v chIn fhang nay, fu cuI nhu ng nam 50 H Chu
fch da noI: In In Phu nhu Ia mf caI mc choI IoI bang vang
cua Ich su. No ghI ro noI chu nghIa fhu c dn Ian xung dc va fan
ra, dng fhoI phong frao gIaI phong dn fc khap fh gIoI dang In
cao dn fhang IoI hoan foan.
Tun MInh. Phao bInh, fh.5, 1984
ac H voI cac chIn sI xuf sac In In Phu
Ong Nguyn Quang Thu n, hI vIn cuu chIn bInh xa a I
Hop, fIp fI faI nha bn bo bIn Son, fhanh ph HaI Phong. a
mf fhoI chung fI cu ng o mf daI dI phao cao xa fu I n In v
bao v Thu d vu a gIaI phong. Cn 40 nam moI co dp gap IaI, ng
h hoI khoo voI fI mf fp ban fIn IIn X cu, In fIng VIf. Ong
cn fhn gIo fu ng frang da son ca ca c go c va dung Ia I fruoc m f baI
vIf nhn ky nI m 95 nam ngay sInh H Chu fch. Co 2 fm anh In
cu ng baI vIf do. Tm fhu nhf Ia hnh anh ac H dang ga n hun
chuong cho 5 chIn sI In In Phu. Tm fhu haI Ia hnh anh ac
H va mf s dng chi frong Chinh fr nam 1954, chup chung
voI 5 chIn sI I n In faI fru so Trung uong ang fa frong rung
VIf ac. Tac gIa cua 2 fm anh do Ia nha Iam phIm Nga VIadImIa
surIn.
ac H voI In In Phu 87
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Nguy n Quang Thun Ia mf frong 5 chIn sI do. Ong fu ng
Ia phao fhu s 2, fru c fIp dap co ban roI chIc may bay Pha p du
fIn khI fa vua mo man chIn dch In In Phu. Ong cu ng Ia
nguo I nu guong dung ca m bao v phao frong mf In dua phao
xung dc b fuf dy foI va frong nhIu I n dch nom bom, ban
pha vao frn da. Ong da fro fhanh chI n sI xuf sa c nhf cu a b
dI phao cao xa, duoc chon cu ng 4 chIn sI khac fIu bIu cho cac
don v chIn du o In In Phu v bao cao fhanh fich voI Trung
uong a ng, Chinh phu va ac H dung dp ky nIm In fhu 64
ngay sInh cua ac.
Tuy da my nam sng cu ng don v, nhung fI vn chua co dp
ngho dy du v nhu ng ngay sau In In, Nguyn Quang Thun
duoc gap ac H ra sao. In nay fhoo d ngh cua fI, ng da vuI
Iong k IaI nhung ngay dang ghI nho y. Phn vIf duoI dy, fI
ghI duoc fhoo IoI ng k:
ChIu 19-5-1954, nam chI n sI chung fI fu In In v foI
can cu khang chIn cua Trung uong a ng, Chinh phu fa faI mf
vung rung nu I ThaI Nguyn, ng chi Truo ng ChInh dang cho o
nha khach, n cn fham hoI su c khoo rI nha c chu ng fI franh fhu
fam rua, an u ng va nghI ngoI cho IaI suc d sang maI vao gap ac
H.
Ngho no I duoc gap ac H, chu ng fI du run In v vuI
suong. Sau bua com chIu, chung fI con ngI ban Iun cu ng nhau
foI 10 gIo dm vn chua mun nghI. ng nhIn ac dn. Chu ng
fI du sung so, Iaf sau nhu moI bung fInh. TI Iung fung fhf In:
Thua ac! Chu ng cha u chao ac a! ac yn Iang nhn chu ng fI
hI Iu, rI ac no I: ac bn vIc by gIo moI dn fham cac chau
duoc. Ca c chau dI duong co mf khng7. Chung fI du dng
fhanh fhua voI a c: Thua ac, chung cha u khoo Iam a!. ac IaI
noI: Cac cha u v chm m f ngay, ac mong Iam! y gIo fhy cac
chau khoo, ac yn fm. ThI, ac v d cac chau nghI.
ac v r I, nhung chung fI vn du ng Ia ng nhu frong mo. Va
frong gIc ngu dm hm do, chu ng fI vn con mo duoc gap ac...
Sang hm sau, v fI Ion fuI hon ca, nn duoc chI dnh phu
frach chung anh om vao gap ac. Nam chu ng fI ngI quy qun
fruoc ma f ac. ac Tn u c Tha ng va cac dng chi Truong ChInh,
Vo Nguyn CIap, Van TIn ung, Hoang Van Tha I du ngI bn
ac, a c rf vuI, ac nu ngay cu hoI: on v cha u nao ban roI
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 88
hffp://obooks.vdcmodIa.com
chIc ma y bay du fIn va ban roI nhIu may bay nhf frong chIn
dch In In Phu 7. TI manh dan dung In: Thua ac, don v
chau a!.
ac cho phop chu ng fI cu ngI noI hoac gIo fay cu ng duoc.
ac IaI hoI: Chau fn Ia Thun, da Iy mu saf cua mnh dy In
kinh nga m kh u phao khI dch nom bom phaI khng7
TI bng fhy nghon ngao xu c dng, v ac bn fram cng
nghn vIc ma mf hanh dng nho cua chIn sI ngoaI maf frn,
ac cung bIf dn. TI ruf ro dap: Thua ac, dung a!. ac IaI hoI:
Th chau nao dn du don v baf s ng fuong o Caf7. ng chi
Hoang ang VInh, chI n sI nho fuI nhf doan Iu ng fung gIo fay:
Thua ac, chau cu ng voI anh Iuf va anh Nho a!. ac khon:
Chau VInh kha Iam!... RI ac ho I, daI y: ChIn dch In In
Phu foan fhang Ia su c gang chung cua dng bao ca nuoc, nhung
fruoc hf Ia nho cng Iao va su hI sInh fo Io n cua cac chIn sI ngoaI
maf frn... Cac chau Ia nhung chIn sI fIu bIu cua mf nhn dn
anh hu ng, mf qun dI anh hu ng. ac, Trung uong ang va
Chinh phu rf vuI Iong khon ngoI cac cha u. Chinh phu da quyf
dnh fang fhuo ng cac cha u hun chuong ChIn cng hang nhf.
Cac cha u cho v fhang IoI ma kIu, cho chu quan fhoa man, phaI
Iun Iun khIm f n hoc fp, c gang Iam fron moI nhI m vu.
TI fhay maf 5 anh om, du ng In mung fho ac, kinh chu c
ac manh khoo, sng Iu va hua voI ac, voI cac dng chi Ianh dao
ang, Nha nuo c Iun Iun ghI nho va fhuc hIn ff nhung Io I ac
day. TIp do, chu ng fI cu ng dung In, dan hang ngang fruo c maf
ac.
ac noI: Hm nay, ac fhay maf ang va Chinh phu frao
cho cac chIn sI Ip cng xuf sac nh f frong chIn dch I n In
Phu hun chuong ChI n cng. RIng a c con fang fhm mI chau
mf ngI sao do va mf fm huy hI u.
Chung fI In Iuof dua fay In mu chao ac, khI ac gan
hun chuong cho mnh. Phia sau ac Ia cac phong vIn VIf Nam,
IIn X... franh fhu chup anh, quay phIm.
Sau buI gap ac khng fh nao qun y, chu ng fI duoc b
fri dI bao cao fhanh fich va k chuy n chIn du In In Phu faI
cac co quan Trung uong va Chinh phu. Ngay 10-6-1954, chu ng fI
hoan fha nh va fro v ngI nha khach cua Chinh fr. Chu ng fI
IaI co nIm vuI khng ngo Ia duoc du bua com fhn mf voI ac.
ac H voI In In Phu 89
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Mo du bua com, ac noI vuI: y Ia bua com rIng ac mo I
cac cha u, chu khng phaI Nha nuoc moI du. Toan cy nha Ia vuon
ca, nhung cac chau phaI an no. Cac cha u an nhIu, ac so vuI, so
khoo.
ua com hm do, fI ghI nho suf doI. TI nghI rang vInh du
nay khng phaI ac chI da nh rIng cho 5 chIn sI. y Ia vInh du
Ion Iao ma ac da nh cho foan qun, cho ff ca can b, chIn sI vua
qua da gop suc Ia m nn chIn fhang.
Xun MaI. ao Cuu chIn bInh VIf Nam, fh.5, 1994 .- fr.: 1

AC HO VOI CAC CHIN SI IN IN PH!
Chinh fr Trung uong ang du ng du Ia H Chu Tch
fham muu fI cao frong chIn dch In In Phu Iun quan fm
san soc dn fung chIn sI o Maf frn. Ngay fu khI chIn dch baf
du mo ac da vIf cho cac chIn sI Cac chu sap ra frn. NhIm
vu cua cac chu In nay rf fo Ion, kho khan nhung rf vInh
quang... ac cho cac chu bao cao fhanh fich d fhuong cho nhung
don v va ca nhn xuf sac nhf. Chu c cac chu fhang fo. ac hn
cac chu |Thu ac H guI chIn sI fhang 3 nam 1954 QN 14-
3- 1954). Ngay 8- 5- 1954 ac IaI guI fhu khac khon ngoI ca c chIn
sI, dn cng va fhanh nIn xung phong vua chIn fha ng. Thu vIf:
Qun fa da gIa I phong In In Phu, a c va Chinh phu fhn aI
guI IoI khon ngoI can b, chIn sI, dn cng, fhanh nIn xung
phong va dng bao da phuong da Iam fron nhIm vu mf cach vo
vang. a c va Chinh phu so khon fhuong... |Thu ac ngay 8- 5-
1954 QN, 19- 5- 1954). Va ngay 10- 5- 1954, ac IaI gu I fIp fhu
khac cho cac chI n sI In In. ac vIf: Truoc hf ac gu I IoI
fhn aI fham cac chu fhuong bInh, foan fh cac chu cung nhu foan
fh can b, chIn sI foan quc da quyf fm franh duoc fha ng IoI
d chu c fho ac. ac quy f dnh khao cac chu. Khao fh nao fuy
fhoo dIu kIn, nhung quy f dnh khao... ac va Chinh phu dnh
fhuong cho ff ca cac chu huy hIu ChIn sI In In Phu. Cac
chu co fan fhanh khng7 ac dan ca c chu mf In nua cho v fhang
IoI ma kIu, cho chu quan khInh dch, phaI Iun Iun san sang Iam
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 90
hffp://obooks.vdcmodIa.com
fron nhI m vu ma ang va Chinh phu gIao cho cac chu. ac hn
cac chu |Thu ac, QN, 10- 5- 1954).
Truoc do, fhang 12 nam 1953 khI qun fa co n dang frn duong
fIn vao In In Phu, ac da guI fhu cho cac chIn sI. ac vIf
Thn a I gu I ca n b, chIn sI Maf frn In In Phu. Thu dng
nam nay, cac chu co nhI m vu fIn qun vao In In Phu d
fIu dIf sInh Iuc dch, mo rng can cu khang chI n, gIa I phong
fhm dng bao con b gIa c do non... ac va Chinh phu cho fIn
fhang IoI d khon fhuong cac chu |H Chi MInh VoI ca c Iuc
Iuong vu frang nhn dn, QN, 1975, fr: 246)
Ng Hoang. Tap chi Van ngh qun dI fhang 5- 1984, fr: 123

M NAY AC KHONC NC!
ac ngI fruoc do n frong can nha cao rao gIu a ru ng VIf ac.
m nay fm Io ng chua chan nhn dao va hoa bnh cua a c fhn
fhu c fruoc nI kh cua nhn dn Ty ac, nhn dn In In.
ac ng I do ma Iong ac Iam rao ruc ca Iong fa; quyf fm saf da
cua ac da bIn fhanh su c manh cu a ngan van canh fay chung fa,
dang na m chaf vu khi, cho dIf qun fhu.
Mf buI chI u, ac ngI ngho bao cao phaf dng qun
chung. ac mIm cuoI sung suong khI fhy gIa dnh chung fa da co
rung, mo gIa fa dang uom chI c ao m moI may, vo fa dang
nhanh nhon dI quaI ma chIm, con fa hon ho duoc In Iop nh
dn. ac chI con duong sa ng cho gIa dnh chu ng fa o hu phuong,
fIn In fIu dIf qun fhu da chu.
m nay ac khng ngu.
Ngon don phong ac Iung IInh, va ng vac mf quyf fm choI
IoI. Trong can bung Iam vIc yn fInh, fm ban d In In Phu
mo rng frn ban, frang foaf duoI a nh don.
Ngon ch do cua ac mon fhoo cac kho suI fham, Ioo In
nhung dInh doo cao danh du fhoo gof fa dI. Ngon ch do cua ac
ngp ngung frn cac a n raI rac bn bo Nm Rm. y Ia nhu ng
an fp frung m f frong ngan van da ngu c cam hon. Cn 1 van
dng bao Tha I, Moo, Th, Xa o I n In Phu moI duoc sng co 1
ac H voI In In Phu 91
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nam frong hanh phu c fu do gIaI phong da IaI sa vao fay gIac. ac
nghI dn cac chau nho Muo ng Thanh, nhu ng cu gIa Hng Cu m, ao
rach, bu ng doI co ng Iung khun vac frn sn bay gIac. ac nghI
dn cac chau gaI frong frang an My da b bon quy khn nan
Phap, nguy fhay nhau da nh dp va ham hIp.
Ngon ch do cua ac ngu ng frn dn gIa c, rI fhong fha
khoanh mf vong xung quanh frn da, nhu mf caI fhong Io ng Ion
quang va o c gIa c. m nay rung VIf ac bng chuyn mf con
mua Ianh. uoI anh don, frong dI maf nguo I Cha nhn fu, hIn
In hnh anh fu ng doan chIn sI Ian In frong mua rof va bun Ian
duoI chI n hao, dang nao nu c fhaf chaf vong vy quanh dn gIac.
ac duong nhu suy nghI: ngon ch do cua ac go kho xung fm
ban d nhu cu ng nhp voI nhung nhaf song cha c nch cua chu ng fa
dang h hu c khoo f su fhm cng su fac chIn, duoI anh chop hf
hoang cu a daI bac dch. R I fu frong doan chIn sI Io p Iop Iao vao
dn gIac, nI bf In hnh anh dung cam cu a nhu ng nguo I con uu
fu nhf, da dom fuI fro fuoI do p cua mnh cng hIn cho gIaI cp,
cho T quc... na o Van an, Iy fhn mnh Iam gIa su ng ban
gIac, nao Hoang Van N, dung sI dm I, nao Phan nh CIo f Iy
fhn mnh Ip I chu maI gIac...
I maf nguo I Cha bng u a haI gIong nuoc maf, fu fu chay
frn go ma, rI roI xung fm ban d, xoa nhoo my ch m dn
gIac.
ac nng fay In, fhong fha va qua quyf, cm buf gach choo
frn dn gIac.
NghIm Inh cho chu ng fa dy! Pha I fIu dI f nhu ng cu dI m
nay. CIf va baf ky hf Iu du fru maf ngu a da da y xoo In canh
dng Muong Thanh yu qui cua T quc vI daI chung fa. PhaI
danh vao du fn gIac khaf mau Nava va ca bo Iu quan fhay My
ngoan c cua chung mf don kInh khu ng!
m nay du hang rao dy fhop gaI dn gIa c co dy, du daI
bac dch co hch nong nha dan dIn cu ng, du xo fang dch co m
ach bo ra bf df pha kh u, du qun co dng dch co phan kich
dnh danh chIm frn da fa, du phI co dch co dIn cung Iao
xung...
Tf ca, ff ca nhung suc manh b ngoaI y cua gIac so b
nghIn naf vun fruoc su c fn cng v cu ng manh IIf cua qun fa.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 92
hffp://obooks.vdcmodIa.com
V fraI fIm sI nI cua chu ng fa da duoc fhm nhun ca I
quyf fm gang fhop cua ac; v chu ng fa da sng frong caI hoI fho
m ap va mng mnh cua ac...
*
* *
Thua cac dng chi! m nay ac khng ngu!
on pho ng a c vn fhu c, cho fIn fhang fr n cua chung fa.
ac dang roI fhoo Ia co Quyf chIn Quy f fhang do rung
ru c, dang bang qua fIn duyn, vuof qua df pha khu, Iuof qua
fung fhm va phn phf oaI nghIm bay frn noc I cf gIac.
ac cuoI vuI suong!
ac hn ff ca chung fa, mI nguo I mf caI!
Trn Cu - Phu ang. ao ao Qun dI nhn dn xuf ban faI maf frn,
ngay 24-3-1954
TM IONC C!A AC HO
Trong khI dIn ra chIn dch I n In Phu, Chu fch H Chi
MInh da fru c fIp fhoo doI hang nga y, hang gIo va da 4 In ac guI
fhu, dIn foI ca n b, chIn sI fham gIa chIn dch. Nga y 10-3-1954,
fruoc if ngay qun fa n su ng mo man chIn dch, ac da gu I mf
buc fhu, frong do ac vIf:
Cac chu sap ra maf frn. NhIm vu ca c chu In nay rf fo
Ion, kho khan, nhung rf vInh quang. Ca c chu vua duoc chInh
hun chinh fr va qun su va da fhu duo c nhIu fhang IoI v fu
fuong va chIn fhuf, ky fhu f. NhIu don v da danh fhang frn
cac maf frn, a c fIn chac rang cac chu so phaf huy fhang IoI vua
qua, quyf fm vuof kho khan gIan kh d Iam fro n nhIm vu vo
vang sap foI. ac cho cac chu bao cao fhanh fich d fhuong nhu ng
don v va ca nhn xuf sac nhf.
Chuc cac chu fha ng fo. ac hn cac chu.
Ngay 13-3-1954 qun fa n sung mo dof fn cng fhu nhf
vao fp doan cu dIm I n In Phu va gIanh duoc fha ng IoI quan
ac H voI In In Phu 93
hffp://obooks.vdcmodIa.com
frong. Nhn duo c fIn, ac H va frung uong a ng da guI dIn
khon ngo I can b, chIn sI. u c dIn vIf:
Trung uong a ng va ac duoc ba o cao v haI fr n fhang
du fIn cua qun dI fa o In In Phu. Trung uong ang va
ac co IoI khon ca c dng chi. ChIn dch nay Ia mf chIn dch Ich
su cua qun dI fa, fa danh fhang chIn dch nay co y nghIa qun
su va chinh fr quan frong. ch so ra suc d I pho, fa phaI c gang
chIn d u doo daI, bn bI, cho chu quan khInh dch, gIanh foan
fhang cho chIn dch nay.
u fha ng 5-1954, ac da gu I fhu khon |khng ghI ngay) va
quyf dnh khon fhuong va fang cho moI nguo I fham gIa chIn
dch huy hIu ChIn sI In In Phu. Trong fhu, ac vIf:
Truoc hf ac guI IoI fhn aI fham cac chu fhuong bInh. Toan
fh cac chu cu ng nhu can b va chIn sI o foan quc quyf fm
gIanh duoc fhang IoI Io n d chu c fho ac. ac quyf dnh khao cac
chu. Khao fh nao fuy dIu kIn, nhung nhf dnh khao. Th Ia
ac chau fa cung vuI. VuI d c gang moI, d khac phuc kho khan
moI va d franh fhang IoI moI. ac va Chinh phu dnh fhuong cho
ff ca cac chu huy hIu ChIn sI In In Phu , cac chu fan
fhanh khng7 ac dan cac chu mf In nua: Cho v fhang ma kIu,
cho chu quan khInh dch, phaI Iun Iun sa n sang Iam fron nhIm
vu a ng va Chinh phu gIao cho ca c chu.
KhI nh n duo c fIn vao hI 17 gIo 30 phuf ngay 7-5-1954, chIn
dch I n In Phu da hoan fhanh fhang IoI, dch da du hang,
ac IIn vIf fhu khon ngoI b dI, dn cng, fhanh nIn xung
phong va dng bao Ty ac nhu ng nguoI fru c fIp Iam nn chIn
fhang vI daI nay. Trong fhu, ac vIf:
Qun fa da gIaI phong I n In Phu, a c va Chinh phu fhn
aI gu I IoI khon ngoI can b , chIn sI, dn cng, fhanh nIn xung
phong va dng bao da phuong da Iam fron nhIm vu mf cach vo
vang. Thang IoI fuy Ion, nhung mo I Ia baf du. Chu ng fa khng
nn v fhang ma kIu, khng nn chu quan khInh dch. Chung fa
kIn quyf khang chIn d franh IaI dc Ip, fhng nhf, dn chu
hoa bnh. f ky du franh v qun su hay ngoaI gIao cu ng du
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 94
hffp://obooks.vdcmodIa.com
phaI du franh fruong ky gIan kh moI dI dn fhang IoI hoan foan,
ac va Chinh phu so khon fhuong nhung can b, chIn sI, dn
cng, fhanh nIn xung phong va dng bao da phuong co cng
frang dac bIf.
Chuyn san cua So Van hoa - Thng fIn Ha nI, fh.4, 1994
TOI CP CH! TICH HO CH MINH VA Q!AY PHIM O IN IN PH!
Rman Cacmon |1906-1978), nha dIn a nh chinh Iu n nI
fIng cua IIn X va fh gIoI, Ia fac gIa nhI u phIm co fIng vang
nhu Ty an Nha |1936-1939), ocIIn |1945), Toa an quc f
Nurombo |1947), Chuyn v nhung nguoI fho du mo CaxpIn
|1953), Hon dao ru c Iua |1961), ChII, fhoI gIan d u franh, fhoI
gIan Io u |1974), TraI fIm CoocvaIan |1975) va b phIm faI II u su
fhI cuI cung daI 20 fp: Cuc chIn franh gIu nuoc vI daI.
Cach dy 30 nam, R. Ca cmon da sang quay phIm o VIf Nam
gIua Iuc chIn dch In In Phu Ich su dang dIn ra quyf IIf.
Ngay frong nhu ng ngay du, R. Cacmon duoc gap ac H. Ca fh
gIoI dang chu y dn I n In Phu. Trong phIm cua chu ng fI
khng fh fhIu hnh anh In In Phu duoc. Nu chu ng fI co hI
sInh, chu ng fI cu ng rf vInh du Ia nhung nguoI X vIf du fIn
hI sInh cho cach mang VIf Nam..., R. Cacmon noI nhu fh.
Sau fam fhang o VIf Nam, ngoaI phIm VIf Nam frn duong
fhang IoI, R. Cacmon con hoan fhanh cun sach anh sang frong
ru ng su ma chung fI frn frong frich dang duoI dy.
*
* *
Co nhu ng cuc gap go ghI nho suf doI, d IaI frong fm fri va
fraI fIm du vf su sac co mf khng haI. o Ia cu c gap Chu fch
H Chi MInh.
Chung fI dI fhoo con duong nho hop chay saf mf suo n nu I
dung du ng, phia duoI Ia dong suI roc rach. Sau do chung fI dI
su vao mf khu ru ng r m rap voI nhung cy fro, cy co va chuI
ru ng. Chang bao Iu chu ng fI nhn fhy mf ngI nha san va mf
nguo I ma c qun a o nng dn buoc xung don chung fI.
ac H voI In In Phu 95
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Nu my ngay fruoc chu ng fI co gap Chu fch o duo ng hoac o
ngoaI ru ng, fh so fuong rang do Ia mf nng dn gIa n d. y gIo
fI nhn ra ngay khun maf fhanh fao quon fhuc qua nhIu bu c
anh, chom ru fhua va nu cuoI fuoI fan, co I mo.
- Chao cac dng chi! Cac dng chi co khoo khng7- NguoI hoI
vuI vo, cha haI ban fay baf fay chung fI va moI chung fI vao
nha.
Ngay fu phuf du fIn, fu nhung cu noI d u fIn cu a NguoI,
da fIu fan ca I cam gIac cang fhang va h I hp cua chung fI fruoc
cuc gap go nha cach mang kIf xu f cua ng uong, v Chu fch
cua nuoc VIf Nam n chu C ng hoa.
Chu fch H Chi MInh k cho chung fI ngho v chIn dch
In In Phu vu a kf fhuc fhang IoI, mf chIn fha ng Ich su cua
nhn dn VIf Nam. Muo I bay nghn bInh sI Phap b baf Iam fu
bInh. a o chi fu san Pha p frong nhung ngay do vIf: Qun dI
vIn chInh Phap da b chaf du.
NguoI cho chu ng fI xom Ia fhu cua CIonovIovo CaIa, nguoI
phu nu duy nhf co maf faI In In Phu va b baf Iam fu bInh.
Trong fhu, c xIn Chu fch H Chi MInh fha c va hua nu duoc
khoan h ng c so hf suc du franh cho hoa bnh o VI f Nam.
No nu cuoI hIn hu, Chu fch noI:
- TI da vIf fhu fra IoI rang fhu cua c da dn fay fI my
ngay sau khI fI ra Inh fha c fa. HI phu nu VIf Nam da d
ngh fI nhu vy...TI fIn rang c fa so fro fhanh nguoI fich cu c
du franh cho hoa bnh o VIf Nam. Chinh c da fn maf nhn
fhy nhu ng khu ng khIp va fan bao cua chI n franh fhu c dn.
Chu fch H Chi MInh rf gIan d va khIm fn. NguoI khng
dung fhu ky, fu mnh doc va xu Iy khI Iuong Ion bao chi, faI IIu,
fu fra IoI, fu danh may. NguoI fhuong dI b qua nhung chang
duong daI, nhIu nga y. Vu a cuoI, NguoI vua k cho chung fI ngho
mf In gap h frong dm. So anh don, con h bo chay. Chu fch
noI:
- Con fhu hung du nhf Ia fhuc dn, d quc. H chI v nguoI
khI no doI, con bon fhu c dn, d quc fh huf mau nguoI d Iam
gIau. Nhung cng vIc cua chung Ia v vong. on fhu du y da
fhy khng fh nao boc If va fIu dIf duoc mf dn fc da dung
In gIa nh fu do.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 96
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Cac dng chi Ia m vIc so kho khan dy- NguoI fIp fu c. Nhung
chung fI so Iam hf suc mnh d gIam bof kho khan cho cac d ng
chi.
Chu fch sI nI noI v fnh cam yu mn cua nhn dn VIf
Nam dI voI IIn X.
- Cac dng chi Ia nhu ng nguoI X vIf du fIn dn nuoc chu ng
fI. Cac dng chi so fhy fnh cam y o moI noI.
KhI chu ng fI k cho Nguo I ngho v nhung bIu hI n huu ngh,
su fhng cam va fnh doan kf cua nguoI dn IIn X dI voI nhn
dn VIf Nam dang chIn du, k chuy n faI IIn hoan fhanh
nIn fh gIoI In fhu 4 o ucarof, cac daI bI u cng knh ca c chIn
sI VIf Nam nhu fh nao, fh Nguo I xu c dng, rom rom nuoc maf
va v v dIu fhuc frn nhu ng ngo n fay manh khanh.
NguoI noI chuy n voI chu ng fI bang fIng Nga. Chu ng fI hoI:
- Chu fch hoc fI ng Nga co kho khng7
NguoI fra IoI:
- NguoI cach mang phaI na m duoc ngn ngu cua InIn.
- Chu fch Iam vIc mI ngay bao nhIu fI ng7
- uI sa ng chIm danh fhu c fI, co n buI fI fI dI ngu khI sao
hIn frn froI.
Sau nay chung fI fhy khng phaI nhu vy. NhIu dm chu ng
fI fhy NguoI chng gy dI voI dng chi ba o v va fro v rf mun.
Cn nhu ca ngay hm do, chu ng fI o bn Chu fch H Chi
MInh. ThInh fhoa ng NguoI xIn II ra ban Iam vI c d doc fhu khn
hoac noI chuyn dIn fhoaI. Nhu ng Iuc y, NguoI dua cho chung fI
fp bao chi Phap moI hoac d ngh chung fI dao xom quanh
dInh cu a NguoI.
Tham gIa cu c fro chuyn gIua Chu fch va chu ng fI co nha
fho T Huu va d ng chi Hoang Tu ng. o Ia nhu ng nguoI ban du
fIn ma chung fI gap faI an Chp hanh Trung uong. ChIa fay
voI chu ng fI, Chu fch noI:
- Chu ng fa so gap nhau Iun. Cac dng chi cu ma nh dan yu
cu ff ca nhu ng g c n fhIf cho cng vIc cua cac d ng chi.
- Thua Chu fch H Chi MInh fI noI chu ng fI chI co mf
yu cu duy nhf. Iu d u fIn va quan frong dI vo I chu ng fI Ia
ac H voI In In Phu 97
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nhn fhy df nuoc. Nhung vI c dI IaI ban dm khng cho chu ng
fI fhy duoc. Chung fI fha fhIf xIn Chu fch cho phop chu ng fI
duoc dI IaI ban ngay bang f. XIn Chu fch yn fm Ia ca ba
chung fI co du kInh nghIm chIn franh, chu ng fI so Iun Iun
kp fhoI franh nhu ng frn oanh fac cua may bay dch.
Chu fch H Chi MInh Im Iang mf Iu c.
- Khng duoc du cac dng chi a! Chung fI da b mf nhI u
can b f f cua a ng v bom dan cu a may bay dch. TI rf hI u kho
khan cua cac dng chi, nhung chu ng fI khng fh d cac dng chi
b nguy hIm. N u ca c dng chi c n dI IaI ban ngay fh pha I dI b,
dI ngua hoac dI xo dap...
Nhn b maf fhf vong cu a chu ng fI, NguoI vua cuo I vua baf
fay va noI:
- Ta fhoa fhun fh, ro rI nho!...
Rman Ca cmon Vu Quang Chinh Iuoc dch. ao Nhn dn,
ngay 6-5-1984, fr.2

OC IAI MOT A I THO C!A AC:
Q!N TA TOAN THNC O IN IN PH!
Ngay 7-5-1954, Ia co Quyf chI n, Quyf fhang da phf cao
frn noc hm o Caf o I n In Phu.
Ngay 12-5-1954, baI fho cu a ac, hI do ky fn fac gIa Ia C.,
dang frang frong frn bao Nhn n.
Trong haI chang duong o can cu da VIf ac chang duong
chun b khoI nghIa Thang 8 nam 1945 va chang duong 9 nam
khang chIn chng Phap, ac da Iam hon sau chu c baI fho du cac
IoaI: fho fuyn fruyn, ku goI va fho cam hu ng fru fnh |bang
fIng VIf va bang chu Han) nhung fhuong fh ngan, gon; In nay
baI fho cua ac daI bn muoI sau cu.
CoI Ia fho cung duoc ma co fh goI dy Ia nI vuI mu ng vIf
bang hnh fhuc fho ma fa fhuong ga p o nhu ng baI bao cua a c: co
mf s vn fho kf fhuc baI xa Iu n bang van xuI.
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 98
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Sau aI hI foan quc In fhu haI cua ang, nam 1951 o VIf
ac, bao Nhn n, co quan frung uong cua ang chinh fhu c ra
doI. u bn fram cng nghn vIc, ac vn fham gIa vIf baI cho
bao rf du dan. an doc fInh y, d fhy haI chu C.. ghI o phn
fn fac gIa fh hI u ngay Ia cua ac.
n muoI sau cu fho cua ac v chIn fha ng I n In Phu
fp frung vao mf chu d, khng gIng chin muoI sa u cu frong
baI Hoan h chIn sI In In cu a T Hu u co chu c nang phan
anh khac.
aI fho chIa Iam bn phn.
Ta co fh dua vao nI dung fung phn ma ghI mf fIu d cho
fhich hop.
Phn I: a o fuong va vo mIng cua dI phuong
Phn II: Qun dn fa Iang Io chun b va qun fhu vn con o
frong gIc mo ma ng
Phn III: Kch chIn n ra va qun fhu daI baI.
Phn IV: NIm vuI foan fhang va nIm vuI dm m.
aI fho khng nham pha n anh ca c chIn cng hIn hach ma
chu yu bIu hI n mf fh dung: fh dung cua mf dn fc fruoc
mf fnh fh gaf gao, o vao mf fhoI dIm quyf IIf frong Ich su
chIn franh v quc.
Th du ng y Ia fh dung bnh fInh, sang suf va v cu ng kIn
dung.
O phn I baI fho, fac gIa nhac dn fhoI gIan: ngay 20 fhang 11
nam cu va khng gIan xay ra su vIc: gIac nhay du In In
Phu voI s Iuo ng kh ng I 51 fIu doan fInh nhu nhf voI mf
chf Iuong vu khi dang gom: xo fang, su ng Ion dy chng ch f.
Tf ca nhu ng fhu do khng phaI Ia chuyn ngu nhIn ma Ia
bIu hIn cua m muu Ion, m muu chung cua haI d quc Phap
My hong do bop cuc chIn franh nhn dn fhn ky cu a dn fc fa.
Su n ao, rm r cua dI phuong nham cho dy mf fh nao
nu ng fu sau chI n fhang In gIoI cua fa nam 1950.
Nung fh, chung vn huynh hoang, khoac Ia c:
Chung khoo rang: k hoach Nava
Thf Ia manh da n va faI hoa
ac H voI In In Phu 99
hffp://obooks.vdcmodIa.com
nham Iu a bp du Iun ma dIu quan frong Ia Iam cho quan
fhy My vuI Io ng fhay d khom Iung xIn vIn fro.
Mf s fo bao Ia caI cua d quc cung Inh oI fng bc Nava foI
coI fn fuong nay nhu mf cu u fInh cua qun dI vIn chInh Phap.
IoI fho dIm dam co pha chuf dua vuI, fh hIn fm nhn sang
suf va fh dung vung vang cua nguoI fng chI huy chIn cu c.
Nu ph n I Ia nhung fhuo c phIm sInh dng v dang vo ff fa,
om som cua dch fh ph n II Ia cun phIm v khung canh fp np
frong fu fh chun b bnh fInh Ia ng Io cua fa.
dI, dn cng quyf mf Iong
Xo non, dap nuI vuof qua sng
Nhu ng cu fho khoo khoa n mang nhp dI, nhp ba, mIu fa
nhung dng fac, nhu ng cng vIc co finh chf doI non, Ip bIn.
Chung fa quyf:
Vuof moI kho khan va hI m fro
Ia nham dich duy nhf
anh cho gIac fan moI ha da
Tf ca du kIn fr, bn vu ng
Iang Io chun b suf fhang ngay
Khng quan gIan kh va dang cay
an du, fI hon ngo ngo v haI chu dang cay. Pha I chang ac
dung haI fu nay cho hop vn voI haI chu fhang ngay cua cu
frn. Thuc ra nghI cho ky dang cay o dy khng chI co nghIa don
Ia fhIu fhn ma ca nghIa bong. o Ia nI cam fu c, uf hn, dau
kh v nhung m muu va hanh dng cua ko dch. NI dang cay nay
Ia nguyn nhn su xa fhuc dy qun dn fa v du, v aI ma chIn
du.
Su chun b dy du ff yu dn dn su du ng d.
13 fhang a, fa fn cng
CIac con o frong gIc mo mang
Ko fhu con dang sng frong huyn fuong
Mnh co fhy My Io cung c p
May bay cao cao, xo fang fhp
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 100
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Cu fho mIu fa kha faI fnh gIc mo mang va caI fm Iy Ing
bng, php phng cua nhu ng fn Iinh xm Iuoc.
Nhu ng fn qun y vn hI vong hao huy n
IaI co Nava va CnhI
Nhu ng fn fuong gIoI nam chI huy
Hnh a nh nhung qun Iinh vIn chInh Phap fhf Ia fham haI,
chI quon frng cho va ao vong.
Xu fh y dn dn Io baI vong Ia ff yu.
Sang ph n III: Cuc kch chIn n ra va qun fhu da daI baI.
MuoI haI cu fho mIu fa su fIn cng IIn fuc cua qun dn fa
va fh fan ra, sup d ff yu cua qun fhu.
NguoI do c hm nay vn con hI h p: qua nhu ng v n fho khoo
khoan, nho IaI nhu ng gIo phuf quyf IIf cua Ich su da dIn ra
cach dy 40 nam.
Hon 50 ngay fa danh dn
Ta chIm mf dn, IaI mf dn
Qun gIa c chng cu fuy rf hang
Qun fa anh du ng if aI bang
Va dy Ia chn dung fham haI cua by fuong fa dch fruoc khaI
hoan ca cua fa:
Nava, CnhI du moo maf
Qun gIa c fan hoang, fa vy chaf
CIac koo fung Ioaf ra hang fa
Qun fa vuI haf khaI hoan ca
MuoI ba quan nam du ha ng nf
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
Mf con s dy y nghIa:
Mf van sau ngan fn gIac Ty
u Ia fu bInh hoa c bo fhy
Trong ca c baI xa Iun hay frong fho ca, ac hay nha c dn
nhung con s nhIu y nghIa.
ac H voI In In Phu 101
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Phn IV: NIm vuI foan fhang, nI m vuI dm m
Th Ia qun fa da foan fha ng
Toan fhang Ia v rf c gang
ChIn sI vIf fhu In ac H
XIn a c vuI Iong ma nhn cho
Mon qua chuc fho sInh nhf ac
Chung chau c ga ng da sam duoc.
Vn fIp fuc nhung vn vuI vuI, nho nho, baI fho kf fhu c bang
nhung Io I n cn, dm m.
aI fho cua ac da phan anh fh dung cua dn fc fa frong
mf cha ng duong dac bIf cua Ich su: ko fhu xm Iuoc cuc ky
ngoan c , du duoc ng ba n dng mInh ha hoI fIp suc, v n cam
chu chuc Iy fhf baI nang n. Ong ban y con dang muu finh
nhung chuy n don fI, hI m ho c, Iu daI, nhung qua cuc do suc
nay, xom ra fri fu va vo ngh cu ng chua fhy fhng mInh, sa c xao
g.
Vu Chu Quan. ao Nhn dn chu nhf, ngay 1-5-1994

HNH ANH AC HO TRONC AI THO
HOAN H CHIN S IN BIN
Tho vIf v ac H, T Hu u Ia nguoI fhanh cng nh f. Anh
vIf nhIu va vIf hay v ac.
Cac nha ph bnh da phn fich su phaf frIn cua hnh fuong
ac H frong fho T Hu u. RIng fI, fhy hnh fuong ac frong baI
fho Hoan h chIn sI In In co mf v fri rIng, fuy su xuf
hIn cua doan fho rf khIm fn:
TIng roo nu I vong sng rn
m nay chac cu ng v bn ac H
ac dang cu I xu ng ban d
Chac Ia ngho fIng qun ho qun roo...
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 102
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Tu khI vuof nu I qua doo
Ta dI a c vn nhn fhoo fung ngay
TIn v mung fho dm nay
Chac vuI Iong a c gIo nay doI frng.
Hnh anh a c H khng phaI Ia hnh a nh chinh cua baI fho.
Hnh anh frung fm fac gIa dn su c fh hI n chinh Ia nguoI chIn
sI I n In. Cho dn nay fho vIf v ChI n fhang In In, vIf
v nguoI chIn sI In In, khng aI vIf hay hon duoc T Huu.
u rang mf vaI chf IIu co fh chua fhf dung, va doc IaI fhy
mf vaI doan fho khng fhf nhI u. Nhung voI Hoan h chIn sI
In In, fho VIf Nam da hoan fhanh nhIm vu fruo c chIn
fhang vI daI cua dn fc. Co nhung baI fho ma gIa fr khng hoan
foan chI o maf ngh fhuf. Va fhoo quy Iuf cua fho I gIan, moI xy
dung if nhIu cu ng so b xoI mon, moI sac mau cu ng du b nhaf
dn. Su bn vu ng bao gIo cu ng chI Ia fuong dI. Nhung khIm
khuyf cua mf fac phm ngh fhuf cung phaI duoc nhn nhu
vy.
Khng fh noI v chIn fhang In In ma khng noI dn
ac H, Tng chI huy cua cu c khang chIn. Xof v maf ngh
fhuf, ban anh hu ng ca khng fh Iuc nao cung chI co mf gIong
hu ng frang, ma cn co nhung khu c m dm. o vy, doan fho da
Iam cho baI fho hoan fhIn ca v maf fu fuong va ngh fhuf.
Hnh fuong ac o frong doan fho Ia mf ky hoa chn
fhu c. Truoc baI fho nay, T Huu da co ca mf baI vIf v ac duoc
danh gIa cao Ia Sang fha ng nam. Su fha nh cng cua baI fho chu
yu Ia daf duoc hnh fuong ac gIan d ma vI daI. Nhung fI fhy,
hnh fuong ac H frong Sang fhang nam fuy da fIn foI su bnh
d ma v n co n phang phf dI chuf chf hI p sI rof Ia I cua baI fho
H Chi MInh |Tu y) do mf s fu hoI cao gIong, va su gIan d cua
ac, fac gIa vn phaI fh hIn mf cach ga ng guong bang Io I, chu
chua fhf fu nhIn foaf In fu hnh fuong:
ac H do, chIc a o nu gIa n d
Mau qu huong bn bI dm da
Ta bn NguoI, NguoI foa sang frong fa.
ac H do, ung dung chm Iua huf
Tra n mnh mng, fhanh fhan mf vung froI.
ac H voI In In Phu 103
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Va ca sau do nua, frong baI fho VIf ac mf baI fho dn
by gIo vn gIu nguyn gIa fr, vn fhf hay, hnh anh ac H
fhf dop, nhung vn cu b anh huo ng boI mf s fu daI ngn:
Nho ng Cu, maf sang ngo I
Ao nu fuI vaI, do p fuoI Ia fhuong!
Th bu c ky hoa hnh fuong ac frong baI Hoan h chIn sI
In In fu nhIn hon. NoI ky hoa, boI fac gIa chI vo co mf vaI
nof mo khac, do Ia nhu ng nof phong doan va fuong fuong v ac:
Chac Ia ngho fIng qun ho qun roo...
Ta dI, ac vn nhn fhoo fung nga y...
Cha c vuI Iong ac gIo nay doI frng...
Nhu ng nof phu nay cung fu nhIn nhu nof chinh. y Ia
hnh fuong nguoI Cha, nguoI ac, nguoI Anh fhu c su cua cac chIn
sI, ma khng phaI fac gIa khng phaI dung nhu ng daI fu d noI
nhu o frong baI Sang fhang nam.
y chinh Ia chuyn fhuong fnh cu a ngh fhuf. NhIu y d
Ion, nhIu cng frnh xy dap cng phu, voI nhu ng quyf fm cao
nhf, cng su c duo c dn foI mu c fI da d fao ra san phm fuong Ia
fuong da I cho mun doI, fh ma fhoI gIan cu khng ung h su
fruong fn cua no . Nguoc IaI, co nhung d u n fuong nhu v hnh
IaI v cu ng hoan fhIn, qua fhoI gIan ca ng nhn ro gIa fr. If bao
baI fho chu fm chI vIf v ac, k ca mf s fruong ca chua han
da sng Iu hon fam cu fho frn cua T Huu. Va co Io, ngay ca
T Hu u cung khng ngo.
Inh Quang Tn. a o Qun dI
Nhn dn Thu bay ngay 7 fhang 5 nam 1994

IN IN PH! TRONC THO AC HO
op v cung hn fho ac. NguoI chu bIn frang su In In
Phu frn chIn fruong cu ng IaI Ia fac gIa nhu ng baI fho v chIn
dch Ich su chn dng hoan cu nay, NguoI da fung noI: In
In Phu nhu Ia mf caI mc choI IoI bang vang cua Ich su. No ghI
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 104
hffp://obooks.vdcmodIa.com
ro noI chu nghIa fhu c dn Ian xung dc va fan ra, dng fhoI
phong frao gIaI phong dn fc khap fh gIoI dang In cao dn
fhang IoI hoan foan. Nhu ng baI fho y cua ac con if nguoI bIf
duoc dy du, hoa chang Ia baI Qun fa foan fhang o I n In
Phu v duoc In dI In Ia I nhIu In. aI y ac vIf ngay 12 5
1954, fuc Ia ngay frong fu n du qun fa foan fhang. Mf vaI con
s v ngay fhang duoc nu In frong baI fho cho chu ng fa fhy
finh chf su bIn nIn cua khuc ca vua dm dac fu su , vua fran ap
fru fnh nay:
20 fhang 11 nam cu
CIac Pha p nhay du I n In Phu
...
13 fhang 3 fa fn cng
CIac con o frong gIc mo mng.
Th rI chIn dch kf fhuc vao ngay 7 fha ng 5. Va baI fho
vIf ra ngay 12 cung fha ng. aI fho doc In ngho fhf sang khoaI,
cu nhu con ngho vang vang du dy gIong fho Nguyn TraI frong
nh Ng daI cao bf hu. Vn IaI nhu ng con s nhu nhung con s
nIn daI frn kIa chInh phu c Iong nguoI doc, ngho m vang va
dn dp chIn cng:
Hon 50 ngay fa danh dn,
Ta chIm mf dn, IaI mf dn
Qun gIa c chng cu fuy rf hang
Qun fa anh du ng if aI bang
Nava, CnhI du moo maf
Qun gIa c hoang mang, fa vy cha f
CIac koo fung Ioaf ra hang fa,
Qun fa vuI haf khaI hoan ca
MuoI ba quan nam du ha ng nf
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
Mf van sau nghn fn gIa c Ty
u Ia fu bInh hoac bo fhy
ac H voI In In Phu 105
hffp://obooks.vdcmodIa.com
aI fho fhf Ia vuI, dan frn haI bn ro rf, caI Iang Io cua fa
va caI hunh hoang cua dch.
n fa fh:
dI, dn cng quyf mf Iong,
Xo nuI, dap suI, vuof qua sng,
Khac phuc kho khan va hIm fro
anh cho gIac fan moI ha da
Iang Io chun b suf fhang ngay.
Con bn dch voI ham mf fIu doan fInh nhu nhf, xo
fang, sung Ion dy chng chf khoo rang:
K hoach Nava
Thf Ia manh da n va faI hoa
Mnh co fhy My Io cung c p,
May bay cao cao, xo fang fhp;
IaI co Nava cung CnhI
Nhu ng fay fuong gIoI na m chI huy
Chung mnh chuyn nay nh f dnh fhang
VIf MInh af fhua chay quynh cang.
Nhung khn fay cho chu ng, ko chay quynh cang Ia I chinh Ia
chung, ma fruoc hf Ia Nava. fng fIn Nava v Ty, nha fho
H Chi MInh da vIf mf khuc ngm voI IoI phu chu mIa maI, hom
hInh d frong ngoac don: VIf fhay Nava khI y b cach chuc. u
d baI fho Ia Nava chInh phu ngm con if nguoI bIf, xIn duoc
gIoI fhIu ca baI, gIong fho baI nay khac ha n baI frn:
Thuo froI df nI con gIo bu I
KhIn Nava nhI u nI frun chIn
Thua fo o frn In In,
V aI k hoach ma nn nI nay
Cuf v Ty fm Io ng xu h ,
Xu h nay bIf d aI dy7
uoc chn In chIc fau bay,
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 106
hffp://obooks.vdcmodIa.com
uoc dI mf buoc gIy gIy IaI du ng
Qun khang chI n, fuong chung d xuc,
Nao ngo Na hf suc chu quan
Hon haI muoI mf fIu doan
ChI frong mf frn fan hoang foI boI!
ThI, Na hang cuf v nuoc mo,
Quy n chI huy d IaI SaIang
Na dI Sa IaI Iang nhang,
Thang dI, fhang o chang fhang nao hon

CIang son nay gIang son dn VIf,
Toan quc dn kIn quyf du franh
Quyf fm fh cha c cng fhanh
Tu do dc Ip quang vInh doI doI.
V d faI Ich su I n In Phu, Chu fch H Chi MInh
khng chI vIf haI baI fho y. Tf nhIn o dy khng noI dn cac
baI van xuI ac vIf v chIn dch vI daI nay. Nhung chI ngay v
fho, ac con fI p fuc vIf nhu ng baI khac v chIn cng co y nghIa
Ich su frong daI. Chang han, muoI nam sau chIn fhang In
In Phu, a c vIf mf baI fIu phm frn bao Nhn n, phn
fich su fham baI cua d quc My o MIn Nam nuoc fa. KhI sn bay
In Hoa b qun fa danh fan fanh, mf fo bao Anh cho do Ia mf
hanh dng df ru chu Sam, mf v sm sof gIang vao uy fin
My, ac IaI khoI hu ng h n fho. Mf In In Phu moI da bf
dy frong fri a c, dy dan xua haf khuc moI by gIo, mf baI fho
fu fuyf, fh IoaI ac hay dung:
!y danh Iu ng Iy khap nam chu
an cI fun cho My b du,
Thanh dng frng danh Iay Iu fra ng
In In, My chang phaI cho Iu.
Nhu ng du cam fhIn faI do nam duoc quy Iuf cua Ich su,
chung fa da nghIm fhy dIu do nhIu In. Mua xun nam CIap
Ngo |1954), frong fho chu c Tf du nam, nguoI da no I, vua Ia chuc
ac H voI In In Phu 107
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Tf vua khang dnh: Kha ng chIn, kIn qu c nhf dnh hoan foan
fhanh cng.
In In Phu o ngoaI doI da buoc vao frong fho Chu fch H
Chi MInh, mang dn cho nguo I ca m hu ng fhI ca fu nhIn va sang
khoaI, cu ngo nhu daf buf Ia fhanh fho. RI fu In In Phu
frong fho, NguoI da IaI du cam va khang dnh mf In In Phu
moI o ngoaI doI. Qua nhIn, In In, My chang phaI cho Iu,
fam nam sau do chu ng IaI b mf frn I n In Phu frn khng
ngay gIu a bu fro I Ha NI. Va Xun 1975 Ia su sup d hoan foan
ch d fhuc dn cua My o MIn Nam, Ia nhn dn fa daI fhang.
Iu Huy Nguyn. a o Nhn n ngay 7 5 - 1983

Tho In In Phu cua ac H
Trong s nhung baI fho cu a mnh, ac H co mf baI fho dc
dao: Qun fa foan fhang o In In Phu
aI nay, ac vIf ngay 12 fhang 5 nam 1954, sau daI fhang 5
ngay. y Ia mf baI fng kf vIf duoI dang fho. aI fho Qun fa
foan fha ng o I n In Phu nhu mf buc franh ha I huoc co Ion vo
frn fuong. Nu dung g n, fa chI fhy fung mang m f. Nhung khI
dung xa ra fa so fhy su fuong phan gIua cac mang y gy nn
fIng cuoI sang khoaI. CaI hay cua baI fho chinh Ia o dy. Th cua
baI fho Ia fh ung dung fu faI, nguoI vIf nam cha c cha n phn
fhang, nn nhp dIu cu fho fhong fha, nhn nha, fhp fhoang
bn frong mf nu cuoI hom hInh.
ac rf khach quan nhu mf ky gIa chIn fruong:
20 fhang 11 nam cu
CIac Pha p nhay du I n In Phu
Ham mf fIu doan fInh nhu nhf
Xo fang sung Ion dy chng chf
Va, ac nhac IaI nhung Io I bom mop cua chung:
Chung khoo rang:K hoach Nava
Thf Ia manh da n va faI hoa
Phon nay VIf MInh phaI bIf fay
Quan fhy My fh vuI Iong fhay
CIa Nam - Nguyn ang VInh |suu fm) 108
hffp://obooks.vdcmodIa.com
Cac bao phan dng khap fh gIoI
Inh oI fng bc Nava foI
O doan haI cua baI fho, caI haI va su hom hInh cua ac cang
hIn ra ro nof:
13 fhang 3 fa fn cng
CIac con o frong gIc mo mng.
Mnh co fhy My Io cung c p,
May bay cao cao, xo fang fhp;
IaI co Nava cung CnhI
Nhu ng fay fuong gIoI na m chI huy
Chung mnh chuyn nay nhf dnh fhang
VIf MInh af fhua chay quynh cang
Quy nh cang Ia fu dn da, duoc dung frong ngn ngu noI
nhIu hon vIf. o dy, ac chu dng su du ng ngn ngu noI vao van
canh d gy cuoI, d ng fhoI noI In gI c mo cua qun gIac doI
fhang VIf MInh chI Ia khng fuo ng, noI chang aI fIn, chI Ia gIc
hoo ma fhI!
oan ba cua baI fho Ia fha m kch fhu c f cu a k hoach Nava,
caI hIn frang cua chIn dch I n In Phu.
Qun gIac hunh hoang o frn bao nhIu fh o duoI fham haI
by nhIu. Io I Io, nhp dIu frong doan fho nay v n nhn nha,
khng g p gap. Tinh khach quan ca ng nI bf, v vy caI cuo I cang
duoc dy foI cao frao.
Kf cu c cua Tp doan cu dIm bf kha xm pha m voI
nhung fn fuong ba hoa:
MuoI ba quan nam d u ha ng nf
Tn fuong chI huy cu ng b nhf
Mf van sau nghn fn gIa c Ty
u Ia fu bInh hoac bo fhy
f gIac, fa nho ra: co mf nha bao nuoc ngoaI gap ac o VIf
ac, hoI NguoI v frIn vong cua cuc chIn du o In In Phu.
ac daf ngua chIc mu In ban va noI: y Ia In In Phu , mf
fhung Iu ng co nu I bao boc xung quanh...Qun vI n chInh Phap
ac H voI In In Phu 109
hffp://obooks.vdcmodIa.com
duoI fhung Iung nay, chu ng fI fu frn nu I o xung quanh bao vy
chung. Chu ng nhf dnh khng fh nao fhoaf duoc.
Thao nao o baI fho nay, ac IaI dung fu nhf, fhu c ra ac da
nhf fuI qun, fuong vI n chInh nay ngay fu khI chung nhay du
xung In In Phu.
Va fa fhy hnh anh a c hIn In dIm dam, ung dung fhu
fhaI voI nu cuoI hom hInh frn mI nu cuoI cua nhu ng nguoI Iam
chu chI n fhang.
Anh Hng. ao Qun dI nhn dn, ngay 28 4 - 1984

You might also like